Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam
Sara Van de Velde
Cluster
Aardrijkskunde – biologie - fysica
Groep
2 LS 2
Campus Kattenberg
Academiejaar 2001 - 2002
Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269 98 06 Fax (09) 223 73 82 E-mail:
[email protected]
Stageschool
Stageles
Naam
Broeders
Datum
25 februari 2001
Adres
Nieuwstraaat 75
Vak/Leergeheel
Biologie
Naam mentor
Mr. Rossaert
Lesonderwerp
Excretie long
Afdeling
Moderne - wiskunde
Leerjaar
2 MWb
Lesuur
van …14.10…………. uur tot …15…………. uur
Aantal lln
24
Lokaal
Didactische beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof
Bouw ademhalingsstelsel
Voortaak Andere gegevens
Bronnen
Bijlagen
- Macro – micro 2
- slides
- Bio natuurlijk 2
- werkblaadjes
- Symbiose 2 de mens en zijn milieu
LESONDERWERP: Excretie van de long ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: leren kijken en verbanden leggen - bewustwording van milieuaspecten in de maatschappij - kritisch staan in de maatschappij LEERPLANDOEL(EN):- excretie kunnen omschrijven als een proces waarbij stoffen in overmaat en afbraakstoffen in het bloed uit het lichaam verwijderd worden. - De bouw van een long in verband kunnen brengen met de excretie van koolstofdioxide en van waterdamp.
LESDOELEN
LEERINHOUD
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
1. Lesbegin: herhaling vorige les
2. Lesuitwerking
De oorzaken van luchtvervuiling kennen.
Luchtvervuiling - uitlaatpijpen van auto’s - fabrieken/ industrie - onvolledige verbranding co ≠ co2 - schoorstenen → bruine rook: N2 en O2 giftige verbinding stikstofoxiden →ontstaat bij hoge temperaturen Zwaveldioxide komt vrij bij verbranding van fossiele brandstof, dit is vooral bij verbranding van benzine, diesel, stookolie. Zwaveldioxide kan verwijderd worden uit aardolie, maar dat is te duur. Vandaar dat zwaveldioxide en stikstofoxiden nog veel in de lucht aanwezig is.
-
Slide: schema Wat zijn allemaal oorzaken van luchtvervuiling?
TIJD
LESDOELEN
LEERINHOUD •
De bladeren gaan via de huidmondjes deze gassen opnemen. oxiden + waterdamp → zuren ontstaan ↓ het bladgroen aantasten (bladeren vergelen). ↓ de fotosynthese daalt en de plant verzwakt. •
Uitleggen wat zure regen is + de gevolgen.
-
Welk gevolg heeft dit op het milieu?
SO2 en NOx verbinden zich in de lucht met waterdamp en vormen een zure neerslag die veel schade aanricht .
In het potje met azijn is het krijt weggevreten en in het andere potje is het nog heel. Azijn is een zwak zuur en toch vreet het de kalk aan . Hetzelfde doet de zure regen bij gebouwen en metalen constructies die worden aangetast.
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
Wortelharen van planten sterven af waardoor de planten niet voldoende water en voedsel kunnen opnemen (vooral in mooie droge zomers is er heel veel schade- sparrenbossen zijn heel gevoelig vb Zwitserland in 1983)
zure neerslag wordt in de bodem geneutraliseerd door kalk en humus (voedselrijke grond) . Kalkarme gebieden zijn dus zeer kwetsbaar ↓ - heide wordt verdrongen door grassen die beter bestand zijn tegen de verzuring - naaldbomen vergelen
Proefje: een bokaal gevuld met water en een met verdund azijn. In beide een stukje krijt leggen en een nacht laten staan . wat bemerk je ? Slide : gebouwen aangetast door de zure regen
-
Side : bossen aangetast door de zure regen Wat bemerk je ?
TIJD
LESDOELEN Mogelijke oplossingen kennen voor zure regen.
LEERINHOUD minder auto rijden, openbaar vervoer gebruiken of fietsen!
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE -
wat kunnen we doen om dit proces te verminderen?
zuinig omspringen met verwarming, dus als het te warm is draai de centrale verwarming uit vooraleer het raam te openen. Zet de verwarming iets lager en trek een trui aan. In de industrie gebruik maken van filters, de machines juist afstellen, hoge schoorstenen plaatsen en zwavelvrije brandstoffen gebruiken.
Werkblaadje
TIJD
LESDOELEN Weten welke stoffen er door het lichaam uitscheiden wordt en weten door ze worden uitgescheiden.
LEERINHOUD A. Inleiding excretie - urine - CO2 - Water → afvalstoffen. - Zweet - Feces -
Urine → nieren CO2 → longen Water → longen, huid Zweet → huid Faeces → darmkanaal.
De begrippen uitscheiding/excretie Het proces waarbij al die stoffen verwijderd en uitscheidings – worden = uitscheiding of excretie genoemd. excretieproducten verwoorden. De afvalstoffen zijn uitscheidings – of excretieproducten. Bij de verbranding van energierijke voeding komen heel wat afvalstoffen vrij en deze zijn giftig voor het organisme. Die afvalstoffen moeten uit het lichaam verwijderd worden. Omdat deze stoffen giftig zijn.
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE - Welke stoffen worden door het lichaam afgegeven?
-
Door welke organen worden ze uitgescheiden?
-
Waarom is het belangrijk dat deze stoffen worden uitgescheiden?
Slide : overzicht
TIJD
LESDOELEN
LEERINHOUD
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
B.EXCRETIE VAN DE LONG -
Via het ademhalingsstelsel verwijderen (of uitscheiden van het afvalproduct koolstofdioxide.
We ademen CO2 + waterdamp uit en ademen O2 in. CO2 is een afvalstof die ontstaat door verbranding van energierijke stoffen, suikers. CO2 komt vrij uit cellen waar de verbranding plaats had, de CO2 wordt dan opgenomen in het bloed en afgevoerd naar de longen. De longblaasje bestaan uit een dunne wand en daar rond dunne bloedvaten. De O2 die wij inademen gaat naar de longblaasjes en O2 wordt dan afgeven aan het bloed. De CO2 uit het bloed wordt dan opgenomen door longblaasje en wij ademen die dan uit. De O2 hebben we nodig bij de verbranding energierijke voedingstoffen (bij elke verbranding heb je O2 nodig) → gaswisseling
Onder gaswisseling verstaan we dat zuurstof opgenomen wordt en koolstofdioxide en waterdamp afgegeven. Dit gebeurt in de longblaasjes.
Besluit : onder gaswisseling verstaan we het opnemen van zuurstof en het afgeven van koolstofdioxide en waterdamp. Aanvoeren van zuurstofrijke lucht en afvoeren van zuurstofarme lucht in de longen noemen we longventilatie.
-
Slide: samenvatting welke gassen ademen we uit? Welke gassen ademen we in? Hoe ontstaat CO2?
Slide: longblaasjes Did. Materiaal: longblaasje
N
Wat verstaan we onder gaswisseling?
TIJD
LESDOELEN Inzien dat het ademhalingstelsel voor de excretie van CO2 zorgt.
LEERINHOUD
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
In de longen gebeurt er dus een excretie van CO2. Besluit: Door de ademhaling worden de afvalstoffen hier CO2 uit het bloed verwijderd. Werkblaadje
TIJD
