Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam
Anneleen De Causmaecker
Cluster
Stage 2
Groep
Muop 18
Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs
Academiejaar
Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. 09 269 98 06 Fax 09 269 98 19 E-mail:
[email protected]
Stageschool
Stageles
Naam
Sint-Lodewijkscollege Lokeren
Datum
Adres
Markt 48
Vak/Leergeheel
Muzikale opvoeding
Lesonderwerp
Aanleren van een lied: Jukebox: Lowein Raihine, Lolo mi boto of Sazi alir
Lesuur
15.10-16.00 uur
Lokaal
Muzieklokaal C003
Naam mentor Afdeling
ASO
Leerjaar
ASO 2
de
jaar
Aantal lln
27
Beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof
Europese folk
Voortaak Andere gegevens
Er wordt wekelijks gezongen in deze klas.
Bronnen
Bijlagen
Leerplan secundair onderwijs muzikale opvoeding eerste graad, Licap, Brussel, 1997.
Liedblad
Kankantrie, zingen met de derde wereld, Op De Beek K., BRTN i.s.m. NCOS, cd 9301, 1993.
Liedanalyse
Cd: eigen opname van een saz.
Begeleiding
LESONDERWERP: aanleren van een anderstalig lied ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: 4.7.2 Bekommerd zijn om een goede muzikale afwerking van een uitvoering. LEERPLANDOELEN 1.4 Vocaal musiceren en experimenteren met aandacht voor stemgebruik, ademhaling, voordracht, articulatie en zuiverheid door middel van een gevarieerd repertoire. 2.1 Omgaan met muziek met aandacht voor het sociale gebeuren. LESDOELEN
LEERINHOUD
1. 1.1
Het
Lkr toont drie foto’s (als bijlage): 1. zonsondergang met een skyline en een muziekinstrument 2. Kapotgeschoten huizen, auto’s voor. 3. twee mensen in een bootje op de rivier.
Aandachtig luisteren.
Dit zijn foto’s uit 3 verschillende landen, Libanon, Suriname en Turkije. Er hoort telkens een lied bij. Ik zal de drie liederen voorstellen. Jullie moeten raden welke foto bij welk lied hoort. Nadien stemmen we welk lied je graag aangeleerd krijgt. Sazi alir Lkr zingt Sazi alir en begeleidt op tamboerijn (hand) en bellenkrans (voet).
De opdrachten op passende wijze uitvoeren.
- 3 strofes. - Turks - De eerste ‘Ik speel op mijn saz, speel habudi yar. Ik pak mijn potlood, schrijf en gom het uit.’ Het gaat over een Turkse liedjesschrijver die speelt op zijn saz, hij tracht de liefde te verklaren aan zijn liefste, maar hij komt niet uit zijn woorden. (saz: tokkelinstrument, soort luit met een lange hals, Habudi yar: mijn liefste!) De leerkracht laat een korte luisterflits horen van een saz en toont een afbeelding van dit Turkse instrument.
Aandachtig luisteren naar het lied.
Lolo mi boto (vaar mijn bootje) Het volgende lied is gezongen door een man die in zijn bootje zit en tegen de stroom in zich naar de stad werkt. Lkr zingt lied voor met pianobegeleiding - Bootje: boto, slapen: dodo, wind: winti - Suriname: Nederlands - De derde foto
TIJD
lesbegin
Voorstellen van de verschillende liederen.
Verwoorden wat er te zien is.
Ervaringen en gevoelens op een passende en respectvolle manier verwoorden.
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
5’ Media: foto’s Opdracht: Wat zie je?
Zingen + begeleiden Opdrachten - Uit hoeveel strofes bestaat dit lied? - Welke taal is dit? - Toon het land eens op de wereldkaart? - Welke foto plaatsen we daarbij? Klassengesprek: Eventueel klein gesprekje over Turkije, Turkse leerling kan uitspraak verbeteren en vertaling geven. Media: cd + foto
Zingen + pianobegeleiding Opdrachten - Je zal sommige woorden kunnen verstaan, geef mij de vertaling van bootje, slapen en wind. - Waar komt dit lied vandaan? - Duid het land aan op de wereldkaart? - Welke taal spreekt men in Suriname? - Welke foto past hierbij?
5’
1.4 Lowein Raihine Jullie weten nu natuurlijk al welke foto bij dit laatste lied past. De sfeer van de foto verwoorden
Klassengesprek Opdrachten: - Waarover zal het gaan? - Hoe zal het klinken?
- Oorlog. - Triestig, klagend. Omdat dit lied een beetje anders klinkt dan dat onze oren gewend zijn, heb ik een cd meegebracht. The Kamkars, the living fire. nr 4 - zweverig - ... Het is een klaagzang van een kind. Hij wordt door de oorlog gescheiden van zijn kameraadje. Het toont het verdriet van het kind. De leerkracht zingt het lied voor en begeleidt zich op gitaar.
Op een bewuste manier kiezen voor een van de drie liederen..
Beseffen dat je je stem goed moet onderhouden.
5’
Media: cd Opdrachten: - Wat valt op? - Wat vind je mooi? Zingen + gitaarbegeleiding .
1.5 Keuze maken Jullie hebben nu de 3 liederen gehoord. We stemmen per lied: Sazi Alir, Lolo mi boto ofwel Lowein Raihine 2. D e lesuitwerking 1. Opwarmen Opwarmen stem met liedje ‘ik zing graag hoog, ik zing graag laag, ik zing graag Zingen mooi, wie doet dat niet. Met dank aan Bert en Ernie.
25’
2. Aanbrengen lied Aanleren van het gekozen lied: zie hieronder.
3. Het gekozen lied uitvoeren met zin voor afwerking.
Bijlage: Lolo mi boto
De
lesafsluiting
We zorgen voor een mooi afsluitend musiceermoment: zingen + eventueel begeleiden. De leerkracht begeleidt op piano.
Lolo mi boto lolo, kon mek’wi go Lolo mi ma ti mek’na oema do do Winti kan se kiliba skwa la kan he No ti kan tap’mi boto lo mek’ a fre
Vaar mijn bootje, laten we gaan Vaar mijn bootje, sus mijn vrouw in slap Wind kan de rivier doen schudden, golven kunnen hoog zijn. Niets kan mijn bootje stoppen, van niets is het bang
Musiceren
Lolo mi boto, mannen gre toto Arki fa oed’e geme planga e kré Lolo mi boto lolo kon mek’ wi go Te wi doro foto wisa te ki bro
5’
Vaar mijn bootje, mannen duw! Luister hoe het hout kraakt, hoe de planken huilen Vaar mijn bootje, laten we gaan Als we in de stad aankomen zullen we rusten.
LOWEIN RAIHINE LESDOELEN
LEERINHOUD 2. D 2.1 Voorzingen lied
Aandachtig luisteren om de opdrachten te beantwoorden.
e
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
De leerkracht zingt het lied voor en stelt vooraf een vraag. Antwoord: Het eerste deel en het laatste zijn hetzelfde.
25’ Zingen Opdracht: Luister heel goed, hier en daar zijn er zinnen die letterlijk herhaald worden. Hoeveel en welke?
De eerste zin, “Chaliena” en een stukje “Yaba yaba” De leerkracht zingt het lied nogmaals voor ter controle van de vorige vragen. Hij zingt een derde maal voor met volgende opdracht (zie rechterkolom). Ook deze opdracht wordt gecontroleerd: nogmaals voorzingen.
Opdracht: Als je het lied in drie delen zou moeten verdelen, hoe zou je dat doen?
2.2 Aanleren lied Zingen met aandacht voor juiste houding en stemovername.
Aandachtig en geconcentreerd luisteren naar zichzelf, de medeleerlingen en de leerkracht.
2.2.1 Aanleren deel C (Yaba yaba)
Voor- en nazingen
De leerkracht zingt voor, jullie herhalen. Bij de inoefenkansen geeft de leerkracht telkens een tip om mooi af te werken. - Opletten voor de opmaat - In één ademboog zingen. - Je mond goed opendoen. 2.2.2 Wisselzang Wisselzang
Op de afgesproken plaatsen in groep zingen.
- We zingen samen, jullie de eerste en laatste zin, ik de middelste. De leerkracht begeleidt op gitaar. - Het lied wordt twee- à driemaal op die manier gezongen. De leerkracht stimuleert de lln. om gepast in te vallen en voldoende luid te zingen (zonder te roepen!). 2.2.3 Aanleren deel B Tekst ritmisch zeggen We oefenen de tekst (in het juiste ritme). De leerkracht doet voor met gevarieerde stemintonatie. De tekst wordt geprojecteerd.
De tekst ritmisch correct uitspreken.
Deel B van het lied juist nazingen.
TIJD
lesuitwerking
Media: retroprojector + slide
1 Ahm-nha-ra-ahm net-ab 2 Bi-sjam sim mnet az-ab 3 Chaliena chaliena chaliena ahj-chien 4 Chaliena chaliena chaliena ahj-chien Via voor- en nazingen wordt de melodie aangeleerd. De lln. krijgen voldoende inoefenkansen. De leerkracht zingt nog eens voor en laat
Zingen
Het lied uitvoeren in 2 groepen: lln. en leerkracht en een verzorgde zanghouding aannemen.
ontdekken dat 1=2 en 3=4.
Voor- en nazingen
2.2.4 Wisselzang
Wisselzang
- We zingen samen, de lln. delen B en C, de leerkracht deel A.. De leerkracht begeleidt op gitaar. - Het lied wordt tweemaal op die manier gezongen. De leerkracht stimuleert de lln. om rechtop te zitten en mooi af te werken. 2.2.5 Aanleren deel A - Deel A hebben de lln. al vele malen gehoord. Het aanleren zal vlot gaan.
Zingen
2.2.6 Het volledige lied Nastreven om een afgewerkt product te brengen met de hele klas.
- Het volledige lied wordt gezongen, de leerkracht begeleidt op gitaar. Aandacht om samen te beginnen (na een intro) en samen te eindigen.
Zingen + begeleiding
Liedanalyse Lowein Raihine 1. Het lied •
Lowein Raihine Marwan Zoueini
•
Kankantrie, zingen met de derde wereld, BRTN i.s.m. NCOS, cd 9301, 1993.
•
Het lied staat in het Arabisch. Het staat fonetisch onder de noten. De werkelijke tekst staat onderaan het liedblad, samen met de vertaling.
2. De Melodie •
Tessituur 1 octaaf van si mol naar si mol
•
Toonaard: Hyaztoonladder in do.
•
Het lied kan vlot begeleid worden op gitaar (met Capo) of piano.
•
Melodie, moeilijke sprongen:
•
o
maat 15-16: mi hersteld si mol (reine kwart).
o
maat 24-25: do si mol.
Melodisch moeilijk stukje maat 3-4: overmatige secunde mi hersteld re mol.
o
3. Maat, ritme en tempo •
Maat: vier achtsten, lied begint met een opmaat.
•
Ritme:
•
o
maat 5-6 en 7-8 : de overgebonden punteerde vierde ( lang genoeg aanhouden).
o
C: na de zware tel beginnen.
o
eventueel ritmisch ostinato om te begeleiden:
Tempo: een vlot tempo, niet te snel. (100 per vierde noot)
4. Vorm •
Het lied is duidelijk in drie delen op te delen. Deze noem ik A B en C A a
•
A a’
a
B a’
b
C b’
b’
c
c’
c
Deel C is het makkelijkst (eerst aanleren), daarna B en tot slot A.
5. Begeleiding •
Dit lied kan zeker ritmisch begeleid worden ( met tamboerijn, bellenkrans…)
•
Begeleiding op gitaar.
6. Moeilijkheden
•
•
Wat? o
De vreemde tekst.
o
De vreemde toonaard ongewone intervallen.
o
Deel A lang genoeg aanhouden.
o
Deel C zingen na de tel.
o
Deel C zinsdelen zingen in één ademboog.
o
Duidelijk voorzingen en zeggen, vaak laten nazeggen.
o
Opwarmoefeningen op de toonaard. Kleine melodische motiefjes als opwarmoefening.
o
Duidelijk tellen in maten 5 tot 8.
o
In de handen klappen op de eerste tel pas zingen na de klap.
o
Aandacht op vestigen, vooruit denken.
Hoe?
Dit is het lied van een Libanees kind dat door de oorlog van zijn kameraad gescheiden wordt. Lowein Raihine Lowein lowein lowein? Lowein raïhine?
Am nera’a am netaab. Bechamse mnet asab. Khalina khalina khalina aïchine ! Khalina khalina khalina aïchine ! Yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, hey. Yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, hey. Yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, yaba, hey. Waarheen Waar gaan wij naartoe? Waarheen reizen wij? Onder de zon hebben we samen gezweet. Onder de zon hebben we ons samen moe gemaakt. Laat ons leven, laat ons leven!