Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam
Stijn Convents
Cluster
Muzikale Opvoeding - Godsdienst
Groep
17
Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs
Academiejaar
Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. 09 269 98 06 Fax 09 269 98 19 E-mail:
[email protected]
Stageschool
Stageles
Naam
Sint-Maarteninstituut
Datum
Adres
Esplanade 6, 9300 Aalst
Vak/Leergeheel
Muzikale Opvoeding
Lesonderwerp
Muziek beluisteren/bekijken: Fugue – Yngwie J. Malmsteen
Lesuur
Van 13.15u. – 14.05u.
Lokaal
714
Naam mentor Afdeling
ASO
Leerjaar
2MOWa
Aantal lln
20
Beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof
De Elektrische gitaar: effecten, technieken en toepassingen
Voortaak
/
Andere gegevens
Een jongen uit deze klas speelt basgitaar.
Bronnen
Bijlagen
Leerplan secundair onderwijs, muzikale opvoeding, eerste graad, Licap, Brussel, 1997.
Bordschema
Media: dvd – G3 Live in denver (opname van tv)
Leerlingenblad
www.yngwie.org
Musicogram
malmsteen - fugue.url
LESONDERWERP: Muziek beluisteren / bekijken: Fugue – Yngwie J. Malmsteen ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: Openstaan voor muziek in al haar aspecten, voor de verschillende muzikale parameters. LEERPLANDOEL(EN) 1.1. Specifieke kenmerken van de muzikale parameters onderscheiden en hun functie in de muziek verwoorden. 3.1. De typische kenmerken van enkele stromingen in het muziekaanbod herkennen en situeren binnen een muzikale, historische, geografische of maatschappelijke context. 3.4. Verschillende versies van een muziekwerk en/of –uitvoering vergelijken volgens specifieke criteria. LESDOELEN
LEERINHOUD
WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE
1. LESBEGIN 1.1 Herhaling leerstof vorige les
Klassengesprek: herhaling vorige les
We hebben de elektrische gitaar van naderbij leren kennen. Vragen Antwoorden Enkele belangrijkste kenmerken 1. De elektrische gitaar kan verschillende klanken voortbrengen. De twee 1. Welke waren de twee belangrijkste klanken die opnoemen van de elektrische de elektrische gitaar kan voortbrengen? belangrijkste zijn de cleane klank en het vervormde effect. gitaar. 2. Kennen jullie nog enkele technieken? 2. Er zijn meerdere speciale effecten mogelijk zoals bv. de flanger, de wah-wah,… Verwoorden hoe de elektrische 3. Dit gebeurt hoofdzakelijk met een plectrum. 3. Hoe bespelen we dit instrument? gitaar wordt bespeeld. 4. Waar wordt dit instrument hoofdzakelijk 4. De elektrische gitaar neemt een centrale plaats heeft in binnen de Verwoorden waar dit instrument rockmuziek. gebruikt? hoofdzakelijk wordt gebruikt. 5. Kan dit instrument gebruikt worden in de 5. Ja, al is dit nog erg ongekend bij het publiek. klassieke muziek? Ja, dat kan! 1.2 Luisterflits Media: cd (twee korte flitsen) de de We beluisteren 2 korte flitsen: Het begin van de 5 symfonie van - cd: Beethoven: 5 symfonie (originele versie) Beethoven en direct daarna een moderne bewerking. - cd: Steve Vai: bewerking (elektr. gitaar) Opdrachten Antwoorden 1. Vind je deze bewerking mooi? Een persoonlijke appreciatie 1. Jongeren zullen de bewerking “mooi” vinden. 2. Noteer 2 verschilpunten. verwoorden. 2. Verschil in tempo, karakter, dynamiek 1.3 Overgang Een grootmeester in de elektrische gitaar schreef een zelfs een concerto voor elektrische gitaar. Deze persoon is Y. J. Malmsteen.
TIJD 45 min.
Vertellen
8’
Kennismaken met Y.J. Malmsteen.
2. LESUITWERKING
Vertellen
2.1 Kennismaking met gitarist/componist Yngwie Johann Malmsteen
Media: foto’s / werkblad
9’
- Een Zweeds gitarist geboren te Stockholm op 30 juni 1963. Zijn echte naam is Lars Johann Yngwie Lannerback. - Hij is één van de weinige gitaristen die op briljante wijze rock en klassieke elementen samensmeedt tot een unieke muzieksoort. Deze muziekstijl wordt ook wel eens neoklassieke rock genoemd. - Yngwie Malmsteen heeft ook een typisch gitaargeluid (typische distortion-klank). In 1984 won hij een Grammy Award. 2.2 Concerto suite voor elektrische gitaar van Y. Malmsteen Vertellen Enkele termen uit de vakterminologie begriipen.
- We luisteren zo meteen naar de fuga uit zijn ‘concerto suite voor elektrische gitaar’. Dit werk heeft hij uitgevoerd met het filharmonisch orkest van Japan. Met dit werk brengt Yngwie a.h.w. een ode aan zijn roots, nl. de klassieke gitaar of algemeen de klassieke muziek. In tegenstelling tot andere rockgitaristen is Yngwie altijd enorm beïnvloed geweest door klassieke grootmeesters zoals Bach, Paganini,… - Hij is de eerste gitarist die een dergelijke uitdaging is aangegaan. Hij is hier meesterlijk in geslaagd: pure klassieke muziek met integratie van ‘elektrische gitaar’ zonder andere popinstrumenten zoals bv. keyboard, drums, bass. - Dit werk is een “concerto”. Dit is een meerdelige instrumentale compositie voor solo-instrument en orkest. Het solo-instrument is in dit geval de elektrische gitaar. In de titel staat ook de term “suite”. D.w.z. dat de verschillende delen in dit concerto een samenhangend geheel vormen. 10’
2.3 Luisterflitsen Media: leerlingenblad+ cd Malmsteen 2.3.1 We luisteren naar een kort fragment om enkele instrumenten te Enkele instrumenten herkennen herkennen. uit een kort fragment Antwoorden: Aandachtig luisteren naar de 1. Viool, cello, dwarsfluit, elektrische gitaar, klavecimbel, koor. muziek en instr. herkennen.. 2.3.2 Het hele stuk wordt beluisterd. Enkele ontbrekende items tijdens het luisteren aanvullen. 2. Termen: unisono, melancholisch De vorm bepalen van een muziekstuk.
3. Vorm: zie musicogram onderaan
Opdrachten: Bij beluistering 1 1.Jullie krijgen een kort fragment te horen. Noteer vier instrumenten op het invulblad. (enkel het eerste A- en B-deel worden beluisterd) Bij beluistering 2 2. Vul de tekst onder de instrumenten die we hier net besproken in. Je gebruikt elk woord éénmaal. 3. Bepaal de vorm. De opdracht wordt eerst klassikaal overlopen.
Een musicogram meevolgen.
2.4 Meevolgen met een musicogram
Media: musicogram + cd
Dit is een grafisch middel om op een vereenvoudigde manier het werk te volgen. De leerkr. volgt vooraan mee op het musicogram. Intussen worden de antwoorden uit de vorige beluistering gecontroleerd. daarna: klassikale bespreking
We volgen het gehele werk nog eens via een musicogram. Onder elk deel schrijf je een letter… overeenkomstige delen krijgen dezelfde letter. Op die manier komen we tot de ‘vorm’.
10’
Indien de tijd het toelaat, volgen de lln. mee op hun persoonlijk musicogram bij een laatste beluistering. . 3. LESAFSLUITING Een persoonlijke mening formuleren.
3.1 Persoonlijke ervaringen worden uitgewisseld.
8’ Klassengesprek Wat vinden jullie van deze muziek?
3.2 Videofragment: De gitarist in actie. Gericht kijken naar een beeldfragment.
We kijken naar een dvd-fragment van deze muziek. Antwoord 1. De solist (elektrische gitaar) maakt eigenlijk deeel uit van het “klassieke” orkest. Er is ook veel interactie tussen gitarist en orkest.
Media: dvd-fragment Opdracht: 1. Omschrijf in 1 zin wat opvallend is in dit fragment. Let vooral op het visuele aspect (de opstelling van de instrumenten.)
Yngwie Johann Malmsteen Fuga uit ‘concerto suite voor elektrische gitaar en orkest’ Titel: Fugue Componist: Yngwie Johann Malmsteen Dirigent: Taizo Takemoto Uitgevoerd door: Yngwie Malmsteen en het filharmonisch orkest van Japan. Jaartal: 2001
Yngwie Malmsteen is een Zweeds gitarist geboren te Stockholm op 30 juni 1963. Zijn echte naam is Lars Johann Yngwie Lannerback. Hij is een van de weinige gitaristen die op briljante wijze rock en klassieke elementen samensmeedt tot een unieke muzieksoort. Deze muziekstijl wordt ook wel “neoklassieke rock” genoemd. In 1984 won hij een Grammy Award. Met deze cd toont Yngwie waar zijn roots liggen, namelijk in de klassieke muziek. Hij schrijft hierbij een origineel concerto voor ‘elektrische gitaar’ en orkest. Dit concerto voert hij uit met het filharmonisch orkest van Japan. Dit werk klinkt nieuw, origineel en toont dat elektrische gitaar en klassieke muziek perfect een éénheid kunnen vormen. Wij luisteren naar het derde nummer uit de cd: Fugue Enkele sfeerbeelden van de uitvoering van dit schitterende muziekwerk.
OPDRACHTEN:
1ste luistersessie Welke instrumenten hoor je? Noteer er 4 …………………………….
…………………………….
…………………………….
…………………………….
2de luistersessie Vul de ontbrekende woorden in: Strijkers– sterk – B(-deel) – elektrische gitaar –unisono – het koor – melancholische – elektrische gitaar – blazers – blazers – A(-deel) – het koor - A’ De…………………zetten het A-deel in waarna de……………………..invalt. Hierbij worden ook de…………………….geïntegreerd. Dit deel heeft een…………………..karakter.
In het B-deel spelen enkele………………….het thema van de ……………………mee. In dit tweede deel komt ook……………………naar voor. Het geheel krijgt nu een meer……………………indruk.
In het C-deel wordt het thema in het begin …………………gespeeld door de solist en de strijkers.
Na het C-deel wordt eerst het………………….deel herhaald en daarna het………………..deel. Daarna horen we een variant van het A-deel. We noemen dit……..
Er wordt besloten met een variant van het C-deel waar…………………….meer op de voorgrond treedt.
Vorm van dit muziekstuk : Intro …. …. …. …. …. …. …. …. …. Slot
MUSICOGRAM Yngwie Johann Malmsteen
K
KK