Leiderschap in de zorg Jaco Erasmus
Leiderschap in de zorg – van good to great De zorgsector zit tegenwoordig als een van de laatste grote sectoren in een proces van structurele hervorming en verder professionaliseren. Dat komt door diverse factoren als marktwerking, veranderingen in wet en regelgeving en ongekende transparantie. Er zijn geen patiënten meer, maar cliënten. Cliënten met een stem, een eigen portemonnee, toegang tot informatie door onder andere vergelijkingssites en zorgverzekeraars . Met een klik van de muis vinden ze een ziekenhuis of kliniek, hebben ze zicht in kwaliteit van zorg door kwaliteitsscores, patiëntenreviews etc. Als de kwaliteit van dienstverlening niet bevalt, is er altijd een ander ziekenhuis waar de cliënt zijn zorg kan inkopen of via zijn zorgverzekeraar kan afhalen. Een concurrentiestrijd is op gang gekomen, waarbij zorginstellingen strijden om de hand van de klant, om goede cijfers en reputatie. Hoe
gaat u de strijd aan? Wat voor leider kan en wil ik zijn? Hoe komt mijn professie, afdeling, zorginstelling van good to great?
?
? ?
?
? ? ?
?? ?
Leiderschap is een onmogelijk thema
Leiderschap wordt gevormd door rolmodellen – goede en slechte
Leiders zijn overal maar moeilijk te vinden
Leiderschap is ook een complexe thema in het bedrijfsleven (Executive) Recruitment en Selection
(Executive) Performance Management
Leadership development
Executive Succession Planning
• Recruitment Strategie
• Goal-setting
• MD Strategy
• Talent Profielen
• Definiëren functie en Leadership Expectations
• POP (persoonlijke ontwikkelingsplan)
• Leadership Development Programma
• Talent Pool Management
• Werven van kandidaten (intern en extern)
• Reguliere Performance appraisails
• Assessments
• High Potential Strategy and Proces
• Coaching and Mentorship
• Carrière Planning
• (Talent) Assessment
• Terugkoppeling evaluatie gesprekken met leidinggevende
• Development Assignments
• Assessments
• Kandidaat Interview / Selection
Stretch Assignments Action Learning Engagements
• et voilà
Global Mobility Programs Rotational Programs
• et voilà
• et voilà
• et voilà
Waar vinden we leider in onze organisatie?
Zijn er leiders in de zaal?
Iemand moet je een leider vinden, dan ben je een leider • Hij/zij doet iets waarbij een ander zijn/haar kwaliteiten erkent/herkent – Jezus .. Deed iets wat anderen niet konden. Mensen gezond maken ... Toedichten van attributen ... Leidt tot followers – Nu ook de Twitter Paus Bendictus 16 @Pontifex (12-12-12) – Waarom? Ze geloven in hem ... Hij krijgt aanhang – Dus: een leider kan iets (visie, strategie, tactisch), consequentie, hij wordt er voor gewaardeerd
Wat gebeurt helaas in de praktijk te veel met leiders?
Wat doet positie met een leider?
We beginnen de belang van drijfveren te begrijpen!
Drijfveren die impact hebben op persoonlijkheid en gedrag en wereldbeeld 1. 2. 3. 4. 5. 6.
drive om zich veilig te voelen, thuisgevoel (0 tot 1,5 jarige) – wereldbeeld ‘ik/we een schakeltje in een groter geheel’ drive om respect te verwerven, kracht, durf en tempo (1 tot 5 jarige) – wereldbeeld ‘ik wil het zelf doen’ drive om zekerheid en duidelijkheid te creëren, zaken te structureren (5 tot 8 jarige) – wereldbeeld ‘ik moet orde in chaos creëren - regels en afspraken’ drive om vooruitgang, prestaties en resultaten te behalen (8 tot 12jarige) – wereldbeeld ‘de wereld zit vol kansen. Grijp ze’ drive om te zoeken naar harmonie en sociale verbanden (11 tot 18 jarige) – wereldbeeld ‘een plek waar iedereen in harmonie moet kunnen wonen’. drive om te analyseren, zaken te begrijpen (17 tot 24 jaar) – wereldbeeld ‘de wereld is een complexe puzzel, ik moet het begrijpen’.
Zullen we even kijken welke drijfveren we van onszelf herkennen?
Sterke leiders hebben herkenbare eerste drijfveren. Wie is je rolmodel ? VISIONAIR Wil analyseren, begrijpen en doorgronden
• creatief • inspirerend • ruimtegevend
+
• zaken breed beschouwen • toekomstgericht • wil vrijheid in denken en doen • inhoud moet kloppen
• theoretisch • geeft geen helderheid • niet bezig met de praktijk
− Doorgedraaide drijfveer
Sector / bedrijf
Inspiratiebron: managementdrives
IT / google / tomtom
Wie is je rolmodel ? PEOPLE’s Stel mensen en sociale verbanden voorop • sociaal ingesteld • mensen zijn gelijkwaardig • sensitief voor gevoelens • zoekt samenwerking • groepsdier
Sector / bedrijf
Inspiratiebron: managementdrives
NGO’s / AZG
• emphatisch • creëert onderlinge band • oog voor zwakkeren
+
• volgt tempo van de traagste • groepsknuffel • neemt moeilijk alleen een beslissing
−
Wie is je rolmodel ? Branson
ONDERNEMER
Wil vooruitgang, resultaten en prestatie laten zien • competitief ingesteld • gericht op doelen/succes • willen = kunnen • wil serieus genomen worden
Sector / bedrijf
Inspiratiebron: managementdrives
• ziet nieuwe kansen • gedreven • ambitieus
+
• leeft in de waan van de dag • moeite met kritiek • let niet op zwakkeren
−
Financiële dienstverlening / IT / Investment bankers
Wie is je rolmodel ? BESTUURDER Wil zekerheid en duidelijkheid • hecht aan regels, discipline en rechtvaardigheid • maakt het werk af • gestructureerd • veel regeltjes
Sector / bedrijf
Inspiratiebron: managementdrives
• detail dossierkennis • degelijk • stabiel
+
• gericht op korte termijn • kan star overkomen • Te formeel zijn • Mierenneuker
−
Overheid / blauwe envelopje / advocatuur/consultants
Wie is je rolmodel ? Trump
AUTORITEIT
• vastberaden • besluitvaardig • daadkrachtig en ongeduldig • direct • hier en nu, beslist direct • autoritair • respect voor kracht • dwingend • trouw • vervreemd Durf, tempo, kracht
mensen • hiërarchisch
Sector / bedrijf
Inspiratiebron: managementdrives
Microsoft / Apple / Ryan Air
+
−
Wie is je rolmodel ? NESTOR Stelt zich dienstbaar op, creëert binding en veiligheid • bescheiden • oog voor traditie en rituelen • bereid zich op te offeren • sensitief voor ongeschreven regels
• creëert groot commitment • gevoel van trots • erbij horen
+
• weinig zelfkritisch • group think • te weinig open voor externe invloeden
−
Sector / bedrijf
Leiderschap/positie Belang van drijfveren Inspiratiebron: managementdrives
Clubs … Zorg? Verpleging???
Hoe kom ik van Goed verplegen naar Groots verplegen? Eigenschappen van succesvolle organisaties (Jim Collins) • Vrijwel alle leiders komen van binnen • Richten niet alleen op wat moet gebeuren, maar vooral op wat niet moet gebeuren • Niet managen van verandering, maar focus op uitkomst van verandering • Niet grootschalig, maar incrementele verandering • Geen onderscheidende factor voor succes – – – –
Beloning aan de top Aard van de branche Hebben van duidelijke strategie Technologie
Op weg naar Excellent verplegen – lever je bijdrage!!
1. Het capabele individu
(+ talent, kennis, vaardigheden
gedrag)
2. Het gewaardeerde teamlid 3. De competente manager 4. De effectieve leider
(persoonlijke capaciteiten poolen)
(organiseert inzet van ander)
(versterkt commitment van medewerkers en koppelt aan visie)
5. Leiderschap
(paradoxale mix: ps
bescheidenheid en professionele gedrevenheid)