Bewogen Leiderschap in de Sport
i
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Context Doelstelling/ambitie Doelgroep Leerconcept Spelopvatting
2 2 3 3 3 4
1
1. Inleiding 1.1 Context Najaar 2013 hebben een aantal sportorganisaties (opdrachtgevers) en NOC*NSF (projectleiding) de meerwaarde geconstateerd om een leergang te ontwikkelen gericht op verdieping en versterking van Leiderschap in de Sport. De wereld ‘van en rondom de sport’ is meer dan ooit in beweging. Vanuit tal van maatschappelijke, demografische en zorg gerelateerde tendensen zal het belang van sport onverminderd toenemen. Sport ademt gezondheid, inspiratie, kracht, participatie en verbinding. Daarbij maken de huidige zingevings- en belevingseconomie de impact van sport alleen maar groter. Samenhangend zijn er voor de sportsector ook tal van (soms hele complexe) uitdagingen, bijvoorbeeld op sociologisch, economisch, organisatorisch of veranderkundig gebied. Een leven Lang Sporten ‘De sport’ laat zich graag uitdagen door en voor ambitieuze doelstellingen. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in de 4-jaarlijkse Sportagenda, met onder andere in de Sportagenda 2016 een stevige ambitie rondom een van de drie kerndoelen ‘Sportparticipatie/Een Leven Lang Sporten’. De kunst en kunde van Leiderschap in de Sport Een prachtig en aanlokkelijk perspectief. Maar ook in een context waarin verandering de enige constante is en de veranderingsdynamiek alleen nog maar toe zal nemen. Dat doet een fors beroep op de kunde en vooral kunst van Leiderschap in de Sport. Rondom een aantal leiderschapselementen vervullen huidige leiders in de sport een interessante voorbeeldrol. Daartegenover zal in de context van totale en continue verandering alleen maar meer van hetzelfde type leiderschap onvoldoende zijn. Deels zijn wellicht zelfs systeem- en patroondoorbraken in het huidige leiderschapsrepertoire noodzakelijk om de ambities van ‘Leven Lang Sporten’ te kunnen realiseren. Geen gemakkelijke opgaven voor leiders in de sport. Opklimmen of overleven door ‘nadoen’ van ingesleten leiderschapspatronen is immers het onbewuste menselijke mechanisme. Derhalve is verdieping en versterking van Leiderschap in de Sport onontkoombaar. Ken de wereld en je omgeving, ken je vak en ken jezelf Vorenstaande context vraagt om een enorm brede blik en repertoire van leiderschap in de sport, vanuit het adagium: ken de wereld en je omgeving, ken je vak en ken jezelf. Te beginnen met het kennen, verdiepen en versterken van eigen ‘persoonlijk leiderschap’, om van daaruit anderen te kunnen leiden. Van Masterclasses naar Leiderschapsleergang De afgelopen jaren hebben reeds een aantal leiderschap masterclasses plaatsgevonden. Ter katalysering en verdieping is de vraag naar voren gekomen om de Masterclasses dor te ontwikkelen naar een leiderschapsleergang, waarin ‘leading yourself and leading others’ centraal staat.
2
1.2 Doelstelling/ambitie: Doel van de leiderschapsleergang is dat de deelnemers (huidige en toekomstige leiders) hun blikveld, bewustheid, kennis, bewustheid, vaardigheden en netwerk verdiepen en versterken om als leider de ambities rondom Leven Lang Sporten uit de Sportagenda 2016 verdergaand tot leven te laten komen. Dit betekent concreet: Verdiepen en versterken van het leiderschap van ‘sleutelfiguren in de sport’ in relatie tot de ambities rondom Leven lang Sporten uit de Sportagenda Verdiepen en versterken van blikveld, bewustheid, kennis, vaardigheden en netwerk Versterken van het onderlinge netwerk van deze sleutelfiguren in de sport om zo voldoende ‘vliegwiel’ te creëren voor de gewenste verandering Realiseren van groeisprongen en doorbraken in individuele en collectieve leiderschapsontwikkeling en daarmee samenhangend de doelstellingen rondom Leven Lang Sporten uit de Sportagenda 2016 1.3 Doelgroep: Leiders en/of sleutelfiguren in de sport (in de brede zin des woords), onderweg in hun leiderschapsloopbaan en –ontwikkeling, die zich geroepen voelen een betekenisvolle persoonlijke en leiderschapsbijdrage te vervullen ter realisatie van de doelstelling ‘Leven Lang Sporten‘ Werkzaam in de brede sportomgeving (sportbond, foundation, brancheorganisatie, gemeente, lokale/provinciale sportorganisatie, NISB, NOC*NSF – per leergang maximaal 2 personen uit dezelfde organisatie) Leiders die veranderbereid en veranderbewust zijn en daarin ‘jong van geest’ Maximaal 16 deelnemers per leergang (totaal 3 leergangen in de periode 2014 – 2016) 1.4 Leerconcept: De leiderschapsleergang wordt vormgegeven vanuit de volgende leerconcepten: Ken de wereld en je omgeving, ken je vak en ken jezelf! Werkenderwijs leren, lerenderwijs werken Een ontdekkingsreis met tal van onderzoeksvragen: wat zijn de cruciale ontwikkelingen en opgaven, wie ben je zelf, welke leiderschapsreflexen zie je in je omgeving, hoe wil je jouw leiderschap in bewustheid verder ontwikkelen, wat merken anderen daarvan? Theoretische leiderschapsinzichten in samenhang met ervaringsgerichte persoonlijkheids- en leiderschapsvaardigheden Inzichten opdoen, reflecteren en doorleven, doen en verinnerlijken Vitale combinatie van zakelijke en zielsgerichte invalshoeken Vitale combinatie van klassieke spiegels en toekomstgerichte vensters Opgebouwd vanuit de leiderschapselementen: inspireren, leiden en managen
3
1.5 Spelopvatting Tijdens de leiderschapsleergang wordt samengewerkt en geleerd vanuit een met elkaar gedeelde ‘spelopvatting’: Stel vooral vragen, geen (im)poneer-gedrag Stel oordeel uit om ruimte te bieden aan het laten ontstaan van trage en diepere inzichten Geniet van de rijkheid van de onderlinge diversiteit en deel waarnemingen op voet van gelijkheid Geef vertrouwen, krijg vertrouwen Goed gastheerschap Experimenteer met nieuwe leer- en werkhoudingen (wat je succesvol heeft gemaakt, kan blokkerend zijn voor een volgende groeisprong) Deze spelopvatting is niet alleen van belang voor een vitaal leer- en interactieklimaat tijdens de leiderschapsleergang, maar bevat wellicht eveneens waarden die voor Leiderschap in de Sport relevant zijn. De spelopvatting wordt niet als een dictaat opgelegd, maar als een samenwerkingshouding stapsgewijs gedeeld, aangescherpt en ingeoefend.
4