Leerjaar 5: Doelen en lessuggesties voor leerroute A Vak: Rekenen/wiskunde
Getallen, Verhoudingen, Meten en meetkunde, Verbanden GETALLEN: Onderdeel 1 Optellen en aftrekken Doelen leerjaar 5 Lesideeen Opmerking bij 1.1.: > en < is notatie, taal. Niet 1.1 Past enkele wiskundige symbolen expliciet lessen aan wijden. toe (√, >, <)
Bronnen/opmerkingen
1.1.1 Laat (al dan niet met rekenmachine) diverse waarden uitrekenen en grafiek y = √x tekenen bij 1.2 zie Moderne Wiskunde 8 3vmbo gt p.48 (en zonodig p.109 opgave 7) 1.1.2 Berekenen van de slingertijd, volgens de formule: t = 0,2 maal √l (l= lengte van de slinger) GETALLEN: Onderdeel 2 Vermenigvuldigen (en delen) Doelen leerjaar 5 Lessen Geen nieuwe doelen, wel denken om zie leerjaar 4 onderhoud van wat in leerjaar 4 en eerder geleerd is VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
1
Bronnen/opmerkingen zie leerjaar 4
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
2
GETALLEN: Onderdeel 3 Schattend rekenen Doelen leerjaar 5 Lesideeen 3. 1 Controleert binnen een context een 3.1.1 Uitwendige afmetingen diepvriezer berekening op juistheid; totaal betaalde 150 bij 55 bij 85 cm. Wanden zijn 5 cm huur per jaar € 43,683 Kan dat kloppen? dik. Klopt het dat er 580 liter in kan? Hoe heb je dat gecontroleerd?
Bronnen/opmerkingen
3.1.2 Voor het betegelen van binnenwand en vloer van een zwembad van 10 bij 25 bij 2,5 m heb je 325 m2 tegels nodig. Klopt dat? Hoe weet je dat het klopt? Laat de berekening zien. ( bijvoorbeeld 2 x 2,5 x 25 + 2 x 2,5 x 10 + 1 x 10 x 25 = 325) 3.1.3 Een kaartje voor het zwembad kost € 4,25 De prijs wordt € 0,50 verhoogd. Je gaat met je vriendin elke week 2 keer. Per jaar zijn jullie bijna € 500 kwijt. Klopt dat? 3.1.4 Een scooter van € 1950 zonder BTW kost met 19% BTW meer dan € 2300. Klopt dat? 3.1.5 Je moet 6 koffie (€ 1,80) en 6 taart afrekenen: € 31,80 Controleer dat taart € 3,50 kost"
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
3
3.1.5 Controleer ook nog op en andere manier: (1,80 + 3,50) x 6 = =5,30 x 6=31,80 (6 x 1,80) + (6 x 3,50) =10,80 + 21=31,80
GETALLEN: Onderdeel 4 Rekenmachine 1 Doelen leerjaar 5 Geen nieuwe doelen
1
Lesideeen -
Bronnen/opmerkingen
-
RM mag gebruikt worden
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
4
VERHOUDINGEN VERHOUDINGEN: Onderdeel 5 (Eenvoudige) breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen Doelen leerjaar 5 Lesideeen Bronnen/opmerkingen Opmerking bij 5.1 Hoef je niet actief te 5.1. Zet breuken met noemer 2, 4 en 10 5.1.1 Bedoeld is van ½, ¼, ¾ naar 50, 25 en 75% . Idem 3/10 = 0,3 = 30% etc. kunnen uitleggen. Dat vraagt inzicht. om in bijbehorend percentage 5.2 Zet eenvoudige stambreuken (1/2, ¼ 1/10) decimale getallen, ( € 0,50; € 0,25; €0,10) en percentages (50%, 25%, 10% in elkaar om. 5.3 Vergelijkt percentages met elkaar en beredeneert ze vanuit een context
5.2 Geen aparte lessuggesties want komt bij rekenmachine in domein Getallen aan bod.
Formulering doel is onduidelijk. Je vergelijkt geen percentages maar de getallen die er voor staan. Bij beredeneren wordt bedoeld dat een stambreuk vanuit een context beredeneerd omgezet wordt in een percentage. De helft van de mensen 50% Voor een kwart van de prijs 25% Een op de 10 ongelukken 10%
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
5
Gaat er om dat op basaal niveau begrepen wordt dat dat zelfde is. Daarmee is het wiskundetaal, parate kennis: 50% =0,5 = ½.
5.3 Contexten voor percentages zijn kortingen(bv prijzen), verhogingen (bv BTW), vergelijken aantallen. Concretisering 2F SLO geeft op p. 39 en 48 voorbeelden
METEN EN MEETKUNDE METEN en MEETKUNDE: Onderdeel 6 Ruimtelijke oriëntatie en ruimtelijk redeneren Doelen leerjaar 5 Lesideeen Bronnen/opmerkingen 6.1.1 Van een gegeven voorwerp voor6.1 Interpreteert en bewerkt van 2D onder- zij- of bovenaanzicht tekenen. Wat representaties van 3D objecten vv (aanzichten, uitslagen, doorsneden, verandert er in welk aanzicht als lengte, respectievelijk hoogte groter wordt? Welk kijklijnen) aanzicht verandert niet? Een schets maken van een 3d object op basis van gegeven aanzichten. Concretisering 2F SLO biedt naast
6.2 Redeneert obv lijnsymmetrie
6.1.2 Een of twee doorsneden van een object tekenen. Je een 3D voorstelling maken (of schetsen) van een object op basis van 2 doorsneden
onderstaande op p.59 nog meer voorbeelden op p.73 en 75
6.1.3 Kijklijnen. Wat kun je vanaf bepaald punt wel/niet zien?
6.2.1 Lijnsymmetrie dubbelvouwen, bij 6.2.1 en 6.2.2 spiegelen. Redeneringen komen er op neer concretisering 2F SLO biedt op p.87 dat het gespiegelde (lijn, hoek, …) even en verder meer voorbeelden groot is
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
6
6.2.2 Symmetrie in deels gegeven randen, patronen, versieringen etc. voortzetten. Opdracht: teken de andere helft (om dat te kunnen moet je steeds redeneren op basis van symmetrie)
METEN en MEETKUNDE: Onderdeel 7 Meten van lengte, oppervlakte (en omtrek), gewicht, inhoud, temperatuur Doelen leerjaar 5 Lesideeen Bronnen/opmerkingen 7.1 Benoemt 1 ton met 1000 kg 7.1 Omdat dit doel parate kennis betreft bij 7.1 een volwassen nijlpaard weegt (het is een weetje) zijn er geen zo'n 3 ton. Een gemiddelde lessuggesties voor gemaakt. Wel kan je personenauto rond 1 ton contexten aangeven waarin deze benamingen worden gebruikt, zie hiernaast.
Gebruik de contexten van digitale media, daarin worden vaak de benamingen mega en giga gebruikt.
7.2 Benoemt voorvoegsels megabyte, gigabyte
7.2 Hoeveel getypte A4-tjes passen op een USB-stick van 1Gb? Hoeveel mp3-tjes?
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
7
bij 7.2 mega is miljoen, 1 met 6 nullen; giga is miljard 1 met 9 nullen 1 teken neem 1 byte in beslag, een getypte bladzijde is ongeveer 10000 byte = 10 kb een mp3-tje 3 Mb
Concretisering 2F SLO geeft op p.70 voorbeelden
METEN en MEETKUNDE: Onderdeel 8 Meten van tijd (klokkijken en kalender) Doelen leerjaar 5 Lesideeen 8.1 Relatie met negatieve getallen. Het is daar 8.1. Vertelt over de verschillende … uur dat is … uur vroeger/later als bij ons. tijdzones 8.2 Vliegreizen. Local time. Op heenreis verlies/win je .. uur. Bij thuis reis is dat.. 8.3 als ik met mijn tante in new York bel kan dat het handigst om … uur
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
8
Bronnen/opmerkingen
METEN en MEETKUNDE: Onderdeel 9 Geldrekenen Doelen leerjaar 5 - geen nieuwe doelen
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
Lesideeen
Bronnen/opmerkingen
9
VERBANDEN VERBANDEN Onderdeel 10 Informatieverwerking, grafieken en tabellen Doelen leerjaar 5 Lesideeen 10.1 Trekt uit het verloop, de vorm en 10.1.1 Treinreisgrafieken Verloop. Wat de plaats van punten in een grafiek betekenen de horizontale stukjes in de conclusies over de situatie: de verkoop grafiek? Verschil stoptrein-intercity. Rijdt ie neemt steeds sneller toe op elk traject even snel? Hoe zie je dat?
10.1.2 Ook grafiek van bijvoorbeeld aantallen vissen op bepaald tijdstip, maar dat kan natuurlijk ook met andere aantallen en met andere tijdstippen
Bronnen/opmerkingen 10.1.1 uit NW vmbo basis 4. p.37
10.1.2 uit NW vmbo basis 4. p.46
10.1.3 Dagkoers van de dollar uit de krant, hypotheekrente?
10.1.4 bruine pelikaan; valsnelheid hoogte
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
10
bij 10.1.4 uit NW vmbo basis 3. p.47 Ook bij 10.2 bruikbaar.
bij 10.1.5 uit NW vmbo basis 3. p.94
10.1.5 waterhoogte getij; periodieke grafiek.
Voor het trekken van conclusies over de vorm van een grafiek kun je globale grafieken gebruiken. Geen getallen op de assen. Voor het schetsen van globale grafieken is gezond verstand en weinig
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
11
extra informatie nodig. Twee voorbeelden: 10.1.6 Schets een globale grafiek van je longinhoud in de tijd. Hoe loopt de grafiek als je je adem inhoudt? Hoe verandert de grafiek als je hyperventileert?
10.1.8 Grafiek wadlopen OWI 3 ivbo Malmberg p.33 e.v.
10.1.7 Schets een globale snelheid-tijd grafiek van een auto die optrekt, steeds harder rijdt , ineens stopt
10.1.8 grafiek waterhoogtehoogte in cm wadlooptocht. Welke gebieden vallen droog? En als bij laagtij het waterpeil 140 cm lager is? 10.1.9 Grafiek 3.8 OWI 3 ivbo Malmberg p.45.
10.1.9 halen vrouwen mannen in? Interpretatie van grafieken wereldrecords diverse hardloopnummers van mannen en vrouwen.
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
12
10.2.1 Inhoud cilinder = 0,785 x diameter x diameter x lengte. In een tankwagen gaat ongeveer 25 m3, kan dat kloppen? Combineer met onderdeel 3. Schattend rekenen. 10.2 Past woordformules toe: bv BMI = lichaamsgewicht : ( lengte x lengte) Max hartslag =220-leeftijd) (concretisering 2F SLO p.124)
10.2.2 Omrekenen temp FahrenheitCelsius, volgens de formule: graden Celsius = 5 x (graden Fahrenheit 32) :9 10.2.3 lift gaat in een wolkenkrabber van 200 m met 8 m/s naar beneden; woordformule hoogte=200-8 x aantal sec In hoeveel seconden ben je beneden? 10.2.4 woordformule voor remweg. Neem snelheid in km/u, deel door 10, neem kwadraat van dit antwoord. Uitkomst is remweg in meters. Maak de woordformule. Bereken bij aantal snelheden de remweg en omgekeerd bij lengte van een remspoor hoe hard er gereden is. Maak een tabel en bijbehorende grafiek.
VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep
13