Koppen snellen: Colofon en inhoud

Koppen snellen:

Co lo f o n en i n h o u d Verschijnt 10 maal per jaar issn 0925–6237. Te controleren minimale oplage: 33.500 exemplaren

Vitaliteitssparen op komst

Spaarloon weg in 2012. Levensloopsparen weg in 2013, maar blijft onder voorwaarden mogelijk. Vitaliteitssparen komt in 2013. In dit artikel meer details, bijvoorbeeld van de overgangsregeling. | Lees verder op pagina 6

REDACTIE Henri Lansink en Peter Visser @: [email protected]

....................................................................................................................................................................

Redactiemedewerkers Marcel van Hemert, Flip Lodesteyn, Roberto van der Pol, Louis Schipper en Peter Wulms

PA-gina

Vormgeving Studio VBM|NOV

7

­Druk Senefelder Misset, Doetinchem

....................................................................................................................................................................

Korte berichten

Verantwoordelijkheid Publicatie van artikelen in Trivizier vindt plaats onder de verantwoordelijkheid van het algemeen bestuur. Overname van artikelen alleen na verkregen toestemming van de redactie en met bron­vermelding. Aan de inhoud van de Trivizier kunnen geen rechten worden ontleend. De redactie behoudt zich echter het recht voor niet-redactionele teksten in te korten danwel plaatsing te weigeren. Het algemeen bestuur is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze teksten en eventuele gevolgen van plaatsing. Vraag en aanbod Enkelvoudige plaatsing van deze teksten is gratis voor leden. Abonnementen Alle leden ontvangen Trivizier gratis. Abonnementen voor hen die geen lid van De Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV kunnen zijn: E 9,53 per kwartaal (bij vooruitbetaling). Bezoekadressen De Vakbond voor Defensie­personeel VBM|NOV Ametisthorst 20 Den Haag Pr. Hendriklaan 53a Den Helder Zangvogelweg 29 Amersfoort Postadres De Vakbond voor Defensie­personeel VBM|NOV Postbus 93037 2509 AA Den Haag Telefoon/emailadres hoofdkantoor 070 3155111 of mdtn *06 546 66156 Fax 070 3837000 @: [email protected]

De Vakbond voor Defensie­p ersoneel VBM|NOV is aangesloten bij het Ambtenarencentrum (AC)

Er komt een Veteranen Ombudsman. Veteranen kunnen bij hem/haar ook klagen over gezondsheidszorginstellingen. De oplossing van de ‘Restschadeproblematiek’ lijkt in zicht. En: hoe dit kabinet Henk en Ingrid pakt. | Lees verder op pagina 8

Een ambtsbericht van een militair mag maximaal 6 jaar in beschouwing worden genomen. De dekkingsgraad van het ABP zakt onder de 90%. De verhuizing van de marinekazerne in Doorn naar Vlissingen komt dichterbij. | Lees verder op pagina 9 ....................................................................................................................................................................

Uit de (actuele!) oude doos

20

16

“De afgevaardigden behoren zich bij de behandeling van de beschrijvingsbrief volkomen van het standpunt hunner (hoofd)afdeling te vergewissen, teneinde dit eventueel ter vergadering te kunnen verdedigen.” | Lees verder op pagina 13 ....................................................................................................................................................................

In deze Trivizier:

Rubrieken: 04 Kort

07

Weinig vertrouwen en ongemotiveerd

Op maandag 24 oktober heeft minister Hillen de Tweede Kamer laten weten dat u, zijn personeel, weinig vertrouwen heeft in de toekomst. Ook uw motivatie is niet zo best. En om u wat gerust te stellen is een aantal reorganisaties stilgezet. De VBM|NOV betwijfelt of dat laatste wel het geval is.

16

Onbekende gevaren nanodeeltjes

De mogelijke risico’s van blootstelling aan synthetische nanodeeltjes vormen nog een witte vlek, die gezien de toename hiervan in producten die wellicht ook bij Defensie worden gebruikt, snel ingevuld moet worden. (Deze afbeelding – van Christian Hackenberger/LMU – illustreert het versnellingsmechanisme van de elektronen dicht bij de nanobolletjes van siliciumdioxide.)

20

Interview met oud-voorzitter Jan Golsteijn

Jan Golsteijn werd voorzitter toen de VBZ, de ‘marinebond’, de definitieve stap maakte naar een brede vakbond voor defensiepersoneel. In dit interview spaart Golsteijn noch zichzelf, noch andere (huidige) bestuurders (foto: Adriënne Golsteijn).

05

Debies visie

10

Memo en betaaldata

12

Geachte redactie!

14

Juridische zaken

Medezeggenschapsdag 2011

Ieder jaar organiseert de VBM|NOV een medezeggenschapsdag. De belangstelling was dit jaar helaas matig. De afwezigen misten de grappen en grollen van een ‘Duitse’ deskundige en het huiswerk van Henri Heemskerk. | Lees verder op pagina 18 ....................................................................................................................................................................

Intern klachtonderzoek schiet tekort

Het ministerie van Defensie krijgt een veeg uit de pan van de Nationale Ombudsman. Naar aanleiding van een klacht - een integriteitschending - van een VBM|NOV-lid stelt de Ombudsman de bedrijfscultuur aan de kaak. | Lees verder op pagina 26

15 Column

....................................................................................................................................................................

19 Medezeggenschap

Beslissingen op bezwaar …

25 Familieberichten 28 Overleg 38

Vraag en Aanbod

39 Puzzel 40

Wat doet uw bond?

… moeten binnen 6 weken worden genomen. Defensie houdt zich daar standaard niet aan. Ook op dat punt krijgt Defensie de oren gewassen door de Ombudsman. Ook hier is een actie van de VBM|NOV de aanleiding. | Lees verder op pagina 27 ....................................................................................................................................................................

AC-symposium

Woensdag 30 november organiseert het Ambtenarencentrum (AC) een symposium. Na de succesvolle happening in 2010 over duurzame inzetbaarheid komt dit jaar het werken in een compactere en flexibelere organisatie aan de orde. | Lees verder op pagina 35

w w w. v b m n o v. n l

KORT e b er i ch t en

Voorlichting Paresto-personeel Oirschot

Dat zijn enkele vragen die bleken te leven bij het Parestopersoneel op de locatie Oirschot. De VBM|NOV heeft op dinsdag 11 oktober een bijeenkomst belegd, waarin Paresto-personeel meer informatie kreeg over de reorganisatie en het SBK en vragen kon stellen. Namens de VBM|NOV hebben Louis Schipper en jurist mr. Bert Blonk uitleg gegeven over de reorganisatie en vragen zo goed als mogelijk beantwoord. Louis Schipper legde onder andere uit dat reorganisaties als gevolg van het BVM (besluitvormingsmemorandum) in principe te maken krijgen met het oude SBK. Overtolligen als gevolg van reorganisaties als gevolg van de Beleidsbrief vallen onder het nieuwe SBK. Dit kan onder andere verschillen opleveren voor wat betreft de wachtgeldregeling. Een verschil is dat je in het laatste geval wel te maken hebt met een sollicitatieplicht. Uitbesteden mag geen doel op zich worden, waarschuwde Schipper. Voor de VBM|NOV moet het uitgangspunt zijn dat mensen bij het uitbesteden, rechten die ze hebben niet verliezen.

Stem over uw arbeidsvoorwaarden! www.referendumvbmnov.nl 4 | trivizier | 11 - 2011

voor zit ter

Nov verlaat vbm|nov

100% is niet realistisch …

NOV-bestuur beëindigt samenwerking

Het NOV-bestuur kiest voor categorale belangenbehartiging voor de groep officieren en gaat samenwerken met andere officierenverenigingen. De VBM|NOV organiseert alle groepen personeel. Veel actiefdienende officieren hebben zich al rechtstreeks aangesloten bij de VBM|NOV. Onze uitgangspunten zijn: een vakbond hoort de belangen van alle leden op een evenwichtige manier te behartigen. En bij de individuele belangenbehartiging is het individuele lid leidend. Per 1 januari 2012 zijn iets meer dan 4000 NOV-leden niet meer automatisch lid van de VBM|NOV via een collectief lidmaatschap. NOV-leden die verzekerd willen blijven van de servicekwaliteit van de VBM|NOV, zullen zich ook rechtstreeks moeten aansluiten.

Echt waar, het komt allemaal goed. Dat is ongeveer de belangrijkste boodschap van minister Hillen aan VVD-kamerleden Ten Broeke en Bosman. Die hadden vragen gesteld over de slechte leverbaarheid van veel militaire kleding. De VVD had die vragen gesteld naar aanleiding van een kleding uitdeelactie op het KMA in Breda, eind augustus, door de servicemedewerkers van de VBM|NOV en BBTV. Veel cadetten kregen zo eindelijk hun kistjes. Ook truien en T-shirts vonden gretig aftrek.

Sinds 1998 werkt de NOV met de VBM samen. Dit onder andere omdat de NOV voor die tijd ongeveer 200.000 gulden aan de CMHF afdroeg en daar alleen een plaats aan de overlegtafel met de minister voor terugkreeg. Het toenmalige NOVbestuur voorzag ook een afname van het aantal leden door de kleinere krijgsmacht. Hierdoor zou men geen professionele ondersteuning meer kunnen bieden tegen een lage contributie. Met een grote en sterke partner zou je veel meer kunnen bereiken. De toenmalige besturen van de VBM en NOV hadden de overtuiging dat een financieel sterke en professionele organisatie goede ondersteuning van de leden garandeerde tegen een zo laag mogelijke prijs. Deze overtuiging had ik destijds en die heb ik nog steeds. De VBM onderkende de toegevoegde waarde van een zelfstandige NOV die zich inzet voor een op haar taak berekende krijgsmacht en die onder meer via het blad Carré opinies vormt over veiligheidsvraagstukken. Zo startte een succesvolle samenwerking en ontstond De Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV. Vorig jaar heeft het NOV-bestuur de samenwerking geëvalueerd. Het NOV-bestuur concludeerde dat de VBM|NOVdienstverlening professioneel en onberispelijk was. Maar ook constateerde het dat de NOV niet zichtbaar en herkenbaar was in de media en voor de leden. Verder vond het NOV-bestuur dat de contributie die NOV-leden betalen voor de professionele ondersteuning van de VBM|NOV, circa € 9 voor actief dienenden en circa € 6 voor postactieve leden, veel te hoog was. Deze contributie betalen alle leden van de VBM|NOV, van matroos tot en met generaal, evenals burgers. In de discussies die met ondersteuning van bemiddelaars plaatsvonden, wilde het NOV-bestuur de solidariteit en collectiviteit gekoppeld aan gelijke rechten en plichten voor alle leden tegen een zelfde contributie, niet onderschrijven. Het NOV-bestuur wilde alleen betalen voor de diensten die hun leden afnamen. Daarnaast vond het NOV-bestuur het onder andere niet vanzelfsprekend dat leden onvoorwaardelijke toegang tot juristen van de vakbond hebben voor een geschil met de werkgever. Omdat het NOV-bestuur het collectieve lidmaatschap en de onvoorwaardelijke toegang tot juridische ondersteuning - de grondbeginselen van een vakbond - niet onderschrijven, wil het de samenwerking beëindigen. Hiermee ontzegt het NOV-bestuur de leden van de NOV een professionele ondersteuning van hun belangen en breekt het met de visie die voorgaande NOV-besturen wel hadden. Ik betreur deze stap ten zeerste. Volgens mij kunnen het collectief en de professionaliteit u als lid de beste ondersteuning geven tegen een zo laag mogelijke, maar wel gelijke contributie. Deze overtuiging, die het huidige NOV-bestuur niet deelt, hebben mij doen besluiten om na 21 jaren mijn lidmaatschap van de NOV op te zeggen. NOV-leden kunnen zich rechtstreeks aansluiten bij de VBM|NOV. De VBM|NOV zal u dan op een professionele wijze blijven voorzien van de beste ondersteuning.

Anti-Nederlandse stemming? Als een locatie sluit, is het Paresto-personeel dat daar werkt dan automatisch overtollig? Als Paresto wordt uitbesteed, krijgt het personeel dan een baangarantie? En wat als die commerciële partij vervolgens failliet gaat?

J e a n d eb i e ,

Volgens de minister is de ‘situatie rondom de tekorten aan kleding en uitrusting’ voor militairen nu aan het verbeteren. Echt waar! Weliswaar zijn er nog altijd militairen die niet deelnemen aan oefeningen en trainingen omdat zij niet kunnen beschikken over de noodzakelijke uitrusting, zo vervolgt de minister. Maar eind 2012 is het probleem opgelost. Echt waar! ‘Het komt allemaal goed …’

Begin oktober wist De Telegraaf te melden dat groeperingen die een hekel hebben aan de Nederlanders op Curaçao de afgelopen tijd oorlogsverklaringen op Facebook hadden gepubliceerd. Maar contactpersonen van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV op Curaçao laten weten dat het zo’n vaart niet loopt. Weliswaar is men erg geschrokken van de beroving op klaarlichte dag van 2 scholieren. Zij raakten hun fietsen kwijt en liepen rake klappen op, zo meldt de Telegraaf. Een marinemilitair verklaart de redactie Trivizier dat de ‘antimacamba-gevoelens’ op het eiland worden gevoed door een heel kleine groep. (de politieke partij Pueblo Soberano). Maar volgens hem deelt het overgrote deel van de Curaçaose bevolking deze mening niet.

Geslaagde 64-jarigendag Op 1 november waren ruim 180 leden van de VBM|NOV bijeen op de Marinekazerne in Amsterdam. Zij kregen daar onder meer voorlichting over hun pensioen, de VBM|NOV-nazorg en belastingservice. Gaat u zelf dit jaar of begin volgend jaar met pensioen, dan kunt u het informatiepakket aanvragen via telefoon 070 3155111.

Ja, die einddatum van begin 2013 is niet medio 2011 zoals Van Middelkoop, mijn grijze voorganger, in 2010 heeft beloofd. Maar ja, eerst was er een verplichtingenstop en toen er weer geld was, bleken verdorie de levertijden zo’n 12 maanden te zijn. En we moeten ook eerst Europees aanbesteden, dus dan ben je zo anderhalf jaar verder. Echt waar, hoor! En trouwens, u dacht toch niet dat het KPU-bedrijf elke onbenulligheid altijd op voorraad en leverbaar heeft? Kom nou, dat wordt me veel te duur. Dus een ‘leverbetrouwbaarheid’ van 100% is niet realistisch. Echt waar! En zo hobbelen we in Nederland voort naar een perfecte krijgsmacht van de toekomst, zoals minister-president Rutte op de Nationale Veteranendag van dit jaar verklaarde. Minister Hillen kan daar nog aan toevoegen: als ik die 12.000 functies geschrapt heb, zal er zeker geen probleem meer zijn met kleding en uitrusting.  Echt waar!

j. d eb i e @ v b m n ov. n l

v er en i g i n gsn i eu w s

n i eu w s Al eerder informeerde Trivizier u over de afschaffing van de spaarloonregeling

Op maandag 24 oktober heeft minister Hillen de Tweede Kamer laten weten dat

in 2012. Maar ook de levensloopregeling eindigt voor iedereen die minder

u, zijn personeel, weinig vertrouwen heeft in de toekomst. Ook uw motivatie is

dan 3000 euro gespaard heeft. Vitaliteitssparen moet beide - als het aan de

niet zo best. En om u wat gerust te stellen is een aantal reorganisaties stilgezet. De

regering ligt - vervangen.

VBM|NOV betwijfelt of dat laatste wel het geval is.

Tekst: Jacques van Hulsen

We gaan vitaliteitssparen … De regeringsvoorstellen maken deel uit van het Belastingsplan 2012. Of dat plan ongeschonden de eindstreep haalt, is nog de vraag. De VBM|NOV zal u blijven informeren. Zeker als het gaat om de vervanging van de bestaande spaarregelingen, waaraan vele defensiemedewerkers deelnemen, door het vitaliteitssparen. De levensloopregeling wordt volgens de regering te vaak gebruikt voor het opbouwen van een geldbedrag dat gebruikt wordt om vervroegd voltijds uit te kunnen treden. Het kabinet wil langer doorwerken stimuleren. Verder kan de levensloopregeling alleen worden gebruikt voor verschillende vormen van verlof. Dit staat haaks op het streven naar een hogere arbeidsparticipatie. In het Belastingplan staat dat het kabinet zorgt voor overgangsrecht dat opgebouwde rechten in de levensloopregeling zoveel mogelijk eerbiedigt. In het Belastingplan 2012 wordt dit overgangsrecht beschreven. De plannen zien er nu als volgt uit: • Heeft een werknemer een levenslooppolis? Is er op 31-12-2011 een bedrag van minimaal € 3.000 gespaard? Dan verandert er niets, de polis valt onder de overgangsregeling. De levenslooprekening met daarop het gespaarde tegoed blijft gewoon bestaan. • Is er op 31-12-2011 een bedrag gespaard dat lager is dan € 3.000? Dan wordt de levenslooprekening omgezet en opgeheven. Het is wel mogelijk de levenslooprekening te behouden en te blijven inleggen als het spaartegoed € 3.000 of meer is op 31-12-2011. Daarvoor kan een extra storting gedaan worden. Zo kan er toch doorgespaard worden om bijvoorbeeld eerder te stoppen met werken. De levensloopverlofkorting vervalt vanaf 2012. • Heeft een werknemer nog geen levenslooppolis? Tot het einde van 2011 is het nog mogelijk te starten met levensloop. Bij minimaal € 3.000 inleg, bijvoorbeeld uit de eindejaarsuitkering, kan ook na 1-1-2012 ingelegd worden voor levensloop.

6 | trivizier | 11 - 2011

Werknemers die eind dit jaar minder dan € 3000,- aan spaartegoed hebben opgebouwd in de levensloopregeling kunnen het tegoed in 2012 opnemen of in 2013 onbelast doorstorten naar vitaliteitssparen. Ook in het geval van de spaarloonregeling zorgt het kabinet ervoor dat opgebouwde rechten worden geëerbiedigd. Het opgebouwde vermogen kan in het jaar 2013 in beginsel zonder fiscale gevolgen worden opgenomen, maar de deelnemers die hun tegoed laten staan en zich aan de voorwaarden van de spaarloonregeling houden, kunnen gebruik maken van de vrijstelling voor spaarloon in box 3. In dat geval wordt het tegoed jaarlijks gedeeltelijk vrijgegeven. Ook blijven de huidige deblokkeringsmogelijkheden bestaan. In 2016 (vier jaar na de invoering van deze overgangsregeling) zal de spaarloonregeling uitgewerkt zijn en zal de overgangbepaling vervallen. In plaats van de levensloopregeling en de spaarloonregeling introduceert het kabinet in 2013 het vitaliteitssparen. Met deze regeling kunnen werknemers fiscaal voordelig sparen. De stortingen in vitaliteitssparen zijn fiscaal aftrekbaar in box 1 en er wordt pas belasting geheven bij de opname van het tegoed. Daarnaast wordt het (forfaitaire) rendement over het opgebouwde tegoed niet belast in box 3. Het maximaal fiscaal gefaciliteerd op te bouwen vermogen bedraagt in totaal € 20.000 (bruto). Naast deze grens geldt er een jaarlijks aftrekbare maximuminleg van € 5.000. Tot en met 61 jaar is men vrij in het op te nemen bedrag. Men mag het op te nemen bedrag gebruiken voor het opnemen van (deeltijd-)verlof, maar ook voor andere spaardoelen. Vanaf het jaar dat een deelnemer op 1 januari 62 jaar oud is, geldt echter een beperking van het maximaal jaarlijks op te nemen bedrag van € 10.000. Hiermee wordt deeltijdpensioen bevorderd en voltijdpensioen beperkt, dit in lijn met de afspraken hierover in het Regeerakkoord. De opname van het tegoed dient uiterlijk vóór het bereiken van de 65-jarige leeftijd plaats te vinden. 

Weinig vertrouwen In de ‘Personeelsrapportage midden 2011’ beschrijft minister Hillen de belangrijkste trends in de ‘personeelslogistieke keten’ van medio 2010 tot medio 2011. En het is geen vrolijk beeld dat daaruit oprijst. De instroom is drastisch verminderd. Van medio 2009 tot medio 2010 werden 5440 militairen nieuw aangesteld, van 2010 tot 2011 waren dat er 2.909. Het aantal belangstellenden voor een baan bij Defensie is meer dan gehalveerd. Ook de ROC-opleiding Vrede en Veiligheid is bij het begin van het leerjaar 2011-2012 onderbezet. Eenmaal in dienst blijven de meeste militairen langer in hun rang hangen dan voorheen. Dit ondanks het feit dat de uitstroom sinds de beleidsbrief van april 2011 is toegenomen. Per saldo werkten er medio 2011 1172 militairen minder dan medio 2010. Bij de burgers waren er 853 voltijdbanen minder. Omdat de (toegestane) functiebestanden in de rapportageperiode kleiner werden, steeg de vullingsgraad. Maar bij alle defensieonderdelen zijn er nog altijd te weinig militairen. Met uitzondering van de KMar ligt de vullingsgraad overal onder de 90%. Dat betekent dat globaal gezien 9 militairen het werk

“De VBM|NOV wil vaart maken met de lopende reorganisaties”

moeten doen van 10. Aan het eind van de rapportage verwijst de minister naar periodieke rapportages van de IGK waarin deze wijst op de gevoelens van ontevredenheid en wantrouwen bij het defensiepersoneel. Dit heeft alles te maken, zo erkent de minister, met de onzekerheid die gepaard gaat met de langdurige reorganisaties. De minister denkt deze ontwikkeling te kunnen keren door lopende reorganisaties stop te zetten. Volgens hem is dat ook al gebeurd. Ook wil hij het personeel beter informeren. De VBM|NOV ziet inderdaad dat sommige trajecten stil worden gezet. De meeste lopen echter gewoon door. Trajecten die worden stilgezet of in de vertraging komen, vergroten volgens de VBMNOV echter juist het wantrouwen bij de medewerkers. De Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV heeft in het overleg bij de diverse defensieonderdelen gepleit voor meer vaart bij de lopende reorganisaties. Dat voorkomt onduidelijkheid en tevens wordt hiermee een belangrijke piketpaal geslagen voor de volgende grote reorganisatie. Volgend jaar moet een nieuw Sociaal Beleidskader in werking treden en elke reorganisatie die dit jaar op de rol komt - en die niet gerelateerd is aan de startof beleidsbrieven van april van dit jaar, geeft het personeel zicht op regelingen zoals die in het huidige Sociaal Beleidskader opgenomen zijn. 

11 xx - 2011 | trivizier | 7

KORT e b er i ch t en

p o s t ac t i ef/ v e t er a n en

VETERANEN OMBUDSMAN Er komt een Veteranen Ombudsman, die wordt ondergebracht in het instituut van de Nationale Ombudsman, waar iedereen (dus ook veteranen) nu al gebruik van kan maken. Dit besluit maakt deel uit van de Veteranenwet, die op 27 oktober jl. door de Tweede Kamer werd besproken. De indieners van de Veteranenwet verkiezen een Veteranen Ombudsman boven de instelling van een aparte klachtencommissie, vanwege de laagdrempeligheid en vormvrijheid van de ombudsman. Een verschil ten opzichte van de Nationale Ombudsman is dat veteranen bij de Veteranen Ombudsman niet alleen met klachten over overheidsinstanties terecht kunnen, maar ook kunnen klagen over bijvoorbeeld gezondheidszorginstellingen. De Veteranenwet is een initiatief van de Tweede Kamer, dat door de volledige Tweede Kamer wordt ondersteund. De wet geldt voor alle veteranen, ook als deze reservist zijn.

OPLOSSING ‘RESTSCHADEPROBLEMATIEK’ DICHTBIJ KORTEN OP HENK EN INGRID Per 1 april 2012 zullen pensioengerechtigden hun AOW niet meer ontvangen op de eerste dag van de maand waarin zij de pensioenleeftijd bereiken. In plaats daarvan gaat hun AOW-uitkering in op de dag dat zij 65 jaar worden. Het kabinet was van plan om deze maatregel per 1 januari 2012 te laten ingaan. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel goedgekeurd. Zodra de Eerste Kamer ook instemt, is de nieuwe wet per 1 april 2012 van kracht. Werknemers die laat in de maand jarig zijn, ondervinden nadeel van deze wetswijziging. Op dit moment is het nog zo dat de AOWuitkering ingaat op de eerste dag van de maand waarin men 65 wordt. De maatregel heeft gevolgen voor andere regelingen. Zo moeten omslagregelingen en arbeidscontracten aangepast worden.

8 | trivizier | 11 - 2011

De oplossing voor de ‘restschadeproblematiek’ is in zicht. Het gaat hier om een groep gewonde veteranen, waaronder PTSS-gevallen, die als gevolg van een uitzending van vóór 1 juli 2007 beschadigd zijn teruggekomen. Na vaststelling van hun verwonding en toekenning van een Militair Invaliditeits Pensioen (MIP) konden zij niet afdoende schadeloos gesteld worden. Voor de schadeloosstelling is 110 miljoen euro benodigd. Tijdens de behandeling van de Veteranenwet op 27 oktober in de Tweede Kamer liet minister Hillen weten dat hij inmiddels “een substantieel bedrag bij elkaar heeft geharkt”. Hoeveel geld hij precies bij elkaar heeft wilde de minister niet zeggen, maar volgens hem zal niet alleen Defensie de ‘ereschuld’ betalen. Door politieke onwil en besluiteloosheid is lange tijd niets gebeurd voor deze groep veteranen. Vorig jaar lag er al een principe-akkoord, dat dankzij bemiddeling van de Nationale Ombudsman tot stand was gekomen. De VBM|NOV heeft hieraan meegewerkt. In het akkoord werden de concrete uitgangspunten vastgesteld voor een aanvullende bestuursrechtelijke regeling voor deze zogenaamde ‘oude gevallen ‘. De VBM|NOV is verheugd dat er nu daadwerkelijk een oplossing in zicht is en hoopt dat snel met de uitvoering kan worden begonnen. Voorzitter Jean Debie roept de minister op te blijven harken tot het volledige bedrag is gevonden. “Het kan niet zo zijn dat mensen met schade blijven zitten.”

GEEN DAG LANGER …

Een ambtsbericht van een militair mag maximaal 6 jaar in beschouwing worden genomen bij toekomstige rechtspositionele beslissingen. Dat staat in een nieuw artikel 28c van het AMAR. Sterker nog, in de nota van toelichting is bepaald dat bij een toekomstig rechtspositioneel besluit een afweging moet worden gemaakt over de relevantie van het ambtsbericht voor het te nemen besluit. Ook moeten de zwaarte en reikwijdte van het ambtsbericht worden bezien in relatie tot alle overige informatie. In het ambtsbericht zelf hoeft geen geldigheidstermijn te staan. Dat heeft de rechtbank Den Haag op 13 april 2011 bevestigd. Volgens de rechtbank kan een militair eerder verzoeken om intrekking van het ambtsbericht. Als het ambtsbericht betrekking heeft op een kleine misstap én er al een substantiële periode is verstreken, dan zou een dergelijk verzoek kans van slagen kunnen hebben. Na de termijn van 6 jaar geldt het ambtsbericht dus niet meer. Het is niet duidelijk of Defensie ambtsberichten na zes jaar automatisch verwijdert uit het personeelsdossier, dan wel afschermt in Peoplesoft. Die duidelijkheid moet er volgens de VBM|NOV wel komen. Een militair kan na zes jaar met een beroep op artikel 9 van de Regeling personeelsdossiers Defensie met succes verzoeken om het ambtsbericht te verwijderen. 

GROTE ZORGEN OM PENSIOENEN De dekkingsgraad van h e t ABP was eind september gezakt naar 90%. Dit is volgens de V B M | N O V een zorgwekkende ontwikkeling. Premieverhoging en afstempelen lijken hierdoor dichterbij te komen. Aan het einde van het derde kwartaal 2011 stond de dekkingsgraad van het pensioenfonds ABP op 90%. Volgens het bestuur van het ABP is indexering in 2012 vrijwel uitgesloten. En het verlagen van pensioenen en pensioenaanspraken komt dichterbij als de dekkingsgraad niet opklautert. Afstempelen per 1 april 2013 is reëel als er geen verbetering komt. Ook andere grote pensioenfondsen hebben hun dekkingsgraad bekend gemaakt. Het beeld van dalende dekkingsgraden is algemeen. Globaal genomen zitten de dekkingsgraden rond de 90%. De VBM|NOV vindt dit zorgelijke ontwikkelingen. De dekkingsgraad van het ABP daalde in één kwartaal met 22%. Belangrijkste oorzaak is de daling van de rente. Maar ook zorgde de beurscrisis voor een vermindering van het ABP-vermogen in één kwartaal met 7 miljard. In vergelijking met 1 januari 2011 is het vermogen met 2 miljard afgenomen. Maar het is vooral de daling van de rente die zorgt voor een fikse aantasting van de dekkingsgraad. Die geeft aan hoe de relatie is tussen het te verwachten toekomstige vermogen en de verplichtingen van een pensioenfonds. Door de daling van de rente gingen de verplichtingen in het derde kwartaal met 43 miljard euro omhoog. 

DOORN VERHUIST NAAR VLISSINGEN … Een Defensie-werkgroep heeft ‘een locatie in de gemeente Vlissingen’ aangewezen als voorkeurslocatie voor de bouw van een nieuwe marinierskazerne. Dat heeft minister Hillen op 25 oktober de Tweede Kamer laten weten. De werkgroep bekijkt wanneer de voorkeurslocatie beschikbaar kan komen. Dat de plannen serieus zijn, blijkt uit de aanvullende opdracht. Zo moet de werkgroep ook een gedetailleerde ‘structuurschets’ maken (voor wonen, werken, sport enz.). Tot slot verwacht de minister half november een duidelijk financieel plaatje. Binnen het Korps hebben veel (onder-)officieren bewaren tegen de gedwongen verhuizing van Doorn naar Vlissingen. Een tweede bezwaar is het ontbreken van een geschikte oefenlocatie in de buurt van Vlissingen. In de Trivizier van oktober 2011 is er al op gewezen dat het raar is om de kazerne in Budel te sluiten (met een groot oefenterrein naast de deur) en een nieuwe kazerne, zonder oefenterrein, in Zeeland te bouwen. 

?

11 - 2011 | trivizier | 9

Stem over uw arbeidsvoorwaarden! www.referendumvbmnov.nl

m em o

AGENDA BRONBEEK

DOOD DOOR SCHULD?

‘Op de boot’, themazondag, 13 november 2011, 11.00 tot 15.00 uur (ontvangst 10.00 uur). Het overzeese verkeer tussen Nederland en Nederlands-Indië vanaf het midden van de negentiende eeuw staat centraal op de op de themazondag ‘Op de boot’. Sprekers zijn Arne Zuidhoek, Bert van der Linden, Ida Huussen en Hans Vervoort. Aan de orde komen de scheepvaartmaatschappijen, de inrichting van de schepen, het wel en wee van hun passagiers en de reisroutes met havens en toeristische attracties onderweg. De sprekers schetsen het beeld mede aan de hand van foto’s van de schepen en passagiers, menukaarten, passagierslijsten en -biljetten en egodocumenten.

Op 2 januari 1961 verongelukte bij Biak een Dakota DC3 van de Marine Luchtvaartdienst (MLD). Alle 5 bemanningsleden kwamen daarbij om het leven. 50 jaar later leidde een discussie in het Marineblad (KVMO) over de oorzaak van het ongeval tot een onverkwikkelijke openbare briefwisseling tussen 2 oud commandeurs en nabestaanden van de omgekomen bemanningsleden. LTZVK2OC b.d. D.F.C. Kuperus trekt partij voor de nabestaanden en stelt dat de MLD ‘dood door schuld’ te verwijten valt. Wie meer hierover wil lezen kan terecht bij het Marineblad (februari 2011) en bij een publicatie van Kuperus met de titel ‘Dood door schuld, een MLD geheim ontrafeld’.

Voorinschrijving is vereist, via een inschrijfformulier dat kan worden aangevraagd via e-mail: Loket.KTOMM.Bronbeek@mindef. nl. Inschrijven uiterlijk tot 6 november; geen kaartverkoop ter plaatse. Kosten: € 23,50.

Passagiersschip Willem Ruys.

De volgende themadagen zijn:  15 januari 2012 ‘De VOC in Oost Indië’  19 februari 2012 ‘De koloniale macht in Nederlands-Indië’  18 maart 2012 ‘Soerabaja’

CONFERENTIE UITGEZONDEN MILITAIREN BETAALDATA NOVEMBER Defensie stelt de salarissen betaalbaar op donderdag 24 november 2011. Het ABP doet het met de pensioenen en uitkeringen een dag eerder, woensdag 23 november 2011. Uiterlijk de dag erna staat het bedrag op uw rekening.

HERDENKING JAVAZEE

10 | trivizier | 11 - 2011

Op woensdag 30 november 2011 houdt het Mariniersmuseum de tweede reünie voor Westgangers. Deze reünie is voor oud-mariniers die in de jaren '60 van de vorige eeuw op Curaçao of Aruba gediend hebben (en hun families). Aan reünisten wordt tevens gevraagd één of meerdere foto’s mee te nemen voor het project ‘Geheugen van de West’. Aanmelden per e-mail aan: [email protected] of tel. 010 412 96 00.

De prijs is in de boekhandel € 23,75, maar als u rechtstreeks bij de auteur bestelt, kost het u € 14,95 (rekeningnummer 2964407 tnv DFC Kuperus te Katwijk, ovv uw postadres en ‘Dakota’).

ASVERSTROOIING CZSK

Op 6 en 7 december is er op Vormingscentrum Beukbergen een conferentie voor uitgezonden militairen en hun partners. Meestal is een uitzending een verrijking, maar ook dan is het een ervaring die je niet samen hebt gedeeld en die zich moeilijk alsnog laat delen. Hoe ga je daarmee om? Aanmelden is nog mogelijk tot en met 22 november. Info: www.beukbergen.nl, tel 0346 332136 (Sjoeke Oude Munnink). Als militair of als burger bij Defensie hebt u het recht om eenmaal per jaar een conferentie naar keuze bij te wonen.

Het Karel Doorman Fonds organiseert met medewerking van de Comman­ dant der Zeestrijdkrachten een herdenkingsplechtigheid van de Slag in de Javazee, welke 70 jaar geleden heeft plaatsgevonden. De herdenkingsplechtigheid zal plaatsvinden op 27 februari 2012 in de Kloosterkerk te Den Haag en wordt georganiseerd voor oud-militairen van de Koninklijke Marine die van 7 december 1941 tot

r eu n i e s

en met 8 maart 1942 betrokken zijn geweest bij de strijd tegen de Japanse strijdkrachten in het voormalig Nederlands-Indië; en eveneens voor weduwen en eventueel kinderen (1e graad) van dezelfde categorie oud-militairen. Oud-militairen en weduwen die het Karel Doorman Fonds in bestand heeft, zullen een uitnodiging op naam ontvangen. Overige belangstellenden worden verzocht zich schriftelijk of per e-mail zo spoedig

mogelijk te melden bij: het secretariaat van het Karel Doorman Fonds; Frederikkazerne gebouw 35, kamer J 340, Postbus 90701, 2509 LS Den Haag, of per e-mail: AM.Sipkema.02@ mindef.nl. Vermeld hierbij naam, adres,telefoonnummer, laatste plaatsing gedurende genoemde periode, ontslagdatum, rang/kwaliteit bij dienstbeëindiging. Uitnodigingen worden in januari 2012 verzonden.

Voormalige medewerkers van CZSK (burgers en militairen) kunnen een verzoek indienen voor asverstrooiing op zee. Verzoeken voor asverstrooiing dienen schriftelijk gericht te zijn aan de Commandant Zeestrijdkrachten, t.a.v- Stafofficier Nationale Operaties- MSC/N3.9, Postbus 10.000, 1780 CA Den Helder. In het verzoek moet worden aangegeven: •Naam overledene •Laatst beklede rang of stand bij verlaten KM •Geboortedatum •Registratienummer/marinenummer •Datum crematie •Gegevens crematorium •Contactpersoon met bereikbaarheid (telefoon, post- en e-mailadres) Na ontvangst van het verzoek zal de afdeling Nationale Operaties contact met de verzoeker opnemen. Familieleden (nabestaanden) kunnen niet meevaren tijdens de plechtigheid. De urn kan door de nabestaanden persoonlijk worden afgegeven aan de betreffende commandant van de uitvoerende eenheid of de nabestaanden kunnen het betreffende crematorium verzoeken de urn af te leveren. Na uitvoering van de asverstrooiing zal een proces-verbaal met een uittreksel van het scheepsjournaal aan de nabestaanden worden verzonden.

Een aantal ex-opvarenden v a n H r. M s . Po t v i s onderzoekt de mogelijkheid voor het organiseren van een reünie in 2012. Per slot van rekening is het dan 50 jaar geleden dat de kiel werd gelegd van de Potvis bij Scheepswerf Wilton-Fijenoord te Schiedam onder werfnummer:782 Natuurlijk hopen de organisatoren alle oudopvarenden weer terug te zien. Aanmelden via: [email protected]. De nieuw opgerichte s t i c h t i n g R e ü n i s te n NGID,RAPP en MARVA Plotter, kortweg ‘Stichting NGID’ heeft tot doel het periodiek organiseren van reünies en themadagen en het bijhouden van een historisch archief. De stichting NGID is van plan om in april 2012 een themareünie te organiseren waarbij de Operationele School centraal zal staan. De Operationele school is in eerste instantie voortgekomen uit NAVGIS (NGID), de Zeearend (OBD), Erfprins (VUKO), en de SCHOOF (Dekdienst) en leidt functionarissen van de huidige Operationele Dienst op. Reünisten kunnen tijdens de reünie zien hoe hun vroegere functies tegenwoordig uitgevoerd worden. Medio 2013 zal een ontmoetingsreünie gehouden worden. Ook Belgische collega’s die op NAVGIS zijn opgeleid tot NGID’er kunnen zich aanmelden bij de Stichting NGID. Meer informatie bij het secretariaat: Tel. 0518 850127, e-mail: [email protected]; website: www.ngid.nl.

11 - 2011 | trivizier | 11

G e ach t e R ed

uit de oude doos

ctie

Postbus 93037 2509 AA Den Haag, email: [email protected]

PA-LANDDAG 2011

INTERVIEW HDP

Geacht bestuur, hierbij wil ik u, mede namens een aantal aanwezige PA-leden, als bestuur en organisatie van harte bedanken voor de aangename en goed verzorgde PA-Landdag 2011, 23 september jl. Deze dank geldt zeker de aanwezige sprekers, die allen hun uiterste best hebben gedaan om hun speciale kennis aan de aanwezigen over te dragen. Wat volgens mij goed is gelukt. Ik wil in ieder geval de heer Hiemstra van het ABP noemen, die opviel door de zeer aparte, aangename, duidelijke en eenvoudige wijze waarop hij zijn moeilijke onderwerp, de ABPpensioenen, presenteerde. Ik denk dat de afwezige PA-leden zeer veel belangrijke informatie hebben gemist. Wellicht is het de moeite waard om onderstaande suggesties van mijn kant in overweging te nemen. De oudere PA-leden (de grootste groep) heeft problemen met de lange duur en de verschillende onderwerpen van de zitting. Het valt niet mee om 2,5 uur zonder pauze stil te zitten en te luisteren. De meeste mensen zijn na 20 minuten niet meer in staat om de boodschap op te nemen. Volgens mij zou het beter zijn om de inhoudelijke bijdrage te beperken tot 1 of 2 lezingen. Dan is er meer tijd voor vragen en antwoorden. Het is daarnaast zeker ook zinvol om meerdere deskundigen en bondsbestuurder(s) uit te nodigen die samen met de spreker(s) tijdens het gezellige samenzijn (in de zaal) vragen kunnen beantwoorden en persoonlijk contact kunnen leggen met de aanwezige PA-leden. Den Helder, KAPMARNS b.d. Willem Koomen

Ik begrijp dat bij een afscheid wordt teruggekeken en dat gedane zaken geen keer nemen, maar zo gemakkelijk als HDP er langs komt, stoort me (Trivizier 201110, Interview lgen Leijh). Zeker vanuit mijn vakbond verwacht ik een (positief ) kritische houding ten aanzien van verantwoordelijken! De HDP is niet Jan Soldaat, maar mindeftop en daarvan mag visie en beleid verwacht worden. Reacties als “Het ene moment moet je alles op alles zetten (…) om de organisatie te vullen. Amper 2 jaar later moeten we 180 graden de andere kant op”, getuigen daar niet van. Ik verwacht van mijn bedrijfstop meer, veel meer en geen verstoppertje spelen achter de politiek of de bonden. HDP is/was verantwoordelijk voor P-beleid; met nadruk op beleid. DCHR was en is een drama, PS en Dido zijn een permanente proeftuin richting een volgend systeem? Het FPS ontwikkelt zich door? Tot wat, een nieuw P-systeem? Functietoewijzing, verlengen/ verkorten: iedere commandant trekt zijn eigen plan. Uitstroommoment op je 45e? Succes met de externe bemiddeling. Communiceren van iedere verandering is altijd al een drama geweest binnen MinDef, zeker op P-gebied. Kortom een kleine kritische noot was bij dit interview met HDP van 2006-2011 op z’n plaats, wat mij betreft! Verder blijf ik op het niveau ‘werkvloer’ met veel plezier werkzaam bij MinDef en lees Trivizier met veel belangstelling. Maj der Huzaren RHHB, Klaas Meijer

Reactie bestuur Hartelijk dank voor de positieve woorden. We zullen zeker goed bekijken op welke wijze wij deze adviezen concreet kunnen maken. De dank aan de externe sprekers, die deze dag in uw en onze ogen hebben gemaakt tot een leuke, leerzame en onderhoudende bijeenkomst, zullen we overbrengen. De laatste jaren is het bezoek aan de PA-Landdag behoorlijk gedaald. Wij hopen dat deze brief een impuls geeft tot een omkering van die tendens.

12 | trivizier | 11 - 2011

PAREL DER VBD Zowel actief dienend als post-actief heeft Joep Hanssen veel van zijn tijd aan onze vakbond geschonken. Ons blad werd vaak verluchtigd door leuke en interessante stukjes (bijvoorbeeld Trivizier 10/2011 p.18), prettig om te lezen. Als Piet Verschoor degene is die ik ken, poseert hij thans, in de herfst van zijn leven als een hard, zakelijk vakbondslid, wars van enige frivoliteit. Ik hoop dat Piet Verschoor (okt’40), de altijd humoristische ‘zuidpool telegrafist’, nog immer de intelligente en muzikale ‘tik’ is, een ‘parel der VBD’. Genoemde term kan

wellicht oubollig en ouderwets worden gevonden maar is positief bedoeld! Dat de redactie nog vele malen stukjes van Joep moge plaatsen! Den Helder, OPPSNRT b.d. Henk Visser

TRIVIZIER SPECIALE EDITIE Dit jaar heb ik na vele jaren weer eens de moeite genomen om de special van bladzijde 6 tot 45, de tekst waarom het allemaal draait, door te nemen. Dit vanwege de benarde situatie waarin ons land en dus Defensie, verkeert met een bezuiniging waar de honden geen brood van lusten omdat die in een klap grofweg een derde van de krijgsmacht wegvaagt. Vroeger, als actief lid van de VBZ, was het voor mij normaal om dit soort documenten tot me te nemen. Op dit moment, 8 jaar gepensioneerd en 23 jaar met FLO, is dat geen sinecure. Ik schat dat een kleine 10 tot 12% van de tekst voor mij nu een beetje abracadabra is geworden door het onder andere niet helemaal goed weten wat sommige afkortingen inhouden ook al weet je waar ze voor staan. Vanwege de voorgaande argumenten heb ik het niet aangedurfd om voor of tegen te stemmen en heb mij derhalve van stemming onthouden. Mijn complimenten voor de opstellers ervan en de in rood gezette op- en aanmerkingen verduidelijken het één en ander. Zoals altijd zullen er relatief weinig mensen zijn die dit soort drukwerkjes van A tot Z lezen. Altijd zijn er maar weinig personen geweest die zich inzetten voor het grote geheel en zo zal het wel blijven ook. Ik heb de bijeenkomst in de RAI nog meegemaakt, de eerste demonstratie in uniform die beslist niet in scheepstijd mocht worden gehouden. Daar drong tot mij door hoe belangrijk een bond kon zijn voor werknemers en ben ik mij actiever gaan bezighouden met dit moeizame maar mooie werk. Mocht ik niet in de gelegenheid zijn te Den Helder of elders één van de bijeenkomsten op te luisteren met mijn aanwezigheid, wens ik iedereen een vruchtbare bijeenkomst toe. Ab Woudstra

Kent gij uw taak … In 1962 schreef de toenmalige voorzitter van het hoofdbestuur, waarschijnlijk wijlen W. Doornheim, een artikel in het Algemeen Marine Weekblad over de taak van de afgevaardigde ‘ter Algemene Vergadering’. Elke afdeling vaardigt leden af naar de Algemene Vergadering. De afgevaardigden verkondigen op die vergadering het standpunt van hun afdeling. In het huishoudelijk reglement is geregeld hoeveel afgevaardigden een afdeling mag sturen en hoeveel leden zij vertegenwoordigen. Het aantal leden van een afdeling is niet gelijk aan het aantal stemmen. Deze ‘stemverdeling’ zal de komende Algemene Vergadering (25 november 2011) - niet voor het eerst - onderwerp van discussie zijn. Waarschijnlijk valt er ook een besluit. In 1962 bleek er nog een afdeling ‘Biak’ te zijn - op toenmalig Nederlands Nieuw-Guinea en het bestuur daarvan had de afvaardiging volgens de voorzitter ‘reeds nu’, 4 maanden voor de vergadering, geregeld. Waarom deze afdeling letterlijk wordt genoemd in het artikel, is niet duidelijk. Wellicht bestond het afdelingsbestuur uit zeer jonge leden en hadden zij om advies gevraagd. Doornheim vervolgt dan zijn verhaal door erop te wijzen dat een afgevaardigde de tijd moet hebben om de opdracht te vervullen. Tijd die tegenwoordig waarschijnlijk bijna geen actiefdienende militair of burger meer heeft, gelet op de hoge gemiddelde leeftijd van de afgevaardigden. En wat die tijd betreft moet je je niet vergissen, aldus de toenmalige voorzitter. Je moet alle stukken ‘grondig bestuderen’. En je moet tijdens de discussie vooraf en ter algemene vergadering de voornaamste argumenten ‘zorgvuldig’ aantekenen. Daarnaast moet de afgevaardigde ook nog tijd hebben om zich met zijn mede-afgevaardigden te verstaan en bijvoorbeeld afspraken te maken over de taakverdeling.

“Stelt u zich daarom kandidaat voor de functie van afgevaardigde, u verrijkt uw kennis en dient uw vereniging”

Het hoofdbestuur tijdens de 16e Algemene Vergadering der VBZ in 1962.

Ook moet de afgevaardigde bereid zijn om zijn persoonlijke mening ondergeschikt te maken aan die van zijn afdeling, aldus Doornheim. Eén en ander was toen geregeld in artikel 29 van het Huishoudelijk Reglement: “De afgevaardigden behoren zich bij de behandeling van de beschrijvingsbrief volkomen van het standpunt hunner (hoofd)afdeling te vergewissen, teneinde dit eventueel ter vergadering te kunnen verdedigen.” In het tweede lid van dat artikel staat dat de afgevaardigden ‘overigens met een blanco mandaat ter vergadering’ komen. De afgevaardigde moet dus het standpunt van de afdeling verdedigen. Maar als, zo stelt Doornheim, blijkt dat dit standpunt niet houdbaar is, dan mag de afgevaardigde vrij naar eigen inzicht handelen. Maar dan … “zal hij bij het uitbrengen van zijn verslag verantwoording moeten afleggen”. Het staat een afdeling overigens vrij om verschillende standpunten naar voren te brengen tijdens een vergadering. Een bepaling daartoe is opgenomen in het Reglement van orde, ook voor de komende Algemene Vergadering. Maar als er gestemd moet worden, dan geldt altijd nog een artikellid (17-8) van het huishoudelijk reglement dat stelt: “Op de Algemene Vergadering brengen de afgevaardigden, die tot dezelfde afdeling behoren hun stem uit overeenkomstig het op de afdelingsvergadering genomen besluit. Tenzij die vergadering anders heeft besloten, hebben de afgevaardigden voor het overige … vrij mandaat.” Oud-voorzitter Doornheim legt in 1962 uit dat het dan gaat om stemmingen over amendementen op voorstellen. Maar bijvoorbeeld bij stemmingen over personen kan de afgevaardigde een bindend mandaat hebben meegekregen. Al met al is “… de taak van een afgevaardigde dus niet zo eenvoudig als velen menen. Niettemin is het een mooie taak.” En tot besluit schrijft Doornheim: “Stelt u zich daarom kandidaat voor de functie van afgevaardigde, u verrijkt uw kennis en dient uw vereniging.” 

11 - 2011 | trivizier | 13

co lu m n ,

j u r i d i s ch

Soms heb je een paar rechtszaken nodig om de bestaande situatie te handhaven. Volgens de VBM|NOV had daadkrachtig optreden van Defensie Tekst: mr. Marieke Billiet-de Jonge

veel ellende kunnen voorkomen.

Even doorbijten … Bij de VBM|NOV meldde zich een tandarts die als leidinggevende een functioneringsgesprek had gehouden met de tandartsassistente. Dit omdat verbetering van het functioneren uitbleef, nadat de tandarts de tandartsassistente al meerdere malen mondeling had gewezen op een plotselinge, maar blijvende verslechtering in haar functioneren. De tandarts hoopte door deze gesprekken een verbetering, dan wel een verklaring voor deze verslechtering te krijgen, maar beiden bleven uit. De tandartsassistente werd na dit functionerings­gesprek zo boos, dat zij naar de leidinggevende van de tandarts stapte. Defensie greep niet daadwerkelijk in, maar probeerde de zaak te sussen. Voordat er een functioneringstraject in mocht gaan, moest er eerst maar eens worden gepraat en als dat niet hielp, kon mediation (bemiddeling) worden geprobeerd en dan pas kon er worden gestart met een functioneringstraject ten behoeve van de tandartsassistente. Noch een goed gesprek , noch mediation leverde iets op. Op naar een functioneringstraject zou je dus zeggen. Maar helaas, niets van dat al. De oplossing van het functionerings­ probleem van de tandartsassistente werd volgens Defensie gevonden in een gedwongen overplaatsing van de tandarts. De tandartsassistente had aangegeven niet meer met de tandarts te kunnen samenwerken. De tandarts was het hier uiteraard niet mee eens en nam contact op met de VBM|NOV. Vervolgens is de VBM|NOV namens

14 | trivizier | 11 - 2011

...hetgeen door daadkrachtiger en ander optreden voorkomen had kunnen worden de tandarts in bezwaar gegaan, zijn gesprekken gevoerd met Defensie om het tij nog te kunnen keren en is er een voorlopige voorziening opgestart. De gesprekken leverden helaas niets op. Defensie bleef bij het standpunt dat het de beste oplossing zou zijn, wanneer de tandarts werd overgeplaatst.

Bezwa arsch rift. Goed kauwe n ...

De voorlopige voorziening werd gelukkig toegewezen en had als gevolg dat de functie van de tandarts moest worden geblokkeerd. Het bezwaar werd echter ongegrond verklaard. Hiertegen is vervolgens beroep aangetekend en wederom een voorlopige voorziening. De voorlopige voorziening werd weer toegewezen, maar

het beroep werd doorverwezen, vanwege de complexiteit, naar de meervoudige kamer, van de rechtbank. De rechtbank besloot vervolgens dat het besluit op bezwaar niet in stand kon blijven. Defensie kreeg het verwijt dat het teveel aan de zijlijn was gebleven. Daarenboven was onvoldoende gemotiveerd waarom nu juist de tandarts moest worden overgeplaatst. Ook had Defensie niet duidelijk kunnen maken waarom het toegezegde functioneringstraject, na het mislukken van de gesprekken en de mediation, niet was ingezet. Defensie had volgens de rechtbank de verplichting om nader onderzoek te doen naar het functioneren van de tandartsassistente en zo nodig ook de tandarts, omdat dit de aanleiding was van het arbeidsconflict. Nu dit allemaal niet was gebeurd, kon van een deugdelijke motivering geen sprake zijn. Het beroep werd gegrond verklaard. Defensie is tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan. Tegelijkertijd is het een gesprek met de tandarts aangegaan om in deze kwestie tot een oplossing te kunnen komen. Uiteindelijk is in goed overleg besloten dat de overplaatsing wordt ingetrokken en dat de tandarts weer gaat werken op de oude werkplek. Al met al heeft de hele procedure dik een jaar in beslag genomen met als resultaat dat de oude situatie is hersteld. Het heeft, voor alle partijen een hoop ellende opgeleverd, hetgeen door daadkrachtiger en ander optreden voorkomen had kunnen worden. Maar ... eind goed, al goed. 

Scripten Toeval bestaat niet. Had ik de voorgaande jaren van mijn loopbaan bij Defensie nooit gescript, de afgelopen maanden had ik tweemaal de hoofdprijs. De eerste maal was ten behoeve van een field training exercise (FTX) van een bataljon, de tweede voor een command post exercise (CPX) van de staf van een brigade-equivalent. Ik besef terdege dat de bovenstaande alinea vol wazig taalgebruik staat als je geen enkele affiniteit met Defensie hebt. Welnu, het zij zo. Een columnist hoeft niet iedereen te teasen en te pleasen. Het scripten – militair scenarioschrijven – zorgt ervoor dat degene die de oefening gaan uitvoeren worden opgescheept met wat ze moeten doen of nalaten en, soms, zelfs letterlijk wat ze moeten zeggen of juist absoluut verzwijgen. Daarmee is meehelpen aan het schrijven van het scenario van een oefening vooral het constant afdraaien van filmpjes in je hoofd. Om te proberen de logica van militair optreden in het snotje te houden. Blijkbaar wordt scripten (be)geleid door een Hoofd Script of scriptmanager. What’s in a name? Die heeft, als verlengstuk van de Sectie of G2/3 (Inlichtingen of Operatiën), de leiding over het plannen, voorbereiden en laten uitvoeren van het complexe draaiboek. Het draaiboek is niet gedetailleerd tot in den treure: er moet ruimte blijven voor eigen initiatief. Maar zowel het schrijven als de uitvoering ervan vinden beslist plaats binnen gestelde bandbreedten. Als ongewenst eigen initiatief wordt tentoongespreid, is het de bedoeling dat de oefenleiding ingrijpt. Uit mijn nu bescheiden ervaring kan ik u vertellen dat scripten niet eenvoudig is. Je moet met alle spelers rekening houden, alle vertellijnen begrijpen, blijven snappen waar iedereen het over heeft. Maar het is ongekend leerzaam en ik heb

Lo ter o p rein

Ta aan n k rijd en k o m

na

ar

va n H e m e r t

Ve ranr z a m d t el err ein a a n

t

er nog meer ‘smoel op het terrein’ door gekregen. Dankzij het scripten kwam ik tot de ontdekking hoeveel onbekends Defensie nog te bieden heeft. Het schrijven van scenario’s voor oefeningen vergelijk ik, gemakshalve, met het schrijven van een reeks afleveringen voor een televisieserie. Elke dag weer een nieuwe aflevering, waarbij de cliffhanger van de vorige dag de richting aangeeft voor de input van de volgende. Voor ‘de gemiddelde militair’ zou het relatief weinig moeite kosten een bijdrage te leveren aan een komische dramaserie als MASH, terwijl het meedoen aan GTST er zonder twijfel voor zou zorgen dat Jef Alberts en Ludo Sanders voortaan ietwat gemilitariseerd door het serieleven gaan. Jef zou moeiteloos de getatoeëerde kroegeigenaar in een bananenrepubliek worden, Ludo de guerrillaleider van een lokale militie. De GTST-sterren zouden kunnen figureren in (deels) fictieve landen als Riandu en Trutta. Niet toevallig zijn dit ook de landen die figureerden in de oefeningen waarvoor ik heb mogen scripten. De eerste was een variatie op een Afrikaans binnenland, de tweede een generiek scenario gebaseerd op de Canadese provincie New Brunswick. Beiden waren nuttig, boeiend, een verrijking. Ooit hoop ik een eigen script te mogen schrijven, en niet voor Goeie Tijden… Marcel van Hemert Columnist Trivizier Woensdag 2 november 2011

11 - 2011 | trivizier | 15

Het onderwerp gevaarlijke stoffen heeft de laatste jaren steeds meer aandacht gekregen, ook bij Defensie. In het verleden was de bescherming tegen asbest, PX-10 en loodhoudende verf, om maar Tekst: Peter Wulms

een paar gevaarlijke stoffen te noemen, lang niet altijd adequaat.

magnetische of toxische eigenschappen. Eén van de oorzaken van deze eigenschappen is het relatief gezien enorm grote oppervlak dat nanodeeltjes hebben. De bijzondere eigenschappen van nanodeeltjes kunnen heel interessant zijn voor bepaalde producten. Zo zorgen nanodeeltjes in autolakken voor een zelfherstellende werking van de lak of betere UV-straling. Aan scheepslakken met nanodeeltjes hecht minder vuil.

Gezondheidsrisico’s

Maar tegenwoordig kennen we de

Naast voordelen hebben nanodeeltjes helaas ook nadelen. Wetenschappers waarschuwen dat nanodeeltjes door hun kleine omvang en afwijkende eigenschappen schadelijker kunnen zijn dan grotere vormen van dezelfde stof. We weten van veel nanodeeltjes niet goed wat voor risico’s die met zich meebrengen als mensen eraan worden blootgesteld. Vooral over de effecten op de lange termijn is veel onduidelijkheid. Proefdieronderzoek heeft aangetoond dat blootstelling van de luchtwegen aan bepaalde soorten nanodeeltjes ontstekingen en/of tumoren in de longen kan veroorzaken. Welke risico’s er zijn voor mensen is nog niet bekend.

gezondheidsrisico’s van de meeste gevaarlijke stoffen goed en zijn we ons steeds beter gaan beschermen tegen de risico’s die het gebruik met zich meebrengt.

Onbekendheid van de risico’s

Een onbekend gevaar: nanodeeltjes Dat geldt echter niet voor een relatief onbekende gevaarlijke stof: nanodeeltjes. Nanodeeltjes zijn zeer kleine deeltjes van een stof, ter grootte van 1 tot 100 nanometer. Een nanometer is een miljoenste millimeter.

Synthetische nanodeeltjes

Credits foto’s (en cover): Christian Hackenberger/LMU.

16 | trivizier | 11 - 2011

Nanodeeltjes zijn altijd aanwezig in het milieu. Dit kan een natuurlijke oorzaak hebben, zoals bij (bos)branden, of het kan een ongewenst bijproduct zijn, zoals (ultra)fijn stof dat uitgestoten wordt door het weg verkeer en energiecentrales. Sinds de opkomst van de nanotechnologie worden de deeltjes steeds meer doelbewust gefabriceerd voor toepassing in onderzoek, producten of productieprocessen. Hierbij worden heel nieuwe specifieke deeltjes gemaakt. We spreken dan van synthetische nanodeeltjes (SND). Nanodeeltjes hebben bijzondere eigenschappen die wezenlijk kunnen verschillen van ‘normale’ materialen, bijvoorbeeld andere geleiding of

De arbeidsinspectie heeft onderzoek gedaan bij bedrijven waarvan bekend is dat nanodeeltjes gebruikt worden in hun productieproces. Bij veel bedrijven bleek onvoldoende bewustzijn van de mogelijke risico’s van het werken met synthetische nanodeeltjes. Er is voldoende aandacht voor de risico’s van gevaarlijke stoffen, maar de bijzondere risico’s (en risicobeheersing) van nanodeeltjes krijgen onvoldoende aandacht. Dit gebrek aan aandacht is niet verbazingwekkend. Veel is nog onbekend over nanotechnologie. De relatieve onbekendheid met nanotechnologie blijkt ook uit het feit dat er geen nadere wettelijke voorschriften zijn voor synthetische nanodeeltjes, zoals die er bijvoorbeeld wel zijn voor asbest en loodwit. Het gebrek aan wetenschappelijke gegevens betekent ook dat er nog geen wettelijke grenswaarden zijn. Wat het adequaat omgaan met de risico’s er ook niet gemakkelijk op maakt, is dat producenten of leveranciers van producten die SND bevatten, niet verplicht zijn om dit op het etiket of in het Veiligheidsinformatieblad (VIB) te vermelden. Sommige producten met SND worden door leveranciers en eindgebruikers aangeprezen vanwege de bijzondere producteigenschappen dankzij de SND en zijn daardoor duidelijk herkenbaar. Voor andere producten is de SND-toevoeging als verkoopmotief gestopt nadat de mogelijk schadelijke gezondheidsrisico’s van SND in beeld kwamen. Het gevolg is dat gebruikers niet meer weten dat een product SND bevat.

Beheersen van de risico’s Zolang er geen specifieke regelgeving is voor nanodeeltjes, geldt voor het werken met nanodeeltjes de algemene arboregelgeving voor gevaarlijke stoffen. Deze arboverplichtingen moeten

worden uitgewerkt voor SND. Dat betekent concreet dat de werkgever SND moet opnemen in de RI&E (Risico Inventarisatie en Evaluatie). Zoals gebruikelijk moet hij een plan van aanpak maken waarin maatregelen staan om de blootstelling aan SND zo goed mogelijk te beheersen. Deze beheersing moet gebaseerd zijn op het voorzorgprincipe. Uitgangspunt daarbij is dat stoffen met onzekere of onbekende risico’s, waartoe ook nanodeeltjes behoren, behandeld moeten worden als (zeer) gevaarlijke stoffen. Dat houdt in dat het beleid en de uitvoeringsmaatregelen in die gevallen gericht moeten zijn op het voorkomen of minimaliseren van de blootstelling van werknemers. Dit wordt ook wel het ALARA principe genoemd (as low as reasonably achievable). De arbeidsinspectie schrijft het hanteren van het voorzorgprincipe voor tot er meer bekend is over nanodeeltjes en vaststaat dat bepaalde nanodeeltjes geen risico’s hebben of dat deze risico’s beheersbaar zijn met behulp van een grenswaarde of een onderbouwd doelvoorschrift. Zo ver is het dus nog lang niet.

Nanodeeltjes bij Defensie? Hoe zit het bij Defensie met de aandacht voor nanodeeltjes? Nanodeeltjes zijn onder andere te vinden in verbrandingsproducten zoals dieseluitlaatgassen, lasrook en de dampen bij laser-snijden. Aan deze ‘onbedoelde bijproducten’ kunnen medewerkers worden blootgesteld. Bescherming hiertegen is vaak afdoende geregeld. Bij Defensie zijn we bijvoorbeeld bezig met de arbocatalogus dieselmotoremissie, waarin alle maatregelen staan opgenomen om blootstelling aan dieselmotoremissie te voorkomen. Of bij Defensie ook gewerkt wordt met producten waarin synthetische nanodeeltjes zitten, weten wij niet. Misschien zit het in bepaalde lakken, misschien wordt het gebruikt in de zonnebrandcrèmes, om maar twee veelgebruikte toepassingen van nanodeeltjes te noemen. We hebben een heel scala aan risico’s waar we aandacht aan moeten besteden. Dat moet niet alleen van de Arbo-wet, maar ook omdat we met z’n allen willen dat defensiemedewerkers veilig en gezond hun werk kunnen doen. Door de tijd heen zullen we te maken krijgen met nieuwe gevaarlijke stoffen of met stoffen waarvan we nog niet weten wat de risico’s zijn. Tijdig de risico’s onderkennen en voorzorgsmaatregelen nemen is dan van belang. Ook goed onderzoek als de risico’s nog niet duidelijk zijn en het hanteren van het voorzorgsprincipe kunnen voorkómen dat we al over enkele jaren of misschien over decennia tot de conclusie komen dat defensiemedewerkers hebben blootgestaan aan risico’s en daarvan ziek zijn geworden. Daarom is ook bij Defensie aandacht nodig voor de mogelijke risico’s van nanodeeltjes. Zoals gezegd, als het gaat om de risico’s van de nanodeeltjes in bijvoorbeeld dieselmotoremissie, doen we er al veel aan om de gezondheid van medewerkers te beschermen. Maar de risico’s van blootstelling aan synthetische nanodeeltjes vormen nog een witte vlek, die gezien de toename van SND in producten die wellicht ook bij Defensie worden gebruikt, snel ingevuld moet worden. 

11 - 2011 | trivizier | 17

m ed e z eg g en s ch a p sdag Ieder jaar organiseert de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV een medezeggenschapsdag. De belangstelling was dit jaar helaas matig. De afwezigen misten de grappen en Stem over uw arbeidsvoorwaarden! www.referendumvbmnov.nl

grollen van een ‘Duitse’ deskundige en het huiswerk

De VBM|NOV-medezeggenschapsdag stond vooral in het teken van de verhouding tussen centrale- en decentrale medezeggenschap. Maar ook contacten met de achterban kwamen aan de orde. Leden van verschillende centrale medezeggenschapsorganen, waaronder de centrale ondernemingsraden bij de Belastingdienst, Rijkswaterstaat, de Politie en Post.nl, vertelden over hun ervaringen met de organisatie van de medezeggenschap bij hun dienst of bedrijf. Als bijzondere gast was dr. ir. Mueller uitgenodigd. Hij werd gepresenteerd als Duitse deskundige, maar ontpopte zich al snel tot een stand-up comedian met een zwaar Duits accent. Zijn Nederlands dankte hij naar eigen zeggen aan een studie in Delft. Hij was afgestudeerd op een onderzoek naar de slijtage van de zuigkoppen bij sleephopperzuigers,

maar bleek gaandeweg zijn betoog in vele sectoren werkzaam te zijn geweest. Zijn Duitse accent kon ons volgens hem niet storen, want gelukkig waren we hier in Nederland daar wel aan gewend dankzij het koningshuis. En zo volgde de ene mop na de andere. Dat neemt niet weg dat er na de presentaties langdurig en serieus werd stil gestaan bij het hoofdonderwerp van de dag. Naast de relatie tussen centraal en decentraal, bleken de werkgroepen waarin na de lezingen mensen met elkaar aan de thema’s van de dag werkten, ook stil gestaan te hebben bij het thema ‘vrijstellingen’. In de praktijk blijken - met name - veel leden van de centrale(re) medezeggenschapsorganen bij een aantal defensieonderdelen vrijgesteld te zijn. De vraag leeft waarom er binnen Defensie geen eenduidig beleid is op dat gebied. Overigens blijkt uit de discussies dat vrijstellingen weliswaar gewenst zijn, maar toch ook een groot nadeel hebben. Mensen die te lang vrijgesteld zijn, verliezen - zo is de consensus - op den duur het contact met de werkvloer en dat is in ieder geval niet in de geest van het Besluit Medezeggenschap Defensie. Het ideaal is en blijft: medezeggenschap zo laag mogelijk in de organisatie, dus bij de werkvloer. Heinz Geurtz, (vrijgesteld) voorzitter van de Centrale Medezeg gen­ schapscommissie(CMC) bij Defensie, gaf in de discussie, onder leiding van

18 | trivizier | 11 - 2011

Het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) maakt het mogelijk om bij omvangrijke reorganisaties een Tijdelijke Reorganisatie Medezeggenschapscommissie (TRMC) in te stellen. Maar wat als bij een reorganisatie heel veel onderdelen zijn betrokken?

Tekst: Louis Schipper

van Henri Heemskerk.

Huiswerk voor medezeggenschappers

Dr. ir. Mueller.

m ed e z eg g en s ch a p

één van de opstellers van het besluit medezeggenschap Defensie (kap b.d.) Henri Heemskerk, aan dat het CMC nooit advies geeft over een reorganisatievoorstel van de SecretarisGeneraal zonder eerst te praten met de medezeggenschappers van het betreffende onderdeel of van de eenheid waar het om gaat. “Maar”, zo wierp Heemskerk op, “moet de CMC niet zeggen: ‘Beste secretarisgeneraal, vraag maar rechtstreeks advies aan de medezeggenschapscommissie die erover gaat’?” Volgens Heemskerk moeten medezeggenschappers bij Defensie de komende tijd in ieder geval aan de slag met de vraag: wie gaat waar over en hoe gaan we dat inregelen? De discussie kon worden afgesloten met een voorlopige conclusie. Uitgangspunt is en blijft dat de medezeggenschap zo laag mogelijk in de organisatie bedreven dient te worden. Maar net als de CMC zich af moet vragen wie er wordt geraakt door een reorganisatie, zo moet de MC zich afvragen of een adviesaanvraag alleen de eigen eenheid (enz.) raakt of wellicht meerdere. En - zo bleek in zijn algemeenheid - er is een breed gedragen vertrouwen dat door het inrichten van werkgroepen, en het eventueel laten bijstaan door deskundigen, het mogelijk moet zijn om elke voorgenomen maatregel, veelal reorganisaties, van een breed gedragen advies te voorzien. 

Poolse landdagen? Het regelen van de medezeggenschap bij de komende Beleidsbrief-reorganisaties hoeft geen probleem te zijn, als je kijkt naar het BMD. Bij omvangrijke reorganisaties waarbij veel MC’s zijn betrokken, ligt de instelling van een TRMC voor de hand. Maar als die uit heel veel leden gaat bestaan, krijg je dan geen ‘Poolse landdagen’? Een voorbeeld. Door de Beleidsbrief komt bij het CZSK wellicht een reorganisatie op gang waarbij feitelijk alle onderdelen zijn betrokken. Het gaat om ongeveer 70 MC’s. Als je één TRMC voor de gehele CZSK kiest, dan zou die uit 70 leden bestaan. Met de plaatsvervangende leden erbij kom je in bepaalde vergaderingen op het dubbele. Is dit nog wel werkbaar? Defensie wil dit vermijden en zint op alternatieven. Maar die alternatieven, zoals het op voorhand inrichten van werkgroepen, stroken vaak niet met het BMD. Die werkgroepen krijgen dan vanuit de TRMC het overlegmandaat voor bepaalde deelprojecten die binnen de CZSK worden gereorganiseerd. De werkgroepen nemen zo in de reorganisatie het overleg van MC’s over. Volgens de VBM|NOV is dit niet de juiste weg. Wat dan? Je zou ook de medezeggenschap in de bestaande Defensie-onderdeel Medezeggenschapscommissie (DMC) kunnen regelen. Dit kan volgens het BMD. Toch is de VBM|NOV hier geen voorstander van. Omdat dan niet elke MC rechtstreeks betrokken is bij het overleg. Het gaat er juist om dat de

De moeite waard te kijken naar een ‘werkorganisatie’ die voor alle partijen werkbaar is. standpunten van alle MC’s op de juiste wijze in het overleg met het HDE / opdrachtnemer worden ingebracht. Het is de moeite waard te kijken naar een ‘werkorganisatie’ die voor alle partijen werkbaar is. De ervaring leert dat de betrokken medezeggenschappers zelf concluderen dat een TRMC met bijvoorbeeld 70 leden niet werkbaar is. Daarom richten grote TRMC’s vaak hun werkorganisatie zodanig in, dat een kleine groep van gemandateerde MCleden het overleg voert (vaak betiteld als ‘dagelijks bestuur’). Geen Poolse landdagen dus. Een voorwaarde is, dat de gemandateerde leden vanuit de TRMC voldoende de gelegenheid krijgen om hun werk te doen. Zij moeten immers regelmatig terugkoppelen met hun collega’s van de betrokken MC’s. In het verleden heeft Defensie zich altijd bereid verklaard faciliteiten te bieden. Defensie heeft immers ook belang bij een efficiënte medezeggenschap. Voordeel van deze constructie is dat alle MC’s formeel gewoon in de TRMC zitten met de mogelijkheid om rechtstreeks naar

de TRMC te communiceren en indien noodzakelijk aan de overlegvergadering deel te nemen. In het voorbeeld van de CZSK bestaat ook nog de mogelijkheid om lager in de organisatie TRMC’s in te stellen. Binnen de structuur van het nieuwe CZSK wordt gesproken over drie deelprojecten. Deze deelprojecten bestaan ook weer uit verschillende onderdelen. Je zou dus ook kunnen overwegen voor de oprichting van deze deelprojecten TRMC’s in te stellen. Er worden dan in plaats van één Voorlopig Reorganisatieplan (VRP) voor de hele CZSK drie VRP’s opgesteld die elk door de respectievelijke TRMC van advies worden voorzien. Alle overkoepelende zaken zouden dan in de DMC CZSK kunnen worden besproken. Het voordeel van deze constructie is dat de medezeggenschap dicht bij het directe proces is betrokken en dat het tegelijkertijd werkbaar is. Bij de CZSK wordt hier overigens in goed overleg met de betrokken MC’s over gesproken. In ieder geval vindt de VBM|NOV dat de TRMC zelf de wijze bepaalt van de werkorganisatie en niet Defensie! De TRMC kan daarnaast in overleg met de onderliggende MC’s deskundigen toevoegen, werkgroepen instellen en meer. Zo zijn er vele ondersteunende scenario’s mogelijk. Welk scenario men ook kiest, de TRMC houdt altijd het recht om plenair te vergaderen, zelfs met bijvoorbeeld 70 leden! 

11 - 2011 | trivizier | 19

Jan Golsteijn (66) was van eind december 1989 tot eind maart 2002 voorzitter van de VBM, de VBM/LKV, weer van de VBM en vervolgens van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV.

’Ik heb gezegd

Golsteijns voorzitterschap kenmerkte zich door zijn strakke hand in het leiden van vergaderingen

dat je een

en door het succesvol ontwikkelen van een brede vakbond voor defensiepersoneel.

hondenkop bent.

Tekst: Henri Lansink Foto’s: VBM|NOV-archief en Adriënne Golsteijn

Dat was niet

Voor het

goud …

Jan Golsteijn woont bij zijn hobby (golfen).

Algemene Beschouwing. Op een foto in de Driemaster, de voorloper van de Trivizier, zien we een kalende en tegelijkertijd langharige marinemilitair met een magnifieke hangsnor in de rang van sergeant. Golsteijn neemt dan al een voorschot op zijn latere confrontaties met politici. Hij stelt letterlijk dat politieke partijen slechts uitzendbureaus zijn voor tijdelijke regeringskrachten. Zijn verschijning was naar verluidt hét onderwerp van gesprek na afloop van die beschouwingen. Zijn lange haar, zijn snor en zijn ondiplomatieke taalgebruik kregen in de wandelgangen veel afkeuring. Maar blijkbaar wist hij bij de aanwezigen ook een snaar te raken. Later liet een kaderlid wel eens informeel weten: “Ik was het meestal niet met hem eens, maar ik vond hem de beste om onze belangen te behartigen.”

Het begon allemaal op Marine Vliegkamp Valkenburg ergens begin jaren ’80. “Ik heb altijd trouw mijn contributie betaald, maar was verder niet actief”, zegt Jan Golsteijn. Totdat de marine op het idee kwam om een Instrument Landing System te gaan installeren op het voormalige vliegkamp. Daardoor zouden de radars overbodig worden en dus ook het werk van de radarverkeersleiders, zoals Golsteijn. Samen met een collega schreef hij een tegenrapport. De radars moesten blijven, vonden zij. Maar de marine accepteerde het rapport niet. Of het bestuur van de VBZ daarover even een standpunt wilde innemen? Die actie kreeg een staartje van ruim 17 jaar, want 3 weken na het verzoek aan de VBZ is hij afdelingsvoorzitter op Valkenburg. Dat was in 1985. In mei van dat jaar hield hij in de Algemene Vergadering zijn eerste 1985: langharig met magnifieke hangsnor ...

20 | trivizier | 11 - 2011

goed’

vergeten te zijn. We waren nog niet de deur door van zijn werkkamer of Buis begon tegen me uit te varen. Hoe ik het in mijn hoofd haalde om hem als mogelijk kritiekpunt te noemen. Wat ik tegen hem had? Ik heb me toen omgedraaid, ben naar de deur gelopen en zei met de klink in de hand: ‘Ik dacht dat ik hier kwam om een kennismakingsgesprek te hebben. Dus zal ik nog maar een keer binnenkomen?’ Zo kwaad bedoelde Buis het niet. Het was gewoon zijn manier om meteen ter zake te komen en er niet omheen te draaien.” Als voorzitter zou Golsteijn nog regelmatig clashen met Buis, die begin jaren ’90 was opgeklommen tot bevelhebber van de marine. Buis had bij één van die openbare discussies wel eens een opmerking gemaakt in de trant van, ‘Golsteijn met je hondenkop’. Bij een latere ontmoeting suggereerde Buis dat hij iets goed te maken had. ‘Ik heb gezegd dat je een hondenkop bent. Dat was niet goed.’En na een korte stilte: ‘Je bent een paardenhoofd …’ Golsteijn: “Je moet als voorzitter van een vakbond af en toe ruzie maken met de leiding. Dat valt niet te vermijden.” Bij de Algemene Beschouwingen van 1988 stipt Golsteijn, als afdelingsvoorzitter en daarom automatisch adviserend hoofdbestuurslid, voor het eerst een onderwerp aan dat hem ook als bondsvoorzitter zal bezighouden. Hij heeft in de afgelopen jaren veel kritiek van de leden gehoord. Vandaar zijn pleidooi voor openheid, maar ook voor samenwerking en een betere relatie met de leden. Hij noemt 4 oplossingen: - het belangenwerk op de werkplek versterken door meer en betere service te leveren; - meer eenheid en samenwerking in belangenland stimuleren; - zonder de collectieve belangbehartiging uit het oog te verliezen ook meer maatwerk bieden aan vrouwen en jongeren; - als bond nadenken over een mogelijke bijdrage aan ‘een politiek klimaat’. Minder politiek afzijdig blijven dus.

In 1987, intussen bevorderd tot sergeant-majoor, komt hij ook met een krachtig pleidooi voor meer openheid bij de bond. Hij gooit er zelfs schijnbaar achteloos een Latijnse uitdrukking tegen aan. Zijn sympathie ligt waarschijnlijk niet echt bij de ‘paulatim longius igitur’ aanhangers, oftewel: de aanhangers van een ‘zachtjes aan dan komt men verder’ mentaliteit. In dat jaar stelt hij ook dat de voorzitter – dan nog Jacques Donk – niet alleen kritiek moet spuien in het openbaar op de bewindslieden, maar ook op mensen binnen de marine. Hij noemt onder andere Nico Buis, de toenmalige pl a at s ver vangende dire c te urpersoneel. Golsteijn: “Toen ik eind 1989 met Jan Wallet, mijn voorganger, een kennismakingsrondje deed langs allerlei externe functionarissen, bleek Nico Buis die woorden nog niet 2011: de haren verdwenen, maar ook de streken?

11 - 2011 | trivizier | 21

In 1988 stelt hij zich kandidaat als lid van het hoofdbestuur. In de Driemaster van april wordt hij voorgesteld onder het kopje ‘Golsteyn: Compromisbereidheid’. Hij maakt dan overigens al deel uit van de commissie die de mogelijkheden van openstelling van de VBZ onderzoekt. Tijdens de algemene vergadering dat voorjaar wordt hij met algemene stemmen gekozen tot lid van het hoofdbestuur. De langharige en ondiplomatieke afdelingsvoorzitter blijkt in die vergadering dus het vertrouwen te hebben van alle afdelingsbesturen, iets wat niet voor alle gekozen kandidaten geldt, zo blijkt als de stemmen zijn geteld. Op 22 december 1989 wordt Jan Golsteijn gekozen tot voorzitter van de VBZ, de marinebond die dan al actief is in de overlegorganen van alle krijgsmachtdelen en die ruim een week later, per 1 januari 1990, een nieuwe naam zal krijgen. Bij zijn aantreden krijgt Golsteijn m e t e e n e e n l a s t i g e e r fe n i s me e. Vo ord at de Verenig ing Belangenbehartiging Militairen leden kan gaan werven bij alle krijgsmachtdelen, zien de ACOM en de AFMP de bui al hangen. Ze stappen uit het samenwerkingsverband van defensiebonden, het SOM en gaan meteen bij de zeemacht leden werven. Al deze ontwikkelingen spelen zich af tegen de achtergrond van de sectoralisering van het arbeidsvoorwaardenoverleg. Er vindt een stroomlijning plaats. De ongeveer 12 bonden zullen in dat overleg niet meer rechtstreeks onderhandelen met Defensie, maar via de 4 centrales van overheidspersoneel. Ook wil Defensie een einde maken aan de praktijk van ‘vrijstelling’. Vakbondsbestuurders zullen steeds minder de mogelijkheid krijgen om als beroepsmilitair tijdelijk die functie te vervullen. Golsteijn zal de laatste voorzitter zijn van de VBZ, VBM, VBM/LKV en VBM|NOV die ‘vrijgesteld’ wordt. En er speelt nog iets. In november 1989 valt de Berlijnse Muur. De snelle ontbinding van het Warschaupact maakt definitief een einde aan de Koude Oorlog en met een reeks

22 | trivizier | 11 - 2011

Golsteijn en Voorhoeve, toen nog ‘on speaking terms’.

van parlementair goedgekeurde nota’s gaan landen als Nederland het ‘vredesdividend’ incasseren. De krijgsmacht die in 1990 nog bestaat uit ruim 120.000 functies (beroeps, dienstplichtig en burger) wordt stapsgewijs in de periode tot 2003 gereduceerd tot een organisatie met een kleine 70.000 functies. De moeiz ame star t van het sectoroverleg – door het uittreden van de AFMP en ACOM uit het SOM – bij Defensie bemoeilijkt de door Golsteijn zo vurig gewenste samenwerking van alle bonden. Maar al snel ontstaat er een intensieve samenwerking met de Landelijke Korporaals Vereniging en – in eerste instantie – de Marechausseevereniging. Ook treden midden jaren ’90 diverse bonden van burgerpersoneel bij Defensie toe tot wat dan formeel de Vakbond voor Burgers en Militairen (VBM) is gaan heten. De herinnering aan de jaren bij de vakbond – Golsteijn maakt in zijn toespraak bij de aanvaarding van het voorzitterschap meteen duidelijk dat hij de belangenvereniging toch echt een vakbond wil noemen – zijn intussen bij Jan Golsteijn ‘vervaagd’. Maar van ‘afstand’ is totaal geen sprake meer als de samenwerking met de NOV aan de orde komt. Golsteijn wordt onmiddellijk fel en hij barst los in een bijkans onstuitbare woordenstroom. Volgens Golsteijn is integratie altijd het uitgangspunt geweest bij de besprekingen met de

NOV. En er was ook altijd begrip voor de zelfstandige taak van de NOV. Golsteijn verwijst instemmend naar een uitspraak van voormalig NOVvoorzitter Aldert Hazenberg. Die heeft in een interview uit 2004, gepubliceerd in het NOV-blad Carré* letterlijk gezegd: “Het is niet in het belang van de Nederlandse officier, dat er weer een club aan categorale belangenbehar tiging wil gaan doen. Heimwee naar vroeger is een slechte raadgever. Bovendien kun je beter de luis in de pels zijn van vier ambtenarencentrales, dan de rat aan de staart van één van de vier. Wij zijn de luis in de pels van de VBM|NOV …” Hazenbergs woorden waren een reactie op de (her)oprichting van de Federatie van Nederlandse Officieren (FVNO). Volgens Golsteijn heeft de NOV nu een voorzitter die juist wel heimwee heeft naar vroeger. En die tegelijkertijd de belangen van zijn achterban verkwanselt. Golsteijn: “Kijk maar naar de brief die brigade-generaal b.d. Vermeulen, naar de Tweede Kamer heeft gestuurd over de bezuinigingen. Hij pleit voor het opheffen van een bestuurslaag. Daarmee zegt hij in feite: jij en jij, mijn leden, kunnen weg. Dat kan je toch niet maken!” Golsteijn heeft meer twijfels over de oprechtheid van de huidige voorzitter. Hij verwijst daarbij naar de manier waarop de discussies over de samenwerking binnen de VBM|NOV wordt gevoerd. Golsteijn: “Het is onzin om te beweren dat de NOV een ‘dubbele’ contributie betaalt. NOV-leden zijn gewoon lid van de VBM|NOV. Zij krijgen alle faciliteiten en rechten die alle andere leden hebben. En ze hebben net zo veel te zeggen binnen de VBM|NOV als alle andere leden. Daarnaast betalen NOV-leden iets extra’s voor bijvoorbeeld de Carré, de symposia en de bestuursvergoedingen van het NOV-bestuur.” Het financiële argument wordt nog absurder als je volgens Golsteijn bedenkt dat de NOV indertijd aan de CMHF, de centrale waarbij de FVNO is aangesloten, 200.000 gulden per

jaar betaalde. Bij het AC, de centrale waarbij de VBM|NOV is aangesloten, betaalde de NOV slechts 20.000 gulden. De NOV pakte nog meer ‘winst’ bij de samenwerking. Want al het personeel werd integraal overgenomen. Velen van hen werken nog altijd bij de VBM|NOV. Golsteijn heeft sterk de indruk dat Vermeulen de aangewezen persoon is om Hans Couzy als voorzitter van de FVNO op te volgen. Hij verwijst weer naar het interview met Aldert Hazenberg uit 2004. Die verklaart letterlijk dat hem het voorzitterschap van de FVNO is aangeboden ‘als hij maar met de hele club zou overstappen’. Golsteijn kan zich goed voorstellen dat Vermeulen ook zo’n aanbod heeft gehad. Vermeulen en het huidige bestuur van de NOV diskwalificeren volgens Golsteijn met hun optreden hun voorgangers zoals Stuiver, Bruurmijn, Hazenberg en Van der Valk. De grotere controle die het huidige NOV-bestuur wil binnen de VBM|NOV, heeft het volgens Golsteijn nu al. “Maar dan moet de NOV-voorzitter wel aanwezig zijn bij de vergaderingen van het Algemeen Bestuur. Dat doet hij niet, zogenaamd vanwege de ‘belangenverstrengeling’. Maar volgens mij is hij gewoon bang dat hij met zijn waanideeën over de aparte status van officieren dan in elke discussie bakzeil gaat halen. En dan is het niet leuk om terug te gaan naar je eigen bestuur en daar te moeten vertellen dat je het bij het verkeerde eind had. Iedere militair legt tegenwoordig de eed af. Er zijn geen aparte rechtspositieregelingen meer voor officieren! Dat b.d. staat bij hem voor ‘bijzondere dromer’. Ik kan me niet voorstellen dat Vermeulen de jonge officier aanspreekt. Als Vermeulen en zijn bestuur besluiten om uit de samenwerking met de VBM|NOV te stappen dan heeft het huidige bestuur van de NOV blijkbaar lak aan de medewerkers van de VBM|NOV en geeft daar ook mee aan dat ze de ballen verstand heeft van vakbondswerk. Maar dat past dan precies in het straatje van

Voorzitter NOV kreeg het voorzitterschap van de FVNO aangeboden ‘als hij maar met de hele club zou overstappen’

categorale belangenbehartiging en terug naar het feodale tijdperk waarin officieren de mening toegedaan waren dat zij de werkgevers van Defensie waren. Ik vind dat Vermeulen veel meer aan zijn hobby moet gaan doen. Zeilen, heel lang en heel ver weg zeilen. Een aardig reisje is starten net buiten Scheveningen en dan koers NNW aanhouden. Nog een klein advies: laat hem als bemanning zijn medebestuurders Van Pelt en Lok meenemen. Deze heren hebben lange jaren deel uit gemaakt van het VBM|NOV-bestuur. Zij hebben veel ervaring opgedaan hoe één en ander reilt en zeilt in vakbondsland. Blijkbaar is de rang van brigade-generaal buiten dienst zo indrukwekkend dat zij het niet aangedurfd hebben om enig tegengas te geven. Dat past precies in het plaatje van terug naar vroeger: één streep meer, wéét meer. Ongelooflijk.” Tijdens het voorzitterschap van Golsteijn integreerde een groot aantal bonden in de huidige VBM|NOV. De Landelijke Korporaals Vereniging is al genoemd. Maar ook alle ‘defensieleden’ van de VCPS, een vakbond van burgerambtenaren in de rijkssector, kwamen over. Ook de Bond van Algemeen Rijkspersoneel en het met name op de Rijkswerf (Marinebedrijf)

30 november 2000, bij een demonstratie voor betere arbeidsvoorwaarden en tegen verhoging van de ontslagleeftijd. V.l.n.r. Ton Heerts (AFMP), Gerard Dijkers (ACOM), Jan Golsteijn (VBM|NOV) en Teun Steenbeek (KVMO).

11 - 2011 | trivizier | 23

fa m i l i eb er i ch t en en binnen het Marine Bewakings Korps, goed vertegenwoordigde ‘Onderling Belang’ hadden een belangrijke rol in het versterken van de VBM|NOV en de ontwikkeling van een grote, sterke vakbond van defensiepersoneel. Golstei jn: “ We hebben alti jd gesprekken gevoerd op basis van argumenten. En daarbij hadden we ons als vertegenwoordigers van de voormalige VBZ sterk voorgenomen om de omvang van onze bond niet te laten meewegen als kracht van argument. We waren daarom echt niet ‘beter’ dan de anderen. Je moet bij samenwerkingsgesprekken ontzettend oppassen voor het gevoel bij de kleinere partij dat ze ‘opgegeten’ worden of dat ze zich na een jaar samenwerking in het pak genaaid voelen. We zeiden vooraf altijd: zeg maar waar wij volgens jullie verkeerd zitten in onze ideeën. En we spraken af dat alles wat je op je lever had meteen uitgesproken werd.” Golsteijn kijkt nog altijd met een goed gevoel terug op wat er toen is bereikt en geeft de credits ook aan zijn toenmalige medebestuurders, met name Jan Witvoet. Op bestuurlijk vlak geeft Golsteijn zichzelf een onvoldoende en op één punt een zware onvoldoende. Golsteijn: “Ik ben ongeduldig. Dat is geen goede eigenschap voor een bestuurder.” En de zware onvoldoende? Eind jaren ’90 bleek de toenmalige secretaris/penningmeester niet opgewassen tegen de organisatorische gevolgen van de groeispurt die de bond doormaakte. Het leidde voor deze bestuurder tot een tussentijds vertrek met stille trom. “Dat ik dat niet op tijd heb gezien, neem ik mezelf nog kwalijk. Dan was het voor de bond en voor de bestuurder zelf misschien niet zo uit de hand gelopen.” Golsteijn ging conflicten met de defensieleiding niet uit de weg. Hij kreeg er bij zijn afscheid zelfs een compliment voor van de toenmalige staatssecretaris Van Hoof. Die noemde de boosheid van Golsteijn ‘oprecht’. Zo is Golsteijn indertijd een keer kwaad weggelopen bij een bijeenkomst waar de toenmalige bevelhebber van de luchtmacht (Droste) kort na de

24 | trivizier | 11 - 2011

We spraken af dat alles wat je op je lever had, meteen uitgesproken werd

Herculesramp onomwonden liet weten dat de Belgische bemanning en de brandweer op Eindhoven schuldig waren aan de ramp. Golsteijn: “Terwijl toen het onderzoek naar de oorzaak nog maar net was begonnen. Norman Stuiver, de voorzitter van de NOV, liep met me mee. Het is daarna nooit meer goed gekomen tussen mij en Droste.” Ook met bewindslieden had Golsteijn het regelmatig aan de stok. In een gesprek met een journalist had Golsteijn wijlen minister Ter Beek een ‘beertje Colargol’ genoemd. “Dat was aardig bedoeld”, stelt Golsteijn nu. Het incident tastte die relatie in ieder geval niet aan. Dat was wel het geval met een kwestie die rond 2000 veel stof deed opwaaien. Fred Spijkers, de bedrijfsmaatschappelijk werker die verwikkeld was (en nog steeds is) in een van de langst slepende arbeidsconflicten bij Defensie van na de Tweede Wereldoorlog, kreeg veel materiële steun van de bond. Ook verschenen er in de Trivizier artikelen die verschillende functionarissen en

bewindslieden op Defensie (maar ook een hoge bestuursrechter) in een lastig parket brachten. Met name de columns van Dick Berts leidden tot felle discussies. In een van zijn columns had Berts naar de mening van toenmalig minister Voorhoeve de staatssecretaris (Gmelich Meijling) al te onheus aangepakt. Minister Voorhoeve schreef een openbare brief waarin hij liet weten dat hij geen contact meer met Golsteijn wilde, zolang deze niet publiekelijk en feitelijk afstand nam van de inhoud van Berts’ columns. Dit kwam er op neer dat de VBM|NOV Berts de laan uit zou moeten sturen. De discussie smoorde op een sterk tegenargument. Golsteijn: “We hebben gezegd: als jullie willen dat wij iemand in onze organisatie ontslaan, dan willen wij het recht om iemand bij Defensie weg te sturen. Toen werd het stil.” Is Golsteijn nog bezig met actuele issues binnen Defensie? Hij maakt zich vooral zorgen over de houdbaarheid van de krijgsmacht. “Vanaf 1973 volgen naar mijn idee de bezuinigingen elkaar op. Op een gegeven moment kom je bij een punt waar de vraag pregnant wordt of je de krijgsmacht dan maar helemaal moet afbouwen.” Bij sommige actuele kwesties heeft Golsteijn een ‘aha-beleving’. Bijvoorbeeld bij de numerus fixus. “Indertijd kregen we bij de discussies over de reducties in de gaten dat niemand wist hoeveel personeelsleden Defensie had. Het valt blijkbaar nog altijd niet mee om daar grip op te krijgen. En dat is ernstig. Defensie is een organisatie die mensen gaat uitzenden naar conflictgebieden. Waarom weet je dan niet wie je personeel is? Zeg nou zelf, het is toch vreemd dat je over je personeel praat als het goud van de organisatie, terwijl je tegelijkertijd zo’n 1 miljard bezuinigt door 300 miljoen bij materieel weg te halen en 600 miljoen bij personeel?” * De tekst van het interview met Aldert Hazenberg is nog (?) altijd te vinden op internet: http://www. nederlandseofficierenverenig ing. nl/Carre/carre%202004/Carre%20 november%202004/Ca0411p33.pdf 

Postbus 93037 2509 AA Den Haag, email: [email protected]

Ov er l ed en September 2011 11-09 C. Koehoorn (74 jaar) KPL1 KL b.d. Corr.: Hugo de Grootlaan 2 3771 HL Barneveld

23-09

D. Pronk (63 jaar) Gep. BURGER p/a: Timorlaan 139 1782 DR Den Helder

23-09 mw. H. van der Werf (87 jaar) Dalplein 2, kamer 315 3762 BP Soest

11-09

A. Terpstra (85 jaar) OPP SPR b.d. Rensumapark 20 9982 AV Uithuizermeeden

25-09 A. van Mourik (55 jaar) Corr.: Ares 28 3225 TC Hellevoetsluis

15-09

Ir. J.P.D. van Zutphen (76 jaar) GENM KLu b.d. Vossendonk 7 5103 GK Dongen

26-09

F.A.F. Louwerens (76 jaar) AOO LDGD b.d. Reigerstraat 25 1781 VE Den Helder

15-09

P.A. van de Spiegel (83 jaar) KPL1 KL b.d. Lodewijk de Vromestraat 6 3962 VH Wijk bij Duurstede

28-09

E.K.G.J. Urvina (20 jaar) MARN1 Populierenlaan 76 9741 HG Groningen

15-09

F. Stiesri (87 jaar) MAJ VBDD b.d. Ridderlaan 17 3523 HP Utrecht

Oktober 2011 10-10 W.J.P. Heijnen (86 jaar) LKOL KLu b.d. Stalbergweg 334 5913 BX Venlo

16-09

R. Kuiper (68 jaar) LTZVK2OC b.d. Dierdonklaan 48 5709 MT Helmond

19-09

J. Verheij (57 jaar) SM KL Paasweide 20 8331 XB Steenwijk

19-09

L.C.J. van Roosmalen (85 jaar) LKOL INF b.d. Koraal 10 5502 DE Veldhoven

20-09

M.G.N. Buring (74 jaar) KPL1 KL b.d. Mazerhard 61 3891 BR Zeewolde

21-09 C.M. Wildschut-Bleijendaal (78 jaar) Corr.: Korvetstraat 114 1784 MT Den Helder 23-09 E.A. Timmer-van Hattem (85 jaar) Corr.: Efferen 702 5403 XP Uden

10-10

J. Verweij (74 jaar) MJR HOFM b.d. Corr.: Oude Maasje 1 5061 RN Oisterwijk

12-10

L.J. Rüpp (81 jaar) KOL KLu b.d. Corr: Cimbaalllaan 24 5402 AZ Uden

20-10

R.J. Runhardt (82 jaar) OPP MACH Muiderwaard 187 1824 XD Alkmaar

26-10

A. Klein (82 jaar) MILWKM b.d. Leeuwerik 9 1261 SL Blaricum

26-10 M. Hompe – De Rooy (82 jaar) Corr: J.R. Thorbeckesingel 30 3354 AP Papendrecht

De vele kaarten, bloemen, persoonlijke woorden van troost en het aanwezig zijn bij het afscheid van Pieter (Piet) Adrianus Bode zijn voor ons een grote steun geweest en blijven een waardevolle herinnering. Hanny Bode-van der Meulen, kinderen en kleinkinderen Den Helder, oktober 2011 Mede namens de kinderen dank ik u voor de attentie bij het overlijden van Bob Albert Braakman. E.S. Braakman-Dienaar Den Helder, oktober 2011 Veel mensen dachten aan ons door warm meeleven in woord en gebaar na het overlijden van Dirk Brouwer. Het heeft ons goed gedaan het verdriet te kunnen delen. Hartelijk bedankt. Tineke Brouwer, kinderen en kleinkinderen Julianadorp, oktober 2011

Ko n i n k l i j k e O n d er s ch ei d i n g en Marianne Hanssen, echtgenote van drager van het teken van verdienste Joep Hanssen, is benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Zij ontving deze Koninklijke onderscheiding op 29 september 2011 uit handen van de burgemeester van Den Helder, Koen Schuiling, bij het afscheid als secretaris van de Cliëntenraad van het Gemini Ziekenhuis. Zij heeft deze onderscheiding ontvangen wegens haar vele vrijwilligerswerk gedurende meer dan veertig jaar. Dick Scherjon is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Als reservekolonel bij de Koninklijke Landmacht heeft Scherjon veel werk verzet voor de wederopbouw van het bedrijfsleven in voormalige oorlogsgebieden. Burgemeester Lenferink van Leiden reikte de onderscheiding op 6 oktober uit in Den Haag. In de volgende Trivizier een uitgebreid interview. 11 - 2011 | trivizier | 25

j u r i d i s ch Het ministerie van Defensie krijgt een veeg uit de pan van de

“Ik deel u mede – op grond van ervaring – dat de wettelijke

Nationale Ombudsman. Naar aanleiding van een klacht van

termijn van zes weken waarbinnen op het bezwaar dient

een VBM|NOV-lid stelt de Ombudsman niet alleen deze militair

te worden beslist, niet wordt gehaald, en derhalve op

op alle punten in het gelijk, maar de Ombudsman zegt ook dat

voorhand met zes weken wordt verlengd met toepassing

er ‘signalen zijn die wijzen op een ongezonde bedrijfscultuur’.

van artikel 7:10, derde lid Algemene wet bestuursrecht.”

Intern klachtonderzoek Defensie schiet tekort Vanwaar deze zware woorden? De klacht kwam van een korporaal der mariniers, die een sergeantsfunctie in Rotterdam ambieerde. Hij werd weliswaar bevorderd tot sergeant, maar kreeg een functie in Doorn en niet in Rotterdam. Zijn loopbaanbegeleider had aan een andere loopbaanbegeleider bij het Korps Mariniers gemaild dat ‘deze man niet de juiste competenties heeft voor Rotterdam’. Deze e-mail werd per ongeluk doorgestuurd naar de sergeant, die zich hierover met behulp van de VBM|NOV beklaagde bij het ministerie van Defensie. In het kader van de klachtbehandeling zijn beide loopbaanbegeleiders gehoord. Op verzoek van de sergeant werden de verslagen van beide hoorzittingen naar hem opgestuurd, met het verzoek hier binnen een week op te reageren. Dit lukte de sergeant niet in zo’n korte tijd. Defensie nam daarop een beslissing op het klaagschrift en verklaarde de klacht ongegrond. Volgens Defensie was er geen sprake van een ‘officieus P-dossier’ en voor wat betreft de e-mail vond Defensie niet dat er onbehoorlijk was gecommuniceerd, omdat de mail niet voor de marinier was bedoeld. Bovendien bleek volgens Defensie uit de hoorzittingen met de loopbaanbegeleiders dat het functietoewijzingsproces zuiver

26 | trivizier | 11 - 2011

is doorlopen. De e-mail zou in dit proces geen rol gespeeld hebben. Ook dat deel van de klacht werd dus door Defensie ongegrond verklaard. Wel constateerde het ministerie dat het onverstandig was de e-mail door te sturen naar de marinier. Daarom deed het ministerie enkele algemene aanbevelingen, onder andere dat P&O-functionarissen moeten oppassen met het doorsturen van e-mails (en dan vooral de zogeheten e-mailtrein). De sergeant-der-mariniers legde zich hier niet bij neer en diende met behulp van de VBM|NOV een klacht in bij de Nationale Ombudsman. De Ombudsman stelde vast dat de loopbaanbegeleider onjuiste, ongefundeerde informatie over de marinier, kennelijk afkomstig van het lijnmanagement, als waarheid heeft aangenomen en intern verder verspreid via zijn e-mail. Het ministerie had tegen deze integriteitsschending passende maatregelen moeten nemen, stelt de Ombudsman. De Nationale Ombudsman stelt met grote bezorgdheid vast, dat deze integriteitsschending niet tijdens de klachtenbehandeling van het ministerie van Defensie is herkend. In plaats daarvan volstaat het ministerie ermee te zeggen, dat zorgvuldig moet worden omgegaan met het doorsturen van e-mails.

De Ombudsman heeft de klacht van de marinier gegrond verklaard. De Ombudsman betwijfelt – in tegenstelling tot het ministerie van Defensie – of de onjuiste informatie in de e-mail geen rol heeft gespeeld bij de functietoewijzing. Dat de twee loopbaanbegeleiders (waarover nota bene geklaagd is) dit verklaren, is natuurlijk onvoldoende. De Ombudsman stelt dat er signalen zijn die wijzen op een ongezonde bedrijfscultuur binnen Defensie. In een professionele organisatie mag het niet voorkomen, dat ongefundeerde kritiek meespeelt bij een functietoewijzing. In de interne klachtenbehandeling van Defensie wordt volledig voorbijgegaan aan het gebrek aan integriteit. In plaats van te concluderen dat dergelijk gedrag niet kan, en verder te onderzoeken hoe deze informatie in de wereld is gekomen, is de uitkomst van het onderzoek dat voortaan voorzichtiger moet worden omgegaan met het doorsturen van mailtjes. De Ombudsman stelt de vraag of het ministerie wel steeds scherp op het netvlies heeft hoe gebrek aan integriteit herkend kan worden en ook hoe van klachtenprocedures geleerd kan worden.  

Defensie reageert te traag Bovenstaande tekst komt u misschien bekend voor. Wie de afgelopen vier jaar bezwaar heeft gemaakt tegen een beslissing van Defensie, heeft in veel gevallen tegelijk met de ontvangstbevestiging een mededeling ontvangen, dat Defensie zich niet kon houden aan de wetteli jke bezwaartermijn van 6 weken. En dat Defensie daarom meteen maar zes weken extra de tijd nam. De VBM|NOV heeft zich over deze handelswijze beklaagd bij de Nationale Ombudsman, die de klacht gegrond heeft verklaard. De VBM|NOV had namens een van haar leden een bezwaarschrift ingediend. Toen Defensie in een reactie liet weten dat wederom op voorhand de termijn voor het nemen van een beslissing op bezwaar werd verdaagd (van 6 naar 12 weken), heeft de VBM|NOV hierover in eerste instantie geklaagd bij de minister. Deze klacht werd ongegrond verklaard. Defensie gaf aan dat, om geen verkeerde h ­ ic t rs z ik u r u en t n n st an s aa ke te be rg st en ij rif te o ui d el h . u j ou t sc n e l t rd de h et r w oo r ijn ee me aa n n! v ve m ev n nd va j i o er b pe a t k p st en rm I to g te a t s e d is h er l v es b

verwachting te scheppen, het niet onbillijk was om de termijn bij voorbaat al te verlengen. De vertraging wordt volgens de minister veroorzaakt door ‘een onbalans tussen de werkvoorraad en inzetcapaciteit’ van het Dienstencentrum Juridische Dienstverlening, en door administratieve en organisatorische problemen. Slechts in ongeveer een kwart van de gevallen lukt het Defensie om binnen deze wettelijke termijn te komen met een beslissing op bezwaar. Daarom is het al enkele jaren gebruikelijk dat Defensie de beslistermijn van beslissingen op bezwaar standaard al op voorhand verdaagt, zo wist Defensie te melden. De VBM|NOV ging hiermee niet akkoord en stapte naar de Nationale Ombudsman. De conclusies in het rapport laten aan duidelijkheid weinig te wensen over. De redenatie van Defensie dat de vertraging wordt veroorzaakt door de positionering van JDV en de onbalans tussen werkvoorraad en inzetcapaciteit, kan niet op begrip rekenen van de Ombudsman. Defensie hanteert deze handelswijze (het standaard verdagen) namelijk al vier jaar. In die periode hadden die achterliggende problemen al lang aangepakt kunnen worden, vindt de Ombudsman. De wet biedt weliswaar

de mogelijkheid om de beslistermijn te verlengen, maar het is niet de bedoeling om deze handelswijze standaard toe te passen. Een verdaging is alleen bedoeld voor bijzondere gevallen. In eerdere rapporten heeft de Nationale Ombudsman ook al aangegeven, dat van een bestuursorgaan mag worden verwacht dat het zich in het overgrote deel van de gevallen houdt aan de wettelijke termijn van zes weken. Dat geldt dus ook voor Defensie. Lukt dat niet vanwege de inrichting van de organisatie, dan moet die organisatie verbeterd worden. Het percentage van 27% van de gevallen waarbij wel binnen de wettelijke termijn van zes weken een beslissing op bezwaar wordt genomen, is volgens de Ombudsman veel te laag. Uit het oogpunt van de geloofwaardigheid van de overheid moeten bestuursorganen zich juist strikt houden aan wettelijke voorschriften over termijnen, stelt de Ombudsman in zijn rapport. De Nationale Ombudsman beveelt Defensie aan om met te stoppen met het standaard verdagen van de beslistermijn. Daarnaast beveelt de Ombudsman aan om meer maatregelen te nemen om te zorgen dat het overgrote deel van de beslissingen op bezwaar binnen de wettelijke termijn van zes weken wordt genomen.  

11 - 2011 | trivizier | 27

ov er l eg Niet gediend van insinuaties! De Groep Geleide Wapens (KLu) het Commando Luchtdoelartillerie (KL) worden omgevormd tot één eenheid: Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC). Deze reorganisatie is een gevolg van het Besluitvormingsmemorandum 2010. Daarbovenop komt de Beleidsbrief van 8 april 2011. Als gevolg van die Beleidsbrief moeten ook bij het nieuw te vormen DGLC functies verdwijnen. Deze reducties zijn verwerkt in het reorganisatieplan. Tijdens een vergadering op 23 september jl. hebben de bonden voorgesteld het aanvullende beleidsvoornemen uit dit plan te verwijderen. Het advies was om de reorganisatie op te knippen in twee delen. Daarna is op Luchtmachtbasis De Peel een bekendmaking uitgegeven waarin stond dat de reorganisatie door de bonden is vertraagd en het personeel hierdoor langer moet wachten op duidelijkheid! De bonden hebben op 7 oktober jl. laten weten niet gediend te zijn van dit soort insinuaties. Defensie heeft een aanvullend beleidsvoornemen uitgebracht op een (lang)lopende reorganisatie. Daardoor dreigen twee trajecten door elkaar te gaan lopen. Dit kan voor het personeel verstrekkende gevolgen hebben. De bonden hebben daarom, in het belang van het personeel, hun advies gegeven. Om zo min mogelijk vertraging op te lopen, stellen de bonden zich bij de behandeling van de twee voorstellen constructief op. Zie het terugkoppelingsverslag van het Informeel overleg reorganisaties d.d. 23 september 2011

Gee n i n ter n et e n tv o p de J o o st Dourleinkazerne (Jdkaz op Texel) De VBM|NOV heeft aandacht gevraagd voor het feit dat boordplaatsers op de Joost Dourleinkazerne (JDKAZ) op Texel als gevolg van een glasvezel kabelbreuk (veroorzaakt door verkeerd ankeren) sinds mei dit jaar van tv en internet verstoken zijn. De medezeggenschapscommissie heeft het probleem bij het HDE aangekaart maar klaarblijkelijk is het niet snel op te lossen. Men wordt van het kastje naar de muur gestuurd en het personeel voelt zich door CZSK in de steek gelaten. De boordplaatsers willen nog dit jaar graag de beschikking krijgen over deze middelen. De VBM|NOV is van mening dat dit in de huidige tijd snel opgelost moet kunnen worden. CZSK zal dit onderzoeken. Zie terugkoppelingsverslag Informeel overleg reorganisaties CZSK d.d. 13 oktober 2011.

28 | trivizier | 11 - 2011

Onderwerp: Werkgroep Reorganisaties Datum: 22 september 2011 Tekst: Louis Schipper

Staf

DISCUSSIE SOURCINGBELEID HERSTART Inbesteden? Uitbesteden? ‘That is the question’. In dit geval de hamvraag, omdat het gaat om de rechtspositie van al het personeel dat met die vragen te maken krijgt. De VBM|NOV wil de discussie snel herstarten. In- of uitbesteden, kortweg ‘sourcing’ genoemd, was begin oktober vorig jaar (2010) uitgebreid aan de orde in een overlegvergadering, met name de aanwijzing SG A/938. Helaas lag de discussie hierover bijna een jaar stil. De VBM|NOV was van mening dat er veel onduidelijkheden waren over de rol van de medezeggenschap aan de ene kant en de rol van de bonden aan de andere kant. Ook hadden we de stellige indruk dat men appels met peren wilde vergelijken bij de ‘benchmarking’ van bedrijven/diensten. Er werd niet echt gesproken over een Meest Efficiënte Organisatie die als referentiepunt zou moeten dienen. Benchmarking is het op regelmatige basis vergelijken van de prestaties en werkwijzen van het eigen bedrijf, de eigen organisatie, het eigen onderdeel met die van leidende concurrenten en/of met die van toonaangevende organisaties in andere bedrijfstakken. Het gaat dan om vergelijking met bedrijven die op de te vergelijken aspecten het best presteren. Wil Defensie nu (2011) wel vergelijken op basis van de Meest Efficiënte Organisatie? Dat is nog steeds niet duidelijk. Daarom heeft de VBM|NOV de indruk dat sourcing op basis van de Beleidsbrief een doel op zich wordt! Daarnaast is (en was) er discussie over de vraag op welk niveau de medezeggenschap betrokken moet zijn bij sourcing. Het lijkt er steeds meer op dat het adviesrecht voor sourcingtrajecten louter en alleen bij de Centrale Medezeggenschaps Commissie (CMC) komt te liggen in plaats van zo laag mogelijk in de organisatie, lees bij de medezeggenschap van die eenheden en diensten die er direct mee te maken hebben. Op uitdrukkelijk verzoek van de VBM|NOV gaan de bonden binnenkort de discussie hierover met de Hoofd Directeur Personeel voortzetten, zo is op 22 september in de Werkgroep Reorganisaties afgesproken.

VERPLAATSING SDDC De VBM|NOV heeft 10 mei 2011 een brief geschreven over het plotselinge voornemen om het Surface Deployment and Distribution Command (SDDC), een Amerikaanse onderdeel, naar Duitsland te verhuizen. De verbijstering bij de VBM|NOV was groot, niet in de laatste plaats omdat de gemeente Rotterdam al had geïnvesteerd in de Van Ghentkazerne waar mogelijk het onderdeel naar zou worden verplaatst. Hierdoor is er ook onzekerheid ontstaan bij het personeel dat werkzaam

ov er l eg is op de Van Ghentkazerne. De VBM|NOV heeft Defensie in de brief verzocht om: - zo spoedig mogelijk nader geïnformeerd te worden over de situatie en de mogelijke gevolgen voor zowel het bij SDDC tewerkgestelde Defensiepersoneel alsmede de mogelijke indirecte consequenties voor de Van Ghentkazerne; - zo spoedig mogelijk geïnformeerd te worden op welke wijze een en ander wordt gerealiseerd - zo spoedig mogelijk het huidige Sociaal Beleidskader (SBK) van toepassing te laten verklaren om duidelijkheid te geven aan het personeel dat werkzaam is bij Defensie. Op 26 augustus heeft Defensie middels een brief nadere informatie verstrekt over de verhuizing van de Amerikaanse Transport coördinatie-eenheid in Capelle aan den IJssel naar Duitsland. Het komt erop neer dat er nog steeds een voornemen ligt om op grond van financiële en veiligheidsredenen naar Duitsland te verhuizen. Het besluit is echter nog steeds niet door de Amerikaanse minister van Defensie bekrachtigd. Hierdoor is er nog steeds geen sprake van een officieel besluit. De VBM|NOV betreurt op de eerste plaats dat het antwoord zo lang op zich heeft laten wachten en in feite geen concreet antwoord is. Het personeel is uitermate teleurgesteld. Daarnaast is er onduidelijkheid met betrekking tot mogelijke toepassing van het Sociaal Beleidskader Defensie (SBK) voor het personeel dat “pro-actief” naar andere functies wil zoeken. In de beantwoording aan de bonden wordt hier met geen woord over gerept. Op zich is er wel duidelijkheid omdat minister Hillen in de brief aan de Tweede Kamer spreekt over het feit dat het betrokken personeel valt onder het SBK. In die zin zijn de bonden van mening dat het SBK onverkort van toepassing is als het gaat om mogelijk pro-actieve initiatieven van het betrokken personeel. Defensie was het hier niet geheel mee eens en vond dat, zolang er geen officieel besluit ligt er geen sprake kan zijn van pro-actief beleid. Volgens Defensie is er immers voorlopig nog voldoende werk en zijn de mensen gewoon nodig. De VBM|NOV heeft aangegeven het hier niet mee eens te zijn. De brief van de minister is helder. Defensie en de bonden zijn het er wel over eens dat er zo snel mogelijk besluitvorming moet komen. De VBM|NOV heeft er ook nog op aangedrongen dat er beter met de MC moet worden gecommuniceerd. Defensie heeft aangegeven dat het BMD evenals de Uitvoeringsregeling Reorganisaties Defensie (URD) volledig worden gerespecteerd. Wordt vervolgd.

CDC

CDC TOEKOMSTVAST, EEN TUSSENSTAP In het Informeel Overleg REO CDC van 25 augustus 2011 heeft Defensie een aantal Reorganisatieplannen aan de orde gesteld voor wat betreft de Algemene Personele Aspecten. Deze plannen

hebben allemaal betrekking op de herinrichting van de CDCorganisatie, waarmee toekomstige ontwikkelingen flexibel kunnen worden opgevangen. Dit moet jaarlijks vanaf 2012 een structurele besparing opleveren van 15 miljoen. De staf CDC, de NLDA (Nederlandse Defensie Academie) en de huidige dienstencentra en bedrijven van de bedrijfsgroepen worden geclusterd tot vier divisies, de NLDA en een strategische kernstaf. Inclusief de NLDA zijn er dus feitelijk vijf divisies. Alvorens in te gaan op de Algemene Personele Aspecten heeft de VBM|NOV de nodige opmerkingen gemaakt over de inrichting van de medezeggenschap voor deze reorganisatie. De VBM|NOV en de andere bonden waren het absoluut niet mee met de gekozen constructie waardoor veel MC’s op afstand zijn gezet via ingerichte werkgroepen. Zij hebben hun advies niet direct kunnen inbrengen (wel via de ingestelde werkgroepen). Het uiteindelijke advies met betrekking tot alle plannen is door de ingestelde Tijdelijke Reorganisatie Medezeggenschapscommissie (TRMC) uitgebracht. Bij veel MC’s heerst het gevoel van onbehagen, omdat niet alle door hen ingebrachte punten in het advies van de TRMC zijn meegenomen. Feitelijk had (in plaats van werkgroepen) bij iedere bedrijfsgroep (daar waar meerdere MC’s bij de reorganisatie zijn betrokken) een aparte TRMC moeten worden ingesteld. Voor aangelegenheden die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle of voor een meerderheid van de diensteenheden had de DMC (Defensie-onderdeel Medezeggenschaps Commissie) onderwerpen kunnen oppakken. Dit is geheel volgens het BMD (Besluit Medezeggenschap Defensie). De bonden hebben nog eens nadrukkelijk uitgesproken ernstig teleurgesteld te zijn dat men, ondanks waarschuwingen vanuit de bonden, gewoon deze constructie heeft doorgezet. In een zéér vroegtijdig stadium hebben de bonden immers al laten weten het met de gekozen constructie niet eens te zijn. Inmiddels komen signalen vanuit de diverse betrokken MC’s die niet tevreden zijn over de constructie. Zij voelen zich niet altijd serieus genomen. Aan de andere kant hebben de betrokken MC’s hier op zich mee ingestemd en hebben ze wel zitting genomen in de werkgroepen. Defensie heeft uiteindelijk erkend dat de constructie niet de schoonheidsprijs verdient. De projectofficier, de KTZA Peters, bood zijn excuses aan voor het feit dat hij mogelijk de instelling van de medezeggenschap niet goed heeft ingeschat. Defensie gaf aan dat de constructie op deze reorganisatie moeilijk is terug te draaien immers, de VRP’n (voorlopige reorganisatieplannen) zijn wat dit aangaat in een te ver stadium. Defensie constateert dat feitelijk het hele overlegtraject is doorlopen en er inmiddels een positief advies van de TRMC over alle VRP’n ligt. Defensie constateerde dat de constructie door alle betrokken MC’s is goedgekeurd. Dit is ook nog eens een keer in de DMC besproken en geaccordeerd in aanwezigheid van vertegenwoordigers van alle betrokken MC’s.

11 - 2011 | trivizier | 29

ov er l eg

Defensie kan de unanieme overeenstemming op schrift leveren. De bonden hebben vervolgens met Defensie afgesproken dat er alleen een akkoord ligt indien blijkt dat de volledige medezeggenschap in het begin van het traject heeft ingestemd met de gekozen constructie. Maar voor de bonden is dit wel de laatste keer geweest dat deze overlegconstructie is gebruikt. Defensie erkende dat de overlegconstructie niet conform het BMD is en dit ook niet meer zal gebeuren. Met betrekking tot de Voorlopige Reorganisatieplannen (VRP’n): •Divisie CDC Personeel en Gezondheid •Divisie CDC Facilitair en Logistiek •Ondersteuningsgroep en Kabinet CDC •Divisie CDC Vastgoed en Beveiliging •Divisie CDC Informatievoorziening •Nederlandse Defensie Academie (NLDA) is gesproken over de Algemene Personele Aspecten. Op de eerste plaats is vastgesteld dat het huidige SBK op deze reorganisaties van toepassing is. Daarnaast is bepaald dat de verhuizingen (daar waar aan de orde) een onderdeel vormen in de voorliggende VRP’n. In de Begeleidingscommissie zal op basis van maatwerk zoveel als mogelijk rekening worden gehouden met mogelijke reisafstanden als die aan de orde zijn. Er is vervolgens afgesproken dat de VRP’n tegelijk zullen worden behandeld (gesynchroniseerd) zodat mogelijk door uitwisselingen personele problemen kunnen worden voorkomen.

KM

UITBREIDING FORMATIE CARIB Al een lange tijd geleden heeft de VBM|NOV aandacht gevraagd voor het personeel dat op de locatie CARIB is geplaatst. Voor dit personeel is in het verleden een aantal voorzieningen afgesproken in relatie met rechtspositionele aanspraken. Daar de formatie van het Marine Beveiligingskorps (MBK) steeds

30 | trivizier | 11 - 2011

werd uitgebreid, heeft de VBM|NOV aangegeven dat voor het personeel dat als gevolg van de uitbreiding naar de CARIB is geplaatst, dezelfde voorzieningen moesten gelden. In de voorzieningenbrief 22 november 2010 zijn deze voorzieningen geregeld, voor al het personeel. Hoewel dit prima is geregeld, doet zich toch een probleem voor. Het betreft de afspraken met betrekking tot de terugkeer naar Nederland. Afgesproken is, dat men altijd weer op hetzelfde schaalniveau in Nederland zou worden teruggeplaatst. Het blijkt dat dit in een aantal gevallen niet mogelijk is, wat inhoud dat de afspraken niet worden nagekomen. Dit komt doordat de functies op de CARIB hoger worden ingeschaald dan in Nederland. Door het CDC, waar de MBK via de DBBO inmiddels onder valt, is aangegeven dat de formatie inmiddels is geaccommodeerd. Voor wat betreft de inschaling bij terugkeer naar Nederland deelde het CDC mede dat een aantal medewerkers een lagere functie / schaal accepteert. Dit op basis van de ontslag / aannameprocedure. De VBM|NOV heeft hier afstand van genomen en vindt dat dit niet conform de afspraken is. Dit punt wordt op de actiepuntenlijst van het CDC geplaatst. In het Informeel Overleg REO CDC kan het dan aan de orde komen.

Staf

AUDIT DIENST DEFENSIE Defensie had een aantal brieven van de VBM|NOV met betrekking tot de toepassing van de Uitvoeringsregeling Reorganisaties Defensie (URD) op de agenda gezet. Ondanks het feit dat deze discussie is achterhaald, heeft de VBM|NOV toch haar ernstige teleurstelling uitgesproken over de afdoening. Ondanks het feit dat de VBM|NOV en de andere bonden het VRP hadden willen laten behandelen in de Werkgroep Reorganisaties heeft Defensie in de periode dat het overleg opgeschort was gemeend een BCO (begeleidingscommissie) in te stellen. Deze BCO heeft plaatsgevonden en heeft het personeelsvullingsplan ADD gewoon getoetst. Daar hebben de andere drie bonden aan meegewerkt. Dit was tegen alle logica en tegen de URDprocedure in. De VBM|NOV betreurt het nog steeds dat dit is gebeurd. De VBM|NOV heeft hier bewust niet aan meegewerkt en heeft zich onverkort gehouden aan de URD. Daarnaast heeft de VBM|NOV van de gelegenheid gebruik gemaakt om aan te geven dat Defensie zich in de periode van opschorting zich onfatsoenlijk heeft opgesteld voor wat betreft het afdoen van de brieven die de VBM|NOV over het wel- of niet meedoen met BCO’s richting Defensie heeft verzonden. De VBM|NOV is altijd uitermate consistent geweest in zowel het respecteren van het opschorten van het overleg evenals het respecteren van de afspraken. Er zijn nog vele brieven waarop de VBM|NOV geen antwoord heeft gekregen. Om redenen van doelmatigheid hoeft Defensie deze brieven nu niet meer te beantwoorden, maar is het wel triest dat dit is gebeurd.

Onderwerp: informeel overleg reorganisaties Datum: 23 september 2011 Tekst: Louis Schipper en Jef Stassen

CLAS

Huidige SBK ook van toepassing op voorlopig reorganisatieplan KMA.

ov er l eg

OVERDRACHT TRANSPORTCAPACITEIT VAN CDC NAAR CLAS Defensie is geconfronteerd met bezuinigingen en er is een pakket aan maatregelen uitgewerkt om de ontstane financiële problematiek op te lossen. Een onderdeel hiervan heeft betrekking op de vervoersdiensten. In de studie vervoersdiensten ‘Meer samen, samen meer' is vastgesteld dat Defensie over een grote hoeveelheid eigen transportcapaciteit beschikt, maar desondanks vindt veel externe inhuur plaats. Het doelmatiger inzetten van eigen vervoerscapaciteit moet leiden tot besparing zonder dat dit ten koste gaat van de operationele inzet. Op jaarbasis is ongeveer twee miljoen euro benodigd voor externe inhuur van diepladercapaciteit. Een besparing is te realiseren door met name binnenlandse ritten meer met eigen middelen uit te voeren. Met de overdracht van 18 diepladers van de vervoersorganisatie aan CLAS kan het CLAS dagelijks over een gegarandeerd minimum aan transportcapaciteit beschikken. Hierdoor wordt de gemiddelde dagelijkse behoefte afgedekt en is minder inhuur noodzakelijk. Naast de overdracht van de diepladers worden ook 23 militaire functies van CDC aan CLAS overgedragen. De bonden hebben met enige verbazing de argumentatie om de transportcapaciteit over te dragen aangehoord. Een tijd geleden is de capaciteit juist vanuit CLAS ontvlochten en ondergebracht bij CDC en nu zien de bonden een omgekeerde beweging. Voor wat betreft de algemene personele aspecten is vastgesteld dat CLAS met het betreffende personeel (23 VTE'n) afspraken heeft gemaakt en dat het personeel op basis van vrijwilligheid mee kan naar de nieuwe locatie. De bonden hebben CLAS gewezen op de sturingsaanwijzingen SG, waarin onder andere criteria zijn opgenomen over functietoewijzing en verplaatsing. In voorkomend geval zal CLAS goed moeten beargumenteren waarom er in specifieke gevallen afgeweken wordt van de aanwijzingen. CLAS heeft hiervan kennis genomen en zal dit in voorkomend geval ook beargumenteren. De bonden hebben aangegeven dat dit reorganisatieplan ter kennisneming doorgestuurd kan worden naar de werkgroep Reorganisaties.

REORGANISATIE 107 AERIAL SYSTEMS BATTERIJ Het reorganisatieplan heeft tot doel de omvorming van 107 ASBt van de huidige Sperwer naar een organisatie gebaseerd op een nieuw systeem te initiëren. Sinds 1998 maakt de CLAS gebruik van de Sperwer. Aangezien dit systeem aan het eind van zijn levensduur is, faseert deze in 2011 uit en wordt vervangen door nieuwe systemen. Omdat de invoering van het nieuwe systeem is vertraagd, is behoefte aan interim-systemen. Dit zal bestaan uit de ScanEagle, een onbemand vliegtuig. Invoering hiervan wordt verwacht in 2012. Uiteindelijk zal in 2014 een nieuw systeem ingevoerd worden. Verder is in dit plan als gevolg van de bezuinigingen die de

minister van Defensie heeft aangekondigd een aanvullende reductie doorgevoerd van 30 VTE'n. De bonden hebben CLAS gewezen op het feit dat er geen beleidsvoornemen voorhanden is waarin deze aanvullende reductie is beschreven en daarom kan deze reductie ook niet in dit plan verwerkt worden. De bonden hebben CLAS geadviseerd het voorliggende reorganisatieplan om te vormen tot twee separate reorganisatievoorstellen. Dit kan op eenvoudige wijze gerealiseerd worden en op deze wijze wordt een piketpaal geslagen voor de volgende reorganisatie, met als gevolg van de aangekondigde bezuiniging reduceren van 30 VTE'n. Na enige discussie heeft CLAS ingestemd met het advies van de bonden. Er zal op korte termijn een gewijzigd reorganisatieplan aangeboden worden. CLAS wil deze reorganisatie snel doorvoeren, zodat het personeel duidelijkheid heeft. De bonden hebben aangegeven zich ook in deze situatie constructief op te stellen en mee te werken de reorganisatie versneld door te voeren.

REORGANISATIE COMMANDO G RONDG EBONDEN LUCHTVERDEDIGING In dit plan is de volledige integratie van de Groep Geleide Wapens (GGW) van het CLSK en het Commando Luchtdoelartillerie (CoLua) van het CLAS tot één eenheid met eenhoofdige aansturing. De nieuwe naam voor de eenheid luidt Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC). De eenheid wordt gevestigd op de huidige Luchtmachtbasis De Peel en deze wordt overgedragen aan het CLAS. De naam van de basis zal gewijzigd worden in Luitenant-generaal Best kazerne, genoemd naar de commandant van Luchtverdediging gedurende de meidagen van 1940. Deze reorganisatie is een gevolg van het Besluitvormingsmemorandum 2010 onder maatregel 1.12.3. Daarnaast heeft Defensie een aanvullend beleidsvoornemen op het reorganisatieplan ingebracht en hierin is opgenomen dat als gevolg van de Beleidsbrief van 8 april 2011 van de minister van Defensie bij de nieuwe eenheid DGLC aanvullende reducties plaats moeten vinden. Deze reducties zijn dus ook verwerkt in het reorganisatieplan Commando Grondgebonden Luchtverdediging (CGL). De VBM|NOV heeft opgemerkt dat dit plan op 9 september 2011 aangeboden zou worden aan de werkgroep IOREO CLAS, maar dat de CLAS ervoor gekozen heeft dit plan later te agenderen. Vanuit de achterban van de VBM|NOV zijn signalen ontvangen waaruit blijkt dat het overleg met de TRMC op een aantal onderwerpen nog verder afgerond moet worden en men voorlopig nog niet in de besluitvormingsfase terechtkomt. Volgens onze achterban ligt in deze vergadering een rompdocument voor en dit plan zal uiteindelijk ook een ander versienummer krijgen. Daarnaast hebben de bonden aangegeven dat het aanvullend beleidsvoornemen als gevolg van de Beleidsbrief van 8 april 2011 niet in dit plan thuishoort. Voor deze reducties dient een separaat beleidsvoornemen en reorganisatieplan opgesteld te worden. De bonden hebben

11 - 2011 | trivizier | 31

TOEPASSING INSTRUMENT TIJDELIJKE TEWERKSTELLING De VBM|NOV heeft in het overleg meerdere malen haar verontrusting uitgesproken over het feit dat CLAS met regelmaat personeel tijdelijk tewerkstelt. In deze vergadering heeft CLAS een overzicht verstrekt van het bij de OTCO tijdelijk tewerkgestelde personeel. CLAS heeft aangegeven dat in sommige gevallen voor dit instrument is gekozen om personeel tijdelijk te accommoderen in afwachting voor de nieuwe plaatsing. De VBM|NOV heeft opgemerkt dat bij eenheden die als gevolg van de Beleidsbrief 2011 te maken krijgen met reducties het instrument TTW inmiddels ook wordt toegepast. De VBM|NOV adviseert in relatie tot de komende bezuinigingen de plaatsing van het betroffen personeel goede te monitoren om te voorkomen dat het personeel tussen wal en schip valt. CLAS heeft hiervan kennis genomen.

Welke kant gaat het op met Technisch Midden Kader?

KNELPUNTEN LOOPBAANPATROON TECHNISCH MIDDEN KADER In de vergadering van IOREO CLAS op 26 augustus is uitvoerig gesproken over dit project. In deze vergadering heeft CLAS een overzicht verstrekt van functies waarop personeel uit de categorie TMK (Technisch Midden Kader) was geplaatst. CLAS heeft uitgesproken dat ongewijzigd beleid ertoe zal leiden dat de huidige groep onderofficieren TMK weinig toekomstperspectief heeft. Dit is volgens CLAS uit organisatie en personeelsoogpunt niet wenselijk. Behandeling kan binnen de werkgroep Algemeen Personeelsbeleid plaatsvinden. De bonden hebben te kennen gegeven met de betreffende groep in contact te treden. Vooruitlopend op de behandeling in de werkgroep Algemeen Personeelsbeleid is informeel overleg met CLAS gewenst.

Onderwerp: Werkgroep Reorganisaties Datum: 6 oktober 2011 Tekst: Louis Schipper

CDC

CLAS geadviseerd ook in dit geval een piketpaal te slaan en de reorganisatie CGL in overleg met de betrokken medezeggenschap en met de bonden af te ronden. Hiermee creëert de CLASorganisatie een goede ‘ist’ voor de volgende reorganisatie die er ongetwijfeld aan zal komen. Na een uitvoerige discussie heeft CLAS aangegeven over de ontstane situatie overleg te voeren met de Hoofd Directeur Personeel om daarna zo spoedig mogelijk hierop terug te komen. De bonden hebben kennis genomen van deze mededeling en wachten de ontwikkelingen verder af. In het belang van het personeel zullen de bonden zich ook bij de reorganisatie CGL constructief opstellen.

MEDEZEGGENSCHAP EN HERINRICHTING CDC De bonden hebben in het informele overleg met het Commando DienstenCentra (CDC) op 25 augustus jl. vastgesteld dat de gekozen medezeggenschapsstructuur niet conform het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) is. Volgens Defensie hadden alle betrokken medezeggenschapscommissies (MC’s) er wel unaniem mee ingestemd. Afgesproken werd dat Defensie met verslagen enzovoorts zou aantonen dat er wel een unaniem draagvlak was. Begin oktober kon Defensie een viertal documenten presenteren waaruit zou moeten blijken dat de gehanteerde medezeggenschapsstructuur door alle betrokken medezeggenschapscommissies zou worden gedragen. Volgens de VBM|NOV en andere bonden klopte dit niet. Vervolgens hebben zij in een brief aan Defensie laten weten dat er geen unanieme overeenstemming is. Volgens de bonden is, met alle respect voor de DMC, de besluitvorming volledig topdown geweest. In een vergadering van 24 februari 2011 is één en ander afgekaart. Toen werd afgesproken dat vertegenwoordigers in de DMC vervolgens het besluit rond de overlegconstructie zouden bespreken en toelichten met de onderliggende MC’s. De meeste vertegenwoordigers hebben vanuit een GMC zitting in de DMC. Daarom is het denkbaar dat er niet goed is teruggekoppeld met alle MC’s. In ieder geval zijn bij de besluitvormende vergadering vertegenwoordigers van twee bedrijfsgroepen niet aanwezig geweest. Vooral de bedrijfsgroep Gezondheidszorg (BGGZ) heeft hierdoor één en ander in de besluitvorming gemist. Gevolg hiervan is dat de bonden in beginsel akkoord zijn met de “algemene personele aspecten”, maar dat zijn ze niet op grond van de overlegconstructie. Die kende geen unanieme overeenstemming, zeker niet bij de BGGZ. Kort voor de vergadering op 6 oktober hebben verschillende MC’s de bonden laten weten dat men problemen heeft met de vastgestelde functievergelijkingstabellen. Die problemen hebben zij aangekaart bij de werkgroepen, maar ze zijn niet altijd in het advies van de Tijdelijke Reorganisatie-MC terechtgekomen. Kortom: het draagvlak ontbreekt en veel MC’s hebben een onbehagelijk gevoel bij de reorganisatie. De bonden vinden het van groot belang dat er uitgegaan wordt van de juiste functievergelijkingstabellen. Deze vormen immers de basis voor de personele vulling. Uiteraard hebben de bonden in het overleg laten weten dat de MC’s een eigen verantwoordelijkheid hebben. Omdat vooral de BGGZ in beginsel niet is betrokken bij de besluitvorming, dan wel geen echte mogelijkheid heeft gehad directe medezeggenschap uit te voeren, is er afgesproken dat de GMC BGGZ op 11 oktober alsnog in de gelegenheid wordt gesteld

ov er l eg om over de functievergelijkingstabellen overleg te voeren. Pas na dit overleg is er met de bonden overeenstemming over alle VRP’n. Ook is afgesproken dat CDC bij de andere MC’s zal verifiëren (op basis van spoedoverleg) in hoeverre zij nog fricties hebben over de functievergelijkingstabellen en deze waar noodzakelijk zal herstellen. Op woensdag 12 oktober zullen bonden en Defensie de stand van zaken bekijken. Als er voldoende draagvlak is en de functievergelijkingstabellen geen problemen meer opleveren, zullen de bonden akkoord gaan met de reorganisatieplannen. Na 17 oktober zal CDC dan beginnen met het opmaken van de personeelsvullingsplannen (PVP’n). De bonden zullen in een in te stellen Begeleidingscommissie Personele Implementatie (BCO PI) die plannen toetsen. Het is overigens van groot belang dat de VRP’n snel worden geïmplementeerd. Dan is het huidige SBK nog steeds van toepassing op het betrokken personeel.

EXTERNE BEMIDDELING DEFENSIE De VBM|NOV heeft al eens eerder opgemerkt dat onduidelijk is wie nu bij Defensie vanuit het huidige Sociaal Beleidskader de externe bemiddeling doet. In het SBK wordt gesproken over het Dienstencetrum EBD (Externe Bemiddeling Defensie) dat hiermee belast is. Maar herplaatsingkandidaten worden plotseling in de laatste maximaal 18 maanden van de herplaatsingstermijn door externe bemiddelaars begeleid. Dit gaat niet altijd goed. Er is een enorme onwetendheid. De VBM|NOV vindt dat Defensie klip en klaar moet aangeven wie zich met de externe bemiddeling bezighoudt en hoe dit is geregeld. Defensie komt hier op terug.

Onderwerp: Reorganisaties Datum: 7 oktober 2011 Tekst: Jef Stassen

CLAS

ov er l eg

OPHEFFEN 11 EN 42 TANKBATALJON CLAS heeft met het uitbrengen van de reorganisatieplannen 1575 (opheffen 11 tankbataljon) en 1576 (opheffen 42 tankbataljon) invulling gegeven aan het onderdeel van het CLAS-project 3.10 ‘Afschaffing Tanks’. Door tankbataljons af te schaffen kan CLAS structureel 35,8 miljoen bezuinigen. Om in 2011 de maximale besparing te halen zijn vanaf 9 mei 2011 een aantal eenheden (waaronder de tankbataljons) stilgezet. In februari 2012 verdwijnen bij de tankbataljons in totaal 546 VTE’n. Sinds het stilzetten heeft CLAS het betreffende personeel zoveel mogelijk herplaatst, maar de verwachting is dat in februari 2012 niet voor iedereen een nieuwe functie beschikbaar komt. Volgens CLAS kan met name bij de groep korporaals en soldaten een probleem ontstaan. De VBM|NOV heeft opgemerkt dat Defensie in mei 2011, vooruitlopend op het starten van het formele reorganisatietraject, personeel niet in de gelegenheid heeft gesteld pro-actief gebruik te maken van instrumenten uit het Sociaal Beleidskader (SBK). In het SBK is opgenomen dat als ruim van tevoren bekend is wanneer functies komen te vervallen zowel het bevoegd gezag als betrokkenen zich moeten inspannen om toewijzing van een andere passende functie mogelijk te maken. Ook heeft de VBM|NOV opgemerkt dat beide reorganisatieplannen zich beperken tot de tankbataljons. Andere betrokken onderdelen worden niet genoemd. De VBM|NOV heeft CLAS gevraagd inzichtelijk te maken welke andere ‘systeemgerichte’ onderdelen te maken hebben met deze plannen. De bonden hebben aangegeven dat Defensie in mei dit jaar knelpuntgroepen had kunnen identificeren. Op basis daarvan had het personeel een beroep kunnen doen op instrumenten uit het SBK. Defensie heeft dit niet gedaan en de bonden hebben CLAS indringend geadviseerd alsnog een inventarisatie van knelpuntgroepen uit te voeren. Na een uitgebreide discussie en een inhoudelijke behandeling van de plannen hebben de bonden aangegeven dat de beide reorganisatievoorstellen ter behandeling aangeboden moeten worden aan de Werkgroep Reorganisaties.

ONVREDE VERPLEEGKUNDIGEN De VBM|NOV heeft signalen van haar achterban ontvangen waaruit blijkt dat Algemeen Militair Verpleegkundigen (AMV) Defensie uit onvrede en onduidelijkheid over het toekomstperspectief verlaten. De VBM|NOV heeft te kennen gegeven dat Defensie behoefte heeft aan goed gekwalificeerd AMV-personeel en dat onderzocht moet worden hoe het personeel voor de organisatie behouden kan worden. CLAS heeft aangegeven dat het signaal van de VBM|NOV klopt en dat CLAS de situatie onderzoekt.

AMV’ers willen duidelijk toekomstperspectief.

32 | trivizier | 11 - 2011

11 - 2011 | trivizier | 33

ov er l eg

CZSK

Onderwerp: Reorganisaties Datum: 13 oktober 2011 Tekst: Louis Schipper en Jef Stassen

EVALUATIES BLIJVEN NODIG! CZSK zal een groot reorganisatieplan opstellen als gevolg van de bezuinigingen die noodzakelijk zijn door de Beleidsbrief en de Startbrief 2011. In de afgelopen jaren heeft CZSK al grote reorganisaties zoals de Marinestudie doorlopen. De meeste reorganisaties zijn afgerond en een aantal (zoals GPZ) zal naar verwachting voor 1 januari aanstaande afgerond zijn. Een beperkt aantal reorganisaties zal echter ook na 1 januari 2012 doorlopen. Bij deze reorganisaties zullen nieuwe functies zo veel als mogelijk van een definitieve waardering worden voorzien en dit is dan de input voor de komende reorganisatie. Volgens CZSK kunnen evaluaties achterwege blijven. De, in overleg met de medezeggenschap, vastgestelde bemanningslijst is in voorkomend geval de beginsituatie voor de volgende grote Beleidsbrief-reorganisatie. Volgens de VBM|NOV moet CZSK rekening blijven houden met specifieke evaluatie-onderwerpen die in de reorganisatieplannen zijn opgenomen. Ook moet CZSK functies waarvoor nog geen definitieve functiewaardering beschikbaar is, zo snel als mogelijk waarderen, rekening houdend met de datum aanvang functie.

BELEIDSBRIEF REORGANISATIE CZSK CZSK is voornemens om slechts één beleidsvoornemen en één reorganisatieplan op te stellen. Hierdoor kan CZSK gedurende het reorganisatietraject CZSK-breed wijzigingen en/ of aanpassingen op de uitgangspunten doorvoeren. Zo hoopt CZSK de reorganisatie snel en effectief af te ronden. CZSK zal de medezeggenschap volledig in dit traject betrekken. Volgens de VBM|NOV is CZSK, bij een definitieve keuze voor één beleidsvoornemen en één reorganisatieplan, verplicht volgens het Besluit Medezeggenschap Defensie om een Tijdelijke Reorganisatie Medezeggenschaps Commissie (TRMC) in te richten. In deze TRMC moeten alle eenheden (71 medezeggenschapscommissies) vertegenwoordigd zijn. Deze TRMC bepaalt de inrichting voor het daadwerkelijke overleg. Vanuit die optiek heeft de VBM|NOV CZSK indringend geadviseerd de inrichting van het overleg met de medezeggenschap niet over te laten aan de DMC maar aan de 71 eenheden. De DMC kan het proces vanuit haar rol natuurlijk wel faciliteren. Volgens CZSK lopen er nog drie reorganisaties (MWC/ Hydrografische dienst en Loopbaanlint) en deze zijn op zich goed te isoleren van de toekomstige reorganisaties. Toch zullen deze organisaties ook geraakt worden door de nieuwe bezuinigingen. De VBM|NOV heeft hierop laten weten dat voor lopende reorganisaties, die niet gerelateerd zijn aan de Startbrief of Beleidsbrief, separate reorganisatietrajecten doorlopen moeten worden. De VBM|NOV heeft CZSK ernstig geadviseerd hier rekening mee te houden! Overigens heeft de VBM|NOV CZSK ook in overweging gegeven

34 | trivizier | 11 - 2011

CZSK maakt zich zorgen over de politieke onrust op Curaçao.

om te kijken naar een mogelijk ander scenario, namelijk het inrichten van TRMC’s op het niveau van de nieuw in te richten directies. Reorganisatieonderwerpen die binnen CZSK alle diensteenheden raken zouden dan door de DMC kunnen worden opgepakt. Hierdoor wordt de afstand van de medezeggenschap kleiner. CZSK heeft hier weliswaar goede nota van genomen maar liet doorschemeren dat één VRP en dus één TRMC voor de hele CZSK de voorkeur had. De scenario’s zullen met alle betrokken MC’s bij CZSK worden besproken waaruit uiteindelijk de keuze wordt gemaakt, aldus CZSK.

VEILIGHEIDSSITUATIE CURAÇAO De VBM|NOV heeft CZSK gevraagd of er signalen zijn die er op wijzen dat de veiligheidssituatie op Curacao slechter wordt. Volgens CZSK wordt de veiligheidssituatie niet slechter. Maar CZSK maakt zich wel zorgen over de politieke onrust die thans aan de orde is. Dit zou een negatief uitstralingseffect kunnen hebben.

ACCREDITATIE BEDRIJFSAUTOTECHNICI In september is door een tekort aan erkende monteurs (volwaardige bedrijfsautotechnici) de accreditatie voor erkend leerbedrijf op de Van Braam Houckgeestkazerne te Doorn ingetrokken. Hierdoor kunnen leerlingen de opleiding niet meer volgen. De VBM|NOV heeft CZSK gevraagd maatwerk te leveren. Op 13 oktober heeft CZSK laten weten dat een aantal leerlingen de opleiding in de Van Ghentkazerne in Rotterdam kan doorlopen. Op zeer korte termijn zal ook een opleiding starten bij het Materieel Logistiek Peloton 310 in Den Helder. 

n i eu w s

Belastingservice: direct aanmelden via www.vbmnov.nl

U gaat naar www.vbmnov.nl en klikt op de belastingbutton. U wordt dan gevraagd om een wachtwoord aan te maken (of gebruik het wachtwoord dat u vorig jaar heeft aangemaakt) voor controle lidmaatschap en het aanmelden voor de belastingservice. Hierna moet u opnieuw inloggen met het lidmaatschapnummer en wachtwoord. Hier kunt u uw locatie, datum en tijdstip kiezen wanneer u door ons geholpen wilt worden. U ontvangt dan via de e-mail de uitnodiging.

Hier kunt u een wachtwoord aanmaken waarna u met het lidmaatschapsnummer kunt inloggen. Heeft u vorig jaar al een wachtwoord aangemaakt, dan kunt u direct inloggen.

Indien u geen gebruik van internet kunt maken, kunt u de bon invullen en opsturen. Wij maken dan een afspraak voor u.

Tekst: Rita Heinen en Fons Kraaikamp

De bonnen moeten vóór 1 februari 2012 binnen zijn!

Begin 2012 zal de blauwe enveloppe weer bij velen van ons op de deurmat vallen. Een groot aantal leden maakt al jaren gebruik van de geboden belastingservice. Ook u kunt gebruik maken van deze gratis service. De belastingservice van de VBM|NOV verzorgt voor u en thuiswonende gezins­leden de aangiften over 2011 en eventueel voorgaande jaren. Door de grote belangstelling adviseren wij u zich zo spoedig mogelijk aan te melden. Vóór alle duidelijkheid: wij verzorgen géén belastingaangiften voor onder­nemingen. In Den Helder bestaat de mogelijkheid om ‘s avonds geholpen te worden, op de overige locaties niet! In tegenstelling tot voorgaande jaren kunt u zich niet meer aanmelden per e-mail maar wel via onze website www.vbmnov.nl.

BELASTINGBON Den Helder overdag

ja

Den Helder avond

Om de werkdruk te verlagen verzoeken wij u dan ook om van het internet gebruik te maken. Als dit echt niet anders kan kunt u natuurlijk de bon invullen. Als u niet in de gelegenheid bent om vóór 1 april uw belastingformulier(en) in te sturen, vraag dan tijdig uitstel aan bij de belastingdienst op 0800-0543. Na 1 april kunt dan alsnog een afspraak met ons maken om uw belastingformulier in te laten vullen. Gezien het grote aantal aanvragen voor hulp bij het invullen van de belastingaangiften en voor het soepel laten verlopen van de administratieve verwerking van de aanvragen, vragen wij u zich aan de “spelregels” te houden.

s.v.p. zo veel mogelijk gegevens invullen en de hele bon opsturen. ja

LET OP! Insturen voor 1 februari 2012

Adres

Curaçao U kunt zich aanmelden bij KPLLDA Zevenster via telefoonnummer 4637204 of via email: S. [email protected].

Zet een kruisje achter de plaats waar u geholpen wilt worden. Ermelo

Amsterdam

‘t Harde

Apeldoorn

Havelte

Assen

Heerlen

Bergen op Zoom

Katwijk (Z/H)

Breda

Leeuwarden

Den Haag

Nijmegen

Den Helder

Rotterdam

Doorn

Schaarsbergen

Ede

Terneuzen

Eindhoven

Venlo

Emmen

Vlissingen

Enschede/Twenthe

Vught Weert

Knip de gehele bon uit en stuur deze vóór 1 februari 2012 terug naar:

VBM|NOV­ Belastingservice Postbus 36 | trivizier | xx93037 - 2011 2509 AA Den Haag

Zoals op de pagina hiernaast is te zien, kunnen leden woonachtig en werkzaam in Nederland zich aanmelden voor de belastingservice via internet/invulbon. Voor de leden die geplaatst zijn in het buitenland, te weten: Curaçao, Aruba en Ramstein/Heidelberg, geldt echter het v olgende:

Naam en voorletters

Waar kunnen wij u deze service verlenen?

Postcode + plaats

Telefoon privé (verplicht) Telefoon werk Registratienummer Op welke werkdagen tussen 13 februari en 30 maart bent u verhinderd?

Vul uw telefoonnummer op de bon in!

Belastingservice in het buitenland Vlb. Ramstein/Heidelberg U kunt zich aanmelden bij onze afdelingsbestuurder H. Klappers, via telefoonnummer 0049 17659257973 of via email: harry_klappers@hotmail. com

Alleen in Den Helder bestaat de mogelijkheid om ‘s avonds geholpen te worden

Amersfoort

Spelregels bon:  Alle invulbonnen die voor 1 februari 2012 zijn ontvangen worden ingepland.  Wanneer u niet gepland kunt worden op of na 1 februari 2012, dan nemen wij contact met u op. Vul daarom uw telefoonnummer op de bon in!  Invulbonnen ontvangen op of na 1 februari 2012 worden alleen gepland wanneer er ruimte is op de gekozen locatie.  Wijzigen van de geplande afspraak is alleen bij hoge uitzondering mogelijk.

Aanmelden via internet kan tot 30 maart 2012, zolang er ruimte is

Aruba U kunt zich aanmelden bij onze afdelingsbestuurder KPLMARNS J.B. Vooijs, via telefoonnummer 5225410 of e-mail: [email protected]. Tevens willen wij u voor nadere informatie verwijzen naar de publicatieborden en de dagelijkse orders. Verder willen wij opmerken dat wanneer u gebruik maakt van de belastingservice van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV, u geen DigiD-code nodig heeft. De belastingservice heeft van de Belastingdienst een eigen DigiDcode ontvangen, waardoor wij alle aangiften onder deze code kunnen verzenden.

Antillengangers en M-formulier: de VBM|NOV helpt! Naar aanleiding van de afgelopen invulperiode hebben wij geconstateerd dat personen die uitgezonden zijn naar de West of terugkeren naar Nederland problemen ondervinden bij het afhandelen van de aangifte middels een voorlopige teruggaaf. Dit heeft te maken met het in- of uitschrijven in de basisadministratie van de gemeenten waar zij woonachtig zijn of waren. De Belastingdienst ziet dit als een emigratie of immigratie en stuurt de betrokken personen daarom een M-formulier. Wanneer wij elektronisch aangifte doen voor die personen, dan wordt de aangifte niet erkend en overruled door het M-formulier. De aangifte

wordt niet meer in behandeling genomen, tenzij men een M-formulier invult en deze opstuurt. De Belastingdienst kan er echter ontzettend lang over doen om de aangiften af te handelen. De termijn waarbinnen de aanslag vastgesteld moet zijn is 3 jaar. Dit probleem hebben wij kenbaar gemaakt bij het ministerie van Financiën. Het ministerie heeft vervolgens geadviseerd hieraan aandacht te schenken in de Trivizier en uitleg te geven hoe de betrokkenen het geschetste probleem kunnen voorkomen.

Let op: het gaat om personen die in het jaar 2011 naar de Antillen en Aruba zijn gekomen. Het bovenstaande is niet van toepassing voor personen die de vragenbrief hebben ontvangen van de Belastingdienst met de titel ‘verzoek om informatie bij emigratie’. Personen die deze brief duidelijk hebben ingevuld en naar voren hebben laten komen dat ze militair zijn, zullen niet met het bovenstaande geconfronteerd worden. De personen die de brief met de titel ‘verzoek om informatie bij emigratie’ niet hebben ontvangen of niet hebben teruggestuurd naar de Belastingdienst, zullen wel geconfronteerd worden met het bovenstaande.

Wat moeten zij doen? Zij moeten zo snel mogelijk via email aan [email protected] of [email protected], de volgende gegevens doorgeven: - naam - geboortedatum - sofinummer - adres (NAPO) - de plaats waar ze in Nederland hebben gewoond - en de gegevens van de partner. Wij zullen dan voor hen een brief met de benodigde informatie naar de Belastingdienst sturen, om het bovenstaande probleem te voorkomen. 

p u z z el

v r a ag en a a n b o d Postbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail: [email protected]

Postbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail: [email protected]

kruiswoordraadsel

Onder de goede inzendingen worden een VVV-iris-cheque t.w.v. € 25,- en twee VVV-iris-cheques t.w.v. € 12,50 verloot. (Alleen inzendingen door leden loten mee). Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Oplossing oktober 2011: Vetspek

Breng de gevraagde letters over naar de oplossingsbalk. Stuur de oplossing vóór 7 december 2011 naar:

Redactionele tekst Eenmalige plaatsing van advertenties is voor leden gratis. Het is daarnaast mogelijk om tegen betaling advertenties te plaatsen in deze rubriek. Voorwaarden en tariefinfo: bel 070 3155111 of mail naar [email protected]

Redactie Trivizier (puzzel) Postbus 93037 2509 AA Den Haag of

De winnaars zijn (na loting): R.Ribbens, Sassenheim B. Teeuw, Den Helder H.H. van Tongeren, Apeldoorn

E-mail: [email protected] Vergeet niet uw adres te vermelden!

TE HUUR

SPELDDRAGERSDAG

2011 Op 10 oktober waren de spelddragers van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV bijeen voor hun jaarlijkse bijeenkomst in Kumpulan Bronbeek in Arnhem. Uiteraard konden zij daar genieten van een uitstekende ‘blauwe hap’. Bij gelegenheid heeft voorzitter Jean Debie aan de heer Dick Purmer, jarenlang lid van de Financiële Advies en Controle Commissie, het insigne wegens 50 jaar trouw lidmaatschap van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV uitgereikt.

G

F C

H

TE KOOP Aan de Turkse Rivièra, plusminus 15 km voorbij Alanya, een compleet ingericht mooi driekamerappartement op de eerste etage. Het gebouw is voorzien van een lift, zwembad en zonneterras en ligt ongeveer 5 minuten lopen van zee. Vraagprijs € 59.900. Tel. 071 4030502. In Veenendaal (Utrecht) 5 j. oud driekamerappartement (83 m2) in kleinschalig gebouw (4 app. + winkel) op de bovenste etage. Zonnig terras op het zuiden. Direct te betrekken. Energie label B. Lift aanwezig. Vrijstaande berging/schuur (12m2) en carport. Tevens nog 5 vrije P-plaatsen op de be­s loten binnenplaats. Gezonde VvE. Ligging in een winkelstraat. Alle voorzienin-

38 | trivizier | 11 - 2011

D

Cu ra ç a o ( B o t te l i e r, omgeving Caracasbaai) 6-pers. Vakantie villa, met uniek uitzicht over het eiland. Altijd een heerlijke verkoelende bries. Het is gelegen in de prachtige, chique wijk Bottelier, vlakbij het Lagun van Jan Thiel en op 5 min. van de stranden Mambo Beach, Seaquarium en 10 min. van Willemstad. Grote woonkamer met een open, volledig ingerichte keuken met bar. Daarnaast 3 slaapkamers, 2 badkamers en 2 grote porches. Info: www.casadonpedro.com, e-mail: [email protected] telefoon 0622112330 (ex sgt. Marns. Alg. Piet de Ridder).

gen op loopafstand (w.o. NS station – medisch centrum bossen). Ideaal voor werkend stel, senioren of forenzen. Vraagprijs 217.500 k.k. Veel extra’s inclusief. Inl.: 0318 556660. Den Helder, Orion 28. Mooi appartement op begane grond, rustige ligging, direct aan het water in de wijk Boatex. Indeling: entree, keuken met div. inbouwapp., woonkamer met open haard, toilet, 2 slaapkamers en badkamer voorzien van ligbad, berging t.o. app. Vr.pr.: € 152.000,– V.O.N. Inf: 06 33084608.

Stem over uw arbeidsvoorwaarden! www.referendumvbmnov.nl

E A

B

Oplossingsbalk:

a

Horizontaal 1 bestanddeel v. bier 4 opening 6 deel v.e. roeiboot 8 rivier in N-Duitsland 11 geurstof 13 achting 14 vat met een hengsel 16 rivier in Duitsland 18 wiersoort 20 klaar 23 een borrel aan boord 26 eerbiedigen 27 profeet uit het oude testament 30 zwemvogel 31 wandversiering 33 boom 34 bundel 36 iedere keer 40 sneeuwschaats 43 jongensnaam 45 opmerkzaam 47 regel 49 slede 50 rode dekverf 52 plaats in België 53 heldendicht v. Homerus 56 lichaamsdeel 57 wolvlokje 59 tam 61 gemeente in Gelderland 62 ten bedrage van 64 marterachtig roofdier 66 deciliter (afk.) 67 Portugese rivier 69 lusthof 71 letter van het Gr. alfabet 72 bouwkundig ingenieur (afk.) 73 mengsel van vruchten en suiker 74 personen aan boord van een schip 77 reus 78 de onbekende 79 vestingwerk in Indonesië

b

c

d

e

f

g

h

Verticaal 1 uitroep 2 bestelling 3 rivier in Italië 4 echtgenoot 5 voorzetsel 6 spoedig 7 bouwspeelgoed 8 emeritus (afk.) 9 hoofdstad van N-Sumatra 10 senior (afk.) 12 gemeenschappelijke weide 15 vogel 17 gemeente in Gelderland 19 roofdier 20 voornaamwoord 21 grensrivier tussen Drente/Overijssel 22 muzieknoot 24 rivier in België en zijtak v.d. Maas 25 met dank (afk.) 28 pret 29 vlaktemaat 32 hinderen 33 gebakken vloertegel 34 foei 35 aan een vorst ondergeschikte 37 eind 38 walkant 39 zot 41 jongen 42 item (afk.) 44 melkschaap 46 kort moment 48 tweesnijdend slagzwaard 49 oude wijnmaat 50 handwerkersleerling 51 maanstand (afk.) 54 dun 55 heester met geurige bloemen 58 Griekse muziektempel 60 middellijn 63 Duitse naamloze vennootschap 65 bijeenhorend geheel 66 dubbelzang 68 Japanse parelduikster 70 voormalige politieke bond 71 zoogvrouw 72 tenenmand 75 Frans lidwoord 76 lidwoord 11 - 2011 | trivizier | 39

Zingende officier zit thuis Een officier was naar huis gestuurd door zijn leidinggevende na een discussie met betrekking tot zijn zangkunsten. Zijn aria’s werden kennelijk niet op prijs gesteld. Inmiddels zit de officier al zes maanden (!) thuis. De VBM|NOV heeft namens de officier bezwaar aangetekend tegen de melding ‘vrij van dienst’. Defensie vond echter dat de militair te laat in bezwaar was gegaan en verklaarde het bezwaarschrift niet-ontvankelijk. De VBM|NOV heeft hiertegen beroep aangetekend. Dit beroep is gegrond verklaard. Helaas niet op grond van de inhoud en de onrechtmatigheid van de schorsing, maar enkel op grond van een bevoegdheidsgebrek. Zodra het juiste gezag het bezwaar alsnog niet-ontvankelijk verklaart, gaat de VBM|NOV uiteraard weer in beroep. Inmiddels is de schorsing van de officier verlengd en worden hier door de VBM|NOV ook rechtsmiddelen tegen in gezet. Wordt vervolgd!

Wel een uitkering

WAT DOET UW BOND VOOR U?

Een bugermedewerkster van Defensie, lid van de VBM|NOV, had een WIAuitkering aangevraagd bij het UWV. Omdat zij 32,5 % arbeidsongeschikt zou zijn, kwam de medewerkster echter net niet in aanmerking voor een uitkering. Maar bij bestudering van de stukken, bleek dat het UWV van onjuiste gegevens was uitgegaan. De VBM|NOV ging namens de medewerkster in bezwaar. Wanneer de juiste gegevens werden gebruikt, bleek namelijk dat de medewerksters 37% arbeidsongeschikt was. Daarmee zou ze in een andere categorie arbeidsongeschikt vallen en alsnog in aanmerking komen voor een uitkering. Het bezwaar werd gegrond verklaard. De burgermedewerkster krijgt alsnog de uitkering waar zij recht op heeft.

of via MDTN *06 5466615 (géén GSM!)

Ledenadministratie Lita Sheikkariem

Belastinginfo en -hulp Rita Heinen

Helpdesk

Ton van Elst Adri van der Veer Nelleke van der Vorm

Nabestaandenzorg René Landsweers

Nazorg

De Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV verleent nazorg bij overlijden. Wij kunnen u doeltreffend ondersteunen. U kunt ons helpen door al uw gegevens te ordenen. Vraag bij de VBM|NOV naar de handleiding voor nabestaanden. Of kijk op www.vbmnov.nl bij ‘service’.

Stichting MSF (sociaal fonds)

Johan Liekens 0223 615885. Bereikbaar op dinsdag en vrijdag van 09.00-16.00 uur. Tevens te bereiken via e-mail: [email protected] www.stichtingmsf.nl.

Beroepsrisicodekking

Het extra risico dat u als militair loopt – denk maar aan oefeningen, uitzendingen of grensverleggende activiteiten – is bij de meeste ver­zekeraars niet gedekt. Via de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM|NOV kunt u een ongevallenverzekering afsluiten die deze risico’s standaard wel dekt. Bovendien zijn – zonder premietoeslag – de risico’s van VVHO-operaties ook gedekt. Bel voor meer informatie met 070 3155111.

Adreswijzigingen gaarne doorgeven aan de ledenadministratie: 070 3155111