Inhoud
Wat is Cube?.......................................................................................................................................................... 2 Het jaar 2014......................................................................................................................................................... 5 Cultuureducatie met Kwaliteit........................................................................................................................ 6 Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu............................................................................................................ 8 Project WAAR?....................................................................................................................................................11 Tot slot...................................................................................................................................................................13 Bijlagen.................................................................................................................................................................14
Colofon Cube Dian Langenhuijzen coördinator/intermediair De Misse 2, 5384 BZ in Heesch www.cubebernheze.nl Tekst: Anita van den Bogaart, Tekstbureau Schrijfstijl Dian Langenhuijzen, Cube Illustraties en opmaak: Jannemeis Snels, Studio Vliegwerk Oplage: digitaal
Jaarverslag 2014
Dit jaarverslag biedt een overzicht van activiteiten en bezigheden van Cube binnen 2014. Omdat een schooljaar loopt vanaf de zomervakantie van het ene jaar tot aan de zomervakantie van het jaar daarop, lopen sommige activiteiten door in het volgende kalenderjaar. In dit verslag maken we daarom een doorsteek naar 2015, wanneer het activiteiten betreft die in 2014 zijn opgestart. Cube gaat met haar activiteiten en bezigheden uit van de visie en uitgezette lijnen van het Beleidsplan Cube 20132016, en sluit hiermee aan op de landelijke ontwikkelingen van Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK, zie bijlage 1), waarbij De CultuurLoper (DCL, zie bijlage 2) als middel wordt ingezet.
Wat is Cube?
Cube is sinds 2007 de marktplaats voor cultuureducatie voor het onderwijs in de gemeente Bernheze en is gehuisvest in de bibliotheken van Bernheze. Cube vormt de schakel tussen onderwijs, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven enerzijds en culturele aanbieders anderzijds. De marktplaatsen voor cultuureducatie zijn in beginsel een initiatief van de Provincie Noord-Brabant, met de bedoeling de positie van cultuureducatie in het onderwijs te versterken en te verankeren. Onder cultuureducatie verstaan we een totaal aanbod van educatie op het gebied van podium- en beeldende kunst, erfgoed, media en literatuur. Binnen deze disciplines levert Cube een waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling van elk individueel kind. We kunnen onze rol alleen maar goed uitvoeren dankzij het enthousiasme en de inzet van onze Interne Cultuur Coördinatoren (ICC-ers), de aanbieders van kunst en cultuur (professioneel, amateur, lokaal en regionaal), en een grote groep vrijwilligers.
Voor wie?
Cube richt zich met intensieve begeleiding en coaching op het basisonderwijs en op de culturele aanbieders binnen de gemeente Bernheze. Daarnaast speelt Cube een vraaggerichte rol binnen het voortgezet onderwijs, en met Kleintje Cultuur Bernheze een aanbodgerichte rol voor peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Voor een overzicht van de aanbieders en afnemers zie www.cubebernheze.nl
2.
Coördinator / Intermediair
Coördinator/intermediair Dian Langenhuijzen vormt vanaf het begin het gezicht en aanspreekpunt van Cube. Zij werkt 16 uur per week voor Cube. Administratief ondersteuner Gea van den Berg wordt wegens ziekte tijdelijk vervangen door Sjannie Waalen; zij neemt 3 tot 4 uur per week voor haar rekening. Het uitgangspunt is dat cultuureducatie het belangrijkste schoolvak is om als middel in te zetten bij álle vakken binnen het curriculum van de school. Creativiteitsontwikkeling moet gemeengoed zijn en de basis vormen voor het totaalpakket aan educatie. Cube inspireert en stimuleert het onderwijs daartoe en helpt het onderwijs met het formuleren van de hoe-vraag. Vanuit deze visie stimuleert Cube lokale aanbieders tot het aanbieden en ontwikkelen van een goed passend, gevarieerd en structureel aanbod voor het onderwijs. De coördinator draagt zorg voor de continuïteit, signaleert knelpunten en anticipeert daarop. Zij neemt initiatief om activiteiten te organiseren en coördineert alle communicatie, zowel intern als extern. Daarnaast houdt zij zowel de provinciale als landelijke ontwikkelingen bij en zorgt voor deskundigheidsbevordering bij ICC-ers, team en vrijwilligers. In 2014 is bij de coördinator de rol van intermediair gevoegd, met als bijkomende functie coaching en begeleiding op de scholen. Zij wordt ondersteund door een coach van Kunstbalie om Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK, zie bijlage 1) toe te kunnen passen. Ten behoeve van deze rol als intermediair volgde Dian Langenhuijzen in 2014 drie bijscholingstrainingen: gesprekstechnieken, presentatietechnieken en de digitale basisopleiding 21st century skills. ICC+ Afstemming en samenwerking vormt steeds meer de logische basis in de relatie tussen afnemers, aanbieders en Cube. Vanaf juli 2013 wordt de coördinator hierbij ondersteund door Wendy van Boekel. Zij vervult 3 tot 4 uur per week de taak van ICC+. Wendy is als leerkracht verbonden aan basisschool De Beekgraaf, vervult vooral bovenschoolse activiteiten binnen Novum en is vanuit die rol volledig op de hoogte van het reilen en zeilen
3.
binnen de scholen. Dat maakt het makkelijker om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen, aansluitend op thema’s en projecten binnen het onderwijs. Daarnaast begeleidt Wendy Pabo-studenten; ook voor Cube een belangrijke doelgroep voor de toekomst. De ICC+ functie werd in 2013 en 2014 betaald vanuit de CombinatieFunctiegelden van de gemeente. Het ligt in de bedoeling dat deze functie vanaf juni 2015 gecontinueerd gaat worden. Met de functie van de ICC+ is de kwetsbaarheid van Cube verminderd en is de expertise vanuit het onderwijs gewaarborgd (Beleidsplan Cube 2013-2016, blz 9).
Stuurgroep
Geen enkele organisatie functioneert optimaal zonder draagkracht vanuit een stevig gefundeerd beleid. Dat geldt ook voor Cube. Begin 2013 is door de stuurgroep het nieuwe vierjarige beleidsplan vastgesteld. In 2014 vonden drie stuurgroepbijeenkomsten plaats. Voorzitter Ad Donkers (geen lid van de stuurgroep) droeg zijn rol als voorzitter en afgevaardigde vanuit de gemeente over aan Peter van Boekel. Zie bijlage 4 voor de samenstelling van de stuurgroep.
ICC-ers
Zonder ICC-ers zou Cube niet zijn wat het is. De ICC-ers vormen de tools voor Cube. Zij zijn de inspiratiebronnen, visiemakers, beleidsmakers, meedenkers en uitvoerders en zij vormen het aanspreekpunt voor teams, directies en externe partijen. Zij zijn onmisbaar in hun rol als tussenpersoon, en de coördinator van Cube heeft dan ook veelvuldig contact met deze ICC-ers. Intussen zijn er op vrijwel alle scholen extra ondersteuners bijgekomen. Met de extra onderwijskundige ondersteuning van de ICC+ vormen zij de schakel tussen Cube en school. Voor de ICC-ers vonden vijf bijeenkomsten plaats: ● Januari: deskundigheidsbevordering in het kader van volkscultuur Carnaval ● Maart: regulier overleg over de invulling van het Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu ● Mei: de tweejaarlijkse regionale ICC-studiedag ● September: regulier overleg/collegiale consultatie ● November: regulier overleg, met als thema de waarde van de autonome kunsten in het curriculum en binnen het Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu. Cube werd hierbij ondersteund door coach Bram Relouw van Kunstbalie.
4.
De ICC-ers voeden de coördinator om het Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu te kunnen vullen, waarbij het onderzoekende, creërende en reflectieve vermogen leidraad zijn, volgens de stappen van De CultuurLoper (bijlage 2). Vanuit 3M (bijlage 3) en Kunstbalie is er in 2014 een begin gemaakt met de ontwikkeling van een ICC-cursus die aansluit bij CmK en De CultuurLoper, voor nieuwe ICC-ers. Er hebben zich al 39 deelnemers ingeschreven, waarvan 7 uit Bernheze. De cursus start in januari 2015. Voor namen van ICC-ers zie www.cubebernheze.nl onder kopje adressen. Bij alle scholen zijn de ICC-ers vermeld onder contactpersonen. In mei heeft de coördinator/intermediair in samenwerking met 3M de regionale studiedag voor ICC-ers georganiseerd: een intensief traject dat veel tijd vergde. De bijeenkomst was zeer succesvol, er waren maar liefst veertig deelnemers uit de regio Noordoost Brabant.
Het jaar 2014
Het jaar 2014 stond voor Cube in het teken van veel verschillende activiteiten en projecten, veel ambitie, veel enthousiasme, respons en creativiteit. Het was een jaar waarin we alweer gegroeid zijn, steeds weer op weg naar nog meer kwaliteit. We zien de rol van Cube langzaam veranderen. Waren we voorheen voornamelijk leverancier van kunst- en cultureel aanbod, recentelijk bewegen we steeds meer richting sparringpartner en denken we vooral mee in de wensen en voorkeuren van onze afnemers: onderwijs en aanbieders. Waar is behoefte aan, wat sluit aan bij de eigen projecten en thema’s en in hoeverre kan Cube daar een rol in spelen. Daarbij zoeken we samen naar mogelijkheden om het (lokale) cultuuraanbod in bestaande lesmethodes te integreren. Scholen hebben behoefte aan les- en leerstofvervangende projecten en activiteiten, waarin het vakoverstijgend karakter en de doorgaande leerlijn zijn meegenomen. Hierbij maken de scholen graag gebruik van zowel regionale als ook lokale aanbieders van cultuur- en erfgoededucatie.
5.
Differentiatie Waar we begonnen vanuit het aanbod, gaan we nu steeds meer naar vraaggericht, waarbij de focus verschoven is van resultaat naar het proces zelf. Door het kind zijn eigen creativiteitsproces te laten doorleven op zijn eigen unieke manier, en door het zelf naar oplossingen te laten zoeken, wordt de creativiteit gestimuleerd en gemotiveerd. We willen toewerken naar differentiatie, op schoolniveau, op leerkrachtniveau en op groepsniveau, maar vooral op het niveau van ieder individueel kind.
Cultuureducatie met Kwaliteit
De insteek is dat in de beleidsperiode 2013-2016 alle elf scholen binnen Bernheze zullen deelnemen aan Cultuureducatie met Kwaliteit (zie bijlage 1). Het middel dat daarbij wordt ingezet is De CultuurLoper (zie bijlage 2). CmK op de scholen is continu in beweging en in ontwikkeling; Cube vermeldt daarom op haar site in iedere nieuwsbrief de stand van zaken rondom CmK. Er zijn binnen Bernheze drie voorloperscholen en drie volgscholen. De overige scholen zullen insteken op CmK als laatbloeierscholen. Eind 2014 is de stand van zaken rondom CmK alsvolgt: Voorloperscholen • De Beekgraaf, met de discipline beeldend vermogen, heeft het project met Art&Sofie voor de middenbouw in 2014 afgerond en gaat dit proces nu implementeren in de bovenbouw. De eerste teambijeenkomst voor de leerkrachten van de bovenbouw heeft inmiddels plaatsgevonden. • De Bolderik heeft in 2013-2014 een schooljaar lang gewerkt met een muziekproject van de Muzelinck en heeft dit project naar tevredenheid afgerond. Muziek was terug op school! In het begin van schooljaar 2014-2015 is gestart met een traject van Kobranie, gericht op het onderzoekend- en creatief vermogen, waarin ook de kunstdiscipline muziek leidend is. Er zijn twee hoofdlijnen: training van het team en de leerlingen, en het ontwikkelen van een overdraagbaar en op maat gemaakt format om de implementatie en zelfstandigheid te bevorderen. Centraal binnen dit traject staan het ontwikkelen van visie (het waarom), vaardigheden (het hoe) en leerdoelen (het wat). Kobranie heeft in alle groepen lessen verzorgd en er heeft teamscholing plaatsgevonden.
6.
• De Toermalijn gaat Erfgoed Brabant inzetten in een doorgaande lijn voor de groepen 1 t/m 8, en wil dit verdiepen door cultuur- en erfgoed te integreren binnen de lessen. De school gaat hiervoor in januari van 2015 in overleg met educatiemedewerkers van Erfgoed Brabant en Artisjok en Olijfje. Volgscholen • Op Weg richt zich op foto- film-media binnen de 21st century skills. In januari vindt de eerste teambijeenkomst plaats. Er worden voor de groepen 1 t/m 8 twee lessen verzorgd in de klas, en na iedere les vindt reflectie plaats met de leerkracht en de vakdocent. Het doel is om de leerkrachten vaardiger te maken met creativiteitontwikkeling en ook ouders in het traject te betrekken via presentaties. • ’t Palet kiest voor de kunstdiscipline muziek. In het voorjaar van 2015 zoeken zij aansluiting bij de methode Topondernemers. Aandachtspunten: vakoverstijgend werken en gebruikmaken van elkaars kwaliteiten. • ’t Maxend richt zich op de discipline beeldend vermogen en zal het pad van De Beekgraaf gaan volgen. Laatbloeierscholen ICC+ Wendy van Boekel inventariseert en begeleidt de laatbloeierscholen binnen het proces van CmK. Zij onderzoekt of en hoe scholen hierin willen investeren. Het komend jaar wordt het traject rondom CmK met De CultuurLoper voortgezet. Ook in 2015 vereist dat een intensieve begeleiding door de coördinator/intermediair en de ICC+. De voorloperscholen voeren twee à drie keer per jaar gezamenlijk overleg met de directeuren en de ICC-ers. Het is belangrijk ervaringen uit te wisselen en kennis te delen, vooral in het proces op schoolniveau. Op deze manier leren scholen van elkaar. Het proces is via een Prezi-presentatie zichtbaar gemaakt, te bekijken via www.prezi.com
7.
Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu
De ICC-ers en coördinator/intermediair Dian Langenhuijzen hebben in 2013 gezamenlijk een menu van kunstdisciplines samengesteld, dat wordt verdeeld over de verschillende schoolgroepen. Het is de bedoeling dat deze disciplines jaarlijks terugkeren voor de betreffende groepen, zodat gedurende de gehele schoolloopbaan van een leerling alle disciplines aan bod zijn geweest. Overzicht Aanbod Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu 2013/2014 1. Kunst/Cultuur Vaste afname
2. Erfgoed/Cultuur
3. Keuzemenu Bernheze
groep 1 / 2
● Theater Thézinda met sprookjes theaterkisten op school
● 70 jaar Bevrijding, Operatie ● Market Garden (OMG) ● Muziekvoorstelling door Speelgoe(t)d
● Lis en Imke met Thuis Best, een Thea tervoorstelling in theater ● Kunstlocatie Wurth met OOG-IN-OOG, Mijn eeuw, mijn stad
groep 3 Dans
● De Stilte met 1-2tje; een schooldansvoorstelling
● Heemkunde met Tonnie en Kee in Keutelree ● 70 jaar Bevrijding, OMG ● Muziekvoorstelling door Speelgoe(t)d
● MRK Van Ganzenveer tot muis
groep 4 Beeldend
● St. de Eijnderic een workshop gekoppeld aan de roulerende school tentoonstelling ‘Sluimerland’ van Kunstbalie
● 70 jaar Bevrijding, OMG
8.
1. Kunst/Cultuur Vaste afname
2. Erfgoed/Cultuur
3. Keuzemenu Bernheze
groep 5 Muziek
● Hippe Gasten met Anders!; muziekvoorstelling in De Pas
● Museumboerderij; Jet en Jan ● 70 jaar Bevrijding, OMG
● HaFa Windkracht 6 (HDL) ● Fanfare Aurora Heesch met ADEMM
Groep 6 Literatuur
● Watverteljemenu, Adrie Gloudemans met Toveren met Taal
● Kasteel Heeswijk; De Middeleeuwse Stad ● 70 jaar Bevrijding, OMG met Land-Art project Waar? van Mariëlle Lapidiaire
● Molenproject Zo gaat de molen ● Boomfeestdag: Hup, de boom in!
Groep 7 Foto/film/media
● Kunstbalie met Net Nu; roulerend project. (Mogelijk gekoppeld aan Dertien hectare)
● Sterrenwacht Halley ● 70 jaar Bevrijding, OMG met Land-Art project Waar?
● Open Monumenten Klassendag; zie het project Waar?
Groep 8 Foto/film/media
● Kunstbalie met Net Nu; roulerend ● BankBattle project. (Mogelijk gekoppeld aan ● 70 jaar Bevrijding, OMG met Dertien hectare) Land-Art project Waar?
9.
Training voor aanbieders Partners in Cultuureducatie Om kwaliteit in ons aanbod te kunnen blijven garanderen, is het belangrijk dat ook de aanbieders van kunst en cultuur geschoold worden. Daarom hebben we vanuit 3M in 2013 de door Kunstbalie ontwikkelde training Partners in Cultuureducatie aangeboden aan onze culturele aanbieders. In deze cursus worden gezamenlijke doelen benoemd en wordt gekeken hoe de verschillende perspectieven van aanbieders en scholen op elkaar af te stemmen. Het vervolg op deze cursus is nu in ontwikkeling.
Website, boekingssysteem, social media
Op de website www.cubebernheze.nl is gemakkelijk en overzichtelijk alle gewenste informatie op te zoeken. De website wordt up-to-date gehouden met nieuws, nieuwsbrieven en een recente agenda. Het boekingssysteem werkt erg goed: met het inlogsysteem kunnen ICC-ers hun culturele aanbodlijn inzichtelijk hebben én houden, gedurende de hele schoolloopbaan van iedere individuele leerling. De evaluaties binnen dit systeem zijn voor de coördinator erg effectief en waardevol en zijn vanaf januari 2015 ook inzichtelijk voor icc-ers en aanbieders. De coördinator is voor Cube ook actief op social media als Twitter en Facebook.
Kleintje Cultuur Bernheze
In samenwerking met bibliotheek, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven biedt Cube een kunst- en cultuurmenu aan voor de allerkleinsten: de twee- tot vierjarigen. Immers, peuters staan aan het begin van hun culturele loopbaan. Cube speelt hierin vooral de aanbodgerichte rol. Er wordt volop gebruik gemaakt van de leskisten. De cursus De kracht van de handpop voor leidsters van peuterspeelzalen en leerkrachten van groep 1 en 2, wordt wegens groot succes herhaald. Er zijn op dit moment 38 deelnemers die in maart 2015 de training zullen starten. Om financiële redenen heeft een nieuw te ontwikkelen project én scholing voor deze doelgroep geen doorgang kunnen vinden.
10.
Rabo Scholenprojecten
De Rabo Scholenprojecten zijn geintegreerd in het Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu (zie overzichtstabel aanbod). Voor het schooljaar 2014/2015 was dit contract nog toegezegd; in juli 2015 loopt het af. In december 2014 is Rabo Bernheze Maasland gefuseerd met Rabo Oss. Met de marktplaatscoördinator uit Oss gaat Cube onderzoeken wat dit voor de scholenprojecten betekent. Het zou een enorme aderlating zijn als deze bijdrage wordt stopgezet, vooral omdat de projecten een impuls vormen voor het onderwijs en voor de culturele infrastructuur, zowel voor leerkrachten, leerlingen, als ouders.
KinderpoëzieFestival
In februari 2014 werd het project Poëzie (gestart als opening culturele schooljaar in 2013) afgesloten in De Pas, met de uitreiking van de vijfde Bernhezer Poëzie Bundel voor alle deelnemende leerlingen.
WC- Wie Wat Waar Cultuurposter
Aan het begin van het schooljaar hebben we weer een nieuwe Wie Wat Waar Cultuur (WC-) poster samengesteld voor onze scholen en aanbieders. Een handige poster met alle activiteiten van het komend schooljaar erop. Uiteraard weer helemaal gestoken in het Cube-jasje: lesvervangende activiteiten, passend binnen het curriculum van de scholen, aansluitend aan het onderwijs binnen de 21st century skills- competenties en vaardigheden.
Project WAAR?
De opening van het Culturele Schooljaar werd gecombineerd met een wel heel bijzonder evenement: Operatie Market Garden. Precies 70 jaar geleden werd de bevrijding van de Tweede
11.
Wereldoorlog in gang gezet in onze regio. Rondom deze historische gebeurtenis werden tal van activiteiten georganiseerd in de gehele regio. Cube speelde een sturende en organiserende rol bij het grootschalige project WAAR? voor de scholen binnen Bernheze. Project WAAR? ● De opening van het Culturele schooljaar stond in het teken van Operatie Market Garden / 70 Jaar bevrijding Bern-
heze en het thema van de Open Monumentendag (reizen). ● De aftrap hiervoor vond plaats bij de Kilsdonkse Molen, met een bijeenkomst voor leerkrachten waarbij het project werd toegelicht. ● Alle 1500 leerlingen van groep 4 t/m 8 van de basisscholen uit Bernheze (60 groepen) maakten gezamenlijk een Land-Art kunstwerk in de vorm van een A1, op Landgoed Zwanenberg in Heeswijk-Dinther. ● Elk plankje werd geplaatst op een kniehoog paaltje: er zijn in totaal 1500 paaltjes de grond ingegaan. Om het kunstwerk van bovenaf mooi te kunnen zien werd een uitkijktoren geplaatst van 6 meter hoog. ● Op de Open Monumentendag (zondag 14 september) reden er gratis pendelbussen tussen Nistelrode, Vorstenbosch en Heeswijk-Dinter naar de Kilsdonkse Molen. Van daaruit kon naar het Landgoed worden gewandeld. Cube zorgde voor een nieuwsbrief voor de vrijwilligers, waarmee zij de historische gebeurtenissen aan de reizigers konden uitleggen, en voor een affiche bij het kunstwerk met uitleg van het verhaal rondom de A1-landingsplek. ● Leerlingen van de groepen 1 t/m 3 bezochten de muziekvoorstelling van het Heeswijkse Kinder Muziek Tejater Speelgoe(t)d, in de gelegenheidstent in Heeswijk-Dinther. De muziekgroep componeerde speciaal voor dit evenement het lied Vriendschap, dat de kinderen vantevoren al konden instuderen. ● De coördinator/intermediar van Cube organiseerde het project, stuurde vrijwilligers aan, zag erop toe dat uitnodigingen, flyers en lesbrieven werden gemaakt, coördineerde het plaatsen van de kunstwerken op locatie, en woonde de muziekvoorstellingen in de gelegenheidstent in Heeswijk-Dinther bij.
12.
Nationale Boomfeestdag
Met het project Hup, de boom in! rondom De Nationale Boomfeestdag hebben we er in 2014 voor de tweede maal voor gekozen om geen bomen te planten, maar een boom in de klas te plaatsen als kunstobject. Dit jaar lag de nadruk op de verering van bomen. Dat sloot mooi aan bij die ene boom die in onze cultuur een belangrijke rol speelt: de kerstboom. In de voorbereidende les werden de kinderen aan het denken gezet over het nut en de functie van bomen. Daarna vulden zij zelf de kerstboom met een eigen tableautje van gips.
Voortgezet Onderwijs
Vanuit de visie van het Beleidsplan Cube 2013-2016 willen we graag een logische vervolgstap maken van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs. Het VO is vooral vraaggericht: de coördinator/intermediair stuurt ter inspiratie informatie door naar de betreffende scholen. Op Het Hooghuis worden nu wekelijks lessen gevuld met Explore-opdrachten binnen de discipline foto/film/media.
Aandachtspunten
Cube blijft de uitdaging aangaan cultuureducatie zo breed mogelijk aan te bieden. Extra aandachtspunten daarbij: ● Individuele aanbieders en instellingen structureel verbinden aan de scholen ● Alle scholen binnen de beleidsperiode 2013-2016 laten participeren in CmK ● Rabo Scholenprojecten continueren ● De juiste aanbieders weten te vinden voor de invulling van CmK ● Aanbieders blijven scholen.
13.
Tot slot
Rode draad in de aanpak van Cube is het integreren van het kunst- en cultuuraanbod in de lesstof van de diverse vakgebieden op de scholen. We blijven werken aan de ontwikkeling van een volwaardig Bernhezer Dynamisch Cultuurmenu binnen de gemeente Bernheze. Met De CultuurLoper als instrument sluiten we aan bij de landelijke ontwikkelingen rondom Cultuureducatie met Kwaliteit. In Bernheze heerst een goed cultureel klimaat, mede dankzij de inbreng vanuit de gemeente en de Rabobank. Daardoor kunnen we veel van de grond krijgen. We hebben onze doelen van 7 jaar Beleidsplan weten te behalen en daar zijn we trots op. De Stuurgroep is tevreden over het functioneren van de marktplaats. De culturele gemeenschapszin vormt een solide basis voor Cube. Voor Cube geldt: eerst zaaien, dan oogsten, waarbij de jaren van zaaien achter ons liggen en we nu volop oogsten. Cube loopt graag voorop, zet de koers uit en stuurt bij waar nodig. Samen met de scholen, de aanbieders, gemeente, sponsoren, collega-marktplaatscoördinatoren en natuurlijk een heel grote groep vrijwilligers, slaagt Cube er ieder jaar weer in een fantastisch aanbod neer te zetten. De coördinator wil dan ook graag namens de Stuurgroep haar dank uitspreken aan alle betrokkenen. Want ieders bijdrage, in welke vorm dan ook, maakt Cube tot dat wat het is: cultuuronderwijs dat stáát! Dian Langenhuijzen
14.
Bijlagen Bijlage 1: Cultuureducatie met Kwaliteit
De deelregeling Cultuureducatie met Kwaliteit komt voort uit het programma van het ministerie van OCW, met als doel cultuureducatie te borgen door middel van een landelijk samenhangende aanpak. De regeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie beoogt de kwaliteit, in het bijzonder bijzonder van het leergebied ‘kunstzinnige oriëntatie’ in het primair onderwijs, te bevorderen. Het doel van de regeling is ervoor te zorgen dat cultuureducatie van goede kwaliteit een vaste plek krijgt binnen het onderwijs, waarbij scholen de samenwerking met de culturele instellingen intensiveren. Kunstbalie heeft hiervoor De CultuurLoper ontwikkeld om de landelijke lijn te realiseren. In dit vierjarig traject kunnen scholen hun ambities uitspreken om hun kunst- en cultuurbeleidsplan naar een hoger plan te trekken. De eerste scholen vormen de voorloperscholen, de scholen in het tweede traject zijn de volgscholen en tot slot vormen de laatste scholen de laatbloeiers.
Bijlage 2: De CultuurLoper
Elke basisschool moet volgens de kerndoelen aandacht besteden aan kunstzinnige oriëntatie. Maar hoe doe je dat op een goede manier en hoe voorkom je dat cultuureducatieve activiteiten als los zand aan elkaar hangen? Kunstbalie introduceert hiervoor het instrument C-zicht cultuureducatie kunst en erfgoed, onderdeel van De CultuurLoper. Deze digitale publicatie toont in tekst en beeld aan hoe scholen en aanbieders gezamenlijk richting kunnen geven aan cultuureducatie binnen het onderzoekend, reflecterend en creërend vermogen. De CultuurLoper gaat uit van de vraag welke Culturele Competenties de school de leerlingen wil meegeven:
15.
Onderzoekend vermogen De leerling/leerkracht kan de eigen mogelijkheden op het gebied van cultuur verkennen, waarnemen, onderzoeken en uitbreiden, zowel in het maken (actief) als het meemaken (receptief). Creërend vermogen De leerling/leerkracht geeft vorm aan eigen ideeën, gevoelens en ervaringen. Het proces van onderzoek en reflectie vormt daarvoor de basis. Presentatie en media kan ook tot het creërende vermogen gerekend worden. Reflecterend vermogen De leerling/leerkracht kan zijn kennis en ervaringen op het gebied van cultuur (kunst en erfgoed) gebruiken om inzichten te verwerven over zichzelf en de wereld. De vraag vanuit de scholen verandert: er wordt steeds meer uitgegaan van de creativiteit van het kind, in plaats van de nadruk te leggen op het resultaat. Door de eigen creativiteit te stimuleren, ervaart het kind het creatieve proces in zichzelf en boort zijn eigen creatieve bronnen makkelijker aan. Daarbij staat een van de drie vermogens (zie boven) vaak centraal. Ook kijken scholen steeds vaker naar hoe het culturele aanbod beter kan aansluiten op hun eigen thema’s of lesprojecten. Om een en ander inzichtelijk te maken, onderzoeken en inventariseren Cube en Kunstbalie samen met de directeur en ICC-er van de voorloperschool hun wensen, voorkeuren en ambities. Daarbij wordt de werkwijze van de CultuurLoper gehanteerd: 1. Intake formulier De scholen vullen online een intakeformulier in. Hierin geven zij aan wat hun wensen of verwachtingen zijn op het gebied van cultuureducatie. 2. Assessment Nadat het intakeformulier is ingevuld en verwerkt, wordt online per school een assessment afgenomen. Hiermee wordt duidelijk ingegaan op de wensen van de school, op wat er al is en wat er nog moet komen, en op de bewustwording van welk type school het is. 3. Ambitiegesprek In een gesprek wordt geinventariseerd wat al wordt gedaan, en wat nog wordt verlangd. Wat wil de school bereiken
16.
voor de leerlingen, wat zijn hun ambities voor de leerling na acht jaar cultuuronderwijs, wat moet een kind meegekregen hebben aan culturele bagage, en komen de identiteit van de school en haar doelstellingen overeen met de geformuleerde ambities? 4. Startdocument Na deze inventarisatie ontstaat een totaalplaatje van de wensen en verlangens van de school. Met dit startdocument worden vervolgstappen gezet voor de inbedding van cultuureducatie. In een teambijeenkomst wordt dit teruggekoppeld naar alle collega’s binnen de school, zodat alle neuzen dezelfde kant op wijzen en een duidelijke koers wordt uitgezet.
Bijlage 3: 3M
De samenwerkende marktplaatsen Maas en Meierij vormen gezamenlijk 3M. Omdat ze elkaar kunnen aanvullen of met elkaar kunnen meeliften, weten ze elkaar te vinden. 3M is er ook om het gedachtegoed van Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) uit te wisselen. En er worden regelmatig gezamenlijke activiteiten georganiseerd, wanneer een bepaalde activiteit te tijdrovend is of een te klein publieksbereik heeft vanuit één marktplaats. De taken worden onderling evenredig verdeeld. Vanuit 3M wordt om de twee jaar een regionale ICC-studiedag georganiseerd, plus diverse cursussen en deskundigheidsbijeenkomsten voor ICC-ers, leerkrachten, leidsters van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven en vrijwilligers. Samenstelling 3M Eduforum Oss: Janneke van Summeren Stichting C Uden: Dorry Arts (ons helaas ontvallen op dinsdag 2 december) Plein23 Veghel: Dorian Verkuijlen CE Schijndel: Schijndel: Marlou Vrijssen Plaza Cultura Sint Michielsgestel en Vught: Kristel van Lieshout Curioso Sint Oedenrode: Fieke Barten Cultuurbox Boxtel en Haaren: Gerry Roche Cube Bernheze: Dian Langenhuijzen
17.
Bijlage 4: Leden van de stuurgroep
Mevrouw K. van den Akker, beleidsmedewerker kunst en cultuur gemeente Bernheze Mevrouw W. van de Werfhorst, afgevaardigde Basis Bibliotheek Maasland De heer A. van der Heijden, afgevaardigde primair onderwijs Bernheze De heer F. van Lokven, afgevaardigde dertien hectare Mevrouw R. Bongers, afgevaardigde primair onderwijs Bernheze De heer L. Frunt, afgevaardigde De Muzelinck Mevrouw D. Langenhuijzen, coördinator Cube Mevrouw G. van den Berg, notulist Cube
Bijlage 5: Overzicht aanbieders en projecten 2014 (Tweede helft 2013-2014 en eerste helft 2014-2015) - Raboscholenprojecten:
- -
•Theaterkisten Thézinda: o Assepoester o Repelsteeltje o Sneeuwwitje o Zwaan kleef aan • Stichting De Eijnderic –Sluimerland van Kunstbalie workshop door Alex van der Heijden • Museumboerderij – Jet en Jan in 2010 • Kasteel Heeswijk – De Middeleeuwse stad • Sterrenwacht Halley – De grote geheimen van Halley • Rabobank - Bankbattle Kunstlocatie Würth – Oog in Oog – Mijn eeuw - Mijn stad BBM – Kleintje Cultuur Bernheze met Kiek, Klink Klank, Wat een schat!, Stapelsteen en Titatab
18.
- - - - - - - - - - - - - - -
Molens Bernheze – Zo gaat de molen! Heemkunde Nistelrode, Heeswijk-Dinther, Heesch – Tonnie en Kee in Nestelré Museum voor Religieuze Kunst - Van Ganzenveer tot Muis Hippe Gasten – Anders! Muziektheater Speelgoe(t)d –WAAR? Mariëlle Lapidaire m.m.v. Jos Korsten – WAAR? Klondikes – Historische tocht bij Kasteel Heeswijk Kunstbalie – Net Nu! Philharmonie Zuid Nederland - Música Koninklijke Fanfare St. Willibrord en Harmonie St. Servaes – Windkracht 6 Fanfare Lambertus – Circuit Fanfare Aurora – Ademm De Stilte – Duetjes 1-2tje Bernhezer KinderpoëzieFestival – uitvoering de De Pas met Erik van Os en Frank van Pamelen Jannemeis Snels en Sarah Linde – Hup, de boom in!
19.
