COLOFON Denkwerk en ideeën: Tekst: Naleeswerk:

1

02

COLOFON Denkwerk en ideeën: commissie Jeugdbeleid Tekst: Eva Vereecke Naleeswerk: Bram Depestele, Bruno Verwimp, Bianca Tomasetig, Dries Hostens, Geert Laarmans, Hannelore Marien, Hein Decabooter, Ilse Neyrinck, Kristof Devos, Kor Van Hoof, Rik Gadeyne, Sven Huysmans Taalcorrectie: Bart Boone Vormgeving: Saskia Rogge

Je kunt deze brochure downloaden op www.chiro.be/lokalen of gratis bestellen bij de commissie Jeugdbeleid van de Chiro: Kipdorp 30, 2000 Antwerpen, 03-231 07 95, [email protected].

INLEIDING in carat en hebben 4 jaar ze ge n ale lok ze on “Wij zijn uit en caravan. Heel deling had haar eig af e lk E n. te ze ge lekken.“ vans d en alles begon te er w er int w t he t gezellig, to Herkenbaar? Heeft jullie Chirogroep ook lokalen zonder verwarming of elektriciteit? Of lijken de caravans nog een luxe, want jullie hebben niet eens lokalen? Omdat er ons meer en meer problematische verhalen van Chirogroepen bereikten, namen we in 2004 met de commissie Jeugdbeleid van de Chiro het initiatief om, in samenwerking met de Universiteit Antwerpen, een grootschalig onderzoek te houden. Met dat onderzoek, “Lokalen onder de loep”, wilden we zoveel mogelijk gegevens verzamelen over de lokalensituatie van alle Chirogroepen. Ondertussen is het onderzoek afgerond en het rapport geschreven1. Voor ons ligt dé grote uitdaging erin om nu met die resultaten aan de slag te gaan en stevige acties uit te werken, die voor jou voelbaar zijn. Deze brochure is één van de acties. Per thema krijg je: x een kort overzicht van de onderzoeksresultaten in “Wat weten we nu?”; x verschillende tips en aandachtspunten in “Tips”; x interessante websites, publicaties en organisaties in “Waar haal je informatie?”. Met deze brochure willen we je vooral goed doorverwijzen naar bestaande informatiebronnen over lokalen en alles wat daarbij komt kijken. Er bestaat namelijk al heel wat. Het is vooral de kunst om je weg erin te vinden. Hopelijk wordt het lokalenlabyrint dankzij deze brochure voor jou wat doorzichtiger.

1

Je kunt het volledige onderzoeksrapport downloaden op www.chiro.be/lokalen of aanvragen via [email protected].

03

INHOUDSOPGAVE INLEIDING _______________________________________ 03 INHOUDSOPGAVE ___________________________________ 04

04

1. HET LOKALENONDERZOEK ___________________________ 05 1.1. Overzicht onderzoeksresultaten _____________________ 06 1.2. En dan nu... ACTIE _____________________________ 07 2. BEHEER _______________________________________ 09 2.1. Wie is eigenaar van de Chirolokalen?__________________ 10 2.2. Overeenkomsten, contracten, erf weet ik veel wat pacht...____ 11 2.3. Vzw’s ______________________________________ 12 3. DE STAAT VAN LOKALEN _____________________________ 14 4. RUIMTE _______________________________________ 17 4.1. Mag het wat ruimer? ____________________________ 18 4.2. Waar kunnen wij nu nog gaan spelen?_________________ 19 5. WETTELIJKHEID EN VEILIGHEID ________________________ 21 5.1. Wettelijkheid_________________________________ 22 5.2. Brandveiligheid _______________________________ 23 5.3. Inbraak en vandalisme __________________________ 25 6. BOUWPERIKELEN ONDER DE LOEP ______________________ 26 6.1. Bouwproces _________________________________ 27 6.2. Bouwcenten _________________________________ 28 6.3. Verhuur van lokalen ____________________________ 31 7. AANDACHTSPUNTEN _______________________________ 33 7.1. Toegankelijkheid ______________________________ 34 7.2. Duurzaamheid ________________________________ 35 8. PARTNERS ______________________________________ 37 INTERESSANTE CONTACTGEGEVENS _______________________ 40 Nationaal Chirosecretariaat___________________________ 40 Regionale Chirosecretariaten__________________________ 40 Locomotief _____________________________________ 40 BIJLAGE 1: Overzicht van types schriftelijke overeenkomsten _______ 41 BIJLAGE 2: Locomotiefbrochures __________________________ 42

1. HET LOKALENONDERZOEK

05

1.1. Overzicht onderzoeksresultaten ima vragenlijst!“ “Goed werk, gasten, pr en te persoonlijk.“ “Veel te moeilijke vragenis voor deze problematiek.“ “Goed dat er aandacht Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste of opvallendste resultaten uit het onderzoek “Lokalen onder de loep”. Verder in de brochure geven grafieken en tabellen wat meer kleur aan die resultaten. De respons was uitzonderlijk hoog: maar liefst 830 van de 991 Chirogroepen (84 %) vulden de vragenlijst in. Een warme DANK JE WEL is dan ook terecht. We kregen ook veel positieve reacties op de inhoud van de vragenlijst. En heel wat groepen gaven aan geïnteresseerd te zijn in de onderzoeksresultaten.

WE ZIJN DOE-HET-ZELVERS x In elk lokaal moet vroeg of laat van alles hersteld

x

x

worden. Dat doen veel groepen zelf. Ze krijgen hiervoor hulp van (oud-)leiding, de volwassen begeleider, ouders en sympathisanten. Het is opvallend dat de gemeenten en parochies niet vaak herstellingen uitvoeren, terwijl zij toch vaak de eigenaar zijn. Groepen die hun lokalen in eigen beheer hebben, lossen de defecten het snelst op. Ook bouwen kunnen we zelf. Meer dan één derde van de Chirogroepen bouwde gedurende de laatste tien jaar lokalen. Enerzijds gaat het dan over de vervanging van oude lokalen, anderzijds om het bijbouwen van lokalen omwille van plaatsgebrek. Groepen betalen hun bouwprojecten vooral zelf. De gemeente is wel een belangrijke geldschieter. De kosten van energie, water en stookolie betalen groepen meestal zelf. Gelukkig moeten bijna alle groepen geen of weinig huur betalen.

WE WETEN NIET VEEL

06

Veel groepen weten weinig over: x Eigenaarschap: De meeste Chirolokalen zijn eigendom van parochies en gemeenten. Een minderheid van de groepen is verbonden aan een vzw, die de lokalen beheert. Heel wat groepen denken eigenaar te zijn van hun lokaal, terwijl dat niet zo is. x Overeenkomsten: Bijna één vierde van de groepen heeft geen idee of er een overeenkomst is met de eigenaar van het lokaal/de grond. x Brandverzekering: De brandveiligheid van jeugdlokalen heeft de afgelopen jaren in de belangstelling gestaan. En terecht. Toch heeft 21 % van de Chirogroepen geen idee of ze verzekerd zijn tegen brand. De Chiroverzekering dekt geen brand in de lokalen. Groepen moeten dus zelf een brandverzekering afsluiten. x Wettelijkheid: Eén op de vijf groepen weet niet of de lokalen in een juiste stedenbouwkundige zone liggen. Een derde van de groepen weet niet of ze een bouwvergunning hebben. Die onwetendheid komt vooral doordat leidingsploegen niet altijd de nodige informatie aan hun opvolgers doorgeven. Na enkele jaren weet daardoor niemand nog of bepaalde documenten bestaan, laat staan waar ze die moeten zoeken.

WE MAKEN ONS ZORGEN x Veel groepen maken zich zorgen over de slechte

x

x

x

(bouwfysische) staat van de lokalen. Eén op de drie groepen is niet tevreden over de staat van de muren, het dak en de vloer. Eén op de vier groepen heeft geen proper sanitair en één op de vijf groepen kan haar lokalen in de winter zelfs niet verwarmen. Ook een tekort aan ruimte geeft ons zorgen: 42 % van de groepen vindt dat ze te weinig of te kleine lokalen heeft. Door het stijgende aantal leden en het samensmelten van groepen, gaat het ‘ruimteprobleem’ er niet op vooruit. Een kwart van de groepen is onzeker over het behoud van het lokaal en/of speelterrein. Dat komt vooral door de vervallen toestand van de lokalen. Ook heeft de eigenaar vaak andere plannen met de grond of het lokaal. Heel wat groepen maken zich geen zorgen over de ligging van lokalen en terrein. Voor stadsgroepen is dat duidelijk wel een probleem.

WE KENNEN ONZE VRIENDEN (NIET) x De meeste groepen weten dat ze bij de jeugddienst terecht kunnen met een lokalenprobleem. Velen vragen ook info of hulp aan de jeugddienst. 70 % is hierover tevreden. Het gemeentelijk lokalenbeleid wordt minder toegejuicht. Slechts 30 % van de groepen vindt dat de gemeente een goed lokalenbeleid voert. 93 % van de Chirogroepen heeft een vertegenwoordiger in de gemeentelijke jeugdraad.

x Welke hulp je van de parochie mag verwachten, is

x

x

minder duidelijk. Toch heeft meer dan de helft van de groepen al eens hulp of informatie gevraagd aan de parochie. Een derde van de groepen zegt veel steun te krijgen van de parochie. Locomotief, het samenwerkingsverband dat ijvert voor een beter jeugdlokalenbeleid, is zo goed als onbekend bij de Chirogroepen. Locomotief kan nochtans groepen op allerlei manieren ondersteunen bij lokalenproblemen2. Ook het aanbod van de Chirostructuur (gewest, verbond, nationaal) is niet goed gekend. De verwachtingen daarentegen zijn wel hooggespannen, zeker ten aanzien van de nationale koepel.

w Informatie bieden over subsidiemogelijkheden, wetgeving, vzw’s, bouwprojecten,...

w Jullie in contact brengen met andere groepen die

x x

bijvoorbeeld net gebouwd of een vzw opgericht hebben. w Met het gewest of verbond ter plaatse komen om samen met jullie één en ander op een rijtje te zetten en stappen te plannen. Zo bekijken we in hoeverre jullie steun kunnen verwachten van de jeugddienst, de parochie en andere partners. We verzorgen de pagina’s op www.chiro.be/lokalen. We zorgen ervoor dat de informatie over lokalen terechtkomt bij de mensen die ermee bezig zijn. Met andere woorden: we richten onze acties niet enkel op leidingsploegen, maar ook op het directe netwerk van de groep (de VB, het oudercomité, de bouw-vzw).

1.2. En dan nu... ACTIE gedaan ,..., als er iets mee ee id d en er tt hi sc “Een hebben vertrouwen.“ wordt. Maar we Een degelijk eigen lokaal vinden wij een uitvalsbasis voor een degelijke Chirowerking. We willen groepen dan ook zo goed mogelijk ondersteunen in de weg naar een degelijk eigen lokaal. Op basis van de onderzoeksresultaten hebben we met de Chiro heel wat actiepunten op een rijtje gezet. “Hét lokalenprobleem” zal niet in 1-2-3 opgelost zijn. Toch hopen we met enkele goede acties jullie te helpen om een verschil te maken. Het onderzoek toont aan dat de meeste groepen niet weten welke ondersteuning de Chiro (gewest, verbond, nationaal) kan bieden. Deze paragraaf zet de uitdagingen binnen het lokalenthema op een rijtje. We zien drie ondersteuningstaken: 1. De Chiro is informatieverstrekker. 2. De Chiro is beleidsbeïnvloeder. 3. De Chiro is ‘redder in nood’.

1. DE CHIRO IS INFORMATIEVERSTREKKER Informatie van Chirojeugd Vlaanderen zelf x [email protected]: we installeerden met de commissie Jeugdbeleid een rechtstreeks aanspreekpunt voor lokalen en speelterreinen. En dat werpt zijn vruchten af: groepen vinden ons gemakkelijker. Wat doen wij? 2 3

Zie 8. PARTNERS Zie Bijlage 2: Locomotiefbrochures.

Informatie van Locomotief Locomotief is een samenwerkingsverband van enkele jeugdwerkorganisaties, waaronder Chiro, die ijveren voor meer en beter jeugdlokalenbeleid. Locomotief schrijft onder andere brochures3 , die verplichte lectuur zijn voor iedereen die met lokalen bezig is. Download die brochures op www.chiro.be/lokalen of bestel ze gratis via [email protected]. Neem ook zeker een kijkje op www.locomotief.be.

Informatie uit jullie ‘permanent geheugen’ x Door het snel wisselen van leiding verliezen groe-

x

pen gemakkelijk belangrijke documenten. Groepen weten bijvoorbeeld niet wie de eigenaar is van hun lokalen of welke overeenkomst ze hebben. We willen groepen ondersteunen door hen te stimuleren de nodige documenten zorgvuldig bij te houden. Locomotief werkt aan een lokalenmap, die het bijhouden van allerlei paperassen moet vergemakkelijken. Die map zal er in 2006-2007 komen. Sinds 2005-2006 vind je in het Chirogroepprogramma enkele vragen over lokalen. Dat zorgt ervoor dat we onze gegevens actueel kunnen houden en niet om de twee jaar een grootschalig lokalenonderzoek moeten doen. Belangrijk hierbij is dat de antwoorden bij jullie in het programma blijven staan, waardoor je niet elk jaar de vragen opnieuw moet beantwoorden. Het geheugen is er, je moet als groep enkel aangeven welke gegevens er veranderd zijn.

07

2. DE CHIRO IS BELEIDSBEÏNVLOEDER Vorming voor plaatselijke jeugdraders 93 % van de Chirogroepen heeft een vertegenwoordiger in de jeugdraad. Vele groepen zien dat echter als een verplicht nummertje en maken zich niet al te druk over de inhoud van de vergaderingen. De jeugdraad is nochtans dé plaats om als Chirogroep druk te kunnen uitoefenen op het (lokalen)beleid van je gemeente. We werkten dan ook vorming uit over de mogelijkheden van de jeugdraad en van samenwerking met de jeugddienst. Die vorming is bestemd voor plaatselijke leiding. Gewest- en verbondsploegen kunnen de vorming aanvragen via [email protected].

Communiceren over onze beleidsbeïnvloeding

08

Net zoals Chirogroepen vertegenwoordigd zijn in de plaatselijke jeugdraad kiest Chirojeugd Vlaanderen ervoor om veel tijd en energie te steken in haar jeugdbeleidsvertegenwoordigingen op Vlaams en provinciaal niveau. We vinden het belangrijk om groepen zo goed mogelijk op de hoogte te houden van nieuwe regelgeving en van nieuws over jeugdbeleid. In onze uitgaven (Dubbelpunt, Kluts en Kaderbrief ) en op de site vind je hierover dan ook regelmatig berichten terug.

3. DE CHIRO IS “REDDER IN NOOD” Als je een lokalenprobleem meldt via [email protected] en je wilt dat we ter plaatse komen, dan doen we dat ook. De commissie Jeugdbeleid probeert dan samen met het gewest en/of het verbond steun op maat te bieden. We zetten samen met jullie één en ander op een rijtje en kunnen als bemiddelaar optreden naar de gemeente en parochie toe.

DE BOODSCHAP VAN DIT ALLES Beste leiding, we weten dat er veel problemen zijn met lokalen. We proberen hier op verschillend e manieren iets aan te doen en ook de overhei d aan te sporen om in actie te schieten. Denk niet dat je er alleen voor staa t. Aarzel niet om ons te contacteren via [email protected] en we doen met de Chiro (gewest, verbond, nationaal) ons bes t om jullie te helpen.

2. BEHEER

09

2.1. Wie is de eigenaar van de Chirolokalen? onze andere eigenaar van komt mogelijk een nen dat we st. Dat kan beteke om ek to de in n ale lok het ergste delen of dat we in onze lokalen moeten meer hebben.” geval geen lokalen

“Er

WAT WETEN WE NU?

10

Figuur 1: Wie is de eigenaar van de lokalen en gronden? (in %) De belangrijkste eigenaars van Chirolokalen zijn de parochie (39 %) en de gemeente (23 %). Ook de gronden zijn voornamelijk bezit van de parochie (52 %) of de gemeente (31 %). Merkwaardig is dat 15 % van de Chirogroepen beweert zelf eigenaar te zijn van hun lokaal, terwijl maar 1,4 % eigenaar zou zijn van de grond waarop het gebouwd is. Dat kan niet, want lokalen zijn automatisch eigendom van de eigenaar van de grond, tenzij dat expliciet anders wordt opgenomen in een overeenkomst. Zo kan de eigenaar van de grond, bijvoorbeeld de parochie, in een overeenkomst laten opnemen dat de lokalen op haar grond van de Chirogroep zijn. We vrezen dat heel wat groepen dit fout inschatten en denken eigenaar te zijn van hun lokalen terwijl dat niet zo is. Zo lang alles goed gaat, is dat geen probleem. Op het moment dat de ‘echte eigenaar’ bijvoorbeeld besluit om de grond of het lokaal te verkopen, heeft de Chirogroep plotseling geen lokalen meer.

TIPS x Zorg dat je te weten komt wie de eigenaar is van de

x

x

grond en wie de eigenaar is van jullie lokalen. Zo vermijd je plots voor verrassingen te staan. Zoek vervolgens de overeenkomst op. Als er geen is, stel dan een schriftelijke overeenkomst op – zie het volgende hoofdstuk. Probeer zo veel mogelijk de eigenaar van de lokalen (of de grond) te vriend te houden. Dat wil niet zeggen dat je je zomaar moet laten doen, maar probeer ervoor te zorgen dat niet alle bruggen opgeblazen worden. Doe gerust enkele toegevingen, maar je mag dat ook in omgekeerde richting verwachten. We merken dat bijvoorbeeld parochieploegen een jonge groepsleid(st)er niet altijd als een volwaardige gesprekspartner zien. Het kan soms helpen om naar een overleg met parochie en gemeente een volwassene mee te nemen (een VB of een afgevaardigde van het oudercomité). Vraag wel dat ze je au sérieux nemen en dat je ook zelf als volwassene beschouwd wordt.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download Den Deal op www.chiro.be/lokalen.

x

x

Die brochure van Locomotief geeft een overzicht van infrastructuurovereenkomsten op maat van jeugdbewegingsgroepen. Mail naar de dienst Ruimtelijke Ordening van de provincie of gemeente. Die dienst heeft toegang tot het kadaster, waar wordt bijgehouden wie eigenaar is van welke grond. Surf naar www.gisvlaanderen.be en klik door naar “Knowhow” en “Kadaster”.

slissen we alles t van de lokalen be an nk ne bin de r ve O “ ligt alles in en grotere werken t an nk ite bu de er zelf, ov (BPG). Als er Parochiale Gebouwen er he Be n va en nd ha niet zelf n, beslissen we dus de or w et mo d er nd iets vera G heeft geen lastig, want het BP is t Da n. ka t da of ken uit te voeren.” geld om grote wer

2.2. Overeenkomsten, contracten, erf weet ik veel wat pacht... rmijn blijover het op lange te eid rh ke ze on is Er geen “ alen, omdat we zelf lok ze on n va en uik ven gebr bben. Er is en overeenkomst he eigenaar zijn en ge ing van onze verplichte samenvoeg n ee n va ke ra sp daarom besparen.” groep om lokalen te jongens- en meisjes

WAT WETEN WE NU?

Figuur 2: Welk type overeenkomst hebben groepen met de eigenaar van het lokaal?

4

Zie ook 2.3. Vzw’s

x Goed nieuws: 48 % van de groepen heeft een

x

x

x

schriftelijke overeenkomst met de eigenaar van het lokaal. De meerderheid hiervan heeft een gebruiksovereenkomst (34,7 %) of een huurcontract (29,9 %). Minder goed nieuws: 20 % van de ondervraagden heeft een mondelinge overeenkomst afgesloten. Dat contract was vroeger vooral gebruikelijk tussen een Chirogroep en een parochie. Slecht nieuws: Bijna één vierde van de groepen heeft geen idee of er een overeenkomst is. Dat komt vooral doordat leidingsploegen niet altijd de nodige informatie aan hun opvolgers doorgeven, waardoor na enkele jaren niemand nog weet of er een overeenkomst bestaat. Slechter nieuws: 9 % van de Chirogroepen heeft geen overeenkomst. Die groepen zitten in een zogenaamd “juridisch vacuüm” en hebben geen zekerheid over het behoud van hun lokalen. Zij zijn zich vaak niet bewust van dit risico.

TIPS x “Wie moet het dak laten repareren? Wie mag van de

x

x

lokalen gebruik maken? Mogen we de lokalen verhuren?” Om zulke discussies te vermijden, stel je het best met de andere spelers een overeenkomst op die alles verduidelijkt. Zo kun je ook vermijden dat je uit de lokalen gezet wordt in de verre toekomst Denk eraan dat zo’n overeenkomst een contract is, een formele afspraak. Je hebt hierbij rechten, maar uiteraard ook plichten. Opletten, dus! Er zijn verschillende soorten schriftelijke overeenkomsten mogelijk. Bijlage 1 geeft een overzicht hiervan. Elk type heeft voor- en nadelen4. w Chirogroepen met een vzw verbonden aan de groep kiezen best voor langetermijnovereenkomsten, zoals recht van erfpacht of recht van opstal. Die overeenkomsten bieden onafhankelijkheid, maar geven ook heel wat verplichtingen en administratieve rompslomp. Vooral voor een Chirogroep die veel steun krijgt van bijvoorbeeld ouders en oud-leiding is dat interessant. w Voor groepen zonder veel ondersteuning is een gebruiksovereenkomst meer aangewezen. Je kunt voor weinig geld, of gratis, gebruikmaken van een gebouw en je hebt minder verplichtingen. Het nadeel is dat een gebruiksovereenkomst enkel voor een korte termijn geldt.

11

ENKELE TIPS OM TE VOORKOMEN DAT JE DE OVEREENKOMST KWIJTGERAAKT: x Kopieer de overeenkomst en geef alle vera ntx x

woordelijken van de groep (groeps leiding, VB, proost, oudercomité) een exemplaar. Steek een kopie van je overeenkom st in het archief. Laat de akte bij de notaris registreren. Hiervoor betaal je wel registratierechte n.

2.3. Vzw’s

om onze lokalen, t zo heel bezorgd nie e w jn zi jk nli ge che en “Ei ogte van alle technis ho de op ht ec t we zijn nie vzw bekomover de lokalen. De ns ve ge ge e lijk te dat wet Het gevaar is wel n. ke za e di al om mert zich en en weinig ekend gaat beschouw pr fs el nz va als t di je lokalen.” sgevoel hebt voor je verantwoordelijkheid

WAT WETEN WE NU?

Hoe dan ook, een overeenkomst is geen vodje papier. Zorg ervoor dat de inhoud voldoende gekend is en dat iedereen weet waa r de overeenkomst te vinden is.

70%

61%

60% 50% 40%

39%

30% 20% 10% 0%

Chirogroep met vzw

12

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w Den Deal op www.chiro.be/lokalen.

x

x

Die brochure van Locomotief geeft een overzicht van infrastructuurovereenkomsten op maat van jeugdbewegingsgroepen. w De Huurwet op www.locomotief.be. Klik door naar “Publicaties” en “Van derden”. Die brochure van het Ministerie van Justitie legt de volledige huurwetgeving gedetailleerd uit. Surf naar: w www.huurdersbond.be: voor info over huren en om een huurcontract te laten nalezen. w www.notaris.be. Mail je vragen naar [email protected].

Chirogroep zonder vzw

Figuur 3: Aanwezigheid van vzw als beheersorgaan

x 61 % van de groepen is niet verbonden aan een vzw

x

voor het beheer van de lokalen. Een Chirogroep is altijd een feitelijke vereniging, tenzij ze een vzwstructuur heeft aangenomen. 39 % van de Chirogroepen heeft wel een vzwstructuur. Die groepen, met als eigenaar “een vzw verbonden aan de groep”5 , blijken ook het minst onzeker te zijn over het behoud van het lokaal of speelterrein.

TIPS x We raden aan om een vzw op te richten als je groep

x

x

x

zelf gebouwen wil aankopen of bouwen, en dus een groot eigen vermogen te beheren heeft. Ook bij het afsluiten van een contract met een zeker risico of een lange termijn (bv. een koopovereenkomst of een recht van erfpacht) is een vzw-structuur aangewezen. Voor aansprakelijkheid in verband met ongevallen en verzekeringen is een vzw-structuur niet nodig. Chirogroepen kunnen namelijk een beroep doen op de Chiropolis. Een vzw zorgt voor heel wat juridische, fiscale en administratieve verplichtingen. Neem daarom mensen op in je vzw die tijd en/of expertise hebben (bv. oud-leiding en ouders). Zorg er anderzijds ook voor dat er voldoende leiding in de vzw zit (de helft +1), zodat je als leidingsploeg zelf nog genoeg inspraak hebt.

5 Heel wat groepen hebben een vzw opgericht voor het beheer van de lokalen, maar zijn als groep zelf nog een feitelijke vereniging. Vandaar de uitdrukking “vzw verbonden aan de groep”.

x Maak vooraf goede afspraken met de leden van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur.

x Onderschat het niet! Een vzw brengt heel wat verantwoordelijkheid met zich mee.

FEITELIJKE VERENIGING

VZW

Nadeel Je bent persoonlijk aansprakelijk als je een contract ondertekent.

Voordeel De vzw is als rechtspersoon aansprakelijk als je een contract ondertekent.

Voordeel De structuur is flexibel en vrijblijvend.

VU

Voordeel Zeer beperkte administratieve verplichtingen

Nadeel Een vzw-structuur is nogal strak en minder vrijblijvend. Nadeel Administratieve verplichtingen

Tabel 1: Voor- en nadelen feitelijke vereniging versus vzw

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w VerZameld Werk: vzw’s toegelicht voor

x

x

13

Chirogroepen op www.chiro.be/vzw. Dat is een brochure op maat van Chirogroepen, waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe je als Chirogroep een vzw opricht. w VAST EN verZEKERing op www.chiro.be/verzekeringen. Die brochure legt alles uit over de Chiropolis. Surf naar: w http://www.just.fgov.be/vzw_asbl/nl/: site van het Ministerie van Justitie. w http://www.vsdc.be: site van het Vlaams Studie- en Documentatiecentrum voor vzw’s. Mail je vragen naar [email protected].

w voorzitter van de vz de t me ie lat re te “Na een slech t meer vertenflicten zijn we nie co ige en na en ) om (wij (ex-VB dig buiten onze wil lle vo , w vz de in genwoordigd n de vzw). op vergaderingen va gd di no ge uit oit no n werde rhuur van de er belang aan het ve De vzw hecht me elbevinden van n,...), dan aan het w ke ak biv n, ste ee (f lokalen ” de Chirogroep zelf.

3. DE STAAT VAN LOKALEN

14

, . gaten in de vloer 2 k, da t he in en “1. lekk ren“ 3. muizen in de mu WAT WETEN WE NU? NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE

AKKOORD

Het dak, de vloerconstructie en de muren van onze lokalen zijn in goede staat.

31

19

50

De ramen en deuren van onze lokalen zijn in goede staat.

26

19

55

De toiletten aan onze lokalen functioneren goed en zijn hygiënisch.

25

16

59

Er is te allen tijde warm water beschikbaar in/aan onze lokalen.

37

10

53

De elektriciteit in onze lokalen is degelijk en veilig.

17

15

69

Onze lokalen zijn in orde met de brandveiligheid.

23

23

54

In de winter slagen we erin om onze lokalen goed te verwarmen.

19

15

66

Onze lokalen zijn geïsoleerd om tocht en vocht buiten te houden.

33

19

48

Tabel 2: Tevredenheid over de staat van de lokalen. Overzichtstabel (in %)

ONTEVREDENHEID OVER DE STAAT VAN DE LOKALEN x Dak, vloer en muren zijn de basis, het skelet van

x

x

x

x

x

x

een gebouw. Eén op de drie groepen (31 %) vindt dat hun muren, dak en vloerconstructie niet in goede staat zijn. Ramen en deuren zijn belangrijk voor warmtebehoud en energiebesparing, maar ook voor de beveiliging. 26 % van de groepen vindt dat de ramen en deuren van hun lokalen in slechte staat zijn. Eén op de vier groepen vindt dat de toiletten aan hun lokalen niet functioneren of onvoldoende hygienisch zijn. 17 % van de groepen vindt dat de elektriciteit in hun lokalen niet degelijk en veilig is. Let op! Groepen overschatten gemakkelijk de veiligheid van elektriciteit en gas- en verwarmingsinstallaties. Eén op de vijf groepen kan in de winter haar lokalen niet goed verwarmen. “We krijgen onze lokalen niet warm door te oude chauffages.” 1 % van de Chirogroepen heeft zelfs geen verwarming! Ook isolatie is een probleem. Eén op de vijf groepen vindt dat hun gebouwen niet voldoende geïsoleerd zijn om tocht en vocht buiten te houden. Bijna drie vierde van de groepen (71 %) vindt de slechte staat van het lokaal het grootste probleem: “Onze lokalen zijn in staat van ontbinding”.

PROFIEL GROEPEN MET ERNSTIGE PROBLEMEN Groepen die heel ontevreden zijn over de staat van hun lokalen, worstelen met een opeenstapeling van problemen: x beperkte financiële mogelijkheden; x beperkte kennis over de lokalenproblematiek; x beperkte steun uit omgeving; x ze weten niet waar ze terechtkunnen met vragen; x alleen een mondelinge overeenkomst of helemaal geen overeenkomst; x lokalen niet in eigen beheer; x vaak een slechte relatie met eigenaar. Kortom, die groepen moeten op verschillende manieren en door zoveel mogelijk partners ondersteund worden.

TIPS x Doe de test en meet de staat van je lokalen met bex x

x

hulp van De Waterpas, een checklist van Locomotief. Als de staat van je lokalen ontoelaatbaar is en zelfs onveilig wordt, schiet dan in actie! Laat jaarlijks de elektriciteit en de gas- en verwarmingsinstallaties keuren door een erkend keuringsorgaan. Denk niet te snel dat je het allemaal zelf aankunt als groep en ga te rade bij mensen of organisaties die je kunnen helpen (jeugddienst, parochie, het gewest of het verbond).

15

x Voorkomen is beter dan genezen. Besteed aandacht

x

x x

x

x

16

x

aan de orde van het lokaal. Spreek een systeem af om de lokalen wekelijks op orde te houden. Het lokaal moet iets van de groep zijn. Zodra alle leden op hun maat een bepaalde verantwoordelijkheid mogen dragen en inspraak krijgen, zal de zorg voor de lokalen erop vooruitgaan. Probeer defecten tijdig te herstellen. Wacht niet totdat ze extra schade aangericht hebben. Maak je er bij herstellingen niet snel-snel vanaf. Repareer iets op een degelijke manier en gebruik duurzaam materiaal. Een gouden tip om vocht tegen te gaan en het rotten van hout te voorkomen: zorg voor voldoende verluchting. Zet elke week voor de werking een kwartiertje de ramen open, zo warmt het in de winter ook sneller op, en breng bijvoorbeeld ventilatieroosters aan. Vergeet niet tijdens de winter de waterleiding af te sluiten en de verwarming op antivries te zetten. Dat voorkomt heel wat problemen. Krijgen jullie geen steun van de gemeente voor jullie lokalen? Kaart het probleem aan in de jeugdraad of bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen. Die

x

brochure van Locomotief geeft suggesties voor bouwmaterialen. w De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief geeft je een meetinstrument voor de kwaliteit van lokalen van jeugdbewegingen. Op basis van de resultaten kun je bij de eigenaars en/of het gemeentebestuur aankloppen voor meer en betere ondersteuning voor jullie lokalen. w Bewust duurzaam bouwen op www.locomotief.be. Die brochure van het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen (VIBE) is een initiatief van de vijf Vlaamse provincies om burgers te stimuleren om duurzaam te bouwen en zo niet alleen geld te sparen, maar ook het milieu en onze toekomst te vrijwaren. Surf naar: w www.locomotief.be: een site met heel wat info over jeugdlokalen. w www.livios.be: de site van Livios nv voor info over het bouwproces en de bouwsector.

w www.vibe.be: de site van het Vlaams Instituut

x

voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen voor info over duurzaam (ver)bouwen. Mail je vragen naar [email protected].

uisjes en met houten tuinh ijk el rg ve te jn zi n “Onze lokale dit moment eidene lokalen is op ch rs ve n va k da t is het en he op sommige stukjes ... en let rs ve d aa tot op de dr ater binnen.“ t en druppelt het w ro ge eg w g di lle vo hout

4. RUIMTE

17

4.1. Mag het wat ruimer? het ledenaantal, is een toename van nderen niet mee.” maar de lokalen vera

“Er

WAT WETEN WE? Capaciteit NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE

AKKOORD

Onze lokalen zijn ruim genoeg in verhouding tot het aantal leden.

28,6

13,4

58,0

We beschikken over voldoende ruimte om ons materiaal op te bergen.

30,1

15,3

54,6

Tabel 3: Capaciteit van de lokalen (in %)

x De capaciteit van de lokalen is een probleem. 42%

18

x

van de groepen vindt dat ze te weinig of te kleine lokalen heeft. Bijna de helft van de groepen (45,4 %) beschikt niet over voldoende opbergruimte. Er is ook goed nieuws. Bij meer dan 90 % van de groepen liggen de lokalen op één locatie. We kunnen dus meestal met alle afdelingen samen op één plaats Chirowerking geven.

Ruimtes MATERIAALRUIMTE

LEIDINGSLOKAAL

GROTE ZAAL

DOUCHES

SLAAPRUIMTES MET BEDDEN

89,7

74,6

49,8

20,9

2,0

Tabel 4: Andere ruimtes dan afdelingslokalen (in %) Chirogroepen vinden vooral het ontbreken van een materiaalruimte en/of een leidingslokaal een probleem. Chirogroepen met veel ruimte kunnen zich dan weer een bepaalde luxe veroorloven: een bibliotheek, een antidiefstalruimte, een verkleedkofferlokaal, zelfs een biljartruimte! Maar dat zijn de uitzonderingen...

Delen van lokalen & autonomie DELEN HET GEBOUW

DELEN BEPAALDE RUIMTES

38

45

DELEN DE AFDELINGSLOKALEN 17 Tabel 5: Groepen die lokalen delen (in %)

38 % deelt het gebouw van haar lokalen met andere verenigingen. Bijna de helft van de groepen (45 %) deelt bepaalde ruimtes, zoals het sanitair. Dat leidt soms tot conflicten.

De autonomie van de groepen lijdt hier niet erg onder. Bijna alle groepen (77 %) hebben zonder beperking toegang tot hun lokaal en zeven op de tien groepen (71 %) kunnen hun lokalen naar eigen smaak inrichten.

TIPS x Er bestaan geen wettelijke normen over de ‘beno-

x

digde oppervlakte’. Daarom stelde Locomotief zelf enkele principes en richtlijnen op voor jeugdlokalen: w In een ideale situatie beschikt elke afdeling over een eigen ruimte. w Afdelingslokalen kunnen aangevuld worden met een ruimte voor de leiding, een ruimte voor het materiaal, en een derde extra ruimte voor keuken, knutselhoek, speellokaal,... (Een groep met 5 afdelingen beschikt – in een ideale situatie – over 8 bruikbare ruimtes: 5 ledenlokalen, 1 leidingslokaal, 1 materiaalruimte en bijvoorbeeld 1 keuken.) w Nodige oppervlakte: 3 m2 spel- en bewegingsruimte en 0,5 m2 materiaalruimte per lid. Gangen en andere ruimtes zijn hier niet in opgenomen. Die cijfers blijven natuurlijk enkel een richtlijn. We weten ook dat hoe ouder de leden zijn, hoe minder binnenruimte ze nodig hebben. Maar toch heb je beter ruimte te veel dan ruimte te weinig. Als je je lokalen of bepaalde ruimtes ervan deelt met andere verenigingen, maak dan een huishoudelijk

x

x

reglement. Dat bespaart je heel wat discussies en conflicten. Probeer creatief om te gaan met de ruimte die je hebt. Werk bijvoorbeeld met themalokalen, die elke keer door een andere afdeling gebruikt worden. Denk maar aan een vertelplatform, een knutsellokaal of een kelder voor kruipspelletjes. Hebben jullie echt een groot tekort aan lokalen? Kaart het probleem aan in de jeugdraad of bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.

WAAR VIND IK INFORMATIE? Download De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief geeft je een meetinstrument voor de kwaliteit van lokalen van jeugdbewegingen. Op basis van de resultaten kun je bij de eigenaars en/of het gemeentebestuur aankloppen voor meer en betere ondersteuning voor jullie lokalen.

19 n, eigen lokaal van make kunnen er niet ons . uiken ” ingen het ook gebr nig re ve re de an t omda

“We

4.2. Waar kunnen wij nu nog gaan spelen? WAT WETEN WE NU? Het speelterrein: een belangrijk gegeven voor elke Chirogroep! Gelukkig kunnen drie op de vier groepen beschikken over voldoende speelruimte rond het lokaal.

“Binnen twee jaar liggen onze lokalen in een sociale woonwijk en verliez en wij een groot de el va n onze speelruimte.”

NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE

AKKOORD

We beschikken over voldoende speelruimte rond ons lokaal.

14,3

9,0

76,7

Er is een terrein rond het lokaal dat geschikt is voor verschillende soorten spel.

15,6

8,3

76,1

Er is binnen redelijke wandelafstand een bos, park of weide om te spelen.

11,3

9,7

79,0

Er is voldoende vrije ruimte in de onmiddellijke omgeving van het lokaal om veilig en ongestoord te spelen.

10,7

11,1

78,3

7,0

15,4

77,6

Onze lokalen zijn veilig bereikbaar te voet of met de fiets.

Tabel 6: Tevredenheid over het speelterrein en de omgeving (in %)

Stadsgroepen hebben heel wat meer problemen op het vlak van speelterreinen. Zo heeft 38 % van de stadsgroepen te weinig speelruimte rond het lokaal en bijna de helft (47 %) van de stadsgroepen vindt hun speelterrein niet geschikt voor verschillende soorten spel. De stadsgroepen zijn ook minder tevreden over de omgeving: x 18,2 % heeft geen bos, park of weide binnen redelijke wandelafstand; x 45,5 % heeft onvoldoende ruimte om veilig en ongestoord te spelen; x bij 17,6 % van de stadsgroepen zijn de lokalen niet veilig te voet of met de fiets te bereiken.

TIPS x In het kader van het concept ‘brede school’ 6 werkt

20

x

x

de overheid eraan om schoolinfrastructuur open te stellen voor onder andere het jeugdwerk. Probeer dan ook je plaatselijke school te overhalen om de speelplaats te mogen gebruiken. Het Koninklijk Besluit van 28/3/2001 geeft de uitbater, de rechtstreekse aanbieder van het speelplein, de verantwoordelijkheid voor de veiligheid. Vind je op een speelplein allesbehalve veilige speeltoestellen, dan kun je een klacht indienen bij de uitbater. Als die er niet op wil reageren, stap je best naar het Ministerie van Economische Zaken. Zij sturen dan hun speelterreinpolitie (neen, dit is geen grap). Is er echt een tekort aan speelruimte in jouw gemeente? Kaart het probleem aan in de jeugdraad, of bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.

w

w

het gemeentebestuur te stappen! Jeugdlokalen en verkeersveiligheid op www. chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief doet je nadenken over hoe je de leden op een veilige manier naar de Chirolokalen krijgt, of naar een nabijgelegen speelterrein. Speel op veilig op de site van Recreabel (http:// www.recreabel.be/pdf/brochnl.pdf ). Die brochure van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie (VIG) legt duidelijk uit hoe je je speelterrein veilig kunt maken.

x Surf naar: w www.vvj.be: klik door naar ‘Beleid en praktijk’ en

w

‘Jeugdruimte’ voor een overzicht van verschillende publicaties over jeugdruimte. www.speelom.be: info over de veiligheid van speeltoestellen en speelterreinen.

is zeer veel aan speelruimte. Er rt ko te ig nst er n Ee “ ankelijk ar dat is niet toeg ma g, vin ge om de (...) natuur in ereen weggejaagd. ied or do er n de or voor ons, we w mogen, dan n wei waar we op ee ns ee n da e w . (...) Vinden voor het onderhoud an ta ins lf ze g di lle moeten we vo geen ogte, maar geeft er ho de op is te en De geme ugd is voor hen teren wel, maar je aandacht aan. Ze luis or presn geld naar buiten vo hu n oie go e Z . ijk onbelangr en en kinderen voor jeugdvereniging tigeprojecten, maar doen ze niets.”

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen.

w

Die brochure van Locomotief geeft suggesties voor bouwmaterialen. Hierin staan een heleboel mogelijkheden opgesomd om je terrein af te werken of te omheinen, met voor- en nadelen. Je vindt er ook een aantal interessante tips in. Het Spoor op www.chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief biedt een leidraad voor het onderdeel jeugdlokalen in het gemeentelijk jeugdruimteplan. De brochure geeft weer welke verschillende stappen er gezet moeten worden om tot een degelijk en effectief jeugdlokalenbeleid te komen. Ideaal om als jeugdraad mee naar

6 Brede school is een idee waarbij partners uit verschillende sectoren (cultuur, jeugdwerk, sport, onderwijs, welzijn, enz.) de handen in elkaar slaan om tegemoet te komen aan de uiteenlopende wensen van kinderen en jongeren. De school wordt hierbij meer dan alleen een ‘leerfabriek’, maar even goed de plaats waar de Chiro mag spelen.

5. WETTELIJKHEID EN VEILIGHEID

21

5.1. Wettelijkheid weerd, maar we kunnen ud ro ve jn zi en uw bo “Onze ge Daar wordt nu id niet verbouwen. he md ee vr ne zo ns ge wel aan gewerkt.”

WAT WETEN WE NU?

22 Ja

Nee

Geen idee

Figuur 4: Juiste stedenbouwkundige zone en bouwvergunning (in %) De meeste lokalen (72 %) bevinden zich in een juiste stedenbouwkundige zone. Dat wil zeggen dat zij in woon- of recreatiegebied liggen. Opvallend is dat 36,4 % van de stadsgroepen geen idee heeft of de lokalen in een gepaste stedenbouwkundige zone staan, ten opzichte van 19,4 % bij de niet-stadsgroepen. Een lokaal in de juiste zone is slechts één ding. De bouwvergunning moet óók in orde zijn. Anders heb je te maken met een bouwmisdrijf en staat het jeugdlokaal er (gedeeltelijk) illegaal. Een derde van de groepen weet niet of ze al dan niet een bouwvergunning hebben. Het snel wisselen van leidingsploegen is wellicht een belangrijke oorzaak van die onwetendheid.

x Ga in je gemeente eens langs bij de Gecoro (Ge-

x

x

x TIPS x Wanneer zonevreemde gebouwen een bouwvergunning hebben, stelt er zich niet onmiddellijk een probleem. Maar als je Chirogroep wil (bij)bouwen, dan kan dat niet zomaar. Informeer je grondig bij bevoegde instanties, zoals de Stedenbouwkundige Dienst of dienst Ruimtelijke Ordening van je gemeente en bij de provincie. Ook Locomotief kan je verder helpen.

7

Zie 1.2. En dan nu... ACTIE

x

meentelijke Commissie van Ruimtelijke Ordening). De Gecoro is de adviesraad voor ruimtelijke ordening, die onder andere advies geeft aan de gemeente over wijzigingen van stedenbouwkundige zones. Wil je weten in welke zone je lokaal gelegen is? Vraag een stedenbouwkundig uittreksel op bij het gemeentebestuur. Hierop staat informatie over de algemene bestemming van het perceel volgens het gewestplan of RUP (Ruimtelijk Uitvoeringsplan). Ben je correct gezoneerd? Dan kun je beginnen denken aan (ver)bouwen. Vraag een stedenbouwkundige vergunning (= bouwvergunning) aan bij je gemeente. Om er zeker van te zijn dat het perceel dat je aankoopt niet vervuild is, controleer dan bij aankoop (huur, pacht,...) of de (vorige) eigenaar een bodemattest heeft aangevraagd. Een bodemattest moet door de verkoper aangevraagd worden bij OVAM (de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij). Hou belangrijke papieren zoals een stedenbouwkundig attest, een bouwvergunning en een bodemattest goed bij. De lokalenmap7 van Locomotief komt hierbij van pas.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w Het aanvraagformulier voor een stedenbouwkundig attest op www.ruimtelijkeordening.be.

w Het aanvraagformulier voor een bodemattest op www.ovam.be.

w Vlarempel op www.milieueducatie.be/vlarempel/.

x

x

Die gids loodst je in begrijpelijke taal door de Vlaremverplichtingen en geeft bruikbare antwoorden. Oorspronkelijk ontwikkeld voor scholen, maar bevat ook veel nuttige info voor jeugdlokalen. Surf naar: w www.locomotief.be: klik door naar <> voor info over ruimtelijke ordening. w www.ruimtelijkeordening.be: alle nodige info en een overzicht van werken waarvoor je een bouwvergunning nodig hebt. w www.ovam.be: uitleg over bodemattesten en de aanvraag ervan. Mail naar: w [email protected]: info over stedenbouwkundige vergunningen. w De dienst Ruimtelijke Ordening van de provincie of gemeente. w [email protected]

5.2. Brandveiligheid r van We mogen een kelde n. ale lok en ge en “We hebb en geleden is die . Maar enkele jar en uik br ge rk ke de ordt ze eer (logisch) en w dw an br de or do afgekeurd betreden.” ng, op eigen risico, di lei or do g no l ke en

WAT WETEN WE NU?

Figuur 5: Hebben Chirogroepen een brandverzekering?

IS ER EEN PROBLEEM? Ja.

x 21 % van de Chirogroepen weet niet of ze een x

x

brandverzekering hebben. Groepen die zich zorgen maken om de brandveiligheid van hun lokalen, melden dat soms aan hun gemeente. Soms gaat de gemeente dan over tot sluiting van de lokalen. Groepen denken dan ook twee keer na voordat ze een brandveiligheidsprobleem aankaarten. Brandveiligheid is een gemeentelijke bevoegdheid. Met andere woorden: elke gemeente heeft een ander reglement. De plaatselijke brandweercommandant is verantwoordelijk. De ene is al strenger dan de andere. Een strenge algemene reglementering is geen oplossing want daardoor zouden misschien heel wat jeugdlokalen moeten sluiten.

TIPS x De Chiroverzekering dekt geen brand in je lokalen. Sluit dus zelf een brandverzekering af.

x Met de brochure “De Waterpas” van Locomotief kun

x

x

je nagaan of je lokaal voldoet aan de Locomotiefnormen. Brandveiligheid is hier één aspect van. Kaart het brandveiligheidsthema aan in de jeugdraad of in het gewest. Wellicht zijn jullie niet de enige groep met brandveiligheidszorgen. Vraag aan de jeugdraad/jeugddienst om één en ander over brandveiligheid te organiseren

23

x

x

x

x

24

x x x x x

(bvb. training kleine blusmiddelen en evacuatieoefening, cursus over brandveiligheid, gesprek met de brandweer of een adviserend bezoek van de brandweer aan de jeugdlokalen). De brandweer mag geen lokalen sluiten. Zij geven – na een officieel bezoek – advies aan de burgemeester. Die bepaalt of een lokaal gesloten wordt. Je kunt vragen aan de brandweer om een officieus bezoek te brengen aan de lokalen om advies te geven aan jullie. Je organiseert dat best samen met de jeugdraad. Probeer zelf in te schatten in hoeverre jullie brandweer hiervoor benaderbaar is. Leer blusmiddelen kennen en ze juist gebruiken! Besteed hier in de groep aandacht aan, ook op bivak. Laat de blusapparaten jaarlijks nakijken. Laat jaarlijks de elektriciteit en de gas- en verwarmingsinstallaties keuren door een erkend keuringsorgaan. Zorg voor een alarmsysteem (bv. branddetectoren, verantwoordelijke om de brandweer te verwittigen). Voorzie noodverlichting boven alle uitgangen. Test die jaarlijks. Gebruik een blik als peukenverzamelaar. Gooi geen smeulende peuken in de vuilbak! Nooduitgangen: hou uit- en doorgangen vrij. Bewaar geen brandbaar materiaal in het verwarmingslokaal en hou de ketel vrij. Hou bij de inrichting van het lokaal rekening met brandpreventie (bv. moeilijk brandbare materialen gebruiken).

OM DE BRANDVEILIGHEID VAN JEUGDLOKALEN TE VERBETEREN, VOLSTAAT HET NIET OM: x enkel controle uit te voeren; x vlug wat brandblussers aan te kopen; x allerlei normen en verplichtingen op te legg en; x de behoefte aan behoorlijke infrastructuu verengen tot een kwestie van veilighe id;

r te

x onveilige lokalen te sluiten; x enz.

verantwoordet brandveilig en de nie jn zi n ale lok e oppas“Onz n. Wij moeten nu ve ho sc ge s on op dt lijkheid wor alen eigenlijk meente, die onze lok ge de n va s at pla in sen ken.” brandveilig moet ma

EFFECTIEF WERK MAKEN VAN BRANDVEILIGHEID VERONDERSTELT EEN DOORDACHT BELEID: x waarbij verschillende aspecten even belang-

errijk zijn (advies, controle, middelen, ond steuning, bewustmaking, een totaal infra structuurbeleid,...); elk x waarbij verschillende mensen en instanties ruihun verantwoordelijkheid opnemen (geb speciakers, eigenaars, brandweer en andere listen, gemeente); lijk x waarbij het ieders bedoeling is om uiteinde dmeer, betere en veiliger lokalen voor jeug werk te krijgen.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die bro-

x

x

chure geeft je een meetinstrument voor lokalen van jeugdbewegingen. Zie p. 20-22 voor brandveiligheid. w Veiligheid en betrouwbaarheid op www. locomotief.be. Klik door naar “publicaties” en “van derden”. Brochure over veiligheid en betrouwbaarheid van huishoudelijke elektrische installaties en, gas- en stookolie-installaties. w Huishoudelijke elektrische installaties op http://www.aib-vincotte.be/Data/PDF-Documents/Huishoudelijke%20installaties-revisie-Oktober-2005.pdf. Die brochure geeft technische info over aarding, leidingen, etc. Surf naar http://users.skynet.be/btv.info. Vraag hier de brochure “De elektrische huishoudelijke installatie in klare taal” aan bij Technisch Bureau Verbrugghen (BTV). Mail naar: w De provinciale brandweerscholen voor vorming i.v.m. brandveiligheid op maat van jeugdwerkers: w Antwerpen (PIBA): 03-205 19 50 of [email protected] w Limburg (PLOT-POB): 089-38 42 12 of [email protected] w Oost-Vlaanderen (PBO): 09-342 82 44 of [email protected] w Vlaams-Brabant (PIVO): 02-456 89 48 of [email protected] w West-Vlaanderen (WOBRA): 050-40 57 65 of www.wobra.be

5.3. Inbraak en vandalisme tijdens de probleem dat vooral n ee s on bij is e “Vandalism van onze koer verdwijnt materiaal Er . mt ko or vo k wee nt van fiti op de achterka af gr at sta er en in de beek esgeweer door is er met een loodj oit O . uw bo ge t he ” het raam geschoten.

x Denk bij (ver)bouwen aan de volgende tips: w Als je hieraan begint, beveilig dan het volledige

WAT WETEN WE NU? x

Figuur 6: Werd er ingebroken de laatste vijf jaar? Meer dan de helft van de groepen (57 %) werd de laatste vijf jaar geconfronteerd met inbraak. Van die groepen kreeg 36 % meer dan één keer ongewenst bezoek. Voor ongeveer één op de tien groepen (12,3 %) vormen inbraak en vandalisme een groot probleem. Heel wat groepen brachten zelf aan dat ze veel last hebben van vandalisme.

TIPS x Maak in je groep een aantal afspraken en hou je aan een aantal algemene richtlijnen. w Wie mag binnen en wanneer? w Wie heeft een sleutel van welk lokaal? Heeft oudleiding nog sleutels en waarom? w Controleer de lokalen bij het einde van de activiteiten: zijn alle deuren en ramen op slot? Zorg ervoor dat het onmogelijk is om binnen te kijken in je lokaal. Slingert er nog materiaal rond op het terrein? w Bewaar geen kostbaar materiaal of geld in het lokaal. w Zorg dat de drank altijd op een goed afsluitbare plek wordt opgeborgen. w Graveer de kostbare spullen met de naam van je groep. Dat maakt materiaal minder interessant. w Maak een lijst van de (kostbare) inboedel van je lokaal. Dat maakt de aangifte bij de politie eenvoudiger.

x

lokaal. Een heel stevige voordeur heeft weinig zin als de achterdeur los in haar hengsels hangt. w De beveiliging van de buitenkant primeert. Eens de dieven binnen zijn, geven gesloten binnendeuren alleen maar meer schade. w Zorg voor evenredige kwaliteit. Gebruik geen superslot van € 200 om een deur van € 20 te beveiligen. “De politie, mijn vriend!” w Vraag afwezigheidstoezicht aan bij de politie. Dat is een gratis controle die wordt uitgevoerd als je met je Chirogroep bijvoorbeeld op bivak bent. De politie of stadswachters komen dan langs en laten zelfs een briefje achter met eventuele opmerkingen. w Vraag gratis technopreventief advies op. De preventiecel van de plaatselijke politie komt je dan tips geven om de veiligheid te verhogen. w Doe altijd aangifte bij de politie na inbraak en vandalisme. Extra w Probeer eens zelf inbrekertje te spelen in je eigen lokaal en zoek zo de zwakke punten. w Zorg dat je lokaal kindvriendelijk blijft. w Bespreek het probleem in de jeugdraad of het gewest. Zij kunnen mee nadenken over het probleem.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Surf naar: w www.politie.be: klik door naar “Federale politie”, “Veiligheid en criminaliteit” en “Preventietips”.

“Er

is regelmatig vandali sme op ons terrein, waar de politie weinig aan do et. Ons terrein wor dt regelmatig gebruikt als stortpla ats. Bij de opruim da arvan krijgen we wel veel hulp va n de jeugddienst.”

25

6. BOUWPERIKELEN ONDER DE LOEP

26

6.1. Bouwproces van de lijnbus in afwachting “We gebruiken een oude verbouwingen.”

x Bekijk de huidige situatie: welke middelen hebben jullie? (Financiële middelen, bouwgrond, enz.)

x Maak een droombeeld: wat willen jullie? Welke

WAT WETEN WE NU?

x

x

Figuur 7: Heeft jullie groep in de voorbije tien jaar lokalen (bij)gebouwd? Bouwprojecten eisen veel van een groep. Je moet als leidingsploeg al goed ondersteund worden door ouders, oud-leiding en de gemeente om een bouwproject zonder te veel kleerscheuren te realiseren. x Meer dan één derde van de Chirogroepen (34 %) bouwde tussen 1995 en 2005 lokalen (bij). Daarbij ging het ofwel om de vervanging van oude lokalen, ofwel om het bijbouwen van lokalen vanwege plaatsgebrek. x 18 % van de Chirogroepen plant in de nabije toekomst te bouwen. x De helft van de groepen die (bij)bouwen, kan pas over meer dan twee jaar gebruikmaken van de nieuwe lokalen. Groepen plannen dus duidelijk op lange termijn, zowel voor kasacties als voor de uitvoering ervan. x 22 % van de groepen wil in de nabije toekomst (bij)bouwen, maar kan dat niet door een gebrek aan middelen, ruimte en/of de bouwvergunning.

x

2. Het project concretiseren x Steun inschatten: wat kun je zelf? Wat besteed je

x

TIPS Maak een duidelijk programma bij het bouwen van lokalen.

x

1. Vooraf x Richt een bouwcomité op met onder andere (oud-)leiding, ouders en sympathisanten. Dat comité houdt zich enkel met de bouw bezig en kan bijvoorbeeld werkgroepen maken: bouw, grond, geld, werfopvolging. Als je zelf bouwheer of eigenaar bent: richt dan een vzw op8. 8 9

Zie 2.3. Vzw’s. Zie 6.3. Duurzaamheid en 6.4. Toegankelijkheid.

ruimte heb je nodig en welke eisen stel je eraan? Wat zijn de noden van de groep? Hou rekening met uitbreiding van de groep. Laat je creativiteit en wildste ideeën bovenkomen. Betrek de leden en de leiding hierbij. Bedenk dat dit droombeeld moet worden aangepast. Onderzoek de mogelijkheden: gaan we verbouwen of bouwen? Wie kan ons helpen? (Gemeente, parochie, ouders, jeugdraad, private eigenaars, scholen, brouwers, enz.) Willen we de lokalen verhuren? Gewenst bouwproject: beslis of je bijbouwt, een nieuwbouw plaatst of iets koopt. Bedenk dat niet alles onmiddellijk gerealiseerd moet worden. Als je met een architect werkt, zorg er dan voor dat hij of zij openstaat voor ideeën van jongeren en het jeugdwerk wat kent. Ga het gesprek aan, leg je plan uit, specificeer je programma en laat de architect binnen jullie concept een ontwerp maken. Probeer een toegankelijk en duurzaam lokaal te bouwen9. Bespreek je plannen met de brandweer en eventueel met een duurzaamheidsambtenaar van de gemeente/intercommunale. Dat voorkomt dat je achteraf veel geld moet steken in aanpassingen voor bijvoorbeeld brandveiligheid.

x

uit? Hoeveel vrijwilligers heb je? Ga na welke talenten je in huis hebt. Lopen er elektriciens, architecten of loodgieters rond bij de ouders, leiding, vrienden? Overschat je ploeg niet. Kun je samenwerken met scholen, beroepsopleidingen, bedrijven? Ga na of je ergens aan tweedehandse bouwmaterialen kunt geraken. Inkomstenraming: denk na over mogelijke acties en maak een inschatting van de inkomsten hiervan. Ga na of je een beroep kunt doen op subsidies of een lening. Kostenraming: bekijk samen met de architect wat de eerste plannen allemaal zullen kosten. Probeer de kostprijs van verschillende bouwopties te verkrijgen. Te realiseren bouwproject: op basis van dat alles moeten er keuzes gemaakt worden (concept? materialen? doe-het-zelf? lening? samenwerkingen?). Stel nu een fasering op van de bouwwerken en werk een concrete timing uit. Schat in hoe lang het werk

27

zal duren en weet dat dat altijd een onderschatting is van de tijd die je nodig zult hebben. Laat het bouwcomité samen met de architect zorgen voor de bouwaanvraag, het uitvoeringsdossier, de raming, de offertes, enz.

3. Uitvoering en opvolging Het bouwcomité moet vanaf dan heel wat zaken coördineren en opvolgen: x Overleg met architect, aannemer(s) en leidingsploeg x Opvolging en aanpassing van het kostenplaatje x Timing en wijzigingen aan de planning x Verzekering van vrijwilligers en veiligheidsvoorzieningen x Leden en ouders erbij betrekken x ...

x Zorg ervoor dat je werking zo weinig mogelijk lijdt x

28

onder het bouwproject Vergeet ook niet de omgeving (leden, ouders, buurt, jeugdraad, enz.) regelmatig te informeren over het verloop. Op die manier voelt iedereen zich meer betrokken en kun je meer hulp verwachten.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w Praktische gids voor als u binnenkort gaat

w

bouwen of verbouwen op http://www.energiesparen.be/documenten/brochure_energieprestatie.pdf. De Steenworp op www.chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief geeft suggesties voor bouwmaterialen.

6.2. Bouwcenten “De

alles.“ Gemeente betaalt

WAT WETEN WE NU? Spijtig genoeg gaat dat niet in elke gemeente zo gemakkelijk. Hoe komen groepen dan wel aan het geld voor hun bouwproject?

% Subsidiëring door de parochie

24,9

Subsidiëring door de gemeente

76,6

Opbrengst van eigen kasacties

78,0

Gebruik van reserve in de groepskas

53,8

Giften van privépersonen

20,1

Renteloze lening

17,2

Afsluiten van lening met rente

4,4

Andere geldopbrengst

8,8

Totaal

285 Tabel 7: Hoe geraakten jullie aan het nodige geld? 10

De twee belangrijkste geldbronnen zijn de gemeente en de eigen kasacties: x De eigen kasacties zijn zeer divers: een fuif, 24 uren Chirowerking, een pannenkoekenslag, kerstgezangen, enz. Het lastige is de financiële onzekerheid en de tijd die erin kruipt. Er zijn natuurlijk altijd geluksvogels: een groep won € 2 500 met een tv-spel. x Op welke manier de gemeente ondersteunt, is natuurlijk afhankelijk van gemeente tot gemeente. Meestal bestaat de gemeentelijke ondersteuning uit subsidies. Ook biedt de gemeente vaak materiële ondersteuning of steun in grondaankopen en renteloze leningen.

x Surf naar: w www.cjt.be: het Centrum voor

w w

Jeugdtoerisme biedt ondersteuning als je je lokalen gaat verhuren. www.livios.be: voor info over het bouwproces en de bouwsector. www.premiezoeker.be: voor een overzicht van alle (ver)bouwpremies per gemeente.

% € 1 - € 3 000

24,5

€ 3 000 - € 15 000

20,0

€ 15 000 - € 40 000

17,0

€ 40 000 - € 80 000

14,0

> € 80 000

24,5 Tabel 8: schatting totale som van de bouwkosten

Wat opvalt, is dat er met zeer verschillende bedragen wordt (bij)gebouwd: x 45,5 % van de groepen blijft onder de € 15 000. x 24,5 % bouwt voor meer dan € 80 000.

10 Groepen konden meer dan 1 antwoord geven op deze vraag.

NAAM: CHIRO ZANDBERG Aantal leden: Een veertigtal, ver spreid over drie afdelinge n Bouwproject: De groep is uit de vroegere

, HARELBEKE

lokalen in een schoolgebo uw gezet. Ze kreeg een terrein van de gemeen te. Een firma maakte twee chalets die door vrijwilligers kaar gezet en afgewerkt wo in elrden. De ene chalet besta at uit vier lokalen en een san blok, de tweede chalet he itaireft een opslagruimte voo r materiaal en een extra lok Duur: Problemen met huisvesting aal . bestonden al langer, pas sin ds eind 2003 waren er con crete plannen. Nu nog aan het werk. Kostenplaatje: Naar schatting 2 000 000 oude Belgische fra nken, waarschijnlijk ietsje Het stadsbestuur betaalt meer. vijftig procent van de bin ne ngebrachte facturen. De had een stevige spaarpot gro ep en vulde die aan met de op brengst van een aantal act onder andere een wijnverko ies, op. Er werd ook om steun gevraagd aan het bisdom. Verloop: Wanneer de groep uit hu n lokalen werd gezet, was dat een breekpunt; het wa stoppen of een eigen lokaal s bouwen. Er werd uitgekek en naar verschillende mo heden, een groot probleem ge lijk was het tekort aan ‘bouw vakkers’ in de leidingsploe voormalige meisjesgroep. g van de Onder het terrein liggen kok ers van Aquafin, die te alle bereikbaar moeten zijn. Da n tijd e t zorgde ervoor dat het fiat van het stadsbestuur en Aq lange tijd op zich lieten wa uafi n chten. De firma kreeg de opdracht om chalets te bo volgens de wensen van de uw en groep, die de ‘bouwpakke tten’ dan in elkaar moest zet afwerken. ten en Struikelblokken: De bewoners van de buurt waar het nieuwe Chiroterrein kwam, waren niet tevreden. Door de ligg ing boven de kokers van Aq uafin mocht het lokaal bo dien geen gemetselde con venstructie zijn. Tips: Bestudeer goed alle mogelijk heden: er was de mogelijk heid gratis containers ove te nemen van een andere r groep, maar die zouden no oit als volwaardig lokaal kunnen dienen. Maak ook een go ede raming van de kosten : de effectieve kosten ligg een beetje hoger dan voo en altijd raf gepland. Ga na op ho eveel vrijwilligers je kunt het begin is iedereen entho rek enen: in usiast, maar het is een pro ject van langere duur en da enthousiasme niet altijd eve n is het n gemakkelijk vol te houd en.

TIPS Een bouwproject is hoe dan ook duur. Probeer zoveel mogelijk verschillende geldbronnen te gebruiken.

x 1. Overheid x De meeste gemeenten voorzien in hun jeugdwerk-

x x

beleidsplan verschillende manieren om jeugdverenigingen financieel te ondersteunen. Bovendien zijn er al enkele keren extra middelen gegaan naar jeugdruimte. Sommige gemeentes geven een renteloze- of rentearme lening aan jeugdgroepen. Naast financiële steun kan de gemeente ook infrastructuur ter beschikking stellen, door bv. grond te kopen, een nieuwbouw te plaatsen of een bestaand

x

x

x

gebouw te verhuren. Er bestaan verschillende systemen om dat soort overeenkomst te sluiten met de gemeente. Je kunt bij intercommunales11 tegemoetkomingen krijgen als je energiezuinige investeringen doet. Informeer bij de provinciale jeugddienst naar ondersteuningsmogelijkheden. Sommige provincies geven premies voor bijvoorbeeld dakisolatie of regenwater(recuperatie)systemen12. Brusselse Nederlandstalige jeugdverenigingen kunnen terecht bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie Brussel (www.vgc.be). Krijgen jullie geen ondersteuning van de gemeente? Kaart het probleem aan in de jeugdraad of bij de opmaak van het volgende jeugdwerk-

11 Een intercommunale is een vereniging van gemeenten, waarvan ook de staat, een provincie of particulieren lid kunnen zijn, met een gemeenschappelijk doel van algemeen belang (in het bijzonder het beheer van nutsbedrijven). 12 Zie 7.2. Duurzaamheid.

29

beleidsplan (JWBP). De opmaak van het JWBP, dat de gemeente om de drie jaar opstelt, is dé kans om middelen te vragen voor jeugdlokalen. Op dat moment plant de gemeente namelijk de verdeling van haar middelen voor jeugdbeleid.

2. Acties en opbrengsten uit de groep x Voor je met kasacties begint, stel je best een begro-

x

x

30

ting op. Je schept er vertrouwen mee bij ouders, schenkers en sympathisanten. Ook een voorstelling van jullie bouwproject kan daarbij helpen. Originele kasacties kunnen jullie ongetwijfeld zelf bedenken. Maar heb je er al aan gedacht om jullie nieuwe lokaal te verhuren?13 Zo kun je ook achteraf nog geld recupereren. Druk de kosten door zelf mee te helpen, bevriende vakmensen te zoeken en op zoek te gaan naar goedkoop materiaal. Bespaar niet op de kwaliteit. Te vaak herstellen kost uiteindelijk meer.

3. Andere ondersteuning x Chirojeugd-Vlaanderen vzw is erkend door de over-

x

x x

x

heid om giften te ontvangen en die voor de schenker fiscaal aftrekbaar te maken. Als Chirogroep kun je daar gebruik van maken. Voordelen zijn dat jullie geen administratieve rompslomp hebben en dat ouders en oud-leiding sneller geneigd zijn te storten als de giften fiscaal aftrekbaar zijn. Probeer samen te werken met beroepsopleidingen, beroepsscholen en VDAB-opleidingen. Op die manier kun je bepaalde werken degelijk en gratis laten uitvoeren. Ga na of er in de buurt zulke scholen zijn en of zij geïnteresseerd zijn om samen te werken. Ga na wat giften, een obligatielening of een lotingsysteem voor jullie kunnen betekenen. En als dat allemaal nog niet volstaat, zijn er natuurlijk altijd nog leningen, of kunnen jullie je laten sponsoren. Bekijk grondig de voor- en nadelen hiervan. Betrek ouders, oud-leiding, parochie en bevriende organisaties zo goed mogelijk bij jullie project.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w De Geldslag op www.chiro.be/lokalen.

w

Die brochure van Locomotief geeft een overzicht van financiële mogelijkheden bij het (ver)bouwen van jeugdlokalen. Info over fiscaal aftrekbare giften en het projectformulier op www.chiro.be/formulieren.

13 Zie 6.2. Verhuur van lokalen.

w Het Seinhuisje op www.chiro.be/lokalen. Die

x

brochure van Locomotief geeft informatie over steun die je van de gemeente kunt krijgen. Surf naar: w www.premiezoeker.be: voor een overzicht van alle (ver)bouwpremies per gemeente. w www.cjt.be: het Centrum voor Jeugdtoerisme biedt ondersteuning bij het verhuren van je lokalen. w www.energiesparen.be: voor een bundeling van premies en subsidiemogelijkheden die te maken hebben met het sparen van energie. w www.bouworde.be: is jouw Chirogroep ook gericht naar specifieke doelgroepen (gehandicapten, migranten, laaggeschoolden,...), dan kun je bij de Bouworde aankloppen voor hulp bij het leefbaar(der) maken van jullie lokalen. w www.kbs-frb.be: de Koning Boudewijnstichting heeft regelmatig projecten lopen waarop verenigingen kunnen intekenen. De mogelijkheden zijn wisselend: sommige projecten zijn eenmalig, andere worden verschillende jaren herhaald. w www.vhm.be: sociale huisvestingsmaatschappijen moeten goede, degelijke en betaalbare huisvesting voorzien voor de minderbedeelden in onze maatschappij, op een manier die voor alle betrokkenen een meerwaarde betekent. De Vlaamse Overheid (AROHM Woonbeleid) en de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij (VHM) stimuleren hierbij een geïntegreerde aanpak. Het voordeel is dat een ploeg jongeren via dergelijke samenwerking kan terugvallen op de deskundigheid van de technische dienst van die huisvestingsmaatschappij. Op www.vhm.be vind je adressen van sociale huisvestingsmaatschappijen bij jou in de buurt. Ook de gemeente kan mee helpen zoeken naar een geschikte locatie voor een dergelijk project en beschikt vaak over de nodige contacten en belangen bij de socialehuisvestingssector. w www.antiracisme.be: het Federaal Impulsfonds voor het Migrantenbeleid financiert onder andere projecten voor “investeringsuitgaven voor infrastructuur ten behoeve van jongeren van vreemde nationaliteit of herkomst van 6 tot 25 jaar.” Die subsidies zijn voorbehouden voor verenigingen die werken met achtergestelde en/of allochtone jongeren. Jaarlijks kunnen die groepen een aanvraag doen bij het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding dat dit impulsfonds beheert.

NAAM: CHIRO PIUS X, MECHELE

N

Aantal leden: Een vijftigtal, verspreid over vijf afdelingen en acht leiders Bouwproject: De groep had houten lokalen die afkomst

ig waren van een bouwwerf en die zo’n vijftig jaar oud waren. Ze koz en voor zes even grote lokalen uit steen die allemaal een buitendeur hebben, er is dus geen gang. Er is ook een zolder. De lokalen bevinden zich op terreinen van de parochie, waarmee ze samen een vzw hebben opgericht. De groep is contractueel zeker van haa r lokalen voor de komende negen jaar . Duur: Bijna vijf jaar geleden ontstonden de eerste plannen, ondertussen zijn ze al zo’n anderhalf jaar aan het bouwen. Kostenplaatje: Er werd duchtig gespaard en geld ingezameld met extra acti viteiten. De gemeente zorgde ook voor subsidi es en er werd een beroep gedaan op ouders om renteloze leningen aan te gaan. Verloop: Plannen maken en bouwen verliep normaal. Alleen werd het metselw erk van de ruwbouw door de aannemer verk eerd ingeschat, waardoor alles lang er duu rde en meer kostte.

Struikelblokken: De buitendeuren, die op

maat gemaakt zijn, gaan naar bin nen open terwijl de brandveiligheidsvoorsc hriften zeggen dat ze naar buiten mo eten opengaan. Het is bang afwachten, want een negatief oordeel van de gemeen ted iens ten zou een enorme extra kost betekenen. Tips: Let goed op de kostprijs en weet dat aannemers wel eens langer moeten werken dan gepland, wat weer extra geld kos t. Probeer zelf zoveel mogelijk te doe n, maar laat vakwerk ook over aan vakmensen, bijv oorbeeld het leggen van een dak . Den k ook goed na over hoe je je groep onderdak bied t tijdens de bouwwerken.

6.3. Verhuur van lokalen

een groep daartoe verplicht door de eigenaar. Andere groepen verplichten zichzelf omwille van financiële redenen. Die extra bron van inkomsten is voor groepen natuurlijk het grootste voordeel van lokalenverhuur.

s lokaal tjes zijn en mag on ne es all et mo uur “Door verh n.” niet ingericht worde

TIPS x Zet als groep eerst de voor- en nadelen op een rijtje.

WAT WETEN WE?

Bijvoorbeeld:

% Weekends

32

Bivakplaats

13 Tabel 9: Verhuur van lokalen

Ongeveer één derde van de groepen (32 %) verhuurt haar lokalen voor weekends, 13 % verhuurt haar lokalen voor bivakken. Het verhuren van de lokalen is niet altijd de eigen keuze van de groep zelf. Soms wordt

Voordeel w Extra inkomsten Nadelen w Minder vrijheid, want andere groepen gebruiken de ruimte ook w Andere groepen die de gewone Chirowerking verstoren w Verhuur geeft een aantal verplichtingen.

31

x Bespreek met de leidingsploeg (+ VB en/of ouderco-

x x

x

x x

x

32

x

mité) op welke manier en hoe vaak je de lokalen wilt verhuren. Stel een huurovereenkomst en een huishoudelijk reglement op, waarin duidelijke afspraken staan. Zorg ervoor dat de lokalen (brand)veilig zijn en wettelijk in orde. Zonder een gunstig brandpreventieverslag en een goede verzekering kun je je lokaal niet met een gerust gemoed verhuren. Hou de lokalen netjes: een huurder zal weinig respect hebben voor de lokalen als ze smerig verhuurd worden. Voorzie voldoende sanitair, een grote keuken en een goede elektrische installatie, die voldoende zwaar is. Als je je lokalen slechts sporadisch wilt verhuren, kun je best informeren bij de gemeentelijke jeugddienst. Occasioneel verhuur valt namelijk onder gemeentelijke regelgeving. Sinds 2004 bestaan er 2 nieuwe decreten van de Vlaamse overheid, die het ondersteunen, erkennen en subsidiëren van bivakhuizen regelen. Als je je lokalen op regelmatige basis wilt verhuren als weekend- en/of bivakplaats, kun je nu erkenning aanvragen bij de Vlaamse overheid. Erkenning is niet noodzakelijk om te mogen verhuren, maar ze geeft wel recht op Vlaamse subsidies. Erkenningscriteria zijn onder andere brandveiligheids- en basishygiënenormen. Het Centrum voor Jeugdtoerisme (CJT) ondersteunt groepen die hun lokalen willen verhuren. Het CJT biedt ook financiële ondersteuning (in de vorm van een lening) in ruil voor de mogelijkheid om in het nieuwe gebouw jeugdbivakken te boeken. De lening bedraagt maximaal € 12 500. Het lokaal moet minstens 75 dagen beschikbaar zijn voor verblijven. Er worden overeenkomsten gemaakt tussen de eigenaar, de groepsleiding en het CJT.

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Surf naar: w www.cjt.be: het Centrum voor Jeugdtoerisme is

w

de ondersteuningsorganisatie voor alle centra waar jongeren in groep kunnen verblijven. Je kunt hier als Chirogroep terecht met alle vragen i.v.m. lokalenverhuur. Het CJT biedt ook begeleiding om je lokaal om te bouwen tot verhuurplaats. www.chiro.be/lokalen: klik door naar “Te huur of niet te huur” voor een samenvatting van de brochure “Bouwen aan een bivakhuis” van het CJT.

x

x

Die brochure geeft een overzicht van de technische vereisten waaraan je lokaal als bivakplaats best voldoet (je lokaal sporadisch verhuren is nog iets anders dan als bivakhuis.). w www.steunpuntjeugd.be/themas/jeugdtoerisme/ wetgeving: voor een overzicht van provinciale subsidiereglementen over lokalenverhuur en meer info over de wetgeving op jeugdtoerisme. Download: w De brochure “Een nieuwe regelgeving voor jeugdverblijfcentra en jeugdherbergen in Vlaanderen” op http://www.cjt.be/pdfs/toerisme_def.pdf: informatie voor als je je lokaal wilt laten erkennen en subsidiëren. w De uitvoeringsbesluiten van het decreet ‘Toerisme voor allen’ op www.steunpuntjeugd.be/docs/ jeugdt-TVA-UB-verblijven.pdf. Hierin vind je de erkenningsvoorwaarden, de subsidievoorwaarden, de brandveiligheidsnormen, de hygiënische minimumnormen en de classificatienormen voor de opdeling van de verblijven in types. Mail naar: w [email protected] w [email protected]: voor meer info om een lening aan te vragen bij het CJT.

erking, met de speelpleinw delen onze lokalen s kunnen n niet als bivakplaat ale lok ze on e w r oo nmogewaard een grote inkomste e w en ez rli ve o Z verhuren. lijkheid.”

“We

7. AANDACHTSPUNTEN

33

We willen graag over twee thema’s, die in het lokalenonderzoek niet aan bod kwamen, nog wat tips meegeven: toegankelijkheid en duurzaamheid. Waarom? Omdat we het belangrijk vinden dat Chirolokalen – in de mate van het mogelijke – toegankelijk en duurzaam zijn. Een lokaal achteraf ombouwen tot een toegankelijk en duurzaam gebouw is duurder en moeilijker dan beide thema’s bij de start van het bouwproces mee op te nemen.

x Surf naar: w www.toegankelijkreizen.be: bij het infopunt

w

7.1. Toegankelijkheid Hoe kun je ervoor zorgen dat ook je Chirolokaal toegankelijk is voor iedereen? Met andere woorden: dat alle voorzieningen in je lokaal voor iedereen bereikbaar, betreedbaar, bruikbaar en begrijpbaar zijn – ook voor mensen met een handicap.

w

w TIPS x Neem aandachtspunten over toegankelijkheid op

34

x

x

voor het bouwproject volledig is uitgetekend. Zoek het antwoord op de volgende vragen: w Hoe komen mensen bij het lokaal? w Hoe komen ze erin? w Hoe verplaatsen ze zich in het lokaal? w Hoe bereiken ze de verschillende verdiepingen? w Hoe gebruiken ze de inrichting? Dat vraagt onder andere van looproutes voldoende vrije doorgangsbreedte en -hoogte, een toereikende vrije ruimte om te keren, een gelijkmatig loopoppervlak en een eenvoudige overbrugging van hoogteverschillen. Het Centrum voor Toegankelijkheid van de provincie Antwerpen geeft vorming, begeleiding en advies over het toegankelijk maken van gebouwen, ook aan jeugdgroepen. Je kunt met je bouwplan naar hen toestappen en hen advies laten geven.

w

w

w WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w “Richtlijnen voor de inrichting van gebouwen

w

toegankelijk voor het publiek” op de site van het Centrum voor Toegankelijkheid van provincie Antwerpen op www.provant.be/welzijn/themas/ toegankelijkheid/TOEGANKELIJKHEID.HTML. Klik door naar “Advies” en “Architecten”. Infofiches met technische richtlijnen, die ook nuttig zijn voor de architect, de aannemer of andere bouwpartners op www.toegankelijkreizen.be/fileadmin/bestanden/docs/fiches_tr.pdf.

toegankelijk reizen kun je terecht voor informatie rond toegankelijkheidsvereisten voor gebouwen. www.achilles-vzw.be: Achilles is een jeugdwerkorganisatie die het inclusief jeugdwerk(beleid) ondersteunt én zich richt op doelgroepspecifiek jeugdwerk voor kinderen en jongeren met een handicap. Achilles probeert onder andere de fysieke toegankelijkheid voor kinderen en jongeren met een handicap tot het jeugdwerk te bevorderen. Je kunt bij hen terecht voor tips en informatie. www.provant.be/welzijn/themas/toegankelijkheid/TOEGANKELIJKHEID.HTML voor meer info over het aanbod van het Centrum voor Toegankelijkheid van de provincie Antwerpen. www.vfj.be om de brochure Infrastructuur aan te vragen. Die brochure op maat van jeugdhuizen geeft zowel uitleg over het wettelijke aspect als handige tips, onder andere over toegankelijkheid. www.toegankelijkheidsbureau.be: het Toegankelijkheidsbureau heeft een informatiecentrum met documentatie over woningaanpassing, hulpmiddelen, voorzieningen voor ouderen en personen met een handicap, aanpasbaar bouwen en toegankelijkheid. Je kunt er zelf informatie komen opzoeken maar ook telefonisch of schriftelijk je vragen stellen. Mail naar [email protected]. http://users.skynet.be/ipw/ato.htm: het Adviesbureau Toegankelijke Omgeving (ATO) adviseert bouwheren en ontwerpers over toegankelijkheid. Je kunt bij ATO terecht voor: algemene richtlijnen voor toegankelijk bouwen, aanpassingsmogelijkheden en hulpmiddelen, aanpasbaar bouwen, subsidies,... Mail naar [email protected]. www.westkans.be: Westkans vzw wil in het bijzonder binnen de provincie West-Vlaanderen bijdragen tot de realisatie van een integraal toegankelijke omgeving en meer gelijke kansen voor iedereen. De vereniging staat in voor het opmaken en afleveren van inventarisaties, technische adviezen en effectenrapporten op het terrein van onder andere fysieke toegankelijkheid.

7.2. Duurzaamheid Duurzaam bouwen wil enerzijds zeggen dat je een constructie bouwt die sterk en stevig is, én lang meegaat. Anderzijds houdt het ook in dat je op zo’n manier bouwt dat je voor de huidige én toekomstige generaties een gezonde, ecologische en sociaal aanvaardbare leefomgeving creëert en bewaart. Maar kost dat niet allemaal teveel? En levert dat wel iets op?

w

w

TIPS x Zoek het juiste evenwicht en zet de voor- en nadelen

x

x

op een rijtje. Ga na wat voor jullie een zinvolle investering is: w Brengt zonne-energie voldoende op? w Is een regenwaterput voor de spoeling van de toiletten zinvol? w Hout of staal? Staal gaat langer mee, hout ziet vaak af en moet onderhouden worden. Denk bij een bouwproject bijvoorbeeld aan: w Richt je ramen naar het zuiden. Zo krijg je gratis verwarming bij zonlicht. w Denk aan de compactheid. Probeer zo goed mogelijk een kubus- of bolvolume te benaderen. Hoe minder uitsprongen, hoe minder isolatie, hoe minder leidingen en hoe minder verwarming ook. Door één lokaal te verwarmen, warm je namelijk automatisch de andere op. w Denk aan waterrecuperatie. Gebruik regenwater voor wc’s en om schoon te maken. w Hou de leidingen zichtbaar in plaats van ze weg te werken achter pleisterlagen. w Hergebruik materialen uit andere bouwprojecten. De investeringen bij duurzaam bouwen liggen vaak hoger dan bij klassiek bouwen. Op termijn kun je echter heel wat geld terugwinnen. Zo zal iemand die duurzaam bouwt misschien heel wat geld stoppen in een goede isolatie maar dat zorgt wel voor een lagere energierekening.

w

w

x Surf naar: w www.dialoog.be: die organisatie werkte het

w

w

w

w

WAAR VIND IK INFORMATIE? x Download: w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen.

w

Die brochure van Locomotief geeft bruikbare suggesties voor (duurzame) bouwmaterialen. Bewust duurzaam bouwen op www.locomotief.be. Klik door naar “Publicaties” en “Van derden”. Die brochure van het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en

w

w

Wonen (VIBE) is een initiatief van de vijf Vlaamse provincies. Vlarempel op www.milieueducatie.be/vlarempel/. Die gids loodst je in begrijpelijke taal door de Vlaremverplichtingen en geeft bruikbare antwoorden. Oorspronkelijk ontwikkeld voor scholen, maar bevat ook veel nuttige info voor jeugdlokalen. Ecospotfiches op www.ecospot.be/resources/ EcoSpotFiches.PDF: EcoSpot is een initiatief van Ecolife in samenwerking met de Vlaamse jeugdhuisfederaties. Die fiches geven concrete tips voor een milieuvriendelijker jeugdhuis, maar zijn ook toepasbaar op een Chirolokaal. Voorbeelden en tips over rationeel energiegebruik op www.gedis.be (Gemeentelijk Samenwerkingsverband voor Distributienetbeheer). Klik door naar “rationeel energiegebruik”. Tips voor energiebesparing op www.energiesparen.be. Klik door naar “Tips”.

w

w

project “Isoleer je rijk” uit. Een jeugdwerking met (ver)bouwplannen kan gratis advies en ondersteuning krijgen om het lokaal energiezuinig in te richten. Mail naar [email protected]. www.verdraaidewereld.be: klik door naar “Duurzame tips” voor praktische tips rond duurzaamheid in je Chirowerking. www.vibe.be: de site van het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen (VIBE) geeft heel wat info over duurzaam (ver)bouwen. www.vfj.be om de brochure Infrastructuur aan te vragen. Die brochure op maat van jeugdhuizen geeft zowel uitleg over het wettelijke aspect als handige tips, onder andere over duurzaamheid. www.ovam.be: vraag bij OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse gewest) een gratis energie-audit aan. www.energiesparen.be: klik door naar “subsidies” voor een opsomming van subsidies voor rationeel energiegebruik. www.bouwwijzer.be: met de BouwWijzer kun je, ook als vereniging, bouwplannen of woningen doorlichten op het vlak van energieverbruik, waterverbruik en duurzame materialen. www.ecospot.be: meet het milieugedrag van je groep. Het meetinstrument is ontwikkeld voor jeugdhuizen, maar is toepasbaar op Chirolokalen. www.milieuadvieswinkel.be: info over alle aspec-

35

w

w

w

ten van milieuvriendelijk leven en wonen. www.architectenhuis.be: die duurzame architecten werken nauw samen met VIBE voor duurzame bouwprojecten. www.jeromweb.be bundelt Natuur- en Milieueducatiemateriaal en -informatie, en geeft een overzicht van subsidiemogelijkheden. www.waterloketvlaanderen.be: het Waterloket is het Vlaams informatiepunt over duurzaam omgaan met water.

NAAM: CHIRO ITEGEM 36

Aantal leden: Een honderdtal op zondag, vers preid over zes afdelingen Bouwproject: De oude lokalen werden afge broken. Er

kwam een nieuwe fundering met daarop een lokaal dat bestaat uit drie delen: twee gebouwen met een bov enverdieping, met daartussen een verandastructuu r. Duur: Begonnen in 1998, nu in de eindfase

Kostenplaatje: Zo’n 3 000 000 oude Belgisch e franken, voo

r een deel zelf betaald met de opbrengst van eetfestijnen, een dee l gemeentelijke subsidies en de rest wordt afbetaald met een renteloze lening bij de gem eente. Verloop: Eerst werd een architect gezocht, dan werd het beste plan gekozen. Er war en problemen met het Bijzonder Plan van Aanleg (BPA). Het lokaal zou een zon evre emd gebouw zijn, waardoor alles zo’n twe e jaar vertraging opliep. Een persact ie zorgde ervoor dat er eindelijk schot in de zaak kwam. Toen pas begonnen de bou wwerken, die niet erg snel vorderden omdat er met vrijwilligers gewerkt werd. Struikelblokken: Er was onduidelijkheid ove r wie er zou komen metselen. Het was gevraagd aan de VDAB, maar dat ging uiteindelijk niet door. Er werd een aannemer bij gehaald, die de klus voor een rede lijke prijs heeft geklaard. Tips: Zorg dat je in orde bent met vergunninge n.

8. PARTNERS

37

We kunnen voor nieuwe lokalen. hebben al een plan grond en bijleggen, maar de uk st t oo gr el he n zelf ee werken bepaald de parochie en die de lokalen zijn van willen zal uiteindelijk wel te en me ge De e. niet me parochie.” m is dus vooral de helpen. Het problee

“We

Locomotief ijvert voor een beter jeugdlokalenbeleid, biedt informatie en vorming aan, en kan op allerlei manieren het jeugdwerk ondersteunen bij lokalenproblemen. Ondanks haar site, de talrijke brochures, en de bekendmakingsacties via Chirojeugd Vlaanderen, blijft het samenwerkingsverband Locomotief zo goed als onbekend bij Chirogroepen.

WAT WETEN WE NU? De gemeente is een belangrijke actor in de lokalenproblematiek. Heel wat Chirogroepen zitten in gemeentelijke lokalen en spelen op gemeentelijke terreinen. De gemeente biedt ook regelmatig financiële en materiële hulp bij verbouwingswerken, kleine reparaties, huur- en energiekosten. De meeste Chirogroepen weten waarvoor ze kunnen aankloppen bij de gemeente. 93 % is vertegenwoordigd in de gemeentelijke jeugdraad. 70 % van de groepen is tevreden over het functioneren van de jeugddienst. Toch vindt maar 30 % dat hun gemeente een goed lokalenbeleid voert.

38

De parochie blijft een belangrijke speler in het lokalenverhaal. Het grootste deel van de Chirolokalen is parochiaal bezit. Toch is ze geen grote geldschieter. Dat kan liggen aan het feit dat het moeilijker is voor een parochie om geld te schenken dan om gebouwen te laten gebruiken. De band tussen Chirogroep en parochie lijkt goed. De proost is meestal (70 %) begaan met de Chirogroep en haar lokalen. Iets minder dan de helft van de Chirogroepen zetelt in de parochieraad. Eén vierde van de groepen weet niet met welke vragen ze bij de parochie terecht kan. Een derde van de groepen zegt veel steun te krijgen van de parochie. 43 % van de groepen is hier niet mee akkoord.

De Chirostructuur (gewest, verbond, nationaal) is iets bekender. Ze zorgt onder andere voor vorming, beleidsbeïnvloeding en concrete ondersteuning. Chirogroepen verwachten veel van hun koepelstructuur, voornamelijk het bieden van informatie. Vreemd genoeg blijken Chirogroepen niet goed vertrouwd te zijn met het aanbod van de Chirostructuur en doen ze er niet vaak een beroep op.

TIPS x Denk niet dat je er alleen voor staat! En denk niet

x

x

x

x

x

x x

dat je het als Chirogroep alleen aankunt. Ga actief op zoek naar steun in je omgeving (ouders, oudleiding, parochie, kerkfabriek, gemeente, gewest, verbond, Locomotief, commissie Jeugdbeleid). Ga na wie binnen de leidingsploeg, oud-leiding of ouders het best geplaatst is om je lokalendossier op te volgen. Leer de ondersteuning van mogelijke partners kennen. Ga langs bij de gemeentelijke jeugddienst, de parochie of de kerkfabriek om te horen wat zij voor jou kunnen doen. Investeer in de gemeente en de parochie. Als jouw groep een actief lid is van de parochieraad en de jeugdraad, zal het duidelijker zijn wat zij voor jou kunnen doen. Bovendien zullen zij dan sneller geneigd zijn om jullie te helpen. Kaart je lokalenprobleem aan in de jeugdraad of bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan (JWBP). De opmaak van het JWBP, dat de gemeente om de drie jaar opstelt, is dé kans om middelen te vragen voor jeugdlokalen. Op dat moment plant de gemeente namelijk de verdeling van haar middelen voor jeugdbeleid. Soigneer je ouders en oud-leiding. Gebruik hun contacten en competenties. Je hebt soms meer verzamelde krachten dan je denkt. Bestel gratis de Locomotiefbrochures via lokalen@ chiro.be. Surf naar www.locomotief.be voor heel wat achtergrondinfo over jeugdwerklokalen.

GELOOF IN DE CHIRO! De Chirostructuur kan meer voor je groep betekenen dan je misschien denkt. x Contacteer je regionaal secretariaat of spreek iemand van het gewest/verb ond aan om te horen welke ondersteuning de Chiro biedt op het vlak van lokalen. x Ook de aanspreekpunten van het nation aal secretariaat kunnen je verder help en. Aarzel niet om ons te contacteren. w Problemen met je lokalen? [email protected]. w Vragen over de jeugdraad? [email protected]. w Meer weten over verzekeringen? [email protected]. w Je lokalen verhuren? [email protected]. w Een juridisch probleem? [email protected].

erd van een ze lokalen gerenove on t ef he te en me “De ge stprijs kennen lokalen, maar de ko krot tot iets betere we niet.”

39

INTERESSANTE CONTACTGEGEVENS NATIONAAL CHIROSECRETARIAAT

VLAAMSE JEUGDRAAD

Chirojeugd-Vlaanderen vzw Kipdorp 30, 2000 Antwerpen tel. 03-231 07 95 [email protected] www.chiro.be

02-551 13 80 [email protected] www.vlaamsejeugdraad.be

REGIONALE CHIROSECRETARIATEN x Regio Antwerpen (verbonden Antwerpen, Mechelen, Kempen) Kipdorp 30, 2000 Antwerpen 03-231 07 95 [email protected]

40

x Verbond Limburg Vaartstraat 14, 3500 Hasselt 011-21 22 56 [email protected]

x Regio Oost-Vlaanderen (verbonden Roeland, Reinaert, Heuvelland) Hoefslagstraatje 1, 9000 Gent 09-225 52 80 [email protected]

x Regio Vlaams-Brabant (verbonden Brussel, Leuven) Kolenmarkt 85, 1000 Brussel tel. 02-502 93 50 [email protected]

x Verbond West-Vlaanderen Delaerestraat 16, 8800 Roeselare 051-20 25 20 [email protected] www.Chirowvl.be

LOCOMOTIEF 02-551 13 79 [email protected] www.locomotief.be

CENTRUM VOOR JEUGDTOERISME (CJT) 02-209 03 00 [email protected] www.cjt.be

STEUNPUNT JEUGD 02-551 13 50 [email protected] www.steunpuntjeugd.be

VERENIGING VLAAMSE JEUGDDIENSTEN EN -CONSULENTEN (VVJ) 03-821 06 09 [email protected] www.vvj.be

PROVINCIALE JEUGDDIENSTEN x Antwerpen 03-240 55 66 [email protected] www.provant.be/jeugd

x Limburg 011-23 72 70 [email protected] www.limburg.be/jeugd

x Oost-Vlaanderen 09-267 80 00 [email protected] www.oost-vlaanderen.be/jeugd

x Vlaams-Brabant 016-26 76 88 [email protected] www.vlaamsbrabant.be/jeugd

x West-Vlaanderen 050-40 32 95 [email protected] www.west-vlaanderen.be/jeugd

BIJLAGE 1: OVERZICHT VAN TYPES SCHRIFTELIJKE OVEREENKOMSTEN DUUR?

KOSTPRIJS?

MET WIE?

WAT?

VERKOOPSOVEREENKOMST

Lange termijn, onbeperkt

Afgesproken verkoopprijs

...

Akkoord over verkoop van onroerend goed tegen een welbepaalde prijs

HUUROVEREENKOMST

Korte of middellange termijn, bepaalde duur

Meestal maandelijks ... afgesproken huur

Akkoord over verhuur van onroerend goed tegen een welbepaalde prijs

CONVENANT

Korte termijn, meestal per jaar of enkele jaren

Afgesproken Overheid vergoeding of dienst (gemeente) in convenant

Elke akte/schriftelijk vastgelegde afspraak tussen overheid en andere partij

GEBRUIKSOVEREENKOMST RECHT VAN ERFPACHT

Korte termijn

Geen vergoeding

Gemeente, parochie,...

Gebruik van een onroerend goed

Lange termijn, 27 tot 99 jaar

Jaarlijkse vergoeding

Gemeente, scholen, NMBS, OCMW, parochie,...

Gebruik van een onroerend goed alsof je zelf eigenaar bent

RECHT VAN OPSTAL

Lange termijn, maximaal 50 jaar

Vergoeding is niet gebruikelijk

Gemeente, parochie, Eigendom op anderNMBS, OCMW,... mans grond die je tijdelijk in eigendom hebt

VRUCHTGEBRUIKOVEREENKOMST

Lange termijn, bepaalde of onbepaalde duur

Geen jaarlijkse vergoeding

...

Genieten van andermans goed alsof je zelf eigenaar bent, maar de waarde mag niet verminderen

41

BIJLAGE 2: LOCOMOTIEFBROCHURES Locomotief is een samenwerkingsverband van enkele jeugdwerkorganisaties, waaronder Chiro, die ijveren voor meer en beter jeugdlokalenbeleid. Op www.locomotief.be vind je interessante info over alles wat met jeugdlokalen te maken heeft. Hieronder vind je een selectie van enkele Locomotiefbrochures. Je kunt ze gratis downloaden op www.chiro.be/lokalen en www. locomotief.be, of aanvragen via [email protected].

DE GELDSLAG, uw strijd met bouwcenten

42

Jullie hebben plannen om te bouwen of verbouwen? Wat jullie echt wel nodig hebben, is een suikertante, een vet spaarvarken, een poenschepper of een ezeltje dat... Locomotief heeft geen van alle in de aanbieding staan, maar reikt jullie toch handenvol ideeën aan. Het zijn geen kant-en-klare cheques, maar mogelijkheden die jullie zelf kunnen aftasten en verkennen.

DEN DEAL, een overzicht van infrastructuurovereenkomsten Deze brochure presenteert de verschillende mogelijkheden voor het sluiten van een overeenkomst. Want een contract ondertekenen doe je niet zomaar. Het is een verbintenis die gevolgen kan hebben. DEN DEAL geeft je een jeugdwerkvriendelijk antwoord op prangende vragen over rechten en plichten van de betrokken partijen bij een overeenkomst. Ook bevat DEN DEAL enkele modellen van overeenkomsten, die als uitgangspunt kunnen dienen voor de opmaak van je eigen overeenkomst.

DE STEENWORP, suggesties voor bouwmaterialen Jullie zijn van plan om te bouwen of verbouwen. Niemand moet jullie leren om een tent recht te zetten, maar een lokaal bouwen, da’s andere koek. Geen nood,

jullie nemen wellicht een architect onder de arm. Toch kan en moet je als ‘bouwheer’ ook zelf een aantal keuzes maken. De Steenworp overloopt het volledige gebouw, van de ruwbouw over technieken tot de afwerking. De aparte toepassingsgebieden worden belicht (bv. vloeren, dak, wanden, verwarming, enz.) met een overzicht van een aantal materialen. Aan jullie om de juiste keuze te maken.

DE WATERPAS, een meetinstrument voor lokalen van jeugd- en jongerenbewegingen Een handig boekje waarmee je zo objectief mogelijk kunt vaststellen of jouw lokalen voldoen aan de Locomotiefnormen. Met behulp van een puntensysteem kun je de verschillende aspecten quoteren. Op basis van de resultaten kun je bij de eigenaars en/of het gemeentebestuur aankloppen voor meer en betere ondersteuning van jullie lokalen.

DE STUKADOOS, het verzamelde werk van Locomotief De brochures zijn ook te verkrijgen in “De Stukadoos”, een handige verzamelbox met alle Locomotiefbrochures. “De Stukadoos” is te verkrijgen in De Banier of te bestellen via [email protected].

43

Chirojeugd Vlaanderen vzw

en Kipdorp 30 • 2000 Antwerp .be 03-231 07 95 • www.chiro