kabelraad 14 Jurisprudentie Commissariaat: Casema niet verplicht om MBC door te geven in Culemborg

Jurisprudentie Commissariaat: Casema niet verplicht om MBC door te geven in Culemborg Op 7 november 2006 heeft het Commissariaat uitspraak gedaan op het handhavingsverzoek van de programmaraad Culemborg over doorgifte van MBC. Het Commissariaat oordeelde dat uit de overeenkomst tussen Casema en MBC voldoende blijkt dat de voorwaarden waaronder doorgifte van de programma’svan MBC kan plaatsvinden, betrekking hebben op de digitale doorgifte van die programma’s. Het Commissariaat stelt dan ook vast dat de toestemming van de aanbieder om het programma ook analoog door te geven ontbreekt. Toelichting Onderstaand een korte samenvatting van de uitspraak. De gehele uitspraak is te vinden op onze website. Programmaraadsadvies In het concept-advies van 21 september 2005 neemt de Programmaraad Culemborg onder meer het programma MBC in het wettelijk minimumpakket op. Het programma TRT wordt als alternatief geadviseerd, indien door Casema duidelijk en onderbouwd, mocht blijken dat opname van het programma MBC in het wettelijk minimumpakket niet mogelijk is. Op 31 oktober 2005 deelt Casema aan de Programmaraad Culemborg mee dat zij het advies zal opvolgen, met uitzondering van het programma MBC, omdat dit programma een betaal-tv programma is, hetgeen opname in het wettelijk minimumpakket onmogelijk maakt. De Programmaraad Culemborg verzoekt Casema om een nadere toelichting voor het niet overnemen van het advies ten aanzien van het programma MBC. Bij brief van 24 februari 2006 deelt Casema aan de Programmaraad Culemborg mee, dat de aanbieder van het programma MBC slechts toestemming heeft gegeven voor digitale doorgifte van het programma en niet voor doorgifte in het (analoge) wettelijk minimumpakket. Handhavingsverzoek De Programmaraad wendt zich tot het Commissariaat omdat hij meent dat Casema geen zwaarwichtige reden heeft om van het advies af te wijken. Volgens de Programmaraad heeft de kabelexploitant de verplichting zich in te spannen om het advies op te volgen. De programmaraad is er in dit geval niet van overtuigd dat Casema al het mogelijke in het werk heeft gesteld om met de programma-aanbieder van MBC tot overeenstemming te komen tot doorgifte van haar programma in het (analoge) wettelijk minimumpakket. De programmaaanbieder geeft namelijk wel toestemming tot doorgifte in het digitale pakket. Door

Casema is niet nader onderzocht onder welke voorwaarden de programma-aanbieder van MBC even­tueel bereid is om toestemming te geven voor analoge doorgifte van dit programma. Casema meent dat uit de uitspraak van de Afdeling Rechtspraak in de Bollenstreek-zaak blijkt dat niet een (inspannings)­ verplichting rust op de kabelexploitant om met de programma-aanbieders in onderhandeling te treden over opname in het wettelijke minimumpakket. De Afdeling nam daarbij in ogenschouw dat in het geval een programma-aanbieder uitdrukkelijk te kennen heeft gegeven dat is gekozen voor een andere wijze van verspreiding dan via het wettelijk minimumpakket, er sprake is van een zwaarwichtige reden om af te wijken van het advies. Conclusie Zoals uit de jurisprudentie is af leiden dient een programma-aanbieder uitdrukkelijk aan te geven dan wel uit de stukken dient onomstotelijk te blijken, dat de programmaaanbieder gekozen heeft voor een andere wijze van verspreiding dan via het wettelijke minimumpakket. Naar het oordeel van het Commissariaat rust op de kabelexploitant dan geen (inspannings)verplichting met de programma-aanbieder in onderhandeling te treden ten einde gevolg te kunnen geven aan het advies van de programmaraad. Casema heeft aangevoerd dat ze met de aanbieder van het programma MBC overeenstemming heeft bereikt over de voorwaarden waaronder de distributie van het programma plaatsvindt. Door de programma-aanbieder van MBC en Casema is een overeenkomst gesloten waarbij onder andere is vastgelegd dat aan Casema toestemming is gegeven de Arabische betaaltelevisieprogramma’s ART Variety Europe en MBC via het “Digital Cable Networks” te distribueren. Uit deze overeenstemming en hetgeen daarover is opgemerkt ter hoorzitting blijkt, althans is voldoende aannemelijk,

dat de voorwaarden waaronder doorgifte van de programma’s kan plaatsvinden, betrekking hebben op de digitale doorgifte van die programma’s. Het Commissariaat stelt vast dat de toestemming van de aanbieder om het programma ook analoog door te geven ontbreekt. Zoals uit voormelde jurisprudentie blijkt, zijn partijen gerechtigd om voor een bepaalde vorm van distributie te kiezen. In dit kader heeft MBC er voor gekozen haar programma’s in Nederland alleen digitaal beschikbaar te stellen. Het is ook aan een programma-aanbieder, als auteursrechthebbende, om te bepalen of en hoe een programma aan aanbieders van omroepnetwerken wordt aangeboden. Op grond van het bovenstaande is het Commissariaat van oordeel dat Casema terecht een zwaarwichtige reden aanwezig heeft geacht op grond waarvan zij van het advies van de Programmaraad Culemborg ten aanzien van het programma MBC is afgeweken. Het verzoek van de Programmaraad Culemborg om bestuursrechtelijke handhaving van het bepaalde in artikel 82k, vijfde lid, van de Mediawet, komt dan ook niet voor inwilliging in aanmerking.

COLOFON Kabelraad is een uitgave van Kabelraden.nl, Stichting Landelijk Steunpunt Programma­ raden en verschijnt 4 keer per jaar. Leden van programmaraden en andere geïnteresseerden ontvangen Kabelraad gratis. Het abonnement is aan te vragen via e-mail ([email protected]) of bij Kabelraden.nl, Beechavenue 54 - 80 1119 PW Schiphol-Rijk 020 - 6586250 Kabelraad verschijnt onder redactie van Kabel­ raden.nl en David de Jong (Dutch Media). Opmaak wordt verzorgd door Fonts + Files. Foto’s: Henk Veenstra

kabelraad informatiebulletin van kabelraden.nl

verschijnt vier maal per jaar

14

december 2006

Tweede TV en Radiodag: veel zenders en een vleugje toekomstmuziek Op 18 november 2006 hield kabelraden.nl voor de tweede keer haar TV- en radiodag. Ongeveer 100 programmaraadsleden verzamelden zich in Amersfoort om informatie te krijgen tv- en radiozenders en allerlei dat samenhangt met de programmaraadsadvisering.

Workshops Na het eerste kopje koffie verdeelden de aanwezigen zich over vijf workshops. Bij de bijeenkomst over grote radio­zenders traden Gerard Timmer (Caz!), Kees Toering (radio2), Wouter van der Goes (Q Music), Niels Hoogland (Radio 538) en Uunco Cerfontaine (Sky radio) onder leiding van Roeland van der Zeijst aan om te praten over de overeenkomsten en verschillen tussen de stations. Deze geanimeerde sessie werd twee keer gehouden,

zodat veel mensen de kans kregen om discussies te volgen. De zenders konder uitgebreid vertellen wie “hun luisteraar” is. Kabel blijkt nog toch nog steeds belangrijk voor de stations, zelfs voor jongeren. Uitgebreid werd er ook gediscussieerd over de levensvatbaarheid van een Nederlandstalige “smartlappen” zender. Hoewel werd geconstateerd dat het zeker een taak is van de publieke omroep om deze liefhebbers te bedienen, is het luisterpubliek te klein voor een aparte zender.

De radiodiscussie is live uitgezonden via de website van kabelraden.nl, en zal daar binnenkort ook terug te luisteren zijn. Dat geldt ook voor de discussie over allochtonen en media. Rinske van Duifhuizen van MCA Communicatie hield een korte presentatie, onder andere over het onderzoek dat kabelraden.nl heeft laten uitvoeren naar kijk- en luistergedrag van Turken en Marokkanen (te vinden op de website van kabelraden.nl). Voor deze groepen blijkt

Swart op wit

Vervolg voorpagina

het kijken naar een zender uit het land van herkomst nog steeds belangrijk, zelfs bij generaties die in Nederland zijn opgegroeid. René Romer van TransCity kon de discussie aanvullen vanuit zijn achtergrond in de “diversteitsmarketing”. Uiteindelijk blijkt dat het vooral binnen het tv-advies van programmaraden, vanwege de beperkte adviesmogelijkheden, onmogelijk is om aan alle wensen van deze groepen te doen. Daarom is discussie in de programmaraad over welke belangen en welke groepen je dan uitkiest wel belangrijk! Mario Huntink (Graafschap TV), René Oosterman (Regio 22) en Gerard Schuiteman (ROOS) discussieerden onder leiding van Joost Kadijk over (commerciële) regionale TV. Waarschijnlijk is er wel belangstelling voor meerdere regionale zenders bij het publiek. Ontwikkelingen in tv-techniek maken dat er steeds betere tv voor minder geld mogelijk is. Dat komt de levensvatbaarheid van deze initiatieven ten goede. Maar ook hier geldt dat de ruimte in het basispakket beperkt is, en een plek naast de verplichte publieke regionale zender dus zeker niet altijd gegarandeerd is. Jeroen te Nuijl stond in de grote zaal voor een groep forumleden die allen iets te vertellen hadden over hun nieuwe tv-zender. Ferry Ouwendijk vertelde iets over misschien wel de meest onbekende nieuwe zender: Goede Doelen TV. Jur Bron (TV Oranje) is geen onbekende voor programmaraden, onder meer door zijn optreden op de conferentie van 2006. Dat geldt ook voor de zender TV Oase, hier gepresenteerd door Bert van der Veer.

Goede voornemens Sinds de nacht van 11 december kun je met een eigen antenne de Nederlandse publieke omroep alleen nog maar digitaal ontvangen. Dit moet de weg vrijmaken voor meer digitale zenders in de ether. De landelijke politiek voelde wel aan dat het toch wat eigenaardig zou zijn als je de uitzendingen van de publieke omroep, waarvoor je via de belastingen al hebt betaald, alleen nog maar via een commercieel abonnement zou kunnen ontvangen. Daarom is er keurig bepaald dat de digitale uitzendingen van de publieke omroep onversleuteld door de ether worden gestuurd. Dat betekent dat je zonder abonnement Nederland 1, 2 en 3 en je regionale omroep kunt ontvangen. Je moet alleen een kastje kopen dat het digitale signaal van je antenne omzet in een beeld voor op je TV. Als veelreizende bezitter van een schootcomputer leek het mij dat wel aardig. Overal in Nederland altijd TV op je scherm kunnen krijgen. Dus ben ik op zoek gegaan naar kastjes om onversleutelde digitale uitzendingen op de laptop te zetten. Dat is een leerzame ervaring geweest. Ook Dolf v.d. Vegte (Family 7) komt al langer bij programmaraden, zijn zender heeft inmiddels bijna landelijke dekking. Wim Zoethout presenteerde de nieuwe zender Liveshop, in sommige gebieden al te zien op de kabel. Remko van Westerloo kwam wat vertellen over nieuwe Talpa initiatieven. Uit de discussie bleek dat ook voor deze zenders het lastig zal zijn om een plaats in het basispakket te verkrijgen. Veel zenders zijn dan ook al te zien in digitale pakketten, of sluiten zelf een overeenkomst met de kabelexploitant. Niettemin is het heel belangrijk voor programmaraden om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen, en daar was nu vollop gelegenheid voor.

Dat gold nog meer voor de workshop over nieuwe ontwikkelingen, gepresenteerd door Erwin Blom (VPRO digitaal) en Erik-Jan Gelink (UPC). Wie op de hoogte wil blijven van de ontwikkelingen, en de mening van deze heren wil horen, kan onder meer terecht bij http://erikjangelink.blogspot.com/ of www.erwinblom.nl Op www.kabelraden.nl staan korte interviews met alle sprekers. De forumleden vertellen iets over hun zender, of het onderwerp van de workshop, en de gespreksleiders geven de hoofdlijnen van de discussie weer. Zie onder het kopje “luister sprekers TV- en radiodag”.

Toekomst programmaraden Na de lunch werd door de programmaraadsleden uitgebreid gesproken over een mogelijk nieuw model voor consumenteninvloed. Naast het huidige model van meerdere programmaraden kwamen nog andere voorstellen aan de orde, variërend van zeer centraal georganiseerde invloed tot een model van “klantenpanels” per kabelexploitant. Na bespreking van de drie nieuwe modellen bleek, na een stemming, dat de aanwezige programmaraden kozen voor een aanpassing van het huidige model, waarbij een evenwichtige invloed van kabelexploitanten én consumenten op het pakket mogelijk is. Het voorgestelde model wordt binnenkort voorgelegd aan alle programmaraden en kan dan meegenomen worden in de discussie over de toekomst van de consumenteninvloed.

Ook het onversleutelde signaal wordt verzorgd door KPN (Digitenne), dat zijn geld natuurlijk moet verdienen met de betaalde abonnementen op het pakket waar ook commerciële zenders in zitten. Die zenders worden wel versleuteld en als je voor je abonnement betaald krijgt je een kastje met een pasje dat die signalen weer kan ontsleutelen. De grote electronicazaken die ik bezocht verkochten vooral kastjes voor het gewone digitenne-abonnement. Klanten die hun TV op een kastje zonder abonnement wilden aansluiten, werden verwezen naar Primafoon. En wat ik wou, met een computer, tsja, daar hadden ze eigenlijk nog niet van gehoord. Bij de Primafoon wisten ze wel van de kastjes zonder abonnement voor TV. Dit moest je schriftelijk aanvragen en dan zou KPN ze thuis laten bezorgen; het kostte ongeveer 80 euro. Ontvangst op de computer? Ja, ze hadden er wel van gehoord, maar dat waren heel dure apparaten die ze niet in voorraad hadden. Na deze minder geslaagde queeste door de binnenstad ben ik maar eens op Internet gaan kijken. KPN blijkt ervoor te kiezen klanten die alleen de publieke zenders willen blijven ontvangen een ‘gewoon’ Digitenne-kastje te leveren. Dat is wel wat duurder, want je hebt die paslezer voor de onversleutelde signalen niet nodig. Maar dan kun je later gemakkelijker overstappen op een compleet Digitenne-abonnement. Toch aardig van KPN dat ze zo met je meedenken. Krenterig dat mensen

In deze hele kabelraad staan foto’s van de tv- en radiodag. De rest kunt u vinden op www.kabelraden.nl.

daar niet een paar tientjes voor overhebben. In de stukken van het ministerie wordt gezegd dat kastjes om het onversleutelde signaal te ontvangen al voor rond de M 40 op de markt zijn. Dat klopte. In Duitsland! Het voordeel van wonen aan de grens is dat dat voor mij niet zover weg is. En inderdaad: het werkt! In Utrecht en Den Haag kan ik nu Nederland 1, 2 en 3 en een reeks regionale zenders prima op de computer bekijken. Om duistere redenen is de ontvangst in Enschede nog beperkt tot Nederland 1 en 2, maar er komen in Oost Nederland nog zenders bij. En in Enschede komen er opeens meer dan 20 Duitse zenders bij! Niet alleen publieke, maar ook commerciële, waaronder zelfs CNN worden over de grens onversleuteld digitaal uitgezonden. Volgens de berichten op internet moet je dan geen Digitenne kastje hebben, want dat geeft de Duitse uitzendingen niet door. Je komt op internet ook bedroefde Digitennekijkers tegen die zich beklagen over kanalen die opeens niet langer worden doorgegeven als National Geographic en AT5. Digitenne heeft geen programmaraad. Wat valt ervan het voorgaande te leren? Technisch hoeft er in een digitale wereld misschien geen schaarste te zijn, maar slimme marktpartijen weten heel goed hoe je met kunstmatige schaarste toch leuk geld kunt verdienen. De landelijke politiek offert te gemakkelijk maatregelen waar een doorsnee consument praktisch wat aan heeft op aan theoretische bescherming die op zijn best alleen de consumenten die dat het minst nodig hebben helpt. Mijn goede voornemen voor 2007: zorgen dat dat beter gaat!





Over Nickelodeon, Talpa/Tien en The Box/Comedy Central... len bedrijfseconomische redenen een rol. De kans dat er iets zou gebeuren met The Box (los van deze stap die door Talpa is ingezet, red.) was sowieso groot. TMF blijft ons muziekkanaal, terwijl MTV veel programma’s voor jongeren en over muziek uitzendt’’.

Remko van Westerloo

Op 16 december jl. hebben MTV Networks BV en Talpa TV BV afscheid van elkaar genomen. Vanaf die dag opereren beide onderneming met hun zenders strikt gescheiden. Wat is de achtergrond? Nickelodeon, de kinderzender van MTV Networks BV, was tot 1 augustus 2005 24 uur per dag beschikbaar. Talpa had echter een kabelplek nodig en kocht de avondzendtijd middels een soort huurcontract bij MTV Networks BV in. Gevolg was dat Nickelodeon de avondzendtijd inleverde ten voordele van Talpa. Aan die situatie is een einde gekomen. Talpa TV BV heeft het kanaal in zijn geheel overgenomen. 24 uur per dag Tien is sinds de aankoop het gevolg hiervan op het voormalige Nickelodeon-kanaal. Tien is de nieuwe naam van Talpa, dat de merknaam Talpa slechts institutioneel en zakelijk behoudt voor de mediabedrijven waar John de Mol 80% van bezit. The Box op haar beurt, ook onderdeel van MTV Networks BV, is per 1 december gestopt met 24 uur uitzenden. Het voormalige geregionaliseerde muziekkanaal is hiermee definitief tot haar einde gekomen. Elke dag zijn voortaan van 20.00 uur tot circa middernacht voornamelijk comedyseries te zien onder de noemer ‘Comedy Box’, terwijl in de nachtelijke uren nog urbanmuziek te zien is. Van 05 tot 20 uur krijgt Nickelodeon op dit kanaal voortaan de ruimte. Tien heeft behoudt na de overgang 100 % kabeldekking, alsmede satelliet, IPTV en dekking via het DVB-T netwerk van KPN. Voor Nickelodeon/The Box geldt dat de kabeldekking voortaan 96,4 % is, waarbij dit voor the Box is opgetrokken, aangezien dit voorheen 

slechts 87 % was op de kabel en het kanaal nu ook satelliet, IPTV en DVB-T distributie heeft verkregen. Jochem de Jong, directeur distributie en public affairs voor MTV Networks BV legt uit. “We hebben ons best gedaan om de distributie van Nickelodeon/The Box zo groot mogelijk te maken. Kabelexploitanten hebben daarbij hun best gedaan capaciteit vrij te maken als de zender nog niet te zien was. In enkele gebieden (zoals Doesburg, Tiel, Winterswijk, Zevenaar, red.) is dat helaas niet gelukt, maar meestal wel. Programmaraden hebben we in dit traject ook betrokken om eventueel tussentijdse adviezen te geven” “Ik kan me de kritiek over de zendercombinaties best voorstellen en dat sommige programmaraden bewust voor Nickelodeon hebben gekozen en Talpa er (automatisch) bijkregen. Het is natuurlijk het makkelijkst als er niets verandert. Toen Talpa aankondigde op onze zender uit te zullen zenden was er ruim de tijd; nu is alles in korte tijd (twee maanden) geregeld. Ik kan me de gevoelens en opmerkingen best voorstellen nu The Box anders wordt; in de meeste gevallen hoeft echter niets geschrapt te worden. Ik kan me wel voorstellen dat programmaraden zendercombinaties lastig vinden”, aldus De Jong. Waarom wordt The Box grotendeels opgeheven en anders in de avonduren? “Dit heeft met kijkgedrag en veranderde omstandigheden te maken. We merken dat het bij de analoge televisie steeds moeilijker wordt om muziektelevisie te exploiteren. Dan ga je nadenken over dit soort dingen en spe-

En waar blijft de urban-muziek? “Urban krijg meer plek bij TMF en MTV, maar niet meer als aparte Nederlandse zender. Urban blijft te zien via de digitale themazender MTV Base (bij de grote kabelaars alleen bij Essent Kabelcom/@Home en CAIW, red.) via de pluspakketten. Digitale televisie groeit, en de keuze is aldaar ruimer. We onderzoeken of we wellicht op lange termijn een nieuwe digitale Nederlandse urbanzender kunnen starten, maar een beslissing hierover is niet genomen. Het geregionaliseerde muziekaanvraagaspect werkt in een digitaliserende wereld niet, zowel technisch als bedrijfseconomisch.” Wat gaat er wel gebeuren op de nieuwe zendercombinatie? “We hechten belang aan de kindertelevisie. Daarom wordt Nickelodeon voortaan twee uur langer uitgezonden tot 20 uur. We zien een groeiende interesse in de comedyprogrammering. We zijn nu gestart met een comedyblok en investeren hard in nieuw Nederlands materiaal. We wisten dit pas twee maanden geleden, vandaar dat nu dit een geleidelijk project is.” In 2007 Comedy Central? “In 2007 is het de bedoeling dat we 24 uur per dag met het (Amerikaanse, red.) merk Comedy Central ook in Nederland zullen starten met analoog uitzending in de avond op het kanaal van Nickelodeon en digitaal een 24 uurkanaal. Het merk is al in Spanje, Polen en Duitsland geintroduceerd. We verwachten dat het merk in Nederland over vijf tot acht maanden volledig zal zijn geintroduceerd. Tot die tijd proberen we met ‘Comedy Box’ de huidige programmering aan te scherpen om daarmee een volwassener publiek aan te spreken. We weten nog niet of we in de nacht doorgaan met de urbanmuziek, maar dat wordt betrokken bij het Comedy Central-project.” Remko van Westerloo, programmadirecteur van Tien geeft ook een toelichting over de nieuwe 24 uur programmering: Waarom 24 uur? “Omdat MTV Networks BV besloot om Nickelodeon te verplaatsen naar het kanaal van The Box ontstond er ruimte voor ons om

het hele kanaal te kopen. Wij zijn daar gretig op ingesprongen, aangezien we tegen een beperking in zendtijd aanhikten kwam dat voor ons als geschenk uit de hemel. MTV Networks BV was leidend.” Hoe zal de nieuwe zendtijd worden ingevuld? “We lanceren gefaseerd een volwaardige programmering. Dus nu is het een combinatie van commerciële activiteiten (homeshopping, red.), belspellen, gesponsorde programma’s, buitenlands produkt, een ochtendprogramma en herhalingen. Ik voorzie in het bijzonder om op termijn in de namiddag entertainment live te plaatsen, zo gaat de kijkcijferdruk eraf. Aan de andere kant wordt de programmering gedurende de dag als een opstap voor de avond ingezet. We willen uiteindelijk een beetje à la RTL 4 opereren. Op termijn sluit ik kinderprogramma’s niet uit. We beginnen in de ochtend wel met een nieuwe ochtendmagazine Tijd voor Tien, dat zichzelf met sponsoring moet finan-

cieren en lijkt op Lijn 4 (RTL 4, red.), gericht op huisvrouwen. Een vrolijke rubriek voor de thuisblijvers waar het gezellig is om in te vallen en bekende Nederlanders te gast zijn. John de Mol zei onlangs dat jullie pas in september jullie op de dagprogrammering mogen worden aangesproken. Toch was er op de programmaradendag kritiek op de aankondiging met de vrees voor homeshop­ ping en belspellen. Komt die vrees nu uit? “Geef ons de tijd. We hebben even nodig om op stoom te komen. De programmaradendag vond ik leuk en grappig. Het is een lange traditie waar ik veel over gehoord heb; ooit ging ik bij SBS Broadcasting BV voor Net 5 langs bij de programmaraden. Toen stond er veel op het spel en nu zie je hoe een en ander wordt beleefd in den lande. Dat is nuttig.” Waarom wordt de zendernaam Talpa ingeruild voor Tien? “Oorspronkelijk was het logo op de merknaam Tien ontwikkeld die we om juridische

redenen niet mochten gebruiken. We voelen ons het meest senang bij Tien. We willen proberen allerlei merken onder Talpa Media NV te hangen; je zag ook een bepaalde verwarring in de zakelijke markt tussen het bedrijf Talpa - waar ook radiozenders als Radio 538, Radio 10 Gold en Juize FM deel vanuit maken en de tv-zender Talpa. Tien klinkt vele malen neutraler en positiever dan Talpa nu is. Ik wil niet ontkennen dat de (negatieve, red.) merkbeleving van Talpa ook meespeelt in de discussie om de zendernaam te wijzigen.” Hoe gaat het nu in uw optiek met de zender Tien (voorheen Talpa) “Wisselend. We staan wel veel evenwichtiger in de markt en hebben we er veel vertrouwen in. We hebben een zwaarder najaar gehad dan verwacht, maar denk dat we wel een stuk verder zijn dan vorig jaar. We moeten op een veel bredere basis onze produkten vermarkten, anders verzuipen onze produkten. Radio 538 gebruiken we ook, maar we hebben niet de promotieplatforms zoals andere zenders. Je ziet ook dat nakomers in televisieland die een grote brede potentie hebben en iedereen wil aanspreken, het sowieso moeilijk hebben. De factor is ook tijd, heel veel moet scoren, dan is er ook de kwestie gewenning, in kwalitatieve zin hebben we de beste dramaseries, denk bijvoorbeeld alleen al aan Gooische Vrouwen.” Wordt u de kritiek niet beu? “Afzeiken daar raak je gehard in. Het hoort erbij. Er valt ons best verwijten te maken, maar het is soms wel heel hard. Bij de niet geslaagde talkshow ‘Het Land van Maas & Geel’ bijvoorbeeld hebben niet helder geroepen dat het niet pretendeert een opvolger van Barend & Van Dorp te zijn. Over de successen lees je weinig. Onze vooravond met bijvoorbeeld om 20 uur Deal or No Deal doet het gezien het tijdstip zeer goed.” Daags na het interview werd bekend dat Het Land van Maas & Geel voortijdig van het scherm is gehaald. En de tweede zender? Elf? “We kiezen er nu strategisch voor om die niet in het voorjaar te lanceren. Dit heeft te maken met de komst van de 24 uur-programmering en de plek waar we ons nu in bevinden. De introductie van een nieuwe zender - en ik heb dat bij SBS meegemaakt - brengt altijd enige kannibalisatie met zich mee, kortom je moet sterk in je schoenen staan. Op zijn vroegst komen we daarmee in het najaar, eind 2007. Een naam is nog niet bekend.” DdJ 

Enige lokale verontwaardiging ontstond in Gouda toen de gevolgen over de gewijzigde voorwaarden waarop BBC 1 en BBC 2 kabeldoorgifte wensten, duidelijk werden voor kabelaar REKAM. REKAM is nog één van de weinige grote kabelexploitanten die op niet-commerciële basis opereert. Het is met een standaardtarief van 6,60 euro per maand de goedkoopste kabelaar van Nederland. Het uitgangspunt van REKAM is heel principieel doorgever te willen zijn van tv-zenders die graag doorgegeven wensen te worden, als ware het een vervanger van de ‘ouderwetse gezamenlijke’ antenne. Kabeldoorgiftekosten voor BBC 1 en BBC 2? De Britse publieke omroep wordt inmiddels ruim 25 jaar in Nederland doorgegeven op nagenoeg alle kabelnetten. Midden jaren ’80 is met de toenmalige overheids-kabelnetten een afspraak voor de vergoeding op de auteursrechten gemaakt. Die afspraak bestaat nog steeds en is tot eind dit jaar verlengd, en geldt voor de twee VRT-tv stations,

ten - betekent dit dat de kabelkijkers middels hun abonnement voor waarschijnlijk bijna 20 miljoen euro aan omzet bij de BBC zorgen, waarbij de BBC zelf nog wel de rechten dient te voldoen aan de diverse organisaties. BBC Worldwide, de commerciële tak van de BBC incasseert de gelden voor de publieke tak. De publieke tak, waar BBC 1 t/m BBC 4 alsmede BBC Radio 1 t/m BBC Radio 5 Live onder vallen, is de kern van de BBC en wordt

televisie- en meer dan 60 radiostations op de kabel zitten alle denkbare zenders in het basispakket op de kabel. Voor de commerciële zenders als Discovery Channel en Eurosport is door het beleid van REKAM in principe in het basisaanbod geen plek (geen betaling).

REKAM. De REKAM onderhandelt nog met de BBC. De BBC gaf volgens Grooten REKAM te kennen of ze even wil tekenen voor een nieuw dooorgiftecontract. Het stichtingsbestuur van REKAM is van mening dat het redelijk is de auteursrechten te betalen voor buitenlandse publieke zenders omdat die buiten het eigen verzorgingsgebied worden uitgezonden. “Als de omroep echter extra voorwaarden gaat stellen, dan vinden we dat

Politieke benoemingen programmaraad? Nadat bij een openbare bijeenkomst van de programmaraad een verslaggever van een regionale krant een en ander optekende, heeft het CDA in de gemeenteraad van Gouda geëist dat de BBC in Gouda op de kabel blijft. De (lokale) politiek gaat echter niet over de invulling van de kabel. De gemeenteraad gaat echter wél over de benoemingen van de programmaraadsleden. En zo gebruikte het CDA bij een (her)benoemingsprocedure van de leden van de programmaraad in de gemeenteraad van Gouda zijn invloed om de

leden naar eigen wens te selecteren. CDARaadslid Hiske-Willemse stelde voor in de gemeenteraad van Gouda ‘de toekomstige leden van de programmaraad te bevragen [..] over het programmabeleid onder andere in het licht van het verdwijnen van de BBC van de kabel’, waarop herbenoeming is aangehouden met instemming van de PvdA Gouda. Herman Grooten zegt hierover dat hierdoor de zaken ‘gecompliceerd’ zijn geworden. “Het is een regionale programmaraad met 15 mensen, de andere gemeenteraden hadden al besloten tot (her)benoeming.” Oplossing? Of er een oplossing komt in Gouda en omstreken was niet duidelijk tijdens het ter perse gaan van deze Kabelraad. De directeur van de REKAM hoopt evenwel op een oplos-

sing. Die zal ofwel middels aanpassing van de voorwaarden tot doorgifte bereikt moeten worden ofwel middels doorgifte van een specifiek (digitaal) pakket tegen extra betaling waar ook zenders als Discovery Channel, Eurosport en Animal Planet in geplaatst kunnen worden. Opvallend is ondertussen wel dat door andere kabelexploitanten kennelijk met het innen van het ruim twee keer zo hoge kabeltarief wél de publieke BBC gefinancierd wordt. BBC-vertegenwoordiger Philip Roosegaarde Bisschop zegt desgevraagd niet over de kwestie te willen uitweiden. “Of het nu publieke of commerciële zenders zijn, dat doet niet ter zake, over mijn business wil ik niet in de openbaarheid treden.” Wordt vervolgd… DdJ

BBC 1 en BBC 2 doorgifteproblematiek bij REKAM in Gouda RTBF La Une, RTBF La Deux, ARD, ZDF, WDR, NDR, SWR, RTL Television, Rai Uno, TVE Internacional, TF1, France 2 en France 3. De BBC liet zich via Buma vertegenwoordigen voor zowel de eigen rechten als de ‘derden’ rechten. Voor de ‘grote’ kabelaars hebben de zenders de ‘eigenrechten’ anders georganiseerd. Voor de kleinere kabelaars, waarvan REKAM de grootste is, bleef de situatie van een alles-omvattend auteursrechtencontract gelden. De doorgiftekosten (voor de kleinere kabelexploitanten) zijn afhankelijk van de hoeveelheid door te geven zenders op de kabel. Tot en met vier zenders bijvoorbeeld 2,06 euro per kwartaal per abonnee (exclusief btw), voor maximaal 8 zenders 2,68 euro, voor maximaal 12 zenders 3,05 euro en voor maximaal 16 zenders 3,39 euro. De BBC heeft zich echter volledig uit deze vertegenwoordiging teruggetrokken en treedt nu zelfstandig op. Uit informatie van CAI Hendrik-Ido-Ambacht blijkt dat de BBC nu voor haar twee zenders 31 eurocent per maand wenst. Dat is substantieel meer dan de ‘oude’ staffelovereenkomst. BBC-vertegenwoordiger Philip Roosegaarde Bisschop ontkent dit bedrag, maar wil niet aangeven wat dit bedrag wèl is. Desgevraagd bevestigt CAI Hendrik-Ido-Ambacht dit bedrag. Berekend over Nederland - uitgaande van dit bedrag met enige korting bij grote exploitan

met kijk- en luistergelden gefinancierd. De inkomsten van BBC Worldwide komen ten goede aan de publieke tak van de BBC. REKAM en de BBC “Het afgelopen decennium zijn de grote kabelexploitanten in tegenstelling tot bijvoorbeeld de REKAM commercieel geworden. Ze zijn zelf programma’s gaan inkopen en weer verkopen. De techniek is ondergeschikt daaraan geworden”. Aan het woord is Herman Grooten, directeur van de Stichting Regionale Kabeltelevisie Midden-Holland, kortweg REKAM. Grooten zegt vanwege de ‘vertrouwelijkheid’ daarvan niet te kunnen spreken over de precieze contractuele voorwaarden die de BBC voor doorgifte vraagt. Grooten wil nog wel aangeven dat voor zijn bestuur niet alleen het bedrag maar ook nogal wat andere door de BBC gedicteerde voorwaarden niet acceptabel zijn. Die voorwaarden passen beter bij een commerciële omroep. Duidelijk is -gezien de informatie van CAI HIA- dat de publieke Britse omroep in Nederland met haar publieke zenders meer omzet wil behalen en zich via BBC Worldwide commercieel opstelt. Voor Gouda - centrumgemeente van het REKAM-gebied - liepen de contracten in principe in september af. Toch zijn de Britse publieke zenders nog gewoon te ontvangen bij

we een zender in een tweede pakket moeten kunnen doorgeven, opdat de kabelklanten zelf kunnen kiezen om te betalen voor deze zenders, maar niet iedereen hiervoor hoeft mee te betalen” aldus Grooten. “Iedereen is over ons heen gevallen, maar het is de BBC die de doorgiftevoorwaarden wijzigt”, aldus Grooten die er op wijst dat REKAM haar principes niet heeft gewijzigd. “Parallel aan de BBC doorgifte kan een gelijke discussie gevoerd worden over bijvoorbeeld Marokkaanse en Turkse programma-aanbieders. Doorgeven van een signaal conform de voorwaarden van commerciële aanbieders verhoogt de abonnementsprijs voor alle aansluitingen”, zo is de stellingname van de kabelexploitant. De BBC weigert echter haar publieke zenders in een kleiner pakket door te geven. Programmaraad De BBC heeft de programmaraad van REKAM benaderd om zich te laten adviseren in het wettelijke basispakket. De programmaraad van de REKAM heeft echter nog advies gegeven en moet nog de afweging maken of ze de zender wel of niet zal opnemen in het wettelijke basispakket. Volgens Grooten was het tot nu toe nooit nodig dat de programmaraad een specifiek wettelijk basispakketadvies geeft. De principes van de kabelaar zijn altijd duidelijk geweest en met 42 

Al Jazeera English & France 24: twee wereldwijde nieuwe nieuwszenders In korte tijd zijn er twee belangrijke nieuwe internationale nieuwszenders van start gegaan. Al Jazeera English en France 24. Eigenlijk zijn het drie zenders, aangezien France 24 gestart is met twee versies: een Engelstalige en Franstalige versie.

veelheid aan meningen, debat, confrontatie, verdedigen van het multilateralisme, solidariteit, respect, scheiding kerk/staat, vrijheid van meningsuiting, de kunst van het leven, cultuur, mode en gastronomie Franse kernwaarden die de zender wil uitstralen. Naast nieuwsprogramma’s, kent France 24 talkshows, debatten, interviews, reportageprogramma’s en meer. De zender wordt net als Al Jazeera English, breed via satelliet verspreid. ‘90 Landen met meer dan 75 miljoen huishoudens’. In Europa is de zender dan ook via de Astra1, 2 en Hotbird te ontvangen, waarbij satellietoperator Canal Digitaal Satelliet (net als Al Jazeera English) de zender een hoge ‘voorkeurplek’ heeft gegeven voor haar kijkers. Op de kabel is de zender vooralsnog alleen via CAIW digitaal beschikbaar. Onduidelijk is of de zender ook analoog op de kabel beschikbaar is, maar gezien de verspreidingsgerichtheid van de zender, is de kans hoog. In 2007 is het de bedoeling om met een Arabische versie te starten, uiterlijk in 2009 zal ook een Spaanstalige versie van France 24 starten.

Al Jazeera English Al Jazeera English is de lang verwachte Engelstalige versie van Al Jazeera, de spraakmakende nieuwszender uit Doha, Qatar. Al Jazeera, dat inmiddels bestaat uit een conglomeraat van negen zenders (naast de nieuwszender ook sport- en kinderzenders) ontstond eind 1996. De omroep is in handen van de emir van Qatar. Veel oud-BBC medewerkers die bij BBC World Service Arabic werkte, stapten over naar Al Jazeera die vooral bekend werd tijdens de oorlog in Afghanistan en de oorlog in Irak, omdat het de andere kant van het verhaal liet zien en veelal als eerste videoboodschappen van o.a. Bin Laden uitzond. De Engelstalige zender maakt het mogelijk dat nu ook niet-Arabisch sprekenden de Arabisch gefocuste nieuwszender kunnen volgen. Al Jazeera English claimt de informatie van het zuiden naar het noorden te brengen met een onafhankelijke, objectief en accurate wijze van nieuws brengen. Het wil een stem geven aan verschillende perspectieven vanuit onderbelichte regio’s in de wereld. Het merk Al Jazeera is in 2004 uitgeroepen tot het meest bekende wereldwijde mediamerk, nog boven CNN of de BBC en is in 2006 tot het bekendste Arabische merk uitgeroepen. Al Jazeera English is te ontvangen voor meer dan 80 miljoen huishoudens, wereldwijd. De programmering van Al Jazeera English biedt plek voor nieuws, informatieve reporta

ges, alsmede discussie en debat. De zender wordt in perfect (Brits) Engels gebracht. Twaalf uur per dag komt uit het hoofdkantoor te Qatar, de overige uitzendingen komen uit Kuala Lumpur, Londen en Washington DC, waarbij de zender in totaal in 60 locaties journalisten heeft zitten, waarvan een groot deel in het Midden-Oosten. 700 Medewerkers met 45 nationaliteiten werken mee aan de zender. Inhoudelijk is het vooral opvallend dat de zender - zoals het zelf aangeeft - journalistiek is, maar - logischerwijs - meer tijd besteedt aan het gezichtspunt vanuit het Midden-Oosten dan bijvoorbeeld de westerse meningen. In de distributie werkt de zender vooral op wereldschaal. In heel Europa is de zender op alle belangrijke satellietposities (Astra1, 2, Hotbird) voor elke satellietkijker altijd vrij te ontvangen. Daar is ook de focus op gelegd, getuige het lijstje van distributeurs; via de kabel heeft Al Jazeera English alleen ‘digitale’ overeenkomsten afgesloten in Nederland met Essent Kabelcom/@Home (vervangt de Arabische versie van Al Jazeera) en CAIW. Of de zender voor analoge distributie beschikbaar is, is niet duidelijk. France 24 France 24 is het resultaat van de Franse internationale ambities. Het is een jointventure van de Franse publieke televisieomroep France Télévision en de Franse commerciële zender TF1 (die ook eigenaar

is van o.a. Eurosport). France 24 ontstond enkele jaren geleden als een politiek idee om internationaal tegenwicht te bieden tegen de Angelsaksische heerschappij van nieuwszenders die gedomineerd wordt door CNN International, BBC World en in enige mate ook Fox News. France 24 wil een meer continentaal Europese gezichtspunt bieden. De internationale nieuwszender kent een budget van 86 miljoen euro op jaarbasis, kent 170 journalisten van 28 nationaliteiten, die gemiddeld 30 jaar oud zijn en bouwt op een groot internationaal journalistiek netwerk, bestaande uit 200 corresponden. Niet alleen de correspondenten van France 2, France 3 en TF1, maar ook correspondenten van Agence France Presse (AFP), Radio France Internationale (RFI), Reseau France Outre-Mere (RFO), Global Radio Network en 50 eigen correspondenten werken voor de internationale nieuwszender. France 24 bestaat uit twee zenders: France 24 Francais en France 24 English, oftewel een Franstalige versie en een Engelstalige versie. Weliswaar zijn de onderwerpen en hetgeen inhoudelijk wordt uitgezonden hetzelfde, het zijn twee afzonderlijke zenders met elk eigen presentatoren. De zender brengt nieuws, informatie, debat, cultuur, economie en weer. De zender noemt zich niet Frans, maar internationaal. Toch is het uitgangspunt Parijs, en het gezichtspunt Frans te noemen. De zender noemt daartoe

En TV5 Monde? Desgevraagd zegt TV5 Monde vertegenwoordiger André Vroegindeweij geen ‘concurrentie’ te zien. Volgens Vroegindeweij werd door sommigen een soortgelijke situatie gevreesd bij de start van de Franstalig Belgische zender RTBF Sat, die een ‘beste van’ de twee Franstalig Belgische televisiezenders van de RTBF uitzendt. “Die zender heeft meer weg van TV5 Monde dan France 24,” aldus Vroegindeweij. Volgens de TV5 Monde vertegenwoordiger is zijn zender vooral een venster op de Franstalige wereld met niet alleen nieuws, maar ook veel films, magazines, series, informatieve uitzendingen en meer vanuit Frankrijk, Franstalig België, Franstalig Zwitserland en Franstalig Canada, terwijl France 24 zich beperkt tot een vooral informatieve functie. Vanuit TV5 Monde bezien beschouwt men de zender aanvullend en niet als bedreigend. France 24 zendt ook (kosteloos) op internet uit; voor Al Jazeera English moet voor een goede kwaliteit uitzending op internet betaald worden. De websites van de zenders zijn te vinden via http://english.aljazeera.net http://www.france24.com DdJ

Draadomroep van de Tweede Kamer blijft Tweede Kamer(telefoon)lijn “U luistert naar de Draadomroep van de Tweede Kamer...’’ Dit geluid is wellicht bekend voor velen die wel eens de FM-kabelradioband af zijn gegaan. Op telefoonlijnkwaliteit worden de debatten uit de Tweede Kamer uitgezonden naar de kabelaars. De kwaliteit - een analoge telefoonverbinding is het hoogste dat via de kabelradio uit het parlementsgebouw beschikbaar wordt gesteld. Rob Fransen, voorlichter van de Tweede Kamer licht toe: Wat is de Tweede Kamerorganisatie van plan te doen met de Tweede Kamerlijn? Blijft deze bestaan nu er (digitale) televisie-uitzendingen met live verslagen bestaan en uitzendingen via internet? “We hebben geen plannen om dit kanaal op te heffen. Er luisteren mensen naar. Radio is toch anders dan televisie en we hebben die kabelfrequenties tot onze beschikking. Je merkt dat als er een storing is of als de uitzendingen niet tijdig na schorsingen zijn hervat, mensen gaan bellen. We hebben wel de indruk dat vooral oudere mensen de Draadomroep gebruiken. Deze zullen misschien niet snel een PC of digitale televisie-aansluiting tot hun beschikking hebben, het voorziet in een behoefte.” Is de Tweede Kamerorganisatie voornemens om de audiokwaliteit te verbeteren, een aanvoer middels een telefoonlijn is ook niet alles… Sommige programmaraden vinden dit problematisch anno 2006… “We hebben geen plannen om dit aan te passen. In de regel bepalen programmaraden en kabelaars of ze het er op zetten, er geldt geen mustcarry verplichting. Het gaat via een analoge (telefoon) lijn naar buiten. We hopen natuurlijk op zoveel mogelijk luisteraars. We hebben geen klachten gekregen, dus leggen we hier geen prioriteit bij. Als mensen met de kwaliteit problemen hadden, dan hadden we het wel gehoord. Kortom er is geen reden om aan de audiokwaliteit verbetering aan te brengen.” Wat is de status van Tweede Kamer TV? “Tweede Kamer TV is een initiatief van CAIW. CAIW haalt via het samenwerkingsverband van tv-omroepen direct de live uitzendingen van de Tweede Kamer. De NOS, RTL, de regionale omroepen en de Tweede Kamer registreren sowieso de

plenaire vergaderingen van de Tweede Kamer en in voorkomende gevallen ook commissievergaderingen. Dit wordt continu geregistreerd en diegene die hier op is aangesloten krijgen deze beelden. Deze beelden worden ook voor de webcastinguitzendingen van de Tweede Kamer gebruikt en CAIW neemt ook die beelden af. Er zit geen redactie in” CAIW geeft Tweede Kamer TV in het digitale standaardpakket door. En wat is NOS Politiek 24? “NOS Politiek24 is een kanaal van de NOS, daar hebben we geen betrokkenheid bij.” NOS Politiek24 heeft echter een subsidie van een half miljoen euro van de regering gekregen om als parlementair kanaal ‘objectief’ verslag te doen van politieke gebeurtenissen zoals live uitzendingen vanuit de Tweede Kamer. Volgens de NOS tracht het kanaal vooral zo veel mogelijk integrale uitzendingen te doen en heeft het beperkte redactionele uitzendingen, gezien het beperkte budget. De redactionele invulling gebeurt door de NOS. Dit was voor CAIW reden om dit kanaal niet in het basispakket te plaatsen, maar wel Tweede Kamer TV. NOS Politiek24 is bij CAIW alleen tegen extra betaling te zien. De grote kabelaars (UPC, Casema, Essent Kabelcom/@ Home, Multikabel e.d.) hebben NOS Politiek 24 wel in het digitale standaardpakket geplaatst. DdJ



Schaarste op de ......digitale kabel....? Schaarste op de kabel, oftewel een gebrek aan beschikbare frequenties om meer te kunnen uitzenden, bestaat niet alleen in het analoge kabeldeel. Ook digitaal bestaat schaarste. Weliswaar is het digitale aanbod vele malen groter dan het analoge aanbod, maar doordat het aantal beschikbare (veelal) thematische zenders is verveelvoudigd, betekent het dat digitaal ook keuzes gemaakt moeten worden. Aan UPC (Ronald van der Aart), Essent Kabelcom/ @Home (Bart Ledegang) en Casema (Stefano Colombo) is gevraagd naar hoe dit zit....

10

televisie capaciteit van het kabelnet volledig benut. Extra capaciteit voor radio of televisie-zenders kan alleen gerealiseerd worden door zeer ingrijpende maatregelen op het frequentieraster zoals bijvoorbeeld het verwijderen van analoge zenders ten gunste van digitale kanalen of andere diensten” Ronald van der Aart: “Geen commentaar. We willen uit concurrentie-overweging deze informatie niet geven... maar bieden 128 tv-zenders (inclusief optie-zenders), 47 non stop audiozenders, 8 3voor12 audiozenders en 23 radiostations (totaal 78 audiokanalen), alsmede nog circa 5 tot 10 near video on demand tv-kanalen” Bart Ledegang: “Digitaal zet Essent Kabelcom/@Home 23 multiplexen in. Gemiddeld 4 tot 5 kanalen per multiplex, dat hangt af van de kwaliteit van de zenders. We bieden in totaal 133 digitale televisiezenders, 6 HDTVzenders, 48 radiozenders en 30 non stop audiozenders (totaal 78 audiokanalen.” Hoe komt het dat er zoveel verschil bestaat tussen de kabelaars in het digitale aanbod, hoewel het analoge pakket vaak even groot is? Stefano Colombo: “Grosso modo kan gezegd worden dat de capaciteit van een kabelnet voortkomt uit de verdeling van alle beschikbare frequenties voor de verschillende diensten die aangeboden worden. Dus internet, telefonie, fm-kabelradio, analoge

televisie, digitale televisie, digitale radio, zakelijke verbindingen en (near) video on demand, en meer. Die allocatie dient op een zodanige wijze te geschieden dat de diensten niet met elkaar interfereren en er moet rekening gehouden worden met de toegepaste technieken, apparatuur, de te overbruggen afstanden, het aantal aangesloten woningen. Het resultaat is een frequentie raster. Hierbij geldt dat een aantal frequenties niet (meer) gebruikt worden omdat deze interfereren met andere apparaten, denk aan de draadloze telefoons, of verboden frequenties (politie en luchtvaart) of gestoord worden door uitzendmasten van derden zoals semafoonpalen of zendmasten voor digitale ethertelevisie (DVB-T). Van alle kabelexploitanten heeft Casema het meeste last van de DVB-T uitzendingen waardoor minder frequenties gebruikt kunnen worden. In andere delen van het land heeft dit soort problematiek zich (nog) niet voorgedaan. In het algemeen geldt: hoe lager het aantal frequenties, des te lager de kans op storingen. De andere kant van de medaille is helaas dat de capaciteit hiermee lager is”. Bart Ledegang: “De verschillen in respectievelijk omvang en inhoud van de zenderpakketten hebben alles te maken met de autonomiteit waarmee de verschillende kabelexploitanten de capaciteitsverdeling van de verschillende productgroepen hebben ingericht en de verschillen in inzicht met betrekking tot de zendersamenstelling

tv- en radiodag, Marco Swart

en -structuur. We kunnen uiteraard niet voor de andere kabelexploitanten spreken, maar Essent Kabelcom/@Home maakt, gebaseerd op een optimale inzet van de beschikbare capaciteit, een capaciteitsverdeling tussen de productgroepen Televisie/Radio en Internet. Bij de pakketsamenstelling wordt de klant centraal gesteld en wordt een attractief en gebalanceerd pakket gevormd dat aansluiting vindt bij een brede doelgroep.” Ronald van der Aart: “De grote verschillen in pakketten zijn te verklaren uit de verschillen van het netwerk, de capaciteitsinzet met bijvoorbeeld telefonie en internet, het aantal analoge kanalen, of wel of niet voor (near) video on demand wordt gekozen en historisch bepaalde zaken...” Op basis waarvan worden keuzes voor het digitale pakket gemaakt? Stefano Colombo: “De keuze voor de doorgegeven zenders is een zorgvuldig overweging die wordt gemaakt, rekening houdend met (in willekeurig volgorde): het beschikbare aanbod, de aangeboden voorwaarden, de technische en/of administratieve en/of financiële haalbaarheid en impact op bestaande diensten, de wensen van abonnees (kijkers en luisteraars), de toegevoegde waarde ter aanzien van andere zenders, het imago en onderscheidend vermogen, de sociale wenselijkheid, contractuele beperkingen, adviezen van programmaraden, wettelijke bepalingen, concurrentie en de doelgroepgrootte. In het algemeen streven we ernaar om voor iedereen wat wils te bieden. Zo hebben we ook diverse etnische pakketten in het aanbod opgenomen, ondanks dat deze alleen voor een minderheid van onze abonnees interessant zijn. Wij houden kwalitatieve en kwantitatieve marktonderzoeken om de

behoeftes van abonnees te peilen en proberen zoveel mogelijk hiermee rekening mee te houden. In sommige gevallen heeft dit geleid tot het laten vervallen van een aantal zenders ten gunste van andere zenders. Wij realiseren ons dat dit ook klachten genereert. Dit is onoverkomelijk, maar wij hebben er ook goed vertrouwen in dat de nieuwe toevoegingen zeer geapprecieerd worden door het merendeel van de abonnees.” (Casema verwijderde bijvoorbeeld de zakelijke nieuwszender CNBC Europe alsmede Performance medio november jl. om plek te maken voor o.a. Sterren.nl, NOS Politiek24 en 101 TV. Eerder waren al de nieuwszender Sky News en Fox News verdwenen bij Casema, red). Bart Ledegang: “De samenstelling van het digitale pakket vindt plaats met uiterste zorg­ vuldigheid en precisie, met als doelstelling om een pakket in de markt te zetten dat qua prijs- en productpropositie zo veel mogelijk inspeelt op de klantbehoefte, een kwalitatief, divers en betaalbaar pakket dus. Door regelmatig (minimaal twee keer per jaar) een kijk- en luisteronderzoek te houden is Essent Kabelcom/@Home in staat een goed beeld te vormen van de sterkten en zwakten in het huidige pakket. Behoefte-onderzoek en het continue screenen van het groeiende zenderaanbod zorgen voor een optimale inzet van beschikbare capaciteit, welke overigens geen ruimte laat om grote aantallen zenders toe te voegen aan het huidige zenderpakket. De basis voor de keuze van een zender is de klant enerzijds en het onderscheidende vermogen en kwaliteit van de zender anderzijds.” (Essent Kabelcom/@Home ruilde de Arabische versie van Al Jazeera medio oktober jl. in voor Al Jazeera English en verwijderde France 2 en France 3 voor Nederlandse publieke themazenders, red.)

Ronald van der Aart: “Marktonderzoek speelt een grote rol. Je ziet natuurlijk dat er een grote voorliefde bestaat voor Nederlandse commerciële en publieke kanalen en dan een hele tijd niets. We kijken naar de belangrijkste voorkeuren en proberen op die manier ons pakket samen te stellen. We proberen in ieder geval een pakket voor ieder wat wils samen te stellen. Het hangt er sowieso vanaf wat er beschikbaar is en soms zijn er kanalen geplaatst die het eerst boven water kwamen. Op termijn willen we toe naar een digitaal distributiebeleid. Zo wordt voor iedereen precies helder hoe de keuzes worden gemaakt, net als nu met het analoge aanbod het geval is en abonnees kunnen begrijpen waarop onze keuzes gebaseerd zijn. Er zijn immers nu toch wel veel initiatieven, maar ik verwacht dat de wisselingen in het zenderaanbod minder zullen worden en er een vast beeld ontstaat. Wij doen in ieder geval geen inhoudelijke toetsing, maar kijken hoeveel zenders er in het aanbod zijn. In het geval van nieuwszenders vinden we dat er afdoende nieuwszenders beschikbaar zijn (CNN International, Fox News, Sky News, BBC World, EuroNews en Al Jazeera in het Arabisch, red.). Veel Angelsaksische Engelstalige nieuwszenders en geen plek voor Al Jazeera English en France 24? Dan zouden we Al Jazeera in het Arabisch moeten omruilen; bovendien zijn er al voldoende

t

Hoeveel multiplexen (frequenties die digitaal worden gebruikt) zetten jullie in, en hoeveel zenders kan je maximaal op een mulitplex plaatsen om toch nog goede kwaliteit te behouden? Stefano Colombo: “Wij gebruiken 20 multi­plexen (transportstromen, mux) voor Casema Digitale Televisie. De beschikbare “bandbreedte” binnen één mux is ongeveer 36 Mbit/s. Dat is gelijk aan één analoog televisiekanaal, 4 tot 8 digitale zenders in standaard definitie, of 2 à 3 kanalen in HDTV (Hoge Definitie Televisie). Het exacte aantal zenders dat doorgegeven kan worden wordt bepaald door het bij elkaar puzzelen van de “bitrates” van de verschillende zenders per stroom. Complicerende factor is dat bitrates niet constant zijn maar variabel. Als je teveel zenders in een mux stopt pieken zij mogelijk allemaal tegelijk naar een hoge bitrate. Dan wordt de maximale bandbreedte overschreden met als gevolg blokvorming in het beeld. Casema kan dit verschijnsel voorkomen door de bitrates te fixeren of te beperken, maar in het algemeen heeft dit als neveneffect een gemiddelde lagere kwalitatieve uitzending. Naast de noodzakelijke bandbreedte nodig voor internet en telefonie, geeft Casema momenteel 36 FM-kabelradiozenders door, 34 analoge televisiekanalen, 123 digitale televisiezenders, 5 HDTV-zenders, 52 digitale radiozenders en 40 non stop audiokanalen. (totaal 92 audiokanalen). Rekening houdend met een gereserveerde bandbreedte voor de doorgifte van BBC HD, is de radio- en

11

Vervolg pagina 11

De nieuwe Tweede Kamer en de mediawoordvoerders Na de verkiezingen van 22 november jl. heeft niet alleen op politiek niveau een behoorlijk verschuiving plaats gevonden, ook de

mediawoordvoerders van de verschillende partijen zijn gewijzigd. Bert Bakker (D66), Fadime Örgü (VVD) en Fenna Vergeer-Mudde

(SP) hebben de Tweede Kamer verlaten. PvdA-mediawoordvoerder Martijn van Dam is herkozen, net als CDA-bekende Joop Atsma. De demissionair minister van Binnenlandse Zaken, Johan Remkes wordt voor de VVD de nieuwe mediawoordvoerder; eventueel vervangen door Frans Weekers bij diens afwezigheid. Ton Elias, die hoopte verkozen te worden, werd dat net niet. GroenLinks kent de 26-jarige van Marrokaanse afkomst zijnde Tofik Dibi voortaan als mediawoordvoerder; terwijl voor de SP waarschijnlijk Jasper van Dijk deze rol zal invullen. Bij de partij van Geert Wilders (Partij voor de Vrijheid) zal Martin Bosma deze positie innemen. Bosma was overigens, opvallend genoeg, voor Erik de Vlieger de directeur van het teloor gegane multiculturele radiostation Colorful Radio. Cynthia Ortega-Martijn is de nieuwe cultuur/ mediawoordvoerder voor de ChristenUnie. De verwachting is dat Boris van der Ham voor D66 mediazaken op zich zal nemen.

tv- en radiodag

DdJ Martijn van Dam

nieuwszenders. We kijken niet politiek naar de zenders van welke partij deze zijn. Ons streven is overigens om de wijzigingen in ieder geval te stroomlijnen en voortaan eens per kwartaal wijzigingen door te voeren.” Wat doen jullie met klachten over het digitale aanbod? Stefano Colombo: “Klachten kunnen van diverse aard zijn. Sommige klachten betreffen zenders die niet door Casema worden doorgegeven, maar wel door andere exploitanten. Andere klachten betreffen zenders die verwijderd zijn. Klachten zijn belangrijk omdat ze ons een zeer goed beeld geven of wij de juiste keuzes hebben gemaakt. Het verwijderen van FoxNews heeft enige (heftige) reacties opgeleverd. Fox News werd door Casema als eerste in Nederland geïntroduceerd. Dit gebeurde naar aanleiding van de aanvallen op het WTC in New York. Toen was de interesse voor een puur Amerikaanse (Republikeins gerichtte, red.) nieuwszender groot. In de loop der jaren is de interesse grotendeels verdwenen en om andere interessante initiatieven doorgang te kunnen geven, hebben wij besloten deze te laten vervallen. Uiteraard is er een aantal abonnees het hier niet mee eens. Als in de toekomst meer ruimte ontstaat zullen wij de mogelijkheden opnieuw evalueren.” Bart Ledegang: “Elke klacht wordt uiterst serieus genomen en in behandeling genomen door een kundig team van mensen met als doel om tot een passende oplossing te komen.”

12

Ronald van der Aart: “Klachten op het aanbod behandelen we zeker en suggesties nemen we mee. In het geval van MTV Networks, waarbij de Engelse, pan-Europese themazenders werden vervangen door de Nederlandse themazenders van het bedrijf hebben we bewust gekeken en gewogen naar wat de toegevoegde waarde is van het totaalpakket. Nu MTV besloten heeft met The Box te stoppen en naar MTV Base verwijst voor urban muziek? Toen zijn er keuzes gemaakt en was niet bekend dat The Box met muziek zou stoppen overdag. Maar we evalueren regelmatig ons aanbod.” Wat denken jullie van een adviesorgaan die over het digitale aanbod oordelen/ adviezen geeft? Stefano Colombo: “Ik vind een programmaraad vooral hulpzaam bij het beoordelen van lokale en regionale initiatieven. Mijn eigen ervaring met programmaraden is echter dat keuzes uiteindelijk grotendeels op basis van persoonlijke voorkeuren worden gemaakt. Hoe goed deze ook zijn bedoeld, bijvoorbeeld uit sociale wenselijkheid of pluriformiteits overwegingen, je kan nooit iedereen tevreden stellen. Vele programmaraden hebben bijvoorbeeld Rai Uno op de kabel geadviseerd. Leuk voor mij als Italiaan, maar ik weet dat vele Nederlanders deze zender volstrekt overbodig vinden. Ik weet echter dat bij afschaffing van Rai Uno in het analoge aanbod en inlevering van die analoge frequentie, Casema drie Italiaanse zenders digitaal kan aanbieden plus nog eens drie

Nederlandstalige zenders. Die koers kan Casema echter niet inzetten voor zo ver programmaraden het programma blijven adviseren” (deze redenatie gaat niet helemaal op, aangezien programmaraden wettelijk alleen een dwingend advies geven over 15 tv-zenders; Casema geeft in totaal 34 analoge tv-zenders door, red.) “Een representatief onafhankelijk marktonderzoek onder alle bevolkingsgroepen naar populariteit en waardering voor alle zenders geeft volgens mij voldoende inzicht in de klant behoeftes. Laat de consument zelf bepalen of onze keuzes goed of slecht zijn. Als wij het verkeerd hebben gedaan dan zal de klant ons daar zeker op wijzen en kunnen wij bepalen of wij een andere koers moeten varen.” Bart Ledegang: “Bij het bepalen van de voor de klant meest gewenste samenstelling van het digitale pakket hechten wij groot belang aan het oordeel van de klant. In dat kader houden wij klant- en waarderingsonderzoeken. Dat lijkt ons voldoende.” Ronald van der Aart: “Programmaraden hebben een gerichte taak die op analoge kabeldistributie is gebaseerd. Gericht marktonderzoek en adviseurs alsmede reacties van klanten geven een heel goed beeld om te zien wat goed is voor het digitale aanbod. We proberen zoveel mogelijk klanten een goed gevoel te geven. Ik zie dan ook geen rol hier weggelegd voor de programmaraden.” DdJ

Joop Atsma

Radio 227 blijft bestaan, maar dan anders... Radio 227 blijft bestaan. De radiozender die zich richt op 40+-ers met easy-listening en middle-of-the-road muziek, heeft eerder dit jaar de kabelcontracten met de grote kabelexploitanten (UPC, Casema, Multikabel en Essent Kabelcom/@Home) opgezegd. De radiozender heeft hiertoe besloten omdat het financieel niet langer haalbaar was om de drie eurocent per jaar per abonnee te betalen voor een gebied van 8,5 miljoen luisteraars. Look Boden, oprichter/directeur van de radiozender benadrukt echter dat Radio 227 blijft bestaan. Delta Kabelcomfort (Zeeland), REKAM (Gouda e.o.), CAIW (Aalsmeer, Uithoorn, Schiedam, Westland, Midden-Delfland en IJsselstein) blijven de zender doorgeven. Met Casema bekijkt de radiozender nog de mogelijkheden van doorgifte en zal mogelijk in een deel van het gebied te horen blijven, in ieder geval via het digitale televisiepakket. UPC en Essent Kabelcom/@Home stoppen met de kabeldoorgifte van de zender. De radiozender stelt dat als programmaraden de zender (blijven) adviseren in het wettelijke basispakket, het radiostation om niet doorgegeven wil worden; de auteursrechten neemt de radiozender dan wel voor haar rekening. “Als het dan tot een zaak komt bij het Commissariaat voor de Media,

dan moet de kabelexploitant met zwaarwegende redenen komen wil hij ons niet doorgeven”, aldus Boden die verwacht dat hierdoor Radio 227 bij een positief basispakketadvies doorgegeven moet worden. Buitenlandse publieke radiozenders hoeven - net als publieke zenders - evenmin te betalen voor kabeldistributie. Boden hekelt de grote hoeveelheid publieke zenders in Nederland. “We hebben nationale publieke zenders, regionale publieke zenders en lokale publieke zenders. Allemaal hebben ze must carry en gratis etherfrequenties met soms de meest belabberde programma’s. We zijn een non-profit radiostation, charitatief en bedienen een doelgroep die anderen niet bedienen. Doordat de zender - die sinds 2002 bestaat - de afgelopen jaren steeds meer miljoenen potentiële luisteraars ging bereiken liepen

de kosten voor de kabeldistributie op. Adverteerders en mediabureaus zagen weinig in de radiozender, omdat die in hun optiek een te oud publiek bedient. Radio 227 zegt te zijn opgezet uit ongenoegen over het éénzijdige radio-aanbod van radioprogramma’s en noemt zich de enige 24 uurs zender in haar soort. Het initiatief om Radio 5 ‘met veel geklets’ overdag in te richten met oudere muziek noemt de radiozender ‘valse concurrentie’, omdat ‘het met overheidsgeld wordt gefinancierd en zij dus de middelen hebben om op deze wijze zenders als Radio 227 buiten spel te zetten’ aldus de radiozender op de eigen website. De zender met jazz, blues, country, licht klassiek, oftewel ‘feel good’ muziek hoopt in de afgeslankte opzet te kunnen blijven voortbestaan. DdJ

13

Basiswebsite biedt nieuwe mogelijkheden voor programmaraden De programmaraad Zuidoost Brabant heeft al vele jaren een website. Eerst was deze ondergebracht bij de website van het SRE (het gemeentelijke samenwerkingsverband waar de programmaraad onder valt). Sinds de introductie (midden 2004) van de door Kabel­raden.nl aangeboden basiswebsite service is de programmaraad hiernaar overgestapt. Ronald Lavooi (voorzitter van deze programmaraad) vertelt ons iets over het hoe en waarom van de website.

Het hebben van een website is tegenwoordig bijna een vereiste om te communiceren met je achterban. Het biedt de mogelijkheid om mensen te informeren over het “hoe en waarom” en het werk van een programmaraad, maar het is ook een uitgelezen mogelijkheid om je adviezen te publiceren. Aangeslotenen kunnen via de website hun mening kenbaar maken. Het beschikbaar stellen van informatie op internet resulteert in een toenemende betrokkenheid van de aangeslotenen bij de (adviezen van) de programmaraad. Dit zien we niet alleen terug in het toenemende aantal reacties dat we ontvangen, maar er heeft ook een verschuiving plaatsgevonden in hoe mensen reageren. Het merendeel van de reacties die de programmaraad tegenwoordig ontvangt zijn niet langer brieven of telefoontjes, maar e-mails. Het hebben van een e-mailadres is voor de aangeslotenen een ideale manier om snel en makkelijk (laagdrempelig) te reageren. Dit zie je ook terug in de reacties die we ontvangen. Een voorbeeld:

“Geacht raadsbestuurslid, Helaas weet ik pas sinds korte tijd dat de raad een website beheert en dat het voor luisteraars en kijkers mogelijk is om hun voorkeur voor bepaalde zenders uit te spreken.

Basiswebsite De door kabelraden.nl aangeboden basiswebsite is voor de programmaraad eenvoudig in onderhoud. Je hebt geen speciale HTML kennis nodig om de site te beheren en te vullen. Maar de liefhebbers die wel graag in HTML schrijven kunnen dit ook, waardoor de details volledig zelf kunnen worden bepaald. Sinds enige weken heeft de basiswebsite een transformatie ondergaan en is er veel veranderd. Als je naar de homepage kijkt, dan vallen gelijk een paar dingen op. De layout is moderner gemaakt, maar biedt nog steeds keuzevrijheid qua kleur, logo etc voor de programmaraad. Daarnaast is er de mogelijkheid aangebracht om een poll (internet-peiling) te plaatsen op de homepage. De programmaraad is vrij om hier vragen voor te verzinnen en het is een leuke en snelle manier om de mening van website bezoekers te peilen. Andere vernieuwingen op de homepage zijn de ‘shortcut buttons’ in de rechterkolom op de pagina. Hier kun je als programmaraad een link aan hangen naar een pagina op je eigen website, maar ook naar een website van bijvoorbeeld de kabelaar. Dit is de ideale manier om de vaak opgezochte of nieuwe informatie snel toegankelijk te maken. Als programmaraad kun je er nu ook voor kiezen om op de homepage een lijst met updates (laats gewijzigde/toegevoegde pagina’s) te plaatsen. Als je regelmatig je pagina’s update is dit voor de bezoeker een handige manier om te zien welke informatie er nieuw beschikbaar is. Maar niet enkel de homepage is veranderd. Het is nu ook mogelijk geworden om zelf pagina’s toe te voegen, waardoor de website nog meer naar de eigen situatie en wensen kan worden ingericht. Doordat de structuur van de website heel logisch is opgezet is het voor de beheerder van de website snel mogelijk om de website aan te passen, te wijzigen of toe te voegen. Doordat de website niet teveel toeters en bellen heeft is het beheren vrij eenvoudig. De manier van data invoeren is intuïtief opgebouwd en spreekt daarom eigenlijk voor zichzelf. Voor een goede informatie-uitwisseling raad ik programmaraden zeker aan een website en een emailadres te nemen. Mocht je opzien tegen het maken en beheren van een website, overweeg dan zeker om gebruik te maken van de basiswebsite aangeboden door kabelraden.nl. Hiermee ben je heel snel een heel eind op weg, zonder dat dit veel moeite of voorkennis vergt. De door kabelraden.nl aangeboden website-bijeenkomsten helpen daar ook nog bij.

RTL FM staat te koop en Sky Radio Group is één van de partijen die het graag zou willen hebben. Als dat lukt, dan gaan we daar zeker leuke plannen voor maken”. Dat heeft Uunco Cerfontaine van Sky Radio en Radio Veronica gezegd tegen Radioactive Blog tijdens de tv- en radiodag in Amersfoort. Tot nu toe wilde het radiobedrijf officieel niets kwijt over interesse in een overname van RTL FM. Het format is nu in feite nog een tweede Sky Radio met meer Nederlandse producties én commmercials voor Sky Radio. Christmas Station RTL FM gaat vanaf nu alleen nog maar kerstmuziek laten horen. Dit gebeurt onder de titel ‘RTL FM presents Sky Radio The Christmas Station’. De technische realisatie van ‘24 uur per dag het beste uit 50 jaar kerstmuziek’ is in handen van Sky Radio. (bron: Radio Active Blog)

De Concertzender zal per januari 2007 worden omgedoopt in Radio 6. Dit kondigde Kees Toering, zendercoördinator Radio 2 en Radio 5, namens de Raad van Bestuur Publieke Omroep aan tijdens de tv- en radiodag van kabelraden.nl. In september wijzigde de Concertzender op de kabel en satelliet haar format en zendt sindsdien jazz, wereldmuziek, crossover en culturele programma’s uit die voorheen deels te horen waren op Radio 2, Radio 4 en Radio 5. Concertzender Classic - oftewel de zender die tot begin september op de kabel te horen was - zendt nog enige uren per dag alsmede ‘s nachts en op zaterdagen overdag en zondagmiddag op de tot Radio 6 om te dopen zender uit. De Concertzender zendt haar volledige programmering overigens op dit moment alleen via internet uit. Toering nuanceerde later desgevraagd de in de bijeenkomst aangekondigde naamswijziging met de mededeling dat de formele beslissing daartoe nog genomen moet worden door de Raad van Bestuur. DdJ

TV Oase start 1 juli 2007 De culturele zender TV Oase start op 1 juli 2007. Dit zei Bert van der Veer tijdens de tv en radiodag die door Kabelraden.nl was georganiseerd. Van der Veer (o.a. oud-RTL en Veronica programmadirecteur, thans regisseur van Pauw & Witteman) is door de in oprichting zijnde televisiezender gevraagd voor de invulling van de programmering.

Ronald Lavooi Ronald Lavooi

Ook uw advies aan UPC wekt bij mij verbazing. Het in een wereld van ethervervuiling, ...” Door de verbeterde communicatie met de aangeslotenen is de programmaraad beter op de hoogte van de wensen van de aangeslotenen en is er ook meer communicatie over de inhoud van de adviezen.

Skyradio wil RTL FM graag overnemen

Concertzender wordt Radio 6

PS: Op 3 februari organiseert kabelraden.nl een bijeenkomst in Utrecht over de nieuwe basiswebsite. Een ideale manier voor webmasters om alles te weten te komen over de uitgebreide mogelijkheden. Maar ook programmaraden die nog een website willen hebben zijn van harte welkom! Opgeven en meer informatie via [email protected]

Van der Veer zei in antwoord op de vraag hoe de betrokkenheid thans vanuit PCM Uitgevers NV is, dat dat hem dat ook niet duidelijk is. Daarmee doelt Van der Veer op de situatie bij de uitgever die mede-eigenaar is van De Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, Arrow Media Groep en het Algemeen Dagblad. DdJ

14

15