Jaarverslag 2012
stichting milieufederatie limburg
Inhoud
C O L O F O N Dit jaarverslag is een uitgave van Stichting
3 Voorwoord
4 Natuur, RO en mobiliteit
11 Milieu, water en landbouw
14 Energie en klimaat
15 Communicatie
Postcode Loterij.
18 Samenwerking
Redactie en samenstelling
20 Organisatie
Kim Reiners (Jaarrekening)
22 Jaarrekening 2012
Aan dit jaarverslag werkten mee:
28 Accountantsverklaring
29 Verantwoordingsverklaring bestuur
31 Rooster van aftreden bestuur
Milieufederatie Limburg De Milieufederatie Limburg werd opgericht in 1971. De stichting zet zich al ruim veertig jaar in voor natuur en landschap, een gezond leefmilieu en ecologische duurzaamheid in Limburg. Zij doet dit samen met de circa honderd bij haar aangesloten organisaties. Dit werk kan de Milieufederatie doen dankzij giften, overheidsbijdragen en subsidies van onder meer de Provincie Limburg en de Nationale
Monique Demarteau (Jaarverslag)
Baker Tilly Berk Accountants & Belastingadviseurs, het bestuur van de Stichting Milieufederatie Limburg, alle medewerkers van de Milieufederatie Limburg Vormgeving & drukwerk SHD Grafimedia, Swalmen Contactadres Stichting Milieufederatie Limburg Gevestigd in Het GroenHuis Godsweerderstraat 2 6041 GH ROERMOND T 0475 - 386 410 F 0475 - 386 459 www.milieufederatielimburg.nl
[email protected]
De Milieufederatie Limburg wordt financieel ondersteund door de Nationale Postcode Loterij en de Provincie Limburg
Limburgs Milieu is gedrukt op FSC-papier
SOCIALE MEDIA De Milieufederatie Limburg is te vinden op de sociale netwerken Facebook en Twitter. Volg de Milieufederatie op Twitter via @ _S_M_L_ en wordt onze vriend Deze brochure is geproduceerd door SHD Grafimedia onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO 14001 Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGM-MZ:2011.01.01
2 J aarversla g 2 0 1 2
op Facebook. Middels de sociale media van de Milieufederatie blijf je op de hoogte van het meest actuele nieuws over natuur en milieu in Limburg.
Voorwoord Het jaar 2012 was voor de Milieufederatie Limburg een enerverend en prachtig jaar, onder meer dankzij een nieuw kabinet dat gelukkig weer kiest voor robuuste natuur. Een jaar ook met publieke aandacht voor duurzame energie; de prijs van zonnepanelen daalde zo drastisch dat de terugverdientijd halveerde. In het jaarverslag 2012 leest u over onze resultaten, over (nieuwe) ontwikkelingen die zich voordeden en hoe de Milieufederatie daar op inspeelde. Ook krijgt u een beeld van de manier waarop de federatie is georganiseerd en hoe ze als professionele organisatie werkt om oplossingen te zoeken voor natuur- en milieuproblemen in de provincie Limburg. 2012 was tevens het jaar waarin de Milieufederatie haar nieuwe meerjarenbeleidsplan vaststelde. Daarin is een rol voor de federatie weggelegd - nu én in de toekomst - als dé provinciale belangenhartiger op het gebied van natuur, milieu en landschap. Ook wil de federatie een platform zijn voor alle krachten in Limburg die de omslag naar een duurzame samenleving nastreven en bevorderen. En dit allemaal in een tijd waarin het economisch allemaal wat minder goed gaat. Het belangrijkste kapitaal van de Milieufederatie zijn onze mensen; iedereen die betrokken is bij de federatie heeft met overtuiging, passie en inzet gewerkt aan de missie. Dit geldt zowel voor de medewerkers van het bureau, als voor de grote groep mensen die de federatie bijstaat, adviseert en stuurt: de bestuursleden, de voorlichters, de vrijwilligers, alle aangesloten organisaties en nog vele andere betrokkenen. Dankzij hen kunnen we werken aan een mooi en duurzaam Limburg! Onze dank aan hen is dan ook groot. Ik kijk uit naar 2013 en de uitdagingen die op ons pad komen. We zullen er alles aan doen om ook in 2013 onze ambities waar te maken en de dingen te doen die u van de Milieufederatie Limburg mag verwachten.
Ir. J.H. Heijnen Directeur Milieufederatie Limburg
Stichting Milieufederatie Limburg 3
Natuur, RO en mobiliteit De Milieufederatie Limburg zet zich in voor een rijke natuur en een mooi landschap. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor een prettige, gezonde en groene leefomgeving. De grenzen van onze milieugebruiksruimte zijn zo goed als bereikt. Uitbreiding van het stedelijke gebied leidt tot druk op de natuur en het buitengebied. Nieuw ruimtebeslag dient dan ook weloverwogen plaats te vinden; de ruimte is immers beperkt en kan maar één keer worden uitgegeven. Het buitengebied is onmisbaar voor het contrast met de stad en als open ruimte waarin mensen kunnen recreëren. De federatie wil bovendien voldoende, kwalitatief hoogwaardig natuurgebied behouden. Daarnaast zet de Milieufederatie zich in voor efficiënte verkeersontwikkelingen die passen in een duurzame samenleving. POL
Landschapspark De Graven
Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) wordt in 2014
Het werkgebied van Landschapspark De Graven omvat de buitenge-
herzien. In 2012 is door de Milieufederatie Limburg veel tijd
bieden van de gemeenten Schinnen, Sittard-Geleen, Beek en Stein.
besteed aan het inbrengen van standpunten in conferenties,
Stichting Landschapspark De Graven Westelijke Mijnstreek concen-
workshops, werksessies en overleg. Samen met de terreinbeheer-
treert zich op de uitvoering van twaalf projecten van het ‘speerpunt
ders Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het Limburgs
landschap’ uit de Regiovisie Westelijke Mijnstreek. De Milieufederatie
Landschap heeft de Milieufederatie verschillende malen overleg
Limburg heeft zitting in het platform dat zich bezighoudt met
gevoerd met de provincie over de herijking van de Ecologische
gebiedsbeleid en met de ontwikkeling van het platteland. De
Hoofd Structuur (EHS). Deze herijking moet zijn beslag krijgen in
federatie adviseert over de projecten en levert op die wijze een
het nieuwe POL.
constructieve bijdrage aan de ‘vergroening’ van deze sterk verstede-
Ter voorbereiding op het standpunt over windenergie organiseerde
lijkte regio. In 2012 is het Kasteelpark Elsloo heringericht en is een
de Milieufederatie in december 2012 een symposium over
begin gemaakt met de herontwikkeling van het Rijksmonument Oude
windenergie. De uitkomsten van dit symposium zijn aan de
Pastorie in Beek. De gemeente Sittard-Geleen krijgt 35 hectare nieuw
provincie meegegeven om te verwerken in het nieuwe POL.
bos en de Geleenbeek gaat weer meanderen in het landschap
4 J aarversla g 2 0 1 2
Meer natuur in verstedelijkte gebied Westelijke Mijnstreek door uitvoering project De Graven Natura 2000 In ruim 130 van de 160 Nederlandse Natura 2000-gebieden kampt de natuur met een te hoge belasting door stikstof. De regels in de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moeten gaan zorgen voor evenwicht tussen natuur en economie. De Milieufederatie Limburg heeft zich in 2012 samen met andere natuur- en milieuorganisaties bemoeid met de totstandkoming van de PAS, die niet alleen een oplossing moet bieden voor de economische ontwikkeling van landbouwbedrijven rondom de Natura 2000-gebieden, maar ook perspectief gaat bieden voor het herstel en de ontwikkeling van de uit oogpunt van Europees natuurbeleid belangrijke natuurwaarden (de natuurparels). Om de PAS als zelfstandig mechanisme te laten werken voor het verlenen van vergunningen in het kader van de Natuurbeschermingswet is een wijziging van die wet nodig. Dat heeft de Raad
Natuurbeleid
van State vastgesteld in haar voorlichting van april 2012. Aan
De Milieufederatie Limburg is positief over het voornemen van
deze wetswijziging wordt momenteel hard gewerkt. Het streven
de regering VVD-PvdA om de Ecologische Hoofd Structuur (EHS)
is dat de PAS na goedkeuring van het parlement in 2014 van
uit te voeren, inclusief de verbindingszones. Het kabinet wil er
kracht kan worden. Overigens is de Milieufederatie van mening
echter meer tijd voor nemen dan in het oorspronkelijke plan. De
dat als voorwaarde voor het goed functioneren van de PAS er
200 miljoen euro uit het lente-akkoord van 2012 is een extra
sprake moet zijn van een dieren-standstill in Limburg. Dit
impuls die bijdraagt aan een robuuste EHS. Deze robuuste EHS is
standpunt draagt de Milieufederatie uit in haar visie over de
een duidelijke plus ten opzichte van het natuurbeleid van het
verduurzaming van de veehouderij in Limburg.
vorige kabinet. Bij het natuurbeleid wordt gestreefd naar
Vliegverbod boven Groote Peel in broedseizoen kraanvogels
synergie met andere maatschappelijke belangen zoals waterveiligheid, ondernemerschap, energie of klimaat. Van de 200 miljoen euro extra voor natuurbeleid wordt een deel besteed aan het beheer en de verbetering van de kwaliteit van de bestaande natuur. Daarnaast komt er 127 miljoen euro beschikbaar voor
Ave N@tura
extra natuur die bijdraagt aan de robuuste EHS. Om de natuur in
De afgelopen vier jaar heeft de Milieufederatie Limburg in het
Limburg robuuster te maken, heeft de Milieufederatie samen
kader van het landelijke project Ave N@tura 2000 gewerkt aan
met Het Limburgs Landschap, Staatsbosbeheer, Natuurmonu-
het vergroten van draagvlak voor Natura 2000 en aan de
menten en IKL het initiatief genomen om te komen met een
totstandkoming van kwalitatief goede beheerplannen voor de
bijzondere projectvoorstel genaamd ‘Robuust Natuurherstel in
Natura 2000-gebieden in Limburg. In dat kader is een zienswijze
Limburg’. Het gaat concreet om:
ingediend tegen het voornemen van het Ministerie van Defensie
- Versterking water- en landnatuur in het stroomgebied van de
om een vergunning te verlenen voor laagvliegende helicopters
Geul in het Heuvelland;
boven het Natura 2000-gebied Peelvenen. Naar aanleiding van
- Herstel van de kwelzone langs het Maaswoud;
de zienswijze van de Milieufederatie is de vergunning gedeelte-
- Vergroting en versterking van moerasnatuur in de Peelgebie-
lijk aangepast.
den en in het Kempen~Broek. In 2013 beslist de minister welke ingediende projecten gehono-
Ter afsluiting van het project Ave N@tura is door de twaalf
reerd zullen worden.
Natuur en Milieufederaties een kort filmpje gemaakt met de titel Verslingerd aan de natuur. Het filmpje zet op een positieve en laagdrempelige manier het Europese netwerk van natuurgebieden Natura 2000 in de kijker. De boodschap is dat door samenwerking van alle betrokken partijen de natuur sterk verbeterd kan worden.
Samenwerkingsproject Ave N@tura afgerond met enthousiastmerend filmpje Stichting Milieufederatie Limburg 5
Dierenwelzijnscentrum Limburg
het belang van donkere nachten. Ondanks het koude weer waren
De Dierenbescherming Limburg gaat het Dierenwelzijnscentrum
er in 2012 evenveel deelnemers in Limburg als in 2011. Ook was
Limburg aan de N297 in Born bouwen. Dierenbescherming
er veel media-aandacht voor de Nacht van de Nacht (lokaal en
Limburg, betrokken natuurorganisaties (onder wie de Milieu-
regionaal).
federatie Limburg), Provincie Limburg en de gemeente SittardGeleen hebben daarover in 2011 een akkoord bereikt. In 2012
Lichthinderinventarisatie
zijn de plannen verder uitgewerkt in nauwe samenspraak met
Eén donkere nacht is leuk, maar de Milieufederatie Limburg is op
Natuurmonumenten, Milieufederatie Limburg, IVN-Land van
zoek naar structurele maatregelen om overbodige nachtverlich-
Swentibold en het Graetheidecomité. De natuurbeschermings-
ting tegen te gaan. Door middel van een digitale lichthinder-
organisaties hebben overeenstemming bereikt over de land-
kaart is eind 2011 geïnventariseerd welke lichthinderproblemen
schappelijke inpassing van het gebouw in de groene omgeving.
er zijn. De Milieufederatie wil waar mogelijk deze meldingen
In 2013 starten de bouwwerkzaamheden.
oplossen. In 2012 is een lichthinderpunt in Nieuwstadt opgelost met hulp van de gemeente Echt-Susteren. De kerk werd niet op
Dierenwelzijnscentrum Limburg krijgt een goede landschappelijke inpassing Nacht van de Nacht Op zaterdag 27 oktober 2012 hebben ruim 30.000 mensen in heel Nederland genoten van de achtste Nacht van de Nacht. Dit evenement wordt jaarlijks georganiseerd door de Natuur en Milieufederaties in samenwerking met Natuur & Milieu. In Limburg namen zo’n 2.500 mensen deel aan een dertigtal activiteiten van de Nacht van de Nacht. Ook 10 gemeenten, 12 bedrijven en de Provincie Limburg deden mee. Zo had de provincie onder meer de verlichting van het Gouvernementsgebouw in Maastricht uitgeschakeld. Met de Nacht van de Nacht vragen de milieuorganisaties aandacht voor de schoonheid en 6 J aarversla g 2 0 1 2
de juiste wijze aangestraald; de schijnwerpers schenen langs de kerk én niet op de kerk zelf. De verlichting is inmiddels vervangen door lampen met minder wattage en de armaturen zijn beter afgesteld waardoor er minder strooilicht is.
N280-West In het proces van besluitvorming participeert de Milieufederatie Limburg in een ‘stakeholders groep’ samen met onder meer vertegenwoordigers van dorpsraden en bewonersorganisaties,
Natura 2000-gebied Weerterbos blijft gevrijwaard van doorsnijding door nieuwe randweg N266
het Limburgs Landschap, de Limburgse Werkgevers Vereniging en de Limburgse Landbouw- en Tuinbouw Bond (LLTB). De Milieu-
N266
federatie speelt een belangrijke rol bij het genereren en coördi-
In 2012 is gestart met de voorbereidingen voor een onderzoek
neren van draagvlak. Zo heeft zij uitvoerig overleg gevoerd met
naar de N266 in en rondom Nederweert. Het onderzoek moet
haar achterban en andere betrokkenen. De Milieufederatie en de
duidelijk maken of een knelpuntgerichte aanpak voldoende is of
LLTB hebben in dit proces samen kunnen optrekken wat de
dat er een nieuwe randweg moet komen. De Milieufederatie Lim-
banden met de LLTB heeft versterkt.
burg zit in de werkgroep - onder leiding van de Provincie
De Milieufederatie Limburg is verheugd over het feit dat
Limburg - die een breed scala aan belangengroepen vertegen-
Gedeputeerde Staten in juni 2012 gekozen hebben voor een
woordigd. Gezamenlijk hopen zij dat er straks een leefbare
knelpuntgerichte aanpak wat betreft de N280-West. De Milieu-
infrastructuur komt in en rondom Nederweert.
federatie Limburg heeft zich altijd hard gemaakt voor deze
In 2012 heeft de Milieufederatie meerdere malen zienswijzen
oplossingsgerichte aanpak en denkt op een constructieve manier
ingebracht. Daardoor is de bescherming van de belangrijkste
mee zodat de leefbaarheid gewaarborgd blijft en de natuurlijke
natuurwaarden (Natura 2000- en EHS-gebieden) gewaarborgd.
kwaliteiten van de regio kunnen blijven groeien. Aandachtspunt
Voor wat betreft het genereren van draagvlak heeft de Milieu-
is dat in een nieuw onderzoek een variant bij Baexem onder-
federatie een belangrijke coördinerende rol gespeeld en leiding
zocht wordt die uitgaat van een 2x2-baans randweg. Ook is een
genomen bij de overleggen met andere partijen; dit betrof
variant met een randweg die dwars door het bijzondere natuur-
enerzijds de eigen achterban maar ook andere eensgezinde
gebied Exaten snijdt, nog niet van de baan. De Milieufederatie is
belangenbehartigers.
niet gelukkig met beide varianten en benadrukt dat er goede alternatieven zijn die zowel het landschap als de leefbaarheid in en rondom Baexem een goede oplossing bieden. De Milieufederatie zal de ontwikkelingen in 2013 dan ook kritisch blijven volgen.
Gedeputeerde Staten van Limburg en Milieufederatie Limburg delen visie inzake de knelpuntgerichte aanpak N280
Buitenring Parkstad Op 8 juni 2012 hebben de Milieufederatie Limburg en Natuur-
Groene Valentijnsactie
monumenten een alternatief plan voor de Buitenring Parkstad
Namens veertien natuur-, milieu- en dierenbeschermingsorganisa-
Limburg aangeboden aan gedeputeerde A. Janssen en aan M.
ties overhandigden Godelieve Wijffels (directeur Natuur en Milieu
Bosch, de voorzitter van de commissie Ruimte en Infrastructuur.
Overijssel), Leonie Vestings (directeur Alle wilde dieren de tent uit)
Het alternatief biedt volgens de organisaties een goede oplos-
en Maartje Maas (communicatiemedewerker WSPA) op Valentijns-
sing voor de huidige verkeersproblematiek in Parkstad. Boven-
dag 2012 3.000 valentijnskaarten aan Nia Palli, chef protocol van
dien zal het landschap van Parkstad niet onnodig aangetast
minister-president Mark Rutte. Uit het hele land hadden mensen
worden door de aanleg van nieuw asfalt. Ook is het alternatief
gereageerd op de oproep om Mark Rutte op Valentijnsdag te
veel goedkoper dan de geplande Buitenring waarvan de Raad
verrassen met groene valentijnskaarten. De initiatiefnemers, onder
van State in december 2011 het Inpassingsplan heeft vernietigd
wie de Natuur en Milieufederaties, hebben de actie opgezet omdat
omdat het plan geen inzicht gaf in de (negatieve) effecten van
het natuurbeleid van Mark Rutte en zijn kabinet wel wat meer
stikstofdepositie op de Natura 2000-gebieden Brunssummer-
mag getuigen van liefde voor de natuur.
heide en Kathagerbeemden. Het geld dat volgens het alterna-
Met de Valentijnsactie geven de Milieuefderaties lucht aan
tieve plan vrij komt door de lagere kosten kan geïnvesteerd
onvrede over het natuurbeleid, maar dan in een hartelijke
worden in een groen en leefbaar Parkstad. De overhandiging van
verpakking. Aan de Groene Valentijnsactie namen nog tal van
het alternatief ‘Parkstad Bereikbaar, Leefbaar en Groen, een
andere maatschappelijke organisaties deel, onder meer IVN,
aantrekkelijk en economisch alternatief’ vond plaats vooraf-
Natuurmonumenten en Milieudefensie.
gaand aan een vergadering van Provinciale Staten. Stichting Milieufederatie Limburg 7
Na de vernietiging van het Inpassingsplan door de Raad van
IJzeren Rijn
State in december 2011 heeft de Provincie Limburg een nieuw
De Milieufederatie Limburg is voorstander van een duurzame
Inpassingsplan gemaakt om de aanleg van de Buitenring alsnog
toekomstbestendige treinverbinding tussen Antwerpen en het
mogelijk te maken. In dit plan is een aantal maatregelen
Ruhrgebied. Die kan echter volgens de federatie niet gerealiseerd
opgenomen om de negatieve gevolgen voor natuur te voorko-
worden via het historische tracé van de IJzeren Rijn. In 2012 is
men. De Milieufederatie Limburg is echter van mening dat deze
een vergunning op basis van de Natuurbeschermingswet 1998
maatregelen voortvloeien uit reeds bestaand beleid en onvol-
aangevraagd door ProRail voor goederenvervoer op het baanvak
doende effect hebben. Daarom is ook dit nieuwe Inpassingsplan
Budel-Weert (een deel van het historische tracé van de IJzeren
samen met de achterban opnieuw aangevochten bij de Raad van
Rijn). Het samenwerkingsverband IJzeren Rijn bestaande uit een
State. Dit vergde in 2012 veel afstemmingsoverleg met inwoners
paar gemeenten uit de regio Weert-Roermond, de Provincie
en (actie)groepen in de regio Parkstad. In november 2012 heeft
Limburg, Staatsbosbeheer en de Milieufederatie Limburg heeft
de Raad van State het plan grotendeels geschorst. De uiteinde-
hiertegen bezwaar aangetekend omdat het plan niet los gezien
lijke uitspraak in de beroepen wordt verwacht in 2013.
kan worden van een mogelijke heropening van het omstreden
In het Inpassingsplan van de Buitenring Parkstad is een wijzi-
IJzeren Rijn-tracé. Zij zijn van mening dat de aanvraag van
gingsbevoegdheid opgenomen die het mogelijk maakt dat de
ProRail onvoldoende is onderbouwd om te kunnen stellen dat de
Buitenring bij Vaesrade verdiept wordt aangelegd. Dit kan
natuurwaarden niet negatief worden beïnvloed. Een uitspraak op
negatieve gevolgen hebben voor natuur, milieu en landschap in
het bezwaar wordt in het voorjaar van 2013 verwacht.
het gebied. Reden voor Natuurmonumenten en de Milieufederatie Limburg om tevens een zienswijze in te dienen op de
Helihaven
startnotitie ‘Reikwijdte en Detailniveau plan-MER verdiepte
De gemeente Leudal heeft vrijstelling van het geldende bestem-
ligging Vaesrade’. In 2013 wordt bekend of deze zienswijze is
mingsplan verleend voor de vestiging en het gebruik van een
overgenomen.
helihaven in Heythuysen. De Milieufederatie Limburg is hier-
Raad van State schorst aanleg Buitenring Parkstad tot definitieve uitspraak
8 J aarversla g 2 0 1 2
tegen samen met de Studiegroep Leudal en Het Limburgs Landschap in het geweer gekomen vanwege de negatieve invloeden van de helicopterhaven op het leefklimaat van de inwoners van Heythuysen en op de natuur en het landschap van Natura 2000- en EHS-gebied het Leudal. In juni 2012 diende de
zaak voor de rechtbank in Maastricht. Die verwees de zaak naar de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB) omdat er nog veel onduidelijkheden waren over de geluidsaspecten. Uit het nadere advies van de StAB bleek dat een aanvaardbaar woon- en
Gemeente Echt-Susteren hanteert ‘ecologische ladder’ in haar Structuurvisie
leefklimaat in de directe omgeving van de helihaven niet gewaarborgd is. In 2013 komt de zaak opnieuw voor de rechtbank.
Daarnaast vragen ook steeds meer gemeenten de Milieufederatie om mee te denken bij de opstelling van bestemmingsplannen
Racecircuit De Peel
buitengebied of structuurvisies (o.a. door deelname aan
Op 30 november 2012 heeft de gemeenteraad van Venray
klankbordgroepen). Aangezien gemeenten als gevolg van
ingestemd met het bestemmingsplan Racecircuit De Peel waarin
decentralisatie binnen de ruimtelijke ordening steeds meer
het racecircuit is opgenomen op een plek nabij waardevolle
bevoegdheden krijgen, werkt de Milieufederatie hier graag aan
natuurgebieden (Provinciale Ontwikkelingzones Groen) en de
mee. Dit levert wel een capaciteitsprobleem op: de Milieufedera-
Ecologische Hoofd Structuur (EHS). Met die locatie is de
tie beschikt over te weinig menskracht om zich gedetailleerd
Milieufederatie het niet eens. Een zienswijze die de Milieufede-
met gemeentelijke planvorming op het vlak van ruimtelijke
ratie in februari 2012 heeft ingediend op het ontwerpbestem-
ordening bezig te houden.
mingsplan is niet meegenomen in het bestemmingsplan. De
Meestal gaat het om planologische (meerjarige) ontwikkelingen
Commissie MER concludeerde in haar advies inzake het ontwerp-
in de regio. Bijna alle dossiers lopen door in 2013. Het gaat te ver
bestemmingsplan dat de geluideffecten voor vogels ‘onjuist zijn
om in dit jaarverslag alle dossiers uitgebreid te beschrijven. We
verwerkt’. Daarom gaan de Milieufederatie Limburg, Stichting
volstaan met het benoemen van de belangrijkste planologische
Rust en Ruimte en andere partijen in 2013 de zaak aan de
ontwikkelingen in Limburg in de tabel op pagina 10.
rechter voorleggen. Structuurvisie Echt-Susteren De Milieufederatie heeft deelgenomen aan een klankbordgroep die gaat over de Structuurvisie Echt-Susteren. De Milieufederatie is tevreden met haar inbreng en de wijze waarop de gemeente met haar belangen (en die van anderen) is omgegaan. De gemeente hanteert bij haar bestemmingsplannen en structuurvisies een ‘ecologische ladder’ die naast de EHS planologisch de toekomst zeker stelt voor een natuurrijke leef- en werkomgeving. Tevens speelde de Milieufederatie in 2012 een belangrijke rol in het genereren van draagvlak voor de Structuurvisie Echt-Susteren. Planologische ontwikkelingen De Milieufederatie Limburg is in 2012 vaak om advies gevraagd door burgers en aangesloten groepen. Stichting Milieufederatie Limburg 9
Planologische ontwikkeling
Ondernomen actie
Stand van zaken
Resultaat
Racecircuit De Peel
Zienswijze ingediend
Niet tegemoet gekomen aan visie SML; wordt juridische procedure in 2013
-
Ontsluiting Groesbeek-Mook
Overleg
Door gemeente uitgesteld
o
Bestemmingsplan Buitengebied Gennep
Overleg
Tegemoet gekomen aan visie SML
+
Woningbouw de Bisselt Mook
Overleg
Loopt nog
o
Laagvliegen Peelgebieden
Bezwaarschrift ingediend
Deels tegemoet gekomen aan visie SML
o/+
Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum
Overleg
Loopt nog
o
Uitbreidingsplan Grathem
Zienswijze ingediend
Loopt nog
o
Helihaven Heythuysen
Juridische procedure
Loopt nog
o
Lus van Linne
Zienswijze ingediend
Loopt nog
o
Bestemmingsplan buitengebied Weert
Overleg
Loopt nog
o
N280-West
Inspraak, overleg
N266 Nederweert
Inspraak, overleg
Structuurvisie Echt-Susteren
Zienswijze ingediend
Tegemoet gekomen aan visie SML
+
Bestemmingsplan Echt-Susteren
Overleg
Loopt nog
o
Uitbreiding Nunhems Zaden
Lobby SML
Niet tegemoet gekomen aan visie SML
-
Zandwinning Weert
Overleg
Loopt nog
o
IJzeren Rijn
Bezwaarschrift ingediend
Loopt nog
o
Ons WCL
Overleg
Loopt nog
o
Buitenring Parkstad (Inpassingsplan)
Juridische procedure
Loopt nog
o
Buitenring Parkstad (Flora en Fauna Wet)
Juridische procedure
Loopt nog
o
Buitenring Parkstad (NB Wet)
Juridische procedure
Loopt nog
o
Zienswijze ingediend
Loopt nog
o
Parkeerproblematiek Holset
Overleg, brief
Deels tegemoet gekomen aan visie SML
o/+
Bomenkap beekdalen
Overleg
Deels tegemoet gekomen aan visie SML
o/+
OPAC (Graetheide)
Overleg
Loopt nog
o
(Groene Structuren) A2
Overleg
Loopt nog
o
Spoorverbinding Born-Sittard
Zienswijze ingediend
Tegemoetgekomen aan visie SML
+
Dierenwelzijnscentrum (Born)
Overleg
Tegemoet gekomen aan visie SML
+
Gebiedsvisie Gulperberg
Deelname klankbordgroep
Ontwikkelingen Drielandenpunt Vaals
Overleg
Loopt nog
o
Structuurvisie Maastricht
Overleg
Tegemoet gekomen aan visie SML
+
Overlast motoren buitengebied
Overleg
Loopt nog
o
Zuid-Limburg
Overleg, lobby SML
Tegemoet gekomen aan visie SML
+
Herontwikkeling Watersley Sittard
Overleg
Loopt nog
o
Groeve Spaubeek
Overleg
Loopt nog
o
Ontwikkelingen Noord-Limburg
Ontwikkelingen Midden-Limburg
Deels tegemoet gekomen aan visie SML, loopt nog Deels tegemoet gekomen aan visie SML, loopt nog
o/+ o/+
Ontwikkelingen Zuid-Limburg
Buitenring Parkstad (verdiepte ligging Vaesrade)
1 0 J aarversla g 2 0 1 2
o = onbekend
Gemeenteraad heeft advies klankbordgroep niet overgenomen
+ = positief
- = negatief
-
o/+ = deels positief
Milieu, water en landbouw Een aantal plekken in Limburg heeft te maken met milieuproblemen. De bewoners ervaren daar direct wat de effecten zijn van milieuverontreiniging zoals geluids- en stankoverlast en luchtverontreiniging. Maar de Milieufederatie besteedt ook aandacht aan niet direct merkbare milieuproblemen zoals fijnstof en bodemverontreiniging. De enorme groei van landbouwbedrijvigheid legt een claim op onze leefomgeving. De ammoniakuitstoot zorgt mede voor vermesting en verzuring van natuurgebieden in Limburg. De Milieufederatie vindt dat alle economische ontwikkelingen zo duurzaam mogelijk zouden moeten zijn. Verbetering van de milieukwaliteit en de aanpak van verdroging zijn belangrijke aandachtspunten. Water is uitermate belangrijk voor Limburg. Het is de basis voor het leven van mens en natuur en draagt in belangrijke mate bij aan toerisme en recreatie in de provincie. Maar ook het gevaar van natte voeten dreigt. De Milieufederatie streeft ernaar dat in Limburg het water de ruimte krijgt, maar geen bedreiging vormt. Verdroging
ningsverbod (uit grondwater) in de bufferzones rond de
Onder de noemer Nieuw Limburgs Peil/GGOR wordt in Limburg
natuurgebieden in te stellen. Vooralsnog is deze wens door de
hard gewerkt aan de bestrijding van verdroging van de belang-
provincie niet gehonoreerd.
rijkste natuurgebieden, de zogenoemde TOP-gebieden. De Milieufederatie Limburg ging in 2010 op hoofdlijnen akkoord
Kader Richtlijn Water
met de plannen van de Provincie Limburg en de waterschappen
De Milieufederatie Limburg vindt het belangrijk dat de plannen
en nam in 2012 deel aan de provinciale Begeleidingsgroep
van de Kader Richtlijn water (KRW) voor schoon water in alle
Voortgang Verdrogingbestrijding/GGOR. Belangrijkste aandachts-
provincies snel worden uitgevoerd en volgt daarom in de
punten voor de Milieufederatie zijn daarbij het behalen van de
Klankbordgroep KRW / Deltaplan Grote Rivieren de voortgang
natuurdoelen, de prioriteitstelling en de kwaliteit van het
van de plannen. De rijksbezuinigingen leiden ook hier helaas tot
grondwater.
temporisering.
In 2012 heeft de Milieufederatie zich ten opzichte van de
In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur hebben de
Provincie Limburg kritisch opgesteld over haar voornemen om
twaalf Natuur en Milieufederaties een quick scan uitgevoerd
het standstill-principe voor de pompcapaciteit voor beregening
onder relevante maatschappelijke organisaties om na te gaan
af te schaffen. In dat kader heeft de Milieufederatie de provincie
hoe zij tegen de uitvoering van het huidige Stroomgebieds-
gevraagd om in extreem droge perioden een algeheel berege-
beheersplan staan en wat hun verwachtingen zijn voor de
Stichting Milieufederatie Limburg 11
deelgenomen aan het bestuurlijke debat over de strategieën. De federatie raadt aan om zoveel mogelijk water op een natuurlijke wijze vast te houden en zuinig om te springen met het water door de landbouw. De aanvoer van gebiedsvreemd water (Maas, Noordervaart) ziet de Milieufederatie als een minder gewenste maatregel. Big Jump Met de Big Jump - een Europees event dat in Nederland wordt georganiseerd door De Natuur en Milieufederaties - wil de Milieufederatie Limburg aantonen dat zij zich samen met Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas inzet voor schone rivieren, beken en meren. Dieren, planten en mensen hebben immers schoon water nodig om te kunnen (over)leven. Op zondag 8 juli 2012, klokslag 15.00 uur, sprongen in heel Europa duizenden mensen in het water. Helaas viel het event in Limburg in het water vanwege het extreem slechte weer. In Limburg was er slechts één dappere held die het weer trotseerde om aandacht te vragen voor schoon water. Luchtkwaliteit De luchtvervuiling met onder meer fijnstof en stikstofoxiden blijft een punt van zorg. De Milieufederatie Limburg wil graag een bijdrage leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit in Limburg. Daarom nam de federatie in 2012 deel aan het Platform Luchtkwaliteit, een periodiek overleg met de grotere Limburgse gemeenten, Rijkswaterstaat, de GGD en de Provincie actualisatie van dat plan in 2015. De Milieufederatie Limburg
Limburg. Door deelname aan het platform blijft de Milieu-
heeft de scan uitgevoerd inzake het Limburgse Maasstroomgebied.
federatie op de hoogte van ontwikkelingen op het gebied van
Tijdens een symposium op 15 november 2012 in Tiel zijn de
luchtkwaliteit in de gemeenten en in de provincie. Hierdoor kan
resultaten van de quick scan door de Milieufederatie gepresen-
ze betere adviezen geven aan lokale natuur- en milieuorganisa-
teerd. Eén van de belangrijke conclusies is dat de betrokken
ties. Verder heeft de Milieufederatie zitting in het Platform
organisaties (te) weinig zicht hebben op de uitvoering van het stroomgebiedbeheersplan en de te behalen doelen. Deze opmerkingen zijn door de federatie teruggekoppeld naar het ministerie. Deltaplan Veiligheid Het Deltaplan beoogt onder meer de veiligheid tegen overstromingen te verbeteren en rivieren klimaatproof te maken. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen om in 2013 een besluit te kunnen nemen over de voorkeursstrategieën. Deze strategieën worden in een Klankbordgroep besproken. De Milieufederatie Limburg vindt dat de veiligheid langs de Maas vooral moet worden bewerkstelligd door de rivier op een zo natuurlijk mogelijke manier de ruimte te geven door meer natuur en een aantrekkelijk(er) landschap. Deltaplan Zoetwatervoorziening Hoge Zandgronden Als onderdeel van het Deltaplan Zoetwater wordt op initiatief van de oostelijke en zuidelijke provincies een deltaplan opgesteld voor de droogteproblematiek op de hoge zandgronden. In dat kader heeft de Milieufederatie Limburg in oktober 2012 1 2 J aarversla g 2 0 1 2
Luchtkwaliteit Maastricht. Daardoor is ze nauw betrokken bij de
kritisch ten opzichte van de intensieve veehouderij en vraagt
uitvoer van het luchtkwaliteitplan van de gemeente. De inzet
zich af of deze überhaupt duurzaam kan zijn. In het kader van
van de Milieufederatie in 2012 richtte zich met name op de
dit project heeft de Milieufederatie samen met Wageningen
gezondheid van de inwoners van de binnenstad en de bijbeho-
Universiteit en HAS (Den Bosch) objectieve criteria geformuleerd
rende singels.
waaraan een duurzame veehouderij zou moeten voldoen onder meer op die aspecten waarover de achterban bijzonder kritisch is
Geluidhinder
zoals: ammoniak- en fijnstofemissie, gebruik van antibiotica,
De Milieufederatie heeft in 2012 meegewerkt aan de organisatie
dierziekten, de afwaartse beweging (sanering verkeerde locaties
van een bijeenkomst van geluidhinderspecialisten. Hier is
en concentratie in de LOG’s), handhaving BOM+, herstel
stilgestaan bij de problematiek van hinder door laagfrequent
landschappelijke kwaliteit, gebruik van gecertificeerde soja,
geluid. Er wordt bij probleemgevallen steeds gezocht naar de
enzovoort. Indien de Limburgse veehouderij zich gaandeweg
oorzaak. Dat kan een (externe) geluidsbron zijn, maar het kan
aantoonbaar ontwikkelt in de richting die voldoet aan deze
ook een storing zijn in het gehoororgaan en het zenuwstelsel
gezamenlijk geformuleerde duurzaamheidscriteria heeft de
(Tinitis). Indien dit laatste het geval is, helpt alleen een training
Milieufederatie gedeelde inhoudelijke argumenten om haar
die de gehinderde leert hiermee om te gaan.
kritische achterban in dit dossier mee te krijgen. Daarom heeft de Milieufederatie in 2012 een viertal bijeenkomsten met de
Zo Ziet Limburg Dieren
achterban over dit onderwerp belegd. Telkens bleek bij de
De Milieufederatie Limburg heeft in 2012 zitting gehad in zowel
achterban een dier-standstill in Limburg hoog op het verlang-
de stuurgroep als het kernteam van het project Zo Ziet Limburg
lijstje te staan. De algemene vrees is dat zonder begrenzing van
Dieren (voorheen Induvel). Tevens heeft de Milieufederatie
de veestapel de milieudoelen niet gehaald kunnen worden. Dit
deelgenomen aan twee themabijeenkomsten en een heisessie in
standpunt heeft de Milieufederatie zowel in het kernteam als in
Vaeshartelt bij Maastricht.
de stuurgroep consequent laten doorklinken. Of dit vruchten
Een groot deel van de achterban van de Milieufederatie is zeer
gaat afwerpen zal in 2013 moeten blijken. Stichting Milieufederatie Limburg 13
Energie en klimaat Door het energievraagstuk en de klimaatverandering groeit de noodzaak om over te stappen op duurzame vormen van energie. De energievoorziening zal in toenemende mate overgaan van het delven van fossiele brandstoffen naar de productie van duurzame energie zoals wind- en zonne-energie. De Milieufederatie Limburg staat middenin deze discussie. Ook wil de Milieufederatie een bijdrage leveren aan de verduurzaming van productie- en consumptieketens en het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving, voor zover bedrijven daarop van invloed zijn. Duurzaam- en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn hierbij een belangrijk sleutelwoord. HIER opgewekt Steeds meer mensen kiezen ervoor om minder afhankelijk te worden van fossiele energie, de grote energiemaatschappijen en de almaar stijgende prijzen van gas en elektriciteit. Zij organiseren zich en richten een vereniging of coöperatie op om energie te besparen of zelf duurzame energie op te wekken. Die
Oprichting Servicepunt HIER Opgewekt voor ondersteuning lokale initiatieven duurzame energie
initiatieven ondersteunt de Milieufederatie Limburg sinds 2012. Vanaf 15 november is daartoe het Servicepunt Hier Opgewekt
organiseerde de Milieufederatie op 12 december 2012 een
Limburg bij de Milieufederatie in Roermond ondergebracht. Dit
symposium over windenergie in Roermond waarbij zowel
servicepunt beheert het secretariaat van een platform waarin
voor- als tegenstanders van windenergie aanwezig waren. Een
lokale duurzame energie-initiatieven elkaar ontmoeten, met
groot deel van de bij de Milieufederatie aangesloten organisaties
elkaar informatie uitwisselen en hun activiteiten op elkaar
steunt windenergie in Limburg, zeker wanneer die energie met
afstemmen. Het servicepunt biedt verder eerstelijnsadvies, een
burgerinitiatieven tot stand komt en de molens goed worden
netwerk en lobby in Limburg. Daarnaast biedt het servicepunt
ingepast in de omgeving (zoals bij industrieterreinen). Een ander
ondersteuning in de vorm van een bibliotheek met relevante
deel maakt zich zorgen over de overlast door windmolens en de
informatie, alsmede actieve ondersteuning bij (lokaal duurzame)
effecten van de molens op het landschap en de gezondheid. De
initiatieven in Limburg.
Milieufederatie heeft naar aanleiding van het symposium de Provincie Limburg verzocht steun te verlenen aan initiatieven
Windenergie
vanuit de lokale bevolking.
De Milieufederatie is voorstander van duurzame, schone energie door zon en wind. De Milieufederatie hanteert een in 2009
Besparen in Detail(handel)
opgestelde visie van de Natuur en Milieufederaties bij de
In 2012 zijn de voorbereidingen gestart van het project Besparen
toetsing van initiatieven voor windenergie in Limburg. Zij kijkt
in Detail(handel). Doel van het project is dat winkeliers in de
hierbij met name naar de effecten en gevolgen voor natuur en
gemeente Maastricht energiebesparingsmaatregelen nemen
landschap. In 2011 heeft de Milieufederatie aangegeven welke
zowel voor hun eigen portemonnee als voor het milieu. Onder-
locaties in Limburg eventueel in aanmerking komen als zoek-
zoek door de Milieufederatie heeft uitgewezen dat in veel
gebied voor windturbines. De Provincie Limburg gaat eind 2013
gevallen winkeliers met een beperkte investering jaarlijks al
locaties vastleggen in een aanvulling op het Provinciaal
honderden euro’s kunnen besparen. Dit project van de Milieu-
Omgevingsplan Limburg (POL). Zij heeft eind 2012 werkateliers
federatie wordt gesteund door het Centrummanagement
georganiseerd om de visie van diverse betrokken organisaties
Maastricht, de gemeente Maastricht en de Kamer van Koop-
mee te kunnen nemen in het keuzeproces. Om inzicht te krijgen
handel Limburg. Die laatste twee dragen ook financieel bij. In
en om het debat over windenergie op gang te brengen
2013 gaat het project lopen.
1 4 J aarversla g 2 0 1 2
Communicatie Communicatie is een belangrijk onderdeel van de dagelijkse bezigheden van de Milieufederatie Limburg. Om de belangen van natuur en milieu in het maatschappelijke debat goed te kunnen vertegenwoordigen is de Milieufederatie in een permanente communicatiedialoog met haar omgeving. De Milieufederatie communiceert met verschillende doelgroepen, zoals burgers, overheden, natuur- en milieuorganisaties en media (de pers). Zij wil met deze doelgroepen informatie over natuur en milieu en haar werkzaamheden uitwisselen en daar waar raakvlakken zijn samenwerken. Ook wil ze draagvlak creëren voor haar opvattingen en standpunten.
Limburgs Milieu
Digitale en nieuwe media
Het tijdschrift Limburgs Milieu van de Milieufederatie Limburg
De website www.milieufederatielimburg.nl is het online visitekaartje
beleefde in 2012 zijn 26ste jaargang. In het kwartaalblad is
van de Milieufederatie Limburg. De website omvat nieuws en
journalistieke aandacht voor een breed spectrum aan onderwerpen
achtergrondinformatie over de Milieufederatie en haar beleid. De
die te maken hebben met natuur, milieu, klimaat, duurzaamheid en
statistieken van de website worden bijgehouden met Google
natuurlijk de Milieufederatie Limburg zelf. Limburgs Milieu wordt
Analytics. Gemiddeld kreeg de website van de Milieufederatie in
gemaakt van milieuvriendelijk FSC-gecertificeerd papier. Het
2012 per maand zo’n 508 bezoeken (17 bezoeken per dag). In totaal
tijdschrift heeft in 2012 680 abonnees t.o.v. 660 in 2011. Het aantal
waren er 6.102 keer bezoeken (2.066 minder dan in 2011). Het
abonnees is licht toegenomen onder meer door groei van de
aantal unieke bezoekers bleef evenwel gelijk als in 2011 met 4.269
achterban (aantal aangesloten groepen). De oplage bedraagt 1.250
bezoekers (4.440 in 2011). Bezoekers bekijken gemiddeld 5 pagina’s
exemplaren per editie. De tijdschriften worden behalve aan de
per bezoek en verblijven dan circa 3 minuten op de website.
abonnees ook gedistribueerd via de informatiestand van de
Daarnaast verstuurt de Milieufederatie een digitale nieuwsbrief
Milieufederatie en middels mailings (specifieke doelgroepen). Tevens
naar de achterban en andere belangstellenden. In totaal zijn er in
worden de magazines uitgedeeld tijdens informatieavonden.
2012 negen nieuwsbrieven verstuurd naar 670 abonnees (nagenoeg hetzelfde aantal als in 2011). We zien een verschuiving van de website en de digitale nieuwsbrief naar de sociale netwerken Facebook en Twitter. Terwijl het aantal bezoeken aan de website afneemt en het aantal abonnees op de nieuwsbrief stagneert - ondanks herhaalde inspanningen om nieuwe abonnees te werven - neemt het aantal mensen dat de Milieufederatie Limburg via de sociale media volgt onverminderd toe. Op deze sociale netwerken informeert de Milieufederatie haar vrienden/volgers middels korte, actuele berichten. Deze nieuwe media leverden in 2012 een belangrijke bijdrage in de communicatie van de Milieufederatie naar bestaande én nieuwe doelgroepen. Stichting Milieufederatie Limburg 15
Digitale nieuwsbrieven 2010-2012 Jaar
Aantal nieuwsbrieven
Abonnees
2010
12
670
2011
11
660
2012
9
670
Sociale media 2010-2012 Jaar
Facebook vrienden
Facebook likes
Twitter volgers
2010
-
-
-
2011
700
100
170
2012
1.450
250
300
Voorlichtingen, excursies en wandelingen De voorlichtingsstand van de Milieufederatie stond in 2012 op
Aantal geboekte activiteiten 2009-2012 Activiteit
2009
2010
2011
2012
Klimaatadaptatie
-
-
10
6
Standvoorlichtingen
7
9
10
6
een zestal locaties onder meer op de Duurzame Dag in Roer-
Excursie RWZI
91
94
86
75
mond en bij de Hopoogstdag in Reijmerstok. Het foldermateriaal
Waterwandelingen
33
49
38
57
in de stand wordt permanent actueel gehouden. Zo zijn nieuwe
Energierekening Light
4
8
5
3
folders over de stiltewandelingen in gebruik genomen, alsmede
Totaal
138
163
149
147
een nieuwe voorlichtingsfolder. Er zijn 75 excursies geboekt bij de Rioolwaterzuiveringsinstalla-
Vraagbaak burgers
ties (RWZI). Aan deze excursies hebben circa 1.875 mensen
De Milieufederatie Limburg wil een vraagbaak zijn voor haar
deelgenomen. Diverse RWZI’s kregen in 2012 een opknapbeurt.
achterban. Burgers en groepen kunnen bij haar terecht voor
Zo zijn onder meer de ontvangstruimten klantvriendelijker
informatie over natuur, milieu en juridische procedures. In 2012
gemaakt en zijn de communicatiemiddelen (posters, beamers,
is de Milieufederatie wekelijks gemaild of gebeld met vragen
tv’s en dergelijke) vernieuwd. Ook is nu op alle locaties catering
over diverse thema’s, zoals de luchtkwaliteit, uitbreiding van
beschikbaar (koffie/thee en limonade).
veehouderijen, stankoverlast en bomenkap. De vragen zijn
Verder zijn er 57 waterwandelingen georganiseerd met in totaal
afkomstig uit de hele provincie. Sommige vragen kunnen meteen
1.400 deelnemers. Dit is meer dan in 2011 toen 38 wandelingen
worden afgehandeld. Andere vragen hebben een dusdanige
zijn geboekt. Wanneer een RWZI niet beschikbaar was voor een
omvang dat ze uitmonden in een project of worden doorverwe-
excursie is in plaats daarvan een waterwandeling aangeboden.
zen naar de juridische helpdesk. Om een goede afweging te kunnen maken betreffende de complexiteit van de vraag worden de vragen langs een meetlat gelegd (een soort van stappenplan). Er zijn drie mogelijkheden: 1. De vraag wordt ter plekke afgehandeld; 2. Er wordt doorverwezen naar derden; 3. De vraag ontwikkelt zich tot een volledig project dat door de Milieufederatie wordt begeleid c.q. afgehandeld. In 2012 zijn op deze wijze zestig vragen behandeld. Juridische Helpdesk Aangesloten groepen kunnen bij de Milieufederatie Limburg aankloppen voor juridische ondersteuning. De Milieufederatie vindt het namelijk belangrijk om haar achterban met raad en daad bij te staan in complexe dossiers en juridische vraagstukken op het gebied van onder meer ruimtelijke ordening, milieu en natuurbescherming. Sinds 1 oktober 2012 loopt er een pilotproject van een half jaar met advocatenkantoor HABITAT. Dit kantoor ondersteunt de Milieufederatie bij het adviseren van haar achterban inzake (complexe) juridische kwesties.
1 6 J aarversla g 2 0 1 2
Aangesloten groepen kunnen hier een beroep op doen als de kwestie bijvoorbeeld gaat over Natura 2000 of de Ecologische Hoofdstructuur. In 2012 zijn op deze wijze twee dossiers naar tevredenheid afgehandeld. Regiobijeenkomsten achterban De Milieufederatie heeft in 2012 in haar regio’s minimaal twee maal vergaderd met haar achterban. In elk van de zeven regio’s is een medewerker van de Milieufederatie initiatiefnemer/notulist en zit een bestuurslid van de Milieufederatie de vergadering voor. Er wordt gesproken over lokale onderwerpen waarmee zowel de federatie als de groepen zich bezighouden. De vergaderingen zijn een prima manier om op een persoonlijke en informele wijze informatie uit te wisselen. Soms worden de vergaderingen gekoppeld aan bijeenkomsten die aangesloten groepen organiseren. Voordeel hiervan is dat je dan meer mensen bereikt. De Milieufederatie streeft naar een deelname van één vertegenwoor-
CRM
diger per aangesloten groep, wat in de praktijk betekent dat er in
In 2012 heeft de Milieufederatie een nieuw CRM-systeem
totaal zo’n 200 personen aan de regiobijeenkomsten in voorjaar
aangeschaft. In dit softwarepakket worden de NAW-gegevens
en najaar deelnemen. De opkomst was in 2012 iets lager dan
bijgehouden van alle relaties alsmede de interacties die er met
gepland. Voor een deel is dat te verklaren door het terugbrengen
de betreffende relaties zijn zoals e-mailcontacten, afspraken,
van het aantal regio’s van negen naar zeven in de loop van 2011.
abonnementen, facturen, enzovoort. Het systeem dat de Milieufederatie Limburg heeft gekocht is hetzelfde als die van de Brabantse Milieufederatie. Hierdoor kan goedkoper worden ingekocht en kunnen ervaringen worden gedeeld. Het CRM zal in 2013 een grote rol gaan spelen in het versterken van de relaties met individuen en groepen die het werk van de Milieufederatie steunen en voeden. Hierbij moet gedacht worden aan: basisondersteuning voor de achterban en interacties met burgers en groepen (uitnodigingen, enquêtes). De Groene Peiler Sinds februari 2010 maakt De Groene Peiler onderdeel uit van het landelijke project Nieuwe Binding. Doel van dit project is om inzicht te krijgen in de mening van burgers over natuur, milieu
Deelnemers regiobijeenkomsten 2010-2012 Regio Maasduinen
2010
2011
2012
19
16
19
Venray (in 2de helft 2011 samengevoegd
10
6 (1ste bijeenkomst)
-
met Maasduinen) Peel en Maas
en landschap door middel van vragenlijsten die worden voorgelegd aan een online panel. De Milieufederatie Limburg heeft samen met de andere federaties gewerkt aan de ontwikkeling van dit panel en het opstellen van vragen die aan de panelleden voorgelegd kunnen worden. Het Limburgse panel bestaat momenteel uit 300 leden. In 2012 was er één peiling over
38
32
32
11
-
-
Nederweert
18
25
16
Contact Statenleden en gedeputeerden
Maas Swalm Nette
20
14
16
De Milieufederatie vindt het belangrijk dat ook leden van
Westelijke Mijnstreek
26
41
32
Parkstad
32
23
24
Mergelland
47
38
46
186
195
185
Helden (in 2011 samengevoegd met
(lokale) duurzame energie. De uitkomsten van de peiling zijn verwerkt in het Servicepunt HIER Opgewekt van de Milieufederatie.
Peel en Maas)
Totaal
Provinciale Staten bij haar terecht kunnen met vragen over natuur- en milieubeleid. In 2012 beantwoordde ze diverse vragen van Statenleden en adviseerde ze ongevraagd en op verzoek. Tevens voerde de federatie meerdere malen overleg met gedeputeerden over majeure projecten in Limburg. Stichting Milieufederatie Limburg 17
Samenwerking De Milieufederatie Limburg legt de nadruk op haar rol als federatie. Zij spreekt namens een achterban van honderd aangesloten natuur- en milieuorganisaties en niet als een zelfstandige partij. Hiervoor is het noodzakelijk om actief te communiceren met deze aangesloten groepen. Dit gebeurt regelmatig en over uiteenlopende onderwerpen. Ook werkt de federatie nauw samen met andere organisaties aan het behoud en herstel van natuur en milieu in Limburg. Dat doet ze op verschillende niveaus: lokaal (met de natuur- en milieuorganisaties in de regio), provinciaal (samen met de overige bewoners van het GroenHuis en de natuurbeheerders) en landelijk (met de twaalf Natuur en Milieufederaties). Hoewel er grote verschillen bestaan tussen al deze organisaties, hebben ze allemaal eenzelfde doel voor ogen: opkomen voor het belang van natuur en milieu. Aangesloten organisaties Het aantal organisaties dat is aangesloten bij de Milieufederatie, schommelt rond de honderd. Deze groepen vormen als het ware het bestaansrecht van de Milieufederatie en zijn de ogen en de oren in het veld. De Milieufederatie ondersteunt en coördineert
Bij de Milieufederatie Limburg zijn in 2012 104 milieu- en natuurorganisaties aangesloten
dit veelkleurige gezelschap en wil een vraagbaak voor hen zijn. Ook spreekt de Milieufederatie namens de groepen met overheid
GroenHuis
en andere instanties. In 2012 hebben zich 13 nieuwe organisaties
De Milieufederatie Limburg is gehuisvest in het GroenHuis aan
aangemeld. Op 31 december 2012 waren 104 natuur- en
de Godsweerderstraat in Roermond, de voormalige ambacht-
milieuorganisaties aangesloten bij de Milieufederatie Limburg.
school. Het GroenHuis is een bedrijfsverzamelgebouw waar zes organisaties zich inzetten voor natuur, milieu en landschap in
Aangesloten organisaties 2010-2012 Jaar
Aantal organisaties
2010
93
2011
91
2012
104
Limburg. Het GroenHuis wil actief aanspreekpunt zijn voor natuur-, milieu- en landschapskwesties. Waar mogelijk zoeken de organisaties elkaar op en werken ze samen. In 2012 zijn er diverse malen gezamenlijke werklunches georganiseerd. Hier kunnen de medewerkers van de organisaties met elkaar kennismaken en informatie uitwisselen. Ook zijn in dit kader verschillende presentaties gehouden en werkplannen gepresenteerd door de zes organisaties. Terreinbeheerders De Milieufederatie Limburg werkt nauw samen met de terreinbeherende organisaties Het Limburgs Landschap, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. De organisaties zitten geregeld bij elkaar in het zogenaamde natuurbeschermingsoverleg met als doel onderlinge afstemming op strategische dossiers op het vlak van natuur, landschap, water, landbouw en ruimtelijke ordening. Bij dit overleg zijn tevens betrokken: de Provincie Limburg, het Ministerie van Economische Zaken en de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL). Het overleg is zeer constructief en draagt bij aan een goede onderlinge afstemming en informatie-uitwisseling tussen bovengenoemde partijen. Landelijk netwerk In elke provincie is een Milieufederatie actief. Deze twaalf Natuur en Milieufederaties werken samen aan landelijke projecten en campagnes. Medewerkers van de federaties vergaderen enkele malen per jaar in Utrecht. De bijeenkomsten worden gebruikt om kennis uit te wisselen en elkaars standpunten te vernemen. Ook worden er projecten besproken en opgestart in de programma’s Ruimtelijke Kwaliteit, Klimaat en
1 8 J aarversla g 2 0 1 2
Energie en Binding met Burgers. Daarnaast wordt er samenge-
Regionale klankbordgroepen en platforms
werkt binnen het Platform Kwaliteit van de Natuur. Er is ook een
De Milieufederatie Limburg neemt deel aan verschillende
gezamenlijke website: www.natuurenmilieufederaties.nl.
klankbordgroepen, zoals Samenwerkend Groen (Weert), Ons WCL (Echt-Susteren, Maasgouw, Roermond, Roerdalen en Beesel),
Provinciale Commissie Omgevingskwaliteit Limburg
Greenportlane (Venlo), Roermond-Oost/Asenray en platform
De Milieufederatie zit met vertegenwoordigers van diverse
Duurzaamheid (Roermond). In deze klankbordgroepen en
maatschappelijke organisaties om de tafel in de Provinciale
platforms behartigt de Milieufederatie de belangen van natuur
Commissie Omgevingskwaliteit Limburg (PCOL). Eenmaal per
en milieu en van haar achterban, en brengt zij haar standpunten
maand behartigt ze de belangen van natuur en milieu in deze
en visies naar voren.
commissie waarin ook vertegenwoordigers van onder meer de LLTB, Provincie Limburg, Kamer van Koophandel, gemeenten,
Nationale Postcode Loterij
waterschappen en verschillende ministeries zitting hebben.
De Natuur en Milieufederaties werken nauw samen met de
Belangrijke agendapunten in 2012 waren: Kadernota Energie-
Nationale Postcode Loterij. De federaties worden sinds 1996
fonds, Sturing op de woningmarkt (vrije verkenning), Monitor
gesteund door de grootste goede doelen loterij van Nederland.
Limburgs Kwaliteitsinstrumentarium, aanpak M.E.R. POL 2014,
In 2012 ontvingen de Natuur en Milieufederaties een bedrag van
winkelleegstand in Zuid-Limburg, anticiperende compensatie-
2,25 miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij voor hun
regeling, N280 (West-Baexem), N266 (Randweg Nederweert) en
werk voor natuur, milieu en landschap in de provincies. De
burgerparticipatie.
cheque werd overhandigd tijdens het Goed Geld Gala 2012 in Amsterdam. Op dit bijzondere gala werd de verdeling van de opbrengsten voor goede doelen bekendgemaakt. In totaal
In 2012 voerde de Milieufederatie overleg met de Limburgse
verdeelde de Postcode Loterij 284 miljoen euro onder haar goede
Werkgevers Vereniging, de Kamer van Koophandel en de LLTB over
doelen. De Milieufederatie Limburg heeft in 2012 dankzij de
duurzame energie. Uitvoerig is stil gestaan bij de mogelijkheid om
deelnemers van de Nationale Postcode Loterij ondermeer de
samen op te trekken bij het stimuleren van initiatieven die lokale
projecten HIER Opgewekt, Nieuwe Binding, Ave N@tura en
en decentrale opwekking van duurzame energie bevorderen.
Nacht van de Nacht kunnen realiseren.
Foto: Roy Beusker Fotografie
Werkgevers
Op de foto van links naar rechts: Nol Verdaasdonk (De Natuur en Milieufederaties), Sigrid van Aken (Managing Director Nationale Postcode Loterij) en Rita Kwakkestein (De Natuur en Milieufederaties). Stichting Milieufederatie Limburg 19
Organisatie De Milieufederatie beschikt over een professioneel bureau van gespecialiseerde medewerkers op het gebied van ruimtelijke ordening, landbouw, water, milieu, voorlichting en communicatie. Zij zijn dagelijks beschikbaar voor vragen van lid-organisaties maar ook van burgers en overheden. De bestuursleden van de Milieufederatie Limburg volgen de ontwikkelingen in hun eigen regio en hebben contact met de lokale natuur- en milieuorganisaties. De Milieufederatie Limburg is gehuisvest in het GroenHuis in Roermond, de voormalige ambachtschool. Bestuur
De medewerkers van de Milieufederatie Limburg per
Het bestuur van de Stichting Milieufederatie Limburg is belast met
31 december 2012:
het besturen van de Milieufederatie en wordt daarin bijgestaan
Hans Heijnen (directeur) , Bart Cobben (beleidsmedewerker
door de bureaumedewerkers van de federatie. Marieke Kruit is met
ruimtelijke ordening, natuur en landschap), Monique Demarteau
ingang van 1 januari 2012 voorzitter van het bestuur.
(beleidsmedewerker communicatie), Jos Hannen (medewerker energie), Kim Reiners (medewerker financiën), Math Mertens
Het bestuur van de Stichting Milieufederatie Lim-
(vrijwillig beleidsadviseur procestechnologie), Karin Timmermans
burg per 31 december 2012:
(medewerker secretariaat), Roel Steverink (medewerker receptie),
Marieke Kruit (voorzitter), Marijke Clerx (vice-voorzitter), Stef
Jelle Vegt (beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid), Jannie
Keulen (secretaris), Wil Hodzelmans (penningmeester), Wim
Vos (beleidsmedewerker natuur en ruimtelijke ordening), Frank
Dekkers, Wim Derks, Peter Freij, Jan van Groenendael, Henk van
Vermey (vrijwillig beleidsadviseur water), Ester Wolters (beleids-
Houtum, Benoit Locht en Otto Plantema.
medewerker voorlichting) en Toine Wuts (beleidsmedewerker mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling).
Bureau De werkzaamheden van de Milieufederatie worden uitgevoerd
Ziekteverzuim en vakantie
door een team van professionele medewerkers inclusief
Het totaal aantal dagen ziekteverzuim bedraagt over 2012 153
(beleids-)vrijwilligers (7,4 FTE) onder leiding van de directeur.
dagen en komt daarmee hoger uit dan het begrote aantal dagen.
De huidige beleidsmedewerkers zijn generalisten met daarnaast
Het ziekteverzuim was geraamd op 2,5 procent van de werkbare
specifieke deskundigheid op een van de inhoudelijke thema’s. In
dagen, hetgeen overeenkomt met 43 dagen. In werkelijkheid was
2012 vonden diverse personeelsmutaties plaats. Eén medewerker
het percentage ziekteverzuim 8 procent. In 2012 heeft de
(financiën) heeft de organisatie verlaten en vier nieuwe
Milieufederatie een langdurig zieke werknemer. Deze medewer-
part-time medewerkers (beleidsterreinen financiën, GIS, RO en
ker is voor 100 procent ziek. Hiervoor is een vervanger aange-
energie) zijn in 2012 gestart.
steld met een tijdelijk contract.
2 0 J aarversla g 2 0 1 2
De beleidsmedewerkers van de Milieufederatie verrichten in de regel veel avondwerkzaamheden. Hierdoor ontstond in voorgaande jaren een vakantiestuwmeer dat in 2012 grotendeels is afgebouwd. De voorraad aan vakantie- en roostervrije dagen bedroeg aan het begin van het jaar 308 dagen. In totaal zijn netto 210 dagen verlof opgenomen. Eind 2012 resteren 106 vakantiedagen. Hiermee is voldaan aan de arbeidsvoorwaarden van Natuur & Milieu. Vrijwilligers De Milieufederatie wil een aantrekkelijke organisatie zijn voor vrijwilligers. Zij worden ingezet om activiteiten waarvoor geen of onvoldoende budget is toch te kunnen verrichten. In 2012 werkten bij de Milieufederatie als vrijwilliger: - 2 beleidsadviseurs - 24 voorlichters Elke vrijwilliger ontvangt bij de start van zijn werkzaamheden een vrijwilligersovereenkomst. Hierin worden de samenwerking, de afspraken, de rechten en de plichten jegens elkaar vastgelegd. Alle vrijwilligers zijn verzekerd via een aansprakelijkheidsverzekering die
om te gaan. In de praktijk betekent dit dat de etenswaren en
de Milieufederatie heeft afgesloten. Om de betrokkenheid bij de
dranken - zoals koffie, thee, melk en suiker - biologisch zijn. Dit
organisatie en de werkzaamheden te vergroten en om waardering
geldt ook voor de schoonmaakmiddelen in het GroenHuis. Daar-
voor het vrijwilligerswerk te laten blijken, past de Milieufederatie
naast stimuleert de Milieufederatie het reizen per openbaar vervoer.
een attentiebeleid toe waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen
Vergaderingen en congressen worden zoveel mogelijk per openbaar
de voorlichters (die een kleine financiële vergoeding ontvangen
vervoer bezocht. Daarnaast is de Milieufederatie een voorstander
voor hun inzet) en de overige vrijwilligers.
van elektrisch rijden. In dit kader deed de federatie mee aan ‘de grootste elektrische proefrit van Nederland’ georganiseerd door de
Door de Milieufederatie wordt bijgehouden welke personen
ANWB. De Milieufederatie werkt bovendien klimaatneutraal en
belangstelling hebben om voor de Milieufederatie vrijwilligerswerk
compenseert haar CO2-uitstoot. Ook wordt in het GroenHuis alleen groene energie gebruikt.
te verrichten. Indien behoefte bestaat aan inzet van vrijwilligers voor een specifiek project en/of specifieke werkzaamheden wordt dit nader omschreven in een profiel. Hierbij wordt een inschatting
CBF
van de ureninzet gemaakt voor de periode waarvoor deze inzet
De Milieufederatie Limburg is een erkend goed doel en beschikt
wordt gevraagd, alsmede de vereisten met betrekking tot kennis,
over het CBF-keurmerk. Wanneer een goed doel een CBF-keurmerk
ervaring en vaardigheden.
heeft betekent dit dat er toezicht plaatsvindt op het bestuur, beleid,
Allereerst zal worden gekeken of de gezochte vrijwilliger in het
de bestedingen, fondsenwerving en verslaglegging van dat goede
bestand van de Milieufederatie voorkomt. Indien dit niet het geval
doel. De overeenkomst tot toekenning van het CBF-keurmerk voor
is, wordt extern geworven.
verantwoorde fondsenwerving en -besteding is eind 2012 verlengd voor de periode van 1 januari 2013 tot 1 januari 2016.
Adviesraad De Adviesraad van de Milieufederatie wordt gevormd door de
Financiële ondersteuning
vertegenwoordigers van de aangesloten organisaties. Deze raad
De Milieufederatie Limburg wordt structureel financieel onder-
komt jaarlijks bijeen en brengt advies uit aan het Algemeen Bestuur.
steund door:
Op maandag 4 juni 2012 organiseerde de Milieufederatie Limburg
- Provincie Limburg
voor alle aangesloten groepen aansluitend aan de adviesraadbijeen-
- Nationale Postcode Loterij
komst een thema-avond over het project ‘HIER Opgewekt’. Dit
- Natuurmonumenten
project beoogt lokaal duurzaam opgewekte energie te stimuleren. Tevens is er een discussie gevoerd over het nieuwe Meerjaren-
Daarnaast zijn er diverse projecten uitgevoerd die betaald
Beleidsplan 2012-2017 van de Milieufederatie Limburg.
zijn door de Provincie Limburg, Staatsbosbeheer, Limburgs Landschap, Natuurmonumenten, Nationale Postcode Loterij en
Duurzame huishouding
de waterschappen Roer en Overmaas en Peel en Maasvallei.
De Milieufederatie en andere bewoners van het GroenHuis vinden
Individuele giften, lidmaatschappen en abonnementen komen
het belangrijk om op een duurzame manier met hun huishouding
sporadisch voor. Stichting Milieufederatie Limburg 21
Jaarrekening 2012 De jaarrekening van de Stichting Milieufederatie Limburg wordt sinds 2004 opgesteld volgens de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving ‘Fondsenwervende Instellingen’. De Milieufederatie Limburg heeft als doelstelling het bevorderen van een duurzame verhouding tussen de mens en zijn omgeving, met daarbij een speciale zorg voor de natuur, het landschap en het milieu in de provincie Limburg. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
Staat van baten en lasten
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de richtlijnen voor de jaarverslaggeving 650. Alle balansposten
Positief exploitatieresultaat
zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders
Het jaar 2012 werd afgesloten met een positief exploitatie-
vermeld. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de
resultaat voor bestemming van € 20.674. Er heeft een resultaat-
verkrijgings- of vervaardigingsprijs, onder aftrek van de
bestemming van € 3.508 plaatsgevonden. Hierdoor is het
gecumuleerde afschrijvingen. De afschrijvingen worden
exploitatieresultaat na bestemming € 17.166 positief.
gebaseerd op de te verwachte economische levensduur en
Aan de doelstellingen werd in totaal € 598.315 besteed. Dit is
worden lineair berekend. De vorderingen zijn gewaardeerd
€ 1.450 minder dan in 2011.
tegen nominale waarde. Voor eventuele oninbaarheid wordt een voorziening getroffen. Voorzieningen worden tegen
Het verschil ten opzichte van de begroting kan worden verklaard
nominale waarde opgenomen.
doordat de werkelijke lasten ongeveer € 35.000 lager zijn dan de begroting. De lagere lasten zijn met name zichtbaar in de
Als opbrengsten zijn verantwoord, de subsidies van de Provincie
projectkosten.
Limburg en het Fonds Provinciale Milieufederaties en bijdragen
De lening van de Steunstichting van € 72.689 die de liquiditeits-
van derden, tenzij anders vermeld en voor zover toe te rekenen
positie van de Milieufederatie ondersteunt, werd in 2012 geconti-
aan het verslagjaar. De afschrijvingen op de materiële vaste
nueerd.
activa worden berekend door middel van vaste percentages van de verkrijgingsprijzen, op basis van de verwachte economische
Balans
levensduur. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële
De balans geeft een compleet overzicht van de bezittingen en de
vaste activa zijn inbegrepen onder de afschrijvingen op
verplichtingen van de Stichting Milieufederatie Limburg. Het
materiële vaste activa. De rentebaten en -lasten betreffen de
totale vermogen van bedraagt € 162.048. Door het resultaat is
op de verslagperiode betrekking hebbende renteopbrengsten en
het vermogen toegenomen met een bedrag van € 20.675.
-lasten van uitgegeven en ontvangen leningen.
De mutaties binnen het eigen vermogen zijn hierna weergegeven:
2 2 J aarversla g 2 0 1 2
Stichtingskapitaal SML Stand per 1 januari 2012
€
Reserve financiering activa
45 €
17.173 €
Aandeel in het resultaat
-
-
Toevoeging
-
- €
Onttrekking
- €
Stand per 31 december 2012 €
45 €
Bestemmings reserve SML
Exploitatie reserve overig SML
Totaal
54.068 €
41.300 €
28.787 €
141.373
- €
10.285 €
6.881 €
17.166
5.932
-
- €
5.932
-
-
- €
2.423
35.668 €
162.048
2.423 14.750 €
Exploitatie reserve Provincie SML
60.000 €
51.585 €
Vermogensbeleid Het eigen vermogen bestaat uit: - De exploitatiereserve - De bestemmingsreserve - Reserve financiering activa Exploitatiereserve en bestemmingsreserve De exploitatiereserve dient beschouwd te worden als een algemene reserve die functioneert als een buffer om onverwachte tegenvallers in de exploitatie te kunnen opvangen zonder dat een extra beroep gedaan hoeft te worden op subsidiënten. Bij exploitatiereserve wordt een onderscheid gemaakt in een provinciaal en een overige deel. De ‘exploitatiereserve provincie’ bedraagt op 31 december 2012 € 51.585. Volgens de subsidieverordening van de Provincie Limburg van juli 2009 mag de hoogte van deze reserve circa 15% van de exploitatiesubsidie bedragen, hetgeen overeenkomt met circa € 55.000 in 2012. De omvang van deze exploitatiereserve voldoet dus aan het provinciale beleid. De ‘exploitatiereserve overig’ bedraagt € 35.668. Hieraan worden geen speciale voorwaarden gesteld. De bestemmingsreserve wordt gevormd door het Actiefonds van de Milieufederatie en groot onderhoud gebouwen. De ‘reserve financiering activa’ is een reserve groot € 14.750 die gevormd is op voorschrift van de RJ650 (Raad voor de Jaarverslaglegging) en het rapport Accon dat in opdracht van de provinciale Natuur en Milieufederaties is opgesteld. Het Actiefonds (€ 55.000) is in het leven geroepen om aangesloten organisaties financieel te kunnen ondersteunen. Het
een bedrag gemoeid van € 101.714. Dit is 17% van het totale
startbedrag is afkomstig van de verkoop van de CD Limburgs
bedrag (€ 598.315) en de SML blijft daarmee onder de norm
Greun (1992). De reserve voor groot onderhoud bedraagt
van 20%.
momenteel € 5.000. Subsidievoorwaarden Norm beheer en administratie
Op de provinciale exploitatiesubsidie zijn de Algemene Subsidie-
De kosten voor beheer en administratie worden toegekend aan
verordening 2012 Provincie Limburg en artikel 4:23, derde lid,
de vijf onderscheiden inhoudelijke doelen. De Stichting Milieu-
sub c, van de Algemene Wet Bestuursrecht van toepassing.
federatie Limburg hanteert voor zich zelf als uitgangspunt dat
De subsidie wordt definitief vastgelegd op basis van de inge-
de kosten voor organisatie onder de 20% dienen te blijven. Op
diende aanvraag met een inhoudelijk verslag. Deze heeft nog
basis van de bestede tijd en de loonkosten is met de organisatie
niet plaatsgevonden. Stichting Milieufederatie Limburg 23
Balans per 31 december 2012 Stichting Milieufederatie Limburg Activa 31 december 2012 31 december 2011 Vaste activa Materiële vaste activa Inventaris € 14.750 17.173 € Vlottende activa Vorderingen debiteuren
€
218
Overige vorderingen
€
61.068
- €
74.232
€ 61.286 74.232 € Liquide middelen € 307.763 € 257.641 € 383.799 349.046 €
Passiva 31 december 2012 31 december 2011 Eigen vermogen Stichtingskapitaal
€
45 €
45
Reserve financiering activa
€
14.750
Bestemmingsreserve
€
60.000 € 54.068
Exploitatiereserve Provincie SML
€
51.585
€
41.300
Exploitatiereserve overig SML
€
35.668
€
28.787
€
17.173
€ 162.048 141.373 € Voorzieningen Overige voorzieningen €
1.313 €
574
Langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen €
72.689 €
72.689
Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskrediet
€
17.609
€
20.528
Belastingen en premies soc. verzekeringen
€
19.740
€
16.681
Overige schulden
€ 110.400
€
97.201
€ 147.749 134.410 € € 383.799 349.046 € 2 4 J aarversla g 2 0 1 2
Staat van baten en lasten over het boekjaar 2012 alsmede begroting 2012 Stichting Milieufederatie Limburg
Werkelijk 2012
Baten Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit gezamenlijke acties Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Rentebaten en baten uit beleggingen Overige baten
€ € € € € €
4.482 67.946 165.552 373.290 5.606 2.113
€ € € € € €
4.487 79.901 142.074 405.041 78 2.113
€ € € € € €
4.350 56.618 162.540 391.406 4.573 2.250
Som der baten
€
618.989
€
633.694
€
621.737
€ € € € €
218.445 105.291 63.743 103.929 106.907 -
€ € € € € €
191.840 105.678 27.915 77.264 134.588 96.389
€ € € € €
209.410 138.570 22.268 113.149 116.368 -
Lasten Besteed aan doelstellingen Doelstelling Ruimtelijke Ordening en Natuur Doelstelling Milieu Doelstelling Energie en Klimaat Doelstelling Communicatie Doelstelling Doelgroepen Doelstelling Organisatie
€
Begroot 2012
Werkelijk 2011
€ 598.315 633.674 599.765 €
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten gezamenlijke acties Kosten acties derden Kosten verkrijging subsidies overheden Kosten van beleggingen
- - - - -
- - -
Beheer en administratiekosten Kosten beheer en administratiekosten
-
- - - - -
-
-
-
Som der lasten
€
598.315
€
633.674
€
599.765
Saldo van baten en lasten
€
20.674
€
20
€
21.972
Toevoeging/onttrekking aan: Bestemmingsreserve Reserve financiering activa Overige reserves
€ € €
5.931 -2.791 € -2.423 9.899 € 17.166 14.864 €
€
€ 20.674 21.972
Resultaatbestemming
Stichting Milieufederatie Limburg 25
Toelichting op de staat van baten en lasten over 2012 Verdeling uitvoeringskosten naar bestemming
Doelstelling Ruimtelijke Ordening en natuur Personeelsinzet
28,10%
Milieu
Energie en klimaat
Communicatie
11,51%
8,12%
10,12%
Salariskosten
€
94.639
€
38.765
€
27.348
€
34.084
Sociale lasten en pensioenen
€
25.278
€
10.354
€
7.304
€
9.104
Overige personeelskosten
€
5.394
€
2.209
€
1.559
€
1.943
Afschrijvingen
€
1.386
€
568
€
401
€
499
Huisvestingskosten
€
12.269
€
5.025
€
3.545
€
4.418
Drukwerk, porti, reis- en verblijfkosten
€
4.249
€
1.740
€
1.228
€
1.530
Automatiseringskosten
€
1.734
€
710
€
501
€
625
Kantoorkosten
€
2.665
€
1.091
€
770
€
960
Accountants-administratiekosten
€
4.810
€
1.970
€
1.390
€
1.732
Algemene kosten
€
1.562
€
640
€
451
€
563
Diverse baten en lasten Financiële lasten
€
Dotatie aan reserves Totaal uitvoeringskosten
828
€
€
154.814
339
€
€
39,48%
63.411
239
€
€
16,17%
44.736
298 -
€
11,41%
55.756 14,22%
Verdeling Beheer en Administratie
€
62.712
€
25.687
€
18.122
€
22.586
Projectkosten
€
919
€
16.193
€
885
€
25.587
Totale kosten
€
218.445
€
105.291
€
63.743
€
103.929
De bovengenoemde toerekeningspercentages zijn bepaald aan de hand van de aanwezige urenregistratie.
2 6 J aarversla g 2 0 1 2
Beheer en
Doelgroepen
Organisatie
13,32%
0,0%
€
44.860
-
€
97.098
€
336.794
€
345.438
€
315.473
€
11.982
-
€
25.934
€
89.956
€
69.087
€
84.756
€
2.556
-
€
5.534
€
19.195
€
37.999
€
13.709
€
657
-
€
1.422
€
4.933
€
4.000
€
2.918
€
5.817
-
€
12.587
€
43.661
€
41.319
€
38.669
€
2.015
-
€
4.359
€
15.121
€
25.370
€
19.101
€
822
-
€
1.779
€
6.171
€
7.362
€
13.233
€
1.263
-
€
2.734
€
9.483
€
7.738
€
7.474
€
2.282
-
€
4.935
€
17.119
€
19.197
€
17.618
€
741
-
€
1.603
€
5.560
€
5.712
€
27.170
-
-
-
€
3.099
394
-
-
-
73.389
-
18,72%
0,0%
€
29.728
-
€
3.790
-
€
106.907
€
€
€
-
administratie 28,83%
€
850
€
€
€
€
Totaal 2012
Begroot 2012
Totaal 2011
100%
-
-
2.948
-
-
-
€
2.907 -
158.835
€
550.941
-
€
392.106
-
-
-
-
-
-158.835
€
566.321
-
€
543.028
-
€
47.374
€
67.352
€
56.738
-
€
598.315
€
633.673
€
599.766
Stichting Milieufederatie Limburg 27
Accountantsverklaring CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: Stichting Milieufederatie Limburg
Opdracht Wij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag opgenomen verkorte jaarrekening 2012 van Stichting Milieufederatie Limburg te Roermond over 2012 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2012 van Stichting Milieufederatie Limburg. Bij die jaarrekening hebben wij op 16 april 2013 een goedkeurende controleverklaring verstrekt.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de verkorte jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 “Fondsenwervende instellingen’’. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de verkorte jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de verkorte jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de verkorte jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de verkorte jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de verkorte jaarrekening geen afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de verkorte jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de verkorte jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening 2012 in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening van de Stichting Milieufederatie Limburg te Roermond over 2012.
Toelichting Wij vestigen er de aandacht op dat, voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van de Stichting Milieufederatie Limburg en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle, de verkorte jaarrekening 2012 dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede de door ons daarbij op 16 april 2013 verstrekte goedkeurende controleverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel. Eindhoven, 3 mei 2013 Baker Tilly Berk N.V.
Was getekend: drs. D.J. Han RA
2 8 J aarversla g 2 0 1 2
Verantwoordingsverklaring bestuur De leden van het Algemeen Bestuur van de Stichting Milieufederatie Limburg (SML) hebben allen een verklaring ondertekend waarin zij aangeven dat zij het principe van het CBF onderschrijven dat de functie van ‘toezicht houden’ gescheiden is (en dient te zijn) van de uitvoering van het beleid. Met deze verklaring hebben zij ook onderschreven dat de Milieufederatie Limburg steeds streeft naar de meest effectieve en doelmatige wijze waarop de beschikbare middelen worden besteed. Tevens staat in deze verklaring dat er gestreefd wordt naar
besluit over alle meerjarenbeleidsplannen en werkplannen. Het
optimale informatieverschaffing aan en communicatie met
AB keurt ook de begroting en de jaarrekening goed. Het
belanghebbenden. En tenslotte hebben alle bovengenoemde
Algemeen Bestuur stelt de directeur aan. Bij vacatures in het
personen hun relevante nevenfuncties opgegeven en aangege-
Algemeen Bestuur wordt gezocht naar mensen uit verschillende
ven dat zij onderling geen van allen familie- en/of vergelijkbare
deelgebieden en organisaties van natuur en milieu met uiteenlo-
relaties onderhouden en ook geen bestuurs- of toezichtfunctie
pende vaardigheden en competenties.
vervullen of in dienst zijn bij een organisatie die statutair of financieel aan de Milieufederatie Limburg verbonden is. Voor de
De taak van het besturen is in handen van de directeur en het
huidige samenstelling van het bestuur wordt verwezen naar het
Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur (DB) vergadert minimaal
bijgevoegde rooster van aftreden.
vijf keer per jaar en bereidt de jaarstukken voor het Algemeen Bestuur voor. Het Dagelijks Bestuur voert beoordelingsgesprek-
Toezicht houden, besturen en uitvoeren
ken met de directeur op basis van in functioneringsgesprekken
In de statuten, het bestuursreglement en het directiestatuut van
overeengekomen resultaatverwachtingen.
de SML is geregeld hoe de functies van toezichthouden, besturen
Het DB bespreekt eens per jaar haar eigen functioneren.
en uitvoeren worden onderscheiden.
Onderwerpen van gesprek zijn de inbreng van de leden in de DB-vergaderingen, de onderlinge rolverdeling en de ondersteu-
De taak van toezicht houden wordt door het Algemeen Bestuur
ning van de directie. Bij het functioneren van het AB wordt
vervuld.
regelmatig de mate van aanwezigheid en inbreng nagegaan.
Het Algemeen Bestuur (AB) vergadert minimaal drie keer per jaar over alle relevante financiële zaken en beleidszaken. Het AB
De uitvoering van het beleid is in handen van de directie.
Stichting Milieufederatie Limburg 29
Optimaliseren effectiviteit en efficiency van de
Gedeputeerde Staten van Limburg (een grote subsidiegever)
besteding van de middelen
ontvangt jaarlijks een werkplan, de begroting en de jaarrekening.
Het moge duidelijk zijn dat de directe maatschappelijke effecten
Tevens worden met de provincie afspraken gemaakt over onze
van activiteiten gericht op beleidsbeïnvloeding van de Milieu-
rollen via een zogenaamd protocol. Plannen en afspraken
federatie moeilijk voorspelbaar c.q. meetbaar zijn. Toch wil de
worden besproken op het bestuurlijk overleg met de verantwoor-
Milieufederatie Limburg zoveel mogelijk invulling geven aan een
delijke gedeputeerden. Subsidiegevers die projecten financieren
resultaatgerichte beschrijving van de prestaties. In een Meerja-
worden afhankelijk van afspraken en subsidievoorwaarden door
renbeleidsplan formuleren wij de doelen voor de komende vijf
middel van tussentijdse- en eindrapportages en financiële
jaar, welke daarna doorklinken in de jaarlijks op te stellen
overzichten op de hoogte gehouden.
werkplannen.
Aangesloten groepen en donateurs van de Milieufederatie
Om als organisatie (natuur- en milieu) successen te kunnen
ontvangen elk kwartaal het tijdschrift Limburgs Milieu.
vieren hebben we in het werkplan per project afrekenbare (deel)
De Milieufederatie Limburg vervult een coördinerende rol voor
doelen SMART geformuleerd. Om dit goed te kunnen uitvoeren
de samenwerkende natuur- en milieuorganisaties in de provincie
zijn per project de stakeholder(s) en de opdrachtgever(s) in beeld
Limburg en ontvangt hiervoor van de terreinbeherende organisa-
gebracht. Het uiteindelijk al of niet content zijn wordt naast het
ties een jaarlijkse vergoeding. De coördinerende werkzaamheden
behalen van de geformuleerde (deel)doelstellingen ook bepaald
van de SML worden besproken op het directieniveau en in
door tevredenheid bij de opdrachtgever(s) en zo mogelijk ook bij
bilateraal overleg met de afzonderlijke organisaties.
de stakeholder(s).
De SML heeft een vragen- en klachtenprocedure. In 2012 zijn
Het werkplan kan hierbij niet los worden gezien van het
geen klachten binnengekomen. Diverse vragen over uiteenlo-
jaarlijkse overzicht van uitgevoerde activiteiten en de tussentijds
pende onderwerpen zijn naar tevredenheid en binnen de
(elk kwartaal) opgestelde bestuursrapportages. Deze worden
gestelde termijnen beantwoord.
vastgesteld door het Dagelijks Bestuur en ter kennisname gesteld aan het Algemeen Bestuur. Roermond, 17 april 2013 Omgaan met belanghebbenden Belanghebbenden (donateurs, belangstellenden, organisaties,
Stichting Milieufederatie Limburg
leden) kunnen zich aanmelden voor de digitale nieuwsbrief van de Milieufederatie Limburg. Hierin wordt beschreven wat de actuele ontwikkelingen zijn op de werkterreinen van de SML en wat de SML op die terreinen onderneemt. De website van de SML
Voorzitter Secretaris
wordt ook tussentijds bijgewerkt met actuele informatie.
Mw. M. Kruit
3 0 J aarversla g 2 0 1 2
S.M.A. Keulen
Rooster van aftreden bestuur De bestuursleden van de Milieufederatie Limburg treden volgens de statuten af volgens een door het bestuur opgemaakt rooster van aftreden met in achtnemening van een zittingsduur van ten hoogste drie jaar. Bestuursleden kunnen slechts tweemaal worden herbenoemd. Onderstaand het rooster van aftreden bestuur d.d. 31-12-2012. Naam Mw. M. Kruit Mw. M. Clerx Dhr. S. Keulen
Functie/regio Lid DB, voorzitter, Maas Swalm Nette Lid DB, vice-voorzitter Lid DB, secretaris, Parkstad
Benoemd
Herbenoeming
Termijn eindigt
01-03-2010
2013
2019
09-05-2011
2014
2020
28-09-2009
2012
2018
Dhr. W. Hodzelmans
Lid DB, penningmeester
01-01-2009
2012
2018
Dhr. H. van Houtum
Lid DB
28-02-2011
2014
2020
25-09-2006
2012
2015
24-07-2007
2013
2016
09-05-2011
2014
2020
09-05-2011
2014
2020
17-05-2010
2013
2019
12-12-2005
n.v.t.
2014
Dhr. W. Dekkers Dhr. W. Derks Dhr. P. Frey Dhr. J. van Groenendael Dhr. B. Locht Dhr. O. Plantema
Lid AB, Peel en Maas Lid AB, Heuvelland Lid AB Lid AB, Maasduinen Lid AB, Westelijke Mijnstreek Lid AB, Nederweert
Stichting Milieufederatie Limburg 31