JAARVERSLAG 2009 April 2010
Sociaal Huis Herent Van Bladelstraat 47 T 016 298 850 www.sociaalhuisherent.be
INHOUDSTAFEL
INLEIDING------------------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 3
BELEID---------------------------------------------------------------------------------------------------Bestuur---------------------------------------------------------------------------------------------------Samenwerking sociaal huis en gemeente----------------------------------------------------Aandacht voor kwaliteit-----------------------------------------------------------------------------
Pagina 6 Pagina 7 Pagina 11 Pagina 12
PERSONEEL---------------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 13
SOCIALE DIENST-------------------------------------------------------------------------------------Algemeen maatschappelijke hulpverlening--------------------------------------------------Financiële steun---------------------------------------------------------------------------------------Tewerkstelling en maatschappelijke activering--------------------------------------------Schuldhulpverlening---------------------------------------------------------------------------------Juridische hulpverlening---------------------------------------------------------------------------Noodhulp-------------------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 18 Pagina 20 Pagina 27 Pagina 32 Pagina 34 Pagina 43 Pagina 46
PARTICIPATIE-----------------------------------------------------------------------------------------Huis Marant---------------------------------------------------------------------------------------------Socio-culturele en sportieve participatie-----------------------------------------------------Huis Yvonne---------------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 47 Pagina 48 Pagina 51 Pagina 52
THUISZORG---------------------------------------------------------------------------------------------Algemene zaken---------------------------------------------------------------------------------------Dienst Warme maaltijden---------------------------------------------------------------------------Dienst Gezinszorg------------------------------------------------------------------------------------Poetsdienst---------------------------------------------------------------------------------------------Klusdienst-----------------------------------------------------------------------------------------------Boekenuitleendienst aan huis--------------------------------------------------------------------Personenalarm-----------------------------------------------------------------------------------------Mantelzorgtoelage------------------------------------------------------------------------------------Vervoer----------------------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 53 Pagina 58 Pagina 59 Pagina 61 Pagina 66 Pagina 68 Pagina 69 Pagina 70 Pagina 72 Pagina 74
WONEN---------------------------------------------------------------------------------------------------Serviceflats “De Hemelboom”--------------------------------------------------------------------Noodhuisvesting--------------------------------------------------------------------------------------Lokaal opvanginitiatief-------------------------------------------------------------------------------
Pagina 75 Pagina 77 Pagina 82 Pagina 84
KINDEROPVANG-------------------------------------------------------------------------------------Dienst voor onthaalouders-------------------------------------------------------------------------
Pagina 90 Pagina 91
ONDERSTEUNENDE DIENSTEN-----------------------------------------------------------------Personeelsdienst – vorming----------------------------------------------------------------------Technische dienst------------------------------------------------------------------------------------Interne dienst voor preventie op het werk-----------------------------------------------------
Pagina 98 Pagina 99 Pagina 102 Pagina 104
PATRIMONIUM-----------------------------------------------------------------------------------------
Pagina 106
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2
INLEIDING
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
3
Contactgegevens ·
OCMW
Van Bladelstraat 47 3020 Herent
· ·
Telefoon (algemeen nr.): Fax (algemeen nr.):
016 298 850 016 226 789
·
Voorzitter
Mevrouw Marleen Pattyn 016 298 851
·
Secretaris:
De heer Dirk Billen 016 298 852
·
Ontvanger (wnd):
De heer Willem Vrebos 016 298 833
·
Beleidsmedewerker
De heer Roel Seurs 016 298 820
·
Hoofdmaatschappelijk werker
De heer Daniël Ooms 016 298 853
·
Thuiszorg
Mevrouw Lydia Leys 016 298 855
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
4
Missie en visie Het Sociaal Huis richt zich tot de inwoners van Herent die maatschappelijk kwetsbaar zijn: □ Laaggeschoold, werkloos, alleenstaand, … □ Senioren, zorgbehoevenden, … Missie = bestaansreden ! "Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) garandeert aan elke persoon het recht op maatschappelijke dienstverlening die hem/haar in staat stelt een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid" (art.1 van de organieke Ocmw-wet). Deze brede opdracht betekent voor het OCMW dat het zich permanent moet aanpassen aan veranderende en nieuwe maatschappelijke uitdagingen. Visie = ambitie ! Omgevingsperspectief: motor (Openbaar) □ we spelen een voortrekkersrol rond welzijn in Herent □ we ijveren voor sterke netwerking en samenwerking □ we werken toekomstgericht met oog voor innovatie en creativiteit □ we willen van Herent een warme gemeente maken Professioneel perspectief: professionaliteit (Centrum) □ we streven naar een hoge kwaliteit in onze dienstverlening (strategisch-, verbeter- en competentiemanagement) □ in een gezond financieel klimaat Aanbodperspectief: dienstverlening (Maatschappelijk) □ flexibiliteit: op maat en tempo van hulpvrager □ kansen bieden / tijd nemen □ binnen structureel kader (wetgeving) □ inbreng cliënt: cliëntvriendelijk □ laagdrempelig (7 B’s: beschikbaar, betrouwbaar, begrijpelijk, bereikbaar, begripvol, bekend, betaalbaar) Cliëntenperspectief: menselijke waardigheid (Welzijn) !! □ Pijler 1: “Respect voor de eigenheid” □ Pijler 2: “Zelfbeschikkingsrecht” □ Pijler 3: “Mogelijkheden en beperktheden” □ Pijler 4: “Samen met de cliënt” □ Pijler 5: “Waardig en zelfstandig functioneren” “Vanuit respect voor de eigenheid en het zelfbeschikkingsrecht van de cliënt en rekening houdend met zijn mogelijkheden en beperkingen, streeft de hulpverlener samen met de cliënt naar het komen tot een waardig en zelfstandig functioneren van de cliënt.”
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
5
BELEID
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
6
1) Bestuur Organogram van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn. voorzitter: Mevrouw Marleen Pattyn raadsleden: Mevrouw Marleen Schouteden De heer Roger Paulissen tot 03.03.2009 Mevrouw Aicha Al Merrouni vanaf 03.03.2009 De heer Marc Peeters Mevrouw Chris Gielens Mevrouw Lies Mine Mevrouw Gerda Nijs tot 06.01.2009 Mevrouw An-Katrien Sodermans De heer Johan Windels De heer Peter Vanderheyden Mevrouw Kristin Lercangé Mevrouw An Vanden Eede vanaf 06.01.2009
Mechelsesteenweg 172
3020 Herent
Dorenstraat 24 ‘s Herenwegveld 76
3020 Herent 3020 Herent
Schoolstraat 32
3020 Herent
Grote Spekstraat 45 F Veldeken 11 Akkerweg 10 Kroonstraat 120 Karrestraat 99 Wilselsesteenweg 97 Winkselsesteenweg 31 H Belsenakenstraat 102 Neerijsestraat 20
3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent
Werking-Zittingen van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn De Raad regelt alles wat tot de bevoegdheid van het OCMW behoort, tenzij de wet het anders bepaalt, of tenzij de Raad zelf bevoegdheden heeft gedelegeerd aan andere bestuursorganen of budgethouders. 2008 Nummer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 2009 Nummer 1 2 4 5 6 7 8 9 10 11
Datum 07.01.2008 05.02.2008 04.03.2008 01.04.2008 06.05.2008 03.06.2008 01.07.2008 05.08.2008 02.09.2008 07.10.2008 04.11.2008 17.11.2008 02.12.2008
Datum 06.01.2009 03.02.2009 03.03.2009 07.04.2009 05.05.2009 02.06.2009 07.07.2009 04.08.2009 01.09.2009 06.10.2009
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Aantal onderwerpen op de agenda Openbaar Besloten Personeel 8 5 20 9 4 19 10 5 17 8 4 8 14 5 15 11 6 13 2 5 4 10 6 7 9 5 11 13 4 12 5 5 20 4 1 12 4 13 ----------------------------------------------115 59 159 Aantal onderwerpen op de agenda Openbaar Besloten Personeel 14 6 8 8 5 15 14 6 5 18 7 19 7 4 9 10 4 16 9 6 23 2 4 9 9 8 13 13 5 19 7
12 13 14
03.11.2009 17.11.2009 01.12.2009
7 2 12 --------------125
3 5 ---------------63
2 1 7 --------------146
Organogram Vast Bureau voorzitter: Mevrouw Marleen Pattyn leden: Mevrouw Chris Gielens De heer Marc Peeters Mevrouw Kristin Lercangé tot 03.11.2009 Mevrouw An-Katrien Sodermans vanaf 03.11.2009 Werking-Zittingen Vast Bureau
Mechelsesteenweg 172
3020 Herent
Veldeken 11 Grote Spekstraat 45 F Belsenakestraat 102
3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent
Karrestraat 99
3020 Herent
De Raad voor Maatschappelijk Welzijn richt in zijn midden een Vast Bureau op dat belast is met het afhandelen van de zaken van dagelijks bestuur behalve de aan de budgethouders overgedragen bevoegdheden en waaraan de Raad voor Maatschappelijk Welzijn andere wel omschreven bevoegdheden kan overdragen (art. 27, par. 1 OCMW- wet). 2008 Nummer
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2009 Nummer
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Datum
14.01.2008 11.02.2008 10.03.2008 14.04.2008 13.05.2008 09.06.2008 14.07.2008 11.08.2008 09.09.2008 13.10.2008 12.11.2008 12.12.2008
Datum
11.01.2009 29.01.2009 16.02.2009 09.03.2009 14.04.2009 11.05.2009 16.06.2009 13.07.2009 10.09.2009 22.10.2009 12.11.2009 17.12.2009
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Aantal onderwerpen op de agenda Personeel 7 11 7 6 geannuleerd 4 9 6 3 10 5 11 12 4 18 8 5 8 5 7 7 4 8 ------------------------------62 72 Aantal onderwerpen op de agenda personeel 3 7 1 13 6 4 6 12 5 4 9 17 2 10 1 8 12 6 14 6 6 10 8 ----------------94 69 8
Organogram van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst Mevrouw Marleen Pattyn Mevrouw Marleen Schouteden De heer Roger Paulissen tot 03.03.2009 Mevrouw A. Al Merrouni vanaf 17.03.2009 De heer Peter Vanderheyden Mevrouw An-Katrien Sodermans tot 03.11.2009 Mevrouw Kristin Lercangé vanaf 03.11.2009
Mechelsesteenweg 172 Dorenstraat 24 ’s Herenwegveld 76
3020 Herent 3020 Herent 3020 Herent
Schoolstraat 32
3020 Herent
Winkselsesteenweg 31 H Karrestraat 99
3020 Herent 3020 Herent
Belsenakestraat 102
3020 Herent
Werking (sinds 30.01.2007) – zittingen Volgende bevoegdheden worden door de Raad overgedragen aan dit Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst: Het toekennen van de individuele maatschappelijke dienstverlening aan personen en gezinnen zoals die omschreven is in de artikelen 57 tot 60 van de OCMW- wet, in de wet van 26.05.2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie en de wet van 2 april 1965 betreffende het ten laste nemen van steun. Het vaststellen van de bijdrage van de begunstigde in de kosten van de maatschappelijke dienstverlening en het bepalen van de bijdrage van de onderhoudsplichtigen (art. 97 tot 104 van de OCMW- wet), binnen de grenzen van de algemene criteria die door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn dienaangaande zijn vastgelegd. Het overleg tussen het OCMW en de instellingen en diensten voor maatschappelijk werk die op het grondgebied van de gemeente aanwezig zijn en het overleg met de overige erkende dienstverlenende instellingen en organisaties (bijv. ziekenhuizen, ROB' s en RVT' s, diensten voor verzorging en dienstverlening aan huis, onthaaltehuizen, centra voor geestelijke gezondheidszorg, diensten voor migranten, instellingen en diensten voor gehandicapten, crisis- en opvangcentra, jeugd welzijnscentra, enz ). Advies verlenen aan de Raad voor Maatschappelijk Welzijn omtrent de criteria die als basis dienen voor de hulpverlening en de terugvordering, de werking van de Sociale dienst en het sociaal beleid van het OCMW. Het betaalbaar stellen van de in het kader van zijn opdracht genomen beslissingen. 2008 Nummer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Datum 07.01.2008 22.01.2008 04.02.2008 19.02.2008 03.03.2008 18.03.2008 07.04.2008 22.04.2008 05.05.2008 20.05.2008 02.06.2008 17.06.2008 07.07.2008 22.07.2008 04.08.2008 19.08.2008 01.09.2208 16.09.2008 06.10.2008 21.10.2008
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Aantal onderwerpen op de agenda Aantal sociale dossiers 4 13 6 29 3 12 4 20 3 19 4 12 4 13 3 25 4 12 4 18 5 11 4 18 4 29 2 16 3 14 4 10 4 23 6 23 6 35 3 17 9
21 22 23 24
03.11.2008 18.11.2008 01.12.2008 16.12.2008
2009 Nummer
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
5 3 4 3 --------------52
Datum
06.01.2009 20.01.2009 02.02.2009 17.02.2009 02.03.2009 17.03.2009 06.04.2009 21.04.2009 04.05.2009 19.05.2009 02.06.2009 16.06.2009 08.07.2009 22.07.2009 03.08.2009 18.08.2009 08.09.2009 22.09.2009 05.10.2009 20.10.2009 09.11.2009 24.11.2009 07.12.2009 22.12.2009
10 12 17 18 -----------426
Aantal onderwerpen op de agenda Aantal sociale dossiers
4 6 6 6 5 3 4 3 5 3 4 5 4 3 6 5 4 3 4 5 4 3 4 3 -------------102
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
17 19 15 13 22 16 23 18 15 17 8 15 15 12 8 24 35 17 18 38 37 29 28 27 -----------486
10
Maatschappijen waarvan het OCMW aandeelhouder is. ● Volkswoningbouw:
De heer Claes Guido, voorzitter De heer Van Itterbeek Jean, beheerder Mevrouw Desmedt Ingrid, beheerder
● Interleuven:
Mevrouw Mine Lies
2) Samenwerking Sociaal Huis en gemeente Voorbereiding Nieuw Administratief Centrum 2009 stond in het teken van de opstart van de bouwwerkzaamheden. Het Sociaal Huis, vertegenwoordigd door de voorzitter, de secretaris en de beleidsmedewerker, nam deel aan de voorbereidende vergaderingen binnen de NAC stuurgroep. Het Schepencollege en Ocmw-raad keurde de visietekst Nieuw Administratief Centrum goed. Deze tekst is de leidraad om de reorganisatie vorm te geven. De betrachting is het personeel te betrekken door hen mee te laten nadenken en adviesrecht te geven terzake. Volgende werkgroepen werden daartoe in het leven geroepen: - Werkgroep financiën - Werkgroep onthaal - Werkgroep persoonsgebonden materies (burgerzaken – sociale dienst) - Werkgroep personeelsdienst - Werkgroep ICT De werkgroepen werden samengesteld uit personeel van zowel de gemeente als het Sociaal Huis. Ze kregen als opdracht mee advies uit te brengen over de bureau-indeling en mogelijkheden tot samenwerking. De werkgroepen ICT en onthaal kwamen op regelmatige tijdstippen samen, met als resultaat dat de eerste kiemen tot een concreet plan van werkwijze in het NAC gelegd werden. Binnen de NAC stuurgroep wordt het hele bouwproject van nabij opgevolgd. Dankzij de stuurgroep was er een goede communicatie met de gemeente. Dit resulteerde in een voor éénieder bevredigend resultaat inzake de finale bouwplannen. Een ander belangrijk aandachtspunt in 2009 was het verkrijgen van een antwoord op de vraag naar de financiële gevolgen van de bouw van het NAC op de balans van het Sociaal Huis. Grieppandemie Samen met de gemeente werd er een zorgmeldpunt opgericht. Het Sociaal Huis engageerde zich om tijdens een pandemie in te staan voor de coördinatie van de thuiszorg. Psycho-sociaal hulpverleningsnetwerk Gemeente en Sociaal Huis werken samen aan een nood- en interventieplan. Een oproep onder het personeel leverde een 35-tal vrijwilligers op die in geval van een ramp klaar staan om de niet-gewonde slachtoffers op te vangen als hulpverlener of als logistiek medewerker. De vrijwilligers werden uitgenodigd deel te nemen aan een opleiding van het Rode Kruis. Ondertussen werd in de veiligheidscel verder gewerkt aan het alomvattend nood- en interventieplan. Het Sociaal Huis werd hierin vertegenwoordigd door de Ocmw-voorzitter en de beleidsmedewerker. Lokaal Sociaal Beleid In 2009 werd het ‘Het Lokaal Sociaal Beleidsplan’ verder uitgevoerd. De doelstellingen en acties waarvoor het Sociaal Huis verantwoordelijk is, werden allemaal geïntegreerd in het strategische Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
11
meerjarenplan 2009-2013. Hierdoor werd er automatisch gewerkt aan het Lokaal Sociaal Beleid. Met de gemeente vond in oktober een evaluatie plaats. De OCMW-raad van 6 oktober 2009 nam kennis van het advies om in de toekomst in te zetten op: - vrijwilligerswerk - ouderenbeleid - éénloket en overzichtelijk aanbod via NAC - buurtinitiatieven - communicatie naar de Herentenaar
Buurtzorg - Portrettenreeks ‘allemaal Herentenaren’ “We kennen de wereld, maar kennen we ook onze buren?”, dat was de slogan waarmee we de Herentaar een gezicht wilden geven. Dit project kwam tot stand in samenwerking met Provincie Vlaams-Brabant en de gemeente. Het is de bedoeling de diversiteit van de Vlaams-Brabantse inwoners te belichten. Het Sociaal Huis wenst verdraagzaamheid, samenleven en solidariteit te stimuleren.
Adviesraden Samen met de gemeente worden advies en suggesties uit de adviesraden opgevolgd. - Gelijke Kansenraad en Welzijnsraad o gaven goede ideeën omtrent de organisatie van de sensibiliseringsactie op 17 oktober o suggereerde een warm onthaal in het NAC o evalueerden het Lokaal Sociaal Beleidsplan hetgeen resulteerde in nieuwe aandachtspunten o de welzijnstoets - Ouderenadviesraad wenst een sterk ouderenbeleid met oog voor: o mantelzorg o centrum voor kort verblijf o participatie Bijkomend positief gegeven van de adviesraden is de onderlinge uitwisseling van informatie. 3) Aandacht voor kwaliteit Het OCMW bestuur hecht veel belang aan een cliëntvriendelijke, laagdrempelige, respectvolle en emancipatorische hulpverlening. Al jaar en dag streeft het Sociaal Huis ernaar dat al haar personeelsleden deze waarden in realiteit om zetten. Hiertoe moet je natuurlijk de wensen van je cliënteel kennen. Het Sociaal Huis heeft er in het verleden voor gekozen zo dicht mogelijk bij de Herentse inwoners te staan om te luisteren en te horen wat er leeft in de gemeente. Het bestuur stelt zich open. Ze geeft inwoners de kans om hun ideeën te uiten in functie van het verbeteren van de dienstverlening. Deze openheid kenmerkt zich in de jaarlijkse tevredenheidsmetingen, maar resulteerde eveneens in de opstart van twee participatieprocessen: - dialoog cliënteel en sociale dienst - lokaal ouderenbehoeftenonderzoek Wat betreft de dialoog ging het Vast Bureau akkoord om enkele verbeterpunten aan te pakken (vervolg in 2010). Ook voor de resultaten en beleidsbeslissingen in kader van het ouderenonderzoek, verwijzen we naar het volgend jaarverslag. Een belangrijke impuls in ons kwaliteitsdenken en handelen, is het in voege treden van het nieuwe Ocmw-decreet van 19 december 2008. Dit gaf aanleiding tot het verder optimaliseren van het managementteam en het uitwerken van een intern controlesysteem. In samenwerking met andere Ocmwbesturen (via pilootproject e-bestuur van Schaubroeck) werken we aan de uitbouw van een administratief handboek.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
12
PERSONEEL
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
13
Personeel Secretaris: De heer Dirk Billen
vastbenoemd
Waarnemend ontvanger: De heer Willem Vrebos
vastbenoemd
Beleidsmedewerker De heer Roel Seurs
contractueel
Sociale Dienst: Hoofd maatschappelijk werker: De heer Daniël Ooms
vastbenoemd
Algemeen maatschappelijke hulpverlening: Mevrouw Lydie Bellens vastbenoemd Mevrouw Annemie Cox contractueel Mevrouw Carine Vancalster vastbenoemd Mevrouw Saartje Vanhorenbeek contractueel Mevrouw Marie-Hélène Verreck contractueel
(halftijds tot sept. (serviceflats), dan voltijds)
Schuldhulpverlening De heer Joeri Bohets Mevrouw Hanne Mallaerts
contractueel contractueel
(deeltijds)
(Kandidaat-)vluchtelingen Mevrouw Sarah Selderslaghs Mevrouw Carine Vancalster
contractueel vastbenoemd
(1/5e LBO –deeltijds)
(1/5e LBO - deeltijds) (deeltijds) (1/5e LBO - deeltijds)
in dienst 15.10.2009
in dienst 28.09.2009
Leefloon en maatschappelijke activering: Mevrouw Vera Vrebos contractueel Mevrouw Annemie Cox contractueel
(deeltijds)
Groepswerker Huis Marant: Mevrouw Ann Knuts
contractueel
(1/5e LBO ouderschapsverlof per 01.10.2009)
LOI (Lokaal Opvanginitiatief): Mevrouw Yvette Van Malleghem
contractueel maatschappelijk werkster (halftijds vanaf 1.10.2009)
Dienst voor onthaalouders Mevrouw Lydie Bellens
vastbenoemd
Thuiszorg Mevrouw Lydia Leys
vastbenoemd
in dienst 15.10.2009
e
(1/5 LBO – deeltijds)
Keuken – warme maaltijden en restaurantdagen: De heer Leopold Aerts vastbenoemd kok De heer Benny Moens vastbenoemd hulpkok Mevrouw Viviane Morren contractueel hulpkok Mevrouw Tom Piette contractueel hulpkok Dienst gezinszorg: Mevrouw Helga Brijs Mevrouw Myriam Daron Mevrouw Sarah Degreef Mevrouw Katleen Degroef Mevrouw Karla Engelen
contractueel (halftijds) vastbenoemd (1/5e LBO) studente(halftijds) in dienst 13.07.2009 – uit dienst 31.07.2009 contractueel contractueel e e (1/5 LBO medisch bijstand à 1/2 LBO medische bijstand per 01.03.2009)
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
14
Mevrouw Paulina Gay Mevrouw Kris Moreels
contractueel contractueel
Mevrouw Katja Van Eyck Mevrouw Ingrid Verbinnen Mevrouw Magy Verstreken Mevrouw Francine Wij
contractueel vastbenoemd (halftijds à 1/4e LBO per 01.06.2009) contractueel (halftijds) overplaatsing naar serviceflats per 14.09.2009 vastbenoemd (1/4e LBO)
Klusdienst: De heer Rudy Berges De heer Abde-Nabi Bouchmal De heer Hans Bulens De heer Willy Craps De heer Jimmy Dekeyzer De heer Anatoly Merman De heer Sarang Rostamzadeh De heer Ruslan Tuzjaev De heer Matthias Willems
contractueel assistent gesko beambte art.60§7beambte in dienst 18.05.2009 – uit dienst 18.09.2009 contractueel beambte art.60§7beambte uit dienst 18.06.2009 gesko beambte art.60§7beambte in dienst 01.10.2009 contractueel beambte contractueel beambte in dienst 13.07.2009
Poetsdienst: Mevrouw Hanne Mallaerts Mevrouw Véronique Baxter Mevrouw Linda Buelens Mevrouw Annick Cristens Mevrouw Marleen Dammans Mevrouw Sofie Decremer Mevrouw Jacqueline Delabastita Mevrouw Erna Demey Mevrouw Sandra Gosiaux Mevrouw Inge Heremans Mevrouw Nadine Jacobs Mevrouw Arlette Matthijs Mevrouw Odette Meeus Mevrouw Sonia Meeus Mevrouw Godelieve Mot Mevrouw Lucienne Lenselaer De heer André Pauwels Mevrouw Viviane Struys Mevrouw Natascha Vander Donckt Mevrouw Sonia Van Eylen Mevrouw Yvonne Verhulst Mevrouw Pascale Vools
contractueel contractueel gesko contractueel gesko contractueel gesko gesko gesko contractueel contractueel gesko contractueel gesko gesko contractueel gesko poetshulp gesko contractueel contractueel gesko gesko
Poetsdienst intern: Mevrouw Marie-José Gosiaux De heer André Pauwels Mevrouw Maria Vlayen
gesko gesko gesko
Serviceflats: Mevrouw Marie-Hélène Verreck Mevrouw Lydia Leys Mevrouw Martine Vandenwyngaert Mevrouw Adelheid Verbruggen Mevrouw Magy Verstreken Mevrouw Gerda Collin Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
(halftijds) (halftijds) in dienst 27.04.2009 – uit dienst 08.09.2009 in dienst 08.10.2009
(deeltijds) (1/5e LBO) (ziekteverlof > 1 jaar) in dienst 10.08.2009 (1/5e LBO) (halftijds à deeltijds per 20.04.2009) (halftijds à deeltijds per 20.04.2009) uit dienst 10.03.2009 (volledige LBO) (halftijds) (halftijds) (1/5e LBO) (halftijds) e (1/5 LBO per 01.03.2009) (halftijds) e (1/5 LBO) in dienst 10.08.2009 e
(1/5 LBO)
(halftijds) (deeltijds) (halftijds)
contractueel verantwoordelijke (halftijds tot september 2009) vastbenoemd (vanaf september 2009) gesko verzorgende (deeltijds) gesko poetshulp (halftijds) contractueel verzorgende (halftijds) overplaatsing vanuit dienst gezinszorg per 14.09.2009 (1/2e LBO per 01.10.2009) vastbenoemd verpleegkundige (vrijwillige 4-dagenweek) Pensionering/uit dienst 31.08.2009 15
Administratieve ondersteuning sociale dienst en thuiszorg: Mevrouw Yvette Bruers gesko (1/5e LBO) Mevrouw Ingrid Geldof contractueel (1/3e LBO à 1/5e vrijw.4-dagenweek per 03.09.2009) Mevrouw Samira Kharbouch contractueel (halftijds) Mevrouw Martine Vandenwijngaert gesko (deeltijds) Mevrouw Iliriana Zemblaku gesko Onthaal en secretariaat Mevrouw Clémentine Wyckmans Mevrouw Mireille Bourcy Mevrouw Heidi Van Heffen Financiële dienst: De heer Willem Vrebos Mevrouw Sophie Dechamps Mevrouw Monique Veulemans Organisatiedeskundige: De heer Danny Van Espen Personeelsdienst: De heer Danny Van Espen Mevrouw Cindy De Grove
vastbenoemd – secretariaat / onthaal (1/4e LBO) contractueel – secretariaat/onthaal contractueel - secretariaat/ onthaal Uit dienst 02.01.2009
vastbenoemd boekhouder contractueel – financiële dienst gesko – financiële dienst (vrijwillige 4-dagenweek à 1/5e LBO per 01.12.2009) op proef benoemd organisatiedeskundige sinds 04.11.2009
contractueel personeelsdienst + vormingsambtenaar t.e.m. 03.11.2009 vastbenoemd – personeelsdienst (1/5e LBO van 01.03.2009 t.e.m. 31.08.2009)
ICT: De heer Georges Gosiaux De heer Kamran Soleimani
gesko - ICT (halftijds) contractueel - ICT
Technische dienst De heer Noël Salens
contractueel technisch medewerker
Externe tewerkstellingen Art.60§7 Mevrouw Jeannette Amenga Noyenne (SPIT Leuven) in dienst 05.01.2009– uit dienst 31.05.2009 De heer Patrick Bagenzi (SPIT Wespelaar) in dienst 01.09.2009 Mevrouw Najia Bendjafar (SPIT Leuven) uit dienst 15.12.2009 Mevrouw Gina Berthels (SPIT Leuven) in dienst 01.02.2009 –uit dienst 30.10.2009 De heer Moses Carlings (SPIT Leuven) uit dienst 16.05.2009 Mevrouw Cecilia Coomans (Gemeente Herent) uit dienst 16.03.2009 Mevrouw Nonna Davidyan (Integratiecentrum Leuven) uit dienst 16.05.2009 De heer Achmed El Bouazati (Joblink Lovenjoel / Kortenberg) in dienst 18.08.2009 Mevrouw Kristina Mendeleeva (CAW Leuven in dienst 01.04.2009 De heer Stefaan Nys (Hagelandwinkel Tienen) in dienst 08.06.2009 Mevrouw Médiatrice Twangirayezu (Igo Leuven – Hib Hop) De heer Jan Vanderwegen (Joblink Kortenberg) in dienst 01.04.2009 De heer Pascal Wauters (SPIT SVK Leuven) in dienst 05.10.2009
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
16
Aantal personen tewerkgesteld in 2009
2007
2008
2009
Indiensttredingen
25
22
18
Uitdiensttredingen
16
30
13
Totaal aantal personeelsleden
102
99
94
Vrijwilligers Klusdienst De heer Sagheb Mahjar De heer Nami Keram Reza De heer Yuri Korn De heer Jean Donatien Yangoua Nyapeye D’Akkozje Mevrouw Margriet Peeters Mevrouw Yvonne Smekens Mevrouw Gina Berthels Huis Yvonne De heer Danny Horemans LOI De heer Werner Sonck De heer Tuur Vanempten Mevrouw Greet Van Roey Mevrouw Rita Delcon Huis Marant Mevrouw Simone Salaets Mevrouw Margriet Peeters Mevrouw Heidi Verbruggen De heer Willy Craps De heer Ronny Vanuxem Serviceflats Mevrouw Liliane Feyaerts De heer Ronny Vanuxem Mindermobiele centrale Mevrouw Raymonda Verhelle Portrettenreeks ‘allemaal Herentenaren’ Mevrouw Kristina Medeleeva
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
17
Sociale Dienst
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
18
Voorwoord De sociale dienst biedt een heel gamma aan hulpverlening. Zie hier een overzicht van het aanbod. 1) Algemene maatschappelijke hulp Het Sociaal Huis is een eerstelijnsdienst. Dit betekent dat mensen zich met vragen van allerlei aard tot de sociale dienst kunnen wenden. De maatschappelijk werker gaat na op welke hulpvraag het Sociaal Huis een antwoord kan bieden en voor welke hulpvraag de cliënt dient doorverwezen te worden naar een andere hulpverleningsinstantie. 360 gezinnen deden een beroep op het algemene maatschappelijke hulp. Hierin werden LOI, serviceflats, verwarmingstoelage, thuiszorg en juridisch advies niet meegerekend. 2) Financiële steun Het Sociaal Huis is de enige hulpverleningsorganisatie die financiële steun toekent. In iets meer dan 3/4de van de dossiers was een financiële hulpvraag de ingangspoort. Men kan op het Sociaal Huis terecht voor leefloon, equivalent leefloon (leefgeld), andere steunen en verwarmingstoelage. cliënten
48; 12% 28; 7% 165; 40%
leefloon leefgeld andere steunen verwarmingstoelage
175; 41%
Voor het merendeel van de mensen die aanspraak maken op de verwarmingstoelage, beperkt de steunverlening vanuit het OCMW zich tot het toekennen van deze premie. Als we de verwarmingstoelage niet meerekenen, dan werd er aan 70% van de 360 gezinnen die begeleid werden door de sociale dienst een financiële steun toegekend. 3) Tewerkstelling en maatschappelijke activering Het Sociaal Huis biedt een integrale trajectbegeleiding op maat aan haar cliënteel aan. 16 personen werden tewerkgesteld in art.60§7. 9 cliënten boden zich aan als vrijwilliger. Bovendien creëerde het Sociaal Huis bijkomende jobs dankzij de erkenning in kader van lokale diensteneconomie. Hierdoor konden 3 doelgroepwerknemers aangeworven worden. 4) Schuldhulp De sociale dienst verleende in 2009 186 verschillende vormen van schuldhulpverlening. Dit komt overeen met 127 cliëntsystemen. Dit komt overeen met 35% van het aantal lopende dossiers in 2009. 5) Juridische hulp In 2009 werden in totaal 214 juridische hulpvragen (zowel interne als vragen van cliënten) gesteld. 6) Noodhulp Naast financiële en psycho-sociale steun blijft materiële hulp voor een relatief groot aantal inwoners in Herent noodzakelijk. We boden ook in 2009 tweedehandskledij, voedselbedeling het gebruik van douche en wasmachine aan. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
19
1) Algemeen maatschappelijke hulpverlening Binnen de sociale dienst is er een taakverdeling afgesproken waarbij elke maatschappelijk werker zich in een bepaald levensdomein specialiseert. Zo zijn er specialisaties inzake leefloon, tewerkstelling, schuldhulpverlening, hulp aan vreemdelingen en algemeen maatschappelijke hulpverlening. In de begeleiding van cliënten werken alle maatschappelijk werkers volgens de principes van de visietekst van het Sociaal Huis. Dit betekent dat ze allen nagenoeg eenzelfde wijze van hulpverlening aanbieden, namelijk integraal op alle levensdomeinen met respect voor keuzes van de cliënt en vertrekkende vanuit de capaciteiten van de cliënt. Samen met de cliënt worden afspraken gemaakt met als doel terug zelfstandig in het leven te staan. In dit hoofdstuk geven we beknopt een overzicht van het aantal gezinnen dat de sociale dienst begeleidde in 2009 over alle specialismen heen. Vervolgens zoemen we in op de cel algemeen maatschappelijke hulpverlening. Wie kwam naar de sociale dienst? In 2009 telde de sociale dienst 360 lopende cliëntsystemen.
cliëntsystemen
34; 9% algemeen maatschappelijke hulpverlening 139; 39%
hulp aan vreemdelingen
87; 24% leefloon schuldhulp LAC
64; 18%
36; 10%
Eenmalige contacten die maatschappelijke werkers hebben, worden echter niet geregistreerd. Deze vinden we dan ook in dit jaarverslag niet terug. Schuldhulp: de dienst schuldhulp telde 87 cliëntsystemen in 2009. Binnen de andere cellen van de sociale dienst werd voor een 40-tal cliëntsystemen aan schuldhulpverlening gedaan. Wat de juridische hulpverlening betreft, tellen we dat er in 2009 aan 175 cliënten hulp geboden werd. We weten echter niet hoeveel van deze cliënten niet in begeleiding zijn binnen de sociale dienst. Vandaar dat de juridische hulp niet werd opgenomen in bovenstaande grafiek. Integrale begeleiding op verschillende levensdomeinen en op maat van de cliënt, dit is de hulp die alle 360 gezinnen, die in 2009 begeleid werden binnen de sociale dienst, ontvingen.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
20
Begeleidingen door de cel algemeen maatschappelijke hulpverlening Dossiers van autochtone inwoners waarin leefloon en / of schuldhulpverlening geen hoofdthema is, worden doorverwezen naar de cel algemene individuele maatschappelijke hulpverlening. Een overzicht van de werking van deze cel, wordt onder dit punt weergegeven. Eenmalige contacten die maatschappelijke werkers hebben, worden echter niet geregistreerd. Deze vinden we dan ook in dit jaarverslag niet terug. Het aantal cliënten In 2009 waren er 139 cliëntsystemen die beroep deden op de cel algemeen maatschappelijke hulpverlening. Dit is een daling in vergelijking met 2008. Toen telden we 156 cliëntsystemen. Onder cliëntsystemen wordt verstaan: mensen die onder hetzelfde dak wonen en er een gezamenlijke huishouding vormen. Van de 139 cliëntsystemen waren er 14 personen die contact hadden met de sociale dienst i.v.m. het afleveren van een betalingsverbintenis voor opname in een rusthuis voor bejaarden. Gezien het merendeel van deze mensen bejaard, weduwe of weduwnaar en pensioengerechtigd is, werden zij niet opgenomen in onderstaande tabellen. Leeftijd en geslacht In onderstaande tabel vinden we de leeftijd en het geslacht van de personen die in de loop van 2009 contact namen met de sociale dienst. Leeftijd/geslacht
Man
Vrouw
Totaal
% in 2009
% in 2008
-25 jaar 25 – 34 jaar 35 – 44 jaar 45 – 54 jaar 55 – 64 jaar 65 – 74 jaar > 74 jaar Totaal
4 11 10 8 12 3 7 55
5 12 17 12 9 7 8 70
9 23 27 20 21 10 15 125 (139- 14)
7 18 22 16 17 8 12 100
10 12 24 17 16 8 13 100
Leefsituatie
Alleenwonend Samenwonend van 2 of meer alleenstaanden met of zonder familieverband Al of niet gehuwde samenwonende partners met of zonder kinderen Éénoudergezinnen Uitgebreid gezin Totaal
Aantal 45 10 32 28 10 125
% 36 8 26 22 8 100
Deze tabel maakt ons duidelijk in welk gezinsverband mensen leven die bij het OCMW komen aankloppen. In vergelijking met vorig jaar zijn er geen noemenswaardige verschillen. De bestaansmiddelen waarover cliëntsystemen beschikken Deze tabel geeft een overzicht van de aard van de inkomens waarover de cliëntsystemen beschikken. Bij de registratie van de bestaansmiddelen, werd uitgegaan van de situatie zoals deze zich voordeed bij het eerste contact in 2009. De inkomens van alle leden van het cliëntsysteem werden geregistreerd. Inkomens waarop de mensen aanspraak maken, maar die hen nog niet werden uitbetaald om welke reden ook, werden niet geregistreerd.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
21
Aard van het inkomen
Totaal
Arbeid Werkloosheid Kinderbijslag Ziekteuitkering Tegemoetkoming mindervalide Pensioen Onderhoudsgeld Andere Geen Totaal
45 28 42 27 13 35 7 8 1 206
% in 2009 36 22 34 22 10 28 6 6 1 100
% in 2008 38 20 26 16 8 25 5 8 1 100
Uit deze tabel blijkt dat meerdere cliëntsystemen over verschillende inkomens beschikten.
Welke hulp werd geboden? Het OCMW is een eerstelijnsdienst. Dit betekent dat mensen zich met vragen van allerlei aard tot de sociale dienst kunnen wenden. De maatschappelijk werker gaat na op welke hulpvraag het OCMW een antwoord kan bieden en voor welke hulpvraag de cliënt dient doorverwezen te worden naar een andere hulpverleningsinstantie. Behaalde resultaten De hulpverlening heeft tot doel de hulpvrager in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. Naast de financiële steunverlening, werkt de maatschappelijk werker nog op andere terreinen om deze doelstelling te bereiken. Aard van het behaalde resultaat Verstrekken informatie Invullen formulieren Regeling sociale uitkering/vervangingsinkomen Regeling vrijstelling of sociaal voordeel Bemiddeling met resultaat Bemiddeling zonder resultaat Realisering tewerkstelling Realisering opleiding Probleem rond huisvesting is opgelost Verhoging inkomen Bekomen afbetaalplan Afbetaling schulden Wijziging bestedingspatroon Verbetering sociale relaties Uitbreiding sociaal netwerk Psychische ondersteuning Versterking zelfwaardegevoel Verbreding kijk hulpvrager Verhoging psychische zelfredzaamheid Motivering cliënt rond oplossing zoeken Andere
Aantal 93 68 15 13 40 15 6 2 15 12 30 15 3 10 12 42 31 14 8 27 4
In voorgaande tabel wordt een niet-gelimiteerde lijst gegeven van wat via hulpverlening bereikt werd in de behandelde dossiers. Sommige van deze punten zijn concreet heel duidelijk vast te stellen. Andere punten, zoals bijvoorbeeld het versterken van het zelfwaardegevoel, dient men af te leiden uit wijzigingen in het gedrag van de cliënt.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
22
Het verstrekken van informatie en het invullen van formulieren scoren – net zoals de vorige jaren – hoog. Een aantal mensen vinden duidelijk de weg niet in onze kennismaatschappij of komen in een danig complexe situatie terecht, die om meer specifieke informatie vraagt. In deze tabel zien wij tevens dat de maatschappelijk werker in meer dan 1/3de van het aantal dossiers ook de rol van bemiddelaar opneemt. Deze bemiddeling ligt ruimer dan alleen een bemiddeling met schuldeisers. Tot slot blijkt nog uit voorgaande tabel dat de sociale dienst op heel wat verschillende domeinen resultaten boekt. Beperkingen binnen de hulpverlening De maatschappelijk werker komt niet op alle probleemdomeinen tot een oplossing. Niet-opgeloste problemen Op vlak van sociale uitkeringen Op vlak van vrijstellingen en sociale voordelen Op vlak van tewerkstelling/opleiding Op vlak van huisvesting Op relationeel vlak Op psychisch vlak Op financieel vlak Op fysiek vlak Op vlak van verslaving Andere
Aantal 7 5 15 11 17 24 31 12 7 6
De grootste groep van niet opgeloste problemen situeert zich op financieel vlak. Voor het eerst zien we hier echter een daling in vergelijking met de vorige jaren. Het aantal niet opgeloste problemen op psychisch vlak stijgt daarentegen van 15 in 2008 naar 24 in 2009. Belangrijk is te kijken naar de oorzaken van een niet-oplossing van deze problemen. Dit gegeven vinden we in de onderstaande tabel. Reden niet-oplossing Motivatie cliënt Problematiek is te complex voor OCMW Aanpak probleem vraagt nog meer tijd Betrokkene beschikt (nog) niet over de vaardigheden/mogelijkheden om problemen op te lossen Betrokkene ziet probleem niet / heeft weerstanden tegen het oplossen van het probleem Verhuis Cliënt heeft een onrealistisch beeld van de hulpverleningsmogelijkheden van de sociale dienst Andere
Aantal 14 25 44 6 15 2 5 6
De meest aangehaalde reden voor het niet oplossen van problemen, is het feit dat er onvoldoende tijd was om binnen de gegeven tijdspanne tot een oplossing te komen. Het feit dat de problemen waarmee personen naar de sociale dienst komen steeds complexer worden, is hier niet vreemd aan. Samenwerking andere diensten In een vorig punt werd reeds vermeld dat de maatschappelijk werker niet op alle hulpvragen een antwoord kan bieden. Sommige hulpvragen zijn zo complex of vragen een dermate gespecialiseerde aanpak, dat een doorverwijzing naar een tweedelijndienst of een samenwerking met andere diensten noodzakelijk is.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
23
Aard van de samenwerking Er zijn geen andere hulpverleningsdiensten betrokken partij De hulpvrager heeft nog contact met andere diensten De hulpvrager werd doorverwezen met resultaat De hulpvrager werd doorverwezen zonder resultaat Het probleem is complex, de hulpvrager staat niet open voor doorverwijzing Er is overleg met andere diensten
Aantal 81 22 12 2 4 38
Het verbaal minder sterk staan en een gebrek aan motivatie kunnen een doorverwijzing in de weg staan. Diensten Aantal Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) 6 Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGGZ) 1 Algemeen ziekenhuis, dokter of aanverwanten 10 Psychiatrisch ziekenhuis of psychiater 11 Thuisbegeleidingsdiensten 4 Forensische welzijnsdiensten (slachtofferhulp, …) 3 Diensten die werken rond kinderen en jongeren 5 (Comité Bijzondere Jeugdzorg, Kind en Gezin, …) Thuisdiensten 9 Andere 34 Totaal 83 In deze tabel kunnen we lezen met welke diensten de sociale dienst samenwerkte. Begeleidingen van kandidaat-vluchtelingen en vreemdelingen 2009 is het jaar van de hoop op een regularisatie voor kandidaat-vluchtelingen met een reeds langlopend dossier, daar er een nieuwe aanvraagperiode tot regularisatie was. Tevens blijkt dat de verschuiving binnen de dossiers zich doorzet en er meer dossiers zijn van geregulariseerde -vluchtelingen dan van kandidaat-vluchtelingen. Aanmelding Dit onderdeel tracht een zicht te geven op de aanvraag tot ten laste name van de lopende dossiers per 01.01.2009 en het aantal nieuwe dossiers in 2009. We vergelijken deze cijfers met de cijfers van 2008. Datum aanvraag <1999 1999 -2000 2001 – 2005 2006 2007 2008 Totaal Nieuwe dossiers in 2009 Totaal aantal dossiers lopend in 2009
Nog lopende dossiers 01/01/2008 1 10 11 4 13 7 46
01/01/2009 1 10 11 1 6 4 33 3 36
Het jaar 2009 begonnen we met 33 nog lopende dossiers. Globaal werden er in 2009 36 dossiers geregistreerd van kandidaat-vluchtelingen en andere vreemdelingen. In 2009 waren er dus maar 3 nieuwe aanmeldingen, 2 dossiers van geregulariseerde vluchtelingen, bij één dossier betreft het een uitgeprocedeerde vluchtelinge. Wat betreft de nationaliteit van de kandidaat-vluchtelingen kunnen we niet echt een duidelijk beeld schetsen, aangezien er heel wat nationaliteiten zijn die slechts éénmalig voorkomen.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
24
Onderstaande tabel geeft het aantal kandidaat-vluchtelingen weer die toegewezen werden aan ons OCMW en zich ook in Herent vestigden en van de andere vreemdelingen welke zich in Herent gevestigd hebben. Gemeente waar ze verblijven Herent Buiten Herent Totaal
2008 23 23 46
2009 25 11 36
In 2008 was er geen verschil tussen het aantal cliënten welke zich buiten of binnen Herent hebben gevestigd. In vergelijking met 2009 zie je een grote verschuiving naar hoofdzakelijk cliënten, welke in Herent wonen. Als hoofdzakelijke reden heeft dit te maken met de effectieve stopzetting van dossiers van cliënten wonende buiten Herent, omwille van het feit dat het OCMW in bepaalde situaties niet meer bevoegd is. Terwijl er binnen Herent meer en meer dossiers lopende zijn van mensen die geregulariseerd zijn en die in Herent reeds woonden of zich hier gevestigd hebben. Stand van procedure Gegrondheidsfase Raad voor Vreemdelingenbetwistingen Raad van State Uitgeprocedeerd Geregulariseerd Subsidiaire bescherming Erkend Leefgeldgerechtigde EU-burgers Totaal
2008 3 1 6 8 22 1 3 2 46
2009 2 / 5 5 24 / / / 36
Uit de tabel blijkt, ten opzichte van 2008, een verschuiving inzake de procedure waarin de dossiers van kandidaat-vluchtelingen zich bevinden. Er zijn ook nog 5 dossiers bij de Raad van State lopende. Het betreft hier langlopende dossiers, met een asielaanvraag daterend van 1999. Als profiel gaat het om 2 alleenstaanden, 1 alleenstaande met minderjarige en 2 meerderjarige kinderen ( deze hebben elk eigen dossier) . Het aantal dossiers van geregulariseerde vluchtelingen blijft in 2009 ongeveer constant. Het betreft oude dossiers van kandidaat-politiek vluchtelingen code 207 ten laste van ons OCMW, welke recent of reeds jaren geregulariseerd zijn, maar tevens ook van geregulariseerde asielzoekers welke zich in Herent zijn komen vestigen. Algemeen Maatschappelijke Hulpverlening Volgende tabel geeft het aantal multi-problem dossiers weer. Aard van de hulpverlening Sociale zekerheid Juridisch Tewerkstelling Opleiding Administratie Huisvesting Psychologisch Relationeel Financieel Medisch Procedure
2008 6 11 17 17 31 15 7 5 11 9 31
2009 1 4 11 6 26 12 3 6 12 3 18
In vergelijking met 2008 blijkt dat er binnen de dossiers minder werd gewerkt rond de verschillende hulpverleningsfacetten. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
25
Uit deze tabel blijkt dat er in 26 dossiers administratieve ondersteuning werd geboden. Een plausibele verklaring voor dit hoge cijfer kunnen we toeschrijven aan het taalprobleem. Documenten, brieven en dergelijke die kandidaat-vluchtelingen en vreemdelingen krijgen toegestuurd, zijn niet altijd verstaanbaar, waardoor wij als hulpverlener ook een tolkfunctie krijgen toebedeeld. Tevens is er binnen 12 dossiers gewerkt rond huisvesting. Een betaalbare woning vinden in Herent is voor alle cliënten van het OCMW een moeilijke zaak. Een aantal geregulariseerden verblijven dan ook in één van onze noodwoningen. Ook wat betreft de procedure wordt er nog steeds beroep gedaan op onze diensten: globale uitleg verschaffen over het verloop van de procedure, beroep indienen tegen een bepaalde beslissing… Daar het aantal dossiers van kandidaat-politiek vluchtelingen daalt, is het zo dat er ook minder rond de procedure nog wordt gewerkt. Net zoals in 2008 is er in 2009 samen met de mensen ook veel gewerkt rond hun financiële situatie. Het gaat om 12 dossiers waar er rond budgetbegeleiding, afbetaling schulden, bemiddeling met schuldeisers, enz. werd gewerkt. Blijkbaar laat de duurdere samenleving ook bij onze kandidaat-vluchtelingen en vreemdelingen zijn sporen na.
2009 is het jaar van de hoop. Door de nieuwe regularisatievoorwaarden vanuit het federale beleid, en de regularisatieperiode waarbinnen een nieuwe aanvraag kon worden ingediend leven deze mensen weer met hoop op een regularisatie waardoor ze hun toekomst eindelijk in eigen handen kunnen nemen. Hun “Geduld“ geeft hopelijk een positief resultaat voor al deze mensen. Vanuit het OCMW proberen we in een aantal dossiers van vluchtelingen wonende in Herent , of anderen welke reeds jaren een nauwe band hebben met ons, een kleine zekerheid aan te bieden. Binnen 4 dossiers van uitgeprocedeerden, welke in aanmerking komen voor een regularisatie in het kader van een langdurig verblijf, worden reeds de vaste kosten (huishuur, ziekenfondsbijdrage, …) ten laste genomen. Besluit Ook al is het financiële voor een heel aantal mensen de ingangspoort naar het OCMW, toch stellen we vast dat deze financiële problemen dikwijls te maken hebben met een hele waaier van andere problemen. De maatschappelijk werker heeft aandacht binnen de hulpverlening voor deze ganse waaier van problemen. Er wordt ruimer gewerkt dan alleen maar aan het wegwerken van de financiële problemen. De doelstelling is om de hulpvrager sterk genoeg te maken dat hij op eigen krachten zijn weg vindt in onze maatschappij en voldoening vindt in zijn leven. Over de begeleiding van kandidaat-vluchtelingen kunnen we stellen dat we deze zo optimaal mogelijk trachten te realiseren. Uit de statistische gegevens kunnen we besluiten dat hulpverlening aan asielzoekers en vreemdelingen veel meer is dan enkel het financiële aspect. Tevens proberen we binnen de dienst voor de geregulariseerde vluchtelingen éénzelfde lijn te trekken als voor de leefloontrekkers.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
26
2) Financiële steun Het OCMW is de enige hulpverleningsorganisatie die financiële steun toekent. In iets meer dan 3/4de van de dossiers was een financiële hulpvraag de ingangspoort. In vergelijking met vorig jaar is dit een stijging, toen was slechts in iets meer dan de helft van het aantal dossiers een financiële hulpvraag de ingangspoort. Leefloon In 2009 werden de basisbedragen van het leefloon aangepast. Vanaf 01 juni 2009 bedraagt het leefloon voor een alleenstaande 725,79 euro, voor een samenwonende 483,86 euro en voor een gezin 967,72 euro per maand. Situatieschets nieuwe aanvragen 50 45 43 40 38 35 30
30 25
25
29 aanvragen
26
niet toegekend
20 15 10
10
8 5
5 3
4
5
0 2004
2005
2006
2007
2008
2009
2004: 25 waarvan 3 geweigerd werden 2005: 38 waarvan 4 geweigerd werden en 1 door betrokkene geannuleerd werd 2006: 26 waarvan 6 geweigerd werden en 2 door betrokkenen geannuleerd werden 2007: 30 waarvan 5 geweigerd werden 2008: 29 waarvan 4 geweigerd werden 2009: 43 waarvan 2 aanvragen geweigerd werden, 5 aanvragen geannuleerd werden door betrokkenen zelf en het OCMW in 3 dossiers niet bevoegd was Er is dus een duidelijke toename van aanvragen in 2009 merkbaar. In het algemeen werden er 64 leefloondossiers behandeld, waarvan 48 cliënten een leefloon toegekend kregen in 2009. In het totaal waren er van de 64 dossiers (oude + nieuwe dossiers) die behandeld werden in het jaar 2009 nog 30 dossiers lopende eind december 2009. Net zoals de vorige jaren loopt de verdeling tussen mannen en vrouwen evenredig in bijna alle categorieën. Wanneer er gekeken wordt naar de leeftijd van de leefloongenieters, komen we tot de vaststelling dat er steeds meer een verschuiving waarneembaar is naar de groep van de personen jonger dan 25 jaar. In 27 dossiers zijn de betrokkenen jonger dan 25 jaar. Hiermee volgen we de nationale trend. Andere hulpverlening binnen een leefloondossier Het Sociaal Huis geeft in zo goed als alle dossiers administratieve ondersteuning, informatieve hulp en psycho-sociale begeleiding. Voor een aantal problemen (zoals verslaving, depressieverwerking) wordt er samengewerkt en doorverwezen naar tweedelijnsdiensten. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
27
Daarnaast wordt ook aan budgetbegeleiding en budgetbeheer gedaan. Budgetbeheer bleek nodig in 5 dossiers waarvan 1 dossier in de loop van 2009 werden opgestart. Eind 2009 waren er nog 3 dossiers lopende. In 4 dossiers werd extra steun toegekend in het kader van het steunbarema waarvan in 1 dossier onder de vorm van warme maaltijden. Naar aanleiding van de gelijkschakeling tussen vluchtelingen en leefloners werd er voor 6 cliënten de jaarlijkse mutualiteitbijdragen ten laste genomen. Aard van het behaalde resultaat Verstrekken informatie Invullen formulieren Regeling sociale uitkering/vervangingsinkomen Regeling vrijstelling of sociaal voordeel Bemiddeling met resultaat Bemiddeling zonder resultaat Realisering tewerkstelling Realisering opleiding Probleem rond huisvesting is opgelost Verhoging inkomen Bekomen afbetaalplan Afbetaling schulden Wijziging bestedingspatroon Verbetering sociale relaties Uitbreiding sociaal netwerk Psychische ondersteuning Versterking zelfwaardegevoel Verbreding kijk hulpvrager Verhoging psychische zelfredzaamheid Motivering cliënt rond oplossing zoeken Andere
Aantal 54 44 24 43 20 6 16 6 13 16 10 5 0 11 6 20 8 19 12 21 2
Aard van de samenwerking Er zijn geen andere hulpverleningsdiensten betrokken partij De hulpvrager werd door andere dienst naar Ocmw doorverwezen De hulpvrager heeft nog contact met andere diensten De hulpvrager werd doorverwezen met resultaat De hulpvrager werd doorverwezen zonder resultaat Het probleem is complex, de hulpvrager staat niet open voor doorverwijzing Er is overleg met andere diensten Andere
Aantal 12 4 21 6 3 3 15 6
Diensten Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGGZ) Algemeen ziekenhuis, dokter of aanverwanten Psychiatrisch ziekenhuis of psychiater Thuisbegeleidingsdiensten Forensische welzijnsdiensten (slachtofferhulp, …) Diensten die werken rond kinderen en jongeren (Comité Bijzondere Jeugdzorg, Kind en Gezin, …) Thuisdiensten Andere
Aantal 5 5 12 6 1 2 18 2 19
Leefgeld Kandidaat vluchtelingen kunnen aanspraak maken op equivalent leefloon. In 2009 kregen 28 cliënten leefgeld uitbetaald.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
28
Categorie Cat. 1 samenwonende echtgenoten Cat. 2 alleenstaand persoon met kinderlast Cat. 3 alleenstaande Cat. 4 samenwonend persoon Totaal
Aantal rechthebbenden 4 5 7 12 28
Tijdens het jaar 2009 waren er 5 dossiers waarbij de ten laste name werd stopgezet. Reden stop Aantal Tewerkstelling 3 Uitgeprocedeerd 1 Andere : verhuis 1 Totaal 5
Andere financiële steunverlening Steun aan autochtone inwoners Aard Socio-vitaal minimum Huishuur Huurwaarborg Medische kosten Voorschotten op een uitkering Eenmalige steun Dringende steun Betalingsverbintenis Andere Weigering steun Totaal
Aantal 8 16 31 9 36 34 37 13 48 6 238
Deze tabel geeft ons een overzicht van het aantal dossiers in 2009 waarin financiële steun werd uitbetaald, gespecificeerd naar de aard van de steun: 175 autochtone cliënten kregen steun. De cijfers weergegeven naast de rubrieken éénmalige en dringende steun geeft het aantal dossiers weer waarin een dringende of éénmalige steun werd toegekend en niet het totaal aantal toegekende dringende of éénmalige steunen.
Steun aan allochtone inwoners Aard steun Aanvullende steun Eénmalige steun Huur- of bankwaarborg Cursusgeld Geboortepremie Kinderbijslag Ten laste name ziekenfondsbijdragen Installatiepremie Voorschotten op een sociale uitkering Totaal
Aantal 7 12 / 2 / 2 5 / 7 35
We zien dat er 7 gerechtigden zijn op aanvullende steun, wat vooral neerkomt op tussenkomst in de huishuur. In het jaar 2009 werden er 12 eenmalige steunen toegekend, die voor uiteenlopende doeleinden bestemd waren en die meestal terugvorderbaar gesteld werden. In vier dossiers van uitgeprocedeerde asielzoekers, wonende in Herent en Leuven, worden maandelijks via de toekenning van niet terugvorderbare steunen de vaste kosten betaald daar zij nog in aanmerking komen voor regularisatie omwille van langdurig verblijf in België. Twee dossiers hiervan zijn in oktober 2009 geregulariseerd, waardoor ze weer recht hadden op een leefgeld. Een ander initiatief is de ten laste name van cursusgelden voor Nederlandse lessen, met een maximumbedrag van € 250 per gezinslid per jaar. Als sociale dienst kunnen we dit initiatief alleen maar Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
29
aanmoedigen aangezien het volgen van Nederlandse les de integratie van deze doelgroep aanzienlijk weet te bevorderen. In 2009 werd in 2 dossiers cursusgeld ten laste genomen. Dit aantal wordt steeds kleiner daar het meestal langlopende dossiers betreft, waardoor de cliënten meestal al de Nederlandse taal beheersen. Sinds 2009 zijn er tevens 7 voorschotten op een sociale uitkeringen toegekend aan geregulariseerde vluchtelingen, dit totdat hun dossier in orde was bij hun uitbetalinginstelling. Het betreft voornamelijk voorschotten op kinderbijslag en binnen 1 dossier gaat het over voorschotten op een werkloosheidsuitkering. Totaal steunen (excl. LOI en Dienst schuldhulpverlening) cliënten
35; 17%
steun autochtonen steun allochtonen
175; 83%
Verwarmingstoelage Als gevolg van een aanhoudende stijging van de kosten voor de verwarming besliste de overheid in 2009evenals de voorbije 5 jaren- een tussenkomst in de verwarmingskosten toe te kennen. Tot en met 2007 waren er 3 categorieën van gerechtigden, namelijk personen met een verhoogde verzekeringstegemoetkoming, personen met een laag inkomen en personen met schuldenoverlast. Om nog beter te kunnen beantwoorden aan de behoeften van de brandstofverbruikers besliste de overheid in juli 2008 om een nieuwe, vierde categorie toe te voegen, namelijk personen met een bescheiden inkomen. Vanaf 2009 was dit geen taak meer voor het OCMW, maar kreeg iedereen die tot categorie 4 behoort een forfaitaire toelage na onderzoek door de Federale Overheid. De voorwaarden om een toelage van het OCMW te bekomen bleef over het algemeen dezelfde als de voorbije jaren. Zo moest de aanvraag nog steeds geschieden binnen de 60 dagen na levering. Om het recht op een verwarmingstoelage te openen moest de aanvrager aan een aantal voorwaarden voldoen zoals: · OF een verhoogde verzekeringstegemoetkoming genieten (maximum € 14.624,70 bruto belastbaar/jaar + € 2.707,42/persoon). Deze bedragen worden op geregelde tijdstippen geïndexeerd. · OF een laag inkomen hebben (maximum € 14.624,70 bruto belastbaar/jaar + € 2.707,42/persoon ten laste). Hier werd wel het kadastraal inkomen van woningen of gronden buiten de echtelijke woning in rekening gebracht; · Of in schuldbemiddeling zijn en niet in staat zijn om de verwarmingsfactuur te betalen; · de aanvrager dient zijn woning te verwarmen met één van de in aanmerking komende brandstoffen; · de prijs per liter brandstof dient boven een vastgestelde grenswaarde te liggen; · Binnen de 60 dagen na levering van de brandstof moest de aanvraag worden ingediend.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
30
Overzicht aanvragen verwarmingstoelage in het jaar 2009 In 2009 waren er 178 aanvragen voor een verwarmingstoelage. Hiervan hadden 165 mensen recht op een toelage. 13 mensen kwamen niet in aanmerking voor een toelage. In vergelijking met 2008, waar er van de 248 aanvragen 227 mensen die recht hadden op een verwarmingstoelage, lijkt het aantal gerechtigden in 2009 , enorm gedaald te zijn. Toch is dit niet het geval, want in 2008 waren de OCMW’s belast om alle aanvragen te behandelen waaronder ook de 4de categorie of mensen met een bescheiden inkomen. Vanaf maart 2009 werd beslist dat de Federale Overheid de aanvragen voor categorie 4 zou verwerken. Daarnaast kunnen we besluiten dat de gerechtigden voornamelijk personen zijn die tot categorie 1 behoren of een verhoogde verzekeringstegemoetkoming hebben. Van de 165 gerechtigden behoren 127 mensen tot categorie 1, 27 tot categorie 2 en 3 personen behoren tot de 3de categorie.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
31
3) Tewerkstelling en maatschappelijke activering Tewerkstelling blijft het middel bij uitstek om uit de vicieuze cirkel van de armoede te geraken. Binnen de sociale dienst is er een specialisatie tewerkstelling en maatschappelijke activering. Er wordt met de cliënt een traject afgesproken gebaseerd op enerzijds de motivatie en capaciteiten van de cliënt en anderzijds de mogelijkheden op de arbeid- en opleidingsmarkt. Het traject kan verschillende fasen doorlopen: - voortraject: arbeidsattitude - arbeidzorg - vrijwilligerswerk - opleiding - werkervaring - tewerkstelling - nazorg Alle facetten (behalve voortraject en arbeidszorg) van trajectbegeleiding worden toegepast. In totaal werden 93 cliënten begeleid in functie van tewerkstelling.
Werkervaring via vrijwilligerswerk Het Sociaal Huis biedt cliënten de mogelijkheid om op vrijwillige basis werkervaring op te doen. Voor sommigen is dit een opstap naar tewerkstelling. Voor andere is dit louter een vorm van zinvolle dagbesteding en sociale ontmoeting. In 2009 gingen 9 cliënten in op dit aanbod.
Werkervaring via tewerkstelling artikel 60§7 Wat het luik werkervaring betreft, hebben we een jarenlange traditie om leefloongerechtigden te stimuleren aan het werk te gaan. Dit verhoogt hun kansen op zelfstandigheid. Voor het jaar 2009 werd een verhoging van het contingent sociale economie van 5 naar 7 plaatsen toegekend vanuit de POD MI. Eind december werd er een verhoging van 7 naar 10 plaatsen gevraagd. Het Sociaal Huis heeft budget voorzien voor de tewerkstelling van 6 personen. Alle beschikbare plaatsen werden ingevuld. In 2009 werden 10 nieuwe tewerkstellingen artikel 60§7 opgestart. In de loop van 2009 werkten er 16 personen in artikel 60§7. Het OCMW van Herent werkte gedurende het jaar 2009 samen met de sociale economie-initiatieven SPIT huishoudatelier, SPIT dispatch, fietsen-electro SPIT, koken-poetsen SPIT, SVK SPIT, Joblink-Cebob de link Kortenberg en Lovenjoel, kringwinkel Hageland en IGO Leuven. Hierbuiten werden er ook mensen tewerkgesteld in de klusdienst van het OCMW en de personeelsdienst van de gemeente Herent. Er werd ook samengewerkt met de VZW Integratiecentrum in Leuven en het CAW Leuven. Er is een grote variatie in het aanbod in soort werk (van arbeider tot architect). Voor 8 personen werd het contract stopgezet in 2009 - 6 personen hadden voldoende arbeidsdagen om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering, - 1 persoon werd ontslagen wegens dringende reden, - 1 contract werden stopgezet in onderling overleg omdat betrokkene naar het reguliere circuit kon doorstromen Tewerkstelling via klaverbladfinanciering lokale diensteneconomie Het Sociaal Huis werd erkend als organisatie in kader van Lokale diensteneconomie. Vlaanderen kende het Sociaal Huis 3 voltijds equivalenten toe. Deze worden via de klaverbladfinanciering gesubsidieerd. Bijkomend wordt ook begeleiding op de werkvloer gesubsidieerd. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
32
In 2009 werden drie doelgroepwerknemers in dienst genomen. Twee van hen zijn tewerkgesteld binnen de poetsdienst en een in de klusdienst. Een maatschappelijk werker biedt hen psychosociale ondersteuning. De diensthoofden begeleiden hen op de werkvloer. Netwerking Er wordt ook nauw samengewerkt met verschillende instanties zoals VDAB, GTB (gespecialiseerde trajectbepaling en –begeleiding) en RVA. De “nazorg” wordt opgevangen door de extra begeleiding door de VDAB, meer bepaald via de maatregel KB 500 euro in de laatste 3 maanden van hun tewerkstelling. Het OCMW werkt hiervoor samen met de VDAB-consulente aangesteld voor de coördinatie van de begeleidingen vanuit Herent. De opgestarte trajecten worden regelmatig samen overlegd en geëvalueerd en eventueel bijgestuurd. GTB heeft op regelmatige basis (afhankelijk van het aantal cliënten die ze kan groeperen) zitdag in het OCMW-gebouw. Dit leidt ertoe dat de doorverwijzing naar de sociale dienst op gang komt en er onmiddellijk en wederzijds op vragen kan ingespeeld worden. Via de medewerking van de RVA worden de dossiers versneld behandeld zodat de nood aan voorschotten op werkloosheidsuitkeringen miniem is voor mensen die uit artikel 60 komen.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
33
4) Schuldhulpverlening Er bestaan verschillende werkvormen waarbinnen aan schuldhulpverlening gedaan wordt. In bepaalde gevallen volstaat een éénmalige contact opdat de cliënt verder zelfstandig zijn financiële situatie kan regelen en opvolgen. Soms volstaat dit niet en is een tweede afspraak nodig. We spreken in dit geval van een kortlopende begeleiding of schuldbemiddeling “an sich”. Bij budgetbegeleiding wordt de cliënt frequent ondersteund bij het beheren van zijn inkomsten en uitgaven. Hij blijft zijn betalingen zelf uitvoeren en legt de betalingsbewijzen op geregelde basis ter controle voor aan de maatschappelijk werker. Deze stuurt bij waar nodig en maakt samen met de cliënt alles overzichtelijk en hanteerbaar. Budgetbeheer bestaat erin dat de inkomsten gestort worden op een rekening die beheerd wordt door de maatschappelijk werker. De cliënt ontvangt periodiek een bedrag aan leefgeld om de dagelijkse kosten te betalen. Het resterend gedeelte van de inkomsten wordt aangewend om de vaste kosten en/of eventueel openstaande schulden te vereffenen. Waar nodig worden afbetalingsplannen en uitstel aangevraagd. Bij een collectieve schuldenregeling wordt een verzoek gericht aan de arbeidsrechtbank te Leuven. De rechter zal oordelen of de cliënt zich bevindt in een toestand van overmatige schuldenlast. Indien dit het geval is, zal de rechter een schuldbemiddelaar (advocaat, deurwaarder, notaris of OCMW) aanwijzen die de inkomsten beheert. Via een minnelijke schikking tracht de schuldbemiddelaar de inkomsten te verdelen onder de schuldeisers. Indien één van de schuldeisers of de cliënt hiermee niet akkoord gaat, kan de rechter een regeling verplicht opleggen. Voor de betaling van de overige lopende rekeningen blijft de cliënt zelf instaan. Dit alles zorgt ervoor dat de cliënt terug een toekomstperspectief krijgt met als grote voordeel dat de kosten en interesten gestopt worden. De cliënt kan op deze wijze op een min of meer leefbare manier en op een redelijke termijn zijn schulden aflossen. Bij deze laatste vorm begeleidt de dienst schuldhulpverlening de cliënt bij het opstellen van een verzoekschrift. Een belangrijk aspect is hier de tandemfunctie jurist – maatschappelijk werker. Tot op heden heeft het Sociaal Huis van Herent zich nog geen kandidaat gesteld om zelf als schuldbemiddelaar op te treden. Dit kan mogelijks een meerwaarde betekenen voor cliënten (sociale schuldbemiddeling versus meer rigide benadering door sommige advocaten). Vaak blijft budgetbeheer of budgetbegeleiding aangewezen bij personen die zich in een collectieve schuldenregeling bevinden. Hier is een goede verstandhouding met de advocaat – schuldbemiddelaar van groot belang. Groepswerk ‘samen budgetteren is een collectieve vorm van hulpverlening. Doel van deze hulp is dat cliënten doorstromen uit de schuldhulp. Cliënten komen met lotgenoten in contact en worden gestimuleerd om zowel van elkaar, als van goede praktijkvoorbeelden, te leren omgaan met hun inkomen. Algemeen maatschappelijke hulpverlening De doelstelling van de dienst schuldhulpverlening ligt ruimer dan enkel schulden wegwerken! Hulpverlening op alle levensdomeinen komt geregeld voor. Cliënten beschikken niet altijd over de vaardigheid om hun eigen budget op een verantwoorde manier te beheren. Binnen de dienst schuldhulpverlening dient de maatschappelijk werker over voldoende tijd en vaardigheden te beschikken om rond dit aspect te werken. In de meeste dossiers betekent dit dat er naar dieperliggende oorzaken dient gekeken te worden. De nood aan specialisatie en bijhorende opleidingen is onmisbaar. We proberen zowel preventief als curatief te handelen met als doel te komen tot structurele oplossingen en zelfstandig beheer. In bepaalde situaties is budgetbeheer/begeleiding blijvend en noodzakelijk. Indien vereist moet er worden overgegaan tot voorlopige bewindvoering, ook hier is er vaak blijvende ondersteuning nodig. De dienst schuldhulpverlening staat vanaf vorig jaar tevens in voor een voogdijdossier. Via de Lokale Adviescommissie (LAC) werkt het Sociaal Huis rond schulden op het gebied van elektriciteit, gas of water. We pogen inwoners te beschermen tegen afsluiting door de energie- en waterleveranciers.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
34
Schuldhulpverlening binnen de sociale dienst De sociale dienst verleende in 2009 186 verschillende vormen van schuldhulpverlening. Dit komt overeen met 127 cliëntsystemen. Vormen van schuldhulp Budgetbegeleiding (zonder schulden) Budgetbeheer (zonder schulden) Eenmalige schuldbemiddeling Schuldbemiddeling Schuldbemiddeling + budgetbegeleiding Schuldbemiddeling + budgetbeheer Collectieve schuldenregeling (budgetbeheer/begeleiding bij externe aanstelling Totaal
2009 5 8 37 20 33 59 24
CSR met verzoekschrift Wachtlijst
6 0
186
Dit zijn globale cijfers van schuldhulpverlening binnen de volledige sociale dienst. Dienst Schuldhulpverlening De dossiers schuldhulpverlening die worden begeleid door collega-maatschappelijk werkers van de sociale dienst werden in onderstaande tabellen niet opgenomen. Naar volgend jaar toe zullen deze gegevens eveneens in deze statistieken worden verwerkt. Momenteel wordt er binnen een speciaal opgerichte werkgroep gekeken hoe deze gegevens samen kunnen worden verwerkt. Vormen van hulpverlening In het jaar 2009 kunnen we spreken van een vijftig procent toename van éénmalige contacten. Ook de kortlopende begeleidingen zijn met één derde toegenomen. Het aantal budgetbeheren en begeleidingen bleven nagenoeg stabiel. Wel merken we een duidelijke toename van dossiers met een collectieve schuldenregeling (+6). De impact van het economisch klimaat van het voorbije jaar lijkt duidelijk zijn weerslag te hebben. Meer en meer mensen vroegen advies of deden beroep op interventies rond hun budget.
120 110 Eénmalige contacten 100
92
Kortlopende begeleidingen Budgetbeheer (BB)
80 68
Budgetbegeleiding (BBG)
60
Collectieve schuldenregeling 42
40 40
Aanvraag voorlopige bewindvoering
33
20
1213
10
5 5 0 0
Voogdij
2220
21 14
15 Totaal
9 3
3 1
1 1
0 2007
2008
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2009
35
Wanneer cliënten in schuldhulpverlening twee hulpverleningsvormen combineerden (vb. budgetbeheer en collectieve schuldenregeling) komen zij ook in beide categorieën voor. Dit geldt ook voor dossiers budgetbeheren die nadien budgetbegeleidingen werden binnen het jaar 2009. Aantal dossiers De dienst schuldhulpverlening had in 2009 voor een totaal van 87 dossiers in behandeling. Dit lag in 2008 nog op 61 dossiers. Onder een dossier wordt een cliëntsysteem verstaan, deze kan bestaan uit een gezin van één of meerdere personen. cliënten 100 87
90 80 70
61
57
60 50 40 30 20 10 0
2007
2008
2009
Opstart nieuwe dossiers cliënten 25 22 20
19
15
14
13 11
10
8 5
4 2
0 Dossiers vóór 2003
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
(Geen rekening houdend met de éénmalige contacten.) Er werden 22 nieuwe dossiers opgestart in 2009
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
36
Aantal stopzettingen 20 18 18 16 Cliënt verhuisd 14 Geen medewerking/motivatie 12 10
Dossier afgewerkt/probleem opgelost
9
Andere (overgang systeem I rusthuis)
8 6
6
6
Totaal 4
4 2 2
2 2
1 1
2 1 1
1
0 0 2007
2008
2009
(Geen rekening gehouden met éénmalige contacten.) Ten opzichte van vorige jaren zijn er duidelijk meer dossiers stopgezet. Hier is een deel positief beëindigd, echter het merendeel haakte vaak vroeger af. Ervaring leert dat deze dossiers na verloop van tijd terugkeren. Als we kijken naar vorig jaar is er globaal gezien een toename van dossiers. Dit maakt dat er veel beweging is binnen de dienst. Een opstart en een afsluiting is zeer arbeidsintensief.
Gezinssamenstelling 100 87
90 80 70
Alleenstaand
61 57
60
Samenwonend Alleenstaand met kinderen
50
Samenwonend met kinderen
40
Onbekend (niet geregistreerd)
32
Totaal
30 20 10
23 19
19
18
15 16
10
7
6
17 15 8
0
0
0 2007
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2008
2009
37
Uit bovenstaande kunnen we concluderen dat het grootste deel van ons cliënteel bestaat uit alleenstaande personen gevolgd door de categorie samenwonende met kinderen. Ook vorig jaar hadden beide categorieën het grootste aandeel, al was toen de categorie samenwonende met kinderen de grootste. Ten opzichte van vorig jaar zien we ook hier in elke categorie een toename. De grootste stijging in verhouding met hun aantal vinden we in de categorie samenwonende. Inkomen volgens cliëntsysteem in schuldbemiddeling 120 101
Loon
100 Werkloosheid 80
Pensioen
68 58
60
Ziekte/invaliditeit Zelfstandig
43 40
37 29 23
20
12
7 9 0
3
11 9 8
Andere (voorlopig geen inkomen)
19
Totaal
10 1 0
2 4
0 2007
2008
2009
In deze tabel vinden we alle inkomens waarover de cliëntsystemen beschikken. Een aantal van de gezinnen beschikken bijgevolg over 2 inkomens. Uit deze tabel blijkt dat iets minder dan de helft van de cliënten beschikken over een inkomen uit arbeid. Als we de cijfers bestuderen kunnen we spreken van een stijging van het aantal mensen met een inkomen uit arbeid ten opzichte van vorig jaar. Verder merken we ook dat iets meer cliënten leven van een vervangingsinkomen en hierdoor wat vaker vatbaarder zijn voor ongunstige situaties. In de kantlijn dient tevens vermeld te worden dat het merendeel van de mensen laaggeschoold zijn. Dit resulteert al te vaak in een onzekere tewerkstelling met een laag loon. Daarnaast betekent het beschikken over een loon niet dat het gaat over een voltijdse tewerkstelling.
Algemeen maatschappelijke hulpverlening binnen de dienst schuldhulpverlening De dienst schuldhulpverlening besteedde in 2009 ook aandacht aan algemeen maatschappelijke begeleiding van haar cliënteel. Aard van het behaalde resultaat Verstrekken informatie Invullen formulieren Regeling sociale uitkering/vervangingsinkomen Regeling vrijstelling of sociaal voordeel Bemiddeling met resultaat Bemiddeling zonder resultaat Realisering tewerkstelling Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Aantal 28 16 1 5 18 7 4 38
Realisering opleiding Probleem rond huisvesting is opgelost Verhoging inkomen Bekomen afbetaalplan Afbetaling schulden Wijziging bestedingspatroon Verbetering sociale relaties Uitbreiding sociaal netwerk Psychische ondersteuning Versterking zelfwaardegevoel Verbreding kijk hulpvrager Verhoging psychische zelfredzaamheid Motivering cliënt rond oplossing zoeken Andere
2 2 2 32 18 10 5 2 11 6 1 4 15 6
Aard van de samenwerking Er zijn geen andere hulpverleningsdiensten betrokken partij De hulpvrager werd door andere dienst naar Ocmw doorverwezen De hulpvrager heeft nog contact met andere diensten De hulpvrager werd doorverwezen met resultaat De hulpvrager werd doorverwezen zonder resultaat Het probleem is complex, de hulpvrager staat niet open voor doorverwijzing Er is overleg met andere diensten
Aantal 26 3 5 6 6 0 19
Diensten Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGGZ) Algemeen ziekenhuis, dokter of aanverwanten Psychiatrisch ziekenhuis of psychiater Thuisbegeleidingsdiensten Forensische welzijnsdiensten (slachtofferhulp, …) Diensten die werken rond kinderen en jongeren (Comité Bijzondere Jeugdzorg, Kind en Gezin, …) Thuisdiensten Andere Totaal
Aantal 1 7 2 1 3 5 2 23 44
Groepswerking ‘samen budgetteren’ In het najaar van 2008 werd het startschot gegeven voor een groepswerking rond het thema budgetteren. De groepswerker werkte, in samenwerking met de sociale dienst, de grote lijnen en de visietekst uit. Kandidaat-deelnemers werden aangesproken door de maatschappelijk werkers. Na enkele voorbereidende intakegesprekken ging de groep in november 2008 van start met 10 deelnemers. De meerwaarde van groepswerking is dat cliënten kunnen leren uit de ervaringen van lotgenoten. We willen cliënten bewust maken van hun kennen en kunnen, wat op zijn beurt resulteert in een betere leefkwaliteit en positieve effecten binnen de individuele hulpverlening. We streven er tevens naar de autonomie van cliënten te versterken en ze meer greep te laten krijgen op hun eigen leven en het maken van eigen keuzes. Ondertussen zijn de budgetgroepen uitgegroeid tot een geïntegreerd deel van de (schuld)hulpverlening die het Sociaal Huis aanbiedt. De bijeenkomsten Tijdens de eerste bijeenkomsten werd de focus gelegd op het groepsproces (elkaar leren kennen, vertrouwen opbouwen) en een algemene kennismaking met enkele begrippen rond budgetteren. Naarmate het jaar vorderde kwamen er onderwerpen aan bod zoals budgetvriendelijk winkelen, sparen en besparen, het aanleggen van een budgetmap. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
39
De bijeenkomsten bestonden uit een evenwicht tussen ervaringen delen met lotgenoten enerzijds en het uitwisselen van tips, informatie en tools tussen deelnemers en groepswerker anderzijds. De deelnemers bepaalden grotendeels het tempo en de inhoud van de bijeenkomsten. In juni 2009 kregen uiteindelijk 6 deelnemers hun getuigschrift. Aanzet tot dialoog De deelnemers uit de budgetgroep vertelden niet alleen over hun ervaringen rond budgetteren, maar ook over hun ervaringen die ze hadden bij de dienstverlening van het Sociaal Huis. De deelnemers werden mondiger en stelden meer en meer vragen bij de manier en de inhoud van hun (budget)begeleiding. Deze feedback gaf de aanleiding tot het opzetten van een rechtstreeks overleg, ‘de dialoog’, tussen deelnemers en maatschappelijk werkers (en beleid) over de goede en de te verbeteren aspecten van de dienstverlening. Groepswerking betekent immers niet alleen de groei van cliënten stimuleren. We koppelen de ervaringen van deelnemers, feedback en verworven inzichten terug naar hulpverleners en beleid zodat we onze diensten beter kunnen afstemmen op de vragen en de noden van de cliënt. Groepswerking houdt een leerproces in voor alle betrokken partijen. In het najaar werden de eerste voorbereidende vergaderingen voor de dialoog gestart voor zowel groepswerking als sociale dienst. Beide groepen werden begeleid en ondersteund door externe deskundigen Wendy Broos (Provincie Vlaams-Brabant) en Koen Hermans (Lucas-instituut). De dialoog zou doorgaan in januari 2010. In tandem Vanuit de groepswerking groeide het idee om de deelnemers uit de eerste groep te betrekken bij de intakegesprekken van kandidaat-deelnemers voor een nieuwe budgetgroep. De ‘anciens’ zouden hun eigen ervaringen brengen binnen het gesprek: hoe zij de budgetgroep ervaren, over hun twijfels, hun motivatie, wat de groepswerking voor hun heeft betekent. Op deze manier kunnen ze als ervaringsdeskundigen de informatie van de groepswerker extra onderbouwen. Bij de intakegesprekken van de nieuwe budgetgroep van 2010 werden mensen ‘in tandem’ betrokken. Een deel van deze intakegesprekken vond reeds plaats in het najaar van 2009. Samenwerking Social Voor de nieuwe budgetgroep (van 2010) zal de groepswerker samenwerken met de groepswerker van Social. We kiezen bewust om de nieuwe groep te begeleiden door 2 hulpverleners. Het begeleiden van een budgetgroep impliceert verschillende deelaspecten, zoals oog hebben voor het groepsproces en de onderlinge relaties tussen deelnemers, inhoudelijk begeleiden van de bijeenkomst, individuele noden aanvoelen, verslag maken. Door deze taken te verdelen over 2 hulpverleners kan er meer in de diepte worden gewerkt, worden signalen sneller gedetecteerd en de continuïteit van de bijeenkomsten meer verzekerd. De groepswerker van Social werd volledig betrokken bij de opstart van de nieuwe budgetgroep. Zij werkte mee aan de voorbereidingen met de ‘anciens’ en nam enkele intakegesprekken voor haar rekening.
De Lokale Adviescommissie De Lokale Adviescommissie (LAC) is wettelijk verplicht en moet voorkomen dat huishoudelijke klanten afgesloten worden van elektriciteit, gas of water. De LAC vergadert om een gemotiveerd advies te geven wanneer een netbeheerder of de Vlaamse Watermaatschappij voor Watervoorziening (VMW) een verzoek tot afsluiting indient of wanneer een klant een verzoek tot heraansluiting indient. De LAC in Herent is samengesteld uit: · Een maatschappelijk werker, voorzitter van de LAC; · Een lid van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn, de voorzitter;
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
40
· ·
Een vertegenwoordiger van de sociale leverancier Eandis/Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening; Een medewerker van de administratie van het Sociaal Huis Herent; deze laatste heeft geen adviesrecht.
LAC Gas en electriciteit Tijdens deze commissie heeft elke klant het recht om gehoord te worden en kan hij zich eventueel laten bijstaan door een raadsman of vertrouwenspersoon. In 2009 waren in het totaal 8 klanten aanwezig op de Lac vergaderingen. In 2009 hadden 6 LAC vergaderingen met de netbeheerder voor elektriciteit en gas plaats. 2009 Totaal aantal ingediende dossiers (gas en elektriciteit) waarvan : aantal dossiers voor gas aantal dossiers voor elektriciteit
Herent 147 65 82
Aantal klanten voor gas en elektriciteit
32
Stilaan merken we een lichte stijging van het aantal dossiers en klanten: 160 147
144 140
135
120 100 aanvragen
80
cliënten 57
60
50
40 20 0 2007
2008
2009
Van de 57 klanten die voorkwamen op de LAC vergaderingen ging het om: · 23 klanten die op het ogenblik van aanmelding actief waren binnen de sociale dienst (2008: 16) · 8 klanten die in het verleden beroep gedaan hebben op de sociale dienst en waarvan het dossier op het ogenblik van aanmelding op de LAC afgesloten was; gekend maar niet actief binnen sociale dienst (2008: 10) · 26 klanten die niet gekend waren op de sociale dienst( 2008: 24) Budgetmeters Elektriciteit Op 31 december 2009 waren 53 van de 100 budgetmeters elektriciteit actief. 47 werken er terug als een gewone meter (31 december 2008 waren er 46 budgetmeters elektriciteit actief). In 2009 werden 14 nieuwe budgetmeters elektriciteit geplaatst.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
41
Gas Nieuw sinds september 2009 is de plaatsing van budgetmeters gas. Er werden 8 budgetmeters gas geplaatst welke alle 8 nog actief zijn. Een budgetmeter elektriciteit heeft een noodkrediet van 35 euro; de budgetmeter gas heeft een noodkrediet van 75 euro. Betaalterminal In het Sociaal Huis te Herent bevindt zich een betaalterminal voor de oplading van de budgetmeters. Deze werd in 2008 door de netbeheerder geplaatst, waardoor de oplading voor klanten met een betaalkaart gemakkelijker werd. In 2009 zijn in het totaal 314 opladingen (waarvan 20 opladingen budgetmeter gas) uitgevoerd. Dit is bijna een verdubbeling tegenover de 159 opladingen in 2008. Het feit dat de oplading van de budgetmeter via een betaalterminal kan en de invoering van budgetmeter gas (vanaf juli 2009) zijn hier vermoedelijk meebepalend. De opladingen gebeuren overwegend met de betaalterminal. Het OCMW ontvangt een vergoeding voor gebruik van de ruimte en een vergoeding per oplading. Nieuw voor 2009 is de werkwijze “betaalplan in budgetmeter”. Dit houdt in dat de netwerkbeheerder na de plaatsing van een budgetmeter de schulden kunnen laten aanzuiveren via de budgetmeter. Het betreft schulden bij de sociale leverancier die ontstaan zijn voor de plaatsing van de budgetmeter. Voor schulden tot 750 euro wordt een vaste afbetaling van 5,00 euro per week in budgetmeter gebracht. Schulden van meer dan 750,00 euro komen op de LAC. LAC Water In 2009 had geen LAC plaats met een vertegenwoordiging van de Vlaamse Watermaatschappij. Besluit Schulden of achterstallen situeren zich op verschillende domeinen: ontstaan uit lichamelijke problemen (vb. ziekte of handicap: hoge ziekenhuisfacturen), psychische problemen ( vb. verslavingen en depressie), relationele problemen (vb. echtscheidingen, éénoudergezinnen), maatschappelijk – economisch invloeden (vb. financiële crisis, inflatie,…). Vaak zijn ze verweven met elkaar. Al deze invloeden treffen vaak eerst de zwakkeren onder ons, doch ook steeds meer mensen uit de middenklasse. Meer en meer mensen hebben het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Dit merken we door een toename van cliënten die moeilijkheden ondervinden met het (tijdig) betalen van facturen/vaste kosten zoals huishuur, elektriciteit en gas, eten en drinken enz… . Mensen stellen vaker betalingen uit, met onnodige intresten en kosten tot gevolg. Tevens gaat er een toenemende kracht uit van reclame en maatschappelijke druk en zijn er vlotte kredietopname -mogelijkheden in winkels en banken. Contracten en verbintenissen zijn vaak complex en onduidelijk voorgesteld. We zitten in een consumptiemaatschappij waarbij de drang heerst om er bij te horen. Een andere vaststelling is dat steeds meer mensen er niet in slagen de kosten verbonden aan de meest elementaire zaken zoals huisvesting en energie te betalen terwijl in het verleden de problematiek meer lag bij het niet kunnen betalen van kredietschulden. Sinds twee jaar werkt de dienst schuldhulpverlening daarom nauw samen met de opgerichte budgetgroep om actuele thema’s en ervaringen onder cliënten naar voor te brengen en de terugstroom van cliënten in de toekomst te beperken. De dienst schuldhulpverlening wordt meer en meer geconfronteerd met mensen die zich niet alleen bevinden in een schuldproblematiek maar ook toegeven dat zij niet de vaardigheid hebben om hun budget te beheren. De maatschappelijk werker heeft hier dus een dubbele taak: enerzijds dient hij te onderhandelen met schuldeisers om te komen tot het opstellen van afbetaalplannen, een luik juridisch technische kennis met een bemiddelende rol, anderzijds dient hij de hulpvrager te leren op een meer verantwoorde manier om te gaan met zijn budget, een soort sociaal pedagogische rol. Dit alles gebeurt in nauwe samenspraak met de cliënt waar we het zelfbeschikkingsrecht hoog in het vaandel dragen. Dit maakt dat dossiers budgetbeheer heel arbeidsintensief zijn. Gesprekken met cliënten dienen op geregelde tijdstippen gevoerd te worden. Indien daartoe de mogelijkheid niet is, loopt men het risico dat de dienst schuldhulpverlening een veredeld boekhoudkantoor wordt voor mensen die niet over de vaardigheid beschikken om hun eigen budget te beheren. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
42
5) Juridische hulpverlening In de loop van 2007 hebben 7 OCMW’s in Vlaams-Brabant (i.c. Herent, Begijnendijk, Hoegaarden, Kampenhout, Kortenberg, Landen en Rotselaar) de handen in elkaar geslagen en zich verenigd in de OCMW-vereniging SOCiAL. Het doel van deze vereniging is om een aantal OCMW-taken uit te voeren, waarbij alle aangesloten OCMW’s ten volle kunnen genieten van de schaalvoordelen die dit initiatief biedt. In de loop van 2009 traden ook de besturen van Huldenberg en Bierbeek toe tot deze vereniging. Vanaf oktober 2007 is de vereniging gestart met het aanbieden van juridische dienstverlening aan de aangesloten OCMW’s via het ter beschikking stellen van door de vereniging tewerkgestelde juristen. Het Sociaal Huis Herent deed gedurende 2009 2,5 dag/week beroep op een SOCiAL-jurist. De taken van de Juridische Dienst binnen het Sociaal Huis Herent zijn drievoudig : □ ten eerste het externe advies : het advies dat aan eerstelijnscliënten gegeven wordt; □ ten tweede het interne advies : het advies dat aan de maatschappelijk werkers van de Sociale Dienst wordt gegeven alsook de adviezen aan andere personen binnen het OCMW; □ ten derde het ondersteunen van de Dienst Schuldbemiddeling. Extern advies Het extern advies aan cliënten is het duidelijkst meetbaar, zoals de tabellen aangeven. Naast advies worden er verscheidene andere zaken opgesteld voor cliënten: brieven, kleinere contracten, verzoekschriften inzake collectieve schuldenregeling, verzoekschriften inzake huur en familiale problemen, eenvoudige regelingen wat betreft echtscheidingen met onderlinge toestemming, ... . Intern advies Het intern advies of de vragen die de maatschappelijk werkers hebben, is moeilijker meetbaar, aangezien dit vaak tussen de andere taken door gegeven wordt. Toch omvat dit een belangrijk deel van de dagelijkse taak van de jurist. We kunnen gemakkelijk stellen dat de jurist dagelijks verschillende vragen beantwoordt van de maatschappelijk werkers en hun cliënten, en hen zo juridisch bijstaat in de behandeling van hun dossiers. Naast het beantwoorden van vragen van de maatschappelijk werkers, omvat intern advies ook informatie verschaffen aan de beleidsorganen van het OCMW, aan de voorzitter, aan de secretaris en/of aan de ontvanger. Dienst Schuldbemiddeling Ook de Dienst Schuldbemiddeling vraagt de nodige tijd van de jurist. Deze dienst staat mensen bij die een problematische financiële schuldenlast hebben, en bemiddelt hierbij zo nodig met de schuldeisers van de cliënt. Bij de behandeling van dossiers van schuldbemiddeling wordt gewerkt aan de hand van een draaiboek, dat mee door de jurist is opgesteld. Inzake schuldbemiddeling is het belangrijk om te werken met een tandem van maatschappelijk werker en jurist. De voornaamste taken van de jurist zijn: het opstellen van de verzoekschriften collectieve schuldenregeling, de contracten en schulden nakijken op hun geldigheid en opeisbaarheid, het sturen van brieven met vragen tot verduidelijking rond schulden en intresten alsook het meewerken aan het totstandkomen van afbetaalplannen, terwijl de maatschappelijk werker zich meer bezighoudt met de persoonlijke begeleiding van de betrokken persoon en de effectieve uitbetalingen. De specialisatie die inzake schuldbemiddeling is doorgevoerd maakt dat 1,5 VTE maatschappelijk werker dagdagelijks met de jurist in dossiers schuldbemiddeling kan werken. Dit bevordert samenwerking en maakt dat de maatschappelijk werker meer en meer desbetreffende kennis krijgt. Daarnaast werkt de jurist samen met de andere maatschappelijk werkers die in bepaalde van hun dossiers nog steeds aan bemiddeling inzake schulden doen. Voor meer uitgebreide uitleg rond de Dienst Schuldbemiddeling en voor cijfermateriaal dat betrekking heeft op deze dienst in het bijzonder, wordt verwezen naar het gelijknamige hoofdstuk van dit jaarverslag. Onderlinge verhouding De onderlinge verhouding van deze drie luiken binnen de Juridische Dienst verschilt van OCMW tot OCMW. In Herent bedraagt de verhouding ongeveer 30% cliënteel, 30% schuldbemiddeling en 40% intern advies.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
43
Juridische Dienst in cijfers Cliënten eerstelijns advies cliënten 200 180
152
160 140
175
168 158 145
127
120 100 80 60 40 20 0 2004
2005
2006
2007
2008
2009
In vergelijking met vorig jaar alweer een stijging van het aantal cliënten. Zoals verwacht in het vorige jaarverslag laat de economische crisis zich nog verder voelen bij onze cliënten en merken we een stijging in de vragen rond schulden zowel via eerstelijnscontacten als via vragen van de maatschappelijke werkers. De dienst streeft daar waar het mogelijk is naar een vorm van bemiddeling als antwoord op de juridische vragen van de cliënt. Sinds de inwerkingtreding van de wet op de bemiddeling eind 2005 werd bemiddeling zelfs in het leven geroepen als een volwaardig alternatief voor het opstarten van een gerechtelijke procedure. De Juridische Dienst van het Ocmw promoot deze vorm van geschillenoplossing. Dit doet ze enerzijds omdat vaak bemiddeling ook financieel de meest interessante vorm van geschillenoplossing is en anderzijds omdat het aansluit bij waarden die binnen een OCMW hoog worden aangeschreven zoals emancipatie, verhoging zelfredzaamheid, deelname aan het maatschappelijk verkeer. Het is natuurlijk enkel maar mogelijk in gevallen waarin alle betrokken partijen de nodige bereidheid én capaciteiten hebben. In 2009 werd er veel eerstelijnsadvies gegeven inzake familierecht. Dit betreft in de regel adviezen over het beëindigen van relaties, huwelijkse en buitenhuwelijkse, en de juridische gevolgen hiervan en/of de gevolgen hiervan voor de gemeenschappelijke kinderen, het gemeenschappelijk vermogen of de gemeenschappelijke schulden. Lokaal ziet de Juridische Dienst wat nationaal ook de trend is, meer en meer scheidingen en nu ook stopzetting van samenlevingscontracten. Nog meer dan de vorige jaren proberen we, wanneer de dossiers complex zijn, in deze materie de cliënten door te sturen naar een scheidingsbemiddelaar. Dit doen we steeds vanuit het oogpunt de cliënt meer te betrekken, een verhoogde zelfredzaamheid te bereiken alsook een bewustere deelname aan heel het proces van de scheiding. Een aantal cliënten (36) kwamen ook specifiek met vragen rond schulden. Ook bij het eerstelijnsadvies tekent zich duidelijk de tendens af die ook op de maatschappelijke dienst gevoeld wordt, met name dat meer en meer mensen met een (overmatige) schuldenlast kampen en dat ze voor vragen hierover vaker beroep doen op het OCMW.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
44
Advies aan de maatschappelijke dienst en het Sociaal Huis Bij het advies aan de maatschappelijk werkers en het Sociaal Huis, ook goed voor 105 dossiers, tekent zich een zelfde patroon af als bij de eerstelijnsvragen. Het merendeel van de vragen betreft hier ook vragen rond familiaal rechtelijke kwesties en huur of huisvesting meer in het algemeen. Ook hier stijgt het aandeel van de vragen omtrent schulden en schuldbemiddeling (34 dossiers). De cijfers van deze dossiers zijn mee geïntegreerd in de cijfers over schuldhulp, een apart hoofdstuk in dit jaarverslag. Specifiek voor de problematiek is er immers een meer doorgedreven vorm van samenwerking waarbij de jurist van SOCiAL en de dienst schuldbemiddeling van het Sociaal Huis Herent voor die dossiers in tandem samenwerken.
Rechtsdomeinen juridische advies (zowel eerstelijns als intern)
Burgerlijk Recht - Familierecht - Huur - Overig Sociaal Recht OCMW Erfrecht Fiscaal recht Gerechtelijk recht Handels en economisch recht Strafrecht Publiek recht Administratief recht Totaal
2004
2005
2006
2007
2008
2009
40 26 30 8 10 7 5 13 8
30 38 53 8 25 9 6 28 4
46 27 33 7 6 12 2 16 5
37 23 29 8 5 11 5 10 18
49 34 26 6 5 13 2 8 2
85 42 27 8 11 18 6 9
4 5 2 158
8 4 4 217
5 1 5 165
4 2 152
8 3 2 158
4 2 2 214
- Familierecht
90
- Huur
80
- Overig B.R. 70 Sociaal Recht 60 OCMW 50 Erfrecht 40 Fiscaal recht 30 Gerechtelijk recht 20 Handels en economisch recht
10
Strafrecht 0 2004
2005
2006
2007
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2008
2009
Publiek recht
45
6) Noodhulp Tweedehandsinitiatief “d’ Akkozje” Op 6 december 2004 opende d'Akkozje zijn deuren geopend in Huis Marant. Uitgangspunt voor het oprichten van dit initiatief is de wettelijke OCMW-opdracht zoals vervat in art.1 van de organieke wet van 8 juli 1976, namelijk het verlenen van maatschappelijke dienstverlening teneinde eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. Om deze opdracht te vervullen, focust het OCMW zich op een ondersteuning van de maatschappelijk zwakkeren en kwetsbaren. In d’Akkozje werkten in 2009 2 vrijwilligers. Het Ocmw-cliënteel kan hier, mits voorlegging van een klantenkaart, terecht om voor zichzelf en hun gezinsleden draagbare en modieuze kledij aan te schaffen tegen een kleine vergoeding. Deze vergoeding wordt beschouwd als een terugbetaling van maatschappelijke dienstverlening. De prijzen van de kledingstukken variëren tussen de € 0,50 en € 1 per stuk. Per persoon en per bezoek aan het initiatief mogen er maximum 10 stuks aangekocht worden. Net zoals in het verleden worden de inkomsten terug geïnvesteerd in het initiatief of gebruikt om extra activiteiten te organiseren voor OCMW cliënten. In 2009 kwamen maandelijks gemiddeld 17 cliënten naar d’ Akkozje en werden er op jaarbasis 2865 kledingstukken verkocht.
Voedselbedeling Voedselbedeling is een vorm van noodhulp voor Ocmw-gezinnen die het dermate financieel moeilijk hebben dat ze zich zelfs geen drie maaltijden per dag kunnen veroorloven. Enkele keren per jaar vraagt het Sociaal Huis aan de voedselbank naar voedseloverschotten. De voedselbedeling heeft in 2009 3 keer plaatsgevonden: - 27.05.2009 : 67 : gezinnen en/of alleenstaanden - 12.08.2009 : 74 : gezinnen en/of alleenstaanden - 16.09.2009 : 70 : gezinnen en/of alleenstaanden
Verder stelt het Sociaal Huis een douche en wasmachine beschikbaar voor cliënten.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
46
PARTICIPATIE
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
47
Voorwoord Het Sociaal Huis onderstreept haar visie op zelfstandigheid en zelfbeschikkingsrecht, rekening houdend met de keuzes van en vertrekkend vanuit de capaciteiten van cliënten, door een kader te scheppen dat toelaat dat cliënten zelf initiatieven kunnen nemen op vlak van ontmoeting, maatschappelijke deelname en inspraak. Dit hoofdstuk beschrijft hoe het Sociaal huis inwoners stimuleert om zelf initiatief te nemen. Centraal staan sociale ontmoeting, er zijn voor elkaar (buurtzorg), zelfontplooiing en sensibilisering. Dit uit zich in de activiteiten die Huis Marant organiseert en in de wijze waarop de socio-culturele en sportieve subsidie wordt aangewend. Bovendien wordt samen met de gemeentelijke vrijetijdsdiensten gewerkt aan de toegankelijkheid van het Herentse verenigingsleven voor kansarmen. Ook hebben we een huis in de buurt, Huis Yvonne, waar het doel is dat buurtbewoners de kansen krijgen te werken aan sociale cohesie. 1) Huis Marant Een voorzichtige start Huis Marant nam in september 2008 opnieuw een voorzichtige start. De opdracht van de groepswerker was immers om de focus te leggen op het uitbouwen van een budgetgroep (zie hoofdstuk schuldhulpverlening). Op vraag van enkele cliënten werden er toch opnieuw enkele activiteiten georganiseerd. De eerste maanden gingen de bijeenkomsten één keer per maand door in huis Marant. Vanaf maart groeide het aanbod uit tot verschillende activiteiten per maand, ook overdag. Socio-culturele activiteiten In Huis Marant voelen mensen zich welkom. De activiteiten zijn laagdrempelig en vrijblijvend. Deelnemers kiezen zelf of ze mee doen aan een activiteit. Activiteiten zijn vaak gratis of met slechts een kleine eigen bijdrage. De sfeer in de groepswerking is open en hartelijk. Deelnemers komen naar Marant om nieuwe mensen te leren kennen, om zich te ontspannen, om in groep de stap te durven of kunnen zetten naar activiteiten, om er een luisterend oor te vinden, om de krachten in zichzelf en anderen te ontdekken, om mee te helpen, om … . De meeste activiteiten binnen Marant zijn socio-culturele activiteiten: van een gezellige babbelnamiddag, spelletjesavonden en een bezoek aan de anthuriumkwekerij tot de maandelijkse voorstellingen aan GC De Wildeman. Door mensen samen te brengen in een open en aangename sfeer werken we sociale integratie in de hand.
Tijdens de zomervakantie stonden verschillende uitstapjes op het programma. Dankzij de samenwerking met het LOI konden er wekelijks uitstappen doorgaan naar vb. Plankendael, Brussel en de Japanse tuin van Hasselt. Het gemeenschappelijke zomerprogramma bracht de verschillende doelgroepen van het Sociaal huis dichter bij elkaar.
Initiatief nemen De deelnemers uit Marant namen zelf ook initiatieven. Vanaf oktober ging ‘Koken met Ronny’ van start, waar een lid van Marant de kookbijeenkomsten organiseerde en begeleidde. In Huis Marant vonden in 2009 ook enkele vormingen plaats, zoals de computercursussen en de workshops rond de verkiezingen (in samenwerking met Toemeka) en massage. Binnen de groepswerking staan de eigen krachten en potenties van de mensen centraal. We geven cliënten de ruimte om ervaringen en ideeën met elkaar te delen. Uit een gevoel van steun en solidariteit naar elkaar worden mensen bevestigd in hun kennen en kunnen en stijgt hun zelfbeeld op een positieve manier. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
48
Marant en feesten Vorig jaar nodigde Groepswerking Marant alle cliënten van het Sociaal Huis uit voor een eerste kerstfeest. Een geslaagd concept! In mei vond Marant een zonnige tegenhanger in de barbecue. In december 2009 maakten we van het kerstfeest opnieuw een gezellig samen zijn. De feesten waren een mooi samenwerkingsverbond tussen leden van de groepswerking en verschillende vrijwilligers. Op het laatste feest waren meer dan 70 mensen aanwezig! Er is een nieuwe traditie in leven geroepen. Inhoudelijk werken Waar vroeger de ‘koffie en taart’ bijeenkomsten werden georganiseerd als ontmoetingsmoment, groeide deze avonden al snel uit tot overlegmomenten waarbij activiteiten tot stand komen, voorstellen worden gedaan en ideeën uitgewisseld. We stimuleren cliënten actief te participeren aan de werking. In eerste instantie vertrekken we vanuit de leefwereld van de cliënt en proberen we, in dialoog, activiteiten te laten groeien uit de ideeën, vragen en noden van de deelnemers. Hun actieve betrokkenheid, motivatie en inzet is de rode draad binnen het proces van een groepswerking. De groepswerker werkte een visietekst rond de groepswerking uit. Naar aanleiding van de samenwerking van het Sociaal Huis met de diensten sport, cultuur en jeugd van de gemeente rond de participatie van kansengroepen aan vrijetijdsactiviteiten, nam de groepswerker samen met de sportdienst deel aan het intervisieproject ‘ 3,2,1… start! Sportparticipatie van mensen in armoede’, een initiatief van ISB (Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid), Demos en het Vlaams Netwerk waar armen het woord nemen. De intervisiegroep, bestaande uit een selectie van 9 gemeenten en steden, koppelden de expertise op het vlak van sport aan de competenties in het omgaan van mensen in armoede. Het Herentse team ging concreet aan de slag met het uitwerken van het project ‘Sportief Marant’. Dag van de armoede In 2009 stond 17 oktober, de dag van het verzet tegen armoede, in het teken van ‘armoede in Herent’. Verschillende partners, waaronder Huis Yvonne, KWB, strijdkoor Kontrarie en het Sociaal Huis, werkten een avond uit met 3 pakkende getuigenissen van mensen uit Herent die armoede (hebben) ervaren en muziek van rapper ‘Vlaams Black’ en Kontrarie. Groepswerking Marant nam deel aan de nationale actie in Brussel overdag en hielp intensief bij de organisatie in Herent ’s avonds. Groepswerking Marant wil op twee sporen werken. Op individueel niveau wil ze kansarmen uit het sociaal isolement halen, hen een netwerk aanbieden en hen aansporen om hun leven terug in handen te nemen. Op collectief niveau wil Marant de groep van kansarme Herentenaren een stem geven en in dialoog treden met maatschappelijke structuren, organisaties, politiek, … . Een groepswerking kent een ontwikkelingsproces van groepswording over individuele versterking tot maatschappelijke actie.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
49
Overzicht van de activiteiten 9 januari 26 februari
Multi-cultureel feest Persepolis (film GC De Wildeman)
8 maart 20 maart 24 maart
Deelname aan de vrouwendag Rond de tafel (praatnamiddag) Koffie en taart
15 april 17 april 21 april 28 april
Workshop massage (deel 1) Anthuriumkwekerij Veltem Workshop massage (deel 2) Werkgroep barbecue
12 mei 14 mei 19 mei 24 mei
Vorming verkiezingen (deel 1) Werkgroep barbecue Vorming verkiezingen (deel 2) Barbecue Marant
6 juni 16 juni
Le Nozze di Figaro (opera in de Munt) Spelletjesavond
11 juli 23 juli 27 juli
Plankendael Bezoek aan Brussel (LOI-activiteit) Tuinen van Hoegaarden
4 augustus 7 augustus 14 augustus 18 augustus
Kasteel van Horst (LOI-activiteit) Railbike Tessenderlo Zoo van Antwerpen (LOI- activiteit) Japanse tuin Hasselt
4 september 15 september 22 september
Fotofeest Koffie en taart Wouter Deprez (GC De Wildeman)
5 oktober 6 oktober 10 oktober 17 oktober 21 oktober 26 oktober
Koken met Ronny Werkgroep kerstfeest Salsa (GC De Wildeman) Dag van de armoede Begijn Le Bleu (GC De Wildeman) Koken met Ronny
9 november 10 november 17 november 24 november 27 november
Koken met Ronny Werkgroep kerstfeest Koken met Ronny Koffie en taart Riguelle en Hautekiet (GC De Wildeman)
1 december 5 december 8 december 10 december 20 december 22 december 31 december
Vrouwensportdag (Provincie Vlaams-Brabant) Kerstmarkt Aken Koffie en taart Tref (GC De Wildeman) Kerstfeest Marant Workshop bloemschikken Generale repetitie (oudejaarsreceptie)
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
50
In Huis Marant Het Marantboekje Groepswerking Marant publiceert om de twee maanden een Marantboekje. Hierin komen activiteiten van de groepswerking, tips vanuit het Sociaal Huis, verschillende oproepen en nieuwe initiatieven aan bod. Het boekje onderging een hele transformatie.
Computercursussen Naast de ontmoetingsruimte voor de groepswerking, de doorgangswoningen en tweedehandsinitiatief ‘d Akkozje herbergt Huis Marant ook een computerlokaal. Het Sociaal Huis organiseerde in samenwerking met het Centrum voor Basiseducatie Leuven-Hageland computercursussen voor beginners in Huis Marant. De computerreeks van januari werd opengesteld voor cliënten van het Sociaal Huis. De samenstelling van de groep bestond uit zowel allochtone als autochtone deelnemers. Door een te beperkte kennis van de Nederlandse taal konden een aantal deelnemers het niveau van de cursus niet aan. Deze reeks werd uiteindelijk geannuleerd omdat er onvoldoende Nederlandstalige kandidaten waren. Voor de tweede computerreeks in september werd een oproep gedaan in de infokrant van Herent. Door de grote respons werd een wachtlijst aangelegd. De deelnemersgroep werd een heterogene groep van inwoners uit Herent /cliënten van het Sociaal Huis. Het Sociaal Huis neemt hierbij een extra psycho-educatieve functie op. Via een cursus rond computergebruik creëren we kansen voor mensen die anders niet mee kunnen in onze maatschappij. Werken met gemengde groepen (cliënten en Herentenaren) werkt trouwens stimulerend en minder stigmatiserend naar onze specifieke doelgroepen. Cliënten doen op deze manier ook aan netwerkvorming. 2) Socio-culturele en sportieve participatiesubsidie 2009 Het Sociaal Huis gebruikte de subsidie om de sociale, culturele en sportieve ontplooiing van het OCMWcliënteel te bevorderen. In dit kader werden in 2009 opnieuw een aantal initiatieven uitgewerkt om de diverse doelstellingen van de subsidie te verwezenlijken. Hieronder worden de verschillende initiatieven beschreven. Speelpleinwerking In het kader van de armoedebestrijding in Herent tracht het Sociaal Huis van Herent preventief te werken met armen en risicogroepen. Zo vormen onder andere de kinderen van het cliënteel een risicogroep. Bijgevolg gaf het Sociaal Huis van Herent deze kinderen de kans om, aan een voordelig tarief, deel te nemen aan sport- en spelactiviteiten in Herent. In praktijk betekende dit dat het Sociaal Huis Herent een samenwerkingsverband heeft aangegaan met de jeugddienst van Herent. Hierdoor kregen kinderen van onze cliënten de kans om aan een zeer voordelig tarief deel te nemen aan de speelpleinwerking, grabbelpas, Hib-Hop, sportkampen, swap ... . Door deze subsidie komen de kinderen in omgevingen terecht waar ze anders niet de kans toe zouden krijgen. De totale kostprijs voor de speelpleinwerking voor het jaar 2009 bedroeg €3298,50 waarvan 5% ten laste was van de cliënt (€164,93) en het resterende bedrag (€3133,57) door de subsidie werd betaald. Als we een vergelijking maken met vorig jaar, kunnen we vaststellen dat in 2009 er €224,20 minder ten laste is genomen door de socio-culturele en sportieve subsidie. Dit is een kleine daling, maar in vergelijking met andere jaren kan er algemeen worden vastgesteld dat het aantal deelnemers blijft stijgen. In 2009 hebben 35 kinderen deelgenomen aan de speelpleinwerking. Deelname aan sociale, culturele of sportieve verenigingen met inbegrip van lidgelden en benodigdheden Het Sociaal Huis Herent kan een deel van de subsidie aanwenden voor individuele cliënten en dit voor: · de volledige of gedeeltelijke financiering van de deelname door de gebruikers aan sociale, sportieve of culturele activiteiten; Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
51
· · ·
de volledige of gedeeltelijke financiering van de deelname door de voormelde gebruikers aan activiteiten van of voor de doelgroep op sociaal, cultureel of sportief vlak; de ondersteuning en financiering van initiatieven van of voor de doelgroep op sociaal, cultureel of sportief vlak; de ondersteuning en financiering van initiatieven die de toegang van de doelgroep tot de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën bevorderen.
Zo heeft het Sociaal huis van Herent voor 4 cliënten een tussenkomst gegeven voor het lidgeld van een sportieve vereniging. Thuiszorgfeest Naar jaarlijkse gewoonte vond op 21 april 2009 in zaal GC De Wildeman het thuiszorgfeest van het Sociaal Huis van Herent plaats. Dit evenement is enkele jaren geleden opgericht in het kader van de “socio-culturele en sportieve participatie”. Concreet houdt dit in dat het Sociaal Huis ervoor wil zorgen dat kwetsbare groepen, zoals ondermeer sommigen ouderen, meer participeren aan het sociaal, cultureel en maatschappelijk leven. Sommige ouderen zijn vaak uitgesloten en voelen zich eenzaam. Door het thuiszorgfeest trachten we dit isolement even te doorbreken. Daarnaast wil het Sociaal Huis van Herent haar thuiszorgcliënteel bedanken voor het gestelde vertrouwen in de thuiszorgdiensten. Het feest ging van start met een glaasje sprankelende welkomstbubbels. Vervolgens verwelkomde de voorzitster van het Sociaal Huis, Marleen Pattyn, al onze gasten en kon het feestspektakel beginnen. Dit jaar kregen “The Micado’s” de opdracht om onze gasten te entertainen. En hierin zijn ze dubbel en dik in geslaagd. Zij hebben een onvergetelijke goochel- en illusieshow gebracht. Kortom iedereen heeft ten volle gelachen en genoten. PC met internetabonnement In de wachtzaal van het Sociaal Huis staat een pc met internet. Deze biedt mensen toegang tot de digitale wereld voor bijvoorbeeld het aanmaken van hun CV, hulpverleningsinstanties opzoeken, huurwoning zoeken, allerhande informatie opzoeken, een brief typen, ... . De socio-culturele en sportieve subsidie heeft het abonnementsgeld voor deze PC ten laste genomen. Cultuurcheques Cliënten met financiële moeilijkheden worden niet enkel op financieel vlak uitgesloten, maar ook op verschillende andere vlakken. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan uitsluiting op vlak van cultuur. Met de socio-culturele en sportieve subsidie wil het Sociaal Huis er ook voor zorgen dat cliënten meer deelnemen aan het culturele leven. Hiervoor is er een samenwerkingsverband aan gegaan met de cultuurdienst van Herent. Het aantal verkochte cultuurcheques kent geen groot succes. Er werd slechts 1 cultuurcheque aangekocht. Nochtans kon je hierboven lezen dat Huis Marant verschillende acties ondernam om cultuurdeelname te stimuleren. Ervaring leert, en dit wordt bevestigd door armenverenigingen, dat mensen in armoede makkelijker in groep de eerste stap naar cultuur durven zetten. 3) Huis Yvonne Binnen Huis Yvonne zijn in de zomer van 2009 verschillende pogingen ondernomen om de buurt samen te brengen. Zo opende het huis op woensdagavond haar deuren. Er was een zomerbarbecue op 8 augustus. Huis Yvonne, in de hoedanigheid van Danny Horemans, heeft sterk meegewerkt aan de sensibiliseringsactie rond armoede op 17 oktober, dag van verzet tegen armoede. Verder heeft de bewonersgroep geen initiatieven genomen. Toch blijft de ambitie leven om het idee van buurtzorg te laten doorsijpelen in de gemeente. Buurtzorg is een begrip dat verwijst naar het informeel hulp bieden van buur tot buur. Het draait rond onderlinge behulpzaamheid. Je kent je buren, je kan op elkaar rekenen. Een locatie als Huis Yvonne biedt hiertoe opportuniteiten. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
52
THUISZORG
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
53
Voorwoord In het kort kan de Thuiszorg van het Sociaal Huis van Herent als volgt worden voorgesteld: De doelgroep van de Thuiszorg zijn de inwoners van Herent die omwille van gezondheid, ouderdom, handicap, sociale redenen hulp nodig hebben bij bepaalde taken. Er wordt een cliëntbijdrage gevraagd afhankelijk van het inkomen en de gezinssamenstelling. ·
Dienst warme maaltijden 365 dagen per jaar /soep-hoofdschotel-dessert/dieet. Dieet is beperkt mogelijk. Met maandelijkse organisatie van een restaurantdag. In 2009 maakten 135 inwoners gebruik van de warme maaltijden. Aantal cliënten 180 160 160
150 142
140 140
130
135
120 100 80 60 40 20 0 2004
·
2005
2006
2007
2008
2009
Dienst gezinszorg Alle huishoudelijke taken/persoonsverzorging/meerdere keren per week. In 2009 werden bij 67 cliëntsystemen gezinszorg aan huis gepresteerd. cliënten 80
60
67
66
70 54
53
2005
2006
55
50 40 30 20 10 0
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2007
2008
2009
54
·
Poetsdienst Enkel poetsen/max. 4 uur per week/gewoon onderhoud. In 2009 werd aan 203 cliënten voor een totaal van 18.132,99 uren poetshulp verleend. 42 37
2009
2008
31 35
2007
35 31
203
197 stopzettingen
42 44
2006
2003
35 35
2000
33 29
1997 0
·
203
nieuwe
218
cliënten
191 47 192 49
50
170 100
150
200
250
Klusdienst Kleine herstellingen/onderhoudswerken. In 2009 had de klusdienst 89 cliënten. cliënten 100 90
89
80
78
80
70 64
60 50 40 30
30
20 10 0 2005
2006
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2007
2008
2009
55
·
Boekenuitleendienst aan huis Samenwerking PWA-POB-Sociaal Huis. 2 keer per maand /lidgeld 1,50 euro. In 2009 had de boekenuitleendienst 59 klanten. klanten 70 60
59 51
50
49
40
38 29
30 20
18
10 0 2004
·
2005
2006
2007
2008
2009
Personenalarmsysteem Samenwerking met Wit-Gele Kruis Genk. Noodoproepsysteem via telefoon/ 3 hulpverleners/huurgeld toestel. In de loop van 2009 zijn in totaal 49 cliënten aangesloten geweest. cliënten 80 70
69 64
63
65
63
60 49
50 40 30 20 10 0 2004
·
2005
2006
2007
2008
2009
Zorgverzekering Vlaamse zorgverzekering – lokaal agent. Premie voor zwaar zorgbehoevenden (in thuissituatie en in residentiële zorg). Geen inkomensvoorwaarden.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
56
·
Mantelzorgtoelage Premie van Sociaal Huis t.b.v. 65 euro per maand , voor mantelzorgers. Voorwaarden : 60 jaar/ beperkt inkomen/zwaar zorgbehoevend zorgverzekering/zorgenplan).
(genieten
van
74 personen ontvingen mantelzorgbijdrage waarvan 37 nieuwe in 2009. 80 70 60 50 Lopende dossiers 40
Nieuwe dossiers Totaal
30 20 10 0 2004
·
2005
2006
2007
2008
2009
Vervoer Groepsvervoer: Al enkele jaren zorgt het Sociaal Huis voor vervoer van en naar de ouderenbijeenkomsten georganiseerd door de ouderenadviesraad en van en naar de restaurantdagen in De Hemelboom. Individueel vervoer: In 2009 keurde de Ocmw-raad de opstart van een mindermobielencentrale goed.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
57
1) Algemene zaken thuiszorg Naast het organiseren en opvolgen van de hoger vermelde dienstverlening neemt de cel Thuiszorg nog een aantal extra taken waar: · Goal (Gezondheidsoverleg Arrondissement Leuven) – SEL /GDT - Afvaardiging in Algemene vergadering - Deelname aan Lokale werking SIT Samenwerking In de Thuiszorg (Herent-Kortenberg) - Deelnemer aan dagelijks bestuur SIT Herent-Kortenberg. - Deelnemen aan zorgoverleg/zorgplan · contactpersoon voor samenwerking met de gezelschapsdienst “Mantel” van Seniorama; met deelname aan stuurgroep van Mantel; · deelname aan “Centrum van Diensten” – twee maandelijks (overleggroep van thuiszorgorganisaties werkzaam binnen Herent ); · deelname aan maandelijks TGZ-team (overleggroep van zorgverleners in de thuisgezondheidszorg, werkzaam binnen Herent). · In 2009 werd er vanuit de thuisdiensten ook meegewerkt aan de uitwerking van het lokaal zorgmeldpunt in kader van aangekondigde Mexicaanse griep. Activiteiten in 2009 Guatemala-info-restaurant op zaterdag 7 maart 2009 in G.C. De Wildeman Deze avond werd georganiseerd door de deelnemers aan het werkbezoek naar Guatemala in 2008. Tijdens het nuttigen van een maaltijd brachten deelnemers hun getuigenis. Een kort optreden van het koor Kontrarie was een waardige afsluiter van deze geslaagde avond. 250 mensen kwamen eten. De opbrengst van 2900 euro werd geschonken aan de gemeenschap Nimlahakok voor de installatie van een internetaansluiting. Thuiszorgfeest voor cliënten van de thuiszorgdiensten op 21 april 2009 met optreden van Goochelaar. 61 cliënten waren aanwezig.
Mini-beurs (valbus) – stand van Thuiszorgdiensten Sociaal Huis op 5 mei 2009 Infonamiddagen voor mantelzorgers 28/04/2009 “Waar kan ik als mantelzorger terecht in Herent” Info over thuiszorgaanbod en de gemeentelijke mantelzorgpremie (20 deelnemers). 20/10/2009 Hef- en tiltechnieken voor mantelzorgers (24 deelnemers)
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
58
2) Dienst warme maaltijden Korte geschiedenis van de dienst De dienst “Maaltijdbedeling” is veruit de oudste thuisdienst van het Sociaal Huis van Herent. In 1978 werd deze dienst opgestart. Elke maaltijd bestaat uit soep, hoofdgerecht en dessert. Aanvankelijk werden de maaltijden aangekocht bij een gespecialiseerde firma. Sinds 1986 worden de maaltijden bereid in de eigen keuken. Dat jaar werden er 8.905 maaltijden aan huis geleverd. Vanaf 1996 worden ook tijdens het weekend en op feestdagen warme maaltijden rondgebracht. In juli 2005 zijn we gestart met het organiseren van “restaurantdagen” in de cafetaria van De Hemelboom. Maandelijks worden alle gebruikers van de dienst warme maaltijden en de bewoners van de serviceflats uitgenodigd om samen in De Hemelboom te komen eten. Sinds het najaar 2007 wordt in de serviceflats “De Hemelboom” een wekelijks keuzemenu geserveerd. Maaltijdbedeling aan huis in 2009 Evolutie van de laatste jaren
Aantal cliënten
2004 140
2005 150
2006 160
2007 142
2008 130
2009 135
Aantal maaltijden
24.586
23.102*
24.566*
22.936*
22935*
20802*
Soep in 1701 1732 1898 Hemelboom *inclusief aantal geserveerde maaltijden tijdens restaurantdag Aantal maaltijden tijdens de restaurantdagen steeg wel van 326 in 2008 tot 358 in 2009 Bewoners van de serviceflats “De Hemelboom” kunnen ook soep apart verkrijgen. Profiel van het cliënteel Zoals voor alle thuisdiensten vormen de hoogbejaarden de grootste groep. Leefsituatie
aantal
Alleenstaande Man Alleenstaande vrouw Echtpaar/koppel Andere Totaal
38 81 7 9 135
Duur van de hulpverlening 2004 Totaal aantal 140 cliënten Nieuwe cliënten 34 (24%)
2005 150
2006 160
2007 142
2008 130
2009 135
61 (41%)
58 (36%)
40 (28%)
38 (29%)
67 (31%)
67 nieuwe cliënten in 2009 Hulp lopend 01.01.2009 Hulp lopend op 31.12.2009 52 Hulp gestopt in de loop van 16 2009 Totaal 68
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
op Hulp gestart in de Totaal loop van 2009 42 25
94 41
67
135
59
Betaalde prijs
Reden stopzetting Plaatsing Overlijden Wijziging situatie Andere Totaal
4 11 20 6 41
€ 1,85 € 2,11 € 3,00 € 3,98 € 4,36 € 4,74 € 4,98 € 5,63 € 5,74 € 6,63 € 7,22 € 7,58 € 7,88 € 8,58 € 9,36 € 10,12 € 10,20 € 11,12 € 12,12 € 12,21 € 13,21 € 14,40 € 15,00 totaal
1 0 1 1 5 1 7 1 32 26 15 1 20 6 2 2 4 0 1 1 2 0 6 135
De grootste groep cliënten betaalde tussen € 4,98 en € 7,88. Dit komt overeen met een inkomen tussen € 771 en € 1271. In 2009 werden de tarieven aangepast voor koppels. Voor koppels die beiden een maaltijd afnemen, wordt de 2de maaltijd aan een goedkoper tarief aangerekend. Besluit Lichte daling in aantal maaltijden. Zeer lichte stijging in maaltijden tijdens de restaurantdagen. Belangrijkste wijziging is invoer van een gedifferentieerd tarief voor koppels.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
60
3) Dienst Gezinszorg Aanvragen In 2009 werden bij 67 cliëntsystemen gezinszorg aan huis gepresteerd (plus 1 cliënt in PAB-systeem). Hiervan zijn er 54 bejaarden en 13 niet-bejaarden (PAB-cliënt is ook niet bejaard). cliënten 80
60
67
66
70 54
53
2005
2006
55
50 40 30 20 10 0 2007
2008
2009
Er werden 7695 uren gepresteerd. Dit aantal dient verhoogd te worden met 168 uren PAB. Dit geeft totaal van 7863. Dit is een daling t.o.v. vorig jaar. Te verklaren door: afwezigheden wegens ziekte en de verhoging van het aantal vakantiedagen. Nieuwe aanvragen 2005 2006 2007 Effectieve hulp OCMW gezinszorg 14 17 24 Nieuw dossier tgv wegvallen partner* 5 0 2 Doorverwezen naar andere diensten gezinszorg 1 0 0 Hulp /doorverwezen naar poetsdienst OCMW 3 2 4 Op wachtlijst - 31 december 2 1 5 Geen hulp meer nodig want andere dienst 3 9 2 Geen hulp meer nodig andere reden 3 0 5 Start hulp dienst met dienstencheque 0 0 1 Opgenomen in rusthuis/overleden 0 1 2 Geen dringende vraag /cliënt wenst zelf nog te 1 2 0 wachten Geen taak voor gezinszorg 0 0 1 onbekend 3 1 1 Totaal 35 33 47 *niet opgenomen in totaal van nieuwe aanvragen, gezien cliëntsysteem al gekend was.
2008 16 3 1 6 6 8 0 2 1
2009 23 3* 1 3 3 9 5 0 2 0
0 1 45
3 2 51
In totaal deden 51 nieuwe cliëntensystemen een aanvraag voor gezinszorg (45 in 2008). Hiervan werden er 23 effectief ingeschakeld in de dienstverlening (tegenover 16 in 2008). 3 aanvragers konden worden geholpen door de poetsdienst. De meeste nieuwe aanvragen gebeuren door familie of betrokkene zelf.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
61
Nieuwe aanvraag door 2005 2006 2007 Familie 10 11 7 Betrokkene zelf 8 7 15 Ziekenhuis 4 4 12 Andere dienst OCMW 4 3 3 Huisdokter / thuisverpleging 4 3 6 Buren 0 0 0 Andere* 0 5 2 Lopende hulp, administratief nieuw 5 0 2 dossier Totaal 35 33 47 *De andere aanbrengers zijn vooral sociale diensten van ziekenfondsen.
2008 7 10 11 2 8 1 6 0
2009 16 10 14 3 3 2 3 3
45
54
Stopzettingen 2006 3 2 0 1 0 2 0 4 12
Plaatsing Overlijden Verhuis Hersteld Tijdelijke hulp Naar poetsdienst Niet tevreden Andere Totaal
2007 8 6 0 3 4 1 0 4 26
2008 4 2 0 2 0 2 0 4 14
2009 5 5 2 1 1 0 1 3 18
In 2009 noteerden we 18 stopzettingen. Profiel van de gebruikers Leefsituatie bejaarden
3
8
9
alleenstaande maan alleenstaande vrouw koppel andere
34
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
62
Leefsituatie niet-bejaarden
1
2
1
alleenstaande man zonder kinderen alleenstaande vrouw met kinderen
2
2
alleenstaande vrouw zonder kinderen koppel met kinderen koppel zonder kinderen andere
5
Wanneer we het ganse cliënteel bekijken, merken we dat meer dan de helft alleenstaanden zijn. Graad van zelfredzaamheid (BEL-profielschaal) < 35 punten 35 of meer punten 41 26 39% van de gebruikers zijn zwaar zorgbehoevenden en scoren 35 of meer punten op de Bel-profielschaal ( tegenover 31% in 2008, 36% in 2007 en 39 % in 2006). Duur van de hulpverlening 46 % van de cliënten deed het ganse jaar door beroep op de dienst. Leeftijd gebruikers 90 jaar en ouder 80 jaar – 89 jaar 70 jaar – 79 jaar 60 jaar – 69 jaar 50 jaar - 59 jaar 40 jaar – 49 jaar Jonger dan 40 jaar Totaal
2005 3 19 19 2 5 4 2 54
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2006 2 23 14 0 6 6 2 53
2007 5 23 18 4 8 6 2 66
2008 4 16 17 4 10 3 1 55
2009 7 25 19 5 8 2 1 67
63
2009
19 5 90 jaar en ouder 80 jaar – 89 jaar 70 jaar – 79 jaar
8
60 jaar – 69 jaar 50 jaar - 59 jaar 2
40 jaar – 49 jaar Jonger dan 40 jaar
1 25
7
Hoogbejaarden (80+’ers) vormen de grootste groep. Bijdragen gebruikers In euro Niet-bejaarden <1 1 – 2,50 + 2,50 – 3,75 +3,75 – 5,00 +5,00 – 6,50 +6,50 – 8,75 +8,75 – 12,50 +12,50
0 2 2 2 5 1 1 0
Bejaarden
Totaal
0 2 21 13 13 2 3 0
0 4 23 15 18 3 4 0 67
Opmerking: prijzen zijn de effectief aangerekende prijzen na aftrek van vermindering wegens hoge belscore en langdurige hulp. Uit deze tabel blijkt dat we met de dienst gezinszorg vooral hulp verlenen aan cliëntsituaties met een beperkt inkomen. Mantelzorg Van de 67 cliënten kunnen er 35 beroep doen op mantelzorgers. Zonder mantelzorg is het veelal onmogelijk voor cliënten om zich in hun thuisomgeving te handhaven. De professionele hulpverleners moeten dan meer taken op zich nemen en meer overleg dringt zich dan ook op.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
64
Evolutie cliënten met mantelzorg percentage 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2004
2005
2006
2007
2008
2009
Zorgoverleg Rond 12 cliëntsituaties van de gezinszorg, werd in 2009 deelgenomen aan een zorgoverleg, voor het opstellen van een zorgenplan. Bij 4 dan de 12 werd er meermaals samengekomen om het zorgenplan te evalueren en bij te sturen. Samenwerking derden Interne OCMW-diensten Poetsdienst: Bij 32 cliënten werd het poetswerk gedaan door de poetsdienst. Warme maaltijden: 26 cliënten maakten (tijdelijk) gebruik van de dienst warme maaltijden. Alarm: 12 cliënten beschikten over een personenalarmsysteem via het OCMW. Serviceflats: 2 cliënten zijn bewoner van de OCMW serviceflats “De Hemelboom”. Klusdienst: De verzorgenden doen geregeld beroep op de klusdienst om kleine herstellingen uit te laten voeren. Sociale dienst: 8 cliënten doen ook beroep op de sociale dienst van het OCMW, o.a. voor schuld-hulpverlening. Voor heel wat cliënten werd een aanvraag ingediend voor stookolietoelage. Externe eerste- en tweedelijnsdiensten In een aantal dossiers werd samengewerkt met externe diensten zoals de Psychiatrische thuiszorg (De Hulster van Kortenberg en Pastya van Leuven) en Thuisbegeleidingsdiensten.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
65
4) Poetsdienst Verleende hulp In 2009 werd aan 203 cliënten voor een totaal van 18.132,99 uren poetshulp verleend (* Te verhogen met 35 uren poetshulp in kader van een persoonlijk assistentiebudget). We merken dat het aantal cliënten ongewijzigd bleef, maar dat er een lichte terugval van uren verleende hulp waarneembaar is. uren 25.000
19.380
20.000
19.302
18.429
18.283
18.133
16.000 15.000 uren 10.000
5.000
0 2003
Jaar 1997 2000 2003 2006 2007 2008 2009
2005
2006
2007
2008
2009
Aantal cliënten 170 192 191 218 197 203 203
Duur van de dienstverlening
Aantal nieuwe cliënten 49 33 35 44 31 35 37 Hulp lopend 01.01.2009
Hulp lopend op 31.12.2009 131 Hulp gestopt in de loop van 2009 36 Totaal 167
Aantal stopzettingen 29 47 35 42 35 31 42
op Hulp gestart in de Totaal loop van 2009 30
161
6 36
42 203
Reden van stopzetting Definitieve stopzetting van de thuiszorg (overlijden, verhuis of plaatsing) is de belangrijkste reden voor het stopzetten van de poetshulp. Poetshulp is dan ook een dienstverlening waar mensen langdurig beroep op doen. Dit is zichtbaar in de cijfers; slechts 6 stopzettingen binnen hetzelfde jaar.
Plaatsing Overlijden Tijdelijke hulp Situatie gewijzigd Niet tevreden Andere Onbekend Totaal
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2005 9 15 3 6 4 37
2006 10 11 17 4 42
2007 15 1 4 4 4 4 3 35
2008 5 9 1 12 1 3 31
2009 9 13 3 9 2 5 1 42
66
Profiel van het cliënteel leefsituatie Alleenstaande man Alleenstaande vrouw
2008 43 96
2009 36 99
Koppel
55
60
Andere
9
8
totaal
203
203
Het profiel van de cliënten blijft nagenoeg ongewijzigd. Alleenstaande vrouwen blijven de meest vertegenwoordigde groep. De bereikte groep bestaat hoofdzakelijk uit bejaarden. Slechts 17 cliënten waren niet-bejaarden, die omwille van ziekte of handicap niet zelf konden instaan voor het onderhoud. Cliëntbijdrage De cliëntbijdrage voor de poetsdienst wordt bepaald aan de hand van de bijdrageschalen, zoals die werden vastgelegd bij raadsbeslissing. Er wordt rekening gehouden met de gezinssamenstelling en het inkomen. Hoge medische kosten kunnen in mindering worden gebracht. Individuele prijsafwijkingen zijn mogelijk, mits beslissing van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. Dit kan gaan om een prijsverlaging in geval van een moeilijke financiële en sociale cliëntsituatie. Anderzijds wordt de prijs verhoogd bij vermoeden van welstand. De gemiddelde bijdrage van de cliënten die einde 2009 poetshulp genoten bedroeg € 7.10. Dit is een stijging ten opzichte van 2008. Toen bedroeg de gemiddelde bijdrage € 6.44. Wachtlijst Op 1 januari 2009 hadden we geen wachtlijst voor poetshulp. In de loop van 2009 noteerden we 54 nieuwe aanvragen (tegenover 56 in 2008). Van deze aanvragers konden we bij 37 (tegenover 35 in 2008) mensen de poetshulp opstarten. 11 mensen trokken hun aanvraag in: ofwel hadden ze inmiddels andere hulp ofwel was er op het moment dat hulp kon worden geboden geen nood meer. Bij 1 aanvrager werd gezinszorg opgestart, 3 aanvragers hadden nog geen hulp nodig en wensten nog te wachten en 1 persoon was niet bereikbaar. Einde 2009 stond er 1 kandidaat voor poetshulp op de wachtlijst. Vergelijken we met vorige jaren Aantal aanvragen op wachtlijst 2004 55 2005 69 2006 57 2007 54 2008 56 2009 54
Aantal effectief opgestarte hulp 47 44 35 31 35 37
De aanvragers die het eerste kwartaal werden genoteerd dienden ongeveer 1 maand te wachten alvorens de hulp kon worden ingeschakeld. Het tweede en derde kwartaal werd die wachttijd met een maand verlengd tot ongeveer 2 maanden. Het vierde kwartaal werd de wachttijd opnieuw ingekort tot ongeveer 1 maand. Aan aanvragers met een hulpvraag die in tijd was beperkt (bv. na herstel van operatie) werd voorrang verleend. Deze persoon werd na drie weken ingeschakeld. Besluit De poetsdienst blijft een vaste waarde binnen het aanbod van de OCMW Thuisdiensten. Afwezigheden van personeel en wijzigingen binnen het personeelsbestand (verminderde prestaties, uitdiensttredingen en verschuivingen naar andere Ocmw-diensten, enz) maakten dat het aantal gepresteerde uren daalde.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
67
5) Klusdienst Ook in 2009 blijft de klusdienst het accent leggen op de minderbegoede bevolkingscategorieën van de gemeente, o.a. zieken, invaliden, bejaarden, weduwen/weduwnaars en gezinnen met één inkomen. Zo zijn er heel wat inspanningen geleverd om een meer kwalitatieve dienstverlening te geven. De door de begunstigde te betalen bijdrage per uur varieert, afhankelijk van het inkomen, tussen € 1,70 en € 42,36. Cliënteel In 2009 hebben er maar liefst 89 inwoners gebruik gemaakt van de klusdienst. Ook hier zien we een lichte stijging van 9 klussen t.o.v. het jaar voordien, ofwel 1.608 manuren. Bij het cliënteel valt op dat alleenstaande vrouwen nog steeds de grootste groep vormen. Zeer opmerkelijk is dat het cliënteel het afgelopen jaar maar één maal op de klusdienst beroep heeft gedaan. De jaren voordien werden er meerdere malen aanvragen ingediend. Wellicht lieten de inwoners de klussen samenkomen vooraleer contact op te nemen. Klusopdrachten 6.000
5.607
5.000 Tuinwerk 4.000
Kleine herstellingen
uren
3.509
3.461
3.428
Verhuizingen Verfraaiingen van de woning
3.000
Onderhoudswerken woningen Onderhoudswerken van patrimonium Onderhoudswerken serviceflats
2.000 1.352
1.228 1.000
744
708
Totaal
884 652
562592
290272 86 0
162
0
32
582 402 269 104
67
0 2007
2008
2009
In 2007 werkten er, in vergelijking met 2008 en 2009, meer vrijwilligers in de klusdienst, waardoor er ook meer uren gepresteerd werden. De klusdienst is bij de bevolking hoofdzakelijk gekend voor het onderhoud van de tuin. Er zijn 652 uren gewerkt in tuinen, 104 uren gespendeerd aan kleine herstellingen, 582 uren voor verfraaiingswerken en 402 uren voor onderhoudswerken aan de woning. Verfraaiingswerken werden uitgesteld tot het ogenblik dat er grotere onderhoudswerken nodig waren. Het aantal uren gespendeerd aan verhuizingen bedroeg 269 uren. De klusdienst staat eveneens in voor het onderhoud van het administratief gebouw en het patrimonium. Hiervoor werden 1352 manuren gepresteerd. Voor de serviceflats werden 67 manuren aan klussen besteed. De onderhoudswerken binnen ons eigen patrimonium is met 2/3 uren teruggebracht en uitbesteed aan derden en/of aan Wonen en Werken, volgens onze overeenkomst. Naast klussen hebben de klusmannen nog heel wat nevenactiviteiten, zoals bemeubelen en onderhouden van de opvanghuizen, onderhouden van tuin en gebouwen van het Sociaal Huis en de serviceflats, instaan voor verwijdering van afval, bevoorraden van drank, enz.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
68
6) Boekenuitleendienst Lezen is voor veel mensen een aangename vrijetijdsbesteding. Maar voor minder mobiele bejaarden, langdurig zieken en gehandicapten is het moeilijk om zelf naar de bibliotheek te gaan en een boek te kiezen. Vandaar ook onze boekenuitleendienst aan huis. Wat was kenmerkend voor 2009? · Er werden maar liefst 4119 materialen aan 59 klanten via de boekenuitleendienst bezorgd. · Het nieuw materiaalsoort “Daisyboeken” werd ook door een aantal mensen uitgeprobeerd en erg gewaardeerd. · Wegens een tekort aan PWA medewerkers, is een groot deel van deze dienstverlening overgenomen door het bibliotheekpersoneel. Dit was een tijdelijke oplossing, gezien de toch beperkte personeelsbezetting van het bibliotheekpersoneel. · Vanaf mei 2010 zal deze boekendienst aan huis verzorgd worden door een gemotiveerde ploeg van 6 vrijwilligers. Het gaat hierbij stuk voor stuk om mensen met een hart voor boeken, de bibliotheek en vooral voor mensen. Evolutie sinds 2004 klanten 70 60
59 51
50
49
40
38 29
30 20
18
10 0 2004
2005
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2006
2007
2008
2009
69
7) Personenalarm Sinds 1987 biedt het OCMW van Herent het personenalarmsysteem aan. Evolutie van de laatste jaren: aangesloten cliënten in de loop van het jaar cliënten 80 69
70
64
63
65
63
60 49
50 40 30 20 10 0 2004
2005
2006
2007
2008
2009
In de loop van 2009 zijn in totaal 49 cliënten aangesloten geweest op het personenalarmsysteem. Dit is een daling ten opzicht van vorige jaren. Sinds de aanpassing van de tarieven in 2008 zijn er heel wat aansluitingen opgezegd. Vooral cliënten die het toestel niet echt nodig hadden, wilden er niet zo veel voor betalen. Cliënteel Leefsituatie Uiteraard zijn de meeste aangeslotenen alleenstaanden. Het alarmsysteem is in eerste instantie bedoeld voor alleenstaanden. Leefsituatie Alleenstaande man
2009 8
Alleenstaande vrouw Koppel Totaal
39 2 49
Leeftijd Van de aangeslotenen zijn 2 personen jonger dan 65 . Stopzettingen We noteerden in 2008, 23 stopzettingen en 11 nieuwe aanvragen (tegenover 14 nieuwe het jaar voordien). In 2009 waren er slechts 7 stopzettingen en 7 nieuwe aansluitingen. Stopzettingen van een alarmsysteem gebeuren bijna altijd omwille van een definitieve wijziging in de situatie. Ook nu zien we dit duidelijk in de reden van stopzetting.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
70
Reden stopzetting Plaatsing Overlijden Tijdelijke hulp Situatie gewijzigd Verhuis Onbekend prijs Totaal
2004 13 5 -
2005 7 5 -
2006 3 3 -
2007 9 3 1 2
18
12
6
15
2008 13 3 2 5 23
2009 2 3 1 1 7
Betaalde prijs Mensen die een inkomensgarantie voor ouderen genieten, hoeven geen bijdrage te betalen voor het gebruik van het personenalarmsysteem. Cliënten die van het sociaal telefoontarief genieten en/of een verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds (WIGW-statuut/omniostatuut) en/of tegemoetkoming voor mindervalide ontvangen, betalen € 6,95 per maand. Degenen die geen aanspraak kunnen maken op een van deze voordelen, betalen naargelang hun inkomen en de gezinssamenstelling van € 15,60 tot max. € 31,20 Vooral mensen met een beperkt inkomen doen beroep op het Sociaal Huis voor een aansluiting op het personenalarmsysteem. Betaalde prijs gratis 6,95 15,60 Van 16,60 tot 30,60 31,20 (max) Totaal
Aantal cliënten 1 28 14 1 5 49
Besluit In 2009 zien we een vrij grote daling van het aantal cliënten die in de loop van het jaar aangesloten zijn geweest op het personenalarmsysteem dat het Sociaal huis aanbiedt. Dit is vooral ten gevolge van de tariefverhoging die in 2008 werd doorgevoerd. Met het Sociaal Huis bereiken we met deze dienst vooral mensen met een lager inkomen. De meeste ziekenfondsen hebben ondertussen ook een aanbod. Zij werken met een vaste prijs, waardoor mensen met een hoger inkomen zich meer tot hen wenden.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
71
8) Gemeentelijke Mantelzorgtoelage Vanuit het OCMW wordt een mantelzorgpremie toegekend aan mantelzorgers die de zorg opnemen voor zwaar zorgbehoevende bejaarden vanaf 60 jaar. Dit wordt bewezen door het feit dat deze mensen genieten van de Vlaamse Zorgverzekering. Als bijkomende voorwaarde wordt gesteld dat het inkomen van de zorgbehoevende maximaal 1,75 keer het bedrag van het leefloon bedraagt. In totaal hebben 74 mensen in 2009 de mantelzorgtoelage ontvangen. De helft van de begunstigden zijn nieuwe aanvragen. 2004 31 5 36
Lopende dossiers Nieuwe dossiers Totaal
2005 28 12 40
2006 27 11 38
2007 32 14 46
2008 33 12 45
2009 37 37 74
80 70 60 50 Lopende dossiers 40
Nieuwe dossiers Totaal
30 20 10 0 2004
2005
2006
2007
2008
Profiel van zorgbehoevenden Zorgbehoevenden Man Vrouw koppel Andere situatie met twee zorgbehoevenden
2009
2006 10 30 2 0
2007 9 33 4 0
2008 7 37 2 0
2009 21 49 3 1
Net zoals in de thuisdiensten vormen de vrouwen de grootste groep. Woonplaats mantelzorgers Slechts 12 van de 74 van de mantelzorgers wonen buiten de gemeente. Stopzettingen Reden van stopzetting Overlijden van zorgbehoevende Plaatsing Verhuisd Wijziging categorie andere
2005 5 4
2006 4 2
2007 5 5 1 1
2008 5 3 0 1 1
2009 7 4 1 1 0
In 2009 werden 13 dossiers stopgezet. Relatie tussen zorgbehoevende en mantelzorger Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
72
40 35 30 25
Partner (schoon)kind
20
Andere familieband Geen verwantschap
15 10 5 0 2005
2006
2007
2008
2009
In geen enkele situatie is er geen verwantschap met de zorgbehoevende. Provinciale Projectgroep “Sensibiliseren van lokale besturen en mantelzorgers in het kader van de gemeentelijke mantelzorgtoelage” Vijf Vlaamse erkende mantelzorgverenigingen werkten van 15 juni 2008 tot 31 mei 2009 rond het sensibiliseren van lokale besturen en mantelzorgers. Hun bevindingen en adviezen werden door de Provincie Vlaams Brabant gepubliceerd in een draaiboek. In kader van dit project organiseerde het Sociaal Huis in samenwerking met de Werkgroep Thuisverzorgers op 28 april 2009 een Gemeentelijk informatiemoment voor mantelzorgers en geïnteresseerden met als thema “Waar kan ik als mantelzorger terecht in mijn gemeente?”. Aantal deelnemers 20. Besluit We stellen vast dat voornamelijk zorg wordt gedragen voor ouders en partners. De spectaculaire stijging van het aantal gerechtigden is het gevolg van een actie van de Christelijke Mutualiteit die al haar leden die genoten van de Vlaamse Zorgverzekering een attest bezorgden om de gemeentelijke mantelzorgtoelage aan te vragen. In het voorjaar gaf dit een ware toeloop. Uiteraard kwamen er ook heel wat mensen NIET in aanmerking, omwille van leeftijd of inkomen. De actie van de CM kaderde binnen het project van de Provincie “Sensibiliseren van lokale besturen en mantelzorgers in het kader van de gemeentelijke mantelzorgtoelage” Ten gevolge van indexatie werd vanaf 1 januari 2009 de toelage verhoogd tot respectievelijk € 65 voor wie aan 1 persoon en € 98 voor wie aan 2 personen binnen hetzelfde gezin, zorg verleend.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
73
9) Vervoer Groepsvervoer Het Sociaal Huis zorgt voor vervoer van en naar het GC De Wildeman en de Warotzaal ter gelegenheid van “het gezellig samenzijn” en van de shownamiddagen. Zowel Serviceflatbewoners, als niet-bewoners mogen gebruik maken van dit vervoer. Gemiddeld worden 15 personen elke maand opgehaald en teruggebracht. Het busje dient 3 maal een rondrit doorheen de gemeente te doen vooraleer iedereen ter plaatse is. Dit initiatief van het OCMW werd in dank afgenomen. Voor deelname aan de restaurantdagen wordt ook voor vervoer gezorgd. Niet mobiele Herentenaren worden gehaald en terug thuis gebracht. Mindermobielencentrale In december 2009 werd een overeenkomst afgesloten tussen Sociaal huis en Taxistop voor de oprichting van een mindermobielencentrale. Vanaf 2010 wordt deze dienst verder uitgebouwd met vrijwilligers.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
74
WONEN
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
75
Voorwoord Het Sociaal Huis voert een woonbeleid gericht naar gezinnen in moeilijkheden, asielzoekers en ouderen. Voor elk van deze drie groepen biedt het Sociaal Huis een gespecialiseerd huisvestingsaanbod aan. De specialisatie kenmerkt zich door de begeleiding in het wonen en op vlak van psycho-sociale en administratieve ondersteuning. ·
Serviceflats
Onze 20 serviceflats zijn toegankelijk voor valide zelfredzame senioren en bieden hen een aangepaste huisvesting aan waar ze volledig zelfstandig kunnen wonen. We tellen in 2009 een totaal van 20 bewoners. ·
Noodhuisvesting
We zien een toename van het aantal cliëntsystemen die in de doorgangs- en crisiswoningen hebben verbleven. 21 gezinnen werden in 2009 opgevangen. Cliëntsystemen 25
21
20 17 15
11
10
9
5
0 2006
·
2007
2008
2009
Lokaal Opvang Initiatief
We tellen in 2009 28 gezinnen in het LOI. Dit zijn in totaal 45 personen. cliënten 35 30
31 28
25
24
20
19
18
15 10 5 0 2005
2006
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2007
2008
2009
76
1) Serviceflats “De Hemelboom” Onze 20 serviceflats zijn toegankelijk voor valide zelfredzame senioren en bieden hen een aangepaste huisvesting aan waar ze volledig zelfstandig kunnen wonen. We tellen in 2009 een totaal van 20 bewoners. Onder deze 20 aanwezige residenten (eind december) tellen we 2 koppels en 16 alleenstaanden waarvan 16 dames en 4 heren. Qua leeftijdscategorie kunnen we volgende opsplitsing maken: Leeftijd Alleenstaande Koppel 90 – 94 1 85 – 89 5 3 80 – 84 7 1 75 – 79 3 In 2009 was de flatbezetting niet zo optimaal. Twee flatjes bleven 2 maand niet verhuurd, desondanks een lange wachtlijst. Leeftijdsgrafiek Leeftijdsgrafiek 95 90 85 V
80
M
75 70 65 1
2
3 4
5
6 7
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Personen
De oudste bewoner is 90 jaar, de jongste 76 jaar. De gemiddelde leeftijd van de bewoners bedraagt 83,65 jaar. Een aantal van de bewoners van de serviceflats doet enerzijds beroep op de dienstverlening die aangeboden wordt door het OCMW (onder andere soep, warme maaltijden, gezins- en bejaardenhulp, poetsdienst) en anderzijds op verpleegkundige hulp (onder andere bij het helpen van het dagelijks toilet, toedienen van inspuitingen, toezicht op medicatiegebruik …).
Maaltijd Soepbedeling Restaurantdagen Gezins- en bejaardenhulp Poetsdienst
Bewoners 11 4 18 2 8
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
77
Verloop In de loop van het jaar kwamen er drie flats vrij.
Opzeg zelf Opzeg in overleg Overlijden
Bewoners 2 0 1
Twee alleenstaande dames werden overgeplaatst naar het RVT waar een meer aangepaste accommodatie en verpleegkundige omkadering aanwezig is. We werden ook geconfronteerd met een vrij plots overlijden: na een verblijf in het ziekenhuis is onze jongste bewoner aldaar overleden. Twee van de drie vrijgekomen flats waren niet onmiddellijk verhuurd. Animatie Naast het zelf organiseren van activiteiten werd er ook getracht zoveel mogelijk deel te nemen aan activiteiten georganiseerd door derden. Een personeelslid is aangeduid als verantwoordelijke voor het organiseren van deze activiteiten. De bewoners worden in deze organisatie betrokken. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de uiteenlopende activiteiten die plaatsvonden tijdens het jaar 2009: Huisactiviteiten · De maandelijkse restaurantdag is een mooi voorbeeld van samenwerking met de dienst warme maaltijden. Eenmaal per maand kunnen de cliënten van de dienst warme maaltijden en de bewoners van de serviceflats in de cafetaria het middagmaal samen gebruiken. Naast gezellig eten kan men ook een babbel slaan, de sociale contacten verruimen. De gebruikers van de warme maaltijden maken kennis met de serviceflats. Bovendien is het zo dat men gerechten aanbiedt die normaal niet aan huis geleverd kunnen worden. De bewoners die nog zelf koken zijn dan ook van de partij omwille van het lekker eten en de gezelligheid. Liliane Feyaerts, gepensioneerd medewerkster van de serviceflats, komt maandelijks als vrijwilligster een handje toesteken. · De bewoners maakten de bloemstukjes voor het multi-cultureel feest; · De bewoners hielpen mee doopsuiker in zelfgemaakte zakjes te stoppen; · Er werd geknutseld rond het thema “Valentijn “ er werden slingers gemaakt voor de Guatemalaavond; · Er werd genoten van de zelfgemaakte “Hasselt Koffie” en “sangria”, · Een aantal van de serviceflatbewoners deed actief mee aan de portrettenreeks ”Allemaal VlaamsBrabanders”. Tijdens de maand september stelde men de portretten van de deelnemers tentoon in het Sociaal Huis. De Portrettenreeks ”Allemaal Herentenaren” wil de diversiteit van inwoners in onze provincie belichten. Het resultaat mocht zeker gezien worden; · Pannenkoekennamiddag; · Naar aanleiding van de jaarmarkt werd de cafetaria van de Hemelboom opengesteld; · Er werd geknutseld met brooddeeg; · Er werd een infonamiddag gegeven voor mantelzorgers over hef- en tiltechnieken waarop de bewoners aanwezig waren; · Eén voormiddag per week wordt gezamenlijk de krant gelezen;. · Sinds november 2009 wordt er 1 dinsdagnamiddag per maand samen gekookt en gegeten; · Kleine activiteiten op regelmatige basis: kaarten, lotto, petanque, gezelschapsspelen, knutselen, collage, bloemschikken Feestjes · Nieuwjaarsreceptie: Er heerst een gezonde sfeer onder de bewoners. Ook dit jaar zorgden de bewoners ter gelegenheid van oudjaar voor een verrassingsfeest, samen vierden ze de overgang van oud naar nieuw. Ter gelegenheid van de nieuwjaarsreceptie worden de aangeboden hapjes volledig bereid door de bewoners; · Carnavalfeest; Halloween; · Rond Pasen en Kerstmis worden zij betrokken bij het aanbrengen van versieringen in de cafetaria, de gangen en uiteraard hun flat niet te vergeten; Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
78
· · ·
De paashaas en Sinterklaas zijn eveneens elk jaar van de partij; Jaarlijks vieren we Kerstmis; De cafetaria van de serviceflats wordt ook gereserveerd door bewoners om er een familiefeestje te organiseren naar aanleiding van een verjaardag, een feestdag,.....
Traktatie · Naar aanleiding van de geboorte van haar eerste kleinkind “Erika” trakteerde Heidi Verbruggen met suikerbonen en lekkers; · Naar aanleiding van het huwelijk van Katleen Degroef (medewerkster nachtpermanentie) werd er geklonken; · Chris Organe, zelfstandig verpleegkundige, werd in de bloemen gezet voor haar meer dan 10 jarige inzet binnen de nachtpermanentie; · Naar aanleiding van haar pensionering trakteerde Gerda Collin de bewoners en het personeel; · Marcella Van Langendonck woont al 10 jaar in haar serviceflat, ze werd gefeliciteerd; · De nodige aandacht gaat steeds uit naar de verjaardagen. Ter gelegenheid hiervan worden de jarigen in de bloemetjes gezet en om de twee maanden worden zij gezamenlijk gevierd en getrakteerd op een stuk taart. We merken dat onze bewoners regelmatig zelf initiatief nemen en spontaan trakteren ter gelegenheid van speciale gebeurtenissen. Ze vieren dit ook meer met medebewoners; · De 90ste verjaardag van Fons ging niet ongemerkt voorbij; · Martine Vandewijngaert stopte met werken binnen de serviceflats. Na jarenlange inzet viel het afscheid nemen haar zwaar. Uitstapjes · Elke 1ste dinsdag van de maand een “Gezellig Samenzijn” georganiseerd in het GC De Wildeman. Dit is een initiatief van de Ouderenraad in samenwerking met de gemeente en het Sociaal Huis. We stellen vast dat onze bewoners zelden nog deelnemen aan deze bijeenkomsten; · Groeiende deelname aan de shownamiddagen, in het GC De Wildeman en in de Warotzaal, georganiseerd door de Ouderenraad in samenwerking met de gemeente en het OCMW.; · Deelname aan het thuiszorgfeest dat doorging op 21/4/2009; · Paasviering: op voorstel van Ziekenzorg werd op witte donderdag een paasviering aan geïnteresseerden aangeboden; · Uitstap georganiseerd door Ziekenzorg; · De valbus kwam naar Herent. Dit is een autobus die werd omgebouwd tot een interactieve tentoonstellingsruimte rond valpreventie. Tevens werd een mini infobeurs gehouden rond het thema derde leeftijd; · Kikkerdag georganiseerd door de Scouts; · Buurtsport en spel in Herent: er werd meegewerkt aan het initiatief van de Herentse sport- en jeugddienst, waarbij men via buurtsport een aanzet wil geven tot de (her)ontdekking van het eigen buurtpleintje als speel- en sportplaats. Onze bewoners namen actief deel aan de “vierde buurtsport en speldag” op 22 juli 2009, georganiseerd op het grasveld aan het Ocmw-gebouw aan de Van Bladelstraat. Voor onze senioren was er weer aangepaste stoelaerobic. Jong en oud kende een gezellige namiddag; · Groot Seniorenfeest te Leuven; · Bezoek aan Leuven kermis en de Kerstmarkt in het RVT Betlehem. De bewoners worden zoveel mogelijk gestimuleerd om een wandeling te maken en/of actief deel te nemen aan een activiteit. Nieuw Om tegemoet te komen aan de noden van de vergrijzende bevolking is het de bedoeling om meer activiteiten te plannen en te organiseren in onze gezellig cafetaria. Denken we maar aan de vereenzaming van vele bejaarden. Daarom willen we activiteiten plannen in de cafetaria van de serviceflats waar zowel onze bewoners als buitenstaanders welkom zijn. Het zou mooi zijn indien de cafetaria van de serviceflats zou uitgroeien tot een ontmoetingsplaats waar sociaal contact centraal staat. Via het uitbouwen van meer socio-culturele activiteiten kan het stilaan doorgroeien tot een vaste ontmoetingsplaats waar éénieder zich thuis voelt. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
79
Sinds november 2009 stellen we elke maandagnamiddag van 14.00 tot 17.00 uur de cafetaria open voor iedereen die graag een babbeltje wil doen en wat gezelschap zoekt en vindt. Eén maandag per maand organiseren we ook een activiteit voor dit grotere publiek. Vanaf 22 oktober 2009 gaat de wekelijkse kaartnamiddag, georganiseerd door OKRA, door op donderdagnamiddag tussen 14.00 tot 17.00 uur in de cafetaria. Uiteraard dat de kaartliefhebbers hieraan kunnen deelnemen. Eén donderdagnamiddag per maand wordt er “het proevertje van de dag” klaargemaakt en wordt dit kritisch beoordeeld. Bewonersraad De bewonersraad heeft tot doel advies te verschaffen over alle aangelegenheden die de algemene werking betreft. De stuurgroep is samengesteld uit 5 bejaarden wonend in de serviceflats en gekozen door de ganse aanwezige bewonersgroep. Voor elk effectief lid wordt eveneens een plaatsvervanger voorzien. De leden worden telkens gekozen voor een periode van 4 jaar. Aan elke bewoner wordt de gelegenheid geboden zich verkiesbaar te stellen. De stuurgroep zorgt ervoor dat de verschillende agendapunten, aangebracht door de bewoners, behandeld worden tijdens de bewonersraad. We ervaren het als een positieve evolutie dat de leden van de stuurgroep onderling een vergadering organiseren ter voorbereiding van de volgende bewonersraad. In 2009 kwam de bewonersraad 3 maal samen. De opkomst is vrijwel voltallig maar we merken op dat weinig agendapunten door de leden naar voor worden gebracht en dat de meeste initiatieven van het personeel komen. Volgende aandachtspunten kwamen op de bewonersraad aan bod: · Voorstelling van de nieuwe bewoners, bewonersnieuws; · de bewoners appreciëren de inspanningen die gedaan worden om regelmatiger activiteiten te organiseren; · ze worden geïnformeerd over activiteiten, over de samenwerking tussen OCMW en gemeente, over het Sociaal Huis…in beweging; · info over de bouw van een Nieuw Administratief Centrum (NAC). De diensten van het gemeentebestuur, van het Sociaal Huis (OCMW) en van de politiezone Herko worden in deze nieuwbouw ondergebracht. Ook alle vrijetijdsdiensten (cultuur, jeugd,sport en bibliotheek) verhuizen mee. De serviceflats blijven hier. De huidige dienstverlening en service zal gewaarborgd blijven. · Info over de bouw van kangoeroewoningen; · Rondhangen van jongeren, tijdens de zomermaanden, wordt al snel als overlast ervaren, geeft onveilig gevoel; · mededeling van de tevredenheidsmeting; · voorstelling van de nieuwe medewerkster Magy Verstreken na de pensionering van Gerda Collin; · opmerkingen, suggesties, klachten van bewoners; · opzegging van de samenwerkingsovereenkomst met het OCMW door Chris Organe · het is ten strengste verboden om deuren te openen voor onbekenden; · info over de forfaitaire vermindering van € 105, toegekend door de FOD, indien men voldoet aan de voorwaarden Volgende punten werden in 2009 gerealiseerd : · er werd een klein moestuintje aangelegd door een van de bewoners; · afscheidsviering naar aanleiding van de pensionering van Gerda Collin; · aanstelling van Magy Verstreken ter vervanging van Gerda Collin die op pensioen ging; · herstellingswerken aan het terras en de binnenbekleding van de rotonde; · in de wasplaats werd een nieuwe kraan geplaatst, de afloop van de spoelbak werd ontstopt, · afvoerbuizen werden hersteld in de kruipkelder; · nieuwe beplanting werd aangebracht in het prieeltje onder de Hemelboom; · inventaris van bedenkingen en ongenoegen over rondhangende jongeren werd opgemaakt en overgemaakt aan de politie Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
80
· · · · · · · ·
melden van overlast zodoende dat deze geregistreerd wordt; gesprek tussen bewoners en korps-chef politie rond overlast; Wijziging van de telefoonnummers voor de dag- en nachtpermanentie; Uitbreiden van aantal medewerkers die de nachtpermanentie verzekeren; Wijziging bestuurslid – opvolger werd aangeduid organiseren van een brand- en evacuatieoefening afvalcontainers werden voorzien van een slot, worden regelmatig gereinigd; tevredenheidspeiling: er werden twee enquêtes gevoerd. De ene polst naar de tevredenheid over de verhuis naar de flat, de andere naar de tevredenheid over de accommodatie en de dienstverlening. De resultaten van 2008 en 2009 zijn als bijlagen toegevoegd. Als meten weten is, dan weten we dat de serviceflats-bewoners tevreden zijn. Men voelt zich snel thuis en is tevreden van de activiteiten.
Permanentie De personenalarmtoestellen met een rechtstreekse spreek- en luisterfunctie geven vertrouwen aan de flatbewoners. Het Wit-Gele Kruis Limburg stelt zich desgevallend in verbinding met de permanentie. In eerste instantie wordt de permanentie dagelijks waargenomen door 4 personeelsleden van het OCMW, op werkdagen, van maandag tot en met donderdag, van 8 uur tot 20 uur. Vrijdag tot 17 uur. De nachtpermanentie gaat van maandag tot en met donderdag in van 20 uur tot 8 uur ‘s ochtends, op vrijdag gaat ze in vanaf 17 uur, alsook tijdens het weekend en feestdagen. De nachtpermanentie werd waargenomen door drie personen en wisselt om de week. Chris Organe, zelfstandig verpleegkundige, heeft de samenwerkingsovereenkomst, met het OCMW opgezegd om persoonlijke redenen. Op de Raad van 7/7/2009 werden de samenwerkingsovereenkomsten goedgekeurd met volgende zelfstandig werkende verpleegkundigen : Lut Verplaetsen, Groepspraktijk Swings en het Leuvens Kruis. Het is positief dat de groep uitgebreid wordt zodat het beurtrolsysteem door meerdere personen gedragen wordt. Eind december 2009 stapte Katleen Degroef uit de nachtpermanentieregeling. In totaal werden we geconfronteerd met 8 oproepen, waarvan er zes door de mensen van de nachtpermanentie werden geholpen. Twee hiervan waren loos alarm. Per ongeluk drukte men tijdens slaap op het alarm, de tweede maal ging het om een test vanuit de alarmcentrale, de betrokken bewoner had de oproep niet beantwoord en daarom werd de permanentie gevraagd om ter plaatse te gaan kijken. Er was niets aan de hand. Het alarmtoestel was zonder reden afgegaan. In de overige gevallen was een bewoner gevallen en geraakte hij/zij niet alleen terug recht. Eenmaal werd er beroep gedaan op de permanentie omdat de deurklink, langs de buitenzijde, het had begeven en de bewoonster zich hierdoor had buitengesloten.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
81
2) Noodhuisvesting Wij stellen vast dat het ieder jaar moeilijker wordt om een woonst te vinden op de reguliere privaatmarkt. Zeker voor Ocmw-cliënten, inwoners met een andere etnische afkomst en werklozen zonder loonfiche. Er is sprake van discriminatie waarbij de minst kapitaalkrachtigen en de niet-Belgen geweerd worden. Doorgangswoningen Bewoners van Herent, gezinnen en/of alleenstaanden die plots dakloos worden, kunnen bij het Sociaal Huis terecht voor hulp bij het zoeken naar tijdelijke opvang. Als alle mogelijkheden uitgeput zijn en er geen opvang wordt gevonden, dan kan de persoon of het gezin in kwestie terecht in een studio of kamer van het Sociaal Huis. Deze doorgangswoningen worden ter beschikking gesteld aan mensen die zich in een noodsituatie bevinden. Het gaat dan over mensen die nergens anders terecht kunnen, omdat ze geen woning meer hebben omwille van brand, onbewoonbaarverklaring, uitdrijving, … . Ze moeten dus aan een aantal voorwaarden voldoen: · dakloos zijn; · op het Herents grondgebied verblijven De maatschappelijk werkers van onze sociale dienst dragen de kandidaat-huurders voor de doorgangswoning voor. Dakloosheid en familiale problemen liggen meestal aan de basis van een dringende woningnood. De stijgende huurprijzen, energieprijzen e.a. met achterstallige huurgelden en uitdrijving als gevolg zijn eveneens factoren die de vraag naar een noodwoning doen toenemen. De doorgangswoningen worden ter beschikking gesteld met een contract van bepaalde duur (maximaal 9 maanden, eventueel te verlengen maximaal voor een zelfde periode). Als er geen woning beschikbaar is, contacteren we verschillende opvangcentra voor daklozen of zoeken we naar een gewone huurwoning. De dagprijs bedraagt: · voor een alleenstaande: € 7,87 per dag. Dit bedrag bestaat uit € 6,22 verblijfskosten en € 1,65 opbouw huurwaarborg; · voor een gezin: 1/3 van het inkomen, met een maximum van € 384,24 per maand. In dit bedrag is het bedrag van de opbouw huurwaarborg van € 1,65 per dag inbegrepen. · éénmalige te betalen bedrag van sleutelwaarborg van € 12,39. De opvang in deze “nood”woningen is beperkt in tijd en is niet gratis. Wie in een noodwoning verblijft, moet zich gedragen conform het huishoudelijk reglement. In de voorbije jaren zien we een stijging van bezettingen van de kamer(s) en studio(s). Heden beschikt het OCMW over wooncomplexen in 3 verschillende deelgemeenten: · 1 crisiswoning voorzien van 2 studio’s en 1 appartement; · 1 doorgangswoning voorzien van 4 studio’s en 4 duplexen · 7 gemeenschappelijke woningen voor het LOI · 1 woning onderverdeeld: o 4 studio voor het LOI; o 4 studio als doorgangswoningen. De woningen waar uitsluitend asielzoekers toegewezen aan het LOI verblijven, worden hier buiten beschouwing gelaten. Ondanks de strenge criteria van toewijzingen, kampt het Sociaal Huis met een chronisch tekort aan doorgangswoningen. In 2009 werden er 21 aanvragen ingediend voor het gebruik van een doorgangswoning. In vergelijking met vorig jaar zijn er dit 4 meer. We merken een gebrek aan doorstroming naar de sociale en reguliere huurmarkt.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
82
Cliëntsystemen 25
21
20 17 15
10
11 9
5
0 2006
2007
2008
2009
Woonbegeleiding en woonbemiddeling Een team van maatschappelijk werkers werkt rond 3 verschillende vormen van woonbegeleiding: · De langdurige woonbegeleidingen; · De doorgangswoningen voor mensen die zich in een situatie van (dreigende) dakloosheid bevinden. De rode draad door deze verschillende woonbegeleidingen is het aanleren van vaardigheden zoals een goede huisvestingsattitude en de rechten en plichten als huurder. De klusdienst renoveert in de mate van het mogelijke het patrimonium van het Sociaal Huis en doet aan technische ondersteuning binnen de dossiers die de maatschappelijk werkers behandelen. Verder wordt de cliënt begeleid in zijn/haar zoektocht naar een woning op de reguliere huisvestingsmarkt. We stellen vast dat de doorstroming uit de doorgangswoningen bemoeilijkt wordt door de hoge huurprijzen. De juridische dienst van het Sociaal Huis verstrekt advies en informatie over huurwetgeving en huurcontracten, begeleidt cliënten in hun zoektocht naar een woning en bemiddelt met de eigenaars. De juridische dienst heeft zich gespecialiseerd in de huurwetgeving, adviseert onze cliënten en staat hen bij. Indien nodig worden cliënten geholpen met het schrijven van brieven of worden ze doorverwezen naar andere bevoegde diensten. Ze bemiddelen desgewenst met de tegenpartij. Samenwerkingsverband met het Sociaal Verhuurkantoor Spit Binnen dit samenwerkingsverband wordt door het sociaal verhuurkantoor Spit voor Ocmw-cliënten gezocht naar een kwalitatief en betaalbaar aanbod van woningen op de private huurmarkt. De troeven naar eigenaars toe zijn: · zekerheid van de maandelijkse betaling huur; · huurdersbegeleiding, bestaande uit een maandelijks contact met de huurders waarbij er oog is voor het onderhoud van de woning en mogelijke problemen rond de betaling van de huur besproken worden. Uithuiszettingen Wanneer de rechter een vonnis velt rond uithuiszetting van huurders, bestaat er de wettelijke verplichting het OCMW hiervan in kennis te stellen. Bij ontvangst van een dergelijke kennisgeving, stuurt de sociale dienst aan de betrokken persoon een schrijven. Hierin wordt de betrokken persoon uitgenodigd contact te nemen met de sociale dienst indien er zich problemen voordoen. In 2009 ontving het OCMW 11 meldingen met uithuiszetting. In vergelijking met vorig jaar is dit een stijging van 6 meldingen. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
83
3) Lokaal opvanginitiatief Het Sociaal Huis startte op 15 mei 2000 met een LOI voor 10 asielzoekers. Er kwamen verschillende uitbreidingen. Momenteel is er plaats voor 29 asielzoekers. Beschrijving van logementen van het LOI Het opvanginitiatief bestaat uit individuele wooneenheden voor telkens één gezin en uit grote wooneenheden waarin verschillende gezinnen en/of alleenstaanden samenleven. Momenteel beschikken we over 9 woningen. Omdat er voortdurend wijzigingen zijn in de bezetting, geven we hier de bezetting weer zoals die was op 31 december 2009: · Individuele woningen - Broekveldstraat 19, 3020 Herent Bezetting: 4 plaatsen - Van Bladelstraat 17, 3020 Herent Bezetting: 4 plaatsen - O.-L.-Vrouwstraat 33 (3 studio’s) Bezetting: 6 plaatsen - Mechelsesteenweg 2042 Bezetting: 5 plaatsen · Gemeenschappelijke woningen - St.-Benedictusstraat 9, 3020 Herent Bezetting: (LOI): 3 plaatsen - Pastorijstraat 1 Bezetting: 3 plaatsen - Mechelsesteenweg 2044 Bezetting(LOI): 4 plaatsen Bezetting gedurende het voorbije jaar Aantal asielzoekers opgenomen in het LOI volgens nationaliteit in 2009 Nationaliteit Georgië Somalië Kameroen Iran Kosovo Armenië Kazakstan Servië Kenia Rwanda Nepal Eritrea Kongo Guinee Togo Tanzania Albanië Senegal Afghanistan Angola Totaal
Aantal hoofdbegunstigden/ Familiehoofden 4 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 28
Aantal personen 10 3 3 2 5 3 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 45
De toegewezen asielzoekers van het LOI kwamen in 2009 uit 20 verschillende landen. De grootste groep waren de Georgiërs.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
84
Evolutie bezettingsgraad in het LOI bezettingsgraad 100,00% 98,62% 98,00% 95,86%
96,89%
96%
96,00% 94,00% 92,00% 90,00% 88,50%
88,00% 86,00% 84,00% 82,00% 2005
2006
2007
2008
2009
Ook 2009 was de bezettingsgraad terug vrij hoog. Vrije plaatsen werden vlug vervangen door nieuwe asielzoekers. Vooral vrije plaatsen voor alleenstaande werden dikwijls nog dezelfde dag terug ingevuld. 2 wooneenheden voor gezinnen moesten tijdelijk een tijdje geschorst worden omdat er bij het verlaten van de woning verfraaiingswerken nodig waren. We hebben ook voor een tijdelijke uitbreiding moeten vragen van het aantal plaatsen van het LOI omdat er een gezinshereniging was bij een familie die in het LOI verbleef, en we op dat ogenblik geen vrije plaatsen hadden. Eind december was er nog één plaats in overbezetting. Gezinssamenstelling asielzoekers opgenomen in het LOI in 2009 Gezinssamenstelling Alleenstaanden mannen Alleenstaande vrouwen Gezinnen met kinderen Gezinnen zonder kinderen Alleenstaande moeder kinderen Totaal
2005 9 5 3 4 met 10 31
2006 3 7 4 1 4
2007 7 9 4
2008 5 6 4
4
3
2009 9 11 5 3
19
24
18
28
Het LOI had in 2009 4 plaatsen voor alleenstaande mannen en 7 plaatsen voor alleenstaande vrouwen. Deze plaatsen werden meerdere malen bezet. Stand van de procedure tijdens 2009 Stand van de procedure Dossier in onderzoek bij CGVS Raad voor vreemdelingenbetwisting Raad van State Ontvankelijke art 9 ter Subsidiaire bescherming Erkend vluchteling Terugname derde land Uitgeprocedeerd Geregulariseerd
Aantal gezinseenheden 8 4 5 2 1 3 2 1 2
Doordat er in 2009 een grote wisseling geweest is binnen het LOI en doordat we tijdens een hele periode terug rechtstreekse toewijzingen kregen vanuit DVZ zijn de meeste residenten van het LOI nog niet
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
85
zolang aanwezig, en is de groep van diegenen waarvan het dossier nog in behandeling is bij het Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) het grootste. 5 residenten hun dossier was nog in behandeling bij de Raad Van State. Het betrof meestal oude dossiers, omdat bij de nieuwe dossiers de filterprocedure toegepast wordt zodat de meeste aanvragen niet op de rol geplaatst worden. Reden van stopzetting van verblijf in het LOI in 2009 Reden van vertrek uit LOI Nieuwe code 207 financiële steun Uitgeprocedeerd Erkenning van vluchtelingenstatuut Terugname derde land
aantal hoofdbegunstigden 6 1 3 2
Aantal personen 8 2 3 2
De belangrijkste reden waarom asielzoekers in 2009 het LOI verlaten hebben is omdat ze een nieuwe code 2007 kregen. Doordat het opvangnetwerk overbezet was, en er te weinig plaatsen voor nieuwkomers waren besliste de regering om aan asielzoekers die langer dan één jaar in een LOI verbleven en hun asielaanvraag ingediend hadden voor 07/2007 een nieuwe code 207 te gegeven met financiële steun. Men haalde hiervoor het oude spreidingsplan dat nog niet volledig gebruikt was terug uit de kast. Zo kregen 5 gezinseenheden van het LOI een andere code 2007 en kregen 2 maanden de tijd om te verhuizen. Duur van verblijf in LOI 3 maanden en minder 6
Tss 3 en 6 mnd 2
tss 6 mnd en 1 jaar 6
tss 1 en 2 jaar 7
> 2 jaar 7
De tabel geeft een overzicht van de verblijfsduur in het LOI van zowel diegenen die vertrokken zijn als diegenen die nog in het LOI verblijven. Bij het berekenen van de gemiddelde verblijfsduur in het LOI hebben we enkel gekeken naar diegenen die het LOI verlaten hebben. De gemiddelde verblijfsduur van deze mensen was 17 maanden. Organisatie Asielzoekers zijn normale mensen die in een abnormale situatie zijn verzeild geraakt en zij moeten bijgevolg zoveel mogelijk als zodanig behandeld worden. Als normale mensen moeten zij binnen het LOI zoveel mogelijk ruimte krijgen voor eigen initiatief en verantwoordelijkheid. De omkadering moet zich toespitsen op die aspecten die voortkomen uit hun abnormale situatie : de confrontatie met een andere taal en cultuur, de juridische implicaties van hun statuut, de psychosociale aspecten van hun persoonlijke historiek. Materiële hulpverlening De residenten van het LOI krijgen een woning of een kamer in een gemeenschappelijke woning toegewezen. Verder krijgen ze wekelijks zakgeld uitbetaald en vuilniszakken. Volgende kosten werden nog ten laste genomen door het Sociaal Huis: · de schoolrekening van de minderjarigen; · de Buzzy Pazz van De Lijn; · kosten voor Nederlandse lessen met een max. van 250 euro per jaar en per persoon; · speelplein voor de kinderen tijdens de vakantie; · kosten voor de vertaling van documenten die nodig zijn voor de procedure; · betaling van tolken; · tussenkomst voor bril; · aankoop van een woordenboek; · financiële tussenkomst voor kleren in januari en in juli; · kinderopvang voor alleenstaande moeders om naar de Nederlandse les te gaan; · sportkampen en schooluitstappen; · inschrijvingsgeld voor de sportclub; · de helft van een treinabonnement voor het volgen van opleidingen; · inschrijvingsgeld voor opleidingen. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
86
Daginvulling en begeleiding Het is zeer belangrijk dat de volwassen asielzoekers zelf zoveel mogelijk hun huishouden beredderen. Dit geeft hen een zinvolle dagindeling, spreekt hun verantwoordelijkheidsgevoel aan en doet een beroep op hun zelfredzaamheid voor zover dit binnen hun specifieke situatie mogelijk is. Het is heel belangrijk dat de verantwoordelijke van het LOI regelmatig op huisbezoek gaat en de residenten motiveert en begeleidt in het onderhouden van de woningen. Vooral in de gemeenschappelijke woningen is de begeleiding noodzakelijk. Er moeten regelmatig bewonersraden georganiseerd worden waar conflicten kunnen besproken worden en waar duidelijke afspraken gemaakt worden rond het onderhoud van de gemeenschappelijke ruimten. Samen leven met verschillende nationaliteiten, culturen en dikwijls getraumatiseerde mensen is niet gemakkelijk. Kinderen van asielzoekers zijn schoolgerechtigd tot 18 jaar. Daarom wordt er zo vlug mogelijk na aankomst van minderjarige kinderen gekeken waar ze kunnen schoollopen. Voor kinderen onder de 12 jaar wordt samen met de ouders gekeken wat er mogelijk is. Meestal kiezen de ouders voor een school in de buurt. Voor kinderen ouder dan 12 jaar wordt er altijd voor geopteerd om hen naar de OKAN Klas (klas voor anderstaligen) verbonden aan het Sint-Albertuscollege in Haasrode te sturen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van waar en hoeveel kinderen school liepen in 2009. School Bijenkorf Herent Bukadi in Buken St Jozef instituut
Aantal 4 1 1
We zien dat er in 2009 geen kinderen naar de OKAN klas gingen. Dit kwam doordat er in 2009 geen toewijzingen waren van oudere kinderen. Er waren wel 2 kleine kinderen waarvan de ouders beroep deden op de dienst opvanggezinnen van het OCMW omdat de ouders Nederlandse lessen volgden De volwassenen worden zoveel mogelijk gestimuleerd om Nederlandse lessen te volgen. Doordat er dikwijls al na een paar weken een eerste negatieve beslissing komt op de asielaanvraag wordt het steeds moeilijker om nieuwkomers te stimuleren om Nederlandse lessen te volgen. Sinds september 2005 werken we ook samen met het huis voor Nederlands in Leuven. Zij bekijken met de nieuwkomer waar hij best les kan volgen en welke mogelijkheden er op dat ogenblik zijn. In 2009 volgden 15 personen Nederlandse lessen in georganiseerde taalcursussen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van waar en hoeveel asielzoekers Nederlandse lessen volgden: School CVO (volwassenen onderwijs) Open school VDAB Nederlandse lessen thuis
aantal 2 12 1 6
Sinds een 3 tal jaren is er een vrijwilliger die op regelmatige basis tijdens het schooljaar Nederlandse lessen aan huis geeft bij nieuwkomers. Wanneer asielzoekers aankomen in het LOI is er niet altijd onmiddellijk een cursus Nederlands waar zij zich kunnen op inschrijven. Ze moeten dikwijls een aantal maanden wachten. Ook alleenstaande moeders met baby’s hebben het moeilijk om lessen te volgen. Bij deze mensen gaat de vrijwilliger aan huis om hen al een eerste maal kennis te laten nemen met de nieuwe taal. Tijdens de vakantieperiode geeft diezelfde vrijwilliger wekelijks Nederlandse conversatie aan alle residenten van het LOI die interesse hebben. Gemiddeld komen er altijd een 6-tal personen op af. Begeleiding van de procedure Eén van de belangrijke taken binnen een opvanginitiatief is een goede informatieverstrekking en administratieve procedurebegeleiding. Voor asielzoekers die in een heel onzekere situatie terecht gekomen zijn, is het heel belangrijk dat ze heel duidelijk weten waar ze in de stand van de procedure staan en wat hun rechten en plichten zijn.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
87
In 2009 waren er heel wat vragen rond de regularisatie . Tussen 15 september en 15 december konden asielzoekers die aan bepaalde criteria voldeden een aanvraag indien voor regularisatie. Dit was een éénmalige mogelijkheid die hen geboden werd. Voor diegenen die in aanmerking kwamen hebben we heel wat tijd besteed in het opmaken van een grondig dossier. Meestal verwezen we deze mensen voor de eigenlijke aanvraag door naar hun advocaat of een gespecialiseerde dienst. Echter voor diegenen die in het verleden al een regularisatie gekregen hadden voor één jaar, vroegen we meestal zelf de actualisatie aan van het dossier zodat zij ook een kans kregen voor een regularisatie van onbepaalde duur. Ze hadden dan wel al het LOI verlaten, maar omdat het ging over de periode van verblijf in het LOI namen ze toch terug contact op met de dienst voor hulp. In 2009 waren er ook enkele organisaties die speciale begeleiding aanboden en programma’s starten voor vrijwillige repatriëring. Ook deze informatie werd aan de residenten van het LOI doorgegeven. We zien echter dat zij, zolang er een sprankeltje hoop is dat ze hier kunnen blijven, niet geïnteresseerd zijn in repatriëring. Het gesprek rond repatriëring aangaan is en blijft nog altijd heel moeilijk. Vanuit het LOI is er ook in 2009 niemand vrijwillig gerepatrieerd. Medische begeleiding Asielzoekers komen dikwijls uit oorlogsgebieden of uit landen waar de medische zorgen miniem zijn. Doordat ze reeds lang onderweg zijn in heel moeilijke situaties, hebben ze eens ze hier aankomen dikwijls heel wat medische problemen. Vermits ze hier nieuwkomer zijn en de taal niet kennen, vraagt dit vooral de eerste paar maanden een intensieve begeleiding. De afspraken worden vanuit het LOI gemaakt met de huisarts, tandarts of oogarts. Regelmatig moet er gezorgd worden voor een tolk. Een goede samenspraak met de huisarts is hiervoor belangrijk. Een extra opvolging vraagt de dossiers van de residenten die volledig uitgeprocedeerd zijn maar waar Fedasil de toestemming geeft voor verdere opvang in het LOI, mits er een aanvraag art 9.3 ingediend wordt met een vraag naar verlenging van het verblijf op het grondgebied. Omdat er meestal geen antwoord komt op deze vraag kunnen voor deze mensen enkel de dringende medische kosten teruggevorderd worden bij het ministerie. De leefsituatie van deze mensen is heel moeilijk. Om hieraan een deel tegemoet te komen kwam er in 2007 een verandering in de aanvragen art 9.3. Er kwam een opsplitsing in art 9 bis en art 9 ter. Art 9 ter kan enkel ingediend worden voor mensen met zware medische problemen en wordt rechtstreeks ingediend bij Dienst vreemdelingenzaken. Wanneer de aanvraag ontvankelijk is, krijgen deze personen een tijdelijke inschrijving in het vreemdelingenregister voor 3 maanden met nadien maandelijkse verlengingen. Ondertussen zijn ze terug legaal in België. Wanneer de aanvraag gegrond is wordt er een verblijf van 1 jaar gegeven die meestal gekoppeld is aan bepaalde voorwaarden. Spijtig genoeg blijft het antwoord over de ontvankelijkheid van deze dossiers dikwijls maanden uit. Art 9 bis wordt ingediend om een verblijf te vragen op basis van humanitaire redenen. Deze aanvraag wordt ingediend bij de Burgemeester van de gemeente waar men woont. Bij deze aanvraag krijgt men geen verlenging van verblijf tijdens het onderzoek van het dossier. Psychosociale begeleiding Alle asielzoekers komen plots terecht in een vreemde omgeving, ver van alles wat vertrouwd is en zitten bovendien in een heel onzekere situatie. Dit vraagt heel veel van de mentale capaciteiten van een persoon. Het is belangrijk dat men in de begeleiding hiervoor tijd vrij maakt. Heel wat van de asielzoekers hebben in hun leven heel wat traumatische ervaringen meegemaakt. We merken vrij vlug dat ze hierdoor moeite hebben om normaal te functioneren. Het is belangrijk in deze situaties beroep te kunnen doen op meer gespecialiseerde hulp. Sinds meer dan één jaar doet een psycholoog die ervaring heeft in het werken met asielzoekers permanenties in het gezondheidscentrum De Alpe in Herent. Met deze psycholoog is er een goede samenwerking. Voor het ogenblik heeft hij 2 residenten uit het LOI in begeleiding. Ook 2 residenten worden gevolgd door een psychiater van de dienst angst en depressie van Gasthuisberg Stand van zaken asielprocedure Eind 2008 kwam er een crisis in het opvang van de asielzoekers. Deze crisis heeft zich heel 2009 verder gezet. Door het uitblijven van de regularisatie van asielzoekers die hier al jaren verbleven, en de lange asielprocedure zat heel het opvangsysteem strop. Ook de LOI ’s van de gemeenten kregen hiermee te maken. De nieuwe opvangwet van juli 2007 voorzag een gefaseerde opvang: de eerste 4 maanden verblijf in een Federaal of rode Kruis opvangcentrum en nadien individuele opvang zoals in een LOI. Doordat alle Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
88
opvangplaatsen vol waren kon men dit niet meer waar maken. Dispatching was verplicht om nieuwe asielzoekers terug rechtstreeks toe te wijzen aan de LOI’s. Dit bracht mee dat er organisatorisch terug een probleem was. Asielzoekers konden pas om 17 u de Dienst Vreemdelingenzaken verlaten en zich dan op weg begeven naar de toegewezen opvang. Zo kwamen ze dikwijls maar rond 19 u aan. Anderen brachten de nacht door in Brussel en kwamen dan s’ anderendaags aan. Het bracht ook extra werk mee, omdat nieuwkomers die rechtstreeks van hun land komen een veel intensievere begeleiding nodig hebben dan asielzoekers die reeds een tijdje in ons land verblijven. Ondertussen probeerde Fedasil om oplossingen te vinden voor het tekort aan opvangplaatsen. Zo kregen we in mei 2009 een omzendbrief waarin meegedeeld werd dat asielzoekers die nog een oude asielprocedure lopend hadden (voor 1 juni 2007) hun code 207 LOI zou gewijzigd worden in code 207 OCMW. Vijf residenten van het LOI kregen zo een gewijzigde code 207. Ze kregen 2 maanden de tijd om te verhuizen. Hun nieuwe OCMW zou hen dan financiële steun geven. Dit bracht heel wat verwarring en ontevredenheid bij de residenten. Ze woonden reeds meer dan 2 jaar in Herent. Ze hadden hier al heel wat vrienden gemaakt, volgden Nederlandse lessen, waren aangesloten bij een sportclub en zagen het helemaal niet zitten om te verhuizen. In september 2009 kregen residenten van het LOI die langer dan 4 maanden in een opvangstructuur verbleven en nog in procedure zaten, de gelegenheid om op vrijwillige basis hun code 207 te laten opheffen. Deze maatregel liep tot 15 december. Zij konden zich vrij vestigen en OCMW steun vragen in de gemeente waar ze gingen wonen. Eén resident van het LOI heeft hiervan gebruik gemaakt. 15 september ging dan de langverwachte regularisatiecampagne van start. Tot 15 december konden asielzoekers die aan bepaalde criteria beantwoorden een aanvraag indienen voor een definitief verblijf in België. Tot eind december 2009 kregen 2 gezinseenheden een positief antwoord op hun regularisatie aanvraag. Er zijn er nog altijd enkelen die wachten op antwoord. Ondertussen is er zowel bij het Commissariaat Generaal voor vluchtelingen en staatlozen als bij de Raad Voor Vreemdelingenbetwisting terug een serieuze achterstand in het opvolgen van de dossiers. Vandaar dat asielzoekers opnieuw langer moeten wachten op antwoord met alle gevolgen van dien.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
89
Kinderopvang
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
90
Dienst voor onthaalouders De dienst voor onthaalouders is vanaf 1 december 1989 erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin. Vanaf 1 januari 1990 is de dienst opgestart. In het schrijven van Kind en Gezin, daterend van 2 juni 2006, werd de erkenning vanaf 1 mei 2006, verlengd voor een periode van 5 jaar. De dienst heeft vanaf 1 januari 2007 een erkenning en subsidiëring voor 67 plaatsen. De dienst voor onthaalouders coördineert: · dagopvang voor nog niet schoolgaande kinderen bij een onthaalouder; · dagopvang in de overgangsperiode tussen de kinderopvang en de kleuterschool; · buitenschoolse opvang voor kinderen van het basisonderwijs (dit is opvang buiten de schooluren, tijdens de snipperdagen en de vakantieperiodes van de scholen); · opvang van kinderen tijdens de nacht en/of tijdens het weekend (in specifieke situaties of in noodsituaties); · dagopvang van kinderen met een specifieke zorgbehoefte. Onthaalouders Op 1 januari 2009 waren 15 werkende onthaalouders actief, waaronder 1 samenwerkingsverband (echtpaar). Tijdens het derde kwartaal stopte 1 onthaalouder haar activiteit tengevolge van een incident in de opvang tijdens het eerste kwartaal. In de deelgemeente Herent startte een nieuwe onthaalouder tijdens het derde kwartaal. Op 31.12.2009 zijn de onthaalouders over de verschillende deelgemeenten als volgt verspreid:
3
1
Herent Veltem Winksele 11
In het totaal zijn 16 onthaalouders actief geweest in 2009 (2008: 18; 2007: 16, 2006: 15). Kinderen In 2009 verbleven in totaal 162 kinderen tenminste 1 opvangmoment bij een onthaalouder. kinderen 170 164
165
163 162
160
155 153 150 150 145
140 2005
2006
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
2007
2008
2009
91
Leeftijd van de kinderen Geboortejaar 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 <2002 Totaal
Aantal kinderen 24 47 42 32 12 3 2 / 162
Het ging om 131 gezinnen (2008: 130, 2007: 133 gezinnen, 2006: 129 gezinnen, 2005: 130 gezinnen). In 26 gezinnen ging het om al dan niet gelijktijdige opvang van 2 kinderen. In 2 gezinnen ging het om al dan niet gelijktijdige opvang van 3 kinderen. Gezinssituatie
Partnergezin Eenoudergezin Totaal
Aantal kinderen ten laste 1 2 3 48 37 18 13 5 2 61 42 20
Totaal +3 8 8
131
Overzicht van de opvangsituaties Van de 162 kinderen die bij een onthaalouder verbleven ging het om: ·
·
·
63 nog lopende opvangsituaties op 31 december 2009 en waarvan de opvang gestart is voor 01.01.2009 (2008: 163, 2007: 80, 2006: 58, 2005: 40) : - 40 dagopvang; - 14 kinderen die in 2009 van dagopvang overgegaan zijn naar sporadische opvang; - 8 sporadische opvang van schoolgaande kinderen; - 1 overgang van woensdagnamiddag opvang naar sporadische opvang. 61 nieuwe opvangsituaties (2008: 56, 2007: 60, 2006: 64, 2005: 60): - 47 nog lopende dagopvang op 31.12.2009; - 5 tijdelijke dagopvang; - 1 buitenschoolse opvang; - 1 sporadische opvang nog niet schoolgaand kind; - 2 sporadische opvang schoolgaande kinderen; - 5 nieuwe opvangaanvragen die reeds beëindigd werden in 2009. 38 beëindigde opvangsituaties (2008: 34, 2007: 24,2006: 24, 2005: 50, 2004:20) waarvan de opvang gestart is vóór 1 januari 2009.
Beëindigde opvangsituaties Reden van beëindiging Naar school Naar kinderdagverblijf Verhuis Einde sporadische opvang schoolgaande kinderen Einddatum tijdelijke opvangovereenkomst Andere Totaal
Opvang gestart vóór 01.01.2009 14 2 3 11 2 6* 38
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Opvang gestart in 2009 / / / / / 5** 5 92
*andere:1 buitenschoolse opvang was niet meer nodig; 3 (2 gezinnen) niet meer tevreden bij de onthaalouder; 1 ouder heeft opvang dichter bij huis gevonden en 1 opvangsituatie werd in onderling akkoord met de onthaalouder beëindigd omdat de ouder thuis was. **andere: 3 opvangsituaties werden in onderling overleg onthaalouder en ouders beëindigd omwille van aanpassingsmoeilijkheden; 1 werd beëindigd omdat de ouders niet langer tevreden waren over de opvang en 1 opvangsituatie werd beëindigd na een vermoeden van een ongeval bij de onthaalouder. In 2009 werden in totaal 43 opvangsituaties beëindigd. Opvangdagen Volledige opvangdag: het kind verblijft meer dan 5 uren bij de onthaalouder of de onthaalouder dient middagmaal en vieruurtje te voorzien. Halve opvangdag: het kind verblijft maximum 5 uren bij de onthaalouder. Er wordt één voeding voorzien. 1/3 opvangdag: het kind verblijft maximum 3 uren bij de onthaalouder en er wordt geen voeding voorzien.
Nog niet kinderen
eerste kw tweede kw derde kw vierde kw Totaal
1/1 2.895 2.777 2.469 2.824 10.965
(volledig) schoolgaande
½ 307 253 203 285 1.048
⅓ 2 18 4 13 37
subtotaal 3204 3.048 2.676 3.122 12.050
Schoolgaande kinderen 1/1 52 20 153 28 253
½ 30 29 25 3 87
⅓ 12 19 1 1 33
subtotaal 94 68 179 32 373
Alg. Totaal 3298 3116 2855 3.154 12.423
Het totaal aantal gerealiseerde opvangmomenten bedroeg in 2009: 12.423 (2008: 12.954; 2007: 13.522, 2006: 11.979, 2005: 12.870). Hiervan zijn er 12.050 opvangmomenten voor niet (volledig) schoolgaande kinderen en 373 opvangmomenten van schoolgaande kinderen. Flexibele opvang In 2009 werden er in het totaal 1.159 flexibele opvangprestaties gepresteerd door de onthaalouders: (2008: 838, 2007: 504) ● 325 prestaties voor 6:30 uur ● 834 prestaties na 18:30 uur ● geen zaterdagprestatie ● geen andere prestaties (nacht,weekend of feestdag) Financiële bijdrage van het gezin De bijdrage die de ouders betalen voor de opvang van hun kind is afhankelijk van het totaal van hun jaarlijks inkomen en wordt bepaald aan de hand van bijdrageschalen die vastliggen bij Besluit van de Vlaamse Regering en volgens de richtlijnen van Kind en Gezin. Er dient een vermindering toegepast te worden voor het aantal kinderen ten laste, alsook een bijkomende vermindering indien er een meerling is in het gezin. De vermindering per kind vanaf het tweede kind, alsook de vermindering voor een meerling in het gezin bedroeg tot 1 juli 2009: 2,85 euro, vanaf 1 juli 2009: 2,87 euro. Tot 1 juli 2009 varieerde de financiële bijdrage van het gezin tussen 1,41 euro per opvangmoment en 25,18 euro per dag. Vanaf 1 juli 2009 bedraagt de financiële bijdrage van het gezin 1,42 euro per opvangmoment (minimum) tot 25,35 euro per volledige opvangdag. Voor ½ of 1/3 dag dienen de ouders respectievelijk 60% of 40% van hun financiële bijdrage te betalen, met de minimum financiële bijdrage per opvangmoment.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
93
Lage inkomens krijgen een vermindering tot 25% op hun ouderbijdrage. In uitzonderlijke situaties is er de mogelijkheid tot toepassing van het sociaal tarief. Jaarlijks, voor de opvang vanaf 1 juli, dient de financiële bijdrage van het gezin herzien te worden op basis van de aangepaste bijdrageschalen en het recente aanslagbiljet van de personenbelasting en aanvullende belastingen. Bij de jaarlijkse herziening van juli 2009 diende het aanslagbiljet der personenbelasting en aanvullende belasting 2008 met inkomsten van 2007 in aanmerking genomen te worden. Bij de aanvang van de opvang moeten de ouders voor de berekening van de financiële bijdrage van het gezin bij aanvang het laatst ontvangen aanslagbiljet der personenbelasting en aanvullende belastingen aan de dienst bezorgen. Vergoeding aan de onthaalouder Op 19 mei 2009 is het Ministerieel Besluit van 10 september 2008 voor wat betreft de vergoeding van de aangesloten onthaalouders gewijzigd. Op 12 juni 2009 volgde de toelichtende regelgeving van Kind en Gezin. De bestaande basiscomponent van de kostenvergoeding wordt verhoogd met een component vorming en een component sluitingsdagen. Aan de component sluitingdagen zijn geen voorwaarden verbonden. Aan de component vorming is de voorwaarde verbonden dat de onthaalouder jaarlijks minstens 12 uren vorming volgt. Deze regelgeving ging in met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2009 (melding op het Vast Bureau van 13.07.2009). Voor 2009 bedroeg de basiscomponent van de kostenvergoeding € 16,13 euro. De vergoeding voor de component sluitingsdagen: € 1,54. De vergoeding voor de component vorming: € 0,31. Dit zijn bedragen die van toepassing zijn voor een volledige opvangdag. Indien geen volledige opvangdag gepresteerd wordt, worden deze bedragen in verhouding tot de duur van de prestaties toegekend. Onthaalouders die een kind opvangen met een specifieke zorgbehoefte ontvangen een bijkomende toeslag, integraal ten laste van Kind en Gezin. Voor een kind in opvang, dat omwille van medische en/of psychosociale problemen meer zorgen nodig heeft, kan dergelijke toeslag aangevraagd worden. Deze bijkomende vergoeding dient per kind aangevraagd te worden, volgens de richtlijnen van Kind en Gezin. In 2009 was 1 kind met specifieke zorgbehoefte in opvang. De onthaalouder ontvangt een bijkomende vergoeding voor een flexibele opvangprestatie. Dit is opvang voor 6.30 uur, na 18.30 uur, weekendopvang, nachtopvang, opvang op een feestdag. Er wordt slechts één flexibele opvang per dag en per kind vergoed worden; er zijn bepaalde voorrangsregels. Voor 2009 bedraagt de basisvergoeding voor de onthaalouders 2,67 euro per flexibele prestatie. Vorming van onthaalouders en ouderavond Ingevolge de gewijzigde regelgeving betreffende de toevoeging van een component vorming aan de kostenvergoeding van de onthaalouders (zie punt kostenvergoeding onthaalouders 1ste alinea) moet de dienst voldoende vorming aanbieden zodat elke onthaalouder minstens 12 uren vorming per jaar kan volgen. De diensten dienen hiervoor een duidelijk overzicht bij te houden van alle onthaalouders en de door hen gevolgde vorming met bijhorende aanwezigheidsattesten, welke op vraag aan Kind en Gezin dient voorgelegd te worden. In 2009 hadden volgende werk- en vormingsavonden plaats: · 28.04.2009: Brandveiligheid door de heer Jos Roovers, preventiedienst Interleuven: 2.30 uur. · 02.07.2009: Gewijzigde onkostenvergoeding door de dienstverantwoordelijke: 2 uur. · 24.09.2009: Overeenkomst organiserend bestuur en onthaalouder door de dienstverantwoordelijke: 2 uur. · 15.10.2009: Levensreddend handelen bij baby’s en peuters door Vlaams Kruis: 3.30 uur. · 16.10.2009: Teambuilding: viering dag van de onthaalouder: 3 uur. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
94
·
26.11.2009: Eenmalige tegemoetkoming voor kosten betreffende de beveiliging van de toegang. Bijkomende informatie en ondersteuning bij invullen van de aanvraag en motivering: 2 uur. In het totaal werden 15 uren vorming aangeboden. Sinds 2009 is de werkgroep knutselen terug actief. Deze doe avonden zijn niet verplicht. Rond bepaalde thema’s wordt er geknutseld ter versiering van de leefruimte van de kinderen of ter voorbereiding van een knutselactiviteit met de kinderen. De 2 nieuwe onthaalouders volgden in 2009 de verplichte startcursus. Deze cursus omvat een driedaagse basisopleiding waarin de organisatie van de opvangactiviteit, communicatie, omgaan met ouders, ontwikkeling van kinderen, veiligheid, voeding en levensreddend handelen aan bod komen. Deze startcursus ging door op 18 en 19 september en 3 oktober 2009 in de raadszaal van onze diensten. De coördinatie van deze startcursus gebeurt door de verantwoordelijke van het samenwerkingsverband van de diensten voor onthaalouders van Vlaams-Brabant van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. De opkomst van de ouders is te beperkt om een afzonderlijke ouderavond te organiseren. In 2009 werd de jaarlijkse herziening van de financiële bijdrage van het gezin beschouwd als jaarlijks oudercontact. Verzekering De aangesloten onthaalouders zijn vanuit de dienst verzekerd voor burgerlijke aansprakelijkheid en arbeidsongevallen. De kinderen, in opvang via de dienst, zijn verzekerd voor lichamelijke ongevallen. De materiële schade die kinderen toebrengen aan goederen van de onthaalouder is niet verzekerd vanuit de dienst. Deze is ten laste van de ouders. Ongevallen met huisdieren vallen eveneens niet onder de polis van de dienst. De onthaalouder dient ervoor te zorgen dat zij door haar eigen verzekering gedekt is. Werkingspremie Het Vast Bureau besliste een jaarlijkse werkingspremie vanaf 1 januari 2002 toe te kennen aan de werkende onthaalouders ten bedrage van 0,30 euro per effectieve werkingsdag per fulltime kind, met een minimum van 75 euro en een maximum van 250 euro. De berekening gebeurt op basis van de prestaties van het voorgaande jaar en worden herberekend naar volledige dagen. Het bedrag wordt verspreid over twee betalingen, waarvan de helft in juni en het resterende bedrag in december van elk jaar. Voor de volledige tekst: zie notulen Vast Bureau 18 juni 2002. Voor 2009 bedroeg het totaal van de uitbetaalde werkingspremie: 3.350,42 euro. Subsidiëring De dienst wordt als volgt gesubsidieerd: · Een subsidie per plaats, bestaand uit een deel gekoppeld aan de leeftijd van het personeel en een vast deel. · Een subsidieforfait per dossier van onthaalouders en van opgevangen kinderen. · Bijkomende subsidie per flexibele opvangprestatie. · Een subsidie per plaats door te storten aan het samenwerkingsverband van diensten voor onthaalouders, enkel voor de diensten die in een samenwerkingsverband zitten. · Subsidie voor werkdrukvermindering. Met de omzetting naar plaatsencapaciteit werd er eveneens een subsidiegrens ingevoerd. Omgerekend naar de dienst betekent dit: 67 x 220 x 120% = 17.688 maximaal subsidieerbare opvangdagen op jaarbasis. Hierbij dienen de halve (minder dan 5 uur aanwezigheid van het kind) en derde (minder dan 3 uur aanwezigheid van het kind) dagen herleid te worden tot volledige opvangdagen. Bij omrekening van de opvangmomenten naar volledige opvangdagen bedraagt dit voor 2009: 11.808,83 volledige opvangdagen.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
95
De arbeidsongevallenverzekering van de onthaalouders en de werkgevers- en werknemersbijdrage ingevolge de toepassing van het sociaal statuut van de onthaalouders worden ten laste genomen door Kind en Gezin. In het kader van de werkdrukverlichting van de dienst besliste de Vlaamse Regering de omkadering van de diensten voor onthaalouders te verbeteren vanaf 1 juli 2008. Wat betreft de dienstverantwoordelijke werd 0,25 dienstverantwoordelijke per 28 erkende plaatsen opgetrokken naar 0,25 dienstverantwoordelijke per 26,5 erkende plaatsen. Dit heeft een verhoging van de personeelsubsidie tot gevolg. Besluit Tijdens het werkingsjaar 2009 hebben in totaal 16 onthaalouders aan opvang gedaan. Op 31 december 2009 zijn er 16 onthaalouders actief. In totaal verbleven 162 kinderen tenminste 1 opvangmoment bij een onthaalouder. Het ging om 131 gezinnen. In 2009 werden 12.423 opvangmomenten (zowel volledige, halve als 1/3 dagen) gerealiseerd. Van de 162 kinderen die tenminste één opvangmoment bij een onthaalouder verbleven, ging het om: · 63 nog lopende opvangsituaties op 31 december 2009, die vóór 1 januari 2009 gestart zijn; · 61 nieuwe opvangsituaties; · 38 beëindigde opvangsituaties waarvan de opvang gestart is vóór 1 januari 2009. Ouders kunnen voor de dagen waarop hun onthaalouder geen opvang kan doen (ziekte, vakantie, klein verlet, andere reden,…..) beroep doen op de dienst voor een tijdelijke andere opvang. Ouders die dit wensen hebben een ‘vaste vervangonthaalouder’. Bij korte afwezigheden van hun onthaalouder kunnen zij zelf contact opnemen met hun vervangonthaalouder. Bij langdurige afwezigheid van de onthaalouder wegens ziekte of indien meerdere onthaalouders gelijktijdig ziek zijn, dient effectief bekeken te worden of een onthaalouder hierdoor niet te veel in overbezetting gaat. Indien dit het geval is wordt in overleg met de onthaalouder en de ouders naar een andere tijdelijke oplossing gezocht. Op 12 februari 2009 ontving de dienst de mededeling van Kind en Gezin betreffende de wijziging van het Besluit van de Vlaamse Regering van 23 februari 2001 houdende de voorwaarde inzake erkenning en subsidiëring van kinderdagverblijven en diensten voor onthaalouders. Deze wijziging introduceert ondermeer de nieuwe voorrangsregel voor de erkende diensten voor onthaalouders. “ De voorzieningen stellen hun dienstverlening open voor alle kinderen, maar geven voorrang aan kinderen: a. van alleenstaande ouders die door werkomstandigheden of het volgen van een opleiding hun kinderen tijdens de dag niet zelf kunnen opvangen; b. van wie de ouders een arbeidsinkomen hebben dat lager is dan een inkomensgrens die elk jaar op 1 juli door de Vlaamse Regering wordt berekend volgens de bepalingen die zijn opgenomen in het Besluit van de Vlaamse regering van 23 februari 2001, en die door werkomstandigheden of het volgen van een opleiding hun kinderen tijdens de dag niet zelf kunnen opvangen; c. van wie ouders een inkomen hebben dat lager is dan een inkomensgrens die elk jaar op 1 juli door de Vlaamse Regering wordt berekend volgens de bepalingen die zijn opgenomen in het Besluit van de Vlaamse regering van 23 februari 2001, en voor wie kinderopvang belangrijk is met het oog op hun economische en maatschappelijke participatie; d. voor wie het vanwege sociale en/of pedagogische motieven wenselijk is dat zij gedurende de dag opvang en begeleiding krijgen buiten het eigen gezin; e. van wie een broertje en/of zusje in de voorziening opgevangen is. De voorrangsregels met betrekking tot de categorieën a, b, c en d gelden voor tenminste 20 procent van de opvangcapaciteit van de voorziening.” Toegepast op het aantal erkende opvangplaatsen van de dienst voor onthaalouders houdt dit in: 67 erkende opvangplaatsen x 20% = 13,40
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
96
In 2009 werden er in het totaal 23 kinderen uit de verplichte voorrangsregeling van de categorieën a. tot en met d. opgevangen. In 2009 werd de overeenkomst tussen de dienst voor onthaalouders van het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn van Herent en de onthaalouder uitgewerkt en goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn in vergadering van 2 juni 2009 en 7 juli 2009. In navolging van de regelgeving van Kind en Gezin betreffende het besluit van de Vlaamse Regering houdende de beveiliging van de toegang bij kinderopvangvoorzieningen daterend van 15 juli 2009 moesten de onthaalouders maatregelen nemen om te voorkomen dat iemand de woning en buitenruimte ongemerkt binnenkomt en/of verlaat. Bij deze regelgeving was een checklist en een wegwijzer betreffende deze materie. De onthaalouders konden een éénmalige financiële ondersteuning aanvragen van maximaal € 500,00 voor de te nemen maatregelen in verband met de beveiliging van de toegang (melding Vast Bureau 10.09.2009).
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
97
Ondersteunende diensten
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
98
1) Personeelsdienst – vorming Professionalisering vraagt continue aandacht. Het Sociaal Huis zet daarom in op een kwalitatief vormingsbeleid. Het doel is de zelfontplooiing van de medewerkers te stimuleren. Als neveneffect resulteert het krijgen van ontwikkelingskansen binnen een organisatie een gemotiveerde personeelsploeg. We geven een overzicht van de gevolgde opleidingen in 2009. Beslissing Datum
Naam opleiding
RD
6/01/2009 Elektronische aangifte ASR Digitaal Sociaal Huis Ondersteuningspunten kwaliteitszorg assistentiewoningen 2009 Het OCMW decreet ontleed Het OCMW decreet aan de slag ermee Leiden of lijden
RD
3/02/2009 Studiedag kinderopvang Poetsers en klusmannen coachen in klantgerichtheid Aandacht voor basisbehoeften bij leiding geven Voorleesproject naar kansarme en allochtone ouders Het woonzorgdecreet schetst de zorg van morgen Aan de balie van het sociaal huis Java vakbeurs Antwoorden op uw vragen OCMW instrumenten tegen energiearmoede Psychosociaal interventieplan Ondersteuningspunten kwaliteitszorg gezinszorg 2009
VB
16/02/2009 PPS = garantie voor duurzame kwaliteit Interne controlesysteem Ocmw's Btw voor overheden en openbare instellingen Digitaal Sociaal Huis
RD
3/03/2009 Folders en brochures
VB
9/03/2009 Dak- en thuislozen met een psychiatrisch probleem Lokale netwerken vrijetijdsparticipatie, personen in armoede Woonzorg voor ouderen op het platteland
RD
7/04/2009 Interne controle bij lokale, regionale en nationale besturen Openbare dienst verplichtingen, nieuwe budgetmeter, Samenwerkingsprotocol tussen Ocmw's, onthaalbureaus en VDAB Intergenerationele solidariteit Kwaliteit werkt in de sociale economie Doelgroepencommunicatie Provinciale ontmoetingsdag POD MI en Ocmw's Vernieuwde versie module vorming & evaluatie
VB RD
14/04/2009 SOS huisvesting 5/05/2009 Provinciale Ontmoetingsdag secretarissen Uitbouw van een intern controlesysteem, hoe begin ik eraan Lokaal behoeften onderzoek Art 60 tewerkstelling als opstap naar een reguliere job
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
99
Brand en evacuatie VB
RD
VB
RD
VB
11/05/2009 Wat heeft een gezin nodig om menswaardig te participeren Werkgroep veiligheidsconsulenten 2/06/2009 Selectie van onthaalouders, voorstelling van een instrument Gedragsgericht interview, aan het werk met het selectie instrument advanced workshop Samba Beheer van gebouwen Competentiemanagement toepassen in uw gemeente 16/06/2009 E-bestuur, op weg naar een digitaal bestuur Plaatselijke contactpersonen PBW en leidinggevenden 7/07/2009 Functionering- en evaluatiegesprekken Dag van de thuiszorg 13/07/2009 Basisopleiding schuldbemiddeling
RD
4/08/2009 Vereenvoudigde aanvragen Vlaams fonds tegen kanker Crisisbeleid in de kinderopvang Pandemie Continuïteitsplan
RD
1/09/2009 Het gezin in de schuldbemiddeling Agendaweb 2 voor lokale besturen De medicamentenkast van de cliënt samenwerken in een gezin
VB
10/09/2009 Nationaliteit Werken aan sociale cohesie Derde lokale openbare sector studiedag Comfort creëren in oncomfortabele situaties Java vakbeurs 09/2009 Vergrijzing actief of passief besturen
RD
6/10/2009 Pak een stoel en zet u erbij Van (A)rbeid tot (Z)org Dag van de systeembeheerder Vergrijzing actief of passief besturen Opzetten van Vlan's Toegangscontrole in de kinderopvang 5 daagse opleiding PBW Ronde van Vlaanderen
VB
22/10/2009 Verblijfsstatuten en verblijfsdocumenten Provinciale ontmoetingsdag Administratief handboek Een website voor het OCMW Gelijke kansen uurtje Film Grensland Praktische vorming asielrecht Platformbijeenkomst " met een glimlach Intake en veiligheid trefdag een bruisend beleid
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
100
VB
12/11/2009 Wat kan onderzoek voor uw OCMW betekenen 4 daagse coördinatoren psychosociaal hulpverleningsnetwerk Competentiemanagement invoeren, wie neemt de leiding
RD
1/12/2009 Vorming VVOS Start to stop Bindkracht door basisschakelmethodiek Change art Dossierassistent en Winsoc
In 2009 werden in totaal 88 vormingen aangevraagd. 4 aanvragen werden geweigerd of nadien geannuleerd (zie cursief). 41 aangevraagde vormingen waren gratis. Voor 47 opleidingen moesten we een inschrijvingsprijs betalen.
47% 53%
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Aantal gratis opleidingen Aantal betalende opleidingen
101
2) Technische dienst Opdat het huidige patrimonium aan de noden en eisen van een modern administratief kantoorgebouw en woningen zou voldoen, dient er jaarlijks geïnvesteerd te worden in verbetering-, modernisatie- en renovatiewerken. Overzichtlijst van uitgevoerde projecten door onze interne klusdienst: In onze vooropgestelde lange termijnplanning m.b.t. het onderhoud van het patrimonium, wordt er jaarlijks getracht een deel van de vooropgestelde doeleinden te behalen, dit zonder te moeten inboeten aan onze eisen en moderne noden. Zo heeft onze klusdienst, buiten de semestriële controles van de energie- en nutsvoorzieningen van ons patrimonium, ook nog andere vooropgestelde projecten uitgewerkt. Een overzichtslijst van uitgevoerde werken: · Schilderwerken: o De kamers 1, 3 en 4 van Onze–Lieve Vrouwstraat 33, werden volledig gerenoveerd en opnieuw geschilderd; o De woning in de Van Bladelstraat 17 werd gedeeltelijk opnieuw geschilderd; o De pastorij werd gedeeltelijk opnieuw geschilderd; o In de woning op de Mechelsesteenweg 2042 werd de keuken en de eetplaats volledig opnieuw geschilderd. · Schrijnwerkerij werken: o In de Onze-Lieve Vrouwstraat 33, werden in de kamer 3 en 4 de keuken volledig vernieuwd; o In de Mechelsesteenweg 2042 werd de beschadigde deur van de woonkamer vervangen door een nieuwe schilderdeur. · Sanitairwerken: o Leveren, plaatsen en in dienst stellen van een boiler, Mechelsesteenweg 2042 - 2044; o Vernieuwen van 6 op afstand gestuurde 3-wegventielen, technische ruimte Mechelsteenweg 2034-2040A; o Vernieuwen van uitgietbak in de wasplaats van de serviceflats; o Het plaatsen van twee terugslagkleppen op dampkappen in de flats. · Communicatieverbinding(en): o Het trekken van 2 km communicatiekabel, (Type kabel UTP) in het administratief gebouw. · Elektriciteit: o Vervangen van verouderde en/of defecte verlichtingsarmaturen door nieuwere energie vriendelijke installaties. o In de serviceflats werden twee defecte koelkasten, tafelmodel, vervangen door een nieuw energievriendelijker model. Ook in het kader van energie werd er extra aandacht aan de ventilatie van de koelkasten besteed. o Ook bij het bestellen van een nieuwe vitro keramische kookplaat voor de flats werd er bewust gekeken naar de energievriendelijke impact. Overzichtlijst van uitgevoerde projecten door externe diensten: · Huis Yvonne, Mechelsesteenweg 290 te 3020 Herent Leveren en plaatsen van 2 geconfectioneerde verduisteringsgordijnen in kwaliteit 16300 NO Fire M1 – B1, met brandattest. De werken werden uitgevoerd door de firma Top-Leuven, dit ten bedrage van 1.314 EUR excl. BTW. · Administratief centrum (OCMW), Van Bladelstraat 47 te 3020 Herent o Keuken: · Leveren, plaatsen en in dienst stellen van verwarmingsbatterij pulsiegroep. De werken werden uitgevoerd door de firma Dalkia, dit ten bedrage van 10.672,68 EUR excl. BTW. · Leveren en plaatsen van bijkomende frequentie regelaarsturing, dit ten bedrage van 2.645,24 EUR incl. BTW. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
102
· Leveren, plaatsen en in dienst stellen van kookgasfornuis keuken, door de firma Vermeeren Groothandel, dit ten bedrage van 1.665,08 EUR incl. BTW. o Administratief gebouw: § Leveren, plaatsen en in dienst stellen van inbraakcentrale. De werken werden uitgevoerd door de firma Niscayah NV, dit ten bedrage van 4.036,21 EUR incl. BTW. § Leveren en plaatsen van bijkomend kantoormeubilair door de firma Mevo NV, dit ten bedrage van 2.570,00 excl. BTW. o Serviceflats: § Herstellingswerken m.b.t. het uitvoeren van vocht- en thermische isolatiewerken. De werken werden uitgevoerd door de firma De Coninck NV, dit ten bedrage van 9.470,50 EUR incl. BTW. § Uitbreiding van bestaande opdracht uitgevoerd door De Coninck, omwille van infiltratieproblemen met een bijkomende bescherming aan de dakterras, dit ten bedrage van 6.694,39 excl. BTW. § Leveren van bijkomend tafelmeubilair door de firma Overtoom NV, dit ten bedrage van 2.052,00 excl. BTW. o Patrimonium: § Vernieuwen van binnenbekleding dakgoot achteraan de noodwoningen, Mechelsesteenweg 2042-2044. De herstellingswerken werden uitgevoerd door de firma BVBA Stroobants Gert, dit ten bedrage van 2.851,40 EUR incl. BTW.
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
103
3) Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk De laatste jaren is er de nodige aandacht besteed aan het aspect veiligheid, preventie en welzijn. Onder de verantwoordelijkheid van de preventieadviseur werden de arbeidsongevallen nauwkeurig in kaart gebracht en geanalyseerd naar de oorzaak, met het oog op het nemen van de aangepaste preventiemaatregelen naar de toekomst toe. Trouwens, een veilig en goed functionerende organisatie is één van de hoekstenen van een cliëntvriendelijke en vlotte sociale dienstverlening in al zijn facetten. In samenwerking met de “Externe Preventiedienst van Interleuven”, contactpersoon Jos Roovers, en onze interne verantwoordelijke voor de Preventiedienst, Noël Salens, werd een preventiebeleid uitgewerkt. Alle personeelsleden van de klusdienst hebben kunnen deelnemen aan een cursus heffen en tillen. In samenspraak met de gemeente Herent is er een praktische vorming geweest in verband met blusmiddelen. Aan de verantwoordelijke van verschillende locaties is uitleg en instructies gegeven in verband met de bediening van de brandcentrale.
Periodieke controles De nodige periodieke controles werden doorgevoerd voor wat betreft de veiligheid van de technische installaties en gebouwen. Indien er inbreuken worden vastgesteld, worden die met hoogdringendheid weggewerkt. Bemerkingen en opmerkingen worden opgenomen in het periodiek onderhoudsverslag. Evolutie Frequentiegraad Arbeidsongevallen OCMW Herent.
OCMW HERENT 140
Gemiddelde 128,26
120 110,33 102,4
100
80
69,66
Fg
62,47 60
59,73 58,33
56,56
44,42
47,43
52,63 38,48
40
29,92 30,5
36,82
27,82
20 21,53 9,44 0 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 jaar Fg = Aantal arbeidsongevallen met werkverlet x 1.000.000 gepresteerde uren
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
104
Evolutie Ernstgraad Arbeidsongevallen OCMW Herent. OCMW HERENT Gemiddelde
4 3,57
3,5 3,29 3,02
3
2,5 Eg
2,04
2
1,80
1,5 1,33 1,2 1
0,99
0,95
0,84
0,63 0,5 0,32
0,02
0,22
0,29 0,23
0,11
0 1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
0,05 1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
jaar Eg = Aantal kalenderdagen met werkverlet x 1.000 gepresteerde uren
Het totaal aantal verletdagen wegens arbeidsongevallen bedroeg 5 kalenderdagen (tegenover 84 in 2008). De bescherming van de gezondheid van de werknemers op het werk. Professionele opvolging door de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming (Dr. A.Hartono (Arista)). Type onderzoek
A. B. C. D. E. F.
Aanwervingsonderzoek Voorafgaande: mutatie Onderzoek bij werkhervatting Eerst gezondheidsbeoordeling Periodieke gezondheidsbeoordeling Onderzoek in het kader van moederschapbescherming G. Spontane raadpleging H. Ander onderzoek I. Onderzoek stagiair TOTAAL ONDERZOEK Aantal uitgevoerde inentingen A. Hepatitis B. Tetanos C. Turberculose opsporingen D. Andere TOTAAL Turberculose opsporingen: test(en)
Aantal uitgevoerde onderzoeken 3 1 2 4 55 0
Absenteïsme verontschuldigd 0 0 0 0 2 0
Absenteïsme niet verontschuldigd 0 0 0 0 1 0
0 18 0 83
0 0 0 2
0 3 0 4
9 1 52 0 62 0
positieve
Besluit De dienstverantwoordelijke en de preventieadviseur spelen een belangrijke rol om het aantal arbeidsongevallen terug te dringen. Dit kan bijvoorbeeld door meer steekproefsgewijs te werken en te controleren of er veilig, met de juiste middelen en op de juiste manier gewerkt wordt. Hieraan zal de komende jaren meer aandacht besteed worden. Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
105
Patrimonium
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
106
PRIVAAT PATRIMONIUM Gebouwen ligging benaming
bestemming
aantal woongelegenheden
● Van Bladelstraat 47
Sociaal Huis
administratief gebouw
● Mechelsesteenweg 485
Huis Marant Tweedehandsinitiatief Ontmoetingsruimte Crisisopvang Groepswerking
administratief gebouw
Eigendom
2 kamers en 1 appartement
● Mechelsesteenweg 2034-2040A
Noodhuisvesting
4 studio’s en 4 duplexen
● Mechelsesteenweg 2042
Lokaal opvanginitiatief
3 kamers
● Mechelsesteenweg 2044
Lokaal opvanginitiatief
4 kamers
● Onze-Lieve-Vrouwstraat 33
Noodhuisvesting Lokaal opvanginitiatief
2 studio’s en 2 kamers 3 studio’s
Geleased ● Mechelsesteenweg 487
De Hemelboom
serviceflatgebouw
20 flats
Gehuurd In concessie gegeven door het gemeentebestuur ● Broekveldstraat 19
Lokaal opvanginitiatief
● Sint-Benedictusstraat 9
Sint-Benedictushoeve
● Pastorijstraat 1
Pastorij van Veltem
lokaal opvanginitiatief
3 kamers
● Mechelsesteenweg 290
Huis Yvonne
buurtwerking
1 studio
1 woonentiteit Noodhuisvesting Lokaal opvanginitiatief
2 kamers 3 kamers
Ter beschikking gesteld door de Vereniging Parochiale Werken ● Van Bladelstraat 17
Lokaal opvanginitiatief
1 woonentiteit
Ter beschikking gesteld door de Federale Overheidsdienst Financiën ● Guido Gezellelaan 5
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Noodhuisvesting
1 woonentiteit
107
Bebouwde terreinen ligging
nummer
bestemming
oppervlakte
Onder Herent – Afdeling 3 (Herent) ● Mechelsesteenweg 485 - Van Bladelstraat 47 ● Mechelsesteenweg 487 ● Onze-Lieve-Vrouwstraat 33
G247x G245e H360w12
administratie + tuin 43a 89ca serviceflats 18a 97ca noodwoning 2a 42ca
Onder Herent – Afdeling 5 (Veltem-Beisem) ● Mechelsesteenweg 2034-2040A C77x-y ● Mechelsesteenweg 2042-2044 C76m
lokaal opvanginitiatief lokaal opvanginitiatief
4a 20ca 14a 20ca
Bouwgronden ligging
kadastrale omschrijving nummer oppervlakte
Onder Herent – Afdeling 3 (Herent) ● Sergeysstraat ● Rijweg
Sergeysstraat Rijweg
H290x I151a
8a 71ca 18a 64ca
° *
B402b
50a 62ca
*
Onder Herent – Afdeling 4 (Winksele) ● Vilvoordsebaan
Vilvoordsebaan
Landbouwgronden ligging
kadastrale omschrijving
nummer aard
oppervlakte
F 67 F 73 F 172 F 206
bouwland hooiland bouwland bouwland
19a 80ca * 74a 10ca * 1ha 3a 20ca * 42a 90ca *
G49 G69 G70 G81c G111a G120 G377a H99 H100 I103 I141a
hooiland hooiland hooiland weiland bouwland weiland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland
29a 60ca 10a 20ca 40a 60ca 5a 35ca 7a 50ca 4a 80ca 27a 74ca 31a 80ca 2a 90ca 4a 32a 85ca
* * * * * * * * *
A306 B88a B305 B348 B353
bouwland hooiland hooiland bouwland bouwland
46a 50ca 60a 89ca 86a 40ca 27a 10ca 29a 50ca
* * * * *
Onder Herent – Afdeling 2 (Herent) ● Mechelsesteenweg ● Duigemstraat ● Bosstraat ● Tildonksesteenweg
Darotveld Darotveld Linneveld Linneveld
Onder Herent – Afdeling 3 (Herent) ● Kerkweg ● Kerkweg ● Kerkweg ● Omleiding - Kerkweg ● Omleiding ● Kerkweg ● Wijgmaalsesteenweg ● Schotstraat - Klein Dalenstraat ● Schotstraat - Klein Dalenstraat ● Grote Molenweg ● Rijweg
Klein Broekveld Broekveld Broekveld Blokveld Broekveld Broekveld Bijlockveld Sergijselstraat Sergijselstraat Broekveld Rijweg
*
Onder Herent – Afdeling 4 (Winksele) ● Reikemstraat ● Lipselaan ● Lipselaan ● Kleine Spekstraat ● Kleine Spekstraat Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
Meezel Driesslot Renille Beupel Te Syspechveld Eysput
108
● Sint-Jobsweg ● Lipselaan ● Lipselaan ● Kleine Spekstraat ● Lipselaan ● Sint-Jobsweg ● Klein Dalenstraat ● Klein Dalenstraat ● Klein Dalenstraat ● Klein Dalenstraat ● Klein Dalenstraat ● Oude Leuvensebaan ● Brusselsesteenweg
Gedenkensveld Pachtenhovenveld Pachtenhovenveld Veldekensveld Pachtenhovenveld Broekveld Bodenveld Bodenveld Lange Haege Lange Haege Lange Haege Lange Hoeve Beddeveld
B418a B430 B432 B460a B486a B547 C407a C408a C413 C414a C425a C441 C472
bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland bouwland
26a 20ca 27a 20ca 37a 20ca 30a 90ca 31a 02ca 26a 20ca 27a 80ca 2a 70ca 5a 50ca 14a 40ca 54a 74ca 30a 23a
* * * * * * * * * * * * *
D35b E141 E681a
bouwland bouwland bouwland
63a 62ca * 20a 40a 30ca *
A23 H599
bouwland bouwland
11a 80ca * 1ha 37a 60ca*
Onder Herent – Afdeling 5 (Veltem-Beisem) ● Haachtstraat - Leuvenstraat ● Kleine Spekstraat ● Weg van Bertembos
Haachtstraat Schukveld Wyroth
Onder Haacht – Afdeling 2 (Tildonk) ● Postweg ● Ketelstraat
Deugniet Daalderveld
Parken, tuinen, natuurgebieden en bossen ligging
kadastrale omschrijving
nummer aard
oppervlakte
boomgaard / tuin boomgaard / tuin tuin
20a 80ca 6a 95ca 3a 51ca
C478
bos
18a 50ca
A152
bos
20a 10ca +
B336
bos
28a 10ca *
Onder Herent – Afdeling 3 (Herent) ● Oud-Strijdersstraat ● Oud-Strijdersstraat ● Onze-Lieve-Vrouwstraat 33
G242p G244b H360p9
Onder Herent – Afdeling 4 (Winksele) ● Dalenstraat
Beddeveld
Onder Rotselaar – Afdeling 1 (Rotselaar) ● Wijgmaal Broeck
Nestenveld
Onder Haacht – Afdeling 2 (Tildonk) ● Spoorstraat
* ° +
= = =
De Bleu
Verpacht Verhuurd in beheer door vzw Natuurpunt
Sociaal Huis Herent – Jaarverslag 2009
109