Jaarverslag Annual Report
2010
Inhoudsopgave Table of contents
Omschrijving
Description
Pag.
Bestuur en personeel
Board of directors and staff
1–1
Organisatiestructuur
Organization chart
2–2
Missie, visie en waarden
Mission, vision and values
3–3
5 jaren KC De Schakel in cijfers
5 years De Schakel CU in numbers
4–4
Verslag van het bestuur
Report of the board of directors
Verslag van de kommissie van toezicht
Report of the supervisory committee
17 – 17
Accountantsverklaring
External auditors report
18 – 18
Jaarrekening
Financial statements
19 – 23
Foto’s
Photo’s
24 – 24
Bijlage
Enclosure
Jaarverslag 2010
5 – 16
–
Bestuur, kommissies, directie en medewerkers Board of Directors, Committee’s, Management and Staff Bestuur / Board of Directors
Reginald Tjon A Kon Voorzitter / Chairman
Urmy Perri-Oliviera
Ondervoorzitter / Vice Chairperson
drs. R. Mohamatsaid Penningmeester / Treasurer
Kommissie van Toezicht / Supervisory Committee
Margo Grep
Voorzitter / Chairperson
Margo Martens
Wensley Lautan
mr. J. Dipokromo-Foort Secretaris / Secretary
drs. R. William-Elmont
Kredietkommissie / Credit Committee
Orlando Ost Voorzitter / Chairman
Lucile Struiken
Esmee Loswijk
Audrey Doornkamp
Judith Faerber-Hughes
Njoek-Ling Hieuw-Kin-Koen
Directie & medewerkers / Management & Staff
André Misiekaba Sr.
drs. Sushma Harlal
Priya Jagesser-Kienno
Soekartini Sontomedjo-Ardjosentono
Directeur / Managing Director
Account Manager
Angela Sabajo
Mevrouw Rita Dumfries van de kredietkommissie heeft om persoonlijke redenen halverwege het jaar 2010 haar functie neergelegd. Mevrouw Dumfries wordt van harte bedankt voor de bewezen diensten.
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Jaarverslag 2010
1
Organisatiestructuur Organization chart General Meeting
Supervisory Committee Margo Grep Margo Martens Wensley Lautan
Board of Directors Reginald Tjon A Kon Urmy Perri-Oliviera drs. Remi Mohamatsaid mr. Joyce Dipokromo-Foort drs. Rachel William-Elmont
Credit Committee Orlando Ost Lucile Struiken Esmee Loswijk
Managing Director André Misiekaba Sr.
Internal Audit
Office Management
Angela Sabajo
Njoek-Ling Hieuw-Kin-Koen
Finance & Administration
Commercial Affairs drs. Sushma Harlala
Andre Misiekaba Sr.
Back Office
Membership & Services
2
Back Office
Savings & Investments
Jaarverslag 2010
Loans & Insurances
Cash Desk
Accounting
Cash Management & Reporting
Not for Profit, not for Charity but for Service
Missie, visie en waarden Mission, vision and values
.*44*&
Wij willen voor een ieder dé instelling zijn voor excellente financiële dienstverlening.
redietcoö k n p e de volgende 8""3%&/ Bij de dienstverlening nemen wij -
spa
Wij streven ernaar de primaire financiële instelling te zijn van onze leden. waarden in acht: t*OUFHSJUFJU
e ati er
ar
7*4*&
Zich uitspreken voor de waarheid, open en eerlijk zijn, anderen met respect behandelen en vertrouwen kweken door te doen wat wij zeggen en ons aan onze verplichtingen te houden.
t1BTTJF
Een positieve houding aannemen, alle taken met energie en enthousiasme aanpakken waarbij de successen van zowel individuen, groepen alsook de organisatie worden erkend en ervaren.
t&OUIPVTJBTNFWPPSWFSBOEFSJOH Uitdragen van de geest van ondernemerschap, waarbij ernaar manieren worden gezocht om innovatief en creatief te zijn in alles dat wordt gedaan.
t3FMBUJFT Het steeds verder verdiepen van de partnerships (samenwerkingsrelaties) die wij hebben opgebouwd met de lid/eigenaars en anderen door middel van het aanbieden c.q. leveren van producten en diensten van hoge kwaliteit.
de schakel www.deschakelcoop.org t$POUJOVFFEVDBUJF
De overtuiging dat wij moeten leren om te groeien en dat wij het best kunnen leren door nieuwe dingen uit te proberen en onze omgeving te verkennen door middel van nieuwe ervaringen, betrokkenheid van anderen en een positieve levensopvatting.
t.FOTFO
ssppaa aarr
iee aatti eerr
reddiieettccooö nk öpp -e
de schakel Microfinanciering Microfinanciering Microkredieten
www.deschakelcoop.org - Telefoon: 41 02 10
Mensen helpen mensen
Erkennen dat elke persoon zijn eigen waarden heeft en die waarden respecteren binnen het raamwerk van onze organisatie. Elke persoon de ruimte geven om zijn eigen balans te vinden en hem stimuleren tot een leven dat in meerdere opzichten voldoening geeft.
Telefoon: 41 02 10 t 4PDJBMFWFSBOUXPPSEFMJKLIFJE
Een bijdrage leveren aan de maatschappij waarin wij leven door middel van bedrijfsreglementen die de behoeften van onze samenleving weergeven en betrokkenheid bij programma’s voor de welvaart van ons allen op sociaal-economisch gebied en voor ons milieu.
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht Jaarverslag 2010
3
5 Jaren kc De Schakel 5 Years De Schakel cu
4
Omschrijving BALANS Activa Liquide middelen Leningen u/g. Beleggingen Overige activa Vaste activa Totaal activa Passiva Schulden aan de leden Lening o/g. Voorzieningen Overige passiva Eigen vermogen & result Totaal passiva Wisselkoers USD/SRD Wisselkoers EUR/SRD
Description 2010 2009 2008 2007 BALANCE SHEETS Bedragen / Amounts in SRD Assets Cash 663,276 328,013 443,650 203,442 Loans o/s. 4,612,533 4,101,550 3,093,741 2,743,068 Investments 939,158 486,665 539,319 515,675 Other assets 27,651 25,425 21,735 9,548 Fixed assets 690,005 167,944 165,236 170,340 Total assets 6,932,623 5,109,597 4,263,681 3,642,073 Liabilities Savings 5,257,661 4,499,725 3,707,813 3,102,048 Loan 320,000 - - - Provisions 276,275 118,007 124,526 138,960 Other liabilities 223,480 228,653 190,812 184,699 Equity & capital 855,207 263,212 240,530 216,366 Total liabilities 6,932,623 5,109,597 4,263,681 3,642,073 Exchange rates USD/SRD 2.71 2.71 2.71 2.71 Exchange rates EUR/SRD 3.56 3.91 3.87 3.98
RESULTATENREKENING Baten Interestbaten Interestlasten Netto interestbaten Overige baten Netto baten Lasten Personeelskosten Overige lasten Totaal lasten Resultaat voor belasting Inkomstenbelasting Netto resultaat
INCOME STATEMENT Bedragen / Amounts in SRD Income Interest income 651,359 521,693 464,455 415,126 Interest expenses 194,884 160,680 139,591 117,957 Net interest income 456,475 361,013 324,864 297,169 Other income 135,983 94,408 82,282 91,145 Net income 592,458 455,421 407,146 388,314 Expenditure Personnel expenses 240,984 207,896 228,361 143,886 Other expenses 304,879 212,256 133,146 204,864 Total expenditure 545,863 420,152 361,507 348,750 Pre-tax result 46,595 35,269 45,639 39,564 Income tax 16,774 12,697 16,430 14,243 Net result 29,821 22,572 29,209 25,321
KREDIETVERLENING Bedrijfs(Micro)kredieten Woning en percelen Overigen Totaal
LOANS Business loans / Micro credits Housing and land Miscellaneous Total
OVERIGE CIJFERS Aantal leden - mannen - vrouwen - overigen Overige rekeningen Aantal werknemers Uitzendkrachten e.a.
OTHER NUMBERS Number of members - men - women - others Other accounts Number of employees Contractors a.o.
Jaarverslag 2010
2006
321,052 2,073,516 248,988 7,777 173,069 2,824,402 2,341,517 123,390 168,687 190,808 2,824,402 2.71 3.56
332,460 105,268 227,192 90,177 317,369 123,909 163,677 287,586 29,783 10,722 19,061
Bedragen / Amounts in SRD
554,880 1,005,125 1,255,011 2,815,016
165,040 1,680,910 1,641,382 3,487,332
241,760 615,334 925,080 2,040,278
209,390 705,841 880,530 2,121,735
6,555 46% 53% 1% 600 8 6
6,276 46% 53% 1% 1,453 10 4
5,918 46% 53% 1% 1,424 11 3
5,575 47% 53% 1% 1,290 10 3
53,395 420,065 538,443 1,143,566
5,203 47% 52% 1% 1,164 8 3
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Verslag van het bestuur Report of the board of directors Algemene beschouwing
General overview
Internationale ontwikkelingen Het internationale beeld werd in het verslagjaar voornamelijk bepaald door vier aandachtsgebieden. Eerstens de aswolkvorming als gevolg van een vulkaanuitbarsting in IJsland waardoor het vliegverkeer in geheel West-Europa werd gestagneerd en in bepaalde landen zelfs stil kwam te liggen. Natuurrampen in de vorm van wateroverlast als gevolg van hevige regens en overstromingen deden zich ook voor in Trinidad and Tobago, de Volksrepubliek China en in Pakistan. Tweedens vormde de schuldenproblematiek van Griekenland een hot issue aangezien de positie van de euro (EUR) hiermee sterk onder druk werd gezet en daardoor een mogelijke bron vormt voor een andere economische crisis. Het derde aandachtspunt betrof de BP olieramp in de Golf van Mexico waarvan de gevolgen voor het milieu en de wereldeconomie niet te overzien zijn. Het vierde aandachtspunt betrof het verdere verloop van de bankencrisis in de Verenigde Staten van Amerika (VSA) en de gevolgen voor de rest van de wereld.
International developments The international scene in the year under review was primarily determined by four areas of special attention. Natural disasters like the formation of an ash cloud after a volcanic eruption in Iceland and heavy rainfall followed by flooding in some other countries were the first. The ash cloud stagnated the air traffic in the whole of Western Europe and in some countries even led to a complete standstill. Close to home Trinidad and Tobago and in Asia the Peoples Republic of China and Pakistan suffered great losses from heavy rainfall and the subsequent flooding. Second area of special attention, and still a hot issue, was the debt crisis in Greece. This crisis exerted direct pressure on the position of the euro (EUR) as it could well become the source for another economic crisis. The BP oil spill in the Gulf of Mexico was the third area of special attention of which it is very difficult to gauge the consequences for the environment and the world economy at this stage. Fourth, but surely not last, was the further development of the economic crisis in the United States of America (USA) and its effects on the rest of the world.
Hoewel zich enkele kleine verbeteringen hebben voorgedaan heeft de Amerikaanse economie in het verslagjaar nog steeds te kampen gehad met de effecten van de financiële crisis. Onderzoek heeft uitgewezen dat het vooral door de grote hypotheekbanken gevoerde beleid bij het accepteren van hypothecaire dekking en aanverwante producten was gebaseerd op een nogal florissante voorstelling van zaken. Dit beleid heeft uiteindelijk ertoe geleid dat, ondanks pogingen van de Amerikaanse overheid, de grootste banken op dit gebied namelijk Fanny Mae en Freddy Mac toch niet gered konden worden. Anderzijds zijn de West-Europese economieën deze effecten nog steeds niet volledig te boven gekomen. Zo is de bankencrisis in het verslagjaar verweven geraakt met de problematiek rond de stabiliteit van de EUR en de rol van de Volksrepubliek China, India, en Brazilië als grote mogendheden. Met name deze landen zullen in de nabije toekomst op wereldniveau, in elk geval op economisch gebied, voor een groot deel de groei bepalen. Tegen deze achtergrond mag de in 2010 door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geschatte groei van de wereldeconomie met 5% als positief worden beschouwd vergeleken met contractie van de wereldeconomie (-0,6%) in 2009.
Not for Profit, not for Charity but for Service
Although some minor improvements occurred, the American economy still had to contend with the effects of the financial crisis. So far, research has revealed that specifically the policy of the large banks in accepting mortgage collateral and selling related derivatives was rather based on a much more flourishing representation of business than justified. It was this policy that, despite the efforts of the American government, eventually resulted in the downfall of the largest mortgage banks namely Fanny Mae and Freddy Mac. The Western European economies, on the other hand, have so far not yet recovered fully from these effects. In this connection, the banking crisis ended up intertwined with the problems surrounding the stability of the EUR and the role of the new super powers i.e. the Peoples Republic of China, India and Brazil. In particular these countries shall in the near future, in any case on economic level, largely determine the global progress. Against this background the growth of the world economy, as estimated by the International Monetary Fund (IMF), at 5% may be considered positive compared to the contraction of -0.6% in 2009.
Jaarverslag 2010
5
Verslag van het bestuur Report of the board of directors Nationale ontwikkelingen De ontwikkelingen rondom de verkiezingen van 25 mei 2010 voor volksvertegenwoordigende lichamen, de presidentsverkiezing en de hierop volgende samenstelling van de regering trokken ieders aandacht en overheersten het dagelijks leven en in het verlengde hiervan de economische ontwikkelingen. De regering heeft blijkens de maidenspeech van de president ambitieuze ontwikkelingsplannen. Wat betreft de samenwerking met het buitenland zal het accent worden gelegd op de directe buren, Caricom, Latijns Amerika, China, India en Noord Korea. Europa zal via Frankrijk worden gepenetreerd. De regering heeft bekendgemaakt hierbij minder van Nederland afhankelijk te willen zijn.
National developments The developments around the elections of 25 May 2010 for parliamentary and other popular representing bodies, the presidential election and the subsequent formation of the government, captured the attention of everyone. Daily live was dominated by these activities and in their wake the economic developments. The government, according to the maiden speech of the president, has ambitious plans for the further development of the country. With regard to the cooperation with foreign countries emphasis will be placed on the neighbouring countries, on Caricom and Latin America and also the Peoples Republic of China, India and North Korea. Europe will be penetrated through France given the intention of the government to be less dependent of Holland.
Vanaf het tweede halfjaar steeg de koers van de Amerikaanse dollar (USD) enorm, en in het verlengde daarvan de EUR, omdat menige burger de ontwikkeling als onzeker ervoer en dientengevolge zijn geld in vreemde valuta wenste om te zetten. In afwachting van de regeringsformatie werden investeringen ‘on hold’ gezet hetgeen zich bij de Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. (De Schakel) vertaalde naar een afname in de kredietvraag. Gevoegd bij de vermeende gevolgen van de aangekondigde invoering van FISO II en de onzekerheid in de gemeenschap zag de handel haar kans schoon en verhoogde de prijzen van goederen en diensten naar een onbegrijpelijk niveau.
The second half of 2010 brought a steep rise of the US Dollar (USD) rate which resulted in an increase of the rate of the EUR also. Apparently, many experienced the developments as unsafe and as a result sought refuge in converting their funds into foreign currency. Investments were put ‘on hold’ awaiting the formation of the government which development translated to Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. (De Schakel) in a decreased need for credit. The foregoing and the supposed consequences of the announced implementation of FISO II (Function Information System for Government Employees) and also the uncertainty in the community, allowed the commercial sector the opportunity to increase prices of goods and services to an incomprehensible level.
Reeds tijdens het eerste optreden van de nieuwe Minister van Financiën in De Nationale Assemblee bleek het beeld dat op ons afstormde verre van rooskleuring. Voorlopige cijfers van het Ministerie van Financiën wijzen uit dat het overschot op de totale rekening van de Staat in 2009 ter grootte van 1% van het Bruto Binnenlands Product (Bbp) is omgeslagen in een tekort van ruim 3% van het Bbp. Volgens de nieuwsbladen zijn de staatsinkomsten afgenomen, voornamelijk door lagere dividenduitkeringen van Staatsolie. Zij betrekken in dit verband ook het opdrogen van de schenkingsmiddelen uit Nederland en de belastinginkomsten die stabiel zijn gebleven ofschoon Suralco minder afdroeg. Overheidsuitgaven bleven hoog, mede door de partiële uitvoering van FISO-II. Het Functie Informatie Systeem van de Overheid (FISO) voorziet in een betere beloning van het hoger en middenkader binnen het overheidsapparaat. Het eerste deel, meer bekend als FISO-I, is gespreid uitbetaald in 2009 en 2010. Het tweede deel, oftewel FISO-II, is deels uitbetaald in juli 2010.
6
Jaarverslag 2010
Already from the first appearance of the new Minister of Finance in the National Assembly it became clear that the expectations were far from bright. Provisional figures of the Ministry of Finance indicate that the surplus on the total account of the State in 2009 amounting to 1% of the Gross National Product (Gnp) has turned into a deficit of well over 3% of the Gnp. According to the news media state income has decreased, primarily due to lower dividend payments from the State Oil Company than expected. The news media connect this development also to the drying up of the aid allocation from Holland and the income from taxes which remained stable although Suralco transferred less. Government expenses remained high, as a consequence of the partial implementation of FISO-II. This system, FISO-II, provides for a better remuneration of the higher and middle management within the government machinery. Payment of the first part, better known as FISO I, has been spread over 2009 and 2010. The second part, also known as FISO-II, has partially been paid in July 2010.
Mensen helpen mensen
Verslag van het bestuur Report of the board of directors De overheidsuitgaven namen enigszins af ten opzichte van 2009. Weliswaar heeft de overheid de lokale betalingsachterstanden laten oplopen. Deze betalingsachterstanden komen niet tot uitdrukking in de overheidsfinanciën op kasbasis. Deze worden geraamd op 1% van het Bnp. Door de slechte liquiditeit kon de overheid haar korte termijnverplichtingen niet goed nakomen waardoor kredietverschaffers weigerden de overheid verder te financieren. De achterstallige schulden worden geleidelijk aan afgehandeld. Mede als gevolg van speculatie bereikten de niet-officiële koersen van zowel de EUR als de USD in 2010 recordhoogten van respectievelijk SRD 4,88 (november) en SRD 3,80 (juni). De toename van prijzen voor goederen en diensten is hiermee voldoende verklaard. De inflatie bedroeg aan het einde van het verslagjaar 10,3% (2009: 1,3%; 2008: 9,4%). Per eind 2010 had Suriname nog een achterstallige schuld aan de VSA. De achterstand bij de VSA beloopt circa USD 32 miljoen. De netto internationale reserves van de Centrale Bank van Suriname stegen in 2010 met USD 34 miljoen naar USD 757 miljoen. Het financieel-economisch nieuws werd in de laatste twee maanden van het jaar overheerst door discussies over de financiering door de overheid van de aangekondigde megaprojecten. Wij noemen in dit verband de bouw van bruggen over de Marowijne- en de Corantijnrivier, een diepzeehaven en een nieuw internationaal vliegveld, een weg die Suriname via het zuiden met Brazilië moet verbinden alsook de gevolgen van de verdere uitvoering van FISO-II. Alsof dit alles niet voldoende was werd Suriname medio november in rouw gedompeld door een mijnramp waarbij 7 goudzoekers om het leven kwamen. Op de viering van het 35-jarig jubileum van onze onafhankelijkheid werd hiermee een zware domper gelegd. Het tekort op de Staatsbegroting 2011, dat aanvankelijk in de jaarrede van oktober 2010 was begroot op bijkans SRD 689 miljoen, is in de gewijzigde Financiële Nota 2011 opgeklommen tot SRD 1,2 miljard. In 2011 zal Suriname vanwege forse kapitaalsinvesteringen in de mijnbouw- en energiesector een economische groei van 5% realiseren (IMF 2010: 3,8%). Echter wordt verwacht dat de jaarinflatie die eind 2010 nog 10,3% was, veel hoger zal uitvallen. Dit als gevolg van de devaluatie van de SRD met circa 20%, gekoppeld aan de verhoging van de brandstofprijs, andere belastingverhogende maatregelen en hogere voedselprijzen op de wereldmarkt. De devaluatie van de SRD zou volgens het IMF een weerspiegeling zijn van onzekerheden die verband hielden
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
The government expenses decreased somewhat with respect to 2009. It’s true, however, that the government allowed arrears to increase. These arrears have not been expressed in the government funds if administered on a cash basis. The arrears are estimated at 1% of the GNP. Resulting from the liquidity problems the government had difficulties to properly meet its short-term obligations which in turn led the lenders to deny the government further financing. It is the government’s intention to deal with the arrears gradually. Partly as a result of the speculation the non-official rates of both the EUR and the USD in 2010 reached record heights of Surinamese Dollar (SRD) 4.88 (November) and SRD 3.80 (June) respectively. At the end of 2010 Suriname was still in arrears with the USA. The arrears with the USA amounts to app. USD 32 million. The net international reserves of the Central Bank of Suriname in 2010 rose with USD 34 million to USD 757 million. Discussions on how the government intends to finance the announced mega projects managed to dominate the financial-economic news during the last two months of 2010. In this connection should be mentioned the construction of bridges across the border rivers to French Guiana in the east and the Cooperative Republic of Guyana in the west, respectively the Marowijneand the Corantijn river, a deep sea harbour and a new international airport, a road to connect Suriname via the south to Brazil, and also the effects connected with the further implementation of FISO-II. On top of all this Suriname in mid-November was plunged into mourning by the mining disaster in which 7 prospectors lost their lives. Needless to say that this loss put a heavy damper on the celebration of 35 years independence which was to take place on the 25th of November. The deficit of the National Budget 2011, which in the presidential annual speech was estimated at nearly SRD 689 million, in the Amended Financial Bill 2011 rose to SRD 1.2 billion. Given the substantial capital investments in the mining- and energy sector, Suriname is expected to realise an economic growth in 2011 of 5% (IMF 2010: 3.8%). However, according to expectations, the year inflation which at the end of 2010 amounted to 10.3% will turn out much higher. The cause for this deterioration must be sought in the devaluation of the SRD with 20%, the increase of fuel prices due to the extra government take of SRD 0.50 per litre, other tax increasing measures and higher food prices on the international market.
Jaarverslag 2010
7
Verslag van het bestuur Report of the board of directors met de regeringswisseling en toegenomen bestedingen, inclusief de hogere overheidssalarissen. Inmiddels is de regering geadviseerd een sociaal programma uit te voeren om de kwetsbare groepen die de gevolgen van de verbeteringsmaatregelen niet zullen kunnen dragen te ondersteunen, mogelijk met steun van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (Idb). Het IMF is redelijk ingenomen met de impopulaire maatregelen van de regering maar uit in zijn rapport m.b.t. de reguliere Artikel-IV Missie wel bezorgdheid over een aantal aspecten. In een officiële verklaring over de recente situatie geeft het IMF aan dat de unificatie van wisselkoersen voor vreemde valuta’s (devaluatie van de SRD) nu reeds positief werkt en de valutamarkt tot rust heeft gebracht. Van de inkomstenverhogende maatregelen w.o. de ‘government take’ in de brandstofprijs wordt verwacht dat deze zullen leiden tot evenwicht op de staatsbegroting. Terwijl het IMF de inkomstenverhogende maatregelen toejuicht wordt de regering geadviseerd meer te bezuinigen en overheidsuitgaven te beteugelen. Anderzijds wordt geadviseerd kapitaalsuitgaven op een prudente manier uit te breiden, wat overigens gelijke tred moet houden met een duurzaam begrotingsbeleid en de uitvoeringscapaciteit van het land. Nadrukkelijk wordt geadviseerd de herintroductie van de motorrijtuigenbelasting te temporiseren en gefaseerd uit te voeren en wel gespreid over 3 - 4 jaren, te beginnen in 2012. De inspanning om de informele goudsector (meer) belasting te laten betalen dient te worden geïntensiveerd met gelijktijdige beperking van de aankoop van goederen en diensten. Voorts dienen alle lokale betalingsachterstanden in 2011 weggewerkt te zijn. Deze achterstanden worden geraamd op SRD 100 miljoen. Inspanningen om het beleid m.b.t. indirecte belastingen te verbeteren moeten worden verhoogd en de BTW zal eind 2012 of begin 2013 moeten worden doorgevoerd. Zie daar de uitdagingen waarvoor wij als land en volk vanaf nu geplaatst zijn. De Schakel heeft zich voorgenomen haar leden op dit gebied te zullen begeleiden. Onze leden en cliënten zullen, in het kader hiervan, worden geadviseerd meer te investeren in inkomsten genererende activiteiten. Overmatig consumptief krediet zal worden ontmoedigd. Nadruk zal worden gelegd op productie.
Inflatie / Inflation Jaareinde
Year ended
According to the IMF the devaluation of the SRD should be regarded as a reflection of uncertainties which were connected with the change of government and increased spending, including the higher government wages. The government has in the meantime been advised to implement a social programme in order to support the vulnerable groups that will most probably not be able to bear the improvement measures, possibly with support of the Inter-American Development Bank (Idb). The IMF is fairly satisfied with the unpopular measures of the government although its report with regard to the regular Article-IV Mission expresses concern towards a number of aspects. The IMF, in an official statement on the recent situation, states that the unification of the exchange rates for foreign currencies (the devaluation of the SRD) has already produced positive effects and has brought rest to the foreign currency exchange market. The income increasing measures, among which the ‘government take’ in the fuel price, are expected to result in a balanced national budget. Together with its welcoming the income increasing measures, the IMF advised the government to cut down drastically and to suppress government expenses. On the other hand, the government is advised to expand capital expenditures in a prudent manner, which, for that matter, must keep pace with a durable budget policy and the national performance capacity. The explicit advise has been given to set a time schedule for the reintroduction of the road tax, well-spread over 3 - 4 years, beginning in 2012. The efforts to have the informal sector pay (more) taxes should be intensified with simultaneous limitation of purchasing goods and services. Furthermore, all national arrears in payment should be dealt with in 2011. Efforts to improve the policy regarding indirect taxes should be increased and the VAT must be implemented at the end of 2012 or early 2013. These are the challenges the nation and the country are faced with as of now. De Schakel has firmly resolved to guide its members in these areas. Our members and clients will be advised to increase investments in income generating activities. Excessive consumptive credit will be discouraged. Emphasis will be placed on production.
2010
2009
10.3%
1.3%
Bron / Source: Algemeen Bureau voor de Statistiek
8
Jaarverslag 2010
Not for Profit, not for Charity but for Service
Verslag van het bestuur Report of the board of directors Interne ontwikkelingen
Internal developments
Algemeen Op ons verzoek heeft de Caribbean Technical Support Facility (Ctsf) in opdracht van Omtrix onderzoek gedaan naar de veiligheidssituatie en in het verlengde van dit onderzoek een rampenplan voor De Schakel opgesteld. De aanbevelingen uit dit rampenplan worden geïmplementeerd. Tot de aanbevelingen behoren o.a. verbetering van de veiligheid en herpositionering van de server, opvoering van de brandbeveiliging en een vluchtplan. Het plan voorziet ook in training van leden en overige cliënten van de coöperatie met betrekking tot rampenbeheersing. Bereids is contact opgenomen met het Surinaamse Rode Kruis en het Nationale Coördinatie Centrum Rampenbeheersing (Nccr) voor samenwerking.
General overview Following our request Omtrix charged the Caribbean Technical Support Facility (Ctsf) with a survey into the safety situation of our organization. Resulting from this survey Ctsf drafted a contingency plan. The recommendations comprise a.o. improvement of the safety and repositioning of the server, increase of the fire protection system and the implementation of a flight plan. The contingency plan also provides for training of our members and other clients in connection with emergency control. De Schakel has in the meantime contacted the Suriname Red Cross and the National Coordination Centre Emergency Combating (Nccr) for the necessary collaboration in this area.
In het kader van de verbetering van de dienstverlening is er inmiddels een aanvang gemaakt met de herinrichting c.q. modernisering van het kantoor. Op de begane grond (clientèle) is de massief houten balie vervangen door klantvriendelijke front desks en hebben de ietwat ouderwetse schrijftafels plaats gemaakt voor moderne werkstations. Zowel de interne als ook de externe klanten ervaren de wijziging van het interieur als zeer positief.
Within the framework of improving our service capacity the renovation and modernization of our office has been taken into execution. The massive wooden counter on the ground floor has been replaced by customer-friendly front desks. The somewhat antique desks have been replaced with modern workstations. Everyone, members and external clients alike, have experienced the refurbishment of the interior very positively.
In verband met de fiscaal en monetair periodiek toegestane herwaardering van onroerende goederen hebben wij het kantoorpand eind 2010 doen taxeren. De nieuwe waarde van het pand en de daarop betrekking hebbende belastingvoorziening e.d. zijn reeds in de jaarrekening tot uitdrukking gebracht.
In light of the periodically allowed fiscal and monetary revaluation of real estate the management had the premises assessed. The new value of the premises and the pertaining tax provisioning have already been expressed in the financial statements.
Onverlaten hebben in de maand oktober gepoogd in het kantoor in te breken. Ze verschaften zich toegang tot het erf maar zijn door de buren verhinderd om het gebouw binnen te komen. Als voorlopige maatregel is direct de wacht opgevoerd, meer bouwkundige voorzieningen getroffen terwijl met deskundigen wordt nagegaan hoe het kantoor verder te beveiligen. Leden en rekeninghouders Aan het begin van het jaar telde de organisatie 6.276 actieve leden. Er zijn 341 leden toegetreden, 4 afgevoerd en 58 zijn uitgetreden. Het jaar kon hierdoor worden afgesloten met 6.555 leden. Ten opzichte van het vorig boekjaar is de netto toename 279 leden oftewel 4,5%. In maart van het verslagjaar werd het product micro-
Mensen helpen mensen
Miscreants in October attempted to break into the office. Upon entering the yard they were caught by neighbours who prevented them from breaking into the office building. As a provisional measure the guarding has been increased and constructional provisions implemented. At the same time experts have been requested to draft more safety proposals for the office. Members and customers At the beginning of 2010 the active membership amounted to 6,276. In the course of the year 341 members joined the membership, 4 were removed while 58 resigned. At the end of the year the organization thus counted 6,555 members. Compared with 2009 an increase of 279 members or 4.5%. March brought the introduction of microcredit which
Jaarverslag 2010
9
Verslag van het bestuur Report of the board of directors kredieten, een onderdeel van microfinanciering, geïntroduceerd en per jaar ultimo afgesloten met 176 cliënten. Het aantal vreemde valuta rekeninghouders is van 367 per het einde van 2009 gestegen naar 424 per ultimo 2010; een groei van 57 rekeninghouders ofwel haast 16%. 8,000
Balanstotaal / Total Assets
5,110
5,000
x SRD 1,000
6,555 6,276
6,000
5,918
4,264
4,000
5,500
3,642 2,824
5,575 5,203
5,000
2,000
4,500
1,000 0
Ledenaantallen / Numbers of Members
6,500
6,000
10
7,000 6,933
7,000
3,000
is a part of microfinance. At year-end this portfolio counted 176 clients. Foreign currency customers amounted to 367 at the end of 2010 which, compared with the count at year-end 2009, represents a growth of 57 customers or almost 16%.
2006
2007
2008
2009
2010
4,000
2006
2007
2008
2009
2010
Bestuur, directie, personeel Bestuursvoorzitter Reginald Tjon A Kon en directeur André Misiekaba hebben van 12-17 september deelgenomen aan het in Belize gehouden Caribbean Microfinance Forum II. Het Cmf beoogt een netwerk voor uitwisseling van informatie en trainingsactiviteiten voor microfinanciering en microkredietinstellingen. De organisatie lag dit jaar in handen van de Caribische Microfinanciering Capaciteitsopbouw Programma (Carib Cap) en aan dit programma gelieerde partners en sponsors. Carib Cap wordt gesponsord door de Idb, de Europese Unie (Eu) en de Caribische Ontwikkelingsbank (Cdb). Tijdens het forum is een hernieuwde poging ondernomen om tot de oprichting van een nieuwe Caribische microfinanciering netwerkorganisatie te geraken. Hiertoe is een ‘core group’ ingesteld die als trekker zal optreden. Suriname is door De Schakel in de ‘core group’ vertegenwoordigd middels zijn directeur.
Board, Management , Staff Chairman Reginald Tjon A Kon and Managing Director André Misiekaba from 12-17 September attended the Caribbean Microfinance Forum (Cmf) II. The Cmf aims at a network for exchange of information and training activities for microfinance and microcredit institutions. The organization of the forum was entrusted to the Caribbean Microfinance Capacity-building Programme (Carib Cap) and partners and sponsors associated with this programme. Carib Cap is sponsored by the Idb, the European Union (Eu) and the Caribbean Development Bank (Cdb). The forum made a new attempt to arrive at the establishment of a new Caribbean microfinance network organization. A core group was founded to pull the initiative. De Schakel’s Managing Director André Misiekaba was assigned to represent Suriname in the core group.
In het kader van goed leiderschap en beheer hebben bestuur, directie, medewerkers en genodigden in november 2010 de organisatie aan een strategische heroriëntatie onderworpen. Het resultaat van deze exercitie zal in het Strategisch Plan 2011-2013 worden vastgelegd.
In the framework of good leadership and management, the board , management, staff and a number of invited guests in November 2010 put the organization to a strategic reorientation. The result of this exercise will be laid down in the Strategic Plan 2011-2013.
De organisatiestructuur is nader uitgewerkt en aangepast. Uitgangspunt hierbij was het karteren van de hoofdprocessen die thans binnen de organisatie te onderscheiden zijn namelijk de financieel-administratieve-, de commerciële-, en de personele- en overige ondersteunende processen.
The structure of the organization was worked out in detail and where necessary amended. Starting point was the mapping of the major procedures within the organization namely the financial-, administrative-, commercial-, and the personnel- and other supporting processes.
De naschokken van het plotselinge verscheiden van de heer Giliano Mers, loan officer, in december 2009 deden zich
The sudden demise of Giliano Mers, Loan Officer, in December 2009 was a great loss that left its mark on the organization,
Jaarverslag 2010
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Verslag van het bestuur Report of the board of directors in de begin maanden van 2010 sterk voelen. Het kantoor moest alle zeilen bijzetten om de lopende afspraken richtig te kunnen afhandelen. Mejuffrouw drs. Rachel Rack, financieel manager heeft kort na haar afstuderen het dienstverband per 18 juni 2010 beëindigd. Inmiddels is de zoektocht ingezet naar geschikte kandidaten voor de nog vacante posities van financieel manager, een tweede account manager en loan officers. Behalve kader moet er op korte termijn ook worden voorzien in de opvolging van de directeur.
especially in the first months of 2010. The office had to go all out in order to deal properly with the outstanding engagements. Shortly after finishing her studies at the University of Suriname, Financial Manager Rachel Rack, Economist, terminated her employment with De Schakel. In the meantime the search has commenced to recruit suitable candidates for the vacant positions of Financial Manager, a second Account Manager and Loan Officers. Apart from executives the organization is also confronted with the unpleasant but necessary task of providing, in the short run, for the succession of the Managing Director.
Door de relatieve kleinschaligheid van onze organisatie en mede door de beloningsstructuur bij de overheid en op de vrije markt manifesteert zich duidelijk het tekort aan leidinggevend personeel voor het helpen ontwikkelen en interpreteren van beleid en procedures in het algemeen en de uitvoering van het commercieel beleid in het bijzonder. Met het oog op het aantrekken en behouden van kader wordt er een reglement voor directie en kader geschreven. Ook is er een HRM-consulent aangetrokken voor ondersteuning bij de uitvoering van het personeelsbeleid. Dit houdt in dat de consulent ook belast is met de ontwikkeling en toepassing van HRM-instrumenten voor carrière-planning van medewerkers, trainingen en opleidingen en een op prestatie gebaseerde beloningsstructuur. Het personeel gaat vanaf 1 januari 2011 weer in uniform gekleed.
The small-scale of our organization makes it very difficult to compete with the remuneration structure of the government, especially after the implementation of FISOII, and the industrial labour market. Recently graduated persons tend to use organizations like ours to build up their skills after which a mid-level or executive position either with the government or a well-founded company is easily found. Development and interpretation of policy and procedures in general and implementation of the commercial policy in particular are strongly hampered by these circumstances. With a view to attracting and keeping expert personnel the process was started to draft a regulation for management and staff. A Human Resources Management consultant has been hired to support the implementation of the personnel policy. This means that the consultant is also charged with the development and application of HRM-instruments for career planning of employees, trainings and courses and a remuneration structure based on performances. As of 1 January 2011 our personnel is dressed in uniform again.
Samenwerking Als kredietcoöperatie geven wij eer en betekenis aan onze naam door het steeds zoeken naar nieuwe samenwerkingsrelaties en het aangaan van strategische allianties in zowel binnen- als buitenland. Hiernevens worden bestaande relaties uitgediept en bestendigd. In juni is een presentatie gehouden voor Peace Corps Vrijwilligers die in het kader van de verdere ontwikkeling van het binnenland op verschillende dorpen zullen worden gedetacheerd. De bedoeling is dat deze vrijwilligers als tussenpersoon voor De Schakel de respectieve dorpsbewoners zullen begeleiden bij hun aanvraag voor het lidmaatschap. De uitvoering van het Caribische Microfinanciering Capaciteitsopbouw Programma (Carib Cap), waarin wij participeren, vordert gestadig. Inmiddels is de tweede fase, het capaciteitopbouwplan, ingegaan. Voor de uitvoering van dit plan, dat door ons zelf is voorgesteld, heeft de PIU van Carib Cap de Canadese organisatie ‘Development International Desjardin’ (DiD) aangetrokken. DiD heeft
Not for Profit, not for Charity but for Service
Cooperation As a cooperative institution we pay homage and significance to our name by constantly seeking new areas of collaboration and strategic alliances in Suriname as well as abroad. Apart from this policy we aim at deepening and continue existing relations. July 2010 brought us the opportunity to host a presentation for Peace Corps Volunteers who, within the framework of further development of the interior, will be stationed in various villages. Together with these volunteers we explored the possibilities to have them act as our intermediates to guide the respective villagers wishing to apply for the membership of De Schakel. The execution of the Caribbean Microfinance Capacitybuilding Programme (Carib Cap), in which De Schakel participates, is making steady progress. The second phase of
Jaarverslag 2010
11
Verslag van het bestuur Report of the board of directors reeds een aantal trainingen en workshops hier en te onze behoeve in het buitenland georganiseerd. De samenwerking met Stichting Low Income Shelter Program (LISP) op het gebied van financiering van woningbouw is uitgebreid en voortgezet. Dienstverlening Onze dienstverlening is vanaf de oprichting in 1972 steeds gebaseerd op de coöperatieve filosofie. In deze filosofie is winst geen doel maar eerder een middel om de financieel-economische belangen van de leden te behartigen. Met onze manier van bedrijfsvoering en de behandeling van leden en andere cliënten worden de internationale motto’s van het coöperatiewezen als ‘mensen helpen mensen’ en ‘not for profit, not for charity, but for service’ onmiskenbaar tot uitdrukking gebracht. Indachtig aan deze filosofie heeft De Schakel zich aangemeld als microfinancieringsinstituut ter uitvoering van het door de overheid geïnitieerde Mkp dat bedoeld is ter stimulering van zelfwerkzaamheid, productie en welvaart. Het Mkp is gelieerd aan de verlening van microfinancieringsdiensten w.o. microkredieten. Onder het hoofd ‘microfinanciering’ in dit verslag wordt op het vorenvermelde nader ingegaan. Microfinanciering De Schakel is krachtens zijn missie dé toonaangevende instelling voor microfinanciering in Suriname en verwelkomt hierbij, wellicht ten overvloede, de assistentie van Carib Cap en het Mkp die zowel technische als financiële ondersteuning geven bij de ontwikkeling en aanbieding van microfinancieringsdiensten, met name microkredieten. Carib Cap is vanaf 2009 in uitvoering en hierover is reeds uitgebreid gerapporteerd in het verslag over 2009. Het MKP is in februari 2010 operationeel geworden. In de periode maart tot en met oktober is een pilot fase uitgevoerd. De in november uitgevoerde evaluatie heeft voldoende basis geleverd voor herpositionering zodat in het eerste kwartaal van 2011 volop met de aanbieding van microfinancieringsdiensten van start kan worden gegaan. De nadruk zal hierbij worden gelegd op het onderdeel microkredieten voor micro-ondernemers. Microfinanciering is de verzamelnaam voor leningen, spaardiensten, verzekeringen en andere financiële producten voor mensen met een laag (of geen) inkomen. Het is één van de oudste vormen van financiële dienstverlening voor de bestrijding van armoede en omvat dus veel meer dan het bekende microkrediet. Het microkrediet is onderdeel van
12
Jaarverslag 2010
Carib Cap, the capacity-building plan, has in the meantime commenced. To execute this plan, as was proposed by us, the PIU of Carib Cap secured the services of the Canadian-based organization Development International Desjardin (DiD). So far, DiD has already organized a number of training sessions on our behalf in Suriname as well as abroad. Our cooperation with the Foundation Low Income Shelter Programme (LISP) in the area of financing housing construction and renovation has been extended and continued. Provision of services As of our founding in 1972 our service has been based on the cooperative philosophy. Profit, in this philosophy, is not so much an objective but more a means to serve the financialeconomic interests of our members. Our management style and the way we treat our members and other clients are meant to express, unequivocally, the international slogans of the cooperative movement namely ‘people helping people’ and ‘not for profit, not for charity, but for service’. Mindful of this philosophy De Schakel has applied for the position of microfinance institute to execute the government-initiated MKP which is intended to stimulate self-activation, production and prosperity. The Mkp is associated with the provision of microfinance services among which microcredit. Microfinance Pursuant to our mission we consider De Schakel to be the leading institution for microfinance in Suriname. Needless to say that we welcome the assistance of Carib Cap and the MKP for their technical and financial support in the development and presentation of microfinance services, especially microcredit. Carib Cap has been in execution since 2009. The MKP became operational in February 2010. Following a pilot phase from March to October an evaluation was performed which furnished sufficient basis for repositioning. As a result of this outcome De Schakel will start offering microfinance services as of the first quarter of 2011. Emphasis will be placed on microcredit for micro-entrepreneurs. Microfinance is the collective name for loans, savings services, insurances and other financial products for people with a low (or no) income. It is one of the oldest forms of financial service provision and aimed at combating poverty and therefore covers much more
Mensen helpen mensen
Verslag van het bestuur Report of the board of directors microfinanciering en wordt gebruikt voor kleine leningen die worden verstrekt aan mensen met een laag inkomen en wel voor persoonlijke doeleinden maar meer in het bijzonder voor de financiering van kleinschalige ondernemingen.
than the well-known microcredit. Microcredit is part of microfinance and is used for small loans for people with a small income, for personal purposes but more in particular for the financing of small-scale businesses.
Enige van de Jep’ Kraka Yu Baka kredieten, die onder garantstelling van de Stichting Productieve Werk Eenheden zijn verstrekt, vertonen achterstanden. Dit fenomeen doet zich met name voor bij leningen die zijn verstrekt zonder additionele zekerheid van de ondernemer zelf.
Some of the Jep’ Kraka Yu Baka credits that were issued with guarantee from the Foundation Productive Work Units are in arrears. This phenomenon has become evident especially with loans without any collateral of the borrower.
Nieuwe producten Het back2school krediet is aangepast en ook in 2010 op de geëigende manier aangeboden aan de leden en cliënten. De maximum leensom is SRD 5.000 en moet binnen 10 maanden worden terugbetaald. Het overbruggingskrediet werd ook aangepast en in 2010 voor de tweede maal aangeboden. Dit jaar is, zoals elders in dit verslag reeds is gerapporteerd, het microkrediet geïntroduceerd. Tot slot van de opsomming van aangepaste en nieuwe kredietproducten vermelden wij LISP-2 en LMISP, de nieuwste woningbouwproducten die wij in samenwerking met Stichting LISP aanbieden.
New products The back2school loan was adjusted and subsequently, in the appropriate manner, presented to our members and clients. The maximum loan amount runs up to a maximum of SRD 5,000 and must be repaid within 10 months. The bridging loan was also adjusted and entered its second year of our service package. Apart from the loan service within the framework of microcredit De Schakel again participated in LISP-2 and LMISP. These products, which were developed in collaboration with the LISP Foundation, are intended to stimulate private house building and renovation.
Toevertrouwde middelen
Entrusted funds
De rente op toevertrouwde middelen over het boekjaar 2009 is direct na goedkeuring van de jaarrekening door de ALV op 16 mei 2010 op de respectieve rekeningen van de leden bijgeschreven.
Interest on entrusted funds over the fiscal year 2009 was added to the respective member accounts immediately after approval by the General Assembly which was held on the 16th of May 2010.
Het boekjaar is afgesloten met een totaal aan toevertrouwde middelen van SRD 5.258.000 Dit bedrag bestaat voor 61% uit aandelen, circa 2% uit termijndeposito’s en voor het overige uit direct opneembare depositogelden. Ten opzichte van ultimo 2009 is hiermee een toename van SRD 758.000 gerealiseerd zijnde 17%.
Fiscal year 2010 was closed with a total on customer accounts of SRD 5,258,000. This amount is composed of 61% in shares, app. 2% in term deposits and the balance in demand (savings) deposits. Compared with 2009 (SRD 4,500,000) this is an increase of SRD 758,000 or 17%.
Toevertrouwde Middelen / Entrusted Funds
Leningen u/g / Loans o/s
6,000
5,000
4,613
5,258
5,000 3,708
2,074
2,342
2,000 1,000 0
2006
2007
3,094 2,743
3,000
3,102
x SRD 1,000
x SRD 1,000
3,000
4,000
4,500
4,000
4,102
2008
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
2009
2010
2,000 1,000 0
1,863
2006
2007
2008
2009
2010
Jaarverslag 2010
13
Verslag van het bestuur Report of the board of directors Kredietverlening
Loans
Het saldo van de uitstaande leningen beliep per ultimo van het verslagjaar SRD 4.613.000. Dit is SRD 511.000 ofwel 12% meer dan het saldo per ultimo 2009 dat toen SRD 4.102.000 bedroeg. De achterstand in de aflossing van leningen blijft een zorgpunt.
The balance of outstanding loans per the end of 2010 amounted to SRD 4,613,000. This is SRD 511,000 or 12% more than the balance per the end of 2009 which than amounted to SRD 4.102.000. The arrears in repayment remain a constant point of concern.
De (eind)beoordeling van kredietaanvragen is door het bestuur toevertrouwd aan de Kredietkommissie. De leden van deze kommissie worden door het bestuur benoemd. In 2010 werden 682 leningsaanvragen goedgekeurd voor een totaal bedrag van SRD 2.815.000. Dit is SRD 672.000 ofwel 19% minder dan in 2009. Toen waren er 553 leningsaanvragen goedgekeurd en wel voor een totaal bedrag van SRD 3.487.000. De gemiddelde lening bedroeg in 2010 SRD 4.128 en in 2009 SRD 6.300; een afname in 2010 derhalve van 35%. Zie onderstaande tabel voor meer informatie over het verloop van de kredietaanvragen.
The (final) evaluation of loan applications is entrusted to the Credit Committee whose members are appointed by the board. The Credit Committee in 2010 approved 682 loans up to a total amount of SRD 2,815,000. In comparison with fiscal year 2009 this represents a decrease of SRD 672.000 or slightly more than 19%. Fiscal year 2009 brought the approval of 553 loans for a total amount of SRD 3,487,000. The average loan in 2010 amounted to SRD 4,128 and in 2009 to SRD 6,300, a decline therefore of 35%. Please refer to the table hereafter for more information on the course of the loan application.
Kredietverlening gespecificeerd naar economische richting Loan approval specified by purpose of utilization Omschrijving
2010
Description
Aantal
2009
SRD
%
Aantal
SRD
%
Bedrijfs(Micro)kredieten Business loans/Micro credits
160
554,880
19.71%
28
165,040
4.73%
Woning en percelen
Housing and land
109
1,005,125
35.71%
86
1,680,910
48.20%
Huisraad
Household items
70
138,331
4.90%
64
167,895
4.82%
Vervoermiddelen
Transportation
47
260,425
9.24%
67
679,800
19.49%
Overigen
Miscellaneous
296
856,255
30.44%
308
793,687
22.76%
Totaal
Total
682
2,815,016
100.00%
553
3,487,332
100.00%
Kredietverlening Naar Doel 2009 Bedrijfskredieten Woning/percelen 2010
Vervoermiddelen Overigen 0
14
400
800
Jaarverslag 2010
1,200
1,600
2,000
2,400
2,800
3,200
3,600
4,000
(x SRD 1,000)
Not for Profit, not for Charity but for Service
Verslag van het bestuur Report of the board of directors Het kredietbedrijf is ook bij kredietcoöperatie een van de moeilijkste aandachtsgebieden. Controle op het verloop van de leningen vindt plaats middels het vrij dure instituut van risicobewaking. Voor leningen die door slechte of niet tijdige aflossing in de gevarenzone komen te verkeren moet er een voorziening worden getroffen. De instructies hiertoe worden door de financiële instituten, al dan niet in overleg met hun externe accountant, zelf ontworpen. Een kritische begeleiding van debiteuren is derhalve een ‘must’. Halve maatregelen om de kredietportefeuille gezond te houden zullen geen zoden aan de dijk leggen. Tegen voorgaande achtergrond waren wij genoodzaakt om enkele maanden na de start te stoppen met het verstrekken van microkredieten om de uitvoering van het beleid ter zake te kunnen evalueren. Met SPWE, de garantieverschaffer, kwamen wij overeen om de criteria voor de verstrekking van Jep’ Kraka Yu Baka kredieten strenger toe te passen. De ervaring uit het aan te passen, strengere, kredietbeleid zal moeten aantonen of onze vrees gerechtvaardigd is dat de Surinamer makkelijk verkregen krediet niet op de juiste waarde weet te schatten maar wel de betalingsdiscipline weet op te brengen voor krediet waarvoor harde zekerheid c.q. onderpand is vereist. Wij hopen van niet.
Financial institutions consider credit granting one of the most difficult areas of attention. Given their relatively small scale, compared to commercial banking institutions, and the economic level of their clients this is all the more true for credit unions. The loans portfolio must constantly be evaluated with regard to the performance of the borrowers. This is also the stage where the very expensive institution of risk management comes into place. For every bad-performing loan, or a loan which for any other reason becomes default, a provision must be made. The instructions for these provisions are designed by the financial instructions, whether or not in consultation with their external auditors, or by the central bank. Critical counselling, therefore, is a must. Half measures will not suffice to keep the loan portfolio sound. The foregoing forced us to stop the micro-credit process after a few months in order to evaluate the execution of the underlying policy. After consulting the guarantor of the Jep’ Kraka Yu Baka Credits, the SPWE, the decision was taken to tighten up the criteria most stringently. Experience from this new approach is to tell us if our fear is true that people often miss the capacity to appreciate easily gained credit at its true value. On the other hand, why these same people are capable to work up the discipline to promptly repay loans for which hard collateral or surety was demanded. Time will tell!
Netto Resultaat / Net Result
Rente Vergoeding / Interest Paid to Members
40
250
25
161
23
150
19
x SRD 1,000
x SRD 1,000
20 10 0
2006
2007
2008
2009
201
200
30
29
30
2010
100
140 105
118
50 0
2006
2007
2008
2009
2010
Resultaat
Result
Het balanstotaal bedraagt SRD 6,933,000 en was SRD 5,110,000 in 2009. De rente op spaargelden is 6.5% (vorig jaar 6.5%). De rente op direct opeisbare gelden in deposito’s ligt evenals het vorig jaar tussen 0.5% en 1%.
The total assets amounts SRD 6,933,000 en was SRD 5,110,000 in 2009. Interest on the savings is 6,5% (last year 6.5%). In line with 2009 an interest between 0.5% and 1% will be paid on demand deposits.
Mensen helpen mensen
Jaarverslag 2010
15
Verslag van het bestuur Report of the board of directors De rentevergoeding op termijndeposito’s varieert tussen 7% en 10%. Het tarief van de inkomstenbelasting is 36% van het resultaat. Het resultaat, na aftrek inkomstenbelasting, bedraagt SRD 30,000 (2009 SRD 23,000). Wij stellen voor om dit bedrag toe te voegen aan de reserves.
Interest on term deposits will vary between 7% and 10%. Income tax remained unchanged and amounts to 36% of the net result. The net income, after the deduction of the income tax, is SRD 30,000 (2009 SRD 23,000). We propose to add this amount to the reserve.
21 maart 2011 Het Bestuur / The Board of Directors: R.F. Tjon A Kon, Voorzitter / Chairman U. Perri-Oliviera drs. R. Mohamatsaid mr. J. Dipokromo-Foort drs. R. William-Elmont
16
Jaarverslag 2010
Directie / Management: A. Misiekaba Sr., Directeur / Managing Director
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Verslag van de kommissie van toezicht Report of the supervisory committee Aan de algemene ledenvergadering
To the Annual General Meeting
Wij hebben de eer u, ter voldoening aan het voorschrift vastgelegd in artikel 23 van de statuten van de kredietcoöperatie, het volgende ter zake de jaarrekening 2010 te berichten.
In order to comply with the provisions laid down in Article 23 of the statute of the credit union, we take pleasure in informing you of the following regarding the Financial Statements 2010.
De balans per 31 december 2010, de staat van baten en lasten over 2010 en de toelichting hierop zijn door ons bestudeerd en besproken. De jaarrekening draagt onze goedkeuring. Wij adviseren u deze jaarrekening en verantwoording vast te stellen. Deze vaststelling strekt het bestuur tot algehele décharge voor het door hem gevoerde beheer en beleid in het afgelopen boekjaar.
The balance sheet as of December 31, 2010, the statements of income and expenditure 2010, and the notes to these statements have been examined and discussed by us. We approve of these Financial Statements. We recommend that you adopt the statements. This adoption shall discharge the Board of Directors from its liabilities for management and policy conducted by them in this past fiscal year.
Met het voorstel van het bestuur ter zake de bestemming van het resultaat kunnen wij ons eveneens verenigen en adviseren u ook dit voorstel goed te keuren.
We also agree with the proposal of the Board of Directors regarding the utilization of the result and recommend that you approve this proposal as well.
21 maart 2011 Kommissie van Toezicht / Supervisory Committee: Margo Grep, Voorzitter / Chairperson Margo Martens Wensley Lautan
Not for Profit, not for Charity but for Service
Jaarverslag 2010
17
Controle verklaring van de onafhankelijke accountants Auditor’s report
Opdracht Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. (De Schakel) te Paramaribo bestaande uit de balans per 31 december 2010 en de winst- en verliesrekening over 2010 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van De Schakel is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controle opdrachten. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van De Schakel. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van De Schakel heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van de kredietcoöperatie per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. The external auditors, Lutchman & Co, have expressed an unqualified opinion on the 2010 Financial Statements of De Schakel.
21 maart 2011
Lutchman & Co An independent correspondent firm of Deloitte Touche Tohmatsu
18
Jaarverslag 2010
Mensen helpen mensen
Jaarrekening Financial statements Balans per 31 december 2010
Balance Sheet at December 31, 2010 2010 2009
(Na bestemming van het resultaat)
(After distribution of the results)
Activa
Assets
Liquide middelen Vorderingen Overige vorderingen en transitoria Beleggingen Materiële vaste activa
Cash on hand and at banks Loans Accounts receivable and other assets Investments Fixed assets
663 4,613 28 939 690
328 4,102 25 487 168
Totaal activa
Total assets
6,933
5,110
Passiva
Liabilities
Schulden Shares, saving accounts and deposits Lening o/g. Loan Voorzieningen Provisions Overige schulden en transitoria Accounts payable and other liabilities Belastingen Taxes Eigen vermogen Capital and equity - Reservefonds - Serve fund - Egalisatiereserve - Reserve for stability - Ontwikkelingsbijdragen - Development contributions - Schenking materiële middelen - Donations of assets - Herwaarderingsreserve - Revaluation reserve
5,258 320 276 160 64 6,078
4,500 118 178 51 4,847
167 2 208 84 394 855
138 2 11 112 263
Totaal passiva
6,933
5,110
Total liabilities
x SRD 1,000
x SRD 1,000
21 maart 2011 Het Bestuur / The Board of Directors: R.F. Tjon A Kon, Voorzitter / Chairman U. Perri-Oliviera drs. R. Mohamatsaid mr. J. Dipokromo-Foort drs. R. William-Elmont
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Directie / Management: A. Misiekaba Sr., Directeur / Managing Director
Jaarverslag 2010
19
Jaarrekening Financial statements Staat van baten en lasten over 2010
Statement of income and expenditure 2010
2010
2009
x SRD 1,000
x SRD 1,000
Baten
Income
Interestbaten op kredietuitzettingen Interestbaten investeringen Interestbaten Interestlasten Netto interestbaten Overige baten
Interest income on loans Interest income investments Interest income Interest expenses Net interest income Other income
632 19 651 195 456 136
514 8 522 161 361 94
Totaal baten
Total income
592
455
Lasten
Expenditure
Personeelskosten Afschrijvingen Waardevermindering vorderingen Overige lasten Totaal lasten
Personnel expenses Depreciation Allowance for doubtful debts Other expenses Total expenses
241 20 30 254 545
208 15 - 37 160 420
Resultaat vóór inkomstenbelasting
Pre-tax result
47
35
Inkomstenbelasting
Income tax
17
12
Netto resultaat
Net result
30
23
21 maart 2011 Het Bestuur / The Board of Directors: R.F. Tjon A Kon, Voorzitter / Chairman U. Perri-Oliviera drs. R. Mohamatsaid mr. J. Dipokromo-Foort drs. R. William-Elmont
20
Jaarverslag 2010
Directie / Management: A. Misiekaba Sr., Directeur / Managing Director
Not for Profit, not for Charity but for Service
Jaarrekening Financial statements Algemene toelichting bij de jaarrekening
General notes to the financial statements
Algemeen De activa en passiva zijn, voor zover niet anders vermeld, opgenomen tegen de nominale waarde. Vreemde valuta’s zijn gewaardeerd tegen de op de balansdatum geldende wisselkoers van de Centrale Bank van Suriname. De hieruit voortvloeiende koersverschillen zijn verwerkt in de staat van baten en lasten.
General If not otherwise reported, assets and liabilities are stated at their nominal value. Foreign currencies are valued against exchange rates of the Central Bank of Suriname at balance sheet date. The resulting exchange rate differences are included in the Statements of Income and Expenditures.
Vaste Activa De vaste activa (met uitzondering van terrein en gebouw) zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met op basis daarvan lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de geschatte economische levensduur. Het terrein en gebouw zijn ultimo 2010 geherwaardeerd tegen de actuele waarden. De hieruit voortvloeiende waardeveranderingen zijn ten gunste van de herwaarderingsreserve gebracht, onder aftrek van de hierop betrekking hebbende latente belastingen. De herwaarderingsreserve is, na aftrek van deze latente belastingverplichting, afzonderlijk onder het eigen vermogen opgenomen. De belastinglatentie is berekend op basis van een belastingtarief van 36%.
Fixed Assets The fixed assets (excluding land and building) are stated at cost less accumulated depreciation calculated on a straight-line basis over the estimated useful lives of the relating assets. The land and building have been revalued at December 31, 2010. The surplus value is recorded in the revaluation reserve under deduction of the related deferred tax liability and is separately presented under equity. The tax deferral is calculated at the income tax rate of 36%.
Waardevermindering van vorderingen Op de vorderingen op de leden is een voorziening voor waardevermindering van vorderingen gebracht. De toevoeging aan deze voorziening is in de staat van baten en lasten afzonderlijk tot uitdrukking gebracht. Reservefonds Krachtens de statuten kan het reservefonds gedurende het bestaan van de coöperatie noch geheel noch gedeeltelijk onder de leden worden verdeeld. Egalisatiereserve De egalisatiereserve kan krachtens bestuursbesluit worden aangewend voor het opvangen van zich mogelijk voordoende tegenvallers.
Allowance for doubtful debts Loans to members are less the allowance for doubtful loans. The increase of the allowance for doubtful debts is separately stated in the Statements of Income and Expenditures. Reserve Fund The statute of the credit union stipulates that it is not allowed during its active lifecycle to distribute any amount of the reserve funds to members. Reserve for Stability The Board of Directors has the authority to decide whether the amount of the reserve for stability can be used to absorb unforeseen losses. Development Contributions By Boards’ decisions the development contributions can be used to finance specific projects.
Ontwikkelingsbijdragen Krachtens bestuursbesluiten kunnen de ontwikkelingsbijdragen worden aangewend voor de financiering van specifieke projecten.
Mensen helpen mensen
Jaarverslag 2010
21
Jaarrekening Financial statements Toelichting
Notes 2010 2009
Balans Balance Sheets x SRD 1,000 Liquide middelen Cash 663 Omvat kas- en banksaldi. Includes cash on hand and at banks. Vorderingen Deze post bestaat uit saldi uitstaande leningen en lopende interest onder aftrek van een voorziening voor waardevermin- dering van de vorderingen.
Loans This exists of loans outstanding plus current interest, less allowance for doubtful loans.
Overige vorderingen en transitoria Accounts receivables and other assets Hieronder zijn opgenomen vorderingen op Hereunder are amounts due to third parties derden en overlopende posten. and deferred or prepaid items.
328
4,613
4,102
28
25
Beleggingen Deze post omvat spaargelden en effecten. De effecten zijn gewaardeerd op hun ver- krijgingsprijs. De actuele waarde bedraagt per 31 december 2010, uitgaande van de koersnoteringen van de Surinaamse Effectenbeurs SRD 66,330 (vorig jaar SRD 55,690).
Investments This includes savings and securities. The securities are valued against purchase price. The value at December 31, 2010 based on the price quoted at Securities Exchange Market of Suriname is SRD 66,330 (last year SRD 55,690).
939
487
Vaste activa Bestaat uit het terrein en gebouw aan de Fred Derbystraat en inventaris.
Fixed assets Exists of the land and building at Fred Derby Street and inventory.
690
168
5,258
4,500
Voorzieningen Provisions Omvat het educatiefonds, belastinglatentie Includes the education fund, tax deferral en andere voorzieningen. and other provisions.
276
118
Overige schulden en transitoria Hieronder zijn opgenomen verplichtingen tegenover derden en overlopende posten.
Accounts payable and other liabilities Hereunder are due to third parties, accruals and other liabilities.
160
178
Lening o/g. De post omvat een financierings- overeenkomst met het MKP.
Loan This includes a finance (loan) agreement with the MKP.
320
-
Schulden Shares, saving accounts and deposits Bestaat uit spaartegoeden, termijndeposito’s Exists of saving accounts, term deposits and en rentevergoedingen. interest due.
22
x SRD 1,000
Jaarverslag 2010
Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht
Jaarrekening Financial statements Toelichting (vervolg)
Notes (continued) 2010 2009
Staat van baten en lasten
Statement of income and expenditure
Interestbaten Omvat het voordelig verschil tussen de rentebaten uit vorderingen op de leden en beleggingen enerzijds en aan de leden uit te keren rente anderszijds.
Interest income Exists of the positive balance of interest income on loans to members and investments less interest payable to members.
456
361
Overige baten Hieronder zijn opgenomen opbrengsten uit dienstverlening en koersverschillen.
Other income 136 This includes service charges and exchange differences.
94
Personeelskosten Deze post omvat lonen en salarissen, gratificaties, sociale lasten en andere voorzieningen voor het personeel.
Personnel expenses 241 This item includes salaries and wages, social securities, bonus and other staff benefits.
208
x SRD 1,000 x SRD 1,000
Afschrijvingen Depreciation Hieronder zijn opgenomen afschrijvingen This includes the depreciation on the fixed op de materiële vaste activa; 2.5% per jaar op assets; 2.5% per annum on the real estate het onroerend goed en 10 tot 30% per jaar and 10 to 30% per annum on the other op de overige materiële activa. fixed assets.
20
15
Waardevermindering vorderingen Onder deze post is opgenomen de toe- voeging aan de voorziening op vorderingen op de leden e.a.
Allowance for doubtful debts 30 This is the addition to the allowance for doubtful loans to members and other receivables.
37
Overige lasten Hieronder zijn begrepen honoraria, administratie- en algemene kosten, dotaties aan de statutaire fondsen, toevoeging aan de voorzieningen e.d.
Other expenses This item includes professional fees, administration and general expenses, additions to the statutory funds and to the provisions and other expenses.
254
160
Overige Lasten / Other Expenses 2009 Honoraria Administratiekosten
2010
Algemene kosten 0
25
50
75
100
Not for Profit, not for Charity but for Service
125
150
175
200
225
250
275
300
(x SRD 1,000)
Jaarverslag 2010
23
Foto’s / Photo’s
24
Overleg directeur KCDS (R) met NCCR coördinator, Jerry Slijngaard, geflankeerd door CTSF consultants Debra Williams (L) en Joyce Thomas
Leden/micro-ondernemers en overige genodigden tijdens een van de CTSF-KCDS seminars in februari 2010
Bestuursvoorzitter R. Tjon Akon en diredcteur A. Misiekaba tijdens de Caribbean Microfinance Forum (CMF) II in Belize, september 2010
Deelnemers van een 4-tal Surinaamse MFI’s aan CMF II
Sfeerfoto CMF II workshop. Op de voorgrond Stefan Plateau (staand) en KCDS’ bestuurvoorzitter Tjon Akon (zittend)
Een micro-ondernemester met kroost in haar winkel
Een KCDS delegatie bezoekt meubelmaker Manoe
Deze onderneemster toont wat is overgebleven van haar door brand verwoeste woning annex winkel
Jaarverslag 2010
Mensen helpen mensen
Bijlage Enclosure Statistieken / Statistics
Bedragen in Surinaamse Dollars / Amounts in Surinamese Dollars JAAR
LEDEN
BALANSTOTAAL
LEDENBIJDRAGEN
LENINGEN U/G
Year
Members
Total Assets
Entrusted Funds
Loans o/s
660,200 862,136 1,190,354 1,388,631 2,004,007 2,413,229 2,824,402 3,642,073 4,263,681 5,109,597 6,932,623
404,904 594,540 887,177 1,049,121 1,588,927 2,041,654 2,341,517 3,102,048 3,707,813 4,499,725 5,257,661
254,512 419,725 696,426 950,741 1,384,062 1,863,116 2,073,516 2,743,068 3,093,741 4,101,550 4,612,533
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
3,819 4,004 4,356 4,434 4,643 4,907 5,203 5,575 5,918 6,276 6,555
CTSF’s Joyce Thomas in gesprek met een micro-onderneemster
Overleg directeur KCDS met CTSF consultants Debra Williams en Joyce Thomas
Jaarverslag 2010
Overleg directeur KCDS met vertegenwoordiger SRC in het kader van rampenbeheersing
Van hYrt tot hYrt Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. is een financiële instelling met een sociaal gezicht. Vanuit de op een coöperatieve gedachte gebaseerde dienstverlening hebben wij in de afgelopen 39 jaren aan de wieg gestaan van vele positieve ontwikkelingen op het gebied van (micro) onderneming en woningbouwfinanciering. Bij Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. wordt het lid nooit een (rekening)nummer. Een persoonlijke benadering en begeleiding op maat zijn sleutelwoorden in onze aanpak. Microfinanciering/microkrediet is ons nieuwste product en is bedoeld om kleine ondernemers en hosselaars financieel te ondersteunen. Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel g.a. biedt een gevarieerd pakket aan financiële diensten aan particuliere en zakelijke leden in stad, district en binnenland.
spa
ar
redietcoö
p
e ati er
nk e -
de schakel Microfinanciering Microkredieten Fred Derbystraat nr 85, Paramaribo Tel: (597) 41 02 10 / 42 67 06 Fax: (597) 42 43 82 E-mail:
[email protected] Website: www.deschakelcoop.org
Wij zijn er voor groot en klein; man, vrouw en kind