Jaarverslag 2008 Commissie Ruimtelijke Kwaliteit

Jaarverslag 2008 Commissie Ruimtelijke Kwaliteit

GEBOUWDE OMGEVING afdeling GOKPC steller Nico Lenaerts doorkiesnummer 077-359 65 95 datum 2 juli 2009

Voorwoord Hierbij biedt de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van de gemeente Venlo het college en de leden van de gemeenteraad haar jaarverslag over 2008 aan conform het bepaalde in artikel 9.4 van het hoofdstuk Welstand in de vigerende Bouwverordening en artikel 12, l3 leden b en c van de Woningwet. Deze rapportage geeft niet alleen een overzicht van de belangrijkste activiteiten van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit in dit verslagjaar, maar biedt tevens een evaluatie van de eerste zittingsperiode (2006-2007-2008) van de nieuwe geïntegreerde welstands- & monumentencommissie. Dit gebeurt mede aan de hand van de resultaten van de drie gehouden enquêtes klanttevredenheid, waarin is gevraagd een oordeel te formuleren over het werk van de commissie, per jaar specifiek gericht op achtereenvolgend de bezoekende architecten, opdrachtgevers en ambtelijke medewerkers. De resultaten zijn positief: het merendeel van de geënquêteerden geeft aan tevreden te zijn over het werk van deze onafhankelijke commissie. Niettemin blijven er voldoende aandachtspunten over, die binnen het takenpakket van de commissie geoptimaliseerd kunnen worden. Van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit wordt verwacht dat zij met grote zorgvuldigheid en verantwoordelijkheid haar adviezen formuleert op het gebied van welstand, monumenten en stedenbouw. Zij signaleert hierbij een spanning die ontstaat tussen de snelheid die private partijen wensen en de bewaking van het publieke belang die tijd vraagt, ook waar het plannen van geringere omvang betreft. Eveneens kan er een strijdigheid optreden tussen het eigenbelang van private partijen of de burger en het belang van het collectief. In haar adviezen wijst de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit op het algemeen belang van een verantwoord welstand- en monumentenbeleid in de gehele gemeente Venlo, ook op de langere termijn. De Venlose stadsdelen hebben ieder een herkenbare geschiedenis met een opvallende afwisseling tussen oud en nieuw. Een stad is echter nooit af, stedenbouw is een continu proces. De beschikbare ruimte is per definitie beperkt, zodat herontwikkeling van bestaande delen bezien moet worden en ook hierbij wil de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit haar expertise aanbieden. Het uitgangspunt van haar werkzaamheden blijft de zorg voor de inrichting van de openbare ruimte, waarbij hoge eisen moeten worden gesteld, zowel aan plannen met betrekking tot nieuwbouw, cultureel erfgoed alsook aan de inrichting van het landschap. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit ziet het als haar opdracht door een heldere en eenduidige wijze van adviseren het draagvlak voor ruimtelijke kwaliteitszorg bij alle betrokkenen in de gemeente Venlo te vergroten.

Drs. K. Berghs Voorzitter Commissie Ruimtelijke Kwaliteit

Inhoudsopgave 1

Inleiding.............................................................................................................................. 1

2

Samenstelling en werkwijze ............................................................................................. 2

3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

Welstandsbeoordeling ...................................................................................................... 4 Grootschalige plannen......................................................................................................... 4 Stedenbouwkundige uitbreidingen....................................................................................... 5 Reclames ............................................................................................................................ 8 Landelijke architectuur: een nieuwe trend? ......................................................................... 8 Nieuw Stalberg .................................................................................................................... 8 Oog voor het detail .............................................................................................................. 9 Bedrijfsgebouwen................................................................................................................ 9

4 4.1 4.2 4.3 4.4

Monumenten .................................................................................................................... 10 Criteria Monumentenzorg .................................................................................................. 10 Monumenten ..................................................................................................................... 11 Vergaderingen................................................................................................................... 11 Enkele voorbeelden........................................................................................................... 11

5

Archeologie...................................................................................................................... 13

6 6.1 6.2

Het landschap en de openbare ruimte........................................................................... 14 Criteria............................................................................................................................... 14 Enkele voorbeelden........................................................................................................... 14

7 7.1 7.2

Statistische gegevens..................................................................................................... 16 Aantal plannen................................................................................................................... 16 Overige onderwerpen ........................................................................................................ 16

8

Resultaten enquête klanttevredenheid.......................................................................... 18

9

Aandachtspunten ............................................................................................................ 20

10

Bijlage: Enquête klanttevredenheid............................................................................... 21

1

Inleiding

De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit is een zogenaamde geïntegreerde welstands- & monumentencommissie, die als taak heeft het college van Burgemeester en Wethouders te adviseren over welstandsaspecten van vergunningplichtige bouwaanvragen ingevolge de Woningwet en de Welstandsnota, waarin de beoordelingscriteria door de gemeenteraad zijn vastgelegd. Door een wijziging in de Woningwet mag welstandstoezicht sinds 1 juli 2004 alleen nog uitgeoefend worden aan de hand van criteria die in de gemeentelijke welstandsnota worden genoemd. Die criteria kunnen gebiedsgericht en objectgericht zijn. Bij gebiedsgerichte criteria gaat het om de relatie van het bouwwerk met zijn omgeving, bij objectgerichte criteria gaat het om de samenhang, de logica en de consistentie van het ontwerp van het bouwwerk zelf. Uitgangspunt van de bepalingen in de Woningwet is dat bouwen niet alleen een individuele, particuliere zaak is, maar dat het eveneens een zaak is van publiek belang. Door middel van welstandstoezicht kan de samenhang in steden en dorpen een positieve impuls krijgen. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit adviseert eveneens over aspecten van archeologie, landschap, stedenbouw, bestemmings- en beeldkwaliteitplannen, architectuur, monumentenzorg en reclameuitingen, evenals over alle andere objecten en aangelegenheden die voor het college van belang zijn voor het realiseren van een verantwoord stads- en landschapsbeeld.

Daarnaast brengt de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit advies uit over voorlopige beoordelingen of schetsplannen en principeverzoeken en voert zij periodiek overleg met vakafdelingen en het college over monumentenbeleid, welstandsbeleid en welstandscriteria. In het verleden is besloten de afzonderlijke welstands- en monumentencommissies in Venlo te integreren tot één Commissie Ruimtelijke Kwaliteit vanwege redenen van efficiency, consistentie in advisering en verwevenheden van beleidsterreinen. Een integrale aanpak met gelijkwaardige aandacht voor welstandelijke, cultuurhistorische en landschappelijke aspecten is daardoor kenmerkend geworden voor de Venlose Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Een bijkomend gevolg is dat in beraadslagingen waarbij deskundigen van verschillende disciplines met elkaar samenwerken de inhoud van hun advisering merkbaar aan niveau wint. In dit jaarverslag zullen na deze inleiding achtereenvolgens de onderdelen welstandsbeoordeling, monumenten, archeologie en landschap mede aan de hand van enkele sprekende voorbeelden worden behandeld, waarna de statistische gegevens over 2008 in relatie met de voorafgaande jaren worden gepresenteerd. Eveneens worden enkele aandachtspunten geformuleerd. Het jaarverslag wordt besloten met de resultaten van een enquête onder medewerkers van de gemeente Venlo.


1

2

Samenstelling en werkwijze

Voorzitter: Drs. K. Berghs, cultuurhistoricus en voorzitter, woonachtig te Venlo.

Leden: Ir. P. Thole, architect/stedenbouwkundige en vice-voorzitter, woonachtig te Nederhemert; Ing. G. de Wilde, architect, woonachtig te Zutphen; Ir. J. Kamphuis, bouwhistoricus, woonachtig te Koudekerk a.d. Rijn; Drs. J. Schatorjé, cultuurhistoricus, woonachtig te Horst-Meterik; Ing. T. de Marie, landschapsarchitect, woonachtig te Krefeld.

Extern adviseur: Prof. Dr. W. Willems, archeoloog, woonachtig te Amersfoort.

Ambtelijke ondersteuning: •

Ing. N. Lenaerts, ambtelijk secretaris;

•

Ing. F. Theeven, plaatsvervangend ambtelijk secretaris.

Van links naar rechts: Frits Theeven, Jos Schatorjé, Nico Lenaerts, Peter Thole, Jan Kamphuis, Koos Berghs, Taco de Marie en Géke de Wilde

2


De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit vergadert éénmaal in de veertien dagen aan de hand van een door voorzitter en secretaris samengestelde agenda en planselectie, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen A-B-C-plannen.

Na beraadslaging komt de commissie tot een van de volgende adviezen: •

akkoord: het plan voldoet aan de

•

akkoord onder voorwaarde: het plan

A-plannen worden tweewekelijks besproken in de voltallige, plenaire vergadering. Het betreft stedenbouwkundige plannen of bouwplannen die in belangrijke mate de ruimtelijke kwaliteit beïnvloeden, trendsetter zijn voor een nieuwe ontwikkeling, liggen in een gevoelig gebied, betrekking hebben op een monument of monumentale omgeving of beleidsgevoelig zijn.

B-plannen worden tweewekelijks besproken in de kleine, gemandateerde commissie. Het betreft plannen binnen gebieden waarvan de beoordelingskaders door Welstandsnota of commissie al zijn aangegeven en collegiaal vooroverleg met architecten of ambtenaren ter voorbereiding van een plenaire behandeling.

C-plannen worden wekelijks door de secretaris behandeld. Het betreft herhalingsplannen, plannen die niet of nauwelijks van invloed zijn op de kwaliteit van de openbare ruimte en plannen die voldoen aan de sneltoetscriteria genoemd in de Welstandsnota.

•

• •

criteria en is positief beoordeeld; voldoet aan de criteria onder voorwaarde dat het wordt aangepast in de zin die de commissie heeft aangegeven; akkoord in hoofdlijnen: het plan voldoet in hoofdlijnen, maar moet nog verder worden uitgewerkt en nogmaals ter beoordeling worden voorgelegd; niet akkoord: het plan voldoet niet aan de criteria en is negatief beoordeeld; aanhouden: de commissie schort haar oordeel op in afwachting van gevraagde nadere informatie.

De vergaderingen van de commissie zijn openbaar en worden gehouden in het informatiecentrum (voormalige tankstation) van het Limburgs Museum aan de Keulsepoort 3 te Venlo. De vergunningverlening is door het college van Burgemeesters en Wethouders geheel gemandateerd aan de afdeling Gebouwde Omgeving. Overigens stemt het de commissie tot tevredenheid te constateren dat ook in 2008 het college niet van de gegeven adviezen is afgeweken (zie artikel 12c van de Woningwet).


3

3

Welstandsbeoordeling

Bij de beoordeling of een bouwplan voldoet aan redelijke eisen van welstand worden - kort gezegd – de volgende vragen gesteld: 1.

2. 3. 4. 5.

past het plan in esthetische zin goed in zijn omgeving, draagt het bij aan de kwaliteit ervan of doet het daar afbreuk aan; is het plan helder en begrijpelijk van opzet of nodeloos ingewikkeld; sluit het aan op thema’s of kenmerken van de omgeving of van de opgave zelf; lijkt het plan op wat men er normaal gesproken, wat betreft de functie, van mag verwachten; is het, gelet op de gestelde opgave, een geslaagd ontwerp wat betreft materiaalgebruik, textuur, kleur, lichten vlakverdeling en compositie van massa’s en volumes.

eventuele cultuurhistorische achtergronden. In het afgelopen jaar zijn plannen van grote diversiteit beoordeeld. In dit jaarverslag zal het welstandsoverleg in een aantal afzonderlijke categorieën worden weergegeven, waarbinnen enkele voorbeelden kort zullen worden besproken.

3.1

Grootschalige plannen

De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit heeft het afgelopen jaar veel energie besteed aan een aantal grootschalige plannen waarbij vooral de stedenbouwkundige inpassing en toetsing aan gestelde kaders aandacht vroegen. Het is overigens een goede gewoonte in Venlo, dat stedenbouwkundige plannen van enige betekenis in een vroeg stadium aan de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit ter bespreking worden voorgelegd.

•

Maaswaard

Omdat niet ieder gebied in de gemeente Venlo dezelfde welstandszorg nodig heeft, worden in de Welstandsnota drie verschillende gebieden onderscheiden die dan ook door de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit verschillend worden behandeld: •

• •

gebieden met een bijzondere welstandszorg, zoals het beschermd dorpsgezicht Steyl, stadsbeelden, bijzondere wijken en buurten of waardevolle ensembles; gebieden met een reguliere welstandszorg; welstandsluwe gebieden waar alleen een verantwoord kleuren materiaalgebruik is voorgeschreven.

Op basis van de in de Welstandsnota genoemde criteria worden de ingediende bouwplannen na ambtelijke weging door de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit beoordeeld, waarbij het plan binnen de context van zijn omgeving wordt geanalyseerd. Dit vraagt om een verdieping van de commissie in de aard en het karakter van het bouwplan en het gebied en de

4


Maaswaard

Het zuidelijke plangedeelte van het Maasoeverproject zal binnenkort in uitvoering worden genomen. Hierbij zal een grootschalig woonzorgvoorzieningencomplex worden gerealiseerd met een hoogwaardige groene openbare ruimte die raakt aan het groen van de uiterwaarden ten zuiden van de Maasbrug. Voor het Nedinsco-complex worden meerdere visies verder onderzocht met betrekking tot hergebruik, restaureren, herbouwen en gedeeltelijke sloop. Voor het ontwikkelen van het nieuwe stadskantoor zijn de eerste uitgangspunten vastgelegd. De ontwerpvisie zal

door een aantal geselecteerde architectenbureaus verder worden uitgewerkt, waarna een keuze voor het ontwerpende bureau wordt gemaakt. Al met al een zeer lastige stedenbouwkundige opgave in zijn relaties naar het Nedinsco-complex, openbaar groen en zicht op de Maas.

•

Maasboulevard

Met de bouw van de zogenoemde “lineair” met parkeerkelder is een verdere stap gezet in de ontwikkeling van de totale inrichting van het Maasboulevardproject. Ook voor de zogenoemde Coenentoren is het licht op groen gezet; naar verwachting zal in 2009 met de bouw begonnen worden. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit blijft kritisch ten aanzien van de kwaliteit van het openbare verblijfsgebied, daar waar parkeervoorzieningen, waterkeringen en winkels gepland zijn.

•

Venlo – nieuwe skyline?

Met de Floriade in zicht zijn belangrijke initiatieven genomen rond het WTC-gebouw. Meest opvallend in de plannen is een toren van circa 128 meter hoogte als landmark, ingebed in een setting van beurs- en bedrijfsgebouwen met ondergrondse parkeervoorzieningen. Verdere uitwerkingen moeten aantonen of een dergelijk complex met een toren van een dergelijke hoogte financieel haalbaar zal zijn, en een betekenisvolle landmark zal kunnen worden voor de regio.

•

Van een andere schaal is een grootschalige ontwikkeling op de grens van Venlo en Tegelen, op het snijvlak van A73/A74 met de noordelijke woonbuurt van Tegelen, de rijksmonumentale boerderij Hulsforthof met zijn groene omgeving en de nieuwe brandweerkazerne. Het voorlopig ontwerp betreft een kantoorschijf met een verzelfstandigd parkeervolume dat in gebogen vorm richting geeft aan de A73.

•

Manresa

Het deelgebied west met het oprichten van 34 appartementen is positief afgehandeld. Bij de 16 woningen van deelgebied zuid echter moest het oorspronkelijke concept worden aangepast vanwege de financiële haalbaarheid. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit betreurt deze ontwikkelingen en zet vraagtekens bij het planproces en o.a. het ingrijpend aanpassen van het beeldkwaliteitplan. Uiteindelijk kon met een aangepast plan ingestemd worden.

3.2 •

Stedenbouwkundige uitbreidingen De nieuwe Munt

De uitwerking van de 3 urban villa’s gaf de nodige discussie, waarbij de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en de architect in eerste instantie niet op één lijn zaten. Het probleem van de galerijafschermingen is op interessante wijze opgelost. Ook de kwaliteit van de inrichting van de openbare ruimte stemt nu tot tevredenheid.

•

WTC-gebouw

Kantoor met parkeergebouw aan de A73

Rijnbeekstraat – Laaghuissingel

Veelvuldig overleg heeft plaatsgevonden over de ambities van het beeldkwaliteitplan en hoe daaraan getoetst kon worden. De 61 zorgappartementen met het parkeren en de afstemming op het openbaar gebied vergde de nodige inspanning, maar met het aangrenzende appartementengebouw met 41 appartementen bleek uiteindelijk een heldere opzet mogelijk. Ten aanzien van de Talentencampus moest de commissie concluderen dat het programma (zowel bebouwd als onbebouwd) te omvangrijk was voor de plek,


5

wat de nodige problemen opleverde. Vooral het parkeren en de te onderscheiden buitenverblijfgebieden voor de verschillende leeftijdsgroepen bleven lang onder de maat. Met een uiteindelijk “scherp” ontwerp van het schoolgebouw, de sportzaal en hun specifieke buitenruimte is ten slotte een redelijke oplossing bereikt, hoewel de commissie van mening blijft, dat een meer kritisch onderzoek naar programma, situatie en financiële haalbaarheid in een allereerste fase had moeten plaatsvinden.

commissie overleg plaatsgevonden over planuitgangspunten, de ontwerpvertaling en de keuzemogelijkheden die daarbij ontstaan. De discussie spitste zich nu toe op de keuze van de ontwerper voor een sterke icoonwerking van de twee hogere bouwdelen met karakteristieke kapvormen, waardoor je toch twee gebouwen blijft ervaren. De commissie blijft zich afvragen of dit wel gewenst is als onderdeel van de pleinwandfunctie met een commerciële bestemming op de begane grond. Daarnaast constateert de commissie een duidelijke relatie met de ook in 2008 gepresenteerde plannen voor het nabijgelegen Centrumplan Blerick Tivoli waar ook sprake is van twee hogere bouwdelen als beeldbepalend element. Het gevolg is dat de torenelementen een thema worden en daardoor in het totale beeld een te belangrijke rol kunnen gaan spelen.

Rijnbeekstraat - Laaghuissingel

•

Plangebied Helmusweg

Voor project Helmusweg is door de ontwikkelaar een beeldkwaliteitplan voor 73 woningen gemaakt, als neerslag van bouwkundige verkavelingstudies. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit had moeite met het kunnen toetsen van bouwkundige plannen, die nagenoeg identiek waren met de stedenbouwkundige en ruimtelijke oplossingen en waarbij de planambities erg dicht bleven bij het maken van risicoloze, voor de handliggende plannen, die meer door de markt dan door de architectuur zijn bepaald. Liever ziet de commissie gescheiden verantwoordelijkheden tussen de gemeentelijk, stedenbouwkundige visie en de opvattingen van de ontwikkelaar en/of architect c.q. vormgever. Ten slotte bleek ook het beeldkwaliteitplan bij de verdere planuitwerkingen bij herhaling aangepast te moeten worden, waarbij het onduidelijk bleef wat nu eigenlijk de definitieve kaders waren waaraan getoetst moest worden.

•

Carlys Plaats

Het plan voor de Carleyspassage in Blerick was ook in 2008 weer onderwerp van discussie. In 2007 heeft met de 6


Carleys Plaats

•

Centrumplan Blerick: Tivoli

Het ontwerp van Tivoli in het kader van Centrumplan Blerick is gemaakt op basis van een verkenning ten aanzien van de grootte van het plein en de ontsluiting van de parkeergarage. Hierbij is tevens als uitgangspunt meegegeven het terugbrengen van een herinnering aan het inmiddels gesloopte Tivoli gebouw en twee “torens” als beeldbepalende elementen aan de pleinzijde. De commissie heeft zich over de hele linie nogal intensief met het plan bezig gehouden, waarbij bijvoorbeeld het parkeren op het binnenterrein als kwalitatief ongewenst werd gezien en de verbeelding van het voormalige Tivoli gebouw in een nieuw bouwvolume onderwerp van discussie was. Hoewel in dit specifieke geval geen sprake is van fysieke herbouw, blijft het “herbouwen” van een verdwenen gebouw een vreemd fenomeen, dat zich de laatste tijd een aantal malen aandiende (onder ande-

re bij de reconstructie van Ons Huis). Bij deze poging om een Tivoli icoon te ontwerpen zette de commissie vraagtekens. Als keuzemogelijkheden werd door de commissie meegegeven te kiezen tussen een eigentijdse verwijzing als herleefbare herinnering of een volledige restauratie in de oorspronkelijke rode baksteen. De door de commissie gevraagde nadere studies naar diverse aspecten en plandelen resulteerde in een aantal planaanpassingen en uitwerkingen en uiteindelijk een bevredigend akkoord op hoofdlijnen.

Tivoli

•

Ontwikkelig Picardie / Van der Valk Hotel Venlo Noord

In het jaarverslag van 2007 werd door de commissie al het grote belang van een helder toetsingskader bij langlopende, complexe plannen aan de orde gesteld om de vastgestelde uitgangspunten te kunnen bewaken. Vooral de aspecten die bijdragen aan de kwaliteit van de openbare ruimte blijken in de praktijk nogal eens op gespannen voet te staan met, hoe begrijpelijk ook, specifieke belangen op planniveau van de ontwikkelaar. Dit probleem dient zich met name aan als er toetsingskaders “op maat” moeten worden ontwikkeld bij zogenoemde initiatiefplannen van individuele opdrachtgevers/ontwikkelaars. Vanuit het algemeen belang en de zorg voor de openbare ruimte is het belangrijk goede autonome, algemeen hanteerbare en tijdsbestendige randvoorwaarden te hebben om te kunnen anticiperen op wat genoemd wordt voortschrijdend inzicht en de waan van de dag. Voorbeelden hiervan zijn de mogelijke ontwikkeling van een grote volumineuze bioscoop op de beeldbepalende Picardie locatie direct

naast de Arsenaal parkeergarage en de verbouwing en uitbreiding van het Van der Valk Hotel in Venlo-Noord.

•

NS gebouw: tegelwerk perrongevel

In 2008 zijn er plannen voor een aantal onderdelen van het beeldbepalende en architectonisch belangwekkende NSstation in de commissie ter beoordeling voorgelegd (hal, lift, hellingbaan voorgebied, entreegebouwtje fietsenkelder) en in goed overleg successievelijk voorzien van positieve adviezen. Deze zorgvuldige planvoorbereiding voor dit potentiële rijksmonument staat haaks op de wel erg voortvarend uitgevoerde “verfraaiing” van de perrongevel aan de stadszijde. Niet gehinderd door procedureel en laat staan architectonisch inzicht kwam men klaarblijkelijk op het idee de karakteristieke baksteen gevelvlakken te voorzien van tegels in een leuk fris strooipatroon, die eerder in een badkameromgeving thuishoren. Letterlijk midden in de uitvoering gestoord door de handhavende overheid, is het resultaat een schoolvoorbeeld van een “exces” in de zin van de welstandsnota. De commissie heeft zich van de situatie ter plekke op de hoogte gesteld en is van mening dat de oorspronkelijke situatie weer in ere hersteld dient te worden en dat dit technisch c.q. bouwkundig goed mogelijk is, hoewel dat wel de nodige zorgvuldigheid en inspanning zal vragen.

Tegelwerk perrongevel


7

3.3

Reclames

Ook dit jaar bleek weer dat de commissie in het algemeen geen aanleiding ziet om van het door de gemeenteraad vastgestelde reclamebeleid af te wijken en een aantal aanvragen dan ook van een negatief advies heeft moeten voorzien. Voorstellen voor het dichtplakken van gevelopeningen en het aanbrengen van reclame-uitingen over grote delen van gevels betekenen eigenlijk altijd een ernstige aantasting van het (in voorkomende gevallen monumentale) pand en van de omgeving. Ook de veelheid en situering van de gewenste reclameuitingen blijken steeds weer strijdig met het toch duidelijke reclamebeleid. Een sprekend voorbeeld is de gevel van het tegenover de vergaderlocatie van de commissie gelegen uitzendbureau. Op aanwijzing van de commissie zijn de reclame-uitingen in aantal teruggebracht, is de plaatsing aangepast en de afdekking van de natuurstenen gevelbekleding verwijderd en het natuursteen aangeheeld met een duidelijk zichtbaar positief resultaat.

3.4

Landelijke architectuur: een nieuwe trend?

Bij stedelijke nieuwbouw is het een trend, dat de architectuur van de jaren dertig als inspiratiebron, soms zelfs als voorbeeld wordt gekozen, in materiaalkeuze, dakvorm, metselbanden, baksteendetails, overstek, raamverdeling en luiken en asymmetrische gevelopbouw. De architect die dit idioom beheerst, komt al gauw een heel eind, maar helaas zijn de meeste voorbeelden slechte kopieën. Bij gebouwen in het landelijke gebied lijkt het historiserend bouwen met knipogen naar vroegere tijden de overhand te krijgen. Of het zijn boerderijachtige woningen, vaak rietgedekt met geprononceerde entreepartijen en golvende dakkapellen, de garage vaak meegedekt. De ramen zijn dan voorzien van een roedenverdeling en luiken, die meestal niet sluiten. Of het zijn zogenoemde notaris- of pastoorswoningen, villa’s, statige herenhuizen met fraaie

8


entreepartijen, hoge gevels met pannen gedekte zadel- of tentdaken. De gevels zijn ook vaak symmetrisch opgebouwd met metselwerkversieringen. Het bijgebouw staat meestal vrij, als kleine versie van het hoofdgebouw, voorzien van een en vaak twee getoogde garagedeuren. Bij de beoordeling door de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit gaat het niet over “mooi of lelijk”, dat is niet aan de orde. De vraag is: “Wat zegt de Welstandsnota over dit bouwen in het landelijke c.q. agrarisch gebied?” Niet altijd zijn de criteria duidelijk te interpreteren, maar heel vaak overheerst het gevoel, dat dit soort bebouwing niet past in het buitengebied.

3.5

Nieuw Stalberg

Ook in 2008 is de planvorming voor Nieuw Stalberg fase 2 volop doorgezet en zijn een groot aantal woningontwerpen aan de commissie ter toetsing voorgelegd. De kwaliteit van de voor het zogenoemde intakegesprek ingediende plannen was in het algemeen goed te noemen. Men is zich er in het algemeen goed van bewust dat het bouwen van een nieuwe vrijstaande woning niet alleen bouwkundige en praktische aandacht verdient, maar dat ook het uiterlijk een belangrijke rol speelt. Dat particulieren die voor het eerst met een beeldkwaliteitplan en een bestemmingsplan te maken krijgen, hier steken laten vallen, is nog te begrijpen, maar te vaak moet ontwerpers en architecten worden gewezen op het feit dat ze op essentiële onderdelen afwijken van de voorschriften. Het gevolg is, dat dan een al redelijk uitgewerkt ontwerp structureel moeten worden herzien, wat bij de opdrachtgevers nogal eens teleurstelling teweegbrengt. Ook de commissie is gehouden aan de voorschriften en hoewel er in een enkel geval aanleiding is om een afwijking toe te staan, is het aantoonbaar, dat een consequent handhaven van de regels en voorschriften duidelijk resultaat afwerpt en inmiddels een mooie evenwichtige en interessante woonwijk heeft opgeleverd met een zichtbare architectonische samenhang. Ook tot tevreden-

heid van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit.

Nieuw Stalberg

3.6

Oog voor het detail

Bij een eerste beoordeling van plannen is de aandacht vooral gericht op de grote lijnen van het welstandsbeleid. De uiteindelijke kwaliteit echter wordt ook voor een deel bepaald door allerlei details, die pas in laatste instantie aan de orde komen. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit vraagt de ontwerpers extra te letten op vormgevende details, materialen en kleuren.

3.7

Bedrijfsgebouwen

Naast kleine en grote bouwkundige projecten in de categorieën woningbouw en binnenstedelijke commerciële activiteiten heeft de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit veel aandacht kunnen besteden aan nieuwbouw en verbouw van bedrijfsgebouwen in het buitengebied. Het betreft hier niet alleen bouwactiviteiten op de “nieuwe” bedrijfsterreinen als de Trade Ports, ook is er sprake van revitalisering van bedrijfsgebouwen op de “oude” bedrijventerreinen zoals Noorderpoort.

Enkele voorbeelden zijn: • Noorderpoort 69, oprichten van een kantoor- en sportgebouw (H. Cabooter) • Heierhoevenweg, vergroten van een distributiecentrum (Goodman) • Ferdinand Bolstraat, oprichten van een gymzaal met kantoren (Clabbers) • Columbusweg 20, oprichten van een bedrijfsgebouw (Habru Projecten) • De Sondert, oprichten van een bedrijfsgebouw (H. Lutgens) • James Cookweg, veranderen en vergroten van een bedrijfsgebouw (Scheuten) • Noorderpoort 45, veranderen van een bedrijfspand (CV Venlo) • Noorderpoort, oprichten van een bedrijfsgebouw (Van NieuwenhuizenJongen) • De Gruisdonk, oprichten van een bedrijfsgebouw (Motor Center Venlo) • Van Coehoornstraat 12, vergroten van een bedrijfsgebouw (R. Steegh) • Noorderpoort 15, oprichten van een kantoorgebouw (Rabobank Venlo)

Kantoorgebouw Rabobank


9

4

Monumenten

4.1

Criteria Monumentenzorg

Bij de beoordeling van plannen met betrekking tot objecten of complexen met een monumentale, cultuurhistorische of bouwhistorische waarde worden in algemene zin vier hoofdcriteria toegepast. Deze criteria berusten op dezelfde uitgangspunten als toegepast door de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (voorheen de Rijksdienst voor de Monumentenzorg).

Tegelen is dit het Middeleeuwse stratenpatroon en de ligging van de oude Napoleonswegen met de begeleidende bebouwing nog duidelijk waarneembaar. De inrichting van het Dr. Poelsplein en het Blariacumplein zijn eveneens voorbeelden van een stedenbouwkundige structuur uit het verleden.

cultuurhistorische waarden: •

architectuurhistorische waarden: •

•

van belang voor de architectuurgeschiedenis of het oeuvre van een architect; te denken valt aan de bijzondere detaillering en gevelbehandeling in de art-nouveaustijl van een architect als Pierre Rassaerts (1861-1943). van belang vanwege bijzondere bouwtechniek, materiaalgebruik of esthetische kwaliteiten; opvallend baksteengebruik onder invloed van Berlage en de Amsterdamse School is hiervan een voorbeeld.

stedenbouwkundig-landschappelijke waarden: •

•

10

van belang als onderdeel van bijzondere geomorfologie, verkaveling of inrichting van de openbare ruimte; de plaats waar en de wijze waarop Venlo, maar ook Blerick, Tegelen en Belfeld zich hebben ontwikkeld, wordt voor een belangrijk gedeelte bepaald door het gevormde rivierenlandschap van het Maasdal met zijn terrassen, meanders en beekdalen. De stijlrand, de bebouwing van de hoge stroomruggen van de Maas, de scheiding tussen droge en natte gronden en de situering van boerderijen en landhuizen zijn hiervan duidelijke voorbeelden. van belang als karakteristiek onderdeel van een historische stedenbouwkundige structuur; in de Venlose binnenstad en het centrum van


•

•

van belang als bijzondere uitdrukking van culturele, sociale of economische ontwikkeling; de inrichting van arbeiderswijken, de bouw van fabrikantenvilla’s of patronaatsgebouwen, kloosters, scholen of andere beeldbepalende gebouwen zijn willekeurige voorbeelden van aspecten uit de cultuurhistorische geschiedenis. van belang vanwege de aan het object of complex verbonden historische herinneringen; aan een object zijn historische herinneringen verbonden in de ruimste zin des woords, die het collectieve bewustzijn ondersteunen. Zo kan een oud weeshuis herinneren aan de wijze waarop men vroeger kinderen zonder ouders heeft gehuisvest. Ook het oude raadhuis in Blerick is drager van herinneringen uit het verleden. van belang als representant van een fase in de ontwikkeling van stad of streek; de stedenbouwkundige plannen van Van Gendt (1873) ten noorden van het Mgr. Nolensplein en het plan Schaap (1916) rond het Rosarium zijn typerend voor een belangrijke fase in de Venlose stadsontwikkeling na afbraak van de oude vesting.

gaafheid en zeldzaamheid: •

van belang vanwege de architectonische gaafheid van interieur en/of exterieur; behoud van gaafheid van details, stijlvormen en authenticiteit is van groot belang omdat het subtiele evenwicht door onoordeelkundige veranderingen snel kan worden aangetast. Een voorbeeld is het aan-

•

4.2

brengen van profielloze, aluminium ramen in een monumentale gevel. van belang vanwege de zeldzame architectonische, stedenbouwkundige, landschappelijke of cultuurhistorische waarden, eventueel verbonden met een bijzondere ouderdom; voor Venlo unieke voorbeelden van archeologische of landschappelijke monumenten, boerderijen, molens, kerken, industriële complexen of onderdelen daarvan dienen als voorbeelden van cultureel erfgoed dat voor het nageslacht bewaard te blijven

Het doet geweld aan de cultuurhistorische betekenis van markante architectuur.

Monumenten Sint Martinusstraat

De gemeente Venlo bezat op 31 december 2007 in totaal 207 rijksmonumenten (met inbegrip van de archeologische monumenten) waaronder 89 losse objecten in Steyl, 167 gemeentelijke monumenten en het kloosterdorp Steyl als tot nu toe enig rijksbeschermd dorpsgezicht. De samenvoeging van Venlo met Tegelen en Belfeld noodzaakte tot uitbreiding en afstemming van het gemeentelijk monumentenbeleid. De herziening en uitbreiding van de gemeentelijke monumentenlijst zijn dit jaar voortgezet. De gemeente Venlo kent eveneens 15 door de gemeenteraad vastgestelde stadsbeelden die weliswaar geen wettelijke bescherming genieten in de zin van de Monumentenwet 1988, maar die samen met de Nota Stadsbeelden door de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit als toetsingskader worden gebruikt. Ondanks de inspanningen van velen blijkt ook dit jaar weer, dat door het ontbreken van een wettelijke bescherming panden en objecten met een hoge cultuurhistorische waarde bij verbouwing of functiewijziging onherstelbare schade kunnen oplopen. De commissie Ruimtelijke Kwaliteit vindt dit een zorgelijke ontwikkeling. Soms lijkt identieke herbouw de beste oplossing als restauratie en instandhouding van originele gebouwen niet meer mogelijk lijkt. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit is niet gelukkig met deze vorm van behouden.

4.3

Vergaderingen

In het jaar 2008 werden gedurende 24 plenaire vergaderingen per vergadering meerdere plannen met betrekking tot monumenten en/of plannen met een belangrijke cultuurhistorische context ter advisering besproken. Op gezette tijden (voorafgaand aan de vergadering of op een ander tijdstip geagendeerd) werd door vertegenwoordigers van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (meestal op locatie) overleg gevoerd met de behandelende ambtenaren, eigenaars en architecten, waarbij over en weer informatie werd uitgewisseld en standpunten werden verduidelijkt. Doel van dit overleg is een goede afweging te maken tussen de gebruikswensen van de eigenaar, de financiële mogelijkheden en het behoud van zoveel mogelijk monumentale waarden. Van deze besprekingen wordt verslag gedaan aan de vergadering.

4.4 •

Enkele voorbeelden Stadhuis

Eén van de belangrijkste gebeurtenissen in 2008 op monumentaal gebied was de oplevering van de renovatie van het stadhuis. De commissie heeft zich bij aanvang van de planvorming ingezet, om de doelstelling van de renovatie breder te trekken: niet alleen het ook in de toekomst mogelijk maken dat de raadsvergaderingen in het


11

stadhuis kunnen worden gehouden, maar ook de structuur en de monumentale beleving verbeteren. Het resultaat mag gezien worden; Venlo mag trots zijn op het vernieuwde stadhuis. Met name de nieuwe centrale ingang op de parterre, een voormalige open galerij, moet in dit verband genoemd worden.

•

Station Venlo

Tevens werd in 2008 de renovatie van het Station, een zeer goed voorbeeld van het naoorlogse Modernisme, afgesloten. In eerste instantie hield het ontwerp een behoorlijke verstoring in van het oorspronkelijke ontwerp uit 1958 van K. van der Gaast ten behoeve van veiligheid en commercie. De commissie heeft een gewillig oor gevonden bij de opdrachtgever voor haar bedenkingen en is zeer ingenomen met het uiteindelijke resultaat. De luifel maakt weer het uitnodigende gebaar naar de komende treinreiziger, zoals dat ooit bedoeld is, en de hal heeft haar prachtige ruimtelijke werking teruggekregen. Welstandelijk is de procedure afgerond, op dit moment wordt gepoogd het Venlose station de status te verlenen van rijksmonument.

Station Venlo

•

Missiemuseum / Schutterij Museum te Steijl

Aangenaam verrast was de commissie van de dadendrang van de Duitse verzekeraar, die meteen na de brand in het Schutterijmuseum een nooddak aanbracht; op het bijbehorende casco herstel heeft de commissie uiteraard positief geadviseerd. Eveneens goede ervaringen

12


heeft de commissie met de verbouwing van het Missiemuseum. De structuur van het gebouw en de afwerking is daarbij goed behouden gebleven of zelfs hersteld.

•

Missiehuis St.-Michael te Steijl

Voor met name de noordvleugel van het immense Missiehuis St.-Michael te Steijl is een nieuwe functie gevonden. De voorgestelde aanpassingen tonen respect voor de monumentale waarden van het gebouw, hoewel de commissie wel bedenkingen heeft over de in het verleden toegepaste aluminium kozijnen. Hier zijn thans betere oplossingen voor. Daarentegen heeft de commissie de initiatiefnemer aangemoedigd door te gaan met een ecologisch experiment: op het (niet zichtbare) zuidelijke dakschild van de noordvleugel zonnepanelen te leggen. Hoewel het in de regel ongewenst is deze toe te passen bij monumenten, is met de architect een oplossing gezocht om het gehele dakvlak als zonnecollector uit te voeren; hierdoor ontstaat het beeld van een vlak leien dak.

•

Andere voorbeelden

Overige bouwaanvragen waarover in 2008 een specifiek monumentenadvies is gegeven zijn: Antoniusplein 2 Blerick, Nieuwstraat 41-43 Venlo, Markt 2 Venlo, St.-Josephstraat 1-3 Tegelen, St.-Martinusstraat 17 Venlo, Steensraat 1 Venlo, Oude Marktstraat 24 Tegelen, Arenborgweg 81 Venlo, Grotestraat 142 Tegelen, Goltziusstraat 21 Venlo, Groetweg 2 Blerick, Vleesstraat 31 Venlo, Zwarteweg 2 Venlo, Stationsplein 1 Venlo, Veerweg 24 Tegelen, Hogeweg 10-16 Venlo, Wilhelminapark 24 Venlo, Markt 5 Venlo, St.-Martinusstraat 5-7 Tegelen, Antoniusplein 2 Blerick, Garnizoenweg 1-3 Blerick, Grotestraat 94 Tegelen, Waterloostraat 178 Tegelen, St.Michaelstraat 7 Tegelen, Venloseweg 2 Tegelen.

5

Archeologie

Evenals de historische geografische invalshoek is ook de archeologische analyse van belang voor het doorgronden van ruimtelijke structuren en processen in het verleden. Beide disciplines zijn uitgangspunt voor de vastgestelde integrale kwaliteitsbeoordeling van landschapselementen in de gemeente Venlo.

gemeente. Vandaar dat de commissie ook aandacht heeft gevraagd voor de goede verslaglegging en juiste interpretatie van dit belangrijke onderzoek. Met veel verwachting wordt uitgekeken naar de definitieve rapportage van de grote opgravingcampagne aan de Maasboulevard. In dit kader heeft de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit gepleit voor een cultuurhistorische verbeelding van de archeologische opgravingen in het plan Maasboulevard.

De beleidsontwikkeling die in 2005 werd ingezet, is ook in het verslagjaar 2008 gecontinueerd. Dankzij de waardestellende basiskaart is een goed functionerend kader geschapen, waardoor ruimtelijke ontwikkelingen beter gestuurd kunnen worden en noodzakelijk onderzoek efficiënt kan worden uitgevoerd. In verband met de beoogde gemeentelijke herindeling is gewezen op de noodzaak een dergelijk toetsingskader ook tijdig beschikbaar te hebben voor het grondgebied van de huidige gemeente Arcen en Velden. Tijdens het verslagjaar 2008 heeft de gemeentelijke archeoloog wederom onderzoek naar het gemeentelijk bodemarchief begeleid. Waar het mogelijk en wenselijk is adviseert de commissie bij het maken van keuzen. In verband met de voorbereiding van ruimtelijke ingrepen werd verkennend onderzoek onder andere uitgevoerd op het terrein van de voormalige Frederik Hendrikkazerne (Fort Sint Michiel), aan de Helmusweg (ijzertijd grafveld) Oudheidkundig bodemonderzoek leeft enorm onder de inwoners van de gemeente. Zodra bijzondere sporen zichtbaar worden, vergapen zich toeschouwers rond een opgraving, zoals gezien is bij opgravingen op het Wilhelminaplein in Tegelen. Helaas is het niet altijd mogelijk om voldoende documentair werk te verrichten omdat er niet voldoende middelen aanwezig zijn voor calamiteiten. Hierdoor worden bodemsporen die slechts één keer kunnen worden ‘gelezen’ ongelezen vernietigd. Gedocumenteerde (grote) opgravingen vormen een zeer belangrijke bijdrage aan de geschiedenis van de

Historisch geografische en archeologisch elementen kunnen een belangrijke verdieping betekenen bij de inrichting van de openbare ruimte (bijv. Helmusweg en Maasboulevard). Het is dan wel zaak dat deze elementen begrepen kunnen worden door de bevolking. Een mooi voorbeeld hoe daar sinds 2006 nadrukkelijk op is ingezet, is de ontwikkeling van de inrichtingsplannen voor het Floriadeterrein. Niet vergeten mag worden dat we hier te maken hebben met een kampenlandschap met een nog herkenbare veekering, enkele grafheuvels uit de ijzertijd en restanten van boerderijen uit de vroege Middeleeuwen Met het zichtbaar maken van deze relicten uit het verleden heeft het Floriadeterrein beduidend aan zeggingskracht gewonnen en is een extra leidmotief ontstaan dat tot een verdieping van de wereldtentoonstelling zal leiden. Ook in 2008 werd daarover binnen en buiten de commissievergadering met de diverse betrokken ambtenaren regelmatig gesproken.


13

6

Het landschap en de openbare ruimte

Landschapsarchitectuur en stedenbouw, maar ook architectuur en cultuurhistorie gaan hand in hand en worden in een sterke samenhang tot elkaar ontwikkeld. Hierbij moet worden gestreefd naar de creatie van ensembles die via de openbare ruimte tot een eenheid worden gesmeed. Zo kan bij een bestaande of historisch bepaalde karakteristiek van stedenbouwkundige of landschappelijke aard behoud en herstel van de aanwezige groenstructuur of elementen in samenhang met de bebouwing heel belangrijk zijn. Essentiële eigenschappen van de aanwezige bebouwings- en omgevingskarakteristiek dienen in elk geval te worden gerespecteerd. Het uiteindelijke resultaat moet een subtiele balans zijn tussen contrasten en overeenkomsten, zowel in structuur, schaal en vorm, volume, massa en geleding, als in textuur, materiaalkeuze en kleurstelling. Zo alleen kunnen de plannen na beoordeling en goedkeuring een betekenisvolle bijdrage aan hun omgeving leveren. Op basis van bovenstaande uitgangspunten zijn een aantal criteria opgesteld,

14


die bij de beoordeling van de voorgelegde plannen in de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit toegepast worden.

6.1 • •

•

•

6.2

Criteria Criteria op basis van vigerend beleid. Hierbij wordt gekeken naar afstemming op regionaal en nationaal beleid. Criteria op basis van kwaliteiten van het plangebied en zijn omgeving. Hierbij wordt gekeken naar landschappelijke inpassing van bouwwerken, naar evenwichtige maatverhoudingen en verantwoorde inrichtingselementen zoals erfafscheidingen, hagen en meubilair. Criteria ten aanzien van aanwezige bomen en beplanting. Hierbij wordt gekeken naar de waarde en het behoud van de aanwezige beplanting. Criteria voor een verantwoord kleur en materiaalgebruik. Hierbij wordt ook gelet op de verhouding tussen verhard en onverhard en de duurzaamheid van de gebruikte materialen.

Enkele voorbeelden

In 2008, een jaar waarin enkele uitzonderlijke projecten de revue zijn gepasseerd, waarin de openbare ruimte en landschap een grote rol hebben gespeeld, zoals de Koninginnesingel, het Stationsplein en de Maasoeverprojecten.

Deze grote langlopende majeure projecten bestrijken een groot deel van de binnenstad van Venlo. Hier gaat het ook in de planvorming om de bijzondere landschapsarchitectonische aspecten, “het nieuwe tapijt van Venlo” dat een steeds duidelijkere vorm gaat aannemen. Een belangrijk aandeel in de vormgeving hiervan hebben enkele landelijk opererende landschapsarchitectenbureaus. Omdat de grote projecten elkaar gaan raken, is een afstemming tussen de landschappelijke plannen van groot belang. Het zal namelijk niet meevallen om al deze plannen dusdanig aan elkaar te smeden, dat de materiaalkeuze, beplantingskeuze, keuze voor meubilair en verlichting een eenheid vormen, waarbij

de diverse projecten toch ieder een eigen identiteit krijgen. Door de commissie zijn enkele voorstellen gedaan voor verbeteringen in de inrichtingsplannen voor de buitenruimte. Deze moeten er voor zorgen, dat de plannen meer structuur krijgen en beter op elkaar aansluiten, dat locaties voor parkeren beter geconcentreerd zijn en het groen minder versnipperd is. Pleinen en terrassen dienen op een logischere plek gesitueerd te worden, terwijl de gekozen materiaal- en kleurcontrasten minder hard moeten zijn. Het zal dus nog veel aandacht en inzet vergen om de openbare ruimte van Venlo in een samenhang te presenteren, als een eenheid in verscheidenheid.


15

7

Statistische gegevens

7.1

Aantal plannen

mingsplan niet aan de commissie voorgelegd. Verder worden klachten en meldingen in het Bouwregistratiesysteem opgenomen. De structurele bouwcontrole en handhaving werpen zijn vruchten af. De kwaliteit van de bouwobjecten en de open ruimten is hiermee gewaarborgd.

In onderstaande tabel is aangegeven voor de jaren 2006 tot en met 2008 hoeveel bouwplannen er zijn geregistreerd bij de afdeling Gebouwde Omgeving (1) en hoeveel adviezen de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit heeft gegeven (2) over de door haar beoordeelde plannen (3).

De daling van het aantal bouwplannen met circa 16% ten opzichte van 2007 kan worden verklaard door de economische crisis die ook Nederland in 2008 treft. Opmerkelijker is echter de grotere daling van het aantal adviezen dat de commissie gaf over de door haar beoordeelde plannen. In de jaren 2006 en 2007 varieerde dit aantal tussen 61% en 78% van de ingediende plannen. In het verslagjaar 2008 bedroeg dit percentage nog slechts 46%, wat er op duidt dat het aantal kleine plannen, met een geringe adviesfrequentie is toegenomen, en het aantal grote plannen is afgenomen.

Niet alle plannen bereiken de commissie om te worden beoordeeld. Een groot aantal plannen zijn de definitieve aanvragen waarbij de adviezen van de voorlopige beoordelingen worden overgenomen. Ook hoeft voor vooral kleine bouwwerken en ondergeschikte ingrepen, die voldoen aan de sneltoetscriteria uit de Welstandsnota, geen advies aan de commissie te worden gevraagd. Verder worden tijdelijke voorzieningen, niet-ontvankelijke plannen en plannen die in strijd zijn met het bestem2006

2007

2008

Ingediend ►

1688

2062

1727

(2)

Adviezen ►

1325

(3)

Plannen

1116

100%

1015

100%

625

100%

(4)

Behandelfrequentie ▼ 1x

954

85%

836

82%

484

77%

2x

18

11%

133

13%

112

18%

3x

25

2%

39

4%

25

4%

4x

7

1%

6

1%

4

1%

5x

1

0%

1

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

(1)

►

6x 7x

1

1248

Behandelfrequentie (4): uit bovenstaande gegevens blijkt nog steeds dat over meerdere jaren slechts 1% van het aantal plannen meer dan 3 maal aan de orde komt in de vergadering van de commissie en dat ongeveer 80% van het aantal plannen al na 1 beoordeling van een eindadvies wordt voorzien.

16


7.2

799

Overige onderwerpen

De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit vergaderde (voltallig en gemandateerd) in 2008 totaal 192 uur in 24 bijeenkomsten. In 2008 bezochten opdrachtgevers (89x), ontwerpers (109x) en interne adviseurs (medewerkers van de gemeente Venlo 125x) de vergadering van de Commissie

Ruimtelijke Kwaliteit om hun plannen toe te lichten en te bespreken. Daarnaast is slechts tweemaal een vergadering bezocht door overige belangstellenden (publieke tribune).

Onder de interne adviseurs is een enquête klanttevredenheid gehouden. Voor de resultaten daarvan wordt verwezen naar het volgende hoofdstuk.

Maasboulevard


17

8

Vermeldenswaard is de veel positievere beoordeling van (het werk van) de commissie door de medewerkers dan door de architecten en opdrachtgevers. In 2008 is 97% van de (interne) bezoekers tevreden over het bezoek aan de commissie(87% in 2006 en 83% in 2007). De planbeoordeling wordt door 96 % van de (interne) bezoekers als positief ervaren (78% in 2006 en 74% in 2007) als positief ervaren, terwijl het optreden van de commissie als onafhankelijk beoordelingsen adviesinstrument door alle respondenten (100%!) wordt ondersteund.

Resultaten enquête klanttevredenheid

In 2006 en 2007 is, om de welstandsadvisering - daar waar nodig - te verbeteren, - een enquête gehouden onder alle architecten en opdrachtgevers die de commissie hebben bezocht. In 2008 is dit onderzoek wederom herhaald, maar dan voor alle interne adviseurs (medewerkers van de gemeente Venlo) die de commissie hebben bezocht. De commissie is vereerd met de hoge respons van 74% van de in totaal 31 verzonden enquêteformulieren.

De resultaten van de enquête in tabel: 2008 verzonden ontvangen % naam % faciliteit A1 %

respons

reden

A2 A3 A4 A5 A6 totaal % beoordeling

info tijd/plaats inrichting locatie info huishoudelijk ontvangst indruk cie.

B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 totaal % algemeen C1 C2 totaal %

info randvoorwaarde info criteria algem. info criteria specifiek inh. Beoordeling bijdrage kwaliteit luisterend oor form. adviezen

31 personen 23 74% ja nee 22 1 96% 4% planbesprek. uitgenodigd 18 9 78% 39% slecht matig -3

0 0% slecht --

C3

18

1 3

0 0%

1 5 4% wel 15 13 28 61%

9

14

0 0% niet B&W kwaliteit onafh. cie. kwaliteit

suggesties

3 3% matig


belangstelling 3 13% voldoende o 2 6 7 4 6 25 22% voldoende o

andere reden 1 4% goed + 18 11 15 14 16 74 64% goed +

8 13 7 10 11 11 11 10 7 14 9 10 53 68 40% 52% heel belangrijk 8 10 18 39%

uitstekend ++ 3 3 1 5 1 13 11% uitstekend ++

2 1 1 2 6 5%

De resultaten van de enquête in grafiek: 2006 ▼

percentage

te v re de nhe id (archite cte n)

47% 42% 30%32% 3% 7%

15% 10%

--

10%

-

o f aciliteit

+

4%

++

beoordeling

2007 ▼

percentage

te v re de nhe id (opdrachtge v e rs)

56% 43% 29% 24% 4%

10%

13%15% 3% 2%

--

-

o f aciliteit

+

++

beoordeling

2008 ▼ te v re de nhe id (me de we rke rs)

percentage

64% 52% 40% 22% 11% 0% 0%

3% 4%

--

-

o f aciliteit

+

5%

++

beoordeling

Uit de grafieken valt niet alleen de positievere beoordeling af te lezen, maar ook dat de extreme “slechte” individuele beoordelingen ontbreken. Bovendien komt de kwalificatie “uitstekend” vaker voor. Uit de enquête naar de klanttevredenheid kwam verder naar voren dat respondenten grote waarde hechten aan een gastvrije ontvangst van de bezoekers in een ruimere vergaderlocatie en vooral in een prettigere wacht- c.q. verzamelruimte.

Uit deze gegevens blijkt wederom, dat een grote meerderheid van de aanvragers tevreden is over de werkwijze en de behandeling van bouwaanvragen in de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en dat de interne adviseurs zelfs unaniem de aanzienlijke meerwaarde zien van een onafhankelijke geïntegreerde commissie.


19

9

Aandachtspunten

1.

Daar waar hoogwaardige architectuur wordt verlangd moeten materialen, vormgevende details, kleuren, dakinstallaties, enzovoort meer aandacht krijgen, omdat ze voor de uiteindelijke architectonische kwaliteit van grote betekenis zijn.

2.

Bij monumentale restauratieplannen van enige omvang dient een bouwhistorische rapportage met analyse en waardestelling opgesteld te worden.

3.

Tijdig overleg over visie en beoordelingskaders voorkomt dat er al bouwplannen ontwikkeld worden, voordat het betreffende beeldkwaliteitplan is vastgesteld.

4.

Door middel van een versnelde procedure, waarin de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit wil participeren, dienen cultuurhistorisch waardevolle gebouwen en relicten op korte termijn voor wettelijke bescherming te worden voorgedragen om onnodig verlies van monumentale kwaliteit in de gemeente Venlo te voorkomen.

5.

De kwaliteit van de openbare ruimte blijft in de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit een voortdurend aandachtspunt. In dit verband is het van belang te wijzen op een bij voorkeur terughoudend gemeentelijk beleid ten aanzien van het plaatsen van terrassen, parasols, stoelen, tafels en aanverwante zaken, nu diverse ondernemers de ruimte in bezit lijken te nemen.

Koninginneplein - ondertunneling

20


10 Bijlage: Enquête klanttevredenheid U bent in 2008 een of meerdere malen op bezoek geweest bij de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Deze commissie adviseert het gemeentebestuur van Venlo over de architectonische en monumentale kwaliteit van bouwplannen alsmede over de ruimtelijke kwaliteit van de stad. De adviezen geven aan in hoeverre een plan op zich en/of in relatie met de omgeving en/of in relatie met toekomstige ontwikkelingen in voldoende of onvoldoende mate bijdraagt aan de ruimtelijke kwaliteit. Bovendien geven de adviezen aan of het plan al dan niet strijdig is met redelijke eisen van welstand, met de Monumentenwet dan wel met de gemeentelijke Monumentenverordening. Om de beoordeling goed te laten verlopen is het voor ons van belang te weten wat u van het functioneren van de commissie vindt. Wij willen u graag enige vragen stellen over uw bezoek(en) aan de commissie. U kunt reageren door het gewenste antwoord aan te kruisen , tenzij anders staat aangegeven. De ingevulde enquête a.u.b. afgeven bij de secretaris van de commissie of in een gesloten envelop sturen naar: afdeling Gebouwde Omgeving / PFBWL t.a.v. de secretaris van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit VENLO AFZENDER (Indien u anoniem wenst te blijven, hoeft u de naam- en afdelingsgegevens niet in te vullen.) Naam: Afdeling Datum bezoek: Besproken bouwplan (locatie):


21

A. Het bezoek aan de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (Aankruisen wat van toepassing is.) 1. Ik heb de vergadering van de commissie bezocht omdat ik een plan wil bespreken c.q. toelichten ben uitgenodigd de commissie te adviseren belangstelling heb voor het werk van de commissie andere reden, te weten:

Slecht 2.

Hoe bent u geïnformeerd over het tijdstip en de plaats van de vergadering van de commissie?

3.

Wat vindt u van de vergaderlocatie?

4.

Hoe bent u tijdens uw bezoek geïnformeerd over de procedure van de vergadering, over de agenda en over de personen die deel uitmaken van de vergadering?

5.

Wat vindt u van de manier waarop u bent ontvangen?

6.

Wat is uw indruk over het werk van de commissie?

22


Matig

Voldoende

Goed

Uitstekend

B. De planbeoordeling (Indien u bent gekomen omdat u belangstelling heeft voor het werk van de commissie, dan kunt u verder gaan met onderdeel C.)

Slecht 1.

N.v.t.

2.

Hoe bent u vooraf geïnformeerd over uw rol bij de advisering aan de commissie?

3.

Hoe bent u geïnformeerd over de taak en de werkwijze van de commissie?

4.

Wat vindt u van de werkwijze en de beoordeling van de commissie?

5.

Indien de bespreking en de opmerkingen van de commissie hebben geleid tot een planwijziging, heeft deze planwijziging volgens u bijgedragen aan de kwaliteit van het plan?

6.

Hoe wordt er naar uw toelichting en argumentatie geluisterd?

7.

Hoe vindt u dat de adviezen van de commissie zijn geformuleerd?

Matig

Voldoende

Goed

Uitsteken


23

C. Algemene opmerkingen (*Doorstrepen wat niet van toepassing is.) 1. Ik vind het *niet / wel / heel belangrijk dat het gemeentebestuur de kwaliteit van de (bouwplannen) kritisch beoordeelt. 2. Ik vind het *niet / wel / heel belangrijk dat een onafhankelijke commissie advies geeft aan het gemeentebestuur over de architectonische kwaliteit van (bouw)plannen. 3. Ik wil de volgende suggesties doen om de werkwijze van de commissie te verbeteren en/of te veranderen:

Wij danken u voor uw medewerking. Namens de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit, De secretaris, Ing. J.M.G.N. (Nico) Lenaerts

24


Jaarverslag 2008 Commissie Ruimtelijke Kwaliteit

Recommend Documents