JAARVERSLAG 2007 HULP- EN DIENSTVERLENING AAN GEDETINEERDEN GEVANGENIS TURNHOUT

JAARVERSLAG 2007 HULP- EN DIENSTVERLENING AAN GEDETINEERDEN GEVANGENIS TURNHOUT

Chris Wouters – Beleidsmedewerker Vlaamse Overheid In samenwerking met: Justitieel Welzijnswerk Turnhout: Koen Deblonde, Elke Pauwels CAW De Kempen, straathoekwerk,Nick Van de Mierop CGG , Wim Wouters VDAB Turnhout: Katrien Domen WEB vzw : Bie Bijnens Centrum Basiseducatie : Hilde Vanlaer De Rode Antraciet: Dirk Roelandts, Kris Hermans, Natalie Haeseldonckx Herstelconsulent: Tinne Van Loock Zorgcoördinator : Els Renders Suggnomè: Filip Van Gorp en Dirk Dufraing Bibliotheek Turnhout : Mil Verstuyft

1

INHOUDSTABEL Deel 1: uitbouw van een kwalitatief aanbod 1. Welzijn 2. Gezondheidszorg 3. Onderwijs 4. Tewerkstelling 5. Sociaal-cultureel 6. Sport 7. Herstel 8. Sociale omgeving 9. Ander Deel 2: profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod Deel 3: samenwerkingsmodellen en organisatievormen 3.1. Lokale samenwerkingsmodellen en organisatievormen 3.1. Sleutelfuncties van het strategisch plan 3.2. Organogram gevangenis Turnhout 3.3. Samenwerking met Justitie 3.2. Regionaal organogram Deel 4: het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap en bij de stakeholders: gevangenisdirecties, Justitie en de samenleving. 4.1. Samenleving 4.2. Stad Turnhout 4.2. Justitiepersoneel Deel 5: HRM- en organisatieontwikkelingsbeleid Conclusie Bijlagen: Bijlage 1: aanbodfiches Bijlage 2: organogram gevangenis Turnhout Bijlage 3: regionaal organogram Bijlage 4: financieel overzicht

2

INLEIDING In 2002 ging in 5 Vlaamse gevangenissen de implementatie van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden van start. Momenteel is dit plan in werking in de Vlaamse gevangenissen van Merksplas, Hoogstraten, Wortel, Turnhout, Antwerpen, Brugge, Hasselt en Gent. De missie van de Vlaamse Gemeenschap staat centraal bij de uitvoering van dit plan: ‘De Vlaamse Gemeenschap waarborgt het recht van alle gedetineerden en hun directe sociale omgeving op een integrale en kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening zodat ook zij zich harmonisch en volwaardig kunnen ontplooien in de samenleving.’ Deze missie vertaalt zich in 5 strategische doelstellingen: 1. Uitbouwen van een kwalitatief aanbod 2. Profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod 3. Ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen 4. Verkrijgen en vergroten van het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap en bij de stakeholders: Gevangenisdirecties,Justitie en samenleving. 5. Ontwikkelen en implementeren van een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid De uitbouw van een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening voor gedetineerden stoelt op een optimale samenwerking. Zowel op bovenlokaal niveau als in de lokale gevangenis zijn structuren uitgebouwd ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende Vlaamse partners en van de samenwerking met Justitie. De wisselwerking tussen het bovenlokale niveau en de lokale gevangenissen is onlosmakelijk verbonden aan een optimale samenwerking en bijgevolg de uitbouw van een kwaliteitsvol aanbod voor de gedetineerden. Dit rapport richt zich op de lokale ontwikkelingen op vlak van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Het rapport kwam tot stand door de inspanningen van de Vlaamse partners aanwezig in de gevangenissen en werd gecoördineerd door de beleidsmedewerker van elke gevangenis. De relatie tot het bovenlokale niveau krijgt hier ook een plaats. Om maximaal zicht te krijgen op de onderlinge samenwerking en wisselwerking is het aan te raden om ook het bovenlokale rapport te lezen. Dit 3e opvolgings- en evaluatierapport kwam tot stand door de inspanningen van de Vlaamse partners die deel uitmaken van de Vlaamse stuurgroep van dit strategisch plan en werd gecoördineerd door de afdeling Welzijn en Samenleving van het Departement Welzijn,Volksgezondheid en Gezin. Zowel het lokale rapport als het bovenlokale 3e opvolgings- en evaluatierapport zijn opgebouwd rond de 5 strategieën van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Ieder hoofdstuk stemt overeen met één van de strategieën. Naast het omschrijvende deel wordt ook steeds een reflectie weergegeven van de gerealiseerde initiatieven. Op basis van deze actuele situatie en de reflectie worden tevens aandachtspunten geformuleerd naar de toekomst toe.

3

DEEL 1: uitbouw van een kwalitatief aanbod Binnen dit eerste hoofdstuk wordt voor de gevangenis van Turnhout een omschrijving gegeven van de uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod. Dit aanbod wordt getoetst aan de volgende kwaliteitscriteria: toegankelijk, kwaliteitsvol, continu (voor, tijdens en na detentie), laagdrempelig en op maat van de gedetineerde. Per beleidsdomein worden de belangrijkste realisaties van het afgelopen werkjaar benoemd. De structurele werkpunten en aanbevelingen worden hierbij telkens omschreven. Een gedetailleerd overzicht van de verschillende activiteiten in 2007 in de gevangenis van Turnhout is als bijlage terug te vinden. Hierbij zijn ook de kwantitatieve gegevens en een financieel overzicht opgenomen. 1.Welzijn 1.1.Justitieel Welzijnswerk ( JWT – deelwerking CAW De Kempen) Het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk is een eerstelijns voorziening in de individuele hulpverlening. Het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk De Kempen heeft een algemene opdracht naar de algemene bevolking van het arrondissement Turnhout en heeft daarnaast in het bijzonder aandacht voor kwetsbare bevolkingsgroepen: - personen in kritische levensfasen; - jongeren; - de forensische doelgroep; - thuislozen. Justitieel Welzijnswerk richt zich specifiek op de grote groep gedetineerden en hun sociale omgeving in de regio. De centrale opdracht van Justitieel Welzijnswerk wordt uitgevoerd door de trajectbegeleiders (TB) en de organisatieondersteuners. Verder heeft Justitieel Welzijnswerk een specifiek aanbod met betrekking tot hulp- en dienstverlening aan familieleden en naastbestaanden van gedetineerden en hun kinderen, schuldhulpverlening binnen de detentiecontext en rechtshulpverlening. Tenslotte is er een uitgebouwde vrijwilligerswerking met diverse opdrachten naar de groep gedetineerden. •

Nieuwe aspecten/belangrijkste realisaties

In 2007 heeft de vrijwilligerswerking van Justitieel Welzijnswerk Turnhout (JWT) een nieuwe dynamiek gekregen. De vrijwilligersgroep is gegroeid van 15 naar 50 actieve vrijwilligers voor de vier gevangenissen. Dit betekent een aanzienlijke uitbreiding van de inzet van JWT - vrijwilligers naar individuele bezoeken van gedetineerden en het (co)begeleiden van activiteiten. In het licht van de uitbouw van vier goed uitgeruste en gebruiksvriendelijke gevangenisbibliotheken is in 2007 gestart met een pool van vrijwilligers die in nauwe samenwerking met de Bibliotheek Turnhout instaan voor de begeleiding van de bibliotheekmomenten in de 4 gevangenissen. Voor de gevangenis Turnhout betekent dit in 2007 vooral de uitbouw van een vast en uitgebreider ontspanningsaanbod. Sinds september 2007 wordt elke week een ontspanningsactiviteit georganiseerd ( schaken – spellenclub – kaartavond – bingo); voorheen waren dit uitsluitend de schaakavond en spellenclub en soms bingo. In 2007 is voor de eerste maal een ‘games tornooi ‘ georganiseerd, waar vooral de jongeren onder de gedetineerden aan hun trekken kwamen.

4

In 2007 is er gestart met een aantal begeleide bezoeken voor kinderen. In conflictueuze situaties gaan de onthaalmedewerkers aan de slag met de ouders van het kind om een bezoek aan de papa in de gevangenis zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Het aanbod van de onthaalmedewerkers is niet gebonden aan één gevangenis. De samenwerking focust zich vooral op de gevangenis van Turnhout. Dit is een zeer tijdsintensief aanbod omdat er vaak met een heel gezinssysteem gewerkt moet worden. Er moeten zowel voorbereidende contacten met de moeder en het kind als met de vader zijn. Met systemen werken is echter ook niet zo evident en vraagt van de hulpverleners een voortdurende alertheid. Hulp- en dienstverlening aan familieleden en naastbestaanden van gedetineerden en hun kinderen. In 2007 heeft men binnen de werkgroep sociale omgeving gevangenis Turnhout besloten om het bezoekersonthaal verder uit te werken. Het onthaalteam zou de mogelijkheid krijgen om 2 halve dagen per week na het bezoek permanentie te houden. Een vindplaatsgericht en proactief onthaal kan dan aangeboden worden aan de bezoekers van gedetineerden. Wegens grote geplande renovatiewerken o.a. aan de inkom, bezoekzaal en dergelijke is dit aanbod nog niet opgestart. Een aanbod opstarten en na enkele maanden stilleggen is immers niet zo’n best idee. Schuldhulpverlening Trajectbegeleiders die geconfronteerd worden met vragen rond schuldenproblematiek kunnen ter ondersteuning terecht bij de schuldhulpverlener. Wanneer de problematiek te complex is zal de schuldhulpverlener zelf de gedetineerden gaan opzoeken. In 2007 kwam de schuldhulpverlener in 7 dossiers in Turnhout zelf actief tussen. Werken rond schuldenproblematiek vanuit de gevangenis is geen eenvoudige opdracht. Men kiest duidelijk voor de term schuldhulpverlening omdat aan schuldbemiddeling doen in de gevangeniscontext meestal onmogelijk is omdat gedetineerden onvermogend zijn. De nadruk ligt er in eerste instantie op om gedetineerden bewust te maken van de problematiek en waar mogelijk hen voor te bereiden op hun vrijstelling. De start van de strafuitvoeringsrechtbank heeft ook een effect gehad op de positionering van de opdracht. Men wordt immers meer dan vroeger geconfronteerd met de vraag van gedetineerden om een afbetalingsplan op te stellen voor de burgerlijke partij. Vanuit de schuldhulpverlening moest opnieuw gezocht worden hoe zij zich hierin ten aanzien van gedetineerden kon profileren. Vanuit JWT werd gekozen de burgerlijke partij te benaderen vanuit de bredere schuldenproblematiek en vanuit de relevantie in het kader van de reclassering. Men wil zich vanuit schuldhulpverlening niet profileren als bemiddelaars tussen dader en slachtoffer in het kader van de afbetaling van de burgerlijke partij. In 2008 wordt er verder gewerkt aan de positionering van de opdracht van de schuldhulpverleners met aandacht voor verschillende thema’s: • • •

kaderen van de burgerlijke partij binnen de totale schuldenproblematiek; verder verfijnen hoe men zich vanuit JWT kan verhouden tot de burgerlijke partij in het kader van de reclassering; verder onderzoeken hoe men zich kan verhouden tot de slachtoffers; 5

•

samenwerking met andere diensten ( zoals bemiddelingsdienst) rond de burgerlijke partij, het slachtoffer.

Er is nood aan een betere registratie van acties die opgenomen worden door de schuldhulpverlening. 1.2. CAW De Kempen – straathoekwerk De straathoekwerker komt al dan niet na tussenkomst van de PSD/TB een aantal gedetineerden opzoeken in de gevangenis. Meestal gaat het om al door hem gekende personen. Het aantal is beperkt, cijfers zijn niet beschikbaar. 1.3. Sociale omgeving Maandelijks wordt een kinderbezoek op zondagnamiddag georganiseerd. Dit behelst meestal een knutselactiviteit. In december worden twee extra activiteiten georganiseerd op woensdagnamiddag: - jaarlijks St-Niklaas bezoek; - Benjamins kindershow. Wekelijks wordt een kinderbezoek op woensdagnamiddag georganiseerd. Er wordt extra speelgoed en spelen ter beschikking gesteld. De vrijwilligers van JWT leveren ook hier een essentiële bijdrage. 2.Gezondheidszorg 2.1.Centrum Geestelijke Gezondheidszorg ( CGG) • Huidige toestand Het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg is een tweedelijns voorziening. Het CGG biedt begeleiding en behandeling aan alle personen met een ernstige psychische, psychosociale of een psychiatrische problematiek. Tevens bieden zij consult aan bij concrete vragen. Wegens een tekort aan middelen is er geen aanbod naar gedetineerden in de gevangenis. Verwijzingen i.v.m. reclassering gebeuren door de PSD. Er zijn geen cijfers beschikbaar. •

Nieuwe aspecten

Gelet op de voorziene uitbreiding van de CGG’s in het kader van het Strategisch Plan hulp en dienstverlening voor gedetineerden zullen in 2008 afspraken gemaakt worden omtrent de concrete inzet van medewerkers van CGG in de gevangenis te Turnhout en dienen concrete noden en behoeften van gedetineerden op dit vlak in kaart te worden gebracht. 2.2. AA ( anonieme alcoholisten) Er vindt een bijeenkomst per week plaats, en dit het ganse jaar door. Gemiddeld nemen tussen 4 à 5 personen deel. 2.3. Drughulpverlener stad Turnhout 6

De drughulpverlener komt al dan niet na tussenkomst van de PSD/TB een aantal gedetineerden opzoeken in de gevangenis. Meestal gaat het om al door haar gekende personen. Het aanbod is beperkt tot inwoners van de stad Turnhout. Er zijn geen precieze cijfers beschikbaar. 2.4. Zorgteam In het kader van het masterplan internering is in de gevangenis van Turnhout een zorgteam opgericht in november 2006. In de loop van 2007 is het team aangevuld en is er een personeelswissel gebeurd. In Turnhout bestaat het team uit: een psychiater, een psycholoog/coördinator, een maatschappelijk assistent, een ergotherapeute, een psychiatrisch verpleegkundige en de drie capa’s die voorheen de ergowerking met geïnterneerden begeleidden. Nog in te vullen plaatsen: een bewegingstherapeut en een opvoeder. Opdracht voor dit team: “Zorgequipes, bijgestaan door de andere diensten voor gezondheidszorg van de gevangenis, staan in voor de gezondheidszorg, die als doel heeft het vaststellen, het herstellen of een optimaal behouden van de fysieke, psychische en sociale mogelijkheden van de geïnterneerde mede met het oog op de overgang naar een volgende behandelingsfase in het forensisch psychiatrisch zorgcircuit. Zij werkt hiertoe nauw samen met de directie, het gevangenispersoneel en de externe partners.” Het zorgteam werkt in principe uitsluitend met geïnterneerden in de gevangenis. Concreet zijn in 2007 volgende stappen ondernomen: -

op vleugel A heeft het team gewerkt aan een kwaliteitsvol, meer gedifferentieerd zorgaanbod. Dit wil zeggen dat bij de samenstelling van groepen de keuze gemaakt werd om mensen met eenzelfde problematiek samen te zetten en een zorgaanbod op maat te maken. Twee groepen krijgen een programma aangeboden waarin zij bijna dagelijks bereikt worden: • een groep zwakbegaafden, een kwetsbare groep in de gevangenis; • een groep van mensen met een persoonlijkheidsproblematiek, met als belangrijkste doelstelling de vergroting van de kans op behandeling. Verder bereikt het team een aantal andere geïnterneerden in activiteiten waar meer laagdrempelig gewerkt wordt. Deze geïnterneerden worden minder frequent bereikt.

-

De uitwerking van het concept van de aparte vleugel ( vleugel C): concreet is deze werking gestart op 07/01/2008.

-

Deze vleugel C is een project voor geïnterneerden met een psychotische problematiek en heeft als belangrijke doelstellingen:

7

• •

in de gevangenis de psychiatrische zorg voor geïnterneerden met een psychotische problematiek te verbeteren; deze mensen beter voor te bereiden op een latere opname in de psychiatrie door: een uitgebreid therapeutisch programma aan te bieden en hen zoveel mogelijk te activeren; hen iets te leren over hun problematiek; te werken rond leven in groep; dit wordt tijdens een opname in de psychiatrie immers van hen verwacht.

2.5. EHBO cursus – Rode Kruis Vlaanderen Dit is de enige cursus die in Turnhout wordt georganiseerd en die leidt tot een erkend brevet. Deze cursus wordt intensief georganiseerd om de looptijd korter te houden (beklaagden, wisselend publiek). 3. Onderwijs In 2007 is het Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen de enige onderwijsverstrekker met een aanbod in de gevangenis van Turnhout. Het Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen is een door het ministerie van onderwijs erkende onderwijsinstelling, die zich richt tot volwassenen die basisvaardigheden missen op het vlak van Nederlands, Wiskunde, ICT en ‘sociale kennis en vaardigheden’ (in de opleiding Maatschappij-oriëntatie). Sinds 2002 is het erkenningsvolume van het centrum uitgebreid en krijgt het centrum de nadrukkelijke opdracht om onderwijs in de 4 gevangenissen op te zetten en te ondersteunen. In de inrichting van Turnhout doet het centrum blijvende inspanningen om aanbod te realiseren en het aanbod zo goed mogelijk af te stemmen op de noden van de populatie. Gezien de verscheidenheid aan populatie is dit niet altijd eenvoudig. Naast het aanbod van het Centrum voor Basiseducatie kunnen de gedetineerden nog steeds een beroep doen op de dienst ‘Begeleid Individueel Studeren’ (BIS) vanuit Brussel, waar zij cursuspakketten kunnen bestellen om individueel te studeren. •

Belangrijkste (nieuwe) realisaties

Het onderwijsaanbod loopt niet in de periode juli/augustus. Elk jaar opnieuw stellen deelnemers van het Open Leercentrum (OLC) de vraag om verder te kunnen werken in deze periode. In afspraak met Basiseducatie werd 1 OLC-moment per week verzorgd door Digid@k Turnhout. Er worden geen nieuwe deelnemers toegelaten en Basiseducatie geeft aan wie in aanmerking komt voor dit initiatief. Digid@k, een project van Strategisch Plan Kempen vzw in samenwerking met de stad Turnhout, wil iedereen die weinig of geen kennis van computer heeft, de kans geven hiermee vertrouwd te raken. Op zeven locaties in Turnhout zetten ze een laagdrempelige leeromgeving Digid@k op. Er zijn initiatiesessies voorzien. Mensen kunnen op sommige ogenblikken op vrij binnenlopen. •

Structurele wijzigingen en de gevolgen ervan

8

De laatste jaren heeft men het groepsaanbod zien slinken tot 2 OLC-momenten. In 2007 werd 1 OLC-moment geschrapt, wegens twee redenen: 1) het moment raakte in het voorjaar van 2007 slecht ingevuld; en 2) door de verhuis van het kleine computerlokaaltje naar het educatief centrum (bibliotheek) konden op 1 OLC-moment meer mannen tegelijkertijd in 1 groep geplaatst worden. In de loop van 2007 is BIS afgebouwd, maar vanuit de administratie Onderwijs zijn garanties gegeven dat gedetineerden er nog een tijd lang een beroep op kunnen blijven doen. In 2007 werden in Turnhout door 49 gedetineerden in totaal 51 cursussen besteld. Een gedetailleerde opgave van het soort cursussen dat besteld werd, kon men vanuit BIS - ten gevolge van de reorganisatie – niet geven. In het verleden scoorden vooral de ICT-cursussen, de taalcursussen en de economiecursussen goed in Turnhout. 2008 zal een markant jaar worden voor het onderwijs in de gevangenissen. De coördinatieopdracht voor het onderwijs in de 4 gevangenissen van de Noorderkempen, die tot nog toe toegewezen was aan het Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen, zal vanaf september 2008 overgeheveld worden naar het nieuwe consortium voor volwassenenonderwijs. Welke invloed dit zal hebben op het aanbod onderwijs in de gevangenis van Turnhout is op dit ogenblik niet bekend. •

Structurele knelpunten - werkpunten – aanbevelingen

In 2007 werd een onderzoek uitgevoerd door Bert Meulemeester, student criminologie, naar het niveau van geletterdheid in de gevangenis van Turnhout. Die studie bevestigde het duale karakter van de inrichting met een grote kloof tussen hooggeletterden en laaggeletterden. Voor 2008 streven we naar een continuering van het bestaande aanbod. In samenwerking met het zorgteam hoopt men een aanbod in te richten voor geïnterneerden die in een onderwijsaanbod passen. 4. Tewerkstelling 4.1. VDAB De VDAB garandeert het recht van elke werkzoekende op een begeleiding naar werk op maat. In de gevangenis van Turnhout vertaalt zich dit in het binnenbrengen van de universele (basis)dienstverlening via de VDAB-consulent. De VDAB-consulent komt op vraag, via PSD/TB naar de gedetineerde. Individuele dienstverlening door VDAB consulent 13 trajecten 6 nieuwe, 5 na overname en 2 vorig traject 9 gesprekken Basisdienst 14 opvolgingsgesprekken Groepsactiviteiten De cursus omgaan met de computer is in 2007 slechts 1 keer in de gevangenis van Turnhout georganiseerd op 30/05 en 31/05: 9 deelnemers.

9

4.2. WEB vzw (werkervaringsbedrijf) Deze organisatie streeft ernaar om op een optimale en innovatieve manier de hoogste risicogroepen in de Kempen, met name de meest kansarme werkzoekenden, te begeleiden naar een tewerkstelling in het Normaal Economisch Circuit waar mogelijk, of naar een Bijzonder Arbeidscircuit indien nodig. Deze vzw heeft een deskundigheid opgebouwd inzake opleiding van laaggeschoolden in een tewerkstellingscontext. Via extra middelen (Porticus) kon het WEB een reeks sociale vaardigheden verzorgen in de gevangenis Turnhout in 2007 (communicatie – sociaal recht – solliciteren). De cursus sociaal recht kon niet doorgaan wegens tekort aan inschrijvingen. 4.3. ACV – Vokans In 2006 heeft het WEB voldoende middelen ontvangen om tweemaal de reeks sociale vaardigheden te organiseren, voor 2007 is dit niet het geval. Via A.C.V. Kempen kan een reeks ‘arbeidsmarkt ‘ gratis georganiseerd worden als alternatief voor de reeks sociaal recht. Vokans heeft tegen betaling een reeks ‘solliciteren’ verzorgd. •

Structurele knelpunten-werkpunten-aanbevelingen

In 2007 is de dienstverlening van de VDAB beperkt, daar de gevangenis Turnhout nog niet opgenomen is in het ‘Aan De Bak’-programma. De voorgaande jaren is via extra middelen een aanbod gerealiseerd via het WEB. Met VDAB zijn besprekingen gevoerd waardoor VDAB sollicitatietrainingen zal verzorgen vanaf 2008. Dit wordt een belangrijke oefening gelet op het vooruitzicht dat Turnhout in 2010 opgenomen wordt in de ‘full option’-versie van het ‘Aan De Bak’-programma. Vanaf 2008 wordt het mogelijk om het individueel aanbod uit te breiden door het invoeren van het zitdagsysteem. 5. Sociaal – cultureel 5.1. De Rode Antraciet De Rode Antraciet is een door de Vlaamse overheid erkende instelling voor vormingswerk in de penitentiaire sector. De Rode Antraciet ontplooit een werking, gebaseerd op de sociaalculturele methodiek, voor gedetineerden en hun directe sociale omgeving, voor al wie strafrechtelijk met justitie in aanraking komt en voor wie werkzaam is in de penitentiaire context als leefwereld. Daartoe biedt De Rode Antraciet een eigen gevarieerd en gespecialiseerd aanbod aan en stimuleert het de actieve aanwezigheid van de culturele sector in de penitentiaire wereld. Bij het cursusaanbod gaat De Rode Antraciet uit van de gedachte dat een mens, waar hij zich ook bevindt, levenskansen kan creëren. Doelstellingen: o het ontdekken en ontwikkelen van mogelijkheden tot groei en creativiteit;

10

o het beter aanwenden van emotionele en relationele vaardigheden; o het opdoen van kennis en vaardigheden op verschillende terreinen; o het stimuleren van processen van persoonlijke groei die tevens de kans op sociale reïntegratie vergroten. Aandachtspunten: -

persoonlijke groei en bewustwording; communicatieve en sociale vaardigheden; creatieve vaardigheden; verbondenheid met familie, vrienden en maatschappij; het tijdsgebruik in een beperkte ruimte; betekenis en zingeving; je eigen leven in handen nemen: het aanwenden van je wil en het omgaan met belemmeringen.

In 2007 werden drie programma’s van De Rode Antraciet in het aanbod van de gevangenis Turnhout opgenomen: Omgaan met lastige situaties Deze cursus is reeds enkele jaren een succes in verschillende gevangenissen. Er wordt gewerkt rond communicatie, conflicthantering en omgaan met agressie. Deze thema’s zijn zeker ook in de gevangenis heel herkenbaar en relevant om rond te werken. Samen met de beleidsmedewerker is bekeken of de cursus communicatie verzorgd door vzw WEB niet teveel overlapte. De cursus Omgaan met lastige situaties een keer kunnen doorgaan. De heterogene groep van geïnterneerden, veroordeelden en beklaagden maakt het soms moeilijk, maar ook wel interessant voor de begeleiders en de deelnemers. De cursus is goed verlopen en werd ook zeer positief geëvalueerd door de deelnemers. Voor 2008 zal deze cursus twee maal geprogrammeerd worden Vader zijn in de gevangenis Tijdens deze cursus maakt men de relatie tussen vaders, moeders en hun kinderen bespreekbaar met de moeilijkheden die eraan vast zitten, maar ook met de mooie momenten. Dit is een gevoelig thema om in groep te bespreken. Deze cursus heeft dan ook een hoge drempel. Men werkt met een kleine groep, wat maakt dat mensen meer aandacht krijgen en er meer diepgang kan zijn en dus de cursus positief geëvalueerd werd. Overleven op cel Deze bestaande cursus werd in 2007 voor het eerst geprogrammeerd in de gevangenis Turnhout ( zie punt 6. Herstel) Sociaal-cultureel werk De sociaal-culturele werkers van De Rode Antraciet scheppen de voorwaarden, initiëren begeleiding, organiseren en/of ondersteunen socio-culturele initiatieven. Zo creëren zij ruimte, in de penitentiaire context, waarbinnen gedetineerden kunnen werken aan zelfontplooiing en zelfontwikkeling. De gevangenis Turnhout werkte in 2007 mee aan het project zinloos geweld. Er werd een beroep gedaan op de inzet van de sociaal-culturele werker van De Rode Antraciet.

11

Samen met de mensen van het zorgteam en de organisatieondersteuner van JWT werd een heuse projectweek uitgewerkt. Deze zou doorgaan in april 2007. Deze projectweek is echter niet kunnen doorgaan door de stakingsacties van het gevangenispersoneel in het voorjaar. 5.2. De bibliotheek De grootste realisatie in 2007 was de verhuis van de bibliotheek naar een groter lokaal. Ook het Open Leercentrum werd hiernaar verhuisd. Dit lokaal is centraal gelegen en is gemakkelijk bereikbaar voor de gedetineerden en erg geschikt voor het doel. De bibliotheek is reeds verplaatst maar met de oude rekken. Er zijn middelen voorzien op de provinciale begroting en de procedure is gestart om nieuwe rekken te kopen. Het betreft open bibliotheekkasten. De ontlening aan gedetineerden gebeurt nog steeds via keuze op basis van de boekenlijst en uitreiking op cel. De bibliotheekruimte is klaar om toegankelijk gemaakt te worden. De aanduiding van een verantwoordelijke penitentiaire beambte en de interne planning van de openingsuren van de open gevangenisbibliotheek is lopende. De bemanning tijdens de bezoekmomenten zal bestaan uit vrijwilligers en de bibliothecaris (een gedetineerde). De vrijwilligers zijn reeds gekend. Zij zullen nu een opleiding krijgen. In 2007 is in alle inrichtingen het Brown-uitleensysteem en standaard uitleenstatistieken (her)ingevoerd. Het Brown-uitleensysteem was de standaard in openbare bibliotheken vooraleer werd overgeschakeld naar geautomatiseerde beheersystemen. Een wissel van de collectie is uitgevoerd in de loop van mei 2007. Behalve een klein deel van de informatieve boeken zijn alle beschikbare werken gecatalogiseerd. Qua talen werd een basiscollectie fictie ( Frans, Engels en Duits) geleverd aan Turnhout. Voor de andere talen beschikbaar in de Bibliotheek Turnhout (Italiaans, Pools, Russisch, Spaans, Hongaars en Turks) is aan elke gevangenisbibliotheek een catalogus ter beschikking gesteld. De geleverde collecties aan de gevangenisbibliotheken bestaan uit een totaal van 8241 items. Duidelijk is dat fictie goed is vertegenwoordigd, maar een informatief aanbod karig beschikbaar is. Een belangrijk deel van de budgetten van de provincie is aangewend om nonfictie te kopen. Deze aankopen zullen in de eerste helft van 2008 geleverd worden aan de gevangenisbibliotheken. Een verdere golf aankopen zal bestaan uit strips en pop-CD’s. In 2007 werd voor het eerst een auteurslezing georganiseerd in de gevangenis. De gebruiksvriendelijkheid en de aantrekkingskracht van de gevangenisbibliotheek zal verhogen indien een beveiligde internetverbinding wordt gerealiseerd. Principieel is de goedkeuring in orde. Het tijdelijk ontbreken van een ICT-verantwoordelijke in de bibliotheek Turnhout maakt dat op het ogenblik geen initiatieven kunnen genomen worden door de Bibliotheek Turnhout. Daarenboven moet, naast de eventuele initiële installatie, gezorgd worden voor continue ondersteuning met de daaraan verbonden financiële consequenties. 5.3. Optredens Traditioneel gaan er vier optredens per jaar door in de gevangenis van Turnhout. Sinds de werken aan de keuken is dit aantal gezakt. In 2006 ging er één optreden door (op de

12

wandeling); in 2007 werden er twee geprogrammeerd. Eén optreden ging door in de katholieke kapel. Deze ruimte is qua acoustiek niet zo geschikt en is niet volledig neutraal. Zo blijven een aantal mensen weg omwille van hun andere geloofsovertuiging. De omvorming van deze ruimte tot een polyvalente ruimte kan vele mogelijkheden creëren. 5.4. Sociaal Artistiek Project (SAP): fotoproject met geïnterneerden (zorg – herstel) In het najaar hebben de drie eerste fases van dit project plaats gehad. Alle aanwezige geïnterneerden zijn aangesproken door de zorgcoördinator en Lieven Nollet, fotograaf. Eerste fase In de eerste fase van het project zijn alle geïnterneerden aangesproken door fotograaf Lieven Nollet. Hij heeft in dit gesprek zichzelf en het project voorgesteld en hij heeft de vraag gesteld of hij een voor hen representatieve foto kan maken hetzij van zichzelf, hetzij van een waardevol voorwerp. Tweede fase In de tweede fase zijn de gemaakte foto’s besproken met iedere geïnterneerde, en dit eveneens vanuit een herstelgerichte invalshoek (sociale omgeving en samenleving). Aan deze twee eerste fases hebben 44 van de 54 geïnterneerden meegewerkt. Derde fase Tijdens deze fase hebben een beperkt aantal geïnterneerden fotografielessen gevolgd bij Lieven Nollet. De gemaakte foto’s zijn besproken, eveneens binnen een herstelgericht kader. Aan de derde fase, workshop fotografie, hebben 5 geïnterneerden deelgenomen. De vierde en vijfde fase van dit project hebben plaats in 2008 (zie projectfiche) 6. Sport Basisaanbod: fitness/voetbal/volleybal/ergo sport Het wekelijkse sportaanbod voor de strafinrichting van Turnhout is behoorlijk ingevuld. Dagelijks is er de mogelijkheid om in de sportzaal aan fitness of tafeltennis te doen. Aanvullend op dit aanbod is er, enkel bij gunstige weersomstandigheden, twee maal per week de mogelijkheid om aan buitensport te doen. Volleybal en voetbal zijn hierbij de twee mogelijkheden. De ergosport maakt - indien mogelijk - hiervan ook éénmaal per week gebruik. Er werden in 2007 twee initiatie sessies tai-chi georganiseerd. •

Nieuwe aspecten/belangrijkste realisaties.

Vanaf 2007 worden sportactiviteiten voor geïnterneerden en beklaagden/veroordeelden apart georganiseerd. Sinds september 2007 lopen 2 stagiairs uit Nederland stage in de strafinrichting van Turnhout. De stage wordt administratief ondersteund door de sportfunctionaris van De Rode Antraciet. De opvolging op de werkvloer wordt gegarandeerd door de exclusieve vrijstelling van de capa

13

(i.e. lid van het zorgteam). De stageperiode bevat 650 uren, waarvan ruim 500 uren op de werkvloer worden uitgevoerd. De eerste resultaten leverden stretchingssessies op voor alle gedetineerden. Een eerste tafeltennistornooi werd met succes afgerond met enkele wedstrijdjes tegen een aantal externe spelers. De stagiairs draaien overigens de gehele werking mee. Dat wil zeggen dat ze zowel de lijsten opmaken, deelnemers opvolgen en eventueel individueel instrueren. Een project rond ‘Start to run’ wordt momenteel nog bekeken naar haalbaarheid. •

Structurele knelpunten-werkpunten-aanbevelingen

Infrastructuur : de sportkoer De renovatie van het dak is gestart in Turnhout in 2007. De planning van deze werken en de bijhorende stellingen en kranen vereisen de nodige bijkomende veiligheidsmaatregelen. Deze werken bleven voor 2007 voorlopig zonder gevolgen voor de buiten sportactiviteiten. Voor de toekomst kan dit wel een invloed hebben op de buitensport. Voorlopig werd door deze werken, de gesubsidieerde heraanleg van een sportveld opgeschort. Een spijtige zaak, gezien de extreme nood aan nieuwe buiteninfrastructuur. Tijdens het PMD werd de heraanleg en de zoektocht naar sponsors voor de nieuwe sportvloer als meest verkozen punt een prioriteit in de planning. Van de sportfunctionaris wordt in 2008 verwacht om eerste stappen te (her)ondernemen in dit dossier. Dit punt werd in 2007 reeds aangepakt, maar werd stilgelegd door de verkenning van andere mogelijkheden. 6. Herstel 6.1. Herstelconsulent •

Herstelgerichte activiteiten voor gedetineerden

De herstelconsulent (HC) is in dienst van Justitie en organiseert o.a. een aantal op herstel gerichte activiteiten. Bij deze activiteiten wordt mede de focus gericht op de mogelijkheden voor gedetineerden om concrete stappen te zetten m.b.t. herstel van de veroorzaakte schade en stimuleert hen om hierin verantwoordelijkheid op te nemen, ook m.b.t. hun re-integratie in de samenleving. Overleven op cel ( februari 2007) zie ook De Rode Antraciet Het betreft een vormingscyclus die in verschillende delen kan uitgewerkt worden. Bij elk deel gaat men uit van het ‘over leven spel‘, een gezelschapsspel uitgewerkt door De Rode Antraciet. Het spel draagt de filosofie uit dat ‘waar de mens zich ook bevindt, hij levenskansen kan creëren’. Het spel draait rond de thema’s persoonlijke groei, verbondenheid, beleving van de tijd, betekenis en zingeving en je leven in handen nemen. In voorbereidende gesprekken met De Rode Antraciet werd door de herstelconsulent gevraagd om doorheen de sessies aandacht te hebben voor de thema’s verantwoordelijkheid, de betekenis van herstel en de blik van de maatschappij op detentie.

14

De cursus werd door de deelnemers als goed geëvalueerd. Het kunnen praten in groep en het delen van hun verhaal werden als voornaamste redenen aangehaald voor een positieve evaluatie. Op het gebied van herstel kwam vooral de schade ten aanzien van de omgeving van de gedetineerde ter sprake. •

Structurele knelpunten – werkpunten - aanbevelingen

Gezien in februari 2007 de nieuwe zorgpsychologe van start ging werd getracht om in eerste instantie geïnterneerden aan te spreken voor deze cursus. Iedere geïnterneerde werd door de zorgpsychologe aangesproken, wat 7 inschrijvingen opleverde. Op de sectie van beklaagden en veroordeelden werden de flyers verspreid. In totaal kregen we 20 inschrijvingen binnen van gedetineerden en geïnterneerden. Slechts 14 van hen waren nog effectief in de gevangenis aanwezig bij de start van de cursus. Vier geïnterneerden waren bereid tot effectieve deelname. Deze groep werd dan ook aangevuld met beklaagden en veroordeelden zodat de cursus kon starten met 11 cursisten. Vier deelnemers (allen geïnterneerden) hebben de cursus volledig doorlopen. Uit dit verhaal blijkt duidelijk dat aanbod organiseren in een kleine inrichting met een specifieke doelgroep beklaagden (i.e. een sterk wisselende populatie) en geïnterneerden niet gemakkelijk is. Informatiereeks herstel (januari 2007 en november 2007) Deze informatiereeks groepeert verschillende informatiemomenten voor de gedetineerden rond schulden, deurwaarder, burgerlijke partij en slachtoffer-dader bemiddeling. Deze infoavonden worden tweejaarlijks georganiseerd en staan open voor alle gedetineerden en geïnterneerden (5 tot 12 deelnemers). Men kan inschrijven voor één of meerdere afzonderlijke sessies of voor de cyclus in zijn geheel. In januari 2007 schreven 8 gedetineerden en geïnterneerden zich in voor de gehele informatiecyclus. Enkel voor de informatiesessie betreffende schulden kwamen zes extra inschrijvingen binnen. In november 2007 schreven eveneens 8 gedetineerden zich in, waarvan 5 mensen daadwerkelijk aan de sessies deelnamen. De gedetineerden geven aan de informatiesessies als zeer zinvol te ervaren. Dit blijkt ook uit het aantal inschrijvingen die telkens opnieuw vlot binnenkomen. •

Structurele knelpunten – werkpunten – aanbevelingen

Op vraag van de schuldhulpverlener van JWT werden de sessies van burgerlijke partij en deurwaarder eveneens door haar gevolgd. Van daaruit werd vastgesteld dat een noodzakelijke afstemming tussen de verschillende sprekers diende te gebeuren om de inforeeks beter op mekaar af te stemmen en overlappingen te voorkomen. 6.2. Herstelbemiddeling ( Suggnomè) Suggnomè vzw – Forum voor Herstelrecht & Bemiddeling – wordt zowel gesubsidieerd door de FOD Justitie als de Vlaamse Gemeenschap. Deze organisatie realiseert een bemiddelingsaanbod in elk gerechtelijk arrondissement in Vlaanderen, en dit in elke fase van de strafrechtsgang.

15

In de gevangenissen wordt bij voorkeur gewerkt met doorverwijzingen van aanvragen die op de bemiddelingsdienst terecht komen. Zowel PSD als trajectbegeleiding kunnen doorverwijzen. In 2007 werden 14 beklaagden doorverwezen door trajectbegeleiders voor bemiddeling voor vonnis. Dit is een duidelijke stijging ten aanzien van de vorige jaren. Voor bemiddeling na vonnis werden 3 bemiddelingsaanvragen behandeld. Daarnaast verzorgt Suggnomè twee keer per jaar een vormingsmoment over bemiddeling, in samenwerking met de herstelconsulent. •

Werkpunten/actiepunten voor 2008

Sinds een jaar of 2 kunnen ook geïnterneerden van de gevangenis van Turnhout een beroep doen op de bemiddelingsdienst. Regelmatig ontvangt de dienst aanvragen van geïnterneerden. In de loop van 2008 zullen de mogelijkheden en eventuele beperkingen in dit kader verder verkend worden. Wellicht moet worden rekening gehouden met andere randvoorwaarden en/of factoren dan met beklaagden/of definitief veroordeelden.

16

DEEL 2: profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod In deel 2 staat de profilering van het hulp- en dienstverleningsaanbod centraal. Hoe wordt m.a.w. het aanbod van de Vlaamse Overheid bekend gemaakt zodat gedetineerden er gebruik van maken. De gedetineerden dienen geïnformeerd, geadviseerd, gesensibiliseerd en gemotiveerd te worden om gebruik te maken van het beschikbare hulp- en dienstverleningsaanbod. Aanbod onthaalmedewerkers In de gevangenis van Turnhout hangt een affiche waar het aanbod van de onthaalmedewerkers wordt voorgesteld. Er werd ook een folder ontwikkeld, die in de gevangenis van Turnhout beschikbaar is voor de bezoekers. Deze folder werd verspreid naar alle sociale diensten van de politie van het arrondissement. Aanbod groepsactiviteiten Elke maand wordt in Turnhout een activiteitenoverzicht opgemaakt. Dit activiteitenoverzicht wordt aan iedereen bezorgd, zowel beklaagden/veroordeelden als geïnterneerden. Hierin wordt het lopende aanbod van onderwijs (twee OLC-momenten) permanent bekend gemaakt. De werking van de bibliotheek en het sportaanbod komen eveneens permanent aan bod. Verder wordt het komende vormings- en ontspanningsaanbod beschreven en de wijze van inschrijving. Bijkomend worden flyers per activiteit bezorgd, waarna gedetineerden zich inschrijven. De laatste maanden stellen we vast dat voor de ontspanningsactiviteiten de inschrijvingen vlot binnenlopen. Er wordt hiervoor dan ook geen aparte flyer meer opgemaakt. De Rode Antraciet zorgt voor eigen flyers om het eigen aanbod bekend te maken en zorgt aldus voor de eigen profilering. Suggnomè heeft een folder en affiche ontwikkeld. Deze zijn beschikbaar in de gevangenis. Een vermelding van de dienst in de onhaalbrochure en op het videokanaal is belangrijk. De komende activiteiten worden eveneens op het videokanaal geplaatst. De informatie op het videokanaal is niet meer up to date, dit zal in 2008 volledig vernieuwd worden. In 2007 werd in de inrichting een wijziging in regime doorgevoerd. De wandelingen worden voortaan apart georganiseerd voor geïnterneerden en beklaagden/veroordeelden. De sport wordt intussen eveneens apart georganiseerd. Voor 2008 wil men dit beleid doortrekken naar alle activiteiten. Dit zal ook praktische gevolgen hebben voor de organisatie en de bekendmaking van het aanbod.

17

DEEL 3: samenwerkingsmodellen en organisatievormen Om tot de realisatie te komen van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis van Turnhout vanuit de Vlaamse Gemeenschap, is er nood aan het ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen, met het oog op de grootst mogelijke efficiëntie en effectiviteit van een integrale hulp- en dienstverlening. Hierbij wordt gestreefd om de samenwerkingsstructuren zo transparant mogelijk te maken. Voor de gevangenis van Turnhout wordt hierbij een overzicht gegeven hoe de organisatie- en samenwerkingsvormen m.b.t. het hulp- en dienstverleningsaanbod georganiseerd zijn. In bijlage is een gedetailleerd organogram terug te vinden ( bijlage 2). Tevens wordt de regionale context en overleg mee opgenomen in het overzicht. Het regionaal organogram is te vinden in bijlage 3. Binnen de uitwerking van dit organisatie- en samenwerkingsmodel willen we een duidelijk beeld weergeven van de centrale rol die vervuld wordt door de beleidsmedewerker (BM) , de trajectbegeleider (TB) en de organisatieondersteuner (OO). 3.1. Sleutelfuncties van het strategisch plan Beleidsmedewerker In 2007 wordt de samenwerking tussen de beleidsmedewerker en de dienst JWT geformaliseerd en gestroomlijnd via het GPA (gezamenlijk plan van aanpak). Dit heeft intensiever overleg tussen de beleidsmedewerker en de staf JWT tot gevolg. Door te werken aan gezamenlijk geformuleerde doelstellingen werd de samenwerking verbeterd. In dit kader dient vooral het verbeterde overleg tussen organisatieondersteuner en beleidsmedewerker vermeld te worden. In 2007 hebben we dit overleg meer gesystematiseerd en geformaliseerd. Begin 2007 werd een nieuwe organisatieondersteuner voor 60% aangesteld. In het najaar 2007 is zij vervangen ten gevolge van haar zwangerschap. Ondanks deze personeelswissels zijn we er wel in geslaagd om de samenwerking positief vorm te geven. Gelet op de toename aan werkgroepen in de gevangenis van Turnhout, de potentiële toename van aanbod, de meer inhoudelijke inbreng die verwacht wordt van de organisatieondersteuner en het meer geformaliseerde overleg met de beleidsmedewerker maakt dat 60% arbeidstijd voor deze functie te weinig is. In het kader van de GPA-doelstelling ‘uitbouw van een structurele omkadering van de PSD/TB–samenwerking’ is door de beleidsmedewerker een SWOT-analyse van het TB-team gemaakt samen met het TB-team en de teamverantwoordelijke van de trajectbegeleiders. Het aldaar gevoerde werkproces is door alle betrokkenen positief geëvalueerd. Deze oefening kan de opstart betekenen van een regelmatig werkoverleg van de beleidsmedewerker met de trajectbegeleiders van de inrichting. Justitieel Welzijnswerk krijgt in 2007 van verschillende kanten diverse beleidsimpulsen. Naast het bijkomend implementatieplan, de opmaak van een eerste gezamenlijk plan van aanpak, krijgt het Justitieel Welzijnswerk nog bijkomende opdrachten voor interne reorganisatie van het aanbod in de vorm van modulering en een vernieuwde omzendbrief met een duidelijke taakomschrijving van de organisatieondersteuner en de trajectbegeleider.

18

Werksituatie Turnhout Voor wat betreft het aantal dagdelen activiteiten (165 - organisatieondersteuner) stellen we een daling vast t.a.v. vorig jaar. Het aantal dossiers behandeld door de trajectbegeleiders (onthaal : 292 - 336 en begeleiding : 40- 59) daalde eveneens lichtjes. Deze daling is te wijten aan o.a. de vakbondsactie in het voorjaar 2007. Door deze actie (het personeel werkte in zondagsdienst) kunnen medewerkers hun activiteiten niet uitvoeren. De acties van het personeel liepen vanaf woensdag 11 april 2007 tot en met dinsdag 8 mei 2007. De groepsactiviteiten met uitzondering van het kinderbezoek ziijn dan ook om organisatorische redenen opgeschort tot 14 mei 2007. Het aantal dagdelen onderwijs verminderde van drie naar twee per week. Bijkomend waren de trajectbegeleiders afwisselend afwezig wegens ziekte. De uitvoering van de functie trajectbegeleiding kwam bovendien onder een hoge werkdruk te staan door de penibele situatie van de PSD in Turnhout. Organisatieondersteuner Aanbod organiseren in de gevangenis van Turnhout is, rekening houdende met de populatie, niet zo eenvoudig. De gevangenis van Turnhout kenmerkt zich door de voortdurende wissel van gedetineerden omwille van het beklaagdenstatuut. De groep geïnterneerden van de gevangenis van Turnhout is een moeilijk te bereiken groep. Vaak gaat het over een groep van geïnterneerden die lang verblijven omwille van een ernstige problematiek en het gebrek aan goede opvang. Gelet op de groei van het aantal overlegmomenten zowel in de gevangenis als daarbuiten zet dit de functie van organisatieondersteuner onder druk. Verder stellen we vast dat in Turnhout de organisatieondersteuner ook effectief toeleidingswerk verricht. Deze taak wordt pragmatisch ingevuld en zit voor een deel op het terrein van de trajectbegeleiding. De organisatieondersteuner heeft een goed gevulde agenda die veelal bepaald wordt door de geplande activiteiten. In 2008 zal een analyse gemaakt worden van de tijdsbesteding van de organisatieondersteuners. De focus van de tijdsbesteding ligt op de eerste en derde opdracht van de omzendbrief (organisatie, rekrutering, en opvolging). Vanuit de PMD-werking is er de verwachting om meer beleidsondersteunend werk te doen in het kader van de netwerkvorming en de planning van de hulp- en dienstverlening. Dit actiepunt werd opgenomen in de gezamenlijke plannen van aanpak. Hier moet mogelijk een appel gedaan worden op de gevangenissen om een aantal zaken praktisch anders te laten verlopen of om de penitentiaire beambten in te schakelen. In 2008 zal er ruimte en mogelijkheden gecreëerd worden om de organisatieondersteuner concreter te laten werken aan de inhoudelijke ontwikkeling van een vernieuwd aanbod voor gedetineerden. We willen verder onderzoeken met welke methodieken we een beter beeld kunnen krijgen op de mogelijkheden en de verwachtingen van gedetineerden omtrent het aanbod hulp- en dienstverlening. Trajectbegeleiding Het voorbije jaar is er binnen JWT gewerkt aan de verdere inbedding van de opdracht trajectbegeleiding in de gevangenissen en de samenwerking met de Psychosociale Dienst. Het

19

bijkomende implementatieplan bracht voornamelijk verheldering voor de opdrachten van de trajectbegeleiders en de PSD, waarbij de onderlinge afstemming een belangrijk element is. Anderzijds is er de evolutie bij de PSD ten gevolge van de wetgeving op de externe rechtspositie van gedetineerden en de implementatie van de strafuitvoeringsrechtbanken. Door de meer duidelijke opdrachtomschrijving van de PSD wordt het ook gemakkelijker om de opdracht van de trajectbegeleiders te profileren. De druk op de PSD om de nodige verslaggeving tijdig af te werken is groter sinds de nieuwe regelgeving. Hierdoor moest deze dienst focussen op hun adviesrol. Het werk van de trajectbegeleiders in Turnhout en de uitbouw van de samenwerking met PSD werd in 2007 praktisch volledig bepaald door de bijna volledige leegloop van de PSD in het voorjaar en de praktisch volledige afwezigheid van de PSD in het najaar (door ziekte, ouderschapsrust). Het overleg tussen de PSD en de trajectbegeleiders moet verder verfijnd en gestructureerd worden. Dit systematisch overleg staat zowel in functie van dossierbesprekingen als in functie van het maken van afspraken en heeft een duidelijk omschreven agenda. In 2007 werd er binnen JWT eveneens gewerkt aan het herformuleren van de opdracht van trajectbegeleiders ten aanzien van geïnterneerden. Deze opdracht wordt aan JWT toebedeeld in het kader van het bijkomend implementatieplan. Werken met geïnterneerden is vaak heel erg verschillend van het werken met veroordeelden, alleen al door het statuut en de wijze waarop de vrijstelling wordt geregeld. Een ander groot verschil is vaak de complexe psychiatrische problematiek waarbij een dubbeldiagnose veel voor komt. We stellen ook vast dat de gemiddelde verblijfsduur van geïnterneerden veel langer is en dat de onduidelijkheid over de termijn van vrijstelling een heel groot effect heeft op de beleving van de detentietijd. Er werd in samenwerking met de trajectbegeleiders die met geïnterneerden werken en met het PSD-team voor geïnterneerden van de gevangenis van Merksplas een visietekst geschreven met een duidelijke profilering en opdrachtomschrijving voor de trajectbegeleiders. De accenten van de opdracht zijn: a) verwijzen naar een goed uitgebouwde vrijwilligerswerking; b) contacten met familie en kinderen verbeteren of terug opbouwen; c) toeleiden naar hulp- en dienstverlening in de gevangenis; d) gerichte voorbereiding op intakegesprekken; e) ruimte maken voor individuele vragen en noden van gedetineerden, afgebakend in tijd en ruimte. Deze werkwijze werd in 2007 vooral opgezet in de gevangenis van Merksplas. In 2008 zal met deze werkwijze ook gestart worden in de gevangenis van Turnhout. Vanuit trajectbegeleiding stellen we vast dat het aanbod in de gevangenis eerder eenzijdig gericht is op vorming, onderwijs, cultuur, sport en ontspanning. Er is een grote leemte aan specifieke hulpverleningsprogramma’s, bijvoorbeeld gericht op drugproblematiek, seksuele problematiek, verwerkingsproblematiek. Gedetineerden kunnen veelal terecht voor een aantal groepsgerichte activiteiten en nauwelijks voor individuele vragen en noden.

20

In 2008 wordt de afstemming tussen de organisatieondersteuner en de trajectbegeleiders verder verfijnd om de rekrutering van gedetineerden voor hulp- en dienstverlening te verbeteren. Het aanbod van trajectbegeleiders gebeurt pro-actief. Dit wil zeggen dat trajectbegeleiders actief gedetineerden opzoeken en hen informeren over het aanbod trajectbegeleiding. In de gevangenis van Turnhout krijgen alle beklaagden na hun eerste raadkamer een onthaalgesprek van de trajectbegeleider. Men kiest ervoor om dit pas te doen na de raadkamer omdat er dan minstens voor de komende maand duidelijkheid is met betrekking tot het statuut van de gedetineerde. De geïnterneerde populatie is een stabiele groep die een beroep kan doen op trajectbegeleiders op hun vraag. Deze keuze werd gemaakt omdat er in de gevangenis een pertinente aanwezigheid is van het zorgteam. Ook werd er een folder ontwikkeld waarbij trajectbegeleiding wordt voorgesteld op een eenvoudige manier. Deze folder werd in verschillende talen geschreven. Deze wordt uitgedeeld aan gedetineerden bij het onthaal. 3.2. Organogram gevangenis Turnhout Binnen de gevangenis Turnhout bestaan volgende overlegstructuren waarbinnen het aanbod aan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden gepland, bijgestuurd en geëvalueerd wordt. 3.2.1. PMD planningsteam maatschappelijke dienstverlening - beleidsniveau De coördinator van het PMD is de beleidsmedewerker. Inhoud: planning en evaluatie van het totale hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis Turnhout (Welzijn – Onderwijs – Sport – Cultuur – Tewerkstelling – Gezondheidszorg ) Frequentie: minimum 1 keer per jaar Werkpunten: - opmaken en goedkeuren van het jaarverslag; - opstellen van een beleidsplan – jaaractieplan. Het PMD is overkoepelend en kan opdrachten geven aan de werkgroepen. Samenstelling: Vanuit Justitie: directie, herstelconsulent, penitentiair assistent, zorgcoördinator, PSD coördinator; Vanuit Vlaamse overheid: CAW De Kempen (JWT), Basiseducatie, VDAB, De Rode Antraciet, de Warande, OCMW, CGG. In 2007 kwam het PMD twee keer bijeen. We stellen vast dat de delegatie vanuit Justitie heel wisselend aanwezig is. De zorgcoördinator maakt vanaf 2007 deel uit van het PMD, maar is door omstandigheden niet aanwezig kunnen zijn.

21

De delegatie vanuit de Vlaamse overheid werd aangepast: vanuit CAW De Kempen is de adjunct-directeur Koen De Blonde aanwezig; de teamverantwoordelijken van de dienst JWT zijn niet meer aanwezig. De organisatieondersteuner maakt eveneens deel uit van het PMD. De Warande maakt voorlopig geen deel meer uit van het PMD door de uitdiensttreding van de diversiteitsmedewerker. Het OCMW Turnhout is uit het PMD gestapt, wegens geen directe inbreng in het aanwezige aanbod hulp- en dienstverlening. Het CGG was in feite afwezig wegens dezelfde reden. Vanuit de bespreking van het jaarverslag 2006 werden belangrijke conclusies getrokken, met name dat het belangrijk is dat vanuit de formulering van knelpunten uit het jaarverslag voor het volgende jaar een actieplan wordt opgemaakt. Hiertoe werd een tweede PMD georganiseerd. Vanuit de 27 geformuleerde actiepunten uit het jaarverslag 2006 werden 10 prioritaire actiepunten geformuleerd voor het jaar 2007/2008. Volgende actiepunten zijn weerhouden: -

taakafspraken zorgteam – medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap; opstarten en uitbouwen van een structurele omkadering PSD/TB: overleg over samenwerking en taakverdeling; uitbouw bibliotheek naar een educatief centrum; eenvormige werkwijze p-c-d-a cyclus voor alle werkgroepen: een eenvormige planningscyclus voor alle werkgroepen; meer betrekken van de adjudanten; werken met jaarplannen en budgettering; oplossing voor de sportkoer; definiëren van basisaanbod op basis van behoeften; onderzoeken pro-actief onthaal bezoekers. De onthaalmedewerker van JWT zou op een vast tijdstip in de gevangenis aanwezig zijn voor vragen en bijstand van de naastbestaanden; uitwerken en organiseren van het bibliotheekbezoek.

Aan deze acties werden werkgroepen gekoppeld: 1. Werkgroep samenwerking en organisatie - taakafspraken zorgteam – medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap; - opstarten en uitbouwen van een structurele omkadering TB-PSD. 2. Ad hoc werkgroep: onthaal bezoekers - onderzoeken pro-actief onthaal bezoekers gevangenis. 3. ad hoc werkgroep: sportkoer -

zoeken naar een oplossing voor de slechte staat van de sportkoer.

4. Werkgroep Bibliotheek -

uitbouw bibliotheek naar een educatief centrum; uitwerken en organiseren van het bibliotheekbezoek.

22

5. Dagelijks bestuur -

éénvormige werkwijze p-c-d-a cyclus; sjabloon opmaken: werken met jaarplannen en budgettering; definiëren van het basisaanbod op basis van behoeften; meer betrekken van de adjudanten.

In het eerstvolgende PMD in 2008 wordt deze oefening verder gezet: - de verhouding met de bestaande werkgroepen VOC (vorming – onderwijs – cultuur), bibliotheek, sociale omgeving en sport dient uitgewerkt te worden; - benamingen moeten aangepast worden aan de algemene benaming en het algemeen organogram, zodat binnen elke gevangenis een vergelijkbare werkgroep eenzelfde naam draagt (zie bijlage); - specifiëring en concrete timing van de acties is noodzakelijk: met name het opstellen van een concreet actieplan 2008. 3.2.2. Werkgroepen op intermediair niveau Begin 2007 werden de benamingen en de opdracht van de werkgroepen geheroriënteerd . De vroegere werkgroep VOSO (vorming – ontspanning – sport – onderwijs) werd omgevormd tot werkgroep VOC (vorming – onderwijs – cultuur). De werkgroep sport werd een volwaardige werkgroep naast VOC. De werkgroep naastbestaanden, waarin vooral de onthaalwerking JWT en het onderzoek bij bezoekers werd besproken werd omgevormd tot een werkgroep sociale omgeving en de opdracht werd verruimd tot het ganse aanbod affectieve relaties. Binnen al deze werkgroepen werd in 2007 een aanzet gegeven tot het werken met evaluaties, jaarplannen, budgetteringen en de formulering van basisaanbod in 2008. Aan de werkgroepen werd niet deelgenomen door de directie,wegens onderbezetting van het directiekader. De verslagen van de werkgroepen werden aan de directie bezorgd en de terugkoppeling naar de directie liep via de beleidsmedewerker. Werkgroep VOC ( vorming – onderwijs – cultuur) De beleidsmedewerker is coördinator van deze werkgroep. Inhoud: hulp- en dienstverleningsaanbod rond vorming, onderwijs en cultuur. De afstemming van het aanbod op de noden en behoeften van de gedetineerden. Aandacht voor herstelgerichte detentie. Frequentie: 3 keer per jaar. Werkpunten: Open doek, onderwijs, vormingsactiviteiten, ontspanningsactiviteiten, optredens, op herstelgerichte activiteiten. De samenstelling werd licht gewijzigd. De sportfunctionaris van De Rode Antraciet en de capa sport maken geen deel meer uit van de werkgroep. Zorgteam wordt vertegenwoordigd door de capa die voorheen reeds deel uitmaakte van de werkgroep. Werkgroep bibliotheek : is in 2007 niet samengekomen.

23

Werkgroep sport De sportfunctionaris van De Rode Antraciet is coördinator van deze werkgroep. Inhoud: uitbouw van een sportbeleid afgestemd op de noden en behoeften van de gedetineerden. Frequentie: 3 keer per jaar Werkpunten: behoeftepeiling, organisatie extra - sportinitiatieven, pronostiek, sportquiz… Werkgroep sociale omgeving De coördinator van deze werkgroep is de beleidsmedewerker. Inhoud: uitbouw van een hulp- en dienstverleningsaanbod voor de sociale omgeving van gedetineerden op basis van noden en behoeften. Frequentie: 3 keer per jaar Werkpunten: naastbestaandenwerking van de dienst JWT, kinderbezoek, initiatieven voor familieleden, besteding budget affectieve relaties. Vanuit de vaststelling dat het budget affectieve relaties in de gevangenis Turnhout niet werd opgebruikt, wordt dit een werkpunt voor deze werkgroep. Eind 2007 werd een voorstel van budgetbesteding voor 2008 door deze werkgroep opgemaakt. Door de gewijzigde inhoud maakt de organisatieondersteuner , de sociaal cultureel werker van DRA en de herstelconsulent voortaan deel uit van deze werkgroep. In 2008 wordt ook het penitentiair kader aangesproken om deel uit te maken van deze werkgroep. 3.2.3. Coördinatieteam op operationeel niveau. Al diegenen die in de gevangenis van Turnhout groepsactiviteiten organiseren voor gedetineerden, komen sinds 2007 samen in het coördinatieteam. Het gaat om: de beleidsmedewerker, de organisatieondersteuner, de herstelconsulent , de zorgcoördinator, de capa sport. Maandelijks komt dit team samen, de beleidsmedewerker en de herstelconsulent zijn de trekkers. Werkpunten: praktische evaluatie van de activiteiten van de voorbije maand, planning van de activiteiten van de volgende maand, taakverdelingen, aanpassingen in praktische werkwijze, uitwerken van een draaiboek groepsactiviteiten, e.d. 3.3. Samenwerking met Justitie Vanuit het operationeel plan (beleidsplan justitie) en vanuit het bijkomend implementatieplan wordt de samenwerking tussen de hulp- en dienstverlening en Justitie gestroomlijnd. Beleidsmedewerker – directie

24

Wegens het tekort aan directie en de vele wijzigingen is het overleg en de samenwerking tussen de directie en de beleidsmedewerker eerder ad hoc verlopen en meestal op vraag van de beleidsmedewerker. Er heeft een intensiever overleg plaats gevonden naar aanleiding van het fotoproject voor geïnterneerden. Sinds begin 2008 is de directie voltallig en zal gewerkt worden aan de structurele uitbouw van de samenwerking met de directie en de concrete opvolging van de bestaande werkgroepen vanuit het directieteam. Beleidsmedewerker – Herstelconsulent In 2007 hebben de beleidsmedewerker en de herstelconsulent regelmatig samengewerkt m.b.t. concrete initiatieven: met name de organisatie van het onthaal voor nieuwe medewerkers, Dinamo ‘een stapje in de wereld van een gevangenis’, de opstart van het coördinatieteam , het fotoproject geïnterneerden. In 2008 dient terug afstemming gemaakt te worden met de herstelconsulent gelet op de gewijzigde functie-inhoud en de personeelswisseling. Beleidsmedewerker – herstelconsulent – zorgcoördinator Het lopende fotoproject was de aanleiding om meerdere malen met elkaar te overleggen. Sportfunctionaris De Rode Antraciet – capa Sport Doordat de capa Sport van de strafinrichting de vrijheid krijgt om het sportaanbod nauw op te volgen, geeft dit de sportfunctionaris van De Rode Antraciet de ruimte om zich meer op de beleidsmatige aanpak van de sportwerking te focussen. Er wordt echter wel de nodige ondersteuning geboden indien nodig. Project Camille Paulus en zorgteam De uitbreiding van het zorgteam in 2007 deed De Rode Antraciet ingaan op een opportuniteit. Samen met het zorgteam werd een dossier ingediend bij het Camille Paulusfonds van de provincie Antwerpen, om met enige versnelling een samenwerking te lanceren. Dit dossier had een activerend hoofdstuk kunnen worden voor de populatie geïnterneerden van Turnhout, maar ook van Merksplas en van Antwerpen. Een negatief advies legde de mogelijkheid om intensiever samen te werken echter stil. •

Structurele knelpunten – werkpunten

De effectieve samenwerking en de structurele uitbouw van de samenwerking komt onder zware druk te staan indien kaders niet volzet zijn, mensen ziek en/of afwezig zijn en grote veranderingen doorgevoerd worden. In 2007 was dit in de gevangenis van Turnhout allemaal het geval zowel op het niveau van directie, PSD als van de organisatieondersteuner en de inrichting zelf.

25

De effectieve uitbouw van een aangepast hulp- en dienstverleningsaanbod in gevangenis van Turnhout situeert zich, samen met dat van de drie andere gevangenissen in de Noorderkempen, in een regionale context. 3.2. Regionaal organogram De concentratie van vier gevangenissen op een relatief klein grondgebied heeft gevolgen voor de hulp- en dienstverlening in de lokale gevangenissen. Niet alleen zijn de meeste aanbieders regionaal georganiseerd (een organisatie voor vier gevangenissen), komen sommige hulp- en dienstverleners in verschillende gevangenissen, maar ook denkoefeningen kunnen in de ene gevangenis soms moeilijk onafhankelijk verlopen van het denken in andere gevangenissen. In deze paragraaf komen de belangrijkste regionale overlegmomenten aan bod. 3.2.1. Regionaal overleg beleidsmedewerkers Noorderkempen (NK) Vooreerst is er in 2007 werk gemaakt van de uitbouw van een regionaal overleg van de vier beleidsmedewerkers van de Noorderkempen. Het overzicht bewaken, het evenwicht zoeken tussen regionale en lokale praktijken, maar ook informatiedoorstroming, … vormen de belangrijkste aandachtspunten. Vanuit dit overleg vertrokken ook enkele kennismakingsinitiatieven met regionale partners zoals Prisma (regionaal integratiecentrum) en Dynamo (vrijwilligers die vorming geven). In 2008 zal de regionale aandacht, met de opstart van een aantal extra coördinerende functies zoals de sportpromotor en de onderwijsverantwoordelijke, nog versterkt worden. 3.2.2. Regionaal overleg Justitieel Welzijnswerk - beleidsmedewerkers NK De werking tussen het Justitieel Welzijnswerk en de beleidsmedewerkers is in 2007 geformaliseerd door de komst van het ‘gezamenlijk plan van aanpak’. In het gezamenlijk plan van aanpak zijn een aantal doelstellingen geformuleerd dat in 2007 is uitgewerkt. In 2007 is hiertoe een structureel overleg opgericht tussen de staf van het Justitieel Welzijnswerk en de vier beleidsmedewerkers. Centraal staat hierbij de informatieuitwisseling, de opvolging van het gezamenlijk plan van aanpak en de opvolging van de werking van de sleutelfuncties uit het Strategisch Plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De afstemming tussen de stafleden en de beleidsmedewerker naar rol, verantwoordelijkheden, … vormt een aandachtspunt tijdens de vergaderingen. Begin 2008 wordt een nieuw gezamenlijk plan van aanpak opgemaakt voor 2008 - 2009. Regionaal wordt de afstemming rond de sleutelfuncties geagendeerd, de uitbouw van het vrijwilligerswerk en de denkoefening rond participatie. 3.2.3. Regionaal Overleg Buiten Beeld Sinds vier jaar is er een intensieve samenwerking tussen de vier gevangenissen van de Noorderkempen en het filmfestival Open Doek. Eind 2006 is de samenwerking grondig geëvalueerd waarbij een aantal kritische elementen werden geformuleerd: - de link tussen de projecten in de gevangenis en het filmfestival is niet altijd voor iedereen duidelijk; - het medium film staat niet meer centraal; en

26

- het project wordt niet gedragen in de gevangenis maar van buiten af losgelaten op de gevangenisstructuur. 2007 is dan ook uitgeroepen als bezinningsjaar waarbij nagedacht werd over het concept en een nieuwe invulling uitgewerkt werd. In 2008 wordt het nieuwe concept van filmclub uitgewerkt, getest en geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie zal de verdere samenwerking verder vorm krijgen. 3.2.4 Regionaal overleg Participatie Het thema participatie duikt de jongste tijd overal op, ook in de gevangenissen. Aangezien er weinig visievorming is rond dit thema als het gaat over participatie in de gevangenissen, wordt er met Vormingplus, de Rode Antraciet, het Justitieel Welzijnswerk Turnhout en de beleidsmedewerkers een overleg geïnstalleerd om visievormend rond dit thema aan de slag te gaan. Op initiatief van Vormingplus wordt er een beroep gedaan op een externe begeleider van Samenlevingsopbouw Vlaanderen. Daar waar in 2007 de nadruk lag op de visievorming, wil de groep in 2008 de vertaalslag doen naar de praktijk en een aantal vormen van participatie in de gevangenis van nabij opvolgen. Het blijft wel een zorg van de groep dat deze oefening op regionaal vlak plaatsvindt en dat de visie die hier uitgewerkt wordt, ook op Vlaams niveau afgestemd dient te worden. 3.2.5

Regionale stuurgroep gevangenisbibliotheken

De samenwerking met de bibliotheek van Turnhout kan dankzij een samenwerkingsakkoord met de provincie Antwerpen ook in 2007 verder gezet worden. Het proces om te komen tot een professionele, toegankelijke gevangenisbibliotheek wordt regionaal gecoördineerd en opgevolgd1. Gezien we willen komen tot een uniforme werking, is regionale afstemming hierbij onontbeerlijk. De grootste realisatie is de uitbouw van de vrijwilligerswerking naar de gevangenisbibliotheken toe. Door de inspanningen van de bibliotheek en het Justitieel Welzijnswerk is het mogelijk om de vrijwilligerswerking uit te bouwen en te professionaliseren. De vrijwilligers zijn sinds het najaar van 2007 actief in de gevangenissen van Wortel en Hoogstraten en staan in voor de ondersteuning van de gedetineerden tijdens het bibliotheekbezoek. Zij krijgen hiertoe een opleiding bij de bibliotheek van Turnhout en de nodige ondersteuning door het Justitieel Welzijnswerk. In 2008 zal de vrijwilligerswerking van start gaan in de gevangenissen van Merksplas en Turnhout. In het kader van het nieuwe participatiedecreet is het tot nog toe onduidelijk wie welke rol behoudt in het licht van de bibliotheekwerking, in het bijzonder de gevangenisbibliotheek. Een bovenlokale aanpak, met eenvormigheid en afstemming als aandachtspunten, dringt zich op. 3.2.6. Regionaal overleg sport en regionaal overleg sociaal-cultureel werk

1

Voor een uitgebreid verslag rond de gevangenisbibliotheken en de realisaties van 2007 verwijzen we naar het jaarverslag bibliotheek 2007, dat opgemaakt werd voor de provincie van Antwerpen.

27

Zowel de sportpromotor als de sociaal-cultureel werker dienen hun tijd te verdelen over de vier gevangenissen. Jaarlijks worden regionale afspraken gemaakt om te komen tot een evenwichtige en realistische taakafbakening over de vier gevangenissen. De beperkte tijdsinvestering per gevangenis maakt dat keuzes gemaakt moeten worden, hetgeen ontegensprekelijk een invloed heeft op de kwaliteit van het aanbod. Met betrekking tot de sportpromotie biedt het nieuwe participatiedecreet in 2008 mogelijkheden. Met betrekking tot het sociaal-cultureel werk merken we dat de taken die vandaag op de tafel liggen, de mogelijkheden van één sociaal-cultureel werker voor de Noorderkempen overtreft. Daar er niet onmiddellijk zicht is op een uitbreiding, zal slechts een beperkt deel van het sociaal-cultureel werk worden opgenomen in de vier gevangenissen. 3.2.7Ad hoc regionaal overleg onderwijs In 2007 wordt er ad hoc overleg gepleegd tussen de onderwijsverantwoordelijke en de vier beleidsmedewerkers van de Noorderkempen. De bedoeling is een aantal regionale thema’s aan te pakken zoals het computerprobleem in de open leercentra. Daarnaast wordt ook een eerste brainstorm gehouden rond de komst van het consortium. De functie van ‘onderwijsverantwoordelijke voor gedetineerden’ (nu ondergebracht bij Centrum Basiseducatie) wordt overgeheveld naar het consortium. De uitbouw van deze functie, zal ingebed dienen te worden in de bestaande werkingen in de diverse gevangenissen. Met de komst van dit consortium zullen we de nood aan een structureel regionaal overleg onderwijs, opvolgen. 3.2.8

Regionaal forum cultuur

Het regionaal forum cultuur is een denktank die alle initiatieven rond cultuur samen brengt en op deze manier de vinger aan de pols houdt van cultuur in de Noorderkempen. De Rode Antraciet, Vorming Plus, Justitieel Welzijnwerk Turnhout en een beleidsmedewerker zitten samen rond de tafel om tevens de algemene opvolging van initiatieven voor hun rekening te nemen, zoals bijvoorbeeld sociaal-artistieke projecten, de denkgroep participatie, e.d.

28

DEEL 4: het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap en bij de stakeholders: gevangenisdirecties, Justitie en de samenleving Een draagvlak creëren gebeurt nooit vanzelf. Het is bovendien niet vanzelfsprekend om een draagvlak te vergroten en uit te bouwen. Dit hoofdstuk staat stil bij de initiatieven die de Vlaamse en Justitiële partners ondernemen om deze 4e strategie te realiseren. Naast de stand van zaken en de bijhorende reflectie, worden er aandachtspunten of verbeterpunten in de organisatie en samenwerking geformuleerd. Er zijn verschillende initiatieven in 2007 ondernomen. 4.1. Samenleving Regionaal: tentoonstelling Binnen Beeld – Buiten Beeld De culturele dienst van de stad Hoogstraten bracht in 2007 een tentoonstelling rond de landloperskolonies in de streek. Naast het verleden wilden ze ook het heden belichten en de huidige functie van de vroegere landloperkolonies, zijnde de gevangenissen. Een werkgroep samengesteld uit Vormingplus Noorderkempen, De Rode Antraciet, het museum van Hoogstraten, het Justitieel Welzijnswerk Turnhout en de beleidsmedewerkers van de gevangenissen van Wortel en Hoogstraten werkte het idee verder uit. Het resultaat was een unieke tentoonstelling ‘In beeld, kolonies van weldadigheid – buiten beeld, open doek achter gesloten deuren’. De tentoonstelling liep in het Begijnhof van Hoogstraten van 11 augustus tot 11 november 2007. Enerzijds werd een historisch overzicht gegeven van de landloperskolonies, anderzijds werden drie resultaten van het sociaal-artistieke projec’Buiten Beeld – Open doek achter gesloten deuren’ aan het publiek getoond. Bezoekers zakten af naar Hoogstraten om de tentoonstelling te bezichtigen. Om het draagvlak voor sociaal-artistieke projecten ook bij het personeel van de gevangenissen te vergroten, worden zij uitgenodigd voor een bezoek aan de tentoonstelling gecombineerd met een receptie en de mogelijkheid om een film van Open Doek te bezichtigen. Sociaal-cultureel project: fotoproject ‘Geïnterneerden in de kijker ‘ met Lieven Nollet Medio november startte het zorgteam in Turnhout. Vanuit de directie werd aan deze dienst gevraagd om contact op te nemen met Lieven Nollet, fotograaf, die in het verleden reeds een aanvraag voor een fotoproject (in Leuven-Centraal) had ingediend, zonder gevolg. In een verkennende vergadering met de directie, Lieven Nollet en de zorgpsycholoog werd een eerste aanzet gegeven voor het project. Na verdere inhoudelijke reflectie rond de doelstelling van het project, werd geopperd deze mede te kaderen binnen herstelgerichte detentie. Gezien het werken met geïnterneerden in vele gevallen laagdrempelig dient te verlopen, leek het werken met en rond fotomateriaal ons een ideale manier om de zorg voor zichzelf en de reflectie naar de sociale omgeving en de samenleving toegankelijker te maken voor de geïnterneerden. De twee eerste fases uit het project werden onder de noemer herstelgerichte detentie geplaatst. De derde en vierde fase (fotoworkshop) liepen via het budget ‘sport en culturele activiteiten’ en het steunfonds. De vierde fase wordt uitgevoerd en gefinancierd door De Rode Antraciet , begin 2008.

29

Via de beleidsmedewerker werd voor de realisatie van de vijfde fase, contact opgenomen met volgende organisaties: De Warande, Similes Turnhout en Vormingplus Kempen. De Liga van de Rechten van de Mens werd aangesproken via Lieven Nollet en de herstelconsulent. Via deze weg werd de tentoonstelling en de debatavond financieel en praktisch mogelijk gemaakt, de realisatie van deze fase vindt plaats begin 2008. Stapje in de wereld ... van een gevangenis. Dinamo is een onderdeel van het vormingsnetwerk van de Warande, waar educatie en gemeenschapsvorming belangrijke beleidsinstrumenten zijn. Dinamo wordt bestuurd door vzw Stroom en wordt gesteund door: - het Ministerie van Arbeid en Tewerkstelling – tewerkstellingsproject; - de provincie Antwerpen – Reglement op instellingen van het sociaal – cultureel werk; - de stad Turnhout. Binnen het project ‘omgaan met je buren‘ wordt de activiteit ‘stapje in de wereld … van’ georganiseerd. In samenwerking met de herstelconculent en Dinamo werd voor de geïnteresseerde burgers een rondleiding en een gesprekgroep georganiseerd binnen de gevangenis van Turnhout. De aankondiging gebeurde via de educabrochure van de Warande. De geïnteresseerde werd uitgenodigd om een kijkje te nemen achter de muren van de gevangenis. De groep (70 kandidaten, waarvan er 20 werden toegelaten) werd opgewacht door een penitentiair assistent, de herstelconsulent en de beleidsmedewerker. Volgende thema’s kwamen aan bod: rondleiding en toelichting van het dagdagelijkse leven in de gevangenis door de penitentiaire assistent, de hulp- en dienstverlening met het oog op de reïntegratie door de beleidsmedewerker en de correlatie dader – slachtoffer – samenleving door de herstelconsulent. Deze samenwerking met Dinamo werd als zeer positief ervaren. De mogelijkheden om op een meer structurele wijze met deze organisatie samen te werken worden in de loop van 2008 verder opgevolgd. Kerstbezinning – KAV Lommel Op vraag van de KAV Lommel verzorgde de beleidsmedewerker een kerstbezinning omtrent het thema gevangenis. Dit gebeurde op basis van bestaande teksten van gedetineerden rond de thema’s: opsluiting, zicht op de buitenwereld, familie, reïntegratie, herstel. Deelnemers waren allen zeer tevreden over deze aanpak en waren onder de indruk. 4.2. Stad Turnhout In 2007 werd het resultaat van enkele gesprekken met de schepen voor sport van de stad Turnhout opgetekend. De doelgroep van gedetineerden werd opgenomen in het sportbeleidsplan van de stad. In 2009 wordt de verdere samenwerking verkend. 4.3. Justitiepersoneel Onthaal nieuw personeel Er zijn in het voorbije jaar 21 nieuwe personeelsleden binnen de gevangenis van Turnhout gestart, voornamelijk penitentiaire beambten. Aan de functionele chefs, de functies van de

30

Vlaamse Gemeenschap en de geestelijke verzorgers die permanent een opdracht uitvoeren in de inrichting werd gevraagd om op de onthaaldag van 24/09/2007 hun dienst/werk voor te stellen. Gelet op het feit dat nieuwe personeelsleden een uitgebreide basisopleiding krijgen, werd de onthaaldag vooral informeel ingevuld en gericht op de concrete werkvloer. We hanteerden de methodiek van ‘speed dating’: aan 9 verschillende tafels konden de personeelsleden kennismaken met de verschillende diensten (PSD, trajectbegeleiding, beleidsmedewerker, organisatieondersteuner, herstelconsulent – opvangteam, geestelijke verzorgers, zorgteam, griffie, boekhouding). Elke dienst koos voor een eigen aanpak en zocht een wijze van voorstellen vanuit de invalshoek van het nieuwe personeelslid: ‘wat/welke informatie heeft hij/zij nodig om zijn werk te kunnen doen?’. Bijkomend heeft elke dienst ook meegegeven wat voor het functioneren van zijn dienst belangrijk is. Voor de toekomst is het belangrijk dat deze formule heel aantrekkelijk is voor een groep nieuwe personeelsleden. In 2008 wil men dit terug organiseren. Indien mogelijk, zal dit jaarlijks herhaald worden, afhankelijk van het aantal nieuwe in dienst getreden personeelsleden. Stages in het kader van de basisopleiding penitentiaire beambte Sinds september 2007 is de opleiding in zijn nieuwe formule gestart. Regelmatig wordt op de beleidsmedewerker een beroep gedaan om toelichting te geven aan penitentiaire beambten in opleiding. In 2007 waren dit vooral informele gesprekken waarbij de penitentiaire beambten in kwestie vooral concrete vragen stelden. Wellicht is het goed om in 2008 andere werkvormen te verkennen om de hulp- en dienstverlening nog meer concreter te maken. Oproep basiseducatie Het Centrum voor Basiseducatie voorzag een derde lessenreeks in het aanbod voor de gevangenis van Turnhout voor het lopende schooljaar 2007/2008. Er werd een bevraging gedaan bij penitentiaire beambten om te pijlen naar hun onderwijsbehoeften. De interesse was zeer beperkt en resulteerde niet in een aanbod voor de groep van penitentiaire beambten. Cursus omgaan met stress voor het personeel Deze cursus werd georganiseerd in samenwerking met ISW Limits, Leuven. Voor deze cursus waren er 24 inschrijvingen, 20 werden er toegelaten. De cursus ging door in de Warande te Turnhout en werd door de deelnemers als zeer positief ervaren. Begin 2008 wordt dezelfde cursus georganiseerd voor gedetineerden. Leiding geven en filters binnen de communicatie De Rode Antraciet vzw biedt opleidingen op maat aan voor het penitentiaire kader. In 2007 is er een overeenkomst afgesloten tussen de directie van de gevangenis van Turnhout en De Rode Antraciet waarbij alle penitentiair assistenten van de gevangenis van Turnhout drie dagen vorming zouden volgen. Tijdens deze cursus werden de penitentiaire beambten

31

uitgedaagd om de positieve en negatieve aspecten van alle communicatiemiddelen in de gevangenis van Turnhout te bundelen en te bespreken. Voor elk communicatiemiddel werden suggesties ter verbetering en/of oplossingen genoemd, waarbij ook de dringendheid en de verantwoordelijken werden besproken. Dit alles werd in een power-pointpresentatie gezet, die de penitentiaire beambten de derde dag van de vorming voorstelden aan de directie. Sommige moeilijkheden zijn zeer snel opgelost kunnen worden, andere zullen langer duren en worden in de toekomst verder opgenomen. Ook werd er gewerkt aan teambuilding en het groepsvertrouwen, wat zeker geslaagd is. De vorming werd door zowel de begeleiders als door de penitentiair assistenten zeer positief geëvalueerd. Ook deze cursus werd georganiseerd in de Warande. Start fotoproject ( zorg – herstel) Er werd getracht om betrokkenheid van de penitentiaire beambten te bekomen en te verhogen door het organiseren van informatiesessies voor het personeel, waarbij Lieven Nollet (fotograaf) zichzelf en het project voorstelde, uiteraard met ruimte voor betrokkenheid in het verloop en de uitvoering van het eigenlijke project. De verspreiding van de folders is niet goed verlopen. Dus er was slechts een beperkte reactie. •

Aandachtspunten – werkpunten

In 2007 werden heel wat initiatieven genomen naar het personeel toe. De uitdaging bestaat erin om dit elk jaar structureel uit te bouwen. In 2008 wordt er gedacht aan een initiatief naar aanleiding van de opening van de bibliotheek en de organisatie van een opendeurdag voor het personeel en een filmvertoning voor het personeel in het kader van het project Open doek, buiten beeld. De ganse personeelsgroep (zowel Justitie als Vlaamse Gemeenschap) wordt eveneens uitgenodigd voor de opening van de tentoonstelling en de debatavond in het kader van het project ‘geïnterneerden in de kijker’. De bekendmaking en de verspreiding van folders en uitnodigingen is een aandachtspunt. In 2008 wordt, in navolging van het domein sport, verder gezocht naar een structurele inbedding van de doelgroep gedetineerden, binnen de verschillende beleidsdomeinen en beleidsplannen van de stad Turnhout. DEEL 5: een HRM- en organisatieontwikkelingsbeleid Met deze vijfde strategie tracht men te komen tot een HRM- en organisatieontwikkelingsbeleid om alle interne en externe medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap te motiveren, te ontplooien en optimaal efficiënt en effectief in te zetten in hun opdracht voor hulp- en dienstverlening in de Vlaamse gevangenissen. •

Nieuwe aspecten/belangrijkste realisaties

Introductiegesprekken met nieuwe externe medewerkers De beleidsmedewerkers hebben in 2006 een introductiemap samengesteld, waardoor het mogelijk wordt om eenieder op een gestructureerde en uniforme manier te onthalen in de gevangenis waar de medewerkers worden tewerkgesteld. Sinds begin 2007 worden alle introductiegesprekken met nieuwe externe medewerkers, zowel personeelsleden als vrijwilligers, op deze wijze gevoerd en wordt aan eenieder dezelfde basisdocumenten

32

bezorgd. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de gedragscode welke in het kader van het strategisch plan ‘hulp en dienstverlening aan gedetineerden’ is opgesteld. Vormingsdag voor sportpromotoren Naar aanleiding van een eerste succesvolle ervaring in 2005, werd op vrijdag 12 oktober 2007 een tweede vormingsdag georganiseerd voor de sportmonitoren in de strafinrichtingen van de Noorderkempen en Antwerpen. Deze dag wordt georganiseerd door de sportfunctionaris van de Noorderkempen. Het hoofdbestuur van Justitie voorziet een dienstvrijstelling voor de penitentiaire sportmonitoren, zodat ook zij kunnen aansluiten. Tijdens deze dag werd er aan de hand van concrete activiteiten gewerkt aan thema’s die tijdens sportactiviteiten naar boven komen. Dit jaar werd als centrale thema ‘omgaan met agressie tijdens sportactiviteiten’ behandeld. Tijdens deze dag brachten we jarenlange ervaring van sportmonitoren en begeleiders in de thematiek samen en werkten we rond ingebrachte cases. Om deze dag te dynamiseren, werd verkozen om het aanbod buiten de strafinrichtingen aan te bieden. Voor de tweede maal werd de Priorij van Corsendonk als locatie verkozen om op metaniveau situaties te bekijken en te reproduceren. De Rode Antraciet engageert zich om dit initiatief jaarlijks opnieuw te organiseren en af te stemmen op de concrete vragen van de monitoren. •

Structurele knelpunten – werkpunten

Jaarlijks wordt er in de meeste gevangenissen in samenwerking met de beleidsmedewerkers een evaluatiemoment met de lesgevers voorzien voor het voorbije jaar. Het is een formeel moment waarop alle lesgevers worden uitgenodigd. Deze jaarlijkse bijeenkomst is ook het moment om de verschillende partners te bedanken voor hun inzet het voorbije jaar. Deze traditie bestaat niet in Turnhout. In 2008 zal gezocht worden naar een aangepast evaluatiemoment met de lesgevers.

33

ALGEMENE CONCLUSIE Een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening aan gedetineerden kan slechts uitgebouwd worden door een samenwerking met alle betrokken actoren. Prioritaire actiepunten/werkpunten voor de gevangenis van Turnhout in 2008 zijn: Deel 1: uitbouw van een kwalitatief aanbod •

• • • • • • • • • •

Voorzien in een apart aanbod voor de doelgroep beklaagden/veroordeelden en geïnterneerden met volgende modaliteiten: - verfijnen van het concept trajectbegeleiding voor geïnterneerden; - aanpassing van activiteitenoverzicht en werving Organisatie van een zitdag voor de VDAB-consulent Introduceren en organiseren van het aanbod CGG Uitbouwen van een toegankelijke bibliotheek Uitbouw bibliotheek naar een educatief centrum Eenvormige p-c-d-a cyclus voor alle werkgroepen Definiëren van basisaanbod op basis van behoeften Onderzoeken pro-actief onthaal bezoekers Evaluatie nieuw concept (filmclub) Open doek , buiten beeld Oplossing zoeken voor de sportvloer van de sportkoer Werken met jaarplannen en budgettering

Deel 2: profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod Geen actie geformuleerd. Deel 3: samenwerkingsmodellen en organisatievormen • • • • •

Uitbouw organogram Taakafspraken zorgteam – medewerkers Vlaamse Gemeenschap Uitbouwen van een structurele omkadering van de samenwerking PSD/trajectbegeleiding Uitbouw structureel overleg directie – beleidsmedewerker Meer betrekken van de adjudanten o.a. bij penitentiaire beambten in opleiding, onthaaldag nieuw personeel, initiatieven naar bestaand personeel toe.

Deel 4: het draagvlak Samenleving • Uitbouwen en organiseren van initiatieven naar de samenleving toe o.a. in samenwerking met Dinamo • Structurele inbedding binnen de verschillende beleidsdomeinen van de stad Turnhout Deel 5: een HRM – en organisatieontwikkelingsbeleid

34

•

Uitbouwen van ervaringsuitwisseling met en voor externe medewerkers van de gevangenis van Turnhout

Turnhout , 7 mei 2008

35

Bijlage 1 : aanbodfiches 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Welzijn Onderwijs Tewerkstelling Cultuur Sport Herstel Sociale omgeving Ander

36

WELZIJN Naam activiteit: aanbod van onthaalmedewerking Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: heel het jaar door Totaal aantal uren: individueel

Omschrijving van de activiteit: - begeleiding van naastbestaanden - begeleiding van mensen die in aanraking komen met Justitie en/of politie maar niet in de gevangenis verblijven - begeleiding van ex-gedetineerden, beklaagden vrij onder voorwaarden - begeleid bezoek (cfr.neutrale bezoekruimte):voorbereidende contacten met partner,kinderen,ouder in de gevangenis, opvolging, bijstellen en evaluatie Doel van de activiteit: - begeleiding van mensen die met justitie/politie in aanraking komen - neutrale ruimte voor bezoek van kinderen aan hun ouder in de gevangenis Doelgroep: Zie omschrijving van de activiteit Voorwaarden tot deelname: Aanmelding Resultaten : - 307 cliënten onthaald ( in het kader van 4 gevangenissen), waarvan 75% familieleden - Geen gegevens van aantal begeleide bezoeken in Turnhout

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) TOTAAL

PERSONEEL JWT

LOGISTIEK

37

WELZIJN Naam activiteit: aanbod van schuldhulpverlener Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: heel het jaar door Totaal aantal uren: individueel

Omschrijving van de activiteit: Doel van de activiteit: Gedetineerden bewust maken van de problematiek rond schulden Voorbereiden in kader van vrijstelling m.b.t. schulden

Doelgroep: Mensen met een hulpvraag rond schulden Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : - 7 dossiers, waarvan 1 overgedragen van 2006

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) TOTAAL

PERSONEEL JWT

LOGISTIEK

38

WELZIJN Naam activiteit: aanbod van rechtshulpverlener Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: heel het jaar door Totaal aantal uren: individueel

Omschrijving van de activiteit: Doel van de activiteit: Antwoord bieden op mensen met een hulpvraag rond verblijfsstatuut

Doelgroep: - mensen met een onduidelijk of geen verblijfsstatuut met een hulpvraag

Voorwaarden tot deelname: - geen

Resultaten : 2 begeleidingen

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) TOTAAL

PERSONEEL JWT

LOGISTIEK

39

WELZIJN Naam activiteit: spellenavond Aanbodverstrekker: vrijwilliger van Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: maandelijks Totaal aantal momenten: 12 momenten geprogrammeerd , onduidelijk hoeveel er juist zijn doorgegaan Totaal aantal uren: 24 uren Omschrijving van de activiteit: Verschillende gezelschapsspelen worden ter beschikking gesteld voor geïnteresseerden. Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden

Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : onvolledige gegevens Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

NVT

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

PERSONEEL LOGISTIEK Vrijwilligerswerking Spellenkoffer JWT JWT

40

Naam activiteit: kaartavond Aanbodverstrekker: vrijwilliger van Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: maandelijks Totaal aantal momenten: 8 geplande momenten , is 6 keer doorgegaan. Totaal aantal uren: 16 uren, waarvan 12u effectief Omschrijving van de activiteit: Deelnemers kunnen in groepjes van vier met mekaar kaarten. Spel naar keuze. Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden Dit is een activiteit die tevens toegankelijk is voor anderstaligen

Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : gemiddeld aantal Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

11 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten 8 Gemiddeld aantal deelnemers NVT

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

PERSONEEL LOGISTIEK Vrijwilligerswerking kaartspelen JWT JWT

Geen informatie

41

WELZIJN Naam activiteit: schaakavond Aanbodverstrekker: vrijwilliger van Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: maandelijks Totaal aantal momenten: 3 momenten in het najaar geprogrammeerd , is 1 keer doorgegaan. Totaal aantal uren: 6 uren, waarvan 2u effectief Omschrijving van de activiteit: Gedetineerden die niet kunnen schaken, krijgen de mogelijkheid om de basisregels van het schaakspel te leren en de anderen kunnen rustig tegen elkaar een partijtje schaken. Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden Dit is een activiteit die tevens toegankelijk is voor anderstaligen

Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : onvolledige gegevens Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

13 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten 6 Gemiddeld aantal deelnemers NVT

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

PERSONEEL LOGISTIEK Vrijwilligerswerking Schaakkoffer JWT JWT

Geen informatie

42

WELZIJN Naam activiteit: Bingo Aanbodverstrekker: vrijwilliger van Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: maandelijks Totaal aantal momenten: 7 geplande momenten , is 7 keer doorgegaan. Totaal aantal uren: 14 uren, waarvan 14 u effectief Omschrijving van de activiteit: Bingo spel met prijzen. Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden Dit is een activiteit die tevens toegankelijk is voor anderstaligen

Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : gemiddeld aantal Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

19 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten 14 Gemiddeld aantal deelnemers NVT

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT 14

PERSONEEL LOGISTIEK Vrijwilligerswerking prijzen JWT prijzen

43

Naam activiteit: GAMEN Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Turnhout Periode: 19/12 en 20/12 Totaal aantal momenten: 1 moment Totaal aantal uren: 2 uren Omschrijving van de activiteit: Per twee spelen van games.

Doel van de activiteit: Ontspanning

. Doelgroep: Geïnteresseerden (jongeren) gedetineerden

Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8/8 8/6

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL Vrijwilliger JWT

NVT

LOGISTIEK 30euro ( huur materiaal)

44

Naam activiteit: Optredens Aanbodverstrekker: Justitie en organisatieondersteuner Periode: Twee keer per jaar Totaal aantal momenten: 2 momenten Totaal aantal uren: 6 uren Omschrijving van de activiteit: - optreden in de katholieke kapel, maart: Lost and Found blues, met voorprogramma - optreden op de wandeling, september, Voodoolab, in de plaats van barbecue wegens ontbreken keuken, frieten en frisdrank. Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden Dit is een activiteit die tevens toegankelijk is voor anderstaligen Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

35/81 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers NVT

NVT

PERSONEEL LOGISTIEK Organisatieondersteuner Folders,affiches 600 euro

45

Naam activiteit: individuele psychosociale gesprekken Aanbodverstrekker: straathoekwerk Turnhout Periode: heel het jaar door Totaal aantal uren: individueel

Omschrijving van de activiteit: Individuele gesprekken Doel van de activiteit: -continuëring binnen het traject straathoekwerker - gast Doelgroep: Gasten waarmee de straathoekwerker voor de detentie een traject aan het afleggen was en waarbij het nodig is om dit traject tijdens de detentie niet te onderbreken en/of te onderhouden. Voorwaarden tot deelname: Er dient reeds een werkrelatie tussen de straathoekwerker en de gast te bestaan voor de detentie. Resultaten :

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) TOTAAL

PERSONEEL CAW De Kempen

LOGISTIEK

46

ONDERWIJS Naam activiteit: Open Leercentrum 1 Aanbodverstrekker: Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen Periode: Van 10/01/2007 t.e.m. 19/06/2007 en 10/09/2007 t.e.m. 17/12/2007 Totaal aantal momenten: 20+15 = 35 momenten Totaal aantal uren : 60+45 = 105 uren Omschrijving van de activiteit: In het Open Leercentrum kunnen gedetineerden komen werken aan een afgebakende leervraag (bv.ICT-Rijbewijs-Biscursussen-Rekenen..) onder begeleiding van een educatief medewerker van basiseducatie. Doel van de activiteit: Gedetineerden de kans geven met leervragen bezig te zijn, waarvoor geen groepsaanbod is. Begeleiding bieden aan cursisten die niet zelfstandig met BIS cursussen kunnen werken. Doelgroep: Laaggeschoolden die met behulp van informatie-en communicatietechnologie, een aantal basisvaardigheden willen bijwerken op het vlak van taal,rekenen,ICT en sociale kennis. Laaggeschoolden die door middel van zelfstudie(BIS) willen bijleren en via het open leercentrum een beroep kunnen doen op individuele begeleiding van een docent. Voorwaarden tot deelname: Een leervraag hebben die beantwoord kan worden in het OLC en voldoende gemotiveerd zijn om regelmatig naar de les te komen. De instapvoorwaarden werden getest op een intakemoment met de kandidaten. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

NVT 6

PERSONEEL LOGISTIEK 1/6 de FT Computers,leermateriaal

47

ONDERWIJS Naam activiteit: Open Leercentrum 2 Aanbodverstrekker: Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen Periode: Van 11/01/2007 t.e.m. 21/06/2007 en 06/09/2007 t.e.m. 20/12/2007 Totaal aantal momenten: 29+15 = 34 momenten Totaal aantal uren : 57+45 = 102 uren Omschrijving van de activiteit: In het Open Leercentrum kunnen gedetineerden komen werken aan een afgebakende leervraag (bv.ICT-Rijbewijs-Biscursussen-Rekenen..) onder begeleiding van een educatief medewerker van basiseducatie. Doel van de activiteit: Gedetineerden de kans geven met leervragen bezig te zijn, waarvoor geen groepsaanbod is. Begeleiding bieden aan cursisten die niet zelfstandig met BIS cursussen kunnen werken. Doelgroep: Laaggeschoolden die met behulp van informatie-en communicatietechnologie, een aantal basisvaardigheden willen bijwerken op het vlak van taal,rekenen,ICT en sociale kennis. Laaggeschoolden die door middel van zelfstudie(BIS) willen bijleren en via het open leercentrum een beroep kunnen doen op individuele begeleiding van een docent. Voorwaarden tot deelname: Een leervraag hebben die beantwoord kan worden in het OLC en voldoende gemotiveerd zijn om regelmatig naar de les te komen. De instapvoorwaarden werden getest op een intakemoment met de kandidaten. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

NVT 5 -7

PERSONEEL LOGISTIEK 1/6 de FT Computers,leermateriaal

ONDERWIJS

48

Naam activiteit: Open Leercentrum 3 Aanbodverstrekker: Centrum voor Basiseducatie Noorderkempen Periode: Van 12/01/2007 t.e.m. 30/03/2007 Totaal aantal momenten: 11 momenten Totaal aantal uren : 33 uren. Omschrijving van de activiteit: In het Open Leercentrum kunnen gedetineerden komen werken aan een afgebakende leervraag (bv.ICT-Rijbewijs-Biscursussen-Rekenen..) onder begeleiding van een educatief medewerker van basiseducatie. Doel van de activiteit: Gedetineerden de kans geven met leervragen bezig te zijn, waarvoor geen groepsaanbod is. Begeleiding bieden aan cursisten die niet zelfstandig met BIS cursussen kunnen werken. Doelgroep: Laaggeschoolden die met behulp van informatie-en communicatietechnologie, een aantal basisvaardigheden willen bijwerken op het vlak van taal,rekenen,ICT en sociale kennis. Laaggeschoolden die door middel van zelfstudie(BIS) willen bijleren en via het open leercentrum een beroep kunnen doen op individuele begeleiding van een docent. Voorwaarden tot deelname: Een leervraag hebben die beantwoord kan worden in het OLC en voldoende gemotiveerd zijn om regelmatig naar de les te komen. De instapvoorwaarden werden getest op een intakemoment met de kandidaten. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

NVT

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

NVT 5

PERSONEEL LOGISTIEK 1/6 de FT Computers,leermateriaal

49

ONDERWIJS Naam activiteit: Open Leercentrum - zomer Aanbodverstrekker: Digid@k Turnhout Periode: Van 19/07/2007 t.e.m. 30/08/2007 Totaal aantal momenten: 7 momenten Totaal aantal uren : 14 uren Omschrijving van de activiteit: Deelnemers aan het Open Leercentrum de kans geven om in de vakantieperiode verder te werken.. Doel van de activiteit: Gedetineerden de kans geven met leervragen bezig te zijn, waarvoor geen groepsaanbod is. Begeleiding bieden aan cursisten die niet zelfstandig met BIS cursussen kunnen werken. Doelgroep: Bestaande groep , zelfstandig kunnen werken, geselecteerd door Basiseducatie. Voorwaarden tot deelname: Een leervraag hebben die beantwoord kan worden in het OLC en voldoende gemotiveerd zijn om regelmatig naar de les te komen.

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8 NVT

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

PERSONEEL Vrijwilliger

NVT 4

LOGISTIEK Papier, inktpatroon

50

TEWERKSTELLING Naam activiteit: Aangename kennismaking met de computer Aanbodverstrekker: VDAB Turnhout Periode: Van 30/05/2007 t.e.m. 31/05/2007 Totaal aantal momenten: 4 momenten Totaal aantal uren : 12 uren Omschrijving van de activiteit: Kennismaking met de computer voor beginners.

Doel van de activiteit: Kennismaking met computer voor beginners.

Doelgroep: Nederlandstaligen die niet over een basiskennis computer beschikken

Voorwaarden tot deelname: Zie hierboven Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

10 9 8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

PERSONEEL VDAB

NVT

LOGISTIEK Mobiele klas

51

TEWERKSTELLING Naam activiteit: Arbeidsmarkt Aanbodverstrekker: ACV Kempen Periode: Van 15/05/2007 t.e.m. 16/05/2007 Totaal aantal momenten: 2 momenten Totaal aantal uren : 6 uren Omschrijving van de activiteit: Kennismaking met de arbeidsmarkt. Met name de werking van de diensten : VDAB-RVA – vakbond. Basisinformatie over arbeidsovereenkomsten.

Doel van de activiteit: Gedetineerden wegwijs maken op de arbeidsmarkt. Doelgroep: Gedetineerden met zicht op vrijheid met vragen omtrent tewerkstelling.

Voorwaarden tot deelname: Zie hierboven Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

9 9 8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

PERSONEEL begeleider

NVT

LOGISTIEK infomap

52

TEWERKSTELLING Naam activiteit: Sollicitatiecursus Aanbodverstrekker: Vokans Periode: Van 25/05/2007 t.e.m. 01/06//2007 Totaal aantal momenten: 3 momenten Totaal aantal uren : 9 uren Omschrijving van de activiteit: Sollicitatietraining aan de hand van oefeningen, reflecties Doel van de activiteit: Gedetineerden vaardigheden,kennis, bijbrengen om beter te kunnen solliciteren. Doelgroep: Gedeïnteresseerden.

Voorwaarden tot deelname: Nederlands spreken. Motivatie.

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

7 6 4

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL

PERSONEEL begeleider 750 euro

NVT

LOGISTIEK

TEWERKSTELLING

53

Naam activiteit: Sociale vaardigheden Aanbodverstrekker: vzwWEB Periode: Communicatie : september-oktober 2007 : 15 uren Sociaal recht : oktober 2007 : 69 uren Sollicitatietraining : november – december 2007 : 12 uren Totaal aantal uren : 36 uren Sociaal recht is niet doorgegaan wegens onvoldoende inschrijvingen. Afgesproken werd om de middelen in te zetten voor een extra training communicatie in mei-juni 2008. Omschrijving van de activiteit: Sociale vaardigheidstraining,onderverdeeld in drie modules ( communicatie – sociaal rechtsollicitatietraining). De training is vooral bedoeld als basis rond de verschillende thema’s. Ze is modulair opgebouwd,zodat deelnemers zelf kunnen kiezen of ze voor één thema kiezen of allemal. In de context van de gevangenis van Turnhout( arresthuis)is deze optie interessant,omdat vaak niet duidelijk is hoe lang hun verblijf er nog duurt. Doel van de activiteit: Communicatie: inzicht verwerven in het communicatieproces en zich bewust worden van het eigen aandeel hierin. Feedback geven,actief luisteren en conflicten hanteren zijn thema’s die aan bod komen. Sociaal recht: dit is een basismodule, bestaande uit drie onderdelen,en bevat relevante informatie mbt ons sociaal systeem. Arbeidsrecht, de ziekteverzekering, wat is de RVA, de vakbond, de VDAB; Sollicitatietraining:waar vind ik vacatures,hoe stel ik een CV op, hoe schrijf ik een brief, het gesprek, lastige vragen, Doelgroep: Nederlands spreken. Gedetineerden gevangenis Turnhout. Voorwaarden tot deelname: Intakegesprek hebben afgelegd. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8/0/5 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers 6/0/5

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …Porticus……...) TOTAAL CULTUUR

PERSONEEL

NVT

LOGISTIEK

3000 euro

54

Naam activiteit: Omgaan met lastige situaties Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 26/09 2/10. 4/10/2007 Totaal aantal momenten: 4 Totaal aantal uren:21 Omschrijving van de activiteit: Iedereen komt dagelijks lastige situaties tegen, zeker in een situatie van detentie. Je kan op verschillende manieren met deze lastige situaties omgaan. Met deze cursus maken we gedetineerden bewust van het belang van communicatie en oefenen we een aantal sociale vaardigheden. We leren gedetineerden in lastige situaties toch opkomen voor zichzelf met respect voor de ander. Gedurende vier dagen werken we rond: kennismaking,opbouwen van vertrouwen in de groep,communicatie,referentiekader,conflicthantering,omgaan met agressie Doel van de activiteit: Basiskennis opdoen rond de werking van communicatie( verbaal en non-verbaal) Inzicht verwerven in het belang van open en duidelijke communicatie( basiskennis) Zich bewust worden van het eigen referentiekader. Inzicht krijgen in de eigen stijl van conflicthantering. Breder zicht krijgen op verschillende mogelijke manieren om conflicten aan te pakken. Beter begrijpen hoe agressie werkt. Inzicht krijgen in hoe terug rustig te worden. Oefenen van verschillende sociale vaardigheden.( waaronder emoties op gedoseerde wijze leren uiten in groep) In goep samenzijn in een open sfeer/ leren samenwerken in groep. Vertrouwen opbouwen in zichzelf en in elkaar. Doelgroep: Geïnteresseerden Voorwaarden tot deelname: Intakegesprek hebben afgelegd. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

7 7 6

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …...) TOTAAL

PERSONEEL DRA 360 euro

NVT 6

LOGISTIEK Folders,cursus

CULTUUR

55

Naam activiteit: Vader zijn in de gevangenis Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 19/6,21/6,26/6,28/6,3/7,4/7 Totaal aantal momenten: 6 sessies van 3u Totaal aantal uren:18 Omschrijving van de activiteit: Tijdens de cursus maken we de relatie tussen vaders,moeders en hun kinderen bespreekbaar met de moeilijkheden die eraan vast zitten,maar ook met de mooie momenten. Doel van de activiteit: Omgaan met angst,verdriet,jaloersheid en agressie bij kinderen. Mogelijke reacties van kinderen op de detentie van de ouder. Spreken over de gevangenis met je kinderen. Eigen ingebrachte thema’s en vragen. We focussen op de beleving van kinderen, op de emoties die naar boven kunnen komen naar aanleiding van de gevangenschap van vader of moeder.Inzichten over psychische en emotionele ontwikkeling van kinderen zullen helpen om de pedagogische houding als moeder of vader beter op hen af te stemmen.Ook vragen rond communicatie met kinderen komen aan bod. Tijdens de bijeenkomsten duiden we wegen aan om begripvol met kinderen om te gaan en ze te ondersteunen in hun zelfvertrouwen. Hierbij is ruim tijd voorzien voor het uitwisselen van ervaringen en het aan bod brengen van eigen vragen. Doelgroep: Vaders in detentie. Voorwaarden tot deelname: Intakegesprek hebben afgelegd. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

5 4 4

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ………...) TOTAAL

PERSONEEL DRA 270 euro

NVT 4

LOGISTIEK Folders,cursus

56

CULTUUR Naam activiteit: Djembé Aanbodverstrekker: Flam en Co Periode: 06/06 , 04/07 en 08/08/2007 Totaal aantal momenten: 3 momenten Totaal aantal uren:6 uren Omschrijving van de activiteit: Aanleren van djembé.

Doel van de activiteit: Ontspanning en aanleren van een instrument

. Doelgroep: Geïnteresseerden

Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

10/6/7 Aantal behaalde ‘officiële’ attesten 8/6/6 Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

NVT

LOGISTIEK

287,50 euro

SAP ( sociaal artistiek project)

57

Naam activiteit: Fotoproject geïnterneerden Aanbodverstrekker: Justitie ( zorg en herstel) , Vlaamse Gemeenschap en Lieven Nollet , fotograaf. Periode: september – december 2007, eerste tot en met derde fase. Voorjaar 2008 , vierde en vijfde fase. Omschrijving van de activiteit: Eerste fase In de eerste fase van het project worden ALLE geïnterneerden aangesproken door de zorgpsychologe en door fotograaf Lieven Nollet. Hij heeft in dit gesprek zichzelf en het project voorgesteld. Tevens stelt hij de vraag of hij een voor hen representatieve foto kan maken hetzij van zichzelf, hetzij van een waardevol voorwerp. Tweede fase In de tweede fase worden de gemaakte foto’s besproken met iedere geïnterneerde apart, en dit eveneens vanuit een herstelgerichte invalshoek( sociale omgeving en samenleving). Deze individuele gesprekken hebben plaats tussen de geïnterneerde en de fotograaf. Elke deelnemer ontvangt twee zelfgekozen foto’s. Derde fase Tijdens deze fase kunnen een beperkt aantal geïnterneerden zich inschrijven voor fotografielessen onder begeleiding van Lieven Nollet en co-begeleiding door de zorgpsychologe. Iedere deelnemer krijgt een eigen toestel ter beschikking. De foto’s die resulteren uit de lessen worden besproken, eveneens binnen een herstelgericht kader. Vierde fase Geïnteresseerden kunnen een workshop ‘ fotogrammen maken ‘ volgen . Deze workshop wordt begeleid door De Rode Antraciet. Vijfde fase In deze fase wordt de sociale omgeving en de samenleving gesensibiliseerd voor geïnterneerden en geïnterneerdenwerking door middel van een tentoonstelling en debatavond. Tevens kan deze tentoonstelling bijdragen tot het versterken van het zelfwaardegevoel van de geïnterneerden, enerzijds door hun eigen actieve bijdrage aan de tentoonstelling, anderzijds doo het voltooien en tonen van hun eigen doorlopen proces. Doel van de activiteit: Door te werken met en rond fotomateriaal van zichzelf en de penitentiaire context wensen we de thematieken “ zorg voor zichzelf” en “reflectie naar de sociale omgeving en de samenleving” toegankelijker te maken voor de geïnterneerden. Kortom wensen we: - de geïnterneerden opnieuw te betrekken op de sociale omgeving en de samenleving - hen uit te nodigen om na te denken over wat hun mogelijke plaats in de eigen sociale omgeving en in de samenleving kan betekenen - hen te stimuleren tot zelfreflectie Door het realiseren van de fototentoonstelling met randactiviteiten willen we: -de sociale omgeving en de samenleving gevoelig te maken voor de thematiek internering in al zijn aspecten -de sociale omgeving en de samenleving zicht geven op de concrete leefwereld van geïnterneerden in de gevangenis vanTurnhout

58

De samenleving bewust te maken van de ervaringen van de sociale omgeving van de geïnterneerden. De sociale omgeving en de samenleving uit te nodigen om hun blik m.b.t. geïnterneerden in de gevangenis te verruimen en mogelijks daarover in dialoog te gaan. Doelgroep: Geïnteresseerde geïnterneerden verblijvend in de gevangenis van Turnhout. De sociale omgeving en de bredere samenleving. Voorwaarden tot deelname: Geen

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

44

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander : bijkomende financiering voor de vijfde fase Vormingplus Kempen, de Warande Turnhout, Similes Turnhout, stad Turnhout, provincie Antwerpen, Antoine Faesstichting, Psy Art, Anders Gewoon TOTAAL

PERSONEEL BM en DRA

NVT

LOGISTIEK DRA, fototoestellen

6500 euro Cijfers nog onvolledig. 2008

59

SPORT Naam activiteit: Tai - chi Aanbodverstrekker: Marina Gers Periode: 3 voorziene momenten, 2 momenten zijn doorgegaan Omschrijving van de activiteit: Initiatie in de tai-chi

Doel van de activiteit: Ontspanning

Doelgroep: Geïnteresseerden Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

9 6/5 5

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander : TOTAAL

PERSONEEL

NVT

LOGISTIEK

120 euro

60

HERSTEL Naam activiteit: Overleven op cel Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: ½,8/2,15/2,22/2,1/3,8/3,15/3 Totaal aantal momenten: 6 sessies van 3u Totaal aantal uren: 18 Omschrijving van de activiteit: Bij deze vormingscyclus gaat men uit van het spel ‘ Over LEVEN op cel’, een gezelschapsspel uitgewerkt binnen De Rode Antraciet rond thema’s die in het gevangenisleven een grote rol spelen. Het ‘Over LEVEN op cel’ spel is gebaseerd op de gedachte dat een mens,waar hij zich ook bevindt, levenskansen kan creëren. Uit eigen onderzoek blijken volgende thema’s voor gedetineerden van essentieel belang te zijn( ze worden gaandeweg in gesprekken verkend naaargelang het spel vordert) Doel van de activiteit: De kern van de cursus is het spelen van het spel gedurende twee sessies. Hieraan gaan twee inleidende sessies vooraf. Tijdens het tweede deel van de cursus kiest de groep twee thema’s die verder uitgediept worden. Er is keuze tussen : zelfbeeld en persoonlijke groei, verbondenheid en relaties, zingeving. Deze thema’s worden via gevarieerde en soms speelse methodieken aan bod gebracht. Waar mogelijk nemen we in de gesprekken een herstelgerichte focus. Hierbij gaat zowel aandacht naar herstel voor zichzelf, als naar herstel voor anderen: de eigen familie,slachtoffer(s) en de maatschappij. Doelgroep: Gedetineerden die met mekaar tot een diepgaande uitwisseling willen komen rond het leven in de gevangenis en op cel. Voorwaarden tot deelname: Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

13 13 7

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL DRA 360 euro

7 10

LOGISTIEK Folders, cursus

61

Naam activiteit: inforeeks herstel Aanbodverstrekker: Schuldhulpverlener Periode: januari en november 2007

Omschrijving van de activiteit: Infoavond m.b.t. schulden. Doel van de activiteit: Gedetineerden informeren over de problematiek rond schulden. Voorbereiden in kader van vrijstelling m.b.t. schulden. Doelgroep: Geïnteresseerden

Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

14/8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL JWT

LOGISTIEK

62

HERSTEL Naam activiteit: inforeeks herstel Aanbodverstrekker: deurwaarder Periode: januari en november 2007 Omschrijving van de activiteit: Infoavond m.b.t. taak en opdracht van de deurwaarder i.v.m. schuldenproblematiek.

Doel van de activiteit: Gedetineerden informeren over de taak en opdracht van de deurwaarder.

Doelgroep: Geïnteresseerden

Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8/8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

LOGISTIEK

deurwaarder

63

HERSTEL Naam activiteit: inforeeks herstel Aanbodverstrekker: burgerlijke partij Periode: januari en november 2007 Omschrijving van de activiteit: Informatie door een advocate over burgerlijke partij.

Doel van de activiteit: Informeren en sensibiliseren van gedetineerden om aan hun burgerlijke partij te werken.

Doelgroep: Mensen met een burgerlijke partij. Nederlands spreken

Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8/8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

LOGISTIEK

40 euro

64

HERSTEL Naam activiteit : inforeeks herstel Aanbodverstrekker: Suggnomè vzw, Forum voor herstelrecht en bemiddeling Periode: januari en november 2007 Totaal aantal momenten: 2 momenten Totaal aantal uren: 4, telkens 2 uren Omschrijving van de activiteit: In 2007 werden 2 sessies georganiseerd om het aanbod van slachtoffer-daderbemiddeling bekend te maken bij zowel beklaagden als gedetineerden en geïnterneerden in de gevangenis Turnhout. Dit doen we door eerst een kort theoretisch overzicht te geven om daarna over te gaan tot het vertonen van een video en het werken met stellingen om de bemiddelingspraktijk duidelijk te krijgen. Het is de bedoeling dat deze sessies twee maal per jaar georganiseerd worden. Tijdens deze sessies waren er telkens 7 deelnemers. Tijdens de eerste sessie was de organisatieondersteuner van JWT aanwezig en tijdens de tweede sessie de herstelconsulent.

Doel van de activiteit: Het is de bedoeling om gedetineerden en beklaagden te laten kennis maken met de inhoud van een bemiddelingsproces en de verschillende stappen die hierin gezet worden. Met deze sessies hopen we dat zij beslissen om van het bemiddelingsaanbod gebruik te maken om zo te streven naar een meer humane en participatieve justitie. Doelgroep: Zowel beklaagden,gedetineerden en geïnterneerden voor de vormingsmomenten.

Voorwaarden tot deelname: De motivatie om actief mee te werken tijdens de sessie en open te staan voor de meningen van anderen. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

8/8

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL Suggnomè

LOGISTIEK

65

HERSTEL Naam activiteit : individueel bemiddelingsaanbod aan beklaagden /veroordeelden/geïnterneerden. Aanbodverstrekker: Suggnomè vzw, Forum voor herstelrecht en bemiddeling Periode: heel het jaar door Totaal aantal uren: individueel

Omschrijving van de activiteit: Naast de vormingssessies worden er ook individuele bemiddelingsprocessen opgestart. Vaak gebeurt dit na doorverwijzing door de trajectbegeleiders van justitieel welzijnswerk. In 2007 werden 14 beklaagden doorverwezen naar de bemiddelingsdienst door de trajectbegeleiders met de bedoeling een bemiddelingsproces op te starten met hun slachtoffers. Dit is zeker positief te noemen en een duidelijke stijging ten aanzien van de vorige jaren. Doel van de activiteit: Bij de individuele bemiddelingen is het de bedoeling om het conflict terug te geven aan de rechtstreeks betrokken partijen in de hoop dat zij zelf tot een oplossing of communicatie komen om de feiten een plaats te kunnen geven in hun leven.

Doelgroep: Enkel beklaagden bij de individuele begeleidingen voor bemiddeling voor vonnis. Na vonnis kan dit voor gedetineerden en geïnterneerden, 3 dossiers in 2007.

Voorwaarden tot deelname: De motivatie om actief mee te werken tijdens de sessie en open te staan voor de meningen van anderen. Bij de opstart van een bemiddeling is het belangrijk dat de dader de feiten bekent, dat er een slachtoffer is en dat de zaak voor de rechtbank komt. Resultaten : 14 dossiers , beklaagden. 3 dossiers, bemiddeling na vonnis Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) TOTAAL

PERSONEEL Suggnomè

LOGISTIEK

66

Naam activiteit: Eerste Hulp Bij Ongevallen Aanbodverstrekker: Rode Kruis Vlaanderen Periode: van 09/03/2007 t.e.m. 19/03/2007 Totaal aantal momenten: 3 momenten , 3 dagen Totaal aantal uren: 16 uren Omschrijving van de activiteit: Eerste Hulp bij Ongevallen, levensbedreigende situaties. Theoretisch luik en praktische oefeningen.

Doel van de activiteit: Gedetineerden de basisbeginselen van EHBO aanbrengen.

. Doelgroep: Geïnteresseerden die Nederlands spreken.

Voorwaarden tot deelname:

Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

14 9

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

8 11

LOGISTIEK

595,20 595,20

67

SOCIALE OMGEVING Naam activiteit: maandelijks kinderbezoek op zondag Aanbodverstrekker: Begeleidster: Yo Van de Perre en vrijwilliger JWT Periode: Elke tweede zondag van de maand. Omschrijving van de activiteit: Maandelijks kinderbezoek met ondersteuning , knutselactiviteit.

Doel van de activiteit: Contact vader – kinderen faciliteren

. Doelgroep: Gedetineerden met kinderen, - 12 jaar

Voorwaarden tot deelname: Recht op bezoek van hun kinderen.

Resultaten : gemiddeld Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

11

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

9

LOGISTIEK

1247,72 euro

68

SOCIALE OMGEVING Naam activiteit: wekelijks kinderbezoek op woensdag Aanbodverstrekker: Justitie en vrijwilliger JWT Periode: Elke woensdagnamiddag. Omschrijving van de activiteit: Wekelijks kinderbezoek met ondersteuning . In december twee extra’s tijdens woensdag, St Niklaas , Benjamins kindershow. Doel van de activiteit: Contact vader – kinderen faciliteren

. Doelgroep: Gedetineerden met kinderen, - 12 jaar

Voorwaarden tot deelname: Recht op bezoek van hun kinderen.

Resultaten : gemiddeld Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers

Aantal behaalde ‘officiële’ attesten Gemiddeld aantal deelnemers

Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ……...) TOTAAL

PERSONEEL

LOGISTIEK

200 euro

69

Bijlage 2 : organogram gevangenis Turnhout Bijlage 3 : regionaal organogram Bijlage 4 : financieel overzicht ( onvolledig)

70