Jaarstukken 2012
actief en betrokken
dewolden.nl
JAARSTUKKEN 2012
INHOUDSOPGAVE 1 JAARVERSLAG 2012 1.1 Algemene inleiding 1.2 Rekeningresultaat 1.3 Bestemming rekeningresultaat 1.4 Overzicht Incidentele Baten en Lasten 1.5 Kerngegevens 1.6 Programma’s 1.6.1 Programma 01 – Bestuur en organisatie 1.6.2 Programma 02 – Dienstverlening 1.6.3 Programma 03 – Veiligheid en openbare orde 1.6.4 Programma 04 – Verkeer en vervoer /openbaar gebied 1.6.5 Programma 05 – Economische zaken en plattelandsontwikkeling 1.6.6 Programma 06 – Toerisme en recreatie 1.6.7 Programma 07 – Onderwijs en kinderopvang 1.6.8 Programma 08 – Cultuur en sport 1.6.9 Programma 09 – Sociaal/maatschappelijke zorg 1.6.10 Programma 10 – Milieu 1.6.11 Programma 11 – Ruimte en Wonen 1.6.12 Programma 12 – Financiering- en algemene dekkingsmiddelen 1.6.13 (Hulp) Kostenplaatsen (interne kostenplaatsen bedrijfsvoering) 1.7 Paragrafen 1.7.1 Lokale heffingen 1.7.2 Weerstandsvermogen 1.7.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 1.7.4 Bedrijfsvoering 1.7.5 Financiering 1.7.6 Verbonden partijen 1.7.7 Grondbeleid 1.7.8 Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2 JAARREKENING 2012 2.1 Balans per 31 december 2.2 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 2.3 Toelichting op de balansposten 2.4 Recapitulatie lasten en baten per programma 2.5 Programmarekening met toelichting 2.6 Gerealiseerde lasten en baten per programma met toelichting 2.6.1 Programma 01 - Bestuur en organisatie 2.6.2 Programma 02 - Dienstverlening 2.6.3 Programma 03 - Veiligheid en openbare orde 2.6.4 Programma 04 - Verkeer en vervoer / openbaar gebied 2.6.5 Programma 05 - Economische zaken en plattelandsontwikkeling 2.6.6 Programma 06 - Toerisme en recreatie 2.6.7 Programma 07 - Onderwijs en kinderopvang 2.6.8 Programma 08 - Cultuur en sport 2.6.9 Programma 09 - Sociaal / maatschappelijke zorg 2.6.10 Programma 10 - Milieu 2.6.11 Programma 11 - Ruimte en wonen 2.6.12 Programma 12 - Financieringsmiddelen 2.6.13 Algemene dekkingsmiddelen 2.6.14 Onvoorziene uitgaven 2.6.15 Mutaties reserves 2.6.16 Interne producten / (hulp)kostenplaatsen 2.7 SISA-bijlage
1 3 4 7 8 9 10 10 12 16 19 21 25 28 31 34 38 41 44 47 49 49 58 68 72 77 81 90 97 101 102 104 105 121 123 125 125 126 127 128 130 131 132 134 136 139 141 143 146 147 149 151 153
JAARSTUKKEN 2012
JAARSTUKKEN 2012
1
JAARVERSLAG 2012
Jaarverslag 2012
Aldus behandeld en vastgesteld in de vergadering Van het college van burgemeester en wethouders van 7 mei 2013. Secretaris,
Burgemeester,
pagina 1
JAARSTUKKEN 2012
pagina 2
JAARSTUKKEN 2012
1.1
ALGEMENE INLEIDING
Jaarresultaat Hierbij bieden wij u het jaarverslag en de jaarrekening 2012 aan. De jaarrekening 2012 sluit met een positief rekeningsresultaat van € 386.000. Dit resultaat is voornamelijk een gevolg van incidentele mee- en tegenvallers. Bij de aanbieding van de begroting 2012 was er, rekening houdende met de budgetten voor onvoorziene uitgaven en de verwerkte bezuinigingsmaatregelen (begrotingswijziging 1 en 2), een begrotingsruimte van € 435.000. De bestuursrapportage 2012 leverde een negatieve bijstelling op € 208.000. Deze bijstelling was hoofdzakelijk een gevolg van mee- en tegenvallers binnen het sociale domein. Daarnaast was er een positieve bijstelling van kapitaallasten en een vrijval van de stelpost cao-verplichtingen salarissen 2011. Rekening houdende met de diverse tussentijdse begrotingswijzigingen als gevolg van besluitvorming in de raad bedroeg het positieve begrotingssaldo na vaststelling van de ‘decemberrapportage 2012’ € 295.000. Het verschil tussen het positieve resultaat van de jaarrekening 2012 en het saldo zoals die is gepresenteerd met de decemberrapportage 2012 bedraagt € 91.000. Dit bedrag is het saldo van vele mee- en tegenvallers. In het jaarverslag wordt onder ‘1.2 rekeningresultaat’ op hoofdlijnen ingegaan op de voornaamste oorzaken van de diverse verschillen. Bij de diverse programma’s en paragrafen wordt hierop dieper ingegaan. Bestemming rekeningresultaat Bij de vaststelling van de programmabegroting 2012 is door de raad besloten mogelijke incidentele overschotten over de jaren 2012 tot en met 2015 bij bestemming van het rekeningresultaat te storten in de ‘Reserve investeringsprojecten’. Voordat tot bepaling van het te storten bedrag wordt overgegaan, moet eerst uitvoering worden gegeven aan reeds eerder door de raad genomen besluiten tot onttrekking uit dan wel toevoeging aan diverse reserves. Hierbij moet gedacht worden aan de onttrekking van een bedrag van € 387.000 uit de algemene reserve bouwgrondexploitatie wegens de te verwachten verliezen op bouwgrondcomplexen Kerkenveld-Noord en bedrijventerrein Hoge-Akkers Ruinerwold en een toevoeging aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie van winstneming bouwgrondcomplex Ruinen-Zuid van € 166.000. Onder de rubriek ‘1.3 bestemming rekeningresultaat’ wordt aangegeven hoe het uiteindelijke bedrag ter toevoeging aan de ‘reserve investeringsprojecten’ van € 538.000 is berekend. Is datgene gerealiseerd wat we ons hadden voorgenomen/afgesproken Bij de beantwoording van deze vraag wordt in het jaarverslag alleen ingegaan op activiteiten die als speerpunten met elementen van nieuw beleid in de programmabegroting 2012 en tussentijdse rapportages zijn opgenomen. Op activiteiten die bij uitvoering van de programmabegroting op basis van bestaand beleid zijn gerealiseerd, wordt niet ingegaan, tenzij er substantiële afwijkingen zijn geweest die om een nadere toelichting vragen. De toelichting op de gerealiseerde lasten en baten per programma in de jaarrekening is op hoofdlijnen. In principe worden afwijkingen onder de € 25.000 niet toegelicht tenzij een toelichting op een lager bedrag relevant is voor de verantwoording of de besluitvorming.
pagina 3
JAARSTUKKEN 2012
1.2
REKENINGRESULTAAT
Algemene opmerking De jaarrekening 2012 sluit met een bedrag van € 386.000. De voornaamste oorzaken zijn: Omschrijving
Bedrag
Nog in de begroting aanwezige vrije besteedbare ruimte Deze bestaat uit het bij de decemberrapportage 2012 vermelde bedrag aan aanwezige begrotingsruimte van € 264.000 en een bedrag voor onvoorziene uitgaven van € 31.000. Overige positieve en negatieve afwijkingen:
295.000
Bedrag
Positief: 1. Budgetten veiligheid en openbare orde
69.000
2. Vervoer van leerlingen
113.000
3. Participatiebudget
64.000
4. Uitvoering BUIG-regelingen
75.000
5. Incidentele aanvullende rijksuitkering uitvoering BUIGregelingen 2011
296.000
6. Reiniging
113.000
7. Riolering
86.000
8. Winstneming bouwgrondexploitatie
166.000
9. Administratiekosten
43.000
10. Kapitaallasten
147.000 1.172.000
Negatief: 11. Afwikkeling verzelfstandiging Stichting Wolderwijs
236.000
12. Huisvestingslasten Brede Scholen
56.000
13. Begraafplaatsen
45.000
14. Toevoeging aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie
387.000
15. Ten laste van de exploitatie komende verliezen bouwgrondexploitatie
113.000
16. Eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd
52.000
17. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds
48.000
18. Onderhoudslasten gemeentehuis
35.000
19. Brandstof, huur en onderhoud tractiemiddelen Woldwerk
114.000 -1.086.000 86.000
20. Overige posten en afronding
5.000
Totaal positief saldo
386.000
Algemene opmerking De in bovenstaande tabel vermelde afwijkingen worden hierna op hoofdlijnen toegelicht. Per programma en bij interne producten/kostenplaatsen wordt in het jaarverslag en in de jaarrekening een toelichting gegeven bij de belangrijkste afwijkingen en wordt melding gemaakt van overige relevante informatie. Toelichting 1. Budgetten veiligheid en openbare orde Een aantal posten zijn lager uitgekomen dan begroot, zoals de kosten van huisuitzettingen en de kosten van tijdelijk huisverbod, de kosten van buurtbemiddeling, alsmede door een vrijval van kosten bij de Hulpverleningsdienst-Drenthe. Dit door een andere bekostiging van de opleidingen en oefeningen in 2012. In totaliteit is een voordeel ontstaan van € 69.000, waarvan wordt voorgesteld een bedrag van € 45.000 in
pagina 4
JAARSTUKKEN 2012 te zetten voor inhuur van personeel voor het maken van een plan van aanpak voor de implementatie van de nieuwe drank- en horecawet. 2. Vervoer van leerlingen Als resultaat van de collectieve aanbesteding samen met de doelgroepenvervoer Wmo is een voordelig verschil van € 113.000 ontstaan op het onderdeel van vervoer van leerlingen naar het basis- en voortgezet onderwijs. 3. Participatiebudget Terwijl bij de ‘Bestuursrapportage 2012’ nog een tekort was verwacht op het participatiebudget en er een bedrag van € 100.000 is bijgeraamd is men toch ruimschoots binnen de begrote bedragen gebleven. Er is een positief verschil ontstaan van € 64.000. 4. Uitvoering BUIG-regelingen Op de uitvoering van de Wet ‘bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten’ (BUIG) is een voordeel ontstaan van € 75.000. Bij de ‘Bestuursrapportage 2012’ was nog uitgegaan van een groter verwacht tekort en is een bedrag van € 450.000 ten laste van de exploitatie bijgeraamd. Zonder dit extra beschikbaar gestelde bedrag zou er derhalve sprake zijn van een tekort van € 375.000. 5. Incidentele aanvullende rijksuitkering uitvoering BUIG-regelingen 2011 Voor de overschrijding op de uitvoering van de Buig-regelingen over 2011 is door de toetsingscommissie WWB van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een incidentele aanvullende uitkering toegekend van € 296.000. Dit bedrag is en kon niet worden meegenomen in de exploitatierekening van 2011. Het nu toegekende bedrag van € 296.000 heeft derhalve een positief incidenteel effect op de jaarrekening 2012. Ten aanzien van een mogelijke aanvullende uitkering over 2012 kan het volgende worden opgemerkt. Bij een overschrijding van meer dan 10% van het toegekende rijksbudget kan een gemeente bij het rijk een aanvraag indienen voor een aanvullende uitkering. Voor onze gemeente betekent dit dat het verschil meer dan 10% van € 2.209.000 moet bedragen, zijnde een bedrag van € 221.000. Aangezien het tekort in 2012 ten opzichte van de rijksbijdrage € 163.000 bedraagt kunnen we voor 2012 geen incidentele aanvullende bijdrage aanvragen bij de toetsingscommissie WWB. 6. Reiniging Per saldo is er t.o.v. de begrote bedragen een voordelig verschil ontstaan van € 113.000. Ten opzichte van de begrote cijfers is dit voordeel veroorzaakt door lagere lasten bij de verwerking van het huishoudelijk afval zoals het restafval en de inzamelingskosten oud papier. Ook is een hogere vergoeding ontvangen van de Stichting Afvalfonds (Nedvang) voor het gescheiden inzamelen van verpakkingsafval. 7. Riolering Het voordelig verschil van € 86.000, exclusief kapitaallasten op het onderdeel riolering is voornamelijk ontstaan door incidentele meevallers. Dit is t.o.v. de begrote cijfers veroorzaakt door een verrekening van elektriciteitskosten en oppompkosten met het waterschap Reest en Wieden en minder uren onderhoud aan de riolering door openbare werken. 8. Winstneming bouwgrondexploitatie De exploitatie van het bouwgrondexploitatie complex Ruinen-Zuid wordt afgesloten en de nog beschikbare grond wordt overgebracht naar overige gronden. Als winstneming is een bedrag van € 166.000 verantwoord. Bij bestemming van het rekeningresultaat 2012 zal worden voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie. 9. Administratiekosten Door meer gebruik van de digitale mogelijkheden is er minder uitgegeven op de aanschaf van boeken, tijdschriften en losbladige uitgaven. Ook is er aanzienlijk bespaard op portikosten. Er zijn geen grote hoeveelheden (enquêtes en aanschrijvingen) ter postbezorging aangeboden. Daarnaast heeft ook de postbezorging via het werkvoorzieningschap Alescon voordeel opgeleverd. In totaal gaat het om een bedrag van € 43.000. 10. Kapitaallasten Tussen het moment dat de raad een krediet voor een investering beschikbaar heeft gesteld en het realiseren/afronden van de investering, zit een tijdsbestek die al gauw meer dan een jaar is. Vooral als het gaat om grote/omvangrijke investeringen. Dit is inherent aan de systematiek van begroten (verplicht op basis van het BBV) en derhalve een jaarlijks terugkerend verschijnsel. De nog niet geïnvesteerde bedragen hebben incidenteel een positief effect op de kapitaallasten.
pagina 5
JAARSTUKKEN 2012 11. Afwikkeling verzelfstandiging Stichting Wolderwijs Na de verzelfstandiging van het openbaar primair onderwijs per 1 januari 2010 was er nog verschil van inzicht over nog een aantal te verrekenen posten. De op de balans verantwoorde vordering is afgewaardeerd met een bedrag van € 236.000 en komt ten laste van de exploitatie 2012. 12. Huisvestingslasten Brede Scholen Voor een aantal ‘brede scholen’ (De Wijk, Ruinerwold en Zuidwolde) die onlangs zijn gebouwd zijn een deel van de energie- en onderhoudslasten ten laste van de exploitatie gekomen. Het medegebruik van derden moet nog nader worden afgestemd. 13. Begraafplaatsen Geraamd is een kostendekkingspercentage op de begraafplaatsen van 80%. In werkelijkheid is de kostendekkendheid voor 2012 66%. De opbrengst begraafrechten in Ruinen en met name in Zuidwolde, is aanzienlijk beneden de raming gebleven. 14. Toevoeging aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie In verband met de te verwachten verliezen op de bouwgrondexploitatie complexen Kerkenveld-Noord en Hoge-Akkers in Ruinerwold is besloten een extra bedrag van € 386.000 toe te voegen aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie. Bij de bestemming van het rekeningsresultaat zal worden voorgesteld deze toevoeging te dekken door een aanwending vanuit de algemene reserve bouwgrondexploitatie. 15. Ten laste van de exploitatie komende verliezen bouwgrondexploitatie In de nota Grondbeleid is vastgelegd hoe de boekwaardes beoordeeld moeten worden. Dit kan tot gevolg hebben dat er tussentijdse winsten/verliezen genomen moeten worden die ten gunste/laste van de exploitatie van de algemene dienst komen. Zo is in 2012 i.v.m. het overschrijden van de maximum toegestane boekwaarde van nog niet in exploitatie genomen gronden € 113.000 als verlies ingeboekt. 16. Eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd Een aantal gemeentelijke gebouwen zijn hun onderwijs en/of publieke functie kwijtgeraakt. De lasten van gemeentelijke eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd moeten ingevolge de BBV verantwoord worden op programma 12. In 2012 waren deze lasten van € 52.000, hetgeen niet was begroot. Wat de bestemming van de voormalige gebouwen zal worden is nog niet bekend. 17. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds In totaliteit heeft er over de uitkeringsjaren 2010 tot en met 2011 een positieve verrekening plaatsgevonden van € 38.000 als gevolg van definitieve vaststelling van de verschillende eenheden en maatstaven. Naar aanleiding van de decembercirculaire van het Ministerie van Financiën is er over het uitkeringsjaar 2012 een negatieve afwijking ontstaan van € 86.000. Dit i.v.m. een bijstelling van de onderliggende aantallen en eenheden. Per saldo een negatieve afwijking van € 48.000. 18. Onderhoudslasten gemeentehuis Er was meer onderhoud noodzakelijk aan het gemeentehuis, met name aan de technische installaties, waardoor € 35.000 meer voor het klein onderhoud is uitgegeven dan geraamd. 19. Brandstof, huur en onderhoud tractiemiddelen Woldwerk Door de oplopende brandstofkosten is er een negatieve afwijking ontstaan van € 35.000. Ook zijn de lasten van huur en onderhoud van tractiemiddelen zijn € 79.000 hoger uitgevallen, waardoor in totaliteit op het onderdeel tractiemiddelen een overschrijding van € 114.000 is ontstaan. 20. Overige posten en afronding De overige mee- en tegenvallers zijn divers van aard. Bij de toelichting op de jaarrekening wordt uitvoeriger op de afwijkingen ingegaan.
pagina 6
JAARSTUKKEN 2012
1.3
BESTEMMING REKENINGRESULTAAT
De rekening van Lasten en Baten van 2012 wordt afgesloten met een positief resultaat van € 386.000. Voor de bestemming van dit bedrag is op grond van de BBV voorschriften nog expliciete besluitvorming van de raad nodig. Bij de vaststelling van de programmabegroting 2012 is door de raad besloten mogelijke incidentele overschotten over de jaren 2012 tot en met 2015 bij bestemming van het rekeningresultaat te storten in de ‘reserve investeringsprojecten’. In het voorstel ter bestemming van het rekeningresultaat wordt dit voornemen meegenomen. Voor het bepalen van het uiteindelijk te bestemmen resultaat wordt rekening gehouden met de uitvoering van reeds eerder door u genomen besluiten. Omschrijving
Bedrag
De jaarrekening sluit, rekening houdende met de begrote en verwerkte mutaties reserves, met een bedrag van
Bedrag 386.000
Ter toevoeging aan de ‘reserve investeringsprojecten’ van het uiteindelijk te bestemmen rekeningresultaat moet rekening worden gehouden met: Een onttrekking uit de algemene reserve grondexploitatie. Dit i.v.m. een extra storting in de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie van € 387.000 voor de bouwgrondexploitatie complexen ‘bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold’ en Kerkenveld-Noord. Om de normale exploitatie niet te belasten wordt dit bedrag, conform de nota grondbeleid uit de algemene reserve grondexploitatie gehaald
387.000
Subtotaal
773.000
Het bestemmen van een bedrag van € 45.000 ter aanwending voor inhuur van personeel. Dit voor het maken van een plan van aanpak voor de implementatie van de nieuwe drank- en horecawet Een toevoeging aan de reserve co-financiering Leader ter dekking van projecten in het kader van plattelandsontwikkeling, conform de nota reserves en voorzieningen. Dit om tekorten op rekeningsbasis te verrekenen met de reserve Een toevoeging aan de reserve co-financiering speelplaatsen i.v.m. een onderschrijding op de onderhoudsbudgetten speelvoorzieningen, conform de nota reserves en voorzieningen om overschotten op rekeningsbasis toe te voegen aan de reserve co-financiering speelplaatsen Een toevoeging aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie i.v.m. een winstneming van de bouwgrondexploitatie complex Ruinen-Zuid
45.000
8.000
16.000
166.000 -/- 235.000
Toevoeging aan de reserve investeringsprojecten
pagina 7
538.000
JAARSTUKKEN 2012
1.4
OVERZICHT INCIDENTELE BATEN EN LASTEN
Op grond van artikel 28 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moet een overzicht worden verstrekt van de incidentele baten en lasten. Het betreft een totaaloverzicht van de feitelijke afwijking van hetgeen werd begroot en van hetgeen alsnog, na het einde van het begrotingsjaar, bij het opstellen en analyseren van de jaarrekeningcijfers als een incidentele bate dan wel last is gesignaleerd. Programma
Bedrag Baten
Omschrijving
3.
Kosten van huisuitzettingen, tijdelijk huisverbod en rampenbestrijding
7.
Afwikkeling verzelfstandiging openbaar basisonderwijs
7.
Huisvesting basisonderwijs
9.
Aanvullende uitkering uitvoering BUIG-regelingen
296.000
10.
Afvalinzameling
113.000
10.
Riolering
11.
Verliezen bouwgrondexploitatie
11.
Toevoeging aan voorziening verliezen bouwgrondexploitatie
11.
Winstneming bouwgrondexploitatie
12.
Eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd
Bedrag Lasten
69.000 236.000 56.000
86.000 113.000 386.000 166.000
Totaal
52.000 730.000
843.000
De afwijkingen tussen begroot en werkelijk zijn per programma nader uitgewerkt. De structurele afwijkingen die doorwerken naar 2013 en volgende jaren zijn of worden meegenomen in de begroting 2013. Bij de structurele afwijkingen moet gedacht worden aan: − het vervoer van leerlingen; − de uitkeringen ingevolge sociale zorg; − de begraafplaatsen; − de administratiekosten; − brandstofkosten, huur en onderhoud tractiemiddelen. In de bestuursrapportage 2013 zal dit de nodige aandacht krijgen. Het in artikel 28 van de BBV genoemde overzicht van toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves is per programma opgenomen in de jaarrekening verderop in de jaarstukken.
pagina 8
JAARSTUKKEN 2012
1.5
KERNGEGEVENS Rekening 2011 31-12-2011
A. Sociale structuur Inwoners Waarvan:
Rekening 2012 31-12-2012
23.763
23.640
5.642
5.843
5.568
van 20 t/m 64 jaar
13.357
13.381
13.264
van 65 t/m 74 jaar
2.586
2.404
2.700
van 75 jaar en ouder
2.178
2.012
2.231
150
152
173
14
18
18
Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen werknemers (IOAW)
11
13
14
Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
3
3
3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (BBZ)
-
2
1
153
145
143
van 0 t/m 19 jaar
Periodieke bijstandsgerechtigden Uitkeringsgerechtigden Waarvan:
Begroting 2012
Tewerkgestelden in sociale werkgemeenschappen (WSW)
Rekening 2011 31-12-2011
B. Fysieke structuur
Begroting 2012
23.673
Rekening 2012 31-12-2012
Oppervlakte van de gemeente (in hectares)
22.635
22.635
22.635
Woonruimten
10.537
10.505
10.598
9.586
9.612
9.648
recreatiewoningen
594
594
593
bijzondere woningen
357
299
357
2.474.135
2.510.298
2.497.747
Waarvan:
woningen
wegen (in m2) Lengte verharde fietspaden (in kilometers)
88
97
96
Lengte verharde wandelpaden (in kilometers)
91
80
83
Openbaar groen (in ha) – excl. natuurterreinen (in ha)
135
133
133
Openbaar groen – buiten de kom wegbermen, natuurterreinen
283
282
286
36
36
36
Sportterreinen (in hectares)
C. Financiële structuur (x € 1000) Totale exploitatielasten programma’s
2011 Totaal
2011 Bedrag per inwoner
2012 Totaal
2012 Bedrag per inwoner
48.694
2.049
50.130
2.110
Opbrengst belastingen en heffingen
9.263
390
9.213
389
Algemene uitkering gemeentefonds
20.564
865
20.699
871
Vaste schuld
11.211
472
10.467
440
Eigen financieringsmiddelen
54.053
2.275
49.860
2.098
Geactiveerde kapitaaluitgaven
54.855
2.308
53.489
2.251
6.077
256
6.077
256
65.664
2.763
64.982
2.735
Financieringsoverschot Gewaarborgde geldleningen
pagina 9
JAARSTUKKEN 2012
1.6 1.6.1
Progr. 1.
PROGRAMMA’S Programma 01 – Bestuur en organisatie
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Onze inspanningen zijn er op gericht dat aan het einde van de raadsperiode (2010-2014): de gemeente zich steeds meer manifesteert als ‘Eerste Overheid’ er meer betrokkenheid is van de burger bij beleid- en besluitvorming om concrete resultaten te bereiken bij complexe maatschappelijke vraagstukken de uitvoering van de besluitvorming in control is Het programma ‘Bestuur en organisatie’ omvat de beleidsproducten: 01 - Bestuursorganen 02 - Bestuursondersteuning Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 01.0 Bevorderen van een transparant gemeentebestuur 01.1 Bevorderen van de communicatie tussen gemeentebestuur en gemeentelijke organisatie met haar inwoners 02.0 Bevorderen van een effectieve en efficiënte ondersteuning van de bestuursorganen, vanuit een integrale invalshoek Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005 Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010 Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010 ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad Reglement van Orde voor de raad, vastgesteld d.d. 24 juni 2010 Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning, vastgesteld d.d. 19 december 2002 01 – Bestuursorganen Activiteit
Beleidsimplementatie burgerparticipatie
Verantwoording/ Realisatie 2012
*Het college had ook in 2012 het jaarlijks contact met de 14 belangenverenigingen. Inwoners zijn op vele manieren betrokken bij het gemeentelijk beleid, zoals bijv. bij het woonplan en het cultuur beleid. *In september, de maand van de burgerparticipatie, is in de gemeentelijke organisatie geëvalueerd hoe de medewerkers participatie ervaren en of er behoefte bestaat aan ondersteuning. In 2013 volgt overleg met het MT over de rapportage en het plan van aanpak. In september 2012 vond de bijeenkomst plaats met 35 inwoners over overheidsparticipatie, voorbereid door een denktank van inwoners in samenwerking met een kleine ambtelijke werkgroep. Doel was te onderzoeken of ‘De Lerende Gemeenschap’ (Hellendoorn) ook voor De Wolden een goed instrument is om zelfstandige initiatieven vorm te geven. Bijna 30 inwoners meldden zich aan om hieraan vorm te geven. In de bijeenkomst die volgde is een netwerk opgericht, waarin leren van elkaar en het aanpakken van gezamenlijke thema’s centraal staat. De rol van de gemeente in dit netwerk is ondersteunend. *Ook intern groeit de aandacht voor burgerparticipatie; participatie van inwoners en derden bij het LOK (Landschappelijk OntwikkelingsKader) is een voorbeeld.
pagina 10
JAARSTUKKEN 2012 Met vrijwel alle beleidsmedewerkers is gesproken. Er is een netwerk van inwoners gevormd; 40 inwoners van de bijna 100 genodigden waren 17 september 2012 aanwezig in Koekange. Ruim 30 gaven zich op om het model ‘Lerende gemeenschap’ verder uit te werken. Middelen
Voor de implementatie van participatie (breed) is € 11.700,- uitgegeven. Het rest bedrag en het budget voor trainingen en workshops is overgeheveld naar 2013. Het resterend budget voor het onderzoek naar het model ‘Lerende gemeenschap’ staat ook gereserveerd voor 2013, conform de gemaakte afspraken.
Activiteit
In 2012 in beeld brengen wat er moet gebeuren om papierloos te kunnen vergaderen
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het papierloos vergaderen door de gemeenteraad is in juni 2012 ingevoerd. Er is voor gekozen om met behulp van de huidige digitale systemen eerst ervaring op te doen, in zowel het vergadergebruik als in de interne processen. Het gebruik van tablets is door de Gemeenteraad voortvarend opgepakt. Door de realisatie van een digitale website (“raadsapp”:besloten gedeelte voor raadsleden) zijn diverse stukken (uitnodigingen, achtergrondinformatie etc.) overzichtelijk digitaal aan de raad beschikbaar gesteld. Het proces voor de aanlevering van de raadstukken verloopt via het Document Management Systeem. Door middel van een koppeling tussen dit systeem en de raadsagenda op de website worden de vergaderstukken direct beschikbaar. Deze koppeling wordt in 2013 in gebruik genomen. Na een jaar zal op grond van de opgedane ervaringen een Programma van Eisen worden opgesteld, op basis waarvan een aanbesteding kan plaatsvinden. Uitgangspunt daarbij is een geïntegreerd systeem voor gemeenteraad, college en organisatie.
Middelen
Voor dit project is € 15.000 beschikbaar gesteld. In 2012 is € 11.000 besteed en een bedrag van € 4.000 wordt overgeheveld naar 2013.
Activiteit
Hogere pensioenpremies op grond van de Wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers)
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het begrote bedrag voor 2012 is voldoende om de premies te voldoen. Er is een tekort van (momenteel) ongeveer € 100.000 op het beleggingsresultaat. Dit tekort fluctueert. De verwachting is dat bij een aantrekkende economie dit tekort kleiner wordt of oplost. De kans dat de pensioenuitkeringen in één keer worden opgevraagd is zeer klein. We monitoren deze ontwikkeling jaarlijks. Voor dit jaar nemen we een voorzienbaar risico en vullen het tekort niet aan. Loyalis kan ons niet garanderen dat bij een aanvulling van het tekort nu (door premieverhoging), we in de toekomst gevrijwaard worden van eventuele nieuwe tekorten.
Middelen
Ingaande 2012 is structureel € 31.500 meer ingezet.
02 – Bestuursondersteuning Activiteit
Het ontwikkelen van communicatiebeleid en de uitvoering ervan
Verantwoording/ Realisatie 2012
Na behandeling in het MT en DT is het Communicatiebeleidsplan, visie op uitvoering 20122014 in december vastgesteld door het college. De koers van het communicatiebeleid vindt zijn uitwerking in een twaalftal speerpunten. Ieder jaar pakt het taakveld een aantal speerpunten op. Deze zijn in concrete acties opgenomen in het ‘Jaarplan 2012’. Verdere uitwerking en implementatie van deze actie(plannen) vindt plaats in 2013.
Middelen
In eigen beheer opgemaakt.
Budgetten 2012 Programma 1 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Rekening 2012
Afwijking begroting -/rekening
2.350.247
2.510.997
2.917.609
2.911.624
5.985
0
0
294.571
294.819
248
-2.350.247
-2.510.997
-2.623.038
-2.616.805
6.233
6.107
0
21.233
22.108
875
-2.344.140
-2.510.997
-2.601.805
-2.594.697
7.108
pagina 11
JAARSTUKKEN 2012
1.6.2
Progr. 2
Programma 02 – Dienstverlening
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Onze inspanningen zijn er op gericht dat aan het einde van de raadsperiode (2010-2014): er sprake is van een klantgerichte dienstverlening klanten hun zaken snel en zeker kunnen regelen klanten bij de juiste deur uitkomen klanten hun gegevens slechts eenmaal hoeven op te geven klanten de gemeente transparant en aanspreekbaar vinden Het programma ‘Dienstverlening’ omvat de beleidsproducten: 03 – Gegevensbeheer 04 – Dienstverlening Het programma in beeld
Doelstellingen beleidsproducten: 03.0 - Voorbereiden en implementeren wettelijke basisregistraties, waaronder Adressen en Gebouwen, Personen, Grootschalige Topografie en Woz 04.0 - Realisatie Collegeprogramma en visie dienstverlening Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005 Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010 Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010 ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad Visie dienstverlening d.d. 27 augustus 2009 vastgesteld door de raad Realisatieplan dienstverlening d.d. 9 februari 2010 vastgesteld door het college Benchmark ‘Waar staat je gemeente’ 2009 Het programma dienstverlening omvat de activiteiten op het gebied van Externe Dienstverlening en Gegevensbeheer.
04 – Dienstverlening Activiteit
Ontwikkeling en operationalisatie dienstverleningsconcept
Verantwoording/ Realisatie 2012 Internet/website
De gemeentelijke website is sinds 1 januari 2010 met succes operationeel. Doorontwikkeling is een continue proces. In 2013 zal de E-herkenning (DigiD) voor bedrijven operationeel worden gemaakt.
Waar staat je gemeente
In 2011 is het onderzoek waar staat je gemeente voor de tweede maal gehouden. In maart zijn de uitkomsten bekend geworden. De uitkomsten zijn uitgebreid gecommuniceerd binnen en buiten de organisatie. De uitkomsten hiervan worden meegenomen in de evaluatie van de gemeentewinkel.
pagina 12
JAARSTUKKEN 2012 Evaluatie gemeentewinkel
De uitkomsten van ‘waar staat je gemeente. nl’ worden ondermeer als input gebruikt voor de evaluatie van de Gemeentewinkel. In juli is gestart met het project. Bij de start van het project is rekening gehouden met het programma “de blik naar buiten” en dan specifiek met het project “herkenbare en bereikbare gemeente.” De evaluatie is hierdoor vertraagd. De uitkomsten geven input voor de verdere ontwikkeling van het Klanten Contact Centrum (KCC). De ontwikkeling van het Klanten Contact Centrum krijgt een extra uitdaging indien we gaan samenwerken met de gemeente Hoogeveen. Door de verschillende projecten meer gelijktijdig naast elkaar te laten lopen kunnen de projecten meer op elkaar afgestemd worden. De verwachting is dat de evaluatie in de eerste helft van 2013 wordt afgerond.
Omgevingsvergunning
Sinds 2011 is Gemeentewinkel versterkt met 2 tijdelijke casemanagers voor de omgevingsvergunning. Tevens is een RO-medewerker aan toegevoegd voor bestemmingsplantechnische vragen en het afhandelen van principeverzoeken. Het doel van de inzet van deze medewerkers is dat de kennis aan de voorkant (balie, telefoon) wordt vergroot. Hierdoor krijgt de klant direct de juiste informatie en wordt geïnformeerd over de procedure. Vooroverleg is mogelijk en wordt door deze medewerkers geïnitieerd en gefaciliteerd. Het mag duidelijk zijn dat dit de nodige capaciteit met zich mee brengt, maar het komt de dienstverlening naar onze klant zeer ten goede. De afgelopen periode is gebruikt om de het technische systeem Squit XO zo in te richten, dat het proces van de omgevingvergunning kan ondersteunen. Hiermee kunnen de casemanagers beter de processen beheersen en wordt de sturing verbeterd. Ook het verlenen van vergunningen kan beter plaatsvinden. Dit leidt tot een verbetering van onze dienstverlening doordat eerder kan worden bijgestuurd. De optimale inrichting van het proces heeft veel tijd gekost en zal de efficiency van het proces ten goede komen. Vooruitlopend op de terugkomst van de medewerkers van de handhavingsdienst is de samenwerking tussen de clusters gemeentewinkel, vergunningverlening, ruimtelijke ordening en handhaving geïntensiveerd. Doel hiervan is om onze informatievoorziening, diensten en handhaving uniform, duidelijk en transparant te krijgen voor de burger. Deze stappen lopen vooruit op de visie KCC. De visie op de rol en de inrichting van het KCC krijgt de komende jaren verder vorm.
Burgerparticipatie
De beleidsnota burgerparticipatie ‘investeren in betrokkenheid’ is vastgesteld door de raad op 8 maart 2012. Een aantal actiepunten uit de nota is en wordt momenteel uitgewerkt. Dit zijn: *gebruik en inzet klantenpanel, *burgerparticipatie integreren in handboek projectmatig werken en in de raads- en collegevoorstellen, *onderzoek naar de mogelijkheden om in De Wolden met een ‘lerende gemeenschap’ aan de slag te gaan.
Mediation
In de tweede helft van 2010 zijn we gestart met een pilot binnen het cluster Sociale Zaken. De evaluatie van de pilot is in oktober 2011 afgerond. Geconcludeerd is dat het gebruik van mediationvaardigheden bijdraagt aan een betere dienstverlening. De inwoners die met de pilot in aanraking zijn gekomen reageerden hierop positief, net als de betrokken medewerkers. Mediationvaardigheden leiden tot een verlaging van het aantal bezwaarschriften dat aan de commissie wordt voorgelegd. Omdat bij de WOZ bezwaren taxateurs bezoek aan huis afleggen en de commissie hier geen rol in heeft is nagegaan op welke wijze bij belastingbezwaren vaardigheden toegepast kunnen worden. Gelet hierop zal in 2013 een afzonderlijk traject volgen.
Telefooncentrale/ telefonische bereikbaarheid
Begin 2012 is de telefooncentrale vervangen. De continuïteit van de vorige telefooncentrale kon door blikseminslag niet gegarandeerd worden. Met de komst van de nieuwe telefooncentrale is het mogelijk om vanuit de telefonie de agenda van een ambtenaar te raadplegen. Dit draagt bij aan de dienstverlening. Op deze manier kan de telefoniste namelijk zien of iemand in overleg zit en wanneer deze weer bereikbaar is. Ook is het mogelijk geworden om managementrapportages te genereren over onze bereikbaarheid. In december zijn de eerste uitkomsten van de rapportages geclusterd en geïnventariseerd. Vanaf 2013 zijn de rapportages beschikbaar. Hiermee kunnen we in 2013 onze telefonische bereikbaarheid beter monitoren en bijsturen. Dit vormt vervolgens weer input voor de positie van het telefonische kanaal in het Klanten Contact Centrum.
Documentmanagementsysteem
Het documentmanagementsysteem (dms) wordt steeds meer gebruikt binnen de organisatie. Al primair voor de voortgang en bewaking van de afhandeling van correspondentie (aanvragen, brieven, etc). Het documentmanagementsysteem is volledig beschikbaar binnen de organisatie. Nu kan het gebruik verder geoptimaliseerd worden, zodat uitkomsten vanuit de Benchmark Servicegerichtheid verbeterd worden. Het dms is ondertussen gekoppeld aan het vergunningensysteem. Het college heeft inmiddels ook een besluit genomen dat het mogelijk maakt om analoge documenten te vervangen door digitale documenten. Hierdoor wordt het mogelijk om binnen de organisatie nagenoeg papierloos te gaan werken.
Deregulering – administratieve lastenverlichting
Met de komst van de website zijn de meeste formulieren ook meteen sterk vereenvoudigd. De deregulering omvat veel meer onderwerpen; APV, Bouwregelgeving, Sociale Zaken, etc. Binnenkort ontvangt u een voorstel met de stand van zaken en de vervolgacties.
pagina 13
JAARSTUKKEN 2012 Overzicht gebruikte kanalen (schriftelijk, telefonische, elektronisch en persoonlijk (STEP))
Overzicht: Intern Fax E-formulier Mail Balie Overige (ter hand gesteld/ telefoon) Initiatiefbrieven Post
2012 103 98 808 1184 696 123 284 3462 6.758
2011 73 112 786 1.046 1.004 44 229 3.811 7.105
In 2012 zijn 608 zwemabonnementen digitaal aangevraagd. Initiatiefbrieven zijn brieven die vanuit de gemeente zijn verzonden, zonder dat een verzoek is ingediend. Servicenormen
Door de veelheid aan projecten (waarstaatjegemeente, evaluatie gemeentewinkel, implementatie telefooncentrale, herkenbare en bereikbare gemeente, optimalisatie proces klachten en meldingen) zijn de servicenormen nog niet vastgesteld en gepubliceerd. Dit komt mede doordat er steeds gebruikt wordt gemaakt van de dezelfde expertise in deze projecten. In 80% van de activiteiten (doorverbinden, wachttijden, afhandeling correspondentie, etc.) wordt er al conform de servicenormen gehandeld. De ontwikkelingen van het KCC hangt samen met het vast stellen van servicenormen. Ook kunnen de normen beïnvloed worden door de samenwerking met Hoogeveen. Om de beschikbare ‘manuren’ efficiënt te benutten, wordt het vaststellen van de servicenormen mee genomen in de visie kcc.
Digitaal belastingloket
Van het aantal bezwaarschriften is 30% digitaal ingediend. Als er bezwaar gemaakt wordt gebeurt dit wel steeds vaker digitaal. Het totaal aantal bezwaarschriften ligt met 251 (2,1%) onder het landelijke gemiddelde (2,7%).
Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG)
De opbouw van de BAG heeft plaatsgevonden. In de wet is het beheer duidelijk weergegeven en voorzien van strakke termijnen. Na de opbouw is de periode van het inrichten van het beheer aangebroken. Het beheer van de BAG vraagt om een dagelijkse inzet van medewerkers. Het beheer is essentieel voor het bijhouden van een juiste registratie en het slagen van de audit. De bouwplannen op de Rabolocatie in Zuidwolde en de Priensenije in Ruinen zijn aanleiding om op grote schaal adreswijzigingen voor bestaande woningen door te voeren. De procedures hiervoor zijn opgestart en vragen om zorgvuldig handelen. Alle wijzigingen worden door de BAG-beheerder in de BAG vastgelegd.
Basisregistratie Personen
De koppeling met de landelijke voorziening is klaar. Momenteel wordt gewerkt aan het interne gebruik. De Wet Basisregistratie Personen stelt dat alleen persoonsgegevens gebruikt mogen worden uit de Basisregistratie. Om dit te realiseren moeten processen en systemen aangepast en op elkaar afgestemd worden. Losse bestanden met personen en adressen moeten dus opgeheven worden. Dit leidt tot een eerste terugdringing van het aantal registraties. Een volgende stap in het proces is de modernisering van de GBA. Daarbij gaan we naar een landelijke GBA waar we als gemeente afnemer worden. Een en ander heeft mede tot gevolg dat we de gemeentelijke software moeten gaan vervangen door GBA-modules.
Koppelen van basisregistraties
De komst van de diverse basisregistraties (Personen, Adressen, Gebouwen en WOZ) brengt met zich mee dat de gegevens van de verschillende registraties op elkaar afgestemd moeten worden. De verschillen moeten geanalyseerd worden en verwerkt in de verschillende applicaties. Naast het reguliere beheer moet de BAG afgestemd worden op de registratie van Burgerzaken (GBA) en de WOZ. De afstemming van de Adressen en Gebouwen(BAG) met de GBA heeft inmiddels plaatsgevonden. Ook is inmiddels een relatie gelegd tussen de BAG en WOZ administratie. De afstemming van de BAG met de WOZ heeft meer terugmeldingen opgeleverd dan verwacht. De BAG-beheerder werkt momenteel aan het oplossen hiervan. Hiermee wordt invulling gegeven aan de wettelijke plicht om terugmeldingen te onderzoeken en de BAG zonodig aan te passen zodat de gegevenskwaliteit hoog blijft.
Basisregistratie grootschalige topografie
De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is de volgende basisregistratie die opgebouwd moet worden. De huidige GBKN (Grootschalige BasisKaart Nederland) wordt hiervoor als basis gebruikt. Echter deze wordt verder opgewaardeerd, door meer informatie op te nemen en van lijnen objecten (4 of meer lijnen vormen een object) te maken. Aan een object kan informatie hangen, zoals gebouw, weg, sloot, etc. De kaders van deze wet worden door het rijk opgesteld en krijgen steeds meer vorm. De complexiteit is te vinden in de afstemming tussen de verschillende bronhouders. De gemeente is bronhouder, maar ook Rijkswaterstaat, Prorail, Defensie, etc. De inhoudelijke uitwerkingen (informatiemodellen) zijn gereed. Het (landelijk) samenwerkingsverband van bronhouders (SVB) krijgt steeds meer vorm.
pagina 14
JAARSTUKKEN 2012 De wetgeving zal naar verwachting in 2013 in werking treden. De totale opbouw zal naar verwachting doorlopen tot 2020. Begin 2013 wordt een plan van aanpak opgesteld voor deze basisregistratie. Geografisch Informatie Systeem (GIS)
Voor de bedrijfsvoering is het van belang om verschillende kaarten met gegevens (geodatasets) te kunnen raadplegen. Dit is opgebouwd in verschillende vakspecifieke applicaties, zoals wegbeheer. Door deze verschillende kaarten in een raadpleegomgeving te ontsluiten, kan breder gebruik gemaakt worden van de aanwezige informatie. Een bijkomend voordeel is dat er niet continue gekeken hoeft te worden in verschillende systemen. Het beheer van een specifieke kaart blijft plaatsvinden in de specifieke applicatie. In de 2e helft van 2012 is de GEOviewer intern beschikbaar gekomen en hebben ca. 70 medewerkers in meerdere bijeenkomsten met de applicatie kennisgemaakt. Zij hebben hierdoor op hun werkplek toegang gekregen tot een schat aan integraal te raadplegen plaatsgebonden (geo) informatie.
Vervanging Basis Registratie Systeem (BRS)
Op dit moment is een BasisRegistratie Systeem actief in de gegevens architectuur. Deze zorgt voor de uitwisseling van basisgegevens tussen de verschillende afdelingen en applicaties. KING (Kwaliteit Instituut Nederlandse Gemeenten) heeft recent een vergelijking uitgevoerd tussen verschillende applicaties en de BasisRegistraties (Personen, Adressen en Gebouwen). Hieruit kwamen weinig verschillen naar voren. Dit is een mooi resultaat. De BRS moet vervangen worden. Met de komst van de BasisRegistraties en het actualiseren van vele applicaties vindt de leverancier het noodzakelijk om de BRS te vervangen door Civision Makelaar Gegevens. Dit gegevensmagazijn wordt ingezet om alle basisgegevens te distribueren naar de verschillende applicaties. Tevens wordt hierdoor de pre-fill van formulieren verbeterd. De 1e fase wordt momenteel uitgevoerd. De 2e fase is de overgang van de diverse applicaties naar de koppeling met Civision Makelaar Gegevens. Dit vraagt om veel afstemming en opschoning van de applicaties. Begin 2013 wordt de 2e fase uitgevoerd en zal de BRS overgaan naar CMG.
Klachten en meldingen
In 2012 is aan de raad toegezegd om het aantal klachten openbare ruimte te verminderen. Naast het optimaliseren van het onderhoud op openbare ruimte willen we dit realiseren door het proces voor klachten en meldingen te optimaliseren. Hiervoor is in 2012 een project gestart voor klachten en meldingen.
App voor klachten en meldingen
Gekozen is voor aansluiting bij de website. Door de app wordt een extra kanaal gecreëerd om meldingen door te geven. De app is in januari 2013 in gebruik genomen.
Digitalisering
Binnen dit project valt de digitalisering van persoonskaarten en vergunningen. Ten aanzien van de digitalisering van de persoonskaarten wordt begonnen met de akten van de burgerlijke stand. Hiervoor is subsidie verkregen door het Drents Archief/provincie. Wij sluiten ons aan bij dit project en conformeren ons aan hun planning. Het Drents Archief wilde dit eind 2012 gerealiseerd hebben. Echter door de verbouwing van het Drents Archief is er vertraging opgetreden. De prioriteit ligt momenteel bij het digitaliseren van het archief van de bouwvergunningen. Gelet op het grote aantal van circa 20.000 vergunningen, zal dit een meerjarig traject zijn.
Middelen
De activiteiten hebben plaatsgevonden binnen de beschikbare middelen.
Activiteit
Wifi – besloten en openbaar
Verantwoording/ Realisatie 2012
Door de overgang naar papierloos vergaderen was het noodzakelijk om het bestaande verouderde Wifi-netwerk te vervangen. Dit is in 2012 gerealiseerd. Naast een besloten gedeelte, dat door de gemeenteraad en de interne organisatie gebruikt kan worden is ook een publiek gedeelte gerealiseerd. Middels het publieke gedeelte kunnen bezoekers internet raadplegen.
Middelen
Realisatie binnen de reguliere ICT middelen.
Budgetten 2012 Programma 2
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking Rekening 2012 begroting -/rekening
Lasten programma
757.650
668.368
704.649
656.988
47.661
Baten programma
424.525
403.733
403.733
383.834
-19.899
-333.125
-264.635
-300.916
-273.154
27.762
2.527
0
7.631
7.631
0
-330.598
-264.635
-293.285
-265.523
27.762
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 15
JAARSTUKKEN 2012
1.6.3
Progr. 3
Programma 03 – Veiligheid en openbare orde
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het realiseren van een situatie waarin burgers zich veilig voelen en in alle rust kunnen wonen, werken en recreëren mede door het stellen en handhaven van regels. Het blijven behoren tot de top-10 van de veiligste gemeenten in Nederland. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de inzet van veiligheidsbeleid erop gericht is om zowel sociaal als fysiek een veilige gemeente te blijven de thema’s alcohol, overlast, geweld, jeugd en verkeer een hoge prioriteit hebben de samenwerking met veiligheidspartners, maar ook intergemeentelijke samenwerking op het gebied van openbare orde en veiligheid zich moeten richten op efficiency en effectiviteit van lokaal veiligheidsbeleid. Het programma ‘Veiligheid en openbare orde’ omvat de beleidsproducten: 05 - Veiligheid en openbare orde 06 - Brandweer 07 - Rampenbestrijding Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 05.0 - Bevorderen van het veiligheidsgevoel bij burgers; 05.1 - Bevorderen van goede samenwerking tussen de bij de veiligheid betrokken instanties; 05.2 - Bevorderen van adequaat toezicht op de naleving van regels en optreden tegen overtreding daarvan; 05.3 - Bevorderen van de veiligheid door meer aandacht te besteden aan preventie; 05.4 - Bevorderen van veilig uit gaan zonder overlast in en om horecagelegenheden; 06.0 - Het voorkomen, beperken en bestrijden van de gevolgen van ongevallen bij brand; 07.0 - Het beperken en bestrijden van gevaar bij andere ongevallen dan brand. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Kadernota integraal veiligheidsbeleid gemeente De Wolden; Kadernota handhaving, beleid, prioriteit en aanpak; Preventie Activiteiten Plan (Prevap) De Wolden; Rampenplan 2005; Nota ‘Brandweer De Wolden uitruk gereed’; Tractieplan / vervangingsplan voor de brandweer 2006.
pagina 16
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 3
05 – Veiligheid en openbare orde Activiteit
Inzet buurtbemiddeling
Verantwoording/ Realisatie 2012
De directie heeft een plan van aanpak vastgesteld. Afspraken worden gemaakt met de uitvoeringspartner. In het eerste kwartaal 2013 kan buurtbemiddeling van start gaan. Hierover wordt in de eerste maanden van 2013 gecommuniceerd naar inwoners.
Middelen
Bij de bestemming van het rekeningsresultaat wordt voorgesteld de hiervoor beschikbare middelen van € 20.000 in 2013 in te zetten voor een plan van aanpak implementatie nieuwe drank- en horecawet.
Activiteit
Gemeentelijke handhaving in de openbare ruimte
Verantwoording/ Realisatie 2012
De directie heeft een plan van aanpak vastgesteld. Er wordt gewerkt aan een handhavingsplan om organisatorisch en inhoudelijk invulling te geven aan deze vorm van handhaving. Verwacht wordt dat ingaande het derde kwartaal 2013 handhaving in de openbare ruimte operationeel is.
Middelen
In 2012 is een bedrag van € 30.000 beschikbaar gesteld. Van dit bedrag resteert nog een bedrag van € 10.000. Bij de bestemming van het rekeningresultaat wordt voorgesteld dit bedrag en een bedrag van € 15.000, opleiden en oefenen voor de rampenbestrijding, in te zetten voor de implementatie van de nieuwe drank- en horecawet.
Activiteit
Hulpverlening in het kader van de Wet tijdelijk huisverbod
Verantwoording/ Realisatie 2012
In De Wolden zijn in 2012 twee huisverboden opgelegd, waarvan één met verlenging. Hulpverlening is conform geldende protocollen ingezet. Daarnaast is afhandeling via aangeschaft digitaal systeem gebeurd.
Middelen
Bij de kadernota 2012 is besloten extra middelen beschikbaar te stellen van € 22.000.
Activiteit
Ophogen budget maatregelen rondom de jaarwisseling
Verantwoording/ Realisatie 2012
De ophoging van het budget maatregelen is aangewend voor het verzorgen van een instructie verantwoord alcohol gebruik aan vrijwilligers van een oud en nieuw feest, het stimuleren van carbid schieten buiten kernen en inzet van toezicht en handhaving op carbid schieten. In 2013 moet de geldende subsidieregeling voor oud en nieuw feesten worden geactualiseerd. De maatregelen rondom de jaarwisseling en nieuwjaarsfeesten worden ieder jaar verder verbeterd en bijgesteld met de organisatoren. De overlast wordt steeds meer beperkt.
Middelen
Bij de kadernota is het budget opgehoogd tot een bedrag van € 5.000, hetgeen ruim voldoende is voor de uit te keren bijdragen.
Activiteit
Nieuwe Drank en Horecawet
Verantwoording/ Realisatie 2012
Voorbereiding op implementatie van de nieuwe Drank en Horecawet is gestart. Een plan van aanpak is opgesteld om in 2013 de implementatie inhoudelijk en organisatorisch vorm te geven. Er is een verplichting bij de gemeente neergelegd om te zorgen voor de praktische handhaving van de regelgeving. Dit betekent een toename van de personele inzet op dit terrein. Hierover wordt u nog nader geïnformeerd.
Middelen
Zie hiervoor ook de toelichting bij de activiteiten: inzet buurtbemiddeling en gemeentelijke handhaving in de openbare ruimte. Voor de personele inzet in 2013 is hiermede een bedrag van € 45.000 beschikbaar (€ 20.000 buurtbemiddeling, € 10.000 handhaving openbare ruimte en € 15.000 gelden rampenbestrijding).
06 – brandweer Activiteit
Ontwikkelingen samenwerking Brandweer ZuidWest Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2012
Vooruitlopend op de wettelijk verplichte regionalisering van de brandweer, worden per 1 januari 2013 de vrijwillige brandweerkorpsen van de gemeenten De Wolden, Hoogeveen, Meppel en Westerveld samengevoegd. Het ligt vervolgens in de planning dat Brandweer Zuidwest Drenthe per 1 januari 2014 aansluit bij de Hulpverleningsdienst Drenthe. Inmiddels zijn op het gebied van brandweer de begrotingen van de vier gemeenten in elkaar geschoven.
pagina 17
JAARSTUKKEN 2012 Middelen
Afgesproken is dat de verzelfstandiging van de brandweer minimaal een budgettair neutraal karakter moest hebben. Bij de samenvoeging van de begrotingen van de vier gemeenten is voor De Wolden vanaf 2016 een besparing op de bijdrage ingeboekt van € 25.000. Deze besparing is reeds verwerkt in de gemeentelijke meerjarenbegroting 2013-2016.
Activiteit
Uitvoering van het vervangingsplan tractie c.a. brandweer 2012 en volgende jaren
Verantwoording/ Realisatie 2012
Bij de begrotingsvaststelling op 10 november 2011 heeft de raad ingestemd met enkele vervangingen op grond van het tractieplan brandweer. Vervolgens heeft het college bij de daadwerkelijke uitvoering van dit besluit een administratieve begrotingswijziging nr. 19 van 2012 vastgesteld en daarmee kan de vervanging van mobilofoons, portofoons en uniformkleding worden afgerond. Tevens heeft er in 2012 budgetoverheveling plaatsgevonden aan de Brandweer Zuidwest Drenthe van de geraamde bijdrage ten behoeve van de gemeente Hardenberg.
Middelen
De kapitaallasten van de op grond van het tractieplan brandweer verrichte vervangingen en investeringen worden gedekt binnen de administratie van Brandweer Zuidwest Drenthe.
Budgetten 2012 Programma 3 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2012 voor wijz.
Rekening 2011
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking begroting -/rekening
Rekening 2012
2.041.938
1.734.865
1.714.870
1.576.377
138.493
8.939
11.379
10.866
10.379
-487
-2.032.999
-1.723.486
-1.704.004
-1.565.998
138.006
0
0
0
0
0
-2.032.999
-1.723.486
-1.704.004
-1.565.998
138.006
pagina 18
JAARSTUKKEN 2012
1.6.4
Progr. 4.
Programma 04 – Verkeer en vervoer /openbaar gebied
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het bereiken van een acceptabele kwaliteit van de openbare ruimte. Kernwoorden hierbij zijn: schoon, heel, veilig, duurzaam en gezond. Van de inwoners dient 70% tevreden te zijn over de kwaliteit van de openbare ruimte. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): het onderhoud aan verhardingen een verbetering van de wegkwaliteit laat zien. Deze wordt de komende jaren nog meer zichtbaar; een acceptabele kwaliteit van de openbare ruimte van groot belang is voor de leefbaarheid van onze landelijk gelegen gemeente; het aantal meldingen over de openbare ruimte jaarlijks met 10% gaat afnemen. Het programma ‘Verkeer en vervoer / Openbaar gebied’ omvat de beleidsproducten: 10 – Wegen 11 – Verkeersmaatregelen 14 – Waterbeheersing 41 – Natuur en landschap 43 – Openbaar groen Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 10.0 - Wegen/straten, fietspaden en trottoirs dienen voldoende onderhouden en veilig begaanbaar te zijn. Hierbij is ook aandacht voor sociale veiligheid en de verkeersveiligheid. Onderhoud, renovatie en vervanging moeten zijn gewaarborgd 10.1 - Straten en trottoirs zijn zo veel mogelijk vrij van zwerfvuil en onkruid 11.0 - Inzetten voor een veilig wegennetwerk, goede en veilige schoolroutes en een verkeersveilige omgeving nabij de scholen en verzorgingscentra 14.0 - Voorkomen van wateroverlast door het zorgdragen van voldoende afvoer via het watergangenstelsel 41.0 - Behouden, versterken en ontwikkelen van de bestaande karakteristieken in het landschap. Versterken van het landschap als drager voor recreatie en toerisme in het buitengebied 43.0 - Het openbare groen dient van voldoende kwaliteit te zijn, moet goed worden onderhouden en passen bij het karakter van onze groene gemeente Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Beheerplan Openbare Verlichting; Beheerplan Bruggen en Kunstwerken; Kwaliteitsvisie openbare ruimte 2007; Landschapsbeleidsplan; Algemene Plaatselijke Verordening; Bermenbeheersplan; Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP) 2010-2014.
pagina 19
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 4.
10 – Wegen Niet benoemde speerpunt/ activiteit
Uitvoering Fietsplan
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het fietspad Oshaarseweg is in 2012 grotendeels aangelegd. Op 2 percelen dient dit nog te gebeuren vanwege een lopende onteigeningsprocedure. In 2013 is de procedure afgerond en kan het laatste deel worden gerealiseerd. Van de totaal te realiseren 6.400 meter is 6.000 meter uitgevoerd. Fietspad Meppelerweg: de raad is geïnformeerd over stagnatie bij de aankoop van benodigde eigendommen. Een aantal varianten in het tracé is toegelicht. Plan is om in 2013 het deel buiten de kom aan te leggen. Van de totaal te realiseren 1.200 meter is nog niets uitgevoerd. Fietspad Ommerweg: de voorbereiding is afgerond. Het project is in december 2012 aanbesteed. Nu kunnen de totale projectkosten verder worden geraamd met o.a. de kosten voor grondverwerving. Begin 2013 zal bekend zijn of de totale geraamde projectkosten binnen het geoormerkt krediet vallen. Van de totaal te realiseren 3300 meter is nog niets uitgevoerd.
Middelen
Voor uitvoering van het totale Fietsplan zullen de beschikbare middelen mogelijk niet toereikend zijn.
11 – Verkeersmaatregelen Activiteit
Verbeteren toegankelijkheid bushaltes 2012
Verantwoording/ Realisatie 2012
In totaal zijn 23 bushaltes geschikt gemaakt voor minder validen. Het project is hiermee met uitzondering van de bushalte aan de Meppelerweg te Zuidwolde afgerond. De bushalte bij de Meppelerweg wordt meegenomen in een vervolgproject begin 2013. Er zijn 23 aangepaste bushaltes.
Middelen
Kan worden uitgevoerd binnen de beschikbare middelen.
Activiteit
Uitwerking Gemeentelijk verkeer- en vervoerplan (GVVP)
Verantwoording/ Realisatie 2012
De 60 km zones zijn ingevoerd. Gelijkertijd is een bordenscan uitgevoerd, waardoor het totaal aantal verkeersborden met ca. 10% is afgenomen. Snelheidslimiet is verminderd van 80 km naar 60 km/h. Daarmee worden de wegen veiliger voor het langzaam verkeer.
Middelen
Kan worden uitgevoerd binnen de beschikbare middelen.
Niet benoemde speerpunt/ activiteit
Afname klachten openbare ruimte
Verantwoording/ Realisatie 2012
Door pro-actief te werken bij de aanpak bij het ontstaan van schade in de openbare ruimte is het aantal meldingen in 2011 afgenomen met 14% ten opzichte van 2010. In 2012 is verder gewerkt aan het verbeteren van de interne procedure van registratie en afhandeling. Dit heeft geresulteerd in nog eens een afname van het aantal klachten met 10% ten opzichte van 2011. Dit proces wordt in 2013 afgerond. Begin 2013 wordt het aantal en de aard van klachten en meldingen opnieuw in beeld gebracht. Het aantal meldingen in 2010 en 2011 bedroeg 2.700 en 2.300.
Middelen
n.v.t.
Budgetten 2012 Programma 4 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Rekening 2012
Afwijking begroting -/rekening
6.931.872
4.999.238
8.387.719
7.491.038
896.681
177.488
19.786
19.786
85.913
66.127
-6.754.384
-4.979.452
-8.367.933
-7.405.125
962.808
1.693.144
42.000
3.360.160
2.386.177
-973.983
-5.061.240
-4.937.452
-5.007.773
-5.018.948
-11.175
pagina 20
JAARSTUKKEN 2012
1.6.5
Progr. 5.
Programma 05 – Economische zaken en plattelandsontwikkeling
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Economische Zaken: Stimuleren economische bedrijvigheid in De Wolden. Plattelandsontwikkeling: Het bevorderen van de vitaliteit van het platteland. Het behouden en verder ontwikkelen van de dynamiek en de leefbaarheid op het platteland vraagt om een algehele aanpak. Plattelandsontwikkeling is daarom een portefeuille overstijgende aangelegenheid. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014):
Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente als extra stimulans een bedrijfscontactfunctionaris aanstelt om bedrijven beter van dienst te zijn en te begeleiden bij hun ontwikkelplannen (aanstelling heeft inmiddels plaatsgevonden); de gemeente zich inzet voor, reagerend op de huidige ontwikkelingen, het zoveel mogelijk in stand houden van de bestaande voorzieningen; de gemeente een kwalitatieve omgeving aanbiedt waar een gunstig vestigingsklimaat aanwezig is.
Het programma ‘Economische zaken en plattelandsontwikkeling’ omvat het beleidsproduct: 16 – Economische zaken Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproduct: 16.0 – Bevorderen van projecten ter stimulering van de plattelandseconomie 16.1 – Bevorderen van een gezond ondernemersklimaat Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Economisch beleidsplan De Wolden (2000); Plattelandsonderzoek De Wolden (2003); Ruimtelijk-economische visie detailhandel De Wolden (2004); Provinciaal Meerjarenprogramma (2007 – 2013); Onderzoek behoefte bedrijventerreinen 2008 en advisering Vrijkomende Agrarische Bedrijfsgebouwen. Mede sturend voor dit programma zijn de dorpsvisies.
pagina 21
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 5.
16 – Economische zaken Activiteit
Centrumplan de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2012
Deelgebied 1 Horstlocatie en Holwortelplein Er is een uitgebreid verkeersonderzoek geweest naar de ontsluiting van de Horstlocatie en het Holwortelplein. Daarna is een verkeersontwerp opgesteld en geïntegreerd met het nieuwe ruimtelijke beeldkwaliteitplan voor de Horstlocatie en het Holwortelplein. Er is in het ontwerp een toename van minimaal 80 parkeerplaatsen opgenomen, mede ter facilitering van de toekomstige supermarkt op de Horstlocatie. Er is ondanks drukke besprekingen nog geen uitsluitsel gegeven door de supermarkt over de planning van de realisatie. Er zijn onderzoeken voor de ruimtelijke onderbouwing in het kader van het bestemmingsplan uitgevoerd. De raad heeft intussen besloten om versneld al 40 definitieve parkeerplaatsen aan te leggen aansluitend aan het Holwortelplein. In januari 2013 wordt het bestemmingsplan hiervoor ter goedkeuring aan de raad voorgelegd. De planning is om de 40 parkeerplaatsen in maart 2013 gerealiseerd te hebben. De aanwezige woning is in november 2012 gesloopt. De aansluiting van het Holwortelplein op de Dorpsstraat wordt vergroot en aangepast in maart 2013. Hiermee ontstaat een verbeterd verkeersgebied in het projectgebied Dorpsstraat/ versteek, aansluiting op het Holwortelplein en de herinrichting van het Holwortelplein. De bovenbeschreven ontwikkelingen zijn telkens in harmonie met omwonenden en klankbordgroep besproken. Deelgebied 2 Dorpsstraat De verkeersvisie voor de Wijk heeft geresulteerd in een mogelijke urgentie tot het verleggen van de verkeersdrukte via een rondweg in 2030, met aantakkingen via de noordzijde. De berekeningen zijn gebaseerd op verkeersmodellen en gematigde groei van autoverkeer. Na 2020 is het nodig om opnieuw te kijken of er daadwerkelijk noodzaak blijft. Andere uitkomst is dat de Dorpsstraat een verbeterde oversteekplaats nodig heeft. Dit is al met een raadsbesluit bekrachtigd en zal in maart 2013 zijn gerealiseerd. De uitbreiding van parkeerplaatsen in het centrum is urgent. Het raadsbesluit van afgelopen najaar leidt tot de realisatie van 40 nieuwe parkeerplaatsen aansluitend op het Holwortelplein in maart 2013. Grootschalige fysieke ingrepen in de Dorpsstraat zijn niet noodzakelijk, maar enkele kleinschalige aanpassingen. Toekomstige ontwikkeling is inspelen op de behoefte van ondernemers en bewoners om de voetgangerszone langs de winkels te verbeteren. N.a.v. de verkeersvisie, participatie van burgers en ondernemers is bovenstaande het programma voor de komende jaren. Projectorganisatie De voorbereiding en realisatie van het Centrumplan de Wijk vindt plaats volgens de principes van een projectmatig werken zoals dat in de organisatie is ingevoerd.
Middelen
De gemeenteraad heeft de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld.
Activiteit
Project Ruinen
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het Project Ruinen bestaat uit twee onderdelen, te weten: 1. Het centrumplan Ruinen 2. De Benderse Poort Centrumplan Ruinen Provincie heeft in oktober 2012 toegezegd een ISV-bijdrage aan de gemeente van € 500.000 te doen toekomen voor het centrumplan Ruinen. Het beeldambitieplan is vastgesteld. In overleg met de klankbordgroep, dorpsbelangen en de uitwerkgroep is een conceptplan voor de herinrichting brink opgesteld. Het plan wordt definitief uitgewerkt voor het activiteitenseizoen van 2013. Er zijn diverse ruimtelijke onderzoeken uitgevoerd in het kader van het komende bestemmingsplan voor de herontwikkelingslocatie SNS-bank en op naastgelegen percelen. Het concept-ontwerpbestemmingsplan is gereed. Er zijn overleggen met een ontwikkelaar en belanghebbenden over de haalbaarheid van de bouw van wooneenheden en commerciële ruimte. Er vindt telkens afstemming plaats met de overige woonontwikkelingen en plannen in Ruinen op programmatisch niveau.
pagina 22
JAARSTUKKEN 2012 De Benderse Poort Er is onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor een alternatieve zwemvoorziening, Poort van het Dwingelderveld en overige koppelmogelijkheden. Doel is een aantrekkelijk attractief dagrecreatieobject dat bijdraagt aan de recreatieve voorzieningen in ZuidwestDrenthe en van Ruinen in het bijzonder. Het Recreatieschap Drenthe is hiervoor opdrachtgever, waarbij de gemeente de helft bijdraagt. Een klankbordgroep vanuit de buurt en vanuit LTO is nadrukkelijk bij het onderzoek betrokken. Er vindt gezamenlijk overleg plaats met het bestuur van de Stichting Het Drents Heideschaap, Natuurmonumenten en de gemeente om gezamenlijke plannen te maken voor een verbetering van de toeristisch sterke omgeving. Voor een perceel loopt een bestemmingwijzigingsprocedure; hiertegen loopt een bezwaarschrift. Projectorganisatie De voorbereiding en realisatie van het Centrumplan de Wijk vindt plaats volgens de principes van een projectmatig werken zoals dat in de organisatie is ingevoerd. In 2013 vindt er een heroriëntatie plaats van de projectorganisatie ‘Project Ruinen’. Middelen
De gemeenteraad heeft de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld.
Activiteit
Centrumplan Zuidwolde
Verantwoording/ Realisatie 2012
Algemeen Op 13 juli jl. heeft er een slotbijeenkomst met de klankbordgroep plaatsgevonden. Hiermee zijn de werkzaamheden van deze klankbordgroep, overeenkomstig eerder gemaakte afspraken, beëindigd. Gesteld kan worden dat de klankbordgroep een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan het tot stand komen van de diverse deelprojecten van het centrumplan Zuidwolde. Aansluiting Zuidwolde op de N48 De werkzaamheden zijn afgerond. De eindafrekening met Rijkswaterstaat, de provincie en de gemeente vindt begin 2013 plaats. Hoofdstraat Fase I van de herinrichting, het gedeelte tussen de Oosterweg en de Wethouder Klunderstraat, is gereed. De voorbereiding van de werkzaamheden voor de aanpassing van het kruispunt met de Oosterweg/De Vennen en de waterberging in de Raadhuisstraat en in de parkeerplaats achter de voormalige rabobanklocatie zijn nagenoeg afgerond. De uitvoering van deze werkzaamheden vindt in 2013 plaats. De herontwikkeling van het perceel Reins is in uitvoering. De Plus-supermarkt heeft in 2012 een nieuw entree gekregen aan de zijde van het parkeerterrein. Er is overeenstemming bereikt met de firma Middelveld om het bedrijf te verplaatsen naar de uitbreiding van het bedrijventerrein in Zuidwolde. Hierdoor is het mogelijk geworden om fase 2 van de herontwikkeling van de voormalige rabobanklocatie te realiseren. De uitgevoerde werkzaamheden in de Hoofdstraat zijn in goed overleg met de betrokken ondernemers gecommuniceerd. De ondernemers hebben diverse activiteiten uitgevoerd om bepaalde stappen in de uitvoering te markeren. - Met diverse ondernemers zijn gesprekken gevoerd en acties uitgevoerd waardoor het mogelijk is geworden om het winkelklimaat in de Hoofdstraat te versterken.
Middelen
De gemeenteraad heeft de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld.
Activiteit
Opstellen van een startnota demografische ontwikkelingen in het kader van ‘Vitaal Platteland’
Verantwoording/ Realisatie 2012
In 2012 is het project Vitaal Platteland voorbereid en gestart. De eerste fase van de uitvoering is nagenoeg afgerond. De eerste fase behelst een demografisch onderzoek en een analyse over de gevolgen voor De Wolden. De rapportage daarvan, Notitie Vitaal Platteland, wordt voorjaar 2013 aan de raad aangeboden. In 2013 en 2014 worden ambities en strategieën opgesteld en voorgelegd aan de raad. Door de nieuwe raad in 2014 kunnen deze worden vastgesteld.
Middelen
Voor dit project is € 25.000 beschikbaar gesteld. Het loopt door in 2013 waarvoor een bedrag van € 13.000 is overgeheveld.
pagina 23
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 5.
Activiteit
Drentse Zuidas
Verantwoording/ Realisatie 2012
De stuurgroep Drentse Zuidas heeft besloten om de werkzaamheden van de Drentse Zuidas te ‘extensiveren’. De Wolden blijft zowel ambtelijk als bestuurlijk betrokken bij deze samenwerking. De samenwerking richt zich de komende tijd vooral op ‘regionale bedrijventerreinen’ en de problematiek van overcapaciteit, een onderwerp dat voor onze gemeente slechts indirect relevant is. Wij hebben alleen lokale bedrijventerreinen. Onze deelname loopt tot en met 2013.
Middelen
Voor 2012 en 2013 is hiervoor twee keer een bedrag van € 9.600 beschikbaar.
Activiteit
Stimuleren projecten plattelandsontwikkeling/plattelandseconomie
Verantwoording/ Realisatie 2012
Jaarlijks is een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners gericht op plattelandsontwikkeling. Op voorwaarde van cofinanciering, (gedeeltelijke) eigen inzet en samenwerking kunnen initiatieven gericht op sociaal economische vitalisering een subsidie krijgen. In 2012 zijn onder meer de volgende initiatieven gesteund: Idyllisch Reestdal, Live Cooking de Wijk, Smikkelen en Bikkelen Ruinen, Werkschuur Karstenhoeve, Dorpshart Veeningen, zichtlocatie varkenshouderij, Hippisch Café en promotiebeurs R&T ondernemers Zuidwest Drenthe. Daarnaast kregen initiatieven ondersteuning bij het zoeken naar aanvullende subsidie, bijvoorbeeld bij provincie Drenthe. Vanuit dit budget is ook de deelname aan het Europa Servicepunt en proceskosten voor de Gebiedsontwikkeling Uffelte-Ruinen gefinancierd.
Middelen
De realisering kon in 2012 binnen de beschikbare middelen worden uitgevoerd.
Activiteit
Agenda Platteland Zuidwest Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2012
Binnen dit project wordt samengewerkt met de gemeenten Meppel, Westerveld, MiddenDrenthe en Hoogeveen. In 2011 zijn de overeenkomsten in visie en beleid beschreven. In 2012 zijn kansen voor samenwerking onderzocht op het gebied van landschap, cultuurhistorie, natuur en sociaal-economische vitalisering. Het doel is om door samenwerking de ambities effectiever te realiseren. In januari 2013 wordt het project afgerond. De benoemde kansen voor samenwerking worden vervolgens opgepakt en uitgevoerd.
Middelen
n.v.t.
Activiteit
Gebiedsagenda Zuidwest Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2012
Om de Provinciale Omgevingsvisie Drenthe te realiseren wil Provincie Drenthe op gebiedsniveau samenwerken met de andere overheden en gebiedspartners. De Gebiedsagenda Zuidwest Drenthe is daarnaast een belangrijk instrument om provinciale, nationale en Europese middelen voor de periode 2014-2020 naar Zuidwest Drenthe te halen. De inzet van De Wolden is erop gericht om de gemeentelijke prioriteiten op de Gebiedsagenda Zuidwest Drenthe te krijgen. Om dat te bereiken wordt samengewerkt met de andere vier gemeenten: Meppel, Westerveld, Midden-Drenthe en Hoogeveen. Door samen te werken en een gelijkwaardige rol op te eisen willen we maximaal effect voor Zuidwest Drenthe en De Wolden bereiken.
Middelen
n.v.t.
Budgetten 2012 Programma 5 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking Rekening 2012 begroting -/rekening
559.760
330.798
587.580
572.108
15.472
3.021
11.038
11.038
3.187
-7.851
-556.739
-319.760
-576.542
-568.921
7.621
222.056
0
260.753
292.658
31.905
-334.683
-319.760
-315.789
-276.263
39.526
pagina 24
JAARSTUKKEN 2012
1.6.6
Progr. 6.
Programma 06 – Toerisme en recreatie
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het landschap is een belangrijke pijler voor de recreatieve aantrekkelijkheid. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): Dit jaar is gestart met het opstellen van een nieuw beleidsplan recreatie en toerisme. In samenspraak met de toeristisch-recreatieve sector is gekozen voor de visie ‘verblijf in De Wolden, actief in de regio’. Deze keuze is door de raad gemaakt bij het vaststellen van de kaderstellende notitie op 13 september 2012. Bij het uitwerken van de visie “verblijf in De Wolden, actief in de regio” gelden de volgende uitgangspunten: Vraaggericht: de bezoeker centraal. Wat de (potentiële) bezoeker of doelgroep verlangt moet centraal staan. Opschaling en verbreding. ‘Grensoverschrijdend’ denken en handelen waar dit gepast is. Voor wat betreft onderlinge samenwerking betekent dit: “lokaal waar het kan, regionaal waar het moet” (gelet op de behoefte en actieradius van de bezoeker). Daarnaast is het van belang over sectorgrenzen heen kijken naar kansen. Meer en effectievere samenwerking. Hier gaat het om meer samenwerking en afstemming tussen gemeente en de sector, en de sector onderling. Essentie gebied. De profiel van Zuidwest Drenthe en Reestdal (zoals omschreven met de Interpretation-methode) is een kapstok voor promotie en productontwikkeling. De visie van dit beleidsplan vraagt op om een impuls in kwaliteit van het aanbod aan verblijfsaccommodaties en een betere vermarkting van het aanbod. Hier ligt een belangrijke verantwoordelijkheid en uitdaging voor de toeristisch-recreatieve ondernemers. De gemeente kan de toeristisch-recreatieve sector hierin slechts ondersteunen. Samen met de sector zetten we in op drie deelstrategieën: Gebiedsmarketing. Dit is het langetermijnproces en/of beleidsinstrument bestaande uit verschillende met elkaar samenhangende activiteiten gericht op het aantrekken en behouden van de gewenste doelgroepen (Hospers 2009). Gebiedsmarketing is dus geen synoniem van promotie. Promotie maakt, net als (gezamenlijke) productontwikkeling, onderdeel uit van gebiedsmarketing. Om te komen tot professionele gebiedsmarketing ligt er tevens een vraagstuk op het gebied van organisatie en financiering. Bedrijfsontwikkeling: De (verblijfs)recreatieve bedrijven moeten de mogelijkheid krijgen te vernieuwen (uitbreidingen, productvernieuwing). De houding van de gemeente ten aanzien van particuliere initiatieven en de regelgeving op het gebied van ruimtelijke ordening spelen hierbij een belangrijke rol. Toeristisch-recreatieve infrastructuur: de toeristisch-recreatieve infrastructuur (recreatieve routes, ontsluiting, toeristische informatie) moet van goede kwaliteit blijven Kansen voor verbetering en uitbreiding moeten worden benut. Het programma ‘Toerisme en recreatie’ omvat het beleidsproduct: 45 – Toerisme en recreatie Het programma in beeld:
pagina 25
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 6.
Doelstellingen beleidsproduct: 45.0 - Bevorderen toeristisch-recreatieve voorzieningen 45.1 - Bevorderen van toeristisch-recreatief ondernemersklimaat Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Collegeprogramma 2006-2010, d.d. 7 april 2006; Kadernota 2010, behandeld door de d.d. 11 en 18 juni 2009; Toeristisch Recreatief Ontwikkeling Plan 2007; Fietspadenplan Gemeente De Wolden (2002); Fietstotaalplan Recreatieschap Drenthe; Outdooroffensief Recreatieschap Drenthe (2005); Provinciaal Meerjarenprogramma (2007-2013). 45 – Toerisme en recreatie Activiteit
Nieuw Toeristisch Recreatief OntwikkelPlan (TROP) De Wolden
Verantwoording / Realisatie 2012
Het beleidsplan is in concept gereed. Het wordt in het eerste kwartaal van 2013 ter inzage gelegd en naar verwachting in april/mei voorgelegd aan de raad. Om te komen tot een volledig en goed beleidsplan is er meer tijd nodig gebleken voor dit traject dan oorspronkelijk gepland. De aansturing van het adviserend bureau kostte na de kaderstellende fase meer tijd dan gepland. En de besluitvorming van de kadernotitie heeft meer tijd gekost dan geraamd vanwege tijdelijke vervanging van de beleidsmedewerker enerzijds en anderzijds vanwege het intensieve traject met de raad anderzijds. Op verzoek van de portefeuillehouder is de kadernotitie eerst toegelicht aan de raad en daarna opiniërend en vervolgens besluitvormend behandeld door de raad.
Middelen
Bechikbaar is gesteld een bedrag van € 35.000. Een deel (€9.000) is nog beschikbaar en wordt overgeheveld naar 2013.
Activiteit
Stimuleringsmaatregelen ter verbetering van het evenementenaanbod
Verantwoording / Realisatie 2012
Een evenementenboekje met daarin info over evenementen in heel De Wolden van mei tot en met december 2012 is huis-aan-huis verspreid onder de inwoners van De Wolden en wordt ter beschikking gesteld aan toeristen. Omdat o.a. het nieuwe toeristische beleidsplan meer tijd vergt dan geraamd, kan met het opstellen van het evenementenbeleid pas in 2013 gestart worden in plaats van 2012.
Middelen
Beschikbaar is gesteld een bedrag van € 21.000.
Activiteit
Bijdragen aan verbetering recreatieve vaarvoorzieningen en informatie aan Hoogeveense Vaart om vaarrecreanten te verleiden tot bezoek aan dorpen en buitengebied De Wolden
Verantwoording / Realisatie 2012
In 2012 zijn samen met het Recreatieschap en de gemeente Hoogeveen voorbereidingen getroffen voor een Knooppunt Land-Water bij de aanlegplaats bij Echten met voorzieningen als wifi, water- en stroomtappunten en een toeristisch informatiebord. Dit knooppunt wordt in 2013 gerealiseerd. Ook passanten kunnen gebruik maken van de voorzieningen (het wandelen fietsnetwerk met knooppunten gaat erlangs). Bij de aanlegvoorziening Rogat komt een toeristisch informatiebord over de omgeving (o.a. Reestdal, de Wijk).
Middelen
Bij het vaststellen van de begroting 2012 is € 20.000 beschikbaar gesteld. In 2012 zijn er geen uitgaven geweest. Het bedrag wordt overgeheveld naar 2013.
Activiteit
Project Idyllisch Reestdal
Verantwoording / Realisatie 2012
In 2012 is het project Idyllisch Reestdal (van Recreatieschap Drenthe en Vechtdal Marketing) met als doel vermarkting van het gebied door promotie en productontwikkeling, afgerond. Resultaten zijn o.a. realisatie van een minimagazine, kunstbankje, verhalenpalen, GPS routes, een vernieuwde website en ondersteuning van evenementen, natuurspeelpad, uitkijktoren en streekproducten. Door de oprichting van Stichting Ondernemend Reestdal zal het merk Reestdal in de komende jaren verder worden uitgebouwd.
Middelen
Uitvoering binnen de bestaande middelen.
pagina 26
JAARSTUKKEN 2012
Activiteit
Project Bestemming Zuidwest Drenthe
Verantwoording / Realisatie 2012
In 2012 is het project Bestemming ZW Drenthe (Recreatieschap) met als doel productontwikkeling en profilering van het gebied, afgerond. Resultaten zijn o.a. het opstellen van een toeristisch regioprofiel, belevenissenkaart ZW Drenthe, regio- en arrangementenfolders, het concept Eddie de Eekhoorn (kinderrouteboek en een pak), deelname aan toeristische beurzen in Nederland en België, opzet hippische Drenthe Trail, etc. Het komende jaar moet met ondernemers en betrokken gemeenten worden bezien of met meer structurele samenwerking vermarkting van de regio als geheel kan worden uitgebouwd.
Middelen
€ 7.250 voor de periode 2009-2012.
Activiteit
Subsidiering TIP De Wolden
Verantwoording / Realisatie 2012
De drie TIP-kantoren (Toeristisch Informatie Punt) hebben de baliefunctie vervuld en activiteiten georganiseerd. In 2012 heeft st. TIP De Wolden op verzoek en met ondersteuning van de gemeente een advies laten opstellen over een toekomstbestendig organisatiemodel. Daarin staat dat de TIP zich op schaalniveau van De Wolden (ipv uitsluitend de lokale dorpen), met een groeimodel naar ZW Drenthe, meer zou moeten richten op marketing en dienstverlening aan ondernemers. In 2013 wordt nagegaan of en zo ja hoe dit geïmplementeerd kan worden. De bezoekersaantallen in 2010 en 2011 zijn: Ruinen 14.000 en 12.000, de Wijk 3.200 en 3.179 en Ruinerwold 3.480 en 3.000.
Middelen
Naast de reguliere subsidie van € 35.740 is een cofinancieringsbijdrage van € 5.800 uitbetaald voor onderzoek onderzoek toekomstbestendige TIP De Wolden.
Budgetten 2012 Programma 6 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking Rekening 2012 begroting -/rekening
236.047
306.841
336.500
312.216
103
0
0
165
165
-235.944
-306.841
-336.500
-312.051
24.449
31.090
0
38.910
38.910
0
-204.854
-306.841
-297.590
-273.141
24.449
pagina 27
24.284
JAARSTUKKEN 2012
1.6.7
Progr. 7.
Programma 07 – Onderwijs en kinderopvang
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect Zorgdragen voor een optimale ontwikkeling van kinderen, proberen alle leerlingen naar hun vermogen te laten presteren en de leerlingen een doorgaande lijn in hun schoolloopbaan te garanderen. Veel projecten binnen het onderwijs en kinderopvang, cultuur en sport en sociaal maatschappelijke zorg zijn gericht op het activeren van en/of versterken van lokale netwerken in de kernen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): wij ons in de komende jaren gaan inzetten voor het instandhouden van de huidige basisscholen; wij waar mogelijk samen met private partijen komen tot clustering van voorzieningen met de basisschool als uitgangspunt. Volwasseneneducatie Richt zich op maatschappelijke en sociale redzaamheid, op algemene ontplooiing en aanbieden van toegang tot hoger onderwijs middels diplomering. Jongerenzorg Een kwalitatief hoogwaardig voorzieningenaanbod om een positieve ontwikkeling van de jongeren te ondersteunen. Het programma ‘Onderwijs en Kinderopvang’ omvat de beleidsproducten: 18 – Openbaar basisonderwijs 19 – Huisvesting openbaar onderwijs 21 – Bijzonder basisonderwijs 22 – Huisvesting bijzonder onderwijs 23 – Onderwijs algemeen (onderwijsbegeleiding, leerlingenvervoer, leerplicht en overige voorzieningen) 25 – Volwasseneneducatie 64 – Jongerenzorg (kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en speelplaatsen) Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 18.0 – Het aanbieden van openbaar basisonderwijs in een voldoende aantal scholen om 4-12 jarigen in staat te stellen een ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces door te laten maken dat de grondslag legt voor het voortgezet onderwijs en dat toegankelijk is voor iedereen, zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing 19.0 – Zorgdragen voor een kwalitatief en kwantitatief goed gebouwenbestand voor het openbaar basisonderwijs 21.0 – Binnen het kader van de wet- en regelgeving zorgdragen voor het verstrekken van faciliteiten c.q. voorzieningen aan het bijzonder basisonderwijs 22.0 – Zorgdragen voor een kwalitatief en kwantitatief goed gebouwenbestand voor het bijzonder basisonderwijs 23.0 – Zorgdragen voor: - voldoende onderwijsbegeleiding - het ontwikkelen en uitvoeren van lokaal onderwijsbeleid - het zo vroeg mogelijk signaleren en bestrijden van onderwijsachterstanden - het vervoer van leerlingen voor (speciaal) basis- en voortgezet onderwijs - naleving van de Leerplichtwet met als doelstelling het voorkomen en bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten - overige gemeenschappelijke onderwijsvoorzieningen
pagina 28
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 7.
25.0 – Het bijdragen aan de realisatie van voldoende en passende educatieve activiteiten voor volwassenen 64.0 – Het bijdragen aan de instandhouding van voorzieningen op het gebied van de kinderopvang (dagopvang, gastouderopvang en buitenschoolse opvang) 64.1 – Het bijdragen aan de instandhouding van groepsopvang van kinderen van 2 tot 4 jaar in peuterspeelzalen met als doel kinderen in hun ontwikkeling te stimuleren 64.2 – Het bijdragen aan de realisatie en instandhouding van veilige speelaccommodaties voor scholen en in de openbare ruimte
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Huisvestingsprogramma onderwijs 2012; Integraal Huisvestings Plan (IHP) 2012-2030; Beleidsnotitie instandhouding basisscholen kleine kernen 2012; Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC); doelgroep is 17-23 jarigen; doelstelling is voorkomen dat de doelgroep zonder startkwalificatie toetreedt tot de arbeidsmarkt; Beleidsplan Speelpeuter De Wolden; Beleidsplan Speelwerk Kinderopvang; Speelruimtebeleidsplan; Nota Jeugdbeleid. 19 – Huisvesting openbaar basisonderwijs Activiteit
Instandhoudingsbeleid kleine scholen, onderzoekskosten
Verantwoording/ Realisatie 2012
Uitvoering van deze activiteit stond aanvankelijk gepland voor 2013. Door deze activiteit te combineren met actualisering van het Integraal Huisvestingsplan heeft de uitvoering reeds in 2012 kunnen plaatsvinden. De gemeenteraad heeft in september 2012 zowel het IHP als de beleidsnotitie instandhouding schoolgebouwen vastgesteld. Het instandhoudingscriterium is in de wet primair onderwijs bepaald op 23 leerlingen.
Middelen
n.v.t.
23 – Onderwijs algemeen Activiteit
Beleidsplan lokaal onderwijsbeleid
Verantwoording/ Realisatie 2012
De taken van de gemeente op het gebied van onderwijs veranderen. In het collegeprogramma is afgesproken dat er een heroriëntatie zal plaatsvinden over de rol, taken en betekenis van de gemeente. Deze activiteit was aanvankelijk gepland voor 2012. Als gevolg van extra werkzaamheden in verband met bezuinigingstaakstelling is dit doorgeschoven naar 2013.
Middelen
n.v.t.
64 – Jongerenzorg Activiteit
Handhaving bestaande uitvoering lokaal jeugdbeleid
Verantwoording / Realisatie 2012
Dit is een continue proces. Het vindt plaats op basis van de recent vastgestelde nota jeugdbeleid met veel aandacht voor de naderende transitie en transformatie van de jeugdzorg, alcohol, zorg en het koppelwerk (jongerenwerk en politie).
Middelen
Voor dit doel is structureel een bedrag van € 24.000 opgenomen. Hiervan is een deel overgeheveld naar 2013.
pagina 29
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 7.
Budgetten 2012 Programma 7 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking Rekening 2012 begroting -/rekening
3.781.536
3.635.822
3.956.116
3.995.184
575.819
358.106
400.481
457.717
57.236
-3.205.717
-3.277.716
-3.555.635
-3.537.467
18.168
120.987
51.000
373.859
279.632
-94.227
-3.084.730
-3.226.716
-3.181.776
-3.257.835
-76.059
pagina 30
-39.068
JAARSTUKKEN 2012
1.6.8
Progr. 8.
Programma 08 – Cultuur en sport
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het aanbieden van voorzieningen en het ondersteunen van initiatieven ter bevordering van deelname aan activiteiten op het gebied van sport en cultuur. Sport, sportbeoefening en cultuur zijn van groot belang voor de leefbaarheid in de kernen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): het uitgangspunt voor het gemeentelijk sportbeleid de breedtesport is, waarbij het streven is zoveel mogelijk inwoners te laten bewegen en sporten; gekomen wordt tot het instellen van een Sportraad dat gezien wordt als een instrument om de betrokkenheid van de inwoners bij het beleid te vergroten. zoveel mogelijk inwoners in aanraking komen met cultuur. een cultureel netwerk wordt opgezet om cultuur op de kaart te zetten; met de inzet van combinatiefuncties sport en cultuur een kwaliteitsimpuls aan bewegingsonderwijs & cultuur wordt gegeven voor het primaire onderwijs. Het programma ‘Cultuur en sport’ omvat de beleidsproducten: 27 – Culturele vorming 30 – Sport algemeen 31 – Buitensportaccommodaties 32 – Zwembaden 33 – Binnensportaccommodaties 35 – Kunst 39 – Musea Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 27.0 - Bevorderen van het verstrekken van informatie in de meest brede zin, waarbij sprake moet zijn van een zo goed mogelijke spreiding en toegankelijkheid van bibliotheekvoorzieningen. 27.1 - Het bijdragen aan lokale, regionale en provinciale activiteiten op het gebied van cultuur, o.a. beeldende kunst, creatieve en culturele vorming, als die van meerwaarde zijn voor de inwoners van de gemeente De Wolden. 27.2 - Inwoners van de gemeente in de gelegenheid stellen zich te ontplooien d.m.v. muzikale, beeldende en dansante vorming alsmede dramatische expressie. 27.3 - Het bevorderen van de amateuristische kunstbeoefening op het gebied van muziek, zang en toneel in verenigingsverband. 30.0 - Het scheppen van voorwaarden voor en stimuleren van sportbeoefening alsmede het instandhouden en ondersteunen van overige, niet nader in te delen sportaccommodaties. Het waarderen van geleverde sportprestaties. 31.0 - Het bieden van mogelijkheden tot het beoefenen van buitensport (zoals korfbal en voetbal). Het ondersteunen van mogelijkheden tot het beoefenen van tennissport. 32.0 - Het bieden van mogelijkheden voor recreatief en educatief zwemmen. 33.0 - Het bieden van mogelijkheden voor het geven van bewegingsonderwijs, het beoefenen van sport en het organiseren van culturele en recreatieve manifestaties in overdekte sportaccommodaties. 39.0 - Een bijdrage leveren aan het instandhouden van voorzieningen waar voor inwoners van de gemeente en toeristen de mogelijkheid wordt gecreëerd om kennis te nemen van het culturele erfgoed van de gemeente.
pagina 31
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 8.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘Algemene Subsidieverordening De Wolden; Cultuurnota; Cultuureducatieplan; Beleidsregels inzake subsidiering sportverenigingen; Sportbeheersplan; Sportnota; Nota tennisbeleid; Regeling tarieven openlucht zwembaden; Regeling tarieven gemeentelijke sportaccommodaties; Zwembaden plan; Nota accommodatiebeleid. 27 – Culturele vorming Activiteit
Cultuurnetwerken De Wolden in het kader van de Culturele Alliantie met Provincie Drenthe 2009-2012 (Pilotproject)
Verantwoording/ Realisatie 2012
Cultuureducatienetwerk De Wolden opgericht; Certificering docenten tot cultuurcoördinatoren (ICC-ers); Cultuureducatie map is ontwikkeld en op alle scholen verspreid; Cultureel Platform De Wolden is geïnstalleerd en actief; Er wordt aansluiting gezocht bij het Brede scholennetwerk. Alle basisscholen van De Wolden doen mee in het provinciale project ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ (2013-2017) waarvoor bij het ministerie een aanvraag wordt gedaan.
Middelen
Voor deze pilot is in het kader van de Culturele Alliantie voor 2012 een bedrag van € 9.818 beschikbaar.
30 – Sport algemeen Activiteit
Kosten functioneren nieuw op te zetten sportplatform
Verantwoording/ Realisatie 2012
Sportplatform is reeds in 2011 ingesteld. In 2012 is dit platform meer verankerd en structureel geborgd binnen de beleidscyclus.
Middelen
Voor het instellen van Sportplatform De Wolden is via de landelijke impuls ‘Sport Lokaal Samen’ een incidentele subsidie verkregen.
30 – Sport algemeen Activiteit
Instellen Council in het kader van Drenthe 2028 en het Drents Olympisch Plan
Verantwoording/ Realisatie 2012
Sinds 2011 zijn er Drenthe dertig evenementen ondersteund. Hetzij gebundeld in de Olympische maand (april 2011), de Olympische Zomer (zomer 2012) of incidenteel. In De Wolden zijn Concours Hippique De Wolden en het internationale tennistoernooi in Zuidwolde ondersteund. De initiatieven van het Olympisch plan zijn overgenomen door Sport Drenthe.
Middelen
Voor het instellen van de Council is voor de periode 2011 en 2012 in totaal € 20.000 beschikbaar gesteld. De beschikbare middelen worden ingezet via Sport Drenthe.
31 – Buitensportaccommodaties Activiteit
Onderzoek realisatie kunstgrasvelden
Verantwoording/ Realisatie 2012
De eerste fase (inventarisatiefase) is afgerond. Op basis van deze fase heeft de raad bij de begrotingsvergadering 2013 het noodzakelijke krediet voor de voorgesteld investeringen beschikbaar gesteld. Op de sportparken in de Wijk, Koekange en Zuidwolde worden nieuwe accommodaties gerealiseerd. In de Wijk wordt in 2013 gestart met de werkzaamheden. De overige werkzaamheden staan voor 2014 gepland.
Middelen
Voor het project Hard Gras is is ter voorbereiding € 175.000 beschikbaar gesteld. Aan het eind van het jaar resteerde nog een bedrag van € 162.000 hetgeen overgeheveld is naar 2013.
pagina 32
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 8.
33 – Binnensportaccommodaties Activiteit
Nieuwbouw kleedaccommodatie tennisclub ’t Wold te Ruinerwold
Verantwoording/ Realisatie 2012
De bouw van de kleedaccommodatie is eind september 2012 gestart. Naar alle verwachtingen wordt de bouw begin 2013 afgerond.
Middelen
Voor de bouw van de kleedaccommodatie heeft de raad in 2011 reeds € 170.000 beschikbaar gesteld.
Budgetten 2012 Programma 8 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Afwijking Begroting Rekening 2012 begroting -/2012 na wijz. rekening
3.623.638
3.652.619
3.693.564
3.738.845
-45.281
693.765
679.110
713.001
715.968
2.967
-2.929.873
-2.973.509
-2.980.563
-3.022.877
-42.314
102.901
51.125
10.244
16.982
6.738
-2.826.972
-2.922.384
-2.970.319
-3.005.895
-35.576
pagina 33
JAARSTUKKEN 2012
1.6.9
Progr. 9.
Programma 09 – Sociaal/maatschappelijke zorg
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het aanbieden van voorzieningen en instrumenten ter bevordering en behoud van maatschappelijk zelfstandig functioneren. Het investeren in wijkgericht werken, in informatieverstrekking en het opbouwen van lokale netwerken stimuleert de ontwikkeling van een ‘civil society’. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen op basis van het vastgestelde collegeprogramma moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente het huidige (individuele) voorzieningenniveau voor kwetsbare inwoners gaat voortzetten (in het nieuwe beleidsplan Wmo (2012) staat dit als centraal uitgangspunt); de gemeente de inwoners in een vroeg stadium betrekt bij de ontwikkeling van beleid (het initiëren van beleid met een maatschappelijk draagvlak vraagt om een actieve relatie tussen de gemeente en haar inwoners (al of niet verenigd in belangengroepen of verenigingen). Het programma ‘Sociaal/maatschappelijke zorg’ omvat de beleidsproducten: 50 – Minimabeleid; 52 – Uitstroombevordering; 54 – Inkomensvoorziening; 55 – Sociale Werkvoorziening; 56 – Maatschappelijk werk; 57 – WMO huishoudelijke verzorging; 58 – Ouderenzorg; 60 – Asielzoekerszorg; 62 – Sociaal-cultureel werk; 66 – Vrijwilligersbeleid; 67 – Ontwikkelingszorg; 68 – WMO Voorziening Gehandicapten; 70 – Volksgezondheid. Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 50.0 - Bevorderen maatschappelijke participatie en het voorkomen van sociaal isolement 52.0 - Bevorderen van uitstroom uit een uitkeringssituatie door het aanbieden van scholing, training, werkervaringsplaatsen en trajecten 54.0 - Het aanbieden van een uitkering ter bevordering van zelfstandig maatschappelijk functioneren in de noodzakelijke kosten van het bestaan 55.0 - Het desgevraagd aanbieden van een voorziening aan inwoners die door een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking alleen onder aangepaste omstandigheden tot regelmatige arbeid in staat zijn 57.0 - Het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer door het aanbieden van huishoudelijke verzorging 56.0 - Bevorderen maatschappelijke participatie en maatschappelijk functioneren door het aanbieden van verschillende vormen van maatschappelijke dienstverlening
pagina 34
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 9.
58.0 - Bevorderen van het zelfstandig functioneren van ouderen door het aanbieden van zorg en dienstverlening 62.0 - Bevorderen van deelname aan activiteiten die gericht zijn op educatieve, sociale, creatieve en recreatieve ontplooiing en verbetering van de leefsituatie 66.0 - Bevorderen van het instandhouden en zo mogelijk uitbreiden van de maatschappelijke bijdrage van vrijwilligers 68.0 - Bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer door het aanbieden van vervoers-, woon- en rolstoelvoorzieningen 70.0 - Bevorderen van de gezondheid van de inwoners van de gemeente
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; Beleidsnotitie Reïntegratie & Werk in het kader van de Wet werk en bijstand (Wwb) herziene versie 2012; Re-integratieverordening en Uitvoeringsregeling Wet werk en bijstand (Wwb herziene versie 2012); Beleidsuitvoeringsplan Wet Werk en Bijstand; Beleidsnotitie Hoogwaardig handhaven; Kadernota minimabeleid; Lokaal beleid Volksgezondheid; Beleidsplan schuldhulpverlening 2012. 50 – Minimaregelingen Activiteit
Inkomensbeleid
Verantwoording / Realisatie 2012
De nieuwe verordeningen van de minimaregelingen zijn in februari 2012 door de raad vastgesteld, en in september 2012 opnieuw vastgesteld i.v.m. het afschaffen van de huishoudinkomenstoets. In 2012 is er een groter beroep gedaan op de minimaregelingen. Op basis van cijfers t/m oktober 2012 kan geconcludeerd worden dat deze toename bij de begroting goed is ingeschat.
Middelen
Naar verwachting volstaat het begrote budget voor de minimaregelingen.
Activiteit
Schuldhulpverlening
Verantwoording / Realisatie 2012
In de raadsvergadering van oktober 2012 is het beleidsplan Schuldhulpverlening 2012-2016 vastgesteld. De verwachte stijging van het klantenaantal in 2012 is in oktober 2012 al gerealiseerd. Tot en met oktober 2012 zijn dezelfde aantallen gerealiseerd als in het gehele jaar 2011.
Middelen
n.v.t.
52 – Uitstroombevordering Activiteit
Bijdrage aan sociale werkvoorzieningschappen Reestmond en Alescon
Verantwoording / Realisatie 2012
Anticiperen op nieuwe wetgeving leidde in 2012 tot veel onzekerheid door de val van het kabinet Rutte 1. De bezuinigingen treffen de WSW hard. Er heeft een heroriëntering op de toekomst van de WSW plaatsgevonden zonder dat er duidelijke (wettelijke) kaders zijn, hierdoor ontstaan grote financiële risico’s. Gemeente De Wolden kent een opdracht tot het realiseren van 118 arbeidsjaren. In het kader van de mogelijkheden tot overdracht is deze realisatie uitgebreid met 5,3 arbeidsjaren.
Middelen
De bezuinigingen op de rijksbijdrage en de economische crisis leidden in 2012 tot een groter tekort dan begroot. Het is met name Reestmond niet gelukt de exploitatie binnen de begroting te realiseren. Omdat Reestmond niet meer beschikt over voldoende reserves komt het gehele exploitatietekort ten laste van de deelnemende gemeenten.
Reestmond Alescon
begroot 2012
bestuursrapportage
decemberrapportage
Totaal begroot
Verwacht 2012
42.000
76.000
32.000
150.000
191.000
100.000
10.000
10.000
120.000
102.000
142.000
86.000
42.000
270.000
293.000
pagina 35
JAARSTUKKEN 2012
Zodra de besturen van de werkvoorzieningschappen de jaarrekening definitief vaststellen zal deze worden aangeboden aan de gemeenteraad, conform het bepaalde in de gemeenschappelijke regeling.
Activiteit
Re-integratie WWB en Inburgering (53)
Verantwoording/ Realisatie 2012
Er is sprake van grote instroom van inburgeraars door een inhaalslag ten aanzien van de wettelijke taakstelling huisvesting vergunninghouders. Tegelijkertijd heeft er een aanzienlijke bezuiniging plaatsgevonden op het Participatiebudget waardoor de uitvoering minder mogelijkheden had voor externe trajecten. Daarom is in 2012 stevig ingezet op begeleiding van bijstandsklanten vanuit de eigen organisatie. Er zijn eind 2012 20 alfabetiseringstrajecten en 19 inburgeringstrajecten. De rijksoverheid heeft fors op het participatiebudget bezuinigd.
Middelen
Jaar
Totaal
BZK-bijdrage
OCW-bijdrage
SZW-bijdrage
2011
579.652
32.491
136.852
410.309
2012
422.551
39.117
132.100
251.334
52, 53, 54 en 57 – Ontwikkeling inkomensvoorzieningen sociale zaken Activiteit
Uitzetting Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (BUIG)
Verantwoording / Realisatie 2012
2012 kent een hoge instroom van WWB-klanten. In december 2012 hadden we een klantenaantal van 224. We zijn 2012 begonnen met 164 klanten.
Middelen
Zoals in eerdere rapportages aangegeven is over het jaar 2011 de Incidentele Aanvullende Uitkering aangevraagd. Deze aanvraag is volledig toegekend en kunnen een bedrag tegemoet zien van € 296.129.
68 – Wet maatschappelijke ondersteuning Activiteit
Overgang functie ‘begeleiding’ van de AWBZ naar de Wmo
Verantwoording / Realisatie 2012
Het nieuwe kabinet is voornemens om de AWBZ-begeleiding per 1-1-2015 te decentraliseren naar de gemeenten door aanpassing van de Wmo. Ook andere onderdelen van de AWBZ zoals de persoonlijke verzorging, worden opgenomen in de Wmo. Duidelijk is dat met deze decentralisatie veel van de gemeente wordt gevraagd.
Middelen
n.v.t.
Activiteit
Uitvoering integraal beleidsplan Wmo/Volksgezondheid (‘De Wolden in beweging’)
Verantwoording / Realisatie 2012
Diverse activiteiten zijn gestart, waarbij de pilot ‘Vraagverheldering’ een speerpunt is. In de pilot werken MEE Drenthe, St. Welzijn De Wolden, CJG en gemeente (Wmo) samen. Vanuit de pilot wordt per 1 januari 2013 gestart met een integrale werkwijze rondom het signaleren, diagnosticeren, ondersteunen en doorverwijzen en terugkoppelen van ondersteuningvragen vanuit de lokale samenleving.
Middelen
n.v.t.
70 – Volksgezondheid Activiteit
Overgang van de Jeugdzorg naar de gemeente (2014-2016)
Verantwoording / Realisatie 2012
In de Drentse pilot Jeugd werken de gemeenten Hoogeveen, Meppel, Westerveld en De Wolden samen in de regio Zuidwest Drenthe. Het visiedocument ‘Als jeugd en toekomst tellen’ en het bijbehorende plan van aanpak zijn door de raad vastgesteld. Inmiddels is een start gemaakt met de opdrachten uit het plan van aanpak. Aan de kernpartners op het terrein van zorg, welzijn en onderwijs zullen wij gedurende het proces input vragen. Hiermee is een start gemaakt in september 2012. Inmiddels is in pilotvorm een start gemaakt met het overhevelen van de toegangstaken van Bureau JeugdZorg Drenthe (BJZ) naar het Centra Jeugd en Gezin en de vorming van één gebiedsteam. Het verder ontwikkelen van het CJG vormt hiervoor de basis.
Middelen
n.v.t.
pagina 36
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 9.
Activiteit
Alcoholbeleid
Verantwoording / Realisatie 2012
* In het schooljaar 2009-2010 is gestart met de implementatie van het programma ‘De gezonde school en genotmiddelen’. Bijna alle basisscholen in De Wolden doen hier aan mee. Het programma wordt in het schooljaar 2012-2013 uitgebreid met ouderavonden. * Het ketenbeleid is voortgezet. De Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) is onderdeel geworden van de certificering. * In 2013 wordt met de GGD bekeken hoe vervolgmeting kan worden uitgevoerd op de nulmeting. Hierbij wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij bestaande onderzoeken (jeugd- en volwassenmonitor). * Vanuit het CJG wordt jaarlijks een voorlichting over het thema alcohol gehouden. Er wordt gekeken hoe ouders en jongeren beter bereikt kunnen worden. Bijvoorbeeld door aan te sluiten bij algemene thema’s zoals puberteit. * Voorlichting in het ketenbeleid en project Gezonde School wordt gecontinueerd. * De twaalf Drentse gemeenten voeren samen met vijf projectpartners (GGD, Verslavingszorg Noord-Nederland, Politie, Koninklijke Horeca Nederland en Voedsel en Waren Autoriteit) een alcohol matigingsproject uit in de periode 2011-2013. Er is een samenwerkingsovereenkomst getekend met het ministerie BZK en een actieprogramma vastgesteld. * De pilot stimuleringsmaatregel sportkantines heeft twee verenigingsseizoenen gelopen. Er hebben zes sportverenigingen meegedaan. Eén vereniging is tussentijds afgehaakt. * De vroegtijdige signalering van problematisch alcoholgebruik bij volwassenen is onderwerp van het gesprek met de huisartsen.
Middelen
Voor de uitvoering van de nota integraal alcoholbeleid ‘Nuchter en bekeken’ worden de nog niet bestede middelen van € 20.000 overgeheveld naar 2013.
Budgetten 2012 Programma 9 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Afwijking Begroting Rekening 2012 begroting -/2012 na wijz. rekening
14.723.373
14.573.063
15.205.274
15.566.674
6.837.576
6.038.645
6.400.316
7.141.538
741.222
-7.885.797
-8.534.418
-8.804.958
-8.425.136
379.822
-20.421
-250.000
-21.051
56.175
77.226
-7.906.218
-8.784.418
-8.826.009
-8.368.961
457.048
pagina 37
-361.400
JAARSTUKKEN 2012
1.6.10
Progr. 10.
Programma 10 – Milieu
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 10: Vermindering van de belasting van het milieu; Adequate inzameling van afvalstoffen en afvalwater tegen aanvaardbare kosten; Het bieden van gelegenheid tot begraven. De gemeente streeft naar duurzame ontwikkeling. Er is aandacht voor het zorgvuldig omgaan met onze leefomgeving en er wordt gekozen voor oplossingen die ook voor de toekomst verantwoord zijn. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente initiatieven op het gebied van alternatieve energievormen stimuleert en faciliteert; de gemeente streeft naar energiebesparing bij gemeentelijke gebouwen, een duurzaam wagenpark (rijden op (groen) gas), een duurzame afvalverwerking door hergebruik van afval, natuurlijk bermbeheer en duurzaam inkopen. Het programma ‘Milieu’ omvat de beleidsproducten: 71 – Afvalinzameling 72 – Riolering 73 – Milieuzorg 74 – Begraven Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 71 – Het verminderen van milieudruk door afvalpreventie en -scheiding (recycling). Het voldoen aan de scheidingsdoelstellingen uit het Landelijk Afvalplan. Het inzamelen van aangeboden afvalstoffen uit huishoudens tegen het gewenste serviceniveau en tegen acceptabele kosten voor de huishoudens. 72.0 – Inzamelen en transporteren van afvalwater van zowel huishoudens als bedrijven. Zorgplicht voor de inzameling van het binnen de gemeente vrijkomende afvalwater. Treffen van maatregelen waarmee de uit het rioolstelsel vrijkomende emissie via de riooloverstorten worden beperkt. Beheer en onderhoud van het rioolstelsel op een doelmatige manier vormgeven en uitvoeren. De lasten voor de gebruikers van het stelsel bepalen op een maatschappelijk acceptabel niveau. 73.1 – Toezicht op Wet Milieubeheer bedrijven. De bedrijfsactiviteiten worden zo uitgevoerd dat er gevaar schade en/of hinder voor burgers tot een aanvaardbaar niveau terug wordt gebracht. Door de bedrijfsactiviteiten ontstaat geen onacceptabele milieudruk. 73.2 – De bodemkwaliteit in De Wolden is in 2030 zodanig dat er geen risico’s voor de volksgezondheid en het milieu bestaan. 73.3 – Geluidsbeheer A. Geen nieuwe geluidhindersituaties B. Alle woningen van de raillijst voldoen in 2020 aan de geldende norm voor het binnengeluidsniveau 73.4 – Bedrijfsinterne Milieuzorg. Beheersing en vermindering van de milieu-effecten van de eigen bedrijfsvoering door een planmatige aanpak van de gemeentelijke interne milieuzorg.
pagina 38
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 10.
73.5 – Netwerk voor natuur- en Milieu-educatie (NME). Bewustwording en betrokkenheid bij natuur en milieu in de eigen leefomgeving stimuleren onder de inwoners van de gemeente. 74.0 – Het bieden van gedifferentieerd aanbod tot gelegenheid tot begraven.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Plan van aanpak afvalpreventie en –scheiding gemeente De Wolden 2004; Milieuplan 2004-2008; Jaarverslag 2004 en programma 2005-2006 van het NME-netwerk De Wolden; Gemeentelijk rioleringsplan; Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen en Uitvoeringsvoorschriften gemeentelijke begraafplaatsen; Wet op de lijkbezorging; Waterplan De Wolden 2008; Kwaliteitsvisie openbare ruimte 2007. 71 - Afvalinzameling Activiteit
Opstellen afvalbeleidsplan 2012 –2016
Verantwoording/ Realisatie 2012
Begin 2013 zal een startnotitie aan de raad worden aangeboden. Hiermee kan de raad richting geven voor het daarna op te stellen afvalbeleidsplan, inclusief een uitvoeringsplan. Het afvalbeleidsplan wordt voor de zomer 2013 aan de raad aangeboden voor vaststelling. De scheidingsdoelstellingen uit het Landelijk AfvalstoffenPlan (LAP) zijn door de gemeente overgenomen als eigen scheidingsdoelstellingen (MilieuAmbitiePlan 2010-2015).
Middelen
Raadsbesluit (Kadernota 2012), € 18.000 beschikbaar voor opstellen plan. De werkzaamheden hebben in 2012 niet plaatsgevonden, vandaar dat het bedrag overgeheveld wordt naar 2013.
73 – Milieuzorg Activiteit
Uitvoeringsprogramma 2012 op basis van het Milieu-ambitieplan 2010-2015
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het MilieuUitvoeringsProgramma 2012 is op 29 maart 2012 door de raad vastgesteld. Belangrijke speerpunten dit jaar waren: 1. het opstellen van de CO2-scan en het opstellen van een projectenlijst voor klimaat- en energieprojecten om te komen tot CO2 reductie in de gemeente. 2. Selecteren van maatregelen voor energiebesparing bij gemeentelijke gebouwen. In het milieuverslag MUP 2012 wordt uitgebreid verslag gedaan van de uitvoering van het programma 2012.
Middelen
Raadskrediet € 60.000 CO2 scan en projecten. Raadskrediet € 175.000 energiebesparing gemeentelijke gebouwen.
Activiteit
Subsidieregeling energiebesparing als onderdeel van het milieu-ambitieplan
Verantwoording/ Realisatie 2012
Vanaf 1 april 2012 konden woningeigenaren subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen (o.a. woningisolatie en PV-zonnepanelen). De regeling was (weer) succesvol, binnen enkele dagen was het budget uitgeput. In het milieuverslag MUP 2012 wordt hier uitgebreid verslag van gedaan. In 2013 wordt de regeling opnieuw opengesteld.
Middelen
Voor energiebesparende maatregelen is € 150.000 beschikbaar gesteld.
74 - Begraven Activiteit
Ontwikkelen van een beleidsnota: uitbreiden of ruimen(Capaciteitsgarantie)
Verantwoording/ Realisatie 2012
In 2012 is gewerkt aan de opstelling van het rapport. Daarnaast in aanvullend Geo-hydrologisch onderzoek opgestart op de begraafplaatsen. In februari 2013 presenteren we de uitkomsten van het rapport aan de raad, waarna deze ter besluitvorming worden aangeboden.
pagina 39
JAARSTUKKEN 2012 Middelen
Voor de opstelling van het rapport is een bedrag van € 10.000 beschikbaar gesteld. Dit wordt uitgevoerd binnen de middelen. De uitvoering van het noodzakelijk geo-hydrologisch onderzoek brengen we eenmalig ten laste van het aanbestedingsvoordeel van € 45.000 op het groenonderhoud.
74 - Begraven Activiteit
Kostendekking
Verantwoording/ Realisatie 2012
De kostendekkendheid in 2012 komt uit op 67%. In 2012 zijn eenmalig kosten ten laste van de exploitatie geboekt in verband met aanvullend hydrolgisch onderzoek voor het rapport ‘Begraafplaatsen De Wolden’ en drainagewerkzaamheden op vak Q in Zuidwolde(totaal € 22.000). Wanneer deze kosten buiten beschouwing blijven is er sprake van een kostendekkendheid van 72%. Tot en met 2013 vinden extra verhoging van tarieven plaats om volledige kostendekking te realiseren. Daarnaast proberen we daar waar mogelijk besparingen te realiseren. Op rekeningbasis blijkt volledige kostendekking niet realiseerbaar. Bij de bespreking van het rapport ‘Begraafplaatsen De Wolden, capaciteitgarantie voor de toekomst’ in maart 2013 wordt hieraan aandacht besteed en brengen we de aspecten en keuzemogelijkheden voor de raad welke hier mee samenhangen in beeld.
Budgetten 2012 Programma 10
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Afwijking Begroting Rekening 2012 begroting -/2012 na wijz. rekening
Lasten programma
5.211.605
5.535.329
5.514.437
5.326.674
187.763
Baten programma
5.666.759
5.209.940
5.701.492
5.444.264
-257.228
Resultaat voor bestemming
455.154
-325.389
187.055
117.590
-69.465
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
-250.000
0
-549.612
-217.388
332.224
Resultaat na bestemming
205.154
-325.389
-362.557
-99.798
262.759
pagina 40
JAARSTUKKEN 2012
1.6.11
Progr. 11.
Programma 11 – Ruimte en Wonen
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 11: Bevorderen van voldoende huisvesting voor eigen behoefte en behoud van het plattelandskarakter van De Wolden. De gemeentelijke ambitie is het versterken van de leefbaarheid door voldoende ruimte te creëren voor wonen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): dat de gemeente een flexibel woningbouwbeleid voert, waarbij aanbod-gerelateerd wordt gebouwd in de grootste kernen. In de kleine kernen wordt zoveel mogelijk gereageerd op de vraag naar woningen, waarbij de vastgestelde dorpsvisies worden betrokken; dat gemeente gaat onderzoeken op welke manier de regelgeving rondom bouwen en wonen kan worden teruggedrongen, zonder dat de ruimtelijke kwaliteit in gevaar komt. Het programma ‘Ruimte en Wonen’ omvat de beleidsproducten: 37 – Monumenten en beeldbepalende panden 81 – Structuur- en bestemmingsplannen 82 – Bouw- en woningtoezicht 83 – Volkshuisvesting 85 – Bouwgrondexploitatie Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 37.0 - Behoud van herkenbaarheid van cultuur en historie door instandhouding van karakteristieke panden en/of dorpsgezichten 81.0 - Voorzien in actuele bestemmingsplannen 82.0 - Bevorderen van een goede kwaliteit ten aanzien van sloop- en bouwvergunningen 83.0 - Zorgen voor voldoende huisvesting voor ‘eigen behoefte’ 85.0 - Bevorderen van financieel gezonde bouwexploitatie Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Monumentenverordening 2005; Woonplan De Wolden; Wro (Wet ruimtelijke ordening); Visie ISV-2 2005-2010; Diverse bestemmingsplannen; Nota Grondbeleid 2009; Welstandsnota; Reclamenota; Nota blijvend bos; Nota nieuwe landgoederen; Kadernotitie handhaving 2003; Strategisch plan van plannen en bouwen.
pagina 41
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 11.
81 – Structuur- en bestemmingsplannen Activiteit
Actualisatie bestemmingsplannen
Verantwoording / Realisatie 2012
De gemeenteraad heeft in juni ingestemd met de kadernotitie beheersverordeningen voor de kernen Ruinen, de Wijk en Zuidwolde. De beheersverordeningen hebben ter visie gelegen, er is een beperkt aantal reacties ingediend, deze worden verwerkt en de verordeningen worden in februari 2013 aan de raad aangeboden ter vaststelling. De kadernotitie voor de beheersverordening buitengebied is ook door de raad vastgesteld en inmiddels is gestart met het opstellen van de diverse facetbestemmingsplannen en de actualisatie van de plankaart voor het buitengebied. Begin 2013 start een uitgebreid communicatieen inspraaktraject.
Middelen
Raadskrediet € 120.000 voor de actualisatie van 3 bestemmingsplannen Ruinen, de Wijk en Zuidwolde bij Kadernota 2012, als onderdeel van een totaal krediet van € 657.000. Opstellen beheersverordeningen Ruinen, Zuidwolde en de Wijk: Externe kosten (inhuur bureau o.a.) € 8.200 (excl. laatste termijn, totaal ca. € 15.000). Ambtelijke inzet: 1.220 uur.
Activiteit
Landschappelijk Ontwikkelingskader LOK
Verantwoording/ Realisatie 2012
In 2011 is de structuurvisie voor de gemeente De Wolden vastgesteld. In deze structuurvisie is opgenomen dat er een Landschappelijk Ontwikkelingskader (LOK) ontwikkeld dient te worden. Het LOK zal een kader bieden bij ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied van De Wolden. Daarnaast zal het LOK toetsingscriteria bevatten voor ontwikkelingsmogelijkheden van agrarische bedrijven, vrijkomende agrarische bebouwing, landschappelijk bouwen en het bouwen van extra woningen in het buitengebied in de drie linten Ommerweg, Oshaarscheweg en Wolddijk. Inmiddels is met alle bij dit project betrokken organisaties het LOK opgesteld en op 29 november 2012 door de raad vastgesteld.
Middelen
Externe kosten (inhuur bureau o.a.) € 30.000. Ambtelijke inzet: 400 uur.
Activiteit
Welstandsvrij bouwen
Verantwoording/ Realisatie 2012
Op verzoek van de raad heeft het college een beleid welstandsvrij bouwen voorbereid. In 2012 zijn een startnotitie en een kadernotitie in de raad besproken en vastgesteld. Het voornemen van de raad om De Wolden grotendeels welstandsvrij te maken heeft vervolgens ter inzage gelegen en, met inbreng van het college van de gemeente Boekel, is een informatie-avond gehouden. Het nieuwe welstands(vrije) beleid is op 13 december 2012 ter vaststelling aangeboden aan de raad, met het voorstel om dit per 1 januari 2013 in te voeren.
Middelen
Externe kosten (opstellen beeldkwaliteitsbrochure) € 10.000. Ambtelijke inzet: 450 uur.
Activiteit
Opstellen woonvisie
Verantwoording / Realisatie 2012
De gemeenteraad heeft op 12 juli 2012 het Woonplan 2011-2015 vastgesteld met een daarbij behorend uitvoeringsprogramma. De aangenomen motie is verwerkt in het uitvoeringsprogramma, idem het LOK, particuliere initiatieven, herontwikkelingsopgaven en opgaven van de centrumplannen. Het aangepaste uitvoeringsprogramma wordt begin 2013 toegelicht aan de raad en daarna ter vaststelling aangeboden. Inmiddels houdt een kleine ambtelijke regiegroep zich bezig met de uitvoering van het woonplan. Parallel aan het Woonplan is ook de regionale woonvisie opgesteld. De regionale woonvisie is gebaseerd op een lagere bevolkingsprognose (Bevolkingsprognose XVIII). Deze visie is door het college vastgesteld en de uitgangspunten zijn meegenomen in het uitvoeringsprogramma.
Middelen
Voor opstellen woonvisie is een totaalbedrag van € 90.000 beschikbaar gesteld. Voor de uitvoering van het Uitvoeringsprogramma 2011-2015 resteert er op 31-12-2012 nog een bedrag van € 41.000.
pagina 42
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 11.
Budgetten 2012 Programma 11
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Rekening 2012
Afwijking begroting -/rekening
Lasten programma
5.465.254
4.522.726
5.714.241
4.835.490
878.751
Baten programma
2.987.156
2.630.203
3.155.388
2.012.246
-1.143.142
-2.478.098
-1.892.523
-2.558.853
-2.918.292
-359.439
615.084
0
818.191
814.801
-3.390
-1.863.014
-1.892.523
-1.740.662
-2.008.443
-267.781
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 43
JAARSTUKKEN 2012
1.6.12
Progr. 12.
Programma 12 – Financiering- en algemene dekkingsmiddelen
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 12: Het realiseren van een structureel sluitende begroting in meerjarenperspectief op basis van heldere kaders voor de gemeentelijke uitgaven en inkomsten. Een gezonde financiële positie is de basis voor het toekomstige beleid. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): - de administratie en de planning- en controlcyclus op orde blijft; - ambities worden afgestemd op de financiële mogelijkheden; - alleen tot structurele uitgaven wordt besloten als er structurele dekking is; - gezorgd wordt voor een solide financieel beleid, waarbij belastingen niet onnodig worden verhoogd en reserves goed worden ingezet. Het programma ‘Financiering- en algemene dekkingsmiddelen’ omvat de beleidsproducten: 90 – Beleggingen 91 – Uitvoering Wet Onroerende Zaken 92 – Algemene uitkeringen 93 – Algemene lasten en baten 95 – Onroerende zaakbelastingen 96 – Belasting op toeristen 98 – Heffing en invordering gemeentelijke belastingen Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 90.0 – Het zo optimaal mogelijk inzetten van financiële middelen waarbij wordt voldaan aan de bepalingen van het door de raad vastgestelde treasurystatuut 91.0 – Het voldoen aan het gestelde in de Wet WOZ en het jaarlijks tijdig, kwalitatief juiste gegevens beschikbaar hebben en beschikbaar stellen voor de belastingheffing van het rijk, de waterschappen en de gemeente 92.0 – Het inzetten van de via algemene uitkering verkregen rijksmiddelen uit het Gemeentefonds 93.0 – Het voldoen aan de door de raad vastgestelde financiële spelregels zoals verwoord bij de opzet van de nieuwe jaarplancyclus 93.1 – Het actueel houden van de verschillende beheersprogramma’s die gevolgen hebben voor de jaarlijkse exploitatielasten 93.2 – Het up-to-date houden van de bouwgrondexploitatie en nota reserves en voorzieningen 93.3 – Het regelmatig houden van een financiële risicoanalyse 93.4 – Uitvoering geven aan de opdracht ‘budget is budget’ en alleen uitzetting indien onvoorzien en onvermijdelijk 95.0 – Het opleggen en invorderen van aanslagen OZB teneinde de eigen, begrote inkomstenstroom te realiseren 96.0 – Het opleggen en invorderen van aanslagen op toeristen als bijdrage in de kosten gemaakt voor het toerisme 98.0 – Het voeren van een degelijk beleid met betrekking tot de gemeentelijke inkomsten, waaronder leges, belastingen en rechten
pagina 44
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 12.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido); Nota reserves en voorzieningen; Wet waardering onroerende zaken; Financiële verhoudingswet; Treasurystatuut; Gemeentewet en beleidskader financieel toezicht op gemeenten van de provincie; Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten; Woningfinancieringsregeling ambtenaren 1998; Gemeentelijke verordening onroerende-zaakbelastingen 2012, forensenbelasting 2012 en toeristenbelasting 2012; Leidraad invordering gemeentelijke belastingen. 93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Het beschikbaar hebben of verkrijgen van financiële middelen op basis van de Toekomstvisie 2005-2020 om de in het collegeprogramma 2010-2014 verwoorde ambities te kunnen verwezenlijken.
Verantwoording / Realisatie 2012
Het in gang gezette traject van bezuinigingen en ombuigingen zal voldoende middelen (moeten) opleveren voor een sluitende begroting en voor de realisatie van de ambities van het collegeprogramma. Het streven naar een goede balans tussen beschikbare middelen enerzijds en de vastgestelde ambities anderzijds heeft doorlopend de aandacht van zowel het college als de raad.
Ken- en stuurgetallen
GEGEVENS OP BASIS JAARREKENINGEN
1-1-2009
1-1-2010
1-1-2011
1-1-2012
€ 42.028
€ 50.911
€ 50.456
€ 49.751
23.546
23.580
23.620
23.760
Eigen vermogen per inwoner
€ 1.785
€ 2.159
€ 2.136
€ 2.094
Langlopende leningen (x € 1.000)
€ 13.577
€ 12.759
€ 11.985
€ 11.211
Schuld per inwoner lang geld
€
€
€
€
Eigen vermogen (x € 1.000) per Aantal inwoners per
Solvabiliteitsratio I (verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen) Totaal vermogen Solvabiliteitsratio II (verhouding tussen eigen vermogen en totaal vermogen) Totaal omzet (x € 1.000 o.b.v. gecorrigeerde begrotingscijfers) Schuld om percentage van de omzet Middelen
577
541
507
472
310%
400%
421%
443%
€ 63.576
€ 63.576
€ 71.989
€ 70.972
76%
80%
70%
70%
€ 55.507
€ 54.548
€ 45.270
€ 44.645
24%
23%
26%
25%
n.v.t.
93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Voortgang bezuinigings- en ombuigingsmaatregelen 2012 en volgende jaren
Verantwoording / Realisatie 2012
In een bezuinigingsmatrix wordt de voortgang over de bezuinigingen weergegeven en per de eerste van de maand geactualiseerd. Deze bezuinigingen zijn door de raad op 10 november 2011 vastgesteld. De matrix is te vinden op intranet “Thema’s/Dossiers” bezuinigingen. De raad is voorts geïnformeerd via de raadsapp en nog eens afzonderlijk bij de kadernota en decemberrapportage van 2012.
Middelen
Het voor 2012 door de raad vastgestelde totale bezuinigingsbedrag is bepaald op € 496.176 en is in zijn volle omvang gerealiseerd.
pagina 45
JAARSTUKKEN 2012
Progr. 12.
93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Saldo stelpost nieuw beleid collegeprogramma
Verantwoording / Realisatie 2012
Het betreft hier de € 700.000 die op grond van besluitvorming van de Kadernota 2012 ingaande 2014 in de meerjarenbegroting is opgenomen. Genoemde stelpost is bedoeld om jaarlijks middelen te storten in de ‘Reserve investeringsprojecten’ waarmee vervolgens vanaf 2014 investeringen financieel worden gedekt.
Middelen
Bij de begrotingsbehandeling d.d. 8 november 2012 is door de raad besloten de rente- en afschrijvingslasten van het project “Hard gras’ van jaarlijks € 200.800 ingaande 2014 te dekken ten laste van de genoemde stelpost van € 700.000.
93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Incidenteel frictiebudget i.v.m. knelpunten realisatie bezuinigingen
Verantwoording / Realisatie 2012
Op 21 juni 2012 is door de raad besloten in 2013 een bedrag van € 300.000 te oormerken als frictiebudget realisatie bezuinigingen. Dit bedrag is geparkeerd binnen de reserve investeringsprojecten. Hiervan zijn ultimo 2012 nog geen bedragen afgeboekt. Het geoormerkte bedrag heeft betrekking op de volgende punten: - € 250.000 wegens frictiekosten i.v.m. de ombouw van het openbaar groen. Verwacht wordt dat in 2013 en 2014 elk € 100.000 benodigd is, terwijl in 2015 nog gerekend wordt met een bedrag van € 50.000; - € 50.000 wegens frictiekosten i.v.m. de realisatie van de bezuiniging op de subsidie aan de Stichting Welzijn De Wolden. De kosten van het inzichtelijk maken van de bezuinigingsmogelijkheden zijn begroot op € 50.000.
Middelen
Er is 31 december 2012 € 300.000 geoormerkt en nog beschikbaar binnen de ‘Reserve investeringsprojecten’.
Budgetten 2012 Programma 12
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
Lasten programma
3.011.218
1.552.624
2.741.817
3.146.728
-404.911
Baten programma
1.245.153
255.560
641.983
764.315
122.332
-1.766.065
-1.297.064
-2.099.834
-2.382.413
-282.579
-361.535
-110.000
1.509.286
1.289.364
-219.922
-2.127.600
-1.407.064
-590.548
-1.093.049
-502.501
28.272.964
28.187.084
28.214.649
-95.047
294.966
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Totaal lasten/baten
Algemene dekkingsmiddelen
29.369.319
Onvoorziene uitgaven
pagina 46
27.565 294.966
JAARSTUKKEN 2012
1.6.13
(Hulp)kostenplaatsen
(Hulp) Kostenplaatsen (interne kostenplaatsen bedrijfsvoering)
Incidentele formatieve capaciteit Mid-Office Activiteit
Incidentele formatieve capaciteit Mid-Office
Verantwoording/ Realisatie 2012
De incidentele formatie mid-office is ingezet om de projecten in het kader van dienstverlening te realiseren. Hierbij valt te denken aan Decos, web-site (digitale formulieren), papierloos vergaderen en digitale besluitvorming voor college en raad. Zie activiteiten in programma 2.
Middelen
Realisatie binnen het beschikbaar gestelde budget.
Organisatie- en proceskosten organisatiebrede visie dienstverlening (2010 t/m 2015) Activiteit
Organisatie- en proceskosten organisatiebrede visie dienstverlening (2010 t/m 2015)
Verantwoording/ Realisatie 2012
Zoals in de visie dienstverlening en het bijbehorende realisatieplan is aangegeven vraagt de implementatie om extra organisatie en proceskosten. Zo vinden activiteiten in het kader van vergunningverlening (WABO), mediation en levencyclus gebouwen plaats. Zie activiteiten in Programma 2.
Middelen
Realisatie binnen het beschikbaar gestelde budget.
Incidentele meerkosten GEO-abonnementen Activiteit
Incidentele meerkosten GEO-abonnementen
Verantwoording/ Realisatie 2012
Gemeenten hebben zich in 2011 teruggetrokken uit de landelijke aanbesteding voor de vervaardiging van panorama- en luchtfotobeelden. In 2012 en 2013 dienen gemeenten deze beelden zelf aan te schaffen. De panoramabeelden zijn geleverd in juli en de luchtfoto’s met een vertraging in november.
Middelen
Realisatie binnen het beschikbaar gestelde budget.
Structurele meerkosten software intranet en GIS Activiteit
Structurele meerkosten software intranet en GIS
Verantwoording/ Realisatie 2012
Intranet is geïmplementeerd. In de 2e helft van 2012 is de GEOviewer op ons Citrix-systeem geïnstalleerd en hebben ca. 70 medewerkers in meerdere bijeenkomsten met de applicatie kennisgemaakt. Zij hebben hierdoor toegang gekregen tot een schat aan integraal te raadplegen plaatsgebonden (geo)informatie.
Middelen
Dit zijn de structurele kosten die bij de implementatie van intranet en GIS naar voren komen. Deze kosten worden dus jaarlijks gemaakt.
Structurele kosten bijhouding Basisregistraties Activiteit
Structurele kosten bijhouding Basisregistraties
Verantwoording/ Realisatie 2012
De luchtfoto’s 2012 zijn in augustus geleverd en door de slechte kwaliteit niet geaccepteerd. Eind november zijn kwalitatief betere luchtfoto’s geleverd die onlangs wel geaccepteerd zijn. Door de onzekere en vertraagde levering is de start van de bijhouding van de pandcontouren in de BAG verschoven naar begin 2013.
Middelen
Dit zijn de structurele kosten die bij de implementatie van intranet en GIS naar voren komen. Deze kosten worden dus jaarlijks gemaakt.
Implementatie duurzaam inkopen, opstarten en opstellen plan van aanpak 2012 Activiteit
Implementatie duurzaam inkopen, opstarten en opstellen plan van aanpak 2012
Verantwoording/ Realisatie 2012
In 2012 heeft de werkgroep zich diverse malen gebogen over actuele thema’s nl: 1. het concretiseren van duurzaam inkopen aan de hand van duidelijke doelen; 2. het vormgeven en professionaliseren van de inkoopfunctie (o.a. met behulp van de door de
pagina 47
JAARSTUKKEN 2012 VNG onlangs gepresenteerde modellen); 3. het mede vorm geven van de uitgangspunten van social return in het inkoop- en aanbestedingsbeleid. Gezocht is naar een projectleider die deze thema’s voldoende weet te borgen binnen het inkoopproces van de organisatie. Naar verwachting zal begin 2013 door samenwerking met de gemeente Hoogeveen deze borging vorm krijgen. Gezien de diversiteit in het inkoopproces heeft de werkgroep er voor gekozen de inkoopfunctie decentraal te houden. Er wordt naar toegewerkt om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Middelen
In 2013 moet voor dit proces nog een bedrag beschikbaar worden gesteld.
Gemeentelijke gebouwen Activiteit
Valbeveiliging gemeentelijke gebouwen
Verantwoording/ Realisatie 2012
In 2012 zijn de werkzaamheden voor het aanbrengen van valbeveiliging bij 20 gemeentelijke gebouwen voorbereid en aanbesteed. De realisatie vindt in 2013 plaats.
Middelen
In totaal is een krediet van € 81.000 beschikbaar gesteld.
Activiteit
Energiebesparing gemeentelijke gebouwen, energiezuinige gemeentelijke gebouwen
Verantwoording/ Realisatie 2012
Er is opdracht gegeven om in de sporthallen de verlichting te vervangen door energiezuinige armaturen en lampen. Bovendien worden er bewegingsmelders geplaatst om de verlichtingsduur te beperken en verwarmingsleidingen worden beter geïsoleerd. Er vindt een onderzoek plaats bij een aantal gemeentelijke gebouwen naar de mogelijkheid voor het inzetten van duurzame energie. Hierbij wordt gedacht aan het plaatsen van zonnepanelen voor het opwekken van elektriciteit en zonneboilers voor de warmwatervoorziening. De realisatie vindt in 2013 plaats.
Middelen
In 2013 (begr.wijz. 6) is een krediet van € 175.000 beschikbaar gesteld.
Openbare werken Activiteit
Doorontwikkeling WoldWerk
Verantwoording/ Realisatie 2012
Het onderzoeksrapport ‘WoldWerk; de volgende stappen…’ is in 2012 opgesteld. Besloten is om een nadere uitwerking in de vorm van een businessplan op te stellen. Het businessplan zal uit drie delen bestaan. Het eerste deel betreft het afhechten en afmaken van de ontwikkeling van WoldWerk zoals enkele jaren geleden is ingezet. Het gaat er om de puntjes op de i te zetten. In het tweede deel van het plan wordt, in het geval van interne verzelfstandiging, de doorontwikkeling beschreven van een WoldWerk als ware het een apart ‘bedrijf’ binnen de gemeente. Het derde deel van het businessplan gaat over samenwerking.
Middelen
Het uitgevoerde onderzoek is financieel afgewikkeld in 2012. Bij de beschikbaarstelling van het krediet (€ 25.000) is geen rekening gehouden met de daarna aangevraagde en toegezegde subsidie. De subsidie-toezegging is afgerekend. De nog resterende gelden worden aangewend in 2013 ondermeer voor de uitwerking van het businessplan.
Tractie openbare werken Activiteit
Vervangingen tractieplan openbare werken
Verantwoording/ Realisatie 2012
De vervanging van de Open Combo, VW LT46 en de VW Syncro, alsmede de daarbij behorende ROM Rioolspuit is afgerond (jaarschijf 2011). De vervanging van de trekker met maaiarm en de frontklepelmaaier is eveneens afgerond (jaarschijf 2012). De vervanging van de Scania met kraan (jaarschijf 2011) is doorgeschoven naar 2013. De vervanging van de Opel Vivaro (servicebus) (jaarschijf 2012) is doorgeschoven naar 2013.
Middelen
Alle gedane investeringen zijn in 2012 ook financieel afgewikkeld.
pagina 48
JAARSTUKKEN 2012
1.7 1.7.1
PARAGRAFEN Lokale heffingen
Inleiding De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. De onroerende-zaakbelastingen (OZB), toeristen- en forensenbelasting zijn lokale heffingen die als algemeen dekkingsmiddel aangemerkt kunnen worden. Daarnaast zijn er nog heffingen die niet tot de algemene dekkingsmiddelen horen, maar wel in deze paragraaf betrokken zijn. Hierbij valt te denken aan de afvalstoffenheffing en de rioolheffing maar ook de gemeentelijke leges waartegenover een direct aanwijsbare tegenprestatie staat. Privaatrechtelijke bedragen zoals prijzen van zwembaden en sportaccommodaties e.d. komen niet in het overzicht aan de orde. In 2012 was bijna 18% van de inkomsten van de gemeente De Wolden afkomstig uit lokale heffingen (belastingen en rechten). Deze lokale heffingen zijn opgebracht door burgers, bedrijven en recreanten. Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk, wat van belang is voor de integrale afweging tussen enerzijds beleid en anderzijds inkomsten. Ook wordt weergegeven welk beleid de gemeente heeft gevoerd ten aanzien van de lokale heffingen en welke landelijke ontwikkelingen (rijksbeleid) daarbij van invloed waren. Op basis van het collegeprogramma 2010-2014 hanteren we de volgende uitgangspunten: • Wij gaan terughoudend om met verhoging van de onroerende-zaakbelasting; Bijstelling op basis van de inflatiecorrectie is het uitgangspunt. Als verhoging van de OZB nodig is (handhaving voorzieningenniveau) dan maken we de consequenties voor de woonlasten inzichtelijk; • Tarieven en verhoging van tarieven worden goed gemotiveerd en zijn transparant; • Wij streven er naar rechten (leges, afvalstoffenheffing en rioolheffing) zoveel mogelijk kostendekkend te houden/maken.
Ontwikkelingen Hertaxatie Wet waardering onroerende zaken In 2012 zijn WOZ waarden, voor een periode van 1 jaar, vastgesteld op basis van de plaatsgevonden hertaxatie naar het prijspeil op 1 januari 2011. De beschikkingen 2012 hebben we binnen de wettelijke termijn verstuurd. Het aantal ingediende bezwaren kwam uit op 2,1%. Dit percentage ligt onder het landelijk gemiddelde (2,45%). De bezwaren zijn voor het eind van het jaar afgehandeld. In 2012 hebben opnieuw hertaxaties plaats gevonden van alle objecten in de gemeente naar het prijspeil op 1 januari 2012. De taxaties werden in eigen beheer uitgevoerd. Landelijke ontwikkelingen De Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken introduceert in artikel 228a van de Gemeentewet een nieuwe rioolheffing. Deze rioolheffing komt in plaats van het rioolrecht. Ingaande 2010 is overgegaan naar de nieuwe rioolheffing. Overzicht van de lokale heffingen Onderstaande tabel geeft weer welke opbrengsten uit lokale heffingen zijn begroot (inclusief eventuele begrotingswijzigingen) en welke opbrengsten werkelijk zijn verkregen in 2012. Begroting 2012 (na wijziging)
Belastingen en heffingen
Werkelijk 2012
Onroerende zaakbelasting
€
3.159.645
€
3.165.864
Afvalstoffenheffing
€
2.014.477
€
2.013.115
Rioolheffing
€
2.391.418
€
2.396.652
Bouwleges
€
652.485
€
654.203
Secretarieleges
€
288.302
€
293.050
Leges bestemmingsplannen
€
32.960
€
22.638
pagina 49
JAARSTUKKEN 2012 Begroting 2012 (na wijziging)
Werkelijk 2012
Leges bouw- en woningtoezicht handhaving
€
5.000
€
138-
Leges milieubeheer
€
3.090
€
3.202
Leges monumentenvergunning
€
1.030
Belastingen en heffingen
Overige Leges VROM (volkshuisvesting)
€
-
€
982 6.003
Leges vergunningen o.a. drank en horeca
€
5.417
€
Leges Brandweer
€
1.855
€
782
Leges OW
€
3.946
€
9.465
Toeristenbelasting
€
289.550
€
293.538
Forensenbelasting
€
130.958
€
130.011
Graf- en begraafrechten
€
279.416
€
223.848
Totaal belastinginkomsten
€
9.259.549
€
9.213.215
De procentuele verdeling van de werkelijke opbrengsten per soort belasting/heffing in 2012 is in onderstaande grafiek weergegeven. Onroerende-zaakbelastingen 2010 % WOZ waarde
2011 % WOZ waarde
2012 % WOZ waarde
Zakelijk gerechtigden(woningen)
0,0844
0,0872
0,0910
Zakelijk gerechtigden niet-woningen
0,0844
0,0872
0,1016
Gebruikers niet-woningen
0,0668
0,069
0,0815
Totaal
0,1512
0,1562
0,1562
OZB tarieven
In de begroting is uitgegaan van een stijging van de OZB-opbrengst met 2,5% (1,5% indexering en 1% autonome groei). Daarnaast is een extra opbrengst ingeboekt van € 83.750 uit de OZB voor niet-woningen. Besloten is deze tarieven gefaseerd te verhogen (2012-2015). Het voorstel gaat uit van een te realiseren meeropbrengst van € 335.000 in 2015 (naast de jaarlijkse indexering). In 2012 werden de nieuwe getaxeerde waarden in het kader van de Wet waardering onroerende zaken naar het prijspeil op 1-1-2011 van kracht voor de belastingheffing in 2012. Hertaxatie heeft uitgewezen dat er sprake was van een lichte gemiddelde waardedaling van onroerende zaken (1-1-2011), ten opzichte van 1-1-2010 (-2,% woningen, –0,5% niet-woningen). In het onderstaande overzicht zijn de heffingspercentage OZB en gemiddelde WOZ waarden 2012 voor woningen per Drentse gemeente opgenomen. Bron van de aan de tabel ten grondslag liggende gegevens is een onder de Drentse gemeenten gehouden onderzoek door het Regionaal Belastingoverleg Drentse gemeenten. De hoogte van de tarieven is naast het voorzieningenniveau van gemeenten ook afhankelijk van de waarde van woningen (de markt). De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in de gemeenten De Wolden is het hoogste van Drenthe. Gemeente
Heffingspercentage 2011 woning
Heffingspercentage 2011 bedrijven
Gemiddelde WOZ-waarde woningen
Borger-Odoorn
0,16250%
0,28020%
197.000
Assen
0,12690%
0,49680%
181.000
Emmen
0,17660%
0,48270%
174.000
Meppel
0,10900%
0,40300%
205.000
Hoogeveen
0,12200%
0,35200%
179.400
Midden Drenthe
0,09430%
0,29540%
211.000
Coevorden
0,14010%
0,25690%
198.000
Noordenveld
0,09210%
0,22428%
218.000
Aa en Hunze
0,08640%
0,22260%
238.000
De Wolden
0,09100%
0,18310%
266.000
Tynaarlo
0,08420%
0,17680%
238.920
Westerveld
0,08200%
0,14310%
258.500
pagina 50
JAARSTUKKEN 2012
Onroerende-zaakbelasting 2012 per huishouden Drenthe 350,00 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00
T yn a ar N lo o o rd e M n id ve d ld e n D re n th e
M e p p H el o o g ev ee n W es te rv e A ld a e n H u n ze
A ss e n
E m m e C n oe vo rd en D e W o ld e n
B or g er -O d oo rn
0,00
Afvalstoffenheffing Tarieven
2009
2010
2011
2012
Eenpersoonshuishoudingen
€
178,08
€
171,00
€
173,52
€
165,96
Meerpersoonshuishoudingen
€
226,08
€
216,96
€
220,20
€
210,60
Uitgangspunt is dat de huisvuilinzameling kostendekkend is. In 2012 was het beoogde dekkingspercentage 100. Dit naar aanleiding van een besluit van de raad uit 2006 om de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing af te bouwen. De afvalstoffenheffing wordt berekend op basis van de begrotingscijfers. Gelet op de hoge prijs voor oud papier en lage inzamelkosten door een nieuw inzamelcontact zijn de tarieven met 4,38% verlaagd. De kosten van afvalinzameling zijn in 2012 gedekt uit de opbrengsten. Ter bepaling van de kostendekkendheid van de reiniging is een extracomptabele becijfering noodzakelijk. Rekening moet worden gehouden met de compensabele btw en het bedrag aan kwijtscheldingen reinigingsheffingen. Het meenemen van de compensabele btw als kostenpost is conform het gestelde in artikel 10 van de Wet op het BTW-compensatiefonds en artikel 229b van de Gemeentewet. Overzicht kostendekkendheid reiniging 2012 Prim. Begroting Lasten: Exploitatielasten minus overige inkomsten Compensabele btw Kwijtscheldingen (programma 9 minimabeleid) Baten: reinigingsheffingen Onder c.q. overdekking Dekkingspercentage
€ € -
1.814.000 309.000 46.000 2.169.000 2.123.000
€ € -
1.597.000 312.000 53.000 1.962.000 2.013.000
-/- €
46.000
+€
51.000
98%
pagina 51
Rekening
102%
JAARSTUKKEN 2012 In vergelijking met de primitieve begroting is de afwijking van de kostendekkendheid met name ontstaan door een hogere incidentele vergoeding voor inzameling verpakkingsmaterialen en oud papier, alsmede door een lagere doorbelasting van uren Woldwerk. In de volgende grafiek zijn de tarieven 2012 van Drentse gemeenten opgenomen.
Afvalstoffenheffing 2012 per huishouden Drenthe 310,00 290,00 270,00 250,00 230,00 210,00 190,00 170,00
Em m C en oe vo rd H en oo ge ve A a en en H un W ze es te rv el d M ep pe l A ss en Ty na N ar oo lo rd M e id nv d en el d -D re nt h D e e W B ol or d g en er -O do or n
150,00
Van de 12 Drentse gemeenten hanteren 10 gemeenten een afvalstoffenheffing op basis van het solidariteitsprincipe. De andere 2 gemeenten (Tynaarlo en Borger-Odoorn) hanteren een systeem van tariefdifferentiatie. In de grafiek hebben we de afvalstoffenheffingen in Drenthe (tarief Meerpersoonshuishouden) met elkaar vergeleken. Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt in 2012 € 245,16. De gemeente De Wolden hoort bij de gemeenten met het laagste tarief (€ 210,60). Rioolheffing Regelgeving: in De Wolden is reeds rekening gehouden met de nieuw regelgeving; middelen zijn gereserveerd voor onderzoeksinspanningen naar grondwateroverlast en de klimaatveranderingen. Andere gemeenten moeten dit de komende jaren waarschijnlijk nog gaan doen. Niveau: de rioleringszorg in De Wolden is voor plattelandsgemeenten op een adequaat peil. Alle panden zijn voorzien van een gemeentelijke voorziening voor huishoudelijk afvalwater, doordat zij zijn aangesloten op de riolering of op een IBA (individuele behandeling van afvalwater). Ook zijn afrondende maatregelen voor het beperken van de overstortemissie en vervangingsinvesteringen in uitvoering. De voor de uitvoering benodigde middelen zijn verwerkt in het tarief. Exploitatielasten: de uitgestrektheid van de gemeente heeft invloed op de exploitatielasten. Relatief lange rioolleidingen met veel pompen zijn nodig om de woningen te kunnen ontsluiten. De exploitatie van riolering in een meer stedelijk gebied is per saldo voordeliger hetgeen in de tarieven in Drenthe tot uitdrukking komt. Rioolheffing Tarieven
2009
2010
2011
2012
Eenpersoonshuishoudingen
€
182,88
€
188,40
€
194,04
€
197,88
Meerpersoonshuishoudingen
€
203,04
€
209,04
€
215,28
€
219,60
pagina 52
JAARSTUKKEN 2012 In de volgende grafiek zijn de tarieven 2012 van Drentse gemeenten opgenomen. Voor de riolering is ter bepaling van de kostendekkendheid, i.v.m. de compensabele btw en het bedrag aan kwijtscheldingen, ook een extracomptabele becijfering noodzakelijk. Overzicht kostendekkendheid riolering 2012 Prim. Begroting Lasten: Exploitatielasten minus overige inkomsten Kapitaallasten Compensabele btw exploitatie Compensabele btw investeringen Kwijtscheldingen (programma 9 minimabeleid)
€ € -
Baten: rioolrechten Overdekking
1.149.000 967.000 112.000 115.000 41.000 2.384.000 2.386.000
+ €
Dekkingspercentage
Rekening € € -
965.000 882.000 119.000 82.000 58.000 2.106.000 2.397.000
2.000 + €
291.000
100%
114%
Het positieve verschil is overwegend van incidentele aard. Dit geldt met name voor de elektriciteitskosten voor een bedrag van € 52.000 (verrekeningen van voorgaande jaren met het Waterschap) en de kapitaallasten i.v.m. latere uitvoering van de geplande rioleringsinvesteringen voor een bedrag van € 120.000. Verder zijn er minder uren doorberekend vanuit Woldwerk. In de volgende grafiek zijn de tarieven 2012 van Drentse gemeenten opgenomen.
Rioolheffing 2012 per huishouden Drenthe 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00
Em m H en oo ge ve en
M ep pe C oe l vo rd en
A ss en
W es t
er ve N oo ld rd M en id de ve nld D re nt h D e e W ol de n Ty na A ar a lo en H B un or g ze er -O do or n
50,00
De verschillen in de tariefstelling worden veroorzaakt door de mate waarin rekening is gehouden met nieuwe regelgeving, het niveau van de rioleringszorg, de exploitatiekosten en het aantal aansluitingen. In de grafiek hebben we de rioolheffingen in Drenthe (tarief meerpersoonshuishouden) met elkaar vergeleken. Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt in 2012 € 197,38. De gemeente De Wolden hoort bij de gemeenten met het laagste tarief (€ 219,60). Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Gemeenten kunnen, met inachtneming van de Invorderingswet 1990, kwijtschelding verlenen van gemeentelijke heffingen. Gemeenten beslissen zelf of, en zo ja, voor welke heffingen belastingplichtigen kwijtschelding kunnen krijgen. Gemeenten zijn gebonden aan de landelijke Uitvoeringsregeling. Alleen ten aanzien van het bestaansminimum hebben gemeenten de mogelijkheid om af te wijken van de regeling.
pagina 53
JAARSTUKKEN 2012 De rijksregeling gaat uit van 90% van de bijstandsnorm. In onze gemeente is gekozen om 100% van de bijstandsnorm als bestaansminimum te hanteren. Bij de tariefstelling is rekening gehouden met de te verlenen kwijtschelding. Kwijtschelding is mogelijk van de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Met de kwijtscheldingverlening zijn de volgende aantallen en bedragen gemoeid. Belasting/recht
2009
2010
2011
2012
Afvalstoffenheffing
€ 31.822
€ 36.067
€ 37.376
€ 46.457
Rioolrecht
€ 29.772
€ 37.117
€ 38.943
€ 51.518
€ 61.594
€ 73.184
€ 76.319
€ 97.975
199
213
245
269
Totalen Aantal aanvragen
Bouwleges Overzicht opbrengst bouwleges en aantal verleende bouwvergunningen 2003 t/m 2012. Jaartal
Opbrengst bouwleges
Aantal vergunningen
2003
305.046
429
2004
462.435
561
2005
322.897
438
2006
331.125
368
2007
704.127
485
2008
788.055
458
2009
562.750
363
2010
612.700
287
2011
857.400
218
2012
654.200
250
Begraafrechten Door een jaarlijkse extra verhoging van de rechten met 3,5% tot 2013 streven we naar volledige kostendekking. Het percentage kostendekking is in 2012 begroot op ca. 96%. Bij de Tussentijdse Rapportage is dit percentage bijgesteld naar 80%. Dit gelet op de stand van de opbrengsten op dat moment. Uitgaande van de cijfers van de jaarrekening komt het werkelijk percentage neer op 66%. Dit als gevolg van minder aankopen dan geraamd.
Begraafplaats
Prognose Werkelijk aankoop graf aankoop graf
Prognose aankoop nis
Werkelijk aankoop nis
Prognose aankoop urnengraf
Werkelijk aankoop urnengraf
Zuidwolde
65
35
10
12
2
5
Ruinen
15
7
6
4
1
1
de Wijk
15
4
2
4
1
1
Ruinerwold
12
2
2
3
1
1
Echten
1
0
0
0
0
1
Totaal
85
48
19
23
5
9
Begraafplaats
Aantal begrafenissen
Aantal bijzettingen/verstr.
Zuidwolde
38
21
Ruinen
13
11
de Wijk
10
8
9
9
Ruinerwold Echten
0
2
Totaal
70
51
pagina 54
JAARSTUKKEN 2012
Secretarieleges De opbrengst secretarieleges 2012 is als volgt opgebouwd. Leges
Begroting 2012 (na wijz.) €
Rijbewijs Paspoort/ID-kaart
Werkelijk 2012 €
86.534
54.766
124.630
155.569
Gehandicapten parkeerkaart
3.375
4.000
Uittreksel GBA
5.616
4.743
Verklaring omtrent gedrag
4.738
4.094
Persoonsregistratie en info.voorziening
8.240
7.421
Administratie
16.507
16.507
Huwelijken
34.095
40.699
Naturalisatie
1.432
2.989
Adresaanduiding
2.620
2.015
Kadastrale informatie Totaal legesinkomsten
515
247
288.302
293.050
Productieaantallen 2012 Werkelijk aantal 2010
Werkelijk aantal 2011
Begroot 2012
Werkelijk aantal 2012
Huwelijksvoltrekkingen
87
84
90
94
Geregistreerd Partnerschap
10
12
20
15
Product Burgerlijke Stand
Geboorteaangiften
62
56
70
52
Overlijdensaangiften
129
128
110
147
Burgerlijke stand, uittreksel
268
248
270
379
Naturalisatieverzoeken
4
16
10
7
Optieverzoeken
0
2
0
1
1.738
1.856
1.800
2.214
Reisdocumenten Paspoort gewoon Spoedlevering paspoort Nik gewoon Spoedlevering Nik
36
47
40
22
2.283
2.066
2.300
1.777
21
20
20
16
Nik jeugd
768
1.871
800
373
Kinderbijschrijving
768
28
0
2
9
0
0
0
810
678
800
601
21
25
20
0
170
144
140
110
Kindersticker Persoonsregistratie Uittreksel GBA Waarmerken Archiefonderzoek
pagina 55
JAARSTUKKEN 2012
Werkelijk aantal 2010
Werkelijk aantal 2011
Begroot 2012
Werkelijk aantal 2012
2.885
2.544
3.000
1.708
Spoedlevering rijbewijs
109
120
110
76
Eigen verklaring
655
697
650
434
Kadastraal uittreksel
15
130
125
3
Kadastraal/hypothecair bericht eigendom
40
30
20
1
121
113
52
119
97
98
100
105
450
670
600
549
Product Rijbewijzen/eigen verklaringen Rijbewijs
Kadastrale informatie
Huisnummering Afgegeven beschikkingen Gehandicapten parkeerkaart Gehandicaptenparkeerkaart (GPK, Invalidenparkeerkaart)
Verklaring omtrent het gedrag Verklaring omtrent het gedrag
Woonlasten 2012 De Wolden in vergelijk met gemeenten in de regio (bron Coelo) Soorten woonlasten Woonlasten zijn er in soorten en maten. Om te beginnen is er natuurlijk de woning zelf. Die kan met eigen geld zijn gefinancierd, of, zoals meestal, met een hypothecaire lening. Ongeveer de helft van de woonlasten bestaat uit hypotheeklasten. Uitgegaan is van de bijkomende woonlasten. Het gaat hier om een breed scala, van de energierekening tot de onroerendezaakbelasting (ozb). per onderdeel is aangegeven hoe hoog de bijkomende woonlasten zijn en hoeveel deze zijn gestegen. Dit wordt bovendien vergeleken met de situatie in andere gemeenten. Gemiddeld huishouden Iedereen heeft weer andere woonlasten. Dat hang niet alleen af van de gezinssituatie, maar ook van bijvoorbeeld de locatie. Om door de bomen het bos te blijven zien is uitgegaan van een standaard meerpersoonshuishouden met een hypotheekgefinancierde eigen woning. We gaan uit van gemiddelde tarieven, gemiddeld energieverbruik, een gemiddelde woning, enzovoort. In De Wolden bedraagt de gemiddelde woningwaarde € 275.000, in de vergelijkingsgemeenten € 229.000. In euro’s en als percentage van het inkomen Woonlasten moeten worden betaald uit het inkomen. Daarom worden woonlastenstijgingen niet alleen in euro’s gepresenteerd, maar ook als percentage van het gemiddelde besteedbare inkomen. Zo is in één oogopslag te zien welk beslag de woonlastenstijgingen leggen op de koopkracht van het gemiddelde huishouden. Het gemiddelde besteedbare inkomen bedraagt in De Wolden € 34.100 en in de vergelijkingsgemeenten € 32.500. Hypotheeklasten en bijkomende woonlasten Hypotheeklasten maken vaak meer dan de helft uit van de woonlasten. In De Wolden gaat het gemiddeld om 55%, in de vergelijkingsgemeenten om gemiddeld 52% van de totale woonlasten. Verschillen in woningprijzen vormen de belangrijkste reden waarom woonlasten tussen huishoudens verschillen. Woningen zijn in de ene gemeente meer waard dan in de andere. Regionale variatie in belastingtarieven speelt een veel kleinere rol.
pagina 56
JAARSTUKKEN 2012
Vergelijking met andere gemeenten Naast de hypotheeklasten kent de huiseigenaar tal van bijkomende woonlasten. Bij elkaar gaat het in 2012 voor een gemiddeld huishouden in De Wolden om € 4.268 per jaar, en in de vergelijkingsgemeenten om € 4.018. Dat is 12,5% (in de vergelijkingsgemeenten 12,3%) van het gemiddelde besteedbare inkomen van gezinnen.
Energie en water nemen in De Wolden 32% van de bijkomende woonlasten voor hun rekening. De opstalverzekering is goed voor 3%. De overige bijkomende woonlasten zijn belastingen. De belangrijkste woonbelastingen worden door het rijk opgelegd. Belastingen op energie en water, het eigenwoningforfait en de overdrachtsbelasting maken samen 40% uit van de bijkomende woonlasten in De Wolden. Waterschapslasten zijn in De Wolden goed voor 9%, en gemeentelijke belastingen voor 16% van het totaal (vergelijkingsgemeenten: gemiddeld 17%). Bijkomende woonlasten stijgen in 2012 met 196 euro per huishouden De bijkomende woonlasten zijn in 2012 gestegen voor een gemiddeld huishouden in De Wolden met 4,8% gestegen. Dat is € 196 op jaarbasis. In de vergelijkingsgemeenten zijn de bijkomende woonlasten met gemiddeld 4,9% (€ 189) gestegen.
pagina 57
JAARSTUKKEN 2012
1.7.2
Weerstandsvermogen
Inleiding Sinds de invoering per 1 januari 2004 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn gemeenten verplicht om bij de begroting en de jaarrekening inzicht te geven in het weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen de risico’s, waar geen maatregelen voor zijn getroffen en de (weerstands)capaciteit, die een gemeente heeft om onvoorziene uitgaven, voortvloeiende uit de risico’s, op te vangen. Voor het kunnen beoordelen van het benodigde (minimale) weerstandsvermogen is het gewenst de aanwezige weerstandscapaciteit te analyseren, in samenhang met de omvang en de achtergronden van de risico’s. De diverse termen worden in het vervolg van de paragraaf nader toegelicht. Uit de gehouden inventarisatie blijkt dat zowel de incidentele als de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente van een ruim voldoende omvang is in relatie tot de risico’s die worden gelopen. In het vervolg van deze paragraaf zal nader worden ingegaan op: Beleid betreffende de weerstandscapaciteit en de risico’s; Inventarisatie van de weerstandscapaciteit; Inventarisatie van de risico’s. Beleid betreffende de weerstandscapaciteit en de risico’s Er zijn geen landelijke (wettelijke) normen voor de bepaling van de minimale weerstandscapaciteit. Iedere gemeente voor zich bepaalt deze norm, zulks mede in relatie tot de risico’s die de gemeente loopt. Op basis van ervaringscijfers en benchmarkgegevens is echter een tabel ontwikkeld die als uitgangspunt wordt genomen voor de berekening van het benodigde weerstandsvermogen. Deze berekeningen zijn niet wetenschappelijk onderbouwd, maar hebben wel draagvlak in de branche en worden ondersteund door toezichthouder de provincie Drenthe. Risicoprofiel
Bandbreedte per inwoner Minimum Maximum
Hoog risico
€ 400
€ 500
Meer dan gemiddeld risico
€ 300
€ 400
Gemiddeld risico
€ 200
€ 300
Minder dan gemiddeld risico
€ 100
€ 200
-
€ 100
Laag risico
Het algemene profiel van een plattelandsgemeente, als De Wolden, brengt geen extra risico’s met zich mee. Er is geen sprake van risicovolle bebouwing op bijvoorbeeld bedrijfsterreinen, er worden geen extreem grote investeringen gedaan in bouwgrondexploitaties, etc. Op basis van een inwonertal van 23.763 per 1-1-2013 en bij een minder dan gemiddeld risico, zoals die valt af te leiden uit de hiervoor genoemde inventarisatie, is een weerstandsvermogen van minimaal € 2,4 miljoen en maximaal € 4,8 miljoen nodig, waarbij ervan wordt uitgegaan dat niet alle risico’s zich gelijktijdig voordoen. Binnen de uitvoering van het beleid wordt momenteel al veel aan het beperken van risico’s gedaan. Bij elk besluit tot uitvoering worden thans, zo mogelijk, al waarborgen ingebouwd in de college- en raadsvoorstellen om risico’s zoveel mogelijk te vermijden of te beperken. Daarnaast zijn op allerlei terreinen (wegen, riolering, gebouwen, openbare verlichting, etc.) reeds beheersplannen opgesteld waarbij zo nodig voorzieningen worden getroffen. Bij grotere projecten worden diverse momenten ingebouwd waarop de gemeente nog kan kiezen om al dan niet door te gaan (go of no-go momenten). Alle voorstellen worden bovendien door de financiële consulenten beoordeeld om eventuele financiële risico’s te onderkennen. Voor zover zich deze voordoen mag worden verwacht dat ze worden benoemd. Kortom: risicomanagement maakt primair onderdeel uit van de dagelijkse processen.
pagina 58
JAARSTUKKEN 2012 Inventarisatie van de weerstandscapaciteit Om risico’s te kunnen opvangen is het van belang dat hiervoor een buffer beschikbaar is. In dit kader is de weerstandscapaciteit van een gemeente van belang. Onderscheid wordt gemaakt tussen incidentele en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit is het vermogen dat ingezet kan worden om éénmalige tegenvallers op te vangen. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent (op lange termijn) ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken. Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit wordt uitgedrukt in beschikbare incidentele middelen (vermogen), namelijk de omvang van de vrij besteedbare reserves. Vrij besteedbare reserves zijn reserves waaraan de gemeenteraad geen specifieke bestedingsdoelen heeft gekoppeld. Bij de begroting 2010 heeft de raad ingestemd met de zienswijze van het COELO (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) en is aansluiting gezocht bij het BBV. Dit betekent dat tot het weerstandsvermogen wordt gerekend het volledige vrije eigen vermogen, na aftrek van de activa met een maatschappelijk nut. Hierdoor wordt ook de Algemene Reserve tot het weerstandsvermogen gerekend en behoeft eigenlijk geen afzonderlijke Reserve weerstandsvermogen te worden aangehouden. Vooruitlopend op een mogelijke verdere overheveling is 50% van deze reserve reeds overgebracht naar de Algemene Reserve. Hierdoor is de gemeente in staat een efficiënter gebruik te maken van de renteopbrengst voor de jaarlijkse exploitatie (structureel in plaats van incidenteel). De incidentele weerstandscapaciteit is als volgt opgebouwd: Begroting 2013 (in € 1.000) Algemene reserves Algemene reserve bouwgrondexploitatie Activa met een maatschappelijke nut
1
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
Stand 31 december 2012 (in € 1.000)
31.248
31.092
-/- 1.275
-/- 993
-/- 23
-/- 1.586
29.950
28.513
Buiten beschouwing zijn gelaten de cijfers van de bouwgrondexploitatie, omdat daarvoor een afzonderlijke weerstandscapaciteit geldt (volgens de ‘Nota grondbeleid 2009-2012 bepaald op € 2.087.000), waarvoor binnen de ‘Algemene reserve bouwgrondexploitatie’ een afzonderlijke buffer wordt aangehouden. Daarmee wordt geconcludeerd dat het aanwezige incidentele weerstandsvermogen (€ 28,5 miljoen) ruimschoots de minimaal benodigde incidentele weerstandscapaciteit (tussen € 2,4 en € 4,7 miljoen) overtreft.
Structurele weerstandscapaciteit Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken. Hierbij zijn ook de risico’s van belang die aan de uitvoering van al die taken kleven. De structurele weerstandscapaciteit kan in noodgevallen worden ingezet teneinde aan meerjarige verplichtingen te kunnen voldoen. Hiermee kunnen bijvoorbeeld de rente- en aflossingsverplichtingen van aan te trekken leningen worden voldaan. Omschrijving
Begroting 2012
Onvoorziene uitgaven (exclusief taakmutaties) Onbenutte belastingcapaciteit Begrotingsoverschot/tekort (= begrotingssaldo) Totaal structurele weerstandscapaciteit (in € 1.000)
1
36 1.900 p.m. 1.936
Betreft investeringen die geen middelen genereren maar wel duidelijk een publieke taak vervullen (b.v. digitalisering bestemmingsplannen). De toename t.o.v. 2011 wordt veroorzaakt doordat toegezegde subsidies voor o.a. de aanleg van fietspaden nog niet daadwerkelijk zijn ontvangen.
pagina 59
JAARSTUKKEN 2012 Onvoorziene uitgaven De post onvoorziene uitgaven kan worden ingezet voor bepaalde incidentele uitgaven die geen structureel karakter dragen. De criteria die hierbij worden gehanteerd zijn onvoorspelbaar, onvermijdbaar en onuitstelbaar. De post onvoorzien bedraagt in de begroting 2012 € 36.180 exclusief de verwachte personele uitgaven voor vervanging wegens ziekte etc. (€ 105.594). Overeenkomstig eerdere besluitvorming is de post onvoorzien gesplitst in onvoorziene lasten raad (€ 7.570), onvoorziene lasten college van B&W (€ 18.610) en onvoorziene lasten incidentele- en startsubsidies (€ 10.000). Onbenutte belastingcapaciteit Voor de berekening van de onbenutte belastingcapaciteit onroerende-zaakbelastingen (OZB) werd tot voor kort vaak de artikel 12-norm gehanteerd. Het percentage van de WOZ-waarde voor toelating tot artikel 12 van de Financiële verhoudingswet bedraagt voor 2012: 0,1432 (redelijk peil volgens de meicirculaire 2011). Het percentage in De Wolden bedraagt voor 2012: 0,0885. Sinds 2008 geldt geen maximaal toegestaan stijgingspercentage meer. Om te voorkomen dat de lokale lasten teveel zullen gaan stijgen wordt door het Rijk jaarlijks wel een macronorm vastgesteld, waarmee de totale OZB-opbrengst van alle gemeenten maximaal mag stijgen. Voor 2012 is de macronorm bepaald op 3,75% (uit meicirculaire 2011: betreft de som van de geraamde reële groei van 1,25% en de inflatie van 2,5%). De raad heeft in het verleden echter aangegeven voor de OZB uit te gaan van een jaarlijkse verhoging (naast autonome uitzetting) met een percentage dat gelijk is aan de inflatiecorrectie. Voor 2012 wordt uitgegaan van 1% autonome uitzetting en 1,5% inflatiecorrectie. Hiermee blijven we ruim onder de 3,75%. De onbenutte belastingcapaciteit voor de OZB kan bepaald worden op 3,75% -/- 1,5% = 2,25% van de opbrengst 2012. De geraamde opbrengst OZB 2012 bedraagt totaal € 3.049.000. Hiervan 2,25% geeft een resterende capaciteit van € 68.603. Deze capaciteit heeft de gemeente zichzelf opgelegd. Er geldt immers geen maximaal wettelijk stijgingspercentage meer. De werkelijke onbenutte belastingcapaciteit van deze belasting is dus groter! Als de capaciteit bijvoorbeeld wordt afgezet tegen de norm toelating artikel-12 gemeente dan is er nog een ruimte van ± € 1,9 miljoen (€ 3.049.000 x 0,1432/0,0885 = € 4.934.000 -/- € 3.049.000). Het rioolrecht en de afvalstoffenheffing mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Omdat deze beide op begrotingsbasis al geheel kostendekkend zijn bij De Wolden, zit hierin geen ruimte om extra middelen te genereren. Begrotingsoverschot Een eventueel begrotingsoverschot op de exploitatie wordt ook meegenomen in de berekening van de structurele weerstandscapaciteit. Bij de aanbieding van de begroting 2012 was er, rekening houdende met de budgetten voor onvoorziene uitgaven en de verwerkte bezuinigingsmaatregelen (begrotingswijziging 1 en 2), een begrotingsruimte van € 435.000. Rekening houdende met de diverse tussentijdse begrotingswijzigingen, o.a. de bijstellingen n.a.v. de bestuursrapportage 2012 is het positieve begrotingssaldo na vaststelling van de ‘decemberrapportage 2012’ € 295.000. Alhoewel in de laatste primitieve meerjarenramingen (rekening houdende met de ophanden zijnde rijksmaatregelen) voorlopige begrotingstekorten zijn voorzien, mag worden aangenomen dat deze tekorten door de gemeente met bezuinigings- en ombuigingsmaatregelen worden omgezet in begrotingsoverschotten. Dekking vanuit de ‘Algemene reserve’ is dan ook niet aan de orde. Ook in de toekomst dient er sprake zijn van een structureel sluitende begroting. Beoordeling structurele weerstandscapaciteit Uitgaande van bovenstaande opzet is naar onze mening de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente De Wolden zodanig dat de uitvoering van taken vooralsnog geen direct gevaar loopt. Bij de behandeling van de kadernota 2012 heeft de raad voorts besloten dat de gemeente moet groeien van een ‘beheer- naar een ontwikkelgemeente’. In verband hiermee is toen besloten dat uiterlijk bij de begroting 2014 een structureel bedrag van € 700.000 voor investeringsprojecten in de exploitatie moet zijn opgenomen. Ter dekking van de investeringsprojecten op de korte termijn is € 4,0 miljoen onttrokken aan de algemene reserve. Daarnaast heeft de raad bij de begrotingsbehandeling op 10 november 2011 ingestemd met het vinden van bezuinigingsrichtingen, inclusief ombuigingen en inkomstenverhogingen tot een totaalbedrag van afgerond € 1,8 miljoen. Daarmee waren de aanvankelijk berekende exploitatietekorten structureel weggewerkt en was er sprake van een sluitende begroting in meerjarenperspectief.
pagina 60
JAARSTUKKEN 2012 Inventarisatie van de risico’s Evenals iedere organisatie heeft ook onze gemeente bij de uitvoering van haar taken te maken met onzekerheden die het risico van financiële nadelen met zich meebrengen. Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal goed meetbaar zijn – maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Immers reguliere risico’s zijn in beginsel goed in te schatten en te ondervangen, door het afsluiten van een verzekering of het treffen van een voorziening. De resterende risico’s worden opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen. Zoals in de inleiding reeds is aangegeven, geeft het weerstandsvermogen de relatie aan tussen de risico’s, waar geen maatregelen voor zijn getroffen en de (weerstands)capaciteit, die een gemeente heeft om onvoorziene uitgaven, voortvloeiende uit de risico’s, op te vangen. Een risico is een kans op het optreden van een gebeurtenis, die een negatief gevolg voor de gemeente met zich mee kan brengen. Doen deze risico’s zich voor dan dient hiervoor een zodanige reserve aanwezig te zijn om deze gevolgen te kunnen opvangen (weerstandsvermogen). Het in geld waarderen van risico’s is echter niet altijd mogelijk. Het benoemen van de belangrijke risico’s is veelal voldoende om er de aandacht op te vestigen. Onze accountant onderschrijft deze zienswijze. Wij zijn van oordeel dat de risico’s binnen de normaal te achten grenzen liggen. Daarbij nemen wij mee dat zich naast tegenvallers ook meevallers kunnen voordoen. Verder speelt mee dat niet wordt verwacht dat alle risico’s zich (gelijktijdig) zullen voordoen. Ook wordt een actief beleid gevoerd ter beheersing en verdere beperking van de genoemde risico’s. Te benoemen risico’s De risico’s worden bij het opstellen van de begroting telkens opnieuw geïnventariseerd (per afdeling). De risico’s, zoals ze zijn opgenomen, zijn daardoor actueel. In hoeverre alle risico’s in beeld zijn gebracht, is moeilijk te zeggen. Gemeenten zijn complexe organisaties, die te maken hebben met een grote diversiteit aan risico’s. Absolute zekerheid met betrekking tot de volledigheid van de risico’s bestaat dus niet. In de hierna volgende tabel wordt samengevat aangegeven welke risico’s zijn onderkend door de gemeente, wat de maximaal mogelijke omvang van het risico is en wat de geschatte kans is op het risico. De omvang x de kans, dat het risico zich voor gaat doen, geeft aan wat het benodigde weerstandsvermogen is. De risico’s zijn zoveel mogelijk op waarde gezet.
Maximale omvang risico (x 1.000)
Risico
Kans op verlies in %
Omvang x kans op verlies (in duizenden euro) Incidenteel
Structureel
Renteontwikkeling
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Lagere algemene uitkering
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Actuele financiële situatie van de gemeente
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Gerechtelijke procedures/aansprakelijkheden
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Gemeenschappelijke regelingen WSW (Alescon/Reestmond) Bijdrage gemeente in nadelig exploitatieresultaat Specifiek risico Alescon Specifiek risco Reestmond
p.m. p.m.
10% 10%
p.m p.m
p.m.
Garantstelling aflossing leningen verenigingen/instellingen
253
10%
25
p.m.
60 1,5 66 20 28,5
100%
60
-
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Verstrekte leningen: Achtergestelde renteloze lening muziekschool Hoogeveen Renteloze lening voetbalvereniging Ruinerwold Renteloze lening Stichting Dorpshuis Ansen Renteloze lening Stichting Dorpshuis Ansen Renteloze lening Stichting Dorpshuis Koekangerveld Leningen sociaal participatiefonds Geldlening NV Enexis (v/h Edon) Bruglening Enexis Geldleningen ambtenaren Arbeidsongeschiktheid wethouders
0 182 1.160 6.415 p.m.
pagina 61
JAARSTUKKEN 2012
Maximale omvang risico (x 1.000)
Risico
Wet APPA, pensioenverplichtingen wethuders
Kans op verlies in %
Omvang x kans op verlies (in duizenden euro) Incidenteel
Structureel
160
p.m.
p.m.
p.m.
Marktwerking GBA-producten
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Verplichting tot identificatie
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
90
4%
p.m.
4
Doorbelasting kostenplaatsen aan investeringen en bouwgrondexploitatie
248 265
p.m. p.m.
p.m. p.m.
p.m. p.m.
Deelneming St. Waarborgfonds Eigen Woningen en Waarborgfonds Sociale Woningbouw
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Gemeenschappelijke regelingen (o.a. WSW)
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
85
4
Gemeentelijke belastingen en WOZ
Totalen
Toelichting op de risico’s De genoemde risico’s worden in onderstaande tabel per afdeling of taakveld toegelicht. Aangegeven wordt welke risico’s door de gemeente zijn onderkend, welke maatregelen zijn getroffen, danwel acties zijn ondernomen. Met dit laatste wordt tegemoetgekomen aan het in het verleden (Rapport van bevindingen 2009) benoemde verbeterpunt van de accountant. Financiën Renteontwikkeling Gelet op de onduidelijke economische omstandigheden is het moeilijk te voorspellen hoe de toekomstige renteontwikkelingen na 2012 zullen zijn. De rente voor langlopende leningen zal echter onder invloed van het verwachte lichte conjunctuurherstel gaan oplopen (Bron: Economisch Beeld BNG 31 augustus 2012). Een stijging van de rentevoet op de geld- en kapitaalmarkt zal een negatieve invloed hebben op de totale rentelast van de gemeente. Alhoewel we geen scherpe rentestijgingen verwachten houden we er veiligheidshalve rekening mee, dat de rente mogelijk zal stijgen tot 5%. Dit percentage is ook in de begroting 2013 aangehouden voor de berekening van de rente over de eigen financieringsmiddelen zoals de reserves en voorzieningen. Het percentage wegens rente rekening-courant is bepaald op respectievelijk 3,25% (debet) en 1,5% (credit). Op grond van de thans voorhanden meerjareninvesteringsplanning zal over de jaren 2013 t/m 2016 gemiddeld € 2,7 miljoen worden geïnvesteerd. Omdat intern al gerekend wordt met een rentefactor van 5% (ook over de in te zetten eigen financieringsmiddelen) over de voorgenomen investeringen, is het risico van een verder oplopende markt vooralsnog beperkt te noemen. Maatregel/ondernomen acties Jaarlijks wordt de ruimte voor de kasgeldlimiet berekend volgens de Wet FIDO en wordt beoordeeld in hoeverre overgegaan moet worden tot het aantrekken van vaste financieringsmiddelen. Daarvoor volgen we de renteontwikkelingen op de markt op de voet. Tot 2012 werd ieder kwartaal weliswaar een kwartaalrapportage Treasury opgesteld maar de onderliggende gegevensverzameling behoefde verbetering. Daarvoor was het noodzakelijk dat werkwijzen werden aangepast en een betere invulling werd gegeven aan het projectmatig werken. Afstemming hiervan zal in 2013 plaatsvinden waardoor er elke 4 maanden in het verslag interne controle aandacht besteed kan worden aan de vraag of aan de wettelijke eisen van de Wet Fido en het Treasurystatuut wordt voldaan. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds en uitkering behoedzaamheidreserve Het is aannemelijk dat de omvang van de algemene uitkering als gevolg van diverse vereveningseffecten steeds zal wijzigen. Een en ander heeft te maken met de koppeling die het Rijk heeft doorgevoerd en waarvan de uiteindelijke effecten onzeker zijn. Het instellen van een behoedzaamheidreserve is gedaan om deze risico’s op de algemene uitkering af te dekken. De tijdelijk buiten werking gestelde normeringsystematiek is ingaande 2012 weer heringevoerd. Na de landelijke verkiezingen als gevolg van de val van het zittende kabinet is in het najaar van 2012 een nieuw regeerakkoord tot stand gekomen. Zoals verwacht moeten de lagere overheden bijdragen aan de terugdringing van het tekort bij de rijksoverheid. Verdeeld over de komende jaren zijn verschillende maatregelen afgekondigd die aanzienlijke offers van onder andere de gemeenten vragen. Daarnaast staan gemeenten met de aankomende decentralisaties voor de forse opdracht om deze nieuwe taken efficiënter uit te voeren en hierbij samen te werken met andere gemeenten. Maatregel/ondernomen acties Bij de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds worden de ontwikkelingen nauwlettend gevolgd en becijferd wat de mogelijke gevolgen voor de gemeente kunnen zijn. In de begroting 2013 is rekening gehouden met de junicirculaire 2012. Ook is rekening gehouden met de laatste aantallen inwoners, woonruimten, uitkeringsgerechtigden, etc.
pagina 62
JAARSTUKKEN 2012 Actuele financiële situatie van de gemeente Op aandringen van het Rijk is dit risico hier benoemd. In verband met het risico omtrent een lagere toekomstige algemene uitkering uit het gemeentefonds, neemt ook het risico toe inzake het sluitend maken/houden van de begroting. Diverse decentralisatieplannen (van vele politieke partijen) kunnen invloed hebben op de gemeente. Als alle plannen doorgaan, krijgen gemeenten veel meer taken op hun bordje. Daarbij is het goed gebruik dat het rijk de taken overdraagt met een korting, omdat ze verwacht dat gemeenten de uitvoering efficiënter en goedkoper kunnen doen. Bij de uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) hebben gemeenten dat ook laten zien. Decentralisatie betekent dus voor de gemeente risico’s in de begroting. Ten slotte vormen de diverse open einderegelingen (b.v. WMO) een risico voor de gemeente. Maatregel/ondernomen acties Bij de begroting 2012 is een groot aantal bezuinigingsmaatregelen uitgewerkt tot een bedrag dat oploopt tot € 1.820.000 in 2015. Op basis hiervan is destijds een sluitende begroting in meerjarenperspectief opgesteld. Begin 2013 is gebleken dat er in verband met de gevolgen van nieuwe regeerakkoord aanvullende bezuinigingen en ombuigingen noodzakelijk zullen zijn. Deze aanvullende maatregelen zullen worden uitgewerkt in de Kadernota 2014. In de begroting en de rekening wordt de raad ook geïnformeerd over de financiële positie van de gemeente. Er is echter geen landelijke verplichting om de raad te informeren over de kengetallen eigen vermogen per inwoner en de solvabiliteit. Wanneer alle gemeenten deze gegevens zouden verzamelen zou dit interessante informatie kunnen opleveren. Onder programma 12 zijn een 4-tal kengetallen genoemd, te weten: eigen vermogen per inwoner; de solvabiliteit; de vaste schuld per inwoner; de vaste schuld als percentage van de gecorrigeerde omzet. Juridische zaken Gerechtelijke procedures/ aansprakelijkheden Jaarlijks worden een aantal procedures door of tegen de gemeente gevoerd. Deze zijn zowel bestuursrechtelijk als privaatrechtelijke van aard. Het aantal keren, dat de gemeente aansprakelijk wordt gesteld, neemt de laatste jaren wat toe. De bestaande goede rechtsvoorzieningen binnen het publiekrecht en een toenemende bereidheid om te claimen door o.a. de opkomst van de rechtsbijstandverzekeringen, dragen daartoe zeker bij. Vooraf kan moeilijk worden ingeschat hoe dat in financiële zin z'n verloop zal hebben. Ook door ons wordt schade door vernieling, contractbreuk, beschadiging of anderszins zo veel mogelijk verhaald. Maatregel/ondernomen acties In 2012 zijn geen claims toegekend met significante gevolgen. Tot dusver worden deze ook niet voorzien. Ze kunnen echter niet worden uitgesloten. De risico's waar de gemeente tegen aan loopt in de uitoefening van haar taken worden door een systematiek van juridische kwaliteitszorg wel zoveel mogelijk beperkt. Omgekeerd lopen er momenteel een aantal door ons ingezette verhaalacties. De afloop daarvan kan moeilijk worden ingeschat. Samenleving Gemeenschappelijke regelingen Reestmond en Alescon Algemeen risico inzake bijdrage gemeente in nadelige exploitatiesaldi Alescon en Reestmond Op grond van de gemeenschappelijke regeling hebben deelnemende gemeenten zich verbonden om nadelige exploitatiesaldi aan Alescon en Reestmond te vergoeden. Op dit moment hebben Alescon en Reestmond nagenoeg geen bedrijfsreserve om eventuele nadelige exploitatiesaldi op te kunnen vangen. Alescon en Reestmond hebben zelf een reservering voor het weerstandsvermogen. Deze reservering staat op dit moment gelijk aan het noodzakelijke weerstandsvermogen. Hierdoor is de situatie ontstaan, dat bij een exploitatietekort de deelnemende gemeenten per direct worden aangesproken voor het aanzuiveren van dit tekort. Dit tekort is reeds grotendeels verwerkt in de decemberrapportage. Op basis van de huidige financieringssystematiek en de forse bezuinigingen op het WSW budget en de meerjarenbegrotingen van Alescon en Reestmond dreigt dit risico de komende jaren groter te worden. Het aandeel van de Gemeente De Wolden kan hierbij worden becijferd op basis van de aantallen WSW-ers maal het fictieve subsidiebedrag. Het verwachte exploitatietekort (gekwantificeerd risico) wordt in de begrotingen van de Gemeenschappelijke Regelingen jaarlijks in april voor zienswijze aan de gemeenten aangeboden. Specifiek risico Alescon De gemeenschappelijke regeling Alescon participeert via ASP BV en Apm BV in ruim 20 joint ventures. In verband met de hoofdelijke aansprakelijkheid is de directie van Alescon de bestuurder van deze participaties. Het bestuur van de GR Alescon heeft daarmee geen rechtstreeks invloed op de bedrijfsvoering en financiële risico’s van deze deelnemingen. De GR loopt wel het financieel riscio van het gestort aandelenkapitaal. Bij faillissement of waardedaling van de joint ventures loopt de gemeente risico via afwaardering van het aandelenkapitaal. De kans op verlies wordt ingeschat op 10%.
pagina 63
JAARSTUKKEN 2012 Specifiek risico Reestmond De gemeenschappelijke regeling Reestmond participeert in RRC (100%) en Bestolux (100%). In 2012 is de deelname in Alreno beëindigd (€ 106.000 onttrokken uit het eigen weerstandsvermogen in 2012 ). Voor 2013 wordt door de GR verwacht het aandelenkapitaal van RRC te moeten afwaarderen. Hiervoor is door de organisatie in het weerstandsvermogen voldoende reserve aanwezig. Bestolux is al jaren winstgevend en heeft een solide liquiditeit en solvabiliteit. Momenteel maken de deelnemende gemeenten nadere afspraken over de financiële verantwoordingscyclus om meer grip te krijgen op de ontwikkeling van de exploitatierisico’s. De kans op verlies voor de gemeente wordt daarom ingeschat op 10%. Maatregel/ondernomen acties Toezicht op de financiële positie van beide gemeenschappelijke regelingen is formeel geregeld in de statuten en krijgt vorm in de reguliere overlegstructuren. Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder). Plaatsvervangende lid is de heer H. Lammers (wethouder). Parallel aan het bestuurlijk overleg vindt een ambtelijk (voor)overleg plaats. Periodiek dragen de directies van beide gemeenschappelijke regelingen verantwoording aan het bestuur af over de (financiële) ontwikkelingen bij de participaties. De invloed van de gemeentelijke bestuurders op de partcipaties is nagenoeg nihil in verband met de aansprakelijkheid van het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling. Hierdoor is het risico voor de gemeente beperkt tot het gestort aandelenkapitaal. De accountant van de Gemeente De Wolden heeft op basis van de door de commissie BBV geschreven notitie Verbonden partijen van februari 2012 inzicht in de jaarrekeningen van de verbonden partijen. Garantstelling aflossing leningen verenigingen/ instellingen Ten behoeve van diverse verenigingen en instellingen zijn in het verleden garanties voor de betaling van de rente en aflossing afgegeven. Het betreft hier onder andere dorpshuizen, sportverenigingen, musea, etc. In totaal betreft het ultimo 2012 een bedrag van afgerond € 253.000. Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de ‘Staat van gegarandeerde leningen 2012’ (Bijlagenboek behorende bij de jaarrekening 2012). Gedurende het bestaan van de gemeente De Wolden hebben zich nog geen schades voorgedaan. Daar de gemeente 1e aanspreekpunt is bij eventuele schades wordt de geringe kans op verlies gesteld op 10%. Maatregel/ondernomen acties Het gemeentelijk garantiebeleid is ingevolge de Wet FIDO (Wet FInanciering Decentrale Overheden) behoorlijk aangescherpt. Nieuwe aanvragen worden slechts gehonoreerd voor zover passend binnen dit beleid en uitsluitend ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. De afloop van bestaande garanties worden gemonitord via de jaarlijks samen te stellen staat van afgegeven gemeentegaranties. Verstrekte leningen Door de gemeente zijn een aantal leningen verstrekt. Hoewel het risico gering wordt geacht, bestaat het risico dat de leningen niet (kunnen) worden afgelost. Het betreffen: Achtergestelde renteloze lening van € 60.000 aan muziekschool Hoogeveen verstrekt in 2006. Aflossing vindt plaats na 20 jaar (2026). Renteloze lening voetbalvereniging Ruinerwold van € 22.689 verstrekt in 1998. De lening wordt afgelost in 15 jaar m.i.v. 1999 (dus t/m 2014). Boekwaarde per 1 januari 2013 € 1.512,75. Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis Ansen van € 66.000 verstrekt in 2007. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. In 2012 heeft geen aflossing plaatsgevonden. Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis Ansen van € 20.000 verstrekt in 2009. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. In 2012 heeft geen aflossing plaatsgevonden. Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis Koekangerveld van € 29.500 verstrekt in 2009. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. Boekwaarde per 1 januari 2013 € 28.516,67. Leningen sociaal fonds. Boekwaarde per 1 januari 2013 is nihil. De laatste aflossing ad € 233,19 is in 2012 ontvangen. Geldlening NV Enexis (v/h Edon) van € 181.512. Aflossing is niet bepaald. Bruglening Enexis van € 1.159.841,81. Aflossing vindt plaats in 4 tranches in 2012, 2014, 2016 en 2019. Geldleningen ambtenaren: boekwaarde per 31 december 2012 € 6.415.104. Gering risico, aangezien er sprake is van een woning als onderpand. Maatregel/ondernomen acties Door aanscherping van de treasuryfunctie in geval van nieuwe aanvragen en het daarnaast kritisch volgen van de al verstrekte leningen, wordt hieraan aandacht besteed. Een en ander conform het treasurystatuut. Voorts is het op grond van de wijzigingen in de Wet FIDO (Wet Financiering Decentrale Overheden) per 1 januari 2010 verboden om nog langer hypothecaire geldleningen aan ambtenaren te verstrekken. Het bestuur van Stichting Dorpshuis Ansen heeft lopende de afwikkeling van haar verzoek om kwijtschelding van de beide leningen, geen aflossing betaald in 2012. Dit verzoek was eind 2012 nog niet afgewikkeld. Naar het zich laat aanzien zal het verzoek echter worden afgewezen, waarna alsnog de aflossing van 2012 moet worden voldaan. In 2013 zal dan ook 2x het aflossingsbedrag worden ontvangen.
pagina 64
JAARSTUKKEN 2012 Arbeidsongeschiktheid wethouders In het verleden (23 november 2010) heeft het college besloten geen arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de wethouders af te sluiten. Dit besluit werd destijds genomen op basis van de ervaringen uit het verleden en mede gelet op de kans dat een dergelijke situatie zich al dan niet voordoet alsmede de onzekerheid omtrent de mate van een eventuele arbeidsongeschiktheid. Niettemin is er vanzelfsprekend een zeker risico dat de gemeente hiermee op zich neemt. Maatregel/ondernomen acties De eventuele gevolgen van het niet afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de wethouders kunnen zijn dat de gemeente in een dergelijke, onverhoopte situatie, zelf opdraait voor de structurele financiële gevolgen. Op dat moment zal de gemeente binnen de exploitatiebegroting hiervoor dekking moeten zoeken. Wet APPA pensioenverplichtingen wethouders Jaarlijks wordt door verzekeringsmaatschappij Loyalis een berekening gemaakt van de benodigde bedragen en rendementen uit de verzekering die de grondslag vormt voor de voorziening APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambsdragers). De afgesloten verzekering laat de afgelopen jaren steeds een verschil zien tussen het verzekerd kapitaal en het benodigde pensioenvermogen. Hierbij gaat het om een verschil van € 80.000 op de einddatums. De mogelijkheid is aanwezig dat er een verschil bestaat ten aanzien van de financiering van de pensioenverplichtingen van de (oud) wethouders. Onderzoek heeft geleerd dat er de afgelopen vijf jaren steeds sprake was van een verschil tussen het verzekerd kapitaal en het benodigd pensioenvermogen. Dit verschil varieert jaarlijks en is afhankelijk van beleggingsresultaten. In het verleden heeft het jaarlijks verschil niet tot problemen geleid. Wij achten het verschil een voorzienbaar risico en een directe storting bij Loyalis wordt niet gezien als de oplossing hiervoor. Voor de nog niet gepensioneerde wethouders laat de laatste opgave van Loyalis een tekort zien van afgerond van € 80.000 op het beleggingstegoed. In totaliteit gaat het derhalve om een bedrag van € 160.000. Maatregel/ondernomen acties In overleg met Loyalis wordt bekeken of verhoging van de in te leggen premie – zoals in principe door Loyalis berekend – enigszins kan worden bereikt om zo in de komende jaren het verschil wel te verkleinen. IED Marktwerking GBA-producten Al enkele jaren wordt er gespeculeerd over de mogelijkheid voor het aanvragen en uitgeven van een reisdocument bij elke gemeente kan plaats vinden. Het is onduidelijk of in 2013 een pilot bij enkele grote gemeenten plaatsvindt. Het kunnen aanvragen bij elke gemeente kan consequenties hebben voor onze opbrengsten. Maatregel/ondernomen acties De gevolgen van het invoeren van de mogelijkheid zijn nog niet volledig in beeld. Mogelijk zal het aantal aanvragen afnemen. Meerdere opties zijn dan mogelijk: tariefaanpassing, werken op afspraak, verbreden openingstijden, etc. Een en ander vraagt ook beleidskeuzes in combinatie met de ontwikkeling van het Klanten Contact Centrum (KCC). Verplichting tot identificatie Vanaf 26 juni 2012 is bijschrijving van kinderen in het paspoort vervallen. Hiervoor zal in het vervolg een eigen paspoort of identiteitskaart moeten worden afgeschaft. Al enkele jaren geldt dat mensen zich vanaf 14 jaar moeten kunnen identificeren. Onlangs is hierdoor een discussie ontstaan over de doorbelasting van de kosten voor de identiteitskaart aan de burger. Het gerechtshof in Den Bosch heeft besloten dat er nu geen kosten meer verbonden mogen worden aan de identiteitskaart. Over deze beslissing zal de Hoge Raad zich nog uitspreken. Dit kan betekenen dat alle gemeenten inkomsten missen voor het aanvragen van identiteitskaarten. Maatregel/ondernomen acties Ondertussen heeft de minister, via een wetswijziging, besloten dat de kosten van de identiteitskaart worden doorbelast aan de burger. Op dit moment is het dus geen risico. Welke ontwikkelingen zich de komende tijd voor gaan doen, is onbekend. Gemeentelijke belastingen en rechten WOZ/OZB Een mogelijk risico schuilt in de onzekerheid van de ontwikkeling van de economie. Een risico is dat meer mensen een beroep gaan doen op het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid, waardoor minder wordt ontvangen dan geraamd. Dit kan mede ontstaan door inkomensmaatregelen op rijksniveau. Een en ander heeft gevolgen voor de opbrengsten afvalstoffenheffing en rioolheffing. De opbrengst leges gerelateerd aan vergunningen is o.a. afhankelijk van het aantal aanvragen. Als gevolg van de economische crisis kan het aantal aanvragen en daarmee de opbrengst teruglopen terwijl de kosten niet evenredig afnemen. Omdat WOZ-waarden worden bepaald naar de waarde op 1 januari van het jaar voorafgaand aan het belastingjaar en de actuele waarde dus niet op de beschikking staat, kan het aantal bezwaarschriften toenemen. Daarnaast kan het aantal bezwaren toenemen als gevolg van verhogingen van belastingen, mocht de gemeenteraad hiertoe besluiten. Maatregel/ondernomen acties Bij de tariefberekening voor 2013 is rekening gehouden met de ramingen kwijtschelding om verlies aan inkomsten te voorkomen. Op basis van ervaringscijfers wordt de kans op verlies ingeschat op 4% van het totale kwijtscheldingsbedrag. Als gemeente hebben we weinig invloed op het aantal aanvragen. De afgelopen jaren is nog steeds de geraamde leges gerealiseerd. Dit is met name te danken geweest aan de realisatie van groter bouwprojecten.
pagina 65
JAARSTUKKEN 2012 Goede voorlichting over de waardeontwikkeling, tariefaanpassing en de gevolgen voor de gemeentelijke aanslag kan bijdragen aan een lager aantal bezwaarschriften. Door tarieven mee aan te passen aan de waardeontwikkeling kan inkomstenderving worden voorkomen. Verder wordt bij de berekening van de tarieven rekening gehouden met een totaal te verminderen bedrag aan WOZ waarde. Tegen de hoogte van de tarieven is geen bezwaar mogelijk. De kosten van bezwaarbehandeling blijven voor rekening van de gemeente. Communicatie in de periode van bekendmaking van de WOZ waarden en de verzending van de aanslagen krijgen jaarlijks ruime aandacht. Financiën/VROM en OW Doorbelasting kostenplaatsen aan bouwgrondexploitatie en investeringen Een deel van de te verdelen kosten op kostenplaatsen wordt doorgerekend aan investeringen. Bij een lager investeringsniveau kunnen wij in feite minder uren toerekenen aan investeringen dan voorheen. Gevolg is dat er een verschuiving plaats vindt van toe te rekenen kosten naar de exploitatie van baten en lasten van de algemene dienst. Voor zover dit niet kan worden opgevangen door een afname van de personeelsgrootte heeft dit een negatieve invloed op de exploitatiebegroting. Raming toerekening aan investeringen 2012 € 280.000 (in 2011 € 350.000). Raming toerekening aan bouwgrondexploitatie 2012 € 477.000 (in 2011 € 505.000). Maatregel/ondernomen acties In 2012 is afgerond €248.285 toegerekend aan investeringen en € 265.262 aan bouwgrondexploitatie. De lagere toerekening bij met name de bouwgrondexploitatie is deels veroorzaakt doordat op begrotingsbasis rekening is gehouden met de doorbelasting van 4 fte’s, terwijl dit in werkelijk 2 fte’s zijn geweest. Daar staat tegenover dat de inhuur van een externe krachten rechtstreeks op nota is doorbelast. Ook het later uitvoeren en afwikkelen van investeringen en de afgenomen vraag naar bouwgrond zijn oorzaken van de lagere toerekening. Laatstgenoemde onderwerpen verdienen in de komende tijd doorlopend bijzondere aandacht. VROM Deelneming St. Waarborgfonds Eigen Woningen en Waarborgfonds Sociale Woningbouw Zowel met betrekking tot de afgegeven garanties voor particuliere als voor sociale woningbouw heeft de gemeente besloten tot overdracht van de hieruit voortvloeiende risico’s. Hiervoor zijn destijds afkoopsommen betaald. Slechts wanneer de fondsen zodanig slechte tijden meemaken, dat ze niet aan hun verplichtingen kunnen voldoen bestaat de mogelijkheid dat het rijk en de gemeenten alsnog worden aangesproken voor eventuele tekorten (achtervang). Tot nu toe heeft de gemeente geen tekorten van beide fondsen hoeven aan te vullen en was de reservepositie van beide fondsen zodanig, dat dit ook niet werd verwacht. Onderzoek in 2009 heeft echter uitgewezen dat de kans op gedwongen verkoop van particuliere woningen die onder Nationale Hypotheek Garantie zijn gebouwd, thans uitkomt op 1,83%. De kans is het hoogste in het vijfde jaar na de afgifte van de garantie, nl. 0,3%. De executiewaarde bij gedwongen verkoop blijkt gemiddeld 80%, daarboven is dan gemiddeld 1 jaar rentebetalingsachterstand. Risico bij particuliere woningen: 925 leningen x 0,3% is 3 leningen. Verwacht gemiddeld verlies ingeschat op ± € 50.000 per lening. Totale omvang schade ca. € 150.000. Aangenomen wordt dat deze gemiddeld aan te merken schade door de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen kan worden gedragen, zonder dat een beroep op aanvullende middelen van de gemeente wordt gedaan. Ten aanzien van de sociale woningbouw worden er geen verliezen verwacht. Maatregel/ondernomen acties Tot nu toe heeft de gemeente geen tekorten van beide fondsen hoeven aan te vullen en was de reservepositie van beide fondsen zodanig, dat dit ook niet werd verwacht. Tussen het Rijk en de VNG is voorts afgesproken dat de achtervangfunctie van de gemeenten ten aanzien van nieuwe borgstellingen in het kader van de Nationale Hypotheek Garanties (NHG) per 1 januari 2011 werd beëindigd en dat de NHG wordt gecontinueerd met een 100% achtervangfunctie van het Rijk. Voor de in het verleden afgegeven garanties blijft de gemeente wel deels aansprakelijk. Met betrekking tot de afgegeven garanties voor de sociale woningbouw, heeft een commissie in opdracht van de VNG onderzoek gedaan naar de financiële risico’s van de gemeentelijke achtervangpositie in het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Het onderzoek heeft uitgewezen dat de kans, dat gemeenten vanwege hun achtervangpositie renteloze leningen moeten verstrekken, onder de huidige omstandigheden heel klein is. Gemeenten hebben er dan ook baat bij dat het garantiestelsel blijft bestaan en dat zij hun positie in de achtervang behouden. Wel stelt de commissie dat door de Vestia-affaire herstel van vertrouwen nodig is in het systeem. Om dit te bereiken moet het WSW alle informatie met de achtervangers delen. Ook moeten het Rijk en de gemeenten een vertegenwoordiging hebben in de Raad van Commissarissen van het WSW. Tenslotte zouden het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en het WSW hun werkzaamheden beter op elkaar moeten afstemmen, zodat het preventiebeleid effectiever wordt. Zowel voor de particuliere als de sociale woningbouw worden de totale afgegeven garanties jaarlijks gemonitord. Er wordt vooralsnog aangenomen dat de gemeente geen aanvullende middelen aan de fondsen behoeft te betalen.
pagina 66
JAARSTUKKEN 2012 Diverse afdelingen –Gemeenschappelijke regelingen De gemeente neemt deel aan een aantal gemeenschappelijke regelingen, waarbij de gemeente bijdraagt in eventuele exploitatietekorten. De gemeenschappelijke regelingen bevatten veelal bepalingen over financiële zaken, zoals begroting en bijdragen. Doordat deze GR’s bestuurlijk op afstand staan, terwijl de gemeente wel (deels) moet bijdragen in tekorten, is er sprake van een risico. Maatregel/ondernomen acties Bij een goede informatievoorziening (begroting, tussentijdse cijfers, jaarrekening) worden de deelnemende gemeenten tijdig op de hoogte gesteld over de financiële gang van zaken. De diverse GR’s, voor zover van toepassing voor gemeente De Wolden, worden nader toegelicht in de paragraaf verbonden partijen van deze begroting. Mede op grond van een in het verleden opgesteld intern rapport (‘Grip op gemeenschappelijke regelingen’), heeft de gemeenten aan elke verbonden partij een ‘aandachtsambtenaar’ gekoppeld. Omdat de uitvoering van de WSW bij GR Reestmond en GR Alescon een verhoogd risico vormt, is de problematiek t.a.v. Alescon in voorstaande reeds apart genoemd in de opsomming van risico’s.
Conclusie Zoals in de inleiding reeds genoemd, is voor het kunnen beoordelen van het benodigde (minimale) weerstandsvermogen het gewenst de aanwezige weerstandscapaciteit te analyseren, in samenhang met de omvang en de achtergronden van de risico’s. Hoewel er geen landelijke (wettelijke) normen zijn voor de bepaling van het minimaal benodigde weerstandsvermogen, is er wel op basis van ervaringscijfers en benchmarkgegevens een tabel ontwikkeld, die als uitgangspunt kan worden genomen voor de berekening van het benodigde minimale weerstandsvermogen. Deze tabel heeft draagvlak in de branche en wordt ondersteund door toezichthouder de provincie Drenthe. Op basis van deze tabel bedraagt het minimaal benodigd weerstandsvermogen voor gemeente De Wolden tussen € 2,4 miljoen en € 4,8 miljoen. De aanwezige incidentele weerstandscapaciteit van gemeente De Wolden ultimo 2012 bedraagt € 28,5 miljoen. De aanwezige structurele weerstandscapaciteit van gemeente De Wolden voor 2012 bedraagt € 1,9 miljoen. Hierbij is rekening gehouden met een berekening van de onbenutte belastingcapaciteit op basis van de norm toelating artikel-12 gemeente. Op basis van de geschatte omvang van de risico’s is aan incidentele capaciteit benodigd € 85.000 + diverse p.m.-posten en aan structurele capaciteit is benodigd € 4.000 + diverse p.m.-posten. Uit de gehouden inventarisatie blijkt dat zowel de incidentele als de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente van een ruim voldoende omvang is in relatie tot de risico’s die worden gelopen.
pagina 67
JAARSTUKKEN 2012
1.7.3
Onderhoud Kapitaalgoederen
Inleiding Een aanzienlijk deel van de in de gemeente De Wolden aanwezige kapitaalgoederen zoals infrastructuur, gebouwen en plantsoenen is in beheer en onderhoud van de gemeente. Voor het onderhoud van de kapitaalgoederen kent de gemeente een aantal beheersprogramma’s. Deze beheersprogramma’s zijn belangrijk, omdat op basis hiervan binnen de exploitatiebegroting gelden worden gereserveerd om jaarlijks in het noodzakelijke onderhoud te kunnen voorzien. Ook het gewenste onderhoudsniveau moet vastgelegd worden in de beheersplannen. Dit niveau is afhankelijk van de toereikendheid van de hiervoor benodigde beschikbare middelen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geeft een dwarsdoorsnede van de begroting. Lasten van onderhoud kunnen op diverse programma’s voorkomen. Basisgegevens te onderhouden kapitaalgoederen (peil 2012) Onderwerp
Karakteristiek
Openbare ruimte
Oppervlakte totaal Oppervlakte wegen Verharde fietspaden Verharde wandelpaden
8.300 m2
2.810.000 m2 50.380 st.
Speeltoestellen Begraafplaatsen
360.000 m2 5.500 st. 500 st. 6 st.
Onderwijsgebouwen
15 st.
Sportaccommodaties
21 st.
Lengte
511 km
Kolken
11.500 st.
Minigemalen
1.100 st (excl. 232 IBA’s).
Hoofdgemalen
49 st.
Bergbezinkvoorzieningen
6 st.
Tunnels
1 st.
Bruggen en duikers Verkeersmeubilair
240.000 m2
Oppervlakte bos en natuur (berm, etc.)
Openbare verlichting (armaturen)
Kunstwerken
2.497.747 m2
1.330.000 m2
Sportterreinen
Riolering
22.635 ha.
Oppervlakte groen (plantsoen)
Bomen
Gebouwen
Onderhoud
Verkeersborden Objectverwijzingsborden
60 st. 2.240 st. 654 st.
Beleidskader Ten aanzien van het benodigde onderhoudsvolume zijn de volgende uitgangspunten vastgelegd. Een beheersprogramma dient een periode te beslaan van de langste afschrijving van de kapitaallasten. Hierdoor is de gemeente in staat altijd voldoende geld te reserveren voor het noodzakelijke onderhoud en worden desinvesteringen voorkomen; Een beheersprogramma dient gemiddeld iedere vier jaar opnieuw te worden doorgerekend op basis van de actuele onderhoudssituatie (BBV). Dit schept de mogelijkheid om de onderhoudskosten tijdig naar boven of beneden bij te stellen. De gemeente heeft een kwaliteitsvisie, de visie functioneert als een overkoepelende schil voor de onderliggende beheerssystemen. In de visie wordt het niveau aangegeven dat bepalend is voor de individuele beheersystemen. In 2012 is de kwaliteitsniveau op onderdelen herzien. Als kwaliteitsniveau heeft de raad gekozen het niveau ‘basis’, uitzondering vormen de bedrijventerreinen. Het niveau van de groenvoorzieningen op de bedrijventerreinen is herzien naar het niveau laag. De niveaus zijn verwerkt in de opdrachten voor het uit te voeren van het planmatig onderhouden van de openbare ruimte. Voor het rationeel beheer
pagina 68
JAARSTUKKEN 2012 maakt de gemeente gebruik van een beheersysteem. Dit systeem van ingenieursbureau Arcadis is voorzien van een grafische koppeling met de database van de beheergegevens. Het inzichtelijk maken en uitwisselen van de data van de te beheren onderdelen in de openbare ruimte wordt daarmee mogelijk. De verschillende beheersprogramma’s worden hierna toegelicht. Toelichting per beheersprogramma Het wegenbeheersprogramma De gemeente heeft een rationeel beheersprogramma voor wegen. In dit programma heeft de raad het onderhoudsniveau vastgelegd, waaraan het wegenonderhoud dient te voldoen. Gekozen is om het kwaliteitsniveau van de wegen te differentiëren op basis van de gebruikscategorie van de wegen. Verhardingen met een belangrijke functie worden van een hoger onderhoudsniveau voorzien. Jaarlijks wordt na de winter een wegeninspectie uitgevoerd op basis waarvan in relatie met het beschikbare budget wordt vastgesteld welke wegen dat jaar een onderhoudsbeurt behoeven. De afgelopen jaren heeft de gemeente ieder jaar prioriteiten moeten stellen voor wat betreft de te onderhouden wegen. In de afgelopen jaren is het onderhoudsbudget vanwege bezuinigingen met € 250.000 verlaagd. Het technisch urgente onderhoud kan daardoor niet volledig worden uitgevoerd. In de keuze van de te onderhouden verhardingen wordt daarom ingezet op de veiligheid van de weggebruikers. Niet alle verhardingen die om technische redenen dienen te worden onderhouden kunnen worden aangepakt. Het achterstallig onderhoud neemt toe. Hier wordt in 2013 op teruggekomen. Het beheersprogramma groen Met behulp van het beheersprogramma zijn overzichten gemaakt van de diverse beheersobjecten. Bij het vaststellen van de kadernota 2007 is een kwaliteitsniveau bepaald. Dit kwaliteitsniveau is inmiddels verwerkt in de onderhoudsbestekken. Begin 2012 zijn de bestekken opnieuw aanbesteed aan ondermeer de SW bedrijven. In de bestekken en opdrachten is de vermindering van de kwaliteit (bezuinigingen op het groenonderhoud van € 250.000) doorvertaald. De vertaling vindt plaats op de thema’s sober, efficiënt en kwaliteit. In dit kader zal een deel van het arbeidsintensieve groen worden omgebouwd naar gras. Verder wordt het aantal bladkorven, bloembakken verminderd. Een pilot is opgestart om met vrijwilligers natuuronderhoud te gaan uitvoeren. Het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) Op 9 juni 2006 heeft de raad het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) vastgesteld. Dit plan, met een strategisch en beleidsmatig karakter, vormt de basis voor het gemeentebestuur bij besluiten over de doelen en de daarmee samenhangende middelen voor de aanleg en beheer van riolering op langere termijn. Alleen de hoofdlijnen van de aanpak worden in het GRP geregeld. In 2012 is een nieuw GRP voorbereid. Het GRP zal in het voorjaar 2013 worden aangeboden aan de raad. Het beheer en onderhoud van de rioolstelsels van de gemeente worden de komende jaren op het huidige niveau doorgezet. Door de maatregelen te actualiseren die voortvloeien uit de doelstellingen van het GRP, is inzicht verkregen in de kwaliteitstoestand van de objecten. Jaarlijks wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld ter uitwerking van het vastgestelde GRP. In het uitvoeringsprogramma worden maatregelen opgenomen die voorzien in het bereiken van de doelstellingen op het gebied van emissiebeperking, wateroverlast en het instant houden van de voorzieningen. Met het vaststellen van de Wet Verbrede Watertaken is de gemeente ook belast met de zorg voor het regenwater en het ondiepe grondwater. Daarom heeft de gemeente bij het opstellen van het Waterplan samen met het Waterschap, de Provincie en de Waterleidingmaatschappij en diverse andere instanties afstemming gezocht. In het Waterplan zijn afspraken gemaakt over alle wateraspecten in de gemeente. De afspraken worden in de komende periode verder concreet gemaakt en verankerd in het beheer en onderhoud. Op het gebied van samenwerking vindt intensief overleg plaats tussen Waterschap Reest en Wieden en regiogemeenten. De samenwerking vindt plaats op uitvoeringsniveau (monitoren van overstorten) en gezamenlijk strategisch onderzoek naar marktprijzen, kwaliteit riolen en het efficiënt waterbeheer. Het gebouwenbeheersplan In 2001 is een beheersprogramma voor onze gemeentelijke gebouwen opgesteld. In dit beheersprogramma is vastgelegd wat de afschrijvingstermijnen van elk onderdeel zijn. Hierbij wordt uitgegaan van een normaal onderhoudsniveau. Jaarlijks wordt ieder gebouw geïnspecteerd om de actuele onderhoudssituatie vast te stellen. Ook voor het huisvestingsprogramma onderwijs is er sinds 2007 een beheersprogramma beschikbaar. In 2009 heeft het college de “Nota planmatig onderhoud 2009-2012” vastgesteld.
pagina 69
JAARSTUKKEN 2012 In deze nota is een duidelijk scheiding aangebracht tussen ‘periodiek groot onderhoud’ en ‘normaal klein jaarlijks onderhoud’. Er is o.a. een doorrekening gemaakt voor groot onderhoud op langere termijn. Op deze berekening is de jaarlijkse storting in de “voorziening onderhoud gebouwen” afgestemd. In 2012 is gestart met de actualisatie van het meerjarenonderhoud van de gemeentelijke gebouwen voor de periode 2013 – 2022. De uitwerking hiervan, komt in het eerste halfjaar van 2013 . Voor de dekking van de kosten in verband met het Integraal Huisvestingsplan basisonderwijs (IHP) is een ‘Voorziening huisvesting onderwijs (incl. groot onderhoud/renovatie)’ ingesteld. Op basis van het jaarlijks op te stellen ‘onderwijshuisvestingsprogramma’, vinden uitgaven plaats, gemiddeld in beginsel tot hetzelfde bedrag als de toevoeging aan de voorziening, zulks ten laste van de jaarexploitatie. Beheersprogramma openbare verlichting Sinds 2006 wordt gebiedsgewijs jaarlijks een aaneengesloten deel van de armaturen schoongemaakt en van de lampen vervangen. Iedere 5 jaar wordt op deze wijze de volledige openbare verlichting gestructureerd onderhouden. In 2011 zijn een aantal proeven uitgevoerd met energiezuinige LED-lampen, ook is getest of het mogelijk is om met minder lichtmasten een woonwijk te verlichten. In 2012 is het nieuwe OVplan voorbereid. In dit beleidsplan worden de resultaten van de proefprojecten geëvalueerd en wordt ingegaan op het optimaliseren van de schakeltijden, vervangen van masten, longlife lampen (levensduur 8-10 jaar), verdeling avond en nachtbranders en knelpunten (lichthinder, energiebesparing en sociale veiligheid). Het plan zal begin 2013 voorgelegd worden aan de raad. Beheersprogramma kunstwerken en bruggen De werkzaamheden aan de gemeentelijke bruggen en duikers zijn gebaseerd op het beheerplan ‘bruggen en kunstwerken’ dat deel heeft uitmaakt van de kadernota 2006. De kadernota is door de raad medio juni 2005 vastgesteld. In het beheerplan zijn de relevante kwaliteitsaspecten van de bruggen beoordeeld en de noodzakelijke maatregelen beschreven om deze voorzieningen in stand te kunnen houden. Jaarlijks wordt voor een bedrag van ongeveer € 44.000 aan planmatig onderhoud uitgevoerd aan de bruggen en duikers. Het jaarlijkse onderhoudsplan is gebaseerd op de prioriteiten zoals deze zijn aangegeven in het Beheerplan. In 2011 en 2012 zijn bruggen vervangen bij de Pieperij, Wold Aa-weg, Havelterweg, fietsbrug Meppelerweg en de Stuw. Het beheersplan dateert uit 2005, het daarin aangegeven prijspeil is niet meer actueel, ook zijn maatregelen geheel of gedeeltelijk herzien. Het beschikbare budget zal daardoor moeten worden bijgesteld. De laatste twee bruggen van vervangingsfase 1 (Ommerweg en Munnikenweg) zijn in voorbereiding. Via een update van het plan wordt de raad gevraagd een correctie door te voeren in het beschikbare budget van fase 1. In de kadernota 2014 zal een doorkijk worden gemaakt voor de fase 2 van het vervangingsplan. Het speelruimtebeleidsplan In de gemeente De Wolden zijn rond de 90 speelplekken. De omvang, inrichting en wijze van beheer varieert. In de praktijk blijkt dat een goede en uitgebreide speelvoorziening de (jonge) inwoner zeer aanspreekt. In stand houden van speelvoorzieningen in een gemeente is echter geen wettelijke verplichting. Wel is een grondeigenaar aansprakelijk voor schade ten gevolge van bouwwerken die in zijn grond verankerd zijn. De gemeente heeft de taak zorg te dragen voor de veiligheid en de openbare orde. Dit betekent dat een gemeente aansprakelijk kan worden gesteld voor schade die voortkomt uit een ondeugdelijk speeltoestel of ondergrond. Het speelruimtebeleidsplan is op 28 maart 2002 door de gemeenteraad vastgesteld. In het speelruimtebeleidsplan is een streefbeeld opgenomen van hoe de speelvoorzieningen in de gemeente er in de toekomst moeten uitzien. Aan de hand van de uitkomsten van inspectiegegevens zal de komende jaren het direct urgent onderhoud aan de speelvoorzieningen uitgevoerd moeten worden. Onderzocht is of het een optie is de verenigingen met ingang van 2008 het onderhoud zelf te laten uitvoeren. Hoewel dit een besparing in de uitvoeringskosten zou dienen op te opleveren. Voor de gemeente blijft het noodzakelijk het beheerplan actueel te houden. De voorzieningen zijn op het eigendom van de gemeente geplaatst, de gemeente blijft na de overdracht van het onderhoud aan de verenigingen primair verantwoordelijk. Door middel van inspecties zal daarom aangetoond moeten worden dat het noodzakelijke onderhoud daadwerkelijk is uitgevoerd. Bij de Kadernota 2009 is besloten tot een gedeeltelijke herbestemming van de structurele middelen. Een deel (ongeveer 2/3) is weer bestemd voor onderhoud (voor de primaire voorzieningen).
pagina 70
JAARSTUKKEN 2012 Landschapsbeleidsplan In het op 25 januari 2000 vastgestelde Landschapsbeleidsplan is een visie op het bestaande landschap en de ontwikkelingen daarbinnen en beleidsaanbevelingen daarover gegeven. Voor de opstelling van het plan heeft een uitgebreide veldinventarisatie plaatsgevonden op nagenoeg alle landschapselementen in het buitengebied. Deze gegevens zijn vastgelegd in een digitaal bestand. Het plan wordt op termijn omgebouwd naar een landschapsontwikkelingsplan, waarin een uitvoeringsplan en een financiële vertaling hiervan wordt opgenomen. De wijze van ombouw naar een landschapsontwikkelingsplan is afhankelijk van de beschikbare financiële mogelijkheden. Dankzij een impuls vanuit TenneT zijn in 2011 in Koekange (Hoge Linthorst), Ten Arlo en in het landinrichtingsgebied Zuidwolde diverse landschappelijke verbeterplannen uitgevoerd. In de loop van 2012 is gestart met de evaluatie van de diverse projecten. De evaluatie zal vervolgens de basis vormen om het landschapsbeleidsplan te actualiseren en een vervolgaanpak.
pagina 71
JAARSTUKKEN 2012
1.7.4
Bedrijfsvoering
In de programmabegroting 2012 staat dat in de bedrijfsvoering bijzonder aandacht wordt gegeven aan de verdere verbetering van de volgende thema’s. Activiteit
Strategisch document organisatie-inrichting
Stand van zaken
Door de organisatie is een document gemaakt wat een antwoord geeft op de vraag: Hoe kunnen we, gelet op de ontwikkelingen, ons werk gaan organiseren om ook in de toekomst de uitdagingen die op ons afkomen en de ambities die we onszelf opleggen aan kunnen. We hebben aan de hand van gemeentelijke toekomst scenario’s de antwoorden geformuleerd over: - het te voeren HRM-beleid, - de verhouding met onze inwoners, - regionalisering en samenwerking, - onze ambities voor de toekomst. Daaruit hebben we een beeld gemaakt van wat voor gemeente we willen zijn. In het kort willen we een regisserende en samenwerkende gemeente zijn. Deze antwoorden en visie hebben we vertaald in strategische keuzes. De keuze voor een toekomstbestendige organisatie zijn samengevat in een drietal pijlers, te weten: 1. het beter benutten van de kracht in de Wolder samenleving; 2. een herkenbare en bereikbare gemeente voor inwoners en instellingen willen zijn; 3. op duurzame wijze meer en pro-actiever samenwerken met andere partners. Op projectmatige wijze worden deze pijlers nu uitgewerkt naar concrete projecten. Hiervoor zijn in december initiatiefdocumenten gemaakt. Vervolgens wordt nu gewerkt aan projectplannen. Het project Samenwerken met andere partners betreft ook een gerichte samenwerking met een buurgemeente. Voor dit onderdeel is in december een Bestuursopdracht aan de gemeentesecretarissen van De Wolden en Hoogeveen gegeven. Op de uitkomsten van het onderzoek is in maart 2013 besloten de ambtelijke organisaties op 1 januari 2015 samen te voegen.
Activiteit
Uitvoering ‘Verordening doelmatigheid en doeltreffendheid 2009 gemeente De Wolden’
Stand van zaken
Jaarlijks wordt de doelmatigheid en doeltreffendheid van onderdelen van de organisatie van de gemeente en/of (delen van) programma’s of paragrafen in opdracht van het college onderzocht (conform artikel 213a van de Gemeentewet). Het college heeft ons de opdracht gegeven om in 2012 de organisatie te onderzoeken volgens het overheidsontwikkelmodel. Dit onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het “Onderzoeksplan juridische kwaliteitszorg en kwaliteit bedrijfsvoering” zoals vastgesteld door het DT op 18 oktober 2011 en door het college besproken op 24 oktober 2011. De voorbereidingen en de uitvoering van het onderzoek zijn in 2012 uitgevoerd conform onderzoeksplan. Het conceptrapport is in juli 2012 aangeboden aan de directie. De interne bespreking en het opstellen van het verbeterplan hebben vertraging opgelopen. Door deze vertraging is het rapport en het verbeterplan, afwijkend van de planning, nog niet aangeboden aan het college en de raad. Het onderzoek levert veel conclusies en aanbevelingen op waarmee de organisatie de kwaliteit van de interne bedrijfsvoering kan verbeteren. Hierin moeten veel inhoudelijke keuzes worden gemaakt en prioriteiten worden gesteld. Deze moeten worden afgestemd met andere projecten en verbeteracties zoals deze voortkomen uit het strategisch organisatiedocument en planning & control.
Personele kosten Personeel is de belangrijkste bron voor het maken van onze producten. De kennis en ervaring van onze medewerkers laten we toenemen door alle voorkomende werkzaamheden zoveel mogelijk zelf op te pakken. Wanneer er projecten zijn of er is sprake van zieke medewerkers dan is het uitgangspunt dat eigen medewerkers het werk gaan doen. Dit geeft kansen voor ontwikkeling voor eigen personeel. Wanneer het niet mogelijk is dat eigen personeel dit oppakt, kijken we of medewerkers van de buurgemeenten ons kunnen helpen. De buurgemeenten vragen ook aan ons of wij (veelal tegen kostprijs) hulp kunnen bieden. Dit gebeurt via het mobiliteitsnetwerk Wisselwerk. Als blijkt dat ook zij geen medewerkers kunnen leveren dan maken we gebruik van derden. Inhuur derden worden bekostigd uit (vrijvallende) personele middelen, (investerings-)projecten en exploitatiebudgetten. De totale personeelslasten van het ambtelijk apparaat (excl. bestuur en sportaccommodaties) zijn in de primitieve begroting 2012 geraamd op een bedrag van € 9.503.000. De werkelijke loonkosten bedroegen
pagina 72
JAARSTUKKEN 2012 € 8.851.000. Ten opzichte van de primitieve begroting is dit een onderuitputting op de loonsom van € 652.000. De totale lasten van inhuur van personeel bedroeg in 2012 € 2.172.000. Deze kosten van inhuur zijn als volgt gedekt. Omschrijving
Bedrag
Lagere personeelslasten i.v.m. ontstane vacatureruimte en mutaties personeelsbestand
652.000
Ten laste van projecten in het kader van de automatisering en dienstverlening en vanuit de reserve investeringsprojecten.
383.000
Ten laste van onvoorziene uitgaven (vervanging bij ziekte en onvoorziene omstandigheden)
123.000
Inkomsten uitkering ziektegelden en detachering medewerkers Uit de OR-gelden
93.000 53.000
Uit de reserve egalisatie personeelskosten
567.000
Uit exploitatiebudgetten
301.000
Totaal
2.172.000
Arbeidsmarktbenadering In 2012 heeft nauwelijks werving & selectie plaatsgevonden voor vacatures in de vaste formatie. Wel zijn nieuwe netwerkverbanden benut om (vooral tijdelijke) vacatures uit te wisselen. Social media spelen in toenemende mate een rol in onze werving & selectie. Terwijl we het plaatsen van vacatures in dag- of vakbladen steeds minder hebben gebruikt. Eind 2012 zijn we gestart met een onderzoek welke invloed de strategische visie ‘De blik naar buiten’ en de samenwerking met de gemeente Hoogeveen hebben op onze arbeidsmarktbenadering. In 2013 ronden we dat onderzoek af met een aanbeveling. Deze nemen we mee in een nog op te stellen nota arbeidsmarktbenadering 2014. Levensfasebewust personeelsbeleid Het overleg met de medezeggenschap over de nota levensfasebewust personeelsbeleid is afgerond. De nota is definitief vastgesteld. Implementatie vindt plaats in 2013. De implementatie wordt ondersteund door een medewerkersbrochure, een toelichting in de diverse werkoverleggen en de mogelijkheid om deel te nemen aan diverse workshops of loopbaantesten. Waarvoor de medewerkers zich via de digitale ‘Loopbaanwinkel’ kunnen aanmelden. De loopbaanwinkel is een zogenaamde portal, waardoor de medewerkers kunnen deelnemen aan de aangeboden workshops en testen die in samenwerking met de gemeente Hoogeveen worden aangeboden. Eén van de belangrijkste instrumenten om een goed levensfasebewust personeelsbeleid te kunnen voeren, is de HR-gesprekscyclus (zie hieronder). HR-gesprekscyclus In 2012 is de nota HR-gesprekscyclus nagenoeg afgerond. Besluitvorming (inclusief medezeggenschap) en implementatie vinden plaats in de eerste maanden van 2013. Om goed te kunnen sturen op resultaten, is het nodig dat leidinggevenden en medewerkers van te voren heldere afspraken maken over welke resultaten de medewerker het komende jaar behaalt, op het gebied van werk en ontwikkeling. Gaandeweg het jaar bespreken ze samen de stand van zaken en welke extra inspanningen of ondersteuning nog nodig zijn. Ook is er aandacht voor omstandigheden die van invloed kunnen zijn (o.a. vanuit levensfasebewust personeelsbeleid). Aan het eind van het jaar wordt geëvalueerd of de resultaten zijn behaald. Een dergelijke gesprekscyclus is vergelijkbaar met de P&C-cyclus: plannen – voortgangsrapportage, eventueel bijsturen – terugkijken/evalueren. Leiderschap en medewerkerschap Leiderschap en medewerkerschap zijn belangrijke thema’s in de Ontwikkelagenda. In 2012 is de training voor de afdelingshoofden uitgewerkt in een aantal nieuwe afspraken die het functioneren van de organisatie verbeteren. Dit bestaat uit projectmatig werken en managementstuurinformatie. De trainingen worden voortgezet door bijeenkomsten van de overige leidinggevenden (coördinatoren). Hierdoor wordt een nieuwe aanpak van het leidinggeven geïntroduceerd, gebaseerd op de stijl van het ‘coachend leidinggeven’ aan professionals.
pagina 73
JAARSTUKKEN 2012 Strategisch Personeelsbeleid Eind 2012 is de nota Strategisch Personeelsbeleid vastgesteld. De nota Strategisch Personeelsbeleid geeft zowel aan medewerkers als leidinggevenden een beter overzicht van de diverse beleidsterreinen van het personeelsbeleid binnen De Wolden. In de beleidsnota hebben we o.a. de vragen beantwoord: welk beleid hebben we, wat willen we daarmee bereiken en hoe hangt het met elkaar samen? We geven ook aan op welke thema’s we de komende tijd beleid willen ontwikkelen. Daarnaast wordt beter duidelijk hoe ons personeelsbeleid voortvloeit uit de missie/visie/strategie van De Wolden. Want de organisatieambities en de kernwaarden uit de missie en visie van De Wolden zijn leidend voor het werken. Strategisch Opleidingsbeleid Ook de nota Strategisch Opleidingsbeleid is eind 2012 vastgesteld. De ingangsdatum van het Strategisch Opleidingsbeleid is 1 januari 2013. Deze nota laat zien dat opleiding en ontwikkeling niet zomaar op zichzelf staan, maar verband houden met de ontwikkelingen om ons heen en met de missie/ visie/strategie. Belangrijk daarin is, dat we steeds het verband leggen tussen de ontwikkeling van de medewerkers, van de afdeling en van de totale organisatie. Daarnaast staat in deze nota beschreven op welke manier het opleidingsbudget wordt verdeeld en welke faciliteiten er zijn. In de CAO-gemeenten (2011-2012) zijn afspraken op hoofdlijnen opgenomen over het Individueel Loopbaanbudget. De verdere detaillering van deze afspraken vinden plaats in het vervolgoverleg tussen de CAO-partners. Juridische kwaliteitszorg Vierjaarlijks wordt de kwaliteit van het juridisch handelen van de organisatie onderzocht. De bewaking van de juridische kwaliteit van het handelen van de organisatie wordt ingebed in de organisatie en de werkprocessen. In 2012 is een onderzoek gehouden naar de kwaliteit aan de hand van de zeven deelgebieden van het Gronings model: personeel, structuur, werkwijze, publiekrechtelijk kader, privaatrechtelijk kader en juridische procedures. De voorbereidingen en de uitvoering van het onderzoek zijn in 2012 uitgevoerd conform onderzoeksplan. De interne bespreking en het opstellen van het verbeterplan hebben vertraging opgelopen. Het rapport is aangeboden in de maand mei. Het onderzoek levert conclusies en aanbevelingen op waarmee de organisatie de juridische kwaliteit van de producten en diensten verder gaat verbeteren. Misbruik en Oneigenlijk gebruik (M&O) In de notitie “Misbruik en Oneigenlijk gebruik” (2008) is als uitgangspunt gekozen dat elke afdeling verantwoordelijk is voor de te nemen maatregelen, gericht op het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik. De uitvoering van de notitie is onder andere terug te vinden in het maken van nieuwe verordeningen. Zo is bij het maken van de nieuwe subsidieverordening expliciet aandacht geschonken aan de verantwoording door de gesubsidieerde instellingen. Verdere waarborgen tegen misbruik en oneigenlijk gebruik bestaan onder andere uit het inrichten van adequate functiescheidingen in processen en het uitvoeren van interne controles. In 2012 zijn er drie rapportages geweest vanuit de interne controles. Hieruit is in geen van de rapportages een signaal gekomen van misbruik of oneigenlijk gebruik. Vanuit de controle van de jaarrekening en de controle van specifieke verantwoordingen doet de accountant verslag. In de afgelopen jaren zijn meerdere interne regelingen ingevoerd om invulling te geven aan het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik. Onderstaand worden de scores voor 2012 weergegeven. Regelingen
2012
Regeling nevenwerkzaamheden en verplichte melding van (financiële) belangen ambtenaren
Geen meldingen van ‘mogelijk strijdige nevenwerkzaamheden’
Nota integriteit: naar aanleiding hiervan wordt o.a. bij iedere nieuwe medewerker de ambtseed of ambtsbelofte afgenomen
Ambtseed of -belofte
Regeling Klokkenluiders
Geen meldingen
Regeling Ongewenst gedrag
Geen meldingen
Privacyreglement E-mail & internetgebruik
Een medewerker is aangesproken op internetgebruik
pagina 74
JAARSTUKKEN 2012 Overige bedrijfsvoering Voor wat betreft bedrijfsvoering op het terrein van ICT verwijzen we naar de toelichting bij programma 12. Communiceren(d) in kernwaarden Naast trainingen van medewerkers in het toepassen van de ‘actief en betrokken’ huisstijl en schrijfregels zijn er nieuwe formats ontwikkeld voor het maken van raads- en collegevoorstellen. Hierop zijn aanvullende korte trainingen gegeven. In 2012 is dit project afgerond en de werkzaamheden ingepast in de reguliere budgetten en werkzaamheden, zoals het opleidingsplan en ontwikkeling communicatie-instrumenten Bedrijfsvoering Woldwerk Inleiding In 2007 is bij het cluster WoldWerk (buitendienst Openbare Werken) het gedachtegoed van marktconform werken ingevoerd. In 2011 heeft de raad aan de rekenkamercommissie gevraagd onderzoek te doen naar de vraag of de door de raad gestelde doelen van het marktgerichte en marktconforme werken inmiddels bereikt zijn en welke verbetermogelijkheden er nog zijn. Het onderzoek is afgerond. De rekenkamercommissie heeft daarbij een aantal aanbevelingen geformuleerd. Het onderzoeksrapport is in februari 2012 opiniërend en op 26 april 2012 besluitvormend door de raad behandeld. Daarbij zijn de aanbevelingen overgenomen. Ten aanzien van de aanbeveling over het inrichten van een bedrijfsmatige boekhouding is gesteld dat dit in het vervolgonderzoek wordt meegenomen. In 2012 is door een vervolgonderzoek uitvoering gegeven aan een motie van de raad. Hierin staat: 1. Onderzoek te doen naar de haalbaarheid van het nog verder verbeteren van de efficiëncy van WoldWerk; 2. Onderzoek te doen naar hoe WoldWerk meer werk van andere overheden, bedrijven of particulieren kan binnenhalen. Door Organisatiebureau Hoffman, Krul en Partners is het vervolgonderzoek gedaan. Hun bevindingen zijn beschreven in het rapport ‘WoldWerk, de volgende stappen’. Het rapport, inclusief de aanbevelingen, is besproken in het DT, MT, het college en de ondernemingsraad. Aansluitend heeft het college besloten ten behoeve van een doorontwikkeling van het bedrijfsvoeringniveau van WoldWerk, van ‘marktconform naar concurrerend’ de aanbevelingen in het rapport over te nemen. De uitkomsten van het onderzoek zijn in december 2012 aan de raad ter kennisname aangeboden. Omdat de oriëntatiefase heeft geduurd tot december 2012 moet de planning vanaf de voorbereidingsfase aangepast worden. Streven blijft het evaluatieplan op 31 december 2015 op te leveren. Huidige stand van zaken De basis voor de bedrijfsvoering is het intern bestek. De omvang van het bestek 2012 is met € 16.000 toegenomen ten opzichte van 2011. Ten opzichte van de GWW normbedragen is het totaal aan kostprijzen in 2012 in vergelijking met 2011 gedaald met 0,3% naar 19,0%. Dit is in geld € 6.000. Dit bedrag is aangewend voor bezuiniging op de uitvoeringskosten. Omschrijving
2012
2011
2010
% onder normkosten GWW
19,0%
18,7%
12,5%
Het resultaat Zoals uit de administratie blijkt zijn de voortbrengingskosten € 182.000 hoger dan de opbrengsten. Voornaamste oorzaak hiervan is dat bij de kostprijscalculatie en inschrijving geen c.q. onvoldoende rekening is gehouden met ziekte van personeel, een toenemende brandstofprijs en extra noodzakelijk onderhoud van enkele tractie-onderdelen. Bovendien was het vanuit het perspectief van de aannemer Woldwerk een ‘slechte’ winter: er hoefde maar zeer beperkt te worden uitgerukt. Het in financiële zin negatieve eindresultaat van 2012 heeft voor wat betreft de brandstofprijzen een structureel element van € 35.000 en is verder incidenteel van karakter. De éénmalige bate voor de opbrengst van de verkoop van afgeschreven duurzame goederen (€ 34.000) is afzonderlijk in het resultaat gepresenteerd.
pagina 75
JAARSTUKKEN 2012 Het (negatieve) resultaat over 2012 is daarmee: Omzet € 1.787.527 Kosten € 1.970.144 Exploitatieresultaat WoldWerk € Incidentele bate € Rekeningresultaat WoldWerk €
182.617 nadelig 34.814 147.803 nadelig
Het negatieve exploitatieresultaat is ontstaan doordat extra vervanging moest worden ingehuurd voor een drietal langdurig zieken. Daarnaast spelen oplopende brandstof- en onderhoudskosten tractie een rol. In de berekende kostprijzen is hiermee onvoldoende rekening gehouden. Verwerking groenafval (compostering) Ten aanzien van de exploitatieresultaten van de Composteerinrichting kan worden gemeld dat de verwerkingskosten per ton € 5,10 bedragen. In 2011 was dat € 5,89. Er is 9.000 ton meer verwerkt, waarvan 4.000 ton voor rekening is gekomen van de gemeente Hardenberg.
pagina 76
JAARSTUKKEN 2012
1.7.5
Financiering
In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere de financieringspositie, het kasbeheer en het risicobeheer (met name rente- en kredietrisico). Deze onderwerpen worden gerekend tot de treasuryfunctie van de gemeente. Treasury is het besturen en beheersen, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De treasuryfunctie heeft bij lagere overheden de laatste jaren sterk aan betekenis gewonnen, onder meer vanwege de inwerkingtreding van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) en de ontwikkelingen op de Europese geld- en kapitaalmarkt. Meer concreet gaat het om financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd, en het daarbij afdekken van met name rente- en kredietrisico’s. De Wet Fido stelt regels voor het beheer van de treasury. De wet bevat normen voor het beheersen van risico’s op kort- en langlopende leningen. Voorts worden de decentrale overheden verplicht een treasurystatuut op te stellen en dienen gemeenten een treasuryparagraaf in de begroting en het jaarverslag op te nemen. De raad van de gemeente De Wolden heeft op 23 december 2005 het thans geldende Treasurystatuut 2005 vastgesteld. De in 2008 plaatsgevonden wijziging in de Wet Fido heeft geen gevolgen voor ons huidig treasurystatuut. Deze wijziging omvat met name het niet meer kunnen verstrekken van nieuwe hypothecaire geldleningen aan medewerkers en de renterisiconorm. Financieringspositie Reserves Verloop gedurende het jaar: Omschrijving
Bedrag
Stand 1 januari 2012
54.053.000
Toevoegingen
12.913.000
Onttrekkingen
-17.397.000
Jaarresultaat 2012
386.000
Stand per 31 december 2012
49.955.000
De gemeentelijke reserves en voorzieningen worden ingezet om de gemeentelijke investeringen te financieren. Hierdoor hoeven we minder een beroep te doen op de kapitaalmarkt. Opgenomen langlopende geldleningen Verloop gedurende het jaar: Omschrijving
Bedrag
Stand 1 januari 2012
11.211.417
Nieuwe leningen
0
Reguliere aflossingen
-744.873
Vervroegde aflossingen
0
Stand per 31 december 2012
10.466.544
Het gemiddelde rentepercentage over deze leningen bedraagt 4,70%. De berekening van de kapitaalbehoefte per 1 januari 2012
Bedrag
Totaal geïnvesteerd bedrag
59.187.560
- Reserves en voorzieningen
54.053.146
- Geldleningen
11.211.417
Financieringsoverschot
65.264.563 6.077.003
pagina 77
JAARSTUKKEN 2012
De berekening van de kapitaalbehoefte per 31 december 2012
Bedrag
Totaal geïnvesteerd bedrag
53.584.400
- Reserves en voorzieningen
49.955.337
- Geldleningen
10.466.544
Financieringsoverschot
60.421.881 6.837.481
De toename van het financieringsoverschot op 31 december 2012 ten € 760.478 is ontstaan door: + Afschrijvingen en mutaties investeringen Aflossing langlopende geldleningen -/-/ Mutaties reserves en voorzieningen Rekeningresultaat 2012 (voordelig) + Totaal
opzichte van 1 januari 2012 met € € € € €
5.603.000 745.000 4.484.000 386.000 760.000
Liquiditeitsplanning In 2012 is de periodieke treasury verslaglegging niet uitgevoerd. Momenteel zijn wij in overleg met de accountant over een andere wijze van presentatie van de liquiditeitenraming en het treasuryverslag. Zodra daar meer duidelijkheid is over de wijze van presentatie gaan we weer viermaandelijks een rapportage maken. In het jaarverslag 2012 is de verplichte berekening van de berekening van de ruimte onder het kasgeldlimiet wel uitgevoerd. Deze ruimte is € 8.286.000 en voldoet daarmee ruimschoots aan de gestelde criteria. Kasbeheer Het liquiditeitsgebruik wordt beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar en op de liquiditeitsplanning af te stemmen. Hierdoor wordt er op toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig worden nagekomen. Het betalingsverkeer wordt grotendeels uitgevoerd via de NV Bank Nederlandse Gemeenten. De in 2012 ontstane kortlopende middelen hebben wij bij diverse banken op een spaarrekening tijdelijk uitgezet. Hierbij hebben wij ons gehouden aan de in de Wet Fido gestelde voorwaarden. Risicobeheer Met betrekking tot het risicobeheer geldt dat de gemeente het verstrekken van leningen of garanties en het aangaan van financiële participaties uitsluitend doet uit hoofde van de publieke taak. Bij het uitzetten van middelen, het verstrekken van garanties en het aangaan van financiële participaties uit hoofde van de publieke taak bedingt het college zoveel mogelijk zekerheden. Het college motiveert in zijn besluit het openbaar belang van dergelijke uitzettingen van middelen, verstrekkingen van garanties en financiële participaties. Koersrisicobeheer De koersrisico’s van de gemeente De Wolden zijn niet aanwezig omdat uitsluitend overtollige middelen zijn uitgezet in vastrentende waarden, zoals deposito's en spaarrekeningen. Door afstemming van de looptijden op de liquiditeitsplanning kunnen deze in principe tot het einde van de looptijd worden aangehouden. Vastrentende waarden garanderen dat op de einddatum de nominale waarde wordt uitgekeerd. Op deze einddatum is dus geen sprake van koersrisico's. Renterisico’s Renterisico’s kunnen worden onderscheiden in het renterisico op korte termijn (in Wet Fido termen: vlottende schuld) en het renterisico op lange termijn (in Wet Fido termen: vaste schuld, ofwel met een looptijd van één jaar of langer). Renterisico vaste schuld (renterisiconorm) Van renterisico is sprake indien er onzekerheid bestaat rond toekomstige renteniveaus. Deze situatie doet zich op de volgende momenten voor: Bij variabel rentende leningen; Indien een toekomstige financieringsbehoefte nog niet afgedekt is; Bij naderende aanpassingen van leningen.
pagina 78
JAARSTUKKEN 2012 Ook voor renterisico’s is in de Wet Fido een norm gesteld. Deze norm, de renterisiconorm, bedraagt thans 20% van het begrotingstotaal. Met andere woorden: de Wet Fido acht het renterisico aanvaardbaar in de tijd gespreid indien in een bepaald jaar niet meer dan 20% van het begrotingstotaal aan renteaanpassing onderhevig is. Het doel van deze norm is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten, welke consequenties kunnen hebben voor de financiële positie. Aldus bevordert de Wet Fido een solide financieringswijze bij openbare lichamen. De wet beoogt hiermee een bijdrage te leveren aan een uitstekende kredietwaardigheid van openbare lichamen op de (inter)nationale kapitaalmarkt. Berekening renterisiconorm en renterisico’s van de vaste schuld (Bedragen x € 1.000) Renterisico op vaste schuld
2012
2013
2014
2015
Berekening renterisiconorm 1. Renteherzieningen op vaste opgenomen leningen 2. Aflossingen op opgenomen vaste schulden
745
745
745
3. Renterisico (1 + 2)
745
745
745
745 745
4. Renterisiconorm (zie berekening hieronder)
8.929
8.980
9.130
9.097
5. a. Ruimte onder renterisiconorm
8.184
8.235
8.385
8.352
45487
b. Overschrijding renterisiconorm Berekening renterisiconorm 4. a. Begrotingstotaal in het begrotingsjaar
44.645
44902
45651
b. Percentage regeling
20%
20%
20%
20%
Bedrag renterisiconorm
8.929
8.980
9.130
9.097
Er wordt derhalve ruimschoots voldaan aan de geldende criteria. Renterisico kortlopende financiering (kasgeldlimiet) Een belangrijk uitgangspunt van de Wet Fido is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten van openbare lichamen. Om een grens te stellen aan kortlopende financiering is in de Wet Fido de kasgeldlimiet opgenomen. De kasgeldlimiet wordt bepaald door het begrotingstotaal bij aanvang van het dienstjaar te vermenigvuldigen met een bij ministeriele regeling vastgesteld percentage van 8,5%. Bij overschrijding van de kasgeldlimiet moet een vaste geldlening worden aangetrokken. Berekening liquiditeitspositie in relatie tot de kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000)
Vlottende schuld
Vlottende middelen
Netto vlottende schuld (+) of overschot middelen (-)
Per 1 januari
4.154
-4.154
Per 1 april
4.692
-4.692
Per 1 juli
1.761
-1761
Per 1 oktober
6.565
-6.565
Per 31 december
5.283
-5.283
Gemiddeld
4.491
-4.491
Kasgeldlimiet Begrotingstotaal per begin jaar
44.645
Percentage regeling
8.5 %
Bedrag kasgeldlimiet
3.795
Liquiditeitsruimte Ruimte onder de kasgeldlimiet
8.286
Overschrijding van de kasgeldlimiet
Kredietrisico’s De gemeente heeft in beperkte mate te maken hebben met kredietrisico. Deze hebben onder andere betrekking op de uitzettingen in het kader van de publieke taak. Een overzicht:
pagina 79
JAARSTUKKEN 2012
Risicogroep (verstrekte geldleningen x € 1.000)
Restant schuld
Met/zonder (hypothecaire) zekerheid
% van het totaal
Leningen aan nutsbedrijven
1.341
17
Hypotheek verstrekking aan ambtenaren
6.415
81
196
2
7.952
100
Overige leningen Totaal
zonder met zonder
De verstrekte langlopende leningen betreffen voornamelijk leningen, verstrekt aan de Bank Nederlandse Gemeenten (belegging verkoopopbrengsten aandelen) en aan ambtenaren. Het risico, dat de gemeente loopt, kan als minimaal worden beschouwd. Valutarisico’s Valutarisico’s zijn niet aan de orde omdat er niet met vreemd geld (niet Euro’s) wordt gefinancierd. Externe ontwikkelingen op de geldmarkt Een belangrijke rol bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het (verwachte en werkelijke) verloop van de rente. De gemeente De Wolden stelt haar rentevisie op aan de hand van tenminste twee gerenommeerde instellingen. Het algemene tarief voor een debetstand in rekening courant is in het jaar 2012 gedaald van 3,35% naar 3,25%. De rentetarieven voor het uitzetten van overtollige middelen (deposito’s) vertoonden in 2012 een dalende lijn. Voor een driemaands deposito daalde de rente van 0,22% op 1 januari 2012 naar 0,18% op 31 december 2012 (tarieven B.N.G.). In de loop van het jaar zijn de overtollige middelen op dagelijks opvraagbare spaarrekeningen gezet. Dit leverde een hogere rente op dan uitzettingen op deposito’s.
pagina 80
JAARSTUKKEN 2012
1.7.6
Verbonden partijen
Inleiding De paragraaf verbonden partijen is hier opgenomen omdat de relaties die gemeenten hebben met andere partijen, zoals NV’s, BV’s, gemeenschappelijke regelingen, VOF’s, stichtingen, verenigingen en commanditaire vennootschappen sterk zijn toegenomen het laatste decennium. De behoefte aan inzicht in deze relaties is gestegen, evenals de behoefte aan een duidelijk onderscheid. Verbonden partijen zijn gedefinieerd als die partijen waarin gemeenten zowel een bestuurlijk als financieel belang hebben. Een financieel belang houdt in dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement. Voorts heeft de gemeente een financieel belang indien financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Een bestuurlijk belang betekent dat de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat ze mee kan stemmen. Conform bovengenoemde definiëring zijn participaties in NV’s, BV’s, VOF’s, commanditaire vennootschappen en gemeenschappelijke regelingen verbonden partijen. Ook stichtingen en verenigingen kunnen onder de verbonden partijen vallen, indien de gemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’s loopt. Een stichting of vereniging die jaarlijks subsidie krijgt, maar waaraan geen andere financiële verplichtingen zitten met een juridische afdwingbaarheid door derden is geen verbonden partij. Deelnemingen maken deel uit van de verbonden partijen. Het zijn die verbonden partijen, waarbij de gemeente aandelen in een NV of BV heeft. Oprichting van en deelneming in verbonden partijen Het college heeft vele bevoegdheden die geregeld zijn in de Gemeentewet. Eén daarvan (artikel 160 Gemeentewet) is dat het college besluiten mag nemen met betrekking tot de oprichting van en de deelnemingen in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang. Het besluit mag niet eerder worden genomen, nadat het ontwerpbesluit aan de raad is toegezonden en zij hun wensen en bedenkingen kenbaar hebben kunnen maken aan het college. Tevens moet het besluit de goedkeuring krijgen van gedeputeerde staten. Zij kunnen alleen hun goedkeuring weigeren indien het besluit in strijd is met het recht of het algemeen belang. Voorschriften ‘Besluit Begroting en Verantwoording’ In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is in art. 9 lid 2 sub f bepaald, dat in de begroting in een afzonderlijke paragraaf de beleidslijnen worden vastgelegd met betrekking tot de verbonden partijen. Volgens art. 15 BBV bevat de paragraaf de volgende elementen: de visie op verbonden partijen in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; de beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. Van verbonden partijen is in artikel 5 van het BBV bepaald dat deze niet worden geconsolideerd in de begroting c.q. het jaarverslag van de gemeente. In de uitvoeringsinformatie bij de productenrealisatie (jaarrekening) dient overeenkomstig artikel 67 en 69 BBV achtergrondinformatie verstrekt te worden over de betreffende verbonden partijen. Algemeen kan gesteld worden dat de relaties tussen verbonden partijen en het publieke belang, zoals geconcretiseerd in de programma’s in hoofdlijnen worden aangegeven. Doelstelling De gemeente is vrij in haar keuze hoe een taak zal worden uitgevoerd. De gemeente kan een subsidie verstrekken, haar taak zelf uitvoeren of dit laten uitvoeren door een verbonden partij. Een reden bij deze keuze van uitvoering kan gelegen zijn in doelmatigheid, doeltreffendheid en/ of bestuurlijke krachtenbundeling. Verbonden partijen, waaronder ook Publiek-Private-Samenwerking (PPS) constructies en gemeenschappelijke regelingen, worden in toenemende mate ingezet om op efficiënte wijze maatschappelijk beoogde doelen te realiseren. Verbonden partijen gemeente De Wolden Verbonden partijen van de gemeente De Wolden kunnen als volgt worden ingedeeld: Gemeenschappelijke Regelingen. De gemeenteraad van twee of meer gemeenten kunnen een gemeenschappelijke regeling treffen ter behartiging van één of meer belangen van die gemeenten. Deelnemingen. Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang is de gemeente geheel of gedeeltelijk in het bezit van de aandelen van een aantal vennootschappen. Stichtingen, verenigingen, BV’s of NV’s. Het college kan, de raad gehoord hebbende, besluiten deel te nemen in een stichting, vereniging, BV of NV.
pagina 81
JAARSTUKKEN 2012 -
PPS-constructies. Publiek private samenwerking is een middel om bepaalde beleidsdoeleinden te realiseren. De samenwerking met marktpartijen moet een meerwaarde opleveren. Meerwaarde in de vorm van het benutten van kennis en expertise van andere partijen en het spreiden van risico’s kan leiden tot efficiëntere uitvoering van plannen en projecten.
Voor de raad is informatie over de verbonden partijen van belang omdat de partijen taken uitvoeren die in het verlengde van de gemeentelijke doelstellingen liggen (bijvoorbeeld brandweer). Hieronder vindt u in tabelvorm de uitwerkingen die per verbonden partij worden weergegeven. In de tabel wordt vermeld: de ondernemingsvorm van de verbonden partij, de visie in relatie tot doelstellingen, de beleidsvoornemens, het financieel belang, de zeggenschap, ontwikkelingen binnen de verbonden partij en een mogelijkheid voor een algemene opmerking. Ter verduidelijking van wat onder bepaalde begrippen moet worden verstaan, volgt hieronder een uitleg van: de visie in relatie tot doelstellingen, de beleidsvoornemens, zeggenschap en de ontwikkelingen. De visie op verbonden partijen in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen die Visie: zijn opgenomen in de begroting (openbaar belang). Beleid: De beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. Zeggenschap: De vertegenwoordiging vanuit de gemeente in de gemeenschappelijke regeling. Nieuwe/ huidige ontwikkelen die zich voordoen binnen de gemeenschappelijke regeling. Ontwikkelingen: Grip op Gemeenschappelijke Regelingen Bij de Kadernota 2009 heeft u een werkwijze bepaald hoe om te gaan met gemeenschappelijke regelingen. De kern is dat de gemeenschappelijke regelingen inhaken op het gemeentelijke proces van vaststelling kadernota (voorjaarsnota) in juni en de (meerjaren)begroting in november. Met andere woorden beleidsintenties van gemeenschappelijke regelingen worden dan in het voorjaar in de raad besproken, en vervolgens afgewogen bij de behandeling van de kadernota. Vervolgens weet het college met welk mandaat zij de begroting van de betreffende gemeenschappelijke regelingen kunnen vaststellen. In 2013 zal deze werkwijze worden geëvalueerd, eerst met intern betrokkenen en vervolgens met de partners op de schaal van Drenthe. Indien een verbonden partij een hoog risico vormt voor de gemeente, zal hierover nader worden gerapporteerd in de paragraaf Weerstandsvermogen. Er zal aangegeven worden waarom sprake is van een verhoogd risico en welke financiële kengetallen van toepassing zijn voor deze verbonden partij. Op dit moment is de inschatting dat alleen het werkvoorzieningschap Alescon te Assen een verhoogd risico met zich meebrengt. Werkvoorzieningschap Alescon te Hoogeveen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Met ingang van 2008 is de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) gemoderniseerd. De regie over de Wsw is overgedragen aan de gemeenten, zodat gemeenten meer dan ooit verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wsw. Voor de gemeente betekent de modernisering een herbezinning op haar positie en de noodzaak tot het blijvend formuleren van eigen beleid in samenspraak met de overige deelnemende gemeenten.
Beleidsvoornemens
De gemeente De Wolden is deelnemer aan twee verschillende gemeenschappelijke regelingen. De Wolden is in de gemeenschappelijke regeling Alescon deelnemer zonder bevoegdheden en verplichtingen uit de Wsw over te dragen. Onze gemeente heeft wel stemrecht. De financiële risico’s worden verdeeld op basis van het aantal SE per gemeente, die werkzaam zijn bij Alescon. Met het werkvoorzieningschap zijn afspraken gemaakt d.m.v.: 1. De Gemeenschappelijke regeling (2008) 2. Notitie “Modernisering van de Wet Sociale Werkvoorziening april 2008” (2009-2014) 3. De raamovereenkomst 2009-2014 4. De uitvoeringsovereenkomst 2011-2012 5. De uitvoeringsovereenkomst 2013-2014 De gemeenten ontvangen een rijksbudget gerelateerd aan het aantal deelnemers van De Wolden binnen het werkvoorzieningschap Alescon. In de afgelopen jaren is het niet mogelijk gebleken voor Alescon om de Wsw kostendekkend uit te voeren. Dit leidde tot een extra bijdrage die bij de begroting en/of de jaarrekening door gemeenteraden beschikbaar werd gesteld, nadat het eigen vermogen van Alescon daarvoor eerst werd aangewend en het nulpunt bereikte. Op basis van de huidige financieringssystematiek en de forse bezuinigingen op
pagina 82
JAARSTUKKEN 2012 het WSW budget dreigt het exploitatietekort in de komende jaren groter te worden. Deelnemende gemeenten w.o. De Wolden zullen voor extra gemeentelijke bijdragen komen te staan. In het kader van de Participatiewet welke – naar verwachting – per 1-1-2014 wordt ingevoerd zal de visie op WSW wijzigen. De Gemeente De Wolden zal in de loop van 2013 – na publicatie van de (concept)wettekst - haar visie formuleren. Financieel belang
De bijdrage van De Wolden aan Alescon voor het jaar 2012 is begroot op € 120.000. Uiteindelijk is in 2012 inclusief verrekeningen van voorgaande jaren, € 101.844 voldaan aan Alescon.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen en dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder). Vervanging vindt plaats door de heer H. Lammers (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Samenleving, de heer Fred Borchers.
Werkvoorzieningschap Reestmond te Meppel Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Met ingang van 2008 is de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) gemoderniseerd. De regie over de Wsw is overgedragen aan de gemeenten, zodat gemeenten meer dan ooit verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wsw. Voor de gemeente betekent de modernisering een her-bezinning op haar positie en de noodzaak tot het blijvend formuleren van eigen beleid in samenspraak met de overige deelnemende gemeenten.
Beleidsvoornemens
De gemeente De Wolden heeft met Reestmond en Alescon een gemeenschappelijke regeling op het beleidsterrein sociale werkvoorziening. Het werkvoorzieningschap Reestmond is aangewezen als schap, waaraan het gemeentebestuur van De Wolden ingaande het jaar 2000 haar taken integraal heeft overgedragen. Met andere woorden is de beleidsnotitie van het werkvoorzieningschap Reestmond van belang voor de uitvoering van de Wsw binnen De Wolden. Met 1. 2. 3.
Reestmond zijn afspraken gemaakt over onder andere: Uitvoeringszaken van het wetsvoorstel voor de gemeenten; Het beheren van de wachtlijst (overdracht van taakstelling); Gemeenschappelijke regeling onderdeel te maken van de gemeentelijke planning- en controlcyclus.
Op basis van de huidige financieringssystematiek en de forse bezuinigingen op het WSW budget dreigt het exploitatietekort in de komende jaren groter te worden. Deelnemende gemeenten w.o. De Wolden zullen voor extra gemeentelijke bijdragen komen te staan. In het kader van de Participatiewet welke – naar verwachting – per 1-1-2014 wordt ingevoerd zal de visie op WSW wijzigen. De gemeente De Wolden zal in de loop van 2013 – na publicatie van de (concept)wettekst - haar visie formuleren. Financieel belang
De gemeenten ontvangen tot 2014 een Rijksbudget gerelateerd aan het aantal deelnemers van De Wolden binnen het werkvoorzieningschap Reestmond. De laatste jaren is het Reestmond niet gelukt de WSW-kostendekkend uit te voeren. Tot 2010 kon Reestmond dit tekort nog dekken uit eigen reserves. Sinds 2011 is er sprake van een (extra) gemeentelijke bijdrage in de exploitatie van de gemeenschappelijke regeling. In 2012 werd uitgegaan van een gemeentelijke bijdrage van € 150.000. De uiteindelijke bijdrage kwam uit op € 191.449. De overschrijding is mede veroorzaakt door een verrekening van voorgaande jaren. Het aandeel van de gemeente De Wolden is globaal 14%.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door mevrouw M. Pauwels (wethouder) en de heer H. Lammers (wethouder). Mevrouw M. Pauwels-Paauw is ook lid van het dagelijks bestuur. Plaatsvervangende leden zijn de heer R. de Groot (burgemeester) en de heer J. ten Kate (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Samenleving, de heer Fred Borchers.
pagina 83
JAARSTUKKEN 2012 Gemeentelijke Gezondheidsdienst Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Samenwerkingsverband tussen alle 12 Drentse gemeenten, middels het uitvoeren van regelingen met betrekking tot het gebied van de volksgezondheid en het beheren van het fonds gezondheidszorg.
Beleidsvoornemens
De GGD Drenthe is een organisatie op het brede terrein van openbare gemeentelijke gezondheidszorg voor de 12 Drentse gemeenten. En heeft zowel beleidsadviserende als beleidsuitvoerende taken. De wettelijke basis van de GGD wordt gevormd door de Wet Publieke Gezondheid (wet PG). Doel van deze wet is gezondheidsbescherming, gezondheidsbevordering en ziektepreventie. Voor de uitvoering van haar taken werkt de GGD intensief samen met een groot scala aan ketenpartners, zoals: netwerk met zorgaanbieders in de gezondheidszorg en jeugdzorg, maatschappelijke en sociale dienstverleners, bureau jeugdzorg, onderwijs, onderzoeksinstituten, RIVM, GGD NL, politie, provincie en gemeenten. De wet PG verplicht de gemeenteraad tot het bevorderen van de totstandkoming en de continuïteit van collectieve preventie en tevens de samenhang en afstemming met de curatieve sector. Voor de behartiging van de bevorderings- en uitvoeringstaken moet de gemeente een gemeentelijke gezondheidsdienst instellen en in stand houden. De wet schrijft voor dat de gemeentelijke gezondheidsdienst beschikt over deskundigen op het gebied van infectieziektebestrijding, epidemiologie, verpleegkunde, gezondheidsbevordering, tandzorg, gedragwetenschappen en informatica. De GGD voert tevens werkzaamheden uit op het gebied van de wet op de lijkbezorging en wettelijke inspecties van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, prostitutiebedrijven en tatoo & piercing shops. Tevens zijn er activiteiten ten behoeve van derden zoals reizigersvaccinaties, vaccinaties van risicogroepen, forensische geneeskunde voor politie en justitie, coördinatie van de openbare geestelijke gezondheidszorg en de aanpak van huiselijk geweld, medisch onderzoek bij onderbewindstelling, etc.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden was begroot op € 478.372. De werkelijke bijdrage was overeenkomstig de raming en is verdeeld over de Algemene Gezondheidszorg € 182.281, Jeugdgezondheidszorg € 265.483, en logopedie € 30.608.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen en dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder). Plaatsvervangend lid is de heer H. Lammers (wethouder).
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De beleidsuitgangspunten en -intenties zijn vastgelegd in een meerjaren beleidsnota. Op basis van onderzoek heeft de Inspectie voor de Volksgezondheid een aantal tekortkomingen in de bedrijfsvoering van de GGd Drenthe geconstateerd. Bij de begrotingsvaststelling 2009-2012 heeft de gemeenteraad besloten de noodzakelijke kwaliteitsstap AGZ (algemene gezondheidszorg), zoals ook door de inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) in 3 stappen aangegeven. Alle tekortkomingen zijn inmiddels weggewerkt. De gemeente De Wolden is voor Drenthe aangewezen als pilot gemeente voor het opstellen van een integrale nota WMO/VGZ. Deze is in de vergadering van december 2011 vastgesteld door de gemeenteraad. In 2012 hebben 8 van 12 gemeenten besloten de jeugdgezondheidszorg van 0-4 jaar bij de GGD onder te brengen. Vier gemeenten hebben besloten de jeugdgezondheidszorg van 0-4 jaar bij Icare te laten. Het jaar 2013 wordt gebruikt voor de voorbereiding om de i-JGZ voor de acht gemeenten vanaf 2014 van start te kunnen laten gaan.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Samenleving, de heer Geert Tijms.
Veiligheidsregio Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De Veiligheidsregio Drenthe betreft een gemeenschappelijke regeling waaraan alle 12 Drentse gemeenten deelnemen. Deze regeling heeft als doel het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van brandweerzorg, de rampenbestrijding en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Ook het medeontwerpen, beheren en uitvoeren van rampenplannen behoren hiertoe. Tevens vindt er administratieve en juridische beleidsadvisering aan het college van B&W plaats over het functioneren van de brandweer.
pagina 84
JAARSTUKKEN 2012 Beleidsvoornemens
Multidisciplinair verbeteren Rampenbestrijding naar aanleiding van het in 2009 opgestelde verbeterplan. Doorontwikkelen regionale brandweerzorg.
Financieel belang (
De financiële bijdrage van de gemeente De Wolden bedroeg in 2012 € 153.787. Hierin is naast de compensabele b.t.w. ook een voordelige afrekening over 2011 verwerkt ter grootte van € 12.014.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer R.T. de Groot (burgemeester). Plaatsvervangend lid is de heer J. ten Kate (1e locoburgemeester).
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De Veiligheidsregio heeft aan de provincie uitstel gevraagd voor het toezenden va de begroting 2014 omdat de vorming van de nieuwe organisatie hiervoor meer voorbereidingstijd vraagt.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, de heer Martin Nanninga.
Recreatieschap Drenthe te Diever Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Op een effectieve en efficiënte wijze bijdragen aan vernieuwing en stimulering van recreatie en toerisme als belangrijke economische sectoren in Drenthe. Het Recreatieschap ondersteunt gemeentelijk beleid door zich te richten op coördinatie (o.a. subsidies), belangenbehartiging, proces- en projectmanagement, advisering, beleid en beheer.
Beleidsvoornemens
Het betreft hier een regeling die niet wettelijk is voorgeschreven. De doelstellingen zijn direct te koppelen met de toekomstvisie van de Wolden en het collegeprogramma. Zonder schroom kan gesteld worden dat het Recreatieschap een zeer efficiënt samenwerkingsverband is. Projecten voor 2012 zijn o.a.: Bestemming Zuidwest Drenthe, Reestdal fase 2, ontwikkeling vaarrecreatieve voorzieningen, Onderzoek kwaliteit fietspaden en afstemming met Tourist Info Drenthe, Marketing Drenthe en andere samenwerkingspartners.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden bedraagt voor 2012 € 54.009 en voor 2013 € 51.673. De verlaging komt door de bezuiniging van minimaal 5% op verzoek van de VDG aan alle Gemeenschappelijke Regelingen. De bezuiniging komt ten laste van het Projectenfonds van het Recreatieschap.
Zeggenschap
Het algemeen bestuur bestaat uit 13 wethouders van de aangesloten gemeenten. De gemeente De Wolden wordt in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door de heer H. Lammers (wethouder). Plaatsvervangend lid is mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ontwikkeling en Milieu, Ingeborg de Groot.
Stichting Drentse Bedrijvenlocaties te Meppel Ondernemingsvorm
Stichting
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Stimuleren van economische activiteiten en het versterken en verder ontwikkelen van de sociaal-economische structuur Drenthe en dus ook de gemeente De Wolden.
Beleidsvoornemens
Het betreft hier een regeling die niet wettelijk is voorgeschreven. De Wolden profiteert van projecten voor de vrijetijdseconomie. De gemeente profiteert indirect van meer grootschalige economische projecten in buurgemeenten en ook van het project Healthy Ageing Network waarin Noord-Nederland internationaal wordt geprofileerd als kennisregio voor gezond ouder worden.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden bedraagt voor 2012 € 1.631.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder). Plaatsvervangend lid is mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ontwikkeling en Milieu, Jeannette Los.
pagina 85
JAARSTUKKEN 2012 Enexis Holding N.V. te Rosmalen Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent per 30 juni 2009 gesplitst in een Netwerkbedrijf en een Productie- en Leveringbedrijf. De vennootschap heeft ten doel: a. het (doen) distribueren en het doen transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en (warm) water; b. het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie; c. het doen uitvoeren van alle taken die ingevolge de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan een netbeheerder zoals daarin bedoeld; d. het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten.
Beleidsvoornemens
De provincies en gemeenten trachten met hun aandeelhouderschap de publieke belangen te behartigen.
Financieel belang
De gemeente bezit 129.325 aandelen op een totaal van 149.682.196 aandelen (0,0864%). De aandelen zijn gewaardeerd op een bedrag van € 37.000 (62% oude aandelen Essent). In 2012 is de dividenduitkering van € 99.000 over 2011 verantwoord.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Het beleid van Enexis ondersteunt de transitie van een meer duurzame energievoorziening.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
Vordering op Enexis B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Deze vennootschap is in het leven geroepen om de Aandeelhouderslening aan Enexis doelmatig en efficiënt te kunnen beheren. Deze lening is ontstaan bij de interne verkoop van de gas- en elektriciteitsdistributienetwerken van Essent.
Beleidsvoornemens
-
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Aan Enexis Holding NV is een lening verstrekt van € 1.555.000. Dit bedrag wordt gefaseerd afgelost in 2012, 2014, 2016 en 2019. De komende jaren wordt rente ontvangen over het niet afgeloste deel. In de meerjarencijfers 2012-2015 van De Wolden is hiermee reeds rekening gehouden.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
-
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
Verkoop Vennootschap B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Deze vennootschap is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de Verkopende Aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden, een zogenaamde escrow-rekening.
Beleidsvoornemens
N.v.t.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Onze gemeente had een bedrag van € 691.200 op deze escrow-rekening staan. In 2011 is de helft van de escrow afgerekend met de aandeelhouders. Jaarlijks wordt een bescheiden rentevergoeding uitgekeerd. Een eventueel overschot komt op het einde geheel ten goede aan de aandeelhouders. In 2012 is een éénmalige agio uitgekeerd van € 4.000.
pagina 86
JAARSTUKKEN 2012 Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
De looptijd van deze B.V. is afhankelijk van de periode dat claims onder deze escrow kunnen worden ingediend en afgewikkeld.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
Attero Holding N.V. (voorheen Essent Milieu) te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Attero Holding N.V. heeft ten doel het deelnemen in vennootschappen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking.
Beleidsvoornemens
-
Financieel belang
De gemeente bezit 129.325 aandelen op een totaal van 149.682.196 aandelen (0,0864%). Voorheen maakte het onderdeel uit van Essent N.V. De aandelen zijn gewaardeerd op een bedrag van € 7.000 (12% oude aandelen Essent). In 2012 is een dividenduitkering ontvangen van € 7.087 over 2011. Voor 2013 wordt hierin geen verandering verwacht.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Op 18 juni 2010 is het dividendbeleid vastgesteld. Dit is een onderdeel van de herijking strategie van Attero. Per jaar geldt een gegarandeerde dividenduitkering van minimaal € 7,5 miljoen. Voor De Wolden betekent dit een jaarlijkse dividenduitkering van tenminste € 6.480.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
CBL Vennootschap B.V. (Cross Border Leases) te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De functie van CBL Vennootschap is dat zij de Verkopende Aandeelhouders zal vertegenwoordigen als medebeheerder aan het CBL Fonds, naast RWE, Enexis en Essent. Zij vertegenwoordigt de aandeelhouders in eventuele andere relevante Cross Border Leases aangelegenheden en fondsen.
Beleidsvoornemens
N.v.t.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. In ons geval een bedrag van € 17.
Zeggenschap
De gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
De looptijd van deze B.V. is afhankelijk van de doorlooptijd van de nog openstaande CBL contracten en de claims die onder deze escrow kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Op het beheerde geld zal een rentevergoeding worden toegevoegd aan de reserve van deze BV. Een eventueel overschot in het CBL-fonds komt op het einde voor 50% ten goede aan de Verkopende aandeelhouders.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
Claim Staat Vennootschap B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
In februari 2008 zijn Essent N.V. en Essent Nederland B.V., met toestemming van de publieke aandeelhouders, een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden. Hierin vragen zij ‘een verklaring voor recht’ dat bepaalde bepalingen van de splitsingwetgeving onverbindend zijn. Essent is van mening dat de aandeelhouders schade lijden als gevolg van de splitsing.
Beleidsvoornemens
-
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. In ons geval een bedrag van € 17.
pagina 87
JAARSTUKKEN 2012 Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
De juridische procedure valt buiten de verkoop van Essent en is niet door RWE overgenomen. Uit praktische overwegingen hebben Essent en RWE afgesproken dat Essent de procedure blijft voeren. Dit gebeurt echter op instructie en kosten van de aandeelhouders via Verkoop Vennootschap B.V. Aandeelhouders hebben zich in de koopovereenkomst verbonden om door te procederen totdat er een definitieve uitspraak is gedaan door een gerechtelijke instantie. De rechtbank heeft de vordering van Essent N.V. en Essent Nederland B.V. afgewezen. Essent N.V. en Essent Nederland B.V. hebben echter hoger beroep tegen deze uitspraak ingesteld.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Frans de Vries.
NV Rendo te Meppel Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Behartigen van het publiek belang van een betrouwbare en continue nutsvoorzieningen tegen de laagst mogelijke prijs.
Beleidsvoornemens
Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
De gemeente bezit 102 aandelen op een totaal van 991 aandelen (10,29%). In 2012 is een dividenduitkering over 2011 van € 720.484 verantwoord. De uitkering 2013 is geraamd op € 697.000. Met dit bedrag is ook in de meerjarencijfers 2013-2016 van De Wolden rekening gehouden.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt in de raad van commissarissen vertegenwoordigd door de heer H. Lammers (wethouder) en in de aandeelhoudersvergadering door de heer J. ten Kate (wethouder).
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Momenteel loopt een onderzoek door de Fiod (Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst) naar een vermoedelijke fraude door de (voormalige) directie.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Jan Hendriks.
Waterleidingsmaatschappij Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Behartigen van het publiek belang van een betrouwbare en continue nutsvoorzieningen, namelijk de zorg voor zuiver en betrouwbaar drinkwater tegen de laagst mogelijke prijs.
Beleidsvoornemens
Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
In de statuten van de Waterleidingmaatschappij Drenthe is bepaald dat er eens in de 5 jaar aandelen worden uitgegeven om de verhouding tussen aantal aansluitingen en aandelen per gemeente “up to date” te maken. Dit is op 10 mei 2010 via een akte van emissie uitgevoerd. De gemeente is nu in het bezit van 51 aandelen, nominaal € 50. In 2012 is een dividenduitkering over 2011 van € 76,50 verantwoord. Dit betreft het statutair maximaal toegestane dividend gelijk aan de wettelijke rente ad 3% over het geplaatste aandelenkapitaal. Voor 2013 wordt een verhoging verwacht naar € 150. Hiermee is in de meerjarencijfers van De Wolden reeds rekening gehouden.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder).
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
N.v.t.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Jan Hendriks.
pagina 88
JAARSTUKKEN 2012 NV Bank Nederlandse Gemeenten te Den Haag Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De Bank Nederlandse Gemeenten vervult een bankfunctie van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
De gemeente bezit 31.122 aandelen. In 2012 is het dividend over 2011 van € 35.790 verantwoord. Ten opzichte van voorgaande jaren is dit bedrag gehalveerd. De uitkering over 2012 die plaatsvindt in 2013 bedraagt € 46.372. De vooruitzichten voor 2013 zijn volgens de bank opnieuw ‘met meer dan normale onzekerheden omgeven’.
Zeggenschap
De zeggenschap bestaat uit het stemrecht (1 stem) per aandeel. Gemeente De Wolden wordt door de heer R.T. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De BNG heeft een triple-A rating. Dit is een kwalificatie van de kredietwaardigheid die afgegeven wordt door De Nederlandse Bank. Gedurende het begrotingsjaar hebben zich geen veranderingen voorgedaan in de belangen van aandeelhouders in de BNG-bank.
Gemeentelijk contactpersoon
Afdeling Concern, taakveld Financiën, de heer Jan Hendriks.
pagina 89
JAARSTUKKEN 2012
1.7.7
Grondbeleid
Algemeen Grondbeleid is het beleid dat gericht is op het realiseren van ruimtelijke doelstellingen. Het is daarmee geen doel op zich, maar een middel om andere doeleinden te verwezenlijken. Het grondbeleid ondersteunt andere gemeentelijke beleidsterreinen, zoals volkshuisvesting en ruimtelijke ontwikkeling. Het grondbeleid heeft een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de financiële positie van de gemeente. Gelet op deze risico’s is een afzonderlijke paragraaf in het jaarverslag over de grondexploitatie verplicht gesteld door de commissie Besluit Begroting & Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Nota grondbeleid gemeente De Wolden De raad heeft op 26 februari 2009 de ‘Nota grondbeleid gemeente De Wolden 2009-2012’ vastgesteld. In deze nota wordt ingegaan op o.a. de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad, de financiële aspecten van het grondbeleid alsmede de randvoorwaarden voor aansturing en beheersing op hoofdlijnen van het grondbeleid. Woonplan 2011-2015 Op 12 juli 2012 is het Woonplan 2011-2015 door de gemeenteraad vastgesteld. Dit herziene volkshuisvestelijke beleidsdocument schetst de gemeentelijke visie op de ontwikkeling van het wonen in De Wolden tot 2015, met een doorkijk naar tot 2020. Het Woonplan 2011-2015 vormt het beleidskader dat daarnaast bestaat uit een uitvoeringsprogramma. Daar waar de woonvisie 2004-2009 nog uitgaat van een kwantitatieve vraagstuk, zet het Woonplan 20112015 sterk in op een sociale woningbouwopgave van 50%. Deze opgave heeft relatief gezien een grote impact op de grondexploitaties. Toelichting complexen in exploitatie Algemeen De resultaten over 2012 zijn verantwoord in de exploitatierekening en worden als onderdeel van de resultaatbestemming (vast te stellen door de raad) onttrokken of toegevoegd aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Rekening is gehouden met de door de afdeling openbare werken opgestelde ramingen van nog te maken kosten bouw- en woonrijpmaken, één en ander gebaseerd op het prijspeil en de toestand op 1 januari 2013. Verloop boekwaarde 2012, bouwgrond in exploitatie Omschrijving, B.I.E.
Boekwaarde 1-1-2012
OVB van NIEGG
Investeringen
t.g.v. exploitatie
Boekwaarde 31-12-2012
-164.788,51
0,00
-824,13
165.612,64
0,00
1.736.925,52
0,00
13.198,17
0,00
1.750.123,69
91.666,33
0,00
14.893,62
0,00
106.559,95
-110.751,86
0,00
86.468,54
10.125,00
-14.158,32
787.959,29
0,00
142.494,96
0,00
930.454,25
-130.356,69
0,00
325,31
0,00
-130.031,38
121.706,76
0,00
12.119,89
0,00
133.826,65
1.177.153,42
0,00
-42.405,61
0,00
1.134.747,81
-463.449,77
0,00
132.028,70
84.923,00
-246.498,07
Oosteinde-Oost
-93.966,56
0,00
-155,39
0,00
-94.121,95
Centrumplan de Wijk
200.000,00
0,00
-200.000,00
0,00
0,00
3.152.097,93
0,00
158.144,06
260.660,64
3.570.902,63
Ruinen-Zuid Bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold-Oost/Perenhof Koekange-Zuidwest Dunningen Fort Veeningen West III Kerkenveld-Noord Middelveen IV
Totaal
pagina 90
JAARSTUKKEN 2012 Complexen bouwgrond in exploitatie, verwacht exploitatieresultaat per 31 dec. 2012 Omschrijving
Nog te maken kosten
Boekwaarde 31-1-2012
Nog te ontvangen
Verwacht resultaat
V = Voordelig N = Nadelig
0,00
0,00
0,00
0,00
1.750.123,69
1.904.355,83
1.848.180,00
1.806.299,52
Ruinerwold-Oost/Perenhof
106.559,95
79.076,88
194.505,00
-8.868,17
V
Koekange-Zuidwest
-14.158,32
13.446,57
0,00
-711,75
V
Dunningen
930.454,25
1.174.749,40
2.421.450,00
-316.246,35
V
-130.031,38
85.834,32
337.927,50
-382.124,56
V
133.826,65
238.483,18
539.177,50
-166.867,67
V
1.134.747,81
1.893.986,25
1.580.572,50
1.448.161,56
N
-246.498,07
184.268,56
316.085,00
-378.314,51
V
-94.121,95
35.529,36
528.325,00
-586.917,59
V
3.570.902,63
5.609.730,35
7.766.222,50
1.414.410,48
N
Ruinen-Zuid Bedrijventerrein Hoge Akkers
Fort Veeningen West III Kerkenveld-Noord Middelveen IV Oosteinde-Oost Totaal
V N
Ruinen-Zuid In het plangebied liggen gronden van de gemeente. De huidige bestemmingen van de gronden is maatschappelijke doeleinden en doeleinden voor dienstverlening. Vanwege tegenvallende verkoopresultaten, is intern gekeken naar de ruimtelijke mogelijkheden van deze gronden. Het onderzoek naar een passende bestemming heeft echter geen resultaat opgeleverd. Voor sociale/maatschappelijke en commerciële functies wordt geen afzet verwacht en woningbouw heeft vooralsnog niet de voorkeur. De reden dat woningbouw niet de voorkeur heeft komt dat verwacht wordt dat woningbouw op de beschikbare grond zal gaan concurreren met nieuwbouwplan Oldenhave/Bos en de herontwikkeling van de voormalige SNS-locatie. In de herziene grondexploitatie zijn geen kosten geprognosticeerd voor de aanleg van een nieuwe ontsluitingsweg over gronden die in particulier eigendom zijn. Gesprekken over aankoop van gronden hebben geen resultaat opgeleverd. In de beheersverordening Ruinen zal de huidige ontsluitingsweg worden gehandhaafd. Doordat voor dit complex geen opbrengsten of kosten meer worden geprognosticeerd, kan het worden afgesloten. Voorgesteld wordt om de beschikbare grond binnen de grondexploitatie over te brengen naar overige gronden. Bedrijventerrein Hoge Akkers In 2008 zijn de gronden aan de westzijde van Ruinerwold verworven ten behoeve van de locale ondernemer en ter uitbreiding van bedrijventerrein Hoge Akkers. Het bestemmingsplan is gewijzigd en het terrein is bouwrijp gemaakt. Eind 2010 is begonnen met de uitgifte van het bedrijventerrein. Er zijn met diverse partijen gesprekken over de mogelijkheden om zich te vestigen op het bedrijventerrein. Deze hebben geresulteerd in de verkoop van één kavel in 2012. Verdere interesse uit de markt is gering. Indien de interesse bij een marktpartij concreet wordt, leert de ervaring dat de financiering voor de ondernemer bij bankinstellingen nauwelijks tot niet haalbaar is. Ruinerwold-Oost/Perenhof In 2007 is het plangebied bouwrijp gemaakt en is de realisatie van de woningbouw aangevangen. Het merendeel van de woningen is gebouwd door een tweetal ontwikkelende bouwers. De gemeente heeft drie kavels verkocht. Door de tijdelijke voorziening voor de peuterspeelzaal te beëindigen, kunnen nog eens drie kavels voor een vrijstaande woning door de gemeente verkocht worden. Deze uitgifte is eind 2010 opgestart. In 2011 is er één kavel verkocht en nu zijn er nog twee kavels beschikbaar. Koekange-Zuidwest Dit plangebied is in 2007 bouwrijp gemaakt. Een deel van de grond is verkocht aan Actium voor de realisatie van een multifunctionele accommodatie (MFA). De bouw van deze MFA is afgerond. De resterende grond is ten behoeve van woningbouw. Het betreft hier een tweetal kavels voor vrijstaande woningen, vier kavels voor een twee-onder-één-kap woning en een tweetal blokken voor drie starterwoningen. Het bijzondere van deze starterwoningen is dat de woningen ontworpen zijn door studenten van scholen: ontwerp voor jongeren door jongeren. De bouw van deze woningen heeft in 2010 plaatsgevonden. De laatste kavels zijn in 2011 verkocht en geleverd. Nadat de woningen zijn gerealiseerd, is begonnen met het woonrijp maken van het plangebied. Inmiddels is het woonrijp maken afgerond, behoudens het plaatsen
pagina 91
JAARSTUKKEN 2012 van de openbare verlichting. De verlichting zal naar verwachting begin 2013 geïnstalleerd worden, waarna het complex in z’n geheel is afgerond. Dunningen In 2009/2010 is het plan Dunningen fase II woonrijp gemaakt. De laatste afrondende werkzaamheden zijn in 2012 uitgevoerd. Op 12 juli 2012 heeft de gemeenteraad het Woonplan 2011-2015 met bijgevoegde uitvoeringprogramma vastgesteld en daarbij het startsein gegeven voor de ontwikkeling van Dunningen fase III. De verwachting is dat de planvoorbereidingen begin 2013 zullen worden afgerond, waarna de bestemmingsplanprocedure zal worden opgestart. Wanneer de procedure geen vertraging oploopt, kan het bestemmingsplan in het najaar van 2013 worden vastgesteld, waarna het plangebied bouwrijp gemaakt kan worden. De kaveluitgifte voor circa 60 woningen staat vanaf 2014 gepland. Fort De kaveluitgifte van de laatste fase in Fort is gestart in 2007. Na tegenvallende verkoopresultaten, is het plangebied herverkaveld naar acht kavels (vier kavels voor type vrijstaand en vier kavels voor type tweeonder-één-kap woning). Er zijn inmiddels twee kavels voor een vrijstaande woning verkocht. Op 12 juli 2012 heeft de gemeenteraad het Woonplan 2011-2015 vastgesteld en daarmee ingestemd met de toevoeging van drie bouwkavels voor sociale woningbouw, ten koste van twee bouwkavels voor vrije sector woningen. Om deze planwijziging mogelijk te maken, is een bestemmingsplanprocedure doorgevoerd en door de gemeenteraad vastgesteld (bestemmingplan Kleine Kernen Zuid). Veeningen De kaveluitgifte van Veeningen is in 2010 gefaseerd gestart. Naar aanleiding van het vastgestelde Woonplan 2011-2015, omvat het gewijzigde plan tien bouwkavels voor vijf vrijstaande woningen, twee twee-onder-een-kap woningen en drie rijwoningen (sociale woningbouw). Om deze planwijziging mogelijk te maken, is een bestemmingsplanprocedure doorgevoerd en door de gemeenteraad vastgesteld (bestemmingplan Kleine Kernen Zuid). In de kaveluitgifte van het plan is een fasering aangebracht. De eerste fase omvat zes bouwkavels voor vier vrijstaande woningen en twee twee-onder-één-kap woningen, waarvan één kavels voor een vrijstaande woning is verkocht. Vanwege een ander plan binnen het dorp is vooralsnog de keuze gemaakt om de drie kavels voor rijwoningen in een later stadium uit te geven. Kerkenveld Na de aankoop van een boerderij aan de Ten Hoevestraat in 2007 (vanwege een milieuhindercontour), is in 2008 begonnen met de onderzoeken en voorbereidende werkzaamheden ten aanzien van de bestemmingsplanwijziging. Op 12 maart 2009 is het bestemmingsplan vastgesteld en na het onherroepelijk worden is gestart met een gefaseerde uitgifte en het bouwrijp maken van het plan. De kaveluitgifte van de eerste fase is in 2009 begonnen en heeft erin geresulteerd dat tien van de dertien kavels zijn verkocht. Door deze positieve verkoopresultaten is in 2012 de kaveluitgifte van zes rijwoningen (sociale woningbouw) in de tweede fase aangevangen. Door het vastgestelde Woonplan 2011-2015, met een sociale woningbouwopgave van 50%, is het plan herverkaveld. Daar waar de woningen binnen het plan passen binnen het bestemmingsplan, is de kaveluitgifte in de tweede fase reeds opgestart. Om de planwijziging planologisch mogelijk te maken, dient voor een gedeelte van het plan opnieuw een bestemmingsplanprocedure doorlopen te worden. De voorbereidende werkzaamheden voor de bestemmingsplanwijziging zijn opgestart en zal naar verwacht eind 2013 worden afgerond. Middelveen IV, Zuidwolde Van het plan Middelveen IV is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden in 2007. Het plan is bouwrijp gemaakt waarbij de afronding maart 2008 heeft plaatsgevonden. Een deel van de kavels zijn teruggeleverd aan ontwikkelaars en voormalige eigenaren (contractuele verplichting). De resterende kavels worden c.q. zijn reeds uitgegeven door de gemeente. Na vertraging te hebben opgelopen bij de uitgifte van het DuBo-project binnen dit complex, is in 2012 alsnog een koopovereenkomst gesloten met stichting Actium en een ontwikkelaar voor de verkoop. De gronden van Actium zijn in 2012 getransporteerd en de prognose is dat de gronden aan de ontwikkelaar in 2013 zullen worden geleverd. Oosteinde-Oost De kaveluitgifte van Oosteinde-Oost is in 2010 gestart. Naar aanleiding van het vastgestelde Woonplan 2011-2015, omvat het gewijzigde plan twaalf bouwkavels voor vijf vrijstaande woningen, vier twee-ondereen-kap woningen en drie rijwoningen (sociale woningbouw). Om deze planwijziging mogelijk te maken, dient een facet bestemmingsplan in procedure gebracht te worden. Naar verwachting zal deze procedure in 2013 worden afgerond.
pagina 92
JAARSTUKKEN 2012 Centrumplan de Wijk Het betreft hier de locatie in het centrum van de Wijk, dat na het vertrek van o.b.s. de Horst naar de brede school aan de Postweg, vrij is gekomen. Sindsdien is de gemeente De Wolden bezig met de herinvulling van deze locatie. In 2007 heeft de gemeenteraad besloten het plangebied van locatie de Horst op te schalen om een oplossing te realiseren voor het parkeren op langere termijn. In 2009 heeft de gemeenteraad ingestemd met de aankoop van de Dorpsstraat 61/63 en met de sloop van de opstallen. Vanaf 2011 wordt integraal gewerkt aan de planvorming van het centrumgebied in de Wijk. Naar verwachting zal in 2013 het bestemmingsplan voor de aanleg van het parkeerterrein (gedeeltelijk) zal worden vastgesteld, waarna de realisatie zal beginnen. De gemeenteraad heeft voor de voorbereiding en uitvoering van dit complex een budget beschikbaar gesteld ten lasten van de reserve investeringsprojecten. Dit complex wordt in 2013 afgesloten. De boekwaarde zal worden verrekend met het beschikbare investeringskrediet van Centrumplan de Wijk. Tussentijdse winstneming Op basis van de gekozen systematiek worden positieve resultaten pas als gerealiseerd beschouwd indien en voor zover sprake is van een negatieve boekwaarde (opbrengsten hoger dan de al gemaakte kosten). De winstneming vindt plaats tot het verschil tussen de boekwaarde (opbrengsten minus kosten) en de nog te maken kosten, zodat de overblijvende boekwaarde groot genoeg is om de nog resterende kosten te kunnen betalen. Naar aanleiding van de financiële doorrekeningen levert dit het volgende beeld op: Omschrijving
Verwacht resultaat 0,00
Ruinen-Zuid Bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold Ruinerwold-Oost/Perenhof
Jaar van realisering (verwachting) 2013
1.806.299,52
2030
-8.868,17
2016
-711,75
2013
Dunningen
-316.246,35
2025
Fort
-382.124,56
2022
Veeningen
-166.867,67
2024
1.448.161,56
2026
Middelveen IV
-378.314,51
2015
Oosteinde-Oost
-586.917,59
2024
0,00
2013
Koekange-Zuidwest
Kerkenveld-Noord
Centrumplan de Wijk
1.414.410,48
Totaal
Nog niet in exploitatie genomen gronden. Op basis van de huidige stand van zaken en mogelijkheden zal een deel van de complexen in voorbereiding uiteindelijk in exploitatie genomen worden. Bij andere eigendommen is dat niet zeker of zelfs onwaarschijnlijk. Bij alle eigendommen is echter kritisch gekeken naar de waardering in relatie tot eventuele ontwikkelingsmogelijkheden. Daar waar meer duidelijkheid is over de nadere invulling van de toekomstige bouwlocatie en de daartoe nog te maken kosten, mag op basis van het grondbeleid en de Commissie BBV de boekwaarde oplopen tot maximaal de verwachte toekomstige marktwaarde. In de nota grondbeleid is bepaald, dat dit is toegestaan tot maximaal € 12 per vierkante meter. Daar waar dit niet het geval is, dient de marktwaarde van maximaal € 3 per vierkante meter gehanteerd te worden. Op basis van het bovenstaande uitgangspunt zijn alle complexen in voorbereiding beoordeeld. Indien de waarde hoger is dan het maximum bedrag per m², dan wordt voorgesteld om de waarde te verlagen. Een bijkomend effect van de afwaardering van de complexen in voorbereiding tot een maximale grondwaarde per vierkante meter betreft de jaarlijkse rentebijschrijving. Aangezien bij de bovenstaande gronden de maximale waarde is bereikt, kan jaarlijks ook geen rentebijschrijving meer plaatsvinden.
pagina 93
JAARSTUKKEN 2012 Nog niet in exploitatie genomen gronden Omschrijving, N.I.E.G.G
Boekwaarde 1-1-2012
Overboeking naar IEX en overige gr.
Ruinen-Zuid fase III
40.800,00
40.800,00
Koekange-Noord/Kerklaan
97.500,00
97.500,00
Koekange-Zuuid/Langedijk
71.400,00
71.400,00
Voormalige zuivelfabriek
Investeringen
t.l.v. exploitatie
Boekwaarde 31-12-2012
28.800,00
28.800,00
Neuzendijk
278.818,80
278.818,80
Vondersland
243.168,00
17.925,66
17.925,66
243.168,00
Drogteropslagen
116.424,00
9.293,05
9.293,05
116.424,00
Slagenweg
197.403,66
224.548,66
0,00
421.952,32
1.074.314,46
251.767,37
27.218,71
781.544,32
Totaal
517.318,80
Berekening maximale boekwaarde o.b.v. van de Nota Grondbeleid 2009-2012 (art. 6.4) Waardering conform Nota Grondbeleid
Werkelijk per 31 december 2012
Omschrijving, N.I.E.G.G.
Oppervlakte
Boekwaarde
Werkelijk prijs per m2
prijs per m2
Max. boekwaarde
Ruinen-Zuid fase III
13.600,00
40.800,00
3,00
3,00
40.800,00
Koekange-Noord/Kerklaan
32.500,00
97.500,00
3,00
3,00
97.500,00
23.800,00
71.400,00
3,00
3,00
71.400,00
9.600,00
28.800,00
3,00
3,00
28.800,00
Koekange-Zuid/Langedijk Voormalige zuivelfabriek Neuzendijk
18.705,00
56.115,00
3,00
3,00
56.115,00
Vondersland
20.264,00
243.168,00
12,00
12,00
243.168,00
9.702,00
116.424,00
12,00
12,00
116.424,00
52.679,00
421.952,32
8,01
12,00
180.850,00
1.076.159,32
Drogteropslagen Slagenweg Totaal
632.148,00 1.286.355,00
Toelichting nog niet in exploitatie genomen gronden Overige wijzigingen binnen de complexen in voorbereiding betreffen het ten laste van de exploitatierekening brengen van rentelasten in verband met het bereiken van maximale boekwaarden. Van de complexen in voorbereiding kan het volgende opgemerkt worden. Ruinen-Zuid fase III, Koekange-Noord/Kerklaan, Koekange-Zuid/Langedijk, voormalige zuivelfabriek en Neuzendijk Bij de vaststelling van het Woonplan 2011-2015 heeft de gemeenteraad besloten om deze complexen vooralsnog niet tot ontwikkeling te brengen. Aanleiding hiervan is de beperkte hoeveelheid beschikbare contingenten, waardoor prioriteit is gesteld aan een andere ontwikkeling. Vanwege de strategische ligging worden deze complexen afgesloten en binnen de grondexploitatie overgebracht naar overige gronden. Vondersland Voor dit plangebied zijn diverse omgevingsonderzoeken uitgevoerd. (bodemonderzoek, flora/ fauna, hydrologie en archeologie). De resultaten hiervan worden als opmaat gebruikt om te komen tot een stedenbouwkundig programma van eisen (SpvE). Het SpvE vormt de basis voor een voorontwerpbestemmingsplan dat vervolgens in procedure gebracht moet worden. Na diverse overleggen met aanwonenden en een klacht van hen aan de ombudsman, is er besloten het project voorlopig niet uit te geven. De uitgifte zal pas plaatsvinden na 2013. Eén en ander is nog onder voorbehoud van verdere besluitvorming hieromtrent.
pagina 94
JAARSTUKKEN 2012 Drogteropslagen Ter uitbreiding van woningbouw in Drogteropslagen, heeft de gemeente De Wolden in 2009 gronden aangekocht. In 2011 is de procedure van bestemmingsplan Kleine Kernen zuid opgestart en is in 2012 vastgesteld. In 2013 zal in samenspraak met dorpsbelangen begonnen worden met de verkaveling van het plan, waarna de uitgifte zal volgen. Slagenweg In 2011 is Slagenweg aangekocht ten behoeve van de uitbreiding van het huidige bedrijventerrein in Zuidwolde. De RO-procedure is opgestart. Naar verwachting zal eind 2013 het bestemmingsplan worden vastgesteld, waarna de kaveluitgifte eind 2013/begin 2014 zal worden opgestart. Overige gronden, ruilgronden en erfpachtgronden Omschrijving Overige gronden Ruilgronden Erfpachtgronden
Boekwaarde 1-1-2012 164.812,60
t.l.v. exploitatie
92.254,98
boekwaarde 31-12-2012
92.254,98
164.812,60
364,67-
9.938,05
9.573,38
0,00
169,05
48.238,08
48.407,13
0,00
45.054,93
4.254,93
40.800,00
102.884,11
5.384,11
97.500,00
75.479,11
4.079,11
71.400,00
Ruinen-Zuid fase III Koekange-Noord/Kerklaan Koekange-Zuid/Langedijk Voormalige zuivelfabriek Neuzendijk Totaal
Investeringen
164.616,98
30.749.11
1.949,11
28.800,00
295.952,18
239.837,18
56.115,00
700.550,55
405.739,93
459.427,60
Weerstandsvermogen bouwgrondexploitatie Op basis van de per 31 december 2012 herziene exploitatie opzetten is de verwachting dat er sprake is van twee verliesgevende complexen, het bedrijventerrein Hoge Akkers en complex Kerkenveld Noord. Bij de bestuursrapportage 2012 is besloten € 321.000 toe te voegen aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie voor het bouwgrondcomplex Kerkenveld-Noord. Dit door overheveling van dit bedrag uit de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Bij het opmaken van de jaarrekening 2012 is alsnog besloten een extra bedrag van € 386.000 toe te voegen aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie. Dit i.v.m. de te verwachten verliezen op de bouwgrondexploitatie complexen bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold voor een bedrag van € 169.000 en Kerkenveld-Noord voor € 218.000. Bij de bestemming van het rekeningsresultaat zal worden voorgesteld deze toevoeging van totaal € 387.000 te dekken door een aanwending vanuit de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Algemene reserve bouwgrondexploitatie Saldo per 1-1-2012: Af: - Onttrekking bij jaarrekening 2011 i.v.m. de te verwachten verliezen complexen Hoge-Akkers en Kerkenveld-Noord - Extra storting bij bestuursrapportage 2012 in voorziening verliezen bouwgrondexploitatie bovengenoemde complexen
1.843.304,42
€
850.263,87 993.040,55
€
165.612,74 1.158.653,29
€
386.563,94 772.089,35
€ 529.454,87 - 320.809,00
Saldo per 31-12-2012: Bij: - Voorstel bij bestemming rekeningsresultaat 2012 om in 2013 ingevolge de nieuwe nota grondbeleid (raad 14-3-2013) i.v.m. winstneming complex Ruinen-Zuid toe te voegen een bedrag van Af: - Een onttrekking uit de reserve i.v.m. een extra storting in de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie voor de complexen Hoge Akkers en Kerkenveld-Noord bij bestemming rekeningsresultaat 2012 Saldo na resultaatbestemming per 1-6-2013:
pagina 95
€
JAARSTUKKEN 2012
Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie: Saldo per 1-1-2012: Bij: - Toevoeging ingevolge besluitvorming bij bestuursrapportage 2012, overboeking vanuit alg. reserve bouwgrondexploitatie - Extra storting i.v.m. te verwachten verliezen (jaarrekening 2012). Bij bestemming van het rekeningsresultaat 2012 wordt deze storting gedekt door een onttrekking vanuit de algemene reserve bouwgrondexploitatie Saldo per 31-12-2012: Gespecificeerd als volgt, voor het complex: - Bedrijventerrein Hoge Akkers - Kerkenveld-Noord
€ € €
€
775.003,67
320.809,00 € 1.095.812,67
€
386.563,94 1.482.376.61
750.758,23 731.618,28 1.482.376,61
Het totale weerstandsvermogen bedraagt conform de nota grondbeleid 2009 – 2012 € 2.088.853,22 (€ 993.040,55 + € 1.095.812,67). Door de mutaties van de winstneming complex Ruinen-Zuid (€ 165.612,74) en de mutaties van de extra storting in de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie komt het totale weerstandsvermogen in 2013 hoger uit of te wel op een bedrag van € 2.254.465,96 (€ 772.089,35 + € 1.482.376,61). Dit is conform de nieuwe nota Grondbeleid 2013 – 2016, ingevolge raadsbesluit van 14 maart 2013.
Winst en verliesbepaling De rekening 2012 sluit met een voordelig saldo van € 52.368,12 en is als volgt opgebouwd: Winstneming complexen: - Ruinen-Zuid € 165.612,64 € 165.612,64 Afwaardering niet in exploitatie genomen complexen: - Ruinen-Zuid fase III € 4.254,93 - Koekange-Noord/Kerklaan € 4.250,48 - Koekange-Zuid/Langedijk € 4.079,11 - Terrein voormalige Zuivelfabriek € 1.949,11 - Neuzendijk € 71.492,18 - Vondersland € 17.925,66 - Drogteropslagen € 9.293,05 -/- € 113.244,52 Voordelig exploitatiesaldo € 52.368,12 Dit bedrag is een onderdeel van het exploitatieresultaat jaarrekening 2012.
pagina 96
JAARSTUKKEN 2012
1.7.8
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Inleiding Met de invoering per 1 januari 2007 van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een aantal nieuwe taken naar de gemeente gegaan en is een aantal bestaande taken onder de werking van de Wmo gebracht. De verschillende beleidsterreinen die onder de Wmo vallen, zijn thans verdeeld over de hoofdstukken 7, 8 en 9 van de programmabegroting. Afgesproken is dat in de jaarlijkse programmabegroting en jaarrekening een Wmo-paragraaf wordt opgenomen. Het gaat daarbij met name om de individuele voorzieningen als onderdeel van het brede Wmo-beleid. Gemeentelijk beleidskader Op 22 december 2011 heeft de gemeenteraad het beleidsplan Wmo en volksgezondheid 2012-2015 ‘Samen in beweging!’ vastgesteld. De kaders in het beleidsplan zijn bedoeld voor alle inwoners van De Wolden: jong en oud, gezond en minder gezond, mobiel en minder mobiel. De belangrijkste kaders zijn: Preventie Preventie staat hoog in het vaandel, want voorkomen is beter dan genezen. Daarvoor is een actieve samenleving nodig. Professionals die oog hebben voor preventie en gezonde leefstijl en een overheid die mogelijkheden tot bewegen en een gezonde leestijl bevordert. Daarbij zijn een goede communicatie, voorlichting en informatievoorziening belangrijk. Zelforganiserend vermogen Zelforganisatie is de eigen kracht die mensen aanwenden om samen met hun informele netwerken blijvend invulling te geven aan hun eigen leven. Coördinatie van ondersteuning indien noodzakelijk Als het niet lukt om op eigen kracht te participeren, is ondersteuning gewenst. Daar waar het in de ondersteuning gaat om meervoudige problematiek, is een goede coördinatie van die ondersteuning is belangrijk. Het doel van de ondersteuning is er op gericht om de inwoner weer (zo veel mogelijk) zelfredzaam te laten zijn. Samenwerking Samenwerking wordt steeds belangrijker. Samenwerking in de dorpen van onze gemeente, maar ook samenwerking tussen professionele organisaties en vrijwilligersorganisaties. En daar waar het de positie van onze inwoners versterkt ook samenwerking in de regio en/of daarbuiten met zowel publieke als private partners. Ondernemerschap gericht op eigen kracht De doelstelling van de Wmo is deelnemen aan de (lokale) samenleving. Primair zijn mensen daar zelf of samen met hun omgeving, verantwoordelijk voor. Ondersteuning van maatschappelijke organisaties is dan ook gericht op het versterken van de eigen kracht of van de omgeving. Als gemeente willen we daarvoor ruimte geven aan organisaties. Integrale uitvoering De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van diverse participatiewetten zoals de Wmo, de (toekomstige) Participatiewet, de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), de Wet Inburgering (WI) en de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). Door verbindingen te leggen tussen die wetten en regelingen kunnen ondersteuningsvragen van en oplossingsmogelijkheden voor inwoners doelmatiger en doeltreffender aan elkaar worden gekoppeld. Uitvoering beleidsplan Wmo-Volksgezondheid 2012-2015 Voor de uitvoering van het beleidsplan is een Uitvoeringsprogramma opgesteld. De uitvoeringsactiviteiten zijn gekoppeld aan de volgende thema’s: Leefstijl; Sociale samenhang en leefbaarheid; Preventieve ondersteuning jeugd en ouders/verzorgers; Compenseren; Informatie, advies en cliëntondersteuning; Mantelzorgondersteuning en vrijwillige inzet in de zorg; Vrijwillige inzet gericht op participatie; Toegankelijke zorg en gezond van geest; Vrouwenopvang en huiselijke geweld; OGGZ (openbare geestelijke gezondheidszorg) en maatschappelijke opvang. -
pagina 97
JAARSTUKKEN 2012 In 2012 lag het speerpunt van de uitvoering bij de pilot ‘Samen in beweging’ (vraagverheldering) zoals die staat beschreven in het Uitvoeringsprogramma. Deze pilot heeft zich in 2012 positief ontwikkeld. Naar aanleiding van de evaluatie van de pilot is besloten de werkwijze die binnen de pilot is ontwikkeld, een structureel karakter te geven door de samenstelling van een sociaal team. De samenwerkingspartners in het sociaal team zijn MEE Drenthe, St. Welzijn De Wolden (o.a. maatschappelijk werk), Centrum voor Jeugd en Gezin en gemeente (o.a. Wmo). Evaluatie uitvoering beleidsplan Met de gemeenteraad is afgesproken dat de uitvoering van het beleid jaarlijks wordt geëvalueerd. In 2013 neemt de gemeente deel aan de Wmo-benchmark van het SGBO over het jaar 2012. In de benchmark worden de gemeentelijke prestaties op alle Wmo-prestatievelden gemeten. Er ontstaat dan niet alleen een objectief beeld van de eigen prestaties, maar die prestaties worden dan ook afgezet tegen prestaties van andere gemeenten in dezelfde klasse van gemeentegrootte én van alle deelnemende gemeenten. De benchmark gaat dus over onze Wmo-prestaties over het jaar 2012, het eerste jaar van uitvoering van het nieuwe beleidsplan. Het is wenselijk om de uitkomsten van de Wmo-benchmark te betrekken bij de evaluatie met de gemeenteraad. Van AWBZ naar Wmo In 2012 is bekend geworden dat het Kabinet-Rutte II van plan is om twee belangrijke en omvangrijke functies uit de AWBZ (de begeleiding en de persoonlijke verzorging) te decentraliseren naar de Wmo. Deze decentralisaties naar de Wmo maken onderdeel uit van het gemeentelijke Programma Decentralisaties. In 2013 wordt ook in samenspraak met Hoogeveen en de regio Zuid-West Drenthe (verdere) invulling gegeven de nieuwe taken die op de gemeente afkomen. Financiën In dit onderdeel van de Wmo-paragraaf wordt een analyse gegeven van de individuele voorzieningen (prestatieveld 6) binnen de Wmo. Het gaat daarbij om hulp bij het huishouden, rolstoelen, vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen. Budget nieuwe Wmo-taken De nieuwe middelen in het kader van de Wmo komen via een integratie-uitkering binnen het gemeentefonds naar de gemeente. Financiële uitkomst individuele voorzieningen 2012 In de begroting, jaarrekening en financiële administratie worden de individuele voorzieningen onderverdeeld in hulp bij het huishouden en de overige individuele voorzieningen (rolstoel-, vervoers- en woonvoorzieningen; de voorzieningen die uit de voormalige Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) naar de Wmo zijn overgeheveld). Vergelijking 2011 en 2012 - Hulp bij het huishouden - Overige voorzieningen
2011 2.537.713 1.161.487
2012 2.499.810 1.180.599
Verschil - 37.903 19.112
Toelichting verschillen: a. Het aantal Wmo-meldingen neemt nog steeds toe. Door de beleidsmatige kanteling van de Wmo leidt het aantal meldingen tot minder aanvragen en dus minder verstrekkingen. Door de kanteling wordt er meer geïnvesteerd in het voortraject en wordt samen met de inwoner gekeken wat een passende oplossing voor het gemelde probleem is. De personele inzet verschuift meer van de ‘achterkant’ (beoordelen en afhandelen aanvragen) naar de ‘voorkant’ (het gesprek; maatwerk oplossing). b. Conform de landelijke richtlijnen wordt ingaande 2011 voor meer Wmo-voorzieningen een eigen bijdrage gevraagd. Dit heeft geresulteerd in een stijging van de ontvangen eigen bijdragen: € 380.800 in 2012 en € 370.100 in 2011. De eigen bijdragen worden door het Centraal Administratiekantoor (CAK) berekend, geïnd en aan de gemeente overgemaakt. Het CAK is daarvoor door de wetgever aangewezen. Vergelijking begroting en rekening 2012 Begroting 2.432.514 - Hulp bij het huishouden - Overige voorzieningen 1.176.336
Rekening 2.499.810 1.180.475
Verschil - 67.296 - 4.139
a. In het saldo van € 67.296 zit een overschrijding van € 187.000 op de verstrekkingen. Het budget is gebaseerd op de rijksbijdrage. De hoogte van de rijksbijdrage heeft geen relatie met de te verwachten
pagina 98
JAARSTUKKEN 2012 uitgaven, maar is gerelateerd aan onder andere het aantal 75-plussers. De overschrijding in 2011 was aanzienlijk hoger. De lagere overschrijding komt vooral door minder aanvragen als gevolg van ‘De Kanteling’. b. Het bedrag aan eigen bijdragen was € 88.000 meer dan was geraamd. Voor alle Wmo-voorzieningen waarvoor dat mogelijk is, wordt een eigen bijdrage gevraagd. In 2012 was het budget daarop nog niet aangepast. c. Het saldo van de ‘Overige voorzieningen’ is inclusief een overschrijding op de verstrekkingen van € 34.000. In 2012 waren er een paar financieel omvangrijke woningaanpassingen. Daarbij moet ook worden opgemerkt dat het budget bij de Bestuursrapportage 2012 is verlaagd met € 150.000. Ook bij de overige voorzieningen is het effect van ‘De Kanteling’ meer zichtbaar. d. In 2012 is € 30.000 minder dan begroot uitgegeven aan indicatiekosten. Dit komt met name door een minder aantal Wmo-aanvragen. Reserve Wet Maatschappelijke Ondersteuning Het doel van deze reserve is het opvangen van onvermijdelijke overschrijdingen op de openeind regelingen “hulp bij het huishouden” en “overigen individuele Wmo-voorzieningen”. Bij de Bestuursrapportage 2011 is besloten ingaande 2012 geen minimumniveau meer te hanteren. Als maximumnorm is in de ‘Programmabegroting 2012’ 15% van de begrotingsbedragen aangegeven. Wanneer niet aan deze normen wordt voldaan, dient een verrekening plaats te vinden met de Algemene Reserve. De stand van de reserve per 31 december 2012 is € 393.557. Inzicht totale Wmo-budget 2012 In het overzicht hieronder is aangegeven welke budgetten voor welke Wmo-taken beschikbaar zijn. Daarbij is aansluiting gezocht bij de indeling van de Wmo en het gemeentelijke beleidsplan in prestatievelden. Jaarrekening 2011
Kostenplaats
Omschrijving
4.08.27.5000.2
Bibliotheek
4.08.30.5200.4
Sport (breedtesport)
4.08.62.5800.2
Dorps- en wijkcentra (incl. subsidiering St. Welzijn)
Subtotaal
Leefbare kernen – Prestatieveld 1
4.07.64.4910.2
Kinderdagverblijven
4.07.64.4920.2
Peuterspeelzalen
4.07.64.4930.2
Begroting 2012 na wijzigingen
Jaarrekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
554.612
552.623
545.619
7.004
47.871
202.131
203.787
-1.656
951.436
928.097
938.527
-10.430
1.553.919
1.682.851
1.687.933
-5.082
36.454
47.691
30.987
16.704
241.526
267.783
267.982
-199
Speeltuinen
81.707
44.732
17.854
26.878
4.07.64.4940.0
Jeugdbeleid
38.978
275.908
289.896
-13.988
4.10.70.7000.1
Vroegsignalering (gezondheidszorg)
33.849
61.018
29.365
31.653
4.10.70.7000.2
Jeugdgezondheidszorg en Centrum voor Jeugd en Gezin
178.791
233.892
248.134
-14.242
Subtotaal
Opgroeien in De Wolden Prestatieveld 2
611.305
931.024
884.218
46.806
4.09.57.6320.0
Wmo-raad; zie prestatieveld 6 Hulp bij het huishouden
0
0
0
0
Subtotaal
Informatie, advies en cliëntondersteuning - Prestatieveld 3
0
0
0
0
4.09.66.6500.0
Vrijwilligers
64.058
45.391
44.025
1.366
4.09.66.6510.0
Maatjesproject
7.500
6.000
5.400
600
Subtotaal
Mantelzorg en vrijwillige inzet – Prestatieveld 4
71.558
51.391
49.425
1.966
4.09.56.6300.1
Maatschappelijk werk
376.172
381.256
373.520
7.736
4.09.58.6400.1
Flankerend beleid bejaarden
35.631
35.041
35.379
-338
Subtotaal
Algemene voorzieningen Prestatieveld 5
411.803
416.297
408.899
7.398
pagina 99
JAARSTUKKEN 2012 Jaarrekening 2011
Kostenplaats
Omschrijving
4.09.57.6320.0
Hulp bij het huishouden, incl. kosten Wmo Raad De Wolden
4.09.68.6600.0
Wmo voorziening algemeen
4.09.68.6600.1/3 Verstrekkingen individuele hulpmiddelen/ aanpassingen (voorheen woon-, vervoers-, en rolstoelvoorziening) Subtotaal
Individuele voorzieningen Prestatieveld 6
4.10.70.7000.4
Project problematisch woongedrag/ casemanager OGGZ(-netwerk)
Subtotaal
Maatschappelijke zorg Prestatievelden 7, 8 en 9
Totaal Wmo
Begroting 2012 na wijzigingen
Jaarrekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
2.537.713
2.432.514
2.499.810
-67.296
1.487
6.529
3.050
3.479
1.161.487
1.176.336
1.180.475
-4.139
3.700.687
3.615.379
3.683.335
-67.956
6.734
24.411
11.267
13.144
6.734
24.411
11.267
13.144
6.356.006
6.721.353
6.725.077
-3.724
Samenwerking De Wmo is niet alleen een op participatie maar ook op samenwerking gerichte wet. De samenwerking met de Wmo Raad De Wolden wordt wederzijds als prettig, constructief en betrokken ervaren. Daarnaast is er een structurele samenwerking op Drents en regionaal niveau met provincie en gemeenten. Een goede en regelmatige beleids- en uitvoeringsafstemming tussen de vier Zuidwest-Drentse gemeenten heeft al jaren een structureel karakter. Zoals ook is aangegeven in het nieuwe beleidsplan, krijgt met een verdere ontwikkeling en uitvoering van de Wmo ook de samenwerking met andere externe partners zowel op lokaal als op regionaal niveau, nog meer gestalte.
pagina 100
JAARSTUKKEN 2012
2
JAARREKENING 2012
Jaarrekening 2012
Aldus behandeld en vastgesteld in de vergadering Van het college van burgemeester en wethouders van 7 mei 2013. Secretaris,
Burgemeester,
pagina 101
JAARSTUKKEN 2012
2.1
BALANS PER 31 DECEMBER (bedragen x € 1.000)
ACTIVA ultimo 2012
Omschrijving
ultimo 2011
Vaste activa Immateriële vaste activa
0
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
0
Materiële vaste activa
0 0
40.889
Investeringen met economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut
38.984
39.103
38.255
1.786
729
Financiële vaste activa
8.295
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
15.871
178
178
Leningen aan deelnemingen
1.347
8.792
Overige uitzettingen > 1 jaar
6.605
6.704
165
197
Bijdragen activa in eigendom derden Totaal vaste activa
49.184
54.855
3.329
3.616
Vlottende activa Voorraden Niet in exploitatie genomen gronden
781
1.074
Overige grond- en hulpstoffen
460
165
2.088
2.377
Onderhanden werk, waaronder bouwgrond in exploitatie Uitzettingen < 1 jaar
5.662
11.527
Vorderingen op openbare lichamen
4.432
4.137
Overige vorderingen
1.230
1.443
Uitgezette gelden
5.947
Liquide middelen
5.287
Kassaldi Bank- en girosaldi
29
3
7
5.284
22
Overlopende activa
435
Vooruitbetaalde bedragen
435
945 945
Totaal vlottende activa
14.713
16.117
Totaal activa
63.897
70.972
pagina 102
JAARSTUKKEN 2012
PASSIVA ultimo 2012
Omschrijving
ultimo 2011
Vaste passiva Eigen vermogen
45.150
49.751
Algemene reserve
31.092
35.844
Bestemmingsreserves
13.672
12.450
386
1.457
Resultaat na bestemming
Voorzieningen
2.723
Voorzieningen
2.723
Langlopende schulden
2.994 2.994
10.466
Onderhandse leningen van binnenlandse banken
10.466
Totaal vaste passiva
11.211 11.211
58.339
63.956
Vlottende passiva Waarborgsommen
1
Waarborgsommen
1
Netto-vlottende schulden < 1 jaar
7 7
4.101
5.448
Overige schulden
4.100
3.633
Bank- en girosaldi
1
1.815
Overlopende passiva
1.456
Transitorische rente Vooruitontvangen middelen Europese en Nederlandse overheidslichamen Overige overlopende posten
Totaal vlottende passiva
Totaal passiva
1.561
204
219
1.194
1.237
58
105
5.558
7.016
63.897
70.972
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borg- en garantstellingen
64.982
pagina 103
65.664
JAARSTUKKEN 2012
2.2
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Algemeen De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van het “Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten”. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende balanspost anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De lasten en baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar is gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan overlopende vakantiegeld-, verlofaanspraken en dergelijke. Vaste activa Immateriële vaste activa, Materiële vaste activa en Financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- c.q. vervaardigingprijs onder aftrek van afschrijvingen. Bij de gehanteerde afschrijvingstermijnen is het bepaalde in de verordening ex artikel 212 van Gemeentewet uitgangspunt. De materiële vaste activa met economisch nut worden in principe lineair afgeschreven, of naar bevind van zaken annuïtair. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden ten laste van de exploitatie gebracht. Indien hiervan bij raadsbesluit wordt afgeweken, wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere door de raad aan te geven tijdsduur. Voorraden De voorraden bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- c.q. vervaardigingprijzen. Winsten uit grondexploitatie worden slechts genomen indien en voorzover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd kunnen worden aangemerkt. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingkosten in mindering gebracht. Gronden waarvoor nog geen ROprocedure is opgestart en waarvoor op het moment van verkrijging niet duidelijk is voor welke doel deze gronden ingezet zullen worden, worden gewaardeerd op maximaal € 3 per m2. Gronden waarvoor al een RO-procedure opgestart is, worden gewaardeerd op maximaal € 12 per m2. Uitzettingen <1 jaar De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. Vaste passiva Reserves Reserves zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, eventueel vermeerderd met bespaarde rente. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De langlopende schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en Garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar buiten de telling van de balans opgenomen.
pagina 104
JAARSTUKKEN 2012
2.3
TOELICHTING OP DE BALANSPOSTEN
(De bedragen in de tabellen zijn weergegeven in duizenden euro’s) ACTIVA VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa De specificatie van de immateriële vaste activa is als volgt: Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2012
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdrage van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2012
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
0
259
11
248
0
Totaal
0
259
11
248
0
Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2012. Onder de immateriële vaste activa zijn onder meer opgenomen: het economisch ruimtelijk proces Hoofdstraat Zuidwolde, project ‘De Ontmoeting’/dorpsvisies en opstellen woonvisie. De lasten worden in één keer afgeschreven en gedekt door een onttrekking uit de reserves. Materiële vaste activa Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2012
Investe -ringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdrage van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2012
Investeringen met economisch nut Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen
1.041
0
51
990
1
1
2 24.852
2.445
166
958
26.173
Grond-, weg- en waterbouwk. werken
9.329
401
10
358
9.362
Vervoermiddelen
1.153
255
504
171
733
Machines, appar. en installaties
1.228
195
271
225
927
591
331
13
403
506
59
470
38.255
4.097
Overig Financial lease Sub-Totaal
964
118
411
2.285
39.103
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut Gronden en terreinen
122
561
Bedr.gebouwen
130
121
Grond-, weg- en waterbouwk.werk
430
4.021
47
38
Overig Centrumplan De Wijk Sub-totaal Totaal
94
1.141
449
140
124
127
2.014
1.296
62
23
200
200
729
4.941
1.235
2.649
1.786
38.984
9.038
2.199
4.934
40.889
pagina 105
JAARSTUKKEN 2012 Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar de in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2012. De belangrijkste investeringen waren in 2012: reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde, bouw brede school Zuidwolde, renovatie gemalen drukriolering, vervanging tractiemiddelen, organisatie en proceskosten visie dienstverlening, infrastructuur nabij de brede scholen, herstructurering Julianaplein Zuidwolde, aanleg fietspaden, ontsluiting kern Zuidwolde op N48, vervanging bruggen en Tennet-projecten. De langdurige verplichtingen uit hoofde van financial leasing zijn onder de materiële activa in de balans opgenomen. Die van operational leasing worden buiten de balans om toegelicht. In de jaarrekening 2011 was onder de in exploitatie genomen gronden het complex Centrumplan de Wijk opgenomen met een boekwaarde van € 200.000, omdat er toen nog sprake was van een grondexploitatie. De investering moet administratief opgenomen worden onder ‘investeringen in de openbare ruimte’. Financiële vaste activa Omschrijving Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
Boekwaarde 1-1-2012
Investeringen
8.792
Overige uitzettingen > 1 jaar
6.704
14
382
Bijdragen aan activa in eigendom van derden
197
92
16.523
106
Balanstotaal
Boekwaarde 31-12-2012
7.445
1.347
113
6.605 382
7.558
124
165
124
8.677
382 15.871
Afwaarderingen
178
Vordering ivm verkoop Essent
Minus: Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap (Essent)
Afschrijvingen
178
Leningen aan deelnemingen
Totaal
Desinvesteringen
382 106
7.558
124
8.295
Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar de in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2012.
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen Onder kapitaalverstrekking aan deelnemingen zijn de participaties in het aandelenkapitaal van de nutsbedrijven WMD, Rendo, Essent/Attero e.d. en van de Bank Nederlandse Gemeenten opgenomen. Leningen aan deelnemingen Het onder dit onderdeel verantwoorde financieringsarrangement Rendo/BNG van € 7.050.000 is per 1 augustus 2012 geheel afgelost. Als onderdeel van de verkooptransactie van Essent aan RWE is een zogenaamde bruglening van € 1.555.000 verstrekt aan Enexis Holding N.V. Deze bruglening wordt gefaseerd afgelost in 2012, 2014, 2016 en 2019. In 2012 is een aflossing verantwoord van € 395.000. Per 31 december resteert er nog een bedrag van € 1.160.000. Het overige per 31 december heeft betrekking op een achtergestelde lening aan Enexis van € 181.000 en een bedrag van € 6.000 als grootboek nationale schuld. Overige uitzettingen De overige uitzettingen langer dan een jaar betreffen leningen aan sportverenigingen, de dorpshuizen Ansen en Koekangerveld en de regionale muziekschool Scala Hoogeveen. Ook de verstrekking van hypothecaire geldleningen aan ambtenaren is hieronder opgenomen. Ingevolge de wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) worden ingaande 2009 geen nieuwe hypothecaire geldleningen meer verstrekt aan de medewerkers. In 2012 zijn drie leningen totaal afgelost. ‘Vordering op Verkoop Vennootschap B.V. (Essent)’ Een deel van de verkoopopbrengst van Essent aan RWE, een bedrag van € 691.200 is apart gehouden en als vordering onder de overige uitzettingen opgenomen. Dit gezien het meerjarig karakter van deze vordering. In 2011 is hiervan een bedrag van € 309.000 uitgekeerd. Het resterende bedrag van € 382.000 komt geheel of gedeeltelijk, afhankelijk van mogelijke claims, te zijner tijd tot uitkering. Ter dekking van de mogelijke onzekerheden van de uitkering van de afgegeven garanties bij de verkoop is een voorziening ingesteld van ook € 691.200. Na de uitkering in 2011 is in deze voorziening ook een bedrag aanwezig van € 382.000.
pagina 106
JAARSTUKKEN 2012
Bijdragen activa derden De bijdragen aan activa in eigendom van derden betreffen restauratie van monumenten, het verlenen van bijdragen voor het treffen van energiebesparende maatregelen en de deelname in het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland. Per 2009 zijn hier ook vermeld de boekwaarden van de geprivatiseerde tenniscomplexen in Ruinen en Zuidwolde. In de raadsvergadering van 12 september 2009 is besloten de deelname aan de stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland te beëindigen. De definitieve afhandeling is afhankelijk van de nog lopende uitstaande leningen bij het Fonds.
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Niet in exploitatie genomen gronden Omschrijving
Naar in expl. gen. gronden en overige gr.
Boekwaarde 1-1-2012
Ruinen-Zuid 3e fase
41
Koekange-Noord, Kerklaan
98
98
Koekange-Langedijk Zuid
71
71
Terrein vm. Zuivelfabriek
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2012
41
29
29
Neuzendijk Ruinen
279
279
Buddingeborgh/Vondersland Ruinerwold
243
18
18
243
9
116
27
781
Drogteropslagen
116
9
Slagenweg
197
225
Totaal
Gerealiseerde winst
1.074
518
422
252
Overige grond- en hulpstoffen Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2012
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2012
Ruilgronden Ruinen
0
10
10
0
Erfpachtsgronden Ruinen
0
48
48
0
Aan- en verkoop overige gronden
165
92
92
165
Ruinen-Zuid 3e fase Koekange-Noord, Kerklaan Koekange-Langedijk Zuid Terrein vm. Zuivelfabriek Neuzendijk Ruinen Totaal
165
45
4
41
103
5
98
75
4
71 29
31
2
296
240
56
700
405
460
Onderhanden werk, waaronder bouwgrond in exploitatie Omschrijving Ruinen-Zuid Bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold Oost, Perenhof
Boekwaarde 1-1-2012
Van niet in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
-165
-1
1.737
13
91
15
Koekange Zuid West
-111
86
De Wijk, Dunningen
788
142
Fort Veeningen West III
-130
Gerealiseerde winst 166
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2012 0 1.750 106
10
-15 930 -130
122
12
pagina 107
134
JAARSTUKKEN 2012
Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2012
Kerkenveld-Noord Middelveen IV Zuidwolde
Van niet in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
1.177
-42
-463
132
Oosteinde-Oost, 2e fase
-94
Centrumplan de Wijk
200
-200
3.152
157
775
707
2.377
-550
Totaal Minus: Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie Balanstotaal
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2012 1.135
85
-246 -94
261
3.570 1.482
261
2.088
Toelichting Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid. In 2012 heeft er een storting ten laste van de exploitatie in de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie plaatsgevonden. Dit in verband met voorziene verliezen in de bouwgrondexploitatie. Tussentijdse resultaatbepaling Op basis van de gekozen systematiek worden positieve resultaten pas als gerealiseerd beschouwd indien en voor zover sprake is van een negatieve boekwaarde (opbrengsten hoger dan de al gemaakte kosten). De winstneming vindt plaats tot het verschil tussen de boekwaarde (opbrengsten minus kosten) en de nog te maken kosten, zodat de overblijvende boekwaarde groot genoeg is om de nog resterende kosten te kunnen betalen. Uitzettingen <1 jaar Omschrijving
2012
Vorderingen op openbare lichamen
4.650
Overige vorderingen
1.230
2011 4.137 1.595
Uitgezette gelden
5.947
Totaal
5.880
Minus: Voorzieningen dubieuze debiteuren Balanstotaal
11.679
218
152
5.662
11.527
Toelichting Vorderingen op openbare lichamen Per 31 december 2012 stond er voor € 4.650.000 aan vordering op openbare lichamen uit. Per 1 maart 2013 was hiervan € 1.260.000 ontvangen. Het resterende bedrag van € 3.172.000 kan als volgt gespecificeerd worden: - vordering van de belastingdienst, BTW-compensatiefonds € 2.712.000 - stichting Wolderwijs *1 501.000 - overige vorderingen openbare lichamen (rijk, provincie) - -/41.000 Saldo per 1 maart 2013 *1
€
3.172.000
Met de Stichting Wolderwijs was er een verschil van inzicht over de afwikkeling van een vordering. Beide partijen hebben onlangs overeenstemming bereikt over de afwikkeling hiervan. De financiële consequenties hiervan zijn dat wij van de openstaande vordering van € 737.000 een bedrag van € 236.000 hebben afgeboekt ten laste van het rekeningsresultaat 2012. Het afgeboekte bedrag is meegenomen onder de lasten bij programma 7 Onderwijs en kinderopvang.
Overige vorderingen Per 31 december 2012 stond er voor € 1.230.000 aan overige vorderingen uit. Per 1 maart 2013 was hiervan € 380.000 ontvangen. Het resterende bedrag van € 850.000 kan als volgt gespecificeerd worden: - bijstandsdebiteuren - belastingdebiteuren - overige debiteuren
€ -
291.000 493.000 66.000
Saldo per 1 maart 2013
€
850.000
pagina 108
JAARSTUKKEN 2012 Uitgezette gelden De in de jaarrekening 2011 opgenomen bedrag van € 5.947.000 betreft uitgezette geldmiddelen en wel bij de Rabobank, ABN/AMRO, ING en SNS bank. Gezien de rente-ontwikkelingen wordt nu voor het uitzetten van de liquide middelen gebruik gemaakt van spaarrekeningen, vandaar dat deze nu verantwoord zijn onder de liquide middelen. De afname ten opzichte van het vorig jaar is het gevolg van de investeringen in 2012. Voorzieningen dubieuze debiteuren Dubieuze debiteuren afdeling samenleving, cluster sociale zaken Met de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) is de gemeente volledig verantwoordelijk voor de financiering van de bijstand. Dit heeft onder andere tot gevolg dat de uitkeringsdebiteuren voor rekening en risico van de gemeente komen. De voor dit risico gevormde voorziening bedraagt Overige dubieuze debiteuren Voor de belastingvorderingen en overige vorderingen is een voorziening getroffen ter dekking van mogelijke risico’s bij de invordering van belastingen en enkele overige privaatrechtelijke vorderingen. Het bedrag van de voorziening bedraagt
€
129.000
-
89.000
€
218.000
Liquide middelen Omschrijving
2012
Kassaldo, kas gemeentewinkel Banksaldi van BNG, de Rabobank, ABN/AMRO en de ING-bank Saldi van spaarrekeningen
2011 3
7
105
22
5.179
Totaal
5.287
29
Overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen
2012
De overlopende activa hebben betrekking op in 2012 vooruitbetaalde bedragen, die ten laste van 2013 moeten komen.
2011
435
945
PASSIVA VASTE PASSIVA Eigen vermogen Algemene reserves Het verloop van de algemene reserves wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven.
Omschrijving
Stand per 1-1-2012
Toevoegingen 2012
Toevoeging/ onttrekking via resultaatbestemming voorgaand dienstjaar
Algemene reserve
10.168
Reserve aandelenoverdracht Rendo
13.843
Reserve aandelenoverdracht Essent
8.351
Weerstandsvermogen
1.639
1.639
Algemene reserve Bouwgrondexploitatie
1.843
321
-529
6.357
-468
Totaal
35.844
2.094
Onttrekkingen 2012 4.397
Vermindering i.v.m. afschrijving op activa 21
Stand per 31-12-2012
7.844 13.843
61
2.094
8.412 0 993 21
31.092
Toelichting In de nota ‘Reserve en voorzieningen 2009-2012’ is voor een aantal reserves het maximaal benodigd peil aangegeven. Ook is in deze nota het verwachte verloop van de reserves aangegeven. Indien er belangrijke ontwikkelingen zijn of dat het niveau van de reserve tot onder het vastgestelde minimum is afgenomen, wordt dit hierna bij de desbetreffende reserve nader toegelicht. pagina 109
JAARSTUKKEN 2012 Algemene reserve De doelstelling van deze reserve is het opvangen van tegenvallers. De rente wordt gebruikt als structurele inkomstenbron voor de exploitatie. De reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Het betreft de volgende mutaties: − In het kader van de ombuigingen/bezuinigingen heeft de raad in de vergadering van 12 november 2009 besloten de reserve weerstandsvermogen op te heffen. In 2010 is de helft van deze reserve overgebracht naar de algemene reserve en in 2012 is de andere helft, een bedrag van € 1.638.500, overgeheveld. − Bij de ombuigingsoperatie van 12 november 2009 is ook besloten de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing op te heffen en de vrijgevallen middelen te storten in de algemene reserve. Toegevoegd is een bedrag van € 269.000. − Bij de bestuursrapportage 2012 is besloten de nieuw(ver)bouw van de kleedaccommodatie TC ’t Wold in Ruinerwold te activeren i.p.v. een dekking vanuit de reserve investeringsprojecten. Het hiervoor aangewende bedrag van € 186.000 vanuit de algemene reserve wordt teruggeboekt. − Bij het vaststellen van de kadernota 2004 is onder meer besloten de boekwaarden op een aantal investeringen op het terrein van automatisering vervroegd af te schrijven ten laste van de algemene reserve. Conform deze besluitvorming heeft in 2012 een onttrekking plaatsgevonden van € 21.000. − Bij raadsbesluit van 10 november 2011 is besloten een bedrag van € 3.625.000 te onttrekken aan de algemene reserve en te storten in de reserve investeringsprojecten. − Bij raadsbesluit van 8 maart 2012 is besloten een bedrag van € 248.000 van de algemene reserve over te hevelen naar de dekkingsreserve ‘bouw brede school Schoolbrink te Zuidwolde’. − Voor de aanleg van twee tunnels in de N48 (raadsbesluit 27-11-2011) is een bedrag van € 375.000 aangewend. − Voor de aanleg van parkeerplaatsen is als onderdeel van het centrumplan De Wijk € 150.000 aangewend (raadsbesluit 27-11-2012). Reserve aandelenoverdracht Rendo Het doel van deze reserve is het genereren van structurele rente-inkomsten ter compensatie van de weggevallen dividenduitkering als gevolg van de verkoop van aandelen van het energiebedrijf Rendo. In 1997 is bij de oprichting van de NV Rendo Holding een afkoopsom van € 7.050.000 ontvangen. Deze afkoopsom was gekoppeld aan een verplicht financieringsarrangement met de BNG, welke in 2012 geheel is afgelost. Daarnaast is in 2007 een opbrengst van € 6.793.000 in deze reserve gestort wegens verkoop van de aandelen NV Rendo Energielevering aan Electrabel. De reserve is niet vrij besteedbaar. Reserve aandelenoverdracht Essent Doel van deze reserve is het genereren van structurele rente-inkomsten ter compensatie van de in 2009 weggevallen dividenduitkering als gevolg van de verkoop van aandelen van het energiebedrijf Essent. De reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: − In 2012 is ingevolge de bestemming van het rekeningresultaat 2011 toegevoegd een bedrag van € 61.000 i.v.m. een extra uitkering vanuit de verkoop van Essent aan RWE. Weerstandsvermogen Het doel van deze reserve is het kunnen opvangen van onvoorziene en onvermijdelijke uitgaven zonder dat dit structurele gevolgen voor de exploitatie heeft. Deze reserve is in principe vrij besteedbaar omdat de rente incidenteel ten gunste komt van de exploitatie. Bij de ombuigingen/bezuinigingen heeft de raad in de vergadering van 12 november 2009 besloten de omvang van de reserve weerstandsvermogen in 2010 met 50% te verlagen en in 2012 wederom met 50%. Het vrijkomend bedrag van twee keer (in 2010 en 2012) € 1.638.500 wordt overgeheveld naar de algemene reserve. In tegenstelling tot de rente weerstandsvermogen wordt de rente van de algemene reserve als structureel aangemerkt. Dit levert in 2012 een structureel voordeel op van € 82.000. Algemene reserve bouwgrondexploitatie Deze reserve is bedoeld voor het opvangen van risico’s in het kader van de bouwgrondexploitatie en met de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie als weerstandvermogen voor de bouwgrondexploitatie. De algemene reserve bouwgrondexploitatie is vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Bij bestemming van het rekeningsresultaat 2011 is besloten € 529.000 te onttrekken aan deze reserve ter overheveling naar de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie. Bij bestemming van het rekeningresultaat 2012 zal worden voorgesteld een bedrag van € 166.000 toe te voegen aan de reserve vanwege winstneming bouwgrondexploitatie complex Ruinen-Zuid.
pagina 110
JAARSTUKKEN 2012
Bestemmingsreserves Het verloop van de bestemmingsreserves wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven. Toevoeging/ onttrekking via resultaatbestemming voorgaand dienstjaar
Vermindering i.v.m. afschrijving op activa
Stand per 31-12-2012
3.062
6.879
Stand per 1-1-2012
Toevoegingen 2012
Onttrekkingen 2012
Reserve investeringsprojecten
6.879
3.652
2.013
Reserve overheveling exploitatiebudgetten
1.555
1.868
1.555
1.868
35
105 853
Omschrijving
1.423
BTW-compensatiefonds
140
Reserve frictie- en organisatiekosten
754
305
206
Egalisatie personeelskosten
438
62
979
Levensfasebewust personeelsbeleid
155
31
Egalisatie wegenonderhoud
155
7
Co-financiering Leader
230
-7
223
45
11
56
Co-financiering speelplaatsen Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wet Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten
361
17
Minimabeleid
65
Harmonisatie tennisbeleid
113 186
42
120
67
394
0
Trajecten werkgelegenheid Reserve woonplan
100
592
0 17 9
56
167
3
10
160
86
4
28
62
Kleedaccommodatie VVR Ruinerwold
270
14
23
261
Bouw brede school Ruinerwold
860
43
51
852
Bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde Egalisatie verfijningsuitkering rioleringen Totaal
1.255
1.255
273
14
75
12.450
7.358
4.981
212 2.019
3.174
Toelichting aard en reden van de bestemmingsreserves Reserve investeringsprojecten Deze reserve heeft als doel middelen te stallen die beschikbaar zijn voor het dekken van (grote) investeringsprojecten.
pagina 111
13.672
JAARSTUKKEN 2012 Het verloop van deze reserve is in 2012 als volgt geweest Saldo per 1 januari 2012 Toevoegingen 2012 Bestemming rekeningresultaat 2011 Overheveling van alg. reserve Vrijval m.b.t. investering infrastructuur brede school Ruinerwold
€
-
1.423.000 3.625.000 27.000
€
6.879.000
€
5.075.000 11.954.000
€
2.013.000
Onttrekkingen 2012 In 2012 zijn er onttrekkingen geweest ten behoeve van:
Vorming reserve bouw brede school Het Groene Hart Zuidwolde Overheveling naar alg.reserve t.b.v. tennisaccommodatie Ruinerwold Beleidsimplementatie burgerparticipatie Projectkosten papierloos vergaderen Opstellen nieuw beleidsplan TROP Opstellen startnota ‘vitaal platteland’ Verbetering recreatieve vaarvoorzieningen Culturele alliantie gelden Onderzoekkosten kunstgrasvelden Council Drenthe 2028 Uitvoeringsprogramma milieu-ambtitieplan Beleidskaart archeologie Acutalisatie bestemmingsplannen 2012 Afwaardering bouwgrondcomplex Neuzendijk Ruinen Incidentele formatie capaciteit Midoffice 2011 Plan van aanpak duurzaam inkopen Doorontwikkelplan afdeling VROM Doorontwikkeling Woldwerk In 2012 zijn er onttrekkingen geweest ten behoeve van de volgende investeringsprojecten: Toegankelijkheid openbaar vervoer Ontsluiting kern Zuidwolde op de N48 Reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde Infrastructuur brede school de Wijk Centrumplan Ruinen Centrumplan de Wijk Infrastructuur brede scholen Zuidwolde Infrastructuur brede school Heidelaan Zuidwolde Infrastructuur brede school Schoolbrink Zuidwolde Fietspad Oshaarseweg Aanleg fietspad Meppelerweg Vervanging bruggen Brug de Stuw, Tennet-2 project Grondverwerving inzake ruilverkaveling Economisch ruimtelijk proces Hoofdstraat Zuidwolde Project ‘de Ontmoeting’, ontwikkeling dorpsvisies Project centrumontwikkeling Ruinen Tijdelijke huisvesting brede scholen obs en bbs Zuidwolde Legionellabestrijding/risico analyse scholen Subsidieregeling energiebesparing Herstructuering Julianaplein Zuidwolde Digitalisering documenten Organisatie en proceskosten visie dienstverlening 2011 en 2012 Saldo per 31 december 2012
pagina 112
€ -
-
€ -
-
-
-
1.007.500 186.000 15.000 15.000 35.000 25.000 20.000 10.000 175.000 20.000 60.000 28.000 48.500 168.000 80.000 15.000 80.000 25.000
92.000 252.000 646.000 21.000 41.000 249.000 19.000 28.000 267.000 148.000 7.000 279.000 115.000 18.000 85.000 153.000 31.000 121.000 5.000 50.000 145.000 24.000 266.000
€
3.062.000
€
6.879.000
JAARSTUKKEN 2012 Voor wat betreft de al dan niet vrije besteedbaarheid wordt het saldo van deze reserve als volgt opgesplitst: Reeds bestemd voor in uitvoering zijnde projecten/investeringen Toegankelijkheid openbaar vervoer Ontsluiting kern Zuidwolde op de N48 Reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde Centrumplan Ruinen Centrumplan de Wijk Infrastructuur brede scholen Zuidwolde Fietspad Oshaarseweg Fietspad Ommerweg Fietspad Meppelerweg Vervanging bruggen Verkeersveiligheid rondom scholen Grondverwerving inzake ruilverkaveling Wegmarkeringen bebouwde kom Project ‘de Ontmoeting’, ontwikkeling dorpsvisies Tijdelijke huisvesting brede scholen Zuidwolde Subsidieregeling energiebesparing Digitalisering documenten, dienstverleningsconcept 60 km zones in het buitengebied Beleidskaart archeologie, opstellen en uitvoeren Doorontwikkelplan afdeling VROM Reeds bestemd voor in 2013 in uitvoering te nemen projecten/ investeringen Implementatie en borging speerpunt burgerparticipatie Meerkosten reconstructie N48 Onderzoekskosten rotonde N375 Koekange/Weerwille
Herinrichting woonomgeving Burg.D.L.S. Briëtweg Opstellen ambitiedocument ‘vitaal platteland’ Uitvoering agenda plattelandsgemeenten ZW-Drenthe Onderbrenging budgetten dorpsvisies bij ‘De Ontmoeting’ Opstellen startnotitie economisch beleidsplan Implementatie beleidsplan Recreatie en Toerisme Promotie en marketing plan Implementatie evenementenbeleid Advieskosten rol gemeente lokaal onderwijs Onderzoekkosten instandhouding kleine scholen Incidentele bijdrage instandhouding Drentse Toal Dekking rentelast 2013, investering ‘hard gras’ Incidentele formatieve capaciteit Mid-office 2013 Incidentele capaciteit applicatiebeheer 2013 Organisatie- en proceskosten visie dienstverlening 2013 Incidentele uitbreiding formatie juridische zaken Uitwerking Gemeentelijk Verkeers en VervoersPlan (GVVP) Uitvoeren bruggenbeheersplan 2014 HBD Zuidwolde-zuid, wandelpad Drogteropslagen Realisering rotonde N375 Vervanging beschoeiing vijver Luchtenstein de Wijk Herinrichting Julianaweg te de Wijk Dorpshart Ruinerwold (Buddingehof) Actualisatie bestemmingsplannen 2013 Frictiekosten bezuinigingen Totaal geoormerkte bestedingen
€ -
46.000 340.000 817.000 889.000 262.000 23.000 148.000 287.000 62.000 501.000 17.000 258.000 116.000 171.000 19.000 50.000 212.000 125.000 30.000 73.000
€
17.000 30.000 20.000 225.000 20.000 15.000 35.000 25.000 15.000 10.000 5.000 15.000 15.000 5.000 34.000 79.000 80.000 140.000
-
-
€
4.446.000
€ €
2.578.000 7.024.000
35.000 200.000 400.000 50.000 145.000 40.000 220.000 100.000 303.000 300.000
Uit bovenstaande blijkt dat de geoormerkte bestedingen hoger zijn dat het aanwezige saldo in de ‘reserve investeringsprojecten’.
pagina 113
JAARSTUKKEN 2012 Reserve overheveling exploitatiebudgetten Het doel van deze reserve is om activiteiten veilig te stellen die nog niet volledig zijn gerealiseerd. Noodzakelijk is het de budgetten hiervan over te hevelen naar het volgend jaar. Over twee jaren gezien verloopt een en ander budgettair neutraal. De budgetoverheveling is slechts een verschuiving van middelen van 2012 naar 2013. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: De besluitvorming tot overheveling van de exploitatiebudgetten heeft plaatsgevonden in de raad van 13 december 2012. In 2012 is een bedrag van € 1.868.000 gestort in de reserve overheveling exploitatiebudgetten. In 2013 wordt ter bijstelling van de budgetten dit bedrag weer onttrokken aan de reserve. De onttrekking van € 1.555.000 in 2012 heeft te maken met de overheveling van budgetten van 2011 naar 2012. Reserve BTW-compensatiefonds Het doel van deze reserve is de dekking van tekorten die met name in de eerste jaren ontstaan door de invoering van het BTW-compensatiefonds. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Jaarlijks vindt er een onttrekking plaats ten gunste van de exploitatie ter opvang van de nadelige effecten van de BTW-component in de afschrijvingslasten van de oude activa. In 2012 was dit een bedrag van € 35.000. Reserve frictie- en organisatiekosten Het doel van deze reserve is het opvangen van onvoorziene en onvermijdelijke kosten in het kader van de organisatieontwikkeling. Deze reserve is bestemd voor personele frictiekosten en voor projecten in het kader van de organisatieontwikkeling. Gezien de geoormerkte onttrekkingen is de reserve niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: − Conform de besluitvorming bij de jaarrekening 2009 is een bedrag van € 28.000 toegevoegd aan resterende vrijvallende IZA-gelden. Dit bedrag is ontvangen i.v.m. opheffing van de gemeenschappelijke regeling IZA-Nederland. − Vanuit de reserve egalisatie personeelskosten is een bedrag van € 277.000 overgeboekt voor uitkeringen aan voormalige personeelsleden. − Voor reguliere personele frictiekosten is een bedrag van € 99.000 onttrokken aan de reserve. − Onttrokken is voor uitkeringen aan voormalige personeelskosten een bedrag van € 102.000. − Het overige nog onttrokken bedrag van € 5.000 heeft betrekking op uitvoering van projecten in het kader van de organisatieontwikkeling. Reserve egalisatie personeelskosten Het doel van deze reserve is het egaliseren van de jaarlijkse personeelskosten. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2012: − Bij de bestemming van het rekeningsresultaat 2011 is i.v.m. een onderschrijding op de personeels- en organisatiekosten een bedrag van € 592.000 toegevoegd. − Bij de bestuursrapportage 2012 (raad 27-9-2012) is gezien het verloop van de personeelsbudgetten besloten een bedrag van € 979.000 te onttrekken uit de reserve egalisatie personeelskosten. − De werkelijke situatie van de personeelskosten in 2012 geeft aan dat er een onderschrijding is ontstaan van € 62.000. Dit bedrag wordt weer toegevoegd aan de reserve egalisatie personeelskosten. Reserve levensfasebewust personeelsbeleid De reserve is bedoeld voor de bekostiging van het levensfasebewust personeelsbeleid. In de nota ‘levensfasebewust personeelsbeleid De Wolden, gezond en plezierig (blijven) werken’ wordt de inzet van de middelen beleidsmatig onderbouwd. Op basis van in het verleden gemaakte CAO-afspraken zijn de middelen in deze reserve geoormerkt en derhalve niet vrij aanwendbaar. Mutaties 2012: Ten laste van de exploitatie wordt jaarlijks ter bekostiging van noodzakelijke maatregelen op het gebied van strategische personeelsplanning een bedrag van € 11.000 gestort in de reserve. Tevens is een bedrag toegevoegd aan de reserve van € 30.000. Dit als gevolg van CAO-afspraken, waarbij nieuw beleid ontwikkeld moet worden dat gericht is op duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Ter stimulering hiervan krijgen we via de afdracht loonheffingen voor de medewerkers van 62 tot en met 65 jaar een premiekorting van € 20.000.
pagina 114
JAARSTUKKEN 2012 Reserve egalisatie wegenonderhoud Het doel van de reserve is het inzetten van geoormerkte middelen voor wegenonderhoud om daarmee de toekomstige exploitatie te ontlasten. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor het op peil houden van de reserve is conform de nota reserves en voorzieningen in 2011 een bedrag van € 7.000 wegens bespaarde rente toegevoegd. Ten gunste van de exploitatie is een bedrag van € 42.000 onttrokken aan de reserve. Reserve co-financiering Leader Deze reserve is bedoeld voor de egalisatie van de kosten die verband houden met Leader, ILG en POP projecten. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2012: Het exploitatietekort op de post plattelandsontwikkeling van 2011 van € 7.000 is in 2012 aan deze reserve onttrokken. Ten aanzien van de budgetoverschrijding over 2012 wordt bij bestemming van het rekeningresultaat 2012 voorgesteld een bedrag van € 8.000 toe te voegen aan de reserve co-financiering Leader. Reserve co-financiering speelplaatsen Het doel van deze reserve is het egaliseren van de bijdragen aan derden voor het op (laten) knappen van speeltuinen. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2012: Het exploitatie-overschot op de post onderhoud speelvoorzieningen van 2011 van € 11.000 is in 2012 aan deze reserve toegevoegd. In 2012 bedroeg het exploitatie-overschot op dit onderdeel € 16.000. Voorgesteld wordt dit bedrag bij bestemming van het rekeningresultaat toe te voegen aan de reserve co-financiering speelplaatsen. Reserve Wet Maatschappelijke Ondersteuning Het doel van deze reserve is het opvangen van onvermijdelijke overschrijdingen op de openeindregelingen ‘huishoudelijke verzorging’ en ‘voorzieningen gehandicapten’. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. Mutaties 2012: − Gezien de besluitvorming bij de Kadernota 2012 en de Bestuursrapportage 2012 is ten laste van de exploitatie een bedrag van € 100.000 gestort in de reserve Wet Maatschappelijke Ondersteuning. − Het tekort op de uitvoering van de ‘Wet Maatschappelijke Ondersteuning’, met name op het onderdeel huishoudelijke verzorging is in 2012 € 67.000. Dit bedrag is onttrokken aan de reserve WMO. Reserve wet Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten De reserve is bedoeld voor de opvang van risico’s bij de uitvoering van de wet BUIG (voorheen inkomensdeel Wwb/Bbz/Ioa). Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. Mutaties 2012: Het saldo van de reserve is nihil. Een toevoeging aan deze reserve is niet aan de orde, daar er in 2012 geen sprake is van een overschot aan middelen. In 2011 is ten laste van de exploitatie een extra bedrag beschikbaar gesteld van € 241.000 voor uitvoering van de BUIG-regelingen. Reserve trajecten werkgelegenheid Het doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen voor de kosten van aangegane reïntegratieverplichtingen, waarvoor nog geen ESF-middelen zijn ontvangen. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. Mutaties 2011: Het saldo van deze reserve bedraagt € 17.000. In 2012 hebben er geen mutaties plaatsgevonden. Reserve minimabeleid Het doel van deze reserve is het opvangen van fluctuaties in de realisatie van vastgesteld minimabeleid. Deze reserve is vrij besteedbaar. In de raad van 12 november 2010 is bij de ombuigingen/bezuinigingen voorgesteld de reserve op te heffen en de vrijkomende middelen te storten in de algemene reserve. Dit behoudens de reeds geoormerkte bedragen ter uitvoering van de lopende projecten, zoals hieronder vermeld.
pagina 115
JAARSTUKKEN 2012 Mutaties 2012: Van de geoormerkte bedragen voor het project ‘Kinderen doen Mee’ is een bedrag van € 9.000 onttrokken aan de reserve. Het nog aanwezige saldo van € 56.000 wordt gebruikt voor de afwikkeling van de lopende projecten. Reserve woonplan Het doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen om plannen te realiseren die bijdragen aan de gewenste woningvoorraad en bijbehorende woonomgeving. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2012: Ten laste van project Oldenhave-Bos in Ruinen is een bedrag van € 3.000 toegevoegd aan de reserve. Voor het opstellen van een nieuwe woonvisie is van het hiervoor geoormerkte bedrag van € 90.000 een bedrag van € 10.000 onttrokken aan de reserve. Reserve harmonisatie tennisbeleid De reserve heeft als doel de dekking van kapitaallasten die verband houden met de harmonisatie van het tennisbeleid. Het aanwenden voor andere doeleinden heeft budgettaire gevolgen. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor het op peil houden is € 4.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verbandhoudende met de harmonisatie van het tennisbeleid is € 28.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve kleedaccommodatie VVR Ruinerwold De reserve heeft als doel de dekking van kapitaallasten die verband houden met de verbouw van de kleedaccommodatie van de voetbalvereniging VVR te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor het op peil houden is € 14.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verbandhoudende met de verbouw van de kleedaccommodatie is € 23.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve bouw brede school Ruinerwold De reserve heeft als doel de dekking van een deel van de kapitaallasten die verband houden met de bouw van een brede school te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor het op peil houden is € 43.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verbandhoudende met de verbouw van de kleedaccommodatie is € 51.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde De reserve heeft als doel de dekking van een deel van de kapitaallasten die verband houden met de bouw van een brede school te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor de bouw van de brede school Schoolbrink in Zuidwolde is vanuit de algemene reserve en de reserve investeringsprojecten in deze ‘dekkingsreserve’ een bedrag van € 1.255.000 gestort. Dit ter dekking van een deel van de kapitaallasten (raadsbesluit 22-12-2011). Reserve egalisatie verfijninguitkering rioleringen Deze reserve heeft als doel het egaliseren van het niet gelijkmatig aflopen van de verfijninguitkering riolering ten opzichte van de kapitaallasten. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2012: Voor het op peil houden is conform de nota reserves en voorzieningen € 14.000 aan deze reserve toegevoegd wegens bespaarde rente. Aan deze reserve is onttrokken een bedrag van € 75.000. In verband met het wegvallen van een deel van de verfijninguitkering riolering van de algemene uitkering wordt jaarlijks ten gunste van de exploitatie een aflopend bedrag onttrokken aan de reserve. Resultaat na bestemming Omschrijving
Stand per 1-1-2012
Rekeningresultaat Totaal
pagina 116
Toevoegingen
Onttrekkingen
Stand per 31-12-2012
1.457
386
1.457
386
1.457
386
1.457
386
JAARSTUKKEN 2012
Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen wordt in onderstaand overzicht per voorziening weergegeven. Stand per 1-1-2012
Omschrijving Bruidsschatregeling openbaar basisonderwijs Huisvesting onderwijs
Toevoegingen
218
256
82
1.198
302 838
Versterking EHS, groenfonds N48
100
Pensioenverplichtingen voorm. wethouders
33
0
281
269
150
969
73
27
295
22
273
Verliezen bouwgrondexploitatie
775
707
Dubieuze debiteuren
151
89
Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap BV (Essent)
382
Balanstotaal
Stand per 31-12-‘12
474
Onderhoud gebouwen
Minus de voorzieningen: verliezen bouwgrondexploitatie, dubieuze debiteuren en vordering Verkoop Vennootschap (Essent) opgenomen onder de financiële vaste activa en onder de vlottende activa
Aanwendingen
1.280
Egalisatie afvalstoffenheffing
Totalen
Vrijval
1.482 22
218 382
4.302
1.372
1.308
796
2.994
576
269
269
600
4.805
22
2.082
578
2.723
Toelichting aard en reden van de voorzieningen Algemeen In de nota ‘Reserves en voorzieningen’ wordt per voorziening nader ingegaan op b.v. het benodigde peil van een voorziening, verwachte ontwikkelingen, e.d. Voor de gedetailleerde informatie wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen in de bijlagen behorende bij de jaarrekening 2012. Voorziening bruidsschatregeling openbaar basisonderwijs In de raadsvergadering van 29 oktober 2009 heeft de raad ingestemd met verzelfstandiging van het openbaar onderwijs per 1 januari 2009. Op basis van de z.g. bruidsschatregeling is besloten om ten laste van de algemene reserve een voorziening, groot € 1.292.000, te treffen voor de dekking van de extra kosten voor algemeen beheer en bestuur die de stichting Wolderwijs in de eerste vijf jaren van de verzelfstandiging heeft. Mutaties 2012: Op grond van het raadsbesluit van 29 oktober 2009 is in 2012 aan de stichting Wolderwijs een bedrag van € 218.000 uitgekeerd. Voorziening huisvesting onderwijs De voorziening is bedoeld om aangewend te worden voor de dekking van de kosten van het Integraal Huisvestingsplan basisonderwijs. Mutaties 2012: Ten gunste van de exploitatie huisvesting openbaar en bijzonder onderwijs (stelpost) is een bedrag van € 53.000 onttrokken aan de reserve. Voor het onderhoud aan de schoolgebouwen is € 29.000 aangewend. Voorziening egalisatie afvalstoffenheffing Deze voorziening was bedoeld om fluctuaties in de kosten van de afvalverwerking te egaliseren om daarmee bovenmatige schommelingen in het tarief van de afvalstoffenheffing te voorkomen. In de raad van 12 november 2009 is bij de ombuigingen/bezuinigingen voorgesteld de voorziening op te heffen en de vrijkomende middelen te storten in de algemene reserve. Dit behoudens de reeds geoormerkte bedragen ter uitvoering van de lopende investeringen t.b.v. de aanschaf van groene containers en voor ondergrondse inzameling van glas en textiel. In 2012 zal het dan nog resterende saldo van deze voorziening vrijvallen en worden gestort in de algemene reserve. Mutaties 2012: Voor de lopende investeringen is een bedrag van € 33.000 aangewend. Conform het raadsbesluit van 12 november 2009 is een bedrag van € 269.000 vrijgevallen en toegevoegd aan de algemene reserve.
pagina 117
JAARSTUKKEN 2012 Voorziening onderhoud gebouwen Deze voorziening is bedoeld om bovenmatige schommelingen in de jaarlijkse onderhoudskosten van gemeentelijke gebouwen op te vangen. De mutaties zijn gebaseerd op het onderhoud beheerprogramma gebouwen. Mutaties 2012: Voor de dekking van periodiek (groot) onderhoud is ten laste van de exploitatie € 281.000 in deze voorziening gestort. Voor de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden is in 2012 € 150.000 aangewend. Voorziening EHS, groenfonds N48 Rijkswaterstaat Noord-Nederland, provincie Drenthe en de gemeente De Wolden zijn overeengekomen om ter versterking van de EHS (ecologische hoofdstructuur) een fonds of voorziening te vormen van € 100.000, waarvan een derde deel ten laste komt van elk van de partijen. Het bedrag wordt gebruikt ter uitvoering van compensatiemaatregelen verband houdende met de reconstructie van de N48. Mutaties 2012: In 2012 zijn gronden aangekocht voor een bedrag van € 73.000. Voorziening pensioenverplichtingen voormalige wethouders Deze voorziening is bedoeld voor de bekostiging van de pensioenverplichtingen van voormalige wethouders. Mutaties 2012: In 2012 is een bedrag van € 295.000 ontvangen van pensioenverzekeraar Loyalis wegens uitkering pensioenverplichtingen van een voormalige wethouder. Jaarlijks wordt hiervan een bedrag ontrokken voor het uitkeren van een bedrag aan betrokkene. In 2012 was dit € 22.000. Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie Deze voorziening is bedoeld voor het opvangen van voorziene verliezen in de complexen van de bouwgrondexploitatie. Mutaties 2012: In 2012 heeft er een storting ten laste van de exploitatie plaatsgevonden van € 707.000. Dit in verband met voorziene verliezen in de bouwgrondexploitatie van de complexen ‘Kerkenveld-Noord’ en ‘Hoge Akkers Ruinerwold’. Voorziening dubieuze debiteuren Deze voorziening is bedoeld voor het opvangen van de financiële risico’s voortvloeiende uit vermoedelijk oninbare vorderingen. Mutaties 2012: − Uit een actualisatie van de dubieuze debiteuren sociale zaken blijkt dat een bedrag van € 24.000 moet worden toegevoegd aan deze voorziening. − Ter dekking van toekomstige oninbare belastingvorderingen en overige publiekrechtelijke vorderingen is een bedrag van € 65.000 toegevoegd. − Voor de dekking van definitief oninbaar verklaarde belastingvorderingen is een bedrag van € 22.000 onttrokken aan deze voorziening. Voorziening dubieuze debiteur ‘Vordering op Verkoop Vennootschap B.V. (Essent)’ Bij verkoop van Essent aan RWE is een deel van de verkoopopbrengst niet uitbetaald en als vordering opgenomen. Voor onze gemeente gaat het om een bedrag van € 691.200, waarvan in 2011 € 309.000 is uitgekeerd. Afhankelijk van mogelijke claims zal het restantbedrag van € 382.000 te zijner tijd geheel of gedeeltelijk tot uitkering komen. In verband met deze onzekerheid is het bedrag als dubieus aangemerkt en is hiervoor een voorziening getroffen. Mutaties 2012: In 2012 zijn er geen mutaties geweest. Langlopende schulden De in de balans opgenomen langlopende geldleningen betreffen onderhandse leningen, afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Het verloop van deze leningen is in onderstaand overzicht weergegeven. Restantbedrag van de leningen per 1-1-2012 11.211
Opgenomen leningen 0
Aflossingen
745
Restantbedrag van de leningen per 31-12-2012 10.466
Het restantbedrag ultimo 2012 heeft betrekking op vier langlopende geldleningen met een totale rentelast in 2012 van € 508.000.
pagina 118
JAARSTUKKEN 2012 VLOTTENDE PASSIVA 2012 Waarborgsommen Netto-vlottende schulden < 1 jaar
7
4.100
3.633
1
1.815
Bank- en girosaldi Overlopende passiva Totaal
2011 1
1.487
1.561
5.589
7.016
Toelichting Waarborgsommen Het te verrekenen bedrag aan waarborgsommen eind 2012 van € 1.000 heeft betrekking op waarborgsommen inzake planschadevergoedingen. Netto-vlottende schulden < 1 jaar Onder “netto-vlottende schulden < 1 jaar” zijn de overige schulden per 31 december 2012 opgenomen. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is van deze crediteuren (per 1-3-2013) € 2.888.000 afgewikkeld. Het restantschuld komt hiermede per 1-3-2012 op € 1.212.000. Bank- en girosaldi Het betreft hier debetsaldi bij de BNG. Overlopende passiva Omschrijving
2012
Transitorische rente Vooruitontvangen bedragen Europese en Nederlandse overheidslichamen
204
219
1.194
1.237
58
105
1.456
1.561
Overige overlopende posten Totaal
2011
Transitorische rente De transitorische rente heeft betrekking op de te betalen rente van de aangegane vaste geldleningen die in het volgende jaar verschuldigd is. Vooruitontvangen bedragen Europese en Nederlandse overheidslichamen Het verloop van de vooruitontvangen bedragen wordt als volgt weergegeven. Stand per 1-1-2012
Omschrijving Min. van OCW, bijdrage brede scholen Zuidwolde
Toevoegingen
Min.van Soza, bijdr. doorontwikkeling Woldwerk
0
15
0
229
Prov. Drenthe, inrichting landelijk gebied
6
1 15 229
543
399
144
10
10
0
Prov. Drenthe, Landschapsproject Heerlijkheid Ruinen Prov. Drenthe, regeling verkeersveiligheid wegen
Stand per 31-12-12 500
7
Prov. Drenthe, TenneT gelden tweetal projecten
Aanwendingen
500
Min. van Financiën, te verrekenen btw Prov. Drenthe, toegankelijkheid bushaltes
Vrijval
95 43
95 43
0
Prov. Drenthe, bijdrage museum Karstenhoeve
0
8
8
Prov. Drenthe, project De Olde Karke Echten
0
25
25
Prov. Drenthe, doeluitkering klimaatcontract
174
174
Prov. Drenthe, bijdrage culturele alliantie
48
48
0
Prov. Drenthe, bijdrage infrastructuur brede school Ruinerwold
86
86
0
Belastingdienst, teruggaaf zorgverzekeringswet
2
UWV, ziektewetgelden
1
Totaal
1.237
pagina 119
549
2 1 592
1.194
JAARSTUKKEN 2012 Overige overlopende posten De overige posten hebben betrekking op verrekeningen (algemeen en sociale zaken) en optierente van verkoop bouwkavels. NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Aan de passiefzijde van de balans wordt buiten de balanstelling het bedrag opgenomen waartoe aan natuurlijke personen of rechtspersonen borgstellingen of garantiestellingen zijn verstrekt (artikel 50 BBV).
Borg- en garantstellingen
Omschrijving Gewaarborgde geldleningen, sportverenigingen, dorpshuizen e.d. Garanties sociale woningbouw, diverse corporaties Totaal
2012
2011 252
293
64.730
65.371
64.982
65.664
Voor een nadere specificatie (aflossingen, nieuwe leningen) van de borg- en garantiestellingen wordt verwezen naar de ‘staat van gegarandeerde geldleningen’ zoals die opgenomen is in de bijlagen behorende bij de jaarrekening 2012. Verplichtingen voortvloeiende uit leasing De langdurige verplichtingen uit hoofde van operational lease zijn niet in de balans opgenomen en worden hieronder toegelicht. Omschrijving Océ-finance, kopieermachines/ printers
Aanvang contract
Einde contract
Jaarbedrag
25-7-06/28-3-07/1-12-10
25-7-12/28-3-12/1-12-2016
55
1-1-2010
1-1-2013
28
IBM, server
pagina 120
JAARSTUKKEN 2012
2.4
RECAPITULATIE LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA
Lasten per programma 01 Bestuur en organisatie
Begroting 2012 voor wijz.
Rekening 2011
Begroting 2012 na wijz.
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
2.350.247
2.510.997
2.917.609
2.911.624
V
5.985
757.650
668.368
704.649
656.988
V
47.661
03 Veiligheid en openbare orde
2.041.938
1.734.865
1.714.870
1.576.377
V
138.493
04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied
6.931.872
4.999.238
8.387.719
7.491.038
V
896.681
559.760
330.798
587.580
572.108
V
15.472
02 Dienstverlening
05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling 06 Toerisme en recreatie
236.047
306.841
336.500
312.216
V
24.284
07 Onderwijs en kinderopvang
3.781.536
3.635.822
3.956.116
3.995.184
N
39.068
08 Cultuur en sport
3.623.638
3.652.619
3.693.564
3.738.845
N
45.281
14.723.373
14.573.063
15.205.274
15.566.674
N
361.400
10 Milieu
5.211.605
5.535.329
5.514.437
5.326.674
V
187.763
11 Ruimte en wonen
5.465.254
4.522.726
5.714.241
4.835.490
V
878.751
12 Financieringsmiddelen
3.011.218
1.552.623
2.741.817
3.146.728
N
404.911
48.694.138
44.023.289
51.474.376
50.129.946
V
1.344.430
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijz.
Begroting 2012 na wijz.
Rekening 2012
09 Sociaal/maatschappelijke zorg
Totaal van de lasten
Baten per programma 01 Bestuur en organisatie 02 Dienstverlening 03 Veiligheid en openbare orde 04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied 05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling 06 Toerisme en recreatie
Afwijking rekening/ begroting
-
-
294.571
294.819
V
248
424.525
403.733
403.733
383.834
N
-19.899
8.939
11.379
10.866
10.379
N
-487
177.488
19.786
19.786
85.913
V
66.127
3.021
11.038
11.038
3.187
N
-7.851
103
-
-
165
V
165
07 Onderwijs en kinderopvang
575.819
358.106
400.481
457.717
V
57.236
08 Cultuur en sport
693.765
679.110
713.001
715.968
V
2.967
09 Sociaal/maatschappelijke zorg
6.837.576
6.038.645
6.400.316
7.141.538
V
741.222
10 Milieu
5.666.759
5.209.940
5.701.492
5.444.264
N
-257.228
11 Ruimte en wonen
2.987.156
2.630.203
3.155.388
2.012.246
N
-1.143.142
12 Financieringsmiddelen
1.245.153
255.560
641.983
764.315
V
122.332
18.620.304
15.617.500
17.752.655
17.314.345
N
438.310
-33.721.721
-32.815.601
V
906.120
28.214.649
Totaal van de baten
Saldo gerealiseerde lasten en baten Algemene dekkingsmiddelen
-30.073.834
-28.405.789
29.369.319
28.272.964
28.187.084
-
-270.176
-30.704
Resultaat voor bestemming
-704.515
-403.001
-5.565.341
-4.600.952
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
2.161.940
37.778
5.829.603
4.987.051
1.457.425
-365.223
264.262
386.099
Onvoorziene uitgaven
Resultaat na bestemming (N = nadelig / V = voordelig)
pagina 121
V
27.565
V
294.966
V N V
1.228.651 842.552 386.099
JAARSTUKKEN 2012 Recapitulatie totaal saldi per programma op lastenniveau In het kader van de rechtmatigheidtoets is het begrotingscriterium een belangrijk onderdeel. Met andere woorden zijn de verplichtingen en uitgaven tot stand gekomen binnen de grenzen van de door de gemeenteraad vastgestelde begroting. Door de accountant wordt aandacht besteed aan de juiste functie-indeling, de aard en de omvang van begrotingsoverschrijdingen, de toelichting hierop en de beoordeling of de overschrijdingen passen binnen het beleid van de gemeente De Wolden. Over de financiële beheershandelingen wordt beoordeeld of deze plaatsvinden binnen de grenzen van de actuele, geautoriseerde begroting. Begroting voor bestemming
Rekening voor bestemming
01 Bestuur en organisatie
2.917.609
2.911.624
V
5.985
704.649
656.988
V
47.661
6,8%
03 Veiligheid en openbare orde
1.714.870
1.576.377
V
138.493
8,1%
04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied
8.387.719
7.491.038
V
896.681
587.580
572.108
V
15.472
02 Dienstverlening
05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling 06 Toerisme en recreatie 07 Onderwijs en kinderopvang 08 Cultuur en sport
Afwijking t.o.v. begroting
Afwijking t.o.v. begroting in %
Saldi per programma op lastenniveau
0,2%
10,7% 2,6%
336.500
312.216
V
24.284
7,2%
3.956.116
3.995.184
N
39.068
-1,0%
3.693.564
3.738.845
N
45.281
-1,2%
15.205.274
15.566.674
N
361.400
-2,4%
10 Milieu
5.514.437
5.326.674
V
187.763
3,4%
11 Ruimte en wonen
5.714.241
4.835.490
V
878.751
15,4%
12 Financieringsmiddelen
2.741.817
3.146.728
N
404.911
-14,8%
50.129.946
V
1.344.430
2,6%
09 Sociaal/ maatschappelijke zorg
Totaal programma’s op lastenniveau
51.474.376
Toelichting recapitulatie saldi per programma op lastenniveau Uitgaven die de begroting overschrijden of die gedaan zijn buiten de doelstelling van de vastgestelde programma’s zijn formeel gezien onrechtmatig. Na vaststelling van de jaarrekening 2011 door de raad worden deze overschrijdingen alsnog rechtmatig. Het beoordelingscriterium is 1%. Bij onderstaande programma’s heeft een begrotingsoverschrijding plaatsgevonden: Op programma 9 ‘Sociaal/ maatschappelijke zorg’ is een overschrijding ontstaan van 2,4%. De overschrijding op de uitkeringen van de sociale voorzieningen worden gecompenseerd door hogere rijksbijdragen en verhaal van sociale uitkeringen. Per saldo blijft het dan op dit programma binnen het criterium van 1%. Op programma 12 ‘Financieringsmiddelen’ is een overschrijding ontstaan van 4,1%. De overschrijding is ontstaan op het onderdeel ‘saldi kostenplaatsen’. Tegenover dit nadelig verschil op de kostenplaatsen staat een hoger bedrag aan voordelige verschillen op de kostenplaatsen. Hiermee wordt binnen het begrotingscriterium gebleven. Een toelichting op de kostenplaatsen is verderop in de jaarrekening opgenomen. Mutaties reserves De ‘mutaties reserves’ worden bij de ‘Gerealiseerde lasten en baten per programma met toelichting’ gedetailleerd toegelicht bij elk programma.
pagina 122
JAARSTUKKEN 2012
2.5
PROGRAMMAREKENING MET TOELICHTING
Alvorens in te gaan op een nadere analyse per programma geven wij hieronder eerst een dwarsanalyse van enkele kostensoorten. Bij de toelichting op de programma’s wordt hierop verder niet ingegaan. Personeelslasten De totale afwijkingen van de personeelslasten kunnen als volgt worden gespecificeerd. Omschrijving
Bedrag
Positieve afwijking salarislasten van de afdeling I & ED door de niet benutte vacatureruimte
60.000
Bij de sportaccommodaties en zwembaden is door ziekte etc. een overschrijding ontstaan
-/- 28.000
De extra beschikbaar gestelde middelen voor inhuur personeel op de afd. VROM zijn nog niet volledig ingezet, ondermeer voor wat betreft de Handhaving Uitvoering Programma (HUP).
111.000
De hogere salarislasten en de lasten van inhuur personeel op de afdeling samenleving is veroorzaakt door hogere studie en opleidingskosten en inhuur van personeel voor de uitvoering van de nieuwe decentralisatiewetgeving
-/- 53.000
Bij Openbare Werken is met name een overschrijding op het onderdeel uitbesteed werk bij de buitendienst (Woldwerk). Dit is ontstaan doordat extra vervanging moest worden ingehuurd voor een drietal langdurig zieken.
-/- 70.000
Door het nog niet besteden van de geoormerkte gelden voor het woon-werkverkeer is er een voordeel ontstaan van
47.000
Overige per saldo negatief verschil
-/Totaal positief verschil
5.000 62.000
Het positief verschil van € 62.000 is gestort in de ‘egalisatiereserve personeelskosten’. Bij programma 12 zijn de mutaties met de reserve verwerkt. Het verloop van de ‘egalisatiereserve personeelskosten’ is weergegeven onder de ‘vaste activa’ bij de balans. Energielasten Overzicht van de energielasten. Begroot
Werkelijk
Verschil
Gasverbruik
178.000
246.000
Elektriciteitsverbruik
518.000
450.000
Benzine en dieselolie
82.000
115.000
-/-
33.000
778.000
811.000
-/-
33.000
Totaal
-/-
68.000 68.000
Op bepaalde onderdelen vertonen de energielasten een wat grillig verloop. Bij het basisonderwijs, de brede scholen en de gebouwen die hun onderwijsfunctie hebben verloren is aan energielasten een bedrag van € 123.000 verantwoord, hetgeen niet was begroot. Hiertegenover staat wel een extra vergoeding van energielasten van derden van € 50.000. Per saldo derhalve een extra exploitatielast van € 73.000. Verder is er een positieve afwijking ontstaan op het onderdeel riolering van € 52.000 wegens afrekeningen over voorgaande jaren en bij de openbare verlichting van € 24.000. Bij de overige gemeentelijke gebouwen waren er nauwelijks afwijkingen. Onderhoud gebouwen Groot onderhoud De Commissie BBV heeft een ‘Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen’ uitgebracht. In de notitie worden richtlijnen gegeven hoe om te gaan met het begroten en verantwoorden van de kosten van onderhoud gebouwen. Voor het groot onderhoud vindt er conform de raming ten laste van de exploitatie een storting plaats van € 281.000 in de voorziening ‘groot onderhoud gebouwen’. Voor groot onderhoud is ten laste van deze voorziening is een bedrag van € 150.000 verantwoord. Het betrof hier voornamelijk onderhoud aan het gemeentehuis, brandweerkazernes en sportgebouwen.
pagina 123
JAARSTUKKEN 2012 Het ‘klein onderhoud’ kan als volgt worden gespecificeerd. Begroot 1
Werkelijk
Afwijking
Gebouwen eigen dienst, zoals gemeentehuis, openbare werken, brandweerkazernes en gebouwen op de begraafplaatsen
84.000
115.000
-/- 31.000
2
Verhuurde panden, zoals kinderopvang, peuterspeelzalen, dorpshuizen, musea, aula en mortuarium
32.000
21.000
11.000
3
Sportgebouwen
85.000
79.000
6.000
4
Schoolgebouwen, eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd.
1.000
17.000
-/- 16.000
202.000
232.000
-/- 30.000
Totaal
De overschrijding onder 1: de gemeentelijke gebouwen is voor € 35.000 ontstaan door extra onderhoud aan de technische installaties van het gemeentehuis. Naast deze overschrijding is voor de schoolgebouwen en de gebouwen niet voor de publieke dienst (voormalige schoolgebouwen) een extra last ontstaan van € 16.000, hetgeen niet was geraamd. Kapitaallasten Kapitaallasten zijn jaarlijks terugkerende lasten die samenhangen met investeringen. De kapitaallasten bestaan uit afschrijvingen en rente en komen ten laste van de exploitatie. Jaarlijks wordt bij de vaststelling van de Kadernota het rentepercentage voor het doorberekenen van de rente bepaald. Bij dit systeem van vaste percentages komt het voor dat de werkelijk doorberekende rente afwijkt van de werkelijk betaalde rente. Dit positief c.q. negatief calculatieverschil komt als (incidenteel) resultaat tot uitdrukking op de hulpkostenplaats ‘kapitaallasten’ en komt ten gunste of ten laste van de algemene dekkingsmiddelen (programma 12). Overzicht kapitaallasten 2012 voor zover van invloed op de exploitatie De totale door te berekenen kapitaallasten zijn begroot op
9.126.000
De werkelijk doorberekende kapitaallasten bedroegen
8.069.000
Totaal verschil doorberekende kapitaallasten
1.057.000
Af:
kapitaallasten van investeringen, waarvan de afschrijving ineens wordt gedekt door aanwendingen vanuit de reserve
950.000
Af:
diverse verrekeningen van kapitaallasten met voorziening huisvesting onderwijs en woningfinanciering ambtenaren
27.000
Positief verschil kapitaallasten
80.000 Begroot
Rente kort geld Renteopbrengst eigen vermogen Saldo financieringsfunctie kostenplaats kapitaallasten
Werkelijk
Verschil
96.000
81.000
2.703.000
2.703.000
0
-/- 203.000
-/- 121.000
82.000
Totaal renteverschil
-/-
15.000
67.000
Totaal positief verschil kapitaallasten en rentelasten
147.000
Nadere toelichting Bij de doorberekening van de kapitaallasten naar de exploitatie is een hoger rentebedrag begroot dan werkelijk als last is verantwoord. Rekening houdende met de kapitaallasten die op een andere wijze worden verrekend ontstaat er een voordelig verschil van € 80.000. De rente-opbrengst van de uitgezette kortlopende gelden is door de lagere rente tarieven € 15.000 lager uitgevallen. Het negatieve verschil van € 82.000 op het saldo van de financieringsfunctie is het verschil tussen het totaal van rente en afschrijving op de kostenplaats kapitaallasten enerzijds en de toegerekende kapitaallasten aan de producten van de exploitatie anderzijds. Informatie WOPT De Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) is per 1 maart 2006 in werking getreden. Op grond van de WOPT moeten beloningen en ontslaguitkeringen in de jaarrekening worden vermeld als deze de gemiddelde ministersbeloning te boven gaan. In onze gemeente heeft zich dit in 2012 niet voorgedaan.
pagina 124
JAARSTUKKEN 2012
2.6
GEREALISEERDE LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA MET TOELICHTING
Per programma is een cijfermatige analyse opgenomen van de lasten en baten, alsmede van de mutaties op de reserves. Afwijkingen onder de € 25.000 worden niet toegelicht tenzij een toelichting op een lager bedrag relevant is voor de inhoudelijke verantwoording. 2.6.1
Programma 01 - Bestuur en organisatie Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
1.520.333
1.603.893
1.945.647
1.937.586
8.061
829.914
907.104
971.962
974.038
-2.076
Lasten programma
2.350.247
2.510.997
2.917.609
2.911.624
5.985
Baten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Lasten 01 Bestuursorganen
Rekening 2011
02 Bestuursondersteuning
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
01 Bestuursorganen
-
-
294.571
294.819
02 Bestuursondersteuning
-
-
-
-
-
Baten programma
-
-
294.571
294.819
248
-2.350.247
-2.510.997
-2.623.038
-2.616.805
6.233
6.107
-
21.233
22.108
875
-2.344.140
-2.510.997
-2.601.805
-2.594.697
7.108
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot) Toelichting mutaties reserves Toevoeging
Begroot
248
Werkelijk
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Beleidsimplementatie/voorbereidingsbudget burgerparticipatie
-24.085
-23.210
-4.325
-4.325
- Beleidsimplementatie burgerparticipatie
15.000
15.000
- Projectkosten papierloos vergaderen
15.000
15.000
- Projectkosten papierloos vergaderen Onttrekking Reserve investeringsbudgetten:
Reserve overheveling budgetten (van 2011): - Voorbereidingsbudget burgerparticipatie
19.643
19.643
21.233
22.108
Toelichting resultaat 01 – Bestuursorganen Geen bijzonderheden. 02 – Bestuursondersteuning De onderschrijding van € 12.000 op het onderdeel advertentiekosten is gebruikt voor aanschaf van 2.500 exemplaren van een relatieboek ‘Huizen van De Wolden’.
pagina 125
JAARSTUKKEN 2012 2.6.2
Programma 02 - Dienstverlening
Lasten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
03 Gegevensbeheer
747.136
651.860
688.141
640.481
04 Gemeentewinkel
10.514
16.508
16.508
16.507
1
757.650
668.368
704.649
656.988
47.661
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Lasten programma
Baten
Rekening 2011
47.660
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
03 Gegevensbeheer
424.525
403.733
403.733
383.834
-19.899
04 Gemeentewinkel
-
-
-
-
-
Baten programma
424.525
403.733
403.733
383.834
-19.899
Resultaat voor bestemming
-333.125
-264.635
-300.916
-273.154
27.762
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
2.527
-
7.631
7.631
-
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-330.598
-264.635
-293.285
-265.523
27.762
Toelichting mutaties reserves
Begroot
Werkelijk
Onttrekking Algemene reserve: - GIS-pakket GEO (extra afschrijving)
7.631
7.631
7.631
7.631
Toelichting resultaat 03 – Gegevensbeheer De verschillen op dit onderdeel worden veelal geneutraliseerd door hogere legesopbrengsten. De meevaller is veroorzaakt door aanschaf van minder materieel en het niet uitvoeren van een gba-audit. Voor dit laatste was € 8.000 begroot en zal vermoedelijk nu in 2014 worden uitgevoerd.
pagina 126
JAARSTUKKEN 2012 2.6.3
Programma 03 - Veiligheid en openbare orde
Lasten 05 Veiligheid en openbare orde 06 Brandweer 07 Rampenbestrijding
Begroting 2012 voor wijzigingen
Rekening 2011
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
161.425
133.988
138.275
99.952
38.323
1.661.144
1.316.470
1.325.641
1.269.779
55.862
219.369
284.406
250.954
206.646
44.308
Lasten programma
2.041.938
1.734.865
1.714.870
1.576.377
138.493
Baten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
05 Veiligheid en openbare orde
5.470
5.930
5.417
6.003
586
06 Brandweer
3.469
5.449
5.449
4.376
-1.073
07 Rampenbestrijding Baten programma
Resultaat voor bestemming
-
-
-
-
-
8.939
11.379
10.866
10.379
-487
-2.032.999
-1.723.486
-1.704.004
-1.565.998
138.006
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
0
0
0
0
0
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-2.032.999
-1.723.486
-1.704.004
-1.565.998
138.006
Toelichting resultaat 05 – Veiligheid en openbare orde De kosten van huisuitzettingen en de kosten van tijdelijk huisverbod zijn door een geringer beroep met € 16.000 onderschreden. Voor kosten buurtbemiddeling was een bedrag van € 20.000 geraamd. In 2012 was buurtbemiddeling nog niet actief en zijn hiervoor geen kosten gemaakt. Bij bestemming van het rekeningsresultaat zal worden voorgesteld deze onderuitputting, alsmede een deel van de onderuitputting bij het onderdeel rampenbestrijding aan te wenden voor inhuur van personeel voor het maken van een plan van aanpak voor de implementatie van de nieuwe drank- en horecawet. Het gaat hierbij om een bedrag van € 45.000. 06 – Brandweer De onderschrijding bij de brandweer zijn veroorzaakt door lagere personeelslasten van € 13.000. Voor het overige is de onderschrijding ontstaan door lagere kapitaallasten van € 41.000. Dit door overdracht van materieel en het doorschuiven van investeringen aan het samenwerkingsorgaan Brandweer ZuidWest Drenthe. 07 – Rampenbestrijding De opleidingen en oefeningen zijn in 2012 verzorgd door de Hulpverleningsdienst-Drenthe In 2012 zijn deze bekostigd uit de reserves van de HVD. In onze begroting was hiervoor € 21.000 geraamd en kan hiermede vrijvallen. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van 20 juni 2012 van de Hulpverleningsdienst Drenthe is bij vaststelling van de rekening 2011 besloten een deel van het positief resultaat te restitueren aan de gemeenten. Voor ons is dit een bedrag van € 12.000.
pagina 127
JAARSTUKKEN 2012 2.6.4
Programma 04 - Verkeer en vervoer / openbaar gebied
Lasten
Rekening 2011
10 Wegen
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
4.714.865
2.845.238
6.282.974
5.392.187
11 Verkeersmaatregelen
237.982
230.593
222.343
153.384
68.959
14 Waterbeheersing
335.515
355.142
340.862
415.781
-74.919
41 Natuur en landschap
249.030
95.452
95.452
94.922
530
1.394.480
1.472.813
1.446.088
1.434.764
11.324
6.931.872
4.999.238
8.387.719
7.491.038
896.681
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
43 Openbaar groen Lasten programma
Baten
890.787
Rekening 2011
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
10 Wegen
49.502
14.827
14.827
84.563
69.736
11 Verkeersmaatregelen
23.844
-
-
333
333 -2.846
41 Natuur en landschap
104.138
3.858
3.858
1.012
4
1.101
1.101
5
-1.096
177.488
19.786
19.786
85.913
66.127
-6.754.384
-4.979.452
-8.367.933
-7.405.125
962.808
1.693.144
42.000
3.360.160
2.386.177
-973.983
-5.061.240
-4.937.452
-5.007.773
-5.018.948
-11.175
43 Openbaar groen Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Reserve investeringsprojecten: - Hogere BDU subsidie Hoofdstraat Zuidwolde
-180.000
0
-8.250
0
0
-26.868
-335.816
-335.816
- Bijdrage aanleg twee tunnels N48
375.000
375.000
- Centrumplan de Wijk (incl. tijdelijke parkeerplaatsen)
150.000
150.000
- Werkzaamheden N48 verkeersveiligheid - Positief saldo kosten infrastructuur nabij brede school Ruinerwold Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Bijdrage aanleg twee tunnels N48 Onttrekking Algemene reserve:
Reserve investeringsprojecten: - Aanvulling krediet Hoofdstraat Zuidwolde
180.000
0
30.000
65.082
- Reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde
943.308
580.812
- Aanvulling krediet fietspad Oshaarseweg 2e fase Echten
148.000
148.000
- Infrastructuur nabij brede school Schoolbrink Zuidwolde
259.859
266.500
- Infrastructuur Brede scholen Zuidwolde
12.409
18.902
- Infrastructuur nabij brede school Heidelaan Zuidwolde
27.464
27.464
- Infrastructuur nabij brede school de Wijk
21.073
21.073
- Fietspad Ommerweg
11.415
0
200.000
249.201
- Voorbereiding herinrichting Hoofdstraat Zuidwolde
- Centrumplan de Wijk (incl. tijdelijke parkeerplaatsen) - Toegankelijkheid openbaar vervoer
92.000
92.000
- N48 / verkeersstructuur Zuidwolde
592.124
252.315
- Werkzaamheden N48 verkeersveiligheid
8.250
0
- Centrumplan Ruinen 2011
50.000
41.083
- Fietspad Meppelerweg Zuidwolde
10.351
6.908
pagina 128
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
- Vervanging bruggen
197.770
279.231
- Tennet-2 project 2011 (brug De Stuw)
115.000
115.000
- Verkeersveiligheid rondom scholen
16.734
0
- Grondverwerving ruilverkaveling
276.469
18.290
- Invoering 60 km zones in het buitengebied
125.000
0
Reserve egalisatie wegenonderhoud: - Ter dekking exploitatielasten wegen
42.000
42.000
3.360.160
2.386.177
Toelichting resultaat Algemeen Bij de interne doorberekening van de uren van de buitendienst Openbare Werken ontstaat op bepaalde onderdelen een verschuiving van lasten. Zo is bijvoorbeeld bij de onderdelen reiniging en riolering minder doorbelast en voor onderhoud wegen en onderhoud watergangen en sloten meer. Deze verschuiving van de doorbelasting heeft in principe geen gevolgen voor het rekeningresultaat. Het per saldo negatieve bedrag, dus een hogere doorbelasting, op de onderdelen van dit programma bedraagt € 115.000. Overige belangrijke afwijkingen 10 – Wegen De kapitaallasten zijn € 808.000 lager dan geraamd, hetgeen veroorzaakt wordt door een latere uitvoering van de geplande investeringen. Tegenover dit bedrag staat een lagere onttrekking uit de reserves. Een en ander heeft geen financiële gevolgen voor het rekeningresultaat. De totale onderhoudslasten op het onderdeel wegen is met € 72.000 overschreden. Tegenover dit nadeel staat een hoger bedrag van € 65.000 aan BDU-bijdragen (Brede DoelUitkering) voor de infrastructurele projecten: ‘Weerwilleweg Koekange’ en ‘Ruinerweg Echten’. In deze overschrijding is niet meegenomen het realiseren van een calamiteitendoorsteek bij de Wijk vanaf de Slenkenweg naar de zuidelijke rijbaan van de A28. Het hiervoor benodigde bedrag van € 30.000 is beschikbaar gesteld in de Bestuursrapportage 2012, maar de werkzaamheden zijn nog niet uitgevoerd. Ter uitwerking van het GVVP (Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan) is een budget van € 125.000 beschikbaar gesteld voor het invoeren van 60 km zones in het buitengebied. De werkzaamheden zullen in 2013 worden uitgevoerd. Ook de onttrekking vanuit de reserve investeringsprojecten zal in 2013 plaatsvinden. 11 – Verkeersmaatregelen Het voordeel op dit onderdeel van € 69.000 is ontstaan door correcties vanuit 2011. Een deel van de kosten is om subsidiabele redenen ondergebracht op het krediet ‘ontsluiting kern Zuidwolde op N48’. 14 – Waterbeheersing De overschrijding is ontstaan door extra onderhoud in 2012 aan watergangen en sloten.
pagina 129
JAARSTUKKEN 2012 2.6.5
Programma 05 - Economische zaken en plattelandsontwikkeling
Lasten
Rekening 2011
16 Economische zaken Lasten programma
Baten
Baten programma
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
559.760
330.798
587.580
572.108
15.472
559.760
330.798
587.580
572.108
15.472
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2011
16 Economische zaken
Begroting 2012 voor wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
3.021
11.038
11.038
3.187
-7.851
3.021
11.038
11.038
3.187
-7.851
-556.739
-319.760
-576.542
-568.921
7.621
222.056
0
260.753
292.658
31.905
-334.683
-319.760
-315.789
-276.263
39.526
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging: Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): -9.345
-3.605
-13.390
-1.625
- Opstellen startnota ‘vitaal platteland’
25.000
25.000
- Opstellen nieuw beleidsplan TROP
35.000
35.000
163.488
153.067
- Beleidsplan TROP - Startnotitie ‘vitaal platteland’ Onttrekking Reserve investeringsprojecten:
- Ontwikkeling dorpsvisies / De Ontmoeting - Verplaatsing bedrijf nabij Rabobanklocatie
Toelichting resultaat 16 – Economische zaken Geen bijzonderheden.
pagina 130
60.000
84.821
260.753
292.658
JAARSTUKKEN 2012 2.6.6
Programma 06 - Toerisme en recreatie
Lasten 45 Toerisme en recreatie Lasten programma
Baten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
236.047
306.841
336.500
312.216
24.284
236.047
306.841
336.500
312.216
24.284
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
45 Toerisme en recreatie
103
-
-
165
165
Baten programma
103
-
-
165
165
Resultaat voor bestemming
-235.944
-306.841
-336.500
-312.051
24.449
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
31.090
-
38.910
38.910
0
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-204.854
-306.841
-297.590
-273.141
24.449
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Verbetering recreatieve vaarvoorzieningen
-20.000
-20.000
Onttrekking Reserve investeringsprojecten: - Verbetering recreatieve vaarvoorzieningen
20.000
20.000
- Project ‘Ruinen, heerlijk en zo’
30.810
30.810
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Stimulering ruiterroutes
8.100
8.100
38.910
38.910
Toelichting resultaat 45 – Toerisme en recreatie Een aantal projecten zijn niet doorgegaan. Door het ontbreken van provinciale co-financieringsmiddelen zal het geoormerkte bedrag voor stimulering van ruiterroutes niet worden besteed.
pagina 131
JAARSTUKKEN 2012 2.6.7
Programma 07 - Onderwijs en kinderopvang Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
240.006
261.302
298.834
536.860
-238.026
1.659.997
1.367.890
1.320.027
1.432.492
-112.465
Rekening 2011
Lasten
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
18
Openbaar basisonderwijs
19
Huisvesting openbaar onderwijs
21
Bijzonder basisonderwijs
97.319
93.481
94.940
95.455
-515
22
Huisvesting bijzonder onderwijs
315.701
246.298
597.866
450.966
146.900
23
Onderwijs algemeen
727.763
787.202
782.008
652.856
129.152
64
Jongerenzorg
740.750
879.649
862.441
826.555
35.886
Lasten programma
3.781.536
3.635.822
3.956.116
3.995.184
-39.068
Baten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
-
-
-
-
-
271.977
175.627
213.128
271.045
57.917
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
18
Openbaar basisonderwijs
19
Huisvesting openbaar onderwijs
21
Bijzonder basisonderwijs
-
-
-
-
-
22
Huisvesting bijzonder onderwijs
-
-
-
-
-
23
Onderwijs algemeen
-2.596
64
Jongerenzorg
30.994
16.000
28.727
26.131
272.848
166.479
158.626
160.541
1.915
575.819
358.106
400.481
457.717
57.236
-3.205.717
-3.277.716
-3.555.635
-3.537.467
18.168
120.987
51.000
373.859
279.632
-94.227
-3.084.730
-3.226.716
-3.181.776
-3.257.835
-76.059
Baten programma
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort/+ = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Fusie openbare basisscholen Zuidwolde
-7.880
-7.880
- Invoering wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Eductie (OKE-wet)
-51.000
-51.000
- Uit te voeren inspecties/controles kinderopvang
-21.175
-21.175
- Extra controles gastouderopvang
-16.856
-16.856
- Kosten veranderingen wet kinderopvang
-240.000
-240.000
- Combinatiefuncties/sociale alliantie
-332.101
-318.046
- Uitvoering nota jeugdbeleid
-7.218
-7.218
- Koploperschap tijdbeleid
-34.968
-34.968
- Herplaatsing skatebaan Koekange
-10.000
-10.000
- Cofinanciering centrumplan Veeningen / speelbos Echten
-10.000
-5.000
-1.007.500
-1.007.500
-247.750
-247.750
- Overheveling naar reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde
247.750
247.750
- Afboeking boekwaarde en sloop voormalige bijzondere scholen Zuidwolde
124.000
0
1.007.500
1.007.500
Reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde: -Overheveling van reserve investeringsprojecten, instellen dekkingsreserve -Overheveling van algemene reserve, instellen dekkingsreserve Onttrekking Algemene reserve:
Reserve investeringsprojecten: - Overheveling naar reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde
pagina 132
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
- Risico-analyse legionella bestrijding basisscholen
4.547
- Tijdelijke huisvesting obs brede school Zuidwolde
149
4.547 149
- Tijdelijke huisvesting bbs brede school Zuidwolde
110.283
121.001
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Fusie openbare basisscholen Zuidwolde - Invoering wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Eductie (OKE-wet) - Inspecties/controles kinderopvang
39.930
39.930
115.000
115.000
21.175
21.175
- Kosten verandering wet kinderopvang
182.004
182.004
- Combinatiefuncties/sociale alliantie
397.093
397.093
- Uitvoering nota jeugdbeleid - Koploperschap tijdbeleid
9.876
9.876
50.000
50.000
Reserve brede school Ruinerwold: - Dekking kapitaallasten brede school te Ruinerwold
51.000
51.000
373.859
279.632
Toelichting resultaat 18 – Openbaar basisonderwijs Na de verzelfstandiging van het openbaar primair onderwijs per 1 januari 2010 is er verschil van inzicht ontstaan tussen de gemeente en de stichting Wolderwijs over de uitleg van het raadsbesluit van 29 oktober 2009. De discussie spitst zich toe op de overdracht van de liquide middelen. Na onderzoek is gebleken dat onze vordering op de stichting Wolderwijs € 236.000 te hoog is. Deze afwaardering komt ten laste van de exploitatie in 2012. Na deze afwaardering bedraagt de vordering op de stichting Wolderwijs, zoals verantwoord op de balans, nog een bedrag van € 501.000. De stichting Wolderwijs heeft ingestemd met deze afwikkeling en het nog te ontvangen bedrag zal in 2013 worden voldaan. 19 – Huisvesting openbaar basisonderwijs Voor een aantal schoolgebouwen die buiten gebruik zijn gesteld en van de ‘brede scholen’ die onlangs zijn gebouwd zijn de energie- en onderhoudslasten verantwoord op dit onderdeel. Het gaat hierbij om een bedrag van € 106.000, waarvan een bedrag van € 50.000 is terugontvangen van de gebruikers. De voormalige schoolgebouwen hebben geen publieke functie meer. Als de schoolgebouwen definitief hun onderwijsfunctie zijn kwijtgeraakt worden de lasten tot het moment dat de gebouwen zijn verkocht verantwoord op programma 12. Voor de brede scholen in de Wijk, Ruinerwold en Zuidwolde worden na de definitieve financiële afwikkeling van de investeringen voor het medegebruik door derden nog de definitieve huurovereenkomsten opgesteld. Voor 2010, 2011 en 2012 zijn voorlopige huurbedragen in rekening gebracht. 22 – Huisvesting bijzonder basisonderwijs De onderschrijding is veroorzaakt door lagere kapitaallasten van € 145.000 voor afboeking van de boekwaarde en sloop van de “oude” . Tegenover dit bedrag staat ook een lagere onttrekking uit de algemene reserve van € 124.000. De voor eind 2012 geplande sloop van de “oude” basisscholen is begin 2013 uitgevoerd. 23 – Onderwijs algemeen Het voordelig verschil op dit onderdeel is voor een bedrag van € 113.000 ontstaan bij de kosten voor het vervoer van leerlingen. Dit is het resultaat van de collectieve aanbesteding samen met doelgroepen vervoer WMO ingaande september 2011. Hiervan is naar verwachting een bedrag van € 100.000 structureel. 64 – Jongerenzorg De kosten van controles in het kader van de kinderopvang van € 17.000 zijn in 2012 verwerkt in de exploitatierekening van de GGD-Drenthe. De exploitatie-uitgaven voor de speelplaatsen en de bijdragen aan de speeltuinverenigingen zijn € 16.000 lager uitgevallen. Conform de nota ‘reserves en voorzieningen’ wordt bij bestemming van het rekeningresultaat voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan de reserve ‘co-financiering speelplaatsen’.
pagina 133
JAARSTUKKEN 2012 2.6.8
Programma 08 - Cultuur en sport
Lasten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
27 Culturele vorming
957.596
905.743
918.743
909.141
9.602
30 Sport algemeen
230.893
211.540
251.597
252.845
-1.248
31 Buitensportaccommodaties
557.224
550.070
541.873
562.592
-20.719
32 Zwembaden
802.244
818.691
814.093
835.154
-21.061
33 Binnensportaccommodaties
981.065
1.045.504
1.044.837
1.041.685
3.152
30.611
48.828
50.178
65.303
-15.125
35 Kunst 39 Musea Lasten programma
Baten
64.005
72.243
72.243
72.125
118
3.623.638
3.652.619
3.693.564
3.738.845
-45.281
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2011
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
27 Culturele vorming
43.350
6.350
94.790
93.732
30 Sport algemeen
17.103
1.671
1.671
4.531
-1.058 2.860
31 Buitensportaccommodaties
33.666
36.738
36.738
33.098
-3.640 2.445
32 Zwembaden
225.321
277.985
223.436
225.881
33 Binnensportaccommodaties
374.325
356.366
356.366
358.726
2.360
693.765
679.110
713.001
715.968
2.967
-2.929.873
-2.973.509
-2.980.563
-3.022.877
-42.314
102.901
51.125
10.244
16.982
6.738
-2.826.972
-2.922.384
-2.970.319
-3.005.895
-35.576
Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Algemene reserve: - Terugboeking van reserve investeringsprojecten i.v.m. activering investering kleedaccommodatie Tennisclub ’t Wold
-186.000
-186.000
- Kunsteducatieproject brede scholen
-11.000
-11.000
- Uitvoering culturele alliantie
-87.188
-85.973
- Cultureel platform, gelden cultuurnota
-17.500
-17.500
-1.000
-1.000
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013):
- Stichting Muur tegen geweld - Bijdrage sportplatform De Wolden - Onderzoekskosten kunstgrasvelden - Inventarisatie en taxatie kunstcollectie - Onderhoudsplan kunstwerken in de openbare ruimte
-13.279
-13.279
-161.882
-156.359
-3.000
-3.000
-25.650
-25.650
Onttrekking Reserve investeringsprojecten: 9.818
9.818
- Onderzoekskosten kunstgrasvelden 2011/2012
175.000
175.000
- Overboeking naar algemene reserve i.v.m. activering verbouw kleedaccommodatie Tennisclub ’t Wold
186.000
186.000
20.000
20.000
- Culturele alliantie met provincie Drenthe
- Council Drenthe 2028
pagina 134
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Oprichten cultureel platform - Culturele alliantie lokaal beleid
15.500
15.500
8.930
8.930
1.000
1.000
15.570
15.570
- Breedtesportactiviteiten
2.500
2.500
- Schoolsportdagen
1.300
1.300
- Inventarisatie kunst
3.000
3.000
27.000
27.000
28.259
28.259
- Bijdrage stichting Muur tegen Geweld - Sportplatform De Wolden
- Onderhoud kunst openbare ruimte Reserve harmonisatie tennisbeleid: - Dekking kapitaallasten harmonisatie tennisbeleid Reserve kleedaccommodatie VVR Ruinerwold: - Dekking kapitaallasten verbouw kleedaccommodatie
Toelichting resultaat Geen relevante bijzonderheden.
pagina 135
22.866
22.866
10.244
16.982
JAARSTUKKEN 2012 2.6.9
Programma 09 - Sociaal / maatschappelijke zorg
Lasten 50 Minimabeleid 52 Uitstroombevordering
Begroting 2012 voor wijzigingen
Rekening 2011
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
846.835
707.935
883.074
977.433
-94.359
3.333.305
3.446.947
3.524.696
3.544.652
-19.956
53 Participatiebudget
973.755
952.170
933.308
840.729
92.579
54 Inkomensvoorziening
3.100.016
2.867.775
3.445.088
3.669.132
-224.044
56 Maatschappelijk werk
376.172
381.256
381.256
373.520
7.736
2.907.859
2.747.063
2.724.631
2.880.603
-155.972
57 WMO – Huishoudelijke verzorging 58 Ouderenzorg 62 Sociaal-cultureel werk
35.631
35.477
35.477
35.379
98
1.020.120
1.004.734
1.005.321
1.010.752
-5.431
71.558
44.456
51.391
49.425
1.966
1.000
-
1.150
1.150
0
1.165.460
1.333.365
1.182.865
1.183.650
-785
66 Vrijwilligersbeleid 67 Ontwikkelingszorg 68 WMO - Voorziening gehandicapten 70 Volksgezondheid Lasten programma
Baten
891.662
1.051.885
1.037.017
1.000.249
36.768
14.723.373
14.573.063
15.205.274
15.566.674
-361.400
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
50 Minimabeleid 52 Uitstroombevordering
64.361
25.000
25.000
120.927
3.164.682
3.267.716
3.212.075
3.212.075
0
616.631
579.065
460.203
431.191
-29.012
2.152.966
1.863.811
2.399.985
2.985.714
585.729
370.146
292.117
292.117
380.793
88.676 -436
53 Participatiebudget 54 Inkomensvoorziening
Afwijking rekening/ begroting
57 WMO – Huishoudelijke verzorging 58 Ouderenzorg
95.927
0
436
436
0
70 Volksgezondheid
468.790
10.500
10.500
10.838
338
Baten programma
6.837.576
6.038.645
6.400.316
7.141.538
741.222
-7.885.797
-8.534.418
-8.804.958
-8.425.136
379.822
-20.421
-250.000
-21.051
56.175
77.226
-7.906.218
-8.784.418
-8.826.009
-8.368.961
457.048
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): -6.725
- Aanpak en uitvoering millenniumdoelen - Gezondheidszorg, vroegsignalering - Centrum Jeugd en Gezin - Uitvoering nota integraal alcoholbeleid ‘Nuchter en bekeken’
-6.725
-13.150
-13.150
-260.000
-260.000
-20.405
-20.405
-100.000
-100.000
Reserve Wet Maatschappelijke Ondersteuning: - Vorming egalisatiereserve i.v.m. mogelijke overschrijdingen (Kadernota/Begroting 2012)
pagina 136
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Onttrekking Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Mantelzorgondersteuning en maatschappelijke stages - Kosten millenniumdoelen - Regeling vroegsignalering, ontwikkeling centrum voor jeugd en gezin
6.935
6.935
5.375
5.375
13.150
13.150
161.258
161.258
- Nota integraal alcoholbeleid
28.300
28.300
- Problematisch woongedrag
29.211
29.211
135.000
135.000
0
67.957
0
9.269
-21.051
56.175
- Budget jeugd en gezin
- Vorming centra jeugd en gezin Reserve Maatschappelijke Ondersteuning: - Onttrekking i.v.m. overschrijding budgetten WMO 2012 Reserve minimabeleid: - Onttrekking i.v.m. uitvoering project ‘Kinderen doen mee’
Toelichting resultaat 50 – Minimabeleid De overschrijding op de verlening van bijzondere bijstand en de uitvoering van de minimaregelingen wordt gecompenseerd door baten ingevolge rente en aflossing leenbijstand. 52 – Uitstroombevordering Naast de doorbetaling van de rijksbudgetten is aan Alescon een gemeentelijke bijdrage verstrekt van € 101.000 en aan het werkvoorzieningschap Reestmond € 191.000. Voor het werkvoorzieningsschap Reestmond is er een overschrijding van € 26.000. 53 – Participatiebudget Per saldo (lasten/baten) is er een positief verschil ten opzichte van de raming van € 64.000. Bij de bestuursrapportage 2012 is nog een bedrag van € 100.000 bijgeraamd i.v.m. de toen verwachte overschrijding op het Participatiebudget. Ondanks dat er nog een bedrag van € 37.000 extra ten laste van het participatiebudget is gebracht ter afwikkeling van de kosten van de id-banen kan geconstateerd worden dat we ruimschoots binnen de verwachtingen zijn gebleven. Zoals het zich nu laat aanzien zal dit geen structureel karakter hebben. 54 – Inkomensvoorziening Per saldo (lasten/baten) is er een positief verschil op dit onderdeel van € 362.000. Voor de uitvoering van de Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (BUIG) is bij de ‘Bestuursrapportage 2012’ als extra last op dit onderdeel € 450.000 bijgeraamd. Zonder het extra beschikbaar gestelde bedrag van € 450.000 was het tekort op de Buig-regelingen € 375.000. Door het bijgeraamde bedrag is er een voordelig verschil ontstaan van € 75.000. Voor de overschrijding op de uitvoering van de Buig-regelingen over 2011 is door de toetsingscommissie WWB van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een incidentele aanvullende uitkering toegekend van € 296.000. Dit bedrag is en kon niet worden meegenomen in de exploitatierekening van 2011. Het nu toegekende bedrag van € 296.000 heeft derhalve een positief incidenteel effect op de jaarrekening 2012. Ten aanzien van een mogelijke aanvullende uitkering over 2012 kan het volgende worden opgemerkt. Bij een overschrijding van meer dan 10% van het toegekende rijksbudget kan een gemeente bij het rijk een aanvraag indienen voor een aanvullende uitkering. Voor onze gemeente betekent dit dat het verschil meer dan 10% van € 2.209.000 moet bedragen, zijnde een bedrag van € 221.000. Aangezien het tekort in 2012 ten opzichte van de rijksbijdrage € 163.000 bedraagt kunnen we voor 2012 geen incidentele aanvullende bijdrage aanvragen bij de toetsingscommissie Wwb. Gelet op de verhaalsmogelijkheden van de bijstandsdebiteuren heeft er een herberekening van de voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken plaatsgevonden en is een bedrag van € 23.000 toegevoegd aan de voorziening dubieuze debiteuren.
pagina 137
JAARSTUKKEN 2012 57 – Wet Maatschappelijke Ondersteuning – huishoudelijke verzorging Per saldo (lasten minus baten) is er een overschrijding van € 67.000. Rekening houdend met het negatief verschil op beleidsproduct 68 van € 1.000 is een bedrag van € 68.000 onttrokken aan de reserve ‘maatschappelijke ondersteuning’. Overeenkomstig de Kadernota 2012 en de Bestuursrapportage 2012 is een bedrag van € 100.000 gestort in de reserve Wmo. Het negatief saldo op de verstrekkingen minus eigen bijdragen is een bedrag van € 99.000. De overschrijding was aanzienlijk hoger geweest als in 2011 niet een ‘kanteling’ van het Wmo-beleid had plaatsgevonden. Het minder aantal Wmo-aanvragen heeft tot gevolg dat er € 28.000 minder is uitgegeven voor indicatiekosten. Zie voor een nadere toelichting de paragraaf: ‘Wet Maatschappelijke Ondersteuning’. Uit het Wmo-budget is onder meer gefinancierd een bedrag van € 52.000 voor inhuur van personeel voor projecten op welzijnsterrein en aan voorbereidingen voor de decentralisaties. Het onder de baten opgenomen bedrag van € 381.000 heeft betrekking op de eigen bijdragen die geïnd worden door het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Artikel 16 van de WMO bepaalt dat een eigen bijdrage wordt vastgesteld en geïnd door een door de minister (VWS) aan te wijzen rechtspersoon. Op grond van deze bevoegdheid is het CAK als rechtspersoon aangewezen. Met andere woorden: als de gemeente een eigen bijdrage ingevolge de Wmo vraagt (en de gemeente De Wolden doet dat) dan wordt die eigen bijdrage vastgesteld, opgelegd en geïnd door het CAK. Het CAK is een zelfstandig bestuursorgaan met eigen (spel)regels, waarin gemeenten zich (moeten) schikken. Door de gekozen systematiek heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Op basis van de periodieke informatie van het CAK wordt de ontwikkeling van het eigen bijdragebudget zo goed mogelijk gevolgd. Voor 2012 is een budget geraamd van € 292.000. Werkelijk is € 89.000 meer ontvangen aan eigen bijdragen, te weten een bedrag van € 381.000. 70 – Volksgezondheid Op het onderdeel gezondheidszorg, regeling uitvoering vroegsignalering is een bedrag bijgeraamd van € 27.000. Dit bedrag heeft betrekking op de toezicht en handhaving op kinderdagverblijven (voor en vroegschoolse educatie). De implementatie en uitvoering van deze taken zal in 2013 plaatsvinden. Bij de septembercirculaire 2011 is dit bedrag via de algemene uitkering structureel beschikbaar gesteld.
pagina 138
JAARSTUKKEN 2012 2.6.10
Programma 10 - Milieu
Lasten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
71 Afvalinzameling
2.055.553
2.141.768
2.122.793
2.099.240
23.553
72 Riolering
1.742.682
2.116.378
2.047.404
1.884.604
162.800
73 Milieuzorg
1.010.931
892.606
980.873
995.670
-14.797
402.439
384.577
363.367
347.160
16.207
5.211.605
5.535.329
5.514.437
5.326.674
187.763
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
74 Begraven Lasten programma
Baten
Rekening 2011
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
71 Afvalinzameling
3.049.311
2.450.436
3.027.350
2.784.321
-243.029
72 Riolering
2.365.803
2.385.880
2.391.518
2.434.892
43.374
-567
3.090
3.090
1.203
-1.887
252.212
370.534
279.534
223.848
-55.686
5.666.759
5.209.940
5.701.492
5.444.264
-257.228
Resultaat voor bestemming
455.154
-325.389
187.055
117.590
-69.465
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
-250.000
0
-549.612
-217.388
332.224
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
205.154
-325.389
-362.557
-99.798
262.759
73 Milieuzorg 74 Begraven Baten programma
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Algemene reserve: -601.612
-269.388
- Opstellen afvalbeleidsplan
-18.000
-18.000
- Uitvoeringsprogramma milieu-ambitieplan
-40.000
-40.000
50.000
50.000
- Storting vrijval voorziening egalisatie afvalstoffenheffing (rb 12-11-2009) Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013):
Onttrekking Reserve investeringsprojecten: - Energiebesparende maatregelen - Uitvoeringsprogramma milieu-ambitieplan
60.000
60.000
-549.612
-217.388
Toelichting resultaat 71 – Afvalinzameling Per saldo is er t.o.v. de begrote bedragen een nadelig verschil ontstaan van € 219.000. Rekening houdende met de verwerking van de vrijgevallen bedragen van de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing is er op dit onderdeel een positief resultaat van € 113.000. Lasten: Ten aanzien van de verwerking van het huishoudelijk afval is een voordeel ontstaan van € 18.000, met name bij de verwerking van het restafval en de inzamelingskosten oud papier. Door de organisatie, met name openbare werken is € 78.000 minder uren doorbelast. Baten: Mede door verantwoording van een bedrag betrekking hebbende op 2011 is een hogere bate aan vergoedingen ontvangen van Stichting Afvalfonds (Nedvang) voor het gescheiden inzamelen van verpakkingsafval van € 31.000. Bij de ombuigingen/bezuinigingen in de raad van 12 november 2009 is besloten tot opheffing van de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing. In 2011 is een bedrag van € 360.000 vrijgevallen. Het nog
pagina 139
JAARSTUKKEN 2012 resterende bedrag van € 269.000 is in 2012 verwerkt. Bij de raming was uitgegaan van een bedrag inclusief het reeds in 2011 verantwoorde bedrag. Hierdoor is een negatieve afwijking ontstaan van € 332.000. Dit heeft verder geen gevolgen. Overeenkomstig het besluit van 2009 worden de vrijgevallen bedragen toegevoegd aan de algemene reserve. Een overzicht van de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing en de rioolrechten is opgenomen onder de paragraaf ‘Lokale heffingen’. 72 – Riolering Ten opzichte van de begrote bedragen is een voordelig verschil ontstaan van € 206.000, waarvan een bedrag van € 120.000 betrekking heeft op kapitaallasten. Per saldo een verschil van € 86.000. Lasten: In 2012 is er door Bureau Oranjewoud een onderzoek ‘levensduur riolering’ uitgevoerd, waardoor er ten aanzien van de uitbestede werkzaamheden een overschrijding is ontstaan van € 25.000. De kapitaallasten zijn € 120.000 lager dan begroot. Dit houdt verband met een latere uitvoering van de geplande rioleringsinvesteringen. De lagere elektriciteitskosten van € 52.000 is ontstaan door de afrekeningen over voorgaande jaren met het waterschap Reest en Wieden. Hier is sprake van een afbouwende bijdrageregeling en kan derhalve niet structureel worden ingeboekt. De onderhoudslasten zijn € 158.000 hoger dan geraamd. Dit is veroorzaakt door uitvoering van groot onderhoud waarvan de kosten verantwoord zijn in de exploitatie en de aanpak van diverse calamiteiten, zoals het plaatsen van een duiker in de Wijk. Door openbare werken zijn minder uren verantwoord op onderhoud rioleringen, hetgeen een voordelig verschil betekent van € 166.000. De verrekening van de oppompkosten met het waterschap Reest en Wieden is € 12.000 lager dan geraamd. Voor een bedrag van € 10.000 is dit structureel. Baten: De opbrengst van de rioolrechten is € 5.000 hoger dan geraamd. Het onderzoeksproject ‘levensduur riolering’ is gezamenlijk met vijf andere gemeenten uitgevoerd, waardoor hier een extra bate is verantwoord van € 36.000. 74 – Begraven De kostendekkendheid van de begraafplaatsen bedraagt 66%. Geraamd is een kostendekkingspercentage van 80%. De opbrengst begraafrechten in Ruinen en met name in Zuidwolde is aanzienlijk beneden de raming gebleven. Op de exploitatie van de begraafplaatsen is een negatieve afwijking ontstaan van € 45.000. Ten aanzien van de aula in Zuidwolde en het mortuarium in Ruinen is er een positief verschil van € 5.000. Per saldo een toename van € 40.000.
pagina 140
JAARSTUKKEN 2012 2.6.11
Programma 11 - Ruimte en wonen Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
106.601
165.568
174.533
160.055
14.478
81 Structuur- en bestemmingsplannen
1.056.415
1.012.790
1.058.810
1.083.845
-25.035
82 Bouw- en woningtoezicht
1.131.821
1.271.854
1.261.338
1.276.222
-14.884
90.686
105.150
389.894
388.338
1.556
3.079.731
1.967.365
2.829.666
1.927.030
902.636
5.465.254
4.522.726
5.714.241
4.835.490
878.751
Lasten
Rekening 2011
37 Monumenten en beeldbepalende panden
83 Volkshuisvesting 85 Bouwgrondexploitatie Lasten programma
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
92
1.030
6.030
300
-5.730
81 Structuur- en bestemmingsplannen
126.726
32.960
32.960
97.144
64.184
82 Bouw- en woningtoezicht
939.893
660.000
697.485
718.174
20.689
4.104
2.750
15.250
13.482
-1.768
1.916.342
1.933.463
2.403.663
1.183.146
-1.220.517
2.987.156
2.630.203
3.155.388
2.012.246
-1.143.142
-2.478.098
-1.892.523
-2.558.853
-2.823.244
-264.391
615.084
0
818.191
814.801
-3.390
-1.863.014
-1.892.523
-1.740.662
-2.008.443
-267.781
Baten
Rekening 2011
37 Monumenten en beeldbepalende panden
83 Volkshuisvesting 85 Bouwgrondexploitatie Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Reserve investeringsprojecten: - Tussentijdse winstneming bouwgrondexploitatie complex Koekange Zuidwest, aanpassing vanuit jaarrekening 2011
-10.125
-10.125
- Tussentijdse winstneming bouwgrondexploitatie Middelveen IV, aanpassing vanuit jaarrekening 2011
-84.923
-84.923
-33.000
-33.000
0
-3.390
- Actualisatie bestemmingsplannen 2012
48.500
48.500
- Opstellen en uitvoeren beleidskaart archeologie
28.000
28.000
- Afwaardering gronden complex Neuzendijk
168.345
168.345
- Herstructurering Julianaplein Zuidwolde
145.000
145.000
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Opstellen archeologische en cultuurhistorische beleidsadvieskaart Reserve woonplan: - Toevoeging ten laste van het project Oldenhave-Bos in Ruinen Onttrekking Reserve investeringsprojecten:
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Opstellen archeologische en cultuurhistorische beleidsadvieskaart - Opstellen gemeentelijke structuurplannen - Bouw jongerenhuisvesting Echten
pagina 141
8.965
8.965
89.000
89.000
127.500
127.500
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Algemene reserve bouwgrondexploitatie: - overboeking naar voorziening verliezen bouwgrondexploitatie inzake KerkenveldNoord (Woonplan 2011-2015)
320.809
320.809
Reserve woonplan: - Opstellen nieuwe woonvisie
10.120
10.120
818.191
814.801
Toelichting resultaat 37 – Monumenten en beeldbepalende panden
De afronding van het opstellen van de archeologische en cultuurhistorische beleidsadvieskaart vindt in 2013 plaats. Ook is minder gebruik gemaakt van externe adviezen op het gebied van archeologie en monumentenzorg.
81 – Structuur- en bestemmingsplannen De lastenoverschrijding van € 25.000 wordt veroorzaakt door het toekennen van onvoorziene planschadevergoedingen, opstellen van anterieure overeenkomsten en het uitbesteden van werkzaamheden. Deze kosten worden grotendeels verhaald op derden hetgeen de hogere baten van € 64.000 verklaart. 85 – Bouwgrondexploitatie Bouwgrondexploitatie heeft een geheel eigen karakter. Dit komt omdat de exploitatie van complexen over meerdere jaren loopt, gemiddeld is dat 10 jaar. Tijdens deze looptijd worden de investeringen/ opbrengsten bij- c.q. afgeschreven op de boekwaarde van de diverse complexen en onder ‘voorraden’ op de balans opgenomen. De afwijkingen van de in 2012 begrote en gerealiseerde lasten en baten worden veroorzaakt door diverse factoren, waarvan de grootste zijn: - mutaties in de boekwaarden; - het treffen van voorzieningen; - tussentijdse winstneming; - lagere opbrengst grondverkopen. Zie ook de toelichting bij de paragraaf Grondbeleid (onder 1.6.6) en de bijlage ‘Jaarverslag 2012 en meerjaren perspectief’. Het vaststellen van het ‘Woonplan 2011-2015’ in 2012 heeft een relatief grote impact op de bouwgrondexploitaties. De sterke stijging van de sociale woningbouwopgave binnen de diverse complexen heeft geleid tot aanpassing van de prognoses. In de nota Grondbeleid is vastgelegd hoe de boekwaardes beoordeeld moeten worden. Dit kan tot gevolg hebben dat er tussentijdse winsten/verliezen genomen moeten worden die ten gunste/laste van de exploitatie van de algemene dienst komen. Zo is in 2012 i.v.m. het overschrijden van de maximum toegestane boekwaarde van nog niet in exploitatie genomen gronden € 113.000 als verlies ingeboekt. Bij de bestuursrapportage 2012 is besloten € 321.000 toe te voegen aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie voor het bouwgrondcomplex Kerkenveld-Noord. Dit door overheveling van dit bedrag uit de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Bij het opmaken van de jaarrekening 2012 is alsnog besloten een extra bedrag van € 386.000 toe te voegen aan de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie. Dit i.v.m. de te verwachten verliezen op de bouwgrondexploitatie complexen ‘bedrijventerrein Hoge Akkers Ruinerwold’ voor een bedrag van € 169.000 en ‘Kerkenveld-Noord’ voor € 218.000. Bij de bestemming van het rekeningsresultaat zal worden voorgesteld deze toevoeging van totaal € 387.000 te dekken door een aanwending vanuit de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Voor de bouwgrondexploitatie Ruinen-Zuid is een winstneming verwerkt van € 166.000. Bij de resultaat bestemming van de jaarrekening 2012 zal worden voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie.
pagina 142
JAARSTUKKEN 2012 2.6.12
Programma 12 - Financieringsmiddelen
Lasten
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
811
795
795
Rekening 2011
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
87
Kosten inzake algemene uitkeringen
88
Financiering e.d.
1.054.496
1.154.115
780.663
802.959
-22.296
89
Saldi kostenplaatsen
1.639.929
135.094
1.669.971
2.061.409
-391.438
91
Uitvoering Wet Onroerende Zaken
264.826
219.228
219.228
206.086
13.142
98
Heffing en invordering gemeentelijke belastingen
51.156
43.392
71.160
75.479
-4.319
3.011.218
1.552.624
2.741.817
3.146.728
-404.911
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Lasten programma
Baten
Rekening 2011
795
Rekening 2012
0
Afwijking rekening/ begroting
88
Financiering e.d.
336.199
234.060
376.544
330.745
-45.799
89
Saldi kostenplaatsen
887.128
-
246.066
413.568
167.502
-
-
-
-
-
21.826
21.500
19.373
20.002
629
1.245.153
255.560
641.983
764.315
122.332
-2.099.834
-2.382.413
-282.579
91 Uitvoering Wet Onroerende Zaken 98 Heffing en invordering gemeentelijke belastingen Baten programma Resultaat voor bestemming
-1.766.065
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-1.297.064
-361.535
-110.000
1.509.286
1.289.364
-219.922
-2.127.600
-1.407.064
-590.548
-1.093.049
-502.501
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoeging Algemene reserve: - Storting i.v.m. opheffing reserve weerstandsvermogen (raad 12-11-2009)
-1.638.500
-1.638.500
-60.888
-60.888
- Overboeking van de algemene reserve ingevolge raadsbesluit 10-11-2011
-3.625.000
-3.625.000
- Bestemming saldo rekening 2011 (raadsbesluit 31-5-2012)
-1.328.775
-1.328.775
-28.293
-28.293
-592.288
-592.288
-11.555
-11.555
-7.730
-7.730
-4.318
-4.318
Reserve aandelenoverdracht NV Essent: - Extra uitkering verkoop Essent aan RWE (rekening 2011) Reserve investeringsprojecten:
Reserve frictie- en organisatiekosten: - Liquidatie-uitkering IZA Reserve egalisatie personeelskosten: - Onderschrijding personeels- en organisatiekosten (rekening 2011) Reserve co-financiering speelplaatsen: - Onderschrijding onderhoudsbudgetten speelvoorzieningen (rekening 2011) Reserve egalisatie wegenonderhoud: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve harmonisatie tennisbeleid: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve
pagina 143
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Reserve herbouw kleedaccommodatie VVR: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve
-13.530
-13.530
-43.013
-43.013
Reserve bouw brede school Ruinerwold: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve egalisatie verfijninguitkering riolering: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve
-13.644
-13.644
-7.367.534
-7.367.534
-4.465
-4.465
- Begeleidingskosten bezuinigingsproces
-25.000
-25.000
- Vervaardigen luchtfoto’s
-14.862
-14.862
- Automatisering, software migratiekosten SAP
-17.500
-17.500
-215.334
-215.334
- Storting vanuit reserve egalisatie personeelskosten i.v.m. sociaal plan overgang personeel naar Stichting Wolderwijs
-30.000
-30.000
- Extra storting vanuit reserve egalisatie personeelskosten i.v.m. reguliere onttrekkingen/aanwending t.b.v. uitvoering organisatieprojecten
-31.703
-31.703
0
-61.855
-11.380
-11.380
Subtotaal Interne producten: Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2013): - Doorontwikkeling Woldwerk
Reserve frictie- en organisatiekosten: - Storting vanuit reserve egalisatie personeelskosten i.v.m. financiële verplichtingen voormalige werknemers
Reserve egalisatie personeelskosten: - Storting i.v.m. onderschrijding personeelskosten 2012 Reserve leeftijdsbewust personeelsbeleid: - Storting t.l.v. exploitatie voormalige fpu-gelden - Storting i.v.m. vermindering loonheffing oudere werknemers Subtotaal
-16.500
-20.358
-366.744
-432.457
3.625.000
3.625.000
1.638.500
1.638.500
1.457.425
1.457.425
529.455
529.455
35.000
35.000
6.626
6.626
Onttrekking Algemene reserve: - Overboeking naar reserve investeringsprojecten ingevolge raadsbesluit van 10-11-2011 Reserve weerstandsvermogen: - Overboeking naar algemene reserve i.v.m. opheffen reserve weerstandsvermogen Rekeningsaldo: - Bestemming saldo rekening 2011 (raadsbesluit 31-5-2012) Algemene reserve bouwgrondexploitatie: - Extra storting in de voorziening verliezen bouwgrondexploitatie i.v.m. de te verwachten verliezen (rekening 2011) Reserve BTW-compensatiefonds: - Aanwending gevolgen invoering BTW-compensatiefonds Reserve co-financiering leader: - Ter dekking projecten plattelandsontwikkeling (rekening 2011) Reserve egalisatie verfijninguitkering riolering: - Aanwending i.v.m. wegvallende uitkering uit het gemeentefonds Subtotaal
75.000
75.000
7.367.006
7.367.006
11.854
11.854
1.182
1.182
Interne producten: Algemene reserve: - Projectmanagement automatiseringssysteem (extra afschrijving) - Doorontwikkeling Civision middelen (extra afschrijving)
pagina 144
JAARSTUKKEN 2012 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Reserve investeringsprojecten: - Incidentele formatieve capaciteit Mid-office
80.000
80.000
266.373
266.373
- Plan van aanpak duurzaam inkopen
15.000
15.000
- Doorontwikkeling Woldwerk
25.000
25.000
- Organisatie en proceskosten visie dienstverlening
- Incidentele inhuur doorontwikkeling afdeling VROM - Digitalisering documenten
150.000
80.147
43.731
24.373
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2011): - Opleiding en ondersteuning ontwikkeling visie dienstverlening
10.000
10.000
- Begeleidingskosten bezuinigingsproces
22.318
22.318
271.794
206.796
-215.334
-215.334
- Storting in reserve frictie- en organisatiekosten i.v.m. sociaal plan overgang personeel naar Stichting Wolderwijs
-30.000
-30.000
- Extra storting in reserve frictie- en organisatiekosten i.v.m. reguliere bestedingen en uitvoering organisatieprojecten
-31.703
-31.703
- Vrijval geoormerkte bedrag salarisverhoging op basis van nieuwe CAO per 2012
157.000
157.000
Reserve frictie- en organisatiekosten: - Reguliere onttrekkingen/ aanwending t.b.v. uitvoering organisatieprojecten Reserve egalisatie personeelskosten: - Storting in reserve frictie- en organisatiekosten i.v.m. financiële verplichtingen voormalige werknemers
- Onttrekking t.b.v. salarisverplichtingen in- en verkoop verlofdagen - Onttrekking i.v.m. overloop opleidingen vanuit 2011 - Bijstelling budgetten personeelskosten 2012 - Bijstelling personeelskosten afd. Samenleving i.v.m. invoering decentralisatieregelingen
4.703
4.703
17.000
17.000
466.527
466.527
57.039
57.039
Subtotaal
1.876.558
1.722.349
Totaal
1.509.286
1.289.364
Toelichting resultaat 88 – Financiering e.d. De negatieve afwijking van de rentebaten voor kort geld van € 16.000 is ontstaan door een lagere marktrente dan begroot. Een aantal gemeentelijke eigendommen (obs de Dissel, Burg.Buitenweg 8 Ruinerwold, bbs de Zaaier, Noorderesweg 8 Zuidwolde, voormalige peuterspeelzaal, Pr. Margrietlaan 18 Koekange, bbs de Hoeksteen Schoolbrink 3 Zuidwolde, obs ’t Veurlaand, Voorlanden 1 Ansen en Wheemhuus, Burg. Tonckensstraat 4 Zuidwolde) zijn hun onderwijs en/of publieke functie kwijtgeraakt. De lasten van gemeentelijke eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd moeten op grond van de BBV verantwoord worden op programma 12. In 2012 waren deze lasten totaal € 52.000, hetgeen niet was begroot. Wat de bestemming van de voormalige gebouwen zal worden is nog niet bekend. 89 – Saldi kostenplaatsen Verantwoording van de saldi van de kostenplaatsen vindt plaats op programma 12: Nadelige saldi Voordelige saldi Per saldo
€ -
Begroot 1.670.000 246.000
€ -
Werkelijk 2.061.000 413.000
€ -
Verschil 391.000 167.000
-/- €
1.424.000
-/- €
1.648.000
€
224.000
Een toelichting van de nadelige afwijking van € 224.000 is opgenomen onder het onderdeel interne producten/(hulp)kostenplaatsen, onderdeel 2.6.16.
pagina 145
JAARSTUKKEN 2012 2.6.13
Algemene dekkingsmiddelen
Baten 90 Beleggingen 92 Algemene uitkeringen 94 Saldo financieringsfunctie 95 Onroerende zaakbelastingen 96 Belasting op toeristen Totaal
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Afwijking rekening/ begroting
5.515.394
3.476.887
4.062.727
4.047.191
-15.536
20.563.880
20.568.195
20.746.762
20.698.609
-48.153
-80.366
740.374
-202.558
-120.566
81.992
2.970.561
3.049.000
3.159.645
3.165.865
6.220
399.850
438.508
420.508
423.550
3.042
29.369.319
28.272.964
28.187.084
28.214.649
27.565
Het overzicht algemene dekkingsmiddelen is een verplicht onderdeel op grond van art. 27 BBV. 90 – Beleggingen De onderschrijding wordt veroorzaakt door een lagere rentevergoeding van € 13.000. Dit houdt verband met de vervroegde aflossing van € 395.000 van een aan Enexis verstrekte lening. 92 – Algemene uitkeringen De negatieve afwijking van € 48.000 van de algemene uitkeringen kan als volgt worden gespecificeerd: Positieve verrekeningen over de uitkeringsjaren 2010 en 2011 van € 38.000 als gevolg van de definitieve vaststelling van de verschillende eenheden en maatstaven. Negatieve afwijking over het uitkeringsjaar 2012 van € 86.000. Er is minder ontvangen door een bijstelling van de onderliggende aantallen en eenheden. Bij de bepaling van de hoogte van de algemene uitkering 2012 is uitgegaan van de decembercirculaire 2012. Hierbij is aanvullend rekening gehouden met verwachtingen over accressen als gevolg van het regeerakkoord, het niet afschaffen van het Btw Compensatie Fonds en de lagere uitgaven die het rijk doet of heeft gedaan in 2012. Niet in alle gevallen is op dit moment duidelijk wat de exacte financiële gevolgen zijn. Het uiteindelijke financiële effect is nog onzeker en zal duidelijk worden bij de “meicirculaire 2013”. 94 – Saldo financieringsfunctie Het saldo van de financieringsfunctie is het verschil tussen het totaal van rente en afschrijving enerzijds en de toegerekende kapitaallasten aan de exploitatie anderzijds. Het betreft hier geen analyse van de kapitaallasten zelf, hiervoor wordt verwezen naar de toelichting bij 2.5 ‘Programmarekening met toelichting’, maar een verklaring van de rente en afschrijvingslasten die niet functioneel zijn toegerekend aan de producten. Op begrotingsbasis werd rekening gehouden met een niet aan de producten toe te rekenen rente en afschrijving van € 203.000. In werkelijkheid is het resultaat € 121.000 negatief, oftewel een positief verschil van € 82.000.
pagina 146
JAARSTUKKEN 2012 2.6.14
Onvoorziene uitgaven Begroting 2012 voor wijzigingen
Rekening 2011
Lasten 93 Algemene lasten en baten
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
270.176
30.704
30.704
93 Saldo baten en lasten
-365.223
264.262
264.262
Totaal
-95.047
294.966
294.966
Begroting 2012 voor wijziging In de primitieve begroting 2012 is onder programma 12 voor onvoorziene uitgaven, inclusief het saldo baten en lasten € 95.047 negatief geraamd. Dit bedrag is als volgt onderverdeeld. Omschrijving
Bedrag
Saldo
Post onvoorziene uitgaven raad
31.957
Start- en incidentele subsidies
10.000
Post onvoorziene uitgaven b&w
18.610
Totaal onvoorzien
60.567
Stelpost wegens uitvoering bestuursakkoord
34.146
Stelpost overige uitgaven
175.463
Stelpost kapitaallasten nieuwe investeringen
-
Totaal stelposten
209.609
Begrotingssaldo
-365.223
Totaal begrotingssaldo
-365.223
Totaal
-95.047
Begroting 2012 na wijziging In het begrotingsjaar 2012 zijn 25 begrotingswijzigingen verwerkt. In onderstaand overzicht wordt inzicht gegeven in het gebruik/verloop van het geraamde bedrag voor ‘onvoorziene uitgaven’. Overzicht begrotingswijzigingen 2012 Wijz.
Raad
Onvoorzien
Stelposten
Begr. saldo
Toelichting
60.567
209.609
-365.223
1
22-12-2011
-5.637
-19.995
61.676
2
22-12-2011
-
-
493.676
3
22-12-2011
-
-
-
Instellen Handhavingsdienst Zuidwest-Drenthe
4
22-12-2011
-
-
-
Krediet bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde (vervallen, zie begrotingswijziging nr. 12)
5
19-12-2011*
-
-162
-
Aanschaf schrobzuigmachine sporthal Ruinerwold
6
16-01-2012*
-
-
-
Vrijgeven budgetten n.a.v. vaststelling begroting
7
26-01-2012
-
-
-
Project papierloos vergaderen door de raad
8
23-02-2012
-
-
-
Overheveling incidentele budgetten van 2011
9
23-02-2012
-
-
-
Krediet bedrijventerrein Slagenweg Zuidwolde
10
09-03-2012
-
-
-
Bijdrage Council Drenthe 2028
11
08-03-2012
-
-
-
Aanvullend krediet fietspad Oshaarseweg
12
08-03-2012
-
-55.007
-
Krediet bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde
13
13-09-2012
-
-
-
Krediet aanleg fietspad Ommerweg Zuidwolde
14
27-09-2012
-
-
-
Aanvullend krediet parkeerplaatsen en verkeersmaatregelen centrumplan de Wijk
15
27-09-2012
-500
-
-
Subsidie project ‘Feest van de Geest’
15
27-09-2012
-500
-
-
Subsidie parkopera Hoogeveen
15
27-09-2012
-
-34.146
-
Vrijval gelden bestuursakkoord
15
27-09-2012
-
-100.299
-
Vrijval stelpost kapitaallasten
15
27-09-2012
-18.226
-
-190.129
16
28-08-2012*
-
-
21.615
pagina 147
Oorspronkelijke begroting 2012 Diverse mutaties/correcties 2012 Verwerking bezuinigingsmaatregelen 2012
Bestuursrapportage 2012 Aanschaf trekker, tractieplan Openbare Werken
JAARSTUKKEN 2012 Onvoorzien
Stelposten
Wijz.
Raad
Begr. saldo
17
07-08-2012*
-
-
18
29-11-2012
-
-
-
19
20-11-2012*
-
-
-1.215
20
13-12-2012
-
-
-
Overheveling restantkredieten naar 2013
21
13-12-2012
-3.000
-
-
Project kunst openbare ruimte van het CBK
21
13-12-2012
-1.000
-
-
Subsidie kunstcarrousel Hoogeveen
21
13-12-2012
-1.000
-
-
Subsidie Vogelpop 2012
21
13-12-2012
-
-
250.931
22
06-11-2012*
-
-
-9.347
23
27-11-2012*
-
-
-
Invoeren 60 km zones in het buitengebied
24
18-12-2012*
-
-
-
Administratieve aanpassingen en correcties
25
18-12-2012*
-
-
-
Administratieve correcties
30.704
0
264.262
2.278
Toelichting Aanschaf klepelmaaier, tractieplan Openbare Werken Krediet sloop voormalige bijzondere basisscholen Vervangingen tractieplan brandweer 2012
Decemberrapportage 2012 Valbeveiliging platte daken gem. gebouwen
* Betreft besluiten van het college van burgemeester en wethouders. Het begrotingsbedrag, na wijziging kan als volgt worden gespecificeerd: - Onvoorziene uitgaven raad € - Onvoorzien voor start- en incidentele subsidies - Onvoorziene uitgaven college b&w € - Stelpost kapitaallasten - Begrotingssaldo Nog in de begroting aanwezige beschikbare ruimte Afgerond een bedrag van € 295.000.
pagina 148
€
18.000 1.000 11.704 30.704 0 264.262 294.966
JAARSTUKKEN 2012 2.6.15
Mutaties reserves
Lasten
Rekening 2011
Toevoegingen aan reserves
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2012
4.593.123
351.441
12.010.377
11.541.700
-468.677
Totaal
4.593.123
351.441
12.010.377
11.541.700
-468.677
Baten
Rekening 2011
Begroting 2012 voor wijzigingen
Begroting 2012 na wijzigingen
Rekening 2012
Onttrekkingen aan reserves
Afwijking rekening/ begroting
6.755.063
389.219
17.839.980
16.528.751
-1.311.229
Totaal
6.755.063
389.219
17.839.980
16.528.751
-1.311.229
Saldo mutaties
2.161.940
37.778
5.829.603
4.987.051
-842.552
De mutaties in de reserves zijn ingevolge het Besluit Begroting en Verantwoording per programma vermeld en toegelicht. Ook bij de toelichting op de balans wordt het verloop van de reserves nader toegelicht. In grote lijnen zijn de afwijkingen tussen de begrote en werkelijke onttrekkingen/toevoegingen ontstaan door: - een latere uitvoering van de geplande investeringen op het gebied van wegen e.d. (programma 4), waardoor een lagere onttrekking uit de reserves € 955.000 - een latere uitvoering van de geplande investeringen, met name voor wat betreft de sloop van de ‘oude’ basisscholen in Zuidwolde (programma 7) 124.000 - een onttrekking uit de reserve minimabeleid t.b.v. chronisch zieken en het project ‘kinderen doen mee’ (programma 9) - -/9.000 - een onttrekking uit de reserve maatschappelijke ondersteuning i.v.m. tekort uitvoering WMO 2012 (programma 9) - -/68.000 - negatieve afwijking t.o.v. de raming van de storting in de algemene reserve i.v.m. opheffing voorziening egalisatie afvalstoffenheffing, hetgeen gedeeltelijk in 2011 was verantwoord (programma 10) - -/- 332.000 - een lagere onttrekking uit de reserve frictie- en organisatiekosten, door de nog niet volledig benutte budgetten voor uitvoering organisatieprojecten en voor de personele uitgaven (kostenplaatsen) 65.000 - storting in de reserve egalisatie personeelskosten i.v.m. onderschrijding personeelskosten 2012 (kostenplaatsen) 62.000 - overige afwijkingen 46.000 €
843.000
Totaaloverzicht rekening 2012 onttrekking/toevoeging reserves Omschrijving
Toevoeging
Programma 01 (Bestuur & organisatie)
Onttrekking
Saldo
27.535
49.643
22.108
Programma 02 (Dienstverlening)
0
7.631
7.631
Programma 03 (Veiligheid & openbare orde)
0
0
0
362.684
2.748.862
2.386.178
5.230
297.888
292.658
Programma 04 (Verkeer & vervoer/openbaar gebied) Programma 05 (Economische zaken & plattelandsontwikkeling) Programma 06 (Toerisme & recreatie) Programma 07 (Onderwijs & kinderopvang)
20.000
58.910
38.910
1.967.393
2.247.025
279.632
Programma 08 (Cultuur & sport)
499.761
516.743
16.982
Programma 09 (Sociaal & maatschappelijke zorg)
400.280
456.455
56.175
Programma 10 (Milieu)
327.388
110.000
-217.388
Programma 11 (Ruimte & wonen)
131.438
946.239
814.801
7.367.534
7.367.006
-528
432.457
1.722.349
1.289.892
11.541.700
16.528.751
4.987.051
Programma 12 (Financiering & algemene dekkingsmiddelen) Interne producten (kostenplaatsen) Totaal
pagina 149
JAARSTUKKEN 2012
Voordelig rekeningssaldo Naast de hiervoor genoemde mutaties in de reserves wordt na vaststelling van de jaarstukken het voordelig rekeningresultaat € 386.099,13 overgeboekt naar de reserve rekeningsaldo. Bij de vaststelling van de jaarstukken worden nadere voorstellen gedaan ter bestemming van dit rekeningresultaat. Bij de bestemming van het rekeningresultaat wordt ook rekening gehouden met de uitvoering van reeds eerder door de raad genomen besluiten. Uiteindelijk zal worden voorgesteld een bedrag van € 538.000 toe te voegen aan de ‘reserve investeringsprojecten’.
pagina 150
JAARSTUKKEN 2012 2.6.16
Interne producten / (hulp)kostenplaatsen
De voor- en nadelige saldi kostenplaatsen (per saldo € 223.936 negatief) zijn verantwoord onder programma 12, beleidsproduct 89 saldi kostenplaatsen. Hieronder een specificatie met toelichting hiervan per kostenplaats Kostenplaats 1. Administratiekosten
Begrote saldi (- = nadelig + = voordelig)
Werkelijke saldi (- = nadelig + = voordelig)
Saldo Begroot Werkelijk (N = nadelig V =voordelig)
Mutaties reserves (- = toevoeging +=onttrekking)
26.280
71.257
V
-227.972
-235.621
N
7.649
12.257
-8.980
N
21.237
1.587
-1.908
N
3.495
328
1.211
V
883
6. Directie
-10.818
-1.167
V
9.651
-2.682
7. Afdeling Concern
343.762
328.269
N
15.493
16.503
-271.794
-206.796
V
64.998
206.796
-95.715
-117.646
N
21.931
168.240
10. Afdeling VROM
-124.698
9.997
V
134.695
208.566
10a. Handhavingsdienst
-393.561
-368.762
V
24.800
139.863
11. Afdeling Samenleving
200.941
2. Automatiseringskosten 3. Gemeentehuis Zuidwolde 4. Openbare werken Zuidwolde 5. Gemeentewerken Ruinen
8. Frictie- en organisatiekosten 9. Afd. In-/Externe Dienstverlening
44.977
-650.745
-716.301
N
65.556
12. Afdeling OW-binnendienst
-10.558
-253.576
N
243.018
13. Afdeling OW-buitendienst
-22.258
-84.729
N
62.471
-
-63.090
N
63.090
-1.423.905
-1.647.841
N
223.936
14. Vervoersmiddelen Totaal
253.035
3.035 1.194.297
Een specificatie van de mutaties reserves is opgenomen bij programma 12. Ten aanzien van een aantal onderdelen van de desbetreffende kostenplaats volgt hierna een nadere toelichting: 1. Administratiekosten Met name op het onderdeel portikosten (€ 18.000) en op de aanschaf van boeken, tijdschriften, losbladige uitgaven (€ 25.000) is minder uitgegeven dan geraamd. Er zijn geen grote hoeveelheden (enquêtes en aanschrijvingen) ter postbezorging aangeboden. Daarnaast heeft ook de postbezorging via het werkvoorzieningschap Alescon voordeel opgeleverd. Op de structurele hoogte van deze besparingen zal worden teruggekomen bij de Bestuursrapportage 2013. 6. Gemeentehuis Zuidwolde Er was meer onderhoud noodzakelijk aan het gemeentehuis, met name aan de technische installaties, waardoor € 35.000 meer is uitgegeven dan geraamd voor het klein onderhoud. 8. Frictie- en organisatiekosten Naast de vorming van een reserve frictie- en organisatiekosten is een hulpkostenplaats ingesteld waar de lasten, die gedekt worden door een onttrekking vanuit deze reserve, verantwoord worden. In totaliteit verloopt een en ander budgettair neutraal. De uitgaven en onttrekkingen kunnen als volgt worden gespecificeerd: - reguliere personele frictiekosten € 100.000 - vorming concernafdeling 3.000 - organisatiebrede schrijf- en denktraining 2.000 - sociaal plan overgang personeel naar stichting Wolderwijs 11.000 - financiële verplichtingen voormalige werknemers 91.000 Totaal uit de reserve frictie- en organisatiekosten
pagina 151
€
207.000
JAARSTUKKEN 2012 9 t/m 14 Overige staf- en lijnafdelingen De voor en nadelige saldi op deze kostenplaatsen hebben voornamelijk betrekking op personeelslasten, inhuur derden en uitbestede werkzaamheden. Ook de mutaties reserves hebben hiermede een relatie. De totale personeelslasten worden toegelicht bij de dwarsanalyse onder punt 2.5 programmarekening met toelichting. Op de totale personeelslasten is een positief verschil ontstaan van € 62.000. Voorgesteld zal worden dit bedrag toe te voegen aan de reserve egalisatie personeelskosten. Het negatieve exploitatieresultaat bij Openbare Werken – buitendienst (Woldwerk) is ontstaan doordat extra vervanging moest worden ingehuurd voor een drietal langdurig ziekten. Daarnaast spelen oplopende brandstofkosten een rol waardoor een negatieve afwijking van € 35.000 is ontstaan. Bij de Bestuursrapportage 2013 is een structurele aanpassing op dit onderdeel noodzakelijk. Ook zijn de lasten van huur en onderhoud van tractiemiddelen € 79.000 hoger uitgevallen. In de berekende kostprijzen ook op het onderdeel vervoersmiddelen is hiermee onvoldoende rekening gehouden.
pagina 152
JAARSTUKKEN 2012
BZK
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
SISA-BIJLAGE
Nummer
Departement
2.7
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2012 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
C7C Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Provinciale beschikking en/of verordening
I N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) ten laste Overige bestedingen (jaar T) Toelichting afwijking van provinciale middelen
Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden) Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 01 Indicatornummer: C7C / 02 Indicatornummer: C7C / 03 Indicatornummer: C7C / 04 1 5/5/2006000907 – Geluids- € 0 € 3.935 sanering spoorweglawaai Eindverantwoording Ja/Nee Activiteiten stedelijke Activiteiten stedelijke Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) vernieuwing (in aantallen) vernieuwing (in aantallen) Afspraak
Realisatie
Alleen in te vullen na afloop Alleen in te vullen na afloop project project Aard controle n.v.t. Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 05 Indicatornummer: C7C / 06 1 Ja 17 5
pagina 153
Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 07
Toelichting afwijking Alleen in te vullen na afloop project Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 08 In 12 gevallen heeft geen sanering plaatsgevonden omdat de woning niet aan de eisen voldeed of doordat de eigenaar niet wilde meedoen
JAARSTUKKEN 2012 OCW
D9
Onderwijsachterstande Besteding (jaar T) aan nbeleid 2011-2014 voorzieningen voor (OAB) voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Gemeenten
I&M E27B Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie.
Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle nvt Indicatornummer: D9 / 01 Indicatornummer: D9 / 02 Indicatornummer: D9 / 03 Indicatornummer: D9 / 04 €0 €0 € 21.935 €0 Hieronder per regel één Besteding (jaar T) ten laste Overige bestedingen (jaar T) Toelichting afwijking Eindverantwoording beschikkingsnummer en in van provinciale middelen Ja/Nee de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Aard controle n.v.t. Aard controle R Indicatornummer: E27B / 01 Indicatornummer: E27B / 02 1 26/6.92008007521 Fietspad Oshaarseweg KoekangeEchten 2 46/RO/2009014873 Aanleg fietspad Meppelerweg Zuidwolde 3 26/6.9/2008007521 Reconstructie Dorpsstraat Koekange 4 46/RO2009015098 Fietspad Steenbergerweg 5 46/RO/2009015098 Nieuwe ontsluitingsweg Zuidwolde op de N48 6 46/RO/2009015098 Anserweg in Ruinen 7 46/RO/2009015098 Oosteinde in Ruinerwold 8 45/5.8/2009015860 Aanpassing Postweg tbv Brede School de Wijk
Aard controle R Indicatornummer: E27B / 03
€ 466.956
€ 524.612
Aard controle n.v.t. Indicatornr: E27B / 05 Nee
€ 225
€ 225
Nee
€0
€0
Nee
€0
€0
Ja
€ 39.377
€ 209.925
Nee
€ 16.682
€ 104.397
Ja
€0
€0
Nee
€ 10.147
€ 15.229
Nee
pagina 154
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B/04
JAARSTUKKEN 2012 9 45/5.8/2009015860 Aanpassing Wolddijk Ruinerwold 10 201100364-00268267 Fietspad Ommerweg 11 201100708-00268956 Brede school Zuidwolde 12 201100369-00268269 Hoofdstraat Zuidwolde 13 201100366-0268270 Dorpsstraat De Wijk 14 201100371-00268953 Oshaarseweg 15 201100368-00268305 Meppelerweg Ruinen 16 201101674-00298386 Koekangerveld 17 21/RO/2009005997 en 201201035-00327792 Toegankelijkheid bushaltes 18 VVBD/20100122 Permanente Verkeerseducatie 2011 SZW G1C- Wet sociale Het totaal aantal 1 werkvoorziening geïndiceerde inwoners per (Wsw) Gemeentedeel gemeente dat een 2012 dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en Wet sociale beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld werkvoorziening (Wsw) in artikel 2, eerste lid, of Gemeenten verantartikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december woorden hier alleen het gemeentelijk deel indien (jaar T); er in (jaar T) enkele of alle inwoners werkzaam exclusief deel openbaar zijn bij een Openbaar lichaam lichaam o.g.v. de Wgr.
€ 19.789
€ 171.221
Ja
€0
€ 12.103
Nee
€ 82.812
€ 212.004
Nee
€ 269.500
€ 364.977
Nee
€0
€0
Nee
€0
€0
Ja
€0
€0
Nee
€0
€0
Nee
€ 235.600
€ 53.101
Nee
€ 23.844
€ 21.460
Ja
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren;
exclusief deel openbaar lichaam
Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G1C-1 / Indicatornummer: G1C-1 / 01 02 1,00 1,00
pagina 155
JAARSTUKKEN 2012 SZW G1C- Wet sociale 2 werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1)
SZW
G2
Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1);
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar inclusief deel openbaar lichaam lichaam
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam
inclusief deel openbaar lichaam
Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: Indicatornummer: G1C-2 / Indicatornummer: G1C-2 / Indicatornummer: G1C-2 / Indicatornummer: G1C-2 / 01 02 G1C-2 / 03 04 05 1 1690 (De Wolden) 166,00 11,33 122,53 6,01 I Gebundelde uitkering Besteding (jaar T) algemene Baten (jaar T) algemene op grond van artikel bijstand bijstand (exclusief Rijk) 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 01 Indicatornummer: G2 / 02 € 2.287.549 € 102.936 I. 2 Wet inkomensBesteding (jaar T) IOAW Baten (jaar T) IOAW voorziening oudere en (exclusief Rijk) gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T)
pagina 156
JAARSTUKKEN 2012 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 03 Indicatornummer: G2 / 04 € 147.640 € 665 I.3 Wet inkomensBesteding (jaar T) IOAZ Baten (jaar T) IOAZ voorziening oudere en (exclusief Rijk) gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 05 € 28.591 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 06 €0 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
I. 5 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 07 Indicatornummer: G2 / 08 € 20.213 € 8.870 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Gemeenten verantwoorden hier het totaal
pagina 157
JAARSTUKKEN 2012 (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
SZW
G3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 09 €0 Besteding (jaar T) Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde kapitaalverstrekking zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Bob)
Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) Bob
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
SZW
G5
Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 Indicatornummer: G3 / 02 € 118.569 € 233.000 Baten (jaar T) Bob (exclusief Besteding (jaar T) aan Rijk) uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07 Indicatornummer: G3 / 08 €0 €0 Wet participatiebudget Besteding (jaar T) Waarvan besteding (WPB) participatiebudget (jaar T) van educatie bij roc's Wet participatiebudget (WPB)
Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: Indicatornummer: G3 / Indicatornummer: G3 / Indicatornummer: G3 / 03 04 05 G3 / 06 € 23.789 € 82.095 € 13.312 €0
Baten (jaar T) (niet-Rijk) participatiebudget
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij
pagina 158
Waarvan baten (jaar T) Besteding (jaar T) van educatie bij roc’s Regelluw Dit onderdeel is van toepassing voor gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk
JAARSTUKKEN 2012 de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
VWS H10_ Brede doeluitkering 2010 Centra voor Jeugd en Gezin (BDU CJG)_ Hernieuwde uitvraag 2008 tot en met 2011 Tijdelijke regeling CJG Gemeenten
hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.
Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: G5 / 01 Indicatornummer: G5 / 02 € 478.319 € 132.100 Het aantal door de Het aantal door gemeente in (jaar T) volwassen inwoners ingekochte trajecten van de gemeente in basisvaardigheden (jaar T) behaalde NT2-certificaten, dat niet meetelt bij de output-verdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel. Aard controle D1 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 06 Indicatornummer: G5 / 07 101 12 Besteding 2008 aan Besteding 2009 aan jeugdgezondheidszorg, jeugdgezondheidszorg maatschappelijke , maatschappelijke ondersteuning jeugd, ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin afstemming jeugd en en het realiseren van centra gezin en het voor jeugd en gezin. realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: Indicatornummer: H10_2010 / 01 H10_2010 / 02 € 298.689 € 410.624
Aard controle R Aard controle R Aard controle R Indicatornummer: Indicatornummer: G5 / Indicatornummer: G5 / G5 / 03 04 05 € 47.128 €0 €0
Besteding 2010 aan jeugdgezondheidszor g, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 03 € 827.483
pagina 159
Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 04 € 147.042
Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee
Aard controle D1 Indicatornummer: H10_2010 / 05 Ja
JAARSTUKKEN 2012
pagina 160