Jaarstukken 2014
actief en betrokken
dewolden.nl
JAARSTUKKEN 2014
INHOUDSOPGAVE 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
1.7
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
2.7
JAARVERSLAG 2013 Algemene inleiding Rekeningresultaat Bestemming rekeningresultaat Overzicht Incidentele Baten en Lasten Kerngegevens Programma’s 1.6.1 Programma 01 – Bestuur en organisatie 1.6.2 Programma 02 – Dienstverlening 1.6.3 Programma 03 – Veiligheid en openbare orde 1.6.4 Programma 04 – Verkeer en vervoer /openbaar gebied 1.6.5 Programma 05 – Economische zaken en plattelandsontwikkeling 1.6.6 Programma 06 – Toerisme en recreatie 1.6.7 Programma 07 – Onderwijs en kinderopvang 1.6.8 Programma 08 – Cultuur en sport 1.6.9 Programma 09 – Sociaal/maatschappelijke zorg 1.6.10 Programma 10 – Milieu 1.6.11 Programma 11 – Ruimte en Wonen 1.6.12 Programma 12 – Financiering- en algemene dekkingsmiddelen 1.6.13 (Hulp)Kostenplaatsen (interne kostenplaatsen bedrijfsvoering) Paragrafen 1.7.1 Lokale heffingen 1.7.2 Weerstandvermogen en risicobeheersing 1.7.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 1.7.4 Bedrijfsvoering 1.7.5 Financiering 1.7.6 Paragraaf verbonden partijen 1.7.7 Grondbeleid 1.7.8 Wet Maatschappelijke Ondersteuning 1.7.9 Paragraaf dorpsvisies
1 3 4 7 8 9 10 10 12 17 19 24 28 31 33 36 39 43 47 50 52 52 61 70 75 80 85 96 104 108
Jaarrekening 2014 Balans per 31 december Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balansposten Recapitulatie lasten en baten per programma Programmarekening met toelichting Gerealiseerde lasten en baten per programma met toelichting 2.6.1 Programma 01 - Bestuur en organisatie 2.6.2 Programma 02 - Dienstverlening 2.6.3 Programma 03 - Veiligheid en openbare orde 2.6.4 Programma 04 - Verkeer en vervoer / openbaar gebied 2.6.5 Programma 05 - Economische zaken en plattelandsontwikkeling 2.6.6 Programma 06 - Toerisme en recreatie 2.6.7 Programma 07 - Onderwijs en kinderopvang 2.6.8 Programma 08 - Cultuur en sport 2.6.9 Programma 09 - Sociaal / maatschappelijke zorg 2.6.10 Programma 10 - Milieu 2.6.11 Programma 11 - Ruimte en wonen 2.6.12 Programma 12 - Financieringsmiddelen 2.6.13 Algemene dekkingsmiddelen 2.6.14 Onvoorziene uitgaven 2.6.15 Mutaties reserves 2.6.16 Interne producten / (hulp)kostenplaatsen SISA-bijlage
109 110 112 114 132 134 136 136 137 138 139 141 142 143 145 147 151 153 155 158 159 161 163 165
JAARSTUKKEN 2014
JAARSTUKKEN 2014
1
JAARVERSLAG 2013
Jaarverslag 2014
Aldus behandeld en vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van 28 april 2015. Secretaris,
Burgemeester,
pagina 1
JAARSTUKKEN 2014
pagina 2
JAARSTUKKEN 2014
1.1
ALGEMENE INLEIDING
Jaarresultaat Hierbij bieden wij u het jaarverslag en de jaarrekening 2014 aan. De jaarrekening 2014 sluit met een positief rekeningsresultaat van €1.947.000. Dit resultaat is voornamelijk een gevolg van incidentele mee- en tegenvallers. Bij de aanbieding van de begroting 2014 was er, rekening houdende met de bijgestelde budgetten en de verwerkte bezuinigingsmaatregelen (begrotingswijziging 1 en 2), een positief begrotingssaldo van € 46.000. De Bestuursrapportage 2014 leverde een positieve bijstelling op van € 355.000. Deze bijstelling was hoofdzakelijk een gevolg van meevallers zoals bij de uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning en bij de kapitaallasten. Daarnaast was er rekening gehouden met tegenvallende personeelskosten. De Decemberrapportage 2014 gaf een positieve uitkomst van € 205.000. Begroting 2014
+
46.000
Bestuursrapportage
+
355.000
Decemberrapportage
+
205.000
Begrotingsoverschot
606.000
Het verschil tussen het positief resultaat van de jaarrekening 2014 van € 1.947.000 en het saldo zoals die is gepresenteerd in de decemberrapportage 2014 van € 606.000 bedraagt € 1.341.000 positief. In het jaarverslag wordt onder 1.2 rekeningresultaat op hoofdlijnen ingegaan op de voornaamste oorzaken van dit positief verschil. Bij de diverse programma’s en paragrafen wordt hierop dieper ingegaan.
Bestemming rekeningresultaat Door de raad is in het verleden als beleidsrichtlijn besloten om mogelijke incidentele overschotten over de jaren 2012 tot en met 2015 bij bestemming van het rekeningresultaat te storten in de ‘reserve investeringsprojecten’. Bij het uiteindelijk te storten bedrag in de ‘reserve investeringsprojecten’ zal rekening worden gehouden met eventuele voorstellen om een deel te bestemmen voor andere doeleinden.
Is datgene gerealiseerd wat we ons hadden voorgenomen/afgesproken Bij de beantwoording van deze vraag wordt in het jaarverslag alleen ingegaan op activiteiten die als speerpunten met elementen van nieuw beleid in de programmabegroting 2014 en tussentijdse rapportages zijn opgenomen. De toelichting op de gerealiseerde lasten en baten per programma in de jaarrekening is op hoofdlijnen. In principe worden afwijkingen onder de € 25.000 niet toegelicht tenzij een toelichting op een lager bedrag relevant is.
pagina 3
JAARSTUKKEN 2014 1.2
REKENINGRESULTAAT
De jaarrekening 2014 sluit met een voordelig resultaat van € 1.947.000. De voornaamste oorzaken zijn: Omschrijving
Bedrag (€)
Bedrag (€)
Bedrag (€)
Begrotingsoverschot (stand decemberrapportage 2014)
606.000
Positieve afwijkingen: 1. Veiligheid, openbare orde en rampenbestrijding
71.000
2. Bijdrage Veiligheidsregio Drenthe
94.000
3. Onderwijshuisvesting
53.000
4. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
86.000 133.000
5. Minimabeleid 6. Werkvoorzieningsschappen
81.000
7. Participatiebudget
46.000
8. Inkomensvoorziening
62.000
9. Uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning
232.000
10. Volksgezondheid
94.000
11. Begraven
70.000
12. Bouw- en woningtoezicht
83.000
13. Onvoorzien en stelposten
175.000
14. Personeelslasten
180.000
15. Kapitaallasten
176.000 1.636.000
Negatieve afwijkingen: 16. Openbaar groen
48.000
17. Leerlingenvervoer
28.000
18. Zwembaden
56.000
19. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds
137.000 -/- 269.000 1.367.000
20. Overige posten en afronding
-/-
Totaal positief saldo
26.000
1.947.000
Algemene opmerking De in bovenstaande tabel vermelde afwijkingen worden hierna op hoofdlijnen toegelicht. Per programma en bij interne producten/kostenplaatsen wordt in het jaarverslag en in de jaarrekening een toelichting gegeven bij de belangrijkste afwijkingen en wordt melding gemaakt van overige relevante informatie.
Toelichting 1. Veiligheid, openbare orde en rampenbestrijding Op verschillende budgetten voor veiligheid en openbare orde is minder uitgegeven dan was voorzien. Het gaat om de kosten van Stichting Halt, Khonraad, het project buurtbemiddeling en ook de kosten van huisuitzettingen en forensisch psychologische hulpverlening. Tevens is er op het terrein van openbare orde minder werk uitbesteed. In totaal gaat het om een bedrag van € 41.000. Door de Hulpverleningsdienst-Drenthe en de nieuwe Veiligheidsregio Drenthe zijn uitgaven bekostigd, die voorheen ten laste kwamen van de gemeenten. Het betreft de aanschaf van materiaal, opleidingskosten en kosten brandweerzorg, waardoor een voordeel is ontstaan van € 30.000.
pagina 4
JAARSTUKKEN 2014 2. Bijdrage Veiligheidsregio Drenthe Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Drenthe heeft besloten een deel van de door hun in het kader van de regionalisering aangehouden reserves te restitueren aan de gemeenten. Voor ons is dit een bedrag van € 94.000. 3. Onderwijshuisvesting Een toevoeging aan de voorziening huisvesting onderwijs is ingaande 2014 niet meer nodig. Als gevolg van een wetswijziging per 1 januari 2015 worden met ingang van deze datum taken en middelen verband houdende met de onderwijshuisvesting overgeheveld naar de schoolbesturen. Er was nog een toevoeging ter dekking van de kosten van het Integraal Huisvestingsplan basisonderwijs aan de voorziening huisvesting onderwijs geraamd van € 53.000. Deze toevoeging kan i.v.m. de wetswijziging komen te vervallen. 4. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Momenteel worden voorbereidingen getroffen om aan de voorwaarden van de Wet OKE (Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie) te voldoen. In de decemberrapportage is al € 240.000 voor dit doel overgeheveld. Door uitstel van de ingangsdatum van de OKE-wet en gewijzigde wetgeving is er in 2014 € 86.000 minder uitgegeven dan werd verwacht. 5. Minimabeleid Per saldo is een voordeel van € 133.000 op het onderdeel minimabeleid ontstaan, hetgeen veroorzaakt is door: minder verstrekte incidentele bijzondere bijstand van € 24.000; lagere uitvoeringskosten schuldhulpverlening van 20.000; een minder beroep op de landelijke regeling koopkrachttegemoetkoming lage inkomens van € 42.000; een niet benut deel van het sociaal bijdragefonds/noodfonds van € 17.000; minder aantal kwijtscheldingen van belastingen en rechten dan geraamd, waardoor een meevaller van € 30.000. 6. Werkvoorzieningsschappen In 2014 was de bijdrage voor de twee werkvoorzieningsschappen Alescon en Reestmond geraamd op € 316.000. De werkelijke bijdrage is uitgekomen op € 235.000. Dit is een voordelig verschil van € 81.000. De lagere bijdragen zijn ondermeer ontstaan door de niet voorziene ontvangst van de ‘stimuleringsregeling (bonus) begeleid werken’. 7. Participatiebudget Het positief verschil van € 46.000 is ontstaan door een lagere toerekening van salarislasten en uitvoeringskosten inburgering en door een meevaller op het budget voor scholing en activering. 8. Inkomensvoorziening Het voordeel van € 62.000 is ontstaan door de gewijzigde financieringsmethodiek van het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) en het feit dat bedrijven meer hebben afgelost. 9. Uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning In het tweede halfjaar waren er signalen dat door het gewijzigde indicatiebeleid binnen de AWBZ er mogelijk al voor 1 januari 2015 een groter beroep op de Wmo zou worden gedaan. Achteraf bezien is dit niet gebeurd. Ondanks dat bij de bestuursrapportage en bij de decemberrapportage al een positief bedrag is ingeboekt van € 426.000 op de onderdelen Wmo huishoudelijke verzorging en voorziening gehandicapten, is er nu wederom een positief verschil ontstaan van € 232.000. Het is mede ontstaan doordat er meer eigen bijdragen zijn ontvangen. 10. Volksgezondheid In 2014 is geen beroep gedaan op de gezondheidsbevordering bij de GGd Drenthe en zijn er weinig verrichtingen geweest van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg, een voordeel van € 47.000. Bij de meicirculaire van het Gemeentefonds is een extra bedrag van € 68.000 beschikbaar gesteld voor de invoeringskosten van de jeugdzorg. Dit bedrag wordt ook gebruikt voor extra ondersteuning voor het realiseren van de implementatie van de Participatiewet, de nieuwe Wmo/awbz en de jeugdwet. Er resteert nog een bedrag van € 47.000.
pagina 5
JAARSTUKKEN 2014 11. Begraven Door een lagere doorberekening van de eigen uren en de lagere uitgaven van uitbestede werkzaamheden is een positieve afwijking ontstaan van € 45.000. Er is bovendien € 25.000 meer aan begraafrechten ontvangen. 12. Bouw- en woningtoezicht Mede door enkele grote projecten is een hogere opbrengst aan bouwleges ontstaan van € 58.000. Voor het verlenen van bouwvergunningen en bouw- en woningtoezicht is nauwelijks een beroep gedaan op derden. Op de uitbestede werkzaamheden kan een voordeel worden ingeboekt van € 25.000. 13. Onvoorzien en stelposten Naast het positief begrotingssaldo van € 606.000 is voor onvoorziene uitgaven nog aanwezig een bedrag van € 29.000, terwijl als stelpost voor kapitaallasten en de algemene uitkering nog een bedrag van € 146.000 aanwezig is. Het totaalbedrag van € 175.000 valt vrij in het rekeningresultaat. 14. Personeelslasten Op de totale personeelslasten (salarislasten, inhuur personeel en overige personeelslasten) is een positief verschil ontstaan van € 98.000. Opgemerkt wordt dat bij de bestuursrapportage en de decemberrapportage een verhoging van de budgetten voor personeelslasten heeft plaatsgevonden van € 260.000. Het positief verschil van € 98.000 is ontstaan door een lager ziekteverzuim en minder inhuur en komt ten gunste van de exploitatie. In verband met de samenvoeging van de ambtelijke organisatie met die van Hoogeveen is ten gunste van het rekeningresultaat een vrijval van de reserve egalisatie personeelskosten ingeboekt van € 82.000. In totaliteit is het positief effect voor 2014 € 180.000. 15. Kapitaallasten Tussen het moment dat de raad een krediet voor een investering beschikbaar heeft gesteld en het realiseren/afronden van de investering, zit een tijdsbestek die al gauw meer dan een jaar is. Vooral als het gaat om grote/omvangrijke investeringen. Dit is inherent aan de systematiek van begroten (verplicht op basis van het BBV) en derhalve een jaarlijks terugkerend verschijnsel. De nog niet geïnvesteerde bedragen hebben een positief incidenteel effect op de kapitaallasten van € 176.000. 16. Openbaar groen De overschrijding van € 48.000 op de post openbaar groen is met name ontstaan door hogere kosten ter bestrijding van de eikenprocessierups. Voor 2015 en eventueel volgende jaren is men bezig te zoeken naar een andere methode van bestrijding van de eikenprocessierups, zodat we de kosten meer in de hand kunnen houden. 17. Leerlingenvervoer Bij de aanbesteding van het leerlingenvervoer is een bepaling opgenomen waarbij ingeval het werkelijke vervoer meer dan 5% afwijkt van het referentiejaar er een compensatie voor de vervoerder zal plaatsvinden. Hiermede is in de begroting geen rekening gehouden, vandaar een overschrijding van € 28.000. 18. Zwembaden Met name door hogere exploitatielasten en lagere entreegelden door een slechte start van het zwemseizoen is bij het zwembad De Slenken in De Wijk een negatief verschil ontstaan van € 46.000 en bij De Waterlelie in Zuidwolde € 17.000. Mede door de overdracht van het zwembad Engeland aan de Stichting zwembad Ruinen is ten opzichte van de nog geraamde lasten een voordeel ontstaan van € 7.000. 19. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds De negatieve afwijking van afgerond € 137.000 van de algemene uitkeringen is ontstaan door: Positieve verrekeningen over de uitkeringsjaren 2012 en 2013 van per saldo € 99.000 als gevolg van de definitieve vaststelling van de verschillende eenheden en maatstaven. Negatieve afwijking over het uitkeringsjaar 2014 van € 236.000. Er is minder ontvangen door een bijstelling van de aantallen en eenheden. 20. Overige posten en afronding De overige mee- en tegenvallers zijn divers van aard. Bij de toelichting op de jaarrekening wordt uitvoeriger op de afwijkingen ingegaan.
pagina 6
JAARSTUKKEN 2014 1.3
BESTEMMING REKENINGRESULTAAT
De rekening van ‘Lasten en Baten’ van 2014 wordt afgesloten met een positief resultaat van € 1.947.000. Voor de bestemming van dit bedrag is op grond van de BBV voorschriften nog expliciete besluitvorming van de raad nodig. Met de raad is de afspraak gemaakt om mogelijke incidentele overschotten bij bestemming van het rekeningresultaat te storten in de ‘reserve investeringsprojecten’. In het voorstel ter bestemming van het rekeningresultaat wordt dit voornemen meegenomen. In het vervolg op de besluitvorming van de raad op 11 december 2014 wordt voorgesteld een bedrag van € 150.000 aan te wenden voor het project rotonde N375. Dit ter verbreding van de Koekangerveldweg als toegangsweg naar de rotonde in de N375. De kosten hiervan bedragen € 200.000, waarvan een bedrag van € 50.000 ten laste komt van de reguliere onderhoudsbudgetten. Voor het bepalen van het uiteindelijk te bestemmen resultaat wordt rekening gehouden met de uitvoering van reeds eerder door u genomen besluiten. Dit heeft met name betrekking op de winstnemingen en afwaarderingen op basis van de ‘nota Grondbeleid gemeente De Wolden 2013-2016’. Aan winstneming op de complexen Ruinerwold-Oost en Middelveen IV is een bedrag van € 269.000 verantwoord en toegevoegd aan de ‘algemene reserve bouwgrondexploitatie’. Aan afwaarderingen is een bedrag van € 194.000 verantwoord, hetgeen € 126.000 meer is dan aanvankelijk geraamd. De toevoegingen en onttrekkingen zijn verwerkt in het rekeningresultaat.
Vorming budget ‘transformatie sociaal domein’ Binnen het sociaal domein zijn gemeenten vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal nieuwe taken die voorheen door het rijk werden uitgevoerd. Voor een dergelijk omvangrijk veranderingsproces zijn financiële middelen nodig. Bij bestemming van het rekeningresultaat wordt voorgesteld de overgebleven middelen op het terrein van de Wmo van € 232.000 en het nog niet gebruikte deel voor de implementatie van de Participatiewet, de nieuwe Wmo/awbz en de jeugdwet van € 47.000 toe te voegen aan de reserve ‘sociaal domein’. In totaal wordt hiermede een extra transformatiebudget sociaal domein gevormd van € 279.000.
pagina 7
JAARSTUKKEN 2014 1.4
OVERZICHT INCIDENTELE BATEN EN LASTEN
Op grond van artikel 28 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moet een overzicht worden verstrekt van de incidentele baten en lasten. Het betreft een overzicht van de incidentele baten en lasten per programma, waarbij per programma ten minste de belangrijkste posten afzonderlijk worden gespecificeerd. Programma
Omschrijving
Baten (€)
3.
Afrekeningen en lagere kosten i.v.m. overgang naar Veiligheidsregio Drenthe
3.
Restitutie bijdrage Veiligheidsregio Drenthe i.v.m. regionalisering brandweertaken
4.
Onderhoud openbaar groen
7.
Onderwijshuisvesting
7.
Oninbaarheid bijdrage exploitatiekosten Brede Scholen
Lasten(€)
45.000 94.000 48.000 53.000 16.000
7.
Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
86.000
9.
Uitvoering landelijke regeling koopkrachttegemoetkoming lage inkomens 2014
42.000
9.
Vergoeding in het kader van de regionale Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) aan de Wmo-regio Drenthe
24.000
9.
Volksgezondheidszorg, implementatiekosten jeugdzorg
47.000
12.
Administratiekosten
36.000
12.
Herrekening btw mengpercentages kostenplaatsen
85.000 Totaal
427.000
149.000
De afwijkingen tussen begroot en werkelijk zijn elders in de jaarstukken per programma nader uitgewerkt. De structurele afwijkingen die doorwerken naar 2015 en volgende jaren zijn of worden meegenomen in de tussentijdse rapportages (bestuursrapportage en decemberrapportage) en begroting 2016. Bij de structurele afwijkingen moet ondermeer gedacht worden aan: - Wachtgeld- en pensioenverplichtingen wethouders; - Kosten veiligheid en openbare orde; - Leerlingenvervoer; - Entreegelden zwembaden; - Budgetten volksgezondheid; - Groenonderhoud begraafplaatsen. De baten en lasten van het gemeentefonds, de uitvoering van de sociale regelingen, zoals minimalbeleid, participatiebudget en de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning worden niet als incidenteel beschouwd. Voor deze baten en lasten wordt elk jaar op basis van een circulaire of een beschikking van het rijk een raming bepaald. Het in artikel 28 van de BBV genoemde overzicht van toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves is per programma opgenomen in de jaarrekening verderop in de jaarstukken.
pagina 8
JAARSTUKKEN 2014 1.5
KERNGEGEVENS Rekening 2013 31-12-2013
A. Sociale structuur Inwoners Waarvan:
23.584 van 0 t/m 19 jaar
23.761
Rekening 2014 31-12-2014 23.661
5.434
5.567
5.381
van 20 t/m 64 jaar
13.102
13.261
13.080
van 65 t/m 74 jaar
2.781
2.704
2.872
van 75 jaar en ouder
2.267
2.229
2.328
181
172
191
18
20
29
Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen werknemers (IOAW)
13
11
21
Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
3
3
3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (BBZ)
2
6
5
144
140
129
Periodieke bijstandsgerechtigden Uitkeringsgerechtigden Waarvan:
Begroting 2014
Werkzaam in sociale werkgemeenschappen (WSW)
Rekening 2013 31-12-2013
B. Fysieke structuur Oppervlakte van de gemeente (in hectares)
22.635
Woonruimten wegen (in m2)
Begroting 2014 22.635
Rekening 2014 31-12-2014 22.635
*11.461
10.611
*11.599
2.506.889
2.523.114
2.507.841
Lengte verharde fietspaden (in kilometers)
96
97
97
Lengte verharde wandelpaden (in kilometers)
83
80
83
Openbaar groen (in ha) – excl. natuurterreinen (in ha)
135
135
138
Openbaar groen – buiten de kom wegbermen, natuurterreinen
283
283
281
36
36
35
Sportterreinen (in hectares)
C. Financiële structuur (x € 1000) Totale exploitatielasten programma’s
2013 Totaal
2013 Bedrag per inwoner
48.658
2.048
Opbrengst belastingen en heffingen
9.563
Algemene uitkering gemeentefonds
20.432
Vaste schuld
2014 Totaal
2014 Bedrag per inwoner
47.551
2.010
402
9.075
384
859
21.167
895
9.722
409
8.977
379
Eigen financieringsmiddelen
46.373
1.950
45.745
1.933
Geactiveerde kapitaaluitgaven
50.504
2.125
52.554
2.221
5.797
244
2.168
92
55.595
2.357
53.022
2.241
Financieringsoverschot Gewaarborgde geldleningen
* De aangegeven aantallen woonruimten zijn gebaseerd op de gegevens van het CBS. Deze aantallen wijken af van eerder gegeven aantallen (bij programmabegroting 2015). Dit wordt onder andere veroorzaakt door de invoering van de BAG, die doorliep in het jaar 2014. Eén van de wijzigingen is dat bij zorgcomplexen die voorheen als één verblijfsobject meetelden, nu alle wooneenheden als zelfstandige woonruimten worden aangemerkt.
pagina 9
Progr. 1.
JAARSTUKKEN 2014
1.6
PROGRAMMA’S
1.6.1
Programma 01 – Bestuur en organisatie
Wat willen we bereiken?
Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Onze inspanningen zijn er op gericht dat aan het einde van de raadsperiode (2010-2014): de gemeente zich steeds meer manifesteert als ‘Eerste Overheid’; er meer betrokkenheid is van de burger bij beleid- en besluitvorming om concrete resultaten te bereiken bij complexe maatschappelijke vraagstukken; de uitvoering van de besluitvorming in control is. Het programma ‘Bestuur en organisatie’ omvat de beleidsproducten: 01 – Bestuursorganen; 02 – Bestuursondersteuning. Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 01.0 Bevorderen van een transparant gemeentebestuur; 01.1 Bevorderen van de communicatie tussen gemeentebestuur en gemeentelijke organisatie met haar inwoners; 02.0 Bevorderen van een effectieve en efficiënte ondersteuning van de bestuursorganen, vanuit een integrale invalshoek. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Reglement van Orde voor de raad, vastgesteld d.d. 24 juni 2010; Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning, vastgesteld d.d. 19 december 2002. 01 – Bestuursorganen Activiteit
Het inwerken en begeleiden van de nieuwe raad(sleden) van De Wolden
Verantwoording/ Realisatie 2014
Voor de nieuwe raad is er vooraf een inwerkprogramma opgesteld. Dit bestond uit kennismaking met de organisatie en een rondtoer met een bus langs diverse plekken in de gemeente alsook diverse vaardigheidsworkshops. Aandacht is geschonken aan integriteit, financiën, overheidsparticipatie, de ambtelijke samenvoeging, vitaal platteland, presenteren & voorzitten en het sociaal domein. De raadsinstrumenten zijn doorgelicht en op een rij gezet in een geactualiseerd digitaal handboek voor raadsleden.
Middelen
Ambtelijke inzet door de griffie en verder heeft e.e.a. plaatsgevonden binnen het bestaande opleidingsbudget van de gemeenteraad.
Activiteit
De raadsinstrumenten en de raadscommunicatie doorlichten en beoordelen op effectiviteit
Verantwoording/ Realisatie 2014
In overleg met interne en externe partners is de griffie aan de slag gegaan met de raadscommunicatie. Dit heeft o.a. geresulteerd in het vernieuwen van de website van de gemeente-
pagina 10
JAARSTUKKEN 2014 raad en het maken en gebruiken van filmpjes om informatie op een laagdrempelige manier te presenteren. Daarnaast wordt het twitteraccount van de gemeenteraad actief ingezet. In het najaar is er weer een Kindergemeenteraadsvergadering gehouden. Ook hebben plm. 40 personen zich opgegeven als gasten van de raad, daarvoor zijn twee bijeenkomsten georganiseerd. Als gevolg van de wens van de nieuwe gemeenteraad (Politieke termijn Agenda 2014-2018), is onderzocht of burgers onze raadsvergaderingen op een aantrekkelijke manier kunnen volgen via TV en internet. Een programma van eisen is opgesteld en in het voorjaar van 2015 zal de live uitzending van de raadsvergaderingen starten. Middelen
Uitvoering heeft plaatsgevonden binnen de bestaande budgetten van de griffie, de afdeling Concern en de afdeling In- en Externe Dienstverlening (IED), cluster ICT.
Activiteit
Frictiekosten als gevolg van vermindering formatieomvang wethouders
Verantwoording/ Realisatie 2014
Budgetten waren in de meerjarenbegroting al verlaagd met ingang van 2014. Uitgangspunt was een reductie op de formatie wethouders met 3 x 0,2 fte per 1 mei 2014. In werkelijkheid is de totale formatie afgenomen met 0,5 fte. Dat levert een besparing op van circa € 42.000 per (geheel) jaar.
Middelen
De besparing in 2014 is hierdoor ongeveer uitgekomen op 8/12 x € 42.000 is € 28.000.
02 – Bestuursondersteuning Activiteit
Implementatie en doorontwikkeling burgerparticipatie, verdere ontwikkeling overheidsparticipatie
Verantwoording/ Realisatie 2014
De inbedding van de werkwijze participatie ontwikkelt zich gestaag. Samenwerking wordt gemakkelijker en inwoners en ambtenaren weten elkaar meer te vinden bij het ontwikkelen van projecten. Samenwerken gaat echter niet vanzelf, het vraagt energie en extra aandacht van de organisatie. De inspiratiegroep – opgericht na de workshops in 2013 – heeft in september 2014 een bijeenkomst voor alle medewerkers en bestuurders van Hoogeveen en De Wolden georganiseerd over participatie en inspiratie.
Middelen
Deze activiteit is bekostigd vanuit een al bestaand en uit 2013 doorgeschoven budget.
Activiteit
Opwaardering jaarlijkse financiële vergoeding voor de verenigingen voor dorpsbelangen
Verantwoording/ Realisatie 2014
De belangenverenigingen ontvingen in 2013 voor het eerst een bedrag van € 500 per jaar van de gemeente. Dit bedrag was in voorgaande jaren € 210. Het is bedoeld als waardering voor hun betrokkenheid bij en communicatie met de samenleving en de gemeentelijke overheid.
Middelen
In 2014 is het bestaande budget met € 3.980 opgehoogd naar € 7.000 structureel. De geraamde bedragen zijn ook uitbetaald.
Activiteit
Dorpsvisies
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het programma de Ontmoeting en specifiek ook de dorpsvisies zijn geëvalueerd in 2014. De uitkomsten waren positief. De rapporten zijn ter informatie naar de raad gegaan en de belangrijkste conclusies zijn meegenomen in het document ‘Van Ontmoeting naar Verdieping’. Dit document bevat het participatie beleid van De Wolden voor de periode 2015 -2018. De raad heeft tijdens de begrotingsvergadering € 1 miljoen beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling en uitvoering van maatschappelijke initiatieven gedurende deze periode.
Middelen
Uitgevoerd binnen beschikbare middelen.
Budgetten 2014 Programma 1 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
2.584.386
2.458.664
2.600.360
2.602.325
-1.965
365
-
-
13.761
13.761
-2.584.021
-2.458.664
-2.600.360
-2.588.564
11.796
10.285
-
24.250
46.919
22.669
-2.573.736
-2.458.664
-2.576.110
-2.541.645
34.465
pagina 11
JAARSTUKKEN 2014
1.6.2
Progr. 2
Programma 02 – Dienstverlening
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Onze inspanningen zijn er op gericht dat aan het einde van de raadsperiode (2010-2014): er sprake is van een klantgerichte dienstverlening; klanten hun zaken snel en zeker kunnen regelen; klanten bij de juiste deur uitkomen; klanten hun gegevens slechts eenmaal hoeven op te geven; klanten de gemeente transparant en aanspreekbaar vinden.
Het programma ‘Dienstverlening’ omvat de beleidsproducten: 03 – Gegevensbeheer; 04 – Dienstverlening. Het programma in beeld
Doelstellingen beleidsproducten: 03.0 - Voorbereiden en implementeren wettelijke basisregistraties, waaronder Adressen en Gebouwen, Personen, Grootschalige Topografie en Woz; 04.0 - Realisatie Collegeprogramma en visie dienstverlening.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Visie dienstverlening d.d. 27 augustus 2009 vastgesteld door de raad; Realisatieplan dienstverlening d.d. 9 februari 2010 vastgesteld door het college; Benchmark ‘Waar staat je gemeente’ 2013. Het programma dienstverlening omvat de activiteiten op het gebied van Externe Dienstverlening en Gegevensbeheer. 03 – Verkiezingen Activiteit
Uitbreiden aantal stembureaus en vergoeding stembureauleden
Verantwoording/ Realisatie 2014
Met de realisatie van een extra stembureau in Zuidwolde zijn de processen op de bureaus in Zuidwolde verbeterd. Het nieuwe bureau is goed bezocht door kiezers waardoor de druk op andere bureaus afgenomen is. Mede hierdoor zijn de processen goed en vlot verlopen. Door de nieuwe vergoeding is er voldoende animo bij leden en nieuwe leden voor de functie van stembureaulid.
Middelen
De kosten voor het inrichten van een extra stembureau en het aanpassen van de presentiegelden heeft binnen het beschikbaar gestelde budget voor verkiezingen plaatsgevonden.
pagina 12
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 2
04 – Dienstverlening Activiteit
Ontwikkeling en operationalisatie dienstverleningsconcept
Internet/website
In 2014 is de opbouw van de website aangepast. Vanuit landelijke ontwikkelingen is gesignaleerd dat een zo geheten toptakenindeling beter aansluit bij de behoefte van de klant - bezoeker. Toptaken zijn gemeentelijke taken, waarvan de inwoner veelvuldig gebruik maakt. De website heeft daardoor een geheel nieuwe indeling en vormgeving gekregen. Dit resulteert in een website die voor de inwoner gebruiksvriendelijker is en die leidt tot snellere zoekresultaten. Tevens is een verbeterde zoekmachine geïnstalleerd. Om de website optimaal af te stemmen (gebruiksvriendelijk en up-to-date) op de wensen van de klant is een voortdurende zorg, beheer en aandacht noodzakelijk.
Waarstaatjegemeente
Eind 2013 heeft het onderzoek ‘waarstaatjegemeente’ plaatsgevonden. De onderzoeksresultaten zijn in maart 2014 gepubliceerd. De resultaten waren gelijk en op onderdelen verbeterd ten opzichte van het onderzoek in 2011. De gemeente De Wolden doet elke twee jaar mee aan het onderzoek. Het volgende onderzoek staat gepland voor het najaar 2015.
Evaluatie gemeentewinkel
Bij de start van het project is rekening gehouden met het programma ‘de blik naar buiten’ en dan specifiek met het project ‘herkenbare en bereikbare gemeente’. Hiervoor zijn de producten en processen beschreven. Om een optimale dienstverlening te kunnen leveren is het belangrijk om de verdere ontwikkeling van de gemeentewinkel gelijk te laten lopen met de ontwikkeling van de gemeentewinkel in Hoogeveen. Na 1 januari wordt de huidige opbrengst (producten en processen) gebruikt om onze verdere dienstverlening te verbeteren en te optimaliseren in samenwerking met gemeente Hoogeveen.
Balievergunning
Vanaf maart 2014 is het mogelijk om een balievergunning aan te vragen. Gemachtigde architecten kunnen voor hun particuliere klanten een vergunning aanvragen voor het bouwen van een woonhuis of een verbouwing. De vergunning wordt binnen 30 minuten aan de balie verleend. Hierbij wordt de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de aanvraag neergelegd bij de architect. In maart 2014 zijn we gestart met de balievergunning. Hiermee kunnen gecertificeerde aanvragers (architectenbureaus en tekenbureaus) binnen 30 minuten een vergunning ontvangen, waarbij de volledige verantwoordelijkheid van de aanvraag en de vergunning bij de deskundige aanvrager ligt. In 2014 hebben wij 19 aanvragen ontvangen van 11 verschillende architectenbureaus. Hieruit blijkt dat wordt voorzien in een behoefte. Steekproefsgewijs worden de verleende balievergunningen gecontroleerd op juistheid en rechtmatigheid.
Mediation
Sinds 2013 gaan de WOZ-taxateurs niet alleen op huisbezoek bij een bezwaarschrift, maar al op het moment dat er vragen zijn naar aanleiding van de aanslag. In 2014 heeft bij circa 30 eigenaren het telefonisch contact geleid tot een huisbezoek. Ter plaatse hebben zij meer informatie gekregen over de aanslag en vooral de WOZ waarde bepaling. De eigenaren hebben dit als positief ervaren. In totaal zijn 17 aanslagen ambtshalve gecorrigeerd. Geen van de informele reacties/ambtshalve wijzigingen heeft geleid tot een officieel bezwaar.
Telefooncentrale/ telefonische bereikbaarheid
Ook de telefoon is een van de kanalen die een klant kan gebruiken om contact te hebben met de gemeente. Voorheen kwamen de telefoontjes van 140528 binnen bij de receptie. Om het telefonische kanaal te combineren met de gemeentewinkel is de telefonie verder gecentraliseerd. Hierdoor kunnen klanten meteen verder en uitgebreider geholpen worden. Voor het optimaliseren van de telefonische dienstverlening en ter ondersteuning van de medewerkers wordt een kcc-systeem geïnstalleerd, waarin de gegevens van ons zaaksysteem gecombineerd worden met informatie uit de basisregistratie en onze webformulieren. Ter voorbereiding van de samenvoeging zijn de telefonische systemen op elkaar aangesloten. Hierdoor wordt nu gebruik gemaakt van één telefonische basislaag. De aansluiting maakt het mogelijk om ambtenaren van beide gemeenten te benaderen. Dit ter voorbereiding op onze bereikbaarheid in 2015. Het komende jaar worden de systemen van beide gemeenten verder op elkaar afgestemd, zodat de bereikbaarheid gegarandeerd blijft maar ook wordt verbeterd.
Documentmanagementsysteem
Het documentmanagementsysteem is volledig beschikbaar binnen de organisatie. Koppelingen met de website en het vergunningensysteem zijn gerealiseerd evenals met de basisregistraties. Als voorbeeld: in 2014 hebben 1.201 verhuizingen plaatsgevonden. Hiervan werd 50% via webformulieren op de website ingediend en 23% digitaal via het webformulier bij de balie. Vervolgens werden deze automatisch geregistreerd in het documentmanagementsysteem.
pagina 13
JAARSTUKKEN 2014 Via de papierenweg werd 27% ingediend. Het documentmanagementsysteem en de website maken het mogelijk om digitaal een zwembadabonnement aan te vragen, direct te betalen en te verstrekken. In 2014 zijn 622 (was in 2013 684) zwembadabonnementen digitaal aangevraagd. In totaal zijn er 804 abonnementen aangevraagd. Dit betekent dat 77% digitaal is aangevraagd. Deregulering – administratieve lastenverlicht.
In het kader van deregulering heeft de afgelopen periode een aantal activiteiten plaatsgevonden, waaronder het vaststellen van de toetsingsmatrix en indieningsvereisten.
Overzicht gebruikte kanalen (schriftelijk, telefonische, elektronisch en persoonlijk (STEP))
In 2014 zijn in totaal 7.841 zaken geregistreerd. Overzicht kanalen: 2013 Intern 168 Fax 119 E-formulier 929 Mail 1.714 Balie 727 Overige (ter hand gesteld) 172 Initiatiefbrieven 568 Post 3.185 7.582
2014 189 61 978 1.907 733 93 726 3.154 7.841
Initiatiefbrieven zijn brieven die vanuit de gemeente zijn verzonden, zonder dat een verzoek is ingediend bijvoorbeeld naar aanleiding van een controle in het kader van milieu en toezicht. Digitaal belastingloket
Van het aantal bezwaarschriften is 26% digitaal ingediend via het WOZ-portaal op de website. Het totaal aantal bezwaarschriften ligt met 80 bezwaren (0,9%) onder het landelijke gemiddelde (2,4%). Verder is het mogelijk om, met gebruik van DigiD, automatische incasso of kwijtschelding van gemeentelijke belastingen aan te vragen.
Klachten en meldingen
Vorig jaar is aan de raad toegezegd om het aantal klachten openbare ruimte te verminderen. Naast het optimaliseren van het onderhoud op openbare ruimte willen we dit realiseren door het proces voor klachten en meldingen te optimaliseren. Hiervoor is een project gestart voor klachten en meldingen. In het project worden de processen verder geoptimaliseerd en wordt ingegaan op de groeiende behoefte van klanten om geïnformeerd te worden over de afhandeling. Hiermee wordt onze dienstverlening verbeterd. Voor het nieuwe proces wordt gebruik gemaakt van het zaaksysteem Decos. Hierdoor kunnen meldingen binnen de gehele organisatie benaderd worden en worden alle klantcontacten rondom een melding vastgelegd. In 2014 is het proces beschreven en gedeeltelijk ingericht. De medewerkers binnen de gemeentewinkel kunnen nu de meldingen registreren in Decos. Om het proces volledig in te richten, zal Decos eerst in de nieuwe basislaag van De Wolden en Hoogeveen geplaatst moeten worden. Vanaf dat moment kunnen de medewerkers van de gemeentewinkel klanten informeren over de status van hun melding. Hiermee wordt vooruit gelopen op het gebruik van deze informatie op ‘mijndewolden’. Plaatsing van Decos in de basislaag heeft prioriteit in de nieuwe samenwerkingsorganisatie.
App voor klachten en meldingen
Gekozen is voor aansluiting bij de website. Door de app wordt een extra kanaal gecreëerd om meldingen door te geven. De app is in januari 2013 in gebruik genomen. Het totaal aantal malen dat de app is gedownload, is 1.840 keer waarvan in 2014 487 keer (nieuwe gebruikers). Sinds de ingebruikname in 2013 is de app 12.680 keer geopend. In 2014 zijn 79 meldingen via de app binnengekomen.
Audit Basis Registratie Personen (BRP)
Medio 2014 is door het Ministerie een audit afgenomen op de kwaliteit van de Basis Registratie Personen. Op het belangrijkste onderdeel, de kwaliteit van de gegevens, hebben wij een voldoende gescoord. Op een aantal onderdelen waaronder procesmatige zaken als het bijhouden van logboeken etc. is een onvoldoende gescoord. De eindscore was dan ook onvoldoende. De checklist behorende bij dit onderzoek geeft aan welke punten verbetering behoeven. Samen met de collega’s van Hoogeveen (waar ook geen voldoende is behaald) wordt er aan gewerkt om voor de audit 2015 een positieve score te behalen.
Audit reisdocumenten
In 2013 heeft gemeente De Wolden onvoldoende gescoord op de uitgevoerde audit reisdocumenten. Op basis van de behaalde resultaten is een verbeterplan opgesteld en zijn punten waarop onvoldoende is gescoord in de loop van 2014 aangepast. Dit heeft er in geresulteerd dat op de audit 2014 een voldoende is gescoord.
Aansluiting Informatie Beveiligingsdienst (IBD)
Eind 2014 is gemeente De Wolden aangesloten bij de Informatie Beveiligings Dienst. (IBD) De IBD is een gezamenlijk initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). De IBD is er voor alle gemeenten en richt zich op bewustwording en concrete (incident)ondersteuning aangaande informatiebeveiliging.
pagina 14
JAARSTUKKEN 2014 Wet Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG)
Onze gegevens, processen en systemen zijn op 3 december 2014 geaudit. Voor de verschillende onderdelen is getoetst of wij voldoen aan de wettelijke vereisten. Voor de onderdelen processen en systemen hebben wij de toetsen gehaald. Op het onderdeel gegevens niet. Voor de geconstateerde verbeterpunten moet volgens de huidige wet- en regelgeving binnen 1 jaar een heraudit uitgevoerd worden. Door de ontwikkeling van nieuw instrumentatrium voor het toetsen van de kwaliteit van de verschillende onderdelen en aanstaande wijziging van de wet- en regelgeving zal het ministerie van infrastructuur en milieu niet meer sturen op de nakoming van de auditverplichting.
Basisregistratie Personen
De koppeling met de landelijke voorziening is klaar. Momenteel wordt gewerkt aan het interne gebruik. De Wet Basisregistratie Personen stelt dat alleen persoonsgegevens gebruikt mogen worden uit de Basisregistratie. Om dit te realiseren moeten processen en systemen aangepast en op elkaar afgestemd worden. Losse bestanden met personen en adressen moeten dus opgeheven worden. Dit leidt tot een eerste terugdringing van het aantal registraties. Een volgende stap in het proces is de modernisering van de GBA. Daarbij gaan we naar een landelijke GBA waar we als gemeente afnemer worden. Een en ander heeft mede tot gevolg dat we de gemeentelijke software moeten gaan vervangen door GBA-modules.
Basisregistratie WOZ
De aansluiting op de basisregistratie WOZ loopt landelijk achter op de planning. Tevens is aangegeven dat het wenselijk is dat gemeenten, die in een samenvoegingstraject zitten, later aansluiten. Planning is dat in 2015 hier een start mee wordt gemaakt.
Koppelen van basisregistraties
De gegevensafstemming tussen de verschillende (basis)registraties waarvan gemeente De Wolden bronhouder is zijn grotendeels uitgevoerd. Binnen diverse afnemende registraties bestaan nog steeds verschillijsten die opgelost moeten worden.
Wet Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)
In de wet zijn 7 bronhouders (overheden) aangewezen die de landsdekkende BGT moeten bouwen en beheren. Omdat dit niet zonder samenwerking te realiseren is hebben de bronhouders het samenwerkingsverband van bronhouders BGT opgericht. Het Samenwerkingsverband bronhouders BGT voert de landelijke regie over de implementatie van de BGT. Om de nodige efficiencyvoordelen te behalen voeren De Wolden en Hoogeveen de implementatie gezamenlijk uit. Het projectplan is inmiddels vastgesteld en de bouw van de BGT wordt in een pilot beproefd. De wet- en regelgeving verplicht ons dat er op 1 januari 2016 een minimumvariant van de BGT gereed moet zijn die uitgewisseld is met de Landelijke Voorziening BGT. In de jaren daarna wordt het verplicht gebruik gerealiseerd en de registratie uitgebreid naar een BGT+.
BRK Levering
Voor 1 januari 2016 wordt de huidige leveringsvorm van administratieve kadastrale gegevens vervangen. Deze verandering heeft de nodige impact op systemen en processen en zal gezamenlijk met Hoogeveen uitgevoerd worden. Een nog op te stellen projectplan zal hiervoor als uitgangspunt dienen.
Vervanging Basis Registratie Systeem (BRS)
De vervanging van de BRS door Civision Makelaar Gegevens is gerealiseerd.
Digitalisering
Door de invoering van de Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe (RUD) is de prioriteit verschoven naar het digitaal maken van de milieudossiers. Hiervoor heeft de RUD voorschriften gegeven waardoor de dossiers ook een herordening dienen te ondergaan. Parallel aan deze activiteit zijn vele bouwvergunningen gedigitaliseerd. Dit is nodig in het kader van de BAG, maar ook voor de vindbaarheid als vertrekpunt voor nieuwe vergunningaanvragen.
Producten Product
Werkelijk aantal 2012
Werkelijk aantal 2013
Begroot 2014
Werkelijk aantal 2014
Burgerlijke Stand Huwelijksvoltrekkingen
94
94
90
100
Geregistreerd Partnerschap
15
14
15
25
Geboorteaangiften
52
48
55
47
Overlijdensaangiften
147
166
140
154
Burgerlijke stand, uittreksel
379
386
350
361
Naturalisatieverzoeken
7
8
10
2
Optieverzoeken
1
0
1
0
pagina 15
JAARSTUKKEN 2014
Product
Werkelijk aantal 2012
Werkelijk aantal 2013
Werkelijk aantal 2014
Begroot 2014
Reisdocumenten Paspoort gewoon
2.214
2.026
2.000
1.959
22
29
30
35
1.777
1.769
1.700
1.769
16
16
16
24
373
255
300
371
Uittreksel BRP
601
526
600
516
Archiefonderzoek
110
99
95
86
1.708
1.725
2.000
1.658
76
64
65
74
434
513
550
343
3
6
110
2
119
14
50
256
105
120
100
116
549
638
600
461
Spoedlevering paspoort Nik gewoon Spoedlevering Nik Nik <18 jaar Persoonsregistratie
Rijbewijzen/eigen verklaringen Rijbewijs Spoedlevering rijbewijs Eigen verklaring Kadastrale informatie Kadastraal uittreksel Huisnummering Afgegeven beschikkingen Gehandicapten parkeerkaart Gehandicaptenparkeerkaart (GPK, Invalidenparkeerkaart) Verklaring omtrent het gedrag Verklaring omtrent het gedrag
Budgetten 2014 Programma 2
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
Lasten programma
642.588
786.006
794.020
826.532
-32.512
Baten programma
355.553
382.624
382.624
393.509
10.885
-287.035
-403.382
-411.396
-433.023
-21.627
-12.500
-
3.161
3.161
-
-299.535
-403.382
-408.235
-429.862
-21.627
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 16
JAARSTUKKEN 2014 1.6.3
Progr. 3
Programma 03 – Veiligheid en openbare orde
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het realiseren van een situatie waarin burgers zich veilig voelen en in alle rust kunnen wonen, werken en recreëren mede door het stellen en handhaven van regels. Het blijven behoren tot de top-10 van de veiligste gemeenten in Nederland. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de inzet van veiligheidsbeleid erop gericht is om zowel sociaal als fysiek een veilige gemeente te blijven; de thema’s alcohol, overlast, geweld, jeugd en verkeer een hoge prioriteit hebben; de samenwerking met veiligheidspartners, maar ook intergemeentelijke samenwerking op het gebied van openbare orde en veiligheid zich moeten richten op efficiency en effectiviteit van lokaal veiligheidsbeleid.
Het programma ‘Veiligheid en openbare orde’ omvat de beleidsproducten: 05 - Veiligheid en openbare orde; 06 – Brandweer; 07 – Rampenbestrijding.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 05.0 - Bevorderen van het veiligheidsgevoel bij burgers; 05.1 - Bevorderen van goede samenwerking tussen de bij de veiligheid betrokken instanties; 05.2 - Bevorderen van adequaat toezicht op de naleving van regels en optreden tegen overtreding daarvan; 05.3 - Bevorderen van de veiligheid door meer aandacht te besteden aan preventie; 05.4 - Bevorderen van veilig uitgaan zonder overlast in en om horecagelegenheden; 06.0 - Het voorkomen, beperken en bestrijden van de gevolgen van ongevallen bij brand; 07.0 - Het beperken en bestrijden van gevaar bij andere ongevallen dan brand.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Kadernota integraal veiligheidsbeleid gemeente De Wolden; Kadernota handhaving, beleid, prioriteit en aanpak; Preventie Activiteiten Plan (Prevap) De Wolden; Rampenplan 2005; Nota ‘Brandweer De Wolden uitruk gereed’; Tractieplan / vervangingsplan voor de brandweer 2006.
pagina 17
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 3
05 – Veiligheid en openbare orde Activiteit
Handhaving op grond van de Drank- en Horecawet
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is gestart met toezicht en handhaving in de openbare ruimte. Speerpunten waren overlast, evenementen en alcohol. Er hebben diverse controles plaatsgevonden bij evenementen en op overlastlocaties.
Middelen
Budget van € 30.000 is hiervoor ingezet.
Activiteit
Ontwikkeling integraal veiligheidsbeleid 2014-2018
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het belevingsonderzoek is uitgevoerd en vormt de basis voor een veiligheidsanalyse welke in 2015 wordt opgesteld.
Middelen
Budget van € 10.000 is hiervoor gedeeltelijk ingezet.
06 – Brandweer Activiteit
Vorming Veiligheidsregio Drenthe per 1 januari 2014
Verantwoording/ Realisatie 2014
Is gerealiseerd per 1 januari 2014.
Middelen
N.v.t.
Budgetten 2014 Programma 3 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
1.588.743
1.768.924
1.758.340
1.578.445
179.895
6.691
7.499
7.499
7.039
-460
-1.582.052
-1.761.425
-1.750.841
-1.571.406
179.435
-7.120
-
17.120
17.120
-
-1.589.172
-1.761.425
-1.733.721
-1.554.286
179.435
pagina 18
JAARSTUKKEN 2014 1.6.4
Progr. 4.
Programma 04 – Verkeer en vervoer /openbaar gebied
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het bereiken van een acceptabele kwaliteit van de openbare ruimte. Kernwoorden hierbij zijn: schoon, heel, veilig, duurzaam en gezond. Van de inwoners dient 70% tevreden te zijn over de kwaliteit van de openbare ruimte. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): het onderhoud aan verhardingen een verbetering van de wegkwaliteit laat zien. Deze wordt de komende jaren nog meer zichtbaar; de kwaliteit van de openbare ruimte acceptabel en van groot belang is voor de leefbaarheid van onze landelijk gelegen gemeente; het aantal meldingen over de openbare ruimte jaarlijks met 10% gaat afnemen. Het programma ‘Verkeer en vervoer / Openbaar gebied’ omvat de beleidsproducten: 10 11 14 41 43
– – – – –
Wegen; Verkeersmaatregelen; Waterbeheersing; Natuur en landschap; Openbaar groen.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 10.0 - Wegen/straten, fietspaden en trottoirs moeten voldoende onderhouden en veilig begaanbaar zijn. Hierbij is ook aandacht voor sociale veiligheid en de verkeersveiligheid. Onderhoud, renovatie en vervanging moeten zijn gewaarborgd; 10.1 - Straten en trottoirs zijn zo veel mogelijk vrij van zwerfvuil en onkruid; 11.0 - Inzetten voor een veilig wegennetwerk, goede en veilige schoolroutes en een verkeersveilige omgeving nabij de scholen en verzorgingscentra; 14.0 - Voorkomen van wateroverlast door het zorgdragen van voldoende afvoer via het watergangenstelsel; 41.0 - Behouden, versterken en ontwikkelen van de bestaande karakteristieken in het landschap. Versterken van het landschap als drager voor recreatie en toerisme in het buitengebied; 43.0 - Het openbare groen moet van voldoende kwaliteit zijn, goed worden onderhouden en passen bij het karakter van onze groene gemeente. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2014-2018 van de raad; Collegeprogramma 2014-2018; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Beheerplan Openbare Verlichting; Beheerplan Bruggen en Kunstwerken; Kwaliteitsvisie openbare ruimte 2007; Landschapsbeleidsplan; Algemene Plaatselijke Verordening; Bermenbeheersplan; Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP) 2010-2014.
pagina 19
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 4.
Algemeen Activiteit
Onderzoek samenwerking onderhoud openbare ruimte
Verantwoording/ Realisatie 2014
Tijdens werkbijeenkomsten over de ontwikkelingen in de openbare ruimte is nagedacht over participatie in het onderhoud van de openbare ruimte. Inwoners uit de dorpen Alteveer en Kerkenveld voeren onderhoud uit aan een deel van het openbaar plantsoen. Ook heeft een aantal dorpen aangeboden om bij de gladheidsbestrijding tussenpaden te gaan strooien. De samenwerking bij het uitvoeren van het onderhoud wordt door de gemeente gefaciliteerd.
Middelen
N.v.t.
Activiteit
Herinrichting Julianaweg de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2014
In de dorpsvisie van de Wijk is aangegeven dat de wandelroute tussen het woonzorgcomplex Dunninge en de voorzieningen in de Wijk als slecht begaanbaar is beoordeeld. Verder werd de inrichting van de rijbaan als verkeersonveilig en rommelig beschouwd. Door het uitvoeren van het project Herinrichting Julianaweg de Wijk is het wegprofiel van de Julianaweg aangepast door bredere trottoirs en een versmalde rijbaan aan te brengen. Het project is aanbesteed en uitgevoerd in 2014. Om de bereikbaarheid tijdens de uitvoering te optimaliseren zijn aanvullende maatregelen getroffen. De kosten zijn binnen de post onvoorzien opgevangen. Het werk is opgeleverd en afgerond.
Middelen
Door de gunstige inschrijving kon een deel van het beschikbare krediet worden afgeraamd naar € 178.000.
Activiteit
Rotonde N375
Verantwoording/ Realisatie 2014
De verkeersveiligheid bij de oversteken in de N375 en de bereikbaarheid van de bebouwde kommen Marterhaar en Koekangerveld zijn in het GVVP (Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan) als knelpunten aangemerkt. In 2014 is besloten dit te verbeteren door een rotonde in de N375 bij de Koekangerveldweg aan te leggen. De Koekangerveldweg wordt verbreed om als toegangsweg te kunnen functioneren. In vervolg op de besluitvorming van de raad op 11 december 2014 wordt de raad bij bestemming van het rekeningresultaat voorgesteld om een bedrag van € 200.000 extra beschikbaar te stellen voor dit project, waarvan € 50.000 gedekt kan worden uit de reguliere onderhoudsbudgetten.
Middelen
€ 200.000.
Activiteit
Oversteek N377 Drogteropslagen
Verantwoording/ Realisatie 2014
De doorstroming en de verkeersveiligheid op de N377 (Lichtmis – Coevorden) is onvoldoende. Provincie Overijssel heeft een wegenverbeteringsplan opgesteld om dit en andere knelpunten aan te pakken. De oversteek bij Drogteropslagen in de N377 bij Dedemsvaart is een van de knelpunten. Provincie Overijssel heeft een heroverweging gemaakt over de diverse wegenprojecten. De eerdere plannen voor een onderdoorgang bij Drogteropslagen werden midden 2014 ter discussie gesteld. Op verzoek van De Wolden en Plaatselijk Belang Drogteropslagen is de onderdoorgang bij Drogteropslagen alsnog van een prioriteit voorzien. In 2015 wordt het wegenverbeterplan aanbesteed, daarna wordt duidelijk of de onderdoorgang kan worden gerealiseerd.
Middelen
N.v.t.
Activiteit
Beleidsplan openbare verlichting
Verantwoording/ Realisatie 2014
De openbare verlichting draagt bij in de verkeers- en sociale veiligheid, leefbaarheid en sfeer van het openbare gebied. In het beleidsplan openbare verlichting 2013-2017 zijn maatregelen opgenomen om lichthinder, energiebesparing en beheer en onderhoud te optimaliseren. Het beleidsplan is in 2014 uitgewerkt in uitvoeringsplannen. Met de verenigingen van Dorpsbelangen zijn gesprekken gevoerd over de instellingen van de avond- en nachtbranders en knelpunten. De uitvoering vindt plaats in 2015.
Middelen
De kosten worden opgevangen door een besparing van de energiekosten.
Activiteit
Onderhoud asfaltwegen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Vanuit het rationeel wegbeheer worden onderhoudsmaatregelen getroffen om de wegen veilig en in een acceptabele onderhoudstoestand te houden. In 2014 zijn de mogelijkheden
pagina 20
JAARSTUKKEN 2014 om het onderhoudsbudget optimaal te gaan benutten in beeld gebracht. Gerapporteerd is dat door gebruik te maken van andere, innovatieve contractvormen binnen het onderhoudsbudget structureel € 75.000 ruimte ontstaat. Deze ruimte wordt benut om eenmalig € 1,5 miljoen in te zetten om achterstallig onderhoud aan asfaltwegen uit te gaan voeren. In 2015 wordt het innovatieve aanbesteden voorbereid om dit met ingang van 2016 toe te kunnen passen. Middelen
Investeren achterstallig onderhoud € 1,5 miljoen, afname onderhoudsbudget € 75.000.
Activiteit
Uitvoering ‘Fietsplan De Wolden 2013’
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het Fietsplan De Wolden is in 2013 geactualiseerd. In het plan is de verkeersveiligheid van wegen zonder fietspad beoordeeld en zijn aan de hand van de uitkomsten prioriteiten gesteld. In 2013 zijn o.a. de prioriteiten en kosten heroverwogen. Bij amendement is door de raad op 20 juni 2013 tijdens de behandeling van de Kadernota 2014 besloten nog geen middelen voor de jaren 2016 en 2017 te onttrekken aan de algemene reserve. Oshaarseweg Op het tracé over twee percelen nabij Echten is dit fietspad volledig aangelegd en in gebruik genomen. Om het laatste deel te kunnen aanleggen is een onteigeningsprocedure gevolgd. Eind 2014 heeft de rechtbank besloten de grond toe te wijzen aan de gemeente. De aanleg wordt begin 2015 afgerond. Meppelerweg Er zijn diverse grondeigenaren niet bereid de benodigde percelen te verkopen voor de aanleg van het fietspad. Een notitie aan de raad is voorbereid, deze kan in 2015 worden voorgelegd. Ommerweg In 2014 is het grootste deel van het fietspad aangelegd. Na de afwikkeling van de ruilverkaveling is ook het laatste deel van het tracé aan de gemeente toebedeeld. De afronding van de aanleg vindt rond de zomer 2015 plaats. In dit project is de aanleg van een fietsbrug over de Reest toegevoegd en deze is in 2014 gerealiseerd. De gemeente Hardenberg en de provincie dragen bij in de aanlegkosten. Linderweg De voorbereiding van dit fietspad is opgepakt, het tracé is uitgewerkt. Met de eigenaren van de benodigde percelen zijn gesprekken gevoerd. In 2014 zijn een aantal percelen aangekocht. Aandacht is gevraagd voor het tracé over het viaduct over de N48. Samen met de betrokkenen wordt een verkeersveilige oplossing uitgewerkt.
Middelen
Oshaarseweg € 2.255.000; Meppelerweg € 278.000; Ommerweg € 1.120.000; Linderweg € 1.215.000.
10 – Wegen Activiteit
Fase 2 van het bruggenbeheersplan
Verantwoording/ Realisatie 2014
Op 26 september 2014 is het bruggenbeheersplan geëvalueerd, daarbij is beschreven wanneer en welke bruggen vervangen, verbeterd en/of opgeknapt worden. Doel van het plan is om de gemeentelijke bruggen veilig en toegankelijk te houden. In 2014 is gestart met de voorbereiding van 2 bruggen over de Wold Aa (Koekangerweg en Dijkmansweg). Via een D&C contract is het werk voorbereid en aanbesteed. Het werk is binnen de beschikbare middelen gegund aan de laagste inschrijver. Daarnaast is de verkeersbrug over de Reest bij de Ommerweg aangelegd.
Middelen
€ 744.000.
Activiteit
Dorpsvisies – wijzigingen openbare ruimten
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 zijn vanuit de dorpsvisie diverse plannen door de Belangenverenigingen opgepakt. De plannen in de openbare ruimte zijn door de inwoners samen met de gemeente afgestemd en uitgewerkt. Naast de eigen inzet van de dorpen zijn bij de uitvoering vanwege omvang, specialisme en veiligheidsaspecten plaatselijke aannemersbedrijven ingeschakeld. In 2014 zijn werkzaamheden uitgevoerd in o.a. de dorpen Veeningen (extra parkeergelegenheid Dorpshuisstraat) Alteveer (voetpad Van Daatselaarstraat), Ruinen (markering wandelroutes). Verder heeft een ingenieursbureau meegedacht bij de aandachtspunten voor het participatieproject ‘Herinrichting Dijkhuizen’. De aandachtspunten zijn bij de ontwikkeling van nieuwe plannen in de openbare ruimte bruikbaar.
Middelen
Het beschikbare bedrag van € 35.000 is hiervoor in 2014 ingezet.
pagina 21
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 4.
11 – Verkeersmaatregelen Activiteit
Uitvoering Gemeentelijk Verkeers- en Vervoers Plan (GVVP)
Verantwoording/ Realisatie 2014
In het GVVP (Gemeentelijk Verkeers en Vervoers Plan) zijn de maatregelen opgenomen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Door het aanbrengen van routeaanduidingen naar de dorpen wordt de vindbaarheid van de dorpen verbeterd. Met bermverbredingen en uitwijkstroken wordt het voor het verkeer mogelijk om op smalle wegen uit te wijken bij brede voertuigen. In 2014 is overleg gevoerd met de belangenverenigingen over de routeaanduidingen, de voorbereiding is afgerond. De aanduidingen worden midden 2015 geplaatst. De locaties waar bermverbredingen en uitwijkstroken voor landbouwverkeer kunnen worden gerealiseerd zijn in 2014 geïnventariseerd en uitgevoerd.
Middelen
Voor GVVP 2014 is € 100.000 beschikbaar gesteld vanuit de reserve investeringsprojecten, waarvan in 2014 € 37.000 is gebruikt.
Activiteit
Landinrichtingsplannen Zuidwolde Noord en Zuid Grondverwerving Ruilverkaveling 2003
Verantwoording/ Realisatie 2014
De landinrichtingsplannen voorzien in het beter schikken van de verschillende eigendommen in het gebied. Veel ondergronden van wegen zijn nu nog bij particulieren in eigendom. Via de landinrichtingsplannen worden eigendom, beheer en onderhoud van de openbare wegen toebedeeld aan de gemeente. In 2013 en 2014 is het plan van toedeling afgewikkeld. In 2014 en begin 2015 vindt de actepassering van de laatste delen van de landinrichtingsplannen plaats. In 2015 worden de lijsten der geldelijke regelingen vastgesteld. Dan wordt definitief duidelijk welke gevolgen dit heeft voor de gemeente.
Middelen
HBD (Herinrichting met Bijzondere Doelstelling) Zuidwolde € 370.000; Grondverwerving RVK 2003 € 309.919.
Activiteit
Herinrichting Dijkhuizen – overheidsparticipatie
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het dorp Ruinerwold heeft een plan opgesteld om de inrichting van Dijkhuizen te verbeteren. Een werkgroep uit het dorp initieert en de gemeente faciliteert (overheidsparticipatie). De totale projectkosten worden geraamd op € 1.350.000 excl. btw. Inmiddels is het voorlopig ontwerp uitgewerkt tot een definitief plan. Dit plan van aanpak is aangeboden aan de gemeenteraad. Een deel van dit benodigde budget is via subsidie (BDU) en vanuit het rioolvervangingsproject Dijkhuizen vrijgemaakt. In de komende maanden wordt getracht de resterende middelen (€ 820.000) te vinden.
Middelen
Voor de voorbereiding is € 35.000 beschikbaar.
Activiteit
Waterberging Uffelte - Ruinen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Door het waterschap en de provincie is de wateropgave voor het beheersgebied van Reest en Wieden berekend. Vanuit de opgave zijn een aantal scenario’s opgesteld. Scenario’s met verschil in de wijze waarop de berging gestalte wordt gegeven. Met de betrokken instanties en inwoners worden de verwachte effecten op landbouw, natuur en recreatie besproken. Inmiddels is gekozen om een bepaalde oplossingsrichting nader te onderzoeken. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van natuurbeheerders, LTO, recreatie, recreatieschap en eigenaren in het gebied. Midden 2015 wordt een definitief voorstel gemaakt.
Middelen
N.v.t.
Activiteit
Vervanging beschoeiing Luchtenstein de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2014
De beschoeiing rond de vijver bij Luchtenstein in de Wijk is kwalitatief onvoldoende. Langs de vijver ontstaat verzakkingen en gaten rond de waterlijn. Het vervangen van de oeverbescherming is voorbereid en met de uitvoering is gestart. Het project wordt in de loop van 2015 afgerond.
Middelen
Voor de uitvoering is € 40.000 beschikbaar.
pagina 22
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 4.
Activiteit
Omvormen openbaar groen
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is een plan gemaakt om een deel van het onderhoudsintensieve openbaar groen om te vormen naar o.a. gras. Bij de totstandkoming van het plan is in maart 2014 input gevraagd en geleverd door de belangenverenigingen, daarna zijn de plannen ter inzage gelegd. In september 2014 is gestart met de uitvoering van de werkzaamheden. In een aantal gevallen hebben belangenverenigingen en inwoners aangegeven via zelfwerkzaamheden een deel van het onderhoud te willen uitvoeren. In de loop van 2015 wordt het project afgerond.
Middelen
Voor het totale traject van omvormen is € 250.000 beschikbaar.
Budgetten 2014 Programma 4 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
7.319.161
5.168.614
8.177.903
7.026.834
1.151.069
238.533
20.148
20.148
112.800
92.652
-7.080.628
-5.148.466
-8.157.755
-6.914.034
1.243.721
1.690.093
30.000
2.974.570
1.683.743
-1.290.827
-5.390.535
-5.118.466
-5.183.185
-5.230.291
-47.106
pagina 23
JAARSTUKKEN 2014 1.6.5
Progr. 5.
Programma 05 – Economische zaken en plattelandsontwikkeling
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Economische Zaken: Stimuleren en behouden van economische bedrijvigheid in De Wolden en verbeteren van het (gemeentelijk) ondernemersklimaat. Plattelandsontwikkeling: Het bevorderen van de vitaliteit van het platteland. Het behouden en verder ontwikkelen van de dynamiek en de leefbaarheid op het platteland vraagt om een algehele aanpak. Plattelandsontwikkeling is daarom een portefeuille overstijgende aangelegenheid. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente het ondernemersklimaat op diverse manieren kan versterken. Verbinden en netwerken zijn de sleutelwoorden. Ondernemers en hun organisaties bij elkaar brengen en van elkaar laten
leren. Hen stimuleren om met vernieuwende ideeën te komen en hen daarin faciliteren door snelle procedures en vermindering van regelgeving. We bieden ondernemers de ruimte om te experimenteren en te innoveren. de gemeente zich inzet voor, reagerend op de huidige ontwikkelingen, het zoveel mogelijk in stand houden van de bestaande voorzieningen.
Het programma ‘Economische zaken en plattelandsontwikkeling’ omvat het beleidsproduct: 16 – Economische zaken. Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproduct: 16.0 – Bevorderen van projecten ter stimulering van de plattelandseconomie; 16.1 – Bevorderen van een gezond ondernemersklimaat. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Structuurvisie De Wolden 2010-2030, vastgesteld maart 2011; Agenda Platteland gemeenten Zuidwest Drenthe, november 2012; Economisch actieplan gemeente De Wolden, vastgesteld november 2013; Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe, november 2013; Collegeprogramma Dichtbij & Vitaal - op eigen kracht (2014-2018).
16 – Economische zaken Activiteit
Snel internet buitengebied
Verantwoording/ Realisatie 2014
De aanwezigheid van snel internet is een belangrijke voorwaarde voor de leefbaarheid en economische vitaliteit van De Wolden. De Gebiedscoöperatie i.o. is een project gestart met hulp van de gemeente om snel internet in De Wolden te realiseren. Voor de eerste projectfase, een onderzoek naar haalbaarheid en vraagbundeling, heeft de gebiedscoöperatie een provinciale subsidie ontvangen. Een groep inwoners pakt binnen de gebiedscoöperatie de uitvoering van het project op.
Middelen
Cofinanciering € 5.000 in 2014 vanuit subsidiebudget plattelandsontwikkeling.
pagina 24
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 5.
Activiteit
Uitvoeren beleid economische zaken
Verantwoording/ Realisatie 2014
De uitvoering was in 2014 vooral gericht op speerpunt 2 uit het Economisch Actieplan: aandacht voor netwerkvorming. Dat hebben we gedaan met diverse activiteiten zoals deelname door gemeente De Wolden samen met ondernemers aan de Bedrijven Contactdagen in Assen, organiseren van workshop Participatiewet voor ondernemers, en de organisatie van een Hippisch Café over de economische betekenis van de paardensport. Als hoofdsponsor van CH De Wolden heeft de gemeente gezorgd voor een volledige bezetting van de netwerktafel samen met ondernemers en relaties tijdens de acht dagen van dit evenement. In tweede helft 2014 hebben themabijeenkomsten plaatsgevonden in samenwerking met Kennispoort Regio Zwolle, het aanjagen en opstarten van een nieuw netwerk voor ondernemende vrouwen in De Wolden namelijk Vrouwelijke Ondernemers De Wolden en op 1 november de Open Bedrijvendag. Diverse van deze activiteiten hebben plaatsgevonden in samenwerking met het Ondernemersplatform. Daarnaast hebben maandelijkse de bedrijfsbezoeken met B&W plaatsgevonden. In de tweede helft van 2014 heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de communicatie richting ondernemers vanuit Economische zaken, door de Stenden Hogeschool. Speerpunt 4: Sterke detailhandelsector. Ondernemers in Zuidwolde hebben een start gemaakt met een Leegstandscan Zuidwolde, als voorloper op het opstellen van een Detailhandelvisie in 2015. Speerpunt 5: Sterke Agrarische sector. We hebben als gemeente aansluiting gevonden bij de cluster Agro&Food in de sector Economie van de Regio Zwolle. Voor een workshop over speerpunt 1: Versterken van de gemeentelijke dienstverlening was geen animo bij ondernemers in De Wolden. Deze workshop door MKB en een bijeenkomst voor starters door Kamer van Koophandel zijn niet door gegaan vanwege te weinig aanmeldingen. Desondanks is het verbeteren van de dienstverlening natuurlijk voortdurend een aandachtspunt van de gemeentelijke organisatie. En is er in het Ondernemersplatform een start gemaakt met het onderzoek naar een ondernemersfonds in De Wolden.
Middelen
Het budget uitvoering economisch actieplan 2014 á €20.000 is hier voor aangewend.
Activiteit
Lidmaatschap Europa Service Punt ESP
Verantwoording/ Realisatie 2014
Europa Service Punt informeerde ons over de nieuwe subsidieregelingen, behorend bij de Europese begrotingsperiode 2014-2020. In november was er een gezamenlijke informatiebijeenkomst over deze subsidieregelingen voor medewerkers van Hoogeveen en De Wolden. Doel was om subsidiemogelijkheden in beeld te krijgen voor gemeentelijke projecten en activiteiten. Er is geen zicht op mogelijke subsidies aangezien de Europese subsidieprogramma’s nog moeten worden opengesteld.
Middelen
Kosten lidmaatschap € 5.000.
Activiteit
Lidmaatschap Regio Zwolle
Verantwoording/ Realisatie 2014
De gemeente neemt deel aan de Regio Zwolle, bestuurlijk en ambtelijk, aan het kernteam Regio Zwolle en aan de sector Economie. Er heeft een voorlichtingsbijeenkomst plaatsgevonden door Regio Zwolle voor de raad en het Ondernemersplatform. In samenwerking met Ondernemersplatform zijn er twee bijeenkomsten georganiseerd voor ondernemers en vier ondernemers zijn door ons doorverwezen naar Kennispoort Zwolle in verband met innovatieve ontwikkelingen. We zijn aangesloten bij de cluster Agro&Food en we zijn agendalid van de cluster Vrijetijdseconomie. Er is geen zicht op mogelijke subsidies aangezien de Europese subsidieprogramma’s nog moeten worden opengesteld.
Middelen
De kosten voor deelname bedragen (€0,50 per inwoner) € 11.794 en € 3.000 voor het Kernteam, in totaal € 14.794.
Activiteit
Opstellen ambitiedocument en uitvoeringsprogramma ‘Vitaal platteland’
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is het ambitiedocument Vitaal Platteland opgesteld en vastgesteld door de raad. Ook is de monitor Vitaal Platteland ontwikkeld en een eerste keer opgesteld. Het opstellen
pagina 25
JAARSTUKKEN 2014 van een uitvoeringsprogramma gebeurt in 2015. Middelen
Het projectbudget Vitaal Platteland per 1 januari 2014 was € 22.613. De uitvoering vindt plaats binnen het projectbudget.
Activiteit
Uitvoering Agenda Platteland Gemeenten Zuidwest Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2014
De 5 gemeenten in Zuidwest Drenthe voeren het pilotproject ‘Landschap onderhouden we samen’ uit, looptijd 2013-2015. Het pilotproject is een experiment met streekbeheer: het ondersteunen van vrijwilligersgroepen zodat zij landschap kunnen beheren. Stichting Landschapsbeheer Drenthe voert het project uit. Inmiddels zijn 36 vrijwilligersgroepen in De Wolden actief met landschapsbeheer. Provincie Drenthe heeft ook een subsidie toegekend.
Middelen
Hiervoor is € 12.500 beschikbaar uit het subsidiebudget plattelandsontwikkeling.
Activiteit
Gebiedsagenda Zuidwest Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2014
Eind 2013 is de samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe door de 5 gemeenten, waterschap R&W en provincie Drenthe vastgesteld. In 2014 is samengewerkt aan de opgaven zoals: landschapsfinanciering en de Lokale ontwikkelstrategie LEADER. De samenwerkingsagenda vergt in eerste instantie enkel ambtelijke en bestuurlijke inzet.
Middelen
Nieuwe activiteiten of investeringen worden op projectbasis begroot, waarna de deelnemende partijen besluiten over de financiering kunnen nemen.
Activiteit
Centrumplan de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het proces van realisatie is vertraagd, echter het project ligt op koers om tot realisatie te komen. Dit lijkt een dubbele constatering In 2014 is voor de Horstlocatie het voorontwerp bestemmingsplan en het ontwerp bestemmingsplan afgerond. Besluitvorming in de raad is gepland in maart 2015. In 2014 heeft aanvullend bodemonderzoek plaatsgevonden en is gebleken, dat er voorafgaande aan de realisatie en ten behoeve van de verkoop van de kavel aan de supermarkt, er waarschijnlijk een grondsanering moet plaatsvinden. De projectuitgaven voor 2015 zijn in de meerjarenraming geoormerkt.
Middelen
De gemeenteraad heeft met het centrumplan 2011 en het amendement uit 2012 de benodigde middelen beschikbaar gesteld voor de projectuitgaven tot nu toe. Er is in die zin gerekend inclusief de al ingeboekte opbrengst van de kavelverkoop aan de supermarkt. Voor de uitvoeringskosten van het vervolg is rekening gehouden in de meerjarenraming t/m 2015.
Activiteit
Centrumplan Zuidwolde
Verantwoording/ Realisatie 2014
Nadat eind 2013 de Jumbo is geopend en het parkeerterrein in gebruik is genomen, zijn begin 2014 nog aanpassingen verricht en afspraken gemaakt over het gebruik van het parkeerterrein. In een parkeernotitie is neergelegd hoe om te gaan met een eventuele parkeerdruk in de toekomst. De ondernemersvereniging heeft samen met de gemeente een avond georganiseerd over de (collectieve) uitstraling van de winkels in de Hoofdstraat. De ondernemers hebben daarna besloten een onderzoek te laten uitvoeren naar deze uitstraling waarbij ook aandacht wordt besteed aan de leegstand in het winkelgebied. Het onderzoek is eind 2014 gestart. Medio 2014 is het bestemmingsplan voor de 2e fase Sukerbarg onherroepelijk geworden. Dit heeft, vanwege de economische situatie, niet direct geleid tot een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor deze ontwikkeling. Deze aanvraag wordt begin 2015 ingediend. De omgevingsvergunning voor het te verplaatsen bedrijf naar het nieuwe bedrijventerrein is wel afgerond. De bevoorrading van de 2 supermarkten in het winkelgebied gaf aanleiding tot onderzoek en een tweetal wijzigingen van de situatie ter plaatse.
Middelen
De gemeenteraad heeft de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld. De provincie Drenthe heeft via een ISV bijdrage middelen beschikbaar gesteld.
Activiteit
Centrumplan Ruinen
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 heeft gemeente met de ontwikkelaar van de banklocatie een voorlopige wijziging doorgevoerd van de nieuwbouwplannen, gebaseerd op de economische omstandigheden en de marktvraag. Over de voortgang van het nieuwbouwproject, vindt regelmatig overleg plaats en stuurt de gemeente proactief.
pagina 26
JAARSTUKKEN 2014 In 2014 is openbare ruimte van de Brink verder aangepast in overleg met ondernemers en inwoners. Het terrein van de Mariakerk is nieuw ingericht en de monumenten zijn samengebracht in nauw overleg met de betrokkenen. De projectuitgaven voor 2015 zijn in de meerjarenraming geoormerkt. Middelen
De gemeenteraad heeft voor het centrumplan de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld. De provincie Drenthe heeft via een ISV bijdrage middelen beschikbaar gesteld.
Activiteit
Ontsluiting kern Zuidwolde op N48
Verantwoording/ Realisatie 2014
Door gewijzigde inzichten/gebruik zijn een klein aantal aanpassingen gerealiseerd. Met de twee andere contractpartijen (Rijkswaterstaat en Provincie Drenthe) wordt gewerkt aan het opstellen van de Eigendom, Beheer en Onderhoudsovereenkomst. Diverse malen is hierover overleg gevoerd maar dit heeft nog niet geresulteerd in een daadwerkelijke overeenkomst. Afrekening en de overdracht van gronden (kadastraal) heeft hierdoor ook nog niet plaats kunnen vinden. Diverse onvolkomenheden zijn door de aannemer als onderdeel van zijn garantie hersteld.
Middelen
De eindafrekening wordt verwacht in het 1e halfjaar van 2015. De verwachting is dat een gedeelte van de BDU/Convenantsubsidie in 2015 en een gedeelte in 2016 door de provincie wordt uitgekeerd.
Budgetten 2014 Programma 5 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Afwijking Rekening 2014 begroting -/rekening
510.818
394.409
732.713
721.193
11.520
25.101
11.039
7.039
6.122
-917
-485.717
-383.370
-725.674
-715.071
10.603
163.767
-
317.097
328.971
11.874
-321.950
-383.370
-408.577
-386.100
22.477
pagina 27
JAARSTUKKEN 2014 1.6.6
Progr. 6.
Programma 06 – Toerisme en recreatie
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: De gemeente zet in op ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve sector vanwege het economisch belang en het belang van recreatievoorzieningen voor de leefbaarheid voor inwoners. Dit jaar is het Beleidsplan Recreatie en Toerisme 2013-2017 met als visie ‘Verblijf in De Wolden, actief in de regio’ vastgesteld. Bij de implementatie ervan gelden de volgende uitgangspunten: vraaggericht: de bezoeker centraal. Wat de (potentiële) bezoeker of doelgroep verlangt moet centraal staan; opschaling en verbreding. Grensoverschrijdend denken en handelen waar dit gepast is. Voor wat betreft onderlinge samenwerking betekent dit: ‘lokaal waar het kan, regionaal waar het moet’, vanwege de actieradius van bezoekers; meer en effectievere samenwerking. Hier gaat het om meer samenwerking en afstemming tussen gemeente en de sector, en de sector onderling; essentie gebied. De onderscheidende kenmerken van Zuidwest Drenthe en het Reestdal zijn een kapstok voor promotie en productontwikkeling. De visie van het beleidsplan vraagt om een impuls in kwaliteit van (verblijfs)recreatieve bedrijven en van vermarkting van het aanbod. Hier ligt een verantwoordelijkheid en uitdaging voor ondernemers. De gemeente kan hierin (slechts) ondersteunen. Samen met de sector streven we naar ontwikkeling met drie deelstrategieën: gebiedsmarketing. Deze vermarkting bestaat uit gebiedspromotie en coördinatie van productontwikkeling. De gemeente heeft vooral een stimulerende en waar nodig een meer actieve, aanjagende rol; bedrijfsontwikkeling: De (verblijfs)recreatieve bedrijven moeten de mogelijkheid krijgen te vernieuwen (uitbreidingen, productvernieuwing). De gemeente heeft zowel een kaderstellende als een stimulerende rol en een ‘ja mits .. en wat kan wel’-houding; recreatieve infrastructuur: De gemeente heeft een stimulerende rol door initiatieven van maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en inwoners waar mogelijk en indien nodig te ondersteunen. Het programma ‘Toerisme en recreatie’ omvat het beleidsproduct: 45 – Toerisme en recreatie. Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproduct: Doel van het Beleidsplan Recreatie en Toerisme is om voor alle betrokkenen een koers te geven voor de ontwikkeling van de sector. De gewenste resultaten, te bereiken met de sector: 45.0 – Behoud en ontwikkeling toeristisch-recreatieve voorzieningen; 45.1 – Behoud en ontwikkeling bestedingen en werkgelegenheid. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Beleidsplan Recreatie en Toerisme 2013-2017; Structuurvisie De Wolden 2010-2030; Toekomstvisie 2005-2020; Collegeprogramma 2014-2018; Fietsplan De Wolden 2008; Beleidsregels startsubsidie bovenlokale evenementen; Nota Evenementen 2013.
pagina 28
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 6.
45 – Toerisme en recreatie Activiteit
Continuering subsidie Tourist Info Drenthe
Verantwoording/ Realisatie 2014
Subsidie is conform besluit voortgezet. Tourist Info Drenthe is een samenwerkingspartner bij de gebiedspromotie. Tourist Info Drenthe neemt deel in het Drents Internetplatform, die de toeristische portal drenthe.nl en de Drenthe app exploiteert. Daarnaast verzorgt Tourist Info Drenthe de jaarlijkse Drenthe Gids en faciliteert zij de Toeristische Informatie en Folderpunten (huisstijl en folderdistributie).
Middelen
Hiervoor is een bedrag beschikbaar van € 7.459.
Activiteit
Stimuleringsmaatregelen ter verbetering van het evenementenaanbod
Verantwoording/ Realisatie 2014
Om de ambities in de paragraaf ‘Stimuleren’ uit de Nota Evenementen (2013) uit te voeren, zijn in 2014 beleidsregels vastgesteld ter bevordering van bovenlokale evenementen. Op basis van deze regels hebben zeven evenementen een incidentele subsidie ontvangen van gemiddeld € 1.693. Dit zorgde per evenement voor gemiddeld 14% van de inkomsten. Organisatoren konden met deze bijdrage aanvullende activiteiten. Het betrof twee nieuwe evenementen en de doorontwikkeling van vijf bestaande evenementen.
Middelen
Het beschikbaar gestelde bedrag van € 8.000 is hiervoor besteed. Daarnaast is er bijna € 4.000 uit het budget plattelandsontwikkeling besteed.
Activiteit
Toeristische promotie en marketing
Verantwoording/ Realisatie 2014
De koers voor promotie en marketing is bepaald en uitgevoerd samen met Tourist Info De Wolden en haar toeristische gebiedsregisseurs. Dit op basis van de belangrijkste twee speerpunten die ondernemers in 2013 hebben aangedragen: verbeteren van de digitale vindbaarheid en het stimuleren van netwerkvorming tussen ondernemers. Hierbij is aangehaakt bij Marketing Drenthe en Tourist Info Drenthe. Activiteiten waren o.a.: gebiedssafari’s, participatie Drenthe Stand op 50Plus Beurs, evenementenboekje en ondernemers ondersteunen bij hun online vermelding en promotie op Google Maps, drenthe.nl, Drenthe app en Facebook.
Middelen
Het beschikbaar gestelde bedrag van € 15.000 (implementatie beleidsplan) en € 7.000 (promotie- en marketingplan) is hier aan besteed. Beide budgetten waren overgeheveld uit 2013.
Activiteit
Ruinen, Poort van het Dwingelderveld
Verantwoording/ Realisatie 2014
De diverse ‘stakeholders’ in het gebied, zoals de bewoners (verenigd in de stichting De Benderse Berg), Natuurmonumenten, het bestuur van de Schaapskooi Ruinen en de ondernemers van Buitencentrum De Poort hebben samen met de gemeente en de commissie Leefomgeving van de provincie (CieL) een initiatiefgroep gevormd. De initiatiefgroep heeft opdracht gegeven voor een verkenning. Het doel van de verkenning is te onderzoeken welke belangen, ambities, doelen van welke partijen bij kunnen dragen aan een gezamenlijk uitvoeringsprogramma. Het resultaat van de verkenning wordt in 2015 opgeleverd en is de input voor het organiseren van een bijeenkomst van een grotere groep ‘stakeholders’ waarmee een concreet actieprogramma kan worden opgesteld. Daarnaast heeft de gemeente het project ‘augustus maand van de Paarse Pracht’ (een initiatief van het Bezoekerscentrum Dwingelderveld en Ondernemend Ruinen) ondersteund.
Middelen
Deze activiteiten worden bekostigd uit het incidenteel beschikbaar gestelde budget € 25.000 voor ‘Ruinen Poort Dwingelderveld’.
pagina 29
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 6.
Budgetten 2014 Programma 6 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2014 voor wijz.
Rekening 2013
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
301.670
295.443
337.089
313.489
23.600
-
-
-
1.678
1.678
-301.670
-295.443
-337.089
-311.811
25.278
28.000
-
47.000
26.000
-21.000
-273.670
-295.443
-290.089
-285.811
4.278
pagina 30
JAARSTUKKEN 2014 1.6.7
Progr. 7.
Programma 07 – Onderwijs en kinderopvang
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect Zorgdragen voor een optimale ontwikkeling van kinderen, proberen alle leerlingen naar hun vermogen te laten presteren en de leerlingen een doorgaande lijn in hun schoolloopbaan te garanderen. Veel projecten binnen het onderwijs en kinderopvang, cultuur en sport en sociaal maatschappelijke zorg zijn gericht op het activeren van en/of versterken van lokale netwerken in de kernen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): wij ons in de komende jaren gaan inzetten voor het instandhouden van de huidige basisscholen; wij waar mogelijk samen met private partijen komen tot clustering van voorzieningen met de basisschool als uitgangspunt. Volwasseneneducatie Richt zich op maatschappelijke en sociale redzaamheid, op algemene ontplooiing en aanbieden van toegang tot hoger onderwijs middels diplomering. Jongerenzorg Een kwalitatief hoogwaardig voorzieningenaanbod om een positieve ontwikkeling van de jongeren te ondersteunen. Het programma ‘Onderwijs en Kinderopvang’ omvat de beleidsproducten: 18 – Openbaar basisonderwijs; 19 – Huisvesting openbaar onderwijs; 21 – Bijzonder basisonderwijs; 22 – Huisvesting bijzonder onderwijs; 23 – Onderwijs algemeen (onderwijsbegeleiding, leerlingenvervoer, leerplicht en overige voorzieningen); 25 – Volwasseneneducatie; 64 – Jongerenzorg (kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en speelplaatsen). Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 18.0 – Het aanbieden van openbaar basisonderwijs in een voldoende aantal scholen om 4-12 jarigen in staat te stellen een ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces door te laten maken dat de grondslag legt voor het voortgezet onderwijs en dat toegankelijk is voor iedereen, zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing; 19.0 – Zorgdragen voor een kwalitatief en kwantitatief goed gebouwenbestand voor het openbaar basisonderwijs; 21.0 – Binnen het kader van de wet- en regelgeving zorgdragen voor het verstrekken van faciliteiten c.q. voorzieningen aan het bijzonder basisonderwijs; 22.0 – Zorgdragen voor een kwalitatief en kwantitatief goed gebouwenbestand voor het bijzonder basisonderwijs; 23.0 – Zorgdragen voor: - voldoende onderwijsbegeleiding; - het ontwikkelen en uitvoeren van lokaal onderwijsbeleid; - het zo vroeg mogelijk signaleren en bestrijden van onderwijsachterstanden; - het vervoer van leerlingen voor (speciaal) basis- en voortgezet onderwijs; - naleving van de Leerplichtwet met als doelstelling het voorkomen en bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten; - overige gemeenschappelijke onderwijsvoorzieningen;
pagina 31
JAARSTUKKEN 2014
25.0 – 64.0 – 64.1 – 64.2 –
Progr. 7.
Het bijdragen aan de realisatie van voldoende en passende educatieve activiteiten voor volwassenen; Het bijdragen aan de instandhouding van voorzieningen op het gebied van de kinderopvang (dagopvang, gastouderopvang en buitenschoolse opvang); Het bijdragen aan de instandhouding van groepsopvang van kinderen van 2 tot 4 jaar in peuterspeelzalen met als doel kinderen in hun ontwikkeling te stimuleren; Het bijdragen aan de realisatie en instandhouding van veilige speelaccommodaties voor scholen en in de openbare ruimte.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2014-2018 van de raad, vastgesteld d.d. 27 maart 2014; Collegeprogramma 2014-2018 ‘Dichtbij en Vitaal – op eigen kracht!’, d.d. 24 april 2014; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Integraal Huisvestings Plan (IHP) 2011-2031; Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC); Beleidsplan Speelpeuter De Wolden; Speelruimtebeleidsplan; Nota Jeugdbeleid.
18 – Openbaar basisonderwijs Activiteit
Brede scholen netwerk De Wolden
Verantwoording/ Realisatie 2014
De Brede School is gericht op het verbeteren van de ontwikkelingskansen van kinderen, en met name de positie van kwetsbare kinderen. Dit past ook binnen het vastgestelde Wmovolksgezondheidbeleid waarin specifieke aandacht is voor maximale kansen voor alle kinderen met de nadruk op preventie en daarmee een uitvloeisel van wet- en regelgeving. Een speerpunt voor het beleid in de gemeente De Wolden is de leefbaarheid in de verschillende kernen. Het gemeentebestuur ziet in de ontwikkeling van de brede school in de gebieden een mogelijkheid om de agenda leefbaarheid te versterken. Per 2014 is een coördinator brede schoolontwikkeling aangesteld. Inmiddels wordt binnen de Lokaal Educatieve Agenda (LEA) overleg met de bovenschoolse directeuren gevoerd over de definitieve opdrachtformulering voor de coördinator.
Middelen
N.v.t.
Budgetten 2014 Programma 7
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
Lasten programma
4.259.451
3.661.434
3.700.056
3.541.835
158.221
Baten programma
1.821.098
383.053
766.053
740.245
-25.808
-2.438.353
-3.278.381
-2.934.003
-2.801.590
132.413
-687.556
124.149
-167.645
-151.280
16.365
-3.125.909
-3.154.232
-3.101.648
-2.952.870
148.778
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 32
JAARSTUKKEN 2014 1.6.8
Progr. 8
Programma 08 – Cultuur en sport
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het aanbieden van voorzieningen en het ondersteunen van initiatieven ter bevordering van deelname aan activiteiten op het gebied van sport en cultuur. Sport, sportbeoefening en cultuur zijn van groot belang voor de leefbaarheid in de kernen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): het uitgangspunt voor het gemeentelijk sportbeleid de breedtesport is, waarbij het streven is zoveel mogelijk inwoners te laten bewegen en sporten; in 2014 in samenspraak met het sportplatform De Wolden een nieuwe nota sportstimuleringsbeleid, waarin het gemeentelijke sportstimuleringsbeleid wordt vastgelegd, wordt voorbereid; gekomen wordt tot het opzetten van een cultureel platform; er wordt gestreefd naar de opzet van een cultureel netwerk om cultuur op de kaart te zetten; in het kader van de stimulering van ontwikkeling van cultuuronderwijs op scholen wordt ook een onderwijsnetwerk gevormd. middels afronding van het project ‘Hard Gras’ toekomstbestendige buitensportaccommodaties beschikbaar zijn voor voetbal- en korfbalverenigingen in De Wolden.
Het programma ‘Cultuur en sport’ omvat de beleidsproducten: 27 30 31 32 33 35 39
– – – – – – –
Culturele vorming; Sport algemeen; Buitensportaccommodaties; Zwembaden; Binnensportaccommodaties; Kunst; Musea.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 27.0 - Bevorderen van het verstrekken van informatie in de meest brede zin, waarbij sprake moet zijn van een zo goed mogelijke spreiding en toegankelijkheid van bibliotheekvoorzieningen; 27.1 - Het bijdragen aan lokale, regionale en provinciale activiteiten op het gebied van cultuur, o.a. beeldende kunst, creatieve en culturele vorming, als die van meerwaarde zijn voor de inwoners van de gemeente De Wolden; 27.2 - Inwoners van de gemeente in de gelegenheid stellen zich te ontplooien d.m.v. muzikale, beeldende en dansante vorming alsmede dramatische expressie; 27.3 - Het bevorderen van de amateuristische kunstbeoefening op het gebied van muziek, zang en toneel in verenigingsverband; 30.0 - Het scheppen van voorwaarden voor en stimuleren van sportbeoefening alsmede het instandhouden en ondersteunen van overige sportaccommodaties. Het waarderen van geleverde sportprestaties; 31.0 - Het bieden van mogelijkheden tot het beoefenen van buitensport (zoals korfbal en voetbal). Het ondersteunen van mogelijkheden tot het beoefenen van tennissport; 32.0 - Het bieden van mogelijkheden voor recreatief en educatief zwemmen;
pagina 33
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 8
33.0 - Het bieden van mogelijkheden voor het geven van bewegingsonderwijs, het beoefenen van sport en het organiseren van culturele en recreatieve manifestaties in overdekte sportaccommodaties. 39.0 - Een bijdrage leveren aan het in standhouden van voorzieningen waar voor inwoners van de gemeente en toeristen de mogelijkheid wordt gecreëerd om kennis te nemen van het culturele erfgoed van de gemeente.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2014-2018 ‘Dichtbij en Vitaal – op eigen kracht!’, d.d. 24 april 2014; Algemene Subsidieverordening De Wolden; Beleidsregels inzake subsidiëring sportvereniging; Cultuurnota; Sportnota; Nota tennisbeleid; Regeling tarieven openlucht zwembaden; Regeling tarieven gemeentelijke sportaccommodaties; Zwembaden plan; Vernieuwingsagenda bibliotheekwerk 2007; Integraal Maatschappelijk accommodatiebeleid.
27 – Culturele vorming Activiteit
Cultuuronderwijs
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is er met oog op de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (CeMK) 2013-2017 een Drenthe brede tussenevaluatie uitgevoerd door de Rijks Universiteit Groningen. In die evaluatie worden de scholen en het cultuuronderwijs netwerk in De Wolden genoemd als koplopers.
Middelen
Niet van toepassing.
Activiteit
Culturele Uitmaand
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is de eerste Culturele Uitmaand De Wolden georganiseerd door het Cultureel Platform met ‘culturele tuinen’ door heel De Wolden
Middelen
Er wordt jaarlijks € 2.000 structureel beschikbaar gesteld.
Activiteit
Opstellen toekomstvisie bibliotheek
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het bestuur van de Stichting Bibliotheek De Wolden is bezig met de ontwikkeling van een toekomstvisie. In december 2014 is een tussenrapportage aan de gemeenteraad gepresenteerd. De gemeenteraad heeft ingestemd met de gekozen koers.
Middelen
De toekomstvisie wordt binnen de reguliere begroting van de bibliotheek ontwikkeld.
30 – Sport algemeen Activiteit
Opstellen sportstimuleringsbeleid De Wolden
Verantwoording/ Realisatie 2014
In samenspraak met het sportplatform De Wolden is in 2014 gewerkt aan de totstandkoming van het sportstimuleringsbeleid.
Middelen
Niet van toepassing.
pagina 34
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 8
31 – Buitensportaccommodaties Activiteit
Uitvoering project ‘Hard Gras’ – realisatie toekomstbestendige buitensportaccommodaties
Verantwoording/ Realisatie 2014
Alle accommodaties zijn tijdig opgeleverd.
Middelen
Het totale project ‘Hard Gras’ is binnen het beschikbare krediet ad € 2.064.350 uitgevoerd.
Activiteit
Overdracht verantwoordelijkheden op gebied van beheer en exploitatie kleedaccommodaties en sportvelden
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 zijn de voetbal- en korfbalverenigingen geïnformeerd over de overdracht van het totaalonderhoud kleedaccommodaties en dagelijks onderhoud sportvelden ingaande 2016.
Middelen
V.w.b. overdracht totaalonderhoud kleedaccommodaties ontvangen verenigingen 75% van het gemeentelijke onderhoudsbudget. Om uitvoering te kunnen geven aan het dagelijks onderhoud van de sportvelden ontvangen de betreffende verenigingen het beschikbare gemeentelijk budget.
32 – Zwembaden Activiteit
Uitvoering geven aan amendement gemeenteraad d.d. 10 oktober 2013, inzake overdracht bestuurlijke verantwoordelijkheid zwembad Ruinen in 2014 en de motie d.d. 10 oktober 2013 m.b.t. overdracht bestuurlijke verantwoordelijkheid zwembaden de Wijk en Zuidwolde uiterlijk eind 2016
Verantwoording/ Realisatie 2014
V.w.b. zwembad Ruinen is in 2014 de bestuurlijke verantwoordelijkheid overgedragen aan Stichting zwembad Ruinen.
Middelen
Voor de uitvoering van het amendement stelt de raad jaarlijks een subsidie beschikbaar van maximaal € 73.961 voor de exploitatie van zwembad Ruinen. Daarnaast heeft Stichting zwembad Ruinen een vergoeding ad € 8.565 ontvangen voor het aanbieden van het schoolzwemmen in 2014.
Budgetten 2014 Programma 8 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
3.827.826
3.286.920
3.668.221
3.683.885
-15.664
653.694
632.163
594.737
587.263
-7.474
-3.174.131
-2.654.757
-3.073.484
-3.096.622
-23.138
286.341
34.531
270.733
248.658
-22.075
-2.887.790
-2.620.226
-2.802.751
-2.847.964
-45.213
pagina 35
JAARSTUKKEN 2014 1.6.9
Progr. 9
Programma 09 – Sociaal/maatschappelijke zorg
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect: Het aanbieden van voorzieningen en instrumenten ter bevordering en behoud van maatschappelijk zelfstandig functioneren. Het investeren in wijkgericht werken, in informatieverstrekking en het opbouwen van lokale netwerken stimuleert de ontwikkeling van een ‘civil society’. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen op basis van het vastgestelde collegeprogramma moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente het huidige (individuele) voorzieningenniveau voor kwetsbare inwoners gaat voortzetten; de gemeente de inwoners in een vroeg stadium betrekt bij de ontwikkeling van beleid. Het initiëren van beleid met een maatschappelijk draagvlak vraagt om een actieve relatie tussen de gemeente en haar inwoners al of niet verenigd in belangengroepen of verenigingen.
Het programma ‘Sociaal/maatschappelijke zorg’ omvat de beleidsproducten: 50 52 54 55 56 57 58 60 62 66 67 68 70
– – – – – – – – – – – – –
Minimabeleid; Uitstroombevordering; Inkomensvoorziening; Sociale Werkvoorziening; Maatschappelijk werk; WMO huishoudelijke verzorging; Ouderenzorg; Asielzoekerszorg; Sociaal-cultureel werk; Vrijwilligersbeleid; Ontwikkelingszorg; WMO Voorziening Gehandicapten; Volksgezondheid.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 50.0 - Bevorderen van maatschappelijke participatie en het voorkomen van sociaal isolement; 52.0 - Bevorderen van uitstroom uit een uitkeringssituatie door het aanbieden van scholing, training, werkervaringsplaatsen en trajecten; 54.0 - Het aanbieden van een uitkering ter bevordering van zelfstandig maatschappelijk functioneren in de noodzakelijke kosten van het bestaan; 55.0 - Het desgevraagd aanbieden van een voorziening aan inwoners die door een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking alleen onder aangepaste omstandigheden tot regelmatige arbeid in staat zijn; 56.0 - Bevorderen van maatschappelijke participatie en maatschappelijk functioneren door het aanbieden van verschillende vormen van maatschappelijke dienstverlening; 57.0 - Het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer door het aanbieden van huishoudelijke verzorging;
pagina 36
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 9
58.0 - Bevorderen van het zelfstandig functioneren van ouderen door het aanbieden van zorg en dienstverlening; 62.0 - Bevorderen van deelname aan activiteiten die gericht zijn op educatieve, sociale, creatieve en recreatieve ontplooiing en verbetering van de leefsituatie; 66.0 - Bevorderen van het instandhouden en zo mogelijk uitbreiden van de maatschappelijke bijdrage van vrijwilligers; 68.0 - Bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer door het aanbieden van vervoers-, woon- en rolstoelvoorzieningen; 70.0 - Bevorderen van de gezondheid van de inwoners van de gemeente.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2014-2018 ‘Dichtbij en Vitaal – op eigen kracht!’, d.d. 24 april 2014; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Beleidsplan Wmo en Volksgezondheid 2012-2015 ‘Samen in beweging’; Beleidsplan re-integratie 2011-2015 ‘Iedereen actief en betrokken’; Beleidsregels bijzondere bijstand en minimabeleid 2013; Kadernota minimabeleid 2006; Beleidsnotitie Hoogwaardig handhaven; Beleidsplan en beleidsregels Integrale Schuldhulpverlening 2012-2016; Lokaal beleid Volksgezondheid; Beleidsplan Wmo 2015-2018; Beleidsplan Jeugdhulp 2014-2016; Beleidsplan Participatiewet 2015; Verordening Wmo 2015; Verordening Jeugdhulp 2015.
25 – Dorps- en wijkcentra Activiteit
Verzelfstandiging dorpshuisfunctie welzijnscentra
Verantwoording/ Realisatie 2014
De stichting welzijn geeft op basis van het bij het integrale beleidsplan WMO / Volksgezondheid behorende uitvoeringsprogramma invulling aan welzijn nieuwe stijl. De maatschappelijke effecten die moeten worden gehaald zijn terug te brengen tot drie centrale thema’s te weten: preventie, sterke samenleving en kwetsbare burger. Als rode draad door deze thema’s lopen participatie en eigen verantwoordelijkheid. In het verlengde hiervan wordt met de dorpen Ruinen, de Wijk en Zuidwolde onderzocht in hoeverre ook de dorpshuisfuncties in deze dorpen kunnen worden geprivatiseerd. De nieuwe Priensenije in Ruinen biedt dusdanige mogelijkheden voor integraal en multifunctioneel gebruik dat de welzijns- en dorpshuisfunctie van De Tump per medio 2015 overgaan naar De Priensenije. In de Wijk en Zuidwolde zijn in 2014 werkgroepen benoemd die de mogelijkheden in beeld gaan brengen om de dorpshuizen over te dragen aan de inwoners.
Middelen
Niet van toepassing.
Activiteit
Dorpshuis Echten
Verantwoording/ Realisatie 2014
In Echten is een aantal jaren gewerkt aan de realisatie van een dorpshuisfunctie in het voormalig kerkgebouw aan de Zuidwoldigerweg. In 2014 zijn de formaliteiten rond dit proces afgerond en heeft Echten de beschikking over een dorpshuis: De Olde Karke.
Middelen
Niet van toepassing.
52 – Uitstroombevordering en arbeidsmarktbeleid Activiteit
Arbeidsmarktbeleid/werkgeversservicepunt
Verantwoording/ Realisatie 2014
Binnen de arbeidsmarktregio is een regionaal werkgeversservicepunt ingericht. Dit werkgeversservicepunt is een netwerkorganisatie. Dit wil zeggen dat de werkgeversdienstverlening lokaal wordt uitgevoerd en regionaal wordt afgestemd. Hiermee wordt vorm
pagina 37
JAARSTUKKEN 2014 gegeven aan de coleur locale en de wettelijke plicht tot samenwerking. Eind 2014 is een concept uitvoeringsplan opgeleverd dat in 2015 door de bestuurders van de arbeidsmarktregio zal worden vastgesteld ten einde aan de wettelijke verplichting te voldoen. Middelen
N.v.t.
Activiteit
Wijziging bekostiging Wet Sociale Werkvoorziening (Participatiewet)
Verantwoording/ Realisatie 2014
Eind 2014 is voor 2015 afgesproken nog te werken met de middelen die vanuit het Wswbudget zijn toegevoegd aan het Participatiebudget. Tevens is in 2014 gestart met extern onderzoeken (Langendijk en IROKO) om inzage te geven in de mogelijkheden tot extra efficiency in de bedrijfsvoering van Alescon en Reestmond. Mede aan de hand van deze onderzoeken zal in 2015 het financieringsmodel voor de uitvoering van de Wsw worden aangepast.
Middelen
N.v.t.
70 – Volksgezondheid Activiteit
Stand van zaken taakdecentralisaties sociaal domein
Verantwoording/ Realisatie 2014
De planning voor de invoering van de nieuwe taken op grond van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de participatiewet is gehaald. Hierdoor was de gemeente eind december 2014 klaar om de nieuwe taken binnen het sociale domein per 1-1-2015 uit te voeren. Voor een meer uitgebreide verantwoording wordt verwezen naar de paragraaf Wet maatschappelijke ondersteuning(Wmo).
Middelen
N.v.t.
Budgetten 2014 Programma 9 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
15.301.074
15.612.228
15.526.229
15.196.987
329.242
7.375.494
6.601.317
6.801.823
7.094.435
292.612
-7.925.580
-9.010.911
-8.724.406
-8.102.552
621.854
142.201
162.889
20.688
-8.582.205
-7.939.663
642.542
-143.423 -8.069.003
-9.010.911
pagina 38
JAARSTUKKEN 2014 1.6.10
Progr. 10
Programma 10 – Milieu
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 10: Vermindering van de belasting van het milieu; Adequate inzameling van afvalstoffen en afvalwater tegen aanvaardbare kosten; Het bieden van gelegenheid tot begraven. De gemeente streeft naar duurzame ontwikkeling. Er is aandacht voor het zorgvuldig omgaan met onze leefomgeving en er wordt gekozen voor oplossingen die ook voor de toekomst verantwoord zijn. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): de gemeente initiatieven op het gebied van alternatieve energievormen stimuleert en faciliteert; de gemeente streeft naar energiebesparing bij gemeentelijke gebouwen, een duurzaam wagenpark (rijden op (groen) gas), een duurzame afvalverwerking door hergebruik van afval, natuurlijk bermbeheer en duurzaam inkopen.
Het programma ‘Milieu’ omvat de beleidsproducten: 71 72 73 74
– – – –
Afvalinzameling; Riolering; Milieuzorg; Begraven.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 71
72.0
73.1
73.2 73.3
– Het verminderen van milieudruk door afvalpreventie en -scheiding (recycling). Het voldoen aan de scheidingsdoelstellingen uit het Landelijk Afvalplan. Het inzamelen van aangeboden afvalstoffen uit huishoudens tegen het gewenste serviceniveau en tegen acceptabele kosten voor de huishoudens; – Inzamelen en transporteren van afvalwater van zowel huishoudens als bedrijven. Zorgplicht voor de inzameling van het binnen de gemeente vrijkomende afvalwater. Treffen van maatregelen waarmee de uit het rioolstelsel vrijkomende emissie via de riooloverstorten worden beperkt. Beheer en onderhoud van het rioolstelsel op een doelmatige manier vormgeven en uitvoeren. De lasten voor de gebruikers van het stelsel bepalen op een maatschappelijk acceptabel niveau; – Toezicht op Wet Milieubeheer bedrijven. De bedrijfsactiviteiten worden zo uitgevoerd dat er gevaar schade en/of hinder voor burgers tot een aanvaardbaar niveau terug wordt gebracht. Door de bedrijfsactiviteiten ontstaat geen onacceptabele milieudruk; – De bodemkwaliteit in De Wolden is in 2030 zodanig dat er geen risico’s voor de volksgezondheid en het milieu bestaan; – Geluidbeheer: A. Geen nieuwe geluidhindersituaties; B. Alle woningen van de raillijst voldoen in 2020 aan de geldende norm voor het binnengeluidsniveau;
pagina 39
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 10
73.4 – Bedrijfsinterne Milieuzorg. Beheersing en vermindering van de milieu-effecten van de eigen bedrijfsvoering door een planmatige aanpak van de gemeentelijke interne milieuzorg; 73.5 – Netwerk voor Natuur- en Milieu-Educatie (NME). Bewustwording en betrokkenheid bij natuur en milieu in de eigen leefomgeving stimuleren onder de inwoners van de gemeente; 74.0 – Het bieden van gedifferentieerd aanbod tot gelegenheid tot begraven.
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2014-2018 van de raad; Collegeprogramma 2014-2018; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Plan van aanpak afvalpreventie en –scheiding gemeente De Wolden 2004; MilieuAmbitiePlan 2010-2015; Gemeentelijk rioleringsplan; Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen en Uitvoeringsvoorschriften gemeentelijke begraafplaatsen; Wet op de lijkbezorging; Waterplan De Wolden 2008; Kwaliteitsvisie openbare ruimte 2007; v-GRP 2013-2017, vastgesteld dd. 12-09-2013. 71 – Afvalinzameling Activiteit
Opstellen afvalbeleidsplan 2015-2020
Verantwoording/ Realisatie 2014
In een opinieerde vergadering in november 2013 heeft de raad het kader geven voor het afvalbeheerbeleid in de komende jaren. Op basis van dit kader is een concept afvalbeleidsplan opgesteld. Het conceptplan is in oktober 2014 door het college vastgesteld en voor inspraak voorgelegd aan de inwoners. De ingediende zienswijzen hebben aanleiding gegeven om het conceptplan aan te passen. Met name het verlagen van de ledigingsfrequentie van de g.f.t-afval containers is door de inwoners ontraden. In december is het definitieve conceptplan ter vaststelling naar de raad gestuurd. Het plan is op 15 januari 2015 vastgesteld.
Middelen
Uit de overgehevelde middelen van 2013 is € 18.000 beschikbaar voor het opstellen van het afvalbeleidsplan. .
72 – Riolering Activiteit
Samenwerking waterketen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Samenwerking in de waterketen heeft voordelen door het efficiënter en effectiever inzetten van de beschikbare middelen. De samenwerking in onze regio krijgt steeds meer gestalte. Waterschap Reest en Wieden en de gemeenten Meppel, De Wolden, Westerveld, Steenwijkerland, Hoogeveen en Midden Drenthe beoordelen de kansen om samen beheersmatige activiteiten af te stemmen en uit te voeren. In 2014 is gestart met de voorbereiding van het Afvalwaterketenplan voorbereid. Het plan krijgt een modulair karakter met voor elke gemeente het eigen wettelijke v-GRP deel. Plan is om het Afvalwaterketenplan in 2015 vast te stellen.
Middelen
n.v.t.
Activiteit
Verbetering rioolstelsels
Verantwoording/ Realisatie 2014
Door het uitvoeren van verbeteringen aan de rioolstelsels wordt de bedrijfszekerheid verbeterd en wordt de overlast voor inwoners en het milieu verminderd. De vervanging van onderdelen van het rioolsysteem in de Wijk, Zuidwolde en Ruinerwold zijn uitgevoerd. De maatregelen zijn gecombineerd met aanpassingen vanwege capaciteitsproblemen in deze dorpen. Verder zijn de (onderdelen van) de installaties van drukrioolgemalen vernieuwd. De werkzaamheden zijn in 2014 afgerond.
Middelen
Voor verbetering van het rioolstelsel 2013 is € 1,5 mln beschikbaar. Hiervan is t/m 2014 € 1,1 mln uitgegeven.
pagina 40
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 10
Activiteit
Afkoppelproject Ansen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het rioolstelsel in Ansen heeft onvoldoende bergingscapaciteit. Door regenwater af te koppelen van het rioolsysteem wordt het stelsel minder belast. In 2013 is gestart met het voorbereiden van het project. In 2014 zijn de bij het afkoppelen van dakwater betrokken eigenaren bezocht en zijn het plan en de aanbestedingsdocumenten afgerond. Het wordt begin 2015 aanbesteed en uitgevoerd.
Middelen
Voor het afkoppelproject Ansen is totaal € 200.000 beschikbaar.
Activiteit
Verbetermaatregelen riolering 2014
Verantwoording/ Realisatie 2014
Door het uitvoeren van een maatregeltoets zijn met behulp van het beheersysteem de vervangingsopgaven van de vrijvervalstelsels voor de periode tot en met 2020 bepaald. De maatregelen zijn per dorp uitgewerkt en bestaan uit het relinen (inwendig vernieuwen van buizen) en vervangen van diverse rioolbuizen. De opgaven zijn een invulling van de maatregelen en budgetten in het v-GRP. In 2014 is gestart met het voorbereiden van het vervangen van het telemetriesysteem; vernieuwen van 35 rioolgemalen en de herberekening van de rioolstelsels in de kernen. Na de voorbereiding kunnen de werkzaamheden in 2015 worden aanbesteed.
Middelen
Telemetrie € 200.000, vervangen rioolgemalen € 350.000 en herberekening stelsels € 161.000. In 2014 is hiervan € 19.000 besteed.
73 – Milieuzorg Activiteit
Plaatsen van zonnepanelen (elektriciteit) en zonneboilers (warmwater) op een aantal gemeentelijke gebouwen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Samen met de gebiedscoöperatie Reestdal energie is geconstateerd dat een kleedgebouw en sportzaal in Kerkenveld geschikt zijn om zonnepanelen aan te brengen. Bij de uitwerking worden de ontwikkelingen rond een mogelijke uitbreiding van het gebouw afgewacht. Bij het vervangen van bestaande warmwaterinstallaties in gemeentelijke gebouwen worden indien dit technisch haalbaar is voortaan zonneboilers geplaatst.
Middelen
n.v.t.
Activiteit
Uitvoeren (extra) milieuactiviteiten op basis van het MilieuAmbitieplan en MilieuUitvoeringsProgramma, o.a. klimaat en energieprojecten (CO2besparing)
Verantwoording/ Realisatie 2014
Vanaf 10 mei konden woningeigenaren weer subsidie aanvragen voor energiebesparing. Het beschikbare budget was € 50.000. Hiermee konden 23 aanvragen worden gehonoreerd. Er is in totaal voor € 306.777 geïnvesteerd in energiebesparende maatregelen. Tijdens de Bouw- &Woningbeurs in de Wijk is een prijsvraag gehouden. De winnaar heeft een cheque ontvangen t.w.v. € 2.500 voor de aanschaf van zonnepanelen en 5 winnaars hebben een tegoedbon ontvangen t.w.v. € 400 voor energieadvies + energiehulp. Verder is er een informatiebijeenkomst gehouden over zonne-energie.
Middelen
€ 60.000, waarvan € 50.000 voor de subsidieregeling.
Activiteit
Duurzaamheidssubsidies starters woningmarkt
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is een bedrag van € 100.000 overgemaakt aan het Samenwerkingsverband NoordNederland. SNN behandelt de aanvragen en zorgt voor de financiële afwikkeling namens de gemeente. Er zijn vier aanvragen ingediend, hiervan zijn 3 aanvragen verleend.
Middelen
Het beschikbaar gestelde bedrag van € 100.000 is in 2014 besteed.
Activiteit
Regionale Uitvoerings Dienst Drenthe (RUD)
Verantwoording/ Realisatie 2014
De RUD voert voor de gemeenten en de provincie de milieutaken ten aanzien van bedrijven uit. Daarnaast zal de RUD milieu specialistisch advies op het gebied van bijvoorbeeld bodem, lucht, geluid en asbest leveren. De RUD bedient de klanten van de gemeenten en de provincie, maar het blijven de klanten van de gemeenten en de provincie. Zij blijven daarbij verantwoordelijk voor het milieubeleid en prioriteitstelling in de handhaving op lokaal niveau.
pagina 41
JAARSTUKKEN 2014 Per 1 januari 2014 zijn de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) –bevoegdheden overgeheveld van de provincie naar de gemeenten. Deze decentralisatie van bevoegdheden betekent ook een overheveling van de daarmee samenhangende financiële middelen. Bedragen zijn overgeheveld van het provinciefonds naar het gemeentefonds. Deze overheveling heeft een negatief herverdeeleffect. Het totale provinciale financiële nadeel is € 65.786. Dit tekort wordt opgevangen door alle deelnemende gemeenten en de provincie. Voor de gemeente De Wolden is het financiële nadeel € 2.504. De RUD neemt dit nadeel voor haar rekening. Middelen
De bijdrage van de gemeente De Wolden aan de RUD Drenthe is € 580.388.
74 - Begraven Activiteit
Kostendekkendheid begraafrechten
Verantwoording/ Realisatie 2014
De raad heeft op 25 april 2013 besloten om: - het uitgangspunt van 100% kostendekkendheid los te laten; - de tarieven na een enkele aanpassing jaarlijks alleen nog te indexeren; - 88% van het groenonderhoud ten laste te brengen van het budget groenonderhoud; - een eventueel resterend tekort op het product begraven ten laste te laten komen van het resultaat; - de tarieven jaarlijks alleen indexeren met het CPI indexcijfer voor huishoudens (2014 2,5%). Daarnaast heeft de raad besloten de tarieven voor urnennissen per 2014 extra te verhogen en het tarief voor verlenging van alle rechten met 10 jaar te stellen op een bedrag van € 600.
Middelen
Dit nieuwe beleid heeft ook een effect op de kostendekkendheid. Daarnaast is in 2014 actief ingezet op verlenging van rechten op urnennissen. Hierdoor komt de kostendekkendheid in 2014 uit op 111%. We merken op dat de kostendekkendheid afhankelijk blijft van het aantal overlijden, begrafenissen, bijzettingen en verkooprechten.
Activiteit
Bouw nieuwe urnenmuur op de begraafplaats te Ruinen
Verantwoording/ Realisatie 2014
De urnenmuur is gereed en het terrein is ingericht.
Middelen
Dit is uitgevoerd binnen de beschikbare middelen.
Budgetten 2014 Programma 10
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
Lasten programma
5.324.404
5.238.964
5.229.199
5.053.160
176.039
Baten programma
5.323.821
5.478.180
4.972.044
4.981.298
9.254
-583
239.216
-257.155
-71.862
185.293
-25.000
-
165.975
171.175
5.200
-25.583
-239.216
-91.180
99.313
190.493
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 42
JAARSTUKKEN 2014 1.6.11
Progr. 11
Programma 11 – Ruimte en Wonen
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 11: Bevorderen van voldoende huisvesting voor eigen behoefte en behoud van het plattelandskarakter van De Wolden. De gemeentelijke ambitie is het versterken van de leefbaarheid door voldoende ruimte te creëren voor wonen. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): dat de gemeente een flexibel woningbouwbeleid voert, waarbij aanbod gerelateerd wordt gebouwd in de grootste kernen. In de kleine kernen wordt zoveel mogelijk gereageerd op de vraag naar woningen, waarbij de vastgestelde dorpsvisies worden betrokken; dat gemeente gaat onderzoeken op welke manier de regelgeving rondom bouwen en wonen kan worden teruggedrongen, zonder dat de ruimtelijke kwaliteit in gevaar komt.
Het programma ‘Ruimte en Wonen’ omvat de beleidsproducten: 37 81 82 83 85
– – – – –
Monumenten en beeldbepalende panden; Structuur- en bestemmingsplannen; Bouw- en woningtoezicht; Volkshuisvesting; Bouwgrondexploitatie.
Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 37.0 - Behoud van herkenbaarheid van cultuur en historie door instandhouding van karakteristieke panden en/of dorpsgezichten; 81.0 - Voorzien in actuele bestemmingsplannen; 82.0 - Bevorderen van een goede kwaliteit ten aanzien van sloop- en bouwvergunningen; 83.0 - Zorgen voor voldoende huisvesting voor ‘eigen behoefte’; 85.0 - Bevorderen van financieel gezonde bouwexploitatie. Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Structuurvisie; Monumentenverordening; Woonplan De Wolden; Diverse (facet-)bestemmingsplannen en beheersverordeningen; Nota Grondbeleid; Welstandsnota; Reclamenota; Nota blijvend bos; Kadernotitie handhaving; Archeologische beleidskaart.
pagina 43
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 11
81 - Structuur- en bestemmingsplannen Activiteit
Nieuwe Omgevingswet (Ministerie Infrastructuur en Milieu), waarbij alle huidige wetgeving omtrent de leefomgeving wordt herzien
Verantwoording/ Realisatie 2014
De nieuwe Omgevingswet wordt door de organisatie nauwlettend in de gaten gehouden. Dit betreft met name de ontwikkelingen rondom het vormgeven, voorbereiden en invoeren van de nieuwe Omgevingswet. Workshops, diverse bijeenkomsten, VNG overleg en nieuwsbrieven helpen om op de hoogte te blijven. Overigens wordt vaststelling en invoering niet eerder verwacht dan 2018-2019.
Middelen
n.v.t.
Activiteit
Herziening bestemmingsplannen
Verantwoording/ Realisatie 2014
Naast de reguliere herzieningen, diverse bestemmingsplannen voor particuliere initiatieven en inbreidingslocaties (zoals De Zaaier in Zuidwolde, ’t Stekkie in Koekange) zijn er aanpassingen doorgevoerd in diverse bestemmingsplannen (zoals Kerkenveld-Noord, Fort en Oosteinde), waardoor de mogelijkheden voor woningbouw voor starters eenvoudiger zijn geworden.
Middelen
Een en ander is binnen het budget uitgevoerd. Er is sprake van onderbesteding op het budget structuur- en bestemmingsplannen. Het overgebleven bedrag wordt gestort in de reserve egalisatie kosten actualisatie bestemmingsplannen. Daarnaast zijn uit diverse overeenkomsten inkomsten ontvangen voor het faciliteren van ontwikkelingen met ruimtelijke procedures en bouw- en woonrijpmaken. Deze inkomsten worden ook in de genoemde reserve gestort om de hiermee samenhangende kosten in 2015 te kunnen afdekken.
83 - Volkshuisvesting Activiteit
Woonplan De Wolden
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het herziene uitvoeringsprogramma is op 31 januari 2013 vastgesteld. Herziening bestemmingsplannen 2014: De herzieningen die gepland stonden om de beleidsdoelstellingen in het Woonplan te realiseren zijn afgerond. Woningbouwprojecten: De diverse (grotere) woningbouwprojecten en centrumplannen beschrijven we elders in dit jaarverslag nader beschreven. Hieronder beschrijven we de overige woningbouwplannen. Woningbouw Zuidwolde: De 6 huurwoningen in de Koninginnehof (herziening van het bestemmingsplan; zes huuren zes Koopgarantwoningen in plaats van acht 2^1 kap woningen) zijn gerealiseerd door Actium. De 6 koopgarantwoningen zijn nog niet verkocht. De laatste vier kavels in het plan Middelveen, voor de realisatie van vier 2^1 kap woningen, zijn nagenoeg verkocht. Er zijn twee kavels verkocht, de notariële akte voor de overige twee kavels ligt bij de notaris. Daarmee is het project Middelveen IV afgerond. Herontwikkeling schoollocaties: Basisschool De Zaaier in Zuidwolde en ’t Stekkie in Koekange zijn herontwikkeld en de woningen zijn nagenoeg gerealiseerd. Over de leegstaande scholen in Fort en Linde vinden inmiddels herontwikkelingsgesprekken plaats met belangstellenden en de beide dorpsbelangenverenigingen. Woningbouw Oosteinde: In Oosteinde is gestart met de bouw van driekapper voor starters. Planontwikkeling: Voor Ruinerwold-Zuid (20 woningen) en locatie de Tump in Ruinen (14 woningen) werken we druk aan de planvorming.
Middelen
Woningbouw vindt maar ten dele plaats op grondexploitaties van de gemeente. Voor een belangrijk deel door ontwikkelaars. Dat betekent dat de dekking van de uren en kosten maar deels plaatsvindt vanuit de grondexploitaties. Voor een ander deel vindt die plaats vanuit (anterieure overeenkomsten binnen) het budget bestemmingsplannen. Zie de opmerking hierboven bij het kader ‘herziening bestemmingsplannen’.
pagina 44
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 11
Activiteit
Oldenhave/Bos Ruinen
Verantwoording/ Realisatie 2014
In de jaarrekening 2013 was een voorziening dubieuze debiteuren van € 126.000 gevormd. Een geschil over een planschadevergoeding met de projectontwikkelaar in relatie tot het moeizame verloop van het woningbouwproject door de huidige woningmarktsituatie is de reden voor de vorming van de voorziening. De hoogte van de voorziening was gebaseerd op de voorlopige planschadevergoedingen. Recent is de hoogte van de planschade definitief vastgesteld door de Raad van State. De definitieve planschade bedraagt € 106.000. Na correctie van rente van € 3.000, bedraagt het totale planschade € 109.000. Aan de diverse omwonenden waren reeds vergoedingen uitgekeerd door de gemeente namens de projectontwikkelaar. Het verschil tussen de voorlopige en de definitieve vergoeding á € 20.000 moet worden teruggevorderd van de omwonenden door de gemeente.
Middelen
Op het moment dat de projectontwikkelaar de planschade aan de gemeente heeft vergoed zal worden bezien in hoeverre een bedrag vrij kan vallen ten gunste van de exploitatie, rekening houdende met het niet te ontvangen bedrag van € 17.000.
Activiteit
Ekelenberg
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2013 heeft het college ingestemd met de herontwikkeling van voormalige camping Ekelenberg. De rol van de gemeente is faciliterend. De inzet van de ambtelijke organisatie en het opstellen van het stedenbouwkundig plan, bestemmingsplan en noodzakelijke locatieonderzoeken worden verhaald bij de eigenaar/initiatiefnemer. Dit is conform de gemeentelijke nota Kostenverhaal. Voor het afdekken van het financiële risico dient de initiatiefnemer nog een definitieve bankgarantie van een Nederlandse bankinstelling te overhandigen. Wanneer deze garantiestelling aan de gemeente is overhandigd en na instemming van het college, kan de samenwerkingsovereenkomst gesloten worden en de planvorming van voormalige camping Ekelenberg voortgezet worden. Het gebied zal, overeenkomstig het gemeentelijk Woonplan bestaan uit een bouwprogramma van maximaal 54 woningen, 6 woon-werk eenheden, waarvan de woningen de bestemming bedrijfswoning zullen krijgen en 56 zorgeenheden, niet zijnde woningen. Vooruitlopend op de definitieve garantiestelling is reeds een deel van de planologische werkzaamheden uitgevoerd. Er is een concept stedenbouwkundig plan opgesteld en zijn de locatieonderzoeken ten behoeve van het ontwerp bestemmingsplan uitgevoerd.
Middelen
De kosten van het opstellen van het bestemmingsplan en noodzakelijke onderzoeken zijn voorlopig geraamd op € 113.000. Tot 31 december 2014 is € 30.000 aan (interne) plankosten gemaakt. De verwachting is dat nog € 22.000 aan kosten gemaakt wordt om het bestemmingsplan in procedure te kunnen brengen. Door de nog te sluiten samenwerkingsovereenkomst worden de kosten verhaald bij de eigenaar/initiatiefnemer.
85 - Bouwgrondexploitatie Activiteit
Postweg de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2014
De kavels zijn verkocht en de eigenaar in de Wijk is uit coulance financieel gecompenseerd.
Middelen
Het negatieve renteverschil is in de begroting verwerkt.
Activiteit
Regionale Woonvisie
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is er een notitie geschreven over hoe er een vervolg gegeven moet worden aan de regionale woonvisie. Aanleiding was de stagnerende woningmarkt en de omvang van de plancapaciteit. Daarnaast vraagt de Ladder duurzame verstedelijking om afstemming op regionaal niveau. Bureau Companen is gevraagd om mee te denken en heeft een handreiking geschreven voor de bestuurders over een goede kwalitatieve en kwantitatieve afstemming. Onze woningbouwplannen zijn in regionaal verband afgestemd.
Middelen
n.v.t.
pagina 45
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 11
Activiteit
Herstructurering de Wijk
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het bestemmingsplan de Wijk ‘Parkweg’ is vastgesteld door de gemeenteraad, maar nog niet onherroepelijk. Er is beroep ingesteld. De Crisis- en herstelwet is van toepassing op dit project, zodat de Raad van State dit project met voorrang behandelt. Zodra het bestemmingsplan onherroepelijk is, kunnen we starten met het bouwrijp maken van het gebied. Op dit moment is de verwachting dat deze werkzaamheden in zomer 2015 gaan plaatsvinden.
Middelen
De gemeentelijke kosten voor de bestemmingsplanprocedure en andere voorbereidingskosten worden met de overeenkomst gemeente – Actium gedekt.
Budgetten 2014 Programma 11
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking begroting -/rekening
Lasten programma
5.084.771
4.023.698
5.114.804
4.867.206
247.598
Baten programma
3.037.203
2.075.213
2.858.174
2.922.625
64.451
-2.047.568
-1.948.485
-2.256.630
-1.944.581
312.049
300.322
73.759
377.863
162.167
-215.696
-1.747.246
-1.874.726
-1.878.767
-1.782.414
-96.353
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming
pagina 46
JAARSTUKKEN 2014 1.6.12
Progr. 12
Programma 12 – Financiering- en algemene dekkingsmiddelen
Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling / Beoogd maatschappelijk effect programma 12: Het realiseren van een structureel sluitende begroting in meerjarenperspectief op basis van heldere kaders voor de gemeentelijke uitgaven en inkomsten. Een gezonde financiële positie is de basis voor het toekomstige beleid. Het maatschappelijk effect van onze inspanningen moet zijn dat in deze raadsperiode (2010-2014): - de administratie en de planning- en controlcyclus op orde blijft; - ambities worden afgestemd op de financiële mogelijkheden; - alleen tot structurele uitgaven wordt besloten als er structurele dekking is; - dat gezorgd wordt voor een solide financieel beleid, waarbij belastingen niet onnodig worden verhoogd en reserves goed worden ingezet. Het programma ‘Financiering- en algemene dekkingsmiddelen’ omvat de beleidsproducten: 90 – Beleggingen; 91 – Uitvoering Wet Onroerende Zaken; 92 – Algemene uitkeringen; 93 – Algemene lasten en baten; 95 – Onroerende zaakbelastingen; 96 – Belasting op toeristen; 98 – Heffing en invordering gemeentelijke belastingen; Het programma in beeld:
Doelstellingen beleidsproducten: 90.0 – Het zo optimaal mogelijk inzetten van financiële middelen waarbij wordt voldaan aan de bepalingen van het door de raad vastgestelde treasurystatuut; 91.0 – Het voldoen aan het gestelde in de Wet WOZ en het jaarlijks tijdig, kwalitatief juiste gegevens beschikbaar hebben en beschikbaar stellen voor de belastingheffing van het rijk, de waterschappen en de gemeente; 92.0 – Het inzetten van de via algemene uitkering verkregen rijksmiddelen uit het Gemeentefonds; 93.0 – Het voldoen aan de door de raad vastgestelde financiële spelregels zoals verwoord bij de opzet van de nieuwe jaarplancyclus; 93.1 – Het actueel houden van de verschillende beheersprogramma’s die gevolgen hebben voor de jaarlijkse exploitatielasten; 93.2 – Het up-to-date houden van de bouwgrondexploitatie en nota reserves en voorzieningen; 93.3 – Het regelmatig houden van een financiële risicoanalyse; 93.4 – Uitvoering geven aan de opdracht ‘budget is budget’ en alleen uitzetting indien onvoorzien en onvermijdelijk; 95.0 – Het opleggen en invorderen van aanslagen OZB teneinde de eigen, begrote inkomstenstroom te realiseren; 96.0 – Het opleggen en invorderen van aanslagen op toeristen als bijdrage in de kosten gemaakt voor het toerisme; 98.0 – Het voeren van een degelijk beleid met betrekking tot de gemeentelijke inkomsten, waaronder leges, belastingen en rechten.
pagina 47
JAARSTUKKEN 2014
Progr. 12
Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de (beleids)nota’s: Toekomstvisie 2005-2020, vastgesteld d.d. 22 december 2005; Politieke Termijnagenda 2010-2014 van de raad, vastgesteld d.d. 11 maart 2010; Collegeprogramma 2010-2014, d.d. 22 april 2010; ‘De tering naar de nering zetten’, eind maart 2010 aangeboden aan de raad; Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido); Nota reserves en voorzieningen; Wet waardering onroerende zaken; Financiële verhoudingswet; Treasurystatuut; Gebaseerd op de Gemeentewet en beleidskader financieel toezicht op gemeenten van de provincie; Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten; Woningfinancieringsregeling ambtenaren 1998; Gemeentelijke verordening onroerende-zaakbelastingen 2013, forensenbelasting 2012 en toeristenbelasting 2013; Leidraad invordering gemeentelijke belastingen.
88 – Eigendommen niet voor de openbare dienst Activiteit
Locatie Zaaier Zuidwolde
Verantwoording/ Realisatie 2014
Voor de locatie de Zaaier is het bestemmingsplan in 2014 gewijzigd naar woningbouw en de gronden zijn in 2014 verkocht en in eigendom overgedragen. De grondopbrengst bedroeg in totaal € 292.485. De totale kosten worden geschat op € 196.000. Het verwachte resultaat van € 96.485 komt ten guste van de algemene reserve. De opbrengsten zijn in 2014 gerealiseerd. In 2015 wordt het bouw- en woonrijp maken van de locatie afgerond.
Middelen
Voor de sloop is in 2012 een bedrag van € 124.000 uit de algemene reserve beschikbaar gesteld. De verwachting was dat dit bedrag door verkoop van de locatie binnen drie jaar teruggestort kon worden in de algemene reserve. Op basis van de huidige kostenraming is er sprake van een netto opbrengst van deze locatie van € 96.485. Dit resulteert in een lagere storting van € 27.515, die een lagere renteopbrengst geeft van € 1.375,75. Deze lagere renteopbrengst is in de meerjarenbegroting verwerkt.
Activiteit
Locatie ‘t Stekkie Koekange
Verantwoording/ Realisatie 2014
Voor de locatie ‘t Stekkie is het bestemmingsplan in 2014 gewijzigd naar woningbouw en de gronden zijn in 2014 verkocht en in eigendom overgedragen. De grondopbrengst bedroeg in totaal € 113.475. De totale kosten worden geschat op € 105.000. Het verwachte resultaat van € 8.000 komt ten guste van de algemene reserve. De opbrengsten zijn in 2014 gerealiseerd. In 2015 wordt het bouw- en woonrijpmaken van de locatie afgerond.
Middelen
Het verwachte resultaat van € 8.000 komt ten gunste van de algemene reserve.
93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Het beschikbaar hebben of verkrijgen van financiële middelen op basis van de Toekomstvisie 2005-2020 om de in het collegeprogramma 2010-2014 verwoorde ambities te kunnen verwezenlijken
Verantwoording / Realisatie 2014
Het in gang gezette traject van bezuinigingen en ombuigingen heeft voldoende middelen opgeleverd voor een sluitende jaarrekening en voor de realisatie van de ambities van het collegeprogramma. Het streven naar een goede balans tussen beschikbare middelen en de vastgestelde ambities, heeft doorlopend de aandacht van het college en de raad. Voor het programma 2014-2018 zijn de benodigde dekkingsmiddelen vrijgemaakt.
Ken- en stuurgetallen
GEGEVENS OP BASIS JAARREKENINGEN (31-12) Eigen vermogen (x € 1.000) per
2012 € 45.150
Aantal inwoners per 31-12
2013 € 43.380
2014 € 42.742
23.776
23.584
23.661
€ 1.899
€ 1.848
€ 1.806
Langlopende leningen (x € 1.000) – vreemd verm.
€ 10.466
€
9.722
€
8.977
Schuld per inwoner lang geld
€
€
412
€
379
Totaal vermogen
€ 63.897
Eigen vermogen per inwoner
pagina 48
440
€ 60.225
€ 58.390
JAARSTUKKEN 2014 Solvabiliteitsratio (verhouding tussen eigen vermogen en totaal vermogen) Totaal baten (x € 1.000) voor mutatie reserves
71%
72%
73%
€ 45.529
€ 46.977
€ 46.912
29%
28%
27%
Netto-schuld als percentage van het balanstotaal (debt-ratio *) Netto-schuld per inwoner **) Middelen
€
217
€
248
€
337
N.v.t.
*) debt-ratio = 1 -/- solvabiliteitsratio **) De stijging ten opzichte van 2013 wordt verklaard doordat het aandeel financiële vaste activa, welke in mindering wordt gebracht op de schulden, in 2013 veel hoger was dan in 2014. Dit is veroorzaakt door een verdere afwikkeling van de investeringsprojecten.
93 – Algemene lasten en baten Activiteit
Winst- en dividendverwachtingen (nuts)bedrijven
Verantwoording/ Realisatie 2014
Met de verwachte afname van de dividenduitkering van de NV Rendo in 2015 is in de meerjarenraming rekening gehouden. Tijdens de laatste vergadering van de AvA (juni 2014) is door de aandeelhouders aangegeven dat het geen goed plan is om het dividend afhankelijk te maken van een 45% solvabiliteitsnorm. Ook zijn er afspraken gemaakt voor een verdere verbetering van de verslaglegging over de bedrijfsvoering.
Middelen
In 2014 is in totaal € 1.309.158 wegens beleggingen ontvangen.
Activiteit
Voortgang realisatie bezuinigings- en ombuigingsmaatregelen 2012 – 2018
Verantwoording/ Realisatie 2014
In de Decemberrapportage 2014 is hierover gerapporteerd. Afspraak is om de twee rapportagemomenten (Bestuursrapportage en Decemberrapportage) in stand te houden. Daarnaast wordt, voor zover daartoe aanleiding is, een update van de bezuinigingsmatrix op de raadsapp geplaatst. Op 18 december 2014 heeft de raad kennis genomen van de voortgang van de stand van de bezuinigingen.
Middelen
De bezuinigingstaakstelling voor 2014 bedroeg volgens het raadsbesluit van 10 november 2011 in totaal € 1.341.317, naderhand bijgesteld op € 1.223.317. Volgens de laatste inzichten is de werkelijke besparing enigszins hoger uitgekomen, namelijk op € 1.240.266.
Budgetten 2014 Programma 12 Lasten programma Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Totaal lasten/baten
Algemene dekkingsmiddelen
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
2.001.930
756.452
2.102.134
2.139.428
-37.294
628.605
228.474
1.258.109
1.360.868
102.759
-1.373.325
-527.978
-844.025
-778.560
65.465
417.350
-79.429
-161.565
-113.576
47.989
-955.975
-607.407
-1.005.590
-892.136
113.454
27.793.817
28.842.508
28.690.708
-/- 151.800
344.780
780.450
27.511.549
Onvoorziene uitgaven
pagina 49
780.450
JAARSTUKKEN 2014 1.6.13
(Hulp)kostenplaatsen
(Hulp)Kostenplaatsen (interne kostenplaatsen bedrijfsvoering)
Automatisering Activiteit
Digitalisering vergunningen drank- en horecawet
Verantwoording/ Realisatie 2014
De invoering van toezicht openbare ruimte is geïmplementeerd. In 2015 wordt deze actie opgepakt. Alle vergunningen worden beoordeeld: is de vergunning nog actueel c.q. moet een nieuwe vergunning aangevraagd worden. Tevens worden alle geldende vergunningen gedigitaliseerd, zodat deze ook voor de toezichthoudende en handhavende taken beschikbaar zijn.
Middelen
N.v.t.
Activiteit
Het aanschaffen van het softwarepakket LIAS Enterprise ten behoeve van de planning & control documenten
Verantwoording/ Realisatie 2014
De implementatie van het pakket LIAS is in 2014 gestart. Het project is nog niet afgerond.
Middelen
In 2014 is een bedrag van € 19.144,12 uitgegeven. Het oorspronkelijke krediet bedroeg € 25.000. Het restantkrediet ad € 5855 is benodigd voor afronding van het project in 2015.
Activiteit
Invoering Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)
Verantwoording/ Realisatie 2014
De wet BGT is op 17 oktober 2013 gepubliceerd en de 1e tranche treedt op 1 januari 2016 in werking. Voor de implementatie van de BGT is een gezamenlijk projectplan (De Wolden en Hoogeveen) opgesteld. Beide gemeenten hebben er voor gekozen vanuit bestaande topografische bestanden eerst een BGT te bouwen volgens het wettelijk minimum en in een groeipad toe te werken naar een BGT+ (2e tranche).
Middelen
In 2015 worden de middelen hiervoor beschikbaar gesteld.
Activiteit
Structurele capaciteit mid-office
Verantwoording/ Realisatie 2014
De capaciteit is structureel vertaald in de begroting. Hiervoor worden diverse activiteiten uitgevoerd, zoals in de begroting genoemd.
Middelen
Dit is uitgevoerd binnen de beschikbare middelen.
Activiteit
Optimalisering glasvezelverbinding Hoogeveen
Verantwoording/ Realisatie 2014
De capaciteit van de glasvezelverbinding is in 2014 gelijk gebleven. In afwachting van de samenwerking met Hoogeveen moet beoordeeld worden of de capaciteit al dan niet verhoogd moet worden.
Middelen
De structurele kosten worden jaarlijks in rekening gebracht.
Gemeentehuis te Zuidwolde Activiteit
Het zo nodig aanpassen van de raadszaal qua geluid en inrichting van de publieke tribune en van de foyer
Verantwoording/ Realisatie 2014
De foyer is aangepast. De inrichting van de publieke tribune is veranderd. Deze is dichterbij de raad gebracht. E.e.a. is hierdoor verbeterd. Ondertussen zijn nieuwe acties in onderzoek, conform de Politieke Termijn Agenda. Eind 2014 is gestart met het project ‘De Raad in Beeld’. Dit wordt in 2015 verder opgepakt en uitgevoerd.
Middelen
De foyer is aangepast binnen de beschikbaar gestelde middelen.
Algemeen Activiteit
Samenvoeging ambtelijke organisaties van gemeenten De Wolden en Hoogeveen
Verantwoording/ Realisatie 2014
In 2014 is door medewerkers en bestuur hard gewerkt aan de vorming van de Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen. De Gemeenschappelijke regeling is door de beide raden vastgesteld. Voor het functioneren van de nieuwe organisatie zijn veel voor-
pagina 50
JAARSTUKKEN 2014 bereidende besluiten door het Dagelijks en Algemeen Bestuur genomen die het functioneren van een kostenbewuste, kwalitatieve en minder kwetsbare organisatie mogelijk maken. Middelen
Er was geen sprake van extra budgetten. De ambtelijke organisatie heeft zelfstandig de samenvoeging mogelijk gemaakt.
Algemeen Activiteit
Realisatie Strategisch organisatiedocument
Verantwoording/ Realisatie 2014
Het strategisch organisatiedocument geeft een antwoord op de vraag hoe de organisatie het werk kan organiseren om ook in de toekomst de uitdagingen die op de organisatie af komen samen met de ambities van De Wolden op te kunnen pakken. De inwoners, bedrijven en netwerkpartners staan daarbij centraal. De keuzes zijn vertaald in drie pijlers: 1. Het beter benutten van de kracht in de Wolder samenleving; 2. Een herkenbare en bereikbare gemeente voor inwoners en instellingen; 3. Op duurzame wijze meer en pro-actiever samenwerken met andere partners. Stand van zaken van de pijlers is: Ad 1. Dit project is afgerond. De werkgroep heeft zich gericht op de vragen: - hoe kunnen we als gemeente beter aansluiten op wat er in de samenleving gebeurt en - hoe kunnen we meer ruimte maken voor mensen met goede initiatieven. Om antwoord te krijgen op deze vragen zijn vragenlijsten verspreid onder tien netwerken. Dit leverde waardevolle informatie op. Alle aanbevelingen zijn – naast de aanbevelingen uit de evaluatie van de dorpsvisies en van de interne workshops- meegenomen in het document ‘van Ontmoeting naar Verdieping’, het nieuwe beleidskader voor participatie in de periode 2015-2018. Ad 2. De raad van De Wolden heeft in januari 2014 samen met de raad van Hoogeveen gesproken over de verwachtingen over dienstverlening aan inwoners. Afgesproken is dat de verschillen in de dienstverlening naast elkaar kunnen blijven bestaan en dat bekeken moet worden op welke wijze de sterke punten van bijvoorbeeld Gemeentewinkel en KCC gedeeld kunnen worden. Door de activiteiten rond de ambtelijke fusie is dit op bestuurlijk niveau niet verder aangepakt en wordt dit in 2015 geconcretiseerd. Ad 3. Nadat in 2013 door de raad een kaderstellend stuk is aangenomen, waarin de kaders zijn gesteld voor de samenvoeging van de ambtelijke organisaties is in maart 2014 ingestemd met het door het college aangaan van een gemeenschappelijke regeling. Er is een organisatie ingericht die minder kwetsbaar is, de financiële taakstelling kan realiseren en een goede kwaliteit van dienstverlening kan blijven realiseren.
Middelen
Binnen de budgetten uitgevoerd.
Afdeling Concern Activiteit
Uitbreiding formatie juridische zaken
Verantwoording/ Realisatie 2014
De begeleiding en advisering van de bezwaarschriftencommissie is opnieuw ingericht door gebruik te maken van de mogelijkheid die de samenwerking met Hoogeveen biedt. Kwalitatief en kwantitatief voldoet de ondersteuning van de commissie en wordt deze doorgezet voor de afgesproken periode tot 2016.
Middelen
De kosten konden door de extra inzet van medewerkers van de gemeente Hoogeveen beperkt blijven tot € 27.500. De verlaging van het budget met € 29.500 is verwerkt bij de Bestuursrapportage 2014. Het aangepaste budget was toereikend.
Tractie openbare werken Activiteit
Vervangingen tractieplan openbare werken
Verantwoording/ Realisatie 2014
De investering in de containers is afgerond. Er is een overschot van € 5.500. Dit is ontstaan doordat een deel van de aanpassingen is verantwoord op de onderhoudspost.
Middelen
Het restantbedrag ad € 5.500 kan toegevoegd worden aan de stelpost voor investeringen in bedrijfsvoeringmiddelen.
pagina 51
JAARSTUKKEN 2014
1.7 1.7.1
PARAGRAFEN Lokale heffingen
Inleiding De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. De onroerende-zaakbelastingen (OZB), toeristen- en forensenbelasting zijn lokale heffingen die als algemeen dekkingsmiddel aangemerkt kunnen worden. Daarnaast zijn er nog heffingen die niet tot de algemene dekkingsmiddelen horen, maar wel in deze paragraaf betrokken zijn. Hierbij valt te denken aan de afvalstoffenheffing en de rioolheffing maar ook de gemeentelijke leges waartegenover een direct aanwijsbare tegenprestatie staat. Privaatrechtelijke bedragen zoals prijzen van zwembaden en sportaccommodaties e.d. komen niet in het overzicht aan de orde. In 2014 was ruim 19% van de inkomsten van de gemeente De Wolden afkomstig uit lokale heffingen (belastingen en rechten). Deze lokale heffingen zijn opgebracht door burgers, bedrijven en recreanten. Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk, wat van belang is voor de integrale afweging tussen enerzijds beleid en anderzijds inkomsten. Ook wordt weergegeven welk beleid de gemeente heeft gevoerd ten aanzien van de lokale heffingen en welke landelijke ontwikkelingen (rijksbeleid) daarbij van invloed waren. Op basis van het collegeprogramma 2010-2014 hanteren we de volgende uitgangspunten: • Wij gaan terughoudend om met verhoging van de onroerende-zaakbelasting; Bijstelling op basis van de inflatiecorrectie is het uitgangspunt. Als verhoging van de OZB nodig is (handhaving voorzieningenniveau) dan maken we de consequenties voor de woonlasten inzichtelijk; • Tarieven en verhoging van tarieven worden goed gemotiveerd en zijn transparant; • Wij streven er naar rechten (leges, afvalstoffenheffing en rioolheffing) zoveel mogelijk kostendekkend te houden/maken.
Ontwikkelingen Hertaxatie Wet waardering onroerende zaken In 2014 zijn WOZ waarden, voor een periode van 1 jaar, vastgesteld op basis van de plaatsgevonden hertaxatie naar het prijspeil op 1 januari 2013. De beschikkingen 2014 hebben we binnen de wettelijke termijn verstuurd. Het aantal ingediende bezwaren kwam uit op 0,9%. Dit percentage ligt onder het landelijk gemiddelde (2,4%). De bezwaren zijn voor het eind van het jaar afgehandeld. In 2014 hebben opnieuw hertaxaties plaats gevonden van alle objecten in de gemeente naar het prijspeil op 1 januari 2014. De taxaties werden in eigen beheer uitgevoerd. Overzicht van de lokale heffingen Onderstaande tabel geeft weer welke opbrengsten uit lokale heffingen zijn begroot (inclusief eventuele begrotingswijzigingen) en welke opbrengsten werkelijk zijn verkregen in 2014. Begroting 2014 (na wijziging)
Belastingen en heffingen
Werkelijk 2014
Onroerende zaakbelasting
€
3.639.803
€
3.622.601
Afvalstoffenheffing
€
2.026.860
€
1.990.906
Rioolheffing
€
1.937.609
€
1.786.741
Bouwleges
€
643.150
€
699.809
Secretarieleges (alleen gemeentelijk deel)
€
262.375
€
227.823
Leges bestemmingsplannen
€
35.982
€
24.471
Leges milieubeheer
€
3.373
€
4.019
Leges monumentenvergunning
€
1.125
€
0
Leges vergunningen o.a. drank en horeca
€
6.474
€
6.833
Leges Brandweer
€
1.025
€
205
pagina 52
JAARSTUKKEN 2014 Begroting 2014 (na wijziging)
Belastingen en heffingen
Werkelijk 2014
Leges kabels en leidingen
€
1.497
€
6.242
Toeristenbelasting
€
250.000
€
278.348
Forensenbelasting
€
130.000
€
135.614
Graf- en begraafrechten
€
265.500
€
290.891
Totaal belastinginkomsten
€
9.204.773
€ 9.074.503
Onroerende-zaakbelastingen 2012 % WOZ waarde
2013 %WOZ waarde
2014 % WOZ waarde
Zakelijk gerechtigden(woningen)
0,0910
0,0969
0,1110
Zakelijk gerechtigden niet-woningen
0,1016
0,1149
0,1325
Gebruikers niet-woningen
0,0815
0,0954
0,1130
Totaal niet-woningen
0,1831
0,2103
0,2455
OZB tarieven
In de begroting is uitgegaan van een stijging van de OZB-opbrengst met 2,5% (1,5% indexering en 1% autonome groei). Daarnaast is een extra opbrengst ingeboekt van € 83.750 uit de OZB voor nietwoningen. Besloten is deze tarieven gefaseerd te verhogen (2012-2015). Het voorstel gaat uit van een te realiseren meeropbrengst van € 335.000 in 2015 (naast de jaarlijkse indexering). In 2014 werden de nieuwe getaxeerde waarden in het kader van de Wet waardering onroerende zaken naar het prijspeil op 1-1-2013 van kracht voor de belastingheffing in 2014. Hertaxatie heeft uitgewezen dat er sprake was van een lichte gemiddelde waardedaling van onroerende zaken (1-1-2013), ten opzichte van 1-1-2012 (-2,3% woningen, –6% niet-woningen). In het onderstaande overzicht zijn het heffingspercentage OZB en de gemiddelde WOZ waarden 2014 voor woningen per Drentse gemeente opgenomen. Bron van de aan de tabel ten grondslag liggende gegevens is een onder de Drentse gemeenten gehouden onderzoek door het Regionaal Belastingoverleg Drentse gemeenten. De hoogte van de tarieven is naast het voorzieningenniveau van gemeenten ook afhankelijk van de waarde van woningen (de markt). De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in de gemeenten De Wolden is het hoogste van Drenthe. Gemeente
Heffingspercentage 2014 woning
Heffingspercentage 2014 bedrijven
Gemiddelde WOZ-waarde woningen 1-1-2013
Borger-Odoorn
0,19340%
0,31290%
175.000
Assen
0,16820%
0,56120%
164.000
Emmen
0,19990%
0,48950%
159.000
Meppel
0,12600%
0,47000%
189.000
Hoogeveen
0,14500%
0,40800%
158.000
Midden Drenthe
0,10730%
0,33070%
193.000
Coevorden
0,15620%
0,28640%
181.000
Noordenveld
0,11393%
0,26223%
198.000
Aa en Hunze
0,10820%
0,26320%
226.000
De Wolden
0,11100%
0,24550%
242.000
Tynaarlo
0,11100%
0,20320%
218.000
Westerveld
0,10130%
0,17260%
234.000
pagina 53
JAARSTUKKEN 2014
Onroerende-zaakbelasting 2014 per huishouden Drenthe
400,00 350,00 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00 0,00
Afvalstoffenheffing Tarieven
2012
2013
2014
Eenpersoonshuishoudingen
€
165,96
€
167,64
€
165,12
Meerpersoonshuishoudingen
€
210,60
€
212,64
€
209,40
Uitgangspunt is dat de huisvuilinzameling kostendekkend is. De afvalstoffenheffing wordt berekend op basis van de begrotingscijfers. De laatste jaren zijn onverwacht hogere opbrengsten uit de verkoop van oud papier gerealiseerd, daardoor was er sprake van een exploitatieoverschot op de reiniging. In 2014 is er op rekeningbasis sprake van een 100% kostendekkende exploitatie. Binnen de totale reinigingsexploitatie zijn er wel diverse afwijkingen, maar per saldo vallen die tegen elkaar weg. Zo is er sprake van lagere kosten containers, lagere inzamelkosten oud papier en restafval. Daarnaast is er ook sprake van lagere papier en oud ijzer opbrengsten en een hogere opbrengst van verpakkingsmateriaal. Overzicht kostendekkendheid reiniging 2014
Primaire begroting
Rekening
Lasten: Exploitatielasten minus overige inkomsten Compensabele btw Kwijtscheldingen, incl. eigen uren (programma 9 minimabeleid)
1.674.056,00
1.611.639,40
422.348,22
320.139,83
51.527,58
50.102,97
2.147.931,80
1.981.882,20
2.000.000,00
1.924.460,63
Baten: Afvalstoffenheffingen en reinigingsheffingen Reinigingsrechten
pagina 54
56.250,00
66.445,00
2.056.250,00
1.990.905,63
JAARSTUKKEN 2014
Overzicht kostendekkendheid reiniging 2014
Onder- c.q. overdekking:
Dekkingspercentage
Primaire begroting
Rekening
-91.681,80
9.023,43
96%
100%
In de volgende grafiek zijn de tarieven 2014 van Drentse gemeenten opgenomen.
Afvalstoffenheffing 2014 per huishouden Drenthe 310,00 290,00 270,00 250,00 230,00 210,00 190,00 170,00 150,00
Van de 12 Drentse gemeenten hanteren 10 gemeenten een afvalstoffenheffing op basis van het solidariteitsprincipe. De andere 2 gemeenten (Tynaarlo en Borger-Odoorn) hanteren een systeem van tariefdifferentiatie. In de grafiek hebben we de afvalstoffenheffingen in Drenthe (tarief meerpersoonshuishouden) met elkaar vergeleken. Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt in 2014 € 235,73. De gemeente De Wolden hoort bij de gemeenten met het laagste tarief (€ 209,40).
Rioolheffing Regelgeving: Op 29 augustus 2013 heeft De Wolden een nieuw v-GRP (verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan) vastgesteld. In dit plan is rekening gehouden met de werkelijke levensduur, realistische afschrijvingstermijnen en regionale gehanteerde uitvoeringskosten. In het v-GRP is rekening gehouden met de nieuw regelgeving; middelen zijn gereserveerd voor onderzoeksinspanningen naar grondwateroverlast en de klimaatveranderingen. Niveau: de rioleringszorg in De Wolden is voor plattelandsgemeenten op een adequaat peil. Alle panden zijn voorzien van een gemeentelijke voorziening voor huishoudelijk afvalwater, doordat zij zijn aangesloten op de riolering of op een IBA (individuele behandeling van afvalwater). Ook zijn afrondende maatregelen voor het beperken van de overstortemissie en vervangingsinvesteringen in uitvoering. De voor de uitvoering benodigde middelen zijn verwerkt in het tarief.
pagina 55
JAARSTUKKEN 2014
Bij de vaststelling van v-GRP in 2013 is besloten om: afschrijvingstermijn van riolen te bepalen op 60 jaar en de prijsstelling van rioleringsmaatregelen te baseren op marktprijzen. Door bovenstaande besluitvorming was het mogelijk het tarief voor 2014 van de rioolheffing te verlagen. In 2014 zijn minder inkomsten gerealiseerd door dat in het v-GRP is uitgegaan van een te hoog aantal aansluitingen. Dit is ondermeer veroorzaakt door minder nieuwbouw, leegstand en sloop van woningen. De lagere inkomsten zijn gecompenseerd via een correctie in de decemberbijstelling en lagere uitgaven in de rioolexploitatie. Exploitatielasten: de uitgestrektheid van de gemeente heeft invloed op de exploitatielasten. De Wolden heeft relatief lange rioolleidingen met veel pompen om de woningen te kunnen ontsluiten. Tarieven rioolheffing
2012
2013
2014
Eenpersoonshuishoudingen
€
197,88
€
206,76
€
149,28
Meerpersoonshuishoudingen
€
219,60
€
229,44
€
165,60
Voor de riolering is ter bepaling van de kostendekkendheid, i.v.m. de compensabele btw en het bedrag aan kwijtscheldingen is onderstaande berekening gemaakt. Overzicht kostendekkendheid riolering 2014
Primaire begroting
Rekening
Lasten: Expl.lasten minus overige inkomsten
1.089.923,00
748.428,37
Kapitaallasten
1.078.183,00
702.760,10
97.227,48
89.336,70
Compensabele btw investeringen
139.683,00
113.446,00
Straatvegen e.d.
Compensabele btw exploitatie
150.509,00
150.677,82
Compensabele btw straatvegen e.d.
31.606,89
31.642,34
Kwijtscheldingen, incl. eigen uren (programma 9, minimabeleid)
57.527,58
44.101,84
2.644.659,95
1.880.393,17
2.656.105,00
1.786.741,07
11.445,05
-93.652,10
100%
95%
Baten: Rioolrechten
Dekkingspercentage
In de volgende grafiek zijn de tarieven 2014 van Drentse gemeenten opgenomen.
Rioolheffing 2014 per huishouden Drenthe 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00
pagina 56
JAARSTUKKEN 2014
De verschillen in de tariefstelling worden veroorzaakt door de mate waarin rekening is gehouden met nieuwe regelgeving, het niveau van de rioleringszorg, de exploitatiekosten en het aantal aansluitingen. In de grafiek zijn de rioolheffingen in Drenthe (tarief meerpersoonshuishouden) met elkaar vergeleken. Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt in 2014 € 193,57. De gemeente De Wolden hoort bij de gemeenten met de lagere tarieven (€ 165,60).
Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Gemeenten kunnen, met inachtneming van de Invorderingswet 1990, kwijtschelding verlenen van gemeentelijke heffingen. Gemeenten beslissen zelf of, en zo ja, voor welke heffingen belastingplichtigen kwijtschelding kunnen krijgen. Gemeenten zijn gebonden aan de landelijke Uitvoeringsregeling. Alleen ten aanzien van het bestaansminimum hebben gemeenten de mogelijkheid om af te wijken van de regeling. De rijksregeling gaat uit van 90% van de bijstandsnorm. In onze gemeente is gekozen om 100% van de bijstandsnorm als bestaansminimum te hanteren. Bij de tariefstelling is rekening gehouden met de te verlenen kwijtschelding. Kwijtschelding is mogelijk van de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Met de kwijtscheldingverlening zijn de volgende aantallen en bedragen gemoeid. De lagere bedragen verleende kwijtschelding zijn met name veroorzaakt doordat de tarieven rioolheffing en afvalstoffenheffing zijn verlaagd. Belasting/recht
2011
2012
2013
2014
Afvalstoffenheffing
€ 37.376
€ 46.457
€ 48.496
€40.935
Rioolrecht
€ 38.943
€ 51.518
€ 55.704
€ 34.934
€ 76.319
€ 97.975
€ 104.200
€ 75.869
245
269
289
275
Totalen Aantal aanvragen
Bouwleges Overzicht opbrengst bouwleges en aantal verleende bouwvergunningen 2005 t/m 2014. Jaartal
Opbrengst bouwleges
Aantal vergunningen
2005
€ 322.897
438
2006
€ 331.125
368
2007
€ 704.127
485
2008
€ 788.055
458
2009
€ 562.750
363
2010
€ 612.700
287
2011
€ 857.400
218
2012
€ 654.200
250
2013
€ 659.357
272
2014
€ 699.809
269
Begraafrechten Met een jaarlijkse extra verhoging van de rechten met 3,5% tot 2013 was het streven tot een kostendekking van 100% te komen. In april 2013 heeft de raad gesproken over de capaciteitgarantie en kostendekking van de begraafplaatsen De Wolden. De raad heeft op 25 april 2013 besloten om: het uitgangspunt van 100% kostendekkendheid los te laten; de tarieven na een enkele aanpassing jaarlijks alleen nog te indexeren; 88% van het groenonderhoud ten laste te brengen van het budget groenonderhoud; een eventueel resterend tekort op het product begraven ten laste te laten komen van het resultaat; de tarieven jaarlijks alleen indexeren met het CPI indexcijfer voor huishoudens (2014 2,5%).
pagina 57
JAARSTUKKEN 2014 Daarnaast heeft de raad besloten de tarieven voor urnennissen ingaande 2014 extra te verhogen en het tarief voor verlenging van alle rechten met 10 jaar te stellen op een op een bedrag van € 600. Dit nieuwe beleid heeft ook een effect op de kostendekkendheid. Daarnaast is in 2014 actief ingezet op verlenging van rechten op urnennissen. Hierdoor komt de kostendekkendheid in 2014 uit op 111%. We merken op dat de kostendekkendheid afhankelijk blijft van het aantal overlijden, begrafenissen, bijzettingen en verkoop rechten.
Begraafplaats
Prognose Werkelijk aankoop graf aankoop graf
Prognose aankoop nis
Werkelijk aankoop nis
Prognose aankoop urnengraf
Werkelijk aankoop urnengraf
Zuidwolde
43
24
8
1
2
2
Ruinen
13
10
6
8
1
0
de Wijk
11
12
6
2
2
0
Ruinerwold
7
6
3
3
1
0
Echten
1
6
1
0
1
0
Totaal
75
58
24
14
7
2
Begraafplaats
Aantal begrafenissen
Aantal bijzettingen/verstr.
Zuidwolde
37
21
Ruinen
13
12
de Wijk
14
6
Ruinerwold
10
10
Echten
3
0
Totaal
77
49
Secretarieleges De opbrengst secretarieleges 2014 is als volgt opgebouwd. Leges
Begroting 2014 (na wijz.)
Werkelijk 2014
Rijbewijs
€
67.084
€
55.270
Paspoort/ID-kaart
€
131.191
€
111.745
Gehandicapten parkeerkaart
€
3.209
€
4.773
Uittreksel GBA
€
6.131
€
1.434
Verklaring omtrent gedrag
€
4.704
€
3.465
Persoonsregistratie en info.voorziening
€
8.995
€
4.971
Huwelijken
€
36.172
€
40.054
Naturalisatie
€
1.563
€
888
Adresaanduiding
€
2.780
€
5.120
Kadastrale informatie
€
546
€
103
Totaal legesinkomsten
€ 262.375
pagina 58
€ 227.823
JAARSTUKKEN 2014 Productieaantallen 2014 Product
Werkelijk aantal 2012
Werkelijk aantal 2013
Begroot 2014
Werkelijk aantal 2014
Burgerlijke Stand Huwelijksvoltrekkingen
94
94
90
100
Geregistreerd Partnerschap
15
14
15
25
Geboorteaangiften
52
48
55
47
Overlijdensaangiften
147
166
140
154
Burgerlijke stand, uittreksel
379
386
350
361
Naturalisatieverzoeken
7
8
10
2
Optieverzoeken
1
0
1
0
2.214
2.026
2.000
1.959
22
29
30
35
1.777
1.769
1.700
1.769
16
16
16
24
373
255
300
516
Uittreksel BRP
601
526
600
391
Archiefonderzoek
110
99
95
86
1.708
1.725
2.000
1.658
76
64
65
74
434
513
550
343
3
6
110
3
119
14
50
36
105
120
100
116
549
638
600
461
Reisdocumenten Paspoort gewoon Spoedlevering paspoort Nik gewoon Spoedlevering Nik Nik <18 jaar Persoonsregistratie
Rijbewijzen/eigen verklaringen Rijbewijs Spoedlevering rijbewijs Eigen verklaring Kadastrale informatie Kadastraal uittreksel Huisnummering Afgegeven beschikkingen Gehandicapten parkeerkaart Gehandicaptenparkeerkaart (GPK, Invalidenparkeerkaart) Verklaring omtrent het gedrag Verklaring omtrent het gedrag
Woonlasten De gemiddelde woonlasten per huishouden in De Wolden kwamen uit op een bedrag van € 643,62 (2013 € 691,11). Dit bedrag is opgebouwd uit de aanslagen onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en de rioolheffing voor een meerpersoonshuishouden. De gemiddelde aanslag in Drenthe lag op € 688,18 (2013 € 687,87). De lagere woonlasten De Wolden zijn vooral een gevolg van de verlaagde rioolheffing.
pagina 59
JAARSTUKKEN 2014
Gemeentelijke woonlasten 2014 per huishouden Drenthe 800,00 750,00 700,00
2013
650,00
2014 600,00 550,00 500,00
pagina 60
JAARSTUKKEN 2014
1.7.2
Weerstandvermogen en risicobeheersing
Inleiding Sinds de invoering per 1 januari 2004 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn gemeenten verplicht om bij de begroting en de jaarrekening inzicht te geven in het weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen de risico’s, waar geen maatregelen voor zijn getroffen en de (weerstands)capaciteit, die een gemeente heeft om onvoorziene uitgaven, voortvloeiende uit de risico’s, op te vangen. Voor het kunnen beoordelen van het benodigde (minimale) weerstandsvermogen is het gewenst de aanwezige weerstandscapaciteit te analyseren, in samenhang met de omvang en de achtergronden van de risico’s. De diverse termen worden in het vervolg van de paragraaf nader toegelicht. Uit de gehouden inventarisatie blijkt dat zowel de incidentele als de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente van een voldoende omvang is in relatie tot de risico’s die worden gelopen. In het vervolg van deze paragraaf zal nader worden ingegaan op: Beleid betreffende de weerstandscapaciteit en de risico’s; Inventarisatie van de weerstandscapaciteit; Inventarisatie van de risico’s. Beleid betreffende de weerstandscapaciteit en de risico’s Er zijn geen landelijke (wettelijke) normen voor de bepaling van de minimale weerstandscapaciteit. Iedere gemeente voor zich bepaalt deze norm, zulks mede in relatie tot de risico’s die de gemeente loopt. Op basis van ervaringscijfers en benchmarkgegevens is inmiddels echter wel een tabel ontwikkeld die als uitgangspunt wordt genomen voor de berekening van het benodigde weerstandsvermogen. Deze berekeningen zijn niet wetenschappelijk onderbouwd, maar hebben wel draagvlak in de branche en worden ondersteund door toezichthouder de provincie Drenthe. Risicoprofiel
Bandbreedte per inwoner Minimum
Maximum
Hoog risico
€ 400
€ 500
Meer dan gemiddeld risico
€ 300
€ 400
Gemiddeld risico
€ 200
€ 300
Minder dan gemiddeld risico
€ 100
€ 200
-
€ 100
Laag risico
Het algemene profiel van een plattelandsgemeente, als De Wolden, brengt geen extra risico’s met zich mee. Er is geen sprake van risicovolle bebouwing op bijvoorbeeld bedrijfsterreinen, er worden geen extreem grote investeringen gedaan in bouwgrondexploitaties, etc. Op basis van een inwonertal van 23.661 per 31-12-2014 en bij een minder dan gemiddeld risico, zoals die valt af te leiden uit de hiervoor genoemde inventarisatie, is een weerstandsvermogen van minimaal € 2,4 miljoen en maximaal € 4,8 miljoen nodig, waarbij ervan wordt uitgegaan dat niet alle risico’s zich gelijktijdig voordoen. Binnen de uitvoering van het beleid wordt momenteel al veel aan het beperken van risico’s gedaan. Bij elk besluit tot uitvoering worden thans, waar mogelijk, al waarborgen ingebouwd in de college- en raadsvoorstellen om risico’s zoveel mogelijk te vermijden of te beperken. Daarnaast zijn op allerlei terreinen (wegen, riolering, gebouwen, openbare verlichting, etc.) al beheersplannen opgesteld waarbij zo nodig voorzieningen worden getroffen. Bij grotere projecten worden diverse momenten ingebouwd waarop de gemeente nog kan kiezen om al dan niet door te gaan (go of no-go momenten). Alle voorstellen worden bovendien door de consulenten van de afdeling Concern (financieel, personeel en juridisch) beoordeeld om eventuele (financiële) risico’s te onderkennen. Voor zover zich deze voordoen mag worden verwacht dat ze worden benoemd. Kortom: risicomanagement maakt primair onderdeel uit van de dagelijkse processen. Daarnaast zal in het kader van de samenvoeging van de ambtelijke organisaties De Wolden Hoogeveen het classificeren van de risico’s in deze paragraaf nadrukkelijk aandacht krijgen. Ook is het de bedoeling dat in 2015 een ‘Nota weerstandsvermogen’ zal worden samengesteld.
pagina 61
JAARSTUKKEN 2014
Inventarisatie van de weerstandscapaciteit Om risico’s te kunnen opvangen is het van belang dat hiervoor een buffer beschikbaar is. In dit kader is de weerstandscapaciteit van een gemeente van belang. Onderscheid wordt gemaakt tussen incidentele en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit is het vermogen dat ingezet kan worden om éénmalige tegenvallers op te vangen. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent (op lange termijn) ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken.
Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit wordt uitgedrukt in beschikbare incidentele middelen (vermogen), namelijk de omvang van de vrij besteedbare reserves. Vrij besteedbare reserves zijn reserves waaraan de gemeenteraad geen specifieke bestedingsdoelen heeft gekoppeld. Bij de begroting 2010 heeft de raad ingestemd met de zienswijze van het COELO (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) en is aansluiting gezocht bij het BBV. Dit betekent dat tot het weerstandsvermogen wordt gerekend het volledige vrije eigen vermogen, na aftrek van de activa met een maatschappelijk nut. Hierdoor wordt ook de Algemene Reserve tot het weerstandsvermogen gerekend. De incidentele weerstandscapaciteit is als volgt opgebouwd: Begroting 2014 (in € 1.000) Algemene reserves
Stand 31-12-2014 (in € 1.000)
30.684
28.426
Algemene reserve bouwgrondexploitatie
-/-
709
-/-
846
Activa met een maatschappelijk nut
-/-
141
-/-
1.116
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
29.834
26.464
Buiten beschouwing zijn gelaten de cijfers van de bouwgrondexploitatie, omdat daarvoor een afzonderlijke weerstandscapaciteit geldt (zie ook de ‘Paragraaf grondbeleid’), waarvoor binnen de ‘Algemene reserve bouwgrondexploitatie’ een afzonderlijke buffer wordt aangehouden. Daarmee wordt geconcludeerd dat het aanwezige incidentele weerstandsvermogen (€ 26,5 miljoen) ruimschoots de minimaal benodigde incidentele weerstandscapaciteit (tussen € 2,4 en € 4,8 miljoen) overtreft.
Structurele weerstandscapaciteit Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken. Hierbij zijn ook de risico’s van belang die aan de uitvoering van al die taken kleven. De structurele weerstandscapaciteit kan in noodgevallen worden ingezet om aan de meerjarige verplichtingen te kunnen voldoen. Hiermee kunnen bijvoorbeeld de rente- en aflossingsverplichtingen van aan te trekken leningen worden voldaan. Omschrijving
Begroting 2014
Onvoorziene uitgaven (exclusief taakmutaties Onbenutte belastingcapaciteit
36 1.766
Begrotingsoverschot/tekort (=begrotingssaldo) Totaal structurele weerstandscapaciteit (in € 1.000)
pm 1.802
Onvoorziene uitgaven De post onvoorziene uitgaven kan worden ingezet voor bepaalde incidentele uitgaven die geen structureel karakter dragen. De criteria die hierbij worden gehanteerd zijn onvoorspelbaar, onvermijdbaar en onuitstelbaar.
pagina 62
JAARSTUKKEN 2014
De post onvoorzien bedraagt in de primitieve begroting 2014 € 36.180 exclusief de verwachte personele uitgaven voor vervanging wegens ziekte etc. (€ 127.408). In overeenstemming met eerdere besluitvorming is de post onvoorzien gesplitst in onvoorziene lasten raad (€ 7.570), onvoorziene lasten college van B&W (€ 18.610) en onvoorziene lasten incidentele- en startsubsidies (€ 10.000). Onbenutte belastingcapaciteit Voor de berekening van de onbenutte belastingcapaciteit onroerende-zaakbelastingen (OZB) werd tot voor kort vaak de artikel 12-norm gehanteerd. Het percentage van de WOZ-waarde voor toelating tot artikel 12 van de Financiële verhoudingswet bedraagt voor 2014: 0,1651 (redelijk peil volgens de meicirculaire 2013). Het percentage in De Wolden bedraagt voor 2014: 0,1110. Sinds 2008 geldt geen maximaal toegestaan stijgingspercentage meer. Om te voorkomen dat de lokale lasten teveel zullen gaan stijgen wordt door het rijk jaarlijks wel een macronorm vastgesteld, waarmee de totale OZB-opbrengst van alle gemeenten maximaal mag stijgen. Voor 2014 is de macronorm bepaald op 3,5% (eveneens uit de meicirculaire 2013). De raad heeft in het verleden echter aangegeven voor de OZB uit te gaan van een jaarlijkse verhoging (naast autonome uitzetting) met een percentage dat gelijk is aan de inflatiecorrectie. Voor 2014 wordt uitgegaan van 1% autonome uitzetting en 1,5% inflatiecorrectie. Hiermee blijven we (ruim) onder de 3,5%. De onbenutte belastingcapaciteit voor de OZB kan bepaald worden op 3,5% -/- 1,5% = 2,0% van de opbrengst 2014. De werkelijke opbrengst OZB 2014 bedraagt totaal € 3.623.000. Hiervan 2,0% geeft een resterende capaciteit van € 72.460. Deze capaciteit heeft de gemeente zichzelf opgelegd. Er geldt immers geen maximaal wettelijk stijgingspercentage meer. De werkelijke onbenutte belastingcapaciteit van deze belasting is dus groter! Als de capaciteit bijvoorbeeld wordt afgezet tegen de norm toelating artikel-12 gemeente dan is er nog een ruimte van ± € 1.766.000 (€ 3.623.000 x 0,1651/0,1110 = € 5.389.000 -/- € 3.623.000). Het rioolrecht en de afvalstoffenheffing mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Omdat deze beide (nagenoeg) al geheel kostendekkend zijn bij De Wolden, zit hierin geen ruimte om extra middelen te genereren. Begrotingsoverschot Een eventueel begrotingsoverschot op de exploitatie wordt ook meegenomen in de berekening van de structurele weerstandscapaciteit. Voor 2014 was in de primitieve begroting een tekort geraamd van afgerond € 676.000. Op basis van de werkelijke cijfers is het overschot 2014 becijferd op afgerond € 1.947.000. De laatste primitieve meerjarenramingen laten een divers beeld zien met een negatieve uitkomst voor de jaren 2015 en 2016, terwijl voor de jaren daarna vooralsnog wordt gerekend op een positief saldo. Omdat de geraamde cijfers sterk afhankelijk zijn van de besluitvorming van het rijk (algemene uitkering in relatie tot bezuinigingen), is in het bovenstaande overzicht daarmee dan ook geen rekening gehouden. Hierbij geldt het vertrekpunt dat de gemeente de begroting structureel op orde moet hebben. Beoordeling structurele weerstandscapaciteit Uitgaande van bovenstaande opzet is naar onze mening de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente De Wolden zodanig dat de uitvoering van taken vooralsnog geen direct gevaar loopt. Hierbij wordt er wel op gewezen dat het begrotingssaldo onder druk staat als gevolg van onder andere het wegvallen van incidentele rentebaten over reserves en voorzieningen (na 2014) en een mogelijk verder teruglopende algemene uitkering. Inventarisatie van de risico’s Evenals iedere organisatie heeft ook onze gemeente bij de uitvoering van haar taken te maken met onzekerheden die het risico van financiële nadelen met zich meebrengen. Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal goed meetbaar zijn – maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Immers reguliere risico’s zijn in beginsel goed in te schatten en te ondervangen, door het afsluiten van een verzekering of het treffen van een voorziening. De resterende risico’s worden opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen. Zoals in de inleiding al is aangegeven, geeft het weerstandsvermogen de relatie aan tussen de risico’s, waar geen maatregelen voor zijn getroffen en de (weerstands)capaciteit, die een gemeente heeft om onvoorziene uitgaven, voortvloeiende uit de risico’s, op te vangen.
pagina 63
JAARSTUKKEN 2014
Een risico is een kans op het optreden van een gebeurtenis, dat een negatief gevolg voor de gemeente met zich mee kan brengen. Doen deze risico’s zich voor dan dient hiervoor een zodanige reserve aanwezig te zijn om deze gevolgen te kunnen opvangen (weerstandsvermogen). Het in geld waarderen van risico’s is echter niet altijd mogelijk. Het benoemen van de belangrijke risico’s is veelal voldoende om er de aandacht op te vestigen. Onze accountant onderschrijft deze zienswijze. Wij zijn van oordeel dat de risico’s binnen de normaal te achten grenzen liggen. Daarbij nemen wij mee dat zich naast tegenvallers ook meevallers kunnen voordoen. Verder speelt mee dat niet wordt verwacht dat alle risico’s zich (gelijktijdig) zullen voordoen. Ook wordt een actief beleid gevoerd ter beheersing en verdere beperking van de genoemde risico’s. Te benoemen risico’s De risico’s worden bij het opstellen van de begroting telkens opnieuw geïnventariseerd (per afdeling). De risico’s, zoals ze zijn opgenomen, zijn daardoor actueel. In hoeverre alle risico’s in beeld zijn gebracht, is moeilijk te zeggen. Gemeenten zijn complexe organisaties, die te maken hebben met een grote diversiteit aan risico’s. Absolute zekerheid met betrekking tot de volledigheid van de risico’s bestaat dus niet. In de hierna volgende tabel wordt samengevat aangegeven welke risico’s zijn onderkend door de gemeente, wat de maximaal mogelijke omvang van het risico is en wat de geschatte kans is op het risico. De omvang x de kans, dat het risico zich voor gaat doen, geeft aan wat het benodigde weerstandsvermogen is. Hoewel sommige risico’s op waarde zijn gezet, behoeft dit aspect verdere aandacht. Op dit moment is dit slechts beperkt mogelijk. In het licht van de toekomstige ambtelijke samenwerking met de gemeente Hoogeveen wordt voorgesteld de eventuele nadere waardering van de risico’s op te pakken nadat de nieuwe ambtelijke organisatie vorm heeft gekregen.
Maximale omvang risico (x 1.000)
Risico
Kans op verlies in %
Omvang x kans op verlies (in duizenden euro) Incidenteel
Structureel
Renteontwikkeling
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Lagere algemene uitkering
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Actuele financiële situatie van de gemeente
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Gerechtelijke procedures/aansprakelijkheden
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
74 55
10% 10%
7.4 5,5
p.m. p.m.
220
10%
20
-
59 19 47 27 125 182 728 5.945
p.m.
p.m.
p.m.
Arbeidsongeschiktheid wethouders
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Marktwerking GBA-producten
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
0
p.m
p.m.
p.m.
Doorbelasting kostenplaatsen aan investeringen en bouwgrondexploitatie
183 179
p.m. p.m.
p.m. p.m.
p.m. p.m.
Deelneming St. Waarborgfonds Eigen Woningen en Waarborgfonds Sociale Woningbouw
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
Gemeenschappelijke regelingen
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
33
0
Gemeenschappelijke regeling Alescon Bijdrage gemeente in nadelig exploitatieresultaat Specifiek risico Reestmond Specifiek risico Alescon Garantstelling aflossing leningen verenigingen/instellingen Verstrekte leningen: Renteloze lening Stichting Dorpshuis Ansen Renteloze lening Stichting Dorpshuis Ansen Renteloze lening Stichting De Olde Karke Echten Renteloze lening Stichting Dorpshuis Koekangerveld Renteloze lening Stichting Zwembad Ruinen Geldlening NV Enexis (v/h Edon) Bruglening Enexis Geldleningen ambtenaren -
Gemeentelijke belastingen en WOZ
Totalen
pagina 64
JAARSTUKKEN 2014 Toelichting op de risico’s en de beheersing daarvan De genoemde risico’s worden in onderstaande tabel per afdeling toegelicht. Aangegeven wordt welke risico’s door de gemeente zijn onderkend, welke maatregelen zijn getroffen, dan wel acties zijn ondernomen. Financiën Renteontwikkeling Gelet op de blijvende onduidelijke economische omstandigheden, waarbij sprake is van een marginale groei, blijft het moeilijk te voorspellen hoe de toekomstige renteontwikkelingen na 2014 zullen zijn. De lange rentetarieven zullen onder invloed van het gematigde economisch herstel naar verwachting wat gaan oplopen (Bron: Economisch Beeld BNG 19 augustus 2014). Hoewel momenteel iets stijgend, zal een forse stijging van de rentevoet op de geld- en kapitaalmarkt een negatieve invloed hebben op de totale rentelast van de gemeente. Hoewel we geen scherpe rentestijgingen verwachten houden we er veiligheidshalve rekening mee, dat de rente mogelijk weer zal oplopen tot 5%. Dit percentage is ook in de begroting 2015 aangehouden voor de berekening van de rente over de eigen financieringsmiddelen zoals de reserves en voorzieningen. Over het berekende financieringstekort per 1-1-2015 is gerekend met 0,5% rente kort geld. Verwacht wordt dat er voor het jaar 2015 begrotingstechnisch (bij een nagenoeg volledige besteding van de lopende investeringskredieten) een situatie ontstaat waarbij er sprake zal zijn van een zekere behoefte om aanvullende financieringsmiddelen aan te trekken. Daarna zal op grond van de thans voorhanden meerjareninvesteringsplanning over de jaren t/m 2018 gemiddeld € 1,1 miljoen worden geïnvesteerd. Omdat intern al gerekend wordt met een rentefactor van 5% (ook over in te zetten eigen financieringsmiddelen) over de voorgenomen investeringen, is het risico van een verder oplopende markt vooralsnog beperkt te noemen. Maatregel/ondernomen acties De renteontwikkelingen op de markt worden op de voet gevolgd. Iedere viermaands periode wordt een rapportage Treasury opgesteld. Hierbij wordt de ruimte onder de kasgeldlimiet berekend volgens de Wet FIDO en wordt beoordeeld in hoeverre overgegaan moet worden tot het aantrekken van vaste financieringsmiddelen. In het verslag interne controle wordt vervolgens iedere vier maand aandacht besteed aan de vraag of aan de wettelijke eisen van de Wet Fido en het Treasurystatuut wordt voldaan. Inmiddels is door het college per 1 januari 2015 een nieuw Treasurystatuut vastgesteld. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds Het is aannemelijk dat de omvang van de algemene uitkering als gevolg van diverse vereveningseffecten steeds zal wijzigen. Een en ander heeft te maken met de koppeling die het rijk heeft doorgevoerd en waarvan de uiteindelijke effecten onzeker zijn. Jaarlijks wordt met belangstelling uitgekeken naar de maatregelen die het Kabinet op de derde dinsdag van september a.s. zal aankondigen. Ook moeten er nog definitieve afspraken worden gemaakt in relatie tot de komende decentralisaties in het sociale domein. Maatregel/ondernomen acties Bij de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds worden de ontwikkelingen nauwlettend gevolgd en becijferd wat de mogelijke gevolgen voor de gemeente kunnen zijn. In de jaarrekening 2014 is rekening gehouden met zowel de decembercirculaire 2014 als met de laatst bekende eenheden en maatstaven zoals deze door het Ministerie van Binnenlandse Zaken worden gebruikt voor de bepaling van de definitieve uitkering. Samen met de afrekeningen over voorgaande jaren is er in 2014 afgerond € 137.000 minder ontvangen dan geraamd. Actuele financiële situatie van de gemeente Als gevolg van de rijksbezuinigingen in verband met de voortdurende economische crisis, blijft het risico aanwezig op een korting op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Hierdoor neemt ook het risico toe betreffende het sluitend maken/houden van de begroting. Ook de verschillende decentralisaties in het sociale domein hebben invloed op de gemeente. Daarbij is het goed gebruik dat het rijk de taken overdraagt met een korting, omdat Den Haag verwacht dat gemeenten de uitvoering efficiënter en goedkoper kunnen doen. Bij de uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) hebben gemeenten dat ook laten zien. Decentralisatie betekent dus voor de gemeente risico’s in de begroting. Ten slotte vormen de diverse open einderegelingen (bv. sociaal domein) een risico voor de gemeente. Maatregel/ondernomen acties De laatste jaren zijn door de raad bezuinigingen en ombuigingen vastgesteld. Met de raad zijn afspraken gemaakt over de rapportage betreffende de voortgang van de realisatie van deze bezuinigingen. Bij de behandeling van de begroting 2015 heeft de raad wederom besluiten genomen om de berekende exploitatietekorten voor de komende jaren met aanvullende besluitvorming af te dekken. In verband met de economische omstandigheden zullen tegenvallende inkomsten uit b.v. de bouwleges en bouwgrondexploitatie nauwlettend worden gevolgd en indien nodig, in de exploitatieresultaten worden verwerkt. In de begroting en de rekening wordt de raad ook geïnformeerd over de financiële positie van de gemeente. Vooruitlopende op de invoering van verplichte informatie op dit gebied, hanteert onze gemeente al een aantal jaren onder programma 12 een 4-tal kengetallen, te weten: eigen vermogen per inwoner; de solvabiliteit; de vaste schuld per inwoner; de vaste schuld als percentage van de gecorrigeerde omzet. Inmiddels heeft het rijk de gemeenten geïnformeerd over de mogelijke invoering van een verplichte basisset financiële kengetallen. De beoogde invoering ervan is met de begroting 2016 en de jaarrekening 2015. Deze kengetallen moeten een goed beeld geven van de financiële positie en dus van betekenis zijn voor de weerbaarheid en wendbaarheid. Hierbij is het van belang de kengetallen in samenhang te presenteren aangezien één afzonderlijk kengetal niet zoveel zegt over de financiële positie.
pagina 65
JAARSTUKKEN 2014
Algemeen Juridische Zaken Gerechtelijke procedures/ aansprakelijkheden Jaarlijks worden een aantal procedures door of tegen de gemeente gevoerd. Deze zijn zowel bestuursrechtelijk als privaatrechtelijk van aard. Het aantal keren, dat de gemeente aansprakelijk wordt gesteld, neemt de laatste jaren wat toe. De bestaande goede rechtsvoorzieningen binnen het publiekrecht en een toenemende bereidheid om te claimen door o.a. de opkomst van de rechtsbijstandverzekeringen, dragen daartoe zeker bij. Vooraf kan moeilijk worden geschat hoe dat in financiële zin z’n verloop zal hebben. Ook door ons wordt schade door vernieling, contractbreuk, beschadiging of anderszins zo veel mogelijk verhaald. Maatregel/ondernomen acties In 2014 zijn geen claims toegekend met significante gevolgen. Tot dusver worden deze ook niet voorzien. Ze kunnen echter niet worden uitgesloten. De risico’s waar de gemeente tegen aan loopt in de uitoefening van haar taken worden door een systematiek van juridische kwaliteitszorg wel zoveel mogelijk beperkt. Omgekeerd lopen er momenteel een aantal door ons ingezette verhaalacties. De afloop daarvan kan moeilijk worden ingeschat.
Samenleving Gemeenschappelijke regeling Alescon en Reestmond Algemeen risico inzake bijdrage gemeente in nadelige exploitatiesaldi Alescon en Reestmond Op grond van de gemeenschappelijke regeling hebben deelnemende gemeenten zich verbonden om nadelige exploitatiesaldi aan Alescon en Reestmond te vergoeden. Op dit moment heeft zowel Alescon als Reestmond nagenoeg geen bedrijfsreserve om eventuele nadelige exploitatiesaldi op te kunnen vangen. Bezuinigingen op de rijksbijdrage voor de WSW en de economische recessie leiden tot tekorten op de exploitatie van de WSW uitvoeringsbedrijven. De gemeenten zijn risicodragend ten aanzien van deze exploitatietekorten. In het verleden opgebouwde reserves zijn door de tegenvallende resultaten van de afgelopen jaren reeds uitgeput. Het volledige exploitatierisico ligt daarmee nu bij de deelnemende gemeenten. Met verdere bezuinigingen op de WSW vanuit het rijk zal dit risico voor de gemeenten enkel groter worden. Specifiek risico Alescon De kredietcrisis en de daarop gevolgde recessie leiden in Nederland en ook in Noord Nederland tot grotere insolventie en faillissementen bij bedrijven en soms ook instellingen. Omdat Alescon voor haar totale omzet voor 33% afhankelijk is van transacties in het economisch verkeer met bedrijven en instellingen (tegen 67% omzet van overheden in de vorm van vergoedingen), neemt ook het risico m.b.t. debiteuren en voorraden toe. Omdat ongeveer 35% van de omzet afkomstig is van gemeenten, is de risicogevoeligheid van de omzet beduidend lager dan bij volledig of grotendeels commercieel ingestelde organisaties. Alescon participeert voor in totaal € 1.700.000 (gestort aandelenkapitaal en achtergestelde leningen) in ASP BV en Apm BV. Over dit bedrag loopt Alescon risico’s. Aan de andere kant participeert ASP BV in enkele goed renderende bedrijven, die bij een eventuele aandelenverkoop een bedrag aan goodwill zullen gaan genereren en daarmee een substantiële waarde vertegenwoordigen. Het garantievermogen van ASP en APM BV overschrijft het genoemde risicobedrag van € 1.700.000. Op basis van begrote SE’s in 2014 (circa 60) is dit risico voor De Wolden bepaald op € 55.000. De kans op verlies wordt op grond van bovenstaande geschat op 10%. Maatregel/ondernomen acties Het dagelijks bestuur vergadert gemiddeld 9 keer per jaar. Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels (wethouder). Plaatsvervangend lid is de heer R. de Groot (burgemeester) Tevens vindt ca. 9 keer per jaar een beleidscoördinatorenoverleg (BCO) plaats. Dit overleg wordt standaard bijgewoond door de betrokken beleidsmedewerker van gemeente De Wolden. Wanneer tijdens het overleg financiële stukken worden behandeld (jaarrekening, beleidsbegroting, kwartaalrapportages) woont ook de betrokken financieel consulent het BCO bij. Ieder kwartaal worden door Alescon kwartaalcijfers opgesteld. Door het bijwonen van de vergaderingen blijft gemeente De Wolden op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en kan tijdig actie worden ondernomen, danwel worden bijgestuurd. De beleidsmedewerker adviseert de dagelijks bestuurder. Financiële kengetallen geven een indicatie hoe een bedrijf er financieel aan toe is. De liquiditeit is een van die kengetallen. Deze geeft de mate aan waarin een bedrijf op de korte termijn in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hierbij wordt gekeken naar de verhouding tussen de vlottende activa en de vlottende passiva. Voor Alescon bedraagt deze eind 2013: 1,66. Over het algemeen geldt een waarde tussen 1,5 en 2 als ‘gezond’. De solvabiliteit is een ander kengetal en geeft de verhouding aan tussen het eigen vermogen en het totaal vermogen. Van Alescon bedraagt deze eind 2013: 0,13. De minimumnorm wordt over het algemeen gesteld tussen 0,25 en 0,50. Alescon is op basis van deze norm te kwantificeren als redelijk solvabel. In vergelijking met voorgaande jaren is een kleine verslechtering gerealiseerd. Dit is mede ontstaan door het nog te bestemmen resultaat 2012 en 2013 van € 1.942.000 In het kader van de herstructurering WSW binnen de Participatiewet is de frequentie van het overleg aanzienlijk verhoogd. Er is specifieke aandacht voor de doorontwikkeling van Alescon naar een breed participatiebedrijf waarbij de positie van de gemeente De Wolden zeer nadrukkelijk wordt onderzocht.
pagina 66
JAARSTUKKEN 2014
Specifiek risico Reestmond Reestmond participeert in 2014 in drie ondernemingen (Bestolux, RSP BV en RRC BV). Alle drie bedrijven zijn 100% dochterondernemingen. De gemeenschappelijke regeling loopt maximaal risico voor de nominale waarde van de participatie in deze bedrijven. De boekwaarde op 31-12-2013 bedraagt € 567.000 het deel van de gemeente De Wolden € 74.800. De kans op verlies wordt op grond van bovenstaande geschat op 10%. In het kader van de herstructurering WSW binnen de Participatiewet is de frequentie van het overleg aanzienlijk verhoogd. Er is specifieke aandacht voor de doorontwikkeling van Reestmond naar een breed participatiebedrijf waarbij de positie van de gemeente De Wolden zeer nadrukkelijk wordt onderzocht. Maatregel/ondernomen acties Het dagelijks bestuur vergadert gemiddeld 7 keer per jaar. gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels (wethouder). Plaatsvervangend lid is de heer R. de Groot (burgemeester) Tevens vindt ca. 7 keer per jaar een ambtelijk Breed Overleg (BO) plaats. Dit overleg wordt standaard bijgewoond door de betrokken beleidsmedewerker van gemeente De Wolden. Door het bijwonen van de vergaderingen blijft gemeente De Wolden op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en kan tijdig actie worden ondernomen, dan wel worden bijgestuurd. De beleidsmedewerker adviseert de dagelijks bestuurder. Garantstelling aflossing leningen verenigingen/instellingen Ten behoeve van diverse verenigingen en instellingen zijn in het verleden garanties voor de betaling van de rente en aflossing afgegeven. Het betreft hier onder andere dorpshuizen, sportverenigingen, musea, etc. Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de ‘Staat van gegarandeerde leningen 2015’ (Bijlagenboek behorende bij de Programmabegroting 2015). Gedurende het bestaan van de gemeente De Wolden hebben zich nog geen schades voorgedaan. Daar de gemeente eerste aanspreekpunt is bij eventuele schades wordt de geringe kans op verlies gesteld op 10%. Maatregel/ondernomen acties Het gemeentelijk garantiebeleid is als gevolg van de Wet FIDO (Wet Financiering Decentrale Overheden) behoorlijk aangescherpt. Nieuwe aanvragen worden slechts gehonoreerd voor zover passend binnen dit beleid en uitsluitend ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. De afloop van bestaande garanties worden gemonitord via de jaarlijks samen te stellen staat van afgegeven gemeentegaranties. Verstrekte leningen Door de gemeente zijn een aantal leningen verstrekt. Hoewel het risico gering wordt geacht, bestaat het risico dat de leningen niet (kunnen) worden afgelost. Het betreffen: - Renteloze lening voetbalvereniging Ruinerwold van € 22.689 verstrekt in 1998. De lening wordt afgelost in 15 jaar m.i.v. 1999 (dus t/m 2014). Boekwaarde per 31december 2014 nihil – afgelost in 2014 € 1.512. - Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis Ansen van € 66.000 verstrekt in 2007. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. Boekwaarde per 31december 2014 € 59.400 – afgelost in 2014 € 2.200. - Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis Ansen van € 20.000 verstrekt in 2009. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. Boekwaarde per 31december 2014 € 19.333,33 - afgelost in 2014 € 666,67. - Renteloze lening aan Stichting dorpshuis De Olde Karke te Echten van € 46.500 verstrekt in 2014. De lening wordt afgelost in 30 jaar, voor het eerst per 31-12-2016, in termijnen van € 1.550 per jaar. - Renteloze lening aan Stichting Dorpshuis ‘De Veldhoek’ te Koekangerveld van € 29.500 verstrekt in 2009. De lening wordt afgelost in 30 jaar m.i.v. 2012. Boekwaarde per 31december 2014 € 26.551- afgelost € 983. - Renteloze lening aan Stichting Zwembad Ruinen te Ruinen van € 125.000 verstrekt in 2014. De lening wordt afgelost in 15 gelijke termijnen van € 8.333,33 vanaf 2015 en eindigende in 2029. - Geldlening NV Enexis (v/h Edon) van € 181.512. Aflossing is niet bepaald. - Bruglening Enexis van € 727.843. De restantaflossing vindt plaats in twee tranches in 2016 en 2019. - Geldleningen ambtenaren: boekwaarde per 1 januari 2015 € 5.945.272. Gering risico, aangezien er sprake is van een woning als onderpand. Maatregel/ondernomen acties Door aanscherping van de treasuryfunctie in geval van nieuwe aanvragen en het daarnaast kritisch volgen van de al verstrekte leningen, wordt hieraan aandacht besteed. Een en ander conform het per 1-1-2015 nieuw vastgestelde treasurystatuut. Voorts is het op grond van de wijzigingen in de Wet FIDO (Wet Financiering Decentrale Overheden) per 1 januari 2010 verboden om nog langer hypothecaire geldleningen aan ambtenaren te verstrekken. Arbeidsongeschiktheid wethouders Op 23 november 2010 is door het college besloten geen arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de wethouders af te sluiten. Dit besluit werd genomen op basis van de ervaringen uit het verleden en mede gelet op de kans dat een dergelijke situatie zich al dan niet voordoet evenals de onzekerheid over de mate van een eventuele arbeidsongeschiktheid. Niettemin is er vanzelfsprekend een zeker risico dat de gemeente hiermee op zich neemt. Maatregel/ondernomen acties De eventuele gevolgen van het niet afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de wethouders kunnen zijn dat de gemeente in een dergelijke onverhoopte situatie zelf opdraait voor de structurele financiële gevolgen. Op dat moment zal de gemeente binnen de exploitatiebegroting hiervoor dekking moeten zoeken.
pagina 67
JAARSTUKKEN 2014
IED Marktwerking GBA-producten / Wijziging vanuit het rijk Al enkele jaren wordt er gespeculeerd over de mogelijkheid of het aanvragen en uitgeven van een reisdocument bij elke gemeente kan plaatsvinden. Tevens wordt gediscussieerd over de kosten toerekening van identiteitskaarten aan de burger. Deze discussies kunnen consequenties hebben voor de gemeente. Maatregel/ondernomen acties Op dit moment zijn er geen concrete signalen. De gemeente kan hier geen directe invloed op uitoefenen. Gemeentelijke belastingen en WOZ Een mogelijk risico schuilt in de onzekerheid van de ontwikkeling van de economie. Een risico is dat meer mensen een beroep gaan doen op het gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid, waardoor minder wordt ontvangen dan geraamd. Risico is de vergoeding van proceskosten als gevolg van bezwaarprocedures. Omdat WOZ-waarden worden bepaald naar de waarde op 1 januari van het jaar voorafgaand aan het belastingjaar en de actuele waarde dus niet op de beschikking staat, kan het aantal bezwaarschriften toenemen. Daarnaast kan het aantal bezwaren toenemen als gevolg van verhogingen van belastingen, mocht de gemeenteraad dit besluiten. Maatregel/ondernomen acties Goede voorlichting over de waardeontwikkeling, tariefaanpassing en de gevolgen voor de gemeentelijke aanslag kunnen bijdragen aan een stijging van het aantal bezwaarschriften. Door tarieven mee aan te passen aan de waardeontwikkeling kan inkomstenderving worden voorkomen. Tegen de hoogte van de tarieven is geen bezwaar mogelijk. De kosten van bezwaarbehandeling blijven voor rekening van de gemeente. Communicatie in de periode van bekendmaking van de WOZ waarden en de verzending van de aanslagen krijgt ruime aandacht. De ramingen kwijtschelding (inkomsten en uitgaven) zullen mee moeten bewegen met verhoging of verlaging van de tarieven om verlies aan inkomsten te voorkomen. Op basis van ervaringscijfers wordt de kans op verlies geschat op 4% van het totale kwijtscheldingsbedrag. In 2014 is hier geen sprake van.
Financiën / VROM en OW Doorbelasting kostenplaatsen aan bouwgrondexploitatie en investeringen Een deel van de te verdelen kosten op kostenplaatsen wordt doorgerekend aan investeringen. Bij een lager investeringsniveau kunnen wij in feite minder uren toerekenen aan investeringen dan voorheen. Gevolg is dat er een verschuiving plaats vindt van toe te rekenen kosten naar de exploitatie van baten en lasten. Voor zover dit niet kan worden opgevangen door een afname van de personeelsgrootte heeft dit een negatieve invloed op de exploitatiebegroting. Raming toerekening aan investeringen 2014 € 279.000 (in 2013 € 207.000). Verwacht werd dat dit bedrag kon worden toegerekend aan investeringen. Raming toerekening aan bouwgrondexploitatie 2014 € 457.000 (in 2013 € 469.000). Maatregel/ondernomen acties In 2014 is afgerond € 183.000 toegerekend aan investeringen en € 179.000 aan bouwgrondexploitatie. De lagere toerekening komt door minder investeringswerken en door inhuur van externen. De kosten van de externen worden rechtstreeks ten laste van de investeringen verantwoord en niet via doorbelasting van de kostenplaatsen toegerekend. Voor de bouwgrond speelt daarnaast de afgenomen vraag naar bouwgrond.
VROM Deelneming Waarborgfonds Sociale Woningbouw Zowel met betrekking tot de afgegeven garanties voor particuliere als voor sociale woningbouw heeft de gemeente besloten tot overdracht van de hieruit voortvloeiende risico’s. Hiervoor zijn destijds afkoopsommen betaald. Slechts wanneer de fondsen zodanig slechte tijden meemaken, dat ze niet aan hun verplichtingen kunnen voldoen bestaat de mogelijkheid dat het rijk en de gemeenten alsnog worden aangesproken voor eventuele tekorten (achtervang). Tot nu toe heeft de gemeente geen tekorten van beide fondsen hoeven aan te vullen en was de reservepositie van beide fondsen zodanig dat dit ook niet werd verwacht. Onderzoek in 2009 heeft echter uitgewezen dat de kans op gedwongen verkoop van particuliere woningen die onder Nationale Hypotheek Garantie zijn gebouwd, uitkomt op 1,83%. De kans is het hoogste in het vijfde jaar na de afgifte van de garantie, nl. 0,3%. De executiewaarde bij gedwongen verkoop blijkt gemiddeld 80%, daarboven is dan gemiddeld 1 jaar rentebetalingsachterstand. Risico bij particuliere woningen: 925 leningen x 0,3% is 3 leningen. Het verwacht gemiddeld verlies wordt ingeschat op ± € 50.000 per lening. Totale omvang schade ca. € 150.000. Aangenomen wordt dat deze gemiddeld aan te merken schade door de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen kan worden gedragen, zonder dat een beroep op aanvullende middelen van de gemeente wordt gedaan. Ten aanzien van de sociale woningbouw worden er geen verliezen verwacht. Maatregel/ondernomen acties Tussen het rijk en de VNG is voorts afgesproken dat de achtervangfunctie van de gemeenten ten aanzien van nieuwe borgstellingen in het kader van de Nationale Hypotheek Garanties (NHG) per 1 januari 2011 is beëindigd en dat de NHG wordt gecontinueerd met een 100% achtervangfunctie van het rijk. Voor de in het verleden afgegeven garanties blijft de gemeente wel deels aansprakelijk. Met betrekking tot de afgegeven garanties voor de sociale woningbouw, heeft een commissie in opdracht van de VNG onderzoek gedaan naar de financiële risico’s van de gemeentelijke achtervangpositie in het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Het onderzoek heeft uitgewezen dat de kans, dat gemeenten vanwege hun achtervangpositie renteloze leningen moeten verstrekken, onder de huidige omstandigheden heel klein is. Gemeenten hebben er dan
pagina 68
JAARSTUKKEN 2014 ook baat bij dat het garantiestelsel blijft bestaan en dat zij hun positie in de achtervang behouden. Wel stelt de commissie dat door de Vestia-affaire herstel van vertrouwen nodig is in het systeem. Om dit te bereiken moet het WSW alle informatie met de achtervangers delen. Ook moeten het Rijk en de gemeenten een vertegenwoordiging hebben in de Raad van Commissarissen van het WSW. Tenslotte zouden het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en het WSW hun werkzaamheden beter op elkaar afstemmen, zodat het preventiebeleid effectiever wordt. Er wordt vooralsnog aangenomen dat de gemeente geen aanvullende middelen behoeft te betalen. Door alle ontwikkelingen rond woningcorportatie Vestia, hebben alle andere corporaties moeten bijspringen om Vestia overeind te houden. In de sector geldt de verplichting elkaar te helpen als de nood aan de man komt. Voor nu zijn bestaande risico’s afgedekt. Wanneer de rentestand laag blijft is er tot 2017 voor Vestia nog niets aan de hand. Daarna kan het lastiger worden, maar dit is onder andere afhankelijk van de rentestand. De kans bestaat dan dat op termijn de andere corporaties (weer) moeten bijspringen. In hoeverre dit effect heeft op de corporaties binnen onze gemeente is op dit moment niet in te schatten. Diverse afdelingen Gemeenschappelijke regelingen De gemeente neemt deel aan een aantal gemeenschappelijke regelingen, waarbij de gemeente bijdraagt in eventuele exploitatietekorten. De gemeenschappelijke regelingen bevatten veelal bepalingen over financiële zaken, zoals begroting en bijdragen. Doordat deze GR’s bestuurlijk op afstand staan, terwijl de gemeente wel (deels) moet bijdragen in tekorten, is er sprake van een risico. Maatregel/ondernomen acties Bij een goede informatievoorziening (begroting, tussentijdse cijfers, jaarrekening) worden de deelnemende gemeenten tijdig op de hoogte gesteld over de financiële gang van zaken. De diverse GR’s, voor zover van toepassing voor gemeente De Wolden, worden nader toegelicht in de paragraaf verbonden partijen van deze begroting. Mede op grond van een in het verleden opgesteld intern rapport (‘Grip op gemeenschappelijke regelingen’), heeft de gemeenten aan elke verbonden partij een ‘aandachtsambtenaar’ gekoppeld. Omdat de werkvoorzieningsschappen een verhoogd risico vormen, is deze problematiek in voorstaande al apart genoemd in de opsomming van risico’s.
Conclusie Zoals in de inleiding al genoemd, is voor het kunnen beoordelen van het benodigde (minimale) weerstandsvermogen het gewenst de aanwezige weerstandscapaciteit te analyseren, in samenhang met de omvang en de achtergronden van de risico’s. Hoewel er geen landelijke (wettelijke) normen zijn voor de bepaling van het minimaal benodigde weerstandsvermogen, is er wel op basis van ervaringscijfers en benchmarkgegevens een tabel ontwikkeld, die als uitgangspunt kan worden genomen voor de berekening van het benodigde minimale weerstandsvermogen. Deze tabel heeft draagvlak in de branche en wordt ondersteund door toezichthouder de provincie Drenthe. Op basis van deze tabel bedraagt het minimaal benodigd weerstandsvermogen voor gemeente De Wolden tussen € 2,4 miljoen en € 4,8 miljoen. De aanwezige incidentele weerstandscapaciteit van gemeente De Wolden ultimo 2014 bedraagt € 26,5 miljoen. De aanwezige structurele weerstandscapaciteit van gemeente De Wolden voor 2014 bedraagt afgerond € 1,8 miljoen. Hierbij is rekening gehouden met een berekening van de onbenutte belastingcapaciteit op basis van de norm toelating artikel-12 gemeente. Uit de gehouden inventarisatie blijkt dat zowel de incidentele als de structurele weerstandscapaciteit van de gemeente van een voldoende omvang is in relatie tot de risico’s die worden gelopen.
pagina 69
JAARSTUKKEN 2014
1.7.3
Onderhoud Kapitaalgoederen
Inleiding Een aanzienlijk deel van de in de gemeente De Wolden aanwezige kapitaalgoederen zoals infrastructuur, gebouwen en plantsoenen is in beheer en onderhoud van de gemeente. Voor het onderhoud van de kapitaalgoederen kent de gemeente een aantal beheersprogramma’s. Deze beheersprogramma’s zijn belangrijk, omdat op basis hiervan binnen de exploitatiebegroting gelden worden gereserveerd om jaarlijks in het noodzakelijke onderhoud te kunnen voorzien. Ook het gewenste onderhoudsniveau moet vastgelegd worden in de beheersplannen. Dit niveau is afhankelijk van de toereikendheid van de hiervoor benodigde beschikbare middelen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geeft een dwarsdoorsnede van de begroting. Lasten van onderhoud kunnen op diverse programma’s voorkomen. Basisgegevens te onderhouden kapitaalgoederen (peil 2014) Onderwerp
Karakteristiek
Openbare ruimte
Oppervlakte totaal Oppervlakte wegen Verharde fietspaden Verharde wandelpaden
8.500 m2 2.810.000 m2 53.426 st 350.000 m2
Speeltoestellen
5.241 st 717 st
Begraafplaatsen
6 st
Onderwijsgebouwen
15 st
Sportaccommodaties
21 st
Lengte
441 km
Kolken
11.520 st
Minigemalen
1.100 st (excl. 232 IBA’s)
Hoofdgemalen
49 st
Bergbezinkvoorzieningen Tunnels
6 st 3 st
Bruggen en duikers Verkeersmeubilair
240.000 m2
Oppervlakte bos en natuur (berm, etc.)
Openbare verlichting (armaturen)
Kunstwerken
2.507.841 m2
1.380.000 m2
Sportterreinen
Riolering
22.635 ha
Oppervlakte groen (plantsoen)
Bomen
Gebouwen
Onderhoud
Verkeersborden Objectverwijzingsborden
60 st 4.655 st 660 st
Beleidskader Ten aanzien van het benodigde onderhoudsvolume zijn de volgende uitgangspunten vastgelegd. Een beheersprogramma dient een periode te beslaan van de langste afschrijving van de kapitaallasten. Hierdoor is de gemeente in staat altijd voldoende geld te reserveren voor het noodzakelijke onderhoud en worden desinvesteringen voorkomen; Een beheersprogramma dient gemiddeld iedere vier jaar opnieuw te worden doorgerekend op basis van de actuele onderhoudssituatie (BBV). Dit schept de mogelijkheid om de onderhoudskosten tijdig naar boven of beneden bij te stellen. De gemeente heeft een kwaliteitsvisie, de visie functioneert als een overkoepelende schil voor de onderliggende beheerssystemen. In de visie wordt het niveau aangegeven dat bepalend is voor de individuele beheerssystemen. In 2012 is het kwaliteitsniveau op onderdelen herzien. Als kwaliteitsniveau heeft de raad gekozen het niveau ‘basis’, uitzondering vormen de bedrijventerreinen. Het niveau van de groenvoorzieningen op de bedrijventerreinen is herzien naar het niveau laag. De niveaus zijn verwerkt in de opdrachten voor het uit te voeren van het planmatig onderhouden van de openbare ruimte. Voor het rationeel beheer
pagina 70
JAARSTUKKEN 2014 maakt de gemeente gebruik van een beheersysteem. Dit systeem van ingenieursbureau Arcadis is voorzien van een grafische koppeling met de database van de beheergegevens. Het inzichtelijk maken en uitwisselen van de data van de te beheren onderdelen in de openbare ruimte wordt daarmee mogelijk. De verschillende beheersprogramma’s worden hierna toegelicht. Toelichting per beheersprogramma Het wegenbeheersprogramma De gemeente heeft een rationeel beheersprogramma voor wegen. In dit programma heeft de raad het onderhoudsniveau vastgelegd, waaraan het wegenonderhoud dient te voldoen. Gekozen is om het kwaliteitsniveau van de wegen te differentiëren op basis van de gebruikscategorie van de wegen. Verhardingen met een belangrijke functie worden van een hoger onderhoudsniveau voorzien. Jaarlijks wordt na de winter een wegeninspectie uitgevoerd op basis waarvan in relatie met het beschikbare budget wordt vastgesteld welke wegen dat jaar een onderhoudsbeurt behoeven. De afgelopen jaren heeft de gemeente ieder jaar prioriteiten moeten stellen voor wat betreft de te onderhouden wegen. Via de kadernota 2014 is aandacht gevraagd voor een inhaalslag. Bij het vaststellen van de begroting heeft de raad opdracht gegeven aan het college om te onderzoeken of via meerjarige contracten, het bundelen van onderhoudswerken en innovatieve aanbestedingsvormen een besparing in de uitvoeringskosten kan worden gerealiseerd. Dit onderzoek is begin 2014 gestart en afgerond. Door andere contractvormen blijkt het mogelijk om € 75.000 te besparen. Deze ruimte wordt aangewend om € 1.5 miljoen te investeren in de wegen en daarmee het achterstallig onderhoud in te lopen. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving
Werkelijk 2014
Klein onderhoud wegen
106.248
101.627
Groot onderhoud wegen
946.326
1.083.532
Verkeersvoorzieningen (bewegwijzering, borden, veiligheid)
125.966
58.226
Straatvegen en onkruidbestrijding
148.101
151.228
Bermonderhoud, incl. maaien en bermbeplanting
126.807
139.034
1.453.448
1.533.647
Totaal
Het beheersprogramma groen Met behulp van het beheersprogramma zijn overzichten gemaakt van de diverse beheersobjecten. Bij het vaststellen van de kadernota 2007 is een kwaliteitsniveau bepaald. In het kader van de bezuinigingen is in 2012 besloten om de onderhoudskwaliteit bij bedrijfsterreinen vast te stellen op het niveau laag. De bestekken zijn opnieuw aanbesteed aan ondermeer de SW bedrijven. In de bestekken en opdrachten is de vermindering van de kwaliteit (bezuinigingen op het groenonderhoud van € 250.000) doorvertaald. De vertaling vindt plaats op de thema’s sober, efficiënt en kwaliteit. In dit kader zal een deel van het arbeidsintensieve groen worden omgebouwd naar gras. Verder is het aantal bladkorven en bloembakken in 2013 verminderd en zijn vrijwilligers natuuronderhoud gaan uitvoeren. De ombouw van openbaar groen is voorbereid en is in het najaar van 2014 uitgevoerd. De werkzaamheden worden in 2015 afgerond. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving Onderhoud plantsoenen openbaar groen
Werkelijk 2014
318.801
339.809
Aanschaf plantmateriaal
33.139
25.840
Uitbestede werkzaamheden incl. VTA-controle bomen
540436
421.907
892.376
787.556
Totaal
Het verbreed gemeentelijke rioleringsplan (v-GRP) Het Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan (v-GRP) heeft een strategisch en beleidsmatig karakter. Het plan vormt de basis voor de doelen en daarmee samenhangende middelen voor de aanleg en beheer van riolering op langere termijn. Het v-GRP is vastgesteld op 12 september 2013. In 2014 heeft de raad besloten een voorziening riolering in te stellen. De voorziening egaliseert over een langere periode de verschillen in de jaarlijkse uitgaven. De rioolheffing krijgt daardoor een meer gelijkmatig niveau.
pagina 71
JAARSTUKKEN 2014 Het beheer en onderhoud van de rioolstelsels van de gemeente worden de komende jaren op het huidige niveau doorgezet. Door de maatregelen te actualiseren is inzicht verkregen in de kwaliteitstoestand van de objecten. Jaarlijks wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld waarin de maatregelen zijn opgenomen die voorzien in het bereiken van de doelstellingen op het gebied van emissiebeperking, wateroverlast en het instant houden van de voorzieningen. Met het vaststellen van de Wet Verbrede Watertaken is de gemeente ook belast met de zorg voor het regenwater en het ondiepe grondwater. Daarom heeft de gemeente bij het opstellen van het Waterplan samen met het Waterschap, de Provincie en de Waterleidingmaatschappij en diverse andere instanties afstemming gezocht. In het Waterplan zijn afspraken gemaakt over alle wateraspecten in de gemeente. De afspraken worden in de komende periode verder concreet gemaakt en verankerd in het beheer en onderhoud. Op het gebied van samenwerking vindt intensief overleg plaats tussen Waterschap Reest en Wieden en regiogemeenten. De samenwerking vindt plaats op uitvoeringsniveau (monitoren van overstorten) en gezamenlijk strategisch onderzoek naar marktprijzen, kwaliteit riolen en het efficiënt waterbeheer. In 2015 wordt het Afvalwaterketenplan voorbereid en voorgelegd aan de raden. In dit regionale plan bevat de beleidkaders van de inliggende gemeenten (het v-GRP) voor de komende jaren. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving Onderhoud e.d. vrijverval riolering
Werkelijk 2014
125.041
152.308
Onderhoud e.d. vacuüm drukriolering
31.068
35.851
Onderhoud gemalen en bezinkbassins
3.217
1.510
159.326
189.669
Totaal
Het gebouwenbeheersplan In 2001 is een beheersprogramma voor onze gemeentelijke gebouwen opgesteld. In dit beheersprogramma is vastgelegd wat de afschrijvingstermijnen van elk onderdeel zijn. Hierbij wordt uitgegaan van een normaal onderhoudsniveau. Jaarlijks wordt ieder gebouw geïnspecteerd om de actuele onderhoudssituatie vast te stellen. Ook voor het huisvestingsprogramma onderwijs is er sinds 2007 een beheersprogramma beschikbaar. In 2009 heeft het college de ‘Nota planmatig onderhoud 2009-2012’ vastgesteld. In deze nota is een duidelijke scheiding aangebracht tussen ‘periodiek groot onderhoud’ en ‘normaal klein jaarlijks onderhoud’. Er is o.a. een doorrekening gemaakt voor groot onderhoud op langere termijn. Op deze berekening is de jaarlijkse storting in de ‘voorziening onderhoud gebouwen’ afgestemd. In 2012 is gestart met de actualisatie van het meerjarenonderhoud van de gemeentelijke gebouwen voor de periode 2013 – 2022. Het afstoten van gemeentelijke gebouwen is inmiddels in het beheerssysteem Planon verwerkt en in de budgetten vertaald.
Beheersprogramma openbare verlichting Sinds 2006 wordt gebiedsgewijs jaarlijks een aaneengesloten deel van de armaturen schoongemaakt en de lampen vervangen. Iedere 5 jaar wordt op deze wijze de volledige openbare verlichting gestructureerd onderhouden. In 2011 zijn een aantal proeven uitgevoerd met energiezuinige LED-lampen, ook is getest of het mogelijk is om met minder lichtmasten een woonwijk te verlichten. In 2013 is het nieuwe OV-plan door de raad vastgesteld. In dit beleidsplan zijn de resultaten van de proefprojecten geëvalueerd en het optimaliseren van de schakeltijden, vervangen van masten, het gaan toepassen van longlife lampen (levensduur 8-10 jaar), de verdeling avond- en nachtbranders en knelpunten (lichthinder, energiebesparing en sociale veiligheid) uitgewerkt. Het plan is op 12 september 2013 vastgesteld door de raad. In 2014 is het uitvoeringsplan voorbereid en afgestemd met de Belangenverenigingen. De uitvoering van de maatregelen gaat in 2015 plaatsvinden. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving Onderhoud openbare verlichting
74.133
pagina 72
Werkelijk 2014 62.972
JAARSTUKKEN 2014 Beheersprogramma kunstwerken en bruggen De werkzaamheden aan de gemeentelijke bruggen en duikers zijn gebaseerd op het beheerplan ‘bruggen en kunstwerken’ dat deel heeft uitmaakt van de kadernota 2006. De kadernota is door de raad medio juni 2005 vastgesteld. In het beheerplan zijn de relevante kwaliteitsaspecten van de bruggen beoordeeld en de noodzakelijke maatregelen beschreven om deze voorzieningen in stand te kunnen houden. Jaarlijks wordt voor een bedrag van ongeveer € 44.000 aan planmatig onderhoud uitgevoerd aan de bruggen en duikers. Het jaarlijkse onderhoudsplan is gebaseerd op de prioriteiten zoals deze zijn aangegeven in het Beheerplan. In 2011 en 2012 zijn bruggen vervangen bij de Pieperij, Wold Aa-weg, Havelterweg, fietsbrug Meppelerweg en de Stuw. In 2013 is geen brug vervangen maar zijn wel vervangingen uitgevoerd. Het beheersplan dateert uit 2005, het daarin aangegeven prijspeil is niet meer actueel, ook zijn maatregelen geheel of gedeeltelijk herzien. Het benodigde budget is volledig geactualiseerd De laatste twee bruggen van vervangingsfase 1 (Ommerweg en Munnikenweg) zijn in 2014 vervangen. Via een update van het plan heeft de raad op 26 september 2013 een correctie doorgevoerd in het beschikbare budget van fase 1. In 2014 zijn de bruggen over de Wold Aa in de Koekangerweg en Dijkmansweg voorbereid, beide bruggen worden in 2015 vervangen. In 2014 is het areaal aan kunstwerken en bruggen uitgebreid door de aanleg van twee tunnels onder de N48 (Nolderweg en Noorderweg) en een fietsbrug over de Reest in de Ommerweg. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving Onderhoud bruggen
47.456
Werkelijk 2014 46.508
Het speelruimtebeleidsplan In de gemeente De Wolden zijn rond de 90 speelplekken. De omvang, inrichting en wijze van beheer varieert. In de praktijk blijkt dat een goede en uitgebreide speelvoorziening de (jonge) burger zeer aanspreekt. In stand houden van speelvoorzieningen in een gemeente is echter geen wettelijke verplichting. Wel is een grondeigenaar aansprakelijk voor schade ten gevolge van bouwwerken die in zijn grond verankerd zijn. De gemeente heeft de taak zorg te dragen voor de veiligheid en de openbare orde. Dit betekent dat een gemeente aansprakelijk kan worden gesteld voor schade die voortkomt uit een ondeugdelijk speeltoestel of ondergrond. Het speelruimtebeleidsplan is op 28 maart 2002 door de gemeenteraad vastgesteld. In het speelruimtebeleidsplan is een streefbeeld opgenomen van hoe de speelvoorzieningen in de gemeente er in de toekomst moeten uitzien. Aan de hand van de uitkomsten van inspectiegegevens zal de komende jaren het direct urgent onderhoud aan de speelvoorzieningen uitgevoerd moeten worden. Onderzocht is of het een optie is de verenigingen met ingang van 2008 het onderhoud zelf te laten uitvoeren. Hoewel dit een besparing in de uitvoeringskosten zou dienen op te opleveren. Voor de gemeente blijft het noodzakelijk het beheerplan actueel te houden. De voorzieningen zijn op het eigendom van de gemeente geplaatst, de gemeente blijft na de overdracht van het onderhoud aan de verenigingen primair verantwoordelijk. Door middel van inspecties zal daarom aangetoond moeten worden dat het noodzakelijke onderhoud daadwerkelijk is uitgevoerd. Bij de Kadernota 2009 is besloten tot een gedeeltelijke herbestemming van de structurele middelen. Een deel (ongeveer 2/3) is weer bestemd voor onderhoud (voor de primaire voorzieningen). Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving
Werkelijk 2014
Onderhoud speelvoorzieningen
20.387
10.709
Subsidiëring speeltuinverenigingen
11.500
24.632
31.887
35.341
Totaal
Landschapsbeleidsplan In het op 25 januari 2000 vastgestelde Landschapsbeleidsplan is een visie op het bestaande landschap en de ontwikkelingen daarbinnen en beleidsaanbevelingen daarover gegeven. Voor de opstelling van het plan heeft een uitgebreide veldinventarisatie plaatsgevonden op nagenoeg alle landschapselementen in het buitengebied. Deze gegevens zijn vastgelegd in een digitaal bestand. Dankzij een impuls vanuit TenneT zijn in 2011 in Koekange (Hoge Linthorst), Ten Arlo en in het landinrichtingsgebied Zuidwolde diverse
pagina 73
JAARSTUKKEN 2014 landschappelijke verbeterplannen uitgevoerd. In de loop van 2012 is gestart met de evaluatie van de diverse projecten. De provincie heeft in 2013 besloten haar subsidie voor landschapsprojecten te gaan verlagen. In de komende jaren wordt de subsidie in stappen afgebouwd. Imiddels is na regionale afstemming een voorlopige oplossing gevonden om de onderhoudsprojecten op een andere manier voort te zetten. Begroot 2014 (na wijziging)
Omschrijving Onderhoud openbaar groen
24.843
pagina 74
Werkelijk 2014 21.113
JAARSTUKKEN 2014 1.7.4
Bedrijfsvoering
Inleiding Voor het verwezenlijken van de programma’s uit de begroting is het belangrijk te beschikken over een goede bedrijfsvoering. Met de term bedrijfsvoering wordt bedoeld de sturing en beheersing van alle primaire en ondersteunende processen in een organisatie. Van dit begrip zijn talrijke definities in omloop. De kern ervan is dat het de aansturing van de organisatie betreft. Het lijnmanagement stuurt op de opgaven in de bedrijfsvoering. Naast de reguliere bedrijfsvoering was in 2014 bijzondere aandacht zijn voor de volgende thema’s: 1. Organisatieontwikkeling; 2. Uitvoering ‘Verordening doelmatigheid en doeltreffendheid 2009 gemeente De Wolden’; 3. Bedrijfsvoering juridische zaken; 4. Bedrijfsvoering personele zaken en bezuinigingen op personele kosten.
1. Organisatieontwikkeling Diverse ontwikkelingen maakten het noodzakelijk om ons te bezinnen op de wijze waarop wij ook in de toekomst onze taken op een kwalitatief goede manier willen en kunnen vervullen. Daarom heeft het College in 2012 het strategisch organisatiedocument “De blik naar buiten!” vastgesteld. Een van de doelen was te onderzoeken of ambtelijke samenwerking met Hoogeveen mogelijk was. In juni 2013 zijn de kaders waarbinnen de ambtelijke samenvoeging gerealiseerd moet worden bepaald. Belangrijk is dat de samenvoeging moet bijdragen aan een duurzame oplossing voor personele kwetsbaarheid en kwaliteit. Bovendien moet de fusie bijdragen aan de taakstelling op personele kosten. In anderhalf jaar tijd is de Gemeenschappelijke regeling ambtelijke organisatie gemaakt en vastgesteld. De organisatie is stapsgewijs aan de hand van een Missie en Visie door interne kwartiermakers en medewerkers vormgegeven. De nieuwe organisatie bestaat uit zeven eenheden met onderlinge afhankelijkheden, om samenwerking en balans tussen de onderdelen te bevorderen. Centraal daarbij staat het streven om maatwerk te leveren voor de twee gemeenten en besturen. Hierbij wordt rekening gehouden met de eigen identiteit, cultuur en de specifieke kenmerken van de twee gemeenten. De organisatie heeft door mandaten de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie gelegd en geeft daarmee de medewerkers de ruimte om binnen gestelde kaders actief en ondernemend te werken. De organisatie werkt aan een frontlinie georiënteerde opzet en werkwijze, waarbij de klant voorop staat. De beide gemeentehuizen behouden hun eigen loketten voor hun inwoners.
2. Uitvoering ‘Verordening doelmatigheid en doeltreffendheid 2009 gemeente De Wolden’ In 2014 is geen themaonderzoek gedaan. Met het opheffen van de ambtelijke organisatie en het inrichten van de samenwerkingsorganisatie, verviel grotendeels het nut van een doelmatigheidsonderzoek over de ambtelijke organisatie van De Wolden. In het komende jaar wordt dit weer opgepakt. Wel zijn er drie Interne Controle viermaandsrapportages uitgebracht. Conform het Interne Controle Jaarplan. Per viermaands periode is over de resultaten van de interne controles gerapporteerd naar de directie. De directie heeft de rapportages vastgesteld en besproken in het managementteam. De acties op de aanbevelingen zijn opgepakt. De constateringen vallen binnen de vastgestelde marges. Single information, single audit (SiSa) betreft eenmalige informatieverstrekking, eenmalige accountantscontrole. SiSa is de manier waarop gemeenten aan het rijk verantwoorden of en hoe ze de specifieke uitkeringen hebben besteed. In 2014 zijn ook interne controles uitgevoerd op de specifieke uitkeringen waar wij gebruik van maken. Er is zowel op volledigheid van het dossier gecontroleerd als op de naleving van de voorwaarden die verbonden zijn aan de subsidie, de rechtmatigheid. Alle aanbevelingen zijn overgenomen en constateringen zijn opgelost.
pagina 75
JAARSTUKKEN 2014 3. Bedrijfsvoering juridische zaken In 2014 is door de medewerkers van werkgroep Juridische zaken gebouwd aan de inrichting van de juridische bedrijfsvoering van de samenwerkingsorganisatie. Afgesproken is dat het juridische kwaliteitswerk gaat plaatsvinden bij Juridische zaken. Ondersteuning kunnen de medewerkers van de eenheden dichtbij hun werkplek vinden bij de juridische adviseurs van hun bedrijfsbureaus. Deze adviseurs vormen met elkaar een netwerk om de juridische kwaliteit en ontwikkelingen met elkaar te bespreken. De inzichten uit eerdere juridische verbetervoorstellen zijn zo veel mogelijk direct meegenomen bij de opzet van de organisatie.
4. Bedrijfsvoering personele zaken en bezuiniging op personele kosten Ontwikkelingen met betrekking tot personeel en organisatie In 2014 zijn we gestart met de voorbereiding van de samenvoeging van de ambtelijke organisatie van gemeente De Wolden met die van gemeente Hoogeveen. Formeel is GR opgericht in september 2014. Op 1 januari 2015 is de Samenwerkingsorganisatie van start gegaan. Al veel eerder is een aantal noodzakelijke stappen genomen, om de Samenwerkingsorganisatie effectief en efficiënt in te kunnen richten. Veel medewerkers hebben hard gewerkt om hun bijdrage aan de inrichting van de Samenwerkingsorganisatie te kunnen leveren. Belangrijke stappen in dit proces waren: Het definiëren en inrichten van de organisatiestructuur voor de nieuwe organisatie. Dit is met betrokkenheid van veel medewerkers tot stand gekomen en heeft geresulteerd in 7 kwartierplannen. In deze kwartierplannen is aangegeven wat de opdracht voor dat deel van de organisatie is in de komende tijd en met welke functies en formatie die opdracht uitgevoerd wordt. De genoemde functies zijn gekozen uit een nieuw opgesteld functieboek. Hiervoor is de HR21 systematiek gebruikt, die landelijk door zowel de VNG (eigenaar) als door de vakbonden wordt gestimuleerd om te gaan gebruiken. Daarnaast hebben we, op basis van een ‘Sociaal Plan deel I’ het proces van plaatsing voor alle medewerkers in gang gezet. Om het proces zorgvuldig te kunnen doorlopen en de formeel geldende termijnen te kunnen respecteren, vindt de afronding van het plaatsingsproces definitief plaats in maart 2015. In december 2014 hebben alle medewerkers van gemeente De Wolden hun ontslagbrief ontvangen, tegelijkertijd met hun aanstellingsbrief bij de Samenwerkingsorganisatie. Dit geldt overigens niet voor de griffie; de griffier en haar medewerkster blijven in dienst van de raad/werkgeverscommissie. De commissie voor Bijzonder Georganiseerd Overleg (BGO) is in 2014 enkele malen bijeen geweest om tot overeenstemming te komen over een Sociaal Plan deel I (met betrekking tot het plaatsingsproces) en over een Sociaal Plan deel II, dat zich richt op harmonisatie van arbeidsvoorwaarden, regelingen en beleid. Overeenstemming over Sociaal Plan deel II vindt naar verwachting plaats in het voorjaar van 2015. We hebben er voor gekozen om de ontstane vacatures alleen tijdelijk in te vullen. Dit om te kunnen voldoen aan de bestaande taakstelling en om de werkgelegenheid voor de huidige medewerkers in de Samenwerkingsorganisatie zo goed mogelijk te kunnen waarborgen. In 2014 is volop doorgewerkt aan het project E-HRM, dat in 2013 van start is gegaan. Doel van dit project is de implementatie van een nieuw personeelsinformatie- en salarissysteem, gekoppeld aan management- en medewerkersservice-modules. Het deel personeelsinformatie- en salarissysteem was eind 2014 klaar voor gebruik. Bezuinigingen op personele kosten Het te bezuinigen bedrag op personeel en bedrijfsvoering is met € 400.000 verhoogd van € 151.500 naar € 551.500. Over de voortgang en realisatie van de taakstelling is bij de decemberrapportage 2014 de raad geïnformeerd. Vanaf 1 januari 2015 is het restant van de taakstelling overgedragen en ondergebracht bij de Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen. Personele kosten Op de totale personeelslasten (salarislasten, inhuur personeel en overige personeelslasten) is een positief verschil ontstaan van € 98.000. Opgemerkt wordt dat bij de bestuursrapportage en de decemberrapportage een bijstelling van de budgetten heeft plaatsgevonden van € 260.000. Het positief verschil van € 98.000 op de personeelslasten komt ten gunste van de exploitatie. In verband met de samenvoeging van het ambtelijk met Hoogeveen is ten gunste van het rekeningsresultaat een vrijval van de reserve egalisatie personeelskosten ingeboekt van € 82.000. In totaliteit is het positief effect voor 2014 € 180.000.
pagina 76
JAARSTUKKEN 2014 Inhuur personeel Inhuur van personeel wordt bekostigd uit (vrijvallende) personele middelen, (investerings) projecten en exploitatiebudgetten. De totale personeelslasten van het ambtelijk apparaat (excl. bestuur en sportaccommodaties) zijn in de primitieve begroting 2014 geraamd op een bedrag van € 9.566.000. De werkelijke loonkosten bedroegen € 9.001.000. Ten opzichte van de primitieve begroting is dit een onderuitputting op de loonsom van € 565.000. Dit resultaat is gebruikt voor de dekking van de kosten van extern personeel. De totale lasten van inhuur van personeel bedroeg in 2014 € 1.931.000. Deze kosten van inhuur zijn als volgt bekostigd. Omschrijving
Bedrag
Lagere personeelslasten i.v.m. ontstane vacatureruimte en mutaties personeelsbestand
565.000
Ten laste van projecten in het kader van de automatisering en dienstverlening, exploitatiebudgetten
741.000
Ten laste van onvoorziene uitgaven (vervanging bij ziekte en onvoorziene omstandigheden € 127.000) en de stelpost i.v.m. cao-aanpassingen van € 100.000 Inkomsten uitkering ziektegelden en detachering medewerkers Uit de OR-gelden
227.000 343.000 55.000
Totaal
1.931.000
Studie- en opleidingskosten Gemeenteambtenaren hebben met ingang van 2013 recht op een Individueel Loopbaanbudget (ILB) van € 500 per jaar. Deze cao-afspraak is gemaakt voor drie jaar (2013 t/m 2015). Het ILB is bestemd voor loopbaangerichte activiteiten, met name voor het vergroten van de inzetbaarheid en mobiliteit van de medewerker. De ILB’s voor alle medewerkers zijn in mindering gebracht op het beschikbare centrale opleidingsbudget. Het resterende deel van dat centrale opleidingsbudget bleef beschikbaar voor o.a. organisatiebrede trainingen of bijvoorbeeld verplichte bijscholing. De medewerkers hadden ook de keuze om het budget van 2013 te sparen voor inzet in 2014 of 2015. Veel medewerkers hebben daar gebruik van gemaakt. Hun ILB’s van 2013 zijn via de egalisatiereserve personeelskosten overgeheveld naar 2014. In 2014 heeft slechts een gering aantal medewerkers gebruik gemaakt van het beschikbare ILB-budget. Mogelijke oorzaak daarvan is dat veel medewerkers betrokken zijn bij de totstandkoming en inrichting van de samenwerkinsorganisatie De Wolden-Hoogeveen. Dat heeft extra tijd gekost en druk gelegd bij die medewerkers. Medewerkers hebben keuzes gemaakt en prioriteiten gesteld en daarbij hun eigen ontwikkeling in 2014 vaak geen voorrang gegeven. Dit schept voor de werkgever de verplichting om in 2015 aan deze medewerkers de nodige faciliteiten te bieden om extra aandacht aan hun ontwikkeling te schenken. Daarvoor zal een deel van de niet benutte ILB-budgetten in reserve worden gehouden, om er in 2015 een beroep op te kunnen doen. Het overige beschikbare centrale opleidingsbudget is in 2014 volledig benut. Er is zelfs een positief verschil ontstaan van € 80.000. Misbruik en Oneigenlijk gebruik (M&O) In de notitie ‘Misbruik en Oneigenlijk gebruik’ (2008) is als uitgangspunt gekozen dat elke afdeling verantwoordelijk is voor de te nemen maatregelen, gericht op het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik. Verdere waarborgen tegen misbruik en oneigenlijk gebruik bestaan onder andere uit het inrichten van adequate functiescheidingen in processen en het uitvoeren van interne controles. In 2014 zijn er drie Interne Controle viermaandsrapportages uitgebracht. Hieruit is geen signaal gekomen van misbruik of oneigenlijk gebruik. Van de controle van de jaarrekening en de controle van specifieke verantwoordingen doet de accountant verslag. In de afgelopen jaren zijn meerdere interne regelingen ingevoerd om invulling te geven aan het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik. In de volgende tabel worden de scores voor 2014 weergegeven.
pagina 77
JAARSTUKKEN 2014
Regelingen
2014
Regeling nevenwerkzaamheden en verplichte melding van (financiële) belangen ambtenaren
Geen meldingen van ‘mogelijk strijdige nevenwerkzaamheden’
Nota integriteit: naar aanleiding hiervan wordt o.a. bij iedere nieuwe medewerker de ambtseed of ambtsbelofte afgenomen: Integriteitverklaring voor inhuur personeel:
Incidenten:
Er zijn geen nieuwe medewerkers in dienst gekomen, daarom heeft er niemand de ambtseed of –belofte afgelegd. Drie personen. Niet al het ingehuurd personeel heeft de verklaring ingeleverd. Hierop is het administratieve proces aangepast voor 2015. Er is een situatie geweest van schending van de inkoopregels. Dit is door de leiding van betrokkene geconstateerd. Betrokkene heeft een disciplinaire maatregel gehad. De accountant is geïnformeerd.
Regeling Klokkenluiders
Geen meldingen
Regeling Ongewenst gedrag
Geen meldingen
Privacyreglement E-mail- & internetgebruik
Geen incidenten
De Rekenkamer heeft in 2014 een onderzoek Rapport ‘Waarborgen Bestuurlijke Integriteit’ gemaakt. Het onderzoek richtte zich op het feitelijk gevoerd integriteitsbeleid. De raad heeft de uitkomsten van dit rapport in januari 2015 opiniërend besproken. In het rapport legt de Rekenkamercommissie uit dat het belang van een integriteitsbeleid voor de gemeente verder gaat dan (slechts) het voldoen aan wet- en regelgeving en het beheersen van risico’s. In het rapport werden diverse aanbevelingen gedaan. Alle fracties bevestigden het belang van bestuurlijke integriteit en deelden de conclusies en aanbevelingen uit het rapport. In overleg met de burgemeester (portefeuillehouder Integriteit) werd afgesproken dat de agendacommissie met een voorstel komt hoe de aanbevelingen samen met de rekenkamercommissie uit te voeren.
Bedrijfsvoering WoldWerk Inleiding In het jaarverslag over 2013 is de uitwerking van een motie van de raad over de bedrijfsvoering van WoldWerk beschreven. Deze motie betrof de ontwikkeling van WoldWerk van marktconform naar concurrerend werken. Daarbij is toen aangegeven dat de ambtelijke fusie met Hoogeveen aanleiding is om de implementatie van de voorgestelde maatregelen voorlopig niet door te voeren. Inmiddels is wel bepaald dat de bedrijfsvoeringfilosofie van de nieuwe organisatie van de buitendienst, waarin WoldWerk is samengegaan, gebaseerd wordt op het principe van taak- en prestatiegericht werken. Deze bedrijfsvoeringfilosofie wordt verweven met wijkgericht werken. Huidige stand van zaken Een startdocument is in voorbereiding. Hierin komt ook het proces van implementatie in de samenwerkingsorganisatie aan de orde. Door tijdgebrek is er in 2014 geen bestekbegroting gemaakt. Voor de dagelijkse bedrijfsvoering is gewerkt met de cijfers van 2013. Doordat er geen bestekbegroting was is daar op ook geen inschrijving gedaan. Een beoordeling van de kostprijzen ten opzichte van de GWW normbedragen kan dan ook niet worden gegeven.
Het resultaat Zoals uit de administratie blijkt zijn de voortbrengingskosten € 79.000 hoger dan de opbrengsten. Voornaamste oorzaak hiervan is dat bij de kostprijscalculatie onvoldoende rekening is gehouden met ziekte van personeel en extra noodzakelijk onderhoud van enkele tractie-onderdelen. In de afgelopen jaren heeft zich een aantal gevallen voorgedaan van langdurige ziekte. Dit doet zich momenteel door pensionering van de langdurige zieken niet meer voor. Het negatieve resultaat over 2014 heeft om die reden een incidenteel karakter. De eenmalige bate voor de opbrengst van de verkoop van afgeschreven duurzame goederen (€ 4.011) is afzonderlijk in het resultaat gepresenteerd.
pagina 78
JAARSTUKKEN 2014
Het (negatieve) resultaat over 2014 is daarmee: Omzet € 2.074.541 Kosten € 2.153.556 Exploitatieresultaat WoldWerk € 79.015 nadelig Incidentele baten € 4.011 Rekeningresultaat WoldWerk € 75.004 nadelig
Verwerking groenafval (biomassaverdeelstation) De exploitatieresultaten van het biomassaverdeelstation, voorheen Composteerinrichting, bedragen € 3,26 aan verwerkingskosten per ton. In 2014 was dit € 4,45. Er is in totaal 3.200 ton meer verwerkt. Daarvan komt 1.200 ton voor rekening van Ommen-Hardenberg. Dat betekent dat uit De Wolden 2.000 ton meer is aangevoerd. Van het beschikbare budget is een bedrag van €22.500 overgebleven, dit ondanks dat er 3.200 ton groenafval meer is verwerkt. Een drietal zaken heeft aan dit positieve resultaat bijgedragen: Het effect van samenwerking met Ommen-Hardenberg. Gunstige aanbesteding, vooral ook doordat een groter volume kan worden aangeboden. Er zijn in 2014 nagenoeg geen uitgaven gedaan aan de inrichting zelf.
pagina 79
JAARSTUKKEN 2014 1.7.5
Financiering
In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere de financieringspositie, het kasbeheer en het risicobeheer (met name rente- en kredietrisico). Deze onderwerpen worden gerekend tot de treasuryfunctie van de gemeente. Treasury is het besturen en beheersen, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De treasuryfunctie heeft bij lagere overheden de laatste jaren sterk aan betekenis gewonnen, onder meer vanwege de inwerkingtreding van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) en de ontwikkelingen op de Europese geld- en kapitaalmarkt. Meer concreet gaat het om financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd, en het daarbij afdekken van met name rente- en kredietrisico’s. De Wet Fido stelt regels voor het beheer van de treasury. De wet bevat normen voor het beheersen van risico’s op kort- en langlopende leningen. Voorts worden de decentrale overheden verplicht een treasurystatuut op te stellen en dienen gemeenten een treasuryparagraaf in de begroting en het jaarverslag op te nemen. De raad van de gemeente De Wolden heeft op 23 december 2005 het thans geldende Treasurystatuut 2005 vastgesteld. De in 2008 plaatsgevonden wijziging in de Wet Fido heeft geen gevolgen voor ons huidig treasurystatuut. Deze wijziging omvat met name het niet meer kunnen verstrekken van nieuwe hypothecaire geldleningen aan medewerkers en de renterisiconorm.
Financieringspositie Reserves en voorzieningen Verloop gedurende het jaar. Omschrijving
Bedrag
Stand 1 januari 2014
46.373.000
Toevoegingen
7.414.000
Onttrekkingen
-9.989.000
Jaarresultaat 2014
1.947.000
Stand per 31 december 2014
45.745.000
De gemeentelijke reserves en voorzieningen worden ingezet om de gemeentelijke investeringen te financieren. Hierdoor hoeven we minder beroep te doen op de kapitaalmarkt. Opgenomen langlopende geldleningen Verloop gedurende het jaar. Omschrijving
Bedrag
Stand 1 januari 2014
9.722.000
Nieuwe leningen Reguliere aflossingen
-745.000
Vervroegde aflossingen Stand per 31 december 2014
8.977.000
Het gemiddelde rentepercentage over deze leningen bedraagt 4,48%.
pagina 80
JAARSTUKKEN 2014 De berekening van de kapitaalbehoefte per 1 januari 2014
Bedrag
Totaal geïnvesteerd bedrag
50.416.000
- Reserves en voorzieningen
46.373.000
- Geldleningen
9.722.000
Financieringsoverschot
56.095.000 5.679.000
De berekening van de kapitaalbehoefte per 31 december 2014
Bedrag
Totaal geïnvesteerd bedrag
52.554.000
- Reserves en voorzieningen
45.745.000
- Geldleningen
8.977.000
Financieringsoverschot
54.722.000 2.168.000
De afname van het financieringsoverschot op 31 december 2014 ten opzichte van 1 januari 2014 met € 3.511.000 is ontstaan door: Afschrijvingen en mutaties investeringen -/- € 2.138.000 Aflossing langlopende geldleningen -/- € 745.000 Mutaties reserves en voorzieningen -/- € 2.575.000 Rekeningresultaat 2014 (voordelig) + € 1.947.000 Totaal € 3.511.000
Liquiditeitsplanning In de Decemberrapportage 2014 hebben we een beknopte liquiditeitsprognose opgenomen. Deze wordt in 2015 verder uitgebreid en verfijnd, zodat we ook inzichtelijk hebben op welk moment we geld (kasgeld of langlopende leningen) moeten aantrekken. De verplichte berekening van de ruimte onder de kasgeldlimiet is wel uitgevoerd. Deze ruimte is € 5.233.000 en voldoet daarmee ruimschoots aan de gestelde criteria.
Kasbeheer Het liquiditeitsgebruik wordt beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar en op de liquiditeitsplanning af te stemmen. Hierdoor wordt er op toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig worden nagekomen. Het betalingsverkeer wordt grotendeels uitgevoerd via de NV Bank Nederlandse Gemeenten. De in 2014 ontstane kortlopende middelen hebben wij bij diverse banken tijdelijk uitgezet. Hierbij hebben wij ons gehouden aan de in de Wet Fido gestelde voorwaarden.
Risicobeheer Met betrekking tot het risicobeheer geldt dat de gemeente het verstrekken van leningen of garanties en het aangaan van financiële participaties uitsluitend doet uit hoofde van de publieke taak. Bij het uitzetten van middelen, het verstrekken van garanties en het aangaan van financiële participaties uit hoofde van de publieke taak bedingt het college zoveel mogelijk zekerheden. Het college motiveert in zijn besluit het openbaar belang van dergelijke uitzettingen van middelen, verstrekkingen van garanties en financiële participaties.
Koersrisicobeheer De koersrisico’s van de gemeente De Wolden zijn niet aanwezig omdat uitsluitend overtollige middelen zijn uitgezet in vastrentende waarden, zoals deposito's en spaarrekeningen. Door afstemming van de looptijden op de liquiditeitsplanning kunnen deze in principe tot het einde van de looptijd worden aangehouden. Vastrentende waarden garanderen dat op de einddatum de nominale waarde wordt uitgekeerd. Op deze einddatum is dus geen sprake van koersrisico's.
pagina 81
JAARSTUKKEN 2014 Renterisico’s Renterisico’s kunnen worden onderscheiden in het renterisico op korte termijn (in Wet Fido termen: vlottende schuld) en het renterisico op lange termijn (in Wet Fido termen: vaste schuld, ofwel met een looptijd van één jaar of langer).
Renterisico vaste schuld (renterisiconorm) Van renterisico is sprake indien er onzekerheid bestaat rond toekomstige renteniveaus. Deze situatie doet zich op de volgende momenten voor: Bij variabel rentende leningen; Indien een toekomstige financieringsbehoefte nog niet afgedekt is; Bij naderende aanpassingen van leningen. Ook voor renterisico’s is in de Wet Fido een norm gesteld. Deze norm, de renterisiconorm, bedraagt thans 20% van het begrotingstotaal. Met andere woorden: de Wet Fido acht het renterisico aanvaardbaar in de tijd gespreid indien in een bepaald jaar niet meer dan 20% van het begrotingstotaal aan renteaanpassing onderhevig is. Het doel van deze norm is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten, welke consequenties kunnen hebben voor de financiële positie. Aldus bevordert de Wet Fido een solide financieringswijze bij openbare lichamen. De wet beoogt hiermee een bijdrage te leveren aan een uitstekende kredietwaardigheid van openbare lichamen op de (inter)nationale kapitaalmarkt.
Berekening renterisiconorm en renterisico’s van de vaste schuld (Bedragen x € 1.000) Renterisico op vaste schuld
2014
2015
2016
2017
Berekening renterisiconorm 1. Renteherzieningen op vaste opgenomen leningen 2. Aflossingen op opgenomen vaste schulden
745
745
745
745
3. Renterisico (1 + 2)
745
745
745
745
4. Renterisiconorm (zie berekening hieronder)
8.941
9.906
9.772
9.627
5. a. Ruimte onder renterisiconorm
8.196
9.161
9.027
8.882
48.137
b. Overschrijding renterisiconorm Berekening renterisiconorm 4. a. Begrotingstotaal in het begrotingsjaar
43.452
49.530
48.858
b. Percentage regeling
20%
20%
20%
20%
Bedrag renterisiconorm
8.690
9.906
9.772
9.627
Er wordt derhalve voldaan aan de geldende criteria. Renterisico kortlopende financiering (kasgeldlimiet) Een belangrijk uitgangspunt van de Wet Fido is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten van openbare lichamen. Om een grens te stellen aan kortlopende financiering is in de Wet Fido de kasgeldlimiet opgenomen. De kasgeldlimiet wordt bepaald door het begrotingstotaal bij aanvang van het dienstjaar te vermenigvuldigen met een bij ministeriële regeling vastgesteld percentage van 8,5%. Bij overschrijding van de kasgeldlimiet moet een vaste geldlening worden aangetrokken. Berekening liquiditeitspositie in relatie tot de kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000)
Vlottende schuld
Vlottende middelen
Netto vlottende schuld (+) of overschot middelen (-)
Per 1 mei
2.261
-2.261
Per 1 september
1.948
-1.948
Per 31 december
29
-29
1.413
-1.433
Gemiddeld Kasgeldlimiet Begrotingstotaal per begin jaar
43.452
Percentage regeling
8,5%
pagina 82
JAARSTUKKEN 2014 Berekening liquiditeitspositie in relatie tot de kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000)
Vlottende schuld
Vlottende middelen
Netto vlottende schuld (+) of overschot middelen (-)
Bedrag kasgeldlimiet
3.693
Liquiditeitsruimte Ruimte onder de kasgeldlimiet
5.126
Overschrijding van de kasgeldlimiet
Kredietrisico’s De gemeente heeft in beperkte mate te maken met kredietrisico’s. Deze hebben onder andere betrekking op de uitzettingen in het kader van de publieke taak. Risicogroep (verstrekte geldleningen x € 1.000)
Restant schuld
% van het totaal
Leningen aan nutsbedrijven Hypotheek verstrekking aan ambtenaren Overige leningen Totaal
909
13
5945
83
293
4
7.147
100
Met/zonder (hypothecaire) zekerheid zonder met zonder
De verstrekte langlopende leningen aan nutsbedrijven betreffen voornamelijk leningen aan Enexis en aan ambtenaren. Het risico dat de gemeente loopt is minimaal. Valutarisico’s Valutarisico’s zijn niet aan de orde omdat er niet met vreemd geld (niet Euro’s) wordt gefinancierd.
Externe ontwikkelingen op de geldmarkt Een belangrijke rol bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het (verwachte en werkelijke) verloop van de rente. De gemeente De Wolden stelt haar rentevisie op aan de hand van tenminste twee gerenommeerde instellingen. Schatkistbankieren voor decentrale overheden Het wetvoorstel verplicht schatkistbankieren is op 13 december in het Staatsblad gepubliceerd. Het wetvoorstel verplicht alle decentrale overheden om hun overtollige (liquide) middelen aan te houden in de schatkist bij het rijk. De wet is op 15 december 2013 van kracht geworden. Tegelijkertijd met de wet is een ministeriële regeling van kracht geworden. Onderdeel van die regeling is de rekening-courantovereenkomst die iedere decentrale overheid krijgt met de Staat der Nederlanden. De regeling bevat verder ondermeer de verplichting voor decentrale overheden een tussenrekening te openen bij een of meerdere banken, zodat aan de verplichting tot deelname aan schatkistbankieren kan worden voldaan. In 2013, anticiperend op het wetvoorstel, is er begonnen met de implementatie van deze nieuwe regelgeving, welke zijn voortgang had in 2014. Berekening EMU-saldo Met ingang van 2014 is de informatievoorziening rondom het EMU-saldo ondergebracht in de paragraaf financiering. Beheersen van het EMU-saldo begint met een goede informatievoorziening, ook over het begrote EMU-saldo van de lokale overheid. In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) worden de gemeenten er op gewezen dat zij in de begroting het EMU-saldo jaar t-1, t en t +1 (2013 t/m 201) in de begrotingsstukken (paragraaf financiering) moeten opnemen. In het kort komt het er op neer dat per gemeente een referentiewaarde is bepaald waarbinnen de groei van het EMU-saldo van die gemeente moet blijven (uitgaande van een maximaal EMU-tekort dat gemeenten, provincies en waterschappen gezamenlijk mogen hebben). Onderstaande tabel komt overeen met het format van de enquête, zoals is gehouden bij gemeenten over het jaar 2004. Dit format is voorgeschreven in de circulaire van het Ministerie van Binnenlandse Zaken d.d. 19 juli 2005, kenmerk 2005-0000139706. Voor De Wolden is de referentiewaarde bij de decembercirculaire 2013 (over de ontwikkelingen van het gemeentefonds) voor 2014 bekend gemaakt (€ 1.673.000).
pagina 83
JAARSTUKKEN 2014
Op de laatste ontwikkelingen aangaande het EMU-saldo en de eventuele invloed van het nog definitief door de Staten Generaal te behandelen voorstel over de ‘Wet Houdbare overheidsfinanciën (HOF)’, wordt ook in de aanbiedingsbrief verder ingegaan. Gemeente De Wolden
Vraag 1
Wat is uw exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)?
+2
Wat zijn uw afschrijvingen ten laste van de exploitatie?
+3 -4 +5
6
-7
+8 -9 -10
-11
2014
2015
2016
volgens begroting (* € 1.000)
volgens begroting (* € .1000)
volgens meerjarenraming (* € 1.000)
*)
-860
*)
-1.161
*)
-906
1.733
1.268
1.218
Wat zijn uw bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie?
481
312
312
Wat zijn uw uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd?
-279
-282
-282
Wat zijn de in mindering op de onder vraag 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen?
-
-
-
Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord?
-
-
-
Hoeveel bedragen de uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d., voor zover niet op de exploitatie verantwoord?
-
-
-
Grondverkopen voor zover niet op de exploitatie verantwoord:
-
-
-
-501
-827
-827
Zijn er voorts betalingen die niet via de onder vraag 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van de bovenstaande vragen?
-57
-51
-35
Bij de berekening van het EMU-saldo wordt gecorrigeerd voor verkoop van deelnemingen en aandelen.
-
-
-
Nee
Nee
Nee
-
-
-
517
-741
-520
Wat zijn uw betalingen ten laste van de voorzieningen?
-11a
Gaat u deelnemingen en aandelen verkopen?
-11b
Zo ja wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst?
Berekend EMU-saldo
Een exploitatietekort heeft een minteken. De posten met een plus verkleinen het EMU-tekort, die met een min vergroten het EMU-tekort.
*) Het genoemde exploitatietekort betreft het tekort van de primitieve begrotingscijfers. In de bij de programmabegroting 2015 behorende aanbiedingsbrief heeft het college voorstellen uitgewerkt over de wijze waarop zij de tekorten voor de komende jaren denkt te beperken c.q. denkt op te heffen. Bij de hantering van het berekende EMU-saldo voor 2015 en 2016 dient dan ook rekening te worden gehouden met de besluitvorming in de begrotingsvergadering van de raad op 6 november 2014.
pagina 84
JAARSTUKKEN 2014 1.7.6
Paragraaf verbonden partijen
Inleiding De paragraaf verbonden partijen is hier opgenomen omdat de relaties die gemeenten hebben met andere partijen, zoals NV’s, BV’s, gemeenschappelijke regelingen, VOF’s, stichtingen, verenigingen en commanditaire vennootschappen sterk zijn toegenomen het laatste decennium. De behoefte aan inzicht in deze relaties is gestegen, evenals de behoefte aan een duidelijk onderscheid. Verbonden partijen zijn gedefinieerd als die partijen waarin gemeenten zowel een bestuurlijk als financieel belang hebben. Een financieel belang houdt in dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement. Voorts heeft de gemeente een financieel belang indien financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Een bestuurlijk belang betekent dat de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat ze mee kan stemmen. Conform bovengenoemde definiëring zijn participaties in NV’s, BV’s, VOF’s, commanditaire vennootschappen en gemeenschappelijke regelingen verbonden partijen. Ook stichtingen en verenigingen kunnen onder de verbonden partijen vallen, indien de gemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’s loopt. Een stichting of vereniging die jaarlijks subsidie krijgt, maar waaraan geen andere financiële verplichtingen zitten met een juridische afdwingbaarheid door derden is geen verbonden partij. Deelnemingen maken deel uit van de verbonden partijen. Het zijn die verbonden partijen, waarbij de gemeente aandelen in een NV of BV heeft.
Oprichting van en deelneming in verbonden partijen Het college heeft vele bevoegdheden die geregeld zijn in de Gemeentewet. Eén daarvan (artikel 160 Gemeentewet) is dat het college besluiten mag nemen met betrekking tot de oprichting van en de deelnemingen in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang. Het besluit mag niet eerder worden genomen, nadat het ontwerpbesluit aan de raad is toegezonden en zij hun wensen en bedenkingen kenbaar hebben kunnen maken aan het college. Tevens moet het besluit de goedkeuring krijgen van Gedeputeerde Staten. Zij kunnen alleen hun goedkeuring weigeren indien het besluit in strijd is met het recht of het algemeen belang.
Voorschriften ‘Besluit Begroting en Verantwoording In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is in art. 9 lid 2 sub f bepaald, dat in de begroting in een afzonderlijke paragraaf de beleidslijnen worden vastgelegd met betrekking tot de verbonden partijen. Volgens art. 15 BBV bevat de paragraaf de volgende elementen: - de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; - de beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. Van verbonden partijen is in artikel 5 van het BBV bepaald dat deze niet worden geconsolideerd in de begroting c.q. het jaarverslag van de gemeente. In de uitvoeringsinformatie bij de productenrealisatie (jaarrekening) dient overeenkomstig artikel 67 en 69 BBV achtergrondinformatie verstrekt te worden over de betreffende verbonden partijen. Algemeen kan gesteld worden dat de relaties tussen verbonden partijen en het publieke belang, zoals geconcretiseerd in de programma’s in hoofdlijnen worden aangegeven.
Doelstelling De gemeente is vrij in haar keuze hoe een taak zal worden uitgevoerd. De gemeente kan een subsidie verstrekken, haar taak zelf uitvoeren of dit laten uitvoeren door een verbonden partij. Een reden bij deze keuze van uitvoering kan gelegen zijn in doelmatigheid, doeltreffendheid en/ of bestuurlijke krachtenbundeling. Verbonden partijen, waaronder ook Publiek-Private-Samenwerking (PPS) constructies en gemeenschappelijke regelingen, worden in toenemende mate ingezet om op efficiënte wijze maatschappelijk beoogde doelen te realiseren.
pagina 85
JAARSTUKKEN 2014 Verbonden partijen gemeente De Wolden Verbonden partijen van de gemeente De Wolden kunnen als volgt worden ingedeeld: Gemeenschappelijke Regelingen. De gemeenteraad van twee of meer gemeenten kunnen een gemeenschappelijke regeling treffen ter behartiging van één of meer belangen van die gemeenten. Deelnemingen. Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang is de gemeente geheel of gedeeltelijk in het bezit van de aandelen van een aantal vennootschappen. Stichtingen, verenigingen, BV’s of NV’s. Het college kan, de raad gehoord hebbende, besluiten deel te nemen in een stichting, vereniging, BV of NV. PPS-constructies. Publiek private samenwerking is een middel om bepaalde beleidsdoeleinden te realiseren. De samenwerking met marktpartijen moet een meerwaarde opleveren. Meerwaarde in de vorm van het benutten van kennis en expertise van andere partijen en het spreiden van risico’s kan leiden tot efficiëntere uitvoering van plannen en projecten. Voor de raad is informatie over de verbonden partijen van belang omdat de partijen taken uitvoeren die in het verlengde van de gemeentelijke doelstellingen liggen. Hieronder vindt u in tabelvorm de uitwerkingen die per verbonden partij worden weergegeven. In de tabel wordt vermeld: de ondernemingsvorm van de verbonden partij, de visie in relatie tot doelstellingen, de beleidsvoornemens, het financieel belang, de zeggenschap, ontwikkelingen binnen de verbonden partij en een mogelijkheid voor een algemene opmerking. Ter verduidelijking van wat onder bepaalde begrippen moet worden verstaan, volgt hieronder een uitleg van: de visie in relatie tot doelstellingen, de beleidsvoornemens, zeggenschap en de ontwikkelingen. Visie: De visie op verbonden partijen in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting (openbaar belang). Beleid: De beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. Zeggenschap: De vertegenwoordiging vanuit de gemeente in de gemeenschappelijke regeling. Ontwikkelingen: Nieuwe/ huidige ontwikkelen die zich voordoen binnen de gemeenschappelijke regeling.
Grip op Gemeenschappelijke Regelingen In de raadsvergadering inzake de Kadernota 2009 is onder meer besloten dat de raad zich kan vinden in de toen voorgestelde werkwijze m.b.t. het versterken van de grip op Gemeenschappelijke Regelingen. De werkwijze is voorgesteld met als doel de beheersbaarheid van de verbonden partijen en met name de gemeenschappelijke regelingen te verbeteren. In hoofdstuk 6 van de Kadernota 2009 is de werkwijze verder toegelicht. Bij de behandeling van de kadernota 2010 is een motie aangenomen waarin alle besturen van gemeenschappelijke regelingen waaraan de gemeente De Wolden deelneemt, te verzoeken uitzetting van de begroting te voorkomen. Indien een verbonden partij een hoog risico vormt voor de gemeente, zal hierover nader worden gerapporteerd in de paragraaf Weerstandsvermogen. Er zal aangegeven worden waarom sprake is van een verhoogd risico en welke financiële kengetallen van toepassing zijn voor deze verbonden partij. Op dit moment is de inschatting dat alleen de werkvoorzieningsschappen een verhoogd risico met zich meebrengen.
Overzicht Verbonden Partijen De Wolden -
Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen; Werkvoorzieningschap Alescon te Hoogeveen; Werkvoorzieningschap Reestmond te Meppel; Gemeentelijke Gezondheidsdienst Drenthe te Assen; Veiligheidsregio Drenthe te Assen; Recreatieschap Drenthe te Diever; Stichting Drentse Bedrijvenlocaties te Meppel; Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe te Assen; Enexis Holding N.V. te Rosmalen; Vordering op Enexis B.V. te ’s-Hertogenbosch; Verkoop Vennootschap B.V. te ’s-Hertogenbosch; Attero Holding N.V. (voorheen Essent Milieu) te ’s-Hertogenbosch; CBL Vennootschap B.V. (Cross Border Leases) te ’s-Hertogenbosch;
pagina 86
JAARSTUKKEN 2014 -
Claim Staat Vennootschap B.V. te ’s-Hertogenbosch; N.V. Rendo te Meppel; Waterleidingmaatschappij Drenthe te Assen; N.V. Bank Nederlandse Gemeenten te Den Haag.
Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen te Hoogeveen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De met ingang van 1 januari 2015 ingestelde gemeenschappelijke regeling heeft als belang het bewerkstellingen van een kwalitatief goede en doelmatige uitvoering van gemeentelijke taken (bedrijfsvoering) zoals vastgelegd in de betreffende regeling.
Beleidsvoornemens
In de beginperiode gaat alle aandacht uit naar het bijeenbrengen van culturen en werkwijzen in één uitvoeringsorganisatie, uniformering van de werkwijzen én het vormgeven van de relatie met de deelnemers.
Financieel belang
De bijdrage van De Wolden aan deze regeling voor het jaar 2015 is begroot op € 12.948.006. In de meerjarenbegroting van de regeling 2015 t/m 2018 wordt rekening gehouden met een afname van de gemeentelijke bijdrage. Eigen vermogen N.v.t. Vreemd vermogen N.v.t. Resultaat N.v.t.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen en dagelijks bestuur door het college van burgemeester en wethouders.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
Werkvoorzieningschap Alescon te Hoogeveen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Met de invoering van de Participatiewet per 1-1-2015 stopt de instroom in de Wet sociale werkvoorziening. In 2014 en 2015 worden de doelstellingen van de gemeenschappelijke regelingen Alescon en Reestmond herijkt. Onveranderd blijft de opdracht zorg te dragen voor een goed werkaanbod aan de medewerkers met een Wsw-status. Deze groep zal in de loop van de komende veertig jaar krimpen tot uiteindelijk nihil.
Beleidsvoornemens
De gemeente De Wolden is deelnemer aan twee verschillende gemeenschappelijke regelingen waaronder Alescon. De Wolden is in de gemeenschappelijke regeling Alescon deelnemer, zonder bevoegdheden en verplichtingen uit de Wsw over te dragen. Onze gemeente heeft wel stemrecht. De financiële risico’s worden verdeeld op basis van het aantal aja per gemeente, die werkzaam zijn bij Alescon. Met het werkvoorzieningschap zijn afspraken gemaakt over onder andere: 1. Uitvoeringsovereenkomst 2015-2016 2. Herstructureringsopdracht 2015 e.v. (Langendijk) De gemeenten ontvangen een rijksbudget gerelateerd aan het aantal deelnemers van De Wolden binnen de werkvoorzieningschappen Alescon en Reestmond. In de afgelopen jaren is het niet mogelijk gebleken voor Alescon om de Wsw kostendekkend uit te voeren. Dit leidde tot een extra bijdrage die bij de begroting en/of de jaarrekening door gemeenteraden beschikbaar werd gesteld, nadat het eigen vermogen van Alescon daarvoor eerst werd aangewend en bijna het nulpunt bereikte.
Financieel belang
De bijdrage van De Wolden aan Alescon voor het jaar 2014 is begroot op € 124.533. Werkelijke bijdrage € 93.030. In de meerjarenbegroting van Alescon 2015 t/m 2017 wordt rekening gehouden met een verder stijgende gemeentelijke bijdrage. Eigen vermogen 31-12-2013: € 31-12-2012: €
pagina 87
2.604.000 772.000
JAARSTUKKEN 2014 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 19.875.000 31-12-2012: € 21.224.000 Resultaat 2013: 2012 : 2011 :
€ € €
1.832.000 92.000 438.000
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen en dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder). Vervanging vindt plaats door de heer R. de Groot (burgemeester).
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Strategisch beleidscentrum, de heer F. Borchers.
Werkvoorzieningschap Reestmond te Meppel Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Met de invoering van de Participatiewet per 1-1-2015 stopt de instroom in de Wet sociale werkvoorziening. In 2014 en 2015 worden de doelstellingen van de gemeenschappelijke regelingen Alescon en Reestmond herijkt. Onveranderd blijft de opdracht zorg te dragen voor een goed werkaanbod aan de medewerkers met een Wsw-status. Deze groep zal in de loop van de komende veertig jaar krimpen tot uiteindelijk nihil.
Beleidsvoornemens
De gemeente De Wolden is op het beleidsterrein sociale werkvoorziening deelnemer aan twee verschillende gemeenschappelijke regelingen waaronder Reestmond. Gemeente De Wolden heeft het werkvoorzieningsschap Reestmond aangewezen als schap, waaraan het gemeentebestuur van De Wolden ingaande het jaar 2000 haar taken integraal heeft overgedragen. Hiermee is de beleidsnotitie van het werkvoorzieningsschap Reestmond van belang voor de uitvoering van de Wsw binnen De Wolden. Met Reestmond zijn afspraken gemaakt over onder andere: 1. Onderzoek herstructurering (IROKO) 2. Uitvoeringsovereenkomst 2014 3. Verbetering begrotingsopzet (n.a.v. zienswijzen raden). De gemeenten ontvangen een rijksbudget gerelateerd aan het aantal deelnemers van De Wolden binnen de werkvoorzieningsschappen Reestmond en Alescon. In de afgelopen jaren is het niet mogelijk gebleken voor Reestmond om de Wsw kostendekkend uit te voeren.
Financieel belang
De bijdrage van De Wolden aan Reestmond voor het jaar 2014 is begroot op € 191.800. Werkelijke bijdrage: € 163.927. In de meerjarenbegroting 2015 t/m 2017 van Reestmond wordt rekening gehouden met een verder stijgende gemeentelijke bijdrage van € 172.000. Eigen vermogen 31-12-2014: € 4.894.000 31-12-2013: € 4.722.000 31-12-2012: € 5.730.000 31-12-2011: € 5.929.000 Vreemd vermogen 31-12-2014: € 3.154.000 31-12-2013: € 4.026.000 31-12-2012: € 2.409.000 31-12-2011: € 2.650.000 Resultaat 2014: -/- € 1.171.348 2013: -/- € 1.019.000 2012: -/- € 988.000 2011: -/- € 608.000
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder) en de heer R. de Groot (burgemeester). Mevrouw M. Pauwels-Paauw is ook lid van het dagelijks bestuur. Plaatsvervangende leden zijn de heer R. de Groot (burgemeester) en de heer J. ten Kate (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Strategisch beleidscentrum, de heer F. Borchers.
pagina 88
JAARSTUKKEN 2014 Gemeentelijke Gezondheidsdienst Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Samenwerkingsverband tussen alle 12 Drentse gemeenten, middels het uitvoeren van regelingen met betrekking tot het gebied van de volksgezondheid en het beheren van het fonds gezondheidszorg.
Beleidsvoornemens
De GGD Drenthe is een organisatie op het brede terrein van openbare gemeentelijke gezondheidszorg voor de 12 Drentse gemeenten en m.i.v. 2014 voor 8 gemeenten ook voor de Integrale Jeugdgezondheidszorg (i-JGZ). En heeft zowel beleidsadviserende als beleidsuitvoerende taken. De wettelijke basis van de GGD wordt gevormd door de Wet Publieke Gezondheid (wet PG). Doel van deze wet is gezondheidsbescherming, gezondheidsbevordering en ziektepreventie. Voor de uitvoering van haar taken werkt de GGD intensief samen met een groot scala aan ketenpartners, zoals: netwerk met zorgaanbieders in de gezondheidszorg en jeugdzorg, maatschappelijke en sociale dienstverleners, bureau jeugdzorg, onderwijs, onderzoeksinstituten, RIVM, GGD NL, politie, provincie en gemeenten. De wet PG verplicht de gemeenteraad tot het bevorderen van de totstandkoming en de continuïteit van collectieve preventie en tevens de samenhang en afstemming met de curatieve sector. Voor de behartiging van de bevorderingsen uitvoeringstaken moet de gemeente een gemeentelijke gezondheidsdienst instellen en in stand houden. De wet schrijft voor dat de gemeentelijke gezondheidsdienst beschikt over deskundigen op het gebied van infectieziektebestrijding, epidemiologie, verpleegkunde, gezondheidsbevordering, tandzorg, gedragswetenschappen en informatica. De GGD voert tevens werkzaamheden uit op het gebied van de wet op de lijkbezorging en wettelijke inspecties van kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, prostitutiebedrijven en tattoo & piercingshops. Tevens zijn er activiteiten ten behoeve van derden zoals reizigersvaccinaties, vaccinaties van risicogroepen, forensische geneeskunde voor politie en justitie, coördinatie van de openbare geestelijke gezondheidszorg en de aanpak van huiselijk geweld, medisch onderzoek bij onderbewindstelling, etc.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden bedraagt voor 2014 € 422.516, verdeeld over beschermen € 134.407, bevorderen € 24.592, bewaken € 20.382, jeugd € 221.685 en bedrijfsvoering € 21.450. Eigen vermogen 31-12-2013: € 2.634.000 31-12-2012: € 3.002.000 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 2.417.000 31-12-2012: € 1.411.000 Resultaat 2013: € 584.000 2012: € 258.000
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd in het algemeen en dagelijks bestuur door mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder). Plaatsvervangend lid is de heer J. ten Kate (wethouder).
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De beleidsuitgangspunten en -intenties zijn vastgelegd in een meerjaren beleidsnota. Op basis van de notitie ‘Naobij, integrale jeugdgezondheidszorg meer dan een optelsom’ hebben 8 gemeenten, waaronder De Wolden besloten om te komen tot integrale jeugdgezondheidszorg. Vanaf 2014 is gestart met de integrale Jeugdgezondheidszorg.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Samenleving, de heer G. Tijms.
Veiligheidsregio Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De Veiligheidsregio Drenthe betreft een gemeenschappelijke regeling waaraan alle 12 Drentse gemeenten deelnemen. Deze regeling heeft als doel het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van brandweerzorg, de rampenbestrijding en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Ook het medeontwerpen, beheren en uitvoeren van rampenplannen behoren hiertoe. Tevens vindt er administratieve en juridische beleidsadvisering aan het college van B&W plaats over het functioneren van de brandweer.
pagina 89
JAARSTUKKEN 2014 Beleidsvoornemens
Multidisciplinair verbeteren Rampenbestrijding naar aanleiding van het in 2009 opgestelde verbeterplan. Doorontwikkelen regionaal brandweerzorg.
Financieel belang
In de primitieve gemeentelijke begroting 2014 was een bijdrage geraamd van € 1.121.166 (brandweertaken) en een inwonersbijdrage van € 246.103 voor het onderdeel rampenbestrijding, is samen €1.367.269. De werkelijke lasten hebben € 1.256.067 bedragen. De afwijking wordt veroorzaakt door enerzijds de afrekening van het liquidatiesaldo Brandweer ZW Drenthe en anderzijds door een terugbetaling van € 93.939 door de VRD van reserves i.v.m. dekking van eventuele frictiekosten door de deelnemende gemeenten. Eigen vermogen 31-12-2013: € 3.855.510 31-12-2012: € 4.808.643 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 4.872.312 31-12-2012: € 2.721.396 Resultaat 2013: - € 46.372 2012: € 596.500
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer R. de Groot (burgemeester). Plaatsvervangend lid is de heer J. ten Kate (eerste loco-burgemeester).
Ontwikkelingen/overige opm.
N.v.t.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Dienstverlening als eerste overheid, de heer M. Nanninga.
Recreatieschap Drenthe te Diever Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Op een effectieve en efficiënte wijze bijdragen aan vernieuwing en stimulering van recreatie en toerisme als belangrijke economische sectoren in Drenthe en Ooststellingwerf. Het Recreatieschap ondersteunt gemeentelijk beleid door zich te richten op coördinatie (o.a. subsidies), belangenbehartiging, proces- en projectmanagement, advisering, beleid en beheer.
Beleidsvoornemens
Het betreft hier een regeling die niet wettelijk is voorgeschreven. De doelstellingen zijn direct te koppelen aan de Structuurvisie, collegeprogramma Beleidsplan Recreatie en Toerisme en Economisch Actieplan. Het Recreatieschap is een efficiënt samenwerkingsverband. Projecten/taken 2014 o.a.: accountmanager vrijetijdseconomie, Recreatie-Expertteam, coördinatie bekostiging recreatievoorzieningen SBB en subsidieregeling provincie kwaliteitsimpuls fietspadennetwerk, beheer recreatievoorzieningen en afstemming Tourist Info Drenthe, Marketing Drenthe en andere partners.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden bedroeg voor 2014 € 51.413. Eigen vermogen 31-12-2013: € 584.513 31-12-2012: € 606.280 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 265.759 31-12-2012: € 361.156 Resultaat 2013: € 20.261 2012: € 21.600
Zeggenschap
Het algemeen bestuur bestaat uit 13 wethouders van de aangesloten gemeenten. De gemeente De Wolden wordt in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder). Plaatsvervangend lid is mevrouw M. PauwelsPaauw (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Strategisch beleidscentrum, mevrouw I. de Groot.
Stichting Drentse Bedrijvenlocaties te Meppel Ondernemingsvorm
Stichting
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Stimuleren van economische activiteiten en het versterken en verder ontwikkelen van de sociaal-economische structuur Drenthe en dus ook de gemeente De Wolden.
pagina 90
JAARSTUKKEN 2014 Beleidsvoornemens
Het betreft hier een regeling die niet wettelijk is voorgeschreven. De Wolden profiteert van projecten die het economisch klimaat in De Wolden stimuleren. De gemeente profiteert indirect van meer grootschalige economische projecten in buurgemeenten en ook van het project Healthy Ageing Network waarin Noord-Nederland internationaal wordt geprofileerd als kennisregio voor gezond ouder worden. Stichting Drentse Bedrijvenlocaties is opgeheven in 2014. De stichting voldeed niet aan de doelstellingen en afspraken die sinds de oprichting in 2007 zijn gemaakt. Afspraak was dat er jaarlijks een terugkoppeling zou zijn naar de gemeenten ten aanzien van de acquisitieplannen en plannen van aanpak om nieuwe bedrijven naar Drenthe te halen. En daar heeft de stichting sinds 2010 geen invulling aan kunnen geven.
Financieel belang
De financiële bijdrage vanuit De Wolden bedraagt voor 2014 € 0,00 dit vanwege het opheffen van de Stichting Drentse Bedrijvenlocaties.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder). Plaatsvervangend lid is mevrouw M. Pauwels-Paauw (wethouder).
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Realisatie, mevrouw J. Los.
Regionale Uitvoerings Dienst Drenthe (RUD) te Assen Ondernemingsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De Regionale Uitvoerings Dienst Drenthe betreft een gemeenschappelijke regeling waaraan alle 12 Drentse gemeenten en de provincie Drenthe deelnemen. Het werkgebied van de RUD is de provincie Drenthe. De RUD voert voor de gemeenten en de provincie de milieutaken ten aanzien van bedrijven uit. Daarnaast zal de RUD milieu specialistisch advies op het gebied van bijvoorbeeld bodem, lucht, geluid en asbest leveren. De RUD bedient de klanten van de gemeenten en de Provincie, maar het blijven de klanten van de gemeenten en de Provincie. Zij blijven daarbij verantwoordelijk voor het milieubeleid en prioriteitstelling in de handhaving op lokaal niveau.
Beleidsvoornemens
Met de RUD ontstaat een robuuste, professionele uitvoeringsstructuur die bijdraagt aan: een schoner milieu en veiligere, betere naleving van wettelijke voorschriften, eenduidiger optreden van de overheid. Voor de bedrijven en inwoners verandert er optisch weinig, omdat voor hen de ingang bij de overheid blijft zoals die nu is. De gemeente respectievelijk de provincie blijven het loket voor hun taken en bevoegdheden, alleen de uitvoering wordt geconcentreerd. De Rud gaat werken volgens een jaarplan opgesteld door de opdrachtgever.
Financieel belang
Uitgangspunt is dat de huidige bedragen die de deelnemers nu voor de RUDtaken besteden in de eerste twee jaren ook de limiet zullen zijn voor de bijdrage aan de GR RUD Drenthe. Daarnaast wordt gekeken naar een bijdrage gerelateerd aan de afname van producten. In de gemeentelijke begroting is een bijdrage voor 2014 geraamd van € 580.388.
Zeggenschap
Gemeente De Wolden wordt vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder). Plaatsvervangend lid is de heer R. de Groot (burgemeester).
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De ingangsdatum van de RUD is 1 januari 2014.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Dienstverlening, mevrouw L. Brouwer.
Enexis Holding N.V. te Rosmalen Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland is Essent per 30 juni 2009 gesplitst in een Netwerkbedrijf en een Productie- en Levering Bedrijf. De vennootschap heeft ten doel: a. het (doen) distribueren en het doen transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en (warm)water; b. het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten in relatie tot energie; c. het doen uitvoeren van alle taken die ingevolge de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan een netbeheerder zoals daarin bedoeld; d. het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten.
pagina 91
JAARSTUKKEN 2014 Beleidsvoornemens
De provincies en gemeenten trachten met hun aandeelhouderschap de publieke belangen te behartigen.
Financieel belang
De gemeente bezit 129.325 aandelen op een totaal van 149.682.196 aandelen (0,0864%). De aandelen zijn gewaardeerd op een bedrag van € 37.000 (62% oude aandelen Essent). In 2014 is een dividenduitkering van € 103.248 over 2013 verantwoord. Eigen vermogen 31-12-2014: € 3.516.700.000 31-12-2013: € 3.370.100.000 Vreemd vermogen 31-12-2014: € 2.900.300.000 31-12-2013: € 2.894.800.000 Resultaat 2014: € 265.500.000 2013: € 239.100.000
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Het beleid van Enexis ondersteunt de transitie van een meer duurzame energievoorziening.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
Vordering op Enexis B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Deze vennootschap is in het leven geroepen om de Aandeelhouderslening aan Enexis doelmatig en efficiënt te kunnen beheren. Deze lening is ontstaan bij de interne verkoop van de gas- en elektriciteitsdistributienetwerken van Essent.
Beleidsvoornemens
Niet van toepassing.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Aan Enexis Holding NV is een lening verstrekt van € 1.555.200. Dit bedrag wordt gefaseerd afgelost in 2012, 2014, 2016 en 2019. Tot en met 2014 is zowel tranche A als B (vervroegd) afgelost, samen groot ± € 820.800. In 2016 t/m 2019 wordt in totaal nog € 734.400 afgelost. De komende jaren wordt rente ontvangen over het niet afgeloste deel. In de meerjarencijfers 20142017 van De Wolden is hiermee al rekening gehouden. Over 2014 is een bedrag van € 41.860 verantwoord. Eigen vermogen 31-12-2014: € 65.628 31-12-2013: € 82.250 Vreemd vermogen 31-12-2014: € 862.130.753 31-12-2013: € 862.176.944 Resultaat 2014: -/- € 16.621 2013: -/- € 11.918
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opm.
Niet van toepassing.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
Verkoop Vennootschap B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Deze vennootschap is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de Verkopende Aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden, een zogenaamde escrow-rekening.
Beleidsvoornemens
Niet van toepassing.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Jaarlijks wordt een bescheiden rentevergoeding uitgekeerd, in 2014 een bedrag van € 16.336. Een eventueel overschot komt op het einde geheel ten
pagina 92
JAARSTUKKEN 2014 goede aan de aandeelhouders. Eigen vermogen 31-12-2014: € 363.304.918 31-12-2013: € 347.336.890 Vreemd vermogen 31-12-2014: € 79.968.164 31-12-2013: € 98.127.539 Resultaat 2014: € 17.290.428 2013: -/- € 62.097.725 Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Naar verwachting wordt de vennootschap eind 2015 (wellicht begin 2016) geliquideerd en valt een positief liquidatiesaldo vrij aan de aandeelhouders.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
Attero Holding N.V. (voorheen Essent Milieu) te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Attero Holding N.V. heeft ten doel het deelnemen in vennootschappen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/ verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking.
Beleidsvoornemens
Niet van toepassing.
Financieel belang
De gemeente bezit 129.325 aandelen op een totaal van 149.682.196 aandelen (0,0864%). Voorheen maakte het onderdeel uit van Essent N.V. De aandelen zijn gewaardeerd op een bedrag van € 7.000 (12% oude aandelen Essent). In 2014 is ingestemd met verkoop van de aandelen Attero aan Waterland Private Equity Investments. De verkoopopbrengst bedroeg € 137.000. Onder aftrek van de boekwaarde van € 7.000 is een bedrag van € 130.000 toegevoegd aan de algemene reserve.
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opm.
Niet van toepassing.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
CBL Vennootschap B.V. (Cross Border Leases) te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Besloten Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De functie van CBL Vennootschap is dat zij de Verkopende Aandeelhouders zal vertegenwoordigen als medebeheerder aan het CBL Fonds, naast RWE, Enexis en Essent. Zij vertegenwoordigt de aandeelhouders in eventuele andere relevante Cross Border Leases aangelegenheden en fondsen.
Beleidsvoornemens
Niet van toepassing.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. In ons geval een bedrag van € 17. Eigen vermogen 31-12-2014: $ (USD) 9.810.998 31-12-2013: $ (USD) 9.877.738 Vreemd vermogen 31-12-2014: $ (USD) 106.574 31-12-2013: $ (USD) 103.732 Resultaat 2014: -/- $ (USD) 66.740 2013: $ (USD) 9.877.609
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Naar verwachting wordt de vennootschap eind 2015 (wellicht begin 2016) geliquideerd en valt een positief liquidatiesaldo vrij aan de aandeelhouders.
pagina 93
JAARSTUKKEN 2014 Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
CSV Amsterdam B.V. (Voorheen: Claim Staat Vennootschap B.V. te ‘s-Hertogenbosch Ondernemingsvorm
Naamloze Vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
In februari 2008 zijn Essent N.V. en Essent Nederland B.V., met toestemming van de publieke aandeelhouders, een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden. Hierin vragen zij ‘een verklaring voor recht’ dat bepaalde bepalingen van de splitsingwetgeving onverbindend zijn. Essent is van mening dat de aandeelhouders schade lijden als gevolg van de splitsing.
Beleidsvoornemens
Niet van toepassing.
Financieel belang
De gemeente bezit 1.728 aandelen op een totaal van 2.000.000 aandelen (0,0864%). Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap. In ons geval een bedrag van € 17. Eigen vermogen 31-12-2014: € 8.541 31-12-2013: € 52.387 Vreemd vermogen 31-12-2014: € 36.057 31-12-2013: € 12.484 Resultaat 2014: -/- € 43.846 2013: -/- € 14.095
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
De juridische procedure valt buiten de verkoop van Essent en is niet door RWE overgenomen. Uit praktische overwegingen hebben Essent en RWE afgesproken dat Essent de procedure blijft voeren. Dit gebeurt echter op instructie en kosten van de aandeelhouders via Verkoop Vennootschap B.V. Aandeelhouders hebben zich in de koopovereenkomst verbonden om door te procederen totdat er een definitieve uitspraak is gedaan door een gerechtelijke instantie. De rechtbank heeft de vordering van Essent N.V. en Essent Nederland B.V. afgewezen. Essent N.V. en Essent Nederland B.V. hebben echter hoger beroep tegen deze uitspraak ingesteld. De procedure is nog niet afgerond.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
NV Rendo te Meppel Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Behartigen van het publiek belang van een betrouwbare en continue nutsvoorzieningen tegen de laagst mogelijke prijs.
Beleidsvoornemens
Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
De gemeente bezit 102 aandelen op een totaal van 991 aandelen (10,29%). De dividenduitkering over 2013, die in 2014 is uitgekeerd bedraagt € 1.029.263. Eigen vermogen 31-12-2013: € 57.058.000 31-12-2012: € 52.143.000 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 86.254.000 31-12-2012: € 92.566.000 Resultaat 2013: € 13.515.000 2012: € 16.683.000 (negatief a.g.v. bijzondere afwaardering)
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen. Er is geen gemeentelijke vertegenwoordiging meer in de raad van commissarissen. Wel is de gemeente door de heer J. van ’t Zand (wethouder) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/ overige opmerkingen
Nadere informatie over o.a. de fraude, afboeking van het verlies bij de bouw van de ‘groene’ energiecentrale Stramproy Green Investments (SGI) te Steenwijk, risico’s en dergelijke, zal naar verwachting nog enige tijd in beslag nemen.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
pagina 94
JAARSTUKKEN 2014 Waterleidingsmaatschappij Drenthe te Assen Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
Behartigen van het publiek belang van een betrouwbare en continue nutsvoorzieningen tegen de laagst mogelijke prijs.
Beleidsvoornemens
Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
In de statuten van de Waterleidingmaatschappij Drenthe is bepaald dat er eens in de 5 jaar aandelen worden uitgegeven om de verhouding tussen aantal aansluitingen en aandelen per gemeente ‘up to date’ te maken. Dit is op 10 mei 2010 via een akte van emissie uitgevoerd. De gemeente is nu in het bezit van 51 aandelen, nominaal € 50, van de in totaal 1.946 aandelen. De afspraak is dat het maximaal toegestane dividend, ter grootte van 3%, zijnde de wettelijke rente, van het geplaatste aandelen kapitaal wordt uitgekeerd. In 2014 is over 2013 een dividenduitkering van € 76,50 ontvangen. Eigen vermogen 31-12-2013: € 41.203.000 31-12-2012: € 41.878.000 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 105.017.000 31-12-2012: € 103.317.000 Resultaat 2013: € 2.282.000 2012: € 224.000
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt vertegenwoordigd door de heer J. ten Kate (wethouder).
Ontwikkelingen/ overige opm.
Geen bijzonderheden.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
NV Bank Nederlandse Gemeenten te Den Haag Ondernemingsvorm
Naamloze vennootschap
Visie/doelstellingen (openbaar belang)
De Bank Nederlandse Gemeenten vervult een bankfunctie van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang en draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.
Beleidsvoornemens
Aanhouden als duurzame belegging en opbrengsten inzetten als algemeen dekkingsmiddel.
Financieel belang
De gemeente bezit 31.122 (0,06%) van de 55.690.720 aandelen van nominaal € 2,50. De dividenduitkering staat gelet op de marktontwikkelingen onder druk. In 2014 hebben we een bedrag van € 39.525 ontvangen wegens dividend 2013. Eigen vermogen 31-12-2013: € 3.430.000.000 31-12-2012: € 2.752.000.000 Vreemd vermogen 31-12-2013: € 127.753.000.000 31-12-2012: € 139.476.000.000 Resultaat 2013: € 283.000.000 2012: € 332.000.000
Zeggenschap
De gemeente De Wolden heeft stemrecht op basis van het aantal aandelen en wordt door de heer R. de Groot (burgemeester) in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigd.
Ontwikkelingen/overige opmerkingen
De BNG heeft een triple-A rating. Dit is een kwalificatie van de kredietwaardigheid die afgegeven wordt door De Nederlandse Bank. Er hebben zich verder geen grote veranderingen voorgedaan in de belangen van de aandeelhouders. Wel is er sprake van een voortgaande dynamiek op de financiële markten.
Gemeentelijk contactpersoon
Eenheid Advies & Control, de heer J. Dijkink.
pagina 95
JAARSTUKKEN 2014 1.7.7
Grondbeleid
Algemeen Grondbeleid is het beleid dat gericht is op het realiseren van ruimtelijke doelstellingen. Het is daarmee geen doel op zich, maar een middel om andere doeleinden te verwezenlijken. Het grondbeleid ondersteunt andere gemeentelijke beleidsterreinen, zoals volkshuisvesting en ruimtelijke ontwikkeling. Het grondbeleid heeft een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de financiële positie van de gemeente. Gelet op deze risico’s is een afzonderlijke paragraaf in het jaarverslag over het grondbedrijf verplicht gesteld door de commissie Besluit Begroting & Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Nota grondbeleid gemeente De Wolden De raad heeft op 14 maart 2013 de ´Nota grondbeleid gemeente De Wolden 2013-2016´ vastgesteld. In deze nota wordt ingegaan op o.a. de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad, de financiële aspecten van het grondbeleid alsmede de randvoorwaarden voor aansturing en beheersing op hoofdlijnen van het grondbeleid. Woonplan 2011-2015 Op 12 juli 2012 is het Woonplan 2011-2015 door de gemeenteraad vastgesteld. Dit herziene volkshuisvestelijke beleidsdocument schetst de gemeentelijke visie op de ontwikkeling van het wonen in De Wolden tot 2015, met een doorkijk naar tot 2020. Het Woonplan 2011-2015 vormt het beleidskader dat daarnaast bestaat uit een uitvoeringsprogramma. Daar waar de woonvisie 2004-2009 nog uitgaat van een kwantitatief vraagstuk, zet het Woonplan 20112015 sterk in op een sociale woningbouwopgave van 50%. Deze opgave heeft relatief gezien een grote impact op de grondexploitaties. Toelichting complexen in exploitatie Algemeen De resultaten over 2014 zijn verantwoord in de exploitatierekening en worden als onderdeel van de resultaatbestemming (vast te stellen door de raad) onttrokken of toegevoegd aan de reserve. Rekening is gehouden met de door een extern bureau opgestelde ramingen van nog te maken kosten bouw- en woonrijpmaken, één en ander gebaseerd op het prijspeil en de toestand op 1 januari 2015.
Verloop boekwaarde 2014, bouwgrond in exploitatie Omschrijving, B.I.E.
Boekwaarde 1-1-2014
OVB van NIEGG
Investeringen
t.g.v. exploitatie
Boekwaarde 31-12-2014
1.062.199,05
0,00
58.953,85
129.468,56
991.684,34
-14.806,78
0,00
62.427,45
61.655,00
-14.034,33
1.084.998,65
0,00
199.480,34
604.445,00
680.033,99
-132.363,93
0,00
-1.976,97
0,00
-134.340,90
Veeningen
143.618,10
0,00
13.770,34
93.315,00
64.073,44
Kerkenveld-Noord
447.154,76
0,00
35.009,93
77.230,45
404.934,24
-213.106,55
0,00
272.498,93
189.390,00
-129.997,62
Oosteinde-Oost
-94.675,85
0,00
4.673,30
76.455,00
-166.457,55
Drogteropslagen
124.525,18
0,00
9.093,84
47.564,78
86.054,24
Zuiderkerkes II/Slagenweg
525.033,01
0,00
633.711,30
86.245,00
1.072.499,31
2.932.575,64
0,00
1.287.642,31
1.365.768,79
2.854.449,16
Bedr.terrein Hoge Akkers Ruinerwold-Oost/Perenhof Dunningen de Wijk Fort
Middelveen IV
Totaal
pagina 96
JAARSTUKKEN 2014 Complexen bouwgrond in exploitatie, verwacht exploitatieresultaat per 31 december 2014 Omschrijving
Boekwaarde 31-1-2014
Nog te maken kosten
Nog te ontvangen
Verwacht resultaat
V = Voordelig N = Nadelig
Bedr.terrein Hoge Akkers
991.684,34
796.435,67
1.788.120,00
0,01
V
Ruinerwold Oost/Perenhof
-14.034,33
13.471,11
0,00
-563,22
V
Dunningen De Wijk
680.033,99
1.228.608,52
2.261.615,00
-352.972,49
V
-134.340,90
65.662,98
321.007,50
-389.685,42
V
64.073,44
174.902,14
415.362,50
-176.386,92
V
404.934,24
1.100.030,72
1.504.965,00
-0,04
V
Middelveen IV
-129.997,62
124.383,69
80.240,00
-85.853,93
V
Oosteinde-Oost
-166.457,55
-6.294,69
429.275,00
-602.027,24
V
86.054,24
496.745,76
582.800,00
0,00
V
1.072.499,31
521.348,42
1.967.520,00
-373.672,27
V
2.854.449,16
4.515.294,32
9.350.905,00
-1.981.161,53
V
Fort Veeningen Kerkenveld-Noord
Drogteropslagen Zuiderkerkes II/Slagenweg Totaal
Winstneming en treffen voorzieningen Conform de voorschriften van Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) kan uit een in exploitatie genomen complex winst genomen worden, wanneer de boekwaarde (opbrengsten hoger dan de al gemaakte kosten) en de verhouding te maken kosten en te realiseren opbrengsten binnen het complex dit toelaten. Bij een voorzien tekort op de grondexploitatie is op basis van de BBV en de Nota grondbeleid gemeente de Wolden 2013-2016 het treffen van een voorziening of afwaardering noodzakelijk. Indien de verwachting is dat het verlies goed wordt gemaakt, dan zal op basis van het grondbeleid een voorziening worden getroffen. Indien de verwachting is dat het verlies niet goed wordt gemaakt, zal een afwaardering plaats vinden op basis van het grondbeleid. Onderstaand tabel geeft inzicht in de te treffen voorzieningen, gecorrigeerd met de reeds getroffen voorzieningen alsmede de winstnemingen uit de grondexploitaties. Complexen bouwgrond in exploitatie, te treffen afwaardering/voorzieningen en (tussentijdse) winstneming
B.I.E. complex Bedr.terrein Hoge Akkers
Noodzakelijke afwaardering/ benodigde voorziening
Reeds getroffen afwaardering/ voorziening
Saldo te treffen afwaardering/ voorzieningen 2013
Winstneming
854.824,03
795.373,97
59.450,06
0,00
Ruinerwold Oost/Perenhof
0,00
0,00
0,00
57.262,87
Dunningen de Wijk
0,00
0,00
0,00
0,00
Fort
0,00
0,00
0,00
0,00
Veeningen
0,00
0,00
0,00
0,00
835.498,36
758.856,10
76.642,26
0,00
0,00
0,00
0,00
211.984,85
Kerkenveld-Noord Middelveen IV Oosteinde-Oost Drogteropslagen Zuiderkerkes II/Slagenweg Sub-totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
47.011,51
17.405,88
29.605,63
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.737.333,90
1.571.635,95
165.697,95
269.247,72
Voorgesteld wordt om op basis van de geactualiseerde grondexploitaties 2014 een afwaardering plaats te laten vinden van € 165.697,95 voor de verliesgevende complexen bedrijventerrein Hoge Akkers en Kerkenveld-Noord en woningbouw complex Drogteropslagen. Van de complexen Ruinerwold-Oost/Perenhof en Middelveen IV kan op basis van de geactualiseerde grondexploitaties 2014 tussentijdse winst worden genomen van € 269.247,72.
pagina 97
JAARSTUKKEN 2014 Bedrijventerrein Hoge Akkers In 2008 zijn de gronden aan de westzijde van Ruinerwold verworven ten behoeve van de lokale ondernemer en ter uitbreiding van het bedrijventerrein Hoge Akkers. Het bestemmingsplan is gewijzigd en het terrein is bouwrijp gemaakt. Eind 2010 is begonnen met de uitgifte van het bedrijventerrein. Tot eind 2014 viel de interesse en de kavelverkoop van dit complex tegen; één verkochte kavel in 2012. In december 2014 kwam daar echter een kentering in, wat geresulteerd heeft in één kavelverkoop en vijf optie-overeenkomsten. Ruinerwold-Oost/Perenhof In 2007 is het plangebied bouwrijp gemaakt en is de realisatie van de woningbouw aangevangen. Het merendeel van de woningen zijn gebouwd door een tweetal bouwontwikkelaars. De gemeente heeft drie kavels verkocht. Door de tijdelijke voorziening voor de peuterspeelzaal te beëindigen, kunnen nog eens twee kavels voor een vrijstaande woning en twee kavels voor een twee-onder-één-kap woning door de gemeente worden verkocht. Deze uitgifte is eind 2010 opgestart. In 2011 is er één kavel verkocht en in 2013 twee kavels (één kavel voor een vrijstaande woning en één kavel voor een twee-onder-één-kap woning). Voor de laatste kavel is een koopovereenkomst gesloten en is in 2014 getransporteerd. Dunningen Op 12 juli 2012 heeft de gemeenteraad het Woonplan 2011-2015 met bijgevoegd uitvoeringprogramma vastgesteld en daarbij het startsein gegeven voor de ontwikkeling van Dunningen fase III. De planvoorbereidingen is in 2013 afgerond, waarna de bestemmingsplanprocedure is opgestart. Op 20 februari 2014 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan vastgesteld. Op 10 mei 2014 is de kavelverkoop van de Dunningen fase III.1 (35 kavels) van start gegaan tijdens de bouw- en woonbeurs. In 2014 zijn 14 kavels verkocht, waarvan tien voor sociale huurwoningen en vier vrijstaande woningen. Daarnaast zijn er voor vijf kavels een koopovereenkomst voor vrije sector woningen gesloten, die naar verwachting in 2015 worden getransporteerd en staan enkele kavels nog onder optie. Afhankelijk van de verkoopresultaten zal de verkoop van Dunningen fase III.2 worden opgestart. Hierbij zal gekeken worden welke kavels er nog in de twee fase beschikbaar zijn om zo overaanbod van tweeonder-één-kap woningen en rijwoningen te voorkomen. Fort De kaveluitgifte van de laatste fase in Fort is gestart in 2007. Na tegenvallende verkoopresultaten, is het plangebied herverkaveld naar acht kavels (vier kavels voor type vrijstaand en vier kavels voor type tweeonder-één-kap woning). Er zijn inmiddels twee kavels voor een vrijstaande woning verkocht. Op 12 juli 2012 heeft de gemeenteraad het Woonplan 2011-2015 vastgesteld en daarmee ingestemd met de toevoeging van drie bouwkavels voor sociale woningbouw, ten koste van twee bouwkavels voor vrije sector woningen. Om deze planwijziging mogelijk te maken, is een bestemmingsplanprocedure doorgevoerd en door de gemeenteraad vastgesteld (bestemmingplan Kleine Kernen Zuid). Aan een private partij wordt de mogelijkheid geboden om gedurende een vooraf afgesproken periode te proberen om de sociale rijwoningen tot ontwikkeling te brengen. Samen met dorpsbelangen is een verkoopavond georganiseerd, maar vanuit de markt is geen respons gekomen. Veeningen De kaveluitgifte van Veeningen is in 2010 gefaseerd gestart. Naar aanleiding van het vastgestelde Woonplan 2011-2015, omvat het gewijzigde plan tien bouwkavels voor vijf vrijstaande woningen, twee twee-onder-een-kap woningen en drie rijwoningen (sociale woningbouw). Om deze planwijziging mogelijk te maken, is een bestemmingsplanprocedure doorgevoerd en op 29 maart 2012 door de gemeenteraad vastgesteld (bestemmingplan Kleine Kernen Zuid). In de kaveluitgifte van het plan is een fasering aangebracht. De eerste fase omvat zes bouwkavels voor vier vrijstaande woningen en twee twee-onder-één-kap woningen, waarvan één kavels voor een vrijstaande woning is verkocht. Vanwege een ander plan binnen het dorp is vooralsnog de keuze gemaakt om de drie kavels voor rijwoningen in een later stadium uit te geven. Kerkenveld Na de aankoop van een boerderij aan de Ten Hoevestraat in 2007 (vanwege een milieuhindercontour), is in 2008 begonnen met de onderzoeken en voorbereidende werkzaamheden ten aanzien van de bestemmingsplanwijziging. Op 12 maart 2009 is het bestemmingsplan vastgesteld en na het onherroepelijk worden is gestart met een gefaseerde uitgifte en het bouwrijp maken van het plan. De kaveluitgifte van de eerste fase is in 2009 begonnen en heeft erin geresulteerd dat tien van de dertien kavels per 2013 zijn verkocht. Door deze positieve verkoopresultaten is in 2012 de kaveluitgifte van zes rijwoningen (sociale woningbouw) in de tweede fase begonnen. Door het vastgestelde Woonplan 2011-
pagina 98
JAARSTUKKEN 2014 2015, met een sociale woningbouwopgave van 50%, is het plan herverkaveld. Daar waar de woningen binnen het plan passen binnen het bestemmingsplan, is de kaveluitgifte in de tweede fase reeds opgestart. Om de planwijziging planologisch mogelijk te maken, dient voor een gedeelte van het plan opnieuw een bestemmingsplanprocedure doorlopen te worden. De bestemmingsplanwijziging is in 2014 afgerond. Middelveen IV, Zuidwolde Van het plan Middelveen IV is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden in 2007. Het plan is bouwrijp gemaakt waarbij de afronding maart 2008 heeft plaatsgevonden. Een deel van de kavels is teruggeleverd aan ontwikkelaars en voormalige eigenaren (contractuele verplichting). De resterende kavels worden cq. zijn reeds uitgegeven door de gemeente. Na vertraging te hebben opgelopen bij de uitgifte van het DuBo-project binnen dit complex, is in 2012 alsnog een koopovereenkomst gesloten met stichting Actium voor de verkoop. De gronden van Actium zijn in 2012 getransporteerd en financieel afgehandeld. Daarnaast heeft een private partij woningen op de gronden ontwikkeld en worden op de markt aangeboden. In 2014 zijn twee kavels van het voormalige DuBo-project verkocht en de verwachting is dat de laatste twee kavels in 2015 worden getransporteerd. Wanneer het voormalige DuBo-project in zijn geheel is verkocht, zijn alle kavels verkocht. Na het woonrijp maken van het plan, zijn er geen financiële verplichtingen meer en kan het complex afgesloten worden. Oosteinde-Oost De kaveluitgifte van Oosteinde-Oost is in 2010 gestart. Naar aanleiding van het vastgestelde Woonplan 2011-2015, omvat het gewijzigde plan twaalf bouwkavels voor vijf vrijstaande woningen, vier twee-ondereen-kap woningen en drie rijwoningen (sociale woningbouw). Om de planwijziging planologisch mogelijk te maken, dient opnieuw een bestemmingsplanprocedure doorlopen te worden. De bestemmingsplanwijziging heeft in 2014 plaats gevonden. Een private partij heeft de sociale woningen tot ontwikkeling gebracht en met succes verkocht. Deze kavels zijn in 2014 verkocht en getransporteerd. Begin 2015 zullen de woningen opgeleverd worden. Voor twee kavels is een koopovereenkomst gesloten. De kavels zullen in 2015 worden getransporteerd. Drogteropslagen Ter uitbreiding van woningbouw in Drogteropslagen, heeft de gemeente De Wolden in 2009 gronden aangekocht. In 2011 is de procedure van bestemmingsplan Kleine Kernen zuid opgestart en is op 29 maart 2012 vastgesteld. In 2013 is in samenspraak met dorpsbelangen begonnen worden met de verkaveling van het plan. De verwachting is dat de kaveluitgifte begin 2014 zal starten. Bij de jaarrekening 2013 is dit complex in exploitatie genomen, waarna de verkoop is opgestart. Tot op heden heeft het echter niet geleid tot een kavelverkoop en is de vraag naar woningbouw binnen Drogteropslagen zeer gering. Zuiderkerkes II/Slagenweg In 2011 is Slagenweg aangekocht ten behoeve van de uitbreiding van het huidige bedrijventerrein in Zuidwolde. In 2013 is de procedure van bestemmingsplan Zuiderkerkes II opgestart en is op 31 oktober 2013 vastgesteld. Begin 2014 is de kaveluitgifte gestart. Bij de jaarrekening 2013 is dit complex in exploitatie genomen, waarna de verkoop is opgestart. In 2014 is één kavel verkocht en getransporteerd. Daarnaast is er een koopovereenkomst gesloten en meerdere optieovereenkomsten. Tussentijdse winstneming Op basis van de gekozen systematiek worden positieve resultaten pas als gerealiseerd beschouwd indien en voor zover sprake is van een negatieve boekwaarde (opbrengsten hoger dan de al gemaakte kosten) en de verhouding te maken kosten en te realiseren opbrengsten binnen het complex dit toelaten. Naar aanleiding van de financiële doorrekeningen levert dit het volgende beeld op. Omschrijving
Verwacht resultaat
Bedr.terrein Hoge Akkers
Jaar van realisering (verwachting)
0,01
2031
-563,22
2015
Dunningen De Wijk
-352.972,49
2021
Fort
-389.685,42
2023
Veeningen
-176.386,92
2024
-0,04
2028
Ruinerwold Oost/Perenhof
Kerkenveld-Noord
pagina 99
JAARSTUKKEN 2014
Omschrijving
Jaar van realisering (verwachting)
Verwacht resultaat
Middelveen IV Oosteinde-Oost Drogteropslagen Zuiderkerkes II/Slagenweg Totaal
-85.853,93
2015
-602.027,24
2024
0,00
2027
-373.672,27
2026
-1.981.161,53
Nog niet in exploitatie genomen complexen Jaarlijks wordt op basis van de stand van zaken en mogelijkheden beoordeeld of een deel van de complexen in voorbereiding uiteindelijk in exploitatie genomen kan worden. Bij alle eigendommen wordt kritisch gekeken naar de waardering in relatie tot eventuele ontwikkelingsmogelijkheden. Daar waar de raad heeft besloten een complex te ontwikkelen, mag op basis van het grondbeleid en de Commissie BBV de boekwaarde oplopen tot maximaal € 12,00 per vierkante meter. Daar waar dit niet het geval is, dient de marktwaarde van maximaal € 3,00 per vierkante meter gehanteerd te worden. Op basis van het bovenstaande uitgangspunt is het complex Vondersland beoordeeld. Aangezien de boekwaarde € 12.547,44 hoger was dan de maximaal toegestane waarde voor dit complex van € 243.168,00 is het bedrag van € 12.547,44 conform de nota Grondbeleid ten laste van de reserve bouwgrondexploitatie gebracht (zie tabel hieronder). Een bijkomend effect van de afwaardering van de complexen in voorbereiding tot een maximale grondwaarde per vierkante meter betreft de jaarlijkse rentebijschrijving. Aangezien bij de bovenstaande gronden de maximale waarde is bereikt, kan jaarlijks ook geen rentebijschrijving meer plaatsvinden. Nog niet in exploitatie genomen complexen Omschrijving, N.I.E.G.G Vondersland/Buddingeborgh Totaal
Boekwaarde 1-1-2014
Overboeking naar BIE
Investeringen
T.l.v. exploitatie
Boekwaarde 31-12-2014
243.168,00
13.776,08
13.776,08
243.168,00
243.168,00
13.776,08
13.776,08
243.168,00
Berekening maximale boekwaarde o.b.v. van de Nota Grondbeleid 2013-2016 (art. 6.4) Waardering conform Nota Grondbeleid
Werkelijk per 31 december 2014 Omschrijving, N.I.E.G.G. Vondersland/Buddingeborgh Totaal
Oppervlakte
Boekwaarde
20.264,00
243.168,00
20.264,00
243.168,00
Werkelijk prijs per m2
12,00
Prijs per m2
12,00
Max. boekwaarde 243.168,00 243.168,00
Toelichting complexen in voorbereiding Overige wijzigingen binnen de complexen in voorbereiding betreffen het ten laste van de exploitatierekening brengen van rentelasten in verband met het bereiken van maximale boekwaarden. Van de complexen in voorbereiding kan het volgende opgemerkt worden. Vondersland Voor dit plangebied zijn diverse omgevingsonderzoeken uitgevoerd. (bodemonderzoek, flora/ fauna, hydrologie en archeologie). De resultaten hiervan worden als opmaat gebruikt om te komen tot een stedenbouwkundig programma van eisen (SpvE). Het SpvE vormt de basis voor een voorontwerpbestemmingsplan dat vervolgens in procedure gebracht moet worden. Na diverse overleggen met aanwonenden en een klacht van hen aan de ombudsman, is er besloten het project voorlopig niet uit te geven. De uitgifte zal pas plaatsvinden na 2013. Eén en ander is nog onder voorbehoud van verdere besluitvorming hieromtrent. Bij de vaststelling van het uitvoeringsprogramma, behorende bij het Woonplan 2011-2015, heeft de gemeenteraad een amendement aangenomen om een alternatieve woningbouwlocatie voor Vondersland te onderzoeken. Momenteel zijn gesprekken gaanden met een projectontwikkelaar die eigenaar is van gronden aan de zuidkant van Ruinen. Afhankelijk van deze ontwikkeling zal Vondersland al dan niet tot ontwikkeling worden gebracht.
pagina 100
JAARSTUKKEN 2014 Overige gronden Op de korte termijn is niet de verwachting dat de complexen, die onder overige gronden vallen, tot ontwikkeling worden gebracht. Echter door de strategische ligging van deze gronden, is het wenselijk om deze gronden binnen de grondexploitatie te houden. Per 31 december 2014 bedraagt de boekwaarde van de overige gronden € 353.628,36. De geconsolideerde boekwaarde van de overige gronden mag maximaal € 338.238,00 bedragen. Hierdoor dienen de complexen, die vallen onder overige gronden, in totaal voor € 15.390,36 afgewaardeerd te worden. De boekwaarde komt daarmee uit op de maximale boekwaarde van € 338.238,00. Opbouw boekwaarden overige gronden Omschrijving Inventarisatie overige gronden
Boekwaarde 1-1-2014
Overboeking NIEGG
43.623,00
0,00
Investeringen 5.206,63
T.l.v. exploitatie 5.206,63
Boekwaarde 31-12-2014 43.623,00 29.856,00
Echtenseweg Ruinen
5.262,00
Zuider Esweg 3 Zuidwolde Ommerweg - bij Buiten Herberg Ter Linde
0,00 8.505,00
Oshaarseweg Echten Bedrijventerrein Ruinen
0,00
Grote Veldweg 4 Ansen
0,00
Ruinen-Zuid
40.800,00
0,00
2.744,37
2.744,37
40.800,00
N. Kerklaan Koekange
97.500,00
0,00
5.130,75
5.130,75
97.500,00
Z-Langedijk Koekange
71.400,00
0,00
3.925,75
3.925,75
71.400,00
Vml. Zuivelfabriek
28.800,00
0,00
1.695,75
1.695,75
28.800,00
Neuzendijk
56.115,00
0,00
2.806,00
2.806,00
56.115,00
338.238,00
0,00
21.509,25
21.509,25
338.238,00
Totaal
Berekening maximale boekwaarde o.b.v. van de Nota Grondbeleid 2013-2016 Waardering conform Nota Grondbeleid
Werkelijk per 31 december 2014 Omschrijving, N.I.E.G.G. Inventarisatie overige gronden
Oppervlakte
Boekwaarde
Werkelijk prijs per m2
Prijs per m2
Max. boekwaarde
19.289,00
43.623,00
Echtenseweg Ruinen
9.952
29.856,00
3,00
3,00
29.856,00
Zuider Esweg 3 Zuidwolde
1.754
5.262,00
3,00
3,00
5.262,00
Ommerweg - bij Buiten Herberg Ter Linde
3.105
0,00
0,00
0,00
0,00
Oshaarseweg Echten
2.835
8.505,00
3,00
3,00
8.505,00
Bedrijventerrein Ruinen
1.054
0,00
0,00
0,00
0,00
Grote Veldweg 4 Ansen
589
0,00
0,00
0,00
0,00
13.600,00
40.800,00
3,00
3,00
40.800,00
N. Kerklaan Koekange
32.500,00
97.500,00
3,00
3,00
97.500,00
Z-Langedijk Koekange
23.800,00
71.400,00
3,00
3,00
71.400,00
Ruinen-Zuid
Vml. Zuivelfabriek Neuzendijk Totaal
43.623,00
9.600,00
28.800,00
3,00
3,00
28.800,00
18.705,00
56.115,00
3,00
3,00
56.115,00
117.494,00
338.238,00
pagina 101
338.238,00
JAARSTUKKEN 2014 Opbouw Reserve Bouwgrondexploitatie per 31 december 2014 De opbouw van het weerstandvermogen per 31 december 2014 is: Reserve Bouwgrondexploitatie per 1 januari 2014
€
770.635,21
€
269.247,72
€
165.697,95 -/-
€
12.547,44 -/-
€
15.390,36 -/-
(Tussentijdse) winstneming BIE: - Ruinerwold-Oost
€
57.262,87
- Middelveen IV
€
211.984,85
Afwaarderingen BIE: - Hoge Akkers
€
59.450,06
- Kerkenveld-Noord
€
76.642,26
- Drogeropslagen
€
29.605,63
Afwaarderingen NIEGG: - Vondersland/Buddingeborgh
€
12.547,44
Afwaarderingen overige gronden - Inventarisatie overige gronden
€
2.295,43
- Ruinen-Zuid
€
2.744,37
- N. Kerklaan Koekange
€
3.340,95
- Z-Langedijk koekange
€
2.708,86
- Vml. Zuivelfabriek
€
1.695,75
- Neuzendijk
€
2.605,00
Saldo Reserve Bouwgrondexploitatie per 31 december 2014
€
846.247,18
Winstneming, afwaarderingen en te treffen voorzieningen Voor de in exploitatie genomen gronden kan op basis van het grondbeleid tussentijdse winst genomen worden. Tevens dient op basis van de BBV voor de in exploitatie genomen gronden en niet in exploitatie genomen gronden een voorziening getroffen te worden cq. afwaardering plaats te vinden, te weten: Voor de complexen Ruinerwold-Oost en Middelveen IV kan tussentijds winstgenomen worden van in totaal € 269.247,72. Voor de complexen bedrijventerrein Hoge-Akkers, Kerkenveld-Noord en Drogteropslagen wordt een verlies verwacht, waarvoor op basis van de commissie Besluit Begroting & Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) een voorziening getroffen dient te worden of een afwaardering plaats te vinden. Verwacht wordt dat het verlies van Hoge-Akkers, Kerkenveld-Noord en Drogteropslagen niet meer goed gemaakt kan worden, waardoor op basis van de Nota grondbeleid gemeente De Wolden 2013-2016 een afwaardering plaats vindt. De afwaardering is gelijk aan de contante waarde van het resultaat. De afwaardering - tegen netto contante waarde - bedraagt voor deze drie complexen € 165.697,95. In 2013 is een voorziening Drogteropslagen gevormd van € 16.577,03. De verwachting was toen dat dit verlies nog goed gemaakt kon worden. Gelet op de huidige ontwikkelingen wordt dit niet meer verwacht. De voorziening is inclusief de toegevoegde rente in 2014 ten gunste van de exploitatie vrijgevallen. Voor Hoge-Akkers en Kerkenveld-Noord heeft er reeds een afwaardering plaats gevonden ten hoogte van € 1.554.230,05. De niet in exploitatie genomen gronden dienen op basis van het grondbeleid met € 12.547,44 afgewaardeerd te worden. De overige gronden dienen op basis van het grondbeleid met € 15.390,36 afgewaardeerd te worden.
pagina 102
JAARSTUKKEN 2014 Berekening omvang Reserve Bouwgrondexploitatie Conform Nota grondbeleid gemeente De Wolden 2013-2016 wordt de omvang van de Reserve Bouwgrondexploitatie (RBE) jaarlijks berekend. De omvang van de Reserve Bouwgrondexploitatie wordt bepaald door de risico’s binnen de grondexploitaties. Voor de bouwgronden in exploitatie (BIE-complexen) is een scenarioberekening uitgevoerd. Ook in het geval er geen direct risico uit een scenario naar voren komt, wordt toch een ‘rekenkundig’ risico aangehouden om de nu nog onbekende tegenvallers op te kunnen vangen. Het rekenkundig risico van 10% over de investeringen in de BIE staat ook wel bekend als de ‘IFLO’-norm. Voor de niet in exploitatie genomen gronden wordt 25% van de waarde boven de actuele marktwaarde (agrarisch) aangehouden als rekenkundig risico. De berekende cq. benodigde omvang van de Reserve Bouwgrondexploitatie wordt naast de werkelijke omvang gelegd. Om het bufferende karakter van de Reserve Bouwgrondexploitatie gestalte te geven wordt er pas verrekend met de Algemene Reserve als werkelijke omvang met 15% afwijkt van de benodigde omvang. Op basis van onderstaand tabel dient de Reserve Bouwgrondexploitatie € 148.190,18 af te dragen aan de Algemene Reserve. Werkelijke omvang Reserve Bouwgrondexploitatie
846.247,18
607.006,09
Benodigde omvang RBE Bovengrens benodigde omvang RBE
15%
Bijdrage vanuit de Algemene Reserve
148.190,18
Winst en verliesbepaling De rekening 2014 sluit met een voordelig saldo van € 75.611,97 en is als volgt opgebouwd. Winstneming complexen: - Ruinerwold-Oost
€
57.262,87
-
€
211.984,85
Middelveen IV
€
269.247,72
€
165.697,95 -/-
€
12.547,44 -/-
€
15.390,36 -/-
€
75.611,97
Afwaarderingen BIE: -
Hoge Akkers
-
Kerkenveld-Noord
€
76.642,26
-
Drogteropslagen
€
29.605,63
€
59.450,06
Afwaarderingen NIEGG: -
Vondersland/Buddingeborgh
698.057,00
€
12.547,44
Afwaarderingen overige gronden: -
Inventarisatie overige gronden
€
2.295,43
-
Ruinen-Zuid
€
2.744,37
-
N. Kerklaan Koekange
€
3.340,95
-
Z-Langedijk koekange
€
2.708,86
-
Vml. Zuivelfabriek
€
1.695,75
-
Neuzendijk
€
2.605,00
Voordelig exploitatiesaldo
Dit bedrag is een onderdeel van het resultaat van de jaarrekening 2014.
pagina 103
JAARSTUKKEN 2014 1.7.8
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Inleiding Met de invoering per 1 januari 2007 van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een aantal nieuwe taken naar de gemeente gegaan en is een aantal bestaande taken onder de werking van de Wmo gebracht. De verschillende beleidsterreinen die onder de Wmo vallen, zijn thans verdeeld over de hoofdstukken 7, 8 en 9 van de programmabegroting. Afgesproken is dat in de jaarlijkse programmabegroting en jaarrekening een Wmo-paragraaf wordt opgenomen. Het gaat daarbij vooral om de individuele voorzieningen als onderdeel van het brede Wmo-beleid. Dit is de laatste Wmo-paragraaf. Gelet op de nieuwe gemeentelijke taken binnen het sociale domein is besloten om de paragraaf Wmo te vervangen door een paragraaf Sociaal Domein. Deze nieuwe paragraaf is voor het eerst opgenomen in de programmabegroting 2015.
Wat hebben ons voorgenomen? In de Wmo-paragraaf bij de programmabegroting 2014 zijn als belangrijkste thema’s benoemd: Uitvoeringsprogramma Wmo-beleidsplan 2012-2015; Invoering nieuwe taken sociaal domein.
Wat hebben we bereikt? Uiteraard zijn in 2014 de reguliere Wmo-taken uitgevoerd. Het beleidsmatige accent lag echter op de voorbereiding voor de uitvoering van de nieuwe taken per 1 januari 2015. Uitvoeringsprogramma Wmo-beleidsplan 2012-2015 In 2014 is verder gewerkt aan het uitvoeren van de activiteiten zoals die in het uitvoeringsprogramma zijn opgenomen zoals het preventief ondersteunen van jeugd en ouders/verzorgers vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Maar ook het ondersteunen van mantelzorgers en het compenseren van inwoners met een beperking door het verstrekken van een (individuele) voorziening, waren continue activiteiten. Naar een nieuwe Wmo binnen een nieuw sociaal domein Ingaande 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet. De voorbereiding op die uitvoering is projectmatig ingevuld. De beleidsmatige zaken van de drie wetten zijn in samenhang opgepakt. De gemeenteraad is zeer betrokken geweest (‘de raad in stelling’) bij de voorbereidingen, onder anderen via de raadswerkgroep sociaal domein. Ook de beide adviesraden (Wmo-raad De Wolden en Adviesraad sociaal beleid De Wolden) hebben actief en betrokken meegedaan. Hieronder een overzicht van een aantal belangrijke activiteiten en besluitvormende momenten in 2014: Op 13 februari 2014 heeft de gemeenteraad de kadernota ‘Het sociale domein is onze gezamenlijke zorg!’ vastgesteld. Daarin staan de gemeentelijke visie op het sociale domein en de belangrijkste kaders voor de verdere beleidsmatige ontwikkeling van het sociale domein; In het collegeprogramma 2014-2018 ‘Dichtbij & Vitaal – op eigen kracht’ is een aparte paragraaf over het sociaal domein opgenomen waarmee onder anderen de integraliteit van de nieuwe gemeentelijke taken wordt benadrukt; Langer dan gebruikelijk liggen de nieuwe beleidsplannen en verordeningen van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet voor inwoners ter inzage en kunnen reacties worden ingediend. Ook worden twee inloopavonden georganiseerd waarop inwoners en instellingen vragen kunnen stellen en reacties kunnen indienen; In het najaar van 2014 stelt de gemeenteraad de nieuwe beleidsplannen en verordeningen vast.
Financiën In dit onderdeel van de Wmo-paragraaf wordt een analyse gegeven van de individuele voorzieningen (prestatieveld 6) binnen de Wmo. Het gaat daarbij om hulp bij het huishouden, rolstoelen, vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen.
pagina 104
JAARSTUKKEN 2014 Budget Wmo-taken Het budget voor de individuele voorzieningen bestaat uit bestaande middelen en middelen die via een integratie-uitkering binnen het gemeentefonds naar de gemeente komen. Financiële uitkomst individuele voorzieningen 2014 In de begroting, jaarrekening en financiële administratie worden de individuele voorzieningen onderverdeeld in hulp bij het huishouden en de overige individuele voorzieningen (rolstoel-, vervoers- en woonvoorzieningen). Vergelijking realisatie 2013 en 2014 -
Hulp bij het huishouden Overige voorzieningen Totalen
2013 € 2.172.144 € 998.489 € 3.170.633
2014 € 1.988.648 € 1.059.511 € 3.048.159
-
verschil € 183.496 € 61.022 € 122.474
Toelichting verschillen: a. In het kader van de beleidsmatige kanteling van de Wmo wordt conform het vastgestelde beleidsplan ook nadrukkelijk gekeken naar de eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van mensen. Daarnaast is er aandacht voor maatwerk: een meer passende oplossing voor een probleem. b. Het aantal meldingen in 2014 is afgenomen ten opzichte van 2013. Mede daardoor zijn er minder aanvragen binnengekomen en dus zijn er minder verstrekkingen geweest. Mensen zoeken vaker zelf een oplossing voor hun probleem (meer zelfredzaamheid). c. Hulp bij huishouden (HH): - Het bedrag aan HH-verstrekkingen is ca. € 180.000 lager dan in 2013; - In het verschil zit ook een aanzienlijk hogere ontvangst aan eigen Wmo-bijdragen (zie hieronder). d. Overige voorzieningen: Ten opzichte van 2013 waren er in 2014 wat meer grotere woningaanpassingen en speciale, duurdere rolstoelen, hetgeen tot ca. € 60.000 meer uitgaven heeft geleid. e. Eigen bijdragen: Conform de landelijke richtlijnen wordt ingaande 2011 voor meer Wmo-voorzieningen een eigen bijdrage gevraagd. Dit heeft geresulteerd in een stijging van de ontvangen eigen bijdragen in 2011, 2012 en 2013. Over 2014 is ca. € 40.000 meer aan eigen bijdragen ontvangen dan in 2013. De eigen bijdragen worden door het Centraal Administratiekantoor (CAK) berekend, geïnd en aan de gemeente overgemaakt. Het CAK is daarvoor door de wetgever aangewezen. Vergelijking begroting en rekening 2014 -
Hulp bij het huishouden Overige voorzieningen Totalen
Begroting € 2.254.024 € 1.019.886 € 3.273.910
Rekening € 1.988.648 € 1.059.511 € 3.048.159
-
Verschil € 265.376 € 39.625 € 225.751
Toelichting: a. De financiële uitkomsten zijn het resultaat van het beleid zoals dat in het beleidsplan is vastgelegd. Dit betekent dat er minder aanvragen zijn gedaan en minder voorzieningen zijn verstrekt. b. Het resultaat is ook in belangrijke mate beïnvloed door: € 141.000 meer inkomsten uit eigen bijdragen dan begroot; Minder aanvragen hulp bij het huishouden. Proces ontwikkeling inzicht rekeningresultaat: - Bij de Management- en Bestuursrapportage is per saldo bijna € 400.000 van de begroting afgeraamd. - Bij de Decemberrapportage is per saldo ruim € 30.000 afgeraamd. - Het saldo tussen begrote en werkelijke uitgaven komt vooral door € 141.000 meer aan eigen bijdragen. - Zoals hiervoor reeds is vermeld, wordt de eigen bijdrage regeling uitgevoerd door het CAK. Op de ontwikkeling van de hoogte van de bijdragen, het moment waarop de inning en de daarop aansluitende afdracht aan de gemeente plaatsvindt, heeft de gemeente geen invloed. - In het 2e halfjaar 2014 waren er signalen dat door het (gewijzigde) indicatiebeleid binnen de AWBZ er mogelijk al voor 1 januari 2015 een groter beroep op de Wmo zou worden gedaan. Achteraf bezien is dat niet gebeurd.
pagina 105
JAARSTUKKEN 2014 -
In het kader van de regionale Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) is aan de Wmo-regio Drenthe een vergoeding voor de kosten van aanstelling van twee secretarissen toegekend. Voor onze gemeente is dit een bedrag van € 24.000, hetgeen niet was geraamd.
Reserve Wet maatschappelijke ondersteuning Het doel van deze reserve is het opvangen van onvermijdelijke overschrijdingen op de open eind regelingen ‘hulp bij het huishouden’ en ‘overige individuele Wmo-voorzieningen’. Bij de Bestuursrapportage 2011 is besloten ingaande 2012 geen minimumniveau meer te hanteren. Als maximumnorm is in de ‘Programmabegroting 2012’ 15% van de begrotingsbedragen aangegeven. Wanneer niet aan deze normen wordt voldaan, dient een verrekening plaats te vinden met de algemene reserve. De stand van de reserve per 31 december 2014 is € 570.815. Bij de vaststelling van de programmabegroting 2015 is besloten om deze reserve per 1 januari 2015 om te vormen tot een Reserve Sociaal Domein.
Inzicht totale Wmo-budget 2014 In het overzicht hieronder is aangegeven welke budgetten voor welke Wmo-taken beschikbaar zijn. Daarbij is aansluiting gezocht bij de indeling van de Wmo en het gemeentelijke beleidsplan in prestatievelden.
Kostenplaats
Jaarrekening 2013
Omschrijving
4.08.27.5000.2 Bibliotheek
Begroting 2014 na wijzigingen
Jaarrekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
535.971
544.437
544.437
0
40.085
65.007
62.634
2.373
910.745
936.266
953.009
-16.743
Leefbare kernen – Prestatieveld 1
1.486.801
1.545.710
1.560.080
-14.370
4.07.64.4910.2 Kinderdagverblijven
35.664
44.682
34.977
9.705
327.298
332.419
246.580
85.839
41.369
47.656
54.349
-6.693
357.193
305.915
295.362
10.553
30.248
71.710
30.768
40.942
303.854
294.451
297.099
-2.648
1.095.626
1.096.833
959.135
137.698
4.09.57.6320.0 Wmo-raad; Gehandicaptenplatform; cliëntvoorlichting; benchmark; Wmo-loket
8.729
5.180
6.323
-1.143
4.09.68.6600.0 Onderzoek klanttevredenheid (zit deels ook in totaal bedrag ‘hulp bij het huishouden’; prestatieveld 6)
6.567
7.976
15.296
13.156
6.323
6.833
48.915
37.056
43.405
-6.349
5.400
5.400
5.400
0
54.315
42.456
48.805
-6.349
373.176
393.330
393.328
2
9.514
9.041
11.178
-2.137
n.v.t
n.v.t
n.v.t
n.v.t
4.08.30.5200.4 Sport (breedtesport) 4.08.62.5800.2 Dorps- en wijkcentra (inclusief subsidiering Stichting Welzijn) Subtotaal
4.07.64.4920.2 Peuterspeelzalen 4.07.64.4930.2 Speeltuinen 4.07.64.4940.0 Jeugdbeleid (incl. overheveling budget) 4.10.70.7000.1 Vroegsignalering (gezondheidszorg) 4.10.70.7000.2 Jeugdgezondheidszorg en Centrum voor Jeugd en Gezin (gezondheidszorg) Subtotaal
Subtotaal
Opgroeien in De Wolden – Prestatieveld 2
Informatie, advies en cliëntondersteuning -Prestatieveld 3
4.09.66.6500.0 Vrijwilligers 4.09.66.6510.0 Maatjesproject Subtotaal
Mantelzorg en vrijwillige inzet – Prestatieveld 4
4.09.56.6300.1 Maatschappelijk werk 4.09.58.6400.1 Flankerend beleid bejaarden 4.09.58.6400.3 Ouderenadviseur (zit in subsidie St. Welzijn -4086258002; prestatiev. 1)
pagina 106
0
7.976
JAARSTUKKEN 2014
Jaarrekening 2013
Begroting 2014 na wijzigingen
Jaarrekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
Kostenplaats
Omschrijving
Subtotaal
Algemene voorzieningen – Prestatieveld 5
382.690
402.371
404.506
-2.135
4.09.57.6320.0 Hulp bij het huishouden (excl. Wmo-raad)
2.172.144
2.254.024
1.988.648
265.376
599
6.633
51
6.582
998.489
1.019.886
1.059.511
-39.625
3.171.232
3.280.543
3.048.210
232.333
20.406
15.200
4.217
10.983
20.406
15.200
4.217
10.983
6.226.366
6.396.269
6.031.276
364.993
4.09.68.6600.0 Wmo voorziening algemeen 4.09.68.6600.1 Verstrekking individuele hulpmiddelen/aanpassingen (voorheen woon-, vervoers-, en rolstoelvoorziening) Subtotaal
Individuele voorzieningen – Prestatieveld 6
4.10.70.7000.4 Project problematisch woongedrag/ casemanager OGGZ(-netwerk) Subtotaal
Maatschappelijke zorg – Prestatievelden 7, 8 en 9
Totaal Wmo
Tot slot: samenwerking De Wmo is niet alleen een op participatie maar ook op samenwerking gerichte wet. De samenwerking met de Wmo Raad De Wolden wordt wederzijds als prettig, constructief en betrokken ervaren. In het kader van de invoering van de nieuwe Wmo 2015 heeft de Wmo-raad een belangrijke inbreng gehad door constructief mee te denken en te adviseren. In de voorbereiding op de uitvoering van nieuwe taken is intensief samengewerkt met de gemeente Hoogeveen. In dat verband mogen ook de Zuidwestdrentse en provinciale samenwerking niet ongenoemd blijven. Wat betreft de contractering van de zorgaanbieders voor de nieuwe Wmo-taken is er een goede samenwerking met de gemeenten Hoogeveen, Meppel, Staphorst, Westerveld en Zwartewaterland.
pagina 107
JAARSTUKKEN 2014 1.7.9
Paragraaf dorpsvisies
Zoals afgesproken met de raad is het programma ‘De Ontmoeting’ (bestaande uit de structuurvisie, de woonvisie, het gemeentelijk verkeers- en vervoersplan en de dorpsvisies) in 2014 geëvalueerd. De dorpsvisies namen een bijzondere plaats in dit geheel in en zijn apart geëvalueerd met de dorpen. Een extern bureau heeft in alle dorpen onderzocht hoe de dorpsvisie tot stand is gekomen, hoe het proces van samenwerking en communicatie is verlopen, hoe de werkwijze was, de rol en taakverdeling, wat de bevindingen waren, hoe de samenwerking met de gemeente was en hoe over het beschikbare budget werd gedacht. Ook heeft de onderzoekster gesproken met de medewerkers van Stichting Welzijn die het proces tot realisatie van de 14 dorpsvisies hebben begeleid, evenals met de contactambtenaren die vanuit de gemeente betrokken waren. Ook deze bevindingen zijn meegenomen in het rapport. Deze rapportage is de raad aangeboden in de herfst van 2014. Op basis van de evaluaties van ‘De Ontmoeting’ en specifiek de Dorpsvisies; eigen ervaringen en indrukken van de leden van de raad; positieve ervaringen met de ingezette budgetten ( € 100.000 voor vitale dorpen voor de periode 2012 -2015 € 70.000 voor projecten in de openbare ruimte in 2013 en 2014); de bevindingen van pijler 1. Dit was een werkgroep die in het kader van strategische beleidsontwikkeling de kracht van de Woldense samenleving heeft onderzocht, heeft de raad besloten meer ruimte te willen blijven bieden aan de inwoners, ruimte om maatschappelijke initiatieven te ontplooien. Dit besluit werd kracht bij gezet door het beschikbaar stellen van € 1 miljoen voor de raadsperiode 2015 – 2018. Een voorstel voor de verdere ontwikkeling van participatie in De Wolden is verwoord in het document ‘van Ontmoeting naar Verdieping’. Dit document is 29 januari 2015 vastgesteld door de gemeenteraad. Speerpunten zijn: a. Faciliteren zelfredzaamheid van de dorpen. b. Doorontwikkeling netwerken en dorpsvisies. c. Ontwikkeltraject organisatie. Wat betreft de uitvoering van de dorpsvisies 2009 – 2013. Hier geldt nog steeds de driedeling die de raad 30 juni 2011 (integraal uitvoeringsplan dorpsvisies) heeft vastgesteld, te weten: a. het dorp voert zelfstandig activiteiten en projecten uit waarin de gemeente geen aandeel heeft; b. de gemeente voert in samenspraak met de inwoners projecten uit de dorpsvisie uit; c. het dorp en de gemeente voeren samen de projecten uit en dit levert voor beide partijen voordeel op.
pagina 108
JAARSTUKKEN 2014
1
JAARVERSLAG 2013
2
JAARREKENING 2014
Jaarrekening 2014
Aldus behandeld en vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van 28 april 2015. Secretaris,
Burgemeester,
pagina 109
JAARSTUKKEN 2014
2.1
BALANS PER 31 DECEMBER (bedragen x € 1.000)
ACTIVA Omschrijving
ultimo 2014
ultimo 2013
Vaste activa Immateriële vaste activa
90
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
90
Materiële vaste activa
41.720
39.406
Investeringen in economisch nut
28.941
28.466
Investeringen in een economisch nut waarvoor een heffing wordt geheven
11.663
9.896
1.116
1.045
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa
7.524
7.719
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
171
178
Leningen aan deelnemingen
909
915
6.239
6.392
205
234
Overige uitzettingen > 1 jaar Bijdragen activa in eigendom derden Totaal vaste activa
49.244
47.215
3.436
3.497
Vlottende activa Voorraden Niet in exploitatie genomen gronden
243
243
Ruil en overige gronden
338
338
2.855
2.916
Onderhanden werk, waaronder bouwgrond in exploitatie Uitzettingen < 1 jaar
5.593
6.517
Vorderingen op openbare lichamen
3.956
5.031
Overige vorderingen
1.637
1.486
Liquide middelen
111
Kassaldi Bank- en girosaldi
2.845
3
2
108
2.843
Overlopende activa
6
Vooruitbetaalde bedragen
6
Totaal vlottende activa
Totaal activa
pagina 110
151 151
9.146
13.010
58.390
60.225
JAARSTUKKEN 2014
PASSIVA Omschrijving
ultimo 2014
ultimo 2013
Vaste passiva Eigen vermogen
42.741
43.380
Algemene reserve
28.426
31.643
Bestemmingsreserves
12.368
11.486
1.947
251
Resultaat na bestemming
Voorzieningen
2.024
Voorzieningen
2.024
Langlopende schulden
2.040 2.040
8.977
Onderhandse leningen van binnenlandse banken
8.977
Totaal vaste passiva
9.722 9.722
53.742
55.142
6
6
Vlottende passiva Waarborgsommen Waarborgsommen
6
Netto-vlottende schulden < 1 jaar
6
4.253
Overige schulden
4.004
Bank- en girosaldi
4.163 4.163
249
Overlopende passiva
389
914
Transitorische rente
175
190
Vooruitontvangen middelen Europese en Nederlandse overheidslichamen
199
648
15
76
Overige overlopende posten
Totaal vlottende passiva
Totaal passiva
4.648
5.083
58.390
60.225
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borg- en garantstellingen
53.022
pagina 111
55.595
JAARSTUKKEN 2014 2.2
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
Algemeen De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende balanspost anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De lasten en baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar is gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan overlopende vakantiegeld-, verlofaanspraken en dergelijke. Vaste activa Immateriële vaste activa, materiële vaste activa en financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- c.q. vervaardigingprijs onder aftrek van afschrijvingen. Bij de gehanteerde afschrijvingstermijnen is het bepaalde in de verordening ex artikel 212 van Gemeentewet uitgangspunt. De materiële vaste activa met economisch nut worden in principe lineair afgeschreven, of naar bevind van zaken annuïtair. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden ten laste van de exploitatie gebracht. Indien hiervan bij raadsbesluit wordt afgeweken, wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere door de raad aan te geven tijdsduur. In onze financiële verordening zijn de volgende afschrijvingstermijnen opgenomen: Nieuwbouw woonruimten, schoolgebouwen en bedrijfsgebouwen
40 jaar
Rioleringen
30 jaar
Begraafplaatsen
40 jaar
Renovatie, restauratie en aankoop bestaande bedrijfsgebouwen
25 jaar
Technische installaties in bedrijfsgebouwen
15 jaar
Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen; telefooninstallaties; meubilair en overige inventaris
10 jaar
Transportmiddelen
8 jaar
Automatiseringsapparatuur
5 jaar
Software
4 jaar
Gronden en terreinen
niet
Ook is opgenomen dat afschrijvingen en rente één jaar na de uitvoering ingaan. In overeenstemming met het activering- en afschrijvingsbeleid worden activa met een gezamenlijke massa beneden de € 5.000 niet geactiveerd. Voorraden De voorraden bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- c.q. vervaardigingprijzen. Winsten uit grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd kunnen worden aangemerkt. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingkosten in mindering gebracht. Voor gronden geldt dat de boekwaarde maximaal € 3,00 per vierkante meter mag zijn. Voor gronden waarvoor de raad het besluit genomen heeft deze te ontwikkelen, bedraagt de boekwaarde maximaal € 12,00 per vierkante meter. Wanneer uit de jaarrekening blijkt dat de boekwaarde boven deze vastgestelde bedragen per vierkante meter uitkomt, vindt conform de Nota Grondbeleid in de jaarrekening afwaardering plaats. Uitzettingen <1 jaar De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht.
pagina 112
JAARSTUKKEN 2014 Vaste passiva Reserves Reserves zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, eventueel vermeerderd met bespaarde rente. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De langlopende schulden hebben een rente typische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en Garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar buiten de telling van de balans opgenomen.
pagina 113
JAARSTUKKEN 2014 2.3
TOELICHTING OP DE BALANSPOSTEN
(De bedragen in de tabellen zijn weergegeven in duizenden euro’s) ACTIVA Stelselwijziging Als gevolg van de wijzigingsbesluiten d.d. 25 juni 2013 en 13 december 2013 van het BBV heeft er een wijziging plaatsgevonden in de grondslagen voor de indeling van de balans. De investeringen in de reiniging en riolering waarvoor een heffing wordt geheven moeten op grond van artikel 35 lid 1 afzonderlijk in de balans worden opgenomen en dus worden overgeboekt van ‘investeringen in economisch nut’ naar ‘investeringen in economisch nut waarvoor een heffing wordt geheven’. Dit geldt ook voor de in het verleden geactiveerde rioolinvesteringen. Ter vergelijking met de eindbalans van de jaarrekening 2013 is de beginbalans van de jaarrekening 2014 aangepast met een bedrag van € 9.896.000. Deze herziende presentatiewijze heeft geen effecten op het vermogen en het resultaat. VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa De specificatie van de immateriële vaste activa is als volgt. Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdrage van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2014
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
90
128
218
0
Totaal
90
128
218
0
Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2014. Onder de immateriële vaste activa zijn onder meer opgenomen: het economisch ruimtelijk proces Hoofdstraat Zuidwolde en project ‘De Ontmoeting’/dorpsvisies. De lasten worden in één keer afgeschreven en gedekt door een onttrekking uit de reserves. Materiële vaste activa Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdrage van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2014
Investeringen in economisch nut Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen
612
26
586
0 25.885
Grond-, weg- en waterbouwk. werken
63
Vervoermiddelen
624
Machines, appar. en installaties
0 1.974
1.171
103
26.585
3
60
94
117
601
747
180
86
841
Overig
238
97
193
142
Financial lease
297
171
126
Sub-Totaal
28.466
2.345
pagina 114
1.767
103
28.941
JAARSTUKKEN 2014
Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdrage van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2014
Investeringen in economisch nut waarvoor een heffing wordt geheven Reiniging: Gronden en terreinen
1
Machines, appar. en installaties
0
94
8
9.373
1.812
130
11.055
21
308
1
0 19
67
Riolering: Grond-, weg- en waterbouwk. werken Begraafplaatsen: Gronden en terr.
329
Overig
193
52
12
9.896
1.958
172
Sub-Totaal
233 19
11.663
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut Gronden en terreinen
0
240
236
4
0
1.030
1.857
1.183
596
1.108
Bedr.gebouwen Grond-, weg- en waterbouwk.werk Overig
15
Sub-totaal
Totaal
7
8
1.045
2.097
1.426
600
1.116
39.406
6.400
3.364
722
41.720
Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar de in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2014. De belangrijkste investeringen waren in 2014: reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde, sportaccommodaties Koekange en Zuidwolde, gemeentelijk rioleringsplan en verbeteren rioolstelstel, aanschaf tractiemiddelen, organisatie en proceskosten visie dienstverlening, herinrichting omgeving Julianaweg de Wijk, aanleg fietspaden, vervanging bruggen, centrumplan Ruinen en de Wijk. De langdurige verplichtingen uit hoofde van financial leasing zijn onder de materiële vaste activa in de balans opgenomen. Die van operational leasing worden toegelicht bij de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Financiële vaste activa Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Investeringen
Aflossingen
Afschrijvingen
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2014
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
178
7
171
Leningen aan deelnemingen
915
6
909
348
6.239
Overige uitzettingen > 1 jaar
6.392
195
Vordering ivm verkoop Essent
382
Bijdragen aan activa in eigendom van derden
234
310
8.101
505
Totaal Minus: Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap (Essent) Balanstotaal
382
361
339
205
339
7.906
382 7.719
382 505
pagina 115
361
339
7.524
JAARSTUKKEN 2014 Toelichting Voor een specificatie van de investeringen wordt verwezen naar de in de bijlagen opgenomen investeringsstaat 2014. Kapitaalverstrekking aan deelnemingen Onder kapitaalverstrekking aan deelnemingen zijn de participaties in het aandelenkapitaal van de nutsbedrijven WMD, Rendo, Essent/Attero e.d. en van de Bank Nederlandse Gemeenten opgenomen. Leningen aan deelnemingen Als onderdeel van de verkooptransactie van Essent aan RWE is een zogenaamde bruglening van € 1.555.000 verstrekt aan Enexis Holding N.V. Deze bruglening zal gefaseerd afgelost worden in 2012, 2014, 2016 en 2019. In 2012 is een aflossing verantwoord van € 395.000. In 2013 is vervroegd afgelost een bedrag van € 432.000. Per 31 december 2014 resteert er nog een bedrag van € 728.000. Het overige saldo per 31 december heeft betrekking op een achtergestelde lening aan Enexis van € 181.000. De verstrekking in het kader van het ‘grootboek nationale schuld’ van € 6.000 is in 2014 afgelost. Overige uitzettingen De overige uitzettingen langer dan een jaar betreffen leningen aan sportverenigingen, de dorpshuizen Ansen, Koekangerveld en Echten en zwembad Ruinen. Ook de verstrekking van hypothecaire geldleningen aan ambtenaren is hieronder opgenomen. Ingevolge de wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) worden ingaande 2009 geen nieuwe hypothecaire geldleningen meer verstrekt aan de medewerkers. In 2014 zijn zes leningen totaal afgelost. Vordering op Verkoop Vennootschap B.V. (Essent) Een deel van de verkoopopbrengst van Essent aan RWE, een bedrag van € 691.200 is apart gehouden en als vordering onder de overige uitzettingen opgenomen. Dit gezien het meerjarig karakter van deze vordering. In 2011 is hiervan een bedrag van € 309.000 uitgekeerd. Het resterende bedrag van € 382.000 komt geheel of gedeeltelijk, afhankelijk van mogelijke claims, te zijner tijd tot uitkering. Ter dekking van de mogelijke onzekerheden van de uitkering van de afgegeven garanties bij de verkoop is een voorziening ingesteld van ook € 691.200. Na de uitkering in 2011 is in deze voorziening nog een bedrag aanwezig van € 382.000. Bijdragen activa derden De bijdragen aan activa in eigendom van derden betreffen restauratie van monumenten, het verlenen van bijdragen voor het treffen van energiebesparende maatregelen en de deelname in het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland. Verder is hier ook vermeld de boekwaarde van het geprivatiseerde tenniscomplex in Ruinen. In de raadsvergadering van 12 september 2009 is besloten de deelname aan de stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland te beëindigen. De definitieve afhandeling is afhankelijk van de nog lopende uitstaande leningen bij het fonds. VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Niet in exploitatie genomen gronden Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Naar in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2014
Buddingeborg/Vondersland Ruinerwold
243
13
13
243
Totaal
243
13
13
243
Overige grond en hulpstoffen
Omschrijving
Boekwaarde 1-1-2014
Van niet in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2014
Aan- en verkoop overige gronden
43
2
2
43
Ruinen-Zuid 3e fase
41
3
3
41
Koekange-Noord, Kerklaan
98
3
3
98
Koekange-Langedijk Zuid
71
3
3
71
pagina 116
JAARSTUKKEN 2014
Boekwaarde 1-1-2014
Omschrijving
Van niet in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
Boekwaarde 31-12-2014
Terrein vm. Zuivelfabriek
29
2
2
29
Neuzendijk Ruinen
56
3
3
56
338
16
16
338
Totaal
Onderhanden werk, waaronder bouwgrond in exploitatie Boekwaarde 1-1-2014
Omschrijving Bedrijventerrein Hoge Akkers
Van niet in exploitatie genomen gronden
Saldo expl. uitgaven/ inkomsten
Gerealiseerde winst
Genomen verliezen
1.062
-12
-15
-56
1.085
-405
680
-132
-2
-134
Veeningen West III
144
-80
64
Kerkenveld-Noord
447
35
-213
-129
Oosteinde-Oost, 2 fase
-95
-71
Drogteropslagen
125
-9
Zuiderkerkes/Slagenweg
525
547
2.933
-182
17
17
2.916
-165
Ruinerwold Oost, Perenhof De Wijk, Dunningen Fort
Middelveen IV Zuidwolde e
Totaal Minus: Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie Balanstotaal
58
Boekwaarde 31-12-2014
57
992 -14
77 212
405 -130 -166
30
86 1.072
269
165
2.855 0
269
165
2.855
Toelichting Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid. Tussentijdse resultaatbepaling Op basis van de gekozen systematiek worden positieve resultaten pas als gerealiseerd beschouwd indien en voor zover sprake is van een negatieve boekwaarde (opbrengsten hoger dan de al gemaakte kosten). De winstneming vindt plaats tot het verschil tussen de boekwaarde (opbrengsten minus kosten) en de nog te maken kosten, zodat de overblijvende boekwaarde groot genoeg is om de nog resterende kosten te kunnen betalen. Winstneming, afwaardering en treffen voorzieningen Voor de complexen Ruinerwold-Oost en Middelveen IV kan tussentijds winst genomen worden van in totaal € 269.247,72. Voor de complexen bedrijventerrein Hoge-Akkers, Kerkenveld-Noord en Drogteropslagen wordt een verlies verwacht, waarvoor op basis van de commissie Besluit Begroting & Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) een voorziening getroffen dient te worden of een afwaardering plaats te vinden. Verwacht wordt dat het verlies van Hoge-Akkers, Kerkenveld-Noord en Drogteropslagen niet meer goed gemaakt kan gaan worden, waardoor op basis van de ‘nota grondbeleid gemeente De Wolden 2013-2016’ een afwaardering plaats vindt. De afwaardering is gelijk aan de contante waarde van het resultaat. De afwaardering – tegen netto contante waarde – bedraagt voor deze drie complexen € 165.697,95.
pagina 117
JAARSTUKKEN 2014 Uitzettingen <1 jaar Omschrijving
2014
2013
Vorderingen op openbare lichamen
3.956
5.031
Overige vorderingen
2.235
2.040
0
0
6.191
7.071
Uitgezette gelden Totaal Minus: Voorzieningen dubieuze debiteuren Balanstotaal
598
554
5.593
6.517
Toelichting Vorderingen op openbare lichamen Per 31 december 2014 stond er voor € 3.956.000 aan vordering op openbare lichamen uit. Per 1 maart 2015 was hiervan € 648.00,00 ontvangen. Het resterende bedrag van € 3.308.000,00 kan als volgt gespecificeerd worden: - vordering op de belastingdienst, BTW-compensatiefonds, dividendbelasting € - overige vorderingen openbare lichamen (rijk, provincie) -
3.073.000 235.000
Saldo per 1 maart 2015
€
3.308.000
Overige vorderingen Per 31 december 2014 stond er voor € 2.235.000 aan overige vorderingen uit. Per 1 maart 2015 was hiervan € 623.000 ontvangen. Het resterende bedrag van € 1.612.000 kan als volgt gespecificeerd worden: - bijstandsdebiteuren - belastingdebiteuren - overige debiteuren
€ -
613.000 395.000 604.000
Saldo per 1 maart 2015
€
1.612.000
€
230.000
€
368.000 598.000
Voorzieningen dubieuze debiteuren Dubieuze debiteuren afdeling samenleving, cluster sociale zaken Met de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) is de gemeente volledig verantwoordelijk voor de financiering van de bijstand. Dit heeft onder andere tot gevolg dat de uitkeringsdebiteuren voor rekening en risico van de gemeente komen.
De voor dit risico gevormde voorziening bedraagt Overige dubieuze debiteuren Voor de belastingvorderingen en overige vorderingen is een voorziening getroffen ter dekking van mogelijke risico’s bij de invordering van belastingen en enkele overige
privaatrechtelijke vorderingen. Het bedrag van de voorziening bedraagt Liquide middelen Omschrijving
2014
Kassaldo, kas gemeentewinkel
2013 3
Banksaldi van de BNG, de Rabobank, ABN/AMRO en de ING-bank Saldi van spaarrekeningen Schatkistbankieren Totaal
2
99
173
9
2.670
0
0
111
2.845
Toelichting Schatkistbankieren/drempelbedrag De wet verplicht schatkistbankieren is op 15 december 2013 van kracht geworden. Alle decentrale overheden zijn verplicht om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden. De gelden mogen niet langer buiten de schatkist worden weggezet. Wel mogen decentrale overheden overtollige middelen aan elkaar uitlenen, zolang er geen sprake is van een toezichtrelatie, om zodoende een beter rendement te halen dan bij de schatkist. De schatkist biedt geen leen- of roodstandfaciliteiten aan. Deelname per 1 januari 2014 van decentrale overheden aan het schatkistbankieren draagt bij aan een lagere EMU-schuld pagina 118
JAARSTUKKEN 2014 van de collectieve sector, waardoor de externe financieringsbehoefte van het rijk minder wordt Dit vertaalt zich in een lagere staatsschuld. Voor gemeenten geldt een doelmatigheidsdrempel van 0,75% van het begrotingstotaal. Over het dagelijkse saldo wordt door het agentschap de daggeldrente vergoed. Gezien de aanwezige liquide middelen is slechts het 1e halfjaar van 2014 een rentevergoeding ontvangen van in totaal € 1.250. Op grond van artikel 52c van het wijzigingsbesluit BBV is het verplicht om een toelichting over het schatkistbankieren op te nemen. Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren (bedragen x € 1000) Verslagjaar 2014 (1)
Drempelbedrag
335,3025 Kwartaal 1
(2)
Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
340
202
149
142
(3a) = (1) > (2)
Ruimte onder het drempelbedrag
-
134
186
193
(3b) = (2) > (1)
Overschrijding van het drempelbedrag
5
-
-
-
(1) Berekening drempelbedrag Verslagjaar (4a)
Begrotingstotaal verslagjaar
44.707
(4b)
Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen
44.707
(4c)
(1) = (4b)*0,0075 + (4c)*0,002 met een minimum van € 250.000
Het deel van het begrotingstotaal dat € 500 miljoen te boven gaat
-
Drempelbedrag
335,3025
(2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Kwartaal 1 (5a)
(5b) (2) - (5a) / (5b)
Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil)
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
30.638
18.353
13.726
13.102
90
91
92
92
340
202
149
142
Dagen in het kwartaal Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
Overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen De overlopende activa hebben betrekking op in 2014 vooruitbetaalde bedragen, die ten laste van 2015 moeten komen.
pagina 119
2014
2013
6
151
JAARSTUKKEN 2014 PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserves Het verloop van de algemene reserves wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven.
Omschrijving
Algemene reserve
Stand per 1-1-2014
8.694
Toevoegingen 2014
336
Onttrekkingen 2014
Toevoeging/ onttrekking via resultaatbestemming voorgaand dienstjaar
3.705
Vermindering i.v.m. afschrijving op activa
Stand per 31-12-2014
5.325
Reserve aandelenoverdracht Rendo
13.843
13.843
Reserve aandelenoverdracht Essent
8.412
8.412
Algemene reserve Bouwgrondexploitatie Totaal
694
269
194
77
846
31.643
605
3.899
77
28.426
Toelichting In de nota ‘Reserve en voorzieningen 2014-2017’ is voor een aantal reserves het maximaal benodigd peil aangegeven. Ook is in deze nota het verwachte verloop van de reserves aangegeven. Indien er belangrijke ontwikkelingen zijn of dat het niveau van de reserve tot onder het vastgestelde minimum is afgenomen, wordt dit hierna bij de desbetreffende reserve nader toegelicht. Algemene reserve De doelstelling van deze reserve is het opvangen van tegenvallers. De rente wordt gebruikt als structurele inkomstenbron voor de exploitatie. De reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: − Verkoopopbrengst € 109.000 kavels Postweg in de Wijk. Bij de bouw van de brede school is afgesproken om de opbrengst van de grondverkopen aan de Postweg en Luchtenstein terug te laten vloeien naar de algemene reserve en in te zetten als dekkingsmiddel van de bouw van de brede school. − Bij de herontwikkeling van het terrein van de voormalig basisschool De Zaaier te Zuidwolde is besloten dat het verwachte resultaat ten gunste komt van de algemene reserve. Het gaat hierbij om een bedrag van € 97.000. − De ‘netto’-verkoopopbrengst van Attero (VAM Wijster) aan Waterland Private Equity Investments van € 130.000 is toegevoegd aan de algemene reserve. − Bij de behandeling van de begroting 2014 is besloten € 3.704.500 over te boeken naar de reserve investeringsprojecten. Reserve aandelenoverdracht Rendo Het doel van deze reserve is het genereren van structurele rente-inkomsten ter compensatie van de weggevallen dividenduitkering als gevolg van de verkoop van aandelen van het energiebedrijf Rendo. In 1997 is bij de oprichting van de NV Rendo Holding een afkoopsom van € 7.050.000 ontvangen. Deze afkoopsom was gekoppeld aan een verplicht financieringsarrangement met de BNG, welke in 2012 geheel is afgelost. Daarnaast is in 2007 een opbrengst van € 6.793.000 in deze reserve gestort wegens verkoop van de aandelen NV Rendo Energielevering aan Electrabel. De reserve is niet vrij besteedbaar. Reserve aandelenoverdracht Essent Doel van deze reserve is het genereren van structurele rente-inkomsten ter compensatie van de in 2009 weggevallen dividenduitkering als gevolg van de verkoop van aandelen van het energiebedrijf Essent. De reserve is niet vrij besteedbaar. Algemene reserve bouwgrondexploitatie Deze reserve is bedoeld voor het opvangen van risico’s in het kader van de bouwgrondexploitatie en als weerstandvermogen voor de bouwgrondexploitatie. De algemene reserve bouwgrondexploitatie is vrij besteedbaar.
pagina 120
JAARSTUKKEN 2014 Mutaties 2014: − Bij bestemming van het rekeningresultaat 2013 is besloten op basis van de ‘nota Grondbeleid’ € 77.000 toe te voegen. − Aan de reserve is toegevoegd een bedrag van € 269.000 als gerealiseerde winst van het complex Ruinerwold-Oost (€ 57.000) en Middelveen IV (€ 212.000). − Op de nog niet in exploitatie genomen complexen is een bedrag van € 13.000 afgewaardeerd en ten laste van de reserve gebracht. − Op de overige gronden is een bedrag van € 15.000 afgewaardeerd en ten laste van de reserve gebracht. − Ter afwaardering boekwaarden complex Hoge Akkers van € 59.000, Kerkenveld-Noord van € 77.000 en Drogteropslagen € 30.000. In totaal € 166.000. Bestemmingsreserves Het verloop van de bestemmingsreserves wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven.
Stand per 1-1-2014
Toevoegingen 2014
Onttrekkingen 2014
Toevoeging/ onttrekking via resultaatbestemming voorgaand dienstjaar
Reserve investeringsprojecten
5.108
3.997
712
175
Reserve overheveling exploitatiebudgetten
1.485
1.550
1.485
1.550
Omschrijving
BTW-compensatiefonds
Vermindering i.v.m. afschrijving op activa 2.157
Stand per 31-12-2014
6.411
75
25
50
Reserve frictie- en organisatiekosten
741
391
350
Egalisatie personeelskosten
171
49
82
138
Levensfasebewust personeelsbeleid
197
12
5
204
90
5
30
65
22
209
Egalisatie wegenonderhoud Co-financiering Leader
231
Co-financiering speelplaatsen
62
62
Sociaal domein
571
571
0
0
Trajecten werkgelegenheid
16
16
Minimabeleid
45
Wet Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten
Reserve woonplan
17
159
Egalisatie actualisatie bestemmingsplannen Harmonisatie tennisbeleid
28 103 76
56 76
37
2
13
26
Kleedaccommodatie VVR Ruinerwold
252
13
22
243
Bouw brede school Ruinerwold
844
42
51
835
1.245
62
73
1.234
Bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde Aanschaf i-pads De Wolden Egalisatie verfijningsuitkering rioleringen Totaal
145
145 157
8
55
11.486
5.961
2.835
pagina 121
110 175
2.419
12.368
JAARSTUKKEN 2014 Toelichting aard en reden van de bestemmingsreserves Reserve investeringsprojecten Deze reserve heeft als doel middelen te stallen die beschikbaar zijn voor het dekken van grotere (investerings)projecten. Het verloop van deze reserve is in 2014 als volgt geweest Saldo per 1 januari 2014 Toevoegingen 2014: Bestemming rekeningresultaat 2013 Vrijval m.b.t. wijziging bekostiging huisvesting onderwijs Bij de behandeling van de begroting 2014 is besloten € 3.704.500 over te boeken van de algemene reserve Onttrekkingen 2014: In 2014 zijn er onttrekkingen geweest ten behoeve van: Frictiekosten omvormen openbaar groen GVVP – 60 km zones buitengebied Doorontwikkelplan VROM Uitvoeren beleid economische zaken Kadernota 2014 Frictiekosten formatieomvang wethouders Ontwikkeling integraal veiligheidsbeleid Implementatie beleidsplan recreatie en toerisme Extra activiteiten milieu-ambitieplan 2014 Bijdrage sponsorcontract Concours Hippique De Wolden Bijdrage zwembad Ruinen Gegevenswarenhuis Mid-office 2014 Extra capaciteit cluster AJZ 2014 en 2015 Extra inhuur digitalisering documenten In 2014 zijn er onttrekkingen geweest ten behoeve van de volgende investeringsprojecten: Reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde Centrumplan Ruinen Fietspad langs Ommerweg in Zuidwolde Bruggenbeheersplan Grondverwerving inz. ruilverkaveling Ontwikkeling dorpsvisies ‘De Ontmoeting’ Dorpshart Ruinerwold, Buddingehof Subsidieregeling energiebesparing MBP 2010 t/m 2013 Herinrichting omgeving DLS Briëtweg de Wijk Digitalisering documenten Organisatie en proceskosten visie dienstverlening 2013 Uitwerking in GVVP 2014 Infrastructuur brede school de Wijk Herstructurering Julianaplein Zuidwolde Vervanging beschoeiing vijver Luchtenstein Voorbereiding fietspad Linderweg Hoofdstraat Zuidwolde, fase 2 economisch ruimtelijke ontwikkeling Poort van het Dwingelderveld, Ruinen Aanpassing oversteek Dorpsstraat/Postweg Aanpassing krediet centrumplan de Wijk Voorbereidingskrediet herinrichting Dijkhuizen
€ “
174.707 293.000
“
3.704.500
“ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “
€ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “
€
5.107.871
“
4.172.207
€
9.280.078
€
815.859
250.000 99.300 26.120 20.000 22.669 10.000 15.000 60.000 50.000 144.770 79.000 27.500 11.500
235.352 39.083 347.000 594.996 59.759 82.605 71.225 50.000 32.291 51.071 15.690 36.600 25.700 178.261 2.066 23.971 134.931 4.000 50.000 10.879 7.496 €
Saldo per 31 december 2014
€
pagina 122
2.052.975 6.411.244
JAARSTUKKEN 2014 Voor wat betreft de al dan niet vrije besteedbaarheid wordt het saldo van deze reserve als volgt opgesplitst: Reeds bestemd voor in uitvoering zijnde projecten/investeringen HBD-Zuidwolde-zuid, wandelpad Drogteropslagen Grondverwerving inzake ruilverkaveling Zuidwolde Reconstructie Hoofdstraat Zuidwolde Economisch ruimtelijk proces Hoofdstraat Zuidwolde Markeringen bebouwde kom Fietsplan De Wolden Meppelerweg Zuidwolde Digitalisering documenten Verbeteren toegankelijkheid bushaltes Beleidskaart en uitvoering archeologie Organisatie- en proceskosten visie dienstverlening Incidenteel budget t.b.v. dorpsvisies Bruggenbeheersplan, 2e fase Uitwerking GVVP 2014-2015 Uitvoeringskrediet centrumplan Ruinen 2011 Voorbereiding aanleg rotonde N375 (+ handhaving andere oversteek) Aanleg rotonde etc. N375 Vervanging beschoeiing vijver Luchtenstein de Wijk Woonomgeving D.L.S. Briëtweg de Wijk Uitbreiding formatie juridische zaken Uitvoering fietsplan 2014 Voorbereidingskrediet herinrichting Dijkhuizen Ruinerwold Poort v/h Dwingelderveld te Ruinen Centrumplan de Wijk Reeds bestemd voor in 2015 in uitvoering te nemen projecten/ investeringen Hoofdstraat Zuidwolde, 2e fase Bruggenbeheersplan 2015 Fietsplan 2015 -2017 Afwikkeling centrumplannen Milieu-ambitieplan 2013-2016 Wachtgeldverplichtingen i.v.m. bezuiniging op formatie wethouders Faciliteren werkgroep sociaal domein Landschap onderhouden we samen Uitvoeren economisch Actieplan Gebiedscoöperatie, opbouw en startfase Startnotitie detailhandelvisie Onderzoek naar Ondernemersfonds/BIZ Ruinen, als Poort v/h Dwingelderveld Stimuleren bovenlokale activiteiten Implementatie beleidsplan R&T 2013-2017 Cultuurhistorie als toeristische trekpleister Claim collegeprogramma voor dorpsvisies Totaal geoormerkte bestedingen
€ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “
€ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “
50.000 80.120 139.127 48.000 116.500 58.560 138.447 46.000 30.000 9.433 35.000 649.514 163.400 846.281 20.000 145.000 37.934 162.872 86.500 179.029 27.504 21.000 530.000 €
3.620.221
€ €
3.530.307 7.150.528
115.000 617.000 1.135.976 295.000 120.000 93.831 3.500 15.000 15.000 40.000 20.000 10.000 10.000 10.000 15.000 15.000 1.000.000
Uit bovenstaande blijkt dat de geoormerkte bestedingen hoger zijn dat het aanwezige saldo in de ‘reserve investeringsprojecten’. Het ‘tekort’ van € 739.284 wordt voor een deel gedekt door een aanwending vanuit de algemene reserve in 2015 van € 623.000. Voor het resterend bedrag van € 116.284 zal nog dekking moeten worden gezocht. Bij bestemming van het rekeningresultaat 2014 wordt hierop teruggekomen. Reserve overheveling exploitatiebudgetten Het doel van deze reserve is om activiteiten veilig te stellen die nog niet volledig zijn gerealiseerd. Per 1 januari worden de incidentele exploitatiebudgetten in deze reserve gestald en overgebracht naar het
pagina 123
JAARSTUKKEN 2014 volgende dienstjaar. Over twee jaren gezien verloopt een en ander budgettair neutraal. De budgetoverheveling is slechts een verschuiving van middelen van 2014 naar 2015. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: De besluitvorming tot overheveling van de exploitatiebudgetten heeft plaatsgevonden in de raad van 11 december 2014. In 2014 is een bedrag van € 1.550.000 gestort in de reserve overheveling exploitatiebudgetten. In 2015 wordt ter bijstelling van de budgetten dit bedrag weer onttrokken aan de reserve. De onttrekking van € 1.485.000 in 2014 heeft te maken met de overheveling van budgetten van 2013 naar 2014. Reserve BTW-compensatiefonds Het doel van deze reserve is de dekking van tekorten die met name in de eerste jaren ontstaan door de invoering van het BTW-compensatiefonds. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Jaarlijks vindt er een onttrekking plaats ten gunste van de exploitatie ter opvang van de nadelige effecten van de BTW-component in de afschrijvingslasten van de oude activa. In 2014 was dit een bedrag van € 25.000. Reserve frictie- en organisatiekosten Het doel van deze reserve is het opvangen van onvoorziene en onvermijdelijke kosten in het kader van de organisatieontwikkeling. Deze reserve is bestemd voor personele frictiekosten en voor projecten in het kader van de organisatieontwikkeling. Gezien de geoormerkte onttrekkingen is de reserve niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: − In de raadsvergadering van 8 mei 2014 is besloten € 145.000 beschikbaar te stellen voor de aanschaf van I-pads voor de medewerkers. Dit vanuit de vrijgevallen IZA-gelden, die geoormerkt en geparkeerd waren in de reserve frictie- en organisatiekosten. − Ook is vanuit de vrijgevallen IZA-gelden een bedrag van € 130.000 aangewend voor toekenning van bijdragen voor sportactiviteiten/attributen en voor zaken en trainingen in het kader van de samenvoeging van het ambtelijk apparaat. − Voor reguliere personele frictiekosten is een bedrag van € 116.000 onttrokken aan de reserve. Reserve egalisatie personeelskosten Het doel van deze reserve is het egaliseren van de jaarlijkse personeelskosten. Deze reserve is vrij besteedbaar voor personele kosten. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Door inzet van de ‘reserve egalisatie personeelskosten’ is het voor de organisatie mogelijk snel en efficiënt in te spelen op ontwikkelingen binnen het personeels- en organisatiebeleid. Daarnaast wordt de raad niet tussendoor gevraagd extra middelen beschikbaar te stellen ten gunste van de organisatie en het personeel. Bij raadsbesluit van 18 oktober 2012 heeft er een heroverweging plaatsgevonden van deze reserve. Met ingang van 2013 is aan de reserve een maximum aangebracht van 5% van de loonsom en de hiermee gerelateerde personeelskosten. Per 31-12-2014 bedraagt de stand van de reserve € 138.000. Dit is ruimschoots binnen de maximumnorm van 5% van € 10.837.000 = € 542.000. Per 1 januari 2015 ontstaat er door de ambtelijke samenvoeging met Hoogeveen een andere situatie en is de doelstelling van de reserve vervallen. Van het saldo per eind december van € 138.000 is een bedrag van € 50.000 geoormerkt voor opleidingskosten die ontstaan zijn in 2014. Dit ook in het kader van de caoafspraken met betrekking tot het individueel loopbaanbudget, waarbij een spaarmogelijkheid is gecreëerd voor de nog niet bestede gelden. Voor nadere beleidsvorming m.b.t. de gelden woon-werkverkeer is nog een bedrag van € 88.000 beschikbaar. Mutaties 2014: − Met betrekking tot de vrijgevallen gelden woon-werkverkeer is een bedrag van € 49.000 toegevoegd. De gelden worden ingezet ter stimulering van de vitaliteit van het personeel. − De noodzaak van het in standhouden van een reserve egalisatie personeelskosten is als gevolg van de samenvoeging met Hoogeveen komen te vervallen. Gelet op deze verandering wordt een vrijval van € 82.000 ingeboekt. Dit heeft een positief effect op het exploitatieresultaat. Reserve levensfasebewust personeelsbeleid De reserve is bedoeld voor de bekostiging van het levensfasebewust personeelsbeleid. In de nota ‘levensfasebewust personeelsbeleid De Wolden, gezond en plezierig (blijven) werken’ wordt de inzet van de middelen beleidsmatig onderbouwd. Op basis van in het verleden gemaakte cao-afspraken zijn de middelen in deze reserve geoormerkt en daardoor niet vrij aanwendbaar. Mutaties 2014: − Ten laste van de exploitatie wordt jaarlijks ter bekostiging van noodzakelijke maatregelen op het gebied van strategische personeelsplanning een bedrag van € 12.000 gestort in de reserve.
pagina 124
JAARSTUKKEN 2014 −
Conform de nota ‘levensfasebewust personeelsbeleid’ is € 5.000 aangewend ter uitvoering van het seniorenbeleid.
Reserve egalisatie wegenonderhoud Het doel van de reserve is het inzetten van geoormerkte middelen voor wegenonderhoud om daarmee de toekomstige exploitatie te ontlasten. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden van de reserve is conform de nota reserves en voorzieningen in 2014 een bedrag van € 5.000 wegens bespaarde rente toegevoegd. Ten gunste van de exploitatie is een bedrag van € 30.000 onttrokken aan de reserve. Reserve co-financiering Leader Deze reserve is bedoeld voor de egalisatie van de kosten die verband houden met Leader, ILG/POP en vitaal platteland projecten. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2014: Het budget voor plattelandsontwikkeling is bij de bestuursrapportage opgehoogd. Aan de reserve is een bedrag van € 22.000 onttrokken. Reserve co-financiering speelplaatsen Het doel van deze reserve is het egaliseren van de bijdragen aan derden voor het op (laten) knappen van speeltuinen. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Mutaties 2014: Gezien de bestede gelden heeft er in 2014 géén mutatie met de reserve plaatsgevonden. Reserve Sociaal Domein Het doel van deze reserve is het opvangen van onvermijdelijke overschrijdingen op de openeindregelingen ‘huishoudelijke verzorging’ en ‘voorzieningen gehandicapten’. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. De reserve Wmo is bedoeld om jaarlijkse financiële fluctuaties op te vangen en daarmee evenwicht in de begroting te creëren. Door de verruiming van taken binnen het sociaal domein is het wenselijk om ook de reserve een ruimere bestemming te geven. Bij behandeling van de Kadernota Sociaal Domein is besloten om de reserve Wmo om te vormen tot een reserve Sociaal Domein. De reserve heeft dan betrekking op de Wmo, de Jeugdwet en het participatiedeel van de Participatiewet. De reserve krijgt een maximumniveau van 15% van de begrote bedragen voor uitvoering van de Wmo, Jeugdwet en participatiedeel van de Participatiewet. Het minimumniveau van de reserve is 0%. Mutaties 2014: − De maximumnorm, uitgaande van de Wmo-budgetten van de reserve, is bepaald op € 571.000. In verband met het bereiken van deze norm heeft er geen toevoeging aan de reserve plaats gevonden. − Op de Wmo-budgetten is een positief saldo ontstaan van € 232.000. Bij bestemming van het rekeningresultaat wordt bezien of dit saldo wordt toegevoegd aan de reserve Sociaal Domein. Reserve wet Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten De reserve is bedoeld voor de opvang van risico’s bij de uitvoering van de wet BUIG (voorheen inkomensdeel Wwb/Bbz/Ioa). Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. Mutaties 2014: Het saldo van de reserve is nihil. Een toevoeging aan deze reserve is niet aan de orde. In 2015 zal worden bezien of deze reserve moet worden gehandhaafd. Reserve trajecten werkgelegenheid Het doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen voor de kosten van aangegane reïntegratieverplichtingen, waarvoor nog geen ESF-middelen zijn ontvangen. Deze reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie, maar kan wel tot gevolg hebben dat het doel van deze reserve in het gedrang komt. Mutaties 2013: Het saldo van deze reserve bedraagt € 16.000. In 2014 hebben er geen mutaties plaatsgevonden.
pagina 125
JAARSTUKKEN 2014 Reserve minimabeleid Het doel van deze reserve was aanvankelijk om fluctuaties op te vangen in de realisatie van minimabeleid. In de raad van 12 november 2009 is bij de ombuigingen/bezuinigingen voorgesteld de reserve op te heffen en de vrijkomende middelen te storten in de algemene reserve. Dit behoudens de reeds geoormerkte bedragen ter uitvoering van de lopende projecten, zoals hieronder vermeld. Deze reserve is vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Van de geoormerkte bedragen voor het project ‘Kinderen doen Mee’ is een bedrag van € 28.000 onttrokken aan de reserve. Het nog aanwezige saldo van € 17.000 wordt gebruikt voor de afwikkeling van de lopende projecten. Reserve woonplan Het doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen om plannen te realiseren die bijdragen aan de gewenste woningvoorraad en bijbehorende woonomgeving. De reserve is vrij besteedbaar. Onttrekking voor andere doeleinden heeft geen budgettaire gevolgen voor de exploitatie. Bij raadsbesluit van 31 oktober 2013 is echter besloten een bedrag van € 110.000 te oormerken voor het aanbieden van een duurzaamheidsubsidie voor starters op de woningmarkt. Voor dit geoormerkt bedrag is de reserve niet meer vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het verstrekken van duurzaamheidssubsidies is een bedrag van € 103.000 onttrokken aan de reserve. Reserve egalisatie actualisatie bestemmingsplannen Het doel van deze reserve is het egaliseren van de kosten actualisatie van bestemmingsplannen. Tijdens de raadsvergadering van 16 juni 2011 is een motie van het CDA aangenomen om ingaande 2014 de jaarlijkse kosten van het actualiseren van bestemmingsplannen te vereffenen met een in te stellen egalisatiereserve. Mutaties 2014: De reserve wordt zo mogelijk gevoed uit onderbesteding van het op de begroting beschikbare budget voor de herziening van bestemmingsplannen. Het bedrag van de onderschrijding bedroeg € 76.000 en is toegevoegd aan de reserve. Reserve harmonisatie tennisbeleid De reserve heeft als doel de dekking van kapitaallasten die verband houden met de harmonisatie van het tennisbeleid. Het aanwenden voor andere doeleinden heeft budgettaire gevolgen. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden is € 2.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verband houdende met de harmonisatie van het tennisbeleid is € 13.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve kleedaccommodatie VVR De reserve heeft als doel de dekking van kapitaallasten die verband houden met de verbouw van de kleedaccommodatie van de voetbalvereniging VVR te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden is € 13.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verband houdende met de verbouw van de kleedaccommodatie is € 22.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve bouw brede school Ruinerwold De reserve heeft als doel de dekking van een deel van de kapitaallasten die verband houden met de bouw van een brede school te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden is € 43.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verband houdende met de verbouw van de kleedaccommodatie is € 51.000 onttrokken aan deze reserve. Reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde De reserve heeft als doel de dekking van een deel van de kapitaallasten die verband houden met de bouw van een brede school te Ruinerwold. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden is € 62.000 (bespaarde rente) aan deze reserve toegevoegd. Ter dekking van de kapitaallasten verband houdende met de bouw van de brede school Schoolbrink Zuidwolde is € 73.000 onttrokken aan deze reserve.
pagina 126
JAARSTUKKEN 2014
Reserve aanschaf I-pads De Wolden Uit de reserve frictie- en organisatiekosten is een bedrag van € 145.000 uitgenomen en gestort in een afzonderlijke dekkingsreserve ‘aanschaf I-pads De Wolden’. Dit ter dekking van de kapitaallasten gedurende vier jaar. De aanschaf van de I-pads voor het personeel in dienst van de gemeente De Wolden is mogelijk geworden door vrijgevallen gelden uit de liquidatie van de Gemeenschappelijke Regeling Zorgverzekering Ambtenaren Nederland (IZA-gelden), hetgeen ‘geparkeerd’ was in de reserve frictie- en organisatiekosten. Mutaties 2014: Storting van € 145.000 uit de reserve frictie en organisatiekosten. Reserve egalisatie verfijninguitkering rioleringen Deze reserve heeft als doel het egaliseren van het niet gelijkmatig aflopen van de verfijninguitkering riolering ten opzichte van de kapitaallasten. Deze reserve is niet vrij besteedbaar. Mutaties 2014: Voor het op peil houden is conform de nota reserves en voorzieningen € 8.000 aan deze reserve toegevoegd wegens bespaarde rente. Aan deze reserve is € 55.000 onttrokken. In verband met het wegvallen van een deel van de verfijninguitkering riolering van de algemene uitkering wordt jaarlijks ten gunste van de exploitatie een aflopend bedrag onttrokken aan de reserve. Resultaat Stand per 1-1-2014
Omschrijving
Toevoegingen
Onttrekkingen
Stand per 31-12-2014
Rekeningresultaat
251
1.947
251
1.947
Totaal
251
1.947
251
1.947
Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen wordt in onderstaand overzicht per voorziening weergegeven. Stand per 1-1-2014
Omschrijving Bruidsschatregeling openbaar basisonderwijs Afvalbeleid
Aanwendingen
Stand per 31-12-‘14
57
443
Onderhoud gebouwen
Vrijval
57
Huisvesting onderwijs
292
0 151
0
177
1.072
285
144
1.213
37
22
471
Versterking EHS, groenfonds N48
177
12
Pensioenverplichtingen voorm. wethouders
456
Verliezen bouwgrondexploitatie
12
17
Dubieuze debiteuren
554
Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap BV (Essent)
382
Totalen
17 96
0 52
598 382
2.993
595
309
275
3.004
953
96
17
52
980
2.040
499
292
223
2.024
Minus de voorzieningen: verliezen bouwgrondexploitatie, dubieuze debiteuren en vordering Verkoop Vennootschap (Essent) opgenomen onder de financiële vaste activa en onder de vlottende activa Balanstotaal
Toevoegingen
Toelichting aard en reden van de voorzieningen Algemeen In de nota ‘Reserves en voorzieningen’ wordt per voorziening nader ingegaan op o.a. het benodigde peil van een voorziening, verwachte ontwikkelingen. Voor de gedetailleerde informatie wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen in de bijlagen behorende bij de jaarrekening 2014. Voorziening bruidsschatregeling openbaar basisonderwijs In de raadsvergadering van 29 oktober 2009 heeft de raad ingestemd met verzelfstandiging van het openbaar onderwijs per 1 januari 2009. Op basis van de z.g. bruidsschatregeling is besloten om ten laste van de algemene reserve een voorziening, groot € 1.292.000, te treffen voor de dekking van de
pagina 127
JAARSTUKKEN 2014 extra kosten voor algemeen beheer en bestuur die de stichting Wolderwijs in de eerste vijf jaren van de verzelfstandiging heeft. Mutaties 2014: Op grond van het raadsbesluit van 29 oktober 2009 is in 2014 aan de stichting Wolderwijs het nog resterend bedrag van € 57.000 uitgekeerd. Voorziening huisvesting onderwijs De voorziening is bedoeld om aangewend te worden voor de dekking van de kosten van het Integraal Huisvestingsplan basisonderwijs. Met ingang van 2015 is deze voorziening niet meer nodig. Door een wetswijziging zullen de taken en het budget voor het buitenonderhoud en het aanpassen van schoolgebouwen van gemeenten naar de schoolbesturen worden overgeheveld. Voor bijzondere omstandigheden blijft de gemeente nog verantwoordelijk, zoals bij brand, storm, vandalisme e.d. Om te voorkomen dat deze een te grote invloed hebben op de gemeentebegroting wordt nog een voorziening aangehouden van € 150.000. Mutaties 2014: In verband met de wetswijziging per 1 januari 2015 kan een bedrag van € 292.000 vrijvallen ten gunste van de algemene reserve. Voorziening afvalbeleid Bij de decemberrapportage is besloten tot het instellen van een voorziening afvalbeleid. De voorziening zal worden benut om schommelingen in het tarief van de afvalstoffenheffing te voorkomen of voor het doen van investeringen in het inzamelsysteem. In het afvalbeleidsplan is dit ook als zodanig benoemd. Mutaties 2014: Per 1 juli 2016 zal de financieringsbijdrage die in de jaren negentig is verstrekt voor de bouw van een geïntegreerde afval verbrandingsinstallatie (GAVI) te Wijster worden terugbetaald. De vordering van deze zogenaamde ‘Stivam-gelden’ van € 177.000 is gestort in de voorziening afvalbeleid. Voorziening onderhoud gebouwen Deze voorziening is bedoeld om bovenmatige schommelingen in de jaarlijkse onderhoudskosten van gemeentelijke gebouwen op te vangen. De mutaties zijn gebaseerd op het onderhoudbeheersprogramma gebouwen. Mutaties 2014: − Voor de dekking van periodiek (groot) onderhoud is ten laste van de exploitatie € 285.000 in deze voorziening gestort. − Voor de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden is in 2014 € 144.000 aangewend. Voorziening EHS, groenfonds N48 Rijkswaterstaat Noord-Nederland, provincie Drenthe en de gemeente De Wolden zijn overeengekomen om ter versterking van de EHS (ecologische hoofdstructuur) een fonds of voorziening te vormen van € 100.000, waarvan een derde deel ten laste komt van elk van de partijen. Het bedrag wordt gebruikt ter uitvoering van compensatiemaatregelen verband houdende met de reconstructie van de N48. In 2012 en 2013 hebben verrekeningen plaatsgevonden, waarna er nog € 12.000 resteert. Mutaties 2014: In 2014 hebben er geen mutaties plaatsgevonden. Voorziening pensioenverplichtingen voormalige wethouders Deze voorziening is bedoeld voor de bekostiging van de pensioenverplichtingen van voormalige wethouders. Mutaties 2014: − Voor het op peil houden van de voorziening is ten laste van de exploitatie € 23.000 aan bespaarde rente bijgeboekt. − Van de in 2012 ontvangen bedrag van € 295.000 van pensioenverzekeraar Loyalis is aan een voormalige wethouder aan pensioenverplichtingen € 22.000 uitgekeerd. − Op basis van een berekening van verzekeraar Loyalis is een bedrag van € 14.000 toegevoegd aan de voorziening. Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie Deze voorziening is bedoeld voor het opvangen van voorziene verliezen in de complexen van de bouwgrondexploitatie. Mutaties 2014: Ter afboeking op de boekwaarde van het complex Drogteropslagen is een bedrag van € 17.000 vrijgevallen ten gunste van de exploitatie.
pagina 128
JAARSTUKKEN 2014 Voorziening dubieuze debiteuren Deze voorziening is bedoeld voor het opvangen van de financiële risico’s voortvloeiende uit vermoedelijk oninbare vorderingen. Mutaties 2014: − Uit een actualisatie van de dubieuze debiteuren sociale zaken en de belasting- en overige debiteuren blijkt dat een bedrag van € 30.000 en € 50.000 moet worden toegevoegd aan deze voorziening. − Ter dekking van een mogelijke oninbare vordering ter vergoeding van de exploitatielasten van de Brede Scholen wordt een bedrag van € 16.000 toegevoegd. − Voor de dekking van definitief oninbaar verklaarde belasting- en overige vorderingen is per saldo een bedrag van € 52.000 onttrokken aan deze voorziening. Voorziening dubieuze debiteur ‘Vordering op Verkoop Vennootschap B.V. (Essent)’ Bij verkoop van Essent aan RWE is een deel van de verkoopopbrengst niet uitbetaald en als vordering opgenomen. Voor onze gemeente gaat het om een bedrag van € 691.200, waarvan in 2011 € 309.000 is uitgekeerd. Afhankelijk van mogelijke claims zal het restantbedrag van € 382.000 te zijner tijd geheel of gedeeltelijk tot uitkering komen. In verband met deze onzekerheid is het bedrag als dubieus aangemerkt en is hiervoor een voorziening getroffen. Mutaties 2014: In 2014 zijn er geen mutaties geweest.
Langlopende schulden De in de balans opgenomen langlopende geldleningen betreffen onderhandse leningen, afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Het verloop van deze leningen is in onderstaand overzicht weergegeven. Restantbedrag van de leningen per 1-1-2014
Opgenomen leningen
9.722
0
Restantbedrag van de leningen per 31-12-2014
Aflossingen
745
8.977
Het restantbedrag ultimo 2014 heeft betrekking op vier langlopende geldleningen met een totale rentelast in 2014 van € 435.000.
VLOTTENDE PASSIVA
Waarborgsommen Netto-vlottende schulden < 1 jaar
2014
2013
6
6
4.004
4.163
Bank- en girosaldi
249
Overlopende passiva
389
914
4.648
5.083
Totaal
Toelichting Waarborgsommen Het te verrekenen bedrag aan waarborgsommen eind 2014 van € 6.000 heeft betrekking op waarborgsommen inzake planschadevergoedingen en een depotbedrag onderhoud schouwsloten. Netto-vlottende schulden < 1 jaar Onder ‘netto-vlottende schulden < 1 jaar’ zijn de overige schulden per 31 december 2014 opgenomen. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is van deze crediteuren (per 1-3-2015) € 2.821.000 afgewikkeld. De restantschuld komt hiermede per 1-3-2015 op € 1.183.000. Bank- en girosaldi Het betreft hier debetsaldi bij de BNG.
pagina 129
JAARSTUKKEN 2014 Overlopende passiva Omschrijving
2014
2013
Transitorische rente
175
190
Vooruitontvangen bedragen Europese en Nederlandse overheidslichamen
199
648
15
76
389
914
Overige overlopende posten Totaal
Transitorische rente De transitorische rente heeft betrekking op de te betalen rente van de aangegane vaste geldleningen die in het volgende jaar verschuldigd is. Vooruitontvangen bedragen Europese en Nederlandse overheidslichamen Het verloop van de vooruitontvangen bedragen wordt als volgt weergegeven. Stand per 1-1-2014
Omschrijving Min.v.Financiën, te verrekenen btw tunnels N48 Min.van Financiën, te verrekenen btw VNG
Toevoegingen
Vrijval
Aanwendingen
71 0
Stand per 31-12-2014
71
0
6
6
Prov. Drenthe, toegankelijkheid bushaltes
112
Prov. Drenthe, bdu bijdrage centrumplan Ruinen
254
254
0
Prov. Drenthe, bdu bijdrage fietspad Ommerweg
201
201
0
Prov. Drenthe, bdu bijdrage Postweg de Wijk
4
4
0
Prov. Drenthe, bdu bijdrage infrastr. Schoolbrink
6
6
VNG, bijdr.regeling hervorming langdurige zorg
0
75
75
Min.v.Infra & milieu, subs.reg.san.verkeerslawaai
0
6
6
648
87
Totaal
112
0
536
199
Overige overlopende posten De overige posten hebben betrekking op verrekeningen (algemeen en sociale zaken) en optierente van verkoop bouwkavels.
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Aan de passiefzijde van de balans wordt buiten de balanstelling het bedrag opgenomen waartoe aan natuurlijke personen of rechtspersonen borgstellingen of garantiestellingen zijn verstrekt (artikel 50 BBV). Borg- en garantstellingen Omschrijving
2014
Gewaarborgde geldleningen, sportverenigingen, dorpshuizen e.d. Garanties sociale woningbouw, diverse corporaties Totaal
2013
182
219
52.840
55.376
53.022
55.595
Voor een nadere specificatie (aflossingen, nieuwe leningen) van de borg- en garantiestellingen wordt verwezen naar de ‘staat van gegarandeerde geldleningen’ zoals die opgenomen is in de bijlagen behorende bij de jaarrekening 2014. Verplichtingen voortvloeiende uit leasing De langdurige verplichtingen uit hoofde van operational lease zijn niet in de balans opgenomen en worden hieronder toegelicht. Omschrijving Océ-finance, kopieermachines/ printers
Aanvang contract 25-7-06/28-3-07/1-12-10
pagina 130
Einde contract 25-7-12/28-3-12/1-12-2016
Jaarbedrag 42
JAARSTUKKEN 2014 Informatie WOPT en WNT De Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) is per 1 maart 2006 in werking getreden. Op grond van de WOPT moeten beloningen en ontslaguitkeringen in de jaarrekening worden vermeld als deze de gemiddelde ministersbeloning te boven gaan. In onze gemeente heeft zich dit in 2014 niet voorgedaan. Per 1 januari 2014 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) van kracht. Ingevolge deze wet moeten de jaarsalarissen van de topfunctionarissen van de secretaris en de griffier worden gepubliceerd in de jaarstukken. Bezoldiging topfunctionarissen Griffier
Griffier
Secretaris/ directeur
Secretaris/ directeur
2013 1/1-31/12
2014 1/1-31/12
2013 1/1-31/12
2014 1/1-31/12
Functie(s) Duur dienstverband Omvang dienstverband (in fte)
1,0
1,0
1,0
1,0
Gewezen topfunctionaris?
nee
nee
nee
nee
(Fictieve) dienstbetrekking?
nee
nee
nee
nee
ja
ja
ja
ja
85.275
87.969
93.305
97.239
Belastbare onkostenvergoedingen
0
0
0
0
Beloningen betaalbaar op termijn
11.655
9.267
13.032
10.369
Totaal bezoldiging
96.930
97.236
106.337
107.608
228.599
230.474
228.599
230.474
Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? Bezoldiging Beloning
Toepasselijk WNT-norm
Toezichthoudende topfunctionarissen Niet van toepassing. Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen Niet van toepassing. Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Niet van toepassing. Bezoldiging of ontslaguitkering niet-topfunctionarissen Niet van toepassing.
pagina 131
JAARSTUKKEN 2014 2.4
RECAPITULATIE LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA
Lasten per programma 01 Bestuur en organisatie
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
2.584.386
2.458.664
2.600.360
2.602.325
N
-1.965
642.588
786.006
794.020
826.532
N
-32.512
03 Veiligheid en openbare orde
1.588.743
1.768.924
1.758.340
1.578.445
V
179.895
04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied
7.319.161
5.168.614
8.177.903
7.026.834
V
1.151.069
510.818
394.409
732.713
721.193
V
11.520
02 Dienstverlening
05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling 06 Toerisme en recreatie
301.670
295.443
337.089
313.489
V
23.600
07 Onderwijs en kinderopvang
4.259.451
3.661.434
3.700.056
3.541.835
V
158.221
08 Cultuur en sport
3.827.825
3.286.920
3.668.221
3.683.885
N
-15.664
15.301.074
15.612.228
15.526.229
15.196.987
V
329.242
10 Milieu
5.324.404
5.238.964
5.229.199
5.053.160
V
176.039
11 Ruimte en wonen
5.084.771
4.023.698
5.114.804
4.867.206
V
247.598
12 Financieringsmiddelen
2.001.930
756.452
2.102.134
2.139.428
N
-37.294
Totaal van de lasten
48.746.821
43.451.757
49.741.068
47.551.319
V
2.189.749
Baten per programma
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijz.
Begroting 2014 na wijz.
09 Sociaal/maatschappelijke zorg
01 Bestuur en organisatie 02 Dienstverlening 03 Veiligheid en openbare orde 04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied 05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling
365
-
-
13.761
V
13.761
355.553
382.624
382.624
393.509
V
10.885
6.691
7.499
7.499
7.039
N
-460
238.533
20.148
20.148
112.800
V
92.652
25.101
11.039
7.039
6.122
N
-917
-
-
1.678
V
1.678
1.821.098
383.053
766.053
740.245
N
-25.808
06 Toerisme en recreatie 07 Onderwijs en kinderopvang 08 Cultuur en sport
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
653.694
632.163
594.737
587.263
N
-7.474
09 Sociaal/maatschappelijke zorg
7.375.494
6.601.317
6.801.823
7.094.435
V
292.612
10 Milieu
5.323.821
5.478.180
4.972.044
4.981.298
V
9.254
11 Ruimte en wonen
3.037.203
2.075.213
2.858.174
2.922.625
V
64.451
628.605
228.474
1.258.109
1.360.868
V
102.759
19.466.158
15.819.710
17.668.250
18.221.643
V
553.393
-29.280.663
-27.632.047
-32.072.818
-29.329.676
V
2.743.142
27.511.549
27.793.817
28.842.508
28.690.708
-1.021.556
-174.538
12 Financieringsmiddelen Totaal van de baten
Saldo lasten en baten Algemene dekkingsmiddelen Onvoorziene uitgaven Resultaat voor bestemming
-1.769.114
-859.786
-3.404.848
-638.968
Toevoeging (-)/onttrekking (+) reserves
2.020.559
183.010
4.010.760
2.585.947
251.445
-676.776
605.912
1.946.979
Resultaat (N = nadelig / V = voordelig)
pagina 132
N
-151.800
V
174.538
V N V
2.765.880 1.424.813 1.341.067
JAARSTUKKEN 2014
Begrotingsrechtmatigheid In het kader van de rechtmatigheidtoets is het begrotingscriterium een belangrijk onderdeel. Met andere woorden zijn de verplichtingen en uitgaven tot stand gekomen binnen de grenzen van de door de gemeenteraad vastgestelde begroting. Door de accountant wordt aandacht besteed aan de juiste functie-indeling, de aard en de omvang van begrotingsoverschrijdingen, de toelichting hierop en de beoordeling of de overschrijdingen passen binnen het beleid van de gemeente De Wolden. De financiële beheershandelingen worden beoordeeld of deze plaatsvinden binnen de grenzen van de actuele, geautoriseerde begroting. Saldi per programma op lastenniveau 01 Bestuur en organisatie
Begroting
Rekening
Afwijking t.o.v. begroting
Afwijking t.o.v. begroting in %
2.600.360
2.602.325
N
-1.965
794.020
826.532
N
-32.512
-4,1%
03 Veiligheid en openbare orde
1.758.340
1.578.445
V
179.895
10,2%
04 Verkeer en vervoer / openbaar gebied
8.177.903
7.026.834
V
1.151.069
732.713
721.193
V
11.520
1,6% 7,0%
02 Dienstverlening
05 Economische zaken en plattelandsontwikkeling 06 Toerisme en recreatie
-0,0%
14,1%
337.089
313.489
V
23.600
07 Onderwijs en kinderopvang
3.700.056
3.541.835
V
158.221
4,2%
08 Cultuur en sport
3.668.221
3.683.885
N
-15.664
-0,4%
15.526.229
15.196.987
V
329.242
2,1%
5.229.199
5.053.160
V
176.039
3,3%
11 Ruimte en wonen
5.114.804
4.867.206
V
247.598
4,8%
12 Financieringsmiddelen
2.102.134
2.139.428
N
-37.294
-1,8%
47.551.319
V
2.189.749
4,1%
09 Sociaal/ maatschappelijke zorg 10 Milieu
Totaal programma’s op lastenniveau Stortingen reserves Totaal
49.741.068 6.358.243
6.817.375
N
459.132
-7,2%
56.099.311
54.368.694
V
1.730.617
3,1%
Toelichting recapitulatie saldi op lastenniveau Uitgaven die de begroting overschrijden of die gedaan zijn buiten de doelstelling van de vastgestelde programma’s zijn formeel gezien onrechtmatig. Na vaststelling van de jaarrekening 2014 door de raad worden deze overschrijdingen alsnog rechtmatig. Het beoordelingscriterium is 1%. Bij onderstaande programma’s heeft een begrotingsoverschrijding plaatsgevonden: Op programma 2 ‘Dienstverlening’ is een overschrijding ontstaan van 4,1%. De overschrijding is ontstaan bij de afdracht van rijksleges van de reisdocumenten. Op programma 12 ‘Financieringsmiddelen’ is een overschrijding ontstaan van ‘1,8%. De overschrijding is veroorzaakt op het onderdeel saldi kostenplaatsen. Op dit onderdeel is ook hogere bate verantwoord, zodat dit verder géén gevolgen heeft voor de begrotingsrechtmatigheid. De overschrijding bij de stortingen in de reserves is veroorzaakt door een hogere overheveling van het incidentele exploitatiebudget voor de aanleg van de tunnels in de N48 en afronding van de werkzaamheden van het nieuwbouwproject ’t Stekkie. Hiervoor zijn bedragen begroot maar de projecten zijn nog niet volledig afgewikkeld. Verder heeft het te maken met een toevoeging aan de algemene reserve bouwgrondexploitatie inzake een winstneming van de complexen ‘Ruinerwold-Oost’ en ‘Middelveen IV’. Dit op basis van de ‘nota grondbeleid’. Mutaties reserves De ‘mutaties reserves’ worden bij de ‘Gerealiseerde lasten en baten per programma met toelichting’ gedetailleerd toegelicht bij elk programma.
pagina 133
JAARSTUKKEN 2014 2.5
PROGRAMMAREKENING MET TOELICHTING
Voor wij ingaan op een nadere analyse per programma geven wij hieronder eerst een dwarsanalyse van enkele kostensoorten. Bij de toelichting op de programma’s wordt hierop verder niet ingegaan. Personeelslasten De afwijkingen van de personeelslasten kunnen als volgt worden gespecificeerd. Omschrijving
Bedrag
Nog aanwezige post voor onvoorziene personele lasten ter inzet in het tweede halfjaar 2014 Bij de afdeling In en Externe Dienstverlening, inclusief automatisering is een overschrijding ontstaan van
110.000 -/-
Onderschrijding op het onderdeel opleidingskosten, met name voor wat betreft de gelden voor het Individueel LoopbaanBudget (ILB) Overige per saldo negatief verschil
90.000 80.000
-/Totaal positief verschil
2.000 98.000
Het positief verschil van € 98.000 komt ten gunste van het rekeningsresultaat. Dit omdat vanwege het ontoereikend zijn van het totale personeelsbudget 2014 bij de Bestuursrapportage 2014 en de Decemberrapportage 2014 een extra bedrag van € 260.000 is bijgeraamd. In verband met de samenvoeging van het ambtelijk apparaat met Hoogeveen is ten gunste van het rekeningsresultaat een vrijval van de reserve egalisatie personeelskosten ingeboekt van € 82.000. Van het nog aanwezige bedrag in de reserve egalisatie personeelskosten van € 220.000 is nog geoormerkt een bedrag van € 88.000 voor nadere beleidsvorming gelden woon-werkverkeer en een bedrag van € 50.000 voor opleidingskosten en spaargelden in het kader van het Individueel LoopbaanBudget (ILB). Energielasten Overzicht van de energielasten. Begroot
Werkelijk
Verschil
Gasverbruik
216.000
225.000
-/-
9.000
Elektriciteitsverbruik
480.000
496.000
-/-
16.000
Benzine en dieselolie
117.000
104.000
13.000
813.000
825.000
-/- 12.000
Totaal
Gasverbruik - De overschrijding is voornamelijk ontstaan bij de sporthallen. Elektriciteitsverbruik - In 2013 was er nog een positief verschil op het onderdeel riolering. Daarentegen was er in 2014 door de afrekeningen van het energieverbruik van de rioolgemalen over het voorgaande jaar een negatief verschil. Benzine en dieselolie - Betreft het brandstofverbruik bij Woldwerk. Onderhoud gebouwen Groot onderhoud Voor het groot onderhoud vindt er conform de raming ten laste van de exploitatie een storting plaats van € 286.000 in de voorziening ‘groot onderhoud gebouwen’. Voor groot onderhoud is ten laste van deze voorziening een bedrag van € 144.000 verantwoord. Het betrof hier voornamelijk onderhoud aan het gemeentehuis en de sportaccommodaties.
pagina 134
JAARSTUKKEN 2014 Klein onderhoud Het klein onderhoud kan als volgt worden gespecificeerd. Begroot 1
Werkelijk
Afwijking
Gebouwen eigen dienst, zoals gemeentehuis, openbare werken, brandweerkazernes en gebouwen op de begraafplaatsen
85.000
95.000
-/- 10.000
2
Verhuurde panden, zoals kinderopvang, peuterspeelzalen, dorpshuizen, musea en mortuarium
37.000
28.000
9.000
3
Sportgebouwen
133.000
118.000
15.000
4
Schoolgebouwen, eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd.
1.000
20.000
-/- 19.000
256.000
261.000
-/- 5.000
Totaal
Toelichting Onder 1: de overschrijding is ontstaan bij het onderhoud van de technische installaties van het gemeentehuis. Onder 4: de lasten voor onderhoud aan de technische installaties bij de brede scholen zijn niet geraamd, waardoor een overschrijding is ontstaan van € 19.000. Kapitaallasten Kapitaallasten zijn jaarlijks terugkerende lasten die samenhangen met investeringen. De kapitaallasten bestaan uit afschrijvingen en rente en komen ten laste van de exploitatie. Jaarlijks wordt bij de vaststelling van de Kadernota het rentepercentage voor het doorberekenen van de rente bepaald. Bij dit systeem van vaste percentages komt het voor dat de werkelijk doorberekende rente afwijkt van de werkelijk betaalde rente. Dit positief c.q. negatief calculatieverschil komt als (incidenteel) resultaat tot uitdrukking op de hulpkostenplaats ‘kapitaallasten’ en komt ten gunste of ten laste van de algemene dekkingsmiddelen (programma 12). Overzicht kapitaallasten 2014 voor zover van invloed op de exploitatie De totale door te berekenen kapitaallasten zijn begroot op
7.383.000
De werkelijk doorberekende kapitaallasten bedroegen
6.142.000
Totaal verschil doorberekende kapitaallasten Af:
1.241.000
kapitaallasten van investeringen, waarvan de afschrijving ineens wordt gedekt door aanwendingen vanuit de reserve
-/-
Bij: verrekening kapitaallasten woningfinanciering ambtenaren
26.000
Positief verschil kapitaallasten
161.000 Begroot
Rente kort geld
-/-
Renteopbrengst eigen vermogen Saldo financieringsfunctie kostenplaats kapitaallasten
1.106.000
-/-
Werkelijk
Verschil
26.000
24.000
50.000
2.319.000
2.319.000
0
164.000
-/- 199.000
Totaal renteverschil
-/-
35.000 15.000
Totaal positief verschil kapitaallasten en rentelasten
176.000
Nadere toelichting Bij de doorberekening van de kapitaallasten naar de exploitatie is een hoger rentebedrag begroot dan werkelijk als last is verantwoord. Rekening houdende met de kapitaallasten die op een andere wijze worden verrekend ontstaat er een voordelig verschil van € 161.000. Het negatieve verschil van € 35.000 op het saldo van de financieringsfunctie is het verschil tussen het totaal van rente en afschrijving op de kostenplaats kapitaallasten enerzijds en de toegerekende kapitaallasten aan de producten van de exploitatie anderzijds.
pagina 135
JAARSTUKKEN 2014 2.6
GEREALISEERDE LASTEN EN BATEN PER PROGRAMMA MET TOELICHTING
Per programma is een cijfermatige analyse opgenomen van de lasten en baten, alsmede van de mutaties op de reserves. Afwijkingen onder de € 25.000 worden niet toegelicht tenzij een toelichting op een lager bedrag relevant is voor de inhoudelijke verantwoording. 2.6.1
Programma 01 - Bestuur en organisatie
Lasten 01 Bestuursorganen
Baten
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
1.731.528
1.541.685
1.653.227
1.687.481
852.858
916.979
947.133
914.844
32.289
2.584.386
2.458.664
2.600.360
2.602.325
-1.965
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
-
-
02 Bestuursondersteuning Lasten programma
Begroting 2014 voor wijzigingen
Rekening 2013
Rekening 2013
01 Bestuursorganen
-
Rekening 2014 10.642
-34.254
Afwijking rekening/ begroting 10.642
02 Bestuursondersteuning
365
-
-
3.119
3.119
Baten programma
365
-
-
13.761
13.761
-2.584.021
-2.458.664
-2.600.360
-2.588.564
11.796
10.285
-
24.250
46.919
22.669
-2.573.736
-2.458.664
-2.576.110
-2.541.645
34.465
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot) Toelichting mutaties reserves
Begroot
Werkelijk
Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Doorontwikkeling burger- en overheidsparticipatie
-10.000
-10.000
0
22.669
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Wachtgeldverplichtingen voormalige wethouder Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Beleidsimplementatie burgerparticipatie
20.925
20.925
- Onderzoekkosten rekenkamer en burgerparticipatie
5.000
5.000
- Cursuskosten nieuwe raad
4.000
4.000
- Projectkosten papierloos vergaderen
4.325
4.325
24.250
46.919
Toelichting resultaat 01 – Bestuursorganen De overschrijding houdt verband met de pensioen- en wachtgeldverplichtingen van de wethouders. Voor een deel worden de hogere lasten van de wachtgeldverplichtingen van een oud-wethouder gedekt door een onttrekking vanuit de reserve investeringsprojecten. Ook heeft er volgens een berekening van onze verzekeraar Loyalis een bijstorting plaatsgevonden op de voorziening pensioenverplichtingen wethouders. 02 – Bestuursondersteuning De onderschrijding is ontstaan door lagere voorlichtingskosten en lagere vergoedingen voor de rekenkamerfunctie. In 2014 is gewerkt aan twee onderzoeken: 1. Het onderzoek burgerparticipatie is langzamer verlopen dan gepland en de geplande inschakeling van een bureau voor het afnemen van enquêtes is niet noodzakelijk gebleken. 2. Het onderzoek waarborging bestuurlijke integriteit heeft vanwege de goede samenwerking tussen de rekenkamerfunctie en betrokken bestuurders en medewerkers minder tijd in beslag genomen. pagina 136
JAARSTUKKEN 2014 2.6.2
Programma 02 - Dienstverlening
Lasten 03 Gegevensbeheer 04 Dienstverlening Lasten programma
Baten 03 Gegevensbeheer 04 Dienstverlening Baten programma
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
770.500
778.514
621.489
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014 811.017
-32.503
21.099
15.506
15.506
15.515
-9
642.588
786.006
794.020
826.532
-32.512
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
382.624
382.624
Rekening 2013 355.553
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014 393.509
10.885
-
-
-
-
-
355.553
382.624
382.624
393.509
10.885
-287.035
-403.382
-411.396
-433.023
-21.627
-12.500
-
3.161
3.161
-
-299.535
-403.382
-408.235
-429.862
-21.627
Toelichting mutaties reserves
Begroot
Werkelijk
Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015) - Plattegronden gebied gemeente
-9.339
-9.339
12.500
12.500
3.161
3.161
Onttrekking Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013) - Plattegronden gebied gemeente
Toelichting resultaat 03 – Gegevensbeheer De overschrijding is ontstaan bij de afdracht van rijksleges van de reisdocumenten.
pagina 137
JAARSTUKKEN 2014 2.6.3
Programma 03 - Veiligheid en openbare orde Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
133.002
164.363
153.187
112.344
1.259.250
1.285.853
1.284.573
1.269.445
15.128
196.491
318.708
320.580
196.656
123.924
Lasten programma
1.588.743
1.768.924
1.758.340
1.578.445
179.895
Baten
Rekening 2013
Lasten
Rekening 2013
05 Veiligheid en openbare orde 06 Brandweer 07 Rampenbestrijding
05 Veiligheid en openbare orde
Begroting 2014 voor wijzigingen
Rekening 2014
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting 40.843
Afwijking rekening/ begroting
6.691
6.474
6.474
6.834
360
06 Brandweer
-
1.025
1.025
205
-820
07 Rampenbestrijding
-
-
-
-
-
6.691
7.499
7.499
7.039
-460
-1.582.052
-1.761.425
-1.750.841
-1.571.406
179.435
-7.120
-
17.120
17.120
-
-1.589.172
-1.761.425
-1.733.721
-1.554.286
179.435
Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot) Toelichting mutaties reserves
Begroot
Werkelijk
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Ontwikkeling integraal veiligheidsbeleid
10.000
10.000
7.120
7.120
17.120
17.120
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013) - Implementatie nieuwe drank en horecawet
Toelichting resultaat 05 – Veiligheid en openbare orde Op diverse onderdelen is een onderuitputting ontstaan door lagere kosten van Stichting Halt, Khonraad en project buurtbemiddeling en door minder incidenten op het terrein van huisuitzettingen en forensisch psychologische hulpverlening. Tevens is er op het terrein van openbare orde minder werk uitbesteed. 06 – Brandweer De Brandweer ZuidWest Drenthe is per 2014 opgehouden te bestaan en opgegaan in de Veiligheidsregio Drenthe. Het voordelig saldo is het gevolg van diverse afrekeningen van voor 2014. 07 – Rampenbestrijding Door de Hulpverleningsdienst-Drenthe en de nieuwe Veiligheidsregio Drenthe zijn uitgaven bekostigd, die voorheen ten laste kwamen van de gemeenten. Het betreft de aanschaf van materiaal, opleidingskosten en kosten brandweerzorg, waardoor een voordeel is ontstaan van € 30.000. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Drenthe heeft besloten een deel van de door hun in het kader van de regionalisering aangehouden reserves te restitueren aan de gemeenten. Voor ons is dit een bedrag van € 94.000.
pagina 138
JAARSTUKKEN 2014 2.6.4
Programma 04 - Verkeer en vervoer / openbaar gebied
Lasten
Begroting 2014 voor wijzigingen
Rekening 2013
10 Wegen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
4.929.721
2.888.964
5.753.569
4.657.791
11 Verkeersmaatregelen
225.798
259.656
275.503
236.142
39.361
14 Waterbeheersing
401.507
396.025
424.060
369.071
54.989
41 Natuur en landschap
178.438
75.706
75.302
66.795
8.507
1.583.697
1.548.263
1.649.469
1.697.035
-47.566
7.319.161
5.168.614
8.177.903
7.026.834
1.151.069
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
162.632
14.953
14.953
-
-
-
43 Openbaar groen Lasten programma
Baten
1.095.778
Rekening 2013
10 Wegen 11 Verkeersmaatregelen 41 Natuur en landschap
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
109.589
94.636 -1.361
75.647
4.094
4.094
2.733
254
1.101
1.101
478
-623
238.533
20.148
20.148
112.800
92.652
Resultaat voor bestemming
-7.080.628
-5.148.466
-8.157.755
-6.914.034
1.243.721
Toevoeging (-)/onttrekking (+) reserves
1.690.093
30.000
2.974.570
1.683.743
-1.290.827
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-5.390.535
-5.118.466
-5.183.185
-5.230.291
-47.106
43 Openbaar groen Baten programma
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015) - Invoering 60 km zones buitengebied
-80.000
- Aanleg twee tunnels N48
-99.300 -150.416
- Ombouw openbaar groen
-125.000
-125.000
- Omvorming openbaar groen i.v.m. bezuiniging
250.000
250.000
- Bruggenbeheersplan fase 1 en 2, 2007 en 2014
612.353
594.996
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Herinrichting Dijkhuizen
7.496
- Fietspad Linderweg Zuidwolde
53.000
23.971
- Fietspad Ommerweg Zuidwolde
287.000
346.824
- Centrumplan de Wijk
150.000
10.879
- Grondverwerving ruilverkaveling
39.879
17.844
- Landinrichting HBD Zuidwolde
50.000
41.915
8.737
176,22
- Fietspad Meppelerweg - Centrumplan Ruinen
385.364
39.083
25.700
25.700
- Reconstructie/herinrichting Hoofdstraat Zuidwolde
374.479
235.352
- Aanleg rotonde N375
165.000
- GVVP 2014
100.000
- Wegmarkeringen duurzaam veilig
116.500
- Infrastructuur brede school de Wijk
- Aanpassing oversteek Dorpsstraat/Postweg
50.000
- Verbeteren toegankelijkheid bushaltes 2012
46.000
- Beschoeiing vijver Luchtenstein
40.000
- Aanleg wandelpad Drogteropslagen
50.000
- Invoering 60 km zones buitengebied
99.300
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013):
pagina 139
36.600 50.000 2.065 99.300
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves - Aanleg twee tunnels in N48
Werkelijk
246.258
246.258
30.000
30.000
2.974.570
1.683.743
Reserve egalisatie wegenonderhoud - T.b.v. wegenonderhoud in exploitatierekening
Toelichting resultaat Algemeen Bij de interne doorberekening van de uren van de buitendienst Openbare Werken ontstaat op bepaalde onderdelen een verschuiving van lasten. Zo is bijvoorbeeld bij de onderdelen reiniging en riolering minder doorbelast en voor onderhoud wegen en onderhoud watergangen en sloten meer. Deze verschuiving van de doorbelasting heeft in principe geen gevolgen voor het rekeningresultaat. Het per saldo negatieve bedrag, dus een hogere doorbelasting, op dit programma bedraagt € 187.000, waarvan € 183.000 betrekking heeft op onderhoud plantsoenen en openbaar groen. Overige belangrijke afwijkingen 10 – Wegen De kapitaallasten zijn € 1.117.000 lager dan geraamd, hetgeen veroorzaakt wordt door een latere uitvoering van de geplande investeringen. Tegenover dit bedrag staat een lagere onttrekking uit de reserves. Een en ander heeft geen financiële gevolgen voor het rekeningresultaat. De totale onderhoudslasten zijn met € 90.000 overschreden. Tegenover dit nadeel staat een hoger bedrag van € 101.000 aan provinciale bijdragen voor infrastructurele werkzaamheden nabij De Stuw bij de N48. Bij de decemberrapportage was er van uitgegaan dat de financiële afwikkeling van de aanleg van de ongelijkvloerse landbouwoversteken N48 zal plaatsvinden in 2014. Dit is niet gelukt en in verband hiermede wordt alsnog een bedrag van € 150.000 overgeheveld naar 2015. 11 – Verkeersmaatregelen In het kader van groot onderhoud wegen zijn de nodige maatregelen in het kader van de verkeersveiligheid uitgevoerd. De lasten van deze verkeersmaatregelen zijn verantwoord op het onderdeel wegen. 14 – Waterbeheersing Het voordelig verschil is ontstaan door mindere doorberekening van kosten composteringsterrein en mindere doorberekening vanuit de buitendienst Woldwerk. 43 – Openbaar groen In 2014 is gestart met de omvorming openbaar groen. Onderhoudsintensief groen is op diverse locaties omgebouwd naar onderhoudsarm groen. De afronding van dit proces vindt plaats in 2015. De uitvoering is door lokale aannemers samen met de eigen dienst uitgevoerd. Binnen de post openbaar groen is er sprake van een aantal onderlinge verschuivingen tussen de diverse budgetten. Per saldo een overschrijding van € 48.000, hetgeen voornamelijk ontstaan is door extra kosten ter bestrijding van de eikenprocessierups.
pagina 140
JAARSTUKKEN 2014 2.6.5
Programma 05 - Economische zaken en plattelandsontwikkeling
Lasten
Rekening 2013
16 Economische zaken Lasten programma
Baten 16 Economische zaken
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
510.818
394.409
732.713
721.193
11.520
510.818
394.409
732.713
721.193
11.520
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2013
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
25.101
11.039
7.039
6.122
-917
Baten programma
25.101
11.039
7.039
6.122
-917
Resultaat voor bestemming
-485.717
-383.370
-725.674
-715.071
10.603
163.767
-
317.097
328.971
11.874
-321.950
-383.370
-408.577
-386.100
22.477
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Uitvoeren economisch actieplan - Project vitaal platteland, studie aanpak krimp
-7.000
-7.000
-10.387
-10.387
20.000
20.000
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Beleid economische zaken Kadernota 2014
70.662
82.605
133.000
134.931
- Bijdrage sponsorcontract Concours Hippique De Wolden
50.000
50.000
- Opstellen Ambitieplan vitaal platteland
18.000
18.000
- De Ontmoeting (voorheen: dorpsvisies per kern) - Economisch ruimtelijk proces Hoofdstraat Zuidwolde
- Bijdrage Drentse Zuidas - Project vitaal platteland, studie aanpak krimp
3.700
3.700
15.000
15.000
Reserve co-financiering Leader: - Ophoging budget plattelandsontwikkeling
Toelichting resultaat 16 – Economische zaken Geen bijzonderheden.
pagina 141
24.122
22.122
317.097
328.971
JAARSTUKKEN 2014 2.6.6
Programma 06 - Toerisme en recreatie
Lasten
Rekening 2013
45 Toerisme en recreatie Lasten programma
Baten
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
301.670
295.443
337.089
313.489
23.600
301.670
295.443
337.089
313.489
23.600
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
45 Toerisme en recreatie
-
-
-
1.678
1.678
Baten programma
-
-
-
1.678
1.678
Resultaat voor bestemming
-301.670
-295.443
-337.089
-311.811
25.278
Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves
28.000
-
47.000
26.000
-21.000
Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-273.670
-295.443
-290.089
-285.811
4.278
Toelichting mutaties reserves Toevoeging Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): -15.000
-15.000
- Implementatie beleidsplan recreatie en toerisme
15.000
15.000
- Project Ruinen, poort Dwingelderveld
25.000
4.000
15.000
15.000
7.000
7.000
47.000
26.000
- Implementatie beleidsplan recreatie en toerisme Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten:
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Implementatie beleidsplan recreatie en toerisme - Promotie en marketingplan
Toelichting resultaat 45 – Toerisme en recreatie Geen bijzonderheden.
pagina 142
JAARSTUKKEN 2014 2.6.7
Programma 07 - Onderwijs en kinderopvang
Lasten
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
269.076
264.009
272.179
271.462
717
1.839.125
1.331.971
1.380.014
1.332.875
47.139
Rekening 2013
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
18
Openbaar basisonderwijs
19
Huisvesting openbaar onderwijs
21
Bijzonder basisonderwijs
95.674
94.064
93.687
94.891
-1.204
22
Huisvesting bijzonder onderwijs
400.892
312.034
353.038
325.593
27.445
23
Onderwijs algemeen
693.407
687.528
642.228
677.958
-35.730
64
Jongerenzorg
961.277
971.828
958.910
839.056
119.854
Lasten programma
4.259.451
3.661.434
3.700.056
3.541.835
158.221
Baten
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
-
-
-
1.661.705
232.973
615.973
18
Openbaar basisonderwijs
19
Huisvesting openbaar onderwijs
21
Bijzonder basisonderwijs
-
-
-
22
Huisvesting bijzonder onderwijs
-
5.176
5.176
23
Onderwijs algemeen
Rekening 2014
590.920
Afwijking rekening/ begroting
-25.053
-5.176
23.971
16.000
16.000
25.082
9.082
135.422
128.904
128.904
124.243
-4.661
1.821.098
383.053
766.053
740.245
-25.808
Resultaat voor bestemming
-2.438.353
-3.278.381
-2.934.003
-2.801.590
132.413
Toevoeging (-)/onttrekking (+) reserves
-687.556
124.149
-167.645
-151.280
16.365
-3.125.909
-3.154.232
-3.101.648
-2.952.870
148.778
64· Jongerenzorg Baten programma
Resultaat na bestemming (- = tekort/+ = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve investeringsprojecten: - Vrijval voorziening i.v.m. gewijzigde regelgeving onderwijs
-293.000
-293.000
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Invoering wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE-wet)
-57.727
-56.362
-260.000
-260.000
- Combinatiefuncties/sociale alliantie
-50.814
-50.814
- Decentralisatie uitkering Koploperschap tijdbeleid
-34.968
-34.968
- Herplaatsing skatebaan
-10.000
-10.000
- Dorpshart Veeningen/speelbos Echten en ontmoetingsplein Koekange
-30.000
-15.000
- Voor- en vroegschoolse educatie uitvoering inspecties/contr. kinderopvang
Onttrekkingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Invoering wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE-wet)
57.727
57.727
260.000
260.000
- Combinatiefuncties/sociale alliantie
52.020
52.020
- Decentralisatie uitkering Koploperschap tijdbeleid
34.968
34.968
- Herplaatsing skatebaan Koekange
10.000
10.000
- Dorpshart Veeningen/speelbos Echten en ontmoetingsplein Koekange
30.000
30.000
- Voor- en vroegschoolse educatie uitvoering inspecties/contr. kinderopvang
pagina 143
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Reserve bouw brede school Ruinerwold: - Dekking kapitaallasten brede school te Ruinerwold
51.000
51.000
Reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde: - Dekking kapitaallasten brede school Schoolbrink Zuidwolde
73.149
73.149
-167.645
-151.280
Toelichting resultaat 19 – Huisvesting openbaar basisonderwijs Op begrotingsbasis is er nog een toevoeging aan de voorziening huisvesting onderwijs geraamd van € 53.000. Dit ter dekking van de kosten van het Integraal Huisvestingsplan basisonderwijs. Door een wetswijziging zullen de taken hiermede verband houdende worden overgeheveld naar de schoolbesturen. Een toevoeging aan de voorziening is ingaande 2014 niet meer nodig. Ter dekking van een mogelijke oninbare vordering ter vergoeding van de exploitatielasten van de brede scholen is aan de voorziening dubieuze debiteuren een bedrag van € 16.000 toegevoegd. De exploitatielasten van de brede scholen worden nog op dit onderdeel verantwoord en doorberekend aan de gebruikers. De huurcontracten zijn nog niet geformaliseerd. Een interne werkgroep is aan de slag gegaan met het opstellen en de afwikkeling hiervan. Het doel is om dit voor 1 juli 2015 te realiseren. 23 – Onderwijs algemeen Op het onderdeel leerlingenvervoer is een nadeel ontstaan van € 28.000. Bij de aanbesteding van het leerlingenvervoer is een bepaling opgenomen waarbij ingeval het werkelijke vervoer meer dan 5% afwijkt van het referentiejaar er een compensatie voor de vervoerder zal plaatsvinden. Hiermede is geen rekening gehouden. 64 – Jongerenzorg De exploitatielasten van de kinderdagverblijven is ten opzichte van de geraamde cijfers € 26.000 lager uitgevallen. Reeds enkele jaren is een budget van € 260.000 voor uit te voeren inspecties/controles kinderopvang en voor de voor- en vroegschoolse educatie overgeheveld. Besteding van dit bedrag heeft nog niet plaatsgevonden, vandaar dat vanuit de reguliere begroting een bedrag van € 86.000 kan vrijvallen.
pagina 144
JAARSTUKKEN 2014 2.6.8
Programma 08 - Cultuur en sport
Lasten 27 Culturele vorming
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
1.025.655
780.470
796.339
783.125
30 Sport algemeen
308.086
221.174
277.852
273.181
4.671
31 Buitensportaccommodaties
498.143
511.720
625.005
613.933
11.072
32 Zwembaden
13.214
823.327
592.096
733.270
765.464
-32.194
1.036.214
1.048.980
1.102.275
1.118.479
-16.204
35 Kunst
52.063
56.117
57.117
55.767
1.350
39 Musea
84.338
76.363
76.363
73.936
2.427
3.827.826
3.286.920
3.668.221
3.683.885
-15.664
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
6.445
6.445
33 Binnensportaccommodaties
Lasten programma
Baten
Rekening 2013
27 Culturele vorming
-
30 Sport algemeen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting -6.445
8.937
1.685
1.685
5.277
3.592
36.736
37.212
37.212
17.765
-19.447
32 Zwembaden
221.730
223.096
185.670
188.066
2.396
33 Binnensportaccommodaties
372.434
363.725
363.725
376.155
12.430
31 Buitensportaccommodaties
35 Kunst
-
-
-
13.857
-
-
653.694
632.163
594.737
587.263
-7.474
-3.174.131
-2.654.757
-3.073.484
-3.096.622
-23.138
286.341
34.531
270.733
248.658
-22.075
-2.887.790
-2.620.226
-2.802.751
-2.847.964
-45.213
39 Musea Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Lokaal onderwijsnetwerk en cultuuronderwijs
-87.246
-87.246
- Cultureel platform, gelden cultuurnota
-15.500
-15.500
- Bijdrage Huus van de Toal
-1.250
-1.250
- Onderzoekkosten kunstgrasvelden
-7.891
-4.266
-2.000
-2.000
- Bijdrage sportplatform De Wolden t.b.v. sportactiviteiten
-13.239
-13.239
- Onderhoud kunstwerken in de openbare ruimte
-25.400
-25.100
- Werkzaamheden i.v.m. bezuinigingstaakstelling
-5.227
-5.227
170.770
144.770
29.600
29.600
2.000
2.000
- Uitvoering culturele alliantie
90.690
90.690
- Cultureel platform, gelden cultuurnota
17.500
17.500
1.250
1.250
- Culturele uitdag en Open monumentendag
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Zwembad Ruinen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Vervolg inventarisatie/onderhoud kunstwerken - Culturele uitdag, open monumentendag
- Bijdrage Huus van de Toal
pagina 145
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
- Bijdrage sportplatform De Wolden t.b.v. sportactiviteiten
13.279
13.279
- Onderzoekkosten kunstgrasvelden
53.866
53.866
15.000
15.000
12.682
12.682
Reserve minimabeleid: - Ondersteuning Drents Jeugdsport & Cultuurfonds Reserve harmonisatie tennisbeleid: - Dekking kapitaallasten harmonisatie tennisbeleid Reserve kleedaccommodatie VV Ruinerwold: - Dekking kapitaallasten verbouw kleedaccommodatie
21.849
21.849
270.733
248.658
Toelichting resultaat 32 – Zwembaden De negatieve afwijking ten opzichte van de begroting is als volgt opgebouwd: De Slenken, de Wijk: Nadelig verschil van € 46.000 door: Hogere energielasten Hogere personeelslasten Lagere entreegelden, door slechte start van het zwemseizoen Overige exploitatiekosten De Waterlelie, Zuidwolde: Nadelig verschil van € 17.000 door: Hogere energielasten Hogere personeelslasten Lagere entreegelden, door slechte start van het zwemseizoen - Overige exploitatiekosten Zwembad Engeland, Ruinen: voordelig verschil van € 7.000 door lagere overige lasten dan geraamd. In het raadsvoorstel van 30 januari 2014 zijn kosten geraamd i.v.m. de overdracht van het zwembad aan de Stichting zwembad Ruinen van € 26.000 wat nog niet is uitgeven. Ook de onttrekking vanuit de reserve investeringskosten is met hetzelfde bedrag verlaagd, zodat dit verder géén financiële gevolgen heeft.
pagina 146
-/-/-/-/-/-
7.000 21.000 12.000 6.000 46.000
-/-/-/+ -/-
3.000 13.000 9.000 8.000 17.000
JAARSTUKKEN 2014 2.6.9
Programma 09 - Sociaal / maatschappelijke zorg
Lasten 50 Minimabeleid
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
928.739
1.036.774
1.124.188
993.314
130.874
3.501.821
3.482.010
3.427.843
3.314.202
113.641
856.506
839.495
809.468
777.107
32.361
54 Inkomensvoorziening
3.804.103
3.684.145
3.924.688
3.860.850
63.838
56 Maatschappelijk werk
383.176
393.031
393.331
393.328
3
2.619.860
2.846.601
2.579.024
2.478.708
100.316
52 Uitstroombevordering 53 Participatiebudget
57 WMO – Huishoudelijke verzorging 58 Ouderenzorg 62 Sociaal-cultureel werk 66 Vrijwilligersbeleid
9.514
9.477
9.477
11.178
-1.701
1.098.501
987.246
1.075.445
1.184.629
-109.184
54.316
42.456
42.456
48.805
-6.349
3.448
2.578
1.523
1.297
226
1.011.668
1.272.961
1.026.519
1.059.563
-33.044
67 Ontwikkelingszorg 68 WMO - Voorziening gehandicapten 70 Volksgezondheid Lasten programma
Baten 50 Minimabeleid 52 Uitstroombevordering 53 Participatiebudget 54 Inkomensvoorziening 57 WMO – Huishoudelijke verzorging
1.029.422
1.015.454
1.112.267
1.074.006
38.261
15.301.074
15.612.228
15.526.229
15.196.987
329.242
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
31.950
25.000
45.000
47.176
2.176
3.202.523
3.053.153
2.998.986
2.972.299
-26.687
461.680
421.558
319.793
333.170
13.377
3.206.626
2.776.170
3.112.608
3.111.070
-1.538
447.715
325.000
325.000
490.060
165.060
-
436
436
58 Ouderenzorg 62 Sociaal-cultureel werk
Afwijking rekening/ begroting
-436
25.000
-
-
85.000
85.000
66 Vrijwilligersbeleid
-
-
-
-
-
67 Ontwikkelingszorg
-
-
-
-
-
68 WMO - Voorziening gehandicapten
-
-
-
-
-
70 Volksgezondheid
-
-
-
55.660
55.660
Baten programma
7.375.494
6.601.317
6.801.823
7.094.435
292.612
-7.925.580
-9.010.911
-8.724.406
-8.102.552
621.854
142.201
162.889
20.688
-8.582.205
-7.939.663
642.542
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-143.423 -8.069.003
-9.010.911
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): -7.000
-7.000
- Uitvoering nota integraal alcoholbeleid ‘nuchter en bekeken’
-18.238
-18.238
- Verder vormgeven nieuwe stijl OGGz (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg)
-20.000
-20.000
- Jeugdgezondheidszorg
-37.708
-37.708
-146.000
-146.000
-21.431
-21.431
- Ontwikkeling samenwerking/millenniumdoelen
- Jeugdzorg RTA (regionale transitiearrangementen) 2014-2017 - Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg
pagina 147
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: 63.270
71.225
25.000
25.000
- Werkzaamheden i.v.m. bezuinigingstaakstelling welzijnsinstellingen
5.425
5.425
- Aanpak en uitvoering millenniumdoelen
5.945
5.945
- Uitvoering nota integraal alcoholbeleid ‘nuchter en bekeken’
18.238
18.238
- Vorm geven nieuwe stijl OGGz, project preventieve maatschappelijke opvang
20.000
20.000
- Gezondheidszorg, vroegsignalering
11.200
11.200
211.500
211.500
32.000
32.000
- Ontmoetingscentrum Buddingehof Ruinerwold Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Bijdrage De Olde Karke Echten
- Centrum jeugd en gezin - Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg Reserve minimabeleid: - Uitvoering project ‘Kinderen doen mee’
-
12.733
142.201
162.889
Toelichting resultaat 50 – Minimabeleid Per saldo (lasten/baten) is er een positief verschil op dit onderdeel van € 133.000. De verstrekte incidentele bijzondere bijstand (open eind regeling) was iets minder (5%) dan begroot of te wel een bedrag van € 24.000. In verhouding tot 2013 zijn in 2014 minder statushouders opgevangen en gehuisvest. Bij de schuldhulpverlening resteert een bedrag van € 20.000. Door het veranderde beleid en het feit dat de gemeente sinds 1 januari 2013 de intake schuldhulpverlening in eigen beheer uitvoert, hebben we minder diensten schuldhulpverlening ingekocht dan geraamd. Voor de uitvoering van de landelijke regeling koopkrachttegemoetkoming lage inkomens 2014 ontving de gemeente via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds éénmalig een bedrag van € 66.000. Hiervan is slechts een bedrag van € 25.000 uitgegeven, derhalve resteert er nog een bedrag van € 42.000. Ondanks lokale en landelijke publiciteit is het beroep op deze regeling achtergebleven. In het sociaal bijdragefonds/noodfonds resteert nog een bedrag van € 17.000. Bij de bestuursrapportage is de raming van de kwijtschelding belastingen en heffingen aangepast met € 15.000. Achteraf was dit niet nodig geweest en blijkt er nog een bedrag van € 30.000 over te zijn. 52 – Uitstroombevordering In 2014 was de bijdrage voor de twee werkvoorzieningsschappen Alescon en Reestmond geraamd op € 316.000. De werkelijke bijdrage is uitgekomen op € 235.000. Dit is een voordelig verschil van € 81.000. Het wordt veroorzaakt doordat de bijdrage aan Alescon € 51.000 en de bijdrage aan Reestmond € 30.000 lager waren dan begroot. De lagere bijdragen zijn ondermeer ontstaan door de niet voorziene ontvangst van de ‘stimuleringsregeling (bonus) begeleid werken’. Het verlenen van bijdragen voor kinderopvang alleenstaanden is al per 2013 komen te vervallen. Per abuis was hier nog een bedrag geraamd van € 6.000. 53 – Participatiebudget Per saldo (lasten/baten) is er een positief verschil op dit onderdeel van € 46.000. Toerekening van salarislasten van de klantmanagers aan dit onderdeel heeft niet plaatsgevonden. Begroot was hiervoor € 22.000. De uitvoeringskosten inburgering zijn € 14.000 lager dan begroot. Het participatiebudget voor scholing en activering was opgehoogd met € 11.000, wat achteraf niet noodzakelijk was. 54 – Inkomensvoorziening Per saldo (lasten/baten) is er een positief verschil op dit onderdeel van € 62.000. Op het onderdeel inkomensvoorzieningen algemeen is een nadeel ontstaan van € 27.000. Voornamelijk ontstaan doordat de te ontvangen bedragen ‘debiteuren sociale zaken’ niet volledig konden worden geïncasseerd in 2014.
pagina 148
JAARSTUKKEN 2014 Ondanks dat we bij de bestuursrapportages al een voordeel hebben ingeboekt van € 96.000 is er bij de jaarrekening toch nog een positief verschil ontstaan van € 36.000. Met name door een hoger ontvangen bedrag aan verhaal en terugvordering van bijstandsuitkeringen. Per 1 januari 2013 is de financieringssystematiek van het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) gewijzigd. Gemeenten worden gestimuleerd om een beter debiteurenbeheer op verstrekt bedrijfskapitaal te voeren. Het meerdere boven een zogenaamd landelijk ‘normbatenbedrag’ mogen gemeenten houden. Door deze gewijzigde financieringsmethodiek en het feit dat bedrijven meer hebben afgelost, ontstaat er een voordeel van € 53.000. 57 – Wet Maatschappelijke Ondersteuning – huishoudelijke verzorging Bij de bestuursrapportage en de decemberrapportage is al een positief bedrag ingeboekt van € 226.000. Desondanks is nu per saldo (lasten/baten) een positief verschil op dit onderdeel ontstaan van € 265.000. In het tweede halfjaar waren er signalen dat door het gewijzigde indicatiebeleid binnen de AWBZ er mogelijk al voor 1 januari 2015 een groter beroep op de Wmo zou worden gedaan. Achteraf bezien is dit niet gebeurd. Door de minder aanvragen voor hulp bij het huishouden is een positief resultaat ontstaan van € 100.000. Het onder de baten opgenomen bedrag van € 466.000 heeft betrekking op de eigen bijdragen die geïnd worden door het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Artikel 16 van de WMO bepaalt dat een eigen bijdrage wordt vastgesteld en geïnd door een door de minister (VWS) aan te wijzen rechtspersoon. Op grond van deze bevoegdheid is het CAK als rechtspersoon aangewezen. Met andere woorden: als de gemeente een eigen bijdrage ingevolge de Wmo vraagt (en de gemeente De Wolden doet dat) dan wordt die eigen bijdrage vastgesteld, opgelegd en geïnd door het CAK. Het CAK is een zelfstandig bestuursorgaan met eigen (spel)regels, waarin gemeenten zich (moeten) schikken. Door de gekozen systematiek heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Op basis van de periodieke informatie van het CAK wordt de ontwikkeling van het eigen bijdragebudget zo goed mogelijk gevolgd. Voor 2014 is een budget geraamd van € 325.000. Werkelijk is € 466.000 ontvangen aan eigen bijdragen, een meerontvangst van € 141.000. In het kader van de regionale Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) is aan de Wmo-regio Drenthe een vergoeding voor de kosten van aanstelling van twee secretarissen ontvangen. Voor onze gemeente is dit een bedrag van € 24.000, wat niet was geraamd. Gezien de stand van op 31 december 2014 van de reserve Wmo op het maximum niveau van € 571.000 heeft er géén toevoeging ten laste van de exploitatie 2014 plaatsgevonden. Overigens wordt deze reserve per 1-1-2015 omgevormd tot een ‘reserve sociale domein’. Wel zal zo mogelijk bij bestemming van het rekeningresultaat 2014 worden voorgesteld het overschot van Wmo-regelingen (Wmo-Hv € 265.000 minus Wmo-Wvg € 33.000) zijnde een bedrag van € 232.000 toe te voegen aan de reserve sociaal domein. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf ‘Wet Maatschappelijke Ondersteuning’. 62 – Sociaal-cultureel werk In de raad van 26 september 2013 is besloten tot het beschikbaar stellen van een krediet voor aanpassing ontmoetingscentrum Buddingehof van € 150.000. Dit voor € 85.000 uit de middelen ‘sociale alliantie’ en voor een bedrag van € 65.000 uit de hiervoor gereserveerde gelden in de reserve investeringsprojecten. De realisatie van de verbouw is in 2014 afgerond en de bedragen zijn aldus verantwoord. Tijdens de verbouwing bleek dat er extra werkzaamheden met betrekking tot de fundering en daardoor ook aan de vloeren moesten worden uitgevoerd. De overschrijding van € 8.000 is door extra afschrijving ten laste van de exploitatie gekomen. Aan de dorps- en wijkcentra, inclusief Stichting Welzijn De Wolden is een hoger subsidiebedrag van € 17.000 toegekend dan geraamd. 68 – Wet Maatschappelijke Ondersteuning – voorziening gehandicapten Bij de bestuursrapportage en de decemberrapportage is al een positief bedrag ingeboekt voor het totale budget Wmo van € 200.000. Nu bij de jaarrekening is per saldo (lasten/baten) een negatief verschil op het onderdeel ontstaan bij de vergoedingen wet voorziening gehandicapten van € 33.000. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij het onderdeel Wmo-huishoudelijke verzorging en naar de paragraaf ‘Wet Maatschappelijke Ondersteuning’.
pagina 149
JAARSTUKKEN 2014 70 – Volksgezondheid Het voordelig verschil van € 94.000 is als volgt ontstaan: - In 2014 is geen beroep gedaan op de gezondheidsbevordering, waardoor de bijdrage aan de GGd Drenthe voordelig is uitgevallen - De kosten van de verrichtingen van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) ondergebracht bij de GGd Drenthe fluctueren nogal. In 2014 zijn er weinig verrichtingen geweest, vandaar een voordeel van - In het Regionaal Transitie Arrangement (RTA) zijn voor de regio ZW-Drenthe afspraken gemaakt over de uitkering en de inzet van middelen ter versterking van het voorliggende veld. Aan bijdrage van het Ministerie van VWS is ontvangen € 56.000, terwijl de uitgaven voor de jeugdgezondheidszorg met € 61.000 zijn overschreden. Per saldo een nadeel van -/- Bij de meicirculaire van het Gemeentefonds is een extra bedrag van € 68.000 beschikbaar gesteld voor de invoeringskosten van de jeugdzorg. Dit bedrag wordt ook gebruikt voor extra ondersteuning voor het realiseren van de implementatie van de Participatiewet, de nieuwe Wmo/awbz en de Jeugdwet. Er resteert nog een bedrag van
€
41.000
€
11.000
€
5.000
€ €
47.000 94.000
Gezien de intentie van de in de algemene uitkering opgenomen gelden voor de invoeringskosten van de jeugdzorg zal bij bestemming van het rekeningresultaat worden bezien of het restant van deze gelden van € 47.000 geoormerkt moeten worden voor de verdere implementatie van de Participatiewet, de nieuwe Wmo/awbz en de jeugdwet.
pagina 150
JAARSTUKKEN 2014 2.6.10
Programma 10 - Milieu
Lasten
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
71 Afvalinzameling
2.136.026
2.112.462
2.294.759
2.321.723
-26.964
72 Riolering
1.790.692
2.168.207
1.720.077
1.545.420
174.657
73 Milieuzorg
1.127.276
649.339
903.898
920.156
-16.258
74 Begraven Lasten programma
Baten
270.410
308.956
310.465
265.861
44.604
5.324.404
5.238.964
5.229.199
5.053.160
176.039
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2013
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
71 Afvalinzameling
2.518.706
2.494.655
2.651.315
2.700.989
49.674
72 Riolering
2.514.903
2.656.205
1.993.409
1.880.973
-112.436
73 Milieuzorg 74 Begraven Baten programma
16.179
61.702
61.702
108.443
46.741
274.033
265.618
265.618
290.893
25.275
5.323.821
5.478.180
4.972.044
4.981.298
9.254
-583
239.216
-257.155
-71.862
185.293
-25.000
-
165.975
171.175
5.200
-25.583
-239.216
-91.180
99.313
190.493
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Uitvoering extra activiteiten milieuambitieplan
-10.000
-4.800
- Opstellen ruimingsprotocol en uitvoering ruimingsplan begraafplaatsen
-17.025
-17.025
- Extra activiteiten milieu-ambitieplan 2014
60.000
60.000
- Energiebesparende maatregelen 2013 (81074500)
50.000
50.000
- Opstellen afvalbeleidsplan
18.000
18.000
- Uitvoeringsprogramma milieu-ambitieplan
40.000
40.000
Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten:
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013):
- Opstellen ruimingsprotocol en uitvoering ruimingsplan begraafplaatsen
25.000
25.000
165.975
171.175
Toelichting resultaat 71 – Afvalinzameling Per saldo is er t.o.v. de begrote bedragen een voordelig verschil ontstaan van € 23.000. De afwijkingen zijn ontstaan op diverse posten. De meest in het oog springende zijn: Van Nedvang is een bijdrage ontvangen van € 50.000, wat ingezet wordt voor het opruimen van zwerfafval. Hiermede was geen rekening gehouden. Bij de vaststelling van het afvalbeleidsplan is besloten tot het starten van een communicatiecampagne. De kosten hiervan bedragen € 18.000. De grootste meevallers hebben betrekking op het ledigen van verzamelcontainers, verwerkingskosten restafval, inzamelingskosten oud papier. Een overzicht van de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing en de rioolrechten is opgenomen onder de paragraaf ‘Lokale heffingen’.
pagina 151
JAARSTUKKEN 2014
72 – Riolering Ten opzichte van de begrote bedragen is een voordelig verschil ontstaan van € 62.000, waarvan een bedrag van € 45.000 betrekking heeft op kapitaallasten. Per saldo een verschil op de overige exploitatielasten van € 18.000. De hogere onderhoudslasten van € 33.000 is het gevolg van maatregelen bij een aantal rioolgemalen. De rioolgemalen in de Ommerweg en de Hooijersweg bleken bij aanhoudende hevige regenval niet in staat de aanvoer van rioolwater te verwerken. Door de aanleg van een bypass in beide systemen zijn de problemen opgelost. Door de aanleg in 2014 van nieuwe gemalen (industrieterrein Zuidwolde) en bergingsvoorzieningen (de Wijk) is het aantal telemetriesystemen uitgebreid. De telefoonkosten nemen daardoor toe met € 5.000 per jaar. Per saldo is er in 2014 minder afvalwater afgevoerd naar de rioolzuivering in Echten. De door het waterschap in rekening gebrachte transportvergoeding is daardoor € 16.000 lager dan in andere jaren. Het energieverbruik van de gemalen wordt jaarlijks afgerekend. In het najaar van 2014 heeft de energieleverancier de afrekening van 2013 in rekening gebracht. Meerkosten € 17.000. De overige overschrijding van de energielasten van € 36.000 wordt gecompenseerd door een bijdrage van het waterschap Reest en Wieden. De opbrengst rioolrechten is € 151.000 lager dan geraamd, wat als volgt is ontstaan. Het v-GRP is in 2013 samen met een ingenieursbureau opgesteld en door de raad vastgesteld. De kostendekking van het v-GRP is de basis voor de rioolheffing en is verwerkt in de begroting 2014. Daarbij is uitgegaan van het instellen van een voorziening. Het in de tabel aangegeven tarief is hierop gebaseerd. Bij de behandeling van het v-GRP is besloten géén voorziening in te stellen. Dit had invloed op de hoogte van de heffing. Naast de heffing op basis van het aantal eenheden is in de tabel rekening gehouden met overige inkomsten. Medio 2014 is geconstateerd dat de inkomsten uit de rioolheffing achterbleven bij de prognose van het v-GRP. Nadat bleek dat de geraamde inkomsten niet haalbaar waren, heeft er overleg plaatsgevonden met het ingenieursbureau en is gezocht naar de oorzaak. Uiteindelijk bleekt dit te liggen in de aanname van de tabel ‘overige inkomsten’. Hierdoor is het totaal aantal heffingseenheden te hoog ingeschat. Door leegstand en de sloop van woningen is het verschil nog groter geworden. De afdeling Ruimte heeft in 2014 vanwege andere prioriteiten en inhuur minder personele werkzaamheden uitgevoerd voor het beheer en onderhoud. In totaliteit is € 208.000 minder doorberekend. 73 – Milieuzorg In 2014 is een bate opgenomen van € 25.000 met betrekking tot het betalen van een opgelegde dwangsom. Van de Provincie Drenthe is een bedrag van € 12.000 ontvangen voor uitvoering van klimaatcontract projecten. Gezien de verantwoorde uitgaven in 2014 is er een positief verschil ontstaan van € 5.000. 74 – Begraven Bij raadsbesluit van 25 april 2013 is besloten de 100% kostendekkendheid van de begraafplaatsen los te laten en 88% van de kosten van groenonderhoud begraafplaatsen onder te brengen in de post ‘openbaar groen’. In de begrotingscijfers van 2014 werd na deze wijziging uitgegaan van een kostendekkingspercentage van 90%. Uiteindelijk is dit werkelijk 112% geworden. De positieve afwijking bij de lasten van € 45.000 is veroorzaakt door een lagere doorberekening van de eigen uren en door lagere uitgaven van de uitbestede werkzaamheden. Aan begraafrechten is een hogere opbrengst van € 25.000 verantwoord. Dit mede door aanpassingen van de tarieven.
pagina 152
JAARSTUKKEN 2014 2.6.11
Programma 11 - Ruimte en wonen
Lasten
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
37 Monumenten en beeldbepalende panden
159.677
157.849
163.783
157.651
6.132
81 Structuur- en bestemmingsplannen
954.463
982.202
966.182
958.758
7.424
1.156.208
1.286.983
1.252.571
1.261.775
-9.204
168.310
132.945
465.109
449.418
15.691
82 Bouw- en woningtoezicht 83 Volkshuisvesting 85· Bouwgrondexploitatie Lasten programma
Baten
2.646.113
1.463.719
2.267.159
2.039.604
227.555
5.084.771
4.023.698
5.114.804
4.867.206
247.598
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
37 Monumenten en beeldbepalende panden
15.000
1.125
1.125
81 Structuur- en bestemmingsplannen
25.332
35.982
35.982
105.004
69.022
669.941
648.150
614.111
706.352
92.241
1.829
-
-
749
749
2.325.101
1.389.956
2.206.956
2.110.520
-96.436
3.037.203
2.075.213
2.858.174
2.922.625
64.451
-2.047.568
-1.948.485
-2.256.630
-1.944.581
312.049
300.322
73.759
377.863
162.167
-215.696
-1.747.246
-1.874.726
-1.878.767
-1.782.414
-96.353
82 Bouw- en woningtoezicht 83 Volkshuisvesting 85 Bouwgrondexploitatie Baten programma Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
-1.125
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Algemene reserve bouwgrondexploitatie: 0
-269.248
-15.000
-76.455
170.000
178.260
45.164
32.292
- Dekking nadelige saldi bouwgrondexploitatie
73.759
165.698
- Rentetoerekening boekwaarde 1 januari grondexploitatie
-6.060
- Winstneming complex Ruinerwold Oost en Middelveen IV Reserve egalisatie kosten bestemmingsplannen: - Storting i.v.m. onderbesteding kosten bestemmingsplannen Onttrekkingen Reserve investeringsprojecten: - Herinrichting omgeving Julianaweg de Wijk - Herinrichting omgeving DLS Briëtweg de Wijk Algemene reserve bouwgrondexploitatie
27.938
- Afboeking boekwaarden overige gronden en niet in exploitatie genomen gronden Reserve woonplan: - Duurzaamheidsubsidie starters op de woningmarkt
pagina 153
110.000
103.682
377.863
162.167
JAARSTUKKEN 2014 Toelichting resultaat 81 – Structuur- en bestemmingsplannen Het per saldo positief bedrag van € 76.000 is het gevolg van inkomsten uit anterieure overeenkomsten (exploitatiebijdragen). Dit zijn vergoedingen aan de gemeente voor ruimtelijke procedures en bouw- en woonrijpmaken van woningbouwlocaties. Hier staan of komen in 2015 nog wel uitgaven tegenover te staan voor nog uit te voeren werkzaamheden. Hiervoor is een extra bedrag van € 61.000 toegevoegd aan de reserve egalisatie kosten bestemmingsplannen. 82 – Bouw- en woningtoezicht Mede door enkele grote projecten is een hogere opbrengst aan bouwleges ontstaan van € 58.000. Voor het verlenen van bouwvergunningen en bouw- en woningtoezicht is nauwelijks een beroep gedaan op derden. Op de uitbestede werkzaamheden kan een voordeel worden ingeboekt van € 25.000. 85 – Bouwgrondexploitatie Bouwgrondexploitatie heeft een geheel eigen karakter. Dit komt omdat de exploitatie van complexen over meerdere jaren loopt, gemiddeld is dat 10 jaar. Tijdens deze looptijd worden de investeringen/ opbrengsten bij- c.q. afgeschreven op de boekwaarde van de diverse complexen en onder ‘voorraden’ op de balans opgenomen. De afwijkingen van de in 2014 begrote en gerealiseerde lasten en baten worden veroorzaakt door diverse factoren, waarvan de grootste zijn: - mutaties in de boekwaarden; - tussentijdse winstneming; - bouwrijpmaken en opbrengst grondverkopen. Zie ook de toelichting bij de paragraaf Grondbeleid (onder 1.7.6) en de bijlage ‘Jaarverslag 2014 Grondzaken’. Per saldo gaat het op dit onderdeel om een positief verschil tussen begroot en werkelijk van € 131.000. Dit is ontstaan bij de bouwgrondcomplexen: - Hoge Akkers Ruinerwold, afwaardering i.v.m. verwacht verlies -/- € 59.000 - Ruinerwold-Oost, tussentijdse winstneming € 57.000 - Kerkenveld-Noord, afwaardering i.v.m. verwacht verlies -/- € 77.000 - Midddelveen IV, tussentijdse winstneming € 212.000 - Buddingeborgh/Vondersland, afwaardering op basis nota grondbeleid -/- € 12.000 - Drogteropslagen, afwaardering i.v.m. verwacht verlies -/- € 30.000 - Overige gronden, lagere afwaardering € 15.000 - Woningbouw Ruinen, Oldenhave/Bos -/- € 1.000 - Ruilgronden, pacht en overige gemeentelijke gronden € 26.000 € 131.000
pagina 154
JAARSTUKKEN 2014 2.6.12
Programma 12 - Financieringsmiddelen
Lasten 87
Kosten inzake algemene uitkeringen
88
Financiering e.d.
89
Saldi kostenplaatsen
91
Uitvoering Wet Onroerende Zaken
98
Heffing en invordering gemeentelijke belastingen
Lasten programma
Baten
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
741
811
811
Rekening 2013
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014 811
-
410.703
412.984
473.157
408.573
64.584
1.329.530
74.324
1.320.070
1.414.996
-94.926
214.712
221.175
221.175
221.317
-142
46.244
47.158
86.921
93.731
-6.810
2.001.930
756.452
2.102.134
2.139.428
-37.294
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
-
-
-
Rekening 2013
87 Kosten inzake algemene uitkeringen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
-
-
88
Financiering e.d.
267.773
206.974
762.606
816.662
54.056
89
Saldi kostenplaatsen
336.446
-
477.999
520.006
42.007
-
-
-
-
-
24.386
21.500
17.504
24.200
6.696
628.605
228.474
1.258.109
1.360.868
102.759
-1.373.325
-527.978
-844.025
-778.560
65.465
417.350
-79.429
-161.565
-113.576
47.989
-955.975
-607.407
-1.005.590
-892.136
113.454
91 Uitvoering Wet Onroerende Zaken 98 Heffing en invordering gemeentelijke belastingen Baten programma
Resultaat voor bestemming Toevoeging (-) / onttrekking (+) reserves Resultaat na bestemming (- = tekort / + = overschot)
Begroot
Toelichting mutaties reserves
Werkelijk
Toevoegingen Algemene reserve: - Storting opbrengst kavels de Zaaier
-96.485
-96.485
- Opbrengst verkoop Attero
-129.853
-129.853
- Opbrengst verkoop kavels Postweg
-109.415
-109.415
-3.704.500
-3.704.500
-174.707
-174.707
-180.000
-182.900
Reserve investeringsprojecten: - Overboeking van alg. reserve i.v.m. investeringen 2014 - Bestemming rekeningsaldo 2013 Reserve overheveling budgetten (naar 2015): - Werkzaamheden nieuwbouwproject de Zaaier - Werkzaamheden nieuwbouwproject ‘t Stekkie
-72.360
Algemene reserve bouwgrondexploitatie: - Rekeningsaldo 2013, extra storting
-76.738
-76.738
-4.517
-4.517
-1.864
-1.864
Reserve egalisatie wegenonderhoud: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve harmonisatie tennisbeleid: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve kleedaccommodatie VVR:
pagina 155
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve
Werkelijk
-12.598
-12.598
-42.194
-42.195
-62.243
-62.243
-7.855
-7.855
Reserve brede school Ruinerwold: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve bouw brede school Schoolbrink Zuidwolde: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Reserve egalisatie verfijningsuitkering riolering: - Bijboeking rente voor het op peil houden van de reserve Voorziening pensioenverplichtingen voormalig wethouders: - Correctie bijboeking rente is voorziening i.p.v. reserve
-13.232
Voorziening verliezen bouwgrondexploitatie: - Correctie bijboeking rente is voorziening i.p.v. reserve t.l.v. grondexploitatie Subtotaal
-77.826 -4.694.027
-4.678.230
-49.040
-49.040
-11.424
-11.424
-500
-500
-14.862
-14.862
-145.000
-145.000
-220.826
-220.826
3.704.500
3.704.500
251.445
251.445
25.000
25.000
Interne producten Reserve egalisatie personeelskosten: - Budget woon-werkverkeer Reserve levensfasebewust personeelsbeleid: - Storting voormalige fpu-gelden (ter bevordering duurzame inzetbaarheid oudere medewerkers) Reserve overheveling exploitatiebudgetten (naar 2015): - Individueel Loopbaan Budget griffiemedewerker - Bijhouden pandenkaart Basisregistraties Adressen en Gebouwen Reserve aanschaf I-pads: - Overboeking van de reserve frictie- en organisatiekosten Subtotaal Onttrekkingen Algemene reserve: - Overboeking naar exploitatie i.v.m. investeringen 2014 Rekeningsaldo: - Bestemming rekeningsaldo 2013 ingevolge raadsbesluit van 12-06-2014 Reserve BTW compensatiefonds: - Aanwending gevolgen invoering BTW compensatiefonds Reserve egalisatie verfijninguitkering riolering: - Aanwending i.v.m. wegvallende verfijningsuitkering alg. uitkering gemeentefonds
55.000
55.000
4.035.945
4.035.945
- Extra capaciteit afd. In en Externe Dienstverlening
79.000
79.000
- Extra capaciteit t.b.v. de bezwarencommissie
27.500
27.500
- Organisatie en proceskosten visie dienstverlening 2013
25.122
15.690
- Project digitalisering documenten 2011 en 2013
74.018
62.570
- Restant budget doorontwikkeling VROM
26.120
26.120
23.236
23.236
4.200
4.200
14.862
14.862
Subtotaal Interne producten: Reserve investeringsprojecten:
Reserve overheveling exploitatiebudgetten (van 2013): - Ondersteuning applicatiebeheer Squit - Externe ondersteuning ondernemingsraad - Meerkosten GEO en luchtfoto’s
pagina 156
JAARSTUKKEN 2014 Begroot
Toelichting mutaties reserves - Doorontwikkeling Woldwerk
Werkelijk
19.090
19.090
145.000
145.000
Reserve frictie- en organisatiekosten: - Overboeking. van reserve frictie en organisatiekosten t.b.v. aanschaf I-pads - Div. bestedingen IZA-gelden uit reserve frictie en organisatiekosten
143.000
129.541
- Aanwending t.b.v. kostenplaats frictie- en organisatiekosten
129.105
116.259
Reserve egalisatie personeelskosten: - Vrijval reserve i.v.m. samenvoeging ambtelijk apparaat
81.552
Reserve leeftijdsbewust personeelsbeleid: - Aanwending t.b.v. seniorenbeleid
7.000
4.915
Subtotaal
717.343
749.535
Totaal
-161.565
-113.576
Toelichting resultaat 88 – Financiering e.d. Ondanks de nodige bijstellingen mede door de lage marktrente is er toch nog een voordeel ontstaan van € 50.000 op de rentebaten van kort geld. Een aantal gemeentelijke eigendommen (obs de Dissel Burg. Buitenweg 8 Ruinerwold, voormalige peuterspeelzaal ’t Stekkie Pr.Margrietlaan 18 Koekange, obs De Vaarboom te Fort en obs De Lindert te Linde zijn hun onderwijs en/of publieke functie kwijtgeraakt. De lasten van gemeentelijke eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd moeten op grond van de BBV verantwoord worden op functie 913, bij ons op programma 12. Ook het ’t Wheemhuus in Zuidwolde wordt hier verantwoord. Per saldo is op het onderdeel gemeentelijke eigendommen niet voor de publieke dienst bestemd een voordeel ontstaan van € 65.000. In 2014 heeft de verkoop van het terrein ’t Stekkie in Koekange aan woningstichting Actium plaatsgevonden. Ook zijn hiervoor kosten bouwrijpmaken geraamd. De uitvoering van deze werkzaamheden zijn niet geheel afgerond in 2014, vandaar dat een overheveling van deze geraamde kosten van € 75.000 via de reserve overheveling budgetten naar 2015. 89 – Saldi kostenplaatsen Verantwoording van de saldi van de kostenplaatsen vindt plaats op programma 12: Nadelige saldi Voordelige saldi Per saldo
€ -
Begroot 1.320.000 478.000
€ -
Werkelijk 1.415.000 520.000
€ -
Verschil 95.000 42.000
-/- €
842.000
-/- €
895.000
-/- €
53.000
Een toelichting van de nadelige afwijking van € 53.000 is opgenomen onder het onderdeel interne producten/(hulp)kostenplaatsen, onderdeel 2.6.16.
pagina 157
JAARSTUKKEN 2014 2.6.13
Algemene dekkingsmiddelen
Baten 90 Beleggingen 92 Algemene uitkeringen 94 Saldo financieringsfunctie 95 Onroerende zaakbelastingen 96 Belasting op toeristen Totaal
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Rekening 2014
Afwijking rekening/ begroting
3.626.776
3.271.166
3.682.864
3.686.012
3.148
20.431.923
20.454.679
21.303.798
21.167.060
-/- 136.738
-348.967
115.928
-163.957
-198.928
-/-
3.343.840
3.506.044
3.639.803
3.622.601
-/-
457.977
446.000
380.000
413.963
33.963
27.511.549
27.793.817
28.842.508
28.690.708
-/- 151.800
34.971 17.202
Het overzicht algemene dekkingsmiddelen is een verplicht onderdeel op grond van art. 27 BBV. Toelichting resultaat 92 – Algemene uitkeringen De negatieve afwijking van afgerond € 137.000 van de algemene uitkeringen kan als volgt worden gespecificeerd: Positieve verrekeningen over de uitkeringsjaren 2012 en 2013 van per saldo € 99.000 als gevolg van de definitieve vaststelling van de verschillende eenheden en maatstaven. Negatieve afwijking over het uitkeringsjaar 2014 van € 236.000. Er is minder ontvangen door een bijstelling van de onderliggende aantallen en eenheden. 94 – Saldo financieringsfunctie Het saldo van de financieringsfunctie is het verschil tussen het totaal van rente en afschrijving enerzijds en de toegerekende kapitaallasten aan de exploitatie anderzijds. Het betreft hier geen analyse van de kapitaallasten zelf, hiervoor wordt verwezen naar de toelichting bij 2.5 ‘Programmarekening met toelichting’, maar een verklaring van de rente en afschrijvingslasten die niet functioneel zijn toegerekend aan de producten.
pagina 158
JAARSTUKKEN 2014 2.6.14
Onvoorziene uitgaven Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
36.180
28.955
28.955
93 Nog te concretiseren beleidsvoornemens (stelposten)
985.376
145.583
145.583
93 Saldo baten en lasten
-676.776
605.912
605.912
Totaal
344.780
780.450
780.450
Rekening 2013
Lasten 93 Algemene lasten en baten (onvoorziene uitgaven)
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
Begroting 2014 voor wijziging In de primitieve begroting 2014 is onder programma 12 voor onvoorziene uitgaven, inclusief het saldo baten en lasten € 344.780 positief geraamd. Dit bedrag is als volgt onderverdeeld. Omschrijving
Bedrag
Post onvoorziene uitgaven raad
Saldo
7.570
Start- en incidentele subsidies
10.000
Post onvoorziene uitgaven b&w
18.610 36.180
Totaal onvoorzien Stelposten algemene uitkering
546.781
Stelpost overige uitgaven
-
Stelpost kapitaallasten nieuwe investeringen
438.595 985.376
Totaal stelposten Begrotingssaldo
-676.776
Totaal begrotingssaldo
-676.776
Totaal
344.780
Begroting 2014 na wijziging In het begrotingsjaar 2014 zijn 23 begrotingswijzigingen verwerkt. In onderstaand overzicht wordt inzicht gegeven in het gebruik/verloop van het geraamde bedrag voor ‘onvoorziene uitgaven’. Overzicht begrotingswijzigingen 2014 Wijz.
Raad
Onvoorzien 36.180
Stelposten
Begr. saldo
985.376
Toelichting
-676.776
Oorspronkelijke begroting 2014
1
07-11-2013
-
-308.814
723.036
Diverse mutaties/correcties 2014
2
07-11-2013
-
-284.171
-
Diverse mutaties/correcties 2014
3
19-12-2013
-
-
-
Fase 2 ontwikkeling Hoofdstraat Zuidwolde
4
19-12-2013
-
-
-
Voorber.krediet omgeving Dijkhuizen Ruinerwold
5
aangehouden
-
-
-
Aanleg rotonde N375 Koekangerveld
6
19-12-2013
-
-
-
Overhevelen budgetten van 2014 naar 2015
7
25-02-2014*
-
-
-
Randvoorziening riool Kerklaan Koekange
8
20-02-2014
-
-
-756
9
18-02-2014*
-
-
-
Frictiebudget omvorming openbaar groen
10
11-03-2014*
-
-894
-
Bouw 2 urnenmuren begraafplaats Ruinen
11
18-03-2014*
-
-3.331
-
Aanschaf LIAS Enterprise software
12
18-02-2014*
-
-
-
Herinrichting Julianaweg in de Wijk
13
08-04-2014*
-
-
Uitvoering bruggenbeheersplan fase 2
14
15-04-2014*
-
-
-
Fietspad Ommerwerg en Linderweg
15
08-05-2014
-
-2.356
-
Aanschaf I-pads e.d. ambtelijk apparaat
16
26-06-2014
-
-
-
Sponsorcontract CH De Wolden
pagina 159
Renteloze lening dorpshuis Echten
JAARSTUKKEN 2014
Wijz.
Raad
Onvoorzien
Stelposten
Begr. saldo
Toelichting
17
25-09-2014
-5.850
-189.029
355.050
18
16-09-2014*
-
-
-
Aanschaf Scania vrachtauto
19
30-09-2014*
-
-1.198
-
Aanschaf natzoutstrooiers
20
11-12-2014
-
-50.000
-64.763
Decemberrapportage, restantkredieten en kap.l.
21
11-12-2014
-1.375
-
270.121
Decemberrapportage, aanpassing budgetten
22
23-12-2014*
-
-
-
Administratieve aanpassingen en correcties
23
23-12-2014*
Administratieve correctie
-
-
-
28.955
145.583
605.912
Bestuursrapportage 2014
* Betreft besluiten van het college van burgemeester en wethouders. Het begrotingsbedrag na wijziging kan als volgt worden gespecificeerd: - Onvoorziene uitgaven raad € - Onvoorzien voor start- en incidentele subsidies - Onvoorziene uitgaven college b&w € - Stelpost kapitaallasten € 98.802 - Stelpost algemene uitkering 46.781 - Begrotingssaldo positief (decemberrapportage) Nog in de begroting aanwezige positieve ruimte € Afgerond een bedrag van € 780.000 positief.
pagina 160
7.570 2.775 18.610 28.955 145.583 605.912 780.450
JAARSTUKKEN 2014 2.6.15
Mutaties reserves
Lasten
Rekening 2013
Toevoegingen aan reserves
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
3.863.098
233.753
6.358.243
6.817.375
-459.132
Totaal
3.863.098
233.753
6.358.243
6.817.375
-459.132
Baten
Rekening 2013
Begroting 2014 voor wijzigingen
Begroting 2014 na wijzigingen
Onttrekkingen aan reserves
Afwijking rekening/ begroting
Rekening 2014
5.883.657
416.763
10.369.003
9.403.322
-965.681
Totaal
5.883.657
416.763
10.369.003
9.403.322
-965.681
Saldo mutaties
2.020.559
183.010
4.010.760
2.585.947
-1.424.813
De mutaties in de reserves zijn ingevolge het Besluit Begroting en Verantwoording per programma vermeld en toegelicht. Ook bij de toelichting op de balans wordt het verloop van de reserves nader toegelicht. In grote lijnen zijn de afwijkingen tussen de begrote en werkelijke onttrekkingen/toevoegingen ontstaan door: - geraamde rentetoevoeging aan reserves pensioenverplichtingen wethouders en verliezen bouwgrondexploitatie, is voorziening i.p.v. reserve (programma 1 en 11) € 91.000 - een hogere overheveling incidentele budgetten tunnels N48 en invoering 60km zones (programma 4) -/- 170.000 - tussentijdse winstneming bouwgrondexploitatie (programma 11) -/- 269.000 - hogere storting reserve egalisatie bestemmingsplannen (programma 11) -/- 61.000 - een hogere overheveling incidentele budgetten nieuwbouwprojecten ’t Stekkie en de Zaaier (programma 12) -/- 75.000 - hogere onttrekking wachtgeldverplichtingen oud-wethouder (programma 1) 23.000 - een latere uitvoering van de geplande investeringen op het gebied van wegen, centrumplannen e.d. (programma 4,5 en6), waardoor een lagere onttrekking uit de reserves -/- - 1.130.000 - een lagere onttrekking m.b.t. privatisering zwembad Ruinen (programma 8) -/- 26.000 - een onttrekking uit de reserve minimabeleid t.b.v. het project ‘kinderen doen mee’ (programma 9) 13.000 - een hogere onttrekking algemene reserve bouwgrondexploitatie (programma 11) 126.000 - vrijval deel reserve egalisatie personeelskosten (interne producten) 82.000 - overige afwijkingen -/- 29.000 €
1.425.000
Totaaloverzicht rekening 2014 onttrekking/toevoeging reserves Omschrijving
Toevoeging
Programma 01 (Bestuur & organisatie)
10.000
Programma 02 (Dienstverlening)
9.339
Programma 05 (Economische zaken & plattelandsontwikkeling) Programma 06 (Toerisme & recreatie)
56.919
Saldo 46.919
12.500
3.161
17.120
17.120
374.716
2.058.459
1.683.743
17.387
346.358
328.971
Programma 03 (Veiligheid & openbare orde) Programma 04 (Verkeer & vervoer/openbaar gebied)
Onttrekking
15.000
41.000
26.000
Programma 07 (Onderwijs & kinderopvang)
720.144
568.864
-151.280
Programma 08 (Cultuur & sport)
153.828
402.486
248.658
Programma 09 (Sociaal & maatschappelijke zorg)
250.377
413.266
162.889
21.825
193.000
171.175
Programma 10 (Milieu) Programma 11 (Ruimte & wonen) Programma 12 (Financiering & algemene dekkingsmiddelen) Interne producten (kostenplaatsen) Totaal
pagina 161
345.703
507.870
162.167
4.678.230
4.035.945
-642.285
220.826
749.535
528.709
6.817.375
9.403.322
2.585.947
JAARSTUKKEN 2014
Voordelig rekeningsaldo Naast de hiervoor genoemde mutaties in de reserves wordt na vaststelling van de jaarstukken het voordelig rekeningresultaat € 1.946.979,19 overgeboekt naar de reserve rekeningsaldo.
pagina 162
JAARSTUKKEN 2014 2.6.16
Interne producten / (hulp)kostenplaatsen
De voor- en nadelige saldi kostenplaatsen (per saldo € 894.990 negatief) zijn verantwoord onder programma 12, beleidsproduct 89 saldi kostenplaatsen. Hieronder een specificatie met toelichting hiervan per kostenplaats. Kostenplaats 1. Administratiekosten 2. Automatiseringskosten 3. Gemeentehuis Zuidwolde 4. Openbare werken Zuidwolde 5. Gemeentewerken Ruinen 6. Directie 7. Afdeling Concern
Begrote saldi (- = nadelig + = voordelig)
Werkelijke saldi (- = nadelig + = voordelig)
Saldo Begroot Werkelijk (N = nadelig V =voordelig)
228.445
179.588
N
48.857
-199.876
-41.441
V
158.435
6.781
-1.481
N
8.262
-363
-2.623
N
2.260
-390
5.277
V
5.667
-23.454
-11.382
V
12.072
Mutaties reserves (- = toevoeging +=onttrekking) 131.996
20.002
335.141
V
315.139
186.744
8. Frictie- en organisatiekosten
-132.665
-116.259
V
16.406
116.259
9. Afd. In-/Externe Dienstverlening
-187.169
-160.262
V
26.907
48.500
10. Afdeling Samenleving
-464.419
-505.496
N
41.077
11. Afdeling Ruimte
-24.372
-498.274
N
473.902
26.120
12. Afdeling OW-buitendienst
-41.591
-77.778
N
36.187
19.090
Correctie mbt uitbetaling verlofuren en digitalisering documenten, verrekening reserve investeringsprojecten
-23.000
0
V
23.000
-842.071
-894.990
N
52.919
Totaal
528.709
Een specificatie van de mutaties reserves is opgenomen bij programma 12. Ten aanzien van een aantal onderdelen van de desbetreffende kostenplaats volgt hierna een nadere toelichting: 1. Administratiekosten Met name op het onderdeel papier, drukwerk, en fotokopieën (€ 14.000) en op de aanschaf van boeken, tijdschriften, losbladige uitgaven door de digitale informatie (€ 22.000) is minder uitgegeven dan geraamd. Er heeft een herrekening plaatsgevonden van de afdracht btw mengpercentages kostenplaatsen. In de decemberrapportage is hierover gerapporteerd en is een voordeel ingeboekt van € 228.000. Er is echter géén rekening gehouden met de hiermede verband houdende naheffing btw, wat een nadeel betekent van € 85.000. 2. Automatiseringskosten De kapitaallasten van de beschikbaar gestelde investeringskredieten op het terrein van automatisering en dienstverlening zijn € 155.000 lager dan geraamd. Hier tegenover staat een lagere onttrekking uit de reserve investeringsprojecten. Bij de uitbestede werkzaamheden is een overschrijding ontstaan van € 170.000 door kosten die gemaakt zijn voor de ambtelijke samenwerking met Hoogeveen. De uitgaven worden verrekend met leasemaatschappij Econocom. 8. Frictie- en organisatiekosten Naast de vorming van een reserve frictie- en organisatiekosten is een hulpkostenplaats ingesteld waar de lasten, die gedekt worden door een onttrekking vanuit deze reserve, verantwoord worden. In totaliteit verloopt een en ander budgettair neutraal. De uitgaven en onttrekkingen kunnen als volgt worden gespecificeerd: - reguliere personele frictiekosten € 134.000 - sociaal plan overgang personeel naar stichting Wolderwijs 11.000 - financiële verplichtingen voormalige werknemer 17.000 Totaal uit de reserve frictie- en organisatiekosten € 162.000
pagina 163
JAARSTUKKEN 2014 6, 7 en 9 t/m 12 Overige staf- en lijnafdelingen De voor en nadelige saldi op deze kostenplaatsen hebben voornamelijk betrekking op personeelslasten, inhuur derden en uitbestede werkzaamheden. Ook de mutaties reserves hebben hiermede een relatie. De totale personeelslasten worden toegelicht bij de dwarsanalyse onder punt 2.5 programmarekening met toelichting.
pagina 164
JAARSTUKKEN 2013
2.7
SISA-BIJLAGE
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 OCW
M&I
D9
E27B
Onderwijsachterstan denbeleid 2011-2015 (OAB) Gemeenten
Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden
Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: D9 / 01
Indicatornr.: D9/02
€0
€0
Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen
Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kind-centra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO) Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornr.: Indicatornummer: D9/03 D9 / 04 € 18.458 €0 Overige bestedingen (jaar T)
Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R Aard controle R
pagina 165
Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen
Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R
JAARSTUKKEN 2013 Indicatornummer: Indicatornummer: Indicatornummer E27B / 01 E27B / 02 : E27B / 03 1 201100364-00268267 € 233.589 € 233.589 Fietspad Ommerweg 2 201100366-00268270 Dorpsstraat de Wijk 3 201100369-00268269 Hoofdstraat Zuidwolde (ged. SteenbergenwegOosterweg) 4 201101674-00298386 Koekangerveldweg 5 201300729 Fietspad Linderweg 6 21/RO/2009005997 Toegankelijkheid 14 bushaltes 7 26/6.9/2008007521 Fietspad Oshaarseweg, Koekange 8 26/6.9/2008007521 Reconstructie Dorpsstraat, Koekange 9 46/RO/2009014873 Fietspad Meppelerweg, Zuidwolde 10 46/RO/2009015098 Nieuwe Ontsluitingsweg op N48 11 49/5.8/2009015860 Aanpassing Postweg en omgeving (t.b.v. Brede School) Kopie beschikkingsnummer
€ 7.902
€ 575.870
€0
€ 187.768
€0
€0
€0
€0
€ 2.900
€0
€0
€ 22.185
€ 60.413
€ 189.251
€0
€0
€ 4.733
€ 14.200
€ 36.495
€ 36.495
Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
pagina 166
Indicatornummer: E27B / 04
Indicatornummer: E27B / 05
-€ 3.136
€ 3.136
Toelichting
Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden
JAARSTUKKEN 2013 Aard controle n.v.t.
Aard controle Aard controle n.v.t. n.v.t. Indicatornummer: Indicatornummer: Indicatornr: E27B / 06 E27B / 07 E27B / 08 1 201100364-00268267 € 234.997 € 264.989 Fietspad Ommerweg
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Indicatornummer: E27B / 09
Indicatornummer: E27B / 10 Nee
2 201100366-00268270 Dorpsstraat de Wijk
€ 12.360
€ 589.243
Nee
3 201100369-00268269 Hoofdstraat Zuidwolde (ged. SteenbergenwegOosterweg) 4 201101674-00298386 Koekangerveldweg
€ 269.500
€ 951.156
Nee
€0
€0
Nee
5 201300729 Fietspad Linderweg 6 21/RO/2009005997 Toegankelijkheid 14 bushaltes 7 26/6.9/2008007521 Fietspad Oshaarseweg, Koekange 8 26/6.9/2008007521 Reconstructie Dorpsstraat, Koekange
€0
€0
Nee
€ 240.030
€ 53.101
Nee
€ 1.000.000
€ 1.152.626
Nee
€ 60.413
€ 189.251
Nee
9 46/RO/2009014873 € 5.648 Fietspad Meppelerweg, Zuidwolde 10 46/RO/2009015098 Nieuwe € 347.601 Ontsluitingsweg op N48
€ 43.257
Nee
€ 1.894.708
Nee
11 49/5.8/2009015860 Aanpassing Postweg en omgeving (t.b.v. Brede School)
€ 217.415
Ja
€ 172.440
pagina 167
JAARSTUKKEN 2013 SZW
G1
Het totaal aantal Volledig geïndiceerde inwoners van zelfstandige uw gemeente dat een uitvoering Ja/Nee dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T) Aard controle R Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 01 Indicatornummer: G1 / 02
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_ gemeente 2014 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam waren bij een Openbaar lichaam o.g.v. de Wgr.
SZW
G1A
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
2,00
Nee
Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). inclusief deel inclusief deel (Dus: deel Openbaar openbaar lichaam openbaar lichaam lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + Aard controle n.v.t. Aard controle R Aard controle R deel gemeente uit (jaar T-1) regeling Indicatornummer: G1A / 01 Indicatornummer: Indicatornr: G1C-1) na controle G1A / 02 G1A / 03 door de gemeente. 1 61690 De Wolden 122,79 4,02 2
pagina 168
JAARSTUKKEN 2013 SZW
G2
Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_gemeente 2014
Besteding (jaar T) algemene bijstand
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) IOAW
Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) IOAZ
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle R
Aard controle R
Gemeente
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01 € 2.464.554
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: Indicatornr: Indicatornummer: Indicatornummer: Indicatornummer: G2 / 02 G2 / 03 G2 / 04 G2 / 05 G2 / 06 € 93.254 € 213.455 € 2.505 € 42.794 €0
Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07 € 22.825
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G2 / 08 € 10.665 €0
Indicatornr: G2 / 09
pagina 169
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
JAARSTUKKEN 2013 SZW
G3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonder-houd beginnende zelfstandigen)_gemeente 2014Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 € 113.059
Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
Aard controle R
Aard controle R
Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Aard controle R
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) Bob
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: Indicatornr: Indicatornummer: Indicatornummer: Indicatornummer: G3 / 02 G3 / 03 G3 / 04 G3 / 05 G3 / 06 € 15.000 € 51.912 € 84.592 € 35.673 €0
Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
Aard controle R
Aard controle R
Indicatornummer: G3 / 07
Indicatornummer: G3 / 08 €0
€0
Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornr: G3 / 09
pagina 170
JAARSTUKKEN 2013 SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07
Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01 564 Besteding (jaar T) participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02 € 378.180
Waarvan besteding Baten (jaar T) (jaar T) van (niet-Rijk) partieducatie bij roc's cipatiebudget
Aard controle R
Aard controle R
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06
Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Indicatornr.: Indicatornr.: Indicatornummer: Indicatornummer: G5 / 03 G5 / 04 G5 / 05 G5 / 06 € 60.759 € 45.010 €0 €0
Indicatornummer: G5 / 07
pagina 171
Aard controle R
Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T + 1)