jaarrekening
2008 Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A.
Inhoudsopgave
Blz.
Rapport Algemeen
3
Financiële positie
3
Fiscale positie
3
Verslag van het bestuur
4
Jaarrekening Grondslagen voor de financiële verslaggeving
7
Balans per 31 december 2008
10
Winst- en verliesrekening over 2008
12
Kasstroomoverzicht
14
Toelichting op de balans per 31 december 2008
15
Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2008
21
Overige gegevens Statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst
24
Winstbestemming 2008
24
Accountantsverklaring
25
Bijlage 1. Toelichting technische resultaat naar branche
28
2
Aan de leden van Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. Meerndijk 11 3454 HM DE MEERN
Algemeen Het doel van de maatschappij is, het met haar leden op onderlinge grondslag sluiten van schadeverzekeringen en sommenverzekeringen, overeenkomstig de Wet op het financieel toezicht. Het sluiten van deze verzekeringsovereenkomsten mag alleen plaatsvinden via bemiddeling van de leden-aandeelhouders.
Financiële positie De financiële positie en de ontwikkeling daarvan in het boekjaar is als volgt. (bedragen x 1.000 euro’s)
31-12-2008
31-12-2007
Vlottende activa (exclusief bedrijfsmiddelen) Kortlopende schulden Werkkapitaal
5.530
3.888
-1.289
-971
-------------
-------------
4.241
2.917
========
========
Hieruit blijkt dat het werkkapitaal is toegenomen met ruim € 1,3 miljoen.
Fiscale positie
De over 2008 te betalen vennootschapsbelasting laat zich als volgt berekenen: Resultaat voor belastingen Fiscale afwijking afschrijving goodwill Investeringsaftrek Toevoeging egalisatiereserve 2008 Fiscaal belastbaar bedrag over 2008 Vennootschapsbelasting 2008 (taxatie)
916.209 15.481 -2.145 -38.639 ------------890.906 ======== 212.054 ========
3
Verslag van het bestuur
Algemeen Dit is het verslag van het 11de boekjaar van de maatschappij.
waarbij vooral de bestuurlijke aansturing onderwerp van gesprek is geweest evenals de eventuele keuze voor een gemeenschappelijke uitstraling. Bij bovengenoemde onderwerpen maakt het bestuur gebruik van externe adviseurs. Verdere uitwerking zal
De maatschappij is een onderlinge
in het komende jaar plaatsvinden.
verzekeringsmaatschappij op aandelenbasis, die is opgericht op 12 december 1997 en haar activiteiten
In 2008 heeft het Ministerie van Justitie een
heeft aangevangen op 1 januari 1998.
Algemene Maatregel van Bestuur uitgevaardigd
De maatschappij heeft per 1 januari 2008 35 leden-
voor organisaties van openbaar belang waaronder
aandeelhouders.
verzekeringsmaatschappijen. Deze maatregel schrijft voor dat er een auditcommissie benoemd dient te
Het doel van de maatschappij is het met haar
worden. Het bestuur heeft hier in 2008 nog geen
leden op onderlinge grondslag sluiten van
invulling aangegeven. Dit is ingegeven door het feit
schadeverzekeringen en sommenverzekeringen.
dat er op dit moment nog vragen uitstaan bij de FOV
Het sluiten van deze schadeverzekeringen en
en de DNB over de invulling van deze auditcommissie
sommenverzekeringen mag uitsluitend plaatsvinden
bij de maatschappij.
via bemiddeling van de leden-aandeelhouders. In 2008 is het aantal aandeelhouders met 2
Bestuur
afgenomen. De Onderlinge “De Eendracht” is samengegaan met Onderlinge Univé Leerbroek en
Het bestuur is verantwoordelijk voor alle
Onderlinge Zwammerdam is opgehouden te bestaan.
organisaties waarvoor een personele unie op
De SOM heeft de aandelen van beide onderlingen
bestuurlijk niveau is gevormd. Dit zijn de volgende
eind 2008 ingekocht en zal deze aandelen begin
organisaties: S.O.M. Samenwerkende Onderlinge
2009 conform de richtlijnen van de statuten
Verzekeringsmaatschappijen Coöperatie U.A.,
aanbieden aan de overige leden-aandeelhouders.
Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A., Stichting SOM Verhaalsbijstand, Stichtsche
Op 10 juli 2008 heeft de maatschappij in overleg met
Onderlinge Brand-Herverzekering (SOBH) en
de toezichthouders een kleine portefeuille brand- en
Stichting OASE (Hierna aangeduid met SSO).
natuurevenementen overgenomen.
In de vergadering van 22 april 2008 zijn de heer
Vanaf november 2008 is er een maandelijks
L.J. Maijenburg en de heer A.J.M. Peek herkozen
platformoverleg gestart waaraan, na diverse
voor een periode van vier jaar. In de openstaande
oproepen uiteindelijk 12 onderlingen deelnemen.
vacature, die in 2007 is ontstaan door het overlijden
Daarnaast zijn ook de directie, managementteam
van de heer P. Broere, is de heer D.J. Boverhof
en het bestuur vertegenwoordigd van SSO. We
gekozen.
zijn verheugd over de vorderingen die binnen dit platformoverleg worden gemaakt.
Het bestuur is in het afgelopen jaar vooral actief geweest met doorlopende beleidszaken. Daarnaast heeft het bestuur zich bezig gehouden met de opzet en uitvoering van het beleidsplan en de daarmee samenhangende toekomst van het onderlinge verzekeringsbedrijf in Nederland. Ook is nagedacht over verdergaande integratie van de SSO-organisatie
4
Herverzekering
van 15%, die nagenoeg geheel toe te schrijven valt aan de eerder genoemde hagelschade.
Eind 2008 liep het in 2006 gesloten 2-jarige proportionele herverzekeringcontract ten einde.
Een ander gevolg van het ongunstige
Voor 2009 zijn er onderhandelingen gevoerd
schadeverloop is dat de loss ratio in 2008 uitkomt
met onze herverzekeraars. Ondanks de mindere
op 100% (2007: 79%). De vorig jaar afgesproken
resultaten in 2008, wegens een grote hagelschade in
participatievergoeding, die per boekjaar wordt
juni, is toch het herverzekeringscontract ongewijzigd
berekend, komt hierdoor te vervallen voor 2008.
gecontinueerd. De looptijd van het nieuwe contract is wederom 2 jaar.
De bedrijfslasten voor het boekjaar, gerelateerd aan
Onze excess of loss contracten per risico en per
het netto premie-inkomen, bedragen ruim 9,8%
evenement hebben een looptijd van 1 jaar. Ook deze
(2007: 7,6%). Deze bedrijfslasten zijn ongeveer gelijk
contracten hebben wij kunnen verlengen tegen een
aan de gebudgetteerde lasten. De bedrijfslasten
iets hogere premie.
zijn daarmee wel hoger uit gevallen dan in het voorgaande boekjaar. Dit wordt veroorzaakt door een
Resultaat
aantal kosten die hoger zijn uitgevallen, waaronder salariskosten, automatiseringskosten, pensioenlasten
Het bruto premie-inkomen, dat grotendeels uit
en externe diensten.
premie voor motorrijtuigen bestaat, bedraagt over het boekjaar 2008 € 13.966.290 en is ten opzichte
Het aantal medewerkers bedroeg in het boekjaar
van het premie-inkomen 2007 met ruim € 430.000
gemiddeld 15 FTE (2007: 13,5).
gestegen. De maatschappij heeft het gebudgetteerde premie-inkomen ruimschoots gehaald. Het resultaat
De Algemene Vergadering van aandeelhouders
van de maatschappij is afgenomen ten opzichte
heeft in de vergadering van 22 april 2008 het besluit
van het resultaat van 2007. Deze daling wordt
genomen om het resultaat over boekjaar 2008 als
veroorzaakt door een toenemende schadelast en
volgt te verdelen: 1/3 deel van de winst na belasting
een catastrofeschade in het afgelopen boekjaar.
zal als dividend worden uitgekeerd (€ 237.323) en
Daarnaast zijn de bedrijfslasten gestegen ten opzichte
het restant (€ 474.645) zal worden toegevoegd
van 2007. Door wederom een stelselwijziging is
aan de algemene reserve. Dit besluit is reeds in de
richtlijn RJ 271(pensioenverplichtingen) niet langer
jaarrekening verwerkt.
een verplichting voor onze maatschappij. De vorig boekjaar opgenomen verplichting is grotendeels
Voor wat betreft de solvabiliteiteisen voldoet de SOM
vrijgevallen ten gunste van het eigen vermogen. Een
aan de eisen. Het ziet ernaar uit dat binnen de nieuwe
klein deel valt direct ten gunste van de winst- en
Solvency II richtlijn er een minimum garantiekapitaal
verliesrekening.
aanwezig dient te zijn van € 3.000.000. Het bestuur is van mening dat de solvabiliteit overigens aanzienlijk
De schaden eigen rekening zijn in het boekjaar
hoger moet zijn dan de minimumeis. Het streven is
toegenomen met ruim 12%, als gevolg van een
om de solvabiliteit gelijk te stellen aan 100% van het
ongunstiger schadeverloop ten opzichte van het
bruto premie inkomen van de SOM.
vorige boekjaar. In het bijzonder de hagelschade van 22 juni 2008. Deze heeft voor een schadelast van ongeveer € 1.700.000 gezorgd. De schadefrequentie is in het afgelopen jaar toegenomen van 7.227 meldingen in 2007 naar 8.311 meldingen in 2008. Een stijging in het aantal schaden
5
Vooruitzichten
Slot
De groei in het premie-inkomen van de maatschappij
Graag danken wij onze leden-aandeelhouders voor
is in 2008 gestegen. Deze groei is voornamelijk
hun vertrouwen en inzet voor de maatschappij in het
gerealiseerd in de branches rechtsbijstand en
afgelopen boekjaar.
doorlopende reisverzekering. Het aantal verzekerde objecten/risico’s is eveneens gegroeid met ruim 3800
Tevens bedanken wij de directie, het
polissen (bijna 6,5%).
managementteam en de medewerkers van de
De verwachting is dat mede door de in 2006
maatschappij voor hun inzet en toewijding, waardoor
ingevoerde ledenpolis de groei in met name
de maatschappij naar behoren heeft kunnen
de branches rechtsbijstand en doorlopende
functioneren.
reisverzekering zich verder zal ontwikkelen. In de branche motorvoertuigen zal de ontwikkeling
De Meern, 16 maart 2009
van groei mede afhangen van de (premie) ontwikkelingen in de markt. Daarnaast loopt al enige
Het bestuur,
tijd een onderzoek naar de invoering van een nieuw autotarief. Dit onderzoek wordt in samenwerking
D. van de Geer, voorzitter
gedaan met een actuarieel bureau. Helaas hebben
W.G.A.M. Oude Essink Nijhuis, vice-voorzitter
we dit onderzoek nog niet kunnen afronden. De
F. Ooms, secretaris
doelgroepen die wij met elkaar willen bedienen lijken
D.J. Boverhof
te divers voor toepassing van een actuarieel berekend
J.M. Kromwijk
tarief. In 2009 zal de definitieve beslissing genomen
L.J. Maijenburg
worden omtrent de invoering van een dergelijk nieuw
A.J.M. Peek
tarief. Ook de automatisering en internet hebben onze volledige aandacht, waarbij het uitgangspunt is om tot verdere efficiëntie van de werkzaamheden te komen en daarmee de productiestroom bij onze leden-aandeelhouders te verhogen. Binnen SSO is het afgelopen jaar wederom hard gewerkt aan een activiteitenplan waarbij de toekomst en ondersteuning aan de onderlingen centraal staat. In 2009 zult u over de voortgang van dit proces uitgebreid op de hoogte worden gehouden.
6
Jaarrekening
Grondslagen voor de financiële verslaggeving
Effecten stelselwijziging RJ 271 Resultaat 2007 voor stelselwijziging:
Algemeen
1.033.838
Bij: dotatie RJ 271:
11.000
Af: latente belasting over dotatie:
-2.805
De jaarrekening wordt opgesteld conform het
jaarrekeningregime als bedoeld in BW 2 Titel 9,
Resultaat 2007 na stelselwijziging:
waarin begrepen afdeling 15. Afdeling 15 behandelt
------------1.042.033 ========
de voorkomende posten in de jaarrekening van verzekeringsmaatschappijen. Bij het opstellen van de jaarrekening is tevens rekening gehouden met
Waarderingsgrondslagen van activa en passiva
de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 605, welke richtlijnen voor verzekeringsmaatschappijen bevat.
Goodwill Dit betreft geactiveerde goodwill na verwerving van
De algemene grondslag voor de waardering van
de portefeuille brand en natuurevenementen. De
de activa en passiva, alsmede voor de bepaling
goodwill is bepaald op de hoogte van de gederfde
van het resultaat, is de verkrijgingsprijs. Voor zover
premie-inkomsten over een half jaar.
niet anders vermeld, worden activa en passiva
Jaarlijks vindt impairment plaats.
opgenomen voor de nominale waarde. Overige financiële beleggingen
Stelselwijziging
• Vorderingen uit andere leningen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale
Vanaf 2008 wordt gebruik gemaakt van de
waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een
RJ-Uiting 2009-2 “ontwerp-Richtlijn 271.3
voorziening voor het risico van oninbaarheid.
Personeelsbeloningen – Pensioenen waarbij de op IAS 19 gebaseerde wijze van het verwerken
• Aandelen
van pensioenverplichtingen wordt verlaten.
De aandelen worden gewaardeerd tegen actuele
Pensioenverplichtingen worden primair als
waarde. De (on)gerealiseerde koersresultaten worden
verantwoordelijkheid van de pensioenuitvoerder
direct in de winst- en verliesrekening verantwoord.
gezien en niet langer als verplichting voor de Onderlinge. Deze wijziging is in de jaarrekening 2008
• Obligaties
verwerkt als een stelselwijziging.
De obligaties worden gewaardeerd tegen aflossingswaarde. Het verschil tussen de
Bovengenoemde heeft geen invloed op het vermogen
verkrijgingsprijs en de aflossingswaarde wordt als
van de Onderlinge per 1-1-2007 maar wel op het
rendementsverschillen obligaties opgenomen onder
resultaat.
de overlopende activa of passiva en gedurende de
Het effect van deze stelselwijziging op resultaat en
resterende looptijd van de bijbehorende beleggingen
vermogen van de Onderlinge kan als volgt worden
geamortiseerd ten laste dan wel ten gunste van het
weergegeven:
resultaat. • Deposito’s De deposito’s worden gewaardeerd tegen kostprijs of lagere marktwaarde.
7
Vorderingen en overige activa
Voorzieningen
De vorderingen en overige activa worden opgenomen
• Voor belastingen
tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk
De voorziening voor latente belastingen betreft latent
onder aftrek van een voorziening voor het risico van
verschuldigde vennootschapsbelasting als gevolg van
oninbaarheid.
tijdelijke verschillen tussen de bedrijfseconomische en fiscale waardering van de beleggingen.
Bedrijfsmiddelen De bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd op
De voorziening voor belastingen is opgenomen voor
aanschafwaarde verminderd met lineair berekende
de nominale waarde en berekend tegen het geldende
afschrijvingen gebaseerd op de verwachte
belastingtarief, zijde 20%.
economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking. Technische voorzieningen • Voor niet verdiende premies De voorziening voor niet verdiende premies is bepaald naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijn over de premie eigen rekening • Voor schaden De voorziening voor te betalen schaden bestaat uit het geschatte deel van de gemelde, maar nog niet afgewikkelde schaden, vermeerderd met een voorziening voor schaden die nog niet zijn gemeld en in het boekjaar zijn ontstaan (IBN(E)R). Conform het bestuursbeleid is de hoogte van de IBN(E)R gesteld op een maximum van 30% van de bruto schadereserve. Een forfaitaire voorziening wordt getroffen voor de toekomstige kosten van de afwikkeling van openstaande schaden per balansdatum.
8
Grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Verdiende premies eigen rekening Dit betreft de aan derden in rekening gebrachte premies, onder aftrek van uitgaande herverzekeringspremies, rekening houdend met de wijziging in de voorziening voor niet verdiende premies. Opbrengsten uit beleggingen Hieronder is opgenomen de over het boekjaar genoten interest op effecten, deposito’s en vaste termijnrekening welke zijn opgenomen tegen nominale bedragen. Schaden eigen rekening Dit betreft de aan verzekerden betaalde uitkeringen en schaden, onder aftrek van aandeel herverzekeraars, rekening houdend met de wijziging in de voorziening voor te betalen schaden. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende activa en worden lineair berekend, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. De afschrijvingspercentages bedragen: - Bedrijfsmiddelen 20% Vennootschapsbelasting De belasting wordt berekend over het commerciële resultaat vóór belastingen, rekening houdend met fiscale faciliteiten.
9
Balans per 31 december 2008 in euro’s, na voorstel winstbestemming
Activa
31-12-2008
31-12-2007
Immateriële vaste activa Goodwill
20.000
=
=
100.000
Beleggingen Overige financiële beleggingen Vorderingen uit andere leningen Aandelen/obligaties Deposito’s
339.527
443.305
6.500.000
7.000.000
------------- -------------
6.839.527
7.543.305
Vlottende activa Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering op: - tussenpersonen
568.926
505.177
Vorderingen uit herverzekering
980.746
72.225
5.772
20.026
132.305
74.087
Vennootschapsbelasting Overige vorderingen
------------- -------------
1.687.749
671.515
Overige activa Bedrijfsmiddelen
79.501
69.100
Liquide middelen
3.645.146
2.974.376
------------- -------------
3.724.647
3.043.476
Overlopende activa Lopende rente en huur Overige overlopende activa
162.990
194.399
33.714
47.649
------------- -------------
10
196.704
242.048
------------- -------------
Totaal
12.468.627 11.500.344
======== ========
Passiva
31-12-2008
31-12-2007
Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agioreserve Overige reserves
2.427.724
2.427.724
622.007
622.007
4.497.996
4.211.405
------------- -------------
7.547.727
7.261.136
Technische voorzieningen Technische voorziening voor niet verdiende premies - bruto
2.173.582
2.228.248
- herverzekeringsdeel
-1.633.724 -1.659.123
------------- -------------
539.858
569.125
Technische voorziening voor schaden - bruto - herverzekeringsdeel
14.434.514 12.984.833 -11.391.868 -10.343.443
------------- -------------
3.042.646
2.641.390
49.885
57.698
1.288.511
970.995
Voorzieningen Voor belastingen
Kortlopende schulden Overige schulden
------------- -------------
Totaal
12.468.627 11.500.344
======== ========
11
Winst- en verliesrekening over 2008 in euro’s
2008
2007
Technische rekening schadeverzekering Verdiende premies eigen rekening Bruto premies
13.966.290 13.534.768
Uitgaande herverzekeringspremies
-8.930.447 -8.631.616
------------- -------------
5.035.843
4.903.152
Wijziging technische voorziening niet-verdiende premies Bruto Aandeel herverzekeraars
54.667
42.791
-25.399
-20.053
------------- ------------29.268
22.738
Premies eigen rekening
5.065.111
4.925.890
Opbrengsten uit beleggingen
335.036
327.736
Schaden eigen rekening Schaden bruto
9.173.988
8.026.323
Aandeel herverzekeraars
-7.181.317 -6.088.256
------------- -------------
1.992.671
1.938.067
1.449.681
915.155
Aandeel herverzekeraars
-1.048.425
-721.706
------------- -------------
Wijziging voorziening voor te betalen schaden Schaden bruto
401.256
Schaden eigen rekening
193.449
-2.393.927 -2.131.516
Bedrijfskosten Acquisitiekosten
-2.137.093 -2.008.516
Beheers- en personeelskosten, afschrijvingen bedrijfsmiddelen
-1.163.521
-874.225
1.210.603
1.152.262
Commissie en winstdeling ontvangen van herverzekeraar
------------- -------------
-2.090.011 -1.730.479
------------- -------------
Resultaat technische rekening schadeverzekering
12
916.209
1.391.631
2008
2007
Resultaat technische rekening schadeverzekering
916.209
1.391.631
bedrijfsuitoefening
-204.241
-349.598
Belastingen resultaat uit gewone Resultaat na belastingen
------------- ------------711.968
1.042.033
======== ========
13
Kasstroomoverzicht in euro’s
bedrag
2008 bedrag
2007
bedrag
bedrag
711.968
1.042.033
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen Aanpassingen voor: Afschrijvingen bedrijfsmiddelen
27.946
23.765
Waardeveranderingen immateriële vaste activa
17.250
=
Mutatie voorzieningen Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Mutatie overlopende activa
364.176
180.527
-1.016.234
92.977
321.453
-134.424
45.344
-39.090
------------- -------------
Kasstroom uit operationele activiteiten
-240.065
123.755
------------- ------------471.903
1.165.788
Kasstroom uit investeringsen beleggingsactiviteiten Overige beleggingen
703.778
Immateriële vaste activa
-37.250
=
Materiële vaste activa
-50.347
-36.405
12.000
6
Desinvesteringen
142.215
------------- -------------
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten
628.181
105.816
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Dividend
-241.260
-344.612
Inkoop eigen aandelen
-188.054
=
------------- -------------
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen
-429.314
-344.612
------------- ------------670.770
926.992
========= ======== Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: Stand per 1 januari Mutatie boekjaar Stand per 31 december
14
2.974.376
2.047.384
670.770
926.992
------------- ------------3.645.146
2.974.376
======== ========
Toelichting op de balans per 31 december 2008 in euro’s
Activa Immateriële vaste activa
2008
2007
Boekwaarde per 1 januari
=
=
Bij: verworven goodwill boekjaar
37.250
=
Af: duurzame waardevermindering na impairment
-17.250
=
Goodwill
------------- ------------Boekwaarde per 31 december
20.000
=
======== ========
Beleggingen 31-12-2008 31-12-2007 Vorderingen uit andere leningen Lening S.O.M. Coöperatie U.A.
=
100.000
======== ======== Over de lening wordt 5% rente berekend.
Aandelen
Obligaties
Deposito’s
2008
2007
242.549
200.756
7.000.000
7.443.305
7.585.520
Storting/verminderingen
=
=
-500.000
-500.000
-52.053
Aflossingen/uitlotingen
=
=
=
=
-95.294
=
-103.778
5.132
Boekwaarde aanvang boekjaar
Koersresultaat Boekwaarde ultimo boekjaar
-103.778
=
-------------
-------------
138.771
200.756
------------- ------------- ------------6.500.000
6.839.527
7.443.305
========= ========= ========= ========= ========
15
Vlottende activa 31-12-2008 31-12-2007 Overige vorderingen S.O.M. Coöperatie U.A.
87.286
48.178
Stichtsche Onderlinge Brand-Herverzekering U.A.
39.014
22.836
Stichting Oase
6.005
3.073
------------- ------------
132.305
74.087
======== ======== Bedrijfsmiddelen
Inventaris
Hard- en
Vervoer-
software
middelen
Totaal
1 januari 2008 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
77.262
114.447
34.500
226.209
-50.121
-85.988
-21.000
-157.109
------------- ------------- ------------- ------------27.141
28.459
13.500
69.100
======== ======== ======== ========
Mutaties in boekjaar Investeringen
2.071
Afschrijvingen
-9.078
Desinvesteringen
-2.213 2.213
24.802
Afschrijving desinvesteringen
6.511
41.765
50.347
-11.104
-7.764
-27.946
-24.802
-34.500
-61.515
22.500
49.515
------------- ------------- ------------- -------------7.007
-4.953
22.001
10.401
======== ======== ======== ========
31 december 2008 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
16
77.120
96.156
41.765
215.041
-56.986
-72.290
-6.264
-135.540
------------- ------------- ------------- ------------20.134
23.866
35.501
79.501
======== ======== ======== ========
31-12-2008 31-12-2007
Lopende rente en huur Overlopende rente obligaties Overlopende rente overig
5.384
5.384
157.606
189.015
------------- ------------162.990
194.399
======== ========
Overige overlopende activa Rendementsverschillen obligaties Diversen
3.864
4.975
29.850
42.674
------------- ------------33.714
47.649
======== ========
17
Passiva Eigen vermogen Aandelenkapitaal Het geplaatst kapitaal bedraagt 5.350 stuks aandelen met een nominale waarde van € 453,78 Overeenkomstig artikel 178c Boek 2 Titel 5 is gebruik gemaakt van de omrekening en afronding van het aandelenkapitaal in gulden naar de euro.
2008
2007
4.211.405
3.513.984
Overige reserves Saldo per 1 januari Inkoop eigen aandelen Resultaatverdeling boekjaar Saldo per 31 december
-188.054
=
474.645
697.421
------------- ------------4.497.996
4.211.405
======== ========
In het boekjaar zijn 135 aandelen ingekocht het hiervoor betaalde bedrag ad € 188.054 is in mindering gebracht op de overige reserves. Totaalresultaat Op grond van artikel 2:440a BW dient een overzicht van de samenstelling van het totaalresultaat te worden opgenomen. Saldo per 1 januari Inkoop eigen aandelen Resultaatverdeling boekjaar Saldo per 31 december
2008
2007
7.261.136
6.563.715
-188.054
=
474.645
697.421
------------- ------------7.547.727
7.261.136
======== ========
Solvabiliteit Voor wat betreft de solvabiliteiteisen voldoet de SOM aan de huidige eisen. De thans aanwezige solvabiliteit bedraagt ruim € 7.500.000. Het ziet ernaar uit dat binnen de nieuwe Solvency II richtlijn er een minimum garantie kapitaal aanwezig dient te zijn van € 3.000.000. Het bestuur is van mening dat de solvabiliteit overigens aanzienlijk hoger moet zijn dan de minimumeis. Het streven is om de solvabiliteit gelijk de stellen aan 100% van de bruto premies van de SOM.
18
2008
2007
Voor belastingen Saldo per 1 januari Aanpassing latentie i.v.m. wijziging VPB tarief Mutatie boekjaar Saldo per 31 december
57.698
47.882
-12.445
=
4.632
9.816
------------- ------------49.885
57.698
======== ========
Kortlopende schulden
31-12-2008 31-12-2007
Overige schulden Rekening courant maatschappijen
729.152
311.689
Te betalen dividend
237.323
344.612
29.391
25.268
Te betalen premie XL Belastingen, sociale premies en pensioenen
111.094
92.695
Diversen
181.551
196.731
------------- ------------1.288.511
970.995
======== ========
19
Niet uit de balans blijkende verplichtingen NHT Onderlinge verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. is lid van de Nederlandse Herverzekeringmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (NHT). Hieruit vloeit voort dat Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. zich voor een bedrag van maximaal € 82.684 voor herverzekering garant heeft gesteld als gevolg van terrorismeschaden en voorzover die door de NHT ook als zodanig zijn gekwalificeerd. Huurverplichting De Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. heeft een resterende huurverplichting tot en met 2009. De huur bedraagt € 34.048 (per jaar, prijspeil 2008)
Overige toelichtingen op de balans Fiscale eenheid De Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. heeft een fiscale eenheid voor de omzetbelasting met de S.O.M. Samenwerkende Onderlinge Verzekeringsmaatschappijen Coöperatie en kan uit dien hoofde aansprakelijk gesteld worden voor de gehele omzetbelastingschulden.
20
Toelichting op winst- en verliesrekening over boekjaar 2008 in euro’s
Verdiende premies eigen rekening
2008
2007
Bruto premies Bruto premies
13.900.439 13.468.115
Poliskosten
65.851
66.653
------------- -------------
13.966.290 13.534.768
======== ========
De uitsplitsing van netto premies naar branches zijn weergegeven in bijlage 1.
Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten uit deposito’s
314.171
214.487
Opbrengsten uit obligaties (gerealiseerd)
9.535
10.092
Koersresultaat aandelen (ongerealiseerd)
-103.778
5.132
114.301
97.651
807
374
Overige opbrengsten uit beleggingen Diversen
------------- -------------
335.036
327.736
======== ========
Schades Volgens artikel 2:439 lid 6 BW dient een matrix opgesteld te worden waarin wordt aangegeven op welke schadejaren de uitloop (opgenomen in de winst- en verliesrekening) betrekking heeft (conform RJ 605). Dit wordt weergegeven in de volgende matrix: Schadestatistiek (bruto) Schadejaar
Afwikkeljaar
2008
2007
1998
-33.625
=
1999
-220.000
=
2001
38.233
8.591
2002
-270.000
=
2003
-210.000
=
2006
=
-246
2007
=
8.933.133
2008
11.319.061
=
------------- -------------
10.623.669
======== ========
8.941.478
21
Schadestatistiek (herverzekeringsdeel) Schadejaar
Afwikkeljaar
2008
2007
1998
30.263
=
1999
198.000
=
2001
-32.498
-7.302
2002
229.500
=
2003
178.500
=
2006
=
246
2007
= -6.802.906
2008
-8.833.507
------------- -------------
=
-8.229.742 -6.809.962
======== ========
Bedrijfskosten Beheers- en personeelskosten, afschrijvingen bedrijfsmiddelen Salarissen
627.819
531.542
Sociale lasten
85.036
70.944
Pensioenpremies
87.981
76.769
Opleidingskosten
15.019
17.372
Overige personeelskosten
22.460
2.969
Doorbelaste personeelskosten
-142.964
-150.754
Afschrijvingskosten
27.946
23.765
Administratiekosten
187.604
153.629
69.461
58.690
183.159
89.299
Automatiseringskosten Algemene kosten
------------- ------------1.163.521
874.225
======== ========
Vennootschapsbelasting
2008
2007
Vennootschapsbelasting verschuldigd over het boekjaar (taxatie) Taxatieverschillen voorgaande jaren Mutatie voorziening latente belastingen
22
212.054
340.466
=
-684
-7.813
9.816
------------- ------------204.241
349.598
======== ========
Overige informatie Gemiddeld aantal werknemers Aantal medewerkers omgerekend naar fulltime basis
2008
2007
15
13,5
======== ========
Bezoldiging bestuur Op grond van de artikel 2:383c BW dient er in de jaarrekening een opgave van de bezoldiging van de bestuurders in het boekjaar opgenomen te worden. Totale bezoldiging bestuur in het boekjaar: € 14.190 Honoraria externe accountant Op grond van de artikel 2:382a BW dient er in de jaarrekening een overzicht van de totale honoraria van de externe accountant, zoals genoemd in artikel 1 lid 1a en 1e Wet toezicht accountantsorganisaties, opgenomen te worden. Honoraria onderzoek jaarrekening: € 30.345. Andere controleopdrachten: € 5.736 De Meern, 16 maart 2008 Het Bestuur,
D. van de Geer, voorzitter
W.G.A.M. Oude Essink Nijhuis, vice-voorzitter
F. Ooms, secretaris
D.J. Boverhof
J.M. Kromwijk
L.J. Maijenburg
A.J.M. Peek
23
Overige gegevens
Statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst Indien de vastgestelde winst- en verliesrekening een positief resultaat laat zien wordt dit aan de leden-aandeelhouders uitgekeerd naar evenredigheid van hun aandelen in het waarborgkapitaal, tenzij de algemene ledenvergadering op voorstel van het bestuur besluit (een deel van) het positief resultaat toe te voegen aan de algemene reserves. Een negatief resultaat zal voorzover mogelijk ten laste worden gebracht van de algemene reserves.
Winstbestemming 2008 Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2008 is besloten dat ¹/³ deel van de winst na belasting als dividend zal worden uitgekeerd (E 237.323) en het restant (E 474.645) toe te voegen aan de overige reserves. Dit besluit is reeds in de jaarrekening verwerkt.
24
Accountantsverklaring
Aan: Bestuur, directie en de Algemene
Een controle omvat het uitvoeren van
Ledenvergadering van Onderlinge
werkzaamheden ter verkrijging van controle-
Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. te De Meern
informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren
Verklaring betreffende de jaarrekening
werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder
Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening
begrepen zijn beoordeling van de risico’s van
2008 Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM”
afwijkingen van materieel belang als gevolg van
U.A. te De Meern bestaande uit de balans per
fraude of fouten. In die beoordeling neemt de
31 december 2008 en de winst- en verliesrekening
accountant in aanmerking het voor het opmaken
over 2008 met de toelichting gecontroleerd.
van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne be-
Verantwoordelijkheid van het bestuur
heersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze
Het bestuur van de Onderlinge is verantwoordelijk
te kunnen maken van de controlewerkzaamheden
voor het opmaken van de jaarrekening die het
die onder de gegeven omstandigheden adequaat
vermogen en het resultaat getrouw dient weer te
zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel
geven, alsmede voor het opstellen van het verslag
te geven over de effectiviteit van het interne
van het bestuur, beide in overeenstemming met Titel
beheersingssysteem van de Onderlinge. Tevens
9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat
omvat een controle onder meer een evaluatie van de
onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand
aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen
houden van een intern beheersingssysteem relevant
voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid
voor het opmaken van en getrouw weergeven in de
van schattingen die het bestuur van de Onderlinge
jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat
heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het
deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg
algehele beeld van de jaarrekening.
van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen
verslaggeving en het maken van schattingen die
controle-informatie voldoende en geschikt is als basis
onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
voor ons oordeel.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
25
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Onderlinge Verzekeringmaatschappij “SOM” U.A. te De Meern per 31 december 2008 en van het resultaat over 2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 16 maart 2009 BDO CampsObers Audit & Assurance B.V. namens deze,
H. Kroeze RA
paraaf voor waarmerking
26
Bijlage 1
Toelichting technisch resultaat naar branche
Wettelijke
aansprakelijkheid
motorrijtuigen
Motorrijtuigen overig
Algemene
a ansprakelijkheid
Bruto premies
Poliskosten
Provisie onderlinge
-------------
Nettopremies Uitgaande re-assurantiepremie
------------- -------------
6.057.995
3.881.351
763.466
-4.543.496
-2.911.013
-572.600
Herverzekeringspremie Excess of loss
Wijziging technische voorzieningen niet-verdiende premies bruto Aandeel re-assuradeur Verdiende premies eigen rekening
71.580 -53.685 ------------- 1.532.394 ========
22.750
4.061
-17.062
-3.046
------------- ------------- 976.025
191.882
======== ========
Opbrengsten uit beleggingen
Schade-uitkeringen Aandeel re-assuradeur
4.001.580
4.412.015
469.826
-3.067.462
-3.532.256
-354.374
580.285
559.596
281.076
-429.617
-217.538
Wijziging voorziening voor te betalen schaden Aandeel re-assuradeur
-374.721 -------------
------------- -------------
Schaden eigen rekening
1.139.682 ========
1.009.738
178.990
======== ========
Technisch resultaat
28
Overig
Totaal
13.966.290
65.851
2.137.093
------------- ------------- 1.060.534 11.763.346 -787.556 -8.814.665
-115.782
-43.725
54.667
48.394
-25.399
------------- ------------277.647
2.862.167
======== ========
335.036
========
290.567
9.173.988
-227.225 -7.181.317 28.724
1.449.681
-26.549 -1.048.425 ------------- ------------- 65.517
2.393.927
======== ========
803.276
========
29
v
Meerndijk 11 | 3454 HM De Meern