INNOVATIE & GROEI Alles over het vernieuwen en verder uitbouwen van uw bedrijf! SPECIAL. voor professionele ondernemers

groei, durfkapitaal fk it l & b bedrijfsovername d ijf

+

BEDRIJFSOVERNAME Hoe ziet de ideale MBI’er eruit? INVESTEREN Buitenlandse investeerders steeds actiever

Maurits van Oranje (44) helpt met The Source ondernemers verder groeien

SPECIAL

INNOVATIE & GROEI Alles over het vernieuwen en verder uitbouwen van uw bedrijf!

voor professionele ondernemers

MEI / JUNI 2012 / € 9,95

INTERNATIONAAL BERG Toys verkoopt skelters in ruim 40 landen

INHOUD

26 Dossier International

Ruim 25 jaar na de bouw van zijn eerste sk kelt lter is Henk van den Berg met zijn bedrijf skelter BERG Toys een internationale speler geworden. Dat ging wel met de nodige hobbels gepaard. ‘Je moet niet te ver vooruit willen lopen.’

14 Q&A Maurits van Oranje

22 De ideale overnemer

33 special Innovatie & Groei

52 Droomlocatie te koop

Hij begon zes jaar geleden zijn eigen bedrijf en heeft onderweg de nodige ondernemerslessen geleerd. Toch zijn de ambities onverminderd groot. ‘Als je niet vooruit durft te lopen, gebeurt er helemaal niets.’

15 pagina’s over hoe u zich als ondernemer opnieuw kunt uitvinden, de groeikansen in de komende jaren en praktische tips voor het realiseren en nancieren van deze vernieuwing en groei.

Uit recent onderzoek blijkt dat het succes van een bedrijfsovername te voorspellen is aan de hand van persoonskenmerken en werkervaring van de overnemer. Zowel wetenschap als praktijk komen uit op vergelijkbare persoonlijke eigenschappen.

Horecaondernemer Tom Boelen kocht zes jaar geleden een wijnlandgoed op Sicilië en liet daar acht huizen op bouwen. Nu is hij klaar voor een nieuw avontuur en zet hij zijn droomlandgoed en verhuurbedrijf te koop.

mei / juni 2012 | brookz | 03

COLOFON

14

select 06 Nationale Overname Dag 2012 Met ruim 175 kopers, verkopers, investeerders en adviseurs was de 4e editie van dit exclusieve overnameevent wederom een groot succes.

09 Nieuws Waardecreatie: hoe maken venture capital maatschappijen hun participaties tot een succes? Killerapp: handig voor ondernemers. Groeikansen: wat zijn de trends waar u op in moet spelen?

12 Ondernemersnetwerk Sociaal ondernemersnetwerk EFactor wil naar de Amerikaanse beurs.

52

14 Q & A Maurits van Oranje, The Source.

deals 18 deal 01 Ewout Braggaar Run2Day

20 deal 02 Gita Hoogeveen Sneep Industries

podium 52 Droomlocatie te koop Italiaans wijnlandgoed met 8 huizen in de verhuur

54 Vraag & aanbod Koop- , verkoopen investeringsproelen

elk nummer 04 Colofon 05 Voorwoord

38 04 | brookz | mei / juni 2012

Brookz is een uitgave van C365 Business Media Science Park 400 1098 XH Amsterdam Uitgever/hoofdredacteur Peter Rikhof Eindredactie Wietze Willem Mulder Vormgeving Wonderworks, Heemstede Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Miloe van Beek, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Rob Hartgers, Linda Huijsmans, Ilse Kuiper, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Sietske Raaijmakers, Maria Stijger, André de Vos Marketing Alex Turkawski Adverteren [email protected] Online Wietze Willem Mulder Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost €199 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 1 maand voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over abonnementen kunt bellen met 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)

Druk Kroonpress, Estland ©2012 C365 Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

redactioneel PETER RIKHOF

Hoogste versnelling 8 JAAR GELEDEN nog op een zolderkamer zat en nu ruim 100 miljard dollar waard is. Ik heb het natuurlijk over Facebook, de successtory van ex-Harvard

EEN BEDRIJF DAT

student Mark Zuckerberg (28), dat vorige maand naar de beurs ging. Met een

beurswaarde van 104 miljard euro kan Facebook qua omvang op de beurs worden vergeleken met bedrijven als PepsiCo, BP, Unilever en McDonald’s. Facebook is zelfs zeven keer groter dan Philips en vijf maal groter dan Heineken. Los van de waardering, laat Facebook vooral zien hoe onwaarschijnlijk snel een bedrijf kan uitgroeien tot een multinational die gevestigde orde naar de kroon steekt. En dat voor een bedrijf dat in 2003 nog niet eens bestond. Verderop in dit nummer staat een interessant rondetafelgesprek met een aantal Nederlandse deskundigen op het gebied van innovatie en groei. Daarin ook de constatering van Daan Witteveen van Deloitte dat de ontwikkelingen in de sector Technologie, Media en Telecom een voorbode zijn van wat ons ook in andere sectoren staat te wachten. ‘Wat je vooral ziet is een enorme versnelling van de business-cyclus. Het gemiddelde traject van innovatie, naar start-up en volwassen bedrijf duurt soms minder dan drie jaar, dat is echt extreem snel.’ Naast uiteraard baanbrekende innovaties en de mogelijkheid om het product internationaal te kunnen opschalen wordt snelheid steeds meer een bepalende factor voor succesvol ondernemerschap. Ondernemen 3.0 betekent vooral snel, beweeglijk en exibel zijn. Niet meer eindeloos sleutelen aan een prototype, maar gewoon lanceren. Vervolgens goed luisteren naar de markt, snel aanpassen als het moet en vooral door blijven ontwikkelen. Alleen of met partners en investeerders, zorg in ieder geval dat de vaart erin blijft. Te ver vooruit kijken is zinloos, van mooie toekomstscenario’s kan niemand eten. Het gaat de komende jaren bij steeds meer bedrijven om nu en de komende zes tot negen maanden. Dat is het enige wat telt.

FOTO: MARCEL BAKKER

Peter Rikhof uitgever/hoofdredacteur [email protected]


Nationale Overname Dag 2012 RUIM 175 KOPERS, verkopers,

investeerders en overnameadviseurs kwamen dinsdag 24 april naar Kasteel de Vanenburg in Putten. Daarmee was ook de 4e Nationale Overname Dag een groot succes. Of zoals een deelnemer het verwoordde: ‘Zeer nuttig en inspirerend, ik heb een aantal interessante contacten opgedaan.’

Jong (BNR) D gvoorzitter Rens de Da zaal. trap tr t af voor een volle

de Lekker netwerken tijdens openingslunch .

it: ‘Wat wil je nou

Coach Eelco Sm

Gita Hoogeveen (Sneep Industries) vertelt over haar geslaagde MBI.

Rens de Jong: ‘Ben ik nou zo slim of jullie zo dom?’ 06 | brookz | mei / juni 2012 012

echt?’

Rolf Metz en Guus Schilte van Ecart Invest waren ook dit jaar weer van de partij.

t een MBI-pitcher Mark Zwijnenburg zoek (opleidings-) bedrijf.

Ferry Nahon (M arktlink) met co llega is altijd positief over de markt.

L) en

be van Enk (PropertyN Collega uitgevers: Wa Peter Rikhof (Brookz).

Laura Schage n en Anne Hui tema van BuyInside.

Roland Hoekstra (Jan Overnames & Waarderingen) met collega Paul van Ravenzwaaij.

sorplein

on L was op het sp

Ook AgentschapN aanwezig.

Veel belang stelling voor de worksho Jeroen Bra p van bers (ABN-A MRO).

Voor Michiel Hensen (BuyInside) ging het werk gewoon door.

was weer zeer Het afsluitend diner-buffet goed verzorgd. mei / juni 2012 | brookz | 07

Altijd bezig met de volgende stap. (Frank Barendse, manager van Ali B)

Altijd samen met T-Mobile Zakelijk. Frank Barendse is van alle markten thuis. Dat is ook wel nodig, als manager van Ali B. Zijn werkzaamheden lopen uiteen van boekingen en financiële zaken, tot het bedenken van de AliB-stick. Een usb-stick waarop het nieuwste oeuvre van Ali B wereldkundig gemaakt wordt. Frank is iemand die vindt dat het altijd nòg beter, leuker en origineler kan. Met als gevolg dat hij elke week minimaal 25 uur onderweg is, 40 uur online, en 15 uur aan de telefoon hangt. Liefst tegelijk. Op dat vlak helpen we hem daarom een handje. Bijvoorbeeld met Flex Bedrijfsbundel. Een nieuw abonnement waarmee we de belbundels van Frank en zijn collega’s kunnen koppelen. Op die manier zorgen wij ervoor dat de belminuten altijd dáár terecht komen waar ze nodig zijn. En zo kan Frank zich gewoon bezig houden met zijn nieuwe plannen, in plaats van zijn telefoonrekening. Meer weten over Frank, en de manier waarop hij als ondernemer succesvol blijft? Volg hem op t-mobile.nl/ondernemen

select

Waarde creëren nancieren vaak de eerste investeringsronde. Bij succes komt venture capital aan boord. Hoe gaan deze venture capital maatschappijen te werk en op welke manier creëren ze waarde? ‘Als het moet, nemen we het roer volledig over.’

BUSINESS ANGELS

D

eze vraag stond onlangs centraal tijdens een bijeenkomst van de Dutch Corporate Finance Association (DCFA) in boerderij Mereveld te Utrecht. Michiel Deturck (Vendis Capital, 110 miljoen euro), Mark Kelly (HIG Europe, 8 miljard) en Herman Hintzen (Henq, 20 miljoen), vertelden ieder vanuit hun eigen perspectief hoe zij als VC’s waarde creëren in de bedrijven waarin ze geld steken. Het Belgisch/Franse Vendis Capital zoekt vooral ondernemers, vaak met familiebedrijven, die willen doorgroeien of geld opzij willen zetten of een combinatie van beide,


ISTOCKPHOTO

groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

vertelt Deturck, partner in Vendis Capital. ‘We strijden om het hart en het hoofd van de ondernemer. Sommige ondernemers zijn bang dat ze hun bedrijf op het spel zetten bij een volgende grote stap, bijvoorbeeld een overname of een buitenlandse expansie, maar vaak voelen ze zich door het partnership juist bevrijd. We bieden ze de mogelijkheid om een deel van de waarde van hun bedrijf te realiseren en toch verder te groeien.’ Vendis, dat deals tussen de vijf en vijftien miljoen euro doet, investeerde bijvoorbeeld in de optiekketen Eyes+More, die brillen als modeartikel verkoopt voor minder dan honderd euro. Eyes+More had enkele tientallen winkels in Nederland en Duitsland en wilde verder groeien. Vendis nam een meerderheidsbelang in 2010. Dit jaar verwacht Eyes+More zijn honderdste vestiging te openen. HIG Europe kiest ook bedrijven met grote groeipotentie, maar ook zogenoemde distressed companies, noodlijdende bedrijven die een sterke marktpositie hebben in een goede markt, maar die door omstandigheden een te grote schuld hebben. Ongeveer een kwart van de bedrijven waar HIG in stapt, zijn noodlijdende bedrijven, bijvoorbeeld Silent Night, een Engelse beddenfabrikant. ‘Wat bij veel familiebedrijven pas door de derde generatie wordt gedaan, had bij dit bedrijf de tweede generatie al voor elkaar gekregen’, zegt Mark Kelly, partner in het kantoor in Londen. Het Nederlandse Henq investeert alleen in softwarebedrijven, die op trends inspelen, vertelt Herman Hintzen, één van de twee partners. ‘Één van de trends waar we op inzetten is Software As A Service (SAAS).’ Een bedrijf moet minimaal tien keer zo veel waard kunnen worden, zegt hij. Bij een gedeelte van de deelnemingen moet je er immers van uitgaan dat al je geld down the drain gaat. Henq investeerde bijvoorbeeld in SEO Shop, software om een webshop op te zetten met ingebouwde search engine optimization.

Belangrijk maar niet urgent ‘We doen zo min mogelijk in de operatie’, zegt Deturck over de manier waarop Vendis waarde creëert. ‘Onze belangrijkste taak is om de ondernemer maximaal gemotiveerd te houden. We gaan nooit zelf in het bedrijf zitten. Wanneer wij bijvoorbeeld vinden dat

10 | brookz | mei / juni 2012

NIEUWS

het bedrijf een marketing manager nodig heeft, dan zullen wij die nooit naar binnen drukken. We zullen de ondernemer altijd proberen te overtuigen. We zijn eigenlijk heel soft’, vervolgt Deturck, ‘we zijn consensus gedreven. Alle managementboeken adviseren nooit een fty fty verhouding in aandelen te creëren. Wij doen dat juist wel. Dan hebben we beiden hetzelfde belang. Wanneer een ondernemer een wild plan heeft wat wij niet zien zitten, dan luisteren we heel goed.’ Vendis zal zich nooit met de dagelijkse gang van zaken bezig houden. ‘We bemoeien ons met zaken die belangrijk, maar niet urgent zijn, bijvoorbeeld strategie en overnames.’ HIG speelt na de deal, als het bedrijf moet gaan groeien van bijvoorbeeld 50 naar 150 a 200 miljoen euro omzet, wel een rol in het management. ‘We hebben veel mensen

PLATFORM

Q&A

management bij het verleggen van de strategische focus naar online media. Henq gaat nooit in het management zitten, maar ondersteunt ondernemers bij zaken waar ze niet aan toe komen. Meestal hebben ondernemers alleen tijd voor de dagelijkse gang van zaken, zegt Hintzen. Hintzen, die zelf ondernemer met een softwarebedrijf was, weet wat er blijft liggen: zoeken en aannemen van sleutelguren, voorbereiding op de volgende nancieringsronde, publiciteit en verleggen van de strategische focus. ‘We gaan nooit achter het stuur zitten’, zegt hij.

Geen bank nodig Voor de drie investeerders levert de huidige terughoudendheid van banken bij bedrijfsnancieringen weinig problemen op om hun deals te blijven doen. Vendis, dat kapi-

‘Ongeveer een kwart van de bedrijven waar HIG in stapt, zijn noodlijdende bedrijven’ die zelf in de loopgraven hebben gestaan’, zegt Kelly, die zelf Chief Strategy Ofcer was tijdens de turnaround van Brakes Brothers, een Engels cateringbedrijf. Een dergelijke groei is een enorme uitdaging die voor het zittende management totaal nieuw is, vooral groeien over de grens en door middel van acquisities.’ Het Londens marketing servicebedrijf Engine bijvoorbeeld deed in anderhalf jaar twee acquisities in Hong Kong en twee in New York. ‘De zittende CEO had geen enkele ervaring in China, één van onze mensen wel. Die begeleidt dan zowel de acquisitie als de integratie van de nieuwe bedrijven. Na de integratie stapte hij er weer uit, in dit geval na negen maanden.’ Alleen bij noodlijdende bedrijven met een slecht management neemt HIG het roer volledig over. Bij het eerder genoemde Silent Night stuurde HIG het complete management team naar huis en werkte met eigen mensen en interim managers aan een turnaround. VNU Media, een andere investering van HIG, was ook een noodlijdend bedrijf, maar had een goed management team. Daar ondersteunde HIG het zittende

taal ophaalt bij vermogende families en institutionele beleggers, werkt niet met grote hefbomen. ’We kijken eerst welk deel van de cashow nodig is om het bedrijf te laten groeien. De cashow die over is, gebruiken we voor leverage. Soms hebben we geen enkele hefboom nodig.’ Voor HIG levert de bankencrisis vooral voordelen op: bedrijven komen eerder in moeilijkheden, omdat ze minder banknanciering krijgen. Aangezien HIG een eigen kredietfaciliteit van 1,5 miljard euro heeft, heeft het geen last van terughoudende banken. Henq maakt gebruik van TechnoPartner, een regeling van Economische Zaken die het investeringsbudget verdubbelt, en werkt niet met leverage. Een aantal keer gebruikte het een borgstellingskrediet, maar is daarvan terug gekomen. Hoewel banken geen risico lopen, omdat AgentschapNL het verlies dekt als het bedrijf failliet gaat, doen banken tegenwoordig al snel lastig, vertelt Hintzen. ‘Tegenwoordig zit je in no-time bij bijzonder beheer.’ Hij nanciert liever volledig met durfkapitaal. ‘Zolang er geen cashow is, moet je er geen bank bijhalen.’

tekst MARK VAN BAAL

App-review

Oplaadpalen Elektrisch rijden is hot. Door de oplopende benzineprijs, lagere onbelaste reiskostenvergoeding en het opraken van de fossiele brandstoffen wordt elektrisch rijden ook voor ondernemers steeds aantrekkelijker. Daarnaast zijn elektrische auto’s namelijk vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting en BPM. Veel gehoord nadeel: het geringe aantal oplaadpunten en de lange oplaadtijd (zo’n zes tot acht uur). Met de app Oplaadpalen kun je zien waar een oplaadpunt in de buurt is en of het een ‘reguliere’ of een snellaadpaal is, waarmee je de auto binnen 20 minuten tot 80 procent kunt opladen. Bovendien zie je meteen hoeveel vermogen het stopcontact heeft, met welke stekker er ingeplugd moet worden, of het oplaadpunt bezet is en met welke pas er betaald kan worden. Je komt nooit meer zomaar met een lege accu langs de weg staan, want je kunt gemakkelijk je route plannen naar een oplaadpunt. Handig, gezien het huidige beperkte bereik van elektrische auto’s: gemiddeld zo’n 150 kilometer.

Oordeel Oplaadpalen is een goede serviceapp, want elektrisch rijden lijkt terrein te winnen in ons land. Toch blijft soms de kaart van Nederland haperen, wat frustrerend kan zijn wanneer de bodem van de accu in zicht is. Met deze app kom je dus nooit meer met een lege accu te staan. App: Oplaadpalen Ontwikkelaar: Stichting Elektrisch Vervoer Nederland Beschikbaar voor: iPhone Kosten: Gratis Oordeel Brookz: ★★★★

Strategie

Groeitrends

die ondanks de recessie barsten van de ambitie, zijn er voldoende kansen.

VOOR NEDERLANDSE ONDERNEMERS

I

n 2020 ligt de huidige crisis - hopelijk - alweer een aantal jaren achter ons, heeft de Nederlandse overheid zijn nanciën op orde gebracht, heeft de nanciële sector zich aangepast aan de nieuwe eisen, is de globalisering van de wereldeconomie verder voortgeschreden en heeft uw bedrijf de economisch ruwe rit overleefd. Tijd om te groeien. Maar waar liggen de kansen? Iedere ambitieuze ondernemer, ongeacht welke branche, moet vijf ontwikkelingen in zijn achterhoofd houden. Want demograsche veranderingen, duurzaamheid, internet, technologie en internationalisering worden gegarandeerd groeitrends, voorspelt ING in het rapport Ondernemen naar 2020: Kansen voor ambitieuze ondernemers. ‘Ondernemers met ambitie spelen op een slimme manier op deze trends in en zorgen er zo voor dat zij tot de topbedrijven van hun sector behoren’, zegt directeur Zakelijk Annerie Vreugdenhil van ING. ‘Succes van een bedrijf hangt niet alleen af van het mee of tegen zitten van de markt.’

Demografie Door de vergrijzing komt er extra vraag naar gezondheidszorg. De horeca kan hierop ook inspelen door bijvoorbeeld zorghotels.

Duurzaamheid Kansen voor bouw om gebouwen energiezuinig te maken. Landbouw speelt in op toenemende vraag naar duurzaam voedsel.

Internet E-commerce biedt nog veel kansen in de detailhandel en voor bijvoorbeeld payment service providers in de zakelijke dienstverlening. De digitale snelweg zorgt voor maatwerk in het onderwijs.

Technologie Nieuwe technieken als bio- en nanotechnologie bieden vooral in de industrie kansen.

Internationalisering Nieuwe afzetkansen buiten Europa voor exportafhankelijke sectoren als transport, logistiek, groothandel en industrie.


select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

NIEUWS

PLATFORM

Q&A

Ondernemersnetwerk voor ondernemers dat informeert, korting op diensten biedt en ondernemers matcht op basis van hun proel. Het vier jaar geleden door drie Nederlanders opgerichte EFactor wil er binnenkort in Amerika mee naar de beurs.

EEN INTERNATIONAAL SOCIAAL NETWERK

N

a het uitbrengen van een boek over netwerken (The N Factor) zien ondernemers Marion Freijsen en Adrie Reinders samen met zoon Roeland een gemis: een sociaal netwerk voor ondernemers. Daarom starten ze vier jaar geleden vanuit New York de EFactor, een netwerk dat ondernemers met elkaar in contact brengt. Behalve matching biedt EFactor ook kennis in de vorm van webinars en allerhande voordelige diensten. ‘Denk aan het huren van kantoorruimte of een collectieve ziektekostenverzekering voor ondernemers’, zegt Adrie Reinders via Skype. De aanbiedingen doet EFactor via commerciële partners die zich aan het netwerk verbonden hebben. Het basislidmaatschap van EFactor is gratis en geeft toegang tot 80 tot 90 procent van de informatie. Een VIP membership – dat uitgebreide toegang geeft – kost 12 dollar per maand.

Exit-strategie De drie oprichters van EFactor hebben een zeer ruime ondernemers- en managementervaring. Zo startte Adrie Reinders (vader van Casper Reinders, eigenaar van verschillende horecagelegenheden waaronder Jimmy Woo) zijn eerste IT-onderneming al in 1975. Sindsdien heeft hij verschillende bedrijven opgebouwd en met succes verkocht, met name in automatisering. Zoon Roeland begaf zich op een vergelijkbaar pad. En Marion Freijsen heeft al vijf succesvolle hightech startups opgezet en combineert binnen EFactor haar ervaring in sales management, marketing en techniek. Ruim een miljoen ondernemers hebben zich volgens Reinders de afgelopen jaren aangesloten bij het ondernemersplatform.


Wie EFactor Wat Sociaal netwerk voor ondernemers Waarom Wil binnenkort in Amerika naar de beurs

Het zijn veelal bedrijven uit branches als ecommerce, techniek en media. In Nederland heeft EFactor ongeveer 45.000 leden. Buiten Nederland ligt de focus met name op de VS, Engeland, China en India. De nanciering kwam aanvankelijk uit eigen middelen. Toen de groei toenam, deed EFactor een beroep op informal investors. Twee jaar na de start in New York verhuisde het bedrijf naar San Francisco vlakbij Silicon Valley, waar het verder groeit en het nu een IPO (Initial Public Offering) aan het voorbereiden is. Een exit-strategie die past bij Adrie Reinders’ visie dat hij en zijn mede-eigenaren vooral goede bouwers zijn. Verder groeien kan in andere handen. De markt waardeert EFactor volgens De Telegraaf op 100 miljoen dollar. Bij de beursintroductie willen de oprichters mi-

nimaal 5 miljoen euro ophalen, zo liet Freijsen de krant vorig jaar weten. Met het geld kan EFactor de samenwerking met dienstenleveranciers uitbreiden om de inhoud van het platform aantrekkelijker te maken.

Elkaar treffen Een ander belangrijk onderdeel van het platform is de mogelijkheid fondsen te werven. Reinders: ‘Dat gaat van SBA Loans voor het Amerikaanse midden- en kleinbedrijf tot venture capital en crowd funding.’ Maar niet alleen op internet brengt EFactor ondernemers bij elkaar. Een deel van het concept is juist dat ondernemers elkaar ook daadwerkelijk treffen. In verschillende wereldsteden zijn er events met sprekers, waar de leden elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen uitwisselen. ‘Zakendoen via internet blijft onpersoonlijk. Zeker bij grote opdrachten moet het vertrouwen vaak op een andere manier tot stand komen. Wij zijn eigenlijk het enige echte “sociale netwerk”. Het is niet sociaal als het bij een virtuele kennismaking blijft.’

tekst NIELS ACHTEREEKTE

Sportief type Land Rover introduceert de vernieuwde Freelander 2 Sport. Een Land Rover met een compleet uitrustingsniveau. Denk aan 19 inch lichtmetalen velgen, volledig ‘duo-tone’ lederen interieur, Terrain Response® en achterspoiler. Maar ook cruise control, navigatie inclusief mobiele telefoon-integratiesysteem met Bluetooth®, parkeerassistentie voor & achter, Xenon verlichting en intelligent Stop/Start-systeem (handgeschakeld). Een uitvoering met de tijdloze uitstraling en de onbegrensde on-/offroad mogelijkheden van Land Rover gecombineerd met sportieve eigenschappen. Ontdek het zelf bij uw Land Rover dealer. Land rover freelander 2 Sport vanaf ¤ 54.900

FREELANDER 2 SPORT Min./max. gecombineerd verbruik: 6,0-10,7 l/100 km, resp. 16,7-9,3 km/l, CO2-uitstoot resp. 158-255 g/km. 3 jaar fabrieksgarantie tot 100.000 km. Consumentenprijs vanaf e 38.900 incl. BTW en BPM. Leaseprijs vanaf e 929 p.m. excl. BTW (bron: Land Rover Financial Services, full operational lease, 48 mnd., 20.000 km/jr.). Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Kijk voor meer informatie op www.landrover.nl

groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

Maurits van Oranje (44) vervulde van augustus 1987 tot januari 1989 zijn dienstplicht bij het Korps Mariniers en de Koninklijke Marine. De prins heeft de rang van luitenant ter zee der 2e klasse oudste categorie van de Koninklijke Marine-reserve. Daarna studeerde hij economie aan de Rijksuniversiteit Groningen en behaalde zijn doctoraal examen in 1995. Eind 1994 begint Van Oranje met een werkstage bij Luchthaven Schiphol waar hij zomer 1995 in dienst treedt. Tijdens de bijna zeven jaar bekleedt hij diverse functies, zoals Senior Manager Passenger Services. Van 2001 tot 2006 is de prins Business Manager bij Philips Domestic Appliances & Personal Care. Per mei 2006 is hij zelfstandig ondernemer met een bedrijf genaamd The Source. Sinds november 2009 vervulde Van Oranje als voorzitter van het Formule E-team een actieve rol bij het promoten van elektrisch vervoer in Nederland. In maart 2012 trad hij af als voorzitter. Het Formule E-team realiseert doorbraken op elektrisch vervoer in onder meer infrastructuur, accu’s en beschikbaarheid.

14 | brookz | juni 2012

NIEUWS

PLATFORM

Q&A

Q&A

select

MAURITS VAN ORANJE. ONDERNEMER.

‘ Ondernemen is incasseren en weer doorgaan’ richtte zes jaar geleden samen met Felix van der Houwen zijn eigen bedrijf op. Wat volgde was een turbulente tijd met de nodige ondernemerslessen. Een gesprek over steile leercurves, groeistuipen en het belang van ambitie. ‘Als je niet vooruit durft te lopen, gebeurt er helemaal niets.

MAURITS VAN ORANJE

D

át Maurits van Oranje ooit een eigen bedrijf zou beginnen, stond voor hem wel vast. De vraag was meer: wanneer en hoe? Na een jarenlange carrière in loondienst bij Luchthaven Schiphol en Philips startte Van Oranje in mei 2006, samen met reclameman Felix van der Houwen en later ook met Michel van Honk, marketing-innovatiebureau The Source. Het bedrijf richtte zich in eerste instantie op ’vernieuwing en innovatie’. Maar ondernemers bleken veel moeite te hebben met het oppakken van ideeën die ze niet zelf hadden bedacht. Bovendien bleek het businessmodel van ‘no cure, no pay’ in de praktijk vooral ‘no commitment’ te zijn. Inmiddels is het roer om en richten de activiteiten van The Source zich vooral op het helpen van ondernemers bij het realiseren van groei. En dat beperkt zich volgens Van Oranje zeker niet alleen tot mooie adviezen. De partners van The Source helpen ook hands on mee: van het binnenhalen van een nieuwe

tekst PETER RIKHOF en WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

klant tot het heronderhandelen over een beter licentiecontract. Het kantoor van The Source bevindt zich op de vijfde verdieping in de G-toren van het Amsterdamse World Trade Center. Strak design, donkere lambrisering en hoogpolig tapijt op de vloer. Op de vraag of dit allemaal niet een beetje te chic is om ondernemers te ontvangen, volgt een korte grijns. ‘We zitten hier in onderhuur, dus het is een beetje pronken met andermans veren. Voor ons is het gewoon een praktische en goedkope oplossing. Dat zullen de meeste ondernemers alleen maar kunnen waarderen.’ U bent zes jaar geleden begonnen met The Source. Hoe kijkt u nu terug op uw beginperiode als ondernemer?

‘Laat ik het zo zeggen: we hebben een enorm steile leercurve meegemaakt. Onze eerste opzet was dat we geld zouden verdienen door een database vol met eigen producten en ideeën te koppelen aan passende bedrijven. Maar we kwamen er achter dat het lastig is om zomaar een idee bij een bedrijf in te brengen. Je krijgt toch een beetje de ‘not invented here’ reactie. Daarnaast wilden we afrekenen op basis van no cure no pay, waarbij we meedeelden in een percentage van de winst. Maar dat was dus vooral veel investeren voor de lange termijn. Op de korte termijn hadden we daardoor veel te weinig inkomsten.’ Wanneer kwamen jullie erachter dat het oorspronkelijke verdienmodel eigenlijk niet werkte?

‘Nou, vrij snel hoor. No cure, no pay betekent in de praktijk vooral no commitment. En belangrijker: als je te weinig klanten hebt die een project vanaf de start betalen, kom je zelf in de problemen met je liquiditeit. In de eerste anderhalf jaar hadden we wel een aantal betalende klanten, maar er zaten teveel projecten tussen die we voor eigen rekening en risico oppakten. Op die manier kun je geen bedrijf opbouwen.’ Het roer moest om?

‘Waar wij elke keer weer tegenaan liepen was dat tussen iets bedenken en iets uitvoeren een groot gat zit. Er zijn bij de meeste bedrijven ideeën en groeiplannen genoeg, het probleem zit vooral in de executie. Veel bedrijven ontbreekt het aan tijd en middelen om al die mooie plannen ook te realiseren. Daarom hebben we ons opnieuw gepositioneerd in de markt. We hebben onze database aan de kant geschoven. In »


select groei, waardecreatie & bedrijfsovername

NIEUWS

INVESTEREN

Q&A

plaats van het aanreiken van vernieuwing en innovatie richten we ons nu vooral op het realiseren van groeiplannen. We zijn in feite een groeiversneller, waarbij we de ondernemer ook daadwerkelijk helpen om groei te realiseren’.

partner Felix. Het traject naar de uitrol van deze webwinkel geeft wel een goed beeld van wat The Source doet. We hebben de producten bij elkaar gebracht, de logistiek en distributie mede opgezet en het concept ook in de markt gepositioneerd.’

Het realiseren van groei lijkt ons nou juist een van de belangrijkste taken van de ondernemer zélf. Daar heeft hij toch geen adviesbureau voor nodig?

TMG is een beursgenoteerd bedrijf. Hoe ziet jullie gemiddelde klant er uit?

‘De meeste ondernemers worden zo opgeslokt door de dagelijkse operatie, dat ze eigenlijk geen tijd hebben om na te denken over de volgende stap die ze moeten maken. Daar kunnen wij bij helpen, want wij hebben die tijd wel. En onze hulp beperkt zich nooit tot mooie adviezen. Gemiddeld zit een van onze partners twee dagen per week bij een klant, gewoon

‘De meeste ondernemers worden zo opgeslokt door de dagelijkse operatie, dat ze eigenlijk geen tijd hebben om na te denken over de volgende stap’ hands on mee te buffelen. Als het moet gaan we ook mee op klantenbezoek of vliegen naar Amerika om daar opnieuw te gaan onderhandelen over een rammelende leveringsovereenkomst. Whatever it takes.’

‘Dat zijn zowel MKB-bedrijven als grootbedrijven. Het belangrijkste criterium is dat er ambitie is om te groeien. Daar valt of staat alles mee. We hebben een heleboel bedrijven gezien waarvan wij dachten: wow, daar zit zoveel groeipotentie. Het laaghangende fruit viel bij wijze van spreken al uit de boom. Maar vaak blijkt de ondernemer zelf geen enkele groeiambitie te hebben. Dan houdt het al snel op.’ Bijna elke ondernemer die wil groeien, loopt op dit moment al snel tegen de financiering aan. Kunnen jullie hem daar ook bij helpen?

‘Dat doen we ook. Als we er achter komen dat tijdens het proces extra nanciering nodig is, dan regelen we dat als onderdeel van het pakket dat de klant afneemt. Dan gaan we met ze langs een aantal nanciers die we goed kennen. Maar we zijn nadrukkelijk geen nanciële intermediair. Ondernemers die alleen aankloppen voor wat geld, zijn bij ons aan het verkeerde adres.’ Investeren jullie zelf ook mee?

En hoe ziet jullie eigen verdienmodel er nu uit?

‘We gaan zo’n groeitraject meestal aan voor een periode van minimaal een half jaar. Daarbij rekenen we een vaste fee per maand, maar die is nog steeds relatief laag. Daarnaast krijgen we een percentage van de gerealiseerde extra omzet. Het is nog steeds een ondernemend verdienmodel, maar we vragen wel commitment van de klant. En onze echte upside komt pas in beeld als we ook samen resultaat boeken.’ Kunt u een concreet voorbeeld geven van een bedrijf dat jullie hebben geholpen met zo’n groeitraject?

‘Met de Telegraaf Media Groep hebben we vorig jaar de website Heimweewinkel.nl opgezet. Dat is een webshop waar lezers van De Telegraaf in het buitenland echte Hollandse producten kunnen bestellen, zoals Calvé Pindakaas, De Ruijter Hagelslag en Venco Drop.’ Dat idee hebben jullie zelf bedacht?

‘Ja, in dit geval lag het idee al op de plank van mijn


‘Ja en nee, niet direct met eigen geld, maar voor de tijd die we in een project steken betaalt de klant niet de waarde in uren. Dat is eigenlijk ‘sweat equity’. We hebben daarnaast een club van succesvolle ondernemers aan ons verbonden die bereid zijn geld in bedrijven te steken waar ze in geloven. Met deze club komen we een paar keer per jaar samen om businessplannen te bespreken van bedrijven waarvan wij denken dat er een ink groeipotentieel is. Dat kan leiden tot een investering, maar is geen vast onderdeel van ons dienstenpakket.’ Inmiddels hebben jullie ook The Green Source in het leven geroepen, een tak binnen het bedrijf dat zich bezighoudt met duurzame technologieën. Waarom een apart label?

‘Dat heeft enerzijds met transparantie te maken. In deze sector is het van belang om de nanciering transparant te houden. Zodat het voor onze klanten duidelijk is hoeveel euro’s er in komen, hoeveel eruit gaan en dat we geen gekke dingen doen met dat geld. Anderzijds is The Green Source een project waar we

ook ons eigen geld instoppen. Er zit momenteel een miljoen euro aan investeringen in die we zelf hebben voorgeschoten. Daarnaast is er een aantal verplichtingen aangegaan waar de nodige risico’s aan vast zitten. Daar willen we het moederbedrijf The Source niet aan blootstellen’. In het kader van duurzaamheid was u ook een tijd actief als voorzitter van het Formule E-team, een overheidsclub die het elektrisch vervoer wil stimuleren. Gelooft u daar nou echt in?

‘Natuurlijk geloof ik er in. Wij hebben een simpele losoe: als je er niet in gelooft moet je er vooral geen tijd in steken. De opkomst van de elektrische auto is niet te stoppen. De grote vraag is hoe snel. Daarom werkt het Formule E-team met een langetermijnvisie. Niet de gedachte: morgen rijden er 600.000 elektrische mobiele auto’s in het land. Als je soms niet vooruit durft te lopen, dan gebeurt er helemaal niets, maar het gebeurt nu dus wel’. Toch bent u er zelf na twee jaar weer mee gestopt.

‘Als The Source hebben wij daar een aanjagende rol in gehad. Het was nooit mijn ambitie om het gezicht te worden van dit onderwerp. Het idee was dat we het elektrisch rijden met de overheid en private partijen aan zouden slingeren, dus dan moet je ook een aantal belangrijke momenten in de media pakken. Maar ik heb lang van tevoren tegen de organisatie gezegd: jullie moeten straks op zoek naar iemand anders, want we hebben de basis gelegd. Ik weet dat er inmiddels een aantal grote autofabrikanten in de beslissingsfase zitten om naar Nederland te komen. Daar is het mij persoonlijk om te doen geweest, want die nieuwe bedrijven trekken wellicht de economie weer uit het slop.’ U helpt andere ondernemers te groeien, maar hoe ziet jullie eigen groeiplan eruit?

‘Laat ik voorop stellen dat het niet mijn ambitie is om dit bedrijf van 7 naar 300 werknemers te brengen. Ik weet wat het is om een paar honderd man aan te sturen, maar daar zijn andere mensen beter in. Het gaat mij niet zozeer om de omvang, maar vooral om de impact die we met ons bedrijf kunnen bereiken. En daarbij wil ik vooral inzetten op duurzaamheid, daar liggen de komende jaren mooie kansen.’ In 2006 zei u: ‘Als er vijf producten op de markt worden gezet die wereldwijd goed lopen, dan is het gelukt.’

Lachend: ‘Maar we hebben het businessmodel veranderd, hé.’

Klopt. Dus wat zou u over vijf jaar bereikt willen hebben?

‘Laat ik nu eens wat bescheidener zijn. We hebben een aantal technologieën in onze pijplijn zitten waar ik heel enthousiast over ben, ook om hun maatschappelijke impact. Ik zou het fantastisch vinden als The Source voor één van die technologieën een belangrijke invloed heeft gehad bij de uitrol ervan.’ Tot slot, welke ondernemersles die u de afgelopen zes jaar hebt geleerd zou u onze lezers mee willen geven?

‘Dat je vooral goed met teleurstellingen moet kunnen omgaan. Je moet er wel voor gaan, maar niet te optimistisch zijn. Het duurt namelijk altijd langer en kost meer moeite dan je had verwacht. Tijdens de Vietnamoorlog werd de Amerikaanse gevechtspiloot James Robinson Risner in 1965 zeven jaar lang gevangen genomen in Hanoi. In die periode hoorde hij andere gevangenen tegen zichzelf zeggen: met Kerstmis ben ik thuis bij mijn familie. Maar dat gebeurde niet, waardoor ze er niet meer tegen konden en vaak overleden. De verklaring van Robinson Risner waarom hij het wel overleefde was: I was upbeat, but never optimistic. Zo is het met ook ondernemen. Het is teleurstellingen incasseren en weer doorgaan. Als je daar niet tegen kunt, ga dan alsjeblieft wat anders doen.’


deal 01 Ewout Braggaar. Run2Day.

Hardloper

EWOUT BRAGGAAR wilde na ruim twintig jaar

goedbetaalde loondienst in de nanciële dienstverlening zelf weleens ondernemen. Na een zoektocht van twee jaar kon hij eindelijk zijn stropdas afdoen.

N

link werd begeleid door intermediair ooit meer een pak en een stropdeal overname datum 30 maart 2012 Marktlink, die voor het bedrijf een uitgedas’, zegt Ewout Braggaar over adviseurs AenF Partners (kopende breid informatiememorandum had opgezijn overname van Run2Day, partij) en Marktlink (verkopende partij) steld. Braggaar trof het bedrijf helemaal een keten van 23 winkels met hardloopaantal winkels 23 (ongeveer een kwart verkoopklaar aan. ‘De boekhouding en de schoenen. Onder zijn spijkerbroek draagt eigen winkels, driekwart franchise) automatisering waren heel strak. In het hij blauwe Nikes, de nieuwste vederlichte personeel 40 medewerkers (in eigen MKB kom je dat zelden zo tegen. Ik kan hardloopschoenen, die hij vandaag test. winkels) omzet ruim 10 miljoen euro elke avond de omzet van iedere winkel Op de vloer van de winkel ligt een rode atovernamebedrag enkele miljoenen zien.’ letiekbaan waarop klanten een stukje financiering eigen geld (ongeveer half Aan de hand van het memorandum kunnen rennen. De verkopers, allemaal miljoen), banklening deed Braggaar een openingsbod - een facfanatieke hardlopers, adviseren met betor maal de winst - dat niet ver van de hulp van videobeelden op welke schoenen vraagprijs lag. Ze kwamen na een paar weken tot elkaar en teklanten het beste lopen. ‘Wanneer je hier een bepaalde schoen kenden een letter of intent. ‘Wanneer de ene partij graag wil krijgt geadviseerd, ga je echt niet op internet zoeken.’ verkopen, de andere graag wil kopen en beide een faire deal In de kelder onder de winkel is het eerste Runhouse ingewillen, dan hoeft het niet lang te duren voor je een basisoverricht, een rode ruimte vol grafti, waar hardloopgroepen bij eenkomst hebt.’ elkaar komen om daarna een stuk door het Vondelpark te renOndanks het feit dat Braggaar geen professionele ervaring nen. In andere steden bouwt Braggaar ook Runhouses, waarin de retail had, wilden alle drie de banken die hij benaderde mee hij de hardloopgemeenschap wil binden. Het is een onde deal graag nancieren, waardoor hij een scherpe rente kon derdeel van zijn groeistrategie. Daarnaast wil hij het aantal onderhandelen. ‘Ze konden alle factoren die ze graag zien bij winkels uitbreiden, maar hij benadrukt dat hij nog in zijn eerme afvinken: leidinggevende ervaring, goed onderbouwde inste honderd dagen zit. Eerst wil hij het bedrijf doorgronden vesteringsaanvraag, solide bedrijf in een branche met groei.’ voor hij veranderingen aanbrengt. En natuurlijk eigen geld. Het grootste deel van zijn afkoopsom van ING stond nog op zijn rekening. Helemaal verkoopklaar Braggaars eerste kennismaking met ondernemerschap was als franchisenemer van een ING-liaal. Nadat ING na 2,5 jaar de Kosten relatief laag stekker uit de formule trok, was hij weliswaar ondernemer af, Doordat Braggaar het nanciële deel van de overname mede maar hij had wel een ink afkoopbedrag op zijn bankrekening. zelf deed – hij schreef samen met AenF een zestig pagina’s dik Hij zag tijdens zijn twee jaar durende zoektocht tientallen benancieel memorandum – waren de totale kosten van de overdrijven en praatte met een vliegschool, een bloembollenhanname relatief laag, enkele tienduizenden euro’s. Braggaars del en een Curaçaos vastgoedbedrijf, maar die overnames hobby is wielrennen, maar hij loopt nu ook, vijf of 7,5 kilomeketsten af. Eind december 2011 wees AenF Partners Braggaar ter per keer. ‘De tijden die ik loop, durf ik niet hardop te zegop Run2Day. Oprichter Henry Dullink had het bedrijf uitgegen. Dan lacht m’n personeel me uit. We hebben verkopers die bouwd tot een keten van 23 winkels en vond dat het bedrijf de de marathon in 2:40 uur lopen.’ volgende groeifase met een nieuwe ondernemer in moest. Dul-


tekst MARK VAN BAAL / fotografie SIETSKE RAAYMAKERS

Ewout Braggaar (45) Opleiding: Meao, Assurantie A, Nima B, executive MBA Was: algemeen directeur Axa Art Is: directeur-eigenaar Run2Day

xxxxxxxxxx 200x | brookz | 19

deal 02 Gita Hoogeveen. Sneep Industries.

Stap voor stap

HET LIEFSTE had Gita Hoogeveen het metaalbedrijf

Sneep Industries gelijk overgenomen, maar dat gaat eigenaar Bram Sneep net wat te ver. Een management buy-in in vijf stappen biedt uitkomst. ‘Er moeten hier zeker dingen gebeuren.’

B

tig dat het bedrijf over een eigen ontegonnen in technische functies, Deal Management buy-in werpafdeling beschikt voor producten. kwam Gita Hoogeveen er gaandeBedrijf Sneep Industries (Strijen) Medewerkers 70 Daardoor wist ik meteen dat we toegeweg achter dat het organiseren Omzet 10 miljoen euro voegde waarde kunnen leveren met nieuvan techniek haar veel beter ligt. Zelf onDeal Volledige overname in 5 tranches we producten.’ Het bedrijf was niet op dernemen leek haar aanvankelijk geen Financiering Eigen vermogen (eerste zoek naar een nieuwe directeur of eigegoed idee. ‘Ik kom uit een ondernemerstranches) en bancair naar, maar toen Hoogeveen contact opfamilie en dan weet je precies wat de leuIntermediair BuyInside nam, was de interesse van eigenaar Bram ke en niet leuke kanten zijn. Maar op een Sneep wel gelijk gewekt. De twee bleken gegeven moment begon het toch steeds dezelfde visie te hebben. ‘Maar we zijn er niet altijd uitgekomeer te kriebelen. Ik besefte dat ik altijd bezig was bevelen op men’, benadrukt Hoogeveen. Als het aan haar had gelegen, te volgen van het hoofdkantoor. Dat voelde niet goed.’ Begin dan had ze gelijk een meerderheidsbelang genomen, maar dat vorig jaar hakte Hoogeveen daarom de knoop door en ze verwas voor Sneep een stap te ver. Hoogeveen neemt het bedrijf diepte zich in de markt. Ze liet zich hierdoor bijstaan door in vijf stappen over; begin 2017 krijgt ze alle aandelen in hanMBI-adviesbureau BuyInside. Samen richtten ze de blik vooral den. Een situatie die ervoor zorgt dat Hoogeveen de MBI groop de metaalindustrie en gingen op zoek naar passende en tendeels met eigen vermogen kan nancieren. nancierbare bedrijven om (gedeeltelijk) over te nemen.

Trouw aan eigen beeld

Meer structuur

Het moest in ieder geval een rma worden in de maakindustrie, die toegevoegde waarde levert. En ook een bedrijf dat in de buurt van Rotterdam ligt. Hoogeveen raakte redelijk ver in onderhandeling met het eerste bedrijf waar ze mee om tafel ging, maar uiteindelijk was er geen match. Het bevestigde haar vermoeden dat ze trouw moest blijven aan haar beeld. ‘Ze opereren in een nichemarkt en maken maar één product. Wat niet wegneemt dat het bedrijf erg goed draait. Als investeerder zou het een goede zet zijn, maar niet om er te werken, om er eigenaar van te worden.’ Na haar eerste ervaring stapte ze al vrij snel door naar Sneep Industries, dat machines, apparaten en piping bouwt voor de proces-, food- en pharma-industrie. ‘Sneep heeft een breed producten- en dienstenpakket. En het is helemaal pret-

Wanneer Hoogeveen welk deel van de aandelen overneemt, staat precies op papier. De werkinhoudelijke kant staat wat meer open. ‘Ik kom uit een corporate omgeving waar iedereen vijf jaar vooruit zekerheid wil hebben. Maar in een kleine organisatie als de onze is dat heel anders.’ Tot aan 2017 zijn Sneep en Hoogeveen beide directeur, waarbij Hoogeveen steeds meer taken van Sneep overneemt. De komende tijd blijft Sneep vooral actief richting klanten. Hoogeveen richt zich op de interne organisatie. ‘Er moeten hier zeker dingen gebeuren’, zegt ze gemotiveerd. ‘Er is meer structuur nodig in de productieorganisatie en de verkoopaanpak kan ook meer aandacht gebruiken. Sommige klanten kennen ons maar van een product of dienst. Soms zelfs als we er al dertig jaar het onderhoud doen. Alleen al daardoor liggen er veel kansen.’


tekst DENNIS MENSINK / fotografie PETER BAK

Gita Hoogeveen (44)

is opgeleid als scheikundig technoloog in Delft en startte haar carrière aan de technische kant van de procesindustrie. Na een overstap richting management werkte ze de laatste jaren als managing director bij Kuhn en als countrymanager bij Holcim.

xxxxxxxxxx 200x | brookz | 21

De ideale overnemer UIT RECENT ONDERZOEK blijkt dat het succes van een

bedrijfsovername te voorspellen is aan de hand van persoonskenmerken en werkervaring van de overnemer. Zowel wetenschap als praktijk komen uit op vergelijkbare persoonlijke eigenschappen. ‘Een goede opleiding is mooi meegenomen, maar commerciële drive en doorzettingsvermogen zijn veel belangrijker.’

O

p 28 mei 2009 kocht Hans van der Last (nu 49) Aenova, een Delfts softwarebedrijf met ongeveer twintig medewerkers en een omzet van ruim twee miljoen euro. Hoewel hij als zeiler in de verleiding kwam een jachtwerf over te nemen, koos hij voor de ICTbranche, die hij kende. ‘Ik vind jachtwerven geweldige bedrijven, maar het zijn productiebedrijven, waar ik geen toegevoegde waarde kan brengen’, zei hij in 2009 tegen Brookz. Het proel van Hans van der Last, een veertiger met management- en ondernemerservaring in de sector, maakte hem tot een ideale MBI’er, zegt Laura Schagen (41), managing partner bij overnameadviseur BuyInside, die de deal destijds begeleidde. Naast zijn werkervaring had hij ook nog eens de juiste persoonseigenschappen, vertelt ze. Schagen, die vele

22 | brookz mei / juni 2012

tientallen MBI-kandidaten heeft begeleid bij het zoeken en kopen van een bedrijf, weet intussen wat voor mensen ze zoekt voor een succesvolle overname. ‘Een MBI is niet voor iedereen weggelegd. Sommige mensen kunnen beter starter worden of gewoon een andere baan zoeken.’

Juiste persoonlijkheidskenmerken BuyInside heeft aan de hand van vele coachinggesprekken en persoonlijkheidsanalyses in kaart kunnen brengen welke persoonlijkheidskenmerken een goede MBI’er typeren. Succesvolle MBI-ondernemers hebben volgens Schagen – naast eigen geld uiteraard – de volgende persoonlijkheidskenmerken in hogere mate dan de gemiddelde Nederlander: verantwoordelijkheid, leiderschap, dominantie en overtuigingskracht. Daarnaast is een commerciële drive onontbeerlijk. ‘Verko-

pen is onlosmakelijk verbonden met ondernemerschap. De ideale MBI-kandidaat is gericht op de markt, heeft daarin een grote ambitie en is creatief.’ Op extraversie, sociabiliteit en sociale empathie scoren goede MBI’ers eveneens meer dan gemiddeld. Succesvolle MBI’ers mogen niet snel verveeld raken. Op de persoonseigenschap ‘behoefte aan afwisseling’ scoren ze dan ook gemiddeld. ‘Ze moeten immers ook kunnen consolideren’, zegt Schagen. Ze scoren ook gemiddeld op de persoonskenmerken volharding en doelgerichtheid. Wanneer ze hoog scoren op beiden, zijn deze persoonskenmerken namelijk een valkuil, zegt Schagen. ‘Het gevaar is dan dat ze minder exibel zijn in oplossingsrichtingen.’ Veel mensen denken dat ondernemers zich onderscheiden van managers in

tekst MARK VAN BAAL

loondienst door hun bereidheid risico’s te nemen. Succesvolle ondernemers nemen wellicht een risico door een goed betaalde baan in loondienst te verlaten, maar zijn beslist geen gokkers als het om het bedrijf gaat. ‘Ze zijn in staat om een balans te vinden tussen gecalculeerde en onnodige risico’s en daar naar te handelen.’ Van der Last toonde deze eigenschap al tijdens het overnametraject. ‘Hans luisterde bijvoorbeeld goed naar onze waarschuwingen over bepaalde risico’s, maar koos alles afwegende een eigen koers.’

Wetenschappelijk onderzoek Ook Dr. Lex van Teeffelen (53), sociaal psycholoog en lector bedrijfsoverdracht en innovatie op de Hogeschool Utrecht doet al jaren onderzoek naar bedrijfsovernames. Van Teeffelen ondervroeg drieduizend ondernemers uit een onder-

nemerspanel van de Kamer van Koophandel. Door het interpreteren van data met persoonseigenschappen, leeftijd, werkervaring en opleiding (de laatste drie heten human capital in jargon) en de omzetcijfers van de ondernemingen, concludeerde hij welke factoren de beste voorspellers zijn voor een succesvolle overname. In tegenstelling tot wat veel mensen denken – starters groeien harder en creëren meer banen – zijn overnemers belangrijker voor de economie en de werkgelegenheid dan starters, zegt Van Teeffelen. Van alle starters is na vijf jaar slechts 35 tot 50 procent over, afhankelijk van laag- of hoogconjunctuur. Van alle overgenomen bedrijven staat 90 tot 96 procent nog overeind na vijf jaar. ‘Overnemers zorgen voor drie keer zo veel werkgelegenheid als starters.’

Ideale MBI’er • Verantwoordelijkheid • Leiderschap • Dominantie • Overtuigingskracht • Commerciële drive

Het opleidingsniveau van de overnemers, zowel MBI’ers als MBO’ers, leveren geen voorspellende waarde voor het succes van bedrijven na overname, concludeert Van Teeffelen in zijn onderzoek. Ondernemerservaring is wel een goede voorspeller. Van Teeffelen komt in grote lijnen tot dezelfde voorspellende human capital factoren als Schagen. De voorspellende waarde van human


‘Verklaringen als ‘ik kan niet langer voor een baas werken of ‘ik heb mijn corporate carrièreplafond bereikt’ zijn slechte redenen om een MBI te doen’

capital wordt echter overschaduwd door die van persoonskenmerken. De allerbelangrijkste voorspeller van succes is doorzettingsvermogen, concludeert Van Teeffelen. Daarna zijn marktgerichtheid en exibiliteit belangrijke voorspellers. Uit het antwoord op de vraag: ‘wat zijn je plannen voor de komende drie jaar?’ blijkt hoe marktgericht een overnemer is, zegt hij. Alleen over de vraag of dominantie tot een succesvolle overname leidt, worden theorie en praktijk het niet eens. Dominantie was tot Van Teeffelens verrassing geen voorspellend persoonskenmerk voor langetermijngroei. Hiervoor heeft hij nog geen passende verklaring. ‘Wellicht is het vermogen tot luisteren belangrijker.’

Checklist Hoe zou Van Teeffelen het met deze theoretische conclusies zelf in de praktijk aanpakken? Hij kan er in vijf vragen achter komen of een potentiële overnemer succes kan hebben. De eerste vraag die hij zou stellen, is: wat voor bedrijf heb je op het oog? Veel would be ondernemers komen volgens Van Teeffelen niet verder dan algemeenheden als ‘een bedrijf in de handel met vijf tot tien medewerkers’. Velen hebben geen focus. ‘Ga eerst maar eens nadenken over wat voor soort bedrijf en waarom’, adviseert Van Teeffelen dan. Wanneer een overnemer een concreet bedrijf kan noemen, is zijn tweede vraag: waar onderscheidt dat bedrijf zich in? Het winnende antwoord is dan: het onderscheidt zich niet of te weinig, maar ik weet hoe ik het onderscheidend kan maken. ‘Eindelijk, een ondernemer’, denkt Van Teeffelen dan. De paradox is dat dit voor een bank het


foute antwoord is, zegt hij. Banken willen het liefst een goed lopend bedrijf nancieren, omdat dat schijnbaar een laag risico heeft. ‘Voor een echte ondernemer is een goed lopend bedrijf juist een risico.’ De derde vraag is: heb je ervaring en een netwerk in de branche? Wanneer je dat niet hebt, kom je nooit achter de goede bedrijven die te koop zijn, en ben je na de overname te veel tijd kwijt met het opbouwen van een netwerk. Bovendien: hoe kun je ooit de waarde van een bedrijf bepalen als je de branche niet kent? De vierde vraag is de vanzelfsprekendste: hoeveel eigen geld heb je? De vijfde vraag: ken je de ondernemer? ‘Vertrouwen tussen overnemer en huidige eigenaar is de beste voorspellende factor voor een geslaagde transactie. Is een van de antwoorden op deze vijf vragen nee, dan gaan mijn wenkbrauwen omhoog.’ Van Teeffelen adviseert dan om nog eens een half jaar te gaan nadenken en zoeken. ‘Eigen geld heb je niet zomaar, maar aan de andere vier kun je werken.’

Slechte redenen Naast de vele persoonseigenschappen en werkervaring die de ideale MBI-kandidaat in zijn bagage heeft, weet Schagen ook uit ervaring wat slechte redenen zijn om een MBI te doen. Verklaringen als ‘ik kan niet langer voor baas werken’, ‘ik heb geen alternatief’ en ‘ik heb in mijn corporate carrièreplafond bereikt’ hoort ze liever niet. Wie na deze vragen nog steeds een MBI wil gaan doen – ‘we laten mensen het liefst zelf de conclusie trekken dat ze het beter niet kunnen doen’ – moet zich ten slotte afvragen of hij voldoende commitment heeft en de juiste omstandigheden heeft gecreëerd. ‘Kun je bijvoorbeeld toe met een directeurssalaris in een kleinere onderneming of heb je die

2,5 ton salaris nodig om de boel thuis draaiende te houden?’ Naast de persoonlijkheidskenmerken blijft volgens Schagen vooral werkervaring een goede voorspeller van een succesvolle MBI, gaat ze verder. ‘Oud-ondernemers die via ons een nieuw bedrijf willen kopen, zien we hier beter op scoren dan mensen uit een wat meer corporate omgeving. Die lopen het gevaar zaken dood te analyseren.’ Daarnaast is hands on ervaring belangrijk. ‘Academisch opgeleide managers uit een groot bedrijf hebben lang niet altijd operationele ervaring. Ze zijn vanaf het begin van hun carrière gewend dat alle details door secretaresses en stafmedewerkers worden gedaan.’ Uiteindelijk bleken ook bij Van der Last zijn werkervaring en persoonseigenschappen goede voorspellers van een succesvolle overname. Aenova is de eerste drie jaar na de overname gestaag gegroeid, vertelt hij. ‘Ruim boven het marktgemiddelde van 4 à 5 procent.’ Het softwarebedrijf doet inmiddels ook mee aan het Programma Groeiversneller van het Ministerie van Landbouw, Economische Zaken & Innovatie en het Innovatieplatform en schrijft het winstpercentage tegenwoordig met twee cijfers, in plaats van één cijfer drie jaar geleden. Om verder te groeien overweegt Van der Last nu binnenkort zelf een overname te doen. ‘We kijken voorzichtig om ons heen.’

MBI-checklist

• Wat voor bedrijf zoek je? • Waarin onderscheidt dit bedrijf zich? • Heb je ervaring en een netwerk? • Heb je eigen geld? • Ken je de verkopende ondernemers?

De grootste onafhankelijke bedrijfsovername specialist! ‘Marktlink heeft continu zowel mijn belang als de voortgang van het proces goed in het oog gehouden. Het eindresultaat is een onderneming die perfect past en een goed geconstrueerde deal.’ Eric Voges (bovenste foto), nieuwe eigenaar Hakbijl Glas B.V.

‘Marktlink begeleidt het overnametraject van begin tot eind. Zij heeft hiervoor professionals in dienst die op gedegen wijze de diverse aspecten van een overname voor hun rekening nemen.’ Rimmert Sluiter (middelste foto, rechts), nieuwe eigenaar Adel Media B.V.

Adviseur bij aan- en verkoop van bedrijven Marktlink Deventer Wismarstraat 1 7418 BN Deventer T 0570 607 000

Marktlink Gouda Kampenringweg 45a 2803 PE Gouda T 0182 358 222

www.marktlink.nl

[email protected]

Marktlink Amsterdam Koningslaan 35 1075 AB Amsterdam T 020 470 93 74

AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘Rigoureuze stappen passen niet bij onze bedrijfscultuur’ HENK VAN DEN BERG BOUWDE als 15-jarige jongen zijn eerste

skelter. Vijfentwintig jaar later verkoopt BERG Toys er over de hele wereld ruim veertigduizend per jaar. Maar de weg naar internationale groei was lang en zeker niet zonder hobbels. ‘Het was niet de vraag of ik kon reorganiseren, het moest gewoon gebeuren.’

I

n 1985 bouwde Henk van den Berg, destijds vijftien jaar, zijn eerste skelter op de boerderij van zijn ouders. Hij ging naar de plaatselijke smid voor het staal en de ketting haalde hij bij de lokale etsenmaker. Het resultaat was een mooie robuuste variant op de bestaande, lichte skelters, waarop kinderen van een jaartje of zeven, acht volledig hun energie kwijt konden. Elke vakantie laste hij weer een paar van deze mini-auto’s in elkaar en hij vond er altijd wel weer genoeg afnemers voor in de omgeving van zijn dorp. In 1992 rondde Van den Berg zijn HTSstudie af. Toen stond hij voor de keuze: of hij ging bij een werkgever aan de slag, of het - destijds nog - hobbybedrijfje verder uitbouwen tot een serieuze onderneming. De ambitieuze Van den Berg koos voor het laatste. Hij nam vier jonge medewerkers aan en ging nog meer skelters bou-


wen om aan de steeds toenemende vraag te voldoen. Zijn ambitie was om zijn kwaliteiten als ‘maker’ uit te bouwen naar het echte ondernemerschap met alle facetten op het gebied van marketing en sales die daarbij horen.

Stap 1 Hollen en stilstaan In die beginfase van het bedrijf ging het hard. ‘We hebben ons in die eerste fase vooral bezig gehouden met het voldoen aan de vraag. Het was hollen en stilstaan. Na een paar jaar hebben we dat allemaal wel wat gestructureerder opgepakt; er kwam een professionele salesorganisatie, we gingen met een vast dealernetwerk werken en het assortiment werd uitgebreid met verschillende modellen zodat

de klant ook iets te kiezen had. Zo maakten we langzaam stapjes vooruit. We hadden echter nooit het doel om zo groot te worden als we nu zijn. De omzet steeg jaarlijks en wij renden daar een beetje achteraan. Van een echt plan of strategie was geen sprake.’ Vanaf 1996 transformeerde BERG Toys steeds meer van een productiebedrijf naar een marketingorganisatie waarbij de vraag naar skelters op een actieve manier wordt gestuurd. In dat jaar zette BERG Toys ook de eerste stappen richting het buitenland. Mensen uit de speelgoedmarkt zagen de skelters tijdens vakanties in Nederland rijden en informeerden bij Van den Berg of er interesse was om de Duitse markt te betreden. Met een paar kleine aanpassingen werden die skelters geleverd, maar er zat nog weinig beleid achter.

tekst BAS HAKKER / fotografie PETER BAK

Henk van den Berg

» mei / juni 2012 | brookz | 27

Kennis van de lokale markt is essentieel om de vraag te beïnvloeden, want de speelgoedmarkt is vooral een zeer lokale markt. Waar in het ene land de skelter heel populair is, krijg je elders maar moeilijk voet aan de grond. In Nederland heeft het fenomeen ‘buitenspelen’ bijvoorbeeld heel veel draagvlak, maar in andere landen is dat een veel minder belangrijk thema. Het internationaal ondernemen werd serieuzer opgepakt nadat Henk van den Berg op de speelgoedbeurs van Neurenberg stond.

Stap 2 Entree op de Duitse markt Na de eerste incidentele export groeide de ambitie om ook buiten Nederland succesvol te zijn. Het was duidelijk dat er mogelijkheden waren in Duitsland. Om bekendheid te krijgen op de Duitse markt kom je snel uit op de internationale speelgoedbeurs van Neurenberg; de grootste beurs op speelgoedgebied in de wereld. Van den Berg meldde zich enthousiast bij de beursleiding, maar er bleek een wachtlijst van zeven jaar te zijn. Uiteindelijk kreeg hij het advies om zich


heel vroeg voor aanvang van de beurs in Neurenberg te melden. Na twee dagen wachten was er inderdaad een plekje vrij op de beursvloer. Van den Berg belde snel zijn beursbouwer die een hele nacht hard doorwerkte om alles in orde te maken. ‘Het was pionieren, maar een hele mooie manier om te bekijken of onze producten ook in een internationale context bestaansrecht hadden. We kregen daar heel goede reacties en merkten pas op dat moment dat er echt een internationale markt was voor die stoere skelters; het product bestond nog niet voor deze leeftijd.’

Stap 3 Bedrijfsstructuur en organisatie aanpassen De beursdeelname was een goede manier van marktonderzoek doen, maar de Duitse markt ging pas echt open toen er intern iemand verantwoordelijk werd gemaakt voor export. Hoe wist Van den Berg hoe de Duitse markt eruitzag? ‘We leerden heel veel van onze distributeur en verder moet je vooral goed opletten wat er in een land gebeurt.’ Een van de aspec-

ten die de Duitse ‘skeltermarkt’ kenmerkt, is het belang van kwaliteit. ‘Je krijgt vier keer zo snel een claim op het gebied van kwaliteit als in Nederland, maar vier keer nul blijft natuurlijk nul.’ Daarnaast is de veiligheid heel belangrijk. De Duitse TUV geeft een veiligheidslabel af. Behalve een garantie dat het product aan alle normen voldoet, is dit tegelijk ook een marketingtool. Consumenten vertrouwen het niet als je een dergelijk label niet bezit.’ Ook kwam er een distributeur in Duitsland om de skelters te leveren aan de verschillende verkooppunten. De Duitse vraag naar de skelters nam zelfs zo snel toe, dat er bijna geen voorproductie nodig was. Van den Berg: ‘De productie van de skelters (en trampolines die het bedrijf nu ook maakt - red.) vindt tegenwoordig op verschillende locaties in de wereld plaats. Sommige producten worden compleet in China gemaakt, andere worden volledig in Nederland geproduceerd. Dat hangt volledig af van de prijs, kwaliteit en het land waar het product naartoe moet. Het is vrij simpel: er is maar één onderdeel goedkoper in het Verre Oosten en dat is arbeid. De generieke, intensieve arbeid vindt in China plaats. Het volume en de afwerking brengen we in Nederland

DO SSIIE ER IIN N TERNATIIO ONAL

‘De omzet steeg jaarlijks en wij renden daar een beetje achteraan. Van een echt plan of strategie was in de begintijd geen sprake.’ aan.’

Stap 4 Geen dichtgetimmerde exportstrategie Naast het succes op de Duitse markt (inmiddels goed voor 60 á 70 procent van de omzet) is BERG Toys in Europa vooral groot in Nederland, Frankrijk, België en Ierland. Maar er zijn nog wel wat stappen te maken. Het marktaandeel is vooral groot in het hoogste segment van het ‘eerlijke, tijdloze speelplezier’. In het middensegment is er nog wat marktaandeel te veroveren.’ We vullen die behoefte niet in door te bezuinigen op de kwaliteit, maar we maken voor kinderen van drie tot acht jaar een leuke skelter die nét iets goedkoper is dan de modellen voor de oudere kinderen. Die modellen voor wat

jongere kinderen worden bijvoorbeeld goed verkocht in Frankrijk en inmiddels ook in de VS.’ Er zijn twee internationale trends waarmee Van den Berg rekening heeft te houden. ‘Vooral in het middensegment staan de prijzen onder druk. Om die reden laten we producten voor dit deel van de markt volledig in China maken. In de eerder aangehaalde leisure markt ligt het prijspeil minder gevoelig. De producten voor deze doelgroep worden in de eigen fabriek in Nederland geproduceerd.’ De tweede trend is dat kinderen eerder volwassen worden, een trend die zich ook doorzet bij de jongste doelgroep. ‘Kinderen zijn op jongere leeftijd toe aan stoer, ‘volwassen’ speelgoed. Hierop moet je inspelen bij het ontwerpen van je producten.’ Een groot gedeelte van de omzet komt

inmiddels uit export. Toch kan Van den Berg geen, volledig dichtgetimmerde, exportstrategie overdragen. ‘Soms ontstaat er in een land spontaan vraag naar onze producten en vervolgens nemen we het heft wat meer in handen.’ Deze spontane vraag begint vaak bij de leisure markt: dat zijn de recreatieparken en verhuurpunten, waar de consument voor het eerst kennismaakt met de producten. Mensen huren een skelter en zijn vervolgens zo enthousiast dat ze zelf ook eentje thuis willen hebben.’

Stap 5 Turbulente periode De afgelopen drie jaar ging BERG Toys door een lastige fase. In 2008 verliet Van den Berg het bedrijf, dat hij in de twintig »


AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘We doen ook veel aan guerrillamarketing; we zorgen dat onze producten via product placement in leuke tv-programma’s en lms in beeld komen’ jaar daarvoor met veel enthousiasme had opgebouwd. ‘Ik miste in die periode het ondernemerschap; het was altijd mijn passie geweest om iets vanuit het niets op te zetten en met goede ideeën uit te bouwen. Ik voelde dat ik een blokkade werd voor mijn eigen onderneming, doordat ik meer manager moest zijn dan ondernemer. Ik bleef eigenaar, maar de dagelijkse leiding droeg ik over.’ Van den Berg zette daarna onder de vlag van een nieuw bedrijf een productlijn op met houten speelhuisjes. Daarnaast werd hij distributeur voor een Amerikaanse speelgoedrma. In de periode die volgde ging het bij BERG Toys minder goed. ‘We liepen te ver voor de muziek uit. Financieel kwamen we daardoor in een moeilijke positie terecht. Er werden investeringen gedaan in allerlei zaken, maar de focus op de kern van het bedrijf ontbrak. Al die jaren was er sprake geweest van groei. Als dan die groei plotseling uitblijft heb je een probleem.’ Er moest snel en hard worden ingegrepen om het tij te keren en Van den Berg keerde terug in de dagelijkse leiding van het bedrijf. Had hij moeite met de drastische maatregelen waaronder het afscheid nemen van mensen? ‘Het was niet de vraag óf ik kon reorganiseren, het moest gewoon gebeuren.’ Een periode van grote onzekerheid volgde. ‘Ik had echt veel vertrouwen in de onderneming, maar het was wel de ultieme test voor ons bestaansrecht. Begin 2011 was het heel lastig, maar aan het einde van dat jaar hadden we weer heel goede cijfers. Daarna ontstond pas het vertrouwen om de plannen voor de Amerikaanse markt verder uit te bouwen.’ Van den Berg zegt achteraf veel geleerd te hebben van die periode; vooral over het tempo waarin plannen gerealiseerd moeten worden. ‘Rigoureuze stappen passen niet bij onze bedrijfscultuur; ondernemerschap is geweldig, maar het


moet wel allemaal verantwoord zijn. Bill Gates heeft wel eens gezegd: mensen overschatten wat er in een jaar kan en onderschatten vaak wat er in tien jaar allemaal mogelijk is.’

Stap 6 Groeien op de Amerikaanse markt De distributeur waarmee het bedrijf in de VS samenwerkt, gaf aan dat de VS en de omringende landen zoals Canada en Mexico veel potentie hebben. Om beter te kunnen inspelen op deze markt, nam BERG Toys het bedrijf van de distributeur over. De voormalige eigenaar is nu in dienst en heeft de dagelijkse leiding over de Amerikaanse vestiging. Op de Amerikaanse markt is de skelter een nog onbekend fenomeen. ‘Kinderen in Amerika vragen al snel: Where is the engine? Maar wij maken geen auto’s met batterijen en gelukkig zie je dat het belang van gezond en actief speelplezier steeds meer doorsijpelt in de markt. Er is ook steeds meer aandacht voor kinderen met overgewicht die lekker moeten gaan bewegen. Ze moeten weer rode wangen krijgen.’ Een ander kenmerk van de Amerikaanse markt is dat kinderen hun eigen fantasiewereld verder ingevuld willen zien. BERG Toys heeft licenties afgesloten met bedrijven als Ferrari, Jeep Wrangler en John Deere, waardoor er dus ook skelters te koop zijn die op de voertuigen van deze merken lijken. De Ferrari-skelter (duurste variant: 1.499 euro) is het topmodel. ‘Een pareltje’, aldus Van den Berg. ‘Met 12 inch kunststof velgen, een boordcomputer en schijfremmen.’ Het bijzondere aan de VS is dat de markt nog volledig moet worden ontwikkeld. ‘Er is niet eens een woord voor skelter; pedal go-kart noemen wij het. We

moeten echt behoefte creëren; dat betekent dat we veel op shows en beurzen staan. We doen ook veel aan guerrillamarketing; we zorgen dat onze producten via product placement in leuke tv-programma’s en lms in beeld komen. Op die manier worden onze producten bekend bij het grote publiek en gaan we de komende jaren hopelijk ink groeien.’

Kansen benutten? Over de grens liggen vele mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven. Meer dan u in eerste instantie zou denken. Pak uw kansen en gebruik de expertise van AgentschapNLl. Zij kunnen u als ondernemer helpen met: • Kansen in kaart brengen informatie over ontwikkelingen en kansen voor Nederlandse ondernemers met internationaal potentieel. • Persoonlijk advies diverse mogelijkheden voor persoonlijke verdieping, advies over ondersteuning en matchmaking op maat. • Experts in binnen- en buitenland toegang tot wereldwijd netwerk van ambassades, NBSO’s (Netherland Business Support Offices) en Technisch Wetenschappelijke Attachés (TWA’s). • Kennis en contacten bezoek een seminar, een International Challenge een beurs of ga mee op een internationale handelsmissie. Kijk voor meer informatie op www.agentschapnl.nl/kansenbenutten Agentschap NL ondersteunt bedrijven bij internationaal ondernemen en is een agentschap van het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie.

“Biedt Afrika kansen voor Nederlandse ondernemers?” Agentschap NL helpt ondernemers hun weg te vinden in ontwikkelingslanden. Eet u wel eens een broodje hamburger? Grote kans dat het sesamzaad erop afkomstig is van Dipasa. Het Enschedese bedrijf startte onlangs een bewerkingsfabriek in Ethiopië, om meer aandacht te geven aan de kwaliteit van de sesamzaden. Directeur Marcel Keizer: “Een gedreven ondernemer kan veel bereiken. We hebben 22 Ethiopische medewerkers in dienst en al zo’n 300 boeren een training gegeven. Want de keten naar een topproduct begint bij hen. Zinvolle ontwikkelingssamenwerking staat of valt met werkgelegenheid en kennisoverdracht. Agentschap NL heeft ons daarbij uitstekend geholpen, zowel met kennis als met financiering.” Lees het verhaal van Dipasa en ontdek wat Agentschap NL voor u kan betekenen.

www.agentschapnl.nl/ondernemeninontwikkelingslanden

Marcel Keizer, directeur Dipasa Europe B.V., Enschede

Zoekt Zoektuuvoeding voedingvoor vooruw uwgroeiplannen? groeiplannen? Winnaar van:

Wij kunnen u helpen bij het vinden van de juiste kapitaalverstrekker, dankzij onze jarenlange ervaring met het aantrekken van financieringen en risicodragend kapitaal. Zodat u, onder voor u passende condities, uw plannen kunt realiseren. Neem voor meer informatie over het aantrekken van een financiering vrijblijvend contact op met Sander Collé of Alexander den Boer +31 76 530 38 00 of kijk op www.vanoers-cf.nl.

Sterk in fusies en overnames

SPE

CIA

L

Innovatie & Groei HOE KUN JE ALS ONDERNEMER jezelf opnieuw uitvinden?

Waar liggen de komende jaren uw groeikansen? In deze special een overzicht van de belangrijkste groeisectoren, waarom u moet innoveren en vernieuwen en vijf praktische tips om uw innovatie en groei te nancieren.


SPECIAL INNOVATIE & GROEI

Groeikansen Waar liggen de groeien innovatiekansen voor Nederlandse ondernemers? Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie heeft vorig jaar negen topsectoren benoemd waar we ons op zouden moeten richten. Maar het is slechts een richting: ‘Ondernemers moeten het vooral zelf doen.’

034 | brookz | mei /juni 2012

tekst JESPER ROMKES en NIELS ACHTEREEKTE

V

orig jaar presenteerde minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) het Topsectorenbeleid. Hij wil samen met ondernemers en wetenschappers negen cruciale sectoren (zie kader) van onze economie versterken. Het kabinet stelt in totaal circa 1,5 miljard euro beschikbaar voor gerichte investeringen in onderzoek en ontwikkeling binnen deze bedrijfstakken. Het is overigens geen extra geld, maar komt uit bestaande budgetten. In het topsectorenbeleid draait alles om innovatie. En die moet met het nieuwe beleid vooral komen van de ondernemers zelf. Per sector is een topteam samengesteld, dat een adviserende rol speelt. Een topteam bestaat uit een innovatieve mkb’er, een wetenschapper, een vertegenwoordiger van de overheid en een boegbeeld uit het bedrijfsleven. Deze werken samen in Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI). Onder leiding van het bedrijfsleven hebben de topteams in 2011 gekeken naar kansen in hun sector en hier een actieagenda bij opgesteld. Samen met de overheid hebben de topteams voor elke sector een innovatiecontract opgesteld. Als ondernemers zulke innovatieve en veelbelovende producten in handen hebben, waarom steekt een bank of een belegger daar zijn geld dan niet in? Het antwoord is dat innovatietrajecten zeer risicovol zijn en de kans op mislukking dus groot. Daarom staat de overheid borg bij een aantal innovatiekredieten en worden ondernemers via scale voordelen gestimuleerd om meer te investeren in research & development.

Innovatiecontracten Loek Hermans, oud-minister Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en oud-voorzitter van MKB-Nederland, is boegbeeld van de topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. Hij wil met het topsectorenbeleid op zoek naar het antwoord op de vraag: waarin blinken we uit in Nederland en hoe kunnen we deze posities internationaal het best uitbouwen? Voor zijn topsector heeft hij samen met zijn team vier strategische thema’s benoemd: ‘Meer met minder’, ‘Voedselveiligheid en –ze-

kerheid’, ‘Gezondheid en welbevinden’ en ‘Samenwerkende waardeketen’. In de innovatiecontracten staat beschreven hoe de uitwerking van deze strategische thema’s eruit ziet. Bestuurlijke verbetering van het onderwijs, het wegnemen van handelsbelemmeringen en een soepelere instroom van kenniswerkers zijn belangrijke punten. Innovatie wordt gestimuleerd vanuit de vraagsturing van het bedrijfsleven. Zowel het Nederlandse bedrijfsleven als de overheid dragen hieraan bij. ‘Vanuit het bedrijfsleven wordt 1,7 miljard euro geïnvesteerd. Vanuit de overheid 1,5 miljard’, verduidelijkt Hermans. ‘Met de Research & Developmentregeling stimuleert de overheid daarnaast het bedrijfsleven belastingtechnisch.’ Ook is een innovatiefonds voor het mkb in het leven geroepen, het zogenoemde MKB+.

Kredietverlening ‘MKB-bedrijven moet goed kijken op welke manier ze kunnen innoveren’, zegt Hermans. ‘Er zijn dan aantrekkelijke regelingen voor kredietverstrekking.’ Het boegbeeld van de sector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen doelt onder meer op de SEED Capital-regeling, die in het leven is geroepen om technostarters en creatieve starters via investeerders in benodigd kapitaal te voorzien. Op deze manier kunnen investeerders risico’s spreiden met AgentschapNL. Daarnaast zijn er Innovatiekredieten voor innovatieve ondernemers. De aanvraag voor een Innovatiekrediet wordt behandeld door AgentschapNL en bevat een businessplan, projectplan en een nancieel plan. Het Innovatiekrediet is risicodragend, bestemd voor veelbelovende innovatieve projecten en is beschikbaar voor zowel startende ondernemers als gevestigde bedrijven. Voorwaarde voor het verkrijgen van Innovatiekrediet is in ieder geval dat de onderneming is gevestigd in Nederland, Bonaire, Saba of Sint Eustatius en dat de eigen inbreng 65 procent bedraagt. De maximum kredietverstrekking bedraagt vijf miljoen euro. Na afronding van het project moet het krediet worden afgelost. Deze aossing mag maximaal tien jaar duren. Innovatiekrediet is voor projecten die

meer technische risico’s met zich meebrengen, zoals de ontwikkeling van medicijnen. Wanneer het project vanwege deze technische redenen niet slaagt, wordt deze schuld onder voorwaarden kwijtgescholden. Volgens Hermans is het belangrijk dat het nieuwe kabinet blijft investeren in topsectoren. ‘Investeren in topsectoren is een belangrijke voorwaarde voor een goede economie.’

Samenwerken Een andere vorm van ondersteuning biedt het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie door de toevoeging van het Innovatie Prestatie Contract (IPC) aan het topsectorenbeleid. Dit biedt samenwerkende mkb-ondernemers kansen. Huub Dormans, secretaris van Het Innovatiehuis en programma manager Innovatie van de Kamer van Koophandel, ondersteunt ondernemers in het proces. ‘In een IPC-project werken tien tot twintig ondernemers gedurende maximaal twee jaar gezamenlijk aan innovatie. Wij vragen subsidie aan namens de bedrijven. Het doel van de regeling is dat ondernemers leren met elkaar samen te werken om bedrijven sterker te maken. Als ondernemer krijg je veertig procent van de kosten, tot maximaal 25.000 euro aan subsidie ontvangen om innovaties door te voeren.’ Eén van de ondernemers die voordeel haalde uit de IPC-regeling is Jean-Paul Kouters, eigenaar van Dit is Plek. Het bedrijf levert tijdelijke ruimte in de vorm van units, schakelunits, sanitaire units, schaftwagens, containers, mobiele toiletcabines en inventaris. Kouters kwam via IPC in aanraking met Antonissen Interieurbouw, dat is gespecialiseerd in het

9 Topsectoren • Tuinbouw & Uitgangsmaterialen • Water • AgroFood • Life Sciences • Chemie • High Tech Systemen & Materialen • Energie • Logistiek • Creatieve Industrie



maken van interieurs in het hogere segment. ‘We hebben binnen IPC gewerkt aan een zeer luxe unit’, vertelt Kouters. De kosten om deze unit daadwerkelijk te bouwen, waren uiteindelijk te hoog, mede doordat het bedrijf maar een kleine speler in de markt is. Dit is Plek moet het vooral van maatwerk hebben. ‘Toch heeft de samenwerking ons veel gebracht. We hebben namelijk tal van andere units kunnen verkopen, zoals buitenbergingen, poolhouses en luxe kantoorunits. De nanciële middelen vanuit IPC hebben ons, als jonge onderneming, op voorsprong gezet. Zonder IPC waren we lang nog niet zo ver geweest.’ Dit is Plek heeft via de regeling ook een partner in Duitsland gevonden om modulaire systemen mee op te bouwen. ‘De loonkosten liggen in Nederland te hoog om concurrerend te

kunnen werken. De samenwerking met onze Duitse partner werkt prima.’ Volgens Dormans vraagt innovatie in samenwerking met andere bedrijven vooral om een coöperatieve houding van alle partijen. Maar veel bedrijven zijn niet gewend om projectmatig te werken. ‘Daarom is voor ondernemers de juiste voorbereiding van groot belang. Een goede kennismaking is een belangrijke stap. Pas daarna kun je heldere afspraken maken en een contract opstellen. Focus je vooral op partners die kennis bezitten die jij niet in huis hebt. Op deze manier versterk je elkaar.’

Procesverbetering Ook Linda de Regt is zeer te spreken over het IPC. De eigenaresse van levensmiddelen-groothandel Farmpack heeft dank-

zij IPC vooral aan productontwikkeling gedaan. Ze is met name te spreken over het feit dat ze via IPC met ondernemers uit andere branches in contact kwam. ‘We hebben binnen IPC gewerkt aan procesverbeteringen op de lijnen voor uien en maïs. Daardoor kunnen we nu nog efciënter en hygiënischer werken. We hebben samen met Meatless, een producent van plantaardige vleesvervangers en vezels, samengewerkt aan een consumentenverpakking. Volgens De Regt is IPC erg belangrijk geweest voor het bedrijf. ‘We hebben bewust ruimte kunnen creëren binnen het bedrijf om deze projecten uit te voeren. Daarnaast heb ik ondernemers ontmoet die in heel andere branches werkzaam zijn. Ook dat is prettig. Zij kijken namelijk met heel andere ogen naar ons bedrijf.’

Interessante groeisectoren

Energie

Life Sciences

High Tech

Europa is al voor vijftig procent afhankelijk van de import van fossiele brandstoffen. Het belang van alternatieve energieopwekking is dus groot. De topsector Energie is een sector waar veel kansen liggen. Door energie-innovatie kan Nederland economisch groeien. Op dit gebied zijn enkele concrete plannen gemaakt door ondernemers, onderzoekers en overheid. Deze zijn in contracten opgesteld. Nederland gaat zich op het gebied van windenergie richten op offshore industrie voor wind op zee. Er wordt geïnvesteerd in bouw, beheer en onderhoud van windparken. Ook wordt opwekking van zonne-energie gestimuleerd door investeringen in productieapparatuur voor zonnecellen. Tot slot wordt ook geïnvesteerd in zogeheten smart grids. Met deze technologieën kan het elektriciteitsnet beter met de onvoorspelbaarheid van het elektriciteitsaanbod omgaan.

Een belangrijke, groeiende markt is die van topsector Life Sciences. Met het oog op de vergrijzing zal deze markt in Nederland nog belangrijker worden. Op het gebied van onderzoek behoort Nederland al tot de top, maar de ontwikkeling van nieuwe medicijnen en technologieën kan de Nederlandse positie verder verbeteren. De gehele sector, onder meer bedrijven, wetenschap, overheid, zorgverzekeraars en gezondheidsfondsen werken in een regiegroep naar één TKI. Hierin komen de verschillende onderdelen per sector samen. De sector wordt grotendeels door het mkb gevormd. Vierhonderd bedrijven hebben via een intentieverklaring aangegeven het plan van aanpak te steunen.

In de topsector High Tech Systemen & Materialen omvat maakindustrieën als lucht- en ruimtevaart, machine- en systeemindustrie en automotive. Op het gebied van ontwerp, ontwikkeling en productie van hightech equipment en micro/nanocomponenten is Nederland wereldleider. Nederlandse inbreng op de wereldmarkt staat bekend als intelligent, nauwkeurig en efficiënt. In de schaduw van deze topsector ontwikkelen ook andere topsectoren als Energie en Life Sciences zich. High Tech draagt als sector flink bij aan oplossingen op gebieden als gezondheid, mobiliteit, duurzaamheid en voorzieningszekerheid. Door de intensieve samenwerking tussen onder meer gespecialiseerde toeleveranciers en kennisinstellingen blijft deze sector koploper op de internationale markt.

036 | brookz | mei /juni 2012

Groeien door overname?

U wilt direct profiteren van de groeimogelijkheden die de markt biedt. Een (gedeeltelijke) bedrijfsovername moet echter wel gefinancierd worden. De bank krijgt die overname vaak niet geheel gefinancierd. Door financiering op basis van werkkapitaal geeft IFN Finance ook antwoord op complexe financieringsvraagstukken bij Management Buy-In en Management Buy-Out.

IFN Finance. Financiers van succes.

Ga naar www.ifnfinance.nl U ziet dan onmiddellijk dat IFN Finance ook úw partner in zakendoen kan zijn. Uw specialist in werkkapitaalfinanciering.


Herman Poos


Daan Witteveen

Peter Rikhof

tekst XXXXXXXX / fotografie XXXXXXXXXX

‘Door vernieuwing komt groei vanzelf’ HOE STAAT HET MET het innovatie-

klimaat in Nederland? Waar liggen groeikansen voor MKB’ers? En hoe nancier je als ondernemer groei? Een rondetafelgesprek met drie deskundigen op het gebied van innovatie, groei en nanciering.

A

an tafel schuiven Bob Huuskes, hoofd New Business bij IFN Finance, Herman Poos, innovatiepromotor bij Syntens, en Daan Witteveen, partner Deloitte Corporate Finance en industry leader Technologie, Media en Telecom bij Deloitte Nederland. De discussie laait al snel op wanneer het woord ‘groei’ voor het eerst over de tong rolt. We opperen dat innovatie, groei en nanciering een logische drie-eenheid vormen. Maar daar zijn de meningen al gelijk over verdeeld.

Stilstand is achteruitgang. Is groei daarom niet de ultieme doelstelling van elke ondernemer?

Bob Huuskes

Huuskes: ‘Daar ben ik het absoluut niet mee eens. Het gaat om ondernemend gedrag, waar groei het uiteindelijke resultaat van is.’ Poos: ‘Ik ga zelfs een stap verder. Volgens mij is groei niet eens het doel. We streven als samenleving altijd naar groei, maar dat is een eindig begrip. Het gaat juist om vernieuwing. We staan voor enorme uitdagingen in de wereld: onze grondstoffen raken op, er heerst een voedselprobleem en ons huidig nanciële systeem is failliet. We moeten dus iets anders doen, want als we op dezelfde manier doorgaan dan vergooien we onze toe-

mei / juni 2012 brookz | 39


‘Zowel de nancier van werkkapitaal als de ondernemer moeten dichter tegen elkaar aan gaan zitten’ komst. Ga als ondernemer dus op zoek naar vernieuwing in plaats van groei als doel te hebben. Dat leidt doorgaans niet altijd tot meer, maar meestal wel tot nieuwe omzet.’ Maar groei is toch nodig om als ondernemer te overleven?

Witteveen: ‘Ja, maar door vernieuwing komt die groei vanzelf. Ik ben het met Herman eens dat het anders moet. Als je alle businessplannen in Nederland bij elkaar optelt, dan groeien de bomen nog steeds tot in de hemel. De afgelopen jaren heeft wel uitgewezen dat die voorspellingen niet opgaan.’ We zitten inmiddels in de tweede recessie binnen drie jaar. Merken jullie dat door deze crisis ook het innoveren erbij inschiet bij de meeste ondernemers?

Poos: ‘Toch wel. De waan van de dag overheerst bij veel ondernemers. Dat is logisch, MKB-ondernemers moeten alle zeilen bijzetten om het hoofd boven water te houden. We zien het ook bij de inzendingen voor de MKB Innovatie Top 100 dit jaar. De sectoren logistiek en bouw zijn veel minder vertegenwoordigd dan in voorgaande jaren.’ Witteveen: ‘Als ik kijk naar mijn eigen portefeuille Technologie, Media en Telecom, dan zie ik niet een afname van het aantal innovatieve ideeën bij ondernemers. Wij organiseren de Deloitte Technology Fast50, een jaarlijkse verkiezing van de vijftig snelst groeiende technologiebedrijven. Bij die ondernemingen wordt voldoende vernieuwd én gegroeid. Er zit hooguit wat vertraging in de groei door de economisch moeilijke tijd, maar ze groeien nog steeds.’ Maar die sectoren bevinden zich ook in de ‘sweet spot’ van de interneteconomie en zijn daarmee bij uitstek de voorlopers op het gebied van innovatie.

Witteveen: ‘Klopt, de TMT-sector is inderdaad een voorbode van wat er in andere branches staat te gebeuren. Wat je vooral ziet is een enorme versnelling van de businesscyclus. Het gemiddelde traject van innovatie, naar start-up en volwassen bedrijf duurt soms minder dan drie jaar, dat is echt extreem snel.’ Dat betekent dus ook dat je als ondernemer snel moet kunnen schakelen om je innovatie te verzilveren, anders mis je de boot.

Witteveen: ‘Bij sommige innovaties heb je misschien een jaar de tijd hebt om de boel op te schalen en er serieuze business van te maken. De horizon is tegenwoordig heel erg kort.’ Poos: ‘En ook de exibiliteit van een bedrijf wordt steeds belangrijker. TomTom was jarenlang een lichtend voorbeeld van


Bob Huuskes (35) is hoofd New Business bij IFN Finance. Hij heeft ruime werkervaring op het gebied van werkkapitaalfinanciering. Sinds april 2010 is IFN Finance onderdeel van Deutsche Bank.

een innovatief technologiebedrijf, maar lijkt inmiddels al weer over het hoogtepunt heen. De vraag is of het TomTom op korte termijn lukt met haar technologie nieuwe markten aan te boren. Laatst was ik bij een Nederlandse hoogleraar die met zijn apparaat door het menselijk lichaam kan scannen in 3D. Hij had de behoefte aan oplossing à la TomTom, zodat hij kan navigeren door het lichaam. Door met zijn techniek andere sectoren te bedienen, zoals in dit geval de medische wereld, heeft TomTom wellicht weer toekomst. Maar het is de vraag, nu het bedrijf inmiddels zo groot is geworden, of ze die vernieuwingslag nog kunnen maken. Wat is er naast snelheid en flexibiliteit nog meer van belang voor bedrijven die willen innoveren en groeien?

Witteveen: ‘Wat je in de TMT-sector ziet is dat de grote bedrijven, de kleine bedrijven en de start-ups elkaar allemaal nodig hebben. Het is een compleet op elkaar afgestemd ecosysteem. Daarbij gaat het overgrote deel van de jonge bedrijven binnen een paar jaar fuseren of wordt overgenomen door de grotere partijen. Dat is een groot verschil met de meer traditionele benadering waarbij je een bedrijf begint, dat vervolgens twintig tot dertig jaar runt, uitbouwt en uiteindelijk hopelijk verkoopt.’ Huuskes: ‘Wat ik vaak zie is dat zo’n groot bedrijf een kleine speler overneemt om te vernieuwen. Maar wat me opvalt, is dat ze vervolgens heel veel moeite hebben om deze gekochte innovatie succesvol in hun bestaande business te integreren.’

tekst PETER RIKHOF EN WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

‘Ik betwijfel of een bedrijf als TomTom nog een volgende vernieuwingsslag kan maken’

Dat geeft dus vooral aan hoe lastig het is om zo’n ecosysteem van kleine en grote bedrijven ook goed te laten functioneren.

Poos: ‘Ik zie veel grootbedrijven maar één ding doen: de markt dicteren. Pas als hun positie serieus wordt bedreigd en een klein bedrijf boven het maaiveld uitsteekt, dan nemen ze het snel over om hun positie te verdedigen.’ Witteveen: ‘Maar daar is toch niets mis mee?’ Poos: ‘Juist wel, want de échte vernieuwing zit per denitie bij die gekke ondernemers. Hun zwakte is dat ze vaak teveel op de techniek zitten en te weinig gericht zijn op het groot maken van hun business. Maar als ze worden overgenomen door een groot bedrijf verdwijnt binnen no time het vakmanschap en het innovatievermogen omdat ze mee moeten in de structuur van het moederbedrijf. Ik geloof daarom meer in samenwerking met andere ondernemers.’ Een ondernemer die wil innoveren en vernieuwen heeft vaak geld nodig. Maar de banken zitten op dit moment klem tussen strengere regelgeving en aangescherpte kapitaaleisen. Wat kunnen ondernemers qua financiering nog wel verwachten?

Huuskes: ‘Banken zitten nu in een paradox. Er is een groep in de samenleving die zegt: een bank moet de groei van bedrijven stimuleren door geld uit te lenen. De andere groep vindt dat een bank moet letten op hun spaarcentjes en geen risicovolle uitgaven moet doen. De huidige situatie lijkt een beetje op die voorafgaand aan de internetbubbel. In die periode was TomTom in opkomst, toen absoluut vernieuwend. Daar had je als bank lef voor nodig om in te investeren, want er waren weinig zekerheiden. Maar in die tijd werd er veel gegokt op de TomTom’s van Nederland. Prima, maar uiteindelijk loont die twee procent die echt succesvol wordt niet tegenover de 98 procent van de investeringen die mislukken. En waarvan de rekening dus betaald moet worden.’ Dus eigenlijk zegt u dat jullie richting startende en groeiende bedrijven niets kunnen betekenen?

Huuskes: ‘Nee, dat zeg ik niet. Er is namelijk een belangrijk verschil tussen een startend en een groeiend bedrijf. Waar het product of de dienst echt nog ontwikkeld moet worden, daar zie ik geen rol voor ons als gespecialiseerde werkkapitaalnancier. Maar een bedrijf dat een lening nodig heeft om bijvoorbeeld zijn afzet te ondersteunen, daar kunnen wij van dienst zijn. En dat doen we ook, onder andere door nanciering van debiteuren, inkopen en betaalde voorraden.’

Herman Poos (52) is innovatiepromotor bij Syntens. Hij adviseert en verbindt innovatieve ondernemers en organiseert jaarlijks de MKB Innovatie Top 100.

Ondernemers zijn nog steeds welkom bij jullie?

Huuskes: ‘Uiteraard. Het ligt overigens niet alleen bij de ondernemer, we moeten zelf ook een slag maken en veel dichter op de ondernemer moeten zitten. Om constant een beeld te hebben van wat je eigenlijk aan het nancieren bent. Maar ook om met het bedrijf mee te groeien. Je moet als geen ander het businessmodel van je klant kennen en weten wat de belangrijkste parameters zijn. Dan kom je ook niet snel voor onaangename verrassingen te staan.’ Geloven jullie in zo’n ondernemende rol van de bank?

Witteveen: ‘Ik denk dat je van een bank in ieder geval niet moet verwachten dat ze risicovolle innovatietrajecten gaan nancieren. Dat is hun taak ook niet. Daarvoor moet je op de kofe bij venture capital-maatschappijen, maar zelfs die zijn de laatste jaren een stuk voorzichtiger geworden. Kortom, de harde waarheid is dat een ondernemer meestal zelf de eerste tienduizenden euro’s zal moeten voorschieten, om daarna een serieuze vervolgnanciering binnen te halen.’ Poos: ‘Ik zie de bank helaas nog te weinig meedenken met ondernemers. Ik ken een ondernemer die volgens zijn eigen bank tot de beste klanten behoort. Momenteel heeft hij een tijdelijk cashowprobleem, maar hij krijgt geen enkele cent van zijn bank. Hij biedt zijn werknemers nu een rentepercentage van tien procent aan als ze geld aan hem lenen. Een briljante oplossing, maar het is toch krankzinnig dat hij geen nanciering krijgt van zijn eigen huisbank.’

mei / juni 2012 brookz | 41


‘Soms heb je misschien maar een jaar de tijd om van een innovatie serieuze business te maken’

Huuskes: ‘Ik wil nog wel even een kanttekening plaatsen bij dit voorbeeld van Herman. Zowel de nancier van werkkapitaal als de ondernemer moet er open voor staan dat je dichter tegen elkaar aan zit. Het gaat uiteindelijk om vertrouwen. En dat bereik je niet door als ondernemer een keer per jaar de cijfers op te sturen. Als je echt als een twee-eenheid op wilt trekken, dan moet je constant overleggen, zaken bespreken en nanciële data uitwisselen. Mocht er dan een dip in de cashow komen, dan heb ik dat als het goed is allang aan zien komen en tegen de ondernemer gezegd dat die inzinking er aan zit te komen. De vraag is dan: is het een tijdelijke dip en ga ik je helpen of is het een structureel probleem en zie ik er geen heil in.’

Daan Witteveen (42) is partner Deloitte Corporate Finance en industry leader Technologie, Media en Telecom bij Deloitte Nederland. Tevens is hij verantwoordelijk voor de Deloitte Technology Fast50 en mentor van start-ups.

Dat is toch zeer discutabel om daar als bankier of financier van werkkapitaal over te oordelen, daarmee ga je in feite op de stoel van de ondernemer zitten.

Huuskes: ‘Het spreekwoord was altijd: de bankier geeft je een paraplu wanneer de zon schijnt en trekt hem in wanneer het regent. Dan zeg ik altijd: dat doet hij met name wanneer hij niet op de hoogte is gehouden van de weersvoorspelling.’ Maar inmiddels heeft de bankier Buienradar.nl.

Huuskes: ‘Dat moet je wel inpluggen. Je moet wel de data van het KNMI krijgen om die buienradar te kunnen uploaden. Het gaat er dus om dat je elkaar op de hoogte houdt van ontwikkelingen, zowel positieve als negatieve gebeurtenissen. Dat vergt niet alleen veel van ons, maar ook van ondernemers. Als specialist in het verstrekken van werkkapitaal beschikken wij over zo’n tool. Dit in tegenstelling tot de traditionele banken. Die kijken meer naar de resultaten uit het verleden.’ Witteveen: ‘Ik zie overigens vaak dat bedrijven die echt succesvol weten te innoveren, zelden een cashowprobleem hebben, hooguit bij de opstartfase. Geld is dan ook niet de enige reden waarom investeringsmaatschappijen als Van den Ende & Deitmers, GIMV en Prime Ventures investeren in technologiebedrijven. Het gaat de ondernemers vooral om de kennis, ervaring en netwerken die deze investeerders meenemen. Hoe creëer je een duurzaam businessmodel, hoe organiseer je groei in het buitenland? Daar gaat het om. Het is bovendien geen sector die bancaire nanciering nodig heeft. Ondernemen is zoveel goedkoper geworden: open source-software, cloud-oplossingen op abonnementsbasis, gratis exibele werkplekken. Je hebt echt geen paar ton meer nodig om een bedrijf te beginnen.’


Tot slot: we gaan nog een paar lastige jaren tegemoet. Komen in een recessie de echte ondernemers boven drijven?

Poos: ‘Echte innovatieve ondernemers zetten juist nu een tandje bij. Toegegeven, de omstandigheden zijn lastig, maar een recessie is vaak een heel vruchtbare periode voor vernieuwing en innovatie.’ Huuskes: ‘Daar ben ik het niet mee eens. In een recessie komen de winnaars naar boven. Maar een echte ondernemer laat zich niet door de omstandigheden beïnvloeden. Die gaat gewoon op zijn zolderkamer aan de slag, zowel in economisch goede als slechte tijden.’ Witteveen: ‘Ik denk het wel, want in crisistijd moet je als ondernemer nog beter je best doen. Bovendien moet je scherp op de centjes letten. Allebei heel belangrijke eigenschappen voor een ondernemer die succesvol wil worden.’

Gespreksleider Peter Rikhof (47) is oprichter van Brookz, platform voor professionele ondernemers, en auteur van de boeken Hoe koop ik een bedrijf? en Hoe vind ik een investeerder?

ADVERTENTIE

Ondernemen met ondernemers Ecart Invest is sinds 1993 actief als participatiemaatschappij. Zij stelt risicodragend vermogen ter beschikking aan middelgrote Nederlandse vennootschappen. De investeringen - in de vorm van aandelen en achtergestelde leningen - variëren in hoogte van EUR 0,3 tot EUR 6,0 miljoen per participatie.

Management en aandeelhouders van Ecart Invest zijn bekend met een breed scala aan sectoren, beschikken over een omvangrijk netwerk en veelzijdige expertise. Qua investeringsproel richt Ecart Invest zich op gemotiveerde en vakbekwame ondernemers met een beproefd trackrecord en aantoonbare nanciële betrokkenheid.

Met ruim dertig informal investors en het management als aandeelhouders, is Ecart Invest een stabiele en lange termijn partner. Kenmerkend is dat Ecart Invest participeert voor onbepaalde tijd en op basis van een minderheidsbelang. Ambitieuze ondernemers met expansie- of overnameplannen zijn zo verzekerd van behoud van zeggenschap en duurzame samenwerking met een slagvaardig en kundig team.

Javastraat 78 2585 AS Den Haag +31 (0) 70 355 47 88 www.ecart.nl


‘We durven vijf jaar garantie te geven’ IGLASS EUROPE is de exploitant en mede-ontwikkelaar van

glas dat je met het indrukken van een schakelaar ondoorzichtig kunt maken. Na een moeizame start is het bedrijf er klaar voor om vanuit Heerenveen de Europese markt te veroveren. ‘Er is nog een wereld te winnen.’

J

e moet het eigenlijk zien om het te geloven. Reinout Bekhof, algemeen manager bij iGlass Europe, noemt het zelf ‘privacy glas’: een glazen wand waarmee je met een druk op de knop van mat naar transparant kunt gaan en vice versa. ‘Zet je geen spanning op de wand, dan kun je er niet doorheen kijken. Doe je de stroom erop, dan gaan de kristallen parallel staan aan elkaar en kun je er doorheen kijken’, legt Reinout Bekhof uit. De techniek is afkomstig uit Australië. Het contact met iGlass Australië werd ruim vier jaar geleden gelegd op een bouwbeurs in Dubai. Even later werd onder de naam iGlass Europe een joint venture opgericht met vier partners: twee bedrijven uit de kantoorinrichtingsmarkt, een glasbedrijf uit Heerenveen en iGlass Australië. In november 2008 werd een contract getekend; iGlass Europe heeft vijf jaar lang het recht om de vinding verder te ontwikkelen en te verkopen in Europa. Bekhof zelf kwam in maart 2009 aan boord. Hij is namens de joint venture verantwoordelijk


voor alle operationele en commerciële zaken.

Vallen en opstaan Ruim drie jaar later heeft iGlass Europe een serieuze plek verworven in de wereld van de verduisterende ramen en wanden. Helemaal vlekkeloos is dat overigens niet gegaan. Maar de belangrijkste kinderziektes zijn inmiddels achter de rug. Na een kwakkelend 2010, waarin de omzet net als in 2009 onder de 150.000 euro bleef, was 2011 ineens een topjaar. De omzet steeg in een keer naar zo’n 850.000 euro, mede dankzij een megaproject voor Volvo. Voor twee beurzen, een in Europa en een in de Verenigde Staten, verzorgde iGlass de glazen bewanding van de stands. Berkhof: ‘Beneden stonden de auto’s opgesteld en boven waren spreekkamers die de aanwezigen van Volvo transparant en mat konden maken. Alles bij elkaar zat er ruim 200 vierkante meter glazen wand in verwerkt. Een fantastische opdracht.’ Inmiddels heeft

iGlass ook projecten uitgevoerd op het hoofdkantoor van Albert Heijn in Zaandam, PON in Almere, De Brauw Blackstone Westbroek in Amsterdam en Samsung in Alblasserdam. De glazen wanden voor deze projecten worden allemaal in Heerenveen geproduceerd. IGlass krijgt de gepatenteerde folie uit Australië op rollen aangeleverd en vervolgens wordt het op maat gesneden, verwarmd met twee lagen lamineerfolie en twee lagen glas waardoor één homogeen eindproduct ontstaat. Voor de buitenlandse projecten wordt de folie direct geleverd en vervolgens door een buitenlandse partij verwerkt. In Europa zijn nog enkele producenten en leveranciers van dezelfde soorten folie actief. In zekere zin concurrenten, al benadrukt Bekhof dat iGlass Europe zich wel onderscheidt. ‘Wat ons bedrijf bijzonder maakt, is dat wij het gehele proces beheersen. Van lamineren tot installeren en afwerken. We kunnen bovendien alle vormen maken en desgewenst in alle soorten glas verwer-

tekst DENNIS MENSINK / fotografie SIMON VAN DER WOUDE

Reinout Bekhof

‘Wat ons bedrijf bijzonder maakt, is dat wij het gehele proces beheersen. Van lamineren tot installeren en afwerken.’ ken, zoals dubbel glas en zelfs in brandwerend glas. We hebben kennis van het product, kennen de gevaren en de risico’s. Daardoor durven we ook een garantie voor vijf jaar af te geven.’

Europese ambities iGlass Europe heeft nadrukkelijk Europese ambities. Het bedrijf heeft inmiddels verkoopondersteuning gevonden in België, Denemarken en Portugal en zijn in gesprek met partijen in Duitsland en Frankrijk. ‘De eerste resultaten van onze Europese activiteiten zijn er al, maar hier valt nog een wereld te winnen. We moeten het natuurlijk vooral hebben van sterke economieën. Ik verwacht daarom onder meer veel van Duitsland.’ iGlass werkt volgens Bekhof in een ‘ontzettende nichemarkt’. Dat maakt dat de wanden op niet-alledaagse plekken te-

rechtkomen. Zo was een team van Bekhof’s mannen laatst te vinden in de wijnkelder van een luxe woning in Heemstede, maar zijn er ook al meerdere schepen die het glas van iGlass aan boord hebben. ‘Een rondvaartboot boven de Donau gebruikt ons product als beloopbaar glas boven een zwembad.’ Voor haar om- en afzet is het bedrijf van Bekhof ondanks deze bijzondere afzetgebieden mede afhankelijk van de bouw. En die ligt behoorlijk op zijn gat. Dat zou kunnen betekenen dat de mooie jaren nog moeten komen. ‘Qua nieuwbouw gaat het niet zo hard momenteel, maar als partijen nadenken over verbouwen of een wand vervangen, dan komt ons product aan de orde.’ Voor 2012 hoopt hij op continuering van de cijfers van 2011 of een lichte groei. Het winnen van een pitch van een groot project in Ko-

penhagen, waarin iGlass momenteel is verwikkeld, zou die wens een stuk dichterbij brengen. ‘Het zou heel mooi zijn als we die opdracht krijgen.’

Financiering Voor de financiering heeft iGlass Europe ook gebruik gemaakt van verschillende overheidsregelingen zoals de WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk), de SNN (Stichting Samenwerking NoordNederland) en P2S (Prepare to Start). Terwijl iGlass Europe ongeveer voor een ton aan subsidiegelden had aangevraagd, kreeg het bedrijf 60 à 65 duizend euro uitgekeerd; goed voor twintig procent van de totale investering. De overige tachtig procent is door de aandeelhouders ingebracht. Er is geen bankfinanciering.



Financieringstips NIET IEDERE ONDERNEMER kan groei door

innovatie uit de eigen cash ow nancieren. Maar wat zijn dan wel de mogelijkheden? Wij zetten een aantal opties op een rij om uw groei toch genancierd te krijgen.

1 2 1. De bank

Het is nog steeds de meest voor de hand liggende optie om eerst naar de bank te stappen indien u krediet nodig heeft. Banken vervullen op dat vlak nog altijd een substantiële rol, al stagneert deze momenteel. Banken willen nog steeds geld verdienen, maar zijn wel voorzichtiger geworden. Dit heeft niet alleen te maken met de nieuwe Basel III-regels die stellen dat banken zelf meer kapitaal en liquiditeit moeten aanhouden, maar ook met de risico’s die voor de geldverstrekker zijn toegenomen. Banken zijn daarmee terughoudender geworden. Echter, wie goed voorbereid en met een gedegen plan bij de bank aanklopt, maakt nog altijd kans op nanciering. De bank kijkt daarbij niet alleen naar het verleden van uw onderneming, maar vooral ook naar het toekomstperspectief. Bepaal daarom allereerst nauwkeurig de strategie van uw bedrijf en wees u bewust van uw ondernemerscapaciteiten. De volgende stap is het maken van een realistisch nancieringsplan en het berekenen van uw vermogenspositie. Uiteraard is het ook van groot belang dat u tijd en aandacht besteedt aan een goede relatie met uw bank. Gezien de huidige economische crisis is het nu nog belangrijker om eerlijk te zijn en te zorgen voor open communicatie. Indien zich nanciële problemen voordoen, kom dan meteen met een plan om er wat aan te doen.

2. Innovatiefonds MKB+ De overheid wil innovatie stimuleren en daarom kunnen startende, innovatieve en snelgroeiende ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf sinds januari 2012 aanspraak doen op het Innovatiefonds MKB+; een fonds dat het kabinet samen met bedrijven, brancheorganisaties en nanciers heeft ingericht. De overheid is deze regeling gestart om ondernemers te helpen bij het nancieren van hun plannen. De focus ligt daarbij op de fase waarin kennis wordt omgezet in een eindproduct. Tot en met 2015 is er ruim 500 miljoen euro beschikbaar gesteld voor dit fonds, dat voort bouwt op bestaande regelingen als het Innovatiekrediet, de SEED Capital-regeling en het Fund-of-Funds. Het Innovatiekrediet is een lening die u kunt krijgen als u bezig bent met een innovatief project. Wilt u hiervoor in aanmerking komen, dan bent u genoodzaakt ook andere nancieringsbronnen aan te boren. Bovendien dient u de lening terug te betalen als de innovatie succesvol op de markt is gebracht. Via de SEED Capital-regeling verstrekt de overheid kapitaal aan investeringsfondsen die met risicokapitaal investeren in innovatieve ondernemers op technologische en creatief gebied. En tot slot is er het Fund-of-Funds. Dit initiatief is gericht op snelgroeiende innovatieve bedrijven. Ook hierbij gaat het om nanciering met risicokapitaal via investeringsfondsen.


tekst KRISTEL HURENKAMP

4

4. Fiscale stimuleringsmaatregelen

3

3. Private equity Wanneer de bank de groei van uw onderneming niet kan of wil nancieren, is een informal investor of participatiemaatschappij wellicht een goed alternatief. Zij zijn de belangrijkste verschaffers van risicodragend vermogen. Participatiemaatschappijen nancieren ondernemingen met kapitaal van beleggers. Over het algemeen richten zij zich op ondernemingen die veelbelovend zijn en behoefte hebben aan nanciering om te groeien of te innoveren. Wanneer een participatiemaatschappij geld beschikbaar stelt om u te helpen, wordt deze automatisch aandeelhouder van uw onderneming. In veel gevallen levert de participatiemaatschappij zo’n groot deel van de nanciering, dat zij betrokken willen zijn bij belangrijke beslissingen die u neemt. Informal investors gebruiken in tegenstelling tot participatiemaatschappijen eigen geld voor het nancieren van ondernemingen. In de meeste gevallen zijn zij zelf succesvol ondernemer (geweest) en kennen ze het klappen van de zweep. Dankzij hun ervaring proteert u niet alleen van hun nanciële middelen, maar zeker ook van hun kennis en kunde. Gemiddeld investeren informal investors tussen de 50 en 250 duizend euro per investering, maar uiteraard zijn er ook uitschieters. Wilt u de kans van slagen bij een informal investor vergroten, dan is het belangrijk met een realistisch plan te komen.

Voor innoverende ondernemers is er de WBSO: Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk. Of u nu zelfstandige bent, starter, eigenaar van een MKB-bedrijf of multinational; de WBSO-subsidie is er voor iedere onderneming die R&D verricht. Voordeel van deze subsidievorm is dat u hiermee eenvoudig de afdracht van loonhefng over de loonkosten vermindert. Voor dit jaar bedraagt het budget voor de WBSO 864 miljoen euro. U kunt maximaal drie keer per jaar een WBSO-aanvraag indienen bij AgentschapNL. De aanvraag mag meerdere projecten bevatten, maar de aanvragen mogen elkaar niet overlappen. Behalve de WBSO, kunnen bedrijven die aan speur- en ontwikkelingswerk doen, ook gebruikmaken van de RDA: Research en Development Aftrek. Dit is een nieuwe scale regeling waarmee de overheid innovatie wil bevorderen. Ondernemers proteren dankzij deze regeling van een verlaging van hun R&D-kosten via een extra aftrekpost. Hierbij moet u denken aan kosten voor prototypes, proefopstellingen of onderzoeksapparatuur. Voorwaarde is wel dat u gebruikmaakt van de WBSO. De RDA is per 1 januari 2012 van kracht geworden. U kunt deze subsidievorm sinds 1 mei 2012 aanvragen met terugwerkende kracht.

5

5. Wees creatief Behalve het verkrijgen van nanciering via een geldverstrekker of via subsidie kunt u ook naar meer creatievere manier kijken om uw groei en innovatie te nancieren. Bijvoorbeeld door ook uw afnemer al gedeeltelijk vooruit te laten betalen, of door een ruimer leverancierskrediet te bedingen. U spreekt dan in goed overleg met uw leverancier een langere betaaltermijn af, zodat u over extra vermogen beschikt. Wees u er echter wel bewust van dat extra leverancierskrediet kan zorgen voor onenigheid. Maak daarom duidelijke afspraken met uw leverancier. Daarnaast hoeft u niet alles zelf te kopen. U kunt bijvoorbeeld ook besluiten uw machine te leasen. U investeert dan in uw bedrijf, zonder dat dit direct beslag legt op uw liquide middelen. Een derde optie voor het verhogen van uw liquiditeit is factoring: u verpandt dan openstaande vorderingen aan een factormaatschappij en u krijgt dan direct een voorschot op het bedrag van deze vorderingen. Dit kost u een paar procent van uw omzet, maar geeft u wel liquiditeit en ruimte om te investeren.


INFOMERCIAL

‘Slim reizen bespaart geld en tijd’ TOENEMEND KOSTENBEWUSTZIJN en aandacht voor het

milieu leiden tot een andere kijk op zakelijk reizen. Met de NS-Business Card speelt NS in op de wens om zakelijk reizen exibeler en duurzamer te maken. ‘Het is niet meer vanzelfsprekend om altijd de auto te pakken.’

D

e laatste jaren zijn steeds meer MKB-ondernemers op een andere manier naar mobiliteitsmanagement gaan kijken. Wat voorheen nog werd gezien als een abstract begrip is inmiddels vanwege les, milieu en toenemende brandstofkosten een serieus vraagstuk geworden. Ook de groeiende aandacht voor Het Nieuwe Werken heeft daarbij zeker geholpen. Dat is althans de ervaring van Thijs van Lierop, manager Marketing NS Zakelijk, en in die functie verantwoordelijk voor de uitrol van de NS-Business Card. ‘Mobiliteit van het personeel maakt voor veel ondernemers vaak een aanzienlijk deel van de totale bedrijfskosten uit. Gemiddeld gaat het toch al gauw om zo’n tien procent. Dat zijn niet alleen directe kosten in de vorm van leaseauto’s, treinkaartjes en brandstof, maar ook indirecte kosten als reisadministratie en verloren werktijd. Kortom, voor veel ondernemers genoeg aanleiding om eens kritisch naar hun zakelijke reiskosten te kijken.’

Slim combineren In feite is mobiliteitsmanagement niets meer en minder dan het slim organiseren van zakelijk reizen. Door een betere afstemming tussen trein, tram, taxi en auto


ontstaat er een aantrekkelijk alternatief voor uitsluitend alles met de (lease) auto te doen. Daarnaast wordt bij mobiliteitsmanagement ook gekeken naar het nut en noodzaak van al het zakelijke verkeer. Want vaak kan een gedeelte van de mobiliteitsbehoefte eenvoudig worden beperkt met maatregelen als telefonisch vergaderen, skypen, exibele werkplekken of gewoon thuis werken. Het gaat bij mobiliteitsbesparingen dus heel nadrukkelijk om een pakket aan maatregelen. Van Lierop: ‘In eerste instantie moet je kijken naar de noodzaak van het zakelijke vervoer. En vervolgens gaat het om de optimale combinatie van vervoersalternatieven. Want het is niet meer vanzelfsprekend om automatisch de auto te pakken. Het gaat om en-en en niet om ofof. Je zou bijvoorbeeld met je auto naar het station kunnen gaan en vervolgens de trein naar Groningen, Rotterdam of Enschede kunnen nemen. Daarmee verandert reistijd in werktijd, vermijd je les en draag je ook nog bij aan een beter milieu.’ Om ondernemers te helpen hun mobiliteitsvraagstuk beter te managen heeft NS Zakelijk de NS-Business Card geïntroduceerd. Met deze kaart kunnen medewerkers per reis de meest optimale

deur-tot-deur combinatie kiezen. Daarbij worden alle mogelijke combinaties van trein, taxi, OV-ets, NS-scooter of Greenwheels huurauto ingezet. Bovendien kan gebruik worden gemaakt van een aantal aanvullende diensten, zoals het stallen van de ets op het station, parkeren bij Q-Park P+R en gratis toegang tot 1e klas NS Hispeed Lounges. De kosten van het gebruik van de NS-Business Card worden via een maandelijkse factuur rechtstreeks met de werkgever verrekend. Daardoor behoren gedoe met bonnetjes en tijdrovende declaraties tot het verleden.

Flexibel en variabel Het concept van de NS-Business Card staat al sinds 2003 in de markt, maar vooral de laatste jaren heeft het aantal kaarthouders volgens Van Lierop een grote vlucht genomen. ‘Vanaf 2005 zagen we een sterke groei, die zich in de jaren daarna heeft doorgezet. Begin 2007 waren er 26.000 kaarten in omloop. Drie jaar later zaten we op meer dan 70.000 stuks tegen meer dan 160.000 NS-Business Cards in de 1e helft van 2012.’ In de eerste jaren waren de verkoopinspanningen voor de kaart vooral gericht op de grotere bedrijven als banken, verzeke-

Thijs van Lierop

‘Reiskosten zijn exibel en variabel, je betaalt alleen voor daadwerkelijk gemaakte ritten’ ringsmaatschappijen en ICT-dienstverleners. Sinds twee jaar is het vizier meer gericht op het midden- en kleinbedrijf. Volgens Van Lierop zijn MKB-ondernemers met name gevoelig voor de kostenen tijdsbesparing die het gebruik van de NS-Business Card kan opleveren. ‘Reiskosten worden meer exibel en variabel gemaakt, ondernemers betalen alleen voor daadwerkelijk gemaakte ritten. Daarnaast is er geen tijdverlies door het moeten kopen van vervoersbewijzen aan verschillende loketten en het bijhouden en indienen van declaraties achteraf. Met de NS-Business Card kan reistijd dus worden ingezet als werktijd.’ Ondanks alle voordelen van de NSBusiness Card ontmoet Van Lierop uiteraard ook nog steeds de nodige weerstand. ‘Met name de oudere generatie is erg verknocht aan de auto. Niet alleen vanwege

het gemak, maar meer nog vanuit statusoverwegingen. De jongere generatie kijkt er veel praktischer tegenaan: ze zijn vaak gewend aan de trein en status is voor hen veel minder belangrijk. En even voor de duidelijkheid: we willen ook niemand de auto uit jagen. We willen vooral laten zien dat een combinatie van vervoersmiddelen uiteindelijk tijd bespaart en voordeliger is voor het bedrijf, de reiziger en het milieu.’

Mobiliteitsrevolutie Kijkend naar de toekomst ziet Van Lierop nog volop mogelijkheden om het aantal diensten rondom de NS-Business Card uit te breiden. Daarbij denkt hij vooral aan meer vergaderen werklocaties op de stations, het introduceren van WiFi in alle intercity’s (2013 gereed) en het uitbreiden van parkeermogelijkheden om

Het Nieuwe Werken nog beter te faciliteren. Daarnaast verwacht hij dat het een kwestie van tijd is dat de mogelijkheden van de NS-Business Card via een app zijn geïntegreerd met de smartphone. Van Lierop: ‘Als je daar even je fantasie op los laat, staan we nog maar aan het begin van wat je een mobiliteitsrevolutie zou kunnen noemen.’

Lezers-aanbieding Bespaar tijd en geld en ervaar zelf de voordelen van een NS-Business Card. Brookz-lezers krijgen tijdelijk 50% korting op de aanschafkosten van de NS-Business Card en betalen slechts 15 euro per jaar. Ga naar ns.nl/mkb voor meer informatie. Gebruik bij uw online bestelling promotiecode B41.


podium p voor businessmakers

Landgoed Tenuta Madonnina

Droomlocatie te koop Tom Boelen verwezenlijkte j zes jjaar g geleden zijn j droom: hijj kocht een wijnj landgoed g op p Sicilië en liet daar acht huizen op p bouwen om te exploiteren. p Nu is hijj klaar voor een nieuw avontuur en zet hijj het onroerend goed en het verhuurbedrijf te koop. ONDERNEMER

T

om Boelen is een doorgewinterde horecaman. Na de Hotelschool werkt hij in diverse internationale hotels, totdat hij zijn vrouw Carla tegenkomt. Zij werkt als assistent front ofce manager in het hotel waar hij assistent food and beverage manager is. In 1989 gaan ze samen met vrienden een compagnonschap aan. Het werk in het à la carte restaurant bevalt hen beiden goed. Zo goed dat ze na twee jaar de aandelen verkopen en voor zichzelf beginnen met restaurant ‘t Madammeke. ‘Mijn eerste echte droom was het runnen van een eigen res- »


p podium selectief overzicht

taurant’, vertelt Tom Boelen. ‘En dat hebben we gedaan. Met vijftien fulltime medewerkers, een notitie in de Lekker Top-500 en vrijwel dagelijks een drukbezocht restaurant is die droom op een fantastische manier uitgekomen.’ In 2006 besluit het echtpaar het restaurant te verkopen en met de opbrengt een nieuwe droom te nancieren: de koop van wijnlandgoed Tenuta Madonnina op Sicilië.

Vruchtbare grond De locatie van het wijnlandgoed lijkt opmerkelijk, zeker voor een Nederlander. Het landgoed ligt namelijk op de Etna. Voor Boelen was dat juist een reden om tot de koop over te gaan. ‘Ik ben vinoloog. Voor mij was het daarom essentieel dat een goede wijnoogst mogelijk was. Want naast het exploiteren van woningen wilde ik ook mijn eigen wijn gaan maken. Dankzij lava van de Etna is de grond bijzonder vruchtbaar. Bovendien ligt ons

‘In totaal hebben we dus acht woningen te huur’, licht Boelen toe. ‘De afgelopen zes jaar is de exploitatie daarvan uitstekend verlopen. Het seizoen loopt van 1 april tot 31 oktober en we hebben zo’n 24 weken per jaar alles verhuurd.’ Overigens regelen ze vrijwel alle zaken vanuit Nederland. Een manager/beheerder ter plekke is verantwoordelijk voor het dagelijks beheer en het contact met de gasten; Carla en Tom reizen meerdere keren per jaar naar Sicilië om praktische zaken te regelen en natuurlijk te genieten van hun

‘We zijn j op p zoek naar een enthousiaste koper, p bijj voorkeur iemand met een voorliefde voor de Italiaanse cultuur’ landgoed in het DOC-gebied aan de noordwestelijke helling. De stromingen zijn precies aan de andere kant van de vulkaan.’ Weinig gevaar dus en een spectaculair uitzicht; Boelen is in zijn nopjes met de droomlocatie, die vanuit Nederland binnen drie uur te bereiken is.

project. ‘Ik zoek altijd bedrijven met een schaalgrootte waarbij ik misbaar kan zijn. In Nederland werk ik namelijk als zelfstandig consultant voor de horeca; beide functies zijn op deze manier uitstekend te combineren.’

Verhuurbedrijf

Aan succes dus geen gebrek. Toch is voor Boelen de tijd rijp het onroerend goed van de hand te doen. Niet omdat hij is uitgedroomd, maar omdat hij nieuwe dromen wil verwezenlijken. ‘Ik wil meer gaan reizen, en in dat kader nieuwe horecaformules opzetten, de Zuid-Europese eetcultuur naar Nederland brengen en veel meer denken uit de behoefte en beleving van de gast. Dus veel minder in traditionele waardes zoals we deze van oudsher kennen.’ Een droom die zich moeilijk laat combineren met het runnen van een landgoed in Sicilië. Hoewel Boelen klaar zegt te zijn

Na aankoop van het landgoed richt Boelen met zijn vrouw “Vulkaanreizen” op, het bedrijf dat de verhuur van de accommodaties op Tenuta Madonnina verzorgt. Terwijl de Boelens het verhuurbedrijf opzetten, werken ze tegelijkertijd aan de bouw van nieuwe huizen en de restauratie van de reeds bestaande wijnboerderij. In 2007 staan er op de ruim vijf hectare grond zes split-level woningen, één vrijstaande woning en is de boerderij verbouwd tot een beheerderswoning met restaurant, wijnkelder, terras en nog een gastenverblijf.


Nieuwe droom

voor de verkoop, kijkt hij er toch met gemengde gevoelens naar. ‘We hebben alles from scratch opgebouwd. Daardoor heeft het ook emotionele waarde. Ik zal het landgoed ook niet aan de eerste de beste kandidaat verkopen.’ Boelen is dan ook op zoek naar een enthousiaste koper, bij voorkeur iemand met een voorliefde voor de Italiaanse cultuur. ‘Maar goed, dat zijn natuurlijk voorkeuren. In principe stel ik geen eisen aan de achtergrond van de koper.’

Verkoopconstructies Voor de verkoop zijn meerdere constructies mogelijk. Het gehele landgoed is verkaveld, waardoor de huizen ook eventueel los verkocht kunnen worden. Huurgarantie is hierbij bespreekbaar. Ik heb al potentiële kopers aan de deur gehad die geïnteresseerd waren in één of meerdere huizen maar kopers die het gehele landgoed willen overnemen, hebben de voorkeur. Overigens staat met het wijnlandgoed ook het verhuurbedrijf in de verkoop. We hebben regelmatig terugkerende gasten die via Vulkaanreizen hun vakantie boeken. In het bedrijf zit naast een aanzienlijk gastenbestand ook volop knowhow die het landgoed extra waarde geeft. Je koopt dus iets waar handel in zit.’ Boelen houdt voorlopig nog alle opties open. ‘De prijs moet natuurlijk wel conform taxatie zijn, maar wat betreft de invulling van de deal is alles bespreekbaar.’

Reageren? Bent u wellicht de ondernemer die het bedrijf van Tom Boelen over zou willen nemen? Dan kunt u hem mailen via [email protected]

tekst SUZANNE WIJERS

vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl

aangeboden Dit is een selectie van bedrijven die te koop worden aangeboden op de website van Overnamematch.Voor meer bedrijven, aanvullende informatie en de contactgegevens van de verkopende partij zie www.overnamematch.nl PROJECTINRICHTER Profielnr 11360 Omzet 3,5 mln Omschrijving Een projectinrichter, gespecialiseerd in onderwijsinstellingen en kantoorinrichting. In de scholen- en kantorenmarkt heeft de onderneming een uitstekende positie opgebouwd. Daarnaast is zij actief in de retailbranche, bij overheidsinstellingen en in de zorgmarkt.

TELECOMSPECIALIST

ADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 11355 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een administratiekantoor met een interessant klantenbestand in één specifieke sector. Het kantoor heeft een onberispelijke reputatie in de nichemarkt waarin het opereert en is landelijk één van de vier of vijf toonaangevende kantoren.

KINDEROPVANG

UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF Profielnr 11344 Omzet 2,5 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf onder een zeer bekende formule voor verkoop en reparatie. Met deze formule is het bedrijf in staat vele klanten te bedienen. Daarnaast heeft het bedrijf zich met merkspecialisatie kunnen richten op een groter deel van de zakelijke markt waardoor er vele marktmogelijkheden zijn gecreëerd.

DETACHERINGSBUREAU BOUW Profielnr 11343 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een detacheringsbureau, waarbinnen de vennoten worden gedetacheerd als vakbekwame en gespecialiseerde timmerlieden op de bouwplaats van hun opdrachtgevers. Het gaat hier om 10 allround timmerlieden.

METAALPRODUCENT Profielnr 11342 Omzet 9,0 mln Omschrijving Een metaalproducent die producten ten behoeve van industriële processen in de (petro-)chemie levert. De producten worden in eigen huis ontwikkeld en geproduceerd. De onderneming acteert in een nichemarkt en is marktleider binnen haar segment.

Profielnr 11359 Omzet 1,8 mln Omschrijving Een allround telecomspecialist waarbij de marktsector hoofdzakelijk uit business-to-business bestaat. Het bedrijf heeft een klantenportefeuille met langdurige contacten.

Profielnr 11353 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een professionele organisatie in de kinderopvang dat staat voor persoonlijke opvang op maat. Er wordt gestreefd naar optimale zorg, aandacht en liefde voor het kind en de wijze waarop het kind groter groeit.

KINDERDAGVERBLIJF

ICT-RESELLER

Profielnr 11358 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een kinderdagverblijf met op elke locatie heeft is een veilige omgeving. Veilig doordat de ruimte geborgenheid, rust uitstraalt en doordat de pedagogische vaardigheden van de medewerkers een positieve sfeer creëren.

Profielnr 11352 Omzet 2,2 mln Omschrijving Een ICT-reseller die onder andere servers, printers, laptops en pc’s verkoopt en ook hardware onderhoud, ook via contracten. Het bedrijf heeft een groot gekende zakelijke opdrachtgevers, semioverheid en gezondheidszorg.

UITGEVERIJ VAKBLADEN

REÏNTEGRATIEBUREAU

WERKTUIGBOUWKUNDIG INSTALLATIEBEDRIJF

Profielnr 11357 Omzet 0,8 mln Omschrijving Een relatief klein uitgeversbedrijf met mooie titels van vakbladen in de retail en een goede winstgevendheid. Het bedrijf geeft al vele jaren toonaangevende vakbladen uit en organiseert enkele evenementen daar omheen.

Profielnr 11351 Omzet 3,5 mln Omschrijving Een bedrijf dat reïntegratie-trajecten uitvoert. Hierbij moet men denken aan de begeleiding van mensen die langdurig ziek zijn geweest, gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn geraakt of overtallig zijn geworden.

Profielnr 11339 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een werktuigbouwkundig installatiebedrijf dat zich bezig houdt met het leveren, installeren en onderhouden van cvketels, aanleggen van centrale verwarming, water, gas, sanitair, ventilatie, dakbedekking, lood- en zinkwerk.

VERSPANINGSBEDRIJF

WERELDWIJDE EXPEDITEUR

DETACHEERDER ELEKTROTECHNIEK

Profielnr 11356 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een verspaningsbedrijf met een technologie door middel van draadvonktechniek, die relatief nieuw is in de metaalbewerking. Naast de kernactiviteit van draadvonken past het bedrijf ook vonkboren en slijpen toe voor het bewerken van producten.

Profielnr 11348 Omzet 5,0 mln Omschrijving Als expediteur organiseert de onderneming transport en daarnaast biedt zij tot 20.000 m2 opslagcapaciteit. De twee kernactiviteiten van de onderneming zijn expeditie en warehousing. Als expediteur neemt zij het gehele traject uit handen van de klant, zoals transport, opslag en douane.

Profielnr 11334 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een detacheerder op het gebied van domotica, brandmelding, data en beveiliging. Personeel ca. 50% payroll en 50% inleen. Detachering maakt ca. 75% van de omzet uit, de overige 25% is aangenomen werk.

ZONWERINGSPRODUCENT Profielnr 11341 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een zonweringsproducent dat deels eigen producten en deels diverse vertegenwoordigde merken verkoopt en onderhoudt. Het assortiment bestaat grotendeels uit zonweringen, rolluiken, horren en garagedeuren.

juni 2012 | brookz | 53

»


BOEKHANDEL

GROOTHANDEL

Profielnr 11332 Omzet 0,9 mln Omschrijving Een boekhandel/kantoorboekhandel met een assortiment dat naast boeken onder andere ook uit tijdschriften, wenskaarten, e-books, schrijfmaterialen en kantoorartikelen bestaat. Daarnaast is er een Post NL-servicepunt.

Profielnr 11325 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een groothandel die gespecialiseerd is in de in- en verkoop van non-food artikelen, waaronder producten met eigen label. Er wordt voorraad aangehouden om een snelle, zekere levering te kunnen waarborgen.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF

INTERIEUR BOUWBEDRIJF

Profielnr 11331 Omzet 1,9 mln Omschrijving Een elektrotechnisch installatiebedrijf zich bezig houdt met het aannemen en uitvoeren van elektro- en solar-technische installatiewerken in residentiële woningbouw, utiliteit en industrie.

KUNSTHANDEL Profielnr 11330 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een galerie/kunstuitleen met 2 vestigingen dat eigentijdse kunstwerken inkoopt, verkoopt en verhuurt. Werken omvatten voornamelijk schilderijen, en (in mindere mate) ook beelden. Het bedrijf levert zowel aan bedrijven als particulieren in Nederland en België.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBUREAU Profielnr 11329 Omzet 2,2 mln Omschrijving Een elektrotechnisch installatiebureau met een diverse klantenkring in een breed toepassingsgebied. Vaste zakelijke opdrachtgevers, veelal bekende en grote organisaties.

NETWERK-BEHEERDER

Profielnr 11323 Omzet 1,2 mln Omschrijving Een interieurbouwbedrijf dat voornamelijk op de business-tobusinessmarkt is gericht. Het bedrijf heeft momenteel een orderportefeuille die in lijn ligt met die van 2011.

HOUTBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 11322 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een houtbewerkingsbedrijf met een goed gevulde orderportefeuille, gevestigd in het noorden van ons land. De onderneming heeft een volledig ingerichte werkplaats.

UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF Profielnr 11321 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf dat gespecialiseerd is op de onderhouds- en reparatiemarkt. Verkoop van occasions maakt onderdeel uit van de activiteiten. Naast de technische kennis die in huis is maakt het bedrijf ook gebruik van een zeer bekende werkplaatsformule.

BOUWCHEMISCH PRODUCTIEBEDRIJF

Profielnr 11327 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een beheerder van netwerkinfrastructuren en communicatievoorzieningen die gespecialiseerd in het beheren en 24/7 monitoren van verbindingen tussen vestigingen en netwerkcomponenten.

Profielnr 11320 Omschrijving Een bouwchemisch productiebedrijf dat kwalitatief hoogwaardige bouwchemische preventieve en curatieve producten fabriceert en verhandelt zowel regionaal, nationaal alsook internationaal, waarbij de afnemers bouw en industrieel zijn gerelateerd.

WEBSHOP

SPUITERIJ

Profielnr 11326 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een webshop gespecialiseerd in de verkoop van memoblokjes (Post-it). Het product is gericht op zakelijke markt. De onderneming bestaat inmiddels twee jaar.

Profielnr 11319 Omzet < 0,1 mln Omschrijving Een allround spuiterij die zich heeft toegelegd op het spuiten van auto’s, meubelen, (delen van) interieurs en alle overige zaken die worden aangeboden.


DISTRIBUTIEBEDRIJF VOEDINGSMIDDELEN (FRANKRIJK) Profielnr 11317 Omzet 1,3 mln Omschrijving Een Frans import- en distributiebedrijf in voedingsmiddelen die lang houdbaar zijn. De import is vanuit Nederland en Italië; Spanje volgt en andere landen op eigen initiatief toe te voegen.

KUNSTBEPLANTINGSBEDRIJF Profielnr 11316 Omzet < 0,1 mln Omschrijving Een kleine, gespecialiseerde toeleverancier voor alle soorten kunstbeplanting (nichemarkt) en de bijbehorende potten. Alle decoraties, kunstbomen, -palmen, -planten en -bloemen worden in eigen atelier vervaardigd.

PRODUCTIEBEDRIJF BEKABELING Profielnr 11315 Omzet 2,5 mln Omschrijving Een productie- en handelsonderneming die bekabeling produceert en advies geeft over het gebruik aan opdrachtgevers. De organisatie kent een hoge graad van automatisering en mechanisering.

SPECIALIST ZONWERING Profielnr 11314 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een internationaal bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogwaardige zonwering-/lichtregelingssystemen, op basis van maatwerk en in serieproductie. De producten zijn geschikt voor particuliere toepassing, utiliteitsbouw, fabriekscomplexen, openbare gebouwen en musea.

METAALBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 11313 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een all-round metaalbewerkingsbedrijf dat naast standaard producten ook maatwerk vervaardigt; op de specifieke eisen en wensen van de opdrachtgever. Er zijn een aantal eigen producten ontwikkeld.

MEDIABEDRIJF Profielnr 11312 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een mediabedrijf dat voor haar opdrachtgevers de totale communicatie, met een focus op druk, print en mail, verzorgt. Binnen deze activiteiten is de levering van passen in allerlei uitvoeringen een (sterk) specialisme.

PODIUM

ACCOUNTANTSKANTOOR Profielnr 11311 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een accountantskantoor met als activiteiten het samenstellen van jaarrekeningen, het geven van fiscale adviezen, bedrijfseconomische advisering en begeleiding, het verzorgen van administraties, het opstellen en indienen van fiscale aangifte (IB, LB, OB, VPB) en loonadministraties.

DEMONTAGEBEDRIJF INSTALLATIES Profielnr 11309 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een specialistisch demontagebedrijf van installaties (geen gevaarlijke stoffen) actief bij renovatieprojecten en groot onderhoud in de bouwsector, waaronder betonboor- en zaagwerk, voornamelijk in de utiliteitsbouw.

GROOTHANDEL IN BIJOUTERIEËN

CONCEPT INNOVATIEVE BLOEMEN/PLANTENBAKKEN Profielnr 11304 Omschrijving De ondernemer heeft een concept bedacht en ontwikkeld betreffende innovatieve planten-/bloemenbakken. Het betreft nieuw gemaakte bakken met beelddragers en/of bestaande bakken te bekleden of te overdekken met beelddragers. Het idee kan ook worden gerealiseerd middels beelddragers op huisstijl- en decorartikelen.

GROOTHANDEL VLEES-, VIS- EN WILDPRODUCTEN Profielnr 11303 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een groothandel met eigen verwerking en productie in vlees, vis en wild, met aanverwante producten. Met een team van ca. 20 personeelsleden, waaronder 4 chauffeurs, worden de dagelijkse bestellingen klaargemaakt en vervoerd naar de klanten.

WEBWINKEL SFEERARTIKELEN

Profielnr 11308 Omzet 0,35 mln Omschrijving Een groothandel in bijouterieën dat onder andere levert aan bijouxspeciaalzaken, drogisterijen, vakantieparken, e.d. De onderneming ontwerpt (gedeeltelijk) de collectie en koopt deze in bij hun leveranciers in het Verre Oosten. De bijouterieën worden verkocht onder een merknaam.

Profielnr 11302 Omzet 0,4 mln Omschrijving De webwinkel met sfeerartikelen heeft een geweldig snelle groei doorgemaakt. De afgelopen jaren is een concept ontwikkeld waarbij een wereldwijd netwerkt van leverancier, doorontwikkelde website en grote klantendatabase van belang zijn.

SCHOONMAAKBEDRIJF

PRODUCENT FOODSPECIALITEITEN

Profielnr 11307 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een schoonmaakbedrijf met een breed aanbod van schoonmaakdiensten. Het bedrijf beschikt over een aantal vaste klanten in zowel bedrijven als de recreatiesector en is daardoor seizoensgevoelig.

KUNSTSTOF HALFFABRICATENBEWERKER Profielnr 11306 Omzet 1,2 mln Omschrijving Een specialist in het bewerken van kunststof halffabricaten tot maatwerkproducten. Zij beschikt over een goed uitgerust machinepark om opdrachtgevers een hoge kwaliteit aan producten tegen concurrerende tarieven te kunnen leveren.

NICHESPELER INFRA- EN UTILITEITSBOUW Profielnr 11305 Omzet 0,6 mln Omschrijving Het betreft een onderneming met als kernactiviteit het produceren van specifieke bouwgerelateerde producten voor de infra- en utiliteitsbouw. Het gehele productieproces is in-house van grondstof tot eindproduct.

Profielnr 11301 Omschrijving Een bedrijf dat food-specialiteiten met een uniek concept ontwikkeld. De onderneming heeft een assortiment aan specialiteiten, die ontleend zijn aan het gevoel en de smaak van vroeger. Het machinepark is modern en voldoet aan de hoogste kwaliteit, en hygiënenormen die vandaag de dag vereist worden.

TABAKSSPECIAALZAAK Profielnr 11300 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een tabaksspeciaalzaak die gevestigd is in een winkelstrip gelegen aan een busstation én in de directe omgeving van een stadscentrum op een goede locatie in de regio Eindhoven-Den Bosch-Nijmegen, waardoor er veel traffic aanwezig is.

DRUKKERIJ Profielnr 11299 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een drukkerij die alle soorten drukwerk vervaardigt, zowel handels- als familiedrukwerk tot A2-formaat. Printen is mogelijk tot SRA 3-formaat. Het bedrijf is reeds 85 jaar gevestigd in het midden van het land.

PROFIELEN

PAND ZORGDIENSTVERLENING Profielnr 11298 Omschrijving Een pand gelegen op een landgoed in een landschappelijke en natuurrijke omgeving wordt aangeboden als gezondheidszorg gebouw (wonen met zorgfaciliteiten). Het pand is gebouwd in 2009. Op het perceel staat een villa die ook voor zorgdienstverlening met wonen kan worden ingezet.

UITGEVER PRINT/ONLINE/APPS Profielnr 11297 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een uitgeverij van veiligheidsinformatie voor verschillende doelgroepen. De uitgeverij brengt vijf verschillende titels in print uit. Daarnaast heeft de onderneming ook applicatie ontwikkeld voor de iPhone en voor smartphones op het Android-platform.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11296 Omzet 1,5 mln Omschrijving Kwalitatief hoogwaardig elektrotechnisch installatiebedrijf in de breedste zin des woord. Zij leveren aan overheidsinstanties, bedrijven en aan particulieren en zijn zowel actief in de industrie, woningbouw als utiliteitsbouw.

MYSTERY SHOPPING-BEDRIJF Profielnr 11295 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een bedrijf gespecialiseerd in mystery shopping en mystery guestonderzoek. De onderneming beschikt over een onderscheidende en inhoudelijk sterke onderzoeksmethodiek welke zich in de markt bij toonaangevende klanten heeft bewezen.

PATENT BUISMOTOR Profielnr 11294 Omschrijving Dit systeem (patent pending) is speciaal ontwikkeld voor dynamische buis-rotaties waarbij grote lengten (500 m) buis zichzelf radiaal over een bepaalde breedte/hoogte open afwikkelen waarbij de aandrijving plaatsvindt met in de buis geplaatste motoren (buismotoren).

TENNISHAL Profielnr 11293 Omzet 0,3 mln Omschrijving De tennishal is uitgegroeid tot een begrip in de omgeving. De accommodatie bestaat uit een zestal mooie binnenbanen en functionele en goed onderhouden vergaderruimtes. De tennishallen zijn voor meerdere doelgroepen inzetbaar als sportac» commodatie.



gevraagd Dit is een selectie van bedrijven die te koop worden gevraagd op de website van Overnamematch. Voor meer bedrijven, aanvullende informatie en de contactgegevens van de vragende partij zie www.overnamematch.nl OPLEIDINGSBEDRIJF

AGRI-/FOODBEDRIJF

Profielnr 13204 Omvang 20 FTE Omschrijving Een bedrijf dat zich op de brede bedrijfskundige opleidingsveld en/of management trainingen richt. De voorkeur gaat uit naar een kennisintensief bedrijf dat werkt met hoger opgeleide professionals. Eventuele nevenactiviteiten op het gebied van gebied van advies, assesment of elearning technologie kunnen interessante aanvulling zijn.

Profielnr 13198 Omvang 20 FTE Omschrijving Een agri-/foodbedrijf waarvan de directeur-grootaandeelhouder geen bedrijfsopvolger heeft. Sinds 2011 werkt de kandidaat koper/investeerder als interimmanager in de agri-/foodsector en de wens is om zich te binden aan een onderneming als algemeen directeur en aandeelhouder.

TECHNISCH HANDELSBEDRIJF Profielnr 13203 Omvang 30 FTE Omschrijving Een gespecialiseerde handelsonderneming (B2B2C) met een onderscheidende marktpositie door een combinatie van sterk assortiment en dienstverlening. Invloed op productontwikkeling bij toeleveranciers en of een eigen assemblagedan wel productie-unit.

PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13202 Omvang 2,0 mln Omschrijving Een productieonderneming in een technische sector (metaal, elektrotechniek, kunststof, rubber, chemie). De producten zijn onderscheidend en worden beperkt seriematig geproduceerd. Geen specialistische machineontwikkeling/bouw in stuks productie.

ARCHITECTENBUREAU Profielnr 13200 Omvang 5 FTE Omschrijving Het architectenbureau waarvan de eigenaar op zoek is naar een exit-scenario, omdat het rendement van zijn/ haar bureau is gedaald of omdat de architect in kwestie zijn/haar pensioen ziet naderen, maar geen opvolging voorhanden heeft of niet meer wil investeren.


BEVEILIGINGSBEDRIJF Profielnr 13197 Omvang 0,2 mln Omschrijving Een beveiligingsbedrijf waarvan de activiteiten bij voorkeur bestaan uit objectbeveiliging, mobiele surveillance, toegangscontroles, portiers- en/of receptiediensten, evenementenbeveiliging en gerelateerde activiteiten.

TECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 13178 Omvang 10 FTE Omschrijving Een productiebedrijf of technisch installatiebedrijf met eigen engineering en/of kerntechnologieën, die klantspecifiek kunnen worden ingezet. Het bedrijf en haar producten hebben aantoonbaar ontwikkelpotentie.

HANDELSBEDRIJF FOODSECTOR Profielnr 13176 Omvang 20 FTE Omschrijving Een handels- en/of productiebedrijf in de food-sector, maar andere sectoren kunnen ook interessant zijn. Bij voorkeur betreft het een onderneming waar de MBI-kandidaat als directeur kan fungeren met daarnaast iemand die de organisatie goed kent.

PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13175 Omvang 20 FTE Omschrijving Een productiebedrijf in de metaalsector. Het ideale bedrijf biedt diverse uitdagingen. De ervaring van de MBI-kandidaat past zeer goed bij bedrijven die nu break-even draaien en winstgevend gemaakt moeten worden.

METAALBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 13173 Omvang 10 FTE Omschrijving Een metaalbewerkingsbedrijf met een combinatie van procesmatig werken en productie. De bedrijfslocatie is idealiter ten oosten van de IJssel of in het aanpalende deel van Duitsland.

SALARISADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 13172 Omschrijving Een salarisverwerkingskantoor zoekt ter uitbreiding naar kantoren of portefeuilles met salarisverwerking voor aankoop/samenwerking. Het bedrijf mag door heel Nederland gevestigd zijn.

HANDELS- EN/OF PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13170 Omvang 60 FTE Omschrijving Een handels- en/of productiebedrijf met voldoende ruimte voor groei en ontwikkeling (zowel intern als extern). Bovendien dient er perspectief in te zitten met betrekking tot schaalvergroting.

VERPAKKINGSGROOTHANDEL Profielnr 13169 Omvang 1,0 mln Omschrijving Een verpakkingsgroothandel/ distributeur die producten met primaire verpakkingen, zoals flesjes, bedrukte doosjes en dergelijke verhandelt. Het bedrijf moet gevestigd zijn in het zuiden van Nederland.

SCHILDERSBEDRIJF Profielnr 13168 Omschrijving Een kleinschalig schildersbedrijf met eigen spuiterij(-faciliteit) in de regio groot Amsterdam-Hilversum-Leiden. Bij voorkeur dient het bedrijf deels actief te zijn in de zakelijke markt.

PODIUM

INDUSTRIEEL PRODUCTIEBEDRIJF

LEVERANCIER TECHNISCHE PRODUCTEN

Profielnr 13167 Omvang 15 FTE Omschrijving Een industrieel productiebedrijf dat de potentie heeft om te groeien en onderhoudt een duurzame relatie met hun klanten. Productontwikkeling is een belangrijke pijler in het succes van de onderneming.

Profielnr 13164 Omvang 60 FTE Omschrijving Leverancier van hoogwaardige, innovatieve (technische) producten en/of diensten met aantoonbare maatschappelijke relevantie. Langdurige partnerships op basis van substantiële betekenis met haar klanten en relaties.

FACILITAIRE DIENSTVERLENER

HANDELSONDERNEMING

Profielnr 13166 Omvang 1,0 mln Omschrijving Facilitaire bedrijven, zoals schoonmaakbedrijven, specialistische reiniging, vastgoedonderhoud, facilitaire hulpdiensten (handyman en general services) en dergelijke. Het bedrijf moet gevestigd zijn binnen een straal van 30 km. rondom Amsterdam-Haarlem.

Profielnr 13163 Omvang 20 FTE Omschrijving Een handelsonderneming die concurreert op toegevoegde waarde door middel van merk/reputatie, is actief in het B2C- of B2B segment en heeft internationaal groeipotentie. Daarnaast heeft de onderneming (op termijn) behoefte aan een nieuwe CEO.

ZAKELIJKE DIENSTVERLENER Profielnr 13165 Omschrijving Een zakelijke dienstverlener die inspeelt op de (basis)behoeften van de klant. De dienstverlening is gericht op ondersteuning, ontwikkeling en verbetering van de klant. De voorkeur voor een organisatie met een kleine deskundige staf met een hoogflexibele uitvoeringslaag.

PROFIELEN

RETAILKETEN Profielnr 13160 Omschrijving Een handels/productiebedrijf en/of retailketen op het gebied van FMCG, bij voorkeur in voedingsmiddelen. De onderneming is actief in een B-2-B markt of in het B-2-C segment en gericht op consumentenproducten.

SCHOONMAAKBEDRIJF Profielnr 13159 Omvang 0,25 mln Omschrijving Een schoonmaakbedrijf met diverse schoonmaakactiviteiten (o.a. glasbewassing, vloeronderhoud, reguliere schoonmaak, etc.) dat actief is in de regio Rotterdam en Zuid-Hollandse eilanden. Tot de klanten behoren bedrijven, kantoren, overheidsinstellingen en kinderdagverblijven.

MARKETINGBUREAU

LIFESTYLE-/ SPORTARTIKELENBEDRIJF

Profielnr 13162 Omvang 10 FTE Omschrijving Een marketingbureau dat affiniteit heeft of zoekt met social media. Het gezochte marketingbureau is actief met online-marketing of social media, werkt voor (sponsors van) sportclubs, sportbonden of sporters en/of werkt voor A-merken met een uitstekend netwerk bij zowel adverteerders als bij leveranciers.

Profielnr 13158 Omvang 20 FTE Omschrijving Een onderneming die sterk is in het vermarkten van consumenten(merk)artikelen: FMCG of sport-/lifestyle-gerelateerd. De onderneming heeft een assortiment van onderscheidende kwaliteitsproducten die een bijzonder verhaal vertellen dat authentiek is.

Brookz werkt o.a. samen met de volgende partners



investeringsprofielen Dit is een selectie van proelen die te bekijken zijn op de website Investormatch.nl. Voor meer proelen, aanvullende informatie en de contactgegevens van de vragende partij zie www.investormatch.nl ONLINE SPAARPROGRAMMA Profielnr 146 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Een online spaarprogramma met nu 45.000 leden. Naast het spaarprogramma is het ook een gratis online loterij als mede een start voor het doen van aankopen op internet. Het programma draait op tevreden en actieve leden. Nu is gebleken dat het concept werkt, is het tijd groot uit te rollen.

BIO AIR CLEANER Profielnr 147 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Gepatenteerd en goedgekeurd/getest (TUV) Duits product dat uit de lucht zowel geurmoleculen, als giftige organische componenten absorbeert, definitief. Uniek omdat het niet met enzymen werkt, maar met biopolymeren en geen milieuverontreinigende stoffen bevat.

GOLFENERGIE SYSTEEM Profielnr 145 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Golfenergie beslaat een enorme groeimarkt die nog sterk onderontwikkeld is omdat er geen goede manier bestond om energie uit golven te halen en zeker niet op de Noordzee. Dit project omvat het prototype van een doorbraak technologie die dat probleem oplost en dus een grote nieuwe markt opent, zowel voor oceanen als voor de Noordzee.

SALESCONCEPT BLOEMEN- EN PLANTENINDUSTRIE Profielnr 143 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Onder een merk een planten/ bloemen-range aanbieden met als uitgangspunt de consument.

MARKETPLACE FOR FINANCIALS Profielnr 140 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving Our mission of is to help Financials in their business need by productizing quantitative skill by enabling exchange trading of information based products.

Profielnr 136 Kapitaalbehoefte 1,8 mln Omschrijving Een innovatief digitaal radiocommunicatie- en organisatie systeem, voor het optimaliseren van de bedrijfsvoering in de retailmarkt, met als doel een beter resultaat. Het RMS is wereldwijd toepasbaar.

NIEUW REISPORTAAL: REIS.NL Profielnr 135 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Ontwikkeling van de beste domeinnaam in de reiswereld tot een reisportaal en een uniek reisconcept. Halverwege mei wordt een compleet nieuwe website opgeleverd op het domein www.reis. nl. Het behoeft geen betoog dat de domeinnaam Reis.nl een van de beste domeinen is in de reisindustrie.

KOFFIE/HORECA CONCEPT Profielnr 132 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Zelf koffie zetten aan tafel in een restaurant, met seizoensgebonden koffiesmaken van ‘single estate’ koffieplantages.

BIO-BRANDSTOF VOOR VLIEGTUIGEN

MARKETING & RECLAME ADVIESBUREAU

Profielnr 139 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Het ontwikkelen en samenstellen van een bio fuel alcohol blend en bio oil blend voor zuigervliegtuigmotoren en turbojet motoren, en in een 6-12 maanden time to market brengen van retrofit motoren en licenties en onderhoudstations trainingen en certificeringen.

Profielnr 130 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving Een b to b marketing en reclame bureau met een sterk gevoel voor zowel traditionele als nieuwe media. Alleen resultaat telt voor onze relaties, vandaar dat we eerst een doortimmert plan maken en dan pas de creatie.

SOCIAL SHARING PLATFORM: ALTERNATIVE TO ADVERTISING

ONLINE COMMUNITY FOR P2PRIDESHARING

Profielnr 138 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Social alternative to advertising. Looking to be the most popular business to come ever out of Holland.

ONLINE UITAGENDA

QUESTIONS & ANSWERS PLATFORM KROUPYS.COM

Profielnr 141 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving De enige website die een compleet overzicht biedt van alle podiumkunsten in heel Nederland, met speellijsten, recensies, foto’s, video’s en de mogelijkheid om direct kaarten te kopen.

Profielnr 137 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Kroupys.com is a place where you can ask questions and share answers in a fun and social way. Share knowledge, photos, videos, websites and more. Follow interesting topics and meet experts. Kroupys: the answer is near.


RETAIL MONITOR SYSTEM

Profielnr 129 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving An online community for p2p ridesharing. The value provided for the community is to lower cost of mobility, increase social bonding and make transport more sustainable.

INTERACTIEVE KLANTENKAARTEN Profielnr 128 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving De nieuwe klantenkaart: een mobiele, interactieve en persoonlijke klantenkaart die werkt op alle typen smartphone.

VERKOOP AANKOOP OF WAARDERING VAN UW ONDERNEMING

WWW.JANOVERNAMESENWAARDERINGEN.NL

088 220 2200

Peter Oudshoorn De-door-deextreme-regenval-van3-januari-ondergelopenstripboekenwinkel-vande-heer-Jacobsmanager

De schademanager van Nationale-Nederlanden Suske, Wiske en de heer Jacobs hadden samen al veel avonturen beleefd. Maar toen de winkel van de heer Jacobs was ondergelopen, werd het hem toch te spannend. Gelukkig werd hij geholpen door zijn persoonlijke schademanager, Peter Oudshoorn. Vanaf het begin regelde Peter de behandeling van de schade en alles wat daarbij kwam kijken. En als de heer Jacobs iets wilde vragen, belde hij Peter op zijn persoonlijke nummer. Wel zo handig, want Peter was volledig op de hoogte van het schadedossier. Wilt u ook zorgeloos vooruit na een ongeluk, schade of diefstal? Bel dan met uw verzekeringsadviseur of de schademanagers van Nationale-Nederlanden. Want of het nu gaat over een doorweekte Kuifje of over een ondergelopen fabriekshal, zij helpen u graag verder. Wilt u meer informatie? Kijk dan op nn.nl of bel uw verzekeringsadviseur.

INNOVATIE & GROEI Alles over het vernieuwen en verder uitbouwen van uw bedrijf! SPECIAL. voor professionele ondernemers

Recommend Documents