groei, durfkapitaal fk it l & b bedrijfsovername d ijf
+
special
Corporate Recovery
OVERNAME BAROMETER Wat zijn de verwachtingen voor de 2de helft van 2012? INVESTEREN Het nieuwe handboek Informal Investors INNOVATIE Service2media behoort tot de wereldtop
THEMA
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN Alles over het uitbouwen van uw bedrijf over de grens
voor professionele ondernemers
SEPT/OKT 2012 / € 9,95
Boris Veldhuijzen van Zanten Internet- en technologie-jongleur
HEEFT ALLES MEE. EN NEEMT ALLES MEE. De nieuwe BMW 3 Serie Touring heeft alles mee. Het kenmerkende BMW design. EfficientDynamics technologie die weinig vraagt en veel geeft. Bovendien biedt deze nieuwe BMW de meeste ruimte in zijn segment en meer mogelijkheden dan ooit tevoren. Grotere achterklepopening. Elektrisch te bedienen. Separaat te openen achterruit. Het is niet de vraag waaróm u de nieuwe BMW 3 Serie Touring kiest maar waarvóór. Daarbij geeft BMW u nu tijdelijk kosteloos een upgrade naar een hoger uitvoeringsniveau: van Executive naar High Executive. Dit betekent onder andere genieten van soepel Dakota-leder en Xenon-verlichting. Ontdek het zelf bij de BMW dealer of op bmw.nl.
DE NIEUWE BMW 3 SERIE TOURING.
De nieuwe BMW 3 Serie Touring
www.bmw.nl
BMW maakt rijden geweldig
Gemiddeld brandstofverbruik van 4,7 tot 6,5 liter/100 km (van 21,3 tot 15,4 km/liter). CO2-emissie van 123 tot 159 gram/km.
Altijd alles in eigen hand Optimaal multitasken met de Samsung Galaxy Tab 2
Optimale mobiele zakelijke toepassingen door de nauwe samenwerking met toonaangevende partners, zoals Polycom en Cisco. Naadloos synchroniseren met Exchange. En optimale beveiliging dankzij onder andere VPN. More possibilities on the go.
7” 7”
10 10.1” 0.1 1”
OPTIMALE MESSAGING Werken op de Galaxy Tab 2 zorgt voor naadloze synchronisatie met uw Exchange server voor e-mail, contactgegevens, agenda’s en taken. U kunt de instellingenvoor elk mobiel apparaat op afstand veranderen.
OPTIMALE BEVEILIGING Beveiliging zonder compromissen. U heeft mobiel toegang tot uw e-mail, agenda’s, contactgegevens en de door u gebruikte zakelijke applicaties zonder dat u zich zorgen hoeft te maken over de beveiliging, getuige onze FIPS 14-2 certificering. Dankzij de perfecte aansluiting op de meest gebruikte Mobile Device Management producten kunt u mobiele apparaten zeer eenvoudig op afstand bekijken, controleren en beheren.
OPTIMAAL VERGADEREN Vergader terwijl u onderweg bent. Webconference- aanbieders zoals Cisco en Polycom maken het mogelijk om met uw Galaxy Tab 2 betrouwbaar en veilig conference calls te houden, zelfs in HD kwaliteit. Bekijk documenten of deel uw scherm met anderen en plaats tegelijkertijd live opmerkingen.
OPTIMALE BIZ APPS Neem onderweg de juiste beslissingen. Er zijn legio beschikbare Business Apps van Samsung’s partners met tools op gebied van bij voorbeeld CRM, ERP, BI en vele andere zakelijke oplossingen. Slimme analytische tools die professionals zoals u ondersteunen bij het nemen van belangrijke zakelijke beslissingen.
OPTIMAAL SAMENWERKEN Aan documenten werken, rapporteren, kosten goedkeuren en webinars bijwonen. Met remote desktop van bijvoorbeeld Citrix of VMware hebben uw medewerkers snel en on-demand toegang tot alle bestaande zakelijke toepassingen die al door uw bedrijf worden ondersteund. Vanaf elke tablet. Veilig en eenvoudig. OPTIMALE CONNECTIVITEIT De verbeterde Wi-Fi en 3G verbindingen maken uw onderneming volledig mobiel. Uw medewerkers hebben onderweg volwaardig toegang tot alle toepassingen en documenten die ze op dat moment nodig hebben.
Weten hoe u de Samsung Galaxy Tab 2, net als Samsung smartphones, nog meer kunt inzetten voor uw onderneming? KIjk op www.samsung.com/nl/mobilebusiness
sp
ec b
Amsterdam | Deventer | Gouda | www.marktlink.nl
Uw
ia il st en an a ij va p oo k r ve
! n e v j i dr e b n
INHOUD
34 Dossier International
Binnen vijf jaar heeft Service2Media uit E sche En h de zich ontwikkeld tot een wereldspeler Enschede op het gebied van app-platforms. ‘Nederland is een proeftuin voor onze producten.’
handboek 14 Investeerders
Internationaal 27 thema ondernemen
Handboek Informal Investment is een nuttige handleiding die veel beginnersfouten kan voorkomen. Belangrijkste boodschap; ‘Vooral klein beginnen. Bouw eerst wat ervaring op.’
Wie met zijn bedrijf serieus wil groeien moet de grens over. In deze special o.a. het Brookz Export ABC vol met praktische tips & trucs over het internationale zakendoen.
Boris Veldhuijzen 18 Q&A van Zanten
Corporate 40 special recovery
Boris Veldhuijzen van Zanten is één van Nederlands bekendste internet-ondernemers. Een gesprek over zijn succesvolle weblog, de evolutie van start-ups en het falende Europese ecosysteem.
Door de economische crisis van de afgelopen vier jaar zijn inmiddels duizenden ondernemers in de problemen gekomen. Bericht vanuit de ziekenboeg van het Nederlandse bedrijfsleven.
september / oktober 2012 | brookz | 07
COLOFON
18
select 11 Nieuws Brookz Overname Barometer: wat zijn de vooruitzichten voor de rest van 2012? Golden Egg Check: ontdek snel een gouden idee. BOBB-congres: wat is de t oegevoegde waarde van de overname-adviseur?
14 Investeerders handboek Handig naslagwerk voor (beginnende) investeerders
16 Winstlekkage Thexton Armstrong optimaliseert uw ondernemersmodel
28
18 Q & A Boris Veldhuijzen van Zanten, The Next Web
deals 22 deal 01 Ron van der Zon Traverse Adviesgroep
24 deal 02 André en Sem Arends Arends
podium 63 Bedrijf gezocht Marion de Heer zoekt een bedrijf met een kwaliteitsproduct
65 Vraag & aanbod Koop- , verkoop- en investeringsproelen
elk nummer 08 Colofon 09 Voorwoord
40 08 | brookz | september / oktober 2012
Brookz is een uitgave van C365 Business Media Science Park 400 1098 XH Amsterdam Uitgever/hoofdredacteur Peter Rikhof Eindredactie Wietze Willem Mulder Vormgeving Wonderworks, Heemstede Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Miloe van Beek, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Koos Plegt, Sietske Raaijmakers, Maria Stijger, André de Vos Marketing Alex Turkawski Adverteren
[email protected] Online Wietze Willem Mulder Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost €199 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 1 maand voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over abonnementen kunt bellen met 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)
Druk Kroonpress, Estland ©2012 C365 Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
redactioneel PETER RIKHOF
Harde reset bevinden zich op dit moment in zwaar weer. Een goede aanleiding om hun bedrijf eens ink op de schop te nemen. Paul Dirken, directeur Bedrijven bij Rabobank, meldde onlangs in DUIZENDEN ONDERNEMERS
Het Financieele Dagblad, dat hij niet de indruk had dat het Nederlandse MKB aan het bankeninfuus lag. Na ruim twintig gesprekken die we voor dit nummer hebben gevoerd met corporate recovery-specialisten en medewerkers van Bijzonder beheer – off the record – heb ik een heel andere indruk. Wie goed luistert naar deze mannen, die dagelijks te maken hebben met honderden bedrijven die dreigen om te vallen, ziet een beeld opdoemen van een noodhospitaal in oorlogstijd. Het is hakken en zagen, noodverbanden aanleggen, stabiliseren en vooral hopen dat de markt zich de komende zes tot twaalf maanden gaat herstellen. Directe oorzaak van de malaise is uiteraard de inzakkende economie en daarmee wegvallende omzet. Daarnaast is er in de periode 2003 – 2008 veel te uitbundig door de banken genancierd. Daardoor zitten duizenden bedrijven tot hun nek in de schulden en hebben op dit moment grote moeite om aan hun aossingsverplichtingen te voldoen. Die overcreditering is voor deel de banken aan te rekenen – niet kritisch genoeg, risico’s onvoldoende ingeschat – maar is op de eerste plaats vooral de verantwoordelijkheid van de ondernemer zelf. In plaats van scherp op kosten en marges te blijven letten en eventueel de overhead of het businessmodel aan te passen, hebben veel ondernemers de mankementen van hun bedrijf gladgestreken door elke keer hun bankkrediet te verhogen. Niet scherp genoeg en vaak te lang blijven teren op successen uit het verleden. Kortom, alle aanleiding voor een harde reset. Onder het motto ‘Never waste a good crisis’ zullen duizenden ondernemers de knop om moeten zetten om – voor het te laat is – uit de ziekenboeg van het Nederlandse bedrijfsleven te geraken. Dat is niet gemakkelijk, maar wel onvermijdelijk en noodzakelijk. Want alle successen uit het verleden ten spijt: uiteindelijk bent u als ondernemer zo goed als uw laatste jaarverslag.
FOTO: MARCEL BAKKER
Peter Rikhof uitgever/hoofdredacteur
[email protected]
september / oktober 2012 | brookz | 09
landrover.nl/
RANGE ROVER EVOQUE THE POWER OF PRESENCE
Min./max. gecombineerd verbruik: 5,0-8,7 l/100 km, resp. 20-11,5 km/l, CO 2 -uitstoot resp. 129-199 g/km. 3 jaar fabrieksgarantie tot 100.000 km. Consumentenprijs vanaf ¤ 44.600 incl. BTW en BPM. Leaseprijs vanaf ¤ 915 p.m. excl. BTW (bron: Land Rover Financial Services, full operational lease, 48 mnd., 20.000 km/jr.). Prijs- en specifi catiewijzigingen voorbehouden. Kijk voor meer informatie op www.landrover.nl
select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername
Meer overnames in het mkb NEDERLANDSE ONDERNEMERS,
adviseurs en nanciers van bedrijfsovernames verwachten minder aanbod en lagere verkoopprijzen, maar wel meer overnamedeals in de laatste maanden van dit jaar.
D
at is de voornaamste uitkomst van de Brookz Overname Barometer, het halfjaarlijkse onderzoek van Brookz naar het sentiment op de mkb-overnamemarkt. Aan de enquête deden 279 Nederlandse ondernemers, investeerders en adviseurs mee. Bijna 40 procent van de geënquêteerden denkt dat er meer bedrijven in de etalage komen te staan dan een halfjaar geleden. Begin
dit jaar verwachtte nog 47,3 procent dat het aanbod van het aantal ondernemingen toe zou nemen. Slechts 2,3 procent van de ondervraagden voorziet een stijging in de gemiddelde verkoopprijzen van bedrijven. Dit is het laagste percentage sinds Brookz in maart 2011 het sentiment op de overnamemarkt voor het midden- en kleinbedrijf begon te peilen. Toch voorspelt circa 27 procent dat het aantal bedrijfsovernames gaat groeien
in de laatste maanden van dit jaar ten opzichte van een halfjaar eerder. Dat is voor de tweede achtereenvolgende maal dat de geënquêteerden een toename van het aantal deals verwacht.
Keurmerk Om een bedrijf te kopen of verkoper, is een overname-adviseur vaak onmisbaar. Daarom stond in deze editie van de barometer de kwaliteit van de overname-adviseur centraal. Hoe scoren deze specialisten op algemene competenties? Uiteraard werd de waardering alleen aan kopers en verkopers van bedrijven voorgelegd. De ervaring en expertise van de gemiddelde overname-adviseur lijkt niet ter discussie te staan. Op beide onderdelen halen adviseurs het hoogste cijfer, namelijk een
september/oktober 2012 | brookz | 11
select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername
NIEUWS
INVESTEREN
FINANCIERING
Q&A
‘Een deal sluiten is hard werken, maar de opdrachtgever ziet niet dat ik bijvoorbeeld tientallen telefoontjes voor hem pleeg. Dan wordt er gezegd: ‘je hebt het eigenlijk voor niets gekregen.’ 7,7. Hoewel het rapport overwegend positief is, kunnen de overnamespecialisten op het gebied van pro-activiteit nog een slag maken. Kopers en verkopers beoordeelden deze competentie met een 7,2, het laagste cijfer van alle capaciteiten. ‘Ons streven is een tien, maar gemiddeld een ruime zeven is een mooie voldoende’, zegt voorzitter Anton Verbunt van de Brancheorganisatie Bedrijfsoverdracht Bemiddelaars (BOBB). De branchevereniging is recent begonnen met het certiceren van de bij hen aangesloten adviseurs. ‘Wij toetsen de overnamespecialisten aan de hand van ingeleverde cases. Bij voldoende kwaliteit ontvangen ze een keurmerk, waaraan kopers en verkopers zien dat er daadwerkelijk kwaliteit geleverd wordt.’ Dat adviseurs pro-actiever moeten zijn, verbaast Verbunt, zelf overnamespecialist bij Centrum voor Bedrijfsopvolging. ‘Vanuit mijn eigen praktijk wil ik de koper of verkoper die bij mij aanklopt, zoveel mogelijk ontzorgen. Een deal sluiten is hard werken, maar de opdrachtgever ziet niet
dat ik bijvoorbeeld tientallen telefoontjes voor hem pleeg. Wellicht heeft het met communicatie te maken. Als ik dat niet vertel, dan weet de koper of verkoper ook niet hoeveel moeite ik ervoor gedaan heb. Dan wordt er gezegd: ‘je hebt het eigenlijk voor niets gekregen’.’
Lage toetredingsdrempel Naast de competenties werd er ook gevraagd naar een beoordeling van de kwaliteit van de dienstverlening van overnameadviseurs Hoewel het aanbod van dienstverlening per adviseur verschilt, is het zoeken en vinden van een geschikte koper of verkoper in feite een van de belangrijkste taken van een overname-adviseur. Opvallend is dat de ondervraagden op dat vlak wat meer verwachten dan wat er nu wordt geleverd. Met name het aantal concrete kandidaat-kopers en -verkopers (6,7) en het aantal concrete gesprekken met deze partijen (6,5) dat de overnameadviseur tot stand brengt worden relatief laag beoordeeld. De deskundigheid van
Ik verwacht een toename van…
een overnamespecialist bij de onderhandelingen blijkt essentieel, want de expertise tijdens deze cruciale fase wordt gewaardeerd met een 7,4. ‘De meeste overname-adviseurs waar wij zaken mee doen halen een zeer behoorlijk niveau’, is de ervaring van Rolf Metz, directeur Écart Invest. ‘Maar de toetredingsdrempel is natuurlijk erg laag, want iedereen met een laptop en een telefoon kan zichzelf overname-adviseur noemen.’ Hij komt vaak in aanraking met overnamespecialisten, bijvoorbeeld aan de onderhandelingstafel, wanneer zijn participatiemaatschappij een management buy-in of buy-out (mee-)nanciert. ‘Daar zit met name hun grote toegevoegde waarde. Veel kopers en verkopers hebben geen kaas gegeten van onderhandelen, dus dan is een overname-adviseur die dat proces tientallen malen heeft meegemaakt een versterking.’ Kijk voor alle onderzoeksresultaten van de Brookz Overname Barometer op www.overnamematch.nl/barometer
Rapport overname-adviseur Competentie Ervaring Expertise Inlevingsvermogen Kennis van zaken Netwerk Pro-activiteit Prijs/dienst-verhouding Gemiddeld
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 mrt 2011 aanbod bedrijven
sep 2011
mrt 2012
aantal overnametransacties
12 | brookz | september/oktober 2012
sep 2012
gemiddelde verkoopprijzen
Activiteit Opstellen zoekprofiel Aantal concrete kopers/verkopers Aantal concrete gesprekken Evaluatie/waardering van bedrijf Due diligence/boekenonderzoek Onderhandelingen Opstellen financieringsplan Gemiddeld
Cijfer 7,7 7,7 7,6 7,6 7,3 7,2 6,8 7,4
7,3 6,7 6,5 7,2 7,1 7,4 7,1 7,0
tekst WIETZE WILLEM MULDER
Online tool
Golden Egg Check een goed business-idee te hebben, maar is het ook het gouden ei waar investeerders naar op zoek zijn?
U DENKT
Met de Golden Egg Check komt u er binnen enkele minuten achter of uw idee daadwerkelijk interessant genoeg is voor een investeerder. Het platform biedt startende ondernemers de mogelijkheid om te controleren hoeveel groeipotentie hun businessidee heeft, of het businessplan klaar is om investeerders aan te trekken en wat eventuele verbeterpunten zijn. Start-ups kunnen hun plan presenteren via een beschrijving van het businessidee, het uploaden van bestanden (zoals nanciële projecties in pdf-formaat) en een video-pitch. Daarnaast moet de ondernemer vragen beantwoorden als welk probleem het idee oplost, hoe de markt eruit ziet (klanten, verkoopkanalen) en hoe de kosten- en opbrengstenstroom is. Aan de hand van de 28 meest voorkomende investeringscriteria van investeerders wereldwijd wordt de potentie van het businessidee berekend. Er wordt een score gegeven op drie punten: het team, de markt en het product. Daarnaast wordt getoond waar de sterke en zwakke punten van het idee zitten. Bovendien zien ondernemers met de online tool hoeveel kans ze hebben op een investor match. Weten of u het gouden ei in handen heeft? Kijk op www.goldeneggcheck.nl
Event
Jaarcongres overname-adviseurs van een overname-adviseur? En hoe gaan adviseurs de komende jaren inspelen op de hevig concurrerende markt? WAT IS DE TOEGEVOEGDE WAARDE
D
eze twee vragen zullen uitgebreid aan de orde komen op het vijfde BOBB Congres dat op woensdag 7 november plaatsvindt in Edda Huzid te Voorthuizen. Met als thema ‘Gecerticeerd overnameadviseur is meer dan een ‘makelaar’! Hoe ziet een overname in 2020 eruit?’ zal uitgebreid worden ingegaan op zaken als certicering, professionalisering en de toekomst van de overname-adviseur. Een greep uit het inspirerende programma: dagvoorzitter Victor Deconinck verzorgt de aftrap van het programma en introduceert onder meer keynote spreker Hans Biesheuvel, voorzitter van MKB Nederland. Biesheuvel geeft vervolgens antwoord op de vraag wat deskundige advisering bij bedrijfsoverdrachten inhoudt en waarom een professionaliseringsslag noodzakelijk is. De basis voor dit verhaal wordt gevormd door recente cijfers en prognoses op dit terrein in het Nederlandse midden- en kleinbedrijf. Daar-
naast vertelt de Club van Delft over het verband tussen innovatie en de toekomstbestendigheid van bedrijven. Want vernieuwing is een voorwaarde om je bedrijf interessant te maken of houden voor overname. Tussen de keynote-sprekers door vinden er ook acht interactieve kennissessies plaats over uiteenlopende onderwerpen die variëren van het betrekken van de MVO-factor bij de waardering van ondernemingen tot een sessie over de verwachtingen van ondernemers ten aanzien van advisering bij bedrijfsoverdracht, van emotiemanagement tot de juiste inzet van communicatie. Naast eigen leden (kosteloos) zijn ook andere belanghebbenden welkom, tegen een vergoeding van 90 euro (excl. btw) voor het bijwonen van het complete programma. Voor meer informatie over het BOBB Congres kunt contact opnemen met het secretariaat van de BOBB
[email protected] of tel: 078-6578727.
september/oktober 2012 | brookz | 13
select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername
NIEUWS
INVESTEREN
FINANCIERING
Q&A
Investeerdershandleiding VOOR ASPIRANT-INVESTEERDERS
is er sinds kort het Handboek Informal Investment. Een nuttige handleiding die veel beginnersfouten kan voorkomen. Belangrijkste boodschap: ‘Vooral klein beginnen. Bouw eerst wat ervaring op.’
D
e eerste investering is meestal niet de beste investering. Deze investeerderswijsheid heeft ook Erwin Koenraads, mede-auteur van het Handboek Informal Investment, zelf mogen ervaren. Samen met zijn compagnon Hendrik Halbe stak hij in 2009 ruim 40.000 euro in een online platform voor personal branding en het matchen van toptalent. Maar al snel bleek dat het management-team niet goed presteerde en er ontstond inke ruzie. Daardoor ging het bedrijf uiteindelijk zelfs failliet en waren hij en zijn compagnon al hun geld kwijt. ‘Als ik er nu aan terugdenk, gaan alle alarmbellen af. Maar toen werden we er door overvallen. Door gebrek aan ervaring en een goed investeerdersnetwerk hadden we ook geen idee wat we moesten doen om de zaak weer op de rails te krijgen.’ Deze ervaring was voor Koenraads, naast investeerder ook actief als ondernemer in twee verschillende bedrijven, de aanleiding om het Handboek Informal Investment te schrijven. ‘Er is voor beginnende investeerders gewoon heel weinig praktische informatie. Omdat de meeste investeerders vaak (succesvolle) ondernemers zijn geweest, stappen ze ook niet zo snel op iemand af voor hulp. Ze denken het allemaal zelf te weten.
14 | brookz | september/oktober 2012
Maar een goede voetballer is niet per denitie een goede trainer: investeren is echt een ander spelletje.’
Ondankbare ondernemers In het boek wordt het de klassieke denkfout genoemd: geld verdienen; dus informal worden; investeren in het eerste het beste goede idee dat je tegenkomt; (een deel van) je geld verliezen; jeremiëren en vervolgens nooit meer investeren in die ‘ondankbare’ ondernemers. Om aankomende investeerders deze ervaring te besparen staat het Handboek Informal Investment vol met praktijkervaringen en handige tips van ervaren investeerders. Het boek behandelt stap voor stap alle fasen in het investeringsproces: van de eerste kennismaking tot de exit, inclusief alle do’s en dont’s die daarbij horen. In het boek wordt door verschillende investeerders ook vooral benadrukt hoe belangrijk het is om voorzichtig te beginnen. ‘Bouw eerst wat ervaring op met een of twee kleine investeringen’, aldus Koenraads, zelf cum laude afgestudeerd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Investeren is echt een praktijkvak. Een handleiding is nuttig, maar je leert het pas echt door het te doen.’ De belangrijkste les voor Koenraads zelf is dat je als investeerder niet kritisch
genoeg kunt zijn op de ondernemer waar je mee in zee gaat. ‘Je kunt een paar goede gesprekken hebben met elkaar, maar het is toch anders als je eenmaal met elkaar in zee bent gegaan. De dynamiek die dan ontstaat, is moeilijk van te voren in te schatten.’
Plezier Het rendement staat uiteraard voorop, maar bij de meeste investeerders speelt ‘fun’ ook een belangrijke rol. Of zoals Hans Bertram, een van de geïnterviewde informals het verwoord: ‘Natuurlijk is een succesvolle exit het doel, maar het plezier tijdens de reis daarnaartoe is minstens zo belangrijk. Het moet voor mij vooral leuk zijn. Uiteindelijk is investeren een risicovolle bezigheid, er zijn moeilijkere manieren om van je geld af te komen.’
Bestellen?
Meer informatie over dit boek of direct bestellen via www.handboekinformalinvestment.nl
tekst PETER RIKHOF
select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername
NIEUWS
INVESTEREN
FINANCIERING
Q&A
Bedrijvendokter THEXTON ARMSTRONG is een nieuwe franchise-
formule die ondernemers helpt met het zoeken van nanciering en het optimaliseren van hun ondernemingsmodel. ‘Negentig procent van de ondernemers laat winst weglekken.’
D
e economische malaise maakt het voor het MKB lastig nanciering te krijgen. Daarbij wordt de vraag of de nanciering werkelijk noodzakelijk is, niet vaak gesteld. En zijn nog maar weinig ondernemers zich ervan bewust dat ze veel meer opbrengsten uit hun huidige ondernemingsmodel kunnen genereren. Zo’n 90 procent van alle MKBbedrijven laat namelijk winst “weglekken”, blijkt uit onderzoek van Thexton Armstrong. Dat kan anders, concludeert Coen Vleesenbeek. Hij haalde eind vorig jaar de Australische adviesformule Thexton Armstrong naar Nederland. Thexton Armstrong is een adviesorganisatie die zich richt op ondernemers in het MKB. ‘Onze specialisten onderzoeken exact waar in de onderneming de winst weglekt. Daarnaast leggen zij een relatie naar de persoonlijke beleving van de ondernemer. Wat wil hij/zij bereiken?’ Thexton Armstrong biedt door middel van twee vrijblijvende sessies inzicht in wat er in de organisatie aan winst weglekt. Want nanciering is lang niet altijd nodig, zo is de gedachte.
Persoonlijk en financieel advies Het verminderen van winstlekkage kan gezien worden als een vorm van winstoptimalisatie. Maar volgens Vleesenbeek gaat zijn organisatie daarin nog een stap verder. ‘We kruipen in de huid van de on-
16 | brookz | september/oktober 2012
dernemer. Waarom heeft hij het bedrijf opgericht? Wat waren zijn verwachtingen? Wat is nu de realiteit? Waar ligt hij ’s nachts wakker van? Hoeveel tijd heeft hij nog voor zijn gezin, hobby’s en vrienden? We zien te vaak dat de onderneming de agenda van de ondernemer dicteert, terwijl dit andersom zou moeten zijn.’ Met een speciaal ontwikkeld programma, de Winstlekkagecalculator, maken de consultants inzichtelijk wat er in de organisatie aan winst weglekt en waarom. ‘Als de wind tegenzit, gaan ondernemers op zoek naar extra middelen, terwijl er vaak voldoende binnen de onderneming te halen valt. Door middel van een benchmarkmodel brengt de adviseur in kaart wat er in de onderneming gebeurt en waar er sprake is van winstlekkage. Vaak kunnen we gelijk een aantal quick wins doorvoeren, maar de focus ligt ook op structurele verbeteringen.’
Partners gezocht De formule van Thexton Armstrong slaat ook in Nederland aan. Daarom is het bedrijf op zoek naar Nederlandse partners. Daarbij zoeken ze naar ondernemende professionals met een staat van dienst in het zakelijke circuit (minimaal 15 jaar ervaring). ‘Een relevante opleiding is natuurlijk een pré, maar we vinden het belangrijker dat onze partners de juiste ervaring hebben opgedaan in senior ma-
Coen Vleesenbeek
nagement-posities of zelf ondernemer zijn geweest. Daarnaast is de persoon zelf een grote factor, denk daarbij aan inlevingsvermogen, compassie, luisteren en een gezonde dosis nieuwsgierigheid.’ Franchisenemers dragen een initiële franchise fee bij en zorgen voor voldoende werkkapitaal om de opstartperiode te kunnen overbruggen. Thexton Armstrong biedt nieuwe partners uitgebreide trainingen, een uitgebreid kennisnetwerk, acquisitieondersteuning en continu begeleiding.
Partner worden?
Kijk voor meer informatie op www.thextonarmstrong.eu
tekst KOOS PLEGT beeld SIETSKE RAAIJMAKERS
groei, durfkapitaal & bedrijfsovername
Boris Veldhuijzen van Zanten (41) rondde in 1989 de Circusschool af, waar hij ‘afstudeerde’ in jongleren met zeven ballen. Daarna gaat hij naar de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en Rijksakademie voor beeldende kunsten, waar hij voor het eerst in aanraking komt met computers. Na zijn schoolperiode start hij in 1997 zijn eerste bedrijf V3 Redirect Services, dat moeilijke url’s versimpelde naar een korter adres. In de internethype van 1999 verkocht Veldhuijzen van Zanten dat bedrijf voor 9,5 miljoen euro aan Fortunecity. In 2002 richt hij HubHop op, een draadloos internetprovider. Wederom laat hij zich na twee jaar uitkopen, ditmaal door KPN voor 1,5 miljoen euro. Lange tijd leek het erop dat alles wat hij aanraakte, veranderde in goud. Maar het in 2005 opgezette Fleck, een annotatieservice voor webpagina’s, draaide uit op een teleurstelling. Vier jaar lang sleutelde de geboren Delftse ondernemer aan het concept, maar een goed werkende internetdienst werd het nooit. In 2006 begint hij met The Next Web. Het bedrijf bestaat uit een blog over trends en ontwikkelingen in de internet- en technologiesector, het event The Next Web Conference en The Next Web Lab, een eigen experimenteerclub waar nieuwe ideeën worden getest.
18 | brookz | oktober 2012
NIEUWS
INVESTEREN
FINANCIERING
Q&A
Q&A
select
BORIS VELDHUIZEN VAN ZANTEN. ONDERNEMER.
‘Ik heb ook groots gefaald’ is één van Nederlands bekendste internet-ondernemers. Een gesprek over zijn succesvolle weblog, de evolutie van start-ups en het falende Europese ecosysteem. ‘In Europa is er voor ondernemers geen einddoel.’
BORIS VELDHUIJZEN VAN ZANTEN
G
oed gekleed, welbespraakt en een tikkeltje amboyant. Zeker voor Nederlandse maatstaven. Boris Veldhuijzen van Zanten draait al ruim vijftien jaar mee in de zakenwereld. Als internet-ondernemer en serial entrepreneur maakte hij alles al eens mee; bedrijven opzetten, investeerders aantrekken en meerdere succesvolle exits, waaronder V3 Redirect en HupHob. Maar hij zag ook miljoenen in rook opgaan tijdens de dotcom-crisis en faalde naar eigen zeggen ‘groots’ bij het opzetten en lanceren van Fleck, wat uitliep op een debacle voor hem en een aantal investeerders. Inmiddels legt Veldhuijzen van Zanten zich bijna volledig toe op The Next Web, een Engelstalig weblog over ‘international technology news, business & culture’. Daarmee proleert Veldhuijzen van Zanten zich vooral als trendwatcher en kenner van de internationale internet- en technologiewereld. En met succes, want afgelopen maart werd hij zelfs voor de tweede maal uitgeroepen tot Technology Trendwatcher of the Year door trendplatform Second Sight. Een onderscheiding waar hij overigens zelf zo zijn bedenkingen over heeft: ‘een geweldige eer natuurlijk,
tekst PETER RIKHOF en WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER
maar er kleeft iets passiefs aan die titel. Alsof je naar een tenniswedstrijd kijkt in plaats van dat je zelf met een racket in je hand op de baan staat.’ Jullie rol met The Next Web gaat verder dan kijken?
‘We hebben een gidsfunctie in de technologiewereld. Maar gidsen komen in vele vormen voor. Als ik uit mijn raam kijk, dan zie ik de tourbussen voorbij komen waar toeristen Amsterdam snel mee kunnen verkennen. Voor in die bus staat een man met een microfoon in de ene hand en een papiertje in de andere. Hij leest voor wat er aan de linker- en rechterkant van een toerist te zien is. Zo iemand is een gids. Maar iemand die een groep backpackers in de jungle begeleidt en met een mes het pad bepaalt wat er nog niet is, is ook een gids.’ U bent meer de man met een kapmes in de internetjungle
‘Zo zou je het kunnen zien. Wij willen met The Next Web de gids zijn die vertelt wat er gebeuren gáát. Dat is in onze wereld een belangrijk verschil. Wij observeren niet alleen, maar willen ook creëren. Hopelijk geeft dat ons een voorsprong op de lange termijn.’ Leg eens uit wat The Next Web is.
‘In 2006 heb ik samen met Patrick de Laive en Arjen Schat The Next Web Conference opgericht, een bijeenkomst voor en door mensen die er toe doen in de internationale internet- en technologiewereld. In eerste instantie was dit als eenmalig event bedoeld. Maar gaandeweg bleek het een gat in de markt, mensen zaten hier echt op te wachten. Dit jaar hebben we het voor de zevende keer georganiseerd. Daarnaast hebben we in 2008 het weblog van de grond getrokken met daarop dagelijkse posts van technologie-gerelateerd nieuws, trends en ontwikkelingen. Met dit weblog staan we inmiddels in de top-3 van meest bezochte technologieblogs wereldwijd en hebben een hechte, internationale community gecreëerd met ruim vijf miljoen bezoekers per maand.’ »
september/oktober 2012 | brookz | 19
select groei, waardecreatie & bedrijfsovername
En dan is er ook nog The Next Web Lab. Dat klinkt als een broedplaats voor nieuwe ideeën.
‘We noemden het eerst een incubator, maar daar kwamen allemaal start-ups op af die dachten dat wij ze gingen begeleiden. Dat was zeker niet onze bedoeling. Al het geld dat we verdienen staat óf veilig op de bank óf investeren we in onze eigen ideeën. Het is gewoon onze eigen experimenteerafdeling. We bedenken soms iets en in een of twee weekends bouwen we een prototype en een week later staat het live. Als het interessant is, gaan we het verder ontwikkelen. Dat is een heel andere strategie dan een incubator.’
NIEUWS
INVESTEREN
FINANCIERING
Q&A
tie. Het probleem van het Europese ecosysteem begint eigenlijk al aan de top. Het Amerikaanse blad Fortune heeft een aantal jaar geleden onderzoek gedaan naar de Fortune 500, de lijst met de vijfhonderd grootste bedrijven in de VS. Wat bleek? Ruim 80 procent van die bedrijven bestaat minder dan 20 jaar. In Europa is 80 procent van de grote bedrijven ouder dan 80 jaar. Dat betekent dat de Europese bedrijven draaien op managers, want de echte ondernemer is allang weg. En managers en ondernemers zijn gewoon zó verschillend’. Wat is er dan zo verschillend?
Toch zullen er regelmatig start-ups bij jullie aankloppen. Wat doet u daar dan mee?
‘Omdat ik een zekere bekendheid geniet is er altijd wel aanloop van enthousiaste startende onderne-
‘De meeste tech-ondernemers starten niet een bedrijf om het 30 jaar lang te runnen. Die willen het na een paar jaar verkopen om vervolgens weer iets nieuws op te zetten’ mers met wilde ideeën. Inmiddels vinden we het zonde om te zeggen: ‘nee, we investeren niet’. We zeggen nu: ‘wij investeren zelf niet, maar we hebben wel een groot netwerk. Dus vertel je verhaal en als het interessant is sturen we je door naar andere investeerders.’ Momenteel zijn er voor startende ondernemers allerlei alternatieven voor een incubator, zoals Rockstart en Startupbootcamp. Hoe kijkt u tegen deze business accelerators aan?
‘Ik ben zelf coach bij Rockstart om ondernemers te begeleiden. Maar ik kijk er heel kritisch tegenaan. Het is zo verdomd lastig voor een ondernemer, want ondernemerschap in Europa is veel moeilijker dan in de Verenigde Staten. Al was het maar door het ontbreken van een goed functionerend eco-systeem.’ Wat bedoelt u daarmee?
‘Grote bedrijven, kleine bedrijven en start-ups hebben elkaar nodig om te overleven. Dat verloopt via een organisch proces waarbij de kleintjes worden opgekocht en geïntegreerd in de grotere bedrijven die daarmee zijn verzekerd van vernieuwing en innova-
20 | brookz | september/oktober 2012
‘Een ondernemer kijkt naar een andere ondernemer en denkt: ‘dat is de energie die ik in mijn bedrijf moet hebben’. Een manager kijkt naar een ondernemer en denkt: ‘o mijn god, wat een ongeleid projectiel, die moeten we vooral buiten de deur houden. Bovendien hebben we eigen programmeurs, dus die applicatie bouwen we zelf wel’. Dat is toch de sfeer bij veel grote Europese bedrijven. Ik heb het zelf meegemaakt in de praktijk. Toen ik mijn bedrijf HubHop (een wi-aanbieder, red.) aan KPN wilde verkopen, zei mijn advocaat: ‘realiseer je dat je met managers onderhandeld. Als die mensen het heel goed doen, verdienen ze een ton per jaar. En nu moeten ze beslissen om een paar miljoen euro aan drie snotneuzen van 28 jaar te geven. Daar hebben ze veel moeite mee’.’ Maar een Amerikaanse manager zal zich in zo’n situatie toch ook wel even achter zijn oren krabben?
‘Nee, juist niet. Als bijvoorbeeld Facebook een startup voor tien miljoen dollar overneemt, doen ze dat niet voor het product dat het bedrijf maakt. Het gaat ze om die 20 goede software-ontwikkelaars, omdat ze daar op de lange termijn mee verder kunnen. Dat is een heel andere instelling en dat bepaalt het succes van het ecosysteem.’ Want de exit voor een ondernemer zit juist bovenin de keten.
‘Precies. De meeste tech-ondernemers starten niet een bedrijf om het 30 jaar lang te runnen. Die mensen zijn veel liever bezig met iets op te zetten, dus willen ze een fusie of verkoop van hun bedrijf na een paar jaar. Als die mogelijkheid er nauwelijks is, dan is het al minder interessant om überhaupt een bedrijf te beginnen. Wat heeft het dan voor zin om met een business accelerator van onder af aan ondernemerschap te stimuleren als er geen einddoel is?’
Dus hoe zorg je voor een gezond ecosysteem?
‘Tja, als ik dat wist… Er is in ieder geval een soort reset van grote bedrijven voor nodig. Wellicht dat de huidige crisis daar een beetje bij helpt. Laten we het hopen.’ Heeft de huidige crisis invloed op de internetsector zelf en The Next Web?
‘Ja en nee. Ja, omdat we merken dat bijvoorbeeld de online advertentiebudgetten behoorlijk zijn ingekrompen. Nee, omdat we het afgelopen jaar toch zijn gegroeid. Ik zie het als een soort zomeropruiming; alle bullshit die er op internet niet toe doet, krijgt het moeilijk in crisistijd. Maar met The Next Web Conference zijn we dit jaar zelfs voor het eerst over de grens gegaan en hebben we in augustus een Next Web Conference in Brazilië georganiseerd. Dus in die zin hebben we er zelf tot nu toe weinig last van.’ V3 Redirect Services gestart in 1997, verkocht aan Fortunecity in 1999. HubHop gestart in 2002, verkocht aan KPN in 2004. U bent hét voorbeeld van een tech-ondernemer die het leuker vindt om een bedrijf te starten dan te runnen.
‘Vroeger voelde ik me daar wel eens schuldig over. Ben ik nou wel een echte ondernemer? Maar ik weet dat mijn kwaliteit ligt bij het bedenken van ideeën en opstarten van bedrijven. Toch run ik The Next Web inmiddels al weer zeven jaar, omdat ik in dit bedrijf echt mijn ei kwijt kan en alles kan doen wat in me opkomt. Daarom beschouw ik The Next Web als mijn grootste succes.’ En wat ziet u als uw grootste mislukking?
‘Dat was Fleck, een tool waarmee gebruikers informatie aan webpagina’s kunnen toevoegen, als een soort gele post-it sticker. We wilden dat in 2005 vanaf dag één op een andere manier doen dan dat we gewend waren. Dus ambitieus plan, veel geld ophalen bij investeerders en vooral spectaculair lanceren. Dat is uiteindelijk jammerlijk mislukt en dus zou je kunnen zeggen dat ik daar groots gefaald heb.’
mers zijn begonnen met een simpel idee, dat blijkt aan te slaan in de markt, ze passen het nog iets aan en langzaam groeit het uit tot een succes. Maar bij Fleck wilden we instant success, we wilden de wereld in zeven dagen creëren.’ Dat is wel heel erg filosofisch benaderd.
‘In de praktijk hebben we veel te lang vastgehouden aan een technisch te ingewikkelde applicatie, we hadden veel sneller moet bijsturen. De les is: innovatie is een proces, het begint met fouten maken. De kunst is om van die fouten zo snel mogelijk te leren en je concept vervolgens weer aan te passen. Google lag in het begin de helft van de tijd plat omdat de server onder het bed van Larry Page lag. Dat was niet zo’n slimme locatie, maar werd gelukkig voor Google snel door de jongens hersteld. De kern blijft evolueren.’
Waar ging het mis?
Technologie is toch ook een ratrace. De concurrentie slaapt nooit.
‘Dat is een heel verhaal, maar in essentie is het vooral een geloofskwestie. Geloof je dat God de wereld in zeven dagen heeft geschapen of dat het organisch is ontstaan? Ik geloof niet dat God de aarde heeft geschapen, maar dat het evolutie is. Alle start-ups die succesvol zijn, zijn ook geëvolueerd. Die onderne-
‘Snelheid is een overschat fenomeen. Being rst doesn’t matter in a race that never ends. Dat is zo verdomd waar in internetland. Veel mensen zeggen: ‘Google is de zoekmachine nummer één’. Op dit moment is dat inderdaad het geval, maar het kan morgen anders zijn.’
september/oktober 2012 | brookz | 21
deal 01 Ron van der Zon. Traverse Adviesgroep.
Subsidiekoning NA 25 JAAR ondernemende functies bij verschillende
banken wilde Ron van der Zon graag zelf aan het roer staan. Van de grond af iets opbouwen wilde hij niet, dus werd het een management buy-in bij Traverse Adviesgroep. ‘Het kost wat, maar dan heb je ook wat.’
T
drijf. Leuk product, mooie cijfers, maar oen Ron van der Zon – op dat modeal Management buy-in het bedrijf had geen managementlaag. ment directeur IJmond en Zaansfinanciering Eigen geld, banklening Dat betekent dat je vol in de dagelijkse treek bij Fortis – in 2010 de zo(ABN AMRO), achtergestelde zittende operatie moet en weinig tijd hebt om veelste fusie op zich af zag komen aandeelhouders aandelenverdeling 80% bij Van der Zon, vooruit te denken en te sturen. Heb ik dus (overname Fortis Nederland door ABN 20% bij vier zittende aandeelhouders niet gedaan.’ AMRO), vond hij het mooi geweest. Hij personeel 40 FTE Het bedrijf dat uiteindelijk overbleef was begin jaren tachtig ooit begonnen bij was de Traverse Adviesgroep, een adviesde toenmalige ABN en wist daarom prebureau dat is gespecialiseerd in subsidies, innovatie en procies wat hij kon verwachten: ‘Eindeloos overleggen, veel polijectmanagement. Een BTB-dienstverlener met volgens Van tiek en weinig ruimte om je eigen ding te doen. Kortom, daar der Zon ‘een eigen unieke marktbenadering’. De vier aandeelging ik niet gelukkig worden.’ houders zaten zelf nog in het bedrijf, maar wilden graag een Met een mooie vertrekpremie in zijn achterzak had Van der stapje terug doen. Na een eerste gesprek met de meerderZon in ieder geval genoeg tijd om eens even goed over zijn toeheidsaandeelhouder verliepen de onderhandelingen in een komst na te denken. Na een kleine sabbatical van vier maansneltreinvaart. Eind maart waren de eerste gespreken, eind den besloot hij om zijn eigen ondernemersdroom te gaan reamei zet Van der Zon zijn handtekening bij de notaris. liseren door een bedrijf te gaan overnemen. ‘Ik zag het niet De transactie is genancierd met eigen geld, een achtergezitten om zelf een bedrijf van scratch af aan te gaan opbouwen. stelde lening van de aandeelhouders en een lening van ABN Daar ligt niet mijn kracht. Ik ben goed in het uitbouwen en beAMRO. Van der Zon neemt tachtig procent van de aandelen ter laten renderen van een bestaand bedrijf, dat is toch een anover. De lening en de aandelen worden via een gedetailleerde der spelletje.’ earn-out constructie de komende jaren afgelost. Als alles volIn eerste instantie ging Van der Zon zijn eigen netwerk eens gens plan verloopt, heeft Van der Zon in 2017 honderd procent af, maar dat leverde niets op. ‘De meeste ondernemers zijn van de aandelen in handen. ‘Toch een hele stap hoor, ik heb er toch heel terughoudend als je informeert of ze hun bedrijf wilde eerste nacht onrustig van geslapen. Je voelt toch ineens de len verkopen. Daar rust bijna een taboe op.’ Na een aantal druk van zo’n transactie op je schouders rusten.’ maanden bot te hebben gevangen, besloot hij een intermediair De hele transactie was niet goedkoop, inclusief alle adviesin te schakelen. Via een kennis van hem kwam hij bij Marktkosten en de succesfee van Marktlink was Van der Zon bijna link terecht. ‘Ze zijn niet goedkoop, maar ze gaan wel hard 100.000 euro kwijt. Maar volgens hem moet je daar vooral zavoor je aan de slag. Binnen een maand had ik bij vier bedrijven kelijk naar kijken. ‘Ik zie het niet als kosten, het is een investeeen afspraak, dus dat schoot lekker op.’ ring, die ik vanuit mijn eigen BV heb betaald. Ik heb tachtig Met name tijdens die gesprekken kwam Van der Zon erachprocent in handen van een mooi bedrijf met 3 miljoen euro ter hoe belangrijk het is om precies te weten wat voor soort omzet, 40 FTE en wat mij betreft goede vooruitzichten voor de bedrijf je zoekt. ‘Er komen hele mooie bedrijven voorbij, maar komende jaren. Daar gaat het om. Het kost wat, maar dan heb je moet je jezelf elke keer weer goed afvragen: ‘past dit wel bij je ook wat.’ mij?’ Zo heb ik een tijdje onderhandeld met een cosmeticabe-
22 | brookz | september/oktober 2012
tekst PETER RIKHOF / fotografie MARCEL BAKKER
Ron van der Zon (54)
Opleiding MBA Kingston University/ Haarlem Business School Was Bankier bij Fortis Nederland Is DGA Traverse Adviesgroep
xxxxxxxxxx 200x | brookz | 23
deal 02 André en Sem Arends. Arends.
Baby-boomers
DE GEBROEDERS ARENDS wilde voor hun 55e
levensjaar het bedrijf verkopen. Na een zoektocht van twee jaar waren ze met koper nummer vier binnen 14 dagen rond. ‘Zolang er de wil én het geld is, ben je er zo uit.’
D
e weg naar het dorpje Kesteren dernemers hadden geen idee waar ze Deal Activa-verkoop laat weinig aan de verbeelding moesten beginnen. Dus zijn ze maar gaan Bedrijf Arends in Kesteren over waar veel lokale ondernegoogelen. Sem: ‘We zochten een overnaRechtsvorm Vennootschap onder firma Intermediair Ecurie Rosier mers hun geld mee verdienen. Hier, in de mespecialist in de buurt en kwamen uit Overnamedatum 1 mei 2012 Neder-Betuwe, wordt er sterk geleund op bij Edwin Rosier van Ecurie Rosier in Jaaromzet Ca. 3 miljoen euro de agrarische sector, waarbij voornameGeldermalsen.’ Winst Ca. 1 miljoen euro (bruto) lijk veeteelt, fruitteelt en boomkwekerijen Helemaal onvoorbereid waren de Personeel 3 werknemers de klok slaan. Er lijkt geen betere locatie broers echter niet. Ze hadden zelf een Verkoopbedrag Niet voor publicatie voor een toeleverancier voor boomkweshortlist met drie potentiële kopers opgeTransactie Onroerend goed, voorraad, transportmiddelen, inventaris en kers dan in het westelijke gedeelte van de steld, waar Rosier mee aan de slag kon. goodwill provincie Gelderland. ‘Dit gebied staat Een kleine twee jaar later kon die lijst de bekend als het laanboomcentrum’, zegt prullenbank in. Na meerdere gesprekken Sem Arends. ‘Hier telen de kwekers alleen bomen die men bleek dat koper één een bedrijf kocht in Engeland, koper twee langs lanen, wegen en straten plant, zoals de eik, beuk of iep.’ de nanciering niet rond kreeg en koper drie zijn eigen loods bouwde in hetzelfde dorp met hetzelfde productenaanbod als Arends. Hoewel André en Sem met lege handen stonden, Voorloper waren ze niet erg teleurgesteld in de mislukte verkoop. Ze reaAfgelopen mei verkocht Sem samen met zijn broer André liseerden zich dat ze middenin een crisis hun bedrijf wilde verArends hun groothandel, die onder andere bindmiddelen, kopen. Sem: ‘Maar we gingen nog steeds met plezier naar ons draadkorven en tonkinstokken (bamboe) aan boomkwekers werk en verdienden nog steeds goed. Het is niet zo dat we per levert. In 1988 kocht André het bedrijf voor ongeveer 100.000 se iedere dag twee karbonades bij het avondeten wilden.’ gulden, twee jaar later kwam Sem er in loondienst bij. Enkele jaren daarna stond het duo met z’n tweeën aan het roer van Arends. De tandem draaide goed; Sem bleek de organisatoriConsolidatieslag sche spil en André zorgde voor de productinnovaties. De Enkele maanden later klopt concurrent Agro Buren aan de groothandel was door meerdere vernieuwingsslagen een echte deur van de broers. Het Tielse bedrijf wil een consolidatieslag voorloper in de markt. Zo importeerde het bedrijf al begin jamaken door zowel Arends als toeleverancier Huverba uit Opren 90 producten uit China en bracht het telkens als eerste heusden te kopen. Binnen 14 dagen waren de drie partijen het nieuwe producten op de markt, zoals boomkorven en bamboeeens over de overname, mede doordat er een kapitaalkrachtig schermen. ‘Mijn focus lag altijd op onze marge’, legt André uit. moederbedrijf achter Agro Buren staat. ‘Zolang de wil en het ‘Zodra die naar beneden kelderde, ging er bij mij een belletje geld er is, ben je er zo uit’, aldus André, die erkent dat schaalrinkelen. Dat betekende dat onze concurrenten ook op die provergroting onvermijdelijk is in hun branche. ‘Het is echt een ducten waren gesprongen. Dan was het aan mij om met iets vechtmarkt geworden.’Ondanks de snelle deal, waren er wel nieuws te komen.’ enkele kritische onderhandelingsonderwerpen voor Sem en André. Zo wilden ze niet nancieel ‘in het bedrijf achterblijven’ met een earn-out of achtergestelde lening, dat het persoUitgemolken niche neel behouden bleef en dat het onroerend goed – tegenwoorMet het jaar 2010 in zicht, besluiten de twee broers om hun dig een heikel punt – bij de verkoop inzat. Sem: ‘Dat is zaak te koop te zetten. Ze hadden met elkaar afgesproken om uiteindelijk gelukt, maar we hebben niet de hoofdprijs voor te stoppen op hun 55e. ‘Bovendien hebben we elke niche in het pand gekregen.’ onze markt wel uitgemolken’, voegt André toe. Maar beide on-
24 | brookz | september/oktober 2012
tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER
Sem Arends (55) en André Arends (53)
xxxxxxxxxx 200x | brookz | 25
22 en 23 november 2012 - Sparrenhorst, Nunspeet
Masterclass Bedrijfsovername
Tweedaagse, intensieve cursus voor ondernemers, managers en informal investors. Door topdocenten uit het vak o.a.: Robert de Boeck, directeur Antea – Alexander den Boer, directeur Van Oers Corporate Finance – Jeroen Brabers, specialist bedrijfsovername ABN AMRO - Henk Brat, partner Vestius Advocaten – Anne Huitema, directeur BuyInside – Rolf Metz, directeur Ecart Invest – Walt Mossou, partner Lexcore – Ferry Nahon, partner Marktlink.
Ga voor meer informatie naar www.overnamemasterclass.nl of bel 020 303 12 41 en vraag naar Mark Zwijnenburg (programmacoördinator).
voor professionele ondernemers
overnamematch.nl
THE
MA
Internationaal ondernemen WIE MET ZIJN BEDRIJF serieus wil groeien moet de grens
over. Maar hoe doet u dat en waar gaat u naar toe? In deze special o.a. het mondiale succes van Service2Media en een Export ABC vol met praktische tips & trucs over internationaal zakendoen. september/oktober 2012 | brookz | 27
THEMA: INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
Export ABC HOE ZORGT U dat uw buitenlandse klant ook betaald,
waarom is het interessant om u de komende tijd eens op Qatar te oriënteren en wat is precies een Incoterm? De antwoorden en nog veel meer handige weetjes vindt u in het Export ABC van Brookz. Agent Er zijn allerlei manieren om een lokale markt te veroveren. Een beproefde methode is om samen te werken met een lokale agent. Zeker in de beginfase van de markt-entree is dit verstandig, want het risico blijft meestal beperkt, en het gaat pas geld kosten als er ook wat wordt verkocht. Het is heel moeilijk om als Nederlandse fruitteler alles te weten van de Mexicaanse markt, maar een agent draait daar zijn hand niet voor om. Hij weet precies hoe de distributie zo optimaal mogelijk te organiseren is, bij welke afzetpunten de mogelijkheden liggen en wie de voornaamste concurrenten zijn. Er zijn verschillende samenwerkingsvormen mogelijk, maar de meeste overeenkomsten tussen agent en opdrachtgever worden gesloten op commissiebasis. Goede afspraken zijn belangrijk: zet hem in voor de kennis van de lokale markt en houd de belangrijke beslissingen in eigen hand. De agent werkt voor verschillende opdrachtgevers en zijn belang ligt nu eenmaal daar waar de marges zijn. http://www.vnt.org/index.php/agentengezocht
Brazilië Hoewel de groei van de Braziliaanse economie de laatste twee jaar is afgevlakt (dit jaar waarschijnlijk 2 á 3 procent), is de potentie van het land voor Nederland-
28 | brookz | september/oktober 2012
República Federativa do Brasil Oppervlakte: 8.514.877 km2 (200 x Nederland) Hoofdstad: Brasilia Inwoners: 198,8 miljoen inwoners Uitvoer uit NL naar Brazilië: € 1,8 miljard Invoer in NL uit Brazilië: € 4,4 miljard
se ondernemers enorm. Brazilië is meer dan 200 keer zo groot als Nederland en kent verschillende deelgebieden die sterk van elkaar verschillen, zowel geograsch als sociaal. De werkloosheid van minder dan 6% ligt op een historisch laag niveau, de middenklasse groeit (van 34% in 2004 naar 54% in 2011), de scherpe inkomensongelijkheid is wat teruggedrongen, inatie blijft binnen de perken en het begrotingstekort en overheidsschuld onder controle. Grote economische projecten dienen zich aan zoals de olie- en gasinvesteringen voor de kust (Présal), de inhaalslag op het gebied van infrastructuur (havens, luchthavens, etc.), de wereld-
kampioenschappen voetbal in 2014 en ook de Olympische Spelen van Rio in 2016 bieden kansen voor Braziliaanse bedrijven en buitenlandse investeerders en leveranciers. Belangrijke voorwaarde voor succes is om met een goede lokale partner in zee te gaan. Uit onderzoek van de KvK blijkt dat start-ups die helemaal alleen en zonder lokale partners opereren nagenoeg kansloos zijn. Bij het zoeken naar een juiste partner is het maken van persoonlijk contact cruciaal. Je hoeft geen vrienden te worden, maar het helpt wel als partners elkaar mogen en op goede voet staan met elkaar. Een Braziliaan zal niet per denitie een product kiezen omdat het objectief het beste product is. Als ze de verkoper niet kennen en vertrouwen, zal men niet snel tot aankoop overgaan. Dat vertrouwen win je, wanneer je elkaar beter leert kennen en dat kost tijd. ‘Haast je langzaam’ is niet voor niet een bekend Braziliaans spreekwoord. http://export.nl/landen/brazilie/ brazilie_3623.html
Cultuur De Nederlandse zakencultuur is wezenlijk anders dan de zakenculturen van de meeste andere landen. En dus moeten we ons aanpassen. Een belangrijke eigenschap is onze eeuwige haast, een soort voortdurend onderweg zijn, en daar hebben de zuidelijk gelegen landen moeit
tekst BAS HAKKER
Franchise
mee. Want in China en zelfs Frankrijk kan er nooit een deal komen als er geen vriendschappelijk vertrouwen is tussen twee zakenpartners. En dus gaan mensen daar rustig een paar keer met elkaar eten om alles te weten te komen over de familie voordat ze zaken doen. Wat nog wel eens kan helpen in het overbruggen van zakenculturen is het inschakelen van een verbindingspersoon. Opvallend veel ondernemers met succes in China namen de eerste paar zakenreizen een Chinees-Nederlandse kennis mee om op die manier te leren welke zakenmores er lokaal gelden. De tweede grote valkuil van Nederlanders is het gebrek aan beleefdheid. Onze babyboomers hebben onze samenleving vrij egalitair gemaakt. Dat geeft helemaal niet, het gebrek aan respect voor gezag brengt ons ook verder, maar wees er een beetje voorzichtig mee in het buitenland. Als u de komende jaren de bewegwijzering van Peking wil gaan doen, is het raadzaam om de zinsnede ‘hé oude pik’ onvertaald te laten. www.agentschapnl.nl
Duitsland Ongeveer een kwart van onze totale export gaat naar Duitsland en dat komt neer op zo’n 75 miljard euro. Het bijzondere aan Nederlanders die actief zijn op de Duitse markt is de verschillen tussen slagen en niet slagen zo groot zijn. Of een Nederlands bedrijf weet de harten van Duitsers te veroveren of het wordt helemaal niks. Ondernemingen als Bugaboo, Philips en G-star zijn succesvol in Duits-
land omdat ze nauw samenwerken met lokale mensen en daardoor de markt als geen ander kennen. Onderschatting is funest. Door de geograsche nabijheid denken we dat er slechts kleine verschillen zijn tussen de Duitse en Nederlandse markt, maar dat is een groot misverstand. Enrico Kretschmar, directeur van Gateway to Germany, geeft een voorbeeld: ‘Bekijk de websites van de voetbalclubs Bayern en Ajax, allebei clubs met succes in eigen land, maar de verschillen kunnen niet groter zijn.’ http://www.exportduitsland.nl
EVD De Econonomische Voorlichting Dienst van weleer heet tegenwoordig Agentschap NL. Deze organisatie heeft als missie om Nederlandse ondernemers te ondersteunen in het waarmaken van hun internationale ambities. Bij ondernemers heeft deze organisatie niet het allerbeste imago, maar dat is niet helemaal terecht. Vergeet niet dat er voor ondernemers kennis en geld klaarligt daar in Den Haag, dus waarom zou u dat allemaal laten liggen voor een paar formuliertjes die u moet invullen? Stel dat u in de waterbusiness actief bent, dan is het altijd goed om de website van Partners voor Water iets nader te bestuderen. Die organisatie, die onder de paraplu van Agentschap NL valt, initieert regelmatig consortiums van Nederlandse bedrijven die in het buitenland nuttige en lucratieve projecten doen. www.agentschapnl.nl
Zoals gezegd, zijn er allerlei manieren om samen te werken met een lokale partner en een vrij verregaande vorm is franchise. McDonalds-variant is een bekende franchise-vorm, maar dit voordeel dekt niet helemaal de lading van wat franchise ook kan zijn. Het zal immers veel ondernemers afschrikken om alleen nog de ruimte te hebben om het personeel te selecteren waarmee je wilt werken. Toch kan een minder stringente samenwerking ook op franchise-basis zijn. Een belangrijk voordeel kan zijn dat een merknaam zich al bewezen heeft op de lokale markt waardoor er minder geld nodig is voor marketing. Stel dat u Frans bent en u wilt een bouwmarkt beginnen in Nederland. Als Karwei zou u uw kansen aanmerkelijk vergroten op succes en zo werkt dat natuurlijk ook andersom. www.franchiseplus.nl
Geld Niet altijd even gemakkelijk om ervoor te zorgen dat uw internationale klanten u ook daadwerkelijk betalen. Het is belangrijk om hen te screenen, goede afspraken te maken en een sterk debiteurenbeleid te voeren. Verschillende organisaties kunnen in het voortraject onderzoeken of uw zakenpartners betrouwbare betalers zijn. Ook is het belangrijk om in uw verkoopvoorwaarden goede passages op te nemen over hóé zij moeten betalen, op welke termijn en welke rechtspraak opgaat als er een conict over de betaling ontstaat. Let op dat de koper ook voorwaarden stelt en dat, als u niet reageert op een verwijzing naar die voorwaarden, de rechten van de koper gelden. Gedegen debiteurenbeheer kan een heleboel ellende voorkomen. Stel een strikt schema van herinnering, aanmaning en laatste aanzegging op en laat daar niet meer dan dertig dagen overheen gaan. Geef bij de laatste aanzegging de vordering dan meteen ter incasso uit handen. De beste betalers in Europa zijn Finland, Zweden, Noorwegen en Denemarken. De slechtste betalers zijn Italië en Griekenland waar u al gauw 100 tot 120 dagen op u geld moet wachten. http://www.intrum.com/nl/EuropeanPayment-Index
september/oktober 2012 | brookz | 29
THEMA: INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
Freight (CFR, Kostprijs en vracht). Dat betekent dat de verkoper de kosten en transport moet betalen om de goederen naar de bestemmingshaven te brengen, maar het risico van verlies van of schade aan de goederen gaat van de verkoper op de koper over als de goederen de scheepsreling passeren in de verschepingshaven. http://www.fenedex.nl/dossierincoterms-2010.html
PETER STIGTER
Juridische zaken
Hoofddoek Het verhaal van de Nederlandse onderneemster Cindy van Bremen is bijzonder. Zij ontwierp ooit een ‘sporthoofddoek’ voor een meisje dat uit de gymklas was gegooid omdat het in de ogen van de leraar onmogelijk was om te sporten met een hoofddoek. Van Bremen ontdekte dat het probleem van wapperende hoofddoeken bij lichamelijke inspanning universeel is en ze werd onderneemster. Onder de noemer ‘Capsters’ verkoopt ze de sporthoofddoeken over de hele wereld. Behalve haar ondernemersmissie heeft Van Bremen ook de - te bewonderen - ambitie om iets te betekenen voor de emancipatie van vrouwen in de hele wereld. Inmiddels verkoopt ze de hoofddoeken in landen als Japan, VS, Qatar en Rusland. www.capsters.com
Incoterms Nooit van deze term gehoord? Niet zo handig, want bijna iedere ondernemer die internationaal werkt, krijgt hiermee te maken. Incoterms zijn de internationale afspraken over transport van goederen. De Incoterms worden opgesteld door de Internationale Kamer van Koophandel, in 2011 is de meest recente versie van kracht geworden. De afspraken dienen als handvat om in de handelsovereenkomst vast te leggen wie er op welk moment verantwoordelijk is voor de goederen die van A aan B zijn verkocht. Een veel gebruikte Incoterm is Cost and
30 | brookz | september/oktober 2012
Als u op internationale schaal zaken doet, is het essentieel om alle juridische zaken goed af te dekken. Niemand wil toch op een dag voor een Mexicaanse rechter staan in een conict over appels? De leidraad van het juridisch aftikken van de ‘deal’ is de handelsovereenkomst waarin u duidelijkheid moet scheppen. Een goed uitgangspunt bij het afsluiten van een handelsovereenkomst is het Weens Koopverdrag. Hierin staan passages over de gevolgen van het niet nakomen van verplichtingen op internationaal schaal. Het verdrag is door een groot aantal landen ondertekend. De les? Neem altijd contact op met een juridisch adviseur als u zich op de internationale markt gaat begeven. http://www.dolk-lawyers.eu
Kredietverzekering Bij het leveren van een paar doosjes appels aan de groenteboer van Hasselt is het niet nodig, maar bij grotere deals is het verstandig om een kredietverzekering af te sluiten. Als betaling lang uitblijft dan krijgt uw geld van de verzekering en de maatschappij neemt de vordering over. U kunt per transactie zo’n verzekering afsluiten, maar ook per klant of zelfs per land. Het is belangrijk om vooraf onderzoek te doen naar de kredietwaardigheid van een afnemer. Informeer bijvoorbeeld eens bij collega’s die eerder zaken hebben gedaan met deze persoon. Als het om hele grote bedragen gaat, zullen verzekeraars of banken niet staan te springen om zo’n deal te sluiten en in die gevallen wil de overheid nog wel eens
bijspringen.
http://www.kvk.nl/ondernemen/ internationale-handel/levering-enbetaling/kredietverzekering/
Landenselectie Voordat u de grens overgaat, is het heel belangrijk om zorgvuldig het land te kiezen waarmee u zaken gaat doen. Er zijn allerlei factoren die een rol spelen en de taal, de markt en de kosten zijn hiervan de belangrijkste. Het kan handig zijn om met een goede partner samen te werken die al kennis heeft van een land. De ondernemers van de bekende Senz-paraplu, inderdaad dat ding wat niet omwaait, bijvoorbeeld kwamen al snel na de introductie in Nederland in contact met Mexx. Omdat Mexx winkels heeft in Oostenrijk, Duitsland en België, lag de weg naar die markten open. Bijzonder is trouwens dat de Senz-bedenkers ook bij Japan uitkwamen, maar dan wel met een aangepaste versie. De Japanners hadden vooral interesse in een paraplu met een UV-lter aangezien ze liever niet bruin worden. Je moet het maar weten. http://www.senzumbrellas.com
Top-5 nieuwe exportmarkten 1.
Rusland
2.
Brazilië
3.
China
4.
Turkije
5.
India
Marketing Behalve als uw merk in de categorie Lego of Apple valt, moet u uw doelgroep in het buitenland overtuigen om juist uw product of dienst af te nemen. Meestal moet u hierbij de bestaande voorkeuren voor de nationale bedrijven of merken - alles wat van dichtbij haalt, is immers goed - overwinnen en een goede marketingstrategie helpt daarbij. De klassieke vier P’s: Prijs, Product, Promotie en Personeel
zijn ook op internationale schaal een goed geheugensteuntje voor een creatief marketingplan. Marketing is vooral een kwestie van logisch nadenken en van creativiteit. Hoe raak ik mijn doelgroep in het hart met een zo klein mogelijk budget? Logica dus. Dus denk niet aan tv-reclame als u een app met parkeerplaatsen voor gehandicapten aan de man wil brengen, maar bekijk de mogelijkheid van een interview met een vakblad voor gehandicapten. Misschien zijn er wel lokale beurzen voor mensen met een handicap en kunt u daar nog wat subsidie voor krijgen? Het helpt om veel te praten met mensen die veel marketingervaring hebben. Zij denken anders. www.calimeromarketing.nl
Nep Designers van stoelen, tafels of bedden hebben er regelmatig mee te maken. Ze bedenken iets moois en op een beurs komen ze hun ontwerp, in nagemaakte vorm, tegen. U kunt uw merk deponeren bij het Benelux Bureau voor intellectueel eigendom. Als het niet gaat om een merk, maar om een uitvinding dan kunt u octrooi aanvragen bij Octrooicentrum NL.
Als u dat doet, mogen collega’s uw vindingen niet namaken. www.agentschapnl.nl/Octrooicentrum
bekers, computers, lampen, vloerbedekking, muzikanten en presentatoren nodig die de boel opzwepen. http://www.rio2016.org
Olympische Spelen De Olympische Spelen vormen een perfect moment voor het realiseren van uw internationale ambities. Er zijn in korte tijd veel producten en diensten nodig van ticketing tot beplanting van de stadions - en bovendien levert een Olympische deal altijd publiciteit op. Zo leverde de Nederlandse klokkenmaker Eijsbouts de klok die prominent in beeld was tijdens de opening van de Spelen van Londen. De Engelse wilden er liever niet teveel ruchtbaarheid aan geven omdat ze de opdracht graag in eigen land hadden gehouden, maar het verhaal heeft in zo’n beetje elke krant van Nederland gestaan. Om opdrachten te realiseren voor De Spelen moet u meedoen aan de ofciële aanbestedingen. Los van deze aanbesteding is er trouwens ook nog wel eens zaken te doen door onderaanneming. Een ander alternatief is om uw spullen te verkopen door zaken te doen met de Nederlandse organisatie. In het Holland Heineken House bijvoorbeeld zijn glazen, ramen,
Personeel Een veelbeproefde volgorde in het werken met personeel op internationale schaal is om te beginnen met de samenwerking met een agent, daarna iemand uit uw eigen bedrijf aan te stellen en tot slot neemt u lokaal personeel aan. Veel ondernemers hebben goede ervaring met het ‘vooruitsturen’ van eigen personeel en een belangrijke voorwaarde is dat zij veel internationale ervaring hebben. Ondernemen in het buitenland is namelijk een vak apart. Niet iedereen is bereid om een paar uur bij het gemeentehuis te staan voor die ene vergunning om lokaal te mogen ondernemen. Naast doorzettingsvermogen zijn zaken als talenkennis, ondernemerschap, durf en internationale ervaring belangrijke eisen. Kortom: u kunt niet kritisch genoeg zijn op medewerkers die u naar het buitenland stuurt. Ze kosten u een hoop geld en het is maar afwachten of het ook wat oplevert. http://werk-in-het-buitenland.startkabel.nl/
september/oktober 2012 | brookz | 31
THEMA: INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
Qatar Veel ondernemers willen zakendoen in het Midden-Oosten. Er is namelijk een heleboel geld, maar nog maar weinig kennis en structuur en daar zijn wij Nederlanders dan weer aardig in. Bovendien vindt het WK Voetbal van 2022 plaats in het oliestaatje, dus er komt voldoende werk aan. Momenteel is de lobby van Nederlandse bedrijven om daar aan de slag te gaan in volle gang. In maart vond er een forse handelsmissie plaats om Nederlandse bedrijven te interesseren voor de mogelijkheden en er volgen er meer. Oh ja, een goede manier om binnen te komen bij het Olympisch comité van Qatar is door eens een potje te golfen met Ronald de Boer. Hij is namelijk zeer nauw betrokken bij de Nederlandse lobby en zijn lijntjes met Qatar – de helft van de voetbaltweeling woonde en voetbalde er een tijdje – zijn ook nog vers. http://www.agentschapnl.nl/content/ qatar-special-over-wk-2022
maar het betekent ‘kotsen’ in het Frans). http://www.kvk.nl/ondernemen/ internationale-handel
Subsidie Natuurlijk heeft u als briljant ondernemer geen gemeenschapsgeld nodig, maar waarom zou u dat beetje subsidie laten liggen? Stel dat u bijvoorbeeld wilt investeren in groeimarkten als China, India, Zuid-Afrika, Vietnam of Columbia? Hiervoor heeft de overheid een potje gemaakt, omdat banken niet zo staan te springen voor het verlenen van krediet aan ondernemers met plannen daar. Onder de noemer Financial for International Business is er tot 2015 23 miljoen euro beschikbaar met een maximum van 8 ton per ondernemer. Check anders allesoversubsidie.nl anders even goed. Het scheelt toch weer wat vragen aan de bank en bovendien hebben zij er meer vertrouwen in als er al wat geld gegarandeerd is.
voorbeeld nauw samen met het economische gedeelte van de ambassade van Nederland. Zij hebben vaak goed zicht op de betrouwbaarheid van bedrijven waarmee u zaken kunt doen. Mogelijk werkt zo’n fabrikant al samen met een Nederlandse partner; laat dan niet na om te informeren naar de relatie. Een logische tip is om zelf te doen waar u goed in bent en uit te besteden waar uw partner goed in is. www.outsourcescan.nl
www.allesoversubsidie.nl
Testmarkt
Staat Qatar
Oppervlakte: 11.000 km2 Hoofdstad: Doha Inwoners: 833.285 inwoners Uitvoer uit NL naar Qatar: € 350 mln Invoer in NL uit Brazilië: € 25 mln
Reclame Mocht u reclame gaan maken voor uw bedrijf, dan is het zaak om klassieke internationale reclameblunders te vermijden. De voorbeelden zijn te leuk om te laten liggen. Klassiek is de blunder van Unilever. Zij hadden 340.000 paarse essen Andrélon gemaakt ter ere van het zeventigjarig bestaan van het merk. Maar ja, een collectief dat opkomt voor de belangen van champagneproducenten wist dat de naam champagne alleen gebruikt mag worden voor ‘mousserende wijnen uit een bepaald deel van Frankrijk’, waarna Unilever de producten moest terughalen. Vooral de voorbeelden met discutabele vertalingen zijn legio. Een kleine greep: De Ikea fartfull en Gerbert (babyvoeding,
32 | brookz | september/oktober 2012
Nederland wordt vaak omschreven als een Europese testmarkt. Films, muziek, marketingconcepten die in Nederland aanslaan, slaan in veel gevallen ook aan in andere Europese markten. Het kritische en nuchtere Nederlandse publiek, met zijn veelkleurige samenstelling waarin zich volkssmaken uit allerlei windstreken verzamelen, houdt niet van extremen. Een goed voorbeeld zijn de door John de Mol bedachte tv-formats als Big Brother en The Voice. Deze zijn eerst in Nederland gelanceerd en (door) ontwikkeld om vervolgens met veel succes over de hele wereld te worden verkocht. Het is ook een reden waarom buitenlandse bedrijven graag producten eerst in Nederland uitproberen om vervolgens de rest van Europa te veroveren. www.beaconpartners.nl
Uitbesteden Nederland is al tijden geen productieland meer en dus wordt er veel werk uitbesteed aan lagelonenlanden als India en China. Bij het zoeken naar een betrouwbare partner die meedenkt over ondernemerschap, maar er niet met uw ontwerpen vandoor gaat, is het belangrijk om zorgvuldigheid te betrachten. Werk bij-
Verenigde Naties Internationale hulporganisaties hebben jaarlijks miljarden euro’s ter beschikking voor dekens, tenten, medische hulp en drinkwatervoorzieningen. Hulp is namelijk gewoon business en dat is helemaal geen geheim. Omdat het gaat om gemeenschapsgelden zijn de procedures om tenten te mogen leveren als er overstromingen zijn in Peru behoorlijk ingewikkeld. Maar het is goed om op de shortlist te komen als u mogelijkheden ziet om een bijdrage te leveren. http://www.agentschapnl.nl/onderwerp/ zakendoen-met-de-vn-en-ngos
Wilders KuiperCompagnons-directeur Gijs van de Boomen stond op het punt om een overeenkomst te sluiten met de gemeente Poznan over een groot irrigatieproject. Het Nederlandse bedrijf zou, samen met een Nederlandse partner, de lokale rivier onder controle houden en daarnaast het woon- en werkgebied ink verfraaien. Op de ochtend dat er een belangrijke meeting zou plaatsvinden stond het nieuws in
de krant dat Geert Wilders een lijst in het leven had geroepen waar Nederlanders zogenaamd lastige Polen konden aangeven. Uiteindelijk viel de schade mee, maar natuurlijk hebben Nederlandse ondernemers last van dit soort xenofobe opmerkingen van Nederlandse politici. Nederlanders hebben een goede naam; we zouden een open geest hebben. Laat deze eigenschappen nu precies essentieel zijn voor het slagen in het buitenland. www.kuiper.nl
Xenofoob Daarover gesproken. Als u alles eng vindt wat vreemd en anders is dan u gewend bent, kunt u beter lekker in Nederland blijven. Internationaal ondernemen vergt veel aanpassingsvermogen en mentale hardheid. Natuurlijk kunt u gaan schelden als de douaniers 500 dollar willen als u de grens van Uganda overtrekt met de tien waterpompen in uw vrachtwagen die u graag wilt aanbieden aan een lokaal
dorpje, maar het helpt u niet verder. U kunt boos worden op ‘monomane Japanners’ als ze u stroopwafels niet willen eten, maar het zal u niet verder helpen. http://www.agentschapnl.nl/onderwerp/ database-over-handelsbelemmeringen
IJsbanen Er zijn van die niche-sectoren waar we nu eenmaal veel verstand van hebben in Nederland en natuurlijk vermarkten we die basiskennis over de hele wereld. IJs. Viking verkoopt bijvoorbeeld van de VS tot aan Polen schaatsen, maar we zijn ook heel goed in ijsbanen. Het bedrijf Ice World legt ze overal neer en daar hoeft het helemaal niet koud voor te zijn. Van Kenia tot Nieuw-Zeeland aan de winterpret.
die veel aangehaalde VOC-mentaliteit in ruime mate. Hij reisde met zijn schepen over de hele wereld om land en geld weg te halen voor de Nederlandse staat. Angst voor het vreemde had Hein waarschijnlijk niet, maar zijn manier om de wereld te veroveren is niet meer helemaal van deze tijd. Dat wij goed zijn in het bevaren van zeeën blijkt uit het internationale succes van zeevaartbedrijven als Smit International, Mammoet en Boskalis. www.partnersvoorwater.nl
www.ice-world.com
Zeevaarders Zo is onze focus op de internationale handel ooit begonnen. Vooral Piet Hein had
september/oktober 2012 | brookz | 33
AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D
‘Je moet eerst een goede lokale case opbouwen’ SERVICE2MEDIA RICHT ‘APP-PLATFORMS’ IN voor klanten
over de hele wereld. Vanuit kantoren in Barcelona, Dubai, New York, Amersfoort en Enschede zijn 150 mensen druk bezig de wereld te veroveren. ‘We vergaderen iedere dag via Skype.’
I
n 2005 werkten Geert Kolthof en Peter Broekroelofs op de ‘wirelessnetworks-divisie’ van LogicaCMG. Ze leverden sms-systemen aan klanten als KPN, Vodafone en Telefonica. Kolthof, die vice-president was, had zelfs het voorrecht om ooit de eerst sms ter wereld te versturen. Peter Broekroelofs: ‘Het mooie aan die periode was dat we producten op wereldwijde schaal verkochten terwijl het bedrijf van oorsprong natuurlijk vooral consultancy-diensten levert. Een geweldige mijlpaal was dat we een WAP-systeem verkochten – destijds de veelbelovende standaard voor draadloos internet – aan Vodafone, waardoor de beurskoersen omhoog schoten. Ik weet nog goed dat we op een beurs waren en dat de directeur belde: ‘wat is er met die aandelen aan de hand?’
Stap 1 De start Aanleiding voor Kolthof en Broekroelofs om een nieuw bedrijf te beginnen, was de
34 | brookz september/oktober 2012
ontwikkeling dat grote mediabedrijven als RTL, CNN en verschillende banken direct met consumenten wilden communiceren, en niet via telecom-aanbieders als Vodafone en KPN. De steeds beter wordende apps, waarbij lmpjes, tekst en interactieve elementen samenkwamen, zouden in deze ontwikkeling wel eens een doorslaggevende rol kunnen spelen. Het bijzondere was dat er destijds, we spreken 2005, nog geen iPhone bestond. Er waren geen app-stores en de meeste telefoons waren niet geschikt om de apps tot hun recht te laten komen. Pionieren zou je zeggen. ‘We bouwden bijvoorbeeld voor het tv-programma Holland’s Next Top Model van RTL een app die nog bijna niemand downloadde. Maar we wisten zeker dat die problemen op termijn allemaal opgelost zouden worden. Apps zouden de nieuwe standaard worden en daar werden wij steeds beter in.’ Voor Service2Media was de komst van de iPhone, eind 2007, essentieel. Kort daarna leverden telecom-aanbieders internet voor een vast bedrag per maand en in de Appstore waren apps gemakke-
lijk te downloaden. In de aanloop naar het volwassen worden van de app-markt was Service2Media druk bezig met het perfectioneren van de techniek. Zo werden er mensen uit de reclamewereld binnengehaald om met goede ideeën te komen en sales en marketing werden verder opgetuigd. Al vrij snel werden er een aantal grote Nederlandse klanten binnengehaald waaronder RTL, De Telegraaf en Rabobank. Hoe kwam het bedrijf aan klanten in een tijd dat lang niet iedereen in apps geloofde? Broekroelofs: ‘We gingen gewoon met de grote mediaspelers en nanciële partijen praten en gaven onze visie op de toekomst. Het mooie aan de Nederlandse markt is dat bedrijven innovatie belangrijk vinden; ze komen graag met iets nieuws, het is een perfecte proeftuin. We maakten bijvoorbeeld een ‘schade-app’ voor verzekeringsmaatschappij Interpolis; klanten konden via de app hun schades doorgeven. Dat leverde in het begin slechts een paar meldingen per week op. Geen vetpot, maar Interpolis dacht aan de processen die ze met hulp van onze
tekst BAS HAKKER / fotografie PETER BAK
Peter Broekroelofs
» september/okotber 2012 | brookz | 35
AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D
‘Het mooie aan Nederlandse bedrijven is dat ze innovatie belangrijk vinden; ze komen graag met iets nieuws, het is een perfecte proeftuin’
app konden verbeteren. Je hoeft op termijn geen dure schade-expert naar een klant te sturen, want je kunt de foto’s meteen uploaden via de app. Zo’n klant hadden we in Duitsland of Engeland minder snel gekregen; want daar moet er altijd een verdienmodel achter zitten.’
Stap 2 Platformstrategie In 2007 ‘ging’ Service2Media internationaal; CNN in Londen werd klant. Destijds was de salesforce van de rma nog beperkt en Broekroelofs en Kolthof gingen zelf naar Londen om de klant binnen te halen. ‘We zagen de markt blijkbaar goed en ons werk voor RTL en De Telegraaf beviel hen. Destijds draaide het echt nog allemaal om apps bouwen op de verschillende besturingssystemen.’ Bij CNN ging dat allemaal goed, maar het viel niet mee om de Engelse markt te veroveren. De taal werkte dan wel mee, maar de Engelsen waren moeilijk te overtuigen van het verdienmodel, de marges waren bovendien smal en er was veel concurrentie, dus waarom zouden ze kiezen voor een Nederlandse speler? ‘Vanaf dat moment realiseerden we ons: op internationale schaal moet je echt met iets unieks komen. Je moet een concreet probleem oplossen van klanten. Dat werd uiteindelijk onze platformstrategie.’ De platformstrategie komt erop neer dat de apps niet meer bedacht worden voor de mobiele besturingssystemen als Android, Windows óf iOS van Apple, maar voor alle systemen tegelijk. De klant krijgt een zogenoemd ‘app-platform’ tot zijn beschikking en dat wordt de basis om nieuwe app-toepassingen te ontwikkelen. Deze platformtechniek heeft allerlei gevolgen voor de strategie van het Ensche-
36 | brookz september/oktober 2012
dese bedrijf. Er worden namelijk niet enkel app projecten verkocht, maar ook een pakket aan trainingen, creatievelingen en ontwikkelaars om klanten en partners op weg te helpen. Met als doel dat klanten en partners uiteindelijk hun eigen platform gebruiken en daarvoor een license fee betalen.’
apps gemaakt voor het Amerikaanse moederbedrijf. Het werkt gewoon handiger om ergens in een land marktaandeel te veroveren als je al een lokale case kunt overdragen.’
Stap 4 Opzetten internationale Stap 3 Groeien via je klanten projectteams Volgens Broekroelofs dankt het bedrijf de echte internationale doorbraak aan deze platformstrategie. Lost Boys International in de UK werkte destijds als ‘internetbouwer’ voor de Formule 1-organisatie en ze waren op zoek naar een bedrijf dat een innovatieve app kon bouwen. Mensen zouden tijdens de race allerlei extra informatie krijgen zoals posities van de coureurs. ‘Ze kozen voor ons vanwege dat platform, want het moest op Android, iPhone, BlackBerry en Nokia werken. Uiteindelijk moest de app in drie maanden tijd gebouwd worden en we hebben het gered. Dat soort cases heb je nodig om bij internationale klanten binnen te komen, want de Formule 1 is een spektakel dat bijna de hele wereld aanspreekt. Bovendien kom je op die manier als spreker bij congressen binnen en zo bouw je een goede naam op.’ Hoewel het bedrijf strategisch kiest voor bepaalde landen op basis van het marktpotentieel, de concurrentie en de culturele nabijheid, spelen klanten een leidende rol. ‘Concrete leads komen vaak tot stand via je bestaande netwerk. We worden bijvoorbeeld door het Nederlandse Springer op corporate-niveau geïntroduceerd in Duitsland. Zo is het ook gegaan bij Reed Elsevier; we begonnen in Nederland en inmiddels hebben we ook
Terwijl CNN- en Formule 1-cases waren die op initiatief van Service2Media zelf binnenkwamen, zocht Al Jazeera het Nederlandse bedrijf op. Er waren wel plannen om in het Midden-Oosten aan de slag te gaan, maar grote klanten ontbraken nog. Het was Blackberry dat Al Jazeera adviseerde om eens met Service2Media te praten. Kort daarvoor had Broekroelofs immers tijdens een technology-beurs de Formule 1-case uitgelegd op de Blackberry stand. Ook voor de Arabische nieuwszender was het platform belangrijk, want het bereik is essentieel voor de nieuwszender die over de hele wereld actief is. Het is interessant om te bekijken hoe Service2Media in De Emiraten is georganiseerd, want het ‘projectteam Al Jazeera’ draagt de kenmerken van de gangbare internationale werkwijze van het bedrijf. In het beginstadium werkte de appmaker veel met lokale agenten, maar inmiddels is er een Arabische projectmanager én een lokale salesman aangesteld. Zoals altijd wordt er gewerkt met internationale projectteams waarin specialisten vanuit de hele wereld kunnen zitten. ‘We werken volgens de SCRUM-methodiek waarbij we constant vernieuwingen kunnen doorvoeren en snel met prototypes komen. De specialisten vliegen dus over de hele wereld en we vergaderen elke dag met sky-
pe.’ In die teams zitten overigens ook mensen van de klant, want uiteindelijk moeten zij het verwerken van hun eigen content in apps allemaal zelf leren.
Stap 5 Personeel De internationale focus heeft als gevolg dat de voertaal bij Service2Media Engels is. De taal is niet zo’n probleem, maar het valt niet mee om goede Nederlandse technische mensen te vinden. Onlangs organiseerde het bedrijf een recruitmentweekend in Nederland en Spanje waarbij geïnteresseerden in een weekend een interessante nieuwe app moesten bouwen; de beste bouwers konden aan de slag voor het bedrijf. ‘Er komen veel te weinig software-engineers van de scholen af in Nederland. Een bijkomend probleem is dat de goede technische mensen moeilijk te verleiden zijn om de overstap te maken
van het ene naar het andere bedrijf. Ze zitten ergens op een plek waar ze goed betaald worden en verder vinden ze het allemaal wel prima. Projectmanagers zijn veel gemakkelijker te vinden; de persoon die de projecten in De Emiraten aanstuurt, wandelde zomaar onze stand op tijdens een beurs. Het helpt ook als ze een beetje de Nederlandse snelheid en brutaliteit hebben want dan begrijpen we elkaar goed.’
Stap 6 De VS Inmiddels heeft Service2Media kantoren in Nederland, VS, de Emiraten, Engeland en Spanje. Een belangrijk doelland de komende jaren is de VS dat ‘veroverd’ moet worden vanuit New York. Er is al een klein aanloopje door de Reed Elsevierreferentie, maar er is nog veel werk te doen. ‘In de VS lopen ze echt voorop op
het gebied van apps. Onze overtuiging dat apps de nieuwe mediastandaard worden en de tv op termijn gaan vervangen, wordt daar steeds meer werkelijkheid. In de VS zitten onze enige concurrenten, dat zijn de drie, vier bedrijven die ook platforms maken voor de grote mediabedrijven. Daar moeten we dus zitten.’ De strategie is om op een slimme manier, bijvoorbeeld via bestaande klanten, dat mekka van de app-wereld te veroveren, want tegen de PR-budgetten van de concurrentie is het lastig strijden. ‘In Nederland kent inmiddels bijna iedere potentiële klant ons omdat we veel publiciteit hebben gehad, maar in de VS moeten we onze naam nog maken. We doen daarom bijvoorbeeld veel aan zoekmachinemarketing zodat we in ieder geval worden gevonden.’ Ook belangrijk is de deelname aan congressen. ‘We willen altijd het verhaal vertellen van ons platform.’ Een andere marketingmethode is naam maken bij de marktanalisten. ‘Wat »
september/okotber 2012 | brookz | 37
AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIER INTER D
helpt is dat we horen bij the MCAP Magic Quadrant for Mobile Consumer Application Platforms. Die lijst nemen grote bedrijven er als eerste bij als ze iemand zoeken. Als een grote mediaspeler een partij overweegt, dan zitten wij bij de top vier en via goede cases kunnen we steeds iets hoger op die voorkeurslijst komen. Het is dan een kwestie van de goede mensen spreken en een overtuigend verhaal brengen.’ Prijzen kunnen ook helpen om de naam in de VS te vestigen. In 2010 won Service2Media de Deloitte Technology Fast 50 Award, omdat het bedrijf in vijf jaar tijd met bijna 5000 procent was gegroeid.
Stap 7 Aantrekken van investeerders In 2011 ontving Service2Media in totaal 10 miljoen US dollar van de investeerders Prime Ventures en Newion Investements. Dat geld is nodig voor de R&D en marketing van het veelbesproken platformmodel. ‘De investeerders geloven in de transformatie van app-bouwer naar platformbedrijf, maar de markt is nog beperkt in omvang. Het betekent ook dat we wel naar het buitenland móéten, want in Nederland zijn er te weinig bedrijven die op deze schaal werken. In Nederland
hebben we nog steeds veel ‘normale’ appprojecten, terwijl we in het buitenland echt veel met platformteams aan de slag zijn. Het is nu eenmaal een mondiaal spel waarbij grote bedrijven kijken wie er in de wereld de beste zijn. En beter wordt je door veel voor deze mensen te werken.’ Service2Media gaat zich de komende jaren richten op Duitsland, de VS en de Nordics. De klantenschare word steeds breder. ‘Terwijl we eerst veel voor mediabedrijven werkten, komen we steeds meer bij andere internationals, zoals banken en energiebedrijven aan tafel. We werken nu bijvoorbeeld voor energiebe-
drijven die apps met slimme meters bouwen waardoor mensen hun energieverbruik kunnen managen.’ Een ander belangrijke ontwikkeling is het maken van apps voor interne doelgroepen. Service2Media bouwt bijvoorbeeld aan een tool voor de inkopers van de Bijenkorf en is app-platform partner van SAP. ‘We noemen dat altijd ‘bring in your own device’. Uiteindelijk is de hardware niet doorslaggevend, maar draait het om het faciliteren van de interactieve content. Er is nog een heleboel werk te doen in ieder geval.’
Zakenpartners vinden in het buitenland Heeft u concrete plannen om internationaal zaken te doen en zoekt u een betrouwbare zakenpartner? Agentschap NL helpt u met buitenlandse netwerken een zakenpartner te vinden voor het vermarkten van uw product, dienst of technologie met onder andere de volgende diensten:
• Zakenpartnerscan - een persoonlijke introductie in uw doelmarkt Het netwerk van ambassades, consulaten en Netherlands Business Support Offices biedt u via een zakenpartnerscan een persoonlijke introductie bij mogelijke buitenlandse zakenpartners in uw doelmarkt. Dat kunnen agenten of distributeurs
38 | brookz september/oktober 2012
zijn, maar ook productiepartners.
• Zakenpartners ontmoeten op evenementen Agentschap NL organiseert economische missies, International Challenges, handelsreizen en matchmakingevenementen. Tijdens deze evenementen maakt u kennis met buitenlandse ondernemers, met overheidsinstellingen, brancheverenigingen en vertegenwoordigers van Nederlandse ambassades, consulaten, landbouwraden en Netherlands Business Support Offices.
• Missies Agentschap NL organiseert regelmatig economische missies onder leiding van een
bewindspersoon. Wilt u snel de juiste contacten leggen in een land? Ga dan mee! De aanwezigheid van een minister of staatssecretaris en de contacten met de ambassades kunnen voor u deuren openen die anders gesloten blijven. Via politieke contacten van bewindslieden en Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen kunnen ook uw handelsbelemmeringen zonodig worden aangekaart. Kijk voor meer informatie op www.agentschapnl.nl/zakenpartnersvinden Agentschap NL ondersteunt bedrijven bij internationaal ondernemen en is een agentschap van het ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie.
“Wie legt voor mij de belangrijke eerste steen in Istanbul?” Agentschap NL helpt bij het vinden en binden van de juiste zakenpartners. “Dutch design is een steengoed exportproduct,” vertelt Angie Abbink enthousiast. “Nederlandse architecten lopen ver vóór als het gaat om duurzaamheid en bijzondere ontwerpen en bovendien hebben ze lef. Dat wordt ook in Turkije gezien én gewaardeerd, heb ik gemerkt.” “Agentschap NL heeft voor ons een enorme versnelling op gang gebracht. Tijdens de handelsmissie hebben we contact gelegd met twee bureaus, waarmee we nu al in een samenwerkingsproject zitten. Voor mij is Agentschap NL de PR-afdeling van het Nederlandse bedrijfsleven. De club van de overheid die ervoor zorgt dat wij in het buitenland aan de bak kunnen.” Lees het verhaal van Abbink X De Haas Architectures en ontdek wat Agentschap NL voor u kan betekenen.
www.agentschapnl.nl/zakenpartnersvinden
Angie Abbink, mede-oprichter Abbink X De Haas Architectures en 3plus1, Amsterdam
SPECIAL CORPORATE RECOVERY
EHBO voor bedrijven DOOR DE ECONOMISCHE CRISIS van de afgelopen vier
jaar zijn inmiddels duizenden ondernemers in de problemen gekomen. De Bijzonder beheer-afdelingen draaien overuren en corporate recovery-bureaus hebben het drukker dan ooit. Bericht vanuit de ziekenboeg van het Nederlandse bedrijfsleven.
T
eruglopende orders van klanten, cashow-problemen door slechtbetalende debiteuren en in het verleden gemaakte kredietafspraken met de bank die nu in het nauw komen. Steeds meer ondernemers in het midden- en kleinbedrijf hebben moeite om het hoofd boven water te houden. Nederlandse mkb’ers worden zelfs vaker slachtoffer van de economisch lastige tijd. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde namelijk een recordaantal faillissementen in juli. Het driemaandsgemiddelde van 667 failliete bedrijven in die maand is nog nooit zo hoog geweest in het afgelopen decennia. Dat het vijf voor twaalf is in ondernemersland, is nergens zo goed te merken als bij de corporate recovery-bureaus. Zodra de nanciële gezondheid van een onderneming richting een kritiek punt daalt, worden deze bedrijvendokters ingeschakeld. ‘Het is inderdaad erg druk’, zegt Robert Smits, partner bij Krüger & Partners, een bureau dat gespecialiseerd
40 | brookz | september/oktober 2012
is in corporate recovery. ‘Vooral de laatste vier jaar gaat het erg hard met het aantal bedrijven dat in problemen raakt. Ik zie voorlopig geen betere tijden aankomen, dus deze drukte kan nog best een paar jaar aanhouden.’
Verlengstuk van bank Corporate recovery is erop gericht om bedrijven die in nancieel zwaar weer (dreigen te) komen, er weer bovenop te helpen. Vaak wordt dit gevaar als eerste gesignaleerd door de huisbank. De meeste ondernemers hebben een lening bij een bank lopen. Zodra de bank merkt dat de ondernemer niet meer aan zijn rente- en aossingsverplichtingen kan voldoen gaat het alarm af bij de bank. Dan wordt het schrikbeeld van iedere ondernemer waarheid: zijn dossier wordt door zijn vaste relatiemanager overgedragen aan de afdeling Bijzonder Beheer, in de volksmond ook wel de ‘slagers van de bank’ genoemd (zie kader Scenario’s bijzonder beheer). Deze divisie is het best bewaarde
geheim van een bank, want geen enkele Nederlandse bank geeft informatie prijs over de werkwijze van Bijzonder beheer. Wie gaat googelen krijgt geen enkele informatie, maar vindt wel heel veel vacatures voor accountmanagers afdeling Bijzonder beheer. Deze accountmanager Bijzonder beheer is de regisseur van het herstructureringstraject van een bedrijf. Daarbij is het vaak een corporate recovery-bureau dat een concreet plan van aanpak opstelt en vaak ook uitvoert. ‘Maar wij zijn geen verlengstuk van de bank’, benadrukt Smits. ‘Terwijl ondernemers ons in het begin daar wel voor aanzien. Maar we hebben een onafhankelijke rol.’ Na een stevig gesprek met een accountmanager van Bijzonder beheer is het vaak op dringend advies van de bank dat een ondernemer een corporate recovery-specialist inschakelt om het lek boven te krijgen. Smits: ‘In het begin moeten we vooral eerst het vertrouwen van een ondernemer winnen om samen met hem een herstelplan te maken.’
tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie SHUTTERSTOCK
Crisismanager Hoe gaat een herstructureringspecialist te werk? Hij maakt een herstelplan met een diagnose op basis van cijfers, interviewt sleutelmensen in het bedrijf en kijkt naar de situatie van de branche en soortgelijke bedrijven. Na deze analyse blijkt wat goed en fout gaat binnen de onderneming en rolt er een herstructureringsplan uit met een exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose en een balansprognose over een bepaalde termijn, zodat de ondernemer èn bank weten of een reparatieslag nog haalbaar is. In de meeste gevallen helpt een bedrijvendokter na het advies ook handson mee om zijn aanbevelingen uit te voeren. ‘We worden dan crisismanager om de ondernemer te ondersteunen of we zetten zelfs de pet op van de directie’, vertelt Fred Roode van herstructureringsbureau Corporate Recovery Management. ‘Dat betekent in sommige gevallen dat we statutair alle beslissingsbevoegdheid krijgen. We dienen name-
lijk het belang van de onderneming, niet van de ondernemer.’ Roode helpt al jarenlang mkb’ers waarbij het water aan de lippen staat. Hij komt telkens weer hetzelfde patroon tegen bij bedrijven in nood; de ondernemer speelt te laat in op de veranderende wereld om hem heen. Volgens hem wordt er vaak niet op tijd ingegrepen tijdens een crisis. Bovendien zitten veel ondernemers in een ontkenningsfase als Roode langskomt, terwijl een ondernemer zichzelf veel meer helpt door open en eerlijk over de situatie te zijn. Om het bedrijf weer nancieel gezond te krijgen, loopt Roode door het bedrijf om de kern te achterhalen. ‘De directe maatregelen zijn altijd gericht op korte termijn kostenbesparing, maar het echte probleem is dat er vaak overbodige activiteiten op touw zijn gezet. Dat betekent dat we deze activiteiten moeten stopzetten, personeel moeten ontslaan of het onderdeel verkopen.’ Het versterken van het management op nancieel gebied, het
Bank staat sterk Uit onderzoek van kredietdossiers van drie Nederlandse banken blijkt dat banken meer ‘succes’ hebben dan de noodlijdende bedrijven. Succes voor een bank betekent een (gedeeltelijke) aflossing van het krediet. Succes voor een bedrijf betekent dat het bedrijf blijft bestaan, ook via een doorstart. In onderstaand schema staat de x voor succesvol, de o staat voor niet-succesvol.
Succes Bank
Bedrijf
x
o
Relatief 26%
x
x
32%
o
x
5%
o
o
37%
Totaal
100%
Bron: Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie
september/oktober 2012| brookz | 41
SPECIAL CORPORATE RECOVERY
‘Vrijdag en zaterdag herstelplan uitgewerkt, dat zondag met de bank besproken en op maandag de onderneming aan een ander bedrijf verkocht’ optimaal stroomlijnen van bedrijfsprocessen en beter inrichten van het werkkapitaal zijn veel voorkomende handelingen om het bedrijf nancieel gezond te houden.
Succesnummer Toch treft niet alleen de ondernemer blaam. De huisbank heeft er zelf min of meer voor gezorgd dat een bedrijf steeds sneller op de afdeling Bijzonder beheer terechtkomt. Voor de huidige crisis werd er stevig geconcurreerd tussen banken om een klant binnen te halen, waardoor er – vooral op basis van de relatie – te gemakkelijk en vooral teveel krediet is verstrekt aan bedrijven gebaseerd op veel te optimistische groeiplannen. Nu het economisch tegenzit, is een kleine tegenslag al voldoende om een bedrijf nancieel in de problemen te brengen. Roode: ‘Dat speelt zeker mee. Je verwacht dat die tijd achter ons ligt, maar ik kom momenteel nog steeds kredietdossiers tegen van bedrijven die een halfjaar geleden nog te zwaar genancierd zijn door een bank. Daar verbaas ik me wel over.’ Ondanks dat een bedrijf al in nanciele moeilijkheden zit, moet de rekening van een corporate recovery-specialist toch door de ondernemer betaald worden. De meeste turn around-bureaus rekenen met een uurtarief op voorschotbasis. Want mochten de inspanningen onverhoopt tot een faillissement van het bedrijf leiden, dan hoeven ze zich niet als schuldeiser te melden bij de curator. De berekening van het aantal uren dat een specialist nodig heeft, sneeuwt soms onder door een acute situatie. Dan moet er snel gehandeld worden om het bedrijf überhaupt in leven te houden. Zo belde een bank Smits op een donderdagavond over een bedrijf dat op de rand van de afgrond stond. Smits: ‘Ons team heeft op vrijdag en zaterdag het herstelplan uitgewerkt, dat zondag besproken met de bank en op maandag de onderneming aan een
42 | brookz | september/oktober 2012
ander bedrijf verkocht. Door deze strategische overname kon het bedrijf voortbestaan, terwijl de ondernemer in loondienst mocht blijven en het eigendom van het onroerend goed behouden bleef.’ Een succesnummer dat volgens Smits ‘best vaak’ voorkomt door optreden van zijn kantoor. Van de jaarlijks 200 bedrijven die bij Krüger & Partners aankloppen, schat hij in dat circa 5 ondernemers het niet redden, terwijl er volgens de analyse wel een reële kans op overleving was. Roode claimt dat vier op de vijf ondernemingen in veiligheid worden gebracht door Corporate Recovery Management. ‘Succes is soms moeilijk te deniëren, omdat er vele belanghebbenden en vele uitkomsten zijn bij een herstructurering. Maar zolang de continuïteit van het bedrijf gewaarborgd is, heeft het traject voor ons een goede aoop.’
Scenario’s Bijzonder beheer Wanneer de bank denkt dat een ondernemer niet meer aan zijn rente- en aflossingsverplichtingen kan voldoen, wordt het bedrijf een ‘risico’ voor de bank. Het dossier van de onderneming wordt dan door de lokale vestiging overgedragen aan de centrale afdeling Bijzonder Beheer. Deze afdeling maakt een eerste analyse van het bedrijf, waaruit blijkt of de onderneming nog te redden valt door herstructurering (fase 1) of dat het bedrijf afstevent op een faillissement (fase 2). Het gedrag van de bank verschilt aanzienlijk bij deze twee fasen.
Herstructurering In dit scenario lopen de belangen van de ondernemer en de bank parallel; beide partijen willen door middel van herstructurering een uiteindelijk faillissement afwenden. In deze fase is er nog (voldoende) tijd om het bedrijf te revitaliseren. De betrokkenheid van de bank intensiveert, er wordt om meer rapportages gevraagd en er wordt een financieel goed onderbouwd herstelplan geëist. In dit stadium schakelt de afdeling Bijzonder beheer vaak externe specialisten in om dit traject te begeleiden.
Faillissement In dit scenario is het ieder voor zich. De belangen van de ondernemer en de bank lopen uiteen; de ondernemer wil zijn bedrijf van de ondergang redden, maar feitelijk heeft de bank er geen vertrouwen meer in dat het bedrijf er financieel bovenop komt, ook met het herstelplan. Achter de schermen probeert de bank de schade van haar kredietverlening te beperken. De bank stuurt aan op een formele kredietopzegging om haar eigen verlies in te perken. Een kredietopzegging betekent echter niet dat de bank een faillissement voor het bedrijf aanvraagt, maar is puur damage controle op haar eigen kredietverlening.
‘Er is altijd licht aan het eind van de tunnel, ook in faillissementen’ Jan Davids, partner bij Davids Advocaten
Insolventieadvies Een surseance of faillissement lijkt een eindstation, maar hoeft dat niet te zijn. Davids Advocaten wijst ondernemers op de risico’s van insolventie, maar vooral ook op de mogelijkheden. Mogelijkheden die er liggen als er tijdig wordt ingegrepen. Mogelijkheden om te herstructureren of over te dragen. Mogelijkheden om door te starten. Professioneel, deskundig en betrokken
DAVIDS advocaten
www.davidslaw.nl
[email protected] 020 – 714 78 50
50
SPECIAL CORPORATE RECOVERY
Corporate Recovery
DE VIJFTIG BELANGRIJKSTE RECOVERY-ADVIESKANTOREN van
Nederland in alfabetische volgorde. Het betreft hier zelfstandige advieskantoren die zich voornamelijk richten op MKB-bedrijven.
Alvarez & Marsal
Benjamins Restructuring
Plaats Profiel
Plaats Profiel Website
Website
Amsterdam Internationaal bureau gespecialiseerd in turnaround- en restructuring advies, crisis- en interim management en performance verbetering. www.alvarezandmarsal.com
American Appraisal Plaats Profiel Webiste
Rotterdam Internationaal bureau gespecialiseerd in turnaround- en restructuring advies en faillissement-begeleiding. www.american-appraisal.com
Bakkenist Plaats Profiel Website
Bussum Organisatie-advies bureau dat zich ook bezighoudt met sanering, herstructuring- en turnaround-management. www.bakkenist.nl
Boer & Croon Plaats Profiel Website
Plaats Profiel Website
Plaats Profiel
Website
Plaats Profiel
Plaats Profiel
Website
Website
Bedrijfsvitaliteit.nl Plaats Profiel Website
Hedel Richt zich vanuit een geïntergreerde aanpak op het (her) inrichten van organisatie en corporate recovery. www.bedrijfsvitaliteit.nl
44 | brookz | september/oktober 2012
Wijchen Onafhankelijk adviesbureau gespecialiseerd in corporate recovery en restructuring voor middelgrote en grote bedrijven. www.corporaterecoverypartners.nl
Cruysbergen
BDO Business Restructuring Utrecht Accountancy en advieskantoor die business restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.bdo.nl
Amsterdam Gespecialiseerd in redevelopment en herstructurering. www.businesscreation.com
Corporate Recovery Partners Plaats Profiel
Website
Amsterdam Breed advieskantoor met corporate recovery consultancy. www.boercroon.nl
Business Creation
Balanced Business Network Apeldoorn Een bureau voor turnaround management, business restructuring & recovery en tandem management. www.bbn-nederland.nl
Hillegom Klein bureau gespecialiseerd in herstucturering en sanering. www.benjaminsrestructuring.nl
Bussum Bureau met uitgebreide ervaring op het terrein van bedrijfsdoorlichting en herstructureringen. www.cruysbergen.nl
Custom Management Plaats Profiel
Website
Leusden Maatschap van ervaren algemeen directeuren die tijdelijke opdrachten, o.a. op het gebied van herstructurering en corporate recovery uitvoeren. www.custommanagement.nl
De Turnaround Manager
Iepenstaete
Plaats Profiel Website
Plaats Profiel
Asten Klein bureau gericht op herstucturering van MKB-bedrijven. www.deturnaroundmanager.nl
Deloitte Financial Advisory Plaats Profiel Website
Amsterdam Accountancy en advieskantoor die business restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.deloitte.nl
Economen Netwerk Plaats Profiel Website
Enschede Netwerk van zelfstandig financieel interim managers en consultants die zich ook bezig houden met corporate recovery. www.economen.net
Website
Breda Bedrijfskundigadvies bureau o.a. gespecialiseerd in corporate recovery en herfinancieringsvraagstukken www.equiton.nl
Ernst & Young Transaction Advisory Plaats Profiel Website
Amsterdam Accountancy en advieskantoor die business restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.ey.com
Website
Nieuwegein Onafhankelijk adviesbureau op het gebied van financieringsvraagstukken, kapitaalstructuren, fusies en overnames en herstructureringen. www.fbm.nl
Gwynt Plaats Profiel Website
Plaats Profiel Website
Waalwijk Adviseert, begeleidt en ondersteunt MKB-bedrijven bij o.a. reorganisaties, fusies, bedrijfsovernames en faillissementen. www.interactus.nl
JBR Plaats Profiel
Zeist Onafhankelijk management adviesbureau dat o.a. adviseert op het gebied van restucturing en debt advisory. www.jbr.nl
Kasius & Partners Plaats Profiel Website
Houten Onafhankelijk adviesbureau met o.a. expertise op het gebied van corporate recovery. www.kasius.nu
Kluit De Lara & Partners Plaats Profiel Website
FBM Plaats Profiel
Inter Actus Groep
Website
Equiton Plaats Profiel
Website
Naarden Senior adviseurs die o.a. ondersteunen bij recovery en groei- en herfinanciering. www.iepenstaete.nl
Hooge Zwaluwe Gespecialiseerd bureau voor restructuring, corporate recovery en financial engineering. www.kdlp.nl
KPMG Restructuring Services Plaats Profiel Website
Amstelveen Accountancy en advieskantoor die business restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.kpmg.com
Krüger & Partners Esch Breed adviesbureau met expertise op het gebied van resturering en business transformatie. www.gwynt.eu
Plaats Profiel Website
Rotterdam Onafhankelijk adviesbureau gericht op restucturing, corporate finance en interim management. www.kruger-partners.nl
HandsOnTurnaround
KwikGielen
Plaats Profiel
Plaats Profiel
Website
Veenendaal Advies- en managemetbureau voor bedrijven die in een situatie zitten van structurele verliezen, een liquiditeitscrisis of insolventie. www.handsonturnaround.com
Website
Den Dolder Gespecialiseerde adviesfirma o.a. op het gebied van bedrijfsfinanciering en herstructurering. www.kwikgielen.nl
Headwind Partners
Management Partners
Plaats Profiel
Plaats Profiel
Website
Lijnden Professionele dienstverlener die o.a. adviseert op het gebied van het (her)structureren van bancaire financieringen en het onderhandelen met de banken. www.headwindpartners.nl
Hermes Advisory Plaats Profiel Website
Hilversum Onafhankelijk adviesbureau gespecialiseerd in o.a. debt advisory, en restructuring www.hermesadvisory.com
Website
Zeewolde Ondersteunt in complexe en bijzondere situaties, o.a. bij turnaround en herfinanciering. www.managementpartners.nl
Mazars Berenschot CF Plaats Profiel
Website
Amsterdam Accountancy en advieskantoor die business recovery- en restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.mbcf.nl
september/oktober 2012 | brookz | 45
SPECIAL CORPORATE RECOVERY
Nielen Schuman
Santt Holding
Plaats Profiel Website
Plaats Profiel
Amsterdam Onafhankelijke boutique voor o.a. restructuring en debt advisory. www.nielenschuman.nl
Website
Ox Plaats Profiel
Website
Amsterdam Gespecialiseerd adviesbureau. Naast restructuring services ook transaction services, investment management en interim management. www.oxpartners.com
Naarden Investeringsmaatschappij die ook helpt bij herstructurering, sanering en herfinanciering. www.santt.nl
Solvensys Plaats Profiel Website
Den Haag Gespecialiseerd bureau gericht op herstructureringen en turnaround. www.solvensys.nl
Penguin Ventures
Suez Corporate Strategy
Plaats Profiel
Plaats Profiel
Website
Amersfoort Investeringsmaatschappij die zich richt op het verschaffen van een gecombineerd pakket van management vaardigheden en nieuw kapitaal. www.penguin-ventures.com
Pentaplus Recovery Plaats Profiel Website
Enschede Advies en begeleiding van bedrijven met financiële problemen i.s.m. accountants, banken en curatoren. www.pentaplus-recovery.nl
Protiviti Plaats Profiel Website
Amsterdam Internationaal advieskantoor dat o.a. is gespecialiseerd in restructuring en turnaround. www.protiviti.nl
PWC Business Restructuring Services Plaats Profiel Website
Amsterdam Accountancy en advieskantoor die business restructuring oppakt vanuit een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.nl.pwc.com
Reorganice Plaats Profiel Website
Amsterdam Turnaround bureau dat momentum brengt in de duurzame verbetering van bedrijfsrendement. www.reorganice.com
Resor Plaats Profiel Website
Amsterdam Gespecialieerd in corporate recovery en insolvancy-advies. www.resor.nl
Website
Team Consult Plaats Profiel Website
Plaats Profiel Website
Plaats Profiel Website
Zuidlaren Gespecialiseerd in o.a. insolventie-begeleiding, restucturing en corporate recovery. www.uno-advies.nl
Van Zomeren Van der Graaf Plaats Profiel Website
Rotterdam Professioneel bureau actief op het gebied van o.a. corporate recovery & corporate finance voor het midden- en kleinbedrijf. www.vanzomeren.nl
Wegstapel & Houben Plaats Profiel Website
Xelero Plaats Profiel
46 | brookz | september/oktober 2012
Hilversum Investeringsmaatschappij die ook helpt bij herstructurering, sanering en herfinanciering. www.tractionpartners.com
Uno Advies
Plaats Profiel Webiste
Warmond Organisatieadviesbureau gericht op het Nederlandse MKB, o.a. gespecialiseerd in corporate restructuring & recovery. www.teamconsult.nl
Traction Partners
Ressenaar & Van Raad Groningen, Den Haag Onafhankelijk adviesbureau o.a. gespecialiseerd in corporate recovery en interim-management. www.vanraad.nl
Amsterdam Adviesbureau dat op hands-on wijze ondersteuning biedt bij recovery trajecten voor middelgrote bedrijven. www.suez.nu
Website
Twello Klein adviesbureau o.a. gespecialiseerd in bedrijfsherstructurering in situaties waarin de continuïteit onder druk staat. www.wegstapelenhouben.nl
Berkel en Rodenrijs Netwerk van deskundige specialisten die bedrijfsprestaties verbeteren met een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak. www.xelero.nl
Rinke Dulack, advocaat Van Benthem & Keulen
‘Ondernemers moeten vooral hun eigen corporate recovery regelen’ Bij Van Benthem & Keulen hebben we veel ervaring met
meetekenen voor deze financiering. U voelt het al, daarna
het herstructureren van bedrijven. Wij zijn daar goed in
zit het tegen. De onderneming komt niet echt van de
en wij doen dat ook graag. Wij denken echter dat dit
grond, maar de kosten lopen door. Daar komt nog bij dat
maar het halve verhaal is over corporate recovery. Vaak
de bedrijfsleider van het evenementenbedrijf het aanlegt
is het namelijk veel beter dat de ondernemer zijn eigen
met de echtgenote van de ondernemer. Deze krijgt een
corporate recovery regelt.
burn out en de rest laat zich raden. De bank en de verhuurder verhalen zich op de gezonde vennoot-
EEN VOORBEELD
schappen waardoor deze ook ten onder gaan.
Er is een ondernemer met drie fietsverhuurbedrijven in
Wat is nu de moraal van dit verhaal? Deze ondernemer
Gelderland, Overijssel en Drenthe die zijn gestructureerd
heeft een risicovolle investering niet goed overdacht.
in aparte vennootschappen met daarboven een holding.
Ondernemen is risico nemen, maar we vinden het belangrijk
De ondernemer ziet de kans om een evenementenbedrijf
dat u van tevoren wel goed over deze risico’s nadenkt.
op te zetten dat hij kan combineren met zijn fietsverhuur-
Daarmee kunt u veel problemen voorkomen. In wezen is dit
bedrijven. Hij denkt aan bedrijfsevenementen waar
de beste manier om aan corporate recovery te doen. Wij
bedrijven eerst met hun personeel fietsen en vervolgens
denken daarom ook graag op voorhand met u mee.
bij hem komen feestvieren. Daartoe huurt hij een hal waarin hij fors moet investeren. Dit geld komt van de
Wilt u meer weten over wat wij voor u kunnen betekenen
bank, de verhuurder en privé. De verhuurder en de bank
ga dan naar www.vbk.nl of stuur een email naar
stellen als voorwaarde dat de overige vennootschappen
[email protected]
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘Een gezonde onderneming herken je aan het businessmodel’ Ondernemers van bedrijven die in zwaar weer verkeren, trekken vaak te laat aan de bel. Daardoor komen zij voor een extra zware business restructuring te staan. En dat is vaak niet nodig, zo weet BDO-consultant Edwin den Boer. ‘Hoe eerder bedrijven hun problemen erkennen, hoe sneller ze weer oreren.’
D
e slimme ondernemer onderscheidt zich in diverse opzichten van de doorsnee ondernemer. Volgens Edwin den Boer, partner bij BDO, zijn die verschillen zowel tijdens een crisis als in goede jaren zichtbaar. ‘Ondernemers die in goede én slechte tijden bewust aandacht besteden aan hun klant, aan de manier waarop zij hun klant bedienen, oreren ook in minder goede tijden.’ Want, zo stelt hij, je overleeft door je te onderscheiden. Door te innoveren. ‘In feite kun je aan het businessmodel al zien welke bedrijven standhouden en welke omvallen. Belangrijk element daar in is de ruilverhouding. Wanneer die uit balans is, kun je er gif op innemen dat het bedrijf vroeg of laat enorme tegenslagen te verwerken krijgt. De vraag is alleen wanneer het gebeurt. Zo viel het hele circus rondom woekerpolissen ook te voorspellen. Er was immers geen goede informatie-uitwisseling en de ruilverhouding tussen leverancier en klant was niet in evenwicht.’
48 | brookz | september/oktober 2012
De unit Business Restructuring van BDO heeft de afgelopen jaren een groot aantal ondernemers uit het slop weten te helpen. Toch is in sommige gevallen een faillissement of doorstart onoverkomelijk. Dat komt volgens Den Boer doordat ondernemers vaak te laat met hun problemen naar de adviseur stappen.
Vier fases ‘Bij underperformance onderscheiden we vier fasen. In de eerste fase staat het resultaat van de winst- en verliesrekening onder druk. Indien het bedrijf niet ingrijpt, komt als gevolg daarvan in de tweede fase ook de balans onder druk te staan. De derde fase kenmerkt zich door liquiditeitsproblemen, gevolgd door exit-scenario’s als een doorstart of faillissement. Die vierde fase proberen we vanzelfsprekend altijd te voorkomen. Maar hoe later bedrijven hun problemen erkennen, des te risicovoller is het corporate recoveryplan.’ In welke fase een bedrijf zich bevindt, achterhaalt BDO door met de klant en
eventueel diens accountant aan tafel te zitten. Het businessmodel wordt onder de loep genomen, problemen in kaart gebracht en er wordt een risicoanalyse uitgevoerd.
Compromissen sluiten In sommige gevallen volstaat een plan ten aanzien van rendementsverbetering, waarbij de juiste balans tussen omzet en kosten wordt nagestreefd. ‘Ondernemers zien zelden de mogelijkheden die op dit gebied te behalen zijn. Daarom trainen wij onze consultants nu speciaal op dit onderdeel, zodat ze rendementsvraagstukken en de mogelijkheden sneller in het vizier krijgen.’ De realiteit is echter dat ondernemers zich pas bij BDO melden wanneer de bank hen daar bijna toe dwingt. ‘En dat zien we helaas steeds vaker. We ondersteunen bedrijven bij het doorlichten van de hele bedrijfsvoering, adviseren ten aanzien van reorganisatie en cash management, bieden begeleiding bij herstructureringsplannen – het gehele traject. Maar ondernemers zouden
Edwin den Boer
‘Een ondernemer moet realistisch kunnen zijn, zich kwetsbaar durven op te stellen en open staan voor advies’ het zichzelf makkelijker maken door eerder open kaart te spelen.’ Den Boer is momenteel bezig met het restructuring-traject bij een aannemer die zwaar te lijden heeft onder de malaise op de woningmarkt. ‘We hebben de mogelijkheden besproken de grond met verlies te verkopen en hebben bekeken of het mogelijk is goedkoper te bouwen. In deze tijd moet je compromissen sluiten en van de gebaande paden afwijken.’
Succesvolle turn-around Voor een harde turn-around trekken Den Boer en zijn collega’s alles uit de kast. ‘We benadrukken altijd het belang van innovatie. We drukken ondernemers echt op
het hart dat ze zich moeten onderscheiden. Dat betekent vanzelfsprekend ook dat wij ons moeten onderscheiden. Dat doen we onder meer met een bijzonder breed aanbod consultants. Voor vrijwel iedere tak van sport hebben we een geschikte adviseur. Zo kunnen we klanten bijstaan met HR-advies, bij saneringen, tijdens verandertrajecten en bij arbeidsjuridische vraagstukken. En mochten we vermoeden dat we toch niet over voldoende kennis beschikken, dan zijn we daar eerlijk in en gaan we met de klant op zoek naar een geschikte partner.’ Maar het succes van een turn-around is ook afhankelijk van een aantal andere factoren. Zo moet het bedrijf over een ge-
zonde, strategische basis beschikken. Indien er geen enkel onderdeel van het businessmodel meer fatsoenlijk werkt, is de kans op een succesvolle turn-around vrijwel nihil. Ook het management heeft invloed op het proces en moet in staat zijn om verandering tot stand te brengen. ‘En vanzelfsprekend is er een wezenlijke rol weggelegd voor de ondernemer. Die moet realistisch kunnen zijn en zich kwetsbaar op durven te stellen. Hij moet durven te leren van zijn fouten en openstaan voor advies. Als die ingrediënten aanwezig zijn, kunnen we een hoop bereiken.’ Meer informatie www.bdo.nl
BDO
september/oktober 2012 | brookz | 49
BEDRIJFSPROFIEL
‘Je moet vaak onmiddellijk ingrijpen’ De interim-directeuren van Custom Management zien zichzelf als een kapitein of loods die tijdelijk aan boord komt om een bedrijf door zwaar weer te loodsen. Zelfs wanneer alle meters in het rood staan sorteert een grondige aanpak doorgaans het juiste effect. ‘Wij trekken het schip weer vlot en geven het roer vervolgens weer over.’
C
orporate recovery: het is een mooi Engels woord dat echter in het vak van Harm Tunteler en zijn Custom Management-collega’s nog weleens tot misverstanden leidt. ‘Als wij of banken het hebben over corporate recovery, wordt uitwinning bedoeld, ofwel: “hoe krijgen we het geld hier nog uit?” Dan gaat het dus niet om het weer gezond maken van de onderneming, dat noemen wij corporate restructuring.’ Voor de duidelijkheid: als managing partner van het in turnaround management gespecialiseerde Custom Management richt Tunteler zich op het tweede. ‘Herstructurering, dat doe je door middel van turnaroundaanpak. Een bedrijf moet de hoek om, de maatregelen doorvoeren waardoor het weer winstgevend verder kan.’ Het komt voor dat er een situatie is ontstaan waarbij het beter is het zittende management te vervangen, wanneer het bedrijf in zwaar weer terecht is gekomen. Het management mist de kwaliteiten of ervaring voor het uitvoeren van de herstructurering. Custom Management is een maatschap met 15 partners, ervaren interim-managers met ervaring in uit-
50 | brookz | september/oktober 2012
eenlopende sectoren in het bedrijfsleven. Een herstructurering neemt zo’n negen à tien maanden in beslag. Te beginnen met de diagnose. Daarin maakt Custom Management een analyse van de problemen, en gaat dan vervolgens op basis van de conclusies aan het werk. Tunteler: ‘Er zijn veel consultants die dikke rapporten maken en deze vervolgens slechts op tafel leggen, maar wij voeren ons plan van aanpak meteen zelf ook uit.’
Loodsfunctie De partners van Custom Management nemen bij een onderneming de eindverantwoordelijkheid. Dat is ook nodig, want zij zijn de tijdelijke kapitein op het schip in zwaar weer. ‘De vergelijking met het werk van een loods vind ik wel treffend’, zegt Kees van Oostenrijk, voorzitter van de maatschap. ‘Je wilt niet op de klippen varen, dus wordt er altijd gevaren zoals de loods dat zegt. Doe je dat niet, dan had je hem net zo goed niet in kunnen huren.’ In deze loodsfunctie gebruikt Van Oostenrijk een aantal standaardanalyses, maar past deze en de methode aan aan het probleem. ‘Onze benadering is
bottom up, outside in. Bij een hoge kostenstructuur pas je andere instrumenten toe dan bij een probleem in de markt of in productie en logistiek.’
Klippen Wanneer Van Oostenrijk of één van zijn collega’s bij een klant arriveren om het spreekwoordelijke schip naar veiligere wateren te loodsen, vaart het vaak al gevaarlijk dicht bij de klippen. ‘Een situatie waarbij nanciële parameters aangeven dat het slecht gaat. Opeens blijkt er onvoldoende geld in kas te zijn om het personeel of de leveranciers te betalen. Een cashprobleem is vaak de druppel die de emmer doet overlopen.’ Vaak blijkt in zo’n geval ook de bedrijfsinformatie niet op orde te zijn, waardoor te laat duidelijk is dat het verdienmodel niet meer klopt, de marges niet goed zijn of de orderportefeuille afneemt. De signalen zijn vaak zodanig, dat je er vrijwel onmiddellijk op moet acteren. ‘Er zijn genoeg bedrijven waar je 20 procent van het personeel moet laten gaan. Dat klinkt heel hard, maar de keuze is soms: met 100 man ten onder of met 80 man door.’
Kees van Oostenrijk
Harm Tunteler
‘De keuze is soms: met 100 man ten onder of met 80 man door’ Een belangrijk onderdeel van verandering is het open communiceren van de situatie naar het personeel. Tunteler: ‘Vaak weet men op de werkvloer niet hoe ernstig de situatie is. Directies zijn dan bang voor gezichtsverlies, maar angst is een slechte raadgever. Een kwaliteitsprobleem of productiviteitsprobleem moet je delen met je mensen, anders los je het nooit op.’ Door ook duidelijk te communiceren naar klanten en leveranciers, blijf je hen aan je binden ook in lastige omstandigheden. Maar niet alleen in vijf voor twaalf-situaties acteert Custom Management, ook vervullen zij posities in een overbruggingssituatie van leiding, bij generatie-
wisseling in het familiebedrijf en bijvoorbeeld bij fusies en integraties. ‘Daarbij wordt ons gevraagd snel toegevoegde waarde te leveren en een optimale startpositie te creëren voor de denitieve man of vrouw aan het roer.’
Vijf voor twaalf Het komt voor dat een bank een klant adviseert contact op te nemen met Custom Management, maar in zeker driekwart van de gevallen zijn het directies, aandeelhouders en eigenaren zelf die signalen zien en Tunteler en zijn collega’s inschakelen. ‘Als een zittend directeur zegt: ‘ik heb een loods nodig’, dan getuigt dat van grote wijsheid. Maar vaak gebeurt
het ook dat de Raad van Commissarissen of aandeelhouders dat aangeven. Dat is voor de directie pijnlijk, maar het hoort bij die positie. Het lijkt op betaald voetbal: de trainer vertelt een speler dat hij niet – meer – wordt opgesteld.’ Theoretisch moet een bedrijf na een turnaround zeker ‘een jaar of vijf, zes’ verder kunnen, zegt Tunteler. ‘Het mag dan soms vijf voor twaalf zijn wanneer wij nodig zijn, en de onderneming zit dus krap bij kas, maar zie de kosten van onze inzet als een goede investering. Eén die zich echt terug betaalt.’ Meer informatie www.custommanagement.nl
CUSTOM MANAGEMENT
september/oktober 2012 | brookz | 51
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘We gaan samen op zoek naar de pijnpunten’ Het kost ondernemers veel moeite om toe te geven dat ze nancieel zwaar in de problemen zitten. Dat is althans de ervaring van de adviseurs van Financieel Bedrijfsmanagement (FBM). ‘Ondernemers zijn goed in de schijn ophouden, maar ze moeten niet schromen bij professionals aan te kloppen voor hulp.’
O
ndernemers stappen bij nanciele problemen vaak als eerste naar hun nanciële vertrouwenspersoon, de accountant. ’De accountant maakt de cijfers op en analyseert deze ten behoeve van de onderneming, maar hij is meestal niet geëquipeerd om de analyse aan te laten sluiten bij strategische nanciële- en verandervraagstukken en deze om te zetten naar operationele oplossingen’, zegt Albert van Lunteren, partner bij FBM. Ook zijn collega, associate partner Stefan Antonissen, ziet dit verschijnsel regelmatig terugkomen. ‘Ondernemers moeten van de gedachte af dat ze het altijd zelf kunnen oplossen. Ze moeten hun problemen delen.’ Ondanks de mentaliteit van veel ondernemers om de schijn op te houden, zien Van Lunteren en Antonissen toch een toename in het aantal bedrijven dat wel bij FBM aanklopt voor ondersteuning.
Bankiersachtergrond FBM, opgericht in 1990 en opererend vanuit twee locaties in Amsterdam en Nieuwegein, verleent actieve ondersteuning aan bedrijven die in zwaar weer verkeren. ‘Wij bieden onafhankelijk advies en helpen ondernemers de continuïteit te borgen met als
52 | brookz | september/oktober 2012
doel het rendement te verhogen’, vertelt Antonissen. De roots van het bedrijf ligt bij bankiers. ‘Vanuit de bankenwereld merkten we destijds dat het aanbieden van nanciële diensten op het gebied van nancieringsvraagstukken een gestandaardiseerd product werd’, aldus Van Lunteren. ‘Wij wilden deze diensten onafhankelijk aanbieden en aan laten sluiten op de behoefte van de ondernemer.’ Bestaande uit een team van ongeveer twintig professionals richt FBM zich op drie disciplines: nancieringsbegeleiding, fusies & overnames en herstructureringssituaties. In vrijwel alle sectoren, met zwaartepunten in de auto-industrie, voedingsindustrie, bouw en vastgoed, ICT/zakelijke dienstverlening en franchise- en retailketens, is FBM actief. Daarbij richt het bedrijf zich voornamelijk op bedrijven met een omzet van 5 tot 200 miljoen euro. Steeds meer bedrijven hebben te maken met teruglopend rendement. Vraaguitval en daardoor omzetterugval is veelal de oorzaak. ‘Onze primaire doelstelling is zoeken naar kansen en oplossingen om een bedrijf weer nancieel gezond te maken. Of een doorstart te maken, al dan niet in afgeslankte vorm’, legt Van Lunteren uit. ‘Daarvoor gaan we diep de onderneming in op
zoek naar de pijnpunten. Die zijn trouwens lang niet altijd van nanciële aard. De oorsprong ligt vaak ergens anders, maar vertaalt zich naar nancieringsproblemen.’ Partner Antonissen voegt daar expliciet aan toe: ‘Wij zijn adviserend richting acterend, maar zonder op de stoel van de ondernemer te gaan zitten.’ En juist dat maakt FBM onderscheidend. FBM is succesvol doordat het speciek samen met de ondernemer de onderneming wil verbeteren. Van Lunteren: ‘Het blijft bij ons niet bij een inventarisatie en een rapportage. We zijn met name ook nauw betrokken bij de uitvoering. Juist dat is zo belangrijk. Niet voor niets hanteren wij een hands-on mentaliteit.’ De professionals van FBM zijn sparrings- en gesprekspartner voor alle partijen waar de ondernemer mee te maken heeft, zoals de bank en de belastingdienst. ‘Wij creëren rust zodat het businessmodel van de onderneming aangepast kan worden aan de huidige situatie. Maar de ondernemer zelf blijft eindverantwoordelijk.’
Vertrouwen kweken De nanciële achtergrond van de FBMprofessionals werkt als groot voordeel. De bank en andere stakeholders zijn belangrijke spelers in het gehele proces om een
Albert van Lunteren
Stefan Antonissen
‘De bank weet vaak maar de helft. Dan is het zaak een goede analyse te maken om het gesprek weer te openen’ bedrijf van de afgrond te redden. ‘Iedereen heeft er belang bij een onderneming te redden. Wij weten, gezien onze achtergrond, hoe een bank en andere stakeholders denken en kunnen daar op inspelen.’ Indien bijvoorbeeld een bank de geldkraan dichtdraait, is het aan FBM om weer vertrouwen te kweken bij de bank. In veel gevallen heeft het te maken met gebrek aan informatie en communicatie. ‘De bank weet vaak maar de helft. Dan is het zaak een goede analyse en inventarisatie te maken om het gesprek weer te openen.’ Ook voor bedrijven die juist te hard groeien staat FBM klaar. Want deze bedrijven krijgen te maken met nancieringsvraagstukken waar banken in de huidige economische situatie moeilijk mee
om kunnen gaan. ‘Wij zoeken dan actief naar volledig sluitende nancieringsoplossingen door mede-investeerders via private equity of via informal investors.’
Rooskleurige toekomst Een successtory waar FBM onlangs bij betrokken was, was die van een metaalbedrijf dat in 2007/2008 ink geïnvesteerd had in nieuwbouw en installaties om de toenemende vraag te kunnen invullen. ‘Voordien groeide het bedrijf als kool, maar de marktsituatie is momenteel zo slecht dat de omzet sterk daalde.’ Doorgaan in ernstig afgeslankte vorm was geen optie vanwege de investeringen die het bedrijf had gedaan. Die zouden niet opwegen tegen de kosten.
Antonissen: ‘We zijn snel begonnen aan een grondige analyse van de situatie en om de tafel gegaan met bank en andere stakeholders. Oplossing lag in het vinden van een investeerder voor een aangepast businessmodel. Het bedrijf kon weer verder en momenteel renderen ze zelfs weer. Zo zie je maar; als er perspectief is, dan kan het.’ Ook de toekomst van FBM zien beide heren rooskleurig in, maar de behoefte om fors uit te breiden is er niet direct. ‘Wij zijn bezig met onze klant en niet zozeer met de groei van onze eigen organisatie. Onze ambitie is een goed en gedegen product blijven bieden waar de klant behoefte aan heeft.’ Meer informatie www.fbm.nl
FBM
september/oktober 2012 | brookz | 53
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘Eerst de basis, dan de inhoud’ Communicatie en corporate recovery; volgens Inter Actus Groep gaan ze hand in hand. Business restructuring is dan ook meer dan ‘alleen’ de nanciën weer op orde krijgen. Cees de Lang, partner bij Inter Actus: ‘De basis moet goed zijn. Zodra die op orde is, kun je naar de inhoud kijken.’
M
et jarenlange ervaring in de bankensector kwam Cees de Lang in 2005 aan boord bij Inter Actus Groep. Het bedrijf biedt begeleiding bij reorganisaties, herstructurering, faillissementen en doorstarts, maar de organisatie ondersteunt tevens ondernemingen bij fusies en overnames, nanciering en groei. ‘De economie is eind 2008 ontploft’, vertelt De Lang. ‘Het is een onvoldongen feit dat we in een economische malaise verkeren. Toch lijkt niet iedereen zich echt doordrongen van de verandering die dat teweeg heeft gebracht.’ Daarmee doelt hij onder meer op het gegeven dat banken tegenwoordig kritischer zijn ten aanzien van nancieringen. Want, zo stelt hij, banken moeten tegenwoordig iedere euro die ze uitgeven, verantwoorden. ‘Daar kun je verbolgen over zijn of negatief over doen, maar banken moeten ook simpelweg hun risico’s beperken. Onze klanten hebben er niets aan als wij met hen meehuilen.’
vruchtbaar aan de onderhandelingstafel. Misha Ling, eveneens partner bij Inter Actus Groep: ‘We zijn gewend om in spanningsvelden te werken. Door onze neutrale opstelling hebben we goede relaties weten op te bouwen met banken, de scus en overige schuldeisers. En dat werkt in het voordeel van onze klant, want we zijn daardoor vaak in staat om gevoeligheden, communicatieproblemen en onderliggende frustraties weg te nemen. We zorgen voor complete transparantie en structureren de managementinformatie. Door te communiceren, ontstaat er openheid en kun je samen naar oplossingen zoeken. Zo kom je tot de beste resultaten.’ De Lang benadrukt het belang van een gezonde basis. ‘De relatie met de bankier moet goed zijn. Wij weten wat de bank kan en wil. Zo zijn we in staat de relatie tussen ondernemer en bankier weer in balans te brengen en te versterken. Vanuit daar kun je verder. Eerst de basis, dan de inhoud.’
Neutrale opstelling
Ademruimte
De nuchtere en neutrale houding van De Lang is al ruim 20 jaar kenmerkend voor Inter Actus Groep en is bovendien zeer
Belangrijke voorwaarde voor een geslaagde recovery is de wil van de ondernemer. Want uiteindelijk moet hij open-
54 | brookz | september/oktober 2012
staan voor verandering. Ling: ‘We werken in opdracht van de onderneming, maar gaan niet op de stoel van de ondernemer zitten. We brengen mogelijkheden in kaart, zorgen voor synergie tussen diverse stakeholders, we nemen de regie. Maar de kern moet vanuit het bedrijf komen.’ De procesgerichte en oplossingsgerichte aanpak leidt doorgaans al snel tot successen, want Inter Actus stelt zowel plannen voor de korte als de lange termijn op. Dankzij de sense of urgency die typerend is voor de consultants van Inter Actus, zijn de adviseurs soms binnen enkele uren tot dagen in staat ondernemingen iets meer ademruimte te geven. Momenteel is het bureau betrokken bij een bedrijf dat problemen had rondom de uitbetaling van de salarissen. ‘Om de liquiditeitspositie op korte termijn te managen, zijn we aan tafel gaan zitten met alle betrokkenen om uit te leggen dat de normale betaaldag niet gehandhaafd kon worden. Door begrip te kweken en de betaaldag te verschuiven, creëerden we voor het bedrijf een paar extra dagen om inkomsten te genereren en daarmee de salarissen uit te betalen.’
Misha Ling
Cees de Lang
‘Banken moeten ook hun risico’s beperken. Onze klanten hebben er niets aan als wij met hen meehuilen’ De korte termijn-strategie is volgens Inter Actus de basis om verder te bouwen en plannen voor de lange termijn op te zetten. ‘We nemen het businessmodel onder de loep en gaan op zoek naar structurele mogelijkheden’, vertelt Ling. Vaak hebben lange termijn-oplossingen betrekking op de structuur en de cultuur van de organisatie en stimuleert Inter Actus de onderneming om zich te herpositioneren.
Herpositionering Zo heeft het adviesbureau begin dit jaar een verhuisbedrijf bijgestaan dat sterk te
lijden had onder de stagnatie op de woningmarkt. Door de huidige situatie en de daarmee gepaard gaande afname van verhuisbewegingen kon het bedrijf amper het hoofd boven water houden. De Lang: ‘We stimuleren de ondernemer innovatief te zijn en zo een nieuwe positie op de markt te veroveren. Deze verhuizer heeft zijn strategie herzien door de kernactiviteiten iets meer naar de achtergrond te schuiven en daarnaast andere diensten aan te bieden.’ Zo biedt de verhuizer nu ook detachering aan en kunnen zijn klanten gebruikmaken van een handy man die thuis ap-
paratuur als telefoons en computers aansluit. In een enkel geval is recovery niet afdoende. Inter Actus Groep zet zich dan in voor een zachte landing. ‘Als het te laat is en een faillissement niet meer tegen te houden is, proberen we de eindfase zo goed mogelijk te begeleiden. We kijken naar de mensen achter de onderneming en zorgen er tegelijkertijd voor dat de betrokkenen de spelregels in acht nemen. Dit zijn gevoelige trajecten. Een bepaalde mate van diplomatie en inlevingsvermogen zijn in dit vak vereist.’ Meer informatie www.interactus.nl
INTER ACTUS GROEP
september/oktober 2012 | brookz | 55
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘Het gaat ons altijd om continuïteit’ Iedereen is welkom bij JBR. Maar het liefst gaat het adviesbureau aan de slag met complexe vraagstukken. Tegelijkertijd wil het altijd zo snel mogelijk concreet bijdragen aan de resultaten van de klant. ‘Onze kracht zit mede in onze onafhankelijkheid. We worden ingehuurd door de ondernemers. Altijd.’
J
BR is een onafhankelijk managementadviesbureau dat is opgericht in 1984. Met zo’n 25 consultants opereert het bureau vanuit Zeist. JBR houdt zich bezig met strategie, corporate nance en restructuring/debt advisory. Het bureau is gespecialiseerd in de sectoren maritiem, energie, zorg, TIME (telecom, internet, media en entertainment) en agri/food. Vrijwel al deze sectoren zitten in de genen van het bedrijf, vertelt partner Ronald van Rijn. Zorg is wat dit betreft misschien een afwijkende, maar groeiende markt voor JBR. ‘Zorg vinden we maatschappelijk relevant, al is het niet altijd een gemakkelijke markt’, zegt Van Rijn. JBR is opgericht in Rotterdam, wat mede de maritieme focus verklaart. Een groot deel van het werk – onder meer in de maritieme wereld – is internationaal georiënteerd. ‘We werken veel voor Nederlandse bedrijven die actief zijn in het buitenland, maar ook steeds meer voor buitenlandse opdrachtgevers.’
Restructuring Restructuring is een belangrijk deel van de business van JBR, maar de insteek is altijd zo positief mogelijk. ‘We zijn van vijf voor
56 | brookz | september/oktober 2012
twaalf, niet van twee over twaalf’, zegt van Rijn. ‘We zijn niet van de stervensbegeleiding, maar meer van de revitalisering.’ Waar mogelijk gaat het bureau op zoek naar ‘laaghangend fruit’ om snel aan een verbeterde cashpositie te werken. Daarna kijkt het naar structurele oplossingen voor de bedrijfscontinuïteit. Van Rijn is duidelijk als het gaat om wat het bureau drijft. ‘Wat ons bijzonder aanspreekt, zijn ‘vragen die ertoe doen’. We bijten ons graag vast in hersenkrakers om uiteindelijk met een passende oplossing te komen.’ JBR wil altijd toegevoegde waarde kunnen bieden. ‘Tegen een aantal opdrachten per jaar zeggen we ‘nee’ omdat we niet zeker zijn dat we succesvol zullen zijn. Onze expertise moet wel iets toevoegen.’
Onafhankelijk Een bepaalde groep JBR-consultants heeft zich extra bekwaamd in de dienstverlening op het gebied van recovery en debt advisory. Partijen kiezen voor JBR vanwege de hoge mate van betrokkenheid die het bureau in zijn opdrachtgevers toont. Van Rijn: ‘Als de klant een slapeloze nacht heeft, zal ik dat waarschijnlijk ook hebben.’ JBR is voor haar dienstverlening – onder meer die op het
gebied van restructuring – niet afhankelijk van de grote banken. Tot tevredenheid van Van Rijn. ‘Onze kracht zit mede in onze onafhankelijkheid. We worden ingehuurd door de ondernemers, altijd. Ondernemers komen bovendien steeds meer rechtstreeks naar ons toe.’ Ondernemers hebben soms een wat opportunistische houding. Daardoor komen zij vaak waar ze komen. Ze zijn echter veelal geneigd te denken dat ze de problemen zelf wel de baas kunnen; ook die keer dat dit niet het geval is. Het duurt daarom doorgaans even voor ze zich bewust zijn van het feit dat ze zich wel degelijk in een situatie bevinden waarin hulp welkom is. ‘Het is een stap die je zet als je inhuurt.’ Tegelijkertijd komt het wel voor dat hulp te laat komt. Dan heeft het simpelweg geen zin meer om te reorganiseren. Als JBR tijdig wordt ingeschakeld, kan het bureau nog vervelende dingen voorkomen. ‘Het is belangrijk dat ondernemers oog krijgen voor de risico’s binnen hun bedrijf. Wij doen daarom ook vaak een risicoanalyse. Voorkomen is immers beter dan genezen.’ Van Rijn begrijpt ondernemers wel die zich laat melden. Zeker nu. ‘Het zijn bijzondere tijden. Ondernemers belanden
Ronald van Rijn
‘Het zijn bijzondere tijden. Ondernemers belanden buiten hun schuld in vervelende situaties. Als je totale vraag ineens wegvalt, wordt het heel lastig.’ buiten hun schuld in vervelende situaties. Natuurlijk gaat het management wel eens de fout in, maar er vinden ook veel calamiteiten plaats. Klanten gaan failliet, voor leveranciers valt het doek. Soms is echt sprake van het domino-effect. Als je totale vraag ineens wegvalt, wordt het heel lastig.’
Toenemende klantenstroom Ondernemers weten bij JBR precies wat ze betalen. Het businessmodel is namelijk duidelijk: uren maal tarief. Er komen dus geen ingewikkelde fees aan te pas.
Bovendien zal JBR nooit z’n best doen om het maximale aantal uren te kunnen factureren. Van Rijn: ‘Je moet mensen niet verslaafd maken aan advies. Op een gegeven moment moet je als adviseur zorgen dat je weg bent, vinden wij.’ Die werkwijze werkt, zeker op de lange termijn. Dat blijkt wel uit de resultaten. De crisis lijkt vooralsnog geen vat te hebben op JBR, ook niet op de corporate nance-tak. Met name internationaal worden nog veel deals gedaan. JBR Management Consultants & Corporate Finance is in z’n totaal de laatste jaren
zelfs behoorlijk gegroeid. Dit is logischerwijs het gevolg van een toenemende klantenstroom. Toch was het niet het voornaamste doel om in omvang te groeien. ‘Het is ons overkomen. Groei is geen doel op zich’, benadrukt Van Rijn. Tegelijkertijd wil hij het bureau wel naar ‘de volgende ronde’ brengen. ‘We denken na over een bredere partnertafel. Uiteindelijk is het ons om continuïteit te doen. Niet alleen voor onze klanten, maar ook voor onszelf.’ meer informatie www.jbr.nl
JBR
september/oktober 2012 | brookz | 57
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘Het is meestal vijf voor twaalf’ Ox, partners in restructuring, staat ondernemers bij in hun strijd om hun bedrijf te redden. Dat moet op korte termijn resultaat opleveren, anders is het vaak te laat. ‘Wij zijn er vooral om de ondernemer te ontlasten.’
P
im de Joode en Dirk Jan Renee, allebei partner en adviseur bij Ox, kunnen het type ondernemer waar ze dagelijks mee aan tafel zitten wel uittekenen: harde werker, mannetjesputter en nooit voor éen gat te vangen. Alleen nu weten ze het even niet meer. Door de vaak maandenlange strijd met crediteuren en nanciers, door de bank die ze elke week opeens op de huid zit en ook de onzekere vooruitzichten voor de toekomst. ‘Jarenlang succesvol maar nu even murw gebeukt’, aldus De Joode. Zo’n ondernemer zit zo verstrikt in alle nanciële rompslomp dat hij aan ondernemen nauwelijks meer toekomt. Laat staan dat hij nog effectief leiding kan geven aan het bedrijf.’ En dat is meestal het moment dat de adviseurs van Ox in beeld komen. Dirk Jan Renee: ‘Vaak is het al vijf voor twaalf als ze bij ons aankloppen. Het bedrijf verkeert in liquiditeitsproblemen, ze staan onder curatele van de bank en als er niet snel wordt ingegrepen loopt het uit op een faillissement.’
Teveel gefinancierd Ox werd in 2010 opgericht door Pim de Joode en Hank Schraven. Enkele maanden later maakte Dirk Jan Renee het team compleet. Alle drie partners hadden
58 | brookz | september/oktober 2012
inmiddels jarenlange restructuring-ervaring opgedaan in de nanciële dienstverlening, o.a. bij ABN AMRO, Rabobank, Atradius en ING Commercial Finance en in private equity. De Joode: ‘Het was voor ons een uitermate gunstige tijd om te starten, de bankencrisis was net op zijn hoogtepunt. Banken moesten noodgedwongen serieus werk maken van hun probleemdossiers en daar konden wij gelijk op inspelen. We richten ons daarbij op bedrijven met een omzet tussen de 5 en 100 miljoen euro. Volgens Renee zitten veel bedrijven op dit moment in de problemen omdat er in de jaren daarvoor vaak te veel is genancierd. ‘Er is bij al die kredieten te weinig rekening gehouden met slechtweer-scenario’s; dat hoefde toen ook niet, niemand kon de aanvang, omvang en de duur van de crisis op dat moment voorspellen. Nu de economie sterk is gekrompen kunnen veel bedrijven niet meer voldoen aan hun nancieringsverplichtingen. En dat is vaak het begin van alle ellende.’ Hoewel de adviseurs van Ox uiteindelijk vooral door de ondernemer worden ingehuurd, is dat vaak wel op doorverwijzing en introductie van een bank of investeringsmaatschappij. De dienstverlening wordt afgerekend op uurtarief, meestal nadat een inschatting is gemaakt op basis
van een eerste gesprek. In bepaalde gevallen – bij bedrijfsverkoop of bij het aantrekken van nieuw kapitaal – wordt een succesfee in rekening gebracht.
Focus op de kostenkant Het eerste wat Ox doet als ze bij een bedrijf binnenkomen is zo snel mogelijk het probleem inzichtelijk maken. De Joode: ‘Er is bijna altijd sprake van een acuut liquiditeitsprobleem, alleen waar wordt dat door veroorzaakt? We maken de eerste dagen een snelle scan waarbij we ons vooral focussen op de kostenkant. Daarbij gaat het meestal om drie kostensoorten die vaak veel te hoog zijn in relatie tot de vaak gedaalde omzet: de inkoopkosten, de overhead en de nancieringslasten. De vragen zijn: zijn er mogelijkheden om de liquiditeitsdruk op korte termijn te verlagen en wat kan de onderneming op korte termijn doen om die kosten structureel naar beneden te brengen?’ Zachte heelmeesters maken stinkende wonden en dat geldt zeker bij het herstructureren van een bedrijf. Er moet snel en vaak ook hard worden ingegrepen; pijnloze oplossingen bestaan niet.’ In bijna alle gevallen is een goede relatie met de bank cruciaal. Als die niet wil meewerken, wordt het wel heel moeilijk om de zaak weer vlot te trekken. Maar
Pim de Joode Dirk Jan Renee
‘Veel bedrijven zitten op dit moment in de problemen omdat er in de afgelopen tien jaar vaak te veel is genancierd’ een bank wil veel informatie, begrotingen, overzichten en dat kost tijd, veel tijd. Renee: ‘Onze kracht is dat wij die tijd en ook vooral de kennis hebben om er snel in te duiken en de communicatie richting de bank kunnen overnemen. Wij zijn er vooral om de ondernemer te ontlasten, zodat hij zich weer kan focussen op de business.’ Ondanks alle goede bedoelingen komt het uiteraard voor dat ook de adviseurs van Ox geen toekomst meer zien voor het bedrijf. De belangrijkste overweging daarvoor is een commerciële; is er markt voor het product of de dienst? De Joode:
laatst had ik een ondernemer met een verlieslatende videoketen aan tafel. Als een markt, zoals de verhuur van videobanden, nagenoeg is weggevallen dan kunnen wij daar ook niet zoveel meer mee. Het enige wat we dan kunnen doen is helpen bij het zorgvuldig liquideren van het bedrijf om de schade bij alle betrokkenen zoveel mogelijk te beperken.
Quick wins De belangrijkste taak van de adviseurs van Ox is om met een aantal concrete acties de zaak weer te stabiliseren en het bedrijf in rustiger vaarwater te brengen. De
Joode: ‘We gaan praten met de bank, lopen nauwgezet alle kosten langs en gaan desnoods opnieuw onderhandelen met leveranciers en andere crediteuren. Daarmee kunnen we vaak op korte termijn al een aantal quick wins realiseren. Daarnaast kijken we ook structureler naar het bedrijf zelf: is er nog wel een markt, klopt het verdienmodel nog wel, wat kunnen we verbeteren aan de nancieringsstructuur? Maar vervolgens is het aan de ondernemer zelf om binnen die kaders met zijn bedrijf aan de slag te gaan.’ Meer informatie www.oxpartners.com
OX
september/oktober 2012 | brookz | 59
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘Als wij er zijn, gaan er dingen veranderen’ De klant helpen om in korte tijd schoon schip te maken en de wind weer in de zeilen te krijgen. Daar is het de partners van Suez Corporate Strategy om te doen. ‘Wij helpen de ondernemer de minst slechte keuze te maken.’
O
ndernemers zijn vaak ontzettend goed in het vak en de wereld waarin ze actief zijn. Niet zelden hebben zij in twintig, dertig jaar iets moois opgebouwd. Maar door het zware economische tij of een calamiteit, zoals een foute investering of brand, kan het bedrijf ineens in heel ander vaarwater terechtkomen. De continuïteit van de onderneming komt in het gedrang en die probeert Suez Corporate Strategy te herstellen. ‘De ondernemer komt in een situatie terecht waar hij geen ervaring mee heeft’, zegt Fred Soers, die samen met Steef van Berkel in 2001 Suez Corporate Strategy oprichtte. ‘Ineens moet de ondernemer kiezen uit twee slechte opties. Bijvoorbeeld: een collega ontslaan of een afdeling afstoten.’ De meeste ondernemers zijn het niet gewend om dergelijke beslissingen te nemen. Soers en Van Berkel inmiddels wel. ‘Hierin zit onze kracht. Wij helpen de ondernemer de minst slechte keuze te maken.’
Bancaire achtergrond Suez Corporate Strategy krijgt de laatste tijd veel aanvragen van bedrijven die vastlopen. Een zorgelijke ontwikkeling, zeker omdat het regelmatig voorkomt dat er
60 | brookz | september/oktober 2012
geen enkel perspectief meer is. ‘Dan moeten we afbouwen, de schade zo veel mogelijk proberen te beperken voor alle betrokkenen’, zegt Van Berkel. Ondernemers willen problemen het liefst zelf oplossen en stellen eventuele hulp daarom graag zo lang mogelijk uit. Van Berkel: ‘Ze zijn ook bang voor hun reputatie. Het is heel lastig om toe te geven: ik heb een probleem. Maar ze weten als ze ons inhuren dat er dingen gaan veranderen. Ook privé. Die dure auto kunnen ze wel eens kwijtraken.’ Suez Corporate Strategy is een klein gespecialiseerd adviesbureau, dat ook graag klein en exibel wil blijven. ‘Bij ons krijg je niet met de assistente te maken. We willen de kwaliteit van onze dienstverlening hoog houden’, zegt Soers. Suez treedt altijd op voor de ondernemer zelf. Zowel Soers als Van Berkel heeft een bancaire achtergrond en een verleden als ondernemer. ‘En dat laatste zijn we nu nog. We zijn twaalf jaar geleden gestart met het adviseren van andere ondernemers.’ De bedrijven die Suez adviseert hebben doorgaans een ‘DGA-achtige’ structuur. Dat wil zeggen: Soers en Van Berkel adviseren geen onderdelen van multinationals. ‘We werken voor onafhankelijke bedrijven met slagvaardige aandeelhouders.
En we zitten altijd met de beslisser aan tafel.’ Dat kan de DGA zelf zijn, maar bijvoorbeeld ook de Raad van Commissarissen. De klanten van Suez hebben een omzet van tussen de 2 en 40 miljoen euro, met uitzonderingen daarboven. ‘Willen wij een onderneming kunnen helpen, dan moet er wel iets van een organisatie zijn. Hoe hoger de omzet, hoe complexer de organisatie doorgaans.’
Hands-on Het onderscheidende vermogen van het adviesbureau zit hem in het feit dat Suez het liefst zo min mogelijk uren wil maken op kosten van de klant. ‘De ondernemer moet het meeste zelf doen. Wij geven hem aanwijzingen. Als het aan ons ligt, zijn we zo snel mogelijk weer uit beeld’, zegt Van Berkel. Suez gaat hands-on te werk. ‘We komen binnen en beginnen meteen uitvoerend de ondernemer te helpen. Als onze analyse is dat een bepaalde afdeling gesloten moet worden, dan schrijven we dat niet op in een rapport, maar zetten we dat in gang.’ Soers: ‘Eerst maken wij een snelle analyse van de situatie. Dan leggen we noodverbanden aan, zodat de liquiditeitsstroom weer positief wordt en de bedrijfsvoering op gang
Fred Soers
Steef van Berkel
‘Met een goed plan kun je de bank ook in slechte situaties meekrijgen’ komt. Denk aan kostenbesparing, de verkoop van bedrijfsonderdelen en het regelen van nanciering.’ De vervolgstappen zijn divers. Soms is het een optie het onroerend goed te verkopen om het vervolgens weer terug te huren.
Snel probleem onderkennen Vaak is de relatie met de bank tijdelijk verstoord als Suez wordt ingeschakeld. Het gesprek met de bank nemen de heren dan over. ‘Het helpt daarbij erg dat we beide bankier zijn geweest. Wij vinden het terecht dat de bank om zekerheden vraagt’, zegt Van Berkel, al erkent hij dat de bank wel eens kan overdrijven. ‘Als je een goed plan maakt, dan kun je de bank
ook in slechte situaties meekrijgen, zelfs nu banken voorzichtiger zijn geworden met het verstrekken van nancieringen. Vaak zijn we in staat extra liquiditeit te krijgen, zodat de ondernemer zijn herstructureringsplan kan uitvoeren.’ Een recent voorbeeld van projecten is een bedrijf in kantoorartikelen met productiefaciliteiten in Polen. ‘Die Poolse fabriek is te groot opgezet. De groei valt tegen en de lasten zijn te hoog. We overwegen momenteel de opties om het bedrijf weer op de rit te krijgen’, vertelt Soers. Een andere case is die van een logistiek dienstverlener die een andere logistiek dienstverlener, die er slecht aan toe is, wil overnemen. ‘Wij bekijken wat
de beste manier is, zodat alle partijen tevreden zijn.’ De partners van Suez zijn altijd goed benaderbaar. Soers: ‘Als we gebeld worden, gaan we erop af. Maar wanneer we van mening zijn dat wij niet de juiste oplossing kunnen bieden voor het probleem van de ondernemer, zeggen we dat ook. Dan brengen we uiteraard geen kosten in rekening.’ Van Berkel: ‘Maar misschien nog wel het allerbelangrijkste is dat de ondernemer ons op tijd inschakelt. Dus niet pas bellen wanneer het met bakken uit de hemel komt, maar al wanneer het begint te druppelen.’ Meer informatie www.suez.nu
SUEZ CORPORATE STRATEGY
september/oktober 2012 | brookz | 61
BEDRIJFSPROFIEL XXXXXXXXXXXX
‘We kijken verder dan het financiële aspect’ Een herstructurering heeft niet alleen met geld besparen te maken. Om het bedrijf nancieel gezond te maken, kijkt het Business Xeleration Network naar de totale organisatie. ‘Soms moet het hele businessmodel op de schop.’
E
en ondernemer waar het zwaard van Damocles boven het hoofd hangt, heeft hulp nodig om zijn bedrijf uit de gevarenzone te krijgen. Tijdens zo’n hersteltraject ligt de focus vooral op de kosten om het bedrijf op te lappen. Maar Jord Koot, eigenaar van Xelero, kijkt verder. ‘Herstructurering gebeurt vaak binnen de context van het bestaande businessmodel. Er wordt met de achteruitkijkspiegel gekeken naar waar het fout is gegaan bij het bedrijf. Wij kijken het liefst door de voorruit. Soms komen we dan bij bedrijven in nood er achter dat het businessmodel moet veranderen om levensvatbaar te blijven. Pleisters plakken is dan niet genoeg.’ Als het businessmodel op de schop moet om het lek boven te krijgen, dan heeft Koot alle middelen om een ondernemer daarbij te ondersteunen. Het grote pluspunt van Xelero is dat Koot er namelijk een netwerk omheen verzameld heeft van diverse specialisten. Het Business Xeleration Network bestaat onder andere uit deskundigen op het gebied van hrm, sales performance, juridische zaken, corporate nance en veranderingsintegratie. Bovendien zijn de experts zelf ondernemer, zodat ze dicht bij de klant staan. Koot: ‘Je kunt mij het beste zien als de aanvoerder van dit team.’
62 | brookz | september/oktober 2012
Waardecreatie De 48-jarige Koot heeft jarenlange ervaring met het op-, uit- en ombouwen van bedrijven. Na zijn economische studie startte hij zijn carrière in de Rotterdamse haven. Na zevenenhalf jaar in loondienst besloot Koot dat het tijd werd om op eigen benen te staan. Met de hulp van een groep investeerders richtte hij een nieuw bedrijf op dat door een zelfontwikkeld softwareprogramma voor fabrikanten de gehele route van inkoop tot levering en retouren aanstuurde. Het bleek een succesverhaal, want het bedrijf is tegen een fors rendement verkocht. Mede door die ervaring verschoof Koots aandacht steeds meer naar het succesvol maken van bedrijven. Hij ontwikkelde een business-concept voor zijn visie, waar het bedrijf Xelero uit is ontstaan. Xelero helpt ondernemers met waardecreatie door buy & build, herpositionering en groeiversnelling. Aan de hand van de Business Xeleration Methodology legt hij de problemen van een bedrijf bloot. Deze aanpak begint altijd met twee kernvragen: wat te zijn voor wie en hoe dit waar te maken? ‘Ik krijg zelden een concreet antwoord van ondernemers als ik ze deze vragen stel’, vertelt Koot. ‘Terwijl ieder bedrijf moet weten wat het de klant wil bieden, welk deel van de
markt het wil veroveren en hoe dit gerealiseerd gaat worden.’ Met een praktische analyse wordt gekeken of alle voorwaarden binnen het bedrijf voldoende aanwezig zijn, de marktbenadering klopt en in hoeverre het bedrijf in staat is om de noodzakelijke veranderingen door te voeren. Volgens de Xelero-oprichter is het vaak een nancier (bank, investeerder) die signaleert dat er iets moet veranderen binnen het bedrijf. Ondernemers kunnen dan deskundigen van het netwerk inschakelen voor advies, als sparringpartner of een actieve managementrol om de turn-around te leiden.
Herstructurering Omdat Koot verantwoordelijk is voor de veranderingsintegratie binnen de expertgroep van het Business Xeleration Network, pakt hij het hands-on herstructureringsproces vaak zelf op. Zo klopte er een Zweedse investeringsmaatschappij bij hem aan dat zojuist een overname van drie hard-/softwarebedrijven had gedaan. Een van de gekochte bedrijven moest onderhanden genomen worden omdat het verlies leed. ‘Het was na de analyse al snel duidelijk waar het fout ging’, legt Koot het voorbeeld uit. ‘Niet alle neuzen stonden bin-
Vier leden van het BXN (vlnr), Jord Koot, Bert Ramackers, Leon van der Eijk en Frank Dekkers
‘De twee belangrijkste vragen zijn: wat wil je zijn voor wie en hoe ga je dat realiseren?’ nen dit bedrijf dezelfde kant op bij de kernvragen ‘wat te zijn voor wie en hoe dit waar te maken’. De verkoop-, ontwikkeling- en serviceafdeling waren ieder hun eigen koers gaan varen. Dat betekende strijd binnen de onderneming, onvoldoende focus op de markt en vooral veel tijd besteden aan het oplossen van zelfgecreëerde problemen.’ Door die situatie schreef het bedrijf rode cijfers. Koot: ‘Naast een heldere positionering hebben we een nieuwe commerciële projectmethode geïmplementeerd en afgestemd met de competenties. Op die manier wisten verkoopmedewerkers wat er technisch mogelijk was en werd de klantvraag goed gedocumen-
teerd en overgedragen aan development. Door deze integratie werden meer projecten verkocht en succesvol afgerond, liepen de kosten van beheercontracten sterk terug en ging het bedrijf van een verlies naar een ebit van meer dan 20 procent. Zo vergrootte we de marge, die weer in het bedrijf geïnvesteerd kon worden.’
Samenwerken Het Business Xeleration Network richt zich vooral op het naar een volgende levensfase loodsen van commerciële dienstverleners. ‘Wij geven gedreven bedrijven weer een toekomst’, aldus Koot. De prijs voor dat perspectief bestaat uit een relatief lage fee voor een implemente-
rende rol in het bedrijf. Daar bovenop komt nog een stukje van de gecreëerde meerwaarde, afhankelijk van de gemaakte afspraken. Kijkend naar de toekomst ziet Koot volop mogelijkheden om samen te werken met de reguliere corporate recoverybedrijven. ‘We kijken niet puur naar het nanciële aspect. Onze insteek is meer vanuit de business-kant. Daarom kunnen we complementair aan elkaar zijn. Laatst zei een herstructureringspecialist tegen mij dat hij graag een keer wil sparren op basis van onze aanpak. Daar willen we naar toe.’ Meer informatie www.xelero.nl
BUSINESS XELERATION NETWORK
september/oktober 2012 | brookz | 63
Bedrijf vinden? Plaats een profiel op Overnamematch.nl
Meer dan 30.000 bezoekers per maand! www.overnamematch.nl
podium p voor businessmakers
Bedrijf gezocht 15 JAAR MANAGEMENTFUNCTIES in de marketing en sales is Marion de Heer klaar voor het eigen ondernemerschap. Ik zoek een bedrijf met een eigen kwaliteitsproduct dat ik verder kan uitbouwen.’
NA
E
en eigen bedrijf was altijd al een droom voor Marion de Heer. ‘Als ik later groot ben, wil ik ondernemer worden’, riep ze al van kindsafaan. Toch werd het na de Hogere Hotelschool in Maastricht geen inschrijving bij de KvK, maar een degelijke start in loondienst bij ABN AMRO. Als zakelijke account manager kon ze mooi meekijken in de keuken van veel bedrijven. ‘Een leerzame periode’, aldus de Heer, ‘waarin ik ook heb gezien wat er fout kan gaan.’ Rond de eeuwwisseling stapt ze over naar de telecom, op dat moment een booming »
september/oktober 2012 | brookz | 65
p podium selectief overzicht
markt met veel carriéremogelijkheden. Ze begint bij Tele 2 en eindigt uiteindelijk als directeur customer operations bij Telfort/KPN. Een aantal stevige functies op het gebied van operations en sales waarbij het altijd draaide om de klant. Hoe kun je die het beste bedienen en vooral hoe houd je hem of haar binnen? Naast het opdoen van de nodige managementervaring leerde De Heer vooral veel over cross-selling, upgrading en het terugwinnen van afgehaakte klanten. ‘Een klant was voor mij, die liet ik niet meer los.’ Na tien jaar telecom begon het in 2011 bij Marion toch serieus te kriebelen. Telfort Nederland werd opgeheven en zelf was ze net de veertig gepasseerd. Een ideaal moment voor een eigen bedrijf. ‘Ik dacht als ik het nu weer ga uitstellen dan komt het er niet meer van. Via intermediair Dutch Dream Group was ze in 2009 al een oriëntatietraject gestart, omdat haar voorkeur uitging na het overnemen
onderneming van minimaal rond de 1 miljoen euro omzet en vanaf 5 medewerkers. Voor wat betreft de vestigingsplaats van het bedrijf is er een sterke voorkeur voor Midden-Nederland, want verhuizen uit haar huidige woonplaats Bussum is in principe geen optie. En ge-
‘Het belangrijkste is dat ik mijn ideeën kwijt kan en uitzicht heb om op afzienbare termijn het bedrijf helemaal over te kunnen nemen.’ van een bedrijf in plaats van zelf een onderneming starten. ‘Ik zag mezelf niet vanaf de zolderkamer een bedrijfje opstarten’, aldus De Heer. ‘Dat lijkt me allereerst een nogal eenzame bezigheid en daar zit uiteindelijk ook niet mijn kracht. Ik rendeer vooral in een omgeving waar al een basis is die ik verder kan uitbouwen met bij voorkeur een klein team van betrokken medewerkers.’ Nadat ze begin dit jaar vertrok bij Telfort is De Heer nagenoeg fulltime bezig met het vinden van een bedrijf dat ze kan overnemen. Haar zoekproel is nogal breed maar de rode draad is dat het bedrijf een concreet kwaliteitsproduct moet hebben (bij voorkeur een merk) dat ze verder kan uitbouwen. Als voorbeeld noemt ze een bedrijf dat ambachtelijke jammen maakt, maar het kunnen ook andere consumenten producten zijn, dus ook een interieurbedrijf met een eigen meubellijn. Qua omvang gaat het om een
66 | brookz | mei / juni 2012
vraagd naar haar eigen inbreng wil ze geen concrete bedragen noemen, maar het is volgens haar ‘voldoende om een dergelijke transactie te kunnen nancieren’. De Heer heeft de afgelopen maanden een aantal gesprekken gevoerd met kandidaat-verkopers. Die bedrijven kwamen voor een deel binnen via Dutch Dream, maar ook uit haar eigen netwerk kwamen enkele gesprekken voort. In al die gesprekken vielen haar twee dingen op: allereerst dat een bedrijfsoverdracht voor veel verkopende ondernemers een moeilijke en zware beslissing is. ‘Ze zien enorm op tegen de toekomst. Wat gaan ze doen als ze geen bedrijf meer hebben? Dat hangt heel erg boven tafel’, aldus De Heer. ‘Daarnaast hebben veel bedrijven op dit moment geen goed trackrecord. De afgelopen jaren waren vaak moeizaam, wat uiteraard van invloed is op de resultaten
en de waardering van het bedrijf. Je merkt dat veel ondernemers een afwachtende houding aannemen en hopen op betere tijden.’ De Heer denkt dat ondernemers die willen verkopen hun verwachtingen over de opbrengst zullen moeten bijstellen, anders komen ze de komende jaren niet van hun bedrijf af. ‘Ik ben met één bedrijf heel ver gekomen en heb ook een concreet en onderbouwd bod gedaan, maar het ketste toch af op de prijs. Die ondernemer bleef vasthouden aan een prijs die niet in relatie stond tot de recente resultaten en de vooruitzichten voor de komende twee á drie jaar.’ De Heer heeft zichzelf ruim de tijd gegeven om een geschikt bedrijf te vinden, maar geeft toe dat ze inmiddels wel een beetje ongeduldig begint te worden. Ze blijft vasthouden aan haar zoekproel, maar over de voorwaarden van de overname valt uiteraard te onderhandelen. ‘Ik heb in eerste instantie een voorkeur voor een meerderheidsbelang, maar sta ook open voor een gefaseerde overname, eventueel zelfs instappend met een minderheidsbelang. Het belangrijkste is dat ik mijn ideeën kwijt kan en uitzicht heb om op afzienbare termijn het bedrijf helemaal over te kunnen nemen.’
Reageren?
Bent u wellicht de ondernemer met het bedrijf en het opvolgingsprobleem waar Marion de Heer naar op zoek is, dan kunt haar direct mailen via
[email protected] tekst PATRICK VAN VEELEN
vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl
aangeboden Dit is een selectie van bedrijven die te koop worden aangeboden op de website van Overnamematch.Voor meer bedrijven, aanvullende informatie en de contactgegevens van de verkopende partij, zie www.overnamematch.nl WEBWINKEL RIJWIELEN Profielnr 11428 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een webwinkel in rijwielen, waarbij het huidige product een specifiek concept en uitstraling gericht op nichemarkt heeft. De webwinkel is eenvoudig uit te breiden met andere aanvullende producten of om te bouwen voor een geheel ander product.
PAKKET- EN KOERIERSDIENST Profielnr 11427 Omzet 0,8 mln Omschrijving Een pakket- en koeriersdienst die met veel vaste opdrachtgevers werkt. Het bedrijf heeft een aantal auto’s in eigendom en een aantal leaseauto’s. De activiteiten vinden plaats in Noord-Limburg, Noord-Brabant en Gelderland.
ACCOUNTANTSKANTOOR Profielnr 11423 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een accountantskantoor dat voornamelijk ondernemers in het midden- en kleinbedrijf als klant heeft. Het bedrijf heeft een up-to-date hard- en softwarepakket. Het kantoor is gevestigd in het zuiden van Limburg.
KOEL-/VRIESVERVOERDER
HEALTH- EN FITNESSCENTER Profielnr 11420 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een health- en fitnesscenter met diverse apparaten, sauna’s en een zwembad. Het bedrijf bevindt zich op een A1-locatie in een grote stad in België. Het center bestaat uit ca. 2.000 m2. In drie jaar tijd is het aantal leden gegroeid van 1.200 naar meer dan 3.000 leden.
AUTOMOTIVE-BEDRIJF Profielnr 11418 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een bedrijf gespecialiseerd in diverse disciplines op het gebied van de automotive. De activiteiten van het bedrijf bestaan uit dieseltechniek, auto-elektriciteit, auto-elektronica, cilinderkop-revisie, remservice en aircoservice.
IMPORTEUR HIGH-FASHION Profielnr 11417 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een agentschap/importeur gespecialiseerd in high-end fashion. Men is actief in het midden- tot hoogsegment met cliënten in Nederland en België. De labels die de onderneming vertegenwoordigd komen uit diverse landen binnen Europa en de Verenigde Staten.
DIRECT TARGETING-BUREAU
Profielnr 11422 Omzet 2,5 mln Omschrijving Een klein transportbedrijf dat gespecialiseerd is in het koel-/vriesvervoer van kwetsbare producten met (dubbelbemande) groot-volume-combinaties en trekker/opleggers.
Profielnr 11416 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een direct targeting-bureau die consumenten zoekt voor bedrijven die werven via direct marketing. Het bedrijf bedient ongeveer 200 klanten op de Nederlandse, Belgische, Franse, Duitse en Britse markt. De onderneming werkt centraal vanuit Antwerpen.
DROGISTERIJ
KUNSTSTOF-PRODUCENT
Profielnr 11421 Omzet 0,1 mln Omschrijving Van oudsher bestaande, gerenommeerde drogisterij dat zelfstandig opereert, maar wel lid van een inkooporganisatie. Gevestigd op een A-locatie in een gemeente in het hogere segment. Winkel is gunstig gelegen in een aansprekende winkelstraat.
Profielnr 11414 Omzet 3,2 mln Omschrijving Een allround kunststofverwerkend bedrijf met een gedegen verdeling van de omzet over een vijftal groepen. Het bedrijf heeft voornamelijk zakelijke opdrachtgevers in de Benelux. Maar de onderneming exporteert naar veel landen binnen en buiten Europa.
SPECIALIST KUNSTSTOF HALFFABRICATEN Profielnr 11412 Omzet 1,2 mln Omschrijving Een specialist in het bewerken van kunststof halffabricaten tot maatwerkproducten. Halffabricaten zijn overwegend acrylaat en polycarbonaat. De onderneming staat bekend om haar uitgebreide technische product- en toepassingskennis van kunststoffen, hoogwaardige kwaliteit, betrouwbaarheid en strakke levertijden.
WEBWINKEL WELZIJNARTIKELEN Profielnr 11411 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een webwinkel in welzijnartikelen met een uniek concept. Het bedrijf heeft veel producten onder een eigen merk (label) ontwikkeld en worden geproduceerd op de receptuur en specificaties van het bedrijf, een geavanceerde doorontwikkelde website, een klantendatabase met meer dan 5.000 veelal vaste klanten.
GROOTHANDEL BEDRIJFSKLEDING EN BESCHERMINGSMIDDELEN Profielnr 11410 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een groothandel gespecialiseerd in de in- en verkoop van bedrijfskleding en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s), waaronder producten met eigen label. Er wordt voorraad aangehouden om een snelle, zekere levering te kunnen waarborgen.
CURSUS- EN TRAININGSBUREAU Profielnr 11408 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een opleidings- en trainingsbureau dat actief is met cursussen en maatwerktrainingen voor medewerkers in de zorg. Het bedrijf is van oudsher een specialist voor zorgorganisaties op het terrein van ouderenzorg en zorg voor mensen met een verstandelijke handicap.
LEVERANCIER ACHTERGRONDMUZIEK Profielnr 11407 Omzet 2,2 mln Omschrijving Leverancier van achtergrondmuziek binnen met name de segmenten horeca en bedrijfsleven. Hiervoor heeft de onderneming haar eigen gespecialiseerde softwarepakket ontwikkeld, waarmee muziek volledig computergestuurd afgespeeld kan worden. »
september/oktober 2012 | brookz | 67
vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl
INSTALLATIEBEDRIJF ZWEMBADEN
EVENEMENTEN SERVICEBEDRIJF
Profielnr 11406 Omzet 2,0 mln Omschrijving Het bedrijf ontwerpt en installeert zwembaden, stoombaden, whirlpools en sauna’s. De onderneming richt zich hiermee zowel op de particuliere markt als op kleine- en middelgrote openbare gelegenheden (ziekenhuizen, hotels, sauna’s, fitnesscentra, etc.).
Profielnr 11397 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een servicebedrijf dat feesten en evenementen faciliteert door middel van verhuur van lounge- en design-sets tot tenten en tentinrichting, BBQ’s en biertap. Daarnaast is er veel ervaring in het logistiek ondersteunen van het evenement.
OPTIEKZAAK Profielnr 11405 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een optiekzaak met een groot aanbod van klassiekere-, (exclusieve) moderne brillen, monturen, (aanmeting van) contactlenzen, oogmetingen, advies- en servicediensten. Het bedrijf is gevestigd in het (exclusievere) winkelcentrum van Maastricht.
SPORT- EN BEWEGINGSSTUDIO Profielnr 11395 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een sport- en bewegingsstudio die bereikbaar is voor alle doelgroepen; vrouwen en mannen, op elk niveau, getraind of ongetraind. Alles afgestemd op de specifieke behoefte van de cliënten. Naast training in kleine groepjes wordt ook 1-op-1 sport- en bewegingsbegeleiding gegeven op afspraak vanuit de eigen studio.
BOUW- EN INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11391 Omzet 1,0 mln Omschrijving Het bedrijf ontwerpt en realiseert exclusieve bouwwerken met ook zelf ontwikkelde installaties en begeeft zich daarmee in de top van deze niche-markt. De huidige eigenaar is al vele jaren actief in dit marktsegment en heeft daar een grote naam opgebouwd.
INNOVATIEF AGRARISCH CONCEPT Profielnr 11389 Omzet 3,5 mln Omschrijving Een innovatief concept ten behoeve van de agrarische sector. Het bedrijf ontzorgt de melkveehouders bij het voederen van het melkvee, onder andere door het verzorgen van inkoop, bewerking, opslag en transport. Naast het ontzorgen, levert het concept een arbeidsbesparing op en wordt er een goede begeleiding en advisering aangeboden.
GROOTHANDEL MEETAPPARATUUR EN -SYSTEMEN
MULTIMEDIALE UITGEVER/ VAKBEURSEXPLOITANT
MARKTONDERZOEKSBUREAU
Profielnr 11404 Omzet 2,3 mln Omschrijving Een specialistische onderneming in ontwikkeling, productie, groothandel en distributie van industriële analytische meetinstrumenten en -systemen. Actief voor internationale ondernemingen in de olie- en gas-, water- en procesindustrie.
Profielnr 11394 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een multimediale uitgeverij in een nichemarkt. In de door deze uitgeverij met diverse bladen en websites bediende markt is de onderneming al jaren marktleider. De onderneming bedient een actieve community van ca. 50.000 partijen.
Profielnr 11388 Omzet 4,0 mln Omschrijving Een marktonderzoekbureau actief op het gebied van het uitvoeren van alle vormen van kwantitatief marktonderzoek. Het gerenommeerde bureau beschikt onder andere over een eigen R&D-afdeling, waar de nieuwste datacollectie-instrumenten worden ontwikkeld.
TABAKSSPECIAALZAAK
LANDELIJKE GROEP TANDARTSPRAKTIJK
Profielnr 11403 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een tabakspeciaalzaak met een assortiment van tabaksproducten, tabakgerelateerde producten, wenskaarten, tijdschriften, boeken, kantoorartikelen, telefoonkaarten en diverse cadeauartikelen.
AANBIEDER GOLFREIZEN EN -EVENEMENTEN Profielnr 11402 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een aanbieder van golfreizen en evenementen. Grootste marktgebied is Duitsland, een golfland bij uitstek door zijn ruim 1.000 golfbanen met goede faciliteiten en een aantrekkelijk prijsniveau van greenfees en horeca. Door de jarenlange ervaring is een groot netwerk en klantenbestand ontstaan met een sterke online presentatie.
68 | brookz | september/oktober 2012
Profielnr 11393 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een kleine keten van tandartspraktijken, verspreid over het land, alle binnen 1 uur rijden van Utrecht. De meeste praktijken zijn solopraktijken, enkele hebben 2 behandelkamers. De focus ligt op het midden en lagere segment en standaard behandelingen.
UITZENDBUREAU Profielnr 11392 Omzet 4,5 mln Omschrijving Een uitzendbureau dat personeel in met name de technische, productie en inpaksector uitzendt. De klanten bestaan uit gerenommeerde bedrijven in de regio en de contracten zijn langlopend. Het bedrijf is gevestigd in het zuidwesten van Brabant.
GASTOUDERBEDRIJF Profielnr 11387 Omzet 3,0 mln Omschrijving Een bedrijf dat zich bezighoudt met de begeleiding, bemiddeling en ondersteuning van gastouderopvang. Totaal wordt er door het bedrijf voor ca. 1.000 kinderen opvang geregeld. Op dit moment zijn er 9 medewerkers in dienst, die volgens de wettelijke richtlijnen de begeleiding en ondersteuning bieden aan ca. 300 gastouders en ca. 550 vraagouders.
BABYSPECIAALZAAK MET WEBSHOP Profielnr 11386 Omzet 2,1 mln Omschrijving Een babyspeciaalzaak in babykamers, kinderwagens, boxen, kinderstoelen, autostoeltjes, baby-textiel, etc. Het bedrijf bestaat uit een warenhuis met webshop.
PODIUM
RECREATIEBEDRIJF MET RESTAURANT Profielnr 11382 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een recreatiebedrijf met forellenvisvijvers, restaurant en villa op 3,8 ha. eigen grond. Recreanten kunnen tegen betaling vissen op zalmforellen in één van de 6 vijvers. De vissen worden in het bijzijn van de visser uitgezet in de vijver. Tevens is er een vijver beschikbaar voor ‘vliegvissen’.
BEVEILIGINGSBEDRIJF Profielnr 11381 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een beveiligingsbedrijf dat zich uitsluitend richt op beveiliging en bewaking van de aan haar toevertrouwde faciliteiten en opdrachtgevers gecombineerd met het verrichten van receptiediensten.
DETACHERINGSBUREAU Profielnr 11380 Omzet 7,6 mln Omschrijving Specialist op het gebied van werving, selectie en detachering van buitenlandse werknemers voor de Nederlandse markt. Men is met name actief in bedrijfstakken als logistiek, land- en tuinbouw, vleesverwerkende industrie en food.
INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11379 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een installatiebedrijf dat naast de algemene GaWaLo-werkzaamheden ook CV-installaties en sanitair installeert, repareert en onderhoudt. De onderneming heeft een lange historie, een goede reputatie en hanteert een hoge kwaliteit.
BED & BREAKFAST Profielnr 11376 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een bed & breakfast met kamers van verschillende stijlen en een grote en ruime tuin met zwembad. Het dorpje in de provincie Luxemburg (België) is gelegen aan de rivier de Ourthe. De omgeving wordt veelbezocht door dagjesmensen en toeristen.
IMPORTEUR PRINTED SUPPLIES Profielnr 11369 Omzet 2,8 mln Omschrijving De onderneming is actief op het gebied van private label en eigen merk (non-genuine) inktcartridges en fotopapier. Het gehele assortiment wordt binnen de EU gefabriceerd door externe partijen. Tot de klantenkring behoren de grotere retailketens in de Benelux.
PROFIELEN
KINDERDAGVERBLIJF
PROJECTINRICHTER
Profielnr 11366 Omzet 0,4 mln Omschrijving Het kinderdagverblijf kent 3 groepen kinderdagopvang en 1 groep Buitenschoolse opvang en beschikt over 51 kindplaatsen per dagdeel (incl. BSO). Naast een babygroep, peutergroep en baby- en peutergroep is er ook de mogelijkheid voor Buitenschoolse opvang (14 kindplaatsen).
Profielnr 11360 Omzet 3,5 mln Omschrijving Een projectinrichter, gespecialiseerd in onderwijsinstellingen en kantoorinrichting. In de scholen- en kantorenmarkt heeft de onderneming een uitstekende positie opgebouwd. Daarnaast is zij actief in de retailbranche, bij overheidsinstellingen en in de zorgmarkt.
METAALBEDRIJF Profielnr 11365 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een metaalbedrijf dat zich toelegt op de diverse producten voor het transport van grondstoffen en bouwmaterialen. De onderneming heeft een eigen en kwalitatief goed product. Het bedrijf heeft een zeer goede reputatie opgebouwd over meer dan 12 jaar.
TOELEVERANCIER LIFTINSTALLATIES Profielnr 11363 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een toeleverancier die producten en/of diensten levert ten behoeve van nieuwe of bestaande liftinstallaties. Hoofdactiviteiten is installatie van bestaande of nieuwe liften, renovatie en reparatie.
KANTOOR- EN BOEKHANDEL Profielnr 11362 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een bedrijf dat gericht is op de verkoop van boeken, kantoorartikelen, printer-cartridges, tijdschriften, wenskaarten en met PostNL-diensten gevestigd in een ruim pand op een goede locatie. Het is mogelijk het assortiment uit te breiden met bijvoorbeeld sigaretten, kansspelen, pasfoto’s of feest- en cadeau artikelen.
UITGAANSCENTRUM Profielnr 11361 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een uitgaanscentrum waarbij de bezoekerscapaciteit rond de 2.000 bezoekers ligt en mogelijkheden tot uitbreiding zijn aanwezig. Er is ruim voldoende parkeergelegenheid aanwezig en ook daar is uitbreiding mogelijk.
TELECOMSPECIALIST Profielnr 11359 Omzet 1,8 mln Omschrijving Een allround telecomspecialist waarbij de marktsector hoofdzakelijk uit business-to-business bestaat. Het bedrijf heeft een klantenportefeuille met langdurige contacten.
KINDERDAGVERBLIJF Profielnr 11358 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een kinderdagverblijf met op elke locatie heeft is een veilige omgeving. Veilig doordat de ruimte geborgenheid, rust uitstraalt en doordat de pedagogische vaardigheden van de medewerkers een positieve sfeer creëren.
ADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 11355 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een administratiekantoor met een interessant klantenbestand in één specifieke sector. Het kantoor heeft een onberispelijke reputatie in de nichemarkt waarin het opereert en is landelijk één van de vier of vijf toonaangevende kantoren.
KINDEROPVANG Profielnr 11353 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een professionele organisatie in de kinderopvang dat staat voor persoonlijke opvang op maat. Er wordt gestreefd naar optimale zorg, aandacht en liefde voor het kind en de wijze waarop het kind groter groeit.
REÏNTEGRATIEBUREAU Profielnr 11351 Omzet 3,5 mln Omschrijving Een bedrijf dat reïntegratie-trajecten uitvoert. Hierbij moet men denken aan de begeleiding van mensen die langdurig ziek zijn geweest, gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn geraakt of overtallig zijn geworden.
september/oktober 2012 | brookz | 69
»
vraag&aanbod selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl
DETACHERINGSBUREAU BOUW Profielnr 11343 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een detacheringsbureau, waarbinnen de vennoten worden gedetacheerd als vakbekwame en gespecialiseerde timmerlieden op de bouwplaats van hun opdrachtgevers. Het gaat hier om 10 allround timmerlieden.
METAALPRODUCENT Profielnr 11342 Omzet 9,0 mln Omschrijving Een metaalproducent die producten ten behoeve van industriële processen in de (petro-)chemie levert. De producten worden in eigen huis ontwikkeld en geproduceerd. De onderneming acteert in een nichemarkt en is marktleider binnen haar segment.
ZONWERINGSPRODUCENT Profielnr 11341 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een zonweringsproducent dat deels eigen producten en deels diverse vertegenwoordigde merken verkoopt en onderhoudt. Het assortiment bestaat grotendeels uit zonweringen, rolluiken, horren en garagedeuren.
WERKTUIGBOUWKUNDIG INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11339 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een werktuigbouwkundig installatiebedrijf dat zich bezig houdt met het leveren, installeren en onderhouden van cvketels, aanleggen van centrale verwarming, water, gas, sanitair, ventilatie, dakbedekking, lood- en zinkwerk.
DETACHEERDER ELEKTROTECHNIEK Profielnr 11334 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een detacheerder op het gebied van domotica, brandmelding, data en beveiliging. Personeel ca. 50% payroll en 50% inleen. Detachering maakt ca. 75% van de omzet uit, de overige 25% is aangenomen werk.
BOEKHANDEL Profielnr 11332 Omzet 0,9 mln Omschrijving Een boekhandel/kantoorboekhandel met een assortiment dat naast boeken onder andere ook uit tijdschriften, wenskaarten, e-books, schrijfmaterialen en kantoorartikelen bestaat. Daarnaast is er een Post NL-servicepunt.
70 | brookz | september/oktober 2012
ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11331 Omzet 1,9 mln Omschrijving Een elektrotechnisch installatiebedrijf zich bezig houdt met het aannemen en uitvoeren van elektro- en solar-technische installatiewerken in residentiële woningbouw, utiliteit en industrie.
KUNSTHANDEL Profielnr 11330 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een galerie/kunstuitleen met 2 vestigingen dat eigentijdse kunstwerken inkoopt, verkoopt en verhuurt. Werken omvatten voornamelijk schilderijen, en (in mindere mate) ook beelden. Het bedrijf levert zowel aan bedrijven als particulieren in Nederland en België.
ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBUREAU Profielnr 11329 Omzet 2,2 mln Omschrijving Een elektrotechnisch installatiebureau met een diverse klantenkring in een breed toepassingsgebied. Vaste zakelijke opdrachtgevers, veelal bekende en grote organisaties.
WEBSHOP Profielnr 11326 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een webshop gespecialiseerd in de verkoop van memoblokjes (Post-it). Het product is gericht op zakelijke markt. De onderneming bestaat inmiddels twee jaar.
GROOTHANDEL Profielnr 11325 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een groothandel die gespecialiseerd is in de in- en verkoop van non-food artikelen, waaronder producten met eigen label. Er wordt voorraad aangehouden om een snelle, zekere levering te kunnen waarborgen borgen.
HOUTBEWERKINGSBEDRIJF
Profielnr 11322 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een houtbewerkingsbedrijf met een goed gevulde orderportefeuille, gevestigd in het noorden van ons land. De onderneming heeft een volledig ingerichte werkplaats.
UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF Profielnr 11321 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf dat gespecialiseerd is op de onderhouds- en reparatiemarkt. Verkoop van occasions maakt onderdeel uit van de activiteiten. Naast de technische kennis die in huis is maakt het bedrijf ook gebruik van een zeer bekende werkplaatsformule.
SPUITERIJ Profielnr 11319 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een allround spuiterij die zich heeft toegelegd op het spuiten van auto’s, meubelen, (delen van) interieurs en alle overige zaken die worden aangeboden.
KUNSTBEPLANTINGSBEDRIJF Profielnr 11316 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een kleine, gespecialiseerde toeleverancier voor alle soorten kunstbeplanting (nichemarkt) en de bijbehorende potten. Alle decoraties, kunstbomen, -palmen, -planten en -bloemen worden in eigen atelier vervaardigd.
SPECIALIST ZONWERING Profielnr 11314 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een internationaal bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogwaardige zonwering-/lichtregelingssystemen, op basis van maatwerk en in serieproductie. De producten zijn geschikt voor particuliere toepassing, utiliteitsbouw, fabriekscomplexen, openbare gebouwen en musea.
METAALBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 11313 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een all-round metaalbewerkingsbedrijf dat naast standaard producten ook maatwerk vervaardigt; op de specifieke eisen en wensen van de opdrachtgever. Er zijn een aantal eigen producten ontwikkeld.
MEDIABEDRIJF Profielnr 11312 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een mediabedrijf dat voor haar opdrachtgevers de totale communicatie, met een focus op druk, print en mail, verzorgt. Binnen deze activiteiten is de levering van passen in allerlei uitvoeringen een (sterk) specialisme.
PODIUM
gevraagd Dit is een selectie van bedrijven j die te koop p worden gevraagd g g op p de website van Overnamematch. Voor meer bedrijven, j aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de vragende g partij, p zie www.overnamematch.nl TECHNISCH HANDELSBEDRIJF
ICT-BEDRIJF
Profielnr 13216 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een onderneming die zich richt op de handel- en /of productie van technische producten, bij voorkeur gemaakt van metaal of kunststof. Hightech en/of elektronica wordt uitgesloten. Indien het een handelsonderneming betreft, dan wordt er daadwerkelijk waarde toegevoegd aan de producten
Profielnr 13213 Omschrijving Een ICT-bedrijf dat actief is op het gebied van cloud computing, managed services, onderhoud, software, narrow casting, contracten, reselling, hosting en websites/shops.
PRODUCTIEBEDRIJF
Profielnr 13208 Omschrijving Het engineering/productiebedrijf voldoet aan metaal/elektro, innovatieve bedrijfscultuur, innovatief gericht op scheepsbouw/kraanbouw/werf- of havenaanleg, track record en actief op internationale turn-key projecten markt, en/of uitbreiding zoekend naar India /Midden-Oosten.
Profielnr 13215 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een (internationaal opererend) productiebedrijf dat non-foodproducten produceert, waarbij de toegevoegde waarde voor de onderneming vooral voort kan komen uit goed gevoerde commercie, logistiek en service.
VOEDINGSMIDDELENBEDRIJF Profielnr 13212 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een productie- of dienstverlenend bedrijf in de voedingsmiddelenindustrie, waarbij groei en waardecreatie in een bestaande markt mogelijk is. De onderneming heeft het vermogen en de ruimte om eigen hoogwaardige voedingsproducten of onderscheidende gerelateerde diensten te leveren.
ONLINE MARKETINGBUREAU Profielnr 13211 Omschrijving Een online marketingbureau dat voornamelijk gespecialiseerd is in zoekmachine-marketing. Uiteraard mogen andere aanverwante diensten ook worden aangeboden, echter mogen deze niet de hoofdmoot zijn.
ENGINEERING/ PRODUCTIEBEDRIJF
VASTGOED-GERELATEERD BEDRIJF Profielnr 13207 Omvang 5 FTE Omschrijving Een bedrijf dat zich richt op de vastgoed-gerelateerde branche, bijvoorbeeld een toeleverancier aan de bouw of renovatie, vastgoed-advies/beheer en dienstverlening. Er wordt uitdrukkelijk niet gezocht naar een zelfstandig aannemers- of schildersbedrijf.
BOUWGERELATEERD BEDRIJF Profielnr 13206 Omvang 5 FTE Omschrijving Een bedrijf dat zich richt op bouwgerelateerde/infrastructurele activiteiten als producent en/of toeleverancier op het gebied van houten of metalen producten. Idealiter is het bedrijf in een nichemarkt actief.
PROFIELEN
TECHNISCH HANDELSBEDRIJF Profielnr 13205 Omvang 10 FTE Omschrijving Technische handels- of productieonderneming in strategische oplossingen in de vorm van cruciale componenten in high end toepassingen aan bijvoorbeeld luchtvaart, automobiel, olie, chemische en medische industrie.
OPLEIDINGSBEDRIJF Profielnr 13204 Omvang 5 FTE Omschrijving Een bedrijf dat zich op de brede bedrijfskundige opleidingsveld en/of management trainingen richt. De voorkeur gaat uit naar een kennisintensief bedrijf dat werkt met hoger opgeleide professionals. Eventuele nevenactiviteiten op het gebied van gebied van advies, assesment of elearning technologie kunnen interessante aanvulling zijn.
TECHNISCH HANDELSBEDRIJF Profielnr 13203 Omvang 10 FTE Omschrijving Een gespecialiseerde handelsonderneming (B2B2C) met een onderscheidende marktpositie door een combinatie van sterk assortiment en dienstverlening. Invloed op productontwikkeling bij toeleveranciers en of een eigen assemblagedan wel productie-unit.
ARCHITECTENBUREAU Profielnr 13200 Omvang 5 FTE Omschrijving Het architectenbureau waarvan de eigenaar op zoek is naar een exit-scenario, omdat het rendement van zijn/ haar bureau is gedaald of omdat de architect in kwestie zijn/haar pensioen ziet naderen, maar geen opvolging voorhanden heeft of niet meer wil investeren.
AGRI-/FOODBEDRIJF Profielnr 13198 Omvang 25 FTE Omschrijving Een agri-/foodbedrijf waarvan de directeur-grootaandeelhouder geen bedrijfsopvolger heeft. Sinds 2011 werkt de kandidaat koper/investeerder als interimmanager in de agri-/foodsector en de wens is om zich te binden aan een onderneming als algemeen directeur en aandeelhouder.
september/oktober 2012 | brookz | 71
vraag&aanbod selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl
PRODUCTIEBEDRIJF
PRODUCTIEBEDRIJF
Profielnr 13202 Omzet 2,0 mln Omschrijving Een productieonderneming in een technische sector (metaal, elektrotechniek, kunststof, rubber, chemie). De producten zijn onderscheidend en worden beperkt seriematig geproduceerd. Geen specialistische machineontwikkeling/bouw in stuks productie.
Profielnr 13177 Omvang 20 FTE Omschrijving Gespecialiseerd technisch productiebedrijf met zeer specifieke producten zoals bijvoorbeeld bepaalde apparaten of componenten. Het bedrijf opereert in een B2B-markt met innovatie en productontwikkeling.
BEVEILIGINGSBEDRIJF
HANDELSBEDRIJF FOODSECTOR
Profielnr 13197 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een beveiligingsbedrijf waarvan de activiteiten bij voorkeur bestaan uit objectbeveiliging, mobiele surveillance, toegangscontroles, portiers- en/of receptiediensten, evenementenbeveiliging en gerelateerde activiteiten.
TECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 13178 Omzet 5,0 mln Omschrijving Een productiebedrijf of technisch installatiebedrijf met eigen engineering en/of kerntechnologieën, die klantspecifiek kunnen worden ingezet. Het bedrijf en haar producten hebben aantoonbaar ontwikkelpotentie.
Profielnr 13176 Omvang 20 FTE Omschrijving Een handels- en/of productiebedrijf in de food-sector, maar andere sectoren kunnen ook interessant zijn. Bij voorkeur betreft het een onderneming waar de MBI-kandidaat als directeur kan fungeren met daarnaast iemand die de organisatie goed kent.
METAALBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 13173 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een metaalbewerkingsbedrijf met een combinatie van procesmatig werken en productie. De bedrijfslocatie is idealiter ten oosten van de IJssel of in het aanpalende deel van Duitsland.
Brookz werkt o.a. samen met de volgende partners
72 | brookz | september/oktober 2012
HANDELS- EN/OF PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13170 Omvang 10 FTE Omschrijving Een handels- en/of productiebedrijf met voldoende ruimte voor groei en ontwikkeling (zowel intern als extern). Bovendien dient er perspectief in te zitten met betrekking tot schaalvergroting.
VERPAKKINGSGROOTHANDEL Profielnr 13169 Omzet 1,0 mln Omschrijving Een verpakkingsgroothandel/ distributeur die producten met primaire verpakkingen, zoals flesjes, bedrukte doosjes en dergelijke verhandelt. Het bedrijf moet gevestigd zijn in het zuiden van Nederland.
INDUSTRIEEL PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13167 Omvang 3 FTE Omschrijving Een industrieel productiebedrijf dat de potentie heeft om te groeien en onderhoudt een duurzame relatie met hun klanten. Productontwikkeling is een belangrijke pijler in het succes van de onderneming.
PODIUM
investeringsprofielen Dit is een selectie van pro p elen die te bekijken j zijn j op p de website Investormatch.nl. Voor meer pro p elen, aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de vragende partij, zie www.investormatch.nl VERANTWOORDE FOODPRODUCTEN VOOR DE VROUW
GELIJKSPANNINGSOMZETTEN
Profielnr 190 Kapitaalbehoefte 0,7 mln Omschrijving Dit bedrijf focust zich op een duidelijke consumentengroep in de foodsector: de vrouw. Het is een paraplumerk van slimme impulsproducten die iets extra’s doen voor lichaam en geest.
Profielnr 186 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Een HR DC-DC converter is een elektronische gelijkspanningsomzetter. Omzetting levert altijd een verlies van warmte op. Dit ontwerp heeft een relatief kleiner verlies dan met een standaard buck/ boost convertor.
LANDELIJK GROEN SPAARSYSTEEM
PROPERTY MANAGEMENTSYSTEEM VOOR HOTELS
Profielnr 189 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een online kortingspas voor duurzamer consumeren. Met 80.000 actieve kaarthouders, 700 aangesloten bedrijven en ASN Bank als founding partner wil het bedrijf de volgende stap zetten; de lancering van een landelijk groen beloning/spaarsysteem.
Profielnr 184 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Een property managementsysteem voor hotels die rechtstreeks communiceert met distributie- en reserveringssystemen. Het systeem is cloud-gebaseerd en geschikt voor desktop en mobile devices. Er is bovendien een directe koppeling met bookingssites.
SOFTWARE-PLATFORM VOOR WINKELCENTRA
GEAUTOMATISEERDE WASSTRAAT VOOR MOTOREN
Profielnr 188 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Een software-platform waarin winkelcentra zich kunnen profileren en winkeliers zich kunnen verenigen en zich via een mobiele telefoon aan de consument kunnen presenteren door middel van artikelen, aanbiedingen en georganiseerde evenementen.
Profielnr 183 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een geautomatiseerde motorwasstraat voor motoren. Via een was-cabine kan de motorrijder zijn motorfiets binnen enkele minuten schoonmaken. Dit is een stuk sneller dan de tijd die het kost om een motorfiets handmatig schoon te maken.
WEBWINKEL BABYKINDERKLEDING EN – SCHOENEN
GEZONDE, FUNCTIONELE FRISDRANK
Profielnr 187 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Groeigeld voor webwinkel van baby-kinderkleding voor uitbreiding met kinderschoenen, toevoegen van kennis en expertise en online marketing om nodige groei te realiseren in binnen en buitenland.
Profielnr 182 Kapitaalbehoefte 1,0 mln Omschrijving Een gezonde, functionele frisdrank die begin 2011 is geïntroduceerd op de Nederlandse markt. Het speelt in op de groeiende belangstelling voor dranken die een positieve invloed op het algemene welzijn hebben.
PROFIELEN
ONLINE VERKOOP TABLETS (INDIA) Profielnr 181 Kapitaalbehoefte 0,4 mln Omschrijving De online verkoop van tablets in India via een dropship-constructie; geen inkoop. De klant bestelt het product bij het bedrijf, waarna het bedrijf de order doorstuurt naar de leverancier. De leverancier verzendt het product naar de klant.
SCREENINGCENTRA VOOR HART- EN BLOEDVATEN Profielnr 178 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving In Nederland overlijden 1 op de 3 mensen aan problemen met hart- en bloedvaten en staan ca. 1 miljoen mensen geregistreerd met hart- en vaatziekten. Wij willen screeningcentra voor hart en bloedvaten opzetten om dit sterk te verminderen.
INNOVATIEVE APPARATUUR VOOR BEADEMING PATIËNT Profielnr 176 Kapitaalbehoefte 1,0 mln Omschrijving Modules en apparatuur voor het toedienen van zuurstof aan patiënten die niet zelfstandig kunnen ademen (in de ambulance, op de intensive care en bij COPD). Daarbij wordt de zuurstoftoediening zoveel mogelijk afgestemd op de behoefte van de patiënt.
MOBIEL BELLEN VIA WIFI Profielnr 175 Kapitaalbehoefte 0,4 mln Omschrijving Een app voor mobiel bellen via WiFi. Het product heeft reeds positieve reacties uit de markt gekregen. De app, telecom-platform, website en organisatie is gereed; de commercie is gestart. Een internationale uitrol is relatief eenvoudig.
DIGITALE INSPECTIEMETHODIEK IN INDUSTRIE Profielnr 173 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een softwareprogramma waarin elke vorm van inspecteren ondergebracht kan worden. Er wordt een stap overgeslagen ten aanzien van administratie en verschillende soorten inspecties kunnen gecombineerd worden. Het softwareprogramma kan met elke database bij opdrachtgevers communiceren.
september/oktober 2012 | brookz | 73
vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.investormatch.nl
NIEUW THEECONCEPT
MEDIAPRODUCTIEHUIS
TRANSPORTMIDDEL
Profielnr 171 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een bedrijf dat al zeven jaar actief is in de internationale theehandel lanceert een nieuw, internationaal theeconcept. De theemarkt is al 2.000 jaar oud, maar nog steeds in ontwikkeling. Gezondheidsaspecten en toename van sociale beleving rondom thee zorgen ervoor dat de theemarkt groeit.
Profielnr 162 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Een nieuw media-, tv- en productiehuis met een muziek-label en publishing. Tevens ontwikkelt het bedrijf ideeën voor televisie en films en organiseert evenementen, shows en verzorgen de boekingen, promotie en management voor artiesten.
Profielnr 151 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een innovatief laad/lossysteem voor bestelbussen. Het is een gepatenteerd multifunctioneel transportmiddel vergelijkbaar met het principe van de ambulance-brancard. Dankzij de in- en uitklapbare poten van het onderstel garandeert dit systeem snelheid en gemak bij het laden, lossen en vervoeren van lading, zoals materialen of gereedschappen.
DUURZAME DAMESSCHOENEN Profielnr 170 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Het eerste Nederlandse dierenleedvrije (vegetarisch en veganistisch) schoenenmerk, vrij van materialen gemaakt van dieren of afkomstig van dieren, en niet op dieren getest. Gefabriceerd in Nederland onder ethische werkomstandigheden en zeker niet door kinderarbeid of slavenarbeid, wat bij andere (grote) schoenenmerken vaak het geval is.
GLASBEWERKINGSBEDRIJF MET LASERTECHNIEK Profielnr 168 Kapitaalbehoefte 0,4 mln Omschrijving Een bedrijf gespecialiseerd in het bewerken van glas en gehard glas en ander bewerkbare materialen op grafisch gebied door twee verschillende lasermachines. Eén machine kan tot een dikte van 100 mm in het glas of kristalglas of op het glas afbeeldingen glas-laseren, dit in 2D- of 3D-grafisch ontwerp of aangeleverde afbeeldingen.
PRODUCENT SCHEERSJABLONEN VOOR DAMESSCHAAMHAAR Profielnr 166 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Bedrijf ontwikkelt, produceert en vermarkt innovatieve en gepatenteerde scheersjablonen waarmee vrouwen eenvoudig een perfect model in hun schaamhaar kunnen scheren.
BOUWTECHNIEKBEDRIJF Profielnr 164 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Een systeem ontwikkelt om ramkrakers die beschikken over zwaar materieel buiten de deur te houden. Waar de bekende metalen paaltjes niet meer voldoen, bestaat dit systeem uit een zware betonnen constructie die uit het wegdek omhoog komt en zo winkels, wegen en zelfs hele bedrijventerreinen hermetisch af kan sluiten.
74 | brookz | september/oktober 2012
FABRIKANT AUTOMOTIVE MIRRORS Profielnr 161 Kapitaalbehoefte 1,0 mln Omschrijving Een innovatieve achteruitkijkspiegel die alleen rond de felle koplampen dimt en verder helder blijft. Dit wordt mogelijk gemaakt met een snel schakelende gepatenteerde display-technologie.
GROENTEWINKELKETEN Profielnr 160 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Het realiseren van een productiecentrum voor het bereiden van maaltijden en salades. De extra ruimte die vrijkomt in de huidige drie winkels, vanwege het wegvallen van de productieruimte achter in de winkel, gebruiken voor een ruimere presentatie van de maaltijden.
INTERNE TELEFOONCENTRALE Profielnr 158 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Interne telefooncentrale, gebaseerd op VoIP en ISDN (Hybride), geschikt voor MKB met de functionaliteit van enterprise omgevingen. Lokaal geplaatste centrale op basis van nieuwe technieken bereikbaar voor kleine omgevingen (4-250 toestellen).
LICHTHENGEL Profielnr 155 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Met de Lichthengel (LH) beweegt elke plafond-hanglamp voortaan moeiteloos mee met wisselende interieurwensen. Dat maakt een einde aan gaten en andere schade rond de centraaldoos in plafonds.
DIGITAAL TIJDSCHRIFT-APP Profielnr 150 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Online applicatie waarmee bedrijven, organisaties, en individuen gemakkelijk een digital tijdschrift kunnen maken. Met templates en lay-outs kan een gebruiker binnen 15 minuten een professioneel digitaal tijdschrift maken, zonder enige design/technische kennis.
ONLINE SPAARPROGRAMMA Profielnr 146 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Een online spaarprogramma met nu 45.000 leden. Naast het spaarprogramma is het ook een gratis online loterij als mede een start voor het doen van aankopen op internet. Het programma draait op tevreden en actieve leden. Nu is gebleken dat het concept werkt, is het tijd groot uit te rollen.
GOLFENERGIE-SYSTEEM Profielnr 145 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Golven zijn lastig te vangen vanwege hun grote fluctuaties, maar dit systeem bouwt in korte tijd veel weerstand op, wat een doorbraak voor de industrie betekent. Ook het ontwijken van verwoestende stormkrachten door onder hoge golven door te duiken is simpel, maar uiterst effectief.
ONLINE UITAGENDA Profielnr 141 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving De enige website die een compleet overzicht biedt van alle podiumkunsten in heel Nederland, met speellijsten, recensies, foto’s, video’s en de mogelijkheid om direct kaarten te kopen.
SHOP-IN-SHOP-CONCEPT FILMVERHUUR
BIOBRANDSTOF VOOR VLIEGTUIGEN
Profielnr 154 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Shop-in-shop-concept voor de verhuur van films. In de shop wordt een zuil geplaatst waarmee nagenoeg alle verhuur-afhandelingen worden geregeld. Dit concept vult gaten in de markt die ontstaan door verdwijnende videotheken.
Profielnr 139 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Het ontwikkelen en samenstellen van een bio fuel alcohol blend en bio oil blend voor zuigervliegtuigmotoren en turbojet motoren, en in een 6-12 maanden time to market brengen van retrofit motoren en licenties en onderhoudstations trainingen en certificeringen.
De beste worden in bedrijfsopvolging!
De beste worden in bedrijfsopvolging! Avans+ is gespecialiseerd in de ontwikkeling van bedrijfsopvolgingsspecialisten. We bieden de complete leergang Bedrijfsopvolging aan en daarnaast kopstudies op het gebied van waarderen en onderhandelen. Een speciale plaats Volgt u de complete leergang Register Adviseur Bedrijfsopvolging dan verdient u een speciale plaats. Na het succesvol afronden van deze leergang wordt u uitgenodigd om toe te treden in het RAB register. Een vermelding in dit register zet u als specialist definitief op de kaart. Professionals uit de praktijk Avans+ werkt voor haar leergangen Bedrijfsopvolging uitsluitend met de beste docenten uit de praktijk. Ze zijn zorgvuldig geselecteerd op basis van opleidingsniveau en praktijkervaring. Alle docenten en examinatoren hebben een bewezen staat van dienst; de kwaliteit van onze ontwikkeltrajecten is gewaarborgd. Succesvol zijn in bedrijfsopvolging? Maak dan een vrijblijvende afspraak voor een persoonlijk adviesgesprek met Herman Derks MBA. Bel 076-5258872 of mail naar
[email protected].
Meer weten? Kijk op www.avansplus.nl (finance-control/bedrijfsopvolging)
Avans+, de specialist in het ontwikkelen van mensen en organisaties.
Startdata najaar 2012 + Register Adviseur Bedrijfsopvolging (RAB FJ) Startdatum: 6 november 2012 + Business Valuation (RAB BV) Startdatum:1 november 2012 + Onderhandelingsvaardigheden (RAB OV) Startdatum: 30 oktober 2012 + Permanente Educatie (PE RAB) Startdatum: 11 oktober 2012, 25 oktober 2012, 7 november 2012 + Financiële Planning( FFP) (Speciaal programma voor accountants en fiscalisten) Startdatum: 21 januari 2013
puur rijden is delegeren in de volvo xc60 draait alles om u
€ 46.585 Lease vanaf € 875 p/m
vanaf
Nu tijdelijk met zeer uitgebreid optiepakket* • METALLIC LAK • PARK ASSIST • GEÏNTEGREERD NAVIGATIESYSTEEM • HIGH PERFORMANCE MULTIMEDIA • BLUETOOTH + AUDIO STREAMING • USB AANSLUITING
De Volvo XC60 is nu tijdelijk standaard verkrijgbaar met een optiepakket t.w.v. ca. € 4.300. Zijn prachtige features nemen u taken uit handen, zodat ú zich kunt focussen op het pure rijden. Met het geïntegreerde navigatiesysteem maakt u zich geen zorgen over de route. Parkeren gaat moeiteloos dankzij Park Assist en u geniet gewoon van uw eigen smartphonemuziek via bluetooth met audiostreaming. Delegeren geeft u het ultieme rijplezier. In de Volvo XC60 draait alles om u.
* Dit tijdelijke aanbod is geldig t/m 31 december 2012.
volvocars.nl
Volvo XC60 v.a. € 46.585 incl. 21% btw, excl. kosten rijklaarmaken, verwijderingsbijdrage. Leasen v.a. € 875w p.m., excl. 21% btw en brandstof, o.b.v. Full Operational Lease, 60 mnd, 20.000 km p.j., Volvo Car Lease: 0345-68 87 80 (kantooruren). Wijzigingen voorbehouden.
Gem. verbruik: 5,3 - 10,7 l/100 km (18,9 - 9,3 km/l), gem. CO2-uitstoot resp. 139 - 249 g/km.