BEDRIJFSVERKOOP Alles over hoe u in 2012 succesvol uw bedrijf kunt verkopen SPECIAL. voor professionele ondernemers

groei, durfkapitaal fk it l & b bedrijfsovername d ijf

+

INVESTEREN Nederlandse informal is eindelijk volwassen GROEI Opkomst van de business accelerators INTERNATIONAAL BSUR opent een vestiging in China

SPECIAL

BEDRIJFSVERKOOP Alles over hoe u in 2012 succesvol uw bedrijf kunt verkopen

voor professionele ondernemers

MAART 2012 / € 9,95

Henk Hakbijl (62), verkocht zijn bedrijf via een management buy-in

Gem. verbruik: 5,2 - 10,0 l/100 km, 19,2 - 10,0 km/l. CO2-uitstoot: 136 - 234 g/km. U rijdt de E-Klasse Estate al vanaf € 50.200,-. Leasetarief E-Klasse Estate vanaf € 985,- per maand excl. btw op basis van Operationele Service Lease, looptijd 48 maanden, 20.000 km per jaar, diesel 30.000 km per jaar. Acceptatie onder voorbehoud van Mercedes-Benz Financial te Utrecht. Consumentenprijzen zijn excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage.

De E-Klasse. De zakenauto die ook in het weekend werkt. Om goed te kunnen presteren is er een juiste balans nodig, namelijk die tussen hard werken en ontspannen. De E-Klasse Estate biedt de mogelijkheid om 7 zitplaatsen te creëren. En is daarom geschikt voor zowel zakelijk als privégebruik. Ontdek zelf de E-Klasse Estate met een proefrit. Kijk voor meer informatie of voor het maken van een afspraak op mercedes-benz.nl/e-klasse.

Alles over het (ver)kopen van een bedrijf in één dag!

‘Ondernemers moeten af van de gedachte dat hun bedrijf niet te verkopen is’ bron: Brookz Overname Barometer, februari 2012

Wie nu zijn bedrijf wil verkopen moet rekening houden met een gefaseerde verkoop. Maar waar een wil is, is een weg: MBOérs, MBIérs en strategische kopers staan in de startblokken. Partijen zullen zich alleen wat actiever moeten opstellen.

Nationale Overname Dag 2012 Vind de juiste (ver)koper voor uw bedrijf en kom naar de Nationale Overname Dag, hét kennis- en netwerk evenement voor kopers en verkopers van bedrijven. U ontmoet in een exclusieve omgeving collega-ondernemers, investeerders, experts en ervaringsdeskundigen. En u krijgt tijdens de workshops o.a. antwoord op de volgende vragen: • Hoe en waar vind ik een geschikt bedrijf? • Wat zijn de huidige financieringsmogelijkheden? • Hoe waardeer en beoordeel ik een bedrijf? • Wat zijn belangrijke fiscale en juridische aspecten? • Welke regelingen biedt de overheid? • Hoe kom ik tot een succesvolle deal?

Informatie & inschrijven De Nationale Overname Dag vindt plaats op dinsdag 24 april 2012 in Kasteel de Vanenburg in Putten. Kijk voor meer informatie over het programma, workshops en sprekers op www.nationaleovernamedag.nl

Live matching! Tijdens de Nationale Overname Dag zullen 5 kandidaat-kopers zich via een elevator pitch presenteren aan het publiek.

Initiatiefnemer

kennispartners

overnamematch.nl

De grootste onafhankelijke bedrijfsovername specialist! ‘Marktlink heeft continu zowel mijn belang als de voortgang van het proces goed in het oog gehouden. Het eindresultaat is een onderneming die perfect past en een goed geconstrueerde deal.’ Eric Voges (bovenste foto), nieuwe eigenaar Hakbijl Glas B.V.

‘Marktlink begeleidt het overnametraject van begin tot eind. Zij heeft hiervoor professionals in dienst die op gedegen wijze de diverse aspecten van een overname voor hun rekening nemen.’ Rimmert Sluiter (middelste foto, rechts), nieuwe eigenaar Adel Media B.V.

Adviseur bij aan- en verkoop van bedrijven Marktlink Deventer Wismarstraat 1 7418 BN Deventer T 0570 607 000

Marktlink Gouda Kampenringweg 45a 2803 PE Gouda T 0182 358 222

www.marktlink.nl

[email protected]

Marktlink Amsterdam Koningslaan 35 1075 AB Amsterdam T 020 470 93 74

INHOUD

32 Dossier Internationaal

Met het binnenhalen van het wereld ldwi wereldwijde account van automerk MINI en de opening van een kantoor in Shanghai behoort het Amsterdamse reclamebureau BSUR tot de top van de internationale reclamewereld.

20 Q&A Eelco Smit

28 Business angel 2.0

39 special Bedrijfsverkoop

57 Investeerder gezocht

Coach en trainer Eelco Smit staat ondernemers bij tijdens de verkoop van hun bedrijf. Want een bedrijfsverkoop hakt er ink in. ‘Er gaat een dikke streep door je zingeving, je identiteit en je status.’

In deze special de laatste trends en ontwikkelingen, waarom er meer kopers zijn dan een verkoper denkt en 6 tips om uw bedrijf ook in deze tijd goed te kunnen verkopen.

De Nederlandse investeerder is de pioniersfase voorbij, zo bleek onlangs op de Dag van de Informal. Investeerders moeten meer samenwerken, waardoor ze grote deals kunnen oppakken en hun risico’s beter kunnen spreiden.

Nu de serieproductie van de elektrisch aangedreven driewieler Qugo op gang is gebracht, zoekt Urban Mobility Europe investeerders om een volgende groeistap te nancieren.

maart 2012 | brookz | 07

COLOFON

20

select 10 Dag van de Informal Met ruim 160 investeerders, ondernemers en businessmakers was de 9e editie van dit exclusieve investeerdersevent een groot succes

13 Nieuws Broeikas, de opkomst van de business accelerators, Great by Choice, het nieuwe boek van Jim Collins, Onderzoek Ben Tiggelaar

16 Business Leaders De crisis stimuleert het ondernemerschap

13

18 Regionaal matchen Flevolandse investeerdersclub (FLIIN) matcht talent en kapitaal

20 Q & A Eelco Smit, SMIT COACHING

deals 24 deal 01 Roel Reijnen QuinTech

26 deal 02 IJnze den Hengst VvE Den Hengst BV

podium 57 Investeerder gezocht Urban Mobility Europe zoekt groeikapitaal

59 Vraag & aanbod Koop- , verkoop- en investeringsproelen

elk nummer

44 08 | brookz | maart 2012

08 Colofon 09 Voorwoord

Brookz is een uitgave van C365 Business Media Science Park 400 1098 XH Amsterdam Uitgever/hoofdredacteur Peter Rikhof Eindredactie Wietze Willem Mulder Vormgeving Wonderworks, Heemstede Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Miloe van Beek, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Carien van Dijk, Rob Hartgers, Linda Huijsmans, Ilse Kuiper, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Sietske Raaijmakers, Maria Stijger, André de Vos Marketing Alex Turkawski Adverteren [email protected] Online Wietze Willem Mulder Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost €199 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 1 maand voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over abonnementen kunt bellen met 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)

Druk Kroonpress, Estland ©2012 C365 Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

redactioneel PETER RIKHOF

10.000 vlieguren gaan Rockstart en Startupbootcamp Amsterdam van start. Twee initiatieven die aansluiten op het vanuit Amerika overgewaaide fenomeen business accelerator – letterlijk ‘bedrijvenversnellers’. DEZE MAAND

Een business accelerator is een intensief begeleidingsprogramma waarbij ondernemers worden gefaciliteerd om in korte tijd succesvol een bedrijf te lanceren en uit te bouwen. Hoewel gepresenteerd als iets nieuws is het natuurlijk gewoon oude wijn in nieuwe zakken. Een variant op initiatieven als Twinning (Hans Wijers, Roel Pieper) en New Economy (Maurice de Hond) die we eind jaren negentig tijdens de eerste dotcomhype voorbij zagen komen. Ik zeg niet dat het voorspellende waarde heeft, maar de laatst genoemde initiatieven waren bepaald geen succes. Daar waren allerlei oorzaken voor aan te wijzen, maar één belangrijke factor wordt bij dit soort groeiversnellers altijd over het hoofd gezien: een bedrijf opbouwen en er een succes van maken kost tijd. En dat begint op de eerste plaats met de ondernemers die er mee bezig zijn. In zijn boek ‘Talent is Overrated’ toont Geoff Colvin, redacteur bij het Amerikaanse zakenblad Fortune, overtuigend aan dat talent of ambitie alléén niet voldoende zijn. De sleutel tot vaardigheid en succes is simpelweg heel veel vlieguren maken. Daarbij maakt Colvin gebruik van een ontdekking van de Florida University waar begin jaren negentig werd ontdekt dat je – om iets heel goed te kunnen – minimaal 10.000 uren geoefend moet hebben. Het schijnt dat de hersenen deze tijd nodig hebben om alles te assimileren wat voor werkelijke beheersing vereist is. Onvermijdelijk, maar ook belangrijk voor het leerproces is dat er – zeker in het begin – veel fouten gemaakt worden. Vanwege deze wet van de 10.000 uur vallen en opstaan ben ik persoonlijk nogal sceptisch over het fenomeen business accelerator. Succes is een keuze, maar betekent op de eerste plaats minimaal 5 tot 10 jaar bloed, zweet en tranen. Mooier kan ik het echt niet maken.

FOTO: MARCEL BAKKER

Peter Rikhof uitgever/hoofdredacteur [email protected]


Dag van de Informal 2012 RUIM 160 INVESTEERDERS, ondernemers en businessmakers

kwamen woensdag 8 februari naar Utrecht voor de Dag van de Informal 2012. Daarmee was de 9e editie van dit exclusieve investeerdersevent een groot succes. Volgens presentator Jort Kelder moeten investeerders op de zeepkist: ‘Er is behoefte aan succesvolle rolmodellen.’

tiemarkt D uitgebreide informa De we w rd goed bezocht.

BANN-voorzitter Harry uwsradio. Helwegen bij BNN Nie

ademie Gebouw

De zaal van het Ac goed gevuld.

Superinformal Dave Berkus legt uit hoe je succesvol investeerd.

Waar investeerders zijn daar is ook Peter Paul de Vries (Value8). 10 | brookz | maart 2012

was

Marianne Hudson presenteerd de onderzoeksresultaten.

De ondernemers in afwachting van hun elevator-pitch.

Floris van Alke made (Solid Ve ntures), Mark Voerman s (Microsoft) en Henk Keilman.

a (Robin

gt Siete Hamming Jort Kelder ondervraa ). mss). Radar System

Martijn Blom (Investeerder sclub) en informal Hans Bertram.

Jort Kelder en n presentator Rens de Jong druk in overleg.

ren

L wa van AgentschapN De medewerkers nwezig. uiteraard ook aa

Weliswaar in de minderh eid, maar ze er wel: vrou welijke inve waren steerders.

Siete Hamminga legt nog eens uit. Hebben we een deal?

tch) plugt zijn Bernd Mintjes (Investorma nieuwe platform. maart 2012| brookz | 11

Altijd bezig met de volgende stap. (Frank Barendse, manager van Ali B)

Altijd samen met T-Mobile Zakelijk. Frank Barendse is van alle markten thuis. Dat is ook wel nodig, als manager van Ali B. Zijn werkzaamheden lopen uiteen van boekingen en financiële zaken, tot het bedenken van de AliB-stick. Een usb-stick waarop het nieuwste oeuvre van Ali B wereldkundig gemaakt wordt. Frank is iemand die vindt dat het altijd nòg beter, leuker en origineler kan. Met als gevolg dat hij elke week minimaal 25 uur onderweg is, 40 uur online, en 15 uur aan de telefoon hangt. Liefst tegelijk. Op dat vlak helpen we hem daarom een handje. Bijvoorbeeld met Flex Bedrijfsbundel. Een nieuw abonnement waarmee we de belbundels van Frank en zijn collega’s kunnen koppelen. Op die manier zorgen wij ervoor dat de belminuten altijd dáár terecht komen waar ze nodig zijn. En zo kan Frank zich gewoon bezig houden met zijn nieuwe plannen, in plaats van zijn telefoonrekening. Meer weten over Frank, en de manier waarop hij als ondernemer succesvol blijft? Volg hem op t-mobile.nl/ondernemen

select

ISTOCKPHOTO

groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

Broedkamers HET AANTAL GROEIPROGRAMMA’S

voor start-ups groeit zelf ook als kool. Naast nanciering is begeleiding in de opstartfase van levensbelang. Opvallend is dat de nieuwe business accelerators heel erg internationaal gericht zijn.

O

ndanks de recessie schieten de start-ups als paddenstoelen uit de grond in ons land. Daarbij zijn de eerste ondernemersmaanden voor een startende ondernemer vaak van cruciaal belang. Het product verder ontwikkelingen, businessplan aanscherpen, klanten binnenhalen. Nogal wat factoren waar het avontuur op stuk kan lopen. Daarnaast hebben veel start-ups grote moeite om te overleven door een gebrek aan startnanciering. Banken vermijden deze


select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

risicovolle bedrijven en informal investors verleggen hun aandacht naar een latere fase: ondernemingen met een al opgebouwd trackrecord die op zoek zijn naar (door-)groeinanciering. Daarom worden er de laatste maanden steeds meer begeleidingsprogramma’s aangeboden voor startende, innovatieve ondernemers. Doel is om de ondernemers een paar maanden intensief te ondersteunen bij een succesvolle lancering van hun bedrijf. Deze begeleiding is overigens lang niet voor iedere start-up weggelegd. Er vindt eerst een uitvoerige screening plaats om de kans op slagen zo groot mogelijk te maken. Omdat de streng geselecteerde ondernemers zelf niets hoeven te betalen – soms zelfs nog een klein startkapitaal krijgen – moeten de business accelerators het hebben van het verzilveren van het bedongen aandelenbelang en eventueel een matching fee bij het binnenhalen van extern investeerders. Hoewel het fenomeen in Amerika al in verschillende bedrijven-hotspots draait, gaan deze maand ook in Nederland de eerste twee (internationale) groeiversnelprogramma’s van start.

NIEUWS

volgende groeifase en -nanciering. ‘Het waren niet alleen pure tech-startups die zich bij ons konden aanmelden’, benadrukt mede-oprichter Oscar Kneppers (45) van Rockstart Accelerator. ‘Ook een innovatieve ondernemer met een geweldig idee in de fashion-industrie mag meedoen. Maar gezien onze achtergrond, onze kennis en ons netwerk is het merendeel wel tech.’ Door het programma leren starters versneld ondernemen in drie maanden tijd. ‘Normaal doen ze daar zelf wel een jaar of langer over. En onze mentors kun-

ONDERZOEK

INVESTEREN

Q&A

accelerator krijgen de start-ups gedurende zes maanden ieder maximaal 17.000 euro cash, gratis kantoorruimte en begeleiding van ongeveer 120 mentors als Ivo Teel (chief technology ofcer Spil Games) en Mark Voermans (emerging business manager Microsoft). ‘Start-ups worden in de eerste twaalf maanden continu afgeleid’, zegt medeoprichter Patrick de Zeeuw (43) van Startupbootcamp Amsterdam. ‘Er komt zoveel op hen af. Ook kansen, zoals een investeerder die al op de deur klopt.’ Volgens De Zeeuw is het daardoor lastig voor

‘Bij een succesvolle exit verzilveren niet alleen de investeerders hun inleg, maar ontvangen de oprichters van Rockstart ook enkele procenten van de totale opbrengst’

Versneld ondernemen Vanaf het Rokin in Amsterdam begint deze maand Rockstart Accelerator met tien startende ondernemers – na een selectie uit 354 starters – aan een zes maanden durend programma. De eerste twaalf weken wordt het businessplan bijgeschaafd, pitches voorbereidt en uiteindelijk de propositie gepresenteerd aan investeerders. Allemaal met behulp van een kleine honderd mentors waaronder bekende namen als Werner Vogels (chief technology ofcer Amazon.com) en Boris Veldhuijzen van Zanten (oprichter The Next Web). In de laatste drie maanden staat voor de deelnemers aan Rockstart een 25-daagse road trip op de agenda naar Silicon Valley. In dit walhalla van de moderne technologie gaan de start-ups de Amerikaanse markt betreden en op zoek naar internationale investeerders voor de

14 | brookz | maart 2012

nen ze behoeden voor valkuilen tijdens de snelle groei. Daardoor neemt de slagingskans voor een startende ondernemer aanzienlijk toe.’ Na de opstartfase moeten de start-ups op eigen benen staan en ink (door-) groeien. Kneppers heeft namelijk voor 300.000 euro aan nanciering opgehaald bij informal investors. Deze groep kreeg daarvoor 8 procent van de aandelen van de tien bedrijven in handen. Bij een succesvolle exit verzilveren niet alleen de investeerders hun inleg, maar ontvangen de oprichters van Rockstart Accelerator ook enkele procenten van de totale opbrengst.

Wereldwijd fenomeen Volgende maand start voor tien andere jonge ondernemers - na een selectie uit ruim 400 starters - het programma van Startupbootcamp Amsterdam. Via deze

ondernemers om focus te houden. ‘Wat is op dat moment echt belangrijk? Onze mentors houden die spiegel voor, maar gaan niet op de stoel van de ondernemer zitten. Dat is de toegevoegde waarde van zo’n programma voor start-ups.’ Opvallend is dat de nieuwe business accelerators heel erg internationaal gericht zijn. Dat geldt zowel voor de begeleidende organisaties als de deelnemende ondernemers zelf. Zo kent Startupbootcamp al snelkookprogramma’s voor startups in Kopenhagen, Dublin en Madrid. Berlijn en Londen staan in de steigers. ‘In totaal kregen we aanvragen uit 44 landen van start-ups om mee toen doen aan ons programma’, zegt De Zeeuw. ‘Zelfs plannen uit Zuid-Korea en Colombia kwamen op onze tafel in Amsterdam te liggen. Het wordt de komende jaren een wereldwijd fenomeen.’

tekst WIETZE WILLEM MULDER

Succes is een keuze het nieuwe boek van Jim Collins (o.a. Good to Great) laat de auteur en managementonderzoeker zien dat discipline, creativiteit en paranoia doorslaggevend zijn voor het succes van een bedrijf in turbulente tijden. En een beetje geluk helpt ook.

IN GREAT BY CHOICE,

O

m de groei van bedrijven eenduidig te kunnen vergelijken, nam Collins beursgenoteerde bedrijven, maar zijn conclusies zijn net zo geldig voor ondernemingen zonder beursnotering. Sterker nog: de CEO’s van succesvolle beursgenoteerde bedrijven gedragen zich meer als ondernemers dan hun collega’s. Niet door meer risico te nemen, maar door paranoia, creativiteit en discipline. Collins selecteerde zeven bedrijven, waaronder Intel, Microsoft en Southwest Airlines, omdat hun beurskoers de afgelopen 15 jaar minimaal tien keer harder steeg dan hun concurrenten (hij noemt ze 10X-ers). Hun CEO’s bleken bijna allemaal paranoïde trekjes te hebben. Zelfs in voorspoedige tijden vroeger ze zich af wat er allemaal mis kon gaan, zodat het bedrijf zich kon voorbereiden. Bill Gates bijvoorbeeld vroeg zich permanent af wat er mis kon gaan en hoe zijn bedrijf daar op zou moeten reageren. Hoewel het er in de jaren tachtig op leek dat OS/2 (waar Microsoft als mede-ontwikkelaar veel aan verdiende) de wereldstandaard werd, ontwikkelde hij Windows voor het geval dit niet het geval zou zijn. Een tweede eigenschap van de 10Xers is dat ze grote waarde hechten aan data om beslissingen op te baseren. Collins moet zichzelf in hen hebben herkend. Hij noemt dit emperische creativiteit. In tijden van crisis kijken de meeste managers naar wat anderen doen of wat experts adviseren. De 10X-ers baseren hun beslissingen op empirisch bewijs. Intel bijvoorbeeld was niet innovatiever dan zijn concurrenten, maar bracht alleen chips op de markt waarvan het bewezen

tekst MARK VAN BAAL

kregen de kans om een jaar veertig procent te groeien, dan lieten ze die kans lopen. Middelmanagers die de twintig procent echter niet haalden, kregen een tweede, maar geen derde kans. Het enige nadeel van het werk is dat het gedateerd is. De beurskoersen waarmee de bedrijven zijn geselecteerd lopen tot en met 2002. Het analyseert bijvoorbeeld waarom Microsoft Apple verslaat. Het winnen is achterhaald, maar de conclusies staan nog steeds stevig overeind.

Onderzoek snelle groeiers

achtte, dat ze zeer betrouwbaar waren. Deze emperische creativiteit vat Collins samen met de term: Fire bullets, then cannonballs. Zet niet alles op alles om één product of dienst te lanceren, maar doe eerst experimenten met lage kosten, laag risico en weinig aeiding voor de rest van het bedrijf. Ga pas groots naar de markt wanneer de respons van klanten positief is en je zeker weet dat je op tijd en binnen budget betrouwbare producten of diensten kunt leveren. Een derde overeenkomst was minder verrassend: de CEO’s bleken allemaal zeer gedisciplineerd en weinig geneigd tot opportunisme. Hadden ze besloten twintig procent per jaar te groeien en ze

In het Nederlands onderzoek Wat dóen snelle groeiers anders? komen Ben Tiggelaar en Lucas de Vreugd tot vergelijkbare bevindingen. De twee onderzoekers vroegen zich vorig jaar af welke gedragsveranderingen ondernemers met snelgroeiende bedrijven vertoonden. De twee belangrijkste zaken waren: 1. Ondernemers zijn bijna allemaal meer gaan delegeren en hebben zichzelf meer zelfdiscipline opgelegd, bijvoorbeeld om te kiezen voor lange-termijn voordelen in plaats van korte-termijn pleziertjes. 2. De snelle groei ging vaak vooraf door een externe verandering: het binnenhalen van nieuwe mensen, nieuwe structuren binnen het bedrijf, bijvoorbeeld een balanced scorecard, of verandering naar aanleiding van een tegenslag, bijvoorbeeld een conflict met een klant.


select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername

NIEUWS

ONDERZOEK

INVESTEREN

Q&A

Crisis stimuleert ondernemerschap DE ECONOMISCHE CRISIS heeft het ondernemerschap teruggebracht in Nederland. Uit een onderzoek van Business Leaders en De Baak blijkt dat ruim tweederde van de ondernemers aangeeft de crisis als een kans te ervaren.

D

it is de belangrijkste conclusie uit het onderzoek ‘Leiderschap in turbulente tijden’. Gevraagd naar welke prioriteiten men steld de komende tijd worden innovatie (46 procent) en sales (43 procent) het meest genoemd, met kostenbesparing op een derde plaats (37 procent). Het onderzoek, dat begin dit jaar onder 175 topondernemers is gehouden door netwerkorganisatie Business Leaders en het kennis- en opleidingsinstituut De Baak, verbonden aan VNO-NCW, toont duidelijk aan dat ondernemers heel anders tegen de crisis aankijken dan enkele jaren geleden. Een paar jaar geleden leken de begrippen ‘verdedigen’, ‘stabiliseren’, ‘schoon schip maken’ en ‘overleven’ het best bij hun strategie te passen. In het onderzoek begin dit jaar noemden de ondervraagde ondernemers zelf thema’s als ‘vernieuwen’, ‘groeien’, ‘versterken’, ‘samenwerken in de keten’ en ‘veranderen’ als kenmerkend voor de ondernemingsstrategie.

Nieuwe businessmodellen Tijdens de crisis in 2009 waren ondernemers vooral bezig om het eigen huis op orde te brengen, zegt Rob Bos, branchemanager van de Baak, het kennis- en opleidingsinstituut voor leiders, ondernemers en professionals. Kostenbesparing, personeelsreductie en efciënter werken stonden centraal op de managementagenda. ‘Nu kijken ze naar buiten, zien ze kansen en hebben ze oog voor nieuwe businessmodellen. Kennelijk is de lucht eruit, zijn ondernemingen efciënter gaan werken en is er nu weer ruimte om anders, vernieuwender te gaan werken.’


Wie Joel aan ’t Goor (Business Leaders) en Rob Bos (De Baak) Wat Onderzoek topondernemers Resultaat Huidige crisis stimuleert ondernemers

Heel opvallend is dat directeuren het ondernemerschap ook lager in het bedrijf willen brengen en zo kansen willen benutten. Maar liefst 54 procent van de ondervraagden geeft aan dat hun medewerkers meer autonomie hebben gekregen sinds de vorige crisis. Ze geloven dat hun mensen de belangrijkste succesfactor in hun bedrijf zijn. Ruim 42 procent wil daarom investeren in de ontwikkeling van medewerkers en 11 procent wil bovendien nieuw talent binnenhalen. Slechts 10 procent denkt erover werknemers te laten afvloeien. Het verschil tussen directeuren in loondienst en zelfstandige ondernemers is ook opvallend. Waar directeuren kostenbesparingen een hogere prioriteit geven, richten directeur-eigenaren door-

gaans de meeste aandacht op innovatie. ‘Dat verbaast ons niet zo’, zegt Joel aan ’t Goor, een van de oprichters van Business Leaders, een jonge, snelgroeiende netwerkorganisatie voor topondernemers en directeuren die verantwoordelijk zijn voor een bedrijf met een omzet van minimaal vijf miljoen euro of vijftig medewerkers. ‘Ik denk dat ondernemers meer vanuit kansen in de markt denken, hierdoor zijn zij eerder bereid in te zetten op investeringen die door directeuren in loondienst als te risicovol worden gezien. Uit eerder onderzoek dat we gehouden hebben, bleek ook al dat ondernemers meer op de mogelijkheden in de buitenwereld gericht zijn. Als het op netwerken aankomt, halen ze bijvoorbeeld ook meer omzet uit netwerkbijeenkomsten dan directeuren in loondienst.’ De volledige onderzoeksresultaten vindt u op de website van Business Leaders www.businessleaders.nl en De Baak www.debaak.nl

tekst RENÉ MEERENVAART beeld PETER RENOOY

Zijn ratio en emotie bij u in evenwicht? Winnaar van:

Maak kennis met onze Valuation Desk. Een kennisbron van onze jarenlange ervaring op het gebied van het waarderen van ondernemingen. Heeft u vragen over waarderingsvraagstukken inzake aanof verkoop van een onderneming, juridische geschillen, bedrijfseconomische heroriëntaties of vanuit fiscaal oogpunt? Neem vrijblijvend contact op met Alexander den Boer RV of John Knevels RV +31 76 530 38 00 of kijk op www.vanoers-cf.nl.

Sterk in fusies en overnames

select groei, waardecreatie & bedrijfsovername

NIEUWS

ONDERZOEK

INVESTEREN

Q&A

Regionaal matchen voor nieuwe innovatieve ondernemingen. De Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland (OMFL) riep het Flevolands Informal Investors Netwerk (FLIIN) in het leven om talent en kapitaal te koppelen.

FLEVOLAND IS EEN GOEDE VOEDINGSBODEM

S

preken van onontgonnen gebied gaat wat te ver, maar alleen al door goede mogelijkheden voor fysieke groei liggen er kansen in Flevoland. De omgeving kent ook aardig wat (oud-)ondernemers die interesse hebben om te participeren in kansrijke starters. Enige jaren geleden waren deze echter weinig zichtbaar. Een gemiste kans voor de lokale economie, zo vond MKB & Technofondsen Flevoland. Zij benaderden daarop de OMFL om een netwerk van investeerders en ondernemers te creëren. ‘Ons streven is informal investors die kapitaal in onze regio hebben opgebouwd, dat ook weer in de regio te laten investeren’, licht Jacques Timmers toe namens het FLIIN, zoals het netwerk heet. In totaal bevat het netwerk zo’n 65 investeerders die in een straal van ongeveer 100 kilometer om Lelystad wonen. De relatief korte fysieke afstand tussen investeerder en ondernemer is één van de zaken die positief werkt om tot goede matches te komen.

Sexy en innovatief Centraal in de werkwijze van het FLIIN staan matching-avonden die gemiddeld twee keer per jaar plaatsvinden en waarop ondernemers hun plannen presenteren aan investeerders. Hierbij bleek al vlot dat de interesse met name uitgaat naar ondernemingsplannen op het vlak van life sciences, IT – met mobiele apps als toenemende kennisgebied – en de maakindustrie. ‘Investeerders zijn met name op zoek naar sexy bedrijven, die innovatief bezig zijn’, vat Timmers samen. Het is volgens hem belangrijk dat een matching-avond altijd gezamenlijk wordt afgesloten met een hapje eten. Hoewel het klinkt als een kleinigheidje, komen op dat moment regelmatig extra afspraken tot stand. ‘Je ziet dat ondernemers in tweede instantie, op een meer ont-


Wie Jacques Timmers, FLIIN Wat Regionaal investeerdersnetwerk in Flevoland Hoeveel Ruim 65 investeerders, 9 succesvolle matches

spannen manier, hun zaken soms beter over de bühne krijgen.’ De investeringen liggen qua omvang tussen 50 duizend en 500 duizend euro, met enkele uitschieters naar boven en onder. Zo brachten twee investeerders 1,1 miljoen euro bijeen om plannen van een ondernemer in de life science-sector te nancieren. Een andere ondernemer had voor het opzetten van specieke rijlessen voor vrachtwagenbestuurders ‘slechts’ 30 duizend euro nodig. Ook hij vond via het FLIIN een passende nancier. Timmers: ‘Een informal moet maar net wat in zo’n niche zien.

Dat was ook zo bij een ondernemer die game-wedstrijden op wilde zetten. Voor velen nog een geheel nieuwe wereld. Desondanks leidde het snel tot een match.’ Tot op heden bracht het FLIIN negen succesvolle matches voort.

Volgend level Door het huidige economische klimaat is de belangstelling om te investeren de laatste tijd iets afgenomen. Veel investeerders hebben wat kapitaal zien wegvallen, zijn kritischer en risicomijdender. Reden te meer voor het FLIIN om te zorgen dat ondernemers in het voortraject extra stevig in hun schoenen komen te staan. Timmers: ‘We helpen ondernemers hun plannen beter uit te kristalliseren en passen met hen regelmatig de fasering aan. Dat werkt goed richting investeerders. Samen brengen we Flevoland naar een volgend level.’

tekst NIELS ACHTEREEKTE / fotografie SIETSKE RAAYMAKERS

ADVERTENTIE

Ondernemen met ondernemers Ecart Invest is sinds 1993 actief als participatiemaatschappij. Zij stelt risicodragend vermogen ter beschikking aan middelgrote Nederlandse vennootschappen. De investeringen - in de vorm van aandelen en achtergestelde leningen - variëren in hoogte van EUR 0,3 tot EUR 6,0 miljoen per participatie.

Management en aandeelhouders van Ecart Invest zijn bekend met een breed scala aan sectoren, beschikken over een omvangrijk netwerk en veelzijdige expertise. Qua investeringsproel richt Ecart Invest zich op gemotiveerde en vakbekwame ondernemers met een beproefd trackrecord en aantoonbare nanciële betrokkenheid.

Met ruim dertig informal investors en het management als aandeelhouders, is Ecart Invest een stabiele en lange termijn partner. Kenmerkend is dat Ecart Invest participeert voor onbepaalde tijd en op basis van een minderheidsbelang. Ambitieuze ondernemers met expansie- of overnameplannen zijn zo verzekerd van behoud van zeggenschap en duurzame samenwerking met een slagvaardig en kundig team.

Javastraat 78 2585 AS Den Haag +31 (0) 70 355 47 88 www.ecart.nl

groei, waardecreatie & bedrijfsovername

Eelco Smit (1971) begon na zijn studie bedrijfseconomie in 1994 zijn carrière bij Deloitte, waar hij betrokken was bij het managen van grote due diligence trajecten. Vervolgens werd hij gevraagd om voor KPMG Corporate Finance te werken in Amsterdam, waar hij internationale koop- en verkooptrajecten heeft begeleid. Vervolgens begeleidde hij corporate finance-trajecten voor zowel het beursgenoteerde PinkRoccade, als voor Aercap, één van de grootste vliegtuigleasemaatschappijen ter wereld. Verder werkte hij als commodity broker in Londen. Vanaf 2004 werkt Eelco vanuit zijn bedrijf SMIT COACHING als coach en consigliere. Hij is aangesloten bij de International Coach Federation (ICF) als Associate Certified Coach (ACC) en lid van de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO). Eelco Smit is schrijver van het boek ‘De regels van het spelletje - persoonlijke ontwikkeling voor mensen met lef’.


NIEUWS

ONDERZOEK

INVESTEREN

Q&A

Q&A

select

EELCO SMIT. LIFE & BUSINESSCOACH.

‘ Verkopen gaat altijd over emotie’ om gelukkiger door het leven te gaan. Vooral een bedrijfsverkoop hakt er ink in. ‘Er gaat een dikke streep door je zingeving, je identiteit en je status.’ EELCO SMIT HELPT ONDERNEMERS

H

et leven is simpel, maar niet gemakkelijk. Dat is het credo van Eelco Smit, Life & Business Coach. Smit functioneert als klankbord, strateeg en vertrouwensman voor mensen die graag de touwtjes in handen nemen. Niet geheel toevallig zitten daar veel drukke en ambitieuze ondernemers tussen. Met zijn bedrijf SMIT COACHING ondersteunt hij zijn klanten ‘bij het creëren en realiseren van hun doelen, en het vinden van een goede balans tussen zakelijk succes en persoonlijk geluk’. Naast zijn werkzaamheden als coach begeleidt Smit ondernemers bij fusie- en overnametrajecten. Na zijn studie bedrijfseconomie begon hij in 1994 bij Deloitte waar hij betrokken was bij het managen van grote due diligence trajecten. Vervolgens werkte hij bij KPMG Corporate Finance, waar hij internationale koop- en verkooptrajecten begeleidde en was ook nog een tijdje actief als commodity broker in Londen. De lessen die Smit als M&A-professional en zelfstandig ondernemer heeft geleerd, brengt hij nu over op zijn klanten.

tekst PETER RIKHOF en WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

Met name zijn ervaring bij bedrijfsovernames komt nu goed van pas bij het begeleiden van ondernemers die hun bedrijf willen verkopen. Daarbij staat het persoonlijke geluk van de ondernemer centraal. Natuurlijk, de cijfertjes moeten kloppen en een goede prijs is essentieel. Maar wat maakt een ondernemer nou echt gelukkig? En hoe gaat hij zijn leven invullen na de verkoop van zijn bedrijf? De emoties lopen soms hoog op bij een bedrijfsovername. Vooral voor een verkopende ondernemer is het moeilijk om het bedrijf dat hij met zijn eigen handen heeft opgebouwd, los te laten. Vaak wordt ook gewaarschuwd om je als verkoper niet te laten leiden door emotie. ‘Onzin’, meent Smit. ‘Een overname is alleen maar emotie. Als je daar geen aandacht aan besteedt loopt zo’n bedrijfsoverdracht gegarandeerd uit op een drama. De betrokken adviseur moet de emoties kunnen managen.’ U heeft de overstap gemaakt van puur M&A-professional naar een Life & Business Coach die mensen ook gelukkig wil maken. Vanwaar deze opmerkelijke carrière-switch?

‘Ach, ik ben altijd al een observator geweest. Mijn vader is een zakenman, mijn moeder een psycholoog. Ik had altijd het gevoel dat ik moest kiezen. Maar in mijn werk als coach kan ik zowel de harde, zakelijke kant als de persoonlijke kant met elkaar combineren. Geld verdienen is belangrijk, maar niet mijn grootste drijfveer. Ik wil mensen graag bewust maken van wie ze zijn en ze helpen om gelukkiger door het leven te gaan.’ Voelde u zich dan wel thuis tussen uw collega’s in de harde, zakelijke M&A-wereld? Het zijn over het algemeen niet de mensen die zich onderscheiden door hun empatisch vermogen.

‘Ik zat inderdaad in een omgeving die gedomineerd werd door te kijken met een technische bril. Over zaken als geld, juridische structuren, bedrijfswaarderingen of scale aspecten werd uren gepraat. Over emoties hoorde je nauwelijks iemand. Maar ook in mijn werk bij Deloitte en later bij KPMG Corporate Finance had ik al meer oog voor de emotionele kant van een ondernemer dan alle technische details. Terwijl mijn collega’s druk in de weer waren met spreadsheets en balansen zat ik meestal met zo’n ondernemer gewoon kop kofe te drinken. Beetje praten over zijn leven, zijn Porsche of zijn huwelijk. Dat vond ik »


select groei, waardecreatie & bedrijfsovername

veel interessanter. Ik ben heel blij dat ik het allemaal heb meegemaakt. Het was een geweldige leerschool.’ Wat zag u in die tijd dan misgaan bij overnames?

‘Toentertijd ging er niet zoveel mis. We zaten namelijk in de hausse van bedrijfsovernames. Veel ondernemers konden hun bedrijf verkopen tegen de hoofdprijs. En die grote zak met geld compenseerde grotendeels het gevoel van onvrede bij de ondernemers dat ze niet kregen wat ze echt belangrijk vonden. Denk bijvoorbeeld aan de continuïteit van het bedrijf, het personeel dat niet ontslagen wordt of de naam van de onderneming die op de voorgevel blijft staan.’ Dat is voor veel ondernemers toch nog steeds belangrijk? Wat is er dan veranderd?

‘Zeker, maar op dit moment komt het steeds vaker voor dat de opbrengst van het bedrijf ook nog eens behoorlijk tegenvalt. Dus die zak geld die alles moet compenseren valt weg. Daardoor wordt zo’n overnameproces nog meer door emoties bepaald. En is

‘Het is een bekend probleem bij dit soort onderhandelingen: verkopen gaat over het verleden, kopen gaat over de toekomst’ het voor zo’n verkopende ondernemer erg belangrijk dat hij er een goed gevoel over heeft. Anders wordt het vaak een heel ongelukkige man.’ Waarom moet een ondernemer een coach nemen als hij zijn bedrijf wil verkopen. Wat is uw toegevoegde waarde?

‘Mijn toevoeging is dat ik me alleen richt op wat ondernemers echt belangrijk vinden. Wat wil je nog met de rest van je leven? Waar wordt je gelukkig van? Met dat soort vragen voorkom je een hoop onaangename verrassingen tijdens en na aoop van het proces.’ Waarin verschilt uw aanpak dan van een reguliere overnameadviseur?

‘Nou, ik durf te zeggen dat veel adviseurs het nog steeds totaal verkeerd benaderen. Tegenwoordig betaal je al een kse som up-front voordat ze iets voor je gaan doen. Als je mij belt, dan zeg ik: kom even twee uurtjes langs, neem je spullen mee en dan praten we over wat je wilt. Ik ga ook geen uitgebreid informatiememorandum of waarderingsrapport schrijven. Maar dat is waarschijnlijk vloeken in de kerk bij die overnamespecialisten.’


NIEUWS

ONDERZOEK

INVESTEREN

Q&A

Maar uiteindelijk moet er wel een deal gesloten worden.

‘Dat is ook allemaal emotie, ik zie daar niets technisch aan. Je moet gewoon eerst met elkaar je huiswerk doen, weten waar het om gaat. Niet alleen qua prijs, maar ook qua voorwaarden. Het gaat mij erom dat een ondernemer goed wordt begeleidt lang voordat hij zijn handtekening zet. Als ik zelf direct bij de deal betrokken ben speel ik het spel keihard. Dan ben ik extreem dealgericht. Het gaat om en-en’. Veel deals komen op dit moment moeizaam tot stand. Hoe pak je dat als verkopende ondernemer dan aan in de praktijk?

‘Uitzonderingen daargelaten hebben we op dit moment te maken met een kopersmarkt. Dus moet je je goed inleven in de behoefte van die ander, de koper. En dat is een heel ander spel dan eind jaren negentig. Toen was het een verkopersmarkt en gold de regel: “laat de koper als eerste een bedrag noemen, je weet nooit wat hij zegt”. Nu is het vaak verstandiger voor de verkoper om zelf als eerste een prijs te noemen. Dan plaatst hij gelijk een ankerpunt bij de koper en schept daarmee een stuk duidelijkheid. Dat voorkomt een hoop frustraties en teleurstellingen’. Maar veel verkopende ondernemers denken bij het invullen van het prijskaartje nog aan die goede ouwe tijd.

‘Klopt, het is in het algemeen voor veel mensen psychologisch erg moeilijk om het verleden los te laten. Dat geldt zeker ook voor ondernemers. Het is een bekend probleem bij dit soort onderhandelingen: verkopen gaat over het verleden, kopen gaat over de toekomst.’ De een rijdt achteruit, de ander vooruit. Hoe breng je beide bestuurders bij elkaar?

‘De verkoper kijkt terug en ziet de gouden tijden van een paar jaar geleden. Hij denkt: zo kan het dus zijn. De koper kijkt naar de toekomst en denkt: zo kan het dus worden. Waar je ze beide heen wilt hebben, is naar het heden. Daar kunnen ze samen nog redelijk objectief naar kijken. Als je ze daar hebt, dan wil je samen naar de toekomst kijken. Emotioneel moet je als verkoper met dat verleden dealen, maar je kunt bij onderhandelingen alleen maar over de toekomst praten.’ De realiteit is dat die verkoper tegenwoordig ook mee moet naar de toekomst. Want er wordt door de koper steeds meer een beroep gedaan op de verkoper om de deal mee te financieren.

‘Dat maakt het zeker extra lastig. Een verkoper moet de controle loslaten, terwijl er nog wel een deel van

zijn geld in het bedrijf zit. Een achtergestelde lening met vaste rente en aossing is nog hanteerbaar. Maar een earn-out regeling waarbij de aossing afhankelijk is van het toekomstige resultaat geeft altijd ellende.’ En het belangrijkste: hij is letterlijk zijn bedrijf kwijt. Wat nu?

‘Inderdaad, het bekende zwarte gat. In mijn ogen kun je bij een verkoop een kruis zetten door drie dingen: je zingeving, je identiteit en je status. En soms kun je een gedeelte van je geld ook nog wegstrepen. Dan blijft niet veel over.’ Wat doet u als coach met zo’n oud-ondernemer na de deal?

‘In het ideale geval ben ik ver voor het sluiten van de deal betrokken bij zo’n ondernemer. Dan is het een kwestie van de ondernemer verkoopklaar maken in plaats van de onderneming. Want is een verkoper emotioneel nog niet verkoopklaar, dan zit je aan een dood paard te trekken.’ Hoe ziet dat proces er uit?

‘Ik bereid hem er op voor dat hij zijn zingeving kwijtraakt. Hij moet beginnen met emotioneel afstand nemen van zijn personeel. Afstand nemen van zijn leveranciers. Afstand nemen van zijn klanten. En alvast nadenken over hoe het leven zonder zijn bedrijf eruit ziet. Hij is dan niet meer de grote ondernemer die een succesvol bedrijf heeft opgebouwd, maar gewoon iemand met geld. Dat laat ik hem bespreken met zijn gezin, want die statusvermindering in de maatschappij treft ook zijn vrouw en kinderen.’ U spreekt veel ondernemers. Hoe zit de gemiddelde ondernemer momenteel in zijn vel?

‘Een heleboel ondernemers hebben tegenwoordig een zingevingsprobleem. Een beetje het “is-dit-nou alles?”-gevoel. Wanneer het economisch goed gaat, dan komt toch weer die grote zak met geld om de hoek kijken. Maar er is momenteel niet altijd veel om naar uit te zien voor ondernemers. Ook niet naar een royale verkoop van hun bedrijf. Dus dan ga je wat meer nadenken over waar je het nu allemaal voor doet.’

worden. Integendeel: ze voelen zich vaak leeg en doodongelukkig.’ Waar word je dan wel gelukkig van?

‘Succes is zeker niet onbelangrijk, maar het is maar de helft van het verhaal. De andere helft is zelfkennis en bewustzijn. Waar doe ik het allemaal voor? Waar ga ik heen en wie neem ik mee?’ Ondernemers moeten op zoek naar zichzelf?

‘Nee, je kunt jezelf niet vinden, want je bent er al. Je kunt niets anders dan jezelf zijn. Prima als je geïnteresseerd bent in geld of maatschappelijk succes. Dat ben ik ook. Als je het maar bewust doet en niet omdat je er toevallig bent ingerold of omdat de omgeving dat van je verwacht.’ Het klink ons toch nog wat zweverig in de oren.

‘Daar is helemaal niets zweverigs of geitenwollensokken aan. Het heeft te maken met jezelf observeren, ondernemen en creativiteit. Bewust zijn is ondernemen, continu risico’s nemen en keihard werken.’ What’s new?

‘Zoals ik al zei: het leven is simpel, maar niet gemakkelijk. Net als bij succes komt ook geluk je niet aanwaaien.’

Goede vraag: waar doen we het allemaal voor?

‘Uiteindelijk wil iedereen gelukkig zijn. De valkuil van veel ondernemers is dat ze denken: als ik maar heel hard werk, heb ik een grote kans om rijk en succesvol te worden en ben ik vanzelf gelukkig. Hun energie is eendimensionaal gericht op het behalen van succes en materiële rijkdom, maar aan het eind van de dag blijken ze daar toch niet gelukkig van te

Nationale Overname Dag 2012

Eelco Smit is dinsdag 24 april een van de sprekers op de Nationale Overname Dag, een kennis- en netwerkevenement voor kopers en verkopers van bedrijven. Kijk voor aanmelding en meer informatie op www.nationaleovernamedag.nl


deal 01 Roel Reijnen. QuinTech.

Luchtvaartpioniers

VIJF LUCHT- EN RUIMTEVAARTINGENIEURS begonnen

in 2006 een bedrijf dat de luchtvaartindustrie op zijn kop wilde zetten. Onlangs haalde QuinTech 1 miljoen euro groeinanciering op om die droom echt te gaan verwezenlijken.

H

wil verkopen moet op beurzen staan en ier veroveren we de wereld mee’, deal groeifinanciering regelmatig vliegvelden bezoeken. dachten Roel Reijnen en vier financieringsbedrag één miljoen euro Daarvoor ging QuinTech vorig jaar op medestudenten in 2006 na hun financiering 25% TIIN TechFund 2 zoek naar seed capital, fondsen die geld afstuderen aan de Technische Universi(lead investor), 25% Percival Participavan particulieren en overheden zaaien. teit Delft. Als afstudeeropdracht ontwierp tions, 25% VDL Groep, 25% banklening Het was het begin van een lange zoekReijnen een machine, die koffers en tas(ABN Amro) tocht waarbij met zeker vijftien fondsen sen volautomatisch in een vliegtuigconaandelenverdeling ruime meerderheid bij de 5 partners, minderheid bij de drie werd gesproken. QuinTech moest de tainer laadt. De vijf jonge ingenieurs trof investeerders seedfondsen over drie drempels heen helfen ieder een starterslening van 12.000 personeel 10 (inclusief 5 partners) pen. ‘Ze moeten de markt zien, ze moeten euro bij de Rabobank en huurden voor omzet: half miljoen euro onze producten begrijpen en ze moeten een paar honderd euro per maand een hun angst voor de conservatieve houding werkkamer bij YES!Delft, een incubator van de industrie overwinnen’, zegt Reijwaar vele TU-studenten hun ideeën uitnen. Waarom zou een groot vliegveld in zee gaan met een kleibroeden. ne start-up? ‘No one ever got red for buying IBM’, is één van Toen Schiphol na een half jaar nog niet was overtuigd, ginde wijsheden die Reijnen leerde op de vele ondernemerscurgen ze hun geld verdienen met consultancy. Ze wisten intussen sussen bij YES!Delft. Uit de handvol fondsen die over bleven, alles van bagageafhandeling op vliegvelden. Daarnaast ontkoos QuinTech voor en TIIN Capital (lead investor), Percival wikkelden ze producten, bijvoorbeeld bagagescanners. De Participations en VDL Group, die tevens de ontwikkelpartner productontwikkeling (grofweg dertig procent van hun activiis in dit project. teiten) nancierden ze met de consultancyinkomsten (zeventig procent van hun activiteiten). Vijf jaar later zitten ze samen met een zestigtal andere startende bedrijven uit de YES!DelftHalve dagtaak stal in een nieuw kantoorgebouw naast de A13. In deze fase moesten de mannen van QuinTech in hun nancials ook de omzet en de winst over vijf jaar berekenen, om de waarde van de onderneming te bepalen. ‘Je moet dat soort reFocussen op eigen producten kenexercities nu eenmaal maken voor het businessplan’, zegt ‘We waren geen consultant en geen product ontwikkelaar’, Reijnen, ‘maar het slaat natuurlijk nergens op. Dat weten onze blikt Reijnen terug. ‘Willen we echt groeien dan moeten we nanciers ook wel.’ Vertrouwen in de markt en vooral het maons honderd procent focussen op het ontwikkelen van producnagement QuinTech gaven volgens hem de doorslag bij de inten. Dat is schaalbaar.’ Een van die producten is een machine vesteerders. waarmee passagiers zelf hun bagage kunnen inchecken. Reij‘Ik had overigens niet verwacht dat het zo veel tijd zou kosnen c.s. berekenden dat ze ongeveer een miljoen nodig om ten’, zegt Reijnen, die een jaar lang een halve dagtaak had aan deze focus aan te brengen. De cashow uit consultancy zou het regelen van groeikapitaal. De bijkomende kosten, enkele immers minder worden en er moesten inmiddels tien salaristienduizenden euro’s, vielen mee, onder andere omdat Quinsen worden betaald. Bovendien hadden ze geld nodig voor Tech en de nanciers niet ieder eigen advocaten hadden, maar softwareontwikkeling, productontwerp, engineering, producéén advocaat inhuurden om de contracten rond te maken. tie en niet te vergeten marketing. Wie in de vliegtuigindustrie


tekst MARK VAN BAAL / fotografie PETER BAK

Roel Reijnen (30) Opleiding Lucht- en Ruimtevaart Techniek Was student TU Delft Is partner QuinTech

xxxxxxxxxx 200x | brookz | 25

deal 02 IJnze den Hengst. VvE Den Hengst BV.

Administratieman

NA RUIM TWINTIG JAAR een beheerbedrijf in onroerend

goed te hebben geleid, verkocht IJnze den Hengst zijn zaak om meer tijd te kunnen besteden aan zijn losoeboeken. ‘Om verder te groeien moesten we gaan uitbreiden. Dat zag ik mezelf op 62-jarige leeftijd niet meer doen.’

V

en werkgever komt. Ik weet dat dit bij beanuit zijn bovenwoning in de Overname 18 juli 2011 drijven niet altijd gebeurt, maar voor mij Amsterdamse Rivierenbuurt beBedrijf VvE Beheer Den Hengst B.V. was het vanzelfsprekend.’ gon IJnze den Hengst in 1990 Medewerkers 4 Het feit dat Beeren steeds naast hem een bedrijf in verschillende administraDeal Buy-out door partners van Brick Finance, zonder achtergestelde lening zat tijdens verkennende gesprekken met tieve en beheerstaken. Meer dan twee deIntermediair Diligence gegadigden, was voor Den Hengst erg cennia later en twee verhuizingen naar prettig. ‘Als verkoper probeer je in te een groter kantoor verder telde VvE Beschatten of de koper goed zal zijn voor heer Den Hengst B.V. vier fulltime medeklanten en medewerkers. En omdat er een professional naast werkers en een klantenbestand van circa 140 Verenigingen van je zit, krijg je ook de tijd om daarover na te denken.’ Er waren Eigenaren (VvE’s) met meer dan drieduizend appartementen. momenten dat de steun en inzicht onontbeerlijk waren, omdat Als directeur draaide Den Hengst volop mee in de dagelijkse hij anders te emotioneel zou hebben gereageerd. ‘Een voorwerkzaamheden, inclusief het bezoeken van VvE-vergaderinbeeld van zo’n moment was toen de koper allerlei garanties gen in de avonduren. vroeg. Eerst vond ik dat vreselijk overdreven, een motie van ‘De agenda zat vol, het was einde groei’, kijkt Den Hengst wantrouwen. Maar Rob kon me vertellen dat de koper om volterug. Zonder het aantal medewerkers uit te breiden, was groei strekt gangbare zaken vroeg.’ uitgesloten. En daarvoor moest de structuur van de organisatie ook veranderen, iets dat Den Hengst zich op 62-jarige leeftijd niet meer zag doen. Met een verkoop zag hij ook andere Vertrouwen mogelijkheden voor zichzelf, zoals het oppakken van zijn oude Op een gegeven moment werd het tijd om de knoop door te studie losoe. Een aanlokkelijk idee. Maar het verkopen van hakken. De eigenaren van Brick Finance, een jong Amsterdams het bedrijf is geen sinecure, zo wist hij uit ervaring. Twee jaar bedrijf in nance en beheer, wilden de koop gebruiken om een eerder had hij het zelf geprobeerd om de zaak aan een kennis VvE-beheertak op te zetten. Zij maakten een kundige indruk en te verkopen. Een moeizaam proces dat uiteindelijk strandde in ook hun bod strookte met de wensen, zonder earn-out of acheen rechtszaak die hem veel geld had gekost. tergestelde lening. Den Hengst: ‘Niet dat ik geen vertrouwen heb in mijn opvolgers, maar ik wil de opbrengst niet afhankelijk laten worden van de gang van zaken na mijn vertrek.’ Verkennende gesprekken Na de verkoop in juli bleef Den Hengst nog vijf maanden acVia zijn accountant kwam Den Hengst in contact met Rob Beetief in zijn oude bedrijf om de overgang zo goed mogelijk te ren van Diligence, een intermediair in fusies en overnames. begeleiden, maar al snel nam hij meer tijd om te reizen en zich Een oriënterend gesprek volgde, en de twee bleken zowel op weer in te lezen in zijn losoeboeken. Den Hengst voelt zich zakelijk als persoonlijk vlak een goede ‘klik’ te hebben. Met gesteund in het gevoel dat hij zijn medewerkers en klanten zijn ervaring zag Beeren de verkoopbaarheid van het bedrijf, goed heeft achtergelaten. ‘De nieuwe eigenaren zetten in op de waarde ervan en hoe het traject van verkoop eruit moest groei en lijken me heel geschikt om de daarvoor benodigde gaan zien. Tijdens het proces, dat duurde van januari tot mei stappen te zetten. Binnenkort verhuizen ze naar een groter 2011, probeerde Den Hengst steeds om zijn medewerkers goed kantoor, wat de weg vrij maakt voor meer medewerkers en het op de hoogte te houden van de ontwikkelingen. ‘Voor hen is uitbreiden van het klantenbestand.’ het een heel belangrijke gebeurtenis als er een nieuwe directie


tekst KOOS PLEGT / fotografie SIETSKE RAAYMAKERS

IJnze den Hengst

april 2012 | brookz | 27

Business angel 2.0 BUSINESS ANGELS zijn de pioniersfase voorbij.

Investeerders moeten meer samenwerken waardoor ze grotere deals kunnen oppakken en hun risico’s beter spreiden. Daardoor komen informals wel steeds meer in het vaarwater van venture capital. ‘Probeer zo lang mogelijk controle te houden.’

D

it was de belangrijkste boodschap die vorige maand kon worden beluisterd op de 9e Dag van de Informal die werd gehouden in het Academiegebouw in Utrecht. Ruim 160 investeerders, business angel netwerken en ondernemers kwamen af op dit door Business Angel Netwerken Nederland (BANN) georganiseerde congres. Met als thema ‘Trending Topics in Business Angel investment’ lieten een aantal deskundigen en informals uit binnen- en buitenland hun licht schijnen op de markt voor particulier durfkapitaal. Dit alles onder leiding van spreekstalmeester Rens de Jong, die even daarvoor in ‘Zaken doen met’ van BNR nog uitgebreid op de radio van gedachten had gewisseld met BANNvoorzitter Harry Helwegen. Conclusie: de internationale markt voor informal investing is na twintig jaar volwassen geworden. En ook Nederland is de pioniersfase voorbij.

Groeimarkt Wie naar de cijfers kijkt, kan niet anders dan concluderen dat de markt voor infor-


mal investing een groeimarkt is. Dat bleek allereerst uit de presentaties van Harry Helwegen en Marianne Hudson van de Angel Capital Association, de Amerikaanse tegenhanger van BAN Nederland. Een goede indicatie van de groei van de informalmarkt is de toename van het aantal angel netwerken – groepen van informal investors die vaak vanuit een bepaalde regio opereren. In Amerika is het aantal netwerken in de periode 2007 – 2011 toegenomen van 260 naar 355, een groei van 38%. In Europa groeide het aantal investeerdersnetwerken in dezelfde periode zelfs dubbel zo hard als in Amerika en ging van 236 naar 409 netwerken, een groei van 75%. Op dit moment zijn er in Europa zo’n 4500 informal investors actief, die in 2010 voor een kleine 200 miljoen in startende- en snelgroeiende bedrijven investeerden. In Nederland ging het volgens opgave van de BANN in 2011 om 2.500 Nederlandse informal investors die in totaal 14 miljoen euro investeerden. Het betrof 75 investeringen van gemiddeld 200.000 euro.

Ondanks het wegvallen van de grenzen en de integratie van de Europese markt investeren de meeste informals nog steeds bij voorkeur in hun eigen regio. Ruim driekwart van alle informals investeert binnen een straal van 100 kilometer, 21% investeert buiten zijn eigen regio – maar nog steeds in zijn eigen land – en slechts 4% van alle informals investeert ook in een ander land.

Trends Naast de toename van het aantal investeerders en investeerdersnetwerken is het karakter van de informalmarkt ook aan het veranderen. In de afgelopen twintig jaar is de informalmarkt volwassener geworden en de informals zelf een stuk professioneler. De speeltuinfase is voorbij. Wijs geworden door een ink aantal miskleunen in het verleden proberen veel informals hun risico te verminderen en daarmee hun rendement te vergroten. Dat betekent in de praktijk minder investeren in startende bedrijven (seed), maar verschuiven naar bedrijven die al een trackrecord hebben (groeinancie-

tekst PETER RIKHOF / fotografie ISTOCKPHOTO

‘Waar individuele angels vooral in de eigen regio investeren, blijken angelnetwerken en syndicaten wel steeds vaker internationaal te opereren’ ring). Omdat banken minder krediet verlenen aan deze laatste categorie bedrijven, hebben informals ook steeds meer keuze uit groeiproposities. Om het gat aan de onderkant van de markt op te vullen zijn er het afgelopen jaar steeds meer (internationale) business accelerators en crowdfunding platforms actief. De eerste groep helpt geselecteerde startende ondernemers met huisvesting, intensieve begeleiding en startnanciering. In Nederland zijn sinds enige maanden Rockstart (Oscar Kneppers, ex-Emerce) en Startupbootcamp (o.a. Ruud Hendriks, ex Endemol) begonnen met hun eerste klasje startende ondernemers. Daarnaast zijn crowdfunding platforms als CrowdAboutNow en Symbid de afgelopen twee jaren uitgegroeid tot de digitale variant van wat voorheen de categorie ‘Friends, Family and Fools’ werd genoemd. Het gaat hier om nanciering van bedragen tussen de 5.000 en 25.000 euro. Een tweede trend die Hudson signaleert is de opkomst van super-informals: individuele angels met heel veel geld.

Denk in Nederland aan rijk geworden ondernemers uit de Quote500, namen als Marcel Boekhoorn, Henk Keilman en Joop van de Ende. Nu de beurs en het vastgoed steeds minder rendement opleveren is het investeren in veelbelovende groeibedrijven een aantrekkelijk alternatief geworden. Zo gaat Marcel Boekhoorn naar verwachting deze maand de High Tech Campus in Eindhoven overnemen van Philips. Als ondernemer is Boekhoorn vooral geïnteresseerd in de Campus vanwege de technologische ontwikkelingen die er plaatsvinden. Hij wil nieuwe veelbelovende technische vindingen vlottrekken met durfkapitaal of een aandeel nemen in techno-bedrijfjes. Als laatste is er steeds meer internationale samenwerking tussen angelnetwerken en syndicaten. Waar individuele angels vooral in de eigen regio investeren, blijken angelnetwerken en syndicaten wel steeds vaker internationaal te opereren. Enerzijds omdat een veelbelovend bedrijf per denitie een internationaal schaalbaar concept heeft. Daarbij heeft een groep investeerders uit verschillende

landen het voordeel van een breed internationaal netwerk. Daarnaast biedt zo’n internationale samenwerking meer nanciële armslag en risicospreiding en kunnen lokale kennis en ervaring met elkaar gedeeld worden.

Informals versus VC’s Bovengenoemde trends werden later op de dag bevestigd door de indrukwekkende praktijkervaringen van de Amerikaanse super-informal Dave Berkus (Mr. Trend). Berkus is sinds 1993 fulltime informal investor en heeft in de afgelopen twintig jaar in meer dan 80 verschillende bedrijven geïnvesteerd. Met wisselend succes, maar per saldo met een jaarlijks rendement van 25%, vooral te danken aan een paar grote klappers. Daarmee gaf Berkus gelijk een belangrijke voorwaarde aan voor succesvol investeren: risicospreiding is essentieel. Om deze spreiding mogelijk te maken en vooral meer en grotere deals aan te kunnen, ziet de Amerikaan dat individuele investeerders steeds meer met elkaar samenwerken in angel netwerken. Waar-


‘Naast het gevaar van verwatering wil venture capital vaak te snel te grote stappen maken. Dat pakt regelmatig verkeerd uit’ door automatisch de focus van veel informals aan het verschuiven is van seed naar early stage/growth. ‘Informals komen steeds meer op het terrein van venture capital fondsen en family ofces. En dat veroorzaakt in het midden van de investeringsmarkt een toenemend spanningsveld tussen informals en venture capital fondsen. Vooral als beide partijen in hetzelfde bedrijf investeren kan dat tot conicten leiden. Want onze belangen lopen niet altijd parallel.’ Naast het gevaar van verwatering wil venture capital vaak te snel te grote stappen maken. Dat pakt regelmatig verkeerd en kan leiden tot een enorm kapitaalverlies, aldus Berkus. ‘Het eerste wat venture capital maatschappijen doen is de ondernemer vervangen door professioneel management. Maar daarmee haal je ook de ondernemersgeest uit het bedrijf. Probeer daarom als informal zolang mogelijk controle te houden. Anders ben je aan de grillen van een venture capital investmentmanager overgeleverd. ’

Elevator pitch Aan het eind van de dag was het de beurt aan de ondernemers zelf. Zeven zorgvul-

Groei Europese angel netwerken 396

dig geselecteerde ondernemers kregen een minuut de tijd om te pitchen voor de zaal en een deskundige jury bestaande uit Henk Keilman (RIG Investments), Floris van Alkemade (Solid Ventures) en Mark Voermans (Microsoft BizSpark). Ze werden daarbij scherp en op vileine wijze doorgezaagd door presentator Jort Kelder. De cases varieerden nogal in soort en omvang van de kapitaalbehoefte, waardoor het een beetje appels met peren vergelijken was voor de jury. Winnaar werd uiteindelijk Siete Hamminga van Robin Radar Systems, een bedrijf dat radarsystemen ontwikkeld om vogels te volgen en voortkomt uit een spin-off van onderzoekscentrum TNO. Hamminga maakte indruk met een overtuigende presentatie, waarbij het feit dat zijn bedrijf inmiddels 3 miljoen euro aan orders op zak heeft, zeker meehielp. Tijdens het drukbezette walking dinner na aoop kregen alle ondernemers ook de kans om op informele wijze hun zaak te bepleiten. Waar uiteraard gretig gebruik van werd gemaakt. Jort Kelder riep tijdens zijn tafelspeech de Nederlandse informals op om wat meer uit hun hok te komen. ‘We hebben gezichten nodig, suc-

cesvolle rolmodellen waar andere informals zich aan kunnen spiegelen’, aldus Kelder. Dave Berkus kon het niet allemaal volgen, maar had zijn handen vol aan het signeren (en verkopen) van zijn laatste boek ‘Advanced Berkonomics’ die op een tafel stonden uitgestald. Over de vraag wat nou zijn grootste vergissing was geweest als investeerder hoefde de Amerikaan niet lang na te denken. Een mooie anekdote volgde. In 1995 vroeg een voormalige marketingmanager van een van zijn bedrijven – die inmiddels naar het toen nog onbekende Amazone.com was vertrokken – of hij geïnteresseerd was in 10% van de aandelen van Amazone voor de prijs van honderdduizend dollar. ‘Nu even niet’, antwoorde Berkus, maar ik zal het zeker blijven volgen. Keep me informed.’

Europese angel investeringen

Locatie angel investeringen

5%

409

Kijk voor de powerpoint-presentaties en de filmpjes die tijdens deze dag zijn gemaakt op www.dagvandeinformal.nl. Meer informatie over informal investing en BAN Nederland op www.bannederland.nl

3% 1%

6%

2%

23%

3%

36%

8%

334 297

236

8% 2% 5%

8%

73%

5% 12%

2007

2008

2009

2010

2011

ICT

Healthcare

Retail

Zelfde regio

Mobiel

Duurzaam

Finance

Zelfde land

Creatief

Energie

Productie

Europa

Bio en lifescience

Cleantech

Overigen

Mondiaal bron: EBAN, 2011


XXXXXXXXXXXX

+ 500 Direct toegang tot

investeerders! www.investormatch.nl 07 | brookz | xxxxxxxxx 200x

tekst XXXXXXXX / fotografie XXXXXXXXXX

AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘We hebben vanaf de start internationaal gedacht’ MET HET BINNENHALEN van het wereldwijde account

van automerk MINI werd het Amsterdamse reclamebureau BSUR een echte internationale speler. Vorige maand werd er zelfs een eigen kantoor in Shanghai geopend. Oprichter Jan Rijkenberg: ‘Je hebt een visie en daar ga je voor’.

J

an Rijkenberg en mede-partner/eigenaar Joost Perik leerden het reclamevak, onafhankelijk van elkaar, bij grote reclamebureaus als TBWA en DDB. Bureaus die onderdeel uitmaken van grote internationale netwerken. In 1995 maakten zij hun eigen ondernemersambities waar door het reclamebureau BSUR (be as you are) te beginnen. Uitgangspunt was en is een internationaal georiënteerde visie waarbij het bureau niet, zoals de concurrentie, onderdeel uitmaakt van een internationaal netwerk met 90 vestigingen in 90 landen. BSUR moest een zelfstandig reclamebureau worden dat de hele wereld bedient vanuit wereldstad Amsterdam. Natuurlijk was in die beginfase vooral de visie internationaal en de klanten nog niet. Om alvast wat internationale wetmatigheden aan te leren, werd BSUR wel lid van een internationaal netwerk van onafhankelijke bu-


reaus. ‘We waren vanaf het begin internationaal: onze naam, ons personeelsbeleid en onze visie.’

Stap 1 Het bureau neerzetten Ondernemen in de reclame is op de eerste plaats reclame voor jezelf maken. Je moet jezelf als bureau neerzetten. In 1998 schreef Rijkenberg de visie van zijn bureau op in het boek Concepting. ‘We werden destijds onder de noemer “de nieuwe bureaus” geschaard, maar al snel merkte ik dat veel van die nieuwe bureaus precies hetzelfde deden als de grote netwerken waar hun eigenaars vandaan kwamen. Die standaard is: er komt een verzekeringsklant binnen en dús maken we een lmpje met een leuk grapje erin. Onze vi-

sie is dat merken niet sterk moeten leunen op het product, maar dat ze een eigen persoonlijkheid ontwikkelen, waar mensen zelfs fan van kunnen worden. Merken als Rituals, Bodyshop en Nike zijn merken die - los van het feit dat ze crèmes, schoenen en shirts verkopen - vooral ergens voor staan.’ Van Concepting werden in Nederland ruim 18.000 boeken verkocht en het boek werd in vier talen vertaald. Nog steeds is zijn boek een van de standaardwerken in de marketing- en communicatiewereld. Al snel na de eerste verschijning van Concepting werd het boek in het Engelse vertaald, voor Rijkenberg de manier om internationale klanten te werven. Over zijn methode: ‘Ik heb door heel Europa presentaties en spreekbeurten gegeven op marketingcongressen en daar zitten ook weer journalisten die je verhaal horen. In Nederland vonden de bureaus het moei-

tekst BAS HAKKER / fotografie PETER BAK

lijk om positief te zijn over een concurrent, maar in andere landen werd ik door collega’s gevraagd om bij hun klanten over het boek te vertellen.’ Op deze manier hengelde BSUR geleidelijk zijn (eerste) internationale klanten naar binnen. Rijkenberg: ‘Ik begon zeventien jaar geleden met een internationale naam, een jaar later werkten de eerste buitenlandse stagiaires bij ons en weer iets later pakte ik het vliegtuig naar internationale lezingen.’ De eerste internationale klanten die werden binnengehaald waren Rothmans (later Britisch American Tabacco) gevolgd door O’Neill en Wrangler.

Stap 2 Internationaal denken

Jan Rijkenberg

Volgens Rijkenberg verschilt de internationale werkwijze van BSUR wezenlijk van andere bureaus. Terwijl BSUR werkt vanuit Amsterdam, maakt de concurrentie onderdeel uit van grote internationale netwerken. ‘Dat werkt lastig in de praktijk. Dan bel je vanuit Amsterdam naar Duitsland over een campagne, maar dan zegt het lokale kantoor natuurlijk dat ze zelf een campagne ontwikkelen omdat de markt daar totaal anders is. Ons startpunt daarentegen is het merkconcept met een internationaal perspectief. Op merkgebied voeren wij graag de regie.’ Om dat “internationale‘gevoel” te realiseren haalt Rijkenberg internationale »


mensen naar Amsterdam. ‘Bij ons werken nu mensen uit vijftien landen. Die gaan met de kerst twee weken terug naar Peru, Honduras of Sydney en dus zijn ze per denitie internationaal georiënteerd. Zelfs de Nederlanders die we aannemen, moeten een jaartje door Australië hebben getrokken of een jaar in de VS gestudeerd hebben. Ze moeten ontdaan zijn van de spruitjeslucht. Als wij concepten maken voor merken stijgen die dan ook boven al die lokale culturen uit. We komen bijvoorbeeld niet met woordgrapjes, zoals “Even Apeldoorn bellen”. De mensen van Bacardi zeiden een keer tegen me: “You are more international than any agency I know”.’ De internationale focus gaat zo ver dat Rijkenberg wel eens een boze Nederlandse marketingmanager aan de lijn heeft gehad. De mensen van BSUR lieten in de pitchfase een Engelstalig lmpje zien om aan te geven wat het probleem was van het Nederlandse merk. ‘Ik dacht daar goed aan te doen, maar ik kreeg de reactie dat we niet voor een vervolgtraject in aanmerking kwamen. We zouden niet geinteresseerd zijn in een Nederlandse klant. Misschien zijn we eigenlijk iets té kleurrijk, te veel wereldburger voor deze té keurige Nederlandse mensen.’


Stap 3 Ondernemerschap Rijkenberg en zijn partner Perik wilden vanaf het begin een zelfstandig en onafhankelijk bureau neer zetten. ‘Directeuren van grote reclamebureaus hebben vaak hun echte baas in New York zitten en dat belemmert het ondernemerschap. Wij hebben zelf al onze klanten binnengehaald en ook qua nanciering altijd onze eigen broek opgehouden.’ Rijkenberg is zich overigens pas écht ondernemer gaan voelen toen zijn bedrijf in de problemen kwam. Na een voorspoedige start kreeg het bedrijf in 2001 zijn eerste tegenslag toen BSUR twee grote klanten kwijt raakte: Miss Etam en Samsung. Net op het moment dat er een nieuw pand werd betrokken liep de omzet ineens fors terug. Drastisch ingrijpen was onvermijdelijk. ‘Wij hebben als directie een tijdje geen salaris ontvangen, het personeelsbestand ging van dertig naar twintig mensen en ik nam een extra hypotheek op mijn huis.’ Volgens Rijkenberg ben je pas ondernemer als je ook offers hebt geleverd. ‘Ik vraag altijd aan mensen die partner willen worden: heb je geld om mee te dokken als het een keer

slecht gaat? Dan haken de meeste mensen af.’ Vier jaar geleden kwam BSUR weer in zwaar weer terecht toen klanten hun marketingbudget ink terugschroefden als gevolg van de crisis. BSUR ging van veertig naar minder dan dertig mensen. De processen van crisismanagement waren hetzelfde als de eerste keer. ‘Kritisch door je personeelslijst gaan en naar buiten toe om klanten te werven. Het ging de tweede keer gemakkelijker doordat we meer met tijdelijke contracten werkten.’ Heeft hij zelf nooit overwogen om te stoppen? ‘Nee, want ik geloof onvoorwaardelijk in onze visie. Ik had juist in die moeilijke periodes enorm veel energie.’

Stap 4 Een droomklant binnenhalen In 2009 sleepte BSUR een grote klant binnen: het mondiale MINI-account. Het is interessant om te reconstrueren hoe het bureau deze grote opdracht binnenhaalde want MINI is, als onderdeel van de BMW-groep, een grote speler. In de reclamewereld lopen dit soort grote opdrachten vaak via zogenoemde “pitch

DO SSIIE ER IIN N TERNATIIO ONAL

‘Ik heb door heel Europa presentaties en spreekbeurten gegeven op marketingcongressen en daar zitten ook weer journalisten die je verhaal horen’

consultants”, dat zijn selectiebureaus die objectieve criteria formuleren en vervolgens in verschillende rondes een keuze maken samen met hun opdrachtgever. ‘Je moet natuurlijk wel zorgen dat ze jou kennen en door mijn lezingen was dat het geval. Een van die mensen vroeg ons of we een zogenoemd RFI (Request For Information, red.) wilden invullen samen met twintig andere bureaus uit Amsterdam, Londen en New York. We hadden nog geen idee om welk merk het ging.’ Rijkenberg kreeg pas te horen dat het om MINI ging toen hij het telefoontje kreeg dat de mensen van het automerk acht bureaus zouden bezoeken. ‘Natuurlijk hebben we onze losoe uitgelegd, maar we spraken ook over de volgende stappen van het merk. In 2001 was The New MINI geïntroduceerd en wij dachten

mee over de komende tien jaar.’ Drie weken later hoorde Rijkenberg dat BSUR bij de laatste drie zat. De laatste stap was een pitch met de opdracht om een nieuw model te introduceren en vanaf dat moment, nu drie jaar geleden, was BSUR global lead agency van MINI.

Stap 5 Groeispurt maken De basisstructuur van het bureau (veel nationaliteiten en wereldburgers, geen strikte scheiding tussen account en creatie) veranderde niet in het “after MINI tijdperk’, maar natuurlijk heeft het binnenhalen van zo’n account effect op de organisatie. Terwijl er na de tweede fase van teruggang nog 25 mensen werkten bij

BSUR zijn dat er nu zo’n zestig. Ongeveer zestien mensen werken permanent op het MINI-account en daarnaast zijn er vele freelancers actief. Rijkenberg en Perik moesten, versneld, veel nieuwe mensen binnenhalen om de grote hoeveelheid werk aan te kunnen. ‘Het voordeel van zo’n account is dat je goede, internationaal denkende creatieven kunt binnenhalen, want je hebt meer interessant werk te bieden.’ Een ander gevolg van zo’n account is het aantrekken van new business. Volgens Rijkenberg stond er binnen drie maanden een nieuwe internationale klant op de stoep. ‘Maar dat bedrijf twijfelde of we het werk wel zouden aankunnen. Veel bureaudirecteuren zouden meteen aan de slag gaan, maar ik zei eerlijk: ik heb ook mijn twijfels. Je kan natuurlijk ook kapot groeien.’ »


AL NA ON TIIO AT NA RN DO OSSIE R INTER D

‘Veel mensen vragen: heb je eigenlijk klanten in Shanghai, maar dat zijn typisch opmerkingen van niet-ondernemers’

Inmiddels is die ruimte voor groei er wel, sterker nog: sinds vorig jaar werkt BSUR internationaal voor Libresse en op dit moment is Rijkenberg weer in gesprek met een grote internationale speler. Is er bij BSUR nog wel ruimte voor Nederlandse klanten? ‘Natuurlijk; de voeten stevig op de grond in combinatie met een swingende internationale mentaliteit werkt goed in deze dynamische wereld. We werken in Nederland voor klanten als Radio 538 en Funda. Maar wel op onze manier: voor Funda werken bijvoorbeeld een Nederlandse copywriter en een Servische, vrouwelijke art-director die gebrekkig Nederlands spreekt. Maar dat blijkt een heel goede combinatie te zijn.’

Stap 6 Internationaal uitbouwen Hoewel Rijkenberg niet gelooft in een kantorennetwerk van één bureau per land is er sinds kort toch een BSUR-vestiging in Shanghai. Het past in de losoe om de wereld te veroveren vanuit vier of vijf steden, Hubs, die de creatieve hoofdstad zijn van dat deel van de wereld. ‘Ik wil per continent de stad zoeken die, qua hoofdkantoren van bedrijven, creatieve sfeer, cultuur en verzameling wereldburgers, het dichtst in de buurt komt van Amsterdam. Heel vaak zijn dat havensteden omdat daar van oudsher veel internationale handel is en het een bonte mix is van culturen en gebruiken.’ Het Amsterdam van Azië is volgens de reclameman-ondernemer Shanghai. Bovendien zijn daar veel hoofdkantoren van westerse bedrijven gevestigd met plan-


nen in Azië. Natuurlijk hebben klanten van BSUR belangen of in ieder geval ambitie in Azië, maar harde garanties om daar aan de slag te gaan, heeft het bureau niet. ‘Veel mensen vragen: heb je daar eigenlijk klanten, maar dat zijn typisch opmerkingen van niet-ondernemers. De leiding komt in handen van iemand die al jaren de wereld over reist én die een BSUR-verleden heeft. Hij zal zijn netwerk snel opbouwen en met de losoe onder zijn arm geeft hij nu al veel lezingen. Hij zal zijn werknemers, dat is toch het voornaamste kapitaal in de reclamewereld, selecteren op de manier zoals we dat hier doen.’ Momenteel bekijkt Rijkenberg of er ook in Zuid-Amerika mogelijkheden zijn; ook daar moet de metropool worden geselecteerd: Buenos Aires of Sao Paulo. ‘Het mooie is dat onze expats in Amsterdam ook wel eens de kriebels krijgen om ergens anders aan de slag te gaan, dus dat is een mooi perspectief voor hen.’ Hoe weet Rijkenberg eigenlijk dat zijn ‘exportlosoe’ om via grote steden de wereld te veroveren werkt? ‘Ik heb een ideaal en dan ga je ervoor, maar ik heb geen businessplan van 80 pagina’s. Richard Branson heeft 300 businesses, maar hij heeft nog nooit een businessplan geschreven. Je hebt een droom en de uitvoering hangt af van het moment. Waarom heeft Rituals in Portugal zestien winkels en in Spanje maar drie? Omdat er toevallig een ondernemer in Portugal zit die het concept heeft omarmd. De klassieke marketeer wil altijd eerst in Duitsland beginnen omdat daar de grootste markt is, maar die gedachtegang is niet altijd goed. Ik ben liever op tijd aanwezig

op een plek waar je kunt meegroeien met de markt. De berekening om een paar procent te pakken van een markt van zestig miljoen gaat niet altijd op.’

Kansen benutten? Over de grens liggen vele mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven. Meer dan u in eerste instantie zou denken. Pak uw kansen en gebruik de expertise van AgentschapNLl. Zij kunnen u als ondernemer helpen met: • Kansen in kaart brengen informatie over ontwikkelingen en kansen voor Nederlandse ondernemers met internationaal potentieel. • Persoonlijk advies diverse mogelijkheden voor persoonlijke verdieping, advies over ondersteuning en matchmaking op maat. • Experts in binnen- en buitenland toegang tot wereldwijd netwerk van ambassades, NBSO’s (Netherland Business Support Offices) en Technisch Wetenschappelijke Attachés (TWA’s). • Kennis en contacten bezoek een seminar, een International Challenge een beurs of ga mee op een internationale handelsmissie. Kijk voor meer informatie op www.agentschapnl.nl/kansenbenutten Agentschap NL ondersteunt bedrijven bij internationaal ondernemen en is een agentschap van het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie.

“Hoe loods ik luxe Hollandse jachten de Braziliaanse havens in?” NL EVD Internationaal helpt ondernemers kansen te zien én te benutten. Jachtmakelaar Robert Vreugdenhil ontdekte bij toeval het grote potentieel van de Braziliaanse markt voor luxe jachten. Eigen onderzoek en deelname aan een handelsmissie bevestigden zijn onderbuikgevoel. NL EVD Internationaal zorgde onder meer voor een bijdrage in de kosten, ondersteunde bij de planvorming en hielp bij het leggen van de juiste contacten in binnen- en buitenland. “De landenmedewerkers spreken ondernemerstaal en weten precies waar ze het over hebben. Zij kennen de markt, cultuur en regels, maar ook de mensen die je verder kunnen helpen.” “En wat ik helemaal geweldig vind: ze zijn oprecht geïnteresseerd en willen een echte belangenbehartiger voor je zijn.” Lees het verhaal van Vreugdenhil Yachts en ontdek wat NL EVD Internationaal voor u kan betekenen.

www.agentschapnl.nl/kansenbenutten

Robert Vreugdenhil, directeur Vreugdenhil Yachts

SPE

CIA

L

Bedrijfsverkoop WAT ZIJN DE VERWACHTINGEN voor de overnamemarkt in

2012? En waarom moet u juist nu nadenken over de verkoop van uw bedrijf? In deze special de laatste trends en ontwikkelingen, waarom er altijd meer kopers zijn dan een verkoper denkt en 6 tips om uw bedrijf ook in deze tijd goed te kunnen verkopen.


SPECIAL BEDRIJFSVERKOOP

Pas op de plaats NEDERLANDSE ONDERNEMERS, adviseurs en nanciers

van bedrijfsovernames verwachten een groter aanbod van bedrijven, maar minder deals met een gemiddeld lagere prijs dan een jaar geleden. Als de verkopende ondernemers niet meer gaan bewegen, wordt 2012 een rustig overnamejaar.

K

omt de al zo lang voorspelde bedrijven-tsunami er nu wel of niet? Jarenlange speculatie op de overnamemarkt dat ‘veel babyboomers in het midden- en kleinbedrijf dit jaar toch echt van hun bedrijf af moeten’, blijkt nog geen waarheid te zijn geworden. Sommige rapporten repten zelfs over een extra 100.000 bedrijven te koop wanneer de oudere generatie hun onderneming in de etalage zou zetten. Maar vooralsnog hielden deze oudere ondernemers – wachtend op betere tijden – hun kruit droog. Toch wordt er verwacht dat er in 2012 meer bedrijven op de markt komen, maar dat het aantal transacties zal dalen. Bij de overnames die wel doorgaan, ontvangt de verkoper een gemiddeld lager bedrag. Dat is de voornaamste uitkomst van de Brookz Overname Barometer, het halfjaarlijkse onderzoek van Brookz naar de verwachtingen over en het sentiment op


de MKB-overnamemarkt. Aan de enquête deden 252 Nederlandse ondernemers, adviseurs en nanciers van bedrijfsovernames mee.

Minder optimistisch Eerst een paar algemene cijfers uit het onderzoek op een rij. Bijna de helft van de ondervraagden denkt dat het aanbod van bedrijven in de eerste helft van 2012 stijgt ten opzichte van een halfjaar eerder. Slechts 18 procent voorspelt een afname van het aantal ondernemingen dat in de verkoop komt. Opvallend is de verwachting dat meer te koop staande bedrijven niet leidt tot meer deals. Sterker nog, ongeveer 40 procent van de geënquêteerden voorziet minder overnames tot en met juni dan de laatste zes maanden van 2011. Minder dan een kwart is hoopvol en meent dat er meer transacties te noteren valt. Verkopende onderne-

mers die hun bedrijf toch weten te slijten, krijgen een gemiddeld lagere prijs voor hun zaak dan in vergelijking met zes maanden geleden, volgens 58,7 procent. Een handjevol vermoedt dat de opbrengst hoger zal zijn. Wanneer we deze getallen in perspectief zetten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, dan zien we dat de markt als geheel pessimistischer is geworden. Begin 2011 wist bijna vier op de vijf participanten met zekerheid dat er meer bedrijven aangeboden zou worden en dat daarmee het aantal overnames zou stijgen. Nu is dat fors geslonken naar respectievelijk 47,3 en 23,3 procent. Ook het aantal geënquêteerden dat dacht dat de gemiddelde verkoopprijs van een onderneming zou toenemen, zakte zienderogen. Voorspelde 12 maanden geleden nog 40,1 procent dat het prijskaartje hoger zou zijn, kelderde dat percentage in

tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie ISTOCKPHOTO

‘Ondernemers die tegen een bedrijfsverkoop aanhikken, lijken – net als in 2009 – hun adem weer even in te houden’ de barometer van 2012 naar een magere 7,3 procent.

Terughoudend Goed, het sentiment op de MKB-overnamemarkt is weinig rooskleurig. Hoewel er geen tsunami aan bedrijven valt te verwachten, willen veel van de oudere ondernemers – ruim 35 procent van de on-

dernemers in Nederland is namelijk ouder dan 50 jaar – maar wat graag met pensioen. Toch blijft de onzekere economische tijd voor terughoudendheid bij ondernemers zorgen. Net zoals vorig jaar verwacht eenderde zijn bedrijf in de eerste helft van het jaar te verkopen. Maar de twijfelaars van 2011 om met hun onderneming de overnamemarkt op te gaan

zijn omgeslagen naar een resoluut ‘nee’ in 2012. Ondernemers die tegen een bedrijfsverkoop aan hikken, lijken – net als in 2009 – hun adem weer even in te houden. Dat betekent dat door al die ‘opgespaarde’ bedrijven, er straks een hevige concurrentiestrijd losbarst op de overnamemarkt. Waarom zou een koper dan



6,6%

8,0%

18,7%

‘De helft van alle ondervraagden acht het onmogelijk om dit jaar een bedrijf te verkopen zonder achtergestelde lening en/of earn-outregeling’ juist uw onderneming moeten kopen in plaats van uw concullega een paar straten verderop? Kortom, de verkopende ondernemer moet nu al aan de bak om zijn bedrijf straks in een nieuwe hausse succesvol te verkopen.

Earn-out onvermijdelijk Naast hun verwachtingen ten aanzien van aantal overnames en de verkoopprijzen legden we de ondervraagden onder andere vier stellingen (zie graek) voor met betrekking tot een geslaagde bedrijfsverkoop. Ruim de helft van de ondervraagden denkt dat een ondernemer te laat start met het verkoopklaar maken van zijn bedrijf. Het opstellen van een overdrachtsplan met de wensen van de ondernemer, het kiezen van de juiste juridische structuur van de onderneming voor gunstig scale regels, het kritisch kijken naar verlieslijdende delen, de waarde van het bedrijf blijven vermeerderen, maar ook het emotioneel afscheid nemen van de zaak gebeurt volgens 50,6 procent niet op tijd. Een ander opvallende uitkomst is dat exact 50 procent van de deelnemers het onmogelijk acht om dit jaar een bedrijf te verkopen zonder achtergestelde lening en/of earn-outregeling. Eén op de twee ondervraagden voorziet dus dat de scheidende ondernemer nog een aantal jaar (nancieel) betrokken blijft bij zijn voormalig bedrijf en voor het ontvangen van zijn volledige verkoopprijs mede-afhankelijk is van de toekomstige prestaties van de onderneming. Door de vraag of de oudeigenaar uiteindelijk het totaalbedrag nog ontvangt, blijven veel betrokken bij ‘hun’ bedrijf in een adviesrol. Zo kan hij de koper aanbevelen de koers bij te stellen,


mocht het bedrijf in moeilijkheden komen (en de verkoper een gedeelte van zijn verkoopprijs ziet verdampen). Deze nieuwe rolverdeling kan tot conicten leiden, omdat er twee kapiteins op hetzelfde schip staan. Toch denkt 39,3 procent dat hierover voldoende afspraken worden gemaakt tijdens de onderhandelingen om aanvaringen te voorkomen.

Vraagprijs bijstellen De gemiddelde mening is dat ondernemers die hun bedrijf willen verkopen, nog een lange weg te gaan hebben. Maar een succesvolle overname is uiteraard niet volledig afhankelijk van de verkoper. Want een verkoper kan niet zonder koper. Hoe kijkt deze laatste categorie momenteel tegen de markt aan? Bijna een kwart van de potentiële kopers verwacht in de eerste zes maanden van dit jaar de sleutels van een nieuw bedrijf in handen te krijgen. Maar 43,4 procent ziet het kopen van een bedrijf in de eerste helft van 2012 niet zitten. Wanneer we deze cijfers in het licht van een jaar geleden zetten, dan blijkt dat toentertijd slechts 8,4 procent ‘nee’ zei tegen een overname. Procentueel gezien komt die kse groei van deze groep voor rekening van de ja-knikkers; in 2011 nog goed voor liefst 54,2 procent. Dat houdt in dat ook kopers voorzichtiger worden op de overnamemarkt. Het lijkt derhalve onvermijdelijk dat veel ondernemers die dit jaar hun bedrijf willen verkopen, hun vraagprijs naar beneden zullen moeten bijstellen. Ander wordt het voor hen hoogstwaarschijnlijk no deal in 2012. Kijk voor alle onderzoeksresultaten van de Brookz Overname Barometer op www.overnamematch.nl/barometer2012

44,0% 22,7% Verkopers beginnen op tijd met het verkoopklaar maken van hun bedrijf 6,0%

2,0%

7,3%

34,7%

50,0%

Verkopers hanteren een realistische waarde en prijs voor hun bedrijf 3,3%

9,3%

24,7%

40,7% 22,0% Een bedrijfsverkoop zonder earnoutregeling/achtergestelde lening is in 2012 onmogelijk 0,7% 6,0% 19,3%

33,3%

40,7% Bij een geleidelijke overname worden onvoldoende afspraken gemaakt over de nieuwe rol van de verkoper Helemaal mee eens Mee eens Niet eens, niet oneens Mee oneens Helemaal mee oneens Bron: Brookz Overname Barometer, februari 2012

Bedrijf verkopen? Plaats een profiel op Overnamematch.nl

Meer dan 30.000 bezoekers per maand! www.overnamematch.nl


Peter Rikhof


Koos Jager

Rolf Metz

tekst XXXXXXXX / fotografie XXXXXXXXXX

‘Er zijn meer kopers dan een verkoper verwacht’ HOE STAAT DE OVERNAMEMARKT er op dit

moment voor? Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen? En hebben we nu een kopers- of een verkopersmarkt? Een rondetafelgesprek met drie deskundigen op het gebied van bedrijfsovername.

A

an tafel schuiven Koos Jager, oprichter en partner van Marktlink Fusies & Overnames, Rolf Metz, directeur van participatiemaatschappij Écart Invest en Henk Brat, fusie- en overnamespecialist bij Vestius Advocaten. Ondanks de sombere macro-economische cijfers die juist vanochtend weer via het CBS bekend werden gemaakt, is het trio zelf gematigd optimistisch over de vooruitzichten op de MKB-overnamemarkt. Jager wuift de veronderstelling dat het momenteel geen goede tijd is om je bedrijf te verkopen dan ook resoluut van tafel. ‘Het is serieus nog steeds een prima moment. Als het een goed bedrijf is…’ Maar wat verstaan jullie onder een goed bedrijf? Iedere ondernemer zegt toch: “mijn tent is top!”

Henk Brat

Metz: ‘Als de ondernemer een bedrijf heeft dat goed staat, dan is het vandaag de dag nog altijd de juiste tijd om te verkopen en dan is de nanciering ook geen enkel probleem. Sterker nog: de banken staat in de rij om een goed bedrijf te nancieren.’ Jager: ‘Belangrijk is dat een ondernemer zijn bedrijf goed op orde heeft. Dat de administratie klopt, afspraken met klanten en leveranciers goed zijn geregeld, etc. In 2008 kwamen er twee ondernemers bij me langs die hun bedrijf wilden verkopen.

maart 2012 brookz | 45


‘Belangrijk is dat een ondernemer zijn bedrijf goed op orde heeft’ De onderneming zit in de polymeren en maakt halffabricaten voor voornamelijk de automotive-industrie. Omdat de automotive-industrie op dat moment al in de problemen zat, twijfelden beide ondernemers of ze het bedrijf überhaupt wel verkocht kregen. Wij maken samen een prognose, kijken naar het bedrijf, de markt en de ontwikkelingen. En wat denk je? Kopers genoeg – en belangrijker – ook kopers die het beoogde bedrag ervoor wilden betalen. Een voorbeeld van een goed bedrijf dat ook in een economisch moeilijke tijd gewoon tegen een mooie prijs verkocht wordt.’ Uit de laatste Brookz Overname Barometer blijkt dat veel ondernemers twijfelen of het nu wel zo’n goed moment is om hun bedrijf in de verkoop te zetten. Zien jullie deze voorzichtigheid ook in de markt?

Metz: ‘Nee. Het aantal ondernemers dat hun bedrijf bij ons aanbied is juist toegenomen sinds 2009. Maar het aantal bedrijven dat bij onze investeringscriteria past – wat wij dus goede bedrijven vinden – is vrij constant gebleven. Dus het aanbod van goede bedrijven staat eigenlijk los van het marktsentiment of de macro-economische ontwikkelingen.’ Jager: ‘Als ik naar de overnamemarkt kijk, merk ik wel dat er heel veel voorzichtigheid bij ondernemers zit. Wil ik verkopen? Moet ik verkopen? Kan ik verkopen? Daar overheen kwam eind vorig jaar de verhalen rond een tweede economische dip. Dan slaat de twijfel weer toe.’ Ondernemers zijn natuurlijk bang dat hun bedrijf niet verkocht wordt. Of dat er zelfs helemaal geen kopers in de markt zijn.

Brat: ‘Wanneer koper en verkoper bij mij komen om de contracten te ondertekenen, dan zie ik dat er meestal al wel een paar potentiële kopers aan het bedrijf hebben gesnuffeld. Het is niet zo dat de verkoper geen keuze had en dat hij blij is dat er toch nog eentje aanklopt.’ Jager: ‘Er zijn meer kopers in de markt dan een verkoper verwacht.’ Maar dan zullen verkopers in ieder geval de verwachtingen over de opbrengst van hun bedrijf behoorlijk moeten bijstellen?

Metz: ‘Dat valt volgens mij heel erg mee. Het ligt echt aan de perceptie van de verkopende ondernemer. Je zag het ook na de dotcom-crash in 2001 en nadat Lehman Brothers omviel in 2008. Toen kelderde het aantal goede bedrijven enorm, omdat ondernemers dachten dat ze door die onzekere periode geen goede prijs meer zouden ontvangen. Maar een goed bedrijf moet nog altijd geld kosten. Dat was destijds ongeveer 4,5 tot 6 keer de EBIT, en dat blijft zo. Alleen werden in de periode 2003 –


Koos Jager (49) is oprichter en partner van Marktlink Fusies & Overnames, met drie vestigingen een van de grote fusie- en overnamekantoren van Nederland in het MKB. Koos is betrokken geweest bij meer dan 150 aan- en verkooptransacties.

2008 ook de bedrijven die niet zo goed waren, verkocht tegen topprijzen. En dat is nu niet meer het geval’. Hebben we dan momenteel te maken met een kopers- of verkopersmarkt?

Metz: ‘Ach, dat is allemaal psychologie. Maar als ik moet kiezen zou ik zeggen een verkopersmarkt: voor een goed bedrijf staan de kopers nog steeds in de rij.’ Jager: ‘Mee eens. Waar ik me overigens over verbaas is dat koper en verkoper elkaar niet vinden. Dat kopers denken dat banken geen overnames willen nancieren en dat verkopers hun bedrijf eigenlijk niet in de verkoop durven te zetten.’ Brat: ‘Ik merk wel dat de koper steeds vaker een beroep doet op de verkoper om de overname mee te nancieren, door bijvoorbeeld de koopprijs om te zetten in een lening. In één keer afrekenen komt zelden meer voor. Dat is wel de nieuwe realiteit.’ Wat betekent die nieuwe realiteit voor ondernemers die hun bedrijf willen verkopen?

Jager: ‘De nieuwe realiteit is dat we met constructies werken waarbinnen een gefaseerde verkoop voor beide partijen goed is geregeld. Want verkopers die nog een achtergestelde lening in het bedrijf hebben zitten, lopen een hoop risico, maar hebben weinig zeggenschap. Dat betekent dat wij op dit moment veel werken met een koopholdingconstructie. Daar zit niet alleen de koper met een belang in, maar ook de verkoper. Zodoende heeft

tekst PETER RIKHOF EN WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

‘Een goed bedrijf moet nog altijd geld kosten’

ook de verkopende ondernemer een machtsmiddel om mee te beslissen wat er in het bedrijf gebeurd. Ik zie het als een heel stabiele vorm van overname die de komende jaren aan populariteit gaat winnen.’ Henk, is dit een constructie waar jij als advocaat vrolijk van wordt?

Brat: ‘Je ziet het tegenwoordig veel, maar het is voer voor discussie. Met een beetje pech heeft de verkoper een achtergestelde lening te pakken, waardoor onzeker is of de koopprijs ooit betaald wordt. Het kan bovendien behoorlijk wat spanningen geven tussen beide. Zeker als de oude eigenaar vindt dat de nieuwe eigenaar het niet goed doet, terwijl de koper vindt dat hij teveel op zijn vingers wordt getikt.’ Waar ontstaat in zo’n constructie vaak de grootste heibel over?

Brat: ‘Over welke besluiten de voormalige eigenaar nog wat te zeggen moet hebben en welke niet. Want de nieuwe eigenaar wil het op zijn manier doen. Daar zit een spanningsveld. Daar ontstaan conicten over.’ Jager: ‘Maar als je goede afspraken maakt, dan hebben beide alleen maar voordeel van zo’n koopholding. De verkoper zit er met aandelen in en een achtergestelde lening. Dus hij heeft twee belangen die parallel lopen met de koper: de aossing van de lening, maar ook het belang om meer waarde te creëren. Want hij moet ooit nog dat plukje aandelen verkopen. Dat betekent dat je die twee mensen op deze manier aan elkaar bindt en ze dwingt een gemeenschappelijk doel na te streven. Dat voorkomt een hoop discussie.’ Toch zien wij om ons heen dat het regelmatig ellende geeft wanneer een verkoper financieel betrokken blijft bij zijn bedrijf.

Metz: ‘Bij ons zijn we zelfs met drie partijen: koper, verkoper en participatiemaatschappij. Daarom hebben wij in onze aandeelhoudersovereenkomst ook een uitstapmechanisme vastgelegd. Daarmee dwing je partijen om er samen uit te komen. En komen we er niet uit, dan ligt van tevoren vast welke gevolgen dat heeft. Maar in de praktijk heb ik dat nog niet meegemaakt.’ Brat: ‘Ik denk dat de constructie waar Rolf het over heeft, prima werkt. Wanneer je er een wat zakelijkere partij als Écart bij hebt, dan gaan emoties er vrij snel uit. Als je alleen een koper en verkoper in een koopholding hebt, dan gaan emoties een veel grotere rol spelen. Ik kom vaak situaties tegen waarbij koper en verkoper allerlei onzinnige discussies hebben die eigenlijk nergens over gaan. De meeste ruzies ontstaan bij samenwerking waar te weinig is vastgelegd in een aandelenverhouding van 

Rolf Metz (42) is directeur van Écart Invest, een participatiemaatschappij die tussen de 0,3 – 6 miljoen euro investeert in MKB-bedrijven en daarbij altijd een minderheidsbelang neemt. Op dit moment heeft Ecart 14 participaties in portefeuille.

. Dat is vaak dramatisch.’ Jager: ‘Dat is al de vraag: moeten beide partijen er op basis van  in zitten?’ Brat: ‘Ik raad het altijd af. Als koper en verkoper bij mij komen, dan stel ik een aantal vragen en dan vertelt je  vaak genoeg. Dan zeg ik: “Ik wil met alle liefde de contracten opstellen, want daar verdien ik geld mee. Maar ik weet zeker dat jullie binnen een jaar weer bij mij op de stoep staan”.’ De overname-adviseur wordt steeds meer een coach/psycholoog in plaats van een dealmaker?

Jager: ‘Die rol heb je ook. Er komt bijvoorbeeld een MBIkandidaat naar je toe die zegt: ‘ik wil een bedrijf kopen’. Dat bedrijf is niet zo moeilijk te vinden. Maar een bedrijf dat bij hem past, en een oud-eigenaar die bij hem past, dat is veel lastiger. We hebben er niets aan dat je een prachtige deal sluit, iedereen blij is bij de notaris en drie maanden later zitten we met een gevalletje nazorg omdat de heren niet met elkaar kunnen communiceren.’ Moet de verkopende ondernemer zelf niet meer uit zijn schulp kruipen? Door bijvoorbeeld een Te Koop-bord in de tuin zetten of een advertentie in de krant te plaatsen?

Jager: ‘Daar kleeft een gevaar aan. Er stond laatst een ondernemer in  die openlijk vertelde dat hij zijn bedrijf wel wilde verkopen, maar dat hij de prijs die hij in

maart 2012 brookz | 47


‘De nieuwe eigenaar wil het op zijn manier doen. Daar zit een spanningsveld’

zijn hoofd heeft, niet kon krijgen. Door zijn verhaal in de krant te zetten, doet hij een enorme noodoproep. Ik heb hem uiteraard onze diensten aangeboden, maar hij zei: “Nee, ik ga de verkoop van mijn onderneming zelf regelen. Als ik uw hulp nodig heb, dan bel ik u wel”. Uiteindelijk heeft hij meer dan tientallen geïnteresseerden op zich af gekregen die allemaal met hem willen praten. Hij wordt er knettergek van, want hij ziet straks door de bomen het bos niet meer.’ Hij heeft dus wat hulp nodig bij het proces. Maar het positieve is dat er meer dan honderd belangstellenden op zijn bedrijf afkomen.

Metz: ‘Dat zegt dus dat er genoeg kopers in de markt zijn. Dat het alleen maar in het hoofd van zo’n ondernemer zit dat zijn bedrijf niet verkoopbaar is. Als hij bereid is om zijn onderneming tegen de marktprijs, hoeveel dat ook mag zijn, te verkopen, dan kan dat.’ Jager: ‘Wat die man nu overkomt is dat hij geleid wordt door de reacties die op hem afkomen. Hij had van tevoren zijn uitgangspunten en strategie moeten bepalen. Het is prima dat zo’n ondernemer actie onderneemt om zijn bedrijf te verkopen. Dat zouden veel meer ondernemers moeten doen. Maar doe het dan wel met verstand en haal er professionele hulp bij. Het is namelijk echt een vak en de meeste ondernemers hebben daar geen enkele ervaring mee. Je verkoopt je bedrijf meestal maar één keer, doe het dan wel goed.’ Brat: ‘Wat je in het midden- en kleinbedrijf vaak ziet is dat ondernemers het moeilijk vinden om professionele adviseurs in te schakelen. Dat is niet alleen een centenkwestie, het zit ook niet in aard van een ondernemer om hulp te vragen. Blijkbaar is dat toch een grote stap.’ Kun je de overnamemarkt op dit moment vergelijken met de huizenmarkt? Daar liggen vraag en aanbod ook behoorlijk uit elkaar en zijn er grote problemen met de financiering van de transacties.

Metz: ‘Dat is een goede vergelijking als je puur naar de prijs van het huis zou kijken. Het gaat dan vooral over prijsverwachting. Die moet soms naar beneden worden bijgesteld. De verkopende ondernemer moet kijken of hij ook met bijvoorbeeld 80 procent van zijn verwachtingswaarde met pensioen kan.’ Jager: ‘Ik vind het een slechte vergelijking. Zoals ik al eerder heb gezegd: ik zie geen enkel probleem in het verkopen van een bedrijf. Er zijn voldoende goede kopers en er is voldoende nanciering in de markt.’


Henk Brat (42) is partner ondernemings- en vennootschapsrecht bij Vestius Advocaten. Hij is gespecialiseerd in fusies en overnames, ondernemingsrechtelijke structuren en corporate litigation in het MKB.

Op de huizenmarkt worden allerlei maatregelen bedacht om de markt weer op gang te brengen, zoals het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek of het verlagen van de overdrachtsbelasting. Wat zou je kunnen doen om de overnamemarkt te stimuleren?

Jager: ‘Het allerbelangrijkste is het veranderen van de negatieve beeldvorming over de situatie op de overnamemarkt. Ik krijg legio ondernemers bij mij aan de deur die zeggen: “Ik wil mijn onderneming verkopen, maar is dat wel mogelijk?” En dan heb ik nog het geluk dat die ondernemer naar mij toekomt om dat te vragen. Maar je kunt je voorstellen dat er nog duizenden ondernemers achter de keukentafel zitten die al jarenlang met het idee rondlopen om hun bedrijf te verkopen. Het zit dus allemaal tussen de oren.’ Metz: ‘Ben ik grotendeels met Koos eens, het draait allemaal om vertrouwen. Je ziet wel dat bij een economische recessie veel ondernemers even hun plas ophouden. Maar straks moet iedereen toch een keer naar het toilet. De vraag is altijd hoe lang een cyclus duurt.’

Peter Rikhof (47) is oprichter van Brookz en auteur van het boek Hoe koop ik een bedrijf?

Succesvol investeren Kunst of kunde?

U bent geïnteresseerd om te investeren in een startend of groeiend bedrijf. Maar hoe pakt u dat aan? Hoe vindt u goede proposities, waar moet u op letten bij de onderhandelingen en wat zijn belangrijke voorwaarden om tot een succesvolle exit te komen? Investormatch organiseert de komende maanden een aantal bijeenkomsten om potentiële investeerders (business angels) bij te praten over de do’s & don’ts van informal investing. Tijdens deze bijeenkomsten vertellen ervaren investeerders waar u in de dagelijkse praktijk tegenaan loopt. Ondersteund met een uitgewerkte praktijkcase en direct toepasbare adviezen. Dit alles in een interactieve setting ( 8-15 deelnemers).

Programma • Uitleg van de kapitaalmarkt • Rol van de partijen in relatie tot de levensfase van een bedrijf • De kansen en valkuilen van informal investing • Het informal investing proces • Rolverdeling tussen investeerder en ondernemer • Praktijkcase met een ondernemer en een informal investor

Aanmelden De eerst komende bijeenkomst is op donderdag 29 maart in Almere. U kunt zich voor een van deze bijeenkomsten aanmelden via [email protected] Deelname is gratis, maar het aantal plaatsen is beperkt. Aanvullende informatie via Peter van Meersbergen, Tel 020 303 12 41

investormatch.nl platform voor durfkapitaal


‘Ik heb er alle belang bij dat de toko doordraait’ HOEWEL ZIJN FAMILIEBEDRIJF niet in de etalage stond,

verkocht Ed Hakbijl zijn groothandel in decoratief glas aan een ‘buitenstaander’. Maar nu ziet de 62-jarige oudeigenaar de vroege verkoop als een voordeel. ‘Mijn grote zorg was dat het bedrijf té afhankelijk van mij was.’

E

d Hakbijl kijkt om zich heen in zijn voormalig kantoor. ‘Nee, ik heb niet meer het gevoel dat het bedrijf nog van mij is’, klinkt het resoluut. Hij verkocht eind vorig jaar Hakbijl Glas, een internationale groothandel in decoratief glaswerk, via een management buy-in aan Eric Voges. Hoewel Hakbijl in april zijn 63e verjaardag viert, was de verkoop van zijn bedrijf niet noodzakelijk. Sterker, het liefst had hij nog twee jaar gewacht met zijn opvolging. ‘Natuurlijk zweeft het opvolgingsvraagstuk altijd ergens boven je’, zegt Hakbijl. ‘Ik was er nooit zo mee bezig. Maar wanneer je eens een lange autorit hebt, dan ga je wel eens nadenken wie het stokje van je over moet nemen.’

Derde generatie Hakbijl Glas werd in 1931 opgericht in Rotterdam-Noord als grossier in bloemisterij-artikelen door vader Jan Hakbijl. Door de jaren heen werkten zijn drie


zonen zich omhoog binnen het bedrijf, waarna uiteindelijk Ed Hakbijl alleen aan het roer stond als directeur-grootaandeelhouder. Hij verhuisde in 1975 de onderneming naar Lelystad, specialiseerde het bedrijf in decoratief glaswerk en bouwde het uit tot een internationale speler. Het familiebedrijf laat het assortiment voornamelijk in het Verre Oosten produceren en levert onder andere aan bloemisterijen, tuincentra en warenhuizen in meer dan 80 landen. Dat de Flevolandse onderneming geen derde generatie Hakbijl kent, betreurt de oud-directeur. Maar hij heeft de beslissing om het aan een ‘buitenstaander’ te verkopen weloverwogen genomen. Binnen de familie is er vaak gesproken over eventuele opvolging, maar hij wil zijn zoon en dochter er voor behoeden dat de zaak al hun tijd opslokt. ‘Dat gun ik hen niet, en zeker mijn kleinkinderen niet’, legt Hakbijl uit. ‘Ik ben er vroeger ingerold, maar tegenwoordig komt er zoveel

meer bij kijken. Het is geen houtje-touwtje meer. Dus kies je nu voor de zorgen of straks voor de erfenis?’

Vlammenzee De plannen voor een familieopvolging konden dus al snel de ijskast in. Toch maakte Hakbijl zich weinig zorgen of er wel een externe koper voor zijn bedrijf zou aandienen. Regelmatig rinkelde de telefoon met marktpartijen die Hakbijl Glas maar wat graag wilden begeleiden bij het te koop-bord in de tuin zetten. De voormalige eigenaar van de groothandel hoorde vaak dat zijn onderneming er eentje ‘om van te smullen’ was. Maar op vrijdag 31 maart 2006 was er weinig meer over van het ‘Lelystads pareltje’. Een ontslagen magazijnchef stichtte brand in het pand, waardoor het gebouw met de hele glasvoorraad verloren ging. Hakbijl stond die avond rillend van de kou terneergeslagen naar de vlammenzee te kijken. Toch zette hij vrij snel

tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie MARCEL BAKKER

Ed Hakbijl

een knop om, besloot om door te gaan met het bedrijf en begon aan de wederopbouw. Met een lap grond van meer dan twintigduizend vierkante meter en 100 procent van de bouwkosten vergoedt, creëerde Hakbijl een nieuw complex. ‘Zo’n brand is verschrikkelijk, maar biedt ook een kans. Ik had al jaren bepaalde logistieke wensen in mijn hoofd zitten. Die droom kon ik toen realiseren.’ Hij doelt op de snellere verwerking van goederen, essentieel voor een groothandel. ‘Waar we in het verleden een levertijd van enkele weken hadden, staan de producten nu binnen drie dagen bij de klant.’

Marketingkanon In 2010 benadert Marktlink Fusies & Overnames hem met de vraag of hij interesse heeft in een ontmoeting met een potentiële koper. Hakbijl had al vaker oriënterende gesprekken gehad, maar bij geen van de kandidaten kwam het juiste gevoel

naar boven. Ditmaal schoof Eric Voges bij hem aan tafel. Met hem kreeg Hakbijl wel de goede klik, maar onbewust legde hij de lat nog een stuk hoger. ‘Na dat gesprek dacht ik: wie is er goed genoeg om het van mij over te nemen? Voor mij stond de continuïteit van het bedrijf bovenaan mijn agenda. Ik vroeg mezelf telkens af of ik het goed zag met Voges. Is dit de man die in mijn schoenen kan staan?’

achteraf het positieve in van een vroege overdracht. Grootste kopzorg voor hem was namelijk dat hij met zijn creatieve inbreng een grote stempel op het assortiment drukt. Hakbijl: ‘Ik bemoei me nadrukkelijk met het ontwerp van het glaswerk. Zo’n invloed kan ook tegen je werken bij een overname, want dan is het bedrijf té afhankelijk van jou.’

Stempel

Daarom is contractueel afgesproken dat de oud-eigenaar de komende zes maanden halve dagen werkt om Voges wegwijs te maken in de glasbranche en zijn kennis over te dragen. Maar ook omdat Hakbijl de overname van zijn volledige aandelenpakket meenanciert met - naast een achtergestelde lening - een earn-outregeling, waarbij een gedeelte van de koopsom gebaseerd wordt op de toekomstige cijfers van het bedrijf. ‘Voor mij is dus het belangrijkste dat de toko door blijft draaien.’

Die onzekerheid groeide uiteindelijk uit naar vertrouwen in de capaciteiten van Voges om Hakbijl Glas te leiden. Volgens Hakbijl is de nieuwe eigenaar het ‘marketingkanon dat het bedrijf nodig heeft’, met zijn ervaring bij onder andere L’Oreal, Red Bull en Kentucky Fried Chicken. Beide heren zetten op 23 december 2011 hun handtekening onder de contracten. Hoewel Hakbijl nog twee jaar had willen wachten met een bedrijfsverkoop, ziet hij

Earn-outregeling


SPECIAL BEDRIJFSOVERNAME

Verkooptips U WILT UW BEDRIJF nog dit jaar verkopen.

Maar kopers zijn vooralsnog voorzichtig op de overnamemarkt. Dat betekent dat u zelf aan de bak moet. Zes tips om tot een succesvolle deal te komen.

1

1. Maak u los van het bedrijf Nog altijd een veelgehoorde klacht: de verkopende ondernemer weet rationeel dat hij zijn bedrijf moet verkopen (vanwege leeftijd of gezondheid), maar emotioneel is hij nog lang niet zover. Zorg ervoor dat u helemaal ‘los bent’ van uw onderneming. Kopers (of hun adviseurs) prikken daar zo doorheen, waardoor u geen aantrekkelijke overnamekandidaat meer bent. Waarschijnlijk heeft u het bedrijf met eigen handen vanaf de eerste steen opgebouwd. Uw hele leven stond in dienst van de zaak. Dag in, dag uit. Dat u hier afstand en afscheid van moet nemen, is een ingrijpende verandering. Emotioneel verkoop klaar zijn betekent namelijk ook dat u weet hoe u uw leven na de deal in gaat richten. U bent straks ondernemer-af, waardoor u aanzien en sociale leven er anders uit komt te zien. Zorg ervoor dat u nu al weet wat u straks wilt gaan doen.


2. Neem het heft in handen

2

De bedrijfsovernamemarkt speelt zich grotendeels achter de schermen af. U kunt natuurlijk wachten tot uw accountant eens een keer over bedrijfsverkoop begint, maar die heeft meestal niet zo’n haast. Het is bovendien zijn vak niet. In plaats daarvan kunt u ook zelf het heft in handen nemen. Uiteraard hoeft u dit niet van de daken af te schreeuwen, maar het is toch geen geheim dat u naar de pensioengerichte leeftijd kruipt? Bovendien zien leveranciers, klanten en concurrenten ook wel dat u een paar grijze haren meer op uw hoofd krijgt. U kunt beginnen door u eens te oriënteren op bijeenkomsten over bedrijfsoverdracht of via online databanken. Bedenk niet allerlei bezwaren om het niet te doen, maar ga gewoon eens een open gesprek aan met een bedrijfsovernamespecialist. Kom in ieder geval uit uw stoel. Want de kans dat u zonder wat te doen zomaar een telefoontje krijgt van de ideale koper, is minimaal. Het is net als met het ondernemen, u moet er wel wat voor doen. U bent ZELF verantwoordelijk voor de verkoop van uw eigen bedrijf.

3

3. Stel een financieringsplan met de bank op Doordat kopers momenteel huiverig zijn om een bedrijf over te nemen, moet u ze een beetje op weg helpen. Veel mensen denken dat ze een overname vanaf een paar ton met geen mogelijkheid genancierd krijgen door een bank. U kunt de nanciering van de overname dus niet langer aan de koper overlaten en zult zelf aan de slag moeten. Informeert u als eigenaar eens bij uw huisbank naar de nancieringsmogelijkheden voor uw bedrijf. Doe dat juist wanneer er nog geen koper in beeld is. Zo geeft u uzelf tijd om het nancieringsplaatje goed in kaart te brengen. Bovendien kent de bank uw onderneming en weet welke verdienmogelijkheden er zijn. U kunt dan samen met de bank het nancieringsplan voor de koper samenstellen. Wanneer u de koper op deze manier een stapje voor bent, kijkt uw potentiele opvolger met een goed gevoel tegen uw bedrijf aan. U heeft namelijk een kant-en-klaar nancieringsplan voor de koper liggen, waardoor hij meteen weet dat de deal wel te nancieren is. Dat heeft ongetwijfeld ook een positief effect op de prijs.

tekst WIETZE WILLEM MULDER

4

5

5. Zorg voor een plan B

4. Financiering de overname mee Elke verkoper wil natuurlijk het liefste ‘afrekenen en wegwezen’. Niets is zo prettig als het geld in uw zak te hebben en dat u bevrijdt bent van alle kopzorgen over de voortgang van het bedrijf. Zelfs als de prijs iets minder is dan u had verwacht geeft dit de meeste rust. Maar dan hebben we slecht nieuws voor u: anno 2012 is het in veel gevallen niet mogelijk uw bedrijf te verkopen zonder dat u er nog een tijdje in blijft met een achtergestelde lening of een earn-outregeling. De reden hiervan is dat de meeste kopers op dit moment uw vraagprijs niet volledig kunnen betalen. Daarom zal de nieuwe eigenaar u vragen om een gedeelte van de transactiesom mee te nancieren, vaak door middel van een earn-outregeling. Een riskante constructie voor u, want feitelijk betekent het dat u de koper uitstel van betaling verleent voor een gedeelte van de koopsom. Naast de daadwerkelijke waarde van de aandelen, veelal gebaseerd op cijfers uit het verleden, wordt een extra uit te betalen variabel deel van de koopsom overeengekomen, gebaseerd op toekomstige omzet- en winstcijfers. Maak hierover duidelijke afspraken om ervoor te zorgen dat u over een paar jaar daadwerkelijk alle euro’s op uw bankrekening bijgeschreven krijgt.

Onderhandel nooit met de rug tegen de muur. Zorg altijd dat u kunt weglopen van de onderhandelingstafel. Als u druk voelt om uw bedrijf te verkopen, zal zich dat tegen u keren. Kopers verdiepen zich echt wel in uw situatie en voelen dit feilloos aan. Kortom: zorg voor een serieus en geloofwaardig alternatief. Zodat u niet hoeft te verkopen en met een gerust hart ‘nee’ kunt zeggen. U moet uiteraard wel bereid zijn om voor dit alternatief te kiezen. Anders verliest u aan geloofwaardigheid. U kunt uiteraard zeggen dat als het bedrijf niet verkocht wordt, het alleen maar beter wordt (en dus duurder) en dat het zelfstandig ook prima functioneert. Eventueel neemt u een interim-manager aan om uzelf een tijdje te ontlasten. Het voordeel daarvan is dat de druk van de ketel is. Hierdoor worden de onderhandelingen aanmerkelijk soepeler, omdat het touwtrekken op voorhand al is beslist. En dat zorgt er uiteindelijk voor dat de deal sneller rond komt.

6

6. Maak afspraken over uw nieuwe rol Een belangrijk aspect bij een earn-outregeling is de rolverdeling tussen koper en verkoper. U bent na de deal afhankelijk van de bedrijfsresultaten die in de handen liggen van uw opvolger. Het gevaar bestaat dat u geen enkele invloed heeft op de winstcijfers. Daarom is het verstandig dat u betrokken blijft bij ‘uw’ bedrijf. Natuurlijk is de directeursfunctie al vergeven aan de nieuwe eigenaar. Maar u kunt wel fungeren als adviseur om de koper in te werken en eventueel nog een tijdje te blijven ondersteunen. Leg de nieuwe rolverdeling nauwkeurig vast in een contract met daaraan gekoppeld de beslissingsbevoegdheid bij belangrijke keuzes. Zorg er altijd voor dat u bij een earn-outregeling een stukje zeggenschap houdt over grote beslissingen die van invloed zijn op de bedrijfsvoering. Dat voorkomt een hoop frustratie en garandeert u een betere nachtrust.


OPLEIDING

‘Wij hebben een uniek groeiprogramma’ VENTURELAB TWENTE biedt ondernemers en

investeerders een uitgebreid begeleidingsprogramma voor hightech entrepreneurship. Na de eerste successen op Kennispark Twente wordt de ‘virtuele business incubator’ nu landelijk uitgerold. ‘Wij helpen bedrijven hun potentie waar te maken en creëren zo waarde voor ondernemer én investeerder’.

D

e Universiteit Twente brengt jaarlijks vele veelbelovende hightech ondernemingen voort. Toch blijft een groot aantal van deze bedrijven vaak beperkt in omvang en blijft er veel potentieel onbenut. Om dit te verhelpen is drie jaar geleden VentureLab Twente opgezet, een intensief business support programma dat ondernemers in staat stelt hun groeiplannen te realiseren. Het is inmiddels een bewezen aanpak die niet alleen bij beginnende bedrijven werkt, maar ook gevestigde bedrijven verder helpt met hun groeiplannen. Een recente successtory is bijvoorbeeld een bedrijf in sensortechniek. Het bedrijf had al een geschiedenis van ruim twintig jaar, was destijds een voorloper op het gebied van productontwikkeling, en had een groeiambitie, maar wist deze technologische voorsprong onvoldoende te vermarkten. Na deelname aan het eenjarige programma van VentureLab Twente groeide het aantal medewerkers van 10 naar 22, met een orderportefeuille om de capaciteit op korte termijn nog eens te verdriedubbelen. ‘Dit bedrijf zat al jaren vast in een bepaalde nichemarkt. Door een nieuw businessmodel en daarmee een herpositionering in de waardeketen zijn ze in staat


geweest deze groei te realiseren’, zegt Rob van Lambalgen, directeur van VentureLab Twente. Zijn programma laat zich nog het beste omschrijven als ‘virtuele business incubator’, die high tech ondernemers de kennis, ervaring en contacten biedt om groei mogelijk te maken. Het exibele VentureLab-programma bestaat uit een aantal onderdelen. Centraal staat intensieve coaching op 3 niveaus: business-ontwikkeling, persoonlijke ontwikkeling en team-ontwikkeling. Ook is gratis expert-coaching beschikbaar voor kennisintensieve onderwerpen als bijvoorbeeld octrooien, juridische zaken, en nanciën. Deze experts worden ingezet vanuit het groeiende netwerk dat VentureLab de afgelopen jaren heeft opgebouwd en ter beschikking stelt aan de deelnemers. Het programma biedt verder een menu van wekelijkse opleidingen en trainingen op het gebied van strategie, marketing, technology venturing, nanciën en organisatiekunde. Hiervoor worden (inter-)nationale toptrainers ingezet om state-of-the-art kennis te delen. VentureLab biedt toegang tot relevante netwerken met toekomstige klanten (‘launching customers’), met research faciliteiten en met nancieringsmogelijkheden (banken, business angels en ven-

ture capitalists). Interessant is ook de optie die VentureLab biedt voor marktonderzoek: deelnemers hebben gratis toegang tot alle rapporten en databases van DataMonitor en MarketLine. Hiervan wordt intensief gebruik gemaakt, gezien het feit dat de afgelopen anderhalf jaar inmiddels voor meer dan anderhalf miljoen euro aan rapporten en marktanalyses is gedownload. Deelnemers kunnen gratis gebruik maken van exwerkplekken en de vele netwerkbijeenkomsten die georganiseerd worden. Ook zijn er actieprogramma’s voor ‘business modelling’ en ‘investor readiness’. ‘Wij bieden alles wat nodig is voor een succesvolle bedrijfsontwikkeling, de ondernemer bepaalt samen met de coach van welk deel van het aanbod het beste gebruik gemaakt kan worden. Het programma is effectief en pragmatisch, de ondernemer is bezig met de ontwikkeling van zijn eigen bedrijf en niet met alleen maar theorie!’, aldus Rob van Lambalgen.

Succesvol programma Met de komst van VentureLab Twente op de innovatiecampus bij Universiteit Twente lijkt het missende radertje op Kennispark Twente gevonden. Uit onder-

tekst KOOS PLEGT / fotografie ERIC BRINKHORST

Aard Groen (l) en Rob van Lambalgen (r)

‘Je ziet dat veel technologiebedrijven op drift raken en hun potentie niet waarmaken’ zoek bleek namelijk dat de Universiteit Twente in vergelijking met andere innovatieregio’s als Leuven (België), Cambridge (Verenigd Koninkrijk) en Silicon Valley/Stanford University (Verenigde Staten), het grootste aantal bedrijven voortbracht per 1000 studenten, maar wel met het laagste effect op directe en indirecte banengroei. ‘Ideeën genoeg, maar om een bedrijf te laten slagen en groeien is meer nodig dan een goed idee.’ VentureLab heeft sinds de start in mei 2009 meer dan 200 deelnemers bijgestaan en een track record opgebouwd van bedrijven die mede dankzij het programma succesvol zijn geworden en meerwaarde hebben gecreëerd. ‘Na deze aanloopfase willen we dit programma nu toegankelijk maken voor bedrijven en investeerders in heel Nederland.’

Potentie in technologiebedrijven Het concept voor VentureLab is ontwikkeld door professor Aard Groen, op basis

Meer informatie?

In mei start VentureLab Twente weer met een nieuw 1-jarig groeiprogramma voor ondernemers. Kijk voor meer informatie en voor data voor informatieavonden op www.venturelabtwente.nl of neem direct contact op met Rob van Lambalgen, m 06 13 02 51 03

van wetenschappelijk onderzoek naar succesvol ondernemerschap. Aard Groen is directeur van NIKOS, het Nederlands Instituut voor Kennisintensief Ondernemerschap van de Universiteit Twente. Uit onderzoek naar high tech bedrijven blijkt dat succes van een bedrijf voor minder dan 20 procent wordt bepaald door het ‘goede idee’. Meer dan 80 procent wordt bepaald door factoren als een goed businessmodel, toegang tot markten en kapitaal, en persoonlijke en teamvaardigheden. ‘Je ziet dat veel bedrijven met een te

sterke focus op alleen de technologie op drift raken, hun potentie niet waarmaken en uiteindelijk in de consultancy belanden’, zegt Aard Groen. ‘Investeerders zien dat ook gebeuren. Die stappen in op een geweldig idee, maar zien vervolgens maar al te vaak dat bedrijven hun plannen niet waar kunnen maken. ‘Om deze negatieve ontwikkeling te voorkomen is een set instrumenten ontwikkeld en dat is VentureLab.’

Partner in waardecreatie ’Deelnemers aan VentureLab investeren in hun toekomst. Ik durf wel te stellen dat iedereen hier binnen de kortste keren zijn deelname aan VentureLab dubbel en dwars terug verdient’, zegt Rob van Lambalgen. Aard Groen voegt toe: ‘Investeerders stappen in op opportunities die zij zien in bedrijven. Wij werken die opportunities uit, we verrijken de bedrijven door kennis, vaardigheden en contacten in de markt.


Bedrijf kopen? Plaats een profiel op Overnamematch.nl

Meer dan 30.000 bezoekers per maand! www.overnamematch.nl

podium p voor businessmakers

Leon Vergunst

Investeerder gezocht is het eerste mobiliteitsproduct p van Urban Mobilityy Europe, p het bedrijf j van Maarten de Bruijn Leon j (ex-Spyker), py Vergunst en Jan-Willem Schoenmakers. g Nu de serieproductie op p p gang g g is gebracht, g zoeken de ondernemers naar investeerders om een volgende groeistap te nancieren. DE QUGO

D

e Qugo is een opvallende verschijning. De elektrisch aangedreven driewieler ziet er niet alleen gelikt uit, maar is ook een serieus alternatief voor andere vervoersmiddelen om in stedelijke omgevingen snel van A naar B te komen. De Qugo, een combinatie tussen een Segway en een vouwets, is een zogenoemd ‘Personal Mobility Device’ (PMD). De bestuurder beweegt zich staand voort, met een maximumsnelheid van 25 kilometer per uur en een actieradius van 25 kilometer op een volledig opgeladen batterij. Een helm is niet nodig, »


podium selectief overzicht

want wettelijk valt het vervoersmiddel in dezelfde categorie als snoretsen. Het apparaat is een mooi voorbeeld van ‘Dutch Design’: prachtig ontwerp, slim bedacht en daarachter een team van ondernemers dat weet hoe je zoiets in de markt zet.

Skistokken In een bedrijfsruimte in Hilversum, waar Urban Mobility Europe B.V. de bedrijfsvoering, het after-sales- en serviceproces heeft gehuisvest, laat co-founder Leon Vergunstt in een korte demonstratie de mogelijkheden van de Qugo zien. ‘Zeker voor mensen die weleens skiën is de leercurve om een Qugo te besturen heel kort, want het is een beetje alsof je twee skistokken vasthoudt op een piste’, legt Vergunst uit. Hij ziet tal van mogelijkheden voor de PMD: ‘Bewoners van binnensteden bijvoorbeeld, of makelaars die zich van huis naar huis moeten verplaatsen.

Schoenmakers en Vergunst hem naar het nieuwe bedrijf Silvestris (een knipoog naar het eerste Spyker-model), waarin De Bruijn luxe speedboten ontwierp. Vergunst: ‘Het idee was om Maarten te supporten in waar hij goed in is, namelijk ontwerpen. Silvestris is een kraamkamer waarin we ideeën lteren, die we vervolgens in zelfstandige BV’s onderbrengen. Zo zijn producten als de Qugo en de Silvestris-boot ontwikkeld.’

Kraamkamer De vorm van Silvestris als ‘kraamkamer’ is ideaal voor innovatieve concepten. Vergunst: ‘De prille fase van een idee is altijd lastig, een lang traject waarin je wel honderd keer getackled kunt worden. Het enthousiasme van nanciers komt vaak pas als er iets tastbaars, een prototype is. Het is ook leuk om te werken zonder dat iemand voortdurend over je schouder

‘Het zou goed g zijn j om er iemand bijj te hebben die verstand heeft van de volgende g fase, nu het bedrijf meer naar een corporate model schuift’ En bedrijven die willen voorlopen, graag geassocieerd worden met duurzaamheid. Maar ook toezichthoudende diensten. Zo is er een aantal Qugo’s verkocht aan een Turkse klant, die ze gebruikt om ermee te surveilleren in parkeergarages. De bewaker kijkt vanaf een Qugo over alle auto’s heen en het aantal auto-inbraken is er nu al verminderd.’ Samen met zijn co-founders Maarten de Bruijn en Jan-Willem Schoenmakers begon Vergunst in 2010 Urban Mobility Europe. Het avontuur van de drie ondernemers begon echter al veel eerder, bij automerk Spyker. De Bruijn ontwierp in het midden van de jaren negentig de eerste Spyker-sportwagen, waarna Victor Muller als nancier aan boord kwam. Werktuigbouwkundige Schoenmakers en Vergunst, met een technisch bedrijfskundige achtergrond, kwamen later in dienst. Toen de eerste twee een conict kregen en De Bruijn Spyker verliet, volgden


meekijkt. Zeker Maarten werkt het lekkerst op zijn eigen tempo, dan komen juist zijn kwaliteiten het beste naar boven.’ Toen door het uitbreken van de crisis een deel van de productie van de Silvestris-boot wegviel, gingen de drie ondernemers op zoek naar een andere markt. ‘We wilden een beetje weg uit de luxe-markt. Bovendien kwamen we bij Spyker en Silvestris steeds dezelfde klanten tegen: vermogend, maar vaak ook erg veeleisend. Daar waren we wel een beetje klaar mee. Dus waarom geen product voor de gewone mensen?’ In de hype van de elektrische mobiliteit zagen ze ruimte voor specieke toepassingen. De Segway was net op de markt, maar de hoge prijs (zo’n 8000 euro), het relatief hoge gewicht en het radicale ontwerp maakten het een lastig product voor een breder publiek. Het eerste ontwerp van de lichtere en drie keer zo goedkope Qugo was in 2010 klaar en

een zelfstandige BV werd opgezet, met als doel de komende jaren een hele reeks van PMD’s neer te zetten.

Volgende stap Ondernemer Frits Breeman was al snel geïnteresseerd in de Nederlandse verkooprechten van de Qugo en daarna volgde Autobinck voor de gehele Europese markt. Halverwege 2011 kon Urban Mobility Europe de serieproductie in gang zetten. Hiervoor koos het voor uitbesteding aan een sociale werkplaats in Amsterdam. Vergunst: ‘Dat betekent dat je het proces heel simpel moet houden en tot de basis moet uitkleden, een heel traject. Maar de productie en ook de afzet in volume gaat nu heel goed, er gaat er elke maand wel een serie van honderd doorheen.’ Met een afnemer die de verkoop naar de Nederlandse markt verzorgt en op dit moment ook druk bezig is het dealernetwerk in Europa op te zetten, is er nu ook de ruimte om na te denken over de modelopvolger. Wij verwachten aan het einde van dit jaar een productieklaar concept van een tweede, nog compacter model klaar te hebben. Niet alleen kijken de ondernemers naar nieuwe modellen, maar ze willen ook hun markt verbreden. Vergunst: ‘We willen voor het einde van dit jaar op minimaal twee andere continenten aanwezig zijn, waarvoor we distributeurs zoeken. We kijken naar infrastructuur in grootstedelijke gebieden als Shanghai, Hong Kong, Japanse en Amerikaanse steden.’ Deze ambitie markeert ook de wens om het bedrijf stabiel te nancieren. Nu gebeurt dit hoofdzakelijk uit eigen middelen en zijn Vergunst, De Bruijn en Schoenmakers gedrieën voor honderd procent eigenaar. ‘Het zou goed zijn om er iemand bij te hebben die verstand heeft van de volgende fase, nu het bedrijf meer naar een corporate model schuift. Al sluit ik een puur nancieel fonds ook niet uit. Ook dat kan je in staat stellen om de volgende stap te zetten.’

Geïnteresseerd?

Meer informatie op www.qugo.nl Geïnteresseerde partijen kunnen contact opnemen met Leon Vergunst, email [email protected]

tekst KOOS PLEGT beeld SIETSKE RAAYMAKERS

vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.overnamematch.nl

aangeboden Dit is een selectie van bedrijven j die te koop p worden aangeboden g op p de website van Overnamematch.Voor meer bedrijven, j aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de verkopende partij zie www.overnamematch.nl GROOTHANDEL Profielnr 11325 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een groothandel die gespecialiseerd is in de in- en verkoop van non-food artikelen, waaronder producten met eigen label. Er wordt voorraad aangehouden om een snelle, zekere levering te kunnen waarborgen.

INSTALLATEUR VENTILATIESYSTEMEN Profielnr 11324 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een installateur van ventilatiesystemen dat de installatie van diverse soorten ventilatiesystemen, waaronder mechanische afzuigsystemen, collectieve afzuig- en ventilatiesystemen en balansventilatiesystemen/warmte-terugwin-systemen.

INTERIEUR BOUWBEDRIJF Profielnr 11323 Omzet 1,2 mln Omschrijving Een interieurbouwbedrijf dat voornamelijk op de business-tobusinessmarkt is gericht. Het bedrijf heeft momenteel een orderportefeuille die in lijn ligt met die van 2011

HOUTBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 11322 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een houtbewerkingsbedrijf met een goed gevulde orderportefeuille, gevestigd in het noorden van ons land. De onderneming heeft een volledig ingerichte werkplaats.

SPUITERIJ Profielnr 11319 Omzet < 0,1 mln Omschrijving Een allround spuiterij die zich heeft toegelegd op het spuiten van auto’s, meubelen, (delen van) interieurs en alle overige zaken die worden aangeboden.

METAALBEWERKINGSBEDRIJF Profielnr 11313 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een all-round metaalbewerkingsbedrijf dat naast standaard producten ook maatwerk vervaardigt; op de specifieke eisen en wensen van de opdrachtgever. Er zijn een aantal eigen producten ontwikkeld.

MEDIABEDRIJF Profielnr 11312 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een mediabedrijf dat voor haar opdrachtgevers de totale communicatie, met een focus op druk, print en mail, verzorgt. Binnen deze activiteiten is de levering van passen in allerlei uitvoeringen een (sterk) specialisme.

ACCOUNTANTSKANTOOR Profielnr 11311 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een accountantskantoor met als activiteiten het samenstellen van jaarrekeningen, het geven van fiscale adviezen, bedrijfseconomische advisering en begeleiding, het verzorgen van administraties, het opstellen en indienen van fiscale aangifte (IB, LB, OB, VPB) en loonadministraties.

UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF

DEMONTAGEBEDRIJF INSTALLATIES

Profielnr 11321 Omzet 1,6 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf dat gespecialiseerd is op de onderhouds- en reparatiemarkt. Verkoop van occasions maakt onderdeel uit van de activiteiten. Naast de technische kennis die in huis is maakt het bedrijf ook gebruik van een zeer bekende werkplaatsformule

Profielnr 11309 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een specialistisch demontagebedrijf van installaties (geen gevaarlijke stoffen) actief bij renovatieprojecten en groot onderhoud in de bouwsector, waaronder betonboor- en zaagwerk, voornamelijk in de utiliteitsbouw.

BOUWCHEMISCH PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 11320 Omschrijving Een bouwchemisch productiebedrijf dat kwalitatief hoogwaardige bouwchemische preventieve en curatieve producten fabriceert en verhandelt zowel regionaal, nationaal alsook internationaal, waarbij de afnemers bouw en industrieel zijn gerelateerd.

INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11318 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een installatiebedrijf dat zich bezig houdt met het leveren, installeren en onderhouden van cv-ketels, aanleggen van centrale verwarming, water, gas, sanitair, ventilatie, dakbedekking, lood

DISTRIBUTIEBEDRIJF VOEDINGSMIDDELEN (FRANKRIJK) Profielnr 11317 Omzet 1,3 mln Omschrijving Een Frans import- en distributiebedrijf in voedingsmiddelen die lang houdbaar zijn. De import is vanuit Nederland en Italië; Spanje volgt en andere landen op eigen initiatief toe te voegen

KUNSTBEPLANTINGSBEDRIJF Profielnr 11316 Omzet < 0,1 mln Omschrijving Een kleine, gespecialiseerde toeleverancier voor alle soorten kunstbeplanting (nichemarkt) en de bijbehorende potten. Alle decoraties, kunstbomen, -palmen, -planten en -bloemen worden in eigen atelier vervaardigd.

PRODUCTIEBEDRIJF BEKABELING Profielnr 11315 Omzet 2,5 mln Omschrijving Een productie- en handelsonderneming die bekabeling produceert en advies geeft over het gebruik aan opdrachtgevers. De organisatie kent een hoge graad van automatisering en mechanisering.

SPECIALIST ZONWERING Profielnr 11314 Omzet 1,5 mln Omschrijving Een internationaal bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogwaardige zonwering-/lichtregelingssystemen, op basis van maatwerk en in serieproductie. De producten zijn geschikt voor particuliere toepassing, utiliteitsbouw, fabriekscomplexen, openbare gebouwen en musea. »



GROOTHANDEL IN BIJOUTERIEËN Profielnr 11308 Omzet 0,35 Omschrijving Een groothandel in bijouterieën dat onder andere levert aan bijouxspeciaalzaken, drogisterijen, vakantieparken, e.d. De onderneming ontwerpt (gedeeltelijk) de collectie en koopt deze in bij hun leveranciers in het Verre Oosten. De bijouterieën worden verkocht onder een merknaam.

KUNSTSTOF HALFFABRICATENBEWERKER Profielnr 11306 Omzet 1,2 mln Omschrijving Een specialist in het bewerken van kunststof halffabricaten tot maatwerkproducten. Zij beschikt over een goed uitgerust machinepark om opdrachtgevers een hoge kwaliteit aan producten tegen concurrerende tarieven te kunnen leveren.

NICHESPELER INFRA- EN UTILITEITSBOUW Profielnr 11305 Omzet 0,6 Omschrijving Het betreft een onderneming met als kernactiviteit het produceren van specifieke bouwgerelateerde producten voor de infra- en utiliteitsbouw. Het gehele productieproces is in-house van grondstof tot eindproduct.

CONCEPT INNOVATIEVE BLOEMEN/PLANTENBAKKEN Profielnr 11304 Omschrijving De ondernemer heeft een concept bedacht en ontwikkeld betreffende innovatieve planten-/bloemenbakken. Het betreft nieuw gemaakte bakken met beelddragers en/of bestaande bakken te bekleden of te overdekken met beelddragers. Het idee kan ook worden gerealiseerd middels beelddragers op huisstijl- en decorartikelen.

GROOTHANDEL VLEES-, VIS- EN WILDPRODUCTEN Profielnr 11303 Omzet 5 mln Omschrijving Een groothandel met eigen verwerking en productie in vlees, vis en wild, met aanverwante producten. Met een team van ca. 20 personeelsleden, waaronder 4 chauffeurs, worden de dagelijkse bestellingen klaargemaakt en vervoerd naar de klanten.


SCHOONMAAKBEDRIJF

PAND ZORGDIENSTVERLENING

Profielnr 11307 Omzet 0,3 mln Omschrijving Een schoonmaakbedrijf met een breed aanbod van schoonmaakdiensten. Het bedrijf beschikt over een aantal vaste klanten in zowel bedrijven als de recreatiesector en is daardoor seizoensgevoelig.

Profielnr 11298 Omschrijving Een pand gelegen op een landgoed in een landschappelijke en natuurrijke omgeving wordt aangeboden als gezondheidszorg gebouw (wonen met zorgfaciliteiten). Het pand is gebouwd in 2009. Op het perceel staat een villa die ook voor zorgdienstverlening met wonen kan worden ingezet.

WEBWINKEL SFEERARTIKELEN Profielnr 11302 Omzet 0,4 mln Omschrijving De webwinkel met sfeerartikelen heeft een geweldig snelle groei doorgemaakt. De afgelopen jaren is een concept ontwikkeld waarbij een wereldwijd netwerkt van leverancier, doorontwikkelde website en grote klantendatabase van belang zijn.

PRODUCENT FOODSPECIALITEITEN Profielnr 11301 Omschrijving Een bedrijf dat food-specialiteiten met een uniek concept ontwikkeld. De onderneming heeft een assortiment aan specialiteiten, die ontleend zijn aan het gevoel en de smaak van vroeger. Het machinepark is modern en voldoet aan de hoogste kwaliteit, en hygiënenormen die vandaag de dag vereist worden.

TABAKSSPECIAALZAAK Profielnr 11300 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een tabaksspeciaalzaak die gevestigd is in een winkelstrip gelegen aan een busstation én in de directe omgeving van een stadscentrum op een goede locatie in de regio Eindhoven-Den Bosch-Nijmegen, waardoor er veel traffic aanwezig is.

DRUKKERIJ Profielnr 11299 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een drukkerij die alle soorten drukwerk vervaardigt, zowel handels- als familiedrukwerk tot A2-formaat. Printen is mogelijk tot SRA 3-formaat. Het bedrijf is reeds 85 jaar gevestigd in het midden van het land.

FISCALISTENKANTOOR Profielnr 11292 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een fiscalistenkantoor met activiteiten als het verzorgen financiële administratie, verzorgen salarisadministratie en verstrekken managementinformatie.

UITGEVER PRINT/ONLINE/APPS Profielnr 11297 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een uitgeverij van veiligheidsinformatie voor verschillende doelgroepen. De uitgeverij brengt vijf verschillende titels in print uit. Daarnaast heeft de onderneming ook applicatie ontwikkeld voor de iPhone en voor smartphones op het Android-platform.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 11296 Omzet 1,5 mln Omschrijving Kwalitatief hoogwaardig elektrotechnisch installatiebedrijf in de breedste zin des woord. Zij leveren aan overheidsinstanties, bedrijven en aan particulieren en zijn zowel actief in de industrie, woningbouw als utiliteitsbouw.

MYSTERY SHOPPING-BEDRIJF Profielnr 11295 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een bedrijf gespecialiseerd in mystery shopping en mystery guestonderzoek. De onderneming beschikt over een onderscheidende en inhoudelijk sterke onderzoeksmethodiek welke zich in de markt bij toonaangevende klanten heeft bewezen.

PATENT BUISMOTOR Profielnr 11294 Omschrijving Dit systeem (patent pending) is speciaal ontwikkeld voor dynamische buis-rotaties waarbij grote lengten (500 m) buis zichzelf radiaal over een bepaalde breedte/hoogte open afwikkelen waarbij de aandrijving plaatsvindt met in de buis geplaatste motoren (buismotoren).

TENNISHAL Profielnr 11293 Omzet 0,3 mln Omschrijving De tennishal is uitgegroeid tot een begrip in de omgeving. De accommodatie bestaat uit een zestal mooie binnenbanen en functionele en goed onderhouden vergaderruimtes. De tennishallen zijn voor meerdere doelgroepen inzetbaar als sportaccommodatie.

PODIUM

PROFIELEN

EVENEMENTENBUREAU

ICT-BEDRIJF

INNOVATIEVE PRODUCENT

Profielnr 11289 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een totaalorganisatiebureau in de evenementen en entertainment branche. Een belangrijk deel van de inkomsten komt uit een boekingswebsite die door de onderneming landelijk wordt geëxploiteerd.

Profielnr 11283 Omzet 0,8 mln Omschrijving Een ICT-bedrijf met als werkzaamheden IT-infrastructuur-installatie en beheer, IP-telefonie, remote back-up, webhosting, etc. De onderneming is een totaalleverancier voor het midden- en kleinbedrijf (MKB).

BINNENSPEELTUIN VOOR KINDEREN

PATENT E-BIKE

Profielnr 11278 Omzet 1,4 mln Omschrijving Een onderneming actief als producent en leverancier voor de grafische markt. De onderneming richt zich op de ontwikkeling, productie en distributie van innovatieve producten voor de internationale grafische markt. Naast de verkoop van producten heeft de onderneming ook inkomsten uit jaarlijks terugkerende servicecontracten.

Profielnr 11282 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een binnenspeeltuin voor kinderen tot en met 12 jaar. Het is zeer compleet, met een volledige keuken, en aantrekkelijk ingericht in 2011. Er zijn uitbreidingsmogelijkheden door verhuur in verband met allerlei evenementen/activiteiten. De tuin kan maximaal 250 kinderen ontvangen.

Profielnr 11282 Omschrijving De patentrechten voor Ebikes ten behoeve van iedereen die fietst. Deze elektrische fiets is praktisch, trendy en zeer betaalbaar. Enorme mogelijkheden wereldwijd en een indrukwekkend winstpotentieel.

SCHILDERSBEDRIJF

Profielnr 11281 Omzet 4,5 mln Omschrijving Een staalconstructiebedrijf met een zeer modern machinepark. Het grootste deel van de verkoop vindt plaats op basis van klantspecificatie aan de Nederlandse utiliteitsbouw. Internationale expansie is door de aard van het product goed mogelijk.

Profielnr 11286 Omzet 0,9 mln Omschrijving Een schilderbedrijf met als kernactiviteiten schilderwerk, wandafwerking, glaszetten en houtreparaties. Opdrachtgevers zijn particulieren, aannemers/ bedrijven en VVE’s/woningbouwverenigingen en overheidsinstellingen.

INSTALLATIEBUREAU Profielnr 11285 Omzet 2,5 mln Omschrijving Een installatiebedrijf dat gespecialiseerd is in het onderhoud en de aanleg van gas- en centrale verwarmingsinstallaties en sanitair. De onderneming is meer dan 10 jaar geleden opgericht en is zowel actief in de particuliere als zakelijke markt.

SCHOONHEIDSSALON Profielnr 11284 Omzet 0,4 mln Omschrijving De schoonheidssalon houdt zich bezig met verschillende schoonheidsbehandelingen zoals wellness, huidverbetering, afslanking, pedicure, manicure alsmede de verkoop van schoonheidsproducten. Men beschikt onder meer over 3 zonnebankkamers, 3 behandelkamers, 1 afslankkamer en een gezichtsbruiner kamer.

UNIVERSEEL AUTOBEDRIJF Profielnr 11269 Omzet 2 mln Omschrijving Een universeel autobedrijf dat zich hoofdzakelijk op de verkoop en reparatie van bedrijfswagens voor de zakelijke markt richt. Daarnaast is het dealerschap van een bekend transportmerk gereserveerd voor de opvolger.

STAALCONSTRUCTIEBEDRIJF

WERKTUIGBOUWKUNDIG INGENIEURSBUREAU Profielnr 11280 Omzet 1,1 mln Omschrijving Een werktuigbouwkundig engineeringsbureau dat opereert in een nicheomgeving. De onderneming is werkzaam voor zowel Nederlandse als buitenlandse opdrachtgevers en werkt veelvuldig samen met universiteiten en hogescholen op het gebied van innovatieve projecten.

ZWEMSCHOOL Profielnr 11279 Omzet 0,1 mln Omschrijving Een zwemschool inclusief aangrenzend vrijstaand woonhuis. De zwemschool heeft jarenlange ervaring in het geven van zwemlessen aan kinderen. Daarnaast biedt de volgende additionele activiteiten privélessen voor volwassen en kinderen, trimzwemmen, recreatief zwemmen, snorkelcursussen, survival zwemmen, diploma zwemmen, en verhuur van het zwembad aan gezinnen en groepen.

TUINCENTRUM Profielnr 11270 Omschrijving Het tuincentrum is in 1974 gestart als importbedrijf van cactussen en is zich steeds meer gaan toeleggen op de verkoop van tuinartikelen. Nu is het een volledig tuincentrum met kweekkassen, gevestigd op een perceel van 1,6 ha.

GROOTHANDEL SPELLEN EN GESCHENKARTIKELEN Profielnr 11275 Omzet 1 mln Omschrijving De onderneming bedenkt, ontwerpt, produceert (in het Verre Oosten) en verhandelt romantische en (soft-)erotische geschenkartikelen en spellen, die relaties tussen mensen opener, leuker en intenser kunnen maken.

BEDRIJFSVERZAMELGEBOUW Profielnr 11274 Omzet 0,7 mln Omschrijving Een bedrijfsverzamelgebouw gespecialiseerd in het (flexibel) beschikbaar stellen van kantoorruimten en aanverwante ruimtes als archief-, bespreek- en vergaderruimtes.

IMPORTEUR SPEELGOED Profielnr 11273 Omzet 1,8 mln Omschrijving Het bedrijf importeert speelgoed vanuit China voor de verkoop aan de groothandel. De range van producten is gegroeid tot meer dan 1.000 stuks, waarbij voor een aantal producten licenties voor de Europese markt zijn verworven.

HEALTH- EN BEAUTYCENTER Profielnr 11272 Omzet 0,3 mln Omschrijving Vanuit één locatie in een health- en beautycenter wordt de activiteiten fitness, gewichtscoaching en een schoonheidsinstituut geëxploiteerd. De onderneming is gevestigd aan de rand van een woonwijk in het oosten van het land.

KANTOORAUTOMATISEERDER Profielnr 11271 Omzet 0,2 mln Omschrijving Een afdeling kantoorautomatisering van een grote onderneming, dat zich uitsluitend bezig houdt met eerste, tweede en derdelijns support (Managed Services) en omzet/marge genereert d.m.v. SLA’s, SLA+ en marge hardware.


»


AUTODEALER BEDRIJF Profielnr 11267 Omzet 2 mln Omschrijving Het autobedrijf bestaat al 44 jaar op de huidige locatie in Noord-Friesland en is 35 jaar dealer van een Japans merk. De onderneming is in 1912 opgericht door de overgrootvader van de huidige eigenaar.

INTERNETBUREAU Profielnr 11265 Omzet 0,5 mln Omschrijving Bedrijf op het gebied van webontwikkeling, webshops en online applicaties. De onderneming biedt als internetbureau een complete en op maat gemaakte dienstverlening van design, techniek en advies.

EDUCATIEF DOE- EN SPEELPARK

SPECIALIST DRAAI- EN FREESWERK Profielnr 11258 Omzet 2,5 mln Omschrijving Onderneming actief als specialist in precisie CNC draaien freeswerk voor de (fijn)mechanische industrie. De onderneming is al decennia lang actief in Nederland en heeft een groot, divers en stabiel klantenbestand opgebouwd.

STAALCONSTRUCTIEBEDRIJF Profielnr 11257 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een staalconstructiebedrijf dat fabriceert en monteert stalen constructiewerken. Dit zijn onder andere hekken, trappen en bouwkundige constructies, zoals balkons en entresols.

KEUKENSPECIAALZAAK

Profielnr 11264 Omzet 0,6 mln Omschrijving Een educatief speelpark (kleinschalig attractiepark) met zowel science- als speelactiviteiten. Het geheel bestaat uit een (overdekt) ontdekkingscentrum, een (overdekt) speelparadijs en een buitenspeeltuin. De locatie is goed ontwikkeld met horecafaciliteiten en ruime parkeergelegenheid en voldoet aan alle eisen.

Profielnr 11256 Omzet 0,7 mln Omschrijving De onderneming ontwerpt, levert en plaatst keukens, werkbladen en apparatuur van talrijke merken en materialen. Het assortiment is breed en gevarieerd. De strategie is gebaseerd op service, kennis, flexibiliteit en korte levertijden.

GROOTHANDEL

Profielnr 11255 Omzet 1,4 mln Omschrijving De onderneming is een aannemersbedrijf op het gebied van o.a. timmerwerken, renovatie en onderhoud, badkamers/sanitair, loodgieters- en installatiewerk en schilderwerk. De onderneming heeft met name aannemers, woningbouwcorporaties en particulieren als klant.

Profielnr 11263 Omzet 0,1 mln Omschrijving Het bedrijf is de enige leverancier van unieke artikelen. Productie is uitbesteed aan een partij in Tsjechië. Echter machines zijn van de onderneming en men zorgt er steeds voor dat de fabrikant voor 5.000 eenheden materiaal op voorraad heeft.

HANDELSONDERNEMING LUCHTBEHANDELING Profielnr 11262 Omzet 0,5 mln Omschrijving De activiteiten zijn met name gericht op het leveren, in bedrijfstellen en onderhouden van airconditioning- en luchtbehandelingsinstallaties voor de industrie en de woning- en utiliteitsbouw.

GROOTHANDEL/DISTRIBUTEUR Profielnr 11261 Omzet 2 mln Omschrijving Gespecialiseerd in de verkoop en distributie van flenzen, fittingen, afsluiters en buizen. De onderneming werkt samen met buitenlandse fabrikanten van kwalitatief hoogwaardige producten.


AANNEMERSBEDRIJF

TECHNISCH DETACHERINGSBUREAU Profielnr 11254 Omzet 1 mln Omschrijving Een technisch detacheringsbureau met als belangrijkste werkzaamheden technisch-/industrieel onderhoud, revisiewerkzaamheden, engineering, storingsdiensten, procestechnologie en machineparkbeheer.

KINDERDAGVERBLIJF Profielnr. 11253 Omzet 0,3 mln Omschrijving Het kinderdagverblijf kent 2 groepen (baby- en peutergroep) en heeft een vestigingslocatie met een centrale geografische ligging in een stadsdeel van de gemeente Amsterdam. De openingstijden zijn van 07.30 uur tot en met 18.00 uur.

TOP 3 COMPUTERLEVERANCIER Profielnr 11252 Omzet 7 mln Omschrijving Een top-3 leverancier van computers voor professioneel gebruik: industriële computers, servers, mini-PC’s en panel PC’s. Alle systemen worden volgens klantspecificatie samengesteld en geconfigureerd. De producten worden geassembleerd en getest door ervaren eigen engineers

LEVERANCIER LOGISTIEKE SYSTEMEN Profielnr 11251 Omschrijving De onderneming levert en ontwikkelt innovatieve interne logistieke systemen. Het bedrijf is een systeemintegrator. Zij levert niet alleen de hardware levert, maar ook bijbehorende componenten, software en advisering.

SOFTWAREBEDRIJF Profielnr 11250 Omzet 0,3 mln Omschrijving De onderneming heeft software ontwikkeld welke gebruikt wordt voor het optimaliseren van productieprocessen en vormt een koppeling tussen ERP en de besturingssystemen in productieomgevingen.

TECHNISCHE HANDELSONDERNEMING Profielnr 11249 Omzet 0,4 mln Omschrijving Een technische handelsonderneming dat zich bezig houdt met de import en verkoop van lucht- en klimaattechnische producten en systemen voor de utiliteitsbouw en industrie in Nederland en België.

KUNSTSTOF SPUITGIETBEDRIJF Profielnr 11248 Omzet 0,5 mln Omschrijving Een allround kunststof spuitgietbedrijf met eigen matrijsmakerij. De onderneming heeft zakelijke opdrachtgevers is gevestigd op een bedrijventerrein waar gecombineerd wonen/werken is toegestaan. Het naastgelegen woonhuis is eventueel te koop.

HANDELSONDERNEMING Profielnr 11247 Omzet 1 mln Omschrijving Op een buitenlocatiegevestigde detailhandelsonderneming in een huurpand van in totaal 2.300 m2. Men levert producten voor huisdieren, tuin, doe-het-zelfmarkt en agrarische producten. Werkzaam in marktgebied van ruim 125.000 inwoners.

PODIUM

gevraagd Dit is een selectie van bedrijven die te koop worden gevraagd op de website van Overnamematch. Voor meer bedrijven, aanvullende informatie en de contactgegevens van de vragende partij zie www.overnamematch.nl HANDELS- EN/OF PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13170 Omvang 60 FTE Omschrijving Een handels- en/of productiebedrijf met voldoende ruimte voor groei en ontwikkeling (zowel intern als extern). Bovendien dient er perspectief in te zitten met betrekking tot schaalvergroting.

VERPAKKINGSGROOTHANDEL Profielnr 13169 Omvang 1 mln Omschrijving Een verpakkingsgroothandel/ distributeur die producten met primaire verpakkingen, zoals flesjes, bedrukte doosjes en dergelijke verhandelt. Het bedrijf moet gevestigd zijn in het zuiden van Nederland.

SCHILDERSBEDRIJF Profielnr 13168 Omschrijving Een kleinschalig schildersbedrijf met eigen spuiterij(-faciliteit) in de regio groot Amsterdam-Hilversum-Leiden. Bij voorkeur dient het bedrijf deels actief te zijn in de zakelijke markt.

INDUSTRIEEL PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13167 Omvang 15 FTE Omschrijving Een industrieel productiebedrijf dat de potentie heeft om te groeien en onderhoudt een duurzame relatie met hun klanten. Productontwikkeling is een belangrijke pijler in het succes van de onderneming.

FACILITAIRE DIENSTVERLENER Profielnr 13166 Omvang 1 mln Omschrijving Facilitaire bedrijven, zoals schoonmaakbedrijven, specialistische reiniging, vastgoedonderhoud, facilitaire hulpdiensten (handyman en general services) en dergelijke. Het bedrijf moet gevestigd zijn binnen een straal van 30 km. rondom Amsterdam-Haarlem.

ZAKELIJKE DIENSTVERLENER Profielnr 13165 Omschrijving Een zakelijke dienstverlener die inspeelt op de (basis)behoeften van de klant. De dienstverlening is gericht op ondersteuning, ontwikkeling en verbetering van de klant. De voorkeur voor een organisatie met een kleine deskundige staf met een hoogflexibele uitvoeringslaag.

LEVERANCIER TECHNISCHE PRODUCTEN Profielnr 13164 Omvang 60 FTE Omschrijving Leverancier van hoogwaardige, innovatieve (technische) producten en/of diensten met aantoonbare maatschappelijke relevantie. Langdurige partnerships op basis van substantiële betekenis met haar klanten en relaties.

HANDELSONDERNEMING Profielnr 13163 Omvang 20 FTE Omschrijving Een handelsonderneming die concurreert op toegevoegde waarde door middel van merk/reputatie, is actief in het B2C- of B2B segment en heeft internationaal groeipotentie. Daarnaast heeft de onderneming (op termijn) behoefte aan een nieuwe CEO.

MARKETINGBUREAU Profielnr 13162 Omvang 10 FTE Omschrijving Een marketingbureau dat affiniteit heeft of zoekt met social media. Het gezochte marketingbureau is actief met online-marketing of social media, werkt voor (sponsors van) sportclubs, sportbonden of sporters en/of werkt voor A-merken met een uitstekend netwerk bij zowel adverteerders als bij leveranciers.

PROFIELEN

BEDRIJF IN AUTOMOTIVE/ DIENSTVERLENING/ VRIJETIJDSINDUSTRIE Profielnr 13161 Omschrijving Een bedrijf in een van de auto-industrie, detailhandel non-food, dienstverlening, vrijetijdsindustrie of transport & logistiek.

RETAILKETEN Profielnr 13160 Omschrijving Een handels/productiebedrijf en/of retailketen op het gebied van FMCG, bij voorkeur in voedingsmiddelen. De onderneming is actief in een B-2-B markt of in het B-2-C segment en gericht op consumentenproducten.

SCHOONMAAKBEDRIJF Profielnr 13159 Omvang 0,25 mln Omschrijving Een schoonmaakbedrijf met diverse schoonmaakactiviteiten (o.a. glasbewassing, vloeronderhoud, reguliere schoonmaak, etc.) dat actief is in de regio Rotterdam en Zuid-Hollandse eilanden. Tot de klanten behoren bedrijven, kantoren, overheidsinstellingen en kinderdagverblijven.

LIFESTYLE-/ SPORTARTIKELENBEDRIJF Profielnr 13158 Omvang 20 FTE Omschrijving Een onderneming die sterk is in het vermarkten van consumenten(merk)artikelen: FMCG of sport-/lifestyle-gerelateerd. De onderneming heeft een assortiment van onderscheidende kwaliteitsproducten die een bijzonder verhaal vertellen dat authentiek is.

PRODUCENT KAPITAALGOEDEREN Profielnr 13157 Omvang 60 FTE Omschrijving Een bedrijf gespecialiseerd in (technische) projecten in (of gerelateerd aan) de bouw of productie van kapitaalgoederen. De onderneming is internationaal opererend of heeft de potentie daartoe.

PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13156 Omvang 10 FTE Omschrijving Het bedrijf houdt zich bezig met productie van en/of voorraadhoudende handel in technische producten (metaal, metalektro, verpakking) in een business-tobusinessmarkt. Export is een pluspunt.



UITZENDBUREAU Profielnr 13155 Omschrijving Een uitzendbureau gespecialiseerd in het uitzenden van technisch, zorgpersoneel en senioren of die werkzaam zijn in een andere nichemarkt. Er bestaat een voorkeur voor een directeur-grootaandeelhouder die bereid is tot de overdracht van de werkzaamheden gerealiseerd is actief te willen blijven in de onderneming.

INTERNATIONAAL PRODUCTIEBEDRIJF

MARITIEM (GERELATEERD) BEDRIJF

MEET- EN REGELTECHNIEKBEDRIJF

Profielnr 13152 Omvang 25 FTE Omschrijving Het type bedrijf kan variëren van handel tot productie (of eventueel een combinatie van beiden) en dient actief te zijn op de maritieme b2b- en/of b2c-markt, zoals bijvoorbeeld toeleveranciers scheepvaart of jachtbouw.

Profielnr 13149 Omvang 10 FTE Omschrijving Een bedrijf actief in de handel en/of verhuur van meet-, test- en/of inspectieapparatuur, industriële transportmiddelen, hijs- en hefwerktuigen, machines of technische producten dan wel bedrijven welke diensten op dit gebied aanbieden zoals het uitvoeren van metingen, reparaties, kalibraties, keuringen.

TECHNISCH BEDRIJF

Profielnr 13154 Omvang 1,5 mln Omschrijving Een productiebedrijf dat internationaal opereert of de potentie heeft om internationaal uit te breiden. De activiteiten richten zich op ontwikkelen, ontwerpen, vervaardigen, installeren, optimaliseren en onderhouden van industriële processen en kapitaalgoederen, bij voorkeur in een eigen nichemarkt.

Profielnr 13151 Omvang 15 FTE Omschrijving Een technisch bedrijf gespecialiseerd in het bouwen en/of onderhouden van klantspecifieke machines, apparaten en/of samengestelde componenten voor de industrie. Daarnaast het trainen/instrueren van de gebruikers.

GROOTHANDEL

AUTOMOTIVEBEDRIJF

Profielnr 13153 Omvang 15 FTE Omschrijving Een groothandel die verder uitgebouwd kan worden. De handels- en/ of dienstverlenende onderneming opereert bij voorkeur in de business-to-businessmarkt. De producten zijn onderscheidend en van hoge kwaliteit, de service is hoog of heeft potentie daartoe.

Profielnr 13150 Omvang 0,6 mln Omschrijving Een onderneming in de automotivesector zoals bijvoorbeeld auto- of onderdelenverkoop, wasstraat, poetsbedrijf, rijschool, et cetera. De onderneming dient gevestigd te zijn in een straal van 50 kilometer rondom Enschede/Hengelo.

Brookz werkt o.a. samen met de volgende partners


TECHNISCH HANDELS- OF PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 13148 Omvang 3 FTE Omschrijving Een technisch handels- of productiebedrijf die internationaal opereert of de potentie heeft om internationaal uit te breiden. Bedrijven actief in een nichemarkt genieten de voorkeur. De onderneming is actief in een business-to-business markt.

UITVAARTONDERNEMING Profielnr 13147 Omvang 0,3 mln Omschrijving Een uitvaartonderneming met rouwcentrum en/of crematorium. De onderneming is gevestigd in Overijssel of Gelderland, bij voorkeur in één van de steden. De onderneming moet eigen faciliteiten hebben (en niet alles hoeven inhuren).

PODIUM

investeringsprofielen Dit is een selectie van proelen die te bekijken zijn op de website Investormatch.nl. Voor meer proelen, aanvullende informatie en de contactgegevens van de vragende partij zie www.investormatch.nl GROOTHANDEL IN (LED-) VERLICHTING

HUISVESTINGSCONCEPT VOOR ARBEIDSMIGRANTEN

Profielnr 126 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Importeur/groothandel in (LED-)verlichting zoekt investeerder om start-up te financieren en onderneming op te schalen.

Profielnr 122 Kapitaalbehoefte 4,6 mln Omschrijving Het realiseren van een huisvestingsconcept voor arbeidsmigranten. Het concept bestaat uit ca. 40 eenheden voor ca. 140 personen. Wij zijn op zoek naar een belegger die wil investeren in het concept waarbij wij een goed bekendstaande uitzendorganisatie als huurder aan de belegger en het concept aanleveren.

BOEKINGS- EN OPTIMALISATIEPLATFORM Profielnr 125 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving LetShare Holding maakt software welke online vraag en aanbod van faciliteiten op een toegankelijke manier bij elkaar brengt. De software is door haar multifunctionaliteit, haar eenvoud en gebruiksgemak inzetbaar in vele sectoren.

MOBIELE COFFEE-UNITS Profielnr 124 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving De uitbreiding van onze Mobiele Espressobar-concepten, die we inzetten om op willekeurige locatie topcoffees te kunnen maken.

MEUBEL-DESIGN BEDRIJF Profielnr 108 Kapitaalbehoefte 0,2 Omschrijving Onderneming ontwikkelt, produceert en vermarkt een collectie van meubels, lampen en interieuraccessoires. Deze zijn ontworpen door Nederlands aanstormend ontwerptalent. Oprichters zijn bekende namen in het internationale design en beschikken beide over 10 jaar ervaring in product design en marketing.

INDOOR GOLF ARENA Profielnr 123 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Indoor Golf Arena® is unique in the world and is the largest and most diverse indoor golf training centre, currently being developed in the Netherlands (Zoetermeer).

PRODUCTIE-CONCEPT VOOR SIERTEELT EN TUINBOUW Profielnr 109 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving We verkopen een nieuw (gepatenteerd) productie concept met het daar bij behorende nieuwe product. Onze afnemers zijn de jonge planten opkweekbedrijven, in eerste instantie in Europa en in een later stadium wereldwijd.

PLATFORM DUURZAAM HERGEBRUIK ICT-APPARATUUR Profielnr 121 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een innovatief platform voor duurzaam hergebruik van ICT-apparatuur. Dit concept maakt het voor Nederlandse bedrijven erg interessant om hun afgeschreven ICT-producten te laten hergebruiken voor de Afrikaanse markt op basis van een Fair Trade-business model. Het bedrijf heeft een transparante werkwijze: alle activiteiten zijn volledig track & traceable.

FRANCHISEWINKELS SENIORENMARKT Profielnr 120 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Een snelgroeiende multichannel retailer met al 22 franchisewinkels gericht op de seniorenmarkt wil met een gerichte investering de groei verder versnellen. In 2015 willen we ongeveer 45 winkels in Nederland hebben. Internationalisering is binnen enkele jaren een serieuze optie.

PROFIELEN

INNOVATIEVE KINDERWAGEN Profielnr 112 Kapitaalbehoefte 0,6 mln Omschrijving Een uniek en volledig nieuw concept voor een kinderwagen die niet alleen zeer compact is in ingeklapte toestand, maar ook over een aantal functionaliteiten beschikt die geen andere kinderwagen op het moment heeft.

SLIJPMACHINE PARODONTOLOGIE Profielnr 116 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een innovatieve slijpmachine voor parodontologisch gereedschap. Bedrijf heeft een machine ontwikkeld die het parodontologisch instrumentarium positioneert m.b.v. cameratechniek. Vervolgens stuurt een software programma een slijpsteentje aan, dat het instrumentarium scherp slijpt.

BEZORGSERVICE Profielnr 110 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Dé bezorgservice voor al je aankopen op veiling- en advertentiesites (zoals Marktplaats, eBay, etc.). Haalt je aankopen op en bezorgt waar en wanneer jij dat wilt.

ANALYSEMETHODE DNA Profielnr 082 Kapitaalbehoefte 1,3 mln Omschrijving Genalice is nieuwe technologie(software) waardoor de wetenschap sneller, goedkoper en vele malen betrouwbaarder DNA-onderzoek kan verrichten. Het resultaat is dat mensen met bijvoorbeeld kanker sneller een passende, doeltreffender en minimaal schadelijke behandeling kunnen krijgen.

KOFFIE/FLEXWERK-CONCEPT Profielnr 094 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Bun Bun is een innovatief horecaconcept met de nadruk op koffie en flexwerken. In Nederland is behoefte aan werkplekken die niet gebonden zijn aan bedrijven, maar aan (jonge) professionals die elkaar willen opzoeken om te werken, daten, chatten of loungen.

FUNCAR VOOR VRIJE TIJD EN VERHUUR

Profielnr 081 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Een verbeterde scootercar met 150 cc en 4 vernsellingen. Van de voorganger zijn er meer dan 1.000 exemplaren verkocht. Launching customer verhuurt in de Verenigde Staten en Europa met GPS-gestuurde tours. Prototype is RDW goedgekeurd.



TUINBOUWONDERNEMING (CHINA)

BEDRIJF IN MEDISCHE APPARATUUR

Profielnr 106 Kapitaalbehoefte 0,4 mln Omschrijving Bestaande tuinbouwonderneming in China dat succesvol in de productie en verkoop van groenproducten (groendaken, groene gevels, planten voor aanleg) is, zoekt kapitaal voor forse, vraaggeleide expansie.

Profielnr 100 Kapitaalbehoefte 2,5 mln Omschrijving We are a development company for haptic feedback instruments, especially surgical endoscopic instruments. The company has been founded by a gynaecologist who is endoscopic surgeon and who is consultant for several medical device companies.

DRAADLOZE AUDIOVERBINDING Profielnr 077 Kapitaalbehoefte 0,1 mln Omschrijving Ontwikkeling, productie en verkoop van een draadloze audioverbinding tussen PC/MAC en audiosysteem. De verbinding is zowel functioneel (alle audioresoluties) als kwalitatief (objectieve specificaties) uniek in de markt. De technologie hebben we wereldwijde exclusiviteit. Samenwerking met fabrikant en ontwikkelaar.

INTERNETCADEAUBON Profielnr 095 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving De cadeaubon die je online bestelt en besteedt! Deze bon biedt voor zowel de gever (particulier en zakelijk) als de ontvanger grote voordelen. Door een foto of bedrijfslogo en eigen tekst toe te voegen is de bon te personaliseren. De ontvanger kan deze bon besteden bij alle aangesloten betrouwbare webwinkels in alle denkbare branches en de bon is in delen te besteden!

PRECISIELANDBOUWAPPARATUUR Profielnr 079 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Het bedrijf is gespecialiseerd in precisielandbouw. Hierbij moet u denken aan automatische besturing van landbouwmachines met een nauwkeurigheid van 0-2 cm. Een uiterst innovatieve markt met groot potentieel.

SOLAR FRUIT DRYER (AFRIKA) Profielnr 101 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Deze onderneming gaat in Gambia fruitdroogapparaten bouwen die werken op zonne-energie. Daarmee kan een deel van de overvloedige West-Afrikaanse oogsten van bijv. mango’s en tomaten, die nu grotendeels nutteloos wegrotten, worden gedroogd. Zo kan de lokale bevolking een inkomen verdienen.


OFFSHORE CARGO PRODUCT Profielnr 102 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving Cargo product met specifieke toepassing in de olie en gas offshore industrie. Het betreft een bescherming/behuizing voor het transporteren van goederen op offshore platformen.

CLOUD-COMPUTING PLATFORM Profielnr 046 Kapitaalbehoefte 1 mln Omschrijving 123Cloud levert infrastructuren als dienstverlening naar organisaties en ondernemingen in alle verticalen van de markt. Cloud computing als commodity groeit snel. 123Cloud zet deze groei op haar reeds lopende platform om in daadwerkelijke omzet en winst.

JACHTEN NAAR BRAZILIË Profielnr 065 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving Brazilië is enorm in opkomst op jachtgebied, maar de Nederlandse jachtindustrie is er nog niet vertegenwoordigd. Nu is de tijd om er als Nederlandse jachtmakelaar te vestigen en de Holland-branding op gebied van jachten te positioneren.

CROSS CHANNEL SALES Profielnr 119 Kapitaalbehoefte 0,6 mln Omschrijving Nieuwe en innovatieve formule voor de retailmarkt-sector en franchiseorganisaties in de Benelux en Duitsland

WEBDIENST Profielnr 098 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Een innovatieve online-dienst die klanten in staat stelt om alle acties te zien die website-bezoekers doen en ze eventueel te begeleiden, dit alles zonder dat daar extra plug-ins of software voor nodig is.

MODULAIR GEPATENTEERD BOUWCONCEPT Profielnr 004 Kapitaalbehoefte 0,4 mln Omschrijving Dit concept maakt het mogelijk om zonder specialistische kennis van het bouwen van interieurverfraaiers toch aan de slag te gaan. Bij het bouwen met ons systeem is geen gereedschap nodig, alle onderdelen klikken in elkaar en, wanneer nodig, ook weer eenvoudig uit elkaar.

INTERNETPLATFORM ADVIESBRANCHE Profielnr 096 Kapitaalbehoefte 0,3 mln Omschrijving Onafhankelijk internetplatform brengt vraag en aanbod van adviesdiensten en aanverwante producten op een effectieve manier bij elkaar. De ambitie is om de meest betrouwbare en geloofwaardige informatiebron binnen de adviesbranche in Nederland te worden en te blijven.

DEEL-INVESTERING VASTGOED IN UTRECHT Profielnr 103 Kapitaalbehoefte < 0,1 mln Omschrijving Bijna 20 jaar actief met de verhuur van etages en kamers in de plaats Utrecht, geeft de huidige vastgoedmarkt mogelijkheden om zeer interessant geprijsd nieuw onroerend goed aan onze portefeuille toe te voegen.

BEDRIJFSHYPOTHEEKCONCEPT Profielnr 118 Kapitaalbehoefte 0,5 mln Omschrijving Nieuwe speler op de markt van bedrijfshypotheken met een innovatieve nieuwe vorm van hypotheken, waarbij een maximaal voordeel t.o.v. de traditionele financiering wordt berekend.

IT-DIENSTVERLENER

METHODE OM HUIDKANKER TE GENEZEN

Profielnr 107 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een IT-dienstverlener dat al 4 jaar IT-dienstverlening levert op een hoog niveau aan grote klanten. Dit jaar willen we gaan uitbreiden en hier is kapitaal voor nodig.

Profielnr 033 Kapitaalbehoefte 0,2 mln Omschrijving Een bewezen, gepatenteerde methode tot genezing van huidkanker die reeds jaren wordt toegepast in Odessa Ukraine. Zonder chirurgische ingrepen en pijnloos.

Slim

Simpel

Solide

SnelStart automatiseert al sinds 1982 ondernemend Nederland vanaf Texel. Onze software is Slim, Simpel en Solide, al 30 jaar lang. Inmiddels doen meer dan 43.000 abonnees hun voordeel met onze administratieve pakketten en worden zij daarbij ondersteund door ruim 2.200 accountantskantoren. SnelStart administratieve Software, met de S van Succes!

bel 0222 36 30 61

www.snelstart.nl

JAGUAR XF 2.2D LIMITED EDITION VANAF € 49.990 LUXE KRIJGT TIJDELIJK EEN NIEUWE DIMENSIE. De Jaguar XF. Standaard imponerend. Wat dacht u van een nieuwe krachtige 2.2 liter dieselmotor. Goed voor 190 pk (140 kw) en een koppel van 450 Nm. Met 8-traps automaat en intelligent Stop/Start systeem.

HOW ALI V E A RE YOU ?

Gemiddeld brandstofverbruik varieert van 5,4 l/100 km tot 12,5 l/100 km. Gemiddelde CO2-uitstoot varieert van 149 g/km tot 292 g/km. De Jaguar XF is leverbaar als gelimiteerde XF 2.2D LE vanaf ¤ 49.990,– incl. BTW en BPM. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. 3 jaar fabrieksgarantie zonder kilometerbeperking. Leaseprijs vanaf ¤ 999,– p/m excl. BTW op basis van Operational Lease (Bron: Jaguar Financial Services, 48 maanden, 20.000 km/jaar).

W W W.JAGUAR.NL

BEDRIJFSVERKOOP Alles over hoe u in 2012 succesvol uw bedrijf kunt verkopen SPECIAL. voor professionele ondernemers

Recommend Documents