Jaarverslag 2009
Inhoudsopgave Inleiding
3
Maasdriel georganiseerd
7
De jaarrekening De balans De resultaatgebiedrekening De algemene toelichting De toelichting op de balans De toelichting op de themarekening 1 Relatie bestuur - inwoners 2 Bouwen aan Maasdriel 3 Leefbare samenleving 4 Inrichting leefomgeving Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De overige gegevens Accountantsverklaring
9 10 11 13 17 25 27 33 45 55 67 69 72
De paragrafen A Lokale heffingen B Weerstandsvermogen C Onderhoud kapitaalgoederen D Financiering E Bedrijfsvoering F Verbonden partijen G Grondbeleid Bijlagen Bijlage 1 Specificatie reserves Bijlage 2 Specificatie voorzieningen Bijlage 3 Relatie tussen thema's, resultaatgebieden en producten Bijlage 4 Specifieke uitkeringen (Sisa bijlage)
1
75 77 81 83 87 89 93 97 103 105 111 113 117
2
Inleiding In dit jaarverslag van de gemeente Maasdriel leggen wij verantwoording af over het door ons gevoerde bestuur in 2009. Met de jaarrekening is aansluiting gezocht bij de begroting 2009. In de begroting zijn de budgetten beschikbaar gesteld per thema, verbijzonderd per resultaatgebied. In de jaarrekening zijn naast de balans en de toelichting per thema de gegevens uit het jaarbericht opgenomen (wat wilden we bereiken, wat wilden we doen, wat hebben we bereikt, wat hebben we gedaan) en de verschillenanalyse per resultaatgebied. De paragrafen, die de dwarsverbanden weergeven volgen hierna. Inhoudelijke ontwikkelingen De in 2007 ingezette ontwikkeling op begroting en verantwoording is in 2009 verder uitgewerkt. De werkgroep planning en control heeft een advies uitgebracht over de mogelijke verbeteringen in de planning en controlcyclus. In het voorjaar 2009 is voor het eerst het jaarbericht vooruitlopend op het jaarverslag in de raad behandeld. Hierdoor is de raad in een eerder stadium op de hoogte van ontwikkelingen op beleid, zodat eventuele bijsturing vroeg in het lopende begrotingsjaar kan plaatsvinden. In 2009 is het visiedocument Maasdriel 2020+ leidraad voor de ontwikkeling van het beleid in deze gemeente. De volgende onderwerpen kwamen in de raad ondermeer in 2009 aan de orde. - Milieuwerkprogramma 2009-2012. - Plan van aanpak visie Maasdriel 2020+ - Mobiliteitsplan - Toekomst Regio Rivierenland - Voorbereidingskredieten brede scholen Ammerzoden en Velddriel - Samenwerking Glastuinbouw en Paddenstoelenteelt Bommelerwaard. - Beheerplan onderhoud gemeentelijke gebouwen. - Nota grondbeleid 2009 - Kwaliteitsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) Maasdriel De gemeentelijke organisatie is in de steigers gezet en opgepoetst, waarbij ook het gemeentehuis intern een metamorfose onderging. Over deze "kanteling van de organisatie" wordt verwezen naar de toelichting in de paragraaf bedrijfsvoering. Financieel resultaat Bij de 2e bestuursrapportage werd een voordelig resultaat van € 985.000 verwacht. Ontwikkelingen na de vaststelling daarvan in november vorig jaar leiden tot de volgende afwijkingen.
3
Tabel 1 – Financieel resultaat 2009 (bedragen in € ) Saldo Voordelig jaarrekeningsaldo 2009 Af: 1. Netto over te hevelen budgetten naar 2010
1.493.000 -377.000 1.116.000 985.000 131.000
2. Prognose volgens 2e bestuursrapportage 2009 Verschil Analyse van dit verschil op hoofdlijnen 3. Pensioenvoorziening college 4. Bouwleges Externe begeleiding bouwvergunningen 5. Sociale Dienst Bommelerwaard 6. WMO 7. Leerlingenvervoer 8. Gladheidsbestrijding 9. Rente 10. Algemene uitkering en belastingen 11. Resultaat bedrijfsvoering 12. Bijdrage uit reserves Overige verschillen per saldo Verschil
Thema 1 Thema 2 Algemeen Thema 3 Thema 3 Thema 3 Thema 4 Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen
194.000 308.000 -200.000 124.000 -181.000 -32.000 -44.000 399.000 349.000 -415.000 -273.000 -98.000 131.000
De grotere posten kunnen als volgt worden toegelicht. 1. Netto over te hevelen budgetten naar 2010 Voor verschillende incidentele budgetten geldt dat deze weliswaar in 2009 waren geraamd, maar pas in 2010 worden besteed. Deze budgetten worden via een afzonderlijke begrotingswijziging overgeheveld naar 2010. Het gaat hier om een bedrag van € 742.708, hiervan wordt € 366.075 gedekt door reserves en subsidies. Per saldo bedraagt de overheveling derhalve € 376.633. Zie tabel 39 op pagina 71. 2. Resultaat 2e bestuursrapportage 2009 In de 1e bestuursrapportage 2009 is een begrotingsresultaat van € 725.000 gepresenteerd. Dit had voornamelijk te maken met een hogere algemene uitkering, het naar beneden bijstellen van de indexen en lagere kapitaallasten doordat investeringen in de tijd waren doorgeschoven. In de 2e bestuursrapportage is een begrotingsresultaat van € 985.000 gepresenteerd. Ook deze verhoging had voornamelijk weer te maken met een hogere algemene uitkering. Voor een nadere toelichting hierop wordt verwezen naar de beide bestuursrapportages. 3. Lagere pensioenvoorziening college. De voorziening pensioenverplichtingen is in 2009 opnieuw beoordeeld. Op grond hiervan kan de omvang daarvan worden verlaagd met € 194.000. Dit surplus komt ten gunste van de exploitatie. 4. Bouwleges In de 2e bestuursrapportage 2009 zijn de ramingen (leges bouwvergunningen en welstand) naar beneden bijgesteld. Zowel het aantal aanvragen van bouwvergunningen als de hoogte van de kosten van de verbouwing liepen terug. In het najaar van 2009 heeft een inhaalslag plaatsgevonden met betrekking tot de inning/uitschrijving van nog openstaande aanvragen en zijn er een aantal grote projecten geweest die aanzienlijk meer leges hebben opgeleverd ten opzichte van "normale" vergunningen. Verder heeft een nog intensievere controle van de geraamde bouwkosten plaatsgevonden. Tegenover de extra opbrengsten staat voor € 200.000 aan extra kosten voor externe begeleiding van de bouwvergunningen.
4
5. Sociale Dienst Bommelerwaard Uit de jaarrekening 2009 van de Sociale Dienst Bommelerwaard blijkt dat de uiteindelijke bijdrage van de gemeente € 246.000 meevalt ten opzichte van de begroting. Hierdoor was de geraamde bijdrage van € 122.000 uit de reserve ook niet meer nodig. Per saldo resteert een voordeel van € 124.000. 6. WMO Met name een niet te realiseren bijdrage in de uitvoeringskosten en een onterecht geraamde bijdrage van het Rijk leidt tot lagere baten. Daarnaast waren de verstrekkingen in het kader van de woningaanpassingen aan het einde van het jaar hoger dan verwacht. Gedurende het jaar was er nog geen aanleiding om de ramingen hiervoor aan te passen. 7. Leerlingenvervoer Door de uitbreiding van het aantal verkeersstromen voor aangepast vervoer zijn de kosten hoger. 8. Gladheidbestrijding Door de strenge winter waren de kosten voor gladheidbestrijding hoger. 9. Rente Door ontwikkelingen op de geld en kapitaalmarkt, dit gerelateerd aan de interne rekenrente van 5%, is € 399.000 meer bespaarde rente gerealiseerd dan geraamd. 10. Algemene uitkering en belastingen De algemene uitkering is € 279.000 hoger dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt door positieve bijstellingen van de accressen en verrekeningen over vorige jaren. Daarnaast hebben de belastingen en overige dekkingsmiddelen € 70.000 meer opgebracht. 11. Resultaat bedrijfsvoering Voor de resultaten van de bedrijfsvoering verwijzen we naar de paragraaf bedrijfsvoering. 12. Bijdrage uit reserves Door het positieve jaarrekeningresultaat was het niet meer nodig om de geraamde onttrekking uit de reserves BTW-compensatie ook daadwerkelijk door te voeren. Overige verschillen Een meer gedetailleerde verklaring voor de verschillen zijn per resultaatgebied toegelicht in de themaverantwoording.
Het college van Maasdriel Mei 2010
5
6
Maasdriel georganiseerd Samenstelling gemeenteraad De gemeenteraad van Maasdriel telt negentien leden, die zes partijen vertegenwoordigen. Per ultimo 2009 hebben de volgende leden zitting in de gemeenteraad. CDA Mevrouw M.P.C.G. Blaauwhof-Theunissen De heer P.J.T.W. van Boxtel De heer W.J.M. Goesten (fractievoorzitter) De heer M.J. Robbemondt De heer P.A. de Vries De heer M.G.A. Verhoeven GroenLinks De heer C. van Drunen (fractievoorzitter) De heer F.J.M. van Weerdenburg Lijst P.J.T. Pompen De heer P.J.T. Pompen PvdA Mevrouw J.C.G.L. van de Braak – van Hooft (fractievoorzitter) De heer B. van Kessel De heer J.J.T.M. Leijdekkers Samen Sterk Maasdriel De heer H. de Groot De heer L.R.M. Steenbekkers (fractievoorzitter) VVD De heer P. van Endhoven De heer J.A.M. de Groot De heer N.J. Hooijmans (fractievoorzitter) Mevrouw A.G.X. Plomp – de Ridder De heer C.A.A. Sips Raadscommissies Ter ondersteuning van de gemeenteraad zijn in Maasdriel twee raadscommissies ingesteld, namelijk de commissie Algemeen bestuur en Zorg en de commissie Ruimte. Deze commissies houden zich bezig met het adviseren over voorstellen van burgemeester en wethouders op specifieke beleidsterreinen. De raadscommissies zijn samengesteld uit raadsleden en nietraadsleden College van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders vormt het dagelijks bestuur van de gemeente. De burgemeester is benoemd door de Kroon en is voorzitter van het college en de gemeenteraad. Eind 2009 bestaat het college van Maasdriel uit de volgende leden: Burgemeester A.H. Boerma-van Doorne Wethouder G.P. van den Anker Wethouder G.B. Smit Wethouder A.P. Verachtert Wethouder J.A. Verhoeckx
7
Gemeentelijke organisatie Aan het hoofd van de gemeentelijke organisatie staat de gemeentesecretaris / directeur. Hij staat het college bij de uitoefening van hun taak terzijde. Daarnaast fungeert hij als intermediair tussen de organisatie en het bestuur. Tevens is hij bestuurder krachtens de Wet op de Ondernemingsraden. Formeel is per 1 oktober 2009 onze ambtelijke organisatie gekanteld naar een meer vraag- en klantgerichte, transparante organisatie, waarbij het aantal afdelingen is afgenomen van 8 naar 6, maar waarbij ook de samenstelling van sommige afdelingen fors is veranderd.
De vernieuwde publieksbalie De ambtelijke organisatie bestaat vanaf 1 oktober 2009 uit de volgende afdelingen: • Ruimte & Samenleving • Beheer & Toezicht • Publiekszaken • Bedrijfsvoering • Brandweer De directeur wordt ondersteund door de afdeling Advies & Ondersteuning en door het bureau concern control.
8
De jaarrekening
9
De balans Tabel 2 – Balans (bedragen in € ) Activa
2009
2008
Toelichting Pagina
V aste activa 0
0
1)
17
• Mate ri ële vaste activa
• Immateriële vaste activa
30.473.489
30.965.114
2)
17
• Financiële vaste activa
16.928.745
3)
18
Totaal vaste activa
47.402.234
18.167.958 49.133.072
V lottende activa • V oorraden • V orderingen • Liquide middelen • Overlopende activa
13.653.524
8.913.888
4)
19
4.064.743
3.432.923
5)
20
47.617
51.968
6)
20
983.947
678.442
7)
20
Totaal vlottende activa
18.749.831
13.077.221
Totaal activa
66.15 2.065
62.210 .293
2009
2008
26.514.929
25.074.053
8)
21
1.492.680
1.096.641
9)
10
P assiva
V aste financieringsmiddelen • E igen vermoge n • S aldo van de rekening • V oorzieningen
2.363.297
1.177.582
10)
22
• V aste schulden
27.566.281
11)
23
Totaal vaste financieringsmiddelen
57.937.187
23.968.283 51.316.559
V lottende pa ssiva • V lottende schulden
6.348.453
9.497.251
12)
23
• Overlopende passiva
1.866.425
13)
23
Totaal vlottende passiva
8.214.878
1.396.482 10.893.733
66.15 2.065
62.210 .292
Totaal passiva
10
De resultaatgebiedrekening Tabel 3 – Resultaatgebiedrekening (bedragen in €) Resultaatgebied
Werkelijk 2009
Verschil
2.897.477 670.200 -2.227.277
-36.300 161.252 197.552
1 Bestuur, organisatie en communicatie
Lasten Baten Saldo
2.850.000 421.000 -2.429.000
Begroting 2009 na wijziging 2.933.777 508.948 -2.424.829
2 Openbare orde en veiligheid
Lasten Baten Saldo
1.809.000 46.000 -1.763.000
1.771.096 50.777 -1.720.319
1.778.149 36.456 -1.741.693
7.053 -14.321 -21.374
3 Openbare ruimte en verkeer
Lasten Baten Saldo
2.823.000 65.000 -2.758.000
2.929.152 64.677 -2.864.475
3.642.808 121.098 -3.521.710
713.656 56.421 -657.235
4 Economie
Lasten Baten Saldo
211.000 38.000 -173.000
237.497 37.946 -199.551
216.748 46.829 -169.919
-20.749 8.883 29.632
5 Onderwijs
Lasten Baten Saldo
2.500.000 282.000 -2.218.000
2.478.377 282.077 -2.196.300
2.565.503 323.803 -2.241.700
87.126 41.726 -45.400
6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn
Lasten Baten Saldo
3.415.000 579.000 -2.836.000
3.410.145 632.703 -2.777.442
3.339.700 620.814 -2.718.886
-70.445 -11.889 58.556
7 Zorg
Lasten Baten Saldo
4.799.000 321.000 -4.478.000
4.934.187 297.505 -4.636.682
9.477.551 4.957.635 -4.519.916
4.543.364 4.660.130 116.766
8 Volksgezondheid en milieu
Lasten Baten Saldo
3.607.000 2.931.000 -676.000
3.485.701 2.944.185 -541.516
3.466.277 3.255.156 -211.121
-19.424 310.971 330.395
9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
Lasten Baten Saldo
3.560.000 1.784.000 -1.776.000
4.217.755 1.568.609 -2.649.146
7.893.311 6.469.200 -1.424.111
3.675.556 4.900.591 1.225.035
Algemene dekkingsmiddelen
Lasten Baten Saldo
1.074.000 21.458.000 20.384.000
2.057.359 22.267.405 20.210.046
2.400.702 23.013.951 20.613.249
343.343 746.546 403.203
Totaal exploitatie
Lasten Baten Saldo
26.648.000 27.925.000 1.277.000
28.455.046 28.654.832 199.786
37.678.227 39.515.142 1.836.915
9.223.181 10.860.310 1.637.129
Resultaatbestemming
Toevoeging Bijdrage Saldo
1.991.000 687.000 -1.304.000
3.470.810 4.256.024 785.214
3.916.719 3.572.484 -344.235
445.909 -683.540 -1.129.449
Lasten Baten Saldo
28.639.000 28.612.000 -27.000
31.925.856 32.910.856 985.000
41.594.946 43.087.626 1.492.680
9.669.090 10.176.770 507.680
Totaal
Begroting 2009
11
12
De algemene toelichting Grondslagen voor consolidatie In de geconsolideerde balans en themarekeningen zijn slechts de financiële gegevens van de gemeente Maasdriel opgenomen. Verbonden partijen, zoals opgenomen in paragraaf F, worden niet geconsolideerd.
Waarderingsgrondslagen Activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij hierna anders wordt vermeld. Activa algemeen Activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten, die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs is een opslag voor de indirecte kosten opgenomen evenals de rente die over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend. Op de balans worden de activa onderscheiden in vaste en vlottende activa, al naar gelang zij zijn bestemd om de uitoefening van de werkzaamheid van de gemeente duurzaam te dienen. Naar verwachting duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen. Voorraden en deelnemingen worden tegen de marktwaarde gewaardeerd als de marktwaarde lager is dan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Een actief dat buiten gebruik wordt gesteld wordt afgewaardeerd op het moment van buitengebruikstelling, als de restwaarde lager is dan de boekwaarde. Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa worden opgenomen kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio en kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief worden alleen geactiveerd als het voornemen bestaat het actief te gebruiken of te verkopen, de technische uitvoerbaarheid om het actief te voltooien vaststaat, het actief in de toekomst economisch of maatschappelijk nut zal genereren en de uitgaven die aan het actief zijn toe te rekenen betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. Alle immateriële vaste activa worden voor het bedrag van de investering geactiveerd, verminderd met eventuele bijdragen van derden die in directe relatie staan met de investering. Materiële vaste activa Bij de materiële vaste activa wordt onderscheid gemaakt tussen investeringen met een economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Investeringen met een economisch nut Investeringen hebben een economisch nut als ze verhandelbaar zijn en/of als ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Alle investeringen met een economisch nut (uitgezonderd kunstvoorwerpen met een cultuurhistorische waarde) worden voor het bedrag van de investering geactiveerd, verminderd met eventuele bijdragen van derden die in directe relatie staan met de investering.
13
Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte, zoals (inrichting) wegen, waterwegen, civiele werken en openbaar groen, worden, gelet op de financiële situatie, geactiveerd, conform het gemeentelijk vastgestelde activerings-, waarderings- en afschrijvingsbeleid. De beoordeling hiervan vindt per individuele investering plaats door de gemeenteraad. De dekking voor deze investeringen kan worden verkregen door de inzet van de bestemmingsreserve nieuw beleid. Reeds vóór 2004 geactiveerde investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut blijven wel geactiveerd. Financiële vaste activa In de balans worden onder de financiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen, gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen; leningen aan woningbouwcorporaties, deelnemingen, overige verbonden partijen en overige langlopende leningen; overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer en bijdragen aan activa in eigendom van derden. Eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid worden met de nominale waarde van de leningen verrekend. Bijdragen aan activa in eigendom van derden Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden alleen geactiveerd als de investering bijdraagt aan de publieke taak, de derde zich heeft verplicht tot het daadwerkelijk investeren op een wijze zoals is overeengekomen en de bijdrage kan worden teruggevorderd, als de derde in gebreke blijft of de gemeente anders recht kan doen gelden op de activa die samenhangen met de investering. Voorraden Bouwgrond De voorraad bouwgrond is gesplitst in nog niet in exploitatie genomen bouwgronden en onderhanden werken (bouwgrond in exploitatie). De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs. De vervaardigingprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken), evenals de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Vorderingen Eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid worden met de nominale waarde van de vorderingen verrekend. Het onderscheid tussen vorderingen en financiële vaste activa wordt gevormd door de looptijd, vorderingen hebben een rentetypische looptijd van korter dan één jaar. Overlopende activa Hierin zijn opgenomen vooruitbetaalde bedragen voor nog te ontvangen goederen of diensten. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd wegens: • verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; • op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; • kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Vaste schulden In de vorige comptabiliteitsvoorschriften (CV 95) lag het onderscheid tussen langlopende en kortlopende schulden bij twee jaar. In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en
14
gemeenten (BBV) is dit onderscheid gelegd bij één jaar en wordt er van vaste en vlottende schulden gesproken. Vlottende schulden De netto vlottende schulden bestaan uit kasgeldleningen, bank- en girosaldi en overige schulden met een rentetypische looptijd van korter dan één jaar. Overlopende passiva Onder de overlopende passiva worden verplichtingen opgenomen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgende begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Tot de overlopende passiva horen ook de van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden.
Grondslagen voor resultaatbepaling en resultaatbestemming Bij de bepaling van het resultaat wordt het stelsel van baten en lasten gehanteerd. Kapitaallasten De kapitaallasten bestaan uit afschrijvingen en toegerekende rente. Afschrijvingen Op vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt jaarlijks afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. Op investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kan extra worden afgeschreven. De beoordeling hiervan vindt per individuele investering plaats door de gemeenteraad. Geactiveerde kosten voor onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief en het saldo van agio en disagio worden lineair in maximaal 5 jaar afgeschreven. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden in één jaar afgeschreven. De materiële vaste activa met economisch nut worden lineair afgeschreven in relatie tot de economische levensduur. In de financiële verordening zijn deze voor afzonderlijke soorten activa als volgt vastgesteld. • automatiseringsapparatuur: conform beheerplan • bedrijfsmiddelen: 10 jaar • sportvelden: 20 jaar • brandweermaterieel: conform beheerplan • nieuwbouw gebouwen / bedrijfsruimten: 40 jaar • software: 7 jaar • straatverlichting: 20 jaar • riolering: conform beheerplan • wegen: conform beheerplan • gronden en terreinen: geen Bijdrage in activa van derden, opgenomen onder de financiële vaste activa, worden afgeschreven conform de onderverdeling onder materiële vaste activa. Met de afschrijving wordt gestart het eerste jaar na het jaar van ingebruikname van het activum. Toegerekende rente Bij de berekening van de kapitaallasten is een voorcalculatorisch rentepercentage (rekenrente) gehanteerd van 5% (2007: 5%). Bij de bepaling van dit rentepercentage is over het eigen vermogen een rente berekend van eveneens 5% (2007: 5%). Deze bespaarde rente wordt ten gunste gebracht van de algemene dekkingsmiddelen, evenals het nadelig verschil tussen rekenrente en de werkelijke rentekosten van de opgenomen gelden. Een deel hiervan wordt via de resultaatbestemming ten gunste gebracht van de reserves.
15
Resultaat bouwgrondexploitaties Winstneming vindt plaats op het moment dat de exploitatie van een complex wordt beëindigd of wanneer tussentijds met redelijke zekerheid vast te stellen is, dat er winst gerealiseerd wordt. In dat geval wordt het saldo van de negatieve boekwaarde, na aftrek van de nog te verwachten kosten, als winst genomen. Wanneer echter verliezen worden verwacht, wordt hiervoor direct ten laste van het rekeningresultaat een voorziening gevormd. De dekking hiervoor wordt via resultaatbestemming gevormd door een bijdrage uit de bestemmingsreserve bouwgrondexploitatie. De positieve resultaten van bouwgrondexploitatie worden via resultaatbestemming toegevoegd aan de reserve bouwgrondexploitatie. Indien van deze reserve het door de raad bepaalde maximum wordt bereikt wordt het resultaat toegevoegd aan de algemene reserve. Resultaatbestemming Bij de resultaatbestemming wordt onderscheid aangebracht tussen vooraf, in de begroting, bepaalde toevoegingen aan en onttrekkingen uit reserves en de bestemming van het jaarrekeningresultaat. De vooraf bepaalde mutaties worden in de reserves verwerkt en het jaarrekeningresultaat wordt afzonderlijk op balans gepresenteerd. Het voorstel van het college inzake de bestemming van dit jaarrekeningresultaat is op pagina 69 onder de overige gegevens opgenomen.
16
De toelichting op de balans 1) Immateriële vaste activa De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 4 – Opbouw immateriële vaste activa (bedragen in €) Immateriële vaste activa
2009
2008
0 0 0
0 0 0
K osten sluiten van gel dleningen en saldo van agio en disagio K osten van onderzoek en ontwikkeling Totaal
Tot en met 2006 werden onder deze post de voorbereidingskosten van de grondexploitaties opgenomen. Met ingang van 2007 zijn deze opgenomen onder de post voorraden.
2) Materiële vaste activa De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 5 – Opbouw materiële vaste activa (bedragen in €) Materiële vaste activa
Investeringen met een economisch nut Investeringen i n de openbare ru imte met een maatschappelijk nut Totaal
2009
2008
31.57 9.119 -1.10 5.630 30.47 3.489
29.839 .661 1.125 .453 30.965 .114
Het verloop van de afzonderlijke posten is in de volgende tabel opgenomen.
B oekwaarde per 1 j anuari 2009 Investeringen Desinvesteringen A fschrijvingen B ijdragen van derde n A fwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen Boekwaarde per 31 dece mber 2009
Totaal
Overige materiële vaste acti va Balanscode 1170
Machines, apparaten en install aties Ba lanscode 1140
Vervoer-middelen Balanscode 1150
Bedrijfsgebouwen Balanscode 1110
G ronden en terrein en Balanscod e 1120
Investeringen met een economisch nut
Grond-, weg- en waterbouw-kundige werken Balanscode 1130
Tabel 6 – Verloopoverzicht materiële vaste activa (bedragen in € 1.000)
2.961 690 -8 -85 0 0
16.877 1.301 -1.021 -590 0 0
8.151 960 0 -212 0 0
410 0 0 -53 0 0
740 428 0 -77 0 0
701 498 -13 -79 0 0
29.840 3.877 -1.042 -1.096 0 0
3.558
16.567
8.899
357
1.091
1.107
31.579
17
B oekwaarde per 1 j anuari 2009 Investeringen Desinvesteringen A fschrijvingen B ijdragen van derde n (prov. Gld) A fwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen Boekwaarde per 31 dece mber 2009
Totaal
Overige materiële vaste acti va Balanscode 1175
Machines, apparaten en installaties Balanscode 1145
Vervoer-middelen
Grond-, weg- en waterbouw-kundige werken Balanscode 1135
B edrijfsgebouwe n
G ronden en terrein en Balanscod e 1125
Investeringen i n de openbare ru imte met een maatschappelijk n ut
25 0 0 -2 0 0
0 0 0 0 0 0
973 488 0 -10 -2.700 0
0 0 0 0 0 0
13 0 0 -1 0 0
114 0 0 -6 0 0
1.125 488 0 -19 -2.700 0
23
0
-1.249
0
12
108
-1.106
Van de materiële vaste activa zijn de volgende in erfpacht uitgegeven: • recreatiegebied De Zandmeren te Kerkdriel; • de golfbaan, de ijsbaan en dierensportcentrum Het Laar te Kerkdriel; • het Jeu de boulesterrein en de tennisbanen te Ammerzoden; • het Kleindierwandelpark en de tennisbanen te Hedel. De aanschafwaarde van de materiële vaste activa bedraagt € 45.665.000 (2008: € 46.411.000), de cumulatieve afschrijving bedraagt € 15.191.000 (2008: € 15.445.000).
3) Financiële vaste activa De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 7 – Opbouw financiële vaste activa (bedragen in €) Financiële vaste activa
K apitaalverstrekkingen aan: • deel nemingen • gemeenschappelijke regelingen • overige verbonden partij en Len ingen aan: • woningbouwcorporaties • deel nemingen • overige verbonden partij en O verige langlopende leningen O verige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één of langer B ijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal
Het verloop van deze post is als volgt.
18
2009
2008
6 0.211 0 0
60 .211 0 0
4.53 7.802 0 0 11.42 6.858 0 90 3.874 16.92 8.745
4.991 .582 0 0 12.167 .277 0 948 .888 18.167 .958
Tabel 8 – Verloop financiële vaste activa (bedragen in €) 18.16 7.958 62.078 0 -1.301.291 0 0 0 16.92 8.745
Boekwaarde per 1 januari 2009 Investeringen Desinvesteringen A fschrijvingen en aflossingen B ijdragen van derde n A fwaarderingen wegens duurzame waardevermindering O verheveling naar post voorraden Boekwaarde per 31 dece mber 2009
Het kortlopende deel van de financiële vaste activa bedraagt € 882.000.
4) Voorraden De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 9 – Opbouw voorraden (bedragen in €)
V oorraden
G ro nd- en hulpstoffen • niet in exploitatie genomen bouwgronden • overige grond- en hulpstoffen O nderhanden werk (bouwgrond in exploitatie) V oorziening op on derhanden werk G ereed product en handelsgoe deren V ooruitbetalingen Totaal
2009
2008
13.92 6.392 0 -22 3.964 -5 1.657 2.753 0 13.65 3.524
9.785 .924 0 -624 .599 -255 .454 8 .018 0 8.913 .888
Het verloop van de bouwgronden in exploitatie is als volgt. Tabel 10 – Verloop bouwgronden in exploitatie (bedragen in €) -62 4.599 531.886 -131.251 -223.964
Boekwaarde per 1 januari 2009 V ermeerderingen V erminderinge n Boekwaarde per 31 dece mber 2009 G eraamde nog te maken kosten G eraamde opbrengsten G eraamd eindresultaat
7.064.453 -7.587.885 -74 7.396
De geraamde nog te maken kosten en de geraamde opbrengsten zijn gebaseerd op kostprijsberekeningen van de bouwgrondexploitaties die recent zijn opgemaakt. Het plan Gemeentewerf e.o. te Kerkdriel is inmiddels afgesloten. In 2009 bedroegen de lasten € 258.956. De in 2008 gevormde voorziening om dit aanvullende verlies te dekken, groot € 255.454 is aangewend. Tot slot is, conform reeds jaren geldende besluitvorming, de reserve Bouwgrondexploitaie aangewend voor het restant verlies ad € 3.502. Het totale verlies op dit plan komt hiermee op afgerond € 711.000. M.b.t. het plan Rossum-Noord wordt een uiteindelijk verlies verwacht van € 51.657. Voor dit negatieve eindresultaat is in 2009 een voorziening gevormd tot hetzelfde bedrag. De dekking voor eventuele nadelige resultaten in de toekomst wordt gevormd door de reserve bouwgrondexploitaties. Het minimumniveau hiervan is door de gemeenteraad bepaald op
19
€ 1.000.000. Deze reserve is in 2009 per saldo verder verhoogd van € 1.385.000 naar € 1.810.000. Een voorlopige winstneming op woningbouwplan St. Antoniusstraat in Velddriel van een half miljoen en de onttrekking wegens het vormen van een voorziening voor RossumNoord zijn de voornaamste mutaties. Voor een inschatting van de risico’s op bouwgrondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen, waarin de risicoparagraaf is opgenomen. Tabel 11 – Verloop bouwgronden niet in exploitatie (bedragen in €)
9.78 5.924 4.339.998 -199.530 13.926.392
Boekwaarde per 1 januari 2009 Vermeerderingen Verminderinge n Boekwaarde per 31 dece mber 2009
Ook in 2009 zijn forse bedragen geïnvesteerd in bouwgronden (nog) niet in exploitatie. Het gaat hier om de zogenaamde actieve grondpolitiek, zoals verwoord in de paragraaf Grondbeleid.
5) Vorderingen De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 12 – Opbouw vorderingen (bedragen in €) V orderinge n
V orderingen op openbare lichamen (i.c. BSR) V erstrekte kasgeldleningen Rekening-courantve rhoudingen met niet financiële i nstellingen O verige vorderingen O verige uitzettingen Totaal
2009
2008
0 0 0 4.06 4.743 0 4.06 4.743
220 .000 0 0 3.212 .923 0 3.432 .923
Bij de waardering van deze vorderingen is rekening gehouden met een correctie voor dubieuze debiteuren van € 609.000 (2008 € 668.000). Naast belastingvorderingen betreft het vooral opgelegde dwangsommen. De vorderingen op verbonden partijen bedragen: - Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR), voorschotten gem. belastingen - Sociale Dienst Bommelerwaard (SDB), afrek. bijdrage 2009 en werkdeel WWB
€ 91.000 € 273.000
6) Liquide middelen Onder deze post zijn de kas-, bank- en girosaldo opgenomen van de gemeente.
7) Overlopende activa Onder deze post zijn vooruitbetaalde bedragen opgenomen voor nog te ontvangen goederen of diensten voor in totaal € 983.947 (2008: € 678.442).
20
8) Eigen vermogen De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 13 – Opbouw eigen vermogen (bedragen in €)
E igen verm ogen
A lgemene reserve E galisatiereserves O verige bestemming sreserves Totaal
2009
2008
1.28 7.341 3.48 4.784 21.74 2.804 26.51 4.929
1.262 .099 2.557 .217 21.254 .737 25.074 .053
In bijlage 1 op pagina 105 van dit jaarverslag is een specificatie opgenomen, waarin per reserve het verloop gedurende het jaar is weergegeven. Algemene reserve De algemene reserve dient als buffer voor het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van onvoorziene ontwikkelingen. Eerder is de ondergrens bepaald op de provinciale norm van 6% van de algemene uitkering + belastingcapaciteit en bedraagt voor Maasdriel € 1.000.000. Mutaties kunnen plaatsvinden binnen de bandbreedte van € 500.000 tot € 1.500.000. In principe wordt alleen het jaarrekeningsaldo op de algemene reserve gemuteerd. Daarbuiten vindt mutatie op de reserve nieuw beleid plaats. Op 11 februari 2010 heeft de gemeenteraad de nota reserves en voorzieningen aangenomen. De consequenties daarvan worden in 2010 administratief verwekt. Voor een toelichting op de mutaties via de resultaatgebieden wordt verwezen naar de overige gegevens op pagina 69 en 70. Voor de berekening van de rentetoevoeging wordt verwezen naar bijlage 1 op pagina 105. Egalisatiereserves De egalisatiereserves zijn gesplitst in egalisatiereserves tarieven en egalisatiereserves kosten. Egalisatiereserves tarieven Deze soort bestemmingsreserves zijn bedoeld om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht. Op dit moment betreft dit alleen de reserve riolering. Egalisatiereserves kosten Naast de mogelijkheid van schommelingen in tarieven die aan derden in rekening worden gebracht, kennen bepaalde lasten die geen rechtstreekse relatie hebben met in rekening gebrachte tarieven een soortgelijk verloop. Voorbeelden hiervan zijn investeringen in automatisering en brandweermaterieel. Om te voorkomen dat deze jaarlijkse schommelingen een evenwichtige exploitatie verstoren is er voor gekozen om ook deze activiteiten te egaliseren via reserves. In relatie tot het BBV zijn de egalisatiereserves tarieven onder de egalisatiereserves en de egalisatiereserves kosten onder de bestemmingsreserves verantwoord.
21
Overige bestemmingsreserves De overige bestemmingsreserves zijn onderverdeeld in: • egalisatiereserves kosten; • nieuw beleid; • structurele dekking van het exploitatiesaldo via bespaarde rente; • incidentele dekking van het exploitatiesaldo via resultaatbestemming door vrijval van de reserve; • structurele dekking van kapitaallasten; • dekking van specifieke incidentele lasten; • buffer voor risico’s die niet redelijkerwijs zijn in te schatten; • overige.
10) Voorzieningen De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 14 – Opbouw voorzieningen (bedragen in €)
Voorzieningen
Verplichtingen en verliezen Risico's G elijkmatige verdeling van lasten Bijdragen met een bestedingsverplichting Totaal
2009
2008
2.35 2.316 0 0 1 0.981 2.36 3.297
1.166 .601 0 0 10 .981 1.177 .582
In bijlage 2 op pagina 111 van dit jaarverslag is een specificatie opgenomen, waarin per voorziening het verloop gedurende het jaar is weergegeven. Verplichtingen en verliezen Deze voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten. Risico’s Deze voorzieningen worden gevormd voor risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum redelijkerwijs is te schatten. Gelijkmatige verdeling van lasten Deze voorzieningen worden gevormd voor kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatig verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.
22
11) Vaste schulden De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 15 – Opbouw vaste schulden (bedragen in €) V aste schulden
O bligatieleningen O nderhandse leningen van: • binn enlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen • binn enlandse banken en overige financiële instellinge n • binn enlandse bedrijven • overige binnenlandse sectoren • buitenlandse in stellingen, fondsen, banken, b edrijven en overige Door derden belegde gelden Waarborg sommem O verige vaste schulden Totaal
2009
2008
0
0
1.95 1.255 25.61 5.026 0 0 0 0 0 0 27.56 6.281
2.223 .523 21.665 .348 0 0 79 .412 0 0 0 23.968 .283
De rentelast over 2009 van de vaste schulden bedraagt € 1.187.000 (2008: € 1.198.500).
12) Vlottende schulden De vlottende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 16 – Specificatie vlottende schulden (bedragen in €) V lottende schulden
Crediteuren O verige vlottende schulden Li quide middelen Totaal
2009
2008
2.57 1.787 2.70 5.042 1.07 1.624 6.34 8.453
2.880 .536 4.832 .464 1.784 .251 9.497 .251
Binnen de overige vlottende schulden is opgenomen het vlottende deel (korter dan 1 jaar) van de vaste schulden. Bijdragen met een bestedingsverplichting Deze bijdragen worden gevormd voor van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Een tweetal posten die hiervoor in aanmerking komt is de rijksbijdrage in het kader van het werkdeel van de WWB, een bijdrage van het rijk die door Maasdriel wordt doorbetaald aan de Sociale Dienst Bommelerwaard en de rijksbijdrage voor inburgering. Het verloop van deze post over 2009 is als volgt. Tabel 17 – Verloopoverzicht besteding WWB werkdeel (bedragen in €) Boekwaarde per 1 januari 2009 (werkdeel WWB) P er saldo vrij gevallen c.q. terug betaald bedrag in 2009 (werkdeel WWB) V ooruitontvangen gelden inburgering 2008 en 2009 Boekwaarde per 31 dece mber 2009
13) Overlopende passiva De overlopende passiva kunnen als volgt worden gespecificeerd.
23
232 .883 -111.438 188.584 310.029
Tabel 18 – Specificatie overlopende passiva (bedragen in €) Overlopende passiva
Salarissen en sociale lasten Sociale uitkeringen Nog te betalen bedragen Vooruit ontvangen bedragen Totaal
2009
2008
13.434 194.674 1.370.609 287.708
46.166 203.847 849.467 297.002
1.866.425
1.396.482
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borg- en garantstellingen leningen Bij borgstellingen wordt altijd waarborg over een bepaald bedrag verleend. Bij garantstellingen kan in principe ook een garantstelling gedaan worden zonder een maximum bedrag aan te geven. De opbouw van deze post is als volgt. Tabel 19 – Opbouw borg- en garantstellingen leningen (bedragen in € 1.000)
oorspronke lijk bedrag
percentage b orgstelling
2009
2008
41.3 07
36.213
0
0
B orgstellingen •
woningbouw
•
particulieren
•
overige
82.613 48.539
50% 100%
G arantstellin gen Totaal
3.1 43
0
5 74 45.0 24
51 36.263
In 2009 zijn geen betalingen gedaan inzake deze borg- en garantstellingen. Meerjarige verplichtingen De volgende financiële verplichtingen blijken niet uit de balans. • langlopende huur- en leasecontracten (gebouwen, kopieermachines etc) • meerjarensubsidies (waarderingssubsidie, etc.) De financiële consequenties van deze verplichtingen zijn in de meerjarenbegroting opgenomen.
24
De toelichting op de themarekening In dit jaarverslag worden de resultaatgebieden per thema in beeld gebracht. De stand van zaken van de beoogde effecten en het antwoord op "Wat hebben we gedaan" is overgenomen uit het jaarbereicht. Per thema worden hierna de financiële resultaten over 2009 toegelicht. 1. 2. 3. 4.
Relatie bestuur - inwoners Bouwen aan Maasdriel Leefbare samenleving Inrichting leefomgeving
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Daarbij geldt de volgende indeling. • Wat heeft het gekost? • Toelichting op de lasten en baten
25
26
1 Relatie bestuur - inwoners Wat willen wij bereiken? Ambitie Wij hebben de ambitie te komen tot een doelmatige, doeltreffende en klantgerichte gemeentelijke dienstverlening aan de burger en het versterken van het imago van de gemeente Maasdriel. Inwoners willen we in een vroegtijdig stadium betrekken bij de voorbereiding van nieuw beleid.
Resultaatgebieden Bestuur, organisatie en communicatie
Beoogde effecten •
Inwoners en ondernemers die vertrouwen hebben in het bestuur van de gemeente Maasdriel. Indicatoren Begroting 2009 - De waardering in 2010 over een goed gemeentebestuur: 1 6,0 (benchmark 2007: 5,5) . - De waardering in 2010 over een gemeentebestuur dat luistert naar haar inwoners: 6,0 (benchmark 2007: 5,0).
•
-
-
Het gebruik van internet voor gemeentelijke dienstverlening moet met 10% per jaar groeien (peildatum 1e kwartaal 2007: 37.000 bezoeken). In 2010 dient op basis van een kwaliteitshandvest minimaal 80% van de normtijden te worden gehaald.
Resultaat Pas in 2010 bekend Succesvol is het maken van 25 afspraken via internet. Met de nieuwe website maken we een sprong voorwaarts in de digitale dienstverlening 82.875 in 2009 Pas in 2010 bekend
Een zo groot mogelijke administratieve lastenverlichting (waaronder vermindering regelgeving) voor inwoners en ondernemers. Indicator Begroting 2009 - De waardering over duidelijkheid, handhaving, ontbreken en tegenstrijdigheid van regelgeving: 6,0 (benchmark 2007: 5,4).
1
Pas in 2010 bekend
Inwoners en ondernemers die tevreden zijn over de dienstverlening van de (gemeentelijke) overheid Indicatoren Begroting 2009 - De waardering in 2010 over gemeentelijke dienstverlening 7,5 (benchmark 2007: 6,9). - In 2008 minimaal 50 digitale diensten, in 2010 alle diensten waar dit mogelijk is.
•
Resultaat Pas in 2010 bekend
Bron indicatoren klanttevredenheid: onderzoek "De staat van de gemeente" (2007).
27
Resultaat Pas in 2010 bekend
Wat hebben we gedaan 1.1 Verbeteren imago van de gemeente Maasdriel •
Het college zal, evenals de raad, een gedragscode voor zichzelf en de ambtenaren opstellen.
•
De raad werkt verder aan het professionaliseren van zichzelf, waarvoor de griffie thema/informatieavonden, trainingen en werkbezoeken aanbiedt.
•
Evaluatie nieuwe opzet commissies door raadswerkgroep Bestuurlijke Vernieuwing.
1.2 Verminderen afstand burger- overheid •
Bevorderen contactmomenten gemeenteraad met inwoners in alle kernen.
•
Om de transparantie in de dienstverlening te vergroten zal een digitale statusvermelding van de aanvragen worden ontwikkeld zodat de aanvrager weet hoe het staat met zijn aanvraag (2010). Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Omdat de websiteleverancier niet leverde wat is overeengekomen is deze faciliteit in 2008 niet gerealiseerd. Daarnaast is technisch nog niet alles in orde met decentrale koppeling van alle bekendmakingen van overheidsdiensten. Op de landelijke site "mijn overheid.nl" is deze koppeling al wel gerealiseerd. Overigens zonder attendering. Verondersteld wordt dat de koppelingen en attendering in 2009 alsnog wordt gerealiseerd. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 In het thans lopende offertetraject voor een nieuw CMS (Content Management Systeem) voor de website is de functionaliteit van digitale status vermelding integraal opgenomen. Koppelingen met Bevolkingsregister, Bouwregister en documentmanagementsysteem zijn daarbij bewezen functionaliteiten. De status vermelding kan hiermee binnen de planning (2010) worden gerealiseerd. Toelichting Jaarverslag 2009 Inmiddels is met ACT One een overeenkomst voor de levering van een nieuw CMS getekend. Hierin is functionaliteit van digitale statusvermelding opgenomen. Implementatie van de functionaliteit is afhankelijk van de ontwikkeling van een gegevensmakelaar die informatie uit de verschillende gemeentelijke systemen ontsluit en aan de statusvermelding koppelt. De implementatie is voorzien voor de tweede helft van 2010 en komt daardoor te laat voor een beoordeling van " de staat van de gemeente" . • •
Bevorderen interactie met burger door naast inspreekrecht de mogelijkheid van deelname aan informatierondes in de commissies aan te bieden. Inwoners tijdig en adequaat informeren en betrekken bij beleidsvoornemens. We moeten hen goed op de hoogte brengen van participatie- en inspraakmogelijkheden.
28
B
F
B
F
2.1 Van publieksbalie naar gemeentewinkel • In 2009 afronding van de introductie van de publieksbalie, de verbetering daarvan in producten en openingstijden.
B
F
2.2 Uitbouw van het digitale loket en diensten op de site • Het digitale loket willen we uitbreiden met faciliteiten als invoeren van digitale formulieren voor het aanvragen van vergunningen en producten, invoering Digid als autorisatie en afwikkeling van financiële transacties.
B
F
2.3 Uitvoering van een kwaliteitshandvest • Uitvoering van het kwaliteitshandvest, gebaseerd op de correspondentiewijzer van de Nationale Ombudsman waarin is aangegeven binnen welke tijd een product of dienst geleverd wordt. De burger moet hier in principe op kunnen bouwen.
B
F
3 Inventarisatie van overbodige regelgeving, verbeteren regelgeving en processen volgens het plan van aanpak (2007) voor verdere administratieve lastenverlichting. • Voorbereiding van wijziging van regelgeving door de gemeenteraad (2009).
B
F
Toelichting Jaarverslag 2009 Eind 2009 vond aanbesteding plaats voor een nieuwe leverancier voor onze website (en subsites/beheersysteem, hosting en E-formulieren). Éen van de eisen hierbij was dat voor alle diensten één leverancier wordt gekozen. Het onderbrengen van verschillende web-diensten bij verschillende leveranciers was geen succes. Het nieuwe contract startte in de eerste week van januari 2010. Na deze datum was het pas mogelijk om het proces omtrent de E-formulieren op te starten. Na het ontvangst van een nieuw DigiD certificaat moesten nog enkele handelingen verricht worden. Alle activiteiten worden zo snel als mogelijk uitgevoerd zodat ook betalingen met Digid op korte termijn weer via de website mogelijk zijn. •
Conceptagenda's en achterliggende raadsstukken worden op de site geplaatst, zodat ook inwoners kennis kunnen nemen van actuele onderwerpen in besluitvorming. Daarnaast geeft het de benodigde informatie voor het bijwonen van vergaderingen van raad en commissies.
•
Implementatie van een audiovisueel systeem, waardoor inwoners de raadsen commissievergaderingen via de website (en indien realiseerbaar via de kabel) kunnen volgen.
•
Implementatie gewijzigde regelgeving in de organisatie en bij inwoners (2009/2010).
Wat doen we in 2010? Voor thema 1 zijn er geen onderwerpen en budgetten die naar 2010 doorschuiven.
29
30
Wat heeft het gekost? Tabel 20 geeft de lasten en baten weer die aan het thema zijn verbonden. Tabel 20 – Lasten en baten thema 1 Relatie bestuur - inwoners (bedragen in €) Lasten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 1 Bestuur, organisatie en communicatie
2.850.000
2.933.777
2.897.477
-36.300
Totaal lasten
2.850.000
2.933.777
2.897.477
-36.300
Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 1 Bestuur, organisatie en communicatie
421.000
508.948
670.200
161.252
Totaal baten
421.000
508.948
670.200
161.252
Saldo thema
-2.429.000
-2.424.829
-2.227.277
197.552
Resultaatbestemming storting in reserves
0
0
0
0
onttrekking aan reserves
0
15.000
15.000
0
Saldo resultaatbestemming
0
15.000
15.000
0
-2.429.000
-2.409.829
-2.212.277
197.552
• •
Saldo na resultaatbestemming
Toelichting op de lasten en baten De gemeenteraad heeft in 2008 bepaald dat verschillen t.o.v. de begroting na wijziging worden geanalyseerd en toegelicht bij afwijkingen groter dan 10% en met een minimum van € 10.000. Tabel 21 – Verschillenanalyse thema 1 Relatie bestuur - inwoners (bedragen in €)
002 College Overige verschillen Totaal thema 1
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
-8.717 -27.583 -36.300
176.006 -14.754 161.252
0 0 0
184.723 12.829 197.552
Product 002 College (€ 184.723 voordeliger) De voorziening pensioenverplichtingen is in 2009 opnieuw beoordeeld. Op grond hiervan kan de omvang daarvan worden verlaagd met € 194.000. Dit surplus komt ten gunste van de exploitatie. Daarnaast was ter compensatie van de verzekeringskosten van de collegeleden een jaarlijkse taakstelling van € 18.000 op het product opgenomen, deze is in 2009 voor € 8.000 gerealiseerd. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 12.829 voordeliger
31
32
2 Bouwen aan Maasdriel Wat willen wij bereiken? In 2008 is de visie Maasdriel 2020+ vastgesteld. De ambitie en de beoogde effecten zijn hierop gebaseerd. Ambitie Een vitale levendige gemeente waar het goed wonen is, die aantrekkelijk is voor eigen inwoners en voor jonge, koopkrachtige gezinnen van buiten.
Resultaatgebieden Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
Beoogde effecten • •
Voldoende goede en betaalbare woningen in een divers woningaanbod. Groei van het aantal inwoners en daarmee voldoende draagvlak houden voor de voorzieningen. Indicator Begroting 2009 - Bouwen voor eigen behoefte (1.500-1.750 woningen) - Bouwen voor de groei (1.000-1.500 woningen)
Resultaat In 2009 zijn in totaal 193 woningen gebouwd
Wat hebben we gedaan 1.1 Werken aan regierol Gemeente Maasdriel • Invullen van de regierol bij de ontwikkeling van bouw- en inrichtingsplannen. De inbreng vanuit diverse disciplines zoals stedenbouw, volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, verkeer, beheer, welzijn en milieu worden gewaarborgd door het stellen van randvoorwaarden en uitgangspunten die worden opgenomen in overeenkomsten. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 In het verlengde van de Werkplanning 2020+ en de daarbij behorende uitgangspunten Financieel masterplan 2020+ (werktitel), zal de realisatie van de ambitie van de Toekomstvisie in de (meerjaren) begroting tot uitdrukking -moeten- komen. Binnen het kader van de bouwregie wordt inmiddels vormgegeven aan een aantal instrumenten om het bouwproces te stroomlijnen. Cruciaal hierbij is een nulmeting van de inhoudelijke en financiële aspecten (stand van zaken) van alle potentiële ontwikkelingslocaties. Op basis daarvan kan een gericht meerjarenprogramma worden opgesteld. De in gang gezette actualisering van de structuurvisie biedt het kader voor de programmering op de langere termijn. Toelichting Jaarverslag 2009 In de tweede helft van 2009 is een start gemaakt met de bouwregie. De wijze waarop de bouwregie wordt vormgegeven is vastgelegd in het werkplan 2020+. In de eerste helft van 2010 zal de regie vormgegeven zijn.
33
B
F
1.2 Prestatieafspraken maken met de corporaties • Over aantallen, soorten en prijsklassen van woningen worden afspraken gemaakt tussen gemeente en corporaties. Binnen de Bommelerwaard zijn de afspraken vastgelegd door gemeente Zaltbommel, Maasdriel, en de drie in dit gebied werkzame corporaties. Op lokaal niveau wordt de productie in bilaterale afspraken per corporatie uitgewerkt (in de vorm van een visie per kern).
B
F
1.3 Met de andere initiatiefnemers, zoals projectontwikkelaars worden per project bindende afspraken gemaakt • Bouwplannen die onvoldoende aansluiten op de behoefte worden afgewezen. De financiële haalbaarheid van plannen is hierin niet leidend. Wel kan dit er toe leiden dat in een andere huur-koopverhouding wordt gebouwd.
B
F
2.1 Woningen bouwen • Realiseren van het aantal en de soorten woningen die het Beleidskader Wonen Bommelerwaard (2005-2009) aangeeft voor alle kernen voor de perioden 2005 tot en met 2014 (totaal circa 1216 woningen). De volgende tabel geeft aan hoeveel woningen, inclusief vervangende nieuwbouw, op dit moment gepland zijn.
B
F
Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 De afspraken over aantallen, soorten en prijsklassen zijn gemaakt. Met ingang van 2010 moeten nieuwe afspraken gemaakt worden omdat de prestatieovereenkomst een looptijd heeft tot eind 2009. De nieuwe afspraken worden grotendeels gebaseerd op de uitkomsten van het Woningmarktonderzoek Bommelerwaard 2009. Deze komen omstreeks november 2009 beschikbaar. Vanwege deze nieuwe afspraken is het niet zinvol aanvullende afspraken op basis van de oude gegevens te maken. De visie per kern schuift hiermee ook op naar 2010. Toelichting Jaarverslag 2009 In de tweede helft van 2009 is een start gemaakt met de voorbereiding van nieuwe prestatieafspraken tussen de drie corporaties en de twee gemeenten. De inzet is om in de eerste helft van 2010 tot een prestatieafspraak te komen. De ambitie en visie van partijen liggen echter op dit moment nog uit elkaar, hetgeen van invloed kan zijn op het tijdspad.
Planning woningbouw Jaar
Aantal woningen
2005 t/m 2007 gerealiseerd 2008 t/m 2014 nog te realiseren Totaal
205 1.011 1.216
e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Jaar 2005 t/m 2008 gerealiseerd 2009 t/m 2014 nog te realiseren Totaal
Aantal woningen 342 1.160 1.502
Het geplande aantal is nog steeds ruimschoots hoger dan het benodigde aantal van 1216 woningen. Onder geplande woningen wordt verstaan de projecten die
34
op dat moment als 'hard' ervaren worden. De zachte plannen zitten hier dus niet in. Sinds het opstellen van de begroting 2009 is het volume van nog te realiseren woningen met bijna 300 gegroeid (1.502 versus 1.216) Zowel het bouwvolume wat is gerealiseerd alsook de woningvoorraad laten, dit tegen de achtergrond van een economische recessie, een substantiële groei zien: een ontwikkeling die past binnen het beeld van 2020+. Toelichting Jaarverslag 2009 Jaar 2005 t/m 2009 gerealiseerd 2010 t/m 2014 nog te realiseren Totaal
Aantal woningen 535 1267 1.802
Het aantal woningen dat tot en met 2014 nog gerealiseerd gaat worden is meer dan de behoefte. Een groot gedeelte van de woningen is bestemd voor invulling van de ambitie uit de visie Maasdriel 2020+. Er is in de tweede helft van 2009 een 0-meting verricht voor de huidige stand van zaken aangaande het aanbod, de vraag en de ambitie t.a.v. de woningbouw. Ook heeft er een financiële 0-meting plaatsgevonden. Beide documenten vormen het vertrekpunt voor de bouwregie en zijn begin 2010 aan het college aangeboden. Dit vormt de input voor een meerjarig, naar kernen gericht, woningbouwprogramma dat in het voorjaar 2010 door het college zal worden vastgesteld. . 2.2 Woningen aan laten sluiten op de vraag • De woningen moeten aansluiten bij de vraag (huur, koop, eengezins, meergezins, geschikt voor senioren etc.). De kwaliteit van de woning en de woonomgeving wordt steeds belangrijker. Dit betekent dat er een divers woningaanbod moet zijn. Voor elke kern ligt de ideale samenstelling weer anders. Dit betekent ook dat niet alleen de nieuw te bouwen woningen goed moeten zijn maar ook de bestaande woningvoorraad. Nieuwbouw maakt immers maar een beperkt deel van de woningvoorraad uit.
B
F
Op basis van het Beleidskader Wonen Bommelerwaard gaan we nog uit van gemiddeld 35 à 40% van de te bouwen woningen in de sociale sfeer. En volgens datzelfde onderzoek zou maximaal 20% van de woningen als 2 meergezinswoning uitgevoerd kunnen worden. In de praktijk blijkt de behoefte wat hoger te liggen, zeker als de appartementen geschikt zijn voor ouderen. De volgende tabel geeft aan hoeveel huurwoningen en meergezinswoningen opgeleverd zijn in de periode vanaf 2005 en welke nog gepland zijn t/m 2014.
2 woningen waarvan de bewoners onder- en/of bovenburen hebben (flats, appartementen, beneden- en bovenwoningen, maisonnettes, boven winkels, etc).
35
Planning verdeling woningbouw naar huur en meergezinswoningen Jaar
Huur
Huur
Meergezins
Meergezins
gerealiseerd/gepland
behoefte
woningen
woningen
40% gerealiseerd/gepland
behoefte max 20%
2005 t/m 2007
72
82
70
41
272
404
391
202
344
486
461
243
(gerealiseerd) 2008 t/m 2014 (op te leveren) Totaal
Uit de tabel blijkt dat het huidige harde planaanbod circa 27% huurwoningen bevat (272 van de 1.011). Dat blijft enigszins achter bij hierboven geschetste vraag. In de periode 2005 t/m 2007 is ruim 35% van het aantal woningen in de huursfeer gebouwd (72 van de 205). Bij nieuwe plannen wordt gestreefd naar bouwen voor alle doelgroepen en in alle prijsklassen. Daarbij wordt tevens nagegaan welke extra mogelijkheden er zijn voor bouwen in de huursector. Als gevolg van het uitgangspunt "duurzaam ruimtegebruik" en bouwen binnen de rode contouren is er een groot aanbod van bouwplannen voor appartementen. Het percentage meergezinswoning waar behoefte aan zou zijn, wordt overschreden. Het harde planaanbod bestaat momenteel voor ruim 38% uit meergezinswoningen (391 van de 1.011). Voorkomen moet worden dat de verkoop stagneert omdat er teveel tegelijk op de markt komen. Het is ook van belang waar deze appartementen gelegen zijn. Dicht bij voorzieningen zijn ze ook geschikt voor ouderen. e
Toelichting 1 Bestuursrapportage 2009 De volgende tabel geeft aan hoeveel huurwoningen en meergezinswoningen opgeleverd zijn in de periode vanaf 2005 en welke nog gepland zijn t/m 2014. Planning verdeling woningbouw naar huur en meergezinswoningen Jaar
2005 t/m 2008 (gerealiseerd) 2009 t/m 2014 (op te leveren) Totaal
Huur gerealiseerd/ gepland 88 352 440
Huur Meergezins behoefte woningen 40% gerealiseerd/ gepland 136 350 486
152 365 517
Meergezins woningen behoefte max 20% 68 175 243
Uit de tabel blijkt dat het huidige harde (en gerealiseerde) planaanbod circa 31% huurwoningen bevat (440 van de 1.413). Dat blijft enigszins achter bij hierboven geschetste vraag. In de periode 2005 t/m 2008 is bijna 26% van het aantal woningen in de huursfeer gebouwd (88 van de 342). Bij nieuwe plannen wordt gestreefd naar bouwen voor alle doelgroepen en in alle prijsklassen. Daarbij wordt tevens nagegaan welke extra mogelijkheden er zijn voor bouwen in de huursector. Het Woningmarktonderzoek levert gerichte (sturings)informatie die gekoppeld wordt aan de visie Maasdriel 2020+. Daar in de praktijk blijkt dat er veel vraag is naar vrije kavels zal een groot deel van de inspanningen ook daarop gericht worden. Wellicht zijn daarbij ook mogelijkheden voor zzp-ers naast een aanbod voor sociale woningbouw, huurwoningen en doelgroepenbeleid. Als gevolg van het uitgangspunt "duurzaam ruimtegebruik" en bouwen binnen de rode contouren is er een groot aanbod van bouwplannen voor appartementen. Het percentage meergezinswoning waar behoefte aan zou zijn, wordt overschreden. Het harde en gerealiseerde planaanbod bestaat momenteel voor ruim 36% uit meergezinswoningen (517 van de 1.413). Voorkomen zal worden dat de verkoop stagneert omdat er teveel tegelijk op
36
de markt komen. De situering van de appartementen is eveneens een belangrijke factor; dicht bij voorzieningen betekent dat ze (ook) geschikt zijn voor ouderen. Toelichting 2e Bestuursrapportage 2009 De onderstaande tabel geeft aan hoeveel huurwoningen en meergezinswoningen opgeleverd zijn in de periode vanaf 2005 en welke nog gepland zijn t/m 2014. Jaar
2005 t/m 2008 (gerealiseerd) 2009 t/m 2014 (op te leveren) Totaal
Huur gerealiseerd/ gepland 88 362 450
Huur Meergezins behoefte woningen 40% gerealiseerd/ gepland 136 464 600
152 377 529
Meergezins woningen behoefte max 20% 68 232 300
Uit de tabel blijkt dat het huidige harde (en gerealiseerde) planaanbod circa 30% huurwoningen bevat (450 van de 1.502). Dat blijft enigszins achter bij hierboven geschetste vraag. Nagenoeg alle huren vallen in de categorie 'goedkoop'. Verder zijn er naast deze huurwoningen nog 215 koopwoningen voor starters (inclusief Koopgarant) gerealiseerd c.q. gepland. Dit is 14%. Het percentage meergezinswoning waar behoefte aan zou zijn, wordt overschreden. Het harde en gerealiseerde planaanbod bestaat momenteel voor ruim 35% uit meergezinswoningen (529 van de 1.502). Het bouwen van appartementen wordt uit het oogpunt van duurzaam ruimtegebruik wel aanbevolen. Er wordt zoveel mogelijk marktgericht gebouwd. Toelichting Jaarverslag 2009 De onderstaande tabel geeft aan hoeveel huurwoningen en meergezinswoningen opgeleverd zijn in de periode vanaf 2005 en welke nog gepland zijn t/m 2014 (stand van zaken januari 2010). Jaar
Huur gerealiseerd/ gepland
Huur Meergezins behoefte woningen 40% gerealiseerd/ gepland
Meergezins woningen behoefte max 20%
2005 t/m 2009 (gerealiseerd)
203
199
254
99
2010 t/m 2014 (op te leveren) Totaal
277 480
401 600
377 571
200 299
In 2009 zijn 115 huurwoningen gerealiseerd waarvan gedeeltelijk 102 meergezins woningen. Uit de tabel blijkt dat het huidige harde (en gerealiseerde) planaanbod circa 32% huurwoningen bevat (480 van de 1.500). Dat blijft enigszins achter bij hierboven geschetste vraag. Nagenoeg alle huren vallen in de categorie 'goedkoop'. Het percentage meergezinswoning waar behoefte aan zou zijn, wordt overschreden. Het harde en gerealiseerde planaanbod bestaat momenteel voor ruim 38% uit meergezinswoningen (571 van de 1.500). Uitgangspunt is dat er marktgericht gebouwd wordt. Uit de huidige stand van zaken blijkt dat het kwalitatieve aanbod op sommige onderdelen niet geheel conform de vraag is.
37
2.3 Herbezinning van de plannen • We moeten vooral inzetten op kwaliteit zowel van de woning als van de woonomgeving. De nieuwe woningen gaan we concentreren in de clusters Kerkdriel/Velddriel en Hedel/Ammerzoden. •
Voor Kerkdriel en Hedel liggen al veel (potentiële) woningbouwlocaties op de plank. In Ammerzoden worden nog nieuwe locaties gezocht, zeker nu daar enkele plannen vertraging oplopen (door problemen met grondverwerving en door bezwarenprocedures). Ook in andere kernen zoals Alem en Velddriel wordt gezocht.
•
Maar ook in de andere kernen moeten we - samen met corporaties en/of projectontwikkelaars - zoeken naar geschikte woningbouwlocaties. We zullen daarbij zoveel mogelijk actieve grondpolitiek toepassen en mogelijkheden nagaan om milieuhinderlijke bedrijven te verplaatsen.
•
In de nieuw op te stellen structuurvisie gaan we onderzoeken hoe het wenselijke bouwprogramma kan worden ingepast en welke kwaliteit we daarbij verlangen.
B
F
B
F
Toelichting Jaarverslag 2009 Op basis van de onder punt 2.1 genoemde 0-metingen is in de tweede helft van 2009 gewerkt aan een concreet bouwprogramma (kwantitatief en kwalitatief). Deze zijn in de eerste helft van 2010 ter vaststelling aan het college aangeboden. Het programma zal in 2010 ruimtelijk vertaald worden in de nieuwe structuurvisie. 2.4 Het bouwen voor starters bevorderen • In 2008 is gestart met de bouw van woningen met Koopgarant. Hier betalen kopers niet de volle prijs van de woning. Bij verkoop moet de woning terugverkocht worden aan de corporatie. De winst (of verlies) wordt gedeeld. Er zijn nog andere mogelijkheden: klein dus goedkoop bouwen, casco opleveren, met MGE-constructie (maatschappelijk gebonden eigendom), kaveluitgifte, verenigingen van zelfbouwers, etc. Overleg hierover met corporaties vindt voortdurend plaats. Met de provincie Gelderland is een overeenkomst gesloten voor de regeling Stimulering Goedkope Woningbouw 2007-2010. Onze gemeente heeft zich verplicht tot de bouw van 258 goedkope woningen (koopprijs v.o.n. max. € 170.000 of huurprijs van max. € 620). Per woning is een subsidiebedrag beschikbaar en het totale subsidiebedrag voor onze gemeente wordt geraamd op ruim € 950.000. De volgende tabel geeft de planning van de starterswoningen weer. Planning starterswoningen Jaar
Aantal woningen
2007 (gerealiseerd) 2008 t/m 2011 (nog te realiseren) Totaal
34 225 259
Alle 225 nog te realiseren woningen liggen vast in plannen (52 koop en 173 huur). Tegen een aantal plannen lopen nog procedures. e
Toelichting 1 Bestuursrapportage 2009
38
Planning starterswoningen
Jaar
Aantal woningen
2008 (gerealiseerd) 2009 t/m 2011 (nog te realiseren) Totaal
56 222 278
Een totaal van 197 is zeker (die zijn al in aanbouw). Tegen een aantal plannen lopen nog procedures. Overigens bezint de provincie Gelderland zich momenteel op een andere manier van uitbetaling subsidies (prestatie per gemeente i.p.v. de hele Regio Rivierenland). De maximale huurprijs voor goedkope woningen is opgetrokken naar € 631. Dit is conform het landelijk huurprijsbeleid op grond waarvan de normhuurprijzen jaarlijks worden verhoogd. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Jaar 2008 (gerealiseerd) 2009 t/m 2011 (nog te realiseren) Totaal
Aantal woningen 56 231 287
Een totaal van 205 is zeker (die zijn al in aanbouw of starten zeer binnenkort). Daarnaast brengt de bouw van starterswoningen in de De Grutakker en Kastanjehof het voldoen aan de verplichting om uiterlijk per 1 juli 2011 258 woningen te realiseren, binnen bereik. Tegen een aantal plannen lopen nog procedures. Gemeenten worden voortaan individueel afgerekend. Tot en met 2008 zijn minder goedkope woningen opgeleverd dan afgesproken met de provincie. Hierdoor heeft de afrekening over 2008 nog niet plaatsgevonden en is ook geen voorschot voor 2009 ontvangen. Toelichting Jaarverslag 2009 Jaar
Aantal woningen
t/m 2009 (gerealiseerd)
181
2010 t/m 2011 (nog te realiseren) Totaal
133 314
In het kader van de subsidieverlening en ons bestaande woningbouwprogramma dienen er t/m 2011 258 starterswoningen gerealiseerd te worden. In 2009 zijn er afdoende projecten in beweging om dit aantal te realiseren. Een totaal van 270 is zeker (die zijn al opgeleverd of in aanbouw). Hiermee is het overeengekomen aantal woningen van 258 behaald en zal het hele toegezegde subsidiebedrag uiteindelijk uitbetaald worden.
39
2.5 Stimuleren dat een deel van de te bouwen woningen (ook) geschikt is voor senioren • Dit kan in de vorm van appartementen maar ook in kleinere eengezinswoningen. De ligging moet centraal zijn, dichtbij voorzieningen. De mogelijkheid van zorg-aan-huis is belangrijk. De provincie Gelderland eist niet langer "Woonkeur" maar vindt het voldoende als de woning als 'nultredenwoning' is uitgevoerd. De definitie hiervan is: een woning die zonder trappen van buiten af bereikbaar is en waarbij de keuken, badkamer, woonkamer en in ieder geval één slaapkamer zich op dezelfde woonlaag bevinden. In de woning zijn geen of heel lage drempels. Als de primaire vertrekken bereikbaar zijn met een voorziening zoals een traplift. is de woning ook intern toegankelijk.
B
F
2.6 Resultaten meten Om de resultaten van het beleid te kunnen meten wordt: • elk jaar een monitoring van de gerealiseerde bouw in de afgelopen jaar aan de raad voorgelegd;
B
F
•
in 2009 het woningbehoefteonderzoek herhaald en het Beleidskader Wonen geactualiseerd;
•
elke vier jaar de StructuurvisiePlus geactualiseerd; in 2008 wordt hiermee gestart;
•
elke vijf jaar een kwalitatief woonprogramma voor de Regio Rivierenland vastgesteld; in 2009 wordt het Kwalitatief Woonprogramma 2010-2019 Regio Rivierenland vastgesteld.
Wat doen we in 2010? De volgende onderwerpen en budgetten schuiven door naar 2010. Opstellen structuurvisie € 41.083 De structuurvisie zal in het derde kwartaal van 2010 door de gemeenteraad worden vastgesteld. Project IVOR € 39.099 Het project is door de gemeenteraad in november 2009 vastgesteld. Interdisciplinaire aanpak, gekoppeld aan realistische uitvoerbare werken, worden in 2010 uitgevoerd. Leefbaarheidonderzoek Heerewaarden € 9.000 In het leefbaarheidonderzoek Heerewaarden is gekozen voor een interne verkenning naar de haalbaarheid van een multifunctionele accommodatie. Deze wordt afgerond in het eerste kwartaal 2010. Afhankelijk van de uitkomst van deze interne verkenning wordt de haalbaarheid extern uitgewerkt. Woonwagenstandplaatsen € 6.820 Opdracht voor overdracht van woonwagens en standplaatsen is verleend, maar nog niet afgerond. Mogelijk wordt nog achterstallig onderhoud gepleegd en is nog aanvullend advies nodig voordat de standplaatsen overgedragen kunnen worden. In 2010 is hiervoor geen budget opgenomen. Bestemmingsplannen € 92.492 Het reparatieplan 'Buitengebied' (€ 45.220) is nog in procedure. Het reparatieplan wordt in 2010 onherroepelijk. Vaststelling door de gemeenteraad is gepland op 29 april 2010. De hoogte van eventuele vervolgkosten zijn nog onduidelijk.
40
De werkzaamheden voor een aantal andere bestemmingsplannen (in totaal € 47.272) lopen door naar de volgende jaren: Rossum, Alem (vast te stellen in de raad van 1 april 2010), de Kampen en de Geerden (vast te stellen in de raad van 14 oktober 2010). Maasdriel 2020+ € 293.209 In 2009 is het bestuurlijk vastgestelde programma Maasdriel 2020+ uitgewerkt in een concreet werkplan, dat vertaald is in een financieel businessplan. Beide plannen verkeren nog in de conceptfase en zullen in het eerste kwartaal van 2010 leiden tot vaststelling. De kosten voor de programmamanager, de bouwregisseur, de leefbaarheidsregisseur en projectleiding Kerkdriel-Noord zijn binnen het daarvoor geraamde budget van € 325.000 gebleven. Van dit bedrag resteert nog € 28.209. De budgetten voor projectontwikkeling en training en opleiding van respectievelijk € 120.000 en € 80.000 zijn nog niet aangewend. Deze zullen in het kader van de uitwerking van het Werkplan Maasdriel 2020+ in 2010 hard nodig zijn. Tenslotte is ook het voor leefbaarheid gereserveerde bedrag van € 65.000 in 2009 nog niet aangewend en is in 2010 nodig voor de uitvoering van leefbaarheidplannen in het kader van het Werkplan Maasdriel 2020+. Bouwen: invoering Wabo € 104.000 De (landelijk) invoering van de Wabo is uitgesteld naar (minimaal) 1 juli 2010. Door de reorganisatie is in 2009 de voorbereiding van de implementatie van de Wabo uitgesteld.
Wat heeft het gekost? Tabel 22 geeft de lasten en baten weer die aan het resultaatgebied zijn verbonden. Tabel 22 – Lasten en baten thema 2 Bouwen aan Maasdriel (bedragen in €) Lasten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
3.560.000
4.217.755
7.893.311
3.675.556
Totaal lasten
3.560.000
4.217.755
7.893.311
3.675.556
Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
1.784.000
1.568.609
6.469.200
4.900.591
Totaal baten
1.784.000
1.568.609
6.469.200
4.900.591
Saldo thema
-1.776.000
-2.649.146
-1.424.111
1.225.035
Resultaatbestemming storting in reserves
87.000
86.980
609.249
522.269
onttrekking aan reserves
240.000
498.000
382.981
-115.019
Saldo resultaatbestemming
153.000
411.020
-226.268
-637.288
-1.623.000
-2.238.126
-1.650.379
587.747
• •
Saldo na resultaatbestemming
Toelichting op de lasten en baten De gemeenteraad heeft in 2008 bepaald dat verschillen t.o.v. de begroting na wijziging worden geanalyseerd en toegelicht bij afwijkingen groter dan 10% en met een minimum van € 10.000.
41
Tabel 23 – Verschillenanalyse lasten en baten thema 2 Bouwen aan Maasdriel (bedragen in € )
801 Planologisch beleid / structuurschets 803 Bestemmingsplannen 804 Vrijstelling WRO 806 bouwvergunningen 808 Bouwen algemeen 809 volkshuisvesting 811 Gemeente-eigendommen 815 Actualiseren bestemmingsplan buitengebied 817 Actualiseren bestemmingsplan Kerkdriel-dorp/Hoenzadriel 818 Actualisatie bestemmingsplan Rossum-West -Noord en Hurwenen 819 Actualisatie bestemmingsplan Heerwaardem-dorp 820 Actualiseren bestemmingsplan De Kampen 821 Actualiseren bestemmingsplan Ammerzoden 822 Actualiseren bestemmingsplan Hedel 823 Actualiseren bestemmingsplan Well en Wellseind 825 Actualiseren bestemmingsplan De Geerden 826 Actualiseren bestemmingsplan Hedel 870 Actieve grondpolitiek 874 Gemeentewerf en omgeving 877 Rossum-Noord 883 Sint Antonisusstraat Velddriel 884 De Akker Kerkdriel 886 De Kampen Noord 887 Uitwerking WWG gebieden en Maasdriel 2020+ Overige verschillen Totaal thema 2
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
-83.426 64.219 -42 38 -107.149 -2.332 -59 -45.205 1.485 -10.015 845 -9.560 4.085 10.770 3.130 -14.080 -13.617 4.130.093 5.103 53.615 -41.115 27.033 30.856 -295.988 -33.128 3.675.556
-13.274 59.451 32.309 308.285 0 -26.303 47.322 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4.130.093 1.602 1.958 458.885 27.033 30.856 -150.988 -6.638 4.900.591
-40.269 0 0 0 0 0 0 -45.220 1.485 -10.015 845 -9.560 4.085 10.770 3.130 -14.080 -13.617 0 3.501 51.657 -500.000 0 0 -80.000 0 -637.288
29.883 -4.768 32.351 308.247 107.149 -23.971 47.381 -15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 65.000 26.490 587.747
Product 801 Planologisch beleid / structuurschets (€ 29.883 voordeliger) In de begroting zijn de projecten Structuurvisie en IVOR opgenomen. Deze projecten zijn nog niet afgerond. Hiervoor wordt een gedeelte van het budget van 2009 overgeheveld naar 2010. De kosten van de structuurvisie die in 2010 gemaakt worden, zijn gedekt door de actieve grondpolitiek. Daarnaast is er een overschrijding op de advieskosten, dit wordt met name veroorzaakt door de kosten van de quickscan geurverordening, maar hier staat een nog een bijdrage van derden tegenover ad € 19.950 van. Product 803 Bestemmingsplannen (€ 4.768 nadeliger). De uitgaven voor planschade bedragen € 66.914. De kosten worden indien mogelijk verhaald De leges voor bestemmingsplannen zijn € 36.880 hoger dan geraamd. Product 804 Vrijstelling WRO (€ 32.351 voordeliger) De Wet Ruimtelijke Ordening van 1-7-2008 heeft een "stortvloed" aan aanvragen opgeleverd die successievelijk worden afgehandeld; dit "droogt" op in 2010 en later. In 2009 zijn de legesopbrengsten € 31.490 hoger. Product 806 bouwvergunningen (€ 308.247 voordeliger). In de 2e bestuursrapportage 2009 zijn de ramingen (leges bouwvergunningen en welstand) naar beneden bijgesteld. Zowel het aantal aanvragen van bouwvergunningen als de hoogte van de kosten van de verbouwing liepen terug. In het najaar van 2009 heeft een inhaalslag plaatsgevonden met betrekking tot de inning/uitschrijving van nog openstaande aanvragen en zijn er een aantal grote projecten geweest die aanzienlijk meer leges hebben opgeleverd ten opzichte van "normale" vergunningen. Verder heeft een nog intensievere controle van de geraamde bouwkosten plaatsgevonden. Product 808 Bouwen algemeen (€ 107.149 voordeliger) De (landelijk) invoering van de Wabo is uitgesteld naar (minimaal) 1 juli 2010; vanwege de reorganisatie is in 2009 de voorbereiding van de implementatie van de Wabo tijdelijk op een lager pitje komen te staan. In het jaarbericht 2009 is voorgesteld om het budget van € 104.000 over te hevelen naar 2010.
42
Product 809 volkshuisvesting (€ 23.971 nadeliger) De renteopbrengst verstrekte geldleningen is € 25.294 lager dan geraamd. De raming is in overeenstemming met de in de kapitaallasten opgenomen te betalen rente. In de begroting was de opbrengst te hoog geraamd. Product 811 Gemeente-eigendommen (€ 47.381 voordeliger) Er zijn in 2009 voor € 33.354 meer incidentele verkopen van gemeente-eigendommem (overhoeken) gerealiseerd dan in de begroting was opgenomen. Daarnaast zijn de huur-/pachtinkomsten € 12.430 hoger dan geraamd. Product 815 - 826 Actualiseren bestemmingsplannen (€ 72..177 minder lasten en reserves) In 2009 is aan vijf bestemmingsplannen € 92.000 minder besteed dan begroot omdat de werkzaamheden naar 2010 zijn verschoven. Deze budgetten zijn via het jaarbericht overgeheveld naar 2010. Aan vijf andere bestemmingsplannen is € 20.000 meer besteed. Deze zijn ten laste van de bestemmingsreserve actualiseren bestemmingsplannen gebracht. Per saldo heeft dit geen invloed op het jaarrekeningresultaat. Product 870 Actieve grondpolitiek (geen verschil) Verwezen wordt naar de paragraaf grondbeleid. De lasten worden per saldo geactiveerd waardoor er geen effect ontstaat in de exploitatie. De aankopen zijn via de bestuursrapportages aan de raad gemeld. Product 874 Gemeentewerf en omgeving (€ 3.501 nadeliger) Verwezen wordt naar de paragraaf grondbeleid. Door de reserve inbreng en activering ontstaat er geen effect in de exploitatie. 877 Rossum-Noord De verwachting is dat dit plan in 2010 met een negatief resultaat van € 51.657 wordt afgesloten. Daardoor is het noodzakelijk om hiervoor in 2009 een voorziening te treffen. Het treffen van deze voorziening wordt gedekt uit de reserve grondexploitatie. Product 883 Sint Antoniusstraat Velddriel (geen verschil) Verwezen wordt naar de paragraaf grondbeleid. Door de storting van de tussentijds gerealiseerde winst ontstaat er geen effect in de exploitatie. Product 884 De Akker Kerkdriel en 886 De Kampen Noord (geen verschil) Verwezen wordt naar de paragraaf grondbeleid. De lasten worden per saldo geactiveerd waardoor er geen effect ontstaat inde exploitatie. Product 887 Uitwerking WWG gebieden en Maasdriel 2020+ (€ 65.000 voordeliger) Lagere lasten De budgetten voor opleiding & training, projectontwikkeling en leefbaarheidsplannen, in totaal groot € 265.000 zijn in 2009 niet benut en worden overgeheveld naar 2010. Voor structurele inhuur is er nog een restantbudget van € 28.209 dat overgeheveld wordt naar 2010. Lagere baten De kosten van incidentele en structurele inhuur zijn in totaal voor € 200.000 gedekt uit de reserve nieuw beleid en de reserve goedkope woningbouw. Door de lagere lasten is er per saldo voor € 141.475 aan kosten gemaakt die gedekt moeten worden uit toekomstige positieve resultaten van grondexploitaties en dit wordt daarom geactiveerd. Dit was begroot op € 300.000. Lager bijdrage uit reserve De geplande opleidingen voor € 80.000 zijn nog niet uitgevoerd, zodat de bijdrage uit de reserve hiervoor ook niet in 2009 is verwerkt. De overige niet geanalyseerde verschillen op dit thema bedragen € 26.490 nadeliger.
43
44
3 Leefbare samenleving Wat willen wij bereiken? Ambitie Versterken van de leefbaarheid van de kernen in termen van sociale samenhang, door het actief betrekken van burgers bij hun directe leefomgeving. Bij het realiseren van onze ambitie houden we rekening met de (lokale) maatschappelijke ontwikkelingen en de vitaliteit van de gemeenschap. De inspanningen zijn gericht op het duurzaam, actief mee (kunnen) doen van alle inwoners aan het maatschappelijk leven.
Resultaatgebieden • Economie • Onderwijs • Sport, recreatie, cultuur en welzijn • Zorg (o.a. Wet maatschappelijke ondersteuning)
Beoogde effecten •
Behoud van de bestaande vitaliteit van elke kern.
•
Er is tevredenheid over het lokale voorzieningenaanbod in de kernen. Indicator Begroting 2009 - Waardering op de tevredenheidscores van 'voldoende voorzieningen in directe woonomgeving' en 'voldoende voorzieningen' in de gemeente is minimaal gelijk aan gemiddelde van gemeenten onder 25.000 inwoners.
Resultaat De staat van de gemeente2010
Wat hebben we gedaan 1.1 Initiatieven jeugd en gezin (Centrum voor Jeugd en Gezin) • In de integrale Nota jeugd en onderwijs, is één van de speerpunten de ontwikkeling van een lokaal Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Naast de samenwerking tussen regiogemeenten en de regionale zorgaanbieders, wordt er een concreet uitvoeringsplan voor de lokale invulling van de CJG-functie opgesteld. Het lokale CJG moet worden gezien als koepel voor informatie en advies, opvoedingsondersteuning en een sluitend netwerkstructuur. Alvorens met de instellingen te komen tot een uitvoeringsplan zal er een gezamenlijke (gedragen) visie moeten komen met duidelijke uitgangspunten en een uitspraak over het ambitieniveau. Toelichting Jaarverslag 2009 Op 19 maart 2009 heeft de gemeenteraad de regiovisie CJG en de startnotitie voor Maasdriel vastgesteld en zowel regionaal als lokaal is gestart met de uitvoering. Van april tot november 2009 zijn gesprekken gevoerd met de lokale partners over de startnotitie en op 3 juni 2009 is een themabijeenkomst voor de gemeenteraad georganiseerd. Op 9 december 2009 is een startbijeenkomst gehouden en conform planning is verdere uitvoering en samenwerking gestart. Tijdens de bijeenkomst is de CJG-waaier uitgereikt aan de lokale partners die dient als naslagwerk van de CJG-functies in Maasdriel.
45
B
F
•
Met het CJG wordt uitvoering gegeven aan de vijf gemeentelijke taken vanuit de Wet op de Jeugdzorg en de informatie- en adviestaak vanuit prestatieveld 2 van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).Geconcludeerd wordt dat er al heel veel is, maar dat er dwarsverbanden gelegd moeten worden. De gemeente moet hierin haar rol als regisseur actief oppakken. Het jaar 2008 wordt benut voor de visievorming en het jaar 2009 voor de inhoudelijke voorbereiding, zodat per 1 januari 2010 gestart kan worden. De gemeente ontvangt een brede doeluitkering; er is sprake van medebewindstaken. Toelichting Jaarverslag 2009 In 2008 en 2009 is intensief gewerkt aan het CJG en heeft de gemeente haar rol als regisseur actief opgepakt en regionale en lokale samenwerkingspartners benaderd en bij elkaar gebracht. De formele invoeringsdatum voor het CJG is 1 januari 2011. Tijdens de startbijeenkomst op 9 december 2009 is aangegeven dat het CJG in de komende jaren nog verder uitgewerkt wordt en dat er sprake is van een groeimodel. De financiering gebeurt vanuit de Brede Doeluitkering CJG die tot 2011 beschikbaar is.
1.2 Fusie peuterspeelzaalwerk en harmonisatie kinderdagverblijven / peuterspeelzalen • Per 1 juli 2008 zijn de verenigingen peuterspeelzalen gefuseerd tot één vereniging. In het najaar van 2008 zal de formele omzetting van vereniging naar stichting plaatsvinden waarna het fusietraject is afgerond; er is dan sprake van een Stichting Peuterspeelzalen Maasdriel. Eén van de uitdagingen van het nieuwe bestuur is om met de gemeente prestatieafspraken te maken en een zorgplan te formuleren op basis van het ingestoken ambitieniveau 2. Verder zal met de nieuwe Stichting en de kindercentra in de gemeente, een start gemaakt worden voor de harmonisatie van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Het kabinet is voornemens het peuterspeelzaalwerk en de Vooren Vroegschoolse Educatie (VVE) onder te brengen onder de Wet kinderopvang. Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Met de Stichting Peuterspeelzaalwerk Maasdriel is de afspraak gemaakt dat in het derde kwartaal 2009 gesproken gaat worden over prestatieafspraken. De eerste helft van 2009 gebruikt de Stichting om organisatorisch en bestuurlijk op orde te komen, de financiële verantwoording over 2008 te verzorgen en een begroting 2010 op te stellen en in te dienen bij de gemeente. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Er wordt overleg gevoerd met de Stichting Peuterspeelzalen Maasdriel (SPM). Uit de halfjaarcijfers blijkt dat zij te maken hebben met een structureel tekort; men vraagt de gemeente om een aanvullende subsidiebijdrage. Deze extra subsidie en een verhoging van de ouderbijdrage moeten zorgen voor een sluitende exploitatie. Wij stellen ons vooralsnog op het standpunt dat de aanvullende subsidiebijdrage ten laste moet komen van bestaande budgetten. Toelichting Jaarverslag 2009 SPM heeft bij haar subsidieaanvraag voor 2010 een zorgplan ingediend op grond waarvan verdere subsidieafspraken gemaakt kunnen worden. In haar zorgplan houdt SPM rekening met verschillende nieuwe zorgtaken, namelijk 10-minuten gesprekken, deelname aan MD-clusters en een extra dagdeel voor zorgpeuters ter versterking van het VVE-programma. SPM wil hiermee haar voorschoolse voorziening versterken en laat daarbij de wens tot een 2de leidster per groep los.
46
B
F
2.1 Integrale afstemming Wwb en Wmo en Schuldhulpverlening • De Wmo heeft tot doel burgers in staat te stellen mee te doen aan maatschappelijke activiteiten. De bijzondere bijstand is het gemeentelijke vangnet voor burgers met een minimuminkomen. Het gaat hierbij om het minimabeleid (120 % bijstandniveau) en de daaruit voortgekomen Verordening Maatschappelijke participatie. De verordeningen van beide wetgevingen zijn – noodgedwongen- onafhankelijk van elkaar opgesteld. In het licht van integraal en efficiënt werken is het noodzakelijk om te bezien waar de overlap en de verschillen zitten en hoe de eventuele versterking er uit moet zien. Hierbij wordt de (preventieve) schuldhulpverlening mee genomen. Over de wijze waarop de uitvoering het beste kan plaatsvinden, vindt overleg plaats tussen de Sociale Dienst Bommelerwaard (SDB) en de gemeente Maasdriel.
B
F
2.2 Nota samenhangend Seniorenbeleid • Het aantal senioren in de gemeente neemt toe. Met het ouder worden neemt de kwetsbaarheid en mogelijkheid tot zelfstandig functioneren vaak af. Veel gemeentelijk beleid heeft zijn consequenties voor senioren, denk aan het beleid met betrekking tot de Wmo, volksgezondheid, subsidies, cultuur, wonen en volkshuisvesting en openbare werken. Is een op een doelgroep gericht beleid echter wel wenselijk of nodig ? Wij denken dat de ontwikkelingen vragen om transparantie en samenhang. In een Nota samenhangend seniorenbeleid kan dat helder worden gemaakt. In 2009 wordt een samenhangend seniorenbeleid geformuleerd. Indien het seniorenbeleid een nadere specifieke middeleninzet vraagt worden daartoe voorstellen in de begroting 2010 opgenomen.
B
F
Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Indien een nota Seniorenbeleid ontwikkeld wordt is dit beleid voor een enkele doelgroepen. Belangrijke onderdelen c.q. facetten hiervan zijn opgenomen in Wmo-beleid, of moeten in dat verband nog verder uitwerking krijgen. Bij nader inzien wordt geadviseerd geen aparte nota Seniorenbeleid te ontwikkelen. In plaats daarvan dient de doelgroep senioren bij de ontwikkeling van facetbeleid (Wmo, volksgezondheid, wonen e.d.) nadrukkelijk in beeld te zijn. De Raad van Ouderen en een nog in te stellen Wmo-raad blijven geconsulteerd worden voor advies bij de ontwikkeling van beleid. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 De planning ligt op koers. Voorstel en realisatie volgt nog in 2009. Toelichting Jaarverslag 2009 De besluitvorming over de inrichting van een nieuwe vorm van Wmoklantenparticipatie heeft niet in 2009 kunnen plaatsvinden. Een voorstel hiertoe is in november voor advies aangeboden aan de Raad van Ouderen. Na ontvangst van een advies wordt door het college in het eerste kwartaal van 2010 een besluit genomen. Daarna vindt invoering plaats.
47
3.1 Actieplan Breedtesport • Sport wint in de samenleving steeds aan erkenning daar zij ontspanning en gezondheid biedt maar ook een bijdrage levert aan sociale samenhang. Voor de leefbaarheid van de kernen zijn de sportverenigingen en de sportvoorzieningen van groot belang. In de afgelopen jaren zijn er met behulp van stimuleringsgelden extra activiteiten ontwikkeld die hun plaats moeten krijgen. Te denken valt aan Sportcheck, de huldiging sportkampioenen en aangepast sporten. De tijd is gekomen voor een samenhangend sportbeleid; ook de infrastructuur, mede in het licht van Maasdriel 2020+ vraagt om een actualisatie. Het gaat om faciliteiten voor verenigingen en de spreiding en het beheer van sportaccommodaties. In 2009 wordt het Actieplan geformuleerd. Een eventueel middelenbeslag wordt meegenomen met de begroting 2010.
B
F
B
F
e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Het Actieplan Maasdriel sportief ! (werktitel) wordt nog in oktober 2009 aangeboden aan het college en fungeert als bouwsteen, met de ervaringen die worden opgedaan, voor een Integraal sportbeleid (2010). Voor de begroting 2010 zal er geen sprake zijn van een extra middelenbeslag. Toelichting Jaarverslag 2009 Het actieplan is in december 2009 vastgesteld door het college en inmiddels in uitvoering.
4.1 Realisatie Netwerk en Zorgstructuren onderwijs • Voor de gemeenten Maasdriel, Neerijnen en Zaltbommel is het komen tot een externe zorgstructuur voor het basisonderwijs een aandachtspunt. De Opmaat heeft in opdracht een voorstel gedaan voor een regionaal Zorg Advies Team (ZAT). Dit is inmiddels onderwerp van bespreking tussen de gemeenten, de provincie, de scholen en De Opmaat. Aandacht is er daarbij expliciet voor de aansluiting bij de interne zorgstructuur op scholen en de ervaring die is opgedaan met het MD-team in Heerewaarden (inclusief de voorschoolse periode). De zorgstructuur op het basisonderwijs zal deel uitmaken van de lokale invulling van een CJG (zie 1.1.). e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Met ingang van schooljaar 2009-2010 wordt gestart met 3 MD (MultiDisciplinair)-clusters onder voorzitterschap van het AM (Algemeen Maatschappelijk Werk). Deze MD-clusters zijn gebaseerd op de ervaring die is opgedaan met het MD-team in Heerewaarden en sluit aan bij de interne zorgstructuur op scholen en betreft de voorschoolse periode. Toelichting Jaarverslag 2009 Met ingang van 1 oktober 2009 is gestart met 3 MD-clusters.
Wat doen we in 2010? De volgende onderwerpen en budgetten schuiven door naar 2010. Mantelzorg en vrijwilligerswerk € 20.000 De nota's mantelzorg en vrijwilligerswerk zijn begin 2010 door het college vastgesteld. Op basis van deze nota's vindt de besteding plaats. De notities maken onderdeel uit van het Wmobeleidsplan wat samen met het budget door de gemeenteraad is vastgesteld. .
48
Lasten monumenten €10.125 Dit budget is nodig voor de procedure tot aanwijzing van Heerewaarden als beschermd dorpsgezicht. Deze procedure loopt parallel met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan Heerewaarden-dorp in 2010. Baten archeologisch onderzoek - € 10.000 De kosten voor archeologisch onderzoek zijn al via de tweede bestuursrapportage overgeheveld, de inkomsten (subsidie) kunnen nu ook worden overgeheveld. In 2010 lopen de inkomsten derhalve parallel aan de uitgaven. Sociale werkvoorziening € 19.941 Incidenteel is dit bedrag van Lander ontvangen. Regionaal is afgesproken dit te besteden aan de klussendienst in de Bommelerwaard, waarbij werkzoekenden worden ingezet voor het uitvoeren van klussen voor kwetsbare groepen. In april 2010 volgt een collegevoorstel voor de inzet van deze middelen. Ouderenwerk: subsidie welzijn ouderen € 3.605 De eenmalige subsidie Regionaal project preventieve huisbezoeken wordt in 2010 gerealiseerd. Coördinatie vrijwillige thuiszorg & mantelzorg € 38.874 Het college heeft op 5 januari 2010 ingestemd met de nota mantelzorg met daarin de besteding van deze incidentele middelen voor het steunpunt mantelzorg. Het budget wordt ingezet over meerdere jaren ter versterking van het steunpunt mantelzorg. Speeltoestellen € 7.000 Uitvoering van het speelruimteplan (plaatsen nieuwe speeltoestellen) schuift gedeeltelijk door naar 2010 omdat ervoor gekozen is dit niet in de wintermaanden te doen. WMO beleidsplan € 8.760 Van dit budget wordt in 2010 € 5.000 besteed aan de voedselbank.
49
Wat heeft het gekost? Tabel 24 geeft de lasten en baten weer die aan het resultaatgebied zijn verbonden. Tabel 24 – Lasten en baten thema 3 Leefbare samenleving (bedragen in € ) Lasten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
-20.749
Resultaatgebied 4 Economie
211.000
237.497
216.748
Resultaatgebied 5 Onderwijs
2.500.000
2.478.377
2.565.503
87.126
Resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn
3.415.000
3.410.145
3.339.700
-70.445
Resultaatgebied 7 Zorg
4.799.000
4.934.187
9.477.551
4.543.364
Totaal lasten
10.925.000
11.060.206
15.599.502
4.539.296
Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 4 Economie
38.000
37.946
46.829
8.883
Resultaatgebied 5 Onderwijs
282.000
282.077
323.803
41.726
Resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn
579.000
632.703
620.814
-11.889
Resultaatgebied 7 Zorg
321.000
297.505
4.957.635
4.660.130
Totaal baten
1.220.000
1.250.231
5.949.081
4.698.850
Saldo thema
-9.705.000
-9.809.975
-9.650.421
159.554
0
475.000
475.000
0
52.000
755.886
578.892
-176.994
Resultaatbestemming • storting in reserves
• onttrekking aan reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
52.000
280.886
103.892
-176.994
-9.653.000
-9.529.089
-9.546.529
-17.440
Toelichting op de lasten en baten De gemeenteraad heeft in 2008 bepaald dat verschillen t.o.v. de begroting na wijziging worden geanalyseerd en toegelicht bij afwijkingen groter dan 10% en met een minimum van € 10.000. Per resultaatgebied zijn de volgende verschillen opgetreden. Tabel 25 – Verschillenanalyse lasten en baten thema 3 Leefbare samenleving (bedragen in €)
Resultaatgebied Resultaatgebied Resultaatgebied Resultaatgebied Totaal thema 3
4 Economie 5 Onderwijs 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn 7 Zorg
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
-20.749 87.126 -70.445 4.543.364 4.539.296
8.883 41.726 -11.889 4.660.130 4.698.850
-19.295 10.057 -7.300 -160.456 -176.994
10.337 -35.343 51.256 -43.690 -17.440
Resultaatgebied 4 Economie (10.337 voordeliger). Product 303 economische zaken (€ 5.034 voordeliger). Onder projecen economische zaken is ook het project paddenstoelencluster opgenomen. Voor dit project zijn nog niet alle kosten gemaakt. De dekking van dit project komt uit de reserve intensivering glastuinbouw. Deze dekking blijft voor € 19.295 in tact. In 2010 worden de resterende kosten geraamd. De overige niet geanalyseerde verschillen op resultaatgebied 4 bedragen € 5.303 voordeliger.
50
Resultaatgebied 5 Onderwijs (€ 35.343 nadeliger) De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 26 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 5 Onderwijs (bedragen in €)
407 Leerlingenvervoer 408 Algemeen onderwijsbeleid 409 Volwasseneneducatie Overige verschillen Totaal resultaatgebied 5
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
32.864 11.701 39.063 3.498 87.126
921 0 40.805 0 41.726
0 10.057 0 0 10.057
-31.943 -1.644 1.742 -3.498 -35.343
Product 407 Leerlingenvervoer (€ 31.943 nadeliger) Er is een aantal vervoersstromen bijgekomen voor aangepast vervoer (Eindhoven, Oisterwijk, stagevervoer), meerkosten € 33.594. Product 408 Algemeen onderwijsbeleid (€ 1.644 nadeliger) De lasten voor 3 projecten voor lokaal onderwijsbeleid bedragen € 10.057 hoger dan geraamd.. Dit wordt gecompenseerd door te beschikken over de reserve lokaal onderwijsbeleid. Product 409 Volwasseneneducatie (€ 1.742 voordeliger) De hogere rijksvergoeding is verplicht besteed bij de ROC's die de educatie verzorgen. Zowel de lasten als de baten nemen hierdoor toe met € 40.805. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 3.498 nadeliger.
Resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn (51.256 voordeliger) De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 27 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn (bedragen in €)
509 Rijksmonumenten 510 Gemeentelijke monumenten 512 Gemeentelijk molens 620 Sociaal cultureel werk 622 Dorpshuizen niet in eigen exploitatie Overige verschillen Totaal resultaatgebied 6
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
-11.148 -13.991 10.882 -20.335 23.733 -59.586 -70.445
0 -10.000 0 3 0 -1.892 -11.889
0 -11.000 0 3.700 0 0 -7.300
11.148 -7.009 -10.882 24.038 -23.733 57.694 51.256
Product 509 Rijksmonumenten (€ 11.148 voordeliger). Een budget van € 10.125 is nodig voor de procedure tot aanwijzing van Heerewaarden als beschermd dorpsgezicht. Dit loopt gelijk op met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan Heerewaarden-dorp en wordt naar 2010 overgeheveld. Product 510 Gemeentelijke monumenten (€ 7.009 nadeliger). De kosten voor archeologisch onderzoek van in de tweede bestuursrapportage 2009 al naar 2010 overgeheveld. De hieraan gelieerde subsidie van € 10.000 is daarbij niet meegenomen. Ook deze zal naar 2010 worden overgeheveld Product 512 gemeentelijk molens (€ 10.882 nadeliger). In 2009 is noodzakelijk onderhoud uitgevoerd dat niet was geraamd voor een bedrag van € 11.172.
51
Product 620 Sociaal cultureel werk (€ 24.038 voordeliger) Het vrij te besteden bedrag voor jeugdactiviteiten is niet benut omdat geen aanvragen zijn binnengekomen. De kosten voor jeugdactiviteiten zijn lager dan geraamd. De raming wijkt vaak af van de werkelijkheid omdat het budget van activiteiten afhankelijk is. De bijdrage van € 5.000 uit de reserve nieuw beleid dekt de kosten voor de jeugdgemeenteraad van 2008 en 2009. Op de begrote bijdrage van € 1.300 voor projecten jeugdbeleid is geen beroep gedaan. Product 622 Dorpshuizen niet in eigen exploitatie (€ 23.733 nadeliger) In 2009 is het Jeugdhonk De Vrijheid als antikraakpand in gebruik gegeven. In verband hiermee zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd en moeten energiekosten worden betaald. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 57.694 voordeliger. Resultaatgebied 7 Zorg (€ 43.690 nadeliger) De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 28 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn (bedragen in €)
601 WWB werkdeel / WSW 605 WWB Inkomensdeel 606 Periodieke betalingen IOAW 607 Periodieke betalinge BBZ 608 Periodieke betalingen IOAZ 612 Inburgering nieuw-oudkomers 614 Schuldbegeleiding / kredietverstrekking 616 vervoersvoorzieningen 617 Woningaanpassingen / woonvoorzieningen 618 rolstoelen en hulpmiddelen 629 Hulp bij het huishouden Overige verschillen Totaal resultaatgebied 7
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
2.868.172 1.297.746 14.632 225.687 30.755 6.376 13.526 -30.998 71.172 7.332 34.020 4.944 4.543.364
3.113.447 1.286.898 14.632 224.564 44.425 -26.667 13.526 563 3.839 11.527 -26.624 0 4.660.130
-121.582 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -38.874 0 -160.456
123.693 -10.848 0 -1.123 13.670 -33.043 0 31.561 -67.333 4.195 -99.518 -4.944 -43.690
Product 601 WWB werkdeel / WSW (€ 123.693 voordeliger) Het voordeel op dit product wordt veroorzaakt door het positieve jaarrekeningresultaat van de Sociale Dienst Bommelerwaard (SDB)van € 226.559. De geraamde onttrekking uit de reserves van € 121.582 is hierdoor niet nodig. Hiernaast zijn zowel de lasten als baten hoger dan begroot omdat de doorbetaling van de rijksbijdrage aan de SDB niet in de begroting wordt opgenomen, omdat dit budgettair neutraal verloopt. Jaarrekeningtechnisch moeten deze lasten en baten wel worden verantwoord. Producten 605, 606, 607, 608, 614 (per saldo geen verschil) Ook hiervoor geldt dat zowel de lasten als baten hoger zijn dan begroot omdat de doorbetaling van de rijksbijdrage aan de SDB niet in de begroting wordt opgenomen, omdat dit budgettair neutraal verloopt. Jaarrekeningtechnisch moeten deze lasten en baten wel worden verantwoord. Product 612 Inburgering nieuw-oudkomers (€ 33.043 nadeliger) De lasten worden gedekt door de rijksbijdrage uit het participatiebudget. Voor zover de rijksbijdrage hoger is dan de lasten wordt deze als vooruitontvangen in de jaarrekening verantwoord. Ultimo 2009 zijn de volgende bedragen als vooruitontvangen opgenomen: 2008: € 169.858 2009: € 18.726 Indien deze bedragen niet worden besteed, dan moeten deze worden terugbetaald. In het participatiebudget is geen vergoeding meer opgenomen voor de uitvoeringskosten. Dit is opgenomen in de algemene uitkering, waardoor op dit product een negatief saldo ontstaat.
52
616 vervoersvoorzieningen (€ 31.561 voordeliger) De afgelopen jaren is het geraamde budget niet volledig benut. Door de toenemende vergrijzing was de verwachting een toename van het aantal cliënten. Dit is echter niet het geval. Vanaf 2010 is het budget structureel verlaagd. 617 Woningaanpassingen / woonvoorzieningen (€ 67.333 nadeliger) Door enkele grote verstrekkingen aan het einde van het jaar is een overschrijding ontstaan op de woningaanpassingen. Deze overschrijding werd bij de 2e bestuursrapportage 2009 nog niet verwacht. 618 rolstoelen en hulpmiddelen (€ 4.195 voordeliger) Onderdeel van het afgesloten contract met de leverancier (Welzorg) is het terugkopen van voorzieningen. Voorzieningen die moeilijk of niet her te verstrekken zijn worden door de leverancier aangeboden voor terugkoop. Dit fluctueert jaarlijks en daarom wordt er geen raming opgenomen. In de jaarrekening 2009 leidt dit tot een voordeel. 629 Hulp bij het huishouden (€ 99.518 nadeliger) Een niet te realiseren bijdrage in de uitvoeringskosten en een onterecht geraamde bijdrage van het Rijk leidt tot lagere baten. Deze raming was meerjarig opgenomen. Bij de opstelling van de begroting 2010 is deze raming vanaf 2010 structureel verwijderd. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 4.944 nadeliger.
Investeringen Tabel 29 geeft de af te sluiten kredieten weer die aan dit thema zijn verbonden. Tabel 29 – Af te sluiten kredieten thema 3 Leefbare samenleving (bedragen in €) Investeringen Thema 3: Leefbare samenleving
• • • • • • • •
Krediet afgegeven in begrotingswijz. nummer/jaar
Afgegeven krediet incl. wijz.
W erkelijke uitgaven
Onder-/ overschrijding
Openbaar Onderwijs De Bogerd
01/08
27.444
27.444
Bijzonder onderwijs De Zaaier
01/08
27.444
27.444
0
Haalbaarheidsstudie Deken W ehmeijerschool
01/09
10.766
11.732
-966
Haalbaarheidsstudie St. Odradaschool
01/09
10.472
8.047
2.425
Haalbaarheidsstudie De Schakel Haalbaarheidsstudie De Bogerd
01/09
18.038
19.964
-1.926
01/09
19.724
19.724
0
Uitbreiding De Lispeltuut
01/09
116.000
116.000
0
Investeringsbijdrage Leijenstein
02/06
213.000
234.833
-21.833
442.888
465.188
-22.300
Totaal
Toelichting investeringsbijdrage Leijenstein In 2007 is een investeringsbijdrage betaald van € 213.000. Vervolgens is dit krediet ten onrechte niet afgesloten, waardoor er in 2008 en 2009 5% rente aan is toegerekend. De overschrijding bestaat dus volledig uit de toegerekende rente.
53
0
54
4 Inrichting leefomgeving Wat willen wij bereiken? Ambitie Wij willen onze burgers een leefomgeving bieden, waarbij veiligheid en gezondheid centraal staan. Hiervoor willen wij investeren in de bereikbaarheid en kwaliteit van de openbare ruimte
Resultaatgebieden • Openbare orde en veiligheid • Openbare ruimte en verkeer • Volksgezondheid en milieu
Beoogde effecten •
Inwoners en ondernemers die zich veilig voelen in hun leef- en werkomgeving. Indicator Begroting 2009 - De waardering in 2010 over een adequaat reagerende gemeente 5,6 (benchmark 2007: 4,9)3.
•
Een gezonde burger in zijn/haar leefomgeving. Indicator Begroting 2009 - Het gezondheidsprofiel van de burger van de gemeente Maasdriel is gelijk of hoger dan het gemiddelde gezondheidsprofiel van de burger van de regio Rivierenland.
•
Resultaat Pas in 2010 bekend
De burger is tevreden over de kwaliteit van de (directe) leefomgeving. Indicator Begroting 2009 - De waardering in 2010 over kwaliteit van de Openbare Ruimte in de gemeente Maasdriel is als het gemiddelde van een gemeente met minder dan 25.000 inwoners.
3
Resultaat Gelijk gebleven
Inwoners en bezoekers ervaren de bereikbaarheid van de kernen en wijken van de gemeente Maasdriel als goed. Indicator Begroting 2009 - De waardering in 2010 over het parkeren en de bereikbaarheid van de kernen in de gemeente Maasdriel is als het gemiddelde van een gemeente met minder dan 25.000 inwoners.
•
Resultaat Pas in 2010 bekend
Bron indicatoren klanttevredenheid: onderzoek "De staat van de gemeente" (2007).
55
Resultaat Pas in 2010 bekend
Wat hebben we gedaan? 1.1 Integraal Veiligheidsplan In het integraal veiligheidsplan van 2008 is als speerpunt opgenomen bestrijding van het alcohol en drugsgebruik. Er is inmiddels een lokaal alcoholmatigingsbeleid in de gemeente Maasdriel, aanhakend op het regionale en landelijke alcoholmatigingsbeleid. Doelstellingen in dit beleid zijn uitgesplitst naar drie doelgroepen: 1. jongeren onder de 16 jaar 2. uitgaanders tussen de 16 en 25 jaar 3. voorkomen openbare orde problematiek In het alcoholmatigingsbeleid is een uitvoeringsprogramma opgenomen. De speerpunten in het beleid zijn: • Voor doelgroep 1: het tegengaan van alcoholgebruik onder de 16 jaar. •
Voor doelgroep 2: voorkomen van schadelijk alcoholgebruik onder de uitgaanders: Het terugdringen van schadelijk alcoholgebruik met 10%.
•
Voor doelgroep 3: Het terugdringen van openbare orde problematiek met 10 %. Toelichting Jaarverslag 2009 In 2009 is vanuit het straathoekwerk/jeugdbeleid structureel aandacht besteed aan alcoholmatigingsbeleid. Vanuit veiligheid is dit meer op ad-hoc basis gebeurd. In 2010 wordt dit beleidsmatig nader uitgewerkt, waardoor een meer planmatige aanpak kan gaan plaatsvinden. De doelstellingen uit het alcoholmatigingsbeleid - dat voor Maasdriel nog formeel vastgesteld moet worden - komen uit het IVORO, een onderzoek dat de GGD 1 keer per 4 jaar uitvoert. Het eerstvolgende onderzoek vindt plaats in 2012. Dan worden ook de nieuwe resultaten bekend. Tussentijdse gegevens zijn niet beschikbaar.
56
B
F
1.2 Verbeteren van de sociale veiligheid Openbare Verlichting In 2009 is het beleidsplan en beheerplan Openbare Verlichting vastgesteld. De speerpunten in het beleid en beheer zijn Herkenbaarheid, Veiligheid en Duurzaamheid. Herkenbaarheid in de weginrichting in relatie met de functie van de weg. Veiligheid voor het gebruik van de openbare ruimte en specifiek voor gezichtsherkenning in de avonduren. Duurzaamheid in het slim toepassen van materialen en hulpmiddelen vooral voor het terugdringen van energieverbruik. De prioriteit voor de uitvoering van dit programma ligt bij renovatie van wegen en bij de ontwikkeling van nieuwe gebieden. Er wordt een aantal straten met LEDverlichting uitgevoerd.
Indicator Begroting 2009 - In 2009 wordt de tevredenheid over de openbare verlichting gewaardeerd op een 6,9 (benchmark 2007: 6,7) •
B
F
Resultaat Gegevens zijn pas in 2010 bekend
Door de gemeente Maasdriel wordt het keurmerk "veilig wonen" in de openbare ruimte toegepast bij alle nieuw te bouwen wijken.
Toelichting Jaarverslag 2009 In 2009 is als pilot een aantal straten uitgevoerd met LED-verlichting. In een met de leden van de commissie Ruimte gehouden workshop is aan de raad een overzicht verstrekt van de straten waar LED-verlichting wordt toegepast. Waar op basis van afschrijving vervanging van armaturen aan de orde is wordt zoveel mogelijk LED-verlichting al toegepast. 1.3 Verbeteren van de objectieve veiligheid Brandweer Een van de speerpunten uit het collegebeleid 2007-2010 is het realiseren van een ‘slagvaardige en kwalitatieve dienstverlening van de brandweer’. In 2007 is samenwerking met Zaltbommel van start gegaan. Hierbij zijn afspraken gemaakt over het professionaliseren van de brandweer. Dit zal de komende jaren geconcretiseerd moeten worden. In het ‘Meerjarenbeleidplan Brandweer Bommelerwaard’ zijn de speerpunten verwoord tot 2012. Na vaststelling van dit beleidplan e (4 kwartaal 2008) worden in het jaar 2009 de volgende speerpunten aangepakt. •
Zoveel mogelijk voldoen aan de brandweerzorgnormen in het gehele verzorgingsgebied en voldoende beschikbaarheid van (vrijwillig) repressief personeel.
•
Verbeteren van de positie van de vrijwilligers door het verminderen van de belasting, streven naar minder regels, het harmoniseren van de rechtspositieregeling en het verbeteren van het vakmanschap door realistisch te oefenen op oefencentra.
•
Versterken van de klantgerichte houding naar burgers en bedrijven en afdelingen.
57
B
F
•
Verbeteren van informatievoorziening en communicatie (ICT).
•
Verbeteren van de bedrijfsvoering.
Toelichting Jaarverslag 2009 Al enige jaren is samenwerking met de gemeente Zaltbommel vorm gegeven in een brandweercluster als een van de acht clusters in de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. In 2009 is, in verband met regionalisering van de brandweer, een nulmeting uitgevoerd naar de kwaliteit van de brandweer in de regio. Geen van de korpsen voldoet volledig aan de gestelde eisen op alle onderdelen van de veiligheidsketen. Het niveau in de Bommelerwaard wijkt niet af van het gemiddelde van de veiligheidsregio en is nog net niet voldoende. Inmiddels is door de commandant een verbeterplan opgesteld wat gefaseerd tot verbetering zal leiden. Dit zal de komende jaren verder geconcretiseerd moeten worden. In het "Meerjarenbeleidsplan Brandweer Bommelerwaard" zijn de speerpunten verwoord tot 2012. Politie en Gemeentelijk Opsporing Ambtenaar • Op het gebied van handhaving is de professionalisering van de gemeentelijke toezichtorganisatie een speerpunt. Voor de handhaving van de kleine ergernissen in de openbare ruimte is een gemeentelijk opsporingsambtenaar aangesteld. Het speerpunt van de GOA was voor 2008 met name de controle op overlast hondenpoep en fout parkeren in de openbare ruimte. Sinds de komst van de GOA is het aantal overtredingen op het gebied van hondenpoep zichtbaar afgenomen. We verwachten nog meer winst te behalen. Door een hogere inzet van de GOA kunnen we ook op andere terreinen (bv overlast jeugd) controle uitoefenen. Toelichting Jaarverslag 2009 In 2009 is de GOA onder andere ingezet voor parkeeroverlast, leerplicht en toezicht op/ verkeersregeling bij de massavaccinatie. De ureninzet van de GOA is beperkt. De winst die daarmee wordt bereikt op het gebied van hondenpoep, parkeeroverlast e.d. is evenredig beperkt. In 2009 is er 8 keer proces-verbaal opgemaakt in het kader van overtreding regels hondenpoep en 72 keer in het kader van parkeeroverlast. Vanwege de beperkte formatie is ook het voldoende adequaat reageren op overtredingen van de leerplichtwet niet altijd haalbaar. In 2010 vindt bijstelling en nadere beoordeling plaats.
58
2.1 Tweede Nota lokaal gezondheidsbeleid (thema) • Maasdriel heeft als speerpunt in de regio gekozen voor het aanpakken van Sociaal economische gezondheidsverschillen (SEGV). Dit project is met ondersteuning van het NIGZ en de GGD gestart, in Maasdriel met het thema overgewicht. Vanuit de sociale agenda zal een beroep worden gedaan op provinciale subsidie. Het thema zal een belangrijk onderdeel worden van de te ontwikkelen nota lokaal gezondheidsbeleid. Voor de invulling van het thema overgewicht wordt onder meer gedacht aan samenwerking met scholen, GGD, Gelderse Sport Federatie en Jeugdgezondheidszorg.
B
F
B
F
Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 De regionale nota gezondheidsbeleid is behandeld in de themabijeenkomst van de gemeenteraad in mei 2008. Vervolgens is gestart met het opstellen van een tweede nota lokaal gezondheidsbeleid. De thema's rond sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV) staan centraal. De vaststelling van de nota wordt geagendeerd voor uiterlijk de gemeenteraad van december 2009. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 e De planning zoals aangegeven in de 1 bestuursrapportage ligt op schema. De vaststelling van de nota is geagendeerd voor de raad van december 2009. Toelichting Jaarverslag 2009 De nota Lokaal gezondheidsbeleid is vastgesteld in de raadsvergadering van december 2009. In februari 2010 vindt in Maasdriel een workshop plaats met de lokale partners rondom het thema overgewicht 2.2 Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2007 - 2011 In juni 2007 is het GRP door de Raad vastgesteld. Zoals de planning in het GRP aangeeft gaan de volgende projecten in 2009 voorbereid/uitgevoerd worden: • Voorbereiding en uitvoering afkoppeltracé Kerkdriel Zuid; e
Toelichting 2 Bestuursrapportage2009 Met de voorbereiding van het afkoppeltracé wordt in het najaar van 2009 gestart. De daadwerkelijke uitvoering zal in 2010 gaan plaatsvinden. Toelichting Jaarverslag 2009 De daadwerkelijke uitvoering zal conform de planning in het GRP in 2010 gaan plaatsvinden. •
Voorbereiding en uitvoering afkoppelproject Bernseweg te Ammerzoden.
•
Oplossen wateroverlast in de Hohorst. Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Deze werkzaamheden kunnen pas worden opgepakt zodra het Centrumplan ten uitvoer wordt gebracht. Dit is om te voorkomen dat er transportschade aan nieuw werk wordt toegebracht. Er worden wel tijdelijke maatregelen getroffen om alvast enige overlast te verhelpen.
•
Onderzoek mogelijkheden afkoppelen Boonkamp/Schuttershof te Ammerzoden.
59
•
Onderzoek afkoppelmogelijkheden Rossum/Hurwenen. Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 In verband met prioriteiten elders worden deze werkzaamheden verzet naar 2010. Dit heeft geen directe nadelige gevolgen.
•
Opstellen afkoppelplan Kerkdriel.
•
Voorbereiding afkoppeltracé Kerkdriel Noord via de Kromsteeg te Kerkdriel.
•
Opstellen en uitvoeren meetplan en grondwatermeetnet.
•
Reinigen en inspecteren kernen Hedel, Ammerzoden, Well en Welseind. Toelichting Jaarverslag 2009 De werkzaamheden zijn uitgevoerd en gereed.
•
Beheer en vervangen pompgemalen in de diverse kernen. Toelichting Jaarverslag 2009 De werkzaamheden zijn uitgevoerd en gereed.
•
Vervangen en verbeteren riolering industrieterrein "De Kampen" (afhankelijk van rondweg Hedel, Baronieweg) .
•
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009.
•
In verband met de uitgestelde ontwikkeling van de Kampen-Noord en de rondweg Hedel/Baronieweg wordt ook het vervangen en verbeteren van de riolering niet eerder dan in 2010 opgestart.
•
Diverse vervangingsprojecten door de gehele gemeente Maasdriel;
•
Herziening Basisrioleringsplannen: Kerkdriel, Hoenzadriel, Velddriel en Heerewaarden.
e
2.3 Waterplan Bommelerwaard In juni 2007 is het waterplan Bommelerwaard door de raad vastgesteld. De volgende projecten gaan in 2009 voorbereid/uitgevoerd worden: • Waterbergingsbank. Samen met de interne projectgroep inclusief Waterschap Rivierenland uitwerken waar de mogelijkheden liggen om een waterbergingsbank te realiseren. •
Vervangen duikers in het watersysteem in het buitengebied.
•
Duikers vergroten Laarstraat.
•
Toelichting Jaarverslag 2009 De werkzaamheden zijn gereed. Duikers vergroten Bussenerweg.
60
B
F
•
Waterberging om bestaande tekorten op te lossen en de waterberging benutten van bouwprojecten die in 2009 gepland staan; Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Binnen de projectplannen is het nog niet gelukt om dit te compenseren. Dit is veelal een gevolg vanwege de kosten (exploitatietekort) en/of het ruimtebeslag dat hierbij hoort binnen de bouwlocaties. Toelichting Jaarverslag 2009 In het GRP 2012-2016 worden dit project en de financiële dekking ervan nader uitgewerkt.
•
Afkoppelprojecten in diverse kernen;
•
Aanleg natuurvriendelijke wadi kampen Noord en het herinrichting van de watergangen Kerkstraat (Kerkdriel), Drielse Wetering (Kerkdriel) en Wilhelminastraat (Hedel). e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 In verband met de uitgestelde ontwikkeling van de Kampen-Noord vindt ook de aanleg van de Wadi op een later tijdstip plaats.
3.1 Mobiliteitsplan • In het 1e kwartaal van 2009 wordt een mobiliteitsplan vastgesteld. In het plan bepalen we een visie en strategie op het gebied van bereikbaarheid, parkeren, verkeersveiligheid en -circulatie, voor de fietser, voetganger, automobilist en de openbaar vervoer reiziger. De beleidskeuzes worden per onderdeel vertaald in een vierjarig uitvoeringsprogramma. Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 Het plan is inhoudelijk vastgesteld onder voorwaarde dat de benodigde middelen worden opgenomen in het financiële masterplan 2020+. Toelichting Jaarverslag 2009 Behoudens een beperkt budget voor klachten en kleine verkeersmaatregelen was er in 2009 geen budget beschikbaar voor uitvoering van het plan. De benodigde middelen moeten worden opgenomen in het financiële masterplan 2020+. Uitvoering van projecten is vooralsnog alleen mogelijk als meegelift kan worden met andere projecten, zoals de Achterdijk en de Rondweg in Hedel. In 2009 is een begin gemaakt met het opwaarderen van bushaltes. Bij de nieuwe rotonde in Hedel en bij De Geerden zijn nieuwe haltes aangelegd door de Provincie.
61
B
F
4.1 Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) In 2007 heeft de Raad budget beschikbaar gemaakt om een integraal beheersysteem voor de openbare ruimte op te zetten. In 2008 zijn alle elementen van groen, wegen, lichtmasten en riolering ingemeten en verwerkt in een digitale beheerkaart. De elementen uit deze kaart zijn gekoppeld aan een database waarin alle gegevens van deze elementen zijn ingevuld. Door de inventarisatie heeft gemeente Maasdriel een actueel inzicht gekregen in de hoeveelheden die aanwezig zijn in onze openbare ruimte. Naast de inventarisatie van de openbare ruimte, is er ook een schouw uitgevoerd naar de huidige kwaliteit van de openbare ruimte. De uitkomst van deze schouw is naast de gewenste of afgesproken kwaliteit gelegd. • In mei 2009 zal het Integraal Beheersysteem opgeleverd worden.
B
F
B
F
e
Toelichting 1 Bestuursrapportage 2009 Het beheerplan wordt eind juni technisch opgeleverd. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 Het beheerplan komt in november ter vaststelling in de raad. Toelichting Jaarverslag 2009 Het beheerplan is op 12 november 2009 door de raad vastgesteld. •
De verschillende kwaliteitscenario's en de financiële consequentie daarvan worden in beheerplannen opgenomen en aan het bestuur ter besluitvorming voorgelegd. De kwaliteitsnorm volgend uit de visie Maasdriel 2020+ zal in één van de scenario's zichtbaar worden gemaakt en als uitgangspunt dienen. De uitkomsten worden verwerkt in de begroting van 2010.
4.2 Integrale Visie Openbare Ruimte (IVOR) In 2008 is de visie Maasdriel 2020+ vastgesteld. In navolging hierop zijn diverse beleidsplannen opgestart. IVOR is er daar één van. IVOR is ontwikkeld om een plan beschikbaar te hebben waarin per kern en per gebied de krachten, kansen en bedreigingen zijn vertaald in maatregelen en uitgangspunten. Hierbij zal zoveel mogelijk met beelden gewerkt worden om de kwaliteiten te visualiseren. In het 1e kwartaal van 2009 wordt IVOR behandeld. Toelichting 1e Bestuursrapportage 2009 IVOR wordt eind juni technisch opgeleverd. e
Toelichting 2 Bestuursrapportage 2009 IVOR komt in november ter vaststelling in de raad. Toelichting Jaarverslag 2009 In november 2009 heeft de Raad ingestemd met de uitgangspunten van IVOR. Vanaf 2010 zal in projecten en vervangingsinvesteringen rekening gehouden worden met de kaders van IVOR (integraal beleid). Om dit te bewerkstelligen is bepaling van een concrete disciplinaire aanpak, te koppelen aan een aantal realistische uitvoerbare werken, in 2010 noodzakelijk.
62
Wat doen we in 2010? De volgende onderwerpen en budgetten schuiven door naar 2010. Bestrijding misdrijven € 8.700 Betreft budget voor uitvoering project campings. Opdrachtverlening in 2009; afronding in maart 2010. Er komen nog facturen in 2010. Dit betreft het budget voor het opstellen van een plan van aanpak uitvoering project campings. Hiervoor is in 2009 opdracht verstrekt. Het definitieve plan van aanpak komt begin maart 2010 in het college. In 2010 volgen nog facturen die ten laste van dit budget komen. Dierenparken € 7.000 In de eerste bestuursrapportage 2009 is extra budget gevraagd voor onderzoek en uitvoering van wettelijke regels dierenparken. Dit budget is in 2009 gedeeltelijk besteed. Het restantbudget is nodig voor de verdere uitwerking van het onderzoek in 2010. Handhaving milieuwetgeving € 10.500 Vanwege personeelswisseling en reorganisatie is het in 2009 niet mogelijk geweest om dit op te pakken.
Wat heeft het gekost? Tabel 30 geeft de lasten en baten weer die aan het resultaatgebied zijn verbonden. Tabel 30 – Lasten en baten thema 4 Inrichting leefomgeving (bedragen in €) Lasten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid
1.809.000
1.771.096
1.778.149
7.053
Resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer
2.823.000
2.929.152
3.642.808
713.656
Resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu
3.607.000
3.485.701
3.466.277
-19.424
Totaal lasten
8.239.000
8.185.949
8.887.234
701.285
Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid
46.000
50.777
36.456
-14.321
Resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer
65.000
64.677
121.098
56.421
2.931.000
2.944.185
3.255.156
310.971
Resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu
Verschil
Totaal baten
3.042.000
3.059.639
3.412.710
353.071
Saldo thema
-5.197.000
-5.126.310
-5.474.524
-348.214
1.603.000
1.749.260
1.430.399
-318.861
53.000
3.633
29.067
25.434
Saldo resultaatbestemming
-1.550.000
-1.745.627
-1.401.332
344.295
Saldo na resultaatbestemming
-6.747.000
-6.871.937
-6.875.856
-3.919
Resultaatbestemming • storting in reserves
•
onttrekking aan reserves
Toelichting op de lasten en baten De gemeenteraad heeft in 2008 bepaald dat verschillen t.o.v. de begroting na wijziging worden geanalyseerd en toegelicht bij afwijkingen groter dan 10% en met een minimum van € 10.000.
63
Per resultaatgebied zijn de volgende verschillen opgetreden. Tabel 31 – Verschillenanalyse lasten en baten thema 4 Inrichting leefomgeving (bedragen in €)
Resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid Resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer Resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu Totaal thema 4
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
7.053 713.656 -19.424 701.285
-14.321 56.421 310.971 353.071
-31 653.116 -308.790 344.295
-21.405 -4.119 21.605 -3.919
Resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 32 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid (bedragen in €)
107 Brandweergarages 108 Rampenbestrijding 114 Brandbestrijding en hulpverlening Overige verschillen Totaal resultaatgebied 2
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
20.482 17.833 -25.850 -5.412 7.053
2.405 0 0 -16.726 -14.321
0 0 0 -31 -31
-18.077 -17.833 25.850 -11.345 -21.405
Product 107 Brandweergarages (€ 18.077 nadeliger). De onderhoudskosten van de brandweergarage ad € 4.977 waren niet in het beheerplan meegenomen. Uitgaven voor gas en elektra zijn € 21.165 hoger dan geraamd. Dit betreft een afrekening ter hoogte van € 17.040. Daarnaast is het voorschot hoger dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. Product 108 Rampenbestrijding (€ 17.833 nadeliger). De kosten per inwoner voor de GHOR zijn bekend. Het totaal van de bijdrage van de gemeente Maasdriel is al jaren te laag geraamd. Dit betekent een nadeel van € 19.235. Product 114 Brandbestrijding en hulpverlening (repressie) (€ 25.850 voordeliger) De bijdrage veiligheidsregio is € 33.641 lager dan begroot hetgeen voornamelijk wordt veroorzaakt door terugontvangst van gecompenseerde BTW die in de raming niet was verwerkt De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 11.345 nadeliger.
Resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 33 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer (bedragen in €)
201 Wegenonderhoud, dagelijks 202 Wegenonderhoud, planmatig 203 Weg en plantsoenmeubilair 204 Straatverlichting 205 Gladheidsbestrijding 206 Straatreiniging Overige verschillen Totaal resultaatgebied 3
64
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
33.472 630.224 26.839 -24.737 44.314 13.043 -9.499 713.656
-840 2.542 35.000 798 0 24.608 -5.687 56.421
25.667 627.682 0 -233 0 0 0 653.116
-8.645 0 8.161 25.302 -44.314 11.565 3.812 -4.119
Product 201 Wegenonderhoud, dagelijks (€ 8.645 nadeliger) De hogere lasten op dit product worden gecompenseerd door een bijdrage uit de reserves. Product 202 Wegonderhoud planmatig (geen verschil) Het structurele budget voor planmatig wegenonderhoud bedraagt € 1.291.326. Hiervan is € 503.555 besteed. Op grond van het beheerplan wegen wordt het verschil toegevoegd aan de egalisatiereserve wegen. Product 203 Weg en plantsoenmeubilair (€ 8.161 voordeliger). In 2009 zijn de lasten incidenteel hoger door nieuwe plattegrondenkasten tot een bedrag van 35.000. Door de bijdrage van de provincie hierin loopt dit per saldo budgettair neutraal. Voor het onderhoud van prullenbakken is in 2009 incidenteel € 9.935 minder uitgegeven. Product 204 Straatverlichting (€ 25.302 voordeliger) Er is een afrekening ontvangen over de afgelopen jaren voor elektra. Hierdoor zijn de lasten € 37.366 lager dan geraamd. De onderhoudskosten zijn € 11.755 hoger dan geraamd. In het eerste halfjaar van 2009 was sprake van relatief veel storingen die verholpen moesten worden. Naar de toekomst toe loopt dit terug omdat nieuwe onderhoudsarme armaturen zijn geplaatst. Product 205 Gladheidsbestrijding (€ 44.314 nadeliger). De kosten voor gladheidsbestrijding zijn hoger dan geraamd. De strenge winter is hiervan de reden. Product 206 Straatreiniging (€ 11.565 voordeliger). Door de uitvoering van het project "zuiver water" op het product straatreiniging zijn de lasten € 12.481 hoger. Hiervoor is een subsidie ontvangen: de bijdrage van derden zijn totaal € 24.608 hoger dan geraamd. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 3.812 voordeliger. Resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu De verschillen binnen dit resultaatgebied kunnen als volgt worden gespecificeerd. Tabel 34 – Verschillenanalyse lasten en baten resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu (bedragen in €)
701 Volksgezondheid 707 Riool(afvoer)recht 715 Begraven 717 onderhoud begraafplaatsen 718 milieuvergunningen 720 Riolering Overige verschillen Totaal resultaatgebied 8
Lasten
Baten
Reserves
Saldo
-7.216 4.403 1.821 22.473 -23.515 -3.643 -13.747 -19.424
-50.827 262.831 18.350 0 0 86.174 -5.557 310.971
0 0 0 0 0 -308.790 0 -308.790
-43.611 258.428 16.529 -22.473 23.515 -218.973 8.190 21.605
Product 701 Volksgezondheid (43.612 nadeliger) Het negatieve saldo op dit product wordt voornamelijk veroorzaakt door de kosten van de GGD voor het elektronisch kinddossier (EKD) à € 64.314. Dit is pas vanaf 2010 structureel in de begroting opgenomen. Product 707 Riool(afvoer)recht (€ 258.428 voordeliger) De opbrengst van het rioolrecht is € 263.532 meer dan geraamd. Hogere dan geraamde tarieven en meer aansluitingen veroorzaken dit. Deze hogere opbrengst wordt gecompenseerd door een hogere reservering op de egalisatiereserve riolering (product 720) en leidt derhalve niet tot een voordeel in de exploitatie. In 2011 wordt het rioolbeheerplan herzien. Ook de stand van de reserve en de tarifering zal in dit verband worden beoordeeld.
65
Product 715 Begraven (€ 16.529 voordeliger). Raming vindt plaats op basis van ervaringscijfers. In 2009 zijn de begrafenisrechten € 17.169 hoger dan geraamd. Product 717 onderhoud begraafplaatsen (€ 22.473 nadeliger) Het onderhoud van de begraafplaatsen is in 2009 uitbesteed. De lasten zijn hierdoor ongeveer € 22.000 hoger. Deze hogere lasten worden in 2009 nog niet gecompenseerd door een lagere bijdrage aan de kostenplaatsen aangezien de doorbelasting hiervan voorcalculatorisch is bepaald. Product 718 milieuvergunningen (€ 23.515 voordeliger). Structureel wordt voor het opvragen van incidentele adviezen een bedrag geraamd. In 2009 hebben zich geen situaties voorgedaan die aanleiding gaven tot het opvragen van externe adviezen. In 2009 is van de Regio Rivierenland over 2007, 2008 en 2009 ook geld terugontvangen. Product 720 Riolering (€ 218.973 nadeliger). De lasten voor riolering worden uitgevoerd volgens het beheerprogramma en zijn lager dan geraamd. Dit wordt gecompenseerd door een hogere toevoeging aan de reserve Riolering. Hiermee wordt ook de extra rioolheffing van product 707 gestort in de reserve riolering. De overige niet geanalyseerde verschillen bedragen € 8.190 voordeliger.
Investeringen Tabel 35 geeft de af te sluiten krediet weer die aan dit thema zijn verbonden. Tabel 35 – Af te sluiten kredieten thema 4 Inrichting leefomgeving (bedragen in €) Investeringen Thema 4: Inrichting leefomgeving
Krediet afgegeven in begrotingswijz. nummer/jaar
Voorbereiding nieuwbouw brandweer Oost
03/05+09/05
1.173.000
1.196.105
-23.105
Randvoorzieningen Wilhelminastraat Hedel
01/05
1.241.520
1.248.405
-6.885
Verv. Vrijverval riolering 2007
06/07
230.000
235.076
-5.076
Verb waterkwaliteit/kwantiteit 2009
01/09
39.375
43.605
-4.230
W egenbeheerplan buiten inrichting De Kreek
01/09
30.000
29.925
75
Vervanging 2 ademluchtcompressors incl. toebehoren
04/06
70.000
59.361
10.639
Vervanging kazerne-inrichting
04/06
38.539
22.130
16.409
Vervangingsinvesteringen brandweer 2008
01/08
44.575
36.900
7.675
2.867.009
2.871.507
-4.498
• • • • • • • •
Totaal
66
Afgegeven krediet incl. wijz.
W erkelijke uitgaven
Onder-/ overschrijding
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Tabel 36 geeft een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien. Tabel 36 – Lasten en baten algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (bedragen in €) Lasten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Onvoorzien
102.000
0
0
0
Overige algemene middelen
972.000
2.057.359
2.400.702
343.343
Totaal lasten
1.074.000
2.057.359
2.400.702
343.343
Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
Beleggingen, leningen en rente Baatbelasting Onroerende-zaakbelasting (W ater)toeristenbelasting Hondenbelasting Algemene uitkering Overige algemene dekkingsmiddelen
1.174.000 13.000 3.340.000 105.000 122.000 16.679.000 25.000
1.107.950 12.825 3.305.197 80.000 136.998 17.599.435 25.000
1.505.189 11.174 3.393.449 79.542 146.524 17.878.073 0
397.239 -1.651 88.252 -458 9.526 278.638 -25.000
Totaal baten
21.458.000
22.267.405
23.013.951
746.546
Saldo
20.384.000
20.210.046
20.613.249
403.203
301.000
1.159.570
1.402.071
242.501
342.000
2.983.505
2.566.543
-416.962
41.000
1.823.935
1.164.472
-659.463
20.425.000
22.033.981
21.777.721
-256.260
Resultaatbestemming • storting in reserves
•
onttrekking aan reserves
Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
Toelichting op de lasten en baten De gemeenteraad heeft in 2008 bepaald dat verschillen t.o.v. de begroting na wijziging worden geanalyseerd en toegelicht bij afwijkingen groter dan 10% en met een minimum van € 10.000. Lasten overige algemene dekkingsmiddelen De hogere lasten worden veroorzaakt door een hogere bijdrage aan de Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR) van € 34.000. Ontwikkelingen binnen deze gemeenschappelijke regeling (hogere lasten, minder dan verwachte deelnemers en een gewijzigde kostenverdeling met het waterschap) leiden tot een hogere gemeentelijke bijdrage. Hiernaast is het resultaat op de bedrijfsvoering binnen de overige algemene middelen € 309.000. Samen hoger een hogere storting in de reserves van de bedrijfsvoering van € 162.000 en een lagere onttrekking van € 144.000 leidt dit tot een saldo op de bedrijfsvoering van € 615.000. Voor de toelichting hierop wordt verwezen naar de paragraaf Bedrijfsvoering. Beleggingen (€ 397.239 voordeliger) Door ontwikkelingen op de geld en kapitaalmarkt, dit gerelateerd aan de interne rekenrente van 5%, wordt € 398.569 meer bespaarde rente gerealiseerd dan geraamd. Onroerende-zaakbelasting (€ 88.252 voordeliger) De nacalculatie van indexeringen en de uitbreiding van de woningvoorraad leidt tot een hogere OZB opbrengst.
67
Algemene uitkering (€ 275.758 voordeliger) De algemene uitkering is € 278.638 hoger dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt door positieve bijstellingen van de accressen en verrekeningen over vorige jaren. Baten overige algemene dekkingsmiddelen In de begroting is rekening gehouden met het opleggen en innen van dwangsommen die in 2009 niet zijn gerealiseerd.
68
De overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum De jaarrekening wordt vastgesteld met inachtneming van hetgeen omtrent de financiële positie op de balansdatum is gebleken tussen het moment van opmaken van de resultaatgebiedrekening en het tijdstip van vaststelling daarvan, voor zover deze aanvullende informatie onontbeerlijk is voor het getrouw, duidelijk en stelselmatig inzicht in de financiële positie. Voorstel resultaatbestemming De volgende tabellen geven een overzicht van de in deze begroting verwerkte bijdragen aan en onttrekkingen uit reserves. Tabel 37 – Stortingen in reserves (bedragen in €) Reserveringen per resultaatgebied
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
44.000
50.390
50.421
44.000
50.390
50.421
1.154.000
1.131.237
503.555
1.154.000
1.131.237
503.555
0
475.000
475.000
0
475.000
475.000
405.000
567.633
876.423
405.000
567.633
876.423
2 Openbare orde en veiligheid Materieelplan brandweer 3 Openbare ruimte en verkeer Uitvoering beheerplan wegen 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn Sportvelden 8 Volksgezondheid en milieu Egalisatiereserve riolering 9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Landschapsbeleidsplan Egalisatie bestemmingsplannen Bouwgrondexploitatie Sint Antoniusstraat
0
0
22.269
87.000
86.980
86.980
0
0
500.000
87.000
86.980
609.249
0
633.419
633.419
0
100.000
100.000
Algemene dekkingsmiddelen Storting resultaat 2007 in reserve nieuw beleid Bedrijfsvoering Huisvesting Rentetoerekening aan reserves
205.000
195.796
276.227
64.000
123.358
226.777
Reserve personeel
22.000
106.997
165.648
Reserve personeelaangelegenheden
10.000
0
0
301.000
1.159.570
1.402.071
1.991.000
3.470.810
3.916.719
Egalisatiereserve automatisering
Totaal algemene dekkingsmiddelen en bedrijfsvoering Totaal
69
Tabel 38 - Onttrekkingen aan reserves (bedragen in € ) Onttrekkingen per resultaatgebied
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
0
15.000
15.000
0
15.000
15.000
49.000
0
0
49.000
0
0 25.667
1 Bestuur, organisatie en communicatie Reserve nieuw beleid 10 jaar Maasdriel 2 Openbare orde en veiligheid Dekking kapitaallasten nieuwbouw brandweerkazerne 3 Openbare ruimte en verkeer Dekking kapitaallasten wegenonderhoud Straatverlichting
0
0
4.000
3.633
3.400
4.000
3.633
29.067
0
37.000
17.705
0
37.000
17.705
0
0
10.057
0
0
10.057
4 E conomie Paddestoelenpact uit reserve glastuinbouw 5 Onderwijs Projecten lokaal onderwijsbeleid 6 S port, recreatie, cultuur en welzijn Dekking kapitaalasten bibliotheek Reserve nieuw beleid kunstgrasveld DSC Gemeentelijke monumenten Onderhoud speelterreinen Verfraaien rotondes uit reserve nieuw beleid (leefbaarheid kernen)
11.000
11.130
11.130
0
475.000
475.000
0
11.000
0
40.000
40.000
40.000 20.000
0
20.000
1.000
1.300
5.000
52.000
558.430
551.130
Inzet reserve voor bijdrage SDB
0
121.582
0
Mantelzorg
0
38.874
0
0
160.456
0
Implementatie Grexwet
0
20.000
20.000
Inzet reserve glastuinbouw voor uitvoering landschapsbeleidsplan
0
18.000
0
Actualiseren bestemmingsplannen
140.000
180.000
107.823
Uitwerking WVG gebieden reserve goedkope woningbouw
Projecten jeugdbeleid 7 Zorg
9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting
100.000
100.000
100.000
Uitwerking WVG gebieden reserve nieuw beleid
0
100.000
100.000
Uitwerking WVG gebieden reserve personeel
0
80.000
0
Bijdrage reserve grondexploitatie voor Gemeentewerf
0
0
3.501
Bijdrage reserve grondexploitatie voor Rossum Noord
0
0
51.657
240.000
498.000
382.981
Onderhoud gebouwen
0
1.120.234
1.120.234
Jaarrekeningresultaat voorgaande jaren
0
1.096.641
1.096.641
273.000
273.000
0
0
0
0
Egalisatiereserve herhuisvesting Bibliotheek
22.000
22.303
22.303
Egalisatiereserve kapitaallasten gemeentewerf
45.000
44.098
0
0
325.000
325.000
Algemene dekkingsmiddelen
Reserve BCF Vrijval reserve exploitatie actualisatie bestemmingsplannen Bedrijfsvoering
Reserve personeelsaangelegenheden Personeel goedkope woningbouw
0
100.000
0
2.000
2.229
2.365
Totaal algemene dekkingsmiddelen en bedrijfsvoering
342.000
2.983.505
2.566.543
Totaal
687.000
4.256.024
3.572.483
Dekking kapitaallasten klachtensoftware
70
Voorgesteld wordt om het bestemde resultaat zoals opgenomen in tabel 37 en tabel 38 vast te stellen. Tabel 39 geeft een overzicht van de incidentele budgetten uit 2009 die in 2010 worden besteed. Tabel 39 – Over te hevelen budgetten (bedragen in €)
Over te hevelen budgetten van 2009 naar 2010
Reserve/ subsidie
2. Bouwen aan Maasdriel Opstellen structuurvisie Project IVOR Volkhuisvesting Woonwagenstandplaatsen Bestemmingsplannen Maasdriel 2020+ Bouwen invoering Wabo
41.083 39.099 9.000 6.820 92.492 293.209 104.000
3. Leefbare samenleving Mantelzorg en vrijwilligerswerk Lasten monumenten Baten archeologisch onderzoek Sociale werkvoorziening Ouderenwerk: subsidie welzijn ouderen Coördinatie vrijwillige thuiszorg & mantelzorg Speeltoestellen WMO beleidsplan
20.000 10.125 -10.000 19.941 3.605 38.874 7.000 8.760
4. Inrichting leefomgeving Bestrijding misdrijven Dierenparken Handhaving milieuwetgeving
41.083
92.492 200.000
8.700 7.000 10.500
Paragraaf Bedrijfsvoering ICT Totaal Per saldo over te hevelen budgetten
32.500 742.708 376.633
32.500 366.075
Recapitulatie De jaarrekening 2009 sluit met een voordelig saldo van € 1.492.680. Voorgesteld wordt om dit resultaat toe te voegen aan de volgende posten: • netto over te hevelen budgetten 2010 € 376.633 • de reserve Nieuw beleid € 1.116.047
71
Accountantsverklaring
72
73
74
De paragrafen In de volgende paragrafen zijn de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten vastgelegd. A B C D E F G
Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid
Het doel van de paragrafen is dat de onderwerpen die versnipperd in de begroting staan worden gebundeld in een kort overzicht. De paragrafen geven daarmee een dwarsdoorsnede van de begroting.
75
76
A Lokale heffingen Overzicht op hoofdlijnen van de lokale heffingen. De gemeentelijke heffingen zijn te verdelen in de volgende twee categorieën: • heffingen waarvan de opbrengst is gebonden (retributies en leges); • heffingen waarvoor de opbrengst vrij besteedbaar is. Tabel 40 geeft de totaalopbrengst van de diverse gemeentelijke heffingen, specifiek voor 2009, weer. Tabel 40 – Overzicht lokale heffingen (bedragen in € 1.000) Baten
Begroting 2009
Begroting 2009 na wijziging
Werkelijk 2009
Verschil
378
465
445
-20
11
11
2
-9
2.200
2.200
2.463
263
baatbelasting
13
13
11
-2
milieuvergunningen
14
14
10
-4
100 128
80 123
97 192
17
883
583
888
305
48
42
54
12 53
G ebonden heffi ngen • bevolkingsleges
• • • • • • • •
gebrui kersvergunningen riool (afvoer)recht
begraa frechten lege s ruimtelijke orde ning bouw-/welstandleges overige leges
V rij besteed baar • onroere nde zaakbelastingen (OZB)
• • • • •
69
3.340
3.340
3.393
toeristenbelasting
105
80
80
0
hond enbelasting
122
137
147
paarde nmarktg elden
28
28
37
10 9
marktgelden
10
9
10
1
50 7.430
49 7.174
49 7.878
0 704
staangelden kermis Totaal
Beleid ten aanzien van de lokale heffingen De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente Maasdriel. De lokale heffingen en vooral de algemene dekkingsmiddelen zijn een belangrijk politiek instrument ter weging van beleidsbeslissingen. Ze maken integraal onderdeel uit van het gemeentelijke beleid. Om deze afweging tussen een extra euro lastendruk tegenover het nut van een extra euro uitgaven (de zogenaamde vrije zoom) vorm te geven is in het kader van het dualisme en het Besluit Begroting en Verantwoording de paragraaf lokale heffingen verplicht gesteld. Kostendekkendheid In het coalitieakkoord "Sterke dorpen, sterk Maasdriel" is bepaald dat leges en retributies zoveel mogelijk kostendekkend zijn. De OZB en de overige zakelijke lasten worden in principe alleen met het inflatiepercentage verhoogd.
Belastingsamenwerking Rivierenland Sinds 1 januari 2008 is de samenwerking tussen het Waterschap Rivierenland, de Avri en de gemeenten Culemborg, Lingewaal, Maasdriel en Tiel via de gemeenschappelijke regeling Belasting Samenwerking Rivierenland (BSR) een feit. In 2008 zijn op één aanslagbiljet de waterschapslasten, afvalstoffenheffing en de gemeentelijke belastingen (OZB, rioolrecht en
77
hondenbelasting) opgelegd. Ook de invordering, afwikkeling van bezwaar en beroep en kwijtschelding gebeurt door de BSR. Het personeel van de samenwerkende organisaties is in de nieuwe organisatie geplaatst. Met ingang van 1 januari 2009 hebben ook de gemeenten Neerijnen en Geldermalsen zich aangesloten bij de BSR. Dit betekent op termijn een lagere bijdrage aan de BSR voor alle deelnemers. Niet alle gemeentelijke belastingen zijn in de gemeenschappelijke regeling ingebracht. De gemeente Maasdriel voert de baatbelasting en de toeristenbelasting nog zelf uit.
Lokale lastendruk De lokale lastendruk is enerzijds een indicator voor de mate waarin de inwoners van de gemeente Maasdriel worden belast met de door de gemeenteraad vastgestelde heffingen. Anderzijds is het een indicator voor de financiële positie van de gemeente in het provinciaal toetsingskader. Voor het bepalen van de lokale lastendruk zijn de heffingen bepalend die onvermijdelijk gepaard gaan met het wonen in de gemeente Maasdriel, te weten: de onroerend zaakbelastingen, het rioolrecht en de afvalstoffenheffing. Ondanks het feit, dat de afvalstoffenheffing in Maasdriel wordt opgelegd door de AVRI moet die heffing eveneens worden betrokken in de bepaling van de lokale lastendruk. De lokale lastendruk kan op verschillende manieren worden berekend. Omdat de onroerend zaakbelasting eigenaren en het rioolrecht worden geheven van de zakelijk gerechtigde verschilt de lokale lastendruk. Dit is afhankelijk van de vraag of een inwoner van Maasdriel eigenaar, bewoner of huurder is. Tabel 41 geeft een overzicht van de lokale lastendruk per woonruimte, voor een eigenaar/ bewoner en voor een huurder. De hierbij gehanteerde uitgangspunten zijn: • een huishouden (3 personen); • een waarde van de woning van € 250.000 3 • een waterverbruik als basis voor rioolrecht van 50 m per persoon; • een standaardtarief afvalstoffenheffing. Deze uitgangspunten sluiten aan bij de gegevens die de provincie Gelderland gebruikt in haar jaarlijkse rapport Gemeentefinanciën. Tabel 41 - Lokale lastendruk (bedragen in €) Soort lastendruk
2007
2008
2009
306 312
323 327
336 337
Lastendruk specifiek huishouden – eigenaar / bewoner OZB Afvalstoffenheffing (geen beleidsveld gemeente, maar van AVRI) Rioolrecht Totaal Positie provinciale lijst (1 is het duurst, 56 het goedkoopst)
183 265 188 636 26 van 56
190 274 212 676 20 van 56
194 280 238 712 13 van 56
Lastendruk specifiek huishouden – huurder / bewoner OZB Rioolrecht Afvalstoffenheffing (geen beleidsveld gemeente, maar van AVRI) Totaal Positie provinciale lijst (1 is het duurst, 56 het goedkoopst)
0 0 265 265 46 van 56
0 0 274 274 44 van 56
0 0 280 280 43 van 56
Gemiddelde lastendruk per inwoner provincie Gelderland Gemiddelde lastendruk per inwoner Maasdriel
Hieruit blijkt dat de gemiddelde lastendruk per inwoner van Maasdriel de gemiddelde lastendruk per inwoner van de provincie Gelderland steeds meer benadert. Ook blijkt dat de lastendruk per huishouden voor eigenaar/bewoner in de gemeente Maasdriel hoger is dan het Gelders gemiddelde. De lastendruk per huishouden voor huurder/bewoner in de gemeente Maasdriel ligt onder het Gelders gemiddelde.
78
Kwijtscheldingsbeleid De gemeente is op grond van de gemeentewet bevoegd om kwijtschelding van gemeentelijke heffingen te verlenen. Met het vervallen van de OZB voor gebruikers van woningen kan feitelijk nog slechts kwijtschelding worden aangevraagd door particuliere belastingplichtigen voor de hondenbelasting. En dit geldt uitsluitend voor de eerste hond.
79
80
B Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is de relatie tussen de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente Maasdriel beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken (weerstandscapaciteit) en de risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.
Weerstandscapaciteit De gemeente is verplicht om voor de ongedekte risico's een vrij beschikbaar vermogen aan te houden om deze risico's te kunnen financieren. De gemeenteraad bepaalt het risicoprofiel en dus de hoogte van de financiële buffer. In 2006 is een inventarisatie gedaan van de risico's die de gemeente kan lopen. In 2010 wordt de gehele inventarisatie herzien. Het totale ongedekte risico voor deze gemeente bedraagt € 3.765.000. Dit bedrag moet nog worden verhoogd met € 1.000.000, het risico van een negatief exploitatietekort, bijvoorbeeld als gevolg van verliezen op bouwgrondexploitaties. Totaal bedraagt het risico dus € 4.765.000. Om te voorkomen dat er ingrijpende beleidswijzigingen moeten worden doorgevoerd bij het voordoen van niet afgedekte risico's moet een gemeente een capaciteit bezitten om tegenvallers op te vangen. De weerstandscapaciteit is opgebouwd uit de onbenutte belastingcapaciteit, de post onvoorzien in de begroting en de vrij aanwendbare reserves. Volgens de rekening 2009 bedraagt de weerstandscapaciteit € 10,3 miljoen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de berekening van de weerstandscapaciteit. De vrij aanwendbare reserves zijn: de algemene reserve, de reserve nieuw beleid, de belegde algemene reserve en de reserve bouwgrondexploitaties. Tabel 42 – Weerstandscapaciteit (bedragen in € 1.000) Soort weerstandscapaciteit
Rekening 2009
Begroting 2009
0
0
0
0
Structureel onbenutte belastingcapaciteit:
OZB Rioolrechten Leges en andere heffingen Resultaat jaarrekening/onvoorzien Incidenteel Vrij aanwendbare reserves Totaal weerstandscapaciteit
0
0
1.493
102
8.763
8.503
10.256
8.605
Het weerstandsvermogen geeft antwoord op de vraag in hoeverre een gemeente in staat is om nog niet afgedekte risico's op te vangen. De vraag ligt voor of de gemeente voor het totaal van de risico’s vermogen beschikbaar moet houden en of het overige vermogen, voor zover aanwezig, ingezet kan worden voor het realiseren van nieuw beleid? Binnen de formule risico = kans * gevolgen, zijn alle risico's geïnventariseerd en gewogen naar de kans dat het zich kan voordoen in de tijd en gerekend naar een zestal gevolgen zoals fysieke, politieke en economische gevolgen. Verder is per risico aangegeven de financiële gevolgen per gebeurtenis. Het totaal van de financiële risico's is te duiden als benodigde weerstandcapaciteit. De zogeheten beschikbare weerstandscapaciteit bestaat zoals bovenstaand aangegeven uit reserves die vrij beschikbaar zijn en/of bedoeld zijn om risico’s af te dekken. Dit is dus een beperkt deel van het totale vermogen. Het verschil tussen de benodigde weerstandcapaciteit en beschikbare weerstandcapaciteit geeft vervolgens inzicht in het weerstandsvermogen van de gemeente. Daaruit blijkt of er al dan niet middelen vrijgemaakt kunnen/moeten worden. Indien er meer beschikbaar is dan benodigd, kan op een verantwoorde wijze een bedrag worden ingezet voor het ontwikkelen en realiseren van nieuw beleid. Indien er minder beschikbaar is dan benodigd worden inwoners van de gemeente (onnodig) opgezadeld met ingrijpende beleidswijzigingen.
81
Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen dient een norm te worden vastgesteld. Deze norm wordt ratio van het weerstandsvermogen genoemd en wordt als volgt berekend: Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit/Benodigde weerstandscapaciteit Welke ratio indiceert een goed weerstandsvermogen en welke een onvoldoende? Hiervoor wordt gebruik gemaakt van onderstaande waarderingstabel. Waarderingscijfer A B C D E F
Ratio weerstandsvermogen > 1,65 1,35 < x < 1,65 1,0 < x < 1,35 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6
Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
Het uitgangspunt is om de impact van de risico’s te minimaliseren. Dit betekent dat het weerstandsvermogen tenminste "voldoende" moet zijn. De raad heeft besloten in zijn vergadering van 4 september 2008 op advies van de raadswerkgroep Planning & Control, een ratio weerstandsvermogen van 1,5 keer het totaal van de geïnventariseerde financiële gevolgen van risico's aan te houden met een marge van 10% naar boven en beneden. Dit spoort met het waarderingscijfer B. Er is voor gekozen om naast de geïnventariseerde risico’s ter grootte van € 3.765.000¹, rekening te houden met een buffer voor onvoorziene risico’s van grondexploitaties van € 1 miljoen. Met de huidige beschikbare weerstandscapaciteit van € 10,3 miljoen en de benodigde weerstandsvermogen van € 7,1 miljoen (= 4,7 miljoen keer de ratio 1,5) betekent het dat desgewenst een bedrag van € 3,2 miljoen kan worden ingezet voor de financiering van de strategische opgaven en de toekomstvisie. Deze systematiek van monitoring van het weerstandsvermogen wordt verankerd in de bedrijfsvoering van de gemeente als totaal. Dat betekent dat op elk moment, maar in ieder geval bij de opmaak van de jaarrekening, sprake is van een financieel verantwoord niveau van het weerstandsvermogen. Indien noodzakelijk zal het hiervoor worden aangewend. Naast adequaat risicomanagement betekent dat ook dat als het vermogen ontoereikend is geworden, dit weer tot een acceptabel niveau aangevuld wordt.
¹)
In de jaarrekening 2008 is vastgesteld dat de te verwachten risico's in de categorie: 1 keer per 10 jaar € 1.945.000 bedragen. Te verhogen met € 1 milj. voor risico's op bouwgrondexploitaties. Uitgaande van de weerstandsratio "ruim voldoende" is een weerstandsvermogen gewenst van € 4,4 miljoen.
82
C Onderhoud kapitaalgoederen De lasten verband houdend met het onderhoud van kapitaalgoederen maken een substantieel onderdeel uit van de gemeentelijke begroting en jaarrekening. In deze paragraaf wordt een totaaloverzicht gegeven wat van belang is voor inzicht in de financiële positie. Tot kapitaalgoederen worden onder andere gerekend: • wegen; • gemeentelijke rioleringsplan (GRP); • gemeentelijke gebouwen; • groen; • openbare verlichting; • speelvoorzieningen; • sportvelden; • waterplan Bommelerwaard • I&A plan.
Vastgesteld beleidskader De beleidskaders voor het onderhoud van kapitaalgoederen zijn vastgelegd in het Kwaliteitsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte Maasdriel, vastgelegd in de gemeenteraad van 5 november 2009. Hierin worden het onderhoudsniveau en de noodzakelijke budgetten vastgesteld. Periodieke evaluatie en bijstelling zijn noodzakelijk. Tabel 1 geeft de vastgestelde beheerplannen weer. Tevens is aangegeven op welke termijn evaluatie van de plannen plaatsvindt. Tabel 43 – Vastgestelde beheerplannen Beheerplan
Vaststelling /
Evaluatie
planning Mobiliteitsplan
2009
2014
Gemeentelijk Rioleringsplan 2007 – 2011
2007
2012
Gemeentelijke gebouwen
2009
2019
Groen
2009
2014
Openbare verlichting
2009
2011
Speelvoorzieningen
2009
2012
Waterplan Bommelerwaard
2007
2012
Onderhoudsplan wegen
2009
2014
I&A plan
2008
2011
Mobiliteitsplan Het mobiliteitsplan is door de gemeenteraad op 23 april 2009 goedgekeurd behoudens de financiële consequenties voor die investeringen waarvoor nog geen reserve was voorzien. De kosten van het Mobiliteitsplan kunnen onderverdeeld worden in structurele jaarkosten zijnde € 50.000,00. De andere kosten zullen per project gedekt moeten worden in het bijzonder uit de GREX-wet (Grondexploitatiewet). Hier wordt later dit jaar in het Financieel Masterplan 2020+ op terug gekomen. Voor de voorziene investeringen op korte termijn zijn reserves gevormd, zoals in de bijlage van het Mobiliteitsplan staat aangegeven. De extra € 50.000 worden gedekt uit het onderhoudsbudget wegen door de inverdieneffecten en aanbestedingsvoordelen van het Integraal Uitvoering Plan (IUP) Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Beleidskader Het GRP wordt gevoed door een jaarlijkse toevoeging middels een afzonderlijke belastingaanslag aan de burger. Het GRP wordt elke 5 jaar geactualiseerd. Het huidige GRP loopt van 2007 t/m 2011 en is in uw raad van juni 2007 goedgekeurd. De huidige jaarlijkse toevoeging
83
aan het egalisatiefonds is toereikend. Door echter de werkzaamheden integraal uit te voeren met andere onderhoudswerkzaamheden in de openbare ruimte is een besparing logisch. Financiële consequentie beleidskader De financiering van de gemeentelijke rioleringszorg vindt geheel plaats door de heffing van riool(afvoer)heffing. Gemeentelijke gebouwen Beleidskader Het onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen is gebaseerd op de in de beheerplannen opgenomen meerjaren onderhoudsramingen. In december 2009 heeft de gemeenteraad het nieuwe beheerplan vastgesteld. De bestaande voor dit doel gevormde reserve is in diverse voorzieningen omgezet. De bestaande last in de exploitatie is toegenomen met € 63.000 tot € 448.000. Onderhoud groen Beleidskader De uitgangspunten en beheerstrategieën voor het groenbeheer zijn vastgelegd in het groenbeheerplan (IBOR). Hierin is vastgesteld aan welke beeldkwaliteit het openbaar groen binnen de gemeente qua verzorgend onderhoudsniveau (onkruid, zwerfvuil, snoeien, etc.) moet voldoen. Plantvakken die geheel of gedeeltelijk aan vervanging toe zijn door vernieling, uitputting beplanting al dan niet in combinatie met functieverlies, civiele werkzaamheden etc. worden gedekt uit de inverdieneffecten en aanbestedingsvoordelen van het Integraal Uitvoering Plan (IUP) Financiële consequenties beleidskader De kosten voor een verzorgend onderhoudsniveau zijn opgenomen in de begroting. Voor de periode 2010 t/m 2014 is er een extra jaarlijks bedrag noodzakelijk van € 120.000. Hiermee kan de beheerkwaliteit omschreven in scenario 2 van het Kwaliteitsplan IBOR (vastgesteld in de raadsvergadering van 5 november 2009) worden bereikt. Wij verwachten dat de belevingswaarde bij de burger echter hoger zal uitvallen omdat er in dit budget ook, voor het eerst, ruimte is voor vervanging en inboet van beplantingen. Openbare verlichting Beleidskader Het Verlichtingsplan is door uw raad op 19 maart 2009 goedgekeurd inclusief de financiële consequenties die in de meerjarenraming 2010 - 2013 zijn verwerkt. Speelvoorzieningen Beleidskader In het speelruimteplan zijn beleidsregels opgenomen waaraan de speelplekken in de gemeente moeten voldoen. Hierin is onder andere opgenomen de spreiding, mate van beheer en onderhoud en vervanging. Sportvelden Beleidskader De inventariserende werkzaamheden hiervoor zijn inmiddels afgerond. Er is een renovatieadviesplan opgesteld. Opstelling van het beheerplan vindt plaats.
Waterplan Bommelerwaard Beleidskader In 2007 is het Waterplan Bommelerwaard vastgesteld. Financiële consequenties beleidskader De financiële consequenties van het Waterplan Bommelerwaard zijn in het GRP verwerkt.
84
Onderhoudsplan wegen Beleidskader De uitgangspunten en beheerstrategieën voor het wegenbeheer zijn vastgelegd in het wegenbeheerplan (IBOR). Op basis van de uitgevoerde schouw, weginspecties en de bij ons bekende grootschalige onderhoudsprojecten kan gesteld worden dat voor de eerste planperiode 2010 t/m 2014 de huidige toevoeging aan de egalisatie reserve wegen toereikend is. Een eerste doorkijk voor de tweede planperiode 2015 t/m 2019 op basis van de cyclische benadering leert ons dat er waarschijnlijk meer geïnvesteerd moeten worden willen we op het kwaliteitsniveau "basis" blijven. Nog los van de kosten als het niveau verhoogd moet worden richting het ambitieniveau 2020+. Vanuit een goed/duurzaam financieel beleid is het gewenst om inzicht te hebben en voldoende financiële middelen om de onderhoudsverplichtingen op de lange termijn te kunnen garanderen. In het IBOR wordt uitgegaan van een periode van 10 jaar, waarbij elke 5 jaar een actualisatie plaatsvindt van de onderhoudsplanning Financiële consequenties beleidskader De structurele kosten voor onderhoud aan wegen op basis van het hierboven geschetste onderhoudsniveau bedraagt € 1.154.000 (prijspeil 2009). Bijstelling vindt plaats in 2014. I&A Plan Beleidskader De werkzaamheden zijn volgens het I&A-plan uitgevoerd.
85
86
D Financiering Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet voor 2009 is vastgesteld op 8,5% (evenals in 2008) van de omvang van de jaarbegroting per 1 januari van het begrotingsjaar. Het totaal van de jaarbegroting bedraagt ruim € 34 miljoen. Als resultaat betekent dit dat het saldo van de vlottende schuld gedurende 2009 de € 2,9 miljoen niet mag overstijgen. Het geraamde financieringssaldo per 1 januari 2009 bedroeg € 3,1 miljoen negatief. Het negatieve financieringssaldo per 1 januari 2009 was daadwerkelijk 4,5 miljoen. De laatst afgesloten langlopende geldlening dateert van november 2009. Bij het overstijgen van de limiet van € 2,9 miljoen moet vlottende schuld worden omgezet in een langlopende schuld door bijvoorbeeld het aantrekken van langlopende geldleningen. Het financieringstekort dat op begrotingsbasis in 2013 zelfs oploopt tot een bedrag van € 24,1 miljoen zal niet volledig mogen worden gedekt door opname van vlottende middelen. Rekening is gehouden met financiering tegen een rente van 5,2% voor langlopende geldleningen en 3,0% voor kortlopende geldleningen. De huidige rentestand varieert tussen de 3,2 en 4,5% voor langlopende geldleningen vanaf 10 tot 30 jaren en zelfs onder de 0,5% voor kortlopende geldleningen. Renterisiconorm Tabel 44 geeft de berekening van de renterisiconorm weer. Tabel 44 – Renterisiconorm (bedragen in € 1.000) Rekening 2009
Begroting 2009
1a
Renteherziening op vaste schuld o/g
0
0
1b
Renteherziening op vaste schuld u/g
0
0
2
Netto-renteherziening op vaste schuld (1a - 1b)
0
0
3a
Nieuw aangetrokken vaste schuld
8.500
0
3b
Nieuw verstrekte lange leningen
0
0
4
Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a -3b)
8.500
0
5
Betaalde aflossing
3.927
3.927
6
Herfinanciering (laagste van 4 en 5)
3.927
0
7
Renterisico op vaste schuld (2 + 6)
3.927
0
25.501
25.501
Renterisiconorm 8
Stand van de vaste schuld per 1-1 dienstjaar
9
Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage
10
Renterisiconorm (8*9/100)
20%
20%
4.102
4.102
4.102
Toets renterisiconorm 10
Renterisiconorm
4.102
7
Renterisico op vaste schuld
3.927
0
11
Ruimte (+) / Overschrijding (-) (10 - 7)
175
4.102
De renterisiconorm bepaalt welk deel van de vaste schuld gedurende het boekjaar maximaal mag worden geherfinancierd. Dit in verband met het risico dat de te betalen rente te sterk wijzigt. Leningenportefeuille In de leningenportefeuille zat een 5-jarige fixe lening, groot € 2.269.000 die in november 2009 is afgelost. Verder zijn er geen leningen die binnen kalenderjaar 2009 vervroegd aflosbaar zijn of waarbij rentebijstelling kan plaatsvinden. Op basis van het financieringstekort en de overschrijding van de kasgeldlimiet bij financiering met vlottende middelen is het noodzakelijk om binnen de begrotingsperiode langlopende geldleningen aan te trekken. D.m.v. het aantrekken van een nieuwe 10-jarige lineaire geldlening, groot 8,5 mln is hieraan voldaan in november 2009. Dit heeft een voordelig effect op het meerjarenbegrotingsaldo omdat de werkelijke rente van 3,24% lager is dan de begrootte rente van 5% voor langlopende
87
geldleningen. De rente voor kortlopende geldleningen is momenteel (tijdelijk?) aanzienlijk lager dan de 4,7% waarmee gerekend is. Interne financiering De reserves en voorzieningen dienen als intern financieringsmiddel. Een deel van deze rente wordt structureel ten gunste gebracht van de exploitatie. Reserves en voorzieningen zijn hierdoor niet vrij aan te wenden zonder gevolgen voor de exploitatie. Kredietrisico's Tabel 45 geeft de verstrekte geldleningen weer, ingedeeld in categorieën geldnemers. Deze indeling is bedoeld om inzicht te geven in het risico dat de gemeente loopt met de desbetreffende geldverstrekking. Tabel 45 – Kredietrisico u/g (bedragen in € 1.000) Risicogroep
Zekerheid
Saldo
Percentage
31-12-2009 1 Gemeenten / provincies
-
0
2 Overheidsbanken
-
0
0% 0%
3 Woningcorporaties met garantie Wsw
Garantie WSW
4.538
28%
4 Semi overheidsinstellingen
-
1.295
8%
5 Financiële instelling (A en hoger)
-
0
0%
6 Overige toegestane instellingen, volgens treasurystatuut
Gedeeltelijk
10.132
64%
7 Niet toegestane instellingen, volgens treasurystatuut
-
0
0%
15.965
100%
hypotheek Totaal
88
E Bedrijfsvoering Ten aanzien van de bedrijfsvoering zijn de volgende ontwikkelingen te melden.
Informatisering & Automatisering In het voorjaar van 2009 is door de raad het nieuwe I&A-plan vastgesteld. Het bestrijkt een periode van 3 jaar. Opgenomen zijn landelijke ontwikkelingen van "het actieprogramma Andere Overheid", "Op weg naar de elektronische overheid" en "Publieke dienstverlening, professionele gemeenten" meegenomen. Naast vernieuwing van de informatiesystemen vraagt elektronische dienstverlening, digitale afhandeling en integratie met andere organisaties dus ook om een andere manier van werken. Het zijn veranderingen die de gehele gemeentelijke organisatie raken: de processen, het management, de medewerkers, de informatievoorziening en de onderliggende techniek. De noodzakelijke transformatie zal neerkomen op een ingrijpend, complex en meerjarig veranderingsproces. Dat vraagt om leiderschap, zowel vanuit het bestuur als de ambtelijke top. In 2009 zijn de volgende projecten opgestart/voortgezet: Het project Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) is in 2009 verder uitgerold: een veel omvattend project. De basisregistraties worden opgezet voor klantgerichter werken en administratieve lastenverlichting. " Waarom zou je als burger of bedrijf in alle contacten met de overheid steeds opnieuw al je gegevens moeten geven? Die zijn toch al lang bekend!" Met de basisregistraties worden de gegevens gemakkelijk toegankelijk voor de overheidsinstanties die ze nodig hebben. Het volledig foutloos inrichten van de BAG bleek meer tijd te kosten dan verwacht. Het streven om in de loop van 2009 aan te kunnen haken bij de landelijke voorziening is niet gehaald. Dit is geen schande. Slechts 50 gemeenten is dit wel gelukt. Zoals het er nu naar uit gaat het ons in de loop van 2010 lukken. Naast de Basisadministratie Adressen en Gebouwen wordt het project Basisadministratie Persoonsgegevens in de loop van 2010 opgestart. In 2008 ziin alle servers vervangen door virtuele servers. In 2009 is gestart met het vervangen van de werkplekken voor virtuele werkplekken. Dit project loopt nog door in 2010. Naast het virtualiseren van de servers en de werkplekken is er ook gestart met het virtualiseren van de verschillende applicaties. De huidige leverancier van de website was steeds vaker niet in staat om de juiste dienstverlening mogelijk te maken. Daarom is er een project vervanging Content Management Systeem opgestart samen met Zaltbommel. De gunning heeft eind 2009 plaatsgevonden. In 2010 wordt de huidige website vervangen en geschikt gemaakt worden voor de gewenste toekomstige ontwikkelingen (elektronische dienstverlening).
Huisvesting In 2009 is er veel verbouwd. De hele hal is ingericht als "publiekshal". Hierdoor wordt het mogelijk alle dienstverlening centraal aan de burgers aan te bieden.
89
Op 26 november is de publiekshal officieel geopend (zie foto). Naast de verbouwing aan de voorkant is er ook een kantine ("de green room") gerealiseerd voor het personeel. Deze kantine draait zeer succesvol en heeft dagelijks ongeveer 60 bezoekers. Door de kanteling van de organisatie en de verhuizing van de frontoffice naar de voorkant hebben er ook in de rest van de organisatie kleine verbouwingen plaats gevonden. Zo is er een vleugel van het gebouw geschikt gemaakt voor de fractievergaderingen.
Personeel & Organisatie Organisatieontwikkeling Het in 2008 ingezette organisatie-veranderingstraject is in 2009 verder uitgewerkt in een nieuw organisatiemodel. Per 1 oktober vond de kanteling plaats naar 5 lijnafdelingen, een stafafdeling, een programmabureau en het bureau concerncontrol. Deze nieuwe structuur sluit aan bij de klantrollen zoals deze in 2008 zijn benoemd. Nu is de organisatie zo ingericht dat teams en afdelingen zodanig zijn geclusterd dat zowel voor de burger als de medewerkers duidelijk is wie welke rol of functie heeft. Binnen de afdelingen zijn bedrijfsbureaus opgenomen voor de ondersteuning van het afdelingshoofd en de afdeling. Deze bedrijfsbureaus hebben naast een taak bij de planning en control-instrumenten ook een rol in de kwaliteitsverbetering van de processen binnen de afdelingen. Samen met concern control vormen de bedrijfsbureaus het kwaliteitsteam van de organisatie. Mede door de kanteling van de organisatie is het noodzakelijk om de werkwijzen van de verschillende teams tegen het licht te houden. Op diverse plekken in de organisatie zijn of worden onderzoeken uitgevoerd om de efficiency en effectiviteit van het team te bepalen. In 2010 zullen deze onderzoeken worden ingezet ter verbetering van de werkwijze van de diverse teams. Dit heeft zijn weerslag op de rest van de organisatie en ook de dienstverlening aan burgers.
90
Doelmatigheidsonderzoeken In 2009 zijn er geen doelmatigheidsonderzoeken uitgevoerd.
Wat heeft de bedrijfsvoering gekost? De totale doorbelasting van de bedrijfsvoering naar de exploitatie was in 2009 € 10.383.000. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage aan de bedrijfsvoering vanuit de exploitatie van € 9.768.000. Per saldo bedraagt het verschil € 615.000. In de inleiding van dit jaarverslag is dit verschil gesplitst in € 200.000 externe begeleiding van bouwvergunningen en € 415.000 resultaat bedrijfsvoering. Dit verschil kan als volgt op hoofdlijnen worden verklaard. Tabel 46 – Analyse saldo bedrijfsvoering (bedragen in € 1.000) Saldo Doorbelasting naar investeringen en grondexploitatie Inhuur op projecten Externe begeleiding bouwvergunningen Storting voorziening voormalig personeel Overige verschillen per saldo Verschil
150.000 76.000 200.000 168.000 21.000 615.000
Toelichting op het saldo van de bedrijfsvoering Doorbelasting naar investeringen en grondexploitatie en inhuur op projecten In de begroting was rekening gehouden met een doorbelasting van uren naar investeringen en grondexploitaties voor in totaal € 475.000. Hiervan is in 2009 € 325.000 gerealiseerd, waardoor er € 150.000 meer aan lasten toegerekend wordt aan de exploitatie. Hiernaast is in 2009 voor € 76.000 aan externe begeleiding ingehuurd voor de begeleiding van specifieke investeringsprojecten. Deze kosten zijn gedurende het jaar in de exploitatie verantwoord met de bedoeling om deze aan het einde van jaar aan de verschillende projecten toe te rekenen. Gezien het jaarrekeningsaldo is besloten deze lasten niet alsnog op projecten te boeken, maar direct ten laste van het resultaat te brengen. Externe begeleiding bouwvergunningen In 2009 is voor € 308.000 meer aan leges gerealiseerd dan begroot. Hiervoor was het noodzakelijk om voor € 200.000 extra dan begroot externe begeleiding in te huren Storting voorziening voormalig personeel Gedurende het jaar werd verwacht dat de noodzakelijke storting in de voorziening voor voormalig personeel € 300.000 zou bedragen. Pas aan het einde van het jaar kon de werkelijk noodzakelijke storting worden bepaald. Deze is € 468.000, waardoor er een nadeel van € 168.000 ontstaat. Overige verschillen Het verschil op alle overige budgetten van de bedrijfsvoering bedraagt € 21.000. Onder deze budgetten vallen alle personeels- en bijkomende organisatiekosten van in totaal € 10,8 miljoen. Gezien de omvang van dit verschil wordt dit niet verder toegelicht.
91
Investeringen Tabel 47 geeft de af te sluiten krediet weer die aan de bedrijfsvoering zijn verbonden. Tabel 47 – Af te sluiten kredieten Bedrijfsvoering Investeringen Bedrijfsvoering
• • • • • • • • • • • •
Krediet afgegeven in begrotingswijz. nummer/jaar
Afgegeven krediet incl. wijz.
W erkelijke uitgaven
Onder-/ overschrijding
Publieke dienstverlening data-aanpassing
01/09
8.158
6.192
1.966
Publieke dienstverlening av-middelen
01/09
15.269
20.382
-5.113
Publieke dienstverlening beveiliging
01/09
25.493
27.386
-1.893
Publieke dienstverlening kst. Interieur
01/09
99.421
69.131
30.290
Publieke dienstverlening sfeerverlichting
01/09
15.296
45.715
-30.419
Publieke dienstverlening directiekosten Publieke dienstverlening installaties
01/09
76.885
108.786
-31.901
01/09
119.305
89.550
29.755
Verbouwing kantine
04/09
100.000
129.876
-29.876
Vervangingsplan automatiseringsapparatuur 2008
01/08
194.712
77.398
117.314
Vervangingsplan servers
01/08
150.000
187.473
-37.473
Aanschaf BWT4all
04/07
122.614
118.170
4.444
Publieke dienstverlening frictiekosten
01/09
35.690
27.283
8.407
962.843
907.342
55.501
Totaal
92
F Verbonden partijen Beleid In deze paragraaf besteden we aandacht aan de zogenoemde “verbonden partijen” van de gemeente Maasdriel. Met verbonden partijen worden rechtspersonen bedoeld waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang verstaan we een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente.
Informatie over verbonden partijen Verbonden partij Gemeenschappelijke Regeling Hypotheekfonds Noord Brabantse Gemeenten
Belang Het doel van de regeling is, gelet op de met NVbouwfonds Nederlandse gemeenten gesloten overeenkomst:
N.b. De raad van Maasdriel besloot op 14 februari 2008 tot opheffing. Als alle deelnemende gemeenten een besluit tot opheffing hebben genomen kan het DB ook daadwerkelijk tot opheffing komen. Er zijn echter nog 2 gemeenten die een dergelijk besluit niet hebben genomen.
te blijven instaan voor verplichtingen die niet zijn overgegaan naar NV Bouwfonds Nederlandse gemeenten evenals de afwikkeling van de hypotheken portefeuille indien de NV Bouwfonds zijn verplichtingen niet nakomt. erop toezien dat de rechten en verplichtingen voortvloeiende uit de overeenkomst correct worden nagekomen. Vertegenwoordiging, te benoemen door de raad uit zijn midden, de voorzitter en de wethouders inbegrepen:
de heer A.P. Verachtert, wethouder
Verbonden partij Bestuursacademie Nederland
Belang Het doel is de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemers op het gebied van opleiding en vorming ten behoeven van de openbare bestuursdienst in de ruimste zin. Vertegenwoordiging, te benoemen door de raad:
Algemeen Bestuur: de gemeentesecretaris Bij opleidingen/cursussen worden de kosten rechtstreeks in rekening gebracht en eventueel op basis van de gemeentelijke rechtspositieregeling (deels) vergoed aan de deelnemers.
93
Verbonden partij Gemeenschappelijke regeling Hulpverlening en Veiligheid Gelderland-Zuid
Belang Het samenwerkingsverband behartigt de belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van hulpverlening en veiligheid. Hieronder zijn onder meer begrepen de belangen op het terrein van de CPA (Centrale Post Ambulancevervoer), de GHOR (Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen), en Regionale Brandweer. Concreet:
Het onder alle omstandigheden bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde uitvoering van werkzaamheden ter zake van het voorkomen, beperken, bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand , het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan brand, het beperken en bestrijden van rampen en overigens het bevorderen van een goede hulpverlening bij ongevallen en rampenbeleid en beheer van een adequate voorziening in het vervoer van zieken en gewonden, alsmede in de medische hulpverlening bij rampen en ongevallen. Het doelmatig organiseren, coördineren en (laten) uitvoeren van het vervoer van zieken en ongevalslachtoffers, de registratie daarvan en het bevorderen van adequate opname van zieken en ongevalslachtoffers in ziekenhuizen of andere instellingen van intramurale zorg Het voorbereiden en bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde geneeskundige hulpverlening bij rampen Het inventariseren en analyseren ten behoeve van de deelnemende gemeenten van gemeentegrensoverschrijdende risico's op het gebied van fysieke veiligheid Het adviseren van de deelnemende gemeenten op het gebied van hulpverlening en veiligheid Het in voorkomende gevallen -indien daartoe de behoefte aanwezig issamenwerken met andere hulpverleningsdiensten. Vertegenwoordiging, bestaande uit 1 persoon uit het college van burgemeester en wethouders, aan te wijzen door de raad. Tevens dient een vervanger te worden aangewezen:
mevrouw A.H. Boerma-van Doorne, burgemeester, lid de heer G.P. v.d. Anker, wethouder, vervangend lid Gemeenschappelijke regeling LANDER
Het doel van de gemeenschappelijke regeling is:
het behartigen van de gemeenschappelijke belangen op het gebied van de sociale werkvoorziening. het behartigen van de gemeenschappelijke belangen op het gebied van andere vormen van gesubsidieerde arbeid anders dan op het gebied van sociale werkvoorziening. Vertegenwoordiging, te benoemen door de raad: Algemeen Bestuur:
vanuit de raad: de heren B. van Kessel en P.A. de Vries. vanuit het college, tevens benoemd als lid van het Dagelijks Bestuur: wethouder G.P. van den Anker (vervanger: mevrouw A.H. Boerma-van Doorne).
94
Verbonden partij Gemeenschappelijke regeling Streekarchief Bommelerwaard
Belang De gemeenschappelijke regeling heeft tot doel:
het gemeenschappelijk beheer door de streekarchivaris van de centrale archiefbewaarplaats en van de naar die archiefbewaarplaats overgebrachte archiefbescheiden van de deelnemers. Uitgangspunt daarbij is de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor alle naar die archiefbewaarplaats overgebracht archiefstukken. het toezicht door de streekarchivaris op het beheer van de niet naar de centrale archiefbewaarplaats overgebracht archiefbescheiden van de deelnemers. Vertegenwoordiging in het Algemeen Bestuur:
Van uit de raad: de heer L.R.M. Steenbekkers, plaatsvervanger: de heer H. de Groot Van uit het college: burgemeester mevrouw A.H. Boerma-van Doorne, plaatsvervanger: wethouder G.P. van den Anker Gemeenschappelijke Regeling "Regio Rivierenland"
De gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten worden behartigd op het gebied van:
algemeen bestuurlijke aangelegenheden. openbare orde, veiligheid en hulpverlening. ruimtelijke ordening en volkshuisvesting. zorg voor het milieu. verkeer en vervoer. recreatie en toerisme. sociaal-economische zaken en bevordering van werkgelegenheid. sociale aangelegenheden. volksgezondheid. onderwijs en cultuur. welzijn.
In november 2008 wordt een besluit genomen over de verzelfstandiging van de AVRI in een Overheids NV. In aanloop naar dat besluit worden de financiële en juridische aspecten uitgewerkt, ook in relatie tot de totale Regio Rivierenland. Tevens wordt onderzoek gedaan naar de verdere inhoud van het basis van het basispakket van de dienstverlening. Vertegenwoordiging, te benoemen door de raad: 4 leden. De raad kan alleen raadsleden benoemen, maar praktijk is dat er ook collegeleden worden aangewezen. Aangewezen zijn:
vanuit de raad: de heren M.G.A. Verhoeven, J.J.T.M. Leijdekkers en F.J.M. van Weerdenburg en de heer C. van Drunen als plaatsvervanger vanuit het college: burgemeester mevrouw A.H. Boerma-van Doorne Vitens NV
Het doel van de vennootschap is de uitoefening van een publiek (drink)waterbedrijf, alsmede het verrichten van alles wat met de publieke watervoorziening verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn. De zeggenschap van Maasdriel in Vitens is zeer gering, gelet op het relatief beperkte aantal aandelen. Vertegenwoordiging in de vergadering van aandeelhouders geschiedt door een lid van het college: wethouder A.P. Verachtert.
Voormalig Stadsgewest 's-Hertogenbosch
De gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten worden behartigd op het gebied van volksgezondheid (afvalverwerking). Onder deze gemeenschappelijke regeling valt alleen de nazorg voor de voormalige stortplaats de Vlagheide. Vertegenwoordiging te benoemen door de raad uit het college:
wethouder A.P Verachtert.
95
Verbonden partij Recreatieschap Nederrijn, Lek en Waal
Belang Het recreatieschap heeft tot taak de gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemende gemeenten op het terrein van openluchtrecreatie en het toerisme in het gebied, zulks met bescherming van het landschappelijk karakter. Vertegenwoordiging vanuit het college van burgemeester en wethouders:
wethouder G.P. van den Anker en raadslid B. van Kessel. Sociale Dienst Bommelerwaard
De Sociale Dienst Bommelerwaard heeft tot taak de uitvoering van wetgeving op o.a. het gebied van de Wet werk en bijstand, Wet schuldsanering natuurlijke personen en de Wet kinderopvang.
Het Algemeen Bestuur wordt gevormd door de colleges van de deelnemende gemeenten (Maasdriel en Zaltbommel). Als lid van het Dagelijks Bestuur zijn aangewezen: burgemeester mevrouw A.H. Boerma-van Doorne en wethouder G.B. Smit Belastingsamenwerking Rivierenland
Via deze regeling worden de belangen behartigd op het gebied van de heffing en invorderingen van belastingen, ontheffing en kwijtschelding van belastingen en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken. De colleges wijzen 1 lid met plaatsvervanger aan. Als lid is aangewezen: wethouder A.P. Verachtert Als plaatsvervanger is aangewezen: wethouder J.A. Verhoeckx
96
G Grondbeleid Met ingang van 2004 is de paragraaf met betrekking tot het grondbeleid een van de verplichte onderdelen van de jaarrekening. Aan de hand van de paragraaf wordt u geïnformeerd over de actualiteiten. Het is de doelstelling van het gemeentebestuur om door middel van het ontwikkelen van bouwlocaties bij te dragen aan de verwezenlijking van bestuurlijke doelen op het gebied van wonen en werken overeenkomstig hetgeen de gemeenteraad heeft gesteld.
Bestaand beleid +
Met de Visie Maasdriel 2020 beoogt de gemeente Maasdriel richting te geven aan de lange termijn ontwikkelingen. De visie maakt helder waar de gemeente voor staat, welke ontwikkeling zij ambieert en waarvoor de gemeente zich de komende jaren hard wil maken richting de eigen bevolking, ondernemers en andere voor de ontwikkeling van Maasdriel belangrijke partijen. De belangrijkste sleutel voor het succesvol versterken van de leefbaarheid is dan ook zonder twijfel een geleidelijke groei van de bevolking met een bijpassend voorzieningenniveau. Voor deze groei is het essentieel dat Maasdriel interessante en gedifferentieerde woonmilieus aanbiedt die aansluiten op de vraag in de markt. Medio 2007 is besloten om in plaats van passief voortaan een actief grondbeleid te gaan voeren. Mede door dit nieuw actieve grondbeleid kan daadwerkelijk uitvoering worden gegeven aan de gewenste regiefunctie. Uitgaande van de regiefunctie van de gemeente, bereikt de gemeente haar doelstelling door: • aankoop, exploitatie en uitgifte van gronden of • medewerking te verlenen aan ontwikkeling van plannen door private personen, bedrijven en instellingen Ontwikkeling van locaties moet voor de gemeente Maasdriel minimaal budgettair neutraal verlopen uitgaande van marktconformiteit van uitgifteprijzen. Vanwege de relatie met de doelstellingen, doch ook zeker vanwege het financiële belang en de hiermede gepaard gaande risico’s, is transparantie van het beleid van groot belang. Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening van kracht geworden. Door deze wet is een aantal wijzigingen doorgevoerd dat ook invloed zal hebben op het te voeren grondbeleid. De belangrijkste hiervan is afdeling 6.4 die beter bekend staat als de Grexwet. Hierin is de verplichting opgenomen dat, indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan en niet alle kosten anderszins verzekerd zijn, een exploitatieplan dient te worden opgesteld. In dit exploitatieplan kunnen de doelstellingen met betrekking tot het grondbeleid, waaronder kostenverhaal, worden opgenomen.
Grondcomplexen De gemeente kent een tweetal vormen van exploitaties, namelijk: • nog niet in exploitatie genomen complexen • in exploitatie genomen complexen Bij een aantal nog niet in exploitatie genomen complex is de daadwerkelijke realisatie nog niet gestart. Er kunnen echter wel voorbereidende werkzaamheden worden gedaan zoals onderzoeken, het opstellen van een stedenbouwkundig ontwerp en een bijbehorende grondexploitatie. Wanneer de gemeenteraad de grondexploitatie vaststelt, is er sprake van een in exploitatie genomen complex. Jaarlijks worden de grondexploitaties van de in exploitatie genomen complexen geactualiseerd. Dit is noodzakelijk omdat grondexploitaties gekenmerkt worden door aanpassingen, lange looptijden en voortschrijdende planinzichten. De financiële consequenties van de aanpassingen moeten inzichtelijk worden gemaakt en worden vervolgens gerapporteerd in de jaarrekening.
97
In exploitatie genomen complexen Op dit moment zijn vijf bouwgrondcomplexen in exploitatie: • Rossum-Noord • Bibliotheekterrein Kerkdriel • Sint Antoniusstraat Velddriel • Gemeentewerf e.o. in Kerkdriel • De Kampen-Noord in Hedel Rossum-Noord Dit plan betreft woningbouw. In 1999 is de laatste bouwgrond verkocht aan woningstichting “De Vijf Gemeenten”. Het bouwproject aan de Kievit was reeds in 2006 opgeleverd. De woningen aan de Kersenbogerd zijn in 2010 opgeleverd. Het plangebied zal in 2010 woonrijp gemaakt worden. De verwachting is dat het plan met een negatief resultaat van € 51.657 zal worden afgerond. Voor dit tekort is in 2009 een voorziening getroffen ten laste van de reserve Bouwgrondexploitatie. Naar verwachting kan het grondcomplex in 2010 geheel worden afgewikkeld. Bibliotheekterrein Kerkdriel Het betreft hier het terrein van de voormalige bibliotheek in Kerkdriel. In 2007 is de grond verkocht. In 2008 is een bedrag ad € 170.000 als voorlopige winstneming vanuit het grondcomplex overgeboekt naar de reserve Bouwgrondexploitatie. Naar verwachting kan het complex in 2010 geheel worden afgewikkeld. Sint Antoniusstraat Velddriel De uitgifte van de gronden heeft grotendeels in 2008 plaatsgevonden (Klompenmakershof). De boekwaarde per 31 december 2009 bedraagt € 935.196. In 2009 is een bedrag van € 500.000 als voorlopige winstneming vanuit het grondcomplex overgeboekt naar de reserve Bouwgrondexploitatie. waardoor de boekwaarde uitkomt op € 435.196.
Sint Antoniusstraat (Klompenmakershof) in Velddriel Het plangebied zal in 2010 woonrijp gemaakt worden. Naar verwachting kan het complex in 2010 worden afgewikkeld. De resterende extra uitgeefbare gronden zullen mogelijkerwijs in de tweede fase van het plangebied worden uitgegeven.
98
Gemeentewerf e.o. Kerkdriel. Dit inbreidingsplan ligt in de omgeving van de Pietersdijk. Alle bouwgrond is verkocht. De woningbouw is voltooid en het complex wordt in 2009 afgewikkeld. De eerste verliesvoorziening groot € 451.475 is in 2008 ten gunste van het complex vrijgevallen. In 2009 heeft de subsidieafrekening (Stado) met de provincie plaatsgevonden. Door een hogere gerealiseerde verkoopopbrengst is een deel van de eerder ontvangen subsidie terugbetaald aan de provincie. Voor het nieuwe bijgestelde negatief gecalculeerde resultaat is een nieuwe voorziening van € 255.454 getroffen. Ook deze tweede verliesvoorziening is ten gunste van het complex vrijgevallen (in 2009). Om het plan helemaal af te sluiten is alsnog een kleine bijdrage uit de reserve Bouwgrondexploitatie nodig van € 3.502, waardoor het definitieve totale tekort op dit plan uitkomt op € 710.431. De grondexploitatie wordt met de jaarrekening 2009 afgesloten. Het totale verloop van de boekwaarde ziet er als volgt uit: Verloop boekwaarde 'Gemeentewerf e.o. Kerkdriel' Boekwaarde 1-1-2009
95.629
Vermeerderingen
36.300
Verminderingen
0
Voorziening
255.454
Terugbetaling subsidie
127.027
Onttrekking reserve bouwgrondexploitatie
3.502 -95.629
Boekwaarde 31-12-2009
0
De Kampen-Noord Hedel In 2007 heeft de gemeenteraad een bouwgrondexploitatieopzet voor de verdere ontwikkeling van dit bedrijventerrein vastgesteld. In januari 2009 heeft de Raad van State een beroepsschrift tegen dit bestemmingsplan gegrond verklaard. Een inventarisatie naar de mogelijkheden van een reparatieplan heeft in 2009 plaatsgevonden. Er is inmiddels weer gestart met de voorbereiding van een nieuw bestemmingsplan. Het bestemmingsplan zal eind 2010 begin 2011 voorgelegd worden aan de raad. Medio 2010 zal de exploitatieberekening herzien worden en voorgelegd worden aan de raad. Vooralsnog is uitgegaan van het door de Raad in 2007 vastgestelde grondexploitatie. De totale boekwaarde van de vijf in exploitatiegenomen grondcomplexen bedroeg ultimo 2009 -/- € 223.964, zie tabel. Complex
Gemeentewerf e.o. Kerkdriel
Boekwaarde
Vermeerde-
Verminde-
1-1-2009
ringen
ringen
95.629
163.327
258.956
0
4.807
-128.898 -435.196
Bestemmingsplan Rossum-Noord
-124.091
Sint Antoniusstraat Velddriel
-904.382
514.405
45.219
Bibliotheekterrein Kerkdriel
-19.668
2.014
983
De Kampen-Noord Hedel
327.911
30.856
-624.601
710.602
Totaal
Boekwaarde 31-12-2009
-18.637 358.767
309.965
-223.964
De vermeerderingen zijn inclusief een vroegtijdige winstneming van € 500.000 binnen het complex "Sint Antoniusstraat Velddriel" ten gunste van de reserve Bouwgrondexploitatie. Binnen de verminderingen is een voorziening ten gunste van het complex "Gemeentewerf e.o. Kerkdriel", groot € 255.454 geboekt en een onttrekking uit de reserve Bouwgrondexploitatie ad € 3.502 om het negatieve resultaat te dekken.
99
Reserves/voorzieningen Voor het complex "Rossum-Noord" is binnen de grondexploitatie per ultimo 2009 een voorziening gevormd ter grootte van € 51.657. Deze voorziening wordt in mindering gebracht op de boekwaarde van de voorraad gronden niet in exploitatie en onderhanden werk. Per ultimo 2009 is stand van de reserves/voorzieningen als volgt: Overzicht reservers/voorzieningen Reserve bouwgrondexploitatie Voorziening verliesgevende complexen Totaal
1.809.762 51.657 1.861.419
Risico’s Er wordt onderscheid gemaakt in twee soorten risico's: • voorzienbare risico's (risico's op planniveau t.a.v. afzet en invulling) • onvoorzienbare of algemene risico's (conjuncturele of marktrisico's) Voorzienbare riscio's Vanuit de jaarlijkse actualisering van de in exploitatie genomen grondcomplexen kunnen deze risico's worden berekend. Van de in totaal 5 in exploitatie genomen grondcomplexen is alleen voor het grondcomplex Rossum-Noord een negatief resultaat gecalculeerd. Het negatieve verlies voorgecalculeerde verlies bedraagt € 51.657. Hiervoor is een separate voorziening gevormd. Gemeentewerf is afgesloten met een negatief saldo van € 3.502, deze is ten laste van de reserve Bouwgrondexplatie gebracht. De overige drie in exploitatie genomen grondcomplexen kunnen te zijner tijd vooralsnog allemaal positief worden afgesloten. Het actuele voorgecalculeerde exploitatieresultaat van alle in exploitatie genomen grondcomplexen bedraagt € 760.285 voordelig (inclusief De KampenNoord te Hedel en Gemeentewerf e.o. Kerkdriel), zie onderstaande tabel. Complex
Afwikkeling
Resultaat
Gemeentewerf e.o. Kerkdriel
2009
0
Bestemmingsplan Rossum-Noord
2010
-51.657
Sint Antoniusstraat Velddriel
2010
180.031
Bibliotheekterrein Kerkdriel
2010
9.568
De Kampen-Noord Hedel
622.343
Totaal
760.285
Onvoorzienbare risico's Onder onvoorzienbare risico's kunnen risico's worden verstaan welke samenhangen met conjuncturele ontwikkelingen waardoor de gronduitgifte over de hele linie stagneert. Hierdoor treden rentenadelen op welke veelal gecombineerd gaan met lagere uitgifteprijzen. Om risico's af te dekken is de reserve bouwgrondexploitatie gecreëerd. Deze reserve dient ter dekking van mogelijke tekorten op bouwgrondexploitaties. Het minimum van de reserve is bepaald op € 1 miljoen. De werkelijke reserve Bouwgrondexploitatie bedraagt per 31-12-2009 € 1.809.762. De exploitatieresultaten van de in exploitatie genomen grondcomplexen zullen op termijn aan deze reserve worden toegevoegd.
100
Niet in exploitatie genomen complexen De totale boekwaarde van de nog niet in exploitatie genomen complexen en actieve grondpolitiek bedraagt ruim € 14,19 miljoen, waarvan Kerkdriel-Noord en het Centrumplan Kerkdriel bijna 70% voor hun rekening nemen, zie tabel. Niet in exploitatie genomen grondcomplexen
Boekwaarde
Wielewaallaan Hurwenen
721.981
Centrumplan Kerkdriel
3.240.393
Kerkdriel Noord (gebied tussen Hoorzik en Veersteeg)
6.665.173
Drielseweg 21 Hedel
1.071.573
Uitbreiding Ammerzoden-Noord
653.515
De Akker Kerkdriel
848.294
Kerkstraat/Ipperakkeren te Kerkdriel
137.089
Ruilgrond
258.381
Uitwerken WVG-gebieden
141.475
Overige grondcomplexen
455.625
Totaal
14.193.499
Centrumplan Kerkdriel, de eerste resultaten zijn zichtbaar.
Het saldo zoals hiervoor genoemd wijkt licht af van het saldo zoals genoemd in tabel 10 en 12 op pagina 17 en 18. Dit komt doordat een drietal posten dat hoort bij Kerkstraat/Ipperakkeren is opgenomen onder de materiële vaste activa met een totaalbedrag van € 267.105. De boekwaarde van Kerkstraat/Ipperakkeren te Kerkdriel is eigenlijk € 185.000 hoger door een ontvangen subsidie SenterNovem die moet worden doorbetaald of terugbetaald. Binnen de niet in exploitatie genomen grondcomplexen is ook de rente geactiveerd. Het niet toerekenen van rente aan de nog niet in exploitatie genomen grondcomplexen zou betekenen dat de overige gemeentelijke exploitatie hiervoor extra zouden worden belast. Behalve in de
101
"Overige grondcomplexen" zijn in alle weergegeven grondcomplexen reeds gronden geactiveerd. "Overige grondcomplexen" zullen ten laste van de reserve Bouwgrondexploitatie worden afgewikkeld.
Risico’s Voor de niet in exploitatie genomen grondcomplexen hanteert de provincie Gelderland voor ruwe gronden gelegen binnen de rode contour een forfortaire aankoopprijs van € 36,21 per m2, als volgt: Risico's per complex niet in exploitatie genomen grondcomplexen
Oppervlakte (m2)
Boekwaarde 31 dec. 2009
Correctie Boekwaarde
82.768 1.750
* Kerkdriel Noord Kavel nr N 954 Uitbreiding Ammerzoden-Noord
3.814 22.570
653.515
817.260
163.745
7.070
721.981
256.005
-465.976
De Akker Kerkdriel Totaal
-600.000 -227.500
2.997.029
Verschil
Kerdriel Noord * Kerkdriel Noord Kavel nr N 2350
Wielewaallaan Hurwenen
6.665.173
Forfortaire Waarde
-2.459.244
-381.400
19.900
848.294
137.872
8.888.963
-1.208.900
720.579
-127.715
4.790.873
-2.889.190
Op het grondcomplex Kerkdriel-Noord vindt een correctie plaats vanwege nog te verkopen woning-/bouwkavels. De resterende complexen worden buiten beschouwing gelaten o.a. door reeds opgestelde grondexploitaties. Het verschil tussen de boekwaarde en de forfortaire aankoopwaarde bedraagt € 2,89 miljoen en kan binnen de toekomstige resultaten uit grondexploitaties en de reserve Bouwgrondexploitatie worden opgevangen. Grondcomplex Kerkdriel Noord zal medio 2010 in exploitatie genomen worden.
Voorlopig verkavelingsplan Kerkdriel Noord
102
Bijlagen
103
104
Bijlage 1 Specificatie reserves
Saldo 31 december 2 009
Overige mutaties
Verminderingen afschrijving
Mutatie resultaatbestemming
Mutatie programmarekening
Rentetoevoeging
Ren tep ercentage
E igen vermo gen
Saldo 1 januari 2009
Tabel 48 – overzicht reserves (bedragen in 1000 €)
Algemene reserve A lgemene reserve
1.262
Totaal
1.262
2%
25 25
1.287 0
0
0
0
1.287
0
0
0
3.485
E galisatiere serves Riolering
2.557
Totaal
2.557
2%
51
877
51
877
3.485
O verige bestem mings reserves E galisatie kosten V ervangingsplan automatisering
463
2%
9
227
699
Materieelplan brandweer
439
2%
9
50
498
504
3.216
B eheerplan wegen
2.659
2%
53
WWB inkomensdeel (SDB)
198
2%
4
P ersoneel
460
2%
9
97
300
266
A ctualise ren bestemmingsplannen
113
2%
2
87
108
94
86
965
408
Totaal
4.332
202
0
0
4.975
Nieuw be leid Reserve nieuw beleid
3.003
Totaal
3.003
0%
643
748
0
643
748
0
0
2.898 2.898
0
0
0
0
0
2.768
0
0
0
0
0
1.784 1.784
S tructurele dekking door rente B elegde algemene reserve
2.768
Totaal
2.768
0%
2.768
Incidentele dekking door vrijval B TW compensatiefonds Totaal
1.784 1.784
0%
355 0
2% 2%
S tructurele dekking kapitaallasten B randweerkazerne Maasdriel Oost K unstgrasvelden DSC Ke rkdriel 2009 V erbouwing kantine gemeentehuis 2009
7
362 475
475
0
2%
S traatverlichting 2003/2004
34
5%
1
3
K lachtensoftware
11
5%
0
2
9
Reconstructie Haarstraat 2004
65
5%
3
7
61
18
Fietspad Uil ecotenweg
100
174
5%
9
2.224
2%
45
B ouw gemeentewerf OW Hedel
633
2%
13
A anpassingen bibliotheek Kerkdriel 2006
377
2%
19
B estemmingsreserve IBOR Totaal
459
2%
9
V erkeersstructuur Hedel 2004
4.332
105
106
100 32
165 2.269 646
33
363 468
575
0
63
0
4.950
Saldo 31 december 2 009
Overige mutaties
Verminderingen afschrijving
Mutatie resultaatbestemming
Mutatie programmarekening
Rentetoevoeging
Ren tep ercentage
Saldo 1 januari 2009
E igen vermo gen
Incidentele lasten G emeentelijke monumenten
20
0%
A ankoop en onderhoud kunstwerken
27
0%
337
2%
B ovenwi jkse voorzieni ngen
20 27 6
40 59
303
P ersoneelsaangelegenheden
236
0%
Milieu
170
0%
25
170
270 29
B odemsanering Koningstraat Rossum
29
0%
Invoering WWB (SDB)
23
0%
23
Centrumplan Kerkdriel
322
0%
322
P rojecten je ugdbeleid Regionaal plan B 'waard / Landschapsbeleid B ANS kl imaatbeleid
18
0%
140
0%
18 22
162
5
0%
Intensivering g lastuinbouw
476
0%
18
S timuleringsregeling go edkope woningbouw
191
0%
100
91
61
0%
10
51
Reserve ISV -2
580
0%
Reserve onderhoud ge bouwen
987
0%
29
0%
P rojecten on derwijsbeleid
K arakterverandering Provincialeweg Totaal
3.651
5 458
580 987
0 29
6
81
1.180
0
0
2.558
500
75
1.385
0
500
75
0
0
1.810
25.074
274
3.641
2.411
63
0
26.515
Buffer voor specifieke risico's Reserve bouwgrondrexploitatie Totaal Totaal eigen vermogen
1.385
0%
1.810
Toelichting Per reserve wordt hierna de aard en reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan toegelicht. Opgemerkt wordt dat het besluit in de gemeenteraad van 11 februari 2010 pas in 2010 c.q. de jaarrekening 2010 zal worden verwerkt. Algemene reserve Doel: Buffer voor het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van onvoorziene ontwikkelingen. Ondergrens: In de kadernota 2001 is de ondergrens bepaald op € 907.560, op basis van de huidige provinciale norm van 6% van de algemene uitkering + belastingscapaciteit moet deze opgetrokken worden naar € 1.000.000. Bovengrens: Het surplus van deze reserve wordt overgeheveld naar de bestemmingsreserve nieuw beleid, jaarlijks zal deze reserve met de rentebijschrijving stijgen. Mutaties kunnen plaatsvinden binnen de bandbreedte van € 500.000 tot € 1.500.000. Mutaties: In 2009 is alleen sprake van rentebijschrijving. Egalisatiereserve riolering Doel: Egalisatie van de tarieven voor riool(afvoer)rechten Mutaties Naast de rentetoevoeging is deze egalisatiereserve n.a.v. de exploitatie 2009 toegenomen met € 877.000.
106
Egalisatiereserve vervangingsplan automatisering Doel: Egalisatie van de lasten in verband met de uitvoering van het automatiseringsvervangingsplan Mutaties Naast de rentetoevoeging is op basis van de exploitatie € 227.000 toegevoegd. Egalisatiereserve materieelplan brandweer Doel: Egalisatie van de lasten in verband met de uitvoering van het materieelplan ten behoeve van de brandweer Mutaties Op basis van de werkelijke lasten van het materieel in relatie tot de gemiddelde lasten van plan. Vandaar dat naast de rentetoevoeging € 50.000 is toegevoegd. Egalisatiereserve beheerplan wegen Doel: Egalisatie van de lasten in verband met de uitvoering van het beheerplan wegen Mutaties Naast de rentetoevoeging heeft op basis van de exploitatie een toevoeging plaats gevonden van € 504.000. Egalisatiereserve WWB Inkomensdeel Doel: Egalisatie van de lastenschommeling bij de uitvoering van het inkomensdeel van de Wet Werk en Bijstand veroorzaakt door de gehanteerde financieringssystematiek (t-2). Conform de 2e bestuursrapportage wordt deze reserve aangehouden om eventuele toekomstige verliezen van de gemeenschappelijke regeling Sociale Dienst Bommelerwaard op te kunnen vangen. Mutaties Naast de rentebijschrijving hebben geen mutaties plaatsgevonden. Egalisatiereserve personeel Doel: Egalisatie van personele lasten zoals wachtgelden en pensioenen van zowel ambtelijk personeel als wethouders Mutaties Naast de rentetoevoeging en het begrote bedrag is incidenteel € 75.000 toegevoegd uit de eenmalige opbrengst van de IZA-gelden. € 300.000 is t.l.v. deze reserve toegevoegd aan de voorziening Wachtgelden personeel om de lasten van een tweetal ex-medewerkers in 2009 te dekken. Egalisatiereserve actualiseren bestemmingsplannen Doel: Egalisatie van de schommelingen in lasten van het 10-jaarlijks verplichte herziening van bestemmingsplannen Mutaties Deze egalisatiereserve is verhoogd met € 87.000 op basis van geïnventariseerde werkzaamheden en aan deze reserve is onttrokken € 108.000 vanwege de feitelijke uitgaven. Bestemmingreserve nieuw beleid Doel: Vrij besteedbare incidentele middelen Mutaties Een deel van het positieve jaarrekeningresultaat over 2008 groot € 633.000 is toegevoegd in 2009. In 2009 is onttrokken € 748.000 waarvan € 475.000 voor een nieuw te vormen reserve voor de aanleg van kunstgrasvelden voor DSC Kerkdriel, € 133.000 i.v.m. vaststelling van het gebouwenbeheerplan voor 2009-2018, € 100.000 t.b.v. de inzet van een manager 2020+ en € 20.000 voor openbaar groen. Bestemmingsreserve belegde algemene reserve Doel: Belegging van afkoopbedrag ten behoeve van het genereren van een structurele bijdrage aan de exploitatie ter compensatie van de wegvallende dividenduitkeringen. Mutaties Geen.
107
Bestemmingsreserve BTW-compensatiefonds Doel: Dekking van het nadeel in de exploitatie ontstaan door de invoering van het btw-compensatiefonds Mutaties Geen. Bestemmingsreserves kapitaallasten investeringen Doel: (Gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten voortvloeiende uit een specifieke investering. Het betreft de reserves: - brandweerkazerne Maasdriel Oost - kunstgrasvelden DSC Kerkdriel 2009 - verbouwing kantine gemeentehuis 2009 - straatverlichting 2003 / 2004 - klachtensoftware - reconstructie Haarstraat 2004 - fietspad Uilecotenweg - verkeersstructuur Hedel - bouw gemeentewerf OW Hedel - aanpassingen bibliotheek Kerkdriel 2006, inventaris en gebouw - bestemmingsreserve IBOR Mutaties Naast de totale rentebijschrijving, groot € 106.000, zijn een tweetal nieuwe reserves gevormd, nl. de reserve kunstgrasvelden DSC Kerkdriel 2009 tot een bedrag van € 475.000 en de reserve Verbouwing kantine gemeentehuis tot een bedrag van € 100.000. Uit een zestal reserves is voor € 65.000 onttrokken ter dekking van kapitaallasten. De daadwerkelijke onttrekking start pas wanneer ook de afschrijving start en dat is het jaar volgend op het afsluiten van de investering. Bestemmingsreserve Gemeentelijke monumenten Doel: Uitvoering van de subsidieverordening gemeentelijke monumenten 1999 Mutaties Geen. Bestemmingsreserve Aankoop en onderhoud kunstwerken Doel: Aankoop en onderhoud van kunst Mutaties Geen. Bestemmingsreserve Bovenwijkse voorzieningen Doel: Dekking van de kosten ter realisatie van bovenwijkse voorzieningen Mutaties Naast de rentetoevoeging is er € 40.000 onttrokken voor de uitvoering van een speelruimteplan. Bestemmingsreserve Personeelsaangelegenheden Doel: voor deze reserve is geen specifiek doel bepaald, in overleg met de OR zal voor de bestemming van deze reserve een voorstel worden gedaan aan het bestuur. Deze reserve is gevormd uit budgetten voor cafetariamodel, opleidingen en flexibele beloning. Over 2009 is € 59.000 toegevoegd. In 2006 is er overeenstemming bereikt over het inzetten van € 184.000 t.b.v. de nieuwe visie en missie en de financiële gevolgen van implementatie van de nota "Zonder doel kun je niet scoren". Mutaties De onttrekking aan de reserve is voor 2009 € 25.000, zijnde een deel van het voornoemd budget van € 184.000. Bestemmingsreserve Milieu Doel: Deze bestemmingsreserve heeft het karakter van een buffer voor onvoorziene tegenvallers op dit specifieke terrein. Mutaties Geen.
108
Bestemmingsreserve incidentele lasten exploitatie Doel: dekking van incidentele lasten in de exploitatie. Het betreft de reserves: - bodemsanering Koningstraat Rossum - invoering Wet Werk en Bijstand (SDB) - centrumplan Kerkdriel - projecten jeugdbeleid - Regionaal plan Bommelerwaard / Landschapsbeleid - BANS klimaatbeleid - Intensivering glastuinbouw - stimuleringsregeling goedkope woningbouw - projecten onderwijsbeleid - reserve ISV-2 - reserve onderhoud gebouwen Mutaties Alle onttrekkingen, tot een totaalbedrag van € 1.115.000, aan voornoemde reserves zijn een gevolg van dekking van feitelijke uitgaven binnen de exploitatie c.q. investering (de voornaamste zijn: Onderhoud gebouwen € 987.000, d.w.z. volledig opgeheven doordat de gemeenteraad heeft besloten tot invoering van onderhoudsvoorzieningen en € 100.000 t.l.v. Stimuleringsregeling goedkope woningbouw). De totale toevoeging aan deze bestemmingsreserves bedraagt € 22.000 t.b.v. de reserve Regionaal plan B'waard / Landschapsbeleid. Bestemmingsreserves dekking lasten investeringen met een maatschappelijke nut Doel: Dekking van investeringen met een maatschappelijk nut. Het betreft de reserve karakterverandering Provincialeweg Velddriel. Mutaties Geen. Reserve bouwgrondexploitatie Doel: Buffer om risico’s van bouwgrondexploitaties af te dekken Mutaties De vermeerderingen bedragen € 500.000. Dit betreft een voorlopige winstneming op woningbouwplan St. Antoniusstraat te Velddriel. De onttrekking groot € 75.000 heeft vooral te maken met het vormen van een verliesvoorziening t.b.v. het woningbouwplan Rossum-Noord.
109
110
Bijlage 2 Specificatie voorzieningen Tabel 49 – specificatie van voorzieningen (bedragen in 1000 €) V oorzieningen
Saldo 1 Dotaties Vrijgeva llen Besteding Saldo 31 januari 2 009 bedragen december 2009
V erplichtingen en v erliezen Wachtgelden bestuurders Wachtgelden personeel P ensioenverplichtingen wethouders Totaal
61
2
37
26
122
468
242
348
983 1.166
470
O nderhoud gemeentelijke gebouwen
0
1.558
Totaal
0
1.558
0
235
748
514
1.122
328
1.230
328
1.230
G elijkmatige verdeling van lasten 0
Bijdragen met bestedingsverplichting Leg aath van Cooth
11
Totaal
11
0
0
0
11
1.177
2.028
0
842
2.363
Totaal voorzieningen
11
Toelichting Hierna wordt de aard en reden van elke voorziening en de wijzigingen daarin toegelicht. Wachtgelden bestuurders Doel: Dekking van wachtgeldverplichtingen aan voormalig bestuurders Mutaties De werkelijke lasten bedragen € 37.000 terwijl via de exploitatie € 2.000 ten gunste is gebracht van deze voorziening. Wachtgelden personeel Doel: Dekking van wachtgeldverplichtingen aan voormalig personeel Mutaties De totale werkelijke lasten bedragen € 242.000. Het gaat om een vijftal personen met verplichtingen van verschillende omvang. Er is in 2009 een bedrag van € 468.000 gestort in deze voorziening. € 300.000 t.l.v. de reserve personeel en € 168.000 t.l.v. de exploitatie 2009. Vorig jaar schreven we dat m.i.v. 2009 de grootste verplichting niet meer t.l.v. deze voorziening zal worden gebracht i.v.m. opname in het reguliere werknemersbestand. Helaas is dit slechts één jaar gelukt en is de situatie in 2010 weer conform 2008. Pensioenverplichtingen wethouders Doel: Dekken van pensioenverplichtingen van voormalige wethouders Mutaties Deze voorziening is in 2009 belast voor de kosten van een recente pensioenverzekering van een zestal (ex)wethouders. De overige lasten betreffen kleinere pensioenbetalingen. De totale lasten bedragen € 235.000. Als gevolg van de verkiezingen in maart 2010 zullen meer pensioenberekeningen moeten worden gemaakt. De uitkomst hiervan zal in de loop van 2010 duidelijk worden.
111
Onderhoud gemeentelijke gebouwen Doel: Egalisatie van de lasten in verband met de uitvoering van beheerplannen gemeentelijke gebouwen. Het betreft hier de volgende voorzieningen: • brandweergarages • geprivatiseerd openbaar onderwijs • bijzonder basisonderwijs • kerktorens • molens • dorpshuizen niet in eigen exploitatie • peuterspeelzaal het Knuffelhuske, Kerkdriel • peuterspeelzaal de Speeltol, Rossum • overige gemeentegebouwen • gemeentewoningen • gemeentehuis Kerkstraat 45, Kerkdriel • gemeentewerf OW in Hedel • sportzaal de Hoge Wal, Hedel • sportzaal de Treffer, Ammerzoden • sportzaal de Bogerd, Rossum Mutaties In 2009 is in december het raadsbesluit genomen om een geactualiseerd gebouwenbeheerplan vast te stellen. De financiële gevolgen hiervan zijn in deze jaarrekening verwerkt. De totale nieuwe dotatie vanuit de exploitatie bedraagt € 1.558.000, terwijl de werkelijke lasten neer komen op € 328.000. Legaath van Cooth Doel: Beschikbaar houden van vermogen waarvan structurele inkomsten ten gunste komen van het openbaar onderwijs Maasdriel Mutaties Geen.
112
Bijlage 3 Relatie tussen thema's, resultaatgebieden en producten Thema 1: Relatie bestuur - inwoners Resultaatgebied 1 Bestuur, organisatie en communicatie 001 Raad 011 Gemeentelijke basisadministratie 002 College 012 Identificatie en reisdocumenten 003 Griffie 013 Naturalisatie 004 Bestuurssecretariaat 014 Rijbewijzen 005 Planning en Control 015 Huwelijksvoltrekkingen 006 Juridische control en risicomanagement 016 Burgerlijke stand (uittreksels) 007 Kabinet 017 Verkiezingen 008 Rechtsbescherming 018 Voorlichting 009 Klachtenbehandeling 019 Rekenkamercommissie 010 Uittreksels en verklaringen
Thema 2: Bouwen aan Maasdriel Resultaatgebied 9 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting 801 Planologisch beleid / structuurschets 820 Actualiseren bp de Kampen 802 Voorbereidingsbesluiten 821 Actualiseren bp Ammerzoden 803 Bestemmingsplannen 822 Actualiseren bp Hedel 804 Vrijstelling WRO 823 Actualiseren bp Well en Wellseind 805 Sloopvergunningen en meldingen 825 Actualiseren bp De Geerden 806 Bouwvergunningen 826 Actualiseren bp Alem 807 Controle illegale bouw 827 ISV 808 Welstandsadvisering 828 Handhaving bestemmingsplannen 809 Volkshuisvesting 829 Afgifte gebruiksvergunningen 810 Woonwagenstandplaatsen 870 Actieve grondpolitiek 811 Gemeente-eigendommen 874 Grondexploitatie gemeentewerf e.o. 812 Overige gemeentegebouwen 877 Grondexploitatie Rossum-Noord 813 Gemeentewoningen 882 Uitbreiding Weteringshoek 815 Actualiseren bp Buitengebied 883 Sint Antoniustraat, Velddriel 816 Actualiseren bp Velddriel dorp 884 De Akker, Kerkdriel 817 Actualiseren bp Kerkdriel dorp 885 Bibliotheekterrein Kerkdriel 818 Actualiseren bp Rossum-West, -Noord en 886 De Kampen-Noord Hedel Hurwenen 887 Uitwerking WVG-gebieden 819 Actualiseren bp Heerewaarden dorp
113
Thema 3: Leefbare samenleving Resultaatgebied 4 Economie 301 Paardenmarkt 302 Weekmarkt
Resultaatgebied 5 Onderwijs 401 Huisvestingsvoorzieningen geprivatiseerd openbaar basisonderwijs 402 Huisvestingsvoorzieningen bijzonder basisonderwijs 404 Schoolbestuurlijke taken openbaar onderwijs 405 Schoolbegeleiding
303 Economische zaken
406 407 408 409 410
Leerplicht Leerlingenvervoer Algemeen onderwijsbeleid Volwasseneneducatie Overige taken onderwijs
Resultaatgebied 6 Sport, recreatie, cultuur en welzijn 521 Kermis 501 Openbare bibliotheek 522 Volksfeesten 502 Amateuristische sportbeoefening 523 Speelterreinen 503 Sportvelden 524 Onderhoud speelterreinen 504 IJsbaan 525 VVV agentschap 505 Kunst en cultuur 619 Ouderenwerk 506 Amateuristische kunstbeoefening 620 Sociaal cultureel werk 507 Muziekonderwijs 621 Dorpshuis Kerkdriel 509 Rijksmonumenten 622 Dorpshuizen niet in eigen exploitatie 510 Gemeentelijke monumenten 623 Kinderopvang 511 Gemeentelijke kerktorens 624 Peuterspeelzalen 512 Gemeentelijke molens 625 Peuterspeelzaal Het Knuffelhuske 514 Openluchtrecreatie 626 Peuterspeelzaal De Speeltol 515 De Zandmeren / Dorpswaard 627 Peuterspeelzaal De Wigwam 517 Recreatieplas Hedel 628 Peuterspeelzaal Dikkertje Dap 518 Strandbad Well 520 Recreatieve veerpont Heerewaarden
Resultaatgebied 7 Zorg 601 WWB werk deel 602 Bijstandaanvragen uitkeringen levensonderhoud 603 Heronderzoeken uitkeringen levensonderhoud 604 Beslagleggingen 605 WWB inkomensdeel 606 Periodieke betalingen IOAW 607 Periodieke betalingen BBZ 608 Periodieke betalingen IOAZ 609 Fraudebestrijding, terugvordering en verhaal
610 611 612 613 614 615 616 617
Kwijtschelding gemeentelijke heffingen Bijzondere bijstand Inburgering nieuw- / oudkomers Bestaansmiddelen vluchtelingen Schuldbegeleiding / kredietverstrekking Sociale activering Vervoersvoorzieningen Woningaanpassingen / woonvoorzieningen 618 Rolstoelen en hulpmiddelen 629 Hulp bij het huishouden
114
Thema 4: Inrichting leefomgeving Resultaatgebied 2 Openbare orde en veiligheid 101 IV-beleid / Politie 109 Overige beschermende maatregelen 102 Algemene plaatselijke verordening 111 Opleiding en oefening (preparatie) 103 Drank-, horeca- en incidentele 112 Materieel en preparatie 113 Brandbestrijding/hulpverlening (preventie) vergunningen 107 Brandweergarages 114 Brandbestrijding/hulpverlening (repressie) 108 Rampenbestrijding 115 Nazorg
Resultaatgebied 3 Openbare ruimte en verkeer 209 201 Wegenonderhoud, dagelijks 202 Wegenonderhoud, planmatig 203 Weg- en plantsoenmeubilair 210 204 Straatverlichting 211 205 Gladheidsbestrijding 213 206 Straatreiniging 214 207 Verkeersafzettingen (tijdelijk) 526 527 208 Wegmarkeringen
Resultaatgebied 8 Volksgezondheid en milieu 701 Volksgezondheid 714 702 Afvalverwerking 715 707 Riool(afvoer)recht 716 708 Milieu algemeen 717 709 Lucht en geluid 718 710 Afval, water en energie 719 711 Veiligheid en gezondheid 720 713 Bodem
Verkeersborden / verkeerslichtregelinstallaties Bewegwijzering Verkeersveiligheidscoördinatie Beleidsadvies openbaar vervoer Waterhuishouding Openbaar groen Hertenkampen
Milieuzorg en –communicatie Begraven Aula begraafplaatsen Onderhoud begraafplaatsen Milieuvergunningen Handhaving milieuwetgeving Riolering
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 901 902 903 904 905
Beleggingen Baatbelasting Onroerende zaakbelastingen Wet waardering onroerende zaken (Water)toeristen- /woonforensenbelasting
906 Hondenbelasting 907 Algemene uitkering 908 Onvoorzien / saldi kostenplaatsen
115
116
Bijlage 4 Specifieke uitkeringen (Sisa bijlage)
117
118
119
120
121
