ììļ Gemeente Įi Bergen op Zoom

ììļ Gemeente Įi Bergen op Zoom

Aan de leden en duoburgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom

Uw kenmerk

Ons kenmerk

U15-015218

Datum

-

Uw brief

Ben. door

A. Eikenaar

Doorkiesnr.

0164-277430

Afdeling

Middelen, Beleid S Control

Bijlage(n)

1

Onderwerp:

Belastingplan 2016 van de

4 SEP.

2015

Rijksoverheid

Geachte leden en duoburgerleden, Voor de goede orde melden wij u vast dat er vanuit het Rijk voorstellen aankomen welke onze gemeentelijke belastingen en heffingen, waaronder die van de reclame- en precariobelasting, naar alle waarschijnlijkheid zullen raken. Kort gezegd wordt op Prinsjesdag bij de Tweede Kamer het Belastingplan 2016 inclusief de herziening van het belastingstelsel ingediend. Deze voorgenomen herziening bestaat uit een 3-tal pakketten: 1. een algemene lastenverlaging ad C 5 miljard; 2. een verhoging van het lage BTW tarief van Q Zo, en 3. een belastingverschuiving van het Rijk naar Gemeenten met í. 4 miljard. 0

De 3 component, de verschuiving van Rijk naar Gemeenten, is het gevolg van het advies van de commissie Rinnooy Kan over de verruiming van het lokaal belastinggebied. Hierin is ondermeer opgenomen een korting op het Gemeentefonds van î 4 miljard waarvoor gemeenten zelf aan zet zijn (bepalen) hoe zij deze korting via lokale belastingen compenseert. Daarbij worden onder anderen genoemd: -herinvoeren OZB voor gebruikers van woningen en afschaffen verplichte OZB vrijstellingen; -invoeren ingezetenenheffing; -afschaffen reclamebelasting; -afschaffen hondenbelasting; -afschaffen precariobelasting (behalve voor terrassen); -meer vrijheid in kwijtscheldingsbeleid, etc. e

Zowel de Staatssecretaris en de VNG zijn er een voorstander van om dit alles zoveel mogelijk per 1-1-2016 in te voeren, maar besluitvorming door de Tweede Kamer is pas voorzien op 12 november van dit jaar. Omdat op dat moment de gemeentelijke belasting verordeningen en tarieven al in concept bekend dienen te zijn wordt dit uitvoeringstechnisch nagenoeg onmogelijk, te meer daar nog niet bekend is welke maatregelen precies doorgaan en welke daarvan wettelijk verplicht en welke ter vrije keuze van de gemeenten staan. Het moge duidelijk zijn dat deze voorgenomen herziening een grote invloed kan hebben op onze gemeentelijke begroting en de diverse gemeentelijke tarieven en verordeningen (waaronder die voor reclame en precario). Door de BWB en haar deelnemers, waaronder de gemeente Bergen op Zoom, wordt dit traject nadrukkelijk gevolgd zodat we in staat zijn om waar mogelijk de wijzigingen nog tijdig door te voeren. In dat kader zal uw raad op gezette tijden van voortgangsinformatie worden voorzien als ook uw mening worden gevraagd.

Jacob Obrechtlaan 4 4611 AR Bergen op Zoom E [email protected]

Postbus 35 4600 AA Bergen op Zoom I «vww.bergenopzoom.nl

ī 140164 F (0164) 245356 KvK 20169091

B nvBNG rek. nr. 28.50.00.942 B IBAN: NL41BNGH 0285000942 B BIC: BNGHNL2G

Zoals hiervoor aangegeven is nog niet precies bekend welke maatregelen in het Belastingplan worden opgenomen en welke daarvan daadwerkelijk doorgang zullen vinden. Wel kan grof worden aangegeven wat de impact van sommige maatregelen op de begroting voor 2016 van onze gemeente zou kunnen zijn. Een korting van ê 4 miljard op het gemeentefonds komt voor onze gemeente neer op een korting ad 61,6 miljoen. Het afschaffen van de hondenbelasting betekent het vervallen van inkomsten ad f 425.000,-. Het afschaffen van de reclamebelasting betekent het vervallen van inkomsten ad î 325.000,-. Daarnaast betekent het afschaffen van de precariobelasting, behoudens die voor terrassen, het vervallen van inkomsten ad C 46.000,- omdat deze enkel voor het jaar 2015 waren gedekt uit de Algemene Reserve. Van een verruiming van de kwijtschelding kan nog niet worden aangegeven wat de impact is omdat eerst duidelijk dient te zijn welke groep belastingplichtigen en belastingen hiervoor in aanmerking komen. Het afschaffen van de verplichte vrijstellingen in de OZB heeft naar verwachting slechts een beperkt effect. Het Kabinet gaat uit van een voor de belastingplichtigen nagenoeg neutrale operatie, echter dit is op macro niveau. Op micro niveau, dat van de individuele belastingplichtige, kan dit heel anders uitpakken. Immers niet elke gemeente heft nu bijvoorbeeld honden-, reclame- en/of precariobelasting. En niet elke gemeente heeft nu, maar wellicht ook in de toekomst, hetzelfde kwijtscheldingsbeleid. Daarnaast is nog niet bekend hoe de wegvallende belastinginkomsten en korting op het gemeentefonds precies mogen en kunnen worden opgevangen. Wordt dit het herinvoeren van OZB voor huurders van woningen, wordt dit een ingezetenen heffing en zo ja, voor eenieder of enkel voor meerderjarigen of per huishouden enz. Daarnaast zullen uiteraard de perceptiekosten van de BWB enerzijds afnemen als er belastingen en dus aanslagen vervallen, maar anderzijds ook toenemen doordat er meer aanslagregels zullen komen. Bovendien is in 2014 door de BWB en haar deelnemers een traject ingezet om de verordeningen en uitvoeringsregels waar mogelijk te harmoniseren om efficiënter te kunnen werken. Doordat er nu vanuit het Rijk mogelijk maatregelen afkomen waarvan elke gemeente zelf-deels- kan bepalen hoe deze toe te passen kan een deel van de doorgevoerde harmonisatie weer teniet worden gedaan. En daarmee nemen dan de uitvoeringskosten van de BWB weer toe. Resumerend kan worden gezegd dat het komende Belastingplan 2016 van het Rijk een grote impact kan hebben op onze gemeente, maar dat pas wanneer de besluitvorming in de Tweede Kamer heeft plaatsgevonden bekend zal zijn hoe deze precies uitwerkt voorde begroting, de diverse belastingverordeningen, de uitvoering en de individuele belastingplichtige. Te uwer informatie is als bijlage voor u toegevoegd een nieuwsflits en andere documenten van de BWB omtrent deze voorgenomen belastingherziening. Bijlagen De volgende bijlagen zijn, als onderdeel van deze raadsmededeling, bijgevoegd: Nieuwsflits BWB, incl. verslag en presentatie

Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoo

1

retar secręiąns ;

í

Mevr

Loco-Burgemeester

ilium ilium min ii 115-043996 Reg

datum

05/08/2015

. 3 West-Brabant

Nieuwsflits Verbreding lokaal

10 juii 2015

belastinggebied

Recentelijk heeft een door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ingestelde commissie een aantal aanbevelingen gedaan voor een vernieuwde vormgeving van de gemeentelijke financiën die de (verruimde) verantwoordelijkheid van gemeenten weerspiegelt. In deze nieuwsflits wordt op hoofdlijnen aandacht geschonken aan de aanbevelingen uit het advies van de Commissie welke betrekking hebben op de verbreding en vereenvoudiging van het lokale belastinggebied. Verder is in deze nieuwsflits aangegeven op welke wijze de Belastingsamenwerking West-Brabant (BWB) bij deze ontwikkelingen betrokken is en hoe de BWB zich voorbereidt op de mogelijke uitvoering van de aanbevelingen.

Herziening belastingstelsel De staatssecretaris VViebes kondigde in september 2014 een herziening van het belastingstelsel aan en meldde dat, bij de grotere rol voor gemeenten na de decentralisaties, meer ruimte past om zelf belastingen te heffen. Uitgangspunt bij de verruiming van het lokaal belastinggebied is dat er geen hogere belastingdruk ontstaat. Als gemeenten meer belastingen gaan heffen, hoeft het Rijk minder geld uit te delen via het Gemeentefonds. Aanbevelingen Commissie De Commissie Financiële ruimte voor gemeenten', onder leiding van de voorzitter Alexander Rinnooy Kan. voorziet in haar advies "Bepalen betekent bepalen" vooralsnog een belastingverschuiving van circa 4 miljard euro van Rijk naar gemeenten. Voor wat betreft de verruiming van het lokaal belastinggebied komt de Commissie tot de volgende aanbevelingen: r Verbreding onroerende-zaakbelastingen; hieronder wordt begrepen de herinvoering van de OZB voor de gebruikers van woningen en het afschaffen van verplichte OZB-vrijstellingen. > Invoeren Ingezetenenheffing (bedrag per meerderjarige inwoner). Het zou de gemeenten vrij moeten staan of zij beide of slechts één van deze heffingen willen invoeren. Daarnaast doet de Commissie, gelet op transparantie en uitvoerbaarheid, de aanbeveling tot een vereenvoudiging van diverse (kleine) belastingen. Zij stelt voor om de toeristen- en forensenbelasting verblijfbelasting

en de roerende

woon-

samen te voegen tot ėėn

en bedrijfsruimtebelastingen

incorporeren in de onroerende-zaakbelastingen.

te

í - ĵ.' r

'Cļşamenvverkinq West-Brabant

Verder voorziet de Commissie in het afschaffen van de reclamebelasting, hondenbelasting en de precariobelasting voor leidingen. De baatbelasting kan vervallen omdat de BIZ-heffing als een goed alternatief wordt gezien. Ook zou een gebiedsgebonden tariefdifferentiatie bij de OZB-niet woningen tot de mogelijkheid moeten behoren waarmee de kosten van de investeringen in bepaalde gebieden zijn te verhalen. Bovendien vindt de Commissie het van belang dat de gemeenten met de verruiming van het lokale belastinggebied ook een ruimer kwijtscheldingsbeleid moeten kunnen voeren. Afstemming met deelnemers BWB De deelnemers BWB hebben een autonome bevoegdheid en vervullen op het lokaal belastinggebied een beleidsbepalende rol. De BWB vervult de uitvoerende rol waarbij efficiency en kwaliteit belangrijke aspecten vormen. Begin juli heeft de BWB daarom samen met de regiefunctionarissen van de deelnemers zich georiënteerd op de praktische uitvoeringaspecten voor zover de aanbevelingen van de Commissie (deels) worden overgenomen. Een nuttige bijeenkomst waarvan de input aan de VNG zal worden meegegeven. Een van de conclusies is, dat het onvermijdelijk eigen belastinggebied verschillen tussen besluitvorming die tot een grotere differentiatie van de deelnemers leidt, zal de uitvoering bij de

is dat bij het bepalen van het gemeenten ontstaan. Bij in de belastingverordeningen BWB minder efficiënt kunnen

plaatsvinden. Het is voor de BWB een uitdaging o m , ondanks de eigenheid van de deelnemers en de keuzes die daarin worden gemaakt, kostenefficiënt te opereren zoals de BWB dat in haar visie heeft staan. BWB is

voorbereid

Het Belastingplan 2016 en de herziening van het belastingstelsel wordt op Prinsjesdag bij de Tweede Kamer ingediend. De BWB volgt de ontwikkelingen actief en gaat op de geëigende momenten met haar deelnemers in overleg. Of het nu gaat om de herinvoering van de OZBgebruikers voor woningen of de invoering van een Ingezetenenheffìng, de BWB zorgt ervoor dat zij tijdig inspeelt op de wijzigingen. De BWB is daarmee voorbereid!

West-Brabant

Verslag Datum

Tijdstip

BWB/Bestuurskamer

2 juli 2015

11.00 - 12.15 uur

Onderwerp

Genodigden

Bespreking Advies Commissie Rinnooy Kan verruiming gemeentelijk belastinggebied

vertegenwoordiging BWB

Locatie

Regiefunctionarissen deelnemers en

Aanwezig: Regiefunctionarissen Bas de Bruin, Bas van Opstal, Bert Eikenaar, Edwin Melskens, Jos de Roij, Jos Geboers en namens de BWB Renė Naaktgeboren, Cora Goedvriend en André van Oers (verslag)

Aanleiding bijenkomst De Commissie Financiële ruimte voor gemeenten heeft onder leiding van Alexander Rinnooy Kan op verzoek van de VNG een advies uitgebracht. In dit advies is een aantal voorstellen gedaan voor een vernieuwde vormgeving van de gemeentelijke financiën De Commissie pleit voor meer flexibiliteit in het financiële domein voor gemeenten en ook meer beschikkingsbevoegdheid waar de benodigde euro's vandaan moeten komen Daarbij heeft zij de nadruk gelegd om te komen tot een versterking van de lokale democratie en een belastingverschuiving van het Rijk naar de gemeenten (ca. 4 miljard euro)

Doel bijeenkomst Samen met de regiefunctionarissen deelnemers en vertegenwoordiging BWB in een interactieve bijeenkomst het advies en de aanbevelingen van deze commissie doornemen en bezien wat de door de commissie voorgestelde verruiming van het lokaal belastinggebied in de uitvoeringspraktijk zou kunnen gaan betekenen. Mochten (delen van) de aanbevelingen al per 1 januari 2016 worden doorgevoerd, dan wil de BWB hierop tijdig voorbereid zijn.

Presentatie Ondersteund met een PowerPointpresentatie geeft Andrė van Oers een uiteenzetting van de aanleiding en totstandkoming van het advies en aanbevelingen van de 'Commissie Financiële ruimte voor gemeenten . De presentatie is als bijlage bij dit verslag gevoegd.

Inhoudelijke bespreking Het door de Commissie uitgebrachte advies heeft de titel: 'Bepalen betekent betalen De commissie noemt in haar advies een belastingverschuiving van Rijk naar gemeenten van circa 4 miljard euro. De belangrijkste voorstellen/aanbevelingen van de Commissie voor wat betreft het lokaal belastinggebied zijn: «

«

Verbreding onroerende-zaakbelastingen -

Herinvoering OZB gebruikers woningen

-

Afschaffen verplichte OZB-vrijstellingen

Invoeren Ingezetenenheffing (bedrag per meerderjarige) inwoner

West-Brabant

»

Samenvoegen van toeristen- en forensenbelasting

»

Roerende woon- en bedrijfsruimtebelastingen incorporeren in OZB

»

Huidige baatbelasting vervallen (BIZ-heffing is goed alternatief)

«

Reclamebelasting afschaffen

»

Hondenbelasting afschaffen

»

Precariobelasting voor leidingen afschaffen (voor terrassen handhaven)

»

Parkeerbelastingen handhaven

»

Gedecentraliseerd kwijtscheldingsbeleid (ruimer kwijtscheldingsbeleid)

Gemeenten zouden naar de opvatting van de Commissie vrij zijn om de onroerende-zaakbelastingen gebruikers woningen en/of ingezetenenheffing in te voeren en om de thans nog verplichte vrijstellingen al dan niet te continueren. De uitvoering van (het merendeel van) de belastingverordening ligt bij de BWB waarbij efficiency en eenduidigheid belangrijke aspecten zijn. In het afgelopen jaar is in het streven naar meer uniformiteit van de belastingverordeningen een flinke slag geslagen. De gemeente heeft de autonome bevoegdheid en vervult een beleidsbepalende rol. De BWB vervult de uitvoerende rol. Voor zover de voorstellen/ aanbevelingen van de Commissie worden overgenomen zou dit. afhankelijk van de besluitvorming door de individuele gemeenten, kunnen leiden tot een grotere differentiatie in de verordeningen en daardoor beduidend minder efficiency in de uitvoering van de verordeningen. Dat de voorstellen/ aanbevelingen van de Commissie nog vóór 1 januari 2016 kracht van wet krijgen lijkt weinig realistisch. Als het aan de Staatsecretaris Wiebes is gelegen, zo liet hij onlangs weten zou hij delen van de herziening belastingstelsel al per 1 januari 2016 willen doorvoeren.

Samengevat: «

Ten aanzien van het afschaffen van belastingen wordt door de regiefunctionarissen geen problemen voorzien, anders dan dat de gederfde opbrengst een tekort in de begroting zal veroorzaken. Bepaalde belastingopbrengsten hebben een bestemmingskarakter en andere worden aan de algemene middelen toegevoegd

«

De mogelijkheid voor een gebiedsgebonden tariefdifferentiatie bij de OZB en de mogelijkheid onderscheid te maken naar doelgroepen lijkt arbitrair en daardoor mogelijk soms moeilijk te verdedigen. De verscheidenheid in tarieven beïnvloeden de foutgevoeligheid bij de uitvoering.

«

Een diversiteit in de OZB-vrijstellingen raakt direct de uitvoering en veroorzaakt extra uitvoeringskosten;

»

Bij de invoering van een ingezetenenheffing zou het wenselijk zijn aansluiting te kunnen vinden bij de bestaande ingezetenenheffing van het Waterschap;

»

De uniforme toepassing van de kwijtschelding is thans voor alle gemeenten gelijkluidend. Indien bij de (verdere) verruiming van de kwijtschelding hierin een diversiteit ontstaat raakt dit direct de uitvoerbaarheid en veroorzaakt dit extra uitvoeringskosten. Een verruiming van de kwijtscheldingsmogelijkheid betekent een hoger bedrag aan kwijtscheldingen.

West-Braban

Conclusie: Het streven moet dan ook zijn gericht op het 'het zoveel mogelijk op gelijke lijn krijgen van de verordeningen van onze deelnemers. In dit kader zal de BWB de deelnemers actief informeren over de ontwikkelingen rondom de verruiming van het lokaal belastinggebied. Naast het in beeld krijgen van de consequenties en het volgen van de ontwikkelingen is het raadzaam om ook in beeld te brengen wat de voorstellen/ aanbevelingen betekenen voor de individuele gemeenten. Dit zou door de gemeenten alvast op hoofdlijnen kunnen worden uitgewerkt. Het Belastingplan 2016, waar de herziening belastingstelsel deel van uitmaakt, wordt op Prinsjesdag (15 september 2015) ingediend. Volgens de planning van de griffie vindt op 12 november 2015 de besluitvorming (stemmingen) van de Tweede Kamer plaats.

Afspraken «

De BWB volgt actief de ontwikkelingen rondom de verruiming van het lokaal belastinggebied en brengt de regiefuntionarissen van de deelnemers hiervan op de hoogte.

»

De input van dit overleg wordt gebruikt bij het overleg met directeuren belastingensamenwerkìngen op dinsdag 7 juli 2015.

»

De BWB zal binnen veertien dagen een Nieuwsbrief opstellen voor de regiefunctionarissen en de leden van het Algemeen Bestuur van de BWB.

Bepalen betekent betalen

Bepalen betekent betalen Aanleiding bijeenkomst: Advies van de commissie Financiële ruimte voor gemeenten o.l.v. Alexander Rinnooy Kan Universiteitshoogleraar Universiteit van Amsterdam

B'dD-J

Bepalen betekent betalen Doel bijeenkomst: 1. Bewust maken van wat er speelt 2. Positie voor gemeente 'what's in for me' 3. Bewust maken van uitvoeringsaspecten 4. Samenwerkingsverbinding 5. Bevorderen communicatie

Bepalen betekent betalen Aanloop: *

Brief staatsecretaris financiën aan 2 Kamer (september 2014)

e

"Gemeenten moeten meer ruimte krijgen om zelf belastingen te heffen. De rijksbijdrage aan het gemeentefonds kan dan omlaag, wat het kabinet ruimte geeft de lasten op arbeid weer te verlaqen." West

B'dDar

Bepalen betekent betalen Aanloop: *

Brief staatsecretaris financiën aan 2 Kamer (september 2014) « VNG stelt commissie in en vraagt voorstellen te doen (januari 2015) - Commissie brengt advies uit en doet diverse aanbevelingen (eind mei 2015) « Presentatie commissie op jaarcongres van VNG (3 juni 2015) e

Bepalen betekent betalen Vervolg: 9

Belastingplan 2016 -» herziening belastingstelsel (indiening Prinsjesdag) 3 pakketten, Pakket 3 stelselwijzigingen Oproep VNG aan 2 Kamer om door te pakken (zorgvuldige en snelle invoering) e

Bepalen betekent betalen Commissie Rinnooy Kan: « Belastingverschuiving van rijksbelastingen naar gemeentebelastingen « Veranderde rol van gemeenten (toegenomen zorg voor voorzieningen) * Versterking van de lokale democratie

m

rt'íst B - J D

Bepalen betekent betalen Commissie Rinnooy Kan:

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie: 9

Substantiële verruiming van het lokaal belastinggebied (4 miljard)

*

Invoeren ingezetenenbelasting

9

Verbreding onroerende-zaakbelastingen

1

Wesl B'aūar-

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie:

2

Invoeren van een Ingezetenenheffing * Bedrag per (meerderjarige) inwoner •- Stabiliteit en voorspelbaarheid opbrengsten geen herverdeeleffecten tussen gemeenten

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie: Verbreding onroerende-zaakbelastingen » Herinvoering OZB gebruikers woningen « Afschaffen verplichte vrijstellingen

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie:

4

Vereenvoudigen van overige lokale belastingen » Samenvoegen van toeristen- en forensenbelasting tot verblijfbelasting * Roerende woon- en bedrijfsruimte belastingen incorporeren in OZB * Huidige baatbelasting vervallen BIZ-heffing is een goed alternatief

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie:

5

Vereenvoudigen van overige lokale belastingen Reclamebelasting afschaffen » Hondenbelasting afschaffen « Precariobelasting voor leidingen afschaffen nadrukkelijk handhaven voor terrassen Parkeerbelasting handhaven 9

9

West

B'aDar'

Bepalen betekent betalen Aanbevelingen Cie:

6

Vereenvoudigen van overige lokale belastingen * Gedecentraliseerd kwijtscheldingsbeleid *

Met verruiming lokaal belastinggebied is een ruimer kwijtscheldingsbeleid van belang

m

Bepalen betekent betalen Vereniging van Nederlandse Gemeenten 1 Groter belastinggebied geen doel op zich, versterkt de band tussen bepalen, betalen en verantwoorden 2 Het moet gaan om een substantiële uitbreiding

B •Vt-sr B .iDdn?

Bepalen betekent betalen Vereniging van Nederlandse Gemeenten Horizontale, democratische verantwoording waarborgt verantwoorde heffing (limitering door het Rijk past hier niet bij) 4 Geen verhoging van belastingdruk (uitbreiding gemeentelijke belastingen navenante verlaging rijksbelastingen West

R'iDòf

Bepalen betekent betalen Vereniging van Nederlandse Gemeenten 5 Voor belastingbetaler herziening zo veel mogelijk inkomensneutraal. Koopkrachteffecten neutraliseren vereist maatregelen Rijk 6 Voor belastingbetaler moet zichtbaar zijn dat er sprake is van verschuiving en geen verhoging

m West

B

Ì2JP-

Bepalen betekent betalen Vereniging van Nederlandse Gemeenten 7 Vereenvoudiging door afschaffing kleinere heffingen mogelijk voor zover sprake is van aanvaardbare financiële gevolgen op gemeentelijk niveau.

SŚŜŜÏ

West

B-aodr-

Bepalen betekent betalen Landelijke Vereniging Lokale Belastingen 1 Bij substantiële verruiming lokaal belastinggebied hoort een gelijke preferentie rijksbelastingen

2 Wil graag een pro-actieve rol vervullen bij uitwerking op de aspecten uitvoerbaarheid en uitvoeringskosten

B

Bepalen betekent betalen Landelijke Vereniging Lokale Belastingen 3 Aandacht voor het vormgeven van het vrijstellingenbeleid na afschaffing verplichte vrijstellingen 4 Afschaffen van belastingen betekent soms forse inkomstenderving

Ş