27-05-2014
I Maatschappelijk verslag 2013
Jaarverslaggeving 2013 1
Maatschappelijk verslag Juvent 2013 Voorwoord Met de transitie van de zorg voor jeugd naar de gemeenten in 2015 staat Juvent aan de vooravond van ingrijpende veranderingen. Veranderingen waarvan de contouren duidelijk zijn, maar de exacte consequenties niet. Dit brengt de nodige onzekerheid voor de organisatie met zich mee: hoe bereid je je goed voor op een verandering waarvan je niet weet wat er straks precies van je zal worden gevraagd. En de tijd dringt. Zorgen die overigens landelijk worden gedeeld wanneer het gaat over de voortgang van de transitie. Ondanks deze onzekerheid heeft Juvent zich in 2013 waar mogelijk voorbereid op de aanstaande veranderingen. Om straks snel een passend antwoord te kunnen geven op lokale vragen, wordt in 2014 de omslag gemaakt om de zorg van Juvent te decentraliseren en te werk met zelforganiserende teams. De onzekerheid over de hoogte van de bezuinigingen maakt dat Juvent al in 2013 verdergaande maatregelen heeft genomen in haar bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering van Juvent stond al volledig ten dienste van de zorgverlening: zoveel als noodzakelijk, zo spaarzaam als mogelijk. In 2013 zijn verdere voorzieningen getroffen om nadelige gevolgen van de aanstaande bezuinigingen op te vangen. Ook zijn veel tijdelijke contracten niet meer verlengd, waardoor onvermijdelijk afscheid moest worden genomen van zeer gewaardeerde en betrokken collega’s. Juvent gaat desalniettemin door om samen met beleidsmakers en ketenpartners hoogwaardige zorg aan kinderen en ouders in Zeeland te bieden. Juvent brengt daarvoor haar kennis, ervaring en aanbod in dat vrijwel het volledige spectrum van de zorg voor jeugd bestrijkt. Ons uitgangspunt daarbij blijft om het kind op nummer 1 te zetten! Hein Abbing Voorzitter Raad van Bestuur Uitgangspunten van de verslaggeving In dit jaarverslag verantwoordt Stichting Juvent haar beleid en resultaten over 2013. De Jaarverantwoording Jeugdzorg is gehanteerd als kader om alle zorg te verantwoorden: gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, jeugdzorg en maatschappelijke opvang. Het onderscheid naar zorg- en financieringsvorm is in de verslaglegging en de jaarrekening gesegmenteerd.
2
1. Profiel van de organisatie Naam verslagleggende rechtspersoon Bezoekadres Postcode Postadres Postcode Plaats Telefoonnummer Nummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina
Stichting Juvent Park Veldzigt 43 4336 DW Postbus 140 4330 AC Middelburg (0118) 63 55 10 41114538
[email protected] www.juvent.nl
1.1 Rechtspersoon en organisatiestructuur Juvent is een stichting die is ingericht volgens het raad-van-toezichtmodel overeenkomstig de Governance Code. Het ordeningsprincipe is gebaseerd op het integraal management. Het lijnmanagement is verantwoordelijk voor vakinhoudelijke, personele, financiële en technische aangelegenheden. De stafafdelingen hebben een voorbereidende, ontwikkelende, initiërende, signalerende en uitvoerende taak op hun specifieke beleidsterrein. Juvent kent medezeggenschapsorganen voor medewerkers (ondernemingsraad), cliënten (cliënten- en jongerenraad) en pleegouders (pleegouderraad). 1.2 Kernactiviteiten Juvent biedt in Zeeland jaarlijks ondersteuning en behandeling aan circa 1.500 kinderen, jongeren en hun ouders bij opvoedings-, gedrags- en ontwikkelingsproblemen. Hulp wordt met en zonder indicatie geboden aan jeugd van 0 tot 23 jaar. Bij voorkeur wordt hulp thuis in het gezin geboden, al dan niet aangevuld met andere vormen van behandeling. Juvent beschikt hiervoor over diverse vormen van crisishulp, dagbehandeling, pleegzorg, 24-uurs behandeling en begeleid zelfstandig wonen. Verder biedt Juvent preventieve gezinsondersteuning via de website Nelly.nl en omgangsbegeleiding op last van de Kinderrechter ten behoeve van een omgangsregeling voor kinderen van gescheiden ouders. Wanneer een uithuisplaatsing noodzakelijk is, prefereert Juvent een gezinsvervangende plek in een pleeggezin of gezinshuis boven een behandelgroep. Het streven is altijd dat een kind terug naar huis kan, dan wel naar een gezinsvervangende situatie. Door nauwe samenwerking binnen Juvent, maar ook met collega-zorgaanbieders, worden behandelingen geboden die aansluiten op de hulpvragen van kinderen en ouders. Juvent biedt zorg in verschillende wettelijke en financiële kaders, te weten: AWBZ: orthopedagogisch behandelcentrum voor jeugd met lichtverstandelijke beperking, toelatingen voor persoonlijke verzorging, begeleiding, behandeling, verblijf en verpleging; Zorgverzekeringswet: extramurale behandeling van jeugd met psychiatrische problematiek; Wet op de Jeugdzorg: ondersteuning en behandeling bij opvoedings- en opgroeiproblemen door ambulante jeugdhulpverlening, crisishulp, dagbehandeling, pleegzorg, 24-uurs verblijf en behandeling en begeleid zelfstandig wonen; Maatschappelijke Opvang: begeleid zelfstandig wonen voor jongeren.
3
2. Kernprestaties 2.1 Capaciteit Capaciteit
GZ
JZ
GGZ
Foyer Goes + Vlissingen 33
Aantal bedden 115* 66 intramuraal/24-uurs Aantal plaatsen 34 NDB en 24 NDB 32 dagbehandeling begeleiding*** 24 MKD Aantal plaatsen 482** pleegzorg * waarvan 10 plaatsen ingebracht in Amares ** stand einde verslagjaar 2013: 439 pleegzorgplaatsen voltijd en 43 plaatsen deeltijd *** waarvan 28 in BSO+
2.2 Productie Productie GZ Intramuraal Crisis MFC VPT Extramuraal Dagactiviteiten
Eenheden Dagen Dagen Dagen Dagen Uren Dagdelen
Productie GGZ-DBC Aantal geopende DBC’s Aantal gesloten DBC’s
Productie JHV Ambulante hulp Dagbehandeling Pleegzorg Verblijf
Eenheden Uren Dagdelen Dagen Dagen
Verslagjaar 2012 35.118 1.779 3.912 5.141 2.963 5.301
Verslagjaar 2013 34.687 2.089 3.773 4.373 2.560 6.646
Verslagjaar 2012 76 70
Verslagjaar 2013 84 73
Verslagjaar 2012 38.216 13.171 148.726 21.985
Verslagjaar 2013 43.122 14.242 156.660 22.503
2.3 personeel Personeel
Verslagjaar 2012
Verslagjaar 2013
529
498
408
385
Aantal personeelsleden in loondienst op 31-12 incl. zwangeren en stagiaires Aantal FTE in loondienst op 31-12 incl. zwangeren en stagiaires
2.4 Bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in euro’s
Verslagjaar 2012 Verslagjaar 2013 33.131.391
33.414.968
waarvan wettelijk budget aanvaardbare kosten
12.144.205
10.669.901
waarvan overige bedrijfsopbrengsten
20.987.186
22.745.067
4
3. Maatschappelijk ondernemen 3.1 Samenwerkingsrelaties (niet uitputtend) Samenwerkingen Amares met GGZ-instelling Emergis. Multifunctioneel centrum voor extramurale, semi- en klinische behandeling aan jeugdigen met een lichtverstandelijke beperking en (een vermoeden van) psychiatrische of psychische problematiek. Acreon met Respont (voortgezet speciaal onderwijs). Onderwijszorgarrangement voor niet-schoolgaande jeugd die vanwege ernstige gedragsproblemen in het onderwijs is vastgelopen, met als doel terugleiding naar onderwijs of werk. Gesloten en open specialistische jeugdzorg met Juzt, Emergis en Respont. Specialistische jeugdzorg gebaseerd op het concept van Jeugdzorg Plus. Buitenschoolse opvang plus (BSO+) en peuter/kleuterplusgroep met Kinderopvang Walcheren, Kibeo, Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen, speciaal onderwijs Respont, De Veste en De Linie voor kinderen met gedrags- en ontwikkelingsproblemen in de eigen omgeving. Diagnostisch observatieteam (DOT): een samenwerkingsverband tussen Zeeuwse instellingen die zorg bieden aan jonge kinderen met een meervoudige complexe ontwikkelingsachterstand. Integrale Vroeghulp (IVH): een samenwerkingsverband voor de signalering en behandeling van ontwikkelingsstoornissen bij het jonge kind. Financiering Provincie Zeeland: productieafspraken jeugdzorg. CZ-Zorgkantoor Zeeland: productieafspraken AWBZ. CZ Zeeland/VGZ: productieafspraken GGZ-DBC’s. Gemeenten Middelburg, Vlissingen, Goes (en CZW-bureau): financiering Foyer de Jeunesse en Jongerenhuis de Bevelanden. Ketenpartners Centrum Indicatiestellingen Zorg en Bureau Jeugdzorg: indicatieorganen voor zorgverlening. MEE Zeeland begeleidt cliënten met een lichtverstandelijke beperking. Juvent participeert in diverse gemeentelijke en provinciale samenwerkingsverbanden en overlegorganen rondom jeugdhulpverlening, zoals: Stroomlijnen, Werkgroep Zorgaanbieders Task Force Jeugd, Zorgaanbiedersplatform, Signs of Safety en de Centra voor Jeugd en Gezin. Woningcorporaties en gemeenten: samenwerking om meer, betaalbare jongerenhuisvesting te realiseren om uitstroom van jongeren te bevorderen. Juvent heeft op cliëntniveau contact met diverse provinciale en landelijke zorginstellingen. Juvent zit in het bestuur van IJ-ZA, het cliënt- en zorgregistratiesysteem dat door automatiseerder Centric wordt beheerd. Cliënt- en pleegoudervertegenwoordiging Klaverblad Zeeland: provinciale cliëntenbelangenorganisatie, onafhankelijke cliëntvertrouwenspersoon en Zeeuws Platform Cliënten Jeugdzorg. Stichting Pleegoudersupport Zeeland: belangenbehartiging pleegouders. Brancheorganisaties Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Jeugdzorg Nederland Vereniging Orthopedagogische Behandelcentra.
5
Onderwijs (Speciaal) onderwijs: afstemming van zorg en onderwijs. ROC’s en Hogeschool Zeeland: afstemming over opleidingen en stages. Fondsen ten behoeve van cliënten Stichting Kinderzorg Nationaal Fonds Kinderhulp Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds Zeeland Stichting Leergeld 3.2 Samenleving en belanghebbenden Juvent vervult een maatschappelijke functie die met publiek geld wordt gefinancierd. Deze middelen worden zo efficiënt mogelijk ingezet ten behoeve van de hulpverlening. De organisatorische kosten worden zo laag mogelijk gehouden. Uit een landelijk benchmarkonderzoek door Bureau Berenschot naar de omvang van de overhead bij jeugdzorginstellingen is gebleken dat Juvent met 14% bijna twee procent onder het landelijke gemiddelde (15,8%) zit van de 26 vergeleken aanbieders. Verder bleek uit de benchmark dat het overheadpercentage in jeugdzorginstellingen laag is vergelijking met andere sectoren, zowel in formatie als in kosten. Op organisatieniveau wordt tevens gekeken naar duurzame maatregelen die het milieu zoveel mogelijk ontlasten. Energiebesparing, fair-trade koffie, energiezuinige printers, afvalscheiding en bewust omgaan met voorraden zijn enkele inspanningen. Juvent zet haar expertise zo breed mogelijk in voor het welzijn van kinderen en ouders in Zeeland. Vanuit een maatschappelijke verantwoordelijkheid zoekt Juvent de samenwerking met voorliggende partners om zo ook te voorkomen dat kinderen in een hulpverleningstraject terecht komen. Daarnaast realiseert Juvent opvang in samenwerking met onder meer onderwijs en kinderopvang dicht bij de cliënt. Ook het gratis interactieve opvoedingsadvies voor ouders via Nelly.nl wordt geboden met als doel zorgvragen vroegtijdig te kunnen beantwoorden. In 2013 heeft Juvent meegewerkt aan de vierdelige tv-serie van jeugdprogramma Het Klokhuis om kindermishandeling bespreekbaar te maken. Ook in andere media en bij passende evenementen als de Studie-Experience, Dag van de Zorg, Week van de Opvoeding is Juvent aanwezig om specifieke aspecten rondom jeugdzorg meer zichtbaar te maken in de samenleving en de betrokkenheid bij de doelgroep te vergroten. Iedereen moet in de gelegenheid zijn om actief deel te nemen in de maatschappij. Daartoe bevordert Juvent de participatie van cliënten, waarbij het normale leven het uitgangspunt is. Daarvoor wordt ook het sociale netwerk van een gezin geactiveerd en betrokken. Juvent ondersteunt kinderen om deel te nemen aan regulier onderwijs, werk, sport, cultuur en vrijetijdsbesteding. Daartoe wordt gebruik gemaakt van fondsen als Stichting Kinderzorg, Nationaal Fonds Kinderhulp, Jeugd Sport- en Cultuurfonds en Stichting Leergeld. Als tegenprestatie organiseert Juvent jaarlijks de collecte voor Nationaal Fonds Kinderhulp. Ook particulieren en instellingen dragen de doelstellingen van Juvent een warm hart toe en dragen bij aan het welzijn van cliënten. Onder andere bij de Beursvloer Zeeland werden deals gesloten ten behoeve van de werving van pleegouders en de arbeidstraining van jongeren, waarbij Juvent in natura een tegenprestatie biedt. Het gratis abonnement dat alle cliënten en pleegouders kregen op Zeeuwse attractieparken loopt helaas af, door het uiteenvallen van Zeeland Attracties. Het is Juvent nog niet gelukt een voor de organisatie betaalbaar alternatief te vinden. Net als in 2012 konden medewerkers voor het kerstpakket weer een keuze maken uit een maatschappelijk verantwoord pakket of een gift aan een goed doel. Dit jaar ging de gift naar Stichting Leergeld.
6
Medewerkers zijn daarnaast regelmatig als Juvent-team actief wanneer het gaat om diverse sponsortochten voor het goede doel.
4. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 4.1 Governance Code Juvent hanteert de Governance Code. De implementatie in 2014 van een klokkenluidersregeling, een remuneratiecommissie en een commissie kwaliteit, zorg en veiligheid zijn voorbereid. 4.2 Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is werkgever en klankbord voor de Raad van Bestuur en heeft tevens als taak toezicht te houden op het bestuur en de realisatie van het beleid. De Raad van Toezicht komt circa zes keer per jaar in vergadering met de Raad van Bestuur bijeen. De leden van de Raad van Toezicht krijgen een vaste vergoeding op jaarbasis en kunnen gemaakte kosten declareren. De voorzitter en leden van de Raad van Toezicht zijn onafhankelijk en op geen enkele andere wijze verbonden aan Juvent. Drie leden hebben zitting op voordracht van een van de medezeggenschapsraden (ondernemingsraad, cliëntenraad, pleegouderraad), maar doen dit zonder last en ruggespraak en zonder diens deelbelang te laten prevaleren. Qua deskundigheid en maatschappelijke achtergrond vormen de leden een goede afspiegeling van de externe omgeving van Juvent. In de Raad zijn de volgende kennisgebieden vertegenwoordigd: openbaar bestuur, onderwijs, zorg, consultancy, financiën, HRM en juridisch. Daarmee kan de Raad naast de toezichthoudende taak ook zijn functie als klankbord voor de Raad van Bestuur vervullen. In het verslagjaar is de Raad van Toezicht vijf keer in vergadering bijeengeweest in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. De externe accountant was bij één vergadering aanwezig. Twee keer heeft de Raad van Toezicht zonder de voorzitter Raad van Bestuur vergaderd in verband met diens ziekte en vervanging. Onderwerpen die in 2013 op de agenda stonden waren: aanpassing statuten op Governance Code en Wet verbetering positie pleegouders tijdelijke uitbreiding Raad van Bestuur beloning commissarissen vanwege wijziging fiscale wetgeving ontwikkelingen transitie zorg voor jeugd bezwaarprocedures tegen Provincie i.v.m. aankondiging stopzetten subsidie en terugvordering subsidie-egalisatiereserve reorganisatie naar lokaal en zelforganiserend werken strategisch vastgoedbeleid en (ver)koop panden samenwerkingsafspraken met Emergis in Amares treasurystatuut Middels de rapportage van de Raad van Bestuur wordt de raad in zijn vergadering geïnformeerd over actuele ontwikkelingen. Daarnaast zijn reguliere onderwerpen als kaderbrief, begroting, jaarplan, jaarverantwoording en management- en AO/ICrapportages besproken. De auditcommissie, die fungeert als adviesgroep naar de Raden van Bestuur en Toezicht over de interne beheersing, financiële verslaggeving en naleving van regelgeving, is zes keer bijeengeweest. De Raad van Bestuur en externe accountant waren bij deze bijeenkomsten aanwezig.
7
Een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht houdt jaarlijks gesprekken met de Raad van Bestuur over het functioneren van het bestuur. Tevens vindt jaarlijks een bijeenkomst plaats waarin Raad van Toezicht en Raad van Bestuur reflecteren op de wijze van samenwerking en waarin ruimte is voor deskundigheidsbevordering. Met de ondernemingsraad is in 2013 één keer overleg geweest, overeenkomstig artikel 24 van de Wet op de ondernemingsraden. Ook met de cliëntenraad is één keer overlegd. 4.3 Raad van Bestuur Juvent heeft sinds oktober 2013 tijdelijk een tweehoofdige Raad van Bestuur met een voorzitter. Aanleiding voor de tijdelijke uitbreiding tot medio 2014 is de ondersteuning van de voorzitter Raad van Bestuur bij zijn re-integratie na ziekte. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de realisatie van strategie, beleid, doelstellingen en daaruit voortvloeiende resultaten. Hij legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Alle bevoegdheden die niet statutair bij de Raad van Toezicht liggen, berusten bij het bestuur. In het managementstatuut is de verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen toezicht, bestuur, management en stafdiensten vastgelegd. De kosten van de Raad van Bestuur maken onderdeel uit van de overhead. De totale overheadkosten worden volgens een vastgestelde verdeelsleutel administratief toegerekend aan de verschillende subsidiënten. De bezoldiging van de Raad van Bestuur is geregeld volgens de uitgangspunten van Good Governance. Nevenfuncties worden door de Raad van Bestuur slechts in overleg met de Raad van Toezicht aanvaard en mogen niet strijdig zijn met de doelstellingen van Juvent, noch mag er sprake zijn van belangenverstrengeling. De voorzitter Raad van Bestuur is bestuurslid van Jeugd Sport- en Cultuurfonds Zeeland en Stichting Kinderzorg. Het lid Raad van Bestuur is zelfstandig organisatieadviseur, voorzitter Raad van Toezicht Ribw Brabant, lid bezwarencommissie rechtspositionele zaken gemeente Tilburg, lid geschillencommissie woningcorporatie. 4.4 Medezeggenschap 4.4.1
Cliënten
Juvent heeft een cliëntenraad en een jongerenraad. De cliënten- en jongerenraad werken conform een reglement. De leden van de cliëntenraad krijgen een vaste vacatievergoeding voor bezochte vergaderingen en kunnen onkosten declareren. Juvent heeft een ondersteuner die de raden begeleidt bij het vormgeven van hun rol en die tevens de link is tussen organisatie en raden. In geval van meningsverschillen tussen Raad van Bestuur en cliëntenraad kan een beroep worden gedaan op de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV). Naast de jaarlijks terugkerende onderwerpen als jaarplan, begroting en jaarverslag, is in 2013 advies gevraagd over: preventie middelengebruik sluiten behandelgroepen lvb-jeugd afbouw capaciteit naschoolse dagbehandeling tijdelijke uitbreiding Raad van Bestuur reorganisatie naar lokaal en zelforganiserend werken De adviezen van de cliëntenraad waren overwegend positief. Aanbevelingen zijn waar mogelijk in de besluitvorming of implementatie meegenomen. De onderwerpen die in de jongerenraad worden besproken zijn praktischer van aard dan die de cliëntenraad bespreekt en hebben vooral betrekking op het dagelijks
8
leven in de groep. Er is overleg geweest met clustermanagers over diverse praktische onderwerpen en met een medewerker van de financiële administratie over financiële regels voor jongeren. Om met mede-cliënten contact te onderhouden is een besloten facebookpagina opgezet. 4.4.2
Pleegouders
De pleegouderraad adviseert gevraagd en ongevraagd over ontwikkelingen die consequenties hebben voor pleegzorg en pleegouders. De manager pleegzorg is het aanspreekpunt. Jaarlijks terugkerende onderwerpen als jaarplan, begroting en jaarverantwoording zijn met de pleegouderraad besproken. Verder is de raad in 2013 advies gevraagd over: nazorg en herscreening pleegouders nieuw voorbereidingsprogramma pleegouders tijdelijke uitbreiding Raad van Bestuur reorganisatie naar lokaal en zelforganiserend werken aanpassing reglement pleegouderraad vanwege Wet verbetering positie pleegouders De adviezen van de pleegouderraad waren overwegend positief. Aanbevelingen zijn waar mogelijk in de besluitvorming of implementatie meegenomen. De pleegouderraad werkt conform een reglement en leden kunnen onkosten declareren en krijgen een vaste vacatievergoeding voor bezochte vergaderingen. 4.4.3
Medewerkers
Om de continuïteit te borgen telde de ondernemingsraad, met toestemming van de Raad van Bestuur, een deel van het jaar 12 zetels. Dat is één meer dan conform de Wet op de ondernemingsraden. Inmiddels telt de raad 11 zetels. Maandelijks is er formeel en informeel overleg met de Raad van Bestuur. In 2014 heeft één overleg plaatsgevonden met de Raad van Toezicht conform artikel 24 van de Wet op de ondernemingsraden. Een tweede gepland overleg werd afgelast omdat er nog te veel onduidelijkheid was over de consequenties van de transitie zorg voor jeugd. Onderwerpen die jaarlijks met de ondernemingsraad worden besproken zijn: kaderbrief, begroting, jaarplan, jaarverantwoording en managementrapportages. De raad is om advies en instemming gevraagd bij de volgende voorgenomen besluiten: Advies: preventie middelengebruik wijziging functie werkbegeleiding sluiting behandelgroepen lvb-jeugd afbouw capaciteit naschoolse dagbehandeling tijdelijke uitbreiding Raad van Bestuur reorganisatie naar lokaal en zelforganiserend werken samenwerking Juvent en Perspecto protocol social media Instemming: wegwijzer agressie en veiligheid richtlijn alleen werken introductie nieuwe medewerkers functioneringsgesprekken format functioneringsgesprek format referentieonderzoek beleid tijdelijke contracten
9
stagebeleid werkkostenregeling kindermishandeling en huiselijk geweld De adviezen en instemmingen waren meest positief met aandachtspunten die bij de verdere implementatie konden worden meegenomen. Over de afbouw capaciteit naschoolse dagbehandeling adviseerde de raad negatief, omdat betrokken medewerkers te weinig in het proces waren betrokken. Hierop is het voorgenomen besluit aangepast, opnieuw opgepakt met medewerkers en weer aan de ondernemingsraad voorgelegd. Het advies wordt in 2014 verwacht. 5. Beleid, inspanningen en prestaties 5.1 Meerjarenbeleid Juvent heeft haar ambities vastgelegd in het meerjarenbeleidsplan Wij zijn Juvent! Ambities 2012-2016. Dit plan anticipeert op de aanstaande transitie in de zorg voor jeugd. De volgende ambities zijn vastgesteld: 1. Focus op preventieve (gezins)ondersteuning Juvent ziet het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om samen met andere instellingen te voorkomen dat kinderen en gezinnen in een hulpverleningstraject terecht komen. Daarom delen we onze kennis met bijvoorbeeld scholen en kinderopvang. Opvoeders worden waar nodig versterkt: deskundigheidsbevordering professionals en opvoedadvies ouders/verzorgers. In samenwerking worden nieuwe zorgvormen dichtbij gezinnen gestart, zoals buitenschoolse opvang plus (BSO+) en peuter/kleuterplusgroep. 2. Focus op (ambulante) zorg in de eerste lijn Juvent wil behandeling van complexe problematiek het liefst zo dicht mogelijk bij kinderen en gezinnen bieden. Naast het verplaatsen van bestaand aanbod, brengt Juvent haar specialistische kennis ook steeds vaker in bij CJG, kinderopvang en onderwijs. Ook het streven om in de toekomst bij de start van ieder hulptraject een netwerkberaad te organiseren past hierbij. 3. Profileren als opvoedingsspecialist en tegelijkertijd samenwerken in de keten Juvent beschikt over brede specialistische kennis over zorg voor jeugd. Die kennis brengen we in waar dat gewenst is. De samenwerkingen om voortijdig schooluitval te voor komen, om zwerfjongeren passende opvang te bieden en voor de integrale vroeghulp zijn hier voorbeelden van. 4. Leveren van specialistische hulp voor zwaardere vormen van jeugdzorg Jongeren kunnen met zwaardere hulpvragen kunnen – door samenwerking – in Zeeland terecht voor hulp. De samenwerking in Jeugdzorg Plus en Amares zijn hier voorbeelden van. Zonodig kan ook buiten de provinciegrenzen samenwerking worden gezocht. 5. Een organisatie die efficiënt en cliëntgericht is en kwalitatief hoogwaardige producten levert Juvent vervult een maatschappelijke functie. Het doel is kinderen in het gewone leven te laten participeren. Daarvoor verlenen kwalitatief hoogwaardige zorg die voldoet aan geldende kwaliteitsnormen. Kennisuitwisseling en samenwerking met cliënten en partners houdt ons scherp om passende en efficiënte zorg te leveren.
10
5.2 Algemeen beleid verslagjaar De ambities uit het meerjarenbeleid zijn leidend voor het beleid en de ontwikkelingen en gelden voor de hele organisatie, alle werkvormen. In 2013 heeft de implementatie van de ambities een impuls gekregen door de coaching vanuit het landelijke In Voor Zorg traject. De stappen die daarbij zijn gezet sloten aan op de lopende organisatieprocessen en worden in de praktijk verder uitgewerkt in het voorgenomen reorganisatieplan. Kern van het reorganisatieplan is meer lokaal en zelforganiserend werken. Deze beweging is de afgelopen jaren al ingezet met de deelname van Juvent in lokale initiatieven, het starten van lokale ambulante teams en meer professionele verantwoordelijkheid voor medewerkers. In het reorganisatieplan wordt deze beweging uitgewerkt in een nieuwe organisatie- en besturingsstructuur. De implementatie hiervan zal in 2014 plaatsvinden, onder voorbehoud van een positief advies van de medezeggenschapsraden. De ambities en daaruit voortvloeiende reorganisatie sluiten aan en zijn een antwoord op de nieuwe Jeugdwet die per 2015 wordt ingevoerd. Daarbij wordt alle zorg voor jeugd gedecentraliseerd naar de gemeenten. Doel van de stelselwijziging is meer preventie, eerdere ondersteuning, integrale hulp en gebruikmaken van de eigen kracht van kinderen en ouders. Dit gaat gepaard met een cultuuromslag voor ouders en kinderen, professionals en beleidsmakers. Uitgangspunt daarvan is zelfredzaamheid waar het kan, ondersteunen waar het hoort, doorpakken waar het moet en zorg dichtbij de cliënt organiseren. In 2013 zijn de voorbereidingen voor de transitie zorg voor jeugd door de gemeenten opgepakt en is een Zeeuw transitiearrangement opgesteld. In eerste instantie was Juvent bij de totstandkoming hiervan niet betrokken. Op aanwijzing van de landelijke transitiecommissie is Juvent samen met andere zorgaanbieders alsnog actief door de gemeenten betrokken bij de uitwerking van de transitie en transformatie. Juvent neemt in dat kader ook deel aan implementatieprojecten in Goes en Hulst. Een bijkomend knelpunten voor gemeenten en aanbieders is dat de zorg voor jeugd in 2015 wordt geconfronteerd met een landelijke bezuiniging van 15%. Medio 2014 zal duidelijk worden hoe hoog de bezuiniging voor Juvent zal zijn. Juvent houdt rekening met een bezuiniging van 20 à 25%. Deze bezuiniging kan niet zonder consequenties voor capaciteit en formatie plaatsvinden. Gehandicaptenzorg Door bij aanvang van zorg steeds vaker netwerkberaden in te zetten wordt het sociale netwerk nauwer betrokken bij de zorg. Deze betrokkenheid kan ook de duur van het hulptraject verkorten. De behandelgezinnen voor kinderen die minder op hun plaats zijn in een residentiële setting voorzien in een behoefte. De structurele financiering van deze zorgvorm is gerealiseerd. Deze ontwikkeling maakte het mogelijk de capaciteit van de behandelgroepen lvb-jeugd terug te brengen. Deze krimp is ook mogelijk met het oog op de nieuwe Jeugdwet en de wijzigingen in de Awbz. In Goes is met kinderopvang en speciaal onderwijs een nieuwe buitenschoolse opvang plus (BSO+) gerealiseerd voor jeugd met gedrags- en ontwikkelingsproblemen die op een reguliere BSO niet meekunnen. De opening van een BSO+ in Zierikzee in 2014 is voorbereid. Mede door de verschuiving van de vraag naar BSO+, is de vraag naar naschoolse dagbehandeling gedaald en gewijzigd. De vraag beperkt zich tegenwoordig vaak tot enkele dagdelen per week, waar het voorheen meestal vijf dagdelen betrof. Om die reden is de capaciteit naschoolse dagbehandeling teruggebracht. De behandeling in MFC Amares voor jeugd met een licht verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek is uitgebreid met een aanbod voor groepen, gezinsdeeltijd en psychiatrische kinderintensieve thuiszorg. De
11
samenwerkingsafspraken met Emergis over Amares worden herzien in het licht van de samenwerking van Emergis met Lucertis. In diverse regio’s zijn met het speciaal onderwijs samenwerkingsovereenkomsten getekend voor passende onderwijs-zorgarrangementen om te voorkomen dat kinderen uitvallen. De ontwikkeling van een groep voor BOPZ-behandeling voor jeugd met zeer ernstige, complexe gedragsproblematiek is ook in 2013 nog niet gerealiseerd door diverse veranderingen bij partner Emergis. Juvent zoekt alternatieven om in 2014 alsnog dit noodzakelijke aanbod te realiseren. De ontwikkeling van een groep voor autismebehandeling met Emergis voorziet in een Zeeuwse behoefte en is voorbereid. Gezien de transitie blijft de wijze van financiering nog een vraagpunt. Geestelijke gezondheidszorg De vraag naar dagbehandeling voor kinderen met een vermoeden van psychiatrische problematiek blijft groot. In verband met het beschikbaar budget is het niet mogelijk de capaciteit uit te breiden. De beschikbaarheid van een psychiater blijft een punt van aandacht. Hiervoor zijn afspraken met Emergis maar ook daar is sprake van krapte. Niettemin is de benodigde basiscapaciteit voorhanden om de kwaliteit van zorg te borgen. Door het afschaffen van het representatiemodel moet Juvent voor 2014 afspraken maken met 6 zorgverzekeraars in plaats van één wat leidt tot meer administratieve druk. Jeugdzorg Begin 2013 is met het speciaal onderwijs in Tholen een peuter/kleutergroep plus gestart voor kinderen met (beginnende) gedrags- of ontwikkelingsproblematiek. Gesprekken voor eenzelfde voorziening in andere regio’s vinden plaats. Met de opening van een nieuwe locatie in Hulst is de capaciteit van de zelfstandigheidstraining vergroot om in de vraag te kunnen voorzien. In de nieuwbouw voor een bestaande behandelgroep zijn zelfstandige wooneenheden voor jongeren gerealiseerd. Met de samenwerkingspartners in Jeugdzorg Plus wordt trajecthulpverlening gerealiseerd: voor iedere jeugdige met een indicatie voor gesloten jeugdzorg wordt gewerkt aan een uitstroomperspectief, één plan en één coach voor een soepel verloop van de hulpverlening. Een gezamenlijke inspectie van onderwijs en jeugdzorg heeft positief geoordeeld over de ontwikkelingen bij Acreon. De zorg-onderwijsvoorziening voor nietschoolgaande jongeren is gericht op het opheffen van belemmeringen en trainen van vaardigheden om (weer) deel te kunnen nemen aan het onderwijs. Om aan de stijgende vraag naar pleegzorg en gezinshuizen te kunnen voldoen is de capaciteit structureel uitgebreid en een wervingscampagne voorbereid voor nieuwe pleegouders. De werving is provinciaal maar ook lokaal gericht en wordt toegespitst op de specifieke vraag. De capaciteit voor het uitvoeren van netwerkberaden wordt uitgebreid met de opleiding van nieuwe facilitators. Samenwerking met partners is bij de netwerkberaden vanzelfsprekend. Naast opvoedingsondersteuning middels Triple P niveau 4 en 5 (Positief Opvoeden) aan ambulante cliënten, biedt Juvent nu ook de Triple P-varianten voor Tieners en Familie Transition (gescheiden ouders/gezinnen). De methodiek sluit aan op de niveaus 1 t/m 3 die bij voorliggende voorzieningen wordt gebruikt. De ambulante hulp wordt lokaal georganiseerd in Juvent-in-de-buurt-teams (JIBteams). Inmiddels zijn de teams in Borsele en Hulst daadwerkelijk lokaal georganiseerd en actief. Voor alle andere gemeenten en regio’s geldt dat de teams zijn ingedeeld en werkenderwijs ook de betreffende plaatsen tot hun
12
werkgebied maken. Bij de transitie zorg voor jeugd vormen deze teams de eerste directe aansluiting richting en in de gemeente. Waar Juvent voorheen alleen omgangsbegeleiding mocht bieden in opdracht van de kinderrechter, is dit nu ook mogelijk zonder tussenkomst van de rechtbank. Maatschappelijke opvang Middels de structurele trajectfinanciering door de Zeeuwse gemeenten is de exploitatie van de zelfstandigheidsvoorzieningen Foyer de Jeunesse en Jongerenhuis de Bevelanden inmiddels kostendekkend. De Foyer en het Jongerenhuis worden benut als preventieve, doorstroom- en opvangvoorziening in de keten van zwerfjongerenopvang. In het Zeeuws Kompas werkt Juvent samen met partners om voor zwerfjongeren aan een passende opvang en ondersteuning. Dit geldt ook voor jongeren met verslaving - en /of psychiatrische problematiek die het bestaande aanbod mijden maar in de regulier opvang geen passende hulp kunnen krijgen. Preventief Nelly.nl, de interactieve website voor opvoedadvies, voorziet duidelijk in een behoefte van ouders. Na een publiciteitscampagne steeg het aantal chats van 10 naar 100 per maand. Ook wordt de site vaker geraadpleegd en neemt de belangstelling voor Nelly op social media toe. Met partners uit het voorveld wordt gesproken over samenwerking in Nelly.nl. 5.3 Kwaliteitsbeleid Sinds 2007 is Juvent HKZ gecertificeerd. Middels in- en externe audits toetst de organisatie regelmatig de beleidsuitvoering en het kwaliteitssysteem. In 2013 werd Juvent voor de tweede keer gehercertificeerd. De implementatie van de NEN 7510 norm voor informatiebeveiliging loopt op schema. Naast de digitale en fysieke beveiliging van systemen wordt hiertoe ook het beleid aangepast op de normen. Binnen Juvent wordt gebruik gemaakt van verschillende instrumenten om risico’s voor de bedrijfsvoering in kaart te brengen en te managen. De ontwikkeling richt zich vooral op de risico’s die het inhoudelijk zorgproces en de daaruit voortvloeiende bedrijfsactiviteiten met zich meebrengen. Zo wordt bij het opstellen en evalueren van alle bedrijfsprocessen een prospectieve risicoanalyse gemaakt. Bij elke managementrapportage is expliciet aandacht voor bestaande en nieuwe risico’s en wordt de systematiek verder verfijnd. 5.3.1
Kwaliteit van zorg
Veiligheid cliënten Juvent doet er methodisch en organisatorisch alles aan om kinderen en ouders een veilige plek te bieden. Naar aanleiding van landelijk onderzoek naar seksueel misbruik in de jeugdzorg is het Kwaliteitskader Voorkomen Seksueel Misbruik ontwikkeld. Op veel punten voldeed Juvent al aan het kwaliteitskader. De aanvullende eisen worden momenteel geïmplementeerd. Het zwaartepunt ligt daarbij op het bespreekbaar maken van seksualiteit met cliënten, ouders, medewerkers en pleegouders. Ook is in 2013 de wettelijke Meldcode Huiselijk Geweld toegevoegd aan de al bestaande Meldcode Kindermishandeling. Vanaf 2014 participeert Juvent ook in de Verwijsindex Regio Zeeland, een signaleringsysteem dat er voor zorgt dat hulpverleners die bij dezelfde cliënt betrokken zijn elkaar sneller vinden. Tot op heden werden de registraties voor Juvent gedaan door Bureau Jeugdzorg Zeeland, aangezien de populatie overlapte. Nu Juvent ook niet-geïndiceerde hulp kan bieden en met het oog op de transitie is besloten voortaan zelf de eigen cliënten aan te melden.
13
Cliënt- en ouderparticipatie Deelname van kinderen en ouders bij de hulpverlening en in de maatschappij is een speerpunt van Juvent. Participatie is integraal onderdeel van de hulpverlening. Thuis hulp verlenen en opgroeien in een gezin zijn het uitgangspunt. Kan dat niet, dan is het verblijf in een groep zo kort mogelijk. Om dit mogelijk te maken is de externe netwerkontwikkeling van kind en ouder belangrijk zodat zij naasten hebben die zo nodig ondersteuning kunnen bieden. Kinderen gaan naar regulier onderwijs en werk en worden gestimuleerd een zinvolle, leuke vrijetijdsbesteding te hebben. Om dit mogelijk te maken wijst Juvent cliënten de weg naar instellingen en regelingen. Op cliënt- en organisatieniveau wordt zonodig een beroep gedaan op fondsen Prestatie-indicatoren Conform de landelijke trajecten meet Juvent de prestatie-indicatoren voor de gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. De verantwoording daarvan vindt plaats in Mediquest. Voor de jeugdzorg meet Juvent de prestatie-indicatoren cliënttevredenheid en reden beëindiging zorg. Doelrealisatie wordt nog niet gemeten, omdat Bureau Jeugdzorg Zeeland hier nog niet mee is gestart. De cliënttevredenheid scoort hoog. Het aantal afgenomen interviews is fors gestegen, maar afgezet tegen het totaal van de groep respondenten is de respons bij zowel de jongeren als de ouders iets gedaald. Ook dit jaar geldt dat jeugdhulp thuis de grootst vertegenwoordigde hulpvorm is binnen de exit-interviews. Scorefactor verloop hulp
Scorefactor resultaat / toekomst
Rapportcijfer
2013
2012
2013
2012
2013
2012
Jongeren
3,15
3,19
2.93
3,00
7.6
7,8
Ouders
3,40
3,26
3.08
2,98
7.9
7,7
Wachttijden jeugdzorg De wachtlijst unieke jeugdigen is in vergelijking met 2012 sterk gedaald. Wachttijden zijn er met name voor ambulante hulp. Dit is verklaarbaar omdat dit de meest laagdrempelige vorm van hulp is waar in de regel nog geen andere zorg aanwezig is. Hoe zwaarder de hulpvraag, hoe vaker er al andere zorg bij de jeugdige betrokken is. De 4 jeugdigen die langer dan 9 weken wachten op hulp betreffen 2 zaken waarin ambulante vertrektraining werd gevraagd. De vraag naar vertrektraining lag op dat moment hoger dan de beschikbare capaciteit van trainers. De andere 2 zaken betroffen naschoolse dagbehandeling en Acreon. Bij de naschoolse dagbehandeling was in de gewenste regio de capaciteit pas na de jaarwisseling beschikbaar. De vraag voor begeleiding van Acreon werd uiteindelijk ingetrokken toen bleek dat de jeugdige een te laag IQ had voor deze hulpvorm. Tabel: Wachttijden unieke jeugdigen geïndiceerde jeugdzorg (peildata 31-12-2012/31-12-2013) Hulpvorm <= 4 weken >4 <=9 weken > 9 weken Totale wachtlijst 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 Ambulant 6 13 2 12 2 5 10 30 Dagbehandeling 0 0 1 3 2 2 3 3 Pleegzorg 0 2 0 0 0 1 0 5 Residentieel 0 0 0 0 0 0 0 0 Totaal 6 15 3 15 4 8 13 38
Melding incidenten Incidenten worden systematisch door medewerkers gemeld en opgevolgd door leidinggevenden om vast te kunnen stellen welke verbeter- of preventieve maatregelen genomen kunnen worden. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van het
14
systeem Triasweb. Het systeem wordt gebruiksvriendelijker gemaakt en aangepast aan de diverse zorgvormen. In 2013 zijn 614 incidenten gemeld (2012: 699; 2011: 681). Het gaat vooral om agressie- en zorgincidenten (met name medicatieincidenten), waarbij opvalt dat vaak slechts enkele cliënten voor de meeste meldingen zorgen. In een geval is hiervoor het CCE ingezet en is de cliënt uiteindelijk op een voor zijn problematiek passende behandelplaats terecht gekomen buiten Juvent. De medicatie-incidenten gelden in de regel het vergeten of weigeren van medicatie door jongeren van 18 jaar en ouder die zelf hun medicatie beheren. Inspectieonderzoeken Juvent meldt calamiteiten met cliënten systematisch aan de inspecties voor de Gezondheidszorg en Jeugdzorg. In 2013 meldde Juvent 6 incidenten aan de Inspecties (2012: 7; 2011: 3). De meldingen aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg betroffen 3 zaken waarin sprake was van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen cliënten. Aan de Inspectie Jeugdzorg zijn 3 meldingen gedaan van seksueel grensoverschrijdend gedrag: 2 keer van een pleegouder jegens pleegkinderen, 1 keer tussen pleegkinderen onderling. Alle zaken zijn door de Inspectie als afdoende afgehandeld beoordeeld. Bij een onverwachte inspectie op een behandelgroep constateerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat het medicatiebeleid uitstekend wordt nageleefd en uitgevoerd. 5.3.2
Klachten
Bij onvrede van cliënten of pleegouders wordt waar mogelijk middels bemiddeling door de hulpverlener en leidinggevende al in een vroeg stadium gezocht naar een oplossing. Cliënten en pleegouders kunnen ook een klacht indienen bij de onafhankelijke klachtencommissie, bestaande uit drie personen die op geen enkele wijze aan Juvent zijn verbonden. Cliënten en pleegouders worden hierover bij aanvang zorg mondeling en schriftelijk geïnformeerd. De informatie is ook beschikbaar op de website en in het handboek voor pleegouders. Medewerkers hebben een belangrijke rol en verantwoordelijkheid in het signaleren en bespreekbar maken van onvrede, en het actief verwijzen naar de onafhankelijke cliëntvertrouwenspersoon en klachtenregeling. De onafhankelijke klachtencommissie ontving in 2013 5 nieuwe klachten(2012: 6; 2011: 6). Ook werd 1 klacht behandeld die in december 2012 was ingediend. Één klacht is niet ontvankelijk verklaard, omdat de klager geen direct betrokkene was conform de wet. Twee klachten werden door de klagers ingetrokken vanwege onvrede over de wettelijke procedure of de persoonlijke tijdsinvestering. Eén klacht is door bemiddeling opgelost. Twee klachten zijn behandeld, waarvan één klacht deels gegrond werd verklaard met betrekking tot de tijdigheid en wijze van communiceren richting ouders door de hulpverlener/behandelgroep. Niet gegrond was het oordeel van de klachtencommissie op de onvrede over: de mate van toezicht en veiligheid in een behandelgroep; de houding van de hulpverlener jegens de gezinsvoogdijinstelling. 5.3.3
Personeelsbeleid en kwaliteit van werk
Gekwalificeerd personeel Juvent heeft deskundig en adequaat opgeleid personeel in dienst en investeert in een doorlopende deskundigheidsbevordering. Een relevante en afgeronde opleiding is een van de belangrijkste functie-eisen voor alle medewerkers. Afhankelijk van de functie wordt ook relevante werkervaring als aanvullende eis gesteld. Een verklaring omtrent gedrag en referentieonderzoek zijn al jaren een vereiste voor elke functie.
15
In het kader van de landelijke professionalisering jeugdzorg zijn alle daarvoor in aanmerking komende medewerkers begin 2014 geregistreerd. In dit kader zijn ook de interne opleidingen van Juvent begin 2014 Cedeo-gecertificeerd en daarmee klaar voor de volgende stap: accreditatie van deze opleidingen. Juvent begeleidt jaarlijks 70 stagiaires, met name in hulpverlenende, maar ook in ondersteunende functies. De waardering hiervoor blijkt uit het feit dat een stagiaire de HZ-Scriptieprijs won voor haar onderzoek bij Juvent en de 2e plaats voor beste ICT-stageplaats volgens ROC Scalda. Inzet personeel Het meer vraaggestuurd en dichtbij de cliënt hulp verlenen, de bewegingen in het werkveld, de aanstaande transitie en de economische recessie hebben consequenties voor het personeelsbeleid en vragen om een flexibele personeelsinzet. Dit vraagt ook meer flexibiliteit van individuele medewerkers. Juvent heeft de vakbonden eind 2013 laten weten hiervoor een nieuw doorlopend sociaal plan te willen afspreken. Gezien de reeds aangekondigde landelijke bezuinigingen van 15% vanaf 2015 en de veranderingen als gevolg van de Jeugdwet kunnen gedwongen ontslagen daarin niet meer worden uitgesloten. Gezien deze ontwikkelingen is in 2013 het beleid met betrekking tot tijdelijke contracten gewijzigd: slechts bij hoge uitzondering worden tijdelijke contracten nog omgezet in een vast dienstverband. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is in 2013 sterk gedaald naar: 3,1% (2012: 5,5%; 2011 7%). Dit is het voornamelijk resultaat van de nieuwe verzuimaanpak die meer stuurt op het gedragsaspect van verzuim en de verantwoordelijkheid die ook de medewerker heeft voor zijn re-integratie. Niet uitgesloten kan worden dat de economische situatie, transitie en reorganisatie ook een rol spelen. Werkkostenregeling In 2013 is het meerkeuzearbeidsvoorwaardenpakket vervangen door de werkkostenregeling. De regeling geeft medewerkers de mogelijkheid persoonlijke arbeidsvoorwaarden samen te stellen. Arbeidsinspectie Naar aanleiding van eerder gesignaleerde tekortkomingen op een specifieke behandellocatie constateerde de Arbeidsinspectie dat de hierop genomen maatregelen ter verlichting van de werkdruk voldoende en toereikend waren. 5.4 Financieel beleid De kwaliteit van zorgverlening is leidend voor Juvent. Dit is ook de leidraad voor het financieel beleid waarvoor de volgende uitgangspunten gelden: - Begrotingen van bedrijfsonderdelen dienen te passen binnen structureel beschikbare middelen; - Het voorzichtigheidsprincipe wordt gehanteerd. Dit betekent dat in de toekomst voorziene lasten en/of verliezen die voortvloeien uit beslissingen of gebeurtenissen uit het boekjaar, zoveel mogelijk ten laste van de exploitatie worden gebracht. Voorziene baten en/of winsten worden pas ten gunste van de exploitatie genomen in het jaar waarin deze daadwerkelijk worden gerealiseerd; - In 2014 dient het weerstandvermogen de door het Waarborgfonds Zorg aangegeven minimale omvang te hebben.
16
Om te komen tot een adequaat weerstandsvermogen is het streven van Juvent al een aantal jaren om jaarlijks minimaal € 0,4 miljoen positief resultaat te realiseren, zodat uiterlijk 2014 een solvabiliteit (eigen vermogen /omzet) van 15% wordt bereikt en in 2017 van 20%. Omdat de afgelopen vier jaar telkens een hoger resultaat is behaald, was de solvabiliteit eind 2012 al 14%. Voor 2013 was wederom een positief resultaat (€ 462.000) begroot, en dat is, voor zover het de reguliere bedrijfsvoering betreft, ruimschoots gerealiseerd. Het in de jaarrekening 2013 gerapporteerde resultaat uit reguliere bedrijfsvoering bedraagt namelijk € 686.463. Door een aantal incidentele posten van totaal -/- € 208.628 is het totale resultaat 2013 € 477.385 en geeft daarmee een solvabiliteit eigen vermogen/ omzet van 15,3% en een solvabiliteit eigen vermogen/totaal vermogen van 28,7%. Het incidentele resultaat ad -/- € 209.000 bestaat o.a. uit de volgende posten: Bij het opstellen van de jaarrekening 2013 bestaat nog steeds onzekerheid over de omvang van de zorginkoop en het daarbij behorende budget, dat Juvent vanaf 2015 kan verwachten. Dat betekent dat voor Juvent nog onduidelijk is welke omvang en waar de krimp van de organisatie gerealiseerd dient te worden. Aan de hand van scenarioberekeningen is voor de toekomst een prioritering aangebracht in de vastgoedlocaties in gebruik bij Juvent. Voor locaties met een prioriteit 1, dat wil zeggen dat deze als eerste in aanmerking komen om af te stoten bij krimp, is bepaald wat de marktwaarde bij verkoop is en deze waarde is vergeleken met de boekwaarde. Bij een negatief verschil tussen deze waardes (boekwaarde hoger dan verkoopwaarde) is de boekwaarde in overeenstemming gebracht met de verkoopwaarde. Dit heeft tot een bijzondere waardevermindering van materiële vaste activa geleid van € 194.500. Daarnaast is de afgelopen maanden onderhandeld met Stichting Kinderzorg over de (toekomstige) overname van Park Veldzigt. Deze onderhandelingen zijn nagenoeg afgerond en betekenen in elk geval dat het huurcontract, dat eind 2015 afloopt, wordt verlengd met 5 jaar en dat de koopverplichting voor Juvent vervalt. Daartegenover betaalt Juvent een eenmalige afkoopsom ten bedrage van € 650.000. Deze afkoopsom is de helft van de waardevermindering van het pand ( = € 1,3 miljoen) ten opzichte van de oorspronkelijke stichtingskosten. De andere helft komt te laste van Stichting Kinderzorg. Per saldo heeft deze overeenkomst een eenmalig voordeel in de exploitatierekening 2013 van € 287.000 tot gevolg. Tenslotte heeft Juvent, vooruitlopend en ter voorbereiding op de transitie jeugdzorg, in 2013 een nieuw organisatieontwerp uitgewerkt en is eind 2013 begonnen met de implementatie van dit organisatieontwerp. Het belangrijkste uitgangspunt van het ontwerp is de zorg dichterbij en (nog) meer op maat van de cliënt te organiseren. De kenmerken van de reorganisatie zijn dan ook flexibilisering en regionalisering van de zorg. Omdat het plan in 2013 is opgesteld en gecommuniceerd met de medewerkers van Juvent, dient een voorziening te worden opgenomen om de kosten die vanaf 2014 uit de reorganisatie voortvloeien te kunnen betalen. Ten laste van de exploitatie 2013 is daarom een reorganisatievoorziening gevormd van € 509.000. Voor een beoordeling van financiële positie van Juvent is in het volgende overzicht een aantal kengetallen weergegeven en vergeleken met de waardes ultimo 2012.
17
Kengetallen Solvabiliteit* Solvabiliteit** Liquiditeit: - Current ratio*** - Netto werkkapitaal****
31-12-2012 14,0% 22,6%
31-12-2013 15,3% 28,7%
1,56
1,61
€ 2.495.000
€ 3.207.000
* solvabiliteit = eigen vermogen/ omzet x 100%. **solvabiliteit = eigen vermogen/ totaal vermogen x 100% ** current ratio = vlottende activa/vlottende passiva. Dit kengetal zegt iets over de mate waarin de organisatie aan haar korte termijn betalingsverplichtingen kan voldoen *** netto werkkapitaal = vlottende activa – kort vreemd vermogen. Een positieve waarde van het netto werkkapitaal betekent dat er meer eigen vermogen en lang vreemd vermogen is aangetrokken dan dat er in de vaste activa is geïnvesteerd. N.B: bij de bepaling van de current ratio is de aflossing van de lening Veerse Singel per 1-12-2014 ( in de kortlopende schulden opgenomen) buiten beschouwing gelaten, aangezien deze geherfinancierd zal worden.
Onderstaand wordt in een grafiek weergegeven hoe de liquiditeit zich ontwikkeld heeft ten opzichte van de begroting en wat dat voor gevolgen heeft voor de stand ultimo 2013. Het verschil van ca. € 2,7 miljoen wordt o.a. veroorzaakt doordat in de begroting geen rekening was gehouden met nog te ontvangen nabetalingen AWBZ van € 890.000. Daarnaast zijn de reguliere uitgaven ca. € 230.000 lager dan begroot en is aan investeringen ca. € 220.000 minder uitgegeven dan in de liquiditeitsbegroting rekening mee was gehouden. Tenslotte staat op de balans een schuld van € 430.000 in verband met teveel ontvangen financiering en zijn de vorderingen afgenomen met € 450.000. Een en ander betekent dan ook dat de huidige stand van de liquide middelen een iets te rooskleurig beeld geeft, omdat deze stand in de eerste maanden van 2014 zal dalen met ca. € 0,8 miljoen naar een stabieler niveau van ca. € 6,5 miljoen.
18
5.5.
Financiele realisatie ten opzichte van begroting
Opbrengsten AWBZ Opbrengsten DBC Subsidies Provincie Subsidies gemeenten Overige opbrengsten Totaal opbrengsten Personele kosten Huisvestingskosten Clientgebonden kosten Overige kosten Afschrijvingslasten Totaal kosten Saldo reguliere bedrijfsvoering Incidenteel plus/min Saldo totale bedrijfsvoering
Begroting 2013 11.115.826 1.077.000 19.655.000 297.000 897.750 33.042.576
Realis atie 2013 10.669.901 972.625 19.746.353 342.720 1.165.085 32.896.684
Verschil
-22.470.704 -1.868.400 -4.050.233 -3.163.359 -1.027.691 -32.580.387
-22.210.979 -1.953.839 -4.054.321 -2.994.227 -996.855 -32.210.221
259.725 -85.439 -4.088 169.132 30.836 370.166
462.189
686.463
224.274
0
-208.628
-208.628
462.189
477.835
15.646
-445.925 -104.375 91.353 45.720 267.335 -145.892
Het resultaat reguliere bedrijfsvoering over 2013 is bijna € 686.000 positief en daarmee € 224.000 hoger dan begroot. De (grootste) verschillen tussen de begroting en de realisatie zijn als volgt te verklaren: De AWBZ opbrengsten zijn ca. € 446.000 lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door een onderproductie op zowel dagbehandeling als intramurale productie. Voor dagbehandeling geldt dat de vraag naar zorg in 2013 niet voldoende is toegenomen om de verwachte productiestijging door uitbreiding van het aantal BSO+ plaatsen te behalen. Voor intramurale zorg geldt dat vooral in de laatste vier maanden van 2013 sprake was van vraaguitval. Met name uit gemeenten van buiten Zeeland is nog weinig vraag naar deze zorgvorm bij Juvent, terwijl voorheen gemiddeld ca. 20% van deze cliënten uit gemeenten buiten Zeeland kwamen. In het najaar van 2013 zijn vanwege deze vraaguitval twee locaties gesloten. De DBC opbrengsten zijn ruim € 104.000 lager dan begroot. In werkelijkheid is de omzet DBC’s € 1.016.100 geweest, maar dient in verband met het overgangsjaar 2013 (waarin voor het eerst op basis van daadwerkelijk gefactureerde DBC’s afgerekend wordt met zorgverzekeraars) eenmalig een korting van ruim € 43.000 in verband met mitigatie van herverdeeleffecten van de nieuwe systematiek, te worden afgedragen. De overige opbrengsten zijn ca. € 267.000 hoger dan begroot. Dit betreft opbrengsten die niet of lager waren begroot voor: - detachering personeel +/+ € 48.000; - huur +/+ € 47.000; - subsidie opleiding GZ psycholoog +/+ € 50.000; - opbrengsten buitenprovinciaal +/+ € 94.000; - rente +/+ € 29.000.
19
De personele kosten zijn ruim € 259.000 lager dan begroot. Door Juvent is in de loop van 2013 besloten tijdelijke contracten niet meer te verlengen of om te zetten in vaste contracten. Dit met de bedoeling vooruit te lopen op de vereiste krimp van de organisatie in aanloop naar de transitie. Deze maatregel heeft tot een uitstroom van medewerkers met een tijdelijk contract geleid, waardoor de gemiddeld ingezette formatie in 2013 uiteindelijk ca. 9 fte lager is dan begroot en de loonkosten € 430.000 lager dan begroot. Daarnaast zijn de loonkosten ca. € 180.000 (= 0,9%) lager doordat de loonkostenstijging als gevolg van de CAO aanpassingen lager uitviel dan in de begroting rekening mee was gehouden. Aan de andere kant zijn de kosten van inhuur personeel, ook door het ontstaan van knelpunten door bovengenoemde uitstroom, ca. € 345.000 hoger dan begroot. De overschrijding bij de overige kosten wordt met name veroorzaakt door hogere kosten Amares. Het resultaat van de exploitatie Amares is -/- € 193.000. Het negatieve resultaat is het gevolg van de wijzigingen in de financieringsmethodiek door zorgverzekeraars, waaruit 2/3de van de inkomsten van Amares afkomstig zijn. In 2013 is voor het eerst sprake van een volledige DBC financiering, waarbij een vaste prijs geldt voor een bepaald zorgproduct en extra personele inzet bij complexe problemen niet meer apart vergoed wordt. Omdat de omvang van het effect daarvan pas halverwege 2013 duidelijk werd, was het niet meer mogelijk de negatieve gevolgen hiervan op te vangen. De incidentele posten betreffen de volgende: - Aangaan huurovereenkomst Park Veldzigt en vervallen koopverplichting heeft per saldo een positief effect van +/+ € 287.000. - Voorziening reorganisatie ten laste van exploitatie ad -/- € 509.000. - Bijzondere waardevermindering materiële vaste activa ad -/- € 194.500. - Schade-uitkering brand 2012 € 22.000. - Teruggave energiebelasting 2012 € 83.000. - Vrijval voorziening BSO+ ad € 67.000 ivm toekenning provinciale subsidie 2010/2011. - Boekwinst verkoop pand € 35.800. 6. Toekomst Het afgelopen jaar zijn de medewerkers van Juvent zich met passie en betrokkenheid blijven inzetten om ook in deze onzekere tijden kwalitatief hoogwaardige zorg aan kinderen en ouders te leveren. Zowel voor de medewerkers als voor de organsatie is het echter wenselijk dat binnen afzienbare tijd meer duidelijkheid komt over het beroep dat gemeenten vanaf 2015 op Juvent willen gaan doen en wat de uiteindelijke omvang van de bezuinigingen zal zijn. Dit is nodig om tijdig en zorgvuldig de zorg en bedrijfsvoering aan te passen en klaar te zijn voor de uiteindelijke transitie op 1 januari 2015.
20
