Maatschappelijk verslag Stichting Hospice Dignitas 2013
pagina 1
Welkomstwoord In 2013 hebben zich vele medewerkers (betaalde en onbetaalde) met hart en ziel ingezet voor onze gasten die bij ons verbleven hebben in hun laatste levensfase. In dit verslag willen we u graag informeren over de werkzaamheden die we gedaan hebben.
Missie en visie Hospice Dignitas biedt palliatieve zorg aan mensen die een levensverwachting hebben van ongeveer 3 maanden. Behandeling van pijn en andere symptomen, bestrijding van psychische en sociale problemen en aandacht voor zingevingsaspecten zijn daarin van cruciaal belang. Het doel van de palliatieve zorg is het bereiken van de best mogelijke kwaliteit van leven, zowel voor de zorgvrager als diens naasten. Vanuit deze gedachte biedt Hospice Dignitas vraaggerichte zorg in een kleinschalige, huiselijke omgeving. Zij wil ieder mens in staat stellen ook in de laatste levensfase richting te geven aan het eigen leven en de afronding ervan. De wensen en behoeften van de gast staan daarbij voorop. Hospice Dignitas is een High Care Hospice en is gecertificeerd met het kwaliteitskeurmerk van de palliatieve zorg.
Aantal gasten In 2013 zijn er 77 gasten opgenomen en zijn er 72 gasten overleden. Ontslagen gasten: 1 gast ontslagen naar huis 1 gast ontslagen naar verpleeghuis Gemiddelde opname duur in Hospice Dignitas in 2013:
24,13 dagen
Op 31 December 2013 zijn 8 gasten aanwezig in het Hospice. Behandelend arts van de gasten Eigen huisarts: 55 Vervangend huisarts 27 Woonplaats van de gasten Hoorn: 40 West Friesland: 39 Overig: 3
Woonplaats gasten Hoorn West Friesland Overig
pagina 2
Nazorg, evaluatie en tevredenheid Nazorg en nazorg gesprekken worden door drie verpleegkundigen van het Hospice gevoerd. In 2013 waren dat: Toos Lakeman, Carine Kuin en Miriam van Vilsteren. Contactpersonen van de overleden gasten worden telefonisch uitgenodigd voor een nagesprek. Er hebben 32 nagesprekken plaatsgevonden in 2013. Uit de evaluatie formulieren die teruggezonden zijn wordt de totale zorgverlening van Hospice Dignitas in 2013 beoordeeld met een 9,2
Melding Incidenten Gasten (MIG) De MIG commissie bestond in 2013 uit 3 leden: Sandra Schilder, Frija Prins (verpleegkundigen) en Yvonne de Haan (vrijwilliger)
Er zijn in 2013 38 meldingen gedaan van gast gerelateerde incidenten.
20
Medicatie
10
:
Valincidenten : Overig
:
16 16 6
15
Medicatie Vallen
5
Overig
0 Incidenten
Conclusie vanuit de MIG Commissie en besproken in het management team: In 2013 hebben zich geen grote incidenten (waarbij ernstig letsel is toegebracht of de dood erop heeft gevolgd) voor gedaan. De incidenten die zich hebben voorgedaan hebben geleid tot verbetering in de organisatie.
Klachten: In 2013 is er door 1 gast intern een klacht ingediend en tot tevredenheid van de gast behandeld.
Verwantenraad In het verslag jaar zijn er 2 bijeenkomsten geweest met de Verwantenraad en de directeur. Onderwerpen als de complementaire zorg en de financiering van het Hospice zijn besproken.
pagina 3
Betaalde medewerkers: Directeur
:
Chris Lenssen
Vrijwilligers coördinator
:
Monica Bleijendaal
Management assistent
:
Paola Lisman
Administratie
:
Truus Nieuwenhuizen
Teamleider verpleegkundigen:
Eric Ebbelaar
Verpleegkundigen
:
Alice Eenhoorn, Anneke Wandel, Armel Jong, Carine Kuin, Frija Prins, Henriette Berkhout, Ineke van Vught, Liesbeth Scholten, Miriam van Vilsteren, Sandra Raven, Sandra Schilder en Toos Lakeman
Verzorgenden
:
Cisca Jong, Afra Wester en Inge van Buuren.
Huishoudelijk medewerksters:
Joke Schilder, Franciska Foks
In Dienst
:
Gerdien Beumer december 2013 (Verpleegkundige)
Uit dienst
:
Ellen Knol en Marion van Bremen ( beëindiging oproepcontract )
1 januari 2013 waren er in totaal 23 medewerkers in dienst van Hospice Dignitas. Op FTE basis in totaal: 11,31
Scholing Verpleegkundigen: De verpleegkundigen worden jaarlijks geschoold als bedrijfshulpverlener. (BHV) Voorbehouden en risicovolle handelingen jaarlijks Intervisie verpleegkundigen: elke 6 weken Klinische lessen tijdens deel van verpleegkundig overleg: Onderwerpen: complementaire zorg (aroma, muziek en massage), richtlijn jeuk, Katheteriseren, AD matrassen. Verpleegkundigen hebben diverse (bij) scholingen, symposia en congressen bijgewoond op persoonlijke interesse. Zowel de verpleegkundigen als de vrijwilligers geestelijke welzijn en de vrijwilliger coördinator hebben de training STEM (sterven op je eigen manier) gevolgd.
pagina 4
Onderzoek Hospice Dignitas heeft in 2013 medewerking verleend aan de palliative performance scale (PPS), onderzoek van expertise centrum palliatieve zorg VU medisch centrum.
Vrijwillige medewerkers In 2013 is het aantal vrijwilligers vrijwel stabiel gebleven. In totaal waren er 142 vrijwilligers werkzaam. Verloop vrijwilligers In 2013 zijn 20 vrijwilligers gestopt. De voornaamste redenen om te stoppen zijn omstandigheden in de persoonlijke of familie sfeer die aandacht vragen waardoor er weinig of geen tijd meer voor het vrijwilligerswerk is. Het verloop is gelijk aan 2012 en is normaal voor de aard der zaak, vrijwilligerswerk. Er is een stabiele kern van vrijwilligers, waar het Hospice feitelijk op draait. Eind 2012 zijn 13 nieuwe vrijwilligers gestart met het inwerkprogramma en zij hebben in januari 2013 de 3-daaagse basistraining gevolgd. Begin 2013 zijn er 9 nieuwe vrijwilligers gestart met het inwerkprogramma en zij hebben de basistraining in april 2013 gevolgd.
Aantal vrijwilligers 1 januari 2014 1-1-2014 zorgvrijwilligers: tuin: rooster activiteiten Yoga kapster technisch/schilder sfeer administratie beheerder kapel
Totaal
man
vrouw
63 4 3
6 3
1
57 1 3 3 1 1 1 3 3 1
9
3
6
17
4
13
1 1 4 3 3 2
vrijwilliger geestelijk welzijn
koken gastvrouwen /heren begeleiders kerngroep
37
Totaal
3
5
32
4
1
3
142
22
120
pagina 5
Aantal nieuwe vrijwilligers in 2013 man
Totaal koken zorgvrijwilliger gastvrouw tuin VGW administratie
Totaal 17 4 18 2 1 4 1
koken zorgvrijwilliger gastvrouw creatief VGWer
4 12 3 1 2
2 2 1
1 2 1 1
vrouw 17 3 16 2 3 1
aantal gestopt in 2013
1
2 10 2 1 1
Er zijn vrijwilligers actief als zorgvrijwilliger, gastvrouw/heer, kookvrijwilliger, vrijwilliger geestelijk welzijn, kerngroep begeleiders, tuinvrijwilliger, technisch vrijwilliger en schilder, kapster en pedicure, administratieve vrijwilliger, beheerder kapel (een externe vergader/activiteiten ruimte). Sommige vrijwilligers hebben meerdere functies, hierdoor worden ze bovenstaand schema meerdere keren genoemd. In het totaal aantal vrijwilligers zijn zij eenmaal meegeteld. Er zijn een aantal vrijwilligers, die naast hun taak als zorgvrijwilliger of gastvrouw /heer deelnemen aan een werkgroep. Aan de werkgroepen nemen vrijwilligers en betaalde medewerkers deel. De volgende werkgroepen waren actief in 2013:
Sfeer activiteiten Commissie spiritualiteit Herdenking Rooster Complementaire zorg Vrijwilliger geestelijk welzijn Public Relations Nazorg symposium
Aantal vrijwilligers 3 3 4 4 3 4 9 8 3 3
pagina 6
Scholing vrijwilligers In 2012 was er specifiek aandacht voor de eigen rouw- en verliesverwerking van de medewerkers. Hier is in 2013 een vervolg op gegeven in de bestaande kerngroepen. Deze groepen zijn gemiddeld zes keer in 2013 bijeen gekomen. De nieuwe vrijwilligers zijn na de basistraining ook gestart in een kerngroep. Hierin wordt ook het boek “het licht van afscheid” van Christine Longaker besproken. Het doel is tweeledig: wat kun je hiermee voor jezelf en wat neem je hieruit mee naar het Hospice m.b.t. de zorgverlening voor de gasten en diens naasten.
In 2013 zijn er ook diverse scholings- en themabijeenkomsten georganiseerd. Er is zeven keer een bijeenkomst geweest van “Café Doodgewoon” . Deze bijeenkomsten zijn toegankelijk voor iedereen die met palliatieve terminale zorg te maken heeft. Tevens zijn de volgende praktische scholingen gegeven: o Scholing rond de mondzorg. Deze is tweemaal gegeven o Scholing til- en verplaatstechnieken en comfortabel liggen op haptonomische basis. Deze is viermaal gegeven o Eenmaal is er een cursus reanimatie en bediening AED gegeven. Hieraan hebben 17 personen deelgenomen. o Scholingen rond de complementaire zorg: zie het verslap van de werkgroep.
Kwaliteit In 2013 heeft een volledige evaluatie van de kwaliteit documenten plaatsgevonden. 9 keer per jaar vindt in MT verband een kwaliteit overleg plaats. Hospice Dignitas heeft in 2012 opnieuw het keurmerk palliatieve zorg behaald. Het keurmerk palliatieve zorg wordt voor 3 jaar afgegeven.
Beleidsdag Jaarlijks wordt er een beleidsdag gehouden voor alle medewerkers, de toezichthouders en de Verwantenraad.
pagina 7
Management Team(MT) Het MT wordt gevormd door de directeur/bestuurder, de teamleider verpleegkundigen, de vrijwilligerscoördinator en de managementassistente. Het MT heeft de dagelijkse leiding over het Hospice en vergadert tweewekelijks.
Werkgroepen Naast dagelijkse zaken worden beleidszaken besproken. Werkgroepen rondom beleidszaken worden door het MT ingesteld en het beleid wordt geïnitieerd en geïmplementeerd door het MT. Een werkgroep wordt geleid door een MT lid en de leden bestaan uit betaalde en vrijwillige medewerkers. In 2013 waren de volgende werkgroepen actief: Werkgroep activiteiten:
Voor alle medewerkers is er in juni en in december een feestelijke bijeenkomst georganiseerd. Daarnaast heeft deze werkgroep, tijdens de beleidsavond op 9 oktober 2012, geïnventariseerd wie er van de medewerkers zijn of haar talent wil delen met collega's d.m.v. een workshop. Hierop zijn veel enthousiaste reacties gekomen en in 2013 zijn er vijf workshops gegeven: Beeldhouwen, Thai Chi Tao Qi Gon, eieren beschilderen, kaarten maken en cadeautjes inpakken. De medewerkers zijn erg positief over deze bijeenkomsten. Het geeft de mogelijkheid om elkaar “op een andere manier” te ontmoeten en versterkt de binding met het Hospice.
pagina 8
Werkgroep complementaire zorg. De ontwikkeling die in 2012 zijn ingezet zijn gecontinueerd. Er is 3 maal een scholing voet- en handmassage gegeven en tevens is er 3 keer de scholing rond de aroma’s gegeven. Dit heeft geresulteerd dat de aroma’s momenteel met enige regelmaat worden ingezet bij de gasten.
Eind 2013 zijn we ons gaan oriënteren op de volgende uitbreiding van ons aanbod Complementaire Zorg, namelijk het werken met muziek. Muziek kan troost bieden, doordat het goede herinneringen laat terugkomen aan iets of iemand. Daarnaast kan het ook rustgevend werken of juist helpen bij het afreageren van boosheid. Muziek kan dan een duidelijke meerwaarde hebben binnen het Hospice. Om dit te realiseren wilden we beginnen met het opbouwen van een muziekbibliotheek binnen het Hospice om zo een breed aanbod te kunnen doen aan de gasten als zij dit wensen. In oktober 2013 hebben wij een oproep gedaan aan alle medewerkers voor de volgende zaken: Bruikbare audio cd's, bruikbare mp3 spelers, boxen voor een mp3 speler, bruikbare sd- kaartjes en geheugensticks en portable cd spelers om de cd's af te spelen. Deze oproep heeft geresulteerd in bijna 600 CD’s en een aantal afspeel apparatuur. De werkgroep heeft ook een “muziekworkshop” ontwikkeld en deze is eind 2013 voor de eerste maal gegeven aan 12 vrijwilligers.
Werkgroep spiritualiteit Deze werkgroep heeft zich in 2013 m.n. bezig gehouden met de vraag hoe men de verdieping in de kerngroepen, die in 2012 was ingezet, kan voortzetten. Hoe krijgt iedere vrijwilliger goed zicht op zichzelf en op zijn of haar handelen. Daarnaast heeft de sub werkgroep Herdenking drie maal de herdenkingsdienst georganiseerd.
Werkgroep symposium In september 2013 is deze werkgroep opgericht. Zij ondersteunden het MT bij het organiseren van het symposium op 6 februari 2014, ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan van Hospice Dignitas.
pagina 9
Medewerkers tevredenheid In juli 2013 is via de onafhankelijke organisatie palliatieftevreden.nl een medewerker tevredenheidonderzoek gehouden onder de gastvrouwen en gastheren. Aan deze vrijwilligers is gevraagd naar hun mening en ervaring betreffende diverse arbeid gerelateerde onderwerpen. Uit het onderzoek is gebleken dat ook de waardering van de gastvrouwen en gastheren boven het landelijke gemiddelde ligt. De vrijwilligers zijn zeer tevreden en hebben zich positief hierover geuit. Resultaat tevredenheidsonderzoek onderzoek gastvrouwen en gastheren Hospice Dignitas
Landelijk
8,5 8,4 8,4 7,9
8,1 8,2 7,9 7,5
Arbeidsinhoud Arbeidsomstandigheden Arbeidsverhoudingen Arbeidsvoorwaarden
In november 2013 is hetzelfde onderzoek gehouden onder de betaalde medewerkers van het Hospice. Ook hierbij bleek het waarderingscijfer boven het landelijk gemiddelde te liggen en vergeleken met het onderzoek dat gehouden is in 2011 was er ook een aanzienlijke stijging van de waardering over belangrijke arbeid gerelateerde onderwerpen. Resultaat tevredenheidsonderzoek betaalde medewerkers Hospice Dignitas Hospice Dignitas Landelijk 2011 2013 Arbeidsinhoud Arbeidsomstandigheden Arbeidsverhoudingen Arbeidsvoorwaarden
7,8 7,9 7,3 6,7
8,7 8,0 8,0 7,1
8,5 8,3 8,3 7,9
Arbeidsinspectie Op dinsdagochtend 3 mei jl. is een inspecteur op bezoek geweest in het kader van de arbeidsinspectie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het ministerie doet onderzoek naar de psychosociale arbeidsbelasting in de zorg, waarbij met name onderwerpen als werkdruk en werkstress, agressie en geweld en te lange werktijden aan de orde komen. Net als bij de audit voor het kwaliteitskeurmerk wilde de inspecteur diverse (betaalde) medewerkers spreken. Hospice Dignitas kwam goed uit dit onderzoek. Zoals de inspectie dat ambtelijk verwoordt: “Zij heeft geen onrechtmatigheden aangetroffen”.
pagina 10
Stagiaires in het Hospice Het Hospice biedt stage gelegenheid aan eindejaars studenten van de HBO-V. Dit om aan de ene kant de student gelegenheid te bieden kennis te maken met de palliatieve zorg. Aan de andere kant voor ons als gevestigd verpleegkundig team de gelegenheid bij uitstek om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen op verpleegkundig (wetenschappelijk) gebied. De stagiaires hebben in het laatste jaar een afstudeeropdracht meegekregen van school. Het onderwerp van dit afstuderen is ook relevant voor het Hospice. Zo heeft de studente van 2013 het onderwerp rouwbegeleiding bij kinderen van 04-12 jaar onderzocht. Naar aanleiding van dit onderzoek zal in 2014 een werkgroep geformeerd worden om vervolg aan dit onderwerp te geven.
Maatschappelijke stage Het doel van de maatschappelijke stage is jongeren tijdens hun schooltijd kennis te laten maken met de samenleving en daar een vrijwillige bijdrage aan te leveren. Het geeft hen de mogelijkheid om buiten de school te leren en daarbij op een andere manier kennis te maken met de samenleving. Jongeren komen in contact met bepaalde groepen in de samenleving, waar ze anders misschien niet zo snel mee in contact komen. Het stelt hen in staat om zich meer betrokken te voelen bij de maatschappij en zich daar verantwoordelijk voor te voelen. De voorwaarden voor de stage zijn: De gast mag geen hinder ondervinden van de stage. Daarom loopt de stagiaire met de gastvrouwen en -heren mee. Hij / zij wordt ook betrokken bij andere activiteiten die binnen het Hospice plaatsvinden, zoals meelopen met de kookvrijwilligers. Het betreft alleen meelopen. Natuurlijk verrichten zij ook werkzaamheden waarbij wel enige aansturing en begeleiding vanuit de gastvrouwen / -heren gewenst is. Tevens zijn de gastvrouwen en -heren alert op mogelijke reacties van de stagiaire m.b.t. ingrijpende gebeurtenissen. De coördinator vrijwilligers is altijd eindverantwoordelijk voor de stagiaires. In 2012 hebben 4 leerlingen hun maatschappelijke stage vervuld in het Hospice. Het betrof steeds een stage van gemiddeld 20 uur.
Ziekteverzuim In 2013 was het ziekteverzuim 7,8%. Het was zo hoog doordat we te maken hadden met 3 langdurig zieken.
pagina 11
Public Relations Hospice Dignitas Het Public Relations beleid van Hospice Dignitas is gericht op 5 belangrijke aandachtsgebieden nl. : 1. Mensen bekend maken in Oostelijk West Friesland van Hospice Dignitas 2. Marketing / Fondsenwerving 3. Verwijzers 4. (Werving) Vrijwilligers 5. Kennisoverdracht In mei 2012 is de werkgroep Public Relations opgericht met als opdracht van het MT: “De publiciteit en bekendheid over het Hospice te vergroten, dit door na te denken over de Public Relations van het Hospice naar de inwoners en met nieuwe (frisse) ideeën te komen over de communicatie mogelijkheden om de inwoners in de regio te bereiken en te informeren over het Hospice.” Gedurende 2013 heeft het MT in samenwerking met deze werkgroep zich o.a. met het volgende bezig gehouden. Op 7 februari 2013 heeft Hospice Dignitas de Publieksprijs gewonnen. De Westfriese Rabobanken, hebben dit in het leven geroepen om daarmee de non-profit sector in deze regio in het zonnetje te zetten. Om in aanmerking te komen voor de nominatie is er naar allerlei belangrijke aspecten gekeken zoals betrokkenheid van de organisatie, cliënten beleid, kwaliteit van zorg en of het Hospice het welzijn van mensen, medewerkers en de lokale samenleving vergroot. De vrijwilligers en medewerkers van het Hospice zetten zich dagelijks in om bovenstaande en meer te bereiken. Mensen uit de regio Oostelijk West-Friesland konden hun stem uitbrengen en dit heeft geleid tot de het ontvangen van de meerderheid van de stemmen en het winnen van de Publieksprijs.
pagina 12
Tijdens de week van de Palliatieve Zorg In oktober 2013 is de werkgroep wederom overeengekomen met de directie van de HEMA vestiging te Hoorn, dat de etalage gedurende 2 weken in het teken stond van Hospice Dignitas. Aanvullend Public Relations materiaal is hiervoor ontwikkeld en het heeft wederom geleid tot meer opkomst dan gebruikelijk voor bezoekers van het Open Huis. De website van Hospice Dignitas wordt continue ge-update met nieuwe foto’s en informatie. Voor de mensen in de regio is op 12 oktober voor de 4e maal en Open Huis georganiseerd. Wederom zijn bijna 100 mensen naar het Hospice gekomen voor een rondleiding en nadere toelichting over de geboden zorg. De documentaire over Hospice Dignitas wordt getoond tijdens de presentatie / scholing aan leerlingen van het Horizon College en is op de website van het Hospice geplaatst. In 2012 heeft de werkgroep PR contact opgenomen met een lokale ijssalon. Dit heeft ertoe geleid dat ijssalon Vivaldi in 2013 de opbrengst van “het goede doelen ijsje” aan Hospice Dignitas zal gaan schenken. Tevens hebben de werkgroepleden samen met de eigenaar van Ijssalon Vivaldi in mei en in september in de omgeving van Centraal Station Hoorn gestaan en daar onder het motto “koop een ijsje voor een zacht prijsje en steun Hospice Dignitas”. Hierdoor was het mogelijk om op laagdrempelige wijze in gesprek te komen met de mensen en met hen te praten over het Hospice.
De voorbereidingen voor de viering en aandacht van de media voor het 10 jarig bestaan van Hospice Dignitas zijn eind 2013 in gang gezet. 6 februari 2014 wil het MT een symposium organiseren, als ook dat er op deze dag een speciale nieuwsbrief wordt uitgebracht. Er is een nieuwe informatiefolder voor Hospice Dignitas ontwikkeld.
pagina 13
Het aantal presentaties over het Hospice is dalende. De afgelopen jaren zijn er al veel presentaties gegeven aan vrouwenverenigingen en kerkelijke instellingen. De werkgroep en MT beraad zich over nieuwe mogelijkheden. Voor de doelgroep mensen werkzaam in de zorg of studerend hiervoor is een speciale Powerpoint ontwikkeld t.b.v. presentaties en lesgeven. Stichting Monuta Charity Fund heeft € 7.300 geschonken aan het Hospice zodat de gewenste bad brancard voor de gast kon worden aangeschaft. In de diverse media is hier aandacht voor geweest. Tevens is er door Uitvaartvereniging Monuta Feld in november een informatiemarkt georganiseerd in Berkhout, waar het Hospice ook bij vertegenwoordigd was. De werkgroep heeft georganiseerd dat er stickers met het logo van Hospice Dignitas zijn gedrukt en deze zijn op de fietstassen van de Hospice fiets geplaatst. Wanneer de fiets gebruikt wordt om bijvoorbeeld de boodschappen te doen dan is het Hospice duidelijk in beeld.
Samenwerking Hospice Dignitas is actief in het Netwerk Palliatieve Zorg Westfriesland en verzorgt samen met de collega’s in het Netwerk diverse scholingen voor verpleegkundigen en verzorgenden van andere instellingen. Eenmaal per kwartaal is er overleg met de directie van Hospice Alkmaar en Den Helder. Hospice Dignitas maakt ook actief deel uit van de Associatie High Care Hospices.
Onderhoud Uiteraard is er in het verslag jaar de nodige zorg besteed aan facilitaire zaken en onderhoud. Vermeldenswaardig is de noodzakelijke aanschaf ter vervanging van de 8 bedden en de aanschaf van een tillift.
pagina 14
Financiële situatie Hospice Dignitas heeft in 2013 aan inkomsten vanuit de AWBZ € 849.942 en van de WMO gemeentes € 44.873 ontvangen. Helaas hebben we het boekjaar met een negatief resultaat van € 30.521 moeten sluiten. Dit heeft te maken met verminderde inkomsten en verhoogde uitgaven zoals de gestegen kosten van onderhoudscontracten en de stijging van de personele kosten. Dit tekort kon opgevangen worden door de algemene reserves.
Bestuur en Raad van Toezicht In 2013 was mevrouw M.C.H. Lenssen bezoldigd werkzaam als directeur/bestuurder. In een directiestatuut is door de Raad van Toezicht de bevoegdheden van de bestuurder geregeld. De Raad van Toezicht is in 2013 5x bijeengekomen, waarvan 4 bijeenkomsten met de bestuurder. Beleidszaken, de begroting en de jaarrekening zijn daarin besproken. De leden van de Raad van Toezicht zijn onbezoldigd. De Raad van Toezicht wordt gevormd door de heer J. Kwast (voorzitter), en de leden de heren A.J. de Jager, P. Bakker en R.A.L.M. Stallaert.
pagina 15
