Maatschappelijk Verslag 2013

Maatschappelijk Verslag 2013 Siemens Nederland N.V.


www.siemens.nl


Inhoudsopgave Hoofdstukken Voorwoord CEO Siemens Nederland

4

2. Strategie, profiel en structuur

6

3. Kerncijfers

10

4. Duurzaamheid als ‘guiding principle’

14

5. Duurzaam portfolio

20

6. Stakeholders

28

7. Compliance

32

8. Medewerkers (Health & Safety)

36

9. Leveranciers

44

10. Milieubescherming (Environment)

48

11. Corporate Citizenschip

54

Bijlagen 1. EHS-doelstellingen

58

2. Lloyds Independent Assurance Report

59

3. GRI-Index - Richtlijnen Global Reporting Initiative

61

4. Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties

65

5. Begrippen + Alfabetische index

67

Feedback

69

3


Voorwoord van de CEO Siemens Nederland

Innovatieve kracht tonen De problemen waar de wereld zich in de komende decennia mee geconfronteerd ziet zijn enorm. De megatrends urbanisatie, globalisering, klimaatverandering en demografische veranderingen vragen onder meer op het gebied van milieu, voedselvoorziening en transport om innovatieve ideeën en oplossingen. Ook in Nederland groeit het besef dat er wezenlijke veranderingen nodig zijn om een meer duurzame samenleving in te richten. In 2013 hebben kabinet, bedrijfsleven, vakbonden en milieubeweging via de SER een Energieakkoord gesloten dat de noodzaak tot substantiële verduurzaming van opwekking en gebruik van onze energie onderschrijft en hieraan een ambitieus investeringsprogramma koppelt. Ook zijn in het akkoord doelstellingen geformuleerd voor CO2 -reductie in de gebouwde omgeving, logistiek en transport. Het is onmiskenbaar dat Nederland zich, net als veel andere landen, in een ingrijpende transitiefase bevindt. Maatschappelijke, demografische en geopolitieke veranderingen laten zien dat de economische crisis van de voorbije jaren geen tijdelijke onderbreking was, maar een kantelpunt. Europa en Nederland zien zich gesteld voor de opgave om hun concurrentie – en innovatiekracht te versterken. Daarnaast moeten transities in tal van sectoren, zoals de energie, de zorg, de arbeidsmarkt en het onderwijs tot stand komen en dat alles met een krimpende beroepsbevolking. Naast die krimp stelt ook de vergrijzing met name de zorgsector de komende jaren voor een grote uitdaging: meer patiënten behandelen met minder mensen en beperkter budgetten. Vroegtijdige diagnose met een nog beter op de individuele patiënt toegesneden behandeling zijn daarbij sleutelfactoren. Ook in het verkeer en in de logistiek is duurzaamheidswinst te boeken. Regio’s zetten in op samenwerking van overheid en bedrijven om meer efficiënte en schone verkeer- en vervoeroplossingen te realiseren. Siemens participeert actief in deze dialoog. Bij herhaling is gebleken hoe kwetsbaar de complexe datasystemen in bedrijven en bij maatschappelijke organisaties zijn geworden. Moderne technologie genereert enorme hoeveelheden data, die beveiligd, beheerst maar vooral ook optimaal benut moeten worden. Siemens is zich hier terdege van bewust en investeert continu in de daarvoor benodigde oplossingen. Dit past in de strategie om ons te onderscheiden als leverancier met toegevoegde waarde. Wanneer Nederland zijn toppositie als innovatief land wil blijven behouden, zullen er veel meer jonge mensen moeten kiezen voor een loopbaan in de techniek. Stilzitten en hopen op meer technici heeft geen zin. Dan is het risico levensgroot dat wij niet alleen die toppositie kwijtraken, maar ook dat de continuïteit van een groot aantal bedrijven in het geding komt. Daarom heb ik deze zomer als voorzitter van de commissie ‘Publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs’ een advies tot uitbreiding van de samenwerking uitgebracht aan minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

4


Tegelijkertijd biedt de beschreven maatschappelijke transitie ons bedrijf uitdagende kansen. Siemens is dankzij zijn hoogwaardige en omvangrijke R&D-inspanningen, ook in Nederland, in staat om innovatieve oplossingen op de genoemde terreinen te vinden. Innovaties die enerzijds voortkomen uit de bewuste keuze voor de uitbouw van ons groene portfolio, maar anderzijds ook een resultaat zijn van onze intensieve dialoog met al onze stakeholders en daardoor aansluiten op de maatschappelijke behoeften van deze tijd. Ons portfolio is zo gedegen voorbereid op de uitrol van duurzame energieopwekking, smart grids, vernieuwende transportsystemen en verkeerstechnieken en ook op snelle en betrouwbare diagnostiek met bijbehorende IT-oplossingen in de zorgsector. In de komende drie jaar wil Siemens Nederland de dialoog met haar stakeholders verder intensiveren. Duurzaamheid is weliswaar een kwestie van doen, maar óók van praten. Om te beginnen met elkaar: Het is belangrijk dat we elkaar helpen de duurzaamheid van oplossingen met harde cijfers te onderbouwen en er nieuwe toepassingen voor te bedenken. Daardoor staan we sterker als we met klanten, leveranciers en andere externe partijen over verduurzaming in gesprek gaan. Praten over duurzaamheid wordt er zo niet alleen leuker op; het levert ook meer op, voor onze opdrachtgevers, maar ook voor onze maatschappelijke omgeving.

A.F. van der Touw CEO Siemens Nederland

5


2. Strategie, profiel en structuur Strategie ‘Continu nieuwe markten aanboren, met innovatieve producten en oplossingen’ Siemens wil een pionier van deze tijd zijn. Om dat waar te maken, wakkeren we de geest van vernieuwing continu aan, om nieuwe perspectieven voor onze onderneming te creëren. De informatie in dit Maatschappelijk Verslag van Siemens Nederland N.V. maakt integraal onderdeel uit van het Annual Report (AR) en het Sustainability Report (SR), dat Siemens AG ieder jaar publiceert. De visie, beleidslijnen en doelstellingen zoals vermeld in die Reports gelden voor alle Siemens organisaties en vestigingen in de wereld. Het Maatschappelijk Verslag van Siemens Nederland N.V. vermeldt de specifieke informatie van de lokale Nederlandse vestiging, met name ten aanzien van duurzaamheid en meer algemeen ten aanzien van het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voor de algemene doelstelling, strategie, portfolio en resultaten wordt verwezen naar het Annual Report 2012 van Siemens AG http://www.siemens.com/annual/12/en het Sustainability Report van Siemens AG, te vinden via http://www.siemens.com/sustainability/en/sustainability/reporting/current_reporting.htm In dit Nederlandse Maatschappelijk Verslag zal worden toegelicht hoe Siemens Nederland deze onderwerpen actief in praktijk brengt.

6


De visie van Siemens is om als een pionier oplossingen te bieden voor verstedelijking, klimaatverandering, mondialisering en demografische verandering. Siemens’ Sustainability programma staat voor duurzaam handelen bij het creëren van nieuwe businessmogelijkheden. Business mogelijkheden

Walk the Talk

Stakeholder Betrokkenheid

- Ontwikkeling portfolio. Zie hoofdstuk 5 - duurzaamheidsgerelateerde intiatieven in divisies / sectoren. Informatie hoofdstuk 6, Stakeholders. - toenemende focus op sociale bijdrage van business activiteiten. Informatie hoofdstuk 6 Stakeholders en 11 Corporate Citizenship. - Innovatie in duurzame producten en business modellen. Informatie hoofdstuk 5 Portfolio.

- Waarborgen van efficiënt grondstofverbruik, gezondheid en veiligheid door de gehele waardeketen. Informatie hoofdstuk 4 Duurzaamheid, 8 Medewerkers, 10 Milieu - Sturing op duurzaamheid en compliance via effectieve managementsystemen. hoofdstuk 4 Duurzaamheid en 7 Compliance. - Betrokken leiderschap en medewerkers. Informatie Voorwoord CEO en hoofdstuk 6 Stakeholders en 11 Corporate Citizenship. - Implementeren van een strategische ‘citizenship approach’. Informatie Hoofdstuk 6 Stakeholders en 11 Corporate Citizenship.

- Waardetoevoegende projecten met leidende instellingen. Informatie Voorwoord CEO, hoofdstuk 6 Stakeholders, 7 Compliance, - Constructieve dialoog met relevante stakeholders. Informatie Voorwoord CEO, hoofdstuk 6 Stakeholders, 7 Compliance, - Aanmoedigen van eerlijke marktcondities via collectieve acties. Informatie hoofdstuk 7 Compliance en 9 Leveranciers.

Verantwoordelijk

Excellent

Innovatief

Bij Siemens zijn we vastbesloten om aan alle wettelijke en ethische eisen te voldoen – en ze waar mogelijk te overtreffen. Het is onze verantwoordelijkheid om zaken te doen volgens de hoogste professionele en ethische normen. Gedrag dat hiervan afwijkt wordt niet getolereerd.

Bij Siemens stellen we onszelf ambitieuze doelen, die we ontlenen aan onze visie en controleren aan de hand van benchmarks. We doen vervolgens alles om deze doelen te bereiken. Maar ook ondersteunen we onze klanten bij hun zoektocht naar de hoogst mogelijke kwaliteit, met oplossingen die hun verwachtingen overtreffen.

Innovatie is een hoeksteen van het succes van Siemens. Onze investeringen in R&D zijn afgestemd op onze bedrijfsstrategie, we hebben cruciale patenten in huis en nemen een sterke positie in op het gebied van zowel bestaande als nieuwe technologie. Ons doel is om in al onze marktsegmenten toonaangevend te zijn.

De Kernwaarden van Siemens:

Profiel Siemens is in Nederland actief vanaf 1879 en heeft zich Assen

in die jaren ontwikkeld tot een bedrijf met een omzet van circa € 1 miljard en 2429 medewerkers (status 30 september 2012). Het hoofdkantoor van Siemens Nederland is gevestigd in Den Haag. Daarnaast zijn er vestigingen in Zoetermeer, Assen, Den Bosch, Rotterdam, Amersfoort en Hengelo.

Hengelo Den Haag Zoetermeer

Amersfoort

In Nederland levert Siemens Nederland N.V. zowel producten, systemen, installaties als uiteenlopende diensten zoals installatie, inbedrijfstelling, onderhoud en reparatie. Het leveringsprogramma bestrijkt vrijwel

Rotterdam Den Bosch

alle terreinen van de elektrotechniek en de elektronica. De Nederlandse afnemers komen uit de (semi)-non profitsectoren zoals ziekenhuizen en de openbaar vervoerbranche en uit de industrie-, en energiemarkt.

7


De organisatie van Siemens Nederland bestaat uit 4 sectoren, onderverdeeld in divisies: De Energy sector bestaat uit 4 divisies: • Power Generation: energiecentrales, en technologie voor winning van olie en gas, on-shore en off-shore • Energy Services: (groot) onderhoud op energiecentrales en infrastructuur • Power Transmission: transport van energie • Wind Power: windmolenparken

De Healthcare sector bestaat uit 4 divisies • Imaging & Therapy: medische beeldvorming voor diagnostiek en therapie • Clinical Products: klinische producten voor een grotere doelgroep • Customer Solutions: advies, totaaloplossingen en service • Diagnostics: laboratoriumdiagnostiek en – automatisering

De Industry sector bestaande uit 5 divisies : • Sales: gecombineerde verkooporganisatie voor producten, oplossingen en services • Industry Automation: industriële automatisering • Drives Technology: aandrijftechniek • Customer Services: engineering, service-activiteiten, panelenbouw, haven - en industriekranen • Metals Technologies: turnkeyprojecten, oplossingen en services aandrijftechniek enAutomatisering

De Infrastructure and Cities sector bestaat uit 5 divisies • Mobility and Logistics: spoorbeveiliging en – automatisering, logistieke oplossingen, verkeerstechniek, infrastructuur voor elektrisch rijden zoals laadpalen • Rail Systems: treinen, trams, metro’s, service en onderhoudsconcepten voor rollend materieel en spoorinfrastructuur • Building Technologies: gebouwenbeheer- en automatisering, bewaking, brandbeveiliging • Low & Medium Voltage: producten & systemen voor het transport, de distributie en de verdeling naar de verbruiker van elektrische energie • Smart Grid: intelligente energienetwerken, energiemanagementsystemen

Organisatieschema Voor een uitgebreide beschrijving van de organisatiestructuur van Siemens Nederland en haar portfolio, zie http://www.corporate.siemens.nl/nl/siemens-in-nederland/vestigingen/index.htm

Structuur Siemens Nederland N.V. is een 100% dochter van Siemens International Holding B.V., gevestigd te Den Haag. Deze holding is een volledige dochter van Siemens Beteiligungsverwaltung GmbH & Co. OHG, welke weer een volledige dochter is van Siemens AG in Berlijn / München. De Raad van Bestuur van Siemens Nederland N.V. bestaat uit: drs. A.F. van der Touw (CEO), W.G. van der Poel (CFO) en ir. B. C. Fortuyn. De Raad van Commissarissen bestaat uit : R. Aurich, drs. J. de Boer en B. van der Veer RA. Voor meer informatie over de Raad van Bestuur en de Commissarissen, zie http://www.corporate.siemens.nl/nl/siemens-in-nederland/ondernemingsstructuur/raad-van-bestuur.htm De Raad van Bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid voor de inrichting van, en toezicht op, het risicomanagement van Siemens Nederland N.V. De Raad van Bestuur heeft hiertoe een risicobeheer commissie opgericht die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling en bewaking van het risicobeheerbeleid van Siemens Nederland N.V. en het risicomanagement binnen de onderneming. De commissie rapporteert regelmatig over haar activiteiten aan de Raad van Bestuur. Het risicobeleid c.q. risicomanagement van Siemens Nederland N.V. heeft als doel risico’s in kaart te brengen en te analyseren, passende risicolimieten, -categorieën en -controles te bepalen en zowel de risico’s en als de naleving van het systeem te bewaken. Duurzaamheid is een vast agendapunt in elke commissievergadering. Beleid en systemen voor risicobeheer worden regelmatig geëvalueerd en waar nodig aangepast aan veranderingen in de marktomstandigheden en de activiteiten van de groep. De Governance-afdeling, tezamen met de audit-afdelingen van de moedermaatschappij, voeren regelmatige en incidentele evaluaties uit van controles en procedures voor risicobeheer, waarvan de bevindingen worden gerapporteerd aan de Raad van Bestuur.

8


Boundary van dit maatschappelijk Verslag De gegevens in deze publicatie hebben alleen betrekking op Siemens Nederland N.V. en de organisatorische eenheden die onder Siemens Nederland N.V. vallen. Alle activiteiten van de bovengenoemde vestigingen worden meegenomen in de boundary voor dit verslag. Naast Siemens Nederland N.V. zijn in Nederland ook andere vennootschappen actief die tot de Siemens groep behoren; t.w. Siemens Audiologie Techniek B.V. (hoortoestellen) en Siemens Industry Software B.V. (PLM oplossingen) Deze bedrijven maken geen deel uit van Siemens Nederland N.V. en zijn daarom niet meegenomen in de boundary van dit verslag. Ook cijfers van door Siemens ingeschakelde onderaannemers en/of leveranciers zijn niet in dit verslag opgenomen, omdat deze bedrijven een eigen beleid voeren ten aanzien van maatschappelijke verslaglegging, los van Siemens Nederland N.V. De verslagperiode van deze jaarlijkse publicatie betreft het fiscale boekjaar 2012/2013 Dit boekjaar loopt van 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013. Daarmee loopt de maatschappelijke verslaglegging parallel met de financiële verslaglegging.

9


3. Kerncijfers Siemens Nederland N.V. 1)

10


Business Sales

Business Orders

1000

1000

900

900

800

800

700

700

600

600

500

985 miljoen

973 miljoen

500

400

400

300

300

200

200

100

100

0

863 miljoen

867 miljoen

2011/2012

2012/2013

0 2011/2012

2012/2013

Omgeving 2) Elektriciteit

Omgeving Gas

Omgeving Stadsverwarming

6

6

5

5

4

4

10,5

7,5

5

10.716.552 kWh

9.753.426 kWh

3

589.697 m3

2

3

292.539 m3

2,5 1

0 kWh

0 m3

x 1.000.000

x 100.000

2011/2012

2012/2013

Omgeving Co2 emissie 3) 20

2

46.082 GJ

45.491 GJ

2011/2012

2012/2013

1

0 GJ 2011/2012

2012/2013

x 10.000

Omgeving Water 30

25 15 11

20

10

17.508,4 4)

15

26.445

m

2,5 1

1


0 kWh

0 m3

x 1.000.000

x 100.000

2011/2012

2012/2013

Omgeving Co2 emissie 3)

0 GJ 2011/2012

2012/2013

x 10.000

Omgeving Water

20

30

25 15 20

10

17.508,4 ton 4)

15

14.022,1 ton

5

10

26.445 m3 14.783 m3

5

0 ton

0 m3

x 1.000

x 1.000

2011/2012

2012/2013

Medewerkers en maatschappij Medewerkers 30

2011/2012

2012/2013

Medewerkers en maatschappij Ziekteverzuim 2,5%

25

2%

20 1,5% 15 2500

2429 1%

1,9% 5)

2,1%

2011/2012

2012/2013

10

0,5%

5

0 pers. x100

12

0% 2011/2012

2012/2013

2011/2012

2012/2013


Voetnoten: 1) Cijfers per 30 september van het betreffende jaar. Siemens hanteert een gebroken boekjaar, steeds lopend van1 oktober tot en met 30 september van het betreffende jaar. Geconsolideerde cijfers Siemens Nederland N.V. 2) Alleen het energieverbruik waar Siemens Nederland partijen gebruikmaken van de ruimte maakt onderdeel uit van dit overzicht. Dit is met name van belang voor het deels aan externe partijen verhuurde Bedrijvencentrum Zoetermeer. Het totaalcijfer van het Elektriciteitsverbruik in boekjaar 2012/2013, geeft het verbruik weer van de locaties Den Haag (Hoofdkantoor), (Bedrijvencentrum) Zoetermeer, Assen, Den Bosch, Hengelo, Rotterdam en Amersfoort.

Het gasverbruik van het boekjaar 2012/2013 is van de locaties Amersfoort, Assen, Den Bosch, Rotterdam, Zoetermeer en Hengelo. Het gasverbruik voor het boekjaar 2012/2013 is exclusief het gasverbruik van de testfaciliteiten van locatie Hengelo. Dit gasverbruik is op dit moment nog niet bekend en maakt overigens geen onderdeel uit van de reductiedoelstelling door het niet te voorspellen karakter van dit gasverbruik.

De locaties Den Haag en Hengelo maken gebruik van stadsverwarming.

Het waterverbruik van het boekjaar 2012/2013 is van de locaties Den Haag, Zoetermeer, Assen, Hengelo en Rotterdam.

3) Totale emissie van aardgasverbruik, brandstof leaseauto’s, elektriciteitsverbruik, warmte (stadsverwarming), zakelijk gebruik van privéauto’s en vliegverkeer 4) Over het boekjaar 2010/2011 heeft Siemens Nederland voor het eerst haar Carbon Footprint officieel laten vaststellen door een externe certificerende organisatie. In de cijfers over de boekjaren 2011 en 2012 is nu ook de locatie Hengelo betrokken die door de aard van zijn productieproces een aanzienlijke CO uitstoot heeft. De uitstoot voor het boekjaar 2011/2012 is inclusief het gasverbruik van de testfaciliteiten van Hengelo (dit gasverbruik maakt geen onderdeel uit van de reductiedoelstelling in verband met het niet te voorspellen karakter). 5) De vestiging van Siemens Nederland in Hengelo beschikt over een eigen interne arbodienst. De cijfers van Hengelo zijn wel opgenomen in dit Maatschappelijk Verslag (hoofdstuk 8) maar door de interne arbodienst van Siemens Nederland niet verwerkt in dit gemiddelde van 1,9%.

13


4. Duurzaamheid als ‘guiding principle’ “Für einen schnellen Gewinn verkaufe ich die Zukunft nicht.“ Werner von Siemens

Dow Jones Sustainability Index Al meer dan tien jaar is Siemens AG opgenomen in de DowJones Sustainability Index (DJSI). Hierin behaalde Siemens in 2013 voor de zesde keer op rij de eerste plaats in de categorie Industriële ondernemingen. En Siemens is opnieuw de duurzaamste onderneming binnen haar eigen sector, waarin zich ook bedrijven bevinden als General Electric, Philips en 3M. Siemens’ motto is: “sustainability is our guiding principle.” People, planet en profit worden als uitgangspunt genomen voor longterm profitable growth. Schone en altijd beschikbare energie, betaalbare zorg, energiezuinige en schone productie in de industrie, goede mobiliteit en comfortabel wonen & werken zijn voorbeelden van Siemens oplossingen.

14


Guided by materiality Megatrends

• Demographic change • Urbanisation • Climate change • Globalization

Importance for our stakeholders

• Internal resource efficiency • Integrity

• Resource security

• Corp. citizenship • Health & safety • Human rights • Affordable & personalized healthcare

• Innovation • Sustainability in the supply chain • Resource productivity • Environmental portfolio

• Employee recruiting & retention

• Diversity • Employee satisfaction

• Localization of the value chain

Importance for Siemens (for sustainable business success)

Processes

• Sustainable company strategy • Stakeholder engagement • Risk management • Reporting/Key performance indicators

De materiality-matrix van Siemens AG

In Siemens’ materiality matrix wordt het resultaat weergegeven van de dialoog die het hoofdkantoor voert met zorgvuldig geselecteerde stakeholders over de priorisering van sustainablity topics: “ We regularly identify sustainability topics based on their importance for Siemens and our stakeholders, and prioritize them on the principle of materiality. In our materiality matrix we highlight key sustainability issues and their significance for our stakeholders and Siemens….. we consulted some 40 experts from science, industry, politics, non-governmental organizations and consultancies as part of a process that closely integrates analyses of general developments, our orientation to megatrends…. The outcome: our 2013 – 2014 materiality matrix.” In lijn met dit beleid zijn de hier benoemde onderwerpen ook maatgevend voor de bedrijfsvoering van Siemens Nederland en daarmee ook voor de inrichting van het Maatschappelijk Verslag en de borging van de informatiebehoefte van de stakeholders.

Sustainability Organisatie In de organisatie van Siemens Nederland is duurzaamheid geborgd in de sustainabilityorganisatie met een eigen LGO (local governance owner) die tevens de sustainability officer is. Om tot duurzaam beleid te komen bij Siemens Nederland is, net als bij de internationale organisatie, de zogeheten duurzaamheidscommissie opgericht. Hierin is de leiding van elke sector vertegenwoordigd en nemen ook vertegenwoordigers van SRE (Siemens Real Estate), CC&G (Communications and Government Affairs) en EHS (Environment, Health & Safety) zitting. Twee maal per jaar zal door de commissie besluitvorming rondom beleid, acties en initiatieven worden voorbereid om ter accordering aan de RvB aan te bieden. De leden van de duurzaamheids-commissie dragen dit beleid uit en overzien de implementatie ervan in hun respectievelijke sectoren. De SRE organisatie zal op kwartaalbasis meetwaarden aanleveren welke mee zullen worden gerapporteerd in reeds bestaande EHS rapportages. De sustainability organisatie is, onder leiding van de sustainability officer, verantwoordelijk voor de voorbereiding en het voorzitten van de duurzaamheids-commissie en voor de uitvoering van het beleid inclusief voortgangsrapportages. De sustainability officer neemt deel aan externe bijeenkomsten voor het uitdragen van het belang van duurzaamheid en aan internationaal Siemens overleg voor best practice sharing. 15


Om continu de dialoog te voeren met de eigen organisatie is onder meer een email meldpunt ingericht voor het ontvangen van suggesties. De sustainability organisatie draagt zorg voor beantwoording hiervan en het delen ervan met de Siemens NL organisatie. In afstemming met het Siemens NL ‘governance office’ worden waar nodig processen Process Framework.

Duurzaamheid in de complete keten Uitgaand van de Materiality Matrix richt ook Siemens Nederland zich qua duurzaamheid op de totale keten. In de tabel is de samenhang van de huidige maatschappelijke thema’s weergegeven en wat dat inhoudt voor de omgang met leveranciers, initiatieven met stakeholders, relaties met de omgeving en de bewustmaking van haar eigen personeel. In de kolom “Waardecreatie” is aangegeven waar de uitwerking van deze thema’s en hun toegevoegde waarde, te vinden is in dit Maatschappelijk verslag van Siemens Nederland.

Maatschappelijke Thema’s / Dilemma’s Duurzaam portfolio Beperking CO2 -uitstoot

Waardecreatie

Siemens ‘groene’ portfolio en het in kaart brengen van de eigen footprint

Portfolio draagt wereldwijd bij aan reductie van CO2 -uitstoot bij opdrachtgevers . Beperking energieverbruik in vestigingen Siemens Nederland door bewustmaking medewerkers en TRA-concept (hfdst. 10) en het Siemens Office Concept (hfdst. 4). Duurzaamheid bereiken bij leveranciers, stakeholders en bewustmaking eigen personeel (hfdst. 5) Uitbouw van het Environmental Portfolio voor reductie in gehele keten (hfdst. 5). Siemens Workshops met locale stakeholders in de metropool Rotterdam-Den Haag voor de ontwikkeling van gezamenlijk duurzaamheidsbeleid en concrete actieplannen (hfdst. 4)

Duurzame productie

Duurzaamheid in de totale keten

Duurzame stedelijke ontwikkeling

Bundeling knowhow in sector Infrastructure and Cities

Stakeholders Duurzame samenleving

Dialoog aangaan met stakeholders

Ketenverantwoordelijkheid

De productieketen actief beïnvloeden

Compliance Omkoping, prijsbeïnvloeding, bouwfraude e.d. Naleving anti-bribery en antitrust wetgeving

Medewerkers Verhoging pensioenleeftijd

Only clean business is Siemens business Compliance Control Framework (CCF)

Medewerkers steunen om langer door werken mogelijk te maken.

Discriminatie

Benutten en waarderen van verschillen van medewerkers.

Te weinig techniekstudenten op Nederlandse opleidingen

Maatschappelijke bewustmaking van belang voor keuze technische richtingen. Zero Harm Culture @ Siemens Nederland

Bedrijfsongevallen

Leveranciers Beïnvloeding productieketen

16

Antwoord / Reactie Siemens

Code of Conduct’ (Corporate Responsibility Verklaring) in de leverancierscontracten.

Dialoog aangaan over duurzame samenleving in Nederland. Ondermeer via het Kennislab voor Urbanisme, ESCBO en NRG Battle (hfdst. 6). Initiatief nemen en magatrends-dialoog aangaan met stakeholders. Deelname aan maatschappelijke initiatieven (hfdst. 6 , 9 en 11). De Siemens Gedragscode als kader. Borging offertes en orders met Limits of Authority. Deelname medewerkers aan Compliance trainingen en workshops (hfdst. 7). Operationeel controle systeem van Siemens met rapportages door de Raad van Bestuur aan Commissarissen en accountant (hfdst. 7). HRM-instrumentarium zoals Performance Management, aandacht voor inzetbaarheid, loopbaanmogelijkheden, Job Rotation en taakverruiming. Informatie uit het Employee Engagement Survey (tevredenheidsonderzoek). Daarnaast is er voor medewerkers het vrijwillige Periodiek Geneeskundig Onderzoek (PGO) (hfdst. 8). Benut diversiteit als bron van talent, creativiteit en ervaring t.b.v. innovatie. Onderschrijving van het Charter Talent (meer vrouwen in topfuncties) (hfdst. 8). Deelname aan commissie ‘Publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs'. Inzet Siemens voor samenwerking met opleidingsinstituten en stimuleren jeugd (voorwoord, hfdst. 4). Trainings- en bewustwordingsprogramma’s gericht op absolute prioriteit voor veiligheid (hfdst. 8). Leveranciers dienen zich te houden aan goed milieubeleid, personeelsbeleid, naleving van geldende wetten, bestrijding corruptie en kinderarbeid (hfdst. 9).


Milieubescherming Milieuverontreiniging Energie- en grondstoffenverbuik

Corporate citizenship Maatschappelijke verantwoordelijkheid. Sponsoring en vrijwillige bijdragen in tijden van teruglopende economie

‘One World, one life, we care’ als basis van Siemens’ EHS-beleid. Jaarlijkse aanscherping doelen. Bepaling Carbon Footprint en deelname aan CO2 -prestatieladder.

Verantwoordelijkheid nemen als werkgever, klant en probleemoplosser. Principes blijven uitdragen en hoge inzet en betrokkenheid tonen.

Zekerstellen van veiligheid en gezondheid van medewerkers en het voorkomen van letsel en milieuschade, ook voor de omgeving, ketenpartners en gebruikers van producten of diensten (Hfdst. 10). Water, energie, afval, papier en brandstof zijn vijf milieuthema’s die door Siemens Nederland permanent worden gemonitord (hfdst. 10). Focus op activiteiten en gedrag als “Good citizen” passend in Siemens’ opvatting over ‘Sustainability’’, verankerd in de filosofie van Siemens Nederland (hfdst. 11) Corporate Citizenship, bijv. ‘Caring Hands’ ook lokaal richten op de lange termijn. Focus op de thema’s sociaal maatschappelijke ondersteuning, educatie en wetenschap, kunst en cultuur, natuur en milieu (hfdst. 11).

Bij Siemens is sinds jaar en dag de zorg voor veiligheid, gezondheid en de voorkoming van milieuschade voor medewerkers of omgeving verankerd in de EHS-organisatie waarbij EHS staat voor Environment, waarmee duurzaamheid het meest verweven is, Health en tot slot de Safety. Dit komt ook tot uiting in de jaarlijkse vaststelling van de EHS-doelstellingen door de Raad van Bestuur en de regelmatige actualisering van de EHS-beleidsverklaring die onderstaand is weergegeven. In dit document legt de raad van bestuur de belangrijkste principes samenhangend en actueel vast voor het hele bedrijf.

Siemens Nederland is actief maatschappelijk betrokken bij duurzame initiatieven In hoofdstuk 5 wordt de uitwerking van Siemens duurzaam portfolio bij de opdrachtgevers door middel van projecten toegelicht. In de hoofdstukken 6 t/m 11 wordt ingegaan op de duurzaamheidsaspecten van de bedrijfsvoering naar omgeving en medewerkers. Maar Siemens draagt zijn maatschappelijke betrokkenheid ook uit door actief te participeren in initiatieven om problemen op te lossen, of door bij te dragen aan maatschappelijke bewustwording. Een van de initiatieven is gericht op de maatschappelijke zorg of Nederland in de toekomst voldoende innovatief kan blijven wanneer te weinig jongeren kiezen voor een technische opleiding. De CEO van Siemens Nederland, Ab van der Touw, heeft als voorzitter van de commissie ‘Publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs’ in 2013 advies uitgebracht aan minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dat gebeurde op de General Assembly, een jaarlijkse bijeenkomst van de Nederlandse Centres of Expertise (CoE), Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV) en het Platform Bèta Techniek, die dit jaar plaatsvond op de AutomotivecampusNL in Helmond. In het adviesrapport wordt ondermeer bepleit om belemmeringen voor innovatieve samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs weg te nemen en wettelijke en fiscale belemmeringen te slechten. Ook door deelname in de ESCBO (Electric Sports Car Build-off) wil Siemens laten zien dat werken in de techniek niet saai en vies is, maar ook mooi en spannend kan zijn. Op initiatief van Siemens Nederland bouwden zeven teams van hogescholen en zakelijke partners tot de zomer van 2013 in competitieverband elektrische sportauto’s. Overigens blijkt uit een recent uitgevoerde enquête in opdracht van Siemens Nederland dat bijna driekwart van de jongeren tussen de 18 en 30 jaar denkt dat over tien jaar elektrische auto’s gemeengoed zijn. Maar er moet nog wel veel veranderen om de jongeren in de elektrische auto te krijgen: voldoende oplaadpunten, kortere oplaadtijden en een actieradius van 500 kilometer of meer. De huidige modellen van elektrische auto’s spreken jongeren ook nog weinig aan.

Ook op andere manieren is Siemens actief in de promotie van betere en schonere mobiliteitsconcepten Ab van der Touw spant zich samen met andere ambassadeurs van ‘Beter Benutten Haaglanden’ in om files in de regio terug te dringen: Het initiatief is onderdeel van het rijksprogramma Beter Benutten van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Dat programma beoogt om de bereikbaarheid van de regio Haaglanden te verbeteren en zodoende de economi sche kracht hiervan te versterken. Siemens knowhow is hierin zeker welkom, want het bedrijf is een van de weinige voorzieners in de wereld op het gebied van rolling stock, dus treinen, trams, (elektrische) bussen. Daarnaast heeft Siemens veel kennis in huis over systemen voor verkeersinfrastructuur- en techniek.” De uiteindelijk versterkte mobiliteit in de Leidse en Haaglandse regio’s zal ervoor moeten zorgen dat er twintig procent minder file is en het openbaar vervoer tot vijf procent meer gebruikt zal worden. Siemens zet zelf hier ook op in door een bijdrage te leveren bij de verbouwing van haar hoofdkantoor. Hiervan zal de ruimte ingericht worden volgens het Siemens Office-concept, dat uitgaat van tijden plaatsonafhankelijk werken en het stimuleren van samenwerking en kennisdeling. Hiermee krijgen de medewerkers een centrale, goed met het OV te bereiken, prettige en vooral goed gefaciliteerde werkomgeving, die hun in staat stelt hun productiviteit te vergroten. Het zal ook een duurzame werkomgeving zijn: het gebouw voldoet na renovatie aan de LEED Gold-standard, een certificering voor energiezuinigheid.

17


18


Het energieverbruik door stedelijke gebouwen is een belangrijk aandachtpunt voor Siemens. Ongeveer 40% van de mondiale energieconsumptie is namelijk gebouwgerelateerd. Onze visie is dat gebouwen in de toekomst zelfs meer energie kunnen produceren dan dat ze verbruiken. Het worden als het ware kleine energiecentrales. Moderne bouwcomplexen krijgen als gevolg van al deze ontwikkelingen steeds meer slimme regelingen, apparatuur en interne infrastructuur die in de meeste gevallen extern te controleren en aan te sturen is. Hetzelfde geldt bij voorbeeld ook voor de gezondheidszorg, waarbij ook apparatuur en digitale infrastructuur wordt toegevoegd aan de onderzoeksen behandelunits. Naast milieuwinst en bedieningsgemak maakt dit alles deze complexen echter ook kwetsbaarder voor bijv. sabotage of data-inbraken. Op vrijwel alle terreinen waarop Siemens actief is, groeit de impact van IT. Moderne technologie genereert enorme hoeveelheden data, die beveiligd, beheerst maar vooral ook optimaal benut moeten worden. Siemens is zich hier terdege van bewust en investeert continu in de daarvoor benodigde oplossingen. Dit past in haar strategie om onderscheidend te zijn als leverancier met toegevoegde waarde. Voorbeelden zijn de beveiliging van publieke infrastructuur en industriële installaties, die een speerpunt zijn van de in 2013 opgerichte The Hague Security Delta, waar Siemens zich bij aangesloten heeft.

19


5. Duurzaam portfolio 300 jaar na de introductie van het begrip duurzaamheid heeft het nog niets van zijn actualiteit verloren. De urgentie om duurzaamheid te nemen als uitgangspunt voor al onze dagelijkse activiteiten is zelfs groter dan ooit. Overal op aarde worden overheden, samenlevingen en bedrijven geconfronteerd met economische, ecologische en sociale problemen die vragen om concrete antwoorden en direct handelen. Als wereldwijd actief technologiebedrijf is Siemens zich terdege bewust van zijn verantwoordelijkheid. Ten behoeve van de toekomstige generaties wil Siemens die verantwoording daadwerkelijk nemen en bijdragen aan de mondiale economische, ecologische en sociale vooruitgang. Wij weten wat duurzaamheid betekent en hoe we daarnaar moeten handelen. Siemens streeft naar duurzame waardecreatie en concentreert zich op het bedienen van innovatiegedreven groeimarkten en, tegelijkertijd, op het gestaag uitbreiden van ons klantgeoriënteerde duurzame Portfolio. Dankzij langdurige en zorgvuldig beheerde klantrelaties wordt op corporate niveau een aanzienlijk deel van het duurzame portfolio rechtstreeks met klanten ontwikkeld. Soms zelfs in de eigen ondernemingen van de klanten. In dat duurzame portfolio bundelt Siemens alle producten, systemen, oplossingen en diensten die bijdragen aan milieuen klimaatbescherming. De kwalificatie van producten en oplossingen voor het duurzame portfolio verloopt op corporate niveau via vaste processen en strikte criteria. Eenmaal per jaar keurt de Siemens Sustainability Board veranderingen goed in de samenstelling van het portfolio. Het op mondiaal binnen vier sectoren ondergebrachte portfolio bestaat uit een breed scala van energiebesparende en milieuvriendelijke technologieën, variërend van duurzame energieopwekking en energiedistributie tot industriële automatisering, intelligente infrastructuuroplossingen en beeldgenererende systemen in de gezondheidszorg.

20


Siemens AG besteedt jaarlijks zo’n € 4 miljard aan R&D. Wereldwijd werken er bij Siemens meer dan 30.000 mensen aan research & development. Samen waren zij goed voor zo’n 40 patenten per werkdag. Siemens is daarmee een pionier in zowel de gehele energieketen, als op het vlak van industriële productiviteit, betaalbare en individuele gezondheidszorg en intelligente infrastructuuroplossingen. De demografische verandering, de toenemende verstedelijking, de verandering van het klimaat en de globalisering van de economie veranderen de wereld. Al deze megatrends hebben een invloed op ons leven en drukken hun stempel op onze denken werkwijze in de verschillende takken van de economie. In de tabellen op deze en volgende pagina is Siemens

Urbanisatie

Globalisering

Mondiale Megatrends

Vanaf het jaar 2009 leeft inmiddels meer dan de helft van de wereldbevolking in aaneengesloten verstedelijkte gebieden. De verwachting voor 2050 is dat dan bijna 70% van de wereldbevolking (dan al ca. 9 miljard mensen) in de stedelijke gebieden woont. De steden verbruiken nu al 75% van onze energie en dragen tot 80% bij aan de mondiale CO2 -uitstoot. De leefbaarheid en bereikbaarheid vormen in vele grote steden bijna onoverkomelijke problemen.

De mondiale energiebehoefte stijgt, met schaarste en hogere prijzen als gevolg. Door de opkomende economieën neemt de globalisering en de internationale concurrentie toe. Helaas zijn ook criminaliteit en terroristische dreiging actuele thema’s.


Siemens is met het ‘groene’ portfolio in de positie de huidige grote maatschappelijke uitdagingen in en rondom steden aan te gaan met duurzame stedenbouw en intelligente infrastructuur. De knowhow hiervoor is gebundeld in de sector Infrastructure and Cities met ondermeer divisies gericht op logistieke oplossingen voor goederen en personenvervoer, verkeerstechniek en alle mogelijke railsystemen. Deze sector innoveert ook op het gebied van gebouwenbeheer- en automatisering en heeft alles in huis om intelligente energienetwerken en energiemanagementsystemen (waaronder smart grid) tot stand te brengen.

Het belang van schone, energie-arme en grondstofbesparende productietechnieken is onmiskenbaar. Siemens’ Industry sector draagt met ‘state of the art’ oplossingen bij aan een meer duurzame samenleving. Zowel turnkey maar ook door geïntegreerde ontwikkeling ter plaatse, samen met de opdrachtgever. Siemens is als geïntegreerd, technologisch bedrijf in veel segmenten marktleider. Dankzij innovatieve technologieën kunnen klanten hun energieverbruik verlagen, kosten besparen en kwalitatief hoogwaardige, betaalbare producten snel en voordelig produceren.

Waardecreatie

antwoord op de megatrends opgenomen en hoe deze concreet doorwerken in projecten bij opdrachtgevers.

Levering 40 Arvenio-trams aan HTM Den Haag (hfdst. 5). Energie-efficiëntie programma Marriott-hotels Europa (hfdst. 5). Deelname Siemens aan project “Beter benutten Haaglanden” (hfdst. 4). Tunneltechnische installaties Stadsbaantunnel Leidsche Rijn (hfdst.5). Energiemonitoring en controle-systeem in hoofdkantoor van Gasunie in Groningen (hfdst. 5).

Electrotechnische installaties te Singapore voor 22 automatische containerstapelkranen (hfdst. 5). Deelname aan The Hague Security Delta (hfdst. 4). Simatic-toepassingen voor Rijkswaterstaat op de A5 bij Amsterdam (hfdst. 5). Ontwikkeling explosieveilige XP laagspanningsmotor Simotics 1MD5 (hfdst. 5).

De impact van deze mondiale tendensen tekent zich steeds duidelijker af. De energiebehoefte stijgt. De belasting van het milieu neemt toe, al was het alleen maar vanwege de immer toenemende concentratie van mensen in de steden. Ondertussen stijgen de kosten voor onze gezondheidszorg en is mobiliteit een absolute uitdaging. Criminaliteit en terroristische dreiging zijn actuele thema’s. En mede door de opkomende economieën neemt de globalisering en daarmee de internationale concurrentie toe. Wereldwijd genereerde Siemens in het fiscale jaar 2013 met haar duurzame portfolio een omzet van € 32, 3 miljard. De doelstelling is door te groeien met het aandeel van het groene portfolio, en aan het einde van het fiscaal jaar 2014 wereldwijd een omzet te boeken van € 40 miljard.

Duurzaam portfolio van Siemens Nederland N.V. Het bij Siemens Nederland gevoerde duurzame portfolio is in te delen in oplossingen, diensten en producten die zich concentreren rond Energie-efficiëntie, Intelligente infrastructuur, Industriële productiviteit en Betaalbare zorg. Het kan daarbij gaan om producten en oplossingen met een buitengewoon hoge energie-efficiëntie, intelligente gebouwbeheersystemen of om technologie die wel energie verbruikt maar significant minder dan vergelijkbare producten in de markt. Ook betreft het apparatuur en componenten voor duurzame energie zoals bijvoorbeeld windturbines. De via deze technologie opgewekte energie kenmerkt zich door het ontbreken van CO2 uitstoot. Technologie, die ten goede komt aan mens en milieu. Krachtinstallaties die elektriciteit opwekken uit de wind, fabrieken en gebouwen die alleen kleine hoeveelheden energie verbruiken, snelle milieuvriendelijke treinen. Het duurzame portfolio van Siemens helpt de wereld een betere plaats te zijn om te leven, zowel vandaag als in de toekomst. Voor het portfolio van Siemens zie: www.siemens.nl Verdere informatie over het duurzaam portfolio is ook te vinden via www.siemens.com

21


In lijn met de internationale strategie, is het duurzaam portfolio binnen Siemens Nederland ondergebracht in vier sectoren: Infrastructure & Cities, Energy, Healthcare en Industry. Alle vier de sectoren hebben hun portfolio en werkwijze toegesneden op trends die zich de komende jaren alleen maar sterker zullen aftekenen: kostenbesparingen en kwaliteitsverbetering in de zorg, duurzame oplossingen voor industrie en stedelijke infrastructuur en de langzame maar gestage transitie van fossiele naar hernieuwbare energiebronnen. Onderstaande voorbeelden tonen hoe

Klimatologische verandering

Demografische verandering

Mondiale Megatrends

De economische productie is nog voor het overgrote deel gebaseerd op fossiele brandstoffen. De concentratie CO2 in de atmosfeer stijgt nog steeds. De klimaatverandering is inmiddels onmiskenbaar ingezet en kan dramatische gevolgen hebben voor de samenleving en al het andere leven op aarde in de vorm van zeespiegelstijging, watertekorten en voedselschaarste.

De wereldbevolking zal tot 2050 nog eens met 1/3 groeien. Van die bevolking woont dan 85% in jonge economieën en nog maar 15% in de ‘oude wereld’. Daarnaast zijn er in 2020 al 40 % meer ouderen in de wereld, in in 2030 zelfs 80% meer dan nu. Nederland zelf telt over 5 jaar door de pensionering van de babyboom-generatie al een half miljoen meer senioren dan nu. In 2010 waren er in Nederland 2,6 miljoen ouderen. In 2040 zal dit oplopen tot 4,6 miljoen op een praktisch gelijkblijvend bevolkingsaantal.


Om de negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan, is innovatie nodig over de hele breedte van de energieketen. Met de energie-efficiënte producten en oplossingen van de Energy sector kan Siemens zowel aan de energieproductiekant als aan de verbruikszijde bijdragen aan het bereiken van grote besparingen door verdere ontwikkeling van schone energie productie (zoals windenergie) en het energie-efficiënt maken van bedrijfsprocessen, transportsystemen en de verwarming van bedrijfsgebouwen en woningen.

Met innovatieve oplossingen wil Siemens Nederland een stuwende kracht zijn in de verbetering van de volksgezondheid door professionals in staat te stellen om op efficiënte wijze zorg te bieden. Hierdoor kunnen patiënten langer gezond leven. Siemens Healthcare sector is ondermeer marktleider in beeldvormende systemen voor diagnostiek en behandeling. Hiermee kan preventief grote winst geboekt worden, maar ook belangrijke tijdwinst in behandelduur en nazorg. Ook draagt deze sector bij aan het beheersbaar houden van de gezondheidszorg door data-automatisering, laboratoriuminnovatie en totaaloplossingen voor medische centra. Zo zijn minder handen straks in staat meer patiënten goed te behandelen en verzorgen, wat bijdraagt aan het betaalbaar houden van het zorgstelsel.

Waardecreatie

deze technologie zijn toepassing vindt en bijdraagt aan de oplossing van actuele maatschappelijkeproblemen.

Bouw van twee STEG-centrales voor Nuon bij Amsterdam (hfdst. 5). Deelname aan megaproject realisatie Biomassa-centrale Woodspirit (hfdst. 5). Levering van 150 windturbines, elk 4 megawatt, voor project gemini op de Noordzee (hfdst. 5). Turnkey-bouw buitendijks deel van project Westermeerwind (hfdst. 5).

In Maastricht bouwt Healthcare mee aan Brains Unlimited, Europa’s meest geavanceerde scannerlab (hfdst.5). 3Tesla MRI voor Alexander Monro Ziekenhuis te Bilthoven (hfdst.5). Samenwerkingscontract (tot 2026) met ZMC te Zaandam voor de beeldvormende apparatuur (hfdst.5). Electronisch dossier polikliniek Flevoziekenhuis (hfdst.5). Installatie Geïntegreerd Klinisch Chemisch Laboratorium voor het Albert Schweitzer ziekenhuis (hfdst.5).

Intelligente infrastructuur: Vanaf 2009 leeft meer dan de helft van de wereldbevolking in stedelijke gebieden, terwijl de trek naar de stad nog steeds lijkt te intensiveren. Geschat wordt dat dit in 2050 bijna 70% van de wereldbevolking van 9 miljard betreft. Steden verbruiken nu al 75% van onze energie en ze produceren 80% van de mondiale CO2 -uitstoot. De groei van komende decennia stelt ons voor de uitdaging om evenwicht te vinden tussen concurrentievermogen, milieu en levenskwaliteit en om de gewenste infrastructuuroplossingen te financieren. Tegelijk zijn onze stedelijke gebieden ook de groeimotoren van de toekomst. Met het portfolio van infrastructurele producten, slimme oplossingen en diensten wil Siemens Nederland bijdragen aan het verbeteren van duurzaamheid en concurrentiepositie van stedelijke gebieden en daarmee aan de levenskwaliteit van de inwoners.

Voorbeeldprojecten: Marriott. Siemens Building Technologies voert een energie-efficiëntieprogramma uit bij de Marriott-hotelketen in Europa. Afhankelijk van de conditie waarin de gebouwen verkeren, wordt per vestiging een energiebesparing tussen 10 en 15 procent verwacht. Marriott verwacht de benodigde investering binnen drie jaar terug verdiend te hebben. Het gebouwmanagementsysteem wordt geoptimaliseerd en de energieverbruiksdata worden op afstand bewaakt. Het programma voorziet ook in de plaatsing van Green Building-monitors die medewerkers en gasten over het actuele energieverbruik informeren en hun energiebewustzijn positief beïnvloeden. Het European Patent Office (EPO), ofwel Europees Octrooibureau, heeft Siemens Building Technologies opdracht gegeven voor de implementatie en installatie van een energiemanagement en –informatiesysteem (Enterprise Energy Management

22


and Information System) in drie van haar kantoren in Rijswijk en München. Het EPO wil de elektrische en thermische energiestromen van de huisvesting inventariseren en inzicht krijgen in het gedrag van de medewerkers ten aanzien van verlichting en klimaatregeling. Met deze kennis kan het energieverbruik in de vestigingen worden teruggedrongen en zijn in combinatie met duurzaam gebouwbeheer besparingen tot wel 30% mogelijk. Essent Local Energy Solutions heeft Siemens Building Technologies gekozen voor de migratie naar energiezuinige gebouwgebonden meet- en regelsystemen in twee van haar centrales. Het gaat hier om de centrales die warmte en koude leveren aan de gebouwen op het Mediapark in Hilversum. De migratie wordt uitgevoerd met de nieuwste versie (V5) van het Siemens gebouwbeheersysteem Desigo. Bij de migratie worden delen van de oude installatie behouden, delen omgebouwd en delen vernieuwd. Dit alles met het doel de life cycle kosten zo laag mogelijk te houden, terwijl de installatie niet hoeft te worden stopgezet. Daarnaast worden de centrales losgekoppeld van het overkoepelende besturingssysteem. Na update van de besturingssoftware zorgt dit ervoor dat de centrales optimaal kunnen worden bestuurd. De gemeente Utrecht verstrekte de opdracht aan de combinatie Siemens Nederland – BAM Infratechniek Mobiliteit voor de tunneltechnische installaties in de Stadsbaantunnel Leidsche Rijn die parallel aan de A2-tunnel wordt gebouwd. De opdracht omvat ook een onderhoudscontract voor de periode van 3 jaar na oplevering in 2015. Logistiek is van belang dat de tunnel ook ondergronds toegang biedt naar een expeditiehof van winkels en voorzieningen in het toekomstige Leidsche Rijn Centrum. Rijkswaterstaat. Het nieuwste deel van de A5 van en naar de Tweede Coentunnel bij Amsterdam is in opdracht van Rijkswaterstaat voorzien van de nieuwste verkeerstechnieken van Siemens. Circa 3,3 kilometer van het nieuwe traject ligt op pijlers en is daarmee het langste wegviaduct in Nederland. Siemens Mobility paste vanwege deze bijzondere situatie technieken toe die ook in tunnels worden gebruikt. Om de verkeersstromen te kunnen monitoren is een detectiesysteem van Siemens toegepast, dat direct afwijkend voertuiggedrag zoals stilstaan, langzaam rijden en spookrijden doorgeeft aan het besturingssysteem. Innovatief is ook dat de systeemkasten niet meer langs de weg staan, maar eronder, wat een esthetisch voordeel oplevert, maar ook veiliger onderhoud zonder doorstroming belemmerende wegafzettingen. In het hoofdkantoor van Gasunie in Groningen heeft Siemens Building Technologies een energiemonitoring en controlesysteem geïnstalleerd. Doel is om nog eens 10% extra energie te besparen, naast de 10% besparing die al eerder werd gerealiseerd. In het gebouw werden energiemeters geplaatst, die zijn gekoppeld aan een energiemonitoring en – controlesysteem, waarmee Siemens op afstand de energiestromen in het gebouw in detail kan analyseren om de beoogde besparing te bereiken. HTM. Vanaf 2014 rijden er duurzame trams van Siemens door Den Haag. Het OV-bedrijf HTM koos voor de nieuwe Aveniotram en gaf opdracht voor de levering van 40 trams (met een optie voor nog eens maximaal 40 trams). De nieuwste generatie Aveniotrams is als 100% lagevloertram zeer goed toegankelijk. Ook hebben deze rijtuigen een lagere geluidsproductie door onder meer een geluidsarme, elektrische rem en een rubberen vering in de wielbanden. De combinatie van moderne aandrijvingstechniek en intelligent energiemanagement kan bovendien een aanzienlijke energiebesparing opleveren. Nog een duurzaam punt is het feit dat de Avenio voor 90% recyclebaar is. Hengelo. Het vorig jaar geopende kantoor van Siemens in Hengelo is uitgerust met Total Room Automation (TRA) van Siemens Building Technologies waarbij automatisering van het klimaat, de verlichting en de zonwering leiden tot 30 procent energiebesparing. Circa 400 bewegingsmelders registreren de aan- of afwezigheid van mensen en passen de verlichting en het klimaat daar op aan.

Energie-efficiëntie: Het energieverbruik neemt wereldwijd toe, de hoeveelheid natuurlijke bronnen neemt af en klimaatverandering vormt een bedreiging voor het milieu. Tegelijkertijd is economische groei nog steeds gebaseerd op fossiele brandstoffen. Geen wonder dat de concentratie CO2 in de atmosfeer stijgt. De klimaatverandering is inmiddels onmiskenbaar. De gemiddelde temperatuur in Nederland steeg sinds de 19e eeuw met 0.74º waarbij 14 van de 15 jaren tussen 1995 en 2010 tot de warmste sinds het begin van de metingen behoren. Een grote klimaatverandering op aarde kan dramatische gevolgen hebben voor de samenleving en al het andere leven op aarde in de vorm van zeespiegelstijging, watertekorten en voedselschaarste. Om de negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan, is innovatie nodig over de hele breedte van de energieketen. Met energie-efficiënte producten en oplossingen helpen we onze klanten bij de verbetering van hun bedrijfsprocessen, de verlaging van levenscycluskosten en dragen we bij aan het verminderen van de CO2 uitstoot.

Voorbeeldprojecten: Nuon. Siemens Energy heeft voor Nuon in Amsterdam de bouw van twee hypermoderne STEG-centrales voltooid (Hemweg 9 en Diemen 34) en deze turn-key aan de klant opgeleverd. Elke centrale is voorzien van een gasturbine uit de F-klasse en levert een elektrisch vermogen van circa 440 MW met een rendement van bijna 60 procent. Daarnaast levert de centrale Diemen 34 ook restwarmte aan de stadsverwarming van Amsterdam. Dit verhoogt het maximale rendement tot 85%. De

23


twee centrales zijn bijzonder geschikt om de fluctuerende opwekking van duurzame energie te compenseren. Door het gebruik van de SGT5-4000F-gasturbine, met een bedrijfshistorie die gelijkstaat aan 7,6 miljoen bedrijfsuren, zijn beide centrales bovendien uitermate betrouwbaar en blijven productieverliezen als gevolg van onderhoud tot een minimum beperkt. Woodspirit is een samenwerkingsverband van BioMCN, Siemens Nederland, Linde en Visser & Smit Hanab ten behoeve van de realisatie van een groot biomassaproject waarvoor een Europese subsidie is ontvangen van 199 miljoen euro. Met een totale investering van circa 500 miljoen euro is dit een van de grootste duurzame energieprojecten tot nu toe in Nederland gerealiseerd. Ook is het een van de grootste investeringen die is gedaan in de chemische industrie in de afgelopen jaren. De raffinaderij verwerkt biomassa uit de bosbouw en houtverwerkende industrie via biocoal (dat dezelfde eigenschappen heeft als steenkool) via vergassing tot bio-methanol. Dit product kan vervolgens worden gebruikt als duurzame bijmengbrandstof bij benzine, of toegepast als grondstof in de chemische industrie voor onder andere lijmen en verven. Het project heeft grote betekenis voor de verdere verduurzaming van de chemische industrie en samenleving. Typhoon Offshore is verantwoordelijk voor de realisatie van het grootste windenergieproject van Nederland, de Gemini zeelocatie op 55 kilometer van Schiermonnikoog. Het bedrijf heeft Siemens als preferred supplier gekozen voor de windturbines. De turbine die het betreft is de verbeterde versie van de Siemens SWT-3.6 windturbine met een vermogen van 4 Megawatt. Deze windturbine is ideaal voor de onstuimige windcondities op de Noordzee. Siemens zal 150 turbines gaan leveren aan Gemini, waardoor deze locatie 10% extra capaciteit per jaar zal produceren ten opzichte van de oorspronkelijke planning. Dit is voldoende voor de energiebehoefte van ongeveer 75.000 extra huishoudens.

“Wij hebben gekozen voor deze Siemens turbines omdat ze perfect passen bij de locatie van project Gemini. Siemens heeft een ongeëvenaard en aantoonbaar track record. Gemini zal een extra opbrengst van 250.000 MWh per jaar krijgen.” Managing Director Michael van der Heijden van Typhoon Offshore

Westermeerwind. Siemens gaat het buitendijkse deel van het Windpark Noordoostpolder turnkey bouwen. Daartoe hebben Westermeerwind en Siemens vandaag een overeenkomst (Conditional Contract) gesloten met een investeringswaarde van enkele honderden miljoenen euro’s. In totaal worden in het park 48 windturbines met een vermogen van 3 MW gebouwd. Daarnaast wordt een transformatorstation aan de Westermeerdijk opgeleverd. Het windpark wordt na oplevering voor een periode van 15 jaar door Siemens onderhouden. Het gehele windpark Noordoostpolder levert een belangrijke bijdrage aan de kabinetsdoelstelling om in 2020 16% van de energievraag duurzaam op te wekken.

Betaalbare zorg: Ook in Nederland worden we steeds ouder. De gemiddelde levensverwachting in Nederland is sinds 1960 flink gestegen, van 73,4 jaar tot 80,5 jaar. Over vijf jaar telt Nederland een half miljoen senioren méér dan nu. In 2040 zal het aantal oudere Nederlanders zelfs zijn opgelopen tot 4,6 miljoen, ten opzichte van 2,6 miljoen in 2010. Met innovatieve oplossingen wil Siemens Nederland een stuwende kracht zijn in de verbetering van de volksgezondheid door professionals in staat te stellen om op efficiënte wijze zorg te bieden. Hierdoor kunnen patiënten langer en ook langer gezond leven.

Voorbeeldprojecten Brains Unlimited. In Maastricht bouwt de sector Healthcare mee aan Europa’s meest geavanceerde scannerlab voor het prestigieuze onderzoeksproject Brains Unlimited. Inmiddels is hier ook de 9.4 Tesla MRI-scanner van Siemens geplaatst, een van de krachtigste MRI-scanners ter wereld. Er zijn slechts 3 soortgelijke scanners op de wereld. Siemens levert hier niet alleen de apparatuur, maar is als hoofdaannemer verantwoordelijk voor de complete bouw van het laboratorium. Brains Unlimited is een onderdeel van de Maastricht Health Campus, een imaging platform voor wetenschap en bedrijfsleven. Hier zal onderzoek gedaan worden naar ziekten als Alzheimer, Parkinson en MS, maar ook naar epilepsie en de groei van tumoren. Het Zaans Medisch Centrum (ZMC)heeft vanaf april 2013 Siemens Healthcare als technologiepartner. Het samenwerkings contract loopt tot 2026. Siemens gaat alle beeldvormende apparatuur leveren, onderhouden, state-of-the-art houden en het personeel opleiden. Daarnaast zal Siemens tijdens de ontwerpfase adviseren over de inrichting van het nieuwe ziekenhuis en bij het optimaliseren van de werkprocessen. Het ZMC zal door het partnership met Siemens optimale diagnostiek kunnen bieden binnen een transparante en beheersbare financiële afspraak.

24


In de gezondheidszorg blijkt steeds vaker behoefte te bestaan aan samenwerkingsvormen met de markt die de kwaliteit van zorg verbeteren en kosten besparen. Siemens speelt hierop in via langlopende functionaliteitscontracten. Klanten zijn hiermee altijd verzekerd van moderne, goed functionerende apparatuur die op hun (veranderende) wensen aansluit. Het Alexander Monro Ziekenhuis te Bilthoven opende in mei 2013 zijn deuren. Dit is het eerste ziekenhuis in Nederland dat zich uitsluitend richt op borstkankerzorg. Patiënten worden in het nieuwe borstkankerziekenhuis altijd gezien en besproken door een multidisciplinair behandelteam, volledig gespecialiseerd in borstkanker. Het Alexander Monro Ziekenhuis behandelt volgens de nieuwste behandelmethoden en beschikt over de beste apparatuur zoals de 3Tesla MRI voor mammadiagnostiek van Siemens. Hiermee wordt de aard en positie van de tumor nauwkeurig vastgesteld. Omdat deze MRI 100% beschikbaar is voor borstkankerzorg zijn er geen wachttijden. Het VieCuri Medisch Centrum in Venlo gaat intensief en langdurig samenwerken met Siemens Healthcare op het gebied van beeldvormende technologie. De samenwerking garandeert VieCuri de beschikking tot de modernste apparatuur en een verdere verbetering van de patiëntenzorg, diagnostiek en kostenbeheersing. Drs. Arie van Alphen, voorzitter van de Raad van Bestuur van VieCuri: “We kiezen voor dit contract met Siemens omdat de medische technologie snel doorontwikkelt, terwijl radiologische apparatuur zeer kapitaalintensief is. Met dit contract kunnen we technologische veroudering voorkomen en ervoor zorgen dat we patiënten altijd via de nieuwste technieken onderzoeken. Albert Schweitzer ziekenhuis. Bloedonderzoek in de regio Dordrecht-Gorinchem gaat voortaan sneller dankzij nieuwe apparatuur. Het Albert Schweitzer ziekenhuis laat Siemens Healthcare Diagnostics dit jaar hypermoderne apparatuur installeren in het Geïntegreerd Klinisch Chemisch Laboratorium (GKCL). Dit is de afdeling van het ziekenhuis waar jaarlijks 8,5 miljoen bloedbepalingen plaatsvinden in opdracht van specialisten en huisartsen. Zo’n driekwart van de onderzoeken zal in de nieuwe situatie geheel automatisch plaatsvinden. De uitslag is binnen een uur bekend, wat gunstig is voor de patiënt en voor een eventuele snelle start van de behandeling.

“Naast een snellere doorlooptijd en minder foutgevoeligheid bespaart het nieuwe systeem ook kosten, omdat er efficiënter kan worden gewerkt”, zeggen arts klinische chemie Warry van Gelder en bedrijfsleider Ingeborg Reitsma van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Het Flevoziekenhuis beschikt sinds kort over een elektronisch dossier voor alle poliklinische patiënten: i.s.h.med van leverancier Siemens. Via deze op SAP gebaseerde module voor registratie van medische gegevens kunnen arts en gespecialiseerd verpleegkundige vanaf hun werkplek de patiëntbehandeling exact sturen en bewaken. Ook voldoet het systeem aan de behoefte aan een meer geüniformeerde werkwijze tussen de verschillende specialismen in het Flevoziekenhuis. Alle generieke gegevens van een patiënt zijn nu op één plek te vinden. Het ziekenhuis kan daardoor de patiënten beter begeleiden én efficiënter werken. De implementatie van i.s.h.med was gebaseerd op het overnemen van een al binnen een van de andere SAP-ziekenhuizen ontwikkelde oplossing.

Industriële productiviteit: De wereld wordt kleiner. Een open economie als Nederland is hier gevoelig voor. Vrije concurrentie, open markten en netwerkcommunicatie stimuleren groei en succes. Met intelligente technologie vergroot Siemens Nederland de (internationale) concurrentiekracht van industriële klanten. Dankzij innovatieve technologieën kunnen zij hun energieverbruik verlagen, kosten besparen en kwalitatief hoogwaardige, betaalbare producten snel en voordelig produceren. ZPMC Sjanghai. Siemens Cranes in Den Haag heeft van de Chinese kranenbouwer ZPMC in Sjanghai de opdracht van meer dan 10 miljoen euro ontvangen voor de levering van de elektrotechnische installaties voor 22 automatische containerstapelkranen. Hierbij wordt de modernste haventechnologie ingezet, inclusief onbemande gantry cranes op rails. Deze kranen worden elektrisch aangedreven en zijn daardoor vriendelijker voor het milieu. Singapore is ’s werelds grootste overslaghaven.

25


Rijkswaterstaat. Het nieuwste deel van de A5 bij Amsterdam is mede veiliger gemaakt door de levering van industriële Simatic toepassingen van Siemens. De bouw van de Tweede Coentunnel zorgt samen met de Westrandweg, die voor ruim 3 kilometer op pijlers werd gebouwd, voor een betere bereikbaarheid van de noordelijke Randstad. Siemens Mobility paste vanwege de bijzondere situatie technieken toe die ook in tunnels worden gebruikt. Met de robuuste Simotics 1MD5 breidt Siemens Drives Technologies haar portfolio aan explosieveilige XP laagspannings motoren verder uit. De nieuwe 1MD5 is geschikt voor toepassing in Ex zone 1 en voldoet aan energie-efficiencyklasse IE2. Hij kan onder meer pompen, compressoren en ventilatoren in explosieve omgevingen veilig en energie-efficiënt aansturen. DE 1MD5 heeft een lange levensduur en is geschikt voor toepassing in de (petro-) chemische sector, de gas- en oliewereld en diverse andere sectoren waarin explosieveiligheid een topprioriteit is. DVM. In Veghel is DVM de grootste productielocatie binnen zuivelgigant Friesland-Campina. Wekelijks verwerkt deze fabriek 20 miljoen liter melk en 25 miljoen liter kaaswei. Met hulp van Siemens zijn forse energiebesparingen te noteren. Restwarmte wordt beter benut en door elektromotoren te vervangen door zuinigere exemplaren kon een besparing van 20% worden bereikt. In de toekomst kunnen de operators direct op hun scherm zien hoe energie-efficiënt ze produceren. Shell. Met Shell werd een vijfjarig Enterprise Framework Agreement gesloten voor gaschromatografen, inclusief aanverwante systemen, engineering en service, voor alle Shell-maatschappijen, -dochterondernemingen en joint ventures wereldwijd. Tata Steel IJmuiden. Als leverancier van totaaloplossingen realiseert Siemens een reeks opdrachten bij Tata Steel in IJmuiden. De geavanceerde oplossingen focussen op het energiezuinig maken van productieprocessen.

Portfolio doel

26

Doel

Implementatiedatum

Status

Meetbaar maken per sector/divisie van het verkoopaandeel van het ‘groene’ portfolio

sept. 2012

Ongoing proces. De uitkomsten worden centraal vastgelegd met behulp van een centraal vast te stellen ‘Green portfolio’-filter.


INTERVIEW

“De energie-transitie vraagt om kleur bekennen” S iemens helpt mee de wereld duurzamer en energiezuiniger te maken, en daar zijn we terecht trots op. Eind vorig jaar werd echter bekend dat ons bedrijf uit de zonne-energie stapt. Een smet op ons duurzame blazoen? Hans Altevogt, campagneleider energietransitie bij Greenpeace Nederland, vraagt Bernard Fortuyn (lid Raad van Bestuur en Sector Lead Energy) om toelichting. Hoe zou er bij Greenpeace gereageerd zijn op het besluit van Siemens? Je denkt al gauw aan fronsende wenkbrauwen en afkeurende woorden. Greenpeace hamert immers op de noodzaak om in 2050 volledig onafHankelijk te zijn van fossiele brandstoffen, en in dat scenario kun je niet zonder zonne-energie. Maar om nu te zeggen dat men wakker lag van het nieuws... Hans Altevogt: “Nee, niet echt. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat die energietransitie inmiddels onvermijdelijk is geworden. Steeds meer berekeningen en modellen bevestigen dat ons scenario – volledig duurzaam in 2050 – Haalbaar is. En steeds eer partijen, waaronder het IEA (Internationaal Energieagentschap, red.), zijn het op hoofdlijnen met ons eens. Dat een bedrijf als Siemens besluit niet meer te investeren in zonne-energie is natuurlijk jammer. Maar dan doet een ander het wel, daar ben ik niet bang voor.” Bernard Fortuyn: “Laat ik om te beginnen benadrukken dat wij óók in die energietransitie geloven. Maar zonneenergie is daar één onderdeel van, en qua omvang het kleinste. Op andere terreinen blijven we volop investeren in renewables. Denk aan windenergie en nieuwe vormen van waterkracht, zoals getijdenenergie. Maar ook aan de infrastructuur die nodig is om duurzame energiebronnen in het netwerk in te passen, waaronder smart grids.” Hans Altevogt: “Maar als jullie in de transitie geloven, waarom dan géén zonne-energie meer? In alle scenario’s neemt het belang van zonne-energie de komende jaren toe. Is het een knieval voor de aandeelhouders, zoals je vaak ziet, omdat er op dit moment geen winst mee gemaakt wordt?” Bernard Fortuyn: “De beslissing is genomen op basis van een inschatting van de richting waarin de markt zich ontwikkelt. Simple as that. De toekomst is aan zonnepanelen. Dat is een terrein waarop wij al niet of nauwelijks actief waren en waar wij ook eigenlijk weinig toe te voegen hebben. Wij waren vooral actief in concentrated solar power, waarbij zonnewarmte met spiegels wordt gebundeld en via stoom in stroom wordt omgezet. Maar die markt is volledig geïmplodeerd. Dan moet je je als bedrijf achter de oren krabben. Wij moeten winst maken om ons werk op lange termijn te kunnen blijven doen. En inderdaad, we hebben óók rekening te houden met onze aandeelhouders. Als beleggers niet voldoende fiducie hebben in ons rendement op korte én middellange termijn hebben, gaan ze weg.” Hans Altevogt: “En als zo’n markt weer aantrekt? Nogmaals, het maakt ons niet zo veel uit of jullie die techniek maken of een ander. Maar puur vanuit jullie eigen belang gezien: de energiewereld is ontzettend veranderlijk. Neem scHaliegas. Niemand had twee, drie jaar geleden kunnen voorzien dat dat zó’n hoge vlucht zou nemen. Ik kan me voorstellen dat er nu bedrijven zijn die spijt hebben dat ze daar destijds niet in geïnvesteerd hebben.” Bernard Fortuyn: “Je moet nooit nooit zeggen. Stel dat de techniek rondom zonnepanelen en/of concentrated solar power zich zó ontwikkelt dat wij er over een aantal jaar wél weer iets wezenlijks aan kunnen toevoegen, of dat wij goede marktkansen voor ons zien, dan kan het wel weer interessant zijn. We blijven beide technieken op de voet volgen.” Hans Altevogt: “Het zou me verbazen als jullie dat níét deden. Ik heb wel eens bij andere multinationals in de keuken kunnen kijken en weet dat die óók kennis aan boord houden van technologie waar ze op dat moment zelf niks mee doen.” Bernard Fortuyn: “O, zeker. Een paar jaar geleden dachten we een klein bedrijfje met heel bijzondere expertise ontdekt te hebben, die voor ons interessant kon zijn. Ik met die mensen naar ons hoofdkwartier in Erlangen. Dan sta je daar voor een zaal vol Duitse ‘Doktoren’ en ik kan je zeggen: die wisten allang van de hoed en de rand.”

Tijdens het gesprek blijkt dat Siemens en Greenpeace op veel punten op één lijn staan. Kernenergie heeft afgedaan, de toekomst is aan hernieuwbare energiebronnen en in de tussentijd moeten we proberen fossiele brandstoffen zo schoon en efficiënt mogelijk in te zetten. Waarbij gas als schoonste fossiele brandstof de voorkeur heeft – en wat Greenpeace betreft zelfs de enige verantwoorde optie is.

27


6. Stakeholders Onze medewerkers, klanten, zakelijke partners, leveranciers, het onderwijs, de wetenschap, opinieleiders, maar overall ook de samenleving als totaal, zijn belangrijke stakeholders voor Siemens in Nederland. Zij bepalen de toegevoegde waarde en uiteindelijk het succes van onze onderneming. Als technologisch pionier richt Siemens zich op de wereldwijd ingezette megatrends verstedelijking, globalisering, klimaatverandering en het feit dat mensen ouder worden. Op basis van deze megatrends richt Siemens haar duurzame portfolio in en treedt ze in dialoog met haar stakeholders. Concreet betekent dit het nemen van initiatieven of actieve deelname aan samenwerkingsverbanden, studies en fora waarmee Siemens een verdere bijdrage levert aan een duurzame samenleving in Nederland. In het kader van haar Sustainability beleid ondersteunt Siemens Nederland door haar lidmaatschappen en initiatieven een groot aantal maatschappelijk betrokken organisaties.

Duurzaamheidsdialoog met stakeholders Een belangrijke component in de strategie van de sector Infrastructure&Cities is het initiëren van een dialoog met klanten, overheden, partners en kennisinstituten over verduurzaming. Dit gebeurt onder meer via city account management, waarbij op strategisch niveau gesprekken worden gevoerd met regionale en lokale beleidsmakers, politici en CEO’s. Ook op bestuursniveau vindt dergelijk overleg plaats. Ook in de sector Industry wordt actief de dialoog met relevante stakeholders opgezocht. Hier vormt de uitwerking van de megatrend ‘Globalisering’ en ‘global warming’ vaak de ingang van de discussie. De internationale concurrentie wordt steeds feller en voortdurende innovaties en kostenverlaging zijn daarom van levensbelang voor de Nederlandse industrie. Siemens Nederland slaagt er steeds beter in om klanten te laten zien hoe ze de totale cost of ownership van installaties duurzaam kunnen verlagen door te investeren in zuinigere techniek. Dit 28


onder meer door op strategisch niveau mee te denken over energiebesparing, productiviteitsverhoging, intelligente onderhoudsconcepten en door de terugverdientijd van ervoor benodigde investeringen beter inzichtelijk te maken. In de gezondheidszorg wordt onder meer vanuit de megatrend ‘demografische veranderingen’ actief de dialoog met relevante stakeholders opgezocht. Mensen worden ouder en de kostendruk op de gezondheidszorg neemt toe. Uit de dialoog tussen Siemens Nederland en relevante stakeholders uit het veld blijkt er grote behoefte te bestaan aan samenwerkingsvormen die de kwaliteit van zorg verbeteren en kosten besparen. Siemens Nederland heeft hier op ingespeeld via langlopende functionaliteitscontracten. Klanten zijn hiermee altijd verzekerd van moderne, goed functionerende apparatuur die op hun (veranderende) wensen aansluit. Soms leidt deze samenwerking zelfs tot wetenschappelijke samenwerking, kennisuitwisseling en gezamenlijk onderzoek naar het efficiënter maken van zorgprocessen. Vanuit de ziekenhuiswereld bestaat grote belangstelling voor praktijkervaringen met deze innovatieve vorm van samenwerking.

Initiatieven, lidmaatschappen en deelnames Onderstaand worden een aantal initiatieven waaraan Siemens Nederland deelneemt beschreven. Het betreft een aantal samenwerkingen met onze stakeholders. Voorbeelden hiervan zijn: Een overzicht van initiatieven en lidmaatschappen waaraan Siemens Nederland in het kader van haar sustainabilityprogramma deelneemt is te vinden via http://www.corporate.siemens.nl/nl/duurzaamheid/CO2 -prestatieladder/deelnameinitiatieven.htm. Online dialoog met stakeholders Siemens Nederland wil graag tot een intensievere dialoog komen met partijen, die betrokken zijn bij de trends op het gebied van verstedelijking, klimaatverandering en demografische factoren. Het doel van deze community is het creëren van een kennis- en informatieplatform waar experts met elkaar van gedachten wisselen over de verschillende thema’s die binnen de Randstad spelen op het gebied van een duurzaam milieu (CO2 -reductie), een leefbare samenleving, en een concurrerende toekomst. Naast experts van buiten af, mengen zich ook Siemens experts (ambassadors), door in deze discussies relevante kennis in te brengen. Vanaf november 2010 verschijnen posts van stakeholders op de landing page Sustainable Randstad, bereikbaar via http://www.siemens.com/entry/nl/nl/randstad.htm en www.duurzamerandstad.nl. Duurzaam Den Haag Siemens is Founding Father en daarmee mede-initiatiefnemer van Duurzaam Den Haag, dat een sleutelrol wil vervullen in het behalen van de concrete energiedoelstellingen zoals geformuleerd in de energiedoelstelling Den Haag 2040. In dit gremium wordt gesproken tussen partijen als Shell, BAM woningbouw Den Haag, MKB Den Haag, Rabobank Den Haag, Eneco en Steadion. The Hague Security Delta Dinsdag 9 juli is de Stichting The Hague Security Delta opgericht. De stichting heeft als taak het landelijke cluster van bedrijven, overheidsorganisaties en kennisinstellingen in het veiligheidsdomein te versterken, de internationale concurrentiepositie te vergroten en innovatie in veiligheid te stimuleren. Naast bedrijven en kennisinstellingen nemen ook gemeente Den Haag en het ministerie van Veiligheid & Justitie plaats in het bestuur van de stichting. Het bestuur van Stichting The Hague Security Delta bestaat uit leden van de Raad van Bestuur en directie van Thales, Siemens, Trigion, Fox-IT, TNO, Cap Gemini, Haagse Hogeschool, ministerie van Veiligheid & Justitie en gemeente Den Haag. Als ‘founder partner’ dragen zij financieel bij aan de stichting (€ 40.000 per jaar). Met het lidmaatschap ondersteunt Siemens het bouwen van arbeidsplaatsen in Den Haag en werkt samen met overheid en wetenschap aan oplossingen om de maatschappij veiliger en daarmee duurzamer te maken. Kennislab voor Urbanisme Op initiatief van uitgever Elba Media in Amersfoort is in januari 2012 het Kennislab voor Urbanisme opgericht. Hier doen studenten onderzoek naar de vraag hoe de stad fit en vitaal kan worden gehouden. Siemens Nederland is een van de founding partners van het Kennislab. Binnen het Kennislab voor Urbanisme werken bedrijfsleven, adviseurs, wetenschap, overheid en media samen met de studenten aan het ontwikkelen en ijken van nieuwe kennis voor de stedenbouwkundige vraagstukken van vandaag. Het Kennislab, dat met topstudenten werkt, besteedt met name aandacht aan de manier hoe deze vragen met concrete oplossingen kunnen worden beantwoord. Het kennislab heeft mede op initiatief van Siemens haar vleugels uitgeslagen naar de Randstad, waar het zich buigt over het vraagstuk duurzame mobiliteit in het stedelijk gebied de Westas om deze economisch en op innovatief gebied sterker te maken. De kennisvraag hierover wordt uitgewerkt door de aan het Kennislab gelinkte studenten, in opdracht van de partners Port of Amsterdam, gemeente Zaanstad, gemeente Haarlem, Green Portaal Aalsmeer, EZ Amsterdam, SADC OGA (ontwikkelingsmaatschappij), PMB en Siemens. ESCBO Op initiatief van Siemens Nederland hebben zeven teams van hogescholen en zakelijke partners vanaf september 2012 tot de zomer van 2013 in competitieverband elektrische sportauto’s gebouwd: de Electric Sports Car Build-off (ESCBO). Via ter beschikking gestelde (ontwerp)software konden ze de volledige bouwcyclus van de elektrische auto digitaal managen: van concept tot eindproduct. Met deze wedstrijd wil Siemens laten zien dat techniek spannend is en dat de jeugd vooral moet kiezen voor een technische opleiding, en dat een innovatieve oplossing staat of valt met een goede kennisdeling tussen 29


de leverancier en de gebruiker. In juni 2013 vond de finale plaats en koos de jury de beste auto uit op grond van een aantal KPI’s zoals: veiligheid, technische innovatie, maar ook communicatie en kennisdeling. De teams van Fontys en WP Haton zijn ex aequo op de eerste plaats geëindigd. De ESCBO raakt een divers aantal belangrijke thema’s en in 2013 en 2014 willen de teams dit verhaal vertellen aan diverse relevante doelgroepen, zoals DMU’s in de Industrie, maar ook aan scholieren. Stakeholder Events ‘Heftige Herfstdagen’ en Duurzame Projectenparade Onder de titel ‘Heftige Herfstdagen’ heeft Siemens Nederland samen met de redactie van het vakblad voor ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling Vitale Stad, in 2012 het initiatief genomen voor stakeholder roundtable sessies op het gebied van duurzame gebiedsontwikkeling in de Randstad. De opzet van deze roundtable sessies is om een dialoog aan te gaan met een gevarieerde groep stakeholders over een concrete casus op het gebied ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling waarbij de focus ligt op oplossingen. De stakeholders hebben tijdens deze roundtable sessies volop gelegenheid om in een klein gezelschap kennis en ideeën uit te wisselen en te co-creëren. Na het voorbereidende werk zijn het afgelopen boekjaar vier ‘Round Table Sessies’ georganiseerd. Thema’s voor de discussies bij de sessies waren achtereenvolgens ‘De crux van public private samenwerking’ , ‘Groene Hart vs de stad’ , ‘Nieuwe ontwikkellocaties’ en ‘Veiligheid boven alles?’. Op 19 juni 2013 is in samenwerking met Elba Media de duurzame projectenparade georganiseerd met als thema ‘Smart Cities’. NRG Battle 2013 Siemens is één van de partners van de International NRG Battle 2013, een evenement waar kennisoverdracht centraal staat. De NRG Battle is een jaarlijks terugkerend evenement waarbij studententeams in drie rondes innovatieve cases oplossen op het gebied van energievraagstukken uit het bedrijfsleven. Per ronde zijn er vijf winnende teams, die in de finale in november met elkaar de strijd aanbinden. Het winnende team wint een documentaire over de winnende case. De documentaire wordt gemaakt door en uitgezonden op National Geographic Channel. Voor Siemens Nederland is de NRG Battle een goede manier om in contact te komen met studenten uit diverse studierichtingen. Enerzijds leren de studenten en Siemens collega’s elkaar tijdens het traject goed kennen, anderzijds gaan studenten letterlijk aan de slag met cases die voortkomen uit de dagelijkse werkpraktijk van Siemens Nederland. In aansluiting op iedere ronde worden de Siemens teams uitgenodigd bij Siemens Nederland voor een kennismakingsgesprek en een toelichting op de uit te werken case. In geval van rondewinst wordt ook de strategie voor de finale vorm gegeven. Drivers Challenge Award Op donderdag 13 juni 2013 organiseerden de ANWB, Post NL, BAM, Eneco, het Ministerie I&M en Siemens, de Drivers Challenge. Bij het test- en trainingscentrum van de ANWB streden de beste chauffeurs van deze organisaties niet alleen om de eer, maar om de Drivers Challenge Award. Met dit evenement willen de initiatiefnemers meer aandacht vragen voor duurzaam rijden. Tegelijkertijd willen zij hun eigen organisatie verduurzamen door zuinig en veilig rijden te stimuleren bij hun eigen medewerkers. Milieuvriendelijk rijden bespaart liters brandstof en zorgt daardoor voor vermindering van CO2 -uitstoot. Tijdens het event zijn ook de resultaten gepresenteerd van het onderzoek dat TNO verrichtte naar onder andere ‘het nieuwe rijden’ in een elektrische auto en kostenbesparing. Voorafgaand aan dit evenement is er een interne workshop en kennisbijeenkomst geweest voor ongeveer 40 medewerkers op het gebied van duurzaam rijden, met ondermeer presentaties van PostNL en het Elektrisch Vervoerscentrum. Hier gaven ook de vier Siemens deelnemers aan de Drivers Challenge hun mening over hun motieven om hybride te rijden. Voor 2014 zijn er gesprekken gestart met Shell om de Driver’s Challenge op te nemen als onderdeel van de Shell Ecomarathon. Shell Ecomarathon De Eco-marathon is een jaarlijkse competitie, die gesponsord wordt door Shell. De wedstrijd gaat niet om de snelheid maar om de efficiëntie van de voertuigen. Het is de bedoeling om een zo laag mogelijk verbruik per kilometer neer te zetten of een zo hoog mogelijk aantal kilometers te rijden op één liter brandstof. In mei 2013 werd de Europese finale van de Shell Ecomarathon voor de tweede keer verreden op de openbare weg. Samen met de stad Rotterdam ontving Shell meer dan 200 studententeams uit 24 landen. Zij streden op het nieuw ontworpen circuit om de verschillende hoofdprijzen. De Shell Ecomarathon werd bezocht door 50.000 bezoekers. Het aansluitende festival Het Lab bracht innovatie en duurzame mobiliteit nog dichterbij. Onder de bezoekers bevonden zich ruim 500 van de meest vooraanstaande denkers in de wereld. Zij namen deel aan het Powering Progress Together Forum, waar gesproken werd over de relatie tussen energie, water en voedsel. Siemens was een van de partners tijdens dit event met deelname aan het Business Forum door Siemens-spreker Michael Suess, CEO van de Energy Sector. Siemens heeft de intentie om in 2014 wederom deel te nemen aan de Ecomarathon. Schoon Rijden Haaglanden In het kader van het Rijksprogramma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu worden initiatieven ontwikkeld om het bestaande spoor- en wegennet beter te benutten en de mobiliteit te verbeteren. Siemens Nederland sluit aan op dit programma met het project Schoon Rijden Haaglanden, in samenwerking met Stichting Urgenda. De heer van der Touw (CEO Siemens Nederland) is voorzitter en vertegenwoordiger van de private sector voor het project Haaglanden. Siemens Nederland draagt hiermee bij aan verbetering van de mobiliteit waardoor tevens een reductie van de CO2 emissie in de regio Haaglanden kan worden bereikt. Doelstelling van Schoon Rijden Haaglanden is medewerkers van bedrijven een financieel interessant, flexibel, eenvoudig en duurzaam alternatief te bieden voor de traditionele auto. Dit alternatief is een slimme combinatie van een elektrische (pool)auto, scooter of fiets en een mobiliteitspas. Door gedeeld eigenaarschap en 30


gedeeld gebruik te combineren in een cooperatie, wordt het gebruik van dit concept gestimuleerd. Doelstelling is om de eerste cooperaties in 2014 te starten en te piloteren, waarna bredere uitrol mogelijk is. Smart Energy Collective Het Smart Energy Collective (SEC) wil smart grids met een integrale aanpak grootschalig in de praktijk demonstreren. Op die manier is in de praktijk en op grootschalige wijze ervaring op te doen hoe eindgebruikers omgaan met de energievoorziening van de toekomst. Daarnaast kunnen de eindgebruikers op die manier ‘wennen’ aan de komende omwenteling in de energievoorziening. Natuurmonumenten Op nog geen kwartiertje rijden van Rotterdam ligt het eiland Tiengemeten. Meer dan tien vierkante kilometer ongerepte natuur, rust en ruimte. Een prachtig visitekaartje voor eigenaar Natuurmonumenten. Natuurmonumenten heeft zich ten doel gesteld om het eiland in vijf jaar volledig te verduurzamen, zowel qua energieverbruik als in de vorm van een gezonde duurzame exploitatie. Momenteel is Natuurmonumenten in samenwerking met Siemens Nederland een project gestart om tot een duurzame pont te komen voor het vervoer van en naar het eiland Tiengemeten.

Klachtenmanagement en feedback Een deel van de dialoog met stakeholders kan een gevolg zijn van opmerkingen of klachten over producten, diensten of medewerkers van Siemens Nederland. Om deze goed te kunnen verwerken zijn bij Siemens per sector en divisie klachtencoördinatoren benoemd. Als bij Siemens, per brief, e-mail of via de contactfunctie op Internet een klacht binnenkomt, wordt deze doorgestuurd naar de klachtencoördinator van de sector of divisie waarop de klacht betrekking heeft. De klachtencoördinator zoekt binnen de betreffende organisatorische eenheid een klachteigenaar, die verantwoordelijk is voor de tijdige en correcte afhandeling van de klacht richting de klant. Is een klachteigenaar gevonden, dan ontvangt de indiener van de klacht een bericht hiervan. In dit bericht staat ook de contactpersoon binnen Siemens genoemd, evenals de termijn waarbinnen de klacht naar verwachting zal worden afgehandeld. De mogelijkheid tot het geven van feedback op dit Maatschappelijk Verslag van Siemens is mogelijk via de ingang en procedure zoals omschreven op de laatste pagina van dit verslag. Ook kan hiervoor onze eerdergenoemde virtuele community “Duurzame Randstad” gebruikt worden, die bereikbaar is via www.siemens.nl en www.duurzamerandstad.nl

Doelen Stakeholders

Datum

Status

Partnership NRG Battle 2012

nov. 2012

Doel behaald; David Molenaar, Hoofd Divisie Windpower, vertegenwoordigde Siemens in de jury

Vier Round Table sessies over stedelijke thema’s. i. k. v. Duurzame Projectenparade

nov.2012dec. 2012

Doel behaald; vier Round Table sessies (22 en 29 november 2012; 6 en 13 december 2012). circa 70 participanten.

Kick off van onafhankelijk platform Duurzaam Den Haag waarin bedrijfsleven, onderwijsinstellingen, Gemeente en bewoners werken aan het duurzamer maken van Den Haag.

dec. 2012

Kick off op 18 december 2012 Siemens Nl is Founding Father Doel behaald.

Partnership bij Shell Ecomaraton 2013

mei 2013

Siemens levert vooraanstaande spreker, doel behaald (CEO Energy) Voortzetting deelname in mei 2014

Partnership bij het Post NL initiatief ‘Drive me Challenge’ 2013

juni 2013

Finaledag op 13 juni 2013; doel behaald Ook deelname in 2014

Finale ESCBO (Electric Sports Car Build-off)

juni 2013

Doel behaald: In juni 2013 vond finale plaats

Voortzetting Founding Partnership van Kennislab voor Urbanisme

Boekjaar 2013

Doel behaald

Nadere uitwerking Schoon Rijden Haaglanden

Boekjaar 2013

Doel behaald

Ontwikkeling Engagement platforms voor Health, Industry, Energy en Infrastructure & Cities

Boekjaar 2013

Actie loopt; Business Case Health Care is 1e kwartaal 2014 gereed

Ontwikkelen van Corporate Stories aansluitend bij de megatrends

Boekjaar 2013

Doel behaald Core Topic Papers zijn gereed.

Partnership bij Shell Ecomaraton

2014

Wordt gecontinueerd

Partnership ‘Drive me Challenge’

2014

Ook in 2014 partner

Schoon Rijden Haaglanden

2014

Continueren inbreng in 2014

31


7. Compliance “Only Clean Business is Siemens Business” “Siemens staat voor integer zaken doen“. Dit is wereldwijd topprioriteit als onderdeel van Corporate Responsibility. Compliance staat bij Siemens voor de naleving van de van toepassing zijnde weten regelgeving, in elk land waar Siemens zaken doet, en de naleving van de Siemens richtlijnen. Voor Siemens is Compliance de basis voor transparant en integer zakendoen. Het doel van Compliance is onder meer het voorkomen van omkoping, oneerlijke concurrentie en beïnvloeding van prijsvorming. Ten aanzien van deze aspecten geldt binnen Siemens een zero tolerance-beleid. Dit geldt niet alleen voor alle medewerkers in Nederland, maar overal ter wereld en ook voor haar leveranciers en business partners. Het voldoen aan alle lokale wetgevingen, regels en (interne) richtlijnen is van fundamenteel belang voor Siemens Nederland en een essentieel onderdeel van onze lokale integriteit. Compliance is topprioriteit binnen Siemens in Nederland en dit zal ook in de toekomst zo blijven.

Ingebed in de organisatie Op tal van manieren is Compliance ingebed in de dagelijkse organisatie van Siemens Nederland. De Siemens Gedragscode geeft het ethische en juridische kader, waarbinnen medewerkers dienen te handelen. De code is gebaseerd op onze kernwaarden: verantwoordelijk, innovatief en excellent. Integer zakendoen is een van de fundamenten van deze gedragscode. Ketenverantwoordelijkheid gaat Siemens Nederland niet uit de weg. Ook vaste leveranciers van Siemens Nederland dienen een gedragscode te ondertekenen waarin zij verklaren te handelen conform de vigerende wetgeving.

32


Alle medewerkers van Siemens Nederland kunnen een beroep doen op een wereldwijd toegankelijke Compliance helpdesk. Medewerkers van Siemens Nederland kunnen daar al hun vragen voorleggen en verdachte zaken melden, 24 uur per dag, zeven dagen in de week. Ook in 2013 konden medewerkers van Siemens in Nederland gebruik maken van deze mogelijkheid. De meldingen kunnen in anonimiteit plaats vinden. Om de drempel zo laag mogelijk te maken, worden er geen gegevens verstrekt omtrent de melders. Ook op andere manieren is Compliance een vast onderdeel van het zakendoen. Binnen de financiële administratie zijn beperkende regels geïntroduceerd. Deze zorgen voor een strikte controle op financiële transacties en het gebruik maken van o.a. bankrekeningen. Het Compliance beleid van Siemens wordt voortdurend verbeterd, in nauwe samenwerking met zowel in- als externe deskundigen. Binnen Siemens is een zogenaamde Sounding Board opgericht waarin een 20-tal internationale Siemens Compliance experts zitting hebben die bepalend zijn voor de aanpassing in het Compliance systeem en de verdere ontwikkeling hiervan. Ook adviseren zij in een verdere aanpassing/ontwikkeling van de interne regelgeving en de applicaties die het Compliance systeem ondersteunen. Voor de naleving van de zogeheten anti-bribery en anti-trust wetgeving is een Compliance Control Framework (CCF) operationeel. Deze controls worden periodiek uitgevoerd. Het streven is erop gericht, dat er geen afwijkingen ten aanzien van de van toepassing zijnde regels, procedures en/of richtlijnen plaatsvinden. De Compliance controls zijn volledig geïntegreerd in het PCMB (Policy and Control Master Book). In het PCMB zijn alle 750 financiële, operationele en Compliance controls gebundeld waaraan Siemens moet voldoen. Op basis van o.a. de uitkomsten van het Compliance Control Framework wordt jaarlijks aan het einde van het jaar door de Raad van Bestuur een zogeheten ‘in control statement’ afgegeven aan de Commissarissen en de controlerende accountant. De Compliance organisatie vervult haar toezichthoudende taak op regelnaleving deels via steekproeven en, indien de uitkomsten daartoe aanleiding geven, door nader onderzoek. De Compliance organisatie stelt ook risico-inventarisaties op en initieert disciplinaire maatregelen indien daar noodzaak toe bestaat. In de twee-jaarlijkse Siemens Global Engagement Survey zijn tien vragen opgenomen over Compliance. Hierin worden aan de medewerkers vragen gesteld over de manier waarop leidinggevenden een voorbeeldfunctie vervullen voor Compliance. Ook vragen als ‘Kunt u gemakkelijk de Compliance regels vinden?’ en ‘Past u deze regels toe in uw eigen situatie?’ komen aan de orde in de Survey. Vorig jaar beantwoordde 86% van de medewerkers deze vragen positief. Voor de bewaking op naleving van regels maakt Siemens Nederland intensief gebruik van geautomatiseerde tools. Voorbeelden hiervan zijn: 

SpoDoM (Sponsoring, Donaties en Lidmaatschappen). In deze tool is een workflow opgenomen voor goedkeuring.



Geschenken & Gastvrijheid. Hierin worden voor externe relaties gemaakte kosten op transparante wijze worden



Via het elektronische tool Limits of Authority (LoA) vindt de borging plaats van het autorisatieproces voor het uitbrengen

verantwoord. van offertes en het afsluiten van orders. Via LoA wordt ook een controle uitgevoerd op mogelijke Compliance risico’s in projecten en vastlegging van de hieruit voortvloeiende acties. 

Business Partners Compliance. Business partners met wie vanuit Siemens Nederland zaken worden gedaan, moeten ook aan de Compliance regels voldoen. In de Business Partners Compliance tool wordt voor elke Businesspartner een Compliance Due Diligence uitgevoerd alvorens Siemens hiermee een relatie aangaat.

Tot 2011 werden Compliance gerelateerde variabele beloningsconcepten voor het senior management toegepast. Deze konden tot 25% oplopen en werd centraal een Siemens World multiplier door Siemens Corporate Headquarters vastgelegd, welke voor iedere manager binnen Siemens wereldwijd gelijk was. Vanaf 2011 gelden aangepaste beloningsvormen, waarbij de norm op 100% is gesteld en alleen in geval van negatief afwijkende resultaten (op individuele basis) naar beneden bijgesteld kan worden.

Afgelopen boekjaar In FY 2013 hebben verdere aanpassingen plaatsgevonden in de Compliance Controls Framework, waarbij diverse control uitvoeringen naar de business owners zijn verplaatst. Gevormd naar deze kaders en regels worden de Siemens-medewerkers nu langzaam maar zeker in staat geacht om de stap te gaan zetten van ‘correct handelen volgens opgelegde regels’ richting ‘integer handelen vanuit persoonlijke waarden’. Om de eigen ethiek en integriteit slagvaardig te kunnen bewaken is bewustwording het sleutelwoord. Deze wordt door middel van zogenaamde Integriteitdialoog workshops voor hoog- en middel management gegeven, waarbij de medewerkers d.m.v. rollenspellen bekend worden gemaakt met elementen van ethische blindheid, zoals prestatiedruk, tijdsdruk of groepsdynamiek. Siemens steekt veel energie in het geven van trainingen aan managers om dit soort risico’s te signaleren en te pareren, en om hen te leren op welke systemen en bedrijfsprocessen zij terug kunnen vallen voor hulp. Hierna is het hun verantwoordelijkheid om deze kennis en vaardigheden door te geven. In 2013 werden 114 managers op deze wijze getraind, die op hun beurt 488 medewerkers uit hun eigen divisie- of afdeling getraind hebben. 33


Ook dit jaar werden de verplichte Webbased en In-person Compliance trainingen voor de Gedragscode en de basis Compliance gegeven om alle medewerkers op een laagdrempelige en kosteneffectieve wijze op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Op deze manier kunnen zij via ethisch zakendoen hun bijdrage leveren aan een duurzame, maatschappelijk verantwoorde manier van ondernemen. Na zijn aanstelling in augustus 2013, benadrukte Joe Kaeser, President en CEO van Siemens AG nogmaals ‘the tone from the top’: “De cultuur van een onderneming en zijn waarden maken het verschil. Mensen associëren Siemens terecht met betrouwbaar, eerlijk en integer.” In juli 2013 werd tevens een leveranciersdag georganiseerd voor de belangrijkste leveranciers (top-35) voor projecten van Siemens Nederland, waarbij de focus lag op het uitwisselen van ervaringen en best practice voorbeelden met name op het gebied van integriteit, Compliance en duurzaamheid.

Blijvende aandacht door interne en externe communicatie Binnen Siemens Nederland is een Compliance organisatie ingericht die, samen met de afdeling Communicatie, zorgt voor een permanente interne communicatie over dit thema. Compliance blijft zo voortdurend onder de aandacht. Via het tonen van voorbeeldgedrag en via publicaties in bedrijfsmedia houdt het management de aandacht vast voor Compliance. Voorbeelden hiervan zijn de vele publicaties via intranet en e-mails over gedragsregels en Compliance processen. In het boekjaar 2014 zal een nieuwe opzet van de Integriteitdialoog worden geïntroduceerd, waarbij de managers de kennis over het Compliance systeem bij Siemens wordt opgefrist. Om het bewustzijn van corruptie en het belang van de wetgeving ter bestrijding en voorkoming van corruptie te benadrukken, is destijds vanuit Internationale Organisaties besloten om ieder jaar 9 december als internationale anticorruptie dag aan te wijzen. Ook Siemens ondersteunt initiatieven hieromtrent en werkt hiervoor nauw samen met politieke leiders, regeringen, juridische instellingen en belangengroepen, die een vuist maken tegen corruptie. In het volgend boekjaar wordt wederom een Compliance week gepland, waar bij dit jaar Compliance in de keten aandacht zal krijgen. Hiervoor zullen wederom leveranciers voor projecten en facilitaire diensten worden uitgenodigd. Vanaf april 2013 is intensief gewerkt aan een aanpassing van het totale aanbod van webbased (WBT) en/of in-person (IPT) trainingen. Met name de webtrainingen worden m.i.v. 2014 beperkt tot één Compliance training en de basis Compliance (IPT) training zal qua tijd en onderwerpen worden ingeperkt. In het komend jaar zal specifiek meer aandacht worden besteed aan Compliance risico’s tijdens projectuitvoeringen. Tevens zullen er speciale workshops worden gehouden om de voorschriften en afhandeling van aanvragen m.b.t. sponsoring, donaties, lidmaatschappen, gastvrijheid en entertainment & geschenken verder onder de aandacht te brengen. Siemens heeft zich eveneens ten doel gesteld Compliance als onderdeel van integer zaken doen” naar externe partijen te promoten en heeft zich, om dit doel te bereiken, bij meerdere organisaties aangesloten en een ruim budget hiervoor vrijgemaakt. In haar streven naar eerlijke marktomstandigheden voert Siemens een zogenaamd “Collective Action” concept, waarvan een voortdurende dialoog met belanghebbende organisaties, waaronder Wereldbank, International Chamber of Commerce en Transparency International, onderdeel uitmaakt. In Nederland participeert Siemens o.a. in het World Legal Forum, een organisatie gesubsidieerd vanuit o.a. het Ministerie van Economische Zaken en de Gemeente Den Haag, die mogelijkheden onderzoekt tot het oprichten van internationale instituten ter bestrijding van internationale fraude en corruptie. Om Compliance als thema in te voeren bij Risk Management, is het afgelopen boekjaar in toenemende mate samenwerking gezocht met diverse organisaties uit de private sector. De Compliance Officer van Siemens Nederland N.V. is bijvoorbeeld gastdocent bij de NIBE-SVV (Nederlands Instituut voor Bankverzekeraars en effectenbedrijf) en de Haagse Hogeschool voor 4de jaars studenten Accountancy en Bedrijfseconomie. Op diverse symposia van o.a. AON, politievakbond VMHP, USG People, EY, Deloitte was de Compliance Officer van Siemens dit jaar gastspreker en panellid. In oktober 2013 werd door Wolters Kluwer een boek “Ondernemen zonder corruptie” gepubliceerd, waarin uitvoerig wordt stilgestaan bij alle relevante weten regelgevingen en boordevol met praktijksituaties en voorbeelden staat. Ook hieraan heeft de Compliance Officer van Siemens een bijdrage aan geleverd met een uiteenzetting hoe bij Siemens het Compliance systeem zich heeft ontwikkeld van een ‘rule based” naar een “value based’ syteem.

34


Compliance doelen

Datum

Status

Vaste medewerkers van Siemens nemen verplicht deel aan de online training “Business Conduct Guidelines”

‘sept. 2011

Dit doel is behaald. Zo’n 1890 vaste medewerkers hebben deelgenomen.

Zo’n 100 (nieuwe) vaste medewerkers zullen worden getraind met de online training “Business Conduct Guidelines”

sept. 2012

Dit doel is behaald. 173 medewerkers volgden de training Business Conduct Guidelines (BCG) via het web. 120 medewerkers volgden de Inperson training BCG (Gedragscode).

Zo’n 300 medewerkers, vaak met externe klantcontacten zullen deel nemen aan Compliance workshop en/of training

sept. 2012

327 medewerkers volgden de In-person* Basis Compliance Training (BCT). 133 medewerkers volgden de In person Antitrust training. 375 medewerkers volgden de webtraining YS-YR (tekenbevoegdheid)

Webtraining Business Conduct Guidelines

maart 2013

van het totaal aantal actieve medewerkers hebben tot nu toe 2289 deze training succesvol afgerond.

Webtraining Antitrust

maart 2013

340 geselecteerde medewerkers hebben tot nu toe deze training gevolgd.

Webtraining YS-YR (tekenbevoegdheid)

maart 2013

703 medewerkers volgden tot nu toe deze training.

In person Training (BCT)

sept. 2013

130 medewerkers hebben deze training in 2013 Basis Compliance bezocht.

Zo’n 100 medewerkers die t/m 2009 een Compliance training en/ of workshop hebben gevolgd, zullen worden opgeroepen deze training (verplicht) te herhalen.

sept. 2013

De Integriteitdialoog workshops werden in 9 sessies voor 144 managers gehouden. Deze managers hebben in 46 sessies 488 medewerkers getraind.

In 2014 zullen alle trainingen (WBT en IPT) worden gericht op medewerkers die of een management functie hebben, of een externe gerichte functie hebben. Zij zullen op basis van hun functietitel* worden uitgenodigd om een WBT of IPT Compliance training te volgen. Alleen diegenen, die reeds in het verleden zo’n training al hebben gevolgd, zijn hiervan vrijgesteld. Daarnaast zullen zgn. Integriteitdialogen gehouden worden voor hoog- en midden management als opfrisser van bestaande Compliance systeem onderdelen. De Compliance trainingen worden d.m.v. een speciale applicatie LMS geïnitieerd op naam en functietitel. Daarnaast worden functiespecifieke trainingen aangeboden voor het gebruik van de verschillende tools, alsmede als uitkomst van de Anti-trust Risk Assessments, die twee-jaarlijks worden gehouden (update januari 2014).

Deelnemers (webbased)

Compliance trainingen (WBT)

FY 2011

1890

FY 2012

1128

FY 2013

1424

Medewerkers

Compliance Office

FY 2011

2

FY 2012

2

FY 2013**

2,5

FY 2014**

2,5

*) De beoogde functies zijn: management, in- en verkoop, project management en leiding van business administration. **) i.v.m. integratie Siemens Industrial Turbomachinery Hengelo

35


8. Medewerkers (Health & Safety) Siemens Nederland neemt haar werknemers en hun persoonlijke ontwikkeling als uitgangspunt voor haar sociale beleid. Openheid, duidelijkheid en vertrouwen zijn daarbij van cruciaal belang in een omgeving die uitdagend en afwisselend werk biedt met aandacht voor persoonlijke kwaliteiten en zeer gevarieerde ontwikkelings- en ontplooiingsmogelijkheden. Er is voldoende ruimte voor initiatieven en creativiteit, en medewerkers worden gestimuleerd om hun persoonlijke ontwikkeling ter hand te nemen door middel van opleidingen, continue ontwikkeling en training. Ook is een online self-assessmenttool ontwikkeld. Via deze applicatie kan een werknemer een beter beeld krijgen van zijn of haar competenties Hierdoor worden strategische vaardigheden en talenten ontwikkeld die bijdragen aan een highperformance cultuur gebaseerd op de Siemens waarden Verantwoordelijk, Excellent en Innovatief. Siemens Nederland streeft ernaar het beste talent aan te trekken door schoolkinderen en studenten al op jonge leeftijd te betrekken door middel van educatieve programma’s, leerplekken en afstudeerstages. Siemens Nederland hanteert als uitgangspunt bij haar werving en selectie de mate van geschiktheid voor de vacante functie. Het Global Diversity Initiative stimuleert het aannemen van mensen met verschillende achtergronden. Eenmaal bij Siemens Nederland aan het werk, krijgen medewerkers de mogelijkheid geboden om hun kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen en wordt iedereen aangemoedigd om voorop te lopen in hun vakgebied. De gedragscode schrijft voor dat iedereen elkaar met respect behandeld. Om gemotiveerde en presterende werknemers te behouden en te stimuleren ondersteunt Siemens Nederland haar werknemers bij het zorgen voor een optimale balans tussen werk en privé. Om de combinatie van werken en de zorg voor kinderen (of andere familieleden) mogelijk te maken, kunnen werknemers parttime werken, of telewerken. Met behulp van technologische ontwikkelingen en flexibele werkvormen kunnen zij toch met collega’s samenwerken aan projecten.

36


Gezondheid is een wezenlijk onderdeel van het sociaal beleid. Reden waarom Siemens ervoor heeft gekozen de regie over het gezondheidsmanagement in eigen hand te houden door een eigen interne Arbo-dienst.

Personeelsbestand Organisatiebreed is het aantal fte’s in 2013 met 100 verminderd, zoveel mogelijk via het niet verlengen van tijdelijke contracten en verloop. Deze ontwikkeling is deels ingegeven door een internationaal kostenbesparingsprogramma binnen Siemens, maar is tevens onderdeel van een structurele verandering in de samenstelling van ons personeelsbestand. Om toegevoegde waarde te kunnen blijven leveren, moeten de aanwezige kennis en competenties binnen de organisatie naadloos aansluiten op de veranderende vraag vanuit de markt. Dit zal onder meer betekenen dat de komende jaren meer behoefte ontstaat aan technische vakmensen op mbo+-niveau én naar specialisten die de groeiende impact van IT op ons vakgebied weten te benutten.

Personeelsopbouw Siemens Nederland N.V.

Eigen personeel ingeleend Personeel Totaal

2013*

2012*

2011

2010

2009

2008

2007

2429

2500

2408

1880

2193

2544

2478

363

425

286

382

296

419

393

2792

2925

2694

2262

2489

2963

2871

* ultimo september 2013

Aantal medewerkers per geslacht totaal 2429, eigen personeel

402 vrouwen (16,55 %)

2027 mannen (83,45 %)

Aantal medewerkers per opleidingsniveau totaal 2429 LBO 228 (9,4%)

Universitair 268 (11%)

MBO (42%)

HBO 910 (37,5%)

37


Aantal medewerkers per leeftijd totaal 2429 (peildatum 1 oktober 2012) 17 <25 jaar (0,76%) 461 55-65 jaar (17,04%)

850 45-54 jaar (33,92%)

391 25-34 jaar (17,76%)

710 35-44 jaar (30,52%)

Duurzame inzetbaarheid Langer doorwerken is, onder invloed van de recente maatschappelijke ontwikkelingen, voor steeds meer medewerkers geen keuze meer maar een gegeven. Siemens Nederland werkt hier actief aan door met behulp van een uitgebalanceerd beleid (balance in policy) medewerkers te ondersteunen en te begeleiden om goed en gemotiveerd door te kunnen werken tot de latere pensioendatum. Veel onderdelen van ons HRM- instrumentarium kunnen worden ingezet om mensen tot hun 67e levensjaar duurzaam inzetbaar te houden. Zo wordt in het Performance Management, via plannings-, functioneringsen beoordelingsgesprekken, aandacht gegeven aan de inzetbaarheid en loopbaanmogelijkheden van de individuele medewerker. Job Rotation en taakverruiming zijn hierbij belangrijke factoren. Ook de leidinggevende krijgt van zijn medewerkers via een upward feedback systeem regelmatig terugkoppeling over zijn functioneren. Daarnaast levert ook de tweejaarlijkse Employee Engagement Survey gedetailleerde informatie op. Op basis van de verzamelde gegevens van dit medewerkerswaarderingsonderzoek wordt pro-actief gestuurd. Via vrijwillige Periodiek Geneeskundig Onderzoeken (PGO) bij de interne arbodienst wordt de fysieke en mentale conditie van medewerkers eveneens in kaart gebracht. Gebleken is dat conditie een onderscheidende factor is bij inzetbaarheid. Het gehele instrumentarium zorgt voor een duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Hierdoor kunnen medewerkers productief, gezond en gemotiveerd blijven werken, met een zeer hoge mate van betrokkenheid bij het werk en bij de onderneming.

Diversiteit Siemens Nederland hanteert een drietal uitgangspunten wat betreft diversiteit. Allereerst is diversiteit een bron van talent, creativiteit en ervaring waardoor innovatie wordt gestimuleerd. Ten tweede is diversiteit binnen Siemens noodzakelijk om de diversiteit bij onze klanten en partners volledig te kunnen benutten. Als laatste ziet Siemens diversiteit als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid, waardoor middels een bewuste omgang met mensen de beste talenten worden geselecteerd. De valkuil van diversiteit is het versmallen van een mens tot één aspect van zijn diverse kenmerken. Siemens Nederland wil stereotyperingen en vooroordelen doorbreken. Kernpunt is dat geschiktheid voor de functie het eerste en enige criterium is voor aanstelling of benoeming. Diversiteit komt daardoor bij Siemens tot uiting in het waarderen en benutten van de unieke verschillen tussen medewerkers. Ook in Nederland worden Siemens medewerkers gestimuleerd het online Siemens Diversity Charter te onderteken. Wereldwijd hebben al zo’n 14.000 medewerkers hun betrokkenheid hierbij kenbaar gemaakt. Siemens Nederland heeft besloten te starten met een diversiteitsprogramma voor meer vrouwen in topfuncties. Wij hebben daartoe het Charter Talent naar de Top ondertekend. Met het charter wordt een hogere toestroom, doorstroom en behoud van vooral vrouwelijk talent in (de aanloop naar) topfuncties beoogd. Environment, Health & Safety (EHS) zijn alle van groot belang voor Sustainability. Onderstaand komt aan de orde hoe Siemens Health & Safety concretiseert.

38


INTERVIEW

Chirurg Jan van Bodegom start eerste gespecialiseerde borstkankerziekenhuis in Nederland

“Vanaf het begin voelde ik het vertrouwen” Z es jaar geleden begon chirurg Jan van Bodegom met het verwezenlijken van zijn droom: het eerste gespecialiseerde borstkankerziekenhuis van Nederland. Inmiddels kunnen de eerste patiënten terecht in het Alexander Monro Ziekenhuis in Bilthoven. “Om een borstkankerziekenhuis tot een succes te maken, is goede beeldvormende techniek van essentieel belang. Kwalitatief hoogwaardig en vrouwvriendelijk. Dat waren mijn belangrijkste eisen. En het moest aansluiten bij de vernieuwende werkwijze van dit ziekenhuis: snel diagnosticeren en behandelen, dus weinig onnodige wachttijd en onzekerheid voor de patiënten. “Die jongen met z’n ziekenhuis” Toen ik zes jaar geleden aanklopte bij verschillende leveranciers, was ik een chirurg met een groot plan, een droom. Dat kon wat ongeloofwaardig overkomen. Vanaf het eerste moment voelde ik echter het vertrouwen van Siemens. En dat bleef zo, gedurende mijn hele oriëntatiefase én erna. Zo gaven ze me zonder problemen een kijkje ‘in de pijplijn’, zodat ik wist wat er de komende jaren op de markt zou gebeuren. Ze hadden ook kunnen denken: ‘Daar heb je die jongen met z’n ziekenhuis weer’.” Jonge vrouwen Ik ben erg tevreden met de systemen die er nu staan. Zo kan een extra krachtige MRI-scanner ook bij jonge vrouwen tumoren detecteren – vanwege de dichtheid van het weefsel is dat soms lastig – en werkt de 3D-echografie erg patiëntvriendelijk. Je hoeft hierbij niet eindeloos over de borst te wrijven, wat pijnlijk kan worden voor de patiënt, maar je vangt de borst als het ware op in een kuipje. Het zijn kleine dingen, die voor een patiënt een groot verschil maken. En daar draait het hier om.”

Powered by Siemens In het Alexander Monro Ziekenhuis in Bilthoven staan vijf beeldvormende systemen die geleverd zijn door Siemens Healthcare. Dit zijn onder meer de MRI-scanner MAGNETOM Spectra, met een hoge kracht van 6 Tesla, een ACUSON S2000, het nieuwste systeem voor echografie en een Symbia S Spect-scanner, die onder meer wordt gebruikt voor nucleair geneeskundig onderzoek. Het ziekenhuis zal per jaar maximaal 2.000 patiënten met borstkanker ontvangen.

39


Mentale en fysieke gezondheid (Health) Siemens Nederland nodigt alle medewerkers eens per vier jaar uit voor een preventief medisch onderzoek (PMO). Het doel van dit onderzoek is te zien hoe het met de eigen gezondheid is gesteld. De medewerker die telkens gehoor geeft aan de uitnodiging voor het PMO krijgt een voortschrijdend inzicht in zijn gezondheid. Dat kan een signaal zijn om leefgewoontes aan te passen, zoals meer bewegen en minder eten. Medewerkers krijgen de mogelijkheid te participeren in een fitness programma om fit te blijven. Om dit te stimuleren biedt Siemens Nederland een financiële bijdrage voor het deelnemen aan fitness bevorderende sporten. Uit deze onderzoeken komen eveneens gegevens naar voren die een beeld geven van verzuim versus conditie. Opvallend is dat het ziekteverzuim van medewerkers met een goede conditie in gunstige zin afwijkt van de medewerkers met een slechte(re) conditie. Dat gunstig verschil wordt groter naarmate de leeftijd van de medewerker vordert. Verzuim vs. conditie 2012 5% Verzuim % 2012 slechte conditie Verzuim % 2012 goede conditie 4%

3% 4,5 4,1

2% 2,8

2,6 1%

2,2

2,1

1,8

2,2

0% 30 jaar en <

40

31 - 40 jaar

41-50 jaar

50 jaar en >


Relatie tussen verzuim en conditie Periodieke Medische Onderzoeken, intensieve begeleiding bij ziekte, en het EHS-beleid zorgen er voor dat het ziekteverzuim bij Siemens Nederland al jaren onder het landelijk gemiddelde ligt. Ziekteverzuim Siemens Nederland* Verzuim (excl. zwangerschap) 6%

5%

Verzuim particuliere bedrijven Verzuim Siemens 4,3

4,3

4,1

4,2

4

4%

3% 2,3

2,4 2,1

2%

2,1

1,9

1%

0% 2008/2009

2009/2010

2010/2011

2011/2012

2012/2013

* De verzuimberekening is gebaseerd op cijfers van de locaties in Den Haag, Zoetermeer, Assen,Rotterdam, Amersfoort, Den Bosch en de inmiddels gesloten vestiging in Breda. Gegevens over de locatie Hengelo zijn niet opgenomen in deze berekening. In Hengelo werken circa 500 medewerkers. Het verzuimcijfer van 1,9% is dus gerelateerd aan 2000 medewerkers en niet aan 2500. De vestiging in Hengelo werkt samen met een externe arbodienst. Uit kwantitatieve verzuimgegevens zoals verstrekt door de Arbo Unie blijkt dat hier het verzuimpercentage (exclusief zwangerschap) voor het kalenderjaar 2010 3,5% was, voor 2011 3,4%, voor 2012 4 % en voor 2013 4,3%. Het verzuimcijfer van Hengelo wordt negatief beïnvloed doordat Hengelo gedeeltelijk herstel niet berekent als einde verzuim. De overige vestigingen van Siemens Nederland tellen gedeeltelijk herstel wel als einde verzuim. Dit verslagjaar is de integratie van Siemens Industrial Turbomachinery in Hengelo afgerond. Ook voor mentale en fysieke gezondheid zijn doelen gesteld. Siemens wil het ziekteverzuim onder de 2,5% houden. Eenmaal per kwartaal wordt dit gemeten. Aan het einde van het boekjaar wordt het cijfer over het lopende boekjaar bekend. De WGA-instroom (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) dient kleiner dan 0,04% te zijn.

41


Werkomgeving en veiligheid (Safety) Siemens Nederland streeft naar een cultuur met absolute prioriteit voor veiligheid. Om dit te bereiken loopt er sinds 2012 een uitgebreid trainings- en bewustwordingsprogramma: Zero Harm Culture @ Siemens. In september 2012 werd het programma in een brede sessie, ondersteund door de actieve medewerking vanuit de Raad van Bestuur, officieel geïntroduceerd tijdens de Dag van de Veiligheid. Zero Harm Culture @ Siemens heeft drie belangrijke uitgangspunten: 1. Geen incidenten en ongevallen – het is haalbaar We zijn ervan overtuigd dat het haalbaar is: bij Siemens moet iedereen kunnen werken zonder dat er een incident of ongeval plaats vindt. Altijd en overal. Dat is ons doel. 2. Gezondheid en veiligheid – geen compromissen Een krappe deadline? Dat kan. Kosten beheersbaar houden? Dat kan. Compromissen sluiten op het gebied van veiligheid? Dat kan absoluut niet! Veiligheid en gezondheid van onze medewerkers hebben de hoogste prioriteit. Dit staat altijd voorop. Dus geen mitsen en maren. 3. We letten op elkaar Tijdens ons werk blijven we alert op gevaarlijke situaties en op elkáár. Onnodige risico’s nemen is ‘not done’. Daar spreken we elkaar ook op aan. Iedereen heeft hierin een voorbeeldrol. Als we onderstaande basisprincipes volgen en iedereen zich verantwoordelijk voelt voor deze uitgangspunten, kunnen we ons doel bereiken: een Zero Harm Culture bij Siemens. Concreet wordt hieraan invulling gegeven door het hein® programma. hein® staat symbool voor de ‘veiligheidsbewuste ik’. hein® is het stemmetje dat in iedereen leeft, hoe klein ook: “Ik moet er wat van zeggen, anders kunnen er ongelukken gebeuren.” ‘hein®’ staat dus symbool voor het (durven) aanspreken van een collega, leidinggevende, klant, etc. op onveilig werken, kortom mondig zijn over veiligheid. Na een serie workshops voor medewerkers en managers is een start gemaakt met de uitvoering van het vervolgplan, gebaseerd op de uitkomsten van de workshops. Hierin staan acties centraal die de open aanspreekcultuur stimuleren. Siemens Nederland besteedt ook veel aandacht aan de ergonomie van de werkomgeving, evenals aan voorlichting van haar werknemers om bewust om te gaan met eventuele opkomende RSI/KANS-klachten. Daarnaast voorziet Siemens Nederland haar werknemers van actieplannen om de gezondheidssituatie te verbeteren en hanteert zij een verzuimbeleid dat zich actief richt op preventie en re-integratie. Kernpunt bij het veiligheidsbeleid is verantwoordelijkheid en bewustzijn. Daarnaast is het waarborgen van veiligheid voor de omgeving van werklocaties een groot aandachtspunt. Via de zogeheten Safety Performance kunnen alle medewerkers volgen hoe lang Siemens Nederland ongevalsvrij is. Siemens Nederland is zich ervan bewust dat haar verantwoordelijkheid verder gaat dan alleen de eigen medewerkers. Daarom is in de Safety Performance ook te zien hoe lang de door Siemens ingehuurde onderaannemers al ongevalsvrij zijn. Voor zowel Siemens als de onderaannemers zijn de drie meest recente incidenten weergegeven. Elke divisie beschikt over een preventiemedewerker en afhankelijk van de activiteiten over een (senior) EHS (Environment, Health & Safety)-expert. Centraal binnen Siemens Nederland is specialistische kennis aanwezig over straling-, brand-, omgeving-, arbeidsveiligheid- en arbeidshygiëne. Zie ook de bijgevoegde figuur met de EHS-organisatie binnen Siemens Nederland. De afgelopen jaren zijn veel structurele verbeteringen doorgevoerd op EHS gebied. Veel van deze verbeteringen zijn inmiddels ‘regulier proces’ geworden. Daarnaast vonden in Fiscal Year 2013 op het gebied van Health & Safety (EHS) de volgende belangrijke vernieuwingen plaats: 

U itrol van hein® @ Siemens, een programma in het kader van een open aanspreekcultuur en veiligheidsbewustzijn als onderdeel van het Zero Harm Culture@Siemens programma;



Ontwikkeling van een werkgroep gerichte aanpak binnen de EHS community van Siemens Nederland;



Implementatie van de SOAT ongevallenanalyse methode, inclusief een trainingsprogramma;



Certificering van Siemens Nederland conform de CO2 prestatieladder;



Fase 2 van de EHS beslissingsboom afgerond: integratie van risico-inventarisatie modules t.b.v. projecten;



Complete update van het EHS beleid- en managementsysteem.

Ook voor de komende jaren zijn verbeterprojecten gepland op het gebied van Health & Safety. Voorbeelden: 

V erdere implementatie van het Zero Harm Culture @ Siemens en hein® programma. De programma’s hebben een blijvend karakter en zal daarom de komende jaren verder worden uitgevoerd en ontwikkeld. Geplande activiteiten zijn met name gericht op het verder activeren van de open aanspreekcultuur.

42



Bijdrage aan de ontwikkeling en uitrol van een wereldwijde versie van de interne Siemens VeiligheidsApp;



Ontwikkeling van Web Based EHS toolboxen (EHS voorlichting-/instructie);



Ontwikkelen van een project-gerichte Zero Harm Culture- en hein® aanpak, om dit thema ook in de keten te stimuleren.


Doelen werkomgeving

Datum

Status

Nul werkgerelateerde ongevallen met dodelijke afloop.

FY13/14

Dit doel is behaald

Een LTIF met een score lager dan 1.

FY13/14

Dit doel is behaald voor Siemens Nederland (LTIF: Lost Time Incident Frequency) medewerkers: LTIF was 0,85. Niet behaald voor contractors: 2,3.

Specifieke EHS-doelstellingen voor EHSperformance, zoals ongevallen en Incidenten.

Sept/13 + Sept/14

Doorlopend proces. Dit wordt elk kwartaal gemeten in het EHSdashboard.

Implementatie van het vernieuwde aanwijsbeleid in het kader van elektrische veiligheid (NEN3140/3840)

Sept/13

Doel behaald

Introductie Web Based Toolboxen

Sept/14

Gepland

Introductie Zero Harm Culture/hein® in projecten

Sept/14

Gepland

Introductie wereldwijde Siemens VeiligheidsApp

Apr/14

Gepland

Uitrol Zero Harm Culture/hein® activeringsplan zoals vastgelegd

Sept/14

Gepland

De volgende nieuwe KPI’s/doelstellingen zullen voor FY14 worden opgenomen in het EHS dashboard: TRIFR (Total Recordable Incident Frequency Rate)

Sept/14

Doelstelling: <2,5

Aantal uitnodigingen t.b.v. PMO (Periodiek Medisch Onderzoek)

Sept/14

>500

Aantal deelnemers PMO (Periodiek Medisch Onderzoek)

Sept/14

>50% van het aantal genodigden

43


9. Leveranciers Ketenverantwoordelijkheid: Siemens Nederland verwacht dat haar Nederlandse leveranciers zich houden aan een binnen Siemens mondiaal geldende gedragscode voor leveranciers. Belangrijkste elementen van deze zogeheten ‘Code of Conduct’ (Corporate Responsibility Verklaring) zijn een gedegen milieubeleid, een goed personeelsbeleid, naleving van geldende wetten, geen corruptie en geen kinderarbeid. Tevens wordt van de leverancier een actieve opstelling binnen de eigen keten verwacht. Deze elementen zijn opgenomen als clausule in de contracten met de leveranciers. Meer informatie hierover is te vinden onder www.siemens.nl/inkoop, zie ook ‘ethiek en wetgeving’ onder ‘beleid’. In 2011 is deze methodiek uitgebreid. Alle nieuwe strategische leveranciers boven de € 50.000 (verwachte) jaarinkoop dienen de Corporate Responsibility Verklaring te ondertekenen. Het aantal leveranciers waar Siemens Nederland zaken mee doet, en die een Corporate Responsibility Verklaring hebben ondertekend, zal daardoor stijgen van 438 naar circa 500. Het percentage A-leveranciers met een “CR verklaring” zal daardoor stijgen naar 75%. Dit is onderdeel van het nieuwe Supply Qualification Process waarbij vooraf minimumeisen worden gesteld aan nieuwe leveranciers op het gebied van:

44



Corporate Responsibility self assessment



Environment, health & safety



Supplier Risk Evaluation



Basis quality requirements, zoals ISO 9000, ISO 14001, VCA



Supplier self description



Trading Partner Security


Nieuwe leveranciers mogen alleen aan Siemens Nederland leveren, als zij voldoen aan deze minimumeisen. In 2013 wordt de inkooporganisatie meer decentraal. Het inkoop informatie systeem LIS wordt beëindigd. Speficieke rapportages dienen door de divisie gedaan te worden. Tevens staat het thema CO2 prestatieladder hoog op de agenda. Op basis hiervan zal ook de Algemene Inkoop Voorwaarden worden uitgebreid met een specifieke clausule.

Doelen leveranciers Doel

Implementatiedatum

Status

Aantal leveranciers met ondertekende Corporate Responsibility Verklaring verhogen van 438 naar 500 (75%)

sept. 2011

Dit doel is niet behaald Het aantal leveranciers is 449. De actie wordt gecontinueerd.

Invoering nieuw Supply Qualification Process

sept. 2011

Dit doel is behaald.

Uitrol Supply Qualification Process

sept. 2013

Doel is behaald.

Verdere uitrol Supply Qualification Process

sept. 2014

Actie loopt.

Een groot deel van de omzet van Siemens Nederland wordt eerst ingekocht in de vorm van goederen en diensten. Deze zijn niet alleen bestemd voor eigen gebruik, maar ook voor projecten van klanten. Aanvullend daarop dekken interne leveringen van Siemens AG het grootste deel af van het inkoopvolume, benodigd voor de realisatie van opdrachten uit de markt voor Siemens Nederland. Bij de bovengenoemde interne leveringen aan Siemens Nederland draagt het moederconcern zorg voor de ketenverantwoordelijkheid. Siemens AG toetst haar leveranciers op het voldoen aan sustainability-eisen. Niet alleen door audits, maar ook met behulp van inspecties en self-assessments door de leverancier. Meer informatie hierover is te vinden in het Sustainability Report van Siemens AG (http://www.siemens.com/sustainability/en/sustainability/reporting/current_reporting.htm) Goederen voor intern gebruik (de zgn. facilitaire of ‘non-product-related’ goederen en diensten) koopt Siemens Nederland zelf actief in. Hier heeft Siemens Nederland wel directe invloed op haar leveranciers. In 2008 is Siemens Nederland begonnen de leveranciers de gedragscode te laten ondertekenen als onderdeel van het leveringscontract. In de onderstaande tabellen wordt de ontwikkeling duidelijk van het aantal leveranciers dat de Corporate Responsibility Verklaring (CR-Verklaring) heeft ondertekend. Deze gedragscode is te vinden op http://www.siemens.nl/inkoop/beleid/ethiek.asp Gedurende een reeks van boekjaren wordt de trend geschetst. De leveranciers zijn daarbij ingedeeld volgens de klassieke ABC-verdeling, waarbij A-leveranciers verantwoordelijk zijn voor 80% van het inkoop-volume. Er worden zowel cijfers verstrekt op geaggregeerd ondernemingsniveau, als uitgesplitst naar de in 2009 opgerichte drie Sectoren Energy, Industry en Healthcare. In 2012 werd een nieuwe Sector gecreëerd, n.l. Infrastructure & Cities. Binnen de divisies van deze sectoren vindt de projectinkoop plaats.

45


Aantal A-leveranciers Siemens voor facilitaire goederen en diensten met ondertekende CR-Verklaring* Boekjaar

Aantal A-leveranciers

A-leveranciers met getekende CR-Verklaring Absoluut

Procentueel

2009

5

5

100%

2010

5

5

100%

2011

6

6

100%

2012

24

24

100%

2013

24

24

100%

* deze cijfers hebben geen betrekking op de sectoren.

Aantal A-leveranciers van de sector Energy met een getekende CR-verklaring Boekjaar

Aantal A-leveranciers (80% van het inkoopbedrag voor projecten)

A-leveranciers met getekende CR-verklaring

Absoluut

Procentueel

2009

10

2

20%

2010

12

11

91% +

2011

17

17

100% +

2012

35

33

94% -

2013

30

26

87% -

Bij de sector Energy gaat het om de inkoop van bijvoorbeeld installatiediensten, middenspanningsapparatuur en voedingssystemen.

46


Aantal A-leveranciers van de sector Industry per boekjaar met een getekende CR-verklaring Boekjaar

Aantal A-leveranciers (80% van het inkoopbedrag voor projecten)


Absoluut

Procentueel

2009

125

53

42%

2010

138

69

50% +

2011

146

77

53% +

2012

59

34

58% +

2013

50

34

68% +

De sector Industry koopt veelal zaken in als elektrische installatiematerialen, verkeerstechniek, batterijen, motoren, meetsystemen, specifieke engineerings- diensten en signaallampen.

Aantal A-leveranciers van de sector Healthcare per boekjaar met een getekende CR-verklaring Boekjaar

Aantal A-leveranciers (80%van het inkoopbedrag voor projecten)

Absoluut

Procentueel

2009

18

6

33%

2010

17

9

52% +

2011

22

14

63% +

2012

17

11

65% +

2013

15

11

73% +


De sector Healthcare schaft onder meer beeldverwerkende systemen en softwareproducten aan, evenals werkzaamheden voor service en installatie.

47


10. Milieubescherming (Environment) Milieubescherming, gezondheid en veiligheid zijn richtinggevende beginselen van Siemens AG. Ze zijn daarom ook integraal onderdeel van de bedrijfsprocessen. Siemens heeft al meer dan 40 jaar een bedrijfsbreed georganiseerde milieubescherming en gedurende al die jaren is het milieubeheersysteem consequent uitgebreid en aangepast aan de nieuwste eisen. De actuele principes op het gebied van milieubescherming en gezondheid zijn vastgelegd in het document ‘EHS-principles’ van Siemens AG. ‘One World, one life, we care’, is de mission statement voor Environment, Health en Safety (EHS) van Siemens wereldwijd. ‘One World, one life, we care’ vormt ook de basis van het EHS-beleid van Siemens Nederland. Dit beleid is gericht op het maatschappelijk verantwoord ondernemen, het voldoen aan de wettelijke en andere EHS-eisen, het zekerstellen van de veiligheid en gezondheid van al onze medewerkers en het voorkomen van letsel en milieuschade. Deze verantwoordelijkheid strekt zich ook uit tot klanten, leveranciers, onderaannemers, bezoekers en gebruikers van onze producten, systemen en diensten. De zorg voor het milieu is bij Siemens zoals hierboven is omschreven nauw verweven met Health en Safety.

48


De EHS-organisatie van Siemens Nederland is in onderstaand schema weergegeven. RC Netherlands

EHS Execution

EHS Policy CEO RC Netherlands

Country EHS-Officer

Division Head

EHS Lead

Business Unit Manager/Sales Manager

• Senior EHS Expert • EHS Expert

Products

Projects

Service

• Prevention Employee

Project EHS Manager

Environmantal topic owners

Country Sector Lead/Speaker

V&G Coordinator

• Occupational safety expert • Environmental protection Officer • Health Management Officer • Radiation Protection Officer • Fire safety officer • EHS emergency management officer • Energy management coordinator • Company doctor • Company Welfare worker • Work & Organizational expert • Occupational hygiene manager

De Country EHS-Officer is eindverantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling en de monitoring en zorgt ervoor dat de vertaalslag naar de praktijk plaatsvindt van beleid, richtlijnen, circulaires, wetgeving en normen. Hij rapporteert in deze aan het lid van de RvB met EHS-verantwoordelijkheid. Daartoe is per sector of divisie de EHS-lead verantwoordelijk om het EHSbeleid te implementeren, ondersteund door een (senior) EHS-expert, afhankelijk van de activiteiten. Daarnaast is binnen elke sector een preventiemedewerker aanwezig, die zich richt op de veiligheid in de kantooromgeving. Centraal in de organisatie zijn straling- , brand- en arbeidshygiene- experts beschikbaar. Environment, Health & Safety (EHS) zijn dus alle van groot belang voor Sustainability. Het gaat om een optimale balans tussen ‘people, planet en profit’. Onderstaand komt aan de orde hoe Siemens Nederland het aspect ‘Environment’ concretiseert.

Milieu De speerpunten van ons milieubeleid vinden hun basis in de inventarisatie en evaluatie van onze meest belangrijke milieuaspecten. Op basis hiervan streeft Siemens Nederland naar het reduceren van de CO2 uitstoot en naar het beheersen van milieurisico’s en milieu-impact binnen de Siemens Nederland vestigingen en bij de uitvoering van projecten en serviceactiviteiten. Daarnaast betrekken wij onze toeleveranciers bij duurzaamheid (supply chain dialoog). Tot 30 procent energiebesparing voor nieuw kantoor Hengelo In 2012 is Siemens nieuwe kantoorpand in Hengelo volledig ingericht volgens het TRA-concept (Total Room Automation) en daardoor tot 30 procent energiebesparing bereikt. Totale automatisering van het klimaat op de individuele werkplek, met forse besparingen op het energieverbruik en -kosten als grootste voordelen. Circa 400 bewegingsmelders registreren in het Hengelose kantoorpand de aan- of afwezigheid van mensen en passen de verlichting en het klimaat daar op aan. De intensiteit van de verlichting wordt bovendien mede bepaald door het daglicht en is geïntegreerd met de zonwering. Met andere woorden: hoe meer natuurlijk licht er beschikbaar is, hoe minder kunstlicht er gebruikt wordt. Met de locatie Hengelo neemt Siemens deel aan het Meerjaren Energiebesparingsprogramma (MJA3), waarbij een van de besparende maatregelen de nieuwe kantoorlocatie is. Dit duurzame kantoor zal ook als voorbeeld worden gebruikt voor klanten, die geïnformeerd willen worden over het duurzame portfolio van Siemens. Hoofdkantoor verduurzaamt steeds verder Energieverbruik is al lang een prominent thema voor het hoofdkantoor aan de Prinses Beatrixlaan. Dankzij investeringen in de gebouwbeheersystemen zijn de installaties de afgelopen jaren geoptimaliseerd. Dat geldt voor zowel de verwarmingsen koelinstallaties als voor de afzuig- en ventilatiesystemen. Zowel het H-gebouw als het K-gebouw zijn voorzien van een nieuw koelsysteem. Deze installatie benut in het najaar en in de winter de ‘gratis’ kou uit de buitenlucht. De vernieuwde koeling heeft een besparing opgeleverd van naar schatting 15%. Daarnaast bevatten de nieuwe systemen koudemiddelen die minder schadelijk zijn voor de ozonlaag. Ook de verlichting in de hal van het hoofdkantoor en in de lichtbakken van het H- en K-gebouw met de bedrijfsnaam op de gevel, functioneerde het gehele afgelopen jaar op de in het vorige boekjaar aangebrachte led-verlichting.

49


Na de eerste start met inkoop van groene energie in 2011 is het afgelopen boekjaar besloten dat Siemens een contract zal afsluiten voor de afname van zogeheten “Hollandse Wind”. Dit is volledig 100% duurzaam opgewekte energie, hetgeen ook wordt gegarandeerd door het SMK-keurlabel. Vanaf 1 januari 2013 zal de Hollandse Wind worden ingezet om de vestigingen in Den Haag, Zoetermeer Hengelo (met uitzondering van de fabriek), Assen en Rotterdam van elektriciteit te voorzien. Daardoor is nu vrijwel alle elektriciteit afkomstig van windenergie of waterkrachtcentrales. Hiermee draagt Siemens Nederland bij aan de productie van duurzame energie en aan een beperking van de uitstoot van broeikasgassen als CO2 .

Carbon Footprint Siemens Nederland beschikt over een CO2 -footprint. Ook vliegreizen, lease-auto’s en het aantal zakelijke kilometers met privéauto’s zijn in deze berekening opgenomen. De scope-afbakening is conform de ISO 14064, scope 1 & 2. Iedere maand wordt het verbruik geregistreerd en per kwartaal wordt via het EHS-dashboard afgestemd wat het verbruik is aan elektriciteit en gas en of dit verloopt volgens planning. De energie- (en water)doelstelling is genormeerd op basis van twee variabele factoren, namelijk het gebruikte vloeroppervlak in vierkante meters en het aantal FTE. Siemens NL publiceert sinds 2012 voor elke helft van haar boekjaar een update van haar Carbon footprint. In deze rapportages worden ook de voortgang van de reductiedoelstellingen en de toekomstige doelstellingen beschreven.

CO2 Footprint Siemens Nederland FY 2010/2011

FY 2011/2012

FY 2012/2013

Scope 1

8739.5 ton

9214.9 ton

8579.6 ton

Scope 2

8853.2 ton

8293.6 ton

5442.4 ton

** Voor de meest actuele informatie omtrent de carbon footprint, de detaillering van de voortgang van de reductiedoelstellingen 2013 voor energie en CO2 emissie van Siemens NL evenals de actuele reductiedoelstellingen voor de komende Periodes, zie onze website: http://www.corporate.siemens.nl/nl/duurzaamheid/CO2-prestatieladder.htm

Brandstof, energie, water en papier, afval Water, energie, afval, papier en brandstof zijn vijf milieuthema’s die door Siemens Nederland worden gevolgd en bewaakt. Per thema is er een thema-eigenaar aangewezen. Informatie over deze thema’s is helder en inzichtelijk te vinden op het intranet van Siemens Nederland. Jaarlijks vindt een footprintanalyse plaats en worden er doelstellingen bepaald voor energie en brandstof. Hierbij wordt een jaar terug en een jaar vooruit gekeken. Zijn er excessen geweest? Zo ja, dan volgt een oorzaakanalyse. Is een hoger dan gepland energieverbruik bijvoorbeeld verklaarbaar door een strengere winter (meer verwarming nodig) of hetere zomer (meer koeling nodig)? Tijdens de management review wordt ook gekeken of beoogde maatregelen voor energie en brandstof resultaat hebben gehad. Naast deze evaluatie wordt tevens gekeken naar verbetermogelijkheden.

Siemens Nederland concentreert zich op energie- en brandstofverbruik als significante milieu-aspecten. Uit de inventarisatie van milieuaspecten blijkt dat papier, water en afval geen significante milieuaspecten zijn voor Siemens Nederland. Bij de toelichting per milieuthema wordt hier nader op ingegaan. Per thema zijn onderstaand de belangrijkste uitgangspunten opgenomen:

Doelen Energie en Brandstof Doelen Energie De ijskappen in Groenland en Antarctica smelten drie keer zo snel als in de jaren negentig. Dat concludeert, aldus Trouw op 30 november 2012, een internationaal team van 40 onderzoekers, onder wie natuurkundigen van de Universiteit Utrecht en de TU Delft. Reden te meer voor elke onderneming om op milieugebied haar steentje bij te dragen. Om haar MVO beleid concreter in te richten heeft Siemens NL in 2012 het instrument de CO2 prestatieladder ingevoerd. In juni 2012 heeft zij niveau 3 van de CO2 prestatieladder behaald. Met behulp van het instrument de CO2 prestatieladder heeft Siemens NL in 2012 een nauwkeuriger beeld gekregen van haar energiestromen en haar eerste Carbon footprint rapportage conform ISO 14064 en de conversiefactoren van de CO2 prestatieladder gepubliceerd. Aan het reductieprogramma hebben medewerkers op tal van manieren bijgedragen. Bijvoornbeeld door zuiniger rijden, vermindering van het aantal auto- en (vooral) vliegkilometers en via een bredere inzet van teleconferencing. Bewust gedrag is en blijft een cruciale factor bij het verder reduceren. Voor 2012 had Siemens NL een doelstelling om 2% reductie van energie en CO2 emissies te realiseren. 50


INTERVIEW

“ Wij kijken veel verder dan ons eigen werkgebied. Energie houdt zich niet aan landsgrenzen, dus we zitten mondiaal aan tafel.” W e zijn altijd online, rijden straks elektrisch en hebben een hoge levensstandaard. Zomaar drie redenen waarom ons stroomverbruik de komende decennia blijft toenemen. Ook de productie van duurzame (en daarom dus minder voorspelbare) energie gaat stijgen, vervolgt divisiemanager Erik van der Heijden. “Ons huidige, traditionele netwerk is daar niet op berekend. Je kunt miljoenen investeren om de capaciteit ervan te verhogen. Maar het kan slimmer.” Smart grids, ‘slimme netwerken’ zijn een oplossing. Doel van een smart grid is om fluctuaties in vraag en aanbod slimmer op te vangen, en zo het netwerk betrouwbaar en beschikbaar te houden. “Nu we meer en meer vanuit huis werken, hebben grootschalige stroomstoringen een steeds grotere economische impact. Ziekenhuizen beschikken over noodstroomvoorzieningen, maar steeds meer patiënten worden thuis behandeld. Daar kan de stroomvoorziening zelfs van levensbelang worden. De maatschappelijke druk op netbeheerders wordt daarom steeds groter om een betrouwbaar netwerk te leveren.” De hele maatschappij stil Bram Reinders, alliance manager bij Alliander, beaamt dat. “Beschikbaarheid ís ook essentieel. Neem nou die cyberaanvallen op de websites van banken, in april dit jaar. Velen konden niet bij hun geld, of het saldo klopte niet meer. Vervelend. Maar sta er eens bij stil wat er gebeurt als we zonder elektriciteit komen te zitten? Dan kan de deur niet eens meer open bij de bank. In één klap staat dan de hele maatschappij stil. Netwerken moeten altijd in de lucht zijn!” Volop innovatie Alliander en andere netwerkbedrijven investeren dan ook volop in innovatie. Reinders: “Wij kijken daarbij veel verder dan ons eigen werkgebied. Energie houdt zich niet aan landsgrenzen, dus we zitten mondiaal aan tafel: bij de Europese Commissie bijvoorbeeld. En we maken deel uit van internationale denktanks, zoals het World Economy Forum. Ook zijn we medeoprichter van het European Network for Cyber Security (ENCS; zie kader).” Samenwerken Inspringen op de ontwikkelingen op het gebied van smart grids kan geen enkele partij alleen, vinden zowel Bram Reinders als Erik van der Heijden. Niet voor niks zijn Siemens en Alliander bezig een partnership op te zetten. “Ook overheden, netbeheerders, andere partijen zoals Siemens én IT-bedrijven spelen daarbij een rol”, stelt Reinders. Erik: “Wij zijn een leidende speler in de ‘traditionele’ energiebranche, maar ook vanuit IT-geledingen zien we nieuwe partijen opstaan. Het is zaak om samen op te trekken. De ontwikkelingen gaan zó snel en zijn zó veelzijdig. Er zijn kansen genoeg voor Nederland.” Bram Reinders verwoordt de ambitie van Alliander zelfs heel concreet: “We moeten in de energietransitie net zo’n internationale reputatie opbouwen als in waterwerken. De vakkennis is voorhanden!”

Bram Reinders is alliance manager bij het netwerkbedrijf Alliander. In grote delen van het land zorgen de bedrijfsonderdelen Liander en Endinet voor de energiedistributie. Daarnaast is Alliander gespecialiseerd in complexe private energienetten en installaties.

51


Deze reductiedoelstelling voor energie en CO2 is exclusief het - onvoorspelbare – gasverbruik van de testfaciliteiten van de locatie Hengelo. In het FY 2013 is de reductiedoelstelling verhoogd tot minimaal 20% in FY 2015 ten opzichte van het basisjaar FY 2011 voor scope 1 en 2 emissies van Siemens Nederland. Scope 1 omvat directe door het bedrijf gecontroleerde emissies, scope 2 omvat indirecte emissies door opwekking van gekochte elektriciteit, stroom of warmte. In oktober 2013 is Siemens gecertificeerd door Bureau Veritas Certification voor niveau 4 op de CO2 -prestatieladder. Bij deze audit werd Siemens Nederland op een aantal nieuwe zaken beoordeeld: Het bedrijf heeft haar ketenemissies op hoofdlijnen in kaart gebracht en voor twee relevante ketens zijn ketenanalyses uitgevoerd. Het beschikt over kwantitatieve doelstellingen voor haar ketenemissies. Het bedrijf onderhoudt een dialoog met belanghebbenden (overheden en maatschappelijke organisaties) en kan aantonen dat zij initiatiefnemer is van een sectoren keteninitiatief op het gebied van CO2-reductie.

Doelen energie

Datum

Status

In het energieverbruik een daling van 2% ten opzichte van het FY 2011

sept. 2012

Dit doel is behaald

Medewerkers door voorlichting aansporen tot energiebewust gedrag en op de hoogte brengen van energiebesparende maatregelen.

sept. 2013 sept.

Doel is behaald, Permanent proces

In het energieverbruik een daling van 20% ten opzichte van het FY 2011

sept. 2013

Dit doel is behaald

Doelen Brandstof CO2 -uitstoot van lease-auto’s draagt ook bij aan de megatrend klimaatverandering (‘Global Warming’). Daarom heeft Siemens Nederland een aantal jaren geleden de keuzemogelijkheden van het leasewagenpark beperkt tot de milieulabels A, B of C. Om onze CO2 ambities naar een hoger plan te tillen, hebben wij ruim een jaar geleden besloten om maximale CO2 /km. grenzen per functiecategorie te gaan hanteren. Na 6 maanden, per 1 juli 2013, zijn deze grenzen met 5 gram CO2 /km per categorie verlaagd en liggen deze nu op een niveau van maximaal 135 tot 160 CO2 /km. Ook hebben alle leaserijders inzicht in hun rijgedrag incl. eigen brandstofgebruik afgezet tegen een referentiekader. Deze informatie is zowel te raadplegen via een smartphone app als online via het internet. Tevens wordt het management periodiek geïnformeerd over het rijgedrag van haar medewerkers en worden notoire afwijkingen verder belicht. Om de leaserijders te informeren en trainen worden online rijvaardigheidstrainingen, incl. tips in het kader van het nieuwe rijden, georganiseerd. Bovenstaande maatregelen hebben er aan bijgedragen dat de gemiddelde CO2 uitstoot van onze leasewagenpark is gedaald naar 139 gr/km. (peildatum november 2013.)

Doelen Afval, Water en Papier Op basis van een de inventarisatie van milieuaspecten worden de aspecten afval, water en papier niet bestempeld als ‘significant’. In deze inventarisatie wordt een weging gemaakt op basis van factoren als de mate van invloed die een milieuaspect heeft, de omvang ervan, hoe vaak een dergelijk aspect aan de orde is en hoe ernstig de milieu-impact is in geval van een calamiteit. Voor afval is hiervan de achtergrond dat binnen Siemens in Nederland geen grootschalige productie plaats vindt. Weliswaar vindt in Hengelo maatwerk plaats voor compressoren, maar dit is grotendeels assemblage. Voor water geldt een soortgelijke redenatie. Omdat binnen Siemens Nederland geen grootschalige productie plaatsvindt, gebruikt de onderneming als geheel naar verhouding nauwelijks proceswater. Dit was de reden water niet te bestempelen als significant milieu-aspect. Voor papier geldt een andere verklaring. Hier is in het verleden de grote besparingsslag bereikt dankzij de investering in decentrale plaatsing van copiers. Deze hebben als standaardinstelling dubbelzijdig printen en kopieren. Omdat afval, water en papier geen significante milieu-aspecten zijn, heeft dit gevolgen voor de doelstellingen en de manier waarop deze worden gemonitord. Doelen voor afval In algemene termen zijn de doelen voor afval waar mogelijk het ontstaan van afval te vermijden. Als dit niet mogelijk is, dan gelden de volgende prioriteiten: verminderen, sorteren en splitsen, waar mogelijk recycling, verbranden, storten. Omdat afval geen Key Performance Indicator is, zijn dit jaar geen concrete doelstellingen en bijbehorende meetcriteria geformuleerd voor afval; gezien het feit dit geen significant milieuaspect is. Desondanks zijn er het afgelopen jaar verbeteringsacties opgepakt op het gebied van afval. Vorig jaar was onvoldoende inzicht in de hoeveelheid afval in de verschillende vestigingen. Inmiddels wordt hiervan een centrale registratie bijgehouden. Zowel op corporate niveau als bij de vestigingen zelf. Ook zijn onzuiverheden in het vorig verslagjaar gehanteerde berekeningsmethodes opgeheven. Hoewel bij afval niet actief wordt gestuurd op doelstellingen, wordt de afvalproductie wel gemonitord. Zijn er excessen dan worden maatregelen genomen om deze te stoppen en te voorkomen. Naast chemisch afval onderscheidt Siemens Nederland de afvalcategorieën keukenafval, bedrijfsafval, hout, karton en bontpapier.

52


Doelen voor papier Omdat papier geen significant milieu-aspect is voor Siemens Nederland, zijn geen concrete doelstellingen en bijbehorende meetcriteria geformuleerd voor het verbruik van papier. Algemeen geldt papiergebruik waar mogelijk te vermijden en waar dit niet mogelijk is, het gebruik zoveel mogelijk te beperken. Bij het stimuleren van deze doelstelling is in het verleden een grote slag geslagen door nieuw geplaatste decentrale, standaard dubbelzijdig kopiërende en printende copiers. Hoewel bij papier niet actief wordt gestuurd op doelstellingen, is door periodieke metingen het papierverbruik wel inzichtelijk. Periodiek wordt ook gemonitored of zich excessen hebben voorgedaan. Is dit het geval, dan worden de oorzaken opgespoord en wordt ingegrepen. Waren voorheen de cijfers voor het papierverbruik gebaseerd op gegevens van de locaties Den Haag, Zoetermeer, Assen en Océ (voor Siemens Nederland), tegenwoordig wordt ook het papierverbruik van de Siemens locaties in Amersfoort, Hengelo en Den Bosch geregistreerd. Inbedding EHS in de organisatie Het milieubeleid is al jaren een integraal onderdeel van het ondernemingsbeleid van Siemens Nederland. Het op verantwoorde wijze omgaan met het milieu is ook opgenomen in de Siemens gedragscode van de medewerkers (en de leveranciers). Al een tiental jaren beschikt Siemens Nederland over een gecertificeerd milieuzorgsysteem, waarbij het doel is te presteren boven de algemeen geldende milieunormen. Dat wordt planmatig en structureel aangepakt. Het geïntegreerde milieu, kwaliteit-, en Arbo-managementsysteem is gecertificeerd conform ISO9001, VCA (**/P), ISO14001 en de CO2 prestatieladder. Tevens is Siemens Nederland gecommitteerd aan branchespecifieke normen als VCA-BTR. De eveneens gecertificeerde interne Arbo- en Milieudienst van Siemens Nederland draagt zorg voor het beleid ten aanzien van EHS (Environment, Health & Safety) en het EHS-managementsysteem. Binnen Siemens Nederland bestaat voor het monitoren van de milieuperformance het zogeheten EHS dashboard. Met behulp van dit dashboard worden de doelstellingen op het gebied van Environment (en hierin geïntegreerd Health Management & Safety) gevolgd en bewaakt. In bijlage 1 zijn ook doelstellingen aangegeven met betrekking tot de implementatie van EHS-processen. Siemens werkt ook op locatie aan projecten voor haar klanten. Ook hier wordt een risico-inventarisatie en evaluatie opgesteld met veel aandacht voor milieuaspecten. Medewerkers in de EHS organisatie van Siemens Nederland ondersteunen de projectverantwoordelijken hierbij en geven advies in de voorbereidings- en uitvoeringsfase. De afgelopen jaren zijn veel structurele verbeteringen doorgevoerd op EHS gebied. Veel van deze verbeteringen zijn inmiddels ‘regulier proces’ geworden. Ook voor de komende jaren zijn verbeterprojecten gepland op het gebied van Environment. Voorbeelden: 

Verbeteren van scheiden van afval. Dit wordt meegenomen in de renovatie van het hoofdkantoor in Den Haag



Verbeterdoelstelling ten aanzien van CO2 reductiedoelstelling realiseren



Doorgroeien naar level 4 en 5 van de CO2 prestatieladder



Verdere uitrol gedragsprogramma met betrekking tot milieuen veiligheid gerelateerde onveilige situaties/handelingen en bijna ongevallen/incidenten. Alle workshops en managementsessies zijn gehouden en per Sector of Divisie en centraal op Siemens Nederland niveau is een vervolgplan opgesteld.

Doelen milieubescherming

Datum

Status

Inzet Hollandse Wind om de vestigingen in Den Haag en Zoetermeer te voorzien van 100% duurzaam opgewekte energie

jan. 2013

Doel is behaald. Contract is afgesloten.

Borging level 3 CO2 prestatieladder Update Carbon Footprint

mrt. 2013

Actie loopt

Nul milieu-incidenten.

sept. 2013

Dit doel is niet behaald. In het fiscaal In boekjaar 2013 hebben zich twee milieuincidenten voorgedaan.

Specifieke EHS-doelstellingen voor EHSperformance.

okt. 2013

Permanent proces. Dit wordt elk kwartaal gemeten in het EHS-dashboard. In FY 13 zijn o.a. doelstellingen bepaald voor energieverbruik en voor milieuincidenten.

De verdere ontwikkeling (en onderhoud) van de modulaire RI&E methode

sept. 2013

Actie loopt. Permanent proces.

Specifieke EHS-doelstellingen voor EHSperformance.

okt. 2013

Permanent proces. Dit wordt elk kwartaal gemeten in het EHS-dashboard.

Doorgroeien naar level 4 en 5 van de CO2 prestatieladder

dec. 2013

Actie wordt opgestart in FY 13 Einde 2013, begin 2014 afgerond.

Verbeterdoelstelling t.a.v. CO2 reductiedoelstelling realiseren

mrt. 2014

Actie loopt

53


11. Corporate Citizenship Siemens is een integraal onderdeel van de maatschappij. Sinds de oprichting van onze onderneming zijn wij ons bewust geweest van onze verantwoordelijkheid in de samenleving waarin wij opereren – als werkgever, als klant en als probleemoplosser. Daarom is het onderwerp ‘Corporate Citizenship’ een geïntegreerd onderdeel van onze opvatting over ‘Sustainability’, en stevig verankerd in de filosofie van de Siemens Groep. Ook in tijden van een teruglopende economie houden wij vast aan onze principes en tonen wij ook op het gebied van Corporate Citizenship een hoge mate van inzet voor en betrokkenheid bij de lokale samenleving. De verantwoordelijkheid voor het vormgeven van het lokale Corporate Citizenship beleid, de uitvoering ervan en de selectie van de projecten en ‘goede doelen’ ligt bij het lokale management. Waar Siemens AG de hoofdlijnen uitzet, is het aan de Siemens vestigingen in de landen om hier lokaal inkleuring aan te geven. Dit zorgt ervoor dat we dáár ondersteuning bieden waar dit het meest nodig is. Die ondersteuning bieden wij op tal van manieren: door sponsoring en donaties, door schenkingen in natura (waaronder ook kennis en kunde) en door medewerkervrijwilligerswerk. Siemens streeft naar het vervullen van onze verantwoordelijkheid en betrokkenheid als een ‘good corporate citizen’. We willen effectief bijdragen aan het behalen van de millennium development goals en de implementatie van de tien Global Compact Principles van de United Nations. Onze Corporate Citizenship activiteiten richten zich op de lange termijn en hebben als doel het effectief en duurzaam verbeteren van de leefomstandigheden van mensen door hen te helpen zichzelf te helpen. Om dit waar te kunnen maken rekenen wij op de kennis en kunde van onze medewerkers. In lijn met het internationale beleid focust Siemens Nederland haar activiteiten op de thema’s: sociaal maatschappelijke ondersteuning, educatie en wetenschap, kunst en

54


cultuur, natuur en milieu. Siemens Nederland is er van overtuigd dat dit de gebieden zijn waarbij onze specifieke knowhow, onze beschikbare middelen en onze wereldwijde lokale aanwezigheid de grootste impact kan hebben. Zowel voor de maatschappij als voor Siemens.

Voorbeelden: Sociaal maatschappelijke ondersteuning: 

Samenwerkingsverband met Nederland Cares. Onder de noemer ‘Siemens Caring Hands’ kunnen via een speciale website onze medewerkers gemakkelijk deelnemen aan vrijwilligerswerk in de Haagse regio. Langs deze weg zijn onder andere speeltuinen in de Schilderswijk opgeknapt, wordt er gekookt bij ouderen en zijn er activiteiten voor tienermoeders. Het vrijwilligerswerk vindt voornamelijk in de eigen tijd plaats, maar kan bijvoorbeeld ook worden ingezet als afdelings- of teamuitje. Ook de leden van JongSiemens namen in 2013 weer actief deel aan Siemens Caring Hands vrijwilligerswerkactiviteiten. Zij pakken o.a. de honderden cadeautjes van de ‘Donate a Gift’ actie weer in. Via deze actie zamelt Siemens – samen met Nederland Cares – cadeautjes in voor de arme kinderen in de stad. Deze cadeautjes worden via de voedselbanken verstrekt aan de kinderen.



The Dutch Dream foundation koppelt allochtone ondernemers aan topmanagers. Elf ondernemers zijn door die topmanagers een jaar lang één op één gecoacht. En met succes. Ruud Schellekens, werkzaam binnen het project GLTplus heeft het afgelopen jaar één van de ondernemers gecoacht.

Educatie 

Op het gebied van educatie worden via JetNet (Jongeren en Technologie Netwerk Nederland) verschillende initiatieven ondersteund. Doel is om jongeren een reëel beeld te geven van bèta en technologie en hen te interesseren voor een bètatechnische vervolgopleiding. Op dit moment zijn 171 scholen, 30 partners en 87 bedrijven aangesloten bij dit netwerk. Met technische universiteiten en hogescholen, evenals studie- en studentenverenigingen, er zijn samenwerkingsovereenkomsten, waarin jaarlijks activiteiten worden afgesproken, zoals workshops, excursies en lezingen.



Via het project ‘eerst de klas’ krijgen jonge academici de gelegenheid om na het afstuderen eerst een jaar voor de klas te staan en zich tegelijkertijd te oriënteren op het bedrijfsleven door middel van bedrijfsbezoeken. Daarnaast worden studenten in de gelegenheid gesteld om met inzet van de know-how van Siemens te werken aan projecten.

Cultuur 

Op cultureel gebied werkt Siemens structureel samen met tal van culturele instellingen. Het Koninklijk Conservatorium in Den Haag wordt al meer dan 25 jaar ondersteund.



Siemens Nederland is een driejarige samenwerking aangegaan met het vernieuwde Huygensmuseum Hofwijck te Den Haag. In het museum is nu de door Siemens ondersteunde tentoonstelling “Christiaan onder de sterren” te bezoeken. Hier kan men meer te weten komen over de ontdekkingen en uitvindingen van Christiaan Huygens.

De langdurige samenwerkingsrelatie onderstreept ook het conjunctuuronafhankelijke karakter van het corporate citizenship van Siemens Nederland.

Natuur Natuurmonumenten 

Op nog geen kwartiertje rijden van Rotterdam ligt het eiland Tiengemeten. Meer dan tien vierkante kilometer ongerepte natuur, rust en ruimte. Een prachtig visitekaartje voor eigenaar Natuurmonumenten. Natuurmonumenten heeft zich ten doel gesteld om het eiland in vijf jaar volledig te verduurzamen, zowel qua energieverbruik als in de vorm van een gezonde duurzame exploitatie. Siemens Nederland kan daar zowel financieel als door het inzetten van haar expertise bij helpen. Momenteel is Natuurmonumenten in samenwerking met Siemens een project gestart om tot een duurzame pont te komen voor het vervoer van en naar het eiland Tiengemeten. In lijn met het internationale beleid richt Siemens Nederland zich met met haar corporate citizinship-activiteiten op vier pijlers: natuur en milieu, kunst en cultuur, maatschappij en educatie. Met de bijdrage aan Natuurmonumenten is de pijler natuur en milieu dit verslagjaar ingevuld.

55


56

Doelen Corporate Citizenship

Datum

Status

Evaluatie van de grotere activiteiten van Caring Hands

sept. 2011

Dit doel is behaald

Van alle Siemens Nederland medewerkers heeft 5% deelgenomen aan een van de activiteiten van Caring Hands

sept. 2011

Dit doel is behaald

Van alle Siemens Nederland Medewerkers heeft 10-12 % deelgenomen aan een van de activiteiten van Caring Hands

sept. 2012

Dit doel is niet behaald. Vijf procent van de medewerkers heeft aan vrijwilligerswerk gedaan.

Nadere uitwerking contact met Natuurmonumenten voor wat betreft de duurzame ontwikkeling van het eiland Tiengemeten.

FY/13

Actie loopt

Intensiveren interne communicatie over vrijwilligersactiviteiten

sept. 2013

Actie loopt

Van alle Siemens Nederland Medewerkers heeft 5-7 % deelgenomen aan een van de activiteiten van Caring Hands

sept. 2013

Permanent proces Het oorspronkelijk beoogde percentage voor dit jaar (12-15%) blijkt in de praktijk erg hoog. Het percentage van 5-7% lijkt realistischer.

Aantal deelnemers aan vrijwilligersactiviteiten blijft stabiel tussen de 5-7%

Na 2014

Permanent proces


Interne communicatie over Corporate Citizenship Actieve deelname van medewerkers aan de vrijwilligersactiviteiten van Siemens Nederland valt of staat met een goede interne communicatie hierover. Over de Corporate Citizenship activiteiten (i.s.m Den Haag Cares) is bericht via intranet, e-Sie (de digitale nieuwsbrief van Siemens Nederland naar alle medewerkers) en Schakels (het personeelsblad van Siemens Nederland voor alle medewerkers). Door middel van banieren en bovenstaande interne communicatie middelen hebben we rond de jaarlijkse cadeau-inzamelactie Donate a Gift nog extra intern gecommuniceerd naar alle medewerkers. Voor het boekjaar 13/14 wil Siemens Nederland deze communicatie continueren en opvoeren. De communicatie naar medewerkers moet worden uitgebreid door o.a. presentaties in het management van verschillende divisies en sectoren, door flyer acties en een ludieke actie halverwege het jaar. Evaluatie en doelen Corporate Citizenship activiteiten Alle Corporate Citizenship activiteiten worden altijd geëvalueerd. Het doel is om ieder jaar méér collega’s in aanraking te laten komen met vrijwilligerswerk. Het doel is dat in 2014 5- 7 % van alle medewerkers van Siemens een keer aan vrijwilligerswerk heeft gedaan. Voor na 2014 is de doelstelling dat het aantal deelnemers aan vrijwilligers activiteiten (individueel of in groepsverband) stabiel tussen de 5 en 7% blijft. SpoDoM als centraal tool Om op een strategische manier de activiteiten van Siemens Nederland te kunnen bundelen op de gebieden donaties (en sponsoring en lidmaatschappen), is een tool ontwikkeld genaamd SpoDoM (Sponsoring, Donations and Memberships). Aan het begin van het fiscale jaar 2010 is de SpoDoM-tool verplicht gesteld. Om deze deadline te halen, werd een ondernemingsbrede communicatie opgestart en werd een grote hoeveelheid gegevens ingevoerd. Dankzij dit centrale tool SpoDoM: 

ontstaat meer transparantie over het strategische gebruik en de inzet van corporate citizenactiviteiten- en initiatieven,



is er een geautomatiseerd corporate platform, niet alleen voor registratie, maar ook voor goedkeuring van aanvragen

waar ook binnen Siemens Nederland. voor donaties. De criteria voor goedkeuring zijn gebaseerd op corporate circulars, de ‘Citizenship Policy’ en strategische eisen voor donaties. 

daarnaast wordt de tool ook ingezet voor de goedkeuring van aanvragen voor sponsoring, lidmaatschappen en



door het werken met de tool is het voor Siemens Nederland ook gemakkelijker te voldoen aan wettelijke richtlijnen.

zogeheten ‘hospitality-packages’.

57


Bijlage 1 EHS-Doelstellingen FY13/14 EHS Doelstellingen / KPI’s FY13/14 Siemens Nederland

Doel FY12/13

Resultaat FY12/13

Doel13/14 0

E

Milieu-incidenten

0

3

Milieu-incidenten onderaannemers subcontractors

0

2

0

CO2 reduction1

-6%

-8%

-11%

H

Ziekteververzuim2

2,2% +/- 0,3%

2,1%

2,3% +/- 0,2%*

PMO: a antal uitnodigingen

>500

aantal deelnemers

>50%

S

Dodelijke Ongevallen (Siemens+onderaannemers)

IF-score (LTIF) (Siemens medewerkers)

0

0

0

<1

0,85

<1

TFIFR (Total Recordable Incident Frequency Rate), Siemens medewerkers

<2,5

IF-score (LTIF) (onderaannemers)

2,3

<1

TFIFR (Total Recordable Incident Frequency Rate), <2,5

<1

Siemens medewerkers

Bijna ongevallen/gevaarlijke situaties

(Siemens medewerkers)

Bijna ongevallen/gevaarlijke situaties

(onderaannemers)

>25xaantal LTI’s

710 >30xaantal LTI’s

>50xaantal LTI’s

887 >50xaantal LTI’s

G** In deze bijlage worden alleen voor externe partijen relevante doelstellingen en resultaten gecommuniceerd. Dit betekent dat ten opzichte van het vorige Maatschappelijk Verslag, in deze uitgave gegevens over werkplek inspecties, keuringen en kalibraties van arbeidsmiddelen, status van actieplannen / Risico Inventarisatie en Evaluatie, borgingsoverzichten van ISO14001 / VCA niet langer zijn opgenomen.

Cursief gedrukte KPI’s zijn nieuwe KPI’s. PMO:

Periodiek Medisch Onderzoek

ZHC:

Zero Harm Culture

LTI:

Ongevallen met verzuim > 1dag

IF-score: Aantal ongevallen met verzuim > 1 dag per 1.000.000 gewerkte uren. TFIFR:

Totaal aantal ongevallen per 1.000.000 miljoen gewerkte uren.

* Inclusief Hengelo ** G = General 1

De reductiedoelstelling van 6% is vastgesteld na 30 september 2012, en ten opzichte van het basisjaar FY 2011. Voor uitgebreide informatie over doelstellingen en voortgang, zie de Carbon Footprint rapportage, bereikbaar via http://www.corporate.siemens.nl/nl/duurzaamheid/co2-prestatieladder.htm

2

58

WIA instroompercentage over kalenderjaar 2012 0,05%. Bron: UWV juli 2013 ‘WGA-instroom grote werkgevers in 2012’.


Bijlage 2 Lloyds Independent Assurance Report

59


60


Bijlage 3 GRI-Index - Richtlijnen Global Reporting Initiative De rapportagerichtlijnen voor duurzaamheidsverslaggeving zoals gedefinieerd in de Global Reporting Initiative (GRI), zijn voor de inrichting van het Maatschappelijk Verslag een belangrijke indicator. De index in deze bijlage koppelt de hoofdstukken van de GRI-index (versie 3.1) aan de betreffende bladzijdes van het Maatschappelijk Verslag, waarin informatie over deze GRIgerelateerde hoofdstukken te vinden is. Index overeenkomstig de richtlijnen voor Global Reporting Initiative: Strategie en analyse; Organisatieprofiel; Verslagparameters; Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid; Managementbenadering en prestatie-indicatoren.

GRI-tabel

Beschrijving

Sustainability Profiel Siemens Nederland

1

Strategie en analyse

1.1

Een verklaring van de hoogst beslissingsbevoegde van de organisatie.

2

Organisatieprofiel

2.1

Naam van de organisatie

Hfdst. 2 Strategie, profiel en structuur

2.2

Voornaamste kenmerken, producten en/of diensten


2.3

Operationele structuur van de organisatie, met inbegrip van divisies, werkmaatschappijen, dochterondernemingen en samenwerkingsverbanden.


2.4

Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie. Shareholding structure


2.6

Eigendomsstructuur en de rechtsvorm


2.8

Omvang van de verslaggevende organisatie Bijlage 8 Siemens in the Netherlands.


2.9

Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur of eigendom.


3

Verslagparameters

3.1

Verslagperiode (bijvoorbeeld fiscaal jaar of kalenderjaar) waarop de verstrekte informatie betrekking heeft.


3.3

Verslaggevingcyclus (jaarlijks, tweejaarlijks, etc.)


3.4

Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan.

Hfdst. 6 Feedback

3.6

Afbakening van het verslag (b.v. landen, divisies, dochterondernemingen, gehuurde faciliteiten, samenwerkingsverbanden, leveranciers).


4

Bestuur, betrokkenheid en verplichtingen

4.1

Bestuursstructuur van de organisatie

Voorwoord CEO Siemens Nederland


61


GRI-tabel

Beschrijving


4.2

Geef aan of de voorzitter van het hoogste bestuurslichaam eveneens een leidinggevende functie heeft


4.6

Processen waarmee het hoogste bestuurslichaam waarborgt dat strijdige belangen worden vermeden

Hfdst. 7 Compliance

4.9

Procedures van het hoogste bestuurslichaam voor het overzien van de inventarisatie en het beheer door de organisatie van economische, milieugerelateerde en sociale prestaties met inbegrip van relevante risico’s en mogelijkheden en naleving van of conformiteit met internationaal overeengekomen standaarden, gedragscodes en principes.

Hfdst. 2 Strategie, profiel en structuur Hfdst. 9 Leveranciers Bijlage 4 Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties

4.12

Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale handvesten, principes of andere initiatieven die de organisatie onderschrijft.

Hfdst. 10 Milieubescherming Bijlage 4 Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties

4.13

Lidmaatschap van verenigingen zoals brancheverenigingen en/of nationale/internationale belangenorganisaties

Hfdst. 6 Stakeholders Hfdst. 7 Compliance

4.14

Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken.

Hfdst. 6 Stakeholders

Economische aspecten EC1

Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden

Hfdst. 3 Kerncijfers

EC2

Financiële implicaties en andere risico’s en mogelijkheden voor de activiteiten van de organisatie als gevolg van klimaatverandering

Hfdst. 4 Siemens Nederland en duurzaamheid Hfdst. 5 Duurzaam portfolio

EC6

Beleid, methoden en deel van uitgaven betreffende lokaal gevestigde leveranciers op belangrijke bedrijfslocaties

Hfdst. 9 Leveranciers

EC8

Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel van het topkader dat afkomstig Is uit de lokale gemeenschap op belangrijke bedrijfslocaties

Hfdst. 6 Stakeholders Hfdst. 8 Medewerkers (Health & Safety)

Milieuprestatie-indicatoren

62

EN3

Direct energieverbruik door primaire energiebron

Hfdst. 3 Kerncijfers Hfdst. 10 Milieubescherming (Environment)

EN4

Indirect energieverbruik door primaire bron

Hfdst. 10 Milieubescherming (Environment)

EN5

Energie die bespaard is door besparingen en Efficiëntieverbeteringen


EN6

Initiatieven ten behoeve van energie-efficiente of op duurzame energie gebaseerde producten en diensten, evenals verlagingen van de energie-eisen als resultaat van deze initiatieven.


EN7

Initiatieven ter verlaging van het indirecte energieverbruik en reeds gerealiseerde verlaging.


EN8

Totale wateronttrekking per bron

Hfdst. 3 Kerncijfers

EN16

Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht.


EN17

Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht.



GRI-tabel

Beschrijving


EN18

Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen.


EN26

Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten en diensten en de omvang van deze compensatie.


Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk LA1

Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio.

Hfdst. 3 Kerncijfers Hfdst. 8 Medewerkers

LA11

Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan.

Hfdst. 8 Medewerkers

LA12

Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatie- en loopbaanontwikkeling

Hfdst. 8 Medewerkers

Mensenrechten HR1

Percentage van en totaal aantal aanmerkelijke investeringsovereenkomsten waarin clausules over mensenrechten zijn opgenomen of waarvan de naleving van de mensenrechten is getoetst.

Hfdst. 9 Leveranciers Bijlage 4 Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties

HR2

Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die getoetst zijn op naleving van de mensenrechten en op getroffen maatregelen


HR5

Activiteiten waarvan is vastgesteld dat daarbij een aanzienlijk risico zou kunnen gelden voor het recht op de uitoefening van de vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen, alsmede de maatregelen die zijn getroffen ter ondersteuning van deze rechten.

Bijlage 4 Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties

HR6

Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk risico is van gevallen van kinderarbeid, alsmede de maatregelen die zijn getroffen gericht op de uitbanning van kinderarbeid.


Maatschappij SO1

Aard, reikwijdte en effectiviteit van alle programma’s en methoden die de effecten van de activiteiten op gemeenschappen bepalen en beheren, waaronder vestiging, activiteiten en vertrek.

Hfdst. 2 Strategie, profiel en structuur Hfdst. 4 Duurzaamheid als ‘guiding principle’ Hfdst. 5 Duurzaam Portfolio Hfdst. 6 Stakeholders

SO2

Percentage van en totaal aantal bedrijfseenheden geanalyseerd op corruptiegerelateerde risico’s.

Hfdst. 7 Compliance

SO3

Percentage van het personeel dat training in anticorruptiebeleid en -procedures van de organisatie heeft gevolgd.

Hfdst. 7 Compliance

SO4

Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen van corruptie.

Hfdst. 7 Compliance

SO5

Standpunten betreffende publiek beleid en deelname aan de ontwikkeling ervan, evenals lobbyen.

Hfdst. 7 Compliance Hfdst 6 Stakeholders

63


GRI-tabel

Beschrijving


Productverantwoordelijkheid

64

PR1

Levensduurstadia waarin de gevolgen van producten en diensten voor gezondheid en veiligheid worden beoordeeld met het oog op verbetering en het percentage van belangrijke producten dienstencategorieën die aan dergelijke procedures onderhevig zijn.

Sustainability Report Siemens AG 2012, Chapter Responsibility

PR3

Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten en diensten die onderhevig zijn aan dergelijke informatie-eisen.

Sustainability Report Siemens AG 2012, Chapter Responsibility

PR6

Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten en diensten die onderhevig zijn aan dergelijke informatie-eisen.

Hfdst. 7 Compliance


Bijlage 4 Siemens Nederland en de Global Compact van de Verenigde Naties De beginselen van het Global Compact bieden bedrijven een kader voor verantwoord ondernemen. Het Global Compact verlangt van bedrijven dat zij binnen hun eigen invloedssfeer een aantal kernwaarden op het gebied van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anticorruptie omarmen, ondersteunen en uitoefenen. Het Global Compact bestaat uit tien universele principes. Siemens AG is deelnemer aan de UN Gobal Impact sinds 2003 en heeft zich uitdrukkelijk gecommitteerd zich te houden aan de Compact’s ‘ tien principes’. In het onderstaande overzicht wordt duidelijk hoe Siemens Nederland deze grondbeginselen in de praktijk concreet vorm geeft. Siemens Nederland en de tien principes van de UN Global Compact: Principe

Systeem

Maatregel

Resultaat

Principe 1: Ondersteuning van de mensen-rechten Principe 2: Niet medeplichtig aan misstanden op het gebied van mensenrechtenPrincipe 3: Erkenning van het recht op vrijheid van vereniging Principe 4: Eliminatie van gedwongen arbeid Principe 5: Geen kinderarbeid Principe 6: Geen discriminatie.

Via de Gedragscode bewaakt Siemens Nederland mensenrechten en menselijke arbeidsomstandigheden. Via de gedragscode voor leveranciers geldt deze code ook voor de supply chain.

In 2008 is Siemens Nederland begonnen de leveranciers de gedragscode te laten ondertekenen als onderdeel van het leveringscontract, Hfdst. 9. In 2011 is deze methodiek uitgebreid. Alle nieuwe strategische leveranciers boven de € 50.000 (verwachte) jaarinkoop dienen de Corporate Responsibility Verklaring te ondertekenen, Hfdst. 9.

In het Leveranciers Informatie Systeem (LIS) is online te zien welke leveranciers de gedragscode hebben ondertekend, Hfdst. 9.

Principe 7: Hantering van voorzichtigheids-beginsel bij milieu-kwesties

De verantwoordelijkheid voor milieubescherming is ingebed in het EHSmanagementsysteem en de EHS-organisatie, Hfdst. 10. Bijl. 1.

In het verslagjaar zijn op basis van een beleidsinventarisatie significante milieu-aspecten bepaald door Siemens Nederland. Hfdst. 10.

Vanaf 1 januari 2013 inzet van Hollandse Wind, 100% duurzaam opgewekte energie. Siemens Nederland is in 2012 gecertificeerd op level 3 van de CO2 prestatieladder. Hfdst. 10.

Principe 8: Bevorderen van initiatieven op het gebied van milieubescherming.

De verantwoordelijkheid voor milieubescherming is ingebed in het EHSmanagementsysteem en de EHS-organisatie. Interne en externe bewustwordingscampagnes voor milieubescherming zijn een vast onderdeel van onze milieustrategie- en betrokkenheid, Hfdst. 10. Bijl. 1.

In- en extern werden CO2 - en energiereductie-doelstellingen gecommuniceerd. Hfdst. 10. Siemens participeert in tal van energiegerelateerde maatschappelijke initiatieven. Hfdst. 6.

Via de virtuele community ‘Duurzame Randstad’, lidmaatschappen en maatschappelijke initiatieven voert Siemens een duurzame dialoog met stakeholders. De Carbon Footprint werd geactualiseerd.

Compliance, Hfdst. 7 Leveranciers, Hfdst. 9 Gedragscode leveranciers http://www.siemens.nl/ inkoop/files/code-ofconductned.pdf Gedragscode medewerkers http://www.siemens.nl/ onderneming/hr_beleid/ gedragscode.asp.

In september 2012 heeft 62% van de A-leveranciers, samen verantwoordelijk voor 80% van het inkoopvolume, de Corporate Responsibility Verklaring ondertekend, Hfdst. 9

65


66

Principe

Systeem

Maatregel

Resultaat

Principe 9: Ontwikkeling en verspreiding van milieuvriendelijke technologieën.

Als onderdeel van het Duurzame Portfolio brengt Siemens producten en oplossingen op de markt die het klanten mogelijk maakt hun CO2 -emissies te verlagen, hun lifecycle productkosten te verlagen en het milieu te beschermen, Hfdst. 4, 5. Het aantal gepatenteerde uitvindingen van de Research&Development van Siemens bedroeg in het boekjaar 2011 bijna veertig per werkdag.

Ruim 33 miljard van de wereldwijde omzet (doel 40 miljard in 2014) bestaat uit een breed portfolio aan energiebesparende en milieuvriendelijke technologieën, Hfdst. 5. In Nederland werden met dit duurzame portfolio tal van aansprekende projecten gerealiseerd. Hfdst. 5.

Siemens Nederland is, door de R&D, in het land een pionier in zowel de gehele energieketen, als op het vlak van industriële productiviteit, betaalbare en individuele gezondheidszorg en intelligente infrastructuuroplossingen. Hfdst. 5.

Principe 10: Tegengaan van corruptie.

Compliance is al jaren een topprioriteit binnen Siemens in Nederland. ‘Only Clean Business is Siemens Business”. Dit is wereldwijd het uitgangspunt voor het zakendoen van Siemens. Het voldoen aan alle lokale wetgeving, regels en (interne) richtlijnen is van fundamenteel belang voor Siemens Nederland en een essentieel onderdeel van onze lokale integriteit. De Siemens Gedragscode dwingt de verplichte naleving van deze regels af, Hfdst. 7.

De gedragsregels voor omgang met klanten zijn aangescherpt. Via interne en externe initiatieven en communicatie is veel aandacht gevraagd voor Compliance, Hfdst. 7.

De compliance controls zijn dit jaar volledig geïntegreerd in het zogeheten Policy and Control Masterbook. Hierin zijn alle 750 financiële, operationele en compliance controls gebundeld. Er werd een Complianceweek georganiseerd met een externe spreker. Een nieuw compliance training concept werd geïntroduceerd. Hfdst. 7.


Bijlage 5 Toelichting gehanteerde begrippen + Alfabetische index Toelichting gehanteerde begrippen + Alfabetische index Business Partners Compliance Tool, Hfdst. 7: Programma van registratie en bewaking complianceniveau van Siemens Nederland’ Business partners Caring Hands, Hfdst. 11: Siemens personeeldonatiefonds aan door medewerkers voorgedragen projecten, in de vorm van geld of goederen, maar vooral door inzet van vrijwilligers. City Account Management, Hfdst. 6: Permanente dialoog met overheden, bedrijven en leveranciers om technologische oplossingen voor de stedelijke infrastructuur, zoals de Randstad, maximaal te benutten. Code of Conduct (Corporate Responsibility Verklaring) , Hfdst. 9: Mondiaal geldende gedragscode voor leveranciers van Siemens ten aanzien van milieubeleid, personeelsbeleid, naleving van geldende wetten, corruptie en kinderarbeid en actieve opstelling binnen de eigen keten. Meer informatie hierover is te vinden onder www.siemens.nl/ inkoop, zie ook ‘ethiek en wetgeving’. Compliance, Hfdst. 7: De zorg voor de naleving van de bestaande wetgeving en van interne regels en procedures voor transparent en eerlijk zakendoen. Compliance Control Framework, Hfdst. 7: Raamwerk binnen Siemens Nederland voor de operationele naleving van de zogeheten anti-bribery en anti-trust wetgeving. Corporate Citizenship, Hfdst. 11: Het aanvaarden van maatschappelijke verantwoordelijkheid, door vrijwilligerswerk van medewerkers en door sponsoring en donaties. CO2 footprint, Hfdst. 10: een maat voor de uitstoot van CO2 door gebruik van fossiele brandstoffen in het verkeer, luchtvaart, transport, productie etc. Community Duurzame Randstad, Hfdst. 6: Virtuele community voor de dialoog over een duurzame toekomst in de steden. Landing page Sustainable Randstad, bereikbaar via www.siemens.nl Diversiteit, Hfdst. 8: Beleid om binnen Siemens een medewerkersbestand op te bouwen, dat een zo breed mogelijke afspiegeling van de beroepsbevolking is. Doel is geen onderscheid te maken naar afkomst, religie, geslacht, leeftijd en seksuele geaardheid, maar een organisatie waarin een verscheidenheid aan mensen actief is, met verschillende achtergronden, ervaring, expertise en individuele kwaliteiten. Duurzaam portfolio, Hfdst. 5: Breed scala van vernieuwende, duurzame en milieuvriendelijke technologieën voor energieopwekking en –distributie, industriële automatisering, intelligente infrastructuuroplossingen en beeldgenererende systemen in de gezondheidszorg. Duurzaamheid / Sustainability, Hfdst. 4: Sustainability, als ‘guiding principle’ in een ondernemingsstrategie die erop gericht is verantwoord te kiezen en handelen en de consequenties op lange termijn voor het milieu, ons personeel en de (lokale) gemeenschap mee te wegen. Duurzame inzetbaarheid, Hfdst. 8: Uitgebalanceerd beleid om medewerkers in staat te stellen zo lang mogelijk door te kunnen werken. EHS, Hfdst. 8, 10: Environment, Health & Safety, conform de internationale Siemens definitie.

67


EHS-managementsysteem, Hfdst. 10, Bijl. 1: Samenhangend systeem van interne regels, richtlijnen en wettelijke verplichtingen, voortvloeiend uit Arbo- en milieuwetgeving. Het EHS- managementsysteem is van groot belang voor de organisatorische borging van Sustainability binnen Siemens Nederland. EHS-beslissingsboom, Hfdst. 8: Elektronisch tool waarmee snel inzichtelijk is wie welke rol, taak en verantwoordelijkheden heeft in wat voor soort (project)situatie. EHS-KPI’s, Hfdst. 8, 10, Bijl. 1: Key-Performance Indicatoren (KPI’s) voor Environment, Health & Safety. Via een dashboard worden de belangrijkste EHS-KPI’s bewaakt. Gedragscode, Hfdst. 7: Siemens’kernboodschap voor ethisch en juridisch verantwoord handelen. Medewerkers van Siemens Nederland tekenen een verklaring tot naleving van de wet en Siemens gedragscode. Voor meer informatie zie http://www.siemens.nl/onderneming/hr_beleid/gedragscode.asp Global Reporting Initiative (GRI) , Bijl. 3: De internationaal gehanteerde richtlijnen voor duurzaamheidsverslaggeving, waarin een organisatie publiekelijk communiceert over haar economische, milieugerelateerde en sociale prestaties. JetNet, Hfdst. 11: Jongeren- en Technologienetwerk Nederland (Jet-Net) waarin onderwijs, overheid en bedrijven samenwerken om havo- en vwo-leerlingen een beter beeld te geven van de exacte vakken en carrièreperspectieven met hogere bèta- of technische opleidingen. Limits of Authority, Hfdst. 7: Geautomatiseerde tool voor de bewaking op naleving van regels, de borging van het autorisatieproces voor het uitbrengen van offertes, het afsluiten van orders en naleving van complianceprocedures. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Hfdst. 2: Een manier van werken waarbij een onderneming verantwoordelijkheid neemt voor het effect van bedrijfsactiviteiten op mens en milieu door een optimale balans te vinden tussen people, planet en profit. Maatschappelijk Verslag, Hfdst. 2: Het duurzaamheidsverslag omvat het meten en publiceren van en verantwoording afleggen over de prestaties van een organisatie ten behoeve van duurzame ontwikkeling. Het biedt een evenwichtige en redelijke weergave van de organisatie met zowel positieve als negatieve resultaten. Milieu-incidenten, Bijl. 1: Incidenten met een direct of indirect negatief gevolg voor het milieu (bodem, lucht, water, geluid, energie, afval, straling). Medewerkers Siemens Nederland: Medewerker die op de Siemens payrol staat of een inleen-/uitzendkracht onder de verantwoordelijkheid van Siemens (geen onderaannemers). PMO, Hfdst. 8: Periodiek Medisch Onderzoek. Siemens Nederland nodigt haar werknemers één keer in de vier jaar uit voor een periodiek medisch onderzoek. Dit gebeurt op vrijwillige basis. RI&E, Hfdst. 8, 10: Risico Inventarisatie- en Evaluatie. Methodiek voor het inventariseren en evalueren van risico’s. Separate modules zijn beschikbaar voor specifieke functies, werkzaamheden, kantoorlocaties en werkomgevingen (langs bijvoorbeeld spoor of langs de weg). SpoDoM, Hfdst. 7: Geautomatiseerde tool waarin een workflow voor goedkeuring, de borging en het autorisatieproces voor Sponsoring, Donaties en Memberships/lidmaatschappen zijn beslag krijgt. Stakeholder of Belanghebbende, Hfdst. 6: Groepen of personen die significante gevolgen kunnen ondervinden van activiteiten, producten en/of diensten van Siemens. En ook groepen of personen die activiteiten ontplooien waarvan verwacht kan worden dat deze van invloed zijn op de resultaten van de bedrijfsvoering. Sustainability Officer, Hfdst. 4: Verantwoordelijke die de interne en externe dialoog over sustainability coördineert en stimuleert en hierover rapporteert aan de Bestuursvoorzitter. UN Global Compact, Bijl. 4: Beginselen die bedrijven een kader bieden voor verantwoord ondernemen. Het verlangt dat zij binnen hun invloedssfeer een aantal kernwaarden op het gebied van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anticorruptie omarmen, ondersteunen en uitoefenen.

68


Feedback In overleg met de CEO is gekozen om het Maatschappelijk Verslag FY 2013 te laten toetsen door een onafhankelijk partij buiten Siemens. Een verificatie door een externe partij fungeert als extra borging voor de in het verslag gerapporteerde gegevens, hetgeen de betrouwbaarheid van het maatschappelijk verslag ten goede komt. Via een selectieproces zijn partijen benaderd waarvan verwacht mag worden dat zij voldoende expertise hebben om een dergelijke verificatie op een professionele manier uit te voeren. De opdracht is verstrekt aan Lloyds Register Quality Assurance. Het betrof hier een toets op de Nederlandse activiteiten van Siemens Nederland N.V. In de verificatie zijn de EHS-organisatie, de EHS doelstellingen en de Co2 footprint FY12-13 getoetst op juistheid en compleetheid. Dit is gebeurd door een combinatie van methoden en technieken: steekproeven op gepubliceerde data, interviews met inhoudelijk voor gepubliceerde thema’s verantwoordelijke functionarissen, onderzoeken naar het proces van gegevensverzameling, reviews en benchmarking. Uw opmerkingen of aanvullingen op ons Maatschappelijk Verslag FY 2013 en elke suggestie ter verbetering die ons helpt de maatschappelijke verslaglegging te verbeteren, nemen wij graag in ontvangst. Wij zien er naar uit uw feedback te ontvangen via: [email protected] U kunt ook bellen via 070 – 333 18 28 Opmerkingen over dit maatschappelijk verslag kunt u ook plaatsen op onze virtuele community “Duurzame Randstad”, bereikbaar via www.siemens.nl en www.duurzamerandstad.nl Datum van publicatie: De eerste versie van dit Maatschappelijk Verslag FY 2013 was gedateerd op 20 december 2013. Een externe verificatie heeft plaatsgevonden op 19, 21 en 24 februari 2014. De aanvullingen en verdiepingen die hieruit voortkomen zijn opgenomen in de tweede, in april 2014 gepubliceerde versie van dit Maatschappelijk Verslag.

69

Siemens Nederland N.V. Prinses Beatrixlaan 800 2595 BN Den Haag Postbus 16068 2500 BB Den Haag Tel (0)70 333 3333 Fax (0)70 333 2917 www.siemens.nl

www.siemens.nl

Maatschappelijk Verslag 2013

Recommend Documents