HUMORISTISCH WEEKBLAD VAN VOORUIT

HUMORISTISCH WEEKBLAD VAN VOORUIT 0,50 FR Abonnement Abonnement Abonnement Postcheck «

PER NUMMER 1 jaar fr. 25.00 6 maanden fr. 12.50 3 maanden fr. 6.25 Het Licht » ^r. 56733

• REDAKTIF.

64, St. Pietersnieuwstraat Gent — Telefoon 157.40 Verschijnt den DONDERDAG

VIERDE JAARGANG

Nummer 21 — 20 SEPT. 1934

De dwergen te Genève poogden tevergeefs de intrede van den Rus te beletten

2

KOEKOEK

Het hangende mijnkonflikt De patroons zijn moegesard Zij dreigen zelf de kolen boven te halen H e t geschil i n de mijnnijverheid h e e f t ter elfder ure e e n oplossing g e k r e g e n , w e l k e gelukkig m a a r v a n trjdelrjken aard is e n s l e c h t s e e n zeer voorloopig k a r a k t e r h e e f t . D e p a t r o o n s h e b b e n er i n d e r d a a d ge­ n o e g v a n zich t e l a t e n s a r r e n door l o m p e mijnwerkers, die d a n n o g door een baloorige openbare meening worden aangemoedigd en [ g e s t e u n d . Het h e e f t m a a r al t e jlang geduurd dat de arbeiders de I l e s spellen a a n de b a z e n en z i c h v e r z e t t e n t e g e n e e n loonsverlaging v a n 5 p . h . , welke s l e c h t s k o m t n a | e e n half dozijn a n d e r e loonsver­ l a g i n g e n v a n 5 p . h . , w a a r u i t blijkt, eenerzijds, d a t de p a t r o o n s traps­ gewijze t e werk g a a n bij de l o o n s ­ v e r l a g i n g e n e n anderzijds d a t de i arbeiders n u t o c h altijd g e n o e g h e b b e n g e h a d o m zich a a n h e t stelsel der l o o n s v e r l a g i n g e n te wennen. Zooals e e n der p a t r o o n s z i c h t e r e c h t liet o n t v a l l e n , zijn de arbeiders n o o i t t e v r e d e n . M o e s t e n wij i n e e n s de l o o n e n m e t 30 p . h . h e b b e n verlaagd, de arbeiders z o u d e n geprotesteerd h e b b e n , zei d e m a n verbolgen: n u wij m a a r 5 p. h . i n e e n s aftrekken is h e t ook n i e t goed. Wij w e t e n n i e t , besloot h i j , i n w a n h o o p de a r m e n t e n h e m e l h e f f e n d , w a t wij m o e t e n d o e n o m wel te d o e n . I n alle geval, de m i j n b a z e n zul­ l e n d a t zoo n i e t l a t e n v o o r t g a a n en wij v e r n e m e n uit de beste bron d a t zij a a n d e regeering h e b b e n t e k e n n e n g e g e v e n bij de m i n s t e moeilijkheid i n de t o e k o m s t zelf i n de m i j n e n te zullen dalen o m de k o l e n boven t e h a l e n . Dit d r e i g e m e n t h e e f t natuurlijk d i e p e n indruk g e m a a k t o p den eersten-minister, die de m i j n b a z e n h e e f t g e s m e e k t t o c h n i e t zoo h a r d ­ v o c h t i g te zijn e n d e arbeiders a l d u s h e t brood uit d e n m o n d t e nemen. D e p a t r o o n s h e b b e n d a n beloofd h e t voor é é n e n keer n o g zoo t e laten. M a a r d a a r m e e w a s de ruzie i n h e t k a b i n e t v a n d e n h . de Broque­ ville n i e t t e n einde. E e n l a n g debat h e e f t ook p l a a t s g e h a d over h e t feit d a t zekere arbeiders m a a r 3 of 4 d a j e n w e r k e n i n de week. In de eerste plaate is dat n i e t w a a r , verklaarden de p a t r o o n s . En i n de tweode p l a a t s , c i s de mijn­ werkers m a a r 3 d a g e n w e r k e n i n de week is h e t dat wrj ze willen s p a r e n e n m o e t e n ze zich dus n i e t beklagen. Het is n a d e z s n uitleg dat de h . V a n Cauwelaert, m i n i s t e r v a n E k o n o m i e , h e t n u t t i g h e e f t ge­ oordeeld e e n verklaring te doen a a n de pers o m te z e g g e n dat m e n de ellende v a n de arbeiders overdreven had. D e k o n i n g h e e f t z i c h bij die w o o r d e n onmiddellijk a a n g e s l o t e n e n e e n brief v a n v e r o n t s c h u l d i g i n ­ g e n gestuurd a a n h e t adres v a n de p a t r o o n s der mijnnijverheid. * * • De patroons hebben niettemin h u n verwondering doen kennen over de rol welke de k o n i n g h e e f t gespeeld i n dit g e s c h i l . Zij h e b b e n op diskrete wijze de v r a a g g e s t e l d of de k o n i n g s o m s n i e t door s l e c h t e r a a d g e v e r s zou o m r i n g d zijn. In hofkringen heeft het incident groot, opzien gebaard. Er w o r d t h e e l w a t gefluisterd i n v e r b a n d m e t d e n n a a m v a n zekeren p r i v a a t r a a d , w a a r v a n de eerste letter H e r m a n Teirlinck is, e e n kerel die g e e n e n k e l e n adellijken titel v o e r t e n daarbij n o g f l a m i n g a n t i s . Vol­ g e n s de l a a t s t e b e r i c h t e n zou die kerel ook t e g e n de v e r e e n v o u d i g d e spelling zijn. M a a r d a t is e e n a n d e r e historie, w a a r m e e de m i j n bazen zich voorloopig niet wenschen te moeien. Anders is h e t gesteld natuurlijk met de plichten van den koning. M e t r e d e n stellen de m i j n b a z e n de vraag waar het met het land e n de vaderlandsliefde n a a r t o e m o e t , a l s de k o n i n g zijn s t e u n g a a t ver-

l e e n e n a a n h e t werkvolk. W a t m o e t er d a n g e w o r d e n v a n de p a t r o o n s , die i n k a s t e e l e n w o n e n e n per a u t o m o b i e l rijden. H e t zou er i n d e r d a a d hef u i t z i e n i n e e n België w a a r de k o n i n g g a a t h e u l e n m e t den a r m e n b u c h t en 'de rijke m e n s c h e n a a n h u n lot zou overlaten. * * * Verder zijn de m i j n b a z e n ook w e i n i g i n g e n o m e n m e t de h o u d i n g v a n de regeering, welke n i e t schijnt t e w e t e n w a t zij wil. I n d e r d a a d , z e g g e n de m i j n b a z e n , de S t a a t h e e f t o n s reeds de k o l e n g e g e v e n welke t o c h ook h e t e i g e n ­ d o m w a r e n v a n de g e m e e n s c h a p . Nu s c h e n k t m e n o n s enkele t i e n ­ t a l l e n m i l l i o e n e n uit de S t a a t s k a s , die h e t e i g e n d o m zijn v a n J a n e n a l l e m a n . D a t bewijst g e n o e g , d a t de kolenkwestie een nationale kwestie is. W a a r o m d a n k a n de regeering n i e t i n e e n s d o o r t a s t e n d e m a a t r e g e l e n t r e f f e n e n s t e l t zij z i c h s t e e d s tevreden m e t druppels­ gewijze h e r v o r m i n g e n ? Waarom niet ineens geven wat ons toekomt e n rechtstreeks de dividenden be­ t a l e n v a n onze a a n d e e l e n ? D a n z o u d e n wij a a n al dat geknoei m e t de steenkool e e n einde k u n n e n s t e l l e n e n de s l e c h t e p u t t e n slui­ t e n : i n die v o o r w a a r d e n zouden wij er zelfs g e e n bezwaar i n zien d a t ook de goede p u t t e n w e r d e n geslo­ ten. T e n slotte n o g e e n woordje over den h. Pierlot, minister van Binnenlandsche Zaken, welke tijdens h e t mrjngeschil af e n t o e o p h e t tooneel i s . v e r s c h e n e n , zonder e v e n w e l g e l e g e n h e i d te krijgen o m de volle m a a t t e g e v e n v a n zijn k u n n e n . H e l a a s , deze k a n s is v e r k e k e n , m a a r uitgesteld is n i e t kwijtgescholder. en w e d e e l e n v o l k o m e n de m e e n i n g v a n d e n h . Pierlot d a t er g e n o e g g e n d a r m e n zijn o m de orde t e h a n d h a v e n . Wij g a a n zelfs verder e n zijn overtuigd dat er g e n o e g g e n d a r m e n zijn o m de l o o n e n t e v e r l a g e n , n i e t m e t 5 of 10 of 15, m a a r 25 p . h . als zulks m o c h t wenschelijk blijken. H e t k o m t er alleen op a a n d e g 3 n d a r m e n t e d o e n w e r k e n e n ze daarvoor h e t noodige m a t e r i a a l te geven.

De kristelijke opvatting van het Huwelijk

Leve de soc. ziekenbond van Waregem!

«DE STER» (geloofsverdedigingA n t w e r p e n ) , h e t katholiek j e u g d bladje, d a t ons r e e d s zooveel plezier bezorgde, t r a c h t n u zijn lezressen e n lezers op t e v o e d e n door middel v a n s p r e u k e n . Zooals ge w e e t l a t e n de klerikalen n i e t s onverlet o m huwelijken e n kroost­ rijke g e z i n n e n t o t s t a n d t e b r e n g e n e n de goede zeden overal i n g a n g t e doen v i n d e n . Ziehier d a n ook e e n p a a r leerrijke s p r e u k e n u i t «De Ster» e n de s l o t b e s c h o u w i n g v a n h e t artikel.

Onze v r i e n d e n v a n W a r e g e m h e b b e n er iets n i e u w s op g e v o n d e n o m h u n z i e k e n b o n d s u k s e s t e be­ zorgen! Ze publiceerden namelijk in VOORUIT onder de rubriek «Korrespondentie» v o l g e n d e m e d e d e e ling, die h e e l w a t o p s c h u d d i n g verwekte onder de gezonde m e n s c h e n , die n u mordicus ziek willen w o r d e n . . . «IN D E ZIEKENBOND. — Onze verpleegster is s e d e r t acht dagen in dienst. Zij is ter b e s c h i k k i n g v a n a l de l e d e n . Wij v r a g e n d a t daar­ v a n g e e n misbruik g e m a a k t w o r d t . Haar werkveld is g r o o t . D e l e d e n die h a a r v e r l a n g e n , : ijn v e r z o c h t zulks op 't bureel a a n te vragen.» — D a t werkveld wil ik e e n s z i e n ! zei o n z e r e d a k t e u r Jo-Jo e n hij ver­ trok dadelijk n a a r W a r e g e m , zoo ziek als d u i z e n d m a n . Hij is n o g n i e t teruggekeerd e n m e n v e r m o e d t dat hij ook misbruik h e e f t g e ­ m a a k t . T e n w a r e hij o p zijn b e u r t de verpleegster —*"* ' - ° - ^ e g d e .

«Kinderen die w i l l e n krijgen op de billen». Hoe zou God de droogt b e e n e n a a n n e m e n , daar de duvel h e t m e r g uitgezogen heeft. Wat is 't Huwelijk? I e jaar: K u s s e n e n lekken; 2e jaar: A a n d e n w i e g e b a n d [trekken; 3e jaar: S c h i p p e n e n s l a a n ; 4e jaar: O m s t u i t e n g a a n . Zulke s p r e u k e n zijn s o m s e e n h e e l s e r m o e n w a a r d of e e n l a n g artikel. Ge k u n t ze mooi v i n d e n , m a a r d e n k t er ook e e n s a a n i n 't dagelijksche l e v e n , w a n t ik h e r h a a l h e t n o g e e n s : deze s p r e u k e n zijn o p g e t e e k e n d uit d e n m o n d v a n h e t volk. E n h e t volk spreekt s o m s zulke groote waarheid. W e l n u , trouwlustige onder o n z e lezers, w a t z e g t ge er v a n ? M o e d i g t «De Ster» u n i e t a a n o m i n 't h u w e ­ lijksbootje te s t a p p e n e n er t e g a a n . . . l e k k e n e n trekken e n s l a a n ?

De bekentenis van een pater-dominikaan «Men b e s c h o u w t d e n Z o n d a g s l e c h t s als dag v a n u i t s p a t t i n g , om zich uit t e l e v e n , m a a r n i e t als de dag des H e e r e n , die ge­ heiligd worden moet. Ook onder ons zijn er v e l e n die d a t niet meer aanvoelen, hoewel ze h e t t o c h u i t d e n C a t e c h i s ­ mus kunnen weten. P . K O R S , O. P . E n d a n zijn wij h e t zeker w e e r die op de geestelijkheid k a p p e n ? Verantwoordelijke uitgever : JORIS HAMERS, Gent. — Red. en Adm. St Pietersnieuwstraat. 64. Gent

1p

Het sterja^ g^*acht heeft er gelegen! Ons zusterblad «VOORUIT» h e e f t e e n k a m p a n j e i n g e z e t o m de vrouw t e g e n d e n m a n op te r u i e n . We l a z e n bijv. deze week volgend epistel in onze krant: « «De bevrijding der vrouw zal h a a r eigen werk zijn. Geen argumenten kunnen t e l l e n . Zorgen voor h e t e t e n v a n d e n m a n ; d a t doet hij e e n s zelf. Op de kleine k i n d e r e n p a s s e n : die w o r d e n e e n s toever­ trouwd a a n goede, w a a k z a m e handen. W a s c h e n verstelwerk' d a t wordt een week uitgesteld. Krisis: de reis kost s l e c h t s 4,00 fr. e n de b o t e r h a m m e n worden medegenomen.» Ziezoo manlief: trek uw p l a n a l s kok, achterwaarsterig, schotelw a s c h e r e n k o u s e n versteller! E n troost u m e t de g e d a c h t e d a t u w vrouw zich a a n 't bevrijden is... D e oproep vervolgt d a n : «Vrouwen, h u i s h o u d s t e r e n loonarbeidsters, uw l e v e n is h a r d en h e t is waarlijk w r a a k ­ roepend d a t , n a e e n g a n s c h e week v a n s l a v e n o p atelier of fabriek, ook uw Z o n d a g n o g i n g e n o m e n wordt door h u i s ­ houdelijke b e z i g h e d e n , m a a r a a n deze s c h a n d a l i g e w a n ­ t o e s t a n d e n zal er g e e n ver­ andering gebracht worden, als ge u braaf blijft o n d e r w e r p e n e n n i e t op s t r a a t ko-nt voor uw rechten». D a t is raak! W e g m e t de onder­ werpers! H e t is n u e e n s de beurt a a n de m a n n e n o m 's Z o n d a g s h e t h u i s h o u d e n te doen! En de vrou­ wen zullen op s t r a a t komen parbleu! E n d a t er d a n n o g é é n durft g e w a g e n over 't z w a k k e g e ­ s l a c h t ! Maar m o g e n we o n s é é n vraagsken permitteeren? W a t zullen de v r o u w e n d o e n zonder h u n geliefden vogel? Zonder h u n «Koekoek»? Hebben ze daar reeds e e n s diep over n a g e d a c h t , t o e n ze beweer­ d e n d a t h u n bevrijding u i t s l u i t e n d h u n e i g e n werk zal zijn?

De gewetensvolle visscher VISCHHANDELAAR. — Wat wenscht mijnheer? KLANT. — Vier versche v i s s c h e n . Wilt ge die n a a r mij t o e g o o i e n ? VISCHHANDELAAR. — W a a r o m m o e t ik u die t o e g o o i e n ? KLANT. — Ik m o e t t o c h m i j n vrouw k u n n e n v e r t e l l e n d a t ik z e g e v a n g e n h e b . Ik b e n g e e n g o e d visscher, m a a r e e n l e u g e n a a r b e n ik t o c h n i e t .

Slim

— Mijn verlooide is buitengewoon verstandig. Ze heett geest voor twee. — In dat geval hebs ge geiyk haar te trouwen. ,

ECHTGENOOT t o t vrouwtje die zoo p a s v a n zee t e r u g k o m t . — O n t k e n n i e t d a t ge m e b e ­ d r o g e n h e b t ! E e n vriend h e e f t g e ­ z i e n dat ge e e n j o n g e n m a n k u s t e . — Wel n o g beter! Ge w e e t t o c h d a t ik h o e g e n a a m d n i e t s a a n v a a r d v a n v r e e m d e n . Die h e e r h a d mij twee kussen gegeven den dag t e v o r e n , ik h e b h e m die e e n v o u d i g t e r u g bezorgd!

3

KOEKOEK.

SYMPATHIEKE PORTRETTEN de

Berijmde schelmerijen (139)

Broqueville

u r a a f de Broqueville k e n t zich­ zelf n i e t , m a a r hrj k e n t goed de a n d e r e m e n s c h e n . Gewoonlijk gaat, h e t d e n m e n s c h zoo; m e n k e n t zijn geburen, m e n w e e t d a t zij k w a a d . s p r e k e n , d a t zij vuil zijn, d a t zij ruzie m a k e n ; m a a r m e n w e e t n i e t d a t m e n zelf al die g e b r e k e n ook heeft; er zijn w e i n i g m e n s c h e n die h u n a a n d a c h t a a n zichzelf w i j d e n ! O n z e eerste m i n i s t e r h e e f t de m e n s c h e n k e n n i s t o t e e n k u n s t ver­ h e v e n ; hij spekuleert op deze k u n s t . Hij h e e f t die k e n n i s zoo ver ge­ d r e v e n , d a t hrj m e t de m e e s t e m e n s c h e n k a n s p e l e n gelijk de k a t m e t de m u i s . Hij w e e t h o e v e e l s l a g e n m e n i e m a n d o p h e t bakkes m a g g e v e n alvorens m e n z i c h k w a a d m a a k t . Terwijl e e n lid v a n h e t p a r l e m e n t spreekt t o t h e m , l e g t hij z i c h t e s l a p e n , of hij l e e s t ostentatief een politieroman. Als hij m o e t a n t w o o r d e n , b e g i n t hrj: «Stuk idioot, v a r k e n s k o p . . . of i e t s d a t d a a r o p gelijkt. O p z e k e r e n d a g loopt de m a a t vol, e n hij voelt d a t zijn t e g e n ­ strevers gereed s t a a n h e m n a a r de keel te springen. D a n verandert zijn g e l a a t ; hrj zal n i e t v e c h t e n ; i n t e g e n d e e l , hij t o o n t z i c h v e r w o n ­ derd, dat m e n zijn h o u d i n g e n w o o r d e n kwalijk h e e f t kunnen nemen. Hij w o r d t e e n grafelijke gentleman. «Weihoe, m i j n e h e e r e n , w a t h e b t gij v a n mij g e d a c h t ? Gij k e n t mij t o c h beter? Gij w e e t t o c h dat ik geen kwade bedoelingen heb! K o m , l a a t mij u bij d e n a r m n e m e n « Hoe g a a t h e t m e t uw vrouw? E n m e t u w kinüers?» Hij v a n g t v l i e g e n m e t z e e m . E n w i e is er g e e n vlieg? H e r i n n e r t gij u de g e b e u r t e n i s s e n der vorige w e e k ? D e n Z a t e r d a g o n t b i e d t de Broqueville de v e r t e g e n w o o r d i g e r s v a n de k r i s t e n e n de socialistische s y n d i k a t e n t e C uur o m h e t a n t ­ woord te v e r n e m e n v a n de p a t r o o n s u i t de m i j n n i j v e r h e i d . D e p a t r o o n s w o r d e n m e e r d a n drie u r e n l a n g o n t v a n g e n door de Broqueville, V a n C a u w e l a e r t e n V a n Isacker. D e arbeiders, die t w e e u r e n g e w a c h t h e b b e n zullen natuurlijk ook o n t ­ v a n g e n w o r d e n . . . G e e n sprake v a n ! De gentleman-graaf neemt Van C a u w e l a e r t e n V a n Isacker o n d e r d e n a r m , g a a t er m e e b u i t e n , s t a p t i n zijn a u t o e n is w e g ! D i e boeren v a n arbeiders m o e t e n m a a r h u n p l a n t r e k k e n . D a t is e e n fijne lol. Als uw vriend u d a t lapte zoudt gij h e m e e n s t a m p op zijn a c h t e r ­ deel g e v e n . M a a r de graaf zal bij de eerste o n t m o e t i n g Mertens, Delattre, Van Buggenhout en P a u w e l s op den buik kloppen e n z e g g e n : «Mijn goeie beste v r i e n d e n , d u i z e n d m a a l e x k u u s , ik ben e e n idioot, ik verlies m i j n g e h e u g e n ! Ik zal m e n o o i t v e r g e v e n d a t ik u e e n pater h e b l a t e n s c h i l d e r e n ! M a a r ik d a c h t z o o d a n i g a a n de a r m e mijnarbeiders dat ik u verge­ t e n h a d ! E n f i n , w e h e b b e n alle­ m a a l e e n goed h a r t ! En h o e '.*> h e t m e t u w vrouw? E n m e t de kinders? Wil ik u e e n p i n t b e t a l e n ? . . . » W a n t de Broqueville w e e t h o e z w a k de m e n s c h e n zijn. E n bij zijn a v o n d g e b e d , z e g t h i j : «Ik h e b die ezels weer n e keer...»

TEGEN DE LUCHTAANVALLEN Brussel, onze hoofdsche stede, 't Pronkjuweeltje van ons land, Toonde zich, nu kort geleden, Tegen luchtaanval bestand. Er werd oefening gehouden, Vol van ernst en goed geleid; Of de Ketjes 't houden zouden, In dees vliegersaanvalstijd. Vliegmachines, niet te tellen, Kwamen onverwachts daar aan. Om de Brusselaars te kwellen. Maar, dat zou zoo licht niet gaan. Want de afweer-legertroepen, Hadden alles gauw gezien En er werd « Pas op » geroepen, Zeker een minuut of tien. Al de lichten bij de Ketjes, Werden almeteen gedoofd, 't Ging zoo ordelijk en netjes Dat ge 't nauwelijks gelooft. Met een masker voor hun facie, Kropen zij hun kelder in. Met « Maria vol van gratie », Baden zij voor hun gezin. Ook de meeste vliegenieren, Schoot men uit de laagte neer, Zij verhuisden naar de pieren En men zag ze nooit meer weer. En de heeren generalen, Konkludeerden: « Alles wel. Onze afweer zal niet falen, Ook als 't ernst is en geen spel. » En dit lieve grapje kostte Eens te meer een heelen boel Centen, die men hier verproste, Voor het schoone legerdoel Laat de menschen maar krepeeren, Werkeloos te gronde gaan, Als men maar kan exerceeren, 't Legerdom maar blijft bestaan. Tegen oorlog reageeren, Ware zeker veel te dom. Maar den «frisschen oorlog» leeren, Daar toch, lezers, gaat het om. Dus, Mevrouwen en Mijnheeren, Stel ik voor en gij zegt « Ja », Van Devees te dekoreeren, Vivan hem, hip, hip, hoerah!

V o l g e n s de b l a d e n e n v o l g e n s « D é S t a n d a a r d » zelf, h e e f t minister; V a n C a u w e l a e r t tijdens de l a a t s t e d a g e n verklaard, dat m e n de e l l e n d e v a n de m i j n w e r k e r s g e w e l ­ dig overdrijft. D e l o o n e n b e d r a g e n tot 40 fr. per d a g e n de m e e s t e mijnarbeiders w e r k e n 5 1/2 e n 6 d a g e n per week; zoo s p r e k e n ook; de patroons. En de officieele statistieken die geheel andere, cijfers o p g e v e n , l i e g e n . Is M. V a n Cauwelaert reeds e e n m a a n d bij de m i j n w e r k e r s g a a n l e v e n ? Hij zou d a n gezien h e b b e n d a t de k i n d e r s daar alle d a g e n g e e n vleesch hebben. Ook d e k i n d e r s v a n M. V a n Cauwelaert h e b b e n n i e t alxijd a l l e s w a t ze w e n s c h e n . E n t o e n d e m i n i s t e r n a a r Brussel k w a m w o n e n v o n d hij g e e n t a f e l t e n n i s i n heti ministerieel hotel. Er werd er e e n g e k o c h t . Vieiw h o n d e r d f r a n k . D e s t a a t s k a s be*< t a a l d e . E n t o e n e e n i g e bladen' p r o t e s t e e r d e n , stak M. V a n Cauwe-; laert h e t o n d e r s t o e l e n noch' banken: — Een huis moet een huis zijn. Ik h o u d v a n m i j n k i n d e r e n . E n zij hebben recht oy een tafeltennis. Zeker, zeker, wij zijn geen demagogen. M a a r n o n d e d j u , de k i n d e r s vart de mijnarbeiders h e b b e n t o c h e e r s t r e c h t op e e n s t u k s k e v l e e s c h !

Het verschil... Sedert d e n dood v a n d e n g r a a t X . h a d J e a n , de j o n g e h u i s k n e c h t , dubbel werk t e v e r r i c h t e n bij z i j n meesteres: nacht- en dagdienst. E e n i g e n tijd g i n g h e t goed, m a a r na enkele m a a n d e n begon J e a n t e e k e n s v a n v e r m o e i d h e i d t e vertoonen. Het was geen wonder, w a n t de g r a v i n w a s n o g vurig, voor h a a r leeftijd. D e g r a v i n bezorgd o m de g e z o n d ­ heid van Jean, n a m h e m naar h a a r landhuis mede om hem eenige w e k e n rust t e g e v e n . Op e e n m o r g e n , t o e n de g r a v i n en J e a n e e n h o f s t e d e b e z o c h t e n , b e w o n d e r d e n ze e e n p r a c h t s t i e r . De eigenaar scheen niet uitgepraat over de h o e d a n i g h e d e n v a n heti dier, d a t n i e t t e g e n h e t w e r k e n opzag. Alle m o r g e n d e n zelfs... — W a t d e n k t ge d a a r v a n J e a n ? zei de g r a v i n terwijl ze d e n s t a l verliet. Waarop Jean antwoordde: — M a g ik de g r a v i n doen o p m e r ­ k e n , d a t hij altijd v a n k o e ver­ andert?...

De goede dief — Ik h e b gehoord dat u w k a s - , sier g e v l u c h t is? H e e f t hij iets v a n waarde meegenomen? — Wel n e e n , n i e t s bijzonders, al­ l e e n m a a r m i j n vrouw.

;

Snugger Onderwijzer t o t l e e r l i n g e n : — Weet iemand van u waarom A d a m e n Eva uit h e t Paradijs w e r ­ den g e j a a g d ? EEN LEERLING. — J a , o m d a t Eva s t e e d s i n A d a m s k o s t u u m l i e p .

Cyninsme

Vermageringskuur MOLLY. — W a a r o m verbraakt ge uw verloving m e t d i e n a r m e n J i m ? D A I S Y . — Hij w e r d zoo ver­ schrikkelijk dik. Als hij een beetje v e r m a g e r d is door 't verdriet, n e e m ik h e m w e l t e r u g .

Plezierig tijdsverdrijf V e r l e d e n w e e k k w a m Maurice zijn vriend t e g e n . D r a h a d d e n ze h e t over de m a n i e r v a n s l a p e n . —• M a a r w a a r o m s l a a p t ge op u w rug? vroeg M a u r i c e . — Om te droomen, jongen! — Waartoe dient dat? — D a n s c h i j n t de tijd m e zoo lang n i e t .

Een beetje pudeur a. u. b. M. Van Cauwelaert

— DIRECTEUR. — D a a r mag je wel heel blij om zijn! De meeste firma's houden het zoolang niet uit!. ( D u b . Opinlon).

Mijnheer D i n g e n w a s p a s e e n j a a r getrouwd m e t e e n lief j o n g k i n d , t o e n h i j ' v e r n a m d a t zijn vrouw h e m bedroog. O m zekerheid t e h e b b e n m a a k t e hij gebruik v a n h e t oude m i d d e l : plotselinge reis e n o n v e r w a c h t e t e ­ rugkomst. Zooals voorzien v o n d hij zijn j o n ­ ge w e d e r h e l f t i n de a r m e n v a n haar minnaar en beiden dan nog... in Adam kostuum. Mevrouw D i n g e n verborg z i c h o n ­ der de l a k e n s , terwijl de m o o i e J o h n zich zoo vlug mogelijk a a n ­ kleedde. W a t hij ook deed, hij k a n m a a r zijn n i e u w e l a k s c h o e n e n n i e t aankrijgen. Trekken, stampen, niets hielp. Na e e n korte aarzeling, ging hrj t o t M. D i n g e n e n vroeg h e m n e d e ­ rig: — Mijnheer h e b t ge s o m s g e e n hoorn?

•

.KOEKOEK

pmi

BIJ

— V wïltmike ren, maar Man oogenblik diderc

l Vraagstuk. — Onze tante is twee en zeventig jaar en is i lionaire; zij is ook ziek en wordt ieder jaar 12 pond lichter. In veel jaar zullen zij succesierechten moeten betalen.

mühoe-

— Wat ben jij aan 't doen? — Ik ben aan 't — En heb je al wat gevischt? — Nee. — Maar hoe weet je dan, dat je vischt?

visschen. (Ric et R a c )

— Achtd ook weer ri

Zij. — Kijk eens naar die wolk, hoe schitterend! Hij. — Ik weet het... Ik heb haar gisteren gezien!

NA DE FUIF. — De onmenschen!... dieren overgeleverd!...

ze hebben

me

aan de wilde Ric et Rac)

— Het slikkers.

dm

O N S VERHAALDC

(U8) Ukkepuk schreef op dezelfde m a n i e r als hij groote m e n s c h e n jtoad zien d o e n e n op d e n a c h t e r k a n t m a a k t e hrj e e n t e e k e n i n g ivan zichzelf e n Pukkie, zooals hij d a c h t , d a t ze er u i t z a g e n e n w e l aldus: T o e n wilde Ukkepuk ook n o g zelf h e t adres o p de e n v e l o p s c h r i j v e n , m a a r d a t deed O o m W o u t e r t o c h m a a r liever zelf. G r o o t m o e d e r zou h e t w e l k u n n e n lezen, m a a r m i s s c h i e n de post 'ïiiet. zie j e . Ukkepuk m o c h t d e n postzegel o p p l a k k e n , m a a r hij likte zoo llang, t o t d a t alle g o m er af w a s e n O o m Wouter e e n n i e u w e n moect nemen. T o e n g i n g e n ze m e t z'n beidjes n a a r d e n h o e k v a n de s t r a a t e n s t o p t e n d e n brief in de b u s . Vóór dat ze t h u i s w a r e n vroeg Ukkepuk: — Grootmoeder h e e f t de brief al? O. n e e ! a n t w o o r d d e O o m Wouter, D a t g a a t zóó vlug n i e t . D a t duurt e e n posje, vóór d a t de brief d i e n h e e l e n a f s t a n d

Het verhaal in en OonwV

1

door Fr*K

!

A l h e e l spoedig w e r d Puk ee h i e l d v e e l v a n h e m e n zorgde e melk kreeg. Puk hield Rachel werk w a s e n d a n p r a a t t e zal — Jij t o c h z o o ' n aardig hoi o n d e r h e t fornuis, w a n t anden j o u m a k e n zoo p l a t a l s e e n dul

h e e f t a f g e l e g d . H e r i n n e r je je n i e t , d a t h e t w e l e e n h e e l e n n a c h t duurde, vóór dat wij er w a r e n . Zoo l a n g duurt h e t m e t d e n brief ook. T o c h vroeg Ukkepuk elk oogenblik v a n d e n d a g : — Grootmoeder h e e f t h e m al? P u k w a s beslist e e n s u k s e s . Ukkepuk h a d n i e m a n d g e h a d m e t w i e n hij r e g e l m a t i g k o n s p e l e n e n die elk oogenblik v a n d e n d a g bereid w a s o m m e t h e m t e s t o e i e n . E e n j o n g e n , zoo oud a l s Ukkepuk, m o e t voortdurend b e z i g ' z i j n . W a n n e e r hij n i e t i n de g e l e g e n h e i d w o r d t gesteld die d i n g e n t e d o e n , die hrj d o e n m a g , d a n g a a t hij d i n g e n u i t h a l e n , die hij n i e t d o e n m a g . Zonder twijfel hield Pukkie Ukkepuk v a n veel o n d e u g e n d e s t r e k e n terug. I n p l a a t s v a n O o m Wouter's s c h o e n e n door de kleerenlift t e gooien, liet hij P u k k i e p l a a t j e s u i t e e n boek z i e n . I n p l a a t s v a n , zooals vroeger, m e t e e n p o t l o o t o p d e n grond t e k n o e i e n , w a t O o m W o u t e r h e m v a a k v e r b o d e n h a d , poederde h ü n u Pukkie's n e u s .

KOEKOEK.

DMIR

THUIS

'It keker wel excusee'• man maakt op het Smeren in slaap! ¥ (Ric et R a c ) Het

spel

der

schipbreukelingen.

— Koekoek...

Wie ben

ik?

u

— Ik heb je toen gaze'ja, aai ia» easi aai stet hongerige figuranten eens flink moesten laten eten voordat we het galadiner gingen filmen! (Everybodys')

rots heb ik nou ren gelegd? (Everybody's)

(el de twee degenlEeverybody's)

LDOR KINDERS

vn Ukkepuk ntVoufer ra King eefvan de familie. Ook R a c h e l :, dat hij m e t etenstijd zijn gezelschap als zij a a n h e t ;e «durend tegen h e m . hoi zijn, zei ze d a n . Jij blijven leimchel op j e t r a p p e n zou e n :ufe.

- Je kunt niet verwachten Foei, shocking.

dat

je steeds

mag

rijden!»

dood

Rechter. — Hoe komt je ertoe om een man bij klaarlichten te schieten? Beklaagde. — M'n vrouw wou mij in donker niet uit laten

dag gaan.

Op e e n keer k w a m R a c h e l e e n s m e t e e n b l a d m e t aardewerk a a n d r a g e n . Ze n a m e e n g r o o t e n s t a p , o m n i é t op h e t h o n d j e t e t r a p p e n , t o c h k w a m ze op e e n v a n zijn pootjes t e r e c h t . P u k gaf e e n s c h e l l e n s c h r e e u w — e n R a c h e l d e e d n i e t voor h e m onder, t o e n ze v a n d e n schrik h a a r blad vol g l a s e n aardewerk liet v a l l e n . Er klonk e e n luit gerinkel op d e n keukenvloer e n t o e n z e t t e ook Ukkepuk, die n i e t k o n v e r d r a g e n , dat P u k z i c h bezeerd h a d , h e t op e e n h u i l e n . R a c h e l liet al h a a r g e b r o k e n boel in d e n s t e e k e n n a m Puk, die o p drie p o o t j e s probeerde t e l o o p e n , i n h a a r a r m e n , n a m h e m m e e n a a r de b a d k a m e r , w a s c h t e zijn pootje m e t w a r m w a t e r e n verbond h e t m e t g a a s — n e t als m e t U k k e p u k ' s v i n g e r g e b e u r d w a s , t o e n nij er m e t e e n h a m e r o p geslagen had. N u h a d P u k zijn pootje n i e t e c h t bezeerd e n hij k o n al g a u w m e t h e t verband o m n e t zoo s p e l e n a l s er zonder. H e t bleef er t r o u w e n s n i e t e e n s zoo l a n g o m h e e n z i t t e n . Ukkepuk m o e s t t e l k e n s kijken, h o e h e t er m e e g i n g e n daardoor b e g o n h e t verbandje h e e l g a u w los t e l a t e n . H e t pootje w a s puik i n orde e n P u k v e r g a t al g a u w , d a t er op g e t r a p t w a s . R a c h e l e c h t e r k o n h e t n i e t zoo g a u w v e r g e t e n . Ze m o e s t h e e l w a t cebrok e n boel o p r u i m e n e n ze begreep n i e t , h o e ze h e t m o e s t s t e l l e n zonder de s c h o t e l s e n de borden e n de jus-kom e n de botervloot;, die ze n u i n s t u k k e n in d e n vuilnisbak m o e s t d o e n . H O O F D S T U K III. — H e t is mij hier t e stil, zei Oom Wouter, terwijl hij v a n zijn k r a n t opkeek. Ik m o e t e e n s e v e n p o o l s h o o g t e g a a n n e m e n . Als er flink w a t l a w a a i is, d a n k a n ik rustig zrjn, m a a r als h e t zoo stil is, broeit er v a s t w a t . Hij keek op alle b e k e n d e plekjes, m a a r v o n d n i e m a n d . Hrj g i n g zelfs n a a r b o v e n o m t e kijken, m a a r v o n d vergeefs. T o e n m a a k t e hij e c h t e r stilletjes de deur v a n de b a d k a m e r o p e n e n j a w e l , hoor! D a a r w a s onze kleine vriend. Hij h i n g h a l f over den rand van het bad heen en was van top tot teen kletsnat. — H é , w a t g e b e u r t d a a r ? vroeg O o m W o u t e r . — Ukkie l e e r u m P u k z w e m m e n . E n h e u s c h , P u k lag in de groote b a d k u i p , die U k k e p u t h a l f m e t w a t e r g e v u l d h a d . H e t diertje w a s zoo n a t als e e n verdronk e n k a t . I.Iaar w a t U k k e p u k deed w a s >vel g e d a a n , d a c h t Tukkie e n t o e n O o m W o u t e r h e m er uittrok e n op de b a d m a t z e t t e , s c h u d d e hij t e v r e d e n h e t w a t e r uit zijn v a c h t , n e t a l s e e n volw a s s e n h o n d h e t zou h e b b e n g e d a a n . Hrj k a n h e t natuurlijk n o g n i e t zoo h e e l e m a a l precies, m a a r hij wist er s c h i j n b a a r g e n o e g v a n o m h e t t e probeeren. E n w a a r .denk je, d a t hij dit k u n s t j e g e l e e r d h a d ? D e n k je, d a t zijn

m o e d e r h e t h e m geleerd h a d , v o o r d a t hij bij h a a r v a n d a a n ging? Oom Wouter m a a k t e h e m m e t e e n h a n d d o e k zoo droog a l s hij k o n , p a k t e h e m i n e n l e g d e h e m n a a s t de k a c h e l . — E n n o u jij, kleine rekel! zei O o m Wouter, j o u g a ik al j e n a t t e kleeren u i t t r e k k e n e n j e s c h o o n e a a n d o e n . Maar a l s j e w e e r z w e m l e s wilt g e v e n , d a n m o e t j e m a a r w a c h t e n t o t h e t z o m e r is. D a n k u n je h e m o n d e r r i c h t e n — of hij j o u . M i s s c h i e n leert hij h e t w e l h e t eerst v a n jullie b e i d e n . T o e n Ukkepuk zijn s c h o o n e kleertjes a a n h a d , g i n g hij e e n s kijken, w a t P u k uitvoerde. D i e w a s j u i s t u i t zijn h a n d d o e k g e k r o p e n cn bezig op e e n v a n U u k k e p u k ' s p a n t o f f e l s t e k l a u w e n . U k k e p u k s l e e p t e h e m o n d e r zijn a r m m e t z i c h m e e e n t o e n s p e e l d e n ze w e l e e n kwartier l a n g i n de h u i s k a m e r h e t s p e l l e t j e v a n leeuw-in-de-kooi, fVervolgU

Uit het leven van den Platte D e P l a t t e s t o n d t e g e n d e n toog a a n . Er w a s i n die h e r b e r g a l s b a z i n e e n w e d u w e v a n t e g e n de dertig, m a a r e e n t j e w a a r S i n t Ant o n i u s ook zondige g e d a c h t e n zou h e b b e n voor gekoesterd. D a t heur affaire draaide, h o e f t wel g e e n betoog. D e P l a t t e w a s . er o p verhefd tot over de o o r e n , ó p de b a z i n . A n n e k e n h e e t t e ze. — Wel A n n e k e n , zei de P l a t t e , d e n k t g e er n o g altijd n i e t a a n t e trouwen? — T r o u w e n . E n w a a r o m ? Heb ik h e t zóó d a n ook n i e t goed? — A l l e e n is t o c h m a a r a l l e e n , b e t o o g d e de P l a t t e . — B a h , zei A n n e k e n . . . — E n d a n zóó w e r k e n , h e e l h e t j a a r door, n o o i t e e n d a g r u s t . G e zoudt t o c h e e n i g e d a g e n v a k a n t i e moeten nemen. — Waar? — A a n de k u s t . — A a n de k u s t of i n de K e m p e n , h e t g a a t g e w o o n n i e t . Ik k a n hier n i e t g e m i s t w o r d e n . Stel u voor d a t ik n a a r de k u s t zou willen gaan. — Ik zou u vergezellen. — D a a r g a a t h e t n i e t o m . Maar a l s ik g a , zei A n n e k e n , zou ik m e t e e n b e e n i n Oostende e n m e t h e t a n d e r e i n A n t w e r p e n m o e t e n kunn e n zijn. — E n ik d a n t e G e n t , z u c h t t e de Platte... D e P l a t t e slenterde w a t later l a n g s de k a a i en daar liep hij o p Toontje. — Wel, T o o n t j e , zei de P l a t t e , h e t grijze m a n n e k e n g l i m l a c h e n d aankijkend, w a t h e b ik n u h o o r e n v e r t e l l e n , d a t ge g a a t t r o u w e n ? — J a , zei T o o n t j e e n ik k a n u verzekeren, h a d ik o p v o o r h a n d geweten wat last dat allemaal meeb r e n g t , ik zou er n i e t a a n g e d a c h t h e b b e n op m i j n leeftijd n o g m e t e e n j o n g wijf v a n w a l t e s t e k e n ! — Last? — J a , last. E i k e n m o r g e n als ik opsta, ligt er e e n t a s t brieven o p mij t e w a c h t e n . Ik zeg b r i e v e n , m a a r h e t zijn eigenlijk druksels. — Druksels? — J a , r e k l a a m v a n Pier en P a u w . D e n e e n e n keer presenteer e n ze m e m e u b e l e n , e e n a n d e r e n keer is h e t e e n m a t r a s v a n wol of p e e r d s h a a r , d a n weer biedt er m e e e n , e e n goedkoope huwelijkskoets a a n e n zoo g a a t d a t door. — M a a r w a a r o m l e e s t g e dat allemaal? — Wel, zei T o o n t j e , ik lees die d i n g e n o m d a t ik h o o p d a t er w e l e e n s e e n r e k l a a m zal t u s s c h e n loop e n die m e te p a s k o m t . Maar de f i r m a die m e zou k u n n e n h e l p e n , laat niet va i zich hooren. — E n welke f i r m a is dat Toontje? — Wel die v a n Voronoff! D e P l a t t e z e t t e zijn w a n d e l i n g voort en k w a m t e n slotte o p e e n kleine b u i t e n g e m e e n t e a a n g e l a n d . D a a r s t o n d e e n h o o p volk t e samengedrumd. v

VERTELLING

— M i e k e n Aas liep n a a r de veert i g , ze w a s n i e t v a n de n e t s t e n en n a heel wat moeilijkheden, had ze eindelijk e e n v e n t a a n den h a a k w e t n te s l a a n , e e n zekeren Jacobus, e e n o u w e n r e n t e n i e r . O m de waarheid te zeggen: Mieken had d e n v e n t m i n d e r o m zijn c e n t e n g e k o z e n , d a n o m 's n a c h t s n i e t m e e r zoo a l l é é n t e zijn. Maar J a cobus wou 's n a c h t s s l a p e n en als M i e k e n a a n d r o n g o m w a t t e klapp e n , zei J a c o b u s bits: — Hoor e e n s , mijn tijd i s voorbij, hoor, o m 's n a c h t s t e k l a p p e n . — W a a r o m zijde gij d a n getrouwd? — Om mijn oppas te hebben. — J a m a a r , als d a t zóó i s , d a n l a a t ik m e v a n u s c h e i d e n ! Liever g e e n v e n t d a n zoo'n v e n t . W a n t J a c o b u s , ge h e b t h e t m i s s c h i e n al geraden, was niet alleen oud, maar ook koud. M i e k e n g i n g bij d e n burgemeester h a a r beklag d o e n . — G e m o e t zoo h a a s t i g n i e t zijn, suste de b u r g e m e e s t e r , o m t e s c h e i d e n . Ik z a l n o g e e n s m e t J a c o b u s s p r e k e n e n p o g e n h e m t o t betere i n z i c h t e n over t e h a l e n . De burgemeester ging Jacobus opzoeken. — Hoor e e n s , kerel, sprak h i j , ik h e b daar leelijke k l a c h t e n over u gehoord. Ge m o e t v e r a n d e r e n zulle jongen. — B u r g e m e e s t e r , sprak J a c o b u s , m i j n tijd is voorbij. Ik b e n e i g e n lijk n o o i t e e n h a a n g e w e e s t . — Wel, doe e e n s u w best, b. v. alle drie m a a n d e n . — E n f i n , zei Jacobus, ik zal probeeren. D a a r o p g i n g de b u r g e m e e s t e r Mieken Aas o p z o e k e n : — Ik h e b m e t u w e n m a n gesprok e n zulle. En er is goed n i e u w s . — Wat dan? — Jacobus h e e f t beloofd zijn b e s t t e zullen d o e n . — Hij k a n al veel z e g g e n . — N e e n , n e e n , h e t i s zoo m a a r g e e n ij dele belofte. Ik h e b een eers t e o v e r w i n n i n g b e h a a l d . Hij zal alle trimesters probeeren e n e e n s d a t hij d e n s m a a k weer t e p a k k e n heeft, k o m t de rest v a n zelf i n orde. — Alle trimesters, zei Mieken achterdochtig. Burgemeester, ge h e b t gij u w e n m o n d weer vol m e t s t a d h u i s w o o r d e n h e ? W a t h> da* e e n trimester? D e b u r g e m e e s t e r w a s e e n beetje uit zijn lood g e s l a g e n . Hoe zou hij d a t n u u i t l e g g e n ? — P o t v e r n o n d e , zei hij kort, e e n t r i m e s t e r . . . a w e l d a t i s ' n e n trimester. — Goed, zei M i e k e n . . . m a a r h o e veel t r i m e s t e r s zijn er i n de w e e k ?

VAN

over

TAYLOR

Groot lachsukses van een drama D a t wij ons over w e i n i g of n i e t s meer behoeven te verwonderen is e e n f e i t , als w e n a g a a n w a t er vroeger e n ook n u n o g m a a r aldoor o p o n s d r a a i e n d a a r d k n i k k e r tje gebeurt. Met geld koopt m e n de boter, l u i d t e e n spreekwoord. M e t geld koopt of h u u r t m e n : h u i z e n , pian o s , radios, velos, v r o u w e n en al w a t er o p d e w e r e l d m a r k t voor h a n d e n is. M e n s c h e n die voor u z w o e g e n , spelen, dansen, lachen, zingen, huil e n e n al w a t ge m a a r verkiest als ge m a a r b e t a a l t . «Voor w a t h o o r t wat» i s de l e u s . Opofferende l i e f d e , belanglooze v r i e n d s c h a p , v e r a n t woordelijkheidsgevoel, eer, zijn zoek g e r a a k t ; waardelooze a n t i k i t e i t e n , w a a r v a n h e t terug i n l e v e n r o e p e n s c h i j n t u i t g e s l o t e n . Wèl ziet m e n o u d e m o d e s e n g e b r u i k e n af e n toe o p n i e u w w e e r k e e r e n . Er w a s e e n tijd, e n d a t raar soort oud-gebruik, wil m e n t e P a rijs -en ook t e L o n d e n w e e r invoer e n , d a t h e t s u k s e s bij de p r e m i è r e v a n e e n tooneelspel of opera g e kocht werd. Er b e s t o n d e n t o e n a g e n t s c h a p p e n die over e e n personeel beschikt e n d a t 's a v o n d s i n d e n s c h o u w burg zat t e s c h r e i e n e n zijn n e u s t e s n u i t e n , ofwel figuratief z a t t e proesten van lachen. Brj e e n of a n d e r effekt-tooneel of bij h e t slot v a n e e n bedrijf w e r d er ook s t o r m a c h t i g in de h a n d e n geklapt; op g e v a a r af d a t de a n dere toehoorders er e e n t r o m m e l vlies-ontsteking k o n d e n v a n opd o e n . D e h e e r e n of jongelui die door zulk a g e n t s c h a p voor dergelijk werk n a a r d e s c h o u w b u r g e n w e r d e n g e z o n d e n , o n t v i n g e n daarvoor e e n goed salaris e n k r e g e n all e m a a l v a n h u n chef een s m o k i n g k o s t u u m . D a t soort h a b i t u é s v a n de schouwburgen heette m e n de «claque. Deze h e e r e n suksesbezorgers w e r k t e n ook t e n g u n s t e v a n a r t i s t e n die voor h e t e e r s t in e e n of a n d e r e s t a d o p t r a d e n , v o o r n a melijk voor operazangers e n z a n g e ressen. Maar die « claque » d i e n d e n i e t s t e e d s o m s u k s e s t e bezorgen, zij werkte evenzeer i n t e g e n o v e r g e s t e l de r i c h t i n g , 't is t e z e g g e n dat ze ook betaald werd o m kabaal te m a k e n , e e n a r t i s t of s t u k u i t t e j o u w e n en te f l u i t e n en er alzoo d e n val v a n t e veroorzaken. Ergerlijke e n onrechtvaardige m i s b r u i k e n , zeer zeker, m a a r d a t w a s n u e e n m a a l de m o d e g e e s t v a n d e n tijd. D e artist of a u t e u r die d u s h e t m e e s t e geld k o n o f f e r e n , zag zijn z a a k h e t best beveiligd. W a t d a a r o m n i e t z e g g e n wil d a t e e n werkelijk s l e c h t artist of e e n

beslist o n b e n u l l i g s t u k d a a r d o o r gered k o n w o r d e n . . M a a r de «claque» leverde t o c h e e n zekere m o r e e le s t e u n , e e n n i e t t e o n d e r s c h a t t e n draagwijdte, zij v e r h i n d e r d e e e n o n m i d d e l i j k e n val, zij b r a c h t verz a c h t i n g a a n , zij w a s d e «parachute». D e onrijpe a r t i s t e n e n a u t e u r s k o n d e n dus k i e z e n w e l k e v a n d e t w e e d a l i n g e n zij h e t l i e f s t w e n s c h t e n , m e t of z o n d e r plof. E v e n a l s bij b e g r a f e n i s s e n w e r d de «claque» ook i n k l a s s e n vei> deeld. Er b e s t o n d e e n «claque» v a n éérs t e , t w e e d e e n derde k l a s s e . A a n de «claque» k o n m e n m e r k e n of de k l a n t veel of w e i n i g k o n b e t a len. W a n t h e t sprak t o c h v a n zelf: h o e uitgebreider de «claque» d e s t e sterker h e t a p p l a u s of h e t g e jouw, n a a r g e l a n g h e t w e r k w a a r voor zij g e ë n g a g e e r d w e r d e n . D e m a n n e n v a n de «claque» w e r d e n i n h u n vak g e o e f e n d , e n voor elke voorstelling o p g e g e v e n wanneer zij p i a n i s s i m o of forté m o e s t e n h a n d e l e n ; a v o n d e n d a t ze m o e s t e n h u i l e n m e t t r a n e n als t u i t e n , e n a n d e r e d a t ze gemoedelijk of uitb u n d i g d i e n d e n te l a c h e n . D a t all e s w e r d h u n vooraf opgelegd. Zekeren a v o n d zou er i n e e n v a n de bijzonderste t h e a t e r s t e Parijs de creatie g e g e v e n w o r d e n v a n e e n blijspel v a n e e n j o n g auteur. D e schrijver die t o t d e n a d e l s t a n d b e hoorde e n er k a p i t a a l k r a c h t i g goed voor zat, h a d v a n zijn d o e l t r e f f e n de m i d d e l e n r u i m s c h o o t s gebruik g e m a a k t o m b e l a n g s t e l l i n g voor zijn stuk t e doen w e k k e n . M e t k w i s t i g e h a n d w e r d e n er i n v i t a t i e s u i t g e d e e l d , w a n t de direktie h a d h a a r geldelijke w a a r b o r g reeds o p zak. Er w a s d u s e e n s t a m p v o l l e zaal, de «grand m o n d e » w a s a a n w e z i g e n e e n extra-eerste klasse «claque» besteld. Het stuk d a t m o e s t w o r d e n o p g e voerd h e e t t e : «Nu n o g n i e t , P o l y dore!» Die titel h a d voor Parijs wel i e t s a a n l o k k e n d s . I n «la ville lumière» is h e t s t e e d s n o g g e w o o n t e d a t , zelfs bij e e n première, de m e n s c h e n h e t t h e a t e r b i n n e n l o o p e n als h e t stuk reeds a a n g a n g is. D a t w a s dien b e w u s t e n a v o n d ook h e t g e val, zelfs de «claque» k w a m t o e n h e t eerste bedrijf al b e g o n n e n w a s , zich i n de s t a l l e s n e e r z e t t e n , z o o d a t deze n i e t s af wist v a n w a t de regisseur die voor d e n a a n v a n g o p het tooneel was verschenen, tot het publiek gezegd h a d . Namelijk: d a t w e g e n s e e n ernstige g r i e p a a n d o e n i n g v a n t w e e der bijzonderste art i s t e n , de première v a n h e t blijspel n i e t k o n d o o r g a a n e n h e t bestuur g e n o o d z a a k t w e r d e e n a n d e r s t u k o p t e v o e r e n , getiteld: « I n D u i s t e r n i s , d r a m a i n 3 bedrijven. D e n i e t s v e r m o e d e n d e claque, die h e t bevel h a d o n t v a n g e n d i e n a v o n d eerst s t i l a a n d a n h a r d e r e n harder te lachen, w a s n o g m a a r p a s g e z e t e n , of zij begon o n m i d d e l lijk h a a r vrsrk t e v e r r i c h t e n . Bij de treurigste t o o n e e l e n b e g o n n e n die kereld h a r d o p t e l a c h e n , m a a r zoo smakelijk c r e s c e n d o t e l a c h e n , d a t e e n groot deel, ja, h e t grootste deel v a n h e t talrijk publiek, h e t w e l k u i t s l u i t e n d g e k o m e n w a s o m t e lac h e n , er d u s d a n i g plezier i n kreeg, dat het drama een ongeëvenaard lachsukses oogstte.

— W a t is er hier t e doen? — De brandspuit wordt ingehuldigd. N u w o o n d e n er o p dit dorp vele Joden en de e e n e h e l f t v a n de gem e e n t e h a d g e ë i s c h t , d a t de pastoor bij de p l e c h t i g h e i d zou a a n wezig zijn, terwijl de a n d e r e h e l f t er op s t o n d , d a t de rabbijn p r e s e n t was. D e P l a t t e drong n a a r v o r e n . D e pastoor z e g e n d e h e t t u i g i n . T o e n k w a m de rabbijn a a n de beurt. D o c h vóór de m a n e e n woord h a d k u n n e n z e g g e n , trad de b u r g e m e e s t e r op h e m t o e e n vroeg: — M o e t e n w e d e n d a r m losmak e n , M e n e e r de rabbijn? — N e e n , w a a r o m zou d a t n o o d i g zijn? — Ha, zei d a a r o p de b u r g e m e e s t e r , ik d a c h t s o m s d a t gij er e e n stuksken moest afknippen... Vermoeid z a t de P l a t t e 's a v o n d s t e m i d d e n v a n e e n k r i n g v a n oude bekenden. Ze h a d d e n h e t woorden. S t e s s e l vertelde:

JOHN

moeilijke De voetballer,

die de heele

zomer

heeft

getennist. (Everybody's)

D e ongelukkige t o o n e e l s p e l e r s , die n i e t w i s t e n w a t er gebeurde, b e g o n n e n h u n d r a m a t i s c h spel n o g sterker a a n t e d i k k e n , e n n a a r m a t e zij m e e r d r a m a t i z e e r d e n , h o e gew e l d i g e r de «claque» b e g o n t e lac h e n , w a t voor gevolg h a d dat h e t publiek h e t uitgierde, z o o d a t er bij h e t slot v a n elk bedrijf e e n d o n d e r e n d a p p l a u s l o s brak e n h e t doek tot a c h t m a a l m o e s t g e h a a l d w o r d e n . S l o t s o m w a s : d a t dit s t u k n o g v e e r t i e n a v o n d e n als parodie voor u i t v e r k o c h t e z a l e n w e r d g e s p e e l d m e t de speciale a a n k o n d i g i n g : «Groot l a c h s u k s e s v a n h e t d r a m a «In D u i s t e r n i s » .

KOEKOEK.

De

bladzijde

van

Pierken

De p r o o f e s t e r

H öfcb

lil

Ge peist somt ij ts da ne proof ester da da nieverans voor dient maar ales is mee een doel geschaapt in den weereelt: de kater om muize te vangen in den donkeren, het ei om geklutst te worden, de jonges om naar tschoole te gaan, den eelektrieken draat om de musgen op te zitte, den digter om boeke te sgrijve en tpebliek om ze nie te leeze, de winter om paltoos te ferkoopen, de zoomer om uwe paltoo af te laten, twaater om de gragte vuile, de flaamsgen akademie om de gepjjnsooneerde kanunijken ne rustigen ouwden dach te bezorge, de gaazeten om u booterammen in te draajen, de Koeko:k om triestige loolekes te ferspryde ensoovort «nsovort. Ja zeeker s^-_i j& , . i i ï t e r eeft zijn nut, zoover is de fooruitganch tegewordig gekoome. Zonder de proof esters zouwde wij nog altijd zugte onder de barberij want tzijn ze zij die ons leere da wü vrij en blij leeve en geene van beeter 3n da de sosjaale dinge wile die nooit nic zulle bestaan want dater areme ?n rije moete zijn en da ne rijke ook arem kan worde als hij zijn spel nie op e:. past en nen areme nog aremder om te beweize da den eesten areme geen reeden eeft om hem beklaage want dater nog aremder zijn of hij. Zooda zonder proofesters nog aardich zouwt draaje en da al die areme tsaame nog van smijten en slaan zouwde durvv; spreeke moest de proofesters nie

kunne beweize klaar gelijk ponpwaater da talemal zuust is in onzen matschaapei en da smeiten en slaan een bewijs is van slegte maaniere. De proofesters vervulle dus een nutige rol in de tsaamenleevinch geleik de zandurms en de ferkeersaazenten, waarvoor wij hun eewig dankbaar moge z'jn. Er zijn fersgillege soorte van proofesters: proofesters mee ne baart, tis te zeggen proofesters mee haar op, proofesters mee ferstant, proofesters mee sgoone dogters, proofesters mee deekerasies, proofesters die leeve en proofesters die doot •'.ijn. Er znn proofesters die dienen om te ferexplekeere wadater vroeger gebeurt ist elk op zijn maniere natuurleik en andere om te ferexplekeere wadater nog moe gebeure. De eeste bejoore tot de klas der vooriestoorieksge zoochdiere, de tweede tot dedie van de kaarteleggers of go tsge leerden. De eeste zijn tpoosetief, de tweede voor de speeklasie. Goeste is koop. Ne proofester zit op nen hooge stoel om des te gemakelijker de vrugte van zijn festant in het hooft van zijn ondergesgikte te kunne kippe die die vrugte op hunne toer in tklokhuis van de sgooljongens uit;torte die die vrugte dan al speelede en al djakeleurende lanst de wech ferlieze waarda ze opgeraapt worde door de honden zoo da ge ziet at er niets ferloore gaat in den weerelt.

' VTT~U/

{Jtu

HUMORISTISCH WEEKBLAD VAN VOORUIT 0,50

f'R. PER

Abonnement Abonnement Abonnement Postcheck «

NUMMER

l jaai fr. 25.00 6 maanden fr. ,2.50 '£ m a a n d e n ir. 6.25 Het Licht » nr. 56733

• KEDAKTIïi

64, St. Pietersnieuwstraat Gent — Telefoon 157.40 Verschijnt den DONDERDAG

VIERDE JAARGANG

Nummer 21 — 20 SEPT. 1934

3. DE EEUW V A N DEN RUS Nooit hiekïe-i d e menschen zóó van eikaar als thans. Zie maar hoe Loe K e m a l Pascha, Mussolini, de Pruissische landjoncker en de oorlogsverminkten bemind worden. Vroeger kusten alleen d e honden, de hand die hen sloeg.