HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

STATENNOTITIE

Aan de leden van Provinciale Staten

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Revitalisatie provinciale huisvesting, programma Het Gelders Huis HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Beknopte samenvatting Statennotitie: De urgentie van de structurele kostenbesparing en de slechte technische staat van het gebouw Rijnstate maken investeringen op de korte termijn voor de revitalisering van de provinciale huisvesting rondom de markt in Arnhem noodzakelijk. Wij willen deze investering, in de lijn van het coalitieakkoord en het Tópbedrijf, ook benutten voor het realiseren van een aantal van onze ambities. Naast kostenbesparing willen wij een flexibele werkomgeving die past bij modern werkgeverschap, die kan differentiëren in het aanbod van de werkplek afhankelijk van de aard van het werk en huisvesting die kan ‘meeademen’ (groeien en krimpen) met de ambities waar wij voor staan. Ook hechten wij aan goede ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid van de vernieuwde huisvesting. In onze notitie aan uw Staten in november 2011 (PS2011-826) hebben wij u geïnformeerd over dit voornemen. Om te komen tot deze investeringen zijn wij gestart met de eerste stappen van de aanbestedingsprocedure waarover wij u langs deze weg informeren. Er is door ons besloten om de aanbesteding van de huisvesting via een grotendeels geïntegreerd aanbestedingstraject vorm te geven. Dat betekent dat alle fases van de levenscyclus; ontwerp, bouw, financiering, onderhoud en facilitaire zaken, in een keer worden aanbesteed aan een marktpartij, veelal een consortium. Besloten is om bewaking en schoonmaak ook in dit contract mee te nemen omdat het bouwgebonden facilitaire zaken betreft. Voor de financiering is gekozen om ook een deel van de financiering op ons te nemen. De mate waarin en de wijze waarop zal mede afhankelijk zijn van het aanbod van de marktpartij. Om te komen tot een dergelijke gunning wordt gestart met de vooraankondiging (gepland in oktober 2012) en de aankondiging (maart 2013) om te komen tot een selectie van marktpartijen (augustus 2013) met wie de concurrentie gerichte dialoog wordt gestart (september 2013 tot juli 2014). De inschrijving, beoordeling en gunning zal van juli tot november 2014 plaatsvinden. De eerste feitelijke bouwwerkzaamheden worden dan ook verwacht begin 2015. In de vooraankondiging worden potentiële marktpartijen geïnformeerd over onze ambities met betrekking tot de revitalisatie van onze huisvesting via het Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis. Daarin zijn onze ambities omtrent de toekomstige huisvesting vastgelegd en gelet op dit belang is besloten om ook uw Staten hierover te informeren Daarnaast willen wij u ook langs deze weg informeren over de onderbouwing van het geraamde vloeroppervlakte waar u tijdens behandeling van onze brief over de werkplekfactor (PS2012-213) een toelichting op vroeg. =====

Inlichtingen bij dhr. G.A.H. Tijink, tel. (026) 359 99 09 e-mailadres: [email protected]

Aan de leden van Provinciale Staten

Inleiding De provincie ziet zich gesteld voor een heroriëntatie van de provinciale taken zoals deze is herbevestigd in het coalitieakkoord “Uitdagend Gelderland 2011-2015”; deze heroriëntatie gaat samen met rijkskorting op de algemene uitkeringen van ruim € 80 miljoen per jaar en een daling van de huisvestingsbehoefte van ca. 1400 te huisvesten medewerkers in 2010 naar schatting 1000 in 2015. De urgentie van de structurele kostenbesparing en de slechte technische staat van het gebouw Rijnstate maken investeringen op de korte termijn voor de revitalisering van de provinciale huisvesting rondom de markt in Arnhem noodzakelijk. Wij willen deze investering, in de lijn van het coalitieakkoord en het Tópbedrijf, ook benutten voor het realiseren van een aantal van onze ambities. Naast kostenbesparing willen wij een flexibele werkomgeving die past bij modern werkgeverschap, die kan differentiëren in het aanbod van de werkplek afhankelijk van de aard van het werk en huisvesting die kan ‘meeademen’ (groeien en krimpen) met de ambities waar we voor staan. Ook hechten wij aan goede ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid van de vernieuwde huisvesting. In onze notitie aan uw Staten in november 2011 (PS2011-826) hebben wij u geïnformeerd over dit voornemen. Om te komen tot deze investeringen zijn wij gestart met de eerste stappen van de aanbestedingsprocedure. Deze procedure ziet er op hoofdlijnen als volgt uit: Er wordt gestart met de vooraankondiging (gepland in oktober 2012) en de aankondiging (maart 2013) om te komen tot een selectie van marktpartijen (augustus 2013). Met de geselecteerde marktpartijen start de concurrentie gerichte dialoog (september 2013 tot juli 2014), in deze fase wordt invulling gegeven aan het op te stellen contract waaronder ook het ontwerp van de huisvesting. Inschrijving, beoordeling en gunning zal van juli tot november 2014 plaatsvinden. De eerste feitelijke bouwwerkzaamheden worden verwacht begin 2015. Om te komen tot een vooraankondiging is het nodig dat er helderheid is over de contractvorm en de ambities met betrekking tot de revitalisatie van onze huisvesting. Contractvorm. Er is door ons in eerste instantie onderzocht welke vorm en scope van het aanbestedingscontract het best passen bij onze ambities. Hieronder wordt de keuze toegelicht. Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis. In de vooraankondiging worden potentiële marktpartijen geïnformeerd over onze ambities met betrekking tot de revitalisatie van onze huisvesting via het Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis. Daarin zijn onze ambities omtrent de toekomstige huisvesting vastgelegd en gelet op dit belang is besloten om ook uw Staten hierover te informeren. Onderbouwing vloeroppervlakte. Daarnaast willen u ook langs deze weg informeren over de onderbouwing van het geraamde vloeroppervlakte waar u tijdens behandeling van onze brief over de werkplekfactor (PS2012-213) een toelichting op vroeg.

2

Besluit Contractvorm Door ons is besloten om: De aanbesteding van de vernieuwing van de huisvesting van de provincie via een geïntegreerd aanbestedingstraject met een concurrentiegerichte dialoog uit te voeren. In dit contract worden meegenomen: Design, Build, Finance, Maintain, Operate (DBFMO). Voor het onderdeel “F” gaan wij uit van een deel eigen financiering, te betalen na oplevering van de vernieuwde huisvesting en betaling van de overige financieringskosten aan de aannemende partij via de beschikbaarheidsvergoeding. Precieze invulling is ook afhankelijk van het aanbod van de aannemende partij. Voor het onderdeel “O” kiezen wij voor het meenemen in het contract van de bouwgebonden facilitaire diensten; schoonmaak en bewaking. Toelichting Voor het vervolg van het proces van aanbesteding voor de realisatie van Het Gelders Huis is het nu nodig dat de vorm en de scope van het daarvoor nodige contract gekozen wordt. In de levenscyclus van een gebouw zijn verschillende fases te onderscheiden; ontwerp, bouw, financiering, onderhoud en gebruik. In het jargon ook wel DBFMO (design, build, finance, maintain en operate) genoemd. Voor de aanbesteding zijn er dan ook twee uitersten denkbaar; traditioneel aanbesteden of geïntegreerd aanbesteden. Traditioneel aanbesteden betekent dat iedere fase van de levenscyclus van de huisvesting apart wordt aanbesteed. Geïntegreerd aanbesteden betekent in dit geval dat alle fases van de levenscyclus in een keer worden aanbesteed aan een marktpartij. Tabel 1: Grootste verschillen tussen DBFMO en traditioneel aanbesteden Traditioneel DBFMO Gefaseerd, daardoor minder complex Er wordt een product geleverd Betaling op planning Per fase een of meerdere contracten Contractmanagement inclusief operationeel beheer Risico geheel bij opdrachtgever

Levenscyclus, daardoor integratie van belangen Er wordt een dienst geleverd Betaling op beschikbaarheid Een integraal contract Contractmanagement op basis van prestatiemonitoring Risico’s verdeeld over opdrachtnemer en opdrachtgever Meer tijd en geld in voorbereiding, loont bij grote en complexe projecten (> 25 mln. €)

Relatief korte voorbereiding; lonend bij kleiner projecten.

Deze twee scenario’s zijn kwantitatief en kwalitatief met elkaar vergeleken op basis van de aanpak die ook de Rijksgebouwendienst hiervoor hanteert. Ook is gekeken naar de scope van het contract met betrekking tot de financiering (F) en de facilitaire diensten (O). In deze aanbesteding zal rekening worden gehouden met duurzaamheids- en sociale aspecten. Deze zijn verwoord in het Ambitiedocument Realisatie het Gelders Huis. Vorm De afwegingen om te kiezen voor een geïntegreerde contractvorm zijn: • Betere risicoverdeling tussen partijen levert een forse besparing in de risicodekking op (circa 50%).

3

• Door de levenscyclusbenadering zijn oplossingen met een lange terugverdientijd economisch haalbaar en is er synergiewinst mogelijk. Dit bevordert de duurzaamheid en drukt de kosten (naar schatting tussen 5 en 10%). • Transparanter en beter beheersbaar proces door betere rolverdeling; de opdrachtgever stuurt op prestaties, de opdrachtnemer kan zelf bedenken welke oplossing het beste past. • Geen interfacerisico voor de provincie tussen de verschillende fases van aanbesteding zoals bij een traditioneel contract wel het geval is. Scope voor ‘O’ Alle bouwgebonden diensten waaronder technisch beheer, energie, onderhoud, schoonmaak en bewaking worden ondergebracht in één contract. Deze diensten worden momenteel ook uitbesteed. Dit vereenvoudigt het contractmanagement en kan doordat het wordt meegenomen in de hele levenscyclus, positieve synergie-effecten opleveren en leiden tot duurzamere oplossingen. Scope voor ‘F’ Uitgangspunt blijft dat de investering budgetneutraal zal worden uitgevoerd en zal leiden tot een kostenreductie. Financiering van de aanbesteding kan via verschillende wegen, van 100% zelf financieren, via deels zelf financieren, tot volledige financiering door de marktpartijen. Mede op suggestie van uw Staten is er via drie criteria, sturing, kosten en risico, gekeken welke financieringsvariant het meest gunstig is (zie tabel 1). Tabel 2: Beslismatrix financieringsvariant Financieringsvariant Sturing 100% provincie DBMO 100% markt DBFMO + Gedeeltelijk provincie DBfMO +

Kosten + +/-

Risico + +/-

Zoals uit tabel 2 te lezen, is het gedeeltelijk zelf financieren de meest gunstige optie. In dat geval is het consortium ook verantwoordelijk voor het verstrekken van een deel van de financiering van het project waardoor externe financiers aan het consortium worden verbonden. De belangen van externe financier(s) leiden voor het consortium tot een extra controle en een (extra) prikkel om te presteren en het contract na te komen. De financier wil geen risico lopen dat het consortium wordt gekort op de vergoedingen waardoor vervolgens de rente en aflossingsverplichting gevaar lopen. De precieze invulling van de financiering; hoe groot is het deel dat wij financieren en welk betalingsritme houden wij aan, wordt in een latere fase bepaald. Deze is mede afhankelijk van de dialoog met de marktpartijen. Ook worden daarbij de mogelijke consequenties van de aangekondigde Wet HOF meegenomen. Risico’s en randvoorwaarden Door de lengte (25 jaar) en complexiteit van deze contractvorm lopen wij een aantal risico’s waar specifieke aandacht aan moet worden geschonken: Gebrek aan flexibiliteit in het contract: In het contract moeten bepalingen worden opgenomen waarmee het contract kan meeveranderen met de veranderende omstandigheden.

4

Fouten in het aanbesteding- en transactieproces kunnen erg kostbaar zijn: De specifieke deskundigheid hiervoor is beperkt aanwezig binnen de huidige organisatie, provinciale huisvestingsprojecten komen immers maar weinig voor. De Rijksgebouwendienst heeft hiermee wel ruime ervaring en zal ons hierbij met raad en daad bijstaan. Onvoldoende kennis en capaciteit voor de andere vorm van contractmanagement: De organisatie moet worden ingericht voor een andere vorm van (facilitair)contractmanagement; sturen op de prestaties in plaats van oplossingen. Daar zijn de eerste stappen voor gezet. In dit najaar zal de inrichting van deze vorm van contractmanagement verder gestalte krijgen. De ondernememingsraad De ondernemingsraad heeft adviesrecht op de mogelijke personele consequenties van de contractvorm. In haar advies geeft de OR aan dat zij geen principiële bezwaren heeft tegen de DBFMO-constructie, wel geeft zij een aantal adviezen mee aan de organisatie. De organisatie zal daarover in gesprek blijven met de Ondernemingsraad.

Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis Met het ambitiedocument informeert de provincie Gelderland als aanbestedende dienst geïnteresseerde marktpartijen over de kern van de huisvestingsopgave. Dit document wordt in de vooraankondigingsfase van het aanbestedingsproces binnen het programma Het Gelders Huis gepubliceerd (streefdatum oktober 2012). Het document is informatief van aard en heeft geen formele, juridische status, het dient ter oriëntatie van marktpartijen zonder dat er een bindend karakter van uitgaat. De selectie van marktpartijen vindt in een later stadium van het aanbestedingsproces plaats aan de hand van een aanbestedingsleidraad. Deze is bij de aankondiging van de aanbesteding beschikbaar en hierover worden uw Staten geïnformeerd. Het ambitiedocument geeft een schetst van de organisatie en de visie op de huisvesting. Tevens wordt een korte toelichting gegeven op de beoogde doelstellingen en de uitgangspunten rondom de revitalisatie van Het Gelders Huis. Om de geïntegreerde aanpak rondom ontwerp en bouw niet te verstoren en ruimte voor invulling aan de markt te laten, worden oplossingsrichtingen (ontwerpvoorstellen, materiaalkeuzes, e.d.) in dit stadium van het aanbestedingsproces vermeden. De visie op Het Gelders Huis is in deze fase als volgt weergegeven: De vernieuwde huisvesting van de provincie Gelderland aan de Markt is open en uitnodigend en biedt een prettige en stimulerende (werk)omgeving voor haar medewerkers en overige gebruikers. Hierbij staat ontmoeten en samenwerken centraal. Het Gelders Huis draagt bij aan de stedelijke kwaliteit van het Bestuurskwartier van Arnhem en de sociale veiligheid van de binnenstad. Hierbij is aandacht voor de (cultuur)historische waarde van deze locatie en (organisatie)behoefte nu en in de toekomst. De doelstellingen rondom de huisvesting liggen in lijn met de notitie aan uw Staten in november 2011 (PS2011-826): • Realiseren van een passende uitstraling; • Bijdragen aan de realisatie van het Nieuwe Werken; • Vergroten van de duurzaamheid; • Reduceren van de huisvestingskosten; • Het creëren van een flexibeler huisvesting. Het Ambitiedocument is als bijlage gevoegd bij deze Statennotitie.

5

Onderbouwing van het geraamde vloeroppervlakte 2

De huidige gebouwenportefeuille heeft 35.000 m VVO (VVO = verhuurbaar vloeroppervlak). Het programma Het Gelders Huis gaat bij de revitalisatie uit van een huisvesting rondom de Markt in 2 Arnhem met 22.000 m VVO. De huisvesting is gebaseerd op 900 werkplekken. Het gemiddeld 2 benodigd vloeroppervlak komt hiermee op 24,4 m VVO per werkplek. Een toetsing van de marktconformiteit van dit gemiddelde vloeroppervlak is gedaan aan de hand 2 van een benchmark voor de Nederlandse kantoorgebouwen. In 2011 was 19,5 m VVO per werkplek, het gemiddelde. Dit verschil van 25% in het gemiddelde vloeroppervlak tussen het programma Het Gelders Huis en de benchmark kent twee oorzaken. • Het Huis der Provincie en gebouw Rijnstate hebben door hun constructieve structuur beperkingen in de stramienmaten waardoor ruimte minder optimaal kunnen worden gebruikt. e • Het Huis der Provincie heeft daarnaast op de begane grond en 1 etage een groot aantal publieksruimten en bestuursruimten waardoor deze voor een groot deel niet te gebruiken zijn als kantoorwerkplek. 2

Dat betekent dat voor het Huis der Provincie in totaal 31 m VVO per werkplek nodig is en voor 2 verbouwde Rijnstate per werkplek 23 m VVO worden gerekend vanwege de ongebruikelijke stramienmaten. 2 Voor de aanbouw is uitgegaan van de marktconforme oppervlakte per werkplek (19,5 m VVO). In onderstaande tabel is per onderdeel van de nieuwe gebouwen aangegeven hoeveel werkplekken dat per gebouw oplevert. Tabel 3: Benodigd oppervlakte 2 m VVO/werkplek Huis der Provincie 31 Verbouwd Rijnstate 23 Aanbouw 19,5 Totaal 24,4

2

VVO (m ) 9.000 7.500 5.500 22.000

Werkplekken 300 330 270 900

Om 900 werkplekken te realiseren met de beperkingen die het Huis der Provincie en Rijnstate 2 meegeven is dus een totaal oppervlakte van ruim 22.000 m VVO nodig. Het gebouw moet zodanig worden ingericht dat verdere vermindering dan wel groei van het aantal medewerkers (door bijvoorbeeld taakoverdracht) makkelijk realiseerbaar zijn binnen het gegeven VVO. Wij geven u in overweging het vorenstaande voor kennisgeving aan te nemen. Arnhem, 4 september 2012 - zaaknr. 2012-013364 Gedeputeerde Staten van Gelderland ing. J. Markink - plv. Commissaris van de Koningin drs. P.P.L. van Kalmthout - secretaris

+++++

6

Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis Vernieuwde huisvesting Provincie Gelderland versie 28 augustus 2012

Inhoudsopgave 1. Colofon 2. Algemene beschrijving van het project 2.1 Aanleiding huisvestingsproject 2.2 Plangebied en locatie 2.3 Scope overeenkomst 2.4 Indicatieve omvang van de huisvesting 2.5 Programma Het Gelders Huis

3. Organisatie en gebruikers 3.1 Organisatie 3.2 Samenwerkingsverbanden 3.3 Organisatieomvang

4. Visie huisvesting 4.1 Historische context 4.2 Het plangebied 4.3 Visie op de huisvesting

5. Doelstellingen huisvesting 5.1 Realiseren passende uitstraling 5.2 Bijdragen aan de realisatie van Het Nieuwe Werken 5.3 Vergroten duurzaamheid 5.4 Reduceren kosten huisvesting 5.5 Flexibelere huisvesting

6. Uitgangspunten huisvesting 6.1 Uitstraling 6.2 Het Nieuwe Werken 6.3 Duurzaamheid 6.4 Kosten huisvesting 6.5 Flexibiliteit

7. Bijzondere voorwaarden

2

Ambitiedocument Realisatie Het Gelders Huis

1. Colofon Het college van Gedeputeerde Staten (hierna: GS) van de provincie Gelderland heeft in november 2011 besloten om de provinciale huisvesting aan de Markt in Arnhem te revitaliseren. Provinciale Staten is hierover geïnformeerd en het Programma ‘Het Gelders Huis’ is gestart om de vernieuwde huisvesting en Het Nieuwe Werken binnen de provinciale organisatie te realiseren. In vervolg daarop is het college voornemens om voor de revitalisatie van de huisvesting aan de Markt in Arnhem via een integrale aanbesteding een geschikte marktpartij te contracteren middels het sluiten van een DBFMOovereenkomst (Design, Build, Finance, Maintain & Operate). Daarmee worden het ontwerp, de bouw, financiering, het beheer en de gebouwgebonden facilitaire diensten voor een periode van 25 jaar zekergesteld. Deze overeenkomst zal via een Europese aanbesteding volgens de procedure van concurrentiegerichte dialoog worden aanbesteed. De gebouwgebonden facilitaire diensten betreffen energie, onderhoud, technisch beheer, schoonmaak, bewaking en beveiliging. Voor financiering wordt gedacht aan een gedeeltelijke financiering door de markt. De naam van het voorgenomen project is: Realisatie Het Gelders Huis Aanbestedende dienst:

Ntb

Adres:

Markt 11, 6811 CG Arnhem

Postadres:

Postbus 9090, 6800 GX Arnhem

Contactpersoon:

Ntb

E-mail:

Ntb

De provincie Gelderland informeert als aanbestedende dienst met dit ambitiedocument geïnteresseerde marktpartijen over de kern van de huisvestingsopgave. De selectie van marktpartijen vindt plaats aan de hand van een aanbestedingsleidraad, die bij de aankondiging van de aanbesteding beschikbaar is. Deze aankondiging wordt naar verwachting gepubliceerd in xxxxxx van xxx in het Supplement op het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen en Tenderned. De voltooiingdatum van de huisvesting is voorzien in xxx. Hoewel de teksten in dit Ambitiedocument met uiterste zorgvuldigheid zijn opgesteld, kunnen aan de inhoud geen rechten worden ontleend. Het document is informatief van aard. De planning voor de vervolgprocedure ziet er op hoofdlijnen als volgt uit (alle data onder voorbehoud):

3

Aankondiging:

Mei 2013

Selectie:

Augustus 2013

Dialoog:

September 2013

Inschrijving:

Juli 2014

Contract close:

November 2014


2. Algemene beschrijving van het project 2.1 Aanleiding huisvestingsproject De provincie Gelderland heeft te maken met een heroriëntatie op de werkzaamheden. Deze ontwikkeling wordt veroorzaakt door decentralisatie van taken en structurele bezuinigingen vanuit het Rijk richting de provincies. Als gevolg daarvan zal het aantal medewerkers van de provincie, dat rondom de Markt in Arnhem wordt gehuisvest, afnemen van 1400 in 2010 naar circa 1000 in 2015 en sluit de huidige gebouwenportefeuille niet meer aan bij de toekomstige huisvestingsbehoefte. Daarnaast is een deel van de bestaande gebouwen ernstig verouderd. Deze urgentie van kostenbesparing en de technische veroudering van een deel van de huisvesting maken afstoten van een deel van de gebouwen en het investeren in het revitaliseren van het resterende deel van de bestaande provinciale huisvesting op korte termijn noodzakelijk. Met deze revitalisatie beoogt de provincie Gelderland een passende huisvesting te realiseren voor haar medewerkers en andere gebruikers, die kan ‘mee-ademen’ met de veranderende (organisatie)behoefte nu en in de toekomst.

2.1 Plangebied en locatie De voorliggende huisvestingsopgave betreft de provinciale huisvesting aan de Markt in Arnhem. De provinciale huisvesting is onderdeel van het Bestuurskwartier van Arnhem. Het Bestuurskwartier is onderdeel van het Rijnbooggebied, een gebied met een forse herstructureringsopgave gelegen tussen de binnenstad en Rijn. In ‘Ruimtelijke principes Rijnboog’ formuleert de gemeente Arnhem haar ruimtelijke principes als toetsingskader voor verdere uitwerkingen van de diverse deelgebieden en/of individuele bouwplanning in het gebied. Deze ruimtelijke principes worden in hoofdstuk 4 weergegeven. Het Bestuurskwartier kenmerkt zich door een monofunctionele kantoorinvulling bestaande uit onder andere het Stadhuis, Politiebureau, Justitie en het Gerechtshof . De inrichting van de openbare ruimte in het Bestuurskwartier is utilitair en gericht op de auto. De provinciale huisvesting aan de Markt valt onder het bestemmingsplan Prinsenhof en bestaat momenteel uit een clustering van zes gebouwen met daarnaast de Sabelspoort. Deze zes panden zijn in eigendom van de provincie Gelderland. Deze clustering van gebouwen wordt teruggebracht tot twee gebouwen, die op enigerlei wijze met elkaar verbonden worden. Hiertoe dient het gebouw Prinsenhof B te worden geamoveerd ten behoeve van het creëren van parkeergelegenheid. De panden Prinsenhof A en Marktstate worden afgestoten. De parkeergarage, Prinsenhof C, blijft bestaan in haar huidige functie. De twee resterende gebouwen zijn Huis der Provincie (HdP) en Rijnstate. Deze gebouwen vormen tezamen de kern van het programma Het Gelders Huis en de voorliggende revitalisatieopgave. Het betreft hier de huidige benaming van bovengenoemde gebouwen. De panden blijven in eigendom van de Provincie. Tegen het HdP aan (en daarmee verbonden) staat de Sabelspoort (zie 3.1). Dit monument is eigendom van de provincie Gelderland en maakt geen deel uit van de revitaliseringsopgave. Het HdP is een Rijksmonument.

4


2.3 Scope overeenkomst De scope van de voorgenomen overeenkomst betreft een DBFMO-contract voor het ontwerp, bouw, financiering, beheer en exploitatie van de gebouwgebonden facilitaire diensten voor een periode van 25 jaar. De opdracht wordt deels gefinancierd uit eigen middelen. Onder ontwerp wordt verstaan: -

passende invulling van de publieke functie in ontwerp

-

ontwerp stedenbouwkundige inpassing inclusief inrichting buitenterrein

-

ontwerp Rijnstate en aanbouw is passend bij en ondersteunend aan de markante uitstraling van het HdP

Onder bouw wordt verstaan: -

tot casco terugbrengen en opnieuw opbouwen van Rijnstate

-

verbouwen HdP en geschikt maken voor het Nieuwe Werken

-

realiseren van een aanbouw tussen HdP en Rijnstate

-

amoveren Prinsenhof B

-

inrichten van de provinciale terreinen om HdP en Rijnstate

-

inrichten interieur Rijnstate, de aanbouw en HdP volgens de principes van Het Nieuwe Werken

-

vanuit de specifieke rol actief bijdragen aan het organisatie verandertraject Het Nieuwe Werken

Onder facilitaire diensten wordt verstaan: -

energie

-

onderhoud

-

technisch beheer

-

schoonmaak

-

bewaking

-

beveiliging

De gebouwen zijn en blijven eigendom van de provincie.

2.4 Indicatieve omvang van de huisvesting De omvang van het Gelders Huis komt op basis van vastgestelde ruimtelijke doelstellingen op circa 2

22.000 m vrij verhuurbaar oppervlak, exclusief parkeren en stalling. Hierbinnen wordt gewerkt met een werkplekfactor van 0,7 – 0,9 voor de ambtelijke organisatie en zo mogelijk in de toekomst lager.

2.5 Programma Het Gelders Huis Het Programma ‘Het Gelders Huis’ is gestart om de vernieuwde huisvesting inclusief Het Nieuwe Werken binnen de provinciale organisatie te realiseren. Centraal daarbij staat een goede aansluiting tussen organisatie en huisvesting. Een goede wisselwerking tussen het invullen van de huisvestingsopgave en de veranderopgave voor de organisatie is hierbij van cruciaal belang.

5


3. Organisatie en gebruikers 3.1 Organisatie De provinciale organisatie wordt hoofdgebruiker van het pand en de diensten. De organisatie bestaat uit een politiek deel en een ambtelijk deel. Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten vormen gezamenlijk het politieke bestuur van de provincie, onder leiding van de Commissaris van de Koningin. Dit bestuur wordt ondersteund door de ambtelijke organisatie. Deze ambtelijke organisatie adviseert het college van Gedeputeerde Staten (GS) en voert het door GS vastgestelde beleid uit. De ambtelijke organisatie bestaat uit diverse afdelingen en programma’s. Iedere afdeling heeft een eigen vakgebied, maar er wordt zoveel mogelijk integraal en gebiedsgericht gewerkt. Dat betekent dat medewerkers van verschillende afdelingen en programma’s veel samenwerken, zowel intern als ook met externe partijen. Werken bij de provincie betekent een bijdrage leveren aan maatschappelijke vraagstukken. Medewerkers van de provincie Gelderland werken op diverse beleidsterreinen samen aan een beter en mooier Gelderland voor bijna twee miljoen inwoners. De provincie is actief op veel terreinen zoals ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, economie, agrarische zaken, milieu, recreatie, natuur en landschap, cultuur, bestuurlijke organisatie, en toezicht op waterschappen en op de financiën van gemeenten. De eerder geschetste ontwikkelingen rondom bezuinigingen en herbezinning op de werkzaamheden vormen aanleiding om de ambtelijke organisatie van de provincie door te ontwikkelen naar een Tópbedrijf. Ambitie van dit Tópbedrijf is een organisatie die intern en extern wordt gewaardeerd, herkenbaar en coöperatief is, eenduidig wordt aangestuurd en waar majeure opgaven programmatisch worden opgepakt. De organisatie wordt kleiner en flexibeler, werkt procesmatig met harmonieuze samenwerking tussen de (proces)onderdelen en presteert met een hoog rendement. De uitdaging is om deze ambitie ook in de vernieuwde huisvesting doorvertaald te zien.

Missie Provincie Gelderland: De provincie is klantgericht en biedt oplossingen voor vragen en problemen die de mensen raken. Wij werken gebiedsgericht en integraal en boeken in partnerschap met anderen concrete resultaten. Dit vraagt van ons dat we open zijn, resultaatgericht, betrouwbaar en gericht op samenwerken. Wij willen flexibiliteit en snelheid tonen bij het uitvoeren van de politiek bestuurlijke agenda met de focus op de burger. Dit doen we door uitvoering van het coalitieakkoord, door te werken aan de concerndoelen en door steeds kritisch te zijn op onze rol en toegevoegde waarde als provincie.

3.2 Samenwerkingsverbanden De maatschappelijke context waarin de provincie Gelderland werkt is continue in verandering. Vragen en wensen van burgers, gemeenten, mede-overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties veranderen. Daarbij spelen er maatschappelijke vragen die de provincie niet alleen kan en wil oplossen. Samenwerking met anderen is daarom gewenst en noodzakelijk. Hoe die samenwerking gestalte krijgt, is afhankelijk van het onderwerp, de partners en de problematiek. De provincie vervult veelal een coördinerende, regisserende rol in de samenwerking met andere overheden, bedrijfsleven, organisaties en instellingen. Ook de ambtelijke organisatie kenmerkt zich door interne samenwerking en een toenemende mate van flexibiliteit. Werken in tijdelijke projecten en programma’s wordt van steeds groter belang. Hiervoor worden tijdelijke teams gevormd die hun kennis en kunde bundelen.

6


Partners met wie wordt samengewerkt zijn bijvoorbeeld de regio’s en gemeenten, het Rijk en andere provincies, waterschappen, terrein beherende organisaties, grote en kleine ondernemingen, onderzoeks- en onderwijsinstellingen, instellingen uit de welzijns- en cultuurhoek, vervoerbedrijven, belangenorganisaties, etc.

3.3 Organisatieomvang Provinciale Staten tellen momenteel 55 leden verdeeld over 12 verschillende fracties. Gedeputeerde Staten bestaan uit vijf gedeputeerden met ieder zijn/haar eigen portefeuilles. De ambtelijke organisatie ontwikkelt zich van 1400 te huisvesten medewerkers nu naar verwachting 1000 te huisvesten medewerkers per 2015. Het provinciehuis (HdP) biedt onderdak aan de vergaderzaal van Provinciale Staten, diverse fractie- en sectiekamers, de bestuurskamers en (congres-)ruimten voor bijeenkomsten van organisaties en instellingen uit de provincie. Daarnaast ontvangt het provinciehuis jaarlijks duizenden bezoekers, waaronder bezoekers voor (staten)vergaderingen, congressen en tentoonstellingen en gasten voor het bestuur.

4. Visie huisvesting 4.1 Historische context De Markt in Arnhem is al sinds de 17e eeuw de plek waar de Staten van Gelderland bijeen kwamen. De gebouwen stonden bekend als Stadhoudershof en later als Prinsenhof. Per besluit van de Bataafse Republiek in 1802 werd het Prinshof de zetel van het gewestelijke bestuur, sinds 1813 het ‘Gelders provinciehuis’ genoemd. Provinciale Staten kwamen voor de eerste vergadering bijeen op 19 september 1814. Honderd jaar later stond het gebouw op instorten en werd het gouvernementsgebouw gesloopt. De officiële opening van het nieuwe gebouw kwam pas in 1924; een neorenaissancegebouw als ‘Paleis der Staten‘. De Tweede Wereldoorlog veranderde Arnhem. Het provinciehuis lag tijdens de Slag om Arnhem in september 1944 midden in de frontlinies en raakte zwaar beschadigd. Vlak na de oorlog werd opdracht verleend aan architect ir. J.J.M. Vegter voor de bouw van een nieuw provinciehuis. Het stadhuis van Stockholm diende hierbij als inspiratie; een gemeenschapshuis met royale afmetingen en rijk versierd interieur. Koningin Juliana opende het nieuwe Huis der Provincie op 11 september 1954. Het gebouw is nu een icoon van de naoorlogse wederopbouwarchitectuur. Waar eind jaren vijftig de ambtelijke provinciale organisatie 300 medewerkers telde, groeide dit aantal zo snel dat in de jaren zestig behoefte was aan nieuw dienstengebouw. Dit dienstengebouw met de naam Rijnstate werd in 1973 in gebruik genomen. In de jaren daarna volgden de andere dienstengebouwen.

7


De Sabelspoort, nu ingeklemd tussen HdP en Marktstate, werd omstreeks 1300 gebouwd als één van de vier toegangspoorten van de middeleeuwse stad. Oorspronkelijk bestond de Sabelspoort uit een voor- en een hoofdpoort. De voorpoort is in de loop van de tijd verdwenen; het gebouw dat er nu nog staat is de hoofdpoort. De Sabelspoort is in 2006/2007 aan de buitenzijde gerestaureerd en vervolgens door de provincie aangekocht van de gemeente Arnhem. In 2012 is de binnenzijde geheel gerenoveerd. Met respect voor de aanwezige historische elementen is een ruimte ontstaan die multifunctioneel wordt ingezet voor vergaderingen, recepties, presentaties en lunchbijeenkomsten.

4.2 Het plangebied De provinciale huisvesting neemt een prominente plek in binnen het Bestuurskwartier. De gemeente Arnhem heeft voor de stedenbouwkundige ontwikkelingen binnen het Bestuurskwartier ruimtelijke principes geformuleerd (‘Ruimtelijke principes Rijnboog’, december 2011). Met de ruimtelijke principes wil de gemeente een brug slaan tussen de globale uitspraken van de gemeente Arnhem in de visie op de binnenstad en de concrete uitwerking van de deelgebieden en/of individuele bouwplannen in het gehele gebied. De gemeente geeft haar ambities met deze ruimtelijke principes als volgt weer: -

Versterk de samenhang tussen Rijn, binnenstad en Arnhem centraal;

-

Draag bij aan de revitalisering van de binnenstad;

-

Verbeter de kwaliteit van de openbare ruimte en zorg voor effectief ruimtegebruik;

-

Maak aantrekkelijke binnenstedelijke woonmilieus;

-

Versterk de economische vitaliteit van Arnhem;

-

Maak ruimte voor een rijk scala aan culturele functies;

-

Maak het Rijnboog gebied tot een plek waar Arnhemmers trots op zijn.

De provincie Gelderland onderschrijft deze ambities ook voor de revitalisering van de provinciale gebouwen. Als toekomstige karakteristiek van het Bestuurskwartier formuleert de gemeente haar beeld als volgt: -

gemengd stedelijk;

-

stadsplein met stedelijke wanden en mix van oud en nieuw;

-

ruimtelijk onderdeel van de singel;

-

gericht verkleinen van de openbare ruimte tot een maat die beter aansluit op het binnenstadweefsel.

Voor het in goede banen leiden van ruimtelijke ontwikkelingen binnen het Bestuurskwartier heeft de gemeente een Kwaliteitsteam ingesteld dat betrokken wordt bij alle initiatieven in Rijnboog. Hierbij geeft zij aan dat bij grotere ontwikkelingen het Kwaliteitsteam vanaf het initiatief is betrokken in een adviserende rol richting Welstand. Het kwaliteitsteam hanteert de ruimtelijke principes Rijnboog als leidraad bij de begeleiding van de initiatieven in dit plangebied. De gemeente heeft tevens een Nota van Randvoorwaarden opgesteld als uitwerking van het beeld in de ruimtelijke principes.

4.3 Visie op de huisvesting De ambities van de organisatie in combinatie met de historische context en de ruimtelijke ambities zoals hierboven geschetst vormen het decor voor de vernieuwde provinciale huisvesting aan de Markt in ste

Arnhem. Ook in de 21

8

eeuw blijft het Huis der Provincie het bestuurscentrum van de provincie. Het


gebouw behoudt haar karaktervolle, markante, monumentale uitstraling aan de Markt. Vanuit goed gastheerschap is dit gebouw tevens een plek om de democratie te beoefenen en elkaar te ontmoeten; het gebouw biedt de mogelijkheid voor burgers en organisaties uit de provincie om het bestuur te overleggen, in te spreken, het debat te volgen of bijeenkomsten te houden. De huidige Noord- en Zuidgalerij behouden hun functie als plek voor evenementen en bijeenkomsten. Het HdP is open, toegankelijk en transparant. In het vernieuwde Rijnstate, inclusief de aanbouw, werkt hoofdzakelijk de ambtelijke organisatie. Haar plek naast het HdP is kwalitatief hoogwaardig en geeft in haar uitstraling van zowel het ex- als interieur ondersteuning aan het monumentale HdP. Zo vormt zich een logisch en onlosmakelijk geheel. Waar het HdP de zetel is van het provinciebestuur, biedt het vernieuwde Rijnstate en de aanbouw aan de mensen die het bestuur ondersteunen en het beleid uitvoeren een goede en inspirerende plek om te werken en te ontmoeten. Het gebouw moet de flexibele inzet van en samenwerking tussen mensen volledig ondersteunen.

5. Doelstellingen huisvesting De provinciale huisvesting is ondersteunend aan de werkprocessen (het primaire proces) van de provincie. De provinciale organisatie geeft haar eigen invulling aan de manier waarop zij haar werkprocessen organiseert en faciliteert, haar ‘nieuwe’ manier van werken. Hierbij kiest zij voor een integrale benadering van de volgende vier ‘B’s’: Bricks:

een passende gebouwvisie en kantoorconcept om onze doelstellingen te bereiken

Bits:

informatie- en communicatietechnologie om de provinciale manier van werken mogelijk te maken

Branding:

het uitstralen van een herkenbare identiteit

Behaviour: inzicht in wat mensen drijft in hun werk en effectief gedrag voor medewerkers en managers expliciteren en ondersteunen De vernieuwde huisvesting van de provincie Gelderland aan de Markt is open en uitnodigend en biedt een prettige en stimulerende (werk)omgeving voor haar medewerkers en overige gebruikers. Hierbij staat ontmoeten en samenwerken centraal. De vernieuwde huisvesting draagt bij aan de stedelijke kwaliteit en aan het Bestuurskwartier van Arnhem en de sociale veiligheid van de binnenstad. Hierbij is aandacht voor de (cultuur)historische waarde van deze locatie en directe omgeving. De vernieuwde huisvesting kan ‘mee-ademen’met de veranderende (organisatie)behoefte nu en in de toekomst. De inrichting is flexibel en gedifferentieerd.

Voor het huisvestingsvraagstuk van de provincie heeft dat geleid tot de volgende doelstellingen:

Doelstellingen vernieuwde huisvesting: Het realiseren van een passende uitstraling. Bijdragen aan de realisatie van Het Nieuwe Werken Vergroten van de duurzaamheid Reduceren van de huisvestingskosten Het creëren van een flexibelere, veelvormige huisvesting, waarbinnen differentiatie mogelijk is

9


5.1 Realiseren passende uitstraling De provincie wil meer ruimte bieden voor samenwerking. Hierbij wil de provincie open, uitdagend en uitnodigend zijn voor burgers, organisaties, mede-overheden en instellingen in Gelderland. Dit wil zij doorvertalen in de fysieke uitstraling en vormgeving van de provinciale huisvesting. Enerzijds in het HdP, waar hoofdzakelijk de provincie wordt bestuurd, anderzijds in het ambtelijke kantoor Rijnstate met aanbouw, waar het bestuur wordt ondersteund en het werk wordt uitgevoerd. Deze gebouwen vormen één, onlosmakelijk geheel. De provinciale huisvesting is hiermee een visitekaartje van de provinciale organisatie. Ook wil de provincie kansen benutten die de vernieuwing van de huisvesting geeft om, binnen de financiële en politieke kaders, een bijdrage te leveren aan de stedenbouwkundige kwaliteit respectievelijk de ambities voor dit deel van Arnhem.

5.2 Bijdragen aan de realisatie van Het Nieuwe Werken De provincie wil een goed en modern werkgever zijn. Flexibiliteit, mobiliteit en nieuwe communicatievormen zijn belangrijke elementen in de manier waarop de provincie wil werken. Dit maakt Het Nieuwe Werken, met name ook het continue kunnen differentiëren in het aanbod van een passende werkomgeving voor de verschillende werkprocessen, tot een belangrijk doel van de huisvestingsopgave. Flexibiliteit en werken in tijdelijke (programma-)teams maken voor veel werkprocessen een einde aan vaste werkplekken. Tenzij voor ander werk conventionele plekken nog steeds de meest effectieve manier is. Het maakt een flexibeler werkomgeving nodig; diverse ruimten die verschillende werkprocessen (zoals overleg, concentratie, informele ontmoetingen) kunnen ondersteunen. De nieuwe huisvesting ondersteunt activiteitgerelateerd werken. Hiermee bepaalt het soort werk binnen bandbreedtes hoe de werkplek er uit ziet en wat het biedt. De introductie van een andere manier van werken is meer dan een huisvestingsvraagstuk alleen. Voor de provinciale organisatie betekent het anders omgaan met elkaar; anders sturen en anders werken. Kortom, ook een verandering van houding en gedrag. Om dit veranderproces te ondersteunen is binnen het Programma Het Gelders Huis en parallel aan de realisatie van de vernieuwde huisvesting het project Het Nieuwe Werken gestart om inulling te geven aan wat het Nieuwe Werken voor de provincie betekent. De Ondernemingsraad van de provincie is hierbij aangesloten. Door beide processen op de juiste onderdelen en momenten af te stemmen wordt de kans vergroot dat de organisatie klaar is voor Het Nieuwe Werken op het moment dat het de vernieuwde huisvesting betrekt, naar verwachting begin 2016.

5.3 Vergroten duurzaamheid Het revitaliseren van de provinciale huisvesting is een kans voor het verder toepassen van innovatieve, duurzame en energieneutrale oplossingen. Investeringen in duurzaamheid betalen zich terug in lagere energiekosten en exploitatielasten. De provincie werkt toe naar een papierarm kantoor met volledig digitale verwerking van de documentenstromen.

5.4 Reduceren kosten huisvesting De provincie streeft te allen tijde naar een doelmatige besteding van de provinciale middelen, rekening houdend met de bezuinigingsdoelstellingen die zij heeft. Het verminderen van het vloeroppervlak en het optimaliseren van bestaande gebouwen draagt bij aan de kostenreductie huisvesting.

10


5.5 Flexibelere huisvesting Het is te verwachten dat de benodigde capaciteit van de provinciale organisatie in de toekomst wijzigt. De vernieuwde huisvesting moet daar goed op kunnen inspelen. De huisvesting moet ‘mee kunnen ademen’ met een organisatie van 800 tot 1200 te huisvesten provinciale medewerkers. Zo kan het aantal medewerkers afnemen door een verhoging van de efficientie en mogelijk afstoten van taken. Het aantal medewerkers kan mogelijk toenemen door het eventueel overnemen van taken van bijvoorbeeld de Rijksoverheid.

6. Uitgangspunten huisvesting 6.1 Uitstraling Zowel het vernieuwde Rijnstate en de aanbouw als ook het HdP zijn praktisch en eenvoudig ingericht. De uitstraling is open, goed toegankelijk en uitnodigend voor burgers en samenwerkingspartners. De vernieuwde huisvesting draagt bij aan de stedelijke kwaliteit en sociale veiligheid van deze locatie en haar directe omgeving. De provinciegebouwen stralen ‘verbinding’ uit; verbinding -

met de Gelderse regio’s waarmee intensief wordt samengewerkt;

-

met stad en platteland;

-

van de wetgevende en uitvoerende met de rechterlijke macht (de trias politica in het Bestuurskwartier);

-

tussen bestuurders en burgers;

-

tussen bestuurders en ondersteuners.

Het ontwerp is functioneel van aard; sober en doelmatig maar zeker niet saai. Architectonisch ondersteunt het ontwerp van Rijnstate en de aanbouw het monumentale karakter van het HdP. Het ontwerp ontleent inspiratie aan de (cultuur)historische context van de locatie aan de Markt en aan de Rijn. Bijzondere karakteristieken van het HdP zijn onder andere: •

De Binnenplaats;

•

De centrale hal/ontvangstruimte;

•

De Statenzaal met de publieke tribunes;

•

De bestuurs- en sectiekamers en de werkruimte van de Commissaris van de Koningin;

•

De Noord en Zuid galerij; één aan de rivierzijde en één aan de stadszijde/Markt.

Bijzondere (gebruiks-)functies binnen de betaande huisvesting zijn onder andere:

11

•

kartografie;

•

restaurant/vergaderruimte;

•

technische werkplaats;

•

KWO-installatie;

•

serverruimte;

•

archief;


•

kunstcollectie;

•

beveiligde SBA-ruimte.

De werkomgeving is aantrekkelijk en herkenbaar. De werkomgeving straalt uit wat medewerkers van de provincie doen, zowel naar binnen als ook naar buiten. Er is een fysieke mogelijkheid om openbare tentoonstellingen te houden. Door een verbinding tussen Rijnstate en het HdP te realiseren versterken ze elkaars functionaliteit.

6.2 Het Nieuwe Werken De nieuwe werkomgeving biedt een variëteit aan werkplekken afgestemd op de verschillende activiteiten die medewerkers op kantoor verrichten, oftewel een activiteit gerelateerd kantoorconcept. De inrichting van de werkomgeving is dusdanig flexibel dat veranderingen in werkstijlen makkelijk kunnen worden opgevangen. Er zijn straks geen persoonsgebonden werkplekken meer,. Ook niet voor management en directie. Daar waar nodig zijn er voor een aantal specifieke werkprocessen ook specifieke werkplekken. Uitgangspunt is dat het soort werk bepaalt wat er met de werkplek en faciliteiten wordt aangeboden. Werkplekken worden leeg, schoon en uitgelogd achtergelaten aan einde van de werkdag en bij langere afwezigheid gedurende de dag. Alle werkplektypen zijn dusdanig ingericht dat medewerkers altijd online kunnen blijven werken binnen de gebouwen. De nieuwe werkomgeving is open en transparant voor medewerkers en bezoekers ter bevordering van de samenwerking intern en extern. Her en der zijn plekken voor ontmoeting en overleg. Op strategische plekken in het gebouw worden deze plekken zodanig ontworpen dat mensen worden gestimuleerd in deze gebieden vakgebied en bevoegdheid overstijgend samen te werken. Alle bedrijfsapplicaties zijn dusdanig op elkaar afgestemd dat plaats onafhankelijk werken mogelijk is. Succesvol kennisdelen gaat niet alleen om weten wat er speelt en op de hoogte zijn wat collega’s doen, maar ook leren van elkaar en collega’s kunnen aanvullen met relevante expertise. Door het invoeren van een moderne zowel digitale omgeving als fysieke omgeving wordt kennis toegankelijk en het delen van expertise zo eenvoudig en logisch mogelijk gemaakt. Alle informatie is digitaal te benaderen in de nieuwe werkomgeving. Dit maakt papierarm werken mogelijk. Gemeenschappelijke ruimten hebben voorzieningen om digitaal te kunnen werken en te vergaderen. Medewerkers vinden elkaar niet alleen ‘face tot face’ maar ook digitaal. Op kantoor werken blijft essentieel in onze kennis intensieve organisatie. Flexibiliteit in werkuren is belangrijk. Een resultaat en mens gerichte sturing zorgen voor een optimale balans tussen op kantoor en op afstand werken en binnen en buiten kantooruren.

6.3 Duurzaamheid 1

De vernieuwde huisvesting heeft een energie A++ label met een Breeam scope van ‘very good’ of ‘excellent’ en is energieneutraal. De techniek en veiligheid voldoen aan de moderne eisen.

1 Building Research Establishment Environmental Assessment Method (BREAAM) is een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen. De methode omvat verschillende keurmerken waaronder BREAAM nieuwbouw en bestaande gebouwen.

12


Bij die delen waar bestuurders en politici zich bewegen en waar geclassificeerde informatie wordt opgeslagen is bijzondere aandacht voor veiligheid. Duurzaamheid gaat verder dan de fysieke huisvesting en wordt ook door de ambtelijke organisatie uitgedragen. De klimaatbeheersing in de gebouwen is beheersbaar en aanpasbaar aan de behoefte van de gebruiker. De 2

duurzaamheidsgedachte achter de huisvesting is geïnspireerd op de cradle-to-cradle filosofie . Hierbij wordt uitgegaan van bewezen concepten.

6.4 Kosten huisvesting Binnen de op te stellen bandbreedte vloeroppervlak (VVO) wordt de ruimte zuinig en zorgvuldig ingevuld. Uitgangspunt is de toepassing van onderhoudsvriendelijke materialen. De inrichting is dusdanig flexibel dat deze makkelijk kan worden aangepast aan een veranderende huisvestingsbehoefte.

6.5 Flexibiliteit De huisvesting kan ‘mee ademen’ met veranderende organisatiebehoefte van groei en krimp. Multifunctioneel gebruik van de ruimte (voor bijvoorbeeld concerten, tentoonstellingen, of andere toekomstige invullingen) wordt ondersteund. Het mee-ademen met de capaciteit van de organisatie tussen 800 en 1200 te huisvesten medewerkers betekent dat bij krimp delen van de huisvesting zonder al te veel problemen beschikbaar kunnen worden gesteld aan derden. Anderzijds betekent dit dat bij groei de huisvesting eenvoudig kan worden aangepast om meer medewerkers op een goede en verantwoorde manier te kunnen huisvesten.

7. Bijzondere voorwaarden Gelet op de aard van deze huisvestingsopgave wordt door de opdrachtgever onder meer waarde gehecht aan de volgende aspecten: •

Continuïteit in de samenstelling van de organisatie van de opdrachtnemer, de gesprekspartners en verantwoordelijken namens het consortium tijdens en na de aanbesteding, bij voorkeur één aanspreekpunt;

•

Tijdens ontwerpen realisatiefase te werken met een Bouw Informatie Model (BIM) conform Rgd BIM Norm;

•

Aantoonbare kennis en vaardigheden op het gebied van implementeren en borgen van Het Nieuwe

•

Werken; Bij de uitvoering van de opdracht worden ook mensen ingezet met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt;

2

De basisgedachte van de cradle to cradle (wieg tot wieg) filosofie, is dat alle gebruikte materialen na hun leven in het ene

product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Hierbij is aandacht voor milieuvriendelijke en gezonde materialen, ontwerpen voor materiaalhergebruik, zoals techische recycling of composteerbaarheid, het gebruik van zonneenergie en strategieën met sociale verantwoordelijkheid

13


14

•

Aantoonbare toegepaste kennis op het gebied van BREAAM;

•

Aantoonbare kennis en vaardigheden op het gebied van integrale dienstverlening.


HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Recommend Documents