Crowdsourcen? geeft antwoord op pagina 3
31 Vrijdag Oktober 2008
Gratis, maar niet goedkoop.
Perspectief
Sport
Na vijf jaar weer eens een grap
Feyenoordfans hebben het zwaar
Lenette van Dongen doet vanaf morgen weer aan cabaret. Ze stopte vijf jaar geleden, toen ze na het overlijden van haar vader met een burn-out in bed belandde.
Wie z’n hele leven lang naar Feyenoord gaat, weet dat een groot deel van die liefde wordt beloond met lijden. ‘Met de nacompetitie krijg je wel waar voor je geld.’
11
19
Softdrugs Burgemeesters spreken zich uit
Sluiting van coffeeshops niet nodig Coffeeshops hoeven niet dicht en het gedoogbeleid deugt. Dat zeggen acht burgemeesters tegen De Pers. Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Collega-burgemeesters hebben weinig begrip voor de bestuurders van Roosendaal en Bergen op Zoom. Die willen de coffeeshops in
hun stad sluiten en het Nederlandse gedoogbeleid op de helling zetten, vanwege de overlast van buitenlandse drugstoeristen. Deze krant vroeg acht burgemeesters van andere grote en middelgrote Nederlandse steden naar hun visie op softdrugsoverlast en het gedoogbeleid.
Zij nemen in hun antwoorden stelling tegen hun Brabantse collega’s. Ze handelen op eigen houtje, is de klacht, zonder overleg met andere grensgemeenten. ‘Hierdoor verplaatsen ze het probleem naar andere steden’, aldus Rob van Gijzel (PvdA), burgemeester van Eindhoven. Zijn partijgenoot Peter den Oudsten (Enschede) vult aan: ‘Als gemeenten moeten we gezamenlijk onze verantwoordelijkheid nemen. Roosendaal en Bergen op Zoom weten dat mensen het spul elders gaan halen.’ Anderen zijn milder, omdat zij menen dat hun problemen onverge-
‘Roosendaal en Bergen op Zoom weten dat mensen het spul elders halen.’ lijkbaar zijn met de overlast waarmee de grensgemeenten te maken hebben. Andries Heidema, ChristenUnielid en burgemeester van Deventer: ‘Ik snap de enorme spagaat waar grensgemeenten in zitten. Maar je hebt wel te maken met het waterbedeffect als je het zo lokaal oplost, want
wat betekent die sluiting voor de buurtgemeenten?’ Volgens de VVD-burgemeester van Zwolle, Henk Jan Meijer, was de nood voor Roosendaal en Bergen op Zoom ‘blijkbaar erg hoog’ om tot deze drastische stap over te gaan. ‘Het lijkt me een roep om aandacht waar de landelijke politiek aandacht voor zou moeten hebben.’ Burgemeester Gerd Leers (CDA) van Maastricht organiseert volgende maand samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een wiettop. Lees verder op pagina 3
Kredietcrisis Zwaar gedupeerden Icesave
‘Ik weet niet of het zin heeft om verder te leven’ Wie meer dan een ton aan spaargeld bij het IJslandse Icesave had staan, moet maar zien hoe hij dat terugkrijgt. Gisteravond kwamen deze zwaargetroffenen bijeen, ten einde raad. Mathijs Rotteveel ZEIST
...
Het lijkt wel of alle verdriet van de kredietcrisis gisteravond samenschoolde in een krap bovenzaaltje van restaurant First te Zeist. Initiatiefnemer Gerard van Vliet (56) en zo’n vijftig andere slachtoffers van internetbank Icesave probeerden daar een oplossing te zoeken voor een tot nu toe onoplosbaar probleem. Ze hebben allemaal meer dan 100.000 euro gestald bij de IJslandse bank, het maximale bedrag dat minister Bos van Financiën wil garanderen. Alles boven een ton aan spaargeld zijn ze kwijt. Dat maakt hen naar eigen zeggen ‘de enige échte slachtoffers van de kredietcrisis’.
Terwijl zijn lotgenoten achter hem de thermoskan met koffie doorgeven, is Norbert Koster (36) alvast gaan zitten op een van de houten stoeltjes. Zijn handen spelen met een papiertje. ‘Vannacht kon ik niet slapen’, zegt hij. ‘Toen heb ik ons verhaal maar op papier gezet, zodat ik het hier goed zou kunnen vertellen.’ Hij schuift het papiertje toe. ‘Het is misschien niet zo goed getypt, het was laat.’ Met ‘ons’ doelt Koster op zichzelf en zijn vriendin.
Zij die een paar ton zijn kwijtgeraakt, voelen zich de enige échte slachtoffers. ‘Veel meer dan een ton’ hadden ze gespaard en alles stond bij Icesave. ‘Ik werk mee in de tandartspraktijk van mijn vrouw’, zegt hij. ‘Maar mijn vrouw is kostwinner. Na veel problemen en rechtszaken tegen een vorige
Norbert Koster: ‘Ik ben bang dat mijn vrouw er aan onderdoor gaat.’ EVERT-JAN DANIELS
compagnon heeft ze twee jaar geleden een eigen tandartsenpraktijk opgebouwd. We zijn gaan sparen omdat we kinderen willen. Als vrouwelijke tandarts heb je geen inkomsten als je er even uit bent. Met ons spaargeld kon ze het een tijdje rustiger aan gaan doen. Nu is bijna alles weg. Sindsdien hebben we het niet meer over kinderen gehad. Mijn vrouw is alleen maar harder gaan werken. Ik ben bang dat ze er aan onderdoor gaat.’ Zoals Koster zijn er velen aanwezig in Zeist. Jan Oudt (47) parkeerde de
erfenis van 330.000 euro die hij in februari van zijn oom kreeg, tijdelijk bij Icesave. Nu krijgt hij maar 100.000 euro terug, terwijl hij de fiscus in februari volgend jaar 224.000 euro moet betalen. ‘Ik weet niet of het nog zin heeft om verder te leven’, zegt hij. Gerard van Vliet (56) had 420.000 euro op een Icesave-rekening geparkeerd, bestemd voor het goede doel. Een verwerkingsfabriek voor kokosolie wilde hij in Afrika bouwen. ‘Om daar werkgelegenheid te creëren’,
zegt hij. ‘Er staan honderden kokosbomen, zonder dat er iets mee wordt gedaan. Het project kost 2 miljoen euro en ik zou eenvijfde voor mijn rekening nemen.’ Sinds Icesave begin oktober omviel, heeft Van Vliet Afrika verruild voor IJsland. Komende week gaat hij erheen, zijn geld halen. 1
De naam van Norbert Koster is gefingeerd.
2
NL
Meningsuiting Kabinet beslist vandaag
Lange Poten
Mag God meer worden belasterd? Of minder?
...
PETER
MIDDENDORP
E
en uitgesproken Balkenende treffen wij in zijn artikel ‘De morele dimensie in de 21e eeuw en de verantwoordelijkheid van de kerk’, opgenomen in het boek Grasduinen in de nieuwe economie, dat onder redactie van prof. mr. dr. J.P. Balkenende zelf in 2002 bij uitgeverij De Vuurbaak te Barneveld verscheen. In de inleiding wordt de vraag opgeworpen: ‘Wat is werkelijk van waarde?’ Het antwoord laat niet lang op zich wachten: ‘De economie verandert snel. Juist nu is er daarom behoefte om beslissingen explicieter vanuit centrale waarden te nemen. (…) Samenleven kan niet zonder diepere drijfveren dan eigenbelang zonder waarden.’ Het artikel beschrijft de beursgang van World Online in 2000, de internetprovider van Nina Brink. Het zou de grootste provider worden van allemaal, en trok daardoor veel grote investeerders aan. Iedereen wilde meeprofiteren, niemand dacht nog aan zijn diepere drijfveren. Toen bekend werd dat Nina Brink haar eigen aandelen stiekem had verkocht, volgde iedereen haar voorbeeld en zakte de hele boel in elkaar. ‘We leven in een tijd waarin hebzucht soms duidelijk wordt geëxploiteerd’, constateert Balkenende.
Het wetsartikel dat godslastering verbiedt, wordt geschrapt. Toch worden anti-religieuze uitingen misschien verder ingeperkt. Kustaw Bessems DEN HAAG
...
Dat artikel 147 uit het Wetboek van Strafrecht wordt geschrapt, lijkt zeker als de wekelijkse ministerraad vanochtend bijeenkomt. Minister Hirsch Ballin van Justitie zal een voorstel met die strekking doen en de verwachting is dat zijn collega’s daarmee zullen instemmen.
Eerder zei het kabinet nog dat het dit verbod op godslastering wilde handhaven. Er wordt al decennia niemand vervolgd omdat hij nare dingen over God heeft gezegd, maar Hirsch Ballin stelde dat hij het artikel toch belangrijk vond, als signaal dat het niet gewenst is gelovigen te kwetsen. Maar een Kamermeerderheid drong er op aan om het artikel toch te schrappen. Het is overbodig, is een argument, want andere wetsartikelen verhinderen discriminatie en belediging al. Gelovigen zouden niet meer rechten verdienen dan seculieren. Hirsch Ballin en zijn CDA-partijgenoten in de Tweede Kamer voelden
aanvankelijk niets voor schrappen. In een eerder, uitgelekt voorstel van de minister pleitte hij juist voor uitbreiding van het artikel. Hirsch Ballin wilde iemand wiens anti-religieuze uitlatingen tot openbare ordeverstoringen konden leiden, de mond kunnen snoeren. Maar dat stuitte weer op weerstand van PvdA-vicepremier Bos. De afgelopen maanden is gewerkt aan een compromis. Hoe dat precies uitpakt is onzeker. In het voorstel dat vandaag wordt besproken, sneuvelt het verbod op godslastering wel, maar wordt een ánder wetsartikel – 137, het verbod op belediging – aangepast. Het is niet ondenkbaar dat gelovigen na die aanpassing beter worden beschermd tegen negatieve uitlatingen over hun God of geloof. Dít artikel is in gebruik. De uitkomst zóu kunnen zijn, bevestigt een bron rond het kabinet, dat straks juist mínder op Goden en religies mag worden afgegeven dan nu. 1
Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
‘Met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie wordt gestraft: hij die zich in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, door smalende godslasteringen op voor godsdienstige gevoelens krenkende wijze uitlaat’, zo luidt het begin van artikel 147 uit het Wetboek van Strafrecht. Sinds een vrijspraak voor schrijver Gerard van het Reve in 1968 door de Hoge Raad werd bevestigd (hij had geschreven over seks tussen hemzelf en God in de gedaante van een ezel), is het niet meer gebruikt. De discussie werd actueel door de vrees dat met de groei van de islam het artikel weer uit de kast zal worden getrokken om critici van religie het zwijgen op te leggen. Vlak na de moord op filmmaker Theo van Gogh in november 2004 riep toenmalig justitieminister Donner (CDA) op om het artikel weer van stal te halen.
Monument
VAN GOGH JUNIOR: ‘CRAP’
=hhaAna`ereoea`qaho heraklfaik^eah
Lieuwe van Gogh, de zoon van de in 2004 vermoorde Theo van Gogh, vindt De Schreeuw, het monument dat destijds voor zijn vader is opgericht, ‘helemaal niks’. Dat zei hij gisteren in een reportage van EénVandaag. ‘Dit is focking crap.’
cn]peo
Onderzoek
JEUGD SMIJT MET GELD
De gereformeerde Jongelingen zingen ons een Bijbels lesje toe. ‘Nina Brink kan nu wel zeggen: ‘Ik deed het voor mijn gezin’ – haar gezin heeft kennelijk veel nodig – maar in feite ging het iedereen om het grote geld: Nina Brink, banken, kopers van aandelen, het personeel van World Online. Allen hadden dollartekens in de ogen.’ Balkenende: ‘Prediker is helder over dit soort zaken: ‘Wie geld liefheeft, wordt van geld niet verzadigd, noch wie rijkdom liefheeft, van inkomsten (…). Het is ijdelheid en het najagen van wind’.’ Even vraagt hij zich af: ‘Is dit alleen iets van deze tijd?’ ‘Nee’, concludeert hij, ‘het oude bondslied van de Gereformeerde Jongelingsvereeniging zei het al: De tijdgeest wil ons tronen/ naar Mammons’ hoogaltaar/ het liefst ziet zij ’s lands zonen/ de bloem der natie daar.’ Anders dan de goddeloze veroorzakers van de huidige economische crisis, trappen de gereformeerde Jongelingen niet in de verkooppraatjes van Mammon de geldduivel, maar zingen zij ons integendeel een Bijbels lesje toe, waar wij in onze bange dagen best eventjes bij stil mogen staan: Maar wij in fierheid werpen/ de handschoen naar zijn voet/ en gaan het wapen scherpen/ dat hem bestrijden moet. 1
Artikel 147
Tweederde van de jongeren vindt het moeilijk met geld om te gaan. Ruim de helft van alle jongeren vindt ook dat hun ouders hen de waarde van geld niet goed hebben bijgebracht, aldus een rapport van onderzoeksinstituut ITS Nijmegen.
O]ioqjcOCDL52,PR Faieopcaajsa`opnef`iaaniapIk^eahPRr]jGLJ
Minister van Justitie
•Cn]peopahabkkj^efGLJBhate^ahÖ.3(1,rkknÖ..(1,+ij` •Ana`ereoeaherarkknÖ1()+ij`
UITLEG OVER IMAMREIS
•-,cn]peoIk^eahPRg]j]haj
Minister Hirsch Ballin wil tekst en uitleg over de reis naar Marokko van Nederlandse imams. De groep heeft op kosten van het Marokkaanse departement voor Religieuze Zaken een seminar bijgewoond.
Rangnefc^]]nklglj*_kix,4,,),.,--2,
Adolf en z’n forel ...
NICO
DIJKSHOORN
A
t Hitler graag forel? En zo ja, at hij die dan losjes van de graat in een botersausje of liet hij zijn forel droog op de huid bakken? Die vraag houdt op dit moment veel mensen bezig. Van Gandhi
weten we bijvoorbeeld dat hij graag hutspot at, Kennedy kon je wakker maken voor een goede kapucijnerschotel en Martin Luther King was een gehaktballenman. Dat geeft niet, want zij waren goede mensen. Als je een slecht mens bent, mag je geen favoriet gerecht hebben. Sterker nog, de hele suggestie dat Hitler gewoon at, aan een tafel, van een bord, met een glas water er bij, is onverteerbaar. Dit alles werd deze week duidelijk toen De Vlaamse omroep VRT Adolf Hitler wilde behandelen in een televisieserie over de favoriete gerechten van historische figuren. Redacteuren van het tijdschrift Joods Actueel gin-
gen op onderzoek uit en kwamen er achter dat Hitlers forellenliefde niet is bewezen. Misschien at Hitler toch wel gewoon het in Beieren erg populaire Stiefelknatschen, een streekgerecht met heel veel Kaugelgebrat er in. De uitzending gaat niet door. Wat missen we? Had Hitler een speciaal blond forellenmannetje, die iedere dag Hitlers adelaarsnest beklom, met een verse forel op zijn rug. At Hitler alleen maar forellen met blauwe ogen? We zullen het nooit weten, door Joods Actueel en alle andere geëmotioneerde klagers. Het is namelijk erg belangrijk dat Hitler nooit en te nim-
mer als een gewoon mens wordt afgeschilderd. Iemand die, net zoals wij, kan genieten van een forelletje, dat maakt Het Kwaad te ordinair. Dan komt het te dichtbij. Het Kwaad wordt alleen begrepen als het demonisch lacht. Met twee hoorntjes uit het hoofd, dan snappen veel mensen Het Kwaad pas. Dat Hitler na een maaltijd genietend over zijn buik wreef en met zijn vette forellenbek zijn kinderen kuste, dat is voor veel mensen een onverdraaglijke gedachte. De uitzending gaat niet door. Het Kwaad is bezworen. Dat Joods Actueel door dit Hitlergedoe opeens meer tijdschriften verkoopt is puur toeval. 1
Slechte versierders
Mobiel verraadt tasjesdief
Dure hondenmand terecht
Uit onderzoek blijkt dat 86 procent van de single Nederlandse vrouwen vindt dat mannen slechte versierders zijn.
Een Haagse dief dacht slim te zijn door een gestolen handtas direct in haar eigen tas te verstoppen. Maar het mobieltje in de gestolen tas verraadde de dief.
Een hondenmand van 14.500 euro, belegd met Swarovski-kristallen, is vorige maand gestolen uit een Rotterdamse winkel, maar nu weer teruggebracht.
NL
3
Gedoogbeleid Coffeeshops hoeven niet dicht
Beroep afwachten
‘Niet verbieden, maar beter controleren’
OLIEBARON NAAR ZIEKENHUIS
Terneuzen
ANP
Vervolg van pagina 1
...
De gezamenlijke conferentie op initiatief van Gerd Leers moet een voorstel opleveren dat aan het kabinet kan worden voorgelegd. De rondgang leert dat een gezamenlijk standpunt niet al te moeilijk moet zijn. Thom de Graaf (D66) van Nijmegen en de meerderheid van zijn collega-burgemeesters vinden dat het huidige gedoogbeleid intact moet blijven. ‘In Den Haag tonen wij aan dat we goed in staat zijn om de overlast door coffeeshops ook binnen de huidige wet- en regelgeving de kop in te drukken’, zegt VVD’er Jozias van Aartsen, burgemeester van Den Haag. Zijn partijgenoot Ivo Opstelten, burgemeester van Rotterdam, wacht de visie van het Rijk af. Alleen Rob van Gijzel (Eindhoven) ziet het anders. Hij vindt dat de aanvoer van softdrugs naar de coffeeshops ook legaal moet worden gere-
geld. ‘Aan de voorkant mag een coffeeshopeigenaar 500 gram voorraad verkopen. Dat komt via de achterdeur binnen, maar dat mag feitelijk niet.’ Alle burgemeesters zijn tegen sluiting van de coffeeshops, omdat dat tot gevolg heeft dat de verkoop van softdrugs in het illegale circuit verdwijnt en dat de scheiding tussen hard- en sofdrugs wegvalt. Peter den Oudsten (Enschede): ‘Je moet het niet verbieden, maar beter gedogen en reguleren.’ De Amsterdamse burgemeester Job Cohen (PvdA) zei deze week in Het Parool dat er op het punt van openbare orde en overlast niet zoveel te klagen is over de coffeeshops, ook al zijn veel van de bezoekers toeristen. Ivo Opstelten stelt dat er aanbod moet blijven ‘dat passend is voor een grote stad als Rotterdam met een regionale functie, zodat softdrugsgebruikers niet zijn aangewezen op illegale verkoop.’ 1
Nadat er sinds een maand in Terneuzen geen softdrugs meer verkocht mogen worden, is het aantal gevallen van drugsoverlast flink gestegen. Deze maand kreeg de politie 173 meldingen, tegen een gemiddelde van maandelijks 38 meldingen in de eerste vier maanden van dit jaar. Daarnaast werden in oktober 35 mensen aangehouden die op straat softdrugs kochten ofwel verkochten. De stijging wordt veroorzaakt doordat in de Zeeuwse grensgemeente sinds een maand geen softdrugs meer worden verkocht via coffeeshops. De grootste coffeeshop van Nederland, Checkpoint, werd in mei gesloten, omdat er veel te veel handelsvoorraad voorhanden was. De eigenaar van coffeeshop Miami heeft sinds een maand de verkoop van softdrugs opgeschort, omdat hij enige tijd heeft vastgezeten op verdenking van teveel handelsvoorraad. Burgemeester Jan Lonink (PvdA) van Terneuzen zei gisteravond tijdens een commissievergadering te verwachten dat Miami binnenkort weer open gaat. Hij kondigde een serie maatregelen aan om de grote toestroom van Belgische en Franse drugstoeristen te beteugelen. Zo mag Miami vanaf 1 december maar drie gram per klant per dag verkopen, in plaats van de huidige vijf gram. De burgemeester heeft minister Hirsch Ballin van Justitie een paar weken geleden een brief gestuurd waarin hij vraagt of het juridisch mogelijk is om niet-ingezetenen uit de coffeeshops te weren. Antwoord heeft hij nog niet gekregen. Dat komt volgens hem voort ’uit angst voor de impact die het wijzigen van landelijk beleid tot gevolg heeft.’ Lonink is niet van plan de methode van zijn collega’s in Roosendaal en Bergen op Zoom te volgen en de coffeeshops permanent te sluiten.
De Nederlandse oliebaron Henk van Bilderbeek, die in Colombia is veroordeeld wegens witwassen, is onder voorwaarden vrijgelaten. Wegens zijn slechte gezondheid is hij in een ziekenhuis opgenomen waar hij zijn
hoger beroep mag afwachten. Van Bilderbeek werd veroordeeld tot twintig jaar cel op verdenking van het witwassen van drugsgelden voor rechtse paramilitairen. Hij zat al vier jaar in de gevangenis.
Internet + Bellen
• Razendsnel internetten tot 20 Mbit/s • Voordelig bellen • Geen KPN abonnement meer nodig • Gratis E-mail Antivirus en Antispam • Gratis installatieservice
BEL 0800 8048 (gratis) OF KIJK OP ONLINE.NL
vanaf
€ 20 per maand
gratis
installatieservice
voordelig
Tijd om je te
specialiseren?
Meer
En wil je wat anders?
info?
Chdeescitke
Twee maanden leren, intensieve begeleiding, diploma en direct een baan!
nuwatanders.nl
VAN DALE GEEFT ANTWOORD
Argus Grondwater vervuild door medicijnresten
Crowdsourcen Na het outsourcen, het insourcen, het open sourcen en het global sourcen heeft het bedrijfsleven weer iets nieuws bedacht: crowdsourcen. Het houdt in dat je als bedrijf gebruikmaakt van de kennis en vaardigheden van je klanten om je product of dienst te verbeteren. Vaak zijn het trouwens niet de eerste de beste gebruikers die hiervoor worden gevraagd, maar heavy users die zich in een gebruikersgroep hebben verenigd, een community. In het Engels is crowdsourcing sinds 2006 in omloop, maar in onze taal duurde het tot 2008 voor de media erover gingen schrijven. Inmiddels is het echter hot: als je als bedrijf bij je bedrijfsprocessen geen gebruik maakt van de kennis en vaardigheden (sourcen) van de massa (de crowd),
kun je het wel schudden. Het aardige van zo’n bedrijfsmodel is dat het eerst nieuw is en vervolgens weer gewoon wordt. Als dat eenmaal het geval is, lijkt het ook alsof het woord ervoor er altijd al is geweest. Nu staat crowdsourcen nog niet in Van Dale, maar als u het woord maar vaak genoeg gebruikt, wordt het zo normaal dat het vanzelf in Van Dale
komt. Of ‘vanzelf’? Het moet natuurlijk nog wel gedefinieerd worden. En weet u wat, wij gaan voor de gelegenheid nu zelf ook eens crowdsourcen: mail uw voorstel voor een bondige definitie (maximaal 20 woorden) van het woord crowdsourcen naar crowdsourcen@ vandale.nl. En lees volgende week op www.vandale.nl of uw definitie overeenstemt met die van ons. 1 www.depers.nl/vandale
Van Dale online: www.vandale.nl
Wereld
4
Achtergrond Geweld laait op in oostelijk Congo
Bevrijder van het Volk heeft het weer op zijn heupen CENTR. AFRIKAANSE REP. KAMEROEN
SOEDAN
u Bom
Uele
gi
Gbadolite Bumba
Bunia
ng
o
o
DEMO CRATISCHE Goma REPUBLIEK Bukavu CO NG O Kindu
Co
ng
GABON
Mark van Assen
Beni
Kisangani
EVENAAR
Mbandaka
RWANDA
Bandundu
...
Duizenden boze Syriërs – ambtenaren en studenten – hebben gisteren in Damascus betoogd tegen de Amerikaanse aanval op Syrisch grondgebied. Daarbij werden zondag acht mensen gedood. De Amerikaanse ambassade werd gisteren uit veiligheidsoverwegingen gesloten. In Syrië mag niet worden gedemonstreerd zonder goedkeuring van de dictatoriale regering. Die heeft de aanval fel veroordeeld. Volgens de VS werd bij de aanval een sleutelfiguur gedood die strijders het nabijgelegen Irak binnensmokkelde. 1
Mbuji-Mayi Coast/2
Zam
Kolwezi
© GRAPHIC NEWS/De Pers
200 km
Lu
vu
a
ba
Mwerumeer
Likasi
zi be
la
Lubilash
Kalemie
Manono
i
AMSTERDAM
ANGOLA
BURUNDI
Lu Tanganjikaal meer ug L uk a
Kananga
Kasa
Redactie buitenland
Kikwit
ngo
Demonstratie tegen Amerika
K wa
Syrië
ATLANTISCHE OCEAAN
Matadi
De Congolese generaal Laurent Nkunda is een mooie, slanke man. Hij draagt altijd een stijlvolle zonnebril, soms boven een chic zijden pak, meestal boven een groen legeruniform. In dat laatste geval draagt hij ook een groene baret en een speldje met de tekst ‘Rebellen voor Christus’, want Nkunda (41) is diep religieus. Hij, de leider van het Congrès National pour la Défense du Peuple (CNDP), noemt zichzelf graag en vaak de Bevrijder van het Volk. In de straten van Goma, een stad in het noordoosten van de Democratische Republiek Congo, lopen nu tienduizenden mannen, vrouwen en kinderen die op de vlucht zijn voor de Bevrijder van het Volk. ‘Ze komen uit de hele regio’, zegt Petna Ndaliko Katondolo, een lokale journalist. ‘En het zijn er heel, heel veel.’ Ze zijn bang. Voor het huidige geweld, maar wellicht nog meer voor een geschiedenis die zich kan gaan herhalen.
Sankuru
Ilebo
a ab
...
i
Kinshasa
Lu ala
AMSTERDAM
L u a pu
Kasa
ANGOLA
OEGANDA
Co
CONGO
TANZANIA
Ub an
Chaos in Oost-Congo. Rebellen van generaal Nkunda vechten met regeringstroepen. De bevolking zit, alweer, tussen twee vuren.
ZAMBIA
Lubumbashi
De rebellen van Nkunda zeggen op te komen voor de Tutsi’s in het oosten van Congo. Die worden bedreigd door Hutu-milities, van wie sommige nog hebben deelgenomen aan de genocide in Rwanda, in het voorjaar van 1994. Nkunda, zelf ook een Tutsi, claimt bovendien dat de Hutu’s gesteund worden door de Congolese regering van president Joseph Kabila. Ook Kinshasa is dus een doelwit van de goedbewapende en georganiseerde rebellen. Petna Ndaliko Katondolo moet lachen, een bitter lachje. ‘Dat is maar een deel van de waarheid. Het gaat in werkelijkheid om de controle over dit gebied. Of beter: om de rijkdommen in onze bodem.’ Het grensgebied van
Rwanda en Congo biedt voor elk wat wils: goud, colton, kobalt, hout, diamanten, koper. De geschiedenis biedt geen hoop. Toen het kleine Rwanda in 1997 zijn grote buurman binnenviel (officieel ook op jacht naar Hutu’s), gaf dat een boost aan de tegenstanders van de toenmalige president Mobutu. Die stoomden op naar de hoofdstad Kinshasa, verjoegen de gehate dictator en installeerden Laurent Kabila, de vader van de huidige president. Kabila kreeg vervolgens ruzie met Rwanda en diens bondgenoot Oeganda. Drie andere landen uit de regio, Angola, Namibië en Zimbabwe, kozen de kant van Kabila. Ze vochten het uit op het grondgebied van Congo. In deze Afrikaanse ‘wereldoorlog’ vielen drie miljoen doden. En de strijdende partijen aarzelden niet om hun zakken vol te proppen met al het moois uit de Congolese mijnen. Er volgden vredesbesprekingen, er werden handtekeningen gezet en er kwamen blauwhelmen van de Verenigde Naties (nu zo’n 17.000). Het bleek geen garantie voor rust. Laurent Nkunda blijft jagen op Hutu’s, hij krijgt daarbij nog steeds steun van Rwanda, en Kinshasa blijft de Hutu’s in het gebied de hand boven het hoofd houden, omdat die een aantal
Laurent Nkunda blijft jagen op Hutu’s. REUTERS
waardevolle mijnen bestieren. En soms hebben ze ook ruzie, om de verwarring compleet te maken. Blijft over de bevolking. ‘Die hoopt op de VN’, zegt Petna Ndaliko Katondolo, ‘maar die doet niks. Ze hoopt op de regering in Kinshasa, maar die doet ook niks. En sommigen hopen tevergeefs op de rebellen.
De situatie is nu nog te overzien, maar het kan veel en veel erger worden. De mensen zijn vreselijk bang.’ Hij hoopt op actie van de internationale gemeenschap. Die moet de kemphanen weer tot praten dwingen. ‘Dat is de enige mogelijkheid. Anders is dit het begin van het einde van Congo.’ 1
De Stem van Amerika Nog vier dagen tot de verkiezingen. Een wekelijkse update. McCain Obama
42% 51%
Calling Mrs. Jones Myrna Jones (78, ‘really old’) Gepensioneerd, moeder van 4 Green Bay, Wisconsin
Zacht krakende piepstem: ‘Nog vier dagen? Ach, ik heb al gestemd, op Barack Obama. Zijn denkbeelden spreken me erg aan. Waarom? Well, I don’t know. Waarom niet? [Stilte] Heb je nog andere vragen..? Hm, ik herinner het me weer! Obama wil de ouderen helpen. Of was dat John McCain..? Ik...ik kan het me niet meer herinneren. Weet
je, ik heb Alzheimer, dus dat gaat allemaal wat lastig bij me. Of ik dan niet op de verkeerde heb gestemd? Misschien, ik weet het niet. Maar daar wil ik niet over praten, niet over personen, niet over McCain. Dat druist in tegen mijn religie, het lutheranisme. Of dat protestants is of katholiek? Well, I don’t know. Ik stem al jaren op de Democratische Partij, dus ook deze keer. Maar ik
weet weinig van politiek. Mijn zonen, die willen nog wel eens wat weten. Maar we praten er niet over. Televisie kijk ik niet, ik hou van lezen. Mijn favoriete magazine is Good Housekeeping. Dat vind ik een leuk blad, en ik ben weer een maand onder de pannen. Maar ik kan me voorstellen dat jij dat niet interessant vindt. Hoe oud ben je eigenlijk..?’
‘Probeer gewoon
Surfen van Het Net’
atje stra ten TIS atslo ! GRA1/5 staKPOT C x 10 ét JA m
Wanted: future masters of criminal investigation
Gewoon.
Surfen S f van H Hett N Nett • Géén jaarcontract • GRATIS gebruik draadloos modem • Eenvoudige installatie
Zware criminelen passen de modernste methoden en middelen toe om uit handen van de politie te blijven. De enige manier om ze te pakken is door nóg slimmer te zijn. Daarom is de politie voor de opleiding tot Master of Criminal Investigation nu op zoek naar leergierige en vasthoudende hbo'ers en wo'ers.
e 19,95 vanaf
9
Jij wilt tot de bodem gaan om de waarheid boven te krijgen. Je combineert de tweejarige opleiding direct met een baan bij de recherche van een regionaal politiekorps. Na succesvolle afronding ga je in de functie van recherchekundige bijdragen aan het onderzoeken en oplossen van complexe en zware misdrijven.
Recherchekundige worden? Steek je licht op tijdens één van de voorlichtingsbijeenkomsten op 6 november in Eindhoven, 13 november in Utrecht of 24 november in Alkmaar. Kijk voor meer informatie op www.kombijdepolitie.nl/mci.
9,95 p.mnd
1,5 Mb/s
Alléén bij ADSLwinkel.nl® of bel 030 - 27 198 27
<< WAAKZAAM EN DIENSTBAAR >>
www.kombijdepolitie.nl/mci
Dagblad De Pers
FEESTJE VAN DE WEEK
Voetbalvrouwenblad Seksbom Jordan moest het gebrek aan voetbalvrouwen goedmaken. Te veel testosteron zorgde toch voor baldadigheid. 06
In Business
5
Economie DNB-president somber over 2009
Wellink: mogelijk nulgroei in Europa DNB-president Nout Wellink verwacht dat de economische groei in Europa eerder bij de nul ligt dan bij de 1 procent in 2009. Redactie economie AMSTERDAM
...
Het was geen vrolijk verhaal dat Wellink vertelde tijdens de hoorzitting in de Kamer over de crisis. Hij denkt dat de normale economie in Europa ‘substantieel’ geraakt wordt door de kredietcrisis. ‘Dat heeft invloed op de
effectieve groei en begrotingstekorten’, aldus de bankpresident. Hoe de Nederlandse economie zich zal houden, vond Wellink moeilijk te zeggen. ‘Het kan iets beter zijn dan in Europa omdat we een open economie zijn.’ Ook zei Wellink zich zorgen te maken over de dekkingsgraad van de pensioenfondsen. Die dreigt onder het gewenste niveau te zakken. Een kleine opsteker was er ook. Volgens Wellink, die ook Europees bankbestuurder is, functioneren de geldmarkten iets beter: banken durven weer geld aan elkaar te lenen. 1
Goednieuwsshow
Klinkende resultaten Shell en Unilever Redactie economie AMSTERDAM
...
Vijf miljoen euro per uur. Zo veel verdiende scheidend Shell-topman Jeroen van der Veer het afgelopen kwartaal voor de oliemaatschappij. Shell kon in het derde kwartaal maar liefst elf miljard dollar aan winst bijschrijven. Dat was vooral te danken aan de hoge olieprijs van afgelopen zomer. In juli werd een re-
cord van 147 dollar voor een vat olie betaald en daar profiteerde Shell van. Ook voedingsmiddelengigant Unilever imponeerde. Het verkocht in het derde kwartaal voor 10,4 miljard euro aan producten. De winst van het concern, bekend van merken als Becel, Dove, Knorr en Unox, was ruim 2,5 miljard euro, hoger dan analisten hadden verwacht. Het bedrijf stelde de groeiverwachting naar boven bij. 1
Premier Vladimir Poetin (midden) en de rijke industrieel Oleg Deripaska (rechts). REUTERS
Kredietcrisis Ook Japan en Duitsland investeren miljarden
Kremlin beschermt Russische bedrijven Het Kremlin redt rijke Russen met miljarden. Redactie economie AMSTERDAM
...
Wat een ironie. Kort geleden bestond de angst nog dat de Russen met hun snel groeiende voorraad olie- en gasdollars in het Westen op koopjesjacht zouden gaan. Deze week moest het Kremlin zelf tientallen miljarden inzetten om te voorkomen dat door de crisis getroffen Russische topondernemingen deels in handen vallen van westerse banken. Zo kon een van de rijkste industrielen van het land, Oleg Deripaska, baas van aluminiumproducent Rusal, vandaag op het nippertje een lening terugbetalen, na een ‘bail out’ van 4,5 miljard dollar. Was dat niet gelukt, dan zou het on-
derpand van de lening worden opgeeist door een consortium van westerse banken, geleid door het Franse BNP Paribas. De banken zouden eigenaar zijn geworden van 25 procent van de aandelen van metaalreus Norilsk Nickel.
Reputatie Eerder deze week werd bekend dat ook oligarch Mikhail Fridman een beroep kan doen op een miljardenlening. Zonder dat geld moet hij bijna de helft van Vimpel, Ruslands tweede mobiele operator, aan onder meer Deutsche Bank afstaan. Belangrijke reden voor het Kremlin om dat te voorkomen, is om buitenlandse investeerders niet verder af te schrikken. De reputatie van Rusland heeft al een flinke douw gekre-
gen door de perikelen rondom het Britse olieconcern BP. Met hulp van de autoriteiten probeerden de Russische partners van BP het bedrijf het land uit te pesten. Ook Japan gaat diep in de buidel tasten om de eigen economie te redden. De regering maakte gisteren bekend een stimuleringspakket voor te bereiden van 38 miljard euro. De tol op snelwegen gaat naar beneden en er komt een ruimere garantieregeling voor leningen aan kleine bedrijven. Ook banken kunnen van de regeling gebruikmaken. Duitsland maakt volgende week een stimuleringspakket van 20 à 25 miljard euro bekend, zei Peter Struck van regeringspartij SPD. De beurs in Moskou schoot gisteren als een komeet omhoog. 1
Fortis
20 MILJARD OP ÉÉN DAG Behoefte om uw personeel te bedanken? Als werkgever is het goed om uw personeel zo nu en dan persoonlijk te bedanken voorr hun inzet. Dat kan natuurlijk met een schouderklopje, of een overtreffende trap daarvan. Maar u kunt dat nog veel beter doen met bol.com zakelijk. Daar kunt u met één mailtje alle zorg voor leuke zakelijke geschenken uit handen geven. Kijk voor de mogelijkheden op bol.com/zakelijk
/ zakelijk
Keus uit 2 miljoen geschenken voor personeel en relaties
De Belgische overheid heeft de top van bankverzekeraar Fortis buitenspel gezet bij de verkoop van onderdelen aan de Franse bank BNP Paribas. Uit de notulen van de bank bleek voorts dat Fortis-klanten op 26 september in totaal circa 20 miljard euro van hun rekeningen haalden. Dat zegt Euroshareholders, dat een zaak tegen Fortis heeft lopen. Deze aandeelhoudersclub vertegenwoordigt 12.000 Fortis-aandeelhouders.
Het meest groene automerk van Nederland pakt uit tijdens de Daihatsu Actieweken! Kom nu naar de dealer voor spectaculaire acties!
Krimpexplosie
Winstexplosie
De Amerikaanse economie kromp in het derde kwartaal met 0,3 procent op jaarbasis. Dat is de scherpste teruggang in de VS sinds 2001.
De winst van oliemaatschappij ExxonMobil steeg het derde kwartaal met 60 procent tot 14,8 miljard dollar.
6
In Business Koster & Jojanneke
Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh
Feestje van de Week Eerste ‘LAFly’
Q&A
‘Allemaal analfabeten’
‘Uitkeringsjongere moet zich bewijzen’ Jongeren met een uitkering moeten werken of verhongeren, vinden ’s lands jongerenvertegenwoordigers. CNV Jongeren-voorzitter Klaas Pieter Derks slaat staatssecretaris Aboutaleb met bijbelteksten om de oren.
Lancering van voetbalvrouwenblad wordt een baldadige bedoening. NOORDWIJK
...
Van Persie en de zijnen moeten nog maar even flink genieten van hun leven in de voetballerij. Hun Life After Football wordt een stuk minder luxueus, als we de hapjes op het voetbalvrouwenpartijtje zo zagen. Het feest was georganiseerd door de uitgever van het blad LAF Magazine, een tijdschrift voor voetballers die alles al hebben bereikt, ter ere van de lancering van spin-off LAFly. Inderdaad, een blad voor de voetbalvrouw, of ‘vrouwen met ballen’ zoals uitgever Regi Blinker, de ooit verdienstelijke linksbuiten van Feyenoord, het guitig verwoordt. Wie had gerekend op een glaasje bubbels met kaviaar in het Noordwijkse hotel Huis ter Duin, de thuisbasis van het Nederlands elftal, komt bedrogen uit. De avonddis bestaat uit broodje bal of zure haring en dikke plakken ossenworst. Fashionista’s graaien paniekerig naar de enkele cherry-tomaatjes die het zware maal garneren. En de alcoholica’s kunnen het doen met een rantsoen van Prosecco en verse jus. Regilio Tuur gooit zijn sinaasappeldrank meteen maar over zijn exvriendin Josh. Pierre van Hooijdonk kijkt even chagrijnig als Josh, maar dat kan ook
zijn omdat hij last heeft van zijn beugel. ‘Ik rommel wat voor Eredivisie Live. Of er een markt is voor een voetbalvrouwenblad weet ik eigenlijk niet. Het is niet voor mij.’ Nee Pierre, het blad is voor ‘een powervrouw’, de dame áchter de voetballer. Toch schitteren deze dames door afwezigheid. Vooral de absentie van glamourkoningin Estelle Gullit wordt opgemerkt. ‘Als Estelle tegenwoordig op een feestje is, is Ruud er niet, en andersom’, fluistert een gedegen partycrasher ons toe. En verhip, als wij in ons feestgeheugen graven is dat inderdaad het geval. Op het Pink Ribbon-gala kwam
‘Als Estelle ergens is, is Ruud er niet. En als Ruud er is, is Estelle er niet.’ zij zonder Gullit en leek zij lichtelijk getroebleerd. Manlief lijkt zich in haar afwezigheid echter prima te vermaken. Met sportpresentator en ritselaar Humberto Tan staat hij in een hoekje te gieren. ‘Schrijf wel wat leuks hè, niet dat die negertjes bij elkaar staan te geinen. Iets leuks!’, roept hij dijenkletsend.
AMSTERDAM
...
Madame Tussauds, voor een keer in Noordwijk. FOTO’S: GEERT SNOEIJER
Vertel ons dan wat leuks, Ruud. ‘We zijn met een za-ha-ha-hakelijk idee bezig’, hikt Tan. ‘Een zakelijk ho-hohobby-idee’, giert Gullit. ‘Maar wat kunnen we niet zeggen. Wij zijn gewoon een stelletje grappenmakers. Je moet jezelf niet te serieus nemen.’ De vraag waar Estelle is, lacht Gullit dan ook luidruchtig weg. ‘Ha ha hoe!’ Hij trekt een grimas. ‘De voetbalvrouwen zijn er niet, ho ho ho.’ Wie er wel is, is seksbom en voormalig glamourmodel Jordan alias Katie Price. Speciaal overgevlogen uit Engeland, zonder echtgenoot Peter André. Gullit valt even later graag voor hem in. Het oog van multitasker Frits Barend concentreerde zich echter op dochter Barbara, die die avond een modeshow liep – ‘Dat had ik tien jaar geleden nooit gedacht’ – en hij trakteerde Humberto Tan tegelijkertijd op een potje onvervalste voetbalhumor. Tan: ‘Kom je zo, Frits, ik sta bij de deur.’ Barend: ‘Als portier?’ Tan: ‘Ha ha hoe!’ Het was een dolle boel.
Barend juicht het uitkomen van LAFly, dat vooralsnog eenmalig is, van harte toe. ‘Elk journalistiek initiatief moet je prijzen’, spreekt de medeoprichter van de in zwaar weer verkerende interviewzender het Gesprek. ‘Ik denk dat voor alles een markt is, als je maar durft.’ Ook Harry ‘Ik woon toch om de hoek’ Mens, die even langsliep, ziet wel een markt voor een voetbalvrouwenblad. De Business Class-presentator was in een baldadige Proseccobui: ‘Voetbalvrouwen hebben wel poen, dat is het begin. En er zijn heel veel vrouwen die een voetballer willen: voetbalvrouwen-wannabe’s. En al die vrouwen mogen niks eten. Dus de Weight Watchers-advertenties stromen binnen. Die mensen kunnen nauwelijks hun naam schrijven, die vrouwen zijn allemaal analfabeet. Maar dat maakt voor zo’n blad niet uit. Het gaat toch om de foto’s. Zal ik je wat zeggen: ik heb nog nooit zoveel analfabeten bij elkaar gezien als vanavond.’ Dan komt Mens hier vast niet om te netwerken. ‘Nee. Mijn hormonen zeiden: ga nou maar.’ 1
Samen met jongerenorganisaties CDJA, de Jonge Socialisten (SP), en PerspectieF (CU) gaan jullie Aboutaleb aan de tand voelen over zijn werk-leer-wetsvoorstel. ‘Dat voorstel heeft nu veel draagkracht in de Kamer. Het houdt in dat jongeren tot 26 jaar met een uitkering gebruik kunnen maken van een werkleer-aanbod van hun gemeente. Daar zijn we blij mee.’ Edoch... ‘Waar we ons zorgen over maken is dat de jongeren zich zelf moeten melden bij de gemeente als ze dit willen. De niet-melders worden met dit voorstel nog steeds niet bereikt. Wij willen van Aboutaleb weten hoe hij
‘Ons motto is: ‘wie niet werkt, zal niet eten’, dat is een bijbelse tekst.’ dat gaat aanpakken.’ Voordat ‘ie burgemeester wordt. ‘Precies. We hopen dat hij er nog wel iets mee gaat doen. Ons motto is: ‘wie niet werkt, zal niet eten’, dat is een bijbelse tekst. Wij vinden dat uitkeringsjongeren zich moeten bewijzen. Daar mag de samenleving zich best mee bemoeien. En daar moet Aboutaleb wel iets mee gaan doen.’ Anders gaan jullie in hongerstaking? ‘Ha! Zo radicaal zijn we nog net niet.’
Pierre van Hooijdonk is geen bokser
Wim Kieft-lookalikes
Regilio Tuur vlak voor het jus d’orange incident
Harry Mens met de jonge Heilbron, Rob Heilbron met een jong mens
‘Maar ik heb wel een boksbeugel. Hier moet je wezen, Regilio.’
‘Waar zijn de voetbalvrouwen?’
Je kunt dit ook gewoon drinken, Regilio.
Heilbron: ‘Nee echt, ze is studente medicijnen.’
W
den. President-commissaris Loudon wilde de gevoelsarme analyticus niet benoemen, maar het gebeurde uiteindelijk toch. De Zuidas is er blijvend door veranderd, beschrijft Smit met het oog van de alwetende verteller. Rijkmans arrogante onvermogen om samen te werken (met de raad van bestuur en met de raad van commissarissen) leidde tot Don Quichotte-gedrag: Rijkman vocht tegen de wereld en tegen zichzelf. Smit, met mededogen: ‘Die man is een ongelooflijke loner en hij wil graag winnen. Ik heb echt geprobeerd om me in hem te verplaatsen.’ De journalist sprak met meer dan honderd hoofdrolspelers, allemaal op
anonieme basis. Heeft hij Groenink, de man die nu wordt beschimpt omdat hij 26 miljoen cashte bij de overname van Fortis, gesproken? Een dun lachje. ‘Ik heb alles geverifieerd.’ Opvallend dat Smit de schitterende openingsscène van het boek (Groenink schiet zijn arm er af bij een jachtpartij) exact beschrijft. ‘Ik zeg het niet. Ha!’ 1
OUD ZUID/NIEUW GELD
ZO IS DE ANALYTICUS AMSTERDAM
...
Rijkman Groenink, de door sommigen gehate ex-baas bij ABN, wil weer de baas worden bij zijn voormalige werkgever. Biograaf Jeroen Smit: ‘Zo denkt hij. Dit is zijn mentaliteit.’
as het toeval dat oud-ABN Amrobaas Rijkman Groenink zich nog eenmaal verdedigde voor zijn heldendaden op de dag dat Jeroen Smit een vernietigende reconstructie over zijn jaren als CEO presenteert? ‘Dat is hij ten voeten uit’, zegt de financieel journalist Smit. Groenink, die tussen 2000 en 2007 de baas was bij De Bank, liet weten uitermate geschikt te zijn als commissaris bij de Bosbank, het genationaliseerde fusieproduct van ABN Amro en Fortis. Smit tikt op zijn hoofd. ‘Hier, intellectueel is hij superieur, maar empathisch is hij een stuk minder.’ De benoeming van de bankierende tandartsenzoon was nogal omstre-
In restaurant Fifteen, waar jullie vandaag afspreken, is het ook lastig hongerstaken. ‘We spreken daar af omdat Jamie Oliver daar probleemjongeren te werk heeft gesteld, en hen een kans geeft iets van zichzelf te maken. Een mooi voorbeeld. Wij vinden ook dat het aangeboden werk op niveau moet zijn. Het moet niet zo zijn dat je aangeboden krijgt om drie maanden wasknijpers in elkaar te draaien. Daar komt Aboutaleb niet mee weg.’ 1
KOJO’S GENANTE HOEKJE
Prins is weg kwijt
Ineens stonden ze samen in de lift naar de redactie van De Pers: Koster en Prins Maurits. Kwam hij ons overnemen? ‘Nee, ik moet bij Barron’s zijn’, zei hij. Barron’s, het Amerikaanse beursmagazine?’ Hmm, dat zit hier niet. Hij lachte. Vlak ervoor had ook royaltywatcher Peter van der Vorst in de lift gestaan naar tv-producent Eyeworks, boven De Pers. Maurits gaat iets doen bij tv! 1
kojo@depers
Vete Heilbron - Dekkers
K-tssjing!!!
Hoewel wij nooit om onderwerpen verlegen zitten zijn lumineuze ideeën uwer kant altijd welkom. De digitale post kan naar:
[email protected]
Rob Heilbron is in een rechtszaak verwikkeld met lingerieontwerper Marlies Dekkers. Hij heeft ‘Who th F*ck is Marlies D.’ in zijn jasje geborduurd.
Victoria Beckham treedt in de voetsporen van haar man David door in haar ondergoed te poseren voor advertenties van Emporio Armani.
In Business Flow
Jonggehandicapten ‘Ik wil een voorbeeld zijn voor anderen’
WERKLUST
Korte armpjes zijn geen obstakel meer
‘Hij smeekte me om mijn baas niet in ons bed te laten’
Hij kwam met zijn handicap lastig aan de bak. Nu runt ... Charles Held naast zijn baan ook een eigen bedrijfje.
HEIDI ZANDBERGEN
I
Sylvia Marmelstein ALPHEN AAN DEN RIJN
...
Hij had de hoop ooit aan de slag te komen al opgegeven. Charles Held (23) merkte tijdens sollicitatiegesprekken dat bedrijven liever geen werknemer wilden zoals hij: met twee korte armpjes. ‘Ze waren bang dat klanten van me zouden schrikken. Toen dacht ik: nou, als jullie me niet willen, dan ga ik niet werken ook.’ Thuis voelde hij zich doodongelukkig. Als zijn ouders naar hun werk gingen en zijn broer en zus naar school vetrokken, lag Held nog op één oor. Hij stond op zijn vroegst om drie uur ‘s middags op. Niets was de moeite waard om voor op te staan. Totdat hij een nieuwe liefde kreeg. Zijn vriendin had een hbo-opleiding gedaan, maakte carrière en had een rijk sociaal leven. Held was bang dat ‘zijn droomvrouw’ zich voor hem zou schamen. ‘Ik wilde niet dat ze haar collega’s moest vertellen dat haar vriend een uitkeringstrekker was die de hele dag thuis zat.’ Opnieuw begon hij een zoektocht naar een betaalde baan. ‘Maar nu heel gemotiveerd.’ Hij plaatste zijn cv op een vacaturesite, begon aan een reintegratietraject en stuurde zelf sollicitatiebrieven rond. Die laatste actie had succes: hij kon aan de slag bij een groot automatiseringsbedrijf op de afdeling applicatiebeheer. Eerst als uitzendkracht en een paar maanden later op een vast contract. ‘Dat was echt een overwinning op mezelf’, zegt Held. Nu, bijna een jaar later, is hij naast zijn veertigurige werkweek ook nog een eigen bedrijf begonnen; de vacaturesite www.fastictjob.nl. Daarmee wil hij vraag en aanbod op de arbeidsmarkt in zijn eigen sector bij elkaar brengen. Na zijn baan in loondienst besteedt hij dagelijks nog zo’n twee tot drie uur aan het ondernemerschap. ‘Ik houd mijn site actueel en leg contacten met werkgevers die va-
‘Ze waren bang dat klanten van me zouden schrikken.’ EVERT-JAN DANIELS
catures op mijn site willen plaatsen.’ Held wil een voorbeeld zijn voor anderen. Nederland telt 167.000 mensen die net als hij een Wajonguitkering krijgen. Het zijn veelal jon-
‘Ik wilde niet dat mijn droomvrouw zich voor mij zou gaan schamen.’ geren die geboren zijn met een handicap en nooit een betaalde baan krijgen. Het kabinet wil dat deze mensen vaker aan de slag gaan in een gewone baan. Vanaf 2010 krijgen gehandicapte jongeren niet meer automa-
7
tisch een uitkering als ze achttien worden en nog mogelijkheden hebben om te werken. Nu werkt slechts een kwart van hen, meestal in een deeltijdbaan in de sociale werkvoorziening. En vrijwel niemand heeft een eigen bedrijfje. ‘Ik wil een voorbeeld zijn voor anderen. Laten zien dat jongeren zich niet moeten laten demotiveren door werkgevers die hen niet willen.’ In tegenstelling tot veel andere vacaturesites werkt Held alleen voor de ICT en kunnen bedrijf en sollicitant elkaar rechtstreeks benaderen. Of het een succes wordt, is nog de vraag. Zijn site is begin deze maand in de lucht gegaan. ‘Over belangstelling kan ik nog weinig zeggen.’ En als het mislukt? ‘Jammer, maar dan heb ik altijd nog mijn baan in loondienst.’ 1
k ben een mannengek. Al ben ik nooit zo gek geweest op mijn vriend met wie ik al twaalf jaar ben. Die heb ik vooral omdat mijn ouders hem zagen zitten. ’t Is inderdaad een toffe gast, hij heeft een goeie baan, helpt in het huishouden en draagt me op handen. Toch zoek ik de laatste jaren naar andere mannen want ik leef maar eén keer en wil alles meemaken wat er te beleven valt. Zo ben ik. Eerst had ik een affaire met een getrouwde collega-taxichauffeur. Onze baas, Frits, wist ervan en regelde vaak dat we samen ergens moesten wachten zodat we konden vozen. Frits zelf vond ik ook een lekkere vent. Daar sms-te ik mee en ’s avonds zaten we elkaar via MSN op te geilen. Zo van: ‘Ben je alleen vannacht?’ of ‘Weet je wat ik met jou zou willen doen?’ Frits is net zo als ik. Op een nacht moest ik klanten bij een bordeel oppikken. Frits belde nadien om te vragen of dat goed was afgelopen. Hij lag in scheiding en daarom waren zijn vrouw en de kinderen in de weekeinden vaak weg. Nu was Frits ook alleen thuis en hij vroeg of ik na mijn nachtdienst nog wat bij hem kwam drinken. Toen ik daar bij het ochtendgloren aankwam, lagen we binnen no time naakt op de bank. Er volgde een sensationele periode. Frits en ik deden spannende dingen met elkaar die we met onze normale partners niet zo snel zouden doen. We bonden elkaar vast, deden aan SM en gingen samen naar de Kamasutrabeurs. We kienden het zo uit dat mijn vriend
het niet zou merken. Zo was mijn vriendin betrokken in het complot, zij loog vaak tegen mijn vriend dat ik bij haar was. Maar na een tijdje kwam mijn vriend toch achter mijn verhouding met Frits. Dat vond hij verschrikkelijk. Hij smeekte me om Frits niet mee te nemen naar ons huis en in ons bed. Dat beloofde ik aan hem. Maar natuurlijk deed ik het toch, want ik leef maar één keer, dus ik kan me niet te druk maken over een ander. Mijn vriend werd steeds stiller en verdrietiger, maar daar trok ik me weinig van aan. Want hij weet hoe ik ben en hij kiest er zelf voor om bij me te blijven. Ik ben nou eenmaal niet zo gek op hem. Op Frits daarentegen was ik wél stapelverliefd. Maar na negen maanden beëindigde Frits onze verhouding omdat hij een andere vrouw was tegengekomen die volgens hem ‘de ware’ was. Ik kon het niet uitstaan dat hij een ander had en was verschrikkelijk jaloers. Gelukkig had ik mijn vriend nog. Die ben ik iets meer gaan waarderen nu Frits me heeft gedumpt. Want mijn vriend zou me nooit laten gaan zoals mijn Frits dat deed. Omgekeerd ben ik daar niet zo zeker van, ik zou mijn vriend zo verlaten als Frits me nodig had. Maar dat heeft Frits niet, onze gesprekken gaan alleen nog maar over werk. Daar baal ik behoorlijk van.’
De naam is om privacyredenen gefingeerd. In de rubriek Werklust staan portretten van mensen die het laatste taboe op kantoor overschrijden. Meedoen? Mail
[email protected]
Lekker fietsen
Werknemers laten auto jaartje staan Redactie economie ROTTERDAM
...
Honderden werknemers in Rotterdam laten het komende jaar hun auto staan en gaan op de fiets naar hun
werk. Ze doen mee aan een onderzoek van de GGD en het Vervoer Coordinatie Centrum Rijnmond. Deze instanties willen meten of de werknemers door de fietsritjes minder vaak gaan verzuimen en betere prestaties leveren. 1
Inez traint voor de marathon
Vacaturesite voor 9-tot-15 banen
WERKEN ONDER SCHOOLTIJD
ANP
Vaders en moeders die willen werken maar na schooltijd zelf voor hun kinderen willen zorgen, kunnen sinds deze week makkelijker op zoek naar een geschikte baan. De vacaturesite schooltijdbanen.nl biedt alleen banen aan waarbij werknemers aanwezig moeten zijn als de kinderen op school zitten. Na ongeveer 15.00 uur is het werk klaar. ‘Zo kunnen ouders meer tijd doorbrengen met hun gezin en besparen op kosten voor kinderopvang’, aldus Astrid Bontenbal-Claes die de site
heeft opgericht. Zelf gaf ze haar baan drie jaar geleden op omdat deze lastig te combineren was met de zorg voor haar drie kinderen. ‘Ik vond het zo vreemd dat er nergens vacatures waren die die combinatie wél mogelijk maakten, dat ik zelf zo’n vacaturesite ben begonnen.’ Het idee voor schooltijdbanen is afkomstig van de vakcentrale CNV. Eerder dit jaar verklaarden ook de coalitiepartijen PvdA, CDA en ChristenUnie zich voorstanders van de komst van meer schooltijdbanen.
Niet flexibel
Niet mobiel
Niet te veel surfen
Bijna 30 procent van de werknemers is het niet eens met de stelling dat een baan leuker is als je die overal en op ieder gewenst tijdstip kunt doen.
Ruim de helft van de werknemers houdt werk en privé gescheiden. Ze zetten bijvoorbeeld hun mobiel na werktijd uit en checken dan geen werkmail.
De meeste werknemers (66 procent) zouden het normaal vinden als hun werkgever beslist welke sites ze wel of niet onder werktijd mogen bezoeken.
8
In Business De markt
BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL Shell heeft het weer gedaan Het is bijna een volkssport in Nederland: mopperen en klagen op Royal Dutch Shell. Gisteren was het weer raak. De Koninklijke rapporteerde 6,6 miljard euro winst over het derde kwartaal (gecorrigeerd tegen actuele olieprijzen, waar ook beleggers mee rekenen). Maar die 10,9 miljard dollar tegen echte prijzen die aan de strijkstok bleef hangen, deed het natuurlijk beter in krantenkoppen. Alleen al op De Telegraaf liepen gisteren onderaan het krantenbericht zo’n 500 reageerders te hoop tegen de ‘woekerwinsten’ en ‘graaiers’ van Shell.
Wat heeft het voor zin om op Shell te schelden? Profiteer gewoon mee. Dit absolute bedrag is natuurlijk schrikken, zeker voor diegene die wel eens bij een benzinestation komt. Shell werd overigens een paar uur later al overtroffen door de Amerikaanse oliegigant en het grootste bedrijf ter wereld, Exxon Mobil. Dit onderdeel van het legendarische en in 1913 opgesplitste Standard Oil van John D. Rockefeller verdiende 14,8 miljard dollar over het derde kwartaal. Vandaag maakt collega-Dow Jones fonds Chevron ook een miljardenwinst bekend. Is die 6,6 miljard euro van Shell nou veel of weinig? Het concern boekte een omzet van 102,6 miljard euro, ofwel het concern hield netto 6,3% hiervan over. Om een appels en perenvergelijking te maken: Apple houdt 14,9% van haar omzet over, maar vrijwel iedereen vindt dit een mooi en hip bedrijf en klaagt niet over misschien wel veel te dure iPods, iMacs en iPhones. Appels en peren, dat wel. Ten eerste gaat het om twee compleet verschillende sectoren en ten tweede is energie een noodzakelijk goed en een iPod een luxe. Het geeft wel aan dat het werken
met percentages eerlijker is dan met absolute getallen. Misschien is het wel een goed idee voor iedereen die vindt dat Shell teveel geld verdient niet langer te schelden – wat heeft het voor zin? - maar er van mee te profiteren. Shell verhoogt haar interim kwartaaldividend naar 0,40 dollar, ofwel 1,60 dollar per jaar (1,25 euro). Afgezet tegen een slotkoers gisteren van 20,50 euro (-5,1%) betekent dat een dividendrendement van 6,1%: leuke spaarrekening mét opwaarts koerspotentieel. Opwaarts koerspotentieel, dat lijkt er op het eerste gezicht meer te zijn in de wereld. Oktober heeft nog één handelsdag te gaan en gezien de enorme koersuitslagen deze dagen kunnen deze lijstjes nog flink op de schop. Hier een overzicht van de beursprestaties van de grootste, beste en slechtste landen in oktober. Het gaat om de landenindices omgerekend in euro’s door MSCI Barrra, dat net even andere indices aanhoudt dan de gebruikelijke AEX, Dow Jones et cetera. Het resultaat is niet minder dramatisch: slechts één land eindigde in de plus: Pakistan met +4,31%.
De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ
LONDEN FTSE 100 KOERS:
9180,69 % VERSCHIL:
KOERS:
KOERS:
2,11%
1698,52
4291,65
% VERSCHIL:
% VERSCHIL:
2,49%
1,16% FRANKRIJK CAC 40
De vijf beste gekapitaliseerde landen: · Zwitserland: 5,78% · Japan: -9,86% · Finland: -10,37% · VS: -13,22% · VK: -13,60% De vijf slechtste: · Griekenland: -32,91% · België: -33,64% · Noorwegen: -34,33% · Oostenrijk: -36,06% · Rusland: -42,06%
3407,82
% VERSCHIL:
0,15%
Verder: · Wereld Index: -14,56% · Hong Kong: -18,99% · Frankrijk: -16,25% · Duitsland: -18,00% · Nederland: -19,34% · China: -26,50% · India: -28,55%
Royal Dutch Shell
KOERS:
BRAZILIË BOVESPA
KOERS:
35251,49 NEDERLAND AEX
% VERSCHIL: 20,50
0,00%
KOERS:
257,65
% VERSCHIL:
Bron koersgegevens: 31 oktober 07
-0,74%
30 oktober 08
VERSCHIL:
% VERSCHIL:
-1,10
-5,09%
Nederland AEX Index - slotkoersen 30 oktober AANDEEL
SLOT
aegon 2,948 ahold 8,251 31,00 akzo nobel arcelor mittal 19,025 12,925 asml holding 6,45 bam groep 38,535 corio dsm, kon. 21,80 0,87 fortis 26,12 fugro 24,425 heineken 7,07 ing groep c. kpn 10,899 14,43 philips, kon. 14,50 randstad 10,115 reed elsevier royal dutch shell a 20,50 12,74 sbm offshore tnt 15,87 5,88 tomtom 116,00 unibail-rodamco 17,80 unilever c. 7,73 usg people wereldhave 60,01 13,82 wolters-kluwer c.
VORIG SLOT
3,01 8,455 30,20 18,04 13,05 6,28 38,17 21,645 0,849 25,98 24,68 6,41 11,25 14,30 13,32 9,94 21,60 12,77 15,395 5,70 110,90 18,89 7,15 58,71 13,66
Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 30 oktober
VERSCHIL
HOOG
LAAG
-0,06 -0,20 0,80 0,98 -0,12 0,17 0,36 0,16 0,02 0,14 -0,26 0,66 -0,35 0,13 1,18 0,18 -1,10 -0,03 0,48 0,18 5,10 -1,09 0,58 1,30 0,16
3,255 8,80 31,98 19,67 13,14 6,74 39,92 22,48 0,882 27,39 25,55 7,07 11,395 14,825 14,50 10,365 22,16 13,52 16,04 6,04 116,23 19,80 7,83 63,55 14,20
2,921 8,03 30,05 18,20 12,65 6,36 37,67 21,61 0,83 25,07 24,15 6,54 10,70 14,065 13,35 9,92 20,07 12,26 15,295 5,71 111,435 17,52 7,24 59,51 13,605
VOLUME
35161239 9734279 2676567 9503231 5165566 1411123 338676 2559978 16742399 887342 1656366 18554053 15617519 10152578 1840507 3261408 20848397 1702424 1853695 3436795 75582 24931136 872574 210548 1961818
AANDEEL
SLOT
aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.
7,03 13,11 8,84 8,55 5,75 24,57 8,36 13,81 9,37 23,87 6,76 11,20 0,90 24,88 3,67 10,93 3,86 0,64 52,19 5,95 17,51 36,98 24,87 2,61 4,64
VORIG SLOT
6,76 10,47 8,45 7,87 5,68 23,98 8,30 14,32 8,87 22,21 6,54 10,63 0,88 23,73 3,48 10,67 3,84 0,63 49,99 5,71 20,00 37,40 24,19 2,49 4,79
VERSCHIL
0,27 2,64 0,39 0,68 0,07 0,59 0,06 -0,51 0,50 1,66 0,22 0,57 0,02 1,15 0,19 0,26 0,02 0,01 2,20 0,24 -2,49 -0,42 0,68 0,12 -0,15
Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 30 oktober
HOOG
LAAG
VOLUME
AANDEEL
SLOT
7,18 14,17 8,90 8,77 5,96 25,74 8,60 14,61 9,60 24,62 6,79 11,49 0,93 25,24 3,73 11,42 4,05 0,65 52,22 6,00 21,00 38,29 25,29 2,69 4,86
6,77 10,70 8,48 7,85 5,65 23,41 8,11 13,74 9,08 22,65 6,50 10,83 0,87 23,82 3,48 10,75 3,79 0,62 50,26 5,70 17,28 36,77 24,38 2,51 4,62
589014 568670 94429 489129 260245 692036 430635 345951 274023 147032 118261 469233 1214525 568585 253603 482387 151244 115958 59348 395830 243360 127180 364042 1601164 298024
accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind
17,05 0,20 13,85 7,49 9,44 28,00 17,44 6,90 14,40 15,30 6,00 3,72 12,45 45,25 8,20 2,22 13,40 0,26 16,01 3,30 2,75 11,49 15,00 11,68 10,30
VORIG SLOT
15,88 0,20 13,63 7,99 9,29 27,99 17,01 6,83 13,75 15,14 5,86 3,74 12,40 45,30 8,49 1,89 13,00 0,28 15,60 3,47 2,65 10,95 14,40 10,60 9,63
VERSCHIL
HOOG
LAAG
VOLUME
1,17 0,00 0,22 -0,50 0,15 0,01 0,43 0,07 0,65 0,16 0,14 -0,02 0,05 -0,05 -0,29 0,33 0,40 -0,02 0,41 -0,17 0,10 0,54 0,60 1,08 0,67
17,50 0,21 14,26 8,05 9,80 29,00 17,45 7,10 15,00 15,78 6,18 3,78 12,74 45,30 8,50 2,24 13,40 0,29 16,19 3,55 2,80 12,09 15,10 11,68 10,48
15,99 0,19 13,40 7,37 9,01 27,67 16,50 6,82 13,71 15,22 5,76 3,62 11,95 43,64 7,90 1,89 12,90 0,26 15,70 3,30 2,67 11,04 14,40 10,53 9,75
27281 353253 23529 24043 44674 28935 54007 1885 7955 41364 133158 155412 30902 3690 3291 395568 115458 886659 107514 4853 141552 64680 24486 61227 61546
In Business De markt
DE GONG DUITSLAND DAX
JAPAN NIKKEI 225
AMSTERDAM
...
Ter gelegenheid van zijn afscheid als voorzitter van de VBA, de Beroepsvereniging van Beleggingsprofessionals, opende René Willemsen gisteren de handelsdag. Hij was 6 jaar voorzitter van de VBA. Hans de Ruiter volgt hem per 31 oktober op. De VBA is opgericht in 1961 en telt ruim 1.000 leden die in alle disciplines van de financi-
RUSLAND RTS-INDEX
KOERS:
4869,30
KOERS:
9029,76
% VERSCHIL:
1,26%
9
ele wereld actief zijn, zowel bij kleine gespecialiseerde effectenbanken als bij institutionele beleggers, grootbanken of particuliere vermogensbeheerders. Terugkijkend op de afgelopen jaren noemt Willemsen als zijn beste investering ‘trackers’ en als slechtste ‘een tweedehands auto’. Vooruitblikkend op de komende maanden zegt hij over het verloop van de kredietcrisis: ‘Binnen enkele maanden volgt er een verder herstel van de aandelenmarkten. Op de langere termijn zal de financiële sector ingrijpend veranderen’. Willemsen voorspelt dat de AEX dit jaar zal eindigen op 292 punten. 1
% VERSCHIL:
9,96%
KOERS:
758,71 % VERSCHIL:
17,81%
HONGKONG HANG SENG
HET PANEL REDACTIE: IEX.NL
de paniek met een totale overgave, zoals die vorige keren.’
‘VERGEET HET MAAR’
STELLINGVANDEDAG: KOERS:
Oktober, bedankt! (not)
14329,85 SINGAPORE STRAITS TIMES
% VERSCHIL:
12,82%
Ziezo, vandaag het laatste beursdagje van het dramatisch verlopen oktober. De AEX leverde eenvijfde van haar waarde in. Mogen we de maand bijschrijven in de rij oktober 1929 en oktober 1987 en is dit een koopmoment?
‘GEEN PANIEKPIEK’
KOERS:
Cees Smit (Today’s Beheer) ‘Er is wel geschiedenis geschreven en ook was er een langdurige daling, maar toch zet ik oktober 2008 niet in het rijtje van 1929 en 1987. Dit keer waren de grote dalingen over meerdere dagen verdeeld en er was niet echt een krach. Ik mis ook de piek in
1801,91
% VERSCHIL:
7,82%
Corné van Zeijl (fondsmanager SNS) ‘Ja, het mag de geschiedenisboekjes in. Dit is een bijzondere periode. Er zit nog veel pessimisme in de koersen. Als deze er uit loopt, staan de koersen hoger. Fundamentele economische problemen zijn wel zichtbaar geworden. Dit drukt voor de langere termijn de bedrijfswinsten en daarmee de koersen. Nee, de oude hoogtepunten kunnen we voorlopig even vergeten.’
‘ACHTBAAN’
Ad van Tiggelen (strateeg ING) ‘Dit is het slechtste aandelenjaar sinds 1931. De gaarkeukens hoeven echter niet van stal, dit wordt een recessie, geen depressie. Langetermijnbeleggers kunnen kopen: het bankensysteem blijft overeind en renteverlagingen zullen werken. Wellicht was AEX 231 de bodem en stappen we nu over van de glijbaan naar de achtbaan.’ 1
Agenda vrijdag 31 oktober AEX Index
257,65
Hang Seng
14329,85
Dow Jones
9180,69
Bedrijven Binnenland 08.00 10.00 11.00
Beter Bed Holding Super de Boer Thieme Art
3e kwartaalcijfers Bava Boek Hoospel rond PTT
Bedrijven Buitenland
31 oktober 07
VERSCHIL:
-1,93
Euro/Dollar
30 oktober 08
% VERSCHIL:
31 oktober 07
VERSCHIL:
-0,74%
+1627,78
1,2929
Goud
30 oktober 08
% VERSCHIL:
+12,82%
31 oktober 07
VERSCHIL:
+189,73
740,55 Olie
30 oktober 08
% VERSCHIL:
+2,11%
62,47
07.00 08.30 09.00 -
Sanofi-Aventis NYSE Euronext Finnair Atos Origin Puma
3e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers
ENI Burger King Chevron
3e kwartaalcijfers 1e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers
Economie Binnenland 09.30 09.30 09.45 13.00
Ondernemingskamer CBS Tweede Kamer ABN Amro, Berk
Verzoek VEB inz Fortis Producentenprijzen Overleg belastingplan 2009 Dag van familiebedrijf
Economie Buitenland
31 oktober 07
VERSCHIL:
-0,0025
30 oktober 08
% VERSCHIL:
-0,19%
31 oktober 07
VERSCHIL:
-13,02
30 oktober 08
% VERSCHIL:
-1,73%
31 oktober 07
VERSCHIL:
-4,00
30 oktober 08
% VERSCHIL:
-6,02%
08.00 Duitsland, Statis. Bundesambt 09.00 World Economic Forum
Detailhandelsomzet, sept. Europe & Central Asia
Eurostat, eurozone Eurostat VS
Inflatie okt. Werkloosheid sept. Pers. inkomen en consumptie sept.
11.00 11.00 14.30
Outdoor kleding
Rugzakken
Tenten
Slaapzakken
Reisaccessoires
Fjällräven vindt u bij de volgende dealers: "MLNBBS #FWFS ;XFSGTQPSU t "MNFSF #FWFS ;XFSGTQPSU t "NTUFSEBN #FWFS ;XFSGTQPSU $BSM %FOJH %FNNFOJF 4QPSU t "NFSTGPPSU #FWFS ;XFSGTQPSU ,BUINBOEV 4MFF 8JN +BDRVFU t "QFMEPPSO #FWFS ;XFSGTQPSU 8BML 5SBWFM t "SOIFN #FWFS ;XFSGTQPSU *OUFSTQPSU 4VQFSTUPSF 4MFF t "TTFO %JDLT ,BNQFFSIBM t #BSFOESFDIU 0VUEPPS 9- t #FFL FO %POL )FNLFS #FLLJOH t #FSHFO PQ ;PPN 0VUEPPS 5SBWFM 0VUmUUFST t #FSHFJKL #BY SFDSFBUJF #FWFSXJKL3POBMET"EWFOUVSF4UPSFt#SFEB#)$ #FWFS;XFSGTQPSUt#SVOTVN)BOT4UBTTBSt#VTTVN'SBOU[FO4QPSUt%BMFO+BO8JUWPFUt%FMGU$SFX "EWFOUVSF4UPSFt%FO#PTDI4DIOFJEFS0VUEPPSt%FO#VSH.BOUKF4QPSU t%FO)BBH#FWFS;XFSGTQPSU $BSM%FOJH $SFX"EWFOUVSF4UPSF 5SBDL5SBJMt %FWFOUFS-VFIPG0VUEPPSt%PFUJDIFN##0VUEPPSt%PLLVN1%0VUEPPSt%PSESFDIU"MQBDB#VJUFOTQPSUt%SBDIUFO7FOFCPFS0VUEPPSt%SFNQU,FMUJD (SFFOt%VJWFO'PVS4FBTPOTt&EF*OUFSTQPSU&EFt&JOEIPWFO#FWFS;XFSGTQPSU %FNNFOJF4QPSU (VOOFNBO4QPSU *OUFSTQPSU#JHHFMBBSt&QF$PVOUSZ 4UPSFt&NNFO(FU0VU 8FHHFNBOT(PMG"EWFOUVSFt&OTDIFEF#FWFS;XFSGTQPSUt&SNFMP,BNQFFSXFSFME)FOESJLTt&YMPP%F4DIVUSVQTt(PSTTFM 3FOF7PT0VUEPPSt(PVEB%F7SJKCVJUFS 7FS[JKM4QPSUt(SPOJOHFO#FWFS;XFSGTQPSU 4MFF 8BUFSCPSHCVJUFOTQPSUt)BBSMFN#FWFS;XFSGTQPSU 4PFMMBBSUt )BSEFSXJKL5FMTUBSt)B[FSTXPVEF3JKOEJKL5POWBO#FNNFMFOSFDSFBUJFt)FFNTLFSL4NJUWFMEt)FFSIVHPXBBSE,PNQBT0VUEPPS8PSMEt)FFSMFO3VOOJOH $FOUFS )BSSZ %SJFTTFO t )FMNPOE 64" "EWFOUVSF 4UPSF t )FOHFMP #FWFS ;XFSGTQPSU 4MFF t )JMWFSTVN #FWFS ;XFSGTQPSU t )PFOEFSMPP )POEFOIPCCZ 8PMGTXJOLFM(SPFOUFDIOJFLt)PPSO%F5SFL)PVUFO#FWFS;XFSGTQPSUt)VJ[FO*SFOF)VJ[FOt)FOESJLT4DIPFONPEF8BOEFMTQPSUt-FFL)FNLFS #FLLJOH-FFVXBSEFO#FWFS;XFSGTQPSU %JDLT0VUEPPS"EWFOUVSFt-FJNVJEFO)FNLFS#FLLJOHt-FJEFO#FWFS;XFSGTQPSU $SFX"EWFOUVSF4UPSF t-FMZTUBE3BWFO'JTIJOH0VUEPPSt-JNCSJDIU.VMEFST#FSHTQPSUt-PUUVN)FOESJLYXBQFONBLFSJKt.BBSTTFO)PVTFPG0VUEPPSt.BBTUSJDIU#FWFS ;XFSGTQPSU.BEF8PSMEPG8BMLJOH 6JUEFCSJFMUKFTt.BSHSBUFO7BLBOUJFXFSFMEt.JEEFMCVSH*OUFSTQPSU&SJLt.JEEFMIBSOJT0VUEPPS4QPSUt.PMFOTDIPU -JOCFSHDBSBWBOTt/JFVXFHFJO$BSM%FOJH 0VUEPPS&EEZt/PPSEHPVXF+BDIUIVJT/PPSEHPVXFt/JKNFHFO4QBD4QPSUt/VOTQFFU7FMVXF0VUEPPSt 0MEFO[BBM0VUEPPSEF&TTFOt0PTUXPVE%F#PLLFTQSPOHt0TT8JNEF-FFVXTQPSUt1VSNFSFOE(VVTUt3PEFO%F7SJKCVJUFSt3PFSNPOE5PO/PUFSNBOT 3PPTFOEBBM0VUEPPS5SBWFM0VUmUUFSTt3PUUFSEBN#FWFS;XFSGTQPSU $BSM%FOJH $SFX %FNNFOJF4QPSU 4MFF "DUJWF-JGFt4DIJKOEFM$BNQJOHTQPSUEF 8JUt4FWFOVN(FCS+BOTTFOt4JUUBSE4FO[B%VCJPt4MVJT%F#FSHWPTt4OFFL#JK'PMLFSUt4PNNFMTEJKL'JYJU.BTUFOCSPFLt4UFFOXJKL#FWFS;XFSGTQPSUt 5FSOFV[FO,)JNBMBZBEW4UPSF5FSTDIFMMJOH*OEF8PMLFOt5JMCVSH4QPSUJFGUSBWFMBEWFOUVSFt5XFMMP)FNLFS#FLLJOHt6EFO*OUFSTQPSU4VQFSTUPSF t6USFDIU#FWFS;XFSGTQPSU ,BUINBOEV 4MFFt7BMLFOTXBBSE 4DBSBCFF0VUEPPSt7FFOFOEBBM7PJHUTDINJEU0VUEPPSt7FMQ7FMENBOTQPSUt7PSEFO0LJEP 0VUEPPS 8BBMXJKL 3VOOJOHDFOUFS 8BBMXJKL t 8BHFOJOHFO #BT #VJUFOTQPSU t 8FFSU #PCT BEWFOUVSF TUPSF 8JOUFSTXJKL 0CFMJOL $BNQJOH t 8PFSEFO ;XFSGLFJ0VUEPPS5SBWFM$FOUFSt8PVXTF1MBOUBHF%BS[#PSt;BBOEBN%F,BNQFFSXJOLFMt;FJTU4VOOZDBNQ;PFUFSNFFSWBO)FSXJKOFOt;VUQIFO )BSCBDITQPSUt;XBBH,BSTUFOUFOUFOt;XPMMF#FWFS;XFSGTQPSUt-FFSFOUWFME4MFF
Perspectief
11
Cabaret ‘Het wordt hard werken voor mensen onder de dertig’
De nieuwe Van Dongen Vijf jaar geleden maakte cabaretière Lenette van Dongen haar laatste grap. Tot nu. Morgen gaat haar nieuwe show ‘Nikè, godin van de overwinning’ in première. ‘Mijn taak is mensen aan het lachen te maken. Dat is wat ik doe, bij voorkeur zo goed mogelijk en zo intelligent mogelijk.’
Wil je de mensen iets leren met je show? ‘Nee. Het is aanmatigend om te zeggen dat mensen iets van mij kunnen leren. Ik wil ze laten lachen, ik hoop op ontroering. Wat ze er verder mee doen, dat is up to them. Het is zoals het is.’ Ben je een idealist? ‘Ik denk het wel ja.’ Maar toch heb je met je show niet de bedoeling mensen iets mee te geven. ‘Wacht. Ik denk dat ik nu een realist ben. Ik ben van idealist naar realist gegaan en dat bevalt me veel beter. Tijdens Mama Mia zong ik de tekst: ‘Het is zoals het is’. Ik lachte me rot, belachelijke opmerking, haha. Maar nu heb ik er zelf een hele show over gemaakt.’ Een grote grijns verschijnt op haar gezicht. Het laatste hapje yoghurt is op, koffie hoeft niet besteld, want Lenette van Dongen wordt nu pas echt goed wakker. ‘Het is zoals het is, en je bent zoals je bent. Nou ga ik je wat vertellen. Ik was altijd al een sterke persoonlijkheid. Ik heb als kind heel vaak op de gang gestaan omdat ik mezelf was in een repressieve sfeer van het gereformeerde geloof tegen het eind van de jaren zestig.’ Brommend, met haar armen in haar zij: ‘ “Wij worden toch geen druk meisje!” Elke keer als jij jezelf bent en een volwassene zegt tegen je dat dat niet mag, maakt dat diepe indruk. Weet je eigenlijk wel waarom je de dingen vindt die je vindt? Waarom mag ik geen lawaai maken? Ik ben een bouvier, hier ligt mijn drol. Ik kan er geen konijnenkeutels van maken, dat is niet wat ik ben.’
Pamela Wilhelmus AMSTERDAM
...
O
m elf uur ’s ochtends zit Lenette van Dongen achter een bak yoghurt in een Amsterdams café. ‘We beginnen nog niet gelijk met het interview hoor, dat kan toch wel? Ik moet nog even wakker worden.’ De avond tevoren heeft ze een radio-optreden gehad naar aanleiding van haar nieuwe programma. Het is een tijdlang stil geweest rond de cabaretière. Vijf jaar geleden maakte ze haar laatste grap. Tijdens de tournee van haar show Vedette overleed haar vader. ‘Ik moest nog bijna een jaar door met een show die over hem ging. Dat was menselijkerwijs niet te doen.’ Een heftige burn-out was het gevolg. Maanden kwam ze haar bed niet uit, maar nu is Lenette van Dongen terug, naar eigen zeggen sterker en gelukkiger dan ooit. ‘Dit is de leukste show tot nu toe. Het is van tevoren niet bepaald hoe het gaat lopen, het stand-upgehalte is hoog.’ Na Vedette maakte Van Dongen weliswaar geen cabaret, maar ze trad wel op met de muzikale show Rafels en de musicals Mama Mia en Doe Maar. ‘Ik maakte een muziekshow omdat de mensen tegen me zeiden: je hebt zo’n mooie stem, wil je niet méér zingen? Ging ik dat doen, zaten ze allemaal beteuterd te kijken van: je bent niet grappig. Toen ben ik gaan nadenken, waarom komen de mensen eigenlijk naar mijn voorstellingen? Voor mij. Nou, dan krijgen ze mij ook. Hoe oud moet ik worden om op te houden met pleasen? Wordt nou maar eens eerlijk wie je bent.’ Van Dongen moest er vijftig voor worden: op 1 december bereikt ze deze respectabele leeftijd. Eerlijkheid speelt dan ook een grote rol in Nikè. Bijvoorbeeld wanneer ze de spuuglelijke bank van een vriendin bewondert, terwijl het enige woord dat door haar hoofd schiet is: DROL. Eerlijk-
ANJA VAN WIJGERDEN
‘Alsjealleenmaarwiltlachen,danmoetjenaar deAndrévanDuinRevue.Bijmijishetneteen gesprekmetvrienden.’ heid is niet mogelijk wanneer je prijs stelt op het behoud van je vrienden lijkt ze ermee te willen zeggen. Aan de zaal vraagt ze hoe eerlijk de mensen zelf zijn. ‘Er is heel soms iemand die zegt dat ie altijd eerlijk is. Dat is wel makkelijker, maar het is niet aardig. Er was een keer iemand die het zei, die had Alzheimer, echt. Hij schreef me later een brief: ik moet wel altijd eerlijk zijn want ik kan mijn leugens niet meer onthouden.’ Je moet eerlijk zijn wie je bent. Maar je houdt geen vriend meer over. Dat strookt toch niet met elkaar? Haar voorhoofd vormt vragend een plooi. ‘Jawel. Ach mens, wat stel je moeilijke vragen.’ Oké, je moet ook nog wakker worden. Iets anders dan. Waarom is
deze show het leukst? ‘Musical is hartstikke leuk, als je optreedt kun je naar de wc tijdens een voorstelling. Maar iemand anders kan net zo goed die pruik opzetten. In cabaret ben ik echt goed. Ik kan goed zingen, maar ik heb niet dezelfde intuïtie en intelligentie met zingen als wanneer ik met een zaal ouwehoer. Mijn eerste solovoorstelling voelde alsof ik met een Porsche altijd in de stad had gereden en ineens de snelweg opreed, rrrrrr. Mijn taak is mensen aan het lachen maken, bij voorkeur zo goed en zo intelligent mogelijk. En juist door het stand-upgehalte komt dat nu echt uit de verf. In twee uur ouwehoeren voel je wat de mensen echt bevalt, wat echt is. Ik weet niet van tevoren al hoe de avond gaat lopen. Ik merk soms dat ik in mijn hersens achter mijn woorden aanloop. Mijn hersens roepen: wacht
even, ik kom eraan, ik kom eraan! Ik maak de show wel veilig, dat als ze helemaal anders reageren dan verwacht, dat ik dan niet inzak.’ Dat veilig maken doet ze met regisseur Piet Tiddens. Vóór de eerste tryouts sluit Van Dongen zich een aantal weken met hem op. ‘Dan hebben we het over alles uit het leven. Ik had net een nieuwe auto gekocht. Toen vertelde ik, het is net een oud wijf. Hij bemoeit zich overal mee, gordels, ruitenwissers, temperatuur.’ Maar alleen oppervlakkige grappen, daar is het Van Dongen niet om te doen. ‘Als je alleen maar wilt lachen, dan moet je naar de André van Duin Revue. Bij mij is het net een gesprek met vrienden. Daar moet je mee lachen, maar daar komt ook de serieuze kant van het leven in naar voor.’
Huh? Een bouvier? ‘Het is een metafoor. Oké, nog een. Ik heb een tuin met een heel donkere hoek. Er staat een hortensia, die maakt zich heel groot en lang om het kleine beetje zon op te vangen dat hij nodig heeft om te bloeien. Daaronder staat een plantje dat ook zon nodig heeft, maar die hortensia pikt alles in, die gaat niet zeggen, o sorry, ik knip mijn eigen takken wel af. Ik als tuinman moet zeggen...’ Ze fronst, wijsvinger omhoog: ‘Hee, hortensia, waar zijn wij mee bezig? De taak van de hortensia is om hortensia te zijn.’ Heeft dat ook met je leeftijd te maken? ‘Tja, ik weet niet. Ik merk dat de waarheid verandert, hij is nu beter dan ooit. Ik vind mezelf mooier, ook al ziet de spiegel wat anders. De zin om te zeggen tegen de zaal: wie is onder de dertig? Het wordt hard werken voor jullie vanavond. Want jullie zijn gewend dat de hele wereld om jullie draait. Maar vanavond gaat het om ons.’ ‘Met die zin zeg ik: ik ben nu een andere generatie. Ik geef het op om mee te hijgen in jullie tempo, vanavond gaat het om mij.’ 1
‘Diepe shit’
Vegetarisch
Suddervlees
Lenette van Dongen is fan van de Disneyfilms Mulan en The Lion King. Ze omschrijft de films als ‘diepe shit’.
Als kind woonde Van Dongen vlakbij een slachterij. Ze heeft al 25 jaar geen vlees meer gegeten.
De geur van suddervlees en gehaktballen vindt ze onweerstaanbaar. Echtgenoot Jacques bestelt af en toe expres een gehaktbal, zodat Lennette kan ruiken.
12
Uit & thuis Weg
Auto
Last minute Malaga
Studeren in een sportlimousine
‘Wat hebben we gedaan? Kunnen we nog terug?’
...
Volgens BMW is de nieuwe 7-serie volkomen ‘intuïtief’ te bedienen. De jokkebrokken! Aan verantwoord wegrijden in dit gadgetpakhuis verkleed als sportlimousine moet op zijn minst een dag keihard studeren voorafgaan. Voordeel is wel dat je de vuistdikke handleiding niet op schoot hoeft te nemen, hij is geïntegreerd in de boordcomputer. De woonkamer van dit vlaggenschip met 4.4 liter V8 (407 pk), 3.0 liter zescilinder (326 pk) of 3.0 liter, zescilinder diesel (245 pk) onder de kap is afgeladen met meters leder, hout, aluminium en rijen interessante knopjes. Als afgestudeerd 7-serie-chauffeur bestaat er zelfs tijdens het keren geen enkele kans op zweetplekken in je nette pak. De voor- en achterwielen van de ruim vijf meter lange limousine bewegen dankzij de vierwielbesturing Integral Active Steering op lage snelheden tegengesteld, waardoor je veel minder ruimte nodig hebt. Op snelwegsnelheden geeft dit systeem je bovendien extra stabiliteit. Nadeel? Je beweegt je continu vér boven de maximum toegestane snelheid. Gelukkig is daarvoor de Speed Limit Indicator uitgevonden. Dit systeem leest de verkeersborden en plopt ze voor je neus op de Head Up Display – een extra venstertje in je voorruit waarop alle info wordt geprojecteerd. Weet je altijd hoe hoog die boete zal uitvallen. Denk je nu dat de auto door al die extra speledingen ook extra zal slurpen? Niet dus. Dankzij Efficiënt Dynamics drinkt de 7-serie net zoveel als een compacte auto van een paar jaar oud; bij een leven op de snelweg ongeveer 1 op 13. Zelfs minister-president Balkenende kan hierin dus volkomen schuldgevoelvrij zijn krantje lezen. Desgewenst onder genot van shiatsumassage die de op twintig manieren verstelbare, verwarmde en/of geventileerde zetels je geven. Dat voelt alsof er een Thaise mevrouw op stiletto’s over je rug heen loopt. Shit, waar is dat knopje om haar ‘zachter’ te zetten nou? 1 De BMW 7-serie staat voor je deur vanaf €101.150.
Toeristen schrikken zich rot bij aankomst in Malaga, maar later valt ’t mee. MALAGA
...
Het is niet een beetje schrikken als je van het vliegveld van Malaga wegrijdt, het is ronduit angstaanjagend. De bus richting het centrum kunnen ze voor het gemak beter vervangen door een fourwheeldrive-jeep. Het voertuig verdwijnt in metersgrote gaten bij elke wegopbreking die het tegenkomt. En dat zijn er nogal wat. Om de reis nog aangenamer te maken rijdt de bus langs de ene na de andere foeilelijke woontoren. De gezichten van de toeristen veranderen van vrolijk en hoopvol tot somber en zelfs wanhopig. Gaan we hier ons weekendje weg doorbrengen? Wat hebben we in godsnaam gedaan? Kunnen we nog terug? De paniek slaat toe. De mensen die na een half uurtje uitstappen en verdwijnen in de jungle van mensen en beton kijken schichtig om zich heen. Wat een lelijke stad! Maar de zittenblijvers worden beloond. Een kleine drie kwartier na het vertrek bij het vliegveld keert de rust terug. Woontorens verdwijnen naar de achtergrond en in plaats hiervan verschijnen er pittoreske huisjes. Een park. Een middeleeuws centrum. En uiteindelijk de zee. Mensen die ooit in Malaga zijn geweest en zeggen dat de stad niks te bieden heeft, zijn waarschijnlijk niet verder gekomen dan het busstation. Mensen die het fantastisch vonden, hebben zich vooral begeven in het oude centrum en de oostkant van de grote stad. Daar heerst een oase van rust. Mensen die van het leven genieten bevolken de straten of wandelen langs het strand. We bevinden ons op een reusachtig plein midden in het centrum en aan het woord is Jorge. ‘Het oude centrum is waar je echt moet zijn.’ De in Malaga geboren en getogen twintiger heeft geen woord gelogen. In het middeleeuwse stadsdeel kun je urenlang dwalen. Van kleine steegjes tot majestueuze lanen waar tout chique Malaga zich laat zien en vooral gezien wil worden. Van kleine kroegjes tot nog kleinere tapasrestaurants. En van
Tips in Malaga
Kunst in Malaga
NIET DUUR WEL GOED
PICASSO
Met Vueling en Transavia vlieg je voor een schijntje naar de zon. Als je vroeg boekt, kan het zelfs gratis, de belastingen niet meegerekend. Hotel Los Naranjos is een echte aanrader. Op loopafstand van het centrum, aan de oostkant van Malaga. Balkon met uitzicht op zee en een goedkope minibar. Qua eten zijn overal de lunchmenu’s een aanrader. Voor minder dan tien euro krijg je voor-, hoofd- en nagerecht.
omdat je door de kleine hapjes helemaal niet door hebt dat je stomdronken aan het worden bent. Het leuke is dat je niet, zoals in Barcelona, temidden van alleen maar Engelsen en Nederlanders zit, maar alleen Spaans om je heen hoort. Met de Spaanse gemoedelijkheid die daar bij hoort. Tenminste, als je in dit geval buiten het absolute centrum blijft. Je moet het centrum overdag niet links laten liggen, maar in de avonden wil je in
Jerry Huinder
Geen Spanje zonder Picasso, dus jawel, ook Malaga kent een Museo Picasso. Op Picasso’s eigen verzoek zelfs, want Malaga is de stad waar hij in 1881 het levenslicht zag en opgroeide. Daarmee zou Malaga hem voor altijd vormen. Het blauw van de woeste zee, het rood van de geraniums die overal in het stadje hingen: het is allemaal terug te zien in de duizenden werken die de schilder maakte. 155 hangen er in Malaga. Overigens is tot maart 2009 ook het werk van Max Ernst hier te bewonderen.
Bella Benidorm Benidorm moet op de Werelderfgoedlijst van Unesco komen. Volgens de Franse hoogleraar Duhamel is de Spaanse badplaats het Dubai van Europa.
Meer dan 300 dagen per jaar zon, de Middellandse Zee en lekker eten.
Biertje, tapa, biertje tapa, en de volgende dag een enorme kater.
kleine kerkjes tot immense kathedralen. Dit is waar je voor naar het zuiden van Spanje komt. Vooral in de avonden is het genieten
in Malaga. Biertje, tapa. Biertje, tapa. Biertje en nog maar een tapa. Heerlijk. Het enige nadeel is dat je de volgende dag een enorme kater hebt,
het oosten van Malaga zijn, rondom het Plaza de Toros. Weg van de andere buitenlanders. Als je de volgende dag nog niet uit je ogen kunt kijken – zeer waarschijnlijk – en je wilt echt iets bijzonders wil zien, ga je naar Nerja. Dit plaatsje, op een uur rijden met de bus, is de schoonheid zelve. Laat je ook dit keer niet afschrikken door de deprimerende busreis. Laat je juist verbazen, want één ding is zeker: je hebt nog nooit zoveel lelijke gebouwen, wijken en steden gezien. En er wonen nog mensen ook. Gepensioneerden. Hun droom is jouw nachtmerrie. 1
Parador van Cuenca
AMSTERDAM
www.spain.info
Parador van Sigüenza
Viola Robbemondt
Spanje is een land vol met historierijke routes, unieke landschappen en een verfijnde gastronomie. Kies je route van Parador tot Parador, magische hotels tegen een prijs die je zal verbazen. Paradores: 00 34 91 516 66 66
Thomas Cook: 023 5696789
www.parador.es
SPAANS VERKEERSBUREAU Laan van Meerdervoort 8ª, 2517 AJ DEN HAAG Tel.: (070) 346 59 00 Fax: (070) 364 98 59
[email protected] www.spaansverkeersbureau.nl www.spain.info/nl
Doe het zelf
CRYPTOGRAM:
OPLOSSINGEN: 3
De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.
hoeveelheid
4
6
5
5
6
4 Deze 3 plaatjes laten dezelfde kubus van drie kanten zien. Welke kleur staat tegenover het roze vlak?
3
9
9
1
2
4
6 6
8 9
7
1
4
8
2 8
7
6 5
2
3
1 8
4
3 6
sales:
[email protected] 020-3460512 marketing:
[email protected]
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers
5
8
2
distributie:
[email protected]
uitgever: Ben Rogmans
5
4
8
4 7
1
6
1
9
7
7
3 3
2 6
7
6 2 8 3 9 4 1 7 5
3
7
website: www.depers.nl
oprichter: Cornelis van den Berg
SUDOKU
1
5 1 9 7 2 6 8 3 4
SUDOKU
BLOKKEN:
4 7 3 5 8 1 6 9 2
Verticaal: 1. Niet uitvoerig bits geworden (6); 2. Wat mankeert er aan dit kledingstuk? (6); 3. Bestond werkelijk zonder te verkleuren (7); 5. Ondanks ruzie voor het huwelijk bestand tegen ongedierte (7); 6. Neem je deze verlichting niet serieus? (6); 7. Voor een vat gedeeltelijk positief (6).
8
8 9 2 4 5 3 7 6 1
7
1 3 4 8 6 7 2 5 9
6
7 5 6 9 1 2 4 8 3
5
2 8 1 6 3 5 9 4 7
4
9 4 5 1 7 8 3 2 6
Horizontaal: 1. Om een artistieke trui van te breien? (8); 4. Zo gaan de conservatieven door de bocht (8); 6. Ik begrijp dat je beet hebt! (4); 8. Bevoegdheid om overeind te blijven (7); 9. Behuizing van een schoen (4); 10. In dit gehucht staat men op de trek (8); 11. Zo zal de slager naar buiten lopen (8).
5 3
3 6 7 2 4 9 5 1 8
1
plas
9 6 4 3 8 5 1 7 2
drinkbeker
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
11
Engelse titel
3 8 2 6 1 7 5 4 9
4
Een uitgave van Mountain Media BV 5 1 7 2 9 4 8 6 3
mollengang opvoedkunde
10 edelstand
7 4 9 5 3 1 2 8 6
beeldmerk
opera van Verdi eiland in Middell. Zee kraan
2
9
2
1 2 3 9 6 8 7 5 4
insect
soort papegaai
1
6 olie (Eng.) gang v.e. paard
7
7
8
8 5 6 7 4 2 9 3 1
rivier in Italië ogenblik
4 9 8 1 5 6 3 2 7
van het rivier in Thailand
3
5
2 3 5 4 7 9 6 1 8
8
2
6 7 1 8 2 3 4 9 5
1
kindergeneeskunde kunsttaal
uitroep van herkenning
Cryptogram Horizontaal: 1. Kunstwol; 4. rechtsom; 6. snap; 8. rechtop; 9. flat; 10. tochtgat; 11. uitbenen. Verticaal: 1. Kortaf; 2. schort; 3. wasecht; 5. motecht; 6. spotje; 7. proton.
deel van India dierenverblijf
Zweeds -r-a-a-pverschiet -des-adda menam-oil -n-mug-akea-malta -rit-lord pedagogie -nap-poel MISTLAMP
argumenteren verte
Blokken: Paars
ZWEEDS RAADSEL:
13
9
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Lezerscolumn
What’s in a name? Carla Mol
...
H
et schijnt een trend te zijn om je huisdier een mensennaam te geven. Zo wonen er bij ons in de buurt drie honden waarvan ik de naam weet. Eén heet Marleen, de tweede Shirley en nummer drie luistert naar de naam Debby. Regelmatig lopen ze langs, met naast hen hun baasje. Of andersom,
want de dames hebben de touwtjes, lees de riempjes stevig in de pootjes. Nuffig lopen ze met afgepaste stapjes naast hun begeleider, klaar om hun ding te doen. Als echte dames met hun neuzen in de wind. Alles gaat goed, tot ze elkaar tegenkomen. Dan ontpoppen ze zich tot echte bitches. Ze grauwen en grommen tegen elkaar en trekken hun hoogbejaarde baasjes bijna tegen het asfalt. Zo zie je maar, een hond blijft een hond, al geef je haar een dames-
naam. Een kennis van mij geeft haar dieren namen van beroemde ontwerpers. Haar honden heten respectievelijk Ralph en Lauren. Het zijn kleine harige diertjes en onlangs zat er één bij mij op schoot. Hier was Lauren het niet mee eens en hij deed verwoede pogingen om Ralph van mijn schoot te wurmen. Van hun baasje hoorde ik dat Ralph altijd al de underdog is en aangezien ik altijd voor de zieligste partij kies, heb ik Lauren wreed verstoten. Toen Ralph mijn schoot verliet, was mijn jurk net zo harig als de hond zelf. Diezelfde kennis had een konijn dat
ze Calvin Knijn genoemd had. Helaas is Calvin roemloos aan zijn einde gekomen toen hij pogingen deed uit zijn hokje te ontsnappen. Tijdens zijn vlucht naar de vrijheid werd hij in zijn nekvel gepakt door een grote hond in de buurt, die luisterde naar de naam Beatrix. Mijn kennis heeft er nog steeds een trauma van en kan niet met droge ogen naar de Troonrede luisteren. Binnenkort komt er bij ons een nieuwe hamster, omdat de oude overleden is. Dit op dringend verzoek van mijn jongste zoon. Ik vind het goed onder één voorwaarde. De
hamster moet Edelachtbare heten. Het lijkt me geweldig om te zeggen: heb je de kooi van Edelachtbare al verschoond? What’s in a name? Soms niet zoveel. 1
Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Utrecht (bus)
Wegwerkzaamheden. Gvu-lijn 8. Halten Kapteynlaan en Hijmans van den Berghlaan vervallen.
Huizen (bus)
Wegwerkzaamheden. Connexxionlijnen 101 en 102. Halten Drie in Een en t Merk vervallen. 111
111
Vandaag
Morgen
Vandaag schijnt in het noorden de zon wat meer. Verder naar het zuiden valt lokaal lichte regen. De middagtemperatuur ligt tussen 5 en 9 graden, met de laagste waarden in het zuidoosten. De wind is nog steeds zwak. Gedurende de nacht neemt de bewolking overal toe en komen de minima niet onder nul.
Morgen wordt een bewolkte en regenachtige dag. Het is fris met maximaal 6 graden. Vanaf zondag gaat de kou ons land echt verlaten. De temperaturen komen begin volgende week weer uit boven de 10 graden. Zonnig wordt het niet, want we blijven last houden van veel bewolking en af en toe regen.
Boekel/Volkel (bus)
Werkzaamheden. Arrivalijn 121. Halte Peelsehuis, Boekel, halten Brabantstraat, Biesthoek en Molen, Volkel tussen 9.00 en 16.00 uur vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
20.30
DE NATIONALE BNN TEST: TIEN JAAR, NED3 De omroep voor jongeren jubileert. Tijd voor een quiz vol hoogtepunten.
Nederland 1 19:45 20:00 20:30 21:30 22:00 23:00 23:55
NOS Sportjournaal NOS Journaal Vermist André Rieu op weg naar Australië TROS TV Show Pauw & Witteman NOS Journaal
RTL 7 18:00 18:55 19:55 20:30 21:25 22:20 23:10
Op de buis
14
21.25
22.00
THE BEST OF TOP GEAR VERONICA Automagazine van de BBC met de leukste stukjes uit het tiende seizoen.
SATURDAY NIGHT LIVE COMEDY CENTRAL Live sketchprogramma dat vanavond volledig draait om de verkiezingen in de VS.
Nederland 2 17:00 17:05 17:30 18:00 18:25 18:50 19:25 19:55 20:25 20:55 21:20 22:00 22:15 22:45 23:00 23:45
Nederland 3
NOS Journaal De wandeling MAX Maakt Mogelijk NOS Journaal That’s the question Man bijt hond Op z’n Spaans Op uw gezondheid Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert NOS Journaal Nova NOS Gesprek minister-president One night stand: Dag in dag uit Interview
17:20 17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:21 19:30 20:19 20:30
According to Jim De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL Popstars Hart van Nederland - Late editie Shownieuws - Late editie One tough bastard
17:15 18:05 19:00 19:50 20:30 22:55
21:50 22:30 23:00 23:15
SBS 6 The A-Team Knight rider Married with children The Unit Killer instinct Rescue me RTL Voetbal: Jupiler League
17:40 18:05 19:00 19:20 20:00 20:30 22:30 22:55 23:20
22.30
LITTLE BRITAIN USA BBC1 Het humoristische duo is met hun grollen de grote plas overgestoken.
RTL 4
Heidi Baasjes SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal De Nationale BNN test: 10 jaar BNN De Lama’s NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 22:40 23:40 23:50
Ready steady cook The Guardian Gilmore girls Smaken verschillen Pretty woman Cliffhanger
18:00 18:05 19:00 19:05 20:25 21:25 22:30 23:15
The revenge files of Alistair Fury Dani’s house Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show A question of sport Nieuws en weerbericht EastEnders After you’ve gone Have I got news for you Little Britain USA Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Friday night with Jonathan Ross
17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30 22:00 23:00 23:30
NET 5
Veronica
18:00 19:00 19:30 20:30 21:30 22:30 23:30
17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35
Are you an egghead? Escape to the country Eggheads Strictly come dancing: It takes two Fossil detectives An island parish Mastermind Gardeners’ world The American future: A history QI Newsnight
17:00 17:25 17:50 18:05 18:15 18:30 18:45 19:20 19:30 20:00 20:25 20:55 22:00
BBC 2
Oh, doctor Beeching! Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Peter live Kingdom KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het journaal laat Studio 1 Het weer The bill
Comedy Central
22:30 23:15 23:45
Spongebob SquarePants Avatar Fairly odd parents Nicks Flix Hihi met Sisi Ricky Sprocket Het Huis Anubis Barnyard iCarly That 70’s Show The Daily Show The Simpsons Saturday Night Live: US Election update Dead like me That 70’s Show Scrubs
Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl
Oplossingen puzzels
6 7 1 8 2 3 4 9 5
2 3 5 4 7 9 6 1 8
4 9 8 1 5 6 3 2 7
8 5 6 7 4 2 9 3 1
1 2 3 9 6 8 7 5 4
7 4 9 5 3 1 2 8 6
Cryptogram Horizontaal: 1. Kunstwol; 4. rechtsom; 6. snap; 8. rechtop; 9. flat; 10. tochtgat; 11. uitbenen. Verticaal: 1. Kortaf; 2. schort; 3. wasecht; 5. motecht; 6. spotje; 7. proton. 5 1 7 2 9 4 8 6 3
3 8 2 6 1 7 5 4 9
9 6 4 3 8 5 1 7 2
3 6 7 2 4 9 5 1 8
9 4 5 1 7 8 3 2 6
2 8 1 6 3 5 9 4 7
7 5 6 9 1 2 4 8 3
1 3 4 8 6 7 2 5 9
8 9 2 4 5 3 7 6 1
4 7 3 5 8 1 6 9 2
5 1 9 7 2 6 8 3 4
6 2 8 3 9 4 1 7 5
20:00 21:00 22:00 23:00
FutureCar: The extremes Miami Ink: Step up or step out Mythbusters: Jet pack/Pyramid power Dirty jobs: Sludge cleaner Die Ludolfs Overhaulin’: Hot for teacher Future weapons: Future combat
BBC 1
Planet mechanics: Electric water taxi Light at the edge of the world: Hunters of the northern ice Animal inspectors Lost in China: Silk road Perfect weapon: Battle blades Australia’s hardest prisons Blowdown: Explosive engineering - Vegas casino Battlefront: Solomon Islands
Eén 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:45 22:00 22:46 22:47 22:50 23:05 23:30 23:35
Zweeds -r-a-a-pverschiet -des-adda menam-oil -n-mug-akea-malta -rit-lord pedagogie -nap-poel MISTLAMP
Discovery Channel 17:05 18:00 19:00
National Geographic 17:00
PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal Sleepless in Seattle Don’t say a word
Blokken: Paars
17:30 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:25 19:35 19:59 20:00 20:35 20:40 21:15 22:00 22:45 23:15
Disney’s The Emperor’s new school Missy Mila George van de jungle Chinees voor mij Karrewiet Spring De pretroulette En daarmee basta! Space goofs Karrewiet Life with Derek CANVAS Terzake Dag boek Neveneffecten Jack Dee live at the Apollo Desperate housewives Plat préféré Twin Peaks
17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:30
Sneak Titus Trick & Treat The Simpsons Wegmisbruikers! The best of Top Gear De grote beurt Waar is De Mol?
Oprah Winfrey show De grootste verliezer Het zonnetje in huis Dr. Phil 10 kids and counting De Frogers: Effe geen cent te makken
Canvas 17:05
TWIN PEAKS CANVAS Eerste seizoen van baanbrekende serie geregisseerd door David Lynch.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden The Bourne supremacy Dossier: Levensgevaarlijke seks RTL Nieuws Rick’s road trip
RTL 8 17:10 18:05 19:05 19:35 20:30 21:30
23.15
Special
Filmpje
Stripfiguur
Volg de race naar het Witte Huis op de voet. www.depers.nl/verkiezingenvs
Kopje koffie collega?
Japanner wil trouwen met stripfiguur. www.depers.nl/stripfiguur
www.depers.nl/kantoorhumor
Op de bank
15
GSM TOPDEAL BLIJFT STUNTEN!!
GRATIS NOKIA 6500 Classic 20U0TEN MIN 5205 1224,,
Schilder Ahmed Abdallah. KATIA JARJOURA
Libanon Dienstbare vijand
5
Abdallah zal Bush wel missen straks Acht jaar portretteerde hij Bush. Vanaf volgende week moet de huisschilder van Hezbollah Obama of McCain gaan afbeelden. Mediaredactie m.m.v. Katia Jarjoura AMSTERDAM/BEIROET
...
Ergens vindt hij het toch wel jammer, zegt Ahmed Abdallah (45). Binnenkort is het geen Bush meer met een gemene, aapachtige grijns en dat is wel even wennen. Natuurlijk is er nog die vervloekte Amerikaanse vlag en ach, van Obama of McCain weet hij ook wel wat te maken. Maar toch. Na acht jaar moet de huisschilder van Hezbollah afscheid nemen van wat toch een dienstbare vijand was. In zijn atelier in de sjiitische wijk Dahiyeh in Zuid-Beiroet legt Abdallah de laatste hand aan een werk met, hoe kan het eigenlijk ook anders, Jeruzalem als onderwerp. Tegen een dreigend grijsblauwe achtergrond bestormt een man in legerkleding de rotskoepelmoskee om die op de zionistische vijand te heroveren. Langs de muren van het atelier staan talloze vergelijkbare werken over heroïsche strijders, martelaren en strijdbare moeders. En over duivelse zionisten, Amerikaanse vlaggen met doodshoofden, vader-van-het-
Het cijfer
100+ De Toppers hebben het songfestival in Nederland weer op de kaart gezet. Iedereen mag een liedje sturen en ze stromen binnen. ‘We hebben al honderden inzendingen’, aldus René Froger. ‘Zelfs op mijn huisadres, terwijl de nummers naar de NOS moeten’, aldus Topper Joling.
terrorisme Bush, zijn hulpje Cheney en natuurlijk minister van Buitenlandse Zaken Rice die op bijna elk werk haar bebloede tanden in een baby zet. Honderden schilderijen heeft Abdallah al gemaakt en ontelbare muurschilderingen, dikwijls huizenhoog. Zijn specialismen: lange baarden, het vrijheidsbeeld met een automatisch
‘Ik vecht met mijn kwast. Ik ben een kunstenaarstrijder.’ geweer om de schouder, ayatollah Khomeini, het overleden brein achter de sjiitische opstand in 1979 in bondgenoot Iran, en oorlogstaferelen. Op zijn oorspronkelijk witte plastic tuintafeltje mengt hij vooral grijs, legergroen, donkerblauw en bloedrood. ‘Ik heb veel leed gezien, ik heb jaren onder Israëlische bezetting geleefd’, zegt Abdallah, terwijl hij met geoefende hand okergele strepen over de gouden koepel van de moskee trekt. Twintig jaar geleden begon hij met schilderen, na eerst strijder te zijn geweest. Net als vrijwel elke mannelijke bewoner van Zuid-Libanon ging hij bij het gewapende verzet om
Het VPRO-programma Toren C is aan meerdere landen verkocht.
Een reportage over Hezbollahs huisschilder is vanavond te zien in het VPRO-programma Metropolis rond middernacht op Nederland 3. Zie ook www.MetropolisTV.nl. Het thema deze week: hoe wordt er overal ter wereld gedacht over de Verenigde Staten?
GRATIS MDA TOUCH 200 N TE MIN4U,50 2
,255 2 2 , 1 7
GRATIS LG SECRET 20U0TEN MIN 50 24,
GRATIS
Exclusief voor lezers van
de Pers!
Draadloos en voordelig digitaal tv kijken
Digitenne van KPN 5 -,-1)&."4"+!"./"+ .!&,4"+!"./ 5 !&$&0)",+02+$".0326 5 ".,0&"(4"+!"..&20"-& " 5 "02,,.!")&$")0".+0&"#2,,.!"(") 5 /-0&"/-0&" %1&/+1**".+. "+3""0 %,"2"")'""/-.0
EXCLUSIEF!! 3 maanden gratis!
3 maanden Gratis!
007 POPI IN DE VOORVERKOOP De nieuwste James Bond-film is al voor de Nederlandse bioscooprelease een succes. De voorverkoop van Quantum of Solace breekt bij Pathé ‘alle records’. Er zijn al ruim achtduizend kaartjes verkocht, terwijl de eerste publieksvoorstelling pas donderdag 6 november om 00.07 uur is. Gemiddeld gaan er in de voorverkoop voor nieuwe films tweeduizend kaarten weg.
Daarna € 7,50 per maand
www.ervaar digitenne.nl of bel
030-2725798
powered by DigitaalTVkijken.nl
Nog meer Linda Als de geruchten kloppen komt er een vijfde seizoen Gooische Vrouwen.
5
9,7
Film
Dit aanbod is alleen te bestellen op:
Toren C overzee
tegen de Israëlische bezetting (1982– 2000) te vechten. ‘Mijn werk is veel meer dan alleen artistieke expressie, ik vecht met mijn kwast. Die is sterker dan een geweer; vrouwen, kinderen, iedereen ziet wat ik er mee doe. Ik ben een kunstenaar-strijder.’ Zowel in zijn atelier als op straat is Abdallah door zijn eigen werk omringd. In Dayiheh en langs de snelweg naar het vliegveld, die in handen is van Hezbollah, hangen overal metershoge doeken aan de betonnen muren. De martelaren van Hezbollahs oorlog tegen Israël van twee zomers geleden zijn hier nog altijd alom aanwezig, even als de enorme verwoestingen door de Israëlische bombardementen. Overal klinkt strijdlustige muziek: ‘Amerika, bloedzuiger, je lijkt op de kop van een slang. Land van verraders en onderdrukkers, wij zijn de bewakers van het fort.’ Abdallah is niet de enige die het verzet van Hezbollah tot kunst heeft verheven. En Amerika blijft de vijand, welke president het ook wordt. 1
9,7
+
ig TW B tch a W l e Ste AU CADE . T.W.V
,-
199
BESTEL SNEL: WWW.GSMTOPDEAL.NL OF BEL GRATIS: 0800-0770 icm T-Mobile Relax 200, 24 maanden lang tot maar liefst 70% korting op je abonnement
Dé carrierebeurs in het najaar voor student, starter en (young) professional. 14 &15 november 2008 Amsterdam RAI Wil jij carrière maken? Bezoek dan de beursvloer met een groot aantal topwerkgevers en meer dan 40 workshops waaronder: - Hoe word je een succesvolle trainee? - Going global; een internationale carrière - Test je capaciteitentest
e Onlin ken ? isma kenn erkgevers w ber et top
Gastvrouw: Lieke van Lexmond Opening door Maarten van der Weijden (Olympisch kampioen 10 km open water) Optredens van o.a. Thomas Berge en LoÏs Lane
m
kto 20 o r ssen r naa Ga tu novembe agen.nl 0 ver iered rr en 2 a erkge c w ele oriete loer! .virtu www jouw fav v rs u be et e ntmo irtuele kan je liv en o en v op e ovember rs! n cruite Op 7 en met re chatt
Speciale beursvloer voor (young) professionals
Voor meer informatie en gratis entree ga je naar www.carrieredagen.nl
O.a. onderstaande organisaties, bekend op 28-10-2008, zijn aanwezig met een stand en/of worshop(spreker) op De Nederlandse Carrièredagen. Kijk voor een update en meer informatie op www.carrieredagen.nl
people
Management, Administrative & Trust Services
Mediapartners
De Nederlandse Carrièredagen is een activiteit van
onderdeel van de
Sport
17
Hockey Dames Den Bosch en A’dam smachten naar tegenstand
‘Echt vrolijk word ik nog niet van het niveau in de hoofdklasse’ Eenzaam staan ze aan kop in de hoofdklasse: de damesteams van Den Bosch en Amsterdam. Zondag worden ze voor het eerst uitgedaagd. Door elkaar. Kamran Ullah AMSTERDAM
...
Elf keer op rij werd Den Bosch landskampioen. De laatste paar seizoenen naderde Amsterdam gestaag, maar in de play-offs dolven de hoofdstedelingen tegen Den Bosch telkens het onderspit. Dit seizoen moet de hegemonie van de Brabanders worden doorbroken, onder leiding van de nieuwe coach Robbert-Paul Aalbregt. ‘We willen kampioen worden’, verwoordt Aalbregt zijn ambitie helder. De eerste stap kan Amsterdam zondag zetten, wanneer de confrontatie met Den Bosch op het program-
ma staat. Na zes speelronden staan beide hockeyclubs bovenaan met 18 punten. Minstens één van de ploegen gaat voor het eerst punten laten liggen. ‘Wij reizen voor de winst af naar Brabant, maar als we verliezen is er ook geen man over boord. Dan staan we gewoon tweede’, rekent Aalbregt uit.
Golden girls Aan de zijde van Den Bosch staat er ook een nieuwe trainer op het veld. De 37-jarige Duitser Robin Rosch moet succescoach Herman Kruis doen vergeten. ‘Ik ga uit van mijn eigen kracht’, stelt Rosch. ‘Mijn doel is niet om Herman te doen vergeten. Mijn doel is iedere wedstrijd winnen, te beginnen van Amsterdam.’ Beide coaches hebben samen de beschikking over negen golden girls, die in Peking olympisch kampioen werden. Nog eens zes speelsters ma-
ken deel uit van de ‘potentials’, met kans op aansluiting bij het grote Oranje. Het grote aantal (neo-)internationals bij de twee koplopers geeft het gat weer met de overige ploegen. Waar concurrenten als SCHC en Laren zich versterkten met buitenlandse krachten, bouwen Den Bosch en Amsterdam met succes aan jonge Nederlandse ploegen. ‘Met mijn 26 jaar ben ik een oudje binnen onze selectie,’ lacht Amsterdam-aanvoerder Miek van Geenhuizen.
Krachtsverschil In de eerste zes wedstrijden was het krachtsverschil tussen de twee koplopers en de rest al zichtbaar. Amsterdam en Den Bosch scoorden gemiddeld meer dan vier keer per wedstrijd. ‘Echt vrolijk word ik niet van het niveau in de hoofdklasse’, concludeert Aalbregt, die de laatste jaren als mannencoach actief was. ‘Soms denk ik
Den Bosch houdt Amsterdam al elf jaar onder zich. EVERT-JAN DANIELS/ANP
zelfs: ‘Maakt het wel wat uit wat ik zeg?’ Ik hoef die meiden helemaal niet te coachen. Ze winnen toch wel.’ Aalbregt heeft nog geen idee waar zijn team staat. Daarom kijkt hij zo uit naar het duel van dit weekend. ‘Den Bosch is waarschijnlijk de enige ploeg die wél durft te hockeyen tegen ons. Als we deze winnen, dan zijn wij op dit moment de beste.’ Den Boschtrainer Rosch bestudeert de tegen-
stander nauwkeurig. ‘Het is een heel intensieve voorbereiding. We spelen wel om de koppositie.’ In Amsterdam wordt er niet anders voorbereid dan normaal. ‘Het is gewoon een competitiewedstrijd,’ vindt Van Geenhuizen. ‘Natuurlijk is het wel een lekker testmoment zo aan het begin van het seizoen. Ons team is flink verjongd. Dan wil je wel weten waar je staat.’ 1
Voetbal
Pelé twijfelt over ‘de coach’ Maradona ANP SAO PAULO
...
De Braziliaan Pelé heeft gisteren sceptisch gereageerd op het aantreden van Diego Maradona als bondscoach van de Argentijnse voetbalploeg. Volgens de voormalige wereldster zijn goede spelers niet direct ook goede trainers. Maradona maakte dinsdag zelf bekend dat hij de opvolger wordt van de opgestapte bondscoach Alfio Basile. Het volksidool heeft weinig ervaring als coach van een voetbalploeg, mede daarom krijgt hij bij zijn nieuwe baan steun van de ervaren Carlos Bilardo. ‘Als Maradona luistert naar Bilardo kan hij ver komen. Diego kan veel leren, mits hij dat zelf wil’, zei de 68jarige Pelé. ‘Een geweldige speler maakt nog geen geweldige coach. En soms worden mannen die niet zo goed konden voetballen wel een goede trainer, zoals Wanderlei Luxemburgo’, verwees Pelé naar de voormalige trainer van onder meer Real Madrid. 1
Schaatsen
DE JONG NAAR TEAM VPZ Bob de Jong schaatst de komende twee seizoenen namens VPZ. De olympisch kampioen op de tien kilometer blijft tot en met de Spelen van Vancouver wel gewoon in Berlijn trainen onder Bart Schouten, werkzaam bij de Duitse bond, maar sluit zich tijdens toernooien aan bij de Nederlandse schaatsformatie. De Jong: ‘Het afgelopen jaar voelde ik me wel eens een eenling. Nu kan ik me met deze ploeg voorbereiden.’
X mogelijkheden
Kies ook voor het meeste internet Nu een gratis ASUS Eee PC mini laptop bij een ADSL-abonnement van XS4ALL Gratis draadloos internet op 900 HotSpots in Nederland Draadloos kwaliteitsmodem: overal in huis een krachtig, beveiligd signaal Bellen voor maar € 5,- extra Deskundige helpdesk, 7 dagen per week Vanaf € 29,95
meer internet Mail ons! Vindt u dat Excelsior de club van Rotterdam is?
[email protected]
X is meer. Meer mogelijkheden. Meer internet. Meer info en voorwaarden? Ga naar xs4all.nl
18
Sport
Schaatsen Nieuw seizoen van start
De jacht op The Hulk is geopend Vandaag wordt op het NK Afstanden in Heerenveen het startschot gegeven voor een nieuw schaatsseizoen. Wordt het weer Sven Kramer tegen het soepie? Thijs Zonneveld AMSTERDAM
...
De Koning van Schaatsland is 22 jaar oud. De afgelopen twee seizoenen heeft hij geregeerd als een tiran. Hij speelde gewetenloze spelletjes met zijn concurrenten. Martelde ze met tussensprintjes, verblindde ze met zijn aura van onkwetsbaarheid. En sloeg ze knock-out met zijn lange klappen en zijn psychologische oorlogsvoering. Op de allround-toernooien, op de vijf kilometer, op de tien kilometer. En sinds vorig seizoen lijkt het erop dat ook de 1.500 meter binnen zijn mogelijkheden ligt. Zijn schijnbaar grenzeloze fysieke capaciteiten en zijn onstilbare honger beloven weinig goeds voor zijn concurrenten, net als zijn huidige conditie. Bij het vernemen van zijn trainingstijden in Inzell (wereldrecord buitenijs op de drie kilometer, persoonlijk record op de 1.000 meter) waren er ongetwijfeld schaatsers die een diepe, diepe zucht hebben geslaakt. Hoe is de sfeer bij de concurrentie in het pre-olympisch jaar? Heerst er angst voor de tiran? Of zagen ze aan de poten van zijn fluwelen zetel? Jac Orie, trainer van de DSB-ploeg waar onder anderen Mark Tuitert en Simon Kuipers rijden: ‘Of we bang zijn? Welnee. Dan kun je net zo goed meteen stoppen. We hebben gekozen voor een andere aanpak. Kramer is in allround-toernooien een klasse apart. Daar gaan we hem niet aanvallen. De kans dat Mark wint, is te klein om daarvoor een jaar van frustratie te riskeren. Nu concentreert Mark zich – ook met het oog op de Spelen van Vanouver – op zijn beste afstanden, net als Simon Kuipers. Afstanden tot en met 1.500 meter dus. Daarop komt de concurrentie niet alleen van Kramer, maar ook van Chad Hedrick,
Denny Morrison, Shani Davis, Enrico Fabris, Havard Bøkko, noem maar op. Kramer is op de 1.500 meter zeker te pakken.’ Vanuit Amerika, waar Bart Veldkamp de scepter zwaait over de Amerikaanse schaatsploeg, klinkt hetzelfde geluid. ‘Kramer? Houd ik me niet mee bezig. Het maakt me niet uit wat hij doet. Ik richt me op mijn eigen ploeg. En ik kan je zeggen dat daar jongens in rondrijden die niets liever willen dan de strijd aangaan. Ameri-
‘Kramer? Houd ik me niet mee bezig. Het maakt me niet uit wat hij doet.’ kanen leggen zich nooit neer bij andermans suprematie. Nooit. Die gaan liever dood dan dat ze opgeven. Chad Hedrick zal zeker dichter bij Kramer staan dan vorig jaar. Het gaat spannend worden. Niemand is onverslaanbaar. Ook Kramer niet.’ ‘Hij is te pakken.’ ‘Liever dood dan opgeven.’ Waar de concurrentie ook vandaan komt, als het onderwerp Kramer aan bod komt, spreekt iedereen dezelfde taal: die van spierballen, getrokken messen en ontblote tanden. Als hij achterom kijkt, ziet hij een peloton bloedhonden dat niets liever wil dan hem verscheuren. Hoe dat voelt, weten alleen kampioenen die ooit op de troon hebben gezeten. Zoals Ard Schenk, de schaatstiran in het begin van de jaren zeventig. ‘De kunst is om je niet bezig te houden met de meute die achter je aan rent. Je moet je op jezelf concentreren. Scherp blijven. Geen zwakte tonen. Daar hoort psychologische oorlogsvoering bij. Je moet de concurrentie het gevoel geven dat je onverslaanbaar bent. Ik heb zelf ooit eens een tien kilometer gereden in een pre-olympisch jaar, tegen de Noor Sten Stensen. Hij moest en zou van me winnen. Hij had zich er volledig op gefocust. Rondenlang ging
‘Kramer moet niet letten op de meute die achter hem aanrijdt.’ ANP/BEELDBEWERKING DE PERS
het hard tegen hard. Ik heb toen expres vol doorgetrokken. Op een gegeven moment lag ik zeventig, tachtig meter voor. Hij brak en klapte in elkaar, ik reed een wereldrecord. Dat was een mentale mokerslag. Kramer doet hetzelfde. Hij opent zo hard dat hij meteen een enorme voorsprong heeft. Hij bluft zijn tegenstanders af vanaf het eerste moment, zodat er iets van acceptatie komt. Het gat tussen hem en de meute blijft intact, en ik denk dat hij dat kan volhouden. Zowel fysiek als mentaal is hij beresterk. Hij is gretig, hij is geconcentreerd. Maar ik durf niet te zeggen dat hij onverslaanbaar is. Zodra hij verslapt,
‘Kramer bluft zijn tegenstanders af, zodat er iets van acceptatie komt.’ zitten zijn achtervolgers in zijn nek.’ Sven tegen het soepie. Een 22-jarig lefgozertje met het lichaam van The Hulk tegen de rest van de wereld. Amerikanen, Canadezen, Italianen, Noren, maar ook Nederlanders. ‘Sven heeft de afgelopen seizoenen veel wedstrijden gewonnen op een grootse manier’, zegt TVM-coach Gerard
Kemkers. ‘En het is mogelijk dat hij dat de komende jaren ook gaat doen. Maar hij kan zich geen foutje permitteren. De rest zit niet stil. Hij kan in Vancouver vier keer goud winnen, maar hij kan ook met lege handen staan. Ik denk dat het al een hele klus wordt om één keer goud te winnen. ’ Of hij dit seizoen nu wel of niet domineert, en of de achtervolgende meute aan de vooravond van de Olympische Spelen wel of niet nadert – één ding staat vast. Allesvreter Sven Kramer is opgejaagd wild. De prooi. Als vandaag het eerste startschot klinkt in Thialf, dan is het officieel: het jachtseizoen is geopend. 1
Cadeaus kopen is een feestje bij bruna.nl
! !!!! " " !
Sport
19
Eredivisie ’We hebben al genoeg vreselijks meegemaakt’
Voetbal
Rusland wil na het missen van EK 2012 nu het WK in 2018 Rusland gaat de strijd aan met Nederland en België om de organisatie van het WK voetbal in 2018. Maar het EK in 2012 was ook al een optie geweest, zo zegt Joop Alberda.
Het is weer eens crisis bij Feyenoord, je zou er maar supporter van zijn... Aanhang roert zich na dramatische competitiestart Rotterdammers.
Geert Jan Hahn AMSTERDAM
...
Iwan Tol
Vital Moetko, de Russische minister van Sport, meldde gisteren dat het land ‘verlangt naar een voetbalevenement op topniveau’. Kandidaatstelling voor het WK in 2018 of het EK in 2020 is volgens hem ‘goed mogelijk’. Het verbaast de kenners niet dat Rusland een poging waagt. Sterker nog, de wereldmacht had al in 2012 een groot voetbaltoernooi kunnen organiseren, aldus Joop Alberda, de voormalige rechterhand van Guus Hiddink bij de Russische bond. ‘Guus en ik hebben het zelfs besproken met de president (toen Vladimir Poetin). Net als Polen en Oekraïne, waar het EK gaat plaatshebben, heeft Rusland een grote behoefte aan nieuwe stadions en wegen. De organisatie van het EK was een perfecte reden geweest. En geld is er genoeg.’ Waarom Rusland zich nooit officieel kandidaat heeft gesteld voor het EK van 2012, heeft Alberda nooit geweten. ‘Misschien omdat het te kort dag was voor een bid.’ De timing voor het WK van 2018 lijkt desalniettemin perfect. Niet alleen omdat er toch nieuwe stadions moeten komen, maar ook vanwege het recente succes bij Zenit en het nationale team. ‘Dat werkt als katalysator’, zegt Alberda. ‘En dat ze de discipline kunnen opbrengen om te organiseren, hebben de Russen natuurlijk in het verleden bewezen.’ Ook Evgeniy Levchenko, speler bij FC Groningen en Oekraïens international, denkt dat Rusland een goede kandidaat is. Maar dan moet de infrastructuur wel sterk verbeteren. ‘Napoleon zei volgens mij ooit al: ‘Rusland heeft twee problemen. De strenge winters en de slechte wegen.’ Daar heeft ie nog steeds gelijk in.’ 1
Crisis treft ook EK Het organisatiecomité van het EK 2012 in Polen en Oekraïne zit financieel in zwaar weer, mede door de kredietcrisis. Persbureau Interfax meldt dat 80 procent van het voorbereidingswerk in Oekraïne voorlopig zelfs is stilgelegd.
AMSTERDAM
...
Eus Roovers schrijft kinderboeken. Gelukkig, zegt hij, hoeft hij niet dagelijks naar kantoor. Hij weet wel hoe dat dan gaat. ‘Daar heb je van die collega’s die nooit naar het stadion gaan, maar wel lullige opmerkingen over Feyenoord maken. Zo van: lekker weekend gehad zeker? Nee, de hele zondag bij je schoonmoeder op de bank zitten, dat is fijn.’ Feyenoord staat zestiende in de eredivisie. Trouw-journalist Adri Vermaat durft niet eens meer naar teletekst te kijken. Zestiende! ‘Dat kan ik niet aanzien’, zegt hij.
Adri Vermaat durft niet eens meer naar teletekst te kijken. Zestiende! Vermaat is al jarenlang seizoenkaarthouder van Feyenoord en kan wel wat tegenslag hebben als het om zijn club gaat. ‘En deze storm overleven we ook wel weer’, blijft hij optimistisch. Maar in de nacht van woensdag op donderdag lag hij toch echt te woelen in zijn bed. Feyenoord verloor die avond van stadsgenoot Sparta, de vijfde nederlaag alweer in de nog prille competitie. Na afloop was het weer eens raak: boze supporters gingen verhaal halen bij de spelers. Het is bijna een vertrouwd beeld geworden de laatste jaren. Fotograaf Kees Spruijt volgde voor zijn fotoboek Voor Kameraden de harde kern van Feyenoord en weet als geen ander wat er onder dat deel van de fans leeft. Het grootste probleem is het grote, gapende gat tussen hen en de leiding van de club, meent hij. Spruijt geeft het eeuwfeest als voorbeeld. ‘Dat werd gepresenteerd door Loes Luca. Zij is nota bene voor Sparta! Dan snap je het toch niet?’ De commercie is de boventoon gaan voeren, meent Spruijt. Daardoor zijn de supporters van Feyenoord vervreemd geraakt van hun
Supporter zijn van Feyenoord vraagt een hoop incasseringsvermogen. KEES SPRUIJT/WFA
club. ‘Coen Moulijn speelde bij Feyenoord omdat hij trots was om dat shirt te mogen dragen. Nu gaat het de spelers alleen nog maar om geld. Een paar kwartjes meer en ze zijn weg. Dat voelen die jongens van de harde kern haarfijn aan.’ Kinderboekenschrijver Roovers merkt hetzelfde op. Hij volgt Feyenoord al bijna zijn hele leven en maakte hoogte- en dieptepunten mee met de club. Roovers zegt zichzelf niet meer te kunnen herkennen in het elftal van Gertjan Verbeek. ‘Na afloop zie je de spelers allemaal met iPods in hun oren naar de bus slenteren. Ik krijg sterk de indruk dat de huidige malaise van Feyenoord hen geen moer interesseert. Serginho Greene steekt tegen Sparta zijn middelvinger op tegen supporters. Waar haalt hij het lef vandaan?’ Die vervreemding van de club heeft volgens Roovers niet alleen met de spelers te maken. De problemen bij Feyenoord zitten dieper. ‘In de top
‘Op de bank zit Johan Vlemmix of Leon Vlemmings, weet ik hoe-ie heet.’ zitten geen mensen meer met een Feyenoordhart.’ Hij wijst op technisch directeur Peter Bosz. ‘Hij haalt zijn vriendje John Lammers als spitsentrainer binnen. RKC! Sorry hoor, wat moeten we daar nu mee? Zit Bosz er nu voor Feyenoord of voor zijn vriendjes? Op de bank zit nu assistent Johan Vlemmix of Leon Vlemmings, weet ik hoe-ie heet, met een oortje in. Hebben ze voor drie ton gehaald. Terwijl Hans Hagelstein een afkoopsom van drie ton meekrijgt. Ja, als je zo met je geld omgaat...’ Met de wedstrijd tegen Roda JC in het verschiet, staat Feyenoord onder hoogspanning. Hoewel in hem het vertrouwen is uitgesproken, wankelt
de positie van trainer Gertjan Verbeek. Journalist Vermaat weet ook wel hoe het gaat bij een paar nederlagen op rij. ‘Dan vliegt hij eruit.’ Maar dat zou het slechtste zijn wat Feyenoord nu kan doen, vindt hij. ‘Verbeek heeft de club op de schop genomen. Hij is vrijgezel toch? Nou, dan heeft hij tijd genoeg om al zijn energie in de club te steken. En je kunt zeggen wat je wilt: Feyenoord speelt wél beter dan de afgelopen jaren.’ Vermaat blijft optimistisch. Zo hoort het ook als Feyenoord-supporter, vindt hij. ‘We hebben met deze club al genoeg vreselijks meegemaakt in het verleden.’ En stel dat Feyenoord onder de rode streep blijft staan, dan hebben de supporters met een seizoenkaart altijd nog een groot voordeel, weet Spruijt. ‘Met zo’n nacompetitie erbij krijg je als supporter wel waar voor je geld.’ 1
Voetbal
Eredivisie
Damesvoetbal
BECKHAM NAAR MILAN
ZEGE VOOR FC UTRECHT
NEDERLAND NAAR EK 2009
David Beckham heeft onderdak gevonden in Italië. Zijn werkgever Los Angeles Galaxy leent de 33-jarige Engelse voetbalvedette uit aan AC Milan in de tijd dat de Amerikaanse competitie stilligt. ‘Becks’ advocaten rondden gisteren de overeenkomst af met Milan-vicevoorzitter Adriano Galliano. Beckham trainde begin dit jaar al mee bij Arsenal, om zijn kandidatuur voor het nationale elftal niet in gevaar te brengen.
FC Utrecht heeft gisteravond de eerste uitoverwinning van het seizoen geboekt. Zonder trainer Willem van Hanegem, die maandag weer op het trainingsveld zal staan na ziekte, werd met 2-0 gewonnen bij De Graafschap. Tom Caluwé zette de gasten op slag van rust op voorsprong, waarna Michael Silberbauer het duel vlak voor tijd besliste. De Graafschap had tussendoor tot tweemaal toe de pech op de paal te schieten.
Een primeur voor de Nederlandse voetbalvrouwen; zij hebben zich gisteren voor het eerst geplaatst voor de eindronde van een groot toernooi. De ploeg van bondscoach Vera Pauw won in Volendam met 20 van Spanje en plaatste zich daarmee voor het EK 2009 in Finland. Zaterdag had Oranje in Madrid ook al met 2-0 gewonnen. Grote vrouw bij het Nederlands team was spits Karin Stevens, die twee keer scoorde.
REUTERS
ANP
T-t-talking ‘bout my Generation!
Topvoetbal in Rotterdam
Volle kracht vooruit!
De legendarische rockband The Who zal na afloop van de GP van Australië (maart 2009) een speciaal concert geven. Vorig jaar trad KISS op in Melbourne.
Sowieso één wedstrijd zal volgend jaar in De Kuip op het hoogste niveau worden gespeeld. Tot en met 2012 blijft het stadion gastheer van de bekerfinale.
De Ericsson 4 schreef gisteren geschiedenis in de Volvo Ocean Race door als eerste boot in 24 uur de ‘magische grens’ van 600 mijl te doorbreken.
Hoe leg je 100 km staal in 2 dagen op de zeebodem?
Vraag Huisman hoe je zo efficiënt mogelijk een oliepijpleiding op de bodem van de zee kunt leggen en je krijgt vrijwel zeker een verrassend antwoord. Met het schip Seven Oceans kan onze opdrachtgever Subsea 7 inmiddels pijpen leggen tot een waterdiepte van 3000 meter. Bij Huisman ontwikkelden we daarvoor een bijzonder pijplegsysteem, met als basis een stalen klos met een diameter van 28 meter en een gewicht van 900 ton. Vanaf een zogenaamde ‘spoolbase’ op de wal worden daar stalen pijpen van een kilometer lengte omheen gerold. Op open zee worden deze pijpen weer afgerold, rechtgebogen en op de zeebodem gelegd. Het is slechts één voorbeeld van de sterke staaltjes techniek die de medewerkers van Huisman steeds opnieuw weten te realiseren. Ben jij een (ervaren) calculator of technicus en wil je op nuchtere Hollandse wijze meewerken aan technische prestaties van wereldformaat, ga dan naar www.huisman.info.
Bezoek Huisman tijdens het Spits Careerevent op 31 oktober en 1 november in de Jaarbeurs Utrecht, standnummer C 110
Calculator HTS/TU In deze functie ben je verantwoordelijk voor het begroten van projecten. Je calculeert op basis van concept ontwerpen alle materialen, man en machine uren, uitbestedingen, inkoop delen en diensten. Hierbij heb je veelvuldig contact met collega’s van onder andere de afdelingen Sales, Concept Engineering, Produktie, Hydrauliek en Electro.
Control Systems Engineer HTS/TU De afdeling Control Systems ontwerpt de besturing en visualisatie van mechanische, elektrische en hydraulische systemen. Je houdt je bezig met ontwerp, implementatie en testen van software voor onze producten. Ook het in bedrijf stellen van onze producten - in binnen- en buitenland - behoort tot je taken. Je hebt kennis van PLC’s en SCADA en affiniteit met de genoemde vakgebieden. Ervaring met C/C++-programmeren en enige relevante werkervaring is een pre. Daarnaast ben je bereid om te reizen.
Concept Engineer HTS/TU Als Concept Engineer ben je verantwoordelijk voor je eigen projecten. Je analyseert de klantvraag en bedenkt hierbij een passende oplossing. Dit doe je vaak op basis van vorige ontwerpen, maar er is altijd ruimte voor alternatieven. Voor de salesafdeling maak je een ruwe inschatting van dimensies, gewichten en vermogens. Je hebt een opleiding (Scheeps-)WTB of Lucht- en Ruimtevaarttechniek afgerond en je hebt enige kennis van sterkteberekeningen en ervaring met AutoCAD en 3D-ontwerp. Huisman: allround in pijpenleggen In totaal zijn er vier methoden om oliepijpleidingen op de zeebodem te leggen. Huisman heeft het gepresteerd om binnen een jaar tijd van elk van deze complexe systemen er ten minste één op te leveren. De hier beschreven ‘reel lay-methode’ is de snelste van allemaal: doordat de pijpdelen op de wal al aan elkaar zijn gelast, kan het schip tijdens het leggen van de pijpleiding gewoon doorvaren. Met een legsnelheid van 35 meter per minuut kan er in twee dagen tijd 100 kilometer staal op de bodem van de zee worden gelegd, tot op maximaal drie kilometer waterdiepte.
Huisman is gespecialiseerd in het ontwerpen en bouwen van hijskranen, pijpleg- en boorinstallaties voor de scheepvaart-, offshore- en civiele industrie over heel de wereld. In onze projecten weten we, van concept tot constructie, steeds opnieuw unieke prestaties te realiseren. Kijk voor meer informatie over Huisman en de volledige functieprofielen van de bovenstaande vacatures op www.huisman.info.
UNIEKE PRESTATIES VRAGEN OM UNIEKE MENSEN