Gratis, maar niet goedkoop. Op de bank Vader wordt moeder op tv Shockdoc

Woef? geeft antwoord op pagina 3

20 Donderdag November2008

Gratis, maar niet goedkoop.

Sport

Op de bank

De magie is er nog niet Oranje B verliest

Vader wordt moeder op tv Shockdoc

Oranje A had geen moeite met Zweden (3-1), het B-team wel: 0-3. Dennis Bergkamp, vroeger tovenaar, nu hulptrainer, zag het gelaten aan.

Even genoeg van al die verantwoorde Idfa-documentaires? Vanavond bij RTL het ongelooflijke verhaal van Thomas Beatie, papamama.

22


 

  




 
 
  


19

 


 



SVEN TORFINN/HH

Werk ‘Een fulltime baan geeft vrijheid’

Fatima werkt de hele week Allochtone werkende moeders hebben vaker een fulltime baan dan Nederlandse vrouwen. ‘Na een studie ga je niet thuis zitten.’ Sylvia Marmelstein

‘In Istanbul hoef je inderdaad niet aan te komen met de vraag of je voor drie dagen aan de slag mag’, zegt Senay Özdemir. ‘Wat wil je nou? Werk of niet?, denkt de werkgever dan.’ Maar volgens de van oorspong Turkse zijn er belangrijker verklaringen.

AMSTERDAM

...

Toen Martha Jesfurun in Nederland kwam werken en haar zoon de hele week op school wilde laten overblijven, kreeg ze meteen een lesje cultuur. ‘Ze vonden het maar raar dat ik een fulltime baan had’, zegt de operational auditor bij detacheringorganisatie Jefferson Wells. ‘Ik vond hun reactie juist vreemd, want in Suriname werken vrijwel alle vrouwen voltijds.’ Allochtone moeders die werken, doen dat veel vaker fulltime dan vrouwen van Nederlandse komaf, ontdekte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Van de Nederlandse moeders met een baan doet slechts één op de tien die fulltime. Marokkaanse vrouwen doen dat twee keer zo vaak. En bij Surinaamse, Turkse en Antilliaanse moeders is dat zelfs rond de 30 procent. Maar waarom geven de werkende moeders van buitenlandse komaf de voorkeur aan een volledige werkweek? ‘Daar is nooit onderzoek naar gedaan’, zegt Wil Portegijs, onderzoeker bij het Sociaal Cultureel Planbureau. Ze houdt het bij de ‘gok’ dat het in andere landen gewoon minder normaal is om in deeltijd te werken. De voltijds-cultuur nemen deze vrouwen vervolgens mee naar Nederland.

‘Na een goede studie ga je niet de halve week thuis aan de thee zitten’ ‘Fulltime werken geeft vrouwen vrijheid. Als je financieel onafhankelijk bent, kun je zelf bepalen hoe je je leven inricht. Als je niet werkt of naar school moet, word je geacht thuis te blijven.’ Nederlandse moeders werken vaak deeltijd omdat ze juist dan de vrijheid hebben om te doen wat ze willen. ‘Ze kunnen sporten en naar vriendinnen. De keuze voor deeltijd is vaak een luxekeuze’, zegt Özdemir die fulltime werkt als publiciste en bestuurslid van Women on Top. Allochtonen werken ook vaak fulltime om hogerop te komen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat jonge allochtonen ambitieus zijn. De Marokkaanse Samira Elyekhloufi uit Rotterdam herkent dat. Ze werkt twee jaar als consultant en is net moeder geworden. ‘Ik blijf fulltime werken, want ik wil naar de top. Al mijn vriendinnen die ook gestudeerd hebben, denken er net zo over. Na een goede studie ga je niet de helft van de week thuis aan de thee zitten.’ 1

NL

SP-Masterplan

Lange mars naar de SPvdA Lees verder op pagina 3

De spirit is er, aan deze Nederlandse helikopter te zien, maar hard optreden tegen Somalische piraten blijft uit.

Somalië Zeerovers gaan steeds verder

Praten heeft geen zin, terugschieten wel Er staat geen maat meer op de Somalische piraten. Praten helpt niet, zegt een kenner van het land. ‘Gewoon terugschieten.’ Mark van Assen AMSTERDAM

...

Een vissersbootje hier en daar, of een klein vrachtschip, dat gaat nog wel. Maar als het olietankers betreft, en zeker die van het formaat van de Sirius Star, dan gaan alle alarmbellen rinkelen. Het immense schip werd eerder deze week in de Golf van Aden gekaapt door Somalische piraten.

Aan boord: 2 miljoen vaten olie, een kwart van de dagproductie van Saoedi-Arabië. Waarde: zo’n tachtig miljoen euro. Er zou op dit moment onderhandeld worden over losgeld. ‘En dat is nou net wat je niet moet doen’, zegt Jan Abbink, senior onderzoeker aan het Afrika-Studiecentrum in Leiden. De talloze Westerse fregatten in de regio zouden meer moeten doen dan nu. ‘Die mensen zijn alleen onder de indruk van hard aanpakken.’ ‘Die mensen’ zijn Somaliërs uit Puntland, een regio in het noorden van het land. Een vrijbuiterskust, zoals Abbink het noemt. ‘Ze hebben

een vrij ondernemende geest. Dit is voor hen een buitenkans. En er is vooralsnog niemand die ze tegenhoudt. Somalië kent sowieso geen centraal gezag. De islamitische groepen die het gebied controleren staan de piraterij oogluikend toe.’ Maar ja, wat dan? De schade die de piraten aanrichten wordt steeds groter. Dit jaar hebben ze al meer dan tachtig schepen aangevallen, en er zeker 33 gekaapt. De gemiddelde losgeldeis is anderhalf miljoen euro. ‘Het klinkt hard’, zegt Abbink, ‘maar krachtdadig optreden werkt het beste. En dat kost inderdaad mensenlevens, ja.’ Als voorbeeld haalt hij de Barbarijse zeerovers aan, die twee eeuwen geleden de Middellandse Zee terroriseerden. Op een gegeven moment trok een Britse vloot naar de haven van Algiers, de uitvalsbasis van de piraten. De haven werd aan puin geschoten. Einde verhaal. Lees verder op pagina 5

Nieuwe regeling

Rookverbod

Het kabinet overweegt vaders meer dagen zorgverlof te geven na de geboorte van hun kind. Vaders zijn niet de enige groep die minister Donner (Sociale Zaken) wil helpen een betere balans tussen privé en werk te vinden. Hij wil meer mensen, vooral vrouwen, aan het werk krijgen door flexibelere werktijden en eenvoudiger verlofregelingen.

Tilburgse kroegbazen van het actiecomité Buigen of Barsten gaan controleurs van het rookverbod fotograferen zodat andere kroegbazen ze herkennen en zo een boete kunnen voorkomen. In Tilburg zijn controleurs herkenbaar omdat ze onder politiebegeleiding controleren. De PvdA noemt de actie onacceptabel, en een schending van de privacy.

Meer vaderverlof

Foto’s controleurs

2

 

 

NL

  

 


Kredietcrisis Fortis is ABN Amro zat

Lange Poten

Scheiding staatsbanken nog niet definitief

...

PETER

MIDDENDORP

A

ls ik Mariëtte Hamer ( PvdA) nog niet heb geportretteerd als een rubberen dame, waarvan de vragen terugstuiteren de ruimte in – het maakt haar niet uit waar naartoe, ze kijkt ze niet na, maar blijft vragenstellers stoïcijns aankijken, natrillend als een gelatinepudding na een stootje tegen de koelkast – zou ik dat vandaag eens willen proberen. In de Kamer kwam het vertrek van minister Vogelaar ter sprake. Vooraf vroeg ik enkele journalisten hoe ik het debat moest interpreteren, en met blije gezichten antwoordden zij: het is gewoon een beetje Bos en Hamer klieren. In de Kamer heerste inderdaad een vrolijke stemming, het was alleszins een leuk debat. De volgende dag schreven journalisten dat de Kamerleden staatsrechtelijk niets hadden kunnen vinden dat niet deugde aan het wegsturen van Vogelaar en het toen maar op de morele verontwaardiging hadden gegooid. Het moet aardig zijn parlementair journalist te zijn. Aan een kwestie heb je genoeg om twee keer gelijk te krijgen. Van Hamer wilde de Kamer horen dat Vogelaar slecht was behandeld. Donderdagavond had de partijtop haar meegedeeld dat ze geen vertrouwen meer van de partij genoot, toch bleef Hamer volhouden dat Vogelaar zelf haar conclusies had getrokken. ‘Had ze dan een andere keuze?’ vroeg Verdonk. ‘Nee,’ zei Hamer, ‘dat denk ik niet nee.’ ‘Maar dan is het toch geen eigen keuze?’ Hamer zuchtte: ‘Ik geef slechts de feiten weer.’ Hoe was het verder mogelijk, vroeg Mark Rutte, dat de opvolger van Vogelaar vrijdagochtend al kon

Fusiepartners Fortis en ABN Amro moeten niets meer van elkaar hebben. Eigenaar Wouter Bos besluit een dezer dagen of hun boterbriefje de papierversnipperaar in gaat. Redactie binnenland AMSTERDAM

...

De bankiers van ABN Amro en Fortis lopen deze dagen de deur plat op het ministerie van Financiën om uit te leggen dat ze geen zin meer hebben in fuseren. Gisteren kon OR-voorzitter Tim op ten Oort van Fortis er te-

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

Prostitutie Amsterdam

MEER CONTROLE De gemeente Amsterdam houdt te weinig toezicht op de prostitutiebranche, vindt zélfs burgemeester Job Cohen. De gemeente komt met nieuwe plannen: een hulptraject dat prostituees moet helpen uit de branche te stappen en acht keer per jaar een controle bij raamexploitanten én escortbranche. Die branche is onderbelicht terwijl daar het merendeel van de prostituees werkt.

Den Haag/Uruzgan

BEGELEIDEN TE GEVAARLIJK Minister van Defensie Eimert van Middelkoop vindt het te gevaarlijk om Nederlandse politieagenten in te zetten om Afghaanse collega’s in Uruzgan te begeleiden. Van Middelkoops collega Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken heeft onlangs de Kamer wel laten weten agenten te willen inzetten in risicovolle gebieden, maar niet voor dit soort operationele taken.

Cn]peoJkge]21,, 'Jkge]?]ngep cn]peo Jkge]21,,nefgh]]nl]ggap ^efaaj.)f]necGLJBhate^ah..(1, rkkn-5(1,+ij` •Ej_h*-51^ahiejqpajkbOIOlani]]j` •Cn]peoLnkbaooekjaahJkge]=`r]j_a`>hqapkkpd_]ngep •Cn]peoej^kqsej>qoejaoo?ajpankbklhk_]pea j]]ngaqva

INKOOP VAN WIET VRIJ Driekwart van de gemeenten met veel coffeeshops wil de inkoop en de kweek van cannabis legaliseren, blijkt uit een NOS-enquête. Legalisatie zou de criminaliteit en de overlast rond de shops verminderen. Een grote meerderheid wil ook het aantal shops terugdringen. De problemen spelen op dit moment vooral in de grensstreek. Morgen komen de gemeenten samen in Almere voor een speciale wiettop.

Rangnefc^]]nklglj*_kix,4,,),.,--12

Dakloos ...

MAAIKE

BOERSMA

I

k doe geen oog meer dicht tegenwoordig. De dag dat Floor en ik uit ons tijdelijke paleisje moeten, komt snel naderbij. En terwijl Floor zorgeloos door het leven fladdert, begin ik me nu écht zorgen te maken. De wanhoop heeft bij mij zulke dramati-

sche vormen aangenomen dat ik besluit mijn toevlucht te zoeken tot Marktplaats. Na de talloze stalkmailtjes aan vrienden, kennissen en collega’s is het tijd voor grover geschut. Na enig zoeken vind ik een foto waar Floor en ik op staan, zonder dat we scheel kijken of dronken om elkaars nek hangen. Wie zou ons nou niet een huisje aanbieden als je ons zo ziet, de ogen stralend, monden in een brede lach. De foto was dus het probleem niet, probleem was, dat mijn wanhoop gepaard ging met een flinke dosis roekeloosheid. Ik maakte een Marktplaats-account aan en uploadde de foto. De titel had ik zo bedacht; nette

REUTERS

Wens van gemeente:

+

Hamer ziet vragen als onderhands opgegooide ballen worden beëdigd? Dat een antecedentenonderzoek toen al was afgerond, betekende dat de PvdA maandag al moest hebben besloten dat ze wegmoest – een onderzoek naar iemands strafblad en belastinggeschiedenis blijkt drie dagen te duren. ‘Je kunt,’ zei Hamer langzaam, ‘op elk moment naar iedereen wel een antecedentenonderzoek laten doen. Dat betekent verder niets.’ Hamer ziet vragen als onderhands opgegooide ballen, die zij telkens met zoveel kracht het speelveld van de relevantie uitslaat dat je er geleidelijk respect voor gaat krijgen. Inwendig maakt zij hierna steeds een ronde over de parlementaire honken, rechtsom achter de bankjes langs, maar ze blijft er ongeïnteresseerd bij kijken, dat vermoeid het meest; dat is haar grootste wapen. 1

recht voor nader ambtelijk overleg over de fusie. De beslissing daarover valt een dezer dagen, verwachtte hij na het overleg. Wat Fortis (eerder warm voorstander van samensmelting) betreft hoeft het niet meer, nadat eerder al ABN Amro liet doorschemeren van zijn partner af te willen. Vooral de arrogantie van de ABN Amro-top schiet bij Fortis in het verkeerde keelgat, liet Op ten Oort gisteren in De Pers weten. ‘Die 200 mensen die daar de dienst uitmaken bepalen niet wat goed voor ons is.’ De eens zo fiere Belgisch-Nederland-

se bankverzekeraar Fortis nam vorig jaar delen van ABN Amro over. Tot een samensmelting van de twee banken is het vooralsnog niet gekomen. Fortis dreigde om te vallen door de kredietcrisis, waarna de Nederlandse en Belgische regeringen begin oktober de bankverzekeraar inlijfden. Bos doet sindsdien zijn best de Nederlandse activiteiten van de twee banken met elkaar te fuseren. Voorzitter René Hazebroek van de ondernemingsraad van ABN Amro heeft geen oordeel over de uitspraken van Op ten Oort en geen officieel standpunt over de toekomst van de twee banken. Wel stelt Hazebroek dat werkgelegenheid het belangrijkste aandachtspunt is van de raad. Fortis en ABN Amro tellen samen in Nederland 35.000 werknemers. Volgens het ministerie van Financiën, druk doende met het uitwerken van scenario’s voor de genationaliseerde banken, valt deze maand een besluit. 1

journalistes zoeken huisje. In de omschrijving presenteerde ik ons als een ideaal duo, nette meiden, keurige baan. Veeleisend waren we ook niet. Als het maar iets binnen de ring was, met twee slaapkamers, en niet meer dan 1.000 euro inclusief. Om te zorgen dat iedereen na het lezen van ons oproepje ons meteen kon bellen, zette ik er mijn mobiele nummer bij. Nog diezelfde dag rinkelde mijn telefoon drie maal. Ene Ali, die wel iets had in Amsterdam Noord, waar wilde hij niet zeggen, maar als ik de volgende dag om 19:00 voor de Spar zou staan, zou hij me erheen brengen. Mwah, zelfs met mijn polderse naïviteit kon ik wel aanvoelen dat dit niet

helemaal klopte. Ook beller twee had de oproep niet goed gelezen. Weer iets buiten de ring, voor 1.300 euro exclusief, maar met een wit marmeren vloer, dat dan weer wel. Beller drie was van een heel ander kaliber. Hij stelde zich niet eens voor, maar hijgde alleen wat. ‘Ohh, Maaike, ik ben zo geil.’ Pardon? Die avond belde hij nog vijf keer en vertelde in geuren en kleuren over de ontzagwekkende afmeting van zijn mannelijk lid. Ook sprak hij dreigend m’n voicemail in. ‘Als je niet antwoordt, blijf ik je bellen hoor.’ Ineens schiet ik overeind, ik heb toch niet per ongeluk ‘Nette journalistes zoeken hijger’ boven de oproep gezet? 1

Verstopt op zolder

Ongelukkig op de bank

Scholier trekt wapen

Na een vermissing van vier dagen vond een vader in Den Bosch zijn zoon (25) terug op zolder. Waar de man al die tijd is geweest, is niet duidelijk.

Wie veel tv kijkt is ongelukkig. Mensen die zeggen ‘gelukkig’ te zijn brengen meer tijd door met vrienden of lezen liever een boek.

Een 15-jarige jongen uit Oostvoorne zwaaide met een luchtdrukwapen op zijn school in Brielle. Hij had slecht nieuws gehad over zijn cijfers.

 

 

NL

  

 


Politiek Masterplan van Marijnissen

SP wil PvdA opeten Wat doet Jan Marijnissen sinds hij partijleider af is? De sociaal-democratie pikken van de PvdA. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG

...

Fractievoorzitter is hij niet meer, maar niemand hoeft te denken dat Jan Marijnissen niks uitvoert. Achter de schermen van de SP werkt hij aan de langetermijnstrategie. Geleidelijk pikt de SP de sociaal-democratische traditie in van de PvdA, dat is het meesterplan van Jan. Bij zijn afscheid zei Marijnissen al dat hij meer zou gaan schrijven. Het eerste resultaat is er. Modern Socialisme, geschreven met SP-Kamerlid en partij-ideoloog Ronald van Raak, is een soort ‘socialisme voor dummies’. Het boekje beschrijft de geschiedenis van het socialisme van Marx tot Marijnissen. Maar dat niet alleen, het gaat ook uitgebreid in op de geschiedenis van de Nederlandse sociaal-democratie, met prominenten als Pieter Jelles Troelstra (SDAP) en de PvdA’ers

‘De SP was heel klein, maar dat veranderde met name door Kok.’

PLUISPRODUCTIES.NL

Willem Drees en Joop den Uyl. Wat doen die PvdA-kopstukken in een boekje van de SP? ‘De SP sociaaldemocratiseert’, zegt SP-kenner Gerrit Voerman van de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Het programma is natuurlijk gematigder geworden, maar de partij probeert zich ook te wortelen in de sociaal-democratie, een traditie die veel breder aanvaard wordt.’ Opmerkelijk, want de sociaal-democratie zit de SP bepaald niet in de genen. Ze liet zich in de beginjaren inspireren door het China van Mao

ten oppoetsen en in de bloemen zetten. Maar toen was de partij nog klein. Nu is de SP de grootste oppositiepartij en vormt ze een reële bedreiging voor de PvdA, die worstelt met haar sociale imago. PvdA-staatssecretaris Ahmed Aboutaleb werd vorige week nog op zijn vingers getikt voor een krampachtige poging om een extraatje van 50 euro voor minima te promoten als PvdA-beleid. De gematigde SP, zeg maar de SPvdA, strooit graag zout in die wonden. ‘De PvdA besteedt zelf helemaal geen aandacht aan haar traditie’, zegt Marijnissen. Hij zit in zijn werkkamer

en tot 1991 noemde de partij zich marxistisch-leninistisch.

Rode Monumentendag Het boekje Modern Socialisme staat niet op zichzelf. Ook in andere partijpublicaties duiken portretten op van sociaal-democratische voormannen, soms geschreven door prominente PvdA’ers als Ed van Thijn. En al in 2001 werd 1 mei, de Dag van de Arbeid, gebombardeerd tot Rooie Monumentendag. SP-leden gingen standbeelden van sociaal-democra-

op het Binnenhof. Het is de oude kamer van Joop den Uyl, een feit dat hij maar al te graag memoreert. De PvdA is ‘ideologisch het spoor totaal bijster’, vindt Marijnissen. ‘Dan zijn er PvdA-raadsleden die zeggen: ‘Drees? Dat is toch die man die nummer 1 stond in de hitparade?’ Marijnissen zelf vindt het helemaal niet raar dat de SP, met haar verleden, zich in de sociaal-democratische traditie plaatst. ‘Want wij hebben altijd in die traditie gestaan. De SP is groot geworden met acties ter verbe-

3

tering van het lot van mensen in het hier en nu. Als je dat sociaal-democratisch noemt dan zijn we dat altijd geweest.’ Hoe meer de SP zichzelf plaatst in de sociaal-democratie, hoe meer ze probeert de huidige PvdA eruit te verbannen. Vooral de vorige PvdA-leider Wim Kok is de gebeten hond. De premier van de Paarse kabinetten ‘vond het nodig’, aldus Modern Socialisme, om de ideologische veren af te schudden. Socialisten moeten vooral vasthouden aan hun idealen, vinden de schrijvers. Een paar bladzijden later presenteert de SP zichzelf als een grote partij… met nieuwe veren. ‘Een plaagstootje richting de PvdA’, zegt Marijnissen. Maar het is wel door diezelfde Kok, erkent hij, dat de SP zo succesvol kon worden. ‘De SP was heel klein, maar dat veranderde met name door Kok. Omdat de PvdA het toen totaal liet liggen.’ ‘Wij zijn sociaal-democraten plus’, zegt Marijnissen. ‘Wij proberen net als sociaal-democraten het hier en nu menselijker en socialer te maken. Maar wij zijn niet zo naïef om te denken dat het systeem geen aanpassing behoeft. Daar zit het verschil.’ Dat het in de peilingen minder gaat, zegt hem niks. Het is ‘geen enkel probleem’ om bij de volgende verkiezingen dertig zetels te halen. ‘We halen onze zetels ook niet alleen weg bij de PvdA’, lacht hij. Niet alleen. ‘Want dat zou heel narrow minded zijn.’ 1

Onderwijs

Leraren willen minder werken Leraren vinden nog altijd dat ze te veel uren draaien. Dat moet minder. Redactie binnenland AMSTERDAM

...

Zo’n 4.000 leraren uit het voortgezet onderwijs hebben gisteren in de Utrechtse Veemarkthallen actiegevoerd voor vermindering van de werkdruk, omdat vakbonden en werkgevers maar niet tot afspraken konden komen. Dinsdag zaten beide partijen voor het laatst om de tafel, maar de onderhandelingen liepen na ruim twee uur vast. Volgens de onderwijsbond AOb hadden 13.000 leraren zich ingeschreven als staker. Uit het land kwamen echter berichten dat de animo om naar Utrecht af te reizen niet heel groot was. De AOb was uiteindelijk tevreden over de deelname. De bond constateerde een toegenomen actiebereidheid sinds het matige bod van de VO-raad van dinsdag. 1


            
                 ! 

" #$%&%%      & ' ()     *


  


     

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Benzineprijs daalt razendsnel

Hoe blaft het hondje? Vertaalwoordenboeken bestaan bij de gratie van het feit dat mensen verschillende talen spreken. Wat wij een huis noemen, heet even naar het oosten opeens een Haus en ten zuiden van ons taalgebied een maison. Nu zou je denken dat zulke taalgrenzen iets typisch menselijks zijn, maar dat is niet het geval. Misschien was het u nog niet opgevallen tijdens uw vakantie, maar ook dieren klinken in den vreemde heel anders dan bij ons. Wie gewend is aan het vertrouwde ‘woef’ of ‘waf’ van onze Hollandse hond, kijkt toch wel even vreemd op wanneer hij in Duitsland opeens wordt toegeblaft met ‘wau’. In Italië kun je als nietsvermoedende wandelaar plotseling een woedend ‘bau’ toegesnauwd krijgen. Al helemaal

bont maakt de Britse viervoeter het met zijn dreigende ‘bowwow’, wat de Zweedse hond dan weer vertaalt naar ‘vov’ of ‘voff’. Dan klinkt het Franse gekef (‘ouaf-ouaf’) toch een stuk vertrouwder. Maar zouden die Europese honden nu echt moeite hebben elkaar te verstaan? Of is dit stukje Babylonische spraakverwarring vooral het werk van mensen, die optekenen wat

ze menen te horen? Te vrezen valt dat het laatste het geval is. Ook op dit terrein heeft de Europese eenwording nog een lange weg te gaan. Gelukkig zijn er woordenboeken. Zodat u kunt vinden dat Engelsen het geluid van een koppig balkende ezel weergeven als ‘heehaw’, en dat die eigenwijze Franse haan nog wel een tijdje ‘cocorico’ zal blijven kraaien. 1 www.depers.nl/vandale

Elektronische grote woordenboeken Nederlands, Engels, Frans, Duits v.a, € 99,00

O.a. onderstaande organisaties, bekend op 18 november 2008, zijn aanwezig met een stand en/of workshop(spreker) op de Carrièrebeurs Overheid 2008. Kijk voor een update en meer informatie op www.carrierebeursoverheid.nl

28 en 29 november Amsterdam RAI Ontdek jouw mogelijkheden bij de overheid verschil zien, verschil maken

Voor meer informatie en gratis entree ga je naar

www.carrierebeursoverheid.nl Opleiding, Coaching & Advies detachering S I MO N S

VAN

DE

WI E L VERSTERKING

Naast een gevarieerde beursvloer tevens een veelzijdig congresprogamma met thema’s als:

Contentpartners:

r Ben jij de ideale ambtenaar? r Hoe vind je jouw baan bij de overheid via het net? r Maak kennis met werken bij

Mediapartners:

de Europese Unie r Ga in gesprek met topambtenaren

De Carrièrebeurs Overheid is een activiteit van,

een onderdeel van de

“Schoonmaken met 140 km per uur ” Een schone trein, dat reist veel lekkerder. Reizigers hebben aangegeven dat ze willen dat de trein schoner wordt. Daarom werkt onderhoudsbedrijf NedTrain hier in opdracht van NS hard aan. Treinreizend Nederland zal er veel van merken. Foto: Arno van Diete, directeur Service van NedTrain

 

 

Wereld

  

 


5

Piraterij Hoogleraar internationaal recht vindt geweld gerechtvaardigd

Politkovskaja

Op zeerovers mag je gewoon schieten

PROCES NIET OPENBAAR Het proces ‘Politkovskaja’ gaat toch achter gesloten deuren verder. De rechter besloot dit nadat de jury had gedreigd niet langer te komen uit angst voor represailles. Nabestaanden vrezen nu dat het proces niet eerlijk zal verlopen. De verdachten van medeplichtigheid aan de moord op journaliste Anna Politkovskaja zeiden gisteren onschuldig te zijn.

Vervolg van pagina 1

...

Er zijn al tekenen dat landen hun geduld verliezen met de Somalische piraten. Gisteren schoot een Indiaas oorlogsschip in de Golf van Aden een piratenschip aan flarden. Dat wilde niet stoppen voor een controle en opende vervolgens het vuur. Volgens de Indiase marine waren de zeerovers gewapend met geweren en granaatwerpers. Dit is precies de aanpak die Somaliëkenner Abbink voorstaat: niet praten, maar doen. De wet werpt in elk geval geen drempels op. ‘Als het om zeerovers gaat, mag je schieten,’ zegt Eddy Somers, hoogleraar internationaal recht aan de universiteit van Gent. ‘Je hoeft zelfs niet eens te wachten tot ze iets doen. Als duidelijk is dat ze de intentie hebben om een schip over te nemen, en dat is in de Golf van Aden steeds meer het geval, dan zijn redelijke geweldsmiddelen gerechtvaardigd.’

Senator Alaska

KANSEN PALIN WEG Sarah Palins kansen op het senatorschap lijken met het verlies van de ‘oude’ Ted Stevens voorbij. Hij verloor van Democraat Begich. Stevens (85), de langstzittende Republikeinse senator, werd vorige maand veroordeeld voor corruptie. Volgens geruchten wilde hij nog éénmaal winnen om zijn plek via een speciale herverkiezing af te staan aan Palin.

Zeeroof Normaal gesproken zou op volle zee een Somalisch schip alleen mogen worden opgebracht door een ander Somalisch schip. ‘Tenzij het om zeeroof gaat’, zegt Somers. ‘Dan mag om het even welk schip ingrijpen.’ Dus ook het Nederlandse fregat De Ruyter bijvoorbeeld, dat voedselkonvooien van het VN-Wereldvoedselprogramma naar de Somalische hoofdstad Mogadishu begeleidt. Defensie wil echter geen nadere informatie geven over de geweldsinstructie, de zogenoemde rules of engagement. ‘Daar gaan wij nooit gedetailleerd op in’, zegt een woordvoerder. ‘Dat zou voordelig kunnen zijn voor anderen.’

War on Terror Als het om een zeeroof gaat, mag elk schip het vuur openen. AP

De Golf van Aden, toch al een van de drukst bevaren scheepsroutes, krioelt op dit moment van de oorlogsbodems. Behalve de Hr Ms De Ruyter varen er boten uit de VS, Rusland, Groot-Brittannië, India, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Canada en Pakistan. Ook de NAVO heeft vier schepen in het gebied. Zij beschermen niet alleen voedselschepen, maar ook de handelsvaart. Er is zelfs zoveel werk te doen dat ook de particuliere beveiligers lont hebben geroken. Dat meldt de Britse

krant The Independent. Het Amerikaanse Blackwater, berucht uit Irak, wil een paar gevechtsboten in de strijd te gooien, compleet met goedgetrainde bemanning. Die kunnen worden gehuurd door rederijen. Een ander Amerikaans bedrijf, Hollowpoint Protective Services, biedt deskundige onderhandelaars aan. En mochten die niets opleveren: een bevrijdingscommando. Het Britse EOS is meer van de ‘niet-dodelijke’ aanpak met laserstralen en akoestische apparatuur. 1

AL-QAIDA TIPT OBAMA

JEMEN DJIBOUTI Addis Ababa

Golf van Aden

Somaliland Puntland

ETHIOPIË Gebied clans

KENIA

Galmudug

Mogadishu

INDISCHE OCEAAN

© GRAPHIC NEWS

Ayman al-Zawahiri, rechterhand van Osama bin Laden, heeft Barack Obama in een geluidsband veroordeeld. De Al-Qaida-ideoloog zei dat Obama niet een ‘eerbiedige zwarte Amerikaan’ is, maar een ‘huisneger’, omdat hij de blanke bevolking zou dienen. Al-Qaida reageert voor het eerst op Obama’s uitverkiezing. Hij waarschuwt Obama dat als hij Bush’ beleid voortzet, hij zal falen.

Oost-Congo

VN-macht moet regio overnemen nu Nkunda zich terugtrekt AMSTERDAM

...

Het Tutsi-rebellenleger van generaal Laurent Nkunda in het oosten van de Democratische Republiek Congo trekt zich terug. De rebellen maken volgens patrouillerende VN-militairen terugtrekkende bewegingen van fronten rond twee steden. Het gaat om Kanyabayonga en Kiwanja, nabij

provinciehoofdstad Goma. Nkunda roept zijn troepen terug op voorwaarde dat Monuc, zoals de VN-troepenmacht heet, de controle overneemt. De stap van de rebellen volgt op gesprekken om te komen tot een vredesproces. Verdere onderhandelingen zouden moeten plaatsvinden in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Concrete afspraken over een begindatum zijn niet gemaakt. Monuc is met 17.000 militairen de

grootste VN-macht ter wereld. Frankrijk wil de vredesmacht uitbreiden met 3.000 man. Maar niemand weet of dat voldoende is om de situatie te verbeteren. De rebellen van Nkunda vechten tegen het leger van Congo en milities die met het regeringsleger sympathiseren. Volgens de VN hebben alle partijen zich schuldig gemaakt aan wreedheden, waarbij een kwart miljoen mensen op de vlucht sloeg. 1

Het meest groene automerk van Nederland pakt uit tijdens de Daihatsu Actieweken! Kom nu naar de dealer voor spectaculaire acties!

Shoppen in Amsterdam De Jordaan is zonder twijfel de meest bekende stadswijk van ons land en toch wel het leukste stukje van Amsterdam. Van oudsher een typische volksbuurt die was aangelegd voor de arme arbeiders, inmiddels uitgegroeid tot een populaire woonomgeving voor artiesten, hippe dertigers en studenten. Begrensd door de Brouwersgracht, Raamstraat, Lijnbaansgracht en Prinsengracht liggen de sfeervolle pandjes in de Jordaan gesitueerd. Het is dat stukje van Amsterdam waar we eigenlijk allemaal wel zouden willen wonen, waar winkelen een ware verademing is ten opzichte van de grote ketens verderop, de Jordaan heeft ‘t. Vintage voor een prikkie, platenzaakjes met oude jazz, heerlijk stoffige boekenwinkeltjes, bijzondere galeries en hippe designer meubelzaken. Kijk voor al dit moois om en nabij de Westerstraat en vergeet op maandag en zaterdag de

leuke Noordermarkt niet mee te pikken. Ook zeker de moeite waard zijn de ouderwets bruine kroegen waar de huiskat nog gezellig in het raamkozijn ligt. De écht Amsterdamse sfeer proef je in de altijd gezellige Jordaan. Streetfacts Leeftijd straat: sinds de 17e eeuw BN’ers: Doutzen Kroes, Katja Schuurman, Dries Roelvink, ONM’s JP, Daphne Bunskoek. Bekijk deze straten virtueel op nlstreets.nl

Gratis Solextocht! Boek nu een overnachting voor twee t.w.v. € 110.- bij Brouwersbed en ontvang een gratis tocht op een authentieke Solex naar de leukste plekjes van Amsterdam.

BROUWERSBED Brouwersgracht 141, Amsterdam 06-55836069



Redactie buitenland

Kijk voor meer aanbiedingen op www.nlstreets.nl/NL /acties

Shopping by

Ga naar onze website voor 1001 andere leuke adresjes!

6

 

 

Perspectief

  

 


Linksboven: Samira (17) met haar vriendje. Linksonder: meisje in het kantoor van de hulporganisatie Bayti. Grote foto: Ismaïl, die zegt 15 te zijn, met zijn nep-Crocs.

Streetlife Dag van de Rechten van het Kind

Verslaafde lijmsnuivertjes in Bij de voortdurende opwinding in Nederland over Marokkaanse probleemjongeren klinkt steeds: je moet ze keihard aanpakken, net als thuis in Marokko. Zou het? Andrea Dijkstra

...

In een barretje aan de rand van de medina – het oude centrum van Casablanca – doet de lijmlucht pijn in je neus. Het is er schemerig. Vier jongens zijn aan het tafelvoetballen. Een van hen, Mohamed (18), heeft oranje geverfd haar en veel littekens in zijn nog jonge gezicht. Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij nog klein was. Geen van beiden wilde voor hem zorgen. Zijn zus nam de klus op zich, maar zeven jaar geleden overleed ze. Sindsdien woont Mohamed op straat. In 2005 nam hij de gok en vluchtte hij, hangend onder een bus, naar Spanje. De missie slaagde, maar Spanje weigerde hem asiel en

stuurde hem terug naar Marokko. In Casablanca probeert hij aan geld te komen door te bedelen. ’s Nachts slaapt hij in een leegstaand huis, samen met andere straatkinderen. Casablanca, de locomotief van de Marokkaanse economie, heeft een magnetische aantrekkingskracht op kinderen uit het hele land. Per jaar komen er honderden, meestal per bus, naar de havenstad. Casablanca is dé zakenstad van het land en dus valt er geld te verdienen. Met een groot aantal van de gelukszoekertjes gaat het mis, ze belanden in jeugdbendes en raken verslaafd aan lijm. ’In Casablanca gebruikt 98 procent van de straatkinderen’, zegt Rachid Ajidar van hulporganisatie Bayti, die expres kantoor houdt op het busstation van

Mohamed (18) met zijn oranje haar. Rechts: even rust in het toevluchtsoord bij het busstation.

de stad. ‘De lijm kost bijna niets en is ontzettend verslavend.’ In het kantoortje zit Ismaïl, een klein jongetje met een uitgelubberd shirt, een vieze, opgerolde broek en afgetrapte nep-Crocs. Hij zegt 15 jaar te zijn. ‘Onzin’, volgens Ajidar. ‘Dat zegt hij alleen zodat hij mag werken.’ De moeder van Ismaïl overleed toen

hij peuter was, zijn vader en diens nieuwe vrouw zetten het joch op straat. ‘Hij is onhandelbaar’, zegt Ajidar. ‘Hij accepteert geen autoriteit en zoekt altijd ruzie. Toch proberen we hem te helpen, natuurlijk.’ ‘In Casablanca zou alles beter zijn’, zegt Yasser (16), die zes jaar geleden de armoede in zijn geboorte-

dorp ontvluchtte. Hij belandde op straat en raakte verslaafd. ‘Door de lijm voelde ik me beter. Het leek alsof ik in een betere wereld was’, zegt hij. ‘Ik snuif al twee jaar niet meer.’ Trots laat hij de witte Crocs zien die hij heeft gekocht. Zelf verdiend met het schoonmaken van vis in de haven. Van een afstandje kijken twee kleine

 

 

Perspectief

  

 


7

Linksonder: Yasser (16). Rechtsboven: puzzelend meisje in opvangcentrum. Rechtsonder: Miloud (12). FOTO’S: JEROEN VAN LOON

Casablanca ‘Door delijm voeldeik mebeter, hetleekalsof ikineen betere wereldwas.’ jongetjes nieuwsgierig toe. Haast onzichtbaar brengen ze af en toe een zakdoek naar hun neus. Zij snuiven nog wel. Eén van de jochies heet Miloud (12). Zijn ogen tranen en zijn trui zit onder de lijmvlekken. ‘Mijn moeder overleed bij mijn geboorte en mijn vader sloeg mij. Ik mocht van hem

niet naar school. Toen ben ik met de bus naar Casablanca gevlucht.’ Het liefst zou hij automonteur of timmerman worden. ‘Maar iemand moet me helpen.’ ‘Ik kan niet naar huis omdat ik geen maagd meer ben’, vertelt Samira (17) die met haar vriendje in een portiek schuilt. ‘Ik ben een schande voor de familie.’ De meeste meisjes op straat verdienen hun geld met prostitutie. ‘Hun beste klanten zijn de buschauffeurs’, zegt Rachid Ajidar. ‘Petites bonnes’ is de naam voor de nieuwste ontwikkeling in Marokko, extreem jonge meisjes, vaak nog niet eens tien jaar, die door hun ouders bij andere families aan het werk worden gezet. Het gaat niet goed, nee, met de jeugd van Casablanca. De stad telt inmiddels tussen de vijf- en zevenduizend straatkinderen. ‘Ze komen nauwelijks aan eten, ze worden misbruikt en ’s winters koelt het hier af tot 7 graden. Door de lijm voelen die kinderen geen angst of kou meer’, zegt Ajidar. ‘Een favoriete slaapplek is daarom een verlaten kerkhof om de hoek. Daar durft verder niemand te komen.’ 1

Leid jij onze ambities in goede banen? Bij Ricoh werk je aan het succes van een wereldmerk. Ricoh is top-

eenvoudiger te laten werken, dan wacht je een wereldbaan. Of je nu

speler in het professioneel managen van informatiestromen binnen

actief bent op het gebied van ICT, sales, support, techniek, marketing

organisaties. We investeren continu in de ontwikkeling van Document Management- en IT-oplossingen.

Wereldtalent m/v

of consultancy. Je krijgt bij ons alle ruimte voor ontwikkeling. Interesse? Ontmoet ons op 28 novem-

En in mensen die onze ambities helpen waarmaken! Heb jij het

ber aanstaande op Banenbeurs 020 in de Heineken Music Hall in

talent en de drive om onze klanten effectiever, efficiënter en

Amsterdam (standnummer 13) of ga naar www.werkenbijricoh.nl.

Werken aan innovatie in informatie



    




 


 
   

 







   
0)(+(
2#$(

0+&
()!
(#-
.#-
/))+

0#$(&#  "(
&2+,
/(

+,
(-

0#$(
/(
2
0%
#,
0)(+&#$%
2"-
/(
,'%

/(
*+#$,

/++.%%&#$%

1
)
+-1+,
+(-./#!()(
.#-
)0(
(+
/(
/

,&&(
)#*)
/

(
*+#$,
0+/(

.,-++,
2&
/+0)(+
2).(
2!!(
3"+,
-5


%%+
/)&
(
%+"-#!
#+-
)*

'(
 
*+#,
2)&,

 .,,#,
2&
2#$(
!&#$%+-#$
(%2#$
(%&
$+(
)*
4
,
'))#
.#-!+#$*-
+)'#!
'-
(
%('+%(
**+-$
#(

 +)(%
#(((
(.
(
-0
$+
)*
2(
*#%
+&#$%
#$
,.+/&,
)
&)%$,
&!(
)&&(,
%,
(
0)(+&#$%
0#$(&
/))+
2
*+#$,
-&%(# !"
)%#
+ *,("&*
+)
)*#
,%

.
%  %
-&(*
#,(
, 

(#%)
 !%+()
#
$(
%

!(
*
)*
()
,&&(

)*
- !%%

  
&*
.
- !%
&$
-*
,&&(
(%
&&"
% *
%
+-
,(-* %
,&#&%
%
-&(*
.
*&*
%
!(
%
*
&'
(&%"
. !%
,(,%%
%
-#
%
+
*(+*#

Alcohol onder de 16, natuurlijk niet.

  
  
$"


",
.'
*',
"!".)+!/0)&$ *'
(
'
,1/" 0
(*'
,*

%-
)(*,#.
,1/" (,2%#!"#
,1/"

,-*1
#!",
.*
,1/" +
'(/


 /

*,
#'&+
'.#,+
+ " (-+
1(-*
&#'
,1/"

0%


 "#
 "
"!



3

()/'+

   

3

()/'+

.*

'(.&*

+(-"&&(
(
)," 000("-/(+(-(&

2

'(.&* 1#)(
(' 000!+() (*+-2(&

2

'(.&* &.
'+(-
#(")/( 0001*)+(,-+(&

2

'(.&* "
)0+
)(
',-+' 0003)-3&#!"#(&

2

'(.&* #(%&
/(
#(%&
-+"000+#11(&

2

'(.&*

,-.0&"/0"+
1&0
))"
%,"("+
2+
!"
!+ " / "+"
/0+
0"
/-.&+$"+
,*
'"
""+
'13"")
2+
""+
2,+!
0"
"6,.$"+
.
,-
1),1/
6&'+
+&"0
))""+
!"
!'/
!"
/0".."+
"
"6,"("./
"$"2"+
6& %
+,$
*"".
!+
2,.&$
'.
&+
""+
3".")!
2,)
$)&00".
$)*,1.
"+
$),//5

,,.
!"
" %0
)"(("."
%,16"
*,"0
'"
!&0
3""("+!
&+
%"
,3".6,+"
6&'+
"
)&+"1-
2"..!0
)
""+
""0'"
%,"
2"0
!&0
#""/0
&/
*"0
,
.!3"))
0,
,+6)"/
"+

1"+0"

, 0&"
*',"%%'
'
(+" "/&0"
/// -%(-+/(*%-

, 0&"
"
(/*2('
&+,*&
"/&0"
///2(,2%#!"#'%

 




3)

()/'+

   

3)

()/'+


',-&/( 000(#(-#,()0(&

2

'(.&* -
+
(
! 000*+(&

2

'(.&* &.
##
&#( 000&."#4(&

2

'(.&*

%-'#!",

'
+ "

&.
(3
$,,&,-#$( 000&.)(,(&

,,+
"))'#'!
+ "

&.
 
)--+' 0000--+)--+'(&

"0
."!5
0,
$.,,2"
0,
0%"
/,)10"
"0
-.,$."//&"2"
(1+/0
"+
-.,$."//&"2"
*16&"(
(.&'$
'"
""+
#""/0'"
2+
#,.*0 "0
,


0."0 %
,1)20&,+
)"4


.+!*"5".

.0&/
"+0.""

'4
&!/
)1
"+
!"
*/0".!*
."+
-."/"+0"."+

!"#&
"((%%,,*+
.'

#',
!"
&+0".()//%,3
2+
,+


,/6%.!
"+

3
 
)&2"
,-
%"0
$.,0"
/ %".*

, 0&"
+(%-,
*(
#$&!' "/&0"
///.(%.',

, 0&"
&+,*&
*' 
&+,*& "/&0"
///&+,*&*''%

2

'(.&*

   


 

 

 


   

Dagblad De Pers

FEESTJE VAN DE WEEK

Avond Jan Smit bashen Mannenblad Esquire vierde zijn jaarlijkse modeprijspartijtje. ‘Kinderlijke kleuren, mallotige jasjes en vormloze spijkerbroeken.’ 10

Kredietcrisis Geld lenen blijkt een crime

Leaseplan vraagt om garantstelling overheid Leaseplan heeft geld nodig om auto’s te kopen, maar banken willen het bedrijf niets meer lenen. De overheid moet daarom een handje helpen. Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

Het geplaagde Leaseplan heeft bij de overheid een garantie van 1,5 miljard euro aan leningen aangevraagd. Volgens financieel directeur Guus Stoelinga heeft Leaseplan het geld nodig om volgend jaar auto’s te kunnen kopen en het aan klanten geleasde wagenpark op peil te houden. ‘De kapitaalmarkt ligt al anderhalf jaar stil. We konden het lang uitzingen, maar we moesten nu wel bij de overheid aankloppen,’ zegt Stoelinga.

De aanvraag betekent niet dat Leaseplan het geld ook krijgt van de overheid. Het moet zelf bij de banken gaan leuren om aan de leningen te komen.

‘We konden niet anders dan aankloppen bij de overheid.’ Leaseplan heeft wereldwijd 1,3 miljoen auto’s rondrijden en is voor 50 procent in handen van de Duitse autofabrikant Volkswagen. Daarnaast heeft het nog twee aandeelhouders, waaronder een uit het Midden-Oosten. Leaseplan beschikt als enige autoleasebedrijf in Nederland over een

In Business

banklicentie. Daarom kan het een beroep doen op een regeling die minister Bos van Financiën vorige maand in het leven riep. Bos hoopt dat banken door de garantstelling elkaar weer geld gaan lenen. De overheid stelde daarvoor 200 miljard euro beschikbaar. Normaal gesproken heeft Leaseplan geen enkele moeite om geld aan te trekken. Begin november gaf aandeelhouder Volkswagen Leaseplan nog een kredietfaciliteit van 1,5 miljard euro, maar dat is niet genoeg. Het bedrijf heeft jaarlijks 5 miljard euro nodig om het wagenpark op peil te houden. Stoelinga verwacht binnen enkele dagen uitsluitsel van het ministerie van Financiën over de aanvraag. Ook De Nederlandsche Bank moet de kredietwaardigheid van Leaseplan beoordelen. Bij concurrent Athlon, van Rabodochter Lage Landen, zegt directeur Richard Sikkel, dat hij geen moeite heeft om de financiering op orde te krijgen. ‘We merken wel dat lenen duurder is geworden,’ zegt hij. Met Athlon (125.000 leasewagens), gaat het ‘nog goed’, maar Sikkel ziet de vraag bij concurrenten teruglopen en dat de markt het moeilijk heeft. 1

9    

Met poetsen en flossen reinig je alleen je tanden, dat is 25% van je mond. Listerine® bereikt 100% van je mondholte.

BZiiVcYZcedZihZcZcÓdhhZckZgl^_YZg_ZWVXiZg^…c Y^ZiVcYeaV`kZgddgoV`Zc#BVVgYVVgbZZWa^_[i,*egd" XZcikVc_ZbdcY]daiZdcWZ]VcYZaY#9VVgYddg`g^_\Zc hX]VYZa^_`ZWVXiZg^…cYZ`VchiVcYkaZZhdcihiZ`^c\Zc! haZX]iZVYZbZciVcYhiZZciZkZgddgoV`Zc#I^_YheZZai YVVgW^_ZZcWZaVc\g^_`Zgda#Dcihid`ZciVcYkaZZh`Vc deYZcYjjgaZ^YZcidi]ZikZga^ZhkVciVcYZc#

:i]Zg^hX]Zda^…cbV`ZcA^hiZg^cZœjc^Z`#

Scania gaat vrachtwagens bouwen in Irak Scania gaat weer vrachtwagens en bussen produceren in Irak. De Zweedse vrachtwagenfabrikant sloot gisteren een deal met de Iraakse regering. In de tweede helft vol-

gend jaar moeten in Iskandariyah, ten zuiden van Bagdad, de eerste 500 trucks van de band rollen. In de jaren tachtig was Irak een van Scania’s grootste afzetmarkten. HH

Kranten Tot ons grote verdriet is, zeer onverwacht, door een noodlottig ongeval op een veel te jonge leeftijd onze lieve collega

Laura Broekmans om het leven gekomen. Wij wensen familie en bekenden veel sterkte toe. Je zal altijd in ons hart en gedachten blijven. Collega's van MCK Transport

HEIBEL BIJ DE TELEGRAAF De redactieraden van uitgeverij Telegraaf Media Groep (TMG), eigenaar van dagblad De Telegraaf, gaan in protest tegen de voorgenomen reorganisatie. Ze dreigen met harde acties. Volgens bronnen sluiten ze stakingen niet uit. Vorige week werd bekend dat TMG - van onder meer De Telegraaf en Spits - bijna 500 voltijdbanen wil schrappen. De redacties hebben het vertrouwen in het bestuur van het concern opgezegd.

A^hiZg^cZœ ]ZZ[i ZZc jc^Z`Z hVbZchiZaa^c\ bZi Zi]Zg^hX]Z da^…c Zc WZhig^_Yi Z[[ZXi^Z[ YZ WVXiZg^…c Y^Z iVcYeaV` kZgddgoV`Zc# A^hiZg^cZœ WgZZ`i Yddg YZ WVXiZg^…aZ XZalVcY kVc YZ iVcYeaV` ]ZZc! lVVgYddg YZZi]Zg^hX]Zda^…cYZWVXiZg^…c^cYZiVcYeaV``jc" cZckZgl^_YZgZc#Od]ZaeiA^hiZg^cZœ_Z^ZYZgZYV\_Z kdaaZY^\Z bdcY iZ gZ^c^\Zc Zc _Z \ZW^i iZ WZhX]Zg" bZc#=Zi>kdgZc@gj^hdcYZghX]g^_[iYViA^hiZg^cZœYZ bdcY\ZodcY]Z^Y WZkdgYZgi/ ÆA^hiZg^cZœ kZgb^cYZgi YZdcil^``Za^c\kVciVcYeaV`ZckZgWZiZgiYZXdcY^i^Z kVc]ZiiVcYkaZZh#Ç

:gkVVgYZ`gVX]i^\Z gZ^c^\^c\kVc_Z]ZaZbdcY# 6a W^_ YZ ZZghiZ `ZZg hedZaZc bZg`_Z]dZ`gVX]i^\A^hiZg^cZœ o^_c lZg` YdZi# 9Z \ZodcYZ bdcYÓdgV Wa^_[i ^ciVXi! iZgl^_a _ZZgkVVgi]dZ[g^hZZcYddgZc Yddg \ZgZ^c^\YZ bdcY kdZai# 9Z bZZhi Z[[ZXi^ZkZ lZg`^c\ WZ]VVa _Z Yddg ilZZ `ZZg eZg YV\(%hZXdcYZciZhedZaZc#

6VcWZkdaZcYddg]Zi

SolarWorld wil Opel kopen

Weg uit die woestijn

Zonne-energiebedrijf SolarWorld wil alle Duitse fabrieken van Opel overnemen. Het wil Opel omvormen tot het eerste ‘groene’ autoconcern van Europa.

Anders Moberg, de voormalige topman van Ahold, is vertrokken bij de Majid Al Futtaim Group uit Dubai.

A^hiZg^cZœWZkdgYZgiYZbdcY\ZodcY]Z^Y

 

 

In Business Koster & Jojanneke

10

  

 


Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh

Feestje van de week Esquire-modeprijzen

Fijn trappen naar het lompenproletariaat Koster ging gekleed als Jan Smit op een Esquire-avond.

tuurfilosofen zouden er nog een stukje Adorno in kunnen lezen: zelfs de best geklede man is een product van de massamaatschappij. Hermans stijl bleek trendsettend. Hoewel Esquires Kantelberg zelf in een James Bond tuxedo en met een weekendbaard langschoof, had zijn tweede man Olivier Heimel, adjunct, de lessen van Hermans opgepikt. Hij droeg zijn pak zoals het hoort, strak, slank en met gezonde tegenzin. De Brits ogende onderbaas moest bekennen dat hij de kledingzaken afstruinde met zijn vader en geen idee had welk merk hij droeg. ‘Daar heb ik een moderedacteur voor’, biechtte hij op.

Arno Kantelberg en Don Diablo

Afgewezen

AMSTERDAM

...

Een keer per jaar mogen grachtengordelfashionado’s zich afreageren op het lompenproletariaat dat zich in C&A hult of huist in andere inferieure textielcouture. Die bijeenkomst, altijd georganiseerd door mannenblad Esquire, is het hoogtepunt van Hollandse vlerkerigheid. Op deze avond wordt de best geklede man van het jaar gelauwerd en reikt een vakjury een prijsje uit aan de slechtst geklede kerel van de Lage Landen. Om een beetje publiciteit te generen hadden ze dit jaar een heel makkelijk slachtoffer gevonden: Jan Smit uit Volendam. De wansmaak van deze multi-ondernemer en succeszanger uit het Palingdorp typeerde Esquire-hoofdredacteur Arno Kantelberg als ‘bijna knap’. Smit droeg, recenseerde Kantelberg, ‘kinderlijk gekleurde sweaters, mallotige jasjes en vormeloze spijkerbroeken’.

Te easy De dunne dasjes dragende posh-kijkende mannetjes en vermoeid ogende blonde vrouwtjes in de Amsterd a m s e Ro d e H o e d s t o n d e n instemmend te knikken, althans in het openbaar. Tussen de coulissen vonden sommige bezoekers het ook

‘We komen om te keten’. FOTO’S: AMAURY MILLER

een beetje suf deze trap naar beneden. Natascha Louwen, Himalayahoog ex-model van PR Bureau Beaty & Brains, fluistert: ‘Dit is iets te easy.’ Frans Molenaar, goed voor de Esquire oeuvreprijs: ‘Wat ontzettend flauw dat ze Jan kiezen.’ Het was kortom, een behoorlijk inhoudelijke avond. Benjamin Herman, de winnaar in zijn Saville Row pak met dun zwart dasje, probeerde er nog een grap van te maken door

De bijeenkomst is het hoogtepunt van Hollandse vlerkerigheid. samen met zijn tweelingbroer Jonathan (3 minuten ouder) in identieke kledij op het podium te springen. Boodschap: alles lijkt op elkaar. Cul-

‘Waar liggen jouw normen en baarden?’

In het feestgedruis in het Amsterdamse grachtenpand liepen ook nog een paar afgewezen genomineerden rond. Nog net had hun waardigheid hen belet de benen te nemen. Ontwerper Piet Boon snelde naar de uitgang, maar meldde dat hij blij was dat ‘Die Benjamin’ de prijs had gewonnen. Zijn dochter had hem namelijk ‘s middags nog verzekerd dat TMF-vj Valerio Zeno de award zou winnen. ‘Jij bent te oud pa’ had ze gezegd. ‘Valerio is veel hipper.’ De kleine presentator deed zelf die avond echter een ‘Jan Smitje’. Geen vormeloze spijkerbroek, maar een korte broek bungelde boven zijn knokige knietjes. Roze Nike’s – ‘Wel die van Darryl van Wouw’– complementeerde de set. Hij wist dat ‘iedereen in zwart pak’ zou komen. En dat wilde hij niet. Miljuschka Witzenhausen, het nichtje van Willem Holleeder, maar liever bekend als Zeno’s TMF-collega, torende op haar 12 centimeter hoge hakken bijna boven Koster uit. ‘The higher the heal, the better I feel.’ En toen was het feest ineens voorbij voor Koster. Cécile Narinx, de vrolijk-cynische akela van Elle, hield hem staande. ‘Wat heb jij nou aan?’, zei ze. ‘Een vormeloze spijkerbroek, een laf sweatertje. Je lijkt Jan Smit wel.’ Koster sprintte weg en griste een goody bag mee. Hè gelukkig, in het tasje zat een setje bizar gekleurde sokken met een blokmotiefje. Helemaal zijn stijl. 1

‘Nee hoor. Dit is geen statement.’

Valerio Zeno (midden)

‘Wat flauw dat ze Jan Smit kiezen.’

Frans Molenaar en Fiona Hering

Wat betekent de kredietcrisis voor uw hypotheek? www.hypotheekshop.nl

Schedel ...

FEMMETJE

DEWIND

G

isteren sprak ik onze huisfotograaf Reinier; hij had de schedel van Damien Hirst mogen fotograferen in het Rijksmuseum. En dat was redelijk uniek want er was nog nooit iemand ge-

weest die dat had gemogen; schedel én kunstenaar samen op de gevoelige plaat vastleggen. Niet dat Reinier nou zo’n bekende fotograaf is, maar hij had in het verleden wat werk voor het Rijks gedaan en nu hadden ze hem hiervoor gevraagd. ‘Cool’, zei ik. ‘Ja, een eer’, zei hij. Meer dan een eer was het inderdaad niet, Reinier moest namelijk een contract ondertekenen waarin hij afstand deed van zo’n beetje al zijn rechten incluis het recht op praten tegen Zijne Koninklijke Hoogheid Hirst. ‘Dat is best lastig’, zei ik. ‘Klopt’, zei hij. ‘Je moet toch wat instructies geven hier en daar.’

‘En dus?’ zei ik. ‘En dus heb ik gewoon tegen hem gesproken!’ ‘Gedurfd, sprak hij terug?’ ‘Ja, hij was heel aardig. Het zijn allemaal formaliteiten van zijn bureau White Cube die hem en zijn creatieve output bewaken als een zwanenmoeder haar kroost.’ Ik had de foto die Reinier had gemaakt in Het Parool zien staan en ik vond ’em subliem. Wat mij betreft – en ik zal nu de toorn van menig kunstkenner op mijn hals halen – was ‘ie mooier dan die hele diamanten schedel bij elkaar. Je ziet Hirst grijnzend tegen een zwarte achtergrond; hij steekt twee vingers op langs zijn

oren en blikt in de camera alsof hij de duivel zelf is en wil zeggen ‘jullie zijn allemaal verdomd getikt dat jullie hier in trappen’. ‘Die duivelse pose, dat was dus niet de bedoeling’, zei Reinier. ‘Ik wilde dat hij twee hoorntjes maakte zoals een koe. Maar toen deed hij ineens een duiveltje na, geinig toch?’ Ik moest denken aan de Mozes van Michelangelo, die ook twee hoorntjes had, dat was ook niet de bedoeling geweest. In de Bijbel staat dat Mozes toen hij terugkeerde van de berg Sinaï ‘keren’ was, dat in het Hebreeuws zowel ‘stralend’ als ‘gehoornd’ kan betekenen. Michelangelo koos voor de laatste betekenis. Zo zie je maar, per-

fecte communicatie levert niet altijd de mooiste resultaten op. Helaas schiet Reinier daar zelf weinig mee op. Naast dat hij alle rechten op zijn foto heeft moeten afstaan, waren ze bij Het Parool ook nog vergeten zijn naam bij de paginagrote foto te vermelden. Het enige wat Renier in rekening mocht brengen bij het Rijksmuseum was zijn uurtarief. En ik weet wat dat is. Daar word je nooit zo rijk van als Hirst of Michelangelo. 1

Femmetje de Wind is hoofdredacteur van Jackie.

[email protected]

Babyhuidinjectie

Jacht=crisis

Hoewel wij niet gauw om onderwerpen verlegen zitten, zijn lumineuze ideeën uwer kant altijd welkom. Uw digitale post kan naar [email protected].

Geen botox, maar babyhuid. De nieuwste antirimpeltechnologie Vavelta bestaat uit het injecteren van huidcellen van de voorhuid van besneden baby’s.

Te koop: een luxueus jacht voor 24,5 miljoen. De eigenaar, de vleesgeworden crisis, geeft een korting van 9,5 miljoen als u binnen 30 dagen beslist.

?dbWXehWjeh_kcedZ[hpe[a[d

NIETS REINIGT KRACHTIGER DAN

šB_ij[h_d[h[_d_]j`[^[b[cedZ$ šB_ij[h_d[l[hm_`Z[hjc[[hjWdZfbWaZWdfe[ji[dWbb[[d$ šB_ij[h_d[ZeeZjjej//"/lWdZ[ib[Y^j[XWYj[h_†d $ 7WdX[leb[dZeeh^[j

mmm$b_ij[h_d[$db

12

 

 

In Business De markt

BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL ‘Fondsen om juist nu te kopen’

D

e kans is groot dat uw beleggingsfondsenportefeuille dit jaar gehalveerd is. Zeker als u in de opgaande markt (bullmarket) van 2003-2007 zoals zovelen steeds meer aandelenfondsen hebt geselecteerd en steeds minder in mix- of obligatiefondsen. Het is het kenmerk van bullmarkten: beleggers stapelen steeds meer risico op risico. Logisch, want in stijgende markten wordt risico beloond en dat extra rendement wilt u niet missen. Hoe meer de bullmarket op zijn laatste benen zwalkt, hoe meer risico beleggers in het winkelwagentje laden. Het einde van het verhaal laat zich raden. De vraag is, hoe nu verder? Aandelen zijn optisch goedkoop en voor aandelenfondsen geldt dat net zozeer. Het is verleidelijk Fortis Obam nu te kopen, omdat het fonds 60% gedaald is in waarde. Maar dat is niet de manier waarop u naar een fonds moet kijken. De vraag is of u er nu in wilt stappen als u kijkt naar de verwachtingen voor beurs en economie voor de komende maanden en jaren. Die vooruitzichten zijn op zijn minst troebel. De typische, sexy producten van de bullmarket moet u als belegger mijden. Beleggersblad IEX Magazine steekt in het november/decembernummer zijn nek uit en noemt twee fondsen, ‘waarmee u weer meedoet met de markt zonder daarbij een overdaad aan risico te lopen.’ Een voorpublicatie. Eén van de relatief veilige trends die u volgens IEX kunt bespelen in de huidige markt is hoog dividend, ofwel winstuitkering. De lage rente zorgt in principe voor een klimaat waarin deze fondsen beter tot hun recht komen dan normale aandelenfondsen. Het dividend zorgt ook voor een stabiele inkomstenstroom. Concerns die ervoor kiezen dividend uit te keren, kunnen dat geld niet uitgeven aan riskante overnames of andere onvoorzichtige capriolen. Saai? Ja. ‘Maar in de huidige markt wordt risico niet beloond en is saai een verantwoorde optie. Voor goede fondsen die zich richten op

  

 


hoog dividend aandelen hoeft u niet ver te zoeken. ING biedt het ING Hoog Dividend Aandelen Fonds aan (-27,7% per 31 oktober), één van de succesvolste fondsen in deze niche.’ ‘Een alternatief vormt het Global of European High Dividend Fund van Kempen & Co, dat 29,3% verloor. Het aardige van beide fondsen is dat ze een brede portefeuille hebben, zonder te gokken op specifieke aandelen (maximale weging rond de 1,5%). Voor beleggers die wel exposure willen naar de aandelenmarkt, maar niet te veel risico zijn deze fondsen een goede optie. Absoluut rendement valt niet te garanderen, maar er is een goede kans dat de fondsen het de komende jaren een paar procent beter doen dan de aandelenmarkt’, zegt IEX. ‘Twijfelt u tussen aandelen- en obligatiefondsen? Dan is een dynamisch beheerd mixfonds een optie. U kunt kijken naar grote buitenlandse namen als AXA Optimal Income of Carmignac Patrimoine. Maar een veel minder bekend fonds uit eigen land komt dit jaar bovendrijven. Het Aegon Strategic Allocation 80/20 fonds. Dat fonds is een paraplu van diverse huisfondsen van de verzekeraar en doet het met een handvol procenten rendement dit jaar meer dan goed.’

Een van de relatief veilige trends die u nu kunt bespelen is hoog dividend. ‘Beleggers in dit fonds liften mee op de macrovisie van Aegon en dat pakt voorlopig goed uit. Het fonds past de strategische wegingen, indien gewenst, jaarlijks aan. Voor een fund of funds is de kostenratio met 0,24% laag. Voor onzekere beleggers in onzekere tijden biedt het Strategic Allocation 80/20 een prima vluchthaven,’ aldus IEX. 1

8,00

Ahold

De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ

LONDEN FTSE 100 KOERS:

7997,28 % VERSCHIL:

KOERS:

KOERS:

-5,07%

1386,42

4005,68

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-6,53%

-4,82% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

BRAZILIË BOVESPA

3087,89

% VERSCHIL:

-4,03% KOERS:

33625,66 NEDERLAND AEX

% VERSCHIL:

-1,38%

KOERS:

238,12

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens: 20 november 07

-4,99%

19 november 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-0,36

-4,36%

Nederland AEX Index - slotkoersen 19 november AANDEEL

SLOT

aegon 3,21 ahold 8,00 24,885 akzo nobel arcelor mittal 15,05 10,98 asml holding 4,91 bam groep 36,745 corio dsm, kon. 17,49 0,616 fortis 22,01 fugro 23,15 heineken 6,28 ing groep c. kpn 10,519 13,08 philips, kon. 13,82 randstad 9,22 reed elsevier royal dutch shell a 19,04 11,11 sbm offshore tnt 15,245 4,12 tomtom unibail-rodamco 100,23 18,65 unilever c. 7,94 usg people wereldhave 58,00 wolters-kluwer c. 14,17

VORIG SLOT

3,53 8,365 27,70 16,60 11,58 5,35 37,505 19,855 0,71 24,84 24,345 7,125 10,528 13,60 14,755 9,461 20,10 12,77 15,905 4,57 104,815 18,64 8,66 60,23 14,18

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 19 november

VERSCHIL

HOOG

LAAG

-0,32
-0,36
-2,82
-1,55
-0,60
-0,44
-0,76
-2,36
-0,09
-2,83
-1,20
-0,84
-0,01
-0,52
-0,94
-0,24
-1,06
-1,66
-0,66
-0,45
-4,58
0,01  -0,72
-2,23
-0,01


3,55 8,48 27,92 16,50 11,55 5,40 38,93 19,98 0,78 24,99 24,655 7,035 10,839 13,655 15,05 9,569 20,11 12,89 15,93 4,63 106,35 19,48 8,65 61,49 14,40

3,21 8,00 24,85 15,00 10,98 4,90 36,745 17,425 0,616 22,00 23,015 6,115 10,519 13,08 13,81 9,22 19,04 11,11 15,245 4,12 100,23 18,65 7,94 58,00 14,06

VOLUME

10897507 9262612 2696607 5677717 4467792 1215701 349620 3075346 26812685 914042 2172256 19083802 7392769 6375770 1321371 2416952 10423457 1686395 1757635 1584250 77405 10968387 368637 116789 2054806

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

5,49 8,48 6,47 5,87 5,51 20,88 10,02 9,87 6,66 24,00 4,16 11,72 0,79 23,24 3,19 9,80 3,59 0,72 47,90 4,02 13,53 32,32 24,74 2,68 4,63

VORIG SLOT

5,84 9,60 6,73 6,32 5,74 22,23 10,54 10,00 7,16 23,93 4,50 12,30 0,82 24,38 3,29 10,37 3,98 0,83 48,70 4,57 14,90 34,42 25,51 2,85 4,83

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 19 november

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

AANDEEL

SLOT

-0,35
-1,12
-0,26
-0,45
-0,23
-1,35
-0,52
-0,13
-0,50
0,07  -0,34
-0,58
-0,03
-1,14
-0,10
-0,57
-0,39
-0,11
-0,80
-0,55
-1,37
-2,10
-0,77
-0,17
-0,20


5,90 10,11 7,03 6,30 5,74 22,78 10,50 10,08 7,12 24,74 4,64 12,57 0,81 24,99 3,37 10,43 4,09 0,84 49,24 4,56 15,22 35,00 26,13 2,87 4,96

5,43 8,45 6,40 5,87 5,51 20,37 10,02 9,73 6,61 23,19 4,10 11,72 0,76 23,24 3,18 9,80 3,52 0,72 47,90 4,01 13,50 32,32 24,61 2,68 4,63

648931 441878 179460 272999 72115 562401 441345 272346 130268 114906 276600 351870 1365551 328673 430568 528800 312795 611948 40675 437946 100668 23678 185182 332583 541030

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

16,67 0,21 13,60 7,24 9,21 24,90 14,48 6,96 10,68 16,25 5,70 2,31 9,90 42,00 7,20 2,77 10,59 0,25 16,13 2,87 2,60 9,35 10,75 7,50 4,85

VORIG SLOT

14,91 0,22 14,10 7,44 9,50 24,98 14,10 7,20 10,98 16,84 5,90 2,22 10,14 43,00 7,70 2,84 11,00 0,26 16,04 3,01 2,69 9,69 11,00 7,56 5,12

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

1,76  -0,01
-0,50
-0,20
-0,29
-0,08
0,38  -0,24
-0,30
-0,59
-0,20
0,09  -0,24
-1,00
-0,50
-0,07
-0,41
-0,01
0,09  -0,14
-0,09
-0,34
-0,25
-0,06
-0,27


17,51 0,22 14,10 7,45 9,65 25,50 14,79 7,34 11,19 16,95 5,90 2,46 10,20 43,37 8,20 2,87 11,25 0,26 16,16 3,12 2,69 9,70 10,90 7,90 5,40

16,50 0,20 13,00 7,05 9,06 24,65 13,75 6,69 10,60 16,25 5,70 2,23 9,90 41,50 7,14 2,67 10,50 0,25 15,85 2,87 2,58 9,30 10,50 7,40 4,85

25732 865630 10387 8572 7579 6577 48836 11086 3613 17865 46021 206577 6180 2297 4039 175765 106642 92076 26158 4732 36041 19626 6663 214691 625280

 

 

In Business De markt

  

 


DE GONG DUITSLAND DAX

JAPAN NIKKEI 225

AMSTERDAM

...

Roland Lorijn, CEO van AMT luidde gisterochtend de openingsgong op Beursplein 5. Het biofarmaceutische bedrijf AMT ontwikkelt gentherapieen voor het genezen van ernstige en invaliderende ziektes. Gentherapie is een technologie voor het corrigeren of vervangen van defecte of ontbrekende genen die een

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

4354,09

KOERS:

8273,22

% VERSCHIL:

-4,92%

13

ziekte veroorzaken. Het bedrijf zet zijn wetenschappelijke kennis en expertise in voor stofwisselingsziektes, leverziektes, bloederziektes en ziektes van het zenuwstelsel. AMT heeft een onderzoeksprogramma met negen producten in verschillende stadia van ontwikkeling. Hoe verwacht de CEO van het bedrijf dat de huidige kredietcrisis zich zal ontwikkelen? ‘Een golfbeweging. Dus we komen er wel weer bovenop. Wanneer? De grote vraag. Mijns inziens zal het zeker 18 maanden nog duren voor de zon doorbreekt.’ Lorijn verwacht dit jaar als eindstand van de AEX 265 punten. 1

% VERSCHIL:

-0,66%

KOERS:

605,84 % VERSCHIL:

0,68%

HONGKONG HANG SENG

HET PANEL REDACTIE: IEX.NL

kenen. Vooruit: de AEX zal zijn verbeterd tot 300 bij een rente van 2,5% en een euro/dollarkoers van 1,35.’

285

STELLINGVANDEDAG: KOERS:

Oudejaarsdag...

12815,80 SINGAPORE STRAITS TIMES

% VERSCHIL:

-0,77%

Uw beursvoorspellingen voor 2008 in december 2007 vergeten we. Toch? Laatste kans om dit goed te maken. Op welke stand staan bij de oliebollen de AEX (nu rond 250), euro-dollar (nu rond 1,26), Europese rente (nu 3,25%) en de olieprijs (nu rond 53 dollar)?

300

KOERS:

Jacques Potuijt (IEX-columnist) ‘Een gek kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden. Met een ongeëvenaarde volatiliteit en dagelijks afnemend consumenten- en productenvertrouwen kan elke uitspraak over de stand van de AEX, rente en dollarkoers slechts op hoon re-

1665,59

% VERSCHIL:

-1,59%

Corné van Zeijl (fondsmanager SNS) ‘Als we een ding van oudejaarsvoorspellingen leren is het dat er een grote onzekerheidsfactor omheen hangt. Als ik naar mijn voorspelling kijk, is dat meer dan waar. Een mooie stok weer om de hond te slaan. Maar goed, deze trouwe hond gaat door. AEX eindejaarsrally dus 285, dollar 1,32, rente 3,50% en de olieprijs 75 dollar: dat is dan de enige verwachting die is uitgekomen.’

180-320

Pieter Kort (hoofdredacteur IEX) ‘Vrijwel iedereen die begin dit jaar iets durfde te voorspellen staat er nu gekleurd op. In de huidige markt kan alles in een tijdsbestek van dagen of uren alle kanten op schieten. Voor de AEX houd ik een bandbreedte van 180 tot pakweg 320 aan, waarbinnen àlles kan. De rente wordt verlaagd tot 2,75% of lager.’ 1

Agenda donderdag 20 november AEX Index

238,12

Hang Seng

12815,80

Dow Jones

7997,28

Bedrijven Binnenland 07.30 08.00 08.00 -

Ahold Fugro TKH Group Randstad

3e kwartaalcijfers Trading update Trading update 3e kwartaal Analisten- en investeerdersdag

Bedrijven Buitenland

20 november 07

VERSCHIL:

-12,50

Euro/Dollar

19 november 08

% VERSCHIL:

-4,99%

20 november 07

VERSCHIL:

-100,09

1,2520 Goud

19 november 08

% VERSCHIL:

-0,77%

20 november 07

VERSCHIL:

-427,47

738,20 Olie

19 november 08

% VERSCHIL:

-5,07%

51,79

06.45 08.00 09.30 22.00 -

Air France-KLM Flughafen Wien Halfords Dell Voest Alpine

Halfjaarcijfers 2008-2009 3e kwartaalcijfers Halfjaarcijfers 2e kwartaalcijfers Halfjaarcijfers

Economie Binnenland 09.30 09.30 09.30 11.00 14.30 15.30

CBS CBS Tweede Kamer Ernst & Young Tweede Kamer ECP.nl

Omzet horeca 3e kwartaal Werkloosheid aug. sept. okt. Begroting VROM Fiscalist achter schermen vandaan Schiphol ao Jaarboek ICT en samenleving

Economie Buitenland 09.00 12.45 20 november 07

VERSCHIL:

-0,0106

19 november 08

% VERSCHIL:

-0,84%

20 november 07

VERSCHIL:

-5,57

19 november 08

% VERSCHIL:

-0,75%

20 november 07

VERSCHIL:

-0,85

19 november 08

% VERSCHIL:

-1,61%

14.30 14.30

ECB De Burcht

Bestuursvergadering 10 jaar Europese OR

VS VS

Index of leading indicators Aanvragen werkloosheidsuitkeringen

 

 

In Business Groei

14

  

 


Inkopen Samen staan we sterk

WERK WOORD

Yiggers regelt flinke kortingen Multinationals geven fikse kortingen op hun diensten. Als je maar met genoeg mensen bij ze aanklopt. Edward Deiters AMSTERDAM

...

Inkoopcollectief Yiggers heeft een dagtaak aan een oer-Hollandse bezigheid: korting bedingen. Het bedrijf verovert er zelfs de tweede plaats mee in de Top 100 van snelst groeiende bedrijven in Nederland, die volgende week door ondernemersblad Bizz wordt gepubliceerd. Oprichter Martin Schuurman begon het bedrijf in 2000, op het hoogtepunt van de internethype. Hij was zeker niet de enige met het idee om met forse groepen klanten bij telecombedrijven of oliemaatschappijen

aan te kloppen om de prijs omlaag te praten. Een hele grote is bijvoorbeeld United Consumers. ‘Veel anderen zijn gesneuveld, maar wij bestaan nog’, zegt Schuurman trots. ‘Ik denk dat dat komt omdat wij proberen te denken als de consumentenbond. Als die voor een groep mensen zouden aankloppen bij KPN, wat zouden ze dan vragen?’ Yiggers heeft nu vier diensten: vaste telefonie, mobiele telefonie, juridische diensten en een nationale tankpas. In de toekomst komen daar nog energie en verzekeringen bij. Uiteindelijk wil het collectief alle maandelijks terugkerende lasten goedkoper maken. Dat is volgens Schuurman niet altijd even makkelijk. ‘In de meeste markten zijn tienduizend man nodig om een vuist te maken. Wij zijn noodgedwongen zelf

Woekeren met talenten

E ‘Meestal zijn tienduizend man nodig om een vuist te maken.’ ANP/EPA

bedrijven begonnen. Bij een bedrijf als KPN kun je anders niet tegen grootshandelstarieven inkopen.’ Toch werkt het. Yiggers en zusterbedrijf MKB Ondernemers regelen op jaarbasis 3,5 miljoen euro korting voor 12.500 particulieren en 7.500 kleine zelfstandigen. De omzet van het bedrijf explodeerde over de afgelopen drie jaar met 715 procent, naar ruim 30 miljoen euro dit jaar.

Schuurman heeft zeer ambitieuze groeiplannen voor zijn afpingel- onderneming: ‘Het aantal klanten groeit maandelijks met 7 à 8 procent. Eind 2015 hebben wij in Nederland een miljoen deelnemers, die wij helpen om hun vaste maandlasten te drukken. Wij geven weer macht aan iedereen die geen inkoopmacht heeft. Yiggers wordt dé belangenorganisatie van deze eeuw.’ 1

en controller wordt ontslagen en dwingt zichzelf goed na te denken over zijn toekomst. Hij volgt zijn wens om buiten te werken en start met een opleiding tot hovenier. Een juriste die ongelukkig is in haar werk, gooit rigoureus het roer om en opent een restaurantje. De mensen in deze voorbeelden zijn zeker niet de enigen die een nieuwe draai aan hun loopbaan geven, al is het in deze gevallen wel een drastische draai. Veel mensen worstelen in hun werk met de vragen: wat kan ik en wat wil ik? Mensen die om wat voor reden dan ook (ander) werk zoeken en werknemers die willen spelen met hun talenten en het beste uit zichzelf willen halen, kunnen eens stilstaan bij de volgende vier vragen: 1 Waar ben ik? Hoe inspirerend of deprimerend is het gebouw waar jij werkt? Of: Met welke collega’s werk jij het liefst samen? 2 Wat kan ik? Stel, je zit in de cel. Welk talent kun je daar inzetten? 3 Wat vind ik leuk? Met wie van je vrienden zou je een maand lang van

ZUINIGE TIJDEN BIJ CITROËN NU LPG-INSTALLATIE VOOR  695 baan willen ruilen? 4 Wat vind ik belangrijk? Wat waardeer jij in je collega’s? Of: Welke mensen bewonder jij en waarom? Met deze en veel andere vragen (te vinden in Spelen met talenten) krijg je helder waar je wensen en sterke kanten liggen. Dat kan confronterend zijn, maar zeker ook heel verrassend. En uiteindelijk levert het je zeker wat op, want ook voor jou bestaat de baan die bij je past. 1

De nieuwe C4 vanaf  18.990 990 Lease  429

Spelen met talenten, Axelle de Roy en Madeleine Lomans, spel met 120 kaarten, speltegels, pionnen, dobbelsteen en handleiding, ISBN 978.90.5871.471.8, € 42,50. Bestellen? www.thema.nl

Spraakverwarring

GOOGLE NIET VOOR BRITTEN C44 Picasso C P vanaf  24.390 24 390 Lease  525

• LPG INSTALLATIE OP VEEL C4 EN C4 PICASSO MODELLEN • OF EEN EXTRA AANTREKKELIJKE INRUILPREMIE • TOTAAL VOORDEEL TOT  1.700 Vanafprijs is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Leaseprijs excl. BTW, Full Service Operational Lease excl. brandstof, inclusief metallic lak, via Citroën Leasing & Financiering op basis van 48 maanden, 20.000 km per jaar. Gemiddeld brandstofverbruik 4,5 – 7,4 l/100 km. (1 op 13,5 – 22,2) C02 emissie 118-195 g/km. Alle aanbiedingen zijn geldig t/m 30 november 2008 bij de aan de actie deelnemende Citroën-verkooppunten. Vraag uw dealer naar de actievoorwaarden. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Afgebeelde model kan afwijken van de standaarduitvoering. Fleetklanten zijn uitgesloten van deze aanbieding. Bel 0800 – CITROEN (0800-2487636) voor een proefrit of informatie of kijk op www.citroen.nl. Citroën prefereert .

Het nieuwe spraakherkenningsprogramma van Google voor de iPhone van Apple weet geen raad met Britse accenten. Zo leverde de zoek-opdracht ‘iPhone’ uitgesproken met een Schots accent zeer uiteenlopende resultaten op als ‘Einstein’, ‘my sister’ en ‘sex’. In een Welsh accent gaf dezelfde opdracht de telefoon het idee dat er om gorilla’s of keukenaanrechten gevraagd werd.

Verdienen Topman Karel De Boeck van Fortis krijgt bruto 800.000 euro per jaar.

 

 

Weten

  

 


15

Medisch Wild geraas

Breinstimulatie maakt eind aan oorsuizingen Een op de drie Nederlanders heeft last van oorsuizingen. Stimulatie van het gehoorgebied in het brein doet de klachten verdwijnen. Redactie wetenschap AMSTERDAM

...

Naar schatting een op de drie Nederlanders heeft last van oorsuizingen (tinnitus): piepende, suizende of kloppende geluiden die het leven in ernstige mate kunnen vergallen. Vroeger werd vaak gedacht dat deze geluiden in het oor zelf ontstaan, maar de laatste jaren groeit het besef dat de oorzaak gezocht moet worden in het gehoorgebied in het brein.

Een soort pacemaker De Texelse visser Adrie Vonk met een uit de Noordzee opgevist mammoetbot. MARTIJN DE JONGE/HH

Fossielen Uit vaderlandse bodem

Klein land, grote vondsten Nederland kent geen grote gebergten of diepe kloven. Toch valt er genoeg interessants te vinden. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Nederland is niet meer dan de rand van een kom die al miljoenen jaren volloopt met zand en grind, aangevoerd door rivieren uit gebergten in het noorden, oosten en zuiden. Tientallen kilometers dik is dat sedimentpakket inmiddels. En daarin zitten ongetwijfeld de prachtigste fossielen verborgen – maar we kunnen er nauwelijks bij. Het zou zo leuk zijn, verzuchtte een Utrechtse collega van Jelle Reumer ooit, als Nederland gewoon een metertje of veertig omhoog zou komen, waarna de rivieren flinke geulen zouden maken. Dan zouden we de fossielen gewoon langs de oevers kunnen oprapen. Helaas. Nederland is geen paradijs voor paleontologen, weet Reumer, directeur van het Rotterdams Natuurhistorisch Museum. In Opgeraapt, opgevist, uitgehakt geeft hij een overzicht van de voornaamste vindplaatsen. Reumer schrijft helder en vlot, waardoor

Gezin geen blijvertje ...

MARCEL

HULSPAS

H

et komt allemaal door Rouvoet, vrees ik. Minister André Rouvoet zag een rellerige documentaire over de losgeslagen jeugd, inclusief een bezoekje aan de beroemde kelderbox in de Bijlmer waar seks geruild wordt

de lezer gemakkelijk in de verleiding kan komen met schop en hamer in de auto te stappen, maar het is een eindje rijden: uitsluitend aan de uiterste randjes van ons land komen interessante aardlagen aan de oppervlakte. De steengroeven van Winterswijk bijvoorbeeld, waar prehistorische reptielen hun voetsporen hebben achtergelaten, de kleigroeven van Te-

Vissers halen uit de Noordzee unieke mammoetfossielen omhoog. gelen (herten, panters, een aap; een miljoen jaar oud), de Pietersberg en het strand van Cadzand waar je fossiele haaientanden kunt oprapen. Wat niet wil zeggen dat Nederland geen rol speelt op paleontologisch gebied. De vondst, zo rond 1770, van de ‘maashagedis’ in de kalk van de Pietersberg was een internationale sensatie. Zodra de Fransen hier arriveerden, sleepten ze het fossiel direct naar Parijs en de Maastrichtenaren hebben het nooit meer teruggezien. Gelukkig beschikt de stad sinds kort

voor een breezer (heeft het Nationaal Openluchtmuseum er al eentje?) en prompt besloot hij dat het tijd werd voor een Brede Maatschappelijke Discussie over de ondergang van de seksuele moraal. Een documentaire, dat moest voldoende zijn. Het Bijbelwoord ‘zoekt en ge zult vinden’ was hem blijkbaar even ontschoten. Dat kunnen wij ook, dachten ze bij NRC Handelsblad afgelopen dinsdag. Drie jaar geleden ontdekten Duitse archeologen een graf van vierduizend jaar oud, met daarin de resten van een man, een vrouw en twee kinderen – allen op brute wijze vermoord. Een DNA-onderzoek heeft nu laten zien dat die kinderen van die man en

over een nog veel mooier exemplaar. Ook nu neemt ons land een voorname plaats in op de paleontologische kaart, dankzij de Noordzee. Vissers halen al vele jaren beenderen uit de laatste ijstijd omhoog (toen de Noordzee een moerasgebied was). Vroeger gingen die beenderen gelijk weer overboord; nu staan paleontologen ongeduldig op de kade te wachten om die bijvangst (vooral mammoetbeenderen) aan te pakken. Acht jaar geleden kreeg Reumer een fossiele kaak van een sabeltandtijger onder ogen. Dat kon niet. De Noordzeefauna is rond de veertigduizend jaar oud; toen was die rover al minimaal driehonderdduizend jaar dood. Dacht iedereen. Een koolstof14-datering was onverbiddelijk: 30.000 jaar. Het artikel was snel geschreven, en op de bus gedaan. Maar Nature weigerde het, en Science ook. Die datering kon niet kloppen. Maar die klopte dus wel. Uiteindelijk verscheen het in een minder prestigieus tijdschrift – en visten de grote titels naast het net. Een groter compliment voor de Nederlandse paleontologen is nauwelijks denkbaar. 1

Onderzoek van Hilke Bartels, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen, laat zien dat stimulatie van de hersenen een effectieve therapie kan zijn. Het UMCG begon enige jaren geleden met een experimentele behandeling waarbij dit hersengebied met behulp van een soort pacemaker continu werd gestimuleerd. Uit Bartels’

evaluatie blijkt dat deze behandeling bij vier van de zes patiënten op de lange termijn zeer gunstig uitpakte. Het lawaai werd teruggebracht tot een niet storend niveau. Ook stimulatie met behulp van een magneet buiten de schedel lijkt interessant: deze aanpak werkte tijdelijk bij 5 van de 24 patiënten. Maar neurostimulatie is niet alles, benadrukt Bartels. Eenderde van de patiënten gaat gebukt onder angstgevoelens en depressiviteit. Zij melden veel meer last te hebben van hun tinnitus dan andere patiënten. Psychologische behandeling is in deze gevallen ook noodzakelijk, vindt ze. Bartels hoopt op 26 november op haar onderzoek te promoveren. 1

"--&&/
.&5
#3&*/
45*.6-"5*&
3645
*/
%&
,01 0O[F
NFEFXFSLFST
[PFLFO
IFU
VJU ,JKL
PQ
HFXPPOHPFECF[JHOM

Uniek

Vrouw krijgt luchtpijp van stamcellen Redactie wetenschap AMSTERDAM

...

Jelle Reumer, Opgeraapt, opgevist, uitgehakt. Uitgeverij Contact, 24,90.

Claudia Castillo heeft een nieuwe luchtpijp, gekweekt van lichaamseigen stamcellen, gekregen. De operatie, die vijf maanden geleden plaatsvond in Barcelona, was noodzakelijk omdat een deel van haar luchtpijp (de tak naar de linkerlong) aangetast was door tuberculose. Het is de eerste keer dat een patiënt met succes een compleet orgaan heeft gekregen, ver-

vrouw waren en dat was voor de NRC voorpaginanieuws, met de kop: ‘Het gezin was al hoeksteen in de prehistorie’. De vondst bewijst volgens de krant ‘dat gezinsleven ook in de prehistorie van groot belang was.’ Hoeksteen, groot belang – en dat allemaal op basis van deze ene vondst? Dat riekt naar de methodeRouvoet. En ook de rest van het artikel zal onze minister voor Jeugd en Gezin deugd doen. ‘Het kerngezin’, aldus de krant, ‘vormt volgens wetenschappers al vele millennia, zo niet miljoenen jaren een cruciaal onderdeel van de menselijke sociale organisatie.’ Politiek correcter kan het niet – maar helaas, het is volkomen onzin.

Ten eerste: homo sapiens bestaat pas zo’n 150.000 jaar. Ten tweede: DNAonderzoek laat zien dat het gezellige kerngezinnetje een zeer recente uitvinding is, en waarschijnlijk geen blijvertje. Tot zo’n 20.000 jaar geleden leefden onze voorouders in grote groepen, waarbij de bevruchtende werkzaamheden vrijwel uitsluitend werden verricht door het alfamannetje. Het overgrote deel van de groep mannetjes kreeg geen kans zich voort te planten. Daarna deed zich een verschuiving voor: de vrouwtjes in de groep lieten zich ook door andere mannetjes bevruchten. Vaste relaties bestonden er hoogstwaarschijnlijk niet; dat tegen-

kregen door stamcelkweek. Om de nieuwe luchtpijp te construeren, werden de cellen verwijderd uit de luchtpijp van een donor , waarna het resterende ‘pijpskelet’ ingesmeerd werd met stamcellen afkomstig uit Castillo’s beenmerg. Deze vermenigvuldigden zich en vormden zo een nieuwe luchtpijp. Teamleider Paolo Macchiarini vertelde dat hij de afgelopen maanden best wel bang was. ‘We hebben deze techniek alleen maar bij varkens uitgevoerd.’ 1

natuurlijke fenomeen trad pas op omstreeks achtduizend jaar geleden, met de uitvinding van de landbouw. De mannen werden boeren, verdeelden de beschikbare grond en verdeelden de vrouwen. Monogamie is dus een zeer recente uitvinding, een bijproduct van de ontdekking van de landbouw. En het is geen succes: een Amerikaanse studie van drie jaar geleden liet zien dat vier op de tien kinderen niet verwekt waren door hun ‘eigen’ vader. Moeder doet nog steeds waar ze zin in heeft. Maar dat weten ze in de Bijlmer allang. 1

[email protected]

Muziekbehang

Nuttige graver

Kip of buis

Chinese wetenschappers hebben met behulp van nanotechnologie geluidsboxen gemaakt die niet dikker zijn dan een velletje papier.

De Wageningse promovendus Sander Weelink heeft een bacterie ontdekt die in diepe, zuurstofloze bodems benzeen kan afbreken.

Mensen die ongelukkig zijn kijken meer televisie, zo blijkt uit een dertigjarig Amerikaans onderzoek. Wat hier oorzaak is en wat gevolg, blijft onduidelijk.

16

 

 

Uit & thuis Uit

  

 


Toneel De laatste Theatercompagnie

Film

Spectaculair afscheid met een sterke Shylock In de voorlopig laatste première van de van subsidie beroofde Theatercompagnie, brengt Theu Boermans een spetterend blijspel. Lorianne van Gelder AMSTERDAM

...

Bevallig met haar benen zwaaiend rolt Portia (een sterke Loes Haverkort) op de keiharde noten van Britney Spears’ Toxic als een stoeipoes over tafel. Omgeven door een dunne haag van zilveren slierten lijkt ze een popster op het hoogtepunt van haar roem. Maar ze is een rijke handelsdochter en de motor van William

Shakespeare’s De Koopman van Venetië. Het verhaal is simpel. Een koopman leent geld van een jood, om zo een vriend te helpen de mooie Portia te veroveren. Regisseur Theu Boermans maakt er een spektakel van: maskerades, lollige karikaturale Arabieren en een maoïstische Chinees, popmuziek en een diamanten schedel (een speelse knipoog naar Damien Hirst). Het drie uur durende stuk raast ongemerkt voorbij. Haaks op dit blijspel staat de gebogen joodse Shylock, fenomenaal gespeeld door Pierre Bokma. Hoewel eigenlijk een bijrol in deze komedie, is Shylock toch de tragische hoofd-

De coming out van een antiheld In Amerika had de terrorismefilm Body of Flies weinig succes. Jammer, want Russel Crowe speelt als softe bullebak de rol van zijn leven. Dirk Koppes AMSTERDAM

... Eva van der Gucht en Loes Haverkort (rechts). SANNE PEPER

Omgeven door een haag van zilveren slierten lijkt Portia wel een popster. persoon. Zijn leed komt harder aan dan alle jolige, en in Boermans’ regie soms te grappig bedoelde, capriolen van de overige personages bij elkaar. Hij is een jood, rijk, maar wordt bespot en verliest alles wat hem dierbaar

is. Hoewel de komedie een happy end heeft, blijft er van Shylock niets over. Zo eindigt nu ook de Theatercompagnie. Mocht Boermans zoals hij aankondigde besluiten echt uit Nederland te vertrekken als zijn subsidie stopt, dan is De Koopman zijn spektakel van een afscheid. Met Bokma’s ontroerende Shylock als dramatisch hoogtepunt. 1 Tot en met 23 december 2008. www.theatercompagnie.nl

Gratis LG KC550 Black t.w.v. 220,, nu inclusief 414,- Gratis Beltegoed

,50  2L4 ED TEGO

BE TS LECH NU S

 7,25 AAND PER M

GSM G S TOPDEAL O HEEFT VOOR JOU

EEN SPECIALE AANBIEDING!

J ont Je ontvangt tvangt namel namelijk GRATIS de LG KC550, 2 jaar iedere maand 200 belminuten bel b min nuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts
7,25 per maand! Daarnaast ma m and d! Daarnaa ast kan je kiezen voor onbeperkt internetten en e-mailen voor slechts 7,45 per maand (normaal 9,95) op je mobiele telefoon o tele extra. totalevoordeel is 686,50 extr e ra. Je totalev vo E

LG KC5 L KC550 55 Black

In het binnenste van mijn moddervette lijf verschuilt zich een slanke ranke den, die er om smeekt naar buiten te mogen, denkt Bridget Jones in een van haar dagboekverfilmingen. Een uitspraak die uit de mond van Russel Crowe in de rol van CIA-chef Ed Hoffman had kunnen komen, ware het niet dat Crowe zich bijna verlekkert in zijn eigen vadsigheid. Alhoewel we Crowe dankzij het enorme succes van Gladiator eerder zien als actieheld, bewijst hij keer op keer dat zijn hart eerder bij antihelden ligt. Het fascinerende in het personage Hoffman in de film Body of Lies zit hem erin dat het ook een agressieve klootzak is, die denkt precies te weten hoe je terroristen in het Midden-Oosten moet aanpakken. Dat doel heiligt alle middelen, of het nu om martelen of dumpen van je medewerkers gaat. De CIA-chef botst daarom keihard met Leonardo di Caprio, die als agent in het veld alle rotklussen moet opknappen. Feitelijk herhaalt Di Caprio zijn rol uit Blood Diamond, waarin hij een Afrika-diehard speelde. Als agent Roger Ferris spreekt hij Arabisch en begrijpt hij de savoir-vivre van de regio. Body of Lies overtuigt in de scènes als Crowe thuis in een buitenwijk van Washington de kinderen van school haalt en per telefoon Di Caprio keihard dwingt voormalige handlangers in de steek te laten. Klinkt clichématig? Klopt, en toch komt Crowe er in zijn BMI-35-gestalte mee weg. Zijn agressiviteit gaat schuil achter zijn vetplooien, en komt slechts zelden naar buiten spatten. Voor de rest is Body of Lies een plichtmatige terrorismethriller, die snel in de vergetelheid zal wegzinken. 1

KEUZ NAAR INTERNET T PERK 9,95 ONBE AIL  & E-M TS LECH NU S

 7,45

A

R D EXT

AAN PER M

Met een T-Mobile Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wilt maken van de sms • MAKKELIJK IN GEBRUIK voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt • TOPKWALITEIT FOTO’S / FILMS ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je • MP3 / VIDEOSPELER gebruik maken van deze aanbieding en je eigen • FM RADIO EN BLUETOOTH nummer behouden, dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een gratis service. • STANDBY TOT 400 UUR Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50 • GRATIS BLUETOOTH HEADSET en ook de bezorging is gratis. T.W.V. 49,• 5 MEGAPIXEL CAMERA • ELEGANT DESIGN

GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING

BEL GRATIS 0800-0770

OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/KC550 Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt.

Nieuw Muziekkwartier

MUZIKAAL ENSCHEDE Koningin Beatrix opent morgen het Nationaal Muziekkwartier in Enschede door de wereldpremière van de opera Hôtel de Pékin bij te wonen. In het Nationaal Muziekkwartier zijn zes professionele culturele instellingen (dans, theater en muziek) van de stad onder één dak samengebracht, een voor Nederlandse begrippen unieke samenwerking. Het gebouw staat in het centrum van Enschede.

No more Tarzan Het einde van Tarzan, de musical is nabij: 31 maart is de laatste.

 

 

Uit & thuis Shopping

  

 


17

Cadeaus Internet-shoppen

Vermijd de feestdagfiles Wie nu zijn cadeaus via internet bestelt, heeft nog op tijd pakjes onder de boom. Geen hysterische shoppingexpedities maar exclusieve presentjes via de laptop.

Voor het Britse fastfashionketen Topshop heeft supersnuifmodel Moss weer een lijn ontworpen. Kates fragiele lijnen met bitchy spices. www. topshop. com.

Boys will be boys. Speelgoedmotieven op de laatste collectie boxers van het Oostenrijkse Undertoys. www.undertoys.com.au

Franse ontwerpers maken voor het warenhuis La Corbeille woonaccessoires en keukengerei. Deze schalen kosten 26 euro per stuk. www.lacorbeille.fr

In 2009 kan niemand zonder een 33-delige Gemini barbecueset. Inclusief maïskolfhouders en elegante koffer. www.berghoffworldwide.com

Als je geen tijd hebt om naar de Bijenkorf te gaan, kun je dit cosmeticamerk ook bestellen. Zoals deze ‘Nothing sweeter’ glimmershimmer. www.strawberrynet.com Het piepjonge Zweedse horlogemerk Void Watches van designer David Ericsson maakt indruk met futuristische horloges. www.voidwatches.com.

Efficiënt winkelen

SITESEEING IN EIGEN LAND Op de website nonplusultra.nl staat het laatste design van Italiaanse, Engelse, Deense en Nederlandse bodem. Eén keer shoppen voor de complete kennissenkring. Een soort digitale Hema-de-luxe. Binnen 48 uur is het cadeau in huis.

Decanteer

Tulpenvaas

Boom

Set

set van Royal VKB.

van Delfts blauw.

van zilver uit Scandinavië voor juwelen.

messen en blok van Royal VKB.

www.nonplusultra.nl

Kersttrend

Kerstdiner

Kerstballen

Bij de inkopen voor de feestdagen horen ook decoraties. Alarm: takken met led-lampjes zijn passé. Dit jaar zijn takken met kristallen bolletjes en vogue.

Duitsers blijven massaal inslaan voor het kerstdiner. Recessie? Maakt niet uit, ook 70% der werklozen kijkt niet op een euro, blijkt uit een enquête.

Het gerucht gaat dat paarse kerstballen hot en happening zijn. Het legioen blauwe en witte ballen geeft zich niet over, maar de bomenstrijd 2008 is voorbij.

20.30

DE 100: SINGLES NED1 Realityserie waarin Caroline Tensen vrijgezelle Nederlanders volgt.

Nederland 1 17:00 17:01 17:06 17:10 17:22 17:24 17:25 17:40 17:51 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:30 23:00 23:55

  

 


21.30

DE LIEFDESMAKELAAR RTL8 Realityprogramma waarin matchmakers op zoek gaan een partner voor een single.

Nederland 2

KRO Kindertijd Vandaag gebeurt het Op de boerderij Charlie & Lola Op vakantie Ik zie... Sesamstraat Het Sinterklaasjournaal GroenLinks EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Het kinderziekenhuis NOS Journaal De 100: Singles Ik vertrek Nederland te koop Pauw & Witteman NOS Journaal

17:00 17:15 17:40 18:30 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:25 22:00 22:15 22:55

The A-Team Knight rider Married with children The mask of Zorro Levensgevaarlijk!

17:15 18:10 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:50 22:55 23:15

RTL 7 18:00 18:55 19:55 20:30 23:10

 

 

Op de buis

18

22.00

FASHION TRIX RTL8 Styliste Daisy Dee spot de laatste trends op mode- en lifestylegebied.

Nederland 3

NOS Journaal Nederland helpt Tijd voor MAX That’s the question Man bijt hond Hart en ziel The Museum Netwerk Twee voor twaalf Andere tijden NOS Journaal Nova/Den Haag Vandaag Operation homecoming: Writing the wartime experience

17:15 17:40 17:55 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:20 20:30 22:00 22:30 23:00 23:15 23:50

Little house on the prairie De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum House Medical examiners Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Trauma Team: E.R. Live

17:10 18:00 18:55 19:50 20:30 22:40 23:35

SBS 6

22.40

FILM: TIMECOP VERONICA Een best te pruimen Jean Claude van Damme-film gebaseerd op een stripboek.

RTL 4

Lockie Leonard Het Sinterklaasjournaal Willem Wever flits SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal LLiNK Ledenwerfshow Keuringsdienst van Waarde NOS Sportjournaal NOS Journaal Dit was het nieuws De Wereld Draait Door

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30

Ready steady cook The Guardian Gilmore girls Smaken verschillen Grease Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Special Victims Unit

17:00 17:25 17:35 18:00 18:30 18:55 19:20 19:25 19:55 20:30 22:40

Raven Election Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Little Dorrit The people’s hospital Apparitions Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Question time

17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 22:00 22:30 23:00 23:30

NET 5

21:35 22:35

Veronica

17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 23:00 23:25 23:35

Are you an egghead? Escape to the country Eggheads Strictly come dancing: It takes two James May’s 20th century Food fight: The discount boom Ian Hislop goes off the rails Never mind the Buzzcocks The Graham Norton show Lead balloon Newsnight

17:00 17:25 17:50 18:15 18:30 18:40 18:50 19:25 19:35 20:00 20:25 20:55 21:25 21:50 22:00 22:30 23:00 23:25 23:55

BBC 2

The Brittas empire Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Deadline Koppen De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer De collega’s

Comedy Central Johnny Test Avatar Fairly odd parents Gefopt! Ricky Sprocket Ontbijt Piet Het Huis Anubis Mighty B iCarly The Simpsons Malcolm in the middle Scrubs Family guy The world stands up Frasier 30 Rock Malcolm in the middle The Simpsons That 70’s Show

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Oplossingen puzzels

1 9 5 3 6 4 7 2 8

6 7 2 8 9 1 3 4 5

8 3 4 7 5 2 1 6 9

9 4 6 1 8 5 2 3 7

7 8 1 9 2 3 4 5 6

2 5 3 6 4 7 8 9 1

5 2 8 4 1 9 6 7 3

4 6 7 5 3 8 9 1 2

3 1 9 2 7 6 5 8 4

1 2 3 4 5 6 7 8 9

7 9 6 2 8 1 3 4 5

5 4 8 9 7 3 6 1 2

6 5 2 8 3 9 4 7 1

8 7 1 5 2 4 9 3 6

4 3 9 6 1 7 5 2 8

2 6 4 3 9 8 1 5 7

9 8 7 1 4 5 2 6 3

3 1 5 7 6 2 8 9 4

22:00 23:00

22:30 23:30

Cryptogram Horizontaal: 1. Bezoeker; 4. opperarm; 6. vers; 8. hoentje; 9. echt; 10. stokstÿf; 11. operatie. Verticaal: 1. Blokje; 2. onecht; 3. krakers; 5. methode; 6. vetsla; 7. snufje.

21:00

Wheeler dealers: BMW 635csi Wheeler dealers: BMW 635csi Miami Ink: The family Mythbusters: Hindenburg mystery Download: The true story of the internet - Power to the people True crime scene Future weapons: Stealth

BBC 1

Big game diaries Tsunami line Animal inspectors Monster moves: Risky rescues Battlefront: U-Boat war Battlefront: Battle of Tobruk Super carriers: Into the danger zone Lost in China: Going local History’s secrets: Hidden horrors of the moon landings - The secret history

Eén 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 21:30 22:05 22:55 23:16 23:17 23:20

Zweeds




   

 




 
 

  

  SPORTMAN

Discovery Channel 17:05 17:35 18:05 19:00

National Geographic 17:00 18:00 19:00 19:30 20:30 21:00 21:30

23:00

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal So you think you can dance Echte Gooische meisjes So you think you can dance: Resultshow Shock doc: De zwangere man

Brainsnack: Stukje 1. 4 is het bovenvlak, 3 het frontaal vlak en 2 het grondvlak.

17:30 17:40 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:25 19:35 19:59 20:00 20:40 21:05 21:35 22:05 23:00

Disney’s The emperor’s new school Missy Mila Pat & Stan George van de jungle Chinees voor mij Karrewiet Amika De pretroulette En daarmee basta! Space goofs Karrewiet Life with Derek CANVAS Terzake Comedy Inc Madagascar Weg met De Soete Recipes for disaster Phara

17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:00 22:30

A kind of magic De Club van Sinterklaas Monster Buster Club My wife and kids According to Jim Will & Grace Trick & Treat Friends Two and a half men Double impact Timecop

Oprah Winfrey show De grootste verliezer Het zonnetje in huis Dr. Phil Afkickkliniek voor eetverslaafden De liefdesmakelaar Fashion trix

Canvas 17:05

DIT WAS HET NIEUWS NED3 Satirisch programma waarin het nieuws van de week de revue passeert.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden De Frogers: Effe geen cent te makken Derek Ogilvie: The ghost whisperer Ik hou van Holland

RTL 8 17:10 18:05 19:05 19:35 20:30 21:30 22:00

23.15

Discussie

Hitler

Werkdag

Christenen voeren actie tegen evolutieleer. www.depers.nl/evolutie

It’s official: Hitler had maar één bal. www.depers.nl/hitler

Door ’t lint op de eerste werkdag. www.depers.nl/werkdag

 

 

Op de bank

  

 


19

Recensie

Muziek

Vragen over Maja blijven

ESMÉE HOE IS HET ERMEE?

Vandaag begint het Internationaal Documentaire Festival Amsterdam (Idfa). Ook te zien: Sweety van de Nederlandse Menna Laura Meijer.

De Nederlandse YouTube-zangeres Esmée Denters (20) zingt samen met Justin Timberlake op zijn nieuwe single Follow My Lead. Het nummer is via de muziekpagina van de Amerikaanse zanger op MySpace te downloaden. De opbrengst van Follow My Lead komt ten goede aan een verbond van kinderziekenhuizen.

Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Het was de zaak die in 2003 door premier Balkenende werd omgedoopt tot ‘dieptepunt van het jaar’: de moord op de 16-jarige, uit Bosnië afkomstige, Maja Bradaric. De vwoscholiere werd door drie vrienden met een touw gewurgd en daarna in brand gestoken. Sweety The Friends, Betrayal and Murder of Maja Bradaric gaat amper in op alle speculaties die rond Maja’s dood de ronde deden. Maakster Menna Laura Meijer toont liever gesprekken met Maja’s vrienden, nu allemaal rond de 18, die terugkijken maar ook proberen vooruit te kijken, de enorme last van dit verleden dragend. Bijzonder genoeg komt ook Maja’s hartstvriendin Nina K. aan het woord, die veroordeeld werd tot vier maanden voorwaardelijke jeugddetentie vanwege haar voorkennis van de moord. Of het van Nina K. slim is hier aan mee te werken is een tweede: haar apathische antwoorden doen haar weinig sympathiek overkomen. Ondanks een aantal mooie momenten is Meijers film maar deels geslaagd. De vrienden schijnen geen nieuw licht op de zaak en laten meer vragen onbeantwoord dan beantwoord. De gestileerde dramatisering van Maja’s laatste avond en tal van andere kunstzinnige shots van vuur en mist maken de zeggingskracht van de film ook niet groter. 1

Het Idfa duurt tot 30 november, www.idfa.nl.

Laptopleed

JATTERIJ BIJ BOULEVARD Inbrekers hebben de redactie van het tv-programma RTL Boulevard leeggeroofd. Presentator Albert Verlinde meldt dat er meer dan tien computers zijn verdwenen. Hij stelt ‘bekend Nederland’ gerust; hun gegevens zouden niet op straat liggen. ‘Die gegevens staan weer in een apart programma, dat hadden ze dan moeten meejatten’.

Thomas Beatie melkt zijn levensverhaal naar goed Amerikaans gebruik lekker uit.

Shockdoc Het verhaal van zwangere Thomas

De man die moeder werd Thomas was vroeger Tracy en is nu moeder. Of nee: toch vader. Mediaredactie AMSTERDAM

...

Is that a nail in your head?, Reportage: de man van 560 kilo en Gevangen en Gevaarlijk. Wie geen zin heeft in het verantwoorde Idfa-geweld kan altijd bij de commerciëlen terecht voor als ‘documentaires’ vermomde freakshows. Het ongegeneerd aapjeskijken bereikt vanavond een hoogtepunt bij RTL’s Shockdoc. Sommigen zullen het onderwerp van vanavond bizar, misselijkmakend, vertederend vinden of juist een combinatie van al die factoren. Centraal staat namelijk het relaas van de Zwangere Man. Een fenomeen dat eerder alleen in fictie een rol speelde. Zoals in de lollig bedoelde flop Junior uit 1994 met Arnold Schwarzenegger. Arnie wordt door wetenschappelijk

geëxperimenteer met kind geschopt. Bij de Amerikaan Thomas Beatie ligt het allemaal wat simpeler of juist weer complexer. Thomas heette vroeger Tracy en deed als vrouw mee aan schoonheidswedstrijden, maar er knaagde iets: Tracy wilde liever Thomas zijn. Hij laat enkele medische ingrepen doen en voor de wet wordt hij officieel man. Thomas gaat fanatiek karate beoefenen, behaalt zelfs de zwarte band. De liefde voor sport verbindt hem en zijn vrouw Nancy, een voormalig fanatiek bodybuildster. Beiden hebben ook ervaringen met testosteron. Thomas gebruikt het hormoon om zijn transitie te vervolmaken, Nancy kent het uit haar bodybuildtijd. Bij haar heeft het zijn sporen nagelaten, ze blijkt onvruchtbaar. Dat Thomas nog niet aan zijn vrouwelijk geslachtsdeel heeft laten sleutelen, blijkt nu een zegen. Een zaaddonor is snel gevonden en Thomas raakt zwanger. Naar goed Ameri-

kaans gebruik melken de Beaties hun levensverhaal uit dat het een lieve lust is. Thomas prijkt met zwangere buik op menig cover en Oprah Winfrey wil ook even de baby voelen trappen. Een maand geleden is Thomas’ levensverhaal in boekvorm verschenen. In Love makes a family doet hij nog eens uit de doeken hoe het toch allemaal zo ver heeft kunnen komen. Inmiddels is hij de vader/moeder van een gezonde dochter. De Amerikaanse Maartje van Weegen, Barbara Walters, interviewde het echtpaar onlangs in haar uitzending What is a Man, What is a Woman? Journey of a Pregnant Man. Daar onthulde Thomas dat hij de vervolmaking van zijn manzijn wilde doorzetten, maar dat hij erop was teruggekomen omdat hij en Nancy nog graag een kindje wilde hebben. Hij is inmiddels zwanger van zijn tweede. 1 RTL5, 23.00

B-ster

CHUCK NORRIS EN DE GAYS Acteur Chuck Norris is een fel tegenstander van het homohuwelijk. In een column op de Amerikaanse website Townhall.com spuwt hij zijn gal over de ‘onverdraagzame minderheden’. Volgens hem is zo’n 70 procent van de Afro-Amerikanen ook tegen het homohuwelijk. ‘Maar daar hoor je ze niet over. Ze zijn bang voor racist te worden uitgemaakt.’

30 Rock

Nieuwe serie Elke donderdag om 22.30





 





  

  
 

   

  
    
  


 





 

 

Doe het zelf

  

 


CRYPTOGRAM:

OPLOSSINGEN: 

De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.





4

8

7

5

2

1 6

7 Deze kubus heeft binnenin een zwarte doorlopende lus. Welk stukje (1-4) kan je niet gebruiken om de kubus compleet te maken?

1

2

7

3

9

4

6

3 5

3

9

5

1

8

6

9 2

2 5

3 3

4

8

art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers

1

2

4

4

5

4

8 2

9

marketing: [email protected]

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis

7 3

7

sales: [email protected] 020-3460512

uitgever: Ben Rogmans

8

6 7

3 1 5 7 6 2 8 9 4

4 2

9 8 7 1 4 5 2 6 3

9

1

distributie: [email protected]

oprichter: Cornelis van den Berg

SUDOKU




9

2 6 4 3 9 8 1 5 7

8

4 3 9 6 1 7 5 2 8

SUDOKU



BRAINSNACK:

8 7 1 5 2 4 9 3 6

8 8

6 5 2 8 3 9 4 7 1

7

5 4 8 9 7 3 6 1 2

6

7 9 6 2 8 1 3 4 5

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9

4

3 1 9 2 7 6 5 8 4

2 3

4 6 7 5 3 8 9 1 2

Verticaal: 1. Stukje speelgoed voor de omgang (6); 2. Een slecht huwelijk is vals (6); 3. Succesvolle inbrekers (7); 5. Deze wijze weet van aanpakken (7); 6. Groente met veel calorieën (6); 7. Modieus geurtje (6).

slot (D.)

website: www.depers.nl

5 2 8 4 1 9 6 7 3

Horizontaal: 1. Plaaggeest (8); 4. Lichaamsdeel met weinig aanvoer (8); 6. Pas gedicht (4); 8. Fris beestje (7); 9. Die verbintenis wordt werkelijkheid (4); 10. Onverzettelijk en houterig (8); 11. Je moet heel kundig zijn voor deze krijgsverrichting! (8).

1

grondstof voor bier

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

3 destijds

studente

Een uitgave van Mountain Media BV





mislukking

2




insnijding

dapper steenkoolresidu speen

1



voorstel

mannelijk dier Londense wijk

2 5 3 6 4 7 8 9 1

7

7 8 1 9 2 3 4 5 6

6





wortel

tafel



5 koorhemd zoon van (Schots)

9 4 6 1 8 5 2 3 7

4 drinkgerei vereerd symbool

8 3 4 7 5 2 1 6 9

ivoor



6 7 2 8 9 1 3 4 5




TransEuropaexpress

1 9 5 3 6 4 7 2 8

soort papier

zonder toezicht

Japanse parelduikster

Cryptogram Horizontaal: 1. Bezoeker; 4. opperarm; 6. vers; 8. hoentje; 9. echt; 10. stokstÿf; 11. operatie. Verticaal: 1. Blokje; 2. onecht; 3. krakers; 5. methode; 6. vetsla; 7. snufje.

bouwland bedorven

duivels

Zweeds




   

 




 
 

  

  SPORTMAN

ZWEEDS RAADSEL:

Brainsnack: Stukje 1. 4 is het bovenvlak, 3 het frontaal vlak en 2 het grondvlak.

20

5

6

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Lezerscolumn

Waar ben je nou? Roland Danckaert

...

O

veral tracht ik je te ontwaren, maar geen enkel gezicht in mijn gezichtsveld lijkt op dat van jou. Mijn ogen zijn doorweekt van teleurstelling, want ze missen jou, de aanblik van een schoonheid wier innerlijke pracht een prachtige glans aan de uiterlijke finesse doneert.

Ik weet nog goed, de eerste keer dat onze ogen elkaar ontmoetten. In de spiegels van je ziel zag ik mijn eigen kern gereflecteerd en ik wist dat jij op de wereld was gekomen om mijn belevingswereld te verrijken en dat ik voor altijd en eeuwig de kracht onder jouw zwakte wilde zijn. Het was liefde op het eerste gezicht, een versmelting van twee oogopslagen, van blikken van liefde en herkenning.

Een geestelijke copulatie, een coïtus van de wederzijdse aantrekkingskracht met een onbewogen, droog

Ik raakte het kloppend hart van mijn ziel kwijt: jou! Zomaar ineens. maar sensationeel emotioneel orgasme. Want het gebeurt hoogstzelden dat je instinctief weet dat de liefde

van je leven voor je staat. Het is een zonderlinge oerherkenning van twee zielsverwanten die zijn bedoeld om te versmelten tot één diepe smeltkroes van genegenheid, vriendschap en liefde. Het leek allemaal goed af te lopen. De aantrekkingskracht werd almaar krachtiger en het moment van de fysieke verstrengeling als bewijs van de geestelijke twee-eenheid leek na een behoedzame voorbereiding alras te worden bestendigd. Doch ineens verdween je van mijn levensplateau. Zoekgeraakt in een duivelse nacht, in een genadeloos la-

byrint. Ik raakte het kloppende hart van mijn ziel kwijt: jou! Zomaar ineens. Ik leg bloemen neer bij je nagedachtenis en vraag me af of je nog steeds bij me bent… 1

Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Tijdelijke wijzigingen OV wegens werkzaamheden: 111

Den Haag/Rijswijk (bus)

HTMlijn 23 richting Kijkduin en N5. Halten Cannenburglaan, Sammersweg, Lanen en Leidschenveen Centrum/Pijlkruidveld vervallen.

Amsterdam (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

De dag begint guur met stevige wind. In het hele land valt er regen. In de loop van de ochtend wordt het van het noorden uit droger. ‘s Middags neemt in de noordelijke helft van het land de bewolking weer toe en gaan daar veel buien vallen. Het wordt vanmiddag 11 tot 12 graden. Vanavond blijft het buiig in het noorden.

Vrijdag komt de wind uit het noorden en wordt het kouder. De dag verloopt onstuimig en nat. Buien en wind zorgen voor onaangenaam weer. Er kunnen flinke windstoten voorkomen. Het wordt ‘s middags maar 5, hooguit 8 graden. ‘s Avonds kunnen de buien lokaal een winters karakter krijgen. In het weekend wordt het nog kouder.

Connexxionlijnen 152, 157, 261, 263 en GVBlijnen 15, 136. Halten Maxwellstraat/Hugo de Vrieslaan, Hugo de Vrieslaan, Pieter Zeemanlaan, Radioweg, Archimedesweg, Kruislaan en Middenweg vervallen.

Delft (bus)

Connexxionlijnen 69 en 81. Halten Watermanweg en Parkzoom vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

 

 

Sport

  

 


21

niet in het openbaar willen toegeven dat ze het mis kunnen hebben.’ Kanttekening vier bij de zaak Landis heeft te maken met voortschrijdend inzicht. De wetenschap is voortdurend in beweging, de stelligheid waarmee onderzoeksresultaten worden gepresenteerd, biedt niet meer dan schijnzekerheid. ‘Het zou kunnen dat Landis over tien jaar, met de kennis die we dan hebben, wordt vrijgesproken.’

‘Floyd Landis kan over tien jaar, met de kennis van dan, onschuldig zijn.’

Klaas Faber: ’In de sport gelden andere wetten en staat de atleet vaak machteloos.’ GER LOEFFEN/HOLLANDSE HOOGTE

Wetenschap Dr. Klaas Faber hekelt opsporing van doping

‘De onderzoekers twijfelen zelf óók’ TOPSPORT EN DOPING AFLEVERING 6 Topsport en doping zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. In een serie verhalen laten wij voor- en tegenstanders, gebruikers, artsen en andere betrokkenen aan het woord. In deze zesde aflevering: dr. Klaas Faber, zelfstandig onderzoeker.

Dominique Elshout UTRECHT

...

Onwetenschappelijk. Rommelig. Willekeur. Onderzoek naar dopinggebruik bij atleten laat nogal te wensen over. Dat betoogt dr. Klaas Faber (51), chemometrist met een passie voor dopingonderzoek én met een

plan. ‘Er zou een denktank voor dopingonderzoek in Nederland moeten komen, en ook een laboratorium dat de onderzoeken kan uitvoeren.’ Zo’n tien jaar volgt zelfstandig onderzoeker Klaas Faber vanaf de zijlijn vanuit zijn vakgebied dopinggevallen zoals die in de pers verschijnen. Waar de kans zich voordoet, treedt hij in contact met onderzoekers van naam en faam. Zo correspondeert hij al jaren met, en bezocht hij in de Verenigde Staten, Don Catlin, de dopingdeskundige die Lance Armstrong momenteel bijstaat bij diens comeback. Catlin vertrouwde Faber toe dat volgens hem ongeveer 90 procent van alle beroepswielrenners een of andere vorm van doping gebruikt. En Lance Armstrong zelf?, vroeg Faber uiteraard. Het antwoord van Catlin was niet eenduidig. ‘Armstrong? Ik

wil graag in hem geloven.’ Faber wil ook graag geloven, maar dan vooral in pure, zuivere wetenschap. In onderzoeken die onaanvechtbare, onomstotelijke resultaten opleveren. Daar schort het aan, weet de onderzoeker uit Beek Ubbergen.

Indirect bewijs Neem het geval Floyd Landis. De Amerikaan werd in de Tour de France van 2006 betrapt op het gebruik van testosteron. Althans, zo luidt de officiële versie van het verhaal. Faber heeft er een resem aan kantekeningen bij. Ten eerste: bij onderzoek naar testosteron wordt gekeken naar de verhouding tussen testosteron en epitestosteron. Epitestosteron, een stof die geen invloed heeft op de prestatie, dient in het lichaam als ‘grondstof’ voor testosteron, een middeltje dat

atleten agressief en minder vermoeid maakt. Bij een normale man is de verhouding tussen testosteron en epitestosteron ongeveer 1:1. Zodra die verhouding gaat schommelen, kan dat duiden op toediening van testosteron. Kán. ‘Het is indirect bewijs. De verhouding kan ook door andere oorzaken anders komen te liggen, maar dat weten we gewoon niet. Er zou grootschalig onderzoek nodig zijn om dat vast te stellen, maar dat onderzoek is nooit gedaan.’ Kanttekening twee: De verhouding 1:1 geldt voor normale mannen. Landis kwam tijdens de Tour van 2006 uit op 11:1. ‘Maar Landis is natuurlijk geen normaal persoon. Hij is topsporter. We hebben dertig genen geïdentificeerd die iemand geschikt maken voor topsport; het ene lichaam is het andere niet’, zegt Faber. Kanttekening drie: Een topsporter wordt positief bevonden op het gebruik van testosteron wanneer er vier keer meer testosteron dan epitestosteron wordt aangetroffen. ‘Vroeger lag de grens bij 1:6. Dat zijn willekeurig vastgestelde waarden. Bovendien weet ik uit interne documenten die ik heb gezien, dat onderzoekers van laboratoria verbonden aan het Wereld Anti Dopingagentschap WADA, zelf twijfelen aan de uitkomst van de testosterontests. Ze weten gewoon niet zeker of ze goed zitten. Het is jammer dat de betrokken wetenschappers

iY^e[d[daeef`[X_`i^e[c_nn$db$ A_`aefZ[m[Xi_j[leeh^[jWiiehj_c[dj

š]heejWWdXeZc[haiY^e[d[d šikf[hid[bb[b[l[h_d]0X_dd[d(*kkh_d^k_i š]hWj_ih[jekhijkh[d

In de zaak Landis komt daar volgens Faber als vijfde kanttekening nog bij dat er buitengewoon slordig met de monsters is omgegaan. ‘Landis is veroordeeld op basis van twijfelachtig bewijs, dat in een normale strafzaak zeker tot vrijspraak had geleid. Er zijn tegen hem minder aanwijzingen dan tegen – hoe heet ’ie? – Joran van der Sloot. En die loopt nog vrij rond. Maar in de sport gelden blijkbaar andere wetten en staat de atleet vaak machteloos. Ik weet ook dat de advocaat van Landis heeft gevraagd om testresultaten, die hij nooit heeft gekregen. In een strafzaak kan een advocaat gewoon beschikken over al die relevante informatie.’

Gesjoemel Het is Faber niet te doen om het op voorhand vrijpleiten van atleten. ‘Ik denk dat er nog steeds veel meer doping gebruikt wordt, dan dat er ontdekt wordt.’ Faber gaat ook niet bij voorbaat uit van goede trouw bij alle topsporters. Hij weet dat er gesjoemeld wordt en ziet mede daarom weinig heil in het biologisch paspoort, het begin 2008 ingevoerde systeem waarbij diverse bloedwaarden van atleten gedurende het hele jaar worden gemeten en vastgelegd. ‘Dat paspoort valt gemakkelijk te omzeilen.’ Waar het Faber om gaat, is rechtsgelijkheid en fatsoenlijke wetenschap. ‘Ik wil hiervoor in Nederland een denktank oprichten, waarvoor ik al diverse mensen heb benaderd, onder wie dopingexpert Douwe de Boer. Het zou ook mooi zijn als we in Nederland een door WADA geaccrediteerd laboratorium kregen, zodat tests van Nederlandse atleten niet meer in Gent of Keulen hoeven te gebeuren.’ Aan Faber zal het niet liggen. Hij wil de komende jaren een groot deel van zijn werktijd besteden aan zijn doel. ’Atleten worden gedupeerd door onderzoekers die fouten maken en daar gewoon mee door gaan. Ik kan dat niet velen.’ 1

22

 

 

Sport

  

 


beter voor de trainers. Lessen vielen er gisteravond ook niet veel te leren. Dirk Kuijt sleurde in de spits, Ryan Babel was grillig op de linkerflank, de defensie is nog steeds de achilleshiel en Rafael van der Vaart, Van Persie en Sneijder zijn voetballers van wereldklasse bewees de voetbalavond in Amsterdam. Alsof dat nog niet bekend was.

Het plan van Van Gaal zal door de voetbalfans wel worden gesteund

Robin van Persie opent de score. MARCEL ANTONISSEN/ANP

Voetbal Nederland wint van Zweden (3-1)

Sobere zege en geen verrassingen Oranje won met 3-1 van Zweden, Van Persie schitterde met twee doelpunten, maar verder was er wéér bar weinig te beleven in het vriendschappelijke potje. Redactie sport AMSTERDAM

...

Robin van Persie en Wesley Sneijder konden het tegen Zweden in ieder geval goed met elkaar vinden. In het niemendalletje dat de oefenwedstrijd gisteren was, opende de Arsenal-aanvaller op aangeven van Sneijder de

wedstrijd, in een verder amianceloze Arena. Van Persie verdubbelde in de tweede helft de score, Kim Källstrom zette de Zweden op 2-1, waarna Dirk Kuijt in blessuretijd de eindstand bepaalde. Verder was het oefenpotje vooral weer nutteloos, zeker tegen de zwakke tegenstander die Zweden is. Louis van Gaal heeft er wel een oplossing voor waar de liefhebbers het in ieder geval mee eens zullen zijn. Gewoon één periode van vier of vijf weken in een seizoen inruimen voor wedstrijden met het nationale team. Beter voor de spelers, beter voor de fans,

Zeker met een bondscoach als Van Marwijk heeft oefenen geen enkele zin. Hij zal niet opeens allerlei nieuwe spelers of tactieken willen uitproberen, Van Marwijk is er te conservatief voor. Het was wel jammer dat hij nieuwe jongens, behalve doelman Michel Vorm, geen kans schonk om tegen Zwede aan te treden. Want juist de tegenstander laat de afgelopen jaren zien dat doorstroming van talent noodzakelijk is om op niveau te blijven. De Zweedse sport in het algemeen is doordrenkt met het conservatisme dat Van Marwijk ook kenmerkt. Daarom zijn de voetballers, maar ook bijvoorbeeld de populaire handbalteams, in een crisis beland. Ze bestaan uit een oude kern van wie de meesten het niveau niet meer aankunnen. Omdat er niet is geïnvesteerd in nieuw talent is er niemand die de lacune kan opvullen. Zover is het Nederlandse voetbal nog lang niet. Kwalificatie voor het wereldkampioenschap in Zuid-Afrika is bijna een formaliteit geworden. Zelfs bij de bondscoach is er zoveel vertrouwen op plaatsing dat hij al hotels heeft bekeken in Johannesburg, de standplaats waar Oranje in 2010 zijn tenten zal opslaan. Daar mogen Van Persie en Sneijder écht laten zien dat ze ook samen de beste voetballers van de wereld kunnen zijn. 1

Je nieuwe startpagina.

Voetbal Bergkamp verliest met Oranje B

De tovenaar is Bij Nederland B zijn alle ogen gericht op de assistent-trainer. Fokko Ebbens WAALWIJK

...

Oranje B heeft de zegen van de Nederlandse voetbalclubs nog niet gekregen. De kritiek op het nieuwe vertegenwoordigende elftal van bondscoach Johan Neeskens is groot. De topclubs ageren tegen het plan van KNVB-directeur Henk Kesler. Vooral Feyenoord-coach Gertjan Verbeek en PSV-trainer Huub Stevens zitten niet te wachten op de extra belasting voor hun spelers. Ook het publiek moet wennen aan het schaduwteam van het Nederlands elftal, zo blijkt als Oranje B haar eerste wedstrijd tegen Jong Zweden speelt. Van Oranjekoorts is in het centrum van Waalwijk geen sprake. Het stadje is angstvallig stil. Het enige wat in het Brabant herinnert aan de komst van Nederland B, is een tiental aanplakbiljetten. Het stadion van RKC is dan ook leeg, slechts 2.500 schreeuwende schoolkinderen bevolken de tribunes van de eerstedivisionist. Nee, Waalwijk loopt niet warm voor de tweede garnituur van het Nederlandse voetbal.

Gebuffel Waarom zouden ze ook? Stijn Schaars, Kevin Hofland en Marcel Meeuwis zijn niet bepaald voetballers waarvoor de gemiddelde liefhebber naar het stadion komt. Stuk voor stuk noeste werkers met een voorliefde voor gebikkel en gebuffel. Wellicht dat de passeerbewegingen van Royston Drenthe en Eljero Elia enigszins tot de verbeelding spreken. Eigenlijk is Dennis Bergkamp de enige die de harten van de voetballiefhebbers uit Brabant wél in vervoering brengt. Immers, de laatste twee keer dat de voormalige schaduwspits van Ajax, Internazionale en Arsenal voet zette op Waalwijkse grond, gaf hij een wervelende show weg. In 1992 trad Ajax twee keer in competitieverband aan tegen RKC en twee maal scoorde Bergkamp op schitterende wijze. In januari wipte

de inmiddels 39-jarige aanvaller de bal subtiel over de inkomende Harry Decheiver heen om vervolgens met een verwoestende uithaal de kruising te raken. Zijn mooiste bewaarde de Non Flying Dutchman echter voor het laatst. In zijn laatste seizoen op de Nederlandse velden leidde hij de Amsterdammers naar een eenvoudige 5-0 zege op de Waalwijkers. Bergkamp was niet te vangen en scoorde drie keer. Zijn laatste treffer die middag, een lob van een meter of twintig, was zo mooi, dat zelfs het publiek van de thuisploeg én RKC-doelman Herman Teeuwen applaudisseerden. ‘Een doelpunt van een andere planeet’, zo beschreef Ajax-trainer Louis van Gaal het kunststukje van zijn pupil na afloop. Ondanks de vele wonderschone doelpunten uit zijn carrière, staat de gebeurtenis in Waalwijk Bergkamp nog helder voor de geest. ‘Het was mijn laatste seizoen bij Ajax. In die wedstrijd stond ik niet stil bij de manier waarop ik wilde scoren. Je wilt

Blunders

NIEUWE TRAINER VOOR GOMES Nominatie

Met Symbaloo maak je gemakkelijk je eigen startpagina waarin al je favoriete sites overzichtelijk gepresenteerd staan. Symbaloo is flexibel aan te passen en vrij van reclame. Maak nu gratis je eigen startpagina aan op www.symbaloo.com! * Symbaloo is binnenkort ook op mobiel beschikbaar.

De blunders van doelman Heurelho Gomes in het doel van Tottenham Hotspur hebben keeperstrainer Hans Leitert zijn baan gekost. De Oostenrijker kreeg gisteren van manager Harry Redknapp te horen dat hij niet meer terug hoeft te keren bij de slecht presterende club uit de Premier League. Gomes, afgelopen zomer overgekomen van PSV, krijgt veel kritiek in Engeland. Zaterdag ging hij nog in de fout tijdens het met 2-1 verloren duel tegen Fulham. BBC-analist Hansen vertelde daarna dat hij Gomes een

van de slechtste keepers vond die hij ooit had gezien. Leitert was aangetrokken door Redknapps voorganger Juande Ramos. Over een opvolger is nog niets bekend. Redknapp heeft twee doelmannen achter de hand - de Spaanse veteraan Cesar Sanchez en de jeugdige Ben Alnwick - maar houdt nog vertrouwen in Gomes: ‘Hij is onze nummer één; we moeten blijven geloven in hem. Hij heeft zich in het verleden een keeper van wereldklasse getoond. Ik verwacht dat hij er bovenop komt.’

Priester De Braziliaanse voetballer Zé Roberto wil na zijn carrière de kerk dienen. ‘Ik zie mezelf later wel als priester. Ik heb er al serieus naar gekeken. Het zou me veel voldoening geven’, zegt hij in Bild.

 

 

Sport

  

 


23

Voetbal

verdwenen

KESLER STOPT NA WK 2010 Henk Kesler legt eind 2010 zijn functie van directeur betaald voetbal neer. Het afscheid komt niet onverwacht. Kesler (59) liet de afgelopen maanden geregeld doorschemeren dat het WK voetbal in Zuid-Afrika normaal gesproken zijn laatste grote toernooi als directeur betaald voetbal zou worden. Kesler trad in december 2000 aan.

Tennis

KLEINE KRAAI WINT WEER Tennisster Michaëlla Krajicek heeft gisteren de tweede ronde bereikt van het ITF-toernooi van Odense. Krajicek kwam uit tegen de Britse lucky loser Anna Smith en won in twee sets: 6-4 6-1. Krajicek, die via de kwalificaties het hoofdschema van het toernooi bereikte, had geloot tegen Elena Bovina maar de Russische trok zich op het laatste moment terug.

Voetbal

LAZOVIC KAN OOK SCOREN Bergkamp is buiten de lijnen zoals hij altijd al was: rustig. PRO SHOTS

een goal maken, hoe maakt niet uit. Op dat moment is het meer intuïtie, een gevoel.’

Waarderen De treffer gaat de hele wereld over, iets waar de 79-voudig international nooit bij stil heeft gestaan. ‘Op dat moment besefte ik niet wat dat doelpunt losmaakte. Pas na de vele reacties van de spelers na afloop had ik door dat het toch wel iets speciaals was, ook voor de tegenpartij. Naar mate de jaren vorderden ben ik het doelpunt pas echt gaan waarderen.’ Helaas voor de Waalwijkers keert Bergkamp niet in de gedaante van tovenaar terug met Oranje B. Hij is inmiddels gestopt en is nu de rechterhand van Neeskens. Van zijn glorie als voetballer is op de bank weinig over. Hij is de man die hij altijd al buiten de lijnen was, rustig en onopvallend. In die gedaante ziet hij ook hoe zijn elftal kansloos met 0-3 verliest van Jong Zweden. Bergkamp analyseert en schrijft vooral, komt zelden van zijn stoel af. ‘Ik ben echt de assistent van het team,

probeer vooral veel te leren. Toch heb ik hier meer inbreng dan bij Ajax. Daar ben ik vooral stagiair en blijf ik wat meer op de achtergrond.’ ‘Bij Ajax heb ik uiteraard een mening, maar de verantwoording ligt echt bij de technische staf’, vervolgt Bergkamp zijn verhaal. ‘Wissels, opdrachten geven, de uitvoering van taken beoordelen, bij Oranje B kan ik toch wat meer doen. En ik moet zeggen dat ik het hartstikke leuk vind.’ En dus herinnert verder weinig in Waalwijk aan de glans van Bergkamp. Of toch? Ajacied Siem de Jong probeert halverwege de eerste helft een lob à la de grote meester. ‘De afstand tot het doel en de positie op het veld was inderdaad gelijk’, lacht Bergkamp. ‘Maar nee, ik heb het er niet met Siem over gehad voor aanvang van het duel.’ De poging van De Jong belandt dan ook keurig in de handen van doelman Johan Dahlin. Gelukkig maar, het zou afbraak hebben gedaan aan één van de mooiste treffers uit de geschiedenis van het Nederlandse voetbal. 1

Danko Lazovic heeft gisteren in Belgrado de perikelen bij PSV even van zich afgezet. De Servische spits scoorde in de oefeninterland tegen Bulgarije: 6-1. Lazovic heeft bij terugkeer in Eindhoven heel wat uit te leggen aan de clubleiding. Hij zou zondag in de wedstrijd tegen Ajax zeer kwetsende dingen geroepen hebben richting zijn trainer Huub Stevens.

REUTERS

Eufemiano Fuentes: ‘Er wordt alleen selectief gelekt.’ AP

Doping ‘Ik ben een Doos van Pandora’

Mevrouw Fuentes dreigt met grote onthullingen Cristina Perez, de vrouw van de Spaanse dopingarts Eufemiano Fuentes, heeft verklaard dat zij de Spaanse sport te gronde kan richten als ze vertelt wat ze weet. Redactie sport AMSTERDAM

...

Dat heeft de voormalige atlete gezegd in een interview met de krant La Provincia. Haar man is de spil in de dopingaffaire die in Spanje bekend werd onder de naam Operacion Puerto. Fuentes werd verdacht van bloeddoping bij tal van sporters maar tot bewijs dat hij de Spaanse wet had overtreden, kwam het niet. De zaak, waarbij onder anderen de wielrenners Jan Ullrich en Ivan Basso betrokken waren, werd dit najaar geseponeerd. ‘Ik weet uit ervaring wat er is gebeurd tijdens de Olympische Spelen van Barcelona in 1992 en daarna. Ik ben een Doos van Pandora. Als die ooit geopend wordt, zal de sport worden geruïneerd. Ik zwijg nog, maar als ik ga spreken is het om bepaalde mensen die bij dit wereldje betrokken zijn, te gronde te richten.’

Perez verdedigt haar echtgenoot zonder te ontkennen dat hij betrokken is geweest bij dopingpraktijken. ‘Hij is het slachtoffer van een campagne van de Spaanse staat’, stelt ze. ‘Iemand die zijn werk zeer toegewijd heeft gedaan, iemand die nooit iemand heeft gedood, de baas van een criminele organisatie noemen vind ik schandalig.’ Perez geeft aan dat ze op 31-jarige leeftijd de atletiek vaarwel heeft gezegd omdat de sport in het algemeen een hypocriete wereld is waarin alles is gepermitteerd om te winnen. Volgens Perez zijn heel wat olympische medailles van Spaanse sporters tijdens de Spelen van Peking te danken aan haar man. Hoewel vooral profwielrenners openlijk in verlegenheid zijn gebracht met Fuentes, gaf de Spaanse arts eerder al aan dat er veel meer bekende atleten met hem hebben samengewerkt. ‘Veel namen zijn nog niet naar buiten gebracht. Er wordt alleen selectief gelekt. Ik snap niet waarom’, zei Fuentes. ‘Ik heb ook gewerkt met Spaanse voetbalteams uit de hoogste twee divisies. Ze hebben hun prestaties onder mij of op mijn advies verbeterd.’ 1

Kijk voor deze én andere interessante HR functies op www.noordflank.nl

Voetbal

RAJKOVIC MAG NAAR TWENTE

ANP

FC Twente kan weer beschikken over de Serviër Slobodan Rajkovic (19). De beroepscommissie van de wereldvoetbalbond FIFA heeft zijn schorsing van een jaar opgeheven voor zijn club. De speler blijft wel uitgesloten voor duels van Servië. Rajkovic werd na de olympische wedstrijd tegen Jong Argentinië (0-2) voor een jaar geschorst wegens wangedrag. De huurling van Chelsea zou naar de scheidsrechter hebben gespuugd.

RaymakersvdBruggen zoekt: RAYM A AKERSvdBRUGGEN

t

) 3
"EWJTFVS#VTJOFTT
1BSUOFS
N.V. Nutricia - Medical Nutrition Division in Zoetermeer t

) 3
0GGJDFS Epson Europe BV in Amsterdam (Duivendrecht) t

:PVOH
&YFDVUJWF
)3
1SPGFTTJPOBM
HR Potential - Top 100 bedrijf

Boete Basketbal-ster Shaquille O’Neal heeft een duur weekje achter de rug. Hij had een ruzie met een tegenstander en schold later ook nog eens supporters uit. Hij kreeg een boete van 50.000 euro.

Dé klik tussen hoger opgeleiden en werving- & selectiebureaus

Een wereld zonder groen wordt grauw

KIJK VANAVOND NAAR DE LLiNK LEDENWERFSHOW OM 20.30 OP NEDERLAND 3!

www.LLiNK.nl En televisie ook! Kleurrijke televisie kan niet zonder omroep LLiNK. LLiNK laat in haar programma's zien dat een aangename levensstijl prima samen gaat met respect voor onze omgeving. Dat duurzaam niet afzien betekent, maar dat bewuste keuzes maken net zo prettig kan zijn. Om ook na 1 april 2009 ‘groene’ programma's te kunnen blijven uitzenden, hebben we op die datum 150.000 leden nodig. Dat gaat lukken, mede dank zij u!

Speel daarom mee in de Groene loterij met vele groene prijzen! Iedereen kan ons helpen om die 150.000 leden voor 1 april 2009 te halen. Door zelf lid te worden of lid te

blijven, maar ook door leden voor ons te werven. Iedereen die 16 jaar of ouder is, kan lid worden van LLiNK. Binnen een huishouden mogen ook meer mensen lid zijn van

LLiNK en mensen kunnen ook lid zijn van meerdere omroepen. Dat maakt het televisieaanbod alleen maar kleurrijker! Het lidmaatschap kost slechts 5,73 euro per jaar.

Ieder lid ontvangt in ieder geval de Holland Hotelbon (zie www.hollandhotelbon.nl) en iedereen speelt mee in de groene loterij, als we op 1 april de 150.000 leden gehaald hebben.

Het lidmaatschapnummer wordt dan uw lotnummer. Bestaande leden, die nieuwe leden aanbrengen, krijgen voor ieder nieuw lid een extra winkans in de groene loterij.

JA, ik wil winnen en word lid van LLiNK

nd js! Holla Altijd pri on! Hotelb

Naam: Adres: Postcode:

Huisnummer: Woonplaats:

Geboortedatum:

Hoofdprijs een Hybride Smart Cabrio!

Onze andere fraaie prijzen waar u een grote kans op maakt om te winnen!

Man

Vrouw

Telefoonnummer: E-mailadres: Ik machtig LLiNK om tot wederopzegging jaarlijks  5,73 af te schrijven van mijn bank- girorekening: Ik ontvang de Holland Hotelbon en maak kans op de groene prijzen in de Groene loterij, wanneer LLiNK 150.000 leden heeft gehaald. Extra winkans is voor al bestaand lid van LLiNK: Naam: Handtekening:  Postcode:



3 electro scooters

10 fietsen

Een Canon EOS 1000D

Stuur de bon vandaag nog op in een envelop. Een postzegel is niet nodig. Antwoordnummer 1303, 3900 WB VEENENDAAL. Opzeggen kan op elk gewenst moment. Of sms “llink” naar 3388 en wij bellen u direct terug.

10.000KM treinen naar keuze

100 LLiNK ballonvaarten

10 x TomTom one

50 IPod’s

1500 kaartjes Eco Drome

Altijd prijs! Holland Hotelbon