25 Dinsdag November2008
Gratis, maar niet goedkoop.
Bas Spreij, adviseur ICT ministerie van BZK “Je werkt met de nieuwste technologie” Bas werkt vier jaar bij het Rijk. “Daar gebeurt heel veel, ook op het gebied van ICT en organisatieverandering.” Voorbeelden Bas? “O, genoeg. Bij het ministerie werkte ik mee aan de invoering van documentmanagement, leidde ik het project waarin de vervanging van de internetinfrastructuur werd geregeld en reisde ik naar de Antillen om de dienstverlening voor de vertegenwoordigingen te verbeteren.” Het bevalt hem dan ook zeer bij het Rijk. “Ik hou wel van een beetje complexiteit, en dan zit je hier goed. Je krijgt ook snel veel verantwoordelijkheden. Verfrissend is de afwisseling tussen lange trajecten en snelle acties.” Het lijkt hem leuk om op de beurs jouw vragen te beantwoorden over werken bij het Rijk.
Marlies Prins, rijkstrainee ministerie van Financiën “Meteen meedenken over macro-investeringen” In 2006 koos Marlies ervoor om de afronding van haar studie Economie een vervolg te geven als rijkstrainee. Waarom? “Wel, omdat het Rijkstraineeprogramma je de kans biedt in korte tijd kennis te maken met verschillende werkplekken. En ook omdat je je interesse in maatschappelijke thema’s kwijt kunt. Wat is er leuker om in de krant onderwerpen behandeld te zien waaraan jij meewerkt?” Bij de directie Financieringen van het ministerie heeft Marlies zich o.a. beziggehouden met assetmanagement binnen de overheid. “Ik denk dus mee over de vraag hoe om te gaan met mega-investeringen, zoals aanleg van wegen en gebiedsontwikkeling. Werken als econoom bij het Rijk biedt veel mogelijkheden. Daarover én over het Rijkstraineetraject vertel ik je graag alles op de beurs.”
Ferrie van de Putte, teamleider Inkoop ministerie van EZ “Ik heb een van de meest commerciële banen bij het Rijk” Ferrie kwam zo’n tien jaar geleden bij het Rijk. Met zijn achtergrond (HBO Business School, NEVI 3, Hoger Bedrijfskundig Management) koos hij voor de vele commerciële aspecten die zijn werk bij het Rijk heeft. Hij geeft leiding aan een hecht team. Hij is verantwoordelijk voor de introductie van het Meldpunt Europees Aanbesteden. Hier melden alle onderdelen van het ministerie hun Europese aanbestedingen. Ferrie: “Rond overheidsinkoop liggen vaak veel gevoeligheden. Dat brengt met zich mee dat je een politiek-bestuurlijke antenne moet hebben en daar goed mee om moet kunnen gaan. Maar dat maakt deze baan mede tot mijn droombaan. Als ambassadeur op de beurs beantwoord ik dan ook met alle plezier al je vragen over het werken bij het Rijk.”
Je carrière bij het Rijk kan beginnen op de RAI. Op vrijdag 28 en zaterdag 29 november moet je in de Amsterdamse RAI zijn als je een goede, complete indruk wilt krijgen van het Rijk als werkgever. Voor de zesde keer alweer vindt daar de Carrièrebeurs Overheid plaats. Een beursvloer vol stands van ministeries, overheidsinstellingen en rijksdiensten. Met een diversiteit aan workshops en programma’s die je een afwisselend beeld geven van het werkzame leven van een ambtenaar. En dat is een verre van saai leven, kunnen wij je verzekeren. Dat doen we dan ook letterlijk op de beursvloer. Want op de beursvloer zijn ambassadeurs van het Rijk aanwezig. Die kun je van alles vragen over hun werk en ervaringen. Ook kunnen ze je tips geven over jouw kansen en hoe je die het beste kunt benutten. Als econoom, ingenieur, ICT’er, financieel deskundige, jurist, filosoof, taalkundige, historicus, socioloog of wat voor achtergrond je ook hebt. Want het Rijk biedt een heel breed veld aan mogelijkheden. Dus ben je student, starter of young professional met interesse in een baan bij de overheid, kom naar de Carrièrebeurs Overheid en maak kennis met de werkgevers van het Rijk. Lees alles over de beurs in deze speciale omslag. Kijk ook even op carrierebeursoverheid.nl; daar vind je eveneens een impressie van de Carrièrebeurs Overheid 2007.
Wie bepaalt hoe we samen leven in verscheidenheid?
Werken bij het Rijk is werken aan dilemma’s.
Hoe kunnen we voorkomen dat mensen op straat leven in ons welvarende land?
Als je aan en voor ons land werkt, krijg je te maken met belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Bij het bepalen en het uitvoeren van beleid zijn altijd meerdere partijen betrokken. En wat voor de een van groot algemeen belang is, is voor de ander van ondergeschikt belang. Wie bepaalt hoe we samen leven in verscheidenheid? En wat kunnen we doen aan mensen die op straat leven in ons welvarende land? Dilemma’s. Zet daar je tanden maar eens in. Dat kan verspreid over het hele land. En soms ook ver daarbuiten. Bij het Rijk, de verzamelnaam van alle ministeries, diensten en onderdelen waar je werkt aan zeer uiteenlopende thema’s. Van onderwijs tot veiligheid op straat, van landbouw tot ontwikkelingshulp en van klimaatverandering tot energievraagstuk. Zaken die ons allemaal raken. Dat maakt het werken bij het Rijk zo bijzonder. Als dat je aanspreekt, moet je beslist eens op www.werkenbijhetrijk.nl kijken. Of je kiest voor een persoonlijke kennismaking op de Carrièrebeurs Overheid. Je eerste dilemma?
Ontdek & ontmoet het Rijk op de Carrièrebeurs Overheid op 28 en 29 november, RAI Amsterdam.
Vijf vragen aan Jacob van de Graaf, senior adviseur bij het ministerie van Defensie. 1. Wat houdt je functie precies in? Ik adviseer bij Informatievoorziening en -technologie, kortweg IVENT, dé ICT-leverancier van het ministerie van Defensie. Om precies te zijn bij het onderdeel Operations/Advies & Applicaties, waar zo’n 150 adviseurs werken, ieder met een eigen aandachtsgebied, bijvoorbeeld processen, ICT, of implementatie. Bij het compleet uitrollen van informatiesystemen buig ik me specifiek over de vraag hoe de implementatie zo optimaal mogelijk kan verlopen. Moeten er nieuwe procedures worden geschreven? Medewerkers opgeleid? Ik probeer de vertaalslag te maken naar wat ik voor de gebruikers kan optimaliseren. Met andere woorden, mijn focus ligt op de consequenties van het proces. Nu zit ik midden in een kwaliteitsverbeteringsproject voor 450 medewerkers van het onderdeel waarbij zij anders met klanten moeten leren omgaan, namelijk volledig klantgericht. Zij moeten kunnen meedenken en meepraten over wensen die bij de klant leven.
2. Is er bij dit ministerie ook een privé naast het werk? Sterker nog, dit is een van de aspecten waar we zeer de nadruk op leggen in onze werving. In arbeidsvoorwaarden kunnen we geducht concurreren met wie dan ook. Zo is er bij ons een sterke focus op thuiswerken en hanteren we glijdende werktijden waardoor je kunt
spelen met de tijden die je fysiek hier ‘op de zaak’ aanwezig moet zijn. Uiteraard is er wat dat betreft wel een onderscheid in militaire en burgerfuncties.
3. Hoe is het om als burger te werken in een militaire omgeving? Prima. Ik ervaar geen verschil in de contacten met militairen en die met burgercollega’s. Er wordt goed naar mij geluisterd als ik op mijn vakgebied wat te adviseren heb. Het enige verschil dat je wel proeft is dat wij als burgers wat meer commercieel denken, dus vanuit de kosten van het een en ander. Een militair heeft dat minder, die is in zijn denken logischerwijs meer operatiegericht.
op je persoonlijke ontwikkeling is groot. Er zijn legio opleidingsmogelijkheden die je geboden worden. En wanneer ik als ICT’er de vergelijking maak met de ICT-wereld, dan constateer ik hier minder hectiek en meer honkvastheid. Terwijl we met het toepassen van de nieuwste technologieën vooroplopen en zeer aan ons trekken komen. Als ik het in één zin mag samenvatten: medewerkers bij het Rijk worden gepamperd!
5. Kun je bij het Rijk ook echt carrière maken? Absoluut, en zeker binnen het ICT-gebied. We werken hier bijvoorbeeld met het Persoonlijke Ontwikkelings Plan. Waar wil je heen? Dat kun je helemaal uitstippelen en daarbij word je ondersteund. Ik heb collega’s zo in hogere managementfuncties terecht zien komen.
4. Waarom zou je voor het Rijk moeten kiezen (en niet voor het bedrijfsleven)? Ik denk dan in eerste instantie aan de arbeidsvoorwaarden. Die heb je vóór op het bedrijfsleven. Bij ons is er dan wel geen sprake van leaseauto’s en bonussen, maar er wordt wel in heel veel zaken rekening met je gehouden. Ik had het al over de mogelijkheid van thuiswerken en onze glijdende werktijden. De ongemakkelijke reistijden naar het werk kun je dus vermijden. Maar ook de nadruk
Heb jij een vraag? Stel ’m persoonlijk aan een ambassadeur van het Rijk op de Carrièrebeurs Overheid.
Hoe kunnen we deel uitmaken van een sterk Europa en onze eigen identiteit behouden?
Je kunt het Rijk ook ontmoeten op een van de andere beurzen. Meer informatie over toekomstige beurzen kun je vinden op onze website
www.werkenbijhetrijk.nl Hoe laten we de economie groeien zonder negatieve gevolgen voor het milieu? Een van de grootste vraagstukken van deze tijd (en van de hele wereld) is die van de klimaatverandering en de impact daarvan op de economie. Is de keuze óf milieu óf economie? Of kun je een aanpak ontwikkelen waarbij klimaatbeleid en economische groei elkaar niet bijten? Door bijvoorbeeld innovatie op het gebied van duurzame energie te stimuleren. Of duurzaam ondernemen te belonen. Aan vraagstukken die het hele land (en soms de hele wereld) aangaan, werk je bij het Rijk. Dat kan heel divers zijn. Van economische groei tot concurrentiekracht, van klimaatverandering tot integratie, van mantelzorg tot openbaar vervoer. Spreekt dat je aan, spreek dan onze ambassadeurs aan die 28 en 29 november op de beurs rondlopen. Zij kunnen je bijpraten over het werken met dergelijke vraagstukken en over wat er allemaal voor jou mogelijk is bij de overheid. Duidelijk én én dus.
Hoe laten we de economie groeien zonder negatieve gevolgen voor het milieu?
Ontdek & ontmoet het Rijk op de Carrièrebeurs Overheid op 28 en 29 november, RAI Amsterdam.
Verbommelen? geeft antwoord op pagina 3
25 Dinsdag November2008
Gratis, maar niet goedkoop.
Bedrijfseconomisch Medewerker (m/v)
Perspectief
Vecht voetbal Oosterwei
Ben jij dé freelance ICT’er die wij zoeken?
Tegen de stroom in proberen de vrijwilligers van voetbalclub GSV het cement te zijn in een Goudse probleemwijk.
Wil jij je graag bezighouden met het planning & control proces? Mede opstellen van managementrapportages en advisering van de directie? In Noord-Holland, boven Amsterdam, zoeken wij enthousiaste Bedrijfseconomische Medewerkers. In de zorg en semi-overheid. Economische studie op HBO-niveau voltooid en 1e baan als bagage? Reageer! Kijk op vijzelaar.com of bel René Beukema 035 692 55 30.
www.it-staffing.nl
8
REYER BOXEM
continuïteit in finance
Werken bij de overheid
Niet voor graaiers... Special vanaf pagina 19 Ted van der Zee. De laatste vuurtorenwachter van Schiermonnikoog.
Doping
Werk Populariteit overheid met 30 procent gestegen
UCI onderzoekt gericht renners
In Business
Ambtenaar is weer cool
Bellen met Surinamers Telesur komt naar ons toe
De internationale wielrenunie UCI, doet momenteel gericht onderzoek naar dopinggebruik bij een aantal verdachte renners.
Dankzij de kredietcrisis is de overheid weer populair als werkgever.
Dominique Elshout
...
De UCI onderzoekt coureurs die dit jaar actief waren in de rondes van Italië en Portugal. Dat zegt Pat McQuaid, voorzitter van de UCI, in een interview met deze krant. De gerichte dopingonderzoeken komen bovenop de reguliere verplichte tests waaraan elke topwielrenner zich onderwerpt. McQuaid zegt dat er binnenkort rechtszaken te verwachten zijn tegen enkele renners met verdachte bloedwaarden. Hij noemt geen namen. Volgens de Ier boekt het wielrennen vooruitgang in de strijd tegen doping. ‘De UCI zou daar waardering voor moeten krijgen. Toch is het imago van de sport niet goed, ik weet het. Maar toen mijn eigen zoons gingen wielrennen, had ik daar geen enkele moeite mee.’ Lees meer op pagina 34
Annemieke van Dongen AMSTERDAM/DEN HAAG
...
Op vacatures voor financiële functies zag het Rijk het aantal sollicitaties al meer dan verdubbelen. Dat zegt Jaap Uijlenbroek, de hoogste ambtenaar verantwoordelijk voor de werving
Populariteit onder werkende hoogopgeleiden
Hier nog een bovenregel dat mag op een regel iets langer dan dit nog beetje. 28% 26% 24% 22% 20% 18% 16%
© 2008 TEIN.NL
AIGLE
van overheidspersoneel. ‘We merken dat we steeds meer aanbod hebben om uit te kiezen’, aldus de directeurgeneraal. ‘De grootste stijging zien we bij financiële functies. Ik verwacht dat bij de overige vacatures binnenkort hetzelfde gebeurt’. Die kans is groot. Een functie als ambtenaar wint flink aan populariteit, blijkt uit cijfers van Intelligence Group. Het aantal Nederlanders dat de overheid aantrekkelijk vindt als
14% 12% 10% Kwartaal 1 GEMEENTELIJKE OVERHEID
Kwartaal 2 PROVINCIALE OVERHEID
Kwartaal 3 RIJKSOVERHEID
Kwartaal 4 (okt 2008)
werkgever, steeg in oktober met 30 procent ten opzichte van het kwartaal ervoor. Ook overwegen steeds meer mensen een baan in het onderwijs, aldus het onderzoeksbureau. Uit angst voor de gevolgen van de financiële crisis gaan werknemers op zoek naar zekerheid. De overheid zien zij als veilige haven, zegt Fans Hoek van werving- en selectiebureau Michael Page. ‘Mensen schrikken als ze horen dat hun werkgever de Sinterklaas- of Kerstviering afblaast. Dan gaan ze om zich heen kijken.’ Haar nieuwe populariteit komt de overheid niet ongelegen. Financiële crisis of niet, de vergrijzing gaat voort. Toch worden de vacatures nu niet per se gemakkelijk vervuld, zegt Hoek. ‘Sollicitanten uit het bedrijfsleven komen er regelmatig achter dat de overheidscultuur niet bij hen past.’ Tot een mentaliteitsverandering leidt de kredietcrisis volgens hem niet. ‘Werknemers gaan niet massaal op zoek naar werk met inhoud en maatschappelijke relevantie. Ze willen gewoon zekerheid.’ 1
11
Eindhoven
‘Wij willen cellen’
Eindhoven, voor de tweede keer uitgeroepen tot onveiligste stad van Nederland, wil graag een eigen rechtbank en gevangenis. Dat gaat burgemeester Rob van Gijzel bepleiten bij minister Hirsch Ballin. Onderzoek wees uit dat de samenwerking tussen politie, burgemeester en justitie er slecht is.
2
NL
Lange Poten
Waarschuwingsactie Forse toename hiv-infecties
...
Het aantal hiv-geïnfecteerden in Nederland is in een jaar tijd fors toegenomen. ‘Dit is niet zomaar iets.’
‘Men vindt hiv niet zo erg meer’
PETER
MIDDENDORP
O
p zaterdag lees ik graag de column van prof. dr. Bob Smalhout in De Telegraaf; eigenlijk is het meer een analyse. Het mooist vind ik zijn stukken als hij op zijn favoriete uitsmijter weet uit te komen: ‘Kortom’, schrijft hij dan, ‘waar zijn we in Nederland met zijn allen eigenlijk helemaal mee bezig?’ Ik maak me sterk dat niet ook Sietse Fritsma van de Partij van de Vrijheid aan de uitsmijter van Bob Smalhout heeft gedacht toen hem kortgeleden berichten bereikten over een verstoorde lampionnenoptocht, die de stichting Haagse Hopjes voor zeshonderd kinderen in de Haagse Transvaalwijk had georganiseerd. Er was daar door jongeren een bushokje vernield. Een Marokkaanse tiener had een dreigende houding aangenomen tegenover een hond. Aan zijn ogen had je kunnen zien dat hij ‘een trappende beweging’ overwoog. Fritsma haalde meteen de minister van Justitie naar de Tweede Kamer. ‘Marokkaanse straatterroristen probeerden het buurthuis te bestormen, waar de kinderen chocolademelk dronken’, sprak de onthutste woordvoerder. ‘De lafheid van de kolonisten kent geen grenzen meer, nu die ook al tegen onze peuters is gericht. De lampionnenoptocht is gruwelijk naar de knoppen geholpen, de typische Nederlandse gezelligheid gaat op deze manier helemaal ten onder.’ Misschien heeft ook minister Hirsch Ballin even aan Bob Smalhout gedacht toen hij de gebeurtenissen in de Transvaalwijk tot in detail voor Fritsma moest reconstrueren. In de Kamer vertelde hij dat het
Jojanneke van den Berge AMSTERDAM
...
Kwamen er in 2007 nog 1200 hiv-geinfecteerden bij in Nederland, in 2008 zijn dat er waarschijnlijk zo’n 1700. Deze forse stijging baart Frank de Wolf, directeur van de Stichting HIV Monitoring die deze cijfers vandaag bekend maakt, zorgen: ‘Vijfhonderd meer, dat is niet zomaar iets.’ In Nederland zijn er 14.960 hivpositieve mensen geregistreerd. 11.896 mensen van deze groep staan
dat er meer getest wordt op hiv door de geslachtsziektepoli’s. ‘Moesten ze eerst nog toestemming vragen, nu testen ze gewoon meteen op hiv als iemand komt voor een soa-test. Ze zijn er dus eerder bij.’ Ook de daling die sinds 2003 werd geconstateerd in de heteroseksuele verspreiding van hiv in Nederland lijkt in 2008 te vertragen. ‘Ook daar worden meer risico’s genomen.’ Wolf pleit voor een waarschuwingsactie onder zowel homo’s als hetero’s. ‘Hiv-geïnfecteerden gaan nog steeds dood aan aids. Maar ook aan andere aandoeningen als hart en vaatziekten. Verder wordt er binnen die groep meer zelfmoord gepleegd. Toch dingen om over na te denken.’ 1
Politiecontrole
GEEN PRIVACY OP SCOOTER Een 19-jarige Amsterdammer ontdekte een zendertje in zijn scooter nadat deze eerder in beslag was genomen door de politie. De scooterrijder weigert de zender terug te geven, zich beroepend op privacy-schending. De politie heeft de zender bij meer scooters geplaatst in de strijd tegen het groeiende aantal overvallen op de gemotoriseerde tweewielers.
Cn]peoJkge]21,, 'Jkge]?]ngep
Amsterdam
MAFFIABAAS OPGEPAKT
cn]peo Jkge]21,,nefgh]]nl]ggap ^efaaj.)f]necGLJBhate^ah..(1, rkkn-5(1,+ij` •Ej_h*-51^ahiejqpajkbOIOlani]]j` •Cn]peoLnkbaooekjaahJkge]=`r]j_a`>hqapkkpd_]ngep •Cn]peoej^kqsej>qoejaoo?ajpankbklhk_]pea j]]ngaqva
+
‘De lafheid van de kolonisten is nu ook al tegen onze peuters gericht.’ allemaal wel wat was meegevallen. Eieren waren alleen naar agenten gegooid, de kinderen was geen strobreed in de weg gelegd, en de optocht had gewoon doorgang kunnen vinden. Wel rekende hij het gedrag van de jongeren tot ‘akelige baldadigheden’ waartegen dan ook streng moest worden opgetreden. Ontevreden las Fritsma hierop drie moties voor. Was de minister bereid de Marokkaanse kolonisten in de cel te stoppen, en hun ouders erbij? Was hij bereid hen het Nederlanderschap af te nemen en samen met hun ouders het land uit te zetten? Wilde hij tegen verstoorders van lampionnenoptochten voortaan niet het leger inzetten? Op de tribune van de Kamer dachten we ook even aan Smalhout – we leefden maar in een armoedig landje, en het kwam niet snel goed met ons, nu zelfs het racisme zo lelijk is afgegleden. 1
onder toezicht en behandeling. De voornaamste reden voor de toename ligt volgens De Wolf besloten in toenemend risicogedrag in het seksuele verkeer. Dit effect is volgens hem waarneembaar sinds in 1995 de succesvolle combinatietherapie werd geïntroduceerd; een behandeling met drie hiv-remmers die in de meeste gevallen de vermenigvuldiging van het virus weet in te dammen en het ziekteproces vertraagt. ‘Mensen zijn laconieker geworden over de ziekte, hiv is niet zo erg meer. Die houding neemt het effect van de goed werkende behandeling inmiddels steeds meer weg.’ Een minder belangrijke reden voor de toename is de simpele reden
WW-fonds
DONNER TREKT DE KNIP Bedrijven die door de kredietcrisis hun omzet met meer dan 30% hebben zien dalen, kunnen bij minister Donner een beroep doen op het WWfonds. In deze WW-periode van maximaal een half jaar kunnen werknemers worden bijgeschoold. Op deze manier hoopt de minister te voorkomen dat bedrijven overhaast besluiten om personeel te ontslaan. Het fonds behelst 200 miljoen euro.
Rangnefc^]]nklglj*_kix,4,,),.,--12
Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
Een arrestatieteam heeft zondag het 35-jarige voorvluchtige maffialid Giuseppe N. in Amsterdam aangehouden. De arrestatie is op verzoek van de Italiaanse justitie verricht. N. zou aan het hoofd staan van de Calabrische clan die betrokken was bij de moord op zes Italianen bij een restaurant in Duisburg vorige zomer. Hij is al veroordeeld tot veertien jaar cel.
Lege schappen, huilende kinderen
Rawagedeh
PINDAKAASCRISIS SLAAT TOE
GEEN GELD
Help, de pindakaas is op. In filialen van Albert Heijn en Dirk van den Broek in onder meer Amsterdam was afgelopen week geen pot Calvé pindakaas meer te vinden. Is de crisis nu ook toegeslagen in de supermarktschappen? Of is het een gevolg van het gevecht tussen A-merken en winkelmerken, waarbij Albert Heijn steeds meer ruimte opeist voor haar eigen producten? Voor antwoorden op deze prangende vragen togen we naar het hoofdkantoor van Unilever, producent van Calvé pindakaas. Wat
Nederland betaalt geen schadevergoeding aan de nabestaanden van slachtoffers van de massa-executies, die het Nederlandse leger in 1947 in het Indonesische dorp Rawagedeh heeft uitgevoerd. Volgens de overheid zijn deze vorderingen verjaard. Tien Indonesische nabestaanden stelden op 8 september van dit jaar Nederland aansprakelijk voor de moord op echtgenoten en familie. Het was nu voor het eerst dat Indonesische slachtoffers Nederland aansprakelijk stelden.
is er aan de hand? ‘Oh, is de pindakaas op? Dat gaan we uitzoeken’, luidt het antwoord van Unilever. Uren later volgt de verklaring. ‘We zijn bezig met de instroom van nieuwe pindakaaspotten. Op die potten staat het ‘Ik-kies-bewust-logo’. Die potten komen volgens Unilever pas in de schappen als de oude op zijn. ‘Dat kan leiden tot gaten in de schappen’. Die nieuwe potten kennen trouwens een ‘revolutionair’ andere inhoud: er zit slechts 9 mg ‘minder verzadigd’ vet per 100 mg in. In de oude zit 10 mg.
Cel voor botsing rouwstoet
Dief (6) gesnapt
Bijna 120 km te hard
Drieënhalve maand cel krijgt hij, de man die in augustus inreed op een rouwstoet in Den Bosch. Het OM had zes maanden en een werkstraf geëist.
Het eerste snoeppakje uit de automaat gappen was simpel. De 6-jarige dief waagde nog een poging. Hij zat klem en de brandweer moest ’m redden.
Een 24-jarige man reed 218 km/u op een weg nabij Coevorden, bijna 120 km/u te hard. Wie meer dan 50 km/u te hard rijdt, moet z’n rijbewijs inleveren.
NL
Kredietcrisis Bos profiteert
Balkenende start tegenoffensief Het CDA is, met de premier voorop, een offensief gestart om de aandacht van de kredietcrisis naar zich toe te trekken. Coalitiepartner PvdA spint iets té veel garen bij de economische malaise. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
Steeds vaker kregen CDA-Kamerleden verontruste telefoontjes van hun achterban. Waar is het CDA? Wat vinden de CDA-bewindslieden van de kredietcrisis? Wie heeft onze Balkenende nog gezien sinds het spannend werd? Zelfs partijgenoten mopperden in de media dat de premier zich de kaas van het brood liet eten door PvdA-leider en minister van Financien Wouter Bos. In de wekelijkse peiling van Maurice de Hond is het verschil tussen CDA en PvdA teruggelopen tot nog maar één zetel. In de peiling van zon-
dag komt het CDA uit op dertig zetels, de PvdA op 29. In de Tweede Kamer hebben de partijen respectievelijk 41 en 33 zetels. Waar de PvdA de opmars aan te danken heeft? ‘De prominente positie van Bos’, verklaart opiniepeiler Maurice de Hond. Hoewel het oordeel over PvdA-fractievoorzitter Mariëtte Hamer er sinds haar aantreden alleen maar slechter op is geworden, is de mening over Bos sterk verbeterd. In september zat er nog een gat van achttien zetels tussen de coalitiepartijen. Maar de PvdA-kiezers die in eerste instantie ontevreden waren over hoe de PvdA in de regering opereerde, keren weer terug op het rode nest. Om het tij te keren en de onrust in de achterban te sussen, organiseren de christendemocraten nu vier heuse town hall meetings, waarin burgers vragen kunnen stellen aan CDA-kopstukken. Premier Jan Peter Balkenende beet in de Haagse sociëteit De Witte gisteren het spits af. Minister
Van der Hoeven, staatssecretaris Jan Kees de Jager én CDA-fractievoorzitter Pieter van Geel volgen nog. Het CDA vindt het fijn dat de coalitie in de peiling weer op een meerderheid staat, maar coalitiegenoot PvdA profiteert nu iets té veel van de economische malaise. Krantenkoppen als ‘Wouter Bos beleeft zijn ‘finest hour’, ‘PvdA krabbelt op door kredietcrisis’ en ‘Bos schudt imago van twijfelaar af’ zijn het CDA een doorn in het oog. Op het CDA-partijcongres liet premier Balkenende al weten dat hij er schoon genoeg van heeft dat hem wordt verweten dat hij onzichtbaar is in de kredietcrisis. Op de G20 zou de premier eindelijk hét gezicht van het CDA kunnen laten zien, maar hij moest op het laatste moment terug naar Nederland, omdat zijn vader was overleden. Met staatssecretaris Jan Kees de Jager was er weliswaar een CDA-bewindsman ter vervanging, maar hij blijft zelfs voor de CDA-achterban een relatief onbekende. De sfeer in het kabinet was al bekoeld toen PvdA-staatssecretaris Ahmed Aboutaleb van Socialse Zaken burgemeester werd van Rotterdam. ‘Dat merk je aan alles’, zegt een betrokkene. Waar het erop leek dat de coalitiegenoten elkaar na de zomer ook wel eens een succesje gunden, vangen ze elkaar nu weer vliegen af. Schrale troost voor Balkenende, het CDA piekte de vorige Kamerverkiezingen veel beter in de peilingen. 1
3
Wie heeft hem nog gezien sinds het spannend werd? EVERT-JAN DANIELS
Hypotheek
CDA: vlaktaks om aftrek te houden Premier Jan Peter Balkenende noemt de invoering van één belastingtarief van bijvoorbeeld 37 procent ‘buitengewoon interessant’. Redactie binnenland AMSTERDAM
...
Het Wetenschappelijk Instituut van het CDA pleitte al eerder voor de invoering van een vlaktaks. Interessant genoeg koppelt het instituut het plan nu aan de hypotheekrenteaftrek. Het CDA wil die aftrek koste wat kost behouden, maar door de invoering van de vlaktaks wordt de aftrek voor hogere inkomens wel minder. Dat zorgt er voor dat de regeling op den duur betaalbaar blijft. Maar het betekent ook dat het CDA eventueel zaken kan doen met de PvdA. Die partij wil de hypotheekrenteaftrek verminderen voor hoge inkomens. Een compromis zou een belangrijk obstakel voor een nieuw kabinet van CDA en Pvda wegnemen. 1
!
"#
$ % & '( ) * ( ! #+###,## &
VAN DALE GEEFT ANTWOORD
Argus Insecten eten helpt tegen hoge bloeddruk
Verbommelen ‘Nederland verbommelt’ stond er onlangs boven een artikel in Elsevier. De titel is een citaat van de geïnterviewde, natuurkundige Kees Le Pair. Die doelde daarmee op het feit dat slimheid, zoals van Tom Poes, in ons land steeds minder gewaardeerd wordt, terwijl gladde praatjesmakers à la Ollie B. Bommel de dienst uitmaken. Het woord verbommelen staat in geen enkel woordenboek. Le Pair heeft het namelijk voor deze gelegenheid bedacht. Dat doen taalgebruikers wel vaker. Als iemand vindt dat de samenleving steeds meer PVVtrekjes begint te vertonen, kan hij zeggen dat we met zijn allen aan het verwildersen zijn. Of zelfs aan het verwilderen.
Zijn de Nederlanders al creatief in het maken van werkwoorden, Engelsen kunnen er ook wat van. Zo is handbag, behalve een zelfstandig naamwoord (‘handtasje’) ook een werkwoord geworden. Dat hebben we te danken aan Margaret Thatcher, die geregeld met haar handtas om zich heen schijnt te hebben gemept om haar gelijk te halen. To handbag someone is sindsdien ‘iemand bot behan-
delen’. Een ander voorbeeld van dit procedé vinden we in Stings rauwe songtekst van I hung my head, vooral bekend geworden door Johnny Cash: ‘I orphaned his children, I widowed his wife’. To orphan, to widow. Daar hebben we in onze taal geen woorden voor. 1 www.depers.nl/vandale
Elektronisch groot woordenboek Engels 2009 €179,00
NL
4
Interview GroenLinks-leider Femke Halsema
Alleen maar oppositie is ook een beetje gek Elitair..??? De ogen van Halsema rollen bijna uit hun kassen. De GroenLinks-leider is klaar voor de macht. De kinderen van Femke Halsema zitten op een zwarte school. CYNTHIA BOLL
ook voor GroenLinks het tij keert.’ Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
Het landsbestuur moet ‘groen en links’, vindt Femke Halsema. Nu wel. De vorige keer deed GroenLinks aan de formatie niet mee. Dat leidde tot onbegrip, die Halsema betreurt. ‘Een politieke partij die zichzelf alleen maar voor de oppositie voorbereid is natuurlijk een beetje gek. Elke partij heeft machtsambitie en wij zeker.’ De GroenLinks-leider is niet bang dat haar partij eindigt zoals de ChristenUnie, met een marginale positie in de regering. ‘De ChristenUnie heeft hetzelfde probleem als D66 en dat is dat zij het midden van een kabinet zijn’, stelt ze. ‘Wij zullen in een kabinet altijd de vleugel zijn. Het gevaar van verzwolgen worden is daarmee minder groot.’ Probleem is wel dat GroenLinks sinds 1999 geen verkiezing heeft gewonnen. Het aantal zetels kalfde af van elf tot zeven. Hoe gaat u nu wel winnen? ‘GroenLinks heeft de afgelopen jaren een agenda van vernieuwing en optimisme gepresenteerd. In de VS heeft iemand de verkiezingen gewonnen met een boodschap van optimisme. Ik ben ervan overtuigd dat daarmee
Het lijkt wel of iedereen Obama tegenwoordig als voorbeeld ziet. ‘Ik ben me ervan bewust dat Barack Obama gaat teleurstellen en maatregelen gaat nemen waarvan ik denk: oh liever niet. Maar de mentale omslag die is gemaakt, is heel belangrijk. Een mooi voorbeeld van de ommekeer vind ik dat hem werd gevraagd: ‘What is climate change?’ Toen zei hij:
‘De opvattingen van CDA en VVD zijn zó achterhaald en zó Bush.’ ‘It’s jobs in Michigan’. Obama wil de auto-industrie waar massaontslagen dreigen, injecteren op voorwaarde dat ze innoveren. Dat vind ik mooi. ‘ Barack Obama heeft daar de meerderheid, GroenLinks hier niet. ‘Bij ons is het de vraag of bijvoorbeeld minister van Financiën Wouter Bos, die zich hiervoor in het verleden gevoelig heeft betoond, het welzijn van de bevolking voorop durft te zetten. Een deel van de Kamer heeft een vol-
strekt gedateerde opvatting van economische groei. De opvattingen van de VVD en het CDA zijn zó Bush en zó achterhaald, zij zijn één van de oorzaken van de kredietcrisis.’ In haar recente boek Geluk! Voorbij de hyperconsumptie, haast en hufterigheid beschrijft Halsema hoe de kredietcrisis is aangewakkerd. Het koopgedrag van de ‘groene politicus’ zelf liegt er ook niet om. Geregeld valt zij voor overbodige keukenspullen en soms schaamt zij zich zo voor impulsaankopen dat zij ze ‘wegmoffelt in een kast om te verstoffen’. Bij de eerste afspraak voor het interview met deze krant laat ze zich excuseren, omdat ze ‘cadeautjes aan het kopen is’. Toch een playstation voor zoonlief? ‘Nee, een mooie pen en boeken voor de mensen die me hebben geholpen met mijn boek. De playstation komt er voorlopig echt niet in. Aan kinderen zie je overigens wel de gekte waarin we leven. Mijn kinderen – waarschijnlijk de meest welvarende van de klas – zitten in Amsterdam-Oost op een zwarte school, maar ze hebben niet het meeste speelgoed. Wat vond je er trouwens van, van het boek?’
Alle premies zijn op basis van 500 vrijwillig eigen risico.
STAP OVER op een lagere premie 49
Ik vond het een beetje elitair. De ogen van de GroenLinks-leider rollen bijna uit hun kassen. ‘Elitair…???’, zegt ze hogelijk verbaasd. Wat kan een bijstandsmoeder nou met het boek? Geïrriteerd: ‘Het boek gaat voor tweederde over de sociale tegenstellingen die ontstaan door hyperconsumptie. Het gaat over hoe de grote behoefte aan luxe ertoe leidt dat mensen op
Impulsaankopen moffelt Halsema weg in een kast ‘om te verstoffen.’ het minimum straks hun energienota niet meer kunnen betalen. Ik snap niet hoe je dat elitair kunt noemen.’ Er staan maar weinig mensen van de straat in. ‘Soms spreken politici mensen van de straat en soms lezen ze een boek. Dat zouden meer politici moeten doen. Een partijleider moet in staat zijn om ontwikkelingen in de wetenschap te vertalen naar politiek.’ Neem het citaat: ‘De som van ons gezamenlijke consumptieve gedrag is bij hyperconsumptie veel meer dan afzonderlijke delen van onze aankopen, temeer daar consumentisme de afgelopen decennia ook een ‘ideologie’ is geworden die door de overheid en door de markt enthou-
siast wordt uitgedragen.’ Dan ben ik de draad kwijt. ‘Je pikt wel de moeilijkste zin eruit. Soms moeten politici problemen terugbrengen tot oneliners. Soms mogen ze uitleggen hoe ingewikkeld het is zonder op de hurken te zitten. Bovendien vind ik dat je daarmee mensen onderschat. Geert Mak verkoopt van zijn boeken honderdduizenden exemplaren, die zijn ook niet altijd even makkelijk.’ Bent u niet bang dat u zich met uw kooplust van uw kiezers vervreemd? ‘Ik denk dat ik – en ik word weer boos merk ik – de enige politicus ben die in een achterstandwijk woont en van wie de kinderen op een zwarte school zitten. Natuurlijk heb ik meer te besteden dan gemiddeld, maar vergis je niet. Op een zaterdag in de Mediamarkt zie je bepaald niet de mensen met grote beurzen. Dikwijls zijn het jongeren met weinig geld die ontzettend verleid raken door nieuwe mobieltjes. Daar worstelen we allemaal mee. Maar zelfrelativering wordt in Nederland niet gewaardeerd.’ Moeten meer mensen dat doen? ‘De politieke cultuur zou ervan opknappen. Als GroenLinks ergens door gehinderd wordt, is dat het beeld van morele superioriteit. Ik durf mijn menselijke tekortkomingen te beschrijven. Ik ben niet een beter mens. Ik ben aangesteld omdat ik misschien soms goed kan nadenken over politieke en maatschappelijke verhoudingen.’ 1
vanaf
VGZ 935
55,25 p/maa n
Ohra 929
d
AGIS 909 Zilveren Kruis 863 CZ 841 FBTO 762 AnderZorg 663
Voordeel berekenen via je mobiel?
Delftse pyromaan
HOTEL IN DE AS Het Openbaar Ministerie (OM) in Den Haag heeft gisteren 6 jaar gevangenisstraf met tbs geëist tegen de 27-jarige Chester W. uit Delft. Het OM acht bewezen dat de man twee branden heeft gesticht. Het gaat om de branden in de Voldersgracht en het Grand Canal hotel in de Breestraat. De verdachte verklaarde dat hij het hotel in brand had gestoken omdat hij wraak wilde nemen op de huisbaas. Die zou zijn kamer in brand hebben gestoken om zo verzekeringsgeld te kunnen opstrijken.
ANP
Sms AZ en de naam van je huidige verzekeraar naar 3388 (normaal tarief). Dan laten wij je gratis weten hoeveel jij kunt besparen.
Tom Tom stuurt taxi het water in Een taxichauffeur luisterde zondagnacht wel erg trouw naar zijn navigatiesysteem. De man reed in op aanwijzing van zijn Tom Tom zo het water in.
Wereld
5
Afghanistan
België
VERSTERKING VOOR ISAF
Tienermeisjes bedwelmd in Gent
De circa 50.000 leden tellende ISAFmissie in Afghanistan moet komend jaar met 20.000 militairen worden versterkt. Dat zegt NAVO-bevelhebber Bantz Craddock. De versterking komt neer op vier brigades. Alleen de VS hebben tot dusverre een extra brigade toegezegd. Craddock wijst erop dat de situatie in Afghanistan problematischer is geworden.
Wederom is België onthutst door een nieuw geval van kinderontvoering en mogelijk misbruik. Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Israël
GRENS GAZA BEETJE OPEN Israël heeft gisteren de grens met de Gazastrook geopend om mondjesmaat voedselhulp toe te laten voor de Palestijnse bevolking. Dat zegt een legerwoordvoerder. Israël heeft de grensovergangen gesloten als vergelding voor de voortdurende raketaanvallen vanuit de Gazastrook op Israël. Het land staat onder grote druk om de blokkade op te heffen.
Boze Congolezen bekogelen een VN-konvooi in het oosten van Congo. AP
Afrika ’Blauwhelmen maken gemene zaak met rebellen’
Congolezen boos op de VN In het oosten van Congo is een VNkonvooi aangevallen door woedende burgers. Zij vinden dat de VN hen onvoldoende helpt. Redactie buitenland
Ook de soldaten van het regeringsleger misdragen zich.
AMSTERDAM
...
REUTERS
België
DEWINTER BOOS OM RAP Filip Dewinter van het Vlaams Belang heeft aangifte gedaan tegen de rapgroep Cicatrice, omdat die in een liedje doodsbedreigingen heeft geuit aan zijn adres. De aanklacht betreft ook YouTube, dat het nummer vertoont.De rapgroep roept op de extreemrechtse politicus te vermoorden. Dewinter: ‘Ik ben niet bang van rappers die willen provoceren, maar wel van labiele gekken die zulke berichten beluisteren.’
Het incident deed zich voor in Kibati, een dorp ten noorden van de oostelijke hoofdstad Goma. Soldaten van het regeringsleger hielden bij een geimproviseerde controlepost een konvooi van de Verenigde Naties aan. Ze haalden 23 Congolese mannen, volgens hen rebellen, van de vrachtwagens. De VN claimt echter dat het gaat om leden van de regeringsgezinde Mai-mai-militie. Ze zouden worden vervoerd in het kader van het demobilisatieproces.
Gemene zaak Ondertussen werd het konvooi met stenen bekogeld door vluchtelingen die de VN verwijten hen onvoldoende te beschermen. Een van hen, Bernard Udafuye, zei tegen het persbureau AP dat het incident met het konvooi hem ervan heeft overtuigd dat de VN-militairen gemene zaak maken met de rebellen. Dit gevoel wordt in het oosten van Congo breed gedeeld. Monuc, de
VN-missie, is erg impopulair. De bevolking vindt dat de blauwhelmen, van wie er zo’n zesduizend in het gebied zijn, te weinig bescherming bieden tegen de rebellen van Laurent Nkunda. Die is in een heftige strijd verwikkeld met de regering. Beide
partijen willen de macht in het grondstofrijke oosten van Congo. Er zijn al 250.000 mensen op de vlucht geslagen voor het geweld. Ook de soldaten van het regeringsleger misdragen zich behoorlijk. Dit weekeinde trokken ze in het vluchtelingenkamp in Kibati schietend en plunderend van huis tot huis en van tent tot tent. De vluchtelingen werden beroofd van hun weinige bezittingen, veelal giften van hulporganisaties. Volgens ooggetuigen zijn er verschillende dodelijke slachtoffers gevallen. 1
België krijgt maar niet de kans los te komen van het Dutroux-trauma. Telkens doemen nieuwe gevallen van ontvoering, mishandeling of misbruik van tieners op. Dit keer was het raak in de Gentse deelgemeente Wondelgem. Twee meisjes van 14 en 15 jaar werden zaterdagnacht bedwelmd aangetroffen op een matras in het huis van een 59-jarige man. Ze waren niet meegelokt maar werden wel gedwongen om pillen in te nemen. De tieners waren weggelopen uit een pedagogische instelling voor moelijk opvoedbare kinderen. ‘Ze zijn op eigen houtje met de bus naar de verdachte gegaan’, zegt An Schoonjans tegen persbureau Belga. ‘Een van de meisjes kende de man al uit het verleden.’ De meisjes zijn naar het ziekenhuis gebracht. Het meisje van 14 verblijft ter observatie op de intensive care; het meisje van 15 is weer naar de instelling gebracht. Zij kon al verhoord worden en verklaarde dat ze van de man pillen moest nemen. Of de meisjes seksueel misbruikt zijn, moet blijken uit verder medisch onderzoek. De verdachte ontkent dat hij de tienermeisjes verkrachtte of aanrandde. België gaat gebukt onder tienerontvoeringen met dramatische afloop zoals de Dutroux-affaire. Een andere zaak die veel stof deed opwaaien was de verdwijning van Nathalie (10) en Stacy (7) in 2006 in Luik. Zij werden achttien dagen later dood teruggevonden. 1
Internet
HITLER WOEDEND OMDAT HIJ GEEN SPELLETJE MAG SPELEN Een fragment van de woede-uitbarsting van Adolf Hitler uit de film Der Untergang is razend populair op het internet. In diverse filmpjes valt der Führer woedend zijn officieren aan. Niet vanwege de Russische opmars, maar omdat hij niet langer World of Warcraft mag spelen. Hij fulmineert dat hij dan maar games van de concurrent gaat spelen. ‘Desnoods The Lord of the Rings.’ In een ander filmpje schreeuwt hij diezelfde officie-
ren verrot, omdat hij vreest dat stervoetballer Cristiano Ronaldo van voetbalclub Manchester United verkocht wordt aan Real Madrid. Terwijl die juist Manchester United er doorheen moest slepen tegen Chelsea en Arsenal. ‘Alle supporters van Arsenal, Chelsea, of dat tuig van Liverpool, nu opgerot uit mijn kamer!’ aldus Hitler op internet. De filmpjes op YouTube zijn al door een dikke miljoen mensen bekeken.
Lekker én gezond Hoge bloeddruk? Eet een insect. Het eiwit in insecten heeft hetzelfde effect als medicijnen tegen hoge bloeddruk, maar dan zonder de bijwerkingen. Denk aan kevers, mieren, termieten en sprinkhanen.
&&&-&(%%( '( !.% % * ) %,( !,#$%)%#*%&*(&' *%*-&&(%&(&%)*($.*+'( !) %*% !(#%,(."(,%%,)* )(''( !),&&((&%)*(&&$%&&)*(&&$0 %)-**&* +)'( )-(+%*&%* #,%%&$* &%(%&%#
*%&(&%)* %*+ !(,(."(,% /%,)*)(''( !) /(&%)*(&&$&)*(&&$ %) /%&(#**&,()*''%
(2((#3&0+&"(+&(+,(!!(+*.--# )*!).0+)*1-1-+#-#/))+-))+0+&0#$ /))+&(/("-+&(,*(,#)(,-&,&.#--+!((-)(, ,-&,&!,+)*)&&-#/#-#-(,)+#-#-#,.(#%#(0+& -/+')!(,"+/(+)* ).,-)*..+1'&(!-+'#$(
+,.&--(0+))+'#&$)(('(,(&!(+-#,&(!1%+1#$(/( (!)(-&+*(,#)( (-.!4(-+,,+#(.-"#((#&,#!(/(+)*%#$% ()*000*!!+)*)') && &#$*('(!#(!#+-)+ (,-#-.-#)(&(-,)*
0)(+(2#$(0+&()!(#-.#-/))+0#$( "(&2+,/(+,(-0#$(/(20% #,0)(+$%2"-/(,'%/(*+#$, /++.%%$% 1) +-1+,+(-./#!()(.#-)0((+ /(/ ,&&()#*)/ (*+#$,0+/( .,-++,2& /+0)(+2).(2!!( 3"+,-5
.% %-&(*#,(, (#%) !%+() #$(%!(*)*(),&&( )*- !%% &*.- !%&$-*,&&( (%&&"% *%+-,(-* %,&%%-&(* .*&*%!(%*&'(&%". !%,(,%%%-# %+*(+*#
Alcohol onder de 16, natuurlijk niet.
%%+/)&(%+"-#!#+-)*'( *+#,2)&, .,,#,2& 2#$(!$%+-#$(%2#$(%&$+()* 4,'))#.#-!+#$*-+)'#!'-(%('+%(**+-$ #( +)(% #((((.(-0$+)*2(*#% +$%#$,.+/&,) &)%$,&!()&&(,%, (0)(+$%0#$(&/))+2*+#$,-&%(# !")%# + *,("&*+))*#,%
Wereld
7
Duitsland
RAF-terrorist Christian Klar na kwart eeuw vrij De voormalige Duitse RAF-terrorist Christian Klar komt begin volgend jaar op vrije voeten. Hij zit al 26 jaar in de gevangenis. ANP STUTTGART
...
Klar behoorde in de jaren zeventig tot de leiders van de Rote Armee Fraktion en gold als zeer gewelddadig. Hij zit sinds 1982 gevangen. In 1985 werd hij tot vijf keer levenslang veroordeeld wegens negen moorden. De rechter heeft nu bepaald dat er geen gevaar meer is voor herhaling. Si Heon Ji in het scheikundelokaal. REGINA TE GROTENHUIS
Verenigde Staten Opmars jonge Aziatisch-Amerikanen
Modelminderheid dringt zich langzaam naar voren Jonge Aziaten zijn het nieuwe gezicht van de Amerikaanse droom. Op de beste middelbare school van Amerika zijn zij de meerderheid. Suzette de Boer
Ji en Pang maken deel uit van wat de ‘modelminderheid’ is gaan heten. Het land telt vijftien miljoen mensen van Aziatische komaf, 5 procent van de totale bevolking. De drie grootste subgroepen zijn Chinezen (3,6 miljoen), Filippino’s (2,9 miljoen) en
WASHINGTON
...
Si Heon Ji (18) hangt met zijn vriend Brian Pang (17) rond in de kantine van de Thomas Jefferson High School for Science and Technology in Alexandria, nabij Washington DC. Dit is, volgens het US News & World Report, de beste middelbare school van de VS. Het curriculum is veeleisend. In dertien technische laboratoria bouwen studenten geavanceerde robots of auto’s die rijden op groene energie. Ze sleutelen zelfs aan een satelliet. Alleen de slimste en meest gedreven tieners uit de regio weten hier een plaats te bemachtigen. De toelatingseisen zijn extreem streng. Dit jaar zijn de Aziatische scholieren voor het eerst in de meerderheid, terwijl ze toch maar 16 procent van de regionale bevolking uitmaken. Si Heon Ji en zijn vriend Brian Pang, beiden Zuid-Koreaans, kijken er niet van op. ‘Onderwijs heeft een hoge prioriteit in onze cultuur’, zegt Pang. ‘Het is bijna net zo belangrijk als religie.’
‘De druk is enorm. Mijn ouders hebben veel offers voor mij gebracht.’
delminderheid’. ‘Veel Aziatische ouders offeren hun individuele gemak op voor de toekomst van hun kinderen. Goed onderwijs wordt niet alleen gezien als de motor voor opwaartse mobiliteit, maar ook als bescherming tegen discriminatie.’ De druk om te presteren heeft ook schaduwkanten. ‘Onderzoek wijst uit dat bij Aziatische studenten vaker klachten zoals depressiviteit en suïcidale neigingen voorkomen’, aldus Le, die op zijn website Asian Nation spreekt van ‘our dirty little secret’. ‘Op
universiteiten is intussen meer aandacht voor die problematiek.’ Het etiket ‘modelminderheid’ scheert alle Aziatisch-Amerikanen over één kam, maar de onderlinge verschillen zijn groot. Zo doen immigranten met een vluchtelingenachtergrond als Vietnamezen en Cambodjanen het op onderwijsgebied lang niet zo goed als Koreanen, Indiërs en Japanners. Op de arbeidsmarkt bestaat er ook zoiets als het ‘bamboe plafond’: Aziaten hebben doorgaans goed betaalde, prestigieuze banen, maar stoten slechts sporadisch door naar de top. In de toekomst gaat dat mogelijk veranderen. De achtergrond en expertise van de Aziatisch-Amerikanen kan volgens socioloog Le cruciaal zijn in een wereldeconomie waar het zwaartepunt langzaam naar het Oosten opschuift. ‘Zij kunnen de VS helpen betere relaties aan te gaan met opkomende economieën als China en India.’ 1
De 56-jarige Klar was samen met de vorig jaar vrijgelaten Brigitte Mohnhaupt onder meer verantwoordelijk voor de ontvoering en dood van werkgeversvoorzitter Hanns-Martin Schleyer in 1977. Hij was dat jaar ook betrokken bij de moord op de openbaar aanklager Siegfried Buback en de bankier Jürgen Ponto. Vorig jaar had Klar om gratie gevraagd, maar dat werd afgewezen. Op zijn vroegst zou hij volgend jaar in aanmerking kunnen komen voor vroegtijdige vrijlating. 1
Indiërs (2,7 miljoen). Ze presteren beter dan elke andere etnische groep. Ook bereiken ze hogere testscores en zijn ze oververtegenwoordigd op prestigieuze scholen. Veel Aziaten komen speciaal voor het onderwijs naar Amerika. Ji verhuisde als elfjarig jongetje met zijn moeder naar de VS. Zijn vader bleef alleen achter om geld te verdienen voor de opleiding van zijn zoon. ‘De druk is enorm’, zegt Ji. ‘Mijn ouders hebben veel offers gebracht.’ Het verhaal van Ji is geen uitzondering, weet Cuong Nguyen Le, hoogleraar sociologie aan de universiteit van Massachusetts. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar de ‘mo-
Somalië
INDIASE GIJZELAARS WAREN DOODSBANG VOOR DE PIRATEN Het was geen pretje bij de Somalische piraten. Dat melden Indiase zeelieden die twee maanden lang zijn vastgehouden op hun eigen boot. Ze werden voortdurend onder schot gehouden, en waren bang om te worden doodgeschoten. Volgens Naveed Burondkar waren de piraten gewapend met geweren en granaten. ‘Het is een enorme opluchting om weer vrij te zijn’, aldus de matroos. De bemanning van de Japanse
Stolt Valor kon van boord nadat er losgeld was betaald. Ze zaten al sinds 15 september vast. De kapitein had bij het uitvaren nog gewaarschuwd voor zeerovers. Dit jaar zijn voor de kust van Somalië al meer dan tachtig schepen gekaapt. Een aantal van hen vaart met een Indiase bemanning. De matrozen van de Stolt Valor vertrekken binnenkort opnieuw: ‘Ach, dit soort dingen kan gewoon gebeuren.’
Op deze dag in... ...1915 wordt in Valparaiso (Chili) Augusto Pinochet geboren. In 1973 pleegt hij een staatsgreep en regeert zijn land als een dictator tot 1990. Hij overlijdt in 2006, zonder een spoor van berouw.
* Korting geldt alleen bij Internet Extra en Premium. Vraag naar de voorwaarden.
8
Perspectief
Multiculti GSV worstelt met Marokkaantjes
Flink zwoegen voor de buurt De Goudse wijk Oosterwei is uitgegroeid tot het symbool van overlast van Marokkaanse jongeren. Voetbalclub GSV probeert het op te lossen. ‘Die mensen worden hun hele leven al bij voorbaat uitgesloten. Dat wilden we juist niet doen.’ Iwan Tol
...
E
en verhaal over GSV zou kunnen beginnen met de armoedige entree, het kapotte hek bij de ingang, Of met de groen uitgeslagen bushokjes die op veld 2 dienst doen als dug-out of nog beter: met ingeslagen ruiten van de zijkant van de tribune. Maar een verhaal over GSV zou ook kunnen beginnen met Dirk Jan van Ree, de leider van het geheel allochtone D1 dat op deze zaterdagmorgen aan de winnende hand is tegen BVCB uit Bergschenhoek. Of met Nourdin Mourabit, die zich elke zaterdagochtend beschikbaar stelt als scheidrechter voor de jeugdwedstrijden van GSV. Of met de Marokkaanse ouders die wél langs de kant staan om kinderen aan te moedigen. Het is maar hoe je het bekijkt. Langs de velden van GSV rijdt de bus, lijn 3. Drie haltes van die lijn werden in september tijdelijk opgeheven na de zoveelste bedreiging van een buschauffeur. De chauffeursboycot zorgde voor landelijk nieuws. Oosterwei groeide uit tot het symbool van overlast van allochtone jongeren. De PVV opperde zelfs om het
leger terug te halen uit Uruzgan en in te zetten in Oosterwei. In de bestuurskamer schenkt voorzitter Jan Kuyterink (71) koffie in plastic bekertjes. Hij had de problemen in de wijk wel zien aankomen. ‘Dat is echt niet iets van de laatste tijd. De overlast die in de wijk aan de oppervlakte kwam, daarmee hadden we hier ook te kampen. Wat dat betreft is de sport een afspiegeling van de maatschappij.’
Jeugd ontbreekt Het grootste deel van de 220 leden van GSV (vier jeugdteams en vijf seniorenelftallen) is allochtoon. Kuyterink werd tweeënhalf jaar geleden gevraagd om ‘de kar te gaan trekken’ bij de club die met tal van problemen kampte. Het grootste probleem: het ontbreken van jeugdelftallen. Kuyterink: ‘Een vereniging zonder jeugd is geen vereniging, vonden we. Daarom hebben we vanaf het begin de deur voor iedereen opgezet. De bedoeling was dat we met twee elftallen zouden beginnen. Maar tot onze eigen verbazing stonden er binnen een mum van tijd honderd van die knapen voor de poort. En we wilden iedereen onderbrengen. Zonder enig voorbehoud. Die mensen worden hun hele leven al bij voorbaat buitengesloten. Dat wilden we juist niet doen.’ De weg waarover Kuyterink de kar
‘Hetzoual eenhoop schelenalsde ouderszich eenslieten zienbijde wedstrijden.’ moest trekken, bleek er eentje met flinke hobbels te zijn. Na het eerste jaar werd de A1 opgedoekt (‘Niet hanteerbaar’), een seizoen later volgde de B1 (‘Hetzelfde verhaal’) en ondertussen kreeg hij ook te maken met een inbraak in de kantine en werd hij persoonlijk bedreigd. ‘Maar dat was vanuit de blanke hoek van de vereniging’, haast hij erbij te zeggen.
Inbraken en bedreigingen
:DDU GHQN MHDDQ" +.89UDDJWZDW
2SHQ'DJ
ZATERDAG NOVEMBER
0HHULQIRUPDWLH WWWHKUNLOPENDAG
Het bleef niet bij uitsluitingen, inbraken en bedreigingen. Kuyterink merkte ook dat leden hun contributie niet betaalden. ‘We hebben vijftig tot zestig onregelmatige betalers’, vertelt hij. ‘Zo’n tachtig procent daarvan is allochtoon. We hebben een incassobureau ingehuurd, maar dat werkte niet. Ze vroegen 37 euro per handeling. Daarvoor sturen ze dan twee keer een brief en één keer bellen ze
Het grootste deel van de 220 leden van GSV is allochtoon. EVERT-JAN DANIELS
op. Het heeft de vereniging alleen maar geld gekost.’ Zuchtend: ‘En dan kan ik wel stoer gaan zeggen: de wanbetalers komen er niet meer in, maar dan moet er een elftal worden opgedoekt en dan lijden de goeden onder kwaden. Kortom, of ik nu linksom of rechtsom ga, ik benadeel de vereniging hoe dan ook.’ Aan een muur in de kantine plakte hij vorig seizoen een lijst met daarop de namen van de wanbetalers. ‘Middeleeuws, ja’, beseft Kuyterink. ‘En dan nóg lopen sommigen er fluitend langs. Als onze internetsite het weer doet, gaan die namen ook op de site. Wellicht dat dat helpt.’ Aan de voeten van Kuyterink ligt Mischa. De hond geeft een teken dat hij wil worden uitgelaten. Bij een rondje over het terrein van GSV lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan. Alles is verouderd: het clubhuis, de afrastering, de tribune. Ook de spaarzame reclameborden hebben een likje verf nodig. Het staat onderaan zijn things to do-lijstje, zegt Kuyterink. ‘We beschikken niet over genoeg vrijwilligers die dat willen oppakken.’ Als de wedstrijd van de D1 van GSV is afgelopen, komt Nourdin Mourabit erbij zitten. Hij fluit op zaterdag de jeugdwedstrijden van GSV en speelt op zondag in het eerste elf-
tal. Hij vertelt hetzelfde verhaal als Kuyterink. ‘Het bestuur slaagt er onvoldoende in om vrijwilligers aan zich te binden. Daar valt en staat alles mee bij een vereniging’, vindt hij. Kuyterink knikt. Hij benadert de leden heus wel, vertelt hij. Het probleem is: hij bereikt ze niet. Taal en cultuurverschillen vormen een onneembare barrière. ‘We hebben ouderavonden georganiseerd. Maar dan komen er twee ouders opdraven. Het zou al een hoop schelen als de ouders zich een keer lieten zien bij wedstrijden van hun kinderen. Dan zouden we ze rechtstreeks kunnen benaderen. Maar de betrokkenheid van veel allochtone ouders is nihil.’
Vervoersproblemen Als voorbeeld vertelt Kuyterink over het vervoersprobleem bij de club. ‘Voor uitwedstrijden moeten we een busje huren, omdat ouders niet kunnen rijden. En als we al een keertje een ouder te pakken krijgen, dan krijgen we vaak een smoesje te horen: de auto is stuk. Wat moet je dan?’ Mourabit: ‘Het zou goed zijn als er ook een allochtoon in het bestuur zitting nam. Die kan de mensen vanuit zijn eigen cultuur benaderen. En desnoods aanmaningen in de moedertaal van de ouders opstellen.’ Kuyterink voelt zich vaak alleen
Getto?
De incidenten (1)
‘Klein Marokko’ is de bijnaam van Oosterwei; 63 procent van de inwoners is een niet-westerse allochtoon.
Bussen werden bekogeld en cameraploegen mishandeld. Oosterwei werd het gezicht van integratieproblemen. Connexxion schrapte in september een lijn.
Perspectief
Gemeente Gouda: ‘GSV moet zelf contributie regelen’
V
olgens een woordvoerder van de gemeente Gouda is het innen van contributie geen taak voor de lokale overheid, maar van de vereniging zelf. ‘We hebben GSV geadviseerd om gebruik te maken van een plan van aanpak van de KNVB, dat met name gericht is op de problematiek hoe ouders van allochtone leden betrokken kunnen worden. Maar daar is de vereniging niet op ingegaan. Dat is jammer, omdat dit wellicht al eerder tot een oplossing had kunnen leiden.’
staan. Hij zegt ontelbare keren contact te hebben gezocht met de gemeente of aanverwante maatschappelijke organisaties. ‘Maar dan krijg ik nul op het rekest. Terwijl we toch dezelfde problemen willen oplossen. De burgemeester zit op een troon. Hij is hier nog nooit geweest.’
Steun gemeente Kuyterink bestrijdt de kritiek dat hij slechts uit is op geld van de gemeente. ‘Mij heb je nog niet over geld horen praten.’
De gemeente besloot daarop te wachten op advies van een commissie die in het leven is geroepen door een overkoepelende sportorganisatie (VGSO). Die commissie neemt GSV onder de loep. ‘Op basis van dat advies wordt er gekeken hoe de vereniging kan worden geholpen en welke rol de gemeente hierbij kan spelen. Daarover is geen termijn afgesproken.’ De woordvoerder vindt het te kort door de bocht dat Kuyterink de hulp van de gemeente als versnipperd ervaart. ‘Ook andere beleidsvelden,
zoals welzijn en onderwijs, zijn betrokken bij de problemen in de wijk, waardoor allerlei verschillende activiteiten tegelijkertijd worden ingezet. Daar ontkom je als gemeente niet aan. Het is in het verleden inderdaad gebeurd dat sportactiviteiten in de buurt tegelijk vielen met wedstrijden van GSV. Dat is met de diverse partijen ook besproken. Bovendien kun je je ook afvragen of het niet de verantwoordelijkheid van de leden zelf is om hun verplichting richting het eigen voetbalteam na te komen.’ 1
Wél pleit hij voor ondersteuning vanuit de gemeente. ‘Bij het bereiken van de ouders bijvoorbeeld. Of om ons te helpen met het innen van contributie. De gemeente heeft de macht en de middelen. Wij niet. Maar ze versnipperen alle hulp, waardoor we geen stap verder komen. Om je een voorbeeld te geven: er loopt in Oosterwei een Marokkaan rond namens Factor G, een maatschappelijke organisatie die zich inzet voor een prettig leefklimaat in deze wijk. Maar wat doet hij? Hij organiseert straattoer-
nooien op het moment dat wij moeten spelen. Loopt iedereen hier weg om verderop een toernooi te gaan spelen.’
Lichtend voorbeeld Kuyterink weet nog niet wanneer hij stopt als voorzitter. ‘Ik wil het hier gezond achterlaten.’ Dat wordt een heidens karwei, beseft hij. Maar er zijn aanknopingspunten. ‘Bij de jongere elftallen zie ik steeds meer ouders langs de lijn.’ Mourabit ziet het eerste elftal van
De incidenten (2)
Oosterwei
Een cameraploeg van Goedemorgen Nederland werd bestolen, toen ze in Oosterwei filmden. Hangjeugd schold buschauffeurs uit en bespuugde ze.
Inwoners: 2.300 (Gouda: 70.713) Oppervlakte: 15 hectare (18 km2) Dichtheid: 11.000 per km2 (4200/km2)
9
‘Deburgemeesterzitop eentroon.Hijishiernog nooitgeweest.’ GSV als lichtend voorbeeld voor de toekomst. ‘De trainer is Marokkaan. Maar er heerst maar één cultuur in het elftal: de Nederlandse. Hij brengt ons samen. Dat soort mensen is erg belangrijk voor de club. Stapje voor stapje gaat het vooruit. Maar het kost tijd. We moeten geduld hebben.’ Hij vertelt over zijn eigen ouders, de eerste generatie Marokkanen die als gastarbeider naar Nederland kwam. ‘Voor hen is de moskee en
thuis het belangrijkste. De rest is niet interessant. Hun waarden en normen namen ze mee vanuit Marokko. Ikzelf voed mijn kinderen al veel Nederlandser op.’ Kuyterink: ‘Laatst kwam een Marokkaans jochie naar me toe. Hij zei: ik wil eigenlijk ook wel een kerstboom met Kerst. Dat vind ik zo gezellig. Zijn ouders houden dat nu nog tegen. Maar ook dat jochie zal ooit op eigen benen komen te staan.’ 1
!
"
Business Controller Salarisindicatie: € 60.000 Sector: Media
Ben jij de Business Controller die ons financiële team entertaint? Je bent als Business Controller in ’t Gooi het eerste aanspreekpunt voor het management. Daarbij zie je er op toe dat de doelstellingen op de meest efficiënte manier worden gehaald. Hierbij geef je invulling aan de Planning & Control cyclus door het opstellen van begrotingen en budgetten, maandelijkse financiële rapportages, managementrapportages en consolidaties. Ben jij een resultaatgerichte, kritische en analytische professional?
Je profiel: Opleiding op HBO-niveau of aantoonbaar HBO werk- en denkniveau Aantoonbare ervaring in een vergelijkbare positie Kennis van AO/IC Uitstekende communicatieve vaardigheden (zowel mondeling als schriftelijk) Je contact: Sofie Man, 035 692 55 30 of
[email protected]
Bedrijfseconomisch Medewerker Salarisindicatie: € 40.000 Sector: Zorg
Voor meerdere organisaties in Noord-Holland zoeken wij een Bedrijfseconomisch Medewerker. Organisaties actief in de zorg en semi-overheid. Je vindt het leuk om vanuit jouw (bedrijfs)economische achtergrond een bijdrage te leveren aan de Planning & Control cyclus. Tevens het opstellen van begrotingen en rapportages die leiden tot adviezen richting management en directie. Leuke 2e stap in je carrière!
Je profiel: Opleiding op HBO-niveau. Economisch, financieel of administratief Affiniteit met begrotingsprocessen en administratieve organisatie Zelfstandig kunnen werken en een hands-on instelling Communicatief, accuraat, nauwkeurig en zelfstandig Je contact: René Beukema, 035 692 55 30 of
[email protected]
Assistent Controller Salarisindicatie: € 45.000 Sector: Productie
Wil jij bijdragen aan een productieve omgeving als Assistent Controller? Je bent als Assistent Controller in Almere verantwoordelijk voor controle van boekingen en het aanleveren van correctieboekingen. Je bereidt de maandrapportages alsmede kostprijs calculaties voor. Bovendien doe je voorstellen voor verbetering van werkprocessen en administratieve procedures voor het projectbeheer. Spreekt het je aan om hierin een pro-actieve rol te spelen? Neem dan contact op met ons!
Je profiel: Afgeronde bedrijfseconomische opleiding op HBO-niveau (AC/BE) Minimaal 2 jaar ervaring in een soortgelijke functie Goede kennis van Excel en ERP systemen Teamplayer Je contact: Clarine Spiekhout, 035 692 55 30 of
[email protected]
Administrateur Salarisindicatie: € 35.000 Sector: Automotive
Voor enkele bedrijven in de omgeving van Leiden in de automotive-branche zijn wij op zoek naar goede administrateurs. Je verzorgt de dagelijkse administratieve taken op een vlotte en correcte wijze. Daarnaast ben je verantwoordelijk voor de maandafsluiting en het opstellen van diverse (management)rapportages. Je kunt snel schakelen. Je hebt inmiddels ervaring opgedaan in de administratie en bent toe aan een volgende en meer zelfstandige functie.
Je profiel: Opleiding op HBO-niveau in financieel-administratieve richting Minimaal 2 jaar ervaring opgedaan op een boekhoudafdeling Affiniteit met IT Praktisch, professioneel, resultaatgericht, gewoon doen! Je contact: Marco Beemsterboer, 035 692 55 30 of
[email protected]
Alweer topbanen bij topbedrijven Kijk voor deze en allerlei topbanen bij topbedrijven op vijzelaar.com of bel 035 692 55 30 continuïteit in finance
O.a. onderstaande organisaties, bekend op 24 november 2008, zijn aanwezig met een stand en/of workshop(spreker) op de Carrièrebeurs Overheid 2008. Kijk voor een update en meer informatie op www.carrierebeursoverheid.nl
DMMNUDLADQ "LRSDQC@L3"* 0MSCDJINTVLNFDKHIJGDCDM AHICDNUDQGDHC verschil zien, verschil maken
7NNQLDDQHMENQL@SHDDMFQ@SHRDMSQDDF@IDM@@Q
VVVB@QQHDQDADTQRNUDQGDHCMK Opleiding, Coaching & Advies detachering S I MO N S
VAN
DE
WI E L VERSTERKING
/@@RSDDMFDU@QHDDQCDADTQRUKNDQ SDUDMRDDMUDDKYHICHFBNMFQDR OQNF@LL@LDSSGDL@R@KR
Contentpartners:
#DMIHICDHCD@KD@LASDM@@Q )NDUHMCIDINTVA@@MAHICD NUDQGDHCUH@GDSMDS .@@JJDMMHRLDSVDQJDMAHI
Mediapartners:
CD&TQNODRD6MHD (@HMFDROQDJLDSSNO @LASDM@QDM
De Carrièrebeurs Overheid is een activiteit van,
een onderdeel van de
Dagblad De Pers
BOEK
Marketing van God De kerk is in crisis. Volgens marketingdeskundige Charles Swietert moet de kerk terug naar de corebusiness: spiritualiteit. 12
In Business
Telecom ‘Wij mikken op klein segment’
Banken gaan op zelfonderzoek Redactie economie AMSTERDAM
...
Waarom ging het mis, wat zijn de gevolgen en hoe kunnen we een volgende crisis voorkomen? Dat zijn de vragen waar de gisteren ingestelde Adviescommissie toekomst banken zich over zal buigen. Voorzitter van de commissie is Cees Maas, in een vorig leven financieel bestuurder van ING en schatkistbewaarder op het ministerie van Financiën. Andere leden zijn oud-ABN Amro-bestuurder Tom de Swaan, Wim van den Goorbergh (voormalige financieel bestuurder Rabobank) en Sylvester Eijffinger (hoogleraar financiële economie). De commissie verwacht najaar 2009 rapport uit te brengen. 1
Het telecombedrijf richt zich op de 330.000 Surinaamse Nederlanders. AMSTERDAM
...
Een beter moment om de Nederlandse markt te veroveren had het Surinaamse Telesur niet kunnen uitzoeken. Het is 25 november en dus Surinaamse Onafhankelijkheidsdag. Vanaf vandaag gaat de Surinaamse tegenhanger van KPN de concurrentiestrijd op de mobiele markt in Nederland aan. Daarbij richt het bedrijf zich naar eigen zeggen in de aanvangsfase hoofdzakelijk op de doelgroep van circa 330.000 Surinaamse Nederlanders en het groeiend aantal autochtone Nederlanders dat binding heeft met Suriname. Tot voor kort had Telesur in Suriname
‘Wij concurreren natuurlijk ook met het communitygevoel.’
’Surinamers bellen veel.’ ARIE KIEVIT/HH
een monopoliepositie. ‘Daar zijn nu twee andere partijen bijgekomen, maar wij zijn nog steeds marktleider’, zegt Mike Antonius van Telesur. ‘Het vrijgeven van de mobiele telecommarkt in Suriname, vorig jaar, vormde de directe aanleiding om ons op nieuwe markten te richten. Daarbij viel als eerste het oog op Nederland, gezien de omvangrijke Surinaamse gemeenschap hier.’ De illusie dat Telesur (nu 490.000 abonnees) reuzen als KPN, T-Mobile
en Vodafone kan verslaan heeft Antonius niet. ‘Wij zijn een nicheplayer en mikken op een heel klein marktsegment.’ De komende weken is het nieuwe telecomproduct volgens Antonius alleen online, schriftelijk en telefonisch te bestellen. ‘Vanaf 30 december is het daarnaast exclusief verkrijgbaar bij alle vestigingen van de drogisterijketens Kruidvat en Trekpleister. Daar konden wij een betere deal krijgen dan bij de belwinkels. Bovendien zit-
Fraudezaak ten deze twee winkelketens zo’n beetje in alle woonwijken, dus kunnen wij vandaaruit onze doelgroep prima bereiken.’ Telesur hanteert een speciaal laag tarief voor het bellen naar Suriname. ‘En Surinamers bellen veel’, lacht Antonius. Hij benadrukt dat het niet alleen om de prijs gaat. ‘Daarnaast concurreren wij natuurlijk ook met het community-gevoel. We gaan ervan uit dat Surinamers zich bij ons thuis voelen.’ 1
Bijstorten Amerikaanse reddingsacties steeds radicaler
Redding Citigroup gaat veel verder dan steun ING De Amerikaanse bank Citigroup is gered met een voor de regering Bush tot voor kort ondenkbare overheidsinterventie. Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Zelfs PvdA-minister Wouter Bos maakt het niet zo bont: de Amerikaanse overheid injecteert 20 miljard dollar in de wankelende bank Citigroup - een van de grootste van het land - en krijgt daarvoor een groot pakket aandelen terug. Bovendien
krijgt de bank de garantie dat de overheid honderden miljarden aan dreigende verliezen zal opvangen. Hiermee gaan de Amerikanen veel verder dan minister Bos, die Aegon en ING onlangs van nieuw kapitaal voorzag. Want Bos geeft geen garanties voor verliezen en krijgt voorlopig geen aandelen maar een soort obligaties. Kort geleden was een dergelijke overheidsinterventie nog ondenkbaar in de VS. Maar door de kracht van de crisis heeft ook voor Republikeinen het begrip voortschrijdend inzicht een geheel nieuwe dimensie gekregen. Geen middel wordt meer
geschuwd om het financiële systeem voor instorten te behoeden, ideologisch verantwoord of niet. Citigroup, voor de crisis de grootste bank ter wereld met vertakkingen in ruim honderd landen, is eenvoudig gezegd te groot en te veel verweven met het financiële systeem om te laten vallen. Sinds de crisis begon, verloor de bank meer dan de helft van zijn beurswaarde en stapelen de verliezen zich in angstwekkend tempo op. In Nederland is Citigroup actief als bank die alleen bedrijven als klant heeft. De meer dan honderd mede-
Record in 2012
OM verdedigt strafeis
‘GASPRIJS OMHOOG’
EX-AHOLD-CEO IN DE MANGEL
Ook al zijn de tarieven nu flink gedaald, in 2012 gaat de gasprijs ‘zeker’ weer naar recordniveau. Dat zei Alexej Miller, baas van het Russische Gazprom, gisteren in de Duitse krant Handelsblatt. Reden hiervoor zijn de achterblijvende investeringen van olie- en gasmaatschappijen, waardoor het aanbod zal afnemen. Tegelijkertijd verwacht Miller dat de vraag naar gas stijgt, met alle gevolgen van dien.
Oud-topman Cees van der Hoeven van Ahold kan niet als een willoos slachtoffer worden gezien van zijn voormalig financieel topman Michiel Meurs in het boekhoudschandaal rond het supermarktconcern. Dat zei het Openbaar Ministerie (OM) gisteren voor het gerechtshof in Amsterdam. Het OM heeft in hoger beroep een zwaardere straf geëist tegen Van der Hoeven dan tegen Meurs, omdat hij als bestuursvoorzitter ‘een grotere strafrechtelijke verantwoordelijkheid’ had.
Soulsearching
Surinaamse Telesur komt in Nederland Edward Deiters
11
werkers van de vestigingen in Breda en Amsterdam zullen met opluchting kennis hebben genomen van de radicale ingreep. 1
Siemens-topman veroordeeld Redactie economie AMSTERDAM
...
De voormalige Siemens-bestuurder Johannes Feldmayer is gisteren door een Duitse rechtbank veroordeeld tot twee jaar voorwaardelijke gevangenisstraf in een langspelende fraudezaak. Fledmayer is schuldig bevonden aan het goedkeuren van betalingen aan een vakbond, opgericht in het belang van Siemens. Het plan was om tegenwicht te bieden aan de machtige werknemersvereniging IG Metall en invloed uit te oefenen op de samenstelling van de raad van commissarissen. De uitspraak maakt deel uit van een groot schandaal waar meerdere Siemens-bestuurders bij betrokken zijn. 1
REUMA? !" AMC
Uitspraak
Van der Hoeven reageerde onlangs aangeslagen op de strafeis. Hij zei niet te begrijpen waarom hij een hogere gevangenisstraf zou moeten krijgen dan zijn vroegere collega. Advocaatgeneraal Peter Greve stelde gisteren voor het hof echter dat Van der Hoeven de baas was. ‘Hij was niet alleen op papier een topman, maar vervulde die rol ook echt.’ Het OM eiste vijftien maanden celstraf, waarvan vijf voorwaardelijk. Meurs hoorde twaalf maanden cel eisen, waarvan vier voorwaardelijk.
ONDERZOEK NAAR FORTIS
ANP
Er komt een onderzoek naar het beleid van bankverzekeraar Fortis. De Ondernemingskamer van het Hof in Amsterdam besliste gisteren in het voordeel van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), dat om zo’n onderzoek had gevraagd. De belangenclub vindt dat de informatievoorziening van Fortis aan de aandeelhouders onjuist was. De VEB wil weten wat er misging. De bank is genationaliseerd.
Seks kost (bijna) niets
Bouw bouwt door
Duitsers zien het niet zitten
De site seks.nl is voor twee ton van eigenaar gewisseld, meldt Emerce. Daaraan ging twee weken onderhandelen vooraf.
De bouw heeft in het derde kwartaal ruim 10 procent meer omzet gehaald, blijkt uit cijfers van het CBS. Maar de afgifte van bouwvergunningen daalt.
Het vertrouwen van Duitse ondernemers in de economie is in november fors gedaald, werd gisteren bekend. Het was niet zo erg sinds 1993.
12
In Business Koster & Jojanneke
Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh
Businessplan voor Vatican Inc.
Q&A
‘Vaticaan is net Heineken’
Politicus wil geen bloedtelefoontjes PvdA Tweede Kamerlid Martijn van Dam trommelde zijn 571 Hyvesvrienden op om zijn petitie ‘Ik wil geen bloedmobieltje’ te tekenen. AMSTERDAM
...
De kerk kan volgens Swietert best weer een succesvol merk worden. Charles Swietert en bisschop Punt. DUBAI
...
Waar het de kredietcrisis betreft toont de Rooms Katholieke Kerk zich nu eens avant-gardistisch. Ze tobt al tientallen jaren met een rotte markt, met name in Europa en al helemaal in Nederland. Hier verloor de kerk de afgelopen tien jaar maar liefst 60 procent van haar marktaandeel. Maar voor ‘productinnovaties’ als het rondstrooien van condooms op het SintPietersplein of het afschaffen van het celibaat is het te laat volgens marketingdeskundige en journalist Charles Swietert. Wil de RKK haar schaapjes terug, dan zal zij zich moeten wenden tot de moderne marketingwetten waaraan ook multinationals als Unilever en Shell zich laven. Oud-staatssecretaris Swietert was jarenlang internationaal marketingconsultant en daarna directeur van de Nederlandse Kamer van Koophandel in Thailand. Hij hield de kerkorganisatiestructuur onder andere langs het 7S model van topadviseur McKinsey (‘strategy, Systems, Structure, Skills, Staff, Style en deze hebben alle te samen een Shared Value’) en levert met zijn boek De marketing van God een op maat gemaakt bedrijfsadvies voor ‘Vatican Inc.’ en de ‘bv Rooms Katho-
lieke Kerk Nederland’. Vatican Inc. noemt hij de ‘grootste leverancier van religie ter wereld’ met 1,2 miljard klanten en De Bijbel als meest succesvolle internationale bestseller ooit. Ook is de 265e topman van de multinational, paus Joseph Ratzinger, lang zo nukkig niet als men bij zijn ambtsaanvang vreesde. Hij weet zich met enig elan en gevoel voor drama te handhaven in het vacuüm dat zijn voorganger Karol
Wojtyla achterliet. ‘Er zijn groeimarkten in Latijns Amerika, Azië en Afrika. Ik heb me gefocust op Nederland, echt een probleemgebied’, vertelt landenhopper Swietert vanuit Dubai. Als bedrijfsorganisatie komt Vatican Inc volgens hem enigszins overeen met Heineken, waarvan de familie Heineken de meerderheid van aandelen bezit. Freddy Heineken is Heineken, Ratzinger is volgens Swietert Vatican Inc.’ Katholiek en Protestant kunnen opnieuw een succesvol merk worden als ze zich aan de door Swietert opgestelde voorwaarden houden. Ten eerste moeten ze terug naar de corebusiness; spiritualiteit. ‘Daar is een enorme behoefte aan in ons land, kijk alleen maar naar de talloze glossy’s als Happinez die de winkelschappen sieren.’ Ten tweede moet de kerk harde doelen stellen. ‘Geen enkel bedrijf redt het zonder.’ Ten derde moeten de bestuurders aan kwaliteitsmanagement doen, en aan een betere marketing. ‘De kerk heeft 20 eeuwen ervaring in spiritualiteit, ze moeten het alleen naar het nu vertalen. Net als de hiërarchische verhoudingen. ‘Het is nog net geen Noord Korea’, zegt Swietert. Tot slot: de kerk moet weten wie haar klanten zijn. ‘Daar is niet eens een databestand van.’
Bouw jij mee aan Amsterdam?
Ook moet de bv RKKN zich beter in de kijker spelen. ‘Zoek de media op, zoals Antoine Bodar dat doet. In Frankrijk mengen kardinalen zich continu in het publieke debat. Neem mediatrainingen, laat praktisch christendom zien. Je hebt grote groepen nonnen in Nederland die geweldig werk doen met prostituees, gevangenen, de zwakken van de samenleving. Daarmee moet je veel meer naar voren treden. En als de kerk weer succesvoller wordt, lost dat meteen het
‘Condooms rondstrooien op Sint-Pietersplein heeft geen zin.’ personeelstekort op. Kijk naar Shell.’ Al kunnen de RKKN-managers volgens Swietert doorgaans ‘verdraaid slecht’ tegen kritiek, tot nu toe heeft hij onverdeeld positieve reacties gekregen. Mediapriester Antoine Bodar en bisschop van bisdom Haarlem Jos Punt zijn alvast fan. Nu de CEO van Vatican Inc. nog, Jozef Ratzinger. Want al doet hij het aardig, een Freddy Heineken is Ratzinger nog niet. ‘Dat mocht hij willen.’ 1
U strijdt voor een exportverbod van de Congolese grondstof koltan die gebruikt wordt in mobiele telefoons en medeverantwoordelijk is voor de bloedige strijd in Oost-Congo. Is dit geen druppel op de gloeiende plaat? ‘Ik heb geleerd dat zo lang je maar genoeg druppeltjes gooit en genoeg mensen dat doen, je druk opbouwt.’ Niet liever een hele emmer? ‘Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken heeft het punt ook aangedragen in de Raad van Ministers. Het wordt overigens vrij breed door de Kamer gesteund.‘ Dus u zegt: ‘Change’. En wij zeggen: ‘Yes we Can’? ‘Zeker. Het is onzin te denken dat wij machteloos staan, want wij wakkeren dergelijke oorlogen zelf aan door ons mobiele telefoongebruik.’ Wat gaat u voor elkaar boksen met uw petitie? ‘Op 1 december overhandig ik de handtekeningen aan de telefoonproducenten. Uiteindelijk moet er een certificaat komen voor koltan dat garandeert dat de grondstof niet uit een conflictgebied komt. Motorola is tot nu toe de enige producent van mobieltjes die de stof uit het West-Afrikaanse land weigert. Want zolang het opkopen van deze grondstof tot conflicten leidt, moet de export plat worden gelegd. Het gaat om de veiligheid van de Congolesen. 1
Mussolini
Baby vernoemen levert 1500 euro op ANP AMSTERDAM
...
Inwoners van vijf kleine dorpen in de Zuid-Italiaanse regio Basilicata kunnen volgend jaar op wel heel bizarre wijze een centje bijverdienen. De extreemrechtse partij Movimento Sociale - Fiamma Tricolore looft 1500 euro uit aan alle papa’s en mama’s die hun kersverse baby vernoemen naar
de voormalige fascistische dictator Benito Mussolini of diens vrouw Rachele. De enige voorwaarde is dat de ouders het geld besteden aan het kopen van een wieg, voedsel of babykleertjes. Een woordvoerder van de rechtse partij zegt dat de maatregel in 2009 ingaat. ‘Het gaat om een initiatief van een kleine partij’, stelt de zegsman. Hij vindt Benito en Rachele mooie namen. 1
KOJO’S GENANTE HOEKJE
Nepgroen Kojo is natuurlijk vreselijk groen. Jojanneke eet alleen biologisch vlees, behalve als ze dronken is , dan vreet ze kroketten en Koster is helemaal uitlaatuitstoot vrij, want hij heeft geen rijbewijs. Andere groene schijnheiligheden kunt u terugvinden op www. lhump.nl, een pesterige website over groen doen, maar niet zijn. Gaat Shell winnen of is het EON?
constructeurs
engineers
directievoerders
projectleiders
Facebook doet bod op Twitter www.iba.amsterdam.nl
De profielensite Facebook zou chatdienst Twitter willen kopen voor 500 miljoen dollar in aandelen. Twitter wilde contanten en weigerde, aldus Wall Street Journal-journaliste Swisher.
In Business
13
Wonen
Rots-Vast ergste huisjesmelker Woningbemiddelaar Rots-Vast is door de Landelijke Studentenvakbond uitgeroepen tot huisjesmelker van het jaar. Directeur Ed Kimmel is niet blij met zijn nieuwe titel. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Bescherming van de aal is voor vissers een slecht verhaal Honderd in oliejassen gestoken palingvissers demonstreerden gisteren tegen de beschermingsplannen van minister Gerda Verburg om de aal te
beschermen. Verburg wil de palingvangst in september en oktober stilleggen om de aal, een bedreigde diersoort, te beschermen in de periode dat
de trek van schieraal het grootst is. De 400.000 euro compensatie die ze daar tegenover stelt, vinden de vissers te weinig. 1 ROBIN UTRECHT-ANP
Kredietcrisis
Bedrijven
Minder toerisme in Amsterdam
KvK moet beter letten op criminelen Iedereen kan bij de Kamer van Koophandel een bedrijf inschrijven. Dus ook criminelen.
Hotelbedden in de hoofdstad en omgeving blijven vaker onbeslapen, zo voorspelt het Amsterdam Toerisme en Congres Bureau.
Redactie economie AMSTERDAM
...
Redactie Economie AMSTERDAM
...
Veel bedden blijven leeg. ANP
Het aantal overnachtingen in de omgeving van Amsterdam neemt dit jaar waarschijnlijk af met 3 procent en in 2009 met 2 procent. Dat becijferde het Amsterdam Toerisme en Congres Bureau (ATCB). Vorig jaar steeg het aantal overnachtingen in groot-Amsterdam nog met 2 procent tot 8,8 miljoen in totaal. Vooral Amerikanen
en Britten laten het massaal afweten omdat de financiële crisis hun landen relatief hard raakt. Het ATCB ziet pas weer herstel in 2010. Dan wordt een groei van 3 procent verwacht van het aantal overnachtingen. In 2011 zit de hoofdstad weer op het niveau van 2007, aldus het ATCB. 1
De Kamer van Koophandel (KvK) moet ondernemingen beter controleren op criminele achtergronden. Dat zei Ruud Bik, de korpschef van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). De politiebaas deed zijn uitspraak gisteren tijdens de presentatie van het rapport Nationaal Dreigingsbeeld 2008. Daarin staat onder meer dat politie en justitie het wijdverbreide misbruik van ondernemingen voor
criminele activiteiten gaan aanpakken. Ongeveer driekwart van de 331 bekende criminele netwerken is volgens het KLPD in staat gebruik te maken van legale bedrijven en ondernemingen. Van 577 verdachten is bekend dat zij staan ingeschreven bij de KvK met in totaal ruim vijftienhonderd bedrijven. Dat komt neer op ruim een kwart van alle verdachten. Het rapport benadrukt dat niet vaststaat dat deze ondernemingen ook echt worden gebruikt voor criminele doeleinden, maar dat het wel aannemelijk is. Het KLPD vermoedt dat de percentages ondergrenzen zijn, omdat vaak gebruikt wordt gemaakt van katvangerconstructies. 1
Woonbemiddelingsbedrijf Rots-Vast is de Huisjesmelker van het Jaar geworden. Het uitreiken van de prijs is een initiatief van ROOD en de Landelijke Studentenvakbond (LSVB). De jury constateert dat Rots-Vast ‘een mooi verhaal ophangt, maar de huurders in de steek laat zodra blijkt dat er mankementen zijn’. Het bedrijf ‘vraagt honderden euro’s aan bemiddelingskosten: in één geval vroegen ze alleen al 600 euro om een huurder in contact met de verhuurder te brengen’, aldus de jury. De huurders moeten volgens de jury doorgaans een te hoge borg betalen, waarover ze van tevoren niet door Rots-Vast worden geïnformeerd. Met 32 vestigingen door heel Nederland is de Rots-Vast Groep één van de grootste woonbemiddelaars van het land. ‘Ik ben hier uiteraard niet blij mee’, zegt Rots-Vast directeur Ed Kimmel. ‘Maar deze prijs raakt kant noch wal.’ Hij wijst er op dat zijn organisatie met contracten werkt. ‘Alles staat op papier. Dan is het heel vreemd dat iemand die een contract tekent daar achteraf over gaat klagen. Bovendien heb ik het afgelopen jaar nul klachten van die LSVB ontvangen.’ 1
&FOCBBO JOEF CFWFJMJHJOH #FOKJKTUVEFOUFOXJMKF HSBBHXBUCJKWFSEJFOFO XBBSJOKFXFSLFOFO
Marktmanipulatie
Wonen
MILJARDAIR CHINA VERDACHT De Chinese miljardair Huang Guangyu (Wong Kwong Yu), de op een na rijkste man van China, is gearresteerd op verdenking van koersmanipulatie. Dat meldden Chinese media gisteren. De 39-jarige Huang is oprichter van Gome Electrical Appliances, de grootste elektronicaketen van China. Hij zou vorige week woensdag al zijn aangehouden. Gome zei niet door de autoriteiten op de hoogte te zijn gesteld van de aanhouding van zijn eigen topman. De handel in het aan-
MFSFOLVOUDPNCJOFSFO
deel Gome op de beurs in Hongkong werd gisteren stilgelegd na berichten over zijn arrestatie. Huang zou worden verdacht van het manipuleren van de aandelenkoers van het farmaciebedrijf Shandong Jintai Group dat door zijn broer wordt gecontroleerd. Volgens het zakenblad Forbes heeft Huang een persoonlijk vermogen van 2,1 miljard euro en is hij daarmee de op twee na rijkste inwoner van China. Gome Appliances telt meer dan achthonderd winkels over heel China.
(VER)HUREN POPULAIR
Huang Guangyu.
De interesse voor het huren en verhuren van een huis is de afgelopen tijd fors toegenomen. Verhuurmakelaar Direct Wonen zag in oktober ‘een extreme toename’ van het aantal bezoekers op zijn website. Pararius.nl, een website voor huurwoningen, constateert een sterke stijging van het huuraanbod. Direct Wonen zag vorige maand het aantal unieke bezoekers met ruim 10 procent toenemen tot 460.000, een record.
%BOJTEF CFWFJMJHJOH JFUTWPPSKPV )FCKFJOUFSFTTF TVSGEBOOBBS XXXCBBOJOEFCFWFJMJHJOHOM PGWSBBHOBBSPO[F PQMFJEJOHTNPHFMJKLIFEFO
Superspeculant
Cyberboeven
Alimentatie
‘De economie is ingestort, nu liggen de doden op de grond.’ George Soros.
Internetcriminelen boden in 2008 volgens onderzoek van Symantec zo’n $276 miljoen aan onrechtmatig gekregen goederen aan.
Exen gaan er iets op vooruit: de alimentatie gaat per 1 januari 2009 met 3,9 procent omhoog. Dat heeft het ministerie van Justitie gisteren gemeld.
JODMVTJFGCFUBBMEFTUBHF
14
In Business De markt
BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL Drank, goud en november Het mantra van de afgelopen weken was: een stap vooruit en dan weer twee terug. Als we daar vanuit gaan, krijgt de AEX vandaag weer een tik. Of is always expect the unexpected een betere leus voor deze markt? Vandaag verwachten we in Nederland de officiële consumenten– en producentenvertrouwencijfers voor november. Uiteraard zijn de verwachtingen laaggespannen. Voor de AEX maakt het niet veel uit, die reageert amper op nationale gebeurtenissen. Maar het geeft wel een inkijk in de economische onderbuik van Nederland, na alle jobstijdingen en overheidsingrepen van de laatste tijd. Op voorhand lijkt de wekker op de internationale beurzen om 14:30 uur te gaan, als in Amerika het Bruto Binnenlands Product (BBP) cijfer over het derde kwartaal bekend wordt gemaakt, ofwel de economische groei. Hoewel, groei? De markt gaat uit van een krimp van 0,5 procent. Het is niet te hopen dat het cijfer flink tegenvalt, want dan kan in één klap het herstel van gisteren ongedaan worden gemaakt. Belangrijke bedrijfscijfers zijn er niet, hopelijk wel leuke: drankenconcern Rémy Cointreau. Net als bijvoorbeeld Heineken is echter ook dit alcoholaandeel dit jaar gehalveerd. Daarmee is zelfs drank dit jaar geen veilige haven, hoewel er reden genoeg is om naar de fles te grijpen. Het is zo’n oude beurswijsheid dat wat er ook gebeurt, drank, gokken, sigaretten en wapens het altijd goed blijven doen. Een mooie graadmeter hiervoor is het Amerikaanse Legg Mason Vice Fund, dat precies om deze reden louter en alleen in foute dingen belegt. Maar ook hier zit de klad er goed in, want het fonds verloor dit jaar de helft van zijn waarde en deed het dus slechts marginaal beter dan de markt. Zo ongeveer het enige bekende item op de beurs dat dit jaar nog wat opleverde, is goud. Weliswaar is de koers per saldo niets opgeschoten sinds 1 januari, maar door de
dollar-stijging van 15 procent sinds die dag heeft het edelmetaal toch gerendeerd. De échte goudbeleggers valt dit vast tegen, omdat het glimmertje altijd de naam had contrair te bewegen ten opzichte van de aandelenmarkten. Gelet op de ruime halvering van de aandelenkoersen valt dit inderdaad tegen, maar van winst is nog nooit iemand armer geworden. Van aandelen wel en deze maand die nog vier handelsdagen kent - al helemaal. Het nieuws biedt amper hoop, de statistieken misschien wel? ‘Als de koersen niet meer veranderen, is november 2008 de op één na slechtste maand sinds 1963 voor de S&P 500, de belangrijkste index van Amerika, weet SNS fondsmanager Corné van Zeijl. ‘Alleen oktober 1987 was nóg slechter. Juni, september en oktober 2008 staan ook in de Top 20.’
Het nieuws biedt amper hoop, de statistieken misschien wel? Zo was het, maar met was kun je alleen in de poetsbranche geld verdienen. Het gaat erom hoe het wordt. We kunnen wel kijken naar wat de koersen in het verleden hebben gedaan na extreme bewegingen. Het blijkt dat direct na zo’n hele slechte maand, beleggen niet eens zo lucratief is. De maand volgend op zo’n slechte was sinds 1963 gemiddeld verliesgevend en de drie maanden daarna bleven ook nog achter bij een normaal beurskwartaal. Alleen in de maanden dáárna zijn de rendementen duidelijk beter dan normaal. Een jaar na zo’n slechte maand staat de S&P 500 gemiddeld 12,8 procent hoger, terwijl dat in een gemiddelde periode van twaalf maanden 7,7 procent is. 1
De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ
LONDEN FTSE 100 KOERS:
8548,36 % VERSCHIL:
KOERS:
KOERS:
6,24%
1475,34
4152,96
% VERSCHIL:
% VERSCHIL:
6,57%
9,84% FRANKRIJK CAC 40
KOERS:
BRAZILIË BOVESPA
3172,11
% VERSCHIL:
10,09% KOERS:
34215,51 NEDERLAND AEX
% VERSCHIL: 21,05
Heineken
9,49%
KOERS:
245,86
26 november 07
24 november 08
VERSCHIL:
% VERSCHIL:
Bron koersgegevens:
10,29%
% VERSCHIL:
+0,68
+3,34%
Nederland AEX Index - slotkoersen 24 november AANDEEL
SLOT
aegon 3,248 ahold 8,939 24,64 akzo nobel arcelor mittal 16,575 11,57 asml holding 5,19 bam groep 33,015 corio dsm, kon. 17,74 0,592 fortis 23,29 fugro 21,05 heineken 6,285 ing groep c. kpn 11,187 13,64 philips, kon. 13,78 randstad 9,51 reed elsevier royal dutch shell a 19,745 11,43 sbm offshore tnt 15,345 3,92 tomtom unibail-rodamco 102,62 18,90 unilever c. 8,43 usg people wereldhave 58,55 wolters-kluwer c. 14,025
VORIG SLOT
2,68 8,419 22,85 13,94 10,68 4,78 32,20 16,825 0,575 20,94 20,37 5,33 10,477 12,465 12,385 8,90 17,32 10,115 13,99 3,78 97,92 17,83 7,56 58,99 13,21
VERSCHIL
0,57 0,52 1,79 2,64 0,89 0,41 0,82 0,92 0,02 2,35 0,68 0,96 0,71 1,18 1,40 0,61 2,42 1,32 1,36 0,14 4,70 1,07 0,87 -0,44 0,82
Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 24 november HOOG
3,248 8,97 24,745 16,615 11,60 5,19 33,295 17,775 0,63 23,44 21,085 6,285 11,187 13,64 13,875 9,567 19,745 11,43 15,395 3,985 102,62 18,90 8,50 59,42 14,08
LAAG
2,714 8,50 22,885 14,245 10,62 4,82 31,79 17,045 0,585 21,43 20,305 5,26 10,431 12,44 12,61 9,06 17,525 10,27 14,30 3,70 98,775 17,85 7,66 57,12 13,30
VOLUME
17300138 9251164 2129989 9554967 4152630 1532151 384090 1409301 9652888 906564 1891108 18933494 11639993 9071512 1272136 3093674 17371665 1844108 1959944 1971120 113607 13687293 491768 123742 1867943
AANDEEL
SLOT
aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.
5,51 7,15 7,00 6,00 5,42 20,56 10,00 9,91 6,81 22,51 4,36 11,19 0,85 24,41 3,32 9,33 3,43 0,71 48,99 4,70 13,43 28,60 22,43 2,64 4,71
VORIG SLOT
5,25 6,74 6,30 5,68 5,15 19,71 9,31 9,54 6,40 22,69 4,27 10,53 0,77 22,71 3,16 9,29 3,25 0,68 47,90 3,94 11,60 28,75 22,22 2,49 4,55
VERSCHIL
0,26 0,41 0,70 0,32 0,27 0,85 0,69 0,37 0,41 -0,18 0,09 0,66 0,08 1,70 0,16 0,04 0,18 0,03 1,09 0,76 1,83 -0,15 0,21 0,15 0,16
Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 24 november
HOOG
LAAG
VOLUME
AANDEEL
SLOT
5,59 7,36 7,25 6,06 5,44 20,80 10,08 9,98 6,92 22,88 4,45 11,39 0,86 24,74 3,35 9,66 3,49 0,72 49,49 4,75 13,70 29,15 22,89 2,67 4,82
5,27 6,40 6,30 5,75 5,30 19,66 9,25 9,51 6,28 22,00 4,25 10,85 0,78 23,16 3,22 9,16 3,25 0,69 48,13 3,99 11,82 28,10 21,75 2,53 4,63
580694 630332 345514 202123 112328 320905 578397 168750 121218 125770 138099 482246 1993218 313861 170597 495493 229588 234414 29187 749952 128711 51606 291537 353977 535151
accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind
16,09 0,21 11,90 7,92 9,48 26,50 14,55 6,99 10,70 15,68 5,87 2,50 10,25 43,00 7,25 3,08 10,54 0,26 15,25 2,80 2,74 9,30 10,00 7,74 4,89
VORIG SLOT
15,75 0,20 11,78 7,24 9,08 25,00 13,83 6,55 10,48 14,88 5,45 2,10 9,90 43,90 7,11 2,61 10,02 0,25 15,15 2,75 2,73 8,15 9,86 7,17 4,50
VERSCHIL
HOOG
LAAG
VOLUME
0,34 0,01 0,12 0,68 0,40 1,50 0,72 0,44 0,22 0,80 0,42 0,40 0,35 -0,90 0,14 0,47 0,52 0,01 0,10 0,05 0,01 1,15 0,14 0,57 0,39
16,21 0,21 12,00 8,00 9,59 26,70 14,64 7,00 11,00 16,00 6,05 2,50 10,25 43,90 7,49 3,08 10,65 0,26 15,45 2,95 2,78 9,30 10,23 7,74 4,94
15,78 0,19 11,75 7,25 9,40 25,50 13,75 6,34 10,31 15,50 5,44 2,10 9,90 42,10 7,00 2,80 10,20 0,24 15,04 2,80 2,70 8,00 9,50 6,95 4,63
13399 716211 11709 44278 6048 16356 47200 9359 6125 13339 94336 259776 2284 11674 2281 373735 110524 174841 100578 3221 82744 99033 5199 110416 163667
In Business De markt
DE GONG DUITSLAND DAX
AMSTERDAM
...
JAPAN NIKKEI 225
Gisterochtend opende bestuursvoorzitter van de Koninklijke Wessanen, Ad Veenhof, de handelsdag op Beursplein 5. Hij heeft een gelukkige hand, aan het eind van de dag sloot de AEX maar liefst 10 procent hoger. Wessanen is een voedingsmiddelenbedrijf, dat ernaar streeft een toonaangevende marktspeler te zijn op het gebied
RUSLAND RTS-INDEX
KOERS:
4554,33
KOERS:
7910,79
% VERSCHIL:
10,34%
15
van gezonde merkvoedingsproducten en luxeproducten. Veenhof was voor zijn aanstelling bij Koninklijke Wessanen jarenlang werkzaam bij Philips. Daar was hij daar verantwoordelijk voor huishoudelijke apparaten en persoonlijke verzorging. Onder zijn leiding werd het Senseoapparaat ontwikkeld en succesvol op de markt gebracht. Veenhof werd uiteraard gevraagd naar zijn visie op de huidige financiële crisis: ‘Het wordt een lange crisis met zeer aanzienlijke consequenties voor bedrijven en individuen’, zo verwacht hij. Hij schat dat de AEX dit jaar op 240 punten eindigt. 1
% VERSCHIL:
2,70%
KOERS:
624,91 % VERSCHIL:
7,72%
HET PANEL REDACTIE: IEX.NL
HONGKONG HANG SENG
(zoals Citigroup) moeten gered worden, anders stort de economie volledig in elkaar. Steun aan niet-financiele instellingen is discutabel.’
PREMATUUR STELLINGVANDEDAG:
Paniekvoetbal
KOERS:
12457,94
Of het nu om enkele, tientallen of zelfs honderden miljarden euro’s of dollars gaat, wereldwijd buitelen de overheden over elkaar heen met financiële injecties voor banken en de economie. Dreigt er geen overkill aan maatregelen? En verspillen landen hun munitie niet vroegtijdig?
SINGAPORE STRAITS TIMES
% VERSCHIL:
-1,59%
GRENZEN STELLEN
KOERS:
Ad van Tiggelen (aandelenstrateeg ING) ‘Dat is inderdaad een risico, men zal duidelijke grenzen moeten stellen. Staatsschulden mogen weliswaar wat oplopen, maar niet zoveel dat de rol van staatsleningen als veilige haven in gevaar komt. Grote banken
1620,29
% VERSCHIL:
-2,52%
Cees Smit (Today’s Beheer) ‘Aan een kant is het goed om te zien dat men de problemen serieus neemt, maar ik houd mijn hart vast als deze maatregelen niet het gewenste effect hebben. Dan heeft men de zaadjes wel prematuur geloosd.’
NEE, MAAR
Corné van Zeijl (fondsmanager SNS) ‘Nee, de recessie wordt hard en zwaar en dus zijn er zware maatregelen nodig. Cruciaal is dat ze - als ze effect hebben en het ergste voorbij is - snel worden genormaliseerd. Hoeveel er dan ook wordt gemopperd. Anders dreigt net zo’n effect als in 2004 toen de Amerikaans centrale bank de rente te laat en te langzaam verhoogde, een van de oorzaken van de huidige problemen.’ 1
Agenda dinsdag 25 november AEX Index
245,86
Hang Seng
12457,94 Dow Jones
8548,36
Bedrijven Binnenland 12.15
Draka Holding
Open Dag
Bedrijven Buitenland 07.30 -
Rémy Cointreau Imperial Tobacco
Halfjaarcijfers Voorlopige jaarcijfers
Economie Binnenland
26 november 07
VERSCHIL:
+22,93
Euro/Dollar
24 november 08
% VERSCHIL:
+10,29%
26 november 07
VERSCHIL:
-201,26
1,2906 Goud
24 november 08
% VERSCHIL:
-1,59%
26 november 07
VERSCHIL:
+501,94
827,30 Olie
24 november 08
% VERSCHIL:
+6,24%
52,79
CBS CBS CBS CBS ABU
09.30 09.30 09.30 09.30 10.00
Investeringsverwachtingen 2008 en 2009 Producentenvertrouwen, nov. Consumentenvertrouwen, nov. Conjunctuurtest zakelijke diensten, nov. Cijfers uitzendmarkt
10.15
Eerste Kamer
Miljoenennota 2009
15.00 15.30 16.30 17.30
CBS KvK Kon. Nederlands Vervoer NWO
Industriemonitor, nov Themadag wetten en regels Jaarcongres: duurzaamheid Eurekadebat: gevolgen van innovatie
Economie Buitenland
25 november 07
VERSCHIL:
+0,0302
24 november 08
% VERSCHIL:
+2,40%
26 november 07
VERSCHIL:
+30,31
24 november 08
% VERSCHIL:
+3,80%
26 november 07
VERSCHIL:
+4,91
24 november 08
% VERSCHIL:
+10,25%
11.00 OESO 11.00 Eurostat European Space Agency 10.00 Euro-Afrikaanse minstersconf. 14.30 VS 14.30 VS
Economic Outlook Marktwaarde aandelen, okt Ministersbijeenkomst Migratie en ontwikkeling BBP-cijfers 3e kwartaal Winsten bedrijfsleven 3e kwartaal
VS
Redbook
14.30
28 jaar later werd René Kiers r bestuursvoorzitte ever le g o o r D & n e k c ij R bij Pels Fortuijn.
nnen. u k r e ll e n s t e o m t a D
ari de periode van janu hét toptalent dat in e af in 1980 in het een Nederlandse aan 0 201 rt René Kiers studeerd maa 2009 t/m en. Rijksuniversiteit Leid ert. civiele recht aan de universiteit afstude advocaat in hij oonlijke d wer rna Meteen daa tGraduates kun je pers Bes Via ist g als zeerechtspecial ben met de Managin heb n Rotterdam, waar hij nge oeti ontm te ijde stond in de ‘nat de topwerktaan ens nev de jarenlang cliënten terz van Par tners . nog in Londen gewerkt winnen tot 10.000 euro praktijk’. Ook heeft hij gevers, geldprijzen Pels Rijcken & bij Law 2009 tner par hij d In 1999 wer lijk de BestGraduate inde uite en te lu. Om zijn horizon je kans op zeer exc k maa Droogleever Fortuijn Ook . den wor rde hij zich in het je in de keuken kijk een ls zoa verbreden specialisee en, sieve prijz niet rt', ngsrecht. Hij treedt tijdens 'Summercou bouw- en aanbestedi van de rechtspraak grote en comin t een week Staa de r voo reis naar Malawi, alleen op ke unie een of r is ook een fervent oonlijke ontwikkeling plexe arbitrages, maa werken aan je pers en. aanbestedingszak ge Summer School! brid Cam de kort-gedinger in aan studeren hij op vele andere gegeven periode Naast zijn werk is Studeer jij in de aan in het hockey. ere and uitgebreid er ond ef, entree maken in een vlakken acti een je wil af, en nog steeds betrokk en op mooie prijzen? mak s Bovendien is hij kan én erk netw de ersiteit als lid van tGraduates-test en bij zijn oude univ Doe dan de Bes Universiteit Leiden de van minuten of jij je ad e twe nira Alum ontdek binnen snel. Maar voor is dat Ja, l? duates Law 2009. sne tGra Is dat kwalificeert voor Bes n n die in 2009 gaa je doen op ambitieuze studente tGraduates-test kun Bes e Dez we goed nieuws: etop.nl. aard egn tew afstuderen, hebben orts www.dek informatie over ‘het kan sneller’. Hier vind je ook alle 9. 200 BestGraduates Law Hoe?
9 tGraduates Law 200 Schrijf je in voor de Bes ste weg naar de top. kort de t oluu abs e, gam r 2009 is exclusief voo BestGraduates Law
Tot snel!
aarde top.nl
n www.de kortste weg
BestGraduates Law 2009 wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers
BestGraduates Law 2009 wordt mede mogelijk gemaakt door
BestGraduates Law 2009 is een activiteit van Memory Events BV
In Business In de knip
Meer geld uitgeven
GELD TELT REDACTIE: INDEPENDER.NL
We zijn helemaal niet zo somber Consumenten zijn minder somber geworden over hun eigen financiële situatie. Dat blijkt uit de Postbank Barometer van november. Redactie economie AMSTERDAM
...
Ruim de helft van bijna 50.000 ondervraagden verwacht het komende halfjaar meer geld uit te geven. Bijna
17
een kwart van de respondenten verwacht in de komende zes maanden er ook financieel op vooruit te gaan. Dat komt onder meer omdat de brandstofprijzen aan het dalen zijn. Twee op de vijf respondenten denken de uitgaven op peil te houden en 15 procent schroeft de uitgaven het komende halfjaar hoogstwaarschijnlijk terug. Drie op de tien ondervraagden is volgens de Postbank van plan om te bezuinigen op de kapper. 1
Naar welk ziekenhuis mag ik?
Z
orgverzekeraars maken met steeds meer ziekenhuizen en zorgverleners afspraken over behandelingen en wachtlijsten. De bedoeling is dat verzekerden bij voorkeur naar deze zorgverleners gaan voor een behandeling.
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank
Rekening
€ 10.000
Anadolubank Credit Europe Bank* NIBC Direct Akbank DHB Bank MoneYou Akbank Akbank Amsterdam Trade Bank ABN AMRO Rabobank SNS Bank Fortis Bank Postbank ING Bank
Anadolu Alfa Spaarrekening Credit Europe Top-Interest rekening NIBC Direct Internetspaarrekening AK Internet Spaarrekening DHB S@veOnline MoneYou Spaarrekening AK Internet Plus Spaarrekening AK Spaarrekening ATB Internet Spaarrekening Internet Spaarrekening Rabo Telesparen Internet Sparen E-Spaarrekening Internetspaarrekening Internet Sparen
5,25 5,25 5,25 5,2 5,2 5,1 5 5 5 2,8 2,8 2,6 2,5 2,5 2,4
Minister Bos moet van de kamer iets doen aan de variabele rente . ANP
Hypotheekrente ’Afbrokkeling kapitalisme’
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder. * De rente geldt voor nieuwe contracten vanaf 3 juni 2008
DOORLOPEND KREDIET Aanbieder
PERSOONLIJKE LENING
< €5.000 < € 10.000 < € 15.000
Delta Lloyd nvt Santander nvt De Hypotheker nvt Directa 8,2 DSB Bank nvt Frisia Financ. ** 11,3 Ohra 7,5 FBTO 7,6 Kred.Direct.nl** 8,3 Avéro Achmea ** 7,9 MoneYou nvt ABN Amro** 8,6 SNS Bank 10 Fortis Bank 10,8 Rabobank 10,9
6,8 7 7,2 7,2 7,3 7,3 7,5 7,6 7,7 7,9 7,9 8,6 10 10,5 10,7
6,8 6,8 7,2 7,2 7,3 6,9 7,2 7,6 7,3 7,9 7,9 8,1 9,1 9,6 9,9
Aanbieder
< €5000 < € 10.000 < € 15.000
Kruidvat OHRA Kred.Direct.nl** Directa Santander Becam ** DSB Bank Crediam ** DHB bank SNS Regio Bank SNS Bank Eurofintus ** Rabobank Fortis Bank De IJssel **
6,4 6,4 6,7 7,9 nvt 11,6 nvt 9,5 8,9 10,3 9,7 nvt 11,1 11 nvt
6,4 6,4 6,7 6,9 7,6 7,6 7,7 7,9 8,9 9,7 9,7 10,1 10,1 10,5 10,7
6,4 6,4 6,7 6,5 6,5 6,6 7,7 7,5 8,9 8,8 9 10,1 10,1 9,6 10,7
Provider
Hypotheek
5 jr NHG
SNS bank ABN AMRO ING Bank Fortis Bank Postbank Rabobank Hypodomus Hypodomus De Hypotheker WestlandUtrecht MoneYou De Hypotheker Delta Lloyd OHRA DSB Bank Delta Lloyd Nat.Nederlanden De Hypotheker MoneYou MoneYou AEGON MoneYou MoneYou
SNS Budget Hypotheek Aflosvrij Budget hypotheek Hypotheek met Renteopties RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. VoordeelPlus Hypotheek VoordeelHypotheek Diamant DrieSterren Hypotheek Diamant Budget Hypotheek SKP DLL Budget Maatwerk in Rente Hypotheek Compleet+ hypotheek (2) Solide Koers Hypotheek - DLH Fixe-DrieSterrenHypotheek-DLH Voordeel hypotheek Aflossingsvrije hypotheek Fixe Budget Hypotheek DLL Basisvariant Hypotheek Optimaal Maatwerk Voordeel Compleet+ hypotheek (4) Compleethypotheek (2) Aflossingsvrije hypotheek Aflossingsvrije hypotheek (2) Compleethypotheek(4)
5,2 5,25 5,4 5,6 5,1 5,2 4,7 4,65 4,9 4,95 5,1 5 5 5 4,849 4,95 5,05 5,1 5,2 5,2 5,05 5,3 5,3
5 jr 125% EW
5,6 5,65 5,8 6,1 nvt nvt 5,1 5,15 5,3 5,35 5,4 5,4 5,4 5,4 5,45 5,45 5,45 5,5 5,5 5,5 5,55 5,6 5,6
10 jr NHG
5,4 5,55 5,7 5,8 5,4 nvt 4,95 4,85 5,15 5,6 5,4 5,25 5,25 5,25 5,149 5,15 5,4 5,4 5,5 5,5 5,4 5,6 5,6
Eerst pompte de overheid miljarden in de Nederlandse banken, nu gaat de Kamer zich met het beleid van de banken bemoeien. ‘De variabele hypotheekrente moet omlaag.’
Hoe komt dat? ‘Er is op de internationale geldmarkt nu weinig kapitaal beschikbaar. Banken hebben moeite geld binnen te krijgen en zijn daarom ook voorzichtig met het uitlenen ervan. Geld is duurder dus schaarser.’
Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een lening tot 10.000 euro plus de tarieven van de grootbanken ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN
Kamer wil lagere hypotheekrente
10 jr 125% EW
5,8 5,95 6,1 6,3 nvt nvt 5,5 5,35 5,7 6 5,7 5,8 5,8 5,8 5,55 5,65 5,8 5,8 5,8 5,8 5,9 5,9 5,9
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125% EW Peildatum: 24-11-2008 Bron: MoneyView Research Een lage rente betekent soms beperkende voorwaarden of verplichte elementen. Vraag hiernaar bij uw adviseur of hypotheekverstrekker!
De Consumentenbond heeft het vuurtje knap aangewakkerd. Het publiceerde vorige week de resultaten van een onderzoek naar de winstmarges die banken boeken op hun hypotheken met variabele rentes. Conclusie: de 1 procent renteverlaging die de Europese Centrale Bank (ECB) sinds begin oktober heeft doorgevoerd is niet in de portemonnee van de consument terecht gekomen, maar in de kas van de banken. En dat kan niet de bedoeling zijn. De Tweede Kamer roept nu dat Minister Bos van Financiën bij de banken moet gaan regelen dat de variabele rente omlaag gaat. Robert van Lambalgen, manager leven en hypotheken bij SNS Reaal-dochter DBV, vindt het allemaal overdreven. ‘Banken hebben het nu moeilijk’, zegt hij. ‘Kijk maar naar de cijfers, ze lijden bijna allemaal verlies. Ze moeten ergens hun financiële middelen mee aanvullen. Nu gaat de Tweede Kamer zich met de variabele rente bemoeien. Straks ook met de vaste rente? Die marges zijn namelijk ook hoger geworden.’
Laagste niveau in EU
Weg met de kroon
GB VERLAAGT BTW-TARIEF
ZWEDEN DOL OP EURO’S
De Britse regering wil miljarden uitgeven om de economie weer aan de praat te krijgen. Daarbij wordt de btw tijdelijk verlaagd en zullen de belastingtarieven voor de hoogste inkomens op termijn sterk stijgen. Dat melden verschillende Britse media. Minister van Financiën Alistair Darling zal vandaag een pakket stimuleringsmaatregelen presenteren voor de sterk haperende Britse economie.
Een groeiend aantal Zweden wil de eigen munteenheid, de Zweedse kroon, graag inruilen voor de euro. Dat bleek gisteren uit een enquête van het Zweedse dagblad Dagens Nyheter. 44 procent van de ondervraagden wil dat Zweden de kroon opgeeft en toetreedt tot de eurozone. In mei lag dit percentage bij dezelfde enquête nog op 34,6 procent. 48 procent van de Zweden houdt een voorkeur voor de eigen munt.
AP
Een prima markt voor prijsstunters. ‘De prijsstunters zijn verdwenen of kunnen zelf ook moeilijk aan geld komen. De grootbanken verlagen hun rentes niet. Als je als enige daaronder gaat zitten, krijg je in korte tijd zoveel nieuwe hypotheekaanvragen, dat je de vraag nauwelijks aan kunt.’ Jullie komen ook niet goed uit het onderzoek van Consumentenbond. ‘Onze marge is inderdaad groter geworden. Er is trouwens nog een ander aspect: de kosten. De markt zit op slot en dus is het moeilijk om hypotheekportefeuilles door te verkopen. Ze moeten op de balans blijven staan en dat stelt meer eisen aan de solvabiliteit.’ Moet Minister Bos dan niet ingrijpen? Misschien brengt dat de markt in beweging. ‘Het zou echt afbrokkeling van het kapitalisme betekenen. In deze tijd begrijp ik het wel, maar de overheid kan banken toch moeilijk verplichten een bepaalde maximale winstmarge aan te houden.’ 1
Wat merk ik van deze ontwikkeling? Verzekeraars zullen verzekerden gaan ‘belonen’ als ze naar een ziekenhuis of fysiotherapeut gaan met wie ze een contract hebben. Een beloning kan bijvoorbeeld zijn een lagere premie of het niet in rekening brengen van het verplicht eigen risico. En als ik mijn eigen zorgverlener wil kiezen? Dat blijft in principe mogelijk, maar tegen een hogere premie. Nu is er al onderscheid tussen een polis waarbij je zelf je zorgverlener kunt kiezen (restitutie) en een polis waarbij dat in mindere mate mogelijk is (natura). In de praktijk kun je met een naturapolis nog steeds bij heel veel zorgverleners terecht, maar er is een trend dat die keuze wordt beperkt. Hoe beperkt wordt de keuze? Er zijn nu al polissen verkrijgbaar waarbij verzekerden een beperkte keuze hebben in zorgverleners. Zekur (Univé) en CZdirect (CZ) zijn daar voorbeelden van. Ook mag je bij beide verzekeringen niet alle medicijnen bij je eigen apotheek halen. Daar staat overigens wel een hele scherpe premie tegenover. Dat maakt deze verzekeringen aantrekkelijk voor met name gezonde mensen. Hoe weet ik of mijn polis keuzevrijheid biedt? Independer.nl biedt de mogelijkheid om bij het vergelijken aan te geven in hoeverre je het zelf kiezen van je zorgverlener belangrijk vindt. Na het maken van de vergelijking zie je of een polis beperkte, ruime of volledige keuzevrijheid biedt. Op basis van je postcode zie je meteen bij hoeveel procent van de ziekenhuizen en fysiotherapeuten bij jou in de buurt de verzekeraar de behandeling wordt vergoed. 1
"$($+$$% )&+'!!! +!""%$ $ ! &%&% $ #$ (""$ "&&! +!'+!!+"$ ($!$%%#$!"($ ) (! +"$!$%&$& !!!! '!!!+"!$*&$& !&($+$$%& "&!&! +"$#"%%!!(""$ (!!$#$ %$##$ % $ !$$! '+($ &#$&'+($
(""$+"$($!$% &!& &($!! "#!#!$!#$" !"( $ &"!$' +($%(""$++"$%&+!(!!+"$($+$! +""" )))!#!$!%&&%&!
Meld de gekkigheid
Eindelijk weer gejuich
Olieprijs stijgt... kortstondig
Vereniging Eigen Huis heeft een meldpunt geopend voor dubbele bodems en onbegrijpelijke taal in de voorwaarden van hypotheken en leningen.
De AEX-index is gisteren met bijna 10 procent gestegen. De redding van de bank Citigroup hielp een handje mee.
De olieprijs is weer iets gestegen tot boven de 50 dollar. Analisten verwachten dat de prijs weer gaat dalen. Tanken maar.
20
Special
Overheid GUIDO BENSCHOP
Marine Technici op Texel
Zorrug dat je erbij komt, bij de marine Geweren, kanonnen, radars en verre reizen: op bezoek bij de spannendste ambtenarenplek van Nederland.
Marten Blankesteijn DEN HELDER
... Importcontroleur Sjaak Blaak: van strijkbouten tot palmolie
S
jaak Blaak werkt voor de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). Als Coördinator Signalering en Ontwikkeling Importcontrole niet-veterinaire producten houdt Blaak zich bezig met de controle op binnenkomende producten in de Rotterdamse haven. ‘Alle levensmiddelen en consumentenproducten die het land binnenkomen, moeten voldoen aan regels die zijn opgesteld door de Europese Unie. Wij stellen lijsten samen van producten die een bepaald risico of gevaar met zich meebrengen en dus gecontroleerd moeten worden. Dit gaat van strijkbouten, wegwerpaanstekers tot palmolie en grondnoten.’
Af en toe stuit Blaak op een onverwachte lading. ‘Een keer troffen we een container melkpoeder aan die was bezaaid met uitwerpselen. Een
‘Eens vonden we in een container sporen van vluchtelingen.’ groepje vluchtelingen had twee weken lang in de ruimte doorgebracht.’ De VWA staat in continue verbinding met de douane waar Blaak kantoor houdt. ‘Wij delen onze kennis. De douane kan ons informeren waar
en wanneer risicoproducten binnen komen.’ Inmiddels is de importcoördinator alweer 25 jaar werkzaam voor de overheid. Een goede werkgever vindt hij, maar wel een die soms wat beter mag communiceren. ‘De laatste jaren voert de overheid steeds meer veranderingen door. Dat is niet erg’, stelt Blaak gerust, ‘zolang zij maar aangeeft wát er gaat veranderen. Dan kunnen wij gemakkelijker een langetermijnstrategie uitzetten.’ Maar alles bij elkaar opgeteld, blijft werken voor de overheid een uitdaging vindt Blaak: ‘Ook voor mensen die een carrière willen najagen.’ 1
Den Helder, half negen ’s ochtends. Terwijl de zon langzaam opkomt, de wind elke voetganger ondersteboven blaast en de veerboot naar Texel in de verte heen en weer tuft, wordt de rij auto’s op de brug voor het marine-eiland groter en groter. De bestuurders zijn op weg naar hun kantoor, hun werkplaatsen, op weg naar de bordjes ‘Pas op, vuurwapen geladen’ en ‘Gevaarlijk wegens schietgevaar’. Een streng kijkende marinier beoordeelt aan het eind van de brug of de inzittenden inderdaad verder mogen rijden. Niet iedereen mag dit explosieve stukje Nederland betreden: dat recht is voorbehouden aan de tweeduizend ambtenaren die hier namens het ministerie van Defensie ons oorlogsmaterieel onderhouden. Ze zijn geen militair of marinier, nee, het zijn gewoon ambtenaren, werkzaam bij het Marinebedrijf. Elke dag rijden ze weer langs de kades, de kantoorgebouwen, de aangemeerde marineschepen, de werkplaatsen.
Angstaanjagend De ene loods ligt vol met geweren, kanonnen en ander speelgoed, klaar om getest, gepoetst en verbeterd te worden. In de volgende megahal buigt een leger ambtenaren zich over een immens schip dat een week geleden voor onderhoud de loods in is gevaren. Inmiddels is het water weggepompt, waardoor duidelijk wordt hoe angstaanjagend groot zo’n fregat eigenlijk is. Het schip, aangetast door al die jaren op zee, wordt vakkundig
Niet iedereen mag dit explosieve stukje Nederland betreden. gedemonteerd: alleen de romp blijft staan, de rest wordt gesloopt en vervangen. Alleen door af en toe zo’n behandeling te ondergaan, kunnen de oorlogsschepen hun 25e verjaardag halen. Susan Varenbrink bevindt zich ondertussen met haar collega’s in de nok van de Tromp, een fregat dat net klaar is met die behandeling. Het team is gespecialiseerd in het juist afstellen van alle radars, een precies werkje: op deze radar moeten 1.000 vliegtuigen en 250 schepen in een straal van 800 kilometer tot op de meter nauwkeurig te volgen zijn, om nog maar te zwijgen van vijandelijke raketten. Na haar hts elektronica wist de 27jarige Varenbrink het zeker: ik ga bij de marine. ‘Niet bij het vechtende gedeelte, maar juist in de techniek. Je kunt je bij het Marinebedrijf lekker uitleven.’ Daar kunnen haar collega’s over meepraten. Nonchalant vertellen de oude rotten over de tripjes die ze de afgelopen jaren maakten om marineschepen met problemen te repareren. Puerto Rico, Jamaica, Curaçao, Turkije: ze hadden het slechter kunnen treffen. Even zag het er naar uit dat Varenbrink dat allemaal niet mee zou maken. ‘Er was een vacaturestop, dus ze konden me niet aannemen.’ Maar via
Onderzoek
KARIG ZESJE VOOR MANAGERS De zesjescultuur slaat ook toe in het management bij de overheid: ambtenaren geven hun bazen maar een karis zesje, namelijk een 5,9. Dit komt naar voren uit onderzoek van InOverheid.nl. Het ontbreekt de managers aan visie op de langere termijn, meent 60 procent. Ook vindt bijna 70 procent dat hij nauwelijks gemotiveerd of geïnspireerd wordt, terwijl dat volgens dezelfde ambtenaren wel een belangrijke taak is. Managers hebben desondanks ook
nog goede eigenschappen, zoals delegeren en een progressieve instelling. Het probleem is dat hun ondergeschikten deze kwaliteiten niet echt relevant vinden. Wel van belang is persoonlijke aandacht. Van de ondervraagden is 65 procent van mening dat dat wel voldoende is. Het is ook tijd voor verversing van de managers: 41 procent vindt dat er te veel grijze koppen aan de macht zijn. Ook vrouwen en allochtonen zijn ondervertegenwoordigd.
Minder ambtenaren Het Rijk heeft ongeveer 115.000 ambtenaren in dienst, 1,5 procent van alle werkende Nederlanders. In vier jaar moet dat aantal met 11.000 dalen.
Overheid
MARINE
Radar in Star Trek design
Special
Raketten, kanonnen en ander speelgoed: hts-er Susan Varenbrink draait er haar hand niet voor om bij de marine. 20
19
MICHAEL KOOREN
Arbeidsmarkt Vergrijzing
Struikelen over stroperigheid Jongeren binnenhalen lukt wel, maar vasthouden blijkt lastig. Sylvia Marmelstijn AMSTERDAM
...
Jong en op zoek naar een uitdagende baan? Hier een greep uit openstaande vacatures bij de overheid: beleidsmedewerker RO-c, Boa, operationele uitvoerder en bouwplanbeheerder. Geen zin om te solliciteren? Begrijpelijk! De meeste mensen slaan deze vacatures over omdat ze geen flauw idee hebben wat de banen inhouden. De onbegrijpelijke vacatures zijn een van de redenen waarom op banen bij de overheid weinig jongeren reageren. ‘Ze willen meteen zien welke uitdagingen werkgevers bieden’, zegt Robin van Barneveld, regiodirecteur bij Randstad Search & Selection. De overheid moet volgens hem de manier van werven onder ‘jonkies’ snel verbeteren. De publieke sector is de meest verouderde van Nederland, blijkt uit de jaarlijkse vergrijzingmonitor van onder andere Randstad. Vooral werknemers tot 30 jaar zijn schaars. Bij het Rijk is een op de tien jonger dan 30, bij gemeenten is dat een op de dertien, bij de waterschappen een op de veertien en bij de provincies een op de zestien. In de marktsector werken gemiddeld twee keer zo veel jongeren.
Brandweerman Poeh Mual: bevlogenheid aan de koude kant
‘Den Haag laat zich erg beïnvloeden door de waan van de dag.’ troleren op brandveiligheid in de binnenstad.’ Een van zijn interessantste projecten nu is de renovatie van Kasteel De Haar nabij Utrecht. ‘Mij gaat het om de veiligheid van zo’n pand, terwijl de architect wil dat het zo mooi mogelijk wordt opgeknapt. Die tegenstrijdige belangen maken het erg leuk.’
TOPJOB BIJ DE OVERHEID Keiharde verkoper
erkopers bij de overheid? Jawel, ze bestaan. Vooruit, ze heten soms iets anders. Bij het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (dat onderdeel uitmaakt van de gemeente Rotterdam) krijgt de verkoper de fraaie titel dispositiemanager mee. Maar deze manager is wél een verkoper, blijkt uit een functieomschrijving: ‘Als dispositiemanager verkoop je gemeentelijke vastgoedprojecten verspreid over de gehele stad’. En: ‘Je boekt commerciële resultaten’.
V
Mual geniet van de bevlogenheid waarmee brandweerlieden hun vak uitoefenen. Resoluut: ‘Die eigenschap moet je zeker hebben.’ Maar zo nu en dan verbaast hij zich ook over zijn opdrachtgever. ‘Den Haag laat zich erg beïnvloeden door de waan van de dag. Zodra het een keer misgaat, denk aan de cafébrand in Volendam, dan moeten plots alle cafés worden geïnspecteerd. Alsof wij ons daar niet het hele jaar al druk om maken!’ Maar een andere werkgever zoeken doet hij niet. ‘Ik deel mijn eigen agenda in. Geen vet salaris en dure auto die daar tegen op kunnen.’ 1
Lastige vacatures De vergrijzing slaat binnen de overheid de komende jaren extra hard toe: hier zijn relatief veel babyboomers in dienst. Die gaan vanaf 2010 massaal met pensioen. Tegelijkertijd daalt het aantal jongeren op de arbeidsmarkt gestaag, waardoor de vrijgevallen plekken lastig zijn op te vullen. ‘Ook zoeken we vooral hbo’ers en academici en vissen we dus in dezelfde vijver als de meeste bedrijven in de marktsector’, zegt Kees Meijer van de Unie van Waterschappen.
ANP
Z
ijn klasgenoten zullen wel raar hebben opgekeken toen Poeh Mual na een studie architectuur aan de kunstacademie besloot bij de brandweer te gaan. ‘Destijds had ik een hekel aan regelgeving. Toch houd ik me daar bij de brandweer nu dagelijks mee bezig.’ Mual zit alweer 12,5 jaar ‘aan de koude kant’. ‘De brandweer doet veel meer dan brandjes blussen’, verzekert hij. Voor de afdeling Proactie en Preventie voert Mual brandveiligheidinspecties uit in de omgeving Utrecht. ‘Dit varieert van het toetsen van bouwplannen voor een nieuwe woonwijk tot het con-
CSI-ambtenaar
ie op zoek is naar het CSI-gevoel, kan solliciteren bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). De medewerkers van dit instituut zijn als ambtenaar betrokken bij moord en verkrachting. Ze onderzoeken DNA, vingerafdruken en schotresten en doen ook toxicologisch onderzoek.
Máxima-follower bij de RVD ee op werkbezoek met het kroonprinselijk paar Máxima en Willem-Alexander? Of mee op spoed-
M
en calculator is niet alleen een zakrekenmachine. Het is ook een baan. Een calculator is feitelijk een menselijke variant van een rekenmachine. Je baan bestaat namelijk uit het doen van berekeningen voor technische projecten.
E
beraad met de minister-president Balkenende naar Nicolas Sarkozy in Parijs? In de begeleidende stoet van de premier of de koningin is altijd iemand van de Rijksvoorlinchtingsdienst (RVD) aanwezig. Om vragen van journalisten te beantwoorden of fotografen vanuit het juiste hoekje foto’s te laten maken.
Strategie ontbreekt Hoewel overheden veel doen om jongeren aan te trekken, ontbreekt een algehele strategie, meent Van Barneveld. ‘Bij gemeenten zie je bijvoorbeeld dat het wel lukt jongeren binnen te halen: ze willen graag iets betekenen voor de samenleving. Maar ze vertrekken weer snel omdat ze bijvoorbeeld struikelen over de stroperigheid. En ze hebben weinig mogelijkheden van baan te wisselen omdat oudere collega’s lang op de-
‘We vissen in dezelfde vijver als de meeste bedrijven.’ zelfde functies blijven. Organisaties moeten dus beter nadenken over hoe ze jongeren kunnen vasthouden.’ Voor overheidsorganisaties is het extra belangrijk een personeelsbestand te hebben dat een afspiegeling is van de samenleving. ‘Burgers herkennen zich dan beter in ons en dat geeft hen vertrouwen’, aldus minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken bij de presentatie van een vergrijzingsonderzoek eerder dit jaar. Metsemaker: ‘We worden een aantrekkelijker werkgever voor jongeren. En de jongere ambtenaren doen in een fijne werkomgeving hun werk beter. Dat zorgt weer voor tevreden burgers.’ 1
SLEURBAAN IN BEDRIJFSLEVEN Calculator
W
De ernst van de situatie laat zich het beste vertalen in cijfers. Bij de 26 waterschappen werken nu ruim 11.000 mensen. In 2011 heeft de sector naar verwachting 5.000 vacatures. ‘We hebben van alles nodig. Laboranten, juristen, waterbouwkundigen, technici. Ik kan geen studie bedenken waarmee je dan niet aan de slag kunt bij de waterschappen’, zegt Meijer.
Galeriemedewerker
Medewerker data-entry
ooruit, de setting is aantrekkelijker dan die van het gemiddelde kantoor. Als galeriemedewerker werk je immers temidden van beelden en schilderijen. Maar stilte is het belang-
V
rijkste kenmerk van de meeste galeries. Drie keer per dag wordt die doorbroken als iemand binnenkomt en quasi-geïnteresseerd een rondje loopt. ‘Tot ziens’, zegt de medewerker met schorre stem bij het vertrek van de klant. iet zelf nadenken, maar andermans gegevens invoeren. Als je dat leuk vindt, is dit een prima functie De uitdaging zit ‘m in de afwisseling van data: van Duitse postbestellingen tot verzekeringspolissen.
N
Rijke stinkerds
Rijk worden bij het Rijk
De premier van 1,5 miljoen
Vorig jaar verdienden 23 ambtenaren meer dan Balkenende; 128.000 euro per jaar. Hoeveel exact is niet duidelijk: JP krijgt verschillende toeslagen.
Flink verdienen bij de overheid doe je bij defensie of als officier van justitie. Minder geld krijg je bij gemeente, provincie of in de zorg.
Singapore gaat prat op de goede salarissen voor overheidsmensen. De ambtenaren krijgen een marktsalaris en de premier maar liefst 1,5 miljoen euro.
20
Special
Overheid GUIDO BENSCHOP
Marine Technici op Texel
Zorrug dat je erbij komt, bij de marine Geweren, kanonnen, radars en verre reizen: op bezoek bij de spannendste ambtenarenplek van Nederland.
Marten Blankesteijn DEN HELDER
... Importcontroleur Sjaak Blaak: van strijkbouten tot palmolie
S
jaak Blaak werkt voor de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). Als Coördinator Signalering en Ontwikkeling Importcontrole niet-veterinaire producten houdt Blaak zich bezig met de controle op binnenkomende producten in de Rotterdamse haven. ‘Alle levensmiddelen en consumentenproducten die het land binnenkomen, moeten voldoen aan regels die zijn opgesteld door de Europese Unie. Wij stellen lijsten samen van producten die een bepaald risico of gevaar met zich meebrengen en dus gecontroleerd moeten worden. Dit gaat van strijkbouten, wegwerpaanstekers tot palmolie en grondnoten.’
Af en toe stuit Blaak op een onverwachte lading. ‘Een keer troffen we een container melkpoeder aan die was bezaaid met uitwerpselen. Een
‘Eens vonden we in een container sporen van vluchtelingen.’ groepje vluchtelingen had twee weken lang in de ruimte doorgebracht.’ De VWA staat in continue verbinding met de douane waar Blaak kantoor houdt. ‘Wij delen onze kennis. De douane kan ons informeren waar
en wanneer risicoproducten binnen komen.’ Inmiddels is de importcoördinator alweer 25 jaar werkzaam voor de overheid. Een goede werkgever vindt hij, maar wel een die soms wat beter mag communiceren. ‘De laatste jaren voert de overheid steeds meer veranderingen door. Dat is niet erg’, stelt Blaak gerust, ‘zolang zij maar aangeeft wát er gaat veranderen. Dan kunnen wij gemakkelijker een langetermijnstrategie uitzetten.’ Maar alles bij elkaar opgeteld, blijft werken voor de overheid een uitdaging vindt Blaak: ‘Ook voor mensen die een carrière willen najagen.’ 1
Den Helder, half negen ’s ochtends. Terwijl de zon langzaam opkomt, de wind elke voetganger ondersteboven blaast en de veerboot naar Texel in de verte heen en weer tuft, wordt de rij auto’s op de brug voor het marine-eiland groter en groter. De bestuurders zijn op weg naar hun kantoor, hun werkplaatsen, op weg naar de bordjes ‘Pas op, vuurwapen geladen’ en ‘Gevaarlijk wegens schietgevaar’. Een streng kijkende marinier beoordeelt aan het eind van de brug of de inzittenden inderdaad verder mogen rijden. Niet iedereen mag dit explosieve stukje Nederland betreden: dat recht is voorbehouden aan de tweeduizend ambtenaren die hier namens het ministerie van Defensie ons oorlogsmaterieel onderhouden. Ze zijn geen militair of marinier, nee, het zijn gewoon ambtenaren, werkzaam bij het Marinebedrijf. Elke dag rijden ze weer langs de kades, de kantoorgebouwen, de aangemeerde marineschepen, de werkplaatsen.
Angstaanjagend De ene loods ligt vol met geweren, kanonnen en ander speelgoed, klaar om getest, gepoetst en verbeterd te worden. In de volgende megahal buigt een leger ambtenaren zich over een immens schip dat een week geleden voor onderhoud de loods in is gevaren. Inmiddels is het water weggepompt, waardoor duidelijk wordt hoe angstaanjagend groot zo’n fregat eigenlijk is. Het schip, aangetast door al die jaren op zee, wordt vakkundig
Niet iedereen mag dit explosieve stukje Nederland betreden. gedemonteerd: alleen de romp blijft staan, de rest wordt gesloopt en vervangen. Alleen door af en toe zo’n behandeling te ondergaan, kunnen de oorlogsschepen hun 25e verjaardag halen. Susan Varenbrink bevindt zich ondertussen met haar collega’s in de nok van de Tromp, een fregat dat net klaar is met die behandeling. Het team is gespecialiseerd in het juist afstellen van alle radars, een precies werkje: op deze radar moeten 1.000 vliegtuigen en 250 schepen in een straal van 800 kilometer tot op de meter nauwkeurig te volgen zijn, om nog maar te zwijgen van vijandelijke raketten. Na haar hts elektronica wist de 27jarige Varenbrink het zeker: ik ga bij de marine. ‘Niet bij het vechtende gedeelte, maar juist in de techniek. Je kunt je bij het Marinebedrijf lekker uitleven.’ Daar kunnen haar collega’s over meepraten. Nonchalant vertellen de oude rotten over de tripjes die ze de afgelopen jaren maakten om marineschepen met problemen te repareren. Puerto Rico, Jamaica, Curaçao, Turkije: ze hadden het slechter kunnen treffen. Even zag het er naar uit dat Varenbrink dat allemaal niet mee zou maken. ‘Er was een vacaturestop, dus ze konden me niet aannemen.’ Maar via
Onderzoek
KARIG ZESJE VOOR MANAGERS De zesjescultuur slaat ook toe in het management bij de overheid: ambtenaren geven hun bazen maar een karis zesje, namelijk een 5,9. Dit komt naar voren uit onderzoek van InOverheid.nl. Het ontbreekt de managers aan visie op de langere termijn, meent 60 procent. Ook vindt bijna 70 procent dat hij nauwelijks gemotiveerd of geïnspireerd wordt, terwijl dat volgens dezelfde ambtenaren wel een belangrijke taak is. Managers hebben desondanks ook
nog goede eigenschappen, zoals delegeren en een progressieve instelling. Het probleem is dat hun ondergeschikten deze kwaliteiten niet echt relevant vinden. Wel van belang is persoonlijke aandacht. Van de ondervraagden is 65 procent van mening dat dat wel voldoende is. Het is ook tijd voor verversing van de managers: 41 procent vindt dat er te veel grijze koppen aan de macht zijn. Ook vrouwen en allochtonen zijn ondervertegenwoordigd.
Minder ambtenaren Het Rijk heeft ongeveer 115.000 ambtenaren in dienst, 1,5 procent van alle werkende Nederlanders. In vier jaar moet dat aantal met 11.000 dalen.
Special
21
FRANK GROELIKEN
Overheid
PODIUM
‘Een baan met inhoud’
B
as Klinkhamer volgt momenteel de masteropleiding tot recherchekundige. Bas heeft in 2005 zijn hts technische natuurkunde afgerond. Als ingenieur heeft hij onder meer bij Philips gewerkt aan het optimaliseren van productiemethoden. ‘Mooi werk natuurlijk, maar mijn hart lag ergens anders. Ik zocht naar meer verantwoordelijkheden richting de maatschappij. Vroeger trok het politievak mij wel, maar na mijn studie dacht ik dat die kans verkeken was. Totdat mijn oog viel op deze opleiding. Alles zit er in; maatschappelijk belang, wetenschap, spanning, menselijk contact. Deze kans moest ik wel grijpen.’
Recherchekundige werkt altijd aan zaken waarbij veel op het spel staat. Het werk Als recherchekundige verzamel je sporen, feiten en bewijzen om misdrijven op te lossen. Een nauwkeurige analyse, waarbij je de feiten vanuit meerdere invalshoeken bekijkt en onderzoekt, is van groot belang. Je werkt altijd aan zaken waarbij veel op het spel staat, zowel op maatschappelijk als op persoonlijk niveau.
De opleiding
Jamaica, Curaçao, Puerto Rico: bij de marine kom je nog eens ergens. een detacheringsbureau wist ze zich alsnog naar binnen te werken. Een jaar later kreeg ze een vast contract.
weinige jongelingen in de sterk vergrijsde organisatie, waarin velen tegen hun pensioen aan zitten. Vervangers zijn nauwelijks te krijgen. Varenbrink kan er niet mee zitten. Trots laat ze het pronkstuk van haar afdeling zien. Het is een onwaarschijnlijk futuristische ruimte, die nog het meest doet denken aan een decor voor een hippe videoclip. Op
de vloer, aan alle muren, aan het plafond, overal zwart-blauwe pijlers van koolstofhoudend schuim. Die absorberen de stralen van de radarantenne die in het midden staat, om zo in een kleine ruimte een oneindig grote zee te kunnen simuleren. Elke afwijking in de radar kan fataal zijn. Gelukkig mag ze wel gewoon om half vijf naar huis. 1
De politie is in 2006 gestart met deze unieke opleiding die mensen met een hbo-diploma (ongeacht welke opleiding) de kans geeft om versneld in te stromen bij de recherche. De tweejarige opleiding tot Master of Criminal Investigation wordt duaal gegeven. Je volgt lessen aan de Politieacademie, afgewisseld met perioden waarin je praktijkervaring opdoet in je korps. Bas: ‘Het duale onderwijs bevalt mij erg goed. De juridische theorie was voor mij helemaal nieuw, maar het is telkens actueel en daardoor erg inte-
ressant. In de praktijk werk je nauw samen met je collega’s en leer je ook veel over jezelf. Je past de theorie toe en krijgt al snel veel eigen verantwoordelijkheden. Geen dag is hetzelfde en dat maakt het werk boeiend.’ 1
Iets voor jou? - tweejarige opleiding theorie/ praktijk - instapniveau: hbo - geen politie-ervaring nodig - uitgebreide selectieprocedure: intelligentietest, sporttest en psychologisch onderzoek - betaalde opleiding met salaris - gratis boeken en uniformkleding - vier instroommomenten per jaar - afstudeerrichtingen: algemeen, financieel, digitaal, forensischtechnisch, milieu - nog 700 studenten gezocht - bezoek de politiestand (nummer 31) op de Carrièrebeurs Overheid
Kijk voor alle informatie alvast op www.kombijdepolitie.nl/mci
Videoclip Nu is de situatie is totaal anders. Het Marinebedrijf is op zoek naar medewerkers zoals Varenbrink, die nauwelijks te krijgen zijn. Ze is een van de
Uitwisseling
AMBTENAAR NAAR SHELL Shell gaat managers uitwisselen met de Rijksoverheid. De ruil moet begrip creëren in de anders zo gescheiden werelden van overheid en bedrijfsleven. Contacten die de managers opdoen, kunnen in de toekomst handig van pas komen. Iedere manager gaat een of twee jaar bij de ander werken en hoopt zo óf de oliegigant te leren kennen, óf meer inzicht te krijgen in het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Wanted: future masters of criminal investigation Zware criminelen passen de modernste methoden en middelen toe om uit handen van de politie te blijven. De enige manier om ze te pakken is door nóg slimmer te zijn. Daarom is de politie voor de opleiding tot Master of Criminal Investigation nu op zoek naar leergierige en vasthoudende hbo'ers en wo'ers.
Jij wilt tot de bodem gaan om de waarheid boven te krijgen. Je combineert de tweejarige opleiding direct met een baan bij de recherche van een regionaal politiekorps. Na succesvolle afronding ga je in de functie van recherchekundige bijdragen aan het onderzoeken en oplossen van complexe en zware misdrijven.
Recherchekundige worden? Bezoek de politiestand (nummer 31) op de Carrièrebeurs Overheid. Kijk voor meer informatie op www.kombijdepolitie.nl/mci.
Slimmerik Albert Einstein was in 1902 ambtenaar bij het Zwitserse patentbureau.
<< WAAKZAAM EN DIENSTBAAR >>
www.kombijdepolitie.nl/mci
22
Special
Overheid CLEMENS RIKKEN
Werving Op zoek naar talent
Bank om? Zoek een job bij het Rijk Het slechte imago van de ambtenaar is een handicap bij de werving. Hoe haal je jongeren binnen terwijl je 10.000 banen moet schrappen? Annemieke van Dongen DEN HAAG
...
Jaap Uijlenbroek heeft geen gemakkelijke taak. Als directeur-generaal Organisatie en Bedrijfsvoering Rijk is hij verantwoordelijk voor de werving van alle rijksambtenaren. Hij moet genoeg jongeren strikken om de enorme vergrijzing op te vangen, maar moet ook ruim 10.000 banen schrappen omdat de rijksoverheid moet inkrimpen. Ondertussen zet de voormalige directeur van de Arbeidsinspectie de strijd tegen het slechte imago van ambtenaren voort.
Waterbeheerder Jan van ‘t Klooster: strijden tegen het kroos
H
ij is niet gemakkelijk te bereiken, maar dat is een goed teken. Want als waterbeheerder Jan van ‘t Klooster niet achter zijn bureau zit, bekommert hij zich bij het waterschap, de provincie of ‘in het veld’ over de grachten, sloten en vijvers van de gemeente Amersfoort. ‘Er ligt nu veel kroos op het water waardoor het gaat stin-
ken en niet mooi doorzichtig is’, vertelt Van ’t Klooster, die het geheel aanstuurt. ‘Aan de hand van watermonsters onderzoekt een ingenieursbureau wat we er aan kunnen doen.’ ‘Een extra dimensie’ noemt de beheerder het werken voor de gemeente. ‘Ik krijg vaak reacties op mijn werk. Die maatschappelijke betrokkenheid maakt het erg leuk.’ Van ’t
Klooster werkt zijn hele leven al met plezier voor de overheid. Zijn loon en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn goed. Er is veel ruimte voor ideeën, al duurt het soms lang voordat plannen worden uitgevoerd. ‘Die moeten eerst worden afgestemd met bewoners en dan door de politiek goedgekeurd. ‘Maar recessie of niet, dit werk blijft bestaan.’ 1
Binnen vier jaar moeten bij de rijksoverheid 12.800 banen verdwijnen. Hoe is dat te rijmen met de uitvoerige personeelswervingscampagne van het Rijk? ‘Vanwege de ambitie om een kleinere rijksoverheid te hebben, moeten we inkrimpen met grofweg 3.000 banen per jaar. Tegelijkertijd heeft het Rijk vanwege natuurlijk verloop jaarlijks 8.000 vacatures. Daarbij leiden ook verschuivingen in het personeelsbestand tot vraag naar nieuw personeel.
Als de politiek meer gevangenissen wil, moeten er meer gevangenisbewaarders komen. Vandaar dat we ons zelfs in een krimpsituatie op de arbeidsmarkt begeven om nieuw talent te werven. Daarmee is niet gezegd dat er geen gedwongen ontslagen vallen. Bij ontslag zetten we maximaal in op de begeleiding naar nieuw werk. Samen met de vakbonden hebben we daar beleid voor gemaakt.’
Als gevolg van de vergrijzing dreigt een groot verlies aan kennis. Als gevolg van de vergrijzing verwachten zes op de tien organisaties in de publieke sector problemen, zoals het verlies van kennis. ‘We zien die uitstroom natuurlijk aankomen; ook ambtenaren worden elk jaar een jaar ouder. Bij de rijksoverheid, exclusief Defensie, werken 18.000 55-plussers. Dat is 15 procent van het personeelsbestand. Momenteel stromen jaarlijks ongeveer 1.500 mensen uit die groep uit. Ten gevolge van de vergrijzing neemt dat aantal toe tot 2.000 per jaar. We moeten zorgen dat we hun kennis en deskundigheid behouden. Daarnaast is het belangrijk dat
8[pe[aK_j^eehdefZ[ 9Whh_h[X[khiEl[h^[_Z Dekg^_YV\'-ZcoViZgYV\'.cdkZbWZg k^cYiYZoZhYZZY^i^ZkVcYZ8Vgg^gZWZjgh DkZg]Z^YeaVVih^cYZ6bhiZgYVbG6>#9Z WZjgh^hWZ^YZYV\Zc\ZdeZcYkVc&%#%% jjg"&,#%%jjg# KddgVaaZhijYZciZc!hiVgiZghZcndjc\ egd[Zhh^dcVahbZi^ciZgZhhZ^cZZcWVVc W^_YZdkZg]Z^Y^hYZ8Vgg^gZWZjghDkZg" ]Z^YYZeaZ`db^cXdciVXiiZ`dbZcbZi ediZci^
aZlZg`\ZkZgh#
Kl_dZjediefijWdZ'(
K_jpedZ[hb_`a K_j^eehd
lll#j^i]ddgc#ca lll#XVgg^ZgZWZjghdkZg]Z^Y#ca
Special
23
Overheid
Als de economische situatie verbetert, zal dan de markt niet weer harder trekken dan de overheid? ‘Uit arbeidsmarktonderzoek blijkt dat de overheid zich onderscheidt door de inhoud van het werk en de secundaire arbeidsvoorwaarden. In gelijkwaardige functies met een salaris onder de 4.000 euro betaalt de overheid bovendien minimaal zo goed als de markt; pas boven die grens scoort het bedrijfsleven beter. Maar belangrijker dan die paar honderd euro meer of minder vinden mensen de aard en inhoud van het werk. Als je bij de overheid werkt, kun je het land meebesturen en kun je invloed hebben op hoe de samenleving zich ontwikkelt. Dat maakt het werk voor veel mensen interessant. Ik denk
dat de overheid er ooksteeds beter in slaagt om dat onderscheidend vermogen voor het voetlicht te brengen.’
EVERT-JAN DANIELS
we genoeg nieuw talent aantrekken om alle kennis op over te kunnen dragen.’ Lukt dat wel? Het beroep ambtenaar heeft geen geweldig imago. ‘Door de financiële crisis en een aanstaande recessie wordt de overheid aantrekkelijker. Mensen zoeken meer zekerheid en dus een stabiele werkgever. We merken dat we steeds meer aanbod hebben om uit te kiezen. De grootste stijging doet zich voor bij financiële vacatures; daar is het aantal sollicitaties meer dan verdubbeld. Ik verwacht dat bij de overige vacatures binnenkort hetzelfde gebeurt. In oktober had de website werkenbijdeoverheid.nl 335.000 hits; voor de zomer waren dat er 270.000.’
Het ambtenarenblad Binnenlands Bestuur stelde twee weken geleden voor om het woord ambtenaar niet langer te gebruiken in personeelsadverten-
‘De crisis maakt het werken bij de overheid weer aantrekkelijk.’ ties. De negatieve klank zou mensen ervan kunnen weerhouden te solliciteren. ‘Daar ben ik het niet mee eens. Je moet er niet voor het woord vluchten of er een ander label op plakken; daarmee zou je bevestigen dat er iets loos is met ambtenaren. Ik vind juist dat ambtenaren meer trots aan de dag mogen leggen voor hun werk. Zij worden met waanzinnig complexe problemen geconfronteerd. Neem de jeugdzorg. Willen we wel of niet achter de voordeur, en hoe ver mag dat gaan? Je mag best trots zijn als je zo’n vraagstuk tot een goed einde weet te brengen. Ambtenaren moeten burgers laten zien welke afwegingen ze maken en welke bijdrage ze aan de maatschappij leveren. Daar kunnen ze in de media over vertellen, maar ook op een verjaardagsfeestje.’ 1
Verpleegkundige Hroswitha Crasborn: zorg achter de tralies
I
k zat heel lang in de ouderenzorg, maar de kwaliteit ging er naar mijn idee achteruit’, vertelt verpleegkundige Hroswitha Crasborn. ‘Ik was toe aan iets nieuws.’ En iets nieuws vond ze. Sinds anderhalf jaar werkt Crasborn bij de medische dienst van de gevangenis in Scheveningen, de Penitentiaire Inrichting (PI) Haaglanden. Deze biedt ruimte aan zeshonderd gedetineerden. ‘De vacature die ik op internet vond, sprak me onmiddellijk aan. Het was weer eens iets compleet anders’, vertelt de gevangenisverpleegkundige enthousiast. Ze werkt dan misschien met verkrachters en
Jaap Uijlenbroek werft voor het Rijk. EVERT-JAN DANIELS
‘Soms herken je patiënten uit de media, daar moet je je voor afsluiten.’ moordenaars, maar afgezien van de extra beveiliging voert ze haar verpleegkundige taak uit als ieder ander. ‘Soms herken je patiënten wel uit de media, maar daar moet je je voor afsluiten. De zorg staat voorop.’ Beroepsgeheim gaat in Crasborn haar geval dan ook net wat verder dan bij een ‘normale’ zorginstelling. Ondanks de tralies waar ze achter
werkt, geniet de verpleegkundige van haar baan. ‘Het is heel dynamisch en je kunt er zelfstandig werken.’ Het feit dat ze voor de overheid werkt, de PI is onderdeel van het ministerie van Justitie, speelt voor Crasborn geen hoofdrol. ‘Ik solliciteerde op de functie. Niet op het feit dat het een overheidsinstelling is. Je vak is je vak.’ En hoewel ze soms wat moeite heeft met het logge overheidsapparaat kent het ook zijn voordelen. ‘In vergelijking met de gewone zorg heb ik het idee dat er meer kan. Er is meer materiaal voor handen en bijscholing behoort tot de mogelijkheden.’ 1
Kijk voor deze én andere interessante overheidsfuncties op www.noordflank.nl
Verleiding achter de balie
FLIRTEN VOOR EEN MOOIE DEAL Ambtenaren en flirten, kan dat? In Groningen wel. Daar kregen ambtenaren van de gemeente en provincie vorige week flirtles. Collega’s uit Friesland en Drenthe waren ook welkom. Dat meldt de Groninger Internet Courant. Een professionele flirtcoach leerde de ambtenaren tips en tricks om op het werk te gebruiken. Niet om elkaar te verleiden, maar om tot betere contacten te komen. Onderling, met zakelijke relaties en met mensen die aan de balie bijvoorbeeld
hun paspoort of rijbewijs komen verlengen. De ambtenaren hopen door de cursus zichzelf beter te presenteren, zodat ze enthousiast en doeltreffend hun ideeën kunnen overbrengen. Ook hun uitstraling moet verbeteren, vinden ze zelf. Bij flirten gaat het niet altijd om verleiden, maar ook om positieve aandacht en daarmee een klik, zegt flirtcoach Angelique van ‘t Riet, die de noordelijke ambtenaren de fijne kneepjes van het flirten bijbracht.
Hoofd communicatie voor de gemeente Helmond Management Traineeship semi-overheidsorganisatie Projectmanager voor Stichting Lezen & Schrijven
Overheidscijfertjes Van alle rijksambtenaren houdt 11 procent zich bezig met beleid en advies; 77 procent is met uitvoerende taken belast en een op de drie ambtenaren werkt bij Justitie.
Dé klik tussen hoger opgeleiden en werving- & selectiebureaus
24
Special
Overheid
De voortgangsrapportage, die aan de minister zou worden aangeboden, is echter nog niet af. Daarom roept Lakhichands chef zijn mensen bij elkaar en hakt de knoop door: de nieuwe minister moet nog maar even op het rapport wachten.
Naar het café
Stefan Lakhichand: ‘Ook binnen de gemeente gaat veel via je netwerk.’ EVERT-JAN DANIELS
Reportage Haagse trainees zijn de toekomst
De weg naar de gemeentetop Trainees bij de gemeente minder ambitieus dan rijkstrainees? Niet bij de gemeente Den Haag. De werkdag van gemeentetrainee Stefan Lakhichand. Annemieke van Dongen DEN HAAG
...
Een gestage massa ambtenaren stroomt ’s morgens rond negenen
door centrum van Den Haag. Bij elk ministerie buigt een deel af. Stefan Lakhichand laat zich meevoeren tot het stadhuis aan het Spui, een enorm wit gebouw dat de Hagenezen liefkozend het IJspaleis noemen. De 27-jarige trainee maakt zich op voor een drukke dag. Hij werkt binnen de gemeente aan de ‘krachtwijken’ van ex-minister Ella Vogelaar. Haar opvolger Eberhard van der Laan zal de volgende dag een bezoek aan
‘Wat is er mooier dan te werken voor de stad waar je van houdt?’
Opgelucht spoedt Lakhichand zich naar café Pavlov aan de overkant, waar hij om 12 uur met zijn medetrainees aan tafel schuift. Tijdens de lunch maken ze kennis met de directeur van het Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding. ‘Wij zijn aangenomen om als high potentials in de hoogste posities binnen de gemeente te komen’, legt Lakhichand uit, ‘maar dan moeten de mensen die ertoe doen ons natuurlijk wel kennen. Ook binnen de gemeente gaat veel via je netwerk.’ De dertien trainees, die uit ruim vijfhonderd sollicitanten geselecteerd zijn, luisteren aandachtig. Een meisje vraagt de directeur of zij nog tips heeft voor jonge ambtenaren. ‘Durf om feedback te vragen’, antwoordt die. ‘Maak van jezelf een lerend mens’. Lakhichand knikt instemmend. Hij heeft bewust voor een traineeship gekozen omdat hij graag wil werken én leren. Aanvankelijk had hij gesolliciteerd voor een opleidingsplaats bij Ahold. Tijdens zijn studie bedrijfseconomie had de Hagenaar een lijstje van multinationals waar hij graag wilde werken. Maar de recruiter van Ahold vond hem niet zakelijk genoeg. ‘Zij zag in mij niet de keiharde ondernemer die ze zocht. Ik schrok; ik was nog nooit ergens afgewezen. Maar toen ik er achteraf over nadacht, ontdekte ik dat ze gelijk had. Vanuit mijn christelijke achtergrond ben ik heel begaan met mensen. Ik vind niet dat het doel de middelen heiligt; de manier waarop je iets aanpakt, vind ik minstens zo belangrijk’.
Baangarantie de Haagse achterstandswijken brengen. Zijn eerste openbare optreden als minister, en dus zullen alle cameralenzen op Den Haag gericht zijn.
Na die afwijzing schrapte Lakhichand de grote bedrijven van zijn lijstje en richtte hij zijn pijlen op de overheid. Even keek hij naar het rijkstrainee-
programma, maar dat viel al snel af. ‘Het traineeship van de gemeente is veel intiemer’, verklaart hij. ‘Het Rijk heeft minstens 150 trainees. Daarbij geeft de rijksoverheid geen baangarantie en de gemeente wel. Plus een pot van 15.000 euro om na het traineeship een postdoctorale opleiding te volgen’. Zijn band met Den Haag speelde ook een rol. ‘Wat is er mooier dan werken voor de stad waar je van houdt? Wat ik doe, zie ik direct in de wijken terug’. Weer terug in het stadhuis, op weg naar zijn kantoor, groet hij voortdurend collega’s. De schoonmaker krijgt een joviale handdruk. ‘Ik probeer met zoveel mogelijk mensen te netwerken’, verklaart hij. ‘De schoonmaker poetst bij verschillende diensten en hoort dus van alles. En hij
‘Durf om feedback te vragen’, tipt de directeur de jonge trainees. komt uit een krachtwijk. Bovendien moet ik niet vergeten waar ik sta. Als trainees krijgen we voortdurend te horen dat we de toekomst van de gemeente zijn, de high potentials. Dat is natuurlijk leuk, maar ondertussen ben ik ook gewoon iemand die pas een jaar afgestudeerd is’.
Krachtwijken De rest van de middag brengt hij achter zijn computer door, werkend aan een systeem dat hij opzet om de voortgang in de krachtwijken te monitoren. Het prikbord hangt vol met knipsels en foto’s van zijn vriendin en familie; alsof hij er al jaren werkt. Zijn toekomst ziet Stefan Lakhichand in elk geval bij de gemeente. ‘Carrièreperspectieven zijn er genoeg’, zegt hij. Bij de gemeente Den Haag werken 7.500 ambtenaren. Er zijn zoveel stapjes naar de top, je zit echt niet zo snel op een directeursfunctie. Dat is wel mijn ambitie’. 1
REYER BOXEM
' %#&'/+' 7113 !'5)'7+0) 7'3:13)5 ''0 )'#%%3'&+5''3&' 12.'+ &+0) 515 8'5)'7+0)4,63+45 '&'3 ,##3 813&5 ''0 )31'2 0+'68' ,63+4 5'0 51')'.#5'0 '0 5'7'04 ##0)'45'.& #.4 53#+0'' $+, ''0 /+0+45'3+' &' ##& 7#0 5#5' 1( &' 8''&' #/'3 ##3/'' $+'&5 &' %#&'/+' ''0 ##053'--'.+,-' %1/$+0#5+' 7#0 12.'+&+0) '0 8'3- $'.110& /'5 ''0 )1'& 4#.#3+4
!'5)'7+0)4,63+45'0 813&'0 $'4511-5 /'5 8'04'0 1/ 7#0 #..'4 5' 3')'.'0 '0 5')'.+,-'35+,& 1/ #..'3.'+ 3')'.4 #( 5' 4%*#(('0 !'5)'7+0) 813&5 #..''0 )'/##-5#.4 7#4545##5 +'54 )'3')'.& /='5 813&'0 ' 3')'.+0) /1'5 $17'0&+'0 71.&1'0 ##0 3'%*5445#5'.+,-' '+4'0 6+571'3 $##3 '0 *#0&*##($##3 :+,0 '0 0+'5 1001&+) $'.#45'0& 7113 $63)'34 '0 $'&3+,7'0'5 +4 .#45+) ''0 ,6+45' $#.#04 5' 7+0&'0 /##3 &' 12.'+&+0) 7#0 &' %#&'/+' 7113 !'5)'7+0) :13)5 7113 8'5)'7'34 &+' 11) *'$$'0 7113 &' /1)'.+,-*'&'0 '0 7#.-6+.'0 !'5)'7'0 .''3 ,' +0 &' 23#-5+,- 10&'345'60& &113 ''0 )'&')'0 12.'+&+0) 3#+0''4 7#0 &' %#&'/+' 8'3-'0 7#0 *60 8'3-5+,& +0 ''0 8'5)'7+0)4(60%5+' ' 17'3+)' $'45'&'0 :+, ##0 /1&6 .'4 8##3+0 ,63+&+4%*' 21.+5+'-$'45663.+,-' '0 6312'4' 10&'38'3 2'0 &' 3'76' 2#44'3'0 '0 7##3&+)*'&'0 813&'0 )'53#+0& 17+0&'0 8'3-$':1'-'0 '0 45#)'4 $+, +05'30#5+10#.' +045'..+0)'0 2.##54
' 51'.#5+0) 515&'12.'+&+0)+4#(*#0-'.+,- 7#0''0453'0)'4'.'%5+' ' /1'5#.4 $+,0# #()'456&''3& ,63+45''0 41..+%+5#5+'(13/6.+'3 +076. .'0 &''.0'/'0 ##0 ''0 249%*1.1)+4%*' 5'45 +0 58'' &'.'0 ''0 4%*3+,(231'( #;'))'0 '0 423'-'0 /'5 4'.'%5+'%1//+44+'4 .4 ,' 813&5 )'4'.'%5''3& 813& ,' ##0)'45'.& $+, ''0 13)#0+4#5+' 7#0 &' 3+,-417'3*'+& ' ##045'..+0) )'.&5 7113 ''0 &663 7#0 58'' ,##3 '0 +4 +0 4#.#3+44%*##. '5 /'5 )1'& )'71.) #(310&'0 7#0 &' 12.'+&+0) .'7'35 &' 5+5'. "#45'3 +0 ')+4.#5+10 12 1- 813&5 $':+'0 1( ,' ''0 7#45' ##045'..+0) $+, &' 3+,-417'3*'+& -3+,)5 ''3 +0(13/#5+' 7+0& ,' 12 &' 8'$4+5' 7#0 %#&'/+' 7113 !'5)' 7+0) :+' 888#%#&'/+'71138'5)'7+0)0. 10&'3 " 3#+0''4 '0 /'.& ,' 06 #. ##0 7113 +04%*3+,7+0) 7113 &' 12.'+&+0) ''/%105#%512/'5 &*3 #0)'7'.& '/#+.*.#0)'7'.&#%8'50. 7113 ''0 +0(13/#5+'$31%*63' 1( *'541..+%+5#5+'(13/6.+'3
Ted van der Zee, kustwaker: genieten van de natuur en de schepen
O
f we hem willen aanspreken met ‘verkeersleider’, want vuurtorenwachter is volgens Rijkswaterstaat (RWS) zo uit de tijd. Gelukkig vindt Ted van der Zee het zelf niet zo’n probleem als hij bij zijn romantische geuzennaam wordt genoemd. Al 32 jaar houdt Van der Zee kantoor boven in de steenrode vuurtoren op Schiermonnikoog. ‘Vanuit hier houden we contact met
de scheepvaart op de Waddenzee. En bij calamiteiten doet de Nederlandse kustwacht een beroep op ons.’ Af en toe is Van der Zee aan vaste wal te vinden, maar liever is hij omringd door zee. ‘Ik geniet van de vrijheid, het kijken naar de natuur en de schepen. Daarmee bezig te zijn, geeft me een kick’, geniet de kustwaker, die zijn leven lang voor de overheid werkt. ‘Ik zou niet meer in een bedrijf kunnen
werken waar je winst moet draaien.’ Toch moet Van der Zee een andere koers gaan varen. RWS wil alle torens van camera’s voorzien, waardoor er geen uitkijk meer wordt gehouden. ‘Ik wil de vooruitgang niet in de weg staan, maar wat mij betreft reikt het menselijk oog nog altijd verder dan een camera.’ In 2011 bepaalt RWS of de verkeerspost in zijn huidige vorm blijft bestaan. 1
PVEFSFO[PSH
XPOJOHCPVX
TQPSUFWFOFNFOUFO
NFFSHSPFO
OJFVXCFESJKWFOUFSSFJO
WFJMJHIFJE
XFSLFOCJKEFHFNFFOUF Parttime juridisch medewerker
+& ( ### # (" *# "+& &' #$&"&( #*&&' $*& %&$)&' &# # $&+(*# &(& $$&!( # $ #&.$ ( #*&# # *'&( $*& ($ ### *# #*&# '(!( ' ## $% # *&.$&( "#'(&( %&$)&!#!# Wat wij vragen: # &$# )&' $%!# $% $#*) $ # &" $*&# $"'( +& # # #*) #( # '(( /##2! '() # ( #!-'&# # ! &# &*&# # # '$$&(! )#( ' # %& "& & ' $$ &)"( $" # )#( ( &$# ( # 0,! $%'(!!# # #( &( # ( )(+& # *# %(! $%!$''## Wij bieden'!&''! ",1 *$$& ))&%&+ Meer weten: $%+++"'(!*##!
Heb jij talent voor Amsterdam? De gemeente Amsterdam is één van de grootste werkgevers van de regio met ruim 15.000 medewerkers, verdeeld over 14 stadsdelen en 28 gemeentelijke diensten. Amsterdam heeft veel te bieden aan mensen die zich willen ontwikkelen: maatschappelijk relevant werk bij een organisatie met een aangename werksfeer en veel ontwikkelingsmogelijkheden. Ben je klaar voor een nieuwe uitdaging? Surf dan naar onze website www.werkenbij.amsterdam.nl en solliciteer op een van de veelzijdige banen!
Pe[a`_`[[dk_jZW][dZ[YedikbjWdYo\kdYj_[ mWWhX_``[ZW][b_`aiel[hZ[lbe[haecjX_` beaWb[el[h^[Z[d5 Aecj_`Z[diZ[ :Xii`
i\Y\lijFm\i_\`[ dWWh edp[ijWdZdkcc[h(. [d_d\ehc[[h dWWh`ekmce][b_`a^[Z[dX_` :\eki`Z
Geen baan maar een loopbaan! Tussen Amsterdam en Utrecht ligt gemeente De Ronde Venen, een groene gemeente die bestaat uit de kernen Mijdrecht, Vinkeveen, Waverveen, Wilnis, De Hoef en Amstelhoek. Wij zijn een ambitieuze organisatie waar ruim 270 mensen tal van functies vervullen. Binnen onze gemeente is er veel ruimte voor ontwikkeling en eigen initiatieven. We zijn geïnteresseerd in mensen die de organisatie iets extra’s kunnen bieden, dynamisch en innovatief zijn. Werken bij de Gemeente De Ronde Venen betekent leuk werk in een leuke organisatie! Informatie over onze organisatie en actuele vacatures, kun je vinden op onze website www.derondevenen.nl of je kunt contact opnemen met ons via (0297)291742.
(Senior) projectmanagers RO
"'(!*#( #+$#&'(!( "+& &'(( #% ( '(()("&&%&$(##+$&(#$*&!'"#'(!# ! *#(!#(##(&''((&(%&$(#+&'%& '*##$$ %$!( # "('%%! &) &'$ "( (&$ # *# # &$$( #(!,(%&(#!###
Meld je aan voor de Traineedag in Dutch Water Dreams op www.zoetermeer.nl/trainees of solliciteer direct.
Wij vragen: # +$$%!# $ +& # # #*) $% ( *# &)"(! $&## %!#$!$ '(#$)+ $ #*&+#( !'*! $"%(#(' *$$& - )#( -# !#(&( '"#+& # '())&''#'(*((%!####$&#'&#&')!((&($$& '#$&)#('$#&#!#'*&#,(&*&'( Wij bieden'!&'*#",. *$$&)#(%&$("#& #","!. *$$&)#(*#'#$&%&$("#& Meer weten: $%+++"'(!*##!
De mooiste Sinterklaascadeaus nu te koop op www.degeus.nl en in uw boekhandel – advertentie
Bayard gooit de knuppel in het literaire hoenderhok Hoe te praten over boeken die je niet hebt gelezen heeft als motto de befaamde uitspraak van Oscar Wilde: ‘Ik lees nooit een boek dat ik moet recenseren; je laat je zo gauw beïnvloeden.’
Lezing Kader Abdolah 7-12-2008 Boekhandel Post Scriptum in de Openbare Bibliotheek, Schiedam-Noord Lezing Kader Abdolah 15-12-2008 Boekhandel Bloemendaal in de Hartenlustschool, Bloemendaal
Blijft natuurlijk de meest prangende vraag: moet je een boek dat gaat over het wel of niet lezen van boeken juist wel of juist niet lezen? Ons advies: lees het. De wereld van literatuur zal nooit meer hetzelfde zijn.
SINTERKLAASTOP 5
Tip van een lezer
© Steye Raviez
Esther Gerritsen
Hanneke Eggels, lezer en PEN-lid, tipt Nadine Gordimer: Beethoven was 1/16 zwart
3 Het huis van de moskee Kader Abdolah
4 Cel Charles den Tex
Boeken die je hebt doorgebladerd Met Valéry stellen we vast dat het voldoende is een boek doorgebladerd te hebben om in staat te zijn er een heel artikel aan te wijden en dat het, wat sommige boeken betreft, zelfs ongepast zou zijn anders te werk te gaan. Boeken waarover je hebt horen praten Umberto Eco laat zien dat het geenszins noodzakelijk is een boek in handen te hebben gehad om er tot in detail over te kunnen spreken, op voorwaarde dat je luistert naar en leest wat andere lezers erover te melden hebben. Vergeten boeken Met Montaigne stellen we de vraag of een boek dat je gelezen hebt en geheel vergeten bent, en waarvan je zelfs vergeten bent dat je het gelezen hebt, nog wel een boek is dat je gelezen hebt.
Titel: Hoe te praten over boeken die je niet hebt gelezent"VUFVS1JFSSF#BZBSEt7FSUBBMEEPPS+BO7FSTUFFHt(FCPOEFO ɻéð ñè
1 De kleine miezerige god
2 De boodschapper en De Koran Kader Abdolah
Boeken die je niet kent De lezer zal vernemen dat het niet zozeer van belang is dit of dat boek te lezen, wat tijdverspilling is, maar dat het met betrekking tot het geheel van boeken aankomt op, zoals een personage bij Musil het noemt, een ‘overzien van het geheel’.
Verhalenvertellers als Nobelprijswinnaar Nadine Gordimer worden niet georkestreerd, zij hebben geen notie waar zij moeten invallen, want ieder completeert met een eigen instrument de harmonie, of dissonant. Gordimer voegt met haar zojuist in het Nederlands vertaalde nieuwe verhalenbundel Beethoven was 1/16 zwart weer een toonladder toe aan de reeks van verhalenbundels waarmee zij haar genesis ‘schrijven en zijn’ regelmatig ververst. De verhalen zijn wat een moderne, geëngageerde
mythemaker misschien voor ogen heeft: een poging om facetten van het leven telkens met een andere toon tot klinken te brengen. Zo komt in ‘Dromen over de doden’ tijdens een denkbeeldige maaltijd in het Chinese restaurant Het Empyreum in New York een aantal onlangs overleden bevriende intellectuelen als Edward Said en Susan Sontag bijeen, die hun gesprek over composities, politieke conflicten en tiranniserende fundamentalisten voortzetten. De vice-voorzitter van de internationale schrijversorganisatie PEN Nadine Gordimer besluit haar mythe: ‘Ik zat aan het tafeltje, je verscheen niet, te laat. Je zal niet komen. Nooit.’ www.eggels.com Titel: Beethoven was 1/16 zwart "VUFVS/BEJOF(PSEJNFS 7FSUBBMEEPPS4FSWBBT(PEEJKO (FCPOEFO ɻéñ ñè
De passie van Claudel De levens van broer en zus Claudel voor het eerst samengebracht in een biografie. Opgewonden, gepassioneerd, geniaal: dat waren de belangrijkste karaktertrekken van broer en zus Claudel. Twee uitzinnige mensen, maar ook heel gevoelig en fragiel. Dominique Bona onthult in Camille & Paul, haar geromantiseerde biografie over de beeldhouwster Camille Claudel en haar broer, de schrijver Paul Claudel, de diepgaande band tussen twee verlichte maar getormenteerde kunstenaars. Paul was verliefd op een getrouwde vrouw die hem in de steek liet en Camille onderging de onweerstaanbare betovering van Rodin tot in het extreme. Camille en Paul waren met elkaar verbonden door tegenspoed en een onverwoestbare bloedband. Het is het lot van de familie Claudel.
© Christiaan van Raaijen
LITERAIRE AGENDA
Het is praktisch onhaalbaar, stelt Pierre Bayard, alles te lezen wat er zoal verschijnt of ooit verschenen is. De simpele maar onconventionele oplossing: gewoon ervoor uitkomen dat je een boek niet gelezen hebt, alleen maar hebt doorgebladerd of zelfs niet kent. En ophouden met alles te willen lezen: het is onbegonnen werk. Hoewel De Geus als uitgeverij natuurlijk het lezen van een boek promoot, wilden wij onze lezers dit hilarische en erudiete essay niet onthouden. Bayard speelt op briljante wijze met de conventies in de literaire kritiek en illustreert zijn betoog met vermakelijke voorbeelden uit het werk van onder anderen Michel de Montaigne, Honoré de Balzac, Oscar Wilde, Robert Musil en Umberto Eco. Bayard toont aan dat het allerminst noodzakelijk is een boek gelezen te hebben om er met stelligheid uitspraken over te doen. Sterker nog: wanneer je gedwongen wordt te spreken over een boek dat je níét gelezen hebt, brengt dat vaak een verrassend proces van creativiteit op gang waarbij iemand vooral zichzelf blootgeeft of met het boek als aanleiding iets geheel nieuws verzint.
Enkele tips uit Hoe te praten over boeken die je niet hebt gelezen:
Titel: Camille & Pault"VUFVS%PNJOJRVF #POBt7FSUBBMEEPPS.BSJBOOF(BBTCFFLt (FCPOEFO JODMCFFMENBUFSJBBM
ɻêê íè
De verontrustende waarheid over een verziekte familie ‘Psychologische spanningsroman’ kan van alles betekenen. Voor de boeken van Karin Alvtegen geldt dat de spanning opgebouwd wordt door middel van een haarfijne en adembenemend rake weergave van menselijke verhoudingen. In haar boeken geen buitenaardse krachten, gruwelijke misdaden, politie, geweren en bloed, maar gewoon mensen onder elkaar. In Schaduw, haar vijfde psychologische thriller, focust Alvtegen op de mythe van het mannelijke genie. Wanneer de voormalige huishoudster van de beroemde schrijver Axel Ragnerfeldt sterft, dreigen goed verborgen geheimen boven te komen drijven. De paniek in de familie is totaal, de angst dat het verleden de grote schrijver zal inhalen en zijn reputatie schade
5 De Chinees Henning Mankell
zal toebrengen, gigantisch. Alvtegen kruipt moeiteloos in de huid van de schrijver, diens vrouw en zoon, zijn schoondochter en de huishoudster, de enige die de familiegeheimen kende en ze niet mee in haar graf wilde nemen. De grote kracht van Karin Alvtegen is dat zij het verhaal niet gewoon vertelt, maar meegeeft via het inzicht in de gedachtengang en drijfveren van haar personages. Je begrijpt hun handelingen, voorziet de gevolgen, en voelt je vanaf de eerste pagina intens betrokken bij de gruwelijke onthullingen in Schaduw. Titel: Schaduwt"VUFVS,BSJO"MWUFHFOt7FSUBBMEEPPS &EJUI4ZCFTNBt(FCPOEFO ɻéñ ñè
KO R T I N G S B O N T E R WA A R D E VA N € 3 , 0 0
KO R T I N G S B O N T E R WA A R D E VA N € 3 , 0 0
Bij inlevering van deze bon bij de erkende Nederlandse boekhandel betaalt u voor Omwentelingen van J.M.G. Le Clézio 21,90 in plaats van 24,90. Deze aanbieding is geldig tot en met 1 februari 2009.
Bij inlevering van deze bon bij de erkende Nederlandse boekhandel betaalt u voor In volle zee van J.M.G. Le Clézio 21,90 in plaats van 24,90. Deze aanbieding is geldig tot en met 1 februari 2009.
Nederland: actienummer 502-14389
Nederland: actienummer 502-14389
EAN 00000502-14389
EAN 00000502-14389
Uit & thuis High Brow
van zijn daden. Na jarenlang tegen de Sovjet-autoriteiten te hebben geageerd, verraadt hij een van zijn collega’s. Je moet wel een hart van steen hebben, wil je Grossmans beschrijving van de gang naar de gaskamer van een Joods 6-jarig jongetje in één ruk kunnen uitlezen. Genadeloos bouwt de auteur de spanning op, door uitgebreid de constructie van de gaskamers en de aankomst van de transporten te beschrijven. Een ander ‘hoogtepunt’ is de botsing tussen twee diehards: een debat tussen een SS-officier en een gevangen sovjetideoloog. Grossman noemt hun beschouwingen spiegelbeelden van elkaar, product van twee autoritaire staten. Een standpunt dat hem door de Sovjet-censuur niet in dank werd afgenomen. Max Aue maakt in De Welwillenden het begin van de massaexecuties mee. De slachting van de ruim 30.000 joden bij de kloof van Babi Jar krijgt een extra gruwelijk aspect door het gestuntel van de nazi-officieren. Het verschil tussen de vrijwillige massamoordenaars die deze vergeldingsactie voor Russische sabotage uit de hand laten lopen en de anderen wordt snel duidelijk.
De slag om Stalingrad speelt in beide boeken een hoofdrol. ANP
Literatuur Jonathan Littell vs Vasili Grossman
Hoop en haat in Stalingrad Een onverbeterlijke SS-officier en een twijfelende Sovjet-wetenschapper staan centraal in twee grootse romans over de Grote Oorlog. Een vergelijking. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Eindelijk verschenen deze maand de Nederlandse vertalingen van twee bejubelde romans over de Tweede Wereldoorlog. Geen voer voor mensen met een slappe maag. Zowel de Rus Vasily Grossman als de Franse Amerikaan Jonathan Littell kennen geen genade met de lezer en laten hem tot de diepste krochten van de oorlogshel afdalen. Niet voor niets verboden de Russische autoriteiten in 1961 Grossmans Leven & Lot, een vernietigende beschrijving van de Russische incompetentie tijdens de oorlogsjaren. Ook Littells De welwillenden riep twee jaar geleden vernietigende reacties op, omdat hij alle krijgsgruwelen vanuit de ogen van een oorlogsmisdadiger beschrijft. Inmiddels staan beide boeken op de internationale bestsellerlijsten. In beider boeken speelt de Slag om Stalingrad een centrale rol.
Sebald (1) ...
TOMMY
WIERINGA
T
ot de merkwaardigste boeken die men lezen kan, behoort De ringen van Saturnus van W.G. Sebald. Sebald, destijds hoogleraar Europese literatuur aan de Universiteit van Norwich, loopt
Welk kindervuistdikke boek moet u in de Kerstvakantie lezen? Ooggetuige Vasili Grossman (1905-1964) weet waar hij over schrijft. Als verslaggever reisde hij mee met het Rode Leger en schreef over de gevechten aan het Oostfront. Ook de slag om Stalingrad overleefde hij. Grossman was een van de eersten die de vernietigingskampen Majdanek en Treblinka betrad na hun bevrijding. Ondanks zijn kritische ooggetuigenverslagen werd hij nooit als dissident beschouwd. Grossman werkte tien jaar aan zijn duizend bladzijden dikke magnum opus. Het zou pas twintig jaar na zijn dood gepubliceerd worden. De in Frankrijk opgegroeide Amerikaan Jonathan Little (1967) werkte voor humanitaire organisaties op de Balkan, in Tsjetsjenië, Afghanistan en Congo. Daar maakte hij de nodige oorlogsgruwelen mee. Voor De Welwillenden deed hij vijf jaar archiefonderzoek. Littell schreef de bijna duizend pagina’s in een paar maanden. SS-er Max Aue is in De Welwillenden niet bepaald een hoofdpersoon die makkelijk sympathie bij de lezer wekt. Hij heeft een incestueuze relatie met zijn tweelingzus Una, wordt
vanuit het Oost-Engelse stadje Lowestoft naar het zuiden, en volgt daarbij grotendeels de kustlijn van het graafschap Suffolk. Zijn landschapsbeschrijving is poëtisch en exact, maar belangrijker is zijn bijzondere gebruik van de uitweiding. Hij heeft bijna niets nodig om los te komen van het landschap waardoorheen hij loopt: een smalle spoorbrug over de Blyth brengt hem op het treintje dat daar vroeger reed, waarvan de wagons bedoeld waren voor de keizer van China, een leverantie die geen doorgang vond maar voor Sebald aanleiding is voor een uitweiding over het China van de draken en de keizers, de Opiumoorlog en de machinaties aan het
homoseksueel omdat hij de enige vrouw in zijn leven niet kan krijgen en verandert later in een massamoordenaar. Zonder berouw kijkt de Obersturmbahnführer decennia later terug op zijn gruweldaden. Auteur Littell verklaarde in interviews vooral geïnteresseerd te zijn in de moordenaars, niet de slachtoffers. Het knappe van De Welwillenden is dat Littell
Jonathan Littell kijkt naar de hel die in ieder van ons huist. de lezer verleidt helemaal mee te gaan in de denkbeelden van Aue. Grossman koos voor een andere aanpak. Hij geeft een panoramisch beeld van het Russische front, waarbij hij heen en weer schakelt tussen de jodenvervolging in de Oekraïne, een wetenschappelijk instituut in Moskou, de bunkers van Stalingrad en nog veel meer. De lijst van personages is dan ook pagina’s lang. Gelukkig heeft hij wel een centrale figuur, de onderzoeker Viktor Pavlovitsj Strum. Deze joodse fysicus heeft wel berouw
keizerlijke hof. Onbeweeglijke hengelaars op het strand buiten Lowestoft brengen hem op de haringvangst door de eeuwen heen, de haring zelf, de geheimzinnige vis die volgens een in 1857 in Wenen verschenen studie in het voorjaar en de zomer ‘met ongekende miljoenen uit de donkere diepten komt om laagsgewijs boven op elkaar kuit te schieten in de kustwateren en de ondiepten van de zee’. Sebald lezen is verblind worden door de caleidoscoop die de wereld is. Hij brengt een samenhang aan tussen geïsoleerde personen en gebeurtenissen – een samenhang die voordat hij hem zag onzichtbaar was, verbor-
Stalingrad Minutieus reconstrueert Grossman in Leven & Lot hoe de Russen en Duitsters in Stalingrad huis aan huis vechten, hoe een ongelooflijke samenklontering van legers elkaar over de kling jaagt. De heldhaftigheid van de oude grenadier, de luie nonchalance van sommige officieren, het maakt de slag tot een afspiegeling van de Russische en Duitse standenmaatschappij. Tijdens de strijd is iedereen even gelijk, daarna keren de verschillen direct terug. Max Aue maakt Stalingrad maar zijdelings mee. Hij krijgt er wel een kogel in zijn hoofd en vervloekt de obstinate koppigheid van die roden. Toch heeft de slag ook in De Welwillenden een grote invloed, als keerpunt in de Russische veldtocht van de nazi’s. Daar waar Jonathan Littell een analyse van het kwaad in al zijn gedaanten geeft, richt Grossman zich op hoop, vrijheid en het goede. Alhoewel Grossman denkt dat in autoritaire staten als Duitsland en de Sovjet-Unie vrijheid en het streven naar het goede bijna onmogelijk is, heeft zijn roman tegen de klippen op een positieve strekking. Littell kijkt naar de hel die in ieder van ons huist. Door anderen tot dezelfde wandaden te verlokken, voelen we ons minder schuldig. Wie optimistisch de Kerst in wil, kiest voor Grossman, wie zich geen illusie maakt over de mogelijkheid van vrede op aarde, haalt De Welwillende in huis. 1
gen onder lagen tijd, en nu door hem aan het grote verhaal van de wereld is toegevoegd. Eind november 2008 loop ik langs de kust van Oost-Engeland, een stijgend en dalend patroon van klippen en depressies, een heuvellandschap dat aan de oostzijde wordt geëgaliseerd door de Noordzee. Mijn vertrekpunt is Shingle Street, een onaanzienlijk rijtje huizen aan een doodlopende weg langs de zwak glitterende zee. Sebald maakt melding van duistere militaire proeven die hier zijn gehouden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog, maar uit het verslag van zijn voettocht blijkt niet dat hij er zelf is geweest.
27
Boeken
Nietsnutten met te losse handjes Na 60 jaar verschijnt eindelijk de eerste roman van de Beat-generatie. Hopeloos verliefde homo’s, thuisloze nachtcreaturen en een crime passionel in Manhattan van 1944. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Niets leukers dan een verdwenen roman lezen. En al helemaal als dat het eerste literaire probeersel uit 1945 betreft van twee iconen van de Amerikaanse Beat-generatie. Jack Kerouac (On the road, 1957) en William Burroughs (Junkie, 1953) waren nog totaal onbekende nietsnutten, die met veel drank, pillen en weinig geld de Tweede Wereldoorlog overleefden in Manhattan. Hun leven aan de achterkant van de maatschappij beschrijven ze in En de nijlpaarden werden gekookt in hun bassins (uitg. Lebowski). Ogenschijnlijk een thriller, in werkelijkheid een sleutelroman over hun vrienden en vijanden. Middelpunt van het verhaal is de vergeefse liefde van de 34jarige David Kammerer voor de mooie jonge student Lucien Carr. De ex-hopman volgt zijn scout naar New York, waar de onophoudelijke avances van de oudere man tot een vechtpartij leiden. Een padvindermes betekent het einde van Kammerer. Carr zoekt hulp bij Burroughs en Kerouac, die hem helpt van het moordwapen af te komen. Uiteindelijk verdwijnt Carr twee jaar achter de tralies. Is En de nijlpaarden werden gekookt in hun bassins een onterecht vergeten meesterwerk? Af en toe glimmert het latere talent van de twee Beat-heren door, zoals bij een surrealistische seance waarbij de aanwezigen hun glazen opeten. Maar het tweetal is op zijn best als ze het troosteloze bestaan in Greenwich Village tijdens WOII beschrijven.1
In een van de huizen van Shingle Street woont een mooie vrouw, heb ik me laten vertellen, ze speelde ooit een rol in de serie Dynasty. Ik herinner me haar goed, ze behoort tot de iconen van mijn jeugd. Wanneer ik het huis passeer dat me is aangewezen, vertraag ik mijn pas in de hoop een glimp van haar op te vangen; het is vijfentwintig jaar geleden dat ik haar beeltenis opzoog van de tv, men zegt dat ze nog altijd beeldschoon is. (Soms loopt ze in overall over het terrein.) In de kamers geen beweging, ik moet doorlopen, ik kan onmogelijk blijven staan wachten tot ze zich vertoont. 1 (wordt vervolgd)
Ah gossie
Geen twijfel
Weg ermee
Kenneth Branagh en Ralph Fiennes zijn een actie begonnen om de in verval verkerende datsja van Anton Tsjechov van de ondergang te redden.
Na vier jaar stilte gaat No Doubt, de band van Gwen Stefani, komende zomer eindelijk weer eens op tournee. Waar, dat is nog even de vraag.
Pierre Bokma speelt per 2010 bij het Duitse Münchner Kammerspiele. Regisseur Johan Simons gaat dan ook voor het gezelschap werken.
28
Uit & thuis High Brow
IDFA Vrolijke begrafenisdocu
De een zijn dood is de ander zijn droom Heeft Pinuccio Lovero eindelijk zijn droombetrekking op een begraafplaats, gaat er niemand dood… Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Een paar jaar geleden waren de nepdocumentaires in zwang. Niets leuker dan de kijker op het verkeerde been zetten. Bij het zien van Pinuccio Lovero. A Midsummer Death’s Dream krijg je ook het gevoel dat deze hoofdpersoon te mooi is om waar te zijn. Pinuccio droomde er als kind al van om bij een begraafplaats te wer-
ken. Hij werkt twintig jaar bij een steenhouwer, maar eenmaal aan de slag in zijn droombaan, vertikken de oudjes het te sterven. Vijf maanden lang moet hij zich beperken tot bloemen water geven en zerken schoonborstelen. Op droogkomische toon vertelt de begrafenisambtenaar zijn verhaal. Zonder gêne praat Pinuccio over zijn tragische liefdesverleden en pinkt een traan weg als hij terugdenkt aan zijn begrafenisgoeroe. Regisseur Pippo Mezzapesa brengt het morbide gegeven zo vrolijk in beeld, dat de kijker tot de laatste seconde aan deze docu twijfelt. 1 Do 27 en za 29 nov; www.idfa.nl
Cate Blanchett (links) en Judi Dench in Notes on a Scandal.
Jaren pielen aan een mooi verhaal Haar vorige roman Notes on a Scandal was een succes; de verfilming ervan met Cate Blanchett al helemaal. Haar nieuwe roman De Idealisten belooft nog meer intrige.
‘Misschien bevat deze roman meer gebreken, omdat ik meer wilde.’
Femke van Wiggen AMSTERDAM
...
Ze heeft net de cover van de Nederlandse vertaling van The Believers gezien en schrok een beetje van die enorme Amerikaanse beker koffie erop. ‘Begrijp jij waar dat op slaat?’ vraagt ze lachend door de telefoon, vanuit haar huis op de Bahama’s. De Engelse Heller (43) is wat ze zelf met gevoel voor understatement noemt: ‘somewhat controlling’. De Engelse cover was ‘nietszeggend’, de Amerikaanse heeft ze net teruggestuurd naar haar uitgever in New York met de woorden: ‘I don’t think so.’ Weer die schaterlach: ‘Je zit jaren te pielen op ‘n mooi verhaal en dan...
Weet je wat er op de Chinese cover van Notes on a scandal stond? Drie gevulde cocktailglazen! Seriously!’ Wereldberoemd werd ze met die roman over een lerares die een affaire begint met een leerling en vervolgens de verkeerde collega daarover in vertrouwen neemt. De verfilming ervan zorgde voor nog meer Heller-fans. Een onverwachts genoegen, want haar eerste roman, Everything you know uit 1999, was bepaald geen succes. ‘Ik was dertig plus en redelijk bekend als journaliste van Bridget Jones-achtige columns. In Engeland kreeg dat boek slechte recensies, in Amerika redelijke. Ik heb niet het gevoel dat ik toen eerlijk beoordeeld
ben, maar dat heeft me ook gelouterd. Toen ik aan Notes on a Scandal begon was ik teleurgesteld, maar ik voelde me ook sterk, dacht: dit heb ik vast gehad. Fuck it.’ Hellers pen is net zo scherp als haar tong. Haar nieuwe roman De Idealisten omschrijft ze als haar meest kwetsbare werk – en haar meest ambitieuze. De roman gaat over het echtpaar Litvinoff, dat al veertig jaar getrouwd is, in New York woont en twee volwassen dochters en een zoon heeft met allemaal hun eigen problemen. De ene met drugs, de ander met geloof, weer een ander heeft vruchtbaarheidsproblemen. Zo ‘kabbelen’ hun levens voort tot pa een beroerte krijgt en er opeens twee onbekende bezoekers aan zijn ziekbed staan. ‘Misschien bevat deze roman ook meer gebreken, omdat ik meer wilde. Het is een satire over hoe geloof en overtuiging je doen afdwalen van vrij denken.’ Het is tevens de eerste Heller die zich in haar nieuwe thuisland Amerika afspeelt – ze woont afwisselend in New York en op de Bahama’s met man en kinderen. ‘Ik hoop dat die situering niet ten koste gaat van mijn Engelse gevoel voor humor. Maar verder ben ik heel nieuwsgierig naar Amerikaanse reacties: have I got it right. Ik wil geen overcompenserende Brit zijn.’ 1 De Idealisten (Archipel), vanaf 28 november in de winkel.
het sneeuwt nijntjes bij Bruna
Gratis winterse nijntjes bij elke 5 euro*
+!(&# " "&&$!"' "&%)%' !"#&'%$$" %'""$#&'-!& )##%)#!!')##%*%"#$%(""!
IDFA Rembrandts aanklacht
Het is een complot! In Rembrandt’s J’accuse waant filmmaker Peter Greenaway zich Peter R. de Vries. Femke van Wiggen AMSTERDAM
...
Soms bevat een documentaire meer leugens dan een film, zei Peter Greenaway zaterdag voor de première van Rembrandt’s J’accuse. Eerder maakte de Brit al de film Nightwatching, over het verhaal achter Nederlands beroemdste schilderij. In deze docu wil Greenaway met het onthullen van dertig mysteries
Spaar ze alle 12!
OP = OP
ons steil achterover doen slaan. Hij is ervan overtuigd dat de personen op de Nachtwacht een moord hebben gepleegd en dat het schilderij dus Rembrandts aanklacht is. Hij haalt daarbij heel wat visuele hoogstandjes uit de kast. Acteurs komen uit het schilderij lopen en af en toe duikt Greenaway’s eigen hoofd op om zijn geaffecteerde vertelstem kracht bij te zetten. Toch kan de film maar matig boeien. Greenaway wil te veel vertellen en neemt daar zo veel tijd voor, dat je snel het gevoel hebt in een saaie geschiedenisles te zitten. 1 T/m 30 november; www.idfa.nl
!!(&'%' %(".#$,%'%&)
Interview Nieuwe roman Zoë Heller
Doe het zelf
CRYPTOGRAM:
OPLOSSINGEN:
De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.
belang
5
5
6
7
Verticaal: 1. Gevangenisbuidel (6); 2. De leeftijd van een Engelse zak neem je mee op reis (6); 3. Gesproken vervolg op de bijbel (7); 5. Schraal schilderij (7); 6. Waaruit men inderdaad water ophaalt (6); 7. De laatste durfal in de familie (6).
8
8
SUDOKU
BRAINSNACK:
9 1
6
5
3
3
1
2
1
3
8
9 6
5
6 8
1
4
9
2
4
5
7
5
6
7
3
4
distributie:
[email protected] sales:
[email protected] 020-3460512 marketing:
[email protected]
uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers
9 2
9
2
9 8
6
7 7
4 6
2 7
Je ziet hier driemaal dezelfde kubus vanuit een ander gezichtspunt. Met de zes stukjes kan je de kubus volledig maken. Welk stukje (1-6) is echter verkeerd ingekleurd?
7
9
website: www.depers.nl
oprichter: Cornelis van den Berg
SUDOKU
4
2 8 7 4 3 6 1 9 5
4
6 3 9 7 1 5 2 8 4
1 3
4 1 5 2 9 8 6 3 7
2
3 9 2 8 5 4 7 6 1
1
ontkenning
1 7 8 6 2 9 5 4 3
recht stuk in een vaarwater
5 6 4 3 7 1 8 2 9
2
8 5 6 1 4 3 9 7 2
Horizontaal: 1. Zitten vast aan natte voeten? (8); 4. Extra geheiligd vol overgave (8); 6. Brood voor de laatste grap (4); 8. Maar in één kleur te koop? (7); 9. Daaronder moet je het weten (4); 10. Hierbij komt snoepgeld uit de lucht vallen (8); 11. Gebrild beest? (8).
Europeaan
7
7 4 1 9 8 2 3 5 6
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
puist hoofddeksel liefde v. muziek
9 2 3 5 6 7 4 1 8
Aziatisch land
Een uitgave van Mountain Media BV 1 8 4 2 5 6 9 3 7
6
plaats in Duitsland
6 7 9 8 3 1 5 4 2
oudgermaans schriftteken
3 5 2 9 4 7 1 6 8
duivenhok
7 9 8 3 6 2 4 5 1
Spaans riet
4 3 1 7 9 5 8 2 6
3 stuk hout
plaaggeest maar matig
5 2 6 4 1 8 7 9 3
spijskaart deel v.e. boom
9 4 7 1 2 3 6 8 5
moe ontplofbaar mengsel
8 6 3 5 7 4 2 1 9
mannelijk dier
2 1 5 6 8 9 3 7 4
4
beestenspel bevestiging
alcoholische drank
Cryptogram Horizontaal: 1. Zeebenen; 4. toegewÿd; 6. witz; 8. groente; 9. knie; 10. dropping; 11. fokstier. Verticaal: 1. Zitzak; 2. bagage; 3. nawoord; 5. dundoek; 6. welput; 7. zwager.
fout
Zweeds
RINGBAAN
aanwender reconstrueren
Brainsnack: Stukje 4. Uit de drie kubussen kan je afleiden dat geel en donkerblauw elkaar nooit kunnen raken.
ZWEEDS RAADSEL:
29
3
1
4
9
5
1 2
8
3
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Woord van het jaar
Wie wint van crisis? Remco Tomesen
...
2
008 is het jaar van? Stel de vraag en dikke kans dat het antwoord is: de kredietcrisis. Maar is dat ook zo? We pakken het boekje Woord van het Jaar 2008 erbij en gaan tellen: van de honderd in dat boekje genoemde woorden gaan er inderdaad vijf over de crisis: bankencrisis, bankendomino, systeembank, bosbank en recessie-
verzekering. Meer dan over welk ander onderwerp dan ook. Nieuwe woorden geven een goede indicatie van wat er in een jaar speelt. Woordenboekenmaker Van Dale pluist namelijk de media af op zoek naar nieuwe woorden. Verschijnen er in kranten nieuwe woorden, dan komen ze op een lijst van kandidaatwoorden voor de Van Dale. Als het om een los nieuwsfeitje gaat, ontstaat misschien één nieuw woord, zoals Aboulalisme en asobox.
Gaat het om een onderwerp dat lange tijd de nieuwsagenda domineert, dan kunnen meerdere nieuwe woorden ontstaan. Hoe zit het bijvoorbeeld met het rookverbod, een onderwerp dat dit jaar honderden krantenartikelen opleverde? In het Woord van het Jaar 2008 staan twee termen die met het verbod te maken hebben: smoeskroeg en rokerskerk. De kredietcrisis (vijf woorden in het boek) wint dus van het rookverbod. Maar wat kranten schrijven hoeft niet hetzelfde te zijn als wat omgaat in de hoofden van de mensen.
Zoekmachine Google geeft wat dat betreft een beter inzicht dan de kranten. De zoekmachine heeft een handig programmaatje (Google Trends) om te kijken naar welke termen mensen zoeken. We vergelijken met Google Trends de woorden kredietcrisis en rookverbod. En wat blijkt? Naar rookverbod werd afgelopen jaar meer gezocht dan naar kredietcrisis. Er is echter wel een nuance: de crisis kwam in Nederland eind september pas goed op gang, en had minder tijd om te scoren dan het rookverbod. 1
Nieuwe woorden Van Dale Woord van het jaar 2008. Prijs in de boekwinkel: € 9,95. Wie bestelt via www. onzetaal. nl/boeken betaalt € 8,95 (incl. porto). 1
Tijdelijke wijzigingen OV wegens werkzaamheden: 111
Alkmaar/Koedijk (bus)
Connexxionlijnen 12, 20, 21, 22 en 25. Halten De Landman, Penningweg en Meijersloot vervallen.
Capelle aan den IJssel (bus)
RETlijnen 31, 34, 37 en 41. Halten Da Costasingel en Duikerlaan vervallen.
111
111
Vandaag
Morgen
Vandaag begint erg koud, met minima landinwaarts rond -4 graden. Overdag gaan de temperaturen oplopen tot 3 graden in het oosten en tot 7-8 graden in het westen. In de ochtend vallen er met name aan de kust buien, later is ook landinwaarts een buitje mogelijk. De wind is nog meest noordelijk en is zwak tot matig.
Morgen verlaat de kou ons land. De nacht wordt al minder koud en overdag lopen de temperaturen op tot ruim 9 graden. De dag begint droog, maar vanuit het westen trekken wolken het land binnen en gaat het regenen. De dagen hierna verlopen ook zacht en wisselvallig. Het wordt weer gewoon herfst.
Pijnacker (bus)
Connexxionlijnen 121 en 131. Halte Raadhuisplein vervallen.
Amsterdam (bus/metro)
GVBlijnen 45, 47 (richting AMC), 50 en 54. Station Holendrecht en Reigersbos vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
20.30
FILM: NELL RTL8 Jodie Foster schittert als wereldvreemd vrouwtje in dit melodrama.
Nederland 1
The A-Team Knight rider Married with children RTL Fight night: Rumble in the Bronx It’s Showtime Kickboxgala Traffic cops
17:05 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:50 22:55 23:20 23:45
20:40 21:35 21:40 22:35
17:10 18:10 19:05 20:00 20:30 21:05 21:30 22:35 23:35
RTL 4
Lockie Leonard Het Sinterklaasjournaal Willem Wever flits SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM De Wereld Draait Door NOS Journaal NOS UEFA Champions League: voorbeschouwing Arsenal Dynamo Kiev NOS UEFA Champions League: Arsenal - Dynamo Kiev 1ste helft NOS UEFA Champions League: wedstrijdanalyse NOS UEFA Champions League: Arsenal - Dynamo Kiev 2de helft NOS UEFA Champions League: nabeschouwing Arsenal - Dynamo
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30
Ready steady cook The Guardian Gilmore girls Smaken verschillen S1NGLE Samantha who? Hotel Babylon Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Special Victims Unit
17:00 17:25 17:35 18:00 18:30 18:55 19:25 19:30 19:55 20:30 23:05
Raven The owl Blue Peter Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby City Survivors Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Imagine
17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 21:50 22:00 23:00 23:30
NET 5 Little house on the prairie De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum NCIS House Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Gevangen in het buitenland Ruzie met de buren
22.15
IT’S SHOWTIME RTL7 Trappen en slaan met beleid bij deze registratie van een vechtsportgala.
22:35 23:35 23:45 23:50
Veronica
BBC 1
Megastructures: Concrete marvels Is it real?: Apeman of Sumatra Animal inspectors Richard Hammond’s engineering connections: Super rig Battlefront: Invasion of Sicily Battlefront: Battle of Remagen The interrogators Inside: The body trade Earth investigated: Ballistics
20:30 21:00 21:30 22:30 23:30
17:05 17:34 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 22:00 23:00 23:25 23:35
17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15
Eén
A kind of magic De Club van Sinterklaas Monster Buster Club My wife and kids According to Jim Will & Grace Trick & Treat Friends Two and a half men Licence to kill Bond special: Typisch Bond
17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 21:25 22:00 22:50 23:11 23:12 23:15 23:55
Are you an egghead? Escape to the country Eggheads Strictly come dancing: It takes two Delia All over the shop Natural world Shearwater island Horizon The culture show Newsnight
17:05 17:25 17:50 18:15 18:30 18:45 18:50 19:20 19:35 20:00 20:25 20:55 21:25 21:50 22:00 22:30 23:00 23:55
BBC 2
PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal CSI: Miami Prison break Crime Scene Investigation Las Vegas
The Brittas empire Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Flikken Maastricht Doodgraag leven De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer De collega’s Man bijt hond
Comedy Central Johnny Test Avatar Fairly odd parents Gefopt! Ricky Sprocket Ontbijt Piet Het Huis Anubis Superster - The family Battle iCarly The Simpsons Malcolm in the middle Scrubs Family guy The world stands up Frasier Malcolm in the middle The Simpsons That 70’s Show
Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl
Oplossingen puzzels
8 6 3 5 7 4 2 1 9
9 4 7 1 2 3 6 8 5
5 2 6 4 1 8 7 9 3
4 3 1 7 9 5 8 2 6
7 9 8 3 6 2 4 5 1
3 5 2 9 4 7 1 6 8
6 7 9 8 3 1 5 4 2
1 8 4 2 5 6 9 3 7
9 2 3 5 6 7 4 1 8
7 4 1 9 8 2 3 5 6
8 5 6 1 4 3 9 7 2
5 6 4 3 7 1 8 2 9
1 7 8 6 2 9 5 4 3
3 9 2 8 5 4 7 6 1
4 1 5 2 9 8 6 3 7
6 3 9 7 1 5 2 8 4
2 8 7 4 3 6 1 9 5
Scrapheap challenge Miami Ink: Kat’s in the groove Mythbusters specials: Dog myths Dirty jobs: Skull cleaner Built from disaster Dirty jobs: Cranberry farmer Future weapons: The power of fear
National Geographic 17:00 18:00 19:00 19:30
2 1 5 6 8 9 3 7 4
Disney’s The emperor’s new school Missy Mila Pat & Stan George van de jungle Chinees voor mij Karrewiet Amika De pretroulette En daarmee basta! Space goofs Karrewiet Shoebox zoo CANVAS Terzake Love soup Plat préféré In Europa Belpop Phara
23.15
LAS VEGAS RTL5 James Caan heeft de touwtjes in handen bij een casino in the city of sin.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden TV Makelaar Herman den Blijker: Herrie in het hotel Gordon Ramsay: Oorlog in de keuken! RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
Oprah Winfrey show De grootste verliezer Het zonnetje in huis Dr. Phil Nell As the world turns Oprah Winfrey show
Discovery Channel 17:05 18:05 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00
20:25 20:50 21:15 22:00 22:15 22:55 23:20
Cryptogram Horizontaal: 1. Zeebenen; 4. toegewÿd; 6. witz; 8. groente; 9. knie; 10. dropping; 11. fokstier. Verticaal: 1. Zitzak; 2. bagage; 3. nawoord; 5. dundoek; 6. welput; 7. zwager.
17:30 17:40 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:25 19:30 19:59 20:00 20:40 21:10 21:40 22:15 23:10
Nederland 3 17:15 17:40 17:55 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:30 20:09 20:15
NOS Journaal Soeterbeeck Tijd voor MAX That’s the question Man bijt hond Vroege vogels NCRV Natuurlijk - Bosch, Beuk & Haan Netwerk Ik mis je Het elfde uur NOS Journaal Nova/Den Haag Vandaag Herberg De Verandering Het uur van de wolf: Vergeet mij niet
SBS 6
Canvas 17:05
Nederland 2 17:00 17:05 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
RTL 8 17:10 18:05 19:05 19:35 20:30 22:40 23:30
21.25
PRISON BREAK RTL5 Misdaadserie. De hoofdrolspelers zitten dit seizoen in de lik in Panama.
Zweeds
RINGBAAN
22:15 23:30
21.10
PLAT PRÉFÉRÉ CANVAS Historisch culinair reisprogramma, dit keer het lievelingseten van Johnny Cash.
KRO Kindertijd Groeien De grabbelton Charlie & Lola Ik ben jarig Sesamstraat Het Sinterklaasjournaal SP EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Afslag UMC Utrecht NOS Journaal Blik op de weg Missers! Opsporing verzocht Joris’ Showroom Pauw & Witteman
RTL 7 18:00 18:55 19:55 20:30
Brainsnack: Stukje 4. Uit de drie kubussen kan je afleiden dat geel en donkerblauw elkaar nooit kunnen raken.
17:00 17:01 17:07 17:11 17:22 17:25 17:40 17:51 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:10 21:45 22:30 23:00
Op de buis
30
Filmpje
Spookbank
Overdreven?
‘Wereldkampioen’ stenen stapelen. www.depers.nl/stapel
Britse sofa maakt ‘rare geluiden’. www.depers.nl/spookbank
Ruzie om ‘overdreven’ spitsalarm. www.depers.nl/spitsalarm
Op de bank
31
ZZN
Seniorsteun
‘Mexico, Mexi hi coooooo’
SBS HELPT OMROEP MAX Unieke steun uit onverwachte hoek voor Omroep MAX. SBS Broadcasting gaat gratis zestig ledenwerfspots voor de bejaardenomroep uitzenden op SBS6 en NET5. Volgens algemeen directeur SBS Broadcasting Eric van Stade heeft Omroep MAX een ‘duidelijke toegevoegde waarde in het omroepbestel die niet verloren mag gaan’.
Mediaredactie AMSTERDAM
...
Vergeet mij niet, zo heet de documentaire die Michiel van Erp over Mary Servaes (de Zangeres Zonder Naam ) maakte in 2002. Posthuum weliswaar. We moeten het doen met terugblikken van vrienden en medewerkers. Servaes verkocht miljoenen platen met hits als Ach Vaderlief (toe drink niet meer), Keetje Tippel en Mexico. Fans vraten haar liedjes over al het leed dat ze had meegemaakt: scheiding, misbruik, drank en de dood. Van Erp heeft, zoals we gewend zijn, oog voor detail, humor en dus ook het hoge campgehalte van de Zangeres Zonder Naam. Samen met haar man Sjo reed Mary Servaes vrijwel iedere dag in haar glimmende witte Mercedes door Nederland, op weg naar uitverkochte zalen. Op vrije dagen zat ze thuis in haar luxe woning in Stramproy, waar ze af en toe bezoek kreeg van fans die door de jaren heen vrienden waren geworden. Ze kwam nauwelijks buiten vanwege haar handicap (ze liep mank), de angst om herkend te worden... en wat had ze daar eigenlijk te zoeken? Na een pijnlijke breuk met haar manager (Mary wilde altijd meer knaken), enkele jaren van tevergeefs zoeken naar nieuw materiaal, nam ze halverwege de jaren negentig afscheid van haar publiek. De vrouw die zo graag in het middelpunt van de belangstelling stond, trok zich terug. Ze duldde nog maar enkele trouwe fans in haar eenzame bestaan. Haar trouwe fan Jan van de Dam vertelt over het laatste kaartje dat hij vlak voor haar dood ontving. ‘Alles valt zo tegen. Het is zwaar op het moment’, schrijft ze Van Dam. ‘Ik weet dat je op vakante bent. Neem als je thuis bent direct contact op alsjeblieft. Ben zo eenzaam jongen en heb veel verdriet. Hopelijk neem je vlug contact en kan je naar mij komen.’ 1
ANP
Vakbonden
STAKEN IN HOLLYWOOD? Evert ziet in veel de hand van kabouters. NCRV/ROB TIMMERMAN
Serie ’Showroom’ is terug
Geen ordinair aapjes kijken In NCRV’s Showroom krijgen onaangepasten ruim baan. Presentator Joris Linssen ziet een droom uitkomen. Maarten Bloem
‘Iedereen verlangt ernaar eens iets anders te doen of te zijn.’
AMSTERDAM
...
Noem ze niet gek. De Nederlanders die Joris Linssen vanaf vanavond in Joris’ Showroom portretteert zijn authentiek of excentriek. Het tv-programma Showroom was een begrip in de jaren tachtig. ‘Mensen die wat jonger zijn, dachten dat ik een autoprogramma ging presenteren’, aldus Linssen die als presentator een droom in vervulling ziet gaan. ‘Het was dé reden voor mij om bij de NCRV te gaan werken, ik zag het op mijn elfde en wist: ik wil bij tv dit gaan doen.’ Toen Linssen na zijn studie geschiedenis bij de lokale omroep van Utrecht belandde, maakte hij dan ook meteen een portrettenreeks van buitengewone stadsbewoners. In de eerste aflevering vanavond passeren drie excentrieke Nederlanders de revue. Van een zonderling in Brabant die in een boerderij vol klok-
ken woont en ongelooflijk hard kan boeren, tot een oud-academicus met een obsessie voor kabouters. Speurneuzen met het juiste ‘showroom’ gevoel zoeken de mensen uit. ‘Een van onze researchers heeft een beproefde methode. Hij neemt een boemeltreintje naar het eindpunt, loopt dan nog een flink stuk door velden en klopt bij de plaatselijke herberg aan. ‘Ik werk voor Showroom’ is vaak genoeg voor de gasten om hem in no time te dirigeren naar het huis van, pak ’m beet, Schele Karel.’ Zijn de kandidaten eenmaal gevonden dan moeten er nog wat hordes worden genomen. Zo is het gras meer dan eens voor Linssens’ voeten weggemaaid door Man bijt Hond, De Stoel of Paradijsvogels (beide afgeleid van Showroom). Want Nederlanders smullen van vreempies op televisie. En Joris Linssen weet wel waarom.
‘Iedereen verlangt ernaar eens iets anders te doen of te zijn. Dit zíjn mensen die anders zijn dan anderen: avontuurlijk en onaangepast. En wie kent er niet een verre markante oom, of iemand die je door een winkelcentrum ziet schuifelen en waarvan je wilt weten: is die nou gelukkig?.’ Als maker is Linssen waakzaam: het mag geen ordinair aapjes kijken worden. ‘Kan iemand het aan? Daar letten we op. Er kan in allerlei stadia worden afgezien van een verhaal: bij de montage, de eindredactie en zelfs op de draaidag. Als iemand duidelijk in de war is dan doen we het niet. Ze moeten wel voor reden vatbaar zijn. Het blijft een dunne lijn tussen authenticiteit en in de war zijn.’ Linssen wil ze vooral op een voetstuk zetten. ‘Het moet geen exploitatie-tv zijn, daar zou ik nooit aan mee willen werken.’ Vol energie is het jongetje dat droomde van zijn eigen Showroom nu, na een dag opnames. De onaangepasten wakkeren zijn eigen onaangepastheid aan. ‘In de maatschappij ben je veel bezig met het anderen naar de zin te maken, in het gareel te lopen. Af en toe wordt dat mij teveel. Dan zie ik een vriendelijke foto van mezelf in een blad en denk ik: wat sta je nou dom te glimlachen man. Het mag wel weer een tikkeltje eigenwijzer!’ 1 Ned1, 22.30
Het lijkt wel een herhaling van zetten. Vorig jaar gooide een staking van scriptschrijvers en acteurs heel de film- en tv wereld overhoop, zelfs de Oscars liepen gevaar. En ook dit jaar dreigen er weer stakingen. De acteurs die zijn aangesloten bij Screen Actors Guild (SAG) willen (ook nu weer) een groter deel van dvd-verkoop en online-activiteiten.
Stalkers
MACCIE D’S EN SEKSFOTO’S Een Amerikaanse man die een mobiele telefoon met naaktfoto’s van zijn vrouw bij de McDonalds vergat, daagt de fastfoodketen voor de rechter omdat de afbeeldingen op het internet zijn opgedoken. Stalkers zouden nu hun leven ondraaglijk maken. De werknemers van het restaurant hadden nog wel beloofd goed op zijn telefoon te passen.
Je nieuwe startpagina.
007
DALTON HAD GEEN TREK MEER Eigenlijk had hij wel wat van Daniel Craig, Timothy Dalton. Zeg maar de late jarentachtig James Bond. Twee keer kroop hij in de huid van de bekendste geheim agent. De boomlange, klassiek geschoolde Britse acteur is vanavond te zien in License to Kill. Net als in Quantum of Solace zint een grimmige Bond op wraak. Zijn beste vriend, een CIA-agent, is te grazen genomen door een drugsbaron. Uit voorzorg wordt zijn ‘recht op doden’ ingetrokken. Daar trekt Bond zich natuurlijk niets van aan.
License to Kill, met nog een echte ballad die je bijblijft als soundtrack en een Bond die geen Coca Cola Light drinkt maar gewoon Martini, roept een beetje heimwee op. Een emotie waar Dalton, die zelf stopt met Bond spelen, geen last van heeft. ‘Zo vrij als een vogel voelde ik mij’, vertelt hij in een interview. Hij refereert aan een groot billboard in Hollywood, waar alle 007’s opstonden behalve hijzelf.
Veronica, 20.30
Twentse soapuitspraken in boek
De Niro en sjeiks
Regisseur en Twentenaar Johan Nijenhuis heeft Twentse wijsheden uit de regiosoap Van Jonge Leu en Oale Groond die hij produceert gebundeld.
Is zijn geld op? Robert De Niro was bij een poenerige hotelopening in Qatar waar hij ook een filmfestival op zet.
Nominatie
Met Symbaloo maak je gemakkelijk je eigen startpagina waarin al je favoriete sites overzichtelijk gepresenteerd staan. Symbaloo is flexibel aan te passen en vrij van reclame. Maak nu gratis je eigen startpagina aan op www.symbaloo.com! * Symbaloo is binnenkort ook op mobiel beschikbaar.
GSM TOPDEAL SELECTEERT:
Gratis Top toestellen Nu tot ruim 800,- voordeel!
GRATIS
NOKIA 6300 NO
GRATIS
SAMSUNG G600
200
20T0EN MINU
TEN MINU
0 24, 5
0 24, 5
7,25
7,25 +
2 GB aart k ugen gehe TIS
GRA
V. T.W.V
GRATIS
LG SECRET
5 11,9
GRATIS
NOK 6500 NOKIA slide e
250
200
TEN MINU
TEN MINU
0 29,5
0 24,5
+
9,75
g iig TW B tch a W l e Ste U
A CADE
V. T.W.V
, 199
+
5 2 , 2 1
4 GB aart k ugen e h e g IS
GRAT
V. T.W.V
5 15,9
JE BETAALT GEEN AANSLUITKOSTEN T.W.V. 52,50 OOK DE BEZORGING EN NUMMERBEHOUD ZIJN GRATIS
BEL GRATIS 0800-0770
OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/PERS icm T-Mobile Relax, 24 maanden tot maar liefst 70% korting op je abonnement
Sport
33
Hope Obama cruciaal voor kandidaat Chicago
Spelen maken de president een held Volgend jaar wordt beslist waar de Olympische Spelen van 2016 plaatsvinden. KUPER OP DINSDAG SIMON KUPER
CHIGAGO
...
Voor een bepaald soort mensen betekende Obama’s verkiezing tot president van Amerika maar één ding. Ik heb het niet over verandering, hoop en de bevrijding van de Engelse taal. Nee, voor hen betekende het dat Obama’s geadopteerde thuisstad Chicago nu vast en zeker de Olympische Spelen van 2016 krijgt toegewezen. Als Obama in oktober komt opdagen in Kopenhagen waar de stemming van het Internationaal Olympisch Comité plaatsvindt, zal hij zijn rivalen Tokio, Rio en Madrid in een keer omverblazen. Maar hoewel Chicago Obama’s steun bij zijn kandidatuur nodig heeft, heeft hij op zijn beurt de kandidatuur net zo hard nodig. Op zich is het zo dat de kwaliteit van een kandidaat de 111 IOC-leden maar zelden over de streep trekt. Het gaat hen vaak meer om de kwaliteit van de winkels in de stad in kwestie. Sommige IOC-leden zien de stemming als een keuze waar ze hun drieweekse, geheel vergoede, vakantie willen doorbrengen. Steden die in de running waren, hielpen vroeger de stemming een handje door leden om te kopen. Maar Salt Lake City ging hier te ver in bij zijn poging om de Winterspelen van 2002 binnen te halen, en nu is omkoping geen belangrijke factor meer. Plotseling leek het van belang te zijn om met een goed plan, het zogenoemde bid te komen. In juli 2005 vloog het Parijse team naar Singapore; ze hadden er vertrouwen in. Het IOC kwam bij elkaar om te besluiten waar de Olympische Spelen van 2012 zouden worden gehouden en ieder lid van het IOC had een kopie van het enorme bidboek dat Parijs had samengesteld; er bleek duidelijk uit waarom Parijs een betere keuze was dan Londen. Maar toen liep Tony Blair, de Britse premier, het Raffles Hotel binnen en toonde aan dat een goede politicus meer invloed heeft dan een uitstekend bid. ‘Iedereen die ik gesproken heb, had over die fantastische aanwezigheid van Tony Blair in Singapore,’ vertelde Patrick Ryan, topman van het
Tony Blair en Sebastian Coe: succesvolle campagne voor de olympische kandidatuur van Londen. REUTERS
Chicago-bid me. ‘Hij was bijna een week in de stad en bracht veel tijd met de IOC-leden door. Hij had persoonlijke gesprekken met ze en hij is een bijzonder charismatische man.’ De Franse premier Jacques Chirac sprak de vergadering alleen maar in het Frans toe. Het bleek toen ook dat maar weinig IOC-leden de moeite hadden genomen om het Franse
Kwaliteit van een kandidaat trekt IOC-leden zelden over de streep. boekwerk echt te lezen. Misschien stemden ze niet vóór Londen, maar Londen won toch maar. Afgelopen jaar kwam het IOC in Guatemala bijeen om de Winterspelen van 2014 toe te wijzen. De Russische kandidaat Sochi was maar in het bezit van weinig faciliteiten, maar deed een vage belofte om de zaakjes ooit wel op orde te brengen. Maar
zulke details bleken van geen belang toen Vladimir Poetin eenmaal het IOC-hotel binnenstruinde. De mensen in de lobby stonden met open mond te kijken. Daarna kwam de president van Zuid- Korea binnen; hij stond te popelen om het bid van Pyeongchang aan de man te brengen; maar niemand lette op hem. Tot algemene verbazing opende Poetin de presentatie van Sochi in aandoenlijk slecht Engels. Hij deed duidelijk zijn best. Toen een van de IOC-leden aan de Russen vroeg of er wel genoeg sneeuw in Sochi zou zijn, stond Poetin zelf op en zei iets als: ‘Ik garandeer u veel sneeuw.’ Dat was genoeg. Ryan zegt erover: ‘De meeste mensen denken dat het succes van het bid in belangrijke mate aan hem te danken is.’ Het gaat niet er om wat ze gepresteerd hebben: deze leiders zijn supersterren. Obama ondersteunde het bid van Chicago al voor zijn nominatie voor het presidentsschap. In juni kwam de stad op de shortlist van de IOC van de vier kanshebbers; hij haastte zich naar huis om dit mee te vieren. Hij
Daven van den Bergh
FIFA Fair Play Award
GEEN TITEL IN AMERIKA
NOMINATIE VOOR ORANJE-FANS
Dave van den Bergh is er niet in geslaagd met zijn ploeg New York Red Bulls het kampioenschap in de Verenigde Staten te bemachtigen. In de finale van de Major League Soccer gingen de Red Bulls met 3-1 onderuit tegen Columbia Crew. Van den Bergh, ex-FC Utrecht en tweevoudig international, speelde de hele wedstrijd mee. Het was voor het eerst in de geschiedenis van Crew dat het de landstitel veroverde.
De KNVB en de Oranjefans dingen mee naar de jaarlijkse FIFA Fair Play Award. De UEFA heeft de supporters van het Nederlands elftal als een van de twee Europese inzendingen ingestuurd. Oranjefans hebben zich volgens de UEFA onderscheiden door de collectieve steun voor Oranje. Daarnaast was de bond erg te spreken over de rol die de supporters in Bern hebben gespeeld tijdens het EK en waren de Nederlandse fans ‘bijzonder sportief’ na de uitschakeling door Rusland, in de kwartfinale in Basel. De
merkte op dat hij maar een paar blocks van het geplande Olympische Stadion woonde en kraaide: ‘Ik kan er gewoon heen lopen.’ Hij voegde er nog aan toe dat hij in 2016 in het Witte Huis zou wonen, dus dat hij misschien zijn huis wel ging verhuren. Op de avond van zijn verkiezing hield Obama zijn aanvaardingsspeech in het Grant Park in Chicago
‘Als Obama zijn gezicht laat zien, dan wordt Chicago zeker gekozen.’ voor een menigte gelukkige, huilende mensen van alle mogelijke huidskleuren en binnen loopafstand van 19 mogelijke Olympische wedstrijdlocaties. Het was de perfecte reclamespot voor de Olympische Spelen. Ryan: ‘We hebben meer dan twee jaar hard gewerkt om Chicago op de kaart te zetten, maar we maken nu een reuzensprong.’
De rivaliserende steden hadden dat ook wel door. ‘Obama is populair,’ merkte Tomiaki Fukuda, een van Japans belangrijkste Olympisch Comitéleden op. ‘Ik heb het gevoel dat we in een crisis zitten.’ Het comité van Japan blijft dapper volhouden dat het toch vooral om de kwaliteit van het bid gaat. Ryan zegt over Obama: ‘Als er niet de een of andere noodtoestand in Amerika is, denken we dat hij graag naar Kopenhagen wil komen.’ Stel je even voor: je bent lid van het IOC. Je hebt de vier nominaties bestudeerd en besloten dat de winkels in Tokio toch het beste zijn. Je hangt een beetje in de bar en daar komt Obama binnen. Hij legt een hand op je schouder en zegt: ‘Hallo man, hoe gaat het met je nieuwste vrouw?’ Hij haalt een biertje voor je. Hij nodigt je uit bij hem thuis in Chicago. Dan gaat hij weer weg. Dan komt er een Japanse heer naar je toe. Via een tolk legt hij uit dat hij Taro Aso heet en de premier is. Hij haalt herinneringen op aan de Olympische Spelen van Montreal waar hij meedeed aan het kleiduivenschieten. Voor wie zou jij stemmen? Stephen Wenn, olympisch historicus aan de Wilfrid Laurier Universiteit in Canada, zegt: ‘Als Obama zijn gezicht laat zien en vóór Chicago pleit, kan ik me maar moeilijk voorstellen dat die stad het niet wordt.’ En het gaat niet alleen om Obama, voegt Wenn eraan toe. In deze moeilijke economische tijden is het ook van belang dat het leeuwendeel van de tv-inkomsten van het IOC uit Amerika komt Misschien heeft Obama in oktober wel belangrijker dingen aan zijn hoofd. Maar misschien ook niet. Het is tegenwoordig ondoenlijk voor politici om een oorlog te winnen of de financiële markt te reguleren of om populair te blijven, maar wat ze wel kunnen, is indruk maken op de IOCleden. Blair is waarschijnlijk nooit zo populair geweest als op 6 en 7 juli 2005: de eerste dag won hij het bid voor de Olympische Spelen, de tweede reageerde hij heel adequaat op de bommen die ontploften in Londen. Obama zal snel tot de ontdekking komen dat het binnenhalen van de Olympische Spelen een van die zeldzame kansen voor een president is geworden om een held te zijn. 1
Voetbal
andere inzending is van de Zweedse bond, vanwege het feit dat het nationale team supporters van vele generaties aantrekt en daarmee het familiegevoel uitstraalt. De KNVB is trots op de nominatie. ‘Het is een bevestiging van het werk dat we doen, in samenwerking met alle betrokkenen, waaronder de Supportersclub Oranje.’ De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een individu of groep die heeft bijgedragen aan de promotie van fair play in het voetbal. Vorig jaar ging de prijs naar FC Barcelona.
HUNTELAAR TRAINT WEER
ANP
Klaas-Jan Huntelaar traint weer met de bal. De Ajax-spits heeft zijn rentree op het trainingsveld gemaakt, maar beperkt zich nog tot een looptraining. Ruim twee weken geleden scheurde hij zijn enkelband. ‘Het gaat de goede kant op’, stelt de spits op de clubwebsite. Toch moet niet verwacht worden dat Huntelaar nog voor de winterstop weer meespeelt. ‘Ik kan nog niet alles, maar het gaat wel steeds iets beter.’
Steun Gomes!
Batterij
Zaalhockey
Spurs-trainer Harry Redknapp heeft zijn fans openlijk gevraagd doelman Gomes te steunen. De voormalig PSV’er kreeg dit weekend sarcastisch applaus.
Werder Bremen-aanvoerder Frank Baumann viel vorige weekend uit, nadat hij werd geraakt door een gsm-batterij, die door een fan werd gegooid.
Zweeds topvoetballer Henke Larsson is nu ook gaan indoorhockeyen. Zondag maakte hij zijn debuut voor FCH en won met 7-6 van Jönköping.
34
Sport
Interview Pat McQuaid over doping
Wielrennen
GESINK IS DE BESTE Robert Gesink is gisteravond in Den Bosch uitgeroepen tot wielrenner van het jaar. De 22-jarige renner van Rabobank kreeg de voorkeur boven Lars Boom en Steven de Jongh, de andere twee genomineerden. Gesink ontving de bijbehorende Gerrit Schulte Trofee. Lezers van Wieler Magazine en oud-wielerprofs, verenigd in de Club 48, zijn verantwoordelijk voor de keuze.
FC Hollywood
WESTERHOF VREEST NIET Vitesse-coach Hans Westerhof denkt na een goed gesprek met Civard Sprockel en Sébastien Sansoni dat de gelederen bij de club weer gesloten zijn. Bij de twee verdedigers was flinke irritatie ontstaan, nadat Westerhof na afloop van Vitesse-AZ had gezegd hun optreden ‘dramatisch te vinden voor dit niveau’. Volgens Vitesse heeft het incident geen gevolgen voor Westerhof.
‘Ik houd niet van dit onderwerp’ Pat McQuaid zegt dat zijn UCI de strijd tegen doping wél wint. ‘De terugkeer van Armstrong is goed.’ TOPSPORT EN DOPING AFLEVERING 7 Topsport en doping zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. In een serie verhalen laten wij voor- en tegenstanders, gebruikers, artsen en andere betrokkenen aan het woord. In deze zevende aflevering: Pat McQuaid, voorzitter van de UCI.
Dominique Elshout AIGLE
...
ANP
Kredietcrisis
GM LAAT WOODS GAAN General Motors stopt na negen jaar als sponsor van Tiger Woods. De automobielfabrikant en de befaamde Amerikaanse golfer hebben dat gisteren besloten. Woods had nog een contract tot eind 2009. Daarmee was naar verluidt een bedrag van bijna 5,5 miljoen euro per seizoen gemoeid. GM is door de financiëleen economische crisis in grote problemen geraakt en moet gigantisch bezuinigen om te overleven.
Pat McQuaid, voorzitter van de Union Cycliste Internationale (UCI), heeft net een half uur op de wielerbaan gefietst die deel uitmaakt van het UCI-hoofdkwartier in het Zwiterse Aigle. Met frisse tegenzin beantwoordt hij vragen over doping. ‘Ik houd niet van dat onderwerp. De media leggen er te veel nadruk op. Dat is niet nodig, want de grote meerderheid van het peloton is schoon. Er heerst nu een andere cultuur dan in de jaren tachtig en negentig. Jonge renners begrijpen het gevaar waaraan de sport wordt blootgesteld als ze doping gebruiken. Hoewel Bernard Kohl daar weer een uitzondering op is.’ Wat te denken van Berend Nikkels, de Nederlandse huisarts die zegt dat Nederlandse topcoureurs epo gebruiken en dat hij ze daarbij medisch advies geeft? ‘Zeg maar tegen hem dat hij zijn informatie met ons moet delen, dan kunnen we die renners aanpakken.’ Wat vond u van de dopinggevallen in de laatste Tour?
‘Ik was boos en geschokt. Maar in tweede instantie zag ik ook de goede kant ervan. Riccardo Riccò en Bernhard Kohl gebruikten cera, een middel waarvan hun handlangers zeiden dat het niet opspoorbaar was. De rest van het peloton weet nu dat ze zoiets nooit moeten geloven. Ze moeten medische zaken bespreken met hun eigen teamarts en verder met niemand. Teamartsen zullen nooit meewerken aan het verstrekken van doping, zeker niet op het hoogste niveau. Daar ben ik tegenwoordig van overtuigd. De Ricco’s van deze wereld richten zich tot mensen van buiten de wielersport, ongekwalificeerde lui.’
‘Persoonlijk ben ik voor levenslange uitsluiting van betrapte renners.’ Riccò gebruikte het middel ook al in de Giro d’Italia. Hij is daar niet betrapt, ondanks de invoering door de UCI dit jaar van het biologisch paspoort, waarin de bloedwaarden van renners het hele jaar door worden geregistreerd. ‘Bij de Giro, in mei, hadden we Riccò of anderen niet kunnen verdenken. Dat komt doordat we pas in januari zijn begonnen. Bij het bloedpaspoort gaat het om metingen over een langere periode en waarden die afwijken van eerdere uitslagen. Volgend jaar kunnen we wel in juni zeggen of er iets met een renner aan de hand is. Het is nu belangrijk dat we juridisch voor honderd procent zeker zijn als
Pat McQuaid gelooft heilig in de huidige teamartsen. KOEN VERHEIJDEN/HH
IFCBWWhp[daeef`[X_` i^e[c_nn$db$A_`aefZ[ m[Xi_j[leeh^[jWiiehj_c[dj
www.spmshoetrade.nl
]heejWWdXeZc[haiY^e[d[ddkX[ij[bb[d"WY^j[hW\X[jWb[d ]hWj_ih[jekhlWdZWW]X[ij[bZ"ceh][d_d^k_i
Sport
we een rechtszaak tegen een renner beginnen. Als we de eerste zaken verliezen, is het hele systeem ondermijnd. De zaken die we nu voorbereiden tegen verdachte renners, worden de eerste zonder dat we weten wat de sporter heeft gebruikt en zonder dat hij positief heeft getest. We zeggen niet: hij heeft epo of amfetaminen gebruikt. Het enige wat we weten is dat hij zijn bloed heeft gemanipuleerd. Maar we weten niet met wat, want het biopaspoort laat dat niet zien. We werken dus met indirect bewijs en moeten juridisch heel grondig te werk gaan, daarom hebben we nog geen snelle beslissingen genomen.’
‘Armstrong is nooit positief gestest. Dat moet je accepteren.’ Wetenschappers als de Nederlander Klaas Faber denken dat het paspoort gemakkelijk te omzeilen is door bloedwaarden te manipuleren. ‘Wij hebben acht wetenschappers die aan het paspoort werken, en zij denken van niet. Mijn idee is dat het paspoort solide blijkt te zijn als het tot een rechtszaak komt.’ De Italiaanse rennersbond vroeg u onlangs levenslange straffen in te voeren voor zondaars. Én? ‘Ik vond dat in de eerste plaats amusant. Ik vroeg me af of ze het meenden, of dat ze een politiek statement wilden maken. Dezelfde groep Italianen vindt dat er strafvermindering moet komen voor renners die aan dopingonderzoeken meewerken. Persoonlijk ben ik voor levenslange uitsluiting. Wie zich nu nog met doping inlaat, besluit bewust om te frauderen ten koste van collega’s en de sport. Maar we hebben ons te houden aan de richtlijnen van het Wereld Antidopingagentschap WADA. Met ingang van januari 2009 hebben we de mogelijkheid om in sommige gevallen tot vier jaar schorsing te gaan, in plaats van twee jaar.’ Wat vindt u van de terugkeer van Lance Armstrong, die met name door de Fransen en de Britse auteur David Walsh van dopinggebruik in het verleden wordt beticht? ‘Wat mij betreft heeft Armstrong elk recht om aan wedstrijden mee te doen. Hij is nooit positief gecontroleerd. Dat moet je accepteren. De Fransen hebben hem beschuldigd van epo-gebruik in de Tour van 1999, maar ze zijn daarbij buiten hun boekje gegaan. Ze hebben oude urinemonsters getest en de resultaten laten
uitlekken naar de pers. Dat is in strijd met alle procedures. En Armstrong heeft de Tour niet alleen in 1999 gewonnen, maar ook in al die andere jaren. Er is sindsdien geen sprake geweest van een nieuw middel dat hij als enige gehad zou kunnen hebben en dat niet opspoorbaar was. Armstrong wordt in de hele wereld gerespecteerd, met als uitzondering het eiland Frankrijk. Sommige invloedrijke Franse individuen mogen Armstrong persoonlijk niet en de manier waarop hij de Tour won ook niet. Maar zijn comeback is goed. Hij is een ambassadeur voor de sport en de strijd tegen kanker.’ Armstrong financierde in het verleden een deel van de UCI apparatuur om bloedtests mee uit te voeren. Daarmee laadt de UCI de verdenking van omkoopbaarheid op zich. ‘Ik aanvaard die beschuldiging niet. De UCI heeft nooit iets anders gedaan dan doping bestrijden op de sterkst mogelijke manier.’ Pierre Bordry, topman van het Franse antidopingagentschap dat dit jaar de controle tijdens de Tour uitvoerde, zegt dat hij meer fraudeurs betrapt dan de UCI. Hij suggereert dat de UCI renners de hand boven het hoofd houdt. ‘Onzin! Het klopt niet. Als wij de tests in de Tour van 2008 hadden gedaan, hadden wij dezelfde jongens gepakt. Bordry geeft misleidende informatie.’
‘Mijn kinderen hadden zelf geen moeite de juiste weg te kiezen.’ U zou niet willen meewerken aan het hertesten van bloed- en urinemonsters uit het verleden. ‘Dat is een misverstand, dat wil ik wel. We zijn nu bezig met het gericht hertesten van enkele renners uit de Giro en de Ronde van Portugal van dit jaar. In plaats van al die kritiek, zou de UCI waardering moeten krijgen voor zijn antidopingprogramma. We hebben alleen dit jaar al achtduizend tests uitgevoerd.’ Toch laten veel ouders hun kinderen niet graag wielrennen, vandaag de dag. ‘Dat weet ik, het imago van de sport is niet goed. Maar ik vond het prima dat mijn zoons gingen wielrennen, David in Italië en Andrew in België. Ze vertelden me de dopingverhalen die ze hoorden, maar hadden zelf geen enkele moeite met het kiezen van de juiste richting.’ 1
Champions League
Wielrennen
PSV KRIJGT ZWITSER
THEO BOS OP WEG NAAR GELUK
Scheidsrechter Massimo Busacca fluit morgen de ontmoeting in de Champions League tussen Atlético Madrid en PSV. De 39-jarige Busacca floot tijdens het EK het groepsduel van Oranje tegen Roemenië (2-0). Hij floot PSV eerder tijdens Europese wedstrijden tegen Liverpool (0-0) en Auxerre (1-1). Het duel wordt in Spanje zonder supporters gespeeld. Het is een boete die Atlético kreeg wegens ongeregeldheden van fans.
35
Zeilen De Koning en Berkhout stoppen
Nu eerst op reis naar Zuid-Amerika Het gelouterde zeilduo Marcelien de Koning/Lobke Berkhout houdt het voor gezien. De drievoudige wereldkampioenen en winnaressen van olympisch zilver in Peking gaan ieder hun eigen weg. ANP AMSTERDAM
...
Stuurvrouw Marcelien De Koning (30) en bemanning Lobke Berkhout (28) hebben zeven jaar met veel succes in de olympische 470-boot gezeild. Gisteren maakten ze hun afscheid in Westbeemster bekend. ‘We hebben samen veel meegemaakt. We hebben extreem genoten van alles. We zijn nu klaar voor een volgende stap’, liet het Noord-Hollandse tweetal gezamenlijk weten. Berkhout wil verder in het (olympisch) zeilen, maar weet nog niet precies hoe en met wie. De Koning ziet voorlopig voor zichzelf geen toekomst meer in het topzeilen. Ze gaat eerst maar eens lang op reis naar Zuid-Amerika en werkt daarnaast aan een mogelijke carrière in de televisiewereld. ‘Het is moeilijk om ineens zonder duidelijk doel te leven. Er is genoeg moois in het leven maar het is eerst een kwestie van kiezen’, gaf het tweetal te kennen in de kaaswinkel van hun hoofdsponsor Beemsterlite. De Koning en Berkhout stapten in 2001 met een ogenschijnlijk simpele doelstelling bij elkaar in de boot. ‘We wilden betere zeilsters worden. Die
uitdaging was voor ons als topsporter van levensbelang. Na zeven jaar samen varen, wordt de groei steeds minder. We hebben ons volledig op het winnen van medailles gericht. We hebben veel andere activiteiten op een laag pitje gezet om te kunnen presteren. Het is nu tijd voor iets anders.’ De Koning en Berkhout benadrukten dat ze er bewust voor hebben ge-
‘Deze waanzinnige rit in de achtbaan valt niet te overtreffen.’ kozen gezamenlijk te stoppen. ‘We hebben samen zoveel meegemaakt en hebben extreem genoten van alles. Het was een waanzinnige rit in de achtbaan die niet te overtreffen valt. Gezien alle bereikte doelstellingen in de afgelopen vier jaar mogen we trots zijn op ons team.’ De Koning en Berkhout namen gisteren met een glimlach afscheid van elkaar. Ze bedankten met name hun trouwe trainer-coaches Jacco Koops en Daniel Smith voor hun jarenlange steun. Ook mental coach Fiona Brouwer, die de onderlinge relatie tussen beide zeilfanaten goed in de gaten hield, kreeg lof toegezwaaid. ‘Een heel bijzondere periode is voor ons afgesloten. Op naar een nieuwe uitdaging.’ 1
De Koning en Berkhout moeten ineens zonder doel leven. REUTERS
Rotte appel
Theo Bos zet zijn wielercarrière voort op de weg. De 25-jarige wereldkampioen op de baan blijft bij zijn huidige werkgever Rabobank. Komend seizoen rijdt hij voor het continentale team, dat onder leiding staat van Nico Verhoeven. Deze sprak van een uitdaging die absoluut de moeite waard is. De profformatie Cervélo had ook belangstelling voor Bos als wegrenner. Bos begint officieel op 1 januari aan zijn nieuwe avontuur. De keus voor zijn huidige baas maakte de vijfvoudig wereldkampioen (sprint, keirin,
kilometer tijdrit) zeer bewust. ‘Ik sla een nieuwe weg in, in mijn leven en vooral qua fietsen. De goede begeleiding, door onder anderen ploegleiders en trainers, heeft me doen besluiten deze mogelijkheid met beide handen aan te pakken’, liet Bos gisteren weten. De deur voor de baansport is niet definitief dicht. De Olympische Spelen van 2012 in Londen heeft Bos nog niet uit zijn hoofd gezet. ‘Volgens mij moet ik het ene niet laten om het andere te doen. Deze kans komt voor mij op het goede moment.’
GALLAS IS WELKOM
Theo Bos nog op de baan. ANP
Trainer Arsène Wenger van Arsenal heeft William Gallas weer opgenomen in de selectie voor het duel van vanavond in de Champions League tegen Dinamo Kiev. De Franse voetballer raakte in opspraak toen hij verklaarde dat een ‘rotte appel’ in zijn ploeg jonge spelers zou terroriseren. Wenger ontnam Gallas vervolgens de aanvoerdersband en liet hem een week buiten de selectie. Cesc Fabregas is nu wel aanvoerder.
Gek
Gekker
Gekst
De Schotse politie heeft een man opgepakt die Diego Maradona wilde onthoofden. De idioot liep voor het duel Schotland-Argentinië met een kapmes rond.
Bokser Lennox Lewis denkt dat hij zijn sport kan redden met een terugkeer. ‘Dan moet iemand me wel een goed aanbod doen. Ik denk dan aan 80 miljoen euro.’
Applaus graag voor de Belgische triatleet Stefaan Engels. Hij werkte zondag in Arizona zijn twintigste (!) volledige triatlon van het jaar af.
Mogen we een appel op je doen voor de grootste werkgever van Nederland? Bezoek ons op de Carrièrebeurs Overheid. Vrijdag 28 of zaterdag 29 november in de RAI. Hal 10, standnummer 29.
Werken bij de overheid als ICT’er kan heel interessant zijn. Het is een omgeving waar het maatschappelijk belang voorop staat en volop aan innovatieve projecten wordt gewerkt. Wil je echter wel flexibel blijven, dan kun je aan de slag via ons. Dankzij onze jarenlange ervaring als ICT-detacheerder en onze goede contacten bij de overheid, kunnen wij jou helpen aan interessante opdrachten.
Variërend van projectmanager bij de Belastingdienst via consultant bij de Gasunie tot softwarebouwer voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook CWI, DTO, Kadaster, KLPD, Rijkswaterstaat, Vts Politie, Wigo4it en de Kamer van Koophandel zijn klant van ons. Wil je op flexibele basis aan de slag bij de overheid, dan doen wij graag een appèl op jou. We zoeken ICT-ers met minimaal 3 jaar ervaring. Kom voor meer informatie langs bij onze stand op de Carrièrebeurs Overheid. Graag tot ziens. Kijk voor meer informatie over ons bedrijf op www.it-staffing.nl of bel 0900-ITSTAFFING
Water. Wegen. Werken. Profiel van Rijkswaterstaat
houden, niet bang zijn om met nieuwe ideeën te komen, oog hebben voor het gewenste resultaat, maar ook het publieke belang en de haalbaarheid van plannen in de gaten houden.
Rijkswaterstaat (RWS) werkt aan de bescherming tegen overstromingen en aan schoon en voldoende water voor alle gebruikers. Daarnaast bevordert Rijkswaterstaat een vlotte doorstroming van het verkeer, zowel op de weg als op het water. Uitvoering van het nationale verkeersen waterbeleid levert ook een reeks van grootschalige en gezichtsbepalende natte en droge infrastructurele werken op. Alles is gericht op het waarmaken van onze ambitie: het verzorgen van droge voeten, voldoende en schoon water, vlot en veilig verkeer over weg en water én het verstrekken van bruikbare, actuele en betrouwbare informatie.
Technisch projectmanager Rijkswaterstaat Bouwdienst, Utrecht
Bij Rijkswaterstaat kunnen dan ook specialisten van uiteenlopende disciplines aan de bak. Je moet dan wel een aantal eigenschappen in je verenigen. Wat maakt je tot een echte RWS’er? Je moet van dynamiek
Opleiding: Academisch niveau en een achtergrond in de installatietechniek, staal- en werktuigbouw of civiele techniek. Info: www.werkenbijhetrijk.nl/RWS080612
RWS werkt ook aan je verdere ontwikkeling: doorleren is bij ons een tweede natuur. Zo kun je in het Corporate Learning Center jezelf op diverse terreinen verder bekwamen als manager, adviseur, specialist of projectleider. En daarin willen we ook een pijler zijn in financieel opzicht. Heb je aanleg voor Rijkswaterstaat? Kom dan naar de beurs of kijk op www.werkenbijhetrijk.nl.
Veiligheid voor alles. Profiel van de Algemene Inlichtingen en Veiligheids Dienst De Algemene Inlichtingen en Veiligheids Dienst 5(AIVD) werkt aan de bescherming van de democratische rechtsorde en de staatsveiligheid. Daarnaast verricht de AIVD veiligheidsonderzoeken voor vertrouwensro functies en geeft de dienst beveiligingsadviezen voor vitale onderdelen van de maatschappij. Ook internationaal is de AIVD op tal van terreinen actief, bijvoorbeeld in samenwerking met collega-inlichtingendiensten. Dit werk is niet iets wat je tussen negen en vijf doet. Of met een shaken-and-not-stirred drankje in de hand. Onze 1.300 medewerkers werken keihard, 24 uur per dag en zeven dagen per week. Dat doen ze midden in de samenleving en midden in de dynamiek van politieke ontwikkelingen. Je moet dan ook veel in huis hebben. Om te beginnen van onbesproken gedrag zijn. En naast vaktechnische capaciteiten een mentaliteit hebben van loyaliteit, integriteit en dienstbaarheid. In deze wat besloten wereld is sprake van een grote onderlinge verbondenheid en heel veel afwisseling. Met name voor ICT-specialisten die, in een maatschappij die steeds meer digitaliseert, werken met absolute state-of-the-art applicaties en toepassingen. Wat kunnen we je nog meer vertellen over de mogelijkheden bij de AIVD? Veel. Maar ja, geheimhouding verplicht. Dus kom naar de beurs, dan praten we onder vier ogen verder.
ICT-specialist op diverse niveaus AIVD, Zoetermeer Opleiding: Je hebt kennis van het beheren van informatiesystemen en een HBO-/WO-werk- en denkniveau. Info: www.werkenbijhetrijk.nl/AIVD08012
Hoe kunnen we ons mooie landschap behouden en toch de woningnood oplossen?
Moord. Drugshandel. Jeugdcriminaliteit. Profiel van de Dienst Justitiële Inrichtingen Elk jaar legt de rechter zo’n 36.000 mensen een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel op. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) heeft als taak deze straffen en maatregelen uit te voeren. Hoe die uitvoering gebeurt, wordt bepaald door de duur van de straf en het type gedetineerde.
De nadruk ligt op effectiviteit en efficiency, maar ook op rechtvaardigheid en humane behandeling. Want hoe terecht ook, een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel grijpt altijd diep in op iemands leven. Onder DJI vallen de gevangenissen, de justitiële jeugdinrichtingen en de tbs-klinieken. In het gevangeniswezen ligt de nadruk op het begeleiden van gedetineerden, in de jeugdinrichtingen op het verbeteren van gedrag en in de tbs-klinieken op behandeling. Alles bij elkaar gaat het om 65 rijksinrichtingen waar ongeveer 16.000 medewerkers hun werk doen. Van bewaker tot psycholoog, van sportinstructeur tot chauffeur, van kok tot groepsleider.
Van al deze medewerkers wordt iets extra’s gevraagd op het gebied van betrokkenheid, collegialiteit, stabiliteit en integriteit. Eigenschappen die in dit werkveld cruciaal zijn, zoals je zult begrijpen. In de praktijk kiezen onze medewerkers vaak ook bewust voor de justitiële omgeving. Dat kun je opmaken uit de interviews met medewerkers, die zijn na te lezen op onze website. En ben je benieuwd hoe een inrichting er vanbinnen uitziet, breng dan ook eens een bezoekje aan de virtuele gevangenis (www.virtuelegevangenis.nl). Op www.ennujij.nl kun je direct solliciteren als groepsleider of (senior) pedagogisch medewerker bij een justitiële jeugdinrichting.
Rolmodel of spookbeeld? Heel veel meisjes willen zijn als het next topmodel. Willen beantwoorden aan het beeld zoals dat wel in media en reclame geschetst wordt van het ideale uiterlijk. Dat kan leiden tot excessen. Anorexia zelfs. Kun jij dat voorkomen en het welzijn van die meisjes veiligstellen? Door de invloed van media in te perken? Maar de persvrijheid dan? Zomaar een voorbeeld van een complex en maatschappelijk relevant vraagstuk waaraan je kunt werken bij het Rijk. Want het Rijk is een werkgever die je inhoud biedt. Als het je om meer gaat dan alleen geld verdienen, kun je hoogstpersoonlijk bijdragen aan de oplossing van dergelijke vraagstukken. En niet per se in Den Haag. Het Rijk omvat naast de ministeries tal van diensten en onderdelen die verspreid zijn over het hele land. Zie onze website www.werkenbijhetrijk.nl.
Hoe kunnen we voorkomen dat jongeren zich uithongeren vanwege onrealistische schoonheidsidealen?
Ontdek & ontmoet het Rijk op de Carrièrebeurs Overheid op 28 en 29 november, RAI Amsterdam.
In deze speciale bijlage kun je al het nodige te weten komen wat werken bij het Rijk inhoudt. Dat het werkveld bij het Rijk écht heel breed is, bewijst de verscheidenheid aan vacatures die er zijn. Wat je ook gestudeerd hebt
Zo gevarieerd is het werk
en waar je interesses ook naar uitgaan, het Rijk heeft je veel te bieden. Hieronder vind je een aantal groepsvacatures. Voor ICT’ers, inkopers, beleidsmedewerkers, trainees en stagiairs. Behoor jij tot een van die groepen? Dan zit je gebakken. Op onze site hebben we een speciale pagina gemaakt waarop je uitgebreide informatie over je vele mogelijkheden kunt vinden. Behoor je niet tot een van de groepen? Geen nood, ook voor jou is er genoeg te doen. Kijk maar op www.werkenbijhetrijk.nl.
Inkopers (HBO, WO) Van een tank voor Uruzgan tot een kussensloop voor een penitentiaire inrichting. Bij het Rijk koop je extreem en zeer uiteenlopend in. Logisch, bij de grootste werkgever van Nederland. Diversiteit en complexiteit in projecten, mensen en regels vormen de boeiende uitgangspunten voor je werk dat direct de maatschappij raakt. Kijk op www.werkenbijhetrijk.nl/inkopers.
Beleidsmedewerkers (MBO, HBO) Zelfstandig politieke beslissingen omzetten in concrete uitvoering. Ziedaar de niet geringe, impactvolle kern van je werk. Dat werk kan zeer verschillend van invalshoek zijn. Bedrijfskundig, economisch, juridisch. En het kent vrijwel altijd een financiële component. Inspirerend genoeg? Meer stof tot solliciteren vind je op www.werkenbijhetrijk.nl/vacatures.
ICT’ers (MBO, HBO, WO) Van het ontwikkelen van een taxiboordcomputer tot de bedrijfsvoering van een ministerie. Jouw ICT zit overal en raakt de maatschappij. Of het nu een actuele kwestie is die om een snelle oplossing vraagt of een structureel probleem. Jouw ICT-kennis is relevant. Hardwarespecialisten, systeemanalisten, informatiebeveiligers, SAP-specialisten, storage-experts kijken op www.werkenbijhetrijk.nl/ict.
Trainee (HBO+ met techniek, WO) Welke studie je ook net hebt afgerond, je kunt er het Rijkstraineeprogramma mee volgen. Zeker als je begaan bent met het land en z’n toekomst. Twee jaar lang werken en opleiding die je alle handvatten bieden voor een carrière met diepgang. En heb je een technische HBO+-opleiding, dan kun je mede Nederland vormgeven, om te beginnen als trainee bij Rijkswaterstaat. Op www.rijkstrainee.nl vind je alles over het Rijkstraineeprogramma.
Stagiairs (MBO, HBO, WO) Of je nu een afstudeerscriptie moet schrijven of op zoek bent naar een meeloopstage, je bent van harte welkom. Ons aanbod is breed. Naast de hiervoor genoemde stages zijn er bijvoorbeeld snuffelstages voor eerstejaars MBO/HBO, Beroepsbegeleidende Leerweg, praktijkopdrachten en onderzoeksstages. Kijk voor de vele mogelijkheden op www.werkenbijhetrijk.nl/stagebank.