_ ja DORDRECHT
„GESCAND
Aan^^«^wwf liVSr
Gemeentebestuur Spui boulevard 300
de gemeenteraad
3311
GR DORDRECHT
Datum 5 januari 2010 Ons kenmerk MUS/2009/256492 Begrotingsprogramma Sociale Infrastructuur en -thema cultuurvoorzieningen Betreft Inrichting Dordrechts Museum
Samenvatting Het Dordrechts Museum ondergaat op dit moment een belangrijke verbouwing. Over de voortgang hiervan hebben wij u op 23 oktober 2009 (MUS/2009/73) uitvoerig geïnformeerd. Wij hebben u bericht over tegenvallers in de bouw, met name asbest en balkenrot, die naar verwachting zullen leiden tot een tekort einde bouw van een bedrag tussen de € 400.000,- en € 900.000,-. Wij kunnen u melden dat ook de prognoses van dit moment zich binnen deze bandbreedte bevinden. Het voorliggende raadsvoorstel gaat niet over de bouw maar over de inrichting van het vernieuwde museum. Een voorstel hiertoe is u in onze bovengenoemde brief van 23 oktober al aangekondigd. In budget voor de Strategische Investeringen (SI) is voor de inrichting van het nieuwe Dordrechts Museum een bedrag van € 2.693.700,— gereserveerd. Het definitief ontwerp van de inrichting is inmiddels gereed. Om de aanbesteding op de inrichting te kunnen starten zodat we direct na de oplevering van de bouw ook daadwerkelijk aan de slag kunnen, vragen wij nu twee zaken van u: 1. wij vragen het in SI gereserveerde inrichtingskrediet op; 2. en wij vragen u in te stemmen met een kapitalisering van (een deel van) de huuropbrengsten uit de commerciële horeca, tot een bedrag van maximaal € 1.000.000,—. Dit ter dekking van de kosten voor de realisatie en inrichting van de ruimten voor de horecavoorziening. De (kapitaal)lasten hiervan worden opgenomen in de exploitatie van het museum en worden gedekt via de huuropbrengsten horeca. 1 . Wat is de aanleiding? De verbouwing van het Dordrechts Museum maakt deel uit van het stedenbouwkundig plan Hofkwartier. Het project Hofkwartier heeft als kerndoel de rijke geschiedenis van onze stad beter zichtbaar en toegankelijk te maken en daarmee Dordrecht als historische stad steviger op de kaart te zetten. Het Dordrechts Museum vormt, samen met erfgoedcentrum DiEP, de kern van dit gebied. In nauwe onderlinge samenwerking gaat gewerkt worden aan de attractiviteit van het Hofkwartier. Om de rol van het museum nu en in de toekomst beter te kunnen invullen is besloten tot verbouwing en uitbreiding van het Dordrechts Museum. Na realisatie hiervan kan het museum nog meer het visitekaartje van Dordrecht zijn en zo bijdragen aan de uitstraling van de stad en de versteviging van de centrumpositie van Dordrecht voor de regio. De gemeente Dordrecht heeft in 2006 architect Dirk Jan Postel van het Rotterdamse bureau Kraaijvanger Urbis de opdracht gegeven voor de ingrijpende
Pagina 1/6 Gedrukt op FSC Mixed Sources papier rprt nn ("11-fOf ROR^Qn
Datum Ons kenmerk
5 januari 2010 MUS/2009/256492
verbouwing en uitbreiding van het Dordrechts Museum. De gemeente Dordrecht heeft in 2007 interieurarchitect Evelyne Merkx van het Amsterdamse architectenbureau Merkx + Girod de opdracht gegeven voor de inrichting van het nieuwe Dordrechts Museum. Voor de inrichting van het nieuwe Dordrechts Museum is in de SI een bedrag van € 2.693.700,— gereserveerd. Dit bedrag is nodig voor de inrichting van de publieksruimten en het presenteren van de eigen collectie. In de inrichtingsplannen is ook de vormgeving van de horecaruimten opgenomen, zodat ze integraal onderdeel uit gaan maken van het nieuwe museum. De realisering van de (vaste) inrichting van de horeca is echter een onderscheiden traject dat nog moet worden aanbesteed. Deze realisatiekosten moeten door de commerciële horeca worden opgebracht en zijn dus ook niet in eerdere opdrachten en budgetten opgenomen. Om de regie op de horeca en het eigen pand te kunnen houden wordt voorgesteld om de financiering vanuit het Dordrechts Museum te doen. Hier is hier een bedrag van maximaal € 1.000.000,— mee gemoeid. De kapitaallasten hiervan worden opgenomen in de exploitatie van het museum en komen volledig terug via de huuropbrengsten horeca. 2. Wat willen we bereiken? Het Dordrechts Museum, één van de oudste gemeentelijke musea van ons land, heeft zich de afgelopen jaren op dynamische wijze een eigen plaats verworven in het rijk geschakeerde culturele landschap van ons land. Collectie, gebouw en tuin worden alom geroemd. Het fraaie museum mag zich verheugen in een jaarlijks toenemend aantal bezoekers, zowel uit het land als uit de regio. Door de activiteiten, waaronder de semi-permanente opstelling, de tentoonstellingen, de publicaties en de educatieve projecten heeft dit middelgrote museum een reputatie opgebouwd die zich kenmerkt door kwaliteit, eigenheid en inspiratie. Het Dordrechts Museum wil deze reputatie niet alleen vasthouden, maar de komende jaren verder uitbouwen. Het museum heeft immers alles in zich om een nog interessantere, aantrekkelijkere en meer veelzijdige instelling te zijn. Deze ambities zijn geformuleerd in Ontmoeten, Inspireren en Genieten. Bedrijfsplan Dordrechts Museum en Simon van Gijn 2009-2012. Het Dordrechts Museum stelt zich ten doel het cultureel erfgoed op een verantwoorde manier te onderhouden, te bewaren, uit te breiden en presenteren. Met deze investering draagt het Dordrechts Museum, als een van de belangrijke historische trekpleisters onze stad, bij aan de versterking van de culturele voorzieningenstructuur. Het presentatiebeleid en andere activiteiten zijn erop gericht stelselmatig de beoogde doelgroepen te informeren en te betrekken bij Dordrecht en zijn kunst. Verder zal het museum bijdragen aan het verbeteren van de naamsbekendheid van Dordrecht als levende historische stad, creëert het economische spin-off en levert het een bijdrage aan de verbetering van het vestigings- en investeringsklimaat, de werkgelegenheid en leefbaarheid van de stad. 3. Wat gaan we daarvoor doen? Inrichting De gemeente Dordrecht heeft in 2007 interieurarchitect Evelyne Merkx van het Amsterdamse architectenbureau Merkx + Girod de opdracht gegeven voor de
Pagina 2 / 6
Datum Ons kenmerk
5 januari 2010 MUS/2009/256492
inrichting van het nieuwe Dordrechts Museum. Uitgangspunt voor het interieurontwerp is dat de drempel laag moet zijn: bezoekers moeten zich welkom voelen en ieder op hun eigen manier kunnen genieten van kunst. Kijken is waar het allemaal om draait: leren kijken naar kunst, steeds weer iets nieuws ontdekken. De presentatie van het eigen bezit Het eigen bezit zal in het nieuwe museum permanent te zien zijn, verspreid over 12 zalen met elk een eigen thema. De opstelling als geheel is gevarieerd. Elke zaal heeft een eigen sfeer en naast zalen met een gemengde inrichting - schilderijen in combinatie met meubels, beeldhouwkunst of historische voorwerpen - zijn er "klassieke" schilderijenzalen. Behalve deze afwisseling in thema en sfeer zijn er in veel zalen extra accenten die het kijken spannend houden en de nieuwsgierigheid prikkelen. Zoals de door Evelyne Merkx ontworpen "juwelendozen" die bezoekers zelf kunnen openen om tekeningen en prenten van dichtbij, bijna "op de hand" te bekijken. De "vollere" vol bontgekleurde vogels die op een luchtige manier iets vertelt over de werkwijze van vogelschilder Aert Schouman. Of een oude druk van de "Groote Schouburgh", het beroemde boek van de Dordtse schilder-schrijver Arnold Houbraken met daarnaast een digitale versie om zelf in te bladeren. Elke zaal heeft een titel, een inleidende tekst en korte teksten bij de afzonderlijke objecten. Geen belerende of louter kunsthistorische kost, maar aansprekende informatie, citaten of vragen die de bezoeker aanmoedigen tot zélf kijken en interpreteren. Nog meer informatie in de vorm van video, animaties e.d. is te vinden op touch sereens in de zalen. De projectkamers "Anders kijken" wordt nog eens extra gestimuleerd door de zogenaamde projectkamers die de vaste opstelling hier en daar onderbreken. In deze zalen is de thematisch-chronologische opzet bewust losgelaten en worden soms juist verbanden gelegd dwars door de tijd. In een 19de-eeuwse projectkamer bijvoorbeeld komen bezoekers plotseling een bijna wandvullend schilderij van een hedendaagse kunstenaar tegen. Als bezoeker kijkje mee met de schilder van nu naar landschappen van toen, en andersom. Even kijkje totaal anders naar licht, vertaald in verfstreken op doek. Museum op maat Een gevarieerde opstelling zoals hierboven beschreven biedt bezoekers de nodige keus, maar "maatwerk" impliceert natuurlijk meer. Het vereist een breed aanbod waaruit bezoekers zelf die activiteit of informatie kunnen kiezen die past bij hun persoonlijke wensen en interesses. Wie gek is op mode en trends zal het museum graag vanuit die invalshoek willen bekijken. Wie samen met de kinderen plezier wil beleven aan kunst, kan kiezen voor een familietour met spelletjes en opdrachten. Wie vooral geïnteresseerd is in de Dordtse kant van de collectie wil daar meer over te weten komen. Aan dit soort wensen komen we in het nieuwe Dordrechts Museum tegemoet. Door een intensief programma van rondleidingen, workshops, familieprogramma's e.d. aan te bieden maar vooral ook door een multimediaal informatiesysteem (een soort "DNA-computer") te ontwikkelen voor de vaste opstelling. Hiermee kunnen bezoekers straks hun eigen unieke route door het museum volgen. We willen
Pagina 3 / 6
Datum Ons kenmerk
5 januari 2010 MUS/2009/256492
daarmee ook laten zien dat er verrassend veel invalshoeken zijn van waaruitje kunstwerken kunt bekijken, en op die manier de nieuwsgierigheid van bezoekers flink aanwakkeren. De publieksruimten Niet alleen de museumzalen, ook alle andere publieksruimten in het nieuwe museum worden door Merkx + Girod ontworpen. Zo richt Evelyne Merkx een sfeervol restaurant in met serre en zicht op de tuin, een salon voor intieme diners - waarvoor ze een abstracte reconstructie van een 18de-eeuwse kamer met schitterende behangselschilderingen heeft bedacht - een lounge waar volwassenen en kinderen met het museum kunnen kennismaken via tijdschriften, boeken en multimedia, een museumwinkel en tot slot een atelier op zolder voor educatieve activiteiten. Horeca Om als ontmoetingsplek optimaal te kunnen functioneren komt er in het Dordrechts Museum een horecavoorziening, Brasserie Domus genaamd. Het gaat hier om een private onderneming met eigen openingstijden en bezoekers. Aan de andere kant vormt de horecagelegenheid één geheel met het Dordrechts Museum. Dit stelt hoge eisen aan de samenwerking tussen beide instellingen en aan de uitstraling van de brasserie. Een museumbezoeker moet immers ook daar het gevoel hebben nog steeds in het museum te zijn. De kosten van (vaste) inrichting komen ten laste van de horeca en zit dus niet in de door uw raad beschikbaar gestelde budgetten. Om de regie op de horeca en het eigen gebouw te kunnen houden neemt de gemeente/het Dordrechts Museum de (voor)financiering van de (vaste) inrichting voor haar rekening. Hiermee is, afhankelijk van de aanbesteding, een bedrag van maximaal € 1.000.000,— gemoeid. De kapitaallasten hiervan worden opgenomen in de exploitatie van het museum en komen volledig terug via de huuropbrengsten horeca. a. Inspraak en communicatie Niet van toepassing. b. Vervolgtraject besluitvorming Op basis van de resultaten uit het definitief ontwerp zal nadere besluitvorming plaats vinden in de raad over het voorgecalculeerde tekort. Dit heeft te maken met prijsstijgingen die meelopen met de inflatie. Als de prijsstijging meeloopt met de index "BDB Bedrijfsgebouwen Nieuwbouw", dan komt deze stijging voorzichtigheidshalve - uit op 5% over de jaren 2007, 2008 en 2009. Omdat de definitieve, reële prijsstijging nu nog niet geheel bekend is, zal er mogelijk te zijner tijd een indexeringsvoorstel verschijnen in de Kaderbrief 2011 (stelpost SI). 4. Wat mag het kosten? 4.1 De inrichting museum exclusief horeca De totale investeringskosten op basis van het Definitief Ontwerp bedragen ongeveer:
Pagina 4 / 6
Datum Ons kenmerk
5 januari 2010 MUS/2009/256492
Onderwerp
Bedrag in euro
Investeringen Publieksruimten museum
1.000.000
Kantoorruimten
200.000
Presentatie eigen bezit
900.000
Speciale armaturen
200.000
Educatieve voorzieningen en multimedia
450.000
Ontwerpkosten interieurarchitect
300.000
Overige kosten Totaal
140.000 3.190.000
Dekking Gereserveerde inrichtingsbudget SI Sponsoring Indexering 2007-2009 (€ 134.685) Totaal
2.693.700 500.000 PM 3.193.700
Het genoemde bedrag van € 2.693.700,— voor de Inrichting van de publieksruimten en presentatie van de eigen collectie is in 2007 gereserveerd in de SI. Een aanvraag voor ter beschikkingstelling van deze reservering volgt met dit raadsvoorstel. Bij de berekeningen in 2007 is al, aanvullend op het SI budget, rekening gehouden met te verwerven externe middelen. Wij hebben opnieuw en kritisch naar de actuele mogelijkheden op dit punt gekeken. Wij achten een bedrag van 500.000 euro zeker realistisch. Zowel voor specifieke inrichtingsonderdelen van het museum als ook de bijzondere ICT- en multimediale toepassingen zijn er prima kansen voor sponsoring en fondsenwerving, ook in samenwerking met de Vrienden van het Dordrechts Museum. Het SI budget dateert van 2007. Er zou volgens de regels met betrekking tot het indexeren van investeringen, een prijsindexatie kunnen worden toegepast van € 134.685,—. Wij verwachten echter gelet op de marktontwikkeling een aanbestedingsvoordeel te kunnen halen. Mocht dit niet het geval zijn dan zullen wij u alsnog een indexeringsvoorstel doen. 4.2 De investering voor de horeca De totale investering voor de horeca (restaurant, keuken en serre) wordt door het museum zelf gedaan, om de regie te behouden op het totale product museum en om goede samenwerkingsafspraken te kunnen maken met de commerciële horeca. Dat betreft ongeveer € 1 miljoen. De kapitaallasten van deze investering worden verdisconteerd in de huurprijs en worden dus via de exploitatie van het museum gedekt. De daarvoor te rekenen huurprijs voor de horeca is marktconform. 5. Fatale beslisdatum Niet van toepassing.
Pagina 5 / 6
Datum Ons kenmerk
5 januari 2010 MUS/2009/256492
6. Bij dit raadsvoorstel horen de volgende bijlagen: - ontwerp besluit. 7. Voorstel Wij stellen u voor: 1. het in de SI onderdeel W35 gereserveerde krediet voor de inrichting van het nieuwe Dordrechts Museum van € 2.693.700,-- beschikbaar te stellen; 2. in te stemmen met de kapitalisering van (een deel van) dp huuropbrengsten horeca tot een bedrag van € 1.000.000,— voor de ruimten van de horeca (keuken, restaurant en serre). De kapitaallasten hiervan opnemen in de exploitatie van het museum en verdisconteren in de huuropbrengsten horeca; 3. in te stemmen met de begrotingswijziging. Het college van Burgemeester en Wethouders van Dordrecht de burgemeester
- ontwerp besluit -
Pagina 6 / 6
