VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD VAN DORDRECHT D.D. 3 en 4 JULI 2012

VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD VAN DORDRECHT D.D. 3 en 4 JULI 2012 Voorzitter: A . A . M . Brok Griffier: M. van Hall Verslag: Erna Verveer, Getikt! Aanwezig: D.F.M. Schalken-den Hartog J . E . T . M . van Dongen A . J . M . Klous M. Nijhof A. Gündogdu S.M. Wemmers-Wanrooij D.T. van Antwerpen 0 . Soy A. van Wensen E.A.M. Nederhof M. Groeneweg A . v a n Dongen J . H . Lagendijk C.A. van Verk J. Heijmans K.M. Rusinovic M. Safranti 1. Eski D. Pols J . L . M . van Benthem (tot agp. 4) J . C . Van der Net (vanaf agp. 5) I. Koene M.P.P.M. Merx B.J. van Beusekom M.C. Ruisen A. Karapinar G.P. de Klerk W. van der Kruijff S. Seme A . G . Hoogerduijn B. Staat S.L. Catsburg-Schenkel N. de Smoker - van Andel P J . T . Tiebosch H J . Tazelaar N.E. Witsen Elias-Kool D.A. Kensenhuis Aanwezige wethouders: De heer P.H. Sleeking De heer J. Mos De heer E. Van de Burgt De heer H.P.A. Wagemakers Mevrouw R.E.C. Reynvaan Met kennisgeving afwezig: L J . Kuhlemeier-Booij P.J. Heijkoop H J . Romijnsen 1

1. OPENING EN VASTSTELLEN AGENDA De voorzitter Ik open de vergadering. Afwezig is mevrouw Kuhlemeier-Booij, die heeft zich afgemeld. De heer Heijkoop heeft zich ook afgemeld omdat zijn vrouw in een bepaalde staat is waarbij....oh, er wordt al iemand heel enthousiast... waarbij het in ieder geval passend is dat hij de komende dagen bij zijn vrouw is. Dat zegt verder nog niks, maar als u de verrichtingen wilt volgen, dan zullen we dat ook hier af en toe meedelen. Oké. We wensen hem alle sterkte en goeds bovenal. De heer Schalken Voorzitter? De voorzitter Dan is de heer Groeneweg later aanwezig, dus die komt wel. En verder heb ik geen formele opmerking vernomen. De heer Schalken Voorzitter? De heer Van Dongen had ook aangegeven iets later te komen. De voorzitter En de heer Van Antwerpen ook. Daarmee hebben we dat gehad. Dan het vaststellen van de agenda. Is de agenda goed zoals die voor u ligt? Mevrouw De Smoker Voorzitter? Ik wil twee verzoeken indienen. Ik wil allereerst verzoeken om agendapunt 21, het interpellatieverzoek van de fractie Witsen EliasKensenhuis over de wet HOF te verschuiven naar de eerstvolgende middagraad na het reces. En daarbij wil ik het college het verzoek doen om in ieder geval de vragen die gesteld zijn door de fractie schriftelijk te beantwoorden zodat wij dat interpellatiedebat goed met elkaar kunnen aangaan na het reces. Dat is mijn eerste verzoek. De voorzitter Dan pakken we dat eerst even. Wie is tegen het verzoek zoals dat gedaan wordt door mevrouw De Smoker? Mevrouw Witsen Elias J a , als wij de enige zijn, dan, als wij in moeten stemmen... maar onze zorg was dat wij nu dus alsmaar over financiën gaan praten en dat die wet HOF daar eventueel heel veel invloed op kan hebben. Dus dan zouden er waarschijnlijk wel andere beslissingen moeten worden genomen als wij over de wet HOF gesproken hebben. Maar als u het wilt verschuiven, ja, dan moet dat maar. De voorzitter Omwille van agendatechnische redenen en de druk op deze agenda is het motief. Het tweede is van financiële aard; dat zou altijd gecorrigeerd kunnen worden. Ik kijk naar andere mensen die een mening hebben. Meneer Klous. De heer Klous Ja... dat gaat niet over het interpellatievoorstel, maar over een volgend issue. De voorzitter Nee... De heer Klous Sorry. De voorzitter Ik doe eerst het interpellatievoorstel. Dat zei ik zojuist a l ; eerst het interpellatievoorstel. Wie deelt de mening van mevrouw De Smoker niet? U niet... maar, mevrouw Witsen Elias, dan stel ik toch voor dat het voorstel gevolgd wordt. We doen echt recht aan uw voorstel. Mevrouw De Smoker stelt voor dat het college ondertussen gewoon de informatie kan overhandigen opdat u zich inhoudelijk goed kan voorbereiden en dit punt vindt dan later plaats. En het college zegt toe, zie ik aan de gezichten van de leden van het college, dat ze in die teksten zullen voorzien omdat ze daarmee ook de discussie kunnen bevorderen en kunnen bespoedigen. Mag ik dat zo..? Ik zie dat niemand van het college mij boos aankijkt, dus dan hoop ik die toezegging zo te mogen doen. Mevrouw De Smoker had een tweede punt, gaat uw gang. 2

Mevrouw De Smoker J a , voorzitter, dank u wel. Het tweede voorstel wat ik wil doen betreft punt 18 en 19. Volgens de schriftelijke raadpleging van de agendacommissie is het voorstel nu dat de fracties tien minuten ononderbroken hun verhaal doen over de tussenbalans, de Kadernota en eventueel daarbij betrekken het Nationaal Onderwijsmuseum en vijf minuten interrupties aan het einde. En ik wil graag voorstellen inderdaad maximaal 10 minuten spreektijd per fractie, maar interrupties, daar waar zij van toepassing zijn, vinden wij, dat moet gewoon kunnen, zoals wij dat eigenlijk altijd gewend zijn. Wel met die afspraak dat interrupties kort zijn, vragend zijn en niet hele betogen of herhalingen van eigen opvattingen zijn. Dat is het voorstel vanuit de oppositiepartij, voorzitter. De voorzitter We hebben inderdaad wat u zegt schriftelijk daarover... via de griffie is daar een voorstel op geweest. De griffier heeft voorgesteld, omwille van toch enigszins goed te kunnen controleren op het bord om het wel aan die tien minuten en vijf te houden, omdat anders moeilijk te meten is hoe het met die vijf minuten zit. Ik stel voor omdat dat het voortraject is geweest, de lijn van de griffier te volgen. U bent natuurlijk gerechtigd om er een ander voorstel tegenaan te plakken. Het is mij om het even, maar ik wijs u er wel op, gezien ook de drukte die we vandaag hebben, voor sommigen tot vanavond laat, ik ook wil bewaken dat iedereen ook echt om half 6 geweest is. Want anders krijgen we teleurstelling en echt verdriet zelfs, bij sommige mensen, en dat bevordert de sfeer ook niet. En we moeten er echt om half 6 uit. Dus ook kortheidshalve: u heeft uw punt gemaakt, via de griffie is de andere lijn gemaakt. Ik kijk gewoon wie het eens is met uw voorstel en dan kijken we.... Mevrouw Koene Voorzitter? De voorzitter Mevrouw Koene van de VVD. Mevrouw Koene Ik zou graag inderdaad het pleidooi van mevrouw De Smoker willen ondersteunen, want ik denk dat het erg onnatuurlijk gaat worden op het moment dat we eerst tien minuten in de wachtstand gaan zitten. Volgens mij gaan we er juist vanuit om leuke debatten te hebben met elkaar. De voorzitter Oké, iemand anders die nog wat wil zeggen? De heer Van der Kruijff Voorzitter? De heer Hoogerduijn Voorzitter? De voorzitter De heer Van der Kruijff was eerst. De heer Van der Kruijff Voorzitter, ik had het juist voorgesteld om het niet zo te doen, maar in de eerste termijn eerst eens kennis te nemen van eikaars standpunt, opvattingen en onderbouwingen en als dat vragen oproept, dan kan dat best na afloop van die woordvoering en die tweede termijn te gebruiken, dat allemaal van elkaar gehoord hebbend, voor het debat. De voorzitter De heer Hoogerduijn, dacht ik te horen. De heer Hoogerduijn Ik had hetzelfde willen zeggen als de heer Van der Kruijff. De voorzitter Oké. Andere meningen nog? Eerst de heer Schalken. De heer Schalken J a , voorzitter, ik sluit mij aan bij wat de heer Van der Kruijff aangeeft. De voorzitter Oké. 3

De heer Van Verk Voorzitter, wij sluiten ons aan bij mevrouw De Smoker. De voorzitter J a , en mevrouw Ruisch, wat vindt u? Mevrouw Ruisch Ik sluit mij aan bij mevrouw De Smoker. De voorzitter Iemand anders die nog een mening heeft hierover? Nee? Dan denk ik gewoon dat we gaan kijken. Wie is het eens met mevrouw de Smoker? Dat is een ordevoorstel, dan gaan we gewoon even kijken hoe dat ligt. Mevrouw Catsburg denkt er iets anders over....Er zijn het 18 eens met mevrouw de Smoker. Wie is het niet eens met mevrouw De Smoker? Wilt u dan ook even uw vinger omhoog laten gaan? Ik zie mevrouw Kensenhuis niet. 11 stemmen tegen het voorstel van mevrouw De Smoker. Dat is inderdaad een minderheid en dat betekent dat we het ordevoorstel van mevrouw De Smoker zullen volgen. Akkoord? Het is wel zo, na een kwartier stoppen we wel. Dat is akkoord? Prima. We proberen lenig en soepel en bovenal vriendelijk te blijven, maar we houden elkaar wel aan de tijden. Dan ga ik met u naar de mededelingen. De heer Klous Voorzitter? De voorzitter Pardon, ik doe u onrecht. De heer Klous. De heer Klous Neem me niet kwalijk voorzitter, die onnodige interruptie van daarstraks, maar ik wilde graag nog even wat kwijt over de agenda. Het gaat over de Raadsinformatiebrief over de business case University College bij nummer 16. Wij zullen die als fractie voor kennisgeving aannemen, en hoewel onze woordvoerder straks bij de Kadernota dit niet zal noemen willen we toch deze brief graag betrekken bij de beraadslagingen over de Kadernota. De voorzitter Helder; waarvan akte. Iemand anders nog over de agenda? Dat is niet het geval.

2. MEDEDELINGEN EN INGEKOMEN STUKKEN De voorzitter Zijn er van de kant van het college nog mededelingen? Wethouder Mos. Wethouder Mos Voorzitter, dank u wel. Zoals velen van jullie weten hebben we onlangs een commissie gehad over het project WDO. Daar is, in beslotenheid weliswaar, het punt PWA kade langsgekomen. Zoals bij velen van u bekend vertoont die deformatie, zoals dat zo mooi heet. Met andere woorden, hij kan niet gebruikt worden voor het doel waarvoor hij is aangelegd. Wij zijn er over in gesprek geweest met het Havenbedrijf Rotterdam en hebben daar gezamenlijk een oplossing voor gevonden die past binnen de risicoreservering die reeds in NARIS zit, maar u zult daar na het reces een concreet raadsvoorstel voor gaan ontvangen. Maar ik wilde u de informatie in ieder geval niet onthouden dat we daar vorderingen hebben gemaakt en een oplossing aanstaande is. De voorzitter Wethouder Sleeking. Wethouder Sleeking Voorzitter, we hebben in de raad een vrij intensieve discussie gehad over de bestemmingsplan wijziging Krabbestein / Zuidendijk. Er zijn verzoeken om voorlopige voorzieningen ingediend en bezwaren bij de Raad van State; die zijn ongegrond verklaard op inhoudelijke grond, waarmee het bestemmingsplan definitief is gewijzigd. De voorzitter Helder. Wethouder Van de Burgt.

4

Wethouder Van de Burgt Voorzitter, vorige week dinsdag in de Kamer over de begroting 2013 en jaarrekening 2011 van de GRD was het accountantsrapport in feite niet meegenomen bij de Raadsinformatiebrief en de zienswijzen. We hebben het accountantsrapport GRD er nog eens op nageslagen; veel aanbevelingen, veel uitgaan van positieve ontwikkeling, veel verbeteringen geconstateerd door de accountant. De GGD zit in de lift omhoog; verder geen reden om een zienswijze over de jaarstukken aan te passen. De voorzitter Dank u wel. Nog andere leden van het college? Die schudden nee. Dan hebben we de mededelingen hier gehad. Heeft iemand anders nog mededelingen? Ik doe nog even de mededeling, mocht het u ontgaan zijn, dat de directeur van het Havenschap Moerdijk in zijn persoon, denk ik, als gewezen wethouder van Dordrecht weer een keer onder ons is, de heer Van den Oever. Van harte welkom. Ik heb mij laten vertellen dat u hier bent in verband met het afscheid van mevrouw Van Benthem en de installatie van een nieuw raadslid. Leuk om u weer een keer in ons midden te hebben. Dan gaan we naar de ingekomen stukken. BESTUUR EN MIDDELEN Betrekking hebbend op de bevoegdheden van de Raad a. Politie Zuid-Holland Zuid: Regionaal Beleidsplan/gemeentebladen (873510) b. Rekenkamercommissie: rapport "Re-integratie onder de loep"; onderzoek naar het re-integratiebeleid van de Sociale Dienst Drechtsteden 2007-2011 (873223) U wordt voorgesteld de onder a. en b. genoemde brieven door te geleiden naar de agendacommissie. De voorzitter Is dat akkoord? Betrekking hebbend op de bevoegdheden van de Burgemeester c. Brief van Bewonerscommissie Schuttevaer Staete met het verzoek om maatregelen tegen overlastgevers Otto Dickeplein en Noorderhoofd (873686) U wordt voorgesteld de onder c. genoemde brief ter afhandeling in handen te stellen van de burgemeester. De voorzitter De heer Van Verk. De heer Van Verk Voorzitter, we zouden brief c. graag doorgeleiden naar de agendacommissie. De heer Schalken Dat wil BETER VOOR DORDT ook graag. De heer Pols Voorzitter, de VVD sluit zich daar bij aan. De voorzitter Kijk eens aan. Dan hebben we in ieder geval één punt bij de agendacommissie. Dank u wel. d. Beantwoording door het college van de brief van de heer W . M . van der Schouw over negatieve ervaringen rond de Dancetour (873983) U wordt voorgesteld de onder d. genoemde brief voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Mevrouw Koene begint opeens hele gekke bewegingen te maken, voor de mensen die dat niet zien. Maar is dat akkoord, voor kennisgeving aannemen? Dank u wel. FYSIEKE LEEFOMGEVING Raadsinformatiebrieven 5

e. Raadsinformatiebrief over natuurvriendelijke oever Wantij ter hoogte van de Beekmanstraat (871607) f. Raadsinformatiebrief over parkeergarage Kromhout (871481) U wordt voorgesteld de onder e. en f. genoemde raadsinformatiebrieven voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Mevrouw De Smoker. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. Ik wil graag de brief onder f. doorverwijzen naar de agendacommissie. De voorzitter De heer Van Verk knikt ook al j a , dus die is het met u eens. En mevrouw De Klerk is het eens. Dat vindt u allemaal goed? De heer Tazelaar De VSP is het ook eens. De voorzitter Dank u wel. Betrekking hebbend op de bevoegdheden van Burgemeester en Wethouders g. Brief van wethouder Mos over investeringskosten voor een parkeerterrein bij de Ark van Noach (873770) Deze brief is betrokken bij de kamer Verordening Parkeerbelasting van de adviescommissie van 26 juni 2012 h. Wecycle: benchmark afgifte elektrische apparaten (e-waste) (871613) U wordt voorgesteld de onder g. en h. genoemde brieven voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Is dat akkoord? Aldus. SOCIALE LEEFOMGEVING Raadsinformatiebrieven i. Raadsinformatiebrief over "Muziek maakt slim" (872018) U wordt voorgesteld de onder i. genoemde raadsinformatiebrief voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Ik hoorde eerst een mannenstem, dat was de heer Klous. De heer Klous Voorzitter, de fractie BETER VOOR DORDT wil deze brief graag doorgeleiden naar de agendacommissie. De voorzitter Juist. En de fractie Witsen Elias? Mevrouw Witsen Elias De fractie WEK is uiteraard verheugd met deze Raadsinformatiebrief dat het zingen op basisscholen echt van start gaat. We hebben de mensen van Zangmakers ontmoet en met Dordrecht in contact gebracht. In Rotterdam is het al een groot succes en we hebben er groot vertrouwen in dat het in Dordrecht ook zo zal zijn en dat meer scholen zullen meedoen. In Rotterdam hebben 400 leerlingen met burgemeester Aboutaleb op het bordes gezongen en ik verheug me er op om burgemeester Brok dat ook te zien doen. De heer Van Verk Voorzitter? Ik weet niet of ik me daar op moet verheugen, maar dat horen we wel. Wij willen de inhoud van de brief betrekken bij de behandeling van de Kadernota. Burgemeester Brok Dat is een heel inhoudelijke redenering. Waarvan akte. Nog anderen? Dank u vriendelijk. Betrekking hebbend op de bevoegdheden van Burgemeester en Wethouders 6

j. Kinderen in Tel: Databoek Kinderen in Tel (873707) De draaischijf die bij dit stuk hoort, is naar de fractiekamers gestuurd. U wordt voorgesteld de onder j. genoemde brief voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Akkoord? De heer Van der Kruijff Voorzitter? We hebben dat rapport en ook die draaischijf eens bestudeerd en zien in wat we lezen toch wel aanleiding om het eens daar met elkaar over te willen hebben en we leiden dit graag door naar de agendacommissie. De voorzitter Dank u vriendelijk. Mevrouw Nijhof. Mevrouw Nijhof Voorzitter, wij willen hetzelfde, doorgeleiding naar de agendacommissie. De voorzitter Dank u wel. Nog meer mensen? Nee? Die delen dat? Daar wordt in voorzien.

OVERIGE k. Lijst van ter inzage liggende stukken raad 3 juli 2012 U wordt voorgesteld de onder j. genoemde lijst voor kennisgeving aan te nemen. De voorzitter Akkoord? Akkoord. 3. VASTSTELLEN VAN DE NOTULEN VAN DE ADVIESCOMMISSIE VAN 20 JUNI 2012, ALSMEDE DE BESLOTEN NOTULEN VAN DE KAMER PROGNOSE EGALISATIERESERVE VAN DIE DATUM De voorzitter Wie wenst daarover het woord? Niemand? Aldus besloten.

Benoemingen / Aanwijzingen 4. AFSCHEID VAN RAADSLID MEVROUW J . L . M . VAN BENTHEM-DEN BAKKER (875330) De voorzitter Dan zijn we toegekomen aan agendapunt 4. Ik heb begrepen dat vanuit de raad het woord gevraagd is in de persoon van mevrouw Koene. Mevrouw Koene. Mevrouw Koene Dank u wel, voorzitter. Ik doe het even vanaf deze plaats, anders kan ik Joanneke geeneens aankijken. Dank dat ik heel even de gelegenheid heb gekregen om wat te zeggen. Ik begrijp dat dat niet gebruikelijk is geweest in het verleden, maar goed, ik dacht, ik kop hem maar even in. Joanneke, vanaf deze plek nogmaals, want we hebben jou al bedankt en van een klein cadeautje voorzien wat je ook bij je draagt inmiddels, enorm veel dank voor alle jaren inzet voor de VVD en natuurlijk sowieso voor de hele raad, want volgens mij gaan we er altijd nog van uit dat we het als collega's hier in de stad met elkaar doen. Nu: nieuwsgierig naar de woorden van de burgemeester. Dank u wel. De voorzitter Mevrouw Van Benthem, en ik durf voor deze gelegenheid te zeggen, en ik weet dat hij mij dat niet kwalijk neemt, want veel mensen denken dat het zo is, ook van harte welkom aan meneer van Benthem. Alhoewel de ingewijden weten dat u eigenlijk anders heet, maar in het beeld van de stad, alhoewel u ook uw eigen hele duidelijke profiel heeft, bent u toch ook vooral de man van mevrouw Van Benthem, dus u moet het maar als een positieve kwalificatie zien dat ik u hier zo welkom heet. Ook de schoonmoeder van mevrouw Van Benthem is hier en een aangetrouwde tante. Ook fijn dat u hier bent; het gemeentebestuur stelt dat buitengewoon op prijs. Het is mij een waar genoegen om namens de raad het woord tot u te richten tijdens een vergadering die een belangrijke is in de cyclus van de raad, maar ook voor u een belangrijke vergadering is. Want het valt u niet makkelijk om hier vandaag afscheid te nemen; ik

7

kom daar zo dadelijk nog even op terug. Maar het is dan op de drempel van de zomervakantie zo ver dat we hier genoodzaakt zijn, wel op uw eigen verzoek, laat dat duidelijk zijn, om een functioneel vaarwel tot u te richten. U woonde in Rotterdam tot een aantal jaren geleden, maar u was zo geboeid door Dordrecht dat u had leren kennen toen u directeur was bij de SKD dat u verhuisde en ook hier politiek actief werd. U voelde zich gelijk thuis; vanuit uw werk en andere interesses en het flinke netwerk wat u ook had opgebouwd, leerde u ook snel mensen kennen. En u was ook heel direct benaderbaar en wist ook zelf heel makkelijk contact te leggen met mensen uit onze samenleving. Ik heb mij laten vertellen dat u nooit loze beloften heeft gedaan en daar waar u concreet zaken kon oppakken, deed u dat ook. Voornamelijk ook in de portefeuille sociaal, sociale zaken, arbeidsmarkt, zorg, welzijn en onderwijs en cultuur. En cultuur is altijd ook uw passie geweest. U was ook in uw vrije tijd samen met uw man nog steeds gelukkig bij menig cultureel event te vinden en ook bent u een groot liefhebber van beeldende kunst, in ook vooral de moderne variant. U heeft dat ook altijd uitgedragen dat u er belang aan hecht dat Dordrecht zich daarin manifesteert en blijft manifesteren. U heeft altijd getracht op een liberale manier uw woorden kracht bij te zetten, ook vaak bij dossiers die te kwalificeren zijn als buitengewoon problematisch. U bent tien jaar raadslid geweest. In de eerste periode bent u ook nog voorzitter geweest van een commissie, lid van de commissie cultuur en vrije tijd, voorzitter van de commissie Onderwijs en Welzijn. U zat in de commissie voor beroeps- en bijzondere bezwaarschriften. U was toen plaatsvervangend lid van de Drechtraad en de afgelopen periode zat u in de adviescommissies Toezicht op het Openbaar Onderwijs, ook weer bij de Drechtraad verbonden waar we ook nog afscheid van u gaan nemen, lid van de adviescommissie Werk, zorg en inkomen. U bent lid geweest van de commissie Scholte. Kortom, u bent op een heel actieve manier betrokken geweest bij het raadswerk. Maar ook daarnaast heeft u tal van nevenfuncties in Dordrecht en ook daarbuiten, waaruit uw maatschappelijke betrokkenheid ook blijkt. U heeft, heb ik me laten vertellen, ook grote vreugde beleefd aan de raadsvrouwenetentjes; dat is een mooi woord voor scrabble, volgens mij. Als daar een paar keer woordwaarde op zit, scoort dat goed. En in het verleden werden daar ook nog wel eens cadeautjes uitgewisseld van maximaal 1 euro en ik laat me graag in het informele nog eens door u bijpraten wat daar de leuke dynamiek aan was en waar u zoveel plezier met elkaar aan heeft beleefd. U bent een goedlachs persoon, u bent levensgenieter, u bent gastvrij. U neemt uw verantwoordelijkheid. U bent ook serieus daar waar u serieus moet zijn. En u bent altijd keurig gekleed, heel representatief, velen kunnen een voorbeeld aan u nemen, mevrouw Van Benthem....ik noem geen namen, niet in deze raad, natuurlijk, maar daarbuiten. Daarmee was u ook een meer dan gemiddelde charmante vertoning. U had altijd uw make-up tasje ook bij en daar kwam geen pen uit, maar andere dingen die uw uiterlijk ook nog meer konden verfraaien. Ik heb gemerkt, en dat is heel serieus, dat toen u bij mij kwam om, dacht ik, even gezellig bij te praten op mijn kamer, wat ik altijd oprecht plezierig vind als een raadslid ook even in dat Stadskantoor komt om los van de dynamiek en de structuur waarin we elkaar kennen, ook persoonlijk eens wat bij te praten, meldde u mij dat u toch echt ging stoppen en dat viel u buitengewoon zwaar. U had het er ook moeilijk mee om dat te zeggen. U heeft dat onderbouwd met: op een gegeven moment moetje constateren dat dingen natuurlijk ook steeds weer terugkomen en dat je dan ook bij jezelf merkt dat de combinatie van raadslid, maar ook een hele drukke baan in de nieuwe uitdaging die u heeft op uw werk, waar u ook weer met volle overgave inkleuring geeft aan een belangrijke functie die ook in het maatschappelijke veld heel relevant te duiden is; dat u daarnaast ook nog partner bent en moeder van de kinderen van uw man ook op een bepaalde manier probeert in te kleuren. Daar zijn ook weer andere kinderen aan gekoppeld. En dan is de combinatie van het een en het ander, werk en privé, dat cumuleert zo erg en dan komt er een moment waarop je de keuze moet maken: dat is niet goed als ik dat zo blijf doen. En dan moet ik een keuze maken. En die keuze is voor u geweest om hier te stoppen. U heeft de lat altijd hoog gelegd voor uzelf, ook in de ambities die u had. Vooralsnog zijn niet altijd de bestuurlijke ambities die u had, bewaarheid geworden, maar u bent een vrouw, als u ook naar uw loopbaan kijkt, die al vele dingen heeft gedaan die niet altijd logisch te verklaren waren uit datgene wat u

8

daarvoor deed. Wat dat betreft heeft u een vrij onorthodoxe werkcarrière gehad. Dus wie weet waar wij u, in wat voor verband, op welke plaats dan nog tegen zullen blijven komen. Mij past oprechte dank voor uw inzet voor de gemeenschap van Dordrecht, voor al datgene wat u hier heeft gedaan. Wij wensen u en uw man nog vele goede jaren in de oudste stad van Holland toe en we zijn ervan verzekerd dat we u heel vaak nog als onderdeel van onze en uw samenleving zullen blijven tegenkomen. Heel hartelijk dank. U krijgt het cadeau, de bekende karaf, in de hoop dat u hem thuis een hele mooie plaats zult geven en de griffier overhandigt de bloemen aan u. Mevrouw Van Benthem Ruim 11 jaar geleden werd ik door de VVD benaderd met de vraag of ik interesse had om me kandidaat te stellen voor de Dordtse gemeenteraad. Ik woonde toen nog in Rotterdam, maar werkte al sinds 1984 in Dordrecht, met een onderbreking van vier jaar in verband met mijn studie in Rotterdam. Ik had in Dordrecht naast mijn werk inmiddels een groot deel van mijn sociale contacten, was lid van de Dordtse Rotary Club, zat in het bestuur van de DOV en was ook lid van de VVD Dordrecht. Ik had in Dordrecht dus bijna alles, behalve mijn huis en ik zag het raadswerk als een prachtige uitdaging om mij ook bestuurlijk voor Dordrecht in te mogen zetten en dus heb ik ja gezegd. Omdat ik een verkiesbare plaats had, kocht ik een huis in de binnenstad van Dordrecht. En ook al was dat huis nog niet klaar bij mijn installatie als raad, ben ik nog voor de verkiezingen al in Dordrecht komen wonen, hetgeen ook een harde eis was van de toenmalige burgemeester Bandell; enig respijt werd mij niet gegund. En voorzitter, ik heb daar nooit spijt van gehad. Het contact met de Dordtse burgers, vooral in de binnenstad is altijd een van de belangrijkste onderdelen van mijn raadswerk geweest; ik had zaterdagmiddag spreekuur in Poffertjessalon Visser aan de Groenmarkt. Na tien jaar raadslidmaatschap heb ik aangegeven dat mijn tijd in de gemeenteraad er op zat. En ik maak graag plaats voor aanstormend talent. Mijn huidige baan, het is al gememoreerd, als operationeel directeur van De Gezonde Zaak in Rotterdam vraagt onder de huidige economische omstandigheden veel van mij. Het bedrijf is gereorganiseerd en hervormd en het binnenhalen van nieuwe opdrachten in deze tijd kost veel energie. Ook al heb ik het raadswerk altijd gecombineerd met een fulltime baan, kan ik op dit moment het een en het ander niet meer met elkaar combineren zonder dat het een onder het ander dreigt te gaan lijden en ik heb dus een keus gemaakt voor De Gezonde Zaak. En voorzitter, dat betekende ook afstand doen van mijn raadslidmaatschap en dat was niet makkelijk. Ik heb altijd met passie en overtuiging de liberale standpunten in deze raad verkondigd. Liberaal en sociaal; eigen verantwoordelijkheid voor de burger en zorg voor degenen die de hulp van de overheid echt nodig hebben. Geen gepamper, maar wel oog voor de zwakken in de samenleving. Dat leidde niet altijd tot gejuich. Zelfs ook een keer tot verbale bedreigingen met fysiek geweld en eieren tegen de gevel van ons huis. Het hostel op de Amnesty Internationalweg gaat bijna open en ik ben er nog steeds blij mee dat het er komt. Maar de debatten en de raadsdebatten daarover zijn mij niet in de koude kleren gaan zitten. Ook met mijn vertolking van het VVD standpunt over overheidssteun aan de Voedselbank, recent nog, kwam de kritiek via AD De Dordtenaar erg dichtbij. Zo zelfs dat wij onze persoonlijke website uit de lucht gehaald hebben. Maar goed; daar tegenover staan heel veel mooie en goeie dingen die ik als lid van de VVD fractie Dordrecht samen met u als raad en college heb mee mogen waarmaken voor deze stad. Het zijn er te veel om op te noemen, gelukkig. Ik wil het kort houden, dus ik ga ze ook niet allemaal opnoemen. Maar al met al kijk ik dus terug op een tiental mooie, bijzondere en leerzame jaren in deze raad van Dordrecht. Ik heb het echt een voorrecht gevonden om met 38 raadsleden en een college in wisselende samenstelling samen te mogen werken voor deze stad en ik wil u dan ook oprecht bedanken voor uw collegialiteit daarbij. De bijzondere band, de voorzitter zei het al, met de vrouwen in de raad die wij periodiek onderhouden met een etentje, -het volgende is in september en ik zal er zeker bij zijndie zal ik ook niet snel vergeten. Het hoogtepunt daarvan was het vrijgezellenetentje voor mijn huwelijk in 2005; echt onvergetelijk. Ik wil natuurlijk ook de griffie bedanken voor de ondersteuning in de afgelopen jaren en de ontwikkeling die we daarin met elkaar

9

hebben meegemaakt. En ook de vertegenwoordigers van de media wil ik bedanken voor de overwegend gefundeerde aandacht die ze hebben willen besteden aan mijn standpunten. Als dank aan u allen wil ik u graag ook iets tastbaars geven. Iemand zou me daar bij helpen, het komt er aan. Daar is ze. En het idee hiervoor heb ik ontleend aan ons bezoek in augustus vorig jaar aan de Duitse Hanzestad Rostock aan de Oostzee. Bij een rondleiding door de stad stonden wij stil, ook bij het Raadhuis. Een koperen slang kronkelde daar om een van de pilaren van het gebouw. Bij navraag bleek deze te staan voor de wijsheid die raadsleden betrachten bij het nemen van hun besluiten voor de stad. Het beeld sprak mij aan en is mij bijgebleven. Enjoy Chocolate van de Vriesestraat hier in de Dordtse binnenstad heeft er een mooi stukje chocola van gemaakt. En de chocola zelf dient ook nog een doel. Druk bezette mensen die u allemaal bent, worden vanuit de mindfullness in het kader van rust management geadviseerd om regelmatig mini meditaties te doen en een van die meditaties is de chocolade meditatie. Daarbij is het de bedoeling om een stuk chocola bewust en met aandacht en langzaam tot je te nemen. En dat geeft rust. Het is mijn intentie om u met dit prachtige stukje chocola symbolisch iets van die wijsheid te geven en van tijd tot tijd een momentje rust bij het voorzetten van uw werk voor de stad. Allemaal heel hartelijk dank. John, zet hem op! Ik ga dit missen. De voorzitter Mevrouw Van Benthem, heel hartelijk dank voor uw mooie woorden, voor uw charmante toespraak en ook heel hartelijk dank namens de gehele raad voor dit prachtige product, moet ik zeggen, wat ongetwijfeld ook heerlijk zal smaken. Dank u vriendelijk. En we weten zeker dat u onze verrichtingen ook van nabij zult blijven volgen. U sprak zojuist zelf over uw opvolging in de persoon van een aanstormend jong, relatief begrip natuurlijk, talent. De heer Van der Net is nog relatief jong, zeker als je het afmeet aan het gemiddelde raadslid in ons land. Maar toch, daar gaan we zo meteen naartoe, want we moeten eerst kijken of dat de geloofsbrieven goed zijn bevonden.

5. ONDERZOEK GELOOFSBRIEVEN VAN DE HEER J . C . VAN DER NET (875332) 6. BEËDIGEN VAN DE HEER J.C. VAN DER NET TOT LID VAN DE GEMEENTERAAD (875335) De voorzitter En die zijn onderzocht door de commissie die gevormd is door de heer Klous als voorzitter, mevrouw Heijmans en de heer Romijnsen. De commissie heeft de geloofsbrieven reeds voorafgaand aan de vergadering onderzocht en meneer Klous, wellicht wilt u ons niet langer in spanning laten en zeggen wat er uit gekomen is? De heer Klous Voorzitter, dat doe ik graag. De commissie heeft geconstateerd dat er geen belemmeringen zijn om de heer Van der Niet als lid van de raad toe te laten. De voorzitter De heer Van der Net heeft u toch hopelijk onderzocht, in plaats van de heer Van der Niet? De heer Klous Pardon? Zei ik van der Niet? Neem me niet kwalijk. De voorzitter Dan hebben we het over dezelfde. Gelukkig, werd het ook nog even spannend. Mag ik dan de commissie van in- en uitgeleide vragen, gepersonifieerd door de griffier, om de heer Van der Net hier naartoe te halen? En dan wilde ik u vragen om allemaal te gaan staan. Het is mijn gebruik, en dat laat ik altijd zelf even over, het staat nergens in beschreven maar ik vind het altijd wel leuk, als er kindjes zijn van u die het leuk vinden om bij pappa te komen staan - vinden jullie het leuk om bij pappa te komen staan? Mag wel, hoor. Kom maar, Floris, en je zusje ook. Jullie moeten pappa nou zo lang en veel gaan missen....want pappa is haast nooit meer thuis....kom maar, hoor. Dan gaat mamma een foto maken van jullie. Goed zo, ga maar staan. U heeft aangegeven de belofte te willen afleggen en die luidt als volgt.

10

"Ik verklaar dat ik, om tot lid van de raad benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk, enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik beloof dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van de raad naar eer en geweten zal vervullen." Dan mag u zeggen: dat verklaar en beloof ik. De heer Van der Net Dat verklaar en beloof ik. De voorzitter Van harte gelukgewenst. Dan mag ik u als eerste gelukwensen met het feit dat u nu opgenomen bent in onze gemeenteraad. Wij kenden u al een beetje. U heeft al meer dan eens van zich laten horen en wij hopen dat u met veel enthousiasme nu ook in een formele setting door wilt gaan met de rol van volksvertegenwoordiger in deze raad. Nou is pappa voor l / 3 9 een beetje de baas van Dordrecht en omdat jonge mensen en kinderen niet in deze gemeenteraad zitten, dat mag nergens, dan m o e t j e 18 zijn, is het wel heel goed dat er ook pappa's met jonge kinderen in de raad zitten, w a n t j e moet van allerlei mensen wat hebben. Want dan kun je pas de stad goed besturen. Dus wat heel belangrijk is, is dat jullie ook eens op school vragen: wat vinden jullie nou dat er anders moet, of: wat moet nou veranderen? En dan kun je dat tegen pappa zeggen en dan zul je zien dat pappa ook heel goed het woord kan verkondigen van wat de jongere generatie vindt in deze stad. En als hij dan iets doet waar jullie het niet mee eens zijn, dan moet je dat thuis met pappa bespreken. Is dat goed? Beloof je dat, Floris? Ja? Doe jij dat ook? Goed zo. Gefeliciteerd, geef pappa maar een kus... goed zo. En u mag de felicitaties in ontvangst nemen, ook met mevrouw Van Benthem. De vergadering is geschorst voor enige momenten, en u krijgt bloemen van de griffier. Gefeliciteerd. e

SCHORSING 7. DIVERSE BENOEMINGEN FRACTIE VVD PER 3 JULI 2012 (866973) De voorzitter Goed, ik heropen de vergadering. Ik zie dat de kinderen al weer weg zijn; die mochten waarschijnlijk even vrij zijn van school, (mobiele telefoon gaat af) Wie is dit? Dat is de heer Pols. We turven één streepje achter uw naam, meneer Pols. Beste mensen, ik wil doorgaan met agendapunt 7. Dat betreft diverse benoemingen. Is dat akkoord, kan dat op uw instemming rekenen? Dat betekent dat de heer Pols ook de belangen van zijn partij gaat etaleren en onderbouwen in de Drechtraad. Akkoord? Prima, aldus besloten. 8. BENOEMEN MEVROUW A.P. HOVIUS (VVD) EN DE HEER J . E . VAN BURG ( C U / S G P ) ALS LID VAN DE ADVIESCOMMISSIE (BURGERRAADSLID) (873344) De voorzitter Dan ga ik naar agendapunt 8, dat is het benoemen van mevrouw A . P . Hovius van de VVD en de heer J . E . van Burg van de ChristenUnie/SGP als lid van de adviescommissie, beiden als burgerraadslid. Ik heb mij laten vertellen dat beide mensen er zijn. Wilt u even.... Ik zag net mevrouw Hovius. J a . Mevrouw Hovius is rechts voor de kijkers en meneer van Burg is links; ik had u zojuist al gezien, maar nog geen hand gegeven. Heel fijn dat u er bent en fijn dat u ondersteunend zult zijn, niet alleen aan datgene wat uw partij gaat doen, maar ook het algehele werk namens de gemeente. We hopen ook dat u daar veel vreugde aan zult beleven. Van harte gelukgewenst en ik zal nog zeggen dat mevrouw Hovius, want ik zei zojuist iets van kinderen, u moeder bent van drie volwassen kinderen, staat hier bij. Nou, dat durf ik haast niet hardop te zeggen. En u bent ruim tien jaar lid van de V V D , actief en lid van de campagnecommissie voor de gemeenteraadsverkiezingen 2010, u bent ook kandidaat geweest voor Provinciale Staten. En u bent lid van de DOV. En uw leeftijd staat hier ook bij, maar dat blijf ik altijd ongepast vinden, dus ik zeg dat u nog lang geen 46 bent. Dan meneer van Burg. U bent relatief jong, u bent 28 jaar, u bent gehuwd, vader van twee kinderen. U heeft technische bedrijfskunde en theologie gestudeerd. Heel boeiend; daar gaan we nog vaak met elkaar over discussiëren. En u werkt als universitair docent aan de VU in

11

Amsterdam. U bent lid geweest van de SGP jongeren en sinds zes jaar lid van de SGP. En u weet wat er doorgaans gebeurt met jonge SGP-ers in deze gemeente, dus wij zullen uw activiteiten met meer dan gemiddelde belangstelling volgen. Het gaat u goed. Heel hartelijk dank. Wij nemen dit besluit; iedereen akkoord? J a , akkoord en u wordt gefeliciteerd daarmee. De griffier overhandigt u, met iemand van de griffie, een boeket bloemen en ik wil eigenlijk uw toestemming vragen om door te gaan naar de hamerstukken. Hamerstukken 9. INDIENEN ZIENSWIJZE OP BEGROTING 2013 EN JAARREKENING 2011 GRD (870421) De voorzitter Is dat akkoord? Akkoord. 10. INDIENEN ZIENSWIJZE BEGROTING 2013 WEGSCHAP TUNNEL DORDTSE KIL (874433) De voorzitter Akkoord? Aldus besloten. 11. AKKOORD GAAN MET INZET SI MIDDELEN PORTFOLIO DUURZAAMHEID, VOOR DE BIESBOSCH, VOOR MONITORING EN INTERNE DUURZAAMHEID EN TEN BEHOEVE DAARVAN KREDIET BESCHIKBAAR TE STELLEN (874092) De voorzitter Is dat akkoord? Akkoord. 12. INSTEMMEN MET HET (AANGEPASTE) VOORSTEL NOORDOEVERSTRANSFORMATIEZONE (867242) De voorzitter Kan dat op uw instemming rekenen? Akkoord. 13. Vaststellen van de achtste wijziging van de Verordening parkeerbelastingen Dordrecht (854967) De voorzitter Is dat akkoord? De heer Tiebosch Voorzitter? We hebben bij de drie onderdelen van de Ark van Noach een stemverklaring. Dit is de eerste, bij nummer 13. Voorzitter, D66 stemt niet in met de voorgestelde achtste wijziging van de verordening Parkeerbelastingen Dordrecht. Wat mijn fractie betreft is het niet de verantwoordelijkheid van de gemeente om voor de ondernemer van de Ark van Noach op kosten van de Dordtenaren een parkeerterrein aan te leggen. De ondernemer van de Ark heeft geen sluitende business case in hoeven te dienen en wat onze fractie betreft is er geen bewijs van meerjarig perspectief. Dat is wat ons betreft nog een extra argument om tegen het gereduceerde tarief van twee euro voor de eerste vier uur te stemmen. Dit kan worden uitgelegd als willekeur. De heer Tazelaar Voorzitter, de VSP stemt daar ook mee in. Wij onderstrepen de woorden die net uitgesproken zijn door D66. Dank u wel. De voorzitter Iemand anders nog over dit hamerstuk? De heer Lagendijk van de PvdA. De heer Lagendijk Ik weet niet of ik een paar dingen nu in één keer neem, maar wij vinden de inspanningen van het college om tijdelijke voorzieningen te creëren op het Stadswerven gebied uitstekend en dat mag ook van de gemeente inspanningen vergen. Ook het creëren van een parkeervoorziening ter plekke hoort daar wat ons betreft bij en als het gaat om de wijze waarop de raad daarover betrokken is geweest, vinden wij dit naatje. Het vervelende is dat dit niet het eerste dossier waar dit zo op loopt. En het is met name vervelend omdat het, althans wat ons betreft, ook een beetje de vreugde wegneemt van het feit dat daar zo voortvarend geïnvesteerd wordt. Maar als we puur naar de inhoud kijken, dan vinden wij dit de moeite waard. Dank u wel. De heer Karapinar Voorzitter, als GroenLinks willen wij ook een stemverklaring afgeven. De Ark van Noach is een initiatief van een ondernemer, waarvan wij ook denken dat het 12

een trekpleister zal zijn voor de stad en dat het marketingwaarde heeft. Maar, voorzitter, dit is al het zoveelste dossier in korte tijd waarbij de raad met de feiten op de neus wordt gedrukt. Er wordt eerst een parkeerterrein aangelegd en daarna wordt de raad pas geïnformeerd. Wij zijn hier niet van gediend. Het parkeertarief van 2 euro per bezoek vinden wij aan de lage kant. Zoals de wethouder tijdens de commissievergadering al zei: hoe dichter bij de binnenstad, hoe hoger het parkeertarief zal moeten zijn. Aangezien het college vindt dat Stadswerven bij de binnenstad hoort, vinden wij dat het tarief ook hoger kan. Dank u wel. De voorzitter Nog andere leden van de raad? Nee? Dan nemen wij kennis van de uitingen zoals die gedaan zijn, die worden verankerd in het verslag en ga ik er van uit dat de rest conform voorstel ook besloten kan worden. Is dat akkoord? Akkoord. 14. VASTSTELLEN BEGROTINGSWIJZIGING INZAKE SCHOOLZWEMMEN NIEUW BELEID (854927) De voorzitter Dan punt 14, vaststellen van de begrotingswijziging inzake het schoolzwemmen nieuw beleid. Wie wenst het woord? De heer Pols van de VVD. De heer Pols Voorzitter, voor schoolzwemmen zijn we natuurlijk, want zeker in deze waterrijke omgeving is het belangrijk dat kinderen zwemmen leren. Wij vinden dat wel in eerste instantie een zaak die de ouders moeten regelen, maar dat de scholen daarbij ondersteunen vinden wij een goede zaak en daarom zullen wij dit voorstel wel steunen. Maar voorzitter, de financiën die hier voor uitgetrokken worden, daarvan vinden wij dat die over de hele stad verdeeld moeten worden en dat doelgroepen hier niet meer financiën voor hoeven krijgen dan andere scholen. Dus wij vinden dat het geheel over Dordrecht gelijkmatig verdeeld moet worden. Dank u wel. De voorzitter Dank u vriendelijk. Mevrouw Witsen Elias, fractie WEK. Mevrouw Witsen Elias Dank u wel, voorzitter. Wij kunnen niet instemmen met de versobering van het schoolzwemmen. De voorzitter Zijn er nog andere mensen die iets wensen toe te voegen? Nee? Dan nemen we kennis van de opmerkingen zoals die gemaakt zijn, die worden verankerd in het verslag en verder conform het voorstel zoals het er ligt. Is dat akkoord? Akkoord. 15. KENNISNEMEN VAN DE VERTROUWELIJKE NOTITIE PROGNOSE EGALISATIERESERVE PARKEER VOORZIENING 2012 EN TEN BEHOEVE VAN EEN 4-TAL PROJECTEN DE BEGROTING TE WIJZIGEN (855635) De voorzitter Is dat akkoord? De heer Tiebosch van D66. De heer Tiebosch Voorzitter, D66 heeft kennis genomen van de vertrouwelijke notitie Prognose Egalisatiereserve Parkeervoorziening 2012. Zoals bij hamerstuk 13 al aangegeven stemt D66 niet in met het inzetten van publiek bezit voor een ondernemer. Voorzitter, wat ons betreft is de Ark geen voorziening in het kader van het uitvoeren va publieke taken en in ons evenementenbeleid heeft onze raad duidelijke kaders gesteld over de voorwaarden van publieke middelen inzet. Dat is hier niet onderzocht. Verder stoort het mijn fractie dat het college een parkeerterrein aanlegt zonder vooraf toestemming te vragen aan de raad. De bestuurlijke alertheid, wat alles te maken heeft met gedrag, is voor de tweede opeenvolgende raadsvergadering niet zoals die hoort te zijn. Iedere keer om een raadsvoorstel vragen waar doel en dekking transparant worden aangegeven wordt echt vervelend. Voorzitter, wij stemmen niet in met het aanpassen van de begroting van 240.000 euro ten aanzien van de realisatie van het parkeerterrein en het aanschaffen en aanbrengen van de parkeerapparatuur ten behoeve van de ondernemer van de Ark van Noach. De voorzitter De heer Staat van de ChristenUnie/SGP. 13

De heer Staat Voorzitter, met overwegend positieve gevoelens nemen wij kennis van de Raadsinformatiebrief over de Ark van Noach. Er is vandaag... De voorzitter Nee, nee, meneer Staat. U mag wel met vreugde kennis nemen van de Raadsinformatiebrief, maar dan wel bij het agendapunt wat daar over gaat en dat is agendapunt 17. Maar ik begrijp uw enthousiasme, geen enkel probleem, maar we waren nu nog bij agendapunt 15. Geeft niet. Wilt u over agendapunt 15 iets zeggen? Nee? Dat dacht ik ook. Iemand anders nog over agendapunt 15? Nee? Dan stel ik voor om datgene wat geuit is door de fractie van D66 te verankeren in het verslag en ga ik er van uit dat de rest conform het voorstel is. Akkoord? Aldus besloten.

Stukken ter kennisname 16. RAADSINFORMATIEBRIEF OVER DE BUSINESS CASE UNIVERSITY COLLEGE DORDRECHT (866198) De voorzitter Ten eerste de Raadsinformatiebrief over de Business Case University College Dordrecht waar zojuist al een opmerking over gemaakt is aan het begin van de vergadering; die staat reeds verankerd in het verslag. Heeft iemand anders nog een opmerking te maken bij dit stuk wat ter kennisname is toegestuurd? Nee? Dan hebben we daar kennis van genomen. 17. RAADSINFORMATIEBRIEF OVER DE ARK VAN NOACH (836899) De voorzitter Dan de Raadsinformatiebrief over de Ark van Noach die ook ter kennisname aan u wordt voorgelegd en daar wil de heer Staat graag nog een keer zijn vreugde over uiten. De heer Staat van de ChristenUnie/SGP. De heer Staat Dank u wel, voorzitter. J a , nog steeds met gepaste vreugde, met overwegend gevoelens van vreugde hebben wij kennis genomen van de Raadsinformatiebrief over de Ark van Noach. Er is vandaag helaas geen mededeling gedaan vanuit het college dat het groene licht definitief gegeven is. Wethouder Mos suggereerde dat vorige week in de adviescommissie wel, dat dat mogelijk vandaag zou gaan plaatsvinden. Maar klaarblijkelijk is de kogel nog niet door de kerk. Als dat wel het geval is, dan hoor ik dat zo meteen graag nog. Maar in ieder geval is wel duidelijk dat het op een oor na gevild is en daar is mijn fractie erg blij mee. Over de besluitvorming rondom de aanleg van het parkeerterrein zijn we minder positief. De raad is bij dat punt helaas geheel buiten spel gezet. De voorzitter Dank u wel. Iemand anders die nog een opmerking wil maken? Eerst mevrouw Van Dongen. Mevrouw Van Dongen Dank u wel, voorzitter. De Ark van Noach zal als publiekstrekker een positief effect krijgen op de verdere ontwikkeling van Stadswerven. Zoals de heer Staat ook al aangeeft, er staat natuurlijk wel wat tijdsdruk op de ketel en in die zin hebben wij ook begrip voor het feit dat de gemeente heeft ingezet op een goede kostendekkende parkeerfaciliteit om die hier aan te leggen. Het is wel verstandig, zoals het college heeft gedaan, om de veiligheid van de publiekstrekker altijd voorop te stellen, zoals het met de verwachte toestroom van bezoekers heel erg belangrijk is. BETER VOOR DORDT hoopt ook gewoon dat de Ark binnenkort haar deuren zal openen. We zullen dit zeker blijven volgen en we vinden dat het college gezien de uitzonderlijke positie die deze Ark toch inneemt en kan innemen voor onze stad, zich zowel financieel als praktisch heel faciliterend en heel hulpvaardig heeft opgesteld en dat waarderen wij. De voorzitter Anderen? De heer Tiebosch. De heer Tiebosch Voorzitter, voor wat betreft D66 had het geen Raadsinformatiebrief moeten zijn, maar een raadsvoorstel. Wat ons betreft is het college een grens over 14

gegaan met het inzetten van middelen om het proces van vergunningverlening voor de exploitant tot een goed einde te brengen. Wat ons betreft, als het dan al een voorziening is van maatschappelijk nut, dan had wat ons betreft die voorziening ook op zondag open moeten zijn. De voorzitter Iemand anders nog opmerkingen over dit stuk? Dat is niet het geval? Dan worden de opmerkingen verankerd in het verslag en dan is de rest, daar wordt kennis van genomen. Er wordt geen dictum bij geformuleerd, maar als zodanig wel over gesproken in deze raad. Het stuk is dus voor kennisgeving aangenomen.

Stukken ter bespreking 18. VASTSTELLEN KADERNOTA 2013 EN KENNISNEMEN VAN DE TUSSENBALANS (861558) 19. INSTEMMEN MET KOMST NATIONAAL ONDERWIJSMUSEUM IN DE HOLLAND EN DE DAARVOOR BENODIGDE KOSTEN TE DEKKEN (865014) De agendapunten 18 en 19 worden gezamenlijk besproken. De voorzitter Dan gaan we nu naar de stukken ter bespreking. We lopen bijna op schema. We gaan 18 en 19 gezamenlijk behandelen, conform het voorstel zoals dat door de agendacommissie is verankerd. En zoals het gebruik in uw raad is, beginnen wij bij dot soort discussies altijd met de woordvoering van de grootste niet college ondersteunende partij. Dat is de PvdA in dit verband en ik wil de woordvoerder, de heer Lagendijk, vriendelijk verzoeken of hij vanaf het spreekgestoelte het woord tot de raad wil richten. Het woord is aan de heer Lagendijk. De heer Lagendijk Met alle onzekerheden die we hebben, met alle opgaven waar we staan en alle risico's die er zijn, zijn wij er toch van overtuigd: Dordrecht is een stad waar muziek in zit. Straatmuziek is er dan weliswaar niet meer bij, maar toch: Dordrecht is een stad waar muziek in zit. En dat komt omdat wij consequent proberen om langs twee aanvullende lijnen te kijken en te opereren. Dat is één, de zorg voor actuele problemen van de inwoners van onze stad. Dan gaat het om overlast of schuldenproblematiek of zorg of maatschappelijke participatie, gecombineerd met het blijven investeren in de aantrekkelijkheid en in de vitaliteit van de stad, bijvoorbeeld door de kwaliteit van wonen in de wijken en door culturele en onderwijsvoorzieningen toe te voegen. Als we vanuit dat perspectief kijken naar de periode die achter en ook voor ons ligt, dan kom ik tot een aantal constateringen. Eén, ik constateer in de rapportage over de eerste twee jaar dat het college erg tevreden is over zichzelf. Dat is altijd fijn, dat je niet het gevoel hebt d a t j e het allemaal voor de kat zijn viool hebt lopen doen, maar dat het ook wat heeft betekend. Dat is goed. Ik constateer dat we aan de ene kant dossiers hebben gehad zoals de bioscoop en FC Dordrecht waar wij niet, of niet meteen met het college op één lijn zaten. De enige serieuze smet, nog los van allerlei andere discussies die we hebben gehad is voor ons toch de gang van zaken rond FC Dordrecht, omdat dat echt de grootste misser van dit college is geweest. Omdat het daar én een goede kans om een locatie vrij te krijgen voor dure woningen èn de kans om een nieuw sporticoon aan de stad toe te voegen èn de kans om het betaald voetbal een sterkere rol te geven in het sociale beleid van deze stad heeft laten lopen. Maar aan de andere kant zijn er ook hele goede dingen. Wij vinden dat het college zichtbaar probeert om zijn prioriteiten serieus en consequent inhoud te geven. Die voorspelbaarheid, die je ook terugziet in de klip en klare teksten in de Kadernota, is volgens ons voor zowel de stad als voor de politiek een goede zaak. Ik zie ook dat het college het investeringsprogramma In een aantrekkelijke stad zoals dat door de vorige colleges en gemeenteraden is gestart, voor een deel ook consequent wil doorzetten en ook dat kennelijke gevoel van urgentie op de continuïteit van wat in gang is gezet, is naar onze mening goed voor de stad en de politiek. De aangekondigde verbeteringen in de bestuurlijke stijl vinden wij dan weer niet zo erg uit de verf komen. Het komt toch wat schizofreen over als je zegt dat je beter naar de 15

mensen in de stad wilt luisteren en ze serieus wil nemen terwijl het luisteren en serieus nemen van de gemeenteraad door bijna de helft van de raad teveel niet wordt herkend of gevoeld. We staan er financieel "relatief goed" voor. Tja, wat is dat? Als de mensen om je heen verzuipen en jij hangt nog aan een zompige reddingsboei, sta je er dan goed voor? J a , relatief wel, j a . Nou, zo erg is het niet naar ons oordeel. Nogmaals, er zit muziek in vanwege de combinatie van degelijk financieel beleid enerzijds, niet alleen van dit, maar ook van de vorige colleges en het blijven investeren in de stad anderzijds, dat dat continuïteit krijgt. Dat is waarom er wat ons betreft muziek in zit. Of je het nu hebt over wijkgericht werken, over gemeentelijke dienstverlening of over culturele voorzieningen, stuk voor stuk allemaal investeringen die in het verleden ook wel heel goed gescoord hebben, met prijzen voor bewonersparticipatie en de beste gemeentesite van Nederland en de Nationale Erfgoedprijs. Die lijn probeert het huidige college vast te houden, met uiteraard ook haar eigen accenten: evenementen weer terug aan de top, geweldig; duurzaamheid, nieuwe investeringen in de bioscoop en in het Onderwijsmuseum, een extra impuls voor het wijkgericht werken, allemaal nieuwe reuring op de Stadswerven. Allemaal naar ons gevoel hele goede zaken. Nou zeg ik er meteen bij dat het niet zo is dat wij op basis hiervan hebben besloten om ons maar bij een van de drie collegepartijen aan te sluiten. J a , ik zag de heer Pols een beetje kijken van: nou....wie ga je kiezen? Nee, u moet het meer zien dat wij blij zijn dat het huidige college op een aantal punten net zo verstandig blijkt te zijn als het vorige en dat u de goede kant op gaat. Hou vol. Financieel. Wij kunnen met de verschillende structurele budgetdoorrekeningen die het college maakt, door de bank genomen wel leven. Ik zou nog wel graag willen dat de wethouder van Financiën ons nog even uitlegt hoe dat precies met de OZB zit. Er staat dat dat niet verhoogd wordt, maar wat betekent dat nou? Dat we minder gaan betalen omdat de waarde van onze woningen afneemt, of betekent het dat we weliswaar hetzelfde blijven betalen, maar dan niet méér? Maar dan gaan we per 1.000 euro waarde meer betalen. Wat betreft de incidentele middelen, dat is vooral een discussie over het weerstandvermogen. Wij zijn het eens met het college dat zegt dat er voldoende redenen zijn, zowel in de noodzaak om te blijven investeren in de stad als ook in de financiële positie van de stad in de stresstest en de benchmark met andere steden, dat er voldoende redenen zijn om te stellen dat het genoeg is als minstens 9 0 % van de gekwantificeerde risico's in de reserves zijn afgedekt in plaats van de aanvankelijk gewenste 100%. Dat is ook een lijn die de accountant, tegenwoordig echt niet de makkelijkste partner die je kunt hebben, tot degelijk en verantwoord beleid bestempelt. Dus ik zie niet waarom wij op dit punt Roomser dan de paus zouden moeten zijn. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Dan heb ik toch een vraag. J a , ik maak maar gebruik van de nieuwe orde. We hebben met elkaar kort geleden, verleden jaar nog, afgesproken dat we een weerstandsvermogen van 1,0 zullen aanhouden als minimum. Wat maakt nou dat u ineens vandaag de dag andere inzichten heeft? En de vraag daarachter is: vindt u ook d a t j e weerstandsvermogen moet gebruiken voor investeringen of alleen voor tegenvallers? De heer Lagendijk J a , u gebruikt het voor investeringen, he? Ik heb een keurig overzichtje in de Kadernota ... sorry? De heer Van der Kruijff J a , maar wat u vindt? De heer Lagendijk J a , maar ik constateer dat u en met u uw college dat die.. De heer Van der Kruijff Maar wat ik vind, dat gaat u straks nog horen. De heer Lagendijk J a , zo gaat mijn tien minuten heel snel voorbij, natuurlijk. De heer Van der Kruijff Het was toch uw voorstel?

16

De heer Lagendijk Ik zou gewoon willen zeggen dat ik zie dat het college zijn reserves gebruikt om investeringen op peil te houden en dat vinden wij in principe een goede zaak. De vraag is alleen: hoe ver ga je daar in? We hebben natuurlijk vorig jaar en dit jaar voor de tweede keer de accountant gevraagd om expliciet een oordeel te geven over hoe de financiële positie van de gemeente er voor staat en met name die stresstest is voor ons een reden om te zeggen: nou, we hoeven over die 100% dekking van gekwantificeerde risico's niet zo fanatiek te zijn als we aanvankelijk dachten. En dat betekent dat als je, we doen verder helemaal geen voorstellen om nog extra te investeren ten laste van de reserve, maar dat als je als de nood aan de man komt en je wilt daar nog wat mee, dan zit daar op basis van die 90 procents norm nog iets meer ruimte, ik schat tussen twee en drie miljoen dan wanneer je dat niet doet. En... Mevrouw De Smoker Voorzitter? Maar dit college stelt middels de Kadernota nu voor om het weerstandsvermogen juist extra te versterken om de komende extra rijksbezuinigingen op te vangen. Bent u het daar mee eens dan? De heer Lagendijk In de 50 miljoen, althans voor zover ik het allemaal begrepen heb, in de 50 miljoen die nu wordt opgeteld als het risico, daar zit voor twee jaar, voor 2012 en 2013, een bedrag van 2, respectievelijk 6, is 8 miljoen om de rijksbezuinigingen op te vangen. J a , die vang je dan natuurlijk maar één jaar op, maar dat creëert dan de tijd om naar oplossingen te zoeken. En dat vind ik op zich een prima zaak. Dit betekent overigens dat als je van die 0.9 uitgaat er nog een marge van pakweg tussen de 2 en 3 miljoen is. Kijk, dat wij staan voor 90 procent, dat wil niet zeggen...waar het uiteindelijk om gaat is: hoe kom je tot een kwantificering van je risico's? Kijk, als die 50 miljoen naar uw gevoel niet genoeg is, nou, dan moet u daar argumenten voor geven en als het 60 moet zijn, dan moet het 60 zijn. Het gaat ons alleen maar over de vraag: hoeveel dekking hebt u daar nou per se voor nodig als je vindt dat de stad het nodig heeft om behalve financieel degelijk te opereren, ook moet kunnen blijven investeren in de toekomst? En vanwege die combinatie denk ik dat je er ietsje minder gespannen naar zou kunnen kijken. Inhoudelijk. Ik wil op een aantal voorstellen van het college graag ingaan. Dat is het Onderwijsmuseum, dat is Dordt West, dat is de Task Force en dat is het University College; de rest is akkoord. Het Onderwijsmuseum. Op zichzelf is het initiatief een prima mogelijkheid, misschien wel voor zover we nu kunnen zien de enige mogelijkheid, om De Holland te herstellen. Wij vinden wel de business case aan de dunne kant. Het is een heel nieuw concept, dat moeten we niet vergeten. Je kunt niet zo maar zeggen, die succesformule wordt van Rotterdam naar Dordrecht verplaatst; dat is niet zo. Het is een heel nieuw concept waarop vrij weinig externe toetsing zit. Desalniettemin, voor ons is het Onderwijsmuseum de moeite waard als, één, het aantal bezoekers ook daadwerkelijk wordt gehaald, twee, als de relatie met de stad programmatisch, met andere voorzieningen, maar ook de relatie tussen: komen die mensen die naar het Onderwijsmuseum gaan ook nog in de binnenstad, als die relatie met de stad uit de verf komt, en zo lang wij het inderdaad als een project van cofinanciering zien. Zo lang het rijk betaalt, betalen wij ook. En het rijk garandeert voor een beperkt aantal jaren, dan garanderen wij ook voor een beperkt aantal jaren. De dekking is onder voorwaarden ook akkoord. Wij willen wel een verantwoording over de 200.000 euro vrijval cultuur. Dat zit hem kennelijk vooral in het aflopen van het contract met de cultuurintendant, dat is verder niet verboden uiteraard, maar we willen graag kunnen beoordelen welke resultaten dan met die cultuurintendant zijn geboekt, hoe we die resultaten denken te borgen, welke opgaven er nog liggen en hoe daar aan gewerkt gaat worden. Op dit punt moet wat ons betreft vóór de begroting ook iets bekend zijn. Dat is het Onderwijsmuseum. Dan voor wat betreft Dordt West. Nou, een prima voorstel om dat wat er aan enorm positieve zaken met name in Crabbehof en Oud Krispijn de afgelopen jaren in gang zijn gezet, om dat ook niet af te breken, maar te borgen en tegelijkertijd voor Nieuw Krispijn en Crabbehof de boel beet te pakken. Voor wat betreft de task forces, die van de huisvesting arbeidsmigranten, ja, de resultaten van de handhaving zijn kennelijk goed, dat vind ik mooi. Wij zijn om die reden ook akkoord met het extra geld,

17

maar zouden willen suggereren: maak er dan een task force kamerverhuur van, want het probleem is inmiddels volstrekt duidelijk, niet alleen bij de arbeidsmigranten. Voor wat betreft de overlast, dat is een heel interessant punt. We hebben veel discussie gehad over de vraag of repressie en handhaving van dak- en thuisloze verslaafde overlastgevers voldoende in evenwicht is met een opvangaanpak, met name in individuele trajecten en in therapeutische woonvoorzieningen. Niet omdat wij zo van de geitenwollen sokken zijn, maar omdat alleen zo'n evenwichtige aanpak waterbedeffecten voorkomt en leidt tot structurele afname van overlastgevend gedrag in de stad, en d a t j e daarmee laat zien datje blijft investeren in de ontwikkeling van mensen. Oók als ze zich in een bepaalde periode van hun leven beroerd gedragen. Ik zou van de wethouder graag willen horen of zij van mening is dat dit ook echt een feit is. Dat de huidige aanpak niet alleen leidt tot waterbedeffecten, maar feitelijk heeft geleid tot een daadwerkelijke afname van overlastgevend gedrag in de stad en zo j a , waar ze dat op baseert. En als wij dat overtuigend vinden, dan gaan wij graag akkoord met het voorgestelde extra geld. Voor wat betreft het University College, tja. Op zichzelf is het een heel goed idee om een academische bachelor opleiding te willen, juist op die economische terreinen waar Dordrecht zich in kan onderscheiden. Het profileert de stad nationaal, internationaal zelfs, het versterkt het economisch profiel, brengt studentenleven in de stad, stimuleert op termijn denk ik ook nog wel de komst van hoger opgeleiden naar de stad. Allemaal cruciaal voor een vitale toekomst van Dordrecht. Daar zit het probleem niet. Waar wel? Er ligt een business case die inhoudelijk wel interessant is, maar financieel, vinden wij, beroerd onderbouwd. Behalve de 1,4 miljoen reservering die nu gevraagd wordt, wordt ook nog verondersteld dat eerdere uitspraken van de gemeenteraad over het eerste University College plan in het Hof ook financieel nog volledig overeind staan. Wij weten dat niet: het is een andere locatie, andere opleiding, andere tijd. Wij zijn er eigenlijk nog niet erg gerust op dat hier nou sprake is van wat we dan graag noemen gecontroleerde ontwikkeling. Wat wij willen: we willen de kosten voor fase 1, dat is die moederuniversiteit zoeken, dat is die makrodoelmatigheid vaststellen en dat is de accreditatie regelen, dat willen wij nu beschikbaar stellen. En verder reserveren we vooralsnog wat ons betreft helemaal niets. En op basis van de resultaten van fase 1 willen wij ook een degelijke financiële onderbouwing, niet alleen van die gepresenteerde aanloopkosten, maar juist ook van het financiële perspectief daarna. Dat vergt een... De voorzitter Wilt u afronden? De heer Lagendijk .... serieuze actualisatie van de financiële kaders die aan eerdere collegepogingen waren verbonden. De heer Van der Kruijff Voorzitter? De heer Lagendijk Laatste punt... De voorzitter Nee, uw tijd is om. Een kwartier is om, twee minuten interruptie, 13 minuten spreektijd. Dat is de afspraak. U moet afronden, nu. De heer Lagendijk Mag ik nog één zin? Ik mag afronden, toch, zei u net? De voorzitter Eén zin. De heer Lagendijk J a , ja. Ik maak hem zo lang mogelijk....nee, dat is niet waar, dat doe ik niet. Vorige keer hebben wij gesproken over het initiatief Muziek maakt slim. Daar heeft de wethouder inmiddels een aantal activiteiten op ondernomen en wij hebben een motie gemaakt waarin wij het college voorstellen om dat niet zo incidenteel te doen als nu wordt voorgelegd, maar om echt scholen te kiezen waar muziek in zit. Aan de hand van die motie zullen wij nog wel een nadere toelichting geven in de tweede termijn. Dank u wel.

18

De voorzitter J a . Maar die is voor u korter. De woordvoerder voor BETER VOOR DORDT is aan het woord. Gaat uw gang. De heer Schalken Voorzitter, dank u wel. We zijn nu halverwege de periode. Sterke wensen en een sterk bestuur maken een sterke stad. De ingezette koers van dit college toont daadkracht en lef, en dit ondanks het feit dat dit college voor de tweede keer wordt geconfronteerd met een nieuw te vormen kabinet en alle daarmee gepaard gaande onzekerheden. Onze waardering voor een bestuur dat stevig op koers ligt en daar aan vasthoudt. Met een weerstandsvermogen van rond de 0.9 blijven investeringen mogelijk. We moeten wel een sterke stad blijven; op welke manier denkt het college het weerstandsvermogen weer te kunnen laten stijgen? Voorzitter, doen we onszelf niet tekort met een omslagrente van 4% ... De heer Van der Kruijff Voorzitter? Ik heb een vraag aan de heer Schalken. Wat vindt hij zelf wanneer het weerstandsvermogen weer rond 1 moet zijn? De heer Schalken Wanneer? Nou, voorzitter, wij hopen dus inderdaad dat de koers waar nu voor wordt gekozen, daar staan we achter omdat het investeren mogelijk maakt, maar wij willen wel graag op de lange termijn zien op welke manier het college denkt dat die weer kan stijgen en daar hoor ik graag het antwoord van het college op. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Bij het bespreken van de jaarrekening hamerde vooral de fractie BETER VOOR DORDT op een weerstandsvermogen minstens boven de 1.0, dus wat is dan bij u lange termijn, meneer Schalken? En zeg dan niet tegen mij: 2015, want dat is het voorstel wat voor ons ligt. De heer Schalken Voorzitter, ik geef nu aan dat wij akkoord zijn met de 0,9 nu, maar dat we wel graag zien dat binnen niet al te lange tijd er wordt gekeken om het weer omhoog te krijgen naar de 1. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dan begrijp ik wat dat aangaat de ommezwaai niet van BETER VOOR DORDT, naar waar zij in de vorige raadsvergadering, twee weken geleden, nog hamerden op minstens die 1.0 tussen de 1.4, nu opeens toch een beweging maken om maar tegemoet te komen om eigen wensjes in te vullen. De heer Schalken Voorzitter, ik wacht nu eerst even het antwoord van het college af op onze vraag. Doen we onszelf niet tekort met een omslagrente van 4 % ? Wij zouden graag zien wat de effecten zijn op het weerstandsvermogen bij een eventuele aanpassing of verlaging van die interne renteomslag met bijvoorbeeld 0,50%, 1%, 1,5%, wat dat zou betekenen voor de begroting van 2013. Wij zien de uitwerking hiervan graag voor de begroting tegemoet. Voorzitter, een sterk bestuur sluit de Derde Merwedehaven en restaureert gebouw De Holland, want dat is waar de stad om vraagt. Wat betreft de restauratie van De Holland heeft BETER VOOR DORDT een amendement samen met D66 over de restauratie van de beeldengroep. Voorzitter, er worden sterke wensen gerealiseerd. Neem de jarenlang gekoesterde wens van vele Dordtenaren voor een bioscoop, het Filmhuis en investeringen in Het Hof en Kunstmin. De Stadswerven wordt een hoogwaardige woonplek met de Ark, DordtYart, Villa Augustus en museumschip de Siegfried. Morgen zullen we de kaders voor deelgebied B vaststellen. Een brug tussen de Stadswerven en de Riedijkshaven willen we niet te lang uitstellen om die verbinding met de binnenstad ook letterlijk te kunnen leggen. Gezien de reële kans op eventuele aanbestedingsvoordelen mag de aanleg wat BETER VOOR DORDT betreft naar voren gehaald worden. Voorzitter, een levendige binnenstad, een vierde pijler die dit college heeft toegevoegd aan de ambities. Een uitdaging die we met elkaar aangaan in deze evenementenstad van 2012. We zien graag een brede betrokkenheid en een gedeelde verantwoordelijkheid van ondernemers en bewoners om 'levendig' en 'leefbaar' in de juiste balans te krijgen. Over nieuw bouwen in de binnenstad praten we beleidsinhoudelijk verder aan de hand van het Stadsberaad. Bij onze mooie binnenstad

19

past geen ontsierende graffiti; een gerichte aanpak is daarom ook een sterke wens van ons. Ontsierend is ook het laboratoriumgebouw in Sterrenburg. Wat kan het college concreet doen om deze rotte kies te trekken? Stadscentra kampen met leegstand; Dordrecht is daarbij geen uitzondering. Voorstraat Noord en de Vriesestraat tonen aan dat er wel degelijk tegen deze stroom in kan worden gezwommen. En een bij deze tijd passende visie op de binnenstad kan de komende tijd boeiende discussies opleveren. Maar we zullen vooral een gezamenlijke inzet van gemeente, vastgoedbezitters, ondernemers en maatschappelijke partners moeten faciliteren en optimaliseren. De leefbaarheid van de binnenstad is toegenomen nu het aantal overlastgevers afneemt. De task forces boeken successen. Wij ondersteunen van harte dat het college nu gaat doorpakken en de aanpak breder wil trekken. Door convenantafspraken kunnen afsluitingen van drinkwater en huisuitzetting worden voorkomen; het college heeft daar actief invulling aan gegeven. Een volgende stap en een sterke wens van BETER VOOR DORDT is om dit tevens te bereiken voor de nutsvoorzieningen en de zorgverzekeraars. Steeds meer mensen, niet alleen uitkeringsgerechtigden maar ook werkenden met een dienstverband en kleine ondernemers hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Het beroep op schuldhulpverlening neemt toe. Vele organisaties in de stad bieden hierbij hulp aan deze mensen. BETER VOOR DORDT heeft zich breed georiënteerd en organisaties deels tot elkaar gebracht, maar er is meer nodig om de effectiviteit van de welwillende organisaties tot een gerichte ketenaanpak te brengen, die de mensen in nood tijdelijk ondersteunt en hen helpt de weg naar zelfredzaamheid terug te vinden. Wij dienen hiertoe een motie in. De heer Van Verk Voorzitter, mag ik een vraag stellen? U zegt dat de organisaties bijeen moeten worden gebracht door de gemeente. Hoe denkt u daarbij het kaf, de malafide organisaties, te scheiden van de bonafide organisaties? De heer Schalken Nou, ik denk dat dat in de uitwerking aan de orde komt en dat in die uitwerking gekeken moet worden hoe je dat op de beste manier vorm kan geven. In de motie staat dat het in eerste instantie de bedoeling is dat de gemeente een faciliterende rol heeft om de organisatie vorm te geven, waarbij de organisatie daarna zelfstandig zijn werk kan doen. De heer Van Verk Maar voorzitter, wij hebben daar toch een organisatie toe uitgerust? Dat is namelijk de Sociale Dienst Drechtsteden. De heer Schalken Voorzitter, volgens mij hebben we duidelijk genoeg aangegeven en heeft ook de avond die we hebben georganiseerd duidelijk laten zien dat er behoefte is aan betere samenwerking tussen de organisaties en ik praat hier graag verder met u over in de tweede termijn, waarin waarschijnlijk nog discussie over deze motie zal komen. Voorzitter, waar veel gemeenten zich genoodzaakt zien tot verhoging van de lokale lasten kan Dordrecht pas op de plaats maken, waardoor de koopkracht van de inwoners niet nog verder afneemt. Zwembad de Dubbel, manege Crabbehof en een bibliotheekvoorziening in Sterrenburg blijven voortbestaan; sterke wensen uit de stad en ook uit ons programma waar dus nu gehoor aan wordt gegeven. De heer Van Verk Voorzitter, mag ik een vraag stellen over de koopkracht? De heer Schalken zegt dat de koopkracht niet afneemt omdat de lasten beperkt blijven tot nul procent. Kan hij dan antwoord geven op de vraag die de heer Lagendijk heeft gesteld of we nou nominaal minder gaan betalen, of dat het bedrag hetzelfde blijft en we dus per saldo toch meer gaan betalen? De heer Schalken Nou, voorzitter, daarvoor wacht ik graag het antwoord van de wethouder af. Daar komen we dadelijk op terug. De heer Van Verk Dan zou ik niet zo stellig zeggen dat het zo'n groot winstpunt is.

20

De heer Schalken Voorzitter, het college investeert in het kader van het University college in het Kennisinstituut EcoShape en wij zien als BETER VOOR DORDT ook het belang voor Dordrecht. Voorzitter, u kent BETER VOOR DORDT ook als een partij met aandacht voor de funderingsproblemen. Er komt waarschijnlijk later dit jaar, begin volgend jaar een evaluatie van de aanpak in Dordrecht. BETER VOOR DORDT vraagt het college het kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek dat er nu is, te ondersteunen om de bestaande kennis te borgen. Een sterke wens uit de stad waar we de komende twee jaar echt op in moeten zetten is handhaven op snelheidsovertredingen en dan wat ons betreft in eerste instantie in de 30 km zones. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Ik heb er toch wel een beetje moeite mee. Uiteraard moet kennis rondom funderingen geborgd worden, maar aangezien het kenniscentrum voortkomt vanuit een fractielid van uw eigen fractie, dat u hier op deze manier zo om verzoekt... kunt u dat nader uitleggen aan mij? De voorzitter Nee, nee, mevrouw De Smoker. Met alle respect wat ik doorgaans heb voor uw inbreng, ik moet als voorzitter van de raad u er op wijzen dat deze opmerking niet in het geheel, ook niet gedeeltelijk, juist is omdat met het desbetreffende fractielid duidelijk gemarkeerde afspraken zijn gemaakt over betrokkenheid. Dus ik vind, vanuit de afspraken die gemaakt zijn, het niet helemaal juist dat u die opmerking zo maakt zoals u hem heeft gemaakt. Mevrouw De Smoker. Mevrouw De Smoker Nou, voorzitter, ik ben wat kort van stof aangezien de interruptie kort moeten blijven. Kijk, dat heb ik dus niet bedoeld te zeggen, voorzitter. Ik zeg alleen dat ik dat een merkwaardig fenomeen vind. De heer Schalken Waarvan akte. Voorzitter, ik was gebleven bij het inzetten op handhaving van snelheidsovertredingen. Er wordt veel te vaak veel te hard gereden in de wijken. Meer handhaven zal leiden tot positieve gedragsbeïnvloeding en wie daar niet gevoelig voor is, zal die pijn moeten voelen in zijn portemonnee middels een bekeuring. We weten hoe lastig het is omdat zeker niet alleen de gemeente er van is, maar wie weet zijn er investeringen voor nodig om wel voor elkaar te krijgen dat die snelheidsbeperkingen worden gerealiseerd en dan kunnen we daar als raad dan een afweging in maken. Voorzitter, Dordrecht wordt steeds duurzamer en het platform Dordt Duurzaam wordt door ons zeer gewaardeerd. Een particulier initiatief om Dordrecht steeds meer plastic tas-vrij te maken wil BETER VOOR DORDT graag steunen en gesteund zien door het college. Wij vragen de gemeente op dit punt haar duurzame voorbeeldrol te nemen met plastic tas-vrije overheid en overheidsgerelateerde instellingen en we zetten dit kracht bij middels een motie. Voorzitter, ik heb me gerealiseerd dat ik een klein stukje ben vergeten na een interruptie en dat betreft het gratis OV. BETER VOOR DORDT is blij dat het gratis openbaar vervoer weer is opgenomen en wij kiezen wat dat betreft voor de variant gratis waarbij met eventueel een maximaal aantal kilometers we kunnen zien of we in 2013 niet boven de vijf ton kosten uitstijgen. De heer Van Verk Voorzitter, mag ik een vraag stellen? Misschien krijgen we dit keer antwoord. Is de heer Schalken het niet met ons eens dat we met zijn allen hebben afgesproken eerst een evaluatie van het gratis openbaar vervoer af te wachten alvorens we al een standpunt innemen? We zouden met zijn allen evalueren. De heer Schalken Prima dat we met elkaar evalueren, maar BETER VOOR DORDT wil nu wel duidelijk aangeven dat wij het een prima voorstel vinden om te kijken of we voor 2013 gratis openbaar vervoer kunnen behouden en het in ieder geval kunnen doen tot een bedrag aan kosten van 500.000 euro. De heer Van Verk Dus wat we ook evalueren: de uitkomst voor BETER VOOR DORDT staat al vast. 21

De heer Schalken Nee hoor, voorzitter, we wachten de evaluatie ook af en daar komen we zeker nog met elkaar over te spreken. Voorzitter, ik sluit af. We kraken een aantal kritische noten, maar spreken onze oprechte trots uit bij een sterk bestuur. Dordrecht doet waar veel gemeenten in deze financieel zware tijden alleen maar van kunnen dromen: investeren in inwoners, de stad en de toekomst. Dank u wel. De voorzitter Dank u wel. Het woord is aan de woordvoerder van GroenLinks, dat is mevrouw Ruisch zelf. Ik meld u nog dat er al een motie onder 1 is ingediend door de PvdA, de motie Dordrecht plastic tas vrij krijgt nummer 2. Er is nog een motie bij schuldenproblematiek en ik moet netjes schrijven... motie 3 wordt dat, die wordt ook verspreid en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. En er is een amendement beeldenpartij De Holland onder A . l . die ook al ondersteund wordt door D66 en BETER VOOR DORDT. Dank u vriendelijk. Mevrouw Ruisch heeft het woord. Mevrouw Ruisch Dank u wel, voorzitter. De tussenbalans en de Kadernota. Bij eerdere beschouwingen, Kadernota, begrotingsbehandeling en BURAP hanteerde ik de indeling Sterke mensen, sterke wijken, sterke stad, het motto van de verenigde oppositiepartijen. Die indeling pak ik nu weer. Maar eerst de tussenbalans. Het document tussenbalans ademt enthousiasme en tevredenheid uit, niet in het minst door de foto op de voorpagina. Tevredenheid over de behaalde resultaten. Tevredenheid over de gekozen bestuursstijl. Een bestuursstijl waarin het college zich op een andere, meer open manier wil verhouden tot de stad. Actief luisteren naar en de dialoog aangaan met, keuzes toelichten en niet weglopen voor impopulaire maatregelen, aldus het document. Tevredenheid over de samenwerking met bedrijven en andere partners in de stad, de samenwerking in de regio, tevredenheid over de samenwerking op grotere schaal, de Vlaams-Nederlandse Delta en landelijke netwerken. De fractie van GROENLINKS vindt de toon wel erg euforisch. Er zijn zeker voorbeelden dat er goed is geluisterd, maar er zijn ook voorbeelden dat het luisteren naar de Dordtenaren minder goed uit de verf is gekomen. En wat dacht u van de rol van de raad? Volgens mij kan dat echt stukken beter. Te vaak zijn we de afgelopen periode te laat geïnformeerd of geconsulteerd. Hardnekkig is het gegeven dat de raad over belangrijke zaken slechts werd geïnformeerd middels een Raadsinformatiebrief in plaats van dat de raad in positie werd gebracht door de raad een uitgewerkt collegevoorstel voor te leggen en in een aantal gevallen werd het budgetrecht van de raad met voeten getreden. En hoewel de fractie van GroenLinks het college haar successen gunt, hadden we het daarom ook wel aardig gevonden als het college had aangegeven waar nog het een en ander te verbeteren is. Een ander punt is dat de resultaten van dit college ook behaald konden worden doordat voorgaande colleges hiervoor de basis hebben gelegd en de financiële voorwaarden goed hadden geregeld. Ik ga naar mijn thema's. Sterke mensen. Sterke mensen zijn die mensen die voor zichzelf kunnen zorgen, die hun leven inhoud kunnen geven en die tegen een stootje kunnen. Om sterke mensen te krijgen moetje in mensen investeren, onder andere middels het onderwijs. Recent stelden wij samen met BVD en de VVD vragen over het Leonardo onderwijs, onderwijs gericht op zeer intelligente jongeren. De fractie van GroenLinks is van mening dat ook deze jongeren recht hebben op passend onderwijs, net als alle kinderen. Als overtuigd voorstander van het Openbaar Onderwijs betreurt GroenLinks het zeer dat het Leonardo Onderwijs niet onder de vlag van de OPOD blijft, juist nu het erop gaat lijken dat er binnen afzienbare tijd extra geld komt van de landelijke overheid. De inspanningen om in Dordrecht een University College van de grond te krijgen ondersteunen wij van harte, maar we blijven de ontwikkelingen kritisch volgen. Er is naar de mening van GroenLinks nog te weinig zicht op de financiële consequenties op de langere termijn. Wij wachten daarom ook de uitgewerkte business case af. Tegenover sterke mensen staan zwakkere mensen; mensen die voor kortere of langere tijd extra steun nodig hebben. In het afgelopen jaar is veel te doen geweest over deze groepen. Door de decentralisatie van een aantal belangrijke regelingen van rijk naar gemeente krijgt de gemeente er een aantal verantwoordelijkheden bij. Ik doel hier uiteraard op de samenvoeging van groepen werknemers aan de onderkant van de

22

arbeidsmarkt in de WWNV en de transities Jeugdzorg en AWBZ. We hoeven vandaag die discussie niet over te doen, maar GroenUnks is blij dat voorlopig een halt is toegeroepen aan een aantal onsympathieke maatregelen. Er is inderdaad niks mis mee om alle mensen, ook mensen met een beperking, te stimuleren om betaald werk te doen, maar wat GroenLinks betreft kan dat humaner en met meer oog voor de realiteit. Sterke wijken. In de wijken wordt stevig geïnvesteerd. Mevrouw Koene Voorzitter? Ik ben even nieuwsgierig of mevrouw Ruisch even heel kort daar een extra motivatie voor kan geven, voor dat het humaner kan, bijvoorbeeld. Mevrouw Ruisch Dat wil ik zeker doen. Ik denk dat het feit dat al die mensen een toets krijgen hoeveel werkvermogen ze hebben, dat is een hele klus, voor die mensen zelf ook en in een aantal gevallen denk ik: niet reëel. Mensen die 2 0 % werkcapaciteit hebben zullen in veel gevallen echt niet aan het werk komen. En dan vind ik d a t j e de mensen dingen aandoet wat ik niet humaan vind. Dat vind ik bijna: ze confronteren met hun onvermogen, wat helemaal niet nodig is, bijvoorbeeld. Is dat voldoende voor u? Oké. De heer Van Antwerpen Voorzitter, mag ik daar op inhaken? Op het moment wanneer je het vermogen van iemand bepaalt, maak je het ook allemaal wat beter inzichtelijk voor die mensen. En ik denk op het moment wanneer mensen weten wat hun capaciteit is, want dat was juist de kern van die wet Werken naar Vermogen, dan kun je inderdaad die mensen naar vermogen belasten. Dus wat dat betreft vind ik het inhoudelijk erg jammer dat die wet er voorlopig niet komt. Mevrouw Ruisch Nou, daar kunnen we van mening over verschillen, meneer Van Antwerpen. Ik heb beargumenteerd waarom ik het vind, dat het voor een groep mensen heel niet aantrekkelijk is en in de breedte zal dat zeker ook problemen opleveren. Maar goed, die discussie zullen we nog vaker voeren, denk ik. De wijken. In de wijken wordt stevig geïnvesteerd. Ook de corporaties nemen hierin hun eigen verantwoordelijkheid. GroenLinks houdt vast aan een goed sociaal plan bij de herstructurering van oudere wijken en vindt dat hierop in economisch moeilijke tijden zo weinig mogelijk moet worden bezuinigd. In deze wijken wonen veel mensen met een laag inkomen en juist deze mensen worden hard getroffen door de effecten van de crisis. GroenLinks wil graag duidelijkheid van de wethouder over het opnieuw korten op het budget van Woonactief met € 100.000. Wij verwachten dat Woonactief hierdoor een aantal belangrijke taken niet meer kan uitvoeren en dat vinden wij ongewenst. Wij denken hierbij aan de verenigingen van eigenaren die door hen werden ondersteund en de ondersteuning van individuele huizenbezitters. Graag een reactie van de wethouder. Om nieuwe herstructureringswijken te voorkomen vraagt GroenLinks nu al extra aandacht voor de wijken Stadspolders en Sterrenburg. Ook in die wijken zijn reeds tekenen van verval. In de Kadernota worden de volgende voorstellen gedaan, specifiek gericht op de wijken; het bedrag dat beschikbaar is voor herstructurering Dordrecht West is € 8.800.000,-. Samen met de ruime budgetten die de corporaties inzetten is dit een prachtige basis om Dordt West sterker te maken. Zwembad de Dubbel blijft de komende jaren open en dat vinden wij ook een prima keuze. GroenLinks houdt liever dit zwembad open dan te investeren in een stadsstrand op de Stadswerven. Voor de duidelijkheid: het voorstel Stadsstrand uit de Kadernota steunen wij niet. In plaats van het aanleggen van deze zandbak vragen wij het college om uit te zoeken of op de aangewezen plek een stadstuin kan worden aangelegd; echt passend in deze tijd, waar steeds meer mensen zoeken naar een plek dicht bij huis om met elkaar te tuinieren, even te ontspannen, enzovoort. Er komt een aantrekkelijke groene plek aan de rand van de binnenstad waarvan iedereen gedurende het gehele jaar kan genieten. En een stadsstrand is slechts voor een paar mooie dagen geschikt. We dienen hiervoor een motie in. Door de hele stad komen inmiddels geweldige voorzieningen; sportboulevard, een bioscoop, een filmhuis, het Energiehuis. nieuw jasje. Dit alles draagt bij aan een sterke aantrekkelijke nog het Onderwijsmuseum toegevoegd. Door de argumenten

het museum, de Het Hofkwartier krijgt een stad. Daaraan wordt ook die tijdens de recente 23

commissievergadering zijn gewisseld, is GroenLinks overtuigd dat de kosten die worden gemaakt om gebouw De Holland geschikt te maken voor deze voorziening verantwoord zijn. We blijven bedenkingen houden over de exploitatie van de organisatie op langere termijn. GroenLinks is van mening dat de landelijke financiële bijdrage voor dit museum evenredig en onlosmakelijk verbonden moet zijn aan de lokale bijdrage; feitelijk wat de heer Lagendijk ook aangaf. Wij vinden dat een belangrijke voorwaarde en bovendien zullen we nauwlettend volgen waaraan het geld wordt besteed. Bij deze Kadernota kies ik er voor om uitgebreider in te gaan op milieu en duurzaamheid. Dordrecht is per slot niet voor niets een millenniumgemeente; daar moeten we wel wat voor doen. Ook op dit terrein veel aandacht voor de grote projecten. De Duurzaamheidsfabriek, de Energie Corporatie Dordrecht, de Nieuwe Dordtse Biesbosch, Centrum Weizigt, het energiezuinig en -vriendelijk maken van het wagenpark van de gemeente Dordrecht. En daar kun je bij opmerken: goed voorbeeld doet goed volgen. Dat bij de successen ook sluiting van de afvalberg 3e Merwedehaven wordt genoemd als succes, dat begrijpen wij niet, gegeven alle ophef en commotie met betrekking tot de illegale stort van asbest en het feit dat nog steeds niet boven water is gekomen wat en hoeveel er vanaf 1998 en verder illegaal is gestort. De spoedige sluiting van de afvalberg mag dan een succes zijn, De heer Schalken Voorzitter, een korte interruptie. Maar mevrouw Ruisch, zou u er dan echt liever voor kiezen om hem open te houden? Mevrouw Ruisch Nee, als u mijn verhaal aanhoort zult u dat merken. De spoedige sluiting van de afvalberg mag dan een succes zijn, met de kanttekening dat dit de gemeente, dus de bewoners van Dordrecht een flinke duit heeft gekost. GroenLinks is pas tevreden als de echte en eerlijke cijfers op tafel liggen. Daarop hebben ook de verontruste bewoners van Sliedrecht recht. Wij kijken uit naar de uitkomsten van het nog lopende onderzoek van de Provincie. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Ik vind het wel erg kort door de bocht dat mevrouw Ruisch zegt dat sluiting de burger een lieve duit kost, wetende dat wij jarenlang inkomsten hebben gehad omdat die afvalberging hier was. Dus we hebben nu iets minder inkomsten, is de optelsom, in plaats van dat het ons kost. Mevrouw Ruisch J a . Nou. De heer Van der Kruijff Het kost ons niks, maar we krijgen wat minder. Mevrouw Ruisch Nou, je krijgt wat minder... op het bedrag wat we kregen was ook wel gerekend he, in de afgelopen jaren. Dus op het moment dat hij dicht gaat krijgen we minder inkomsten. Maar u heeft gelijk, als je het in zijn totaal bekijkt, dan heeft u een puntje. Ik zet hem dadelijk even op de lijst. De natuurlijke hulpbronnen zijn niet onuitputtelijk, dat is de realiteit. Nu is de vraag hoe we ons kunnen voorbereiden op een samenleving met steeds minder fossiele brandstoffen. Dit is een mondiaal vraagstuk, maar ook lokaal in ons eigen leven dragen we hiervoor verantwoordelijkheid. Daarom zien we dit steeds prominenter terug op de lokale agenda. Duurzaamheid en aandacht voor het milieu wordt gelukkig steeds meer een uitgangspunt in de uitvoeringsplannen van bedrijven, organisaties en instellingen. Ook zien we in de verkiezingsprogramma's van steeds meer politieke partijen duurzaamheid en zorg voor het milieu nadrukkelijker terug. Een onderwerp dat in het programma van GroenLinks al velejaren een prominente plaats heeft. Wij vinden dit een positieve ontwikkeling. Daarom reken ik op uw steun bij de moties van GroenLinks over dit onderwerp, die wij vandaag zullen aanbieden. Voorzitter, GroenLinks wil zich meer inspannen om de hoofdstroom van Dordtse burgers milieubewuster te maken; daar mag best een schepje bovenop. Plastic Hero's is een goed voorbeeld dat mensen best willen meedoen, als er maar een goed zichtbare campagne wordt gevoerd. Verwarming een graadje lager, lichten uit, isolatie van de woning, zonnepanelen. In de routekaart

24

opgenomen in het document Klimaatneutraal in 2050 van 23 mei 2012 wordt onderkend dat een grote groep Dordtenaren nog niet dagelijks en/of vanzelfsprekend bezig is met het ontzien van het milieu. Daarin wil het college de komende tijd investeren. GroenLinks vindt dit een goed plan, maar dan moet er wel concreet wat gebeuren. Wij stellen voor gedurende 3 maanden op de gemeentepagina van de Stem van Dordt iedere week een artikel op te nemen waarin een milieuonderwerp wordt belicht onder het motto: "Wat kan u er zelf aan doen en wat schiet u ermee op?". En laten we dan niet vergeten om naast het nut van die maatregel op lange termijn voor het milieu te vermelden wat een gezin per jaar verdient als zij een dergelijke maatregel nemen, plat gezegd "Wat merken ze ervan in de portemonnee". GroenLinks dient hiertoe een motie in. Als ik praat over de betrokkenheid van de burgers, dan brengt mij dat tot de vraag hoe het nu staat met "Join the pipe", de watertappunten in de stad als zichtbare voorziening om het gebruik van ons kraanwater van goede kwaliteit te stimuleren en om daarmee het gebruik van flesjes water terug te dringen. De wethouder was daar toch al zo ver mee, op het moment dat GroenLinks in maart de gemeenteraad in een motie opriep om dat idee te steunen? Er was zelfs een fractie die ons verweet dat wij goedkoop wilden scoren; dat we met een niet verdiend succes aan de haal wilden gaan. Maar ik heb tot nu toe nog geen watertappunt gezien, ra ra. Er wordt gefluisterd dat na de zomer het eerste watertappunt geopend zal worden. Jammer, een beetje laat, want juist in de zomer is zo'n voorziening aantrekkelijk en nuttig voor de bewoners en de bezoekers van onze stad, hoewel we deze zomer helaas geen gebrek hebben aan water. Ons tweede punt refereert aan de ingetrokken motie van GroenLinks en de C U / S G P betreffende verbeteringen aan de eigen woning inclusief die duurzame maatregelen, het revolverend fonds verbetering particulier woningbezit. Deze motie is ingetrokken als ik mij goed herinner, maar ik laat me graag corrigeren, omdat de wethouder de strekking van de motie overnam. Graag horen wij van de wethouder hoe het nu staat met dat revolverend fonds. En als we het nu toch over investeren in milieu en duurzaamheid hebben, wil GroenLinks het college oproepen meer werk te maken van zonnepanelen op overheidsgebouwen; scholen, kantoren et cetera. In de routekaart wordt gesproken over een oppervlakte van 300 m2 en het is nog niet zeker dat het gaat gebeuren, want er staat een nulletje achter. Kom op college, neem een voorbeeld aan Amsterdam. Daar worden 2800 zonnepanelen met een oppervlakte van 3 halve voetbalvelden geplaatst op de daken van 28 Amsterdamse gemeentegebouwen, voornamelijk scholen. En dat is meteen een prachtige aanleiding om hier in een les aandacht aan te besteden. De voorzitter Prima. Dank u wel. Mevrouw Ruisch Dat was mijn laatste? Dat is jammer. In de tweede ronde heb ik nog een mooie. De voorzitter Dank u vriendelijk, we horen later meer van u. U dient de moties wel in, hoop ik? Mevrouw Ruisch zoekt haar moties en die worden zo dadelijk, als de VVD klaar is, hier centraal verspreid. Mevrouw Koene van de VVD heeft het woord. Mevrouw Koene Dank u wel, voorzitter. We hebben de Kadernota en de Tussenbalans doorgenomen en als VVD hebben we een aantal punten uitgelicht om aan de orde te stellen. Dat doen wij in drie blokken: Werken in Dordrecht, Ondernemen in Dordrecht en Wonen in Dordrecht. Twee opmerkingen vooraf. Uit de Kadernota blijkt dat het college kiest voor een weerstandsvermogen dat lager ligt dan 1,0; het is al een paar keer gevallen. Het heeft de voorkeur van de VVD om toch te proberen om dat op 1.0 te krijgen en wij stellen voor om dat vóór het einde van de collegeperiode te doen. Dat lijkt ons wel een aardige naar het volgende bewind. Wij horen toch graag de motivatie van het college waarom er nu wel genoegen wordt genomen met, wat is het, ik geloof 0,93, en wij vragen ons ook af welke risico's dat met zich meebrengt om dat zo te hanteren. Voor wat betreft het Grondbedrijf verzoeken wij het college om voor de begrotingsbehandeling met een visie te komen hoe we met het afboeken van de eigendommen en het percentage van de omslagrente omgaan, die ver boven de

25

marktrente ligt. Misschien is het toch goed, ik heb de oplossing nu ook niet zo voorhanden, maar misschien is het wel goed om daar een keer met elkaar over te praten. Werken in Dordrecht. Er wordt al flink ingezet op het arbeidsmarktbeleid, zowel in Dordrecht als in de Drechtsteden. Toch lijken we de problematiek nog niet onder controle te krijgen. Er komen steeds meer werklozen bij, terwijl er toch in een aantal sectoren voldoende vraag is om de werkloosheid juist terug te brengen. Het uitgangspunt voor de VVD is dat iedereen op het hoogst haalbare niveau mee kan doen. Dat vraagt wel een slimme aanpak. Zo is Dordrecht jarenlang toonaangevend geweest als het gaat om innovatief aanbesteden door bijvoorbeeld het toepassen van Social Return On Investment, wat bleek te werken en naar meer smaakte. In november 2010 hebben wij daarom een motie ingediend om SROI ook te verankeren in het subsidiebeleid. Helaas constateren wij dat Dordrecht voor wat betreft aanbesteden van koploper is verschoven naar de middenmoot. We zijn ingehaald door gemeenten die innovatiever, flexibeler en ondernemersvriendelijker aanbesteden en er daardoor in slagen om meer werkgelegenheid in hun regio te realiseren; via Social Return, maar ook door ruimte te bieden aan kleine ondernemers en ZZP-ers. Nu een nieuwe aanbestedingswet in de Eerste Kamer ligt verwachten wij en hopen wij ook dit najaar als raad het gemeentelijk aanbestedingsbeleid in brede zin te kunnen bespreken. Wij dienen een motie in om ervoor te zorgen dat daarin een wat vernieuwendere wijze voor SROI en de positie van kleine ondernemers en ZZP-ers binnen dit beleid geborgd zullen gaan worden. Werken in Dordrecht geldt ook voor als je bij de gemeente Dordrecht werkt. De Brede Doorlichting heeft er al voor gezorgd dat het aantal FTE's is afgenomen, maar het ziekteverzuim is nog veel te hoog en de ambitie vinden wij matig. Wij leggen als VVD de lat hoger voor het college: een ambitie van 3,5% ziekteverzuim is naar onze mening, bij de uitdagende werkgever die Dordrecht is, mogelijk. Zo hebben we gezondere medewerkers en een paar ton extra waar we andere wensen, zoals die van ons als VVD, mee kunnen financieren. Wij vragen het college vóór 1 januari 2013 met een plan van aanpak te komen. Ondernemen in Dordrecht. We moeten blijven zorgen voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Ondersteuning vanuit het Acquisitiefonds is een goede zaak, met name door ervoor te zorgen dat er meer bedrijvigheid komt die past bij de arbeidsreserve en die ook het imago van de stad ten goede kan komen. Toch vinden we als VVD de inzet op meer praktische zaken mager. Er zijn bedrijventerreinen die door de tijd ingehaald zijn en je zult daar toch moeten gaan zorgen voor een impuls. Daar hoeft niet gelijk een prijskaartje aan te hangen. Je kan bijvoorbeeld, dat gebeurt af en toe tussendoor, een bestemmingsplan aanpassen zodat er hoger gebouwd mag worden. Dan heb je meer vierkante meters om te parkeren voor de medewerkers. Gewoon met elkaar en de ondernemers eens kijken hoe je praktisch invulling kan geven aan revitalisering. Belangrijk hierbij is dat de ondernemers ook wat comfort krijgen om weer te durven investeren. Wij gaan hier graag met de raad over in gesprek. En ook al zijn we als VVD altijd wat huiverig voor het verplicht instellen van een Bedrijven Investeringszone of een fonds: het werkt vaak wel vanwege de gezamenlijke verantwoordelijkheid die je dan hebt voor een gebied en dus lijkt het ons handig om ook die ideeën daarover bij deze bespreking te betrekken. De komst van het Onderwijsmuseum in De Holland in 2014 zal een impuls aan de binnenstad geven, waar dan gelijk de Spuiweg een graantje van meepikt. Er wordt daar door ondernemers flink geïnvesteerd, maar er blijven nog steeds een aantal kwetsbare punten wat betreft de openbare orde, met name in de nachtelijke uren. Wij vragen het college hierop te handhaven en er voor te zorgen dat het een waardige verbinding is. Overigens, over het Onderwijsmuseum, het aparte voorstel wat voorligt, daar zijn we mee akkoord. De structurele opbrengst van de OZB op de categorie niet-woningen bespreken we binnenkort in de Auditcommissie. Wij hebben nog geen tekst op onze motie van november om te onderzoeken of startende ondernemers vrijgesteld kunnen worden van OZB, maar willen wel graag een reactie daarop, zodat we die bij de bespreking kunnen betrekken. Voor de VVD is het namelijk belangrijk dat de meeropbrengst ook weer terugvloeit naar de ondernemers. Terugkerend onderwerp bij de VVD is parkeren. Wij zijn en blijven van mening dat aan de oostelijke kant van het centrum parkeerplaatsen toegevoegd moeten worden. Er lijken wat ontwikkelingen te

26

zijn op het Kromhout, maar voor ons is het van belang dat ook bij de Steegoversloot voldoende plekken zijn voor bezoekers aan bijvoorbeeld het museum of het Hof en over een paar maanden het filmhuis. Wij zien hier graag spoedig voorstellen voor tegemoet. Parkeervergunningen voor ondernemers kennen een fors tarief en wij willen graag antwoord waar de prijzen destijds op gebaseerd zijn. Een auto van een ondernemer neemt vaak de plek in van die van een bewoner die zelf naar zijn werk is, terwijl hij er het drievoudige bedrag per maand voor moet betalen. Een ondernemer was en is geen melkkoe. Wij herhalen onze oproep om je parkeergeld via je mobiel te kunnen afrekenen. En waar je bij de automaat steeds vaker kunt betalen met pin, vragen wij ook of er aandacht kan zijn dat dat ook mogelijk is met een creditcard. Wonen in Dordrecht. Ook bewoners van het centrum lopen nog regelmatig tegen problemen aan met het parkeren van hun auto. Bij sommige complexen kan alleen tegen zeer hoge tarieven een parkeerplaats gehuurd worden, wat niet in verhouding staat tot de tarieven van de reguliere vergunningen. Wij willen graag van het college vernemen of er toch een oplossing voor deze mensen kan komen. Er wordt veel geïnvesteerd in Dordt West, maar laten we de andere wijken zoals bijvoorbeeld Stadspolders en Sterrenburg niet vergeten. De ervaring leert d a t j e beter kunt voorkomen dan genezen. Maar niet alleen er over praten, ook de daad bij het woord voegen. Het moet in de hele stad leefbaar zijn. De woningmarkt zit nog steeds op slot. Met name starters hebben vaak moeite om de koop van een huis te financieren. Er zijn gemeenten die aan starters en doorstarters bij aankoop van een bestaande woning (tot bijvoorbeeld 175.000 euro) een lening verstrekken van bijvoorbeeld maximaal € 25.000,-. De eerste 3 jaar hoeft er geen rente en aflossing betaald te worden. Na de periode van 3 jaar wordt er op basis van het inkomen gekeken hoeveel er afgelost moet gaan worden. Alleen het renteverlies en de uitvoeringskosten komen voor rekening van de gemeente. Het is een interessante mogelijkheid om beweging te krijgen in die woningmarkt: 1 lening zorgt voor 3 verhuisbewegingen. Wij willen als VVD graag dat het college onderzoekt of een dergelijke lening hier in te voeren is en verzoekt voor de begrotingsbehandeling de resultaten te presenteren. Wij dienen daar ook een motie voor in. De dekking, voorzitter, kan wellicht gedeeltelijk gehaald worden door het bedrag aan te wenden dat is voorgesteld om een stadsstrand aan te leggen op Stadswerven, iets waar de VVD totaal geen behoefte aan heeft. Dank u wel, voorzitter. De heer Van Verk Voorzitter, mag ik een vraag stellen over het laatste wat mevrouw Koene naar voren brengt? Niet dat stadsstrand, maar die lening voor die woningmarkt? Is niet veel meer de oorzaak gelegen in het feit dat de banken verschrikkelijk moeilijk doen over het lenen aan met name starters? En dat wat u nu voorstelt eigenlijk feitelijk niet gaat helpen? Mevrouw Koene Meneer Van Verk, u bent een kei op de woningmarkt, heb ik altijd begrepen. Het klopt inderdaad dat de banken op dit moment vrij lastig zijn met het verstrekken van hypotheken. Toch is het zo, en dat kunt u allemaal op de website van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting lezen, dat het zo is dat er gekeken wordt naar wat maximaal geleend kan worden, volgens de Nationale Hypotheekgarantieregels, en dat daar bovenop dan eventueel een extra lening verstrekt kan worden onder bepaalde voorwaarden vanuit de gemeente. Om te voorkomen dat ik weer met u in een heel interessante discussie terecht kom zoals vorige keer over de OZB, denk ik dat het verstandig is om de motie te steunen zodat wij een onderzoek krijgen en dan vervolgens ook met elkaar daar eens goed over kunnen praten. Want het is natuurlijk geen heilig moeten, maar het zou wel interessant kunnen zijn om het een en ander in beweging te kunnen krijgen, ook al zou het gaan om 25 verhuisbewegingen. De heer Van Verk Nou, ik hou me aanbevolen voor de tekst van de motie, die zullen we zo wel zien. Mevrouw Koene Die gaat u zo zien. Dank u wel. 27

De voorzitter Dank u wel. De heer Groeneweg Voorzitter? Dank u wel. Ik heb een vrij algemene vraag voor mevrouw Koene. U stelt dat u het weerstandsvermogen van 0.9 naar 1.0 wilt brengen. Volgens mij is dat een miljoen of 25, maar ik kan er ook 10 naast zitten - ik zit daar niet voldoende in. Vervolgens weten we dat strategische investeringen leeg is. Dat houdt in dat investeringen gedaan moeten worden uit de algemene reserve, waardoor het weerstandsvermogen onder druk komt te staan. Dus aan de ene kant bepleit u, het moet binnen twee jaar van 0.9 naar 1.0. Vervolgens bepleit u wel allemaal investeringen, terwijl het potje strategische investeringen leeg is. Dat kan dan toch niet? Kijk naar het voorstel University College; dat komt volledig uit de stadsreserve. Op het moment dat je dan naar 1.0 wilt en je wilt zo hard financieel beleid voeren en niet meer investeren in de stad, dan moet u zeggen: ik sta niet achter dat voorstel, want ik wil dat weerstandsvermogen op 1.0 hebben. Mevrouw Koene Voorzitter, ik heb aangegeven dat het onze voorkeur heeft om er in ieder geval voor te zorgen dat je het voor het volgende college niet onmogelijk maakt om bepaalde dingen al gelijk op je bord te krijgen. Volgens mij is ook deze discussie op dit moment veel te technisch. Het college kiest duidelijk op dit moment voor 0,93; onze voorkeur heeft 1,0 en ik wil eerst graag de reactie hebben van het college hoe die keuze daarvoor gemotiveerd is. Ik begrijp de problematiek waar de heer Groeneweg het over heeft. De heer Groeneweg J a , ik vind het echt te makkelijk hoe u zich hier van af maakt. Op het moment datje heel stoer roept: we moeten naar 1.0, dan kan je bijna niet anders dan daar ook de conclusie aan verbinden d a t j e niet bereid bent om te investeren. Dus het is daar een keuze tussen andere waardes uit de stresstest op basis waarvan je zegt: 0.9 vinden we acceptabel. Maar op het moment dat u zo stoer zegt: binnen twee jaar naar 1.0, zou u ook bereid moeten zijn om niet meer te investeren, tenzij er eerst geld is uit incidentele baten. En dat is geen technische discussie, dat is een vrij globale vraag. De voorzitter Eerst mevrouw De Smoker nog en dan komt mevrouw Koene aan het woord. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Het is toch eigenlijk dezelfde vraag die de heer Schalken namens BETER VOOR DORDT aan het college heeft gesteld? Want bij BETER VOOR DORDT weten ze het zelf namelijk geloof ik ook niet. De voorzitter Mevrouw Koene heeft het woord. Mevrouw Koene Nou, voorzitter, de heer Groeneweg kan het een te makkelijk antwoord vinden, maar ik geloof dat ik het toch hierbij hou. Dank u wel. De voorzitter Oké, dank u vriendelijk, mevrouw Koene, voor uw inbreng. Ik stel voor dat wij, omdat we uitlopen, doorgaan met de woordvoering van de volgende fractie om recht te doen ook aan de partijen die nu nog gaan komen. Dus het woord is aan de woordvoering van de ChristenUnie/SGP. Dat is de heer Hoogerduijn zelf. De heer Hoogerduijn heeft het woord. Mevrouw Koene had nog een motie; die dienen we nu nog in. Dan kan de heer Hoogerduijn deze kant uit lopen. Motie 6 en motie 7 worden vermenigvuldigd en maken zo meteen onderdeel uit van de beraadslaging. De heer Hoogerduijn heeft het woord. De heer Hoogerduijn Voorzitter, ik had me eigenlijk verheugd op de pauze, maar vooruit. We hebben eerst wat algemene opmerkingen van beleidsmatige aard en dan nog wat korte inhoudelijke opmerkingen.

28

Wat je er ook van vindt, actueel zal niemand beweren dat "de politiek" nergens over gaat, vooral vanwege de gevolgen van de zeer forse rijksbezuinigingen en verkiezingen in september. Veel burgers zijn onzeker en bezorgd over hun eigen financiële situatie. Soms heel indringend spelen hierbij diverse belangen een rol. De manier waarop hiermee wordt omgegaan loopt sterk uiteen en de gemeenten zitten ook met hun handen in het haar. Er is grote onzekerheid over de gevolgen van de val van het Kabinet, bijvoorbeeld met betrekking tot de uitkering uit het Gemeentefonds en ook met betrekking tot de wetten Werken naar vermogen/Sociale werkvoorziening/Wajong/WMO-AWBZ-Jeugdzorg. De financiële situatie van gemeenten verslechtert snel. De zgn. meicirculaire laat zien dat er veel minder geld uit het Gemeentefonds komt dan eerder was aangekondigd. Is er al informatie over de juni-circulaire? Op termijn zal dit nog verder verslechteren, gelet op recente becijferingen van het CPB over extra bezuinigingen. De gemeenten worden geconfronteerd met steeds meer tegenvallers in inkomsten en uitgaven, de grondexploitaties gaan slecht, de risico's nemen toe en het takenpakket wordt uitgebreid zonder voldoende financiële middelen. Kortom, de situatie wordt steeds nijpender, ook al omdat de zogenaamde verbonden partijen nog steeds meer in plaats van minder kosten, bijvoorbeeld de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden met een tekort van 2 miljoen. Hoe stuurt B&W hierop? Wat ons betreft betekent dit alles op dit moment: solide en terughoudend begroten en ook dat de Kadernota een voorlopig karakter heeft. Bij de behandeling van de begroting 2013 in het najaar zal nadrukkelijk nader bezien moeten worden hoe we er dan voorstaan en dan kunnen we ook duidelijker, beter uitgaan van de hopelijk meer Haagse zekerheden die we dan hebben. We kunnen niet blijven rekenen op forse bijstellingen bij de Burap en grote zogenaamde incidentele meevallers. De "bommentruc" uit de vorige raad werkt maar één keer. Gelukkig is er nog ruimte voor investeringen in de stad. De kunst is dat zo te houden. Wat dat betreft wijzen we er echter op dat onze reservepositie is verslechterd, dat een groot deel van onze reserves bestemmingsreserves zijn en dat het weerstandsvermogen sterk onder druk staat. Wij zien niets in een college met Griekse trekjes. Alle reden dus om verdere noodzakelijke bezuinigingen niet vooruit te schuiven, zeker niet omdat dit college volgend jaar allicht met een feestbegroting voor 2014 komt in verband met de verkiezingen dat jaar. Als het gaat om onze kaders, wat betreft politieke prioriteiten en zaken die we willen ontzien, wijzen we op onze inbreng bij de vorige Kadernota en begroting. Bij de begroting in het najaar gaan we zoals gebruikelijk wat dieper in op het christelijke profiel van onze fractie. In ieder geval is van belang dat Dordt de middelen die er nog zijn, economisch duurzaam investeert. Ook wijs ik op de RTV-uitzending van gisteravond en de komende dagen, genaamd Bomen op het Groothoofd. We gaven onze mening over met name samenwerking in de Drechtsteden, economie, werkloosheid, onderwijs, de binnenstad en onze verdere prioriteiten voor de komende periode. Ik volsta nu kortheidshalve met de trefwoorden: financieel beheer op orde, rentmeesterschap, duurzaamheid, innovatie en solidariteit, vanuit het principe "de sterkste schouders". Van daaruit hebben wij over de Kadernota puntsgewijs nog de volgende korte inhoudelijke kanttekeningen. Schrikt u niet, voorzitter: waar we niets over zeggen, zijn we positief. Allereerst een beetje saai punt, de financiën. We gaan er absoluut niet mee akkoord om de zogenaamde weerstandsratio tijdelijk lager dan 1 te hanteren, maar willen vasthouden aan 1 als harde ondergrens. B&W wil het weerstandvermogen zogenaamd "genuanceerd" bezien om komende jaren te kunnen investeren op collegeprioriteiten. Dit gaat echter, vinden wij, eigenlijk net als de V V D , ten koste van de financiële welstand van de stad. Wij vinden dat echt niet solide. Dus geen incidentele investeringen ten laste van het weerstandsvermogen. En zeker niet de vlag uitsteken over dubieuze meevallers als de bommenregeling, daar heb je hem weer, om te scoren met gratis OV 65+ en een stadsstrand. Ook vinden we het onverstandig extra middelen te halen uit dividenden en het surplus op de rentereserve. De heer Groeneweg Voorzitter? Ik moest even bij mijn collega Klous checken, maar uw collega was in de commissie University College vrij, nou, euforisch is denk ik een groot woord, dat was vooral de heer Bevers op een gegeven moment, maar die stond erg

29

achter die plannen terwijl ze uit de algemene reserve gaan. Ik hoor u net roepen dat u dat niet wilt. Hoe moet ik dat nu rijmen? De heer Hoogerduijn Wij zijn nog steeds positief over het University College, overigens vanwege de recente informatie daarover van de wethouder. En hoe we dat precies met elkaar kunnen rijmen, voorzitter, daar ga ik morgen op in bij de tweede termijn, vanwege het tijdgebrek. Voorzitter, ik vervolg mijn verhaal. Verder is er geen geld overgeheveld naar het Grondbedrijf, maar zijn de risico's Grondbedrijf bij de gemeentelijke generieke risico's opgenomen. Wij vinden dat onverstandig. Bovendien vinden wij het te optimistisch te denken dat de reserve Grondbedrijf zó toeneemt, zoals voorspeld voor de komende jaren in het schema op blz. 18. Drechtwerk. De zogenaamde herstructureringsfaciliteit wordt opgevoerd om voor 2013 een positief saldo te genereren. Deze faciliteit is echter geschrapt in het lente-akkoord om de besparingsverliezen van het uitstellen van de Wet werken naar vermogen op te vangen. Dat betekent dus geen positief saldo. Verder vinden we het uitgangspunt van B&W niet realistisch, dat Drechtwerk met 7 ton minder verliezen zal draaien dan Drechtwerk zelf verwacht, namelijk 2.5 miljoen als prognose 2015/2016. De ervaringen in het verleden zijn bovendien dat de daadwerkelijke verliezen van Drechtwerk juist groter zijn in de praktijk dan door Drechtwerk zélf verwacht. Wij begrijpen hier echt niets van. OZB tarieven. Op zich is het een sympathiek gebaar om niet te verhogen, ook niet met inflatie zoals gebruikelijk, maar wij vragen ons af of dit verstandig is. De onderbouwing is dat het kan vanwege de financiële ruimte die is gecreëerd in het meerjarenperspectief. Zoals gezegd zijn wij daarover minder rooskleurig dan in het schemaatje van blz. 7 is vermeld, alleen al vanwege Drechtwerk. Onderwijsmuseum. Wij wijzen op het risico van geen langdurige Rijkssubsidie. Dit speelt over 4 jaar. Verder vinden we dat de exploitatiekosten uit de cultuurportefeuille betaald moeten worden. OV 65+. Hierover m o e t j e nu geen besluit nemen, vinden wij, maar pas als de evaluatie beschikbaar is. Een reservering vinden we voorbarig, zeker nu de vrije ruimte in SI bijna nul is. Stadsstrand. Zeker in een tijd van bezuinigingen zien we dit echt niet zitten. Wij zien meer in enige inrichting van braak liggende bouwlocaties en wij dienen daarover een motie in. Extra geld naar de beide task forces. We vragen ons af hoe hard de geschetste effecten zijn en waar precies het punt ligt dat extra geld voor de resultaten niet meer uitmaakt. Dit inzicht is nodig om investeringen te kunnen verantwoorden. Met betrekking tot de Taskforce Overlast: we zijn voor de zogenaamde gewenste variant. Claims civiele werken en sportboulevard: als voorzien wordt dat deze een fors beslag leggen op gemeentelijke middelen, moeten we dat terugzien in het schema op pagina 18. Moeten we niet juist voor zulke risico's het weerstandsvermogen rond de 1 houden? Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor nu nog P.M. voor decentralisaties vanuit het Rijk. Welk scenario heeft B&W hierbij voor ogen? Fietsproblematiek station. We zijn hooguit voor de zogenaamde sobere variant en de eigen bijdrage verkeerd geplaatste fietsen kan wat ons betreft naar € 50. Warmtenet. We gaan akkoord als het rendement in ecologische en financiële zin vast staat, anders kan dit enorm veel geld kosten. Nieuwe Dordtse Biesbosch. Wij vinden inmiddels dat het bij 560 hectare moet blijven. De ontvangen middelen voor grondverwerving zijn het maximum. Overigens is er nog geen geld geraamd voor de beheerskosten, wat trouwens ook geldt voor de ongetwijfeld aanstaande extra kosten wegenonderhoud. Tussenbalans, tenslotte. Wij vinden dit te veel een jubelverhaal van B&W en dat geldt ook voor de advertentie van B&W van vier pagina's. We missen hierin, evenals in de Kadernota, ruime aandacht voor het belangrijke beleidsveld sociale/maatschappelijke zaken, terwijl dit juist in Dordt, nu en de komende tijd, alle aandacht vraagt; bijvoorbeeld de droevige berichten vanmorgen in de krant over de Stichting Leergeld Dordrecht. Er ontbreken in de Kadernota een heldere analyse en een visie, inclusief bijbehorende kaders. Hoe kijkt B&W aan tegen maatschappelijke ontwikkelingen in het land en vooral in Dordt? Op dat punt is de Kadernota helaas beleidsarm. Nu stond daarover in het college-akkoord ook niet veel. Parkeren bijvoorbeeld kwam daarin ruimer aan bod. Waar is trouwens de aandacht voor parkeren gebleven? Terecht dat de VVD daar zojuist een vraag over stelde. Ook missen we brede aandacht voor het juist nu belangrijke onderwerp economie. Wij dienen een

30

motie in over de hoge leegstand in kantoorpanden. En ook de rotte kies van BETER VOOR DORDT in Sterrenburg kan dan getrokken worden. Onze tussenbalans: dit college doet het op zich niet zo slecht, want ik zei al: waar we niks over zeggen, daar zijn we positief over, maar: ondanks een paar opvallende eenzijdigheden. B&W pretendeert onder andere transparant en goed te kijken en te luisteren naar de stad. Maar B&W heeft inmiddels een lui oog ten opzichte van de gemeenteraad. De raad staat te vaak buitenspel, in strijd soms met wettelijke procedures. Hoe is trouwens bij de recente verkoop manege Spirea eventuele speculatie voorkomen en het gebruik gegarandeerd? De voorzitter van de raad zei in de vorige vergadering dat hij ten strijde trekt tegen B&W. Wij verwachten een hete zomer en daarna "de raad aan zet". Tot zover. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik een vraag stellen? Ik hoor de heer Hoogerduijn twee dingen zeggen. Eén, dat hij vindt dat de situatie zo ernstig is dat bezuinigingen niet vooruit geschoven moeten worden. Dat heb ik letterlijk genoteerd. En dat inderdaad de algemene reserve niet mag worden benut voor investeringen. Nou zitten in deze plannen al 12, 13 miljoen aan investeringen die zo een relatie hebben met de algemene reserve en er zit 7, 8 ton aan nieuwe structurele uitgaven in. En nu heb ik als ik goed geluisterd heb, de heer Hoogerduijn laten we zeggen 1, 2, 2,5 ton misschien, aan dingen horen noemen waarvan hij zegt: dat vind ik niet nodig. En dan vraag ik me af dat als je nou zo stellig bent dat het niet ten laste van de reserve mag en dat de bezuinigingen niet mogen worden vooruitgeschoven, waar dan toch dat positieve eindbeeld over, van: nou, doe het dan toch maar zo, vandaan komt. De heer Hoogerduijn Voorzitter, vanwege de tijd kom ik daar ook morgen op terug in tweede termijn, want dat vergt natuurlijk wat fractieberaad. Ik kan wel wijzen, meneer Lagendijk, op de alternatieve begroting die u twee jaar terug met heel veel verve heeft verdedigd en daarin staan nog wat mogelijke bezuinigingen die nog niet zijn ingevuld. Maar ik kom daar op terug. De heer Lagendijk Maar u doet daar verder geen enkele poging toe, he? Dus het lijkt erop, u bent er tegen dat er zo wordt potverteerd, zal ik maar zeggen, maar u bent eigenlijk blij dat het college het daar niet mee eens is. Want daardoor gebeuren er toch nog aardige dingen in de stad. Dat beeld vind ik zo zonde. Als je nou echt bent voor een strakke lijn, stel dan ook voor wat er moet gebeuren. De heer Hoogerduijn Nou, ik probeer het nog een keer. Ik kom er op terug, heb ik al toegezegd. En nogmaals, in de alternatieve bezuinigingen staan nog wat mogelijkheden, dat weet u als geen ander. Ik kom daar op terug. De voorzitter Dank u wel. U had nog een motie in het vooruitzicht gesteld; twee zelfs. Dank u vriendelijk. Dat is motie Veldbloem en motie Vastgoedfonds. Die krijgen nummer... de griffier denkt mee... 8 en 9. Ze worden verspreid en maken onderdeel uit, zo dadelijk van de beraadslaging. Mag ik vragen aan... o, sorry, ik ben in de war. Nee....sorry, ik dacht, de heer Van der Kruijff is helemaal gemetamorfoosd, maar het was de heer Van der Kruijff ook niet. Het was.... Sorry, mevrouw De Smoker. Meneer Van der Kruijff heeft het woord. De heer Van der Kruijff Voorzitter, wat een roze das al niet teweeg mag brengen, vandaag. Om maar met de deur in huis te vallen: het CDA vindt dat het college en de gemeenteraad op inhoud goed bezig zijn en trots mogen zijn op wat in een tijd van krimp en bezuinigingen toch in gang is gezet en is bereikt. De door het college opgestelde TussenBalans 'Duurzaam kiezen en investeren' geeft helder weer waar we halverwege deze raadsperiode staan, wat bereikt is en ook welke nieuwe inzichten het college al doende heeft opgedaan. Mevrouw Ruisch zei net: ik mis het leervermogen van het college van wat niet goed is gegaan. Lees paragraaf 6 nog eens, daar heeft het college het opgesomd. Wellicht vindt u dat uw punt daar aan toegevoegd moet worden, maar het staat er wel. Het waren twee jaren van remmen en gas geven tegelijk. Daar moeten we

31

mee doorgaan, vindt het CDA. Wat het gas geven betreft: het CDA steunt de vier speerpunten waar extra investeringsgeld voor gereserveerd wordt. Let wel: het gaat om reserveringen, dat zijn nog geen kredietvoorstellen. Wij zijn het eens om geld vrij te maken v o o r d e onlangs besproken plannen hoe Dordrecht-West (Wielwijk, Crabbehof, Nieuw Krispijn) op te knappen zoals we in Oud-Krispijn ook gedaan hebben. Wij zijn het eens om geld vrij te maken, geld te reserveren om hoger onderwijs via het University College naar Dordrecht te krijgen. En j a , daar zullen we tussenstappen in maken van of de vervolgvoorstellen verstandig zijn. Maar het is goed om er voor te reserveren. Wij zijn het eens om geld vrij te maken om gebouw de Holland weer tot een parel van deze stad te maken en het Nationaal Onderwijs Museum daar in te vestigen en het is mooi dat het rijk dat meefinanciert. Wij zijn het eens om geld vrij te maken voor de task forces die inzetten op een betere leefbaarheid en veiligheid in Dordrecht. Maar hebben wij daar wel geld genoeg voor? De Kadernota geeft aan dat voor structurele uitgaven die jaar op jaar doorgaan voldoende structurele dekking is, zelfs voor de structurele investeringen zoals ondermeer het Nationaal Onderwijsmuseum en zwembad De Dubbel. Het CDA ziet ook wel dat de gemeente Dordrecht er financieel gezien solide voor staat; beter dan menig andere grote of kleinere gemeente. Wij zijn het dan ook overwegend eens met het college dat we ons deze investeringen zouden moeten kunnen permitteren. Tegelijkertijd is het een feit dat we wel in onzekere tijden verkeren. Zowel de economie, arbeidsmarkt, de invloed van politieke besluiten in Europa alsook in Nederland na de Tweede Kamer verkiezingen kunnen aanzienlijke impact hebben op de Dordtse inkomsten en uitgaven. Het is dan wel noodzakelijk om wendbaar te zijn. Met het voorstel om tegen staand, tegen afspraken met deze raad in, weliswaar tijdelijk, incidentele investeringen te financieren uit het weerstandvermogen, leidend tot een ratio rond de 0,9 begeeft het college zich op een hellend vlak. Is dat wel duurzaam financieel beleid? Het is in ieder geval niet conform afspraak en het CDA is hier niet gelukkig mee. Het is goed dat het college bezuinigingspakket B uit de begroting van 2012, wie kent het nog, we hebben het vorig jaar vastgesteld, gaat actualiseren. Het CDA wil ook dat pakket bij de begroting 2013 niet alleen ter dekking van mogelijke rijksbezuinigingen, maar eventueel ook ter verbetering van het weerstandsvermogen of ter financiering van investeringen inzetten. Remmen en gas geven tegelijk, zoals we dat de afgelopen jaren gedaan hebben. Tevens sluit het CDA niet uit om bij een aantal van de voorliggende incidentele voorstellen te kiezen voor een soberder variant; bijvoorbeeld de Taskforce Overlast, of misschien gratis OV 65+ 67+ maken, of andere beperkingen er in stoppen, zoals het college ook als alternatieven voorstelt. Of het voorstel helemaal achterwege laten; het stadsstrand is al een aantal keren genoemd. Beslispunt 6 inzake het tijdelijke acceptabel niveau weerstandvermogen van 0,9 is daarmee niet onverkort het onze. Waar we ons wel goed in kunnen vinden, is het voornemen de Onroerend Zaakbelasting komend jaar niet te verhogen. En hoe ik het de afgelopen jaren altijd begrepen heb is dat opbrengstgestuurd, oftewel je mikt op eenzelfde opbrengst als het jaar daarvoor, als je kijkt over dezelfde percelen. Het CDA wil de Dordtenaren eerder vragen meer te gaan doen voor de stad dan meer te gaan betalen aan de stad. Voorzitter, in dat kader, wat ons verbaast is het ontbreken van een passage over het thema Vertrouwen & Verantwoordelijkheid. In eerdere stukken in de Planning&Control cyclus veelvuldig benoemd als drager van een terugtredende overheid, deregulering, gespreide verantwoordelijkheid, nadrukkelijk een beroep doen op de kracht in de samenleving. Een aantal van die maatschappelijke uitdagingen constateert het college zelf in die 6e paragraaf waar ze heeft gezegd, met de mooie titel "Al doende leert men" over de gewenste gedragsverandering, het onderdrukken van de reflex om te willen ingrijpen en afwachten of partijen een stap naar voren doen; het op zoek gaan naar andere perspectieven om kwaliteit te leveren tegen lagere kosten. Dat gaat allemaal niet vanzelf, dat vergt een gerichte inspanning en daar rept deze Kadernota niet over. In de publicatie "City Journal", hij viel afgelopen weekend op de mat, van juni 2012 van het Nicis Institute staat een artikel "Verhouding van professionals en vrijwilligers onderzocht" en dat gaat over de dynamiek van samenwerking tussen de overheid, professionals, vrijwilligers, mantelzorgers in thuiszorg, dagopvang van kwetsbare mensen en beheer van publieke ruimten en dat gaat de komende twee jaar onder de loep genomen worden met de drie grote steden.

32

Het CDA wil dat we ook in Dordrecht dit vraagstuk uittillen boven de onderliggende beleidsvelden en programma's en als apart onderwerp aan de orde hebben en er op sturen. Het gaat echt niet vanzelf vanuit de opvatting dat mensen meer zelf moeten doen of de financiële noodzaak van bezuinigingen. Wij zien hier graag een startnotitie over tegemoet vóór de behandeling van de begroting van 2013 en daar zullen we straks een motie voor indienen. Volgend jaar organiseert het Dordrechts Museum een tentoonstelling "De kunst van het opvoeden". Dat gaat ze doen in nauwe samenwerking met het nieuwe Onderwijsmuseum, zo hoorden wij vorige week. Het CDA wil dit thema graag niet alleen cultureel, maar vooral ook praktisch op de kaart zetten in Dordrecht. Hoe de betrokkenheid van ouders te vergroten? Mevrouw De Klerk Voorzitter? Ik dacht ergens gelezen te hebben dat, want volgens mij is datgene wat u noemt, zou ook in samenwerking met DiEP gaan, en volgens mij hebben we in een behandeling rondom DiEP te horen gekregen dat met name DiEP dit onderdeel wegbezuinigt. Hoe kijkt u daar dan tegenaan? De heer Van der Kruijff Nou, ik heb daar niet van gehoord. Ik hoorde afgelopen vrijdag de directeur van het museum, Peter Schoon, enthousiast vertellen dat hij dit samen met het Nationaal Onderwijsmuseum gaat doen en toen noemde hij inderdaad niet DiEP, dus u kunt gelijk hebben. Maar ik weet het niet. Mevrouw De Klerk Maar wellicht kan de wethouder daar duidelijkheid over geven. Dank u wel. De heer Van der Kruijff Nou, graag. Ik vervolg. Wat het CDA graag wil is kijken hoe we die betrokkenheid van ouders kunnen vergroten. Dat is een uitdaging voor veel scholen, voor veel verenigingen en veel sociaal werkers in de wijken. Een uitermate actueel en belangrijk onderwerp waarop wij in 2013 willen investeren. Het CDA vraagt hiervoor steun aan de gemeenteraad middels een motie. Een heel ander punt. Het vinden van een stageplaats en/of eerste baan is voor veel jongeren uitermate lastig op het moment. Het CDA vindt dat de gemeente Dordrecht medeverantwoordelijkheid moet nemen door jaarlijks te zorgen voor stageplaatsen, een voorbeeldrol, minimaal 75 stageplekken bij de gemeente, oplopend tot over de 100 en 10 nieuwe banen voor schoolverlaters, elk jaar, met name gericht op het MBO, want daar zitten de grootste problemen in deze stad. Wij vragen steun voor dit voorstel middels een motie. Voorzitter, teruggrijpend op de begroting voor 2012. Toen heeft het CDA aandacht gevraagd, misschien kunt u het zich nog herinneren, voor de Brandweer Benchmark. Veiligheid is natuurlijk topprioriteit. Uiteraard. Echter, met 12 miljoen euro per jaar staat het product Brandweer qua kosten in de top-10 producten op onze gemeentelijke begroting en slokt daarmee zo'n 7 5 % van het budget van het programma Veiligheid op. Op één of ander manier is het not done om dat ter discussie te stellen. Echter, in de extensiveringsvoorstellen van het college blijft het programma veiligheid volledig buiten beeld. Het CDA had daarom gevraagd, vorig jaar november, of ook het Veiligheidsprogramma onderzocht kon worden waar bezuinigd kan worden en verzocht om een benchmark van onze brandweer tegen die van andere vergelijkbare gemeenten. We zijn benieuwd of dat nog gebeurd is. Zo nee, dan krijgen we hem graag alsnog voor de aanstaande begroting. Want ons vermoeden is -je vraagt een benchmark natuurlijk niet voor niets- dat daar nogal wat middelen te halen zijn in het kader van remmen. In de begroting voor 2012 werd ook een verkenning aangekondigd inzake het aanpassen van de rotonde Groene Zoom bij het Wellantcollege. Vanwege de veiligheid van met name de fietsende schoolgaande jeugd een belangrijke prioriteit voor het CDA en ook onderdeel van het coalitieakkoord. Is die verkenning al gebeurd? En is het geld dat daarbij hoort al gereserveerd? Er schijnt tekort op te zijn, maar we horen het graag. Het verbaast ons in ieder geval dat dit onderwerp niet in de Kadernota voorkomt. Ook hier vragen wij middels een motie alsnog duidelijkheid over voor de aanstaande begroting. Voorzitter, afrondend. Remmen en gas geven tegelijk, daar begon de woordvoering van het CDA mee. Door de bank genomen heeft u daar een net gebalanceerd voorstel over gedaan met de voorliggende Kadernota. Wat het CDA

33

betreft mogen we alleen iets meer remmen op de investeringen die leiden tot een te laag weerstandniveau en mogen we wat extra gas geven op de ouderbetrokkenheid, de stageplekken en het bieden van banen bij de gemeente Dordrecht. De voorzitter Dank u wel. We krijgen een paar moties van u. Mevrouw De Klerk Voorzitter? Mag ik een vraag stellen aan de heer Van der Kruijff? Als ik u hoor vertellen dat u een motie in gaat dienen voor stageplekken bij de gemeente, dan denk ik: dat is op zich waardevol. Nou wordt diezelfde gemeente geconfronteerd met bezuinigingen en die proberen ze ook te vinden in het terugbrengen van het personele bestand. Nou is mijn ervaring, op het moment datje stagiaires aanneemt, d a t j e dan ook personeel moet hebben die deze mensen begeleidt. Hoe ziet u dat dan voor zich in de toekomst? Is dat dan niet een tegenstelling die niet werkt en daardoor uw motie wellicht niet haalbaar blijkt te zijn? De heer Van der Kruijff Het is ongetwijfeld een uitdaging, remmen en gas geven tegelijk. Het is overigens wel hoe je een tank de bocht om stuurt en wij denken dat je beide tegelijk moet doen. Dat je aan de ene kant moet bezuinigen en moet terugbrengen in totale personeelsformatie en d a t j e tegelijkertijd zult moeten blijven investeren in het jong en vitaal houden en toevoegen van nieuw bloed en vooral van jong bloed in je personeelsbestand. Dus beide zal tegelijk moeten en j a , dat is een uitdaging voor de ambtelijke organisatie, maar eentje die wij ze graag zien aangaan. De heer Tazelaar Voorzitter? De heer Hoogerduijn Voorzitter? De voorzitter De heer Tazelaar z'n stem had ik eerder gehoord. De heer Tazelaar J a , hij was iets harder. Wat die stageplaatsen betreft zou het goed zijn om werkloze ouderen of ouderen die net gepensioneerd zijn, aan te trekken om hun kennis en coaching daar aan te verbinden. Dat zou ook de inzet kunnen zijn in Dordrecht. Wat vindt de heer Van der Kruijff daarvan? De heer Van der Kruijff Nou, of je bij de gemeente Dordrecht alleen de werkloze ouderen moet gebruiken in het gemeentelijk apparaat om jongeren op te leiden weet ik niet als enige maatregel. Maar op het moment datje van de ervaring gebruik kan maken van mensen die dat eerder gedaan hebben, moet je dat zeker niet nalaten als daar animo voor is en kans op is. De voorzitter Oké en dan hadden we nog één afsluiting van de heer Hoogerduijn, laatste interruptie. De heer Hoogerduijn En ook de eerste van mij, vandaag... De voorzitter J a , ik hou het keurig bij. Gaat uw gang. De heer Hoogerduijn J a , wat bij ons aansprak in het betoog van de heer Van der Kruijff is dat extra remmen naast gas geven. Want dat extra remmen, dat zit in de sfeer van de vraag van de heer Lagendijk. De vraag is, meneer Van der Kruijff, niet nu, maar kunt u morgen in tweede termijn daar nog wat inhoud aan geven, dat extra remmen, hoe gaat dat dan concreet? Dat doen wij ook, heb ik al gezegd. Misschien kunnen we elkaar wel vinden morgenavond. De heer Van der Kruijff Dat sowieso. En als u goed geluisterd heeft, dan heeft u ook tijdens mijn woordvoering gehoord dat ik een aantal voorbeelden, de heer Lagendijk zou zeggen, misschien wat kleinere bedragen, maar toch een aantal voorbeelden heb 34

genoemd. Zeker bij het product veiligheid heb ik ook wat grotere genoemd waar wij denken dat middelen te vinden zijn. De heer Hoogerduijn J a , ik heb er ook een paar genoemd, maar ik nodig u toch uit om morgenavond daar nog op terug te komen. De heer Van der Kruijff Dan gaan we ze delen, afgesproken. De voorzitter Prima. De heer Van der Kruijff dient zijn moties in. Ik wil eigenlijk een punt van orde stellen. Mag ik u nu verzoeken om in te stemmen met, dat laat de agenda denk ik toe, om een kwartiertje te pauzeren? Dan hebben we na de pauze mevrouw De Smoker van D66, de heer Tazelaar van de VSP en mevrouw Kensenhuis van de fractie WEK. Vindt u dat goed, dat we een kwartiertje een peukie gaan roken of iets anders gaan doen? Ja? Mevrouw De Smoker, vindt u dat goed? Mevrouw De Smoker J a , ik heb daar helemaal geen problemen mee, voorzitter. Maar aan de andere kant is het misschien ook wel lekker als we een kwartier eerder beneden aan kunnen schuiven bij de collega's. De voorzitter Ik probeer lenig te zijn en u ook de benen te laten strekken. Eerder kon het niet met de pauze, maar nu ziet het er naar uit dat het wel kan. Wie wil er nu doorgaan? Ook goed... J a , een paar willen doorgaan. Wie wil er nu even pauzeren? Nou, dat is een minderheid, dus we gaan door. J a , zo is het, hoor. De moties 10, 11, 12 en 13, het zijn 4 moties, maken onderdeel uit van de beraadslagingen en worden verspreid. Dank u vriendelijk. En de heer Hoogerduijn moet zijn peukie even ophouden en ... nee, foei, meneer Hoogerduijn. We gaan luisteren naar mevrouw De Smoker van D66. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, ik ben blij dat ik de heer Van der Kruijff nog heb gehoord voordat ik aan mijn eigen woordvoering mag beginnen, want zijn woordvoering sprak mij met name heel erg aan en als u straks de mijne hebt gehoord zult u begrijpen waarom. (..) Dankjewel, ik verwacht niet anders van je. Voorzitter, de Tussenbalans en de Kadernota. Een ander college, een andere manier. Dat klopt. Maar nu, na twee jaar, gaan we langzaam over tot de orde van de dag. Want zo verkeerd waren voorgaande colleges ook niet; inmiddels hebben we te maken met andere tijden en plukken we nog steeds de vruchten van vroegere inspanningen en dan kijk ik bijvoorbeeld naar de grote spaarpot van de gemeente Dordrecht. Voorzitter, lof voor het initiatief van het University college en de samenwerking binnen de Drechtsteden. Binnen de Drechtsteden zijn met name de laatste 6 maanden meters gemaakt en dat heeft het fletse profiel nodig. Duurzaamheid is terecht een pijler in deze tijden. Maar... met alle grootste plannen die het college heeft wordt dichter naar de burger, dicht bij eigen huis denken, weieens vergeten. Dat wil D66 benoemen als aandachtspunt en ik kom daar later in mijn woordvoering op terug. Kritisch zijn we op de task forces Overlast en Huisvesting Arbeidsmigranten. Jammer genoeg is er bij de laatstgenoemde destijds geen nulmeting gedaan; nu wordt het gewoon moeilijker om de resultaten te duiden. Het beleid huisvesting arbeidsmigranten heeft twee kanten. Betere veilige woonomstandigheden voor de huurder; daar is natuurlijk iedereen voor. Maar het gaat nu doorslaan als we kijken naar de Kadernota voorstellen. We durven geen stap terug meer te doen omdat we nieuwe bewoners uit Roemenië en Bulgarije verwachten. J a , dan zal allereerst de werkgelegenheid voor die groep weer moeten aantrekken, de komende jaren en kijkende naar de grote projecten die we zelf hebben als gemeente Dordrecht, hebben we daar grote zorgen over. En kijkend naar de grote projecten die we gehad hebben in Dordrecht zoals de HSL, j a , die zijn af, dat is klaar. Dat is over. Mevrouw Van Dongen Voorzitter, mag ik een vraag stellen? Maar mevrouw De Smoker, de arbeidsmigranten die in Dordrecht zijn gehuisvest, die werken toch zeker niet allemaal in Dordrecht of de Drechtsteden? Wij zijn ook voor een hele ruime regio een huisvestingsvoorziening. Ze zijn niet specifiek afhankelijk van projecten in Dordrecht. 35

Mevrouw De Smoker J a , maar ik geloof dat de recessie niet alleen in Dordrecht is neergedaald, maar ook helaas verder dan de regio en ook in Nederland. Mevrouw Van Dongen Zou het ook zo kunnen zijn dat bij de recessie juist de goedkoopste arbeidskrachten het eerst weer aan het werk komen om de projecten nog enigszins kostendragend te maken? Mevrouw De Smoker Voorzitter, dat is een inhoudelijke uitvoeringsmaatregel en die vind ik eigenlijk te ver gaan om nu hier op dit moment zo te bespreken. Maar ik kom daar graag een keertje met u op terug als wij het hebben over die grote projecten, want die afspraak hebben we namelijk twee weken geleden met elkaar gemaakt: dat wij gaan praten over die grote projecten zoals Belthurepark en Maasterras waarvan D66 constateert dat het college er nog niet in slaagt deze vlot te trekken. Mevrouw Van Dongen Toch nog even in antwoord waar we het over hadden. U zegt, bij de grote projecten. Ik zou daar graag ook nog in een verdere afhandeling rond de Task Force Huisvesting arbeidsmigranten en zeker ook de totale relatie particuliere kamerverhuur op terug willen komen. Mevrouw De Smoker J a , maar die gaan we toch sowieso met elkaar bespreken, mevrouw Van Dongen? Ik zal nog even verder gaan. Want ik ben het met iedereen eens die zegt dat de overlast in de Colijnstraat minder is geworden. Maar ook hier geldt voor D66 als je kijkt naar de kosten: kijk eens naar meer samenwerking van alle partners om zodoende de financiële middelen binnen de perken te houden. Wij zijn dan ook voorstander van de sobere variant. Dat geldt evenzeer, j a , daar hebben we eigenlijk geen sobere variant voor, maar die gaan we zelf nog wel voorstellen, voor de Nieuwe Dordtse Biesbosch. Want we zijn best wel blij dat er nu eindelijk een akkoord is met de Provincie en het waterschap, maar zoals de heer Hoogerduijn al aangaf: wat worden de jaarlijkse beheerkosten en wat zijn de varianten als we wat minder willen investeren, bijvoorbeeld zonder een waterplas? Voorzitter, en als je dan kijkt naar de Tussenbalans, dan is het typisch te constateren dat het principe van dit college, Vertrouwen en Verantwoordelijkheid, daar had de heer Van der Kruijff het ook al over, nauwelijks genoemd wordt in die Tussenbalans. Dat principe, streven naar nieuw evenwicht tussen de relatie burgers, bedrijven en gemeente, dat zou ervoor zorgen dat we allereerst zelf niet meer alles van te voren dicht zouden regelen en dat we ook niet alles zouden controleren. Het zou tot slot ook nog geld besparen, want als we ervan uitgaan dat de burger zelf dingen oppakt, j a , daar mag je op vertrouwen. Dat moet ook in deze tijd, waarin een overheid niet meer alles kan betalen. Die beweging zien we vanuit Den Haag en heeft ook financieel zijn weerklank in onze begroting. Daarom vindt D66 het zeer opmerkelijk te constateren dat het college met deze Kadernota van eigen financiële regels afstapt. De financiële regels van dit college waren door wethouder van Steensel goed in het fundament van het politiek akkoord opgenomen. Inmiddels verdwijnen ze heel gemakkelijk, met weinig discussie. Althans, zo lijkt het tot nu toe. Het in beginsel niet compenseren van rijksbezuinigingen wordt nu omgezet in een, indien nodig, beroep op de algemene reserve, dus ook het weerstandsvermogen. En deze vorm van voortschrijdend inzicht gaat D66 te ver. De algemene reserves zijn er niet voor bedoeld om gaten in de begroting, veroorzaakt door rijksbezuinigingen, op te vangen. Dat is de problematiek voor je uit schuiven. Vooral als dan het college genoegen wil nemen met een weerstandsvermogen van rond de 0.9. Dat is, zoals al eerder gezegd hier in de zaal, de rekening bij een volgend college neerleggen en daar werkt D66 niet aan mee. Zoals al bepleit bij de jaarrekening blijven wij als D66 er voor pleiten om wat dat betreft alles zuiver te houden. Financieel staat D66 voor een weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4, want dat was de afspraak. Bij de jaarrekening heeft het college de toezegging gedaan om ons inzage te geven in alle overige risico's boven de vijf ton, naast de top tien die wij gepresenteerd in de jaarrekening en mede het gegeven dat er vooral financiële tegenvallers uit Den Haag zullen komen, acht D66 dit nodig.

36

Voorzitter, Vertrouwen en Verantwoordelijk is voor D66 ook de raad in positie brengen. Het college mist bestuurlijke alertheid waar het gaat om de raad aan de voorkant van het proces te hebben. Voorbeelden zijn genoemd, maar ik ga ze nog wel even herhalen: de bioscoop, FC Dordrecht garantiestelling, de Ark van Noach. Dat zijn de meest recente. Dit college is wat ons betreft slecht in het opstellen van raadsvoorstellen, kijkende naar het fenomeen wethoudersbrief en vooral de vele raadsinformatiebrieven. Breng de raad in positie, want ook dat is Vertrouwen en Verantwoordelijkheid. Voorzitter, ik kom toe aan de Kadernota. De Kadernota geeft volgens D66 een te positief beeld aan: we zien de effecten van het lenteakkoord hierin nog niet terug. Daarnaast weten we allemaal dat we na 12 september ook nog verschuivingen kunnen verwachten. We zien wel een positief effect van 2 miljoen van de mei-junicirculaire, maar daar verwachten we nog wel wat meer tekst bij vanuit het college. Begrijpelijk is het d a t j e als college nog leuke dingen wilt doen, maar premature zaken zoals de verhuizing van RTV Dordt of OV 65 + , eerst de evaluatie graag, mogen wat ons betreft pas in de begroting na duidelijkheid hierover. Handhaving gaat veel geld kosten en mag van ons ook een tandje minder, namelijk de sobere variant. En luxe wensen zoals een stadsstrand of verplaatsing van NS station zuid zijn verre van duurzaam te noemen. Waar willen wij dan wel op inzetten? Dat is duurzaamheid. En ter ondersteuning om Dordrecht vlugger klimaatneutraal te krijgen willen we met twee moties voorstellen doen die we graag bij de begroting uitgewerkt terug willen zien, zodat we ze als raad kunnen afwegen met elkaar. Zoals aangegeven aan het begin: zoek het dichter bij de burger. Op het VNG Congres hebben wij ons laten informeren over het overheadproject Zonatlas. Dat is een actieve website waaraan de gemeente deel kan nemen om bewoners enthousiast krijgen om zonnepanelen op daken te plaatsen. De gemeente Arnhem heeft daar zeer goede ervaringen mee. Middels een motie vragen we het college te onderzoeken of dit ook in Dordrecht toegepast kan worden en met een indicatie van de kosten bij de begroting als afweegbaar voorstel aan de raad te presenteren. Daarnaast vinden wij natuurlijk ook datje als gemeente voor wat betreft duurzaamheid zelf het goede voorbeeld moet geven door bijvoorbeeld op gemeentelijke gebouwen of braakliggende terreinen zonnepanelen te plaatsen en daarbij kun je ook, zelfs voor de financiering, burgers betrekken. Voorzitter, het klinkt te mooi om waar te zijn, maar in Breda en ook in Zevenaar is men de uitdaging aangegaan. En enthousiast geworden door een goed voorbeeld dienen wij dan ook een motie in waarin we vragen dit te onderzoeken en bij de begroting een afweegbaar voorstel gepresenteerd te krijgen. Tot slot het al ingediende amendement. Het Onderwijsmuseum in De Holland zien we echt als een kans, dè kans eigenlijk op dit moment, want een andere invulling hebben we ook niet voor De Holland, om de rotte kies aan te pakken. Het voorstel heeft wat dat betreft onze steun. Maar zoals al aangegeven in de commissie: we hechten aan de beeldenpartij op het gebouw. De markante beeldenpartij en De Holland zijn voor ons onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Daarom hebben we samen met BETER VOOR DORDT het amendement ingediend. De heer Groeneweg Voorzitter? Dat laatste, daar zijn wij natuurlijk gelukkig mee. Maar dat weerstandsvermogen, ik geloof dat dat wel een dingetje wordt vandaag of zo. U heeft het erover dat het allemaal zo veel slechter is geworden en dat dit college allemaal centen aan het uitgeven is. Maar het weerstandsvermogen jaarrekening 2010 was 0.83 en is gestegen naar 0.93. Dus, en hij is vervolgens van 0.93 naar 0.9 bijgesteld om Rijksbezuinigingen die zich mogelijk voor gaan doen, op te vangen en u doet net alsof het zo verslechterd is. Terwijl we eigenlijk zijn gestegen van 0.83 naar 0.93. Hoe kijkt u daar tegenaan, want u deed net of het nu van 1 naar 0.9 gezakt is of zo. Mevrouw De Smoker Meneer Groeneweg, daar hebben wij de vorige keer nog elkaar over van gedachten gewisseld; twee weken geleden was dat. J a , hoe hebben we dat gedaan: onder andere van 0,83 naar 0,93? Door de bommen- en granatenregeling. Door de technische resultaatbestemmingen. Door voorschotjes te nemen op geld w a t j e eigenlijk nog niet hebt.

37

De heer Groeneweg Dus u bent... nou wordt het helemaal eigenlijk spannend, zit ik opeens te denken. Dus eigenlijk kletst die accountant ook maar wat, of zoiets? Want j a , cijfers zijn cijfers. U betwist eigenlijk het weerstandsvermogen van 0,93. Mevrouw De Smoker Nee, dat is de uitleg die u aan mijn woorden geeft. Kijk, u komt nu uit op een weerstandsvermogen van 0,93, onder andere door de besluiten die een meerderheid van de gemeenteraad heeft genomen, waar ik twee weken geleden heb aangegeven daar niet achter te staan, omdat ik de motivatie nog te zwak vind om nu in één keer ja te zeggen. Daarvoor was die bommen- en granatenregeling zeg maar de grootste post. Dus ik betwist helemaal niks, meneer Groeneweg. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik nog een vraag stellen aan mevrouw De Smoker? Even omdat die motie over De Holland al eerder was ingediend, gewoon een informatief puntje, dan hoeft dat in de tweede ronde niet. U geeft als dekking aan een verwacht voordeel op de aanbesteding. Maar dit is een eerste indicatief bedrag; er is nog geen voorlopig ontwerp, er is nog geen definitief ontwerp. Dus er is ook nog totaal geen sprake van een aanbesteding. Dus ik vraag me af waarom u dan deze dekking opgeeft, terwijl het op 5,5 miljoen investeren gaat om 70.000 euro. Dus waarom zet u het niet gewoon taakstellend in het gegeven investeringsbedrag? Mevrouw De Smoker J a , meneer Lagendijk. U heeft mij hierover al eerder wat uitgelegd, dat er diverse varianten waren zeg maar om de Holland aan te pakken en dat er nu gekozen is voor de variant dat het zo veel mogelijk gaat lijken op zoals het was onder Van Ravestein. En daar zit een financieel plaatje aan en helaas zit in dat financiële plaatje niet de beeldenpartij opgenomen. Aan de andere kant, het is geen opportunisme, want u weet net zo goed als ik, als je 5,5 miljoen uit hebt te geven om een gebouw op te knappen en dat gaan we doen, j a , dat je op zijn minst 60.000 euro aanbestedingsvoordeel mag verwachten. Anders moeten we ons nog meer zorgen gaan maken over hoe wij hier in de gemeente Dordrecht onze aanbestedingsprocedures uitzetten. De heer Lagendijk Nee., nou j a , goed... u weet dat bij de ontwikkeling van een project je begint met een budget en zodra je je VO hebt, gaat dat budget weer helemaal op de helling, want dat komt dan wel of niet uit. Meestal niet. En dan ga je een definitief ontwerp maken en dan gebeurt dat nog een keer. Zo gaat het bij alle projecten, dus ook bij dit. Het enige wat ik zeg is: we vinden het een sympathiek idee, we zouden het ook best willen steunen, alleen, een verwijzing naar iets wat nog lang niet aan de orde is, is een beetje raar. De voorzitter Oké. Dank u wel, mevrouw De Smoker. Dank u wel, meneer Lagendijk, voor uw interruptie. Mevrouw De Smoker levert haar moties in. Trouwens, we kennen een nieuwe regeling, de regeling bommen-en-granaten, inmiddels. Die kunnen we toevoegen aan de regelingen zoals we die hebben. Ik vond hem heel leuk hoor, mevrouw De Smoker. We houden hem er in. Motie 14 en 15. Ze maken onderdeel uit van de beraadslagingen en worden verspreid. We gaan naar de woordvoerder van de VSP, de heer Tazelaar. De heer Tazelaar Voorzitter, dank u wel. Werd er een vraag gesteld? Oh, mevrouw De Smoker. Voorzitter, en laten we dan ook met de deur in huis vallen: het openbaar vervoer 65 + . Hier worden verschillende varianten geopperd, maar hoe je het ook wendt of keert, het zijn maatregelen die de 65 plussers geld gaan kosten en dat vinden wij onaanvaardbaar. 65 plussers met enkel AOW en een klein pensioentje worden toch al gepakt. De vaste kosten stijgen de pan uit: eigen bijdrage ziektekosten, energiekosten, huren, identiteitskaarten bij de gemeente. Dat zijn kosten die nooit zijn voorzien in de AOW. Wij willen dan ook geen vijf, maar die zes ton beschikbaar houden en na de evaluatie zal gaan blijken dat de afrekening misschien best wel voordelen op kan leveren, maar niet ...

38

De heer Groeneweg Voorzitter? De heer Tazelaar ....dat we later moeten gaan zeuren van: er moet geld komen voor die 65 plussers voor het openbaar vervoer. Wij kunnen het beter maar laten staan. De voorzitter De heer Groeneweg. De heer Groeneweg Ik meen mij te herinneren, dat verbaasde mij ook wat, dat u vorig jaar bereid was om toch wat differentiatie in die regeling aan te brengen. De heer Tazelaar J a , dat klopt. De heer Groeneweg Dus ik vind dat toch een soort zwabbergedrag, waar we eerst zeg maar blij waren dat we die zes ton kregen en dat u zei van: nou, het mag wel wat minder door te differentiëren. En nu zijn we wat zuniger en nu vindt u dat niet meer goed. De heer Tazelaar Nou, we zijn nog niet zunig, want we gaan gewoon kijken wat het straks echt gaat kosten. En we hebben ook gezegd: het zou beter zijn om het aan inkomensgrenzen te koppelen enzovoort, en dat blijkt een hele dure operatie te zijn. We hebben ook gezegd, een eigen bijdrage kan ook nog, 10 of 12 euro. Nu gaan we in kilometers denken - we weten niet eens hoeveel kilometers. Dus als het een heel duidelijk plan is, van zo en zo gaan we het doen en dat komt een beetje overeen met wat wij in gedachten hebben, dat tientje bijvoorbeeld, nou, dan zullen wij er niet tegen zijn. Maar er is geen goed voorstel gedaan. Niet gaan verhogen met leeftijd enzovoort enzovoort. Eigenlijk willen wij het nog gekker maken en nog aantrekkelijker maken. Ook de minima in Dordrecht, zelfs tot een bruto inkomen van 33.000 euro zouden wij eigenlijk ook van die regelingen willen laten maken. Maar zo ver zijn we nog niet. en ik hoop dat de fractie BETER VOOR DORDT dat ook vindt. Mevrouw Koene Voorzitter? Wat ik graag zou horen van de heer Tazelaar is of hij echt meent dat 33.000 euro een minimum salaris is. De heer Tazelaar Nou, laten we het dan maar lager gaan zetten. Het maakt niet uit. Ik heb het over mensen met de minima en 33.000 euro bruto is echt niet veel, hoor, als je dat netto hebt. Mevrouw De Klerk Het is wel modaal. De heer Tazelaar Nou, modaal dan. Nou, dan iets lager. We hebben het over de minima in Dordrecht. Dat is belangrijk en u weet best wie dat zijn; ook mensen en gezinnen die werkloos zijn enzovoort. Er is armoede genoeg in onze stad, daar kunnen we nog wel eens een debatje over houden. Voorzitter, mag ik weer verder? Dank u wel. Voorzitter, het voornemen een stadsstrand te maken op de Stadswerven vinden we echt weggegooid geld. Tevens is het gevaarlijk aan een rivier met snelstromend water voor zwemmers. Waarom in zand liggen zonnen als de Biesbosch het mooiste groene strand heeft van Nederland? Dit geld zouden we liever willen besteden aan bankjes en zitplaatsen in de stad voor ouderen die slecht ter been zijn. Ik heb juist in een voorstel gelezen dat de ouderenbonden daar ook over klagen. Dus B&W: graag. Zwembad de Dubbel mag van de VSP open blijven; het is gewoon een hele goede zwemschool, makkelijk te bereiken en met gratis parkeren. Stadsvernieuwing zoals de plannen voor Dordt-West is een goede investering; het woongenot en de sociale structuur zal hier mee gebaat zijn. Wat de reserves en het weerstandsvermogen van de stad betreft, voorzitter, heeft het CDA en D66 dat reeds in beeld gebracht en dat ondersteunen wij. Voorzitter, toch nog even terugkomend op de gemiste kans voor een nieuw stadion. Wij zijn er nog steeds van overtuigd dat met een goede dialoog meer had kunnen worden bereikt dan

39

met het door het stof kruipen van de wethouder wegens ondoordacht handelen, waarbij de andere wethouder eigenlijk toch de dans weer ontsprong. Wat is eigenlijk door het stof kruipen, voorzitter? J a , de wethouder is wel verantwoordelijk, maar waar waren de topambtenaren dan en de adviseurs? Of blijkt achteraf dat ze de wethouder toch hebben gewaarschuwd? Ik hoor dat nog wel. Voorzitter, als er meer integraal gedacht zou worden door het college, dan zou het stadion al gebouwd worden en Dordrecht alleen maar mooier worden en beter voor de werkgelegenheid. Het niet verhogen van de OZB is een goede zaak. Ook het meewerken aan het bestaan van RTV Dordrecht steunen we. Extra fietsparkeerplaatsen bij het station zuidzijde vinden wij noodzakelijk. Maar een vaste jaarlijkse bijdrage aan het Onderwijsmuseum vinden we niet nodig. De investering van 5 miljoen vinden wij aan de forse kant, maar hiervoor komt weer een mooi stukje architectuur terug. Wij stemmen wel in met het plan, maar niet met de jaarlijkse bijdrage. Dus wanneer het rijk stopt met de bijdrage moeten wij er ook mee stoppen. Het uitvoeren van de plannen Nieuwe Dordtse Biesbosch, met name het natte gedeelte, vraagt toch wel om wat terughoudendheid. Niet alleen de vraagtekens bij de ecologische kant, maar zeker de financiële kosten van het onderhoud moeten we niet onderschatten. Het uitvoeren van de grote projecten, voorzitter, zoals Stadswerven, Maasterras, Belthurepark vragen naast een snelle start ook een snelle heroverweging en wij vragen dan ook met de reeds vastgestelde plannen en aantal woningen gefaseerd van start te gaan. Voorzitter, zeker de Stadswerven met de recente aanpassing vraagt om een snelle evaluatie. De Verenigde Senioren Partij vreest dat door de bioscoop en het minder bouwen van woningen de verliezen op dit project alleen maar groter worden. Voorzitter, een parkeergarage in het Kromhout vinden we overbodig nu er een parkeergarage bij de bioscoop wordt gerealiseerd. De kosten van de parkeergarage Kromhout worden door de tunnel en de grondstructuur volgens de VSP onbetaalbaar en niet uitvoerbaar. Wij vrezen gewoon het faillissement van de bouwer en hoe gaat de gemeente dat dan oplossen? Daarbij, voorzitter, is de VSP tegen het verhogen van de parkeertarieven. Dit werkt belemmerend voor de economische groei. De VVD had het over de 30 km zone; daar staan we achter, om die controle toch te gaan handhaven. Gisteren nog kreeg ik klachten per telefoon uit de Bankastraat waar de stadsbus zelfs met hoge snelheid doorheen raast. Het verplaatsen van station Zuid, voorzitter, moet nader worden bekeken. Verplaatsen heeft geen meerwaarde voor de bewoners van Crabbehof en Sterrenburg. Het is goed hier aandacht aan te besteden. De taskforce overlast en huisvesting, voorzitter, daar vinden wij te veel belastinggeld naar toe gaan. De VSP denkt dat hetzelfde effect bereikt kan worden met minder geld. Tot slot, voorzitter. Aandacht voor de mensen die van de Voedselbank moeten leven; ook hier wordt steeds meer gebruik van gemaakt. Hoe komt men uit de schulden? Meer aandacht voor werkgelegenheid en economie. Dat zou een van de prioriteiten moeten zijn om de stad financieel gezond te houden. Wat de Wet Maatschappelijke Ondersteuning betreft, hierover zullen we terugkomen in de Drechtraad. Voorzitter, onze standpunten zijn zo vanzelfsprekend en duidelijk dat we geen tijd aan moties willen besteden. We wensen u allen een prettige vakantie en een ontspannen tijd toe en kijken uit naar de vernieuwing. Ik dank u. Mevrouw Koene Voorzitter? De heer Tazelaar geeft aan dat er minder geld zou mogen naar de task forces. Want dat zou op een goedkopere manier ook kunnen en natuurlijk ben ik nieuwsgierig hoe hij die invulling ziet. De heer Tazelaar Nou, ik wil daar wel eens een onderzoek naar doen. Want er wordt enorm veel geld besteed en wat de resultaten zijn, dat is nog niet helemaal duidelijk, en hoeveel mensen er allemaal mee bezig zijn. Dus het zou best goed zijn om daar eens naar te kijken, of dat het met minder geld ook kan; een beetje gerichter werken en aanpakken. J a , u wordt ingefluisterd door de heer Pols; zegt u het maar. Mevrouw Koene J a , meneer Pols vroeg zich namelijk af of u, meneer Tazelaar, ook zelf dat onderzoek gaat doen.

40

De heer Tazelaar Of ik dat zelf ga doen? Nee, daar heb ik B&W voor. En er zijn zoveel ambtenaren die op dit ogenblik misschien een klein beetje minder werk hebben, die kunnen dat makkelijk voor mij oplossen. Mevrouw Van Dongen Voorzitter? Aanvullend hierop heb ik ook nog een vraag. U noemt de task forces, we hebben er drie. Spreekt u generiek over alle drie? De heer Tazelaar Alle drie. Dan hebben we ze allemaal te pakken, hoeven we daar niet meer aan te twijfelen. Dat was het, voorzitter? Of zijn er nog meer mensen die mij een vraag willen stellen? Kijkt u even rond? De voorzitter Er zijn geen andere mensen meer. Dank u vriendelijk, meneer Tazelaar, voor uw inbreng. De heer Tazelaar Graag gedaan, dank u. De voorzitter Dank u wel. Ik stel voor dat wij naar de laatste spreker gaan luisteren en dat is mevrouw Kensenhuis. Mevrouw Kensenhuis Voorzitter. Crisis is in het Grieks een medische term die betrekking heeft op een 'kritiek moment', een omslag. Maar het betekent ook wel 'beslissing'. Crisis biedt de kans op een fundamentele herbezinning, zowel op economisch als op energiegebied - en de twee zijn innig verbonden. Beslissingen zijn per definitie risicovol en dus onzeker. Politiek is geen probleemmanagement, maar een risicovol beslissen op basis van een door visie gecompenseerd gebrek aan informatie. Wie de crisis als beslissend moment weet te waarderen, is in staat om de omslag te maken. Bij een crisis komt het aan op het scheiden en het hebben van onderscheidend vermogen, ofwel het ontwikkelen van een nieuwe politieke visie. In wijsheid en met moed de juiste beslissingen nemen. En dat kan soms ook betekenen om een plan niet door te laten gaan, waardoor je het niet op je prestatielijstje kan bijschrijven. Met de Kadernota 2013 wordt getracht een balans te vinden tussen de financiële behoedzaamheid en het verantwoord investeren in de stad. Deze Kadernota is gebaseerd op een tunnelvisie: men vraagt zich alleen maar af hoe snel de doelen van de coalitie kunnen worden verwezenlijkt. Deze veronderstelling wordt nog eens bevestigd doordat in de nota vermeld staat dat de coalitie onverminderd vasthoudt aan de prioriteiten uit het coalitieakkoord. Met name in het licht van de relatief positieve score van onze gemeente op de meeste indicatoren van de financiële stresstest vinden de coalitiepartners dit een gerechtvaardigde keuze. Maar wat heeft het dan nog voor zin om inspraakavonden te houden als u toch al van plan bent om vast te houden aan het uitgestippelde beleid? Er worden verschillende sectoren tegen elkaar uitgespeeld in een politiek die zichzelf met boekhouderoptimisme op de borst klopt, omdat een 'verantwoordelijk' financieel beleid gevoerd wordt, maar dat beleid lijkt feitelijk meer op een verdeel-en-heerspolitiek. Nieuwe verdeling van middelen hoeft zeker niet problematisch te zijn. Wat problematisch is, is dat door de exclusieve focus erop, die onder de noemer van 'bezuinigingen' gaat, men het geheel uit het oog verliest. Er bestaat een strategie van selectieve vergeetachtigheid. Want de bezorgdheid om toekomstige generaties is een farce, zodra het niet over economie, maar over ecologie gaat. Deze coalitie heeft als motto duurzaamheid, maar dat is dus selectief, wantje kan er alle kanten mee uit. Denk aan de Nieuwe Dordtse Biesbosch. De opvattingen over bezuinigingen in het onderwijs zijn ook selectief, want pleidooien voor 'ouderbetrokkenheid' zijn een rookscherm voor bezuinigingen. Dit geldt ook voor de nieuwe bezuinigingsplannen voor de zwemlessen. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Ik vind dat mevrouw Kensenhuis toch wel heftige teksten hier te berde brengt. Mevrouw Kensenhuis Dat mag, het is mijn woordvoering.

41

De heer Van der Kruijff J a , en ik mag daar wat van vinden en dat doe ik bij deze. U zegt dat het allemaal een tunnelvisie is. In mijn optiek is het zo dat in deze Kadernota en ook het coalitieakkoord gebaseerd is op een visie over arbeidsmarkt, over duurzaamheid, over veiligheid en over leefbaarheid. Waar het gaat over inspraak, dat we daarmee proberen handen en voeten te geven aan de raad in samenwerking met deze stad en dan neem ik afstand van uw woorden dat dat niet serieus gepoogd zou worden. Mevrouw Kensenhuis Ik uit hier mijn politieke mening over hoe ik de tussenbalans en de Kadernota ervaar en uiteraard, u als coalitiepartner heeft daar een hele andere mening over. Maar daar kunnen we wel op een ander moment over praten denk ik. Ik hervat mijn woordvoering, want we zijn kort in tijd, heb ik begrepen. Het idee dat iedereen 'vrij' is De heer Van der Kruijff Voorzitter? Dank u wel. U kunt dat nou wel zo zeggen, maar dan ben ik wel benieuwd wat uw visie is hoe het dan wel moet. Mevrouw Kensenhuis Als u mijn woordvoering afluistert, als ik klaar ben, dan heeft u ongeveer een idee wat onze visie is. De heer Van der Kruijff Dan zal ik dat afwachten, maar dan wil ik toch één ding meegeven. Wat ik net naar voren heb gebracht is niet omdat ik coalitiepartij ben en daarom geen visie heb, maar het is gebaseerd op wat ik op dit moment denk dat goed is voor de stad. Mevrouw Kensenhuis Uiteraard, en zo denken we allemaal. Ik vervolg mijn woordvoering en wellicht heeft u een idee van wat wij voorstaan. De heer Groeneweg Voorzitter? De voorzitter Nog even de heer Groeneweg over ditzelfde punt. De heer Groeneweg J a , hoor. Ik vind vooral de inspraak waar de heer Van der Kruijff het ook over heeft even een aardig haakje. Kijk je bijvoorbeeld naar de Touwslagerstraat-ondernemers waar toch een andere oplossing is gezocht dan oorspronkelijk was, de parkeerproblematiek in Stadspolders - ik begrijp dat u dat een tunnelvisie vindt en het niet luisteren naar de burgers, of heb ik dat nu verkeerd begrepen? Mevrouw Kensenhuis Zoals ik net al zei, ik ga even verder met mijn woordvoering, want er komt nog veel meer en dan krijgt u meer inzicht, want daar gaat het eigenlijk in dit geheel om. Het idee dat iedereen vrij is en een eigen verantwoordelijkheid heeft en die verantwoordelijkheid altijd kan nemen is een fictie, die de positie rechtvaardigt van hen die baat hebben bij de huidige sociale orde. De gemeente wil zo veel mogelijk taken aan de burger zelf overlaten. Die eigen verantwoordelijkheid is natuurlijk extreem scheef verdeeld en betekent dat sommigen gemakkelijk zichzelf kunnen redden, maar anderen niet, omdat ze een nadelige startpositie hebben. WEK is blij met de volgende speerpunten -kijk, ik ben ook ergens blij over- van de coalitie: Dordrecht-West, University College Dordrecht, Nationaal Onderwijsmuseum, de Taskforce Huisvesting Arbeidsmigranten en de Taskforce Overlast. In de Kadernota is voorgesteld om de OZB niet te verhogen met 2,8%. Met het door WEK ingediende verzoek tot interpellatie over de wet HOF (Houdbare Overheidsfinanciën) hopen wij inzicht te krijgen in de gevolgen van de wet op de begroting, waaronder ook de gevolgen voor de OZB. Met de wet HOF wordt beoogd dat de Europese regels van het Stabiliteits- en Groeipact ook voor decentrale overheden zoals de gemeente Dordrecht gaan gelden. Een van de eisen is dat het begrotingstekort niet meer dan 3% mag zijn. Voor de berekening van dat tekort tellen ook de begrotingen van gemeenten en provincies mee. Momenteel mogen gemeenten en provincies geen tekort hebben, maar de systematiek van de wet HOF

42

brengt mee dat investeringen in bijvoorbeeld een schoolgebouw, zwembad of multifunctioneel centrum in het jaar van de investering in zijn geheel meetellen voor het berekenen van het tekort. En dus wordt niet, zoals gebruikelijk, alleen naar de jaarlijkse rente- en afschrijvingskosten gekeken. Dat zou ertoe kunnen leiden dat we alsdan niet zouden kunnen investeren. En als bijkomend nadeel geldt dat we als gemeente Dordrecht dus voortaan ook rekening moeten houden met investeringen van andere lokale overheden. Die dragen immers ook bij aan het tekort van maximaal 3%. Dit wetsvoorstel zou al per 1 januari 2013 van kracht moeten worden. Met betrekking tot de beslispunten in de Kadernota 2013 Mevrouw Van Dongen Voorzitter? Mevrouw Kensenhuis, het is toch nog verre van zeker dat de wet HOF er definitief komt? Mevrouw Kensenhuis Dat denkt u. Ik heb duidelijk gezegd: het is een wetsvoorstel en we horen vanzelf of het aangenomen wordt, maar dat wil nog niet zeggen dat je niet mee kan denken, vooruit kan denken over de gevolgen. Ik vervolg mijn woordvoering. Met betrekking tot de beslispunten in de Kadernota 2013 wordt aan de raad gevraagd wel of niet akkoord te gaan. WEK zal een stemverklaring afleggen waarin wij ons het recht voorbehouden om bij de begroting in november onze mening te herzien, want de beantwoording van onze schriftelijke vragen over de wet HOF volgt pas na het zomerreces. Zonder het antwoord van het college kunnen wij de gevolgen van de wet niet overzien, en om die reden betrekken wij graag de beantwoording van het college bij de behandeling van de begroting van 2013. Op voorhand stemt WEK in met de acht beslispunten, met uitzondering van nr. 17 van beslispunt 5, Stadsstrand Stadswerven. Het budget kan beter naar schoolzwemmen gaan. Met betrekking tot de Nieuwe Dordtse Biesbosch is WEK van mening dat er niet gegraven moet worden in de polder en dat nu in ieder geval de uitspraak van de Provincie moet worden afgewacht. Bovendien zijn wij van mening dat men respect moet hebben voor het polderlandschap zoals het er nu ligt. WEK ziet de plannen voor de Nieuwe Dordtse Biesbosch als een ecologische afbraak. Voorzitter, het motto van het college is duurzaam kiezen en investeren. Aan het eind van mijn betoog wil ik het hebben over lange termijn-investeringen, en met name in de jeugd, want die heeft de toekomst. Daarvoor dienen wij straks twee moties in. Er wordt nu heel veel geld uitgegeven aan het oplossen van problemen die door een bepaalde groep jongeren worden veroorzaakt. Er zijn diverse instanties die zich daarmee bezighouden. WEK is van mening dat het beter is om te voorkomen dan te genezen. Onze eerste motie gaat over preventie. Wij pleiten dus voor laagdrempelige opvoedcursussen. Dus niet alleen voor ouders waarvan de kinderen al problemen hebben, maar voor alle ouders. De ouders staan er tegenwoordig helemaal alleen voor, in tegenstelling tot vroeger, toen de buurvrouw en de meester zich ook met het kind bemoeiden. Wij denken dat dit plan uiteindelijk heel veel geld zal schelen; denk alleen maar aan psychiaters, rechters, enzovoort. Onze tweede motie is een voortborduren op de raadsinformatiebrief "Muziek maakt slim" die u heeft ontvangen bij de ingekomen stukken. In september gaat er een pilot van start, waarbij de docenten van vier basisscholen les krijgen in het zingen met hun leerlingen. Wij gaan er van uit dat dit een groot succes wordt, in navolging van Rotterdam. Wat zou het mooi zijn als grotere groepen kinderen ook in aanraking komen met muziekinstrumenten en daardoor op meer fronten hun talenten kunnen ontplooien. Ik eindig met een citaat van James F. Clarke: een politicus denkt aan de volgende verkiezingen, een staatsman aan de volgende generatie. De voorzitter Dank u wel. Ik krijg een motie van u, motie 16, 17. De griffier gaat schrijven, want die heeft een mooier handschrift. De motie maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Dank u vriendelijk. Daarmee hebben we de eerste termijn gehad. Ik stel voor dat wij nu schorsen en dat we morgen om half twee doorgaan met de vergadering. Meneer Hoogerduijn?

43

De heer H o o g e r d u i j n Mag ik een ordevoorstel doen over de agendacommissie? Wij willen eigenlijk morgenmiddag als fractie aansluitend aan de raad, dan hebben we ook de reactie van B&W gehad, overleggen over vandaag en over de reactie van B&W in verband met de tweede termijn morgenavond. Maar als we dan eerst de agendacommissie doen, dan werkt dat niet zo vlot en we hebben nu nogal wat tijd, dat wil zeggen de Drechtsteden beginnen pas om zes uur. Zouden we dan niet nu alvast de agendacommissie kunnen doen, na een korte pauze van een minuut of vijf? De voorzitter J a , ik ben altijd voorzichtig met dit soort dingen, mede geïnspireerd door sommige leden van de raad en de agendacommissie omdat soms mensen de spullen niet bij zich hebben. Maar u doet dit voorstel, dat is leidend, het voorstel wat u doet. Het heeft geen betrekking op de orde van de raad. Ik kijk even naar de leden van de agendacommissie. Heeft u een bereidheid om nu de agendacommissie aan te laten vangen? Is niemand daar tegen? Mevrouw Kensenhuis Voorzitter? Wij hebben er niet op gerekend dat de agendacommissie nu zou starten, en ook niet voorbereid. De voorzitter Dus... ik stel dan toch voor ondanks dat ik uw punt begrijp, om ... hoe denken de anderen er over, nog andere meningen? De heer Van Verk Nou, ik ben wel een warm voorstander van het voorstel van de heer Hoogerduijn. Ik heb morgen ook wat tijd nodig om met de fractie het nodige te overleggen. De voorzitter We hebben een relatief kleine agendacommissie, mevrouw Kensenhuis. Mogen we proberen toch in uw aanwezigheid... de griffier gaat het nu kopiëren en we proberen, althans iemand van de griffie gaat het... we lezen het zo voor. We proberen het te doen. Akkoord? De heer Hoogerduijn Ze mogen mijn stukken wel hebben, voorzitter. De heer Klous Voorzitter? De voorzitter De heer Klous. De heer Klous Nou heb ik het even gemist, maar dat komt wel vaker voor bij mij. Is het nou de bedoeling dat we nu de agendacommissie doen? Nou, dat is dan te laat. BETER VOOR DORDT had toch liever gezien dat het morgenmiddag had plaatsgevonden, hoor. J a , sorry, ik heb me nog niet kunnen uitspreken, maar.. De voorzitter J a , nee, u mag zich ook uitspreken. Er wordt een voorstel gedaan door de heer Hoogerduijn en j a , ik denk dat we gewoon moeten kijken bent u de enige die dan tegen is? Ik kijk even rond. U bent ook tegen? Er zijn er twee tegen. J a , dat is een minderheid. Maar ik stel toch voor.... meneer Hoogerduijn, wilt u even gaan zitten? Ik vind het niet van respect getuigen voor mensen die ook reageren op uw voorstel als u al halverwege de agendacommissie bent, want het is nog maar allerminst zeker dat die agendacommissie kan plaatsvinden. Er zijn twee mensen, twee fracties, die voelen daar niets voor. Ik stel voor om ook, ondanks uw wensen, vast te houden aan datgene wat u van te voren afspreekt, om daarmee geen onnodige onrust te hebben. Maar u beslist er over als agendacommissie. Dus ik zie wel wie er zo meteen is en als er te weinig mensen zijn, kunnen we niet vergaderen. Zullen we het zo doen? Dan nog even terug naar de orde. We gaan morgen om half twee door met de vergadering. Dan gaan we de eerste termijn van het college doen. Nu is er voor de mensen die niets meer hebben, in de kelder een borrel. De Drechtraad begint om zes uur, maar de Drechtraadvergadering begint om half acht. En vanaf kort na deze sluiting is deze zaal nodig om in gereedheid te worden gebracht voor vanavond. De mensen die niet in de Drechtraad zitten of vanavond

44

niet aanwezig kunnen zijn, die kunnen op Internet de vergadering van de Drechtraad volgen, want we werken inmiddels met een proef van digitaal... o, dat staat er al, vreselijk.... Maar dan kunt u thuis dus ook kijken. U hoeft niets te missen. De vergadering is gesloten. SCHORSING De voorzitter De vergadering is heropend, fijn dat u er bent. Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om mevrouw Kensenhuis geluk te wensen met haar verjaardag; dat u er nog vele jaren in goede gezondheid er bij mag krijgen en ik wil mevrouw Witsen Elias geluk wensen, want die was afgelopen weekend 40 jaar getrouwd. En ik heb al gezegd dat ik over twintig jaar bij haar en haar man, als het zo mag zijn, op visite kom, want dat is een gebruik. Als burgemeester van Dordrecht, kom ik over twintig jaar bij u op visite. Ik zal u krijgen, ik blijf tot m'n zeventigste hier zitten. O, heerlijk, alleen al de gedachte... Wij gaan beginnen met de eerste ronde van het college. Het woord is aan wethouder Van de Burgt. Ik meld nog even dat bij agendapunt 12, de vertrouwelijkheid rondom Noordoevers, het voorstel is om die vertrouwelijkheid op te heffen opdat hedenmiddag dan ook eenieder conform afspraak op een goede manier geïnformeerd kan worden in andere raden en andere colleges, maar daarvoor is noodzakelijk dat wij eerst de vertrouwelijkheid van het stuk halen. Dus bij deze. En het tweede is, ik meld dat nog maar een keer, u wordt ten behoeve van de geluidskwaliteit verzocht om duidelijk te articuleren en de microfoon uit te zetten als u niet aan het woord bent, want u weet, bij wijze van proef worden de registraties via Internet gemaakt en bij u thuis kunnen ze, weliswaar met 40 seconden vertraging, ook uw verrichtingen volgen. Wethouder Van de Burgt heeft het woord. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, dank u wel. Om duidelijk te leren spreken heb ik nog twee jaar logopedie gehad. Ik zal proberen het zo duidelijk mogelijk te doen en minder binnensmonds, zoals men mij wel verwijt. De raad heeft nadrukkelijk de wens geuit om een kaderstellend debat te voeren bij de Kadernota. Terugkijkend naar gisteren denk ik, blijkt dat zonder meer geslaagd. Daar zullen we vandaag mee verder gaan in de beantwoording en uw reactie in tweede termijn. Voor liggen reeds voorgestelde investeringen in de stad, een financiële strategie, met name met het oog op de wens om te blijven investeren in de stad en tegelijkertijd te anticiperen op de mogelijke rijksbezuinigingen en een financieel perspectief voor zowel de periode 2013-2016 als voor de omvang van het weerstandsvermogen. Daarmee bent u in positie gebracht om in voorbereiding op de begroting 2013 richting te geven. Deze Kadernota is dan ook die opmaat naar die begroting. Richtinggevende uitspraken die u deed, de moties die heeft ingediend en het amendement: ze worden verwerkt bij aanname naar de begroting 2013. Ook in feite om dan in te zien of het college naar die begroting toe de zaak goed heeft verwerkt en geïnterpreteerd en bij de begroting is het moment om eventuele amendementen in te dienen om de begroting daarop te wijzigen. Ik stel vast dat u gisteren het belang inziet, raadsbreed, van de noodzaak om ondanks de financieel onzekere tijden te blijven investeren in de stad. Deze Kadernota maakt dat mogelijk. Zoals enkele fracties vermeldden: Dordrecht neemt hiermee een unieke positie in in gemeenteland. Weinig gemeenten slagen er in de financiën op orde te houden, de lasten laag te houden en toch te investeren in de stad. Tegelijkertijd loopt het college en ook de raad niet weg voor een tweetal belangrijke financiële opgaven. Dat is de noodzaak van de versterking van het weerstandsvermogen en de noodzaak om te bezuinigen. Daar wil wat over zeggen. Het is zeer duidelijk dat allereerst het weerstandsvermogen onder druk staat en dat de omvang van de ratio verder kan dalen onder invloed van bijvoorbeeld de risico's van het Grondbedrijf. Het college ziet als taak voor zichzelf om bij de begroting 2013 de raad duidelijk te maken hoe gewerkt wordt aan de verdere versterking van ons weerstandsvermogen. Dit wordt raadsbreed onderkend. Te denken valt aan een nieuwe screening van bestemmingsreserves, het doorlichten van het risicoprofiel waar we ook een toezegging op gedaan hebben naar aanleiding van een vraag van mevrouw De Smoker en het uitbreiden van de definitie van het weerstandsvermogen. Onderwerp, zo

45

kwam gisteren binnen, van het politiek debat is het tempo waarmee dit gebeurt in relatie tot de investeringen. Het college kiest naar haar stellige overtuiging voor een goede balans in financieel moeilijke tijden. Ook hierin geven we bij de begroting meer inzicht. Tegelijkertijd... De heer Lagendijk Mag ik de wethouder een vraag stellen? Het gaat even om zijn mededeling dat hij wil werken aan de versterking van het weerstandsvermogen, onder andere door uitbreiding van de definitie van weerstandsvermogen. En ik vroeg me even af waar dat over gaat. Wethouder Van de Burgt Nu nemen we bij het weerstandsvermogen van de stad eigenlijk beperkte reserves mee. Je kunt meer reserves toevoegen om ten aanzien van de reserve van de stad en het weerstandsvermogen daar een discussie over te voeren. De heer Lagendijk Dan begrijp ik u inderdaad toch goed, dat is ook wat de accountant heeft gezegd. Die zei: er zijn gemeenten die gewoon eigen vermogen hebben, want ze hebben belegd en de opbrengsten daarvan zitten in de exploitatie. Dat geldt voor Dordrecht ook; dat gaat over 100, 150 miljoen. Dus als je dat voor het gemak toevoegt aan je weerstandsvermogen, j a , dan heb je een ratio van 2, 3, 4 misschien wel. Alleen, dat is alleen maar optisch. Daarmee versterkt u de financiële situatie van de stad niet. Ik ben er overigens niet per definitie tegen, maar u brengt het als een maatregel ter versterking van het weerstandsvermogen. Maar het vermogen wordt daar niet mee versterkt. Het creatief vermogen van boekhouden wel. Wethouder Van de Burgt De invulling die u er aan geeft was niet mijn eerste gedachte. We hebben bijvoorbeeld een rentereserve die we niet meetellen. Nou, daar zou je het over kunnen nebben. We hebben een zeer conservatieve opvatting over wat we daar toe rekenen. Dat is op zich goed. Je kunt ook zeggen: welke reserveonderdelen kun je nog meetellen zonder het cosmetisch te maken of creatief te gaan boekhouden, maar wel in feite die discussie te voeren bij de begroting 2013? Mevrouw De Smoker Voorzitter? Dank u wel. Voorzitter, om allereerst zeg maar even in te gaan dan op ons pompensysteem van, wat uiteindelijk ons weerstandsvermogen is: als we het dus nu dan helemaal goed willen gaan doen, zoals u voorstelt, dus bepaalde reserves die we er nu nog niet bij tellen kunnen we er bij gaan tellen, gaan we het dan ook gewoon weer op zijn geheel bekijken dat de pompen die nu verstopt zijn, met name het Grondbedrijf, dat we dat weerstandsvermogen dan ook op peil gaan brengen? Want j a , die staat toch in de rode cijfers. Wethouder Van de Burgt Daar kijken we naar, als u ziet in de Kadernota dat we in feite een groeiende reserve zien bij het Grondbedrijf. Dat zijn aannames. Wethouder Mos zal straks nog een aantal mededelingen doen met betrekking tot het Grondbedrijf waar we de komende maanden nog aan zullen werken, in deze van belang als antwoord op uw vraag. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. Dat begrijp ik. Maar als u nu gewoon weer sec terugkijkt naar het weerstandsvermogen zoals u dat nu voorstelt in de Kadernota. Is mijn interpretatie dan juist dan je 5 miljoen nodig hebt om dat gewoon weer op de 1.0 te krijgen? Wethouder Van de Burgt Misschien mag ik daar op inzoomen na hetgeen gisteren gezegd is. Er is gesproken over 0,93 als ratio. Dat was bij de jaarrekening. U ziet in de Kadernota 0,98; dat is voor 2013 de ratio. Als u nog meeneemt dat we op 19 juni spraken over de technische resultaatbestemmingen waar we ruim 3 miljoen in feite toegevoegd hebben aan de algemene reserve, dan zit u boven de 1. Neem daarbij de junicirculaire, de heer Hoogerduijn heeft daar een vraag over gesteld, dan zien we dat de junicirculaire voor 2012 en 2013 betekent dat we minder vanuit het Gemeentefonds 46

krijgen en dat blijft binnen die marge die we in feite neergezet hebben in het risico van die 10 miljoen die we van de jaarrekening 2011 meegenomen hebben. Nog meer bezuinigen, wat misschien in het vervolg op het lenteakkoord en een nieuw kabinet komt, daar zullen we heel nadrukkelijk in 2013 over door moeten praten om voor 2014 de ratio op 1 of boven 1 te krijgen en te houden. De noodzaak onderken ik daarin. De heer Van Verk Dank u wel, voorzitter. Ik ben een soort cijfertovenaar, maar ik kan... van de voorkant en de achterkant raak ik de draad helemaal kwijt. U heeft in het onderwijs gezeten, dus u moet toch in staat zijn ons duidelijk stapje voor stapje mee te nemen in dat verhaal? Want dit is een brij van cijfers waar ik niet meer uitkom. De voorzitter Mevrouw De Smoker. Mevrouw De Smoker Voorzitter, ingaande op wat de wethouder zojuist noemt, van: als je kijkt naar de jaarrekening, daarbij nemend de technische resultaatbestemming en reserve wat er aan toegevoegd is, dat je nu boven die 1.0 zit; is dan het college bereid beslispunt 6 te schrappen waarin staat dat we het weerstandsvermogen rond de 0.9 laten hangen? Want ik ben blij dat u zo stelt van: we zijn op de goede weg, maar dan ben ik nog steeds minder blij met beslispunt 6. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, mijn opmerking van zojuist dat we het weerstandsvermogen zien dat die daalt vanwege de bezuinigingen van de junicirculaire, dat is één en als we het pakket van de incidentele investeringen daarin meetellen, dan komen we eigenlijk op die 0,9 uit. Dus dan zeggen we daarmee: als we tijdelijk onder de 1 mogen zitten met het perspectief dat we weer naar die 1 toe gaan, dan is dat eigenlijk het beslispunt. Mevrouw De Smoker Maar, voorzitter, tot slot? Dan snap ik niet dat nu de wethouder zegt: door de meicirculaire daalt het weerstandsvermogen terwijl aan de andere kant juist, als we kijken naar pagina 14 van de Kadernota, er al een plus van twee miljoen in wordt geboekt van die mei/juni circulaire. Hoe verhoudt zich dat dan? Wethouder Van de Burgt Die vraag hebt u vooraf ook gesteld, dus wat dat betreft heb ik het antwoord ook bij me. Het is duidelijk dat uit de junicirculaire blijkt dat de inkomsten uit de algemene uitkering inderdaad teruglopen. Wel blijkt dat we bij de Kadernota met de geschatte tegemoetkoming voor indexatie van twee miljoen een juiste inschatting gemaakt hebben. Dus daar komt die twee miljoen vandaan. Voorzitter, ik ga verder. Het OZB, daar zijn vragen over gesteld. De uitleg over het geheel komt nog in de auditcommissie, daar kunt u allemaal bij aansluiten, maar er is specifiek gevraagd: waarom kiest u er voor bij de uitgangspunten die voorgelegd worden bij de Kadernota de OZB niet te indexeren? Hiermee versterkt het college de positie van de gemeente als het gaat om de lage woonlasten. Het niet indexeren, dat was ook een motivatievraag, betekent concreet dat de totaal begrote OZB opbrengst 2013 niet wordt verhoogd met het inflatiepercentage van 2,8%. Of de waarde van de woningen, de WOZ waarde, u kent ze, nu stijgen, gelijk blijven of dalen, dit betekent dat gemiddeld gesproken de OZB aanslag gelijk blijft. De opbrengst houden we gelijk, de WOZ waarden kunnen fluctueren. En dat betekent keer het tarief dat wij de aanname hebben dat het gelijk blijft, maar dat hoeft het niet, want die WOZ waarden kunnen wijzigen. De heer Van Verk Voorzitter? Ik wil daar toch wat meer duidelijkheid over. De opbrengst blijft gelijk; dat betekent dus dat de woningbezitter hetzelfde blijft betalen, want anders kan die opbrengst niet gelijk blijven. Klopt dat? Wethouder Van de Burgt Als de WOZ waarde van zijn woning gelijk blijft, dan blijft hij een gelijk bedrag betalen. Maar ... De heer Van Verk J a , dat is logisch. 47

Wethouder Van de Burgt Maar als die WOZ waarde daalt, of stijgt, dan gaat hij een ander bedrag betalen, dus dat effect is per huishouden, kan dat uiteenlopen. De heer Van Verk Maar, voorzitter? Hoe kunnen dan de inkomsten gelijk blijven? Want de huizenmarkt staat zwaar onder druk, de prijzen dalen. Dat betekent dus per saldo dat iedereen minder zal moeten gaan betalen volgend jaar. Dus dat betekent toch dat de opbrengsten voor de gemeente ook onder druk staan, of? En hoeveel, voor welke omvang staat dat dan onder druk? Wethouder Van de Burgt Nee, wij bepalen aan de voorkant welke OZB opbrengst we willen en dat bedrag wordt met de WOZ waarde van de huizen naar het tarief toegeleid om die opbrengst in feite ook binnen te krijgen. Dat is de uitleg die u krijgt in de auditcommissie. De heer Van Verk Maar dat betekent dan toch dat per saldo de mensen meer gaan betalen? Want anders kunt u toch nooit een gelijke opbrengst hebben? Wethouder Van de Burgt Nee. Mevrouw Koene Voorzitter? De voorzitter Mevrouw Koene gaat vertellen hoe het zit. Mevrouw Koene. Mevrouw Koene Ik heb niet in het onderwijs gezeten, maar volgens mij is de conclusie dat op het moment dat de WOZ waarde daalt, dus toch de OZB voor de bewoners stijgt en andersom. De heer Van Verk J a , die conclusie deel ik met mevrouw Koene. Maar dan moeten we niet gaan zeggen: kijk eens even, de OZB blijft gelijk. Dat is dan boerenbedrog. Wethouder Van de Burgt In de aanname: standaard opbrengst WOZ waarde gelijk, dan is het gelijk, maar het betekent niet dat het voor iedereen gelijk zal zijn, want die waarde kan fluctueren. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Ik wil dan toch wel helpen uitleggen waarom het geen boerenbedrog is. Ik kan wel uitleggen aan mensen waarom gemiddeld genomen het bedrag op de acceptgiro gelijk is aan het jaar daarvoor en daarmee stijgt gemiddeld de belasting niet. Dat is volgens mij het voorstel wat gedaan wordt. De heer Van Verk Maar dat is toch onzin, meneer Van der Kruijff? Op het moment dat mijn aanslag precies hetzelfde is maar mijn woning is veel minder waard geworden, dan is per saldo de aanslag hoger geworden. Dan betaal ik niet méér, dat klopt, maar de... De heer Van der Kruijff Dan wil ik met u wel handelen... De heer Van Verk ... is gestegen. Ik kan het u wel voorrekenen. De heer Van der Kruijff U betaalt hetzelfde als vorig jaar. Betaalt u dan meer of niet? De heer Van Verk Dan betaal ik waarschijnlijk meer, want mijn huis is per saldo 5 tot 10% gedaald in waarde. De heer Van der Kruijff Betaalt u meer, of niet? De heer Van Verk J a , procentueel betaal ik meer.

48

De heer Van der Kruijff Nee, u betaalt nog steeds hetzelfde bedrag en het is... De heer Van Verk Dat noem ik dus boerenbedrog, meneer Van der Kruijff. Dat vind ik optisch zeggen, het is hetzelfde, maar per saldo ga ik meer betalen. De heer Lagendijk Voorzitter, ik denk dat ik het snap, maar ik had nog een andere vraag over dit onderwerp aan de wethouder, mag dat? Er wordt namelijk een doorrekening gemaakt naar 2016. En nu vraag ik me af of u met dit besluit om laten we maar zeggen de opbrengst te bevriezen, of u dat ook tot en met 2016 denkt vol te houden, al die jaren. Wethouder Van de Burgt U bedoelt dat de opbrengst voor 2013 vastgezet is, en dat dat doorloopt in de komende jaren, maar het is niet gezegd dat we in de jaren 2014, 2015 en 2016 niet met de inflatiecorrectie gaan werken. De heer Lagendijk Nee. Dus u doet dat nu eenmalig? Wethouder Van de Burgt Eenmalig. De heer Lagendijk En in de financiële doorrekeningen die u naar 2016 hebt gemaakt, daar houdt u rekening met vanaf 2014 dan inflatiecorrectie, of niet? Wethouder Van de Burgt J a , we hebben hem er eenmalig uitgehaald. 2013. De heer Lagendijk Oké. De voorzitter Wethouder Van de Burgt gaat door. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, de omslag van de rentereserve. Het verlagen van die omslagrente van 4% heeft twee gevolgen. De heer Van Verk Voorzitter, toch nog even bij interruptie. De wethouder ... j a , ik vind namelijk dat het best wel een belangrijk onderdeel is voor de burgers om te weten wat zijn OZB aanslag wordt. Als de wethouder zegt, we hebben dat niet doorberekend, we hebben dat eenmalig op nul gezet, hoe kan het dan zijn dat op pagina 13 voor de jaren 2014, 2015 en 2016 ook weer nul staat? Dan lijkt het in ieder geval alsof u ook in die jaren de indexering niet doorberekent. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, de bedoeling was 2013 in feite de verhoging niet laten plaatsvinden, maar voor de daaropvolgende jaren hebben we geen uitspraak gedaan om die opbrengst op dat niveau te houden. Dus voor de daaropvolgende jaren zou je in feite moeten zeggen, moeten we een apart besluit nemen ten aanzien van of we de inflatiecorrectie ook doorvoeren daarop. De heer Van Verk J a , maar voorzitter, het is het een of het ander. Of u berekent het door en dan hoort u bij de 2014, 2015 en 2016 daar een bedrag voor op te nemen en zichtbaar te maken, of u zegt; we doen het niet. Maar het kan niet een beetje zijn. De heer Schalken Voorzitter? Volgens mij kun je toch nu ook niet weten wat voor die verdere jaren de inflatiecorrectie zal zijn? Zo ver vooruit? De heer Van Verk Voorzitter, daar zijn volgens mij aannames voor te doen. Iedereen weet dat het rijk met ongeveer 2, 2,5% rekent. Dat is dus onzin. Wethouder Van de Burgt Het gaat over de omslag van de rentereserve. Het heeft een nadelig effect op het verwachte surplus op de rentereserve. Dat verwachte surplus zetten we jaarlijks gedeeltelijk in ter dekking van de begroting, u ziet dat in de Kadernota: 2,5 49

miljoen. Overigens is te verwachten dat onder invloed van het verplichte schatkistbankieren het surplus op de rentereserve verder onder druk komt te staan. Daarnaast is er een zeer beperkt voordelig effect in de exploitatie. De rentelasten in de begroting dalen al omdat de investeringen afnemen en daarmee ook de boekwaarde van deze investering. Kortom, het verlagen van de gemeentelijke omslagrente levert per saldo geen financiële ruimte op. De heer Lagendijk heeft gesproken over het University College, het vrijgeven van kredieten. We praten nu over een reservering die we doen om mogelijke investeringen te doen voor het University College nadat de macrodoelmatigheid en de accreditatie gerealiseerd zijn en we zijn bewust ingestoken om de knip te maken. Voor de macrodoelmatigheid en de accreditatie leveren we het werk aan en als hij er komt zijn we zeer gelukkig en komen we bij u terug om in feite de vervolgfase in te steken. Komt hij er niet, is dat niet succesvol, dan hebben we inzichtelijk gemaakt wat we daarin kwijt zijn in ontwikkelingsgeld. En als we dat dan doen, twee keer een half miljoen, dan richt zich dat op de combinatie van University College en EcoShape en als University College niet doorgaat, dan komen we nog bij u terug voor EcoShape. De heer Lagendijk Voorzitter? De voorzitter Eerst de heer Lagendijk, gaat uw gang. De heer Lagendijk Een hele praktische vraag, maar als u ... het is in die nadere informatie die we hebben gekregen volstrekt duidelijk dat u eerst een moederuniversiteit moet zoeken en dan die doelmatigheid in beeld moet hebben en dan accreditatie moet hebben geregeld voor u überhaupt verder kunt. En ik hoor u nu ook aankondigen dat het zo gaat... Wethouder Van de Burgt J a . De heer Lagendijk ... en dat u dan bij ons terugkomt om de rest van het geld op te halen. Maar dan hoefje dat nu toch niet te reserveren? Het zit gewoon in de algemene reserve, dus laat het daar zitten. Wethouder Van de Burgt Het go en no go moment hebben we nu denk ik voldoende geduid. En wij willen in feite dat moment, eerste kwartaal 2013, eigenlijk om de voortgang er in te hebben, en als u zegt: nou j a , je neemt het nu in dat pakket mee, dat is op zich goed met betrekking tot externe partijen dat we bereid zijn om in de ontwikkeling programma curriculum die stappen te maken vanuit inhoud om de moederuniversiteit te overtuigen dat wij een goed profiel hebben van een University College. Dus wij moeten die stappen wel maken en ook inzichtelijk maken wat wij willen investeren om dat mogelijk te maken. U ziet ook in de tabbladen met betrekking tot het University College en EcoShape dat daar de EFRO subsidie op gebaseerd is. Dat is altijd een vraag, van: wat denk je zelf te financieren en daar zit die Europese subsidie ook aan vast. Dus het is ook wel gekoppeld aan die stap naar voren om extern meer geld binnen te halen. De heer Hoogerduijn Voorzitter? De heer Klous Voorzitter? De voorzitter We gaan eerst, als u het goed vindt, naar meneer Hoogerduijn en dan naar meneer Klous. De heer Hoogerduijn. De heer Hoogerduijn J a , wethouder, de heer Groeneweg vroeg mij gisteren nog naar University College, dat wij van gedachten waren veranderd. Nou komt dacht ik het geld uit de algemene reserve. Kunt u nog toelichten waarom u dat verantwoord vindt? Dat kan mij namelijk helpen bij mijn antwoord aan de heer Groeneweg. 50

De voorzitter En meneer Klous nog even over dit punt en dan gaat de wethouder weer door. De heer Klous Voorzitter, ik wilde aan de wethouder vragen of hij wat nader wil ingaan op de combinatie University College en EcoShape. Hij heeft er net wat over gezegd; in de aanvullende brief lees ik toch wat anders dan wat ik in de Kadernota lees. Misschien kan hij het nog een keer uitleggen. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, de investeringen die wij doen zijn incidentele investeringen en die halen we per definitie uit de algemene reserve. Als we structureel daar in zitten, regelen we dat op een andere wijze. De inzet die wij noodzakelijk vinden voor het University College, op dit moment is dat gekwantificeerd als een incidentele investering. De heer Klous. Het zou fantastisch zijn als het University College het profiel waterbouw zou hebben, waarbij EcoShape in feite aansluit. Door innovatieve ontwikkeling van EcoShape is niet vertaald naar onderwijs; dat vraagt de ontwikkeling van een curriculum. Dat geeft meer cachet, meer profiel aan het University College Dordrecht. Daar is EcoShape uitermate belangrijk in. De afgelopen vijfjaar hebben ze nadrukkelijk laten zien waartoe ze in staat zijn. Dat voegt iets toe wat bij andere universiteiten, onder andere de TU Delft, niet aanwezig is. Als je dat profiel neer kunt zetten, boor je een nieuw contingent studenten aan. Men zal in de macrodoelmatigheid daar nadrukkelijk op letten. Als je verdunning hebt van de studentenaantallen elders, gaat men er voor liggen en geen macrodoelmatigheidstoets toelaten voor Dordrecht. De heer Klous Voorzitter, een opmerking als dat mag. In de Kadernota lees ik dat de subsidie voor de huisvesting aan EcoShape is toegekend in ruil voor hun betrokkenheid bij het uitbouwen van het curriculum van het University College. In de brief lees ik dat dat proces van EcoShape los gezien moet worden van alles wat met het University College te maken heeft. Nou kan ik me voorstellen dat de financiering los gezien moet worden, maar ik kan me niet voorstellen dat het proces los gezien moet worden. Kunt u daar wat over zeggen, meneer Van de Burgt? Wethouder Van de Burgt In het proces hoort EcoShape er heel nadrukkelijk bij. Als het University College, EcoShape en wij de accreditatie rond krijgen, hebben we een profiel waar we denk ik goed mee naar voren kunnen treden. Daar waar de accreditatie niet rond komt hebben we nog een verantwoordelijkheid naar EcoShape om ze in feite in de stad te behouden. Daar hebben we een intentie over uitgesproken, maar de zaak is nog niet geregeld. Dus daar komen we bij u op terug. De heer Hoogerduijn Voorzitter, nog even over het antwoord van de wethouder over die dekking University College. Wij willen graag onderstrepen dat die dekking gezocht wordt in wat de wethouder zei, vooral omdat het een investering is met een economisch duurzaam karakter. Daar zijn wij heel erg voor en ik hoop dat dat ook een duidelijke reactie is naar de heer Groeneweg. De voorzitter Mevrouw Rusinovic, gaat uw gang. Mevrouw Rusinovic Dank u wel, voorzitter. Ik had nog een aanvullende vraag. Ik dacht dat ik de wethouder hoorde zeggen dat het de bedoeling is dat in eerste instantie het curriculum wordt bepaald en daarna de moederuniversiteit wordt gezocht. Het lijkt mij een wat raar onderscheid in stappen omdat volgens mij het programma uiteindelijk wordt vorm gegeven, mede door de moederuniversiteit die er bij betrokken is. Wanneer de moederuniversiteit de TU wordt, zal het programma er anders uit komen te zien dan wanneer de Erasmus universiteit of Wageningen erbij betrokken wordt. Dus ik zou daar nog graag wat verduidelijking over willen hebben.

51

Wethouder Van de Burgt Voorzitter, de contacten met het College van Bestuur van het Erasmus en de contacten met TU Delft, daar heeft men heel nadrukkelijk gezegd: ga met de professoren aan de slag om tot een stuk profiel te komen, tot een stukje kennisontwikkeling, curriculumontwikkeling om te laten zien dat dat een toegevoegde waarde is met betrekking tot, en nou zeg ik het even zoals ze het ons aangereikt hebben, Leiden, Delft en Erasmus hebben een samenwerkingsalliantie gesloten waarvan men vindt dat dit University College Dordrecht een goede aansluiting en uitvoering is van die alliantie. Dus het is op hun verzoek, dat ze zeiden van: kom nou niet alleen bestuurlijk aanvliegen, maar vlieg het ook erg inhoudelijk aan om met betrekking tot het profiel van het University College die insteek te maken. Mevrouw Rusinovic Nog één aanvullende opmerking als dat mag, voorzitter? Is daarbij niet het risico dat, tenminste, ik kan mij voorstellen, er is een alliantie, maar andere universiteiten hebben een heel eigen profiel. De TU blijft nog steeds wezenlijk verschillend van de Erasmus Universiteit bijvoorbeeld, wat profiel betreft en als die drie universiteiten zeggen, maken jullie eerst maar een mooi programma en kom dan nog maar eens bij ons terug, is dan niet het risico dat ze vervolgens allemaal zeggen: j a , maar dit sluit eigenlijk niet aan op onze universiteit? Ik zou er voor willen pleiten om al op voorhand met één groep professoren van één universiteit een programma in elkaar te zetten; ik denk dat dat de grootste kans van slagen zou hebben. Wethouder Van de Burgt In de commissie heb ik aangetoond dat de multidisciplinariteit, het topsectorenbeleid en dan voor ons water en het profiel van waterbouw aansluit bij de inhoudelijke uitspraken die ze bij de alliantie gedaan hebben en daar hebben we ook die aansluiting op. Dus het past in hun profiel zoals ze het bij ons hebben neergelegd. Dat heb ik in de commissie uitgelegd. Voorzitter, ik wou naar de moties. De voorzitter J a , eigenlijk is uw tijd al voorbij. Hoe lang heeft u nog nodig voor de moties? Nou j a , ik wou eigenlijk wethouder Sleeking het woord geven en als aan het eind van de collegeleden nog tijd over is, u weer opnieuw. Dus dan ga ik nu even door met... j a , het is absoluut, ja, u wordt boos... het is uw eigen orde, lieve mensen. Daar heeft u zelf over gesproken. Wethouder Van de Burgt komt zo meteen terug als anderen... Collegeleden moeten zich ook aan de tijd houden. Wethouder Sleeking. Wethouder Sleeking Voorzitter, ik ga proberen me aan deze strenge regel te houden. Voorzitter, halverwege deze raadsperiode heeft het college de balans opgemaakt ten opzichte van het politiek akkoord en de vertaling daarvan in de behaalde resultaten en wij durven inderdaad de stelling aan dat we goed op koers liggen, dat we trots kunnen zijn dat we in samenspraak met de raad, met bewoners, bedrijven en instellingen in onze stad en regio resultaten behalen die onze stad sterker maken. Met name op de speerpunten veiligheid en leefbaarheid, arbeidsmarktbeleid en duurzaamheid, kortom het totaalpakket dat onze stad een aantrekkelijke stad moet houden en maken. Juist in een tijd, collega wethouder Van de Burgt refereerde er ook al aan, waarin we geconfronteerd worden met financiële en economische tegenwind en landelijke bezuinigingen en de effecten daarvan blijft ook dit college, dat lijkt me een juiste constatering ook vanuit de kant van de PvdA die toch ook een zekere continuïteit van beleid constateert, blijft ook dit college nadrukkelijk naar mogelijkheden zoeken om investeringen te blijven doen die op langere termijn de positie van de stad zullen verbeteren. En het is ook heel mooi en iets om dankbaar voor te zijn, denk ik, dat dit breed door de raad wordt gedeeld. En we constateren inderdaad dat onze stad zich hiermee onderscheidt van veel vergelijkbare gemeenten die vaak, ook door eigen toedoen, zeg ik dan maar, vaak in een veel lastigere positie verkeren. Bij de investeringen, voorzitter, zullen we nadrukkelijk samenwerking met andere partijen en instellingen blijven zoeken zoals de Dordtmij en DordtYart bij de Biesboschhal, het Nationaal Onderwijsmuseum, bi de restauratie van De Holland, om er maar eens een paar te noemen met raakvlakken tot mijn portefeuille. Voorzitter, verschillende sprekers hebben woorden gewijd aan het project Stadswerven en dat is natuurlijk ook niet zo gek als onze nieuwe woonlocatie die wij in een aantrekkelijke en

52

levendige omgeving willen gaan realiseren. Die heeft voor ons, door de raad bevestigd, topprioriteit gezien onze belangen die op het spel staan, maar ook gezien de enorme potentie die dit gebied heeft. Dat is ook de reden dat we tevreden kunnen zijn met de ontwikkeling op Stadswerven Zuid met alle ontwikkelingen die daar plaatsvinden die ongetwijfeld een stimulans zullen vormen voor de verdere ontwikkelingen van deze wijk, dit stadsdeel. Tegelijkertijd willen we ook inzetten op tijdelijke voorzieningen die het gebied aantrekkelijker moeten maken voor potentiële gegadigden en potentiële nieuwe bewoners. Daarin passen ook ontwikkelingen als de Biesboschhal, de Ark van Noach en de Siegfried die tegelijkertijd allemaal tijdelijke voorzieningen zijn. En daarin zijn we ook bereid, soms met wat grotere bedragen, soms alleen maar wat faciliterend, om daar ook wat middelen voor beschikbaar te stellen. Voorzitter, in dat plaatje past ook de mogelijke ontwikkeling van een stadsstrand; niet als doel op zichzelf, maar als een van de opties om de tijdelijke invulling en inrichting mogelijk te maken die overigens elders ook succesvol is gebleken. Er heeft zich ook al een exploitant voor gemeld die bereid is hier een horecafunctie te realiseren. Ik ga graag naar aanleiding van motie 4, ingediend door GroenLinks waarin verwezen wordt naar Stadswerven, het gesprek met de raad aan op een later moment om te bezien met welke middelen we er in kunnen slagen om de uitstraling van dit gebied, met name de entree nog verder te kunnen verbeteren, waarbij het stadsstrand wat ons betreft een van de opties zou kunnen zijn om te realiseren. Het is niet zo dat wij dat nou als doel op zichzelf zien of daar een heel prestigeobject van willen gaan maken, maar we zijn wel bereid om te kijken. Je hebt daar wel wat middelen voor nodig om het gebied aantrekkelijker te maken. Het zou een combinatie van het een en het ander kunnen zijn. Er wordt ook al gekeken naar het stuk bij de werven, aan de oostkant, om daar een beetje parkachtige, groene omgeving te kunnen creëren. Waar het om gaat is dat het gebied ook bij de entree een dergelijke aantrekkelijke uitstraling moet hebben dat de vonk bij de mensen overspringt, van: ja, oke, hier gaat het gebeuren. Dit ziet er nu al leuk uit en het zal in de toekomst alleen nog maar leuker worden. Hier ben ik ook bereid om zelf in te gaan investeren. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Wethouder Sleeking, u zegt, ik blijf toch bij dit stadsstrand. Nou, dat kan u vinden. Wij zeiden, dat kun je maar een paar dagen gebruiken, want we hebben hier nog geen tropisch klimaat. Maar goed. Tweede punt, u zegt, het moet aantrekkelijk worden. Nou, zo'n zandbak... ik denk, als het mooi weer is zou ik daar lekker kunnen zitten, maar... hoe dat nu een aantrekkelijke uitstraling kan hebben, dat zie ik helemaal niet voor me. De heer Tazelaar Voorzitter? Er is al eens meer zand gestort op de Stadswerven en met de najaarsstormen hebben de mensen van de Staart behoorlijk geklaagd dat alle auto's echt gezandstraald werden en het lag overal. Hoe wilt u in de winter nu dat zand daar beschermen? Daar ben ik wel benieuwd naar. Wethouder Sleeking J a , voorzitter, de afgelopen maanden zijn daar gigantische partijen zand gestort, al is het alleen al voor de voorbelasting. Waar het om gaat, mevrouw Ruisch, ik heb daar al wat plaatjes van gezien die overigens een hele aantrekkelijke uitstraling meteen geven. Er waren ook al anderen die daar een soort van kunststrandje aan wilden koppelen, ook weer in samenwerking met Biesboschhal en DordtYart. Je moet met relatief kleine bedragen, kleine middelen, bereid zijn om dit soort initiatieven te stimuleren omdat wij daar gewoon ook zelf een belang bij hebben dat deze ontwikkeling goed van de grond gaat komen. De heer Tazelaar Voorzitter? Wethouder Sleeking En de opmerking van de heer Tazelaar van de overlast op de Staart van het zand was mij nog niet eerder bekend, maar ja, er ligt daar nu eenmaal een partij zand en het zal ongetwijfeld af en toe wel eens voorkomen dat daar iemand last van heeft.

53

De heer Tazelaar Voorzitter, ik heb nog een vraag. Wordt het dan een strand met een bord "verboden te zwemmen"? Dan is het enkel maar een reden om in het zand te liggen, of zo. Dat is dus geen strand, als je Hoek van Holland ziet of Rotterdam enzovoort. Wethouder Sleeking Voorzitter, ik zou eigenlijk willen voorstellen om een wat intensieve discussie over specifiek dit voorstel wat later te voeren, want het gaat wel heel ver om daar mijn hele kwartier aan te besteden. Dit is een van de opties waarvan wij voor- en nadelen graag met u delen, maar we hebben gewoon wel wat middelen nodig om daar wat dingen te kunnen gaan doen. BETER VOOR DORDT heeft voorgesteld om de geplande brug naar voren te halen en nou j a , dit voorstel wat eerder al eens door andere fracties ook is gedaan, dat willen we toch wel serieus gaan bestuderen, juist omdat in deze tijd blijkt dat we forse aanbestedingsvoordelen kunnen genereren. Ook het geloof in het hele project , voeg ik daar meteen maar aan toe, kan daarmee versterkt worden. Ik kijk hoe problematisch Wilgenwende zich nu ontwikkelt; wellicht ook door het ontbreken van een goede toegangsroute waar mensen denk ik op zeker moment onzeker van gaan worden. Dat moeten we hier zien te voorkomen, dus als we met elkaar vinden dat dit zó belangrijk is dat we anticiperen op een mogelijk aanbestedingsvoordeel, als je een miljoen kan besteden en je kan die brug een paar jaar eerder realiseren, j a , dan is dat een afweging waard en die discussie ga ik ook graag met de raad aan. De verbinding met de historische binnenstad met de Stadswerven is echt een essentieel onderdeel om dit project succesvol te kunnen ontwikkelen. Mevrouw De Klerk Voorzitter? Ik heb de indruk dat we eigenlijk bezig zijn met de behandeling van de Stadswerven, vanavond, omdat u daar zo diep op ingaat. Is het niet handig omdat u zegt, ik heb niet zoveel tijd, om dat onderdeel daar aan te koppelen? Wethouder Sleeking Ik was klaar met het onderdeel Stadswerven, mevrouw De Klerk. Maar het is eenmaal een van onze prioriteiten. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. Heel fijn dat de wethouder meldt dat de gedachte die we al jaren geleden geopperd hebben van: begin met de brug bij de Stadswerven, want dan trekt dat mensen, er zijn zelfs mensen naar Engeland en die kanten op geweest om te kijken hoe dat daar zo gebeurde, dat dat gehonoreerd gaat worden; eindelijk. Maar aan de andere kant zie je dat hiermee dus ook weer een aanslag wordt gedaan op onze financiële middelen en ik krijg er langzaam heel erg behoefte aan om een geactualiseerde grondexploitatie te zien. En die is al een paar keer toegezegd, maar ik heb hem nog nooit gezien, dus ik zou graag van de wethouder een datum willen horen wanneer wij die ontvangen. Wethouder Sleeking Daar komt collega Mos zo meteen op terug, wordt mij ingefluisterd. Dat bespaart mij weer een antwoord. Voorzitter, er zijn vragen gesteld over het Stadsberaad en de uitkomst daarvan. Daar heeft de raad intussen een notitie over ontvangen, de rapportage inclusief aanbevelingen en die willen wij heel graag in het kader van de aanpassing van het welstandsbeleid met de raad bespreken. De aanpak van leegstand is een van de onderwerpen waar het college wat intensievere aandacht aan wil geven. Er is een notitie aanpak leegstand aan de raad aangeboden. Die biedt daartoe al verschillende aanknopingspunten, zeg ik dan maar meteen, in het actieprogramma dat daar aan is gekoppeld en daarin was ook al de conceptversie van het convenant waar in de motie van de ChristenUnie/SGP naar wordt verwezen al meegenomen. Er wordt momenteel wel bezien of de definitieve versie van het convenant nog andere elementen bevat en of we die kunnen, dan wel moeten meenemen. We zullen dan ook graag de uitkomst van het symposium van 19 september, het vastgoedsymposium, kunnen gebruiken. Dat was geloof ik ook een beetje de afspraak die in de agendacommissie is gemaakt om dit stuk daaraan te koppelen voor de verdere uitwerking van het beleid. Wij zien de motie als een ondersteuning van dit beleid, dus wij hebben daar geen enkel probleem mee. Voorzitter, vanuit de VVD zijn opmerkingen gemaakt over personeel in

54

onze gemeente. Twee aspecten: het ziekteverzuim, daarover hebben wij onlangs al bij de jaarrekening met elkaar gesproken. We waren het er over eens dat het iets aan de hoge kant is. We hebben ook aangegeven wat enkele van die oorzaken daarbij zijn. Maar wij vinden de fractie van de VVD wel erg optimistisch als zij willen streven naar een percentage van 3,5%. Er is geen enkele 100.000-plus gemeente waar dat percentage wordt gerealiseerd. Ik kan u verzekeren dat er echt fors op wordt ingezet, ook vanuit het MT om dat verzuimpercentage omlaag te krijgen. Ik zou de uitdaging dan willen aangaan om meer richting de 5% te komen, om op die 5% uit te komen. Na de zomervakantie spreken we met elkaar nader over het strategisch personeelsbeleid, dat was u toegezegd en dat komt in de zomervakantie naar u toe. Ik zou willen voorstellen om het in dat verband nog eens nader met elkaar te bespreken. Dan kunnen we ook eens kijken bij welke afdelingen van onze organisatie nou precies de knelpunten zich voordoen. Dat is gewoon heel vaak bij uitvoerende onderdelen en zo hier en daar zit er echt wat langdurig verzuim in wat zich moeilijk laat terugdringen. De effectiviteit van de Arbodienst was een ander aspect. En daar wordt aan gewerkt in het aanbestedingstraject. Ik zie mevrouw Koene... De voorzitter Mevrouw Koene. Ik zie aan haar gezicht dat .... Mevrouw Koene. Mevrouw Koene J a , ik denk, ik laat even die hele lange zin afmaken. Voorzitter, dank u wel. Het gaat ook om een ambitie, en volgens mij, als je een ambitie neerzet op 5 in dit geval, dan heb je het dus gewoon over, nou j a , wij vinden dat dus teleurstellend. Want dan heb je het niet over een ambitie, dat is gewoon wat het zou moeten zijn, in feite al lager. Een ambitie, die stel je altijd op iets wat je ideaal is. Maar goed, wij gaan de discussie met elkaar aan in de commissie. Wethouder Sleeking Oké, graag. Voorzitter, de stageplaatsen. Nu heb ik de moties even niet bij de hand... om aandacht te vragen voor meer stageplaatsen in de organisatie. Dat is enkele jaren terug al eerder aan de orde geweest, in de tijd dat mevrouw Albayrak hier nog verantwoordelijk was voor personeelsbeleid. Toen hebben we het gehad over een aantal van 100. Intussen is de organisatie wel aardig afgeslankt. Dat aantal is ook niet meer haalbaar. Navraag uit de organisatie duidt er toch op dat met name MBO werk en MBO stageplaatsen lastig te creëren zijn in de ambitie zoals die door het CDA wordt uitgesproken. Er zitten wel enkele elementen in de motie van het CDA die wij graag willen oppakken, met name in het overleg met andere instellingen, met partners waaraan wij geld besteden, om daar nadrukkelijk onder de aandacht te brengen dat extra stageplaatsen nodig zijn en dan zou je ook wel even moeten finetunen van: wat zijn dat dan precies voor stageplaatsen, op welke werkgebieden heb je dan die stageplaatsen nodig? Ik weet dat er op dit moment wel gezocht wordt, vanuit het Sportbedrijf bijvoorbeeld, om een actieve koppeling te maken met de opleiding Sport en Bewegen van Da Vinei College omdat daar dan weer wel mogelijkheden worden gezien. J a , ik kan u zeggen, wij zetten in onze gemeente echt in op talentontwikkeling. Wij zijn ons ervan bewust dat we jongeren aan onze organisatie moeten binden en voor nu en met name voor in de toekomst en dat ook echt binnen onze organisatie er alert wordt gereageerd op het beschikbaar stellen van stageplaatsen binnen de mogelijkheden die we hebben, maar om daar een concreet en het door u genoemde aantal aan te koppelen, ja, dat.... misschien kunnen we daar ook bij de bespreking van het strategisch personeelsbeleid nog even iets nader op terugkomen. Voorzitter, er zijn opmerkingen gemaakt... Mevrouw De Smoker Voorzitter? Dan even, nieuwsgierig geworden naar aanleiding van de uitleg die de wethouder geeft over de motie van het CDA. Hoeveel stageplaatsen zijn er dan op dit moment, binnen de gemeente Dordrecht, voor het MBO? Wethouder Sleeking Ik heb mijn spiekbriefjes daar laten liggen, dus...

55

De heer Van der Kruijff De informatie die wij gekregen hadden, voorzitter, als ik even mag, is dat het 31 is op dit moment. Op MBO niveau. J a , het zijn er meer als je HBO niveau en anderen meetelt. Wethouder S l e e k i n g J a . En daar zou wellicht best iets bij kunnen, maar u gaat geloof ik uit van een ambitie van 50, doorgroeiend naar 75. Met onze krimpende organisatie wordt dat echt wel heel erg lastig. Voorzitter, huisvesting arbeidsmigranten. Er wordt door een enkele fractie eigenlijk twijfel geuit over de effectiviteit van het beleid en over de noodzaak om hier middelen voor beschikbaar te stellen. Het college is er toch wel echt op gebrand om die extra inzet op de huisvesting arbeidsmigranten en bestrijding van de overlast te continueren; dat blijft noodzakelijk om te voorkomen dat de problemen weer toenemen na afloop van die taskforce aan het eind van dit jaar. Het wordt opgenomen in het reguliere beleid, maar wel met een plus omdat we anders gewoon te weinig mogelijkheden en mankracht hebben om te voorkomen dat die problemen weer in een grote golf over ons heen gaan spoelen. Dat moet echt worden vastgehouden, zeker zo lang er nog enkele trajecten lopen die heel intensief zijn, met een fors kostenplaatje. Voorzitter, het laatste onderdeel communicatie en het betrekken van de raad. Daar zijn wat opmerkingen over gemaakt. J a , onze inzet is het van het college zoals we die ook in het begin van deze collegeperiode hebben duidelijk gemaakt, dat we toch heel graag in goede samenspraak met de raad tot betere resultaten willen komen en de raad ook zoveel mogelijk willen meenemen en betrekken in bepaalde ontwikkelingen. Zo is dat in mijn beleving ook gebeurd bij het voorbeeld van de Ark, waar wij de afgelopen jaren toch steeds een terugkoppeling hebben gegeven wat de stand van zaken was, wat geleidelijk de ambitie van ons was, welke kant we zouden uitgaan en waar we ook al die tijd in die lijn hebben gehandeld. Dat aan het eind, waarvoor intussen ook wel woorden zijn gewisseld en excuses gemaakt, dat met de financiering gewoon op het juiste moment de raad in stelling had moeten worden gebracht, j a , dat betreuren wij ook. In de lijn zoals we gehandeld hebben zien we daar geen conflict, omdat een grote meerderheid van deze raad het toch wel steunt dat de Ark hier de komende jaren gevestigd blijft omdat wij met elkaar de meerwaarde van deze attractie, van dit evenement onderkennen. Of je daar nou het aspect van het geloof aan koppelt of niet, zeg ik maar. Ik heb er zelf één keer rond mogen wandelen, ik ben zonder geloof opgevoed, maar ook voor mij was het buitengewoon indrukwekkend om daar een keer rond te lopen en ik kan me voorstellen dat het voor jong en oud gewoon echt een evenement wordt, wat een attractie voor de stad wordt en waarbij wij hopen dat de rest van de stad er ook een graantje van gaat meekoppelen. We hebben het daar dinsdag in het college, daar was ook een vraag over van de heer Hoogerduijn, wederom over gesproken. We zijn deze week echt bezig met de laatste rafeltjes en hopen eind van deze week met nadere berichten te komen en we zullen de raad dan vanzelfsprekend ook meteen informeren. Voorzitter, aandachtspunt blijft de afhechting, bijvoorbeeld van dit traject en meer specifiek de raad, de realisatie van onderdelen waarbij financiering noodzakelijk is. We hebben helemaal niet, laat ik dat nog eens even benadrukken, helemaal niet de intentie om de raad op wat voor moment ook te passeren, maar we worden soms ook in de tijd ingehaald door de actualiteit. Ten aanzien van de publicaties, daar ... Mevrouw De Smoker Voorzitter? Ik wil hier toch wel even op reageren, want ik was met name degene die gesproken heeft over de raad in positie brengen en ik heb een aantal voorbeelden gegeven die vooral de portefeuille van wethouder Sleeking betreffen. Ik ga niet in op uw uitvoerige uitleg rondom de Ark van Noach. Het gaat om er om dat u steeds de raad vooraf in positie brengt en niet pas als het nodig is omdat u toevallig een krediet nodig heeft. En ik wil daarbij het college en vooral wethouder Sleeking uitdagen dat straks bij het tweedaagse presidium wij eens een keer goed met elkaar van gedachten wisselen als presidium en college zijnde over hoe wij dat in de toekomst gewoon beter met elkaar kunnen doen. Want iedere keer met elkaar de strijd aangaan van: het had anders gemoeten, is ook niet leuk meer, wordt ook een herhaling van zetten. Ik hoop dat we in die twee dagen daar goed uitkomen, want de raad is nog altijd aan zet.

56

De heer Lagendijk Mag ik daar een vraag over stellen aan de wethouder? De voorzitter De heer Lagendijk. De heer Lagendijk Ik vraag me af of hij iets herkent in het beeld wat ik hem nu wil voorleggen. Kijk, wat het college volgens mij vrij consequent doet is, als ze ergens mee bezig zijn, dan melden ze dat. Ook over de Ark en zelfs over de parkeerplaatsen rond de Ark. In de collegecarrousel is daar diverse keren mededeling over gedaan. Alleen, waar het nu op lijkt is dat het college vindt dat als dat een keer bij mededeling is aangekaart, dat dan vervolgens het college de ruimte heeft om zijn gang te gaan, terwijl wij zeggen: het is fijn dat we het weten dat u daar mee bezig bent, maar kom nou op het goede moment ook nog even met de besluiten die de raad moet nemen om verder te kunnen. Het gaat misschien ogenschijnlijk om kleine dingen, maar dan krijg je d a t j e op dinsdag een besluit neemt over het aanleggen van een parkeerplaats en als je er woensdag langsrijdt, dan zie je dat die er al ligt. En ik weet wel dat als u iets graag wilt, dat u vlot opereert, maar niet in één dag. Dus dan krijg ik het gevoel dat er iets niet helemaal in orde is en ik vraag me gewoon af of u dat beeld herkent. Wethouder Sleeking J a , voorzitter, ik was in eerste instantie blij dat er weer een berg zand overheen was gewaaid, in de hoop dat u die parkeerplaats niet zou zien. Maar de wind deed zijn werk. Nee, u heeft daar gewoon een punt en wij trekken ons dat aan. En wij moeten ons dat ook aantrekken en er niet vanzelfsprekend van uitgaan dat als wij iets melden en met u bespreken, dat we er dan ook van uit moeten gaan dat we dan groen licht hebben. Dus wij gaan daar ook alerter mee om, beloof ik u. Het is tijd. J a , de publicaties, daar kom ik misschien nog wel op terug. De fractie van de ChristenUnie/SGP had een opmerking gemaakt, ik weet niet of hij nou in de raad was gemaakt of over de mail, dat dat misschien een beetje te veel politiek gekleurd was. J a , vanuit mijn oude rol heb ik toenmalige colleges weieens verweten de Stem van Dordt te misbruiken als propagandamachine voor het college. In die valkuil wilde ik niet trappen. Wij proberen feitelijke informatie en actualiteiten te delen met stad en land. In het geval van een Tussenbalans wordt eigenlijk geen enkele partijnaam genoemd, behoudens helemaal rechts onderaan. Waar het om de Zuidpolder gaat is verder een boodschap vanuit het college en de resultaten die wij behalen, dat kan alleen maar in samenwerking met u. Dus die eer wil ik u dan ook nog wel gunnen. En daarnaast staat het elke partij vrij, zeg ik dan maar, om kond te doen van de goede werken van dit college. De heer Hoogerduijn Voorzitter, mag ik nog even heel kort? De voorzitter J a , als de wethouder zo ondeugend is, dan krijgt u nog zo'n opmerking. De heer Hoogerduijn. De heer Hoogerduijn De heer Sleeking begrijpt prima waar toch een beetje onze irritatie zit. Want hij heeft dat vroeger ook wel geuit. Normaal gemeentenieuws en B&W, prima, dat gebeurt overal. Maar we vonden die vier pagina's full color toch wel erg breed, juist omdat de fracties vorig jaar nogal bezuinigd hebben op hun informatie, collectief in de pers. Dat stak gewoon een beetje. En misschien dat... Wethouder Sleeking Maar volgens mij krijgt u ook nog de gelegenheid om uw mening in de media over het voetlicht te brengen. J a , en de raad stelt zijn eigen prioriteiten en heeft op dit onderdeel bezuinigd. Ik heb mijn fractie daarvoor gewaarschuwd, maar u maakt de keuze. De heer Hoogerduijn Daar heb ik niks van gemerkt, dat de fractie daarvoor gewaarschuwd is. Maar het stak gewoon een beetje dat wij daar wat krapper mee omgaan en u juist full color, vier pagina's enzovoort. Maar met uw toelichting dat u wel begrijpt dat je dat niet te breed moet doen, neem ik wel genoegen.

57

De voorzitter Dank u vriendelijk. Het woord is nu aan.... Mevrouw De Klerk. Mevrouw De Klerk Ik kreeg even iets in mijn oor gefluisterd. U heeft vier pagina's en elke fractie 200 woorden; daar zit een klein verschil in. De voorzitter Dank u wel voor de analyse, mevrouw De Klerk. Het woord is aan wethouder Mos. Mevrouw Van Dongen nog hierover? Mevrouw Van Dongen Ik had eigenlijk nog een vraag, waar ik nog een antwoord op miste, die wij gesteld hebben waarvan ik zou denken dat die in ieder geval vanuit aanschrijvingsbeleid en alles wat daar op volgt in de portefeuille van wethouder Sleeking hoort. En dat is wat het college concreet zou kunnen doen om de rotte kies te trekken in Sterrenburg, zijnde de restanten van een laboratoriumpand. De voorzitter Wethouder Mos. Misschien begint hij er zelfs wel mee. Het woord is aan wethouder Mos. Wethouder Mos Voorzitter, dank u wel. Schoenmaker, hou je bij je leest; van tandartsen heb ik geen verstand en ik verkeer ook in de gelukkige omstandigheid dat ze aan mij weinig verdienen en dat wou ik graag zo houden, als u dat niet zo erg vindt. Ik wou beginnen bij een andere rotte kies, De Holland. Ik ben blij dat de raad in brede meerderheid eerder zich ook in de commissie heeft uitgesproken dat er eindelijk iets met De Holland gaat gebeuren en dat de meeste fracties ook hebben aangegeven de inhoudelijke invulling met het Onderwijsmuseum te steunen, daar zelfs blij van te worden. Ik snap dat er logischerwijs nog vragen zijn over: hoe gaat het proces nu verder? Daar is ook een amendement op ingediend; wat mij betreft nog wat prematuur. Ik waardeer uw belangstelling en interesse in ons cultureel erfgoed en onze monumenten, maar we zitten nu nog in de fase dat de opdracht moet worden uitgewerkt naar een VO en een DO en wat mij betreft is er op een later moment nog gelegenheid om daar alsnog zaken aan toe te voegen en dan heeft u ook zicht op een meer gedetailleerde kostenraming. Maar goed, zoals eerder gezegd vloeit er geen bloed uit en ben ik het met u eens dat de beeldenpartij heel erg kenmerkend is, waarbij mijn eerste idee was om daar een crowd funding of fondsen voor te benaderen. Maar goed, daar gaan we elkaar denk ik nog tegenkomen bij de uitwerking. De vraag over de financiering. J a , ook het college heeft daar natuurlijk bij het Ministerie van Onderwijs naar gevraagd, hoeveel garantie kunt u geven? Wij willen De Holland een andere functie geven, het Onderwijsmuseum zou daar heel goed bij passen, maar dat doen wij alleen als we zicht hebben op structurele middelen. Vanwege de subsidieregels bij het rijk kan dat niet voor langer dan 4 jaar. De intentie is over en weer wel uitgesproken om dat voor minimaal 10 jaar te doen, omdat ook het Onderwijsmuseum niet gebaat is bij verhuizen en zoals ik in de commissie al heb aangegeven, het ministerie van Onderwijs, dit valt onder de O van Onderwijs, is verplicht om een deel van haar erfgoed ook tentoon gesteld te laten zijn. Wat niet wil zeggen dat het subsidie bedrag voor alle tijden gegarandeerd is. Wij hebben zelf als college aangegeven: als het rijk er mee stopt, gaan wij er ook mee stoppen. Het is een huisvestingsbijdrage en als het rijk stopt met het grootste gedeelte financieren, j a , dan gaat de redenering ook niet meer op dat je voor elke euro ongeveer 4 euro, of 3 euro terugkrijgt; het Onderwijsmuseum heeft ook nog eigen inkomsten. En dan moetje met elkaar om de tafel hoe dan verder. Tot op heden heeft het ministerie anders gereageerd, uitermate positief dat ze daar waar Rotterdam het Onderwijsmuseum wat met de rug aankeek, zij in Dordrecht een warm welkom kreeg en ook gelijk aansluiting had bij de andere cultuurorganisaties. Mevrouw Van Dongen Voorzitter? Ik zou hier graag een vraag over stellen die we ook al in de commissie hebben gesteld en waar nog niet echt een antwoord op was gekomen. Mede omdat u ook de inkomsten van het Onderwijsmuseum nu aankaart en dat is ook eventueel de horecavoorziening daar. Ik zou me voor kunnen stellen dat op zo'n

58

bijzondere locatie dat ook wat meer bijzonder zou kunnen zijn dan alleen een bar met een snel kopje koffie voor een museumbezoeker. Wethouder Mos Voorzitter, het klopt dat die vraag nog niet beantwoord is. Het is aan het Onderwijsmuseum zelf hoe zij hun horecagedeelte in willen vullen. Ze kijken nadrukkelijk wel naar Weizigt, hoe dat daar op een duurzame en andere wijze wordt vorm gegeven dan op andere locaties. Maar dat is in feite aan het museum zelf en daar hebben wij geen bemoeienis mee, anders dan dat wij proberen te inspireren en de verbindingen proberen te leggen. De dekking waar onder andere uit de hoek van de heer Lagendijk namens de PvdA vragen over zijn gesteld, de structurele bijdrage, daar hebben we over van gedachten gewisseld in de commissie. De cultureel intendant, daar heeft u een terecht punt. Daar is in het verleden bij mijn weten geen raadsvoorstel voor langs geweest, ook geen concrete opdracht aan meegegeven. Bij het begin van het vorige college is daar een contract afgesloten voor een collegeperiode. Aan het begin van deze collegeperiode is gezegd: nou, wij zien de meerwaarde van een intendant, voor deze collegeperiode wordt dat contract verlengd. Maar na afloop van die periode heeft de intendant ongeveer 8 jaar rondgelopen en zou je daarmee moeten zeggen: de opdracht zit er op, of een aantal zaken moeten zijn overgedragen en daar ging uw vraag ook over. In datzelfde contract staan geen afspraken over kennisoverdracht; wel over intellectueel eigendom. Dat wat namens de gemeente georganiseerd wordt, is natuurlijk van de gemeente en de kennisborging op dit moment vindt plaats door bijvoorbeeld een aantal medewerkers gezamenlijk op pad te sturen en ook daar kennis te laten maken met het netwerk en een aantal organisaties"voor zover wij dat bestuurlijk al niet hebben, want ik moet zeggen, bij heel veel fondsen en voorzieningen weten wij de weg redelijk goed te vinden. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik nog even? Kijk, dat een cultuurintendant die hier twee collegeperiodes loopt, dat we daar afscheid van nemen, dat vind ik helemaal niet zo gek. Dat zijn vreemde ogen die je binnenhaalt omdat je denkt dat er dan wat gaat gebeuren en als dat vreemde ogen worden die eigenlijk totaal geen vreemdheid meer hebben omdat ze hier al zo lang rondlopen, dan moet je er echt afscheid van nemen, nog even los van de persoon. Maar waar het mij om gaat is, nog even los van wat voor type opdracht hij wel of niet heeft gehad: wat is er allemaal gebeurd, wat is daar de opbrengst van, hoe wil je ervoor zorgen dat die opbrengst ook duurzaam wordt, liggen er nog dingen die je op de een of andere manier wilt aanpakken, kan dat inderdaad binnen de bestaande kaders? En daar zou ik gewoon, anders dan zo'n algemene mededeling als die u nu doet, daar zou ik gewoon ietsje meer degelijk over geïnformeerd willen worden. En het lijkt me niet zo ingewikkeld en als dat voor de begroting kan, dan kunnen we dat gewoon meewegen bij ons oordeel over de vraag of dit inderdaad een deugdelijke dekking is wat ons betreft. Wethouder Mos J a , voorzitter, uiteraard kan er wat tekst en uitleg op gegeven worden, maar zoals ik al zei: in het verleden is aan de voorkant geen heldere opdracht meegegeven als in: u gaat dit en dit exact leveren. Wel in hoofdlijnen een aantal taken; het initiëren van een aantal nieuwe activiteiten, het benaderen van fondsen. Dat is ook gebeurd. Daar kunnen we op hoofdlijnen wel tekst op geven, maar dat is lastig in deze. Hetzelfde geldt voor accountmanagers of acquisiteurs, om één op één een verband te leggen met "we hebben die intendant en daarmee hebben we x euro extra naar de stad gehaald". We hebben wel indirect bewijs dat we in een aantal gevallen beter in een aantal lijstjes scoren. Als de raad daar behoefte aan heeft, dan wil ik daar uiteraard over in gesprek gaan wat er de komende ruim anderhalfjaar nog kan plaatsvinden. Ik ben daar graag toe bereid, om het gesprek met de raad aan te gaan. De intendant is in die zin van ons allemaal en daar ga ik graag met de raad bij stilstaan. Dat laat onverlet dat de structurele middelen waar het uit is gedekt, en indertijd is er geen aparte post voor in de begroting opgenomen, voor de snelle lezers, daar is vacatureruimte voor benut. Een beroep is gedaan op de brede programmering om dekking te voorzien en dat geld is er dus wel structureel en dat zal ook structureel vrij vallen bij het vertrek van de cultureel intendant. Overigens, eind 2011 is hierover een memo richting de raad gestuurd met ook

59

nog wat toelichting over de contracten en de voorwaarden, op verzoek van BETER VOOR DORDT indertijd. J a , voorzitter, dan het blokje verkeer. Ik probeer de vragen zo veel mogelijk te clusteren. De vraag van de V V D , waar is de tariefsystematiek van de zakelijke parkeervergunning op gestoeld? Nou, in hoofdlijnen kan ik daar wel op antwoorden dat de zakelijke parkeervergunning niet op kenteken is en daarmee iets anders is dan een bewonersvergunning op kenteken. Namelijk: de klant van de zakelijke vergunninghouder kan daar ook staan en als vervanging van de persoonlijke parkeermeter of betaald parkeren bij de automaat. Ik ben het met u eens als u zegt: wilt u eens kijken naar de lastendruk voor een kleine zelfstandige in de binnenstad? Die vraag is uitgezet naar aanleiding van de ideeën van een Ondernemersfonds. Daar heb ik ook richting de ondernemers aangegeven: ik wil wel een beeld hebben wat een kleine zelfstandige nu aan lasten ervaart en daar hoort een zakelijke parkeervergunning voor velen ook bij, dus die komt terug bij de volgende update van de parkeerexploitatie, want daar heeft het ook een relatie mee voor de opbrengsten. PIN betalen willen wij zo snel mogelijk gaan invoeren, maar wel zo kosteneffectief mogelijk. Daar waar automaten al in de vervangingstermijn zitten, worden ze vervangen door een nieuwe automaat met PIN betaling. Het zal veel raadsleden zijn opgevallen dat sinds de renovatie van de Spuihaven daar ook bij het trappenhuis een automaat staat waar je enkel en alleen met pin kan betalen. Ik kan u vertellen dat dat een zeer goed gebruikte automaat is, dus uit het oogpunt van dienstverlening gaan we dat natuurlijk op meer plaatsen doen. Ik vind alleen dat je daar wel een afweging moet maken tussen doelmatige inzet van middelen, want als we nu rücksichtslos alle automaten vandaag gaan vervangen, dan moeten we onnodig veel afschrijving doen op de huidige automaten. Maar daar waar mogelijk gaan we dat natuurlijk zo klantvriendelijk, ook met het oog op toeristen, doen. Creditcard, j a , daar zitten twee kanten aan. Eén, per 1 maart van dit jaar is het vanuit de betaalorganisatie die daar achter zit niet meer toegestaan om in- en uitrijden toe te laten op basis van de magneetstrip. Dat is de reden dat bijvoorbeeld in de garage Achterom het niet meer mogelijk is om met een creditcard in en uit te rijden. Dat is landelijke regelgeving. Daar moet een pinautorisatie aan gekoppeld worden en dat zou te veel oponthoud betekenen bij de in- en uitrit. Dat is de reden dat die verdwenen is. Los daarvan speelt bij de automatendiscussie dat wij relatief veel af moeten dragen voor elke betaaltransactie. En ik weet dat er verschillend over wordt gedacht, maar het is met onze parkeertarieven in Dordrecht die vergeleken met andere steden van vergelijkbare omvang absoluut niet aan de hoge kant zijn, een relatief grote hap uit de koek. Hetzelfde geldt voor belparkeren. Een aantal commerciële bedrijven eist relatief veel marge. Dus dat gaan we doen, maar dan wel op een manier dat wij daar ook nog onder de streep geld aan overhouden om de parkeervoorzieningen in stand te houden. Dat is gelijk de insteek ook bij de suggestie van parkeerverhoging, volgens mij was het de heer Tazelaar die daarover begon. J a , dat is niet aan de orde. Conform het vastgesteld beleid verhogen wij eens in de zoveel tijd met de indexatie, maar per tien cent en de inflatie moet een aantal jaren haar werk doen om dat dubbeltje mogelijk te maken. De afgelopen verhoging had te maken met een raadsbesluit uit 2008, wat vier jaar na dato pas uitgevoerd moest worden, en, zeg ik daar maar bij, op een ongelukkig moment gezien de economische situatie. Maar parkeren, uitgangspunt blijft dat het kostendekkend moet zijn voor het toezicht en het product parkeren. Het is geen melkkoe, maar als er een garage gebouwd wordt vind ik het heel logisch dat daar een tarief voor gerekend wordt en dat een en ander in balans moet zijn. De heer Tazelaar Voorzitter, mag ik een vraag stellen? U had het over toezicht. Toch nog even een kleine opmerking daarover. Het zou toch wel eens goed zijn om die mensen ook eens te instrueren dat ze na twee minuten niet weer een bekeuring gaan geven als je betaald hebt. Want er zijn enorm veel klachten van mensen en toeristen in de stad die zeggen: nou, ik was twee minuten over tijd en het is net of ze met een verrekijker op de loer lagen. Dat is niet zo leuk voor onze stad. Wethouder Mos J a , voorzitter, ik kom ook wel eens in de stad en ik word ook wel eens aangesproken op feesten en verjaardagen. Nu wil wel het geval dat mensen per definitie 60

kwaad zijn als ze een verbaal onder de ruitenwisser krijgen. Meestal is de redenering: ik stond er maar net. In een aantal gevallen is dat ook echt waar en gaan we ook het gesprek aan met de toezichthouders, dat we er niet op uit zijn om ladende en lossende leveranciers weg te pesten. Je mag 10 minuten gebruiken om te laden en te lossen. En in andere gevallen is het helaas wel noodzakelijk om te handhaven. Dus in algemene zin: met Toezicht wordt het gesprek gevoerd over de insteek betalingsmoraal. Als je niet handhaaft, dan w e e t j e één ding, dan gaat niemand betalen, in ieder geval heel weinig mensen kan ik me zo voorstellen. Maar het moet niet omslaan in prijsschieten en iemand die heen en weer loopt naar de automaat een prent onder de ruitenwisser doen. Maar van dat soort geluiden, anders dan in de categorie borrelpraat, heb ik nog geen serieuze bewijzen zien langskomen. De heer Tazelaar Oké, fijn dat u er zo over denkt, sorry, voorzitter... maar mijn vraag is namelijk, als je tot twee uur een kaartje hebt gekocht, dat je niet om twee minuten over twee een bekeuring krijgt. Dat daar eens 15 of 10 minuten tussen zit...dat is namelijk de grootste frustratie in Dordrecht en niet van: geen kaartje kopen. Dat bedoel ik helemaal niet. Maar: kaartje gekocht, twee minuten over tijd, ze staan te kijken, huppetee weer een bekeuring, nou, dat is echt niet leuk. Wethouder Mos Voorzitter, ik zal het onderwerp parkeren richting een einde proberen te brengen. Er zijn tegenwoordig ook apps die keurig je parkeertijd, gps locatie en eventueel nog foto van de plek bijhouden zodat je er aan herinnerd wordt dat je betaaltermijn afloopt. Mocht je wat vergeetachtig zijn, dan kun je hem ook nog terugvinden via Google Maps. Wellicht een aanbeveling voor degenen die daar tegenaan lopen. Voorzitter, ... j a , ik snap dat....een aantal mensen dat hilarisch vindt. Het is serieus bedoeld, er zijn voor de mensen die daar minder scherp op zijn, voldoende technische middelen om herinnerd te worden aan de tijd. Dus ik heb er wat minder moeite mee. J a , je betaalt tot een bepaalde tijd en als je er een marge op gaat zetten, dat ziet u ook met snelheidshandhaving, dan gaan mensen daar op rekenen en krijgen we dan de discussie: hee, ik mocht tot vijf over twee staan, het is nu zeven over twee, wat flauw dat u me een bekeuring geeft. De heer Tazelaar Nogmaals, voorzitter, ik vind dat de wethouder het goed heeft verwoord, maar u moet er toch maar eens aan denken. Want het probleem blijft bestaan en omdat u er regelmatig op terugkomt probeert u er ook een beetje een draai aan te geven. Maar ik hoop dat het goed komt. De voorzitter Mevrouw De Klerk. Mevrouw De Klerk Ik heb denk ik de oplossing voor de heer Tazelaar. Ik zou gewoon gebruik maken van het gratis openbaar vervoer waar u voor staat, dan heeft u geen probleem met kaartjes. De heer Tazelaar Voorzitter, daar moet ik toch even op antwoorden. Het gaat niet over meneer Tazelaar, het gaat gewoon over de burger in Dordrecht die geen openbaar vervoer heeft en het gaat over de minima in Dordrecht die geen openbaar vervoer hebben en mensen die helemaal aan de grond zitten met hun centen, die geen openbaar vervoer hebben en die krijgen dan nog een keer een bekeuring. Nou, lekker is dat. De heer Merx En dan met die Bentley rondrijden. De voorzitter Ik stel voor dat wethouder Mos doorgaat met zijn verhaal. Wethouder Mos. Wethouder Mos Voorzitter, het mooie aan Dordt is dat er voor elk wat wils is. Wilt u 24 uur gratis staan, dan kunt u op de Weeskinderendijk terecht. Afdoende parkeercapaciteit op loopafstand en ja, hoe meer naar het centrum, hoe hoger het tarief wordt. Dat is nu 61

eenmaal een van de uitgangspunten die in het verleden zijn vastgesteld. Meer naar het centrum, parkeergarage Kromhout, daar is de vraag gesteld wat er eigenlijk gebeurt als de aannemer failliet gaat. Het is een zogenaamde derdenontwikkeling, er ligt een intentieovereenkomst met een projectontwikkelaar om, als hij daar woningen gaat realiseren en een parkeergarage aanlegt voor die woningen, er een aantal parkeerplaatsen bij af te nemen. Maar de volgorde is: de ontwikkelaar wil iets ontwikkelen, heeft een bod naar de gemeente gedaan, bij hem ligt het risico. Dus een faillissement van de aannemer komt ook op rekening van de ontwikkelaar en alle gevolgen die daar omheen zitten. Wij hebben een overeenkomst voor de levering van parkeerplaatsen en uiteraard nemen wij die pas af op het moment dat er wordt opgeleverd. Ik heb daar overigens gisteravond mede naar aanleiding van de Raadsinformatiebrief die u heeft gekregen, een bewonersbijeenkomst gehad. Erg goed bezocht, kan ik u vertellen. Het heeft enige tijd geduurd, maar er zijn weer vorderingen in het dossier en gisteren is er door de ontwikkelaar richting de omwonenden aangegeven dat daar gekoerst wordt op eind dit jaar, begin volgend jaar een raadsvoorstel, of in ieder geval een collegevoorstel en daarmee ook enkele weken later een raadsvoorstel. Ik wilde u deze informatie niet onthouden, dan kunt u ook in de gaten houden hoe het loopt. De uitvoeringsregel heb ik nog langs horen komen, met andere woorden, als je een nieuwbouwwoning in het centrum koopt, dan hoort daar een parkeerplaats bij te zitten. Ofwel wordt een appartement gebouwd in een oud pand en dat wordt gesplitst en daar kunnen niet meer parkeervergunningen voor worden afgegeven. Mevrouw Koene noemde onder andere het Statenplein en het Achterom, of daar niet nog een oplossing voor te vinden is. Als wij daarvan zouden zeggen: neemt u maar een parkeervergunning in het drukste gebied van het centrum, dan zouden wij slecht gedrag van de ontwikkelaar eigenlijk belonen en de makelaar vergeet te melden dat bij een woning een lagere prijs hoort, maar geen parkeerplaats. Er is wel eerder een aanbod gedaan om bijvoorbeeld op de Veemarkt een jaarabonnement af te nemen. Dan bent u ongeveer 1000 euro kwijt voor een 7x24 abonnement. Achterom is duurder; heeft ook andere kosten gehad om te bouwen. Dus daar hangt ongeveer het dubbele aan tarief aan. En bij de commerciële firma P I , de eigenaar van de Drievriendenhof garage is een nacht abonnement, zeg ik uit mijn hoofd, om en nabij de 1100 euro. Dus er is een oplossing voor, maar er hangt een prijskaartje aan en dat kwam ook tot uitdrukking in de prijs van de woning bij de verkoop. Mevrouw Koene Voorzitter? Ik vind het wel een opvallende uitspraak dat er een motivatie komt dat u slecht gedrag niet wilt belonen richting een projectontwikkelaar, maar goed, dat wilde ik alleen maar even kwijt. Wethouder Mos Ik heb een idee waar mevrouw Koene op doelt, maar daar waar wij bouwen op grond van een ander, ja, maak je weieens een afspraak dat daarvoor in de plaats of geld komt, of langs een andere weg compensatie volgt. Dat doen we op heel veel plaatsen in veel projecten. Wat dat betreft heb je daar als overheid ook een bepaalde rol in te spelen. Station Zuid verplaatsen zou geen verbetering zijn voor Sterrenburg. J a , meneer Tazelaar, ik ben net als u woonachtig in Sterrenburg; station Zuid is niet bepaald een visitekaartje voor zowel Sterrenburg als Crabbehof als dat deel van de stad. De NS wil hem juist verplaatsen om ten eerste een schoon en fris station te maken, maar vooral de concurrentie tussen Dordt Centraal en Station Zuid te verminderen. Een groot deel van de mensen in Crabbehof en ook nog Zuidhoven pakt de fiets, rijdt naar het Centraal Station omdat daar meer treinen per uur gaan. Met andere woorden, station Zuid is relatief slecht bezocht, relatief weinig opstappers en met de verplaatsing naar de Copernicusweg hoopt de NS en ik kan die redenering volgen, een heel groot deel van de forensen in Sterrenburg te kunnen bedienen alsook de bewoners van Wilgenwende en de Dordtsche Hout, die nu natuurlijk verder van het station af zitten. De heer Tazelaar J a , voorzitter, die paar bewoners van Wilgenwende, die hebben toch een auto, die zullen niet zo makkelijk met de trein gaan. Maar ik weet niet of u de 62

situatie goed kent, bij de Copernicusweg. Ik vraag hoe daar parkeeroplossingen komen. Als je daar met de auto naartoe gaat.... En u zegt wel, die mensen uit Crabbehof en Sterrenburg, die hebben daar geen last van: u moet eens kijken hoe de toegangswegen daar naartoe zijn. Het zou leuker zijn om dat station wat er nu is, te moderniseren en eens leuk op te knappen, met een paar mooie trappen toegankelijk te maken. Wij blijven dat toch nog een zorg vinden. Wethouder Mos Voorzitter, het college heeft hier eerder wel mee ingestemd, mede omdat er een relatie is met de ontwikkeling van Amstelwijck als kantorenpark waar ook een treinbediening warm welkom zou zijn. Wilgenwende zoals ik al zei, delen van Sterrenburg en uiteraard wordt t.z.t. ook het gelijkvloerse kruispunt voor de fietser met het spoor meegenomen, alsook de kruising met de N3. Maar daar komen we op een later moment op terug. De 30 km zones, een terugkerend onderwerp. We hebben een aantal, met een mooi woord grijze wegen. Er hangt wel een bordje 30, maar er wordt niet op gehandhaafd omdat de weginrichting de uitstraling heeft van een 50 km weg. J a , dan zijn er eigenlijk maar drie opties. Dat is of de politie manen om daar vaker te handhaven. Nou, die heeft aangegeven dat zo lang er geen aanleiding is met heel veel ongevallen, dat dat enkele keren per jaar gebeurt. Maar dat is te weinig om daar structureel effect te hebben. De andere is een gemeentelijke flitskast ophangen. Een BOA mag geen snelheidsbekeuringen uitschrijven. Flitskasten hebben we in het verleden wel gehad, maar vanwege de beheerskosten zijn die allemaal overgedragen aan het OM en in een aantal gevallen weggehaald. Het effect is ook dat mensen weten waar die staat, even remmen en daarna weer op het gas trappen. De heer Nederhof Voorzitter? Is de wethouder het dan niet met mij eens dat een flitskast een snelheidsremmend apparaat is? Maar... nee, maar u zegt eigenlijk, het is niet nodig. Veel bewoners in de wijken zeggen dat ze te hoge snelheid in hun wijken ervaren. En u zegt eigenlijk, j a , daar kunnen we niet zoveel aan doen. Wethouder Mos Voorzitter, we kunnen er wel wat aan doen, dat is het laatste punt wat ik wilde aangeven en dat is fysieke maatregelen nemen. Maar dan moetje kijken wanneer een weg in onderhoud zit bij Stadsbeheer, of kijken of de Zilvervloot binnen loopt en daar geld voor reserveren om de fysieke aanpassingen aan de weg te doen. Want als ik een afweging moet maken tussen een flitskast waar wij beheerslasten van hebben, of dan een fysieke wegaanpassing, zou ik zeggen: pas de weg aan en zet er geen flitskast neer, ook met het oog op vandalisme en andere effecten die dat met zich meebrengt. Alleen komen we dan in een aantal wijken met het dossier trillingshinder te zitten, dat dat rembewegingen en trillingsoverlast veroorzaakt. Dus het is een taaie materie. Op een aantal plaatsen hebben we er last van. Gemiddeld gesproken zie je bij een 30 km zone een lagere gemiddelde snelheid, maar dat is niet gezegd dat er geen mensen zijn die daar veel te hard doorheen rijden. De heer Tazelaar Voorzitter? Ik heb als voorbeeld de Bankastraat genoemd waar zelfs de Stadsbus met hoge snelheid doorheen raast. U zegt dan wel, geen flitspalen, maar je kan die straat zo aanpassen dat er toch obstakels komen dat ze daar rustiger aan omheen moeten rijden. Wij verwachten toch dat daar binnenkort een en ander gaat gebeuren. Er zijn inderdaad straten met 30 km, dat je zegt, nou oké, als je daar 40, 50 rijdt, dat gaat dan nog net. Maar er zijn plaatsen in Dordrecht waar die 30 staat waar gewoon niet naar gekeken wordt. Dus dat heeft toch wel de aandacht en de mensen in de Bankastraat hebben er al meer over geklaagd trouwens, het is niet de eerste keer dat ze de gemeenteraad er over aanspreken. Ik zou er toch maar goede notitie van nemen, voor er wat gebeurt. Wethouder Mos Voorzitter, zoals ik al zei, er is geen sprake van onwil, maar wel een afweging tussen dat wat Stadsbeheer in het onderhoudsprogramma heeft en daar waar we nu extra geld voor moeten vrijspelen om maatregelen te nemen die bovendien ook nog eens lastig zijn, daar waar het gaat om de hulpdiensten. En in de Bankastraat lag 63

eerder op een gedeelte een verkeersremmer die wat rigoureus was. Die is juist weggehaald vanwege trilling en rembewegingen, dus het is niet een kwestie van simpel de leverancier bellen en de standaard drempel er in leggen. Dan kom je echt op een complete weginrichting en dat gaat in de papieren lopen. Maar goed, dat lijkt mij iets om ook bij de Wegennota te betrekken. Daar waar een weg in de planning staat proberen wij in onderling overleg, zowel met Stadsbeheer en wethouder Reynvaan te kijken naar: kunnen we de situatie nu nog echt verbeteren vanuit verkeersveiligheid, vanuit doorstroming, maar ook vanuit verkeer.... De heer Nederhof Voorzitter, een korte vraag. U zegt, de beheerskosten zijn nogal hoog, maar wij weten niet hoe hoog. Want wij vinden het wel voor onze wijken heel belangrijk, dat heb ik u al verteld. Dus als u nou kan uitzoeken wat de kosten zijn, dan kunnen we misschien toch inde toekomst geld gaan reserveren voor deze problematiek, want die loopt al jaren en we krijgen steeds meer klachten. De leefbaarheid wordt gewoon minder. De heer Van Verk Voorzitter? Ik begreep van de wethouder dat juist flitskasten weinig effectief waren omdat mensen even stoppen en dan weer gas geven. Dus het lijkt me dat los van de beheerskosten de maatregel niet echt effectief is. De heer Nederhof Voorzitter? Dat is bij een drempel ook, precies hetzelfde. De voorzitter Wethouder Mos. Wethouder Mos Voorzitter, ik wil best de toezegging doen dat het college kijkt welke kosten er aan zitten en op welke projecten we daar nog iets mee kunnen, want volgens mij is het aan u om een afweging te maken wat u het meest belangrijk vindt en waar u uw geld in wilt zetten. Dat is een mooi bruggetje naar een motie van het CDA, de Groene Zoom. J a , ik heb nog niet gehoord dat er absoluut geen geld zou zijn. Er is in het verleden 1,5 miljoen gereserveerd voor een fysieke maatregel. De provincie heeft toegezegd 1,3 miljoen euro bij te leggen, waarmee we 2,8 miljoen euro hebben om dat verkeersknelpunt, wat vooral, en dat is niet om het te bagatelliseren, maar vooral een subjectieve onveiligheid kent. Het aantal daadwerkelijke dodelijke slachtoffers is daar niet het grootste probleem, maar heel veel bijna-aanrijdingen en incidenten van dien aard vinden er wel plaats. De heer Groeneweg Voorzitter? Ik wil graag de aantekening maken dat dit een uitspraak van de wethouder is. Deze rotonde staat in de top 150 van de gevaarlijkste punten van Nederland en dat is vrij objectief gemeten. Wethouder Mos J a , voorzitter, ik ken het lijstje van de heer Groeneweg; ik kom ook af en toe bij de politie langs en daar staat hij als black spot. Maar als je gaat kijken naar het aantal dodelijke of zeer zware letselslachtoffers, dan hebben wij in Dordrecht gevaarlijker kruispunten. Wat niet wil zeggen dat het college er geen werk van wil maken, want voor de deur bij een school en specifiek met een toegangsweg die vanuit een verdiepte aanleg onder het spoor door gaat en aan de andere kant vanaf een dijk naar beneden op de rotonde af komt, heb je een, ik zal maar zeggen bijzondere verkeerssituatie. Dat is ook een van de uitkomsten die uit het onderzoek van Goudappel Coffeng, wat onlangs heeft plaatsgevonden, naar voren is gekomen en waar wordt aanbevolen om een fysieke wegaanpassing te doen om het snel- en langzaam verkeer te scheiden. Dus richting de heer Van der Kruijff: er is 2,8 miljoen. Dat is niet voldoende voor de in het verleden weieens geopperde verdiepte fietsrotonde met drie tunnels-variant. Er wordt nu wel gekeken in hoeverre daar twee van de belangrijkste wegen ondertunneld kunnen worden. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Dat daar aan wordt gewerkt begrijp ik wel, maar dat was bij de vorige begroting al zo dat dat werd aangekondigd. Alleen wil ik graag als raad 64

die rapportage krijgen zodat we bij de begrotingsbehandeling daar straks een afweging in kunnen maken. Wethouder Mos Nou, daar kan ik de heer Van der Kruijff geruststellen, want ik heb al eerder toegezegd dat na deze zomer, en die stond ook gewoon keurig in de planner en volgens mij ook in het jaarverslag, in Q3, een stuk volgt waar u iets van kunt vinden. Dus die komt er aan, het geld is gereserveerd. Dus daar kunt u nog iets vinden. Of dat exact voor de begrotingsbehandeling gaat lukken: ik durf er geen harde deadline aan te geven, maar in ieder geval is het vooronderzoek en de verkeersanalyse gemaakt en dat betekent nu verder uitwerken en kijken wat er mogelijk is. De heer Groeneweg Voorzitter? Volgens mij zijn er al wat cijfers bekend, misschien dat de wethouder die wel of niet kan bevestigen. Ik tel 1,5 die al gereserveerd was, 1,3 vanuit de provincie en de hele dure versie was volgens mij 4 miljoen. Die staat ook al op papier volgens mij, dus dat zou in ieder geval inhouden dat je met een besluit van 1,2 miljoen zelfs de hele dure variant kan doen. Dus volgens mij hebben we er al wat informatie over, even richting de heer Van der Kruijff. De heer Van der Kruijff Het enige wat ik wil is een raadsvoorstel van het college. Wethouder Mos Dat komt er precies in dit najaar aan. Richting de heer Groeneweg, we hebben in ieder geval intern de discussie gehad of je met de ultieme en de meest dure variant nu het meest kosteneffectief het probleem oplost. Als wij voor 2,8 miljoen het snelle en langzame verkeer op de noordelijke en de oostelijke wegtak kunnen aanpakken denk ik dat je daarmee die 1,3 miljoen die je anders meer kwijt zou zijn, beter in andere delen van de stad aan bijvoorbeeld fietsveiligheid kan uitgeven, want daar kun je heel wat gevaarlijke situaties aanpassen. Of flitspalen, zoals de heer Nederhof suggereerde. Voorzitter, ik zal toch enig tempo maken. Het gratis openbaar vervoer 65-plus. J a , er staan in de Kadernota al verschillende varianten genoemd. Wij wachten op het uitlezen van de OV chip gegevens. Dat is eerder al voor enkele maanden gebeurd, maar het meest betrouwbare is als je een langere meetperiode hebt. Daar krijgt u nog nadere informatie over zodat u daar een besluit over kan nemen bij de begroting. Want de Kadernota is om de kaders vast te stellen. De financiële reservering maakt het mogelijk om dat besluit straks te nemen en het is aan u om daar uiteindelijk een keuze in te maken. Startende ondernemers, een vraag vanuit de VVD, eerder ook aangevoerd in een ander raadsdebat. Het college zal binnenkort daar met een Raadsinformatiebrief over komen. Ik kan u al wel toezeggen dat het idee van het college is om daar de evaluatie af te wachten van Den Haag, waar dat is ingevoerd, om te kijken wat nu daadwerkelijk de effecten zijn en te kijken of dat echt een bijdrage levert aan een nog beter startersklimaat. Dordrecht kent al historisch gezien ontzettend veel starters en we hebben ook al een aantal voorzieningen zoals een mentorproject, microfinanciering, een CS gebouw en zo nog een aantal zaken. Dus het is niet zo dat we de starters veronachtzamen, maar ik zou graag wel iets meer tekst willen hebben op de effectiviteit van het middel alvorens we dat hier in gaan voeren. De revitalisering van bedrijventerreinen; ja, er is onlangs een raadscommissie over geweest. De startnotitie voor de revitalisering, de aanpak voor Kil 1 en 2 en Amstelwijk West. Daar zijn ook een aantal suggesties voorbij gekomen. Bij bestemmingsplannen proberen we uiteraard zo veel mogelijk binnen alle redelijkheid mogelijk te maken, rekening houdend ook met de eisen die er gesteld worden aan parkeren en in een aantal gevallen is het bouwvlak daar op aangepast. In een aantal gevallen betekent dat ook een verruiming en daarmee meer mogelijkheden voor de ondernemer om daar echt iets van te maken. En het staat een ondernemer natuurlijk altijd vrij, als hij een plan heeft wat niet binnen het bestaande bestemmingsplan past, om daar een wijziging voor aan te vragen. Tot slot, voorzitter, het Grondbedrijf. Last but not least. J a , in deze tijd wethouder Grondbedrijf, waar je vroeger op een VNG bijeenkomst of een borrel kwam en mensen zeiden, ik ben ook nog van het Grondbedrijf, is het Grondbedrijf veel vaker onderwerp van gesprek, en terecht. In Dordrecht zijn geen Apeldoornse toestanden, maar we moeten wel alle zeilen bijzetten

65

om de boel in de klauwen te houden, als ik dat zo mag zeggen. De economie zit niet mee en daarmee de afname van een aantal kavels niet. We hebben in het verleden een aantal verwervingen gedaan met andere ideeën. Langs een aantal wegen zijn we die aan het aanpakken. De verkoop van de manege Spirea is een klein voorbeeld van een bezit wat met het idee van ontwikkeling is verworven. Het hoort niet bij een Grondbedrijf, het heeft een maatschappelijke functie.... De heer Hoogerduijn Voorzitter? Wethouder Mos ... dus dat is nu van de hand gedaan. De heer Hoogerduijn Voorzitter? Ik hoorde in een flits de manege Spirea voorbij komen en daar had ik een vraag over gesteld, komt de wethouder daar nog op terug? Wethouder Mos Voorzitter, aangezien de interruptie bijna letterlijk na het woord manege viel, was ik nog niet toegekomen aan de clausule die in de koopovereenkomst zit. Namelijk de plicht om een overeenkomst te sluiten met een paardensportvereniging en in dit geval is dat de Dordtse manegevereniging. Het bestemmingsplan kent beperkingen: een dienstwoning met een bijgebouw wat de bestemming manege heeft. Dus langs die lijn zitten er beperkingen op. U had ook nog gevraagd naar een anti speculatiebeding. Er is geen reden om aan te nemen dat wij iets hebben gedaan wat niet marktconform is waardoor wij het tegen die waarde zouden willen terugkopen, want bij de bepaling van de waarde is ook gekeken naar de eigen investeringen van de manege in het pand. De beperkende werking van de monumentale status, er mag minder dan in het verleden was toegestaan en dat vinden we vanuit het college ook wenselijk omdat we dit beeldbepalende pand willen behouden, gecombineerd met de functie die er nu in zit. Dus langs die lijn hebben we daar beperkingen opgelegd en proberen we de manegevereniging daar te houden. De wethouder rondt af; ik hoor het u denken, voorzitter. Het Keuringsdienst van Warengebouw is een andere rotte kies. Daar is onlangs de Omgevingsdienst op inspectie geweest en die heeft metingen verricht. Er is een aantal tekortkomingen geconstateerd en er is een stellige brief met een aantal nadrukkelijke eisen richting de eigenaar gestuurd. Daar zat een reactietermijn op, die zal een dezer dagen verstrijken. Ik heb op een afstand niet kunnen constateren dat er wezenlijk veel veranderd is, dus ik ga er van uit dat de Omgevingsdienst een handhavingstraject gaat inzetten. Eerder heb ik nog geprobeerd om daar langs de weg van de erfpacht iets aan te doen en daar hebben een aantal juristen van geconcludeerd: het is al zo lang niet gehandhaafd op de clausule in het erfpachtcontract dat u bij de rechter een lastige zaak heeft. Niet onmogelijk, maar er zit een grote kans op dat we die rechtszaak zouden gaan verliezen en dat we daar dus niet uit zouden komen, dus het wordt erg lastig om het langs die weg aan te pakken. Wat we nog wel hebben gedaan is met Corio, de vastgoedeigenaar van het winkelcentrum, aan tafel gezeten en met de Van Herk Groep die juridisch eigenaar is van het pand. Want ik wil de situatie niet tot 2036, zeg ik uit mijn hoofd, wanneer het erfpachtcontract afloopt, voort laten duren. Het is het college er veel aan gelegen om dat ook aan te pakken, maar het is een kwestie van lange adem, helaas, mede door de economische crisis. De heer Hoogerduijn Voorzitter? De voorzitter Eerst mevrouw Van Dongen. Mevrouw Van Dongen Voorzitter, dan heb ik toch nog een vraag. Hoe kan het dan dat er al zo lang eigenlijk niet op gehandhaafd is, dat we daar een achterstand in hebben? Want het is al heel lang een ergernis in de stad. De heer Hoogerduijn J a , zoals ik gisteren al zei, ik wees op onze motie over leegstaande kantoren, gebouwen en dergelijke. Daar was wethouder Sleeking heel positief over. Als u dat nou ook bent vanuit de fractie BETER VOOR DORDT, dan is er alle 66

mogelijkheid om via die ingang ook die rotte kies te trekken in Sterrenburg. Wethouder, dat klopt toch? Wethouder Mos Ik heb het convenant niet letterlijk in mijn hoofd zitten. Ik weet dat er vanuit de VNG een convenant gesloten is en dat daar handreikingen in zitten om het een en ander aan te pakken. Maar volgens mij staat het een vastgoedeigenaar nog steeds vrij om binnen een aantal wettelijke grenzen te doen met het pand wat hij wil. Een van die grenzen is gevaar voor de volksgezondheid. Daar hebben we de Omgevingsdienst op geattendeerd, die heeft daar een inspectie gedaan en er blijkt toch nog enig gevaar, ook in relatie tot het materiaalgebruik, zal ik maar zeggen. Terecht vraagt de gemeenteraad naar een update van een aantal grondexploitaties. Die is op hoofdlijnen wel gegeven bij de prognose van het Grondbedrijf, maar dit najaar, ik kan daar nog geen exacte datum van elke grondexploitatie geven, maar de medewerkers van het Grondbedrijf zijn aan het werk gezet om de individuele grondexploitaties die er zijn tot op detailniveau te updaten en na te lopen op actualiteitswaarde en ook bij te werken. Dus daar komen we bij de volgende update van de grondexploitatieprognose op terug. Maar terecht dat u daar naar vraagt, want alle stedenbouwkundige keuzes hebben een invloed, ook de stedelijke programmering waar u onlangs een besluit over heeft genomen. De heer Nederhof Voorzitter? Even over het Grondbedrijf. In de laatste commissievergadering hadden we het ook over de parameter renteomslag. Toen is er een vraag gesteld: stel dat de rente 1 procentpunt zakt, hoeveel brengt dat op? En toen werd er volgens mij geroepen: een miljoen. De andere wethouder heeft net in zijn antwoord gezegd dat het verlagen van de omslagrente eigenlijk geen financieel voordeel heeft. Dat kan ik niet goed rijmen, maar misschien moet wethouder Van de Burgt daar op antwoorden. Wethouder Mos Voorzitter, daar kan ik wel wat uitleg op geven. Dat heet vestzakbroekzak. Op dit moment verdient de stad aan de rente bij het Grondbedrijf, dus wij hebben daar boekrente op grondexploitaties waar wij een hogere rente moeten rekenen, intern, dan dat wij voor financiering uit de markt zouden hebben. Tegelijkertijd heeft SBC, het Stads- en bestuurscentrum in de administratie een plus op een aantal renteinkomsten, dus per saldo is daar voor de stad geen geld te vinden. Daar waar het gaat om het Grondbedrijf natuurlijk wel, als je het hebt over de focus en het onderdeel boekwaarde en oplopende boekwaarde. Iets anders w a t j e er nog aan zou kunnen doen, en daar ga ik graag met u over in gesprek bij de volgende prognose van het Grondbedrijf, is het activeren van de verliesvoorziening. Sommige grondexploitaties, daar is X miljoen opzij gezet voor negatieve gevolgen; die staat nu als reservering. Je kunt ook zeggen, we gaan de waarde van de grond afboeken zodat het rente op rente effect veel kleiner is op dat onderdeel. Maar dat is een discussie bij uitstek voor een commissie, want daar zitten voor- en nadelen aan. Ik zie u gebaren. Ik kijk even naar wethouder Van de Burgt; als ik zojuist een leugen heb verteld, dan ... nee, dus dat is vanuit vestzak-broekzak verklaard. Het scheelt het Grondbedrijf wel geld in de boeken en anderzijds, bij de stad scheelt het inkomsten. Mevrouw De Smoker Voorzitter? De voorzitter Ik wou eigenlijk naar een afronding gaan. Mevrouw De Smoker J a , dat snap ik, maar ik had wethouder Van de Burgt gevraagd in relatie tot het weerstandsvermogen en ons pompensysteem naar het Grondbedrijf en hij gaf aan dat wethouder Mos hier nog tekst en uitleg op zal geven. Dus bij deze. De voorzitter J a , daar heeft u gelijk in. Kunt u die nog oppakken? Wethouder Mos Voor dat gedeelte waar dat relevant is, wel. J a , ik vind het een vreselijk woord, ik weet niet wie het bedacht heeft, maar het pompensysteem, daar kan ik weinig 67

mee. Maar er is een relatie tussen de inkomsten die je op de ene plek hebt en de uitgaven op een andere plaats. In het verleden is het zo dat er in ongeveer tien jaar tijd zo'n 70, 75 miljoen vanuit het Grondbedrijf naar de algemene middelen van de stad is gestroomd. Dat was toen verantwoord in de toenmalige woningen- en kantorenmarkt. Op dit moment is het nog niet nodig om dat andersom te gaan doen, maar we zijn heel alert omdat de situatie er niet beter op wordt; op een goed moment moetje daar een discussie over voeren, of je nog in staat bent om uit de kosten te komen. We hebben in die zin het voordeel, zeg ik er maar bij, dat we ook het nodige in erfpacht hebben. Daar kunnen wij een aantal ondernemers mee in staat stellen om investeringen te doen zodat zij zelf die grondaankoop niet hoeven te doen. Voor de gemeente zit er het voordeel aan dat wij verzekerd zijn van inkomsten. Dus daar heeft het een relatie mee en verder, voorzitter, zou ik het aan de wethouder Financiën willen laten voor de technische finesses. In ieder geval, vanuit de positie van het Grondbedrijf gaat er geen afstorting naar de stad plaatsvinden, is het ook nog niet nodig om bij te storten, maar komt het moment natuurlijk wel dichterbij als het licht op oranje, neigend naar rood staat, dat het misschien een keer moet gebeuren. De voorzitter De heer Tiebosch. De heer Tiebosch Voorzitter, ja, die pompen, die zitten inmiddels in ieder geval verstopt, want het systeem zoals afgesproken, dat hanteren we niet. Dat Grondbedrijf heeft altijd aan de stad gegeven, maar nu is het zo dat het weerstandsvermogen van het Grondbedrijf niet meer op niveau is. Er zou eigenlijk 17 miljoen vanuit de stad naar het Grondbedrijf moeten worden gestort. Dat doen wij nu niet. Dat betekent voor ons als raad dat als wij nu een discussie hebben over het weerstandsvermogen over de algemene reserve dat we altijd op ons qui-vive moeten zijn dat daar in ieder geval 17 miljoen nodig is voor het Grondbedrijf. Wethouder Mos Voorzitter, misschien is het goed als wethouder Van de Burgt daar zo meteen nog tekst op geeft, maar in het weerstandsvermogen van de stad zit de vermogenspositie van het Grondbedrijf. Bij wet ben je verplicht om een aparte boekhouding te houden voor de grondexploitaties. Dat heet niet overal Grondbedrijf, want dat is een term die in het verleden is afgeschaft, maar je bent verplicht om een eigen administratie te voeren. Het weerstandsvermogen van de stad, daar zitten de risico's ook in die bij het Grondbedrijf gelopen worden, dus de 1.0, de 0.98, de 1.02 discussie die net voorbij kwam is inclusief de 0.36, zeg ik uit m'n hoofd, van het Grondbedrijf. Nou, daar kun je natuurlijk optisch wat aan doen door het heen en weer te schuiven, of je kan zeggen: op stadsniveau zijn er nog voldoende buffers om risico's op te vangen. Een aantal risico's zit ook in Naris opgenomen, daar waar het gaat om projecten en op langere termijn houden we in de gaten of we nog inkomsten hebben. Bijvoorbeeld uit de overdracht van de havensamenwerking, want dat is bijvoorbeeld een dossier; afgelopen zondag zijn we een jaar aan het samenwerken. Richting het einde van het jaar willen we de samenwerkingsovereenkomst deel 2 sluiten. Daar zit een boekhoudkundig voordeel in wat naar het Grondbedrijf stroomt, omdat daar inkomsten geactiveerd kunnen worden. De voorzitter Prima, dank u wel. We gaan naar wethouder Wagemakers. Wethouder Wagemakers Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, ik zou mijn woordvoering graag willen beginnen met een stelling en die stelling is dat we niet leven in een tijdperk van verandering, maar in een veranderend tijdperk en ik wil dat graag aan de hand van twee voorbeelden toelichten. Als we kijken naar de maatschappelijke ontwikkeling, sociaal domein, dan zien we de beweging van de verzorgingsstaat naar de zorgzame samenleving. Je kunt daar ideologisch van alles van vinden, maar de civil society, de Wmo, de compensatiegedachte, dat is een gegeven. In ons coalitieakkoord gaan we heel nadrukkelijk uit van de eigen kracht, de eigen verantwoordelijkheid van inwoners in onze stad en doen een sterk beroep op de sociale netwerken die er in de stad zijn. En als 68

college hebben we de visie dat we vertrouwen hebben in de kracht van die samenleving en in de verantwoordelijkheid die partners in het maatschappelijk middenveld op dat terrein hebben om hieraan een bijdrage te leveren. De heer Van Verk Voorzitter, mag ik de wethouder een vraag stellen? De wethouder doet het voorkomen alsof de gang naar de civil society een autonoom maatschappelijk proces is. Maar is dat niet veel meer het gevolg van politieke keuzes die in de afgelopen decennia zijn gemaakt? Wethouder Wagemakers Voorzitter, als de heer Van Verk bedoelt: politieke keuzes in het vorige decennium en dan heb ik het vooral over de periode 2005, 2006, 2007 rondom de komst van de Wmo, dat klopt. Dat is natuurlijk een politieke keuze. Maar ik geef aan dat via het coalitieakkoord wat wij hebben, dat ook een beweging is waar wij als college in ieder geval achter staan. De heer Van Verk Maar dan betekent het dus ook dat een andere politieke kleur ander politieke keuzes kan maken en het kan terugdraaien. Wethouder Wagemakers Voorzitter, volgens mij zien we dat nu in Den Haag en is dat onderdeel van de oplopende spanning richting 12 september met de landelijke verkiezingen en zal daar voor een belangrijk deel bepaald worden hoe dat op dat terrein de komende jaren gaat. Als ik dan even in uw herinnering mag roepen dat de wet Werken naar vermogen van tafel is, de decentralisatie van de AWBZ begeleiding controversieel, alleen de decentralisatie van de jeugdzorg zo breed gedragen is dat daar wel mee voortgegaan wordt; het zal even afwachten zijn hoe dat na 12 september, na de verkiezingen, maar ook na de formatie van een nieuw kabinet, hoe dat er uit gaat zien. Maar waar wij als college in ons programma en in onze beleidsuitwerking op sturen is maatschappelijke participatie. Dat doen we op het gebied van economische participatie, daar is collega Van de Burgt druk mee. Dat doen we op het gebied van sociale participatie, dat valt voor een belangrijk deel in de Wmo. Ik kom daar zo meteen nog even op terug, dan gaat het vooral over die vrijwilligers en het beroep op mantelzorg. Dat doen we ook op culturele participatie en daar is collega Mos druk mee doende. En waar wij naartoe willen is een resultaat dat iedereen naar eigen vermogen een bijdrage levert aan zijn eigen welzijn en dat van anderen. Met name dat laatste aspect, dat van anderen is denk ik een versterking van onze samenleving. Wij kiezen voor een aanpak, zowel van maatschappelijke ondersteuning, maar ook maatschappelijke zorg voor hen die dat nodig hebben. En met elkaar is het denk ik ook wel goed om vast te stellen dat het overgrote deel van de Dordtse inwoners het gewoon goed gaat. Dat is denk ik toch een belangrijke constatering. Er is een deel dat op enig moment tijdelijk een stuk ondersteuning nodig heeft en er is een gedeelte, en die cijfers wijzen dan ongeveer op 5%, van inwoners in deze stad waarvoor dat meer structureel nodig is en ik denk dat dat ook een opgave is waar wij als gemeente op aan te spreken zijn om dat samen met onze maatschappelijke partners op te pakken. Heel belangrijk is het meedoen van mensen in de samenleving op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorg. Wij zien voor ons als gemeente een regisserende rol, maar wel op enige afstand, want het is in eerste instantie aan mensen zelf om daarin keuzes te maken. Tegelijkertijd vinden wij het belangrijk om daarin organisaties die op het gebied van vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning actief zijn, daarin te faciliteren zodat zij hun werk goed kunnen doen. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Ik wil even ingaan op die mantelzorg. U zegt, daar willen wij een beetje bij wegblijven, want dat is de keuze van de mensen zelf. Ik vind dat je dat bij mantelzorg eigenlijk niet kan zeggen, want we zeggen eigenlijk tegen de mensen: heb je nog een kind, heb je nog een nichtje, heb je nog een buurvrouw, heb je nog een overbuurvrouw die het kan doen, alvorens je kan aankloppen voor zorg. Dus die vrijwillige keuze is er niet echt.

69

Wethouder Wagemakers Voorzitter, het is goed dat mevrouw Ruisch daar die nuancering in maakt. Waar ik het heb over die regisserende rol op afstand heb ik het vooral over het vrijwilligerswerk, want het is aan mensen zelf om daar de keuzes in te maken. Op het gebied van mantelzorg ga ik mee in datgene wat mevrouw Ruisch aangeeft, dat daarin de vrijblijvendheid minder voor de hand ligt dan ik wellicht in mijn woordvoering heb doen geloven. En een derde belangrijk punt van onze aanpak is de gecombineerde aanpak van zorg en overlast en daar zal mijn collega wethouder Reynvaan straks vast nog wel iets over melden in uw richting. Een tweede belangrijk domein binnen mijn portefeuille waarop je die verandering van tijdperk ziet, is duurzaamheid. Ik ben ook blij met de aandacht die er in deze raad voor dit thema is. Ik denk dat dat niet ten onrechte is, want we staan in een beweging en die is al in gang gezet denk ik, van een energietransitie van fossiele brandstoffen naar meer duurzame vormen van brandstof, van energie. En dat is niet een kwestie dat we dat alleen vanuit het milieu zouden moeten aanvliegen, ik denk ook dat het juist ook in deze tijd een hele mooie drive kan zijn om dat vanuit economische perspectieven, als je ziet wat de energieprijzen doen, denk ik dat we daar een hele mooie kans hebben om daar verdere stappen in te gaan zetten. En een belangrijk tweede onderdeel van die portfolio duurzaamheid is energiebesparing. Daar kom ik zo meteen bij de moties verder op terug. Er is vanuit de raad ook aandacht gevraagd voor het project Nieuwe Dordtse Biesbosch. We hebben de afgelopen maand een akkoord kunnen bereiken met de Provincie over de uitvoering van dit project. Dat heeft lang gelopen. Op de inhoud denk ik dat we daar bij de behandeling van het bestemmingsplan in deze raad eind augustus nog langer bij kunnen stil staan, maar misschien even een paar highlights bij wat er op dit moment voorligt. De verkleining van het project naar 530 ha. vanaf 770, een langere fasering naar uiteindelijk oplevering van het totale project naar 2018 en het totale budget, 18,8 miljoen wat beschikbaar komt voor zowel de resterende grondverwerving als de inrichting, maar ook en dat zeg ik in de richting van mevrouw De Smoker, het beheer voor de komende tien jaar. Dat zit dus in het totale budget van die 18,8 miljoen opgesloten. Als we, en we hebben daar ook al een doorrekening op gemaakt, als je kijkt naar wat het totale project de 150 ha die straks in beheer zouden komen van het Nationaal Park De Biesbosch, dat zou in totaliteit om een klein half miljoen gaan waarbij de Dordtse bijdrage, want we zijn daar een van de partners, zoals u weet, ongeveer 3,5 ton op jaarbasis zou betekenen, als uiteindelijk het project in zijn volle omvang is gerealiseerd. Belangrijk om nog eens aan te geven dat bij de overeenkomst zoals die er nu ligt, geen extra financiële bijdrage vanuit de gemeente Dordrecht is. Dat betekent dat we realisatie van de oorspronkelijke doelstellingen mogelijk maken met minder middelen. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Dank u wel. Voorzitter, we komen er na het reces uitgebreid met elkaar over te spreken, over de Nieuwe Dordtse Biesbosch. Maar 3,5 ton jaarlijks aan beheerkosten - ik moet daar toch wel even van slikken. Wethouder Wagemakers Voorzitter, j a , bezit van de zaak, einde van het vermaak. Daarom heb ik heel nadrukkelijk nu aan de voorkant ook dat aspect in beeld laten brengen; het kan niet zo zijn dat we een dergelijk gebied ontwikkelen en vervolgens net doen of er in de toekomst geen beheerskosten en -aspecten aan zitten. Dus vandaar dat ik daar wel ook naar u toe duidelijkheid over wil scheppen. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Ik waardeer dat ten zeerste, dat de wethouder daar duidelijkheid over wil scheppen, maar het is niet de eerste keer dat hier vanuit de raad om gevraagd wordt en j a , daar kan ik aan de andere kant tegenover zetten van: we krijgen nu pas een beetje een kostenindicatie, terwijl de deal al gesloten is. Dus het is straks weer een ja of ja. Wethouder Wagemakers Voorzitter, in ons coalitieakkoord staat hier heel duidelijk een passage over opgenomen, hoe wij in ieder geval als college en coalitie hier in zitten. Daar hebben we een overeenstemming over. Het is straks aan u als raad, als voltallige raad om een oordeel te vellen over het bestemmingsplan, over de wijze waarop het nu is 70

gelopen en ja, ik wacht die discussie met vertrouwen af. Een tweede belangrijk punt binnen de portfolio duurzaamheid is de ECD. Mevrouw Heijmans Voorzitter, mag ik nog even doorgaan op de Nieuwe Dordtse Biesbosch? De voorzitter Ja wel hoor, gaat uw gang. U heeft alleen iets in uw mond, denk ik. Mevrouw Heijmans Daarom ben ik waarschijnlijk ook zo laat met reageren.... Ik veronderstel dat ik mag aannemen dat ik op zoek kan gaan naar een nieuw jurkje, als ik de wethouder zo hoor? Wethouder Wagemakers Ik neem aan dat u daarmee doelt op de opmerking die u eerder heeft gemaakt, in het jurkje gestikt? Ik zal me daar nu verder van commentaar op onthouden, voorzitter. Met betrekking tot de Energiecoöperatie Dordrecht, komende vrijdag zal de lancering van de ECD een feit zijn. Dan komt de ledenvergadering, ja, heel spannend is dat niet, want dat zijn zowel HVC als de gemeente, dus we hebben twee leden, dat is redelijk overzichtelijk. Die komen bijeen en daarmee zal de officiële lancering van de ECD een feit zijn. De heer Nederhof Voorzitter? Mag ik een vraag stellen? Is er ook een Raad van Toezicht, is dat nodig of is die er? Wethouder Wagemakers Voorzitter, het is een coöperatie. Uiteindelijk bent u als gemeenteraad in feite de Raad van Toezicht. Er zijn twee leden. Er is een bestuur, bestaande uit de directeur en daar hebben we gisteren in het college een besluit over genomen, over de personele bemensing. Die komt ook uw kant op. Daar zit iemand van HVC in en daar zit onze directeur duurzaamheid, de heer Rein Meester in. En de twee leden, dat zijn de heer Van Steensel en ondergetekende. Eigenlijk als eerste project dat we binnen die ECD handen en voeten willen geven is de business case energiebesparing in de bestaande woningbouw omdat we, u heeft daar in de routekaart ook kennis van kunnen nemen, daarmee denken ook op het gebied van energiebesparing in de stad meters te kunnen maken. Kort daarna, na de zomer zullen we van start gaan met de business case zonnepanelen op gemeentelijke daken en dat zeg ik maar gelijk in de richting van de fractie van D66: het zal daarbij vooral gaan in eerste instantie om de wat kleinere daken, omdat het in de business case wel van belang is hoeveel verbruik er in een pand zit, om die teruglevering ook financieel rendabel te maken. Later in het jaar zullen we dat ook gaan verbreden naar grotere daken, waarbij ook heel nadrukkelijk de mogelijkheid van burgerparticipatie opgenomen zal worden. Daarmee komen we denk ik een aardig eind in uw richting. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Mag ik wat vragen? In het verhaal wat u nu noemt, moet ik daar onder terugvinden het verhaal van het revolverend fonds voor woningverbetering inclusief duurzame maatregelen? Wethouder Wagemakers De business case zal in eerste instantie gaan bestaan uit advisering; dat zal door een externe partij opgezet gaan worden. Dat betekent dat er een expertisebureau is waar, als mensen zich melden met een vraag via de website of fysiek, van: nou, ik zou graag eens willen laten onderzoeken welke maatregelen ik kan nemen binnen mijn eigen woonomgeving, dan zal er een expert van dat bureau beschikbaar gemaakt kunnen worden om met een voorstel te komen welke maatregelen er mogelijk gemaakt worden. Hetgeen wat u noemt, het revolverend fonds, dat zit eigenlijk in een wat latere fase, maar we willen nu in het kader van de zichtbaarheid de eerste stappen zetten om ook richting burgers het handelingsperspectief onder de aandacht brengen en we hebben er voor gekozen om in eerste instantie in de eerste fase uit te gaan van een adviesrol.

71

Mevrouw Ruisch Voorzitter, mag ik nog een aanvullende vraag stellen? U zegt, dat komt later. Wat is later, is dat binnen afzienbare tijd, binnen een jaar of wacht ik nog 20 jaar? Want daar ben ik wel benieuwd naar. Wethouder Wagemakers Later is wat mij betreft nog dit jaar. Een tweede punt wat ook door de fractie van D66 aangegeven is, is de Zonneatlas, en ook daar, dat is vanuit HVC ook in de energiecoöperatie ingebracht, zijn we al mee aan de slag. We zijn op dit moment aan het kijken welke kosten dat met zich meebrengt, welke vraag er ook vanuit dit instrument er naar de gemeente komt, w a n t j e zult toch bepaalde basisgegevens moeten aanleveren, ook als gemeente, als het gaat over hoogteprofielen. Maar ik vind het een interessant project. Kort na de zomer hebben we als het goed is de inspanningen die nodig zijn en het financieel budget wat wordt gevraagd in beeld, en ik sta in ieder geval positief tegenover dit initiatief. Met betrekking tot mevrouw Ruisch, de fractie van GroenLinks, Join the Pipe. Ik ben blij dat de heer Karapinar aangeschoven is. Ik heb vorige week met hem hierover gewisseld en ik heb aangegeven, om het zorgvuldig en op een goede manier en ook vooral uw fractie voldoende in positie te brengen, dat het ons wenselijk leek om nu niet vlak voor de zomer op het laatste moment nog even een haastklus te maken van de officiële ingebruikname, maar dat in het kader van de Week van de Gezondheid in Crabbehof in de week van 27 augustus te doen. Als u even naar rechts kijkt, kan de heer Karapinar even knikken of nee schudden als hij een ander beeld daarbij heeft. De heer Karapinar J a , dat heeft hij wel. ... Ik kan wel praten j a , ook Nederlands trouwens. J a , u zegt, dat heeft u gezegd, vorige week, tegen mij. Maar ik moest wel daarvoor een paar keer ambtenaren bellen. Het gekke is, ik heb geïnformeerd bij andere gemeenten voordat wij die motie indienden. Daar duurde het maximaal drie maanden. Nu is het al bijna zes maanden, of vijf maanden geloof ik en eind augustus is het zeven maanden. Waarom duurt het zo lang? Dat is bij ons de vraag: waarom moet het nou zo lang duren? Zo iets simpels? Wethouder Wagemakers Relatief simpel, maar het betekent afstemming met Stadsbeheer, afstemming met Evides. Misschien klap ik een beetje uit de school, maar het blijkt dat Evides hier toch iets strakker in zit dan hun concullega's in den lande. Er zijn andere waterleidingbedrijven die hier makkelijker in meegaan, inclusief de financiële bijdrage en tot op de dag van vandaag ben ik nog met Evides in gesprek om te kijken hoe het met de financiën zit, want daar zijn we eigenlijk formeel nog niet eens uit. En toch heb ik gezegd: ik wil hier wel mee verder, dus we gaan het gewoon doen. De heer Karapinar Als ik het zo hoor, komt het eind augustus ook niet. Wethouder Wagemakers Nee, het is er en dat zeg ik u toe. We gaan in de week van 27 augustus een moment prikken om hem daadwerkelijk in gebruik te nemen. De heer Karapinar Ik ga er gewoon van uit dat het in augustus klaar is. Wethouder Wagemakers Volgens mij ben ik daar net duidelijk over geweest. De heer Karapinar J a , dat heeft u voor 27 maart ook gezegd. Wethouder Wagemakers Even kijkend naar de verschillende moties binnen mijn portefeuille. De motie over plastic tas-vrij. Het college steunt het initiatief dat door Hanneke Kijlstra is genomen; een initiatief dat ook provinciaal aandacht heeft gekregen, want zij heeft daar bij de provincie Zuid-Holland een prijs op gewonnen. Concreet betekent het dat ik aan tafel ben gegaan met winkeliers uit het winkelcentrum Sterrenburg en deze initiatiefneemster om te kijken of we dit in een relatief kleine omgeving, duidelijk begrensd, kunnen oppakken. Mevrouw Kijlstra is zelf ook bezig om via de markt, het marktwezen hier meters in te maken en er zijn daadwerkelijk 72

marktondernemers die dat al hebben opgepakt en waarbij je moeilijk, of helemaal niet meer een plastic tasje meekrijgt. En tenslotte het goede voorbeeld wat wij als college moeten geven: ik ga samen met collega wethouder Mos in gesprek om te kijken of we in ieder geval voor onze eigen gemeentelijke instellingen en organisaties een alternatief hebben voor de huidige plastic tasjes. De motie over de schuldenproblematiek, daar zal wethouder Van de Burgt iets over zeggen. Ik kan in ieder geval aangeven dat op het terrein van convenanten met zorgverzekeraars en het nutsbedrijf ik dit graag voortvarend zal gaan oppakken om net als bij Evides en de coöperaties tot afspraken te komen rondom vroegsignalering. De heer Van Verk Voorzitter? Ik begrijp dat de heer Wagemakers nu zegt dat wethouder Van de Burgt daar verder op ingaat, wat mij op zich verbaast. Want mede op zijn aandrang wordt het hier besproken, terwijl wij oorspronkelijk vonden dat het een regionale zaak zou zijn. Dus ik zou toch wel van wethouder Wagemakers willen horen hoe hij verder tegen die motie aankijkt. U zegt: j a , die vroegsignalering bij de nutsbedrijven en Evides is prachtig, maar waar moet die vroegsignalering dan heen en wie moet er dan gaan acteren? Wethouder Wagemakers Voorzitter, daar kan ik heel kort in zijn. Als je kijkt naar Evides, dan is het kanaal in eerste instantie de G G D , het meldpunt zorg en overlast. Als ik kijk rondom de coöperaties is het meldpunt in eerste instantie de Sociale Dienst Drechtsteden. We zullen zowel bij de nutsbedrijven als de zorgverzekeraars moeten kijken wat het beste loket is. Schuldhulpverlening zit bij mijn collega in portefeuille, dus ik wil hem ook graag de gelegenheid bieden om daar op in te gaan. Maar ik sta er in basis in ieder geval positief tegenover, laat dat helder zijn. Kijkend naar de motie van GroenLinks over de communicatie op het gebied van duurzaamheid, dan wil ik u toezeggen en dat waren we sowieso al van plan, om na de zomer als ook de ECD daadwerkelijk in de lucht is, met enige regelmaat, en dat betekent niet één keer per maand, wat mij betreft, maar misschien is wellicht wekelijks ook net iets te veel van het goede, wantje moet wel iets te melden hebben en niet iets willen communiceren omdat je wilt voldoen aan de wekelijkse oproep om iets te communiceren op het gebied van duurzaamheid. En dan gaat het vooral o m : niet om onze grote projecten, maar vooral om het handelingsperspectief dat burgers zelf in hun eigen omgeving hebben en het is dan aan u om rondom de begroting te kijken of er voldoende invulling aan is gegeven. De motie van het CDA over de samenwerking tussen overheid, instellingen: het college herkent zich niet in de overweging die u aangeeft, dat het ontbreekt aan een samenhangende overkoepelende visie en aanpak. Als ik kijk naar ons Wmo beleidsplan bijvoorbeeld en ik heb daarnet al een stukje aan gerefereerd, als ik zie op welke manier wij als gemeente een rol pakken in dat totale veld, dan denk ik dat er wel degelijk een visie is en ik heb daarnet in mijn woordvoering al aangegeven hoe wij de visie op de samenleving en op de afzonderlijke verantwoordelijkheden daarin zien. Tegelijkertijd vind ik dit wel zo'n thema waarvan ik richting uw raad het voorstel zou willen doen om daar in het najaar toch ook eens een keer thematisch met elkaar over in gesprek te gaan. Met de komst van de AWBZ begeleiding en mogelijk ook nog andere delen uit de AWBZ, maar ook de jeugdzorg rondom het hele sociaal domein als het gaat om arbeidsmarkt, dan denk ik dat het goed is om daar eens de verbinding in te zoeken en met elkaar het gesprek aan te gaan. U vraagt om een startnotitie waarin u de visie en aanpak eigenlijk al opgenomen wilt hebben. Ik heb u aangegeven dat er in ons perspectief een visie ligt. Daar kunt u over van mening verschillen op ideologische gronden of niet, maar ik denk dat het goed is om daar in ieder geval maar eens het gesprek over aan te gaan, kijkend naar de hele beweging in de maatschappelijke ondersteuning. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Misschien is het heel eenvoudig, omdat de wethouder aangeeft dat de visie er al is, dat hij dat gedeelte uitprint en toestuurt. Dan hebben we daarmee de startnotitie waarover we in gesprek kunnen.

73

Wethouder Wagemakers Volgens mij kunt u daar het notuul van deze bijeenkomst voor gebruiken, want ik heb daarnet in mijn woordvoering aangegeven welke visie wij als college op dit domein hebben. Maar nogmaals, het aanbod staat en ik wil daar nog wel een keer her en der wat bij elkaar laten voegen en dat richting de raad sturen. Tweede punt... De heer Van der Kruijff Graag, als we die als toezegging kunnen noteren, dan zien we het tegemoet. Wethouder Wagemakers Dat mag u. De ouderbetrokkenheid. Ook dit college vindt dat belangrijk. Het is ook een thema wat landelijk de aandacht heeft. Ook binnen het ministerie is hier veel aandacht voor. Zeker ook in het kader van de decentralisatie van de Jeugdzorg zal dit thema heel nadrukkelijk ook op de agenda komen. Wij willen in ieder geval vanuit het onderwijs, dat doet collega Van de Burgt, maar ook vanuit het CJG actief stimuleren om samen met het Dordts Museum concreet op dat initiatief, waar wij vorige week kennis van namen in het Dordts Museum, de kunst van het opvoeden, met aansprekende initiatieven komen in 2013 om dit concreet handen en voeten te geven. Over de moties van D66 heb ik net eigenlijk al iets gezegd, daar wil ik het even bij laten. En tenslotte, de motie van de fractie WEK over de opgroei- en opvoedondersteuning. Het is zo dat we op dit moment het huidige aanbod aan het inventariseren zijn. Het Nederlands Jeugdinstituut maakt deze zomer een zogenaamde foto van de huidige situatie van aanbod waarbij we ook gaan kijken wat de vraag is, want het is belangrijk om vraag en aanbod op elkaar te laten aansluiten. Na de zomer zullen we komen met voorstellen rondom een verbetertraject, met name rond het optimaliseren van het Centrum voor Jeugd en Gezin en daar zult u ook als raad nadrukkelijk bij worden betrokken. Dus in dat opzicht komt deze motie eigenlijk nog even te vroeg. Volgens mij, voorzitter, kan ik het hier bij laten. De voorzitter Dank u vriendelijk. De heer Van Verk Voorzitter? Mevrouw Ruisch Voorzitter? De voorzitter Oooo.... Het enthousiasme is groot. Ik hoorde eerst de stem van de heer Van Verk. De heer Van Verk Voorzitter, we zijn nu halverwege. Ik constateer dat de wethouders toch met enige regelmaat ver over de tijd gaan. Wethouder Wagemakers heeft 24 minuten staan oreren, daar waar wij gisteren werden afgekapt, stipt op 15 minuten. Ik zou u graag willen verzoeken ook de tijd hier nu even wat in de gaten te houden. De voorzitter Ik ben blij dat u daar op wijst. Niet iedereen denkt daar hetzelfde over, heb ik inmiddels gemerkt, in de raad. Ik heb u net gezegd dat ik de orde wil handhaven die u zelf heeft afgesproken en dat mag u ook van mij verwachten. Het is echter wel zo, als een aantal wethouders zich daar niet aan houdt, de heer Wagemakers in relatie tot die wethouders in ieder geval buitengewoon aardig in balans heeft getoond. Maar ik zal uw opmerking ter harte nemen op een goede, lenige manier, want dat is mij ook verzocht, doch vriendelijk, dan kijk ik ook naar de nestor en daarmee heeft ook het college gehoord wat u gezegd heeft. Dan proberen we op die manier de vergadering te vervolmaken. Vat ik het zo goed samen? Ja? Oké. Maar dit was geen spreektijd meer van de heer Wagemakers. Mevrouw Ruisch, wilde u dezelfde opmerking maken? Mevrouw Ruisch Nee, ik wou eigenlijk nog een vraag stellen. De voorzitter Gaat uw gang.

74

Mevrouw Ruisch Iets waar ik gisteren gewoon niet aan toe kwam, dus ik pak gewoon nu meneer Wagemakers nog even. Ik ben nog heel erg benieuwd naar de windmolens. Want dat staat wel in de nota en ik dacht, daar gaat u ons vast heel erg blij mee maken, maar ik heb er niks over gehoord. Hoe staat het met de windmolens op het Eiland van Dordrecht? Wethouder Wagemakers Voorzitter, in de routekaart staat heel nadrukkelijk dat wind een belangrijke bijdrage levert aan de doelstellingen. Kort na de zomer wil ik graag met u als raad in gesprek, de discussie aangaan over op welke manier we het dossier wind op het Eiland van Dordrecht verder kunnen brengen, dus daar komt een voorstel uw kant voor op. De voorzitter Bent u daarmee bediend, mevrouw Ruisch? Mevrouw Ruisch Op dit moment wel, dank u wel. De voorzitter Dank u vriendelijk. Wethouder Wagemakers, hartelijk dank voor uw bijdrage. We gaan luisteren naar wethouder Reynvaan. Wethouder Reynvaan Voorzitter, dank u wel. Ik beschouw de opmerking van de heer Van Verk als een gele kaart en ik laat het niet tot een rode kaart van onze voorzitter komen, dus ik zal proberen binnen de tijd te blijven. Er zijn veel vragen gesteld over de taskforce; daar ben ik ook heel blij mee, want ik vind dat deze aanpak deze aandacht verdient en alle betrokkenen verdienen die aandacht ook. In de Raadsinformatiebrief die u begin juni heeft gekregen staat veel informatie en er staan cijfers genoemd. Binnenkort verwachten we met de Raadsinformatiebrief te komen waarin de resultaten van het OCW onderzoek bekend worden gemaakt. Er zijn vragen gesteld of er een goede balans is tussen de zorgkant en de repressie, het waterbedeffect, een betere samenwerking tussen alle partners en of we hetzelfde resultaat zouden kunnen bewerkstelligen met minder geld. Op drie manieren zijn de resultaten van het huidige beleid en de huidige aanpak bemoedigend te noemen. Ten eerste: we zien echt aansprekende resultaten voor wat betreft het aantal overlastgevers wat in een zorgtraject is gekomen en die zelfs weer regie, zij het kwetsbaar, op het eigen leven beginnen terug te krijgen. Dit is ook de informatie die wij van onze zorgpartners terugkrijgen. Het effect is dat de overlast die veroorzaakt wordt door personen op de lijst van 100 van het centrum met bijna 7 0 % is afgenomen. Ook in de Colijnstraat hebben onze overlastgevers een aanpak aangeboden gekregen. Dat kon bestaan uit een sociaal aanbod gericht op werk, scholing, huisvesting, schuldhulpverlening en die hebben dit aanbod ook daadwerkelijk geaccepteerd. En er is een groep in de Colijnstraat die nu in de zorgcoördinatie van de GGD Zuid-Holland Zuid zit. Dus ook hier zien we daadwerkelijk dat mensen door middel van een traject in een andere situatie terecht zijn gekomen om aan de zorgkant de nodige aandacht te hebben gegeven. We zien een hele goede samenwerking via die taskforce tussen de zorgpartners en de justitiële partners waardoor er echt uitwisseling is van kennis en dat was in het verleden ondenkbaar. Alle partners die wij hierbij betrokken hebben, doen dit uit reguliere middelen. Er wordt echt een extra beroep op deze mensen gedaan. Zij zien zelf het nut en het effect van deze aanpak en wij vinden dan ook dat wij als gemeente moeten blijven insteken op de coördinatie ten behoeve van de monitoring en de werking van deze werkwijze. Ten derde: er ontstaat door deze aanpak een samenwerking, deze ketensamenwerking, en die zou ook op andere facetten ingezet kunnen worden. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de portefeuille van wethouder Wagemakers, de vrouwenopvang, de Jeugdzorg. Zo zien we daadwerkelijk een naar mijn idee hele goede balans, juist tussen de zorg en de repressie. Het waterbedeffect waarover gesproken is... De heer Lagendijk Voorzitter? De voorzitter De heer Lagendijk.

75

De heer Lagendijk Ik hoor dat de wethouder nog niet klaar is, dus ik wacht nog even. Wethouder Reynvaan Wat betreft het waterbedeffect, dat hadden we verwacht en dat zien we ook. We zien wel dat de overlast zich verdunt en beduidend minder is dan de overlast die we hebben ervaren in de oorspronkelijke gebieden. Het is ook belangrijk dat we in die nieuwe gebieden waar de overlast zich naartoe verplaatst, ingrijpen, maar ook is het van belang dat we daar meldingen blijven krijgen. Daar zetten we ook op in, daar waarschuwen we de bewoners ook voor: als we geen meldingen krijgen, kunnen we ook niet tot enige aanpak overgaan. We hebben daarom ook bij deze Kadernota om uitbreiding gevraagd voor de inzet van deze taskforce en die willen we ook inzetten om andere gebieden dan die we oorspronkelijk bedoeld hebben met de taskforce overlast, om daar ook onze aanpak in te kunnen zetten en dat resultaat bereiken we echt niet met minder aanpak en dus vanuit een optiek van minder geld. We zien positieve resultaten, met name in onze specifieke hot spot gebieden, maar het is ook zo dat niet alle overlast wordt veroorzaakt door de mensen die wij in onze twee groepen, de groep van 100 in het centrum en de groep van 140 in de Colijnstraat, dat die overlast altijd door die groepen wordt veroorzaakt. Wij zijn er dus nog lang niet. We moeten echt, en in onze oorspronkelijke gebieden, maar ook in andere gebieden en ook gericht op andere overlastgevers deze aanpak verder uitzetten. De heer Lagendijk Voorzitter? Mevrouw De Klerk Voorzitter? De heer Lagendijk Voorzitter, ik kreeg het gevoel dat er nu een afronding was op dit punt. Ik heb twee vragen. U heeft het over het waterbedeffect, wat voor een deel voor mijn gevoel, voor zover u dat ook probeerde te zeggen, niet te voorkomen is. Maar als nou van 100 raddraaiers die u kent er 50 op een traject zitten en je haalt ze met dat traject daadwerkelijk uit dat overlastgevende gedrag, dan kan het nog wel zijn dat die andere 50 zich verspreiden, maar dan netto betekent het toch dat je over het geheel genomen feitelijk minder overlast hebt? Ik zoek eigenlijk naar die conclusie. Mag ik die trekken uit de gegevens waar u nu uit put? Wethouder Reynvaan Die conclusie zou u mogen trekken, ware het niet dat het natuurlijk geen statische groepen zijn. Overlastgevers zijn van alle tijden, van alle dag en van alle plaatsen. De groepen die wij benoemd hebben, en dat heb ik net ook al proberen uit te leggen door te zeggen dat het niet altijd onze uitgangsgroepen waren die de overlast veroorzaken. Dus u heeft gelijk in die zin dat wij de benoemde groepen zowel in het centrum als in de Colijnstraat en omgeving, dat we die aardig, nou, nog niet helemaal in controle, maar dat we daar toch een heel groot deel van in een traject hebben weten te krijgen, maar het wil niet zeggen dat met die groepen ook de overlastgevers over zijn. De heer Lagendijk Voorzitter? Maar als u het dan hebt over de keten en hoe compleet die is en hoe goed die samenhangt, dan zou je uit wat u nu zegt, de conclusie kunnen trekken dat helemaal vooraan, waar het gaat om preventie, waar het gaat om de instroom van nieuw hinderlijk gedrag, dat we daar kennelijk nog een opgave hebben liggen, of niet? Wethouder Reynvaan Nou, dat is een goede conclusie, dat klopt ook zo en het betekent ook dat wij bijvoorbeeld met een BEKE aanpak die we op verschillende locaties in de stad uitzetten en waar we ons echt richten, ook op jongeren die we onderscheiden in overlastgevend gedrag, maar ook in verschillende gradaties, dat dan helemaal doorgaat tot crimineel gedrag, maar ook daar zien we dat er nieuwe groepen ontstaan en d a t j e dus altijd, waar dan ook, ook aan de voorkant moet proberen die groep al aan te pakken. U heeft gelijk dat we moeten blijven inzetten en ons ook meer gaan richten op de preventieve kant. 76

De heer Lagendijk Nog een praktische vraag. Wat gaat nou het OCD onderzoek aan de informatie die u nu geeft, daar nog aan toevoegen? Wethouder Reynvaan We hebben met het OCD de afspraak dat ze een keer per jaar dit monitoren zodat wij de vervolgstappen hierin kunnen zien. De heer Lagendijk En dat krijgen we voor de begroting? Wethouder Reynvaan Dat krijgt u voor de begroting. De voorzitter Was er nog iemand anders? Mevrouw De Klerk Dat was ik, voorzitter. Voorzitter, ik kan vanuit m'n werk bevestigen wat mevrouw Reynvaan zegt. Daar verder even los van: ik denk dat elk traject verbeterpunten heeft en ook dit traject. Kunt u die benoemen en wat denkt u daar aan te kunnen doen? Wethouder Reynvaan Wat wij al doen, is het niet meer beperken tot de oorspronkelijke groepen die we hadden gedefinieerd en tot de oorspronkelijke hot spot gebieden die we hadden benoemd. Dus daarmee geven we al aan dat we een ruimere aanpak van overlastgevers in ook andere wijken in Dordrecht aanpakken. We hebben ook, daar kom ik zo meteen op, met de aanpak in andere wijken, waar we moeten zorgen dat ook daar vitale wijken blijven, dat we moeten zorgen dat die niet afglijden. Maar als u het goed vindt kom ik daar bij mijn volgende onderwerp op terug. Mevrouw De Klerk Ik heb nog één aanvullende vraag. Het gaat denk ik ook om de verbetering van de samenwerking. Er zit een aantal partijen om de tafel die heel goed samenwerken, maar er is één partij die af en toe ontbreekt en dat is de Sociale Dienst. Op een aantal punten vervullen zij een cruciale rol en ik ben dan erg benieuwd, en misschien anderen ook met mij, om te kijken: hoe kunnen we nu met name die samenwerking verbeteren en zodanig dat de Sociale Dienst op het juiste moment aanschuift? Wethouder Reynvaan U heeft gelijk. Zeker bij de aanvang van onze aanpak ontbrak de Sociale Dienst. We hebben daar flink op ingezet en inmiddels is de Sociale Dienst aangehaakt. Ook bij ons handhavingteam, bij de integrale aanpak van met name de overlastgevers in de Colijnstraat en omgeving spelen zij een prominente rol en dat gebeurt al enige tijd. We hebben ook overleg met collega wethouder Van de Burgt om dit te kunnen continueren. Dan mijn volgende onderwerp, voorzitter. Ik zou willen zeggen: oost, west, Dordt best. Daarmee zou ik willen aangeven dat niet alleen de aandacht naar Dordt West gaat maar ook in de andere gebieden we ervoor moeten zorgen dat het goed is om in Dordrecht te wonen, te leven, te werken enzovoort. We hebben veel positieve reacties gehoord over de aanpak in Dordt West en alle plannen die daar liggen. Dit is ook uitgebreid in het recente verleden met de raad besproken. De aandacht in de andere gebieden die u vraagt is terecht. En hier spelen we ook al op in door leefbaarheidsprojecten, waar we projectmanagers hebben ingezet. Ook onze partners zoals corporaties, politie, Jongerenwerk zijn bij deze aanpak betrokken en zetten zich extra hier voor in. Wij zijn bezig met de aanpak Vitalere wijken, om daar waar mogelijk en daarmee geef ik ook al een antwoord op de vraag van mevrouw De Klerk, om daar waar mogelijk preventief te handelen. Er is aandacht voor vroegsignalering. Er zijn quick scans in buurten om te kijken waar we kunnen ingrijpen bij wijken en buurten die dreigen af te glijden. Daar waar we kunnen... De heer Safranti Voorzitter? Wethouder Reynvaan ... grijpen we in om te kijken hoe we de situatie kunnen kantelen. 77

De heer Safranti Voorzitter, ik had een vraag. Wethouder, als het goed is, is er in 2009 een convenant getekend tussen de gemeente Dordrecht, de Sociale Dienst en de wooncorporaties, met politie en al, een hele groep. Mijn vraag is wat de verhouding is met de taskforce en het convenant dat toen met die partijen is afgesloten. Wethouder Reynvaan Misschien moet ik u nu zeggen dat deze aanpak van deze wijken niet direct een relatie heeft met de taskforce Overlast. Dit is een aanpak die wij doen vanuit reguliere middelen om te zorgen dat alle wijken de aandacht krijgen die ze nodig hebben en daar waar we problemen zien, ook op dat punt kunnen ingrijpen om te zorgen dat er een kanteling gebeurt. Als dit in bepaalde wijken leidt tot een dermate overlast, dan wordt de taskforce daarbij ingeschakeld. Dan hebben we het maar over één facet van een probleem wat zich in een wijk zou kunnen voordoen, want een probleem kan zich voordoen op sociaal gebied, dan zetten we Achter de voordeur in, een probleem kan zich voordoen met bijvoorbeeld VvE's, dan ondersteunen we die VvE's. Het probleem kan zich voordoen met openbaar groen. Dus het onderwerp waarvan we zien dat de meeste problemen zich voordoen, daar zetten we onze extra aandacht in. De heer Safranti Voorzitter? Maar als we het over de taskforce hebben, dan hebben we het juist over de Colijnstraat, of de buurt van de Colijnstraat. En deze aanpak waar ik het over heb is juist daar begonnen. En ik wou dus de verhouding tussen deze twee werkwijzen vragen. Wethouder Reynvaan Nou, deze tweede werkwijze, u heeft gelijk dat de Colijnstraat in West ligt, dus in die zin is er speciale aandacht voor Dordt West. Maar zoals ik al zei, we vinden juist ook dat, dat is ook op uw verzoek, de andere wijken die niet in Dordt West liggen, de aandacht behoeven. Daar, wat ik net al zei, waar het leidt tot extra overlast, crimineel gedrag, daar zetten we ook onderdelen van de task force in. Maar in andere gebieden is het wellicht nodig dat er een andere aanpak komt en niet perse de aanpak die we met de taskforce beogen. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Nog even naar aanleiding van uw opmerking over de VvE's. We hebben bericht gekregen van de bewonersondersteuning De Twern en dat heb ik gisteren in mijn betoog ook aangehaald, dat het budget 2013 met 100.000 euro wordt gekort en wij maken ons daar zorgen over. Zou u daar ook nog even op in kunnen gaan? Wethouder Reynvaan Het staat iets verder op mijn bladzijde, dus ik kom er graag op terug. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik nog een vraag stellen over die vitale wijken? Kijk, ik ben erg blij dat de wethouder duidelijk maakt dat we in gebieden die al een bepaalde grens over zijn en die voor een deel ook in Dordt West liggen, dat we daarnaast ook een goed oog houden voor ontwikkelingen in wijken waar je op moet letten omdat het anders afglijdt, zal ik maar zeggen. En nu geloof ik wel wat u zegt, dat daar ook op gelet wordt. Alleen, op het moment dat je constateert dat er wat moet gebeuren, dan heb je daar naar mijn gevoel simpelweg geld voor nodig. Kijk, als er eens een incident is of een eenmalig iets en je spreekt de maatschappelijke organisaties aan op hun betrokkenheid en ze doen daar wat extra's, dat geloof ik wel. Maar je zal toch ook uiteindelijk, nou, fysiek investeren, dat zal in die wijken nog niet kunnen, met de corporaties, maar je zal toch een sociaal investeringsprogramma moeten hebben wat ook in Nieuw Krispijn en in Crabbehof toch aanzienlijk geld vraagt. En ik vraag me af hoe u daar dan over denkt. Want ik vind de attentie wel goed, maar het oogt toch een beetje obligaat. Wethouder Reynvaan Voorlopig is het zo dat we de partners bij elkaar brengen, dat hier stevig met elkaar over gesproken wordt en dat we proberen met een slimme en snelle inzet vanuit de reguliere middelen van al die partners hier extra aandacht aan te geven. Als er meer nodig is, dan zullen we daarover bij u te rade gaan. Ik heb in één van mijn 78

eerste woordvoeringen hier u uitgenodigd om op een informele setting eens met elkaar van gedachten te wisselen over een bepaalde wijkaanpak en ik zou u ook nu graag de uitnodiging doen toekomen om net na de zomervakantie juist over dit probleem, over die vitale wijken, over afglijding in andere wijken, eens met elkaar in gesprek te gaan. Want naar mijn idee en ook na de informatie die ik van uw kant kreeg, waren dat aardige bijeenkomsten. Revolving fund, particuliere woningverbetering. Die is meegenomen in de nota Casco op orde; die is nog niet in de raad behandeld. Daarover zult u binnenkort, neem ik aan, in gesprek gaan. Dat fonds geeft ruimte aan ondersteuning van VvE's met een laagrentende lening. In dit fonds is ruimte voor ongeveer 3 VvE's en het klopt dat er een bezuiniging is voor wat betreft het budget voor Woonactief, waardoor minder ondersteuning voor VvE's mogelijk is, maar in de nota Casco op orde is een keuze gemaakt om zelf als gemeente een woonloket te creëren, waardoor bewonersondersteuning juist gericht is op ondersteuning van de VvE's. Het wordt op een andere manier ingevuld. Het budget van dit Woonloket wordt ook gedeeltelijk ingezet voor de Twern, in het kader van de bewonersondersteuning, een taak die zij hebben gekregen. Voor wat betreft de ondersteuning die gevraagd is voor het landelijk kenniscentrum Funderingsproblematiek, daar heb ik al toegezegd dat wij vanuit de gemeente contact met hen hebben voor wat betreft personele inbreng. Want bij het kenniscentrum, maar ook bij de gemeente ligt de nodige kennis uit het verleden en de ervaring met de funderingsaanpak en de financiële ondersteuning zou ik willen koppelen aan de evaluatie waar we later over gaan spreken. Er is gevraagd door de VSP om extra bankjes in de stad. Een deel van de banken in de stad wordt momenteel vervangen door duurzame exemplaren. Als de bewoners een wens hebben voor een extra bank, dan zou dat altijd via Wijkwensen ingediend kunnen worden. Er is bovendien, zij het heel beperkt, ruimte in het reguliere onderhouds- en vervangingsbudget om in zeer beperkte mate een extra bank te plaatsen. Maar via Wijkwensen bent u zelf aan zet als bewoner. Dan is er nog een vraag gesteld over de afvalbakken op het Heijeplein. Nou, dit gaan wij na met het gebiedsoverleg van de betrokken partijen. Wij vinden wel dat als blijkt dat die overlast, dat zwerfvuil voornamelijk komt door een ondernemer die daar zit, dat die ook zijn verantwoordelijkheid daar moet nemen. Dan zal ik nog even ingaan op de moties. De motie Startersleningen. Op dit moment wordt het budget van de gemeente bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland gebruikt voor laagrentende leningen voor onze funderingsaanpak. Wij weten ook natuurlijk dat de woningmarkt op slot zit en dat een starter zorgt voor 3 a 4 verhuisbewegingen. Toch zien wij niet veel in een starterslening omdat wij in Dordrecht een relatief goedkope woningvoorraad hebben en dat de aangescherpte regelgeving ook voor wat betreft hypotheken toch voldoende mogelijkheden biedt voor starters om juist in Dordrecht een woning te vinden... De heer Karapinar Voorzitter, mag ik een vraag stellen? Als ik de wethouder zo hoor, waarom lukt het dan niet? Waarom is er dan een motie nodig? Als ik u zo hoor, dan gaat het vanzelf, het komt goed. Wethouder Reynvaan Nou j a , als wij op Funda kijken naar bijvoorbeeld te koop staande woningen in Dordrecht, en dan kijk ik naar woningen tussen de 75.000 en de 100.00 euro, dan staan er al 80 woningen. Wij hebben ook geleerd uit ervaringen in den lande dat een starterslening ook een prijsopdrijvend effect heeft. Mevrouw Koene Voorzitter? Sorry, ik heb mevrouw Reynvaan weggedrukt, geloof ik. Allereerst even, want wij hebben die motie ingediend, ik heb totaal een black out gehad en ben vergeten om me op tijd te realiseren dat in november door de ChristenUnie/SGP een motie daartoe ingediend is. Toen heeft u exact hetzelfde antwoord gegeven als nu. En met die goedkope woningvoorraad en zo, dat snappen we. Toch blijkt het zo te zijn dat er gewoon nog steeds geen mogelijkheden zijn. En dan kunnen er wel veel huizen zijn tussen de 50.000 en de 80.000 euro, maar ik bedoel, we hebben het over starters en we hebben het over doorstarters en ergens zit er een bug, zeg maar. Dus het stagneert en daar moet gewoon verandering in komen. En het prijsopdrijvend effect, volgens mij hoeven we daar niet zo snel bang voor te zijn en denk ik dat het goed is om dan toch nog

79

even met elkaar te kijken naar een aantal andere steden waar dat wel degelijk effecten heeft. De heer Van Verk Voorzitter? Ik zou dan mevrouw Koene willen uitnodigen om een wat nadere analyse te plegen van de woningmarkt in deze streek. De Drechtsteden staan bekend als goedkoopte-eiland in een rijk gebied als Holland is en dat heeft oorzaken en dat heeft ook gevolgen. En ik denk dat je het eerst moet uit-analyseren voordat je met allerlei oplossingen komt, want misschien neem je de verkeerde oplossing voor het probleem. Wethouder Reynvaan Misschien mag ik aanvullen, voorzitter, dat wij zien dat de corporaties nu op verschillende manieren woningen aanbieden in de vorm van Te Woon en KoopGarant en dat daar ook een mogelijkheid ligt. We zien momenteel dat bepaalde kluswoningen of collectief particulier opdrachtgeverschapwoningen, dat dat nog de woningen zijn die op dit moment in West een beetje lopen. De laatste motie... De voorzitter Mevrouw Koene nog even. Mevrouw Koene J a , graag toch nog even de opmerking dat de woningcorporaties inderdaad zelf met dat soort dingen bezig zijn en dat gaat om hun eigen huizenbezit. Ik heb het nu over een andere categorie. Dat is de categorie die niet van woningcorporaties is en die zijn er ook nog wel. Wethouder Reynvaan Dat klopt, en daar hebben wij dus in verhouding een behoorlijk grote, goedkope voorraad van, hier op het eiland. Maar als u voorbeelden heeft in andere steden waar startersleningen een groot succes zijn, dan hou ik me aanbevolen voor uw informatie. Mevrouw De Smoker Voorzitter? Dank u wel. Mag ik de wethouder een vraag stellen? Want wat is naast het raadplegen van Funda en constateren dat er 80 woningen te koop staan in die sector, nog meer een criterium om dit zo te beoordelen bij de wethouder? Wethouder Reynvaan Nou, j a , ik kan het beoordelen op kwantitatieve cijfers. Wat wilt u verder? Kijk, zeker voor starters, die bevinden zich in een bepaald segment van de woningmarkt. De hele woningmarkt zit op slot. Dat geldt voor Dordrecht, maar dat geldt ook voor andere gebieden. Wij moeten dus zorgen, daar hebben we het ook al eerder, ook zelfs in Drechtstedenverband over gehad, dat wij in ieder geval een goed woonklimaat hebben in de Drechtsteden en dat mensen graag naar de Drechtsteden komen. Wat wij willen is dat er in ieder geval in alle wijken ook een wooncarrière te maken valt. Dus dat er in wijken goedkope woningen zijn en d a t j e in diezelfde wijk ook kunt doorstromen. Maar dan nog zit de woningmarkt op dit moment op slot en daar hebben wij hier lokaal niet een, twee, drie een oplossing voor en ook in steden waar die starterslening wordt gegeven, werkt dat niet tot de oplossing die wij allemaal graag zouden willen. Ik denk dat, en daarom kijk ik ook uit naar 12 september en daarna, dat er echt landelijk iets moet gebeuren op dit gebied. Ik wilde even ingaan op motie 8, Veldbloem. Collega Sleeking heeft er al iets over gezegd in het kader van mogelijkheden bij Stadswerven. Dit zien we breder. Er zijn nogal wat activiteiten op dit gebied vanuit het platform duurzaamheid. Er zijn al veel acties op dit moment, inzaaiacties, proef- en pluktuin op het Leerpark, er is een buurttuin geopend in Krispijn, we hebben buurtmoestuinen in Crabbehof, in West. Nieuwe initiatieven, daar staan we altijd voor open. Die staan ook op de rol, in Crabbehof, Wielwijk en het Sterrenburgpark en in de Vogelbuurt. Wij vinden dat wij deze initiatieven kunnen ondersteunen, maar vinden wel dat het initiatief uit de stad moet komen, vanuit de bewoners. Het heeft geen zin dat wij als gemeente een stadstuin gaan aanleggen en daar geen inbreng van bewoners bij krijgen. Tot zover, voorzitter. De voorzitter Dank u wel, mevrouw Reynvaan. Mevrouw Koene nog een vraag? 80

Mevrouw Koene Nou j a , even een nabrander over de motie over de starterslening. Er staat natuurlijk wel in de motie genoemd dat wij voorstellen hoe we deze starterslening per 1 januari 2013 in kunnen voeren. Dan is nog niet gezegd dat dat perse moet, maar ga nou eens een keer... het zou toch wel prettig zijn, zeg maar, als wij gewoon ook wat cijfers vanuit de organisatie daar voor krijgen die dus gewoon het standpunt van het college motiveren. Wethouder Reynvaan J a , ik begrijp de terugkaatsing hoor, mevrouw Koene. Wij zouden kunnen gaan kijken wat het voor effect heeft in andere steden. U moet zich wel realiseren dat de proces- en rentekosten, en ik wil ook niet allemaal beren op de weg zien; daar waar we kansen hebben, en als we het voor elkaar zouden krijgen om die markt vlot te trekken, nou, dan sta ik achter u. Dat zou fantastisch zijn. Maar we moeten ons wel realiseren dat proces- en rentekosten bij het verstrekken van die laagrentende leningen, die komen ongeveer neer op 2 5 % van het verstrekte bedrag. Dat zijn de ervaringen in het land. Dat betekent financieel nogal wat. De heer Van Verk Voorzitter? In aanvulling op mevrouw Koene zou ik willen vragen naar die analyse die ik net ook al bedoelde van die woningmarkt. Met name het Drechtsteden gebied, om daar nou eens goed te kijken wat er aan de hand is en waardoor die vast zit en wat voor maatregelen je zou moeten nemen om dat weer los te wrikken. En ik wil u er op voorhand op wijzen dat startersleningen naar mijn idee niet het juiste middel zijn, omdat dat probleem veel minder prominent aanwezig is. Er zijn andere problemen die we wellicht kunnen oplossen, maar dan moet je echt een analyse maken van de woningmarkt. En wat wethouder Reynvaan zegt, landelijk zal er ook iets moeten gebeuren, maar daar is uw partij vooral in de lead. Dat moeten we vooral bedenken. De voorzitter Op dat laatste reageert mevrouw Koene niet, zo aan haar gezicht te zien. Geen opmerkingen meer? Mevrouw Van Dongen Voorzitter? J a , ik ben ook van mening d a t j e het op dit moment met een starterslening niet vlot kan trekken en ik zou graag alle partijen met een landelijke achterban uit willen nodigen om hier in Den Haag richting 12 september heel hard aan te werken, ook in het belang van Dordrecht. De heer Tiebosch Voorzitter? Nou j a , even voor de wethouder. Kijk, volgens de gemeente Westland en de gemeente Utrecht, die hebben die starterslening en misschien kunnen we daar dan snel de informatie opvragen. Dat verzoek ik aan de wethouder om dat te doen, wat dan de ervaringen daar zijn en wat het dan oplevert, en breng dat dan terug. Mevrouw De Klerk Voorzitter? We hoeven niet helemaal zo ver te gaan. In mijn beleving heeft de gemeente Zwijndrecht ook een starterslening, ik weet niet of dat al afgelopen is, maar dat zit ook binnen onze regio. Wethouder Reynvaan Zwijndrecht en Sliedrecht, als ik nog even mag aanvullen, verstrekken startersleningen. Dat gebeurt in kleine aantallen en wanneer je effect wil hebben zou dat echt op veel grotere schaal moeten plaatsvinden. De voorzitter Oké, dank u wel. Ik wil u vriendelijk verzoeken om dit blokje eigenlijk... De heer Staat Voorzitter? Nee, ik wil dit blokje hypotheken ook niet opnieuw ... ik wil nog iets zeggen over de motie Veldbloem. Want die raakte wat ondergesneeuwd.... De voorzitter Dat zou jammer zijn. Gaat uw... De heer Staat Dat zou bijzonder jammer zijn. 81

De voorzitter Gaat uw gang, wat wilt u zeggen? De heer Staat Wethouder Reynvaan reageerde net in die zin dat het publiek initiatief moet zijn voor stadstuinen en stadslandbouwprojecten. Maar in onze motie vragen wij nadrukkelijk om inzaaien met een veldbloemenmengsel van braak liggende percelen. We kunnen denk ik toch moeilijk van bewoners die daar omheen wonen, vragen: beste mensen, gaat u dat perceel aan de Brouwersdijk bijvoorbeeld even inzaaien met een prachtig mengsel. En volgens mij is daar relatief een heel laag bedrag mee gemoeid, een heel wat lager bedrag dan waar wethouder Sleeking daarnet over sprak, bijvoorbeeld 150.000 euro voor een stadsstrand. De kosten staan, werkelijk waar, in geen enkele vergelijking. Wethouder Reynvaan Nou, je ziet nu ook die plaatsen dat er vanzelf een stadsstrand ontstaat door de vele regen die we daar gehad hebben en het zand wat er ligt. Maar ik begrijp wel dat u een mooie invulling zou willen hebben. Die gronden zijn van iemand. Die zijn van de corporatie bijvoorbeeld, en dan vinden wij dat daar ook een taak ligt voor degenen van wie de grond is. We willen wel ondersteunen, daar waar er initiatieven zijn en als dat met niet al te veel geld zou kunnen... we hebben het in de Kadernota ook over areaaluitbreiding. Want het betekent niet alleen een zakje zaaigoed, maar je zult het dan ook moeten onderhouden en voor je het weet wordt ecologie wel erg ruim uitgelegd. Ik vind dat we dan ook moeten zorgen dat het er verzorgd uitziet en dan komen er nog wel wat kosten bij kijken. De voorzitter Dank u wel. De heer Tazelaar Voorzitter, in het kader van de duurzaamheid stel ik dan voor om koolzaad te zaaien. De voorzitter Prima, dank u wel. ik stel voor dat wethouder Van de Burgt nog even de gelegenheid krijgt om zijn moties te behandelen. Jawel, wethouder Van de Burgt. Wethouder Van de Burgt De tweede helft tot vijf uur, voorzitter? Kort. Motie 1 en motie 16 wil ik even samen nemen. Gelet op Muziek maakt slim en het vervolg wat u daar in beide moties voorstelt, daar staan we positief tegenover. We willen daarbij opmerken dat deelname aan het programma Cultuureducatie met Kwaliteit van staatssecretaris Zijlstra in feite leidt tot een soort cofinanciering van het rijk van hetgeen bij ToBe al gebeurt voor muziekonderwijs, muziekeducatie. Dat leidt tot een bijdrage voor Dordrecht van zo'n 65.000, 70.000 euro. ToBe is benaderd om dit in samenwerking met scholen en andere partijen verder vorm te geven. Het lijkt me dan ook juist dat we dat verbinden met het project wat motie WEK in zich heeft in het contact met ToBe, die te koppelen ten aanzien van het gebruik van instrumenten en die extra middelen met ToBe te bespreken, dat ze die ook zouden kunnen gaan aanvragen. Daarmee is het woordje taskforce niet zo direct van belang vind ik, maar het is wel een inzet die past naast of in vervolg op de pilot en we zullen daarover rapporteren bij de begroting. Want het is wel goed om te laten inzien of we voldoende inzet kunnen plegen op deze manier. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik hier een vraag over stellen? U zegt dat u positief tegenover beide moties staat, maar... ik ook, overigens. Maar er is een groot verschil tussen beide moties. De ene motie, die van WEK, zegt: we hebben nu ronde 1 gehad, dat was de Zangmakers en dan gaan we een beetje stimuleren dat de onderwijzers ook weer wat met muziek gaan doen op hun school. Dat is prima. En de vervolgstap is d a t j e kijkt of je ook in de zin van het bespelen van instrumenten ook wat kan gaan doen. Verder is dat uitstekend, ook dat u de link legt met ToBe. Maar de motie die wij hebben ingediend gaat wel over hetzelfde onderwerp, maar die gaat er over dat je muziekonderwijs zoals dat uit allerlei onderzoek blijkt hoe nuttig dat kan zijn voor de ontwikkeling van je intelligentie en andere dingen, d a t j e dat veel structureler in een basisschool onderdeel

82

laat zijn van het hele leerprogramma en daar zijn in het land plannen voor; daarmee ontstaan er profielscholen, waar mensen voor kunnen kiezen. En als je dat in achterstandswijken doet, dan kun je kijken of je daar de onderwijskansen van kinderen mee kunt verbeteren en daar is meer voor nodig dan dat je wat aparte dingen doet die je dan introduceert. Daar is voor nodig d a t j e met een aantal partners echt kijkt naar het onderwijs op die school en hoe je dat helemaal kan doordrenken, zal ik maar zeggen, met muziek en daar moet gewoon wat voor uitgezocht worden. En dat is wat wij van u vragen. Wethouder Van de Burgt Muziek maakt slim; ook bij dit vinden we dat ToBe in feite de partner is die dat op zich zou moeten nemen. Staat in contact met het onderwijs, werkt ook op scholen en zou hetgeen u voorstaat, ook binnen het onderwijs nadrukkelijk vorm kunnen geven. De heer Lagendijk Dat betekent dat u de ambitie die in de motie staat, dat u zegt, daar ben ik het eigenlijk wel mee eens, nog even los van de weg waarlangs u daar aan wilt werken? Wethouder Van de Burgt Vorig jaar heb ik dat gezegd; in mijn eerste woorden heb ik dat ook gezegd, dat ik dat van harte ondersteun. Alleen leggen we de lead bij ToBe omdat die al in contact met het onderwijs staat, dat nadrukkelijk op scholen in kan zetten en als dat er toe leidt dat zij met muziekeducatie in het totaalprogramma, het curriculum van de school, die bijdrage leveren en tot profiel komen: alleen maar prima. De heer Lagendijk En wat is er op tegen om als gemeente te zeggen: nou, dit vinden wij zo'n kans voor kinderen die extra onderwijskansen nodig hebben dat wij dat ook gaan propageren en dat we gaan kijken of we dat kunnen stimuleren, zoals er nu veel moties liggen waar mooie dingen gebeuren die je aan particulieren of aan organisaties kunt overlaten, waarvan je zegt: dat moet de overheid toch stimuleren? Dat vragen wij eigenlijk op dit onderwerp ook. Wethouder Van de Burgt Ik heb bij de motie uitvoering Muziek maakt slim twee overleggen gehad met schoolbesturen, met directeuren van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven in de stuurgroep 0-12 jarigen om de inhoud met ze te delen, dus om te stimuleren en eventueel te faciliteren en het tweede moment gepakt om de werkelijke uitvoering met ze te bespreken en dat heeft alleen maar commitment opgeleverd. Dus als u zegt: ga als overheid het gesprek aan met de schoolbesturen om dat voor elkaar te krijgen, dat heb ik eigenlijk al in gang gezet. De stuurgroep 0-12 jarigen is het aangrijpingspunt, het platform waar ik dat doe. De voorzitter Oké. Heeft u nog meer moties waar u... Wethouder Van de Burgt De schuldenproblematiek. Natuurlijk heeft de heer Van Verk gelijk dat regionaal de schuldhulpverlening geregeld is; daar hebben we niet voor niets vastgesteld dat het 1 juli jl. ingegaan is. In dat beleid is opgenomen lokaal aansluiting te vinden bij de partners in de stad van alle zes de Drechtsteden. Daarom is het initiatief wat er eerder was en wat hier in de motie staat, te onderzoeken hoe je daar in feite in samenwerking dingen kan doen. Ik ben bereid om het initiatief te nemen om samenroeper te zijn en vervolgens aan het platform over te laten hoe zij dat verder gaan organiseren en vormgeven. Als dat er toe leidt d a t j e aan het begin ook nog wat moet faciliteren, dan zullen we daar in feite met u op terugkomen. Wethouder Wagemakers is al op zijn onderdeel .... De heer Van Verk Voorzitter? Wethouder Van de Burgt ... ingegaan.

83

De heer Van Verk Ik ben benieuwd naar de meerwaarde van het platform, daar waar het voor een belangrijk deel vrijwilligersorganisaties zijn. Wat voegt dat toe in het beleid? Wethouder Van de Burgt Op de avond die op 7 juni was, zag je dat men vaak vanuit een doelgroep de activiteit vrijwillig ingestoken had en daar schuldhulpverlening in feite aan toevoegde. Dus als je ziet dat iedereen zijn eigen vormgeving en inzet daar bij kiest, is het goed om van elkaar kennis te nemen en te kijken of je naar elkaar kunt verwijzen en de zaak met elkaar kunt regelen. De heer Van Verk Dat vind ik prachtig. Als mensen met elkaar praten, dat is prachtig, dat moeten ze vooral doen en kennis uitwisselen is ook uitstekend. Maar wat voegt dat toe aan het beleid, daar waar iemand die in problematische schulden zit, zich naar de overheid moet wenden volgens de wet om geholpen te worden? Het college moet binnen vier weken een besluit nemen over iemand die zich wendt tot u met problematische schulden. En vrijwilligersorganisaties, zo is helaas mijn bittere ervaring, kunnen daarin eerder vertragend werkend dan dat ze versnelling brengen in dat proces. Los van het feit dat wij ook al een aantal keren geconfronteerd zijn met echt absolute plaatboeven die de zaak oplichten. Wethouder Van de Burgt Bona fide moet het zijn, dat zullen we ook nadrukkelijk meten. Het is denk ik heel goed om die kennis van elkaar te hebben, meer samen te werken en die professionele uitvoering in feite daar altijd naar te verwijzen en in te zetten. Je ziet bij Schuldhulpmaatje of bij Budgetbeheer dat er best organisaties zijn die vrijwillig dat werk doen als voorportaal, toeleidend naar de Sociale Dienst en bij de schuldhulp heel nadrukkelijk een rol kunnen spelen. Ik koppel eraan de schuldhulpverlening en deze, het fonds urgente noden, omdat je op die wijze met die koppeling ook een partij kunt toevoegen om het hele palet te bedienen. Mevrouw De Klerk Voorzitter? In de motie wordt ook gevraagd om de mogelijkheden te onderzoeken van een loket Schuldenproblematiek dat wijk-of stadsbreed uitgezet zou kunnen worden. Wat mijn fractie betreft, dan hebben we het hier echt over sociale programma's in wijken, en als ik dan kijk als voorbeeld naar een Wielwijk, daar zit een hele groep mensen die een hele diversiteit aan disciplines hebben, dan zou ik graag van u willen weten hoe u dat eventueel ziet. Wethouder Van de Burgt Sociale wijkteams zijn het aangrijpingspunt om dat in die wijken te doen. Mevrouw De Klerk Precies. Want ik denk, als we hiernaast weer een apart loket gaan creëren, dan denk ik dat het belangrijker is om te zorgen dat we, als inderdaad blijkt dat dat locaties zijn waar veel problemen zich voordoen, daar inderdaad ook een netwerk creëren waar mensen gewoon naar toe kunnen. Maar dan hebben we een andere discussie en dan met mevrouw Reynvaan. Wethouder Van de Burgt Ik ga naar motie 6, de laatste waar ik het over zal hebben. In de Eerste Kamer wordt er op 11 september over gesproken. Je zou kunnen veronderstellen dat het ook aangenomen wordt, maar dat moet je dan nog maar zien. We hebben met betrekking tot het inkoopbeleid nu een regionale inzet. Het Service Center Drechtsteden is daar mee bezig. Gisteren hebben we in het portefeuillehoudersoverleg Middelen van de Drechtsteden daarover gesproken. Heel nadrukkelijk heb ik ingezet op SROI omdat dat zowel binnen Dordrecht en zeker binnen de Drechtsteden naar een middelmatig niveau gaat, dus de uitvoering behoeft nadrukkelijk enige stimulans en druk. Er komt vervolgens een behandeling binnen de Drechtsteden en het lokale wat daarin zijn aspect kan krijgen, betekent dat we daar nog eens in de Dordtse situatie naar kunnen kijken. Want wat doet het met lokale werkgevers in het inkoopbeleid? Het zal niet lukken voor de begrotingsbehandeling om u daarover te

84

rapporteren, dat snapt u als u dat op 11 september hoort en we 11 weken nodig hebben om de conceptbegroting in elkaar te fietsen. De voorzitter Dank u wel. Mevrouw Koene Voorzitter? Even aanvullend. De wethouder spreekt over social return on investment. We hebben nadrukkelijk ook nog eventjes binnen dat aanbestedingsbeleid wat we nu dus nog niet weten, maar in het najaar ergens te horen krijgen, bewust nog even de kleine lokale ondernemers en ZZP-ers genoemd. Dus ik ga er van uit dat u dat ook steunt om dat er bij te betrekken. Wethouder Van de Burgt We hebben dat gisteren nadrukkelijk ingebracht, maar dat heeft ieder van de zes gemeenten gedaan. De voorzitter Dank u wel, wethouder Van de Burgt. Mag ik de vicevoorzitter van de raad vragen om hier te komen zitten? Burgemeester Brok Voorzitter, de heer Van der Kruijff heeft opnieuw gevraagd naar een bench mark over de Brandweer. Daar wordt op dit moment reeds in voorzien. Er was een concept Raadsinformatiebrief klaar; die was niet goed genoeg, die wordt nu bijgewerkt en na de zomer komt het naar u toe, dus er wordt gehoor gegeven aan uw verzoek. Het is wel zo dat er geen bench markgegevens over het plan beschikbaar zijn. Het laat zich ook moeilijk vergelijken omdat de ene regio wel geregionaliseerd is conform de formele wetgeving dat regionalisering verplicht is en de andere weer niet. Maar toch denken we in die nieuwe Raadsinformatiebrief een completer beeld te geven en dan moet u zelf maar een oordeel geven of uw stellingname gerechtvaardigd blijft, ja of nee. Ik zeg u wel dat de afgelopen jaren meer zakelijk met de Brandweer om wordt gegaan, ook vanuit de positie van Dordrecht als centrumgemeente in de regio van 19 gemeenten. In het verleden was er wel heel erg veel noblesse oblige; dat is zakelijker geworden en ik zal ook aantonen hoeveel wij sinds 2010 minder aan Brandweerkosten zijn gaan betalen, ook in het kader van de regionalisering, ondanks het feit dat het rijk ons steeds meer bepalingen oplegt waar wij aan moeten voldoen, ook als Brandweer in de regio ZuidHolland Zuid en hier in Dordrecht. Dat is één. Het tweede punt is richting de VVD. U heeft aandacht gevraagd voor openbare orde en veiligheid op de Spuiweg. Het college is van mening dat ook de Spuiweg aandacht verdient. Het wordt steeds meer een belangrijke ader in de aanstroom naar de binnenstad. In die zin is natuurlijk ook gebouw De Holland een enorme impuls. De rotonde die is aangelegd is een enorme impuls. De laatste twee jaar is ook de Spuiweg zelf al op belangrijke kwetsbare punten daadwerkelijk objectiveerbaar verbeterd; niet alleen in de ruimtelijke inrichting, maar ook nieuwe eigenaren. Maar dat laatste stukje moet ook. En onlangs is er nog op gehandhaafd bij een zaak die meende iets te moeten verkopen of in een bepaalde service te moeten voorzien; dat bleek niet helemaal te kloppen met de feitelijkheid. Die verkocht dus andere dingen dan haarlak, om het zo maar te zeggen. Die is ook gesloten, dus dat is een duidelijk voorbeeld van een situatie, een casus waar wij op ingegrepen hebben om daar ook overlast in te dammen. Dus wij zijn met u van mening: de Spuiweg verdient dat ook, een belangrijke ader naar de binnenstad. En vroeger in de jaren '50 was het een van de belangrijkste straten van Dordrecht en we moeten proberen het weer op dat soort van niveau te krijgen. Ik sluit af, voorzitter, met de opmerking van de heer Hoogerduijn. De heer Hoogerduijn, alhoewel zijn uiterlijk het misschien niet doet vermoeden, was een beetje ondeugend gisteren toen hij zei: de burgemeester trekt ten strijde richting het college als het gaat over de raad in positie brengen. U weet dat de burgemeester gewoon voorzitter is van het college en dat hij daar als zodanig een heel belangrijke loyaliteit heeft. U probeerde een tegenstelling te creëren die er absoluut niet is. Wat ik vorige week heb proberen te zeggen en wat ik hier herhaal: als het gaat om het in positie brengen van de raad, dan is het zaak dat ik ook, en daar voel ik me op aangesproken, de kwaliteitsbewaking doe van de stukken zoals die via het college naar uw raad gaan. Dat doen we ook in samenwerking met uw griffier, ook samen met de gemeentesecretaris.

85

Ook afgelopen dinsdag nog hebben we in het college met betrekking tot een aantal stukken echt nadrukkelijk vanuit ook de ogen, als zouden die van de raad zijn, gekeken hoe dat beter moet en anders moet. En u moet er oprecht van overtuigd zijn dat het op dit moment een gemeenschappelijke inspanning is van ons allen, van verschillende actoren om daar een verbeterslag in te maken. Dat was het, voorzitter. De voorzitter Ik meende de heer Tazelaar te horen. Beste mensen, het programma voorziet nu in een pauze van tien minuten. Ik stel voor dat we ons daar aan houden, vindt u dat goed? Dat we even een luchtje gaan scheppen en over tien minuten doorgaan met het punt van de Stadswerven. Ja? Dat heeft u goedgekeurd. De vergadering is voor tien minuten geschorst. SCHORSING De voorzitter Beste mensen, de vergadering is heropend. Het programma voorziet er in dat we nu doorgaan met het stuk over de Stadswerven. 20. AANPASSEN STEDENBOUWKUNDIG PLAN INZAKE VOORSTELLEN BETREFFENDE ONTWIKKELING DEELGEBIED B STADSWERVEN (831052) De voorzitter Ik stel voor dat voor dit punt gewoon de volgorde gehanteerd wordt zoals we doorgaans in de raad hanteren en dat betekent dat de fractie van BETER VOOR DORDT mag beginnen. Mevrouw Van Dongen heeft het woord. Mevrouw Van Dongen Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, het beeldkwaliteitsplan voor deelgebied B van de Stadswerven in uitwerking op het eerder vastgestelde beeldregieplan heeft onze instemming en onze waardering. Vasthouden aan een hoge beeldkwaliteit, ons stadscentrum meer dan waardig, maar daarbij wel enigszins meebewegen op wat de markt vraagt. Dat het aantal woningen iets afneemt ten opzichte van het oorspronkelijke plan is daarbij gewoon reëel. De opbrengsten van de grond zullen waarschijnlijk iets lager uitvallen dan in economisch voorspoediger tijden werd verwacht, maar niets bouwen betekent een eeuwig doortikkende renteller voor de gemeente en wij menen dat het verstandig is om dat af te zetten tegen de uitvoer van het nu voorliggende plan. Voor ons is die rekensom niet zo moeilijk, zeker niet als we dit in een totale context plaatsen. Een begin van de woningbouw zal naar verwachting een positief effect sorteren op de vervolgontwikkeling van de Stadswerven. Goed voor de stad, de voortgang en wellicht ook wat meer kansen om de rentekosten van deze grond voor de gemeente nog wel te beperken. Het voorstel om middels Raadsinformatiebrieven beperkte wijzigingen op het stedenbouwkundig plan ter instemming aan de raad voor te leggen sorteert voor BETER VOOR DORDT zowel begrip als toch ook wat lichte verwarring. Geen stroperigheid en starheid waar enige flexibiliteit nodig is om ontwikkeling van het gebied te continueren, naast de behoefte aan duidelijkheid. Wat heeft de raad op een bepaald moment besloten en vastgesteld? Kan de wethouder de grenzen van kleine veranderingen aangeven, zodat we met raad en college overeenkomen wanneer het college de bevoegdheid tot deze wijzigingen kan doorvoeren en wanneer we menen dat het zo ver ingrijpt in ons plan dat de raad daar een besluit over wenst te nemen? Ik kom tenslotte nog even kort terug op de brug, een flink bouwwerk. We hebben al gezegd: haal het naar voren en met de steun van D66 daarvoor zijn we blij. Het vraagt voor dit gebied wat ons betreft ook om een zekere beeldkwaliteit. We zijn content met het feit dat de bewoners van de Riedijkshaven intensief betrokken zullen worden bij de precieze locatie van deze wandel- en fietsbrug en de op- en afritten, want dat zal een precieze inpassing in deze omgeving vragen. Tot zo ver in de eerste termijn. De voorzitter Dank u vriendelijk. De woordvoerder van de PvdA, mevrouw Heijmans. Mevrouw Heijmans Dank u wel, voorzitter. Denkend aan Stadswerven zie ik aan de brede rivier de kwalitatief hoogwaardige wijk, grenzend aan de binnenstad. Voorzitter, 86

met deze parafrasering van het beroemde gedicht van Marsman is mijn fractie in 2009 gestart met de woordvoering over toen het Masterplan Stadswerven. Raadsbreed is er toen gezegd: kwaliteit van deze wijk staat bovenaan. En ik citeer even het toenmalige raadslid Sleeking, die zei dat kwaliteit essentieel is bij Stadswerven en dat elke nieuwe bouwfase instemming van de raad behoeft. Blij zijn wij, voorzitter, dat nu eindelijk deelgebied B van start gaat en dat de Stadswerven ook op de noordoever van het Wantij invulling gaat krijgen; ik hoop dat deze noordoever een positiever resultaat krijgt dan andere Noordoevers in deze regio. We kunnen ons vinden in de beslispunten 1, 3 en 4. Ik ga vanwege de tijd hier niet al te diep op in; dat zal duidelijk zijn. Edoch, we zijn het niet eens met beslispunt 2, de beperkte wijzigingen bekend maken aan de raad door middel van een Raadsinformatiebrief. En ik ga ook niet de voorbeelden herhalen die het college de afgelopen tijd heeft gebruikt om ons door middel van een Raadsinformatiebrief te informeren waar de raad eigenlijk een voorstel had moeten hebben. Voorzitter, de redenen dat wij het niet eens zijn met beslispunt 2 zijn vooral gelegen in de volgende punten. Ik heb net al aangegeven, kwaliteit is essentieel. Iedere nieuwe bouwfase behoeft instemming van de raad. Het begrip beperkt is niet smart ingevuld. Het kan alle kanten op gaan, ook de verkeerde. Een beperkte wijziging in het stedenbouwkundig plan of in een deelgebiedplan kan 9 keer gevolgen hebben voor het uiteindelijke plan voor Stadswerven, want er zijn namelijk 9 deelgebieden. En 9 beperkte wijzigingen kunnen in zijn totaliteit een groot effect hebben op de totale kwaliteit van de hele wijk Stadswerven, en de kwaliteit wilden we nou juist zo hoog houden. Het laatste wil ik nog even benadrukken, het laatste punt wat voor het college van belang is om mee te nemen: als elke wijziging in het plan met een raadsvoorstel moet passeren, dan is dat een steun in de rug bij de onderhandelingen tegenover projectontwikkelaars die meestal winstmaximalisatie hoog in het vaandel hebben staan en als de wethouder of de onderhandelaar kan zeggen: ik moet hier ook nog wel goedkeuring van mijn raad voor krijgen, dan is dat een steun in de rug om die kwaliteit goed te houden. Voorzitter, wij zijn zoals gezegd tegen beslispunt 2 en daarom hebben we een amendement om beslispunt 2 uit het voorstel weg te halen. Dank u wel. De voorzitter Dank u wel, mevrouw Heijmans. U dient een amendement in wat toegepast kan worden ter verandering van het dictum zoals het voorgelegd is. Amendement Stadswerven, krijgt een A. Dit is amendement 2. Het amendement is ondersteund door verschillende partijen en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Er wordt voorgesteld om een aantal punten te wijzigen; het is ondertekend door vijf partijen en wordt verspreid. Punt 2 gaat er uit en de rest wordt hernummerd. Dank u wel. De woordvoerder van de VVD, de heer Van Beusekom. De heer Van Beusekom Dank u wel, voorzitter. De VVD ondersteunt de aanpassingen in het stedenbouwkundig plan Stadswerven. De verwachting is dat hierdoor de kans op ontwikkeling een stuk groter wordt omdat het beter aansluit bij de markt. De gevolgen voor de grondexploitatie waren in het voorstel niet duidelijk; toen er in de commissie doorgevraagd werd, werd de inschatting weggegeven dat het waarschijnlijk op een vijf procent lager uit zou komen en gezien de toestand in de markt lijkt ons dat acceptabel. Maar we willen wel graag meer inzicht. Overigens het lijkt ons vooral ook acceptabel, want als je niets doet worden we sowieso met de jaarlijkse rentekosten geconfronteerd en dat is nog veel minder wenselijk. Maar gezien de gevolgen verzoeken we sowieso om een update voor dit deelgebied en dus de grondexploitatie, maar ook een update van het hele project en dat zouden we graag voor de behandeling van de begroting zien, zodat we dus meer gevoel hebben bij wat er gebeurt. Hoe ver we staan, waar de mogelijkheden liggen, de kansen et cetera. Hier wou ik het bij laten. De voorzitter Dank u wel. De woordvoering van GroenLinks, dat is mevrouw De Klerk. Mevrouw De Klerk Voorzitter, tijdens de bespreking van de aanpassingen van het stedenbouwkundig plan inzake voorstellen betreffende ontwikkelingen deelgebied B Stadswerven is na afloop gezegd dat de behandeling in de raad zich zal richten op het 87

wel of niet instemmen met het informeren van de raad bij kleine wijzigingen middels een informatiebrief. Voordat ik hier verder op inga, heeft mijn fractie behoefte om nog even terug te komen op een punt van de discussie die eerder is gevoerd. Een belangrijk onderwerp waarover gesproken is en dan sluit ik aan bij de heer Van Beusekom, betrof de grondexploitatie. De heer Van Beusekom van de VVD heeft nadrukkelijk gevraagd wat de financiële consequenties zijn voor de grondexploitatie als het aantal te bouwen woningen met 22 wordt verlaagd. Hierover kon geen duidelijkheid gegeven worden. Men gaat er van uit dat met het bouwen van 8% minder woningen er ongeveer 5% minder inkomsten binnenkomen. Nou zegt dat nog niets omdat je niet weet over hoeveel geld het gaat. Nu heb ik mij laten vertellen dat tijdens de discussie rond de Stadswerven in de vorige periode de BETER VOOR DORDT fractie heel kritisch is geweest. Men heeft zich met name verbaasd over het ontbreken van concrete gegevens. En terecht, want de raad werd geconfronteerd met een behoorlijke rekening waar we nog steeds last van hebben. Men zei toen: meten is weten. Nu vraag ik mij af hoe het kan dat dit uitgangspunt is losgelaten. Als er sprake is van marktconform bouwen, dan moet het ergens op gebaseerd zijn als er, neem ik aan, toch onderzoek is gedaan naar de afzetmarkt. Er ligt toch niet voor niets een voorstel om het aantal woningen terug te brengen en de oppervlaktes ervan aan te passen? Mijn fractie kan zich niet voorstellen dat een projectontwikkelaar niet weet waar hij van te voren aan begint en wat zijn product op moet leveren. Voorzitter, de wethouder heeft mijn fractie niet overtuigd van dat dat niet bekend zou kunnen zijn, maar niets doen is geen optie en we moeten doorgaan. Van het voorstel om akkoord te gaan met beperkte wijzigingen op het stedenbouwkundig plan Stadswerven en dat middels een Raadsinformatiebrief met de raad te delen zijn we geen voorstander. Niet omdat wij onnodig vertragend willen zijn; absoluut niet, maar we hechten er grote waarde aan om de aanpassingen die worden gedaan, te beoordelen in een groter geheel. Een geheel wat past in de oorspronkelijke visie van Stadswerven. Als we kijken naar het creëren van parkeerplaatsen op eigen terrein heeft dit uiteraard gevolgen voor de visie met betrekking tot de uitstraling en de inrichting van de openbare ruimte zoals die er lag. Hetzelfde geldt voor de bouwhoogtes. We zijn hier op zich geen van beide blij mee, maar beseffen ook dat we door moeten gaan. Om in de toekomst grip te blijven houden op de kleine wijziging zal mijn fractie het amendement van de PvdA ondersteunen. Voorzitter, in de startnotitie wijziging bestemmingsplan Stadswerven worden aantallen genoemd over woningen, parkeerplaatsen en dergelijke waarbij ik er van uitga dat deze overeenkomen met het oorspronkelijke plan. Mocht dit afwijken, dan zou ik graag van de wethouder willen weten waar het verschil zit. Ik kan zo maar denken aan de bioscoop en de erven, maar ik wil het heel graag van de wethouder weten. Voorzitter, mijn fractie stemt in met de besluiten 1, 3 en 4. Dank u wel. De voorzitter Dank u wel. Dan gaan we naar de woordvoering van het CDA, de heer Van der Kruijff. De heer Van der Kruijff Dank u wel, voorzitter. Het is inderdaad een goede zaak dat we kunnen gaan starten met verdere ontwikkelingen op de Stadswerven en we beseffen allemaal dat we het hebben moeten aanpassen aan de economische omstandigheden, de woningmarkt et cetera. We denken dat er nu over plan B een realistisch voorstel ligt wat recht doet aan de situatie waarin we zitten. Ik zal dat hier niet uitgebreid gaan herhalen; in de commissie is het besproken. De bespreking hier focust zich met name op hoe het dan zit met die wijzigingen en of dat middels Raadsinformatiebrieven afgedaan kan worden. Maar ik zou zeggen: in het verleden hebben we daar met elkaar als raad geen goede ervaringen mee. Dat is ook de reden geweest waarom de grote projecten zijn gestart en bladen op zijn gestart en dat we meerdere keren per jaar willen bespreken. En ook in wat nu voorligt is niet heel scherp beschreven wat dan de bevoegdheid van het college is, waar die begint en waar die ophoudt. Dus dat maakt ons wel aarzelend. We hoorden daarnet de woordvoering van BETER VOOR DORDT met ook de vraag aan de wethouder van: geef nu eens scherp weer hoe dat nou precies zit. Waar stopt dat en waar begint dat? Nou, die beantwoording wachten we nog maar even af en in tweede termijn zullen we onze conclusie met u allen delen.

88

De voorzitter Dank u vriendelijk. De woordvoering van de ChristenUnie/SGP, de heer Staat. De heer Staat Voorzitter, Dank u wel. Voorzitter, onze fractie stemt in met de voorgestelde wijzigingen voor wat betreft deelgebied B, Kop van de Staart. Vanwege de actuele situatie op de woningmarkt is het noodzakelijk om veranderingen aan te brengen in het type te bouwen woningen, in het aantal daarvan en ook wordt er beperkt bovengronds parkeren ingevoerd. Met deze wijzigingen gaan wij akkoord. Het gaat ons echter te ver om het college de bevoegdheid te geven de gemeenteraad te informeren via Raadsinformatiebrieven over kleine wijzigingen zoals verwoord in het raadsvoorstel onder beslispunt 2. Voor de Stadswerven wordt een hoog kwaliteitsniveau nagestreefd. Er ligt een gevaar in dat door veel van deze kleine wijzigingen het beoogde beeldkwaliteitsniveau niet behaald wordt. Om deze redenen stemmen wij dan ook niet in met beslispunt 2 en hebben mede het amendement ingediend. Dank u wel, voorzitter. De voorzitter Dank u wel. De heer Tiebosch, D66. De heer Tiebosch Dank u wel, voorzitter. Wij kunnen ons als D66 volledig vinden in de woordvoering van mevrouw Heijmans van de PvdA. Dat is voldoende. De voorzitter Dank u wel. Dan de fractie VSP, de heer Tazelaar. De heer Tazelaar Voorzitter, Stadswerven, het plan ontwikkelen, prima. Maar het plan uitkleden of versoberen, daar zijn we niet voor. Kwaliteit en er uit springende architectuur zal dit plan heel aantrekkelijk maken voor de stad en voor kopers. Een snelle doordachte start juichen wij dan ook toe. We steunen het amendement van de PvdA; we gaan akkoord met punt 1, 3 en 4 en graag zien we voor de begroting een evaluatie en een overzicht wat de verliezen zijn, eventueel, op de grondexploitatie. Dank u wel. De voorzitter Dank u wel. De fractie WEK. Mevrouw Witsen Elias Dank u wel, voorzitter. Ook wij zijn blij met de plannen voor deelgebied B van Stadswerven. Maar ook wij kunnen ons niet vinden in punt 2, omdat wij natuurlijk graag willen meepraten als er wijzigingen zijn, want tenslotte is de raad de baas. Dus wij steunen het amendement van de PvdA. De voorzitter Dank u wel. Nog andere leden van de raad? Dan stel ik voor dat we naar het college gaan luisteren. Wethouder Sleeking. Wethouder Sleeking J a , voorzitter, volgens mij wordt de ambitie voor Stadswerven nog steeds breed gedeeld. Ook zoals die oorspronkelijk was vastgelegd zijn we ons allemaal bewust van de veranderende markt en dat we daar wel op moeten reageren om te voorkomen d a t j e helemaal geen woning kwijtraakt terwijl we die beoogde kwaliteit wel in stand willen houden en daar niet al te makkelijk concessies op willen verlenen. Het is ook wel spannend om nu te zien hoe het eerste bouwproject naast Villa Augustus, wat natuurlijk niet echt Stadswerven Noord is, maar wat wel een belangrijk moment zal worden om te kijken of dit inderdaad nu van de grond gaat komen. J a , dat zal een opmaat zijn voor de verdere ontwikkeling van dit gebied. Er zijn de vorige keer al verschillende opmerkingen gemaakt over die wijzigingen, van: wat voor soort type wijzigingen moeten we dan precies denken? Dat laat zich lastig kwantificeren. Je kan het hooguit in een percentage aangeven, zoals nu het aantal woningen per deelgebied is opgenomen. Maar dan nog; veel kleine wijzigingen kunnen op een gegeven moment ook van belang zijn. Ik heb er ook wel begrip voor dat de raad dan op dat moment ook wil weten welke consequenties er eventueel kunnen zijn voor de grondexploitatie zoals dat nu ook al is gevraagd en waar wij graag voldoen aan het verzoek om voor de begroting een update te geven en ook inzicht te geven in de totale grondexploitatie van de

89

Stadswerven. Nou, de brug, daar hebben we al over gesproken, dat hoeven we nu niet te herhalen denk ik. Ik kijk nog even heel snel naar die wijzigingen. J a , ik ga er zelf van uit dat wijzigingen waar wij mee zullen instemmen, dat wij die ook wel als verbeteringen willen ervaren. Ik heb al gezegd dat de eerste schetsontwerpen van de geselecteerde architect, Mulleners en Mulleners, er veelbelovend uitzien. Ik denk dat we die ook graag willen presenteren aan de raad na de zomervakantie, want dan zal er wel wat meer uitgewerkt zijn, denk ik. Volgens mij, ja, heeft dat nou echt de kwaliteit die we met elkaar ook nastreven voor dat gebied. Ik vind het wel belangrijk dat de raad in meerderheid het gevoel heeft hier ook echt goed bij betrokken te blijven, dus j a , ik heb zelf ook niet echt overwegende bezwaren om dat punt 2 maar gewoon met elkaar te amenderen en te schrappen. Het kan hooguit leiden tot enige vertraging in het hele proces op momenten d a t j e toch wel vooruit wilt gaan met die ontwikkeling. En het is ook lastig om die kleine wijzigingen nader te kwantificeren dan we nu gedaan hebben. Dus dan zou ik ook de raad willen voorstellen om het voorstel maar zo te amenderen en per deelfase gewoon met elkaar daarover in gesprek te gaan. Ik heb daar verder geen principiële moeite mee. De voorzitter Prima. De raad in tweede termijn. Wilt u schorsing om er over te praten of wilt u gewoon...mevrouw Heijmans zegt nee. Mevrouw Van Dongen Voorzitter, wij zijn, als ik even kort mag reageren, ook gewoon content met het voorstel van de wethouder. We zijn daar denk ik allemaal bij betrokken en het doet me wel goed dat mevrouw Heijmans nog even refereert aan de kritische manier waarop de heer Sleeking er in zijn raadsperiode in stond, want dat geeft ons alleen maar vertrouwen dat hij daar als wethouder niet anders in zal staan. De voorzitter Nou...de heer Van der Kruijff wil ook nog een charmante opmerking maken? De heer Van der Kruijff Ik had gewoon beloofd om in tweede termijn een uitspraak te doen, dus ik wil meer mijn belofte nakomen als per se charmant te zijn, al probeer ik dat ook altijd wel te zijn. Het zal duidelijk zijn na de woordvoering van het college dat het CDA geen reden ziet om niet met het amendement in te stemmen, maar wel een beroep op elkaar hier als raad doet, maar ook op het college doet dat er tempo geboden is, dat we met elkaar ook proberen dat tempo er wel in te houden en elkaar niet in een proces verliezen waardoor het een onacceptabel lange doorlooptijd krijgt. Wij zullen het amendement steunen. De voorzitter Iemand anders nog in tweede termijn? Dat is niet het geval? Mevrouw Heijmans. Mevrouw Heijmans Voorzitter, dank aan de wethouder voor zijn flexibele opstelling en dank ook aan de raad eigenlijk voor de inzet om de kwaliteit van Stadswerven hoog te houden en er samen een mooie wijk van te gaan maken. De voorzitter Iemand anders nog in tweede termijn? Nee? De heer Van Beusekom. De heer Van Beusekom Dank u wel, voorzitter. We hebben nog niets over het amendement gezegd, maar allereerst wil ik de wethouder danken voor zijn toezegging over de update voor de begroting en verder zullen wij het amendement ook steunen. J a , met uiteraard de kanttekening die de heer Van der Kruijff ook maakte over dat het dus een middel moet zijn en geen doel, dus dat het geen vertraging tot gevolg mag hebben. De voorzitter Prima. Nog andere mensen? Nee? Weet u het zeker? Ja? Wenst u stemming over het amendement? De heer Tiebosch knikt enthousiast j a . Anderen ook? Ja? Wie is voor dit amendement? De fractie van BETER VOOR DORDT, D66, ik doe dit even voor de luisteraars thuis die geen beeld hebben, de heer Tiebosch, de fractie 90

ChtïstenUnie/SGP, de PvdA, GroenLinks, CDA, VVD en fractie WEK. Dat betekent unanieme steun voor het amendement. Ik maak wel de opmerking dat een aantal mensen afwezig is. Dat is de heer Heijkoop waar we nog steeds geen nieuws van hebben gekregen en mevrouw Kuhlemeier-Booij is afwezig en de heer Romijnsen is afwezig. Drie leden van de raad waren niet aanwezig bij de stemming. 36 voor, het besluit is genomen. De voorzitter Dan het besluit als zodanig. Wenst iemand daar nog iets over te zeggen? Nee? Conform. Aldus besloten. Dan hebben we dit gehad. Dan voorziet het programma zoals dat besproken is met de agendacommissie er in dat we nu gaan pauzeren tot 8 uur en nee, toch 8 uur? Het programma voorziet in 8 uur. Ik hoor een stem zeggen half 8, maar ik hoor ook een andere dominante stem zeggen: 8 uur. De heer Schalken Acht uur, voorzitter! De voorzitter De vergadering is geschorst tot acht uur en dan gaan we verder met de tweede ronde van de raad.

SCHORSING

De voorzitter Dames en heren, de vergadering is heropend. Welkom. We beginnen de tweede termijn van de raad. Het woord is aan de woordvoering van de PvdA fractie, de heer Lagendijk. De heer Lagendijk Dank u wel, voorzitter. Ik beperk mij tot nog een paar reacties op de beantwoording door het college en verder zou ik de moties willen doorlopen. Ik neem ze niet allemaal door. We hebben dat afgestemd met een aantal oppositiepartijen en die zullen ook een deel van de reacties voor hun rekening nemen. Dat scheelt weer tijd en dan hoeft u mij ook niet af te breken, wellicht. Mijn eerste opmerking gaat over het element van bestuurlijke stijl dat wij, ik spreek voor de PvdA, maar dat wij op zichzelf op diverse dossiers de daadkracht en de ambitie om de dingen snel tot stand te brengen nog wel kunnen waarderen als gedrag, zal ik maar zeggen, maar dat die waardering ophoudt op het moment dat in die ambitie ook de gemeenteraad gepasseerd gaat worden en dat gebeurt dan net iets te vaak. Nu reageert wethouder Sleeking daar op een uitstekende manier op, althans dat vinden wij. Namelijk dat hij zegt: j a , dat is dan soms wel het geval en daar moet echt op gelet worden. Twee sprekers verder hebben we met wethouder Wagemakers te maken en dan wordt de casus voorgelegd van de ontwikkeling van de Nieuwe Dordtse Biesbosch en de afspraken die hij daar met de provincie over gemaakt heeft. De open vraag is: betekent het dat we daar nog invloed op kunnen uitoefenen en dat het antwoord is; nou j a , het is eigenlijk in het coalitieakkoord al geregeld, dus het antwoord is eigenlijk nee. Dat is wel wat ons in ieder geval enorm stoort. Kijk, d a t j e in een coalitieakkoord regelt w a t j e tot stand wilt brengen, dat is natuurlijk uw goed recht. Maar als dat vervolgens geld gaat kosten, dan gaat toch nog gewoon de gemeenteraad over de vraag of dat geld ook daadwerkelijk daarvoor bestemd gaat worden. En als het proces zo wordt ingericht dat het eigenlijk voor bijna de helft van de raad geen zin meer heeft om het daar nog over te hebben omdat het op een andere manier al geregeld is, j a , dat is dan precies waar wij het over hebben als we zeggen dat de bestuurlijke stijl van dit college ons soms imponeert en soms enorm irriteert. Het tweede punt gaat over de taskforce Overlast. Ik heb in eerste instantie al geprobeerd uit te leggen dat wij de discussie over eerst repressie en handhaving enerzijds en het investeren in gedrag en ontwikkeling van mensen anderzijds, is dat voldoende in evenwicht en daar gaat het in de aanpak van de taskforce Overlast steeds meer op lijken. Dat wordt door ons bijzonder gewaardeerd. Er is door enkele collega's gezegd van; ja, het kost wel een hoop geld en zou het dan niet wat minder kunnen? Kunnen we

91

dan niet een scenario 'tje kiezen wat zeg maar suboptimaal is? Daar zijn wij wel heel erg tegen. Er zijn veel voorbeelden, ook in Dordrecht van de afgelopen jaren waarin we een hele goede aanpak hadden en waar je dan om budgettaire redenen zegt.... we hebben bijvoorbeeld aan de Dubbeldamseweg de dagopvang die daar was, op een bepaald moment een opvang op gezet, een aantal jaar geleden, van hinderlijk volgen. Dus niet alleen mensen wegsturen die zich vervelend gedragen, maar als ze drie straten verder lopen, dan loop je er ook drie straten achteraan. Dat werkt als een speer, dat vond iedereen daar. En op een bepaald moment zeg je, j a , nu is het incidentele geld op. Nou, dat gaan we dan in het reguliere beleid brengen. En daar komt dan op dat moment toch weer net iets te weinig van terecht. En zo, dat wat je opbouwt in een jaar of in anderhalf jaar, dat wordt in no time weer helemaal afgebroken. Dus als de gemeente hier een succesformule heeft en daar lijkt het op, we moeten nog even het OCD onderzoek afwachten maar daar lijkt het op: als je een succesformule hebt, hou hem dan gewoon ook volwaardig vast. En alles w a t j e gaat doen om budgettaire redenen om het toch maar...meestal is het adagium dan van: het gaat in het reguliere beleid, maar denk er o m : het gaat heel erg snel ten koste van de effectiviteit en wij zouden dat op dit moment absoluut nog niet willen. We staan om die reden volledig achter het voorstel om voor de maximale variant te gaan. Het Onderwijsmuseum. Daar heeft de wethouder nadrukkelijk van gezegd dat het een cofinanciering is en dat zodra de cofinancier problemen maakt, wij in ieder geval ook problemen maken. Wat er uiteindelijk uitkomt, dat zien we dan nog wel, dus dat is goed. Wat betreft het University College: wij zien nog steeds geen enkele noodzaak om dat totale bedrag van die 1,3 of 1,4 miljoen, om dat nu al expliciet beschikbaar te stellen. Wij gaan er van uit dat geld wat nodig is om die drie dingen te doen, die moederuniversiteit te zoeken, die doelmatigheidstoets te doen en die accreditatie te regelen, dat die drie dingen, dat we daar nu geld voor willen voteren. Het geld komt toch uit de algemene reserve, dus er is geen enkel bezwaar om te zeggen: we laten het mooi staan en op het moment dat we die drie resultaten hebben, dan kijken we eens rustig verder wat er verder moet gebeuren. Dan kunnen op dat moment ook die bedragen veel beter onderbouwd worden, want op dit moment zijn ze niet onderbouwd. De wethouder had één punt, namelijk "ik wil wel dat mijn partners me serieus nemen, dat we niet alleen nu een paar ton beschikbaar stellen en dan straks om wat voor reden dan ook nee zeggen." J a , dat regel je bij intentieverklaringen, bij samenwerkingsovereenkomsten, weet ik wat. Van mij mag de wethouder zeggen dat als die drie producten die ik net noem, positief zijn, dat wij gewoon door willen. De heer Groeneweg Voorzitter? U heeft het over die eerste drie stappen. Als je kijkt naar de moederuniversiteit zit je volgens mij op iets van 109.000 euro of zo. Op het moment dat je die niet vindt, hoef je eigenlijk het geld voor die accreditatie ook niet uit te geven. Ik denk ook dat u het met me eens bent, hoor, maar dan bent u het er ook mee eens dat stap 2 en 3, dat we dan niet dat geld aan gaan wenden om maar te blijven zoeken naar een moederuniversiteit, neem ik aan? De heer Lagendijk Nee, die volgordediscussie hebben we inderdaad ook gehad. Het begint met een universiteit die met je mee wil werken en op basis daarvan ga je dan verder. Maar in de fasering zitten die drie producten als eerste belangrijke dingen die je moet hebben om te kunnen zeggen: we gaan wel of niet door. En ons voorstel is: ga die dan doen, haal die uit de reserve en wacht even wat daar het resultaat van is en kijk dan verder. Dan kun je die tijd ook benutten, want daar hechten wij wel enorm aan, dat dat element van: j a , wat gaat het dan daarna allemaal kosten, waar de wethouder in de commissie van gezegd heeft: ja, daar heeft u zich al eens bij een eerder University College plan positief over uitgelaten, maar dat zou ik ook nog wel even herijkt willen hebben. En allemaal niet om het tegen te houden of er moeilijk over te doen, maar om niet voor financiële verrassingen te komen staan. Zo, stap voor stap, zouden wij het willen opbouwen. De heer Groeneweg Mag ik nog een vraagje stellen, voorzitter? De vijf ton EcoShape, daar wijkt de Kadernota af van de brief die we hebben gekregen. Misschien is dat ook 92

nog iets wat de wethouder kan toelichten, maar waar de heer Lagendijk iets van kan zeggen. In feite lijkt het er op dat die vijf ton EcoShape er in gefietst is, ik zeg het maar even wat populair, maar dat die eigenlijk ook al separaat is uitgegeven en dat we dat los van het voorstel moeten zien. Dat staat in de laatste brief. Wethouder Van de Burgt Ik wil toch even onderbreken. De heer Klous heeft deze vraag al gesteld en ik heb er antwoord op gegeven. De heer Groeneweg Oké. De heer Lagendijk Dat scheelt mij ook weer tijd. Ik ga naar de moties. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Een vraag aan de heer Lagendijk. Ik begrijp zijn betoog wel, maar het is toch al jaren zo dat we het zo met strategische investeringen doen. Dat is een groot woord, maar daar hebben we een pot geld voor waarbij je middelen oormerkt om te zijner tijd, al is alles nog niet uitgekristalliseerd, wel uit te willen gaan geven aan. En in het kader van University College is dat toch ook wat we hier doen? Het is toch gewoon helemaal in lijn met hoe we dat altijd hebben gedaan? De heer Lagendijk J a , aan de ene kant wel, dat is ook zo. Aan de andere kant, ik moet gewoon eerlijk zeggen dat, de wijze waarop het nu gepresenteerd wordt, daar hebben wij gewoon nog te veel vragen bij. Dat is wat ik in eerste instantie noemde: zoals het nu gaat hebben wij niet het gevoel dat het echt een gecontroleerd project is. Omdat de informatie soms tegenstrijdig oogt, omdat zo'n business case op allerlei onderdelen gewoon onvoldoende scherp in elkaar zit, de onderbouwing van de bedragen waar we het nu al over hebben is eigenlijk ook al niet gegeven, er is een hele algemene verwijzing naar een eerder commitment van de raad met een eerder University College plan en dat vinden wij gewoon te vaag. Daar moet eerst meer orde op komen. En ik kan me voorstellen dat als die drie dingen waar we het steeds over hebben, als die er zijn, dat dat ook aanleiding geeft om het verdere proces nog wat scherper uit te lijnen, het financieel beter te onderbouwen en ook het wat verder weg gelegen perspectief van: hoeveel gaat dit nu eigenlijk kosten, om dat nog eens even tegen het licht te houden. En ik wil u best toezeggen, voor hoe belangrijk u het vindt uiteraard, maar dat als dat moment daar is en die uitlijning is ook voldoende helder, dat er geen enkele belemmering is om te zeggen: nou, dat hele project overziend, wat zijn dan globaal de totale projectkosten? En dan gaan we die als strategische investering reserveren. Maar ik krijg er ook een beetje camel nose-achtige risicogevoelens bij, want helemaal niks zegt over de ambitie en de inzet van de wethouder om hier iets moois van te maken, maar ik vind gewoon dat het gecontroleerder moet voelen. De moties. Onze eigen motie, Muziek maakt slim. Ik heb er in de pauze ook nog indringend, althans, indringend, in ieder geval uitgebreid met de wethouder over gesproken. Kijk, de discussie over het effect van muziek op intelligentieontwikkeling, daar m o e t j e altijd mee oppassen. Want dat gaat soms lijken op Tel Sell reclames, dat het wetenschappelijk is aangetoond dat dit middel echt tegen kaalheid, wiebeltenen en geamputeerde ledematen werkt, groeit gegarandeerd twee centimeter per week. Maar Muziek maakt slim is echt ook wel een hele serieuze zaak waar landelijke kennisinstituten mee bezig zijn, waar Rotterdam ook een serieus uitgebreid project over heeft. En de conclusie uit het overleg met de wethouder was eigenlijk van: met de Zangmakers maak je op zichzelf een goede start, w a n t j e creëert namelijk een klimaat waarin muziek en muziekonderwijs weer wordt geagendeerd. Op sommige scholen zijn ze er overigens ook best fanatiek mee bezig. Maar je moet eigenlijk verder gaan, omdat het effect pas werkt als je het ook intensief doet en gedurende langere jaren. Dus de stelling van de wethouder was, j a , hij moet het ook zelf zeggen natuurlijk, maar ik herhaal maar even wat we in overleg hebben besproken: je zou eigenlijk nog eerst moeten investeren in meer draagvlak hiervoor. Nog even los van de gemeenteraad, maar ook bij het onderwijs en bij andere instituten die je daar op de een of andere manier voor nodig hebt. Dus toen kwamen wij op de gedachte van: zou het niet een idee zijn om even los van zo'n taskforce eerst een conferentie te

93

organiseren waarin je het onderwijsveld, met name het primair onderwijs, ToBe als belangrijk lokaal kennisinstituut zal ik maar zeggen, misschien de mensen uit Rotterdam, misschien de wetenschappers die zich daarmee bemoeien, d a t j e die bij elkaar brengt met de politiek en eens kijkt van: waar hebben we het hier nu eigenlijk over? Kunnen we inderdaad dat niveau van Tel Sell overstijgen en het belang er van inzien en dan kijken van: nou, wat moet er gebeuren? Want bij het onderwijs is het niet alleen een kwestie van: wij vinden dat wel leuk en wij willen het wel, maar het is ook vaak een kwestie van prioriteiten. Want op een andere moment komt de gemeente natuurlijk ook weer langs met sport; nou j a , sport maakt dan niet slim, maar wel gezond. En daar moeten ze ook weer van alles aan doen, he? Ons idee was: kan de gemeente niet het initiatief nemen om op dat punt een conferentie met verschillende partijen te organiseren en dan kunnen we naar aanleiding daarvan kijken of het inderdaad.. De heer Klous Voorzitter? De heer Lagendijk ... een kwestie is van dat het onderwijsveld en ToBe dat moeten doen, danwel dat de gemeente hier ook het voortouw in moet nemen. De heer Klous Ter interruptie. Meneer Lagendijk, wat vindt u van het idee? De heer Lagendijk Ik ben het er erg mee eens, ja. De heer Klous Oké. Dan komen we misschien straks nog wel als we het hebben over de motie, wat we daar dan mee moeten doen. De heer Lagendijk Als de wethouder dit definitief toezegt zal ik maar zeggen, en ik hoor vreselijk veel adhesie van uw kant, dan kunnen we de motie natuurlijk gewoon intrekken, want dan gaan we weer een conferentie organiseren in plaats van een taskforce. De heer Klous Voorzitter, laten dat nu precies de woorden zijn die de heer Lagendijk ook heeft uitgesproken vorig jaar 9 november, toen het weer over die motie ging? Toen had hij dat ook al als een geweldig idee gelanceerd. Dus dat betekent eigenlijk dat ik mijn bedenkingen tegen de motie die ik heb gezien, die u vanmorgen of gisteren heeft ingebracht, eigenlijk wilde pareren met het feit dat die eigenlijk het idee wat u dus nu oppert, vorig jaar al heeft geopperd, en daar kunnen we ons wel in vinden. Dus wij zijn het met de wethouder eens. Als u het ook met de wethouder eens bent, dan hebben we een deal. De heer Lagendijk Vorig jaar ging het er om dat de wethouder zei, ik wil overleggen met ik weet niet meer welk overlegorgaan, maar in ieder geval rond het onderwijs om te kijken of daar draagvlak voor is. Dat is wat anders dan een conferentie. Nou, dat heeft hij gedaan en dat heeft ook tot succes geleid, want hij is nu bezig met die zogenoemde Zangmakers. Dus zeg maar qua bodem onder dat beleid is dat volgens mij echt een hele goede actie geweest. Alleen, nogmaals, het effect van Muziek maakt Slim werkt alleen als je het heel intensief doet en daar moet je dus nog wat meer over nadenken, met de verschillende partijen die je nodig hebt. En als u daar ja tegen zegt, dan gaan we dat zo doen. De heer Klous Voorzitter, daar kunnen we makkelijk ja tegen zeggen, want dat is precies de lijn waarom wij dus hebben gezegd dat brief I. die dus als ingekomen stuk nu aan de raad is aangeboden, is doorgeleid naar de agendacommissie wat BETER VOOR DORDT betrof en dat we dus inderdaad daarmee willen bewerkstelligen dat we een conferentie organiseren. Dus wat dat betreft, als het die kant op gaat vind ik het prima.

94

De heer Lagendijk U lijkt op wethouder Wagemakers. Die doet ook alles al wat in een motie wordt voorgelegd. Maar mij maakt het niet uit als het uw idee is; ik vind het geweldig, als die conferentie er maar komt. De heer Klous Nee, meneer Lagendijk, het was toch uw motie? Dat komt nu op een ander idee uit en dat vind ik prima. De heer Lagendijk Nou, dan zijn we het eens. En ik ben blij dat u dat al die tijd al wilde. Ik ga naar de moties. De motie van BETER VOOR DORDT over de plastic tasjes, dat is leuk. Leuk in de zin van: ook belangrijk en die steunen we. De motie over de schuldproblematiek, dat ligt voor ons iets ingewikkelder. Kijk, het is één een serieus probleem. Dat je er ook serieus aandacht voor vraagt en dat de BETER VOOR DORDT dat ook organiseert zoals ze dat organiseert is natuurlijk uitstekend. Alleen, de motie begint eigenlijk bij de oplossingen in de zin van wat er allemaal moet gebeuren en wij zouden toch liever eerst eens een discussie hebben over wat nou de effectiviteit is van het huidige beleid. Over wat voor aanbod hebben we het, wat is het bereik, wat zijn daar de problemen bij? Is er sprake van afstemming, zo j a , hoe tevreden/ontevreden zijn we daar over? Is er.... De heer Gündogdu Voorzitter? De heer Lagendijk ...samen... zal ik het even afmaken? De heer Gündogdu J a , nou, ik wilde even aangeven, meneer Lagendijk, op 7 juni hebben we het nou juist over deze onderwerpen gehad. De heer Lagendijk J a , maar... kijk, d a t j e ergens een bijeenkomst organiseert en het daar over hebt, dat wil nog niet zeggen dat je de elementen uit die discussie en dat zijn dan kennelijk de dingen die ik u net heb opgesomd en de dingen die ik nog niet heb opgesomd, maar die u al weet, dat wil niet zeggen dat je die dingen niet eerst moet objectiveren. Er zijn enorm veel gegevens over hoe dat op dit moment allemaal loopt, en dat, die stap zouden wij eigenlijk eerst willen zetten voordat we naar loketten en naar platformen stappen. De heer Tiebosch Voorzitter? Nog even richting de heer Gündogdu. 7 juni was natuurlijk een prachtige bijeenkomst, maar we waren van te voren natuurlijk wel door BETER VOOR DORDT op de hoogte gebracht dat wij daar als politicus alleen maar als toehoorder aanwezig mochten zijn. We hebben onze mond voor de rest niet open mogen doen. Dus als we dat nu doen, wordt het een ander verhaal. De heer Gündogdu Voorzitter, mag ik daar even op reageren? Ik zou zeggen, voel u vrij om daarop te reageren, op deze motie. De heer Lagendijk Nou j a , de reactie lijkt me toch duidelijk. Eén, het is een belangrijk onderwerp, twee het is heel goed dat u dat agendeert en drie, wij vinden dat het te snel bij de oplossingen begint. Dat wil niet zeggen dat wij tegen de wethouder zeggen: joh, ga eerst nog eens een jaartje of zo een uitgebreide studie doen. Maar haal nou eerst eens gewoon de data bij elkaar. Je moet dat wat je ophaalt in bijeenkomsten en bij mensen en uit je netwerk, dat doet niet alleen u, maar dat doen wij ook, die moet je ook een keer objectiveren voordatje tot beleid en actiebeslissingen komt. En dat is het enige wat wij hier vragen. Dan kun je ook gewoon wat meer gedegen kijken of de oplossingen die hier genoemd worden, ook oplossingen zijn als je het houdt tegen de geobjectiveerde cijfers van wat er eigenlijk aan de hand is. De heer Gündogdu Voorzitter? Ik vind het toch heel erg jammer, want een aantal weken geleden hebben wij het gehad over de Voedselbankmotie en daar hebben we heel uitvoerig in de raad over van gedachten gewisseld. En dit is nou juist iets waarvan wij 95

denken, dan ben je het net een stap voor en dan doe je dus niet aan symptoombestrijding, maar je probeert mensen daadwerkelijk te ondersteunen die het echt nodig hebben. Juist op die avond is de noodzaak van samenwerking ook door de Voedselbank aangegeven. Dus j a , ik begrijp in deze uw probleem niet. De heer Lagendijk De primaire vraag voor ons is: wij hebben schuldhulpverleningsbeleid. We hebben armoedebeleid en als onderdeel daarvan schuldhulpverlening. Daar is enorm veel in geïnvesteerd. Daar liggen beleidsbrieven onder waarin staat hoe we dat aanpakken en waarom we denken dat het zo moet, omdat het zo het beste werkt. En als u tegengeluid ophaalt in uw netwerk, dan is dat uitermate belangrijke informatie. Dus u moet niet denken dat ik het daarmee afdoe, maar het is uitermate belangrijke informatie. Alleen, dan moetje nog een keer terug naar je eigen beleid en naar wat je daar hebt afgesproken om te kijken hoe effectief het nu in de cijferwerkelijkheid werkt. En als je dat dan op tafel hebt en je hebt je eigen signalen uit het netwerk, dan zeg je: wat gaat hier werken? Is dat een loket, ja of nee? We hebben er ernstige twijfels bij of dat een loket het is, maar die vraag kun je stellen. En de samenwerking met het platform, j a , is dat dan een platform of zijn er ook andere vormen van afstemming die je in hulpverleningsland al hebt? Die vraag kun je pas beantwoorden als je een beetje over cijfers beschikt. Dat is het enige. Ik snap eigenlijk niet, want u krijgt eigenlijk genoegdoening op het onderwerp en op de richting die u op wilt. Wij zeggen alleen: laten we eerst nog eens even serieus kijken of dat die oplossingen nu wel oplossingen zijn voor het probleem wat er is. De heer Gündogdu Wij vragen toch ook alleen maar om onderzoek te doen naar, en te kijken naar de mogelijke faciliteiten? De wethouders waren op die avond aanwezig en hebben ook duidelijk aangegeven: wij willen hier werk van maken. De heer Lagendijk Nou, j a , dat is het goed recht van de wethouders. Als zij zeggen: dit gaan we zo doen, dit gaan we zo verder uitwerken en uitzetten, dan moeten ze dat doen. Ik zeg u alleen hoe wij er over denken. Ik zou gewoon liever eerst wat meer objectiveren. Het amendement over het herstel van de beeldenpartij, daar zijn wij voor. De verwijzing naar aanbestedingsvoordelen is een beetje raar vind ik, dat heeft de wethouder ook toegelicht. Ik zou het gewoon ten laste van het IHP brengen, daar zit geld zat in. Acht miljoen is daar over en ongeveer de helft ervan wordt in de investering van De Holland gestopt, dus er is eigenlijk nog geld over. Daar merk je echt niet dat je daar nog 60.000 euro bij stopt. Maar het maakt ook eigenlijk niet uit. Waar het om gaat is dat die beelden hersteld worden en daar zijn wij erg voor. De Stadstuin is ook leuk. In de motie althans staat geen relatie met het Stadsstrand. Er is veel weerstand tegen kennelijk, in deze raad. Het leek mij wel een leuk idee, zeker als je er ook een ondernemer op kan krijgen die daar risico wil gaan nemen. Ik had daar wel mooie beelden bij, dat je tegenover de Ark een soort Dordts Paradise Beach maakt, ik weet niet of u dat kent, op Mykonos. Dat is een doelgroepenstrand, zal ik maar zeggen. Voor de integratie leek me dat een heel mooi plan. Maar ik ben het eens met wethouder Sleeking die zegt: daar moet je gewoon even rustig naar kijken. Het gaat er om dat je allerlei tijdelijke voorzieningen probeert te creëren die reuring brengen in dat gebied en als daar nu niet meteen van geroepen kan worden, dat moet een stadsstrand worden, nou, dan praten we er nog eens over. Dat vind ik prima, maar wij zijn daar niet tegen, zij het dat daar nog wel een paar veiligheidsvragen aan vast zitten waar je dan nog eerst even over met elkaar van gedachten moet wisselen. Maar goed, dat is helemaal niet aangekaart, althans, het staat niet in de motie Stadstuinen, dus daar gaan we sowieso mee akkoord. De aandacht voor milieu en duurzaamheid, die advertentiecampagne, daar hebben wij ernstige twijfels bij. Misschien moet mevrouw Ruisch dat toch nog een keer uitleggen, maar ja.... Ik vind het eigenlijk een beetje onmacht. V a n : je wil eigenlijk dat veel meer mensen er actief mee zijn, je wordt er op allerlei plekken al mee doodgegooid met dat het zo belangrijk is, die duurzaamheid. En wat we dan gaan doen is een advertentiecampagne in de Stem van Dordt. Dan denk ik: ja, als je volgens mij aan

96

mensen vraagt die er voor doorgeleerd hebben - ik niet - die zeggen: ja, maar welke doelgroepen wil je dan precies hebben? En afhankelijk .... Mevrouw Ruisch Voorzitter? De heer Lagendijk is lekker op toeren, dus ik denk, ik ga even lekker tussen de spaken zitten. Ik heb niet gezegd een advertentiecampagne. Ik zei, er is een pagina, iedere week, van Dordrecht. Ik zei, nou zou het aardig zijn om op een positieve manier mensen beelden te geven en dat kan van mij op allerlei manieren, dat kan ook een good practice zijn van een burger. Ik bedoel het op die manier. Ik geef geen enkele garantie dat het gaat werken, maar ik vind het de moeite waard om dat eens te proberen. Maar als je het neerzet als een advertentiecampagne, dan vind ik dat u het niet goed heeft begrepen. De heer Schalken Voorzitter, als ik hier ook nog even op mag reageren? Want wij vanuit BETER VOOR DORDT ondersteunen dit initiatief ook zoals we er met elkaar over gesproken hebben. Alleen hadden wij als enige kanttekening: moet dat wekelijks zijn? Wat mij betreft hoeft het niet wekelijks te zijn, maar wel inderdaad als er aanleiding toe is, proberen inderdaad het moment te pakken en daar dan inderdaad wat stevig op de kaart zetten. Mevrouw Ruisch Nee, ik denk dat wekelijks niet per se hoeft, maar wel met een zekere regelmaat. En niet het van het toeval af laten hangen. Dat kan iedere maand, iedere twee weken, maar wel dat er een bepaalde cyclus in zit. De heer Schalken Zonder dat wekelijks kan BETER VOOR DORDT dit zeker ondersteunen. De heer Lagendijk Als je er echt wat aan wilt doen, dan zou ik toch kijken of je er met wat professionals iets anders op kan bedenken wat veel interactiever is. Maar gedragsverandering gebeurt niet omdat je in de krant een artikeltje leest, of een mededeling leest. Zeker die Gemeentepagina's; het zijn maar hele korte dingen, dus dan zou ik me meer op jongeren richten en kijken of je samen met het onderwijs daar projectmatig iets aan kan doen, want dat zet denk ik meer zoden aan de dijk. Maar als u zegt, die pagina's hebben we toch en het is eigenlijk meer een suggestie voor redactionele vulling van die pagina: oké, maar ik denk niet dat het werkt. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Nou doet u eigenlijk weer wat ik vervelend vind. Het is geen redactionele vulling van de pagina. Ik heb er een serieus beeld bij en daar mogen we van mening over verschillen, maar u zegt: rond duurzaamheid moet je dat niet doen, want ze lezen wat en dat doen ze toch niet. En u zegt, als het nou op jongeren gericht was zou ik het fantastisch vinden. Nou, als ik nou denk welke groep je niet via die pagina bereikt, dan zijn dat jongeren, dus wat dat betreft... De heer Lagendijk Laat ik het er maar op houden dat ik me niet juist heb uitgedrukt. Wat ik zeg is: als je er met mensen die er verstand van hebben over doorpraat, kom je misschien op andere concepten. Je moet het sowieso veel interactiever doen, dus degene wiens gedrag je wilt veranderen moet ook zelf in actie komen en dan merken dat het wat uitmaakt. En daar heb je het onderwijs voor om daar iets voor op te zetten. Ik zou helemaal bij die advertenties weg blijven. Maar ik denk dat we het nu een stuk zwaarder maken dan het is. Ik zal nog eens even overleggen; misschien gaan we uit sympathieke overwegingen wel gewoon akkoord, maar ik denk niet dat het werkt. Mevrouw Ruisch Nou, ik vind het fijn dat u akkoord gaat, dat begrijpt u wel, dan smelt ik bijna. Maar het is veel meer dat ik duidelijk wil maken: het is een serieuze poging en ik dacht, deze pagina wordt door juist de groep, denk ik, die je niet zo makkelijk bereikt, vaak gelezen. Want het zijn gratis bladen. Die krijgen ze zo maar in de brievenbus en dat kan wel eens werken. Maar het mag via een dansje op het Statenplein, het zal me zo maar worst wezen. 97

De heer Lagendijk Oké. Motie Eerlijk aanbesteden van de VVD, daar zijn we heel erg voor. Het enige punt is dat er natuurlijk al eerder volgens mij een motie is aangenomen die hier op leek en die motie constateert dan eigenlijk dat er toch te weinig gebeurt. Er is ergens nog een verantwoording nodig waarom er dan weinig aan gebeurt, omdat het al eerder is aangekaart en omdat het al eerder op sympathie van de wethouder heeft kunnen rekenen. Anders nemen we deze motie aan en gebeurt er gewoon weer niks. Mevrouw Koene Voorzitter, dat ging om het SROI binnen het subsidiebeleid, waar de vorige discussie over ging, om dat te verankeren in het subsidiebeleid en ik heb begrepen van onze expert dat dat inmiddels het geval is. Het gaat nu om het aanbestedingsbeleid. De heer Lagendijk (mie werkt niet) Kan dat niet technisch opgelost worden, voorzitter, een keer? De voorzitter Het schijnt zo te zijn voor de mensen die in de war raken van het knopje, dat de meneer die in dat andere kamertje dat doet als u het zelf niet doet. Dan gaat het automatisch gebeuren omdat u anders niet in beeld komt voor de uitzending thuis en dat zou jammer zijn, meneer Lagendijk. De heer Lagendijk J a , zeker in mijn geval. Maar goed. Dus die motie gaan we steunen, zij het dat we zeggen van: er is al, dit punt wat u zegt is ook waar, maar er wordt al vele jaren gesproken over de vraag: kunnen wij dat wat we allemaal inkopen en aankopen, kunnen we dat niet verbinden met onze werkgelegenheidsdoelstellingen? En elke keer vindt iedereen, niet alleen dit college maar ook het vorige, echt dat dit heel erg nuttig is en er gebeurt toch te weinig. Dus ik zou nog wel van de wethouder, als hij er toch nog een instantie op krijgt, even willen weten, als wij dit nu aannemen, waarom het dan nu wel gaat werken. En ik hoop dat van harte, want ik vind het een erg belangrijk onderwerp. Het punt van de starterslening, daar komt iets nieuws op. Daar is bij ons veel scepsis over, of dat nuttig is en of het gaat werken, maar we wachten even de nieuwe tekst af. De motie Veldbloem is geweldig; ik zou de fractie ChristenUnie/SGP willen uitnodigen om hier gewoon guerrilla-achtig te werk te gaan. Zaad is namelijk in ruime mate en voor nauwelijks geld aan te schaffen en er is niemand die ziet dat als u in uw nette pantalon over een veldje loopt, dat daar langs uw schoenen voortdurend dat mooie veldbloemenzaad naar buiten komt sijpelen. Dat lijkt me allemaal veel sneller werken dan dat we eerst met 75 eigenaren moeten vragen of dat eigenlijk wel mag en om te onderhandelen over wie dat allemaal moet onderhouden. Het is maar een suggestie. De heer Hoogerduijn Voorzitter? Ik heb begrepen dat wethouder Reynvaan op dit punt actie wil ondernemen en het initiatief wil ondersteunen, dus daar zien we ook wel een rol voor. De heer Lagendijk Dat gaat die in haar pantalon lopen zaaien, zal ik maar zeggen. Het Vastgoedfonds, daar zijn we het mee eens. Motie Vrijwilligers en professionals, daar zal D66 op reageren, waar wij bij voorbaat van kunnen zeggen dat wij het daar ook mee eens zijn. Hetzelfde geldt voor de motie Betrokkenheid ouders. Stageplaatsen MBO-ers, daar vinden wij, j a , wij vinden eigenlijk wel dat wethouder Sleeking vrij overtuigend is geweest in zijn uitleg dat hij dat een heel sympathieke doelstelling vindt, maar dat hij het gewoon niet realistisch acht. En om nou te zeggen: alles moet smart tegenwoordig, dus om nou te zeggen: maar we zouden toch graag willen dat het er 75 zijn, dus we weten eigenlijk dat het niet werkt, maar we gaan het toch roepen, dan zou ik dat gewoon niet doen. Of we maken daar iets anders van en het wordt iets waar je wel mee akkoord kan gaan, of we zijn daar uiteindelijk niet voor. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Misschien wel aardig om nu vast aan te geven dat we dat inderdaad willen aanpassen en flexibeler willen maken. Ik zal straks een 98

gewijzigde motie indienen die we op 7% willen zetten van de huidige personeelsformatie. Bij de huidige 800 zou dat op 56 uitkomen per jaar. En ik zie wethouder Sleeking glimlachen, dus dat zie ik dan maar als dat hij daar blij mee is. De heer Lagendijk Dat lijkt me al een stuk realistischer. En misschien kun je dit onderwerp overigens ook nog wel aan SROI koppelen. Want j a , u roept ook op om uw maatschappelijke partners te motiveren om hier aan mee te doen en j a , als dat niet met professionele mensen kan, dat Social Return, dan zou het nog in deze zin op de een of andere manier kunnen. Maar goed, dat is slechts een suggestie. Met rotonde Groene Zoom zijn we het eens. De zonnepanelen en de Zonatlas vinden wij geweldige initiatieven, dus daar gaan we mee akkoord. Het verhaal van de fractie WEK, de motie over de instrumenten, daar zijn we erg voor. Als je kijkt naar de discussie over Muziek maakt slim, dan is een heel belangrijke randvoorwaarde niet dat je naar muziek luistert, dat de onderwijzer 's morgens binnenkomt en een CD-tje opzet en dan 's middags weer uitzet en dat je daar dan enorm slim van wordt. Nee, dat heeft te maken met dat je zelf muziek moet maken en voor een deel heb je daar instrumenten voor nodig. Dus wij vinden dat een sympathiek idee. Ik kan me ook weer wel voorstellen d a t j e de realisering daarvan ook even koppelt aan die conferentiediscussie zodat je dan beter kan bepalen hoe en waar en wanneer en met wie je dat gaat doen. Maar wij zijn daar voor. De een na laatste motie is de motie over de laagdrempelige toegankelijke opvoedingsondersteuning voor "aanstaande ouders, opvoeders en verzorgers". Dat vinden wij op dit moment niet zo'n nuttige motie. Dan zou er wat ons betreft toch eerst wat uitgebreider bij stil moeten worden gestaan waar we het nou precies over hebben en wat nou de beste wegen zijn om dat aan te pakken. Ik denk dat ouders die opvoedingsvragen hebben, dat die het één via het Internet doen, althans als ik naar een enkele ouder in mijn directe omgeving kijk, of via het consultatiebureau waar je wordt platgebombardeerd met folders over w a t j e allemaal aan preventieve opvoedingsondersteuning kan krijgen, danwel via het onderwijs als het gaat om ouderbetrokkenheid waar je dat kan stimuleren. Ik zou daar eerst een wat uitgebreidere discussie over willen voordat ik zo'n motie als deze namens de partij kan steunen. Mevrouw Witsen Elias Mag ik even vragen: als het nou best redelijk te betalen is door de gemeente, het kost 75 euro per ouder, als het nou voor iedereen laagdrempelig is en niet omdat ze zo slecht zijn, maar omdat het gewoon leuk is en dat iedereen meedoet, zou u daar dan niet voor zijn? Want het kan een heleboel problemen echt voorkomen. Ouders weten vaak niet dat ze iets verkeerd doen. De heer Lagendijk Nee, maar het nut daarvan, dat weerspreken wij ook niet. Ik vind het altijd een moeilijke afweging. Het zijn vaak kleine dingen en daar kun je dan politiek van redeneren: waarom niet? Dat kan. Als het geen kwaad kan, waarom niet? Alleen: opvoedingsondersteuning is wel een vrij cruciaal onderwerp als het gaat om creëren van optimale ontwikkelkansen voor kinderen en daar is gewoon met het beleid ook gestructureerd naar gekeken. Ik zou eerst liever die discussie willen van: waar zit dan precies dat gat en hoe wil je dat dan vullen? Ook weer niet met een onderzoek van anderhalfjaar, maar gewoon dat we het daar eens over hebben. En ik weet zeker dat de betrokken wethouder of wethouders het daar ook graag over willen hebben. Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? Dan zouden wij inderdaad iemand kunnen uitnodigen die daar heel enthousiast over kan praten. De heer Lagendijk Laatste punt, voorzitter. Dat is.... dat is nog niet ingediend eigenlijk, dat nieuwe amendement over het weerstandsvermogen. Nou, dan wacht ik daar nog even op, dan reageren we daarop vanuit onze stoel. Dat was het, dank u wel. De voorzitter Dank u wel. De woordvoerder van BETER VOOR DORDT, de heer Schalken.

99

De heer Schalken J a , voorzitter, ik blijf hier even zitten. Ik heb zoveel papieren om me heen verzameld, dat ik het wel makkelijk vind eigenlijk. Allereerst dank aan de wethouders voor de beantwoordingen die er zijn gekomen. Nou j a , wat BETER VOOR DORDT betreft, nogmaals, we zijn erg blij met de koers en we vinden dus inderdaad dat we vooral nu moeten doorpakken waarbij we inderdaad kunnen zien dat een aantal zaken die we als BETER VOOR DORDT erg belangrijk vinden, toch gerealiseerd kunnen worden. Over zaken die wat BETER VOOR DORDT betreft nog niet genoeg aan de orde zijn gekomen, of waar ik misschien te weinig over heb gezegd en waar anderen al wel uitspraken over hebben gedaan, dat is bijvoorbeeld Dordt West. We hebben er in de vorige raadsvergadering bij stil gestaan en het staat natuurlijk ook heel duidelijk in deze Kadernota nog genoemd, maar we zijn absoluut blij met de ambitie die u uitgesproken heeft en de investering die gedaan wordt in dit gebied van Dordrecht. Want wij vinden het gewoon heel belangrijk dat we hier ook doorpakken op de ingeslagen weg. J a , waar we het nog niet zo over gehad hebben, en volgens mij hebben in de raad daar ook niet zoveel mensen iets over gezegd, is het acquisitiefonds. BETER VOOR DORDT ziet het ook als een investering die we zeker moeten doen. We hebben het al eerder gehad over acquisitie koppelen aan zo'n CRM systeem, een volgsysteem. Daar heeft de wethouder ook eerder al tekst op gegeven. Wij zien echt heel graag dat dat er komt en als dat op Drechtstedenniveau is, dan op Drechtstedenniveau. Want het is daarnaast ook nog steeds heel erg duidelijk dat we zo vaak nog horen dat ondernemers niet genoeg de weg weten te vinden naar ons voormalige Ondernemersloket, dat nu Dordt Onderneemt heet. Vorige week zijn we op de Brouwersdijk geweest en dan hoor je ook weer van een aantal ondernemers die zoiets hebben van: j a , waar is nou ons aanspreekpunt? Wij zoeken toch meer ondersteuning, waar kunnen we nu terecht voor de vragen die we hebben? Het is volgens mij nog niet duidelijk genoeg op het netvlies van die ondernemers hoe ze daar gebruik van kunnen maken. Eens even kijken. Misschien moet ik toch maar even komen aan de moties. We hebben de moties zoals ze er nu liggen binnen de fractie besproken. We hebben er vanuit de verschillende portefeuilles tekst op gemaakt. Ik ga in ieder geval aangeven wat wij als BETER VOOR DORDT nu vinden van de moties zoals ze er nu liggen. In eerste instantie de motie van PvdA, scholen waar muziek inzit. Wij vinden nog steeds dat het eigenlijk vooral de taak van de scholen zelf is om daar op een goede manier invulling aan te geven. Iedere school doet dat op zijn eigen manier. Wij zien nou niet zozeer dat wij daar vanuit onze rol nog meer een rol in moeten spelen als dat we die nu hebben. De heer Merx Voorzitter? Nu ben ik even de weg kwijt, want ik hoorde net uw buurman volgens mij iets anders zeggen. De heer Klous Voorzitter, ter aanvulling: ik denk dat de heer Merx daar gelijk in heeft. Dat klopt. Wij hebben dat net in de fractie besproken en er waren drie overwegingen om aan te geven waarom wij tegen deze motie zouden stemmen en een van die overwegingen was die mijn buurman net noemde: laten we eerst eens kijken wat de scholen er zelf van vinden. Nou, in dat perspectief is er doorgedacht in een gesprek tussen de wethouder en de heer Lagendijk. Dat heeft hij ook genoemd. Het tweede aspect van: let op, als je een wetenschappelijk verband wil leggen tussen slim en ontwikkelingskansen, j a , ik weet niet hoe de heer Lagendijk het precies noemde, maar hij noemde het geloof ik een reclame op de televisie. Dat is ook zo, daar moetje voorzichtig mee zijn, zei hij. Dat is ook onze mening. En op de derde plaats hebben wij gezegd: j a , vorig jaar heeft de heer Lagendijk aangedrongen op een expertmeeting en dat is ook hetgeen wat wij wilden. En op basis daarvan zeiden wij: nou, laten we dan tegen deze motie stemmen, maar als het nu die kant op gaat zoals het nu gaat als door de heer Lagendijk verkondigd, dan zijn wij daar gelukkig mee. Goed, meneer Merx? De heer Merx Nou, ik vind het niet helemaal prima, want ik hoorde net uw andere buurman zeggen: laten we het houden zoals het nu is. Maar u geeft een ander geluid en dat spreekt mij ook wel aan.

100

De heer Schalken J a , prima, inderdaad, voor de duidelijkheid. Goed dat u er naar vraagt. De Stadstuin, motie 4. We hebben daar een antwoord op gekregen vanuit het college. We vinden het absoluut sympathiek. We vonden het alleen lastig om ons daar nu op vast te leggen. De wethouder gaf a a n : je zou kunnen kijken, zeker bij Stadswerven, op welke manier je in samenspraak met andere partijen het gebied tijdelijk zou kunnen inrichten. Het zou een stadsstrand kunnen zijn, je zou kunnen denken aan een stadstuin. Het zou misschien ook leuk zijn om er 's winters een ijsbaan van te maken door de boel op te spuiten. Er zijn zoveel invullingen mogelijk. Om je nu vast te leggen op een stadstuin, daar zou ik me niet toe willen beperken. Dan zou je meer gewoon met elkaar moeten bekijken op welke manier en binnen het budget en met welke participanten je daar invulling aan zou kunnen geven. Mevrouw Ruisch Voorzitter, mag ik even reageren? Wat een belangrijk argument voor mijn partij was, is dat een stadsstrand als het even meezit vijf dagen per jaar interessant is, als het zonnetje schijnt. Een stadstuin kan in alle seizoenen aantrekkelijk en leuk zijn. Ten tweede: mensen in de omgeving kunnen er samen aan werken, want we zouden wensen en hopen dat mensen dat met elkaar doen en daarvan genieten. Dus wat het op gaat leveren lijkt ons in de breedte veel groter dan een stadsstrand. Dat was een belangrijk argument. De heer Schalken J a . Nou, in ieder geval wat onze fractie betreft, vooral breder kijken dan alleen een stadstuin of een stadsstrand, maar zoals de wethouder ook al aangaf: laten we met elkaar kijken en met de verschillende partijen op welke manier je er een invulling aan zou kunnen geven. Voorzitter, de aandacht voor milieu en duurzaamheid, dat had te maken met de uitingen in de kranten. Daar heb ik volgens mij al tekst op gegeven. Nou, voorzitter, we zien niet dat dat per se wekelijks moet, maar nadrukkelijke aandacht: absoluut, daar zijn we zeker voorstander van. Motie 6, eerlijk aanbesteden. J a , ik begrijp dat daar nog een aanvulling of aanpassing op komt. Mevrouw Koene Voorzitter? Laat ik het gelijk maar even zeggen. Bullet 1 zijn wij van plan om te schrappen. De heer Schalken Oké. Voorzitter, ik denk dat het bij ons in de fractie nog discussie gaf, dus dat wachten wij nog even af, voor de definitieve motie. Dan ga ik naar motie 7, dat is de motie startersleningen. Daar komt ook nog een aanpassing op, dus dat wachten wij ook nog even af. Zoals die er nu lag zou BETER VOOR DORDT hem niet ondersteunen. J a , de motie Veldbloem is absoluut sympathiek. We hebben ook geluisterd naar het antwoord vanuit het college, waarbij het faciliteren geen probleem zou zijn, maar d a t j e wel moet kijken hoe je het praktisch gaat uitvoeren en wat de bijkomende kosten zijn en dat je ook te maken hebt met particuliere gronden. Dus ik weet niet of de motie blijft zoals die is... De heer Hoogerduijn Voorzitter? Wij gaan straks zeggen dat wij de interpretatie van wethouder Reynvaan voor wat betreft onze motie steunen. Dus als u dat nou ook doet, dan kunt u onze motie steunen. De heer Schalken Hartstikke mooi, dan kunt u dat bij deze noteren. Met de uitleg die wethouder Reynvaan er aan gaf zullen wij hem ondersteunen. Dan gaan we naar motie Vastgoedfonds. Volgens mij was die overgenomen en werd hij ook ondersteund door de wethouder, waarbij we zelf vanuit onze fractie in ieder geval nog wel de opmerking hadden datje niet moet kijken naar alleen slopen, maar ook transformeren aan de orde zou kunnen zijn, maar dat zou een aanvulling zijn. In principe steunen wij deze motie. Motie 10. De motie is volgens mij overgenomen door het college waarbij wij als fractie in ieder geval alleen moeite hadden met de tweede bullet bij de overwegingen zoals die er stonden, omdat wij vonden dat er vanuit het college toch wel een goede uitleg op kwam. Dan ga ik naar motie 11, de betrokkenheid van ouders. Ja... volgens mij heeft het college ook daar al redelijk antwoord op gegeven, zo van: we kunnen ons niet voorstellen dat,

101

met de gedrevenheid van de heer Schoon als directeur van het museum, dat hij er niet alles aan zal doen om het te vermarkten en het overal een plek en aandacht te geven. Dan ga ik naar de motie Stageplaatsen. Daarvan gaf volgens mij de heer Van der Kruijff aan dat het naar 7 procent ging. J a , wij hebben daar toch wel wat discussie over binnen de fractie. We gingen vooral eigenlijk uit van een inspanningsverplichting en geen koppeling aan een percentage of een getal. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Maar juist uw partij was toch altijd de partij van de meetbare factoren? Waarom laat u dat nu los? De heer Schalken Ja, maar volgens mij hebben we de wethouder een hele duidelijke uitleg horen geven waarom het steeds lastiger wordt om het in de organisatie echt op een goede manier vorm te geven en dan lijkt mij een inspanningsverplichting al prima. De heer Van der Kruijff Juist omdat colleges altijd het antwoord gaven dat ze het lastig vinden, was u zo van de meetbare factoren. En wat er nu gebeurt, is dat die aangepast wordt aan de personeelsformatie. Dus als die minder wordt, beweegt het aantal mee naar beneden. De heer Schalken Oké. De heer Klous Voorzitter, ter aanvulling? Mag dat? Ik denk dat de heer Van der Kruijff daar gelijk in heeft, dat we in het college en in de raad altijd zoeken naar smart, want dat is controleerbaar en meetbaar en te monitoren. J a , als ik naar het antwoord in eerste termijn van de wethouder kijk, als ik me dat goed herinner heeft hij inderdaad aangegeven dat hij alles zal doen o m , gelet op de intentie van die motie, er invulling aan te geven. Echter, hij kan zich niet op die getallen vastpinnen. Ik denk, en dat ben ik met mijn fractievoorzitter eens, dat de inspanningsverplichting eigenlijk heel goed zou kunnen zijn en misschien dat de wethouder er straks nog op in kan gaan: we zouden het ontzettend op prijs stellen als de motie op een dusdanige manier veranderd wordt dat de rol van de overheid als voorbeeldfunctie met betrekking tot dat ze kwalitatief hun uiterste best zullen doen om ervoor te zorgen dat ze die uitstraling ook hebben naar de andere twee O's toe, naar onderwijs en bedrijfsleven, als een voorbeeldfunctie dat invullen. En op de tweede plaats en dat heb ik de heer Sleeking ook horen zeggen, dat hij als overheid als werkgever alles in staat wil stellen om te kijken of die in staat is om stagiaires te zien als talenten die hij in de toekomst in zijn eigen organisatie kan gebruiken. De aanvulling die de heer Lagendijk gaf, kijk ook naar SROI, vinden wij ook een uitstekende suggestie. Dus eigenlijk stellen wij voor dat het CDA nog eens goed kijkt naar die passage over die percentages en kwantiteiten. Als dat wordt opgelost, dan denk ik dat wij een heel eind kunnen komen. De heer Schalken Dan vervolg ik met motie 13. Voor zover ik heb begrepen wordt daar voortvarend mee aan de slag gegaan en is hij eigenlijk overgenomen, maar is het meer het moment waarop een en ander naar de raad toe komt. Motie 14 en 15 van D66 zullen we ondersteunen; het is denk ik ook een steun in de rug voor het beleid van het college. Motie 16 en motie 17 zullen wij niet steunen. Daar laat ik het bij, voorzitter. De voorzitter Hartelijk dank, meneer Schalken voor uw bijdrage. Het woord is aan mevrouw Ruisch en die komt naar voren. Mevrouw Ruisch Dank u wel, voorzitter. Ik heb niet zoveel lengte, dus ik verhef me graag. Nee, dat is onzin, maar het overzicht is ook wel lekker, hier vandaan. Ik probeer het kort te houden. Ik ga eerst even in op de reacties van de diverse wethouders en in de volgorde dat ze gereageerd hebben. Wethouder Sleeking heeft een reactie gegeven op de communicatie met de raad; dat vond ik een heel open reactie. Ik denk: situaties en elkaar terug refereren, nou dat willen we alleen maar. Dus: dank u voor de reactie. De taskforce Arbeidsmigranten noemde hij, maar ook de taskforce Overlast en dat betreft 102

dan twee portefeuilles. Maar ik ga er dan hier naar vast even op in. Wij vinden beide task forces tot nu toe zinvol. In het voorstel wordt voorgesteld om zowel voor 2013 als 2014 een bedrag beschikbaar te stellen. Mijn fractie is er voor om 2013 in ieder geval te garanderen en na de periode 2013 opnieuw te kijken wat het heeft opgeleverd en dan pas het besluit te nemen over 2014. Dus wat ons betreft akkoord met 2013, maar een voorbehoud over 2014. Dan ga ik naar wethouder Reynvaan. Die heeft gereageerd op de ondersteuning van de VvE naar aanleiding van de korting van de Twern en de andere club, Woonactief. U noemde daar de VvE, dat klopt, maar wij willen ook aandacht vragen voor de individuele bewoner. Want we hebben natuurlijk een periode gehad dat we zeiden: VvE, dat gaat wel zijn weg vinden. Maar de individuele bewoner in die wijk die geen zorg heeft voor zijn huis is ook een belangrijke, want één huis in een rijtje van acht die net niet meedoet, dat zou jammer zijn. Dus ook voor de individuele bewoner vragen wij aandacht. En voor u heb ik ook nog een cadeautje. Dat heeft te maken met de leefbaarheid in de wijken en in de stad. Dat kon ik gisteren niet kwijt en dus doe ik het vandaag. Ik weet niet of u wel eens heeft gehoord van de initiatieven in Haarlem en Leeuwarden; die hebben een hondentoilet. Nou, dat is natuurlijk gewoon het ei van Columbus. Wij blij, geen hondenpoep meer op de agenda en de burgers blij. Het is namelijk zo, die sluiten het hondentoilet aan op het riool, en dan ga ik even plat worden: alle hondendrollen gaan dan in het toilet en de verzamelde uitwerpselen worden meegenomen in de totale afvalstroom en verwerkt middels biovergassing. Dus omgezet in energie. Dat lijkt ons een prachtig plan voor Dordrecht. Ik geef u dat vast mee, maar wij hebben te kort de tijd gehad om dat goed uit te zoeken. Wij zullen ons de komende tijd inspannen om er meer over te weten te komen. We komen daarmee terug naar de raad met een initiatiefvoorstel, maar zeggen we: nou, het is te dun, j a , dat klinkt een beetje raar in het geval van hondendrollen, maar vooruit....dan komen we niet met een plan naar de raad, maar dan geven we u toch onze informatie. Nou, een mooier cadeautje kunt u niet bedenken, denk ik zo. Wethouder Van de Burgt. U heeft het gehad over het weerstandsvermogen en de mogelijkheden, en wij noemden dat om dat op te rekken. De heer Lagendijk gaf ook aan hoe de accountant daar op gereageerd had. Ook onze fractie vindt dat we daar heel zorgvuldig mee om willen gaan, dus niet de wijsneus uit willen hangen. Maar wij vinden dat een ontwikkeling die we in eerste instantie niet de meest ideale oplossing vinden om een weerstandsvermogen te versterken. Het OZB verhaal heeft u ook genoemd en daar ging natuurlijk de discussie over: ik betaal volgend jaar hetzelfde, het is altijd lekker makkelijk als ik het bij mezelf houd, maar feitelijk betaal ik toch meer als mijn huis in waarde daalt. Nou, die discussie speelt, maar volgens mij is dat wel een beetje zo. In mijn portemonnee merk ik het niet, maar mijn huisje zakt eigenlijk een beetje meer. Maar die discussie gaan we voeren, heeft u toegezegd. Wethouder Wagemakers, de watertappunten. Ik heb uw betoog gevolgd en ik kan er voor een deel in meegaan, maar aan de andere kant denk ik: als we iets heel graag willen, dan lukt het op korte termijn. Dus vanuit mijn fractie: wij willen het zo graag, dus laten we het nu als het even kan een beetje snel realiseren. En we vinden het heel lang duren, moet ik zeggen. Fijn dat u onze actie om de burgers enthousiast te maken over milieumaatregelen steunt. We hebben er net al even discussie over gehad, dus dat ga ik niet opnieuw doen. Good practices zouden daar ook een verhaal in kunnen zijn. Van wethouder Mos had ik helemaal niets, maar daar had ik me ook deze keer niet op geconcentreerd. J a , je moet kiezen in dit leven, dat is niet zo moeilijk. Dan ga ik even naar de Kadernota, de incidentele voorstellen. Ik ga alleen die noemen die wij niet steunen, dat schiet een beetje op. Gratis OV 65 plus. Op dit moment steunen wij dat niet. Mijn fractie vindt dat we de evaluatie moeten afwachten en dan kunnen we daarover beslissen. De verhuizing RTV Dordrecht Leerpark vinden we heel prematuur. We hebben dadelijk helemaal geen RTV Dordrecht meer, dus ook dat steunen we niet. De fietsproblematiek wordt genoemd en daarvan zegt mijn partij: er wordt een minimale variant genoemd en een sobere variant, mijn fractie gaat voor de sobere variant. We vinden de fiets en de zorg voor de fiets als vehikel in onze samenleving belangrijk. Dus gaan we een stapje verder dan het advies van het college. En het stadsstrand op Stadswerven, daar is al genoeg over gezegd. Wij blijven nog steeds vinden d a t j e beter voor iets kunt kiezen wat het hele jaar nuttig is dan een stadsstrand, vijf dagen per jaar.

103

Dan ga ik naar de moties. Ook daar kies ik de weg van de minste weerstand, dus ik doe alleen de dingen die nog niet genoemd zijn of waar ik wat anders van vind. Eén steunen we, twee steunen we, drie sluiten we aan bij de woordvoering van de PvdA. De stadstuinen, j a , dat kan niet missen, die wil ik. Aandacht duurzaamheid, ook een GroenLinks verhaal. VVD eerlijk aanbesteden, dat vinden wij een goeie zaak, maar we realiseren ons wel dat bij aanbesteding grotere organisaties en bedrijven vaak in het voordeel zijn. Die kunnen wat voordeliger aanbesteden, maar geef in ieder geval ook de kleinere bedrijven meer kans, dus die steunen wij. De starterslening. Ik heb gehoord dat er een nieuw voorstel komt van de ChristenUnie/SGP samen met de V V D , dus dat wachten we even af. De Veldbloemen, helemaal uit mijn hart gegrepen. Het Vastgoedfonds steunen wij. Professionals en vrijwilligers, dat gaat D66 straks toelichten en met die toelichting zijn wij het eens. Betrokkenheid van ouders, dat steunen wij. De stageplaatsen MBO-ers ook, met de toevoeging die de heer Van der Kruijff heeft gedaan voor wat betreft het percentage. En dan is het misschien nog een hele klus, maar oke, we gaan er aan staan. De rotonde Groene Zoom steunen wij, zonnepanelen op gemeentelijke eigendommen ook. Zonatlas steunen wij, Kinderen bespelen een instrument steunen wij en de laagdrempelige opvoedondersteuning, wij zeggen daarvan: bij het CJG zijn dergelijke cursussen. In het verhaal wordt ook gezegd: gratis aanbieden. Nou, we hebben bij onze eerdere alternatieve begroting al gezegd: dat moetje helemaal niet doen. Ik weet dat er mensen de afgelopen tijd op cursussen zaten die meer verdienden dan ik. Dat kan bijna niet, maar dat was echt zo en die gingen naar een gratis cursus, dus dat doen we niet. Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? Mag ik daar even op reageren? Ik stel niet voor een gratis cursus, maar een ondersteuning in de cursus. En al die andere instanties die u noemt die met opvoedondersteuning bezig zijn, zijn veel later in het traject. Dan is er al van alles mis en wij zijn er voor om het eerder te doen en problemen te voorkomen. Dan zou heel veel kinderleed kunnen worden bespaard. Mevrouw Ruisch Mevrouw Witsen Elias, ik heb het met zorg gelezen en ik heb het woord gratis ergens gezien. Maar als ik dat verkeerd geïnterpreteerd heb: excuses. Ik begrijp uw zorg en die deel ik ook, maar op dit moment zeggen wij: laten we eerst eens even kijken wat er is en daarvan gebruik maken. Voorzitter, dat was mijn betoog. De heer Gündogdu Voorzitter? Mag ik wat vragen aan mevrouw Ruisch? Wat vindt u van motie 4, schuldenproblematiek? Pardon, 3. Mevrouw Ruisch Ik heb daar gezegd in mijn betoog dat we aansluiten bij het betoog van de PvdA hieromtrent. De voorzitter Dank u wel, mevrouw Ruisch, voor uw bijdrage. Het woord is aan mevrouw Koene. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Zou ik misschien één minuut mogen voor een mededeling, vreemd aan de orde van de dag? De voorzitter J a , dan weet ik al waar het over gaat...de heer Van der Kruijff heeft het woord en we luisteren heel erg goed. De heer Van der Kruijff Ik heb zojuist bericht gekregen dat onze fractiegenoot, Peter Heijkoop en zijn vrouw Pauline een kerngezonde zoon hebben gekregen die luistert naar de naam Joep Pieter, en ze zijn er dolgelukkig mee. Joep Pieter! (applaus) De voorzitter Nou, dat het kind in goede gezondheid en grote vreugde mag opgroeien in deze mooie gemeente. Ik stel voor dat wij namens de griffie, namens u allen een 104

felicitatie uit laten gaan, op zeer korte termijn, en binnenkort gaan ook de griffier en ik op kraamvisite. J a , dat doen we. Oké, dank u wel voor deze mededeling. Mevrouw Koene En daarmee leid ik mezelf dan in. Dank u wel, voorzitter. Natuurlijk allereerst de felicitaties aan mijn collega die er niet is. Het was inderdaad wel even spannend, dus ik ben wel blij dat het er is. Voorzitter, tweede termijn. Ik ga niet zo heel veel nog zeggen over mijn eerste woordvoering, zeg maar. Wel even terugkomend op de parkeervergunningen, richting wethouder Mos. Hij heeft aangegeven dat bij de bespreking van de parkeerexploitatie duidelijk zal worden wat een en ander inhoudt. Over de zakelijke vergunningen: ik ga er van uit dat op dat moment inderdaad bekend is om hoeveel onbeperkte en beperkte vergunningen het gaat, ook wat de waarde is die daar tegenover staat en wat de kosten zijn die daar tegenover staan. Ik weet niet of dat allemaal zo concreet in kaart kan worden gebracht, maar het zou voor ons wel verhelderend werken als het zo is. Dan gaan we op dat punt op dat moment graag de discussie met u aan. De leefbaarheid. Wethouder Reynvaan heeft aangegeven dat de andere wijken, omdat wij een oproep deden van: de hele stad moet leefbaar zijn. Ze heeft aangegeven dat het binnen het wijkgericht werken zo is dat er nu een thema is van vitale wijken. Ik heb daar inderdaad mevrouw Van Leeuwen ook al over gehoord. Het zou fijn zijn als we daar op korte termijn een iets concreter beeld van krijgen; ik begrijp ook dat het gered kan worden vanuit het reguliere budget. Misschien dat er wel even aandacht moet zijn voor: wat als er iets aan de hand is in een wijk wat niet vanuit het reguliere budget kan? Want ik kan me voorstellen dat er een noodgreep gedaan moet worden, alleen ben ik erg nieuwsgierig hoe dat dan opgelost zou kunnen worden. Voor wat betreft het ziekteverzuim, richting wethouder Sleeking. J a , ambitie van 5 % ; we vinden hem echt te mager. Nogmaals, we gaan graag eind augustus in discussie met u. Toch zouden we ook adviseren om toch een soort plan van aanpak te maken en niet alleen te kijken van: als we een andere arbodienst hebben is het opgelost. Nee, misschien moet er ook een andere insteek zijn. Nu heb ik toevallig net met onze wethouder, de heer Mos gesproken. Die had daar aardige ervaring mee bij zijn vorige werkgever, dus wellicht kunnen jullie nog een keer contacten met elkaar, dat dat een bepaalde invulling kan krijgen. Voor wat betreft de moties: ik zal eventjes beginnen met de motie die wij samen met de ChristenUnie/SGP indienen. Het is in feite een nieuwe motie voor motie 7. Ik weet niet of dat betekent dat het nummer geschrapt wordt en een ander nummer krijgt? Ik vind nummer 7.a. helemaal goed. Ik was echt serieus vergeten dat de ChristenUnie/SGP concreet over de starterslening had ingediend. We hadden het idee dat het meer over de particuliere woningverbetering, dat duurzaam-verhaal was. Dat was er ook, maar jullie hadden inderdaad dit ingediend. We hebben inmiddels met elkaar gesproken. Op de motie van de Christenunie uit november hebben wij samen wat tekst toegevoegd. Het is een soort coproductie geworden. Ik denk dat het het handigst is als iedereen hem even leest en dan daarna eventjes reageert. De heer Van der Kruijff Voorzitter? Ik heb een vraag aan mevrouw Koene. Ik weet nog toen de ChristenUnie/SGP die motie indiende, dat uw fractie tegen stemde - wat er nou de afgelopen zes, zeven maanden gebeurd is dat u nu zelfs het initiatief om er één in te dienen. Misschien dat het ons helpt in onze opvatting. Mevrouw Catsburg Voorzitter? Mag ik even reageren? Wij hebben hem destijds aangehouden, of in de woorden van de voorzitter ingetrokken. Er is dus niet gestemd. De heer Van der Kruijff Ik kan me herinneren dat er geen steun voor was bij de VVD op dat moment. Mevrouw Koene Over het algemeen schat ik uw geheugen zeer hoog in....er is inderdaad op dat moment geen concrete uitspraak over gedaan. Wat wel zo is, is dat uit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting op dat moment ook nog de funderingsregeling liep en die loop per 1 januari 2013 af. Dus in die zin zien wij ruimte om nu met dit model eventueel wel aan de slag te kunnen gaan. 105

Motie 1. J a , je zou door het pleidooi van de heer Lagendijk bijna zoiets hebben van: daar gaan we voor. Maar helaas, wij gaan niet instemmen met deze motie. De wethouder heeft volgens mij duidelijk gezegd, wethouder Van de Burgt, dat er een bepaald budget nu al ingezet wordt en dat hij eigenlijk naar aanleiding van de motie in november al actie heeft ondernomen richting de scholen, dus voor ons is dat ruim voldoende. Voor de rest vinden wij het echt noodzaak dat ouders zelf zorgen voor muziek en onderwijs voor hun kinderen. En wij weten zeker, ook uit eigen ervaring, dat op de meeste scholen al relatief veel aandacht besteed wordt aan muzikale ontwikkeling. Motie Dordrecht plastic tas-vrij. J a , in de wandelgangen heb ik hem net even de motie Hanneke genoemd. Want op het moment dat ik aan plastic tas-vrij denk, denk ik aan Hanneke. Dat is niet verkeerd. Sterker nog, het is zo dat ik bij de Broodbus op de markt geen tasje meer krijg omdat ze bang zijn om ruzie te krijgen met Hanneke. Dus de invloed is extreem groot. Desondanks wordt de motie waarschijnlijk wel gewoon in stemming gebracht en steunen we die. We kunnen ons alleen niet voorstellen bij "verzoekt het college om met winkeliers in contact te treden" dat dat nou zó rechtstreeks is. Maar ik snap de intentie en vandaar dat wij daar geen probleem mee hebben. Aantekening daarbij is nog wel dat mijn collega Pols nog eventjes afwacht wat hij nu daadwerkelijk gaat stemmen. Papieren tasjes en een fles wijn; met slecht weer... het is niet altijd even houdbaar, dus het kan zijn dat hij dan toch een plastic tasje wil. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Mevrouw De Klerk Voorzitter? De voorzitter De hele GroenLinks fractie wil in één keer op deze opmerking reageren, althans twee derde. Mevrouw Ruisch We slaan op tilt. Linnen tasjes, zwaarder papier, dat kan allemaal. Mevrouw De Klerk Ik denk dat mevrouw De Smoker daar wel de oplossing voor heeft. De heer Pols Voorzitter, ik neem het in mijn overweging mee, ja? Mevrouw Koene Oké. Motie 3, schuldenproblematiek steunen wij niet. We gaan er echt van uit dat de Sociale Dienst Drechtsteden daar een belangrijke rol in heeft en daarnaast vinden wij het belangrijk dat de organisaties zichzelf organiseren op dat punt. Dan kom ik een amendement tegen, sorry voor de volgorde, van de beeldenpartij De Holland. Wij vinden het een beetje apart om hem in het aanbestedingsvoordeel te doen. We kunnen ons wel voorstellen dat er bijvoorbeeld een motie van gemaakt wordt en d a t j e het gewoon taakstellend maakt. Als amendement zullen we het niet steunen, als motie wel. Motie 4... Mevrouw De Smoker Voorzitter? Dan wil ik daar toch wel wat meer tekst bij krijgen van mevrouw Koene. Want mevrouw Koene weet ook dat een amendement gewoon een besluit is en een motie is een raadsuitspraak; daar zit wel degelijk een verschil in zwaarte. De heer Lagendijk Mijn suggestie was om het gewoon in het IHP te stoppen. Dat is het makkelijkst. Daar komt het geld ook uit, namelijk. Stel dat er een aanbestedingsvoordeel is op het eind, dan gaat dat ook weer naar het IHP. Dus dat is.... er zit geld genoeg in. Dus als dat het nou is, is dat misschien voor u ook een reden om dan akkoord te gaan. Of niet? Mevrouw Koene Nou, volgens mij heeft de wethouder duidelijk aangegeven dat op het moment dat je hem er gewoon taakstellend in zet, dat je er van uitgaat dat het wel goed zal komen. Ik bedoel, dat past toch een beetje, ja, ik kijk nou eventjes die kant op... als

106

je met een amendement de tekst echt wijzigt, dan staat er ook daadwerkelijk nu in dat het uit het aanbestedingsvoordeel moet komen. Mevrouw De Smoker J a , voorzitter, maar wat is daar mis mee? Want nogmaals, ik leg gewoon nog een keer de vraag voor: een amendement is een raadsbesluit. Een motie is een raadsuitspraak. Dat laatste, dat weet u, dat hoeft niet altijd uitgevoerd te worden. Ik snap het verzoek om een motie niet. Als je de kans hebt om een amendement te doen... Mevrouw Koene J a , maar dan zou je dus ook kunnen denken aan een amendement waarbij je dus niet zegt dat het uit het aanbestedingsvoordeel gehaald moet worden. Mevrouw De Smoker Maar, voorzitter, dan komen we dus bij het punt wat de heer Lagendijk aanhaalde: zou u dan wel akkoord gaan met een amendement waarbij het bekostigd wordt eigenlijk uit het IHP, waar het geld ook vandaan komt? Mevrouw Koene Nou, dat ga ik zo meteen nog even met mijn fractie overleggen, vindt u dat goed? Mevrouw De Smoker Nou, dan zou ik het op prijs stellen als ik dat terughoor, want dan kan ik nog even met de fractie van BETER VOOR DORDT overleggen hoe we daar dan weer mee omgaan. Mevrouw Koene J a . Dat is prima. Mevrouw Van Dongen Voorzitter, mag ik hier ook nog even een vraag over stellen, aanvullend op mijn collega waar ik het mee indien? Er staat natuurlijk wel in dat het bekostigd zou kunnen worden uit het aanbestedingsvoordeel, maar als dat niet haalbaar is, dat het aan de raad wordt gerapporteerd en dat er alsnog een voorstel komt. Dus dat het een 100% must is, dat geven we nog niet aan. Mevrouw Koene Nee, dat klopt. Maar als ik u nou zeg dat wij in ieder geval er van overtuigd zijn dat die beeldenpartij er bij moet komen, dat we dan zo meteen nog even gaan filosoferen hoe dat dan het beste vorm kan krijgen. Mevrouw Van Dongen Dat lijkt me prachtig, want dat is het doel. Mevrouw Koene Juist - dat dacht ik. Motie 4, Stadstuinen. Die zullen wij niet steunen. Jammer, he? J a . We hebben een verhaal gehoord van wethouder Reynvaan dat inmiddels ook al initiatieven beloond zijn, dat er in Wielwijk meen ik vanuit de mensen zelf een initiatief is gekomen en die zijn daarmee aan de slag, dus we gaan er van uit dat dat sowieso een mogelijkheid is, dat meerdere mensen zich op die manier melden. Motie 5 is... Mevrouw Ruisch Voorzitter? Wielwijk, als ik me herinner ligt dat daar en Stadswerven ligt daar. En ik zou het zo leuk vinden als in meer plekken in de stad van die stadstuinen ontstaan. Ik vind het argument "ze zijn al in Wielwijk" niet zo goed. Mevrouw Koene Nee, ik zeg niet: ze zijn er al in Wielwijk, dus er hoeft verder niks meer. Ik zeg dat als mensen zelf met een initiatief komen, dat er dan gekeken kan worden of het gehonoreerd wordt en waar dat dan is, dat De heer Karapinar Voorzitter? Bent u dan ook tegen een stadsstrand aan de Stadswerven? Mevrouw Koene Volgens mij heb ik in mijn eerste termijn duidelijk aangegeven dat wij als VVD geen behoefte hebben aan een stadsstrand.

107

De heer Karapinar Mooi zo, want dat is ook geen initiatief van de bewoners, vindt u? Mevrouw De Klerk Voorzitter? Mevrouw Koene maakt de opmerking dat het vooral een initiatief van bewoners moet zijn. Daar heeft u het volgens mij over reeds bestaande wijken. Het frappante, als we het over Stadswerven hebben: daar hebben we wel een aantal dingen, maar daar woont geen mens. Hoe ziet u dat dan? Mevrouw Koene Nou, waarschijnlijk zal daar dus geen initiatief genomen worden. Goed, motie 5, aandacht voor milieu en duurzaamheid. Wethouder Wagemakers heeft aangegeven dat op het moment dat er iets te melden is, hij dat ook wil doen. Dat vinden wij voldoende, dus alleen als er in de motie aangepast zal worden dat het niet om wekelijks gaat, maar alleen als er iets melden is, gaan wij akkoord en anders stemmen wij tegen. Motie 6, daar heb ik van aangegeven, dat is onze motie Eerlijk aanbesteden, dat we bullet 1 schrappen. Mijn excuus: een gedeelte van bullet 1, want het gaat er met name om dat we begrepen hebben van de wethouder dat hij wel degelijk bereid is om over de nieuwe Aanbestedingswet te praten, maar dat voordat die bij onze raad landt, het al wat later is en dat het vrijwel onmogelijk is om dat voor de begrotingsbehandeling dan ook van een voorstel te voorzien. Dus wij brengen de motie wel in stemming, omdat wij het belangrijk vinden, daar heeft de heer Lagendijk ook wat over gezegd, dat inderdaad er toch nog even concreet zwart op wit met elkaar de afspraak wordt gemaakt dat we die SROI op en wat creatievere manier in gaan voeren binnen dat nieuwe aanbestedingsbeleid en voor de lokale ondernemers en de ZZP-ers... nou j a , volgens mij is dat voldoende toelichting. De heer Van Antwerpen Voorzitter? Ik vroeg me af, is het dan niet gewoon aanleiding om de motie nog even aan te houden? Want ik zie bij het laatste puntje bij Constaterende: de nieuwe Aanbestedingswet wordt naar verwachting op 11 september 2012 in de Eerste Kamer aangenomen. Voor hetzelfde geld wordt hij niet aangenomen en dan denk ik: j a , als we het toch niet halen voor de begroting, dien dan die motie pas bij de begroting in. Mevrouw Koene Dat zou een overweging kunnen zijn. Maar we willen hem nu wel graag gewoon indienen. Daar kunt u heel erg van opkijken, maar we willen er in ieder geval voor zorgen dat er concreet mee aan de slag gegaan wordt en op het moment dat we hem in gaan dienen bij de begroting zijn we toch alweer snel een halfjaar verder voordat we daarmee aan de slag kunnen. Dus, nou j a , misschien dan de afspraak dat als hij... kijk, als hij op 11 september wel door de Eerste Kamer wordt aangenomen, dan kunnen we vlug handelen. De heer Van Antwerpen Nou j a , je kunt je ook nog afvragen, ten eerste niet alleen of hij wordt aangenomen, maar daarnaast speelt ook nog mee, je weet niet in wat voor vorm hij wordt aangenomen. Voor hetzelfde geld wordt hij in de Eerste Kamer bestookt met allerlei amendementen, moties en noem alles maar op. Mevrouw Koene Sorry, voorzitter. Maar dat doet verder niet ter zaken, want we moeten gewoon een nieuwe Aanbestedingswet binnen gemeenten een plek geven en dan moeten we sowieso hier over de inhoud gaan praten. Motie 8, Veldbloem. J a , die steunen wij, voorzitter. We vinden het een leuk initiatief en misschien kunnen we er een soort collectieve raadshappening van maken om te gaan strooien. Motie 9, Vastgoedfonds steunen wij, zeker ook met het oog op wat ik in de eerste termijn heb gezegd over de revitalisering van oudere bedrijventerreinen. Motie 10 steunen we niet. De heer Van der Kruijff heeft geprobeerd om aan te geven dat het hier wel gaat om het laten terugtreden van de overheid. Wij zijn daar nog niet van overtuigd, dus wellicht kan de heer Van der Kruijff daar zo meteen nog wat tekst op leveren, dat we het dan wel begrijpen. Motie 11, die steunen wij niet omdat, ja... een beetje dezelfde argumentatie die ik al eerder heb gehoord: we gaan er van uit dat met de bezieling van de heer Schoon er absoluut voldoende initiatieven opgepakt zullen gaan worden in de stad hierover. Motie 12. De

108

MBO-ers met het aangepaste aantal, veranderd in 7%, die steunen wij. Motie Groene Zoom. Die steunen wij. Motie 14, zonnepanelen, die steunen wij. We willen alleen wel vragen aan D66 om iets tekst op braakliggende bouwgrond, aan welke eisen dat dan moet voldoen, want het kan ook natuurlijk nog zo zijn dat er iets op die grond moet gebeuren. Dus even van de periode d a t j e dan van zo'n perceel gebruik kan maken. Dat het niet zo is dat je iets inricht en dat het weer opgebroken moet worden. Mevrouw De Smoker Voorzitter, ik was al bijna bang dat ik er een amendement van moest gaan maken. Hoe lang, die periode? J a , zo lang als mogelijk natuurlijk. Het moet natuurlijk ook nog wel een beetje rendement opleveren, maar ik vind dat soort dingen eerder de uitvoering en die zie ik dan altijd graag terug in een voorstel waar we dan een besluit op gaan nemen. De heer Schalken het wel een goede de fractie ook over twee, drie jaar dan

Maar, voorzitter, als ik daar ook nog even op mag reageren? Ik vind aanvulling van mevrouw Koene, want daar hebben wij het bij ons in gehad. Het kan niet zo zijn dat we iets inrichten en er dan binnen wel ontwikkelingen zijn en je de boel weer zou moeten afbreken.

Mevrouw De Smoker Maar, meneer Schalken, per interruptie, voorzitter: het is niet zoiets als een stadsstrand dat we dan binnen vijfjaar weer laten verdwijnen. Het moet inderdaad wel duurzaam zijn, dat ben ik helemaal met u eens. De heer Schalken Dan zijn we het weer eens, mooi. Mevrouw Koene Voorzitter, ik heb toch om mevrouw De Smoker een plezier te doen, de vraag of zij bij het vervolg van die zin en/of de "of" zou willen schrappen. Motie 15... Mevrouw De Smoker Voorzitter, ik wil daar even op reageren. Die en/of staat er heel erg bewust, om de motie zo breed mogelijk te houden. Want het kan niet altijd en, en, en zijn. Dus als er dan een keuze gemaakt moet worden, kan het ook "of" zijn. Dat is de uitleg achter en/of; niet meer, niet minder. Mevrouw Koene Motie 15 steunen wij, dat ziet er prima uit, ik heb er vanochtend naar zitten kijken. Motie 16 steunen wij niet, dezelfde argumentatie als bij motie 1. Motie 17 over de opvoedondersteuning steunen wij ook niet. Dank u wel. De voorzitter Dank u wel. We gaan naar de woordvoering van de ChristenUnie/SGP. Ik wil u allemaal verzoeken... De heer Van Verk Voorzitter? De voorzitter ... als u moties of amendementen heeft ingediend die u gaat wijzigen, wilt u die dan ook daadwerkelijk in de nieuwe vorm indienen, omdat dan die opnieuw verspreid kunnen worden en u in de schorsing nog over de gewijzigde amendementen goed kunt spreken. Want anders weten we niet meer over welke motie en/of welk amendement we het hebben. Ik krijg er hier nu één, dat is motie 7.A.; het is gebruik om dan met letters te gaan werken. Die komt dus in de plaats van motie 7. Dan vervalt die motie en wordt deze opnieuw verspreid en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Meneer Van Verk, wilde u daar iets over zeggen? Oké, dan hebben we elkaar opnieuw goed aangevoeld. Meneer Hoogerduijn is aan het woord. De heer Hoogerduijn Voorzitter, dank u wel. Allereerst iets over u. Voorzitter? Allereerst iets over u. Mijn weergave van uw rol naar B&W dat u ten strijde trekt tegen B&W was inderdaad van mijn kant wat geromantiseerd. U gaf vanmiddag een heldere nadere toelichting. Daar hebben we op zich vertrouwen in; ik had dat trouwens al eerder gezegd. Maar het is nog een hele klus. Neem nu wethouder Sleeking vanmiddag, en het was goed bedoeld. Hij had het over, ik citeer: in samenspraak met de raad de raad meenemen, de 109

raad betrekken bij. Voorzitter, dat zegt eigenlijk een directeur tegen zijn medewerkers. Althans, als hij wat handig is. Het zal dus nog heel wat tijd en energie vergen om de staatsinrichting van Dordrecht weer op orde te krijgen. In feite gaat het ook om een cultuuromslag. Een korte toelichting. B&W is bevoegd bij medebewind, dat wil zeggen het uitvoeren van rijkswetten en vergunningen en dergelijke en de rest, de zogenaamde autonome taken van de gemeente en dat is heel veel, dat is gewoon een bevoegdheid van de gemeenteraad. En dan behoort B&W een voorstel aan de raad te doen waarna de raad besluit, en niemand anders. De heer Lagendijk wist dat vanmiddag haarscherp te verwoorden, inclusief het aspect het besluit van de raad afwachten. Ik stap hier snel van af. Punt 2, wethouder Sleeking. Vroeger werden na aanbestedingsvoordelen leuke dingen gedaan binnen het project. Recent, een jaar geleden of zo, is als bezuinigingsmaatregel terecht daar een stokje voor gestoken: voordelen terug naar de algemene middelen. Wethouder, we gaan nu toch niet weer in de oude fout vervallen? Zou u daar op kunnen ingaan en wethouder Financiën, wilt u de collega's in de gaten houden? Onze motie Leegstand kantoren. De wethouder ziet dat als een ondersteuning van zijn beleid en heeft er geen problemen mee, dus dat komt goed. Wethouder Reynvaan. Voor wat betreft onze motie Veldbloemen zult u actie nemen en initiatieven ondersteunen, begrepen we. We zijn heel tevreden met uw interpretatie, dus dat komt ook goed. Wat betreft onze motie Starterslening van vorig jaar november, die is via de VVD inmiddels herboren en gezamenlijk ingediend. Het gaat om een onderzoek, dus ook dat komt goed, gelet op de reactie van de wethouder. Wethouder Wagemakers. De Kadernota vonden we beleidsarm met betrekking tot maatschappelijke zaken. De wethouder heeft dat vanmiddag meer dan goed gemaakt. Hij onderstreepte terecht de eigen verantwoordelijkheid van de burgers en ook de zogenaamde civil society. De slinger is inderdaad te ver doorgeslagen. Na 12 september weten we meer hoe dat landelijk verder gaat, dus ook in Dordrecht. Ook met betrekking tot duurzaamheid sprak het verhaal van de wethouder aan. Zet voortaan die verhalen gewoon in de Kadernota. Voor wat betreft de Nieuwe Dordtse Biesbosch schrikken we niet van de 3,5 ton beheerskosten, alleen staat dat niet in de Kadernota. We zien dat natuurlijk terug bij de aanstaande voorstellen begroting 2013. Wethouder Mos, uw opvatting over de rijkssubsidie en het Onderwijsmuseum is helder. Ook onderstreept u terecht dat de raad nog moet besluiten over openbaar vervoer 65 plus. De reservering nu in de Kadernota heeft dus wat ons betreft op zich geen betekenis. Uw informatie over de manege Spirea was duidelijk. We zijn daarmee niet helemaal tevreden, maar we zijn wel tevreden dat er nu een oplossing is. Dan de rotte kies van de heer Schalken in Sterrenburg. Via onze motie Leegstand kantoren, waar wethouder Sleeking zo positief over was, gaat u dit natuurlijk voortvarend oplossen. Dat wil zeggen: de wethouder. Eindelijk, na zoveel jaren ellende. Wethouder Van de Burgt, bedankt voor de nadere informatie uit de junicirculaire. Het probleem is echter dat alom wordt verwacht dat de volgende circulaires uit Den Haag nog veel meer onheil zullen brengen. Ook daarom willen we niet pas in 2013 doorpraten over bezuinigingen in 2014. Het argument Feestbegroting Verkiezingen zal ik nu niet verder benadrukken, maar wel ons verhaal over de weerstandsratio van één als harde ondergrens. Naast de andere argumenten en aspecten die ik gisteren in de raad noemde vinden we dit van groot belang voor een blijvende solide positie van Dordrecht. In onze beschouwingen gisteren noemde ik al onze vraagtekens bij OZB, Stadsstrand, openbaar vervoer 65 plus, Nieuwe Dordtse Biesbosch, zelfs ook wat bij de task forces. Ook verwees ik naar de laatste bladzijde, alternatieve begroting. Maar B&W zal wat ons betreft zo snel mogelijk met een evenwichtig en goed voorbereid stuk naar de raad moeten komen in verband met verdere bezuinigingen. Geen uitstel dus en ook niet een dichtgetimmerd stuk, maar een zogenaamde knoppennotitie waaraan de raad kan draaien. Dat is ook mijn nadere toelichting naar de heer Lagendijk die hier gisteren naar vroeg. Daarom moet ook de besluitvorming over de Kadernota een voorlopig karakter hebben, inclusief beslispunt 5. Wat ons betreft, in het najaar maken we daarover meer uitgewerkt de balans op bij de besluitvorming over de nieuwe begroting en de nieuwe meerjarenraming. Ten slotte: we hoeven niet op alle punten een reactie van B&W naar aanleiding van onze inbreng van gisteren. Het was ook kaderstellend bedoeld; neem dat gewoon mee en denk er nog maar eens over. Maar over Drechtwerk hadden we toch wel

110

wat verwacht, of komt dat nog? Welke wethouder is dat eigenlijk? En dan helemaal tenslotte, heel kort over de ingediende moties. Voorzitter, daar kan ik kort over zijn. We zullen straks bij de afronding van de besluitvorming waar nodig een korte stemverklaring afgeven voor zover nog nodig, maar om niemand in spanning te laten: de huidige stand is dat we op één na alle moties steunen. Die ene is nummer 17 omdat we eerst onderzoek willen afwachten. Tot zover. De heer Groeneweg Voorzitter? Toch nog even een vraagje over dat weerstandsvermogen. Wat ik niet helemaal begrijp is dat u er groot bezwaar tegen heeft, alsof dit college zich daar niet aan zou houden. Ik constateer dat we in 2010 op die 0,83 zaten, dus het was toch ook nog enigszins beleid, denk ik, wat daarvoor was vastgesteld. We zijn nu naar 0.93, wat 0.9 wordt en in de stukken zie ik gewoon: in 2013, op blz. 18 in de Kadernota, u kunt hem zo opslaan, daar zie ik 0,98 staan. Nou weet ik dat dat kleiner dan 1 is, ik heb goed opgelet op de lagere school. Maar dat moet u toch juist blij stemmen, dat dat toch rond die 1 zit? Dus ik begrijp uw punt niet zo, dat u zegt: ja,.... Ik begrijp het niet, want in de voorstellen gaat het nou juist naar die 1 toe. De heer Hoogerduijn Ik heb die stukken niet bij de hand waar de heer Groeneweg naar verwijst, maar ik kan het denk ik zo wel uit m'n hoofd. We gaan er naartoe... dat is allemaal goed en best, maar we willen gewoon dat 1 de ondergrens is. Zo is het ook bedoeld vanuit het Ministerie BZK. Wij willen het gewoon haast principieel d a t j e die 1 zo snel mogelijk weer bereikt. En dat u zegt van: nou, wij zijn ook heel tevreden dat we daar naartoe op weg zijn, nou, oké. Wij vinden dat we daar zo snel mogelijk, liever vandaag dan gisteren of morgen, dat we dat zo snel mogelijk doen. De heer Groeneweg Voorzitter? Maar de 0,83 in 2010 was toch ook grotendeels het gevolg van uw eigen beleid wat u daarvoor had gevoerd? Dus ik begrijp niet dat u nu ineens zo.... J a , ik begrijp dat u daar strikt aan vast zit, want ik vind dat zelf ook, maar ik begrijp alleen uw standpunt niet, die 0,83 in 2010, u weet zelf hoe het werkt, voor een groot deel toch nog een beleid wat u zelf heeft uitgestippeld, dat we daar dan niet op die 1 zijn gekomen en dat u nu zo hard roept: het moet 1 zijn. Ik begrijp dat gewoon niet. De heer Hoogerduijn Nou, ik kijk heus niet met 100% plezier terug op de vorige acht jaar en de colleges die er toen waren. Misschien vind ik het nu wel leuker, meneer Groeneweg. Begrijpt u? De voorzitter Dank u wel voor uw ontboezemingen. We gaan naar de woordvoerder van het CDA, de heer Van der Kruijff. De heer Van der Kruijff Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, er waren gisteren en vandaag een aantal thema's die de discussie domineerden. Dat waren de discussies over het weerstandsvermogen, over of de raad nu wel of niet in positie is en wat we er allemaal van vinden, en ook nog waar de verantwoordelijkheid van de overheid, in dit geval de gemeentelijke overheid, en dat komt straks bij de motiebehandeling nog terug, begint en eindigt en hoe je nou op een aantal punten begroot. Denk aan het University College en hoe je daarop geld reserveert. Ik wilde die punten maar eens langslopen. Laten we eens beginnen, dat doen we niet vaak, met het financiële aspect. In de woordvoering gisteren hebben we aangegeven dat het voor het CDA belangrijk is dat we toewerken naar een weerstandsvermogen conform afspraak boven de één. Minimaal 1. De heer Groeneweg refereerde er net nog aan met de woorden, daar zitten we heel dicht bij. J a , als je de staatjes leest zitten we daar heel dichtbij. Maar voor wat betreft het CDA, de pijn zit in het feit dat in de Kadernota een aantal beslispunten staat geformuleerd. Een van die beslispunten, het zesde beslispunt geeft aan dat een weerstandsvermogen de komende periode rond de 0,9 acceptabel is. Dat is een uitgangspunt. Dat is een kader waar je in mee gaat. Dan heb ik het dus niet over tabelletjes, maar dan gaat het er over of je het eens bent met dat kader, of we dat kader mee willen geven aan dit college voor de begroting van de komende periode, want het

111

gaat over meerdere jaren zoals het daar staat. En langs die lijn redenerend is het CDA het niet eens met dat uitgangspunt. En daarmee zeggen wij niet dat het niet acceptabel is dat het komend jaar, of als er tegenslag is of als de volgende circulaire tegenvalt, of als wij straks na het zomerreces met elkaar de grote projecten gaan doorakkeren en grondexploitaties gaan actualiseren en daar komen ook naar onze verwachting nogal wat financiële consequenties uit, dat je dan een keertje onder de 1 zakt; daar heb je inderdaad een weerstandsvermogen voor en dan moet je dat daarmee opvangen; dat is best acceptabel. Maar vervolgens verwachten wij wel vanuit een duurzaam financieel beleid dat als je dat ziet aankomen, en wij zien dat aankomen, zowel langs de kant van de investeringen waar we geld willen gaan uitgeven en aan de andere kant langs tegenvallers waar we minder binnenkrijgen, d a t j e dan moet gaan toewerken naar een weerstandsratio van rond de 1,0. En als je dat ziet aankomen verwachten wij dan ook van het college als er straks meer duidelijk is en de begroting van 2013 in november voorligt, dat er dan ook een scenario geschetst wordt hoe je daar naartoe kunt bewegen. Bij voorkeur in 2014. En als rampspoed helemaal losbreekt en het is niet haalbaar, dan horen we dat wel. Dan wordt het misschien 2015, maar voor nu laten we zeggen in 2014. Dus wat dat betreft zouden wij dat zesde beslispunt daar op aangepast willen zien, dat dat gewoon helder geformuleerd wordt, dat dat het streven is rondom het weerstandsvermogen. En als je dan kijkt naar de voorgenomen investeringen en die staan bij beslispunt 5, nou, we hebben daar aardig wat nuanceringen bij gemaakt, die ga ik nu niet herhalen hoe je daar nog naar zou kunnen kijken als een aantal dingen tegenvalt, maar zijn wij het grosso modo, zeker met de grote bedragen die daar staan waarop investeringen gepleegd worden, qua beleidslijn zeer mee eens. Dus wij hopen van harte dat we dat kunnen doen, dat we daar ook kunnen gas geven en waar nodig zullen we mogelijk ook op een aantal punten moeten remmen. Het is niet voor niets dat we in onze woordvoering hebben gezegd: goed dat nog eens even naar extensiveringspakket B gekeken wordt en het is ook niet voor niets dat we aandacht gevraagd hebben: kijk nog eens goed binnen het programma Veiligheid naar de Brandweer omdat we denken dat er ook in financiële zin qua bestedingen wel wat geminderd zou moeten kunnen worden. Dus kijk ook eens met een financiële bril naar dat beleidsonderdeel wat daar eventueel ook met een tandje minder kan, financieel. Dat over weerstandsvermogen. De heer Groeneweg Voorzitter? Ik blijf het toch een soort ja/nee vinden wat... kijk, u zegt enerzijds, en ik ben het met u eens, he, nogmaals, van: 1, dat is wat we eigenlijk graag willen. Dus ja, ik vind dat dat heel hard moet zijn, zegt u. Vervolgens zegt u: j a , maar we hebben dat weerstandsvermogen voor als het wat tegenzit, dus j a , als het allemaal tegenzit, dan zit het wat tegen. Dan is het toch wel echt goed om met elkaar te kijken van: oké, de planning die we nu hebben zitten we rond die 1. Laten we elkaar nu niet voor de gek houden en daar nu wat marge in bouwen. Want eigenlijk zegt u eerst: ik ben tegen die marge van 0,1. Dat is wat u in uw stelligheid zegt. En vervolgens begint u een betoog dat als het dan 0,9 wordt omdat het tegenzit, dat dan daar dat weerstandsvermogen voor is. J a , dat vind ik echt ja en nee tegelijk zeggen. Kortom, gas geven en remmen tegelijk, dat gaat echt niet. De heer Van der Kruijff Dat gaat in uw auto mogelijk niet. Ik heb gisteren een metafoor gebruikt hoe je een tank bestuurt; die heeft rupsbanden, misschien weet u dat. Met je ene pook bedien je de linkerzijde en met de andere pook bedien je de rechterzijde en als je de bocht om wilt en je wilt naar links, dan rem je links en dan geef je rechts gas....ja, dat zal de socialisten verbazen, als je rechts gas geeft, dan ga je naar links. De heer Van Verk Ach, meneer Van der Kruijff, we hebben gezien waarnaar dat leidt. De heer Lagendijk Het is wel een heel herkenbare CDA strategie, dat wel. (hilariteit) 112

De heer Van der Kruijff J a , dan heb ik er nog wel eentje: als je drie keer rechtsaf gaat, ben je ook linksaf gegaan. Daar moet u ook maar eens over nadenken. Mevrouw De Klerk U zit wel erg op de linkse toer vanavond. Daar hou ik wel van, dank u. De heer Van der Kruijff Goed zo. Dat over het weerstandsvermogen. Dan over de raad in positie. Het is goed om te zien dat als het over verstandhoudingen gaat, dat iedereen vandaag en gisteren naar elkaar heeft uitgesproken dat er goede intenties zijn en dat het de goede kant op gaat; dat geeft vertrouwen. Als CDA, dat weet u, doen we daar altijd ons best voor en dat zullen we ook zeker blijven doen. Los van intenties denk ik dat het ook goed is om even te kijken naar de procedurele kant. Dat ging over Raadsinformatiebrieven en raadsvoorstellen. De heer Hoogerduijn gaf er nog een staatskundige lezing bij hoe dat nou in elkaar zit. Nou, dat heeft hij goed uitgezocht, zo zit het inderdaad in elkaar. En we denken dat het goed is dat gekeken wordt op welke punten echt een raadsvoorstel aan de orde is en de voorzitter van de raad en de voorzitter van het college, laat dat nou een en dezelfde persoon zijn, heeft aangegeven daar een rol in te willen vervullen. Zoals hij meerdere keren heeft gezegd: dat neem ik mee naar de driehoek en dat komt goed. De voorzitter (zonder microfoon) De heer Van der Kruijff Wat zegt u? (-) Dat u het meeneemt naar de driehoek. Nou, dat is maar goed ook, want het leek een soort Bermuda driehoek te worden. In de komende presidium tweedaagse gaan we het daar over hebben en met al die goede intenties gaat dat vast goed komen. Voor wat betreft het onderwerp University College: het is raadsbreed dat we dat graag willen en dat we dat belangrijk vinden. Het wordt dan een discussie van op welk m o m e n t j e dat nou gaat oormerken en in strategische investeringen qua bedrag apart zetten, danwel hoe lang laatje het in het weerstandsvermogen zitten en haal je het er uit? Als CDA zijn we er helder in: op het moment dat je dit graag wilt en er in gelooft, is het goed om dat geld tijdig te oormerken zodat, als je er ooit uit wilt kunnen putten, je ook zeker weet dat je dat geoormerkt, inderdaad met heel veel slagen om de arm en qua grootte ook nader te preciseren, wel hebt staan. Dus wij zijn het eens met het collegevoorstel. Voorzitter, dan is er nog heel wat te doen, en vragen, merk ik, rondom onze motie en de woordvoering die te maken had met vrijwilligers en professionals. En mevrouw Koene vroeg zich af: wat heeft dat nu te doen met een terugtredende overheid? Ik merkte ook dat de portefeuillehouder, wethouder Wagemakers en ook vanuit de fractie van BETER VOOR DORDT werd dat gezegd, wat moeite had met de tweede bullet die staat bij Overwegende dat het ontbreekt aan een samenhangende overkoepelende visie en aanpak hoe te regisseren en te organiseren. Ik snap dat u zich dat wellicht wat persoonlijk aan zou kunnen trekken vanuit uw portefeuille. U heeft wat mij betreft helder aangegeven vanuit welke portefeuille u daar ook al een goede invulling aan heeft gegeven. Als het daar op hangt wil ik die bullet met alle plezier verwijderen, daar gaat het niet om. Maar wat we beoogd hebben daar mee aan te geven is dat er behoefte is aan een visie en aanpak over de diverse beleidsterreinen heen. Dus het hoeft niet per se het beleidsterrein van wethouder Wagemakers, zorg, te zijn, maar dit speelt ook in het beleidsterrein van mevrouw Reynvaan waar het gaat over wijkgericht werken en dit speelt ook in het beleidsterrein van wethouder Van de Burgt waar het gaat om de sociale zaken en de Sociale Dienst. Kortom, het speelt op meerdere beleidsterreinen en het is goed dat wij in bredere zin met elkaar een visie, en ja, dat klinkt vrij conceptueel en dan wordt het lastiger uitleggen als je het niet heel goed kunt beetpakken voor een aantal, hoe je een visie ontwikkelt, hoe je dat nou doet. En ik weet dat de VVD aangesproken zal worden als het gaat om een terugtredende overheid, en dan gaat het er over hoe je als overheid minder kan doen en meer aan het initiatief van het individu overlaat. En vervolgens weet ik dat de PvdA rode vlekken krijgt als het woord civil society voorbij komt, alsof je als overheid alle

113

verantwoordelijkheden maar kunt afschuiven. Maar waar het gaat, in de woorden van de PvdA, over solidariteit en waar het gaat over sterke mensen gaat het ons inziens, en j a , daar komen overtuigingen voor bij, niet alleen over een overheid die daar geld voor beschikbaar stelt, maar ook een overheid die denkt, in plaats van dingen financieren, hoe je mensen in staat stelt voor elkaar iets te betekenen, als buren, als kinderen, als mensen in eenzelfde wijk en zo kun je dat langs een aantal assen zeggen. Dus het gaat niet alleen over zelfredzaamheid en afschuiven, het gaat over hoe je dat wilt organiseren, hoe mensen persoonlijk verantwoordelijkheid kunnen nemen en hoe wij dat vanuit het CDA dan altijd betitelen: hoe je gespreide verantwoordelijkheid handen en voeten kunt geven. De heer Van Verk Voorzitter, ik voel me toch enigszins uitgedaagd om even te reageren. U kunt toch niet ontkennen dat onder die woorden die u nu gebruikt, er ook heel veel bezuinigingen zijn doorgevoerd en dat toch vooral dat doel gediend werd bij het optuigen van de zogenaamde civil society, dat dat eigenlijk meer een te kleine schaamlap is voor een te falende overheid? De heer Van der Kruijff Ik weet dat dat uw opvatting is en daar zit ook precies het punt waar we het graag over willen hebben. Als we allemaal op onze ideologische stokpaardjes blijven rondrijden, kom je niet tot elkaar waar het gaat om hoe je nou handen en voeten geeft aan het voor elkaar krijgen dat mensen persoonlijke verantwoordelijkheid kunnen nemen en waar je ook overgaat tot de inzet van professionals die ook vrijwilligers en mantelzorgers zullen moeten begeleiden en inwerken, hoe je dat nu goed met elkaar inregelt. En j a , er zit een aspect aan van bezuinigingen die dit voortdrijft. Als je je een aantal dingen financieel niet meer kunt permitteren, zul je het anders moeten organiseren, en slimmer moeten organiseren. En tegelijkertijd zit er ook een ideologische component aan. Laat ik zeggen dat het onderzoek van NICIS, en ik heb het hier bij me, het zijn twee kantjes en ik wil ze met alle liefde kopiëren scannen en rondzenden, waarbij de grote steden, dat gaat over Den Haag, Amsterdam en Utrecht, dit aangrijpen en dat zijn echt niet de meest rechtse of CDA steden die dat gaan doen, om met elkaar eens te onderzoeken en in te richten hoe je dat nou voor elkaar krijgt in de maatschappij, omdat het vraagstuk helder is ondanks alle ideologische verschillen, d a t j e daar iets mee moet en dat daar iets te veranderen is. Dus laten we nu even over de ideologische verschillen heen stappen waarom je dit wilt, maar wel met elkaar vaststellen dat er iets moet gebeuren op dit punt, op vele beleidsterreinen. En het kan schelen als je daar met elkaar, ieder vanuit zijn eigen aanvliegroute, toch met elkaar handen en voeten aan weet te geven hoe dat dan werkt en hoe je dat moet doen. Daar gaat die motie over en j a , dat is kapstokbeleid over vele domeinen heen. Wij zouden die graag een keer met de raad willen voeren, wetend dat het echt een vraagstuk van deze periode is hoe je met minder middelen, mensen meer eigen verantwoordelijkheid gevend, toch die rol als zorgende overheid voor degene die de hulp nodig hebben, kunt invullen. Dat gaat over vele terreinen heen, tot en met motie Veldbloem aan toe waarbij de vraag is of de gemeente dat nou moet gaan doen, of dat je dat gewoon overlaat aan woningcorporaties of bewoners in de wijk. Het zit in hele kleine dingen, maar hoe doe je dat nou met elkaar? Het zit ook in moties waar het gaat over schuldhulpverlening en over muziekonderwijs. Moetje dat als overheid nou naar je toe gaan trekken, is dat nou een kerntaak van de overheid om dat te gaan doen, of is het iets waarvan je verwacht dat de maatschappij dat zelf oppakt en je met elkaar als overheid op een gegeven moment zegt: wij zijn een van de partners in die discussie, maar niet in eerste instantie de eindverantwoordelijke? Nou, dan kun je het met elkaar daarover gaan hebben. Daar gaat de motie professionals en vrijwilligers over; daar gaat ook het onderzoek over van die drie grote steden waarvan wij graag zouden zien dat de gemeente Dordrecht dat ook oppakt. De heer Groeneweg Voorzitter? Ik begrijp dat u enerzijds hier op meerdere beleidsterreinen de ketenaanpak wilt en dat wij hier op de schuldenproblematiek een

114

ketenaanpak bepleiten en dat u het daar niet mee eens bent? Heb ik dat nu goed begrepen? De heer Van der Kruijff Ik wil dat voorbeeld graag beetpakken voor wat betreft de schuldenproblematiek. Wij vinden het als CDA mooi om te zien op uw bijeenkomst hoeveel instellingen, vanaf ouderenbonden tot de Sociale Dienst tot thuiszorgorganisaties en zo waren er vele aanwezig, en ook commerciële organisaties hier allemaal mee bezig zijn en proberen de mensen te helpen. Dat m o e t j e koesteren; dat is precies w a t j e bedoelt als je zegt: hoe zet je een maatschappij aan zet om dit voor elkaar te krijgen? Vervolgens is er behoefte om dat met elkaar te organiseren, zeg maar een platform te creëren. We hebben een aantal succesvolle platformen in deze stad. Denk aan het Platform Dak- en Thuislozen, denk aan het Platform Duurzaamheid. Die zijn geen van allen vanuit de gemeente geïnitieerd. Die zijn geen van allen door de gemeente als voorzitter op gang geholpen en toch werken ze. Nou, langs die lijn zouden we ook dit met elkaar willen doen en het niet per se aan de overheid willen laten zijn om dit nou te gaan organiseren. Sterker nog, waar de overheid al een verantwoordelijkheid heeft en die heeft ze, is die georganiseerd bij de Sociale Dienst Drechtsteden en via het wijkgericht werken waar mensen met deze problematiek terecht kunnen. De heer Groeneweg Voorzitter, dat waren heel veel zinnen. Mijn vraag was vrij eenvoudig. Sorry, voorzitter. Ik begrijp dat u dus de ketenaanpak die wij voorstellen, om te bezien hoe je via een betere ketenaanpak die schuldhulpverlening aan gaat pakken, dat u dat steunt? De heer Van der Kruijff J a , maar niet met de overheid primair aan zet om daar een platform op te creëren. De heer Groeneweg Maar dat staat ook niet in de motie. Dan raad ik u echt aan om hem nog een keer te lezen. Want u houdt een echt heel vreemd betoog waarbij u enerzijds ... De heer Van der Kruijff Ik loop straks door de moties heen, ik heb mijn aantekeningen er op geschreven, dan weet ik precies... De heer Groeneweg J a , dan verzeker ik u hierbij dat in onze motie duidelijk over een ketenaanpak, is van mening dat een betere ketensamenwerking tussen instanties een bijdrage kan leveren aan het verminderen en beter coördineren van deze problematiek. U betoogt nu dat u dat wilt op diverse beleidsterreinen, maar u betoogt nu dat u onze motie niet steunt. Tenminste, dat hoor ik in uw woorden, dus dat is een vreemde redenatie, dat stel ik vast. De heer Van der Kruijff Het heeft een andere reden. Ik zal hem zo toelichten. Voorzitter, misschien is het goed, want ik ben al enige tijd aan het woord, dat ik meteen die moties doorloop. Voor wat betreft de eerste motie zoals de PvdA aangaf, met een conferentie te starten, dat lijkt ons verstandig om het op die manier aan te vliegen. Dus als we het op die manier gaan doen en dat is iets anders dan in motie 1 verwoord staat, dan denken we dat dat een goed plan is. Voor wat betreft de motie plastic tasvrij, daar kun je niet tegen zijn. Als we dat voor elkaar krijgen, is dat goed voor het milieu. Dat moeten we zeker doen. Voor wat betreft, dan kom ik bij uw punt, meneer Groeneweg, over de motie Hulp bij schuldenproblematiek. Daar staat: de mogelijkheid te onderzoeken van een loket schuldenproblematiek dat wijk- of stadsbreed uitgezet zou kunnen worden. Met name op dat punt zijn wij het niet eens, omdat wij vinden dat er al een loket is. Dat is de Sociale Dienst Drechtsteden en dat het ook al in de wijken via het wijkwerk op het moment qua aanspreekpunten georganiseerd is. Dus dat hoeven we niet te gaan onderzoeken. Dat is het ene, en er staat een voorstel aan de raad ..

115

De heer Groeneweg Maar, voorzitter? Als dat dan allemaal zo fantastisch georganiseerd is, waarom komt u dan wel met de motie Voedselbank? De heer Van der Kruijff Omdat die niet zo fantastisch georganiseerd was. De heer Groeneweg Dus feitelijk zeg u, ik wil graag het symptoom wat achter in de keten zit, gaan bestrijden, maar eigenlijk is de basisaanpak van het probleem in orde. Dat is ook weer een hele vreemde redenatie. De heer Van der Kruijff Ik ben het zeer met u eens dat het goed is als er een platform is van allerlei instanties die bezig zijn met schuldhulpverlening. Daar zijn we het over eens. Maar wat wij zeggen is dat we niet hoeven te onderzoeken of er een loket moet komen, want die zijn er al. De heer Groeneweg Voorzitter, het is echt weer bijzonder. Maar als het echt allemaal zo goed geregeld is, dan is die Voedselbank toch helemaal niet nodig? Dus ik begrijp u echt niet, dat u blijkbaar prefereert om het symptoom te bestrijden middels de motie Voedselbank, dat u vervolgens stelt dat het eigenlijk allemaal goed geregeld is en dat het loket er al is; dat is eigenlijk gewoon een hele kromme redenatie. Juist die ketensamenwerking is ook in die avond aan bod gekomen: daar ligt het probleem. Maar goed, laat ik er maar over ophouden, want j a , ik zou bijna zeggen, u bent een draaikont, maar... De heer Van Verk Voorzitter? De heer Van der Kruijff Gelukkig dat u het woord bijna gebruikt. De voorzitter De heer Van Verk. De heer Van Verk Voorzitter, de heer Groeneweg veronderstelt nu dat iedereen die bij de Voedselbank hulp krijgt ook schulden heeft en dat is natuurlijk niet waar. Die twee groepen zijn niet eenduidig en gelijk. De voorzitter De heer Van der Kruijff gaat verder met zijn betoog. De heer Van der Kruijff Wat betreft de vierde motie over de Stadstuinen raakte ik net in de behandeling even de weg kwijt, want in de hele motie komt het woord Stadswerven niet voor, terwijl het er net over leek te gaan of zo'n ding nou wel of niet in de Stadswerven zou moeten komen. Hoewel wij bij eerdere gelegenheden waarbij het hierover is gegaan hebben gezegd: het is goed dat waar er initiatieven uit de wijken komen, waar dan ook, niet alleen Wielwijk, dat de gemeente er in faciliteert dat het mogelijk wordt, maar wij vinden niet dat de gemeente het initiatief hoeft te nemen om te komen tot een Stadstuin. Mevrouw De Klerk Voorzitter? Mijn fractiegenoot, mevrouw Ruisch heeft de Stadswerven aangegrepen omdat dat op dit moment speelt in het kader van een stadsstrand; dat wij dat als fractie niet zien zitten. En de motie is zo ingezet dat het ook breder inderdaad uitgevoerd zou kunnen worden binnen onze stad. De heer Van der Kruijff Wij zien het graag op meerdere plekken in de stad als initiatieven door bewoners genomen worden en dan juichen we het zeer toe als het college dat vervolgens faciliteert. De vijfde motie, aandacht voor milieu en duurzaamheid. Daar is veel over gepraat. Dat hoeft voor ons niet per se wekelijks, maar dat er aandacht voor wordt gevraagd, ook in de communicatie, dat lijkt ons belangrijk. Het is een van de speerpunten en dan is communicatie erover een van de instrumenten die je inzet. Ik ben het zeer met de heer Lagendijk eens dat het ook niet het enige moet zijn. 116

De heer Karapinar Maar, voorzitter? Bedoelt u dan dat u het steunt of niet? Want er is op een vraag, ik weet niet meer van wie, aangegeven dat het niet wekelijks de bedoeling is. O j a , van de heer Schalken was dat. Maar systematisch, meer. De heer Van der Kruijff Het hangt er van af. Als u kunt leven met de uitleg van het college dat ze daar regelmatig aandacht aan zal besteden, want volgens mij is dat wat u wilt en ik neem aan dat het niet per se wekelijks alleen maar in de gemeentepagina hoeft, maar d a t j e hier gewoon aandacht aan geeft, dan steunen we dat. En incorporeer het in je bestaande communicatie-uitingen, dat vinden we een nuttige gedachte. Ga niet allemaal extra dingen doen, maar laat het onderdeel zijn van je communicatie. Zo lees ik hem en daar zijn we het mee eens. Mevrouw Ruisch Voorzitter? Mag ik nog even reageren? Dan denk ik toch dat we daar iets verschillend over denken. Fijn dat u ook vindt dat er regelmatig aandacht voor moet zijn. Maar alleen dat het regelmatig gebeurt vind ik te weinig. Ik zou toch willen pleiten dat er een soort ritme in zit. En of dat nu iedere week is of iedere maand, of als er nieuws te melden is, of zo: zo werkt dat niet. Ik zou willen kijken of het gaat werken door het een periode consequent te doen. En of het nu een keer per maand is of een keer in de twee weken, maar nogmaals: regelmatig kan ook een keer per jaar zijn. En dat zou ik jammer vinden. De heer Van der Kruijff Ik denk niet aan één keer per jaar; maandelijks zou mooi zijn, gewoon in de bestaande uitingen meenemen. Wat betreft de motie van de VVD over eerlijk aanbesteden, daar spreken ons met name de laatste drie bullets aan. D a t j e daarbij aandacht besteedt aan innovatief, flexibel, ondernemersvriendelijk, aandacht voor ZZP-ers, ondernemers en de lokale werkgelegenheid: al die noties, volstrekt mee eens en dat zullen wij steunen. Daar hebben we het al even over gehad. We hebben het er al even over gehad dat het later in het jaar zal zijn, gezien het moment waarop al die wetgeving rond komt en het college ook met voorstellen kan komen. Nou, daar wordt een bullet op aangepast. De motie over 8, heb ik hier. O, ben ik er één kwijt? De starterslening, die had ik al uit het stapeltje gehaald. De vorige keer hebben wij als CDA aangegeven niet veel heil te zien in startersleningen, laat ik zeggen dat we niet veel toegevoegde waarde verwachten. Het college heeft netjes verwoord wat ook onze lijn van denken is: dat er in Dordrecht een redelijk goedkoop aanbod is, de wooncorporaties ook allerlei faciliteiten hebben hoe je met 2 5 % korting kunt kopen, dus mensen die een huis willen hebben kunnen volgens ons in Dordrecht best terecht met nette regelingen die er zijn en we kunnen ons geld beter anders besteden. Over 8 hebben we het gehad. De Veldbloemen, daar sprak de uitleg van de heer Lagendijk ons ergens a a n ; als de heer Hoogerduijn en wethouder Reynvaan over de percelen gaan met het bloemenzaad uit de broekspijpen. Maar zonder gekheid, ook daar: een faciliterende rol is prima. Voor wat betreft het Vastgoedfonds idem dito. Zonnepanelen en Zonatlas, daar zijn we het ook mee eens als initiatief om in deze stad te gaan nemen. Ik ben nog benieuwd naar de andere fracties hoe dat zit; ik had vanuit het college begrepen waar het onze eigen moties betrof, professionals en vrijwilligers, dat wethouder Wagemakers had gezegd: daar hebben we heel veel over, dat wil ik u doen toekomen en daar gaan we het met elkaar over hebben. Dat klinkt al bijna, misschien niet formeel, maar richting een startnotitie en een discussiemoment met elkaar, dus die motie is bijna overgenomen door het college. Ik wil hem even, niet uit de lucht halen, al is het maar omdat ik onszelf het plezier niet wil misgunnen ook de andere fracties te horen reageren op wat hier bedoeld wordt en mevrouw De Smoker is al een paar keer aangekondigd, dus dat hoor ik toch graag. De motie betrokkenheid ouders wordt, begreep ik, op die manier door het college eigenlijk min of meer overgenomen; ik zeg, natuurlijk, dat gaan we doen. Dus die kunnen we intrekken, want dat komt goed. Op motie 12 met de stageplaatsen zal ik straks een gewijzigde motie indienen met de 7% regeling.

117

De heer Van Antwerpen Voorzitter? Ik wilde vragen aan de heer Van der Kruijff, deze huidige motie gaat over de stageplaatsen voor de MBO-ers. Ik vroeg mij af of hij er niet over gedacht had om het wat breder te trekken en er bijvoorbeeld werkstage voor BVBers van te maken die daarmee een gat op hun CV bijvoorbeeld kunnen dichten, zodat je dan misschien een grotere kans maakt op uitstroom uit de BVB en dan profiteren we er gelijk van. De heer Van der Kruijff Een werkstage voor wie, zei u? De heer Van Antwerpen Voor mensen die nu bijvoorbeeld in de bijstand zitten. Want u beperkt het namelijk tot MBO-ers. Ik zou juist zeggen, trek het breder en gebruik het bij wijze van spreken als reïntegratie instrument. Mevrouw Koene Voorzitter? Dus in feite steunt de heer Van Antwerpen dan weer de suggestie die de heer Lagendijk heeft gedaan? Begrijp ik dat nou goed? De heer Van Antwerpen Nou, ik ... zo! J a . Ik zit te stuiteren op mijn stoel inmiddels, ja. Nou ja, goed, ik geef alleen een suggestie en ik weet niet wat de heer Van der Kruijff daarvan vindt, of hij zoiets wil doen. Maar het was het eerste wat in me opkwam. Maar goed, ik heb collega's die wel eens roepen: het filter tussen je brein en je mond is soms stuk, dus misschien is dat nu ook het geval. De heer Van der Kruijff Voorzitter, laat ik er zo op reageren. De aanleiding voor deze motie is geboren vanuit het feit dat wij hier in de gemeente Dordrecht redelijk wat MBO onderwijs hebben zitten, dat we ook volop investeren in het MBO onderwijs in het Leerpark en dergelijke en dat we zien dat het voor die leerlingen op die scholen niet eenvoudig is om aan een goede stageplaats te komen en dat wij graag een voorbeeldrol van onze eigen gemeentelijke overheid als werkgever zien om dat invulling te geven. En natuurlijk, als je vraagt, waarom doe je iets niet? Er zijn veel meer goede dingen om te doen. De heer Klous heeft net ook een heel betoog gegeven van hoe je dit breder in kunt zetten. De heer Lagendijk heeft daar, denk aan SROI, hoe je daar ook nog in kunt vliegen. Maar u zegt: zou je ook niet iets doen voor mensen in de bijstand? J a , dat zijn ook allemaal goede doelen waar je niet tegen kunt zijn. Dus deze motie beoogt niet te zeggen dat je al die andere dingen niet moet gaan doen, dit adresseert één gericht issue wat wij zien rondom MBO scholieren met het vinden van een stageplaats alsook met het vinden van een eerste baan, wetend dat wij zo investeren in middelbaar beroepsonderwijs. Dus het mag allemaal breder; alleen maar goed. Wat betreft de norm die er in staat, het is onze bedoeling niet om te zeggen dat als 7% van de head count niet gehaald wordt, om vervolgens het college of de heer Sleeking naar huis te sturen als falende bestuurders van de stad. W a t j e hiermee wilt doen is een norm neerzetten, want we hebben ook gevraagd om het op te nemen in het jaarverslag op basis waarvan je kunt aangeven of de norm is gehaald, ja of nee en dan wordt hij oranje of rood: of we zitten er boven of we zitten er onder. We gunnen het college ook dat je een norm gehaald hebt en d a t j e zegt: zo is het goed. En om aan het eind vast te kunnen stellen of het goed is, moetje wel ergens een norm gesteld hebben. Dat is het enige doel van de norm en we hebben geen enkele twijfel, ook gezien het verleden hoe we de heer Sleeking kennen in zijn tijd als raadslid waar hij hier ook meerdere keren voor gepleit heeft, dat hij geen warm hart zou hebben voor het creëren van stageplaatsen. Wat betreft, ik was bij de laatste moties gekomen, 16 en 17: kinderen bespelen een instrument. Daar geldt hetzelfde voor als wat we zeiden bij motie 1 van de PvdA: laten we dat bij die discussie meenemen en als uitkomst kijken hoe we dat vervolgens in kunnen zetten in de totaalvisie. Dus het is nu nog te vroeg om het al in gang te zetten, maar neem het daar in mee. Voor wat betreft motie 17, middelen te zoeken voor pedagogische en laagdrempelige opvoedondersteuning: we hebben begrepen uit de woordvoering van fractie WEK dat de cursussen er al gewoon zijn, maar dat ze geld kosten en voor degenen voor wie het een probleem is om dat te bekostigen zijn wij er van overtuigd dat het via de Sociale Dienst danwel via stichting Leergeld, en ik weet dat

118

die krap bij kas zit, misschien een ongelukkig voorbeeld, maar dat je langs die lijnen financiering daarvoor kunt krijgen... Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? De heer Van der Kruijff ...dus dan hoefje niet separaat te gaan organiseren. Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? Bij ons gaat het om preventieve oudercursussen. Dus niet als ouders zeggen: ik heb problemen met mijn kind, mag ik een cursus? Maar dat het eigenlijk automatisch is, van te voren, als je nog geen problemen hebt. Dat is het verschil. De heer Van der Kruijff Nee, maar dat hebben wij goed begrepen. Mevrouw Koene Voorzitter? Mag ik aan mevrouw Witsen Elias vragen of het dan niet beter is om nog een fase eerder in te steken en alvorens mensen kinderen krijgen ze misschien een soort examen te laten doen, of zo? Mevrouw Witsen Elias Nou, dat examen niet, maar zo gek is het helemaal niet wat u zegt. Want het zou ook al op de middelbare school kunnen, opvoedcursussen, want het is heel erg belangrijk. Maar examen gaat mij wat ver, en het is echt niet grappig, want het gaat om kinderleed. Dat wou ik nog even zeggen. De heer Klous Voorzitter? J a , mevrouw Witsen Elias, als ik mag interrumperen: als u zegt dat het om een preventieve zaak gaat, dat lees ik helemaal niet uit die motie. Waarom schrijft u dat er dan niet in? (...)

De heer Klous Nee, dat staat er niet in. Absoluut niet. Het woord preventie wordt niet genoemd. Mevrouw Witsen Elias Nou, dan kunnen we dat er nog wel in schrijven, als u dan wel instemt... De heer Klous J a , nee, nee, zo makkelijk bent u niet van me af. Mevrouw Witsen Elias O dat is fijn, dan hou ik u nog even vast. De voorzitter De heer Van der Kruijff was bezig af te ronden. De heer Van der Kruijff Hier is de aangepaste motie. De voorzitter Er is een nieuwe motie ingediend, motie 12.A. Daarmee vervalt 12. Deze wordt verspreid en maakt onderdeel uit d beraadslagingen. Mevrouw De Smoker heeft het woord. Mevrouw De Smoker Dank u wel, voorzitter. Ik merk dat er meerdere vergaderingen gaande zijn die ik onderbreek, dus ik wacht even. De voorzitter Het is fijn dat u de constatering ook een keer kunt maken, mevrouw De Smoker. We luisteren naar mevrouw De Smoker en zij alleen heeft het woord. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel voor het woord. Ik wil maar een paar punten nog benoemen en dat is allereerst Raad aan Zet. Collega's Lagendijk en Hoogerduijn hebben daar al de nodige woorden aan gewijd, evenals ik de afgelopen dagen heb gedaan en ik wil eigenlijk volstaan met te zeggen dat wij van het college 119

verwachten dat de raad in positie wordt gebracht door voorstellen. Andersom zal dan de raad uw positie, college, waarderen en steunen in uw proces. En let op: proces is wat anders dan politieke inhoud, want dat staat daar los van. Voorzitter, de discussie weerstandsvermogen. Ik wil eerst even ingaan op de reactie die het college vanmiddag heeft gegeven. Wethouder Van de Burgt gaf aan nog maar eens te kijken naar de definitiebepaling c.q. de uitbreiding van de definitie van het weerstandsvermogen. En dat vind ik een hele merkwaardige uitleg. Natuurlijk kan het weerstandsvermogen opgepompt worden door een screening van de bestemmingsreserves. Maar dat is dan de zoveelste screening die wij met zijn allen doorlopen, maar niet gelopen is altijd mis, dus dat kan. Maar door.... J a , het is: niet geschoten is altijd mis. Maar niet gelopen kan dan ook. Maar door een weerstandsvermogen cosmetisch op te pimpen door bijvoorbeeld de rentereserve er bij te tellen, dat gaat ons te ver, want dan ben je echt gewoon kunstmatig met iets bezig. En ik wil het college meegeven dat als de definitie ter discussie wordt gesteld, dan hoort die discussie thuis in de raad en dan beginnen wij die discussie in de auditcommissie. Dan kijken we naar het weerstandsvermogen in reactie op de raad, op wat alle fracties de afgelopen dagen hierover hebben gezegd. En dan zie je de lijn dat door de hele raad heen, bijna alle fracties horend, want niet iedereen is daar even duidelijk in of zegt van: nou, het weerstandsvermogen rondom 0,9 mag wel. Maar zeg maar een meerderheid van de raad voelt zich niet prettig bij die ratio van 0.9. En de collega's weten het al, ik heb een amendement voorbereid om beslispunt 6 van de Kadernota waar de heer Van der Kruijff het zojuist over had, niet vast te stellen en daarmee gelijk het college de opdracht mee te geven om met bezuinigingsvoorstellen te komen. En die bezuinigingsvoorstellen zien wij graag bij de begroting van 2013 gepresenteerd, zodat wij in 2014 kunnen komen tot een ratio van minimaal 1.0. En daarbij gaan wij er van uit dat het college heel goed nota neemt van alle punten die zijn opgemerkt, vandaag en gisteren rondom wat de raad wel een goed idee vindt en waar de raad anders over denkt. En dan heb ik het met name over de incidentele voorstellen die genoemd staan onder 5. En ik ga die voorstellen wat ons betreft niet herhalen, want ik ben daar gisteren gewoon duidelijk in geweest, welke richting wij daar in op gaan. Voorzitter, dan kom ik toe aan de moties. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik daar een vraag over stellen aan mevrouw De Smoker? Omdat, kijk, ik heb althans een concepttekst van dat amendement gezien en ik zou eigenlijk willen weten... het gaat mij om de uitgangspunten. De heer Hoogerduijn zegt: de ratio 1, dat is onze harde ondergrens. En nu wil ik eigenlijk aan u vragen als indiener van de motie, of de motie vertrekt vanuit het idee dat 1 de harde ondergrens is. Mevrouw De Smoker Het is geen motie, maar een amendement. De heer Lagendijk Amendement, neem me niet kwalijk. Mevrouw De Smoker Dank u wel. Er staat, zoals u ook kunt zien, want u heeft het concept gekregen van mij, er staat "een ratio van minimaal 1.0." Als collega Hoogerduijn dat een harde ondergrens noemt, dan zijn dat zijn woorden. Voor mij is dat inderdaad de ondergrens, want ik vind dat we er naartoe moeten werken dat in ieder geval in 2014 de weerstandsratio gewoon weer op 1.0 staat. Dat heb ik gisteren ook al aangegeven omdat ik vind datje een volgend college niet kan opzadelen met een achterstand in het weerstandsvermogen. De heer Lagendijk Maar daar ben ik het op zich mee eens. Waar het om gaat is: als je zegt, het is een harde ondergrens, dan kun je een Kadernota of een begroting of wat dan ook die onder die 1 zit, niet accepteren, punt. En daar is misschien waar wij over van mening verschillen, want onze harde ondergrens is 0,9. Dat staat overigens ook niet in 6, want daar staat rondom 0,9. Dus het zou ook nog 0,85 of 0,86 kunnen zijn. Maar voor ons is de harde ondergrens 0,9 en ik ben het gewoon met u eens: laat ik het in mijn woorden zeggen, d a t j e bij de start van een nieuw bestuur elke keer je uiterste best doet om te starten met een ratio van 1. Want dat is namelijk gewoon een neutrale situatie. 120

Maar dat is toch weer wat anders dan wat ik in de motie lees, of in het amendement lees. Als u zegt, het gaat er om dat wij naar de volgende collegeperiode op 1 willen beginnen en dat wij daar nu stap voor stap naar toe willen werken, j a , dan kan dat. Maar ik heb helemaal geen zin om met deze cijfers en de discussie waar het qua bedragen nu om gaat, om te gaan lopen bezuinigen om die bedragen op te plussen. Daar zie ik gewoon absoluut de noodzaak niet van in. De voorzitter Oké. Gaat u verder. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. Meneer Lagendijk, het maakt niet uit of u daar geen zin in hebt. Nee. Kijk, de Kadernota die voorligt, daar staan een aantal belangrijke punten in ter besluitvorming. En er staat onder andere in de beslispunten, de incidentele voorstellen. Dat is dat rijtje wat gaat van Onderwijsmuseum tot aan beslispunt 5, noem ik het maar. Ik heb gisteren en vandaag diverse fracties, en ik heb daar zelf ook mijn kanttekeningen bij gemaakt, de een wil dit minder en de ander wil dat meer. Die wil wel een stadsstrand, de volgende wil hem weer niet. J a , dat kan ik nu niet met een amendement aan de orde stellen. Wat ik daarmee wel aan de orde stel is dat je altijd kan zeggen van: nou, als we nou met zijn allen dat stadsstrand niet willen, of een meerderheid van de raad wil dat niet, dan kunnen wij dat met het voorstel wat er komt, afwegen. Ja? Want een Kadernota, dat zijn nog steeds de voorlopige kaders die je meegeeft aan de begroting. Maar met 150.000 euro, meneer Lagendijk, weet u net zo goed als ik dat je het daarmee niet redt. Want we zijn eigenlijk op zoek naar 5 miljoen. En daarvan verwacht ik gewoon van het college alle voorstellen die daar voor nodig zijn, en als het meezit misschien een beetje meer, net zoals we weieens vaker krijgen, tot 8 miljoen bijvoorbeeld, zodat we met zijn allen daar gewoon een gedegen afweging in kunnen maken. De heer Groeneweg Voorzitter? U zoekt 5 miljoen. Ik zat gisteren zelf even fout met de bedragen, ben ik inmiddels achter. Die 5 miljoen is een bedrag om van 0.9 naar 1.0 te gaan. Als ik in de prognose, j a , ik begin weer over blz. 18, kijk, dan zitten we op 0.98 en met wat incidentele voorstellen blijven we op die 0.98. Dus als u dan zo hard aan die ondergrens van 1 vast wilt houden, heeft u het over 1 miljoen. Waar ik nou vooral benieuwd naar ben is als u zulke stoere uitspraken doet, waar u dan die 1 miljoen in wilt vinden. Want dat is dan veel interessanter. Wat zou u dan wel willen schrappen als u niet bereid bent om op 0.98 te zitten, maar op 1 wilt zitten? Mevrouw De Smoker Meneer Groeneweg, even goed luisteren, he? Ik ben bereid om te zeggen: ik neem nu kennis van deze Kadernota, ik wil met het amendement een voorstel doen aan het college om in 2014, dus niet 2013, de weerstandsratio op 1.0 te krijgen. En waar ik 1 miljoen, 2 miljoen of 5 miljoen vandaan moet halen, j a , ik heb daar wel een invulling bij, maar dat zal ongetwijfeld niet de uwe zijn en ik vind dat ook aan een college om dat voor te stellen. Ja? Dat is wat ik vraag aan het college. Maar waar ik nu mee zit, is: in deze Kadernota worden richtinggevende uitspraken gedaan. Wij moeten over beslispunt 1 tot en met 8 ons fiat geven. En met name beslispunt 6 zegt dat we voorlopig de komende jaren genoegen gaan nemen met 0,9. En dat, zeg ik, dat gaat te ver. Vandaar het amendement. De heer Groeneweg Voorzitter? Gezien uw uitspraken zou ik toch ook willen stellen dat u een soort sfeer loopt te maken. U bent degene die roept: we zoeken geen 1,5 ton, maar 5 miljoen. En ik stel vast dat het 1 miljoen is en u volgt dat blijkbaar later in uw beoog, ook, dus volgens mij heb ik prima geluisterd. De heer Lagendijk Voorzitter, mag ik een vraag aan de heer Groeneweg stellen? Want misschien is het allemaal wel niet zo ver uit elkaar als het lijkt. Mijn vraag aan u is: u vindt een ratio onder de 1 op dit moment acceptabel, kennelijk. Overigens, daar zijn we het over eens. Maar zou u er ook mee eens kunnen zijn om te zeggen: nou, het is toch wel netjes om aan het eind van een collegeperiode, aan het begin van een nieuwe 121

periode, om dan, zeg ik maar neutraal, dat is op 1 te starten en dat je het college meegeeft om daar de komende paar jaar aan te werken? Dat lijkt mij een hele redelijke. En of het dan inderdaad om 9 ton, zoals het nu lijkt, of om 3 miljoen gaat, j a , dat zien we dan wel, maar het gaat om het principe d a t j e niet zenuwachtig wordt als het onder de 1 zakt, maar dat je wel wilt dat het in vier jaar tijd gewoon weer op orde is. De heer Groeneweg Ik denk dat de vraag "hoe hard is nu die ondergrens?", dat dat de vraag is. Ik hoor ook de heer Van der Kruijff zeggen: het is heel hard, maar als het dan wat tegen zit, dan zij het zo. J a , dat kan dan niet. Ik denk dat als 1 hard is en je weet dat er onzekerheden aankomen, dan kun je zeggen, j a , die zitten allemaal ingebakken, dat kan niet. Dan zul je op 1.1 of 1.2 moeten sturen en dan kun je zeggen, 1 is een harde ondergrens. De heer Lagendijk Maar ik vraag aan u: zijn wij het eens als ik stel, de harde ondergrens is 0,9 en het streven binnen de collegeperiode van vier jaar is om het af te sluiten met 1? De heer Groeneweg Ik denk dat het streven 1 moet zijn. D a t j e daar naar moet streven. Maar onzekerheden zul je altijd hebben. De voorzitter Mevrouw De Smoker gaat verder met haar betoog. Mevrouw De Smoker Voorzitter, dank u wel. J a , er wordt daar achterin even genoten van een historisch moment, krijg ik mee, dus ik laat dat even inwerken. Voorzitter, de moties. Onze eigen duurzaamheidsmoties. D66 is verheugd dat de wethouder hier al mee bezig is en wij hopen wat dat betreft op de instemming van de raad zodat het college daarmee nog een keer van harte ondersteuning krijgt met de pogingen die al zijn aangevangen. Voor wat betreft motie 10, de heer Van der Kruijff zat daar op te wachten en het is ook zo, dat zal namens een aantal fracties aangegeven worden. Motie 10 kan onze instemming hebben, maar we willen daarbij wel meegeven dat u dan ook goed naar ouderen en gepensioneerden kijkt die als coach ingezet kunnen worden. Ik had me er op verheugd te mogen reageren op motie 11, maar die heeft u ingetrokken. Voorzitter, tot zover, ik kom even een nieuw amendement indienen. De voorzitter Dank u wel, mevrouw De Smoker. De griffier gaat er op schrijven dat dit amendement nummer 3 is. We hebben er twee gehad. Dit is amendement 3, maar niet dat u denkt dat het twee is, want dat hadden we bij een ander agendapunt. Het wordt verspreid en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Dank u wel. De heer Tazelaar komt met grote stappen hier naartoe lopen. De heer Tazelaar Even wandelen is goed, voorzitter. De voorzitter Zo is het, gaat uw gang. De heer Tazelaar Voorzitter, wat een betogen hebben we gehoord. Wat moet de kijker daar al niet allemaal van vinden...zouden ze allemaal nog naar dat beeld staren vanavond? Voorzitter, de antwoorden die de wethouders hebben gegeven op onze woordvoering vinden wij heel goed. Ze hebben het goed aangehoord. U ziet dat ook zonder het indienen van moties, als je een goed verhaal hebt tijdens deze behandeling, er aardig op wordt ingegaan en dat de beantwoording aardig naar tevredenheid is verlopen. Want we hebben tijdens de beantwoording het nog een beetje aangescherpt en we houden gewoon de vinger aan de pols. Voorzitter, we kunnen al die moties wel nalopen. We hadden het over zitplaatsen in de stad, toen werd er door de wethouder gezegd: ja, dan moeten ze het maar even aanvragen, maar dat gaat eigenlijk over het algemeen, de binnenstad. Binnenkort gaan we met het presidium een paar dagen naar Middelburg, dan gaan we een beetje brainstormen heb ik begrepen. U zult verbaasd staan wat daar in de straat aan meubilair staat. Voorzitter, het openbaar vervoer 65 plus,

122

we blijven het nauwlettend volgen en willen die zes ton hiervoor gewoon beschikbaar houden. Voorzitter, we kunnen hele verhalen houden over de moties of over stadszand, maar dat gaan we niet doen. We beperken ons voorlopig eens even tot een uitspraak over een motie die we niet zullen steunen. Dat is motie 2, dat gaat over die plastic zakjes, mevrouw Ruisch. Deze aanpak is namelijk kostenverhogend voor de ondernemers en we willen in Sterrenburg gaan beginnen. Toevallig woon ik daar. Het winkelcentrum wordt goed bezocht met fietsen. Bij regenval zie je iedereen de zadels met plastic zakjes bedekken. De heer Schalken Voorzitter, even kort bij interruptie. Als ondernemer heb ik aan den lijve ondervonden dat inderdaad op het moment dat er meer bewust over wordt nagedacht en mensen inderdaad bewuster wel of geen gebruik maken van een plastic tasje van de winkelier, het in de portemonnee van de ondernemer ook scheelt, hoor, op het moment dat die tasjes niet worden meegegeven. De heer Tazelaar Oké, dat vindt u; dat vind ik dus niet. De heer Schalken Dat is een feitelijke constatering. Mevrouw Ruisch Voorzitter, mag ik daar op reageren? De voorzitter Ja hoor, laten we dit thema maar eens even goed diep uitspitten. Mevrouw Ruisch heeft het woord. Mevrouw Ruisch Dit is zo ongeveer het probleem des levens, maar het zijn mijn tasjes niet, wilde ik zeggen, maar dat hoorde u niet omdat het lichtje uit was. Maar het was een motie van BETER VOOR DORDT en ik bied u aan dat u van mij voor al die tasjes die u om een zadel doet, een plastic hoesje van GroenLinks kunt krijgen voor uw zadel. De heer Tazelaar Nee, maar kijk, het is natuurlijk een heel goed streven. Tevens moet u in uw gedachten houden dat Dupont de Nemours Dordrecht deze granulaten maakt. Het bedrijf moet ook kunnen blijven bestaan en dan wil ik er nog wel één opnoemen. We hebben het altijd over minder papier hier, we moeten steeds minder papier gebruiken en zo gaan we steeds meer papier gebruiken en dat kost ons veel te veel bomen, mevrouw Ruisch. Dus dat groen moet gewoon blijven staan. Voorzitter, wij gaan deze avond niet langer maken dan noodzakelijk is. Wij wachten gewoon straks de stemming af en we zullen kijken wat we doen met de rest van de moties en amendementen. Dank u. De voorzitter Dank u vriendelijk, meneer Tazelaar. Het woord is aan mevrouw Kensenhuis. Mevrouw Kensenhuis Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, dank voor de reacties van de wethouders. Ik heb ze zojuist allemaal aangehoord. Ik heb alleen nog een vraag voor burgemeester Brok. Dat betreft de toezegging dat er een brief richting de minister gaat inzake de privacy. Als ik daarna het antwoord heb gekregen, of dat kan later ook nog, zo meteen na mijn woordvoering. Ik wil even terugblikken op de reacties met betrekking tot de motie van WEK, daar waar het gaat over opvoedondersteuning. Het is algemeen bekend dat er geestelijke en lichamelijke kinderleed bestaat, kindermishandeling wel te verstaan en het is dan zeer frappant om aan te horen dat er fracties zijn waaronder BETER VOOR DORDT die beter zou moeten weten, dat er heel hard ... De heer Klous Voorzitter, ter interruptie, mag dat? De voorzitter Eerst is het misschien goed dat mevrouw Kensenhuis ... Mevrouw Kensenhuis J a , dat lijkt mij ook.

123

De heer Klous Dan wacht ik even af, keurig. De voorzitter J a . Mevrouw Kensenhuis maakt haar zin af. Mevrouw Kensenhuis J a , ik maak mijn zin af. Het betreft opvoedondersteuning. Daarna hoorde ik de heer Groeneweg een betoog houden over symptoombestrijding, maar daar waar het gaat om opvoedondersteuning, de basis als het ware, daar herkent hij zichzelf uiteraard niet in. De voorzitter De heer Klous. De heer Klous Voorzitter, dank u wel. J a , mevrouw Kensenhuis, het gaat niet zozeer over het feit dat we tegen opvoedondersteuning zijn, het gaat ons meer op de wijze waarop u de motie hebt verwoord en hebt ingekleed. Ik heb daar een vraag over, kan dat? Mevrouw Kensenhuis Voorzitter, ik ga even terug voor ik daar antwoord op geef. Ik richt mij tot de heer ....Klous. Tijd terug dat ik daar bij BETER VOOR DORDT zat, sorry. Ik ga even terug naar de reactie daarop. Dat had te maken naar aanleiding van mevrouw Koene dat er een beetje sarcastisch over werd gedaan. Maar ik mag aannemen als er ooit weer sprake is van kindermishandeling, dan denk ik dat u niet zo hard zult lachen. En als u vragen heeft over de motie, dan kunt u daar altijd vragen over stellen en dat kunt u bij deze nu doen. Mevrouw De Klerk Voorzitter? Voor mijn gevoel gaat een aantal dingen door elkaar lopen. Als het gaat over kindermishandeling, hebben wij zeg maar het meldpunt huiselijk geweld en daar valt ook kindermishandeling onder. Volgens mij is uw motie er op gericht om zeg maar aan de voorkant iets te doen. Want als het echt gaat over mishandeling, dan heeft u echt, opvoedpunt zeg maar, is al een reeds gepasseerd station. Mevrouw Kensenhuis Nee. Onze opvoedmotie is puur voor preventie en het heeft...0, pardon. Dat gaat over preventie. En ik kaart alleen maar aan, ik kaart aan waar het knelpunt ligt, dus bij de basis. En als je daar om moet lachen, dan is het behoorlijk misplaatst van een fractie. Dat is mijn punt. Dan wil ik even verder gaan over de moties. Ik heb gisteren... De heer Klous Voorzitter, bij interruptie. Ik had aan mevrouw Kensenhuis gevraagd of ik over de motie an sich nog een vraag mocht stellen. De voorzitter Stelt u uw vraag maar. De heer Klous Dank u wel. Mevrouw Kensenhuis, kunt u mij eens uitleggen bij de derde bullet wat u bedoelt met: vroeger, de buurvrouw, de meester, de dominee of de politieagent zich met de opvoeding konden bemoeien, maar dat ouders er nu meestal alleen voor staan. Mevrouw Kensenhuis Ouders staan er nu alleen voor in de zin van: vandaag de dag kun je niet zo makkelijk een buurman, een buurvrouw of wie dan ook aanspreken. Ze zijn niet meer zo toegankelijk als vroeger. Ik heb gelukkig nog mee mogen maken d a t j e heel makkelijk door de buren of door familieleden kon worden aangesproken. Nu is dat niet zo. We moeten weer dat gevoel terug kunnen krijgen als ouders d a t j e er niet alleen voor staat. De heer Klous Voorzitter, ter interruptie, neem met niet kwalijk. Als u het woord meester weglaat, dan vind ik eigenlijk dat u het onderwijs een beetje schoffeert. Mevrouw Kensenhuis Ik heb meester helemaal niet weggelaten. 124

De heer Klous J a , u noemt het zo, hier. Mevrouw Kensenhuis Wat bedoelt u precies? De heer Klous Nou, ik bedoel, als u inderdaad zegt dat de meester zich vroeger bemoeide met de opvoeding en dat nu de ouders er alleen voor staan, dan zou u kunnen suggereren dat het niet meer zo is... Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? De heer Klous ...als het vroeger was. Mevrouw Witsen Elias Voorzitter? Mag ik ook even reageren? Wij bedoelen, de meester op school doet het nog wel, maar vroeger kwam de meester ook heel vaak thuis om hulp te bieden en dat is niet meer zo. Dat is wat wij bedoelen. De heer Klous J a , voorzitter, maar dat staat er toch echt niet. Mevrouw Kensenhuis Als dat voor u het breekpunt is, dan komt dat er gerust bij. Bij deze. Ik heb gisteren in mijn woordvoering al aangegeven dat de nieuwe verdeling van middelen zeker niet problematisch hoeft te zijn, maar de exclusieve noemer van bezuinigingen, daardoor verliest men het geheel uit het oog. En vandaag wordt het nog eens een keertje duidelijk, daar waar het preventie betreft. We geven heel veel geld uit aan wanneer het al helemaal verkeerd gaat, maar preventie, daar hoor ik niemand over. Ik zal alleen de moties benoemen die wij niet steunen en de rest spreekt vanzelf, dat we die wel steunen. De heer Klous Voorzitter, ter interruptie. Perfect dat het om preventie gaat, hoewel het er niet duidelijk in staat... Mevrouw Kensenhuis Nou, dat staat er echt wel duidelijk in... De heer Klous ...maar legt u daarmee een verband tussen het feit als u dus aan preventie doet, dat u daarmee geld bespaart op wat er al aan opvoedkundige ondersteuning gebeurt, van psychologen, artsen, ziekenhuizen, enzovoort enzovoort? Legt u daar de relatie dan? Mevrouw Kensenhuis Wat denkt u zelf? Als u bij de basis begint, dan hoefje een kind niet meer naar een psychiater of al die instanties omdat er dan achteraf problemen zijn ontstaan. Je begint gewoon vooraf. Dat is uw vraag toch? De heer Klous J a , dat klopt. Mevrouw Kensenhuis Dan heeft u antwoord gekregen. Ik zal mij richten op de moties. De moties die wij niet steunen. Motie 3, hulp bij schuldenproblematiek, motie 7, starterslening en motie 11. Dat is betrokkenheid van ouders. De voorzitter Die is ingetrokken, mevrouw Kensenhuis. Mevrouw Kensenhuis En ik heb ook nog... hoorde ik een vraag ergens? Nee? Nou, bij deze. De heer Van Antwerpen Voorzitter, deze kant. Ik wilde graag vragen aan mevrouw Kensenhuis waarom zij motie 3 niet steunt, want ze vertelt nu dat ze hem niet steunt, maar ik ben wel benieuwd waarom niet.

125

Mevrouw Kensenhuis Ik pak er even een blaadje bij, want ik wilde wij motie 3 niet steunen omdat het weer achteraf is; achteraf ga je aanpakken. Vooraf moet je dat doen en bij deze dienen wij dus ook Misschien, want ik sta nu hier en die motie ligt daar, misschien kan voorlezen.

even mededelen dat problemen weer een motie in. mijn collega die even

Mevrouw Witsen Elias Motie Lespakket omgaan met geld voor basisscholen en middelbare scholieren. Constaterende dat er momenteel een sterke toeloop van huishoudens is die aankloppen bij de schuldhulpverlening, een van de oorzaken hiervan is dat steeds meer mensen moeite hebben om met geld om te gaan, in het leven van kinderen geld een belangrijke rol speelt, uit onderzoek van het Nibud blijkt dat mensen die in hun jeugd hebben leren omgaan met geld, dat later ook goed kunnen, dat dit een duurzaam project is dat meerdere jaren achtereen in verschillende klassen op basisscholen en middelbare scholen kan worden ingezet; overwegende dat WEK toekomstige jonge consumenten verantwoord met geld wil leren omgaan zodat zij niet in de financiële problemen raken; de kosten zichzelf terugverdienen doordat jonge consumenten op preventieve wijze behoed worden voor mogelijke toekomstige schuldhulpverlening; roept het college op om in overleg met de basisscholen en middelbare scholen het project op korte termijn in te voeren, het project Omgaan met geld op basisscholen en middelbare scholen. En te onderzoeken of dekking mogelijk is uit bijvoorbeeld budgetten voor preventieve schuldhulpverlening of armoedebeleid, en gaat over tot de orde van de dag. De heer Van Antwerpen Voorzitter? Mevrouw Wemmers Voorzitter? De Sociale Dienst heeft pas zoiets teruggetrokken, om het niet op basisscholen te doen omdat het heel moeilijk was te meten of het effectief was. Dus we hebben dat pas teruggetrokken en nu wordt het dus weer ingediend. Mevrouw Kensenhuis Dan wordt het bij de middelbare scholen ter sprake gebracht. Mevrouw Wemmers Maar dat is een andere motie, mevrouw Kensenhuis. De heer Van Antwerpen Voorzitter? Mevrouw Kensenhuis Dat betreft een woordje schrappen en dat is zo gebeurd. Mevrouw Wemmers Die is toch teruggetrokken? De voorzitter Ik stel voor dat de motie nu wordt ingediend bij... De heer Van Antwerpen Voorzitter? De voorzitter De voorzitter van uw raad.... De heer Van Antwerpen Ik had een vraag gesteld... De voorzitter ... en dat... De heer Van Antwerpen ....en ik zit nog steeds op een antwoord te wachten! De voorzitter ....

de motie...

Mevrouw Kensenhuis Voorzitter? Bij deze, dat was mijn woordvoering. De heer Van Antwerpen Voorzitter?

126

De voorzitter De heer Van Antwerpen. De heer Van Antwerpen Ik heb gevraagd naar de redenatie waarom onze motie over hulp bij schuldenproblematiek... Mevrouw Kensenhuis Dat heb ik zojuist De heer Van Antwerpen Nee, ik heb de letterlijke tekst van een motie die u nu wilt gaan indienen gehoord, maar ik had er ook voldoende aan gehad als ik die gelijk zwart op wit voor me had gehad in plaats van dat nu aan te luisteren, maar mag ik dan nog een antwoord waarom u onze motie niet wilt steunen? Mevrouw Kensenhuis Dat heb ik zojuist aan u medegedeeld waarom wij dat dus niet doen, ... De heer Van Antwerpen Dan had ik misschien meer moeten zingen op school of zo, maar ik snap het niet... Mevrouw Kensenhuis ... dat is achteraf, u wilt met instanties kijken hoe schuldenproblematiek kan worden opgelost, maar wij willen dat u eerst gaat nadenken over de basis voor u gaat denken: hoe kunnen wij achteraf een en ander bespreekbaar maken? En nog iets anders: de instanties kunnen elkaar prima vinden. Dat is ook weer geen rol voor de gemeente, want u vindt dat de gemeente heel veel niet hoeft te doen en het moet overlaten in verband met eigen verantwoordelijkheid. Laten instanties elkaar opzoeken. De voorzitter Oké. We hebben... mag ik even?... wilt u even stil zijn als iemand spreekt? En iemand bepaalt zelf hoe die zijn inbreng doet, want als we dat allemaal naast elkaar gaan leggen, dan valt er ook nog wel over andere inbrengen een opmerking te maken. Dus ik vind ook dat u dient te luisteren naar de laatste fractie. De heer Tazelaar Voorzitter, laat mij er buiten. De voorzitter Ik bedoelde iedereen natuurlijk behalve u, meneer Tazelaar. Motie 18 is ingediend en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen en wordt verspreid. Dank u wel, mevrouw Kensenhuis. Ik wil eigenlijk het volgende voorstellen. Er zijn 18 moties ingediend, er is één ingetrokken motie, 11, er is nog een amendement ingediend door mevrouw De Smoker, amendement nummer 3. Het programma voorziet er nu in dat we kort schorsen en daarna doorgaan met de tweede termijn van het college. Ik denk dat het goed is, nu u ook in uw tweede termijn heeft gezegd hoe u de moties duidt, althans voor zover u dat kon op dat moment voor de moties en de amendementen die waren ingediend, dat we nu een schorsing gaan houden waarop u ook in de gelegenheid wordt gesteld om die analyse nog eens voor uzelf met uw fractie te maken en dan kunnen we na de pauze de tweede termijn van het college aanhoren en dan zal het college ook nog ingaan, daar waar het noodzakelijk is, op de moties, want het college heeft dat ook al in de eerste termijn gedaan, maar misschien moet dat nog in de correctie. Het is vier over half 11. Zullen we tot elf uur? Zullen we dan een kwartier doen? Wat wilt u? Elf uur, de vergadering is geschorst tot 11 uur. SCHORSING De voorzitter Beste mensen, de vergadering is heropend. Beste mensen, er is zojuist hier ingediend motie 18, door de fractie WEK. Die bleek niet helemaal compleet te zijn, dus er is nu sprake van motie 18 a. Die motie ligt als het goed is nu al op uw bureau en zojuist is hier ingediend door mevrouw Koene motie 6.b. en die komt in de plaats van motie 6.a. Er was eerder al een zin geschrapt, nu is er nog een nieuwe tekst aan

127

toegevoegd. Ik stel voor dat we nu deze motie verspreiden en dan kunt u daarover beraadslagingen laten volgen. Mevrouw De Smoker. Mevrouw De Smoker Voorzitter, met betrekking tot de twee amendementen, amendement Herstel beeldenpartij willen de fracties BETER VOOR DORDT en D66 de originele intrekken en een nieuw amendement hiervoor indienen en dat geldt ook voor het amendement Weerstandsvermogen 1.0. Dat is na overleg ook enigszins aangepast en dat wil ik de collega's ook niet onthouden. Dus die kom ik even bij u brengen. De voorzitter Dat betekent, mevrouw De Smoker, dat amendement 1 getransformeerd wordt naar amendement l . A . en amendement A . 3 , dat wordt dan A . 3 . a . De griffier heeft het er al boven gezet, die heeft een beter handschrift. Ook deze amendementen worden gekopieerd en verspreid en maken onderdeel uit van de beraadslagingen. Zijn er nog andere moties of amendementen die u wilt wijzigen? De heer Van der Kruijff van het CDA. De heer Van der Kruijff Voorzitter, de motie met nummer 10, daar stond bij de tweede bullet dat het ontbreekt aan een samenhangende overkoepelende visie. Die werd door deze of gene fout geïnterpreteerd alsof het huidige college het op hun beleidsdomein allemaal niet zou hebben en om die suggestie weg te nemen heb ik hier een versie waarbij ik die zin heb doorgekrast en die wil ik graag opnieuw indienen. De voorzitter Dat betekent dat ook motie 10 niet meer is, maar dat die getransformeerd is naar motie 10.a., ingediend door het CDA. Zijn er nog andere moties of amendementen waar de raad als eerste iets over wil zeggen? Nee? Dan wil ik even de gelegenheid geven aan wethouder Van de Burgt die vooraf, voordat zo meteen echt de tweede termijn van het college begint, een opmerking wil maken. Wethouder Van de Burgt. Wethouder Van de Burgt Dank u wel, voorzitter. De heer Lagendijk heeft gesproken over motie 1. We hebben een bilateraaltje gehad, de conferentie die te organiseren is om dat Muziek maakt slim, de inhoud in feite wat robuuster neerzetten van: alles wat er in theorie en in het bedoelde beleid zit, om dat te delen in een conferentie. Daar ga ik helemaal in mee, die gaan we organiseren. De heer Lagendijk Dat betekent dan dat wij motie 1 met vertrouwen kunnen intrekken, voorzitter, dank u wel. Mevrouw Witsen Elias Voorzitter, mag ik dan vragen of die muziekinstrumenten daar ook bij zitten? Wethouder Van de Burgt Die zitten daar ook bij, dat had ik in mijn woordvoering al betrokken, dus u kunt hem ook intrekken. De voorzitter Dan stel ik vast dat motie 1 is ingetrokken; de andere moties heb ik net met u doorlopen en de amendementen die getransformeerd zijn. Dan zijn we wat dat betreft weer helemaal goed bij. Ik stel voor dat we eerst even welkom heten de directeur van het Nationaal Onderwijsmuseum, want naast alle ambtenaren en ondersteuners op de publieke tribune zit er ook nog een echte inwoner, als ik het zo mag zeggen. Wat fijn dat u de beraadslagingen bijwoont. U bent van harte welkom bij deze vergadering en vooral ook in onze stad. En we komen graag na de zomer bij uw tijdelijke huisvesting kijken. Ik geef het woord aan het college, wethouder Van de Burgt heeft het woord. Wethouder Van de Burgt Voorzitter, ik probeer kort te zijn. Vanmiddag heb ik al aangegeven dat de raad zelf gevraagd heeft om een kaderstellend debat bij deze Kadernota. Ik wil u er op wijzen dat u bij beslispunt 5 de incidentele voorstellen honoreert. Bij de begroting is er nog een formeel moment waarbij u als raad gaat 128

controleren of dat inderdaad in de begroting is meegenomen, alles wat we vandaag besluiten en dan kunt u in feite ook aangeven door amendering of u dat ook goed verwerkt ziet, of u dat in de begroting ook nadrukkelijk die plek wilt geven. Ik moet wel opmerken en dat doe ik ook in de richting van de heer Van der Kruijff en de heer Lagendijk, dat bij beslispunt 5 er drie sterretjes staan, namelijk bij Dordt West, University College en Leerpark. Deze middelen zullen naar de reserve S.I. worden gestort. Formeel moeten deze via een raadsvoorstel, een kredietvoorstel nog worden opgehaald en ik hoop dat ik daarmee de heer Lagendijk heb overtuigd dat dat de juiste weg is voor het University College. Dan kom ik bij de vraag van de heer Hoogerduijn met betrekking tot Drechtwerk. U was er gisteravond ook. Dezelfde opmerking die ik gisteren in de Drechtraad maakte wil ik nu ook maken. We hebben een gewijzigde begroting van 2012 gekregen. Daar is de herstructureringsfaciliteit in opgenomen die uitbetaald wordt aan de gemeente. We weten allemaal dat die herstructureringsfaciliteit niet doorgaat omdat de WWV niet doorgaat. Dat betekent dat er een nadeel is in 2012 omdat we Drechtwerk Metaalbedrijf hebben gesloten en voor 2013 en volgende jaren betekent het dat de bezuiniging, de korting die in 2013 zou zijn op de WSW niet doorgaat. Dat betekent minder nadeel in de jaren 2013 en volgende jaren. We hebben als college nogal voorgesorteerd om de Sociale Werkvoorziening te houden aan een uitstroom van mensen uit de WSW naar leer-werkbedrijven naar werk. En daar hebben we ook de vinger bij gelegd, want dat is evident, ook voor de toekomst en de meerjarenbegroting. Voorzitter, dat was het wat mij betreft. Ik moet nog op de moties reageren, he? De voorzitter Alleen op de moties waar u nog niet op gereageerd heeft. Wethouder Van de Burgt Dat klopt, en op het amendement zal ik ook nog even reageren. Motie WEK, 18 a. Ik vind, voorzitter, dat we de tijd voorbij zijn om scholen te bestoken met projecten en lespakketten die zeer fragmentarisch in het onderwijs hun plek krijgen. Het moet integraal in het programma zitten, in het curriculum en dat kan in feite in een bepaalde context opgepakt worden. Ik ben er geen voorstander van om projecten en lespakketen, ook niet over preventieve schuldhulpverlening en armoedebeleid, op scholen af te sturen, dus ik ontraad deze motie Lespakket omgaan met geld. Het amendement Weerstandsvermogen 1.0, ik heb hem nog niet definitief... nu wel, zie ik. ik zie dat de wijzigingen dezelfde zijn als die ik in mijn tekst heb. Met het amendement in feite kan ik leven. Daarmee op te merken dat bij de begroting 2013 we u een nieuw inzicht zullen geven met betrekking tot de bezuiniging en wat doet het met de ratio. Hoe we omgaan met bezuinigingen zullen we in november nadrukkelijk bespreken en wat we gaan bezuinigen bij de Kadernota 2014 en mee te nemen, om uw tekst te citeren, om te komen tot de gestelde weerstandsratio in 2014. De voorzitter Dank u wel. Wethouder Sleeking. Wethouder Sleeking Voorzitter, dank u wel. Eerst even een misverstand uit de wereld helpen bij de heer Hoogerduijn zoals die mijn betoog in eerste instantie heeft opgevat alsof wij leuke dingen zouden willen gaan doen met aanbestedingsvoordelen. Zo heb ik het niet uitgesproken en zo is het ook niet bedoeld. Waar ik wel op doel, in dit geval ging het over het mogelijk naar voren halen van realisatie van zo'n brugverbinding Stadswerven/ binnenstad, d a t j e de afweging kunt maken van het renteverlies d a t j e oploopt aan de ene kant als je zo'n investering eerder doet ten opzichte van het aanbestedingsvoordeel d a t j e kunt behalen in deze tijd. Geld d a t j e daarop bespaart vloeit vanzelfsprekend, dat is volgens mij ook standaard de afspraak die we met elkaar hebben vastgelegd, terug naar de stadsreserves en kan niet zo maar worden aangewend voor leuke dingen, hoe graag we dat ook zouden willen. Een andere vraag van de heer Hoogerduijn betrof het leegstaande kantoor nabij Sterrenburg. Ik wil niet de verwachting wekken, ook niet richting het symposium wat we gaan organiseren, dat we nu met dat convenant dat gesloten is, alle problemen wel heel snel kunnen gaan tackelen. We gaan wel kijken hoe we dat nadrukkelijk kunnen gaan benutten, maar u weet allen wat voor een problematisch traject we al achter de rug hebben met dit kantoorgebouw. Er zijn nog

129

de nodige woorden gewijd aan het stadsstrand waarvan ik eigenlijk al heb aangegeven dat ik wel graag een budget beschikbaar heb om straks met elkaar te kijken op welke manier we die tijdelijke voorzieningen, tijdelijke inrichtingen zo effectief mogelijk vorm zouden kunnen gaan geven en daarbij zou een stadsstrand een van de varianten zijn. Allerlei mogelijke varianten doen daarbij geloof ik de ronde: een Amsterdam en Evaluatie variant met een vijgenboomgaard, heel toepasselijk bij de Ark. Zou ook een Romeo en Julius strand kunnen zijn met allerlei mooie serenades naar de Ark. En wie weet is D66 dan ook nog bereid om een oud plan uit de kast te trekken om de stedelijke wietplantage daar te realiseren; nou, dan wordt het allemaal mooi groen... Mevrouw De Smoker Voorzitter, bij interruptie: dan denken wij eerder aan onze oude motie. Graszaad. Simpel, effectief, goedkoop. Wethouder Sleeking Oké. Maar dit is ooit ook wel een serieus voorstel van D66 geweest, alhoewel mevrouw De Smoker er toen nog niet verantwoordelijk voor was. De heer Pols Voorzitter? Misschien is het dan ook wel mogelijk om dan die Dordtse schapen er eens rond te laten lopen. Wethouder Sleeking Voorzitter, datzelfde geldt eigenlijk voor het budget dat gereserveerd wordt voor een mogelijke verhuizing van RTV Dordt naar het Leerpark. Daarvoor hebben wij nu weliswaar middelen gereserveerd, maar het spreekt voor zich dat er nog een concreet voorstel naar u toe komt. We moeten eerst nog maar eens gaan afwachten of het allemaal gaat lukken en dan willen we ook kijken met welke middelen dat dan zou kunnen. Wat we nu aangegeven hebben is wat het college betreft een reservering om dat mogelijk te maken. De VVD met betrekking tot het ziekteverzuim, ja daar komen we inderdaad graag op terug. Ik vind het een goed idee om toch nog eens eventjes te gaan kijken of we daar nog wat scherper met een plan van aanpak kunnen gaan inzetten om onze ambitie nog wat steviger vorm te geven. Een ander punt was nog van het CDA, de stageplaatsen. Dat is nu omgebouwd tot 7%. We hebben eens even nagetrokken hoe dat elders vorm gegeven is. In Amsterdam, toch niet de eerste de beste gemeente, zit men ongeveer op 4 % , uit een onderzoek van NICIS. Weliswaar alweer een jaar of vier, vijf oud, maar toch een gemeente met heel veel uitvoerende diensten waar men dan nog maar op 4% zit. Ik wil die handschoen van het CDA overigens wel oppakken om toch nog eens intern te laten kijken en analyseren van: wat kunnen wij nou met onze organisatie aan? Ik heb eens even gekeken wat wij nu realiseren. J a , dat zit toch wel heel veel in MBO 4 opleidingen, zeg ik er dan maar bij. Vanaf niveau 4 plus HBO-ers die wij natuurlijk ook hebben is het altijd wel lekker makkelijk om af en toe een stagiaire er bij te laten lopen en daaronder is er altijd wat meer aandacht nodig. J a , met de krimpende organisatie en met de vermindering van uitvoerende diensten wordt het voor ons wel steeds lastiger om juist die groep te gaan bedienen. Het zal ook in overleg met de opleidingen moeten geschieden: waar hebben de opleidingen behoefte aan, aan wat voor type stageplaatsen, op welk niveau en waar kunnen wij dan als gemeente een wat sterker voorbeeld tonen dan we nu hebben? Dat zou wel wat meer kunnen zijn dan het nu is en daar ga ik dan graag in het vervolg het gesprek met u over aan en wellicht kunnen we dat dan ook koppelen eind augustus. Ja en dan de cultuuromslag; de heer Hoogerduijn heeft ook een opmerking gemaakt die mij toch wel erg vrolijk maakte. Dat hij kennelijk mijn verlangen deelt naar de komende twee jaar, dat groter is dan de acht jaar voor dit college en kennelijk gaat het dan toch niet zo slecht met de bestuurscultuur. Dus die opmerking die ik weliswaar vrij heb vertaald, maar ik zag hem toch wel heel blij weghuppelen, die deel ik graag met hem. Ik geloof dat ik het hierbij kan laten. De voorzitter Oké. Wethouder Mos heeft het woord. Wethouder Mos Voorzitter, dank u wel. Eerst nog in reactie op een opmerking van de VVD over de zakelijke parkeervergunningen. Ik stel voor om daar bij de update van de prognose parkeerreserve op terug te komen en daarbij dan in een interactieve sessie een 130

knop toe te voegen waar u ook kunt sleutelen aan de abonnementstarieven, dan kunt u ook zien wat het doet met de parkeerexploitatie en of dat er van af kan en ten koste van wat het gaat. Dus die toezegging wil ik doen en dat zal naar verwachting eind oktober in de raad geagendeerd kunnen worden. Dus ik zou zeggen, reserveer die commissie avond alvast in de agendacommissie zodat daar tijd voor is. Kan ik dan ook gelijk terugkomen op de eerdere toezegging over de bezettingsgraad van het Achterom. Dat is een punt wat nog open stond en volgens mij meteen kan worden beetgepakt. Dan motie 14, mede namens college Wagemakers daar toch nog een opmerking bij in de tweede termijn. Er wordt gesproken over bouwgrond, grond mede in het bezit van de gemeente. J a , ik wil daar wel de winstwaarschuwing afgeven als ik dat mag doen, dat zonnepanelen plaatsen een terugverdientijd heeft van ongeveer tien jaar, wij her en der locaties hebben waar dat wellicht zou kunnen, maar een aantal locaties ook beschikbaar moet zijn voor eventuele afname omdat het anders een desinvestering zou zijn en ik verwacht dat er dan ook OZB heffing op gaat komen omdat er dan sprake is van een bouwwerk. Wat ik wel zou willen doen en waar ik de raad zelfs toe ga uitnodigen, is bij de volgende prognose van het Grondbedrijf de discussie aangaan over de zogenaamde niet in exploitatie genomen gronden, gemeentelijk grondbezit waar een boekwaarde op zit, waar een boekwaarde oploopt, waar geen zicht is op realisatie op korte termijn van enige bouwactiviteiten, dat we daar met u, de raad eens bij stil gaan staan: wat willen we er mee in de tijdelijkheid? Inzaaien is vandaag genoemd, ik heb zonnepanelen gehoord, eerder is weieens geopperd een festiviteitenterrein. Volgens mij is dat de juiste plek omdat je dan een gestructureerde discussie kan voeren over: hoe willen we er tijdelijk mee omgaan? Amendement A . l . a . zoals die nu heet, het herstel van de beeldenpartij De Holland. Ik heb in de commissie al aangegeven dat het mij natuurlijk als wethouder Monumentenzorg deugd doet dat u ook de monumentale kwaliteiten van het pand kunt waarderen. Ik kan alleen maar zeggen: volgens mij aan te bevelen om het amendement in stemming te brengen en we gaan sowieso ons best doen om richting de uitwerking van de restauratie zo veel mogelijk zaken natuurlijk in oude luister te herstellen. Aanbestedingsmeevaller, ik weet niet of die er gaat zijn omdat in de ramingen ook al wordt gerekend met aanpassing van een aantal prijsindices en het dus minder waarschijnlijk is dat er een aanbestedingsmeevaller zit op iets wat nieuw wordt ontwikkeld dan iets wat vijfjaar terug geraamd is en nu pas tot aanbesteding komt. Maar ik heb net ook even overlegd met collega Van de Burgt: 60.000 euro in het IHP, ja... het zou heel gek zijn als dat niet gaat lukken. De heer Nederhof Voorzitter? Ik hoor de wethouder over raming spreken en ramen; ik hoop wel dat hij erg op de kozijnen gaat letten, zeker nu het bij het Energiehuis... Wethouder Mos Voorzitter, ik ga daar een zakelijk antwoord op geven. Het project Energiehuis kenmerkt zich door een buitengewone aandacht voor alle kosten die daar gemaakt worden, een meer dan gemiddelde sturing op kosten ten opzichte van projecten in het verleden, maar helaas was daar sprake van de Brandweer die de veiligheid van de bezoeker anders waardeert dan de Brandweer in Amsterdam en dan kom je soms in bijna Kafkaëske toestanden waar de ene gemeente zegt, het is brandveilig en onze Brandweer in het hele traject is meegenomen en op het allerlaatst zegt: in deze uitvoering kunnen wij ons niet vinden. Ook daar hebben wij van geleerd en gaan wij natuurlijk anders met de Brandweer om. De voorzitter Dank u wel, wethouder Mos. Wethouder Wagemakers. Wethouder Wagemakers Dank u wel, voorzitter. Allereerst richting het CDA, dank voor de aanpassing op motie 10. Op deze manier denk ik dat we hier goed mee uit de voeten kunnen. Nog even in de richting van GroenLinks op motie 5. Ik heb u in de woordvoering iets horen zeggen over het woord wekelijks; mag ik ervan uitgaan dat dat nu definitief is geschrapt, of?

131

Mevrouw Ruisch Ik heb het woord wekelijks wel genoemd, wethouder, maar ieder redelijk voorstel daar tegenover, tweewekelijks of maandelijks, maar in ieder geval niet toevallig; wel frequent. Wethouder W a g e m a k e r s In het dictum staat nu gewoon wekelijks, en ik ben benieuwd wat u daar mee doet. Mevrouw Ruisch Dat mag er uit. Wethouder Wagemakers Prima. En het tweede puntje is om voor 1 oktober 2012 te komen met een uitgewerkt voorstel van een plan. Neemt u het mij kwalijk als ik al eerder start en ook daadwerkelijk laat zien wat we er mee gaan doen in plaats van eerst met een plan te komen en daarna pas vanaf 1 oktober aan de slag te gaan? Mevrouw Ruisch Eerder is natuurlijk nooit weg, lijkt mij. En of dat een plan of niet... maar ik denk dat u toch, ook met de mensen die dat gaan doen, moet afspreken wanneer dat gebeuren gaat. Dus bij een plan moet u ook weer niet denken aan: met een mooi kaftje, enzovoort. Wethouder Wagemakers Nee, nou j a , in dat licht: we hebben bij ons NME centrum Weizigt professionals zitten op het gebied van communicatie en ook intern in de eigen organisatie en volgens mij moet het ook een goede mix worden van zowel dit gemeentenieuws als de website als Twitter berichten. En als je het in een goede mix doet, dan heb ik er vertrouwen in dat we datgene bereiken wat we met elkaar beogen. De voorzitter Dank u wel. Ik stel dan even voor om pragmatische redenen dat we dat wekelijks schrappen en daarvoor in de plaats frequent zetten. Anders moet mevrouw Ruisch weer mijn kant op lopen met motie 5.a. Lijkt me overbodig. Ja? Oke, dank u wel. Wethouder Reynvaan. Wethouder Reynvaan Voorzitter, dank u wel. Ik dank u allen voor de steun en daarmee lees ik dan ook maar de waardering voor de aanpak van zowel de taskforce als Dordt West. Er zijn enkele vragen gesteld en opmerkingen gemaakt in de tweede termijn voor wat betreft de leefbaarheid. Ik kijk uit naar de ervaringen en resultaten van hondentoiletten in Haarlem en Leeuwarden, die zie ik wel tegemoet t.z.t. Ik heb gesproken over onze aanpak vitale wijken en heb daarbij gemeld dat dit uit het reguliere budget zal plaatsvinden. De vraag was, als dit niet kan, wat moeten we dan doen? Nou, dan zullen we moeten bekijken of we andere financiële middelen zien te vinden en als dat gemeentelijke middelen zijn, dan zullen we bij u terug moeten komen om te kijken of we via een meerjarenbegroting een plaats kunnen vinden, maar uiteraard zult u dan zelf een politieke afweging moeten maken. Er is verder nog gevraagd naar de bewonersondersteuning door de VvE, maar ook de individuele bewoner. Nou, dit ligt moeilijk, want dit is uiteraard de verantwoordelijkheid van de bewoner zelf. Wij kunnen dwingende maatregelen nemen voor wat betreft tuinen als er sprake is van ongedierte of gevaar voor de volksgezondheid en voor wat betreft het onderhoud van de woning als er gevaar is voor andere woningen - denk daarbij aan funderingsproblematiek of instortingsgevaar. Sommige VvE's hebben regels opgesteld en dit soort zaken worden in de wijken besproken in de leefbaarheidsoverleggen en hier hebben al onze partners een plaats. Wat betreft de moties, 7.a. de starterslening. Er wordt gevraagd naar een analyse van de regionale woningmarkt. U heeft allemaal naar mijn idee de regionale woningmonitor gekregen. Daarin is hier veel over te vinden. Ik stel voor dat we die bekijken in samenhang met ervaringen en resultaten die in andere gemeenten gevonden worden, dit met u te delen en te kijken of dit aanleiding geeft om een starterslening te overwegen en dan te kijken of die starterslening het juiste moment is om de Dordtse woningmarkt positief te beïnvloeden. Dan te bekijken of we naar de financiële haalbaarheid en de voorwaarden die er dan aan gekoppeld zouden worden, samen met u te bekijken.

132

De heer Van Verk Voorzitter? Ik vind de geste van de wethouder in de buurt komen van wat in de motie staat naar mijn idee, maar als we een serieuze analyse van de woningmarkt willen doen, dan zou ik daar toch ook wel wat meer deskundigheid bij willen halen dan alleen de regionale woningmarktmonitor en ik zou me kunnen voorstellen dat u daar bijvoorbeeld het OTB uit Delft bij betrekt die bijzonder deskundig zijn op dit gebied. Wethouder Reynvaan Laat ik afspreken dat ik daarover bij u terugkom, dat ik wel wil voorstellen dat we daar enig nader onderzoek doen, maar dat het niet een onderzoek van een jaar moet gaan worden met een uitgebreid diepgaand onderzoek, omdat we dan ons doel voorbij streven. Maar ik stel voor dat we tussentijds met gegevens bij u terugkomen en dan gezamenlijk bekijken of er aanleiding is om nader onderzoek naar de starterslening te doen. Wat betreft motie 8, Veldbloemen. Nou, of ik nou zelf moet gaan zaaien of niet, maar ik vind het een sympathieke motie en ik denk dat ook gezien de vele initiatieven die hier al liggen in de stad, dat ik deze motie kan overnemen. Dank u wel, voorzitter. De voorzitter Dank u vriendelijk. Dan is er nog één vraag aan mij gesteld; staat u mij toe om die zo te beantwoorden. De brief waar u naar vraagt, die wordt verstuurd, maar op dit moment wordt nog even goed gekeken naar de redactie, dus die zal binnenkort verstuurd worden. Dan hebben we alles gehad in de tweede termijn van het college. Ik heb begrepen dat er van de kant van het college nog even behoefte is om kort te schorsen. De heer Schalken J a , aan de kant van BETER VOOR DORDT ook, want ik kan met 13 man zo echt niet overleggen. De voorzitter Nee, oké, dat mag. Hoe lang zullen we schorsen? Tien minuten? Ja? Laten we het afronden naar kwart voor 12. SCHORSING De voorzitter Mag ik u vriendelijk vragen te gaan zitten, dan gaan we door met datgene waar we gebleven waren voor de besluitvorming in laatste termijn. De heer Schalken Voorzitter? Mag ik even heel kort excuus aanbieden dat het even wat langer heeft geduurd? Maar het was gewoon nodig. De voorzitter Dank u wel. Nog andere opmerkingen vooraf, voordat we gaan stemmen? Mevrouw De Smoker wil wat zeggen. Mevrouw De Smoker J a , voorzitter. Bij amendement A . 3 . a . is er ontdekt dat bij "van mening zijnde dat" er bij de tweede bullet is vergeten om "de begroting 2013" weg te strepen, maar dat is inderdaad inherent aan het besluit zoals het voorligt. De voorzitter Wat wilt u daar mee zeggen, mevrouw De Smoker? Mevrouw De Smoker Bullet 2, hiertoe bij de begroting 2013 passende voorstellen dienen te worden gepresenteerd, moet zijn: hiertoe passende voorstellen dienen te worden gepresenteerd. Ja? De voorzitter J a , u wilt "bij de begroting 2013" geschrapt zien. De heer Groeneweg Voorzitter? Kunt u mij dan ook, want ik begrijp die aanpassing, gezien de consistentie van het amendement, kunt u mij dan... want ik kan me dan voorstellen dat u eigenlijk gewoon in kunt stemmen met deze Kadernota, maar toch 133

maakt u een soort voorbehoud bij beslispunt 5. Dus ik heb eigenlijk een sterk vermoeden... nee, ik zal het u gewoon vragen: is uw doel nu echt financieel solide zijn, waar wij mee in kunnen stemmen; wat ons betreft zou beslispunt 6 zoals het nu geformuleerd staat, prima gewijzigd kunnen worden in 1.0. Of is uw doelstelling nu om toch nog zoveel mogelijk speerpunten zoals ze nu in de Kadernota staan onder beslispunt 5, daar toch nog wat ter discussie te kunnen stellen? Nu mag dat altijd, maar u doet het nu op voorhand al. Dus ik vraag me toch af wat nu de doelstelling is van uw amendement. Misschien kunt u dat uitspreken. Mevrouw De Smoker Natuurlijk kan ik dat uitspreken, meneer Groeneweg. Zoals de wethouder ook al aangaf staat bij beslispunt 5 het honoreren van incidentele voorstellen en de wethouder gaf ook aan dat je dat bij de Kadernota, als je het er dan niet mee eens bent, kunt amenderen. Vandaar dat ook in overleg met de wethouder gekomen is tot die formulering "geamendeerd kunnen worden". Mijn intentie is uiteraard altijd, dat weet u van D66, een solide begroting. Waar wij politiek van mening kunnen verschillen zijn gewoon een aantal punten die bij die incidentele voorstellen staan, die nu nog niet helemaal te duiden zijn. De heer Groeneweg Maar wat is dan het verschil tussen uw amendement zoals u het bedoelt en onze interpretatie om simpelweg beslispunt 6, 0.9 aan te passen in 1.0? de huidige voorstellen zitten allemaal rond de 0.98, 0.96 en wat daar boven en voldoen daar dan prima aan, wat mij betreft. Mevrouw De Smoker Voorzitter, ik heb volgens mij hiermee genoeg aangegeven wat mijn bedoeling is. Ik heb gezegd dat wij uiteraard staan voor een solide begroting en u gaf aan, daar kunt u dan volledig achter staan en op dit moment denk ik dat het niet meer het tijdstip is, want ik ga altijd graag de discussie aan, om met elkaar te gaan discussiëren over 0,98 en nog wat, met alle respect, meneer Groeneweg. De voorzitter Het manifeste punt van uw argumentatie is de financiële soliditeit, zo hoor ik het u verwoorden. En de heer Tiebosch knikt ook j a , dus dat betekent dat uw hele fractie daar zo over denkt. Mag ik dit dan daarmee geduid zien? Ja? Dank u wel. Dan wil ik kijken, zijn er nog andere moties of amendementen waar u vooraf nog iets over wilt zeggen? Mevrouw Kensenhuis van fractie WEK, gaat uw gang. Mevrouw Kensenhuis Voorzitter, met betrekking tot amendement 3, wij wachten op de beantwoording van het college; ik heb al in mijn woordvoering gisteren aangegeven dat wij vooralsnog instemmen met de beslispunten in de Kadernota met uitzondering van punt 5, Stadswerven en dat wij motie 16 en 17 intrekken. De voorzitter Oké, 16 en 17 trekt u in. Die moties... Mevrouw Kensenhuis O h , pardon. Motie 16 intrekken, 17 gaat naar de agendacommissie. De voorzitter Nee, u kunt hem intrekken en dan kunt u zelf kijken waar u die motie weer een keer terug laat komen en u mag zelfs over een ingetrokken motie praten in de agendacommissie. U mag over veel praten. Maar hij wordt nu zo dadelijk niet behandeld, die conclusie trek ik maar even. Nog anderen? Nee? Dan wil, als u.... mevrouw Koene? Mevrouw Koene .. J a , mijn tijd is o m , j a , inderdaad. Is dit ook het punt waarop ik nog even over een motie kan zeggen wat wij... De voorzitter J a , dat is het gebruik in uw vermidden om dat dan nog te doen, maar mag ik misschien, u alles natuurlijk altijd weer toelatend, er wel op wijzen dat u zojuist, althans de meesten van u uitgebreid hebben gezegd wat ze met de motie gaan doen. En

134

u bent iemand die nooit in herhaling valt, dus waarschijnlijk wilt u iets zeggen wat u nog niet gezegd heeft. Toch? Mevrouw Koene, zegt u het maar, hoor. Mevrouw Koene Nee, ik ga dat dadelijk bij de borrel wel doen, dan. De voorzitter Nee, nee. Dat is jammer, want dan komt het niet in het verslag. U heeft over één motie waarschijnlijk een opmerking, gaat uw gang. Mevrouw Koene Ik wil graag nog even een opmerking maken over motie 14 van D66 over de zonnepanelen, want daar heb ik van aangegeven dat ik het op prijs zou stellen dat die tekst zou veranderen. Dat is niet gebeurd, maar de uitleg van de wethouder heeft ervoor gezorgd dat wij toch met een gerust hart daar mee in kunnen stemmen. De voorzitter Dan vind ik het dus heel fijn dat u dat hier vertelt en niet bij de borrel, want nu wordt het in het verslag verankerd. Ja? Nog andere opmerkingen over moties of amendementen? Niemand? Dan ga ik het volgende doen, met uw goedkeuring. Ik begin dan eerst bij A . 3 . a . , want dat heeft betrekking op punt 18 en dat betreft de Kadernota en vervolgens zal ik daarna de Kadernota als zodanig in besluitvorming aan u voorleggen en daarna gaan we pas naar De Holland, agendapunt 19, dat is A . l . a . Dus ik pak die andere volgorde. En vervolgens, na de vaststelling komen de moties conform uw eigen Reglement van Orde. Dus eerst A . 3 . a . , het amendement zoals dat is ingediend en zojuist nog met een kleine zin gewijzigd is. Wie is voor dit ... De heer Groeneweg Voorzitter? Ik zou graag een stemverklaring af willen leggen. De voorzitter Gaat uw gang. De heer Groeneweg Wij kunnen ons vinden in het krachtig sturen op 1. We hebben toch het idee dat dat niet de strekking van de motie is en zullen daarom niet instemmen. De voorzitter Het amendement; helder. Nog andere mensen die vooraf een verklaring willen geven? Nee? Dan breng ik dit amendement in stemming. Wie is voor dit amendement? Dat is de fractie van de V S P , D66, ChristenUnie/SGP, PvdA, GroenLinks, CDA, VVD. Wie is tegen dit amendement? Dat is de fractie van BETER VOOR DORDT en de fractie WEK en dat is... er zijn 14 tegen en 25 voor. Aangenomen. 23. Maar het is aangenomen. Dan ga ik nu naar het punt als zodanig, het vaststellen van de Kadernota. Geamendeerd met dit voorstel. Wie is voor de geamendeerde Kadernota? Fractie WEK, VVD, CDA, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie/SGP, D66 en VSP, BETER VOOR DORDT/ Unaniem aangenomen. Dan ...ja, dat is altijd met verklaringen zoals u die vooraf bepaalt en meegeeft, ingenomen. Dan gaan we eerst over, ik wou eerst even het amendement over 19 doen, dan hebben we die gehad. Amendement over 19, dat is het punt van BETER VOOR DORDT en D66 over het herstel van de beeldenpartij De Holland. Wie is voor dit amendement? Dat is BETER VOOR DORDT, VSP, D66, ChristenUnie/SGP, PvdA, GroenLinks, CDA, VVD en fractie WEK. Unaniem aanvaard. En dan voor de meneer van het Onderwijsmuseum zelf wil ik dat ook even in stemming brengen, want de beste man zit daar ook voor op de tribune. Met de komst van het Nationaal Onderwijsmuseum, wie is daar tegen? Nou, het is uw avond.... Aangenomen. Gefeliciteerd en we komen heel graag vaak bij u op visite. Dan gaan we de moties doen en dan doe ik ze gewoon.... Zal ik gewoon voor de zorgvuldigheid gewoon makkelijk bij motie 1 beginnen? O, die is ingetrokken. Pardon. Motie 2. Dat was de Plastic tas-vrij. Wie is voor deze motie? Dat is iedereen, ook meneer....bent u overtuigd, ja? Niemand tegen? Unaniem aanvaard. De heer Tazelaar Hallo, voorzitter, een beetje opletten, ja? De voorzitter De VSP is tegen?

135

De heer Tazelaar J a , dat had ik in de woordvoering toch al gezegd? De voorzitter U heeft gelijk. Twee mensen tegen, de rest is voor. Dan gaan we naar motie 3, Hulp bij schuldenproblematiek van BETER VOOR DORDT. Wie is voor deze motie? BETER VOOR DORDT, VSP, ChristenUnie/SGP. Wie is tegen? D66, PvdA, GroenLinks, CDA, VVD, fractie WEK zijn tegen. Twintig tegen; deze motie is met twintig tegen verworpen. Dan gaan we naar de motie Stadstuinen van GroenLinks; wie is voor deze motie 4? Dat is de fractie WEK, GroenLinks zelf is voor, PvdA is voor, ChristenUnie/SGP is voor, D66 is voor en VSP is voor. Wie is tegen? Dat is de fractie van BETER VOOR DORDT met twaalf mensen, CDA met drie mensen.... Nee, sorry, twee mensen, want de heer Heijkoop is er nog steeds niet, valt ons tegen.... En de VVD is ook tegen. 19 tegen; 18 voor, hij is verworpen. Dan gaan we naar motie 5 van GroenLinks, aandacht voor milieu en duurzaamheid. Wie is voor deze motie. Dat is de fractie WEK, GroenLinks, CDA, een deel van de VVD is opeens ook voor, de PvdA is voor, de ChristenUnie/SGP is voor, D66 en BETER VOOR DORDT is voor. Wie is er tegen? Dan vindt u niks? Nee, oké. De meerderheid is voor. Niks.... Dan moet u weglopen. De griffier Meneer van der Net, u bent tegen? De voorzitter Bent u tegen of voor? De griffier J a , maar dan moet u uw hand opsteken. De voorzitter De heer Van der Net is net geïnstalleerd, even rustig.... Oké, u bent tegen, helder. De heer Tazelaar Voorzitter? Ik weet dat het laat is, maar de VSP is niet opgenoemd. De voorzitter U was voor. De heer Tazelaar J a , maar u noemde de naam niet. De voorzitter Bij deze gecorrigeerd. Motie 6, eerlijk aanbesteden, van de VVD. Wie is voor deze motie? Motie 6.a. is 6.b. geworden. Wie is voor? WEK, V V D , CDA, GroenLinks, PvdA, SGP/ChristenUnie, D66, VSP en BETER VOOR DORDT. Unaniem aanvaard. Dan gaan we naar motie 7.A. Dat is de starterslening van VVD en ChristenUnie/SGP. Wie is voor deze motie? Dat is de VVD, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie/SGP, D66 en VSP. Wie is tegen deze motie? Dat is BETER VOOR DORDT, twee van CDA is veertien en twee fractie Witsen Elias-Kensenhuis is zestien, is aangenomen. 21 voor, 16 tegen. Dan gaan we naar motie 8. De motie Veldbloem. Wie is voor deze motie? Bent u allemaal voor? Wie is tegen? Niemand? Dat is unaniem aanvaard. Dan motie 9, het Vastgoedfonds van de ChristenUnie/SGP. Wie is voor deze motie? Wie is tegen? Niemand? Dat is unaniem aanvaard. Dan motie 10.a., motie Professionals en vrijwilligers van het CDA. Wie is voor deze motie? Dat is fractie WEK, het CDA met twee, GroenLinks met drie, zes van de PvdA, drie van de ChristenUnie/SGP, twee van D66 en twee VSP. Wie is tegen? Twaalf van BETER VOOR DORDT, vijf VVD. Is daarmee aangenomen. Dan motie 11, die is ingetrokken. Dan motie 12a. van het CDA. De heer Schalken Voorzitter, graag een korte stemverklaring. De motie is gebleven zoals hij was, waarbij, inderdaad, het staat op 7%. Wij zouden kunnen instemmen met een inspanningsverplichting, maar de 7% vinden wij te strak. Dat is de reden waarom wij tegenstemmen.

136

De voorzitter Daar bent u tegen. Motie 12.a. in stemming, nu. Wie is voor deze motie? Dat is WEK, VVD, CDA, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie/SGP, D66, VSP. Wie is tegen? Dat zijn de 12 leden van BETER VOOR DORDT. Er is een meerderheid voor; aangenomen. Dan motie 13, rotonde Groene Zoom door het CDA ingediend. Die is nog steeds onderwerp van discussie. Wie is voor deze motie? Wie is tegen? Niemand? Dat is unaniem aanvaard. Dan motie 14, zonnepanelen op gemeentelijke eigendommen. De heer Schalken? De heer Schalken Voorzitter, alleen de korte aanvulling dat we ook wel de opmerking ondersteunen die de heer Mos heeft gemaakt rond de braak liggende bouwgronden en de beschikbaarheid daarvan. Wij stemmen in met deze motie, alleen maken wij een voorbehoud op dat stuk wat betreft de uitleg die wethouder Mos gaf over de braak liggende gronden end e beschikbaarheid er van. De voorzitter Oké. Daarvan wordt in het verslag verankering gedaan. Motie 14, wie is voor deze motie? Dat is iedereen. Wie is tegen? Niemand? Minus deze opmerkingen. Aldus besloten. Motie 15, Zonatlas voor Dordtenaren. Wie is voor deze motie? Wie is tegen? Ook hier unanimiteit. Aangenomen. Motie 16 en 17 zijn teruggetrokken en maken geen onderdeel meer uit van de beraadslagingen en er is een motie 18.a. Dat is het lespakket omgaan met geld. Wie is voor deze motie? Dat is de fractie WEK. Wie is tegen deze motie? Dat is de rest van de raad, inclusief de VSP. Dat betekent dat deze motie is verworpen. Beste mensen, daarmee hebben we alle moties behandeld. De besluitvorming is ook afgerond. De vergadering is gesloten. I Aldus vastgesteld in de raadsvergadering van 11 september 2012.

137