S T A G E in de S T A D Gemeenteraad Dordrecht Gemeenteraad Dordrecht Februari 2008
Raadsperiode 2006 - 2010 'deel 3'
S T A G E in de S T A D
Geachte lezer, Voor u ligt een bijzonder verslag ‘Stage in de Stad’. De gemeenteraad van Dordrecht heeft er een goede gewoonte van gemaakt stage te lopen in de stad. Dit keer met een thema: de wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De stageperiode viel samen met de periode van beleidsvorming.
Als verantwoordelijk portefeuillehouder mocht ik in juni 2007 op de trappen van het Stadhuis het startsein geven voor de stageperiode. Raadsleden kregen een T-shirt uitgereikt. Wie weet heeft u ze hieraan herkend in de stad.
Woningcorporaties, thuiszorgaanbieders, instellingen voor maatschappelijke opvang: tal van organisaties werden aangeschreven voor een stageplek. Er kwam enthousiaste medewerking. De raads- en commissieleden hebben hierdoor een beter beeld kunnen krijgen van de (vrijwilligers)organisaties en hun medewerkers. ‘Hoe is het om thuiszorg te bieden?’, ‘Hoeveel vrijwilligers zijn er in Dordrecht en waar zijn zij actief?’, ‘Hoe zet De Hoop zich in voor Dordtenaren met een verslaving?’
Ook ik heb mijn oor te luisteren gelegd in de stad en sprak onder meer met mantelzorgers, vrijwilligers, jongeren met een beperking en (voormalig) cliënten van de geestelijke gezondheidszorg. Niets is leerzamer dan mensen persoonlijk te spreken, hun ervaringen te horen en hieruit lessen te trekken.
De stages vind ik zelf een mooie illustratie van wat wij nastreven. Een stad waarin mensen meedoen, elkaar weten te vinden en bereid zijn zich in te zetten voor elkaar!
Aaike Kamsteeg Wethouder Volkshuisvesting, Welzijn en Zorg
4
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
V o o r w o o r d
“Drie raadsleden maakten van onze uitnodiging gebruik. Geweldig! Zij maken tijd vrij om zich te oriënteren in de maatschappij. Door het bezoek aan Woonbron-Dordrecht hebben zij niet alleen inzicht gekregen in het functioneren
Woonbron
van ons bedrijf, maar zij kregen ook antwoord op vragen die zij hadden over bijvoorbeeld woonruimteverdeling (het zogenoemde POL-systeem), het functioneren van de Foyer in de Colijnstraat en de sociale manier waarop wij met schuldhulpverlening omgaan.”
Geholpen
Woonbron is één van de grotere corporaties in de Randstad en be-
“Een stage zoals bij ons helpt de raadsleden, zo stel ik mij voor, bij hun beslissingen over het wonen in Dordrecht. Daarmee helpen zij ons, maar vooral ook
dient met zeven vestigingen ruim 50.000 huishoudens in Rotterdam,
onze klanten én de inwoners van Dordrecht. Immers, het doel van de gemeenteraad en haar leden is gelijk aan dat van Woonbron, namelijk inwoners van
Spijkenisse, Delft en Dordrecht. In de rol van coproducent biedt
Dordrecht met plezier laten wonen in Dordrecht.”
Woonbron een brede klantgroep een thuis en keuzemogelijkheden. Compliment “Nelleke de Smoker, één van de ‘stagiaires’, vatte het voor mij mooi samen. Zij zei: “Weet je wat de rode draad is waarmee ik deze middag heb kennisgemaakt? De sociale kant van een woningbouwvereniging, de zorg voor hun woningen, de zorg voor hun huurders en de zorg voor elkaar.” Mooi toch? Haar woorden zijn voor ons een groot compliment, evenals het bezoek van de raadsleden. Ik hoop volgend jaar opnieuw een aantal raadsleden te mogen ontvangen.”
'Raadsleden zijn oprecht geïnteresseerd'
Arthur Oerlemans Vestigingsdirecteur Woonbron-Dordrecht
Toen hij hoorde dat raadsleden stage wilden lopen bij Dordtse organisaties reageerde hij direct enthousiast en nodigde hen uit. Was getekend Arthur Oerlemans van Woonbron.
6
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
Woonbron
“Ik ben geïnformeerd over de ontwikkelingen die er door hen worden gestimuleerd. Vooral het stimuleren van de betrokkenheid met de buurt verraste mij. Daarbij vond ik het leuk om te horen dat ze bij Woonbron niet altijd over de gebaande wegen gaan.”
Integer “Door de betrokkenheid bij de (buurt)bewoners wordt het wel weer lastig om ook met privacy rekening te houden. Hoe je met dat spanningsveld omgaat, is altijd weer een vraag en vergt een integere benadering. Verder ben ik ook uitgebreid geïnformeerd over de ontwikkelingen in de Foyer. Door die gesprekken heb ik mijn beeld over jongeren kunnen bijstellen.”
Mensen “De ervaring van de stage gebruik ik nu ook in mijn eigen werk en niet alleen voor de raad. Daarbij merk ik dat ik soms ook weer een ambassadeur voor Woonbron ben geworden. Het ging dus vooral met mensen over mensen en niet over de stenen waar mensen tussen wonen. Een dergelijke houding smaakt wat mij betreft dus naar meer.”
William Nederpelt GroenLinks
'Beeld over jongeren bijgesteld' William Nederpelt liep stage bij Woonbron. Die ochtend, vlak voor zijn vakantie is, hem nog goed bijgebleven. 8
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
Woonbron
”Woonbron-Dordrecht kijkt naar de specifieke woonwensen van de toekomstige bewoner. Stel, je werkt in ploegendienst en moet vaak overdag slapen, dan is het niet prettig als er boven jou een gezin woont met kleine kinderen. Met dergelijke uitgangspunten en woonwensen houdt Woonbron rekening bij het bepalen of de uiteindelijke bewoner in de omgeving past.”
Huuraanpassing ”Ook leerde ik dat Woonbron een nieuwe benadering heeft als het gaat om sociale huurwoningen. Niet het aantal woningen maar het aantal personen, dat een dergelijke woning nodig heeft, wordt centraal gesteld. Via huuraanpassing is het dan toch mogelijk dat een groot gezin met een laag inkomen een duurder huis bewoont.”
Dure euro ”Toen hoorde ik een verhaal over huur bepalen en innen. Niet allemaal rozengeur en maneschijn, want ook Woonbron wordt geconfronteerd met de dure euro voor haar bewoners. Door het vroege waarschuwingssysteem loopt een eventuele huurachterstand niet maanden op. Woonbron is nu bezig om zelf met bewoners in gesprek te gaan, voordat er een incassobureau wordt ingeschakeld.”
Rode draad ”Ik zie hier de rode draad waar ik deze middag mee heb kennisgemaakt, namelijk de sociale kant van een woningbouwvereniging, de zorg voor hun woningen, de zorg voor hun huurders en de zorg voor elkaar. Rechtvaardig en met het hart op de juiste plaats.”
'Hart op de juiste plaats' 10
Nelleke de Smoker van ECO-Dordt koos voor Woonbron en dus niet voor de projecten, die zijn haar wel bekend. Zij kiest liever voor de organisatie achter al die 8.000 woningen.
Nelleke de Smoker ECO-Dordt
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
Woonbron
“Om woningen te verdelen werkt Woonbron met Passend via Optie middels Loting (POL). Dit systeem werkt met leefstijlclusters. Huidige en toekomstige bewoners vullen een vragenlijst in en worden aan de hand van de uitkomst daarvan ingedeeld in één van de zes à zeven leefstijlclusters.”
Hoge kosten “Het POL-systeem leidt tot kortere wachtlijsten en ook de reacties van bewoners zijn gunstig. Wat mij verbaasde waren de hoge kosten van uitzettingen, gemiddeld 10.000 euro per geval. Deze kosten zijn onder meer voor huurschuld, opknappen van de woning, incasso en schuldhulpverlening. Vervolgens kreeg ik veel informatie over de Foyer.”
Aanmelding “Ik had de Foyer al eens bezocht en wilde nu vooral weten hoe ze jongeren selecteren en hoe de begeleiding is. De aanmelding doet Woonbron zelf (jongeren met een huisvestingsvraag) of een instantie die verantwoordelijk is voor de begeleiding. Jongeren met verslavingsproblemen, met actueel crimineel of overlastgevend gedrag komen niet in aanmerking.”
Uitstekende ontvangst “De jongeren wonen met circa vijf personen in een aangepaste flatverdieping, ieder met een eigen slaapkamer, maar met gezamenlijke keuken en huiskamer. De bouw van een voorzieningengebouw is gestart. Inmiddels is duidelijk dat meer begeleiding voor vrijetijdsbesteding noodzakelijk is, maar hiervoor ontbreken nog de middelen. De ontvangst was uitstekend, de stage is uiterst prettig verlopen en ik heb veel informatie gekregen. Mijn dank hiervoor."
'Uiterst prettige stage' 12
Joke Heijmans van de PvdA liet zich uitgebreid informeren over het woonruimteverdeelsysteem van Woonbron. En ze leerde alles over de foyer. Ze vertelt.
Joke Heijmans PvdA
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
Woonbron
Cliëntenbelangenbureau
14
”Afgelopen zomer hebben twee raadsleden het CliëntenBelangenBureau (CBB) bezocht. Het ging om Mary Ruisch van GroenLinks en Jacqueline van den Bergh van de Partij van de Arbeid. Zij hebben kennis gemaakt met een aantal werkvelden van het CBB. Zo namen zij actief deel aan een assertiviteitstraining, het maken van een voorlichtingsfilm en een redactievergade-
Het CliëntenBelangenBureau (CBB) valt onder de stichting Cliëntenbelangen
ring van ons kwartaalblad, dat luistert naar de naam ‘Indruk’. Bezoekers en medewerkers van het CBB vonden het een prettige en open ontmoeting.”
GGZ Zuid-Holland Zuidoost. Het CBB is het uitvoerende bureau van de Stichting Cliëntenbelangen. Vanuit het CBB worden activiteiten in de vorm van
Kees Oomen
projecten ontwikkeld. Deze projecten zijn gebaseerd op vragen en ideeën
CliëntenBelangenBureau
van (ex-)cliënten van de geestelijke gezondheidszorg en de projecten worden -zoveel mogelijk- ook uitgevoerd door (ex-)cliënten.
'Prettige en open ontmoeting' Twee raadsleden liepen stage bij het Cliëntenbelangenbureau. Het bureau spreekt van een prettige en open ontmoeting.
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
C l i e n t e n b e l a n g e n b u r e a u
“De praktijk leert dat als (ex-)psychiatrische cliënten contact hebben met instanties (bijvoorbeeld voor werk, uitkering, keuring) dat zij zich vaak niet begrepen voelen en bot worden benaderd, zelfs door professionals. De film ‘Bejegening’ toont wat er gebeurt in het contact tussen cliënt en contactpersoon uit een organisatie. Ik was aanwezig bij de opname van de film en zag cliënten waargebeurde verhalen spelen. Het doel van de film is meer begrip kweken voor de (ex-)psychiatrische cliënt en zijn belevingswereld.”
Geld “Het CliëntenBelangenbureau geeft ook een blad uit voor (ex-)psychiatrische cliënten en organisaties. Ik was aanwezig bij de redactievergadering voor het decembernummer, dat vooral over geld ging. Er werd gebrainstormd over de belangrijke onderwerpen. Ik kreeg de opdracht contact op te nemen met de Sociale Dienst Drechtsteden om informatie te verzamelen over werk, scholing, uitkeringen, bijzondere bijstand en dergelijke.”
Thuis “Het belangenbureau is zeer actief bezig met het stimuleren van (ex-)psychiatrische cliënten om zo actief mogelijk in het leven te staan, maar ook met het informeren naar buiten toe. Ze bieden cursussen, trainingen en willen ook een plek zijn waar cliënten zich thuis kunnen voelen. Voor mij was het een waardevolle stage. En ik hoop dat ook het CliëntenBelangenbureau de stage als zinvol heeft ervaren. We houden contact.”
Jacqueline van den Bergh PvdA
'Een waardevolle stage. We houden contact' Het Cliëntentbelangenbureau komt op voor de belangen van (ex-)psychiatrische cliënten. Tijdens de stage van PvdA-raadslid Jacqueline van den Bergh werd onder meer gewerkt aan een voorlichtingsfilm. 16
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
C l i e n t e n b e l a n g e n b u r e a u
'Meer kennis over zorg voor (ex-)psychiatrische patiënten'
“Het CBB staat voor de belangen van (ex-)patiënten van de geestelijke gezondheidszorg. Ik heb een assertiviteitstraining bijgewoond die de deelnemers, (ex-)patiënten van de GGZ, leert om voor zichzelf op te ko-
Om voor zichzelf op te komen organiseert het Cliëntenbelangenbureau (CBB) assertiviteitstrainingen. Mary Ruisch van GroenLinks deed een keer mee.
men. Zij doen aan deze training mee omdat zij het moeilijk vinden om ‘nee’ te zeggen, waardoor zij regelmatig in situaties verzeilen die ze niet willen. Daarom leren ze in deze training om zich beter te uiten, de eigen grenzen aan te geven en niet nodeloos in discussie te gaan.”
Assertief “De deelnemers oefenen aan de hand van een praktijksituatie die door één van hen is ingebracht. De begeleider vraagt door om de situatie zo helder mogelijk te krijgen en nodigt de deelnemers uit mee te denken en te praten over ander, meer assertief gedrag. Als het nodig is, proberen ze het nieuwe gedrag in de groep uit.”
Prettig en veilig “Mij is opgevallen hoe betrokken de deelnemers zich voelen bij elkaars problematiek en hoe intensief ze met anderen meedenken. Ook de rustige en respectvolle houding van de begeleider komt prettig en veilig over. Door het bijwonen van deze training is mijn kennis over de zorg voor (ex-)psychiatrische patiënten gegroeid. Dat zal me ongetwijfeld van pas komen.”
Mary Ruisch GroenLinks
18
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
C l i e n t e n b e l a n g e n b u r e a u
“Achteraf gaven raadsleden Ben Moedt en Tineke Schellekens aan het een zeer leerzame ochtend te hebben gevonden. Stichting De Hoop stelt het op prijs dat gemeenteraadsleden belangstelling to-
Stichting de Hoop
nen voor die organisaties in Dordrecht die te maken hebben met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).”
Informatiepakket “Tijdens het ontvangstgesprek waren de stagiaires ook geïnteresseerd in andere aspecten van het werk van onze stichting. Hierover is hen het een en ander verteld. We hebben ze ook een informatie-
Stichting De Hoop is een centrum voor evangelische versla-
pakket meegegeven over het werk van De Hoop.”
vingszorg en hulpverlening in Dordrecht. De Hoop houdt zich Besluit
sinds 1975 bezig met hulpverlening aan verslaafden. Sinds
“Zodoende is het voor hen duidelijker wat binnen het werkveld aan Wmo-activiteiten aanwezig is. Wanneer het Wmo-beleidskader
1999 biedt De Hoop ook hulp aan mensen die worstelen met
wordt vastgesteld door de gemeenteraad, hebben ze nu de nodige achtergrondinformatie om een weloverwogen besluit te nemen.
psychosociale problemen.
Dat vinden wij een goede zaak. Wij nodigen ook andere raadsleden van harte uit voor een stage.”
Jan-Kees Obbink Stichting De Hoop
'Raadsleden van harte welkom' Als het aan Jan-Kees Obbink van Stichting de Hoop ligt, verwelkomt hij snel meer raadsleden. Want, denkt hij, het helpt hen bij het vaststellen van het Wmo-Beleidskader. 20
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
S t i c h t i n g
D e
H o o p
'Mijn vooroordelen zijn weg' Samen met collega Ben Moedt liep Tineke Schellekens (ECO Dordt) mee met het programma van Stichting De Hoop. En ze ontmoette verslaafden aan wie je niets kon zien. En haar vooroordeel verdween.
“Ik wilde kennismaken met een organisatie waar ve-
“We hadden gevraagd met het programma mee te
len over oordelen vanuit vooroordelen. Onvoorbe-
doen omdat we wilden ervaren wat verslaafde men-
reid en met opgeborgen vooroordelen ging ik naar
sen meemaken. De trainingssessie was voor mij een
Stichting de Hoop. Na de ontvangst en een korte uit-
enorme eye-opener. Het was allemaal zo
leg over het werk van de stichting (‘niet klagen maar
respectvol en niet zoals ik dacht. Ik meende
doen’), werden we uitgenodigd de dagopening bij te
dat je alleen voor hulp in aanmerking kwam
wonen. We ontmoetten een zeer gemêleerd gezel-
als je je bekeerde tot het geloof. Maar daar
schap in leeftijd, (geestelijke) achtergrond en oplei-
bleek niets van waar. Ze vragen het wel aan
dingsniveau, maar met een gemeenschappelijk doel:
je, dat scheelt volgens de stichting in de leng-
een leven zonder verslaving.”
te van het afkickproces, maar als je niet wilt, hoeft het niet. Krijg je gewoon de hulp die je nodig hebt.”
Respect en ondersteuning “Gelovig of niet gelovig, ik proefde dat dit er niet
“Ik verwachtte een groep ver afgegleden drugsver-
veel toe doet. Wat ik wel proefde was het wederzijd-
slaafden, maar er zat jong en oud met allerlei soorten
se respect en ondersteuning in het ontwenningspro-
verslavingen. Ik heb gezien hoe belangrijk stichting
ces. Hierna kwam het klapstuk: deelnemen aan een
De Hoop is voor de samenleving. Mocht er een keer
training ‘Plannen maken en besluiten nemen’. Met
een subsidieaanvraag uit de verslavingszorg binnen-
onze politieke achtergrond moesten we de spits af-
komen, dan kijk ik er zeker anders tegenaan.”
bijten: “Wat voor partij is ECO-Dordt en wat streeft zij na?” Plannen maken maar ook hoe voer je ze uit en waarop worden besluiten genomen.” Sociale vaardigheid “Dit brengt mij terug naar de aanhef van mijn verslag: oordelen vanuit vooroordelen, ofwel eens verslaafd, altijd verslaafd. Niet alleen de maatschappij, maar ook de patiënten zelf hebben vooroordelen over zichzelf en de maatschappij. Hoe doorbreek je deze cirkel? Trainingen in sociale vaardigheid zijn hierbij een uitstekend middel, zeker als dit door een goede docent wordt gedaan en die stond er. Wat ik heb geleerd? Oordeel wat minder snel!”
'Oordelen vanuit vooroordelen'
Ben Moedt
Tineke Schellekens
ECO-Dordt
ECO-Dordt
Wat Ben Moedt (ECO-Dordt) leerde? Oordeel wat minder snel, want eens verslaafd is niet altijd verslaafd.
22
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
S t i c h t i n g
D e
H o o p
“Arjen liep stage in Overweg, een activiteitencentrum voor mensen
Gemiva
met een lichamelijke handicap. Arjen heeft kennisgenomen van de activiteiten die wij bieden en kennisgemaakt met een aantal cliënten en medewerkers en heeft zich een beeld kunnen vormen van de doelgroep.”
De Gemiva-SVG Groep ondersteunt in Zuid-Holland ruim 3.000 mensen met een verstan-
Pilot
delijke, lichamelijke of meervoudige handicap of met niet-aangeboren hersenletsel. Dat
“De gemeente zou aandacht kunnen besteden aan ondersteuning
kan bij de mensen thuis, op school of in hun bedrijf, maar ook in één van onze locaties.
bij het vormgeven aan activiteiten op het gebied van vrijetijdsbesteding die niet onder de AWBZ vallen. Uiteraard zijn integratiemoge-
Er is een breed scala aan woonvormen en activiteitencentra.
lijkheden van belang maar daar ligt niet de prioriteit. Met hulp van het Coördinatiepunt Niet-Aangeboren Hersenletsel Zuid-Holland Zuid wordt momenteel een pilot voor Dordrecht voorbereid. Bij het zoeken naar een geschikte locatie en de financiering van een dergelijk project zou de gemeente een rol kunnen spelen.”
Groot belang “Verder is er uiteraard aandacht voor de doelgroep in haar algemeenheid waar het gaat om inclusief beleid. Een punt dat eerder via de DAG voortdurend onderstreept werd. Zicht op de vraag en de doelgroep is van uitermate groot belang, omdat hiermee duidelijk wordt dat de vragen van onze cliënten niet gemakkelijk op plaatselijk niveau opgelost kunnen worden. Het behoud van de AWBZ-
'Behoud van AWBZ-mogelijkheden is van groot belang'
mogelijkheden is van groot belang.”
Bert Gort
De Gemiva-SVG groep is een stichting die ondersteuning en dienstverlening verleent aan mensen met een handicap. Medewerker Bert Gort ontving Arjen Hoogerduijn van de ChristenUnie/SGP. 24
Gemiva-SVG
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
G e m i v a
“Het gaat bij Gemiva om mensen met een lichamelijke beperking die onder begeleiding in groepen bezig zijn met diverse activiteiten. Ik heb meegedraaid in een groep die onder meer bezig was met houtbewerking, bijvoorbeeld met het
'Dagbesteding is erg belangrijk'
maken van speelgoedauto’s.”
Gerenoveerd
In augustus 2007 liep Arjen Hoogerduijn (ChristenUnie/SGP) een dag stage bij Gemiva in Sterrenburg aan de Prattenburg - De Overweg. Locatiehoofd Bert Gort leidde hem rond en gaf een toelichting over de intene organisatie.
“Hoewel ik in Sterrenburg woon, kende ik deze Gemiva-locatie niet. Het ligt verscholen in de woonbebouwing en is daar goed mee geïntegreerd. Overigens ook op een prachtige plek, langs het water. Deze locatie bestaat al lang, maar is recent gerenoveerd. Het ziet er van binnen en buiten prachtig uit. Echt aantrekkelijk om daar overdag naar toe te gaan en te werken.”
Sfeer “Verder viel me op, dat Gemiva er goed georganiseerd uitzag, met veel aandacht voor de individuele begeleiding. Een prima voorziening dus, zowel wat betreft bezigheid als onderlinge contacten. Tijdens de gezamenlijke lunch proefde ik van de broodjes, maar ook van de goede onderlinge sfeer.”
Goede zaak “Als je hier niet zelf of in je directe omgeving mee te maken hebt, weet je niet goed wat er speelt. Je kunt je moeilijk voorstellen wat een lichamelijke beperking in de praktijk betekent. Ik heb gemerkt hoe belangrijk dagbesteding dan is, in verband met activiteiten, begeleiding en contacten. Het is een goede zaak dat daarvoor alle aandacht is, ook vanuit de gemeentelijke politiek.”
Arjen Hoogerduijn ChristenUnie/SGP
26
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
G e m i v a
“Het is prettig om raadsleden inzicht te geven in het werken bij een organisatie als
Syndion
Syndion. Wat voor werk wij doen? Syndion helpt mensen met een handicap om te leven zoals zij dit willen. Die hulp bieden we bij cliënten in hun eigen woning, in een woongroep, maar ook bij werk, dagbesteding en deelname aan de samenleving.”
Syndion is een organisatie die dienstverlening en ondersteuning biedt aan kinderen,
Kwetsbare doelgroep
jongeren en volwassenen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap of an-
“Zowel voor de twee raadsleden als voor onze organisatie was de stage een positieve ervaring en heeft ze zeker het doel bereikt. Jeroen en Karin staken daadwerkelijk
dere problemen zoals niet-aangeboren hersenletsel, autisme of ADHD. Syndion biedt
de handen uit de mouwen. Ze gingen bijvoorbeeld al om 7.00 uur ’s ochtends cliën-
ondersteuning op het terrein van
ten ondersteunen die de dag moesten gaan starten. Een confrontatie met mensen
•
ontwikkeling, opvoeding en gezinsondersteuning
met een handicap en wat dit voor hen in het dagelijkse leven betekent. Daarnaast
•
wonen
maakten Jeroen en Karin kennis met cliënten die zelfstandiger wonen en waarbij de
•
onderwijs, dagbesteding en arbeid
problematiek van een kwetsbare doelgroep ter sprake kwam.”
•
vorming en vrijetijdsbesteding Beter zichtbaar
Het werkgebied van Syndion omvat de Drechtsteden, Alblasserwaard, Vijfheerenlan-
“Wij hopen via deze ontmoeting en uitwisseling te bereiken dat we beter zichtbaar
den, het Land van Heusden en Altena en het Rivierengebied Gelderland (Culemborg,
worden voor elkaar. En dan bedoel ik vooral op het moment dat we bijvoorbeeld
Tiel, Geldermalsen en Zaltbommel e.o.).
een beroep doen op het ontwikkelen van activiteiten waardoor onze cliënten beter aan de samenleving kunnen deelnemen. Maar ook het samen leefbaar maken van woonwijken is niet alleen een verantwoordelijkheid van de gemeente, maar is iets wat we samen moeten doen.”
Trudy van Asch van Deenen
'Samen woonwijken leefbaar maken'
Syndion
Op woensdag 22 augustus 2007 liepen de VVD-raadsleden Jeroen Mol en Karin Lambrechts stage bij Syndion. Deze welzijnsorganisatie kijkt tevreden terug.
28
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
S y n d i o n
'Hartverwarmende ontmoetingen' Samen met collega Karin Lambrechts liep Jeroen Mol stage bij Syndion. Vooral de enthousiaste ontmoeting met een autistische jongen op zijn werkplek in Dordt noemt de VVD'er hartverwarmend.
“Dit jaar liep ik stage bij Syndion. Syndion is een
“Samen met die autistische jongen fietste ik naar
zorgaanbieder die mensen met een handicap on-
zijn werkplek, een Barbiewinkel in Dordrecht. Hij
dersteunt zodat ze zo gewoon mogelijk kunnen
vertelde zo waardig en enthousiast over zijn werk!
bewegen in de maatschappij. Syndion biedt on-
Bovenop de leuke reacties van de medewerkers
dersteuning op het gebied van wonen, zorg en op-
van Syndion kijk ik met plezier terug. Wat me het
voeding, scholing en activiteiten in de vrije tijd. De
meest opviel is hoe vreselijk hard de medewerkers
vraag van de cliënt staat centraal bij Syndion.”
van deze instelling moeten werken. Daar heb ik echt bewondering voor.”
Oproepbaar “Ik bezocht drie verschillende locaties waar mensen
24 uur begeleiding
met een beperking wonen. Het gaat om verschil-
“Mijn stage ving aan om 7.00 uur. Dan be-
lende soorten woonmogelijkheden voor mensen
gint de dag met het bezoeken van zwaar
met lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen.
lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapte
Er is een ‘ouderwetse’ vorm waar veel mensen sa-
mensen. Zij wonen redelijk zelfstandig, maar
menwonen in een groot huis met veel verzorging.
hebben 24 uur per dag begeleiding nodig.
En er zijn woonvoorzieningen waar jonge mensen
Ik hielp mensen uit bed, waste ze, zorgde
alleen of samenwonen en waar hulp zonodig op-
voor het ontbijt en hielp ze uiteindelijk op weg
roepbaar is.”
naar hun dagactiviteit. Mijn vooroordeel dat deze mensen zelf niets kunnen, viel in duigen. Ze kun-
Respect
nen veel meer zelf dan ik dacht.”
“Ik heb gezien hoe belangrijk het is om mensen met een beperking zoveel mogelijk zelfstandig
Meer faciliteren
te laten wonen en leven. Met grote bewondering
“In de middag ben ik naar mensen geweest in zelf-
voor de manier waarop zowel de cliënt als de men-
standige wooneenheden. Ik vind dat de gemeente
sen van Syndion met de beperkingen omgaan. Er
daar meer in zou moeten faciliteren. Uiteindelijk
is veel respect tussen hulpverleners en cliënten. Ik
gaat het erom dat we zo veel mogelijk mensen in-
heb een beter beeld van deze problematiek gekre-
tegreren in de samenleving en daar wil ik me als
gen en zal daar in het vervolg zeker mijn voordeel
politicus in Dordrecht zeker voor gaan inzetten.”
mee kunnen doen als we discussies voeren over het invoeren of terugdraaien van maatregelen die deze mensen direct treffen.”
'Respect tussen hulpverleners en cliënten' 30
Het versterkte haar beeld van de problematiek van mensen met een handicap. En ze zegt daar in haar werk zeker haar voordeel mee te gaan doen. Aan het woord zijn VVD-raadslid Karin Lambrechts en commissielid Jeroen Mol.
S t a g e
i n
Karin Lambrechts
Jeroen Mol
VVD
VVD
d e
S t a d
-
S y n d i o n
(SVVG)
Vrijdagavondsoos
De Vrijdagavondsoos biedt sinds 1983 uitgaansmogelijkheden aan mensen met een
“Tijdens mijn stage heb ik onder meer koffie geschonken, vragen beantwoord van de gasten, ben ik jurylid geweest bij een spel en heb ik gedanst met de bezoekers.
verstandelijke beperking (in de Drechtsteden). De Vrijdagavondsoos is een initiatief
Wat me is bijgebleven is het enorme enthousiasme van de vrijwilligers en de blije gezichten bij de soosbezoekers. Het is voor hen echt een avondje uit.”
van de SVVG (Stichting Vrijetijdsbesteding Verstandelijk Gehandicapten).
Vroeg “Daarom is het zo jammer dat een aantal bezoekers al erg vroeg wordt opgehaald. Deze situatie heb ik voorgelegd aan medewerkers van de Wmo-adviesraad en zij zouden hier verder naar kijken. Het is een situatie die bij meerdere instellingen die ‘s avonds iets organiseren voorkomt.”
Centrum “Uitgaan is voor iedereen belangrijk en door mijn stage-ervaring weet ik dat dit zeker ook voor mensen met een verstandelijke beperking geldt. Ik vind wél dat het uitgaan van deze mensen meer in het centrum mag plaatsvinden, zodat bepaalde activiteiten, zoals een ijsje eten, een filmpje pakken en ergens wat drinken, makkelijker realiseerbaar is. Ik pleit er verder voor deze activiteiten zoveel mogelijk te plaatsen binnen het kader van de Wmo.”
Enthousiast “Een leuke ervaring, tot slot, was dat ik later een vaste bezoekster van de soos tegenkwam. Zij herkende mij direct en begon enthousiast te vertellen over de soos en mijn bezoek.”
Sandra Wemmers
'Deze soos is echt een avond uit'
Verenigde Senioren Partij
Al bijna een kwart eeuw slaagt de Vrijdagavondsoos erin gezellige uitgaansavonden te organiseren voor mensen met een verstandelijke beperking. Sandra Wemmers (VSP) ging op stage. 32
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
V r i j d a g a v o n d s o o s
( S V V G )
“Ik denk dat het een enorme verruiming van ieders blik kan opleveren. Zowel voor de medewerkers op de werkvloer als voor de raadsleden. Het aan den lijve ondervinden van situaties met cliënten in de thuiszorg geeft een heel andere kijk op de realiteit van die zorg; daar kan geen beleidsnotitie aan tippen. Tegelijkertijd geeft
Internos
het medewerkers de kans het gesprek aan te gaan met de raadsleden, die direct invloed hebben op hoe zij zorg wel of niet kunnen verlenen. Het kan voor beide partijen nieuwe inzichten opleveren.”
Verbaasd “De raadsleden die bij ons stage liepen, te weten Joanneke van Benthem, Bert
Internos wil als thuiszorgorganisatie een belangrijke bijdrage leveren aan de wens van de cliënt met een indicatie, om zo
Staat en Kim Bruggeman, hebben letterlijk kunnen ervaren dat er een compleet
lang mogelijk thuis te kunnen blijven wonen. De zorgverlening richt zich primair op ondersteuning van de zelfzorg van
andere wereld schuilgaat achter hun persoonlijke idee over een thuiszorgorganisatie. En het heeft hen verbaasd. Vooral de complexiteit van zorg, de werkdruk, de
cliënten met betrekking tot de huishouding, persoonlijke verzorging en/of verpleegkundige zorg in de thuissituatie.
toewijding waarmee zorg verleend wordt en hoe lastig het is om, met alle regelgeving die er bestaat, soms relatief eenvoudige ‘zorgproblemen’ voor cliënten op te kunnen lossen.”
Betere invulling
'Hier kan geen beleidsnota tegenop'
“Ik denk dat het regelmatig contact hebben van werknemers met raadsleden een grote meerwaarde kan hebben voor toekomstige ontwikkelingen over de uitvoering van wet- en regelgeving. Het zou kunnen leiden tot een betere invulling van
Femke Spruit van Thuiszorgorganisatie Internos vindt het project 'Stage in de Stad' geweldig. Het kan, zo zegt ze, voor beiden nieuwe inzichten opleveren.
regionaal beleid dat is ingebed in de realiteit van de dagelijkse zorgverlening.”
Femke Spruit Internos
34
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
I n t e r n o s
“Er is voor mij meer duidelijkheid ontstaan over wat het effect van beleidswijzigingen en de aanbesteding van de thuiszorg op de werkvloer is en wat het betekent voor de cliënten, de hulpverleners en de organisatie van de thuiszorg.”
Gewenst “Daar zitten natuurlijk gewenste én ongewenste effecten bij. Een beoogd en zeker gerealiseerd effect is volgens mij de kostenefficiëntie. Bijvoorbeeld dat goedkope zorg nu door goedkopere krachten wordt geleverd. Een ongewenst effect daarbij is dat die goedkopere krachten regelmatig
'Ervaringen helpen mij in mijn vak'
hun arbeidspositie moeten inleveren en als alfahulp moeten gaan werken.
Een dagje meelopen met een thuiszorgmedewerker van Internos wekt de inhoud van al die papieren beleidsnota's tot leven. Aldus Joanneke van Benthem, namens de VVD in de raad. Het geeft haar inzicht in de dagelijkse gang van zaken in de thuiszorg.
“Ik ben getroffen door de betekenis die thuiszorgwerkers hebben in het
Daarbij wordt de kwaliteit lastiger te controleren en te waarborgen.”
Afhankelijk
leven van hun cliënten. Zij zijn afhankelijk van de thuiszorg en rekenen volkomen op de medewerkers. Dat is in de regel een vaste medewerker die echt onderdeel van het leven van de cliënt uitmaakt. De ervaringen tijdens de stage helpen mij bij mijn werk in de gemeenteraad en in de adviescommissie van de Drechtraad voor Werk Zorg en Inkomen.”
Joanneke van Benthem VVD
36
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
I n t e r n o s
”Het was mooi om te zien hoeveel liefde de medewerkers in hun werk steken. Ik heb ook gezien dat die tomeloze toewijding broodnodig is, want ik schrok wel van de nood en de eenzaamheid achter sommige voordeuren. En dus doen de medewerkers goed werk. Thuiszorg Internos speelt een belangrijke rol bij de sociale nood, vooral op het gebied van tijd en aandacht voor mensen.”
Vrijwilligers ”Maar ook de inzet van vrijwilligers is van groot belang. Als je hun werk zou willen omschrijven, kom je volgens mij op het volgende uit: Thuiszorg Internos helpt mensen met opstaan, wassen en aankleden, voorbereiden en/of toedienen van medicatie en vervult bovendien een belangrijke signaleringfunctie.”
Dankbaarheid ”Samen met medewerker Marjo van Stokkum van Internos heb ik een dagdeel meegekeken naar én meegedaan met het werk. Opvallend vond ik daarbij de hartverwarmende dankbaarheid die de medewerkers van Thuiszorg voor hun werk krijgen."
Kim Bruggeman CDA
'Wat een toewijding bij thuiszorg!' Wat Kim Bruggeman van het CDA opviel tijdens zijn stage bij thuiszorg Internos in de wijk Binnenstad is de toewijding van de medewerkers.
38
Raadzaam
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
I n t e r n o s
“Een lange ochtend liep ik mee met Ine van Haaren van Internos. Het werk begon met een patiëntenronde. Ik werd rond 7.30 uur hartelijk ontvangen op de wijkpost aan de Atmosfeerstraat die gevestigd is in het theehuis. Ine besprak kort met enkele collega’s het programma voor die dag. Over enkele patiënten werd informatie uitgewisseld.”
Wisselende reacties “Om 8.30 uur zijn we met het bezoeken van patiënten begonnen. Dit liep door tot 13.30 uur. In die tijd bezochten we heel wat adressen in Sterrenburg. We deden dat op de fiets, want het was prima weer die dag. De werkzaamheden liepen zeer uiteen. Lenzen indoen, patiënten verschonen, medicijnen gereed maken tot het verzorgen van een terminale patiënt. Ine voerde deze activiteiten op professionele wijze uit. Wat opviel waren de wisselende reacties van de patiënten. Een enkeling vindt het, wat er ook gebeurt, nooit goed. Maar veruit de meeste patiënten reageren op een vriendelijke manier en laten merken blij te zijn met de hulp.”
'Internos biedt noodzakelijke basisvoorziening'
Onder druk “Ik vond het een boeiende ervaring om eens een keer mee te lopen in deze thuiszorgorganisatie. We weten allemaal dat de budgetten onder druk staan. Maar het werk wat hier gebeurt, is echt een noodzakelijke basis-
Bert Staat liep stage bij Internos. Hij roemt in zijn verslag de professionele wijze waarop de medewerkers te werk gaan. De stage helpt hem zeker in zijn werk.
voorziening. Mijn ervaringen tijdens deze stage kan ik zeker in de praktijk gebruiken. Bijvoorbeeld in de discussie over het invullen van de verschillende werkvelden van de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo).”
Bert Staat ChristenUnie/SGP
40
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
I n t e r n o s
“Het werkt goed als raadsleden het werk van instellingen in de praktijk meemaken. In de praktijk zien hoe instellingen werken, geeft een beter beeld van waar de instellingen
PAD
mee te maken hebben. Door op de werkvloer mee te lopen, groeit de betrokkenheid
PAD (Participatie & Activering Drechtsteden) ondersteunt en stimuleert het
van de raadsleden bij het werk van de instellingen.”
vrijwilligerswerk in Dordrecht. De belangrijkste taken zijn het ondersteunen
Oprecht “We merken dat de ‘stagiaires’ oprecht geïnteresseerd zijn. Zij zijn nieuwsgierig naar
van vrijwilligersorganisaties met informatie en advies en het bemiddelen
hoe projecten en/of andere diensten lopen. Daardoor voer je leuke gesprekken waarbij veel informatie uitgewisseld kan worden. Het aanvullen en bijstellen van de beeldvor-
van vrijwilligers via de vacaturebank.
ming zien wij als de grote winst van het project.”
PAD voert in Dordrecht verschillende projecten uit. In deze projecten gaat Beter beeld
het meestal om groepen mensen die je niet zo gauw in het vrijwilligerswerk
“Op het moment dat raadsleden hun mening geven over de vrijwilligerswerkondersteuning of de Wmo, hebben zij door de korte kennismaking een beter beeld gekregen en
tegenkomt, jongeren (maatschappelijke stage) of mensen met een lichame-
dat zal meespelen in de meningsvorming. Verder hebben wij gemerkt dat het project de
lijke beperking (Gewoon meedoen). Of projecten om verschillende partijen
afstand tussen de raad en de instellingen verkleint. Het ijs is al gebroken en de drempel om contact te leggen lager.”
uit de samenleving meer te betrekken bij het vrijwilligerswerk, zoals bij-
Najaar
voorbeeld het bedrijfsleven (Maatschappelijk Betrokken Ondernemen).
“De periode waarin het project van start ging, vonden wij minder positief. In de zomer (de periode waarin de bij ons aangemelde raadsleden stage wilden komen lopen) gebeurt er veel minder dan in het voor- of najaar. Dat is eigenlijk jammer, want daardoor krijgt een raadslid toch een beperkt beeld en ziet hij/zij minder wat er gebeurt.”
Petra van Loon PAD
'Drempel om contact te leggen is lager' Ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in Dordrecht. Dat is PAD. Petra van Loon verwelkomde één stagiair en vindt het een zonvol project. 42
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
P A D
“Mijn stage voltrok zich bij het PAD, op de Wijnstraat, met onder anderen Marion Kuijvenhoven, coördinator vrijwilligerswerk. Zij vertelde mij wat de organisatie inhield en allemaal doet. PAD ondersteunt en stimuleert het vrijwilligerswerk in Dordrecht en de regio. Belangrijke taken zijn onder meer het ondersteunen van vrijwilligersorganisaties met informatie en advies en het bemiddelen van vrijwilligers via de vacaturebank. Daarnaast worden verschillende projecten en cursussen georganiseerd. Op dinsdag, donderdag en vrijdag zijn er inloopuren.”
“Ik was aanwezig bij het zogenaamde Maatjesoverleg. Diverse organisaties in Dordrecht en omgeving, waaronder VIOZ, Grote Rivieren en Menzil hebben maatjes- of buddyprojecten. Hierbij geven vrijwilligers begeleiding en ondersteuning op allerlei gebied aan mensen die hieraan behoefte hebben. Om van elkaars ervaringen te leren, zaken af te stemmen en concurrentie tegen te gaan, komen de coördinatoren van deze organisaties regelmatig samen. Bij het VIOZ had ik al een keer een dag meegedraaid met het maatjesproject ‘Dordtenaren Ontmoeten Elkaar’.”
“Tijdens een inloopspreekuur van de Vrijwilligersbank was de opkomst, waarschijnlijk vanwege de vakantieperiode heel mager, maar door met aanwezige medewerkers te praten, heb ik een nog completer beeld gekregen van het werk dat PAD doet. Al met al was het leerzaam om van binnenuit mee te kijken naar wat er op het gebied van vrijwilligerswerk door een enthousiaste groep mensen in Dordrecht allemaal wordt gedaan.”
'Compleet beeld van vrijwilligerswerk'
Hilton Weidema PvdA
Hilton Heidema van de PvdA leerde alles over de maatjes- en buddyprojecten van het PAD. Waaronder het project 'Dordtenaren ontmoeten elkaar'.
44
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
P A D
DinamO
DinamO (voorheen Welzijn Ouderen) is een onderdeel van de Dordtse WelzijnsOrganisatie. DinamO
“DinamO is een welzijnsorganisatie, waar ouderen en mensen met een beperking zo-
wil graag mensen ondersteunen in het zo lang mogelijk actief blijven zodat zij zelf keuzes kunnen
veel mogelijk zelfstandig kunnen functioneren. Om inzicht te krijgen in de organisatie
blijven maken, mee blijven doen in de samenleving en zelf kunnen blijven beslissen over de toe-
kreeg ik een presentatie over de missie, methodieken, kerntaken, diensten en producten van DinamO. Vervolgens heb ik gesprekken gevoerd met medewerkers van de
komst. DinamO levert producten en diensten die het mogelijk maken zo lang mogelijk zelfstandig
diensten maaltijdservice, personenalarmering, thuisservice en producten informatie-
te kunnen blijven functioneren in de eigen, vertrouwde woon- en leefomgeving. Zelfstandigheid en
lijn, huisbezoek en persoonlijk advies.”
zelfredzaamheid zijn belangrijke uitgangspunten. Speciale aandacht is er voor mensen bij wie door lichamelijke, geestelijke of financiële oorzaken het welbevinden onder druk is komen te staan.
Vraaggericht “De personenalarmering geeft iemand een gevoel van veiligheid, omdat in geval van nood op een snelle manier direct hulp wordt ingeschakeld. Dynamo helpt bij de aanvraag, het regelen van plaatsing en leggen precies uit hoe het apparaat werk. De (ouderen)adviseurs werken vraaggericht. Om achter de vraag te komen voeren de adviseurs individuele gesprekken om na te gaan wat de ouderen werkelijk willen en stemmen daar de hulp op af. Hierdoor kan iemand in de eigen omgeving blijven wonen en leven, ook bij toenemende lichamelijke beperkingen.”
Enthousiast “De ontwikkelingen staan niet stil binnen de sectoren wonen, welzijn en zorg. De toename van het aantal ouderen en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn een uitdaging voor DinamO. Ik denk dat het met deze enthousiaste organisatie zeker gaat lukken.”
Joop Rakhorst VVD
'Deze enthousiaste organisatie gaat het lukken' Joop Rakhorst (VVD) liep stage bij welzijnsorganisatie DinamO. Een organisatie waar hij heel veel vertrouwen in heeft. Ook al staan de ontwikkelingen bij wonen, welzijn en zorg niet stil. 46
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
D i n a m O
“Tijdens de gesprekken met diverse medewerkers van welzijnsorganisatie DinamO werd mij duidelijk dat over de organisatie rondom de zorg, ondersteuning en begeleiding van oudere mensen goed is nagedacht.
DinamO is een welzijnsorganisatie, waar ouderen en mensen met een beperking zoveel mogelijk zelfstandig kunnen functioneren. De medewerkers van deze organisatie verdienen een pluim voor hun diensten! Ze brengen maaltijden rond, zorgen voor een alarminstallatie bij oudere mensen thuis en bieden waar nodig extra ondersteuning en begeleiding. Dit is van cruciaal belang voor het welzijn van onze ouderen in Dordrecht.
Als mensen hulp nodig hebben, moeten we die ook bieden. We moeten het niet vanzelfsprekend vinden dat mensen dat zelf regelen. Dat is mij wel duidelijk geworden tijdens mijn stage.”
Cemaynur Safranti PvdA
'Cruciaal voor het welzijn van ouderen' 48
Als er iemand een pluim verdient voor hun diensten, dan zijn het de medewerkers van welzijnsorganisatie DinamO. Aldus PvdA-raadslid Cemaynur Safranti.
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
D i n a m O
Hospice de Patio
“Wat is niet fijner dan te weten dat er besluiten worden genomen die betrekking of raakvlakken hebben met het vakgebied/ werkveld door mensen die weten wat er speelt binnen dat vakgebied/ werkveld.”
“Vooral het ‘meelopen’ op uitvoerend niveau en niet alleen in-
Aan de parkzijde van zorgcentrum Thureborgh ligt
formatie betrekken van leidinggevende en beleidsmakers hebben de vrijwilligers met wie is samengewerkt, de bewoners die
Hospice De Patio. Hospice De Patio biedt plaats aan
op dat moment op de Hospice verbleven, de coördinatoren van
mensen in een terminale levensfase die daar met name
de Hospice en ikzelf als zeer positief ervaren.”
door vrijwilligers worden verzorgd. Hospice De Patio
“Het laten zien wat er daadwerkelijk voor werk wordt verzet geeft vaak meer duidelijkheid en inzicht dan een hoop notities
is een kleinschalige huiselijke voorziening en wordt
denken te doen. Wat ons betreft staat de deur voor een volgend bezoek gewoon weer open.”
dus ook wel een “bijna thuis huis” genoemd. Hospice De Patio biedt plaats aan acht bewoners die elk de be-
Els Molendijk
schikking hebben over een eigen kamer
Locatie Thureborgh/Hospice de Patio
'Een volgende stage? Graag!' Op Hospice de Patio liep CDA'er Wim van der Kruijff stage. De instelling kan dit alleen maar toejuichen. Namens hen spreekt zorgmanager Els Molendijk. 50
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
H o s p i c e
d e
P a t i o
'Ook genieten met de dood voor ogen'
“Omdat ik graag meer wilde zien en meemaken, ben ik twee keer bij Hospice de Patio
Als mens en als politicus zeer leerzaam. Zegt CDA-raadslid Wim van der Kruijff over zijn stage bij Hospice de Patio. En volgens hem zie je heus niet aleen maar narigheid.
geweest. Een aantal professionals en een veel grotere groep vrijwilligers bieden hier een thuis voor de laatste maximaal drie levensmaanden van de mensen die er verblijven. Natuurlijk valt het zwaar om steeds weer afscheid te moeten nemen, maar de voldoening van het werk wint het daarvan ruimschoots.”
Indrukwekkend “De mensen liggen op een kamer en ik sprak met ze. Indrukwekkend vond ik de luchtigheid waarmee ze praten. Er hing niet voortdurend een walm van narigheid, maar mensen maken ook grappen en proberen er nog echt iets van te maken. In het gastenboek las ik ook veel waardering van familieleden voor deze hospice.”
Rotary “Verder trok ik de conclusie dat de overheid niet alles hoeft te regelen en zelfs niet alles hoeft te betalen. Hospice de Patio draait voor een groot deel op vrijwilligers; er is zelfs een wachtlijst van mensen die hier hulp willen bieden. Financieel leunt de instelling vooral op de Rotary. Weg vooroordeel over deze groep.”
Medicijnen “Wat me tenslotte opviel waren de enorme hoeveelheden medicijnen die nieuwkomers meenemen. Veel daarvan blijft over. En oké, al gaat de rest naar landen die het goed kunnen gebruiken, ik pleit ervoor hier in Nederland zuiniger mee om te gaan.”
Wim van der Kruijff CDA
52
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
H o s p i c e
d e
P a t i o
“Ik vind de stages van de Dordtse raads- en commissieleden
'Stage is een must'
in de stad een bijzonder goed initiatief. Als je betrokken bent bij beleidsvorming rondom zorg en controle op de uitvoering, is het van essentieel belang dat je ook letterlijk aan
Hij heeft een uitgesproken mening over de stages van raads- en commissieleden. Tjalling Vonk van het Leger des Heils vindt het namelijk een voorwaarde om op abstractniveau te kunnen praten over de zorg.
den lijve hebt gevoeld wat het is om zorg te verlenen. In beleid moet altijd de relatie tussen hulpvrager en hulpverlener centraal staan”.
Ervaring “En het doet iets met je als mens als je eens ervaren hebt wat het is om geconfronteerd te worden met (vaak ingewikkelde)
Leger des Heils
zorgvragen en wat het is om zorg te kunnen bieden. Ik durf wel te stellen dat als je die ervaring niet hebt, hoe klein ook, je niet geschikt bent om op abstract niveau te praten over de zorg. Voor alle raadsleden dus een must. Ik hoor ook terug dat die ervaring van een keer meehelpen altijd bij blijft”.
Het Leger des Heils is een internationale organisatie waar “doen” centraal
Tjalling Vonk Leger des Heils
staat. De inspirerende krachtbron van het Leger des Heils is het Woord van God. Het Leger des Heils wil er zijn voor kwetsbare mensen. Het Leger des Heils werkt vanuit een aantal activiteiten:
54
•
de sociale en maatschappelijke hulpverlening in Nederland
•
de evangelisatie en pastorale zorg
•
en de internationale hulpverlening
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
L e g e r
d e s
H e i l s
‘s Morgens maakten de cliënten zich op om de slaapplaats te verlaten en zich voor een deel te verplaatsten naar het dagverblijf aan de Dubbeldamseweg of zich naar de stad begaven voor hun zwerftocht of voor een bezoek aan medelotgenoten of kennissen. Vervolgens maakte ik een rondgang over het complex.”
Naastenliefde “Mij viel de betrokkenheid en de bewogenheid van het personeel op. Een prachtige manier van omgang tussen mensen. Ik proefde hier iets van échte naastenliefde. Tevens hoorde ik in de gesprekken met verschillende cliënten de dankbaarheid over de wijze waarop zij werden opgevangen en hoe het personeel gesprekken met hen voerde. Ik voelde dat enkele personen de behoefte had hun levensverhaal te vertellen en dat ze dat in deze instelling ook kwijt konden.”
Nood “De stage bevestigde mij opnieuw van de nood die er bestaat bij de medemens die terechtkomt aan de rand van de samenleving en daardoor afhankelijk wordt van een instelling als het Leger des Heils. Laten we, en ik zeg dat met nadruk, zuinig zijn op dergelijke instellingen.”
Henk Mostert ChristenUnie/SGP
'Mensen kunnen hun levensverhaal hier kwijt' Tijdens zijn stage bracht Henk Mostert van de ChristenUnie/SGP een bezoek aan het Leger des Heils aan het Kasperspad. 56
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
L e g e r
d e s
H e i l s
“De GGD Zuid-Holland Zuid ontving twee middagen vier bijzondere ‘stagiaires’. Bijzonder in de zin dat ze niet van een opleidingsinstituut afkomstig waren, maar van de Dordtse gemeenteraad. Via deze stage komen de raadsleden in contact met de allerdaagse praktijk.”
GGD(ZHZ)
Complex “De raadsleden maakten kennis met Wmo gerelateerde taken van de GGD. Zo hebben ze meegekeken in een zorgnetwerk waarin de verschillende organisaties de hulp- en dienstverlening op elkaar afstemmen voor cliënten met complexe proble-
De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de Volksgezondheid. De dienst is paraat en coördineert. De GGD
men. Dit heeft een directe relatie met een aantal prestatievelden.”
neemt binnen de gezondheidszorg de positie in van basisgezondheidszorg.
Eye-opener “Een ander aspect van de GGD is het werk van de epidemioloog die toelichtte welke
Het gaat om basisvoorzieningen voor alle burgers, dus niet alleen voor mensen met problemen. Een belang-
gezondheidsgerelateerde analyses de GGD kan maken. De jeugdverpleegkundige
rijk doel is het verbeteren van de gezondheid en het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsver-
legde uit wat zij aan reguliere werkzaamheden verricht, de signalen die zij ontvangt over kinderen waar het wel en niet goed mee gaat en hoe zij vervolgens hulpverle-
schillen, óók ten behoeve van die burgers die door de mazen van het “zorgnet” vallen. De GGD ZHZ levert al
ning kan inschakelen. Het was voor de raadsleden een eye-opener om te zien en te horen welke activiteiten de GGD in het kader van de Wmo uitvoert, maar ook welk
deze diensten in samenhang en samenwerking met andere partijen, binnen en buiten de gezondheidszorg.
breed werkveld de openbare gezondheidszorg omvat.”
Meerwaarde “Ook voor ons heeft deze stage meerwaarde. Met de raadsleden is gediscussieerd over de relatie tussen GGD en gemeenteraad. We kregen de les mee dat de GGD te onzichtbaar is als adviesorgaan voor gemeenten. Wij nemen dit signaal serieus en kijken hoe deze relatie beter vorm moet krijgen.”
'Ook voor ons had de stage meerwaarde'
Annemarie Batenburg GGD Zuid-Holland Zuid
Maar liefst vier raadsleden keken en deden mee met de GGD Zuid-Holland Zuid. Een stage waarvan beide partijen leerden. De GGD wil zich meer zichtbaar gaan maken. Zegt senior beleidsmedewerker Annemarie Batenburg. 58
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
G G D ( Z H Z )
“De GGD Zuid-Holland Zuid werkt aan zorg voor de zwak-
“Tijdens mijn stage stond de Wet maatschappelijke onder-
'Rol GGD onvoldoende helder'
ken in de samenleving. Gedurende een uur was ik samen
steuning centraal. Raadsleden hebben via de besluitvor-
met Harry Wagemakers van Beter Voor Dordt aanwezig bij
ming binnen de gemeenteraad invloed op de beleidskaders
een vergadering van het meldpunt Zorg en Overlast. Hier
van deze wet. De uitvoering staat echter vaak ver van ons
De gemeente moet meer gebruik maken van de kwaliteit van de GGD (ZHZ). Dat vindt raadslid Harry Wagemakers van Beter Voor Dordt. Het verslag van zijn stage.
worden de zorginstellingen van Dordrecht verknoopt tot
af. Doel van het werkbezoek was kennismaken met de GGD
één keten.”
ZHZ en te ervaren wat er op ‘de werkvloer’ plaatsvindt.”
Complex
Afstand
“Er heerst spanning tussen effectief samenwerken in de ke-
“Ik woonde een overleg bij van het zorgnetwerk Binnen-
ten en het beroepsgeheim dat elk van de instellingen heeft.
stad over problematiek van hulpbehoevende mensen in de
Dat is duidelijk zichtbaar, ook voor lekenwaarnemers. Maar
stad en de samenwerking tussen allerlei betrokken maat-
de mensen van dit team kennen elkaar en zoeken de over-
schappelijke organisaties. Tijdens dit overleg werd voor mij
lap om er het beste voor de cliënten uit te halen. Dat lukt
de afstand tussen beleidsbepalers enerzijds en beleidsuit-
vaker niet dan wel: de individuele gevallen zijn complex en
voerders anderzijds nog eens helder.”
hulp wordt niet altijd op prijs gesteld.” Juiste keuzes Dubbel en dwars
“Vervolgens maakte ik kennis met de rol van epidemiolo-
“Minder problematisch, wellicht ook effectiever, is de zorg
gisch onderzoek binnen het kader van gezondheidsbewa-
aan de allerjongsten in onze samenleving. Dat doet de GGD
king en –bevordering. Toegang tot betrouwbare, onderling
door op basisscholen ouders te benaderen. Als voorkomen
vergelijkbare datagegevens is ook voor beleidsbepalers (be-
kan worden dat kinderen al in hun eerste jaren achterop
stuurders) van groot belang om de juiste keuzes te kunnen
raken, betaalt zich dat later dubbel en dwars terug. Je gunt
maken.”
deze werkers meer dan het dubbele budget.” Meer gebruik
'Hollen, gaten dichten en genieten van successen' 60
Zijn dagelijkse leven is Bèta in een ambtelijke organisatie. Hij analyseert, contracteert en organiseert. Een middagje stage bij de GGD (ZHZ) is dan een uitstapje naar de andere wereld. Johan Borsten van D66.
S t a g e
Doen wat je kunt
“Tot slot leerde ik het werkveld kennen van de OGGZ,
“De GGD-medewerker holt, dicht gaten, doet wat ie kan
jeugdgezondheidszorg en ambulancedienst. Tijdens het
en geniet van de successen, bijvoorbeeld als de allochtone
afsluitende gesprek met enkele medewerkers van de GGD
moeders je gaan vertrouwen en hun verhalen loskomen.
ZHZ werd voor mij duidelijk dat de rol van deze organisatie
Het is een breed op de samenleving georiënteerde organi-
ten opzichte van de gemeente nog onvoldoende helder is.
satie die er klaar voor is om de komende jaren van de Wmo
Ik vind dat de gemeenteraad meer gebruik kan maken van
het beoogde succes te maken.”
de kwaliteiten van deze organisatie.”
Johan Borsten
Harry Wagemakers
D66
Beter Voor Dordt
i n
d e
S t a d
-
G G D ( Z H Z )
'Gefocust op actuele problemen' De praktijk is volgens PvdA-raadslid Daan Cobelens belangrijk. Alleen dan sta je dichter bij de problemen van mensen, zegt hij.
“Mijn stage begon met het bijwonen van een gezamenlijk
“Sterrenburg is een wijk met vereenzaming, verwaarlozing,
buurtoverleg in Sterrenburg, waar door verschillende partijen
mishandeling, overlast en verslaving. De overlast kan gemeld
een aantal individuele personen wordt besproken. Het gaat
worden bij het Meldpunt Zorg en Overlast. Ik was aanwezig
vaak om mensen met problemen en er wordt gezamenlijk
bij een overleg; aan tafel zaten de samenwerkende organisa-
gekeken naar hoe ze die mensen kunnen helpen. Aanwezig
ties, onder meer op het vlak van psychosociale zorg, politie,
waren onder meer de wijkagent, de woningbouwcorporatie
woningbouwcorporaties, thuiszorg en GGD.”
en de GGD.” Hulp sturen Indrukwekkend
“Opvallend was het gemak waarmee de diverse organisaties
“Opvallend was dat de Sociale Dienst niet bij dat overleg in
streefden naar één doel: de leefbaarheid vergroten en men-
Sterrenburg aanwezig was. Gezien het feit dat veel proble-
sen helpen, hulp sturen. Er speelt zich achter een voordeur
men van mensen hun grondslag vinden in de inkomenssfeer
soms veel ellende af en ik had geen idee hoeveel je kunt
had ik dit logisch gevonden. Verder was het indrukwekkend
doen om dat aan te pakken. Vreemd genoeg is de Sociale
om te zien hoe effectief zo’n overleg kan zijn. Er worden dui-
Dienst hierbij niet betrokken terwijl het meldpunt in de wijk
delijke afspraken gemaakt tussen alle partijen. Bij de GGD
vaak ook stuit op mogelijke bijstandfraude.”
viel mij op dat de medewerkers ontzettend gefocust zijn op actuele problemen. Dat is erg belangrijk om problemen snel
Brochure
en accuraat het hoofd te kunnen bieden.”
“De korte communicatielijnen en het constructieve van de opzet zorgen er zeker voor dat burgers beter en gerichter
Nuttig
geholpen worden. Ik vind alleen dat het meldnummer van
“Vaak zie je dat de inspanningen in het werkveld het meest
het voorportaal naar hulp bij de mensen gebracht mag wor-
effectief zijn. Een dergelijk wijkoverleg is nuttig. Logisch,
den, bijvoorbeeld via een brochure of een advertentie in de
want hier sta je dichter bij de problemen van mensen. Als
telefoongids. Iedereen zou moeten mogen melden, niet al-
raadslid is het vervolgens goed om zaken ook met een prak-
leen vrijwilligers en hulpverlener.”
tische insteek te benaderen. Dat deed ik al en dat zal ook na deze stage niet veranderen.”
Bestrijding “In het hoofdgebouw van de GGD aan de Maasplaza hoorde ik over het bureau Opvoedondersteuning en ik kreeg informatie over bestrijding van epidemieën en de Gezondheids Effect Screening, die de GGD in opdracht van de gemeente uitvoert. Ik heb nooit geweten dat de GGD zo veel doet.”
'Nooit geweten dat de GGD zoveel doet' Een interessant bezoek. Zo omschrijft Beter Voor Dordt raadslid Diny Koppens haar stagebezoek aan het meldpunt zorg en overlast in Sterrenburg.
62
Daan Cobelens
Diny Koppens-van Leeuwen
PvdA
Beter Voor Dordt
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
G G D ( Z H Z )
“De Grote Rivieren is een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg in zuidwest Nederland. De begeleiders zijn allen werkzaam bij het circuit Rehabilitatie, serviceregio Dordrecht. De raadsleden maakten kennis met begeleidende activiteiten op het gebied van wonen, werken, leren, sociale contacten en financiën. Ze klusten mee, ruimden op, verhuisden en spraken met cliënten. De stage was een
De Grote Rivieren
zinvolle blik in de keuken van de cliënt en de begeleider.”
Wederzijds vertrouwen “Werken als begeleider in de GGZ betekent vooral optrekken met de cliënt in het
De Grote Rivieren is actief in de regio Zuidwest-Nederland.
dagelijkse leven om gezamenlijk uitvoering te geven aan de activiteiten in het herstelproces van een cliënt. Dit vraagt om wederzijds vertrouwen en een niet
Op meer dan 30 verschillende locaties zijn er kantoren voor
aflatende hoop op herstel. Als het project ‘Stage in de Stad’ dit duidelijk maakte
de ambulante en deeltijdhulpverlening, klinieken, dagactivi-
aan de raadsleden, dan is de stage waardevol voor hun beroepsuitoefening. Het zou hen kunnen inspireren in het debat over de Wmo, maatschappelijke opvang
teitencentra en begeleide woonvormen. Alle locaties liggen
en dergelijke”.
verspreid over de gehele regio, waardoor De Grote Rivieren Levendig debat
vrijwel altijd ‘dicht bij huis’ is.
“Ik vind dat een raadslid zich betrokken opstelt en zowel de begeleider als de cliënt bevraagt op het herstelproces. Ander aandachtspunt in die gesprekken is de toegang tot zorg. Interessante conclusie die ik trok was dat communicatie tussen instanties en lacunes tussen instanties meer aandacht nodig hebben in het publieke en politieke debat. Kortom, ik hoop dat het project de raadsleden inspireert
'Mooie inspiratie voor debat over Wmo'
tot een levendig debat over de Wmo”.
In het najaar van 2007 liep een aantal raadsleden een dag mee met begeleiders van De Grote Rivieren. Het verslag van Wilco van Snippenberg, teamleider rehabilitatie.
Wilco van Snippenberg De Grote Rivieren
64
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
D e
G r o t e
R i v i e r e n
'Iedereen de kans op eigen benen te staan'
“Een aantal van de problemen waar deze cliënten mee kampen is: psychische stoornis, verslavingsverleden, schulden probleemgedrag of vervuiling. Voor mij was het weer een moment om stil te staan bij het feit hoe belangrijk deelname aan het maatschappelijke leven is en dat alles niet altijd vanzelfsprekend en rooskleurig is.”
Tijdens haar stage liep raadslid Gülten Yanik (PvdA) een dagje mee bij De Grote Rivieren. Na een algemene kennismaking met de organisatie ging zij op huisbezoek bij cliënten die in een begeleid en zelfstandig wonen-traject zitten.
Perspectief “Het is verwonderlijk om te zien hoe hard deze cliënten samen met hun begeleiders werken aan het oppakken en herinrichten van hun eigen leven. Een mooi voorbeeld hiervan vind ik de Foyer, waarbij jongeren via begeleiding gestimuleerd worden om te werken aan hun toekomstperspectief.”
Kans “In mijn raadswerk staat centraal dat iedereen een kans moet krijgen om in het leven op eigen benen te staan en ook deelneemt aan de maatschappij. Niemand mag, vind ik, tussen wal en schip vallen, maar moet de kans krijgen om zijn/haar leven opnieuw in te richten. Voor de groepen die een steuntje in de rug nodig hebben, moeten we het mogelijk maken.”
Bewondering “Hiervoor is nodig dat maatschappelijke organisaties de handen doelgericht uit de mouwen steken. Als Wmo-woordvoerder van de PvdA is dit het uitgangspunt voor mij. Met bewondering en trots mocht ik horen en zien hoe de medewerkers van De Grote Rivieren druk bezig zijn met hetzelfde uitgangspunt als ik voorsta.”
Gülten Yanik PvdA
66
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
D e
G r o t e
R i v i e r e n
“Ik liep mee met Paul Rath, coach begeleid zelfstandig wonen. Hij begeleidt 20 cliënten die zelfstandig wonen, maar daar nog wat hulp of steun bij nodig hebben. Wij hebben drie cliënten bezocht. Zij woonden allen zelfstandig, maar waren hiervoor een periode dakloos.”
Geen weerstand “Dat had uiteenlopende redenen: psychiatrische problemen, al dan niet in combinatie met problemen op het werk, in de relatie, scheiding, problemen met kinderen of familie, oplichting en in aanraking komen met criminaliteit. Soms lijkt dat botte pech, waardoor je op het verkeerde moment de verkeerde personen ontmoet en geen weerstand kunt bieden aan een verleidelijke oplossing voor je problemen.”
Behoefte “De cliënten die wij bezochten waren door bemiddeling van De Grote Rivieren opnieuw zelfstandig gehuisvest en vulden hun dagen zo goed mogelijk. Bij de een lukt dit beter dan bij de ander, en ook niet iedereen heeft daarin dezelfde behoeftes. Dit varieert van ‘het liefst alleen zijn’ tot ‘ik moet wat te doen hebben’.”
Vrijwillig “Ik vond het bijzonder om van zo dichtbij kennis te maken met een aantal cliënten. De verhalen die ik hoorde laten zien dat het soms voor mensen niet haalbaar is om volledig zelfstandig te leven. Als je dan geen familie of andere relatie (meer) hebt, is het goed dat de samenleving de benodigde zorg geeft, professioneel of vrijwillig.”
'Soms heb je gewoon botte pech'
Tamara Bonnema D66
Dat gebeurt mij niet. We zeggen het allemaal wel eens. Toch kan er een situatie ontstaan waarbij je dingen doet die je anders nooit zal doen. Tamara Bonnema van D66 ondervond het bij De Grote Rivieren. 68
S t a g e
i n
d e
S t a d
-
D e
G r o t e
R i v i e r e n
Colofon:
S T A G E in de S T A D
Dit is een uitgave van de Raadsgriffie Dordrecht. Fotografie: Teksten: Vormgeving: Drukwerk: Februari 2008
Ronald van den Heerik, www.fotoheerik.nl Raadsgriffie, afdeling Communicatie Gemeente Dordrecht Twin Creations, Dordrecht, www.twincreations.nl Drukkerij Jonkheer, Dordrecht, www.drukkerijjonkheer.nl