VERSLAG VAN DE OPENBARE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD VAN D O R D R E C H T D.D. 2 8 O K T O B E R 2 0 1 4 Voorzitter: De heer A . A . M . Brok Griffier: Mevrouw M. van Hall Verslag: Erna Verveer, Getikt! af audio Aanwezig: Dhr. Van Antwerpen (BVD) Mevr. Van den Bergh (PvdA) Dhr. Bronkhorst (BVD) Dhr. Burggraaf (VVD) Mevr. Buursma (BVD) Mevr. Catsburg-Schenkel (CU-SGP) Dhr. M Groeneweg (BVD) vanaf 15:00 uur Dhr. Güler (PvdA) Dhr. Gündogdu (BVD) Dhr. Heijkoop (CDA) Dhr. Husen (BVD) Mevr. Jager (SP) Dhr. Karapinar (GroenLinks) Mevr. Koene (VVD) Mevr. Kruger (GroenLinks) Mevr. Kuhlemeier-Booij (BVD) Dhr. Meijer (SP) Mevr. Mous (CDA) Dhr. Nederhof (BVD) Mevr. Nijhof (BVD) Dhr. Pols (VVD) Dhr. Portier (SP) Dhr. Reumers (D66) Dhr. Rovers (CDA) Dhr. Schalken-Den Hartog (BVD) Dhr. Schuiten (D66) Dhr. Seme (CDA) Mevr. De Smoker-Van Andel (D66) Mevr. Sönmezer (PvdA) Dhr. Soy (BVD) vanaf 14:15 uur Dhr. Staat (CU-SGP) Mevr. Stolk (VSP) Dhr. Tazelaar (VSP) Dhr. Tiebosch (D66) Dhr. Veldman (CU-SGP) Dhr. Van Verk (PvdA) Mevr. Van der Vorm (BVD) Dhr. Wagemakers (BVD) Mevr. Wemmers-Wanrooij (BVD) vanaf 15:20 uur Afwezig met kennisgeving: Geen.
1. O P E N I N G EN VASTSTELLEN AGENDA De v o o r z i t t e r Beste mensen, de vergadering is geopend. Fijn dat u er allemaal bent. Ik meld u dat mevrouw Mous afwezig is. De heer Groeneweg komt later. Mevrouw Wemmers komt later. Mevrouw Mous, u hebt een jetlag.
1
Mevrouw M o u s J a , ik ben vanmorgen teruggekomen, maar het gaat wel goed. De v o o r z i t t e r U bent tenminste een vrouw met mentaliteit. U bent er, maar dat mag ook wel als u zo bruin bent geworden van de zon. Dan mag je ook wel weer aan het werk. Maar fijn dat u er bent en dat u uw verantwoordelijkheid neemt. Zeer welkom. De heer Soy komt later. Ik meld u dat helaas wethouder Reynvaan ziek is. Zij is echt geveld door een virus en zal waarschijnlijk de komende weken beperkt inzetbaar zijn, maar het is in ieder geval niet verstandig voor haar gezondheid als zij spreekt. Zij doet wel thuis dingen en het is des te jammer, omdat zij ook vandaag jarig is. Notubiz schijnt niet te werken, want anders was ze ongetwijfeld live met ons verbonden en konden we even zwaaien, maar zij hoort ons waarschijnlijk wel, maar ziet ons niet. Onderhoud, zij ziet ons wel, maar zij hoort ons niet? Dat is misschien maar net zo goed af en toe, maar als we dan allemaal even zwaaien dan zien we dat dat voor wethouder Reynvaan is. Ik zal haar sms-en zo dadelijk, dat het zwaaien voor haar bedoeld was. De heer S c h a l k e n Voorzitter, mag ik even aandacht vragen voor het geluid? Het galmt heel ernstig. Het klinkt alsof u in een grote sporthal staat. De v o o r z i t t e r Nou, dat is geenszins de bedoeling. Er wordt even gekeken. Volgens mij wordt het al minder, voor mijn gevoel. Ik meld u dat er voorzien is in een klein soort van verrassing, om kwart over vijf op de stoep van het Stadhuis, alwaar wij een groep Dordtenaren willen feliciteren met iets, maar meer kan ik daar nog niet over zeggen, u heeft er waarschijnlijk al over gelezen, omdat het niet getwitterd mag worden en het is een verrassing. Dus mocht het zo zijn dat u daartoe nog in staat bent om daarbij aanwezig te zijn, dan zou dat fijn zijn. Dat is mededeling 2. Ik meld u ook dat we afgelopen weekend we bijna 60 vrienden uit Recklinghausen en Varna hebben mogen ontvangen. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, voordat u doorspreekt: op de publieke tribune horen ze helemaal niets meer, op dit moment. De v o o r z i t t e r Nou, dat lijkt mij ernstig. Temeer daar mevrouw Ruisch ook op de tribune zit. Hoort u mij niet? (...) Nee, ik hoor u ook niet. Wij gaan even proberen aan de techniek te werken. Sorry voor alle mensen op de publieke tribune. De aanbesteding loopt, zegt de griffier. Meneer Benjamin hoort ons wel, zegt hij. Heel goed zelfs. Misschien kunt allemaal naast meneer Benjamin gaan zitten. Ik wou u zojuist vertellen, afgelopen weekend hebben we 50 mensen uit Recklinghausen hier gehad en ook 8 mensen uit Varna, Bulgarije. We hebben vooral stilgestaan bij de 40-jarige vriendschapsband met Recklinghausen, maar er is vooral ook een opening geweest van de iconententoonstelling. Er is een foto van, een impressie van wat er allemaal heeft plaatsgevonden. U heeft er ook over in de krant kunnen lezen. Niet alleen de iconententoonstelling... ik ga af en toe wat stil zijn, echt, als er gepraat wordt, want ik krijg van meerdere kanten te horen dat het echt irritant is als mensen spreken. Dus sorry dat ik dat doe, af en toe. Het is een groot succes geweest. Ik wil oprecht alle adoptiefracties, maar ook fracties daarbuiten die op verschillende momenten aanwezig zijn geweest om dit programma mede vorm te geven en ambassadeur te zijn, heel hartelijk danken. U heeft als eerste gemerkt dat het een groot succes is geweest. Fijn dat u dat heeft willen doen. Het is een heel geslaagd programma geweest waar nog lang over nagepraat zal gaan worden. Ik meld u reeds nu dat het aannemelijk is dat op 21 maart aanstaande de opening van de expositie is in Recklinghausen van dezelfde iconen uit Varna en Recklinghausen; in het kader van een Europees project is het ook mogelijk om daar de iconententoonstelling te houden. Dus daar kunnen we de stad ook op die manier vertegenwoordigen. U hoort daar nog nader over, als u daarbij aanwezig wilt zijn. Heel hartelijk dank ook aan de mensen van het kabinet die dit vanuit de organisatie in museum vorm hebben willen geven. Het riekt naar meer. Dank u vriendelijk. Mevrouw De Smoker wil iets zeggen. Over dit zelfde punt?
2
Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, namens alle raadsleden die afgelopen zaterdag en zondag aanwezig zijn geweest wil ik een woord van dank uitspreken. We hebben inderdaad onze partnersteden Varna en Recklinghausen ontmoet. Het waren twee mooie dagen, waarin wij ook wel heel hard gewerkt hebben met elkaar als je kijkt naar de inhoud. De diverse workshops als het gaat over watermanagement, als het gaat over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen of gastvrije stad. Dat zijn onderwerpen die wij met elkaar gedeeld hebben. Dan is het ook zeer boeiend om het debat w a t j e daarover hebt in het Engels, in het Duits en af en toe in het Bulgaars door een tolk met elkaar te voeren. Dan is eigenlijk de slagroom op de taart, u heeft het al gezegd, de Wonderen van licht. De iconententoonstelling in het museum. Maar als adoptiefracties van Recklinghausen weten wij als geen ander hoeveel tijd en energie daarin is gestoken om dat voor elkaar te krijgen. Wij zijn zeer blij dat de stedenband met Recklinghausen is herbevestigd en als je verder kijkt naar de verbinding die zondags is gezocht met de kerken of de natuur die bezocht is, dan rest mij niets anders dan namens allen die aanwezig waren te zeggen: waardering. Speciaal inderdaad voor de dames van het kabinet, voor de aanwezigheid ook van de stedenbandstichting Varna-Dordrecht en natuurlijk de inzet vanuit ons eigen Dordrechts Museum. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Dank u wel, mevrouw De Smoker. Namens de adoptiefracties zeer gewaardeerd. Ik meld u dat om 10 over 5 dus de vergadering geschorst wordt. Mochten we nog niet klaar zijn, dan schorsen we om 10 over 5 en wordt de vergadering hervat om 8 uur. De heer H e i j k o o p Voorzitter, ik had nog een punt van orde voor wat betreft het vaststellen van de agenda. De v o o r z i t t e r Zegt u het maar. De heer H e i j k o o p Dat gaat over agendapunt 10, het hamerstuk Kwijtschelden van de vooruitbetaalde subsidie voor RTV Dordrecht. Namens de partijen BETER VOOR DORDT en ChristenUnie/SGP wil ik vragen om dat hamerstuk nog af te voeren. Er is wel voorzien in een begroting, maar dat was een tabel van één A4 en dat gaf ons te weinig informatie over hoe het er voor stond. Ik begreep dat er een soort van strategisch meerjarenplan in de maak is, dus wij zouden dat er graag bij willen betrekken en dat het wellicht naar de commissie toegestuurd kan worden en dat de commissie dan kan bepalen of het alsnog gehamerd kan worden, of dat we er toch met elkaar over praten. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Wie kan niet leven met dat voorstel zoals dat nu gedaan wordt? Dan stel ik voor dat we dat voorstel van de heer Heijkoop volgen en dat het via de commissie terugkomt. Aldus besloten. Andere mensen nog over de orde? Nee? 2. VASTSTELLEN VAN DE NOTULEN V A N DE COMMISSIES VAN 30 SEPTEMBER 2014 De v o o r z i t t e r Wilt u een opmerking maken? Nee? Aldus besloten. BENOEMINGEN / AANWIJZINGEN 3 . B E N O E M E N V A N M E V R O U W I.E. S T E V E N S T O T C O M M I S S I E L I D ( 1 3 6 7 8 1 2 ) De v o o r z i t t e r Omdat mevrouw Stevens geen lid is van de gemeenteraad, behoeft er niet voorzien te worden in een beëdiging. Zij heeft wel papieren ondertekend waarin zij belooft zich conform de gedragsregels te gedragen, heb ik mij laten vertellen. Dat is een hele geruststelling. U krijgt daarom ook een boekje van ons waar dat nog eens in verankerd is. Dat geldt voor iedereen. Mag ik opnieuw u welkom heten in ons midden? U bent in een andere hoedanigheid al eens onder ons geweest, om dat zo maar te formuleren, maar nu bent u er weer in een andere rol. Wij wensen u heel veel succes en toewijding bij het werk wat u mag gaan doen en wij hebben bloemen voor u, dus u mag even naar voren komen. U krijgt bloemen van de griffier. Gefeliciteerd, (applaus) 3
HAMERSTUKKEN 4. VASTSTELLEN PROGNOSE G R O N D B E D R I J F 2014 EN HET D A A R I N GEFORMULEERDE (FINANCIËLE) BELEID (1363007) De v o o r z i t t e r Is dat akkoord? Akkoord. De heer V a n V e r k Voorzitter, ik weet dat onze vertegenwoordiger, mevrouw Van den Bergh, een stemverklaring wil afleggen bij het grondbedrijf, maar even was gestoord in de richting van mevrouw Stevens. Wilt u haar nog de gelegenheid bieden? De v o o r z i t t e r Natuurlijk, meneer Van Verk; als u dat vraagt, dan doen we dat altijd. Mevrouw Van den Bergh, gaat uw gang. Mevrouw V a n d e n B e r g h Voorzitter, de PvdA gaat niet akkoord met deze prognose grondbedrijf, omdat er nog teveel onduidelijkheid is. Wij behouden ons echter wel het recht voor om op een later moment hier op terug te komen. Op onze vraag naar de stand van zaken van het Belthurepark dat in de prognose nog verder uitgewerkt gaat worden, maar waarvan de wethouder eerder zei dat het niet meer uitgevoerd wordt, zei de heer Sleeking dat de ontwikkelaar niet akkoord is gegaan met het opzeggen van het contract. Er zou een verschil van mening zijn over de startlocatie. De wethouder zegde toe met een rapportage hierover te komen, begin volgend jaar. De PvdA wil bij deze er toch op aandringen zo spoedig mogelijk met deze rapportage te komen, dit ook mede in verband met de positie van de voetbalvereniging Dubbeldam. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Nog andere mensen? Met inachtneming van deze opmerking nemen we daar kennis van en deze wordt verankerd in het verslag. Mevrouw Kruger, GroenLinks, gaat uw gang. Mevrouw K r u g e r Voorzitter, dank u wel. Wij ondersteunen de stemverklaring van de PvdA. De v o o r z i t t e r Oké, dan zetten we dat ook in het verslag. Nog andere mensen? Nee? Aldus besloten. 5. GEEN WENSEN EN BEDENKINGEN UITEN TEGEN SAMENWERKINGSOVEREENKOMST BINNENHAVENGELD EN INTREKKEN V E R O R D E N I N G B I N N E N H A V E N G E L D 1995 (1358786) De v o o r z i t t e r Akkoord? Akkoord. 6. VASTSTELLEN V A N DE T W E E D E V E R Z A M E L W I J Z I G I N G 2014 (1354824) De v o o r z i t t e r Is dat akkoord? Akkoord. 7. VASTSTELLEN B E S T U U R S R A P P O R T A G E 2014 (1354817) De v o o r z i t t e r Is dat akkoord? Meneer Staat van de ChristenUnie/SGP. Gaat uw gang. De heer S t a a t Voorzitter, namens de ChristenUnie/SGP de volgende stemverklaring. De BURAP onderschrijft de noodzaak voor verdergaande bezuinigingen. Over onder meer gratis openbaar vervoer 65+ en het fiets- en verkeersveiligheidsbeleid komen we bij het debat bij de begroting 2015 zeker nog te spreken. Inhoudelijk stemt de fractie ChristenUnie/SGP in met de BURAP 2014 en de bijbehorende begrotingswijziging. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Nog andere mensen die hier het woord bij wensen? Meneer Burggraaf. De heer B u r g g r a a f Voorzitter, de VVD wil ook nog graag een stemverklaring geven. Allereerst complimenten voor het stuk. Het is bondig en overzichtelijk geworden en dat is iets waar door de raad iedere keer om gevraagd is om daar wat verandering in te 4
brengen. We zijn blij dat die grijs gedraaide plaat inmiddels opgeborgen kan worden. Wat neem je dan mee van de BURAP? Voor ons is dat bezuinigen toch flink wat aanloop vergt, hebben we gezien in de BURAP; dat de begroting en de realisatie sterk uiteen loopt en dat tegenvallers op de loer liggen. Dus dat zijn voor ons de drie wijze lessen waarmee we zo meteen de behandeling van de begroting en de agenda voor de stad in gaan. De v o o r z i t t e r Prima, dank u vriendelijk. Nog anderen? Dan wordt datgene wat zojuist gezegd is verankerd in het verslag, maar gaan we verder akkoord met het punt zoals het is opgevoerd. Akkoord. 8. VASTSTELLEN B E S T E M M I N G S P L A N K R I S P I J N (1354811) De v o o r z i t t e r Akkoord? Akkoord. 9. VASTSTELLEN NEGENDE WIJZIGING V A N DE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING DRECHTSTEDEN (1354802) De v o o r z i t t e r Is dat akkoord? Akkoord. 10. K W I J T S C H E L D E N V A N V O O R U I T B E T A A L D E S U B S I D I E A D 2 0 8 . 5 0 0 , - E U R O VOOR RTV DORDRECHT (1323417) De v o o r z i t t e r Dit punt is conform verzoek van de heer Heijkoop en anderen van de agenda afgevoerd en zal op een later moment terugkomen. STUKKEN TER KENNISNAME 11. R E K E N K A M E R C O M M I S S I E : A A N K O N D I G I N G A A N V A N G O N D E R Z O E K E X T E R N E VEILIGHEID (1363741) 12. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R V O O R T G A N G D O R D R E C H T W E S T I N B A L A N S (1360642) 13. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R A A N G A A N V A S T E G E L D L E N I N G ( 1 3 5 4 8 7 2 ) 14. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R R A P P O R T A G E D I S C R I M I N A T I E 2 0 1 3 GEMEENTE DORDRECHT (1326415) 15. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R T U S S E N R A P P O R T A G E T I J D E L I J K G E B R U I K LEGE G R O N D E N ( 1 3 3 9 6 6 1 ) De v o o r z i t t e r Heeft u daar allemaal kennis van kunnen nemen? Geen opmerkingen daarbij? Nee? Aldus. STUKKEN TER BESPREKING 16. I N I T I A T I E F V O O R S T E L V A N D E F R A C T I E G R O E N L I N K S T O T H E T I N S T E L L E N VAN EEN ONDERZOEK N A A R DE W E N S E L I J K H E I D EN DE H A A L B A A R H E I D V A N EEN Z O M E R S C H O O L (1371009) De v o o r z i t t e r Hierbij past per definitie een compliment aan de raad omdat men een initiatief neemt. In dit geval is het een initiatief van de fractie van GroenLinks tot het instellen van een onderzoek naar de wenselijkheid en haalbaarheid van een zomerschool, waar reeds heden ook over te lezen was in de krant. Het protocol voorziet er in dat mevrouw Kruger waarschijnlijk dat aan wil bieden aan de voorzitter van de raad en dan komt dat later terug. Mevrouw Kruger heeft het woord. Gaat uw gang. Mevrouw K r u g e r Dank u wel, voorzitter. Een jaar geleden hebben wij het initiatief zomerschool geopperd in de Kadernota van 2013 en aangegeven dat we er mee terug zouden komen. Ik zou bijna in uw woorden zeggen 'aldus'. We hebben een uitgebreid initiatiefvoorstel geschreven waarin u allen kunt lezen waar het over gaat en waarom we dit voorstellen. We waren zeer verheugd dat er vanmorgen in de krant eigenlijk ook een heel duidelijk stuk stond waarin vragen die eventueel nog gesteld zouden kunnen worden, mogelijk daarin ook al beantwoord zijn. Bij deze; ik heb nog nooit een initiatiefvoorstel aangeboden, maar dan... De v o o r z i t t e r Het is jammer dat de fotograaf weg is. Dank u wel. Het ziet er prachtig uit. Wij leiden het door via de organisatie, omdat ook het college om een reactie wordt 5
gevraagd en dan gaat het via de normale lijn en komt het terug naar de raad. Akkoord? Dank u wel. 17. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R S T A N D V A N Z A K E N S C H O O L Z W E M M E N (1286218) 18. O P E N B A A R P R I M A I R O N D E R W I J S D O R D R E C H T ( O P O D ) : R E A C T I E O P B R I E F V A N HET S P O R T B E D R I J F MET DE MEDEDELING DAT HET SCHOOLVERVOER DOOR DE GEMEENTE IS WEG BEZUINIGD (1299030) De agendapunten 17 en 18 worden gezamenlijk besproken. De v o o r z i t t e r Ik meld u alvast bij punt 17 en 18 dat vanuit het college wethouder Van de Burgt bereid is om die punten voor zijn rekening te nemen. Wie mag ik het woord geven? Aan de fractie van BETER VOOR DORDT. Dat is de heer Husen en ik heb me laten vertellen dat het uw maiden speech is. U kijkt er heel gerust bij, dus wij gaan heel rustig luisteren naar wat u te zeggen heeft. Wees welkom. De heer H u s e n Dank u wel, meneer de voorzitter. De scholen hebben eind mei een uitnodiging, een gecombineerde brief van de gemeente en Optisport ontvangen om ook dit schooljaar deel te blijven nemen aan het schoolzwemmen, ondanks het wegvallen van de gemeentelijke financiering van het vervoer. De verwachting is dat de deelname zal afnemen; zie ook de brief van de OPOD-scholen. Inventarisatie leert ons dat alle speciaal onderwijs-scholen meedoen met het schoolzwemmen. Van de speciaal basisonderwijs scholen doet 1 van de 3 mee. Met Het Kompas is nog een gesprek en de andere school deed al jaren niet mee. Van de Doe effe Gezond scholen doen 9 van de 12 dit jaar weer mee en met de 2 SKOBA scholen, met het katholieke bestuur, is nog een gesprek. Van de overige 29 scholen doen er nog 7 scholen mee. Van de overige 22 scholen deden 11 scholen al meerdere jaren niet mee. 8 van de 11 scholen die dit jaar niet deelnemen, komen uit Dordt Oost of Dordt Centrum en hadden al eerder aangegeven te willen stoppen, vooral vanuit organisatorische redenen: te veel tijd kwijt en de meeste kinderen in groep 4 zijn al in het bezit van meerdere diploma's. De scholen die wel blijven zwemmen hebben het vervoer op diverse creatieve manieren geregeld. Wij waarderen hun inzet en creativiteit. Het leren zwemmen is een gedeelde verantwoordelijkheid van ouders, scholen en gemeente, doch naar de mening van BETER VOOR DORDT ligt deze primair bij de ouders. Ouders met financiële beperkingen kunnen terecht bij stichting Leergeld. Dat ouders het belang inzien en de verantwoordelijkheid nemen om hun kind te laten zwemmen, blijkt gelukkig ook uit de stijging van de particuliere zwemles van circa 400 naar circa 1.100. Tijdens de commissievergadering heeft de wethouder nog een vangnetconstructie genoemd: de kinderen uit groep 6 die nog geen zwemdiploma hebben, worden alsnog in de gelegenheid gesteld in de vakantieperiode via Optisport een zwemdiploma te halen. In januari wordt geïnventariseerd om hoeveel en welke kinderen dat gaat. De nieuwe herziene aanpak van het zwemonderwijs is geëvalueerd en die evaluatie leert ons dat de tevredenheid over en het resultaat van de nieuwe aanpak goed zijn. Met name het nieuwe onderdeel 'Zwemkriebels' slaat goed aan. In de herfstvakantie vorige week waren er in totaal 60 kinderen en dus ook 60 ouders die gebruik gemaakt hebben van deze watergewenningslessen. BETER VOOR DORDT ondersteunt dan ook de ingezette lijn en de huidige wijze van het gesubsidieerde schoolzwemmen. Het streven blijft dat de kinderen die de basisschool verlaten minimaal één A-diploma hebben. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Applaus. Wij wensen u toe dat er nog vele inbrengen mogen volgen. Volgens mij hebben we nu echt bijna iedereen gehad, want meneer Güler was ook al geweest. Is nou iedereen geweest? Mevrouw Buursma nog. Oké, nou, misschien dan de volgende keer. Prima, we wachten af. Dank u vriendelijk. We gaan naar de volgende spreker van het CDA. Wie is dat? Gaat uw gang. De heer S c h u i t e n Voorzitter, nog even over het schoolzwemmen. We hebben dit punt geagendeerd....
6
De v o o r z i t t e r Maar u bent nog niet aan de beurt. De heer S c h u i t e n O h , sorry. Neemt u mij niet kwalijk. De v o o r z i t t e r Nee, dat geeft niet. We doen het altijd op volgorde. Het scheelde geloof ik maar 30 stemmen, maar toch is het CDA, maar 19 zelfs, maar toch is het CDA net wat groter. Meneer Heijkoop mag dus eerst. De H e i j k o o p Dank u wel, voorzitter. Ik wil de heer Husen van harte feliciteren met zijn maiden speech, die ook inhoudelijk wat mijn fractie betreft dik in orde was, want wij delen zijn betoog, wat zeer volledig was en wij delen ook zijn appèl op de verantwoordelijkheid van ouders. We hebben hier bewust voor gekozen, omdat wij als fractie een kleine rol voor de overheid zien, een kleinere rol voor de gemeente en een grotere rol voor de samenleving. In dit geval zijn dat de scholen en de ouders. Wij denken dat dat zeker meer vorm en inhoud kan krijgen, nog en dat het misschien nu nog niet helemaal is wat we ervan verwachtten, maar dat heeft wellicht ook wel met koudwatervrees te maken. Wel horen wij graag van het college welke gedachte zij hebben bij de onderuitputting die toch in het verschiet ligt op het moment dat echt een aantal scholen niet mee zullen doen. Kan daar een alternatieve invulling voor gevonden worden? Tot zover de eerste termijn, voorzitter. De v o o r z i t t e r Dank u wel. De woordvoerder van D66. Gaat uw gang. De heer S c h u i t e n Dank u, voorzitter. Wij hebben dit punt ook geagendeerd in verband met onze zorg of er nog wel voldoende kinderen leren zwemmen in ons land. Er zijn de afgelopen tijd ook veel verdrinkingsgevallen in het nieuws geweest. Voorzitter, wij vinden het belangrijk dat alle kinderen leren zwemmen in ons waterrijke land. Ook wij vinden dat ouders hier een belangrijke eerste verantwoordelijkheid in hebben, maar wij vinden het risico van verdrinken te groot om het bij deze constatering te laten. Er zijn ouders die het gevaar van verdrinking in ons land niet met de paplepel is ingegoten of die om andere redenen hun kinderen niet leren zwemmen. Hulpprogramma's zoals Zwemkriebels zijn net genoemd; die helpen en die ondersteunen wij ook van harte, maar ze zijn niet afdoende. Schoolzwemmen is een belangrijke voorziening waar we niet te lichtvaardig over willen doen, voorzitter. Het beleid van het college om kinderen niet zonder zwemdiploma van school te laten gaan, ondersteunen wij natuurlijk van harte, maar de trend is de andere kant op. Alle zeilen moeten we bijzetten, voorzitter en een bezuiniging op het aangekondigde vervoer, dat werkt wat dit betreft de verkeerde kant op. Wij dienen om deze reden een motie in met de strekking dat we het belang van schoolzwemmen benadrukken, maar ook dat we het belang van de eigen verantwoordelijkheid van ouders en scholen in deze nog eens benadrukken, maar dat de bezuiniging zoals die is doorgevoerd een maatregel is die wat ons betreft de verkeerde kant op werkt. De v o o r z i t t e r Dank u wel. Ja hoor, gaat uw gang. De heer H e i j k o o p Voorzitter, ik zou graag de heer Schuiten een vraag stellen. Uw belangrijkste argument in uw betoog is dat veel ouders, of sommige ouders zich onvoldoende realiseren wat het gevaar is als hun kind niet leert zwemmen. Dat deel ik met u. Ook het CDA staat er voor dat alle kinderen als ze van de basisschool afkomen in ieder geval hun A-diploma hebben, maar zou daar dan de inzet van de gemeente zich niet meer op moeten richten om die ouders dat bewustzijn bij te brengen en niet om het gewoon over te nemen, die verantwoordelijkheid en het vervoer te blijven betalen? De heer S c h u i t e n Voorzitter, ik zei net: alle zeilen moeten bij. Er is een duidelijke trend bij scholen waarneembaar om te stoppen met schoolzwemmen. Ik ben het helemaal met u eens dat we er op in moeten zetten om die trend te keren; op allerlei mogelijke manieren, maar wat ons betreft is een bezuiniging op het vervoer in dit licht gewoon een 7
maatregel die echt de verkeerde kant op werkt. Ik denk dat we het ene moeten doen en het andere niet laten. De heer S c h a l k e n Voorzitter, als ik daar nog even op mag aanvullen? Meneer Husen gaf net terecht aan dat om meerdere reden wordt gestopt met het schoolzwemmen op verschillende scholen; dat het ook heel vaak gelegen is in het feit dat zeker in groep 4 kinderen heel vaak al een diploma hebben. Dat hoor ik u niet meegeven, maar dat is ook een belangrijke reden waarom ze stoppen. Of dat ze het organisatorisch niet goed voor elkaar krijgen. Dus dat ligt helemaal niet in het feit alléén dat het aan het vervoer zou liggen, dat daarom scholen stoppen. De heer S c h u i t e n Voorzitter, ook dat is waar. Er zijn meer argumenten waarom scholen besluiten om te stoppen met het schoolzwemmen, maar de kosten van het vervoer is er ook één. Ik ben met de heer Schalken eens dat het argument van kinderen die al uit eigen beweging een zwemdiploma hebben behaald, omdat ze dat van huis uit meekrijgen, dat dat natuurlijk mooi is, maar het gaat hier om die ouders waarvan de kinderen niet leren zwemmen. De v o o r z i t t e r Oké. Mevrouw Catsburg. Mevrouw C a t s b u r g Voorzitter, mag ik nog een vraag stellen? Heeft u enig idee hoeveel scholen het schoolzwemmen weer gaan oppakken op het moment dat het vervoer weer gefinancierd zou gaan worden? De heer S c h u i t e n Wat in ieder geval duidelijk is, is dat op het moment dat deze maatregel is doorgevoerd, meteen al 11 scholen al niet meer meedoen met het schoolzwemmen. Dat is een substantieel aandeel. Het is geen zuivere wetenschap, maar dit is wat mij betreft een heel duidelijk signaal dat er een duidelijke relatie is tussen de kosten van het vervoer en het wel of niet meedoen aan schoolzwemmen. Mevrouw C a t s b u r g Dat is niet helemaal het antwoord op mijn vraag, want er is al meer genoemd dat het juist veelal organisatorische redenen betreft. Die gaan natuurlijk niet weg op het moment dat de financiën wel weer beschikbaar zijn. De heer S c h u i t e n Nee, dat is waar. Zoals gezegd, er zijn meer oorzaken dan de financiën alleen. Ik ben het dus ook met eerdere sprekers eens dat we ook breder moeten kijken dan alleen naar de financiën. Maar de trend is dat scholen om diverse oorzaken stoppen met schoolzwemmen en de organisatie van het schoolzwemmen is er daar één van. Mijn betoog is: alle zeilen moeten bij om deze trend te keren. De heer V a n V e r k Voorzitter, mag ik een informatieve vraag stellen aan mevrouw Catsburg? De v o o r z i t t e r Ja hoor. De heer V a n V e r k U vraagt naar de toekomstontwikkeling en u zegt: het geld alleen is toch niet zaligmakend, daarmee gaan ze toch niet opnieuw zwemmen? Maar was het niet zo dat de scholen met dat geld bussen beschikbaar werden gesteld, zodat ze al die organisatorische rompslomp niet hadden? Mevrouw C a t s b u r g Zoals ik de evaluatie heb gelezen, waren er ook verschillende scholen die daar aan voorafgaand ook al hadden aangegeven dat ze het een te groot beslag vonden op hun week en dergelijke. Het kan zo zijn, want het was van mij namelijk ook een informatieve vraag. Alleen, ik wil wel zeker weten dat als wij gaan besluiten om alles weer terug te draaien, dat dan ook effect heeft. Zolang we dat niet weten, weet ik niet of dat niet te voorbarig is.
8
De heer V a n V e r k U bent het toch met mij eens dat op het moment dat die organisatorische rompslomp voor een belangrijk deel wordt weggenomen omdat er geld beschikbaar is om bussen te sturen, dat dan een deel van het probleem is opgelost. Mevrouw C a t s b u r g Ik weet dat niet. De belangenafweging dat veel kinderen al een diploma hebben, staat dan ook nog steeds. De v o o r z i t t e r Meneer Karapinar heeft het woord van Groenünks. De heer K a r a p i n a r Voorzitter, ik zou mevrouw Catsburg willen aanraden om sowieso onze motie dan te steunen, of de motie van D66 die wij ook straks gaan steunen, want dan komt u er achter of die scholen doorgaan met schoolzwemmen of niet. Dus uw vraag wordt dan met die motie beantwoord. De v o o r z i t t e r Meneer Portier van de SP nog even. De heer P o r t i e r Een paar opmerkingen wil ik maken. Eentje is dat we als gemeente natuurlijk ook verantwoordelijk zijn voor het openbaar onderwijs en dat wij er voor moeten zorgen dat in ieder geval het openbaar onderwijs in zijn totaliteit deelneemt aan het schoolzwemmen. Een paar punten. Er is gezegd van: ouders regelen het wel, het is de verantwoordelijkheid van de ouders. Als de scholen het niet doen, dan kun je een cursusje in de vakantie volgen. Ik denk dat dat niet allemaal afdoende zal zijn en dat we een tweedeling gaan krijgen tussen een groep kinderen met ouders die het geld hebben, die het weten te regelen, die wegen weten te vinden, die het belang ervan inzien en kinderen waarvan de ouders dat niet inzien, niet kunnen of het geld niet hebben. Als gemeenschap kun je ook eisen stellen aan wat er gewoon moet gebeuren. We zeggen ook dat kinderen naar school moeten. Dan zeggen we ook niet: dat is de eigen verantwoordelijkheid van de ouders of ze wel of niet basisonderwijs gaan volgen. Leren zwemmen is een essentiële vorm van kennis voor kinderen in dit land en als dan gezegd wordt: als ze bij het einde van hun schooltijd dat nog niet kunnen, dan hebben we nog wel een mogelijkheid om dat alsnog aan te bieden. J a , dan kan het al te laat zijn. Dan kunnen die kinderen al verdronken zijn. Dat is toch niet wat we moeten willen met z'n allen? De v o o r z i t t e r Het was een interruptie. Uw inbreng komt nog, maar dan heeft u zo meteen geen inbreng meer waarschijnlijk, want dit is geen interruptie. Wij zijn bezig nog steeds met de interruptie naar aanleiding van, maar maakt u uw zin nog rustig af. De heer P o r t i e r Nog even dan over het kunnen organiseren of het wel of niet kunnen organiseren. Vroeger had iedereen verplicht zwemles, dus dat scholen het nu niet meer kunnen organiseren als er mogelijkheden geboden worden voor vervoer, vind ik echt grote onzin. De v o o r z i t t e r We gaan nu terug naar de indiener van de motie, want daar waren we gebleven. Tenzij er nog een interruptie is op datgene. J a , mevrouw Nijhof. Mevrouw N i j h o f Voorzitter, wij maken enig bezwaar en dat zegt de heer Schuiten ook steeds, over het verband tussen die verdrinkingsdoden en het schoolzwemmen. Ik heb een vraag aan de heer Schuiten daarover. Weet u ook welke categorie kinderen er over het algemeen verdrinkt, binnen de statistieken? De heer S c h u i t e n Daar heb ik geen wetenschappelijk onderzoek naar uitgevoerd, eerlijk gezegd. Er is een duidelijke relatie wat mij betreft tussen schoolzwemmen en verdrinking.
9
Mevrouw N i j h o f Nee. Het is namelijk zo dat de meeste verdrinkingsdoden de afgelopen jaren gevallen zijn onder Oost-Europese kinderen die hier niet ingeschreven staan en die hier niet op school zitten. De heer K a r a p i n a r Dus die hebben ook geen schoolzwemmen gedaan. De v o o r z i t t e r Oké. Ik stel voor dat wij... nou, niet oké over dit thema, maar even ter afronding. De heer Schuiten heeft een motie ingediend. Bij deze; hij wordt vermenigvuldigd en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. Dank u wel. We gaan door met het rijtje. De PvdA. Mevrouw Sönmezer, gaat uw gang. Mevrouw S ö n m e z e r Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, in het schooljaar 2012-2013 is er gestart met een herziende aanpak schoolzwemmen. Het doel bleef dat alle kinderen die de basisschool verlaten, in het bezit zijn van een A-diploma. Zwemmen is immers een basisvaardigheid en in ons waterrijke Dordrecht is het dus belangrijk dat ieder kind moet kunnen zwemmen. Als PvdA ondersteunen wij deze ambitie van harte, maar voor het behalen van deze doelstelling streefde men naar een verdeelde verantwoordelijkheid van ouders, scholen en gemeente. Een mooi streven; maar als ik de evaluatie lees van de herziende aanpak, is deze slechts gedeeltelijk uitgevoerd. De ouders waarvan men vindt dat ze een gedeelde verantwoordelijkheid hebben, zijn niet betrokken geweest bij het onderzoek. Zij vormen tenslotte ook een belangrijke partij die wellicht de rekening gaat betalen. Nou kan ik me voorstellen dat 'ouders' een breed begrip is, maar de ouderraden hadden bijvoorbeeld wel hierbij betrokken kunnen worden. Zij vertegenwoordigen immers de ouders. Als je een gedeelde verantwoordelijkheid wilt, dan lijkt mij d a t j e deze partij zeker ook bij het onderzoek betrekt. Door deze nadrukkelijk niet te betrekken is de evaluatie voor mij minder van waarde. Voorzitter, aan de ene kant zegt men dat ze alsnog scholen willen blijven stimuleren om deel te nemen aan de door de gemeente gefinancierd aanbod, terwijl ze aan de andere kant verwachten dat de deelname van scholen door de bezuiniging fors zal afnemen. Logisch: u trekt de subsidie in. Gevolg: scholen doen niet mee, want het merendeel van de scholen geeft aan niet meer mee te willen werken aan het oplossen van het probleem. Gevolg: er vindt geen zwemonderwijs meer plaats en de geformuleerde doelstelling kan simpelweg niet meer gehaald worden. Het geboden alternatief voldoet niet aan de geformuleerde doelstelling omdat dit niet meer in het bereik van de scholen ligt en dus ook niet meer meetbaar is. Dan komt bij mij wel de vraag op: wat gaat u doen om deze doelstelling alsnog te behalen? Eigenlijk lijkt het erop dat men al ingespeeld heeft op dat de scholen niet meer zullen meewerken. Hiermee doel ik dan op het volgende. U geeft namelijk aan dat afhankelijk van de animo, er met Optisport en dat staat op pagina 4 van de raadsinformatiebrief, in lijn met artikel 6.4 uit de huur- en exploitatieovereenkomst gesproken zal worden over de invulling van het aanbod. Is het nou de ware bedoeling dat het schoolzwemmen volledig wordt afgeschaft? Of heeft u al overleg met Optisport over de verdere invulling? Want op pagina 3 wordt daar al wel over gesproken. Of bijvoorbeeld dat er met Optisport gesproken wordt over het laag houden van de parkeertarieven. Er loopt immers een contract tot 2019 van ruim 200.000 euro wat we wellicht moeten blijven betalen aan Optisport vanwege dat afgesloten contract. Het ontbinden hiervan heeft zeker financiële consequenties, denk ik dan. Ik vraag me af: wat wilt u nou echt? Wij vinden dat er een onderzoek moet komen naar op welke wijze alle kinderen de mogelijkheid moeten hebben om een A-diploma te hebben en wij ondersteunen daarmee de motie van D66. Voorzitter, dank u wel.
De v o o r z i t t e r Dank u wel, mevrouw Sönmezer. Meneer Schalken-den Hartog. De heer S c h a l k e n Voorzitter, ik wil even kort bij interruptie aangeven dat wij met dit contract zitten, dat volgens mij in 2008 of 2009 is afgesloten. Waar we inderdaad 20 jaar aan vastzitten, volgens mij tot 2029 als ik het goed heb. Het gaat mij niet om dat getal, maar ik denk dat hier toentertijd een ongelukkig contract op dit punt is afgesloten. Je hebt je eigenlijk toentertijd bewust al voor 20 jaar vastgelegd, voor een bedrag wat ook 10
nog geïndexeerd wordt, w a t j e dus wat mij betreft bijna als een soort subsidie aan Optisport meegeeft. Dan denk ik dat het van onze kant uit, waarbij wij inderdaad aangeven dat het een gedeelde verantwoordelijkheid is, maar dat de allereerste verantwoordelijkheid bij de ouders ligt, dan denk ik dat we vooral met elkaar moeten gaan kijken op welke manier we dat bedrag, 214.000 euro op dit moment, optimaal gaan inzetten om er voor te zorgen dat het maximaal benut wordt om kinderen die geen diploma hebben, alsnog aan een diploma te helpen tijdens de basisschoolperiode. Volgens mij moet dat de insteek zijn. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, dank u wel. Mag ik dan de heer Schalken een vraag stellen? Want met name die laatste zin triggert mij wel. Hoe wilt u dat dan optimaal gaan benutten zodat die kinderen inderdaad dat A-diploma gaan krijgen via die 214.000 euro die wij jaarlijks nog voor een 15 jaar neer gaan leggen? De heer S c h a l k e n Voorzitter, wij hebben vanuit BETER VOOR DORDT deze eerste termijn genomen om af te wachten wat de reacties van de verschillende mensen zijn op de motie zoals die door D66 is ingediend. Wij hebben er bij BETER VOOR DORDT al over nagedacht op welke manier we eigenlijk nog misschien een nadrukkelijkere opdracht aan het college kunnen geven om te kijken hoe je zo optimaal mogelijk deze 214.000 euro, wat het op dit moment is, kunt benutten, waarbij wij niet vinden dat we nu, nog geen jaar nadat we met elkaar hebben vastgesteld in meerderheid dat we het vervoer er af gaan halen, dat weer terug moeten gaan draaien. Dus dat we inderdaad die 214.000 euro maximaal gaan inzetten voor die zwemlessen, voor die kinderen die niet op eigen kracht, op die manier een diploma kunnen behalen. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, wat dat betreft had dan BETER VOOR DORDT zo de motie van D66 kunnen ondertekenen. Want als u goed kijkt naar het tweede dictum, want dat is het voordeel als je een motie rondstuurt, dan wordt die nog weieens aangepast na advisering van collega's, dat hebben wij daarin aangepast. Ik waardeer het zeer dat u eerst de reacties afwacht. Aan de andere kant denk ik van: laten we dan eerst maar iedereen even de ruimte geven zonder de interrupties. De heer S c h a l k e n Nee, ik wacht wel even af. De v o o r z i t t e r U wacht even? Dan gaan we luisteren naar de woordvoerder van de SP. Daar waren we gebleven. Meneer Portier, wenst u nog wat te zeggen? De heer P o r t i e r J a , ik heb inderdaad een aantal dingen al gezegd die ik wilde zeggen in wat een interruptie had moeten zijn. Ik wil nog een paar opmerkingen maken. Ik vind het van essentieel belang dat alle kinderen in Nederland leren zwemmen. Wat dat betreft vind ik het te makkelijk om te zeggen dat het de verantwoordelijkheid is van de ouders. We zeggen ook dat alle kinderen moeten leren rekenen, maar je hebt er niets aan datje een staartdeling kan maken als je vervolgens om het leven komt. Maar wat belangrijker is, is niet alleen het aantal verdrinkingen. Het zijn er enkele tientallen per jaar van kinderen onder de 10. Dat is heel veel. Dat is een drama voor de ouders, maar leren zwemmen is ook een essentieel onderdeel van het bewegingsonderwijs. We willen niet alleen dat kinderen een hoge leeftijd bereiken en dat ze een toekomst hebben, maar ook dat ze een gezonde toekomst hebben. Dat ze leren bewegen. Daarom is leren zwemmen heel belangrijk. Het werkt des te beter als je dat met al je klasgenoten tegelijkertijd doet, want dan zit er ook nog een sociale kant aan. De bezuinigingen die bereikt worden door het vervoer niet meer te vergoeden, zijn op zich al heel erg gering. Je kunt afvragen van: moetje nou voor zo'n onbenullig bedrag, eigenlijk, een dermate essentiële functie in gevaar brengen? Er wordt gezegd van: maar de ouders kunnen het doen en eventueel kunnen ze een beroep doen op de stichting Leergeld om ze alsnog op die manier kunnen leren zwemmen op eigen initiatief. Dan vraag ik me af of we dat geld dat daar voor nodig is, dan ook weer aftrekken van die 50.000 waardoor die al geringe bezuiniging nog veel
11
geringer gaat worden? Ik zal er niet al te veel woorden meer aan vuil maken. We steunen gewoon de motie van D66 en ik hoop dat de hele raad daarin met ons meegaat. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. De woordvoerder van de ChristenUnie/SGP, mevrouw Catsburg. Gaat uw gang. Mevrouw C a t s b u r g Bedankt, voorzitter. Ik denk, gehoord hebbende wat allemaal op tafel is geweest, dat we samen met alle fracties vinden dat schoolzwemmen of in ieder geval dat zwemles belangrijk is en dat ieder kind ook moet kunnen zwemmen. Het is ook al eerder genoemd door collega's, maar onze fractie vindt het ook: zwemles is primair een verantwoordelijkheid van de ouders en in tweede instantie is daar ook een rol voor de school en tenslotte ook voor de gemeente weggelegd. Voor 13 euro per maand is het in Dordrecht al mogelijk om zwemlessen te krijgen. Ik denk zelf dat dit voor een hele geringe groep ouders een financiële ouders een belemmering zal opleveren. Waar dit toch het geval is, is dan inderdaad, het is al eerder genoemd, dat beroep op stichting Leergeld een optie. Het is al eerder aan de orde gekomen: de evaluatie. Die liet zien dat met name organisatorische redenen en ook de belangenafweging reden is voor het afhaken van scholen. Zelf waren wij vrij positief over het geluid dat wij in de adviescommissie hoorden van de wethouder, dat toch meer scholen het schoolzwemmen hadden volgehouden na afschaffen van het vervoer, dan dat ze in eerste instantie hadden aangegeven. Wij vonden het een hele mooie constatering eigenlijk dat scholen ook zelf oplossingen hebben gezocht voor het vervoer, nadat de financiering hiervan is afgeschaft. Dit sterkt ons eigenlijk in de mening, ik kwam er net al even kort in de interruptie op, dat scholen die het echt belangrijk vinden om ouders en hun kinderen te ondersteunen bij het leren zwemmen, dat deze scholen hiervoor ook moeite zullen doen. Scholen die dit minder als hun verantwoordelijkheid zien of die hier meer de rol van de ouders zien, die zullen denk ik ook makkelijker het schoolzwemmen stopzetten. Vandaar dus ook mijn vraag net aan de heer Schuiten van: wat ons betreft is het de vraag of het weer financieren van het vervoer naar schoolzwemmen ook daadwerkelijk deze scholen zal doen besluiten om het schoolzwemmen dan ook weer op te gaan pakken en ik heb daar eerlijk gezegd sterk mijn twijfels bij. Maar goed, als u mij met cijfers weet te overtuigen, dan hoor ik ze graag. Ondertussen... De heer S c h u i t e n Voorzitter? Wat in ieder geval opvalt in de cijfers is dat 11 scholen met het ingaan van deze maatregel eigenlijk stoppen met schoolzwemmen. Dat vind ik op een totaal van 29, als het gaat over deze specifieke groep scholen, een fors aantal. Mevrouw C a t s b u r g Daardoor weten we inderdaad hoeveel scholen er gestopt zijn, maar dat overtuigt me er niet van dat die ook weer gaan beginnen. De v o o r z i t t e r De heer Husen, gaat uw gang. BETER VOOR DORDT. De heer H u s e n Meneer de voorzitter, ik hoor net van de heer Schuiten, van die 11 scholen, daar zijn er dus 8 van die al voornemens waren te stoppen. Die hebben de gelegenheid aangegrepen om het nu te doen. Dat is met name ook organisatorisch. Het kostte ze te veel tijd. Ook veel kinderen uit Dordrecht Oost en het centrum hebben in groep 4 al een zwemdiploma. Dus van die 11 hadden er toch al 8 afgevallen. De v o o r z i t t e r De heer Schuiten. De heer S c h u i t e n Je kunt natuurlijk twee kanten op redeneren in deze discussie. Voor beide argumenten is wel wat te zeggen, maar voor ons staat toch bovenaan dat we hier een groot risico lopen. Toch heel plat gezegd: dat er toch meer kinderen verdrinken dan zonder de zwemlessen en dat is wat ons betreft een argument om geen risico mee te nemen. De v o o r z i t t e r Mevrouw N ij hof. 12
Mevrouw N i j h o f Voorzitter, dan ga ik toch weer zeuren over dat verband wat er niet is. Ik heb het net nogmaals nagezocht. De verdrinkingsdoden vallen vooral onder OostEuropese kinderen die hier niet ingeschreven staan en onder kinderen onder de 2 jaar, die nog niet op school zitten. De v o o r z i t t e r Ik hoor de heer Karapinar als eerste. De heer K a r a p i n a r Dat bestrijd ik ten strengste. Misschien is de laatste twee jaar of het laatste jaar het geval dat onder de verdrinkingsdoden het meest Oost- Europeanen zijn. Ik heb in 2003 een voorlichtingsbijeenkomst in Dordrecht georganiseerd over particuliere zwemles. Het viel mij echt op dat heel veel ouders niet eens weten van het bestaan van particuliere zwemles, laat staan dat ze een kind op particuliere zwemles zetten. Verdrinkingsdood 75 kinderen gemiddeld in een jaar was toen dat kinderen stierven, waarvan 6 0 % volgens mij allochtoon was omdat a) de ouders het niet wisten of b) ze konden het niet betalen. Van de Oost-Europeanen, dat zijn de cijfers van de afgelopen twee jaar, denk ik, dus dat klopt niet wat u zegt. Mevrouw N i j h o f Ik heb net de statistieken nog eens nagekeken en ik zal je vertellen dat de meeste verdrinkingsdoden vallen bij kinderen in bad onder de 2 jaar. Die zitten nog niet op school. De heer K a r a p i n a r Ook als er maar één kind niet in een vijvertje verdrinkt omdat hij kan zwemmen, vind ik dit al waard voor 50.000 euro. Ze sterven niet allemaal in bad. De v o o r z i t t e r Nee, maar voordat we die discussie gaan voeren J a , gaat uw gang.
Wie zegt voorzitter?
De heer N e d e r h o f Voorzitter, nog even richting meneer Karapinar. U zegt dat er mensen zijn die niet weten dat er particuliere zwemles gegeven wordt. Nou, ik ben nog niet zo oud, maar zolang als ik leef bestaat dat echt. Alle Dordtenaren weten waar. Bij verenigingen, bij de zwembaden kan je particuliere zwemles krijgen. Al heel lang. De heer K a r a p i n a r Nou, blijkbaar kent u alle Dordtenaren dan? De heer N e d e r h o f Behoorlijk. De v o o r z i t t e r Ik denk dat dit een prachtig moment is om naar de volgende woordvoerder te gaan. Mevrouw C a t s b u r g Voorzitter, technisch was ik nog niet klaar met de mijne. De v o o r z i t t e r Was u technisch nog niet klaar? Praktisch wel, of ook niet? Wilt u dan, in welke hoedanigheid dan ook, uw laatste zinnen uit gaan spreken, als woordvoerder op dit punt wel te verstaan. Gaat uw gang. Mevrouw C a t s b u r g Bedankt. Ik wilde dus beginnen met de verplichting richting Optisport die ook al vaker aan de orde is gekomen. Deze verplichting loopt door. Wij hebben in de adviescommissie gezegd dat we dit een hele rare situatie vinden, dat we wel meer dan 2 ton uitgeven aan zwemonderwijs terwijl daar geen vervoer voor beschikbaar is. We hebben toen aangegeven van: of die 2 ton moet worden ingevuld, desnoods door financiering van het vervoer, of die 2 ton moet worden afgekocht. Wat toen eigenlijk aan de orde kwam in de adviescommissie, volgens mij is het eerder genoemd, de vangnetregeling om kinderen in groep 6 te gaan screenen op het wel of niet hebben van een zwemdiploma. Als ze geen zwemdiploma hebben, die kinderen vervolgens ofwel in het weekend ofwel in de vakantie een zwemcursus aanbieden. Dat vinden wij eigenlijk een hele goede optie. Met name omdat dit in de eerste plaats een 13
goede opvulling is van het budget wat nu niet wordt gebuikt vanwege de scholen die afhaken. In de tweede plaats omdat ook de visie die wij hebben op het zwemonderwijs dat dit primair de verantwoordelijkheid voor ouders is, plus ook nog de ambitie om alle kinderen op de basisschool hun A-diploma te laten halen, al deze dingen worden eigenlijk verenigd in dit voorstel. Als wij de wethouder goed hebben begrepen dat zij inderdaad dit als insteek gaat nemen, dan zien wij verder geen reden om de motie te ondersteunen. Dit is echt het eind van mijn woordvoering. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. We gaan de woordvoerder van de VVD. Dat is mevrouw Koene. Gaat uw gang. Mevrouw K o e n e Dank, voorzitter. Ik heb er weinig behoefte aan om te gaan herhalen wat er in de commissie allemaal gezegd is, zeker gezien het feit dat mevrouw Catsburg zojuist op een uitstekende wijze heeft verwoord hoe dat daar verlopen is. Het enige wat ik wil aangeven, is dat wij als VVD zeker niet terugkomen op de keuze die gemaakt is om te bezuinigen op het leerlingenvervoer en wij dus de motie niet zullen steunen. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. We gaan naar de woordvoerder van de VSP. Mevrouw Stolk. Mevrouw S t o l k Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, we leven in een waterrijke omgeving en daarom is het belangrijk dat kinderen zwemveilig zijn. Het college heeft niet voor niets de ambitie uitgesproken dat alle kinderen die van de basisschool komen, in het bezit moeten zijn van tenminste een A-diploma. Er is tot 2029 een contract met Optisport voor het schoolzwemmen. Niet alle scholen doen hieraan mee; een aantal van hen heeft deze keuze gemaakt omdat steeds meer kinderen voordat ze zouden gaan schoolzwemmen, al in het bezit waren van één of meerdere diploma's. Andere scholen zijn afgehaakt omdat het vervoer naar het zwembad door hen zelf betaald moest worden en dat ze dat niet kunnen. Dat is pijnlijk, voorzitter. De scholen die nu nog wel gebruik maken van het schoolzwemmen zijn voornamelijk de Doe effe Gezond scholen en een aantal scholen uit het speciaal basisonderwijs. Ook voor hen is het niet eenvoudig om het vervoer van en naar het zwembad te bekostigen. Waarom wel het schoolzwemmen betalen, maar niet het vervoer? De VSP blijft dit vreemd vinden. Beweging is noodzakelijk bij opgroeiende kinderen. Er is zelfs sprake van betere leerprestaties als kinderen structureel bewegen; ook de Sportraad heeft dit in haar brief gemeld. Door het langlopende contract met Optisport willen wij de wethouder toch vragen om nog eens met Optisport om de tafel te gaan om te kijken of er mogelijkheden zijn om het vervoer van de deelnemende scholen alsnog te regelen. Als de wethouder aangeeft dat dit niet binnen het beschikbare budget kan, dan moet er toch naar de mening van de VSP een budget komen. De motie van D66 zou hier een passende oplossing voor bieden. Dank u wel. De heer S c h a l k e n Voorzitter, mag ik bij interruptie iets aangeven? De v o o r z i t t e r Ja hoor. De heer S c h a l k e n Mevrouw Stolk geeft aan dat bij Optisport gekeken moet worden op welke manier dan eventueel nog het vervoer ook te regelen is. Wat BETER VOOR DORDT betreft komt die 214.000 euro vooral ten goede aan de schoolzwemlessen en gaat dat geld niet naar het vervoer. Vervoer, vind ik, moeten mensen echt zelf kunnen regelen. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Dan gaan we naar de laatste woordvoerder in deze ronde. Dat is de woordvoerder van GroenLinks. Dat is meneer Karapinar. Al eerder hebben we hem gehoord. Gaat uw gang.
14
De heer K a r a p i n a r Dank u, voorzitter. U kent onze slogan wel, denk ik. Het gaat om mensen en niet om cijfers. In dit geval gaat het wat ons betreft om kinderen en niet om cijfers. Het cijfer van 50.000 euro zegt ons echt eigenlijk niks. Als je kijkt naar de politiek die wij bedrijven, soms heb je onderzoekskosten van 50.000 euro. Waar hebben we het over, zal ik maar zeggen. Twee jaar terug was de ambitie van het college 'geen kind zonder A-diploma van de basisschool'. Voor 50.000 euro gaan we die ambitie laten varen. De heer S c h a l k e n Voorzitter, even kort bij interruptie. Volgens mij is dit nog steeds de ambitie van dit college. Dat onderschrijft BETER VOOR DORDT. De heer K a r a p i n a r Volgens u wel, maar mijn fractie is daar niet van overtuigd. De eerste verantwoordelijkheid zijn de ouders en de scholen, wordt genoemd. Dat klopt. Daar is volgens mij iedereen het mee eens, maar de praktijk wijst gewoon anders uit. Elf scholen hebben al aangegeven, de heer Schuiten heeft het ook al aangegeven, te zullen stoppen met schoolzwemmen als de maatregel doorgaat, als deze bezuiniging doorgaat. Meneer Nederhof zegt, volgens mij weet elke ouder dat er particulier zwemles was. Nou, geloof me, ik wist er niks van voordat ikzelf met de cursus begon. De heer N e d e r h o f Voorzitter, dat ligt niet aan de ouders, maar dat ligt dan aan u. Dat ligt dan aan u als u het niet weet, maar de ouders weten het wel. De heer K a r a p i n a r Dank u, maar als ervaringsdeskundige kan ik zeggen dat heel veel ouders het gewoon niet weten. De heer N e d e r h o f Mag ik dan ook ervaringsdeskundige zijn? Toevallig hebben wij een zwemvereniging waar al jarenlang 100 kinderen op een wachtlijst staan voor zwemles. Dat zijn dus eigenlijk allemaal mensen die het niet weten. De heer K a r a p i n a r Ik weet dat er wachtlijsten zijn van ongeveer 1,5 a 2 jaar. Dat weet ik wel. In ieder geval: als GroenLinks kunnen wij uiteraard niet met een voorstel instemmen dat de kans op verdrinkingsdood bij kinderen vergroot. Ik zal gewoon zeggen, ik zie mevrouw Nijhof al chagrijnig kijken, maar daar kan ik niks aan doen. Dat is gewoon eenmaal een feit, vind ik. U kunt mij daar echt niet van overtuigen. Ik zou tegen het college zeggen: "doe effe gezond!". De v o o r z i t t e r Dank u wel, meneer Karapinar. Ik denk dat het goed is dat we eerst even naar het college gaan luisteren in de eerste termijn en daar wordt in voorzien door wethouder Van de Burgt. Akkoord? Wethouder Van de Burgt. Wethouder V a n de B u r g t Dank u wel, voorzitter. Ik denk dat iedereen drie verantwoordelijkheden genoemd heeft. De verantwoordelijkheid van ouders, de verantwoordelijkheid van scholen en de verantwoordelijkheid van de gemeentelijke overheid. Misschien worstelen we wel een beetje met de verantwoordelijkheid die ouders ook nemen. Als ze de verantwoordelijkheid nemen om hun kind vroegtijdig op zwemles te doen en daarmee hun ABC of hun eerste diploma te laten halen, dan heeft dat voor scholen een impact. Zo van: als de helft van de kinderen al kunnen zwemmen als we schoolzwemmen gaan aanbieden, hoe gaan we daar dan mee om? Als die ouders die verantwoordelijkheid nemen en die ziet u ook, de groei is naar zo'n 1.100 mensen die particulier zwemonderwijs doen, dan nemen ze die verantwoordelijkheid. Dat betekent ook dat ze daarmee werken aan de doelstelling die we met elkaar vastgesteld hebben: dat ze diploma A hebben als ze van de basisschool gaan. Het zou mooi zijn en dat zou een element zijn in die verantwoordelijkheid om te zeggen van: spreek nou die scholen eens aan die niet deelnemen aan dat schoolzwemmen, dat ze die verantwoordelijkheid bij ouders wel wakker roepen of wakker houden om hun kinderen wel in feite particulier leszwemmen te laten doen. Die verantwoordelijkheid van scholen, daar spreken we ze steeds op aan. Dat leest u in de stukken. Daar waar ze denken niet deel te nemen o f t e 15
moeten deelnemen, worden ze toch weer benaderd van: denk er nog eens over na om dat te doen. Als gemeente nemen we nadrukkelijk ook weer verantwoordelijkheid. We bieden het aan aan het speciaal onderwijs, speciaal basisonderwijs, aan de Doe effe Gezond scholen in Dordt West. Een vangnetregeling inrichten. Dan zie je dat je die verantwoordelijkheid invult. Zo ontstaat er een heel spectrum om aan de doelstelling te voldoen. Tel daarbij de bijna 300 kinderen die via Leergeld particulier zwemles hebben en dat anders niet zouden kunnen doen vanwege het ontbreken van de financiële middelen. Dan kom je aan een totaalpalet om aan je doelstellingen te voldoen. Ik zou u dat mee willen geven. Laten we verantwoordelijkheden laten waar ze in feite benoemd zijn door u. Laten we daar op aanspreken. Scholen er op laten aanspreken en als gemeente die dingen doen om een vangnet te zijn om voor die doelgroep waarvan je bedenkt dat daar veelvuldig geen diploma is en dat doen we, het ook aan te bieden. Dan komen we wel met een aantal dingen in aanraking. Een aantal van u noemt dat. De heer Heijkoop doet dat en mevrouw Catsburg doet dat en mevrouw Stolk doet dat. Het gesprek met Optisport. Collega Reynvaan heeft in de commissie gezegd dat ze dat gesprek wil vervolgen om te gaan kijken van: wat gaan we doen in dat aanbod voor die 214.000 euro? Dat daar een gat valt, is op zich helder. Drie jaar geleden hadden we het daar ook al over. Wat gebeurt er nou in feite met vermindering van aantal kinderen, aantal klassen en schoolzwemmen met die 214.000 euro? Collega Reynvaan voert dat gesprek en zal dat blijven voeren. Het aanbod moet er zijn voor dat geld. Toch zit er nog een spanning, vind ik. Als je bijna 300 kinderen particulier zwemles kunt geven bij Optisport en je hebt die 214.000 euro en dat wordt bekostigd door Leergeld, dan zit er een dubbeling in. Van dat gevoelen ben ik. Dus ik zou collega Reynvaan mee willen geven in dat gesprek: betrek dat erbij, zodat dubbelingen in hetgene wat we bekostigen, er uit kunnen. Als dat er toe leidt dat dat betekent voor Optisport om na te denken om het aanbod aan te vullen of aan te passen, dan moeten ze dat vooral doen op grond van verantwoordelijkheid nemen. Even naar de SP toe: de verantwoordelijkheid voor het openbaar onderwijs ligt niet meer bij ons. De wet op goed bestuur in 2010 heeft het openbaar onderwijs op afstand gezet. We hebben wel een toezichtsverantwoordelijkheid er nog in, maar niet die verantwoordelijkheid voor het openbaar onderwijs zoals u hem duidde, want die is bij wet ook anders geregeld. Dan komen we bij de motie. Ik denk dat in het dictum, het eerste deel, nadrukkelijk ook kan. Voor mij staat dat weer in aanspreken op verantwoordelijkheden, maar daarmee ook inventariseren van: hoe staat het er voor? De heer Husen, creatieve oplossingen mogen we ook horen en misschien kunnen we die ook benutten bij andere scholen of schoolbesturen. Tweede in het dictum is d a t j e toch aan de centen gaat komen. Ik denk dat inventarisatie eerst moet gebeuren, dat de verantwoordelijkheden in feite daarmee duidelijk zijn. Het gesprek met Optisport moet gebeuren en dat we dan in feite bij u terug moeten komen om dat te doen. Ik zou het eerste dan ook over willen nemen en het tweede niet in deze en u toe willen zeggen dat we terugkomen op grond van inventarisatie en het gesprek met Optisport, hoe we dat verder invullen. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. De heer S c h u i t e n Voorzitter? Even twee dingen. Ik hoor de heer Van de Burgt nog niet heel erg ingaan op aan de ene kant het beleid van het college om alle kinderen met een zwemdiploma van school te laten gaan en de effecten die we op dit moment kunnen zien. Het voorstel van de heer Van de Burgt om de volgorde te hanteren zoals hij net schetst, die zou ik graag even in een schorsing met de collega's willen bespreken. De v o o r z i t t e r Hoe lang wenst u een schorsing, meneer Schuiten? Tien minuten. Dan gaan we om kwart over 3 door met de vergadering. De vergadering is geschorst voor 10 minuten. SCHORSING
16
De v o o r z i t t e r Dames en heren, wilt u weer gaan zitten? De vergadering wordt hervat. De heer Schuiten heeft het woord. Gaat uw gang. De heer S c h u i t e n Dank u, voorzitter. Wij hebben naar aanleiding van het betoog van de heer Van de Burgt de motie aangepast in lijn met zijn betoog en die ga ik nu indienen. De heer H e i j k o o p Voorzitter, even één kleine verduidelijkende vraag. Als de motie is aangepast in lijn met de woordvoering van de wethouder, waarom wordt die dan nog ingediend? Dan is die daarmee toch overbodig? De heer S c h u i t e n Nou, dat valt nog te bezien. Ik denk dat u wel recht heeft om even te bekijken wat er in staat. De v o o r z i t t e r Het is de wens van de heer Schuiten om de motie aangepast in te dienen. Dan gaan we even kijken wat "zoek de verschillen" zijn. Dat kan ik niet zien. Kunt u aangeven wat de verschillen zijn. Oh "draagt het college op". Ik ga even het dictum voorlezen, mag dat? De eerste punt van het dictum is niet veranderd. Dus dat blijft gewoon bij scholen en verder. Het tweede punt van het dictum luidt als volgt: "op grond van deze inventarisatie ontvangt de raad een rapportage in het eerste kwartaal van 2015 om het debat met de raad te kunnen voeren hoe teneinde de geformuleerde ambitie te realiseren, en gaat over tot de orde van de dag." Dat is dus een ander punt dan het tweede zoals dat eerder was genoemd. Dit is motie la en ik zal de motie opnieuw nog even laten verspreiden, maar ik zal hem opnieuw nog even voorlezen. Op grond van deze inventarisatie ontvangt de raad een rapportage in het eerste kwartaal van 2015 om het debat met de raad te kunnen voeren hoe teneinde de geformuleerde ambitie te realiseren en gaat over tot de orde van de dag. We laten hem even kopiëren, tenzij u vindt dat dit duidelijk genoeg is. Ik kijk even rond. Eén per fractie, even? J a , dat lijkt voldoende? Daar wordt nu voor gezorgd. Meneer Schuiten, wilt u verder nog een toelichting geven? De heer S c h u i t e n Nee hoor. Dit is prima zo, wat mij betreft. De v o o r z i t t e r Dan kijk ik even rond. De heer Schalken-den Hartog. De heer S c h a l k e n Voorzitter, dank u wel. Volgens mij heeft wethouder Van de Burgt duidelijk aangegeven dat inderdaad zij ook de verantwoordelijkheid delen, dat de ambitie is en blijft dat basisschoolkinderen de basisschool verlaten met een goed rapport, maar ook in ieder geval een zwemdiploma A, kan ik me zo voorstellen. Wat BETER VOOR DORDT betreft gaan we er gewoon voor zorgen en moet dat de inzet zijn, dat voor die 214.000 euro die we nu bij Optisport brengen voor de zwemlessen, dat dat geld optimaal benut wordt voor het geven van zwemlessen. Het vervoer is wat dat betreft aan ouders ook, om zelf te regelen. Wat meneer Van de Burgt aangaf dat hij zich inderdaad ook wel zo kan voorstellen dat er dubbelingen zullen zijn wat betreft stichting Leergeld en misschien dadelijk wel een onderuitputting van het geld wat bij Optisport beschikbaar is voor schoolzwemmen, lijkt me heel goed om te kijken dat juist alles wat besteed wordt om kinderen te ondersteunen bij het behalen van een diploma, dat dat vooral uit het budget van het schoolzwemmen komt en dat we inderdaad stichting leergeld daarbij beschikbaar houden voor andere zaken die niet met schoolzwemmen te maken hebben. De heer V a n V e r k Voorzitter, ik hoor de heer Schalken zeggen dat hij de 214.000 euro die beschikbaar is, wil bestemmen voor zwemlessen. Ik hoorde de heer Schalken in een eerder stadium van het debat zeggen dat 214.000 euro bestemd moest blijven voor schoolzwemmen. Wat is nu eigenlijk de bedoeling van de heer Schalken? De heer S c h a l k e n Op het moment dat het contract is getekend, is er volgens mij 200.000 euro voor zoveel jaren vastgelegd voor schoolzwemmen. Hoe u het ook noemt: wij vinden vanuit BETER VOOR DORDT dat het geld wat jaarlijks naar Optisport gaat, 17
maximaal benut moet worden voor het verzorgen van zwemlessen voor kinderen die op een andere manier niet aan een zwemdiploma kunnen komen. Dus of dat nou formeel in dat contract schoolzwemmen heet maakt me niet uit. Als het alleen formeel onder het kopje schoolzwemmen kan, dan noemen we het schoolzwemmen, waarbij inderdaad de inzet is De heer V a n V e r k Nee, nee, meneer Schalken... De heer S c h a l k e n Laat mij alstublieft even uitpraten, meneer Van Verk. Gaan we er volgens mij voor zorgen dat er maximaal 214.000 euro wordt ingezet om schoolzwemlessen te verzorgen, waarmee we dus maximaal inzetten op het verkrijgen van een diploma A. De heer V a n V e r k Voorzitter, meneer Schalken doet nu een woordspelletje. Daar hou ik niet zo van. De heer S c h a l k e n Daar bent u ook goed in, meneer Van Verk. De v o o r z i t t e r Meneer Van Verk heeft het woord. De heer V a n V e r k Ik ben liever maar duidelijk. We hebben het over schoolzwemmen. Daar is 214.000 euro voor. Of voor zwemlessen, in zijn algemeenheid en dat is een veel breder begrip. Dat kan namelijk naar veel meer doeleinden toe gaan dan alleen schoolzwemmen. Dus u moet daar duidelijk in zijn. Dan moet u niet zeggen hoe dat in het contract staat van zoveel jaar geleden. Dat zou dan mij een worst wezen. Wat wilt u nu eigenlijk met die 214.000 euro bereiken? De heer S c h a l k e n Voorzitter, als ik daar op mag reageren? Meneer Van Verk geeft aan dat het hem een worst is hoe het Dat het mijn worst is? Nou, volgens mij is het een contract wat ik niet ben aangegaan. Als in dat contract staat dat.... De heer V a n V e r k Pardon, meneer Schalken. De gemeente Dordrecht is dat contract aangegaan en de gemeente Dordrecht werd toen vertegenwoordigd door een college. Een college waar in ieder geval twee partijen die nu ook achter de tafel zitten, daar toen ook in zaten. U zou kunnen afleiden, meneer Schalken, uit het feit dat er een 20-jarig contract is aangegaan, dat het toenmalig college in ieder geval heel veel belang hechtte aan schoolzwemmen en niet het als een bijzaak zag. De heer S c h u i t e n Voorzitter? De heer S c h a l k e n Nou, volgens mij, voorzitter, mag ik als eerste reageren op de heer Van Verk. Volgens mij is duidelijk dat BETER VOOR DORDT hecht aan het behalen van een zwemdiploma voor iedereen in de basisschoolperiode. Als het nu zo is dat in het contract staat dat die 214.000 euro beperkt blijft door schoolzwemlessen, dan zal dat kopje schoolzwemlessen gebruikt moeten worden om er voor te zorgen, maximaal dat budget te gebruiken om iedereen die niet op een andere manier aan een diploma kan komen, daar aan te helpen. Onder dat kopje. Of dat inderdaad, u zegt zwemles of schoolzwemles is, als dat inderdaad alleen kan onder het kopje schoolzwemles, dan noemen we dat schoolzwemles. De v o o r z i t t e r De heer Schuiten heeft nu het woord. De heer S c h u i t e n Dank u, voorzitter. Wat mij betreft is belangrijk de ambitie van het college en van ons allemaal, denk ik, om geen kinderen van de basisschool te laten gaan zonder zwemdiploma. Ook in de aanpassing van de motie bieden we volgens mij een opening om daar later het gesprek opnieuw over te voeren en kunnen we dan bekijken wat daar voor nodig is. Volgens mij hoeven we nu niet te gaan hakketakken over wat er 18
wel en niet precies nodig is tegen die tijd, maar kunnen we het nu laten bij de constatering dat we hier over door willen praten op een later moment. De v o o r z i t t e r Ik ga nog even een rondje kijken of iemand wil reageren op de nieuw ingediende motie. Wenst het CDA nog te reageren? Meneer Heijkoop. De heer H e i j k o o p Voorzitter, ik wil in ieder geval het college danken voor de heldere beantwoording. Wij zijn tevreden met de gedane toezeggingen. De inventarisatieronde bij de scholen en het gesprek met Optisport over de uitnutting van het contract, daar hebben we het eigenlijk over. Ik heb de motie bekeken en ik ben het met de heer Schuiten eens dat die overeenkomt met de toezeggingen die gedaan zijn door de wethouder. Daarmee is die wat mijn fractie betreft overbodig. Er zitten wat structuurdingetjes in. Het moet een rapport zijn. Het moet een Ql zijn. Ik ga er van uit dat het college ons informeert over de mogelijkheden en dat we er dan zeker nog met elkaar over komen te spreken als daar dan aanleiding toe is. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Heeft de PvdA nog een aanvulling? Nee. Dan de SP? ChristenUnie/SGP? Meneer Portier, neemt u mij niet kwalijk. Gaat uw gang. De heer P o r t i e r Ik wou nog even op een paar punten terugkomen die in die eerste ronde aan de orde zijn geweest. Er is gezegd: voor 13 euro kun je wel leren zwemmen. Dat blijkt inderdaad een cursus te zijn bij de Reddingsbrigade Dordrecht. Dat gaat dan om 2 uurtjes op maandag, maar dat is onmogelijk voor alle kinderen in Dordrecht om daar te leren zwemmen. Daar zijn bovendien ook nog wachtlijsten voor. Als je gaat kijken naar Optisport, dan kost een zwemcursus voor zwemdiploma A 768 euro voor 7 maanden. Dus dan praten we alweer over hele andere bedragen. Dus wat echt beschikbaar is voor ouders om zich op in te schrijven, is vele malen hoger dan de bedragen die eerder genoemd zijn. Dus dat is geen reëel alternatief voor ouders. Dat is één. De v o o r z i t t e r Nee, meneer Portier. U zegt iets en daar wil iemand op reageren en dat is mevrouw Koene. Mevrouw Koene, gaat uw gang. Mevrouw K o e n e Dank u, voorzitter. Zwemles via Optisport kost 37 euro per maand. De heer G r o e n e w e g Voorzitter, misschien even aanvullend. De heer Portier pakt natuurlijk, dat komt natuurlijk goed in zijn tomatenstraatje uit, die pakt de privélessen met drie personen. Die kosten ongeveer dat bedrag, kan ik u uit ervaring vertellen. De v o o r z i t t e r Meneer Portier gaat verder met zijn tweede punt. De heer P o r t i e r Privélessen zijn nog veel duurder. In ieder geval zijn de bedragen al 3 keer zo hoog als eerder genoemd in deze discussie; daar blijf ik in ieder geval bij. Ik wil ook nog even terugkomen op het idee dat we als gemeente geen eisen zouden kunnen stellen aan openbare scholen, omdat die op afstand van de gemeente zijn geplaatst. Volgens goed ingelichte partijgenoten van mij kun je gewoon in een verordening op het openbaar onderwijs eisen stellen aan wat zo'n rechtspersoon, die daarvoor is ingesteld, zal moeten doen. Daar zou het schoolzwemmen er één van kunnen zijn, net zo goed als gymlessen door vakleerkrachten. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Ik kijk nog even naar de ChristenUnie/SGP. Geen behoefte meer? Mevrouw C a t s b u r g Zeker wel. Wij sluiten ons qua inhoud, qua reactie op de motie aan bij wat de heer Heijkoop heeft vermeld. Wij hebben ook een beetje de indruk dat deze motie de toezegging van de wethouder erg formaliseert, terwijl dat volgens ons niet nodig is. Wij hebben er vertrouwen in dat als wij er nader over moeten spreken, dat dan ook zal gebeuren. 19
De v o o r z i t t e r Meneer Burggraaf. Nee. Sorry, ik haal u altijd door elkaar. Ik bedoel mevrouw Koene. Dat is zowel een compliment naar de één als naar de ander. Dan gaan we naar de VSP. Mevrouw Stolk was het, geloof ik voordat ik weer een vergissing bega. Nee? Mevrouw S t o l k Nee, ik heb verder geen aanvullingen. De v o o r z i t t e r De heer Karapinar? Nee? Dat was helder. Dan gaan we nog even naar de wethouder luisteren. Wethouder Van de Burgt. Wethouder V a n de B u r g t Voorzitter, ik hecht er aan om nog één ding te herhalen vanuit de eerste termijn beantwoording. Ik vind het ook van belang dat we niet alleen de scholen vragen van: kom terug op een eerder besluit om niet aan het schoolzwemmen deel te nemen. Maar ook als je dat schoolzwemmen niet tot je verantwoordelijkheid neemt op dat moment, om het gesprek met ouders te voeren om die verantwoordelijkheid wel te nemen om zwemles te nemen. Dat doe je met de Zwemkriebels als gemeente. Je zou in het gesprek met die scholen die verantwoordelijkheid ook kunnen oproepen, daar. Dus ik zou een element willen toevoegen van datgene wat ik toegezegd heb, om dat gesprek ook te voeren. Natuurlijk krijgt u, wat ik in de eerste termijn zei, daar inzicht in. Het verhaal van Optisport is er nadrukkelijk wel één. Omdat ik vanmiddag namens mevrouw Reynvaan mag spreken heb ik nog even opgevraagd: hoe staat het nou in het contract? De laatste zin eindigt met: Daar waar een dergelijke situatie zich voordoet, subsidies wegvallen en dergelijke, treden partijen met elkaar in overleg om de financiële consequenties met elkaar te bespreken. Dat doet wethouder mevrouw Reynvaan en dat zal ze blijven doen. Ik denk dat u daar ook over gerapporteerd krijgt en daarvoor acht ik de motie zoals die nu voorligt, overbodig. De v o o r z i t t e r Goed. Ik denk dat wij voldoende beraadslaging hebben gehad over dit punt. Zelfs in een tweetal vormen van moties. Ik kijk even naar de indiener van de motie. Wilt u nog iets met de motie op dit moment? De heer Schuiten van D66. De heer S c h u i t e n Wij willen de motie graag handhaven. De v o o r z i t t e r U wilt hem handhaven? Dat recht heeft u. Eerst naar de twee brieven die genoemd worden onder 17 en 18. Daarvan heeft u kennis genomen en dat is akkoord, neem ik aan. Akkoord. Dan in stemming brengen motie l a . Wie is voor deze motie? Dat is de fractie van D66 (4 leden), de fractie van de VSP (2 leden) en de fractie van de SP (3 leden), GroenLinks (2 leden) en de PvdA (4 leden). Wie is tegen de motie? Dat zijn de 14 leden van BETER VOOR DORDT. Dat zijn de 4 leden van het CDA, de 3 leden van de VVD en de 3 leden van de ChristenUnie/SGP. Dat betekent dat er een meerderheid tegen deze motie is. Deze motie is verworpen. De griffier zegt terecht - de heer Luttens komt de post wisselen, maar de heer Luttens is jarig vandaag. Net zoals wethouder Reynvaan vandaag.(applaus) U ziet, hij is er speciaal voor naar de kapper gegaan. Wij wensen hem en zijn dierbaren nog vele jaren toe in goede gezondheid. Volgend jaar wordt hij 60. Gefeliciteerd. Goed, we gaan naar de volgende punten. 19. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R D E I N F O R M A T I E B R I E F V A N D I E N S T G & J ZHZ O V E R D E J A A R R E K E N I N G 2 0 1 3 , B U R A P 2 0 1 4 E N D E B E G R O T I N G 2 0 1 5 (1367354) 20. D I E N S T G E Z O N D H E I D & J E U G D : I N F O R M A T I E O V E R F I N A N C I Ë L E S I T U A T I E , J A A R R E K E N I N G 2013 EN B E S T U U R S R A P P O R T A G E 2014 (1358700) 21. M E M O A A N D E R A A D O V E R V E R A N T W O O R D I N G S P L I C H T L E D E N A B I N D E G R DIENST GEZONDHEID EN J E U G D (1343601)
20
22. D I E N S T G E Z O N D H E I D E N J E U G D : I N F O R M A T I E B R I E F S T A N D V A N Z A K E N M.B.T. D E I M P L E M E N T A T I E V A N M A A T R E G E N E N I N F O R M A T I E O V E R BENOEMING V A N DE HEER W I J T E N (1328524) 23. R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F O V E R H E T R A P P O R T D I E N S T G E Z O N D H E I D E N JEUGD EVALUATIEONDERZOEK FINANCIËLE EN CULTURELE ASPECTEN TEKORT (1305689) De agendapunten 19 t / m 23 worden gezamenlijk besproken. De v o o r z i t t e r Het is niet de bedoeling, heeft u zelf te kennen gegeven om discussies hier over te doen die u elders al gevoerd heeft, doch heeft een aantal fracties bepleit om dit punt als bespreekpunt te agenderen voor de raadsvergadering van hedenmiddag. De focus van de discussie zal daarbij gaan over 'wat zijn de mogelijke oplossingsrichtingen' en wie daarvoor verantwoordelijk is. Daarvoor geef ik u graag het woord. Eerste termijn fractie van BETER VOOR DORDT, de heer Schalken-den Hartog. De heer S c h a l k e n Voorzitter, dank u wel. U gaf het al aan: op verzoek van een aantal partijen zijn er diverse stukken over de Dienst Gezondheid Jeugd na de commissiebehandeling als bespreekstuk doorgestuurd naar deze middagraad. Wat BETER VOOR DORDT betreft is het inderdaad goed dat we nadrukkelijk stilstaan bij de situatie waarin de Dienst zich bevindt. Daarom onderschrijven we ook het belang dat we hier nadrukkelijk met elkaar over moeten spreken. Dat het spannend wordt de komende maanden voor de Dienst, dat ziet BETER VOOR DORDT ook en dat er daarmee ook een zware verantwoordelijkheid ligt bij de huidige nieuwe bestuurders is ons ook helemaal helder. Wat we vanmiddag kunnen doen, is volgens mij weinig. Er staan geen stukken op de agenda die hier vandaag een besluit van deze raad vragen. We kunnen vanmiddag nog een keer benoemen dat we allemaal zorg hebben over de Dienst; nog een keer uitspreken dat we het toch wel heel erg betreuren dat het al die jaren zo heeft kunnen lopen en dat het toch wel zorgelijk is en ook bijna onbegrijpelijk is dat nu nog niet met zekerheid kan worden gesteld dat alles boven is, zoals ook al eerder werd aangegeven in de commissie. Dit zegt vooral iets over de cultuur zoals die was bij de Dienst, de afgelopen jaren. We komen er wat BETER VOOR DORDT betreft alleen nu geen steek verder mee. De nu verantwoordelijke bestuurders hebben de schouders er onder gezet om zoveel als mogelijk alles boven te krijgen en de aanbevelingen die zijn gedaan, te gaan verwerken in een verbeterplan en een realistische begroting voor 2015 en verder. Laten we niet vergeten dat bijvoorbeeld de heer Wijten volgens mij in augustus is aangesteld en in september ergens is begonnen. Het vraagt dus tijd om een en ander ook goed vorm te geven en orde op zaken te stellen. Met alle zorgen die ook BETER VOOR DORDT heeft, moeten we die nieuwe bestuurders inderdaad de tijd geven om te komen tot onder andere een realistische begroting. Dit lukt, wat eerder is aangegeven, ook niet op dit moment wat betreft de begroting, maar er is wel toegezegd dat dat gebeurt het eerste kwartaal van 2015. Wij willen dat er dan een reëel document ligt, waarin ook de aanbevelingen uit de onderzoeken terug te vinden zijn. We willen dan ook zien aan welke knoppen er eventueel nog gedraaid kan worden. Verder willen we tussen nu en halverwege maart een soort tussen- of voortgangsrapportage. Hier krijgen we daarom ook graag een toezegging op. De BURAP rapporteerde ongeveer volgens mij tot en met juli en de jaarrekening, daarop wachten, dat duurt nog te lang. Dus het lijkt me goed om te kijken of er misschien ergens in januari een soort tussenrapportage kan komen. In de brief van de Dienst Gezondheid Jeugd van 16 juni staat dat de financiële kolom per 1-12 op orde zou zijn. Wij vragen wat de stand van zaken daarvan is op dit moment. Op korte termijn zien we graag inzicht in welke onderdelen goed en welke onderdelen minder goed scoren wat betreft de beoordeling van de geleverde dienst, alsmede ook de kostprijs van de geleverde dienst. Ik denk dat het heel belangrijk is om helder te krijgen hoe die kostprijsberekening per product nu in elkaar steekt en hoe die wordt. Ook krijgen we graag inzicht in het plan van aanpak om de financiële administratie nu echt goed op orde te krijgen. Worden hier externe deskundigen voor ingeschakeld? Of gaat men het met het bestaande personeel doen? Indien dit laatste het geval is, gaan wij er van uit dat er nu toch wel genoeg besef is dat het anders moet dan 21
voorheen. De huidige systematiek wordt als erg ingewikkeld en onhoudbaar omschreven. Zo staat in de stukken. Wordt er nu echt op korte termijn deze oude systematiek overboord gegooid en wordt er een nieuwe systeem ingericht? We beseffen ons dat dit vragen zijn op uitvoeringsniveau, maar we hebben wel het idee dat hier vooral ook de problemen liggen. BETER VOOR DORDT denkt dat het goed is wanneer de wethouder nog een keer helder een soort stappenplan met de raad doorneemt, want ik heb het idee naar aanleiding van de commissiebehandeling dat hier wel eigenlijk behoefte aan is. We gaan er dus van uit dat er in maart een structurele oplossingsrichting ligt voor de problemen zoals die er nu zijn bij de Dienst. Om dit in maart goed te kunnen beoordelen, gaan we er dus ook van uit dat er een onderbouwde analyse van de problemen en tekorten op productniveau beschikbaar is met een oplossingsgerichte visie. Ook lijkt het goed om bij een volgende rapportage duidelijk meer inzichtelijk de vinger te krijgen achter de oorzaak van de tekorten en waarom dit eigenlijk ook zo lang niet zichtbaar is geweest. Van vorig jaar nog van een beperkt tekort, wat dan ook vooral incidenteel was, is het nu ineens toch een aanzienlijk bedrag structureel. Wat is er gedaan met de uitkomsten van het cultuuronderzoek? We zien dit ook graag terug in de rapportage. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, mag ik de heer Schalken een vraag stellen? Meneer Schalken, wij hebben in maart, wij hebben in juni in de gemeenteraad met elkaar over de Dienst Gezondheid en Jeugd gesproken en dan ook met name toen naar boven kwam van: wat is er aan de hand? We hebben ook de voortgang besproken van: hoe gaan we nu verder? Ik krijg nu een beetje het gevoel dat u zeg maar met uw woordvoering weer die stap terug aan het zetten bent van: waar is het ontstaan, et cetera. Terwijl we op mijn gevoel nu op een punt zijn met elkaar en dat hebben we ook in de commissie met elkaar benoemd, dat we zouden spreken vanmiddag over welke oplossingsrichting, dus welke kaders geef je daar voor mee en wie is daarvoor verantwoordelijk? Hoe pas ik dat nu tegen elkaar af, meneer Schalken? De heer S c h a l k e n Volgens mij is duidelijk ook in de commissie de onzekerheid vanuit de commissie nadrukkelijk naar voren gekomen van: inderdaad, hoe ziet die oplossingsrichting er uit? Volgens mij ligt die onzekerheid in het feit dat er nog zo weinig zichtbaar op papier staat die daar die oplossingsrichting moet bewerken. Mevrouw De S m o k e r Meneer Schalken, wat heeft u dan nog meer nodig op papier? Want we hebben financieel inzage gekregen waar het allemaal verkeerd gaat. Er ligt een gedegen accountantsrapport onder. Er is geconstateerd waar het op cultuur verkeerd gaat. Kijk, we kunnen wel blijven zoeken van 'waar zitten de oorzaken', maar volgens mij waren we nu met elkaar bezig juist die stap te gaan maken, ook om aan het bestuur mee te geven de kaders van 'die kant gaat het op'. Want anders blijven we veel te lang praten over 'hoe is het ontstaan?' en dat hebben wij al gehad met elkaar. De heer S o y Voorzitter? De v o o r z i t t e r Meneer Soy, goedemiddag. Gaat uw gang. De heer S o y Voorzitter, ik wil even interrumperen op de inbreng van D66. Dat verbaast mij namelijk, want ik heb de afgelopen weken dit dossier aardig goed gevolgd en ook in de regio. Uw collega deed daar de woordvoering, de heer Reumers en daar hebben we ook heel veel vragen gesteld over hoe dat heeft kunnen ontstaan. Daar hebben we ook zelfs nog een toezegging van de directeur gekregen dat we meer informatie krijgen over de oorzaak en dat we ook meer informatie zullen krijgen richting de toekomst. Dus dat is niet alleen kijken naar de toekomst: hoe gaan we dit in de toekomst oplossen? Om het in de toekomst te kunnen oplossen moeten we eerst weten wat dus de oorzaak van het probleem is. Welke diensten zijn verlieslatend, los van het cijfer dat de Dienst in zijn algemeenheid krijgt, maar ook gewoon specifiek: welke diensten kosten ons gewoon te veel? Als we daar geen informatie op hebben, als we daar geen sturingsinformatie op hebben dan is het wel * p i e p * lastig om daar een beslissing op te nemen.
22
Mevrouw De S m o k e r Het is heel erg moeilijk, meneer Soy. De v o o r z i t t e r Dat laatste wordt niet genotuleerd. Mevrouw De Smoker. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, dank u wel. Meneer Soy, dan heeft u toch de woordvoering van mijn fractie anders geïnterpreteerd dan dat wij daar mee bezig zijn. Want wij zijn juist bezig om kaders te vinden, gericht op de toekomst. Wat dat betreft is het accountantsrapport gewoon ook helder geweest over waar een aantal oorzaken liggen. Ik krijg het gevoel dat we veel te lang stil blijven; voor je het weet blijven we veel te lang hangen in het verleden, in plaats van dat we vooruit kijken. Wat dat betreft wil ik gewoon veel eerder stukken hebben en inzien dan wat nu is toegezegd, maar daar zal mijn collega het zo over hebben. De v o o r z i t t e r Meneer Schalken was aan het woord. Ik stel voor dat hij zijn ronde afrondt en dat we dan naar de volgende woordvoerder gaan. De heer S c h a l k e n J a , dat ga ik doen. De heer V a n V e r k Voorzitter? De v o o r z i t t e r Meneer Schalken, gaat uw gang. De heer S c h a l k e n Ik ga verder inderdaad en ik moet u zeggen dat ik met die magere politieke vraag die er lag, ben gekomen tot deze woordvoering met de fractie, omdat er juist eigenlijk in de commissie al zo over gesteggeld werd: op welke manier gaan we nu een politieke vraag in elkaar steken, zodat we daar vanmiddag nog op terug kunnen komen? Mevrouw K o e n e Voorzitter, vindt de heer Schalken dit geen onderwerp dan, wat het verdient om in de raad besproken te worden? De heer S c h a l k e n Dit verdiend absoluut om besproken te worden. Absoluut en daarom ga ik nu verder. De v o o r z i t t e r Gaat u verder. De heer S c h a l k e n Dank u wel, want ik wil inderdaad aangeven dat wij zeker geen behoefte hebben aan het overdoen van een commissievergadering. Maar er is wel een vraag waar we graag een antwoord op krijgen van de wethouder wat betreft de invlechting van de begroting van de Serviceorganisatie Jeugd. Daar is een reservering van 9,6 miljoen met een begroting van de Dienst Gezondheid en Jeugd. Die wordt samen gevlochten en op die manier wordt die ingediend bij de provincie. Klopt het daarmee dat er één reserve ontstaat? Wat BETER VOOR DORDT betreft kan het niet zo zijn dat deze reserve die dadelijk ontstaat, gebruikt kan worden voor het dichten van de tekorten bij de Dienst. Wij willen dat deze reserve nadrukkelijk beschikbaar blijft voor wanneer er eventuele tekorten zouden ontstaan op termijn bij die Serviceorganisatie Jeugd. Met de bespreking van de jeugdhulp de afgelopen jaren en het optuigen van de serviceorganisatie is er afgesproken dat bij eventuele overschotten uit die reserve het deel terugvloeit in de algemene middelen van de gemeente. Voor Dordt is dit vastgesteld op een bedrag van 2,6 miljoen. Ook in navolging op mijn eerdere vraag: hoe verhoudt zich dat tot de invlechting van die begroting die naar de provincie gaat? Als laatste. Kort geleden hebben we kennis van de constatering dat niet alleen de infectieziektebestrijding, maar ook het toezicht op de kinderopvang, het onderdeel van medische milieukundigen en het toezicht op de verpleeghuizen onvoldoende is. Hiervoor zou voor 1 februari een verbeterplan geleverd moeten worden. Gelukkig staat er ook tegenover een 8,3 aan waardering voor de diensten die worden geleverd bij de klanten. 23
BETER VOOR DORDT hecht aan de kwaliteit van de Dienst en wil graag geïnformeerd worden over de stand van zaken van de verbeterplannen en hier laat ik het bij, voorzitter. De v o o r z i t t e r Woordvoerder van het CDA, meneer Rovers. De heer R o v e r s Voorzitter, dames en heren, u heeft allen ervaren dat dezer dagen de wintertijd is ingegaan. Sommigen zullen vooral vaststellen dat het daarbij eerder donker is en anderen zal het meer opvallen dat het 's morgens eerder licht is. Het noodzakelijkerwijs verzetten van de bakens bij de Dienst Gezondheid en Jeugd kent eenzelfde tweedeling aan ervaringen. Enerzijds zien we het donkere beeld van de BURAP en de duistere financiële huishouding, maar anderzijds is er hoop en verwachting dat licht in die duisternis geworpen wordt door de interimmanager Wijten en een wakker geschud bestuur met een nieuwe wethouder aan de leiding. Dat de Dienst Gezondheid en Jeugd met uitzondering van wat kanttekeningen bij de afdeling infectiebestrijding en de andere afdelingen die genoemd zijn, goed werk levert en door de afnemers met ruim een 8 gewaardeerd wordt; is goed. Ook de CDA-fractie vindt dat verheugend en dat heb ik in de commissievergadering ook gezegd. Ook heb ik toen opgemerkt dat als we de Dordtse begroting in november gaan vaststellen, optimaal geïnformeerd willen zijn over de laatste stand van zaken met betrekking tot de tekorten bij de Dienst Gezondheid en Jeugd. Structureel 2 miljoen en incidenteel 6 ton. Is het dat? De bedragen leken nog wat onzeker te zijn, maar zit de bandbreedte tussen de 1,5 en 3 miljoen? Van die onzekerheid zou ik af willen en het was goed te vernemen dat de wethouder zou proberen toch nog dit jaar wat van de begroting te laten zien in plaats van in maart 2015, wat aanvankelijk werd voorgesteld. We hopen dat dit lukt. Dan helpt dat om een bij mij een misschien wat misplaatst wantrouwen weg te nemen. Als nieuwkomer, dat er eerder al vastgesteld financiële problemen waren die door een eerder ter oplossing daarvan aangestelde manager niet opgelost zijn, dat maakte mij natuurlijk geneigd om me gereserveerd op te stellen ten aanzien van de nieuwe troubleshooter en de laatste verwachte begroting. Het moet wel weer licht worden bij de Dienst Gezondheid en Jeugd. Dat is ook van belang om met vertrouwen de wintermaanden in te gaan, waarin de grote decentralisaties ook hun financiële risico's hebben. In de commissievergadering heb ik ook aangegeven dat mijn fractie zich zorgen maakt over wat er op pagina 10 in de BURAP staat over de overeenkomst van 9 november 2011 met de 5 grote woningcorporaties, de gemeente en de Sociale Dienst. Het ging daarbij om een regeling om problematische huurders met complexe problemen op het gebied van schulden, criminaliteit en zorg in goede banen te leiden. De kosten die met die regeling gemoeid zijn, werden voor 8 5 % door de corporaties betaald en als de Dienst niet meer zou meedoen, dan houdt de bijdrage van de corporaties ook op en dan stopt deze regeling, met een toename van sociale problemen, met meer dak- en thuislozen tot gevolg. Bij de commissievergadering heeft de wethouder gezegd dat er weer contact met de corporaties zou worden gezocht. We horen graag van de wethouder of de partijen alweer tot elkaar zijn gekomen. Meneer de voorzitter, dames en heren, het mag dan weliswaar wintertijd zijn; voor ons betekent dat geen winterslaap. De CDA-fractie zal het verbeterproces bij de Dienst Gezondheid en Jeugd actief en kritisch volgen, maar met vertrouwen in de aangestelde mensen die met verbeterplannen komen. "Nu daagt het in het Oosten, het licht schijnt overal", wordt er in deze wintertijd wel gezongen. Ik dank u wel.
De v o o r z i t t e r Wat een mooie bijdrage. Dank u wel, meneer Rovers. We gaan naar de woordvoerder van D66. Gaat uw gang. U komt ook naar voren. Het woord is aan de heer Reumers. De heer R e u m e r s Voorzitter, dank u wel voor het woord. De heer Schalken heeft er terecht op gewezen dat we uitvoerig hebben stilgestaan in de combinatiecommissie van Bestuur en Middelen en Sociaal bij de financiële situatie van de Dienst Gezondheid en Jeugd. We hebben een fel debat gevoerd over het grote financiële tekort van de Dienst. 24
Nog steeds blijft bij mij het bedrag van 2,6 miljoen euro nagalmen op een begroting van 27,5 miljoen. Voor mij blijft dit heel erg veel en ook voor de burger die wij vertegenwoordigen, ook gegeven het feit dat de rekening op dit moment naar de burger wordt toegeschoven. Een belangrijk punt voor D66. Het heeft in ieder geval geresulteerd in de vraag hoe we als raad kijken naar de oplossingsrichtingen en wie daarvoor verantwoordelijk is. Voorzitter, over de oplossingsrichtingen willen we als D66 kaderstellend het een en ander meegeven aan de wethouder. We verwachten een sluitend meerjarenperspectief bij de aanstaande begroting, een transparant en realistisch opgebouwd budget voor 2015 en een afbouw van de extra bijdrage uit 2014 voor het einde van deze collegeperiode. Het hoe laten we aan het college en we geven ter overweging mee dat het misschien te bespreken is om met toch een lagere klanttevredenheid genoegen te nemen, want een 8 is misschien ook wel een beetje veel in deze tijd. De verantwoordelijkheden. De Dienst maakt deel uit van de gemeenschappelijke regeling onder dezelfde noemer. Andere onderdelen zijn de Regionale Ambulancevoorziening en de nieuwe Serviceorganisatie Jeugd. De laatste speelt een belangrijke rol in de decentralisatie van de Jeugdzorg. Alle reden voor D66 om te leren van de Dienst Gezondheid en Jeugd en de inzichten over de verantwoordelijkheden op te pakken. Wij zouden graag vanmiddag helderheid krijgen in de verantwoordelijkheden van de Dordtse collegeleden in het dagelijks en het algemeen bestuur. Daar zijn inmiddels 2 brieven over verschenen, in augustus en eentje in oktober. Wij snappen het nog niet. Voorzitter, D66 is voor duidelijke verantwoordelijkheden. Een voorzitter zit voor en neemt een neutrale positie in bij de besluitvorming. De leden zijn verantwoordelijk voor de inhoud. Ons inziens ligt dat ook zo vast in de wet. Het loopt voor ons nu vast op twee punten. Ten eerste, Dordrecht is met twee leden met stemrecht vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur en we vragen ons af of dat niet leidt tot een onevenredig Dordts aandeel in het stemrecht. Ten tweede, de onbeantwoorde vraag wie politiek verantwoordelijk is. Zijn dat nou beide wethouders, of redeneren we volgens de lijn van de interne portefeuille verdeling? Als dat laatste het geval is, hoe gaan we dan om met de financiën? Want in de bijdrage die verstuurd is aan de raad is dat in geen van beide portefeuilles expliciet benoemd. Dat is nou juist wel waar we hier de discussie over voeren. Daarbij vraagt D66 zich af: wie is verantwoordelijk voor het geheel? Zeker ook voor ons belangrijk met in het vooruitzicht de grote decentralisatie in de jeugdzorg. Wij vragen ons dus nogmaals af of de geldende constructie overeenkomstig de wet is en vragen daarop een reactie van het college. Een vervolgvraag daarop zou kunnen zijn of het college ook bereid is om de statuten van de Dienst Gezondheid en Jeugd te laten aanpassen als de huidige verantwoordelijkheden niet conform de wet belegd zijn. Een andere vraag aan de wethouder is dat tijdens de discussie die we gevoerd hebben in de combinatiecommissie van bestuurlijke middelen en sociaal er een aantal toezeggingen zijn gedaan door de wethouder. Die zouden worden meegenomen naar de meest recente bestuursvergadering. Die is gisteren geweest en we zouden graag horen van de wethouder wat er nou precies in de bestuursvergadering besproken en besloten is met betrekking tot de suggesties die eerder in de Dordtse raad gedaan zijn. Dank u wel.
De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. We gaan de woordvoerder van de PvdA en dat is meneer Van Verk. De heer V a n V e r k Voorzitter, eerst moet mij toch iets van het hart. Ik weet niet of het een compliment is, maar ik wil in ieder geval een ervaring met u delen met de nieuwe opstelling. Ik stel vast dat het college weer zijn oude positie heeft ingenomen, als ware stadsregent aan het hoofd van deze vergadering. Mijn indruk is eigenlijk dat ze meer opgehokt worden en de voorzitter terzijde is geschoven en de raad langzaam in de hoek wordt gedrukt. Misschien symbolisch voor de regeerperiode van deze tijd. De heer G r o e n e w e g Voorzitter? Meneer Van Verk, kunt u mij vertellen hoe de Sportraad in de door u zo fantastisch gevonden opstelling heeft vergaderd? U wilt toch even een uitstapje maken, dus dan kunnen we dat misschien even doen. 25
De heer V a n V e r k De Sportraad? Ik heb niks met de Sportraad te maken. Ik heb over deze vergadering. De heer G r o e n e w e g Deze zaal is multifunctioneel, dus als u dan doelmatig geld uit wilt geven... dus ik zal het u vertellen: omdat het gewoon niet werkbaar was, omdat het natuurlijk te belachelijk is, zelfs zoals het nu staat, wat mij betreft dat we twee mensen de hoek indrukken. Die hebben daar de voorzitter gezet omdat de zaal namelijk niet functioneerde. U wilde een godsvermogen als clubje uitgeven om die opstelling te wijzigen. De heer V a n V e r k Nou, goed. Die discussie voeren we nog wel een keer elders. De heer G r o e n e w e g U begint er over, meneer Van Verk. De heer V a n V e r k Ik wilde even iets van mijn ervaring kwijt. Voorzitter, de Dienst Gezondheid en Jeugd. Een hoofdpijndossier binnen anderhalfjaar nadat de Dienst in deze vorm is opgestart. Ik heb daar de woorden mismanagement en wanbeleid bij gebruikt in de krant. Mismanagement door de directie. Daarvan is sprake naar mijn idee als de continuïteit van de bedrijven in gevaar dreigt te komen. Wanbeleid is in feite een slecht beleid dat gevoerd wordt door een bestuur. Voorzitter, er zijn twee zaken die aan de orde zijn. Er is een tekort van 2 miljoen structureel, waarvan de accountant vaststelde dat er in 2013 al sprake was van een tekort van minimaal een miljoen. Ik heb zelfs een cijfer van 1,8 miljoen ergens gelezen. Laten we daarover duidelijk zijn: die tekorten worden uiteindelijk betaald door de burgers van deze stad. Uiteindelijk zal het ten koste gaan van geld wat we anders zouden kunnen besteden. Als je de rapporten leest en ik ben het met de heer Soy volledig eens: je moet de oorzaken verkennen en kennen, wil je het probleem kunnen oplossen, dan zie je dat er voor de tekorten feitelijk drie redenen worden gegeven. Er is sprake van een regiostaf. Heel lang bleef mij onduidelijk wat dat nou was, maar dat blijkt overgebleven erfenissen van de regiostaf Zuid-Holland Zuid, waarvoor de Dienst een deel of een groot deel moet betalen. Onder andere een pand aan de Noordendijk waar nog geld naar toe gaat. Dat geld wordt versleuteld in overheadkosten en daarmee krijg je een volstrekt duistere begroting, meneer Rovers, dat klopt. Het tweede punt is de taakstelling van 1,4 miljoen. De inwonersbijdrage is in 2013 omlaag gebracht, maar het bestuur vergat om dat door te berekenen in de begroting. De uitgaven bleven namelijk wel op het gelijke niveau. De derde is het vertrek van de Jeugd Gezondheidszorg dat uiteindelijk leidt tot frictiekosten. Die zijn deels incidenteel, maar die leiden ook tot hogere overheadkosten, want de Dienst Gezondheid en Jeugd zit in een groot pand wat alleen nog maar groter werd en waarmee de kosten hoger werden. Dat leidde tot een strategisch positioneren, één van de cultuuronderdelen. Logisch: wanneer een belangrijk deel van je dienst vertrekt, zal je als directie geneigd zijn om een overlevingsstrategie uit te zetten, want voor je het weet raak je nog meer kwijt. Dus wat dat betreft is dat niet zo'n rare reactie. Op antwoord van een vraag van mij wie nou eigenlijk de dragers van de cultuur bij de Dienst waren, antwoordde de wethouder dat iedereen dat is. Als iedereen dat is, dan weten we dat eigenlijk niemand dat is, want dan voelt niemand zich meer verantwoordelijk. Ik heb daarbij vastgesteld dat wat mij betreft de cultuur bij de uitvoerende dienst van de GGD, of de Dienst Gezondheid en Jeugd, dik op orde is. De 8,3 is iets waar we trots op kunnen zijn, dat een Dienst zo hoog kan scoren. Dat dat dan wel wat minder zou kunnen, meneer Reumers, dat vind ik een verkeerde houding. Een 8,3 moetje koesteren en die moetje bewaren. Waar gaat het nou eigenlijk mis in het bedrijf? Onze analyse is dat het op 2 plekken misgaat: in de top van het bedrijf waar drie mensen niet harmonieus met elkaar kunnen samenwerken, de controller overbelast wordt en eigenlijk wordt uitgerangeerd in de besluitvorming en de directeur niet bij machte is om dit adequaat op te lossen. Gevolg is: slechte voorstellen, niet voorzien van financiële paragrafen. Het tweede punt waar het misgaat is de administratie. Financieel is die onduidelijk, ondoorzichtig en donker, zoals de heer Rovers zei. Het beperkt zich helaas niet alleen tot het financiële. We hebben ook 26
kunnen vaststellen dat bij de afdeling Infectieziekten de inspectie heeft vastgesteld dat de zaak niet op orde is. Administratief niet op orde, zegt dan de directeur in de krant. Hij houdt het klein. We kunnen met een gerust hart gaan slapen. De Dienst waakt over onze infectieziekten. Hij vergeet dat juist administratieve handelingen in dat opzicht van uitermate groot belang zijn. Als een administratie niet deugt bij het onderdeel infectieziekten, raak je heel snel het inzicht en overzicht kwijt hoe die zich verspreiden. Kortom, mijn conclusie is dat niet iedereen de drager is van deze cultuur en dat het antwoord eigenlijk ondoordacht en onterecht was. Wie zijn nou wel de drager van de cultuur? Ik heb al benoemd de top, maar vooral het bestuur lijkt de drager van de cultuur te zijn. Er wordt veel begrip voor het verleden getoond. Dat is de eerste conclusie uit het cultuurrapport. Vroeger was alles slechter, wat appelleert aan het gevoel bij bestuurders dat zij het beter doen. Klaarblijkelijk hadden zij dat nodig. Positief nieuws brengen was de houding van de staf. Maar misschien wilde het bestuur wel niet anders horen. Op 11 februari wordt de stormvlag gehesen door de Auditcommissie. Wat is de reactie binnen het bestuur? De heer Van de Burgt geeft aan het volste vertrouwen te hebben in de realiseerbaarheid van de afspraken; op 11 februari. De heer Wagemakers vindt de conclusies voorbarig. Die staat als een kapitein op het schip de Titanic, wat langzaam ten onder gaat. De heer Vat, nu DB-lid voor bedrijfsvoering, ervaart de brief van de Auditcommissie als een motie van wantrouwen. Dat verzin ik hier niet; dat staat in het rapport van de cultuurcommissie. De v o o r z i t t e r Meneer Reumers. De heer R e u m e r s Voorzitter? Meneer Van Verk, gegeven de politieke vraag die we toch hebben proberen te formuleren: welke oplossingsrichtingen dan wel welke randvoorwaarden zou u willen meegeven? De heer V a n V e r k Daar komen we vanzelf op, meneer Reuvers. Reumers. Het strategisch positioneren wordt hoe langer hoe meer van belang, temeer omdat de verkiezingen nakende zijn. Dus vlak voor 18 maart. Men slaagt er dan ook in het hele verhaal goed weg te stoppen tot na maart. Wat ons verbaasd heeft, is de manier van besluitvorming die mondeling en zonder financiële componenten gaat. De heer Deloitte duidt daarvan dat zij hopen dat de wethouders thuis beter bediend worden. Dat hopen wij dan ook maar. Tenslotte veel intentie en weinig actie. Daarin is weinig veranderd. Als ik de brief van 14 oktober van het college lees, dan staat daar en ik zal het citeren: "Het vervolgtraject bij :wat gaan we daar voor doen? De raad wordt in oktober 2014 gevraagd de zienswijze uit te brengen op de voorlopige begroting 2015." Vandaag is het 28 oktober en wij hebben nog geen kennis kunnen nemen van welke voorlopige begroting dan ook. Veel intentie, weinig actie. Mijn conclusie was dan ook gerechtvaardigd dat er sprake is geweest van een slecht beleid in de totaliteit van met name het bestuur. Slecht beleid is een ander woord voor wanbeleid. Nu de verbeteringen. De oplossingsrichting waar de heer Reumers zo om vraagt. Laten we vooraf vaststellen dat we tot op heden vooral ontwijkende antwoorden hebben gekregen; dat er ook geen afstand is genomen van het gevoerde beleid en dat er nog steeds veel goede intenties zijn. De wethouder geeft daarbij aan dat ze hard werkt aan de verbetering. Wij vragen ons af of ze voldoende ingewerkt is, maar wat de wethouder in ieder geval niet past, is dat zij een slachtofferrol aanneemt waarin ze zegt van: 'We doen zo ons best, maar wij worden ook....'. Wij verwachten leiderschap van deze wethouder. Een slachtofferrol past niet bij een zelf gekozen positie. Het leiderschap moet dan wel mogelijk worden gemaakt en als we op dit moment het college bekijken, dan zien we toch een alom vertegenwoordigende wethouder die zich met werkelijk alle portefeuilles bemoeit, waarbij wat mij betreft toch het meest stuitende dieptepunt was, j a , meneer Sleeking, dat gaat inderdaad over u, het meest stuitende dieptepunt was dat hij raadsleden aansprak op hun uitspraken in de commissie, waarbij zij tot de orde werden geroepen. Volgens mij is de verhouding nog altijd zo dat de raad de baas is en niet het college. Voorzitter, in het rapport wordt een aantal zaken vastgesteld en wordt een aantal aanbevelingen gedaan. Eén van die aanbevelingen is dat er een bestuur zou moeten worden samengesteld dat voldoet aan 27
een aantal competenties. Volgens ons is dat de eerste oplossingsrichting die we moeten zoeken, maar dat is wel een oplossing op de langere termijn. Niet voor morgen. Voor morgen moet er als de, ....ik zal het woord niet gebruiken, maar moet er met de nodige snelheid worden gewerkt aan de noodzakelijke stappen die we moeten nemen. Dat betekent wat ons betreft dat er zo snel als mogelijk een voorlopige begroting van de Dienst Gezondheid en Jeugd moet komen waarover de raad zich kan buigen. Dat we betrokken worden bij de verbeterplannen zoals die worden gemaakt en dat er uiteindelijk een definitieve begroting komt die wat ons betreft het liefst voor 31 december 2014 op de mat ligt. Voorzitter, de tweede stap moet zijn dat het bestuur zich gaat bezinnen op zijn positie en beoordeelt of zij voldoet aan de gegeven competenties zoals in het rapport staat. Voorzitter, tot zover mijn eerste termijn. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. We gaan naar de woordvoerder van de SP. J a , gaat uw gang, meneer Meijer. De heer M e i j e r J a , meneer de voorzitter. Aansluitend op de eerdere beschouwingen wil ik nog een viertal punten onder de aandacht brengen. De SP constateert dat de uitvoering van de wettelijke taken uitgaat van het solidariteitsbeginsel. Het verbaast ons dat dit beginsel door het bestuur niet altijd in het oog is gehouden. Het verbaast ons nog meer dat men openlijk schampert over de controlerende taak van de gemeenteraad. Dat heb ik echt toch wel een paar keer kunnen constateren in de commissies en ook bij de Drechtraad. Dat er gewoon door de directeur, de interim-directeur gezegd werd van: j a , maar u als gemeenteraad bent overal verantwoordelijk voor en j a , goed, wij wassen onze handen in onschuld als bestuur en directeur. Nou, dat vond ik lastig om te horen. Onze vraag is dus ook of de gemeenteraad wel altijd correct, op de juiste wijze en op tijd is geïnformeerd, de afgelopen jaren. Het zou de wethouder sieren om van de gevolgde procedures verslag te doen. Dan hebben we nog een punt gevonden. De SP vindt het raar dat tot op heden de overhead van de Dienst Gezondheid en Jeugd zo groot is gebleven. Ondanks alle veranderingen en investeringen in de afgelopen jaren is er geen betaalbare organisatie met lage overheadkosten gekomen. Graag zien we daar een compleet plan voor terug. De SP verbaast zich ook over het bestuursbesluit dat indertijd is genomen om een langdurig huurcontract op het Gezondheidspark aan te gaan, tegen veel te hoge kosten, exclusief onderhoud en we vragen ons op dit moment hardop af of dit huurcontract niet beter opengebroken kan worden. We zien een voorstel daar graag van tegemoet. Ten laatste vinden wij het eigenlijk al vreemd waarom er op dit moment gekozen is om extra kosten voor een interim-directeur te maken. Deze is dus blijkbaar niet ingehuurd om dat te doen wat we nu juist willen horen: het kenbaar maken van hoe het zo is misgelopen. Dan vragen wij ons daarbij af van: wat zijn nou eigenlijk de kosten van zo'n directeur? Gaat dat richting de Balkenende-norm of is het een wethoudersalaris? Meneer de voorzitter, het komt op deze manier van besturen niet goed met de Dienst Gezondheid en Jeugd. De SP is van mening dat het voortaan echt anders zou kunnen. Het gaat immers om het geld van de belastingbetaler. Het zou allemaal slimmer, handiger en eenvoudiger kunnen. Daarom lijkt het ons als SP wel zinvol om op enig moment met een initiatiefvoorstel te komen. We zouden kunnen nadenken met zijn allen om, wanneer we het hebben over gemeenschappelijke regelingen, eenzelfde regime te gaan invoeren. Namelijk dat de looptijd van afgesloten contracten niet langer dan 5 jaar zal duren. Of dat we zeggen: we laten het bestuur en directie die onder dit soort regelingen vallen, voortaan voordat zij handtekeningen zetten onder financieel veeleisende besluiten, deze eerst goed onderbouwd en doorgerekend aan de gemeenteraad voorleggen. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Dan gaan we naar de woordvoerder van ChristenUnie/SGP. Dat is meneer Staat. De heer S t a a t Voorzitter, dank u wel. De Dienst Gezondheid en Jeugd verkeert in zwaar weer. Kort voor het zomerreces bleek het nodig te zijn hard in te grijpen in het management van de Dienst. De maanden daarna kwamen nog veel financiële 28
tegenvallers naar voren. De jaarrekening 2013 sluit met een tekort van 600.000 euro. Over dit lopende jaar tekent zich een fors tekort af van 2,6 miljoen euro en wordt door de directie en bestuur opgemerkt dat nog steeds niet alle financiële kwesties bekend zijn. Over de begroting van 2015 wordt nog flink gediscussieerd. Duidelijk is wel dat we met een stevig tekort van ruim 2 miljoen euro rekening moeten houden. De fractie ChristenUnie/SGP kan zich vinden in de lijn zoals die door het bestuur en directie is ingezet. De eerste stappen daarvan hebben we al besproken op 24 juni jongstleden. We hebben vertrouwen in de aanpak zoals ingezet in het bestuur en de interim-directeur, de heer Wijten. Wel is het zo dat we als gemeenteraad nog dit jaar betrokken willen worden in de verschillende keuzescenario's welke zijn aangekondigd rond de begroting 2015 en behandeling daarvan dus niet ergens pas in februari of maart volgend jaar. We hebben twee memo's ontvangen over de rolverdeling en verantwoordelijkheden van onze Dordtse bestuursleden, de wethouders Lambrechts en Van de Burgt. De inhoud hiervan leidt bij de fractie ChristenUnie/SGP niet tot aanvullende vragen. Het huidige bestuur, in functie sinds mei/juni jl. kan niet worden afgerekend op hetgeen wat in de vorige of laatste periode heeft kunnen ontwikkelen. Het kader wat we mee willen geven aan het bestuur, is dat zo spoedig als mogelijk sprake is van een sluitende begroting. De heer V a n V e r k Voorzitter, de heer Staat merkt terecht op, of: die merkt op dat het huidige bestuur niet kan worden afgerekend op de daden van het vorige bestuur, maar er bestaat toch ook zoiets als bestuurlijke continuïteit? Ten tweede: vindt u dan niet dat het bestuur weliswaar niet afgerekend kan worden, maar meer duidelijk afstand kan nemen tot het voorgaande bestuur? De heer S t a a t Voorzitter, dit punt is ook in de junivergadering al aan de orde geweest. Ik herinner me dat mevrouw De Smoker daar specifiek toen een vraag over heeft gesteld, over de rol van hoe dat de wethouder Van de Burgt zijn rol zag in het oude bestuur en ook voortgezet in het nieuwe bestuur. Ik heb mevrouw De Smoker toentertijd bijgevallen in haar vraag en wethouder Van de Burgt heeft daar, wat mijn fractie betreft, heel helder en duidelijk antwoord op gegeven, wat ik hier niet ga herhalen. Dat kunt u prachtig nalezen in onze notulen en in die zin hebben wij daar op dit moment voldoende houvast aan. De heer V a n V e r k Voorzitter? Bent u dan niet van mening, meneer Staat, dat na 24 juni er allerlei rapporten zijn verschenen waarin toch wat meer helderheid ontstaat over oorzaken van en d a t j e toch op zijn minst zou kunnen verwachten dat het bestuur daar meer uiting zou geven van hoe zij daar dan tegenaan kijkt, op zijn minst? De heer S t a a t Voorzitter, ik wil niet in herhaling gaan vallen. Een fors deel van het oude bestuur is er niet meer, natuurlijk. Dat is gewisseld vanwege de raadsverkiezingen. Twee bestuursleden zijn blijven zitten. In ons midden is de wethouder Van de Burgt en wat ik al zei, wat onze fractie betreft heeft hij daar voldoende afstand van genomen. Hij heeft ook zijn zetel ter beschikking gesteld en is toch gevraagd te blijven zitten. Wat dat betreft, hoe vervelend de zaken ook zijn die na die tijd, na 24 juni om het zo maar te zeggen, naar voren zijn gekomen, brengt mijn fractie niet bij een ander standpunt als wat we eerder tot nu toe hebben ingenomen. Voorzitter, ik kom tot een afronding. We steunen de aanpak welke tot nu toe is ingezet door het bestuur en de directie. Wat ik al aangaf: wel willen we zo snel als mogelijk duidelijkheid over de financiële situatie over het lopende jaar 2014 en idem over de begroting 2015. Wat dat betreft pleit ook de fractie ChristenUnie/SGP voor op korte termijn een helder plan aanpak, een stappenplan. Dat is overigens ook al toegezegd op de bijeenkomst in de Drechtraad, begin oktober jl. Graag horen we daar de reactie van de wethouder op. Voorzitter, tot zover. De heer V a n V e r k Voorzitter? De heer Staat zegt nu dat er een stappenplan is toegezegd in de Drechtraadvergadering. Ik heb het nog niet gezien. Vindt u dit ook niet veel intentie en weinig actie?
29
De heer S t a a t Voorzitter, er zijn zo veel dingen in gang gezet de afgelopen maanden. Er is een uitvoerige evaluatie. U heeft er net uitvoerig uit geciteerd ook, uit die evaluatie. Er staan heel veel verbetermaatregelen in. Er staan hele goede acties. We hebben toch, hoe u dat ook wendt of keert, te maken met een bestuur dat nog maar sinds eind mei of begin juni zelfs, denk ik, geïnstalleerd is. We hebben te maken met een tijdelijke directeur die ergens half augustus benoemd is. Wij geven ze graag de kans en de gelegenheid om de acties die in al die plannen en die stukken die wij hebben gekregen, tot uitvoer te gaan brengen. De heer V a n V e r k Voorzitter, hoe beoordeelt de heer Staat dan het gevoel van urgentie wat er zou moeten zijn? Of niet, misschien? Zou hij daar wat kunnen zeggen? De heer S c h a l k e n Voorzitter, als ik daar bij interruptie ook op mag reageren? Ik kan me niet voorstellen dat u ook niet heeft kunnen merken dat in de diverse besprekingen wel degelijk de urgentie is bij het bestuur en bij de mensen om ook echt aan te pakken, maar dat dat wel moet op basis van zoveel mogelijk documenten die inderdaad beschikbaar zijn om te kijken wat er in het verleden allemaal fout is gelopen. Dat het goed en zorgvuldig moet zijn voorbereid. De heer V a n V e r k Ik begrijp dat u het gevoel van urgentie als positief beoordeelt, maar ik vroeg het aan de heer Staat en ik zou ook graag zijn oordeel willen hebben. Die zou zich natuurlijk naadloos kunnen aansluiten, maar dan heb ik nog wel een vraag. De heer S t a a t Voorzitter, ik ga toch in herhaling vallen. Er zijn zoveel dingen al in gang gezet en we geven het huidige bestuur vertrouwen en de directie, dat dat ook zo gaat gebeuren. Het gevoel van urgentie; een klein beetje ga ik daar wel met u in mee, want ook mijn fractie dringt er op aan dat er sneller als eerder gezegd, volgend jaar maart 2015, dat we eerder die begroting en dergelijke willen hebben. Maar laten we de zaken nou even ook, het bestuur en de directie, de tijd gunnen dat ze daadwerkelijk aan verbeteringen kunnen werken. De heer V a n V e r k Maar goed, dan spits ik mijn vraag toe en ook voor de heer Schalken. Ik constateer dat er begin oktober, ik meen 7 oktober, een toezegging wordt gedaan van een stappenplan. Nee, dat was 1 oktober zelfs. Ik constateer dat er in een brief van 14 oktober een toezegging wordt gedaan over het beoordelen van een begroting. Veel intenties, weinig actie. Als we daarover in discussie zijn op 14 oktober in de commissie, dan blijkt ook niet dat het gevoel van urgentie er is, want we moeten trekken en duwen en alles uit de kast halen om überhaupt een toezegging te krijgen dat we vandaag misschien te horen krijgen dat we misschien inzage krijgen in de voorlopige begroting van de Dienst Gezondheid en Jeugd. Als wij dan zeggen van 'het is crisis, u moet eerder bij elkaar komen', dan wordt daar schouderophalend op gereageerd. Dan ontbreekt toch het gevoel van urgentie? De heer S c h a l k e n Voorzitter, als ik daar op mag reageren? Volgens mij wordt onterecht aangegeven dat het eigenlijk een beetje nonchalant werd afgedaan, maar volgens mij is de bestuurders die toen in de commissievergadering aan de tafel zaten het er ook aan gelegen om alles zorgvuldig te doen. Zij kunnen geen toezeggingen doen die ze niet waar kunnen maken, maar ze kunnen wel aangeven dat ze hun uiterste best doen om te kijken op welke manier ze zoveel mogelijk kunnen tegemoetkomen aan de vraag vanuit de raad. Volgens mij heeft mevrouw Lambrechts ook aangegeven dat na de vergadering van gisterenmiddag op een zo kort mogelijke termijn zij terug gaat koppelen wat er uit die vergadering is gekomen en ik kan me zo voorstellen dat ze dat misschien straks nog wel zou doen. Dat weet ik niet. De heer V a n V e r k Voorzitter, ik maak ernstig bezwaar tegen het woord 'nonchalant'. Dat heb ik niet gebruikt. Ik neem namelijk absoluut niet aan dat de wethouder, noch het bestuur de zaak nonchalant opvatten. Wat ik de wethouder en het bestuur verwijt, is dat 30
ik het gevoel van urgentie mis. Als er op 27 november 2014 pas een vaststelling is van een voorlopige begroting, dan denk ik: volgens mij moet dat toch eerder kunnen, als we daar begin oktober al over spreken met elkaar? Het is niet een nonchalance, maar het is wel een langzaam, maar zeer traag voortgaan van het proces. Er is feitelijk sprake van een crisis. De heer Rovers noemde dat 'de donkere periode van de GGD'. Er wordt geen voortgang gemaakt. De heer S c h a l k e n Interruptie, voorzitter? De heer Van Verk had het over 'schouderophalend'. Ik heb het dan nonchalant genoemd, maar volgens mij komt dat wel aardig overeen. De v o o r z i t t e r De heer Staat rondt af. De heer S t a a t Voorzitter, ik was al bijna tot een einde, of ik was al tot een einde, maar even een reactie op de heer Van Verk. Ik heb in mijn woordvoering aangegeven dat wij de urgentie voor snellere helderheid rondom de begroting onderschrijven en ik ben ook heel benieuwd hoe de portefeuillehouder daar op reageert. Nog even ook, dat schiet me nu ineens te binnen, de heer Rovers gaf een prachtige woordspeling aan over zomer- en wintertijd et cetera en alle effecten die daarom heen horen. Nou viel me wel op, als u een blik werpt hier op de klok in de raadszaal, dan is de tijd stil blijven staan en wij hopen dat dat zeker niet het geval gaat worden met de Dienst Gezondheid en Jeugd, maar daarin hebben wij toch vertrouwen op dit moment. Voorzitter, dank u wel. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. De woordvoerder van de VVD heeft het woord. Dat is mevrouw Koene. Mevrouw Koene, gaat uw gang. Mevrouw K o e n e Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, ik moet dan toch wel eventjes denken aan de laatste opmerking van de heer Staat over de klok die stil staat. Ik heb er twee inmiddels aangepast, maar daar kon ik nog niet bij, meneer Staat. Dat doet mij ook even denken aan de verlichting bij de GGD. Daar heb ik gisteren een tweet over geplaatst, sommige mensen zullen dat gezien hebben, waar alleen nog de " G " verlicht is en ik daar ook wel enige symboliek in zag, zeg maar. (...) Ik wil zo meteen overigens de klok eventueel wel bijstellen, hoor. Even ter zake. Voorzitter, ik heb al eerder aangegeven en er zijn meerdere partijen die dat hebben gedaan, dat wij als raad eigenlijk helemaal niet hoeven te willen wachten tot maart voordat er een goede, degelijke begroting ligt. Dat komt omdat er nu een fors tekort is en wij maken ons als VVD daar zorgen over. Ook dat hebben wij al eerder gezegd. Niet alleen omdat de Dienst hierdoor belemmerd wordt in haar functioneren, maar ook omdat dit betekent dat dit de inwoners van 17 gemeenten meer geld gaat kosten en daarom moet er gekeken worden naar oplossingen. Terwijl er geprobeerd wordt om de financiën op orde te brengen, hoeven de gedachten over die mogelijke oplossingen natuurlijk niet stil te staan. Het woord urgentie is al een paar keer gevallen. Je brengt in beeld wat de Dienst doet, wat de diverse onderdelen kosten en welke stappen je mogelijk nu zou kunnen zetten; natuurlijk uitgesplitst in wettelijke en niet wettelijke taken. Ondanks dat de raden er in directe zin niet over gaan, is het raadzaam die er allemaal wel bij te betrekken. Laat weten hoe ver je bent, dus welke stappen er al zijn gezet. Maak een schets hoe je als directie en bestuur denkt dat er een levensvatbare dienst ontstaat. Nog beter, geef de raden de mogelijkheid zich uit te spreken over de opties die er zijn en de keuzes die gemaakt kunnen worden. En j a , we waren er ook vanuit gegaan dat wij daar inmiddels al wat over te horen hadden gekregen. Dat er wat meer duidelijkheid zou zijn. Welke stappen er gezet zijn en hoe de aanpak gaat luiden. De toezegging die is gedaan dat de raden aan de knoppen kunnen draaien, daar willen wij namelijk wel gebruik van kunnen maken, maar daar willen we ook van dat dan daadwerkelijk van invloed is op de uitkomst en niet dat je uiteindelijk voor een voldongen feit komt te staan. Wat betekent het als je teruggaat naar alleen de wettelijke taken? Is de Dienst dan levensvatbaar? Of als je met elkaar tot de conclusie komt dat alles wat nu onder de noemer Dienst Gezondheid en Jeugd wordt gedaan, zo gehandhaafd moet worden en dat dus een structureel tekort met 31
zich meebrengt, dat je dan jaarlijks 2 a 3 miljoen moet bijleggen. Wil je dat? Het is geen branche waar je ooit winst kan maken. Dat hoeft ook niet, voorzitter. Als we maar een concreet kostenplaatje hebben op basis van de keuzes die we met elkaar gemaakt hebben, zodat we weten wat er van iedere gemeente wordt verwacht. Tot die tijd zal de VVD dit dossier met bovenmatige interesse volgen. Voorzitter, tijdens de gesprekken die wij nog over de Dienst Gezondheid en Jeugd zullen hebben kunt u van de VVD hierop dan ook een kritische houding verwachten op de inhoud. De v o o r z i t t e r De VSP heeft het woord. Mevrouw Stolk. Mevrouw S t o l k Voorzitter, laat ik positief beginnen. De producten die geleverd worden door de Dienst Gezondheid en Jeugd krijgen een ruime voldoende van de klanten. De medewerkers leveren dus goed werk. De VSP maakt zich wel zorgen over de inhoudelijke score van de Dienst. Op de meeste onderdelen is deze positief, behalve op de algemene infectieziektenbestrijding en de tuberculosebestrijding. Wat is de oorzaak van de onvoldoende? Ligt het antwoord hierop bij financiën of binnen de cultuur van de Dienst? Nu lijkt het opgelost te worden met 166.000 euro, maar wat als er een nieuwe infectieziekte uitbreekt, zoals bijvoorbeeld nu Ebola. Komt de Dienst dan weer vragen om extra geld? Wij zouden ons als VSP namelijk kunnen voorstellen dat dit nu juist één van de dingen is waar je als Dienst van bent en waar je van tevoren rekening mee zou moeten houden in je bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering bevat namelijk in eerste instantie de wettelijke taken. Wij gaan er vanuit dat deze in beeld met het kostenplaatje wat hierbij hoort en dat dat ook zo opgenomen wordt in de begroting van 2015. Voor de niet wettelijke taken ligt dit lastiger. Tenminste, dat hebben wij tijdens de presentatie in de Drechtsteden begrepen, want wat wil je nu als Dienst doen? Welk maatwerk wil je leveren en welke zorg? Wie betaalt dat? We kunnen ons als VSP ook wel voorstellen dat daar inmiddels ook wel ideeën over zijn en ook hier hoort dan een kostenplaatje bij. Als wij horen dat er bijvoorbeeld vanuit de Dienst 'om niet' gewerkt wordt in het Veiligheidshuis, hoe verantwoord je dat dan in je eigen begroting? Ben je dan zo naïef om te denken dat dit ook wel bijgelegd gaat worden door de gemeente? Of word je op voorhand wat zakelijker dan d a t j e tot nu toe bent geweest? Dat zou namelijk prima passen in de opdracht van de tijdelijk directeur. Wat was en is de rol van de bestuurders in dit soort processen? Trek je gezamenlijk op met de directie om te komen tot een oplossing die je aan de raad voor kan leggen? Ligt daar dan iets waar de raadsleden de stad mee in kunnen? Want wij willen niet dat we de inwoners van de stad moeten vertellen dat zij het slachtoffer zijn geworden van het disfunctioneren van de Dienst. Tot slot, voorzitter. De heer Schalken gaf dat ook al aan in zijn woordvoering: als er tekorten zijn op de onderdelen van de gemeenschappelijke regeling, hoe verhouden die zich dan tot de eventuele reserves bij andere onderdelen? Het valt immers binnen één begroting. Kan het bestuur eigenstandig besluiten om bijvoorbeeld een overschot bij de serviceorganisatie te gebruiken om een tekort bij een ander onderdeel te dichten, of moet er in dit soort situaties altijd een voorstel ter goedkeuring naar de raden? Voorzitter, dit even tot zover. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Dan gaan we naar de woordvoerder van GroenLinks, mevrouw Kruger. Mevrouw K r u g e r Dank u wel, voorzitter. GroenLinks heeft kennis genomen van de vele stukken die tot ons zijn gekomen in de afgelopen periode, bij de commissies en nu ook weer voor deze raadsvergadering. De jaarrekening geeft een goed beeld van wat er allemaal is gedaan en voor wie. Wanneer we dit lezen, kunnen we vooral tevreden zijn. We kunnen niet direct aangeven welke diensten niet verleend hadden moeten worden of opgepakt. Mogelijk met een vergaande doorlichting dat het een en ander efficiënter kan; mogelijk dat bij stevig doorspreken bepaalde taken elders belegd kunnen worden en niet meer als kerntaken beschouwd hoeven worden. Niet voor niets krijgt de Dienst dan ook een 8,1 voor haar dienstverlening. Het zou dan ook triest zijn als een overheidsdienst ten aanzien van gezondheid niet meer zou bestaan. Eerder is in een commissie al eens 32
aangegeven dat indien dit bedrijf particulier was geweest, het al verschillende malen failliet verklaard zou zijn geweest door inadequate bedrijfsvoering. We kunnen echter niet langer meer stilstaan bij het feit dat er allemaal ernstige nalatigheid is geweest - er moet een oplossing komen. Zoals ook de duidelijke politieke vragen voor vanmiddag zijn: Wat zijn de mogelijke oplossingen en wie is er voor verantwoordelijk? Om bij de verantwoordelijkheid te beginnen. Wij voelen ons als raadsleden van GroenLinks verantwoordelijk om de dossiers kritisch te bespreken en te beluisteren naar wat als oplossing wordt geboden en in welk tijdsbestek. D66 heeft een goed statement gemaakt naar wettelijke verantwoordelijkheden. Ingewikkeld te vatten en mogelijk ook daardoor dat bij deze onduidelijkheid in verantwoordelijkheid de processen anders verlopen dan zij zouden moeten verlopen. Graag willen wij daar absolute duidelijkheid in. We verbazen ons over het gekozen tijdstraject. Het is al verschillende keren gezegd en ik zou het eigenlijk willen roepen: het is crisis! Niet alleen crisis waar we zelf in leven, in de economie, maar op dit dossier is het crisis. Kaders meegeven, zoals door meerdere partijen aangegeven, kunnen wij volledig onderschrijven. Het accountantsverslag geeft voldoende aanknopingspunten om direct aan de slag te gaan. Niet duidelijk is ons waarom dit alles toch nog drie maanden moet duren. Wat doe je bij een crisis? Iets dat DG8J bij uitstek zou moeten weten. Juist, direct handelen! Dan kom ik toch eventjes terug op wat is geweest, want tot twee keer toe is er niet direct en adequaat genoeg ingegrepen. Nu lijken de plannen aardig, maar moeten we nog tot maart 2015 wachten voor er volledige duidelijkheid is in de begroting. Is er dan helemaal niets over te zeggen? Op zijn minst dat de tekorten niet oplopen. Wij hebben niet de volledige indruk dat er direct gehandeld wordt. Immers, zoals de PvdA aangegeven heeft, hebben we nog steeds geen conceptbegroting gezien, terwijl deze wel is beloofd. Wij willen, zoals meerdere partijen ook al hebben aangegeven, meer reëel inzicht in de te nemen stappen, waardoor wij voldoende vertrouwen kunnen hebben in een goede afloop. Tot zover. Dank u wel. De v o o r z i t t e r Dank u vriendelijk. Dat was de eerste termijn van de raad. Het woord is aan het college. Wethouder Lambrechts. Wethouder L a m b r e c h t s Dank u wel, voorzitter. U ook allen dank voor uw bijdrage. Vooral de bijdrage van meneer Rovers gaf inderdaad een goed beeld, denk ik, van hoe het er voor staat. Zoals ik in de commissie ook al tegen u zei: ik begrijp heel goed de gevoelens, vooral over die donkere periode waar we helaas nog voor een deel in zitten. Net als u heb ik natuurlijk die gevoelens ook gehad en nog steeds, maar misschien heb ik meerdere momenten gehad om die af te kunnen reageren of met mensen daarover te spreken. Ik begrijp dat dit voor u ook een belangrijk moment is om uw ongenoegen nog een keer daarover uit te spreken. Geheel begrijpelijk. Van de andere kant, wat mevrouw De Smoker zei: we willen vooral vooruit kijken. Dat is precies ook mijn idee en dat heb ik gedaan vanaf het begin. Dat heb ik niet alleen gedaan, maar met heel veel mensen om mij heen. Natuurlijk, vanaf dag één dat je daar binnenstapt en ziet wat er aan de hand is, begrijp je heel goed dat er inderdaad crisis is. Dat er urgentie is. Dat er zaken aangepakt moeten worden en we hebben dat ook meteen gedaan. U heeft een stappenplan van ons gekregen. U heeft gezien dat de producten opgeleverd worden zoals wij aangegeven hebben, met uitzondering inderdaad van één product: dat is de begroting. De tijdelijk directeur is begonnen in augustus. Die heeft voorrang gegeven, op ons verzoek, aan eerst het validatieonderzoek en daarna de BURAP en nu is hij bezig met de begroting. Er ligt inmiddels een ontwerpbegroting. Ik zal dadelijk nog even ingaan op wat we in de commissie daarover besproken hebben en het stappenplan. Dus de urgentie was al heel snel duidelijk; vanaf minuut 1, zou ik zeggen. Het stappenplan is gemaakt; dat was het plan tot nu toe. Er komt nu een nieuw plan aan en daar zal ik nu van op de hoogte stellen. Nou, laat ik dat maar meteen doen eigenlijk, voordat ik de rest van de vragen ga beantwoorden. Zoals ik toegezegd had in de commissie zou ik ontzettend mijn best doen om er voor te zorgen dat we die conceptbegroting hier zo snel mogelijk zouden kunnen verspreiden. Niet alleen hier, maar natuurlijk ook naar de andere raadsleden in de andere gemeenten. Nou, dat lag nog best wel gevoelig. U snapt: een DB en daarna 33
een AB en een route die gevolgd moet worden. We hebben de volgende afspraak kunnen maken. Gisteren hebben we in DB daarover gesproken. Het wordt nu via een versnelde procedure met de AB-leden en gedeeld en eind van de week heeft u de beschikking over de voorlopige begroting. Ik wil wel aantekenen dat het een voorlopige begroting is, die natuurlijk verder bouwt op de begroting uit de voorgaande jaren, die afgedicht wordt met een inwonersbijdrage. Dat is vooral niet de leest waarop we verder willen gaan. Er moet een nieuwe begroting opgemaakt worden en die moet helemaal opgebouwd worden. Sommige mensen zeggen: moet dat zolang duren? Nou, ik ben ook zeker geen deskundige in het opbouwen van een begroting. Er zijn weliswaar niet al te veel producten, maar als je dat helemaal opnieuw moet opbouwen, met het proces, met het personeel moet inrichten, dan kost dat meer tijd dan de tijd die we nu hebben. We hebben ook aan de provincie gevraagd of we uitstel kunnen krijgen, want die voorlopige begroting zou ook ingediend moeten worden voor 1 december. De provincie heeft daar op geantwoord dat het in orde is om die later aan te leveren. Dat betekent dat u uiterlijk vrijdag de beschikking moet hebben over de voorlopige begroting en dat daarna de tijd die staat voor de zienswijze, dus die 6 weken, volledig benut kan worden. Maar ik hoop dat u zo snel mogelijk zult reageren en ik kan wel een beetje verwachten wat de reacties zullen zijn op die voorlopige begroting, maar daar gaat u natuurlijk uiteindelijk zelf over. Mevrouw K o e n e Voorzitter, mag ik vragen wat er dan met het advies wordt gedaan wat vanuit de accountant is gekomen om, dat heb ik overigens zelf niet horen zeggen, maar dat heb ik gehoord, dat het wel mogelijk is om gewoon nu een blanco blaadje te pakken en in ieder geval te beginnen met de dingen in beeld te brengen waar het om gaat? Ik bedoel, dat staat nog los van de begroting. Dat gaat om kosten. Wethouder L a m b r e c h t s De dingen die we kunnen doen, die zijn inderdaad in beeld gebracht, maar dat wil niet zeggen dat we alles al in beeld hebben kunnen brengen en opnieuw hebben kunnen opbouwen, maar natuurlijk hebben we dat zoveel mogelijk meegenomen. Dat betekent, even verdergaand op het stappenplan: oorspronkelijk was het de bedoeling om 27 november in het AB deze voorlopige begroting te bespreken. Wij zullen nu op 11 december de begroting met uw zienswijzen en de zienswijzen van de andere collega-gemeenten bespreken. Daarna gaat de begroting dan naar de provincie. Verder zullen wij u maandelijks rapporteren. Elke maand worden AB-leden op de hoogte gesteld van de vorderingen die gemaakt zijn. Elk AB lid kan daar wel of niet met zijn of haar raad over praten, maar ik ben in ieder geval vast van plan om dat met u te delen. In die periodieke rapportage spreken we dan niet alleen over de financiële aspecten, maar ook over de cultuuraspecten, wat daar de vorderingen op zijn. Natuurlijk aandacht voor de bedrijfsvoering. Aan het eind van het jaar hebben we besloten, ik durf het woord bijna niet meer in de mond te nemen, de Winterbrief, maar een soort van algemene brief in ieder geval naar alle raden te maken met de stand van zaken. Dan worden in februari/maart weer nieuwe bijeenkomsten georganiseerd, zoals u die heeft kunnen bijwonen afgelopen periode in de subregio's, naar aanleiding van de begroting, waar u allen van harte welkom bent. In de tussentijd wordt er natuurlijk hard gewerkt aan die begroting. We zijn nu bezig met producten om te bouwen. Wij hopen daar deze maand een stuk verder in te komen. We willen dan het begin van volgend jaar gebruiken om de ombuigingsinventarisatie te doen, kijken wat de mogelijkheden daartoe zijn. Dan kunt u de definitieve begroting in maart verwachten, de eindafrekening van dit jaar in april. De begroting van 2016 volgt dan daarna. Ik ben natuurlijk bereid om dit stappenplan schriftelijk aan u te doen toekomen, want ik snap dat dat veel informatie is, nu. De v o o r z i t t e r Mevrouw Kruger van GroenLinks, gaat uw gang. Mevrouw K r u g e r Dank u wel, voorzitter. Ik wilde even vragen, het stappenplan. We hebben nu een tijdschema gehoord. U geeft dan bijvoorbeeld nu aan: er wordt maandelijks gerapporteerd, maar er wordt mij niet helemaal duidelijk waarover er dan gerapporteerd wordt. Ik hoor nu: producten worden omgekat. Is dat één van de dingen
34
waarover gerapporteerd wordt, waarin we duidelijk te zien krijgen van: nou, dit is wat het is, zo moet het gaan worden en daar zitten we in het proces? Of? Wethouder L a m b r e c h t s Onder andere wat ik ook zei, behalve over de financiën en de bedrijfsvoering ook over de cultuuraspecten. Eigenlijk is die periodieke rapportage bedoeld vanuit het DB aan het AB, maar we hebben afgesproken dat de AB-leden vrij zijn om die informatie te delen met de raden. Dat is wat ik in ieder geval van plan ben om met u te delen. Dan blijft u in ieder geval goed op de hoogte waar wij mee bezig zijn. De heer V a n V e r k Voorzitter, de wethouder spreekt over de ombuigingsmogelijkheden die in begin 2015 geïnventariseerd worden. Krijgt de raad daar inzicht in? Kan de raad daarover meepraten, zodat de knoppen waar we het eigenlijk over hebben ook zichtbaar zijn? Wethouder L a m b r e c h t s U krijgt die informatie en naar aanleiding daarvan kunt u natuurlijk mij op pad sturen met een boodschap. Bij de begroting krijgt u in ieder geval twee scenario's aangereikt met verschillende mogelijkheden en knoppen waar u aan kunt draaien. We hebben afgesproken dat u de mogelijkheid krijgt om te kiezen, om keuzes te maken. Dus, j a , daar kunt u over meepraten. Mevrouw K o e n e Voorzitter, komt dat bij de voorlopige begroting? Of bij de begroting die nu nog steeds gepland lijkt te staan in maart 2015? Mevrouw L a m b r e c h t s Dat komt niet bij de voorlopige begroting. Die hebben we gisteren goedgekeurd. Dat is een begroting die we in moeten leveren. Dat komt aan de orde bij de nieuwe begroting die we aan het opstellen zijn. De v o o r z i t t e r Gaat u door. Mevrouw K o e n e Dus, voorzitter, dan betekent dat dat die op een dusdanig tijdstip komt dat wij niet meegenomen worden in de keuzes die gemaakt worden om.... De v o o r z i t t e r Wilt u even wachten, mevrouw Koene? Mevrouw K o e n e Nee. De v o o r z i t t e r Jawel, u wacht wel even, want ik hoor allemaal weer geroezemoes en we zouden proberen onderlinge beraadslaging öf niet te doen, öf in andere ruimte. Mevrouw Koene, gaat u verder. Mevrouw K o e n e Kijk, dat is altijd het nadeel, voorzitter, want dan ben je je zin kwijt. Waar het om gaat: we hebben het over dat we meegenomen willen worden, dat hebben een aantal mensen aangegeven en dat we aan knoppen zouden mogen draaien en weet ik veel wat allemaal. Dat gaan we toch niet meer uitstellen tot maart 2015, hoop ik? Het is toch zo dat we als raad mogen verwachten dat wij ook de komende weken en maanden meegenomen gaan worden in de keuzes die er zijn? Wethouder L a m b r e c h t s Precies, hoogte houden en dat u mee kunt moet die begroting er liggen. Dan dat moet voorafgaand aan die tijd
dat is wat ik u voorleg; dat we u elke maand op de praten en opdrachten mee kunt geven en in maart is het inderdaad te laat om daar over te praten, dus gebeuren.
De heer V a n V e r k Voorzitter, ik begrijp het niet meer zo goed. U zegt toe dat u de maandelijkse rapporten zult doorsturen naar de raad die u als AB ontvangt. Daarin rapporteert u over de financiën, de cultuur en de bedrijfsvoering. Daarin geeft u niet aan dat daar keuzemogelijkheden geschetst gaan worden over welke keuzes we zouden kunnen maken, oftewel de knoppen die daar in zouden worden getoond. Nu zegt u van: 35
nee, dat gaan we dus ook in die rapportages doen. Ik vind het een helder verhaal wanneer u zegt: u krijgt rapportages, dan kunt u de zaak volgen. Wij gaan in begin 2015 een inventarisatie van de ombuigingen maken en die ombuigingen, dat zijn in feite de keuzemogelijkheden die er geschetst worden. Daarover zou, dat vind ik dus de knoppen waar we het over hebben, daarover zou ik nadrukkelijk als raad betrokken willen worden. Als u zegt: dat bedoel ik eigenlijk ook, dan is het in ieder geval helder voor mij wat we gaan doen. Wethouder L a m b r e c h t s Dit is een mooi moment. Dat bedoelde ik precies: we zijn het met elkaar eens. De heer V a n V e r k We zijn het eens over het proces. Wethouder L a m b r e c h t s J a , precies en in dit geval toch ook over de inhoud. Dan de specifieke vragen die nog gesteld zijn. Misschien nog één vraag in het algemeen over de verantwoording. De heer Van de Burgt en ik zitten allebei in de DB. Wij leggen verantwoording af aan het AB. Vanuit het AB legt een collega verantwoording af aan het college. Het college legt weer verantwoording af aan u en wij hebben er voor gekozen dat ik degene ben die dat doet. Nog eenmaal deze uitleg naar aanleiding van de verschillende vragen die daarover gesteld zijn. De heer R e u m e r s Voorzitter? Toch nog even de vraag herhalend vanuit D66, want dat is mij niet duidelijk. Wie kunnen wij nu aanspreken op de financiën van de Dienst? Wethouder L a m b r e c h t s U kunt daar het college en dus mij op aanspreken. Die portefeuille is inderdaad niet belegd bij één van ons, maar bij collega Piet Vat, maar u kunt daar mij op aanspreken. Dan ga ik nu proberen nog naar wat losse vragen te gaan. De heer V a n V e r k Voordat u dat doet, voorzitter. Had jij nog iets? De heer R e u m e r s We hebben toch nog één aanvullende vraag. Het stemrecht, daar is ook nog geen antwoord op gegeven. Daar hebben wij ook nog een vraag over gesteld. De v o o r z i t t e r De wethouder zei zojuist dat ze de afzonderlijke punten nog af zou gaan en u heeft een twee- of een drietal vragen... (...) , die heb ik genoteerd. Daar komt ze waarschijnlijk op terug als ze de partijen afgaat en anders laten we dit aan het eind even terugkomen. Ik vrees dat dit al een stukje Jubal is die aan het oefenen is voor de huldiging, zo dadelijk. De wethouder gaat uw gang. De heer V a n V e r k Voorzitter, dan wil ik toch voordat u naar die losse vragen gaat, nog even terugkomen op die knoppennotitie. Wij kunnen dan aan knoppen gaan draaien. De raad kan een aantal keuzes doen. Nou zitten we in de ongelukkige omstandigheid dat er nog 17 andere raden zijn die ook aan die knoppen gaan draaien. Welk proces ziet u nu als daar tegenstrijdige voorstellen uit komen? Hoe gaat dat dan verder? Wethouder L a m b r e c h t s Dan zullen we daar met het bestuur over van gedachten moeten wisselen en die naast elkaar moeten leggen. Dat is de enige optie, dat we daar in het AB samen uit gaan komen. De heer V a n V e r k Dan rapporteert u dat ook weer terug? Want het is van uitermate groot belang dat de raden, niet alleen wij, maar die andere 16 ook, nauw betrokken blijven. Wethouder L a m b r e c h t s Natuurlijk. Helemaal waar. Ik ga het toch nog een keer proberen, de losse vragen. De financiële kolom is inmiddels op orde. Er is een nieuw hoofd bedrijfsvoering begonnen, afgelopen maand. Ook de processen die afgesproken zijn qua communicatie-overleg en dergelijke zijn allemaal ingevoerd en daarmee hoop ik 36
dat die verbetering daar ook daadwerkelijk komt. Dat plan van aanpak, het stappenplan, daar hebben we over gesproken. Oorzaak tekorten. Zoals een aantal mensen zeiden: we moeten wel weten waar het vandaan komt, dat hebben wij natuurlijk ook geconcludeerd en daarom laten wij nu ook nog uitzoeken wat er precies gebeurd is van 2012 tot 2013. In 2012 was er nog een klein overschot, heb ik mogen vernemen en in 2013 was er opeens een tekort. Dus wij gaan nog kijken wat daar tussen precies is gebeurd en hopen dat we met deze oorzaak kunnen kijken hoe we dat in ieder geval kunnen voorkomen. Belangrijke vraag denk ik ook: de invlechting van de begroting. U heeft inderdaad begrepen van de heer Wijten dat dat inderdaad nodig is voor de provincie, dat invlechten. Dat invlechten kwam in zoverre misschien wat verwarrend over, dat heb ik ook in andere subregio's meegemaakt, dat mensen verschrikt opkeken van: dat was toch vooral niet de bedoeling? Nee, dat is inderdaad niet de bedoeling. Het blijven allemaal eigen organisaties met eigen personeel en een eigen budget. De reserve van Jeugd kan niet gebruikt worden om de problemen bij de Dienst op te lossen. Mevrouw K o e n e Voorzitter, dat is dus niet zo. Ik heb het geïnformeerd bij iemand, die niet het sufferdje van de week is. Er is een gemeenschappelijke regeling en binnen de gemeenschappelijke regeling is de reserve alleen op voorstel van het bestuur, maar het is wel onderling te verschuiven. Zo werkt het in de Drechtsteden en zo werkt het ook met deze gemeenschappelijke regeling. Het is niet geschot. Het is een ontschotte reserve. Wethouder L a m b r e c h t s Ja en wij hebben afgesproken dat we daar niet mee gaan schuiven. Dus de reserve van de één gaat niet gebruikt worden voor de ander. Mevrouw K o e n e Dat is weer wat anders. Wethouder L a m b r e c h t s Er waren nog wat vragen over de problemen op het gebied van toezicht. Kinderdagverblijven, infectieziekten. Over de infectieziekten heeft de heer Wijten ook gesproken in de commissie. Eén van u noemde dat vooral een administratieve aangelegenheid. Dat is natuurlijk in dit geval inderdaad geen kleinigheid, want inderdaad moet heel goed bij gehouden worden wie, waar en wanneer besmet is. Daar moet het nodige op verbeterd worden. Een ander belangrijk punt daaruit was contact met de huisartsen; dat moet jaarlijks plaatsvinden. Door prioriteiten is dat helaas in het gedrang gekomen; dan is de Inspectie daar terecht niet blij mee en krijg je daar een slecht cijfer voor. Dus die contacten moeten weer hersteld worden en misschien op een minder tijdrovende manier; je kunt natuurlijk meerdere mensen bij elkaar roepen en dan dat contact hebben in plaats van bij iedereen om de beurt langs te gaan. Wat betreft de kinderdagverblijven zijn er helaas een paar failliet gegaan in de regio; niet zozeer bij ons, maar in de rest van de regio. Gelukkig hebben een aantal ook weer een doorstart gemaakt. Dat betekende dat er extra inspecties moesten komen. Die zijn wel doorbelast naar de betreffende gemeenten, maar daar was dan wel extra inzet voor nodig op dat moment. Wat betreft de medische milieukunde stond dat hier op zo'n laag pitje, een waakvlam werd het genoemd, dat besloten is dat om te gaan organiseren in Rijnmondverband. Alleen, dat 'waakvlamniveau' vinden zij niet genoeg, dus daar moet wat harder aan getrokken worden en dat kost helaas dan ook weer extra geld. De risico's, daar vroeg de heer Rovers naar. Wat zijn nog de risico's naar aanleiding van de BURAP die gepresenteerd is? Die liep inderdaad tot 1 juli. De risico's kunt u daar ook in terugvinden. Een bedrag van ongeveer 8 ton is daar in genoemd. De belangrijkste risico's op het gebied van Jeugd, die medische milieukunde, de huisvesting, psychosociale hulp die we moeten gaan bieden, dus wij hebben gezegd: de BURAP in juli 2,6 miljoen, maar er lopen nog een aantal zaken die risico's kunnen opleveren en die zijn daarin genoemd. Dat jaar moet natuurlijk nog afgesloten worden. Een aantal dingen zoals die medische milieukunde en psychosociale hulp, die moeten wij toch gaan leveren, toch gaan bieden, dus die zullen inderdaad tot extra kosten leiden. De vraag over de woningcorporaties stelde u ook in de commissie. Morgen is die afspraak met de woningcorporaties, dus daarna kan ik u op de hoogte houden hoe dat verlopen is. De vragen van D66. Ja 2,6 miljoen is veel geld en natuurlijk wil niemand dat die rekening naar ons, naar alle 37
inwoners gaat. We proberen het tekort zo klein mogelijk te houden, maar dat is een beetje raar in dit verband, haast. Helaas zal het zo zijn dat we met z'n allen op moeten draaien voor de tekorten en ik hoop dat dit in de toekomst vooral niet meer zal gebeuren. Maar er zijn niet heel veel andere manieren, behalve nu nog te kijken, nadat we alle maatregelen ingevoerd hebben binnen de Dienst, om er voor te zorgen dat dat niet veel verder op gaat lopen. Over de verantwoordelijkheden hebben we net gesproken. Over het stemrecht, ik weet niet meer precies wat u bedoelde. Ik heb geen stemrecht in het A B ; wel in het DB. Ik zit even te denken wat de precieze vraag was. Uw vraag was of wij de regeling zouden willen aanpassen, volgens mij? De heer R e u m e r s Eerst even over het stemrecht. We willen inderdaad weten of dat tot een probleem leidt als Dordrecht in het DB met twee mensen stemrecht heeft. Wethouder L a m b r e c h t s Dat heeft nog niet tot een probleem geleid, of een opmerking van collega's uit de regio en wij zijn natuurlijk ook wel verreweg de grootste klant, gemeente. Nee, daar zijn nog geen opmerkingen over gemaakt. De v o o r z i t t e r De vraag lag ook nog, misschien kunt u die direct meenemen voordat die zo meteen komt: er is een suggestie gedaan om eventueel statuten aan te pakken, wat uw mening daarop is. Wethouder L a m b r e c h t s Wat mij betreft zijn er geen problemen gerezen tot dusver, dus nee, die zou ik niet daarop willen aanpassen, nu. De heer R e u m e r s Dan is wel nog even de vraag die daaraan vooraf gaat of de inrichting nu, voorzitter, conform de wet is, ja of nee. Wethouder L a m b r e c h t s Sorry, ik verstond het niet helemaal. De heer R e u m e r s De inrichting van de stemverhoudingen of de verantwoording van u... nee, ik formuleer het verkeerd. Nee, het gaat niet over het stemrecht. (...) Sorry, ik ben even aan het kijken in de tekst. Excuus. Onze vraag is eigenlijk of de wijze waarop de raad de leden van de AB ter verantwoording kan roepen, die lijkt niet in de regeling te zijn uitgewerkt en de vraag is of de manier waarop we dat nu invullen, wel conform de wet is. Wethouder L a m b r e c h t s Over de verantwoording heeft u het nu, hè? Niet over het stemrecht? De verantwoording. J a , de regeling zoals wij die nu uitvoeren, dat ik verantwoordelijk ben namens het college, bedoelt u? Dat komt voort uit de Gemeentewet, dus daarmee zijn wij niet in strijd met de wet. Het is een collegeregeling. Wij kunnen als college zelf bepalen wie van ons verantwoordelijk is en verantwoordelijkheid aan de raad aflegt. Dat hebben we hiermee zo bepaald. Mevrouw De S m o k e r Voorzitter, bij interruptie, om het toch nog een beetje preciezer te maken: in de memo van augustus heeft u aangegeven dat aangaande de verantwoordingsplicht, dan heb ik het over de WGR artikel 16, lid 3, dat is niet uitgewerkt in de statuten van de Dienst Jeugd en Gezondheid. Dat ontbreekt nog. Als we nu toch bezig zijn om het een en ander eens goed met elkaar in beeld te brengen, duidelijk te maken en eigenlijk gewoon recht te zetten, is onze vraag: gaat u die lacune herstellen in de regeling, zodat alles ook conform de wet WGR is? Wethouder L a m b r e c h t s Als dat nodig is, dan moet dat gebeuren, maar ik heb begrepen dat dat op dit moment niet aan de orde is. Mevrouw De S m o k e r Het staat in uw eigen memo van augustus.
38
Wethouder L a m b r e c h t s Daar staat in dat wij, wat ik u eerder zei, beiden die taak zouden kunnen hebben, maar dat we als college hebben besloten dat ik degene ben die dat doet. Mevrouw De S m o k e r Nee, het gaat niet om de persoon. Het gaat niet om de poppetjes. Het gaat er om dat we de verantwoordingsplicht niet vastgelegd hebben in de statuten van de WGR. Onze vraag is en dat constateert u zelf ook in die memo: gaat u dat aanpassen? Wethouder L a m b r e c h t s Als dat niet goed gebeurd is, dan moeten we dat inderdaad aanpassen. Daar zal ik dan nog naar laten kijken, of dat inderdaad nodig is en als dat nodig is, dan passen we dat aan, als dat meer duidelijkheid geeft. Mevrouw De S m o k e r Dan horen we dat graag van u. Wethouder L a m b r e c h t s Daarmee heb ik uw vragen denk ik beantwoord; volgens mij de vraag van de PvdA ook. De vraag van de SP was over het langdurige huurcontract. Daar hebben we natuurlijk samen voor gekozen als gemeente. We wisten dat het niet de goedkoopste oplossing was. We zitten vast aan dat contract; dat was een bewuste keuze om ons op die locatie te settelen. J a , daar moeten we dan ook de consequenties van dragen. U had ook nog een vraag over de interim-directeur. Ik weet niet of ik dat hier in het openbaar kan zeggen; ik weet in welke schaal hij zit. Als u dat daarna nog wilt weten, dan wil ik dat wel een keer vertellen, maar dat is, laat ik zo zeggen, dat is volgens normale salariëring. Als u daar belangstelling voor heeft, dan kunnen we dat daarna wel met elkaar wisselen. De meeste vragen van de andere partijen gingen eigenlijk over de sluitende begroting. Wanneer komt de begroting, de aanpak, het stappenplan? Ik denk dat ik dan alle vragen beantwoord heb voor zover ik dat nu kan overzien. De v o o r z i t t e r Eerst mevrouw Koene. Mevrouw K o e n e Voorzitter, ik heb namens ons ook een aantal vragen gesteld. Wat betekent het als je teruggaat naar alleen de wettelijke taken? Is de Dienst dan levensvatbaar? Dat soort vragen heb ik ook gesteld, maar daar heb ik nog geen antwoord op. Kan ik daar een keer een antwoord op krijgen? Wethouder L a m b r e c h t s J a , dat kan, maar ik denk dat dat pas echt naar voren komt als we die hele begroting opnieuw hebben ingericht. Ik weet wat de wettelijke taken nu kosten en ik weet wat we aan subsidie geven voor extra taken, maar daarmee kan ik nu niet zeggen of het dan levensvatbaar is. Mevrouw K o e n e Voorzitter, dat stel ik op prijs, maar waarom ik er zo op hamer: dat gaat er met name om dat volgens mij het proces andersom is, dus d a t j e eerst keuzes moet maken en eerst ook de raden daarbij moet betrekken voordatje überhaupt een begroting kan gaan inrichten. Want als je namelijk besluit om bepaalde dingen niet meer te doen, dan hoefje die ook niet in een begroting te verwerken. Wethouder L a m b r e c h t s Daar heeft u helemaal gelijk in. De v o o r z i t t e r Dan zag ik meneer Van Verk zijn vinger nog opsteken. De heer V a n V e r k Voorzitter, twee dingen. Eerst even nog in vervolg op wat u net zei. Volgens mij is dat wel een toezegging die u gedaan heeft; dat de raden voor de begroting de mogelijkheid krijgen tot. Dat hebben we diverse keren gehoord. Twee dingen nog. In mijn betoog heb ik gezegd dat ik verwacht van het bestuur dat zij, niet op korte termijn, want eerst moeten de zaken geregeld worden, maar dat we in de loop van volgend jaar van het bestuur antwoord krijgen of zij voldoen aan de vijf specifieke 39
competenties die zijn opgenomen in het cultuurplan, zo noem ik het maar even. Of we daar een rapportage over kunnen krijgen en dat is dan meer als alleen maar j a ; ook graag aantoonbaar. Het tweede is dan nog wel een opmerking die u maakt over de geschotte dan wel ontschotte reserves. U zegt, dat hebben we zo afgesproken. Ligt die afspraak ergens vast, zodat daar ook gewoon op blind gevaren kan worden, of is dat ook zo'n afspraak die in de cultuur van mondelinge afspraken is gemaakt? Dat is één en twee, hoe ziet u dan de Dienst Gezondheid en Jeugd laten we zeggen over 3 jaar weer 2 miljoen verlies heeft en het Servicebureau Jeugd 2 miljoen overschot heeft? Gaat u dan toch naar de burger toe om extra geld te halen of zegt u: dat is toch wel een hele nieuwe situatie? De v o o r z i t t e r Op deze vraag zal de wethouder ingaan. Ik kijk nog even naar anderen? Nee? Dan gaat de wethouder hier nog een reactie op geven. Wethouder Lambrechts, gaat uw gang. Wethouder L a m b r e c h t s Wat dat laatste betreft, dat zou inderdaad wel een hele bijzondere situatie zijn en dan denk ik dat we even terug moeten komen bij u hoe we dat moeten gaan oplossen. We hebben afgesproken en ook vastgelegd dat we die reserves niet doorschuiven naar de serviceorganisatie Jeugd in dit geval, maar het zou ook naar AMHK of RHV kunnen zijn. Dat is inderdaad van elkaar gescheiden. Nou ben ik uw eerste vraag even kwijt. De competenties, of u daar op een later moment een rapportage over kunt krijgen en niet alleen maar 'ja', dat was het. Volgens mij heb ik alle vragen dan beantwoord. De heer V a n V e r k Uw antwoord was dus ook j a , begrijp ik. Wethouder L a m b r e c h t s Dat was ook 'ja', ja. De heer R e u m e r s Ik heb nog één vraag ter verduidelijking. De v o o r z i t t e r Ik vroeg net of u nog een reactie had. Wel een korte. De heer R e u m e r s J a , we hebben het toch nog even laten bezinken. Mag dat? De v o o r z i t t e r J a , als u kort bent, want ik rond het nu af. De heer R e u m e r s Dank u wel. Voorzitter, mevrouw Lambrechts heeft eerder verwezen naar de uitgangspunten die bij de conceptbegroting zitten en daar werd onder andere verwezen naar de inwonerbijdrage die er voorlopig nog even in zit. Ik dacht dat u daar zelf ook van gezegd had dat u dat eigenlijk geen blijvende situatie vond en ik kreeg daardoor de indruk dat u er ook op stuurt dat dat op een andere manier wordt ingevuld voor de definitieve begroting. Klopt die interpretatie? Wethouder L a m b r e c h t s Nee, niet helemaal, want we kunnen natuurlijk nooit zonder inwonersbijdrage. Ik heb alleen gezegd dat nu het gat gedicht wordt door de inwonersbijdrage op te hogen, maar dat het natuurlijk niet de bedoeling is om dat te blijven doen. Maar we zullen natuurlijk altijd een inwonersbijdrage moeten leveren, tenzij u natuurlijk besluit dat de tarieven zo hoog worden, maar j a , dan worden de producten niet meer afgenomen. Dus nee, dat is niet mijn bedoeling geweest. De heer R e u m e r s Dan is de interpretatie dat u voorziet in een afbouw van de extra inwonerbijdrage is. Is dat dan correct? Wethouder L a m b r e c h t s Ik hoop dat we het kunnen houden bij de inwonersbijdragen die vastgesteld worden en dat we niet iedere keer terug hoeven om een extra bijdrage. Dat is het uitgangspunt.
40
De heer G r o e n e w e g Voorzitter, ik zit hier weer recent, dus misschien ben ik het een beetje vergeten of zo. De heer Van Verk en eigenlijk meerdere mensen zeggen nu eigenlijk: wij vinden A met z'n allen, dus even in abstracte zin. De wethouder antwoordt daar een aantal keren op van 'ik vind ook A'. Ik heb toch het idee dat we het hier over een gemeenschappelijke regeling hebben, wat dus betekent dat wij hier allemaal A kunnen vinden. Het enige wat wij kunnen doen is de wethouder met A op pad sturen, maar als de meerderheid van dat AB gewoon Q vindt, dan wordt het gewoon Q. Dus we zitten hier nu net te doen alsof het een soort raadsbevoegdheid is en wij alles kunnen bepalen wat er gebeurt en volgens mij is dat gewoon bullshit. Dus misschien dat de heer Van Verk daar antwoord op kan geven en ook de wethouder even. De heer V a n V e r k Meneer Groeneweg, als u het debat goed gevolgd had heb ik diezelfde vraag aan de wethouder gesteld: stel nou voor dat de gemeenteraad van Dordrecht een aantal besluiten neemt waarbij die andere 16 hele andere besluiten nemen, wat gebeurt er dan? De wethouder heeft er op geantwoord: dan zullen wij daar in het AB van de gemeenschappelijke regeling uit moeten komen. De heer G r o e n e w e g Wij nemen geen besluiten. Wij geven alleen maar opdrachten mee dat de heer Van de Burgt als hij zijn vinger moet opsteken in dat AB, ik weet niet hoe die vergaderingen gaan, dat hij dan dat standpunt inneemt. Als de meerderheid van het AB dan een ander standpunt inneemt, dan kunnen wij hier van alles besluiten, maar wij besluiten hier helemaal niets, meneer Van Verk. U loopt nu net het spelletje te spelen en of dat dan voorsorteren is op de toekomst dat als u nu A meegeeft en het B wordt, dat u dan kunt gaan mekkeren, maar ik wil hier toch even helder hebben dat het om een gemeenschappelijke regeling gaat, volgens mij, waar wij alleen mee kunnen geven: wij willen dat u dit standpunt inneemt. Dan herhaal ik nogmaals: al vindt de raad hier A, de wethouder vindt ook A, maar de meerderheid van het AB waar de heer Van de Burgt in zit stemt voor B, dan wordt het B. Dat geldt ook voor zo'n inwonersbijdrage van de heer Reumers. Wij kunnen daar van alles vinden, wij geven dat de wethouder mee, maar daarmee kan de wethouder nergens garanderen dat dat zo wordt. De v o o r z i t t e r Meneer Van Verk nog. De heer V a n V e r k Voorzitter, het is altijd zo gezellig om te debatteren met mijn vriend Groeneweg. Nogmaals, we hebben het er net over gehad: de raad kan besluiten om een opdracht mee te geven aan de wethouder. Maar dan is het net hoe je het formuleert De heer G r o e n e w e g Daar zijn we het over eens, maar u zei net 'wij besluiten'. Wij besluiten niks. De heer V a n V e r k Dan neem je dus als raad een besluit om de wethouder op pad te sturen met een bepaalde opdracht. Dat is wel erg fijnslijperij waar u mee bezig bent, maar ik denk dat de wethouder wel heel goed begrepen heeft wat wij bedoelden. De v o o r z i t t e r Oké. Beste mensen, mag ik even uw aandacht? Is er nog behoefte van het college om te reageren? Nee? Dan wil ik even met u kijken naar de orde, als u mij toestaat. Sowieso zijn we gewoon om om 5 uur te kijken of we de vergadering voor 6 uur af kunnen ronden, of dat we de vergadering verdagen naar 8 uur. Dat is vraag 1. Los daarvan is het zo dat de wethouder cultuur en ik in ieder geval nu, conform wat ik eerder zei, naar de huldiging moeten van Jong Jubal, waar u al enig geluid van hoort, buiten. De eerste termijn is nu geweest. Heeft u behoefte aan een tweede termijn in het debat? Dat is vraag 1. Die behoefte heeft u niet, stel ik vast. Dan ronden we het hierbij af. Dan hoef ik de andere vraag ook niet te stellen of u tot 6 door wilt vergaderen, want die behoefte heeft u dan ook niet. Dat betekent dat u ook niet om 8 uur hoeft terug te komen en dus om 8 uur terug kunt komen, althans die mensen die dat wenselijk achten, voor de commissie Fysiek. Daarmee zijn we aan het eind gekomen van dit punt.
41
Is iedereen daarmee akkoord? Ja? Dan wordt u allen uitgenodigd voor de huldiging van Jong Jubal. De vergadering is gesloten.
42
