Provincie Arrondissement Stad Dossiernr.
Limburg Hasselt Hamont 09399.12
april 2010
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand” Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Opdrachtgever:
Stad Hamont Stad 40 3930 Hamont - Achel
Ontwerp- en adviesbureau Vestiging Hasselt Herckenrodesingel 101 3500 Hasselt tel: 011/26.08.70 fax: 011/26.08.80 email:
[email protected]
afdeling ruimtelijke planning Vestiging Vlaams Brabant Domeinstraat 11A 3010 Kessel-Lo tel: 016/89.34.40 fax: 016/89.57.83 email:
[email protected]
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Revisie
Opmerking
A
screeningsnota
B
aanpassing na advies Dienst BGP
C
aanpassing na advieronde
Naam Opgemaakt: Ruimt. planner/
Handtekening
datum
Peter van der Poort
April 2010
Geverifieerd: Ruimt. planner/ Peter van der Poort
April 2010
projectleider
projectleider Vrijgegeven: Afdelingshoofd Peter Govaerts
April 2010
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 2/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Inhoud 1
INLEIDING ................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 1.1 1.2
2
HET PLANGEBIED ..................................................................................................................................................................................................................................................... 6 2.1 2.2 2.3
3
AANLEIDING TOT OPMAAK VAN HET RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN .................................................................................................................................................................... 15 DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE VAN HET RUP................................................................................................................................................................................................... 15 DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP ................................................................................................................................................................................................................... 16 RICHTINGGEVEND PROGRAMMA ............................................................................................................................................................................................................................. 21 GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN ...................................................................................................................................................................................................................... 27 MOGELIJKE ALTERNATIEVEN .................................................................................................................................................................................................................................. 28
AFTOETSING PLAN-MER-PLICHT ..................................................................................................................................................................................................................... 29 5.1 5.2
6
IN UITVOERING VAN HET GRS HAMONT-ACHEL ...................................................................................................................................................................................................... 9 OVERIGE RELEVANTE BELEIDSDOCUMENTEN ......................................................................................................................................................................................................... 11 JURIDISCHE CONTEXT ............................................................................................................................................................................................................................................. 13
DOELSTELLINGEN, REIKWIJDTE EN DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP.................................................................................................................................. 15 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
5
RUIMTELIJKE SITUERING........................................................................................................................................................................................................................................... 6 BESCHRIJVING VAN DE RUIMERE OMGEVING VAN HET PLANGEBIED ........................................................................................................................................................................ 6 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED EN ZIJN OMGEVING ........................................................................................................................................................................................ 7
RELEVANTE CONTEXTELEMENTEN.................................................................................................................................................................................................................. 9 3.1 3.2 3.3
4
INHOUD ..................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 INITIATIEFNEMER...................................................................................................................................................................................................................................................... 5
DABM VAN TOEPASSING........................................................................................................................................................................................................................................ 29 PLAN-MER-PLICHT ................................................................................................................................................................................................................................................ 29
SCREENING MILIEU-EFFECTEN ........................................................................................................................................................................................................................ 30 6.1 BODEM .................................................................................................................................................................................................................................................................... 30 6.2 WATER ................................................................................................................................................................................................................................................................... 31 6.2.1 Algemeen......................................................................................................................................................................................................................................................... 31 6.2.2 Watertoets....................................................................................................................................................................................................................................................... 32 6.3 LUCHT EN KLIMATOLOGISCHE FACTOREN .............................................................................................................................................................................................................. 36 6.4 GELUID ................................................................................................................................................................................................................................................................... 37 6.5 FAUNA EN FLORA, BIODIVERSITEIT ......................................................................................................................................................................................................................... 37 6.6 LANDSCHAP EN CULTUREEL ERFGOED .................................................................................................................................................................................................................... 38
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 3/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
6.7 RUIMTELIJKE ORDENING ......................................................................................................................................................................................................................................... 40 6.8 ENERGIE- EN GRONDSTOFFENVOORRADEN ............................................................................................................................................................................................................. 40 6.9 MENS ...................................................................................................................................................................................................................................................................... 41 6.9.1 Mens – hinder en risico’s................................................................................................................................................................................................................................ 41 6.9.2 Mens – mobiliteit ............................................................................................................................................................................................................................................ 42 6.10 LICHT, WARMTE EN STRALINGEN ........................................................................................................................................................................................................................ 46 7
CONCLUSIE ............................................................................................................................................................................................................................................................... 47
8
BIJLAGE: RESULTATEN VAN DE ADVIESRONDE ......................................................................................................................................................................................... 48
Lijst van figuren Figuur 1: Situering plangebied in ruime omgeving.................................................................................................................................................................................................................. 6 Figuur 2: Situering................................................................................................................................................................................................................................................................... 7 Figuur 3: Bestaande structuur van het plangebied en zijn omgeving ..................................................................................................................................................................................... 8 Figuur 4: gewenste structuur deelruimte Hamont (kaart 78 GRS) ........................................................................................................................................................................................ 10 Figuur 5: Wonen ................................................................................................................................................................................................................................................................... 16 Figuur 6: Handel ................................................................................................................................................................................................................................................................... 17 Figuur 7: Groene ruimte ........................................................................................................................................................................................................................................................ 18 Figuur 8: Verkeer .................................................................................................................................................................................................................................................................. 19 Figuur 9: Gewenste ruimtelijke structuur .............................................................................................................................................................................................................................. 20 Figuur 10: Stadsontwerp Budelpoort .................................................................................................................................................................................................................................... 22 Figuur 11: Stadsontwerp Kempkens ..................................................................................................................................................................................................................................... 23 Figuur 12: Stadsontwerp Kloosterstraat - Erkstraat .............................................................................................................................................................................................................. 25 Figuur 13: Bodemkaart (GISVlaanderen) ............................................................................................................................................................................................................................. 30 Figuur 14: Vlaamse Hydrografische Atlas (GIS Vlaanderen)................................................................................................................................................................................................ 31 Figuur 15: Bestaande landschappelijke structuur ................................................................................................................................................................................................................. 38
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 4/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
1 1.1
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
INLEIDING INHOUD
Vanaf 1 juni 2008 dient er bij de opmaak van RUP’s formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een ‘onderzoek tot m.e.r.’ moet uitgevoerd worden. De resultaten van het onderzoek tot m.e.r. geven aan of de opmaak van een planMER al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. Dit document is opgebouwd uit volgende onderdelen: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
1.2
situering en beschrijving van het plangebied; beschrijving van de doelstellingen, reikwijdte en detailleringsgraad van het RUP; relevante elementen van de ruimtelijke en juridisch-beleidsmatige planningscontext; aftoetsing plan-MER-plicht van rechtswege; screening van de verwachte significante milieueffecten, rekening houdend met de doelstellingen van het plan en de kwetsbaarheid van de omgeving; eindconclusie.
INITIATIEFNEMER
De initiatiefnemer voor het plan waarop dit onderzoek tot m.e.r. betrekking heeft is: Stad Hamont Stad 40 3930 Hamont-Achel
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 5/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
2 2.1
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
HET PLANGEBIED 2.2
RUIMTELIJKE SITUERING
Hamont-Achel is gelegen in het uiterste noorden van de provincie Limburg: -
In het noorden en oosten grenst de gemeente aan Nederlands grondgebied, met als belangrijkste gemeenten Cranendonck, Leende en Valkenswaard. De bipool Neerpelt-Overpelt vormt de westelijke begrenzing van de gemeente. De buitengebiedgemeente Bocholt (met o.a. deelkern Kaulille) ligt ten zuiden van Hamont-Achel.
BESCHRIJVING VAN DE RUIMERE OMGEVING VAN HET PLANGEBIED
Hamont-Achel maakt deel uit van de “Kempische As”, een grensoverschrijdend stedelijk netwerk dat vanaf Herentals, Geel en Mol in de provincie Antwerpen, over Lommel, Overpelt/Neerpelt en Hamont-Achel in provincie Limburg, reikt tot aan Weert in Nederlands Limburg. De Kempische as is historisch gegroeid rond enkele infrastructuren (Kempisch kanaal en Ijzeren Rijn) en industrieën. Vandaag vormt het een zoekzone voor het opzetten van nieuwe grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden. Hamont-Achel neemt als grensgemeente een strategische positie binnen dit netwerk in.
Figuur 1: Situering plangebied in ruime omgeving
De gemeente heeft een gemengd karakter, deels agrarisch, deels ambachtelijkindustrieel, met evenwel een belangrijk aandeel natuurgebied. Er is in eigen gemeente een industriële tewerkstelling van ongeveer 2.500 personen. Er is pendel naar Nederland (Budel, Eindhoven,…) en naar Overpelt en Lommel.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 6/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
2.3
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED EN ZIJN OMGEVING
ALGEMEEN Hamont is de belangrijkste kern binnen de gemeente. Binnen deze kern onderscheiden we een centrumzone met daar rond de randwijken die samen de kern Hamont uitmaken binnen de gemeente. De centrumzone wordt apart behandeld in het RUP Hamont kern. Aangezien het bestaande BPA Hamont Centrum wijziging d.d. 21/12/2004 door een beslissing van de Raad v. State nietig verklaard werd zal het huidige RUP minstens dit BPA bevatten. Binnen het plangebied bevinden zich ook een aantal stedelijke ontwikkelingsgebieden zoals uitgewerkt in het Masterplan (zie aanleiding tot opmaak van het RUP) zoals de Budelpoort, Stadspark, De zone tussen de Kloosterstraat en de Erkstraat en de Kempkens. Deze gebieden bevinden zich allemaal in het centrum en vallen voor het grootste gedeelte binnen de grenzen van de reeds bestaande centrum BPA’s (zie ook juridische context). Het RUP “Hamont Kern” bevat de overige zones van het Masterplan (historische kern). Figuur 2: Situering RUP Hamont RUP Hamont
kern
rand
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 7/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
RUIMTELIJKE ANANLYSE PLANGEBIED Het RUP Hamont Rand omvat de centrumgebieden rond de historische kern. Deze zijn opgebouwd rond de belangrijkste invalswegen N71 (Bosstraat) en N76 (Stationsstraat). Een groot deel van de ruimte op wandelafstand van de kern werd ingevuld met klassieke woonverkavelingen met open bebouwing. Enkel langs de invalswegen vinden we een dichtere bebouwing . Langs de hoofdassen (Stadswaag – Stationsstraat – begin Budelpoort – begin Bosstraat) is de bebouwingsdichtheid beduidend hoger en komen meer gestapelde en geschakelde woontypes voor. De kernbebouwing heeft een meer gesloten karakter en er komen verspreid verschillende winkels en horeca voor in deze lineaire uitbreidingen richting
Bosstraat, Stadwaag-Stationsstraat (tot over spoorweg) en Budelpoort. Er zijn verschillende publieke gebouwen en diensten aanwezig in het plangebied zoals de bejaardentehuis langs de Bosstraat, ontmoetingscentrum langs de Burg en de sportvoorzieningen in het Stadspark. Het kruispunt tussen de Kloosterstraat, de Budelpoort en de Burg vormt samen met het Kerkplein één aaneengesloten publieke ruimte. De omliggende bebouwingswanden zorgen voor onvoldoende structuur en begrenzing, waardoor de publieke ruimte overgedimensioneerd en onoverzichtelijk is. Ondanks het grote aanbod aan publieke ruimte is de verblijfskwaliteit bijgevolg beperkt. Deze ruimte vormt samen met de Stadswaag de binding met de historische kern. In het plangebied zijn verschillende inbreidingsgebieden aanwezig die op dit moment in ontwikkeling zijn: 1. Bernard Kempplein (in uitvoering) 2. Molenveld (in uitvoering) 3. Stadspark (Emmelenhoek) 4. Kleuterstraat -Stationsstraat In het plangebied zijn verschillende locaties aanwezig die in aanmerking komen voor een stedelijke invulling. Doorheen het plangebied is er sprake van een belangrijk aandeel doorgaand verkeer via de N71 en N 76. De as Stadswaag – Stationsstraat verwerkt veel gemotoriseerd verkeer. Hierdoor is de − bereikbaarheid en zichtbaarheid van de handelszaken goed. Vandaag liggen de meeste handelszaken die het moeten hebben van een goede autobereikbaarheid (oa supermarkten) om die reden langs de Stationsstraat. De belevingswaarde van de publieke ruimte is hier echter minder goed en de ruimte voor voetgangers is beperkt.
Figuur 3: Bestaande structuur van het plangebied en zijn omgeving
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 8/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
3
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
RELEVANTE CONTEXTELEMENTEN
3.1
IN UITVOERING VAN HET GRS HAMONT-ACHEL
De opmaak van het RUP Hamont Rand kadert binnen het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Hamont dat definitief werd vastgesteld in 2003.
RICHTINGGEVENDE BEPALINGEN Hamont werd geselecteerd als hoofddorp en fungeert als kern in een buitengebiedgemeente. Bundeling en concentratie van woon-, handels- en dienstenvoorzieningen in de kernen zijn de ruimtelijke hoofdprincipes bij de uitwerking van de gewenste woon- en leefstructuur van de gemeente Hamont Kernverdichting, centrumversterking en wooninbreiding (of beperkte ruimtelijk verantwoorde uitbreiding) zijn de basisbeginselen voor de ruimtelijke uitwerking van het gedeconcentreerde bundelingsprincipe. De ruimtelijke ontwikkelingen van wonen, handel, bedrijvigheid, functionele sport- en recreatie, diensten en voorzieningen worden gefocust binnen de hoofddorpen Hamont en Achel. De basisvoorzieningen en de uitbouw van een duidelijk centrum voor Hamont als hoofddorp moet verzekerd zijn.
-
-
Visie op de ontwikkeling van het structuurondersteunend hoofddorp Hamont
Binnen het bepaalde centrumgebied van Hamont worden de bestaande handels-, horeca-, en andere functies en voorzieningen (scholen, verzorgingstehuis,…) behouden en versterkt. Nieuwe voorzieningen en functies dienen zich in het centrumgebied in te passen en te integreren. De mix van woonfuncties (appartementen, sociale huisvesting, serviceflats, eengezinswoningen) wordt behouden en versterkt. Op gerichte plekken kan de woonfunctie verder verdicht worden in een aanzienlijke woondichtheid (min. 20 won/ha, tenzij er ook andere functies worden geïntegreerd).
-
-
De bestaande winkelconcentraties langs de Budelpoort, Bosstraat en StadswaagStationsstraat − worden aangewezen als ‘winkeluitloopstraten’. In het gebied van de kernbebouwing, dus buiten het commercieel centrum worden geen verdere handelsontwikkelingen gestimuleerd. Ook verder langs de winkeluitloopstraten Bosstraat, Budelpoort-Keunenlaan en Stationsstraat worden geen handelsontwikkelingen meer toegelaten. Op de site van de Bernard Kempschool wordt het gebied, naast wonen, ontwikkeld als − specifiek gebied voor kleinhandel, aansluitend en ondersteunend aan het kernwinkelgebied en de Bosstraat als winkeluitloopstraat. Hier wordt ruimte voorzien voor de inpassing van commerciële functies die ingevolge een sterke autogerichtheid of door hun oppervlakte niet in het kernwinkelgebied of historisch centrum kunnen worden ingepast. De handelsfuncties moeten evenwel van een kleinschalig en lokaal niveau zijn. Binnen het hoofddorp Hamont blijven de groene elementen− in het bebouwde weefsel maximaal behouden, met name de bosjes en open ruimten aan de Kempkens, het stadspark, en andere binnengebieden. De Erkbeek wordt als groen lint uitgewerkt. De N71 Hamont-richting Budel en de N76 Hamont-Bocholt worden geselecteerd als lokale weg − type I (verbinden en/of verzamelen op gemeentelijk en intergemeentelijk niveau).
Het richtinggevend gedeelte formuleert samengevat de volgende bepalingen: -
-
Het structuurondersteunend hoofddorp krijgt een belangrijke rol in de gemeente inzake de − concentratie en bundeling van diensten, bedrijvigheid, handel, allerlei voorzieningen en de opvang van bijkomende woningen. Op gerichte plekken kan de woonfunctie verder verdicht worden in een aanzienlijke woondichtheid (min. 20 won/ha, tenzij er ook andere functies worden geïntegreerd).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 9/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht Figuur 4: gewenste structuur deelruimte Hamont (kaart 78 GRS)
B INDENDE BEPALINGEN In de bindende bepalingen van het structuurplan werden een aantal selecties, maatregelen en acties vooropgesteld. Gelijktijdig werd melding gemaakt van een aantal lopende planningsprocessen die ook getoetst werden aan de opties en de visie van het structuurplan. In die zin werd melding gemaakt van de herziening van BPA Hamont Centrum met volgende inhoud: “Kernversterking en wooninbreiding met o.a. een aantal projectzones voor de ordening van de ontwikkeling van inbreidingslocaties voor wonen (W12C, W14A, W14B, W14C) en de versterking van de handel (Bernard Kempschool W14B + andere kleinschalig inbreidingen) + afwerken woongebieden en straatwanden.” Aangezien het BPA Hamont – Centrum wijziging recent vernietigd werd door de Raad van State is onderhavig RUP te beschouwen als een uitvoeringsplan waarbinnen de gestelde opties alsnog worden uitgewerkt en zodoende uitvoering geeft aan bindende bepaling 21:
“De gemeente werkt de B.P.A.’s af die, conform artikel 187 (laatste lid) van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening, op het moment van de definitieve vaststelling van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, voorlopig werden aanvaard in de gemeenteraad, en voor zover ze niet strijdig zijn met de visies in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan.” Verder kunnen we melding maken van bindende bepaling 24:
“De gemeente maakt ruimtelijke uitvoeringsplannen op ten behoeve van de realisatie van het woonbeleid tot 2007.”
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 10/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
3.2
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
OVERIGE RELEVANTE BELEIDSDOCUMENTEN
Plan Masterplan Hamont Centrum BUUR cvba 2003
Citymarketingplan Nelson
Relevante beleidselementen Het masterplan is een planningsinstrument dat door het gemeentebestuur gebruikt wordt om de ruimtelijke ontwikkelingsvisie voor het centrum voor te stellen en wordt gebruikt ter ondersteuning van het ruimtelijk beleid van de gemeente. Het plan bundelt visies uit verschillende beleidsplannen en zorgt voor een meer integrale benadering van het centrum. Het masterplan is het uitgangspunt voor onderhavig ruimtelijk uitvoeringsplan. Het masterplan is van grote waarde en heeft reeds een zeker maatschappelijk draagvlak aangezien bij de opbouw werd gewerkt met een publieke consultatieronde en diverse contacten met betrokken actoren. Samen met het masterplan werd een city-marketingplan opgemaakt door het marketingbureau Nelson. Doel van het citymarketingsproces is de beschikbare middelen van de gemeente optimaal te besteden door ze aan te wenden voor de realisatie van een beperkt aantal speerpunten die het gewenste imago van de gemeente maximaal ondersteunen. Samengevat stelt het city-marketingplan de volgende concrete projecten voor Hamont-centrum voor waarvan het masterplan de ruimtelijke haalbaarheid zal onderzoeken. Masterplan en citymarketingplan vormen zodoende twee complementaire planprocessen. Project 1: Opwaardering van de stationsomgeving− Project 3: Onderzoeken van herlokalisatie van het administratief centrum (stadhuis)− Project 4: Opwaardering van de publieke ruimte− Project 5: In de kijker stellen van het historisch erfgoed− Project 6: Aankopen van patrimonium− Project 7: Injectie in het centrum−
Handelsstudie ABM adviesbureau
Samen met de opmaak van het masterplan werd een onderzoek uitgevoerd naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de kleinhandel te Hamont-Achel door het marketing adviesbureau ABM. Deze studie analyseert de bestaande en gewenste commerciële positie van Hamont-Achel in de regio en formuleert een aantal acties die kunnen zorgen voor een commerciële
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 11/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Plan
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Relevante beleidselementen opwaardering van de gemeente. De handelsstudie formuleert een aantal acties om op basis van de bestaande kansen en sterktes de commerciële opwaardering van Hamont-Achel te kunnen realiseren. -
Mobiliteitsplan 2001
Om een commerciële opwaardering te kunnen realiseren, moet een substantiële meerwaarde − gecreëerd worden. De bijkomende handelsoppervlakte wordt bij voorkeur éénfasig gerealiseerd. Binnen de handelsontwikkeling dient ongeveer 4000 m² voorzien te worden voor − shoppinggoederen vooral in de branches kleding, schoeisel en vrijetijdsartikelen. De handelsontwikkeling dient ruimtelijk geïntegreerd te worden in de hoofdkern, aansluitend − op de bestaande kleinhandelsconcentraties en op de meest representatieve publieke ruimtes. Naar parkeercapaciteit moet 1 parking per 50m² verhuurbare oppervlakte voorzien worden.− Verdere perifere handelsontwikkelingen zijn niet wenselijk
De gemeente liet in 2001 een mobiliteitsplan opmaken. In het plan worden een aantal doelstellingen geformuleerd die bij de opbouw van dit RUP worden meegenomen. Samengevat komt dit neer op het voeren van een eenduidig locatiebeleid, kernversterking door verdichting en het verhogen van de verkeersleefbaarheid van de kern. Om dit te bereiken worden verkeersstructurele uitgangspunten en inrichtingsprincipes geformuleerd. Bij de opmaak van het masterplan werd teruggegrepen op de principes van het mobiliteitsplan. Het RUP is de juridische vertaling van dit masterplan waardoor het mobiliteitsplan ook zal doorwerken in de ruimtelijke uitvoeringsplannen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 12/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
3.3
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
JURIDISCHE CONTEXT
Plan
Relevante gegevens Gewestplan Neerpelt-Bree goedgekeurd dd. 22/03/1978 Het plangebied bevat de volgende bestemmingen: -
Woongebied Zone voor dagrecreatie
BPA Sleutjes d.d. 18/06/2002 en BPA Hamont Centrum d.d. 07/05/1996 Onderhavig RUP wordt opgesteld binnen de grenzen van twee bestaande bijzondere plannen van aanleg. BPA Sleutjes bestemt het gebied tussen de Kleuterstraat/Kloosterstraat en de Erkstraat voor wonen, en dan voornamelijk voor grondgebonden eengezinswoningen. Langs de Budelpoort zijn ook meergezinswoningen toegelaten. Het BPA bestemt het stadspark als een projectzone voor park en recreatie. Projectzones zijn gebieden waarbinnen nog een flexibele invulling mogelijk is. De voorschriften leggen een aantal algemene randvoorwaarden op die er in dit geval voor moeten zorgen dat het publieke en groene karakter van het stadspark behouden blijft. De wegenis om de bestemmingszones te ontsluiten, is ook in het BPA vastgelegd.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 13/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Plan
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Relevante gegevens BPA Hamont Centrum wijziging d.d. 21/12/2004 Het BPA behelst een herziening van het eerdere BPA Hamont Centrum. Verschillende aanpassingen binnen het centrum werden door dit plan doorgevoerd onder andere door een aantal projectzones en binnengebieden. BPA Hamont-Centrum-wijziging omvat het gebied tussen de Houtakker in het noorden en de Kloosterstraat in het zuiden, en grenst dus aan het BPA Sleutjes. Het station valt nog net binnen de contouren van dit BPA. De historische kern en de aangrenzende straten worden hoofdzakelijk als zone voor één- en meergezinswoningen ingekleurd. In deze zone is ook handel, horeca, kantoren, vrije beroepen en kleinhandel in nevenbestemming toegelaten. Het BPA werd door de Raad van State nietig verklaard op 29/09/2009 waardoor het oude BPA Hamont Centrum opnieuw van toepassing is.
Beschermde monumenten Vogelrichtlijngebied Habitatrichtlijngebied Gebieden van het VEN/IVON Natuurreservaten Beschermingszone waterwingebied Voorkooprecht
-
Napoleonsmolen en omgeving: KB 31.03.1982 (omgeving is opgenomen in een dorpsgezicht) Huis Simons (met hekwerk) : Stadswaag 8 - KB 13.02.1997
Geen Geen Geen Geen Geen Geen
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 14/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
4 4.1
DOELSTELLINGEN, HET RUP
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
REIKWIJDTE EN DETAILLERINGSGRAAD VAN
AANLEIDING TOT OPMAAK VAN HET RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN
4.2
In 2009 werd voor het centrum van Hamont een masterplan gefinaliseerd waarin de ruimtelijke ontwikkelingsvisie voor het centrum wordt weergegeven. Dit masterplan is op haar beurt de weerslag van verschillende studies en plannen die voor het centrum van Hamont werden opgemaakt zoals het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, een city-marketingplan, een handelsstudie en een mobiliteitsplan. Het gemeentebestuur wenst de visie van het masterplan te realiseren op het terrein. Er moeten daarom concrete projecten gerealiseerd worden en binnen deze globale visie voor stadsontwikkeling. Onderhavig RUP schept het juridische kader voor de realisatie van deze stadsprojecten. Niet alle opties die verwoord worden in het masterplan kunnen binnen het kader van dit ruimtelijk uitvoeringsplan vorm krijgen. Het RUP zet immers enkel de ruimtelijke component om in bindende plannen terwijl het masterplan veel meer is dan dat. Parallel met de opmaak van het RUP worden er initiatieven genomen om het ruimtelijk beleid van de gemeente te flankeren. Hierbij denken we aan een mobiliteitsstudie ter bevordering van de multimodale verkeersafwikkeling in en rond Hamont centrum, haalbaarheidsonderzoeken in verband met herlocalisatie van gemeenschapsvoorzieningen, kosten baten analyse van deelprojecten, projectmanagement door de stad, enz. Door een beslissing van de Raad van State werd het bestaande centrum BPA nietig verklaard. Om zo snel mogelijk opnieuw een juridisch kader te hebben voor de verlening van stedenbouwkundige vergunningen is het noodzakelijk het oude BPA volledig op te nemen in het RUP Hamont Rand en een update te doen van alle stedenbouwkundige voorschriften. Uiteraard vormt het RUP Hamont rand in eerste instantie een vertaling van het ruimtelijk beleid zoals vastgelegd in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplanplan. De gemeente Hamont-Achel wenst te groeien en te ontwikkelen naar een interessante plek waar het aangenomen wonen, werken en winkelen is. Het RUP moet het juridisch kader vormen waarbinnen deze ambitie kan waargemaakt worden.
DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE VAN HET RUP
Het RUP zal het bindend en verordend kader scheppen waarbinnen de nieuwe stadsontwikkelingen kunnen gerealiseerd worden en de ruimtelijke ontwikkeling van de centrumgebieden vastleggen.. Het plan creëert hefbomen voor het realiseren van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van Hamont. Het RUP geeft met andere woorden concrete vorm aan een aantal stadsontwikkelingsprojecten die voortvloeien uit het opgemaakte masterplan voor Hamont. Daarnaast zal het RUP het toetsingskader zijn voor het vergunningenbeleid. Naast het RUP “Hamont rand” zal in tweede fase een RUP “Hamont Kern” opgesteld worden waarin de overige elementen van het masterplan behandeld zullen worden. De globale doelstellingen van onderhavig RUP zijn: -
Ontwikkeling van een alternatief kleinstedelijk woonaanbod in de kern door middel van vernieuwende stedelijke woonprojecten;
-
Versterken van het voorzieningenniveau van de kern waardoor de rol van de kern als trefpunt van bezoeker en bewoner verbeterd wordt;
-
Het voorzien van ruimte voor het behoud van bestaande handel en horeca aansluitend aan het historisch centrum om een dynamisch en levendig centrum te creëren;
-
Het voorzien van de nodige randvoorwaarden voor de aanleg van de publieke ruimte als drager van de stedelijke structuur. De inrichting van de publieke ruimte versterkt immers de belevingswaarde van de historische kern, de verblijfskwaliteit van de woongebieden, de doorstroming van het verkeer…
-
Het behoud van structurerend groen bij de inrichting van nieuwe woonprojecten
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 15/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
4.3
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP
De visie die in het RUP wordt aan de hand van een aantal hoofdthema’s overeenkomstig het masterplan voor Hamont uitgewerkt. Voor elk thema wordt een visie naar voor geschoven waarna door compilatie van deze thema’s een gewenst beeld voor de kern ontstaat. Dit eindbeeld zal in het RUP door middel van stedenbouwkundige voorschriften in combinatie met een grafisch plan vastgelegd worden.
WONEN Het kernversterkend woonbeleid voor Hamont is er op gericht om de woondichtheid in het studiegebied te verhogen en zodoende een ruimer aanbod aan kleinstedelijke woontypes en woonomgevingen te creëren. Grote inbreidingslocaties waar dit mogelijk is, zijn echter schaars. Twee gebieden die in aanmerking komen, namelijk de omgeving van de Napoleonmolen – Bernard kempsite en de oostrand van het stadspark, zijn al in ontwikkeling. Binnen het plangebied blijven er bijgevolg nog twee gebieden over, namelijk het binnengebied Kempkens, het open gebied tussen de Kloosterstraat en de Erkstraat, die in aanmerking komen voor wooninbreiding. De invulling van deze zones wordt getoetst aan de hand van ontwerpmatig onderzoek en wordt later in detail besproken. Voor de overige gebieden is een update van de stedenbouwkundige voorschriften noodzakelijk en wordt de bestaande toestand grotendeels geconsolideerd.
Figuur 5: Wonen
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 16/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
HORECA EN HANDEL Vandaag is de kleinhandel en horeca van Hamont-centrum geconcentreerd rond de Stationsstraat, de Stadswaag, het Marktplein en het Kerkplein. De winkelstraten in Hamont-centrum hebben een L-vormige lay-out, waardoor het horeca- en handelsapparaat een sterk uiteengelegde structuur heeft. Een compacte, lusvormige lay-out is interessanter, omdat hierdoor passage en dynamiek gegenereerd wordt en het verblijf verlengd wordt (kijken en vergelijken). Voorwaarde voor passage is echter dat de publieke ruimte een kwalitatieve inrichting heeft. Horecavoorzieningen met terrassen kunnen hier een positieve bijdrage aan leveren. De Stadswaag vormt in dit verband een belangrijk aandachtspunt wat betreft de aanleg van publieke ruimte in de realisatie van de winkelroute aansluitend op het historisch centrum. Het is dan ook niet de bedoeling om bijkomende kleinhandel over Hamont te vespreiden maar er is een concentratie wenselijk binnen het historisch centrum. Dit wordt opgenomen in het RUP Hamont kern als het kernwinkelgebied. De Stationsstraat, Bosstraat, Achelpoort en Abdijstraat kunnen echter blijven functioneren als locatie voor handelszaken en worden beschouwd als winkeluitloopstraat. De site van de vroegere Bernard Kempschool is op dit ogenblik in ontwikkeling als specifieke locatie voor kleinhandel die aansluitend en ondersteunend aan het kernwinkelgebied en de Bosstraat als winkeluitloopstraat. Hier wordt ruimte voorzien voor de inpassing van commerciële functies die ingevolge een sterke autogerichtheid of door hun oppervlakte niet in het kernwinkelgebied of historisch centrum kunnen worden ingepast. De handelsfuncties moeten evenwel van een kleinschalig en lokaal niveau zijn.
Figuur 6: Handel
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 17/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
OPEN RUIMTE Door de samenhang en de continuïteit van de open ruimte als uitgangspunt te nemen voor toekomstige ontwikkelingen, kan de omgeving van de Kloosterstraat uitgroeien tot een bebouwd parklandschap, in plaats van een bebouwd landschap met versnipperde, groene restruimtes. Het wooninbreidingsgebied aan de Kloosterstraat wordt gestructureerd rond een publieke groene ruimte die rechtstreeks aantakt op de Kloostertraat. De Erkbeek wordt opgenomen in de aanleg van deze groene ruimte De Kloosterstraat zou op termijn als parklaan ingericht kunnen worden, met dezelfde formele groenaanleg als op het plein voor de Ursulinnenkerk en de bibliotheek. Het groene binnengebied van de Kempkens kan via de Stadswaag en de parking achter de Posthoorn (die meer als een plein ingericht zal worden) aansluiten bij dit parklandschap. De groene zone met recreatie in het stadspark blijft behouden en sluit aan op een groene wandelroute die bestaat uit een aaneenschakeling van groene kamers doorheen het centrum. Ter hoogte van de toegang tot het stadspark (aan de Kloosterstraat tegenover de school) kan het park extra gevisualiseerd worden door aanplant van bomen. De wooninbreidingsgebieden sluiten geen van alle rechtstreeks op de historische kern aan. Om een goede aansluiting op de historische kern te verzekeren, moeten paden voor zacht verkeer aangelegd worden. De meeste van deze paden bestaan al, maar ze moeten doorgetrokken en geïntegreerd worden in de publieke ruimte van de wooninbreidingsgebieden.
Figuur 7: Groene ruimte
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 18/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
VERKEER Gezien de ligging van Hamont binnen het bestaande wegennet is er sprake van een zekere verkeersdruk ten gevolge van de bovenlokale N71 en de N76. Concreet verwerkt Hamont centrum een belangrijk aandeel bovenlokaal verkeer via de Wal, De burg en de Stadswaag-Stationsstraat. De realisatie van een nieuwe omleidingsweg rond het centrum is niet haalbaar op korte termijn. Gezien het strategisch belang van de ontwikkelingen binnen het RUP Hamont kern voor de ruimtelijke ontwikkeling van Hamont is een beperkte verkeersbelasting noodzakelijk. Concreet wordt voorgesteld om enkel de Burg, Stadswaag en Stationsstraat te laten fungeren als belangrijkste ontsluitingswegen. Gelijktijdig met de opmaak van het plan is het stadsbestuur van Hamont-Achel bezig met een update van het mobiliteitsplan waarin de volledige verkeersafwikkeling van het centrum onder de loep wordt genomen en een concrete uitwerking van noodzakelijke verkeerskundige ingrepen wordt opgenomen. Als belangrijke verkeerskundige punten komt de inrichting van het kruispunt Budelpoort, kruispunt
Figuur 8: Verkeer
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 19/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR Deze structuurschets vormt een synthese van de thematische structuurschetsen die hiervoor werden toegelicht. In het volgende deel wordt voor de meest strategische locaties een stadsontwerp gemaakt waarin het programma, de volumetrie van de bebouwing en inrichtingsmogelijkheden van de publieke ruimte worden onderzocht. Hoewel er op basis van de structuurschets nog verschillende stadsontwerpen gemaakt kunnen worden, gaat de structuurschets toch uit van enkele duidelijke beleidskeuzes: -
-
De Budelpoort wordt versterkt door een coherent stadsproject (wonen – diensten). De publieke ruimte is drager van de stedelijke structuur en moet door haar inrichting verblijfskwaliteit van de woongebieden garanderen. Bij de ontwikkeling van de wooninbreidingsgebieden Kempkens en KloosterstraatErkstraat wordt − maximaal ingezet op de realisatie van publieke groene ruimtes en stedelijke woontypes. De nieuw te ontwikkelen woonprojecten worden optimaal aangesloten op de historische kern door een netwerk van trage wegen. Grootschalige handelsontwikkelingen buiten het centrum worden niet actief door het − beleid ondersteund. De afwikkeling van het verkeer wordt gereorganiseerd door het invoeren van een lussensysteem met enkele rijrichting waardoor het historisch centrum verkeersluw gemaakt wordt. De Kloosterstraat kan hierbij op termijn ingericht worden als parklaan met een sterke groene aanleg.
Figuur 9: Gewenste ruimtelijke structuur
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 20/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
4.4
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
RICHTINGGEVEND PROGRAMMA
OMGEVING BUDELPOORT De publieke ruimte achter de kerk ongestructureerd en overgedimensioneerd. Een reorganisatie van het parkeren is noodzakelijk evenals een grondige herstructurering van de publieke ruimte aan het Kerkplein en Budelpoort. De publieke ruimte rond de kerk wordt begrensd door een nieuw gebouw dat zich plooit naar de Burg en de Kerkstraat. Dit gebouw vormt een scherm langs de Budelpoort, waardoor achter de kerk een introvert pleintje ontstaat. Bovendien wordt door dit gebouw de wand van de historische kern langs de Burg versterkt. Net zoals de nieuwe bebouwing langs de Abdijstraat, is het gebouw 3 bouwlagen hoog, met een accent van 4 bouwlagen op de hoek van de Kerkstraat. De oplossing voor de Budelpoort vertrekt vanuit een globale herstructurering van de publieke ruimte. Er moet een oplossing gevonden worden voor de verkeersafwikkeling op dit complexe, 5-armige kruispunt, waarbij de oversteekbaarheid van de Budelpoort voor voetgangers en de doorstroming van het bovenlokale verkeer centraal staan. Daarnaast moet het poortkarakter van de plek opnieuw benadrukt worden. Als oplossing voor de inrichting van het kruispunt wordt geopteerd voor een ovale rotonde (ook wel ovonde). Een ovonde benadrukt in tegenstelling tot een rotonde een duidelijke hoofdrichting, in dit geval de Burg en de Budelpoort. De ovonde functioneert in de dwarsrichting als een middeneiland voor voetgangers die de Budelpoort of Burg oversteken. De hoofdrichting kan bijgevolg in twee momenten overgestoken worden, één rijrichting per keer. De ruimte tussen de bestaande bebouwing is onvoldoende voor de inpassing van een ovonde. De rooilijnen moeten dan ook enkele meters teruggetrokken worden. Dit kan aan de noordzijde van de Wal en de Budelpoort. Om het poorteffect te versterken, kunnen deze nieuwe gebouwen drie bouwlagen hoog zijn. De hoeken van de Abdijstraat kunnen door een vierde bouwlaag geaccentueerd worden. Aan de randen wordt aangesloten op de hoogte van de bestaande gebouwen. Deze bouwhoogtes zijn iets hoger dan voorzien in het huidige BPA (twee tot drie bouwlagen). Op de hogere verdiepingen kunnen appartementen gerealiseerd worden, op het gelijkvloers langs de Budelpoort en Burg (commerciële) diensten zoals een bankfiliaal, een interimkantoor, kinderopvang…. Detailhandel wordt niet gestimuleerd Dit richtinggevend programma dient beschouwd te worden als een maximaal mogelijke invulling die ruimtelijk aanvaardbaar is.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 21/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Op basis van het stadsontwerp kunnen aan de Budelpoort ongeveer 26 wooneenheden gerealiseerd worden, waarvan 7 grondgebonden woningen langs de Abdijstraat en 19 appartementen op de hogere verdiepingen langs de Burg en Budelpoort. Op de gelijkvloerse verdieping is ruimte voor ongeveer 1.150 m² diensten. Binnen de eigen perceelsgrenzen kan aan weerszijden van de Abdijstraat een ondergrondse parking gerealiseerd worden die ruimschoots aan de parkeerbehoefte van het bijkomende programma voldoet.
Figuur 10: Stadsontwerp Budelpoort
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 22/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
KEMPKENS De bebouwing in het binnengebied van de Kempkens wordt rond een centrale groene ruimte geschakeld die de omgeving van het rusthuis verbindt met de rest van het binnengebied. Deze groene ruimte vormt tevens de drager van fiets- en voetpaden die het binnengebied verbinden met de Stadswaag, de Bosstraat en de stationsomgeving. De hoofdontsluiting voor gemotoriseerd verkeer loopt in noord-zuidelijke richting doorheen het studiegebied en verbindt de Bosstraat met de Molenstraat. Dwars hierop takken twee woonerven aan waarlangs grondgebonden woningen in gesloten bebouwing gerealiseerd kunnen worden. Deze woningen grenzen met hun achtertuinen aan de tuinen van de bestaande woningen. Dwars op de Bosstraat wordt een gebouw met assistentiewoningen voorzien. Dit gebouw werkt de zij- en achterkanten van de bestaande woningen af en wordt ontsloten via een woonerf. De zijkant van het rusthuis die er vandaag wat onbestemd bijligt, wordt dankzij dit woonerf opgewaardeerd tot een voorkant. Door een heraanleg van de buitenruimte kan hier een levendig buurtparkje gerealiseerd worden. Wat verderop, waar de verschillende woonerven samenkomen, wordt een centraal buurtpleintje gerealiseerd. Aan dit pleintje voorziet het stadsontwerp een bouwvolume met assistentiewoningen, als uitbreiding van het bestaande rusthuis. Ook wat kleinschalige wijkvoorzieningen of horeca kunnen aan dit pleintje ingeplant worden (ook voor de bewoners van het rusthuis). Deze wijkvoorzieningen worden opgenomen in de zuidelijke kop van een gebouw dat doorloopt tot aan de Stadswaag. Op de hogere verdiepingen van deze zuidelijke kop kunnen assistentiewoningen voorzien worden. Het middendeel van het gebouw bestaat uit grondgebonden woningen. Langs de stadswaag kunnen op het gelijkvloers horeca of gemeenschapsvoorzieningen voorzien worden en appartementen op de hogere verdiepingen. De bouwhoogte in het binnengebied bedraagt maximaal 3 bouwlagen. Het parkeren voor bewoners kan in de openlucht georganiseerd worden, geïntegreerd in de aanleg van de groene ruimte. Vanuit de centrale groene ruimte vertrekken verschillendedoorsteken voor zacht verkeer naar de omliggende straten: twee doorsteken richting stadswaag, één doorsteek richting Molen, en drie Volgens het stadsontwerp kunnen in het binnengebied Kempkens 117 bijkomende wooneenheden gerealiseerd worden, waarvan 68 woningen met tuin, 29 assistentiewoningen en 20 appartementen. Naast dit woonprogramma voorziet het stadsontwerp 276 m² horeca, 461 m² kleinhandel op wijkniveau en 363 m² gemeenschapsvoorzieningen. Figuur 11: Stadsontwerp Kempkens
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 23/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 24/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
KLOOSTERSTRAAT ERKSTRAAT De bebouwing in het binnengebied tussen de Kloosterstraat en de Erkstraat wordt rond een centrale groene ruimte geschakeld. Deze groene ruimte valt voor een groot deel samen met de Erkbeek, die in de aanleg en inrichting van de groene ruimte wordt opgenomen. De groene ruimte fungeert ook als drager van fiets- en voetpaden die de kloosterstraat verbinden met de Erkstraat. In het noordelijke deel van het binnengebied worden grondgebonden woningen in gesloten bebouwing en urban villa’s gerealiseerd. De grondgebonden woningen vormen een continue wand die de hoofdbeweging voor zacht verkeer tussen de Erkstraat en de Kloosterstraat volgt. In de knikken van de wand kunnen gestapelde woningen voorzien worden. De bouwhoogte bedraagt 2 bouwlagen met een zadeldak. Deze gesloten wand gaat over in een open parkje dat de aansluiting maakt met het parklandschap rond de Kloosterstraat. In dit parkje staan een viertal urban villa’s. Deze urban villa’s bevatten meerdere gestapelde wooneenheden. Ze zijn drie bouwlagen hoog. In het zuidelijk deel van het binnengebied wordt het woonweefsel afgewerkt met vrijstaande grondgebonden woningen. Het parkeren wordt inpandig of op de eigen kavel opgevangen. Aansluitend op de spoorlijn worden nog twee urban villa’s gerealiseerd. In de aanleg van de buitenruimte rond deze urban villa’s wordt een geluidswerende talud opgenomen. De parkeerplaatsen voor de urban villa’s worden ook hier opgenomen in de aanleg van het woonerf. De ontsluitingsroutes voor gemotoriseerd verkeer vallen grotendeels samen met de bestemmingszone voor openbare wegenis in het BPA. Ze worden integraal als woonerf ingericht. Centraal in het gebied, in de knik van de Erkbeek, ligt een publiek parkje dat dienst doet als speelruimte en buffer voor de opvang van hemelwater. Een lineaire bomenstructuur beklemtoont de hoofdrichting voor zacht verkeer tussen de Erkstraat en de Kloosterstraat. Volgens het stadsontwerp kunnen in het binnengebied tussen de Erkstraat en de Kloosterstraat 105 bijkomende wooneenheden voorzien worden, waarvan 36 grondgebonden woningen en 69 appartementen. Het uiteindelijke aantal wooneenheden zal afhangen van de grootte van de appartementen (die nu tussen de 90 en 110 m² groot zijn). Opteert men voor grotere appartementen of enkel grondgebonden woningen, dan zal dit cijfers gevoelig dalen. Horeca, handel of gemeenschapsvoorzieningen zijn niet aangewezen in dit gebied. Figuur 12: Stadsontwerp Kloosterstraat - Erkstraat
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 25/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 26/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
4.5
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN
De ontwikkeling van het plangebied kadert in de visie van het beleid dat gericht is op de versterking van de kern van Hamont. Deze kernversterking moet beschouwd worden in een verstedelijkte as of netwerk in het noorden van de provincies
Antwerpen en Limburg, de zogenaamde “Kempische As” (zoals ook geselecteerd in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen). Deze “Kempische As” is een grensoverschrijdend stedelijk netwerk dat vanaf Herentals, Geel en Mol in de provincie Antwerpen, over Lommel, Overpelt/Neerpelt en Hamont-Achel in provincie Limburg, reikt tot aan Weert in de provincie Noord-Brabant in Nederland. De ontwikkeling van het plangebied voorziet het kader voor het bouwen van alternatieve kleinstedelijke woonvormen. Op dit moment vinden we slechts twee woonvormen terug: appartementen binnen de historische kern en landelijke woonverkavelingen buiten de kern. Historisch gezien zijn net deze vrijstaande woningen zeer gegeerd door Nederlanders waardoor een duidelijke grensoverschrijdende druk bestaat op het woningaanbod in Hamont. Door het voorzien van alternatieve woonvormen zoals kwalitatieve, compacte grondgebonden woningen met tuin of ruime appartementen in een stedelijke context kunnen andere doelgroepen bereikt worden waardoor een vermindering van de buitenlandse vraag zal ontstaan. Dit zorgt dus voor een positief grensoverschrijdend effect aangezien het kernversterkend woonbeleid er op gericht is om de woondichtheid in het plangebied te verhogen en zodoende een ruimer aanbod aan kleinstedelijke woontypes te creeëren aantrekkelijk voor de eigen inwoners en minder voor de Nederlandse markt.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 27/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
4.6
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
MOGELIJKE ALTERNATIEVEN
De planopties zijn gericht op de ontwikkeling van de kern van Hamont. Dit is in overeenstemming met de visie van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. In het structuurplan werd zowel een gebiedsgerichte als sectorale benadering opgenomen die resulteren in de gewenste ruimtelijke structuur. Hamont is structuurondersteunend hoofddorp, Achel is hoofddorp en Hamont-Lo en Achel-Statie zijn woonkernen. Vanuit het principe van de gedeconcentreerde bundeling worden de hoofddorpen Hamont en Achel, met respectievelijk inbegrepen de satelliet-woonkernen Hamont-Lo en Achel-Statie, als locaties weerhouden voor de concentraties van de bebouwde functies in Hamont-Achel. Vanuit kernverdichting, centrumversterking, inbreiding en beperkte ruimtelijk verantwoorde uitbreiding worden de toekomstige behoeften aan wonen, handel, lokale bedrijvigheid, recreatie, sport, en andere activiteiten… ingevuld in deze kernen, met een extra aandacht voor de verkeersleefbaarheid. Binnen het RUP Hamont Rand zijn de locaties waar een invulling met alternatieve stedelijke woonvormen mogelijk is beperkt. Om een gedifferentieerd aanbod te verwezenlijken binnen de centrumbebouwing zijn geen andere locaties mogelijk waarop dit op een samenhangende en kwalitatieve manier kan gerealiseerd worden. De herinrichting rond de Budelpoort wordt grotendeels ingegeven door de bestaande toestand en probeert een antwoord te geven op de bestaande problematiek. Gezien de globale doelstelling van het RUP de ontwikkeling van Hamont beoogd is er geen alternatief mogelijk qua locatie en bestemming. De inrichting van de verschillende stedelijke ontwikkelingsprojecten werden in het masterplan uitgewerkt en kunnen beschouwd worden als een toetsing van de ruimtelijke haalbaarheid. Deze inrichtingsgebieden zullen in het RUP opgenomen worden in projectzones met een aantal harde criteria als toetsingskader zonder daarmee uitspraak te doen over de exacte invulling. De bedoeling van het RUP is net om de ontwerper voldoende ruimte te geven binnen een globaal kader.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 28/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
5 5.1
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Aangezien het plangebied op dit moment gelegen is binnen een BPA waarbinnen het grootste deel van voorliggend planopzet gerealiseerd zou kunnen worden houdt het plan slechts een beperkte wijziging in.
AFTOETSING PLAN-MER-PLICHT DABM VAN TOEPASSING
Een ruimtelijk uitvoeringsplan vormt het kader voor het toekennen van stedenbouwkundige vergunningen. Het RUP valt dus onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende de Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM).
5.2
In grote lijnen worden er bijkomende mogelijkheden voorzien verdeeld over drie projecten: Kempkens, Kloosterstraat / Erkstraat, Budelpoort. De uitbreidingen gaan hoofdzakelijk over een beperkt aantal woningen en aan de Budelpoort een gedeelte diensten en horeca. Het plangebied van het RUP Hamont kern is niet gelegen in, of in de onmiddellijke omgeving van, een vogel- en/of habitatrichtlijngebied waardoor in principe geen opmaak van een passende beoordeling voor het plangebied vereist is.
PLAN-MER-PLICHT
Sedert 1 december 2007 is het nieuwe plan-MER-decreet (BS 20/06/2007) in voege. Deze nieuwe regelgeving bepaalt dat elk ruimtelijk uitvoeringsplan binnen het toepassingsgebied van het plan-MER-decreet valt.
Besluit:
de opmaak van een plan-MER wordt niet noodzakelijk geacht vanuit de project-MER-plicht of de noodzaak tot een passende beoordeling.
RUP’s die het kader vormen voor project-MER-plichtige activiteiten, zoals bepaald in bijlage I en II van het BVR van 10/12/2004 of waarbij een Passende Beoordeling van toepassing is, zijn van rechtswege plan-MER-plichtig. Concreet houdt dit in dat er moet nagegaan worden of er ten gevolge van het plan aanzienlijke milieueffecten te verwachten zijn. Indien er geen aanzienlijke milieueffecten verwacht worden, komt het plan in aanmerking voor een ontheffing van de plan-MER-plicht. In het andere geval dient evenwel toch nog een plan-MER opgesteld te worden. De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP “Hamont Rand” zullen kunnen gerealiseerd worden, vallen niet onder bijlage I. De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP “Hamont Rand” zullen kunnen gerealiseerd worden, vallen niet onder bijlage II, “Infrastructuurprojecten – stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen”. Echter, voor deze activiteiten geldt evenwel: ze hebben geen betrekking op de bouw van 1000 of meer woongelegenheden; ze betreffen geen handelsruimte van 5000m² brutovloeroppervlakte; ze hebben geen verkeersgenererende werking met pieken van 1000 of meer personenautoequivalenten per tijdsblok van 2 uur.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 29/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
SCREENING MILIEU-EFFECTEN
Wat volgt is een beschrijving en inschatting van de mogelijke aanzienlijke milieueffecten van het voorgenomen plan per discipline. Bij de beoordeling van de effecten wordt gebruik gemaakt van onderstaand beoordelingsschema:
Sterk Matig Gering
6.1
Effectenbeoordeling Positief Neutraal +3 0 +2 0 +1 0
negatief -3 -2 -1
BODEM
In het centrum van Hamont komen kunstmatige gronden voor. In de omliggende randwijken, die reeds grotendeels ingenomen zijn door bebouwing, is er sprake van matig natte zandige bodems. Deze komen echter in beperkte mate voor in het oosten van het plangebied. Het bodemgebruik wordt zeer beperkt gewijzigd binnen het plangebied, de bebouwing wordt evenwel geïntensifieerd. De structuur van niet bebouwde delen wijzigt door de bebouwing en de aanleg van fundering en kelders. Ook het profiel van de bestaande bodem wordt nergens waarneembaar aangetast. Er bestaat geen gevaar op aantasting van de bodem door gevaarlijke stoffen aangezien er enkel bewoning, winkelruimte en diensten in het RUP voorzien worden. Aangezien het gebied al zodanige invloed heeft gekend van bebouwing, zal de realisatie van het RUP geen invloed hebben op het bodemtype.
Besluit: Gezien het hier gaat om antropogene, sterk vergraven gronden en gezien het feit dat het RUP de inrichting binnen reeds bestaande woonzone volgens het gewestplan concretiseert , zal de uitvoering van het RUP geen betekenisvolle negatieve effecten hebben op de discipline bodem. De effectbeoordeling is daarom licht negatief (-1).
Figuur 13: Bodemkaart (GISVlaanderen)
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 30/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.2
6.2.1
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
WATER
Algemeen
Het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid (decreet IWB) legt in hoofdstuk III, afdeling I, bepaalde verplichtingen op, die de watertoets worden genoemd. De watertoets geeft uitvoering aan het principe van de integratie van integraal waterbeleid bij de opmaak van plannen, programma’s en vergunningen, waarin wordt gesteld dat er bij eender welk nieuw initiatief geen schadelijk effect mag ontstaan of dat dit schadelijk effect zoveel mogelijk wordt beperkt en indien dit niet mogelijk is, dat het schadelijk effect wordt hersteld of, in de gevallen van de vermindering van de infiltratie van hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd. Overeenkomstig het Decreet Integraal Waterbeleid dienen de beslissende overheden te onderzoeken of de betrokken activiteit een schadelijk effect op het watersysteem kan doen ontstaan dat vermijdbaar is. De watertoets kan m.a.w. omschreven worden als het proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van de mogelijke schadelijke effecten van plannen, programma’s of vergunningsbesluiten op het watersysteem. Doel is preventief te werk te gaan door reeds in een vroeg stadium het watersysteem mee te nemen in de afweging. Een schadelijk effect wordt gedefinieerd als: "ieder betekenisvol nadelig effect op het milieu dat voortvloeit uit een verandering van de toestand van watersystemen of bestanddelen ervan die wordt teweeggebracht door een menselijke activiteit; die effecten omvatten mede effecten op de gezondheid van de mens en de veiligheid van de vergunde of vergund geachte woningen en bedrijfsgebouwen, gelegen buiten overstromingsgebieden, op het duurzaam gebruik van water door de mens, op de fauna, de flora, de bodem, de lucht, het water, het klimaat, het landschap en het onroerend erfgoed, alsmede de samenhang tussen een of meer van deze elementen". De uitvoering van de watertoets gebeurt op basis van de projectgegevens zoals deze tot op heden beschikbaar zijn. De beoordeling gebeurt op basis van ingreepgroepen (en ermee samenhangende effectgroepen) die in functie van de aard van de projectingreep als een mogelijk knelpunt worden beschouwd. Het volledige plangebied ligt in het Maasbekken. In het plangebied vinden we de noord zuid gerichte Erkbeek. Dit is een onbevaarbare waterloop derde categorie met als beheerder de stad Hamont-Achel. Er komen geen waterwingebieden voor. Figuur 14: Vlaamse Hydrografische Atlas (GIS Vlaanderen)
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 31/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.2.2
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Watertoets Overstromingsgevoelige gebieden De kaarten duiden aan dat binnen de afbakening van het RUP geen sprake is van overstromingsgevoelige zones. Het overstromingsregime wordt door de realisatie van het plan niet gewijzigd.
Erosiegevoelige gebieden In het plangebied komen geen erosiegevoelige zones voor binnen het plangebied. De ontwikkeling binnen het plangebied heeft geen nadelige gevolgen ten gevolge van de aanwezigheid van erosiegevoelige gronden.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 32/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Grondwaterstromingsgevoelige gebieden De gronden binnen de planzone zijn matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2). De realisatie van een ondergrondse parking met een diepte van meer dan 3.00 m kan gevolgen hebben op de grondwaterstroming. De inplanting van een ondergrondse parking vergt het advies van de bevoegde instanties, met name de Provincie Limburg, Afdeling Water. Indien noodzakelijk blijkt dat er milderende maatregelen dienen voorzien te worden, zullen deze van bij de fase van vergunningsaanvraag opgenomen worden in de bouwplannen.
Infiltratiegevoelige gebieden De gronden binnen de planzone zijn infiltratiegevoelig. De totaliteit van de te realiseren gebouwen en verhardingen betekent uiteraard een verhoging van de niet waterdoorlatende oppervlakte. Het is derhalve van belang dat er een aantal maatregelen in de voorschriften opgenomen worden om wateroverlast te vermijden: door -
Het regenwater van de nieuwe gebouwen en verharde terreinen maximaal op te vangen; Het regenwater maximaal te laten infiltreren in de bodem door gebruik van waterdoorlatende materialen; De gewestelijke verordening regenwater strikt toe te passen bij de vergunningverlening;
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 33/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Hellingenkaart Het plangebied is vrij vlak. De realisatie van het plan staat niet in relatie tot de helling van het terrein.
Winterbeddingkaart Het plangebied is niet in een winterbedding gelegen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 34/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Volgens het zoneringsplan van de VMM wordt het plangebied hoofdzakelijk aangeduid als centraal gebied, en deels als collectief geoptimaliseerd gebied. Rekening houdend met de gewenste ontwikkelingen van de deelgemeente Hamont werd recent een RUP RWZI Hamont goedgekeurd om de bestaande RWZI te kunnen aanpassen aan de nieuwe noden. Op dit moment is de bouwaanvraag voor de RWZI in procedure en wordt er advies gevraagd aan de diverse administraties.
Besluit: Het plangebied bestaat voor een groot gedeelte uit reeds bebouwde en verharde ruimte. Daarnaast worden verschillende braakliggende terreinen ontwikkeld op een wijze dat de bestaande bebouwing en verharding toeneemt. Het R.U.P. leidt niet tot een verhoogd risico op overstromingen en biedt een passende oplossing voor de infiltratie van hemelwater. De uitvoering leidt niet of nauwelijks tot een aantasting van de grondwaterstromen. Niettemin zijn volgende aandachtspunten voor het plan van toepassing:
• Het regenwater van de nieuwe gebouwen wordt maximaal opgevangen; • Het regenwater krijgt kansen voor een zo ruim mogelijke infiltratie in de bodem. Er • •
moet voldoende open ruimte blijven bestaan om mogelijkheden tot infiltratie te voorzien; Verhardingen worden waar mogelijk voorzien in waterdoorlatende materialen; De gewestelijke verordening hemelwater en de noodzakelijke adviesvragen die uit de watertoets voor een specifiek project noodzakelijk zijn dienen strikt gevolgd te worden; Door de opname van de aandachtspunten in het ontwerp veroorzaken de beoogde projectdoelstellingen geen schadelijk effecten op de waterhuishouding. Gezien de toepassing van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater en gezien bij de concrete bouwaanvragen voor de projecten adviezen ingewonnen moeten worden bij de bevoegde instanties, kunnen de effecten als neutraal beschouwd worden. (0)
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 35/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.3
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
LUCHT EN KLIMATOLOGISCHE FACTOREN
De discipline 'lucht' bestudeert de effecten van emissies op de kwaliteit van de omgevingslucht, de kleinschalige en grootschalige transporten van polluenten in de lucht, de invloed van verontreiniging op de chemische samenstelling van de deposities (zowel van droge als natte deposities), de effecten van deze deposities en de effecten van het transport van stof en zwevende deeltjes. Het RUP is grotendeels een concretisering van bestaande bestemmingen. Het plan definieert dichtheden van bijkomende woningen, inplanting van diensten en invulling van een aantal inbreidingsgebieden. Deze mogelijkheden bestaan uiteraard vandaag ook en zijn stuk voor stuk te realiseren binnen de huidige gewestplanbestemming. Het RUP legt wel een aantal randvoorwaarden op waarbinnen deze ontwikkelingen kunnen plaatsvinden. Door de ontwikkeling van nieuwe woonprojecten kunnen we stellen dat er een bijkomend aantal voertuigen zal gegenereerd worden. Deze berekening is bij het thema mobiliteit verder uitgewerkt. De effecten op de luchtvervuiling ten gevolge van het verkeer zijn echter beperkt en er is geen sprake van een significant negatief effect. Voor het overige worden geen functies toegelaten die door eventuele uitstoot luchtvervuiling teweeg zullen brengen. De nieuwbouwprojecten zullen worden uitgevoerd volgens de huidige energienormen. In het kader van de stedenbouwkundige vergunning wordt een controle gedaan van de energieprestatie.
Besluit: Gezien het bijkomend genereren van woongelegenheden is een hoger aantal vervoersbewegingen te verwachten. De ontwikkeling gebeurt in een centrum context en gezien de bestaande verkeersafwikkeling zijn er geen significante effecten te verwachten voor de discipline “lucht en klimatologische factoren”. De effectenbeoordeling is licht negatief (-1).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 36/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.4
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
GELUID
6.5
Het RUP is grotendeels een concretisering van bestaande bestemmingen en een update van de bestaande stedenbouwkundige voorschriften. Omdat de aard van de functies die in de toekomst mogelijk zullen zijn in het plangebied – met name wonen, handel en diensten – geen lawaaierige functies zijn, kan aangenomen worden dat zij geen extra hinder inzake geluid met zich zullen meebrengen. In de huidige situatie is er een zekere geluidshinder aanwezig te wijten aan de verkeersstromen op de N71 en N76. Er is hier sprake van een gedeelte bovenlokaal verkeer dat door de planopties van RUP Hamont Rand niet zal wijzigen. De woonprojecten passen binnen het bestaande weefsel en veroorzaken geen significante effecten. De begroting van het verkeersgenererend effect is terug te vinden bij het thema mobiliteit.
FAUNA EN FLORA, BIODIVERSITEIT
Binnen het plangebied komen bijna geen biologisch of faunistisch waardevolle gronden voor aangezien we ons in een stedelijke context bevinden. De spoorwegbedding die het plangebied doorkruist is aangeduid als biologisch waardevol. Dit is te wijten aan de biodiversiteit die is ontstaan door de verspreiding van flora via de treinstellen. De planopties hebben hier geen enkele invloed op. Er is geen sprake van een verlies van ecosysteem of habitat. In het plangebied zijn er geen natuurgebieden, bosgebieden, valleigebieden, brongebieden of agrarische gebieden met ecologisch belang of waarde gelegen volgens het vigerende gewestplan. Er zijn geen Natura 2000 gebieden aanwezig in het plangebied. Er zijn geen beschermde duingebieden aanwezig in het plangebied.
Besluit: Er zijn geen significante effecten te verwachten voor de bewoners van het plangebied inzake de discipline “geluid”. De effectenbeoordeling is neutraal (0).
Er is geen Ramsargebied aanwezig in het plangebied.
Besluit: In het plangebied zijn geen extra invloeden op de aspecten fauna, flora en biodiversiteit aangezien we ons in een stedelijke context bevinden. Er wordt geen ecotoopverlies verwacht van habitatwaardige oppervlakte. Er is geen impact op bijlage III-soorten. De effectenbeoordeling is neutraal (0).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 37/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.6
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
LANDSCHAP EN CULTUREEL ERFGOED Figuur 15: Bestaande landschappelijke structuur
In het uiterste zuiden van het plangebied is er sprake van een relictzone. De puntrelicten vallen samen met de beschermde monumenten en dorpsgezichten. De voorgestelde ingrepen vallen volledig binnen het bestaande stedelijke landschap en er is geen negatief effect te verwachten. Voor de volledigheid werden alle elementen op de figuur weergegeven ook die binnen de historische kern vallen. De beschermde monumenten en dorpsgezichten zullen worden opgenomen in het plan waardoor het behoud verzekerd wordt. Binnen het RUP kunnen monumenten behouden blijven en zullen alle maatregelen toegelaten worden die kaderen in het in stand houden en beschermen ervan. Bovendien zal elke aanvraag tot het bekomen van een stedenbouwkundige vergunning voor een advies overgemaakt worden aan de diensten van de Vlaamse Gemeenschap bevoegd voor Onroerend Erfgoed. Op die manier worden alle vergunningen betreffende het monument onderzocht en geadviseerd door experts ter zake. Op dit moment zijn er geen specifieke redenen of aanwijzingen die wijzen op de aanwezigheid van archeologische resten in de ondergrond. Vanwege het specifieke karkater van het archeologisch erfgoed dat verborgen zit in de ondergrond is het dan ook onmogelijk op dit moment uitspraken te doen over de aanwezigheid van archeologische sporen. Werken die betrekking hebben op wetenschappelijk archeologisch of ander onderzoek in functie van het behoud en de bescherming van het erfgoed zijn daarom toegelaten. Het onderzoek moet zo ingepland worden zodanig dat de voortgang van het project niet in het gedrang komt en verder volgens de wettelijke regels terzake.
Besluit: Gezien in het RUP alle beschermende maatregelen getroffen worden voor het behoud van de bestaande beschermde monumenten en voor het overige de planopties passen binnen het bestaande verstedelijkte landschap kan gesteld worden dat de effecten voor de discipline “landschap en cultureel erfgoed” neutraal zullen zijn (0).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 38/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 39/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.7
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
RUIMTELIJKE ORDENING
6.8
ENERGIE- EN GRONDSTOFFENVOORRADEN
Het hoofdconcept binnen dit RUP richt zich op de ontwikkeling van Hamont De ontwikkeling van het plangebied kadert binnen de visie van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van de gemeente Hamont-Achel. Het GRS opteert namelijk duidelijk voor een versterking van het centrumgebied.
De hoofdactiviteit binnen dit RUP blijft wonen. Handel en commerciële functies worden toegelaten op de bestaande locaties zonder dat een beleid van verdere verspreiding langs de winkeluitloopstraten wordt gevoerd. Daarvoor zal ook slechts een beperkte wijziging van energieverbruik en verbruik van grondstoffen tot stand komen.
De realisatie van het RUP en zijn opportuniteiten (ontwikkeling van de strategische woonprojecten, locatie handel en diensten) versterken het centrumgebied van Hamont zowel ruimtelijk, functioneel als economisch: 1. ruimtelijk: ▪ een verdichting van het bebouwde weefsel wordt nagestreefd; ▪ een verfijning van de maaswijdte van het bebouwde weefsel wordt doorgevoerd ten voordele van de voetgangers en de fietsers; ▪ een kwaliteitsvol openbaar domein wordt nagestreefd; 2. functioneel: ▪ wonen wordt toegelaten waardoor de leefbaarheid en de beleefbaarheid van het centrum gegarandeerd wordt; ▪ handel en diensten blijven behouden op de bestaande locaties waardoor het centrum een aantrekkingskracht uitoefent op zijn ruimere omgeving 3. economisch: ▪ door het toelaten van de functies handel en diensten wordt het commerciële apparaat versterkt en wordt er zowel gezorgd voor tewerkstelling als voor het genereren van inkomsten en uitgaven.
In de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP zal het toegelaten worden dat zonnepanelen geplaatst worden op de dakvlakken. Dat wil zeggen dat de mogelijkheid bestaat om aan duurzame energievoorziening te doen binnen het plangebied.
Besluit:: Voor de discipline “energie- en grondstoffenvoorraden” worden geen significante effecten verwacht (0).
In de stedenbouwkundige voorschriften zal rekening gehouden worden met de bestaande morfologie van de gebouwen zodat de bestaande, gerealiseerde bebouwing niet tegenstrijdig wordt met de nieuwe voorschriften en zodat de nieuwe strategische projecten geïntegreerd worden in het bestaande bebouwde weefsel.
Besluit: Gezien de visie van het plangebied kadert in de visie van het GRS HamontAchel en gezien de toekomstige morfologie van de gebouwen moet zorgen voor een geïntegreerd, samenhangend geheel binnen het bestaande stedelijke weefsel, zijn er voor de discipline “ruimtelijke ordening” geen significante effecten te verwachten door de realisatie van dit RUP. Er kan zelfs geoordeeld worden dat de effectenbeoordeling positief is omdat er uitvoering gegeven wordt aan het GRS (+1)
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 40/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.9
6.9.1
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
MENS
Mens – hinder en risico’s
Het RUP Hamont Rand is grotendeels een concretisering van de bestaande bestemmingen wat betreft de gezondheid en veiligheid van de mens. Het betreft een verfijning van de woonbestemming en er worden binnen het plangebied verschillende strategische woonprojecten gerealiseerd. Deze woonprojecten kunnen heden ook gerealiseerd worden en het RUP beoogt het vastleggen van een aantal ruimtelijke randvoorwaarden om een zekere kwaliteit te garanderen. Binnen de bestaande toestand zijn de functies wonen, handel en diensten toegelaten. Dat zal in de toekomst zo blijven. Er worden geen maatregelen of bestemmingswijzigingen doorgevoerd voor de inplanting van bedrijven of KMO. Op 29 juni werd het besluit houdende nadere regels inzake de ruimtelijke veiligheidsrapportage van kracht (BS 19/06/2007). Dit besluit legt in de vorm van een schema de criteria vast die de dienst Veiligheidsrapportering hanteert om te beslissen of bij een gemeentelijk, een provinciaal of een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) al dan niet een ruimtelijk veiligheidsrapport moet worden opgemaakt. Tegelijkertijd traden ook de bepalingen in het decreet Ruimtelijke Ordening met betrekking tot de procedure voor adviesvraag voor het opstellen van een ruimtelijk veiligheidsrapport bij een ruimtelijk uitvoeringsplan, in werking. Concreet betekent dit dat alle voorontwerpen van ruimtelijke plannen sindsdien ter advies aan de dienst Veiligheidsrapportering dienen voorgelegd te worden, en dit ten laatste 21 dagen voor de plenaire vergadering. Wanneer een ruimtelijk uitvoeringsplan een bestemmingswijziging beoogt, ziet de ruimtelijke veiligheidsrapportage erop toe dat door de nieuwe bestemming de preventie of de beperking van de gevolgen van zware ongevallen niet in het gedrang komt. Het ruimtelijk veiligheidsrapport (RVR) onderzoekt, wanneer nodig de risico’s. In de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening werden bepalingen ingevoegd die de ruimtelijke planner verplicht om rekening te houden met de aspecten van risico’s van zware ongevallen van Seveso inrichtingen. Het Besluit RVR-criteria bevat de criteria om te beslissen of bij een ruimtelijk uitvoeringsplan effectief een ruimtelijk veiligheidsrapport vereist is. Om erop toe te zien dat bij ruimtelijke ontwikkelingen het risico van zware ongevallen niet vergroot of de gevolgen van zware ongevallen niet ernstiger kunnen worden, definieerde de Vlaamse overheid zogenaamde
aandachtsgebieden. Dit zijn gebieden die bij het opmaken van ruimtelijke uitvoeringsplannen bijzondere aandacht vragen: ofwel vanwege de aanwezigheid van grote groepen van personen: woongebieden, druk bezochte gebouwen, belangrijke transportassen,…. Dit zijn aandachtsgebieden omdat ze de gevolgen van een zwaar ongeval ernstiger kunnen maken door een hoger aantal menselijke slachtoffers; ofwel vanwege hun milieu- en/of natuurwaarde: waardevolle of bijzonder kwetsbare natuurgebieden,…. Dit zijn aandachtsgebieden omdat ze de milieuschade mogelijk verhogen; ofwel vanwege de intrinsieke mogelijkheid om zware ongevallen te veroorzaken: externe gevarenbronnen. Dit zijn aandachtsgebieden omdat ze de kans op een zwaar ongeval, en aldus ook het risico van een zwaar ongeval, vergroten. De Vlaamse overheid ontwikkelde een procedure die de wisselwerking tussen bestaande en/of geplande Seveso-inrichtingen enerzijds en bestaande en/of geplande aandachtsgebieden anderzijds moet bestuderen teneinde mogelijke onverenigbaarheden reeds tijdens de planningsfase op te sporen en er op gepaste wijze op te reageren. Het moet voorkomen dat in de toekomst aandachtsgebieden te dicht bij Seveso-inrichtingen ingeplant worden (maar ook omgekeerd) waardoor mens of milieu aan te hoge risico's van zware ongevallen zouden blootgesteld worden. De ruimtelijke veiligheidsrapportage verbindt aldus het beleid ruimtelijke ordening met het industriële veiligheidsbeleid inzake risico's van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn. In het ruimtelijke planningsproces moet rekening gehouden worden met de resultaten van het ruimtelijk veiligheidsrapport. Hierbij is het mogelijk dat (ontwerpen van) ruimtelijke uitvoeringsplannen moeten bijgestuurd of aangepast worden. Het RUP voorziet niet dat Seveso inrichtingen zich in de diverse deelgebieden kunnen vestigen. Er zijn geen Seveso-inrichtingen op minder dan 2 kilometer van de deelgebieden gepland. De opmaak van een RVR wordt niet noodzakelijk geacht.
Besluit: De toekomstige bestemming van het plangebied is van die aard dat het geen risico’s voor de gezondheid en de veiligheid van de mens oplevert (noch binnen het plangebied, noch in de omgeving ervan). De effectbeoordeling is neutraal (0).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 41/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.9.2
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Mens – mobiliteit
ALGEMEEN
EFFECTEN TEN GEVOLGE VAN HET RICHTINGGEVEND PROGRAMMA
Op 3 juli 2009 werd een Besluit van de Vlaamse Regering goedgekeurd inzake het opstellen van een MOBER (Mobiliteitseffectenrapportage).
Wonen Algemeen in Vlaanderen geldt dat er in een eengezinswoning gemiddeld 2,65 personen wonen, in een appartement / studio / kamer (waartoe ook de serviceflats gerekend worden) wonen 1,68 personen. Door deze berekening te maken, kan men per woonproject berekenen hoeveel nieuwe bewoners er zullen komen.
In het Besluit wordt bepaald dat een mobiliteitsstudie moet worden toegevoegd aan aanvragen die betrekking hebben op één of meer van de volgende projecten: - - het bouwen van 250 woongelegenheden of meer; - het bouwen van gebouwen of gebouwencomplexen voor handel, horeca, kantoorfuncties en diensten met een totale brutovloeroppervlakte na de werkzaamheden van ten minste 7500 m², of het uitbreiden van dergelijke gebouwen of gebouwencomplexen, als de totale brutovloeroppervlakte door die uitbreiding de drempel van 7500 m² of een veelvoud ervan overschrijdt1; - het aanleggen van ten minste 200 parkeerplaatsen, of het wijzigen van een bestaande parkeergelegenheid als het aantal parkeerplaatsen door de wijziging de drempel van 200 parkeerplaatsen of een veelvoud ervan overschrijdt.
In het deelgebied Kempkens van dit RUP worden in totaal 117 nieuwe wooneenheden voorzien. Het gaat om 68 grondgebonden woningen (woning met tuin), 20 appartementen en 29 assistentiewoningen. Dit resulteert in 263 bewoners.
Binnen het RUP ‘Hamont Rand’ worden geen planopties opgenomen waarvoor mobiliteitseffectenrapport opgemaakt moet worden om te voegen bij de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning. Wel wordt geadviseerd een mobiliteitstoets op te stellen wanneer een woonontwikkeling van meer dan 100 woningen wordt voorzien. Deze grenswaarde is echter geen wettelijk criterium maar wordt als dusdanig gehanteerd door MOW (Vlaamse Overheid – Mobiliteit en Openbare Werken).
Aan de Budelpoort worden eveneens 7 woningen en 19 appartementen voorzien, in totaal dus 26 nieuwe wooneenheden. Hier zullen zich ongeveer 50 nieuwe bewoners huisvesten.
Voor de berekeningen van het verkeersgenererend effect wordt gebruik gemaakt van het handboek Richtlijnen Mobiliteitseffectenstudies 2. Ook de parkeerkencijfers van het CROW (2004) worden gebruikt om de effecten te berekenen.
In het deelgebied Kloosterstraat / Erkstraat worden 105 nieuwe wooneenheden voorzien. Hiervan zijn er 36 grondgebonden en 69 appartementen. Dit resulteert in 211 bewoners.
Uit onderzoek blijkt dat mensen per dag 2 verplaatsingen met de woning als herkomst of bestemming maken. Hiervan hebben ongeveer 50% van de verplaatsingen de woning als herkomst en 50% als bestemming. De 524 bewoners zullen aldus dagelijks voor 1048 verplaatsingen zorgen. Om te bepalen hoeveel verplaatsingen met welk type voertuig worden gemaakt, wordt de modal split voor woninggerelateerde verplaatsingen gehanteerd:
1
Concreet betekent dit dat voor nieuwe projecten de grenswaarden dienen te worden gehanteerd. Voor uitbreidingen op bestaande projecten dient een mobiliteitsstudie te worden opgemaakt telkens er een grenswaarde wordt overschreden. Vb. voor een nieuwe parking van 190 ppl is er geen verplichting van mober; voor een uitbreiding van een bestaande parking van 150 naar 250 ppl wel. Analoog geldt dit bij het overschrijden van de andere grenzen of een veelvoud ervan (bv. wanneer een bestaande parking van 350 ppl uitgebreid wordt naar 425 ppl) 2 “Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies”, Vlaamse Overheid, Departement MOW, Afdeling BMV, Oktober 2009
Autobestuurder Autopassagier Openbaar vervoer Fiets Voetganger Overig
% 44% 18% 4% 16% 10% 8%
Toegepast 461 188 42 168 105 84
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 42/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Eveneens blijkt dat per woning 0,3 bezoekers per dag gegenereerd worden. Voor 248 wooneenheden betekent dit 149 verplaatsingen per dag.
In het deelgebied aan de Budelpoort wordt 1152 m² aan gemeenschapsvoorzieningen voorgesteld. Er wordt een bestemming als commerciële dienstverlening gegeven (type bankkantoor, interimbureau, …), aldus wordt er rekening gehouden met een bestemming als kantoren met loketfunctie.
Voor de woon-visiteverplaatsingen geldt een andere modal split:
Autobestuurder Autopassagier Openbaar vervoer Fiets Voetganger Overig
% 41% 26% 1% 14% 10% 8%
Toegepast 61 39 2 21 15 12
Per dag zullen er dus 522 verplaatsingen als autobestuurder gegenereerd worden. Hierbij zijn er evenveel aankomsten als vertrekken. Tevens blijkt dat tussen 7h en 8h de autobestuurders 8,2% van hun ritten maken en tussen 8h en 9h 8,5%. In de avondspits worden tussen 17h en 18h de meeste ritten als autobestuurder gemaakt: 8,4%. Eveneens blijkt in de ochtendspits 92% van de autoverplaatsingen de woning als herkomst te hebben, tegenover 8% die de woning als bestemming hebben. In de avondspits geldt er een andere verdeling: 70% komt aan en 30% vertrekt. Over de woon-visiteverplaatsingen is hiervan geen verdeling gekend, er wordt aangenomen dat deze dezelfde verdeling aannemen als de woninggerelateerde verplaatsingen.
7h – 8h 8h – 9h 17h – 18h
IN 3 4 31
Gemeenschapsvoorzieningen
UIT 39 41 13
Voor een kantoor wordt een richtwaarde gehanteerd dat per werknemer 25 m² oppervlakte beschikbaar is, waardoor ruimte is voor 46 (nieuwe) werknemers. Van deze 46 werknemers komen er, volgens de modal split voor woon-werkverkeer, 69% als autobestuurder naar het werk, oftewel 32 auto’s en 64 autoverplaatsingen. 31,9% van de autoverplaatsingen naar het werk gebeuren tussen 7h en 8h, dit zijn 10 aankomsten. Tussen 8h en 9h arriveert nog eens 24,3%, of 8 auto’s. In de avondspits vertrekt 17,9% van het personeel tussen 16h en 17, wat overeenkomt met 6 auto’s. Tussen 17h en 18h vertrekken nog eens 7 auto’s (20,8%). Voor bezoekers zijn er geen concrete richtcijfers voorhanden. Een aanname van 80 bezoekers per dag voor een bankkantoor en van 20 bezoekers voor een interimkantoor is realistisch. Er zal vermoedelijk ruimte zijn voor een 8-tal kantoren waardoor, verspreid over de hele dag, ongeveer 400 bezoekers zullen langskomen. Voor deze bezoekers wordt de modal split voor winkelverkeer gehanteerd: 43% komt als autobestuurder, ofwel 172 auto’s. Hiervan komt ongeveer 6% in de ochtendspits (7h – 9h), wat resulteert in 21 voertuigbewegingen. In de avondspits (16h – 18h) zijn er 20% bezoekers, wat overeenkomt met 69 voertuigbewegingen. Voor parkeren geldt een norm om 2,8 à 3,3 parkeerplaatsen per 100 m² bvo te voorzien. Bij het aanhouden van de maximumnorm komt men aan 38 te voorziene parkeerplaatsen.
Deze aantallen zijn vrij klein en worden bovendien verdeeld over de drie woonprojecten zodat ze niet als significant op de bestaande verkeersafwikkeling beschouwd kunnen worden. Er blijkt eveneens dat een gemiddeld huishouden in Vlaanderen 1,2 auto’s bezit. Geprojecteerd op dit RUP waar 248 wooneenheden voorzien, zouden 298 parkeerplaatsen voor de woningen voorzien moeten worden. Anderzijds wordt in de parkeernormering gesteld dat voor een serviceflat slechts 0,3 parkeerplaats per woning voorzien moet worden. Op een totaal van 29 serviceflats kunnen van de voorziene 298 plaatsen dus 8 à 9 plaatsen minder voorzien worden.
Overige bestemmingen In het deelgebied Kempkens wordt een oppervlakte van 276 m² voor horeca voorzien, 461 m² voor kleinhandel op wijkniveau en 363 m² aan gemeenschapsvoorzieningen. Omdat al deze voorzieningen gelden voor het wijkniveau is er geen noodzaak tot het voorzien van grote aantallen extra parkeerplaatsen of het berekenen van bezoekersstromen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 43/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
In absolute cijfers is er in het masterplan voldaan aan de vraag naar parkeerplaatsen door het voorzien van een ondergrondse parkeerplaats met 330 parkeerplaatsen.
EFFECTEN TEN GEVOLGE VAN RUP HAMONT KERN Parallel met de opmaak van het RUP Hamont Rand wordt ook het RUP Hamont Kern opgesteld. Om een zicht geven op de mobiliteitseffecten van de ontwikkelingen binnen het andere plangebied wordt in deze screening ook melding gemaakt van de te verwachten mobiliteitseffecten van het andere plan. Het is duidelijk dat het mobiliteitsverhaal over de hele deelgemeente zal bekeken worden in het mobiliteitsplan. Toch worden er op dit punt al een aantal beleidskeuzes meegedeeld met betrekking tot de nodige infrastructuur werken en herinrichting van openbaar domein die uiteraard de planopties van beide uitvoeringsplannen moeten ondersteunen en mogelijk maken. Voor een uitgebreide beschrijving verwijzen we naar de screeningsnota voor RUP Hamont Kern. Samengevat komen volgende gecumuleerde effecten op het vlak van mobiliteit naar voor: Door de 147 bewoners worden 148 autoverplaatsingen per dag gemaakt. Hiervan worden er 26 in de ochtendspits en 26 in de avondspits gemaakt. Er is nood aan ongeveer 94 parkeerplaatsen. In de voorziene 7885 m² handel kunnen 40 werknemers tewerkgesteld worden. Zij maken 55 autoverplaatsingen, echter buiten de spits. Voor de werknemers zijn er 28 parkeerplaatsen nodig. De handel genereert 1735 bezoekers per dag wat resulteert in 1492 autoverplaatsingen (op een weekdag). Winkelbezoek gebeurt niet in de ochtendspits, in de avondspits worden 298 autoverplaatsingen gemaakt. Voor deze bezoekers zijn er op het drukste moment (zaterdagvoormiddag) 219 parkeerplaatsen noodzakelijk. Voor de 1820 m² horeca worden geen autoritten in de spits verwacht. Ook een specifiek aantal van parkeerplaatsen i.f.v. de horeca is niet nodig. Deze hele ontwikkeling genereert 1695 autoverplaatsingen op een dag. Van deze autoverplaatsingen gebeuren er 324 in de avondspits (16h – 18h). Alles samen zijn er 341 parkeerplaatsen nodig ten gevolge van een maximale invulling van het programma. Zonder concrete en definitieve uitspraken te kunnen doen, blijkt dat een verkeersgeneratie van 324 voertuigen op 2h (± 160 voertuigen per uur) voor een toename van het verkeer zal zorgen. Aangenomen dat de verdeling via N71 en N76 gelijkwaardig gebeurt, zal er een toename van het verkeer met ongeveer 15% merkbaar zijn.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 44/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
SAMENVATTING In het RUP “Hamont Rand” worden in totaal 248 wooneenheden voorzien waar ruimte is voor 524 bewoners. Er worden 522 autoverplaatsingen gegenereerd, in één spitsuur zullen dit 44 autoritten zijn. Voor de woonontwikkeling is er nood aan ongeveer 290 parkeerplaatsen. Voor commerciële dienstverlening (kantoren met baliefunctie) is een oppervlakte van 1152 m² voorhanden. Hier is ruimte voor 46 werknemers, zij maken 64 autoverplaatsingen. Van deze autoverplaatsingen gebeuren er 18 in de ochtendspits en 13 in de avondspits. De kantoren genereren 400 bezoekers per dag, en daardoor 344 autoverplaatsingen. In de ochtendspits worden 21 autoverplaatsingen gemaakt, in de avondspits 69. Voor het parkeren worden 38 parkeerplaatsen noodzakelijk geacht. Dit richtinggevend programma dient beschouwd te worden als een maximaal mogelijke invulling die ruimtelijk aanvaardbaar is. In absolute cijfers is er in het masterplan voldaan aan de vraag naar parkeerplaatsen. Gezien de voorgestelde typologie van bebouwing en de mogelijke ondergrondse garages kan de parkeervraag opgelost worden binnen de woonprojecten. Het parkeren wordt met andere woorden inpandig of op de eigen kavel opgevangen. Voor het project aan de Budelpoort speelt uiteraard ook de ontwikkeling binnen het historisch centrum. Hier kan een exact aantal benodigde parkeerplaatsen niet uit bovenstaande berekening bepaald worden. Parkeerplaatsen kunnen immers door de dag door verschillende mensen en voor verschillende motieven gebruikt worden. Het totaal aantal parkeerplaatsen binnen het centrum moet in een rotatiesysteem opgenomen worden waardoor een efficiënter gebruik mogelijk is. Hiervoor is een globaal parkeerbeleid noodzakelijk. Een ruimtelijk uitvoeringsplan is niet het instrument om het parkeerbeleid en een uitgebreide parkeerbalans in op te nemen. Aan de hand van bovenstaande berekening en de beschreven planopties is het in ieder geval duidelijk dat het effect betreft benodigde parkeerplaatsen voldoende wordt opgenomen in het plan.
Besluit: De maximale gecumuleerde effecten van het RUP Hamont Rand kunnen leiden tot een verkeersgenererend effect van 866 extra autoverplaatsingen per dag. Er is in totaal nood aan 328 parkeerplaatsen. Dit zijn absolute cijfers uitgaande van een maximale invulling van de verschillende projectzones. De effecten moeten dus beoordeeld worden over ruimtelijk gespreide projecten. De effectbeoordeling ten gevolge van het verkeersgenererend effect is ligt negatief (-1). De maximale gecumuleerde effecten van het RUP Hamont Kern kunnen leiden tot een verkeersgenererend effect van 324 voertuigen op 2h. Het totaal aantal extra autoverplaatsingen per dag bedraagt 1695. De toename op de twee hoofdwegen zal ongeveer 15 % bedragen. De effectbeoordeling ten gevolge van het verkeersgenererend effect is significant negatief (-2). Hier staat tegenover dat een goede multimodale verkeersafwikkeling in en rond Hamont cruciaal is voor een succesvolle kernversterking. In het RUP worden een aantal aannames gedaan betreffende herinrichting van kruispunten en verkeersafwikkeling die parallel met het RUP in het mobiliteitsplan bekeken worden. De herinrichtingen van de kruispunten en een verkeerscirculatieplan kunnen als milderende maatregelen aangenomen worden zodat het effect gedeeltelijk opgevangen wordt. Bovendien is het verkeersgenererend effect verdeeld over de verschillende projecten in de rand. Wat betreft de noodzakelijke parkeerplaatsen wordt binnen het RUP voldoende ruimte voorzien voor parkeerplaatsen zodat het ruimtegebruik en te verwachten effect neutraal is ( 0). Globaal kan men stellen dat de effecten op het vlak van mobiliteit mits het voeren van een aangepast parkeerbeleid licht negatief is (-1).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 45/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
6.10
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
LICHT, WARMTE EN STRALINGEN
Gezien de toegelaten functies in de stedelijke context van het plangebied, met name wonen, handel en diensten, en gezien het RUP in een stedelijke context gelegen is worden er beperkt negatieve effecten verwacht inzake licht, warmte en stralingen.
Besluit: Er worden geen significante effecten verwacht voor de discipline “licht, warmte en stralingen”. De effectenbeoordeling is neutraal (0).
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 46/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
7
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Er kan in het algemeen gesteld worden dat het realiseren van de doelstellingen van het RUP geen significante milieueffecten in de verschillende disciplines zal teweeg brengen.
CONCLUSIE Synthesetabel
Discipline Bodem Water Lucht - Klimaat Geluid Fauna - Flora Landschap Ruimtelijke ordening Energie - Grondstof Mens - Mobiliteit Mens - Hinder Licht - Straling 0 +,++ -,--
Er wordt dan ook verzocht om in navolging van dit document uiterlijk binnen de 30 dagen na ontvangst van het verzoek tot raadpleging het advies over te maken door betekening of tegen ontvangstbewijs aan de initiatiefnemer.
Effectbeoordeling -1 0 -1 0 0 0 +1 0 -1 0 0 Geen effect op discipline Positief of aanzienlijk positief effect op discipline Negatief of aanzienlijk negatief effect op discipline
Het plangebied maakt geen deel uit van de bijlage I en II van het BVR van 10/12/2004. Het plangebied is ook niet gelegen in een SBZ of in de onmiddellijke omgeving van een SBZ. De opmaak van een passende beoordeling voor het RUP is dan ook niet vereist. Het RUP vormt een juridisch-planologisch kader voor de ontwikkeling van Hamont met behoud van de bestaande functies handel en wonen (in de winkeluitloopstraten) en de ontwikkeling van een aantal stedelijke woonprojecten in de rand rond het centrum. De globale doelstelling van het RUP is gericht op kernversterking ter vrijwaring van het buitengebied en kan beschouwd worden als de wenselijke ontwikkeling voor een stad als Hamont-Achel. De planopties passen binnen visie van alle hogere planningsinstrumenten. De maatregelen die het RUP zal treffen in verband met beschermde monumenten en erfgoed zijn voldoende om het behoud en de bescherming ervan te garanderen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 47/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
8
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
BIJLAGE: RESULTATEN VAN DE ADVIESRONDE
In het kader van de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Hamont Rand’ werd een zogenaamde screeningsnota opgesteld om een inschatting te maken van de implicaties van het plan op het leefmilieu. Voorafgaand aan de eigenlijke adviesronde werd een advies gevraagd aan de dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen en het advies werd verkregen op 15/03/10. Na aanpassing werd de screening op 17/03/10 bezorgd aan de diverse adviesinstanties. Onderstaand worden de verschillende adviezen besproken en samengevat waarna een overweging wordt weergegeven met betrekking tot de gemaakte opmerkingen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 48/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Samengevat advies
Overweging
Provinciebestuur Limburg dd 16/04/2010
De planningscontext van het RSV en RSPL werden niet opgenomen in het document en moet toegevoegd worden.
Dit zijn ruimtelijke aspecten die geen invloed hebben op de milieueffecten en worden derhalve toegevoegd in de toelichtingsnota van het eigenlijke plan.
Verder wordt aangegeven dat het RUP geen uitvoering vormt van de bindende bepalingen van het GRS maar wel binnen het richtinggevend deel kan gekaderd worden.
Ruimte en Erfgoed, afdeling Ruimtelijke Ordening Limburg dd 16/04/2010
De screeningsnota maakt een voldoende inschatting van de milieueffecten voor de ruimtelijke ordening.
Wonen Limburg dd 6/04/10
Geen opmerkingen
Ruimte en Erfgoed, afdeling Erfgoed Limburg dd 07/04/10
Samengevat werden volgende opmerkingen geformuleerd: Aspect Archeologie
-
De stelling dat werken met betrekking tot wetenschappelijk archeologisch onderzoek of ander onderzoek in functie van het behoud en de bescherming van erfgoed moet geschrapt worden. De effectbeoordeling wegens het aspect archeologie kan voor de discipline onmogelijk 0 zijn. Behoud van eventueel archeologisch erfgoed kan gezien het
-
De desbetreffende sectorwetgeving die de toelating tot archeologisch onderzoek reguleert dient uiteraard gerespecteerd te worden. De bewuste passage zal niet opgenomen worden in het uiteindelijk document. Het studiebureau kan akkoord gaan met deze stelling.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 49/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Samengevat advies
Overweging
plan waarschijnlijk niet gegarandeerd worden. De effectbepaling zou -1 moeten zijn. Aspect bouwkundig erfgoed De panden uit de inventaris voor bouwkundig erfgoed moeten ook aan bod komen.
Deze zullen worden opgenomen in de toelichtingsnota van het RUP..
Departement MOW, algemeen beleid dd 08/04/10
De volgende opmerkingen worden samengevat als volgt omschreven: - Het Departement beschikt niet over voldoende concrete verkeersgegevens aangezien het mobiliteitsplan nog niet herzien is en vraagt deze gegevens te willen aanreiken in het kader van de voorliggende screeningsnota. - Het Departement vraagt om een nieuwe verkeerstelling te doen ter hoogte van de kruispunten met de N71 en N76. Tevens dient de verkeersafwikkeling ter hoogte van die kruispunten afgetoetst te worden met de geïntegreerde ruimtelijke ontwikkelingen van de studies Hamont Kern en Hamont Rand. - Het Departement vraagt om de verschillende ontsluitingsmodi nader te onderzoeken.
Samengevat kunnen we stellen dat het Departement MOW verzoekt om een volledig mobiliteitsplan op te stellen waarin de gemaakte opmerkingen in behandeld worden. Het gemeentebestuur Hamont – Achel is zich hiervan bewust en er werd reeds een opdracht gegeven voor de opmaak van het mobiliteitsplan. De adviesvraag kadert echter binnen het “onderzoek tot milieueffectrapportage” waarbij een aantal instanties geraadpleegd worden aangaande de mogelijke milieueffecten dat het voorziene plan kan hebben. In de screeningsnota werd een berekening gedaan in absolute cijfers conform de voorgeschreven methodologie (“Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies”, Vlaamse Overheid, Departement MOW, Afdeling BMV, Oktober 2009) wat betreft het verkeersgenerend effect en de parkeerbehoeften ten gevolge van de planopties. Er werd telkens een kruisverwijzing toegevoegd (inclusief cijfers) naar de screeningnota van het RUP Hamont Kern. Daarnaast moeten we stellen dat het eindresultaat een ruimtelijk uitvoeringsplan zal zijn waarin enkel ruimtelijke elementen worden opgenomen. Verkeerstechnische inrichtingen, parkeerbeleid, verkeerscirculatie en dergelijke kunnen hier niet worden vastgelegd. Toch werden er in de screeningsnota een aantal principiële uitgangspunten weergegeven (verkeerscirculatie, parkeerbeleid) en werden de te herbekijken kruispunten aangeduid. Het studiebureau is daarom van mening dat er een voldoende inschatting werd gemaakt van de te verwachten mobiliteitseffecten.
Vlaamse Milieumaatschappij dd 12/04/10
Voor wat betreft het aspect infiltratie kunnen schadelijke effecten worden ondervangen indien de aanvragen minstens voldoen aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten. De volgende maatregelen, zoals voorgesteld in de screeningsnota, moeten worden
Voor wat het aspect infiltratie zullen de aangehaalde maatregelen worden opgenomen in de toelichtingsnota
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 50/51
Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Hamont Rand”
Samengevat advies
Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging Onderzoek naar de planMER-plicht
Overweging
opgenomen in het RUP: - Maximale opvang van regenwater bij nieuwe gebouwen - Maximale infiltratie in de bodem - Waar mogelijk verhardingen in waterdoorlatende materialen voorzien - De gewestelijke verordening en de noodzakelijke adviesvragen moeten strikt gevolgd worden. Voor wat betreft het aspect grondwaterstromingspatroon moet het effect van eventuele bemaling worden opgenomen.
Voor wat betreft de effecten van eventuele bemalingen bij de realisatie van het project kan gesteld worden dat er geen effecten op eventuele natuurwaarden in de omgeving zal ontstaan gezien de ligging in het centrum van de stad. Daarbij komt dat de bemaling duidelijk tijdelijk van aard is waardoor op lange termijn geen schadelijke effecten worden verwacht. Uiteraard dient de bestaande wetgeving (Vlarem) gerespecteerd te worden in het kader van de mogelijke stedenbouwkundige vergunningen.
Libost-Groep nv. ontwerp- en adviesbureau NOT01C-09399.12 screening rand
april 2010
pag. 51/51