GEMEENTELIJK RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN CENTRUM WEST - OVERPELT TOELICHTINGSNOTA Opdrachtgever: gemeente Overpelt September 2011
DOCUMENTGESCHIEDENIS Titel
GemRUP Centrum West Overpelt – Toelichtingsnota
Versie
Datum
Opmerkingen
Opdrachtgever
Gemeente 3900 Overpelt
Schetsontwerp
30/09/2010
Bespreking gemeente
Contactpersoon opdrachtgever
Stein Geuens
Voorontwerp
1/12/2011
Gecoro
Plenaire vergadering
19/12/2011
Plenaire vergadering
Ontwerp
17/01/2012
Dossier voorlopige vaststelling
Openbaar onderzoek
13/02/201212/04/2012
Definitief ontwerp
11/05/2012
Godfried Vanhertum Opdrachtnemer
TRITEL Hasselt (Technum Tractebel Engineering n.v.) Ilgatlaan 23 - 3500 Hasselt T +32 11 28 86 00-
[email protected]
Contactpersoon opdrachtnemer Jean Castro Datum
19/06/2012
Versienummer
1
Projectnummer
P.001466
Dossier Definitieve Vaststelling
DOCUMENTVERANTWOORDELIJKHEID Datum Auteur(s)
Jean Castro
15/06/2012 Datum
Documentscreener(s)
Vera Peeters
BESTANDSINFORMATIE
KWALITEIT
Bestandsnaam
No001jec.docx
Laatst opgeslagen
19/06/2012
15/06/2012
GEMEENTE OVERPELT GEMEENTELIJK RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN (GEMRUP) ‘CENTRUM WEST’ Op basis van artikel 2.2.13 e.v. van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening.
MEMORIE VAN TOELICHTING Gezien en voorlopig vastgesteld door de gemeenteraad in vergadering van .............................
De Secretaris,
Opgesteld door Tritel – Spatial Planning & Design
De Voorzitter,
De gemeenteraad bevestigt dat onderhavig plan ter inzage van het publiek op het gemeentehuis werd neergelegd van ……………… tot ………………
Hasselt, 15 juni 2012 De Secretaris, Evert Jadoul, Ruimtelijk Planner opgenomen in het register BVR 05.05.2000, gewijzigd 07.07.2000, 07.11.2003, 23.04.2004 en 23.06.06.
De Burgemeester
Gezien en definitief vastgesteld door de gemeenteraad in vergadering van .............................
De Secretaris,
De Voorzitter,
INHOUD 1.
INLEIDING ................................................................................................ 3 1.1 DOELSTELLING VAN HET GEMEENTEBESTUUR ................................................. 3 1.2 AANLEIDING TOT OPMAAK RUP .................................................................... 3 1.3 RELATIE MET HET RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN............................................. 3 1.4 DOSSIERSAMENSTELLING .............................................................................. 3 1.5 AANPASSINGEN IN FUNCTIE VAN DE ADVIEZEN: PLENAIRE VERGADERING – 19.12.2011. .......................................................................................................... 4 1.6 AANPASSINGEN IN FUNCTIE VAN HET OPENBAAR ONDERZOEK ......................... 5
2.
4.
HET PLANGEBIED IN BEELD................................................................. 9 2.1 2.2 2.3 2.4
3.
3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 3.19 3.20 3.21
SITUERING IN DE REGIO ............................................................................... 9 SITUERING EN BESTAANDE RUIMTELIJKE STRUCTUUR VAN HET PLANGEBIED .... 9 EIGENDOMSSTRUCTUUR.............................................................................. 14 FOTOREPORTAGE ....................................................................................... 15
RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN VLAANDEREN (RSV) ..................................... 20 PROVINCIAAL RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN ................................................ 20 GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN .............................................. 21 MOBILITEITSTOETS .................................................................................... 23 VEILIGHEIDSRAPPORTAGE ........................................................................... 27 GEWESTPLAN ............................................................................................. 27 BPA‟S EN RUP‟S ........................................................................................ 27 VERKAVELINGEN ......................................................................................... 29 VERORDENINGEN ....................................................................................... 29 WATERTOETS............................................................................................. 29 WATERWINGEBIEDEN EN SPECIALE BESCHERMINGSZONES ............................ 33 HAG-GEBIEDEN ......................................................................................... 33
6.
HUIDIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL.............................................................. 48 HUIDIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL.............................................................. 52 MOBILITEITSPROFIEL.................................................................................. 58 TOEKOMSTIG BEREIKBAARHEIDSPROFIEL ..................................................... 61 MOBILITEITSEFFECTEN VOLGENS DE GEWENSTE VERKEERSCIRCULATIE.......... 63 SENSITIVITEITSTOETS ................................................................................ 69 CONCLUSIES .............................................................................................. 70
RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN ......................................................73 6.1 6.2 6.3 6.4
7.
VISIE VAN DE GEMEENTE............................................................................. 36
MOBILITEIT .............................................................................................48 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7
RANDVOORWAARDEN UIT PLANNINGSCONTEXT ....................... 20 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12
GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR ...........................................36 4.1
5.
BIOLOGISCHE WAARDERINGSKAART............................................................. 33 HABITATRICHTLIJN- EN VOGELRICHTLIJNGEBIEDEN ...................................... 33 VEN – GEBIEDEN ....................................................................................... 33 BOSCOMPENSATIE ...................................................................................... 33 ERFGOED ................................................................................................... 33 ARCHEOLOGISCHE SITES ............................................................................. 34 LANDSCHAPSATLAS ..................................................................................... 34 ATLAS VAN DE BUURTWEGEN ...................................................................... 34 WATERWEGEN............................................................................................ 35
GRAFISCH PLAN EN DE STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN ................... 73 RUIMTEBALANS .......................................................................................... 75 OP TE HEFFEN BEPALINGEN ......................................................................... 75 REGISTER PLANBATEN/PLANSCHADE ............................................................ 75
BIJLAGEN - INRICHTINGSSCHETSEN ..............................................77
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
2
1.
INLEIDING
1.1
Doelstelling van het gemeentebestuur
Met de opmaak van dit Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan wil het gemeentebestuur het bestaande B.P.A. Centrum West wijzigen om de realisatie van de stedenbouwkundige visie, die werd uitgewerkt in het kader van de centrumstudie, mogelijk te maken. Bijzondere aandacht zal hierbij gaan naar het juridisch verankeren van de stedenbouwkundige randvoorwaarden die een kwaliteitsvolle ontwikkeling ondersteunen.
1.2
Aanleiding tot opmaak RUP
Het gemeentebestuur heeft een globale centrumvisie laten opmaken die omschreven wordt als „de horizontale corridor‟ (van oost naar west) die naar de toekomst toe de connectie tussen stad en buitengebied moet versterken. Binnen deze globale centrumvisie is de perimeter van het Gem.RUP onderdeel van de subruimte 1: De Heuf. Deze subruimte kreeg als visietitel de naam „De stedelijke inkomhal‟ mee. Conceptuele uitgangspunten voor deze subruimte zijn:
1.3
Relatie met het ruimtelijk structuurplan
Selectie van hoofd- en deelruimten: Voorliggende RUP is gelegen in een zone die geselecteerd is als „hoofdruimte Verstedelijkt landschap Overpelt-Neerpelt‟ (meer bepaald het stedelijk kerngebied). Deze hoofdruimte vereist een „coherent beleid‟. Bepaling 14 Selectie van zones voor ontwikkeling van handelsconcentraties: De projectzone van het RUP sluit aan bij „het stedelijke kerngebied van Overpelt ter hoogte van de Dorpsstraat, de Oude Markt en “de Heuf” voor handelsactiviteiten op stedelijk niveau‟. Selectie van Strategische projecten: Het gebied is geselecteerd voor „de ontwikkeling en inrichting van het stedelijk kerngebied voor een gemengde stedelijke ontwikkeling: wonen – werken – winkelen – diensten‟
1.4
Dossiersamenstelling
Voorliggend Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan bevat: •
Een gelijkgronds plein als bindmiddel Het introduceren van het centrum via een „poortgebouw‟, tevens begeleiding van een langzaam vervoersas richting centrum Het globaal aanpassen van de verkeerscirculatie met het accent op langzaam verkeer en begeleidend groen
•
Een stedenbouwkundige invulling en de relaties binnen de perimeter van het Gem.RUP moet aan de voorgaande conceptuele uitgangspunten afgetoetst worden.
•
Een plan bestaande toestand / juridische toestand: deze bevat de feitelijke toestand, de terreingegevens uit inventarisatie op het terrein d.d. aug.2010. Het plan bevat ook de juridische toestand met onder andere het statuut van wegen en straten, verkavelingen, vergunningentoestand, gewestplan, atlas van de buurtwegen, … Een inrichtingsplan, vooral gefocust op de inplanting van de bebouwbare zones, het circulatiegebied, de groene zones, wandelen fietsverbindingen. Een grafisch plan dat de bestemmingen in de verschillende categorieën vastlegt + de bijhorende stedenbouwkundige voorschriften.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
3
1.5
Aanpassingen in functie van de adviezen: plenaire vergadering – 19.12.2011.
1.5.1
Algemeen
zorgverleningsentiteiten: Immaculata en Da Vinci. Het gaat om een klein deel van de Burgemeester Van Lindtstraat die tussen beide gebouwen doorloopt. Een exacte mobiliteitsbenadering is voor dit stukje weg niet gemaakt. Echter, afgaande op de bestaande verkeersintensiteiten die via de rotonde naar parking de Heuf rijden en die de parking in de toekomst via dit stukje weg naar de Houtmolenstraat moeten rijden gaat het om minimaal 140 pae, maximaal 190 pae. Deze aantallen gelden voor het spitsuur in de ochtend en in de avond. Tijdens de daluren zullen deze verkeerintensiteiten lager liggen. De mobiliteitseffecten en de leefbaarheid zullen door deze aantallen niet significant verslechteren. In latere fase zou heel het publieke domein rond Immaculata en Da Vincie (Burgemeester Van Lindststraat – Houtmolenstraat – Dorpsstraat) als een verkeerstrage omgeving ingericht (permanente zone 30) kunnen worden. Voor de GemRUP procedure is dit echter irrelevant.
De GECORO vraagt een bezonningsstudie voor de nieuwe ontwikkelingen. Een bezonningsstudie is eerder een architectuurkwestie is. Om deze reden wordt de bezonningsstudie opgenomen als onderdeel van de inrichtingsstudie die bij de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag wordt gevoegd. De voorschriften zijn in die zin aangevuld. De GECORO vraagt om het parkeerbeleid te definiëren. Een parkeerbeleid maakt geen deel uit van de procedure van een GemRUP. In uitvoering van het RUP zal het gemeentebestuur een concrete parkeerstudie laten opmaken met daarin parkeeraanbod, parkeerbezetting, parkeerduur en parkeerdoel en op basis daarvan een parkeerregime uitwerken. De GECORO vraagt om een duidelijke visie ten aanzien van het openbaar domein en ten aanzien van de architectuur van de nieuwe invullingen. In de stedenbouwkundige voorschriften zijn een aantal principes voor het openbaar domein in de toelichtende kolom neergeschreven. Het is aan de vergunningverlenende overheid om op het moment van de bouwaanvraag deze principes af te toetsen en de kwaliteit van het openbaar domein te bewaken. In de stedenbouwkundige voorschriften zijn een aantal principes voor het algemeen architectonisch voorkomen opgenomen in 1. Algemene bepalingen. Tevens is opgenomen dat de gebouwen aan een aantal woonkwaliteitseisen moeten voldoen. Het is aan de vergunningverlenende overheid om op het moment van de bouwaanvraag deze principes af te toetsen en de kwaliteit van de architectuur te bewaken. De GECORO heeft bedenkingen bij de verkeersafwikkeling van parking de Heuf via de Houtmolenstraat. Deze afwikkeling loopt door een cluster van
1.5.2
Toelichtingsnota
Een functiekaart van het betrokken gebied en directe omgeving is opgenomen en beschreven. Zie: 2.2.2 Een kaart met eigendommen binnen het betrokken gebied is opgenomen en beschreven. Zie: 2.3. Een verduidelijking van de categorisering der wegen. Zie: 3.4.1. Een onderdeel aangaande de trage verbindingen (voetgangers en fietsers) is verder uitgediept. Zie:3.4.2 De principes van waterbuffering volgens het advies van de Provincie Limburg, dienst Water en Domeinen zijn opgenomen. Zie: 3.10.7. De eenheden wonen, handel, kantoren en parkeren zoals opgenomen in de 2 scenario‟s van de centrumvisie zijn aangevuld met de opmerking dat het om indicatieve eenheden gaat. Zie: 4.1.5. en 5.3.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
4
De aantallen wooneenheden en de oppervlaktes nevenfuncties zijn in overeenstemming gebracht met de premisses in het toelichtend deel van de stedenbouwkundige voorschriften. Er wordt een minimale en een maximale eenheid opgegeven. Zie: 6.1. Het advies van AWV is verwoord en beargumenteerd. Zie 6.1. AWV vraagt een nieuwe verkeersanalyse van de Ringlaan West na de (grotendeelse) realisatie van de bijkomende ontwikkelen (5 jaar na datum van het advies 14/12/2011) en zal op basis daarvan haar advies met betrekking tot de inrichtingsprincipes verder bepalen. Deze randvoorwaarde is doorvertaald in de stedenbouwkundige voorschriften.
1.5.4
Grafisch plan
Binnen de zone voor wonen – GF2 is de zone voor overbouwing gecorrigeerd. Een afmeting voor gebouwaccentuering (kopgebouw) is aangeduid op het grafisch plan. De begrenzing tussen de zone voor wegen, hoofdverkeersontsluiting en de zone voor wegen, gemengd verkeer is eenduidiger vastgelegd. De grens is op ca. 4.50m ten westen van de Burgemeester Van Lindtstraat gelegd. Op die manier blijft het vrijliggende dubbelrichtingsfietspad binnen de hoofdverkeersontsluiting en bestaat er de mogelijkheid om langs de Burgemeester Van Lindtstraat een langsparkeerstrook aan te leggen.
Mogelijke planschade is vermeld. Zie: 6.4.
1.5.3
Stedenbouwkundige voorschriften
De terminologie van „gebouw‟ is verruimd met woonkwaliteitseisen. In 1. Algemene bepalingen is een waterparagraaf opgenomen met de principes van waterbuffering volgens het advies van de Provincie Limburg, dienst Water en Domeinen. Waar nodig zijn de stedenbouwkundige voorschriften aangevuld met een verwijzing naar deze waterparagraaf. In de toelichtende kolom is het aantal wooneenheden benaderd met een marge van minimaal x-woonheden tot maximaal x-wooneenheden.
1.5.5
Plan planbaten, planschade, …
Mogelijke planschade is opgenomen in het plan. Het gaat om de omzetting van woongebied naar overig groen.
1.6
Aanpassingen in functie van het openbaar onderzoek
Provincie Limburg
De parkeernorm is gewijzigd van verplicht 1.5 pp/wooneenheid naar gemiddeld 1.5 pp/wooneenheid. De parkeernorm is gewijzigd van verplicht 1.5 pp/wooneenheid naar gemiddeld 1.5 parkeerplaats per 100 m² nevenfunctie. Een nuancering van de parkeernorm kan in functie van de aard van handels- en/of kantoorfuncties en in functie van de doelgroepen bewoners voor de wooneenheden (alleenstaanden, senioren, gezinnen, …)
Watertoets: Er werd gedeeltelijk rekening gehouden met het advies van de provinciale dienst waterlopen. Bij het punt over de infiltratie zones zou nog moeten benadrukt worden dat dit bij voorkeur gebeurd binnen de huidige waterstructuren. Aan de opmerking ivm het inschrijven van de ruimte voor water binnen de voorgestelde zoneringen werd niet tegemoetgekomen. Gelet op de stedelijke context, waarin een hoge graad van verharding wordt bekomen, is het aangewezen om nu al te bepalen in welke zone‟s de open watertructuren moeten of kunnen worden aangelegd.
De link met het Decreet Grond- en Pandenbeleid werd verankerd in de stedenbouwkundige voorschriften.
Vanaf 1 maart 2012 werden de watertoets, de te raadplegen instanties en de watertoetskaarten gewijzigd.
Artikel 8 werd aangevuld met de randvoorwaarden gesteld door AWV wat betreft een eventuele verlaging van de Ringlaan West.
De bepaling „bij voorkeur‟ werd toegevoegd, een verplichting is echter niet gewenst gelet op de stedelijke context van het plangebied. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
5
In de zone voor openbaar park wordt vermeld dat hier regenwaterinfiltratievoorzieningen kunnen aangelegd worden. In de algemene bepalingen wordt bijkomend opgenomen dat deze voorzieningen in alle bestemmingszones kunnen ingericht worden. Op basis van deze argumentatie wordt de
opmerking gedeeltelijk weerhouden. De watertoetskaarten in de toelichtingsnota te vervangen door de laatste versie. De opmerking wordt bijgetreden.
Ten laatste op de plenaire vergadering laat de dienst VR weten of er een VR-rapport moet worden opgemaak. Het is niet duidelijk of dit advies reeds werd bekomen. Op 10.01.2012 werd een advies uitgebracht door de dienst VR. Hierin wordt gesteld dat er geen ruimtelijk veiligheidsrapport dient opgesteld te worden.
Gelet op de centrumgerichte ligging en de ligging nabij het ziekenhuis moet er naast sociale woningen ook gedacht worden aan het voorzien van woningen voor zorgbehoevende doelgroepen. Het zou een gemiste kans zijn om deze hier niet te voorzien. De typologiën van de woningen moet hierop afgestemd zijn. Een onderzoek naar de potenties zou moeten worden opgenomen in de toelichtingsnota. Tijdens de plenaire vergadering werd er geargumenteerd dat er veel sociale woningen en zorgwoningen aanwezig zijn binnen het centrum van Overpelt: De Open Poort, Rusthuis en zorgcentrum Immaculata, project Da Vinci, … Om tegemoet te komen aan het ongunstig advies van Wonen Limburg is het aangewezen dat er toch een onderbouwing wordt opgenomen in de toelichtingsnota voor de keuze van typologieën en de beoogde doelgroepen en dit te kaderen binnen het tijdens de plenaire vergadering geschetste en bestaande woon- en zorgaanbod. Gelet op de strategische ligging vlakbij het ziekenhuis en pal in het centrum, waardoor dit de ideale locatie is om zorgwoningen te voorzien, is het gewenst om voor een minimum aantal woningen de normen van levensbestendig wonen en interne toegankelijkheid op te leggen in de stedenbouwkundige voorschriften.
De GECORO stelt; De toelichtingsnota moet nog verder worden aangevuld met gegevens inzake het doelgroepenaanbod, meer bepaald voor senioren, binnen het plangebied. Het rusten verzorgingstehuis Immaculata beschikt momenteel over 75 kamers, een uitbreiding met 34 kamers en 10 flats is op korte termijn gepland. In de residentie Da Vinci, hoek Burg. Van Lindtstraat – Houtmolenstraat zijn er 48 serviceflats. De residenties Wuytenhof, Seppehof en Rijmenhof, tussen Dorpsstraat en Burg. Misottenstraat bieden een aanbod van 68 serviceflats. Het advies om voorwaarden met betrekking tot levensbestendig wonen op te nemen in de voorschriften, wordt niet gedragen door de GECORO. De GECORO is van oordeel dat dergelijke voorwaarden de haalbaarheid van een project in het gedrang brengen. Het versterken van de gemeente als zorggemeente kan een uitgangspunt zijn bij de uitwerking van het uitvoeringsplan, maar mag niet worden opgelegd. Bij voldoende vraag zal de markt hierop inspelen. Een ruimtelijk uitvoeringsplan is ook niet het instrument om dergelijke normen en bepalingen vast te leggen. Op basis van deze ar-
gumentatie wordt de opmerking weerlegd. Er werd een uitgebreide verkeersstudie gemaakt om te bekijken of het mogelijk is om de oversteek ter hoogte van het ziekenhuis terug gelijkgronds te maken en om de bereikbaarheid van het plangebied d.m.v. een lussenstructuur uit te werken. Het advies van AWV zal hier bepalend zijn. AWV geeft een ongunstig advies voor de lange termijn optie en het kruispunt N712 met de verbindingsweg N74 als volledig gelijkgronds plein. Daarvoor zijn de de verkeerstromen te intens. Over ten vroegste 5 jaar dient een nieuwe verkeersanalyse te worden uitgevoerd om na te gaan of de herinrichtingsprincipes realistisch zijn met de bijkomende ontwikkelingen, die tegen dan allicht grotendeels zullen gerealiseerd zijn. Ondanks dit negatief advies werden de uitgangspunten en concepten van het RUP niet bijgesteld. Erdient duidelijk aangetoond te worden dat de concepten en de uitwerking van het RUP ook nog steeds stand houden als het gelijkgronds plein, wat als bindmiddel moet dienen, niet zou kunnen gerealiseerd worden. De toelichtingsnota moet wat dit betreft worden aangevuld.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
6
Het toelichtingsplan en het grafisch plan zijn gebaseerd, zowel op de bestaande toestand als op de voorgestelde lange termijnvisie. Uit het toegevoegde inrichtingsplan blijkt duidelijk dat het RUP ook functioneert met behoud van de bestaande toestand, waarbij de binding wordt gegarandeerd door onderdoorgangen voor langzaam verkeer.
minimaal 16m. De bepaling wordt eveneens opgenomen in de voorschriften.
De link wordt echter meer bepaald door de inrichting dan door de bestemming. Uit de 3D-schetsen in de memorie van toelichting blijkt op welke wijze de onderdoorgangen versterkt worden. Door het opentrekken van de toegangen tot de tunnels door middel van brede hellingen en trappenpartijen wordt de link tussen beide zijden van de Ringlaan ruimtelijk versterkt. Op
Verkeersontsluiting naar de parking De Heuf:
basis van deze argumentatie wordt de opmerking bijgetreden. Bijkomende bemerkingen: In de stedenbouwkundige voorschriften werd nu een verwijzing naar het decreet grond- en pandenbeleid opgenomen. Aangezien het hier om de ontwikkeling van woongebeid volgens het gewestplan gaat, is het niet aangewezen om een bepaling ivm het grond- en panden decreet op te nemen in de stedenbouwkundige voorschriften. Dit is enkel verplicht bij de omzetting van woonuitbreidingsgebied. Bovendien is de verwijzing overbodig en kan ze verwarring scheppen op het moment dat het sociaal objectief is bereikt. Het is wel nuttig om in de toelichtingsnota kort te verduidelijken dat bij de uitvoering van de grotere projecten naar alle waarschijnlijkheid zal moeten voldaan worden aan de projectnorm. De bepalingen in verband met grond- en pandenbeleid moeten worden geschrapt uit de stedenbouwkundige voorschriften en worden opgenomen in de memorie van toelichting. De opmerking wordt bijgetreden.
Het concept met een combinatie van eengezinswoningen en meergezinswoningen voor de projectzone 2 zou best zo voorgesteld worden op zo‟n manier dat er meer afstand wordt hgehouden tussen de voorgevel van de grondgebonden woningen en de 4 bouwlagen hoge zijgevel van het appartelentsgebouw. Het toelichtingsplan moet worden aangepast aan de opmerking. De afstand tussen de voorgevel en de zijgevel van de meergezinswoningen bedraagt nu
De opmerking wordt bijgetreden. Bezwaren (zie bijlage): Bezwaar 1:
Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid van de bewoners moet het grafisch plan en het plan in verband met de verkeerscirculatie worden aangepast, zodat de bestaande toegang behouden kan blijven. De opmerking
wordt bijgetreden. Bezwaar 2: Behoud rechtstreekse toegang magazijn Dorpsstraat 188 via Ringlaan: Om de bestaande rechten van de bezwaarindiener te vrijwaren moeten de voorschriften in die zin worden aangepast dat de vergunde inrit kan behouden blijven, zolang de verkeersveiligheid niet in het gedrang komt. De op-
merking wordt bijgetreden. Bezwaar 4: Het gemeentebestuur beslist om volgende opmerkingen van de Gecoro NIET te volgen:
Het zuidelijke deel van de Burgemeester Van Lindstraat wordt losgeknipt van het noordelijke deel om een verkeersvrije link voor voetgangers en fietsers te bekomen vanuit het centrum naar de overzijde van de Ringlaan. De druk op dit gedeelte van de Burgemeester Van Lindstraat is volgens de Gecoro echter heel beperkt, waardoor het knippen niet noodzakelijk is om de veiligheid van de trage weggebruiker tussen centrum en het ziekenhuis te verbeteren. Op basis van deze argumentatie wordt de opmerking bijgetreden.
Het gemeentebestuur volgt deze redenering niet. Het losknippen van de Burgemeester Van Lindstraat past binnen het creëren van een verkeersvrije P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
7
link voor voetgangers en fietsers tussen het centrum en het ziekenhuis. Door in te zetten op een versterkte fysieke verbinding specifiek voor trage weggebruikers tussen het centrum en het ziekenhuis, wil het gemeentebestuur dynamiek brengen in de as „De Heuf‟ en activiteiten in de ruime zin stimuleren tussen het marktplein en het ziekenhuis. Op lange termijn kan de meest westelijke link tussen „De Heuf‟ en het ziekenhuis worden gevormd door een gelijkgronds plein; op korte termijn moet dit gebeuren door een opwaardering van de onderdoorgang. Alleszins functioneert het ruimtelijk uitgangspunt ook zonder verlaging van de Ringlaan.
Betreffende de nieuw aan te leggen rechts-in/rechts-uit aantakking op de Ringlaan. Er wordt gevreesd voor conflicten ter plaatse van de voorgenomen rechtsin/rechts-uit aantakking en verkeerscongestie tussen de rotondes ten gevolge van een bijkomende insteek op Ringlaan. De Gecoro adviseert om de voorziende tweede verbinding tussen het plangebied en Ringlaan niet te behouden in het RUP. Op basis van deze argumentatie wordt de opmerking bijgetreden.
Het gemeentebestuur volgt deze redenering niet. De mobiliteitsstudie die deel uitmaakt van de toelichtingsnota geeft aan dat in de toekomstige situatie de verzadigingsgraad ter hoogte van de bestaande rotondes verhoogt: de verhoging ligt meestal onder de 5%, maar in een sporadisch/specifiek geval kan dat tot 10% reiken. Er worden echter nooit problematischverzadigingsgraden genoteerd. Deze capaciteitsstudie werd uitgevoerd met het supprimeren met de toerit op de rotonde “de Heuf” vanuit B. Van Lindtstraat. Het effect van het behoud van de bestaande toerit op de verzadigingsgraden van de rotonde is verwaarloosbaar. Ook de verkeersafwikkeling van het voorgestelde ontsluitingspunt voor de nieuwe ruimtelijke ontwikkeling werd beoordeeld in de mobiliteitsstudie. De uitgevoerde capaciteitstoets toont aan dat er ter plaatse van het nieuw ontsluitingspunt geen afwikkelingsproblemen te verwachten zijn. Het nieuw ontsluitingspunt geeft even-
min aanleiding tot problematische afwikkelingen van de verkeerssituatie op de bestaande kruispunten. Bovendien zal het extra ontsluitingspunt worden georganiseerd via een rechtsin-rechtsuit-constructie. De effecten van deze alternatieve kruispuntoplossing op de twee naastgelegen rotondes is vooral op niveau van de rotonde “‟t Leeuwke” het meest relevant, temeer op deze rotonde de verkeersbelasting het hoogst is enerzijds, en op deze rotonde de verkeersafwikkeling sterk beïnvloed wordt door een aanliggende fietsvoorzieningen. In de mobiliteitstudie is voor de drukste periode het effect van de rechtsin-rechtsuit-constructie op de rotondes geëvalueerd. De capaciteitstoets toont aan dat de verzadigingsgraad voor bepaalde takken maximum met een 5-tal % toeneemt. Nergens worden kritische waarden bereikt. De hoogste waarden blijven onder de 75%. Vanuit deze vaststellingen is ook de toepassing van een rechtsin-rechtsuitconstructie aan de nieuw te ontwikkelen zone van De Heuf verdedigbaar. Met het oog op de verkeersveiligheid, zorgt de ligging van het nieuwe ontsluitingspunt op 150m van de rotonde ervoor dat er voldoende zichtbaarheid is. De concrete inrichting van het ontsluitingspunt moet ook gebeuren met het oog op de veiligheid voor voetgangers en fietsers. Het openbaar domein is zodanig gedimensioneerd dat er voldoende ruimte is voor de inrichting van veilige voorzieningen voor trage weggebruikers. De verlaging van de Ringlaan is ook niet verplicht binnen de voorschriften van het RUP, maar zal in de toekomst afgewogen worden, uiteraard ook rekening houdend met de verkeersveiligheid, in het bijzonder van traag verkeer.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
8
2.
HET PLANGEBIED IN BEELD
2.1
Situering in de regio
De gemeente Overpelt situeert zich in de Kempische As in Noord-Limburg. De Kempische As is een stedelijk netwerk dat bestaat uit de structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden Herentals, Geel en Mol, de kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau Lommel, Neerpelt-Overpelt en de gemeenten Olen en Hamont-Achel. Dit stedelijk netwerk is een verstedelijkt gebied. De rol van dit gebied ligt vooral in zijn industrieel-economische functie en in de ontwikkeling van de elkaar aanvullende (intensieve) toeristischrecreatieve activiteiten die door de landschappelijke troeven kunnen worden gevaloriseerd. De hoofdlijninfrastructuur in Noord-Limburg vertoont een duidelijk dambordpatroon, een netwerk van „strengen‟ die de voornaamste kernen verbindt. In de mazen van dit netwerk komen openruimte-, natuur- en landbouwgebieden voor, in de knooppunten de voornaamste nederzettingen. Verlinting langsheen deze „verbindingsstrengen‟ is een duidelijk aanwezig fenomeen.
Figuur 1 Situering in de regio volgens GRS Overpelt
2.2
Situering en bestaande ruimtelijke structuur van het plangebied
2.2.1
Situering van het plangebied
Het plangebied bevindt zich aan de westelijke rand van het centrum. Het is onderdeel van de ring die Overpelt omringt. Het gebied wordt gevangen door de N712-Ringlaan (west) tussen de Dorpsstraat en de Houtmolenstraat, een stuk van de verbindingsweg tussen de N74 en de N712-Ringlaan (west), meer bepaald tussen de rotondes N712-Ringlaan (rotonde de Heuf) en rotonde Maesensveld (toegang parkings Mariaziekenhuis) / Burgemeester Van Lindtstraat / Burgemeester Van Gaelstraat.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
9
Het plan maakt deel uit van een hoogdynamische deelruimte met aan de westkant het Mariaziekenhuis, aan de oostkant het directe dorpscentrum (Dorpsstraat en Oude Markt), de winkel/wandeldoorsteek „De Heuf‟ en rond de publieke parking de Heuf, de winkels Peltri en Aldi en het rust- en verzorgingstehuis Immaculata vzw. Binnen het stadscentrum bevindt zich buiten de woonfunctie, een belangrijke commerciële peiler gedragen door de Dorpsstraat – Oude Markt. Aanpalend aan en binnen het projectgebied werden in het recente verleden, naast het winkelcentrum de Heuf, dat aansluit bij de commerciële drager vooral appartementen ontwikkeld.
Figuur 2 Straatnamenplan
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
10
2.2.2
Ruimtelijke structuur van de omgeving van het plangebied
Figuur 4 Ruimtelijke structuur ruime omgeving
Het Mariaziekenhuis neemt een prominente plaats in binnen de ruime omgeving. Het ligt volledig buiten het „verstedelijke‟ weefsel aan de overzijde van de Ringlaan-West met een tot parkeerplaatsen gedegradeerde buitenruimte. Aan de westkant bevinden zich twee voetbalvelden die momenteel als zonevreemde recreatie in een open ruimte gebied (agrarische zone) liggen. De bedoeling van het gemeentebestuur is om deze zone te ontwikkelen als een stedelijk sportpark „achter het ziekenhuis‟.
Figuur 3 Situering van het plangebied
De woonuitbreidingsgebieden ten westen van het centrum van Overpelt zijn vrijgegeven en kunnen dus ontwikkeld worden.
Het gebied tussen de spoorweg en verbindingweg is voor zijn ontsluiting aangewezen op de rotonde van de verbindingsweg thv MaP.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
11
riaziekenhuis. De centrumrelatie voor de fiets/voetganger kan gebeuren via de Wuytenweg en dan de fietstunnel onder de Ringlaan. Het gebied tussen de verbindingsweg en de Kadijk is voor zijn ontsluiting aangewezen op de Mulkensstraat/Masenstraat/Kadijk/Astridlaan. De centrumrelatie voor de fiets/voetganger kan georganiseerd worden via de Maesenstraat > fietspad ten zuiden van Mariaziekenhuis > fietstunnel onder de Ringlaan > doorsnijding door het projectgebied.
voorzieningen aan de westkant van het gebied met onder meer het Mariaziekenhuis. Parking de Heuf en de binnenruimte van het RVT-Immaculata zijn grote open ruimtes.
De Ringlaan vertoont qua beeldvorming een duidelijk verschil tussen de oost- en de westkant:
De westkant - tussen de Lindelsebaan/Dorpsstraat en de Leopoldlaan/Dorpsstraat – heeft geen middenberm en ligt in aanleg verhoogd tov het omliggende maaiveld. Er is een vrijliggend dubbelrichtingsfietspad aan de binnenring. De oostkant - tussen Lindelsebaan/Dorpsstraat en Leopoldlaan/Dorpsstraat – is er een grazige middenberm. Aan weerszijden (binnenring en buitenring) zijn er belijnde fietspaden.
De verbindingsweg tussen de rotonde Ringlaan-West en rotonde Mariaziekenhuis is voorzien van een grazige middenberm. Qua voorzieningen is de omgeving van het projectgebied vooral voorzien van meergezinswoningen, ingegeven vanuit het vigerende BPA. Eengzinswoningen situeren zich nog enigszins in het centrum in de Dorpsstraat en aan de overzijde van de Ringlaan West. Handel, diensen en horeca liggen verspreid. Belangrijke verkeersaantrekkende handelszaken zijn de Aldi en de Peltri die volledig georiënteerd zijn op de Parking De Heuf. In de zorgsector (RVT‟s en serviceflats) zijn Rustoord Immaculata (75 kamers; uitbreiding met 34 kamers en 10 flats is op korte termijn gepland) en het project Da Vinci (48 serviceflats) in het noorden en de „Open Poort‟ centraal in het gebied van betekenis. De residenties Wuytenhof, Seppehof en Rijmenhof, tussen de Dorpsstraat en de Burgemeester Misottenstraat bieden een aanbod van 68 serviceflats. Daarnaast liggen grootschalige zorgsector-
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
12
Figuur 5 centrumfuncties
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
13
2.3
Eigendomsstructuur
Het overgrote deel van de te ontwikkelen gronden zijn eigendom van de gemeente Overpelt. De Ringlaan west behoort tot het openbaar domein. De in het plangebied opgenomen projectzones in het noorden en in het zuiden zijn in private handen.
Figuur 6 eigendommen gemeente Overpelt P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
14
2.4
Fotoreportage
2.4.1
Verbindingsweg tussen N74 en N712-Ringlaan West
foto 1
2.4.2
Rotonde aan de Verbindingsweg en N712-Ringlaan West (rotonde de Heuf)
foto 2
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
15
2.4.3
Fietspad langs N712-Ringlaan West
2.4.4
Burgemeester Van Lindtstraat (zuid)
foto 3
foto 4
foto 7
foto 8
foto 5
foto 6
foto 9
foto 10
foto 11
foto 12
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
16
2.4.5
foto 13
Burgemeester Van Lindtstraat (oost)
foto 14 foto 16
foto 17
foto 18
foto 19
foto 15
2.4.6
Buurtweg nr.59 (voetgangersdoorsteek)
foto 20
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
17
2.4.7
foto 21
2.4.8
De Heuf - bedieningsweg
foto 22
2.4.9
Burgemeester Valentijnstraat (voetweg nr.88)
foto 24
foto 25
foto 26
foto 27
De Heuf – winkelwandelzone (voetweg nr.88)
foto 23
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
18
2.4.11 Voetgangersdoorsteek tussen De Heuf en Burgemeester Valentijnstraat (voetweg nr.88)
foto 32
foto 28
foto 29 foto 33
2.4.10 De Heuf
foto 30
foto 31
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
19
3.
RANDVOORWAARDEN UIT PLANNINGSCONTEXT
3.1
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)
Samen met Neerpelt wordt de gemeente aangeduid als kleinstedelijk gebied op provinciaal niveau. Het RSV legt de bevoegdheid van de afbakening van deze kleinstedelijke gebieden bij de provincie. Op het grondgebied van Overpelt komt er geen hoofdweg voor volgens het RSV. De N71 vanaf de A13 te Herentals tot de N74 te Overpelt en de N74 van de A2 te Houthalen tot aan de Nederlandse grens (richting Eindhoven) werden als primaire wegen type I geselecteerd. De andere wegen worden gezien als secundaire en lokale wegen. Betreffende de wegeninfrastructuren wordt gesteld in de bindende bepalingen dat het Vlaams Gewest de hoofdwegen, primaire wegen I en II selecteert. De provinciale overheid behandelt de secundaire wegen.
3.2
Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan
3.2.1
Deelruimten
Overpelt maakt deels deel uit van de deelruimte „Kempische As‟ binnen de hoofdruimte „Kempen‟. Overpelt maakt deels deel uit van de deelruimte „Drieparkengebied‟ binnen de hoofdruimte Kempen.
3.2.2
Stedelijk gebied, woonkernen, taakstelling wonen
Overpelt wordt, samen met Neerpelt, geselecteerd als kleinstedelijk gebied van provinciaal niveau in een stedelijk netwerk, waaraan specifieke ontwikkelingsperspectieven worden gekoppeld.
De primaire groei van dit kleinstedelijk gebied zal inwendig moeten gebeuren, wat voor Overpelt een verdichting binnen de ring impliceert.
3.2.3
Economische structuur en bedrijvigheid
Neerpelt-Overpelt is geselecteerd als economisch knooppunt met een sterke rol in het stedelijk netwerk Kempische As.
3.2.4
Agrarische structuur
Grondgebonden landbouw, vooral (melk)veehouderij, in evenwicht met de ruimtelijke draagkracht, is de ruimtelijke drager in Overpelt. Er liggen nog vrij grote oppervlakten historische landbouwgronden in natuurrijke gebieden. Het betreft vaak groengebieden volgens het gewestplan. Die landbouw moet verdere ontwikkelingsmogelijkheden behouden.
3.2.5
Verkeers- en vervoersstructuur
In het kleinstedelijk gebied speelt de verkeersstructuur een belangrijke organiserende rol. De bundeling van infrastructuren geeft mogelijkheden tot bundeling van ruimtelijke ontwikkelingen en tot overslag van goederen. Het opwaarderen van de N74, de spoorlijn 18 (en de IJzeren Rijn) en een uitgewerkt (regionaal) openbaar vervoer moet de Kempische As beter laten aansluiten bij het centrum van Limburg en de overige omliggende gebieden. In dit kader selecteert de provincie Neerpelt-Overpelt als multimodaal knooppunt voor personenvervoer van provinciaal belang.
3.2.6
Toeristisch-recreatieve structuur
Volgens het RSPL heeft Overpelt op vlak van toerisme en recreatie geen echte attractiepolen.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
20
Het ontwikkelen van laagdynamisch toerisme en recreatie is hier prioritair. Verbrede agrarische doelstellingen en recreatief medegebruik met onder andere hoevetoerisme en plattelandstoerisme, complementair aan de omliggende toeristisch-recreatieve poorten, zijn daarvan een onderdeel.
3.2.7
Landschappelijke structuur
De Dommel als een beekdoorgang in verstedelijkt gebied wordt als een natte natuurverbinding van provinciaal belang geselecteerd, zoals ook het kanaal Bocholt-Herentals.
3.3
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan
Het beleid betreffende de gewenste ruimtelijke structuur voor de gemeente Overpelt zal zich richten op 2 sporen:
Het uitbouwen en opkrikken van delen van de gemeente Overpelt tot een hedendaags provinciaal stedelijk gebied Het krachtiger maken van de overige delen van de gemeente als leefbaar en toeristisch belangrijk buitengebied
Figuur 7 Gewenste ruimtelijke structuur
3.3.1
Gewenste woonstructuur.
Niet elk woongebied van Overpelt is vergelijkbaar. De gemeente voert een zogenaamd gebiedsgericht nederzettingsbeleid waarin per woongebied bepaald wordt welke dichtheden kunnen bereikt worden, welke functies kunnen verweven en welke inrichtende principes er moeten gehanteerd worden. Voor alle woongebieden geldt dat beperkte verweving van functies (opstartende bedrijfjes, zelfstandigen, kantoortjes, horeca, handel, enz. ) mogelijk is zolang de eigenlijke en primaire functie van het wonen niet gestoord of gehinderd wordt en het gebied ruimtelijk-structureel niet aangetast wordt. De gemeente beschouwt de na te streven dichtheden (15/25 woningen/ha) als een gemiddelde van alle woningbouwprojecten. Dit wil zeggen dat de dichtheden gemiddeld hoger kunnen liggen in de kernen, terwijl daarbuiten lagere dichtheden kunnen voorkomen. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
21
Het aangenaam verblijfskarakter moet maximaal geruggensteund worden door het integreren van kwalitatief groen in de publieke ruimte, zeker in het centrum van Overpelt. Iedere invulling van een inbreidingsgebied of projectzone moet hier voldoende aandacht aan besteden. De koppeling van deze beleidsoptie met het uitwerken van een wandelpromenade doorheen het centrum van Overpelt, als link tussen de belangrijkste voorzieningen en bezienswaardigheden, is essentieel. De gemeente volgt de aanbeveling om de kernen morfologisch en functioneel te versterken. Dit gebeurt rond Overpelt centrum waar de kernversterkende ontwikkelingen zullen geënt worden op de duidelijk gegroeide stedelijke ringstructuur en de centraal gelegen Oude Markt. Het woonbeleid in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voorziet een belangrijke stedelijke uitbreiding achter het Mariaziekenhuis. Een stedelijke uitbreiding bestaande uit een nieuwe stationsomgeving, een nieuwe stedelijke woonwijk en een stedelijk recreatiepark „Kadijk‟. Deze laatste zone wordt in het westen begrensd door de vallei van de Holvensebeek (lokale natuurlijke structuur). Deze geplande stadsontwikkeling vervolledigt zodoende de horizontale bandstructuur en legt in het westen de „brug‟ tussen stad en landschap.
De ontwikkeling van toerisme en recreatie wordt kwaliteitsvol ontwikkeld en in verhouding met de draagkracht van de omgeving.
3.3.4
De gemeente wenst het zwaartepunt van het economische gebeuren binnen de gemeente Overpelt sterker te concentreren in de „economische‟ hoofdruimte „industrielandschap Nolimpark-Zinkfabriek‟. Het handelscentrum van Overpelt wordt afgebakend ter hoogte van de Dorpsstraat, de Oude Markt en de Heuf. Binnen dit handelscentrum worden de centrumversterkende, kleinschalige handelsactiviteiten (horeca, detailhandel, etalage- en loketfuncties, …) gebundeld in het kader van het revitaliseren van de dynamiek van het centrumgebied. De inrichting van het openbaar domein (wandelaars en fietsers als hoofdgebruiker van de publieke ruimten) en het integreren van deze perimeter in toekomstige stadswandelingen moeten het handelscentrum als één duidelijk herkenbaar functioneel geheel vormgeven.
3.3.5 3.3.2
Gewenste open-ruimtestructuur.
Het beleid van de grote natuurgebieden wordt voornamelijk bepaald op bovenlokaal niveau. De gemeente voert een ondersteunend beleid.
3.3.3
Gewenste toeristisch-recreatieve structuur.
Het uitgangspunt is het voeren van een tweesporenbeleid gericht op:
enerzijds recreatievoorzieningen voor de eigen stedelijke en niet stedelijke bevolking, anderzijds de uitbouw en ondersteuning van de mogelijkheden voor toerisme.
Gewenste economische structuur.
Gewenste verkeers- en vervoersstructuur.
De doelstellingen op gemeentelijk niveau kunnen als volgt worden geformuleerd: • • • • • • •
ontwikkelen van een duurzaam gemeentelijk verkeers- en mobiliteitsbeleid; garanderen c.q. verhogen van de bereikbaarheid van de ruimtelijke functies binnen de gemeente; ontwikkelen van een selectieve automobiliteit, ook voor de kortere ritten (tot 5 km); verhogen van de verkeersveiligheid op gemeentewegen; komen tot een categorisering van gemeentewegen; verhogen van de leefbaarheid in woon- en centrumgebieden; versterken van de stedelijke en gemeentelijke activiteiten; P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
22
• • • •
komen tot een inzicht en verlichting/oplossing van de parkeerproblematiek; formulering van aanbevelingen of beleidsadviezen ter aanpak van de mobiliteitsproblemen; het komen tot een gewenste ruimtelijke structuur op gemeentelijk niveau; het aanbieden van sensibiliserings- en preventiecampagnes;
De N712-Ringlaan wordt door de gemeente geselecteerd als een Lokale Weg type II. De Ringlaan-west wordt gezien als een „stedelijke doorstroomader‟. Het Westelijk Ringsegment ontsluit het hart van het kleinstedelijk deelgebied Overpelt met zijn verschillende functies en voorzieningen. Het stedenbouwkundig weefsel is dichter, hoger, hedendaagser, dynamischer, ... De bovenlokale aansluiting (de nieuwe verbindingsweg) takt in dit segment aan op de ring. De ring vormt op deze plek een stedelijk kruispunt met een verdeelfunctie voor de stedelijke parkeervoorzieningen. De oversteekbaarheid van dit westelijk segment voor voetgangers en fietsers moet duidelijk leesbaar zijn (via de bestaande tunnels). De doorstroomfunctie van deze wegsegmenten primeert. De inrichting van deze wegsegmenten moet een stedelijk karakter oproepen (keuze van verhardingsmaterialen, verlichtingselementen, meubilair, …).
• • •
Het voetpadennet primeert in de geselecteerde verblijfsgebieden. Continuïteit van de routes is een voorwaarde. Waar nodig kunnen voetgangers"doorsteken" worden gecreëerd. Veilige oversteekvoorzieningen moeten worden gecreëerd.
Parkeerbeleid Er wordt in ieder geval uitgegaan van een “stand-still” van het aantal parkeerplaatsen binnen de Ringlaan. De invulling van bijkomende parkeerbehoeftes die voortvloeien uit nieuwe ruimtelijk-functionele invullingen in het centrumgebied worden in het kader van het vergunningenbeleid nader bekeken. Het Mariaziekenhuis legt een sterke parkeerdruk op de bestaande parking „de Heuf‟ (parkeervlucht naar het centrum o.w.v. betalend bezoekersparkeren). In het kader van een oordeelkundige opvang van de parkeerdruk is het van belang dat een geïntegreerde parkeervisie voor het centrumgebied (en in samenhang/overleg met het ziekenhuis) ontwikkeld wordt. In het kader van de opvang van de parkeerdruk is het uiteraard van belang dat ook voor de bereikbaarheid van het ziekenhuis de alternatieve modi (vooral openbaar vervoer en fiets) aan bod kunnen komen.
3.4
Mobiliteitstoets
Poorten
3.4.1
De verbindingsweg tussen de N74 en de N712-Ringlaan wordt door de gemeente als Secundaire Weg type II voorgedragen. De aansluiting van deze weg op de N712-Ringlaan dient herbekeken te worden.
Categorisering van wegen vlgs het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en het gemeentelijk mobiliteitsplan
De Ringlaan is geselecteerd als een lokale weg type 2 - gebiedsontsluitingsweg:
Langzaam verkeersroutes
De gemeente Overpelt ondersteunt het provinciaal functioneel fietsroutenetwerk en zal haar gemeentelijk functioneel fietsroutenetwerk hierop laten aansluiten.
Het voetgangersnetwerk wordt op verschillende vlakken geoptimaliseerd:
Het RSV zegt over lokale wegen: lokale wegen zijn wegen waar het toegang geven de belangrijkste functie is en zijn aldus niet van gewestelijk belang. (3.1.6. Lokale wegen - RSV, pag. 484) Het RSPL zegt over lokale wegen: Bij de lokale wegen is de belangrijkste functie toegang geven, waardoor de weginrichting hier ook
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
23
meer eenduidig kan worden afgestemd op die functie (Deel IV.5 3.2.2. – pag 239) De verbindingsweg tussen de Ringlaan en de N74 is geselecteerd als een secundaire weg. Volgens het GRS is de categorie nog verder te bepalen, in het mobiliteitsplan gaat de voorkeur uit naar een secundaire weg type 2 – hoofdfunctie = verzamelen:
Het RSV zegt over secundaire wegen type 3: De weg verzorgt een verzamelfunctie voor het kleinstedelijk gebied naar het hoofdwegennet, maar kan niet als primaire weg II worden geselecteerd. (3.1.5. Secundaire wegen - RSV, pag. 482) Het RSPL zegt over secundaire wegen type 3: (Deel IV-5 3.2.2. pag. 239) o Secundaire wegen II ontsluiten de kleinstedelijke gebieden, …
Figuur 8 Wegencategorisering
3.4.2
Trage netwerken
Fietsroutes Het recreatief fietsknooppuntennetwerk gaat rond Overpelt heen en doet het centrum niet aan.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
24
Figuur 9 Recreatief fietsroutenetwerk
Figuur 10 Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk
Het provinciaal bovenlokaal fietsroutenetwerk echter komt wel door Overpelt centrum. Volgende straten zijn hoofdroutes: Astridlaan (1), Dorpsstraat (2), Leopoldlaan (3), Kloosterstraat (4) en Breugelweg (5). Volgende straten zijn functionele fietsroutes: Hoevenstraat/Willem II straat (6) en de Bemvaartstraat (7). De Sellekaertstraat (8) is een alternatieve functionele fietsroute.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
25
Andere functionele verbindingen
gersas van het ziekenhuis is dan – begrijpelijk en logisch – een oversteek over de Ringlaan West, in het bijzonder over de rotonde. Een omloop naar de zuidelijke fietstunnel is er voor deze voetgangers te veel aan. Het confronterende aan deze situatie is dat het wegbeeld en het verwachtingspatroon van de automobilist – die zijn weg moet zoeken op de rotonde – niet afgestemd is op een voetgangersoversteek wat deze voetgangsoversteken dus ongewenst maken. In de centrumvisie is dit probleem verwerkt in een oplossing bestaande uit de verlaging van de Ringlaan West en het wegbeeld zodanig aan te passen (conform dat van een lokale weg type 2) zodat het verwachtingspatroon van overstekende voetgangers wel ervaren wordt door de automobilisten, waardoor de situatie voor iedereen veiliger wordt. Zie: 4.1) Een bijkomende maatregel met betrekking tot de verkeerscirculatie is dat parking De Heuf niet meer rechtstreeks toegankelijk gemaakt wordt voor het gemotoriseerd verkeer, maar via een omweg via de Burgemeester van Lindtstraat. Deze maatregel moet het parkeren in functie van het ziekenhuis op parking De Heuf ontmoedigen (zie 5.4.2)
Figuur 11 trage verbindingen
Er bestaan een tweetal belangrijke voetgangersverbindingen tussen het centrum en het projectgebied. Enerzijds een verbinding tussen de Dorpsstraat en de Burgemeester Van Lindtstraat, te beschouwen als een op te waarderen verbinding omdat ze in directe relatie staat met het scholencomplex er tegen over, anderzijds de voetgangerzone „De Heuf‟ een winkelwandelstraatje dat de link legt tussen de Oude Markt met de publieke parking De Heuf. Ook deze verbinding is belangrijk bij de ontwikkeling van het gebied. Een andere, in de huidige verkeerscontext, ongewenste voetgangersverbinding die werd waargenomen (eigen observaties) is een looplijn tussen de openbare parking De Heuf en de voetgangersas naar het Mariaziekenhuis. De gratis (lang)parking de Heuf is in tegenstelling tot de betalende parking van het Mariaziekenhuis blijkbaar voor een aantal mensen reden genoeg om voor parking de Heuf te kiezen. De meest logische looplijn naar de voetgan-
Toch blijft een voetgangersrelatie tussen centrum en Mariaziekenhuis belangrijk en een heroriëntatie van de voetgangersas naar het ziekenhuis wordt als een niet te overwegen oplossing beschouwd. Afgaande op de toekomstige verkeersstromen (zie 5.5.2) liggen de verkeersintensiteiten in de ochtendspits (7u45 – 8u 45) rond de 720 pae en in de avondspits (16u15 – 17u15) rond de 935 pae. Buiten de spitsuren zal de verkeerinstensiteit aannemelijk een stuk lager liggen. Ogenschijnlijk is dit druk verkeer maar in feite gaat het om normale doortochtintensiteiten waar gelijkvloerse voetgangersoversteken de regel zijn indien de snelheid beneden de 50 km/u gehouden wordt.1 De aanwezigheid van de rotonde heeft intrinsiek een snelheidsvertragend effect, waardoor een gelijkgrondse voetgangersoversteek niet noodzakelijk problematisch hoeft te zijn.
1
Vergelijk het bijvoorbeeld met de Groene Boulevard van Hasselt of met de Europalaan in Genk die vergelijkbare intensiteiten hebben en ook voorzien zijn van gelijkgrondse voetgangersoversteken. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
26
De louter functionele fietsverbindingen binnen het projectgebied komen overeen met deze van de voetgangersverbindingen. Hierop aansluitend is het dubbelrichtingsfietpad aan de binnenzijde van de Ringlaan west en de aansluitingen (momenteel via ongelijkgrondse fietskruisingen) naar Kadijk (zuidelijk) en naar de Wuytenweg (noordelijk). Het behoud, mits enige bijsturing wordt wenselijk geacht.
3.5
Veiligheidsrapportage
Er bevinden zich geen SEVESO-bedrijven binnen de perimeter of aan de rand van het projectgebied.
3.6
Gewestplan
Het plangebied bevindt zich voor het grootste deel in woongebied, en in beperkte mate woonuitbreidingsgebied en zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen (in hoofdzaak gaat hier om wegeninfrastructuur). Figuur 12 Uitsnede uit het gewestplan met overdruk van de projectzone
3.7
BPA’s en RUP’s
3.7.1
B.P.A. ”Centrum-West” (MB 02.07.1986)
1ste wijziging MB 11.12.1992, 2de partiële wijziging MB 20.03.1996, 3de partiële wijziging MB 01.07.1999, 4de partiële wijziging MB 11.09.2003, 5de partiële wijziging MB 05.09.2005.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
27
Figuur 14 BPA Maesenveld 1e herziening en uitbreiding
Figuur 13 BPA Centrum West MB 05/09/2005
3.7.2 • •
B.P.A. Maesensveld (MB 13.03.1998) e
1 herziening en uitbreiding MB 07.01.2004, 2e herziening en uitbreiding MB 25.03.2005, Figuur 15 BPA Maesenveld 2e herziening en uitbreiding
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
28
3.8
Verkavelingen
Alle verkavelingen binnen het plangebied zijn opgeheven bij de vaststelling van het BPA Centrum West (MB 02.07.1986).
3.9
Verordeningen
Er zijn geen specifieke gemeentelijke verordeningen van toepassing.
3.10
Watertoets
Het projectgebied bevindt zich binnen het stroomgebied van de Holvenbeek, een onbevaarbare waterloop van de 2e categorie, nummer 325. In eerste instantie stroomt het projectgebied stroomt af naar de Grote Zeldert. Deze beek van 3e categorie situeert zich ten noorden van het projectgebied (ten noorden van de spoorweg) tussen de Houtmolenstraat en de Sint-Jansstraat. Op de Ferrariskaart liep deze beek nog tot in het centrum van Overpelt.
Figuur 16 Uitsnede Ferrariskaart 1777
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
29
3.10.1 Overstromingsgevoelige gebieden
3.10.2 Infiltratiegevoelige bodems
Figuur 17 Overstromingsgevoelige gebieden versie 2011
Figuur 18 Infiltratiegevoelige bodems versie 2011
Het projectgebied is niet in overstromingsgebied gelegen.
Het projectgebied is infiltratiegevoelig (droog zand).
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
30
3.10.3 Grondwaterstroming
3.10.4 Winterbedkaart
Figuur 19 Grondwaterstromingsgevoeligheid versie 2011
Figuur 20 Winterbedkaart versie 2011
Het projectgebied is matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2).
Niet van toepassing op het projectgebied.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
31
3.10.5 Hellingenkaart
3.10.6 Erosiegevoeligheidskaart
Figuur 21 Hellingkaart versie 2011
Figuur 22 Erosiegevoelige bodems versie 2011
Het projectgebied is overwegend vlak met een hellingspercentage van 0.5 tot 5%. De ophoging van de Ringlaan west – en die een functionele en visuele breuk vormt tussen het Mariaziekenhuis en het centrum - is duidelijk waarneembaar.
Het projectgebied is niet erosiegevoelig.
3.10.7 Conclusie Op basis van de analyse hierboven kan men er van uit gaan dat er geen negatieve effecten te verwachten zijn. De bepalingen van de gewestelijke verordening betreffende hemelwater zullen worden toegepast. Gelet op deze bodemgesteldheid is het projectgebied uitermate geschikt om het hemelwater de verharding te laten bezinken. Een afvoer van het hemelwater naar open infiltatiegrachten of –bekkens is te verkiezen boven een aansluiting op een RWA. De infiltratieoppervlakte bedraagt minimaal 2% van de verharde oppervlakte (wegenis + verhardingen + daken). De dekking tussen de bodem van de infiltratievoorziening en de grondwatertafel moet minimaal 30 cm bedragen.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
32
3.11
Waterwingebieden en speciale beschermingszones
Het projectgebied valt niet binnen een beschermingszone voor grondwaterwinning.
3.12
HAG-gebieden
3.15
VEN – gebieden
Het plangebied situeert zich niet binnen de grenzen van een VEN-gebied.
3.16
Boscompensatie
Niet van toepassing.
Het projectgebied valt niet binnen een herbevestigd agrarisch gebied.
3.13
Biologische waarderingskaart
3.17
Erfgoed
3.17.1 Beschermingsbesluiten: monumenten en dorpsgezichten, landschappen
Figuur 23 Biologische waarderingskaart
Binnen het projectgebied bevinden zich, volgens de biologische waarderingskaart, geen waardevolle groenentiteiten.
3.14
Habitatrichtlijn- en vogelrichtlijngebieden
Het plangebied situeert zich niet binnen de grenzen van een speciale beschermingszone.
Figuur 24 Beschermd erfgoed
Binnen de perimeter van het plangebied zijn geen beschermingen aanwezig. Ten oosten van de Dorpsstraat is „tuin gelegen Dorpsstraat 67‟ als beschermd erfgoed opgenomen.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
33
3.17.2 Inventaris bouwkundig erfgoed
(rand van het projectgebied) heeft tal van onroerend goed dat opgenomen is in de lijst van het bouwkundig erfgoed.
3.18
Archeologische sites
Er bevinden zich geen archeologische sites binnen het projectgebied.
3.19
Landschapsatlas
Er zijn geen lijnrelicten, relictzones, ankerplaatsen of puntrelicten binnen de projectzone.
3.20
Atlas van de buurtwegen
Figuur 25 Inventaris bouwkundig erfgoed
Figuur 26 atlas der buurtwegen op luchtfoto
Binnen de projectzone bevinden er zich geen gebouwen die opgenomen zijn in de lijst van het bouwkundig erfgoed. Het centrum van Overpelt echter
Wegen en paden uit de Atlas der Buurtwegen worden ook weergegeven op het plan bestaande toestand. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
34
3.21
Waterwegen
Er bevinden zich geen waterwegen in of aan de rand van het projectgebied.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
35
4.
GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR
4.1
Visie van de gemeente
binding beter bereikbaar wordt. Het is daarnaast belangrijk dat deze langzame verkeersverbinding fysiek gekoppeld wordt aan de bestaande en toekomstige plekken die mede de identiteit van Overpelt bepalen (en zullen bepalen).
Voor het centrum van Overpelt is een centrumvisie opgesteld die voorgedragen is aan de gemeenteraad op 3 maart 2010. 2 Het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan beslaat het westelijk deel van het studiegebied dat voorwerp uitmaakt van deze centrumvisie. Omdat deze visie de basis vormt voor de opmaak van het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (gedeeltelijke herziening van het B.P.A. Centrum West) worden de krachtlijnen hier hernomen die relevant zijn voor het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan.
4.1.1
Het studiegebied volgens de studie ‘centrumvisie’ EEN MACROCONCEPT VOOR HET STUDIEGEBIED Een horizontale stedelijke corridor
De achterliggende idee van het implementeren van een horizontale stedelijke corridor: een kwalitatieve en duidelijk leesbare connectie te maken tussen stad en buitengebied. Het centrumgebied van Overpelt wordt opgehangen aan 2 belangrijke valleigebieden, die op hun beurt gerelateerd zijn aan het bovenlokale toeristische fietsroutenetwerk. Het is vanuit die optiek belangrijk dat het centrumgebied van Overpelt via een doordachte nieuwe langzaam verkeersver-
2
Studie door Technum-Tractebel Engineering, Ruimtelijke Planning Hasselt. Eindnota: april 2010.
Figuur 27 De horizontale corridor
Daarom is het de bedoeling om de perceptie, de belevingskwaliteit en de functionaliteit van deze nieuwe verbinding op te laden met de belangrijkste stedelijke activiteiten (zie overzicht hierboven). Deze activiteiten (sportzone, woonzone, stationsomgeving, Oude Markt, …) worden als enveloppen opengevouwen voor de gebruikers van de nieuwe verbinding. De visies, geponeerd in het GRS en de afbakening van het kleinstedelijk gebied, zijn een eerste aanzet tot de realisatie van de horizontale stedelijke corridor met het implementeren van een stedelijke ontwikkelingszone „achter het ziekenhuis‟. Deze nieuwe activiteitenzone vormt de missing link tusP.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
36
sen stad en buitengebied en zorgt ervoor dat de stedelijke corridor vormt krijgt.
4.1.2
Het creëren van een autoluwe ruggengraat moet de fietser en voetganger opnieuw positioneren als een evenwaardige gebruiker van het publieke domein. Door eenheid in het publieke domein te integreren, wordt de leesbaarheid vergroot.
FOCUS OP HET MINIMALISEREN VAN BARRIÈRES FOCUS OP HET AUTOLUWE KARAKTER VAN DE NIEUWE VERBINDING FOCUS OP HET PUBLIEKE DOMEIN ALS BINDMIDDEL, ORGANISATOR & ADEMRUIMTE FOCUS OP HET VERSTERKEN VAN HET LANGZAAM VERKEERSNETWERK FOCUS OP HET ENTEN VAN DE NIEUWE VERBINDING AAN DE CHARMEPLEKKEN VAN OVERPELT FOCUS OP DE EIGENHEID EN SFEER VAN ELKE ACTIVITEITENZONE OP ZICH (thematiek)
De diversiteit van het projectgebied wordt bepaald door de uiteenlopende activiteiten en functies in de verschillende stedelijke kamers. Het streefdoel moet hier zijn om deze diversiteit te detecteren en te versterken en te koppelen aan een zekere thematiek zodat de beleving van de horizontale corridor zich verstrengeld in de eigenheid van Overpelt.
Concepten voor het projectgebied volgens de studie ‘centrumvisie’ De centrumdualiteit (= het residentieel woonkarakter van de oostelijke stadszijde t.o.v. de hoogdynamische activiteitencluster in het westelijke stadsdeel) wordt bestendigd in het GRS én de huidige BPA‟s West en Oost. De geplande stadsontwikkeling is echter meestal eenzijdig bekeken vanuit het verder dichtbouwen van de open ruimte. De kwaliteit van de publieke ruimte als bindmiddel werd tot nog toe onvoldoende onder de loep genomen. De geplande evolutie van de stadsontwikkeling werd in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Overpelt al duidelijk geformuleerd.
4.1.3
De stedelijke circulatie herbekeken - volgens de studie ‘centrumvisie’
Overpelt kent een zeer duidelijke hiërarchie in haar wegenpatroon. De aanwezigheid van een gesloten ringstructuur, direct geënt op het hogere wegennet, biedt talrijke voordelen: Een vlotte en goed leesbare verkeersafwikkeling; De ringstructuur biedt potenties om de interne circulatie in het stadscentrum te optimaliseren (via verkeerslussen, gekoppeld aan een duidelijk systeem van „randparkeerzones‟, creëren van autoluwe zones, …); De ringweg kent vandaag 2 gezichten. Een dualiteit die gelinkt kan worden aan de dualiteit van het centrumgebied, nl. het residentiële oostelijke gedeelte en het dynamische westelijke gedeelte.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
37
„achter het Mariaziekenhuis‟, kan in deze optiek dan ook in vraag gesteld worden. De voorgestelde dwarsprofielen (zie hierna) gaan uit van een herstel van het oorspronkelijk maaiveldniveau. Hierna worden de verschillende alternatieven afgewogen.
Figuur 28 Profiel van de Ringlaan ter hoogte van het projectgebied
De opzet is om de dualiteit van de ringstructuur verder te versterken. De ringweg van morgen moet op een meer uitgesproken manier een bijdrage leveren aan de perceptie van de stad. Het huidige profiel biedt de kans om deze ringstructuur als een groene schil rondom het centrum uit te werken. Op die manier kan deze structuur: de belevings- en woonkwaliteit van de aangrenzende zones verbeteren, op een representatieve manier opgenomen worden in het trage wegennetwerk van de stad (wandel- en fietsomgeving), een belangrijke bijdrage leveren aan het concept „groen in de stad‟.
Figuur 29 Verstoring van het maaiveld door de Ringlaan
In de centrumvisie wordt de hele ringweg verder uitgewerkt. Hier beperken wij ons tot het westelijk segment, aangezien enkel dit relevant is in het kader van het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan. Het huidige maaiveld in dit segment kent een uitgesproken reliëf. De ringweg is hier verhoogd aangelegd als aanzet tot fly-over over de IJzeren Rijn om zo de verbinding met de Leopoldlaan te kunnen maken. Doordat de binnengebieden ten noorden van de IJzeren Rijn doorheen de jaren verder werden ontwikkeld, kan deze denkpiste verlaten worden. De verhoging van de ringweg, die een sterke visuele en fysieke barrière vormt tussen de binnenstad en de toekomstige stedelijke ontwikkelingszone P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
38
2 fly-over
relatie OV – voetgangersverkeer op verschillende niveaus? fiets- en voetgangersbrug: 100m, beide zijden Ringlaan (5% helling) onvoldoende ruimte om te stijgen aan zijde ziekenhuis fietsbrug + luifelstructuur = overkill zware infrastructuurwerken – grootstedelijkheid?
3 tunnel
Figuur 30 Evolutie van de Ringlaan
relatie OV – voetgangersverkeer: voetgangersverkeer op verschillende niveaus fiets- en voetgangerstunnel: 60m beide zijden Ringlaan (5% helling) onvoldoende ruimte om te stijgen aan zijde ziekenhuis relatie ziekenhuis (luifel) – tunnel? Zware infrastructuurswerken – grootstedelijkheid?
1 Gelijkgrondse oversteek
herstelllen van het oormspronkelijke maaiveld oogcontact met eindbestemming = geheel als onderdeel van de stad opheffen barrièrewerking (visueel/fysiek) belangrijke visuele relatie tussen beide zijden ringlaan grotere overzichtelijkheid publiek domein (verkeersveiligheid, pleingevoel, eenheid)
Gezien de alternatieven „fly-over‟ en „tunnel‟ een grootschalig infrastructuurlandschap zullen creëren ter hoogte van het ziekenhuis (financiële haalbaarheid?, overschrijden van de draagkracht van Overpelt?, …) wordt er verdergewerkt met het alternatief „gelijkgrondse kruising‟.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
39
4.1.4
Inrichtingsprincipes volgens de studie ‘centrumvisie’
Het project binnen de visie van de strategische projectzones
De bedoeling van de centrumvisie is: De belevingskwaliteit en de attractiviteit van Overpelt versterken = Overpelt voorbereiden op de toekomst. Deze toekomst uitstippelen vanuit een integrale en globale visie op de stad = algemene leidraad & houvast. Het anticiperen op en vermijden van ad hoc ingrepen = anticiperen op de toekomst Het creëren van een draagvlak = communiceren met alle betrokken actoren ELK STEDELIJK PROJECT MOET EEN ESSENTIEEL PUZZELSTUK ZIJN VAN HET TOEKOMSTBEELD VAN DE STAD. De status van de centrumvisie is: een eerste integrale „academische‟ denkoefening ter versterking van de belevingskwaliteit van de stad een eerste overkoepelende visie na de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Overpelt = OPTIMALISATIESTUDIE een conceptuele totaalvisie voor het centrumgebied Overpelt
Het projectgebied in het weefsel
Het projectgebied valt binnen de zone die binnen de centrumvisie omschreven wordt als ‘DE STEDELIJKE LOUNGE / INKOMHAL: DE HEUF’
Het projectgebied hangt op aan de zogenoemde „Autoluwe ruggengraad‟ die een oost-west as vormt. Er moet aandacht geschonken worden aan de visie van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan3 waar de Ringlaan-West omschreven wordt als een „stedelijke doorstroomader‟.
3
Richtinggevend deel, gewenste verkeers- en vervoersstructuur. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
40
In de centrumvisie wordt volgende ontwerpfilosofie gehanteerd voor het projectgebied:
“Het creëren van een stedelijke ontvangstruimte met een zeer specifieke architectuur (bakenfunctie/poortgebouw)” “Het creëren van een publiek domein dat anticipeert op de ontwikkeling van de strategische stedelijke ontwikkelingszone „achter het ziekenhuis‟ en dat tevens de continuïteit van de stedelijke corridor materialiseert.” “De ringwegstructuur omvormen van scheidend element tot verbindend element in al haar aspecten (opheffen van fysieke barrières, pleinstructuur als ringsprong, …), zonder de functionaliteit ervan te hypothekeren.” “Aandacht voor gestructureerde groene zones en elementen (groene vingers en stapstenen).”
Krachtlijnen en uitgangspunten CIRCULATIE
Garanderen van de doorstroomfunctie van de ringweg (behoud van rotondeconcept) Aandacht voor een verkeersveilige herinrichting (conflicten fietser – voetganger – auto). Goede zichtbaarheid tussen langzaam en gemotoriseerd verkeer voorzien in ontwerp pleinstructuur Een pleinstructuur over de ringweg heen als een barrièreloze connectie stad – buitengebied Uitbuigen van de toegangsweg komende van de N74 (= ruimte creëren voor gemotoriseerd verkeer + langzaam verkeer + groene vinger)
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
41
Voorstel tot knip van de autoverbinding rotonde – Burgemeester Van Lindtstraat Parkeren grotendeels ondergronds onder de nieuwe bebouwingsfootprint (bezoekersparkeren bovengronds, geïntegreerd aan de rand van het parkgebiedje
BEBOUWDE RUIMTE
Introduceren van een nieuw „poortgebouw‟ die moet fungeren als baken, als ruimtelijke link met de overzijde van de ringweg, als begeleiding van de fietser en voetganger richting centrum, als nieuwe architecturale figuur te midden van de huidige baksteenarchitectuur. Aandacht voor het afwerken van bestaande achterkanten, voor zichten / privacy Streven naar een goed evenwicht tussen de bebouwde en onbebouwde ruimte
ONBEBOUWDE RUIMTE – VERHARD
gelijkgrondse pleinstructuur als bindmiddel Zoeken naar een evenwicht in schaalgrootte in relatie met de ruimtelijke draagkracht van de plek en van Overpelt (vermijden van “grootstedelijkheid”) Een verharde relatie met de Oude Markt via de bestaande doorsteek „de Heuf‟
Voorstel: een nieuwe bebouwingsfiguur als begeleiding van de stedelijke stromen en als „poortgebouw‟ tot de stad.
ONBEBOUWDE RUIMTE – ONVERHARD
Introduceren van een groene vinger en groene stapstenen, verankerd in de bebouwde omgeving (= versterken van de woonkwaliteit en de visie op groen in de stad) Een „groene‟ relatie met de Oude Markt via een nieuw parkgebiedje en doorsteek naar de Dorpsstraat ter hoogte van TIO Aandacht voor het implementeren van de visie van de groene schil langsheen de ringstructuur.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
42
4.1.5
Voorgestelde inrichtingsschets volgens de studie ‘centrumvisie’
Figuur 32 Projectgebied toekomst Figuur 31 Projectgebied vandaag
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
43
Figuur 33 Profielen langs de Ringlaan Figuur 34 Mogelijke invulling scenario 1
De aangegeven eenheden voor wonen, kantoren, handel en parkeren zijn benaderend.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
44
Figuur 35 Mogelijke invulling scenario 2
Figuur 36 Referentiebeelden architectuur
De aangegeven eenheden voor wonen, kantoren, handel en parkeren zijn benaderend.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
45
Figuur 38 Referentie pleinstructuur
Figuur 37 Referentiebeelden publiek domein
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
46
Figuur 39 Referenties pleinstructuur
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
47
N712 Ringlaan segment 2 (tussen Houtmolenstraat en rotonde De Heuf)
5.
MOBILITEIT -
Wegbeheerder:
AWV
-
Profiel:
1x2 (deels verbrede middenmarkering)
-
Snelheid:
70 km/u
In wat volgt wordt het bereikbaarheidsprofiel van de projectsite in synthesevorm besproken: er wordt hier gewerkt vanuit een zuiver verkeerstechnische invalshoek (wegvoorzieningen, kruispunten, snelheidsregimes, …).
-
Fietsvoorzieningen:
Enkel binnenzijde – verdiepte ligging
-
Voetgangersvoorzieningen:
Geen
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Geen
Naast een beschrijving van de belangrijkste technische kenmerken van de infrastructuur worden ook foto‟s per wegvak en kruispunt bijgevoegd.
-
Oversteekvoorzieningen:
Fiets- en voetgangerstunnel
5.1
5.1.1
Huidig bereikbaarheidsprofiel
Wegvakken
N712 Ringlaan segment 1 (tussen Leopoldlaan en Houtmolenstraat) -
Wegbeheerder:
AWV
-
Profiel:
1x2 (met middenberm)
-
Snelheid:
-
Fietsvoorzieningen:
-
Voetgangersvoorzieningen:
70 km/u Enkel binnenzijde – vrijliggend, deels verdiepte ligging Enkel buitenzijde – aanliggend verhoogd
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Geen
-
Oversteekvoorzieningen:
Geen
Ringlaan – segment 2
Ringlaan – segment 1 P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
48
N712 Ringlaan segment 3 (tussen rotonde De Heuf en rotonde „t Leeuwke) -
Wegbeheerder:
AWV
-
Profiel:
1x2
-
Snelheid:
70 km/u
-
Fietsvoorzieningen:
Enkel binnenzijde – verdiepte ligging
-
Voetgangersvoorzieningen:
Geen
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Geen
-
Oversteekvoorzieningen:
Fiets- en voetgangerstunnel
N713 N712 Dorpsstraat (binnen ring – buiten ring)
Ringlaan - segment 3
-
Wegbeheerder:
Gemeente - AWV
-
Profiel:
1x2 (gemengd verkeer) - 1x2
-
Snelheid:
30 km/u - 70 km/u
-
Fietsvoorzieningen:
Gemengd verkeer
-
Voetgangersvoorzieningen:
Voetpaden - voetpaden
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Parkeervakken - geen
-
Oversteekvoorzieningen:
Geen
-
-
aanliggende fietsstroken
geen
N713 (tussen rotonde De Heuf en rotonde Ziekenhuis) -
Wegbeheerder:
AWV
-
Profiel:
1x2 (met middenberm)
-
Snelheid:
50 km/u
-
Fietsvoorzieningen:
Geen
-
Voetgangersvoorzieningen:
Geen
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Geen
-
Oversteekvoorzieningen:
Geen
Dorpsstraat (binnen – buiten)
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
49
Houtmolenstraat (binnen ring – buiten ring) -
Wegbeheerder:
Gemeente - gemeente
-
Profiel:
1x2 - 1x2
-
Snelheid:
-
Fietsvoorzieningen:
50 km/u - 30 km/u Aanliggend verhoogd en gemengd
-
aanliggend
verhoogd -
Voetgangersvoorzieningen:
Voetpaden - voetpaden
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Geen
-
Oversteekvoorzieningen:
Geen
Interne wegenis De Heuf (ventwegen)
5.1.2
Kruispunten
N712 Ringlaan - Houtmolenstraat (VRI)
Houtmolenstraat (binnen – buiten) Interne wegenis De Heuf -
Wegbeheerder:
Gemeente
-
Profiel:
1x2 (gemend verkeer)
-
Snelheid:
50 km/u
-
Fietsvoorzieningen:
Gemengd verkeer
-
Voetgangersvoorzieningen:
Voetpaden binnenzijde
-
OV-voorzieningen:
Geen
-
Parkeren:
Langsparkeren buitenzijde
-
Oversteekvoorzieningen:
Geen
-
Wegbeheerder:
-
AWV
-
Type kruispunt:
-
VRI met enkel linksaffers op as Ringlaan
-
Snelheid:
-
70 km/u op Ringlaan
-
Oversteekvoorzieningen LV:
-
-
Specifieke knm. VRI:
Binnen de VRI (3takken voor F ; 2 takken voor V)
-
2-fasenregeling - deels in coördinatie met kp aan de Dorpsstraat – cyclusduur van 50s tot 75s
N712 - Houtmolenstraat
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
50
N712 Ringlaan – Dorpsstraat – Leopoldlaan (VRI) -
Wegbeheerder:
-
AWV
-
Type kruispunt:
-
VRI met enkel linksaffers op as Ringlaan
-
Snelheid:
-
70 km/u op Ringlaan;
-
Oversteekvoorzieningen LV:
-
Binnen de VRI (alle takken)
-
Specifieke knm. VRI:
-
2-fasenregeling - deels in coördinatie met kp aan Houtmolenstraat - ontruimingspijl voor verkeer gaande van west naar noord - cyclusduur van 50s to 75s
Rotonde De Heuf N713 – rotonde ziekenhuis -
Wegbeheerder:
-
AWV
-
Type kruispunt:
-
Enkelstrooksrotonde
-
Snelheid:
-
70 km/u zijde N71 centrum
-
Voorzieningen LV:
-
Geen
-
Open baar vervoer:
-
Geen
-
50 km/u zijde Overpelt
N712 – Dorpsstraat – Leopoldlaan N712 Ringlaan – rotonde De Heuf -
Wegbeheerder:
-
AWV
-
Type kruispunt:
-
Enkelstrooksrotonde
-
Snelheid:
-
70 km/u op Ringlaan;
-
Voorzieningen LV:
-
Geen
-
Open baar vervoer:
-
Op de N713 (zijde ziekenhuis)
Rotonde ziekenhuis
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
51
5.2.1
N712 – rotonde ‟t Leeuwke -
Wegbeheerder:
-
AWV
-
Type kruispunt:
-
Enkelstrooksrotonde
-
Snelheid:
-
70 km/u zijde N71 - 50 km/u zijde Overpelt centrum
-
Voorzieningen LV:
-
Aanliggende fietspaden in voorrang
-
Oversteekvoorzieningen LV:
-
Enkel extra op tak Ringlaan (oostelijke zijde)
-
Open baar vervoer:
-
Geen
Algemeen druktebeeld van het netwerk
Op basis van de tellingen kunnen we voor de spitsuren een beeld opbouwen van het totale verkeer dat zich binnen een uurperiode op de kruispunten aandient. De telgegevens (geregistreerd per kwartier) zijn verwerkt naar de zgn. voortschrijdende spitsuren, ttz. dat voor elk uur (bv. 7u-8u, 7u15-8u15, 7u30-8u30, enz…) het totaal aanbod verkeer gekend is. Op die manier ziet men de fluctuatie van het verkeer gedurende de ganse spitsperiode enerzijds en kan ook drukste spitsuur afgeleid worden anderzijds. Onderstaande figuren geven het huidige druktebeeld ter hoogte van de projectsite overzichtelijk weer.
Rotonde ’t Leeuwke
5.2
Huidig bereikbaarheidsprofiel
In kader van de opmaak van deze mobiliteitsnota zijn verkeerstellingen uitgevoerd door het Agentschap Wegen en Verkeer en dit op de belangrijkste kruispunten rond het projectgebied, zijnde de kruispunten op de N712 Ringlaan (westelijk segment) en op de N713. De tellingen zijn uitgevoerd op verschillende momenten, t.t.z. december 2010 (1 dag) en juni 2011 (2 dagen), en dit telkens voor de spitsuren („s ochtends van 07u tot 09u; „s avonds van 15u30 tot 17u30). Bij de verwerking van de cijfers gebeurde een onderlinge afstemming tussen de verschillende telmomenten. Na een globale overschouwing van de telresultaten blijkt de periode „07u45 – 08u45‟ in de ochtend en „16u15 – 17u15‟ in de avond het drukst te zijn. De cijfers staan uitgedrukt in pae-waarden (personenauto-equivalenten). P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
52
Figuur 40 Huidig druktebeeld in ochtendspits (7u45-8u45) op een representatieve werkdag
Figuur 41 Huidig druktebeeld in avondspits (16u15-17u15) op een representatieve werkdag
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
53
5.2.2
Algemeen druktebeeld van het netwerk
Op basis van het verkeer dat op uurbasis van de kruispunten gebruik enerzijds, en de indicatieve capaciteitsnormen die voor verschillende typekruispunten gehanteerd worden, kan een eerste globale evaluatie over de verkeerdrukte in het projectgebeid doorgevoerd worden. Voor het bepalen van de capaciteit en de verzadigingsgraad hebben we ons gebaseerd op onderstaand theoretisch kader (richtwaarden die TRITEL gehanteerd in diverse MOBER-studies i.s.m. AWV en lokale overheden): Indicatieve capaciteitsnormen volgens type kruispunt – uitgedrukt in pae/uur. Type kruispunt
Max. capaciteit
Type 1: Voorrangsgeregeld kruispunt
1.200
Type 2: VRI zonder voorsorteerstroken
1.400
Type 3: VRI met voorsorteerstroken
2.000
Type 4: VRI 2x2 op hoofdstroom voorsorteerstroken
3.500
Type 5: VRI 2x2 met voorsorteerstroken
5.000
Type 6: Rotonde éénstrooks
2.500
Type 7: Rotonde tweestrooks met dubbele toeritten
4.000
In de hiernavolgende tabel wordt per hoofdkruispunt dat in de studie betrokken wordt, het richtinggevend minimum- en maximumaanbod aan verkeer dat tijdens de spitsuren opgetekend werd, afgezet tegen de hogergenoemde capaciteitsrichtwaarde. Indicatief verkeersaanbod volgens type kruispunt – uitgedrukt in pae/uur. Ochtendspits Avondspits Max. Kruispunt Min Max Min Max Type Cap. VRI 3 2.000 N712/Dorpsstraat 850 1.200 1.250 1.400 VRI 3 2.000 N712/Houtmolenstr. 800 1.150 1.350 1.450 Rotonde De Heuf 6 2.500 875 1225 1300 1525 Rotonde Ziekenhuis 6 2.500 775 900 775 1.050 Rotonde ‘t Leeuwke 6 2.500 1.100 1.450 1.675 1.750
Op basis van de totaalcijfers kan afgeleid worden dat de verkeersdrukte op de kruispunten het hoogst is in de avondspits. Naar capaciteit kan gesteld worden dat er nog een voldoende restcapaciteit beschikbaar is:
Voor de beschouwde rotondes wordt de rotonde ‟t Leeuwke het meest intensief gebruikt (loopt tijdens de avondspits op tot 71% maximale verzadigingsgraad) Voor de beschouwde VRI‟s houden het kruispunt aan de Houtmolenstraat en de Dorpsstraat/Leopoldlaan elkaar wat in evenwicht; capacitair ligt de maximum verzadigingsgraad hier ook rond de 70%
Uitgaande van de bezetting van deze kruispunten kan gesteld dat het verkeersbeeld in het studiegebied momenteel in globo geen knelpunten op het gebied van doorstroming kent. Hierbij dient wel opgemerkt dat uiteraard de i.f.v. de doorstroming van het verkeer de spoorwegovergangen aan de Houtmolenstraat en de Leopoldlaan een verstorende factor vormen. Tengevolge van het sluiten van de slagbomen kan het voorkomen dat de “sluis” tussen de spoorovergang en het kruispunt (vooral Leopoldlaan) vol geraakt P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
54
en dit effecten heeft op de kruispuntafwikkeling; metingen uitgevoerd in het kader van de lopende studie van de stationsomgeving bevestigen dit.
5.2.3
Capaciteitstoetsen per kruispunt (detail)
Vervolgens zijn de verkeerscijfers meer in detail geanalyseerd en is voor elk kruispunt een capaciteitstoets uitgevoerd, zowel voor het drukste ochtendals avondspitsuur. Bij de capaciteitsberekening van kruispunten is een specifieke methode gebruikt die vervat zit in de rekenmodule van CAPACITEL 4. De berekeningswijze verschilt naargelang het type van kruispunt: een voorrangsgeregeld kruispunt, een lichtengeregeld kruispunt of een rotonde, m.n.:
Voor een voorrangsgeregeld kruispunt op basis van de methodes uit de Highway Capacity Manual Voor een lichtengeregeld kruispunt op basis van de methode van Webster Voor een rotonde op basis van de methode van Bovy
Ingeval van een rotonde dienen de verzadigingsgraden die uit de analyse volgen als volgt geïnterpreteerd te worden:
X < 80%: vlotte verkeersafwikkeling; 80% < X < 90%: kortstondige, lichte filevorming; 90% < X: langdurige, belangrijke filevorming.
De tabellen dienen als volgt geïnterpreteerd:
eerste kolom: verzadigingsgraad op de desbetreffende toerit net voor de aantakking op de rotonde; hoe vlot kan het aankomende verkeer op de rotonde invoegen. tweede kolom: verzadigingsgraad van de rotonde weer net voor desbetreffende toerit; hoe vlot circuleert het verkeer op de rotonde net voor de instroom van verkeer uit de desbetreffende toerit.
Onderstaande tabellen geven de resultaten van de capaciteitstoetsen voor de in deze studie geselecteerde kruispunten, en dit voor de drukste spitsuren. De type-kruispunten die hier voor de bestaande toestand van toepassing zijn, betreffen éénstrooksrotondes en verkeerslichtengeregelde kruispunten. Ingeval van een lichtengeregeld kruispunt dienen de verzadigingsgraden die uit de analyse volgen als volgt geïnterpreteerd te worden:
4
X < 90%: vlotte verkeersafwikkeling; 90% < X < 100%: kortstondige, lichte filevorming; 100% < X: langdurige, belangrijke filevorming.
CAPACITEL is een door TRITEL ontwikkelde rekenmodule om het afwikkelingsniveau van verschillende kruispunttypes te bepalen in functie van de verkeersintensiteiten. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
55
Rotonde ‘’t Leeuwke’
Rotonde ‘De Heuf’
Capaciteitstoets rotonde „N712 – Dorpsstraat‟ voor ochtendspits (7u458u45).
Capaciteitstoets rotonde „N712 – N713 – Burgemeester Van Lindtstraat‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
Verzadigingsgraad van de toerit Dorpsstraat (centrum) Ringlaanwest Dorpsstraat (Lindel) Ringlaanoost
11%
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit 50%
Gem. wachtrij (m) op toerit 1
24%
44%
2
40%
50%
3
48%
60%
5
Capaciteitstoets rotonde „N712 – Dorpsstraat‟ voor avondspits (16u1517u15). Verzadigingsgraad van de toerit Dorpsstraat (centrum) Ringlaanwest Dorpsstraat (Lindel) Ringlaanoost
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit
Gem. wachtrij (m) op toerit
21%
48%
2
51%
65%
6
54%
68%
7
37%
54%
3
Verzadigingsgraad van de toerit
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit
Gemiddelde wachtrij (m) op toerit
N712-noord
31%
45%
2
N713
22%
36%
1
N712-zuid Burg.Van Lindtstraat
38%
47%
3
4%
36%
0
Capaciteitstoets rotonde „N712 – N713 – Burgemeester Van Lindtstraat‟ voor avondspits (16u15-17u15). Verzadigingsgraad van de toerit
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit
Gem. wachtrij (m) op toerit
N712-noord
37%
52%
3
N713
45%
60%
5
N712-zuid Burg. Van Lindtstraat
33%
52%
3
20%
47%
2
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
56
Rotonde ‘Ziekenhuis’
VRI ‘Houtmolenstraat’ (met cyclusduur 75 sec)
Capaciteitstoets rotonde „N713 – Ziekenhuis‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
N713west Zieken huis N713oost
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit
Gem. wachtrij (m) op toerit
28%
37%
2
R
RD
L
R
RD
L
R
RD
L
5%
22%
0
Houtmolenstraat (noord)
14%
20%
8%
0%
42%
0%
0
32
0
32%
37%
2
Ringlaan-west Houtmolenstraat trum)
2%
24%
20% 0%
25%
20%
0
20
9
4%
7%
2%
0%
14%
0%
0
9
0
10%
32%
5%
0%
42%
5%
0
35
2
Capaciteitstoets rotonde „N713 – Ziekenhuis‟ voor avondspits (16u15 – 17u15). N713west Zieken huis N713oost
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Houtmolenstraat‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
Verzadigingsgraad van de toerit
Verzadigingsgraad van de toerit
Verzadigingsgraad op rotonde voor toerit
Gem. wachtrij (m) op toerit
30%
37%
2
22%
40%
2
28%
39%
2
Verzadigingsgraad per rijrichting
Verzadigingsgraad per rijstrook
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
(cen-
Ringlaan-oost
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Houtmolenstraat‟ voor avondspits (16u15-17u15). Verzadigingsgraad per rijrichting
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
R
RD
L
R
RD
L
0%
51%
0%
0
39
0
46%
L 17 % 23 %
0%
51%
23%
0
43
10
8%
16%
6%
0%
30%
0%
0
21
10%
35%
9%
0%
45%
9%
0
36
0 3
R
RD
Houtmolenstraat (noord)
18%
16%
Ringlaan-west Houtmolenstraat trum)
4%
Ringlaan-oost
Verzadigingsgraad per rijstrook
(cen-
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
57
VRI ‘Leopoldlaan’ (met cyclusduur 75 sec)
5.3
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Dorpsstraat – Leopoldlaan‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
Op basis van de voorgestelde ontwikkelingsscenario‟s (zie 4.1.5) kan er een schatting gemaakt worden van de in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus door bewoners in een ochtend- en een avondspitsuur.
Verzadigingsgraad per rijrichting
Verzadigingsgraad per rijstrook
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
R
RD
L
R
RD
L
R
RD
L
Leopoldlaan Rnglaan-west Dorpsstraat
12% 0% 0%
18% 19% 8%
28% 30% 2%
0% 0% 0%
57% 19% 10%
0% 30% 0%
0 0 0
47 14 7
0 12 0
Rnglaan-oost
24%
33%
0%
0%
57%
0%
0
48
0
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Dorpsstraat – Leopoldlaan‟ voor avondspits (16u15-17u15). Verzadigingsgraad per rijrichting
Verzadigingsgraad per rijstrook
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
R
RD
L
R
RD
L
R
RD
L
Leopoldlaan
20%
15%
37%
0%
71%
0%
0
61
0
Rnglaan-west
0%
20%
71%
0%
20%
71%
0
15
41
Dorpsstraat
1%
11%
5%
0%
17%
0%
0
11
0
Rnglaan-oost
24%
24%
2%
0%
47%
2%
0
38
1
5.2.4
Mobiliteitsprofiel
Besluit
Als algemeen besluit bij het huidig druktebeeld op de kruispunten met gesteld worden dat er op basis van de gemeten verkeersintensiteiten nergens capaciteitsproblemen aan de orde zijn; de verzadigingsgraden per rijrichting en per rijstrook bij de VRI‟s, of op en voor de rotondes overschrijden de verzadigingsgrens niet. Het meest verzadigde kruispunt is de VRI „Leopoldlaan‟; de meest verzadigde beweging is deze waarbij het verkeer komt vanaf de westelijke Ringlaan en afslaat naar de Leopoldlaan. Laatstgenoemde beweging heeft momenteel een verzadigingsgraad van 71%.
Scenario 1
Scenario 2
126 wooneenheden
161 wooneenheden
+ 25 wooneenheden
+ 25 wooneenheden
(± 125 m²/eenheid)
(± 125 m²/eenheid)
Handel
1.190 m²
2.890 m²
Kantoren
4.440 m²
0 m²
Ondergronds parkeren (= bewoners en bezoekers nieuwe functies)
321 ppl.
321 ppl.
Wonen
De gegeven eenheden voor wonen, handel, kantoren en parkeerplaatsen zijn benaderend volgens de inrichtingsvisie voor het centrum. Zie 4.1.
5.3.1
Raming van de verkeersstromen
In wat volgt worden de toekomstige verkeersstromen, zowel per vervoersmiddel als in termen van personenauto-equivalenten, voor beide scenario‟s geschat. Om deze schatting te kunnen doen, is gebruik gemaakt van een aantal kencijfers voor o.a. de vervoerswijzekeuze, gemiddelde autobezetting, en de aanwezigheidsgraad. In dit hoofdstuk worden de gehanteerde kengetallen, achtergrondinformatie en aannames enkel bondig samengevat. Volgende bronnen zijn geraadpleegd voor het schatten van het mobiliteitsprofiel:
Informatie betreffende de geplande ontwikkeling uit het project „Screening van de Plan-Mer plicht voor het project Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Overpelt-centrum West‟;
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
58
Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.1 (2010-2011)5; Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies (2009) 6; Kencijferdatabank van TRITEL, opgebouwd op basis van ervaring in soortgelijke projecten.
De schatting van de verkeersgeneratie verschilt weinig voor beide scenario‟s. Toch worden de bijkomende verkeersintensiteiten ingeval van scenario 2 iets hoger geschat. Om die reden wordt in volgende hoofdstukken (Hoofdstuk 4 tot en met 7) de aandacht enkel toegespitst op scenario 2 (worst case).
5.3.1.1
Wonen
De geplande woongelegenheden zullen tijdens de ochtend- en avondspits verplaatsingen met zich meebrengen door bewoners en bezoekers. Voor bewoners zullen het voornamelijk verplaatsingen van en naar “het werk” en “de school” zijn. Hoewel het bezoeken van bewoners tijdens de spitsperiodes vermoedelijk erg miniem is, is ook deze doelgroep meegenomen in de schatting.
Bewoners
Schatting van het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus door bewoners in een ochtend- en avondspitsuur. Ochtendspits Avondspits In Uit In Uit Auto's 3 49 38 16 Fietsers/voetgangers 0 4 3 1 OV-gebruikers 1 9 7 3 Pae's 3 50 39 16
Bezoekers Kencijfers, achtergrondinformatie en aannames:
Aantal vertrekken en aankomsten per woning: o Ochtendspitsuur: 0,004 vertrekken en 0,004 aankomsten; o Avondspitsuur: 0,026 vertrekken en 0,026 aankomsten; Voor de vervoerswijzekeuze is aangenomen dat alle bezoeken met de auto gebeuren (worstcase);
Schatting van het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus door bezoekers van bewoners in een ochtend- en avondspitsuur.
Kencijfers, achtergrondinformatie en aannames:
5
6
Gemiddelde gezinsgrootte te Overpelt (1/01/2007): 2,57 personen; Aantal vertrekken en aankomsten per persoon: Ochtendspitsuur: 0,191 vertrekken en 0,012 aankomsten; Avondspitsuur: 0,063 vertrekken en 0,148 aankomsten; Vervoerswijzekeuze: 84% met auto, 5% te voet of met de fiets, en 11% met het openbaar vervoer; Gemiddelde autobezetting: 1,35 personen;
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. (2010). Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4. Tabellenrapport. Brussel. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. (2010). Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies. Brussel.
Auto's Fietsers/voetgangers OV-gebruikers Pae's
5.3.1.2
Ochtendspits In Uit 1 1 0 0 0 0 1 1
Avondspits In Uit 2 2 0 0 0 0 2 2
Handel
De geplande handelsruimte zal werknemers en klanten met zich meebrengen.
Werknemers Kencijfers, achtergrondinformatie en aannames:
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
59
Aantal werknemers per 100m²: 2 personen; Aanwezigheidspercentage: 90%; Vervoerswijzekeuze: 80% met auto, 10% te voet of met de fiets, en 10% met het openbaar vervoer; Gemiddelde autobezetting: 1,1 personen; Aantal aankomende en vertrekkende werknemers per referentiemoment: o Ochtendspitsuur: 20% ingaand en 0% uitgaand; o Avondspitsuur: 0% ingaand en 15% uitgaand.
Overzicht van de verkeersgeneratie per werkdag en per modus voor werknemers van handelszaken. Verkeersgeneratie per modus Totaal aantal werknemers Totaal aantal aanwezige werknemers op een werkdag Aantal autogebruikers op een werkdag Aantal autobewegingen op een werkdag Aantal fietsers en voetgangers op een werkdag Aantal OV-gebruikers op een werkdag
58 52 42 38 5 5
Overzicht van het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus door werknemers van handelszaken tijdens een ochtend- en avondspitsuur Ochtendspits Avondspits In Uit In Uit Auto's Fietsers/voetgangers OV-gebruikers Pae's
8 1 1 8
0 0 0 0
0 0 0 0
6 1 1 6
Klanten Kencijfers, achtergrondinformatie en aannames:
Aantal klanten per 100m² op een werkdag: 25 personen; Vervoerswijzekeuze: 80% met auto, 10% te voet of met de fiets, en 10% met het openbaar vervoer;
Gemiddelde autobezetting: 1,6 personen; Aantal aankomende en vertrekkende werknemers per referentiemoment: o Ochtendspitsuur: 5% ingaand en 5% uitgaand; o Avondspitsuur: 15% ingaand en 15% uitgaand.
Overzicht van de verkeersgeneratie per werkdag en per modus voor klanten van handelszaken. Verkeersgeneratie per modus Totaal aantal klanten op een werkdag 723 Aantal autogebruikers op een werkdag 578 Aantal autobewegingen op een werkdag 361 Aantal fietsers en voetgangers op een werkdag 72 Aantal OV-gebruikers op een werkdag 72 Overzicht van het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus door klanten van handelszaken tijdens een ochtend- en avondspitsuur. Ochtendspits) Avondspits In Uit In Uit Auto's Fietsers/voetgangers OV-gebruikers Pae's
5.3.1.3
18 4 4 0
18 4 4 0
54 11 11 0
54 11 11 0
Totaal
Bij wijze van samenvatting van scenario 2 is onderstaande tabel opgesteld. Deze tabel geeft voor elke functie het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus en in pae op de gekozen referentiemomenten weer, alsook de totale stromen ongeacht de verkeersverwekkende functie. Volgende elementen vallen op:
De woonfunctie veroorzaakt naar schatting in de ochtendspits een hogere uitstroom en in de avondspits een hogere instroom van ver-
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
60
plaatsingen. De geschatte intensiteiten bedragen resp. 51 en 41 pae/u. Het aantal in- en uitgaande bewegingen voor eenzelfde spitsperiode gegenereerd door de handelsfunctie ligt opmerkelijk dicht bij elkaar in de buurt, zeker in vergelijking met de overige functies. In de ochtendspits schommelen in- en uitgaande intensiteiten rond de 20 à 25 pae/u, in de avondspits gaat het om ongeveer 60 pae/u.
In het totaal komt dit scenario neer op 31 ingaande en 70 uitgaande pae/u in de ochtendspits, en 98 ingaande en 81 uitgaande pae/u in de avondspits. Overzicht van het aantal in- en uitgaande bewegingen per vervoersmodus en in pae‟s in een ochtend- en avondspitsuur. Ochtendspits Avondspits Scenario 2 In Uit In Uit Auto's 4 50 40 18 Fietsers/voetgangers 0 4 3 1 OV-gebruikers 1 9 7 3 Wonen Pae 4 51 41 18 Auto's 26 18 54 60 Fietsers/voetgangers 5 4 11 12 OV-gebruikers 5 4 11 12 Handel Pae 27 19 57 63 Auto's 30 68 94 78 Fietsers/voetgangers 5 8 14 13 OV-gebruikers 6 13 18 15 Totaal Pae 31 70 98 81
5.4
daarbij als gevolg optredend effect dat de interne circulatie in het projectgebied zich wijzigt. Onderstaand wordt ingegaan op de bestaande interne circulatie enerzijds, en de circulatie die in de gewenste ruimtelijke visie is naar voor geschoven anderzijds. Er wordt enkel beschouwing gemaakt van de hoofdcirculatie, zonder verdere beschrijving van de uitgangspunten/visies rond organisatie van het openbaar domein.
5.4.1
Huidige interne circulatie
In de onderstaande figuur wordt via de voorstelling van de in- en uitgaande circulatierichtingen de huidige ontsluitingsstructuur aangegeven.
Toekomstig bereikbaarheidsprofiel
In functie van de effectanalyse vormen de voorgestelde ontsluitingsalternatieven van het projectgebied een elementair gegeven. Deze alternatieven zijn ingegeven vanuit de visie betreffende de inplanting van de bouwblokken in het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (cfr. centrumvisie) en het
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
61
5.4.2
Gewenste interne verkeerscirculatie
Voortgaand op het stedenbouwkundig concept wordt de gewenste ontsluitingsstructuur in de onderstaande figuur weergegeven; de interne circulatie is afgestemd op een aantal deelzones binnen het projectgebied.
Figuur 42 Bestaande verkeerscirculatie in nabijheid van het projectgebied
In de bestaande verkeersafwikkeling wordt al het intern verkeer van het projectgebied (parking de Heuf, grootwarenhuizen Aldi en Peltri, interne woonblokken) aangetakt op de externe wegenis op twee lokaties, nl.:
via de bestaande rotonde rechtstreeks op de N712 Ringlaan / N713 via de Burgemeester Van Lindtstraat aantakkend op de Houtmolenstraat
De ventwegen in het projectgebied (langs de N712) fungeren dus als volwaardige tweerichtingsassen, die aansluiten aan de rotonde N712/N713.
Figuur 43 Gewenste verkeerscirculatie in nabijheid van het projectgebied
De krachtlijnen van de interne circulatie zijn als volgt voorgesteld:
Ontsluiting noordzijde (= parking de Heuf, grootwarenhuizen Aldi en Peltri en wonen): o verkeer in via de rotonde > Burgemeester Van Lindtstraat (sectie éénrichtingsverkeer met langsparkeerstrook) > interne parking P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
62
of verkeer in via de Houtmolenstraat > Burgemeester Van Lindtstraat (segment met tweerichtingsverkeer) > interne parking. o het verkeer uit wordt (vanaf de parking) enkel voorzien via de Burgemeester Van Lindtstraat (segment met tweerichtingsverkeer) > Houtmolenstraat > N712 Ringlaan (er wordt uitgegaan dat alle verkeer via de Houtmolenstraat uitrijdt) Centrale verkeersvrije zone tussen de Dorpsstraat > winkelstraatje De Heuf > pleinzone tot aan de Ringlaan west. Ontsluiting zuidzijde: o via het doortrekken van de zuidelijke tak Burgemeester Van Gaal straat tot aan de Ringlaan west, uitbouw van een Tvormig kruispunt (type-oplossing te bepalen). o Interne ontsluiting de parkeerfaciliteiten in deze ontwikkelingslob (vnl. ondergrondse parking onder nieuwe bouwblokken) gebeurt ook via de voornoemde ontsluitingsas o
5.5
Gezien de mix aan functies die in het nieuwe projectgebied zullen komen, is immers het opzet van een gericht distributiepatroon niet altijd evident. Daarom is het bestaande verkeerspatroon in het stedelijk gebied als meest waarschijnlijke referentie gehanteerd. Verder is wel aangenomen dat er geen gemotoriseerde verplaatsingen plaatsvinden tussen de projectsite en het interne centrum van Overpelt en omgekeerd. Alle verkeer wordt dus verondersteld relatie te hebben met de perifere gebieden rond het centrum. Onderstaande figuur visualiseert het veronderstelde distributiepatroon. Procentueel wordt het aandeel aan in- en uitgaande verkeersstromen voor de belangrijkste wegvakken aangegeven. De in- en uitgaande stromen zijn gescheiden, en voorgesteld met een verschillende kleur. Initieel is een dergelijk distributiepatroon voor zowel ochtend- als avondspits opgesteld; gezien de beperkte verschillen is een uitmiddeling gebeurd om zo te komen tot onderstaand algemeen distributiepatroon.
Mobiliteitseffecten volgens de gewenste verkeerscirculatie
In dit hoofdstuk worden de effecten van zowel de interne circulatiewijzigingen als van het het geraamd bijkomend verkeer op het netwerk aangegeven. Onderstaand is verduidelijkt op welke wijze en met welke uitgangspunten deze oefening is doorgevoerd. Als resultaat wordt een gewijzigd belast netwerk bekomen.
5.5.1
Toedeling van de extra verkeersstromen op het netwerk
Voor de toedeling van het projectgebonden verkeer (verkeer door extra functies) op het netwerk is een distributiepatroon opgesteld, waarbij de huidige verkeersstromen op de diverse kruispunten tijdens de spitsperiodes als vertrekbasis is genomen.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
63
het netwerk bovenop de vandaag al aanwezige verkeersstromen. Dit gebeurt vanaf/naar het nieuw voorgestelde ontsluitingspunt. Onderstaande figuren geven het toekomstige druktebeeld ingeval van scenario 2, en dit voor de twee referentieperiodes 07u45 – 08u45 en 16u15 – 17u15. Op de figuren zijn de zwarte stromen de situatie na aangepaste circulatie en wordt in het rood het extra verkeer vermeld tgv. de nieuwe functies (via nieuwe ontsluitingspunt). Het totaalverkeer binnen het scenario met dus gezien als de som van beiden. De verkeersstromen staan uitgedrukt in pae‟s per uur.
Figuur 44 Distributiepatroon projectgerelateerde verkeersstromen
5.5.2
Toekomstig druktebeeld
Onderstaand is het toekomstig druktebeeld opgebouwd voor scenario 2. Dit werd aldus bekomen via het doorlopen van een aantal stappen:
Vooreerst zijn de bestaande verkeersintensiteiten van het gebied De Heuf herschikt, in de zin het uitgaande verkeer aan de rotonde de Heuf verplaatst wordt naar de uitgang aan de Houtmolenstraat. Van hieruit zijn ze herverdeeld over het netwerk In tweede instantie zijn de geschatte bijkomende verkeersintensiteiten (pae‟s) volgens het opgestelde distributiepatroon toegedeeld op P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
64
Figuur 45 Toekomstig druktebeeld in de ochtendspits (7u45-8u45) op een werkdag - scenario 2
Figuur 46 Toekomstig druktebeeld in de avondspits (16u15-17u15) op een werkdag - scenario 2
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
65
Totaalverkeer scenario 2 - kruispunten – vergelijking en toekomstig spitsuur (OSP en ASP). Huidig Toekomstig spitsuur spitsuur Max. Kruispunt Ocht Avond Ocht Avond Type Cap. VRI N712/Dorpsstraat 3 2.000 1.148 1.144 1.163 1.440 VRI 3 2.000 N712/Houtmolenstr. 1.033 1.381 1.090 1.569 Rotonde De Heuf 6 2.500 1.164 1.472 1.223 1.546 Rotonde Ziekenhuis 6 2.500 874 1.007 919 1.084 Rotonde ‘t Leeuwke 6 2.500 1.391 1.718 1.427 1.782 Nieuw voorrangs1 1.200 kruispunt 844 1.078
Capaciteitstoets rotonde „N712 – Dorpsstraat‟ voor ochtendspits (7u458u45). VerzadigingsVerzadigingsgraad Gemiddelde graad van de op rotonde voor toewachtrij (m) op toerit rit toerit Dorpsstraat (centrum) 11% (0%) 51% (1%) 1 (0) Ringlaanwest 26% (2%) 46% (2%) 2 (0) Dorpsstraat (Lindel) 41% (1%) 51% (1%) 4 (0) Ringlaanoost 48% (0%) 61% (1%) 5 (0)
Op de bestaande kruispunten zijn de belangrijkste toenames van het verkeer uiteraard aan het kruispunt N712/Houtmolenstraat te verwachten door de gewijzigde interne circulatie in het gebied De Heuf. Vooral in de avondspits (cfr. toename uitgaand verkeer) is dit aan de orde.
Capaciteitstoets rotonde „N712 – Dorpsstraat‟ voor avondspits (16u1517u15). Verzadigingsgraad van de Verzadigingsgraad op Gem. wachtrij toerit rotonde voor toerit (m) op toerit Dorpsstraat (centrum) 22% (1%) 50% (2%) 2 (0) Ringlaanwest 54% (3%) 68% (3%) 7 (1) Dorpsstraat (Lindel) 56% (2%) 70% (2%) 8 (1) Ringlaanoost 40% (3%) 57% (3%) 4 (0)
Het voorgesteld knooppunt voor de ontsluiting van de nieuwe ontwikkelingszone van de Heuf kent een totaalaanbod van 1.078 pae, en (zie ook verder) kan als voorrangskruispunt voorzien worden.
5.5.3
Capaciteitstoets bestaande kruispunten in detail
Net als bij de evaluatie van de bestaande toestand is nagegaan in welke mate het verkeer in de toekomstige situatie, rekening houdend met de circulatieaanpassing en nieuwe ontwikkeling, met voldoeningkan afgewikkeld worden. Ook de wijziging in verkeerscirculatie afgewikkeld kunnen worden door de bestaande wegen en kruispunten. Bij het beoordelen van het afwikkelingscomfort in de toekomstige toestand zijn dezelfde methodes gehanteerd als voor de huidige toestand (zie 5.2.3). Hieronder worden de capaciteitstoetsen in tabelvorm weergegeven voor zowel ochtend- als avondspits ingeval van scenario 2.
Rotonde ‘’t Leeuwke’ P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
66
Rotonde ‘De Heuf’
Rotonde ‘Ziekenhuis’
Capaciteitstoets rotonde „N712 – N713 – Burgemeester Van Lindtstraat‟ voor ochtendspits (7u45-8u45). Gem. wachtrij Verzadigingsgraad Verzadigingsgraad op (m) op van de toerit rotonde voor toerit toerit N712-noord 34% (3%) 48% (3%) 3 (0) N713 24% (2%) 38% (2%) 2 (0) N712-zuid 42% (4%) 51% (4%) 4 (1) Burg. Van Lindtstraat 0% (-4%) 36% (0%) 0 (0)
Capaciteitstoets rotonde „N713 – Ziekenhuis‟ voor ochtendspits (7u45-8u45). Verzadigingsgraad Verzadigingsgraad van op rotonde voor Gem. wachtrij (m) de toerit toerit op toerit N713west 29% (1%) 39% (2%) 2 (0) Ziekenhuis 5% (0%) 23% (1%) 0 (0) N713oost 35% (2%) 39% (2%) 2 (0)
Capaciteitstoets rotonde „N712 – N713 – Burgemeester Van Lindtstraat‟ voor avondspits (16u15-17u15). Gem. wachtrij Verzadigingsgraad Verzadigingsgraad op (m) op van de toerit rotonde voor toerit toerit N712-noord 47% (10%) 57% (5%) 5 (1) N713 50% (5%) 65% (5%) 6 (1) N712-zuid 39% (6%) 57% (5%) 4 (1) Burg. Van Lindtstraat 0% (-20%) 38% (-9%) 0 (-2)
Capaciteitstoets rotonde „N713 – Ziekenhuis‟ voor avondspits (16u15 – 17u15). Verzadigingsgraad Verzadigingsgraad van op rotonde voor Gem. wachtrij (m) de toerit toerit op toerit N713west 33% (3%) 40% (3%) 2 (0) Ziekenhuis 23% (1%) 42% (2%) 2 (0) N713oost 31% (3%) 42% (3%) 2 (0)
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
67
VRI ‘Houtmolenstraat’
VRI ‘Leopoldlaan’
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Houtmolenstraat‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Dorpsstraat – Leopoldlaan‟ voor ochtendspits (7u45-8u45).
Houtmolenstraat (n) Ringlaan-west Houtmolenstraat (c) Ringlaan-oost
Verzadigingsgraad per rijrichting
Verzadigingsgraad per rijstrook
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
R 14% (0%) 2% (0%) 5% (1%) 10% (0%)
R 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%)
R 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0)
RD 20% (0%) 24% (0%) 7% (0%) 33% (1%)
L 8% (0%) 21% (1%) 10% (8%) 5% (0%)
RD 43% (1%) 26% (1%) 22% (8%) 43% (1%)
L 0% (0%) 21% (1%) 0% (0%) 5% (0%)
RD 32 (0) 20 (0) 13 (5) 36 (1)
L 0 (0) 9 (0) 0 (0) 2 (0)
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Houtmolenstraat‟ voor avondspits (16u15-17u15). Verzadigingsgraad per rijrichting Houtmolenstraat (n) Ringlaan-west Houtmolenstraat (c) Ringlaan-oost
R 16% (2%) 5% (1%) 10% (2%) 11% (1%)
RD 14% (2%) 52% (6%) 15% (1%) 44% (9%)
L 16% (1%) 25% (2%) 31% (25%) 11% (2%)
Verzadigingsgraad per rijstrook
Wachtrijlengte per rijstrook (m)
R 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%)
R 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0)
RD 46% (4%) 57% (6%) 57% (27%) 55% (10%)
L 0% (0%) 25% (2%) 0% (0%) 11% (2%)
RD 36 (3) 44 (1) 44 (23) 42 (6)
L 0 (0) 10 (0) 0 (0) 4 (0)
Verzadigingsgraad per rijrichting R 12% (0%)
RD 18% (0%) 19% (1%)
L 28% (0%) 32% (2%)
Leopoldlaan Rnglaanwest
0% (0%)
Dorpsstraat Rnglaanoost
0% (0%) 8% (0%) 2% (0%) 24% 34% (0%) (1%) 0% (0%)
Verzadigingsgraad per rijstrook R 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%)
RD 58% (1%) 20% (1%) 10% (0%) 58% (1%)
L 0% (0%) 32% (2%) 0% (0%) 0% (0%)
Wachtrijlengte per rijstrook (m) R 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0)
RD 47 (0) 14 (0) 7 (0) 49 (0)
L 0 (0) 13 (1) 0 (0) 0 (0)
Capaciteitstoets lichtengeregeld kruispunt „Ringlaan – Dorpsstraat – Leopoldlaan‟ voor avondspits (16u15-17u15). Verzadigingsgraad per rijrichting R 21% (1%)
Leopoldlaan Rnglaanwest
0% (0%)
Dorpsstraat Rnglaanoost
1% (0%) 24% (0%)
RD 15% (0%) 21% (0%) 11% (0%) 25% (1%)
L 37% (0%) 73% (2%) 5% (0%) 2% (0%)
Verzadigingsgraad per rijstrook R 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%) 0% (0%)
RD 73% (2%) 21% (1%) 17% (0%) 48% (1%)
L 0% (0%) 73% (2%) 0% (0%) 2% (0%)
Wachtrijlengte per rijstrook (m) R 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0)
RD 62 (1) 15 (0) 11 (0) 39 (1)
L 0 (0) 42 (1) 0 (0) 1 (0)
Op basis van de bovenstaande evaluatietabellen blijkt dat:
de verzadigingsgraad op bepaalde kruispunten verhoogt. Ter hoogte van de bestaande rotondes ligt de verhoging meestal onder de 5%, maar in een sporadisch/specifiek geval kan dat tot 10% reiken. Er worden echter nooit problematisch verzadigingsgraden genoteerd. Bij de verkeerslichtengeregelde kruispunten: o is de verhoging van de verzadigingsgraad het meest uitgesproken aan de Houtmolenstraat (effect van circulatiewijzigingen, waardoor de centrumtak een aanzienlijke procentuP.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
68
o
ele toename kent in ASP – uitgaand verkeer); de verzadiging graad blijft echter onder de 60%). De toename heeft vooral betrekking op de linksaffer uit het centrum. Een wachtrijlengte op de gecombineerde rijstrook van een 6 à 7-tal wagens tijdens de drukste momenten kan verwacht worden (afstand op de Houtmolenstraat tussen VRIkruispunt Ringlaan en T-aansluiting Burg. Van Lindtstraat is een 80-tal meter, wat dus geen probleem zou mogen vormen). blijven de hoogste verzadigingsgraden genoteerd aan het kruispunt met de Leopoldlaan (linksaf Ringlaan naar Leopoldlaan), maar weliswaar onder de 75%.
Alle kruispunten rond het projectgebied overschouwend, kan gesteld dat de onderzochte circulatiewijzigingen en nieuwe ontwikkelingsvoorstellen nergens tot capaciteitsproblemen leiden.
5.5.4
Evaluatie van de verkeersafwikkeling vooropgesteld nieuw ontsluitingspunt voor ruimtelijke ontwikkelingen
De verkeersafwikkeling van het voorgestelde ontsluitingspunt voor de nieuwe ruimtelijke ontwikkeling is eveneens beoordeeld. In eerste instantie is een oordeel gemaakt van de benodigde typeoplossing, en verder ook de verzadigingsgraad beschouwd. Op basis van de richtlijn A/266-91/06200 van 1/10/91 van de AVVG (dienstorder A/266) betreffende de normen voor het al dan niet instellen van een verkeerslichtenregeling, kan afgeleid worden dat hier een voorrangskruispunt volstaat. Qua verzadigingsgraad voor een dergelijk voorrangsgeregeld kruispunt geldt bij de analyse de volgende interpretatie:
X < 80%: vlotte verkeersafwikkeling; 80% < X < 90%: kortstondige, lichte filevorming; 90% < X: langdurige, belangrijke filevorming.
Uit de onderstaande tabellen blijkt dat er geen afwikkelingsproblemen te verwachten zijn. Capaciteitstoets voorrangsgeregeld kruispunt „Ringlaan – projectsite‟ voor ochtendspits (7u45-8u45). VerzadigingsVerzadigingsWachtrijlenggraad per rijrichgraad per rijte per rijting strook strook (m) R R RD L R RD L R D L Ringlaannoordzijde 0% 17% 2% 0% 20% 0% 0 4 0 Ringlaanzijdezijde 1% 32% 0% 0% 33% 0% 0 6 0 Toegang projectsite 6% 0% 6% 0% 12% 0% 0 3 0 Capaciteitstoets voorrangsgeregeld kruispunt „Ringlaan – projectsite‟ voor avondspits (16u15-17u15). VerzadigingsVerzadigingsWachtrijlenggraad per rijrichgraad per rijte per rijting strook strook (m) R R RD L R RD L R D L Ringlaannoordzijde 0% 36% 8% 0% 43% 0% 0 8 0 Ringlaan-zuidzijde 3% 24% 0% 0% 27% 0% 0 6 0 Toegang projectsite 7% 0% 7% 0% 14% 0% 0 4 0
5.6
Sensitiviteitstoets
Via een sensitiviteitstoets wordt in principe nagegaan wat de effecten op de geraamde verkeersstromen zijn t.g.v. het wijzigen van bepaalde parameters die aan onzekerheid onderhevig zijn.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
69
De parameters kunnen betrekking hebben op de projectsite zelf (projectgebonden karakteristieken), maar kunnen in principe ook relatie hebben met externe factoren. Op het gebied van de projectgebonden factoren is in de nota al verwezen naar de variaties qua functionele invulling van de projectzones (vanuit een realistisch planologisch kader). Bij de beoordeling is al gekozen voor het worst-case-scenario (meeste extra verkeersbewegingen), zodat andere scenario‟s enkel maar positiever zullen scoren. Ook betreffende het gehanteerde modal split zijn betere situaties (dan deze gehanteerd in de nota) denkbaar, wat ten goede kan komen aan de mobiliteitsdruk. Voor wat de externe factoren betreft, is in deze nota niet ingegaan op de toekomstige ontwikkelingen binnen het kleinstedelijk gebied OverpeltNeerpelt. In die zin is een evaluatie gebeurd op niveau van de intrinsieke projectvoorstellen, zonder deze randfactoren (die immers nog geen beslist beleid zijn) mee te (kunnen) nemen.
5.7
Conclusies
Deze mobiliteitsnota biedt inzicht in de te verwachten mobiliteitseffecten ten gevolge van zowel enkele voorgestelde circulatiewijzigingen in het projectgebied De Heuf als de deels nog te ontwikkelen functies binnen dit gebied (Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Overpelt-west). De analyse spitst zich toe op de verkeerssituatie tijdens de ochtend- en avondspits. Dit zijn de maatgevende momenten zowel vanuit het huidig verkeersbeeld (referentie) als vanuit de verkeersgeneratie van de site. Tijdens de ochtendspits geven de nieuwe invullingen van de projectsite aanleiding tot een 30-tal pae/u ingaand en 70 pae/u uitgaand. Tijdens de avondspits loopt dit op tot een 100-tal pae/u ingaand en 80-tal pae/u uitgaand.
5.7.1
Evaluatie basisvoorstel Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan
De capaciteitstoets voor de in de studie beschouwde kruispunten rond de projectsite geeft aan dat de projectvoorstellen van het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Overpelt Centrum-west op zich (interne circulatieaanpassing, nieuwe ontwikkelingen en nieuw ontsluitingspunt) geen aanleiding geven tot problematische afwikkelingen van de verkeerssituatie op bestaande kruispunten. Er wordt tgv de circulatiewijziging wel extra druk gelegd op het kruispunt Ringlaan/Houtmolenstraat (met extra wachtrij), maar de centrumtak van de Houtmolenstraat blijft afwikkelbaar. Indien de praktijk hier toch voor enige problematiek zou zorgen (vanuit specifieke kenmerken van de kruispuntconfiguratie – geometrie, zichtbaarheid), liggen in principe mogelijkheden in extra groen voor linksaf met ontruimingspijl; dit vraagt wel een aparte linksafstrook komende uit centrum (wat hier op eerste zicht minder evident is – cfr. beschikbare ruimte/lengte). Het extra ontsluitingspunt voor de nieuwe ontwikkelingen kan vormgegeven worden als voorrangsgeregeld kruispunt (met linksafslagstrook op ringniveau omwille van veiligheid). Binnen de functie van de Ringlaan als lokale weg type II is een extra gebundelde aansluiting vanuit het projectgebied De Heuf in principe verdedigbaar, zowel qua principe als qua locatie binnen de ringstructuur (knooppunt ligt 200-tal verwijderd van rotonde De Heuf, en een 150-tal meter van rotonde ‟t Leeuwke)
5.7.2
Mogelijke alternatieve extra ontsluitingspunt
In functie van het maximaal garant stellen en bewaken van de verkeersveiligheid op niveau van de Ringlaan, kan de denkpiste gelanceerd worden om het extra ontsluitingspunt te organiseren via een rechtsin-rechtsuitconstructie. Het hanteren van een dergelijke type-kruispuntoplossing biedt zeker ook mogelijkheden vanuit de situatie dat ten noorden en ten zuiden rotondes (De Heuf en ‟t Leeuwke) beschikbaar zijn om de keerbewegingen op te vangen.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
70
De effecten van deze alternatieve kruispuntoplossing op de twee naastgelegen rotondes is vooral op niveau van de rotonde ‟t Leeuwke het meest relevant, temeer op deze rotonde de verkeersbelasting het hoogst is (hoger dan aan De Heuf) enerzijds, en op deze rotonde de verkeersafwikkeling sterk beïnvloed wordt door een aanliggende fietsvoorzieningen (aan De Heuf geen fietsinfrastructuur). In het scenario 2 is voor de drukste periode (avondspits) het effect van de rechtsin-rechtsuit-constructie op de rotondes geëvalueerd, en stelt men vast dat de verzadigingsgraad voor bepaalde takken maximum met een 5-tal % toeneemt. Nergens worden echter kritische waarden bereikt (hoogste waarden blijven onder de 75%). Vanuit deze vaststellingen is ook de toepassing van een rechtsin-rechtsuitconstructie aan de nieuw te ontwikkelen zone van De Heuf verdedigbaar.
5.7.3
Voorstelling van de uiteindelijke verkeerscirculatie
Ondanks het feit dat de voorgestelde gewenste verkeersciruculatie een werkbare oplossing is voor de ontwikkeling van het gebied met een gegarandeerde bereikbaarheid van de bestaande en nieuwe (bovengrondse en ondergrondse) parkings, worden er vanuit de administratie hogere overheden en vanuit de omwonenden bijkomende eisen gesteld waardoor de uiteindelijke verkeersontsluiting het volgende beeld opleverd. De voornaamste bezwaren / bijkomende eisen zijn:
De ontsluiting moet kunnen functioneren zonder verlaging van de Ringlaan West (dus moet kunnen functioneren met de huidige ophoging). De bewoners van de Burgemeester Van Lindtstraat vinden dat éénrichtingsverkeer als ontsluiting van parking de Heuf hun straat te veel belast en ze vinden dit ongewenst. De ontsluiting van parking de Heuf moet rechtstreeks in en uit kunnen gebeuren naar de rotonde (zoals ze vandaag functioneert).
Figuur 47: uiteindelijke verkeerscirculatie
Omdat deze configuratie werkt volgens de bestaande toestand kan ook het trage netwerk blijvend gebruik maken van de bestaande onderdoorgangen onder de Ringlaan West.
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
71
Figuur 48 trage paden (fiets/voetgangers) concept
Figuur 49 trage paden, gebruik makend van bestaande onderdoorgangen
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
72
6.
RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN
In de fase tussen de opmaak van de centrumvisie en de aanloop naar de opmaak van het ruimtelijk uitvoeringsplan, was het in eerste instantie cruciaal om tot een consensus te komen wat betreft de toekomstvisie voor het plangebied. In de volgende fase werd de consensusvisie te vertaald naar een grafisch plan met bijhorende stedenbouwkundige voorschriften. Bij de opmaak van het RUP wordt er gestreefd naar een flexibel planinstrument, waarbij vooral aandacht gaat naar het vastleggen van randvoorwaarden als toetsingskader voor toekomstige stedenbouwkundige vergunningsaanvragen. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het bestaande B.P.A. situeren zich op volgende vlakken:
Versterken van wonen en centrumfuncties o Inplanting van volumes ten opzichte van de Ringlaan, in het oog springend poortgebouw; o Streven naar een meer hedendaagse architectuur: dakvorm (platte daken, geen grote hoge daken, stelselmatige ophoging van 4 naar 6 (7) bouwlagen (hoogste bouwlaag terugspringend); Publieke ruimte o Afbakening publieke ruimte (aanpassen rooilijn); o Versterken van aangenaam en veilig langzaam verkeersnetwerk, relatie centrum – ziekenhuis, Kadijk, ... o Groene ruimten
6.1
Grafisch plan en de stedenbouwkundige voorschriften
Versterken van wonen en centrumfuncties Naar nieuwe bebouwing toe ligt het accent enerzijds op wonen (verdichting van het centrum) met hoofdzakelijk meergezinswoningbouw, gericht op alle sociale klassen en alle sociale lagen. Gelet op het aanbod van wonen voor doelgroepen in de onmiddellijke omgeving van het plangebied zullen de normen van het Decreet Grond- en Pandenbeleid worden toegepast bij de realisatie van de verschillende projecten. Binnen het plan gebied is een ruim aanbod aan seniorenhuisvesting aanwezig. Het rust- en verzorgingstehuis Immaculata beschikt momenteel over 75 kamers, een uitbreiding met 34 kamers en 10 flats is op korte termijn gepland. In de residentie Da Vinci, hoek Burg. Van Lindtstraat – Houtmolenstraat zijn er 48 serviceflats. De residenties Wuytenhof, Seppehof en Rijmenhof, tussen Dorpsstraat en Burg. Misottenstraat bieden een aanbod van 68 serviceflats. Met deze bepalingen wordt een mix aan woontypologiën gegarandeerd. Een streefdoel, maar zonder verbintenis, is het bij creëren van in totaal circa 278 wooneenheden minimaal tot 413 wooneenheden maximaal. De realisatie van deze wooneenheden is verspreid over 2 zones voor wonen, 2 zones met gemengde functies en 2 projectzones. Het gebied wordt ontsloten door een netwerk van paden. De inplanting van nieuwe volumes moet de paden (verbindingen) ruimtelijk ondersteunen, waarbij de nadruk gelegd wordt op de Heuf als hoofverbinding tussen Dorpsstraat en Ringlaan. De positionering van nieuwe volumes is hierop afgestemd. Anderzijds wordt ingezet op het versterken van het handelsapparaat, horeca, diensten en vrije beroepen aan de rand van Overpelt Centrum. In het bijzonder de aanwezigheid van het centrum, maar ook de aanwezigheid van het Mariaziekenhuis zijn troeven om deze ambitie waar te maken. Deze P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
73
zogeheten nevenfuncties worden vooral daar voorzien waar ze contact hebben met voetgangersdomein en publieke parkings. Een vooruitzicht qua te voorziene oppervlakte situeert zich tussen de 2500 en de 3000 m². Wonen en handel brengt verkeer en parkeren met zich mee. Hierover is uitgebreid studie naar verricht en is neergeschreven in het hoofdstuk over mobiliteit in deze bundel. Uit de studie blijkt dat, met de vooropgestelde toename van wonen en nevenfuncties, de toekomstige verkeersdrukte niet overdreven verzwaard wordt en dat de verkeersafwikkeling blijvend op een vlotte manier kan verlopen. Publieke ruimte
Afbakening publieke ruimte – aanpassing rooilijn Ringlaan Een van de doelstellingen bij de opmaak van het RUP is het creëren van een poort naar het centrum door de inplanting van een poortgebouw. Om dit mogelijk te maken is de aanpassing van de rooilijn noodzakelijk, wat ertoe geleid heeft dat de Ringlaan West en de ventwegen (Burgemeester Van Lindtstraat) mee opgenomen werden in het plangebied. Dit respectievelijk als zone voor hoofdverkeersontsluiting en als zone voor woonstraat (gemengd verkeer). De grens tussen beide zones is benaderend vastgelegd op circa 4.50 uit de linkerkant van de Burgemeester Van Lindtstraat. De opname van deze zones is verder ook nog ingegeven vanuit de volgende uitgangspunten: (zie: 5.4.2)
Mogelijkheid tot een aangepaste verkeerscirculatie op de Burgemeester Van Lindtstraat, noordelijk deel. Dit om eventueel eenrichtingsverkeer in te richten, om het verkeer via deze weg te leiden naar parking „De Heuf‟. Het eventuele knippen van de directe doorgang heeft mogelijk een effect op het parkeergedrag van bezoekers van het Mariaziekenhuis. Het RUP laat echter ook toe dat de bestaande ontsluiting behouden wordt. Het losknippen van de zuidelijke Burgemeester Van Lindtstraat van de noordelijke Burgemeester Van Lindtstraat met een nieuwe
rechts-in_rechts-uit aantakking op de Ringlaan west, dit ter ontsluiting van de zuidelijke functies in het projectgebied. Het inrichten van de Ringlaan West conform de functie die de categorisering van deze weg is toebedeeld: lokale weg type 2, gebiedsontsluitingsweg op lokaal niveau. (zie: 3.4.1)
Het grafisch plan biedt de juridische mogelijkheid om bovenstaande uitgangspunten te realiseren.
Langzaam verkeersnetwerk De ruggengraat van het langzaam verkeersnetwerk is de verkeersvrije voetgangerszone (multifunctioneel plein) tussen de Dorpsstraat en de Ringlaan West (en bij uitbreiding naar het Mariaziekenhuis en Kadijk-sport). Deze ruggengraat wordt aaneengeschakeld met het bestaande winkel/wandelstraatje „De Heuf‟ tot een ware shopping- en ontmoetingsplek. Hierop worden verschillende langzaam verkeersassen aangesloten die het plangebied doorkruisen en daarmee de doorwaarbaarheid voor langzaam verkeer versterken. De link met de overzijde van de Ringlaan wordt momenteel verzorgd door de twee bestaande voetgangers- en fietstunneltjes. Op lange termijn wenst men, conform de centrumvisie te onderzoeken of een gelijkgrondse link met de overzijde van de Ringlaan realistisch is. Een eventuele herinrichting, conform de centrumvisie met een verlaging van de Ringlaan, kan slechts overwogen worden nadat een nieuwe verkeersanalyse werd uitgevoerd. In deze analyse moet dan rekening gehouden worden met de gewijzigde intensiteiten ten gevolge van de realisatie van de diverse projecten in het binnengebied Dorpsstraat – Ringlaan, zoals voorzien in voorliggend RUP. De resultaten van de verkeersanalyse zullen bepalend zijn bij het uitwerken van de toekomstige inrcihtingsprincipes. Het garanderen van de verkeersveiligheid, en meer in het bijzonder de bescherming van voetgangers en fietsers, is daarbij cruciaal Het voorliggend grafisch plan is zo opgevat dat beide opties voor de inrichting van de Ringlaan west te realiseren zijn. P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
74
Uit het toegevoegde inrichtingsplan blijkt duidelijk dat het RUP ook functioneert met behoud van de bestaande toestand, waarbij de binding wordt gegarandeerd door ondoorgangen voor langzaam verkeer (zie ook punt 5.7.3). De link wordt echter meer bepaald door de inrichting dan door de bestemming. Uit de 3D-schetsen in deze nota blijkt op welke wijze de ondoorgangen versterkt worden. Door het opentrekken van de toegangen tot de tunnels door middel van brede hellingen en trappenpartijen wordt de link tussen beide zijden van de Ringlaan ruimtelijk versterkt zonder verlaging van de Ringlaan.
Groene ruimten
Woonuitbreidingsgebied code 0105 gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut code 0200
Het BPA Centrum-West wordt opgeheven.
6.4
Register planbaten/planschade
Er is mogelijk planschade door de omzetting van wonen naar overig groen. Er zijn geen planbaten.
Kwalitatief wonen, betekent ook wonen in het groen. Er worden in het GemRUP voldoende groene ruimtes voorzien ter verbetering van het leef/woon-/handelsklimaat. De groene ruimtes worden doorkruist met wandelen fietspaden waardoor de doorwaadbaarheid van het gebied gegarandeerd wordt, vooral in de relaties tussen functies ten westen van Ringlaan en het gemeentecentrum (Oude Markt en Dorpsstraat).
6.2
Ruimtebalans
6.3
Op te heffen bepalingen
Binnen de GemRUP-contour worden de volgende bestemmingen van het gewestplan Neerpelt-Bree (18) opgeheven:
Woongebied code 0100 P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
75
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
76
7.
BIJLAGEN - INRICHTINGSSCHETSEN
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
77
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
78
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
79
P.001466| GemRUP Overpelt Centrum West Toelichtingsnota
80