Gemeente Halderberge Programmabegroting 2014

Gemeente Halderberge

Programmabegroting 2014


1



2


INHOUDSOPGAVE

Aanbiedingsbrief ................................................................................................................. 5 I. BELEIDSBEGROTING ...................................................................................................... 7 Deel 1: Programmaplan ...................................................................................................... 7 Programma bestuur en dienstverlening ............................................................................. 9 Programma openbare orde en veiligheid ..........................................................................17 Programma openbare ruimte ............................................................................................27 Programma ruimte en economie ......................................................................................45 Programma maatschappelijke ondersteuning en welzijn ..................................................57 Programma onderwijs en jeugd ........................................................................................77 Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien .....................................................87 Deel 2: Paragrafen ..............................................................................................................91 Paragraaf lokale heffingen ...............................................................................................93 Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing .......................................................99 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen .........................................................................107 Paragraaf financiering ....................................................................................................111 Paragraaf bedrijfsvoering ...............................................................................................117 Paragraaf verbonden partijen .........................................................................................123 Paragraaf grondbeleid ....................................................................................................139 II. FINANCIËLE BEGROTING ...........................................................................................145 1. Overzicht van baten en lasten.................................................................................147 2. Uiteenzetting financiële positie................................................................................149 3. Overzicht incidentele baten en lasten .....................................................................163 4. Recapitulatie ...........................................................................................................167 5. Verschillenanalyse programmabegroting 2013 - 2014 ............................................169 III. BIJLAGEN ....................................................................................................................175 Bijlage Investeringsprogramma 2014 – 2017 .................................................................177


3



4


Aanbiedingsbrief Inleiding Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2014 en de meerjarenraming 2015-2017 aan. In deze programmabegroting geven wij de beleidskaders en de financiële kaders voor het komende begrotingsjaar aan. Aan de basis voor de begroting 2014 staan het raads- en collegeprogramma 2011-2014 en de zomernota 2013. Verder heeft u bij de vaststelling van de zomernota 2013 de uitgangspunten voor de begroting 2014 vastgesteld. Indeling programmabegroting 2014 - alle programma’s SMART geformuleerd De programmabegroting bestaat uit een beleidsbegroting en een financiële begroting. De beleidsbegroting is onderverdeeld in een programmaplan en paragrafen. In het programmaplan geven wij u op basis van het collegeprogramma 2014-2017 inzicht in de prioriteiten voor het jaar 2014. Als uitvoering van de motie van 4 november 2010 zijn inmiddels alle programma’s SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) opgesteld. De beleidslijnen van een aantal aspecten van het beheersproces treft u aan in de paragrafen. In de financiële begroting geven wij u een toelichting op de financiële positie van de gemeente in de komende vier jaar. Financieel meerjarenbeeld Op 24 juni 2013 is door de gemeenteraad de zomernota 2013 vastgesteld. Een belangrijk onderdeel van de zomernota 2013 waren de bezuinigingsmaatregelen op basis van de notitie “Gericht kiezen”. Het besluit over deze bezuinigingsmaatregelen is samen met de uitgangspunten uit de zomernota 2013 een belangrijke onderlegger geweest om te komen tot een sluitende programmabegroting 2014. Na de vaststelling van de zomernota 2013 op 24 juni hebben zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die nog niet in de zomernota waren opgenomen. Een aantal van deze ontwikkelingen is ook genoemd in de najaarsnota 2013, die in september in de raad is vastgesteld. De structurele effecten worden nu in deze begroting 2014 meegenomen. Op basis van de zomernota 2013 en de financiële gevolgen van de ontwikkelingen die zich hierna nog hebben voorgedaan ontstaat in 2014 een tekort van € 145.000. Het college stelt een aantal aanvullende structurele maatregelen voor om dit tekort voor 2014 om te buigen naar een sluitende begroting 2014 en de tekorten vanaf het jaar 2015 te beperken. In het hoofdstuk “Uiteenzetting financiële positie” worden de ontwikkelingen na de zomernota 2013 en de voorgestelde maatregelen uitgebreid toegelicht. Na deze maatregelen vertoont de begroting 2014 en de meerjarenraming 2015 – 2017 het volgende beeld: 2014: € 28.000 voordelig 2015: € 815.000 nadelig 2016: € 605.000 nadelig 2017: € 1.100.000 nadelig Hieruit blijkt dat de begroting 2014 sluitend is, maar dat de meerjarenraming nog een behoorlijk tekort laat zien. Dit wordt met name veroorzaakt door de lagere algemene uitkering op basis van de meicirculaire 2013, de aanvullende rijksbezuinigingen en de structurele financiële effecten door de bijstelling van de grondexploitaties. Uit het overzicht Incidentele baten en lasten blijkt dat de begroting 2014 reëel sluitend is. Dit wil zeggen dat de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Risico’s en weerstandsvermogen In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt uitgebreid ingegaan op de risico’s die de gemeente loopt en nog niet zijn meegenomen in de meerjarenraming. De belangrijkste vijf risico’s zijn: Risico's grondexploitatie bijstelling woningbouwprogramma Bijdrage tekort Werkvoorzieningsschap Algemene uitkering Herverdeling/decentralisaties Algemene uitkering rijksbezuinigingen CAO en andere loonontwikkelingen Programmabegroting 2014

5

Gemeente Halderberge Op basis van de risico’s en de weerstandscapaciteit is de verwachte ratio per 1 januari 2014 voor het weerstandsvermogen berekend op 0,87. Door het vrijvallen van de investeringsreserves ten gunste van de algemene reserve is ten opzichte van de jaarrekening 2012 (ratio 0,53) het weerstandsvermogen behoorlijk verbeterd. Conclusie financiële positie Uit het voorgaande blijkt dat het begrotingsjaar 2014 reëel sluitend is, maar dat de meerjarenraming 2015-2017 behoorlijke tekorten vertoont. Op basis van de huidige informatie wordt het structurele begrotingstekort ingeschat op € 1.100.000. Hiernaast zijn er nog behoorlijk wat risico’s die kunnen leiden tot nog hogere tekorten in de komende jaren. Het mag duidelijk zijn dat de gemeente Halderberge zich vanaf 2015 op moet maken voor een derde bezuinigingsronde van € 1.100.000. Lastendruk burger Met de bezuinigingsvoorstellen uit de zomernota 2013 worden ook de belastingen in 2014 extra verhoogd. Dit geldt met name voor de OZB, de rioolheffing en de toeristenbelasting. Dit heeft vanzelfsprekend ook invloed op de belastingtarieven en de lokale lastendruk voor de inwoners van de gemeente Halderberge. De totale lastendruk voor een huishouden met een huurwoning stijgt met ruim 2% en voor een huishouden met een eigen woning met ruim 4%. In beide gevallen blijft de totale lastendrukstijging onder de 5%, hetgeen als uitgangspunt is vastgesteld in de zomernota 2013. In de paragraaf lokale heffingen wordt uitgebreider ingegaan op de ontwikkeling in de lokale lasten. Bedrijfsvoering en organisatie ontwikkeling In 2012 is een organisatieverandering in gang gezet die z’n vervolg heeft gehad in 2013. Het jaar 2014 zal gericht zijn op verdere ontwikkeling van de dienstverlening en de ontwikkeling van de organisatie op het gebied van organisatiecultuur, de Halderbergse school, flexibilisering van de inzet van medewerkers, competentiegericht ontwikkelen e.d. Zoals ook in de zomernota is aangegeven is de bezuinigingstaakstelling van € 1.000.000 op de organisatie gerealiseerd en is het aantal formatieplaatsen met 17 fte verminderd. In 2013 is een start gemaakt met programmasturing, hetgeen in 2014 een vervolg zal krijgen. Sturing in de organisatie vindt plaats via de normale lijnorganisatie en via programmasturing. Binnen de organisatie wordt gewerkt met 4 programma’s, te weten Dienstverlening, Decentralisaties, Leefbaarheid en Gebiedsontwikkeling. Binnen deze programma’s vindt een integrale afstemming plaats van projecten om het doel van het betreffende programma te halen. De komende jaren zullen de bestaande samenwerkingsverbanden op regionaal niveau van groot belang zijn. Belangrijke partners hierbij zijn de Regio West Brabant (RWB), de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB), de regionale archiefdienst, de GGD en de belastingdienst (BWB). Ook komen er nieuwe samenwerkingsverbanden zoals op het gebied van sociale zaken (Werk & Inkomen) maar ook in het kader van de drie decentralisaties (Zorg, Jeugd en Arbeidsparticipatie) waarbij samenwerking belangrijk is. De ontwikkelingen en de complexiteit van de taken, de uitkomsten van de commissie Huijbregts en de financiële situatie maken dat wij meerdere vormen van samenwerking zullen onderzoeken.

Burgemeester en Wethouders, Oudenbosch, september 2013


6


I. Beleidsbegroting Deel 1: Programmaplan


7



8


Programma bestuur en dienstverlening Hoofddoelstelling/Missie “Dienstverlening staat voorop” in de gemeente Halderberge. Primair gaat het om dienstverlening aan burgers en bedrijven. Vervolgens ook om dienstverlening richting de raad het college en regionale en lokale samenwerkingspartners. Interne dienstverlening tussen medewerkers, clusters en afdelingen is een belangrijke voorwaarde voor een goede ambtelijke organisatie. Deze basis moet op orde zijn om dienstverlening daadwerkelijk voorop te kunnen stellen. Aandachtsgebieden (beleidsvelden) en Subdoelen Regionale samenwerking Regio West-Brabant (RWB) Actief zoeken naar regionale en subregionale samenwerking (al dan niet in de vorm van Shared Services) Regionale kennispool Het bevorderen van de inzet van personeel uit de regio Visie Communicatie Proactieve wijze van communiceren richting burgers e.d nog verder verbeteren met gebruikmaking van o.a. de zgn. sociale media. Dienstverlening, organisatie en lokale democratie e-dienstverlening Het verder regelen van het binnengemeentelijk informatiebeheer voor een optimaal gebruik van de basis registraties; Burgerparticipatie Het verder bevorderen van de structurele inzet van dit instrument Mediation/ het verminderen van het aantal bezwaar-en beroepschriften Meer inzetten van “De andere aanpak” Context en achtergrond Regionale samenwerking Binnen de Regio West Brabant (RWB) is een gezamenlijke agenda voor de Westbrabantse gemeenten. Deze strategische agenda heeft overigens op meer Programma’s bestrekking dan alleen het onderhavige begrotingsprogramma. Van het programma Bestuur en Dienstverlening wordt hieronder ingegaan op de bestuurscommissie Middelen binnen de RWB. De Bestuurscommissie Middelen (binnen de RWB) heeft 6 pijlers speerpunten: Shared Services Verbonden partijen HRM-projecten (visiedocument + strategische personeelsplanning + mobiliteitscentrum) ICT-projecten Inkoop-projecten Dienstverlening (bestuursopdracht inventarisatie stand van zaken + samenwerkingsmogelijkheden) Op dit moment wordt binnen de RWB onderzocht op welke wijze de bestuurscommissies in 2014 vormgegeven moeten worden. Het Inkoopbureau, waarbij ook de gemeente Halderberge is aangesloten, participeert in het speerpunt Inkoop-projecten. Daarnaast vervult Halderberge hierin een rol, zoals: P&O-WeB: het maandelijks overleg op het gebied van P&O-ontwikkelingen met vertegenwoordigers van de 19 deelnemende gemeenten.


9


Deelname aan de stuurgroep HRM, waarin de coördinatie/aansturing van de diverse P&Oprojecten plaatsvindt. Tevens wordt deelgenomen aan diverse operationele projecten en activiteiten, zoals de regionale aanbesteding van de inhuur van externe krachten, het implementeren van het regionale Loopbaancentrum voor de nodige regionale mobiliteit, etc. Participatie in de overige HRM-projecten, zoals Strategisch personeelsbeleid en –planning, de West-Brabant academie, afstemming van rechtspositie en arbeidsvoorwaarden, regionaal stagebeleid, deelstoel, e.d. Ook worden in het kader van de bestuursopdracht dienstverlening de mogelijkheden van regionale samenwerking onderzocht.

Naast de RWB zijn er meerdere ontwikkelingen. Ook de komende jaren zullen de bestaande samenwerkingsverbanden op regionaal niveau van groot belang zijn. Belangrijke partners hierbij zijn de Regio West Brabant (RWB), de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB), de regionale archiefdienst, de GGD en de belastingdienst (BWB). Ook komen er nieuwe samenwerkingsverbanden zoals op het gebied van sociale zaken (Werk & Inkomen) maar ook in het kader van de drie decentralisaties (Zorg, Jeugd en Arbeidsparticipatie) waarbij samenwerking belangrijk is. Visie Dienstverlening draait om afspraken maken en je daaraan houden. Er zijn regels, procedures en systemen nodig om klanten sneller en beter te helpen. “Hartelijk, menselijk, stimulerend en helder” zijn de pijlers voor de dienstverlening van gemeente Halderberge. Het dienstverleningsconcept beschrijft deze pijlers en de activiteiten die nodig zijn om de dienstverlening te verbeteren. Bij de uitwerking van de missie “Dienstverlening staat voorop” is communicatie van cruciaal belang. Alles wat de gemeente vindt, zegt en doet, moet bijdragen aan een kostenbewuste en verbeterde manier van dienstverlening. Om burgers niet te vragen naar gegevens die al lang bekend (zouden moeten) zijn. Om de administratieve lasten zo laag mogelijk te houden. Daarnaast zijn klanten veeleisender geworden. Ze verwachten een duidelijk antwoord en dat verwachten ze ook meestal nú! Verder zijn er vandaag de dag meer mogelijkheden om inwoners van dienst te zijn dan een jaar of tien geleden. Aangezien die mogelijkheden kunnen bijdragen aan een betere dienstverlening en een vermindering van de administratieve lasten, mogen ze niet ongebruikt blijven. Communicatie Het team communicatie zorgt ervoor dat de kwaliteit van de voorlichting, inspraak en profilering van de gemeente en de organisatie op een zodanige manier plaatsvindt, dat het een wezenlijke bijdrage levert aan een betrouwbare, zorgvuldige, klantvriendelijke en transparante gemeente. De communicatie over de organisatie, beleid en projecten dient op een proactieve wijze plaats te vinden. Daarnaast vervult het team Communicatie een belangrijke adviesrol richting de bestuurders, managers en medewerkers. In 2011 is de lay-out en de inhoud van de gemeentelijke informatiepagina’s verbeterd. In 2014 zal door bezuinigingen het aantal gemeentelijke informatiepagina’s moeten worden verminderd. Dit zal zijn effect hebben op de informatievoorziening, waardoor er meer nadruk zal komen te liggen op online en sociale media. Hierdoor zal er een goede afstemming moeten zijn tussen alle communicatiekanalen en een kwaliteitsverbetering van onze digitale kanalen. Met dit laatste wordt primair bedoeld de website, maar ook social media zoals Facebook en Twitter. Door als gemeente meer communicatiekanalen in te zetten, zoals Twitter en Facebook, kunnen ook andere doelgroepen worden bereikt. Daarnaast liggen hier ook kansen voor burgerparticipatie en/of interactie. Voorwaarde hierbij is wel dat alle medewerkers zich bewust zijn van hun eigen verantwoordelijkheid in deze. Hier wordt aan gewerkt door middel van interne bijeenkomsten, trainingen tot webredacteur en door communicatie in een vroeg stadium van een project te betrekken. Daarnaast is de verwachting dat webcare (online klantenservice) een steeds belangrijkere plaats in zal gaan nemen in het werk. Verder is er de ambitie dat mensen veel producten vanuit huis kunnen aanvragen via de website. Op dit moment kunnen inwoners al acht producten digitaal regelen, zoals het aanvragen van een uittreksel GBA of het doorgeven van een verhuizing. Doel hiervan is dat inwoners 24 uur per dag terecht kunnen bij de gemeente voor informatie en niet afhankelijk zijn van de openingstijden. Dit zou op termijn ook kunnen resulteren in minder (telefoon)gesprekken.


10

Gemeente Halderberge Dienstverlening, organisatie en lokale democratie Digitale dienstverlening Dienstverlening is volop in ontwikkeling, met de organisatorische veranderingen is de afdeling Klantzaken gevormd, waar de kern van de rechtstreekse klantcontacten is gebundeld. Gezamenlijk met het programma Dienstverlening wordt gewerkt aan het verbeteren van de dienstverlening aan onze klanten (zowel inwoners, bedrijven als gebruikers). Er wordt hard gewerkt aan de basisvoorzieningen die nodig zijn om de dienstverlening een impuls te geven. Hierbij moet gedacht worden aan de implementatie van het documentmanagementsysteem en het internetsysteem. Beiden zijn hard nodig om het digitale kanaal als voorkeurskanaal verder te kunnen ontwikkelen. Deze implementatie zal in 2014 verder vorm worden gegeven. Een goede basis betekent uitvoering van het dienstverleningsconcept, werken volgens een vastgesteld informatiseringsen automatiseringsbeleid, werken onder informatiearchitectuur en digitalisering van gemeentelijke processen. Digitalisering van de gemeentelijke organisatie is een noodzakelijke voorwaarde om de gewenste omslag naar een kostenbewuste, dienstverlenende organisatie te kunnen maken. Het jaar 2014 wordt het jaar van de vormgeving van een KCC. Hierin zal onder andere het werken op afspraak verder uitgebreid worden: via de website kunnen onze klanten een afspraak maken om te komen voor een dienst of een product. Tevens zal in 2014 gekeken worden naar uniformering van de openingstijden van de verschillende loketten. Hierbij wordt gekeken naar de samenhang met werken op afspraak, waarbij gekeken wordt of het verbeteren van de dienstverlening hand in hand kan gaan met een efficiëntere vorm van werkprocessen en inzet van personeel. In het KCC worden de dienstverleningskanalen op elkaar afgestemd. Bij voorkeur worden klantvragen zo efficiënt mogelijk afgehandeld, waarbij de klant vrijheid in kanaalkeuze blijft houden. De preferente, kostenbewuste volgorde blijft “click, call, face” (= primair contact via internet, daarna telefonisch contact en tenslotte persoonlijk contact), waarbij het digitale kanaal duidelijk onze voorkeur heeft. Enerzijds is dit kanaal 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar en beschikbaar voor onze klanten. Anderzijds is dit kanaal vanuit kostenoverwegingen het meest gunstig. Het i-NUP is het nationale uitvoeringsprogramma voor gemeentelijke dienstverlening, waarbij de focus ligt op het ontwikkelen van de frontofffice voor onze klanten (KCC) en op het versterken en toepassen van basisregistraties (voor gemeenten zijn dit GBA, BAG en BGT). Burgerparticipatie De gemeenteraad heeft op 14 april 2011 de Startnotitie burgerparticipatie vastgesteld. Burgerparticipatie vergt maatwerk. Als het niet mogelijk is te voldoen aan de in de Startnotitie opgenomen randvoorwaarden, is het beter om het instrument burgerparticipatie niet in te zetten, of om in te zetten op een lagere trede op de participatieladder. Om de burgerparticipatie te laten slagen is het overgrote deel van de medewerkers hierin getraind. Voor de training van nieuwe medewerkers is een bedrag in de begroting opgenomen. In 2013 zijn er diverse burgerparticipatietrajecten gestart/afgerond. Zo zijn externe partijen (school(bestuur), dorpshuis, Samenstichting) betrokken bij het selecteren van de architect en de aannemer voor de verbouw van de school en het dorpshuis in Stampersgat. Inwoners en instellingen hebben mee kunnen denken over de bezuinigingen tijdens inspraakavonden en een online vragenlijst. Verder heeft de gemeente met de Samenstichting Stampersgat een intensief burgerparticipatietraject doorlopen en heeft zij inwoners gevraagd mee te denken over Diftar. Ook in 2014 zal burgerparticipatie een steeds grotere rol gaan spelen bij projecten. De moderne communicatiekanalen zoals Twitter en Facebook kunnen hierbij worden ingezet. Deze kanalen bieden de mogelijkheid om op een (betrekkelijk) eenvoudige manier grote (doel-) groepen te bereiken. Andere aanpak bij de behandeling van bezwaarschriften De gemeente Halderberge behandelt jaarlijks ongeveer 90 bezwaarschriften. Gebleken is dat dit aantal teruggebracht kan worden door met de bezwaarmakers in gesprek te treden en samen te bezien of een andere oplossing mogelijk is. Achterliggende gedachte hierbij is een betere dienstverlening. Bijkomend voordeel is kostenbesparing. Immers: een bezwaarschriftenprocedure is erg kostbaar in tijd en geld; zeker als het bezwaarschrift nog wordt gevolgd door een beroep en mogelijk nog een hoger beroep. In 2011 zijn medewerkers getraind in het toepassen van mediationvaardigheden bij bezwaarschriften. We noemen deze nieuwe werkwijze ‘De Andere Aanpak’. Deze andere aanpak is succesvol gebleken.


11

Gemeente Halderberge In 2011 zijn in de periode 1 september 2011 (datum aanvang project) t/m 31 december 2011 6 bezwaarschriften ingetrokken nadat op initiatief van de gemeente contact is gezocht met de bezwaarmaker. In 2012 zijn 87 bezwaarschriften ingediend. Daarvan zijn er 52 ingetrokken, waarvan 33 na toepassing van ‘De Andere Aanpak’. In de eerste helft van 2013 zijn 45 bezwaarschriften ingediend. Daarvan zijn 19 bezwaarschriften ingetrokken, waarvan 9 na toepassing van ‘De Andere Aanpak’. De gemeente Halderberge past ‘De Andere Aanpak’ nu ook toe bij het eerste klantcontact. Daarom hebben in 2012 twintig medewerkers die vaak rechtstreeks contact hebben met burgers, bedrijven en instellingen de training toepassen mediationvaardigheden gevolgd. Zij hebben geleerd ‘De Andere Aanpak’ in een zo vroeg mogelijk stadium toe te passen.

Beleidskaders Startnotitie burgerparticipatie (2011) Nota “@ntwoord, geleidelijk en onvermijdelijk, minder regels, meer service” i-NUP (Ministerie van Binnenlandse Zaken) Visie op de ICT-Infrastructuur 2012-2015 (Regio West-Brabant)


12

Gemeente Halderberge Wat willen we bereiken (effect)? Doelstelling per aandachtsgebied

Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Regionale samenwerking Regio West-Brabant (RWB)

Laag

Concrete samenwerking

Slimmer werken door kennis te delen en samen te werken.

Redelijk

% Inzet personeel uit regio

Start BWB per 11-2012 Besluitvorming OMWB en Sociale zaken

Verder gaande samenwerking, mede in relatie tot de decentralisaties. Start samenwerking sociale zaken.

Visie Communicatie

Hoog

Aantal reacties in-en externe klanten

Actief op Facebook en Twitter. Nieuwsbrieven Rondweg en Stampersgat

Informeren en betrekken.

Verschuiving naar en verbetering afstemming website en twitter en Halderbergse Bode door bezuiniging op gemeentelijk informatiepagina’s.

Dienstverlening, organisatie en lokale democratie E-gemeente

Redelijk

Aantal opleveringen NUP-verplichtingen

Informatiebeveiligingsplan gereed. Samenwerking met Rucphen en Steenbergen

Plan van aanpak voor verplichte basisregistraties (mGBA, BGT), koppelingen (BAG-WOZ), uitvoeren digitaliseringsprojecte n Verseon (o.a. bestuurlijke besluitvorming).

Versterken en toepassen van basisregistraties (voor gemeenten zijn dit GBA, BAG en BGT).

Hoog

Kanaalsturing / aantal digitale producten

Verseonmodule post en archief in gebruik genomen. Analyse proces bestuurlijke besluitvorming

Oplevering HALcloud, HALnet omde digitale dienstverlening te verbeteren. Projecten website, telefonie, balies kennis delen en optimaliseren besluitvormingsproces.

Verdere implementatie documentmanagementsysteem en intranet. Vormgeving van het Klantcontactcentrum (KCC) Afstemming dienstverleningskanalen

Regionale kennispool

Digitale dienstverlening

Idem aan 2012

Burgerparticipatie

Redelijk

Concrete deelname aantal burgers

1 traject is doorlopen

Ten minste 1 traject doorlopen van een nader te bepalen traject op de participatieladder

Ten minste 1 traject doorlopen van een nader te bepalen traject op de participatieladder.

Mediation/behandeling bezwaar-en beroepschriften

Redelijk

Minder aantal bezwaarschriften

Bezwaarschrifte n zijn verminderd

Vermindering van het aantal bezwaarschriften

Methode “de andere aanpak” in een zo vroeg mogelijk stadium van contact met de klant toepassen.


13

Gemeente Halderberge Wat gaan we daarvoor doen in 2014? Activiteiten (prestaties) per beleidsveld

Prestatie-indicator

Regionale samenwerking

Visie

Dienstverlening, organisatie en lokale democratie


Start samenwerking sociale zaken Voorbereiding samenwerking decentralisaties Aantal klachten en contacten inen externe klant. Aantal reacties burgers op (pers-)berichten en Twitter. Toepassen en versterken basisregistraties GBA, BAG en BGT Vormgeving KCC gereed Verdere implementatie documentmanagementsysteem en intranet; Tenminste 1 burgerparticipatie traject doorlopen; “de andere aanpak” eerder toepassen

14

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Bestuur en dienstverlening Lasten Raad en griffie B&W en ambtelijke ondersteuning Burgerzaken en secretarieleges Bestuurlijke samenwerking Dienstverlening Totaal lasten Bestuur en dienstverlening Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 * Salarislasten en overige indirecte kosten Baten Raad en griffie B&W en ambtelijke ondersteuning Burgerzaken en secretarieleges Bestuurlijke samenwerking Dienstverlening Totaal baten Bestuur en dienstverlening

2013

2014

2015

2016

2017

762.000 2.679.000 903.000 245.000 217.000

774.000 1.538.000 1.109.000 201.000 220.000

783.000 1.497.000 1.061.000 203.000 150.000

788.000 1.506.000 1.071.000 205.000 0

795.000 1.459.000 1.085.000 209.000 0

4.806.000

3.842.000

3.694.000

3.570.000

3.548.000

0 0 3.901.000

0 0 2.947.000

0 0 2.922.000

0 0 2.938.000

0 0 2.905.000

0 2.000 531.000 0 0

0 0 534.000 0 0

0 0 539.000 0 0

0 0 544.000 0 0

0 0 549.000 0 0

533.000

534.000

539.000

544.000

549.000

Saldo -4.273.000 -3.308.000 -3.155.000 -3.026.000 -2.999.000

* Dit betreft de doorbelasting van salariskosten en overige indirecte kosten (huisvesting, automatisering, ed.) op basis van de methode van integrale kostprijsberekening. De daling binnen de kosten voor B&W en ambtelijke ondersteuningbetreft een verschuiving naar andere programma’s binnen de programmabegroting.


15

Gemeente Halderberge Schematisch programma Bestuur en Dienstverlening

Hoofddoelstelling

“Dienstverlening staat voorop” in de gemeente Halderberge. Primair gaat het om dienstverlening aan burgers en bedrijven. Vervolgens ook om dienstverlening richting de raad het college en regionale en lokale samenwerkingspartners.

Beleidsveld

Regionale samenwerking

Effectdoelstelling

Concrete samenwerking Inzet personeel uit regio

Verder gaande samenwerking, mede in relatie tot de decentralisaties.

Visie

Inzicht in reacties inen externe klanten

Verschuiving naar en verbetering afstemming social media en Halderbergse Bode

Dienstverlening, organisatie democratie Oplevering NUPverplichtingen

Optimaal gebruik basisregistraties

Kanaalsturing

Verdere implemantatie digitale producten

Deelname burgers Minder bezwaarschrif ten

Prestatiedoelstelling


Start samenwerking sociale zaken en voorbereiding samenwerking decentralisaties.

Aantal klachten en contacten inen externe klant. Aantal reacties burgers op (pers-)berichten en Twitter.

Toepassen en versterken basisregistraties GBA, BAG en BGT. De vormgevingvan het KCC gereed. Verdere implementatie document-managementsysteem en intranet. Tenminste 1 burgerparticipatie traject doorlopen. “de andere aanpak” eerder toepassen

16

Effectindicatoren: x-aantal vormen samenwerking; % inzet personeel uit regio; Inzicht in aantal reacties van inen externe klanten; Verschuiving naar en verbetering afstemming social media en Halderbergse Bode; Aantal digitale producten verbeteren; x-aantal malen inzet burgerparticipatie; Minder bezwaarschriften; Prestatie-indicatoren: Samenwerking in de regio op diverse gebieden (o.a. P. & O en ICT) Inzicht in interne en externe klantcontacten; Inzicht in reacties burgers op persberichten, Twitter etc.; Toepassen en versterken basisregistraties GBA, BAG en BGT Vormgeving KCC gereed Verdere implementatie documentmanagementsysteem en intranet; Tenminste 1 burgerparticipatie traject doorlopen; “de andere aanpak” eerder toepassen


Programma openbare orde en veiligheid Hoofddoelstelling/Missie De gemeente Halderberge wil de veiligheid en leefbaarheid in de verschillende wijken dorpskernen door een integrale aanpak van sociale en fysieke aspecten van veiligheid samen met haar ketenpartners verbeteren. Aandachtsgebieden (beleidsvelden) en Subdoelen Strategische doelstellingen: • Terugdringen van verschijnselen als overlast en criminaliteit door zowel de negatieve aspecten te bestrijden als de oorzaken van deze verschijnselen aan te pakken. • Duurzame sociale en fysieke veiligheid op de terreinen van wonen, werken en recreëren bereiken door effectieve samenwerking van alle verantwoordelijke veiligheidspartners. Deze nemen hun verantwoordelijkheid en spreken elkaar hier op aan. • Een bewegelijke, alerte gemeenschap hebben die blijvend werk maakt van veiligheid en waarin publiek en private partijen elkaar bijstaan en versterken in het op peil houden van subjectieve en objectieve veiligheid. • Bevorderen en onderhouden van een veilige woon- en leefomgeving in onze wijken en dorpskernen, waarin alle generaties bewoners zich veilig voelen en een bijdrage leveren om de veiligheid te bevorderen. De aanpak zoals in deze nota beschreven rust op de volgende uitgangspunten: Halderberge vervult een regiefunctie ten aanzien van het lokale veiligheidsbeleid. Een integrale aanpak op het gehele gebied van veiligheid, waarbij ketenpartners ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid nadrukkelijk betrokken worden bij de uitvoering van het veiligheidsbeleid. Betrokkenheid vanuit de eigen kracht van burgers wordt gestimuleerd. Elke professionele organisatie kent zijn eigen deskundigheid. Het is die deskundigheid die optimaal wordt ingezet bij de veiligheidsaanpak. Context en achtergrond Halderberge wil structureel investeren in de veiligheid van haar burgers en heeft zijn ambities vastgelegd in haar Integrale Veiligheidsplan. De inwoners van Halderberge moeten zich veilig voelen in hun eigen woon- en leefomgeving. Om een veilige woon- en leefomgeving in onze wijken dorpskernen te behouden, zijn kaders nodig voor het veiligheidsbeleid die richting en focus geven. Kaders voor het gemeentelijk handelen en de inzet die wordt verwacht van partners. Integrale veiligheid betekent voor ons samen met betrokken partners en in het bijzonder onze inwoners werken aan de verbetering van de lokale veiligheid. Dit onder regie van de gemeente om gecoördineerd uitvoering te geven aan het beleid. Deze nota past bij het streven om het thema veiligheid integraal aan te pakken en het advies van de Rekenkamer om beleid binnen de gemeente Halderberge meer integraal te laten zijn en kaders concreter te maken. Tevens sluit de nota aan bij de landelijke ontwikkelingen rondom de versterking van de regierol van gemeenten en de vorming van de nationale politie. De geplande wijziging van de Gemeentewet beoogt de regierol van gemeenten op het terrein van de lokale veiligheid te verbeteren. Het wetsvoorstel regelt dat de gemeenteraad verplicht een integraal veiligheidsplan moet vaststellen en dat de burgemeester hiervoor verantwoordelijk is. Daarnaast vindt per 1 januari 2013 de invoering van de nationale politie plaats. Het beheer over de politie wordt niet langer regionaal maar landelijk gevoerd, terwijl het gezag onveranderd bij de burgemeester en de officier van justitie ligt. Prioriteiten gemeente Halderberge De gemeenteraad bepaalt in zijn integraal veiligheidsplan de lokale prioriteiten. Dit zijn de doelen die gedurende de looptijd van het integraal veiligheidsplan ten minste moeten worden gerealiseerd. Op basis van de criminaliteitscijfers, de integrale veiligheidsmonitor, interviews met ketenpartners en de inbreng van bewoners bij een informatiepodium dat de gemeenteraad heeft georganiseerd zijn de volgende prioriteiten benoemd voor het integrale veiligheidsbeleid van de gemeente Halderberge.


17

Gemeente Halderberge Lokale prioriteiten: 1. Overlastgevende jeugd 2. Huiselijk geweld 3. Drugsoverlast 4. Woningbraken 5. Veilige woon- en leefomgeving Overige thema’s die van belang zijn in het veiligheidsbeleid van de gemeente Halderberge zijn veilig in en rond de school, verkeersveiligheid, crisisbeheersing, externe veiligheid en grote en middelgrote evenementen. Deze prioriteiten vormen de basis voor de inspanningen van de gemeente Halderberge op het gebied van veiligheid en zijn de basis voor afspraken die het college van burgemeester en wethouders maken met andere relevante spelers in het veiligheidsveld. In het integraal veiligheidsplan wordt beschreven wat de gemeente Halderberge van andere partners aan inspanningen verwacht op het gebied van veiligheid. De prioriteiten die de gemeenteraad in het integraal veiligheidsplan vaststelt, vormen samen met de prioriteiten van het OM eveneens de basis voor de besprekingen in de driehoek en voor het beleidsplan van de regionale eenheid. Veiligheidsregio Er zijn 25 veiligheidsregio’s in Nederland. De gemeente Halderberge maakt deel uit van de veiligheidsregio Midden en West Brabant. De Wet Veiligheidsregio introduceert een aantal wettelijke planfiguren, waaronder het regionaal risicoprofiel, het regionaal beleidsplan en het regionaal crisisplan. De inwerkingtreding van de Wet en het bijbehorende Besluit veiligheidsregio’s eind 2010 maakt dat de aanpak en structuur van de rampenbestrijding in Nederland wezenlijk is gewijzigd. Doel van deze wet is de rampenbestrijding en crisisbeheersing te verbeteren. Veel gemeenten zijn te klein om een ramp of crisis te kunnen bestrijden. Daarom bepaalt deze wet dat reguliere hulpverleningsdiensten, zoals de brandweer, gemeenten, GHOR en politie op regionaal niveau meer moeten samenwerken op basis van een wettelijk verplichte gemeenschappelijke regeling. Op deze manier hoopt men de bestuurlijke en operationele slagkracht van partijen te vergroten. Er is een absolute ondergrens bepaald als het gaat om de bevolkingszorg bij rampen en crises met betrekking tot opkomsttijden, vorming van een (lokaal) team bevolkingszorg en de verankering van gemeentelijke processen bij crisisbeheersing. Deze veranderingen komen terug in het regionaal crisisplan dat eind maart 2012 door het bestuur van de veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is vastgesteld. Het regionaal crisisplan vervangt de gemeentelijke rampenplannen. Het is een plan voor de algemene aanpak van rampen en crises in de regio, te vergelijken met het oude rampenplan maar dan op regionaal niveau. In het crisisplan wordt beschreven hoe de organisatie voor de rampenbestrijding en crisisbeheersing eruit ziet. Ook is vastgelegd hoe de verantwoordelijkheden voor de hulpverleningsprocessen zijn belegd. Het regionaal crisisplan is gericht op de verdere professionalisering van de crisisbeheersing, waarbij de crisisbeheersingsorganisaties regionaal en eenduidig worden ingericht. Hierdoor is helder wie, waarvoor verantwoordelijk is en wordt geborgd dat alle betrokken instanties binnen de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant op een zelfde manier met de rampenbestrijding en crisisbeheersing om gaan. Daarnaast omvat het de afspraken die zijn gemaakt met andere bij mogelijke rampen en crises betrokken partijen.


18

Gemeente Halderberge Beleidskaders Extern Veiligheidspartner Rijk

Beleidskader/wetgeving Wetgeving op het gebied van openbare orde en veiligheid en in het bijzonder de nieuwe politie wet. Inrichtingsplan nationale politie

Veiligheidscollege (voorheen regionaal college)

Regionaal evenementenbeleid Plan van aanpak burgernet Beleidsplan regionale eenheid ZWB

Veiligheidsregio Midden- en WestBrabant

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Midden en West Brabant Beleidsplan Verbinden en versterken Regionaal Risicoprofiel en brandrisicoprofiel Dekkings- en spreidingsplan brandweer Regionaal Crisisplan (Dit vervangt het gemeentelijk rampenplan) inclusief deelplannen en draaiboeken voor bevolkingszorg Gecoördineerde regionale incidentenprocedure

Provincie Noord-Brabant

Beleidsvisie externe veiligheid Kwaliteitscriteria externe veiligheid Handhavingsplan Brabants Verkeersveiligheidsplan

Regio West Brabant

Gemeenschappelijke regeling Regio West Brabant Strategische Agenda en uitvoeringsprogramma Regionaal beleidskader aanpak huiselijk geweld

Veiligheidshuis

Jaarplannen Jaarverslagen

Intern

Integrale veiligheidsmonitor (2011) Plan van aanpak jeugdoverlast (2004) Prestatieafspraken Bernardus Wonen (2013) Handleiding buurtpreventie (2013) Veilig Honk (2002) Convenant Veilige School (2011) Plan van aanpak “buurtbemiddeling (2009) Evaluaties buurtbemiddeling Integraal Handhavingsbeleid (2012-2015) Beleids- en uitvoeringskader risicocommunicatie (2011) Beheersdocument risico-informatie (2011) Beleidsvisie Externe Veiligheid (2012) Nota leefbaarheid (2009) Convenant Samenstichting Stampersgat (2013) Kadernota Jeugd (2011-2014) Volksgezondheidsnota (2012-2015) Notitie Ouderenbeleid Nota Halderberge veilig en mobiel (2010) Startnotitie burgerparticipatie (2011)


19


Beïnvloed baar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Redelijk

• Bereik van het aantal jongeren door straathoekwerk • Aantal hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen

• Zeker 90%

• 90% van de hangjongeren in beeld

• 90% van de hangjongeren in beeld

• Geen criminele jeugdgroepen

• Geen criminele jeugdgroepen

• Aantal meldingen van huiselijk geweld

• 1 overlastgevende jeugdgroep aangepakt, geen criminele jeugdgroepen • 129 meldingen huiselijk geweld

• Stimuleren van meldingen bij het Steunpunt Huiselijk Geweld

• Stimuleren van meldingen bij het Steunpunt Huiselijk Geweld

• Aantal opgelegde huisverboden

• 2 huisverboden in 2012. • Ervaren drugsoverlast 6,2% (Bron Veiligheidsmonitor 2011) . De overlast van drugs in de buurt ligt iets hoger dan het gemiddelde van de vergelijkbare gemeenten. • 139

• Opleggen huisverbod op advies van de casemanager • Niet meer dan in vergelijkbare gemeenten (Bron Veiligheidsmonitor 2013)

• Opleggen huisverbod op advies van de casemanager • < 6,2%

• < 150 woninginbraken op jaarbasis

• < 150 woninginbraken op jaarbasis

A. Sociale veiligheid Terugdringen van overlast en hinder door jeugdgroepen

Aanpak van huiselijk geweld: voorkomen, vroegsignaleren en direct adequaat hulp bieden.

Redelijk

Terugdringen van drugsoverlast door preventie, vroegsignalering, hulpverlening en repressief optreden.

Redelijk

• Ervaren drugsoverlast

Preventie en repressieve aanpak van woninginbraken om te zorgen dat het aantal woninginbraken niet verder

Redelijk

• Aantal woninginbraken


20

Gemeente Halderberge Doelstelling per aandachtsgebied toeneemt. Een veilige- woon en leeromgeving bevorderen mede door de inzet van inwoners

Bereiken van een prettige en veilige leeromgeving

Beïnvloed baar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Redelijk

• Rapportcijfer beleving veiligheid in de eigen buurt • Rapportcijfer beleving leefbaarheid in de eigen buurt • Geslaagde inzet van buurtbemiddeling • Aantal burgernet deelnemers in Halderberge • Inzet protocol Veilige School

• 7 (Bron Veiligheidsmonitor 2011) • 7,4 (Bron Veiligheidsmonitor 2011)

• 7 (Bron Veiligheidsmonitor 2011) • 7,4 (Bron Veiligheidsmonitor 2011)

• 7

• 74% (Bron: evaluatie buurtbemiddeling 2012)

• 75%

• 12,5%

• 13%

• Geen crimineel gedrag • Terugdringen overlast en vandalisme

• Geen crimineel gedrag • Terugdringen overlast en vandalisme

Goed

• Percentage van de medewerkers in de gemeentelijke crisisorganisatie is bereikbaar/beschikbaar tijdens een alarmeringsof opkomstoefening.

• 70%

• 75%

• 75%

Redelijk

• Percentage van de medewerkers die zich bewust zijn van hun taak in de gemeentelijke rampenbestrijdingsorga nisatie door deelname

• 90%

• 90%

• 90%

Redelijk

• 7,4

B. Fysieke veiligheid Voorbereiding op mogelijke incidenten en crisis.


21

Gemeente Halderberge Doelstelling per aandachtsgebied

Beïnvloed baar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

aan opleidingen, trainingen en oefeningen.

De risico’s die verband houden met de productie, het gebruik, de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen voor de burger zoveel mogelijk te beperken (externe veiligheid). Het waarborgen van veiligheid bij evenementen.

Redelijk

• Actuele risicokaart

• Risicokaart Halderberge is actueel



Redelijk

• Calamiteitenplan bij middelgrote en grote evenementen in de gemeente Halderberge als onderdeel van de evenementenverguning.

• In 2012 is uitvoering gegeven aan de calamiteitenplannen en draaiboeken voor de, de Brabantse Ruiterdagen, KPJfeest en vliegshow Seppe.

• Veiligheid waarborgen bij middelgrote en grote evenementen in Halderberge

• Veiligheid waarborgen bij middelgrote en grote evenementen in Halderberge

N.B. Door vaststelling van het Integraal Veiligheidsplan 2013-2014 is het programma openbare orde en veiligheid aangepast.


22

Gemeente Halderberge Wat gaan we daarvoor doen in 2014? Activiteiten (prestaties) per beleidsveld A.

Sociale veiligheid

• • •

Regie voeren op integrale aanpak Tweewekelijks Jeugd Preventie Overleg Maandelijks afstemmingsoverleg samenleving en team veiligheid in het kader van jeugd. Actieve participatie in het Veiligheidshuis. Contactpersoon Hulpverlenings Casus Overleg en voor het centrum voor Jeugd en Gezin. Uitvoering gegeven aan de districtelijke aanpak van de jeugdgroepen volgens de Beke methode en plan van aanpak jeugdoverlast Halderberge. Opleggen tijdelijk huisverbod Preventie en voorlichting in het kader van huiselijk geweld.

•

•

• •

• • • • • • • •

•

•

•

Repressief optreden van drugsgebruik en – handel Tegengaan van drugsgebruik onder jongeren door preventie, vroegsignalering en handhaving van riskant middelengebruik Preventie omtrent het gebruik van GHB en het verbeteren van de zorg. Bevorderen inzet Keurmerk Veilig Wonen Afspraken maken met woningcorporaties over inzet Keurmerk. Voorlichtingsbijeenkomsten/activiteiten Stimuleren van initiatieven voor buurtpreventieteams. Districtelijke werkgroep houdt zich intensief bezig met het terugdringen van woninginbraken, overvallen en straatroven (WOS) en TopX aanpak Het creëren en in stand houden van een veilige en leefbare buurt en met name de sociale veiligheid en de sociale cohesie te verhogen door een actieve participatie van bewoners uit de eigen wijk door middel van buurtpreventie Buurtbemiddeling door de inzet van getrainde vrijwilligers om buren die met elkaar in conflict zijn geraakt, te helpen weer met elkaar in gesprek te komen en samen een oplossing te bedenken. Vergroten van het aantal aanmeldingen voor burgernet onder de inwoners van Halderberge.


Prestatie-indicator

• Geen criminele jeugdgroepen in de gemeente Halderberge • Niet meer dan 1 overlastgevende jeugdgroep in de gemeente Halderberge • Hangen wordt toegestaan, zolang er geen sprake is van overlast of hinder aan omwonenden

• Toename van aangiftes bij huiselijk geweld, kinderen oudermishandeling • Terugdringen van huiselijk geweld • Waarborgen van de veiligheid van het slachtoffer • Terugdringen van drugsgebruik en drugsoverlast met name onder jongeren • Ouders bewust maken van de gevolgen van drugsgebruik en mogelijke hulpverlening.

• Toename van het gevoel van veiligheid in de eigen buurt • Stimuleren van bewoners om hun huizen beter te beveiligen.

• Toename van het gevoel van veiligheid in de eigen buurt • Stimuleren van bewoners om zich aan te melden voor burgernet

23

Gemeente Halderberge Activiteiten (prestaties) per beleidsveld • Waar sprake is van ongewenste of verboden gedragingen door leerlingen wordt door de onderwijsinstelling consequent en adequaat gereageerd op basis van het protocol veilige school. Indien nodig wordt hierbij de politie, leerplicht of andere externe partners ingeschakeld. B.

Fysieke Veiligheid

• • •

Actueel bezettings- en alarmeringsschema Planvorming op orde Medewerkers bekend met alarmering en opschaling Opleiden, trainen en oefenen Netcentrisch werken implementeren

• •

• •

•

De risico's bij de bron zoveel mogelijk te beperken door middel van vergunningverlening en handhaving. Bij de ruimtelijke inrichting een zo veilig mogelijke leefsituatie te creëren, rondom een bedrijventerrein of langs een transportroute geen kwetsbare bebouwing toe te staan. De gemeente voert de regie op de evenementen die in de gemeenten plaatsvinden. Dit gebeurd op basis van het regionaal evenementenbeleid. Hierin worden zaken geregeld zoals de vergunningsprocedure, subsidies, communicatie rondom een evenement, het aanwijzen van evenementenlocaties, handhaving, en de risico-classificering van evenementen.

Prestatie-indicator • Terugdringen van overlast, vandalisme en crimineel gedrag • Het creëren van een (sociaal) veilig klimaat op en rondom de school.

• Voldoen aan de opkomsttijden voor de teams van bevolkingszorg • Medewerkers bekent met alarmering en opschaling (GRIP) • Informatiesystemen op orde • Bekendheid medewerkers met nieuwe structuur , deelplannen en draaiboeken • Professionele ingerichte crisisorganisatie met alle faciliteiten • Competente medewerkers, opgeleid, getraind en geoefend • Gemeentelijke bestemmingsplannen houden rekening met externe veiligheid • Bij nieuwe ontwikkelingen levert de gemeente een verantwoording van de risico’s met externe veiligheid • De veiligheid te waarborgen, zowel bij evenementen als in buurten en wijken; • Vroegtijdig inzicht te verkrijgen in de (ongewenste) samenloop van evenementen; • het op elkaar afstemmen van de preparatieve en repressieve activiteiten van de politie, de brandweer, de GHOR en de gemeente ten aanzien van evenementenveiligheid • Vroegtijdig inzicht hebben in de benodigde politiecapaciteit en of andere hulpdiensten.

N.B. Door vaststelling van het Integraal Veiligheidsplan 2013-2014 is het programma openbare orde en veiligheid aangepast.


24

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Openbare orde en veiligheid Lasten Brandweer Crisisbeheersing Openbare orde Totaal lasten Openbare orde en veiligheid Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 * Salarislasten en overige indirecte kosten Baten Brandweer Crisisbeheersing Openbare orde Totaal baten Openbare orde en veiligheid

Saldo

2013

2014

2015

2016

2017

108.000 1.588.000 510.000

97.000 1.509.000 483.000

97.000 1.568.000 488.000

96.000 1.582.000 491.000

95.000 1.613.000 496.000

2.206.000

2.089.000

2.153.000

2.169.000

2.204.000

61.000 0 543.000

56.000 0 488.000

55.000 0 490.000

54.000 0 496.000

53.000 0 502.000

0 0 18.000

0 0 47.000

0 0 48.000

0 0 49.000

0 0 49.000

18.000

47.000

48.000

49.000

49.000

-2.188.000 -2.042.000 -2.105.000 -2.120.000 -2.155.000

* Dit betreft de doorbelasting van salariskosten en overige indirecte kosten (huisvesting, automatisering, ed.) op basis van de methode van integrale kostprijsberekening


25

Gemeente Halderberge Samenvattend overzicht van de doelenboom en indicatoren

Hoofddoelstelling

Beleidsveld

Effectdoelstelling

De gemeente Halderberge wil de veiligheid en leefbaarheid in de verschillende wijken dorpskernen door een integrale aanpak van sociale en fysieke aspecten van veiligheid samen met haar ketenpartners verbeteren. Sociale veiligheid - Terugdringen van overlast en hinder door jeugdgroepen - Aanpak van huiselijk geweld: voorkomen, vroegsignaleren en direct adequaat hulp bieden. - Terugdringen van drugsoverlast door preventie, vroegsignalering, hulpverlening en repressief optreden. - Preventie en repressieve aanpak van woninginbraken om te zorgen dat het aantal woninginbraken niet verder toeneemt. - Een veilige- woon en leeromgeving bevorderen mede door de inzet van inwoners - Bereiken van een prettige en veilige leeromgeving

Fysieke veiligheid - Voorbereiding op mogelijke incidenten en crisis. - De risico’s die verband houden met de productie, het gebruik, de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen voor de burger zoveel mogelijk te beperken (externe veiligheid). - Het waarborgen van veiligheid bij evenementen.


- Regie voeren op integrale aanpak - Tweewekelijks Jeugd Preventie Overleg - Maandelijks afstemmingsoverleg samenleving en veiligheid. - Actieve participatie in het Veiligheidshuis. Contactpersoon Hulpverlenings Casus Overleg en CJG. - Uitvoering gegeven aan de districtelijke aanpak van de jeugdgroepen (Beke methode) en plan van aanpak jeugdoverlast. - Opleggen tijdelijk huisverbod - Preventie en voorlichting in het kader van huiselijk geweld. - Repressief optreden van drugsgebruik en –handel - Tegengaan van drugsgebruik onder jongeren door preventie, vroegsignalering en handhaving van riskant middelengebruik - Preventie omtrent gebruik van GHB en verbeteren van de zorg. - Bevorderen inzet Keurmerk Veilig Wonen - Afspraken maken met woningcorporaties over inzet Keurmerk. - Voorlichtingsbijeenkomsten/activiteiten - Stimuleren van initiatieven voor buurtpreventieteams. - Districtelijke werkgroep houdt zich intensief bezig met het terugdringen van woninginbraken, overvallen en straatroven en TopX aanpak. - Het creëren en in stand houden van een veilige en leefbare buurt en sociale veiligheid en sociale cohesie te verhogen door actieve participatie van bewoners uit de eigen wijk door buurtpreventie. Buurtbemiddeling door de inzet van getrainde vrijwilligers om buren die met elkaar in conflict zijn geraakt, te helpen weer met elkaar in gesprek te komen en samen een oplossing te bedenken. Programmabegroting 2014 - Vergroten van aanmeldingen voor burgernet onder inwoners - Waar sprake is van ongewenste of verboden gedragingen door leerlingen wordt door de onderwijsinstelling consequent en adequaat gereageerd op basis van het protocol veilige school. Indien nodig wordt hierbij de politie, leerplicht of andere externe partners ingeschakeld.

- Actueel bezettings- en alarmeringsschema - Planvorming op orde - Medewerkers bekend met alarmering en opschaling - Opleiden, trainen en oefenen - Netcentrisch werken implementeren - De risico's bij de bron zoveel mogelijk te beperken door middel van vergunningverlening en handhaving. - Bij de ruimtelijke inrichting een zo veilig mogelijke leefsituatie te creëren, rondom een bedrijventerrein of langs een transportroute geen kwetsbare bebouwing toe te staan. - De gemeente voert de regie op de evenementen die in de gemeenten plaatsvinden. Dit gebeurd op basis van het regionaal evenementenbeleid. Hierin worden zaken geregeld zoals de vergunningsprocedure, subsidies, 26 een communicatie rondom evenement, het aanwijzen van evenementenlocaties, handhaving, en de risico-classificering van evenementen.

Effectindicatoren - Bereik van het aantal jongeren door straathoekwerk - Aantal hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen - Aantal meldingen van huiselijk geweld - Aantal opgelegde huisverboden - Ervaren drugsoverlast - Aantal woninginbraken - Rapportcijfer beleving veiligheid in de eigen buurt -Rapportcijfer beleving leefbaarheid in de eigen buurt - Geslaagde inzet van buurtbemiddeling - Aantal burgernet deelnemers in Halderberge - Inzet protocol Veilige School - Percentage van de medewerkers in de gemeentelijke crisisorganisatie is bereikbaar/beschikbaar tijdens een alarmeringsof opkomstoefening. Percentage van de medewerkers die zich bewust zijn van hun taak in de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie door deelname aan opleidingen, trainingen en oefeningen. - Actuele risicokaart, veiligheid waarborgen bij middelgrote en grote evenementen. Prestatie-indicatoren - Geen criminele jeugdgroepen in de gemeente en niet meer dan 1 overlastgevende jeugdgroep in de gemeente Halderberge, hangen wordt toegestaan, zolang er geen sprake is van overlast of hinder aan omwonenden, toename van aangiftes bij huiselijk geweld, kinderen oudermishandeling, terugdringen van huiselijk geweld, waarborgen van de veiligheid van het slachtoffer, terugdringen van drugsgebruik en drugsoverlast met name onder jongeren, ouders bewust maken van de gevolgen van drugsgebruik en mogelijke hulpverlening, toename gevoel van veiligheid in de eigen buurt, stimuleren bewoners om hun huizen beter te beveiligen, toename gevoel van veiligheid in de eigen buurt, stimuleren bewoners aanmelden voor burgernet, terugdringen van overlast, vandalisme en crimineel gedrag, het creëren (sociaal) veilig klimaat op en rondom de school. - Voldoen aan de opkomsttijden voor de teams van bevolkingszorg, medewerkers bekent met alarmering en opschaling, informatiesystemen op orde, bekendheid medewerkers met nieuwe structuur , deelplannen en draaiboeken, professionele ingerichte crisisorganisatie met alle faciliteiten, Competente medewerkers, opgeleid, getraind en geoefend. - Gemeentelijke bestemmingsplannen houden rekening met externe veiligheid, bij nieuwe ontwikkelingen levert de gemeente een verantwoording van de risico’s met externe veiligheid - De veiligheid te waarborgen, zowel bij evenementen als in buurten en wijken; vroegtijdig inzicht te verkrijgen in de (ongewenste) samenloop van evenementen; het op elkaar afstemmen van de preparatieve en repressieve activiteiten van de politie, de brandweer, de GHOR en de gemeente ten aanzien van evenementenveiligheid - Vroegtijdig inzicht hebben in de benodigde politiecapaciteit en of andere hulpdiensten.


Programma openbare ruimte Hoofddoelstelling / Missie Instandhouding van een verzorgde woonomgeving binnen de gestelde kaders. Aandachtsgebieden (beleidsvelden) en Subdoelen A. Openbaar groen en natuur Uitgangspunt is dat het te behalen onderhoudsniveau in 2014 zoveel als mogelijk gelijk is aan het onderhoudsniveau van 2013 B. Onderhoud verhardingen Uitvoeren van sober/minimaal onderhoud op basis van de functie van de weg en het vastgestelde kwaliteitsniveau C. Verkeer en parkeren Beperken parkeeroverlast D. Openbare verlichting (OV) en Verkeersregelinstallaties (VRI) Uitvoeren van sober onderhoud Beperken oplopen achterstallig onderhoud E

Kabels en leidingen Afstemming planning netwerkbeheerders Kwaliteit openbare ruimte

F

Riolering Burgers zijn tevreden over de riolering in Halderberge. Zo min mogelijk klachten over de gemeentelijke riolering. De rioleringsinfrastructuur is op orde. De kwaliteit van de riolering is in beeld; Het stelsel wordt goed onderhouden; De gegevens over het stelsel en de randvoorzieningen zijn op orde. De realisatie van werkzaamheden aan het rioleringsstelsel verloopt volgens planning. De nadelige effecten vanuit de riolering zijn op een aanvaardbaar niveau. Het rioleringsstelsel voldoet aan de landelijk geldende ontwerpnormen; Er zijn geen knelpunten in het kader van het waterkwaliteitsspoor als gevolg van lozingen uit de riolering (overstorten). De gemeente voldoet aan haar zorgplichten voor afvalwater, grondwater en hemelwater. Al het vrijkomende stedelijke afvalwater wordt binnen het gemeentelijk grondgebied ingezameld en getransporteerd naar het overnamepunt van het waterschap; Het grondwaterregime binnen de gemeente Halderberge is in beeld en de gemeente treft indien mogelijk doelmatige maatregelen tegen grondwateroverlast en grondwateronderlast in de openbare ruimte.

G Waterbeheersing Onderhoud watergangen: waarborging optimale waterdoorgang Beheer en onderhoud van civieltechnische kunstwerken (bruggen etc.) Context en achtergrond A. Openbaar groen en natuur Uitgangspunt is dat het te behalen onderhoudsniveau in 2014 zoveel als mogelijk gelijk is aan het onderhoudsniveau van 2013. Daarbij rekening houdend met de besparing in 2014 van € 20.000,-- op openbaar groen. Een besparing die wordt gerealiseerd door het plaatsen van bloembakken te beëindigen of eventueel uit te besteden en, door voorzetting van hetgeen in 2013 is opgestart, de omvorming/ vereenvoudiging/ versobering van het openbaar groen. Een en ander passend in de door gemeenteraad eind 2012 vastgestelde Groenbeleidsvisie.


27

Gemeente Halderberge B. Onderhoud verhardingen Vanaf 2006 is op basis van het toenmalige beleidsplan en de destijds toegezegde middelen gestart met het wegwerken van achterstallig onderhoud aan wegen. De opzet was om deze achterstand in 2010 te hebben weggewerkt. Als gevolg van toegepaste bezuinigingen op dit budget is deze doelstelling niet geheel gehaald. In 2011 is het nieuwe beleidsprogramma wegen (2011-2015) vastgesteld. In de zomer van 2013 zijn de wegen weer geïnspecteerd en zijn de planningen voor 2014 en verder weer opgesteld. Door te kiezen voor de minimale onderhoudsvariant zal in 2014 het achterstallig onderhoud aan wegen weer verder gaan oplopen. Er zijn prioriteiten gesteld in de aanpak van wegen met een slechte staat van onderhoud gerelateerd aan de functie (gebruik) van de weg. Dit heeft tot gevolg dat met name het onderhoud op elementenverharding in woonstraten en wegen op bedrijventerreinen zo veel mogelijk wordt uitgesteld. Ten behoeve van het beheer en onderhoud van de verhardingen op het bedrijventerrein Borchwerf is een apart beeldkwaliteitsplan opgesteld, welke overigens wel aansluit op het onderhoudsniveau dat wordt aangehouden voor de rest van de gemeente Halderberge. C. Verkeer en parkeren In het najaar van 2012 is de Kadernota parkeren (2012-2016) vastgesteld. Hierin zijn uniforme parkeernormen geformuleerd en vastgelegd. Hiermee krijgt parkeren de aandacht die het verdient. Parkeren is een essentieel onderdeel van de verplaatsingsketen, en daarnaast essentieel voor de kwaliteit van de leefomgeving, het woongenot en het succes van nieuwe ontwikkelingen. De parkeernormen worden gehanteerd bij de diverse ruimtelijke ontwikkelingen in Halderberge. Op deze manier zal de parkeeroverlast, als gevolg van de toename van mobiliteit en de steeds verdergaande verstedelijking beperkt blijven. De kadernota dient als normenkader en toepassingsrichtlijn voor de eigen organisatie maar ook voor externe partijen (projectontwikkelaar, adviesbureau’s, woningbouwverenigingen, makelaars, enz). D. Openbare Verlichting (OV) en Verkeersregelinstallaties (VRI) Het beleidsplan 2010-2015 (OV), onderdeel beleid, beschrijft 4 onderhoudsniveaus. Het college en de raad hebben gekozen voor de meest sobere variant waarin ingezet wordt op het sober onderhoud van het bestaande verlichtingsareaal, waarbij de technische levensduur niet maatgevend is voor het vervangen van materialen maar meer de uitval van deze materialen. Uitbreiding is alleen voorzien in nieuw aan te leggen woonstraten. Uit de laatste evaluatie van mei 2013 en de aansluitende discussie over een mogelijke aanpak van het terugdringen van het energieverbruik en het verlopen van de technische levensduur is gekomen dat het oplopen van achterstallig onderhoud, met alle bijkomende effecten, structureel niet wordt aangepakt. Er is financieel geen ruimte om het bestaande verlichtingsnet uit te breiden in bestaande onverlichte wegen, bijvoorbeeld de schoolroutes tussen de kernen. Er staan de komende jaren nauwelijks tot geen investeringen in duurzame LED- verlichting in de planning. Verder is er de taakstelling om mogelijk ook in 2014 € 20.000 te bezuinigen. Het bestaande areaal aan lampen, lichtmasten en armaturen wordt vervangen, niet nadat de technische levensduur is overschreden, maar na uitval. Om te kunnen bepalen welke materialen echt versleten zijn worden aanvullende inspecties ingepland. Naar verwachting zal het achterstallig onderhoud de komende jaren derhalve oplopen De areaalgegevens van de lichtmasten, armaturen en lampen zijn in 2011 zo volledig mogelijk gemaakt. Voor het verdere beheer van de openbare verlichting wordt er ook gezocht naar ontwikkelingen in de “markt”. In de afgelopen jaren is het onderhoud aan de verkeersregelinstallaties gekoppeld aan het onderhoud van de openbare verlichting. Vanaf 2013 worden er geen reguliere lampen meer voor VRI’s gemaakt, wat maakt dat op den duur de installaties dienen te worden omgebouwd naar LED- installaties. Voor de installatie in Oud Gastel zijn hiervoor, met het vaststellen van de zomernota, in 2013 middelen opgenomen. De overige installaties komen mogelijk, door de reconstructie van de doorgaande route in Oudenbosch, te vervallen. Andere installaties zijn gelegen op het bedrijventerrein Borchwerf; deze zijn net geplaatst en behoeve de komende jaren nog geen aanvullend onderhoud. Overigens valt dit onderhoud binnen het budget voor het parkmanagement Borchwerf.


28

Gemeente Halderberge E. Kabels en leidingen In de zomer van 2009 is de nieuwe Verordening Ondergrondse Infra (AVOI) door de raad vastgesteld. Door het college is in augustus 2010 het hieruit voortvloeiend handboek voor de uitvoering van kabel- en leidingwerkzaamheden vastgesteld. In de verordening en het handboek zijn verder de richtlijnen beschreven voor het behoud van de kwaliteit van de verhardingen als ook de kwaliteit van de werkzaamheden die door de verschillende aannemers worden uitgevoerd. In mei 2012 is de gehele kern Oudenbosch voorzien van een glasvezelnetwerk. In de komende jaren wordt verder onderzocht in hoeverre een ‘verglazing’ in de andere kernen en het buitengebied van onze gemeente haalbaar is. Inmiddels zijn er al wel aanknopingspunten voor nader onderzoek en mogelijke uitbreiding van het glasvezelnetwerk binnen de gemeente Halderberge. F. Riolering In de periode van het vorige GRP is met name op het gebied van het voorkomen van wateroverlast zoals het aanleggen van bergingsvoorzieningen en het afkoppelen van hemelwater op het riool veel geïnvesteerd. De kans op overlast na hevige regenval op een aantal locaties is hiermee afgenomen. Het huidige vGRP geeft wederom prioriteit op de aanpak van wateroverlast. Binnen deze planperiode zullen nog niet aangepakte locaties binnen onze gemeente worden aangepakt. Hoogste prioriteit heeft nu de kern van Hoeven. In het meerjaren investeringsplan was in de jaren 2012 tot en met 2014 hiermee al rekening gehouden. Gestreefd wordt uiteindelijk naar een situatie waarbij binnen de gemeente geen overlast ontstaat in woningen en bedrijven en andere gebouwen. De getroffen maatregelen zijn berekend op een bepaalde neerslaggebeurtenissen die theoretisch gezien sporadisch voorkomen (bijvoorbeeld 1 maal per 10 jaar). Praktisch gezien kan deze bui meerdere keren per jaar vallen en moet dus geaccepteerd worden dat ook na het treffen van maatregelen er wateroverlast zal optreden. Water op straat (tussen de banden) wordt overigens niet gezien als overlast. Momenteel zijn de basisgegevens (diameter, hoogteligging, jaar van aanleg, enz) van de riolering gereed en geactualiseerd. Het Basis Rioleringsplan (BRP) voor Hoeven is gereed. Op basis van deze gegevens worden de werkzaamheden verder voorbereid. In het huidige VGRP 2010-2014 zijn twee nieuwe zorgplichten voor de gemeente opgenomen. Dit betreft de zorg voor het grondwater en de afvoer van hemelwater binnen de gemeente. Om deze problematiek inzichtelijk te maken is in samenwerking met negen andere gemeenten een grondwatermeetnet opgezet. In de komende jaren zullen de meetgegevens verder worden verwerkt en zal duidelijk worden in welke gebieden er sprake is van grondwateroverlast. Door toegenomen werkzaamheden (verbrede zorgplichten, samenwerking in de waterketen en veroudering van het rioleringssysteem) wordt het steeds moeilijker om de in het verleden opgelopen achterstand in te halen of zelfs niet verder op te laten lopen. G. Waterbeheersing Het uitmaaien van de waterlopen is verdeeld in twee deelgebieden, met zo hun eigen onderhoudsbestek. De waterlopen worden 1x per jaar uitgemaaid. Vooraf aan het uitmaaien van de waterlopen worden de sloot taluds geklepeld. Zoals ook de vorige jaren het geval was zal het Uitvoeringsprogramma Water geactualiseerd worden. De op dit plan genoemde maatregelen zullen in samenspraak met het waterschap worden uitgevoerd. De gemeente Halderberge is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de civiel technische kunstwerken, zoals bruggen, steigers etc.. In 2002 zijn de eerste concrete stappen gezet om het beheer en onderhoud van deze kunstwerken goed in beeld te krijgen met daarbij de staat van onderhoud en de hieruit voortvloeiende financiële consequenties. In 2006 zijn er voor het beheer en onderhoud ook middelen opgenomen op de exploitatiebegroting van de gemeente Halderberge. In het najaar van 2012 zijn de verschillende kunstwerken verder geïnventariseerd en geïnspecteerd. De gegevens hiervan zijn ook verwerkt in een beheerprogramma, dat ook is gekoppeld aan de beheerprogramma van wegen. Het college zal nader op de hoogte worden gebracht van de bevindingen van de laatste inspecties. Inmiddels zijn er ook een tweetal bruggen nader geïnspecteerd op de toelaatbare aslasten, Dit betreffen de brug PoldersdijkEerste Molenweg en de brug over de haven St. Antoinedijk-Standdaarbuitensedijk. Hier zijn geen aanvullende beperkingen uit voortgekomen. Programmabegroting 2014

29

Gemeente Halderberge Kaderstellende beleidsnota’s Nota wegbeheer 2011-2015 Nota parkeerbeleid Halderberge Verkeersveiligheidsplan “Halderberge Veilig en Mobiel” 2009-2012 Nota Beleidsplan openbare verlichting 2010-2015. AVOI, vastgesteld in 2009

Handboek kabels en leidingen Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2010-2014 Gemeentelijk waterplan Halderberge (2004) Uitvoeringsprogramma Water Onkruidbestrijding op verhardingen overeenkomstig de zogenaamde DOB-techniek ( landelijke regeling ); Nota Groenbeleidsvisie 2020 Beeldkwaliteitsplan Parkmanagement Borchwerf Landschapsbeleidsplan; Beheerplan bosgebied Hoeven-Bosschenhoofd


vastgesteld 2011 2012 2008 2010 2009

actualisatie 2015

2013 2015 Nav landelijke regelgeving 2010 Jaarlijks 2010 2013 2004 n.v.t. 2012 jaarlijks Landelijke regelgeving 2012 2011 2003 2005

2016 jaarlijks 2014/2015 2015

30


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

A. Openbaar groen en natuur Uitgangspunt is dat te behalen onderhoudsniveau in 2014 zoveel als mogelijk gelijk is aan het onderhoudsniveau van 2013


Redelijk

• Bermen: voorkoming zaadvorming/ waarborging overzichtelijkheid voor verkeer.

• De bermen zijn in de periode juni – begin oktober 2x gemaaid. Vooruitopend aan de eerste maaironde waren de uitzichthoeken op diverse kruisingen gemaaid.

• Het 2x per jaar maaien van de totale bermoppervlakte.

• Het 2x per jaar maaien van de totale bermoppervlakte.

Redelijk

• Onkruidbestrijding: voorkomen van gladde verhardingen.

• Bestrijding van onkruidgroei op de verhardingen overeenkomstig de landelijke DOB- regeling.

• Nog kritischer omgaan met de bestrijding van onkruidgroei op de verhardingen overeenkomstig de landelijke DOBregeling. Alleen bestrijding daar waar sprake is van echte noodzaak.

• Het gegeven van een vervolg, passend binnen de landelijke DOB-regeling, op de ingezette koers van 2013.

Redelijk

• Plantsoenen: binnen de gestelde kader een verzorgde woonomgeving.

• Gedurende het gehele jaar is, overeenkomstig de gestelde kaders, onderhoud uitgevoerd.

• Het voeren van regulier onderhoud overeenkomstig de gestelde kaders.

• Het voeren van regulier onderhoud overeenkomstig de gestelde kaders.

31


Beïnvloedbaar Redelijk

Goed

Goed

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

• Bomen/ landschapselementen duurzame in standhouding.

• Gazons: binnen de gestelde kaders een verzorgde grasmat.

• Hertenpark/ trimbaan/ ruiterpad: duurzame instandhouding.

• Daar waar nodig zijn de bomen, landschapseleme ntenen bossen overeenkomstig de planning gesnoeid. • Alle gazons zijn in de periode eind maart – begin november gemaaid overeenkomstig de beeldbestekken. • Er is regulier onderhoud uitgevoerd aan hertenpark/ trimbaan/ ruiterpad.


Doelstelling 2014

32

• Voldoen aan de minimale zorgplicht.

• Voldoen aan de minimale zorgplicht.

• Het bezien van de mogelijkheid van de invoering van gevarieerd maaibeheer.

• Het geven van een vervolg op de ingezette koers van 2013.

• Het voeren van regulier onderhoud aan hertenpark/ trimbaan en ruiterpad.

• Het voeren van regulier onderhoud aan hertenpark/ trimbaan/ ruiterpad.

• Een verder gaande inzet op preventieve bestrijding in plaats van de daadwerkelijke bestrijding.

• Een nog verder gaande inzet op preventieve bestrijding in plaats van de daadwerkelijke bestrijding.



Effect-indicator • Ongedierte bestrijding: voorkomen plagen en ziektes.

Toelichting: Voor 2014 is voor openbaar groen een bezuiniging van € 20.000 opgelegd

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

• Daar waar de aanwezigheid van ratten werd geconstateerd heeft de bestrijding plaats gevonden.

Doelstelling 2014

• De bestrijding van overlast wordt beperkt tot de bestrijding van de eikenprocessierups.

• Bij overlast van de eikenprocessierup s vindt bestrijding plaats.

• Achterstallig onderhoud zal oplopen tot 23% t.o.v. het CROW- model; • Het onderhoud zal worden beperkt tot het hoogst noodzakelijke, waardoor gebreken die voor een verkeersonveilige situatie zorgen zoveel mogelijk worden aangepakt..

• Doelstelling voor 2014 zijn: • Opstellen nieuwe onderhoudsplanni ng; • Uitvoeren van het aanvullende onderhoud

• Daar waar sprake is van overlast van de eikenprocessierup s/ bladluis heeft de bestrijding plaats gevonden.

B. Onderhoud verhardingen Uitvoeren van sober/minimaal onderhoud op basis van de functie van de weg en het vastgestelde kwaliteitsniveau


Redelijk

•

Wegeninspectie 1x per 2 jaar

•

Klachten en meldingen

•

Schouwen van bouwroutes

•

Meldingen opzichters, beheerders buitengebied

• In 2012 zijn de volgende wegen onderhouden: Gastelsedijk zuid, trottoir Dennis Leestraat (Stampersgat), Oude Roosendaalsebaan, Zandstraat, Lagestraat, Julianastraat (Hoeven), Bredaseweg, Willeke Joostenstraat (Bosschenhoofd) De Angel,

33


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Toelichting: Met het vaststellen van de discussienota Wegbeheer 2011-2015 is er een keuze gemaakt voor een minimaal kwaliteitsniveau en er is een prioriteit op de aanpak van wegen gezet. Dit minimaal niveau ligt onder het model ‘Voldoende” van het CROW. Het percentage is berekend nav de visuele inspecties in 2010 en de beschikbare middelen worden vergeleken met de benodigde middelen in het CROW- mode. Momenteel worden de wegen opnieuw geïnspecteerd

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Dautzenberg-straat, Kol den Oudenstraat, Mgr. Meeuwissenstraat (Oud Gastel), fietspad Pagnevaartweg, Iepenstraat, Wilgenstraat, brandgangen Spui zuid (Oudenbosch)

Doelstelling 2014

• De wegen worden dit jaar weer geïnspecteerd om te komen tot een nieuwe planning

C. Verkeer en parkeren Beperken parkeeroverlast

Redelijk

D. Openbare verlichting (OV) en verkeersregelinstallaties (VRI) Uitvoeren van sober onderhoud

Redelijk

•

Schouw 4x per jaar

•


Toelichting: Het uitvoeren van het reguliere onderhoud bestaat uit een aantal onderdelen, als het vervangen van lampen, herstel na uitval, schouwen 1x per kwartaal en het schilderen van stalen lichtmasten tbv het voorkomen van erosie en uitlogen van staal in de ondergrond

Beperken van oplopen achterstallig onderhoud


Redelijk

•

Aanvullende inspecties

• De reguliere onderhoudswerkz aamheden zijn teruggebracht naar het hoogstnoodzakelij ke;

• vervangen verouderde en versleten masten en armaturen • vervangen kapotte lampen • Onderhoud VRI Oud Gastel • Aanbesteding onderhoudsbestek;

• In 2012 zijn er extra inspecties uitgevoerd op materialen die de 34

• Beheerbestand 100% gevuld en up-to-date • Terugbrengen van

• De doelstelling voor 2014 blijft beperkt tot het beperken van het achterstallig onderhoud.


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

technische levensduur hebben overschreden.

Doelstelling 2014

het aantal lichtmasten met 5% van het totaal

Toelichting: De raad heeft ervoor gekozen om bij het vervangen van materialen niet meer uit te gaan van de technische levensduur, maar van vervanging bij uitval. Hierdoor wordt de staat van onderhoud, minder en het risico op uitval hoger. E. Kabels en leidingen Afstemming planning netwerkbeheerders

Goed

• • •

Kwaliteit openbare ruimte

Klachten en meldingen Schouwen van tracés Toezicht

Goed

• -2x regulier overleg gevoerd;

• Voldoende

• Het project voor de aanleg van het glasvezelnetwerk in Oudenbosch is afgerond

• Bijhouden van ontwikkelingen omtrent glasvezelnetwerken

Toelichting: De werkzaamheden aan kabels en leidingen is gekoppeld aan een meldings- cq vergunningsplicht. De staat van onderhoud van de opgebroken verhardingen is hierdoor te controleren. Daarbij is er nog een onderhoudsperiode van 1 jaar waarin de aannemers verantwoordelijk zijn voor reparatiewerk. Voor het controleren van de staat van onderhoud dient wel voldoende tijd te worden vrijgemaakt.


35

• Op peil houden van de Openbare ruimte


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

• Verdere analyse klachten

• Klachten worden goed geregistreerd en afgehandeld in SBA

• Kwaliteit riolering in beeld (%)

• 70% van het totaal is geïnspecteerd

• 90% van het totaal is geïnspecteerd

• Vervanging/verbeterin g riolering nav kwaliteitsbeeld riolering (m. vervangen/ gerenoveerd)

• Afhankelijk van resultaten inspectie

• Afhankelijk van resultaten inspectie

• Beheerpakket op orde

• Beheerpakket aangeschaft en start gemaakt met vullen.

• Beheerpakket aangeschaft en start gemaakt met vullen

F. Riolering Burgers zijn tevreden over de Redelijk • Aantal klachten/ riolering in Halderberge. meldingen Zo min mogelijk klachten over de gemeentelijke riolering. Toelichting: Klachten en meldingen vormen een belangrijk signaal dat het (nog) niet goed gaat op het gebied van rioleringsbeheer. Wel moet er onderscheid gemaakt worden tussen klachten/ meldingen over het gemeentelijk riool en klachten van burgers waar het probleem uiteindelijk op eigen terrein zit. Deze terugkoppeling zit op dit moment nog niet goed in het klachtenregistratiesysteem. Onder de klachten wordt verstaan: verstoppingen van de riolering. De rioleringsinfrastructuur is op orde. De kwaliteit van de riolering is in beeld; Het stelsel wordt goed onderhouden;

De gegevens over het stelsel en de randvoorzieningen zijn op orde.

Goed

Toelichting: Het op orde brengen van de rioleringsinfrastructuur begint bij het op orde hebben van de gegevens van de te beheren objecten. Hiervoor is een goed werkend beheerpakket noodzakelijk. Hiervoor is op het IP 2014 een krediet opgenomen. Jaarlijks wordt een bepaald deel van de riolering in Halderberge geïnspecteerd. N.a.v. de resultaten van de inspectie wordt bepaald waar de riolering vervangen/ gerenoveerd moet worden.


36


Beïnvloedbaar

De realisatie van werkzaamheden aan het rioleringsstelsel verloopt volgens planning.

Goed

Effect-indicator

Werkelijk 2012

• Percentage projecten binnen gerealiseerd planning

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

• 90%

• 90%

Toelichting: Op dit moment is er een achterstand op de planning van de werkzaamheden. Deze is veroorzaakt door personeelstekort. Op dit moment zijn er twee fte fulltime in vaste dienst bezig met riolering en een fte inhuur. Volgens de leidraad riolering zou binnen de gemeente Halderberge 4,5 fte nodig zijn om het rioleringsbeheer op orde te brengen en te houden. Door de krappe bezetting is het vakgebied riolering en water kwetsbaar. Bij onverwacht bijkomende werkzaamheden komt de planning al snel in het gedrang en moet geprioriteerd worden. • BRP’s actueel en knelpunten in beeld.

De nadelige effecten vanuit de Redelijk • BRP’a actueel en riolering zijn op een aanvaardbaar knelpunten in beeld. niveau. Het rioleringsstelsel voldoet aan de • Aantal knelpunten landelijk geldende ontwerpnormen; ihkv het Er zijn geen knelpunten in het kader waterkwaliteitsspoor van het waterkwaliteitsspoor als gevolg van lozingen uit de riolering (overstorten). Toelichting: Hierbij moet gedacht worden aan wateroverlast of vuilemissie via overstorten. Aan het voorkomen van wateroverlast wordt al een aantal jaren prioriteit gegeven door de gemeente Halderberge. Graadmeter hierbij zijn de basisrioleringsplannen om te kijken waar het stelsel niet voldoet aan de normen. Uiteraard moet te allen tijde worden voorkomen dat het water de huizen instroomt, maar tijdelijk water op straat moet geaccepteerd worden bij hevige regenval. Om te voorkomen dat het water op straat komt te staan zijn er overstorten voor de riolering gemaakt. In het verleden werd uitgegaan van een flink aantal knelpunten waar de waterkwaliteit van het ontvangende water een probleem vormt. Na waterkwaliteitsspoortoetsing is gebleken dat er geen knelpunten meer zijn. Programmabegroting 2014

• Geen knelpunten

37

• Geen knelpunten


Beïnvloedbaar

De gemeente voldoet aan haar zorgplichten voor afvalwater, grondwater en hemelwater.

redelijk

Effect-indicator

Werkelijk 2012

• Aantal woningen zonder vorm van riolering/eigen zuivering

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

• Geen ongerioleerde panden


• Afhankelijk van de hoeveelheid potentiële probleemgebieden

• Afhankelijk van de hoeveelheid potentiele probleemgebieden

• Geen ongerioleerde panden.


Al het vrijkomende stedelijke afvalwater wordt binnen het gemeentelijk grondgebied ingezameld en getransporteerd naar het overnamepunt van het waterschap; Het grondwaterregime binnen de gemeente Halderberge is in beeld en de gemeente treft indien mogelijk doelmatige maatregelen tegen grondwateroverlast en grondwateronderlast in de openbare ruimte;

• Aantal klachten over grondwater-overlast

Het afvloeiende hemelwater wordt door de gemeente daar waar redelijkerwijs nodig ingezameld en verwerkt.

• Hemelwater wordt via riolering, oppervlaktewater of via de boden afgevoerd

Toelichting: Met de invoering van de wet Gemeentelijke Watertaken heeft de gemeente er een tweetal zorgplichten bij gekregen op het gebied van hemelwater en grondwater. De gemeente heeft een resultaatverplichting voor het inzamelen en transporteren van afvalwater naar een geschikt lozingspunt. Daarnaast heeft de gemeente een inspanningsverplichting voor een doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater en het voorkomen van overlast en onderlast van de grondwaterstand in de openbare ruimte. Dit houdt in dat perceeleigenaren zelf verantwoordelijk zijn voor het voorkomen van hemelwateren grondwater problemen. Indien de perceeleigenaar hier redelijkerwijs niet voor kan zorgen heeft de gemeente een inspannings-verplichting om de problemen te onderzoeken. Programmabegroting 2014

38


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Redelijk

• Waarborging optimale waterdoorgang

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

G. Waterbeheersing Onderhoud watergangen: De sloten op dusdanige wijze onderhouden dat er sprake is van een waarborging van een optimale waterdoorgang. Beheer en onderhoud van civieltechnische kunstwerken (bruggen ed.)

Redelijk

• •

Inspecties Klachten en meldingen

Toelichting: Sinds 2006 zijn er middelen opgevoerd voor het onderhoud aan kustwerken, echter begin 2012 is de inventarisatie vervolledigd. De verwachting is dat er de komende jaren een beperkte hoeveelheid aan middelen is om de diverse kunstwerken op een behoorlijk niveau te houden; veiligheid zal hierbij als uitgangspunt worden genomen.


• Alle sloten worden 1x uitgemaaid • Een tweetal bruggen zijn onderhouden, namelijk in het Jodendijkje en in het Rietveld. In de Roosendaalseweg is een uitspoelvoorziening aangebracht, De kunstwerken zijn opgenomen in een beheerbestand, de duiker in de Nieuweweg is opgeschoond.

39

• Uitvoeren van matig • onderhoud met behoud van de functie van het kunstwerk • Inspecteren en evalueren staat van onderhoud met financiële consequenties

• Op peil houden van de staat van onderhoud van de kunstwerken;


Prestatie-indicator

Openbaar groen en natuur: Maaien van de bermen

Bestrijding ongewenste kruidengroei op de verhardingen

Uitmaaien van de bodem/ taluds van de sloten

Beheer/ onderhoud van de plantsoenen

Beheer/ onderhoud bomen

Landschapselementen en bossen

Maaien van de gazons

Beheer Hertenpark/ trimbaan en ruiterpaden

Ongedierte bestrijding (rattten).

Burgerparticipatie.

Onderhoud verhardingen: Onderhoud openbare ruimte: Op basis van het vastgestelde beleidsplan wordt een onderhoudsprogramma voor verhardingen opgesteld en uitgevoerd; Reconstrueren van de rijbaan aan het Wilhelminaplein, Julianalaan en de Beatrixlaan te Oudenbosch. Actualisatie onderhoudsprogramma 2014 etc. voor elementen en asfalt Uitvoeren van kleinschalig onderhoud aan elementen en asfalt Afstemmen onderhoud met andere projecten, zoals aan riolering en inbreidingslocaties Actueel beheerbestand Actualiseren Beeldkwaliteit Parkmanagement Borchwerf

Maaibestekken Voorwaarden landelijke DOB regeling/ financiële kaders Onderhoudsbestekken/ Keur Waterschap Groenbeleidsvisie 2020/ onderhoudsbestekken Snoeibestekken/ werkomschrijvingen Werkomschrijvingen Groenbeleidsvisie 2020 / beeldbestekken. Onderhoudsbestek/ werkomschrijving Contractvoorwaarden met SAVER Bewoners en wijkverenigingen betrekken bij planvorming en onderhoud

Wegeninspecties en berekeningen in Dg Dialog


Openbare verlichting en verkeersregelinstallaties: Uitvoeren van onderhoud openbare verlichting en VRI’s op basis van Beleidsplan; Extra inspectie n.a.v. einde technische levensduur Actuele beheergegevens


Uitkomsten aantal vervangingen

Kabels en leidingen: Verscherpt toezicht kabels en leidingen; Periodiek overleg over kabels en leidingen. Actualiseren Handboek Interne afstemming


Aanvraag vergunningen

Opleveringsinspecties

Verkeer en Parkeren: Uitvoering geven aan een in 2012 geactualiseerd parkeerbeleid.

Riolering en waterbeheersing: Riolering: Realiseren uitvoeringsprogramma zoals is vastgesteld in het VGRP; Verbeteren rioolstelsel kern Hoeven waarbij de kans op wateroverlast zal afnemen; Verbeteren riolering in de Lollestraat te Oudenbosch; Programmabegroting 2014

40

Gemeente Halderberge Activiteiten (prestaties) per beleidsveld Verbeteren riolering in de Magrietstraat te Bosschenhoofd; Verbeteren riolering in het Wilhelminaplein, Julianalaan en de Beatrixlaan te Oudenbosch Het creëren van een goede waterhuishouding in nieuwe ruimtelijke ontwikkelingsplannen (pilots)

Prestatie-indicator

Goede invulling van de waterparagraaf bij ontwikkelingsplannen

Meten van grondwaterstanden uit het grondwatermeetnet;

Jaarreeksen met grondwaterstanden en een grondwaterkaart

Aanschaf beheerpakket.

Beheerpakket aangeschaft

Waterbeheersing: Actualiseren Uitvoeringsprogramma Water (UPW);

Uitvoeren UPW

Klachten en meldingen Inspecties

Uitvoeren onderhoud kunstwerken


41

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Openbare ruimte

2013

2014

2015

2016

2017

4.257.000 407.000 217.000 2.110.000 2.278.000 92.000

3.243.000 360.000 226.000 2.210.000 2.285.000 97.000

5.612.000 372.000 205.000 2.257.000 2.383.000 99.000

4.038.000 377.000 229.000 2.267.000 2.452.000 99.000

3.863.000 384.000 231.000 2.295.000 2.490.000 100.000

Totaal lasten Openbare ruimte

9.361.000

8.421.000 10.928.000

9.462.000

9.363.000

Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 * Salarislasten en overige indirecte kosten

1.243.000 0 3.236.000

1.243.000 0 3.225.000

1.295.000 221.000 3.318.000

1.258.000 383.000 3.338.000

1.281.000 790.000 3.369.000

Baten Onderhoud openbare ruimte Verkeer en parkeren Waterwegen Openbaar groen en natuur Riolering Begraafplaatsen

48.000 27.000 0 1.000 2.416.000 58.000

74.000 28.000 0 1.000 2.589.000 69.000

75.000 28.000 0 1.000 2.686.000 71.000

76.000 29.000 0 2.000 2.757.000 72.000

77.000 29.000 0 2.000 2.797.000 74.000

2.550.000

2.761.000

2.861.000

2.936.000

2.979.000

Saldo -6.811.000 -5.660.000 -8.067.000 -6.526.000

-6.384.000

Lasten Onderhoud openbare ruimte Verkeer en parkeren Waterwegen Openbaar groen en natuur Riolering Begraafplaatsen

Totaal baten Openbare ruimte



42

Gemeente Halderberge Samenvattend overzicht van de doelenboom en indicatoren Hoofddoelstelling Instandhouding van een verzorgde woonomgeving binnen de gestelde kaders. Beleidsveld Openbaar groen en natuur

Effectdoelstelling

Uitgangspunt is dat het te behalen onderhoudsniveau in 2014 zoveel als mogelijk gelijk is aan het onderhoudsniveau van 2013.

Onderhoud verhardingen, verkeer, parkeren, OV en VRI, kabels en leidingen Uitvoeren van sober/minimaal onderhoud op basis van de functie van de weg en het vastgestelde kwaliteitsniveau

Beperken parkeeroverlast

Afstemmen planning netwerkbeheerders Kwaliteit openbare ruimte

Uitvoeren van sober onderhoud OV en beperken oplopen achterstallig onderhoud



Openbare groenvoorzieningen: - maaien van de bermen; - bestrijding ongewenste kruidengroei op de verhardingen; - uitmaaien van de bodem/ taluds van de sloten; - beheer/ onderhoud van plantsoenen; - beheer/ onderhoud bomen, landschapselementen en bossen; - maaien van de gazons; - beheer Hertenpark/ trimbaan en ruiterpaden; - ongedierte bestrijding.

Onderhoud verhardingen: -Op basis van het vastgestelde beleidsplan wordt een onderhoudsprogramma voor verhardingen opgesteld en uitgevoerd; -Reconstrueren van de rijbaan aan het Wilhelminaplein, Julianalaan en de Beatrixlaan te Oudenbosch; -Actualiseren onderhoudsprogramma 2014 ev. elementen en asfalt; -Uitvoeren kleinschalig onderhoud elementen en asfalt; -Afstemmen onderhoud en projecten; -Actueel beheerbestand; -Actualiseren beeldkwaliteit Parkmanagement Borchwerf Verkeer en Parkeren: -Uitvoering geven aan een in 2012 geactualiseerd parkeerbeleid. Openbare verlichting, VRI en kabels en leidingen: -Uitvoeren van onderhoud openbare verlichting op basis Beleidsplan; -Onderhoud VRI Oud Gastel; -Extra inspectie nav technische levensduur; -Actuele beheergegevens; -Verscherpt toezicht kabels en leidingen; -Periodiek overleg over kabels en leidingen; -Actualiseren Handboek.

Riolering en waterbeheersing

Zo min mogelijk klachten over de riolering, de kwaliteit van de riolering is in beeld, het stelsel wordt goed onderhouden, de gegevens zijn op orde, het rioolstelsel voldoet aan de landelijk geldende ontwerpnormen, geen knelpunten ikv waterkwaliteitsspoor, alle water naar overnamepunt waterschap en grondwaterregime in beeld en maatregelen overlast.

Onderhoud watergangen voor borging optimale waterdoorgang.

Beheer en onderhoud civieltechnische kunstwerken (bruggen etc.)

Riolering en waterbeheersing: -Realiseren Uitvoeringsprogramma zoals is vastgesteld in het VGRP; -Het creëren van een goede waterhuishouding in nieuwe ruimtelijke ontwikkelingsplannen (pilots); -Verbeteren rioolstelsel kern Hoeven waarbij de kans op wateroverlast zal afnemen; -Verbeteren riolering in de St. Annastraat en De Lollestraat te Oudenbosch; -Verbeteren riolering in de Magrietstraat te Bosschenhoofd; -Reconstructies Wilhelminaplein, Julianalaan en Beatrixlaan te Oudenbosch; -Meten van grondwaterstanden uit het grondwatermeetnet en deze gegevens verwerken in een grondwaterkaart; -Het opstellen van een hemelwaterstructuurplan. Waterwegen: -Actualiseren Uitvoeringsprogramma Water (UPW); -Uitvoeren onderhoud kunstwerken.

43

Effectindicatoren: -Voorkomen zaadvorming en waarborgen overzichtelijkheid voor verkeer bermen. -Voorkomen gladde verhardingen. -Binnen de gestelde kaders: verzorgde woonomgeving. -Aanpak onderhoud wegen, pleinen, fietsen voetpaden en andere verhardingen. -Beperken oploop achterstallig onderhoud. -Duurzame instandhouding Landschapselement bomen. -Binnen kaders een verzorgde grasmat. -Voorkomen plagen en ziektes. -Weginspecties 1x per 2 jaar. -Schouwen van bouwroutes. -Meldingen opzichters buitengebied. -Schouwen OV 4x per jaar. -Schouwen tracés kabels en leidingen. -Klachten en meldingen Riolering. -Kwaliteit riolering in beeld. -Vervanging/verbetering riolering nav kwaliteitsbeeld riolering. -Beheerpakket riolering op orde. -Percentage gerealiseerde projecten. -Klachten grondwateroverlast -Optimale waterdoorgang.

Prestatie-indicatoren: -( Beeld ) bestekken/ werkomschrijvingen. -Voorwaarden landelijke DOB regeling -Keur waterschap -Contract voorwaarden met ongedierte bestrijder. -Wegeninspecties en berekeningen in Dg Dialog -Klachten en meldingen -Uitkomsten aantal Vervangingen -Aanvraag vergunningen -Opleveringsinspecties -Goede invulling van de waterparagraaf bij ontwikkelingsplannen -Jaarreeksen met grondwaterstanden en grondwaterkaart -Aanschaf beheerpakket -Uitvoeren UPW -Inspecties



44


Programma ruimte en economie Missie programma Ruimte en economie Het behouden en waar mogelijk vergroten van een leefbare, veilige, duurzame en ruimtelijk in balans zijnde gemeente, waardoor Halderberge een aantrekkelijke woon-, leef-, vestigings- en verblijfsgemeente blijft Binnen het programma Ruimte en economie zijn in het collegeprogramma 2011 – 2014 de volgende aandachtsgebieden/prioriteiten opgenomen. A. Samenwerking met het bedrijfsleven Bedrijfsfunctionaris en ondernemingsloket Overleg met ondernemers B. Ruimtelijke ordening Bestemmingsplan buitengebied Ruimtelijke atlas C. Volkshuisvesting Uitvoering woonvisie Structuurvisie Halderberge Cultuur en monumentennota Uitvoering centrumplannen D. Omgevingsvergunning (Wabo) Invoering omgevingsvergunning (Wabo) Integrale vergunningverlening Integrale handhaving, waaronder BOA-toezicht Herijking handhavingsbeleid en -prioriteiten Administratieve lastendrukvermindering E. Toerisme Halderberge op de kaart Samenwerking bedrijfsleven en toerisme VVV functie F. Milieubeleid Uitvoeren milieubeleidsplan Context en achtergrond A. Samenwerking met het bedrijfsleven In 2012 heeft de gemeenteraad het Plan van Aanpak lokale economie vastgesteld. In de afgelopen twee jaar is gewerkt aan verbetering van de gemeentelijke dienstverlening naar ondernemers. In 2014 wordt deze lijn doorgezet en zullen de activiteiten v.w.b. de projecten dienstverlening verder worden afgestemd op het KlantContactCentrum dat per 1 januari 2015 operationeel dient te zijn. Daarnaast is er vanzelfsprekend aandacht voor individuele vragen van ondernemers en de samenwerking en afstemming met de ondernemersverenigingen. B. Ruimtelijke ordening Bestemmingsplan Buitengebied Voor het buitengebied van Halderberge is een nieuw bestemmingsplan opgesteld. Uitgangspunten hiervoor zijn het actuele beleid van gemeente, provincie en rijk. In september 2011 is het bestemmingplan door de raad vastgesteld. Bij de vaststelling hebben ze 31 amendementen en 5 moties aangenomen. De provincie heeft vervolgens een reactieve aanwijzing ingediend op het bestemmingsplan. Daarnaast zijn 48 beroepschriften ingediend tegen het bestemmingsplan en tegen de reactieve aanwijzing van de provincie. Ook de gemeente heeft een beroepschrift ingediend tegen de reactieve aanwijzing van de provincie. De gemeente heeft ten aanzien van alle beroepschriften een verweerschrift ingediend bij de raad van State. Programmabegroting 2014

45

Gemeente Halderberge De Raad van State zal hier vervolgens een uitspraak over doen. De verwachting is dat deze uitspraak in september 2013 zal plaatsvinden, waarna het bestemmingsplan onherroepelijk is. Het bestemmingsplan is voor de delen waarop geen reactieve aanwijzing ligt vanaf januari 2013 in werking getreden. Afhankelijk van de uitspraak van de Raad van State zal mogelijk een herziening van het bestemmingsplan Buitengebied moeten worden opgesteld om alle wijzigingen n.a.v. deze uitspraak te verwerken. Naast een herziening zal de gemeente in 2013 en 2014 aanvullend beleid voor o.a. de kwaliteitsverbetering van het buitengebied moeten opstellen. Dit beleid dient te worden opgesteld in het kader van de Verordening Ruimte van de provincie. Dit beleid kan vervolgens integraal opgenomen in de herziening van het bestemmingsplan Buitengebied. Ruimtelijke Atlas Het project Ruimtelijke Atlas is destijds opgestart met als doel alle bestemmingsplannen in de kernen te unifomeren, actualiseren en digitaliseren voor 1 juli 2013. Inmiddels is voor iedere kern een nieuw bestemmingsplan opgesteld en vastgesteld. De bestemmingsplannen voor de kernen Oud Gastel, Stampersgat en Bosschenhoofd zijn onherroepelijk. Het bestemmingsplan Kom Hoeven is in werking getreden en wordt nog behandeld bij de Raad van State. Het bestemmingsplan Kom Oudenbosch is op 20 juni 2013 vastgesteld en moet nog worden gepubliceerd en ter inzage worden gelegd voor de beroepsprocedure. Het bestemmingsplan Kern Oud Gastel was de eerste van de reeks en is in 2006 vastgesteld. In 2014 zal worden begonnen met de herziening van dit bestemmingsplan. C. Volkshuisvesting Uitvoering Woonvisie De woonvisie biedt de beleidskaders waarbinnen de gemeente de ontwikkeling van de woningvoorraad stuurt en afspraken maakt met corporaties , ontwikkelaars en particulier initiatiefnemers. In de woonvisie wordt ingegaan op nieuwbouw en wordt een brede schets van het woonbeleid gegeven. Zo is voor een goed woonklimaat zorgvuldig omgaan met de bestaande voorraad en de bestaande kernen van minstens even groot belang als de nieuwbouw-productie. En ook groepen met een bijzondere positie of specifieke woonwensen, zoals starters en ouderen, verdienen aandacht in het woonbeleid. Tenslotte gaat de woonvisie in op een aantal uitvoeringsaspecten en maakt daardoor duidelijk hoe de stap van beleid naar uitvoering wordt gezet. Deze woonvisie heeft betrekking op de periode tot en met 2015 met een doorkijk naar 2020. In 2011 is gestart met de uitvoering van de vastgestelde woonvisie. In de woonvisie staat opgenomen dat het woningbehoefteonderzoek in 2014 geactualiseerd wordt. In de aanloop naar nieuwe prestatieafspraken is hierover afgesproken om gezamenlijk met Bernardus Wonen woningmarktverkenningen uit te voeren voor alle kernen in de gemeente Halderberge. Tevens worden in 2014 naar aanleiding van de prestatieafspraken met woningcorporatie Bernardus Wonen de hierin genoemde uitvoeringsonderdelen opgepakt. Structuurvisie Halderberge Op 20 juni 2013 heeft de gemeenteraad de Structuurvisie Halderberge 2025 vastgesteld. Deze structuurvisie biedt voor de komende jaren handvaten voor de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van de gemeente Halderberge. Het plan fungeert als leidraad en ruimtelijk afwegingskader bij nieuwe plannen en initiatieven. Cultuur en monumentennota Het Integraal Cultureel Erfgoedbeleid dat op 22 september 2011 is vastgesteld door de gemeenteraad bestaat uit de beleidsnota cultureel erfgoed en de beleidsnota Archeologie. Het behoud van het erfgoed is het meest gediend met een brede, integrale benadering. Door dwarsverbanden naar andere disciplines te leggen, kan pas echt draagvlak en daarmee draagkracht voor cultuurhistorie ontwikkeld worden. Het nieuwe erfgoedbeleid draagt hier voldoende ingrediënten voor aan. Als gevolg van de herziening Monumentenwet 1988 hebben gemeenten er een kerntaak bij gekregen op het gebied van de archeologische monumentenzorg.


46

Gemeente Halderberge Archeologie is een verplicht onderdeel geworden van ieder bestemmingsplan. Uitvoering van het beleid is afhankelijk van aanwezige financiële ruimte. Vooralsnog wordt bij het onderdeel monumenten uitgegaan van het binnen de huidige capaciteit uitvoeren van de wettelijk verplichte taken, het evalueren van de werkwijze monumentencommissie, het aanpassen van de huidige monumentenverordening, het organiseren van de Open Monumentendag en het bevorderen van intern draagvlak. In de uitvoeringsagenda van het archeologiegedeelte wordt vooralsnog uitgegaan van het binnen de huidige capaciteit uitvoeren van de wettelijk verplichte taken. Centrumplannen Ten gevolge van de financieel economische crisis , de onzekere situatie op de woningmarkt en de bijgestelde provinciale bevolkings- en woningbouwprognoses is het woningbouwprogramma in mei 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. Op basis van een reel woningaantal en een gezonde grondexploitatie zijn de te realiseren woningaantallen teruggebracht. De centrumplannen maken hier onderdeel van uit. Dit nieuwe woningbouwprogramma is financieel vertaald en de gevolgen hiervan zijn opgenomen in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties 2013 – 2022 en in de begroting 2014 ev. In 2014 en volgende jaren zal dit woningbouwprogramma uitgevoerd worden en zal invulling gegeven worden aan de hierin opgenomen woningbouwprojecten. D. Omgevingsvergunning (Wabo) Met de invoering van de Wabo is het vergunningstelsel op het gebied van het leefomgevingsrecht (bouw, milieu, APV, brandveiligheid, etc.) drastisch gewijzigd. De Wabo heeft als doelstelling het verbeteren van de dienstverlening, het verminderen van administratieve lasten en het vereenvoudigen van de regelgeving. Om dat te bereiken is in de Wabo een set maatregelen opgenomen zoals het instellen van één gecoördineerde procedure, scherpere termijnen, een centrale loketfunctie en dergelijke. Naast een meer integrale vergunningverlening heeft de invoering van de Wabo ook gevolgen voor handhaving. Door de vereenvoudiging van de vergunningverlening vindt er een accentverschuiving naar handhaving plaats. Ook de handhaving wordt integraler vorm gegeven. Het geactualiseerde Integrale Handhavingsbeleid Leefomgeving is daar een goed kader voor. Op basis van handhavingsprioriteiten is een Integraal Handhavings Uitvoeringsprogramma Leefomgeving opgesteld, wat jaarlijks terug zal keren. In het handhavingsbeleid en in het uitvoeringsprogramma is gestart met een pilot BOA-toezicht op gebied van APV en bijzondere wetten. E. Toerisme Halderberge heeft een uitstekende uitgangspositie op toeristisch-recreatief gebied. De diversiteit van musea, bezienswaardigheden, eetgelegenheden, natuur en alle andere voorzieningen trekken toeristen en recreanten van binnen en buiten de gemeente. Zowel voor de toerist/recreant als voor de eigen inwoners is het belangrijk dit sterke punt uit te dragen: wonen, werken en recreëren. Ook de jachthaven van Oudenbosch maakt onderdeel uit van het toeristisch-recreatief product van de gemeente. In het kader van de privatisering willen wij dan ook invloed houden op de jachthaven om het toeristisch-recreatief product op niveau te houden en indien mogelijk te versterken. Hiertoe wordt getracht de exploitatie van de jachthaven te verpachten voor 2014. De Toeristische Initiatiefgroep (TIG) heeft zich de afgelopen jaren sterk ingezet voor de promotie en het in de markt zetten van Halderberge als geheel en de toeristische bedrijven als collectief. Promotie en marketing vormen naast gastheerschap belangrijke pijlers om deze voor Halderberge economisch belangrijke sector, maar ook uit oogpunt van leefbaarheid en werken woonklimaat, verder te ondersteunen en te versterken. Hoewel de recreatieve-en toeristische sector en horecaondernemers het ook moeilijk hebben om te kunnen voortbestaan en de te kunnen werken aan voortdurende kwaliteitsverbetering, is recreatie en toerisme de komende jaren een van de weinige pijlers waarbij groei wordt verwacht. Het marketingplan recreatie & toerisme loopt t/m 2013. Voor 2014 worden nieuwe plannen gemaakt, in samenwerking met de TIG.


47

Gemeente Halderberge F. Milieubeleid In 2009 heeft uw raad ingestemd met het Milieubeleidsplan. Het plan omvat bestaand beleid en vele uitvoeringsaspecten waarvoor het beleid nog verder ontwikkeld moet worden. De uitvoering van het milieubeleidsplan is afhankelijk van aanwezige financiële ruimte. In 2014 worden alleen de wettelijk verplichte taken uitgevoerd.

Kaderstellende beleidsnota’s Toeristisch-recreatief marketingplan Halderberge 2008-2013; Economische visienota 2008; Nota detailhandelsbeleid 2008; Rapport weekmarkten en standplaatsen 2009; Zowel ruimtelijk beleid (ruimtelijke ordening) als ruimtelijk relevant facet- en sectorbeleid (water, natuur, landschap en milieu, alsmede landbouw en recreatie) op verschillende beleidsniveaus. Plan van aanpak lokale economie 2012. Verordening Ruimte en Structuurvisie van de Provincie Noord-Brabant; Notitie ‘toepassing kwaliteitsverbetering van het landschap in de regio West-Brabant’ Gebiedsplan Brabantse Delta; Gemeentelijke beleidsvisies ten aanzien van o.a. bebouwingslinten, vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen, huisvesting werknemers, regeling mantelzorg en beleidsstukken zoals: Startersbeleid gemeente Halderberge (september 2008); Masterplan Welzijn-Wonen-Zorg (juni 2005); Eindrapportage Halderberge Ouderenproofplus (november 2006); Startnotitie Herzieningen Ouderenbeleid vastgesteld (zie hoofdstuk 10); Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning 2012-2015, Eigen kracht; Prestatie-afspraken 2009-2012 Samen meer presteren tussen de gemeente Halderberge en Bernardus Wonen; Woonvisie; Structuurvisie 2025 Integraal Handhavingsbeleid Leefomgeving 2012 – 2015 gemeente Halderberge.


48

Gemeente Halderberge Wat willen we bereiken (effect)? In dit onderdeel worden de subdoelstellingen per aandachtsgebied uit het algemene gedeelte concreet vertaald naar te bereiken doelstellingen. Hierbij wordt tevens de indicator aangegeven waarmee het te bereiken effect kan worden geconcretiseerd en gemeten. In de kolom ‘Beïnvloedbaar’ is aangegeven in hoeverre de te bereiken doelstelling door het gemeentelijk beleid kan worden beïnvloed. Doelstelling per aandachtsgebied

Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

A. Samenwerking met het bedrijfsleven Handhaven en verbeteren samenwerking met het bedrijfsleven.

Ja

Zie activiteiten

Verbeteren communicatie met gemeente en ondernemers onderling. B. Ruimtelijke ordening Bestemmingsplan Buitengebied: Het bieden van een helder, leesbaar, eenduidig, toegankelijk, uitvoerbaar en handhaafbare juridisch planologische regeling; Bieden van een kader welke is gericht op het behoud en waar mogelijk de versterking van de ruimtelijke en functionele kwaliteit, alsmede water en milieuaspecten;

Redelijk

• Percentage van het aantal aanvragen omgevingsvergunninge n welke getoetst kunnen worden aan één plan

• 70% (gedeelte van het plan niet in werking door reactieve aanwijzing van provincie)

Digitaal raadpleegbaar. Toelichting bestemmingsplan Buitengebied: De gemeente kan gedeeltelijk zelf bepalen hoe zij provinciaal en rijksbeleid nader uitwerken. Dit beleid staat echter wel vast. Ook wet en regelgeving staat vast. Daar kan niet vanaf geweken worden. Ook burgers, bedrijven en Raad van State hebben invloed op de inhoud, planning en werkbaarheid van het plan.


49

• 100% (uitwerken uitspraak Raad van State zodat heel het buitengebied opgenomen is in een geactualiseerd en digitaal raadpleegbaar bestemmingsplan)

Gemeente Halderberge Doelstelling per aandachtsgebied Ruimtelijke Atlas Voldoen aan de verplichte digitalisering van alle bestemmingsplannen voor 1 maart 2013;

Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Redelijk

• Voor 1 juli 2013 moesten de 5 bestemmingsplannen voor de kernen zijn vastgesteld.

• Vaststellen 5 bestemmingsplannen, in 2012 zijn er al 3 vastgesteld.

• Starten met de herziening van bestemminsplan Oud Gastel, vastgesteld in 2006.

• Actiepunten uit de prestatieafspraken en woonvisie volgens de daarin opgenomen planning uitvoeren.

• Door verschillende actiepunten uit de woonvisie en de prestatieafspraken een bijdrage leveren aan een succesvol woonbeleid.

•

Door verschillende actiepunten uit de woonvisie en de prestatieafspraken een bijdrage leveren aan een succesvol woonbeleid.

• Binnen de wettelijke termijn beschikken.

•

100% binnen de wettelijke termijn beschikken.

•

Vaststellen Cultuurhistorische

•

Waardenkaart.

Het bieden van een helder, leesbaar, eenduidig, toegankelijk, uitvoerbaar en handhaafbare juridisch planologische regeling voor alle kernen van Halderberge. C. Volkshuisvesting Uitvoering geven aan een succesvol woonbeleid welke flexibel genoeg is om in te spelen op ontwikkelingen.

Enigszins

Toelichting Woonbeleid Uitvoering van het beleid wordt tevens beïnvloed door externe factoren zoals de huidige woningmarkt. Het uitvoeren van beleid ter Redelijk • De zorg voor het bescherming en instandhouding van erfgoed staat centraal. de monumentale waarden boven en Vergunningverlening en in de grond. handhaving vormen de belangrijkste instrumenten. Een van de speerpunten van het nieuwe beleid is de kennis van de erfgoedvoorraad uit te breiden met het opstellen.


• Opstellen Cultuurhistorische Waardenkaart

50



Effect-indicator

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Integrale vergunningverlening, waardoor vergunningen eenvoudiger worden, termijnen worden verkort en er minder administratieve lasten voor burgers en bedrijven zijn.

Intern proces redelijk, extern proces niet

• Binnen de wettelijke termijn beschikken

• 100% op tijd verlenen

Integrale handhaving, waardoor toezicht beter op elkaar wordt afgestemd.

Redelijk

• Percentage aantal te behandelen handhavingszaken (prioritering zoals gesteld in het integraal Handhavingsuitvoeringsprogramma)

• 100% (op basis van prioritering intergraal Handhavingsuitvoeringsprogramma)

Redelijk

• Percentages naambekendheid, lokaal, regionaal en landelijk

Uitvoering centrumplannen • Realiseren van het Uitvoering geven aan de aantal woningen zoals centrumplannen binnen de door de opgenomen in het raad geformuleerde kaders aan de woningbouwprogramm in de woonvisie geformuleerde a 2012-2022. doelstellingen. Toelichting centrumplannen: De uitvoering van de centrumplannen als onderdeel van het woningbouwprogramma 2013-2022 is enigszins beinvloedbaar waar het gaat om procedures en faciliteren. Voor een groot gedeelte zijn we echter afhankelijk van de behoefte en vraag vanuit de markt.

•

Realiseren van 74 woningen

D. Omgevingsvergunning (Wabo)

E. Toerisme Verhogen van de bekendheid van Halderberge.


% Onbekend

0-meting noodzakelijk

51

Gemeente Halderberge Doelstelling per aandachtsgebied Stimuleren en participeren in de toeristische initiatiefgroep. Invullen van een adequate VVVfunctie.

Beïnvloedbaar Ja

Effect-indicator

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

• Aantal vergaderingen TIG per jaar

9

9

Ja

• Openingsdagen VVV/ Informatievoorziening

4,5

6

• Aantal uitgevoerde regionale projecten en resultaten daarvan.

• Uitvoering geven aan de regionale duurzaamheidsprojecten waaraan de gemeente deelneemt. (collegebesluit d.d. 2 juli 2013).

• Uitvoering geven aan de regionale duurzaamheidsprojecten waaraan de gemeente deelneemt. (collegebesluit d.d. 2 juli 2013).

• Aantal bijgewoonde regionale overleggen.

• Deelnemen aan regionaal contactambtenarenoverleg duurzaamheid.

• Deelnemen aan regionaal contactambtenarenoverleg duurzaamheid.

• Lokale bewonersinitiatieven zoals ‘Energiek Halderberge’ ondersteunen en faciliteren.

• Lokale bewonersinitiatieven zoals ‘Energiek Halderberge’ ondersteunen en faciliteren.

• Afgrond onderzoek

• Onderzoeken of gemeentelijke daken benut kunnen worden voor de plaatsing van zonnepanelen

• Advisering over milieuaspecten bij ruimtelijke plannen.

• Aantal uitgebrachte interne adviezen.

• Advisering over milieuaspecten bij ruimtelijke plannen.

• Overwegen om een gemeentelijke duurzaamheidsvisie op te stellen.

• Raadsbesluit over invoering Diftar

• Beleidsvoorbereiding en besluitvorming over invoering Diftar

• Monitoring en evaluatie van de effectiviteit en tariefstelling van Diftar en rapportage hierover aan de gemeenteraad. Zo nodig voorstellen doen voor bijstelling diftarbeleid.

F. Milieubeleid Bestaand beleid handhaven en geen uitvoering geven aan de vele genoemde uitvoeringsaspecten in het door de raad in 2009 vastgestelde milieubeleidsplan


52

Gemeente Halderberge Wat gaan we daarvoor doen in 2014? Activiteiten (prestaties) per beleidsveld Samenwerking met het bedrijfsleven: Structureel overleg organiseren met de Ondernemingskring Halderberge, de OKOR, de ondernemersverenigingen en koepelorganisaties (ZLTO, KvK, REWIN etc.).

Prestatie-indicator Alle ondernemersverenigingen worden tenminste twee maal per jaar uitgenodigd voor bestuurlijk overleg.

Ondernemers tijdig betrekken bij (beleids)ontwikkelingen die voor hen van belang zijn.

Bij de aanpassing van gemeentelijk beleid/beleidsstukken wordt het instrument burgerparticipatie actief ingezet.

In overleg met vertegenwoordigers ondernemersverenigingen en koepelorganisaties verdere uitwerking plan van aanpak lokale economie in werkgroepen.

In het eerste kwartaal 2014 wordt overlegd met de ondernemers welke verbeterpunten uit het plan van aanpak lokale economie zijn gerealiseerd t/m 2013, en welke punten in 2014 worden opgepakt. Voorjaar 2014 wordt een nieuwe speeddate bijeenkomst van/voor ondernemers georganiseerd.

Participeren in structureel overleg en acties met ondernemers en onderwijs (3 O netwerk Halderberge).

De gemeente maakt actief deel uit van het 3 O overleg Halderberge en ondersteunt de excursie van 2e jaars leerlingen naar bedrijven in de gemeente/de regio.

Evaluatie effecten aanpak bedrijventerreinen in vervolg op schouw en uitvoering verbeter-maatregelen 2012.

De verbeterpunten voor de bedrijventerreinen die in de schouw van 2013 zijn geconstateerd en waarvoor financiële middelen zijn vrijgemaakt, worden in de eerste helft van 2014 gerealiseerd.

Samenwerking in de regio inzake ondersteuning en advisering aan startende ondernemers (Starterscentrum West-Brabant).


Met de regiogemeenten zijn voor het tweede kwartaal 2014 concrete afspraken gemaakt over de ondersteuning en advisering aan (startende) ondernemers. Met de regiogemeenten worden voor het eind van het tweede kwartaal 2014 afspraken gemaakt over een gezamenlijke starters-centrum (doorontwikkeling samenwerking SOM Moerdijk).

53

Gemeente Halderberge Nota’s economie en detailhandelsbeleid

In het eerste kwartaal 2014 wordt een begin gemaakt met actualisatie van de nota’s economie en detail-handelsbeleid.

Onderhouden van informele contacten ondernemers tijdens voorlichtingsavonden, netwerkbijeenkomsten etc.

Ondernemers- en netwerkbijeenkomsten worden benut voor het onderhouden van informele contacten met ondernemers.

Opstarten contacten gevestigde bedrijven Borchwerf II (omslag van ontwikkelfase naar beheersfase in 2013/2014).

In het eerste kwartaal 2014 wordt de gemeenteraad een voorstel gedaan voor een (nieuwe) verordening die de instelling van BedrijvenInvesteringsZones mogelijk maakt.

Ruimtelijke ordening: Uitwerken beleidsregels Eventuele herziening bestemmingsplan

De herziening bestemmingsplan Kern Oud Gastel wordt opgestart.

Afronden beleid kwaliteitsverbetering landschap in 2014 en integraal opnemen in eventuele herziening bestemmingsplan buitengebied. Het streven is om eind 2014 de inventarisatie af te hebben en het plan uiterlijk in het eerste kwartaal van 2016 vast te stellen.

Volkshuisvesting: Woonbeleid: Voor iedere kern een woningmarktverkenning uitvoeren Monumenten: Uitgegaan wordt van het binnen de huidige capaciteit uitvoeren van de wettelijk verplichte taken, het evalueren van de werkwijze monumentencommissie, het aanpassen van de huidige monumentenverordening, het organiseren van de Open Monumentendag en het bevorderen van intern draagvlak. In de uitvoeringsagenda van het archeologiegedeelte wordt vooralsnog uitgegaan van het binnen de huidige capaciteit uitvoeren van de wettelijk verplichte taken.

Een woningmarktverkenning voor elke kern

Eenmaal per jaar wordt de werkwijze van de Monumentencommissie geëvalueerd.Zodra de modelErfgoedverordening van de VNG beschikbaar is, wordt de Erfgoedverordening geactualiseerd. Jaarlijks wordt Open Monumentendag georganiseerd. Bevorderen van intern draagvlak is een continue proces.

Woningbouwprogramma: Faciliteren en waar mogelijk stimuleren van alle belanghebbende om de woningbouwplannen zoals opgenomen in het woningbouwprogramma te realiseren.


Uitvoering geven aan het woningbouwprogramma 2012 – 2022. In dit programma zijn ook de diverse centrumplannen opgenomen. Contacten onderhouden met alle belanghebbende binnen dit proces.

54

Gemeente Halderberge Omgevingvergunning (Wabo): Door-ontwikkeling Wabo. Uitvoeren IHUPL.

Toerisme: Opstellen nieuw meerjarig uitvoeringsprogramma, in samenwerking met de TIG. Vergroten naamsbekendheid toeristische producten / gemeente Halderberge via off- en online communicatie (verbetering bestaande website, evenementenkrant 2014, eventueel update brochure 2014, aanvulling/vernieuwing promotiemateriaal en free publicity). Vervangen oude bewegwijzering door uniforme bewegwijzering conform nieuwe bewegwijzering 2013 Vertegenwoordiging en actieve deelname Halderberge in de regio, w.o. RWB, Waterpoort en Vereniging Varen in Brabant. Het verbeteren van routestructuren op het land en op het water. Uitvoering van de aanbevelingen van de Visie herontwikkeling centrum Oudenbosch in verband met het cultureel erfgoed en de Marktanalyse recreatie en toerisme, beide rapporten van Leisure Result.

Vanuit het project de resultaten aan de staande organisatie overdragen Uitvoeren van handhavingsprogramma

Fysieke en/of digitale producten Deelname aan vergaderingen en gemaakte afspraken nakomen. Faciliteren ondernemers waar mogelijk, onder de vlag van Waterpoort. Realisatie ommetje Stampersgat

Faciliteren en actief bijdragen aan vergaderingen TIG. Stimuleren samenwerking recreatie& toerisme ondernemers en ondernemers detailhandel.

9 (reguliere) vergaderingen met de TIG per jaar organiseren en bijwonen. Jaarlijks terugkerende achterbanbijeenkomst organiseren.

Evalueren invulling informatievoorziening en uitvoeren mogelijke verbeterpunten.

(Kort) evaluatierapport incl. lijst van aanbevelingen.

Milieubeleid: Wettelijke taken uitvoeren. Monitoring en evaluatie van de effectiviteit en tariefstelling van Diftar


55

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Ruimte en economie Lasten Economische zaken Bedrijventerreinen Nutsbedrijven Overige ruimte en economie Toerisme Afvalverwijdering en verwerking Milieu Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Vergunningverlening (Wabo) Bouwgrondexploitatie

2013

2014

2015

2016

2017

207.000 83.000 77.000 137.000 412.000 3.531.000 552.000 1.185.000 130.000 1.821.000 18.051.000

274.000 49.000 50.000 131.000 418.000 3.504.000 546.000 1.405.000 130.000 1.936.000 5.540.000

149.000 0 51.000 128.000 420.000 3.572.000 550.000 1.378.000 135.000 1.967.000 7.906.000

151.000 0 51.000 130.000 424.000 3.637.000 560.000 1.403.000 147.000 1.980.000 5.566.000

152.000 0 52.000 132.000 428.000 3.703.000 570.000 1.342.000 159.000 2.005.000 3.043.000

Totaal lasten Ruimte en economie 26.186.000 13.983.000 16.256.000 14.049.000 11.586.000 Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 Kapitaallasten grondexploitaties * Salarislasten en overige indirecte kosten Baten Economische zaken Bedrijventerreinen Nutsbedrijven Overige ruimte en economie Toerisme Afvalverwijdering en verwerking Milieu Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Vergunningverlening (Wabo) Bouwgrondexploitatie

252.000 0 1.150.000 4.813.000

343.000 0 765.000 4.548.000

221.000 0 666.000 4.616.000

230.000 0 610.000 4.636.000

238.000 0 314.000 4.786.000

20.000 445.000 9.000 78.000 140.000 3.567.000 1.000 57.000 17.000 1.006.000 19.553.000

145.000 1.306.000 9.000 97.000 203.000 3.540.000 1.000 58.000 28.000 722.000 5.268.000

21.000 0 9.000 128.000 206.000 3.609.000 1.000 59.000 39.000 748.000 7.891.000

21.000 0 9.000 131.000 209.000 3.675.000 1.000 60.000 50.000 782.000 5.276.000

21.000 0 10.000 133.000 212.000 3.743.000 1.000 62.000 60.000 508.000 7.226.000

Totaal baten Ruimte en economie 24.893.000 11.377.000 12.711.000 10.214.000 11.976.000

Saldo -1.293.000 -2.606.000 -3.545.000 -3.835.000

390.000

* Dit betreft de doorbelasting van salariskosten en overige indirecte kosten (huisvesting, automatisering, ed.) op basis van de methode van integrale kostprijsberekening.


56


Programma maatschappelijke ondersteuning en welzijn Missie programma Maatschappelijke ondersteuning en welzijn: Samen Doen Het meedoen van alle inwoners staat in dit programma voorop. Meedoen aan het maatschappelijk leven maar ook meedoen bij de totstandkoming van het gemeentelijk beleid (interactieve beleidsvoering en burgerparticipatie). Aandachtsgebieden en subdoelen In het programma Maatschappelijke ondersteuning en welzijn zijn in het collegeprogramma 2011 – 2014 zeven aandachtsgebieden opgenomen. A.

Participatie- en inkomensvoorzieningen Schuldhulpverlening

B.

Beleid en uitvoering Maatschappelijke Ondersteuning

C.

Uitvoering van het sportbeleid

D. Subsidiebeleid: Subsidieplafonds 2014 met ontwikkelingen ten opzichte van 2013. E.

Ouderen Bestrijden eenzaamheid Verstrekken van advies en informatie aan ouderen Meewegen van belangen van ouderen Formuleren van nieuwe beleidsdoelen ouderenbeleid

F.

Gezondheidszorg Uitvoering geven aan basistakenpakket GGD Gezondheid van de Halderbergse inwoners te bevorderen door uitvoering van het basistakenpakket GGD. Lokaal beleid (Volksgezondheidsnota 2012 – 2015) Gezondheid van de Halderbergse inwoners te bevorderen door uitvoering van het Volksgezondheidsplan 2012-2015 Wijkzuster Vraag gestuurde zorg stimuleren via project Wijkzuster terug.

G.

Cultuur Stimuleren dat zoveel mogelijk jongeren kennismaken met kunst- en cultuuruitingen Stimuleren van nieuwe initiatieven die passen in het gemeentelijk cultuurbeleid Partijen bij elkaar brengen Heldere afspraken maken met instellingen wat er van hen verwacht wordt

Context en achtergrond

A. Participatie- en inkomensvoorzieningen Via het participatiebudget worden op dit moment 3 vormen van participatie gefaciliteerd, te weten reintegratie, inburgering en volwasseneneducatie. Daarnaast is er een budget voor de kosten van te verstrekken uitkeringen en voor de realisatie van plaatsen in het kader van sociale werkvoorziening. De middelen voor Armoedebeleid en Schuldhulpverlening komen voor het grootste gedeelte uit de algemene middelen. Het beleid op dit onderdeel is breed. Er zijn directe verbanden met de Wet werk en bijstand( WWB), de Wet sociale werkvoorziening (WSW), de Wet inburgering (WI), armoedebeleid, Schuldhulpverlening en volwasseneneducatie (zie programma Onderwijs en jeugd). Het proces om wetten zoals de WWB, WSW en Wajong samen te brengen in de Wet Werken naar vermogen (Wwnv) werd gestopt door de val van het Kabinet Rutte I. In het Kabinett Rutte II wordt gewerkt aan de voortzetting van de Wwnv, de Participatiewet. Naar verwachting zal deze wet in 2015 van kracht worden.


57

Gemeente Halderberge De Partitiepatiewet heeft overeenkomsten met de Wwnv: • Er komt toch een regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt. • De Wajong wordt beperkt tot mensen die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben. • Instroom is de Wsw is vanaf 2015 niet meer mogelijk. • Gemeenten krijgen de beschikking over het instrument loonkostensubsidie ipv loondispensatie. Wat in ieder geval blijft is dat op alle onderdelen de budgeten sterk onder druk staan. Van belang is de ambities af te stemmen op de financiële mogelijkheden. In dit verband moet opgemerkt worden dat een sterke vermindering van de budgeten gevolgen heeft voor de uitgaven in het kader van de inkomensvoorziening (WWB). Wij denken de ontwikkelingen op het gebied van de Participatiewet in relatie tot de Wsw voldoende aanleiding zijn door te gaan met de koers, die regionaal in dit verband in gang is gezet. De ontwikkelingen m.b.t. een regionale samenwerking met de gemeenten Moerdijk, Rucphen, EttenLeur en Zundert passen ook in deze koers. Dit geldt ook voor de herstructurering van de Wsw. Deze wordt in samenwerking de 9 deelnemende gemeenten in de Wvs-groep opgepakt. B. Beleid en uitvoering Maatschappelijke ondersteuning Bij het ingaan van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) is de plicht ontstaan om een vierjaren beleidsplan te maken als gemeente. Op 9 februari 2012 is het beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning 2012- 2015 Eigen Kracht vastgesteld door de gemeenteraad. Het beleid maatschappelijke ondersteuning bestrijkt 9 prestatievelden. In het genoemde beleidsplan wordt hierop uitgebreid ingegaan. Onderstaand zijn de te verwachte ontwikkelingen in de gemeente Halderberge in 2013 geschetst. In het beleidsplan is er voor gekozen om prioriteit te geven aan prestatievelden 3 (informatie, advies en ondersteuning), prestatieveld 4 (vrijwilligerswerk en mantelzorg), prestatieveld 5 (algemene voorzieningen) en prestatieveld 6 (collectieve en individuele voorzieningen). De rode draad door al deze prestatievelden is de Kanteling. De ommekeer van aanbodgericht naar resultaatgericht werken waarbij de eigen kracht van de burger centraal staat. Transitie AWBZ: Per 1 januari 2015 krijgen gemeenten op grond van de Wmo een brede verantwoordelijkheid voor burgers die beperkt kunnen participeren. Begeleiding (individueel en dagbesteding) en persoonlijke verzorging worden als aanspraak uit de AWBZ geschrapt . De opgave voor de transitie AWBZ is voor gemeenten te groot om individueel op te pakken. Daarom zijn in 2012 subregionaal de krachten gebundeld tussen zes gemeenten: Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen en Zundert. In februari 2013 hebben de colleges het sub regionale werkprogramma voor 2013 voor de transitie AWBZ/Wmo vastgesteld. De eerste stap in dit transitieproces is het vaststellen van een visie. Deze visie is het inhoudelijk kader voor de verdere uitwerking van de transitie AWBZ. De focus hierin ligt op de richting (het wat). De inrichting (het hoe) vindt plaats na vaststelling van de visie door de gemeenteraad. C. Uitvoering sportbeleid De sportnota, die in april 2011 door de raad is vastgesteld, bevat investeringen die gemoeid zijn met de uitvoering van het beleid. Jaarlijks wordt aan de hand van de vastgestelde financiële bedragen een uitvoeringsprogramma opgesteld. Een aantal onderdelen uit het uitvoeringsprogramma 2012 zijn meegenomen in het uitvoeringsprogramma 2013. Een aantal onderdelen uit het uitvoeringsprogramma 2013 zullen in het uitvoeringsprogramma 2014 meegenomen worden. In de Kadernota 2013 en de Zomernota 2012-2016 zijn geraamde investeringsbijdragen voor diverse sportparken opgenomen. D. Subsidiebeleid Uitvoering subsidiebeleid 2014 Uitvoering gevend aan de vastgestelde beleidskaders voor subsidiëring treft u in deze begroting de subsidieplafonds aan van de 7 beleidsregels. Deze beleidsregels zijn verder uitgewerkt in het Overzicht te verlenen subsidies 2014. De gemeenteraad stelt als kaderstellend orgaan deze programmabegroting vast. Het overzicht beleidsregels welzijnssubsidie is het uitvoeringsinstrument van het college. Na vaststelling van de begroting zullen door het college de subsidiebeschikkingen aan de afzonderlijke instellingen worden afgegeven.


58

Gemeente Halderberge Totalen per beleidsregel 1. Beleidsregel Zorg 2. Beleidsregel Informatie 3. Beleidsregel Jeugd 4. Beleidsregel Ouderen 5. Beleidsregel Leefbaarheid 6. Beleidsregel Cultuur 7. Beleidsregel Sport Totaal

Bedragen 2013 € 600.051 € 412.121 € 401.154 € 36.500 € 283.442 € 310.993 € 76.995 € 2.121.256

Bedragen 2014 € 601.691 € 463.147 € 400.827 € 37.000 € 277.952 € 212.173 € 68.960 € 2.061.750

Het totaalvolume van de subsidieplafonds voor 2014 is ten opzichte van 2013 gedaald met € 21.897 en bedraagt € 2.061.750. De volgende toelichting kan hierbij worden gegeven: - Totaal subsidieplafonds 2013: Verlaging subsidies in het kader van de bezuinigingen: o Deskundigheidsbevordering vrijwilligers o Kiosk o Stichting cc Fidei et Arti o Kunstzinnige vorming o Waarderingsbijdrage met € 100 verlaagd -

€

2.123.647

Nieuwe verzoeken Vervallen verzoeken Surplus Ouderenwerk, toevoeging Plusbus 1 Bibliotheek VANnU, marktplaats coördinator cultuureducatie Kunstzinnige vorming, verplaatsing coördinator marktplaats cultuureducatie 2 St. Vluchtelingenwerk Halderberge, coördinator Vluchtelingenwerk Mutaties aantal Halderbergse jeugdleden Wijziging huisvestingscomponent Gewijzigde activiteiten e.d.

€ € € € € € € € € €

2.048.147 2.000 + 700 – 3.755 + 50.000 + 50.000 – 18.000 + 9.637 – 2.100 + 1.915 –

Totaal subsidieplafonds 2014:

€

2.061.750

€ € € € €

500 600 20.000 40.000 14.400

Het welzijnssubsidiebeleid wordt geactualiseerd. Na vaststelling door de gemeenteraad treedt het nieuwe beleid in werking vanaf de subsidieprocedure voor het jaar 2015. E. Ouderen De speerpunten voor het te actualiseren ouderenbeleid moeten nog bepaald worden. De Seniorenraad is een belangrijke betrokken partner bij de beleidsontwikkelingen op het gebied van ouderenbeleid. F. Gezondheidszorg Uitvoering geven aan basistakenpakket GGD. De gemeente is ingevolge de Wet publieke gezondheid verplicht een gemeentelijke gezondheidsdienst in stand te houden, de GGD West-Brabant. De 18 gemeenten in de regio werken hiervoor samen in de Gemeenschappelijke Regeling Openbare Gezondheidszorg West-Brabant (GROGZ). De GGD heeft wettelijke taken op het gebied van epidemiologie, jeugdgezondheidszorg, preventieprogramma’s, medische milieukundige, technische hygiënezorg, openbare geestelijke gezondheidszorg, forensische geneeskunde en bevolkingsonderzoeken. Om gemeenten meer keuzevrijheid te geven, start de GGD bij wijze van groeimodel een flexibiliseringstraject voor haar productenpakket.

1

In relatie tot ingediende advies 276188 “Voorzetting marktplaats coördinatie cultuureducatie en kunstzinnige vorming” Uitbreiding verzoek in relatie tot het ingediende advies 257325 voor een coördinator vluchtelingenwerk locatie Halderberge

2


59

Gemeente Halderberge Lokaal beleid In het volksgezondheidsplan 2012-2015 is prioriteit gegeven aan prenatale voorlichting, stimulering gezonde leefstijl jongeren (waaronder tegengaan alcohol- en drugsgebruik) en ‘succesvol ouder worden’. Wijkzuster De Regionale Kruisvereniging West-Brabant (RKV) is de regisseur van het project ‘De wijkzuster terug’. Kenmerk van het project is cliënt gestuurde zorg. Medio 2010 is de wijkzuster gestart in de dorpen Hoeven en Bosschenhoofd en begin 2011 ook in Oudenbosch. Deze projecten zijn door ZonMW gesubsidieerd als Zichtbare Schakelprojecten. Per 1 maart 2012 is er een wijkzuster in Oud Gastel en Stampersgat. Voor de jaren 2013 en 2014 ontvangen gemeenten rijksmiddelen om de lopende Zichtbare Schakelprojecten te continueren. G. Cultuur Cultuurnota Begin 2010 is de cultuurnota ‘Halderberge-cultureel uitgelicht‘ voor de periode 2010-2014 door de raad vastgesteld. Door de recente bezuinigingen is er sprake van een aanzienlijke verlaging van het gemeentelijk budget voor kunst en cultuur. Deze verlaging van de beschikbare middelen, vraagt de nodige inspanning om er zorg voor te dragen dat er op cultureel gebied geen stilstand c.q. achteruitgang plaatsvindt. Samen met de cultuuraanbieders wordt getracht om het beleid zoals dat in de cultuurnota is geformuleerd, zo optimaal mogelijk uit te voeren. Dat houdt in dat de gemeente verder wil werken aan het: • stimuleren van deelname jongeren aan kunst en cultuur; • stimuleren van nieuwe initiatieven die passen binnen het gemeentelijk cultuurbeleid; • rol als regisseur c.q. initiator om initiatieven en partijen bij elkaar te brengen; • heldere afspraken maken over wat door de gemeenten van instellingen gevraagd wordt zoals taken en prestaties in overeenkomsten. In de cultuurnota ‘Halderberge – cultureel uitgelicht‘ staan de actiepunten waaraan in de periode 20102014 gewerkt wordt. Kaderstellende beleidsnota’s Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning 2012 – 2015 Eigen kracht 2012 – 2015 Kadernota Regionaal Kompas 2008-2014 Regionale aanpak alcohol en jongeren in West-Brabant Volksgezondheidsnota 2012 - 2015 Subsidieverordening gemeente Halderberge (ingangsdatum 01-01-2010) Beleidsregels welzijnssubsidie (ingangsdatum 01-01-2010) Overzicht te verlenen subsidies 2014 (vast te stellen in 2013) Cultuurnota ‘Halderberge- cultureel uitgelicht’ 2010-2014 Sportnota ‘Halderberge in beweging’ (2011) Beleidsplan schuldhulpverlening 2012- 2015


60

Gemeente Halderberge Wat willen we bereiken In dit onderdeel worden de subdoelstellingen per aandachtsgebied uit het algemene gedeelte concreet vertaald naar te bereiken doelstellingen. Hierbij wordt tevens de indicator aangegeven waarmee het te bereiken effect kan worden geconcretiseerd en gemeten. In de kolom ‘Beïnvloedbaar’ is aangegeven in hoeverre de te bereiken doelstelling door het gemeentelijk beleid kan worden beïnvloed. Doelstelling per aandachtsgebied

Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

20

24

24

Voorlichting geven Ja Aantal voorlichtingsacties Toelichting: Per jaar wordt aan een doelgroep voorlichting gegeven. Wij willen ons in 2014 richten op voorlichting aan ouderen (50+)

In 2012 werd nog niet gewerkt volgens het beleidsplan Schuldhulpverlening

2

2

Onderzoek naar Ja Rapportage onderzoek voorlichting door burgers Toelichting: de mogelijkheden die zich voordoen, worden gebruikt.


Duidelijkheid over mogelijkheden in deze

Gebruik maken van de mogelijkheden om de burgers voorlichting te laten geven.

Onderzoek naar Ja Conclusie aan onderzoek mogelijkheid dat naar mogelijkheid vrijwilligers hulp geven bij het op orde houden van administratie Toelichting: voortzetting van inzetten van vrijwilligers


Duidelijkheid over mogelijkheden in deze

Er is inmiddels een groep vrijwilligers beschikbaar. Deze groep in stand en gemotiveerd houden.

A. Participatie- en inkomensvoorziening Schuldhulpverlening Cursus ‘Rondkomen met Ja Aantal deelnemers inkomen’ Toelichting: Minimaal 2x per jaar een cursus met maximaal 12 deelnemers.


61


Beïnvloedbaar

Nazorg

Nee

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Aantal cliënten dat nazorg heeft gekregen Toelichting: Alle cliënten die een traject hebben doorlopen krijgen een aanbod voor nazorg.


10

10

Integrale aanpak Gedeeltelijk Bij alle cliënten vindt schuldensituatie integrale aanpak plaats Toelichting: Bij de aanpak van de schulden worden ook andere problemen van de klanten aangepakt in samenspraak met maatschappelijke instellingen.


13

13

Korte wachttijd behouden

Maximale wachttijd nadat klanten zich bij de gemeente hebben gemeld is 4 weken Toelichting: Dit betreft een randvoorwaarde uit de wet en het gemeentelijk beleid.


Gemeente en schuldhulp Ja staan dicht bij inwoners Toelichting: Inwoners weten dat ze bij de gemeente terecht kunnen wanneer zij hulp nodig hebben met hun schulden.


100

100% in 2015

Ja

B. Maatschappelijke ondersteuning Prestatieveld 3 Meer huisbezoeken Ja Aantal afgelegde afleggen huisbezoeken Toelichting: Door Wegwijs zullen meer huisbezoeken plaatsvinden in het kader van de gekantelde werkwijze


143

62


Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Zelf indiceren Ja Percentage zelf indiceren Toelichting: Hoeveel procent van de gevallen is er bij een Wmo aanvraag geïndiceerd door een medewerker in dienst van de gemeente.

67,3%

60%

70%

Bevorderen digitale Ja Actuele en volledige informatievoorziening en teksten op de website communicatie over de kanteling Toelichting: Dit betreft een continu proces.

Aan de website is een aantal teksten gewijzigd. Zo zijn in een bijvoorbeeld teksten over het keukentafelgesprek geplaatst. De website is ondertussen ook besproken met vertegenwoordigers van de Wmo-raad en de Seniorenraad. Zij kijken naar de informatie op de website en de vindbaarheid en de begrijpelijkheid daarvan. Met deze advisering hopen we te komen tot zo goed mogelijk digitaal resultaat.

Onderhouden

Onderhouden en actualiseren


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

63


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Prestatieveld 4 Meer bekendheid geven Ja Aantal matches via de aan vrijwilligerswerk vrijwilligerscentrale Toelichting: Gemeente Halderberge werkt hiervoor samen met HOOM en de vrijwilligerscentrale.

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Totaal aantal bezoekers Vrijwilligerscentrale 137: - Waarvan 76 bemiddeld/ingeschr even - Waarvan 13 informatie verstrekt - Waarvan 29 bezoekende organisaties - Waarvan 19 overige bezoekers

50 matches + 100 overige contacten

Meer bekendheid creëren door middel van de website www.vrijwilligerswerkhalderberge.nl

270

300

Toename van bekendheid Ja Aantal geregistreerde 186 onder mantelzorgers mantelzorgers Toelichting: Gemeente Halderberge werkt hiervoor samen met HOOM. Enquête onder geregistreerde mantelzorgers m.b.t. ondersteuning en gevoel van waardering Uitvoering aan het rapport geven

Prestatieveld 5 Onderzoek doen naar de vraag naar en het aanbod van algemene voorzieningen

Ja

Rapport

Dit onderzoek is in het laatste kwartaal van 2012 opgestart.

N.v.t.

Enquête is uitgevoerd en rapport opgesteld

Onderzoek is afgerond en rapport opgesteld

Onderzoek (in samenhang met het rapport algemene voorzieningen) naar bezuinigingen door middel van de inzet van algemene voorzieningen (bv. Was- en strijkservice, scootmobielpool). Rapport algemene voorzieningen koppelen aan de decentralisaties.


64


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Plan van aanpak voor de introductie en uitvoering van inclusief beleid

Ja

Prestatieveld 6 Onderzoek doen naar de vraag en het aanbod van collectieve en individuele voorzieningen

Decentralisatie van de AWBZ extramurale begeleiding

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Plan van aanpak

Maken plan van aanpak

Uitvoering plan van aanpak

Ja

Rapport

Onderzoek is afgerond en rapport opgesteld

Rapport algemene voorzieningen koppelen aan de bezuinigingen, bijvoorbeeld onderzoek doen naar het inzetten van een vaste aannemer voor aanpassingen in het kader de Wmo.

Ja

Visiedocument

Visiedocument vaststellen en een werkplan 2014.

Inrichtingsfase op basis van vastgestelde visie.

Ja

Cijfers van de rekenkamer en de GGD West-Brabant

De oriëntatiefase is afgerond en dit heeft geleidt tot het verkenningsdocument “Invoering AWBZ begeleiding , een inventarisatie van de huidige begeleiding”

C. Sport Stimulering sportparticipatie met prioriteit voor jeugd en ouderen


N.v.t.

65

Gemeente Halderberge Doelstelling per Beïnvloedaandachtsgebied baar Toelichting: Uit onderzoek is gebleken dat de jeugd van Halderberge al actief sport beoefent, maar het is natuurlijk wel van belang dat het aantal sporters onder de jeugd gehandhaafd blijft. In de periode 20102014 maakt sport deel uit van elke nieuw gerealiseerde Brede School. De basisscholen zijn knooppunten in de keten rondom de samenwerking in het kader van sportstimulering voor jeugdigen. De toekomstige inzet vanuit de gemeente Halderberge moet vooral komen te liggen bij de relatie onderwijs en sportvereniging. Enerzijds door meer vakleerkrachten l.o. te verkrijgen binnen het onderwijs voor beter bewegingsonderwijs, anderzijds door meer geschoold kader beschikbaar te hebben binnen de sportvereniging. Het meest wenselijk zijn combinatiefuncties met een cluster van scholen en sportverenigingen. Het is de kunst om sportaanbieders te stimuleren om aan de bredere maatschappelijke functie van sport en bewegen invulling te geven. Samenwerking, ondernemerschap en (wijkgerichte) maatschappelijke betrokkenheid zal worden aangemoedigd. Programmabegroting 2014

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Ledenaantal sportverenigingen en aantal sportstimuleringsprojecten

Aantal georganiseerde sport- en beweegactiviteiten

Invulling combinatiefuncties

In 2011 zijn combinatiefuncties ingevuld.

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Het aantal leerlingen dat lid is bij de Halderbergse vereniging is in 2014 met 5% toegenomen; De Halderbergse basisscholen bieden gymles aan. Het Uitvoeringsprogramma Sport 2013 is er op gericht inwoners met een bewegingsachterstand in beweging te krijgen én te houden; Actueel inzicht beweegaanbod senioren vormgeven in een handzame beweegwijzer In de periode 20102014 is een tweetal combinatiefuncties Ingevuld.

Sportdeelname verder te stimuleren door het verbeteren van de relatie tussen onderwijs en sportverenigingen; Het sportaanbod is beter afgestemd op de verschillende levensfases en de bijbehorende drijfveren. Het percentage inactieve ouderen (65+) is in de periode van 20102014 teruggebracht met 3%; Breder aanbod georganiseerde sport- en beweegactiviteiten.

66

In overleg met de sportverenigingen zal gekeken geworden welke specifieke ondersteuning in de toekomst noodzakelijk is ; Verenigingen in staat stellen kansen binnen de driehoek buurt, onderwijs en sport te benutten.

Gemeente Halderberge Doelstelling per Beïnvloedaandachtsgebied baar Inzet sportvoorzieningen Ja als basisvoorwaarde voor sport en bewegen Toelichting: De gemeente gaat sturen op intensief en optimaal gebruik van binnen- en buitensportvoorzieningen vanuit de overweging dat de noodzaak hiervoor bestaat en dat een gezamenlijk gebruik het draagvlak voor een accommodatie vergroot.

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Kwaliteit sportinfrastructuur

N.v.t.

Tevredenheid inwoners over sportmogelijkheden

N.v.t.

Stimuleren van een open en wijkgericht accommodatiebeleid en streven naar een optimale bezetting en inhoudelijke agenda van de accommodaties.

Ouderenadvies zoveel Ja Aantal bezoekers mogelijk in stand houden ouderensteunpunten Toelichting: Door versterken van contacten tussen de verschillende groepen vrijwilligers en beroepskrachten die zich met ouderen bezig houden, optimaal gebruik maken van alle kennis van de doelgroep. Door meer gebruik te maken van elkaars knowhow is de doelgroep beter te bedienen.

53.300 contacten

53.300

Bestrijding eenzaamheid

<45%

Handhaven op verlaging eenzaamheid met 45%

E. Ouderen

Percentage eenzame ouderen Toelichting: De ontwikkelingen worden gevolgd via de ouderenmonitor van de GGD, verschijnt in 2014.


Ja

67


Beïnvloedbaar

Versterken informatiefunctie

Ja

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Aantal mensen dat de website van de gemeente bezoekt Toelichting: De Wegwijzer voor Senioren verspreiden op papier is kostbaar en hij veroudert snel. Op de website kan hij met beperkte kosten up-to-date gehouden worden en eenvoudig worden aangepast aan de hand van adviezen van leden uit de doelgroep. Desgevraagd wordt aan inwoners een geprinte versie verstrekt.

Toename van het aantal mensen dat de actuele digitale Wegwijzer voor Senioren op de website bezoekt. Actualisering en verbetering o.a. met behulp van adviseurs uit de doelgroep blijft een voortdurend aandachtspunt

Aan de hand van de beleidsonderwerpen voor het te formuleren ouderenbeleid een betere indeling maken voor de informatie op de website.

Meewegen van de Ja Aantal gevraagde en belangen van ouderen bij ongevraagde adviezen beslissingen op alle van de Seniorenraad (SR) gemeentelijke voor alle afdelingen beleidsterreinen binnen de gemeente Toelichting: Daar de SR rechtstreeks met verschillende afdelingen kan communiceren is het moeilijk correcte cijfers te produceren. Ingezet moet blijven worden op standaard advies vragen aan SR voor alle beslissingen die senioren raken.

Het is gemeentebreed standaard om aan de voorkant van het proces advies in te winnen bij de Seniorenraad

In de formats voor interne adviesnota’s en raadsvoorstellen dient te worden opgenomen op welke wijze burgerparticipatie heeft plaatsgevonden, waarbij gebruikmaking van de adviesrol van onder andere de seniorenraad de voorkeur heeft.

Formuleren nieuwe Ja Nieuwe nota ouderenbebeleidsdoelen leid (2012 – 2015) Toelichting: Vóór de totstandkoming is de Seniorenraad om advies gevraagd.

Besluitvorming uiterlijk e in het 4 kwartaal van 2012. Dit is niet gehaald. Nu wordt ernaar gestreefd in een interactief traject te komen tot een plan.

Uitvoering geven aan de acties uit naast genoemd plan.


Effect-indicator

Werkelijk 2012

68


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Epidemiologie: aantal monitors

1 monitor

1 monitor

Percentage 5 jarigen uit Halderberge dat in beeld is bij de GGD-JGZ per 1 januari begrotingsjaar Percentage 13 jarigen uit Halderberge dat in beeld is bij de GGD-JGZ per 1 januari begrotingsjaar Aantal preventieprogramma’s in Halderberge

95%

95%

95%

95%

6

6

Percentage 0-12 jarigen met overgewicht

12%

12%

Percentage 12-19 jarigen met overgewicht Percentage jongeren dat rookt Percentage 12-15 jarigen dat alcohol heeft gedronken

15%

15%

7%

7%

6%

6%

F. Gezondheidszorg Gezondheid van de Ja Halderbergse inwoners te bevorderen door uitvoering van het basistakenpakket GGD. Toelichting: In een 4-jaarlijkse cyclus wordt ieder jaar een monitor uitgebracht voor de doelgroepen jeugd, jongeren, volwassenen en 65+. Op 5 jarige leeftijd vindt een contactmoment van de JGZ plaats. Op 13 jarige leeftijd vindt een contactmoment van de JGZ plaats. Preventieprogramma’s richten zich op wijkgericht werken aan gezondheid en gezonde leefstijl jongeren. Gezondheid van de Redelijk Halderbergse inwoners te bevorderen door uitvoering van het Volksgezondheidsplan 2012-2015 Toelichting: Wordt gemeten via jeugdmonitor (verschijnt in 2014) en jongerenmonitor (2012)


69


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

4%

4%

0,2%

0,2%

5

5

Stimuleren dat zoveel Ja Aantal leerlingen dat mogelijk jongeren deelneemt aan de kennismaken met kunstMarktplaats en cultuuruitingen cultuureducatie Toelichting: Aanbod van de Marktplaats voor cultuureducatie is hierbij de spin in het web

8.000 leerlingen

8.000 leerlingen

Stimuleren van nieuwe Redelijk Toename nieuwe initiatieven die passen activiteiten Cultuurmaand binnen het gemeentelijk cultuurbeleid Toelichting: Literatuur en poëzie krijgen extra aandacht. Er wordt toegewerkt naar de verkiezing van een (jeugd-) dorpsdichter.

7

3

Gemeente brengt als Redelijk Er ontstaan regisseur c.q. initiator samenwerkingsverbanden initiatieven en partijen bij op cultureel gebied elkaar Toelichting: Door de samenwerking van Cultuurmaand en Open Monumentendag ontstaan er activiteiten die voor aantoonbare samenwerkingsverbanden zorgen.

4

2

Percentage jongeren dat cannabis gebruikt Percentage jongeren dat harddrugs gebruikt Vraag gestuurde zorg Laag Aantal kernen waarin stimuleren via project wijkzuster actief is Wijkzuster terug Toelichting: Regionale Kruisvereniging West-Brabant is regisseur.

Werkelijk 2012

G. Cultuur


70


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Heldere afspraken maken Ja Aanleveren jaarstukken in over wat door de verband met gemeente van instellingen subsidietoekenning gevraagd wordt zoals taken en prestaties in overeenkomsten Toelichting: De bezuinigingen maken een herbezinning van taken door de grote culturele organisaties zoals bibliotheek noodzakelijk.


Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

3

2

71

Gemeente Halderberge Wat gaan we daarvoor doen in 2014? In dit onderdeel wordt aangegeven welke activiteiten (prestaties) in 2014 worden verricht om de bovengenoemde effecten/doelstellingen te bereiken. In deze kolom “prestatie-indicator” worden indicatoren benoemd waarmee duidelijk wordt wanneer de betreffende prestatie (activiteit) voldoende is geleverd. Activiteiten (prestaties) A. Participatie- en inkomensvoorziening Schuldhulpverlening Er dient een beleidsplan te komen waarin moet worden ingegaan op de beoogde resultaten, kwaliteitsborging en de schuldhulp aan gezinnen met minderjarige kinderen.

Prestatie-indicator

• Beleidsplan schuldhulpverlening 2012 – 2015 is vastgesteld en wordt uitgevoerd.

Uitvoering geven aan de acties uit het beleidsplan.

B. Maatschappelijke ondersteuning Beleid en uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Uitvoering geven aan de activiteiten die voor 2014 in het Wmo beleidsplan 2012-2015 zijn opgenomen.

• Huisbezoek afleggen in het kader van het gesprek. • Indicatie stellingen door eigen Wmo-consulenten laten uitvoeren. • Website onderhouden. • Op initiatief van de gemeente meer aandacht vragen voor mantelzorgers en vrijwilligerswerk . • Onderzoek doen naar algemene, collectieve en individuele voorzieningen en dit koppelen aan de bezuinigingsmogelijkheden. • Uitvoering geven aan het plan van aanpak voor inclusief beleid. • Uitvoering geven aan het rapport over mantelzorg dat n.a..v een te houden enquête in 2013 opgesteld wordt. • Meer bekendheid creëren d.m.v. de website www.vrijwilligerswerkhalderberge.nl • Inrichtingsfase transitie AWBZ – Wmo afronden.

MO, OGGZ en verslavingsbeleid Bieden van een zorgnetwerk voor sociaal kwetsbare inwoners.

• In stand houden Maatschappelijk Steunsysteem (MaSS) met een casuïstiekoverleg voor complexe zorgvragen en inlooppunt zorgadviseur.

Uitvoering jaarschijf 2014 van de volksgezondheidsnota 2012 – 2015.

• Aanbod van universele en selectieve verslavingspreventie, vroegsignalering en handhaving/toezicht.

C. Sport In het uitvoeringsprogramma 2013 van de Sportnota worden de activiteiten weergegeven voor het begrotingsjaar. Het uitvoeringsprogramma is een dynamisch document dat elk jaar wordt geëvalueerd en bijgesteld.


• In de sportnota zijn de uitgangspunten voor het vernieuwde sportbeleid opgenomen. Het beoogde effect van het ‘Uitvoeringsprogramma Sport 2013’ is vormgegeven aan de hand van drie pijlers: Sportstimulering, Sportvoorzieningen en Sportnetwerk.

72

Gemeente Halderberge Activiteiten (prestaties)

Prestatie-indicator Deze pijlers kunnen los van elkaar worden gezien, maar staan wel in verbinding met elkaar. De inzet is gericht op een zo hoog mogelijk aantal sportende en bewegende inwoners. • Prioriteit wordt gegeven aan de jeugd, senioren, mensen met een handicap en met een bewegingsachterstand. • Stimulering van sportdeelname wil de gemeente bevorderen door verbetering van de relatie tussen de beleidsterreinen sport, gezondheid, jeugd, onderwijs, ouderen, WMO en buurt. • Door het instellen van combinatiefuncties is er zorg voor coördinatie tussen de verschillende beleidsterreinen, worden naschoolse activiteiten gecoördineerd en worden verenigingen begeleid bij het realiseren van laagdrempelig en breed sportaanbod voor de diverse leeftijd- en doelgroepen. • Zowel de analyse van de bevolkingscijfers naar deelcategorieën als de prognoses van de provincie Noord Brabant zullen in de jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s en het voorzieningenniveau per kern worden meegenomen.

E. Ouderen Het traject om te komen tot een plan voor het ouderenbeleid in de komende jaren loopt nog.

F. Gezondheidszorg Uitvoering basistakenpakket GGD Epidemiologie: inzage in gezondheid inwoners.

• Zie naast gelegen kolom.

• Jeugdmonitor (0 – 11 jaar).

Jeugdgezondheidszorg

• Uitvoering van de JGZ 5-19 jaar, onderzoek naar de mogelijkheid om de JGZ 0-19 door de GGD uit te laten voeren, invulling extra contactmoment adolescenten

Preventieprogramma’s.

• 6 Programma’s.

Realisering opgelegde bezuiniging.

• In 2014 start GGD West-Brabant met 3 experimenten voor een flexibele invulling van het basistakenpakket: inspecties Wet kinderopvang, preventieprogramma’s en slimmer benutten van de GGD in het sociale domein.

Lokaal beleid – uitvoering volksgezondheidsnota Prenatale voorlichting Stimuleren gezond gedrag jongeren


• 8 Bijeenkomsten, 8 huisbezoeken. • Project Gezonde School & Genotmiddelen, aanbod van universele en selectieve verslavingspreventie, vroegsignalering en handhaving/toezicht.

73

Gemeente Halderberge Activiteiten (prestaties) Stimuleren succesvol ouder worden Wijkzuster Ontwikkeling project volgen en mogelijkheden voor Halderberge verkennen.

Prestatie-indicator • Voortzetting Wijkgericht werken aan gezondheid bezien. • Aantal malen overleg met RKV/Surplus, aantal kernen waarin wijkzuster actief is.

G. Cultuur Stimuleren dat zoveel mogelijk jongeren kennismaken met kunst- en cultuuruitingen.

• In het schooljaar 2013-2014 is er door de Halderbergse Marktplaats voor cultuureducatie weer een eigen kunstmenu gemaakt. • Aantal deelnemers aan de diverse cursussen en projecten.

Stimuleren van nieuwe initiatieven die passen in het gemeentelijk cultuurbeleid.

• Nieuwe initiatieven ontwikkelen zonder dat daarvoor financiële middelen zijn, is een lastige opgave. Desondanks worden vanuit bestaande budgetten nieuwe initiatieven zoveel mogelijk gestimuleerd zoals bijvoorbeeld projecten die zich aandienen in het kader van de Cultuurmaand en het Open Monumentenweekend. • Evaluatie van de Cultuurmaand en het OpenMonumentenweekend

Gemeente brengt partijen bij elkaar.

• De jaarlijkse cultuurmaand biedt een waar ‘podium’ om partijen bij elkaar te brengen die cultuur in de gemeente willen uitdragen.


74

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Maatschappelijke ondersteuning en welzijn Lasten Sport Kunst, cultuur en bibliotheken Bijstandverlening Sociale werkvoorziening Minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies Ouderenbeleid Wet maatschappelijke ondersteuning Participatiebudget Dorpshuizen en sociaal-cultureel werk Gezondheidszorg Totaal lasten Maatschappelijke ondersteuning en welzijn

2013

2014

2015

2016

2017

1.260.000 942.000 6.706.000 6.062.000 757.000 553.000 243.000 5.583.000 918.000 554.000 440.000

1.329.000 893.000 7.753.000 6.788.000 773.000 578.000 260.000 5.336.000 879.000 563.000 534.000

1.366.000 891.000 7.750.000 6.738.000 780.000 579.000 260.000 5.348.000 883.000 547.000 435.000

1.365.000 893.000 7.627.000 6.729.000 782.000 580.000 260.000 5.354.000 885.000 520.000 444.000

1.328.000 893.000 7.314.000 6.730.000 785.000 582.000 261.000 5.366.000 889.000 515.000 452.000

24.018.000

25.686.000

25.577.000

25.439.000

25.115.000

Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 * Salarislasten en overige indirecte kosten

367.000

474.000

532.000

502.000

486.000

0 3.382.000

0 3.672.000

0 3.698.000

0 3.737.000

0 3.737.000

Baten Sport Kunst, cultuur en bibliotheken Bijstandverlening Sociale werkvoorziening Minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies Ouderenbeleid Wet maatschappelijke ondersteuning Participatiebudget Dorpshuizen en sociaal-cultureel werk Gezondheidszorg

268.000 9.000 4.860.000 5.835.000 41.000 0 0 667.000 645.000 11.000 16.000

191.000 4.000 5.702.000 6.515.000 41.000 9.000 0 645.000 566.000 11.000 16.000

195.000 4.000 5.752.000 6.515.000 41.000 9.000 0 645.000 566.000 12.000 16.000

198.000 4.000 5.627.000 6.515.000 41.000 9.000 0 645.000 566.000 12.000 16.000

202.000 4.000 5.492.000 6.515.000 41.000 9.000 0 645.000 566.000 12.000 16.000

12.352.000

13.700.000

13.755.000

13.633.000

13.502.000

-11.666.000 -11.986.000

-11.822.000

-11.806.000

-11.613.000

Totaal baten Maatschappelijke ondersteuning en welzijn

Saldo



75

Gemeente Halderberge Samenvattend overzicht van de doelenboom en indicatoren voor ouderen, gezondheidszorg en cultuur

Hoofddoelstelling

Het meedoen van alle inwoners staat in dit programma voorop. Meedoen aan het maatschappelijk leven maar ook meedoen bij de totstandkoming van het gemeentelijk beleid (interactieve beleidsvoering en burgerparticipatie).

Beleidsveld Effectdoelstelling


Ouderen

Gezondheidszorg

Bestrijding eenzaamheid

Versterken informatie

Meewegen belangen ouderen

Uitvoeren nieuwe beleidsdoelen

Nader vast te stellen in de tweede helft van 2013

Uitvoering pakket GGD

Wijkzuster

Volksgezondheidsplan 2012 – 2015


Cultuur

Epidemiologie: uitbrengen gezondheidsmonitor JGZ 0-19 jaar Preventieprogramma’s Realisering opgelegde bezuiniging GGD Prenatale voorlichting aanbieden Stimuleren gezond gedrag jongeren Stimuleren succesvol ouder worden Ontwikkeling wijkzusterproject volgen en mogelijkheden voor Halderberge verkennen

Stimuleren cultuur jongeren

Stimuleren nieuwe initiatieven

Regisseur

Afspraken

een eigen kunstmenu nieuwe initiatieven zoveel mogelijk stimuleren de gemeente pakt haar rol als regisseur op

76

Effectindicatoren: - aantal bezoekers ouderensteunpunten - aantal mensen dat de website bezoekt - aantal adviezen seniorenraad - nieuwe nota ouderenbeleid - percentage jongeren met overgewicht - percentage jongeren dat rookt - percentage 12- 15 jarigen dat alcohol heeft gedronken - aantal kernen waar wijkzuster actief is - aantal activiteiten cultuurmaand - samenwerking cultuur - aanleveren prestatiegegevens Prestatie-indicatoren: - toename bezoekers steunpunten - toename bezoekers website - advies vragen seniorenraad - 1 monitor GGD - JGZ consulten en contract - 6 preventieprogramma’s - afspraken invulling bezuiniging GGD - bijeenkomsten, huisbezoeken - project gezonde school - project wijkgericht werken - overleg wijkzuster - deelnemers cursussen/ activiteiten - evaluatie cultuurmaand/ open monumentenweekend - aangescherpte prestatieafspraken


Programma onderwijs en jeugd Missie programma Onderwijs en jeugd Alle Halderbergse kinderen en jongeren (0-23 jaar) hebben in Halderberge de mogelijkheid om zich te ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen, die actief deelnemen aan het sociale, economische en culturele leven. Volwassen Halderbergse burgers die een tweede kans op onderwijs of scholing willen of nodig hebben kunnen in educatie (18+ onderwijs) een basisvoorziening vinden die hen helpt zelf keuzes te kunnen maken in leven en loopbaan.

Aandachtsgebieden en subdoelen Binnen het programma Onderwijs en jeugd zijn in het collegeprogramma 2011 – 2014 de volgende aandachtsgebieden/prioriteiten opgenomen. A.

Jeugd Actualiseren beleid Jongerenparticipatie Leerplicht Centrum voor Jeugd en Gezien (CJG)

B. Spelen Uitvoering notitie speelgelegenheid ‘Ruimte voor spelen’ C.

Onderwijs Lokaal Educatieve Agenda (LEA) + Regionaal Educatieve Agenda (REA) Onderwijs Achterstanden (OA) bestrijding, waaronder Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en Brede school ontwikkeling Volwasseneneducatie

Context en achtergrond A. Jeugd - Actualiseren beleid: De gemeenteraad heeft op 11 juli 2011 ingestemd met de nieuwe Kadernota Jeugd 2011-2014 ‘Halderberge in verbinding met jeugd’. In deze kadernota zijn 3 prioriteiten opgenomen, te weten Jongerenparticipatie, Centrum voor Jeugd en Gezin en Transitie Jeugdzorg. Gebaseerd op deze kadernota en rekening houdend met de actualiteit, zal er jaarlijks een plan van aanpak worden geschreven, wat ter kennis zal worden gebracht van de gemeenteraad. - Jongerenparticipatie: In de Kadernota Jeugd 2011-2014 ‘Halderberge in verbinding met jeugd’ geeft de gemeente prioriteit aan jongerenparticipatie. Voor de kinderen uit het primair onderwijs zal er in maart een verkiezingsmiddag voor de kinderburgemeester worden georganiseerd. Kinderen uit groep 7 kunnen zich aanmelden voor de verkiezing van kinderburgemeester. De kinderburgemeester trekt gedurende een jaar samen met burgemeester, wethouders en raadsleden op bij diverse (officiële) activiteiten en evenementen. Omdat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met het betrekken van inwoners bij de plaatselijke politiek, is het project ‘Raad on Tour’ voor groep 8 van de scholen voor primair onderwijs gestart. Op een speelse manier krijgen de leerlingen uitleg over het werk van de gemeenteraad. De kinderen worden aansluitend uitgenodigd voor een rondleiding door het gemeentehuis. Leerlingen van het Markland College verwerven kennis over de bestuurlijke en maatschappelijke kant van onze gemeente middels het project ‘Politieke Besluitvorming’. - Leerplicht: In augustus 2011 heeft het college ingestemd met de regionale samenwerking leerplicht en RMC voortijdig schoolverlaten op niveau 1 (regionale administratie). Op 26 mei 2011 heeft de gemeenteraad ingestemd met het voorstel tot het verlenen van toestemming aan het college tot het aangaan van de Gemeenschappelijke Regeling Programma Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten. De samenwerking op niveau 1 (regionale administratie) is gestart op 1 augustus 2012.


77

Gemeente Halderberge Daarnaast heeft de gemeente Halderberge tijdelijk (tot 1 augustus 2013) de uitvoering van leerplicht en RMCtaken ingekocht bij de Gemeenschappelijke Regeling Programma Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten. In de tussentijd zijn wij actief in gesprek met de gemeenten in West-Brabant West (Roosendaal, Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht) met als doel het verder terugdringen van schoolverzuim en schooluitval. Een intensievere samenwerking in de uitvoering van de Leerplichtwet en de RMC-wet draagt direct bij aan dat doel. Op dit moment (medio 2013) wordt besluitvorming over deze mogelijke samenwerking voorbereid. In de tussentijd zal worden voorgesteld om de tijdelijke inkoop voor de uitvoering van leerplicht en RMC-taken voort te zetten, totdat de overgang naar de nieuwe samenwerking op niveau 2 in West-Brabant West kan plaatsvinden. Naar verwachting per 1 januari 2014. - Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG): De doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is onderdeel van de transitie en transformatie jeugdzorg. In samenwerking met de 8 gemeenten uit West-Brabant West wordt de gewenste positie en functie van het CJG vanaf 1 januari 2015 onderzocht. De verwachting is dat eind 2013 meer duidelijkheid is over de inrichting hiervan. - Transitie jeugdzorg: De bestuurders uit de regio West-Brabant hebben een gezamenlijke visie opgesteld die door de colleges van de 3 18 gemeenten is vastgesteld (december 2011). Vervolgens is in 2012 op subregionaal niveau de richting ontwikkeld (zie ook www.youtube.com/watch?v=MzySPzccVtk). De 9 gemeenteraden hebben in maart 2013 ingestemd met deze richting en de kaders voor de inrichting. 2013 staat in het teken van de inrichting en de daarbij behorende inrichtingsvraagstukken. Het doel hierbij is tweeledig; transitiedoel en transformatiedoel. Transitiedoel betekent dat er eind 2013 een conceptbeleidsplan en een bestek opgeleverd moet worden. Het transformatiedoel gaat over de inhoudelijke vernieuwing. B. Spelen De huidige toestand van speeltoestellen, ondergronden en de staat van onderhoud wordt gedurende het gehele jaar op diverse locaties geïnventariseerd. Deze inventarisatie omvat periodieke inspecties en het reguliere onderhoud, evenals vervangingen en reparaties. Om voldoende ruimte te bestemmen voor speelgelegenheid en te komen tot de 3% norm (voor wonen bestemd gebied te bestemmen als speelruimte) zullen enkele (nieuwe) speellocaties worden heringericht. Met het oog op herschikking van diverse speelterreinen wil de gemeente de lijn doorzetten om alleenstaande speeltoestellen, zoals een enkel veerelement, duikelrek of wip, op kleine locaties weg te halen en meer te concentreren op grotere speelterreinen. Het streven is naar een goede balans en diversiteit aan speelvoorzieningen om de jeugd te blijven stimuleren om vaker buiten te spelen en meer te gaan bewegen. C. Onderwijs - Lokaal Educatieve Agenda (LEA) + Regionaal Educatieve Agenda (REA): Naast de direct onderwijsgerelateerde zaken, wordt de LEA gekenmerkt door aandacht voor de keten van zorg die met het bestrijden van (onderwijs)achterstand is gemoeid. In Halderberge heeft de LEA vorm gekregen door in overleg te gaan met alle betrokken organisaties in de keten. In een gehouden LEA-debat op 11 februari 2009 zijn de diverse onderdelen uit deze agenda besproken. Dit heeft ertoe geleid dat het college de Halderbergse LEAagenda op 21 april 2009 heeft vastgesteld. De LEA vormt als het ware de paraplu, waaronder (ook) de aandacht voor de bestrijding van onderwijsachterstanden valt. Na de aanpassingen n.a.v. het LEA-debat van november 2010 is er in januari 2013 opnieuw een debat georganiseerd. Tijdens dit debat zijn er weer een aantal zaken met het werkveld besproken en nadien aangepast en vastgelegd in de aangepaste versie van “Na de basis … verder gaan met bouwen”. Tijdens het BOOH-overleg zijn deze aanpassingen doorgesproken en deze zullen in het komende schoolfjaar worden ingevoerd / doorgevoerd. Door de invoering van wet Passend Onderwijs per 1 augustus 2014 zal de aandacht voor de zorgleerlingen onder gemeentelijke regie invulling moeten krijgen. De samenwerkingsverbanden VO en basisonderwijs (BAO) spelen hierin een belangrijke rol. Samenwerkingsverbanden gaan de gemeentegrens over en daardoor is het belangrijk dat er sprake is van regionale afstemming. Dit gebeurt in de REA. Een werkgroep is gestart om een REA te bewerkstelligen.

3

Subregio West-Brabant West: Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Woensdrecht en Zundert.


78

Gemeente Halderberge - Onderwijs Achterstanden (OA) bestrijding, waaronder Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE): Elke vier jaar wordt het kader van het lokale onderwijsachterstandenbeleid in een OA-plan vastgelegd. Het huidige plan loopt van 2010-2014. Nadere uitwerking geschiedt vervolgens in jaarschijven. Belangrijke ontwikkelingen in de komende planperiode zijn: VVE (85% van het OA-budget): uitvoering van de Wet OKE. De gemeente Halderberge streeft in de komende planperiode naar de inrichting van integrale kindcentra. de verdere ontwikkeling van de Brede School (15% van het OA-budget / zie hieronder), de aandacht voor de zorgleerlingen (Wet Passend Onderwijs) de uitwerking van de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek dat ITJ (Integraal Toezicht Jeugdzaken) heeft gehouden: opstellen van een Plan van Aanpak / Verbeterplan. - Brede school ontwikkeling: In deze context (OA) gaat het met name om de uitvoering van de gedachte achter de Brede school: activiteiten die aan leerlingen, ouders en scholen worden aangeboden en die als gezamenlijke noemer de bestrijding van onderwijsachterstand hebben. Belangrijke ontwikkelingen in de komende periode betreffen de uitbreiding van het Brede school concept naar het voortgezet onderwijs en de aandacht voor de ouders, door de opzet van ouderkamers. - Brede schoolgebouwen: In de afgelopen jaren is in aansluiting op gebiedsontwikkelingen in de kernen voorbereidend werk gedaan aan de ontwikkeling van brede scholen. Daartoe is een projectplan met deelplannen voor de verschillende scholen gemaakt en vastgesteld. Een realistische tijdsplanning maakt hiervan deel uit. Aandachtspunten: Samenwerking met externe partijen Duidelijkheid over de financiële randvoorwaarden Voorbereiden nieuwbouw scholen Projectleiderschap in relatie met financiële mogelijkheden - Volwasseneneducatie: In de huidige maatschappij vormt scholing een belangrijk gegeven om je te kunnen handhaven. Bepaalde doelgroepen zullen door de volwasseneneducatie zich meer welbevinden en meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt. Jaarlijks sluit de gemeente hierover een overeenkomst af met het Regionaal Opleidings Centrum (ROC). Er is voor de gemeenten sprake van verplichte winkelnering in elk geval tot 1 augustus 2014. De middelen voor de volwasseneneducatie zijn een onderdeel van het participatiebudget. Het project Gewoon Doen (tegengaan laaggeletterdheid) valt hier onder. Halderberge voert hierin, in goed overleg met de regiogemeenten, een actief en succesvol beleid: aantal deelnemers is vanaf de start in schooljaar 20082009 gegroeid van 32 naar ca. 70 in schooljaar 2009-2010. Door de rijksbezuinigingen (-/- 44%) op de Volwassenen educatie zal de oorspronkelijke doelstelling van een verdrievoudiging van het aantal deelnemers niet gehaald worden. De bezuinigingen zijn enigszins opgevangen door de aanvraag en honorering van het Europees Sociaal Fonds (ESF) subsidie; de korting op het budget wordt daardoor naar -/- 25% gebracht. De regionale gemeentelijke samenwerking op het gebied van educatie (6 gemeenten) is vanaf januari 2011 opnieuw inhoud gegeven in een nieuwe bestuursopdracht. Kaderstellende beleidsnota’s Kadernota Jeugd 2011-2014 ‘Halderberge in verbinding met jeugd’ Bestuursopdracht 2013 Transformatieteam West-Brabant West, Transformatie Jeugdzorg: de inrichting van het stelsel Zorg voor Jeugd 2015 Regionale visie op de transformatie van de zorg voor jeugd e De Lokale Educatieve Agenda Halderberge, april 2009 + toevoeging n.a.v. 2 LEA-debat Onderwijs Achterstanden Plan 2010-2014, incl. Toekomstvisie Voorschoolse voorzieningen in Halderberge Visiedocument Brede School in Halderberge Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2012-2025 Projectplan brede school ontwikkeling Bestuursopdracht Samenwerking Volwasseneneducatie West-Brabant West 2011-2012 Productovereenkomst met het ROC Plan van aanpak laaggeletterdheid 2012-2016 Notitie Ruimte voor Spelen (2009)


79

Gemeente Halderberge Wat willen we bereiken (effect)? In dit onderdeel worden de subdoelstellingen per aandachtsgebied uit het algemene gedeelte concreet vertaald naar te bereiken doelstellingen. Hierbij wordt tevens de indicator aangegeven waarmee het te bereiken effect kan worden geconcretiseerd en gemeten. In de kolom ‘Beïnvloedbaar’ is aangegeven in hoeverre de te bereiken doelstelling door het gemeentelijk beleid kan worden beïnvloed. Doelstelling per aandachtsgebied

Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

A. Jeugd Versterken van de sociaal Redelijk Jaarlijks plan van aanpak pedagogische leefomgeving van inclusief evaluatie jongeren en meer samenhang creëren in de aanpak van jeugdproblematiek Toelichting: In het kader van jeugdbeleid wordt uitvoering gegeven aan de Kadernota Jeugd 2011-2014 ‘Halderberge in verbinding met jeugd’. In het jaarlijks plan van aanpak wordt concreet verwoord met welke prioriteiten aan de slag wordt gegaan.

Uitvoeren plan van aanpak 2013, opstellen plan van aanpak 2014 en voorbereiden actualisatie beleid na 2014

Aantal en tevredenheid Jongeren betrekken bij de gemeente Ja deelnemers en kennis laten maken met de bestuurlijke en politieke kant Toelichting: Er wordt naar gestreefd de juiste vormen voor jeugdparticipatie te vinden en zo daadwerkelijk de jongeren erbij te betrekken.

Evaluatie activiteiten 2012 en bij tevredenheid voortzetten activiteiten 2012 in 2013

Kwaliteitsverbetering van de Redelijk Cijfers voortijdig gemeentelijke taken leerplicht en schoolverlaten voortijdig schoolverlaten door eenduidig professionele en efficiëntere taakuitvoering Toelichting: Kwaliteitsverbetering wordt met name gezocht in regionale samenwerking.

Continueren samenwerking op niveau 1 (centrale leerplichtadministratie met 18 gemeenten) en besluitvorming / start samenwerking op niveau 2 (gezamenlijke uitvoering)


80

Evaluatie activiteiten 2013 en bij tevredenheid voortzetten activiteiten in 2014


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Tevredenheid over Bijdragen aan het gezond en veilig Redelijk ondersteuning opgroeien van alle kinderen en jeugdigen in Halderberge Toelichting: gewenste positie en functie CJG (vanaf 1 januari 2015) onderzoeken.

Doorontwikkeling CJG wordt meegenomen bij de inrichting van het stelsel Zorg voor Jeugd (transitie jeugdzorg)

Het realiseren van een prettig en Redelijk Nog niet van toepassing gezond opgroeien opvoedklimaat waarbij zoveel mogelijk kinderen zonder grote problemen opgroeien Toelichting: subregionale voorbereiding op de transitie jeugdzorg.

Uitvoering geven aan de bestuursopdracht 2013: de inrichting van het stelsel Zorg voor Jeugd 2015.

Doelstelling 2014

B. Spelen In alle kernen van de gemeente op diverse plaatsen veilige speelvoorzieningen in de openbare ruimte realiseren en in stand houden en daarmee de lokale jeugd stimuleren om buiten te spelen en meer te bewegen

Redelijk

Uitkomsten inspectie, controle, onderhoud van speeltoestellen en speelgelegenheden; Speelruimte 3% van het voor wonen bestemd gebied

3% Van het voor wonen bestemd gebied bestemmen als speelruimte; Instandhouding en verbetering van speelplekken

Toelichting: Het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS) stelt eisen aan zowel speeltoestellen als bijbehorende (veiligheids) ondergronden. Met het oog op herschikking van diverse speelterreinen zal de lijn worden doorgezet om alleenstaande speeltoestellen op kleine locaties weg te halen en meer te concentreren op grotere speelterreinen. Programmabegroting 2014

81

In alle kernen van de gemeente op diverse plaatsen veilige speelvoorzieningen in de openbare ruimte te realiseren en in stand houden en daarmee de lokale jeugd te stimuleren om buiten te spelen


Beïnvloedbaar

Effect-indicator

Werkelijk 2012

Doelstelling 2013

Doelstelling 2014

Bereik 100%

Streven naar 100%, zeker > 80% halen

Handhaving 60% bereik

Minimale handhaving 60%, streven naar

idem, met nogmaals 20% afname

Maximaal bereik binnen de budgeten

C. Onderwijs Achterstanden in het onderwijs Redelijk aanpakken: gelijke kansen voor alle leerlingen Toelichting: In de aanpak van de achterstanden ligt al jaren het accent op preventie via de voorschoolse aanpak in de vorm van VVE. Zorgen voor een vraaggericht aanbod van educatiemogelijkheden voor volwassenen + aantal analfabeten verminderen

Aantal deelnemers vooren vroegschoolse educatie (VVE) Aantal deelnemers naschoolse activiteiten

Resultaten educatietrajecten zoals opgenomen in de jaarverslagen van het ROC / Kellebeek College Toelichting: Ondanks de terugloop in rijksmiddelen proberen we het bereik van deelnemers zo hoog mogelijk te houden, met daarbij een realistische inschatting.


Redelijk

82


Prestatie-indicator

A. Jeugd Plan van aanpak jeugd

Kadernota Jeugd

Jongerenparticipatie

Regionalisering leerplicht

Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Halderberge

Transitie jeugdzorg

Deelnemen aan regionaal ambtelijk en bestuurlijk overleg RMC en Jeugdbeleid

B. Spelen Uitvoering periodieke inspecties van toestellen en ondergronden Uitvoering noodzakelijke reparaties door slijtage en vandalisme Renoveren speellocaties door vervanging afgeschreven toestellen c.q. totale herinrichting van locaties

Plan van aanpak 2014 uitvoeren Geactualiseerde Kadernota Jeugd vanaf 2015 Evalueren activiteiten 2013 en bij tevredenheid voortzetten in 2014. Inspelen op ontwikkelingen Besluitvorming afronden inzake definitieve samenwerking op niveau 2 (gezamenlijke uitvoering) Inzicht in positie en rol van CJG vanaf 1 januari 2015. Afronden inrichtingsfase, voorbereiden uitvoeringsplan 2015, verordening, beleidsregels en meerjaren beleidskader. Afstemmen, samenwerken en kennis delen.

Uitvoering periodieke inspecties van toestellen en ondergronden; Uitvoering noodzakelijke reparaties door slijtage en vandalisme; Renoveren speellocaties door vervanging afgeschreven toestellen c.q. totale (her)inrichting van locaties. Aan de hand van signalen inwoners reparaties verrichten aan defecten.

C. Onderwijs Lokaal Educatieve Agenda (LEA), Onderwijsachterstand (OA) en Brede school: Onderwijsachterstandenplan 2010-2014 Het onderwijsachterstandenbeleid concentreert zich op 3 thema’s: brede school, taal (VVE) en Zorg. Onderwijsachterstandenbeleid na 2014

Uitvoering van de jaarschijf 2014

Voorbereiden onderwijsachterstandenbeleid 2015 ev Passend onderwijs: invoering uitgesteld naar 1-8-2014, voorbereidingen worden wel voortgezet. Evaluatie schoolbegeleiding: april 2013 Convenant schoolbegeleiding 2013: afhankelijk van subsidietoekenning. Maatschappelijke stage wordt voortgezet, verbreding mogelijkheden middels automatisering.

Uitvoering geven aan LEA en nadere uitwerking REA, hierbij m.n. aandacht voor: Invoering Passend onderwijs Evaluatie + Convenant schoolbegeleiding Maatschappelijke stage

Volwassenen educatie: Verlengen regionale Bestuursopdracht

Educatieovereenkomst 2012 uitvoeren


Beslissing omtrent verlenging: najaar 2012 Resultaat Educactieovereenkomst 2012 in jaarverslag Kellebeek College: najaar 2012

83

Gemeente Halderberge Activiteiten (prestaties) per beleidsveld Educatieovereenkomst 2013 voor bereiden

Actualiseren Plan van Aanpak Laaggeletterdheid

Regionaal ambtelijk en bestuurlijk Overleg

Realiseren van brede scholen in de kernen: In Oudenbosch zijn de Mariaschool en De Schakel bezig met een proces om te komen tot een fusie. De school die dan ontstaat, zal worden ondergebracht in de huidige Mariaschool, welke daartoe wordt uitgebreid met het gebouw van het Natuurhistorisch museum (voormalige MULO). Momenteel wordt gewerkt aan de verplaatsing van dit museum. Tevens wordt gestart met het opstellen van het programma van eisen voor het schoolgebouw.

In Oud Gastel is een eerste aanzet gemaakt om te komen tot een programma van eisen. Daarbij wordt uitgegaan van een fusie van de Joannesschool en de Bernardusschool, alsmede een nauwe samenwerking van de nieuwe school met De Linde.

De beide scholen in Hoeven zijn bezig met een proces om te komen tot een fusie van beide scholen tot één school. Het programma van eisen is inmiddels opgesteld. Ook de procedure voor het aantrekken van een architect is opgestart.

In Bosschenhoofd is in 2013 het schoolgebouw door de gemeente verworven. In het gebouw is ook plaats voor een kindcluster ten behoeve van de voorschoolse periode. Daarnaast zal het gebouw ook gebruikt worden als dorpshuis.

Prestatie-indicator Educatieovereenkomst 2013: advies eind juni 2013. Plan van Aanpak laaggeletterdheid, actualisatie najaar 2013 Ambtelijk en bestuurlijk overleg volgens vergaderrooster, vooralsnog tot einde 2013.

Programma van eisen af en architect geselecteerd voor het ontwerp in 2013; start van de verbouwing in 2014.

In 2013 opstelling programma van eisen en keuze van architect.

In 2013 zal een definitieve keuze voor een architect plaatsvinden. Het definitieve ontwerp zal begin 2014 gereed zijn, waarna een bouwbedrijf aangezocht kan worden. De school dient in de zomervakantie van 2015 gereed te zijn.

Nog in 2013 zal een en ander verder worden uitgewerkt

School en dorpshuis vanaf eind december 2013 in gebruik.

In Stampersgat is besloten om de bestaande school en het dorpshuis te renoveren. Vanwege de provinciale bijdrage moet het project in 2013 afgerond worden.


84

Gemeente Halderberge Wat mag het kosten? Programma Onderwijs en jeugd

2013

2014

2015

2016

2017

4.283.000 766.000 163.000 973.000

2.942.000 719.000 131.000 946.000

4.669.000 713.000 146.000 954.000

3.414.000 709.000 142.000 964.000

3.363.000 710.000 142.000 974.000

6.185.000

4.738.000

6.482.000

5.229.000

5.189.000

2.090.000 0 740.000

791.000 0 674.000

2.558.000 0 638.000

1.230.000 0 663.000

1.207.000 0 619.000

444.000 11.000 0 0

452.000 11.000 0 0

461.000 11.000 0 0

471.000 11.000 0 0

480.000 11.000 0 0

Totaal baten Onderwijs en jeugd

455.000

463.000

472.000

482.000

491.000

Saldo

-5.730.000

-4.275.000

Lasten Onderwijs Jeugdbeleid Spelen Jeugdgezondheidszorg Totaal lasten Onderwijs en jeugd Waarvan: Kapitaallasten bestaande activa Kapitaallasten Investeringsprogramma 2014 - 2017 * Salarislasten en overige indirecte kosten Baten Onderwijs Jeugdbeleid Spelen Jeugdgezondheidszorg

-6.010.000 -4.747.000 -4.698.000



85

Gemeente Halderberge Samenvattend overzicht van de doelenboom en indicatoren Alle Halderbergse kinderen en jongeren (0-23 jaar) hebben in Halderberge de mogelijkheid om zich te ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen, die actief deelnemen aan het sociale, economische en culturele leven. Volwassen Halderbergse burgers die een tweede kans op onderwijs of scholing willen of nodig hebben kunnen in educatie (18+ onderwijs) een basisvoorziening vinden die ze helpt zelf keuzes te kunnen maken in leven en loopbaan.

Hoofddoelstelling

Beleidsveld

Jeugd

Effectdoelstelling

Spelen

In het kader van jeugdbeleid wordt uitvoering gegeven aan de Kader-nota Jeugd 2011-2014 ‘Halderberge in verbinding met jeugd’. Doelstelling is het versterken van de sociaal pedagogische leefomgeving van jongeren en meer samenhang creëren in de aanpak van jeugdproblematiek

Onderwijs

In het kader van het beleid speelgelegenheid wordt uitvoering gegeven aan genoemde nota “Ruimte voor spelen”. Doelstelling is om in alle kernen van de gemeente op diverse plaatsen veilige speelvoorzieningen in de openbare ruimte te realiseren en in stand te houden en daarmee de lokale jeugd te stimuleren om buiten te spelen en meer te bewegen.

Achterstanden in het onderwijs aanpakken: gelijke kansen voor alle leerlingen. Zorgen voor een vraaggericht aanbod van educatiemogelijkheden + aantal analfabeten verminderen. Realiseren van brede scholen in alle kernen.


Uitvoeren plan van aanpak 2013, opstellen plan van aanpak 2014 en voorbereiden actualisatie beleid na 2014. Evaluatie activiteiten 2012 en bij tevredenheid voortzetten activiteiten 2012 in 2013. Besluitvorming over en start definitieve samenwerking op niveau 2 (gezamenlijke uitvoering). Onderzoek naar een transitieproof CJG opstarten. Uitvoeren transformatieplan.

Uitvoering periodieke inspecties van toestellen en ondergronden. Uitvoering noodzakelijke reparaties door slijtage en vandalisme. Renoveren speellocaties door vervanging afgeschreven toestellen c.q. totale herinrichting van locaties.


Uitvoering geven aan jaarschijf OA (18-’11 tot 1-1-’13). Opzet jaarschijf OA ’13-’14. Uitvoering geven aan LEA en nadere uitwerking REA. VVE nader formaliseren, mede n.a.v. Nota van Bevindingen ITJ. Verlengen regionale Bestuursopdracht Educatieovereenkomst 2011 uitvoeren en 2012 voorbereiden. Actualiseren Plan van Aanpak Laaggeletterdheid. Regionaal ambtelijk en bestuurlijk Overleg. Programma van eisen af en architect geselecteerd voor het ontwerp in 2014, Ook start van de bouw in 2014 (Oudenbosch). In 2013 definitieve keuze hoe verder te gaan. In 2014 opstelling programma van eisen en keuze van architect (Oud Gastel). In 2012 definitieve keuze gemaakt hoe verder te gaan. In 2013 opstelling programma van eisen en keuze van architect (Hoeven). Realisering bouw 2014/2015 Kind 86 cluster zal in 2013 gereedkomen (Bosschenhoofd).

Effectindicatoren: - Aantal deelnemers VVE (m.n. doelgroeppeuters) - Aantal deelnemers naschoolse activiteiten - Resultaten educatietrajecten (m.n. alfabetiseringstrajecten) - Jaarlijks plan van aanpak inclusief evaluatie - Aantal en tevredenheid deelnemers - Cijfers voortijdig schoolverlaten - Tevredenheid over ondersteuning - Behoefte aan formele speelruimte = het percentage uitgegeven grond in een wijk x de oppervlakte van de wijk in hectare x 300 m² - Uitkomsten inspectie, controle, onderhoud van speeltoestellen en speelgelegenheden - Uitgebreid inspectierapport per toestel volgens de NEN-EN 1176 - Norm NUSO Speelruimte Nederland - Eisen van het WAS -Prestatie-indicatoren: - Jaarschijf OA - Concept OA-beleid 2015 ev jaren - Convenant schoolbegeleiding - REA (Passend onderwijs) - Educatieovereenkomst - Regionale bestuursopdracht - Plan van Aanpak laaggeletterdheid - Plan van aanpak opstellen en evalueren - Geactualiseerde Kadernota Jeugd vanaf 2015 - Evalueren activiteiten jongerenparticipatie - Besluitvorming regionalisering leerplicht (niv.2) - Inzicht rol en positie CJG vanaf 1 januari 2015 - Transformatieplan jeugdzorg - Afstemmen, samenwerken en kennis delen - Nota ruimte voor spelen


Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De gemeente heeft een aantal algemene dekkingsmiddelen die de gemeente naar eigen inzicht mag aanwenden. Deze inkomsten zijn voor een belangrijk deel niet beïnvloedbaar. Daarbij kan worden gedacht aan de uitkeringen uit het Gemeentefonds. Voor een deel kan de gemeente de omvang zelf bepalen. Dit gedeelte wordt afgebakend door het eigen belastinggebied. De gemeentelijke belastingen kennen in tegenstelling tot de retributies, zoals het rioolrecht en de afvalstoffenheffing, geen vooraf bepaald bestedingsdoel. In de Gemeentewet is vastgelegd welke belastingen een gemeente mag heffen. Hieronder zijn in een overzicht de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente Halderberge opgenomen. Algemene dekkingsmiddelen Begroting 2014 1. Lokale heffingen € 6.034.000 2. Uitkeringen Gemeentefonds € 24.915.000 3. Dividend € 170.000 4. Saldo van de financieringsfunctie -€ 829.000 5. Post onvoorzien € 50.000 Totaal € 30.340.000 Hieronder worden de verschillende onderdelen verder toegelicht. 1. Lokale heffingen Onder de lokale heffingen vallen: Onroerende zaakbelastingen € 5.590.000; Toeristenbelasting € 399.000; Opbrengst arbeidsmigranten € 45.000. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen. 2. Uitkeringen Gemeentefonds Basis meicirculaire 2013 De meicirculaire 2013 vormt de basis voor de meerjarenraming van de uitkeringen uit het Gemeentefonds in de programmabegroting 2014 en de meerjarenraming 2015 – 2017. De meicirculaire geeft informatie over de (verwachte) ontwikkeling van de omvang van het Gemeentefonds (accres). Daarnaast geven de beheerders van het Gemeentefonds in de junicirculaire informatie over de verwachte (landelijke) ontwikkeling van de diverse aantallen eenheden verdeelmaatstaven en eventuele taakmutaties en/of beleidsintensiveringen aan. Wanneer er een taak van het Rijk naar de gemeenten wordt overgeheveld, krijgen de gemeenten hiervoor middelen van het Rijk bijvoorbeeld via het Gemeentefonds. Gezien de huidige planning van het bestuurlijke besluitvormingstraject is het niet mogelijk de gevolgen van de septembercirculaire 2013 mee te nemen bij de opstelling van de begroting 2014. Normeringsmethodiek Met ingang van 2012 is de omvang van het Gemeentefonds (weer) gekoppeld aan de (netto gecorrigeerde) rijksuitgaven. Deze koppeling, ook wel trap op trap af systematiek of normeringssystematiek genoemd, houdt in dat de omvang van het Gemeentefonds meebeweegt met de (netto gecorrigeerde) rijksuitgaven. De maartcirculaire is met het vervallen van de behoedzaamheidsreserve met ingang van 2012 komen te vervallen. De verrekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds over het voorgaande jaar geschiedt bij de mei/junicirculaire. Accresontwikkeling In de meicirculaire 2013 zijn de financiële gevolgen die voortvloeien uit het Regeerakkoord van kabinet Rutte II in de meerjarenraming van het Gemeentefonds verwerkt. De belangrijkste maatregelen (qua omvang) uit het Regeerakkoord zijn: 1. taakstellende korting op het BTW-compensatiefonds ad € 310 miljoen; 2. overheveling van onderwijshuisvestingsgelden vanuit het Gemeentefonds naar de begroting van het ministerie van OCW ad € 256 miljoen; 3. lagere apparaatskosten (opschaling gemeenten) ad € 60 miljoen. Met uitzondering van de overheveling van de onderwijshuisvestingsgelden worden de overige twee maatregelen verdeeld via een (neerwaartse bijstelling) van de uitkeringsfactor. De maatregelen hebben gevolgen vanaf het begrotingsjaar 2015. Programmabegroting 2014

87

Gemeente Halderberge Bij de meerjarenraming van de uitkeringen uit het Gemeentefonds is verder rekening gehouden met de (verwachte) financiële gevolgen van de extra rijksbezuinigingen van € 6 miljard. Het kabinet heeft vóór de zomer aangekondigd een bedrag van € 6 miljard te willen bezuinigen, nadat bekend was geworden dat het (verwachte) EMU saldo in 2014 boven de 3% zou uitstijgen als gevolg van de tegenvallende economische ontwikkelingen. In de begroting 2014 en de meerjarenraming 2015 – 2017 is vooralsnog rekening gehouden met een structureel lagere algemene uitkering uit het Gemeentefonds van € 250.000. Dit bedrag is gebaseerd op het zogeheten 1 maart pakket van het kabinet dat qua omvang wel wat lager was, te weten € 4,3 miljard. Pas in de septembercirculaire 2013 zal bekend worden gemaakt wat de gevolgen van de rijksbezuinigingen zijn voor de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Niet alle bezuinigingsmaatregelen hebben namelijk directe gevolgen voor het Gemeentefonds. In de paragraaf weerstandsvermogen & risicobeheersing is een extra risicobedrag van € 250.000 opgenomen. Ontwikkeling aantal eenheden (uitkeringsbasis) De meicirculaire geeft actuele informatie over de bedragen per eenheid per verdeelmaatstaf, de uitkeringsfactor en de landelijke ontwikkeling van het aantal eenheden van een aantal verdeelmaatstaven. Afhankelijk van de verdeelmaatstaf worden de aantallen eenheden gebaseerd op eigen inschattingen en/of de laatste actuele informatie vanuit het ministerie van BZK en/of de verwachte landelijke trend zoals opgenomen in de meicirculaire. Macro budget Wmo: integratie uitkering Wmo Gemeentefonds Het macro budget Wmo wordt jaarlijks geïndexeerd voor volume- en nominale ontwikkelingen. Decentralisatie AWBZ, jeugdzorg en Participatiewet De financiële gevolgen verbonden aan de decentralisaties en de invoering van de Participatiewet zijn op dit moment nog niet bekend. In de Participatiewet worden de Wet werk en bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening en een deel van de Wajong samengevoegd. De invoering wordt voorzien in 2015. De functies verzorging, begeleiding (en dagbesteding) van de extramurale AWBZ-zorg worden in 2015 overgeheveld naar de gemeenten De taakinvulling verandert van een verzekerd recht in een voorziening. Het over te hevelen AWBZ-budget wordt met € 1,6 miljard taakstellend verlaagd. Het kabinet verlaagd het macro-budget verbonden aan de decentralisatie van de jeugdzorg dat, evenals het AWBZ-pakket, per 2015 met een decentralisatie-uitkering over de gemeenten wordt verdeeld, aanvullend met € 40 miljoen in 2015 oplopend tot € 150 miljoen in 2017. Dit komt bovenop de structurele bezuiniging van € 300 miljoen. De decentralisatie van taken naar gemeenten gaat gepaard met een overheveling van (rijks)middelen naar gemeenten. De over te hevelen middelen worden toegevoegd aan het Gemeentefonds. Via nog te ontwikkelen verdeelmodellen worden deze middelen verdeeld over de gemeenten. Tot de over te hevelen middelen worden ook de compensaties voor de inen uitvoeringskosten gerekend. In de zomernota 2013 is vanaf 2015 indicatief rekening gehouden met € 500.000 als negatieve gevolgen van de decentralisaties. Echter gezien de verwachte tekorten, mede als gevolg van de meicirculaire 2013, stelt het college voor dit uitgangspunt bij te stellen. In deze begroting 2014 is het uitgangspunt gehanteerd dat de rijksmiddelen toereikend (lees: taakstellend) dienen te zijn voor de uit te voeren taken. Hiervoor is wel een risico in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing opgenomen. 3. Dividend De gemeente Halderberge bezit aandelen in de NV Bank Nederlandse Gemeenten en Saver NV. Tot 2011 was gemeente Halderberge ook aandeelhouder van Intergas NV, maar deze aandelen zijn inmiddels verkocht. In 2019 wordt hiervan nog eenmaal een uitkering ontvangen. De geraamde winstuitkeringen over de aandelen van de BNG en Saver staan vermeld onder dividend. De volgende bedragen zijn vooralsnog in de begroting 2014 opgenomen. Dividend BNG: € 50.000 Dividend Saver: € 120.000 4. Saldo financieringsfunctie Het saldo van de financieringsfunctie bestaat uit de rentebaten van verstrekte geldleningen vermeerderd met de bespaarde rente over het eigen vermogen en verminderd met de rentelasten van opgenomen geldleningen. Een verdere toelichting is opgenomen in de paragraaf Financiering.


88

Gemeente Halderberge 5. Post onvoorziene uitgaven Conform de zomernota 2013 – 2017 is een post onvoorziene uitgaven in de begroting opgenomen van € 50.000. Het eventueel resterende begrotingssaldo 2014 wordt na vaststelling van de begroting toegevoegd aan de post onvoorzien 2014. Hierdoor ontstaat er een extra buffer voor het begrotingsjaar 2014.


89



90


Deel 2: Paragrafen


91



92


Paragraaf lokale heffingen De gemeente Halderberge heft diverse belastingen en retributies. De drie belangrijkste heffingen zijn de onroerende zaak belastingen, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. De Gemeentewet en andere bijzondere wetten, zoals de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, geeft de gemeente de juridische basis om heffingen op te leggen. De gemeentelijke heffingen zijn in de gemeente vastgelegd in verordeningen die door de gemeenteraad zijn vastgesteld. Het beleid inzake de lokale lasten is vastgelegd in: de diverse verordeningen; de kwijtscheldingsverordening. e Bij het opstellen van de verordeningen is tevens rekening gehouden met de bepalingen in de 4 tranche van de Algemene Wet Bestuursrecht. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Onder de naam onroerende-zaakbelastingen wordt een belasting geheven van diegene die op 1 januari gebruik maakt en/of in het bezit is van een pand. Te onderscheiden zijn: de gebruikersbelasting, die wordt opgelegd aan degene, die de onroerende zaak gebruikt; de eigenarenbelasting, die wordt opgelegd aan de zakelijk gerechtigde (meestal de eigenaar) van een onroerende zaak. Belastingplicht Degene, die op 1 januari de onroerende zaak in eigendom heeft en/of hiervan gebruik maakt, betaalt onroerendezaakbelasting voor het gehele jaar. Grondslag voor de heffing De waarde van de onroerende zaak vormt de basis voor de heffing. De waarde is bij een WOZ-beschikking vastgesteld. Met ingang van het belastingjaar 2007 moet de WOZ-waarde van elk WOZ-object jaarlijks opnieuw worden vastgesteld. De waardegegevens worden verstrekt aan de Belastingdienst in verband met het eigen woningforfait, het waterschap voor de aanslag waterschapslasten gebouwd en het CBS ten behoeve van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds (inkomstenmaatstaven). Tariefdifferentiatie OZB Omdat de waarde ontwikkeling van niet-woningen achter blijft ten opzichte van de waarde ontwikkeling van woningen, past de gemeente Halderberge tariefdifferentiatie tussen woningen en niet -woningen toe. Tariefdifferentiatie heeft een meer evenwichtige stijging van de lastendruk voor burgers en bedrijven tot gevolg. Tarieven OZB Zoals in de Zomernota 2013-2017 is aangegeven zullen voor het jaar 2014 de OZB tarieven worden verhoogd met 8,82%. De macronorm voor 2014 (landelijke rijksnorm voor de OZB stijging) is 2,45%. De stijging van de totale lastendruk blijft hierbij nog binnen de vastgestelde maximale stijging van 5%. De WOZ-waarde van onroerende zaken is de grondslag voor het heffen van OZB. In deze tarieven is nog geen rekening gehouden met de waardefluctuaties van de panden, omdat deze ten tijde van het opstellen van de paragraaf lokale heffingen nog niet bekend waren. In de raadsvergadering van december 2013 zullen de OZBtarieven 2014 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. Wij verwachten op dat moment de waardemutaties die van toepassing zijn op 2013 in beeld te hebben. De tarieven zullen aangepast worden aan de (gemiddelde) waardemutatie. Tarieven OZB OZB woningen eigendom OZB niet-woningen gebruik OZB niet-woningen eigendom

2013¹ 0,0981% 0,1409% 0,1580%

2014 0,1068% 0,1534% 0,1720%

Indexering tarieven In 2014 worden de nieuwe WOZ-waarden met als waarde-peildatum 1 januari 2013 vastgesteld. De BWB heeft aangegeven, dat naar verwachting de WOZ-waarden van woningen gemiddeld genomen met 4,5% dalen, wat een licht opwaarts effect heeft op de tarieven. De tarieven voor 2014 zijn vooralsnog verhoogd met het genoemde percentage van 8,82%. In de raadsvergadering van december 2013 wordt de verordening OZB 2014 aangeboden aan de gemeenteraad waarin de tarieven staan vermeld die gecorrigeerd zijn voor de waardestijging of –daling.


93

Gemeente Halderberge Op basis van deze tarieven ziet de aanslag op basis van een woning van € 212.000 er als volgt uit:

OZB woningen eigendom

2013 € 208,02

2014 € 226,42

%stijging 8,82%

Opbrengsten OZB 2014 De verwachte OZB opbrengsten zijn sterk afhankelijk van de WOZ-waarden. De WOZ-waarden wijzigen jaarlijks als gevolg van volume-ontwikkelingen (nieuwbouw/verbouw en sloop) en prijsontwikkelingen (waardestijgingen). Bij de volume ontwikkelingen is rekening gehouden met een neerwaartse bijstelling van de areaaluitbreidingen. De verwachte opbrengst bedraagt € 5.590.000. Een toename van het aantal woningen en/of niet-woningen (volume-ontwikkeling) leidt tot een toename van de OZB-opbrengsten, maar tegelijkertijd ook tot een afname van de algemene uitkering (via de inkomstenmaatstaven). Een toename van de waarde (prijsstijging) leidt niet tot een toename van de OZB-opbrengsten, omdat waardestijgingen gecompenseerd worden door een neerwaarts bijgesteld OZB-tarief (en vice versa). Afvalstoffenheffing De gemeente zorgt voor het wekelijks ophalen van het huisvuil. Via de afvalstoffenheffing worden de kosten verbonden aan het verzamelen en het verwerken van het huisvuil verhaald op de burger. Daarbij wordt ook rekening gehouden met het gescheiden inzamelen. Belastingplicht Particuliere huishoudens, die de gelegenheid wordt geboden huishoudelijk afval aan te bieden, betalen voor het feit dat de vuilophaaldienst langskomt om afval op te halen. Ook wanneer geen afval wordt aangeboden is er een betalingsplicht. Het gebruik van een pand is dus bepalend voor de belastingplicht. De opbrengst van de afvalstoffenheffing mag niet hoger zijn dan de kosten die de gemeente maakt voor het verzamelen en verwerken van het huishoudelijk afval. Tarieven afvalstoffenheffing Éénpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden Elke volgende duobak Kostendekkendheid afvalstoffenheffing

2013 € 213,00 € 284,10 € 142,70 100 %

2014 € 211,31 € 281,75 € 141,54

%daling - 0,99% - 0,99% - 0,99%

De genoemde tarieven voor 2014 zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid, waarbij rekening is gehouden met het feit dat de bedragen deelbaar moeten zijn door 10. Dit in verband met de maandelijkse verrekening van aanslagen wegens vestiging of vertrek van personen. Opbrengsten afvalstoffenheffing 2014 Uitgangspunt bij de berekening van de tarieven afvalstoffenheffing is 100% kostendekkendheid (exclusief BTW). Verder is er een tariefdifferentiatie van circa 75% toegepast tussen meer- en eenpersoonshuishoudens. De geraamde lasten (-/- directe baten) ten behoeve van afvalstoffenverwerking bedragen € 3.634.000. De geraamde opbrengst afvalstoffenheffing bedraagt € 3.634.000. Dit resulteert in een lichte daling van het tarief van de afvalstoffenheffing ten opzichte van 2013, waardoor de totale lastendruk voor de burger wordt beperkt. Invoering diftar In de bovenstaande tarieven voor de afvalstoffenheffing is nog geen rekening gehouden met de mogelijke invoering van diftar. De raad wordt in oktober gevraagd principe uitspraak te doen over het al dan niet invoeren van diftar met ingang van 2014. In december dit jaar wordt de definitieve verordening met de tarieven vastgesteld. Door deze planning is het niet mogelijk in deze programmabegroting 2014 uit te gaan van de tarieven op basis van diftar. Op het moment dat de raad hier op 31 oktober principe uitspraak over doet, is de programmabegroting 2014 in de commissie van 24 oktober al behandeld. De insteek van het college is om per 2014 diftar in te voeren op basis van volume/frequentie. Het tarief voor 2014 wordt gesplitst in een vast deel en in een variabel deel. Het tarief voor het vaste deel dekt het totaal aan vaste lasten en het variabele deel is afhankelijk van het aantal aanbiedingen/ledigingen per aansluiting. Voor het vaste deel wordt uitgegaan van 19 aanbiedingen. Dit is het gemiddeld aantal aanbiedingen per aansluiting zonder diftar. Indien de container meer dan 19 keer wordt aangeboden, dan wordt er meer betaald. Wordt er minder dan 19 keer aangeboden, dan betaald aanbieder minder.


94

Gemeente Halderberge Na invoering wordt zowel kunststof als papier apart ingezameld waardoor het deel restafval in de container verminderd en de container ook minder vaak aan straat kan worden gezet. Bij een gemiddels aantal aanbiedingen zal het tarief in 2014 niet hoger zijn dan wanneer er geen Diftar zou worden ingevoerd. Daarnaast moet ook het principe van 100% kostendekkendheid worden gehaald, waarbij de verwachte totale opbrengst net zo hoog is als de verwachte kosten. Rioolheffing Op 1 januari 2008 is de Wet Gemeentelijke Watertaken in werking getreden. Deze wet regelt dat naast de kosten voor afvoer en verwerking van afvalwater ook de kosten voor afvoer van hemelwater via de verbrede rioolheffing verhaald kunnen worden. Daarnaast is het mogelijk om kosten voor voorzieningen die verband houden met het grondwaterpeil ook via de verbrede rioolheffing te verhalen. De verwachte kosten liggen vast in het Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (VGRP). Op basis de kosten van het GRP voor het jaar 2014 is uitgaande van 100% kostendekkendheid het tarief voor de rioolheffing berekend. Vanaf 1 januari 2012 is de methodiek van de afvalstoffenheffing (éénpersoons en meerpersoonstarief) ook van toepassing op de rioolheffing. Bedrijven betalen het meerpersoonstarief. Deze tarieven gelden tot een afname van 500m3. Personen of bedrijven die meer dan 500m3 water afnemen worden gezien als grootverbruikers. Per verbruik van 500 m3 wordt 50% van het basistarief (meerpersoons/bedrijven) in rekening gebracht. Voor de rioolheffing in het buitengebied komen verschillende varianten voor. Hieronder wordt kort toegelicht hoe in het buitengebied met de rioolheffing wordt omgegaan. • De gemeente Halderberge kent installaties voor individuele behandeling van afvalwater (IBA) die bij de gemeente in beheer en onderhoud zijn. Op basis van de definitie in de verordening ontvangen gebruikers van een perceel, van waaruit wordt geloosd op een IBA die bij de gemeente in beheer en onderhoud is, een aanslag rioolheffing. • Niet alle IBA’s in het buitengebied van Halderberge zijn bij de gemeente in beheer en onderhoud. Voor zover de IBA bij de gebruiker zelf (of bij het waterschap) in beheer of onderhoud is, valt deze (evenals de septic tank) buiten de definitie in de belastingverordening. Deze bewoners zijn dan ook niet belastingplichtig. • Verder zijn er in het buitengebied ook panden aangesloten op de drukriolering. Deze drukriolering maakt ook onderdeel uit van de gemeentelijke riolering, waardoor ook deze inwoners een aanslag rioolheffing krijgen. Tarieven rioolheffing Eenpersoonshuishouden tot 500 m3

2013 € 139,40

2014 € 149,45

% Stijging 7,21%

Meerpersoonshuishouden / Bedrijven tot 500 m3

€ 185,80

€ 199,27

7,25%

Grootverbruik per 500 m3 of deel daarvan

€ 92,90

€ 99,60

7,21%

Opbrengsten rioolheffing 2014 Bij de berekening van de tarieven voor de rioolheffing is het uitgangspunt dat de opbrengsten de kosten voor maximaal 100% dekken. Voor 2014 is, zoals in de zomernota 2013 is opgenomen, de BTW als kostencomponent in de rioolheffing betrokken. Ten opzichte van 2013 stijgen de tarieven met 7,25%. Deze stijging is het gevolg van het betrekken van de BTW in de tariefberekening, zoals in de zomernota 2013 was opgenomen. De inkomsten komen uit op € 2.575.500. Bij de vaststelling van de jaarrekening wordt het verschil tussen de werkelijke baten en lasten verbonden aan de rioolheffing, verrekend met de Reserve riolering. Nieuw Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) Net als bij de afvalstoffenheffing vinden er ook binnen het onderdeel riolering wijzigingen plaats nadat de begroting 2014 is opgesteld. Momenteel wordt het nieuwe vGRP opgesteld en doorgerekend. De verwachting is dat dit in december aan de gemeenteraad wordt aangeboden ter vaststelling. In de bovenstaande berekening van de lastendruk is nog gerekend op basis van exploitatielasten en investeringen uit het huidige vGRP, waarbij conform de zomernota wel de BTW (onbenutte belastingcapaciteit) wordt doorberekend. Hierdoor stijgt het tarief met ruim 7%. In het nieuwe vGRP zal voor de jaarschijf 2014 nog worden uitgegaan van het kostenniveau zoals dit in deze programmabegroting 2014 (op basis van het huidige vGRP) is opgenomen.


95

Gemeente Halderberge Overige heffingen Toeristenbelasting Zoals de naam al aangeeft wordt deze belasting geheven van (water)toeristen. Omdat toeristen gebruik maken van de voorzieningen in de gemeente, maar de gemeente hiervoor niet gecompenseerd worden via het Gemeentefonds, mogen en kunnen gemeenten een deel van de kosten van deze voorzieningen verhalen op de toeristen via de zogeheten toeristenbelasting. Als toerist worden aangemerkt personen die in de gemeente verblijven zonder dat ze in het bevolkingsregister van de gemeente zijn opgenomen. Bij de vaststelling van de zomernota 2013 heeft de raad een motie aangenomen over de voorgesteld verhoging van de toeristenbelasting. Het college heeft hierbij de opdracht in overleg met het TIG alternatieven aan te dragen om te zorgen voor € 85.000 extra opbrengst, waarvan € 50.000 terugvloeit naar het budget toerisme. Dit is niet haalbaar door het eerder geopperde idee van tariefsdifferentiatie. Het college stelt voor de toeristenbelasting wel te verhogen, maar minder dan tot € 1,17. De verschil kan naar verwachting goed gemaakt worden met extra inkomsten door arbeidsmigranten in de vorm van toeristenbelasting of algemene uitkering. Voor 2014 wordt het tarief voor de toeristenbelasting in Moerdijk € 1,08 en in Roosendaal € 1,09. Het college stelt voor het tarief te verhogen naar € 1,08, hetgeen aansluit bij de tarieven in Moerdijk en Roosendaal. Dit geeft een extra opbrengst van € 50.000 in plaats van € 85.000. Daarnaast kan er naar verwachting € 45.000 worden opgebracht met extra opbrengsten van de arbeidsmigranten. Afhankelijk van de het al dan niet inschrijven in het GBA, zal dit zijn in de vorm van toeristenbelasting of algemene uitkering. Het tarief voor de toeristenbelasting wordt voor 2014 verhoogd van de in de begroting 2013 voor 2014 opgenomen € 0,96 naar € 1,08 per persoon per nacht. De voorlopig geschatte opbrengst over 2014 bedraagt € 399.000. Daarnaast wordt dan nog € 45.000 aan extra inkomsten van arbeidsmigranten ingeschat. Marktgelden Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van standplaatsen, als bedoeld in artikel 1 van de Verordening regelende het marktwezen in de gemeente Halderberge, op het voor het houden van de wekelijkse warenmarkt bestemde terrein. Voor 2014 is € 18.600 aan opbrengsten en € 31.500 aan lasten voor het product marktgelden geraamd. De kostendekking bedraagt 59%. Lijkbezorgingrechten Voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door of vanwege de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats heft de gemeente zogeheten lijkbezorgingrechten. Zoals besloten door de raad zijn de tarieven in het kader van de kostendekkendheid van tarieven voor 2013 verhoogd met 25% en worden nu voor 2014 verhoogd met 20%. Voor 2014 is € 68.200 aan opbrengsten en € 97.000 aan lasten voor het product lijkbezorgingsrechten geraamd. De kostendekking bedraagt 70%. Momenteel worden gesprekken gevoerd om de exploitatie van de begraafplaats onder te brengen bij derden. De uitkomsten hiervan zijn nog niet bekend. Leges Op basis van artikel 229 van de Gemeentewet kunnen gemeenten rechten heffen ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten (genotsrechten). Onder deze genotsrechten vallen de rechten voor administratieve diensten, ook wel leges genoemd. Bekende leges zijn: de leges paspoorten, de leges rijbewijzen en de bouwgerelateerde leges. Per 1 januari 2010 is de Europese Dienstenrichtlijn (EDR) en per 1 oktober 2010 is de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) van kracht. Dit betekent dat een aantal vergunningen voor de kostendekkingsberekening zijn geclusterd. Deze wetswijzigingen hebben tot gevolg dat de tarieventabel is opgedeeld in drie titels, algemene dienstverlening, WABO en vergunningen vallend onder de EDR. Voor titels 1 en 2 geldt dat de opbrengsten per titel niet hoger mogen zijn dan de opbrengsten (maximaal 100% kostendekkend). Voor de leges van titel 3 geldt dat deze per hoofdstuk van die titel niet meer dan kostendekkend mogen zijn.


96

Gemeente Halderberge Baten en lasten leges In het onderstaande overzicht staan de verwachte baten en lasten van de legesverordening over 2014 vermeld. Daarbij zijn de verwachte baten en lasten onderverdeeld naar de titels in de tarieventabel. Lasten 2014

Baten 2014

1. Algemene dienstverlening

€ 1.061.000 1. Algemene dienstverlening

2. Omgevingsvergunningen

€ 983.000 2. Omgevingsvergunningen

3. Europese dienstenrichtlijn: Hoofdstuk Horeca Hoofdstuk Brandveiligheid Hoofdstuk Overig

Kostendekking € 553.000 52% € 777.000

79%

Hoofdstuk Horeca

€ 500

1%

Hoofdstuk Brandveiligheid

€ 200

4%

€ 18.000

58%

3. Europese dienstenrichtlijn: € 69.000 € 5.000 € 31.000

Hoofdstuk Overig

Algemene dienstverlening Binnen de titel Algemene dienstverlening is er sprake van een kostendekking van 52%. Het belangrijkste aandeel binnen deze titel zijn de reisdocumenten, ID kaarten en de rijbewijzen. De tarieven voor deze documenten zijn gelimiteerd. Hierdoor zijn er weinig tot geen mogelijkheden om de kostendekkendheid binnen deze titel te verhogen. Omgevingsvergunningen Binnen de titel Omgevingsvergunningen is voor het begrotingsjaar 2014 sprake van een kostendekking van 79%. De belangrijkste baten binnen deze titel zijn de leges voor de omgevingsvergunningen € 722.000 en de leges voor de procedures Ruimtelijke Ordening € 55.000. Op basis van de verwachte kosten, de doorberekende uren en raming van de leges is de kostendekkendheid berekend. Het verloop van het aantal vergunningen en de leges (op basis van de bouwsom) fluctueren jaarlijks. Bij de kostentoerekening aan het onderdeel omgevingsvergunningen is aansluiting gezocht bij het VNG-model “Kostenonderbouwingleges omgevingsvergunning”. Dit model geeft, mede op basis van de laatste jurisprudentie, aan welke kosten wel en niet mogen worden toegerekend aan de leges omgevingsvergunningen. Hierbij mogen alleen kosten worden toegerekend die direct gerelateerd zijn aan de activiteiten die gedaan moeten worden om de betreffende dienst te leveren of taak uit te voeren. De indirecte kosten mogen niet toegerekend worden, omdat deze meer gerelateerd zijn aan het algemeen belang. Hieronder worden verstaan de beleidsvoorbereiding, handhaving, controle en toezicht alsmede inspraakbezwaar- en beroepsprocedures. Dit zijn activiteiten die de gemeente “in het algemeen belang” als taak heeft. Deze mogen niet worden doorberekend in de leges. Verder mag ook alleen de informatievoorziening toegerekend, voor zover het informatievoorziening is over een specifieke aanvraag. Daarnaast is op basis van het handhavingsbeleid het accent verschoven van vergunningverlening naar handhaving, waarvan enkel de kosten van handhaving/controle in het kader van de vergunningverlening doorberekend mogen worden. De overige handhaving is van algemeen belang en mag niet aan de leges worden toegerekend. Het bovenstaande leidt er toe dat de kosten die aan de omgevingsvergunning worden toegerekend verminderd zijn. Europese dienstenrichtlijn Binnen de titel Europese dienstenrichtlijn is de kostendekkingsgraad beperkt. Binnen deze titel vallen de diverse APV vergunningen en vergunningen op basis van de Drank- en horecawet en de brandbeveiligingsverordening. Kwijtscheldingsbeleid Indien een belastingplichtige niet of over te weinig financiële middelen beschikt om de belastingaanslag te voldoen, kan de belastingplichtige onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor kwijtschelding. De gemeente Halderberge hanteert sinds 2007 een kwijtscheldingspercentage van 100%. Concreet betekent dit dat belastingplichtigen die een minimuminkomen hebben (volgens bijstandsnorm) of lager in aanmerking komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. Belastingplichtigen kunnen alleen kwijtschelding aanvragen voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Voor de overige heffingen kunnen belastingplichtigen geen verzoek doen tot kwijtschelding. Voor het jaar 2014 wordt een bedrag van € 140.000 aan kwijtschelding geraamd.


97

Gemeente Halderberge Belastingverordeningen De belastingverordeningen die een uitwerking zijn van de uitgangspunten en tarieven, zoals deze in de programmabegroting 2014 zijn opgenomen, worden in de raadsvergadering van december aan de gemeenteraad voorgelegd. In voorgaande jaren werd een deel van de verordeningen echter gelijk met de programmabegroting vastgesteld. De OZB verordening komt altijd pas in december, om de laatste waardeontwikkeling mee te nemen voor de bepaling van het tarief. Daarnaast zullen nu ook de afvalstoffenheffing en de rioolheffing in december pas worden behandeld door het nieuwe GRP en de invoering van Diftar. Hiermee komen de belangrijkste drie verordeningen die ook samen de lokale lastendruk vormen niet met de begroting, maar in december in de gemeenteraad. Gezien de behandeling van de drie belangrijkste verordeningen in december en nog verder uit te werken onderdelen in andere verordeningen, worden alle belastingverordeningen in één keer in december te behandeld en dit niet te verdeeld over 2 raadsvergaderingen. Lastendruk Door bovengenoemde tarieven is ziet de lastendruk voor de burger (onderverdeeld naar één- en meerpersoonshuishoudens) er als volgt uit. Overzicht lastendruk Meerpersoons

Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishoudens Rioolheffing 101-170 m3/meerpersoonshuish. OZB eigenaar

Lastendruk 2013

lastendruk 2014

€ 284,10 € 185,80 € 208,02

€ 281,75 € 199,27 € 226,42

Stijging/ daling -0,99% 7,25% 8,82%

€ 469,90 € 481,02 2,37% Totaal lastendruk meerpersoonshuishouden met huurwoning¹ € 677,92 € 707,44 4,35% Totaal lastendruk meerpersoonshuishouden eigen woning¹ ¹ Bij de berekening van de lastendruk per gezin is uitgegaan van een woning met een WOZ-waarde van € 212.000 Overzicht lastendruk Eenpersoons

Lastendruk 2013

lastendruk 2014

Stijging/ daling

Afvalstoffenheffing eenpersoonshuishoudens Rioolheffing 101-170 m3/eenpersoonshuish. OZB eigenaar

€ 213,00 € 139,40 € 208,02

€ 211,31 € 149,45 € 226,42

-0,99% 7,21% 8,82%

Totaal lastendruk eenpersoonshuishouden met huurwoning¹ Totaal lastendruk eenpersoonshuishouden eigen woning¹

€ 352,40

€ 360,76

2,37%

€ 560,42

€ 587,18

4,78%

Voor mensen met een eigen woning stijgt de lastendruk met 4,35% tot 4,78%, afhankelijk van het soort huishouden. Voor mensen met een huurwoning stijgt in beide gevallen de lokale lastendruk met 2,37%. Hierbij mag er echter wel vanuit worden gegaan dat de extra OZB verhoging uiteindelijk in de huur wordt doorberekend door de verhuurder. De ontwikkeling van de lastendruk blijft binnen de in Zomernota 2013 opgenomen stijging van 5%. Zoals hiervoor is aangegeven zijn in de genoemde tarieven de mogelijke effecten van diftar en het nieuwe Verbreed Gemeentelijke Rioleringsplan nog niet meegenomen.


98


Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing Het doel van de paragraaf weerstandsvermogen is inzicht te geven in de ontwikkelingen die van invloed zijn op de financiële positie van de gemeente Halderberge. Het weerstandsvermogen is een indicator voor de financiële gezondheid van een gemeente en is te definiëren als de mate waarin de gemeente in staat is onverwachte tegenvallers c.q. risico’s op te vangen teneinde zijn taken voort te kunnen blijven zetten. Voor het weerstandsvermogen zijn de aanwezige weerstandscapaciteit en de risico’s van belang. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten, die onverwachts en substantieel zijn, te dekken zonder dat de begroting en het beleid aangepast hoeven te worden. De relevante risico’s voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet anderszins zijn te ondervangen. Het gaat hier uitsluitend om risico’s die (nog) niet voldoende hard en kwantificeerbaar zijn en waarvoor dus nog geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen wordt ook wel weergegeven als de verhouding tussen de benodigde weerstandscapaciteit (risicobedrag) en de beschikbare weerstandscapaciteit. In het vervolg van deze paragraaf worden de weerstandscapaciteit en de risico’s binnen de gemeente Halderberge nader uitgewerkt en toegelicht. Bij het opstellen van de paragraaf weerstandsvermogen is rekening gehouden met de kaders zoals vastgelegd in de Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2007 die is vastgesteld in de raadsvergadering van 20 december 2007. Enkele belangrijke kaders in de Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2007 hebben betrekking op de definitie van risico’s, voorkennis, gehanteerde ondergrens en overige uitsluitingen.

A.

Weerstandscapaciteit

De weerstandscapaciteit de volgende onderdelen: de algemene reserve; de algemene reserve grondbedrijf; de reserve Borchwerf II; de egalisatiereserve rente; het saldo van de jaarrekening (alleen jaarrekening); de vrij besteedbare bestemmingsreserves; de begrotingsruimte (alleen begroting); de onbenutte belastingcapaciteit; de stille reserves. Voor 2014 bedraagt de omvang van de genoemde onderdelen naar verwachting (stand per 1 januari 2014): Weerstandscapaciteit Algemene reserve Algemene reserve Grondbedrijf Reserve Borchwerf II Egalisatiereserve rente Begrotingsruimte Vrij besteedbare bestemmingsreserves Onbenutte belastingcapaciteit Stille reserves Totaal

Begroting 2014 9.070.000 298.000 800.000 1.000.000 78.000 0 2.700.000 p.m. 13.946.000

Hieronder worden de onderdelen van de weerstandscapaciteit kort toegelicht. Algemene reserve De algemene reserve bedraagt per 1 januari 2014 een bedrag van € 9.070.000. Hierbij is rekening gehouden met de versterking van de algemene reserve door het laten vrijvallen van een aantal investeringsreserves (€ 5 mln.) ten gunste van de algemene reserve, conform de zomernota 2013. Tevens wordt in deze programmabegroting 2014 het voorstel gedaan om de investeringsreserve school en sportzaal Bosschenhoofd (€ 937.000) vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve.


99

Gemeente Halderberge Algemene reserve Grondexploitaties De algemene reserve grondexploitatie dient als buffer om tegenvallers en risico’s in de grondexploitatie op te kunnen vangen. Per 1 januari 2014 bedraagt deze reserve € 298.000, op basis van het Meerjarenperspectief Grondexploitaties (Zomernota 2013). Door de forse afboekingen en gevormde voorzieningen bij de jaarrekening 2011 en 2012 is deze reserve nagenoeg uitgeput. Door afsluiting van plannen met een positief saldo kan de komende jaren de reserve worden versterkt. Reserve Borchwerf II Deze reserve dient ter dekking van de tegenvallers en risico’s van Borchwerf II en bedraagt per 1 januari 2014 € 800.000. Vrij besteedbare bestemmingsreserves De meeste bestemmingsreserves zijn niet vrij besteedbaar omdat, in het geval van egalisatiereserves en investeringsreserves, het aanspreken van deze reserves direct leidt tot budgettaire gevolgen. De overige bestemmingsreserves zijn gebonden aan een bestemming die door de raad is vastgesteld. Deze bestemming wordt jaarlijks gevolgd. Niet meer relevante bestemmingsreserves zijn of worden opgeheven en het saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk “Uiteenzetting financiële positie”. Begrotingsruimte Binnen de begroting 2014 is een post onvoorziene uitgaven opgenomen van € 50.000. Deze post maakt ook deel uit van de weerstandscapaciteit. Daarnaast bedraagt het begrotingssaldo 2014 € 28.000. Onbenutte belastingcapaciteit De ruimte, die gemeenten nog hebben om hun tarieven opwaarts bij te stellen, wordt aangeduid als de onbenutte belastingcapaciteit. Onroerend Zaak Belasting In de meicirculaire 2013 van het Gemeentefonds is een percentage opgenomen voor toelating tot artikel 12 van de Financiële verhoudingswet. Dit percentage bedraagt 0,1651% van de totale WOZ waarde voor het jaar 2014. Dit percentage kan gezien worden als het maximale tarief voor de gemeentelijke OZB. Indien dit tarief wordt berekend over de verwachte WOZ waarden per 1 januari 2013 is de maximale opbrengst € 7.620.000. In de begroting 2014 is de OZB opbrengst geraamd op € 5.590.000. Het verschil van € 2.030.000 kan worden aangeduid als de onbenutte belastingcapaciteit binnen de OZB voor de gemeente Halderberge. De termijn waarin deze belastingcapaciteit kan worden gerealiseerd is mede afhankelijk van de macronorm van de OZB. Dat betekent dat in 2014 voor alle gemeenten samen de opbrengst van de onroerende zaakbelasting (OZB) 2,45% meer mag zijn dan in 2013. De macronorm is wel onderwerp van discussie. In het bestuurlijk overleg financiële verhoudingen van 22 mei is de macronorm OZB besproken. Er is onder meer afgesproken dat de systematiek van de macronorm geëvalueerd wordt. Naar verwachting wordt in het voorjaar 2014 uitsluitsel gegeven over de uitkomsten van de evaluatie macronorm als instrument om de lokale lasten beheersbaar te houden. Rioolrechten en afvalstoffenheffing De rioolrechten en afvalstoffenheffing zijn in principe 100% kostendekkend in de begroting opgenomen. Bij de berekening van de kosten is uitgegaan van de kosten exclusief BTW. Bij de invoering van het BTW Compensatiefonds per 1 januari 2003 is de mogelijkheid geboden ook de BTW mee te nemen in de tarieven van de rioolrechten en de afvalstoffenheffing. De gemeente Halderberge heeft destijds besloten de BTW niet mee te nemen in de tarieven. Voor de rioolheffing is bij de zomernota 2013 besloten om de BTW binnen de rioolheffing wel door te berekenen in de rioolheffing vanaf 2014. Hiermee is deze onbenutte belastingcapaciteit ingezet. Binnen de afvalstoffenheffing en is er nog wel een deel onbenutte belastingcapaciteit van € 673.000. In 2014 bedraagt de onbenutte belastingcapaciteit in totaliteit € 2.703.000 (€ 673.000 + € 2.030.000).


100

Gemeente Halderberge Stille reserves Een stille reserve is het verschil tussen de boekwaarde en de verwachte verkoopprijs van een actief met een economisch nut die snel te verkopen is, of waarvoor expliciet al een besluit tot verkoop is genomen. Stille reserves zijn over het algemeen lastig in te zetten (slecht verkoopbaar etc). Stille reserves zullen vaak pas in het laatste stadium kunnen worden ingezet ter dekking van risico’s. In de Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2007 is dan ook opgenomen dat bij de bepaling van de hoogte van de weerstandscapaciteit geen rekening wordt gehouden met de stille reserves.

B.

Risico’s

Inleiding Op 20 december 2007 is door de gemeenteraad de Nota Weerstandsvermogen en risicomanagement 2007 opgesteld. Op basis van de hierin opgenomen kaders heeft de inventarisatie van de risico’s plaatsgevonden. Hierbij wordt opgemerkt dat, hoewel uiterst zorgvuldig is getracht alle relevante risico’s (groter dan € 50.000) in beeld te brengen, het kan voorkomen dat een mogelijk risico niet is opgenomen. Het risicomanagement van de gemeente is een dynamisch proces en voortschrijdend inzicht zorgt voor een steeds vollediger beeld. In verband met de leesbaarheid is ervoor gekozen de aanwezige risico’s per programma weer te geven en de vijf (financieel gezien) grootste risico’s nader toe te lichten. Bij de inventarisatie van de risico’s wordt het maximale risico en het minimale risico geïnventariseerd. Hiernaast wordt rekening gehouden met eventueel aanwezige financiële dekkingsmogelijkheden (zoals voorzieningen). Vervolgens wordt het “schadebedrag” berekend op basis van de kans en hoogte van het risico. Op basis van de zogenaamde spaarmethode (voortschrijdende berekening van het te verwachten bedrag voor de komende 10 jaar) wordt in onderstaande tabel de gekwantificeerde risico’s weergegeven.


101

Gemeente Halderberge Programma / risico

Kwantificering van risico’s

Bestuur en dienstverlening Aansprakelijkheidsstelling

330.000 330.000

Openbare orde en veiligheid

0

Openbare ruimte

825.000

Wateroverlast

275.000

Vorst en dooischade

550.000

Maatschappelijke ondersteuning en welzijn

3.412.000

Tekort I-deel WWB

529.000

WMO: open eind regeling

550.000

Faillissement / tekort welzijnsinstelling

28.000

Bijdrage tekort Werkvoozieningschap

2.305.000

Ruimte en economie

5.759.000

Opbrengst bouwleges

740.000

Borchwerf II

544.000

Risico's grondexploitatie bijstelling woningbouwprogramma

4.475.000

Onderwijs en jeugd Faillissement openbaar onderwijs

14.000 14.000

Algemene dekkingsmiddelen

3.761.000

Herverdelingseffecten algemene uitkering/decentralisaties

2.111.000

Gevolgen aanvullende rijksbezuinigingen algemene uitkering

1.375.000

Dividenduitkering BNG

275.000

Algemene en overige risico’s CAO en andere loonontwikkelingen

2.173.000 1.100.000

Personeelskosten

179.000

Werkloosheidsuitkering ambtenaren

481.000

Wachtgeld wethouders

413.000

Totaal


16.274.000

102

Gemeente Halderberge Hieronder worden op basis van bovenstaand overzicht de vijf grootste risico’s kort toegelicht. Nr. Naam risico 1Risico's grondexploitatie bijstelling woningbouwprogramma 2Bijdrage tekort Werkvoorzieningsschap 3Algemene uitkering Herverdeling/decentralisaties 4Algemene uitkering rijksbezuinigingen 5CAO en andere loonontwikkelingen

Inschatting risico (bedrag/kans/risico) 4.475.000 2.305.000 2.111.000 1.375.000 1.100.000

1. Risico’s grondexploitatie Op basis van de bijstelling van het woningbouwprogramma is bij de jaarrekening 2012 voor een bedrag van € 11 mln. afgewaardeerd en voorzieningen gevormd. Door de gevormde verliesvoorzieningen en de afwaarderingen is een fors deel van het risico binnen de grondexploitaties ondervangen. Echter aanvullende verliesvoorzieningen en afwaarderingen kunnen nog nodig zijn op basis van onderstaande risico’s. •

•

• •

De gehanteerde gemiddelde verkoopprijs binnen de exploitatieberekeningen is verlaagd van € 240 naar € 220. Bij de verdere uitwerking van de grondexploitaties wordt vervolgens gewerkt met gedifferentieerde prijzen te werken, mede afhankelijk van de soort bebouwing en de kern. Dit kan leiden tot andere opbrengsten dan waar nu in de exploitatieberekeningen is uitgegaan. Ook de ontwikkelingen in de markt, zoals verder dalende huizenprijzen, kunnen van invloed zijn op de grondprijs. Er is gekozen voor een meer gespreide fasering, mede gezien de situatie op de woningmarkt en de herziene woningbouw- en bevolkingsprognoses. Door een verdere verslechtering of traag herstel van de woningmarkt zou deze fasering nog meer uitgespreid kunnen worden. Hierdoor zullen de rentelasten verder stijgen. Inmiddels zijn de gesprekken met de verschillende partners nagenoeg afgerond. Dit geeft geen grote verschillen met de bijstelling van de grondexploitaties uit de jaarrekening 2012. De boekwaarde van ruim € 3 mln. binnen het project St. Anna geeft echter nog wel een onzekerheid en risico. De reserve bovenwijkse voorzieningen is voor 50% kostendrager voor de dekking van de rondweg. De voeding van deze reserve is echter afhankelijk van de te realiseren woningen binnen de verschillende grondexploitaties. Zoals hierboven aangegeven, kan door verdere verslechtering of traag herstel van de woningmarkt, een risico ontstaan. Vooralsnog wordt voor de jaren 2014 – 2016 hier een risico van € 250.000 per jaar voor ingeschat.

Op basis van bovenstaande risico’s is het totale risicobedrag als onderdeel van het weerstandsvermogen ingeschat op € 4.475.000. 2. Bijdrage tekort Werkvoorzieningsschap Op 15 maart 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met de herstructurering van de Wet sociale werkvoorziening voor de periode 2012 tot en met 2018. Dit is in de programmabegroting 2013 en 2014 als aanvullende bijdrage aan het WVS opgenomen. Ten tijde van het opstellen van de begroting heeft het WVS de concept begroting 2014 aan de gemeenten voorgelegd. Deze begroting 2014 geeft een extra structureel tekort op het beschikbare bedrag in de begroting van € 250.000 in 2014. Dit jaarlijkse tekort loop op basis van de concept begroting 2014 van het WVS op tot € 350.000 in 2015, € 425.000 in 2016 en ruim € 500.000 in 2017. Het Algemeen Bestuur neemt echter pas een besluit omtrent de definitieve vaststelling in december 2013, nadat alle deelnemende gemeenten hun zienswijze hebben uitgebracht. Deze onzekerheid is als risico opgenomen in deze paragraaf. 3. Algemene uitkering Gemeentefonds: Herverdeling en decentralisaties In de zomernota 2013 is er voor de mogelijke negatieve financiële gevolgen verbonden aan de decentralisaties (inclusief de herijking van het verdeelsysteem van het Gemeentefonds) vanaf 2015 een bedrag opgenomen van ca. € 500.000. In de begroting 2014 wordt voorgesteld, gelet op de krappe budgettaire situatie, het uitgangspunt te hanteren dat de rijksmiddelen toereikend (lees: taakstellend) dienen te zijn.


103

Gemeente Halderberge Het verdeelsysteem van de algemene uitkering wordt herijkt. Het kabinet heeft het voornemen het nieuwe (herijkte) verdeelsysteem in 2015 inwerking te laten treden, gelijk met de invoering van de decentralisaties. Een herijking van het verdeelsysteem brengt herverdeeleffecten tussen gemeenten met zich mee. Het maximale (negatieve) herverdeeleffect in een jaar voor een gemeente bedraagt € 15 per inwoner. Het risico dat de rijksmiddelen niet toereikend zijn gecombineerd met de mogelijk negatieve herverdeeleffecten verbonden aan de herijking van het verdeelsysteem schatten wij vooralsnog in op € 15 per inwoner ofwel € 440.000, zijnde het maximale herverdeeleffect in een jaar. Verder is in de begroting 2014 vooruitlopend op de septembercirculaire de WMO integratieuitkering nominaal geindexeerd. Dit geeft risico van zo’n € 50.000 in 2014. 4. Algemene uitkering Gemeentefonds: Rijksbezuingingen Het kabinet heeft voor de zomer bekend gemaakt dat het de aanbeveling van de Europese Commissie volgt om in 2014 een (structureel) bedrag van € 6 miljard te bezuinigingen teneinde het verwachte begrotingstekort (EMUtekort) in 2014 onder de 3% van het BBP te brengen. Aanvankelijk zou het kabinet pas in augustus een besluit nemen over eventueel aanvullende bezuinigingsmaatregelen (conform de afspraken van het Sociaal Akkoord of Oranje-akkoord). De minister van Financiën geeft in de Hooflijnenbrief van 19 juni 2013 aan dat het economisch beeld in 2013 is verslechtert ten opzichte van de raming in het voorjaar (lees: Centraal Economisch Plan 2013). In de juniraming 2013 komt het Centraal Plan Bureau uit op een EMU-tekort van 3,5% van het BBP (Bruto Binnenlands Product) voor 2013 en een EMU-tekort van 3,7% van het BBP voor 2014. Hiermee voldoet Nederland in 2014 niet aan de afgesproken maximale tekortnorm van 3% van het BBP. De minister geeft in zijn brief aan dat het aanvullende pakket van bezuinigingsmaatregelen een structureel karakter krijgt. Hij geeft aan dat het zogeheten 1 maart pakket het startpunt vormt voor het pakket van bezuinigingsmaatregelen. In het 1 maart pakket - met een bezuinigingsomvang van € 4,3 miljard - was een neerwaartse mutatie van het Gemeentefonds en het Provinciefonds tezamen voorzien van ca. € 200 miljoen. Haute Equipe gaf destijds aan dat de neerwaartse bijstelling van het Gemeentefonds - bij benadering - zou uitkomen op een daling van de uitkeringsfactor van 14 à 15 punten, hetgeen voor onze gemeente zou resulteren in een neerwaartse bijstelling van de algemene uitkering van ca. -/- € 250.000. Deze neerwaarts bijstelling wordt onder meer veroorzaakt door de volgende kabinetsmaatregelen van het 1 maart pakket: nullijn lonen collectieve sector en geen prijsbijstelling. In de begroting 2014 is rekening gehouden met een structureel lagere algemene uitkering uit het Gemeentefonds van € 250.000. Dit bedrag is gebaseerd op het 1 maart pakket. Aangezien de bezuinigingsomvang groter is (€ 6 miljard i.p.v. € 4,3 miljard) kan de neerwaartse bijstelling van het Gemeentefonds hoger gaan uitvallen. Wij schatten het risico dat algemene uitkering uit het Gemeentefonds structureel nog lager uitvalt op maximaal € 250.000. 5. CAO en andere loonontwikkelingen In de begroting 2014 wordt voorgesteld - in navolging van de kabinetsplannen – er van uit te gaan dat de lonen voor gemeente-ambtenaren niet zullen stijgen (indexatie van 0%). Het is echter niet zeker of de nieuwe CAO voor gemeente-ambtenaren geen loonstijging zal bevatten. Daarnaast bestaat het risico dat de tijdelijke verhoging van de pensioenpremies in 2013 structureel wordt. Het risico van een te lage inschatting van de lonen en pensioenpremies wordt ingeschat op € 200.000 per jaar.

C.

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat de normale bedrijfsvoering wordt aangetast. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit (de middelen waarover de gemeente kan beschikken om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken) en de benodigde weerstandscapaciteit (de risico’s waarvoor geen voorzieningen of verzekeringen zijn afgesloten). Deze relatie kan op een eenvoudige wijze in de volgende vergelijking worden weergegeven;

Ratio weerstandsvermogen =

Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit (risico’s)

De ratio weerstandsvermogen bij de begroting 2014 is berekend op 13.946.000 / 16.274.000 = 0,86


104

Gemeente Halderberge In de nota weerstandsvermogen 2007 is de ratio als volgt gecategoriseerd. Situatie A B C D E

Ratio weerstandsvermogen X > 2,0 1,5 < X < 2,0 1,0 < X < 1,5 0,5 < X < 1,0 X < 0,5

Betekenis weerstandsvermogen Hoog Ruim voldoende Voldoende Onvoldoende Ruim onvoldoende

Het weerstandsvermogen is op basis van de berekende ratio van 0,86 te categoriseren als onvoldoende (situatie D). De ratio van 0,86 is nagenoeg gelijk aan de waarde van 0,87 bij de zomernota 2013. Door het vrijvallen van de investeringsreserves ten gunste van de algemene reserve is ten opzichte van de jaarrekening 2012 (ratio 0,53) het weerstandsvermogen behoorlijk verbeterd. Eind 2013 en in de eerste helft van 2014 zal met name over de risico’s van de algemene uitkering (rijksbezuinigingen en herverdeling) en het WVS meer duidelijkheid komen. Een en ander zal ook weer input zijn voor de zomernota 2014, met daarin de kaders voor de begroting 2015. Op basis van het voorzichtigheidsprincipe in de reservepositie en de berekening van het weerstandsvermogen nog geen rekening gehouden is met mogelijke incidentele inkomsten in de toekomst. Deze incidentele inkomsten zouden, zodra deze ontstaan, toegevoegd kunnen worden aan de algemene reserve. De volgende inkomsten kunnen in de komende jaren worden verwacht. • Winstuitkering Borchwerf • Herfinanciering Brabant Water • Resultaten winstgevende plannen grondexploitaties • Verkoopopbrengsten van gemeentelijke panden Deze verwachte inkomsten kunnen de komende jaren bijdragen aan het op peil brengen van het weerstandsvermogen.


105



106


Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen De gemeente Halderberge heeft 7.524 hectare aan openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten, zoals wonen, werken en recreëren, vinden binnen deze openbare ruimte plaats. Daarvoor zijn kapitaalgoederen vereist zoals wegen, riolering, openbaar groen, verlichting, gebouwen enz. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de (jaarlijkse) lasten. Het beleid van de gemeente Halderberge voor het onderhoud van kapitaalgoederen is voor een belangrijk deel vastgelegd in nota’s, te weten: Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (vGRP 2010-2014) en een nog vast te stellen vGRP 2014-2019; Beleidsnota Wegbeheer (2011-2015); Beleidsplan Openbare Verlichting (2010-2015); Groenbeleidsvisie 2020; Landschapsbeleidsplan (2003-2013); Nota parkeerbeleid Halderberge; Parkeerstudie “pilots Halderberge”; Verkeersstructuurplan 2010-2015 Verkeersveiligheidsplan “Halderberge Veilig en Mobiel” 2009-2012; AVOI, vastgesteld in 2009; Uitvoeringsprogramma Water (UPW). Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2010-2014 Het verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (vGRP) is het resultaat van een planproces. Het vGRP omvat de doelen die aan de riolering worden gesteld, de maatregelen om deze doelen te bereiken en de daarvoor in te zetten middelen. Om het zorgproces voor de riolering gaande te houden heeft dit plan een geldigheidsduur van vijf jaar. De speerpunten van beleid worden ook in de programmabegroting vertaald. Naast het beleid en de taken op het gebied van riolering is ook de zorg en het beheer van het hemelwater en grondwater binnen dit plan betrokken. Het is de bedoeling om eind 2013 een vastgesteld nieuw vGRP 2014-2019 te hebben. Dit vGRP is binnen de Waterkring West opgesteld waarbij zoveel mogelijk gezamenlijke beleidsuitgangspunten voor de samenwerkende gemeenten en het waterschap worden gehanteerd. Naast het reguliere beheer van het rioleringsysteem is het zogenaamde hydraulisch functioneren van de riolering het voornaamste speerpunt van beleid. Naast milieudoelstellingen wordt hiermee beoogd de wateroverlast op te lossen en het aangesloten verhard oppervlak te verminderen. In het Investeringsprogramma zijn voor 2014 de volgende investeringen opgenomen:

Vervangen vrijverval riolering/verbeteren hydr. functioneren Maatregelen Bovendonksestraat Hoeven fase 3 Aanschaf beheerpakket riolering Kansen voor extra waterberging bij inbreidingslocaties Waterberging Sportpark Hoeven Waterberging Sportpark Oud Gastel

(€ (€ (€ (€ (€ (€

322.000) 500.000) 100.000) 50.000) 230.000) 420.000)

Van het Investeringsprogramma 2012/2013 zullen de volgende kredieten in 2013 verder uitgewerkt worden en in 2014 worden uitgevoerd: Maatregelen Bovendonksestraat Hoeven fase 1 (€ 1.000.000) Maatregelen Bovendonksestraat Hoeven fase 2 (€ 1.000.000) Maatregelen Margrietstraat Bosschenhoofd (€ 500.000) Maatregelen Kern Noord Oudenbosch (€ 750.000) Naast de bestaande taken op het gebied van riolering wordt ook uitvoering gegeven aan de verbreding van de zorgplicht. De gemeente heeft een verantwoordelijkheid op het gebied van de zorgplicht voor hemelwater en grondwater. In dit kader zal er een hemelwaterstructuurplan worden opgesteld.


107

Gemeente Halderberge Beleidsnota Wegbeheer 2011 - 2015 In de zomer van 2013 zijn de laatste wegeninspecties uitgevoerd. Naar aanleiding van deze bevindingen wordt de doelstelling en de prioriteitsstelling, welke door het college in 2011 is vastgesteld, verder meegenomen in het opstellen van de vijfjarenplanning voor 2014 en verder. Het college heeft ervoor gekozen de wegen te onderhouden naar functie en kwaliteit, waar o.a. wegen in het centrum, doorgaande routes en recreatieroutes hogere prioriteit krijgen. Er wordt niet extra geïnvesteerd op trottoirs en fietspaden. De doelstelling om het achterstallig onderhoud weg te werken wordt niet gehaald, echter het oplopen van het achterstallig onderhoud blijkt, uit de gegevens van de laatste wegeninspectie, tot stilstand te zijn gekomen. Het achterstallig onderhoud is t.o.v. 2011 niet teruggelopen, maar ook niet verder opgelopen. Het benodigde budget is echter nog steeds hoger dan het beschikbare budget. Voor de komende jaren geeft dit een verhoogd risico voor het alsnog verder oplopen van het achterstallig onderhoud naar € 2.500.000 in 2015 zoals ook in 2011 als prognose is beschreven in de beleidsnotitie. Op het Investeringsprogramma 2014 en volgende jaren zijn middelen voor de reconstructie van wegen opgenomen, omdat regulier onderhoud niet meer mogelijk is. Deze wegen worden volledig opnieuw opgebouwd en gereconstrueerd. De schadebeelden van deze wegen zijn zo intens dat de fundering en in sommige gevallen ook de ondergrond moet worden vervangen. Eind 2013/begin 2014 worden naar aanleiding van de laatste inspecties de reconstructies aan de betreffende wegen verder voorbereidt. Openbaar Groen Uitgangspunt is dat het te behalen onderhoudsniveau van het openbaar groen in 2014 zo veel als mogelijk gelijk is aan het onderhoudsniveau van 2013. Daarbij rekening houdend met de besparing in 2014 van € 20.000 op openbaar groen. Een besparing die wordt gerealiseerd door het plaatsen van bloembakken te beëindigen of eventueel uit te besteden en, door voorzetting van hetgeen in 2013 is opgestart, de omvorming/ vereenvoudiging/ versobering van het openbaar groen. Een en ander passend in de eind 2012 vastgestelde Groenbeleidsvisie. De Groenbeleidsvisie 2020 is een op hoofdlijnen beschreven groenbeleid, dat inzicht geeft in de uitgangspunten en doelstellingen voor de inrichting en het beheer van het openbaar groen binnen de bebouwde kom. Deze nota dient als leidraad en toetsingskader voor de dagelijkse werkzaamheden, onderhoudsbestekken en (her)inrichtingsplannen voor het openbaar groen binnen de bebouwde kom. Het beheer van het openbaar groen buiten de bebouwde kom, waaronder de bossen, is gebaseerd op de visie verwoord in het landschapsbeleidsplan. Een landschapsbeleidsplan dat dient als kaderplan, voor een duurzame instandhouding, ontwikkeling c.q. versterking van de landschappelijke elementen in het buitengebied van de gemeente Halderberge. Na vaststelling van het plan van aanpak zal naar verwachting in de loop van 2014 worden gestart met het actualiseren van het landschapsbeleidsplan “Samen voor Groen” (2003-2013). Beleidsplan Openbare Verlichting 2010-2015 Het beleidsplan 2010-2015, onderdeel beleid, beschrijft 4 onderhoudsniveaus. Gekozen is voor de meest sobere variant waarin ingezet wordt op het sober onderhoud van het bestaande verlichtingsareaal, waarbij de technische levensduur van materiaal geen uitgangspunt meer is. Uitbreiding is alleen voorzien in nieuw te ontwikkelen stedelijk gebied. Er is in het budget, opgenomen in de exploitatiebegroting, financieel geen ruimte om het bestaande verlichtingsnet uit te breiden in bestaande onverlichte wegen, bijvoorbeeld de schoolroutes tussen de kernen. Er staan de komende jaren nauwelijks tot geen investeringen in duurzame LED- verlichting in de planning. Het bestaande areaal aan lampen, lichtmasten en armaturen wordt vervangen, niet nadat de technische levensduur is overschreden, maar na uitval. Hiervoor worden extra inspecties uitgevoerd. Naar verwachting zal het achterstallig onderhoud de komende jaren derhalve oplopen. In mei 2013 heeft er een evaluatie plaatsgevonden over de consequenties van de politieke besluitvorming in 2010. Deze evaluatie is ook besproken in het college en verder opgenomen met de raad. Een van de belangrijkste conclusies was dat meer dan 50% van de armaturen in 2020 moeten worden vervangen en/of al vervangen zijn. Tot 2020 zal er dan ook aanzienlijk moeten worden geïnvesteerd. Voor 2014 is nu aan de orde om de uitvalpercentages in 2012 en 2013 door inspecties verder te toetsen en daar waar mogelijk de vervangingen ook verder door te voren. Een en ander binnen de reguliere budgetten. Eind 2014, begin 2015 zal de raad verder worden geadviseerd over de te nemen stappen. Waterhuishouding Uitvoeringsprogramma Water Zoals ook de vorige jaren het geval was zal het Uitvoeringsprogramma Water geactualiseerd worden. De in dit plan genoemde maatregelen zullen in samenspraak met het waterschap uitgevoerd worden


108

Gemeente Halderberge Bruggen en duikers Begin 2012 zijn alle civieltechnische kunstwerken, zoals bruggen en duikers ook wel worden genoemd weer geïnventariseerd een geïnspecteerd. Uit dit rapport zijn een aantal bevindingen omgezet in aanvullende onderhoudswerkzaamheden aan met name een tweetal houten bruggetjes. Ook zijn er een tweetal bruggen gemeten op het maximum aantal aslasten ,namelijk de brug bij de Eerste Molenweg/Poldersdijk en de brug tussen de Standdaarbuitensedijk en de St. Antoinedijk. Hier zijn geen aanvullende beperkingen uit voorgekomen. De rapportage zal eind 2013 verder aan het college worden voorgelegd. In 2014 zal er nader worden onderzocht waar de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden dienen te worden uitgevoerd, hoe dit kan worden ondergebracht in het beschikbare budget en welke consequenties dit heeft voor de hoogte van het budget in relatie tot het nodige onderhoud. Gebouwen Voor alle gemeentelijke gebouwen is een MeerjarenOnderhoudsPlan (hierna: MOP) 2010-2019 opgesteld door de firma Asset. Deze planning wordt om de 5 jaar herijkt. De gebouwen worden bezocht en de plannen worden bijgestuurd voor zover noodzakelijk. Door een periode van 5 jaar aan te houden, sluit het MOP goed aan op het uit te voeren onderhoud en wordt voorkomen dat er achterstallig onderhoud aan gebouwen ontstaat. Ter dekking van de onderhoudskosten is een voorziening onderhoud gemeente-eigendommen gevormd, waarin jaarlijks een storting plaatsvindt. Deze storting wordt bepaald door het gemiddelde van de totaal benodigde onderhoudsbudgetten over 10 jaar te berekenen. Budgetten begroting 2014 – 2017 In het hierna opgenomen overzicht is het verloop van de onderhoudskosten van de kapitaalgoederen weergegeven. Deze kostenontwikkeling is opgenomen in de meerjarenbegroting 2014-2017. Omschrijving Wegbeheer Openbare verlichting

2014

2015

2016

2017

1.097.270 1.122.001 1.161.368 1.175.968 226.246

259.938

265.137

270.439

94.116

95.998

97.918

99.876

Openbaar groen

754.041

759.527

765.098

779.701

Gebouwen*

274.000

274.000

274.000

274.000

Riolering

543.693

548.761

553.929

559.200

Waterkering en afwatering

Totalen

2.989.366 3.060.225 3.117.450 3.159.184

* Dit betreft de jaarlijkse storting in voorziening. De werkelijke kosten worden jaarlijkse rechtstreeks ten laste gebracht van deze voorziening.


109



110


Paragraaf financiering De paragraaf Financiering geeft aan hoe invulling is gegeven aan het treasurybeleid van de gemeente Halderberge, zoals dat is vastgelegd in het treasurystatuut. In deze paragraaf wordt ingegaan op de financieringsbehoefte in 2014, het risicobeheer, nader geconcretiseerd in de ruimte boven/onder de kasgeldlimiet en de ruimte boven/onder de renterisiconorm. Bovendien geven wij in deze paragraaf de mutaties in de portefeuille van verstrekte en opgenomen geldleningen weer. Het financierings- of treasurybeleid van de gemeente Halderberge is vastgelegd in het treasurystatuut. Dit is gebaseerd op de bepalingen in de Wet financiering decentrale overheden (kortweg Wet fido) die in 2001 van kracht is geworden. Het huidige Treasurystatuut dateert uit december 2009, toen een herziening nodig was als gevolg van een evaluatie van de Wet fido en een aanpassing van de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo). Sindsdien zijn er geen redenen geweest om het huidige statuut te herzien. Het treasurystatuut heeft de volgende doelstellingen: het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities; het beschermen van gemeentelijke vermogens- en (rente-)resultaten tegen ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s en liquiditeitsrisico’s; het minimaliseren van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities; het optimaliseren van de renteresultaten binnen de kaders van de Wet fido respectievelijk de limieten en de richtlijnen van het treasurystatuut. Rentevisie en ontwikkelingen (bron: BNG infodienst) De tarieven op de kapitaalmarkt zijn aanhoudend laag, al zijn de tarieven ten opzichte van een jaar geleden iets gestegen. Ter illustratie: eind augustus 2012 kon een lening van 10 jaar worden afgesloten tegen een rentetarief van zo’n 2% (augustus 2011 zo’n 2,9%). Momenteel (eind augustus 2013) bedraagt het tarief zo’n 2,3%. Andere looptijden laten een vergelijkbaar beeld zien, met dien verstande dat de hoogte van de fluctuaties afhangt van de duur van de lening. Op de geldmarkt zijn de tarieven verder gedaald. Ter illustratie: eind augustus 2012 bedroeg het rentetarief voor een eenjarige lening zo’n 0,7% (eind augustus 2011 zo’n 1,9%), terwijl die op dit momenteel (eind augustus 2013) 0,55% bedraagt. De lage rentetarieven voor op te nemen geldleningen resulteren ook in zeer lage vergoedingen voor uit te zetten middelen, zeker ook gezien de nieuwe situatie met betrekking tot het schatkistbankieren (zie verderop in de ze paragraaf). Aangezien de gemeente Halderberge doorgaans over weinig (tijdelijk) overtollige middelen de beschikking heeft, zullen de gevolgen beperkt zijn. Een voorspelling van de rente is zoals gebruikelijk erg lastig en houdt verband met de economische situatie. Analisten voorspellen op basis van een licht herstel van de economie dat de rentetarieven voor lange leningen wat zullen oplopen. De tarieven voor korte leningen blijven voorlopig naar verwachting nog laag. Opgenomen kortlopende en langlopende geldleningen De gemeente Halderberge kent diverse inkomstenbronnen om uitgaven te financieren. De belangrijkste inkomstenbronnen op een rij: uitkeringen uit het Gemeentefonds (algemene uitkering, integratie- en decentralisatie-uitkeringen); specifieke uitkeringen van het rijk en andere overheden (provincie); gemeentelijke heffingen (belastingen en retributies). Met deze zogeheten lopende (= jaarlijkse terugkerende) inkomsten kunnen niet alle uitgaven gedaan worden. De lopende inkomsten dienen in beginsel de lopende uitgaven te dekken. Omdat het tijdstip waarop de inkomsten worden ontvangen niet altijd gelijk loopt met het tijdstip waarop de uitgaven worden gedaan, ontstaat er behoefte aan financieringsmiddelen. Een andere oorzaak voor het ontstaan van financieringsbehoefte zijn (grote) investeringen en rente- en aflossingsverplichtingen van al opgenomen geldleningen. Kortlopende leningen Kortlopende leningen kunnen aangegaan worden tot het bedrag van de kasgeldlimiet. De hoogte daarvan staat verderop in deze paragraaf vermeld. Onder kortlopende leningen vallen ook de rekening courant saldi met de bank en de giro. Deze saldi laten over het algemeen een zeer schommelend verloop zien. In de begroting wordt een inschatting gegeven van de per 1 januari 2014 benodigde liquide middelen (financieringsbehoefte). Deze inschatting wordt berekend via de renteomslag en geeft de behoefte weer aan


111

Gemeente Halderberge externe financieringsmiddelen op die datum. Per 1 januari 2014 is dat een bedrag van zo’n € 10.505.000. De rentelasten hiervan bedragen € 315.000 (financieringstekort x 3 %). Dit bedrag is als rentelast in de begroting opgenomen. Langlopende geldleningen In onderstaand overzicht geven wij het verloop van de portefeuille aan langlopende opgenomen geldleningen weer. Hierbij is de eindstand van 2012 als uitgangspunt genomen, met inachtneming van alle bekende en nog te verwachten mutaties van 2014 (ten tijde van het opstellen van deze paragraaf).

Stand per 1-1-2014 Nieuwe leningen

Bedrag Gemiddeld leningen rentepercentage € 49.136.368 2,95% € pm

Aflossingen stand per 31-12-2014

€ €

6.044.498 43.091.870

2,94%

Van één lening met een saldo van € 326.722 per 1 januari 2014 kan in 2014 de rente worden herzien. De resterende looptijd hiervan is 5 jaar. Alle andere opgenomen leningen hebben een vaste rente die niet gewijzigd kan worden of waarvan herziening pas na 2014 mogelijk is. Van twee leningen wordt in 2014 de laatste termijn afgelost (samen € 363.445). Vooralsnog zijn er voor 2014 nog geen nieuwe opgenomen leningen ingepland. Met behulp van de renteomslag is bepaald hoe hoog de verwachte financieringsbehoefte is in 2014. De rentelasten hiervan, 3% over de verwachte financieringsbehoefte, zijn in de begroting meegenomen (zie kortlopende leningen). Uitzettingen en verstrekte geldleningen Uitzettingen (zowel kortlopend als langlopend) zijn alleen toegestaan als deze een prudent karakter hebben. Belangrijke doelen zijn daarbij het optimaliseren van het rendement op tijdelijk overtollige middelen en/of het dienen van de publieke taak. In het eerste geval gaat het over het algemeen om korte uitzettingen. In het tweede geval om langlopende geldleningen. Verstrekte langlopende geldleningen In het treasurystatuut staat vermeld dat de gemeente alleen leningen of garanties uit hoofde van de publieke taak mag verstrekken. Hoewel de verstrekking van een lening een bevoegdheid is van het college, wordt ter bewaking van de publieke taak ieder verzoek waarop het college positief wil besluiten, voorgelegd aan de raadsleden voor wensen en bedenkingen. Daarnaast was het in het verleden toegestaan om hypothecaire leningen te verstrekken aan het ambtelijk personeel. Momenteel (eind augustus 2013) lopen de volgende regelingen: o Startersleningen o Lening lokale omroep o Hypothecaire leningen ambtelijk personeel o Lening bedrijf op industrieterrein Borchwerf 2 Eind 2008 heeft het college besloten deel te nemen aan een regeling die voorziet in het verstrekken van stimuleringsleningen aan starters op de woningmarkt, de zgn. startersleningen. De regeling voorziet in een storting van een geldbedrag door de gemeente in een fonds dat wordt beheerd door de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting. Ook het rijk en de provincie dragen per 2013 weer bij aan dit fonds. Uit dit fonds worden tegen speciale voorwaarden leningen verstrekt aan starters op de woningmarkt. Sinds 2008 heeft de gemeente Halderberge viermaal een bedrag gestort in het fonds voor in totaal € 1.612.500. Medio 2013 bedroeg het nog beschikbare gemeentelijk aandeel in het fonds zo’n € 180.000. Het totaal van de verstrekte leningen ten laste van het gemeentelijk aandeel bedroeg medio 2013 zo’n € 1.500.000. Aan een lokale omroep is in 2012 een renteloze lening verstrekt van € 11.611 die het de omroep mogelijk maakt om nieuwe apparatuur aan te schaffen. Deze apparatuur maakt het onder andere mogelijk om raad- en commissievergaderingen uit te blijven zenden. De lening heeft een looptijd van 5 jaar. De restwaarde per 1 januari 2014 bedraagt € 9.499.


112

Gemeente Halderberge Het bedrag aan verstrekte hypothecaire geldleningen aan het ambtelijk personeel loopt langzaam af, aangezien er sinds 2003 geen nieuwe leningen meer mogen worden verstrekt. Gezien de looptijd van de leningen (maximaal 30 jaar) zal het nog een aantal jaren duren voordat alle leningen volledig zijn afgelost. Begin 2014 bedraagt het openstaande bedrag aan hypothecaire leningen naar verwachting nog zo’n € 840.148. Extra aflossingen en het uit dienst gaan van medewerkers kunnen dit bedrag beïnvloeden. Eind 2012 zijn aan een onderneming die zich heeft gevestigd op industrieterrein Borchwerf 2 twee hypothecaire leningen verstrekt. Deze leningen hebben een gezamenlijke waarde van 6,5 miljoen euro en een looptijd van maximaal twee jaar. Eind 2014 dienen deze leningen volledig te worden afgelost. Met het verstrekken van nieuwe leningen aan stichtingen, instellingen e.d. wordt zeer terughoudend omgegaan, aangezien dit niet tot de kerntaken van de gemeente behoort. Het verstrekken van hypotheken aan het eigen personeel van de gemeente is per 1 januari 2009 op grond van de aangepaste Wet fido niet meer toegestaan (en werd in de jaren daarvoor ook al niet meer gedaan). Kortlopende uitzettingen Het uitzetten van (tijdelijk) overtollige middelen van de gemeente mag alleen indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben. Daarnaast mag dit niet gericht zijn op het genereren van inkomsten door het lopen van overmatig risico. Hoewel er momenteel nog geen liquiditeitsplanning voor 2014 is opgesteld, heeft de ervaring geleerd dat er nauwelijks (tijdelijk) overtollige middelen kunnen worden uitgezet. Alleen indien er zich bij de grondexploitaties onverwachte situaties voordoen, kan dit voorkomen. Op dit moment zijn er geen aanwijzingen dat dit het geval zal zijn. Schatkistbankieren In het Begrotingsakkoord 2013 was afgesproken dat de decentrale overheden met ingang van 2013 verplicht zouden zijn hun tegoeden aan te houden bij het Rijk: schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Later is de invoering van het schatkistbankieren uitgesteld. Op 8 februari 2013 heeft het kabinet een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend voor wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). Dit wetsvoorstel verplicht alle decentrale overheden om hun overtollige middelen aan te houden in de schatkist. Op 4 juli 2013 heeft de Twee Kamer het wetsvoorstel aangenomen en doorgestuurd naar de Eerste Kamer. Behandeling van het voorstel vindt vanaf september 2013 plaats. Het is de bedoeling dat eind 2013 alle decentrale overheden meedoen met het schatkistbankieren. Het schatkistbankieren heeft een verlagend effect op de Nederlandse EMU-schuld, omdat bij de berekening van de EMU-schuld de onderlinge schuldverhouding tussen overheidslagen kan worden weggestreept. Een verlaging van de overheidsschuld - hoewel alleen rekenkundig c.q. optisch - acht het Rijk thans van belang in verband met de onrust op de financiële markten. Daarnaast verwacht het rijk dat het verplicht schatkistbankieren resulteert in een verdere risicoreductie (geld wegzetten bij het Rijk wordt geacht nagenoeg risicoloos te zijn). Het verplicht schatkistbankieren houdt voor de gemeente in dat ze een rekening courant rekening moeten aanhouden bij het Rijk. De gemeenten houden overigens hun betaalrekeningen (bijvoorbeeld de bankrekening bij de BNG). De saldi worden dagelijks verrekend tussen de betaalrekening en de rekening courant rekening bij het Rijk. De financiële gevolgen voor de gemeenten hangen vooral samen met de omvang van (tijdelijk) overtollige middelen die per gemeente kunnen verschillen. Voor alle decentrale overheden gezamenlijk wordt een gederfde rente-opbrengst van ca. € 135 miljoen verwacht. Daarnaast leidt de invoering van schatkistbankieren tot extra administratieve lasten. De verwachting is dat de financiële gevolgen voor de gemeente Halderberge beperkt zullen blijven, aangezien de gemeente over het algemeen geen financieringsoverschot heeft. Garanties In het verleden heeft de gemeente Halderberge vrij veel garanties verstrekt in het kader van de sociale woningbouw, sportverenigingen, stichtingen e.d. Sinds een aantal jaren hanteert de gemeente Halderberge een zeer terughoudend beleid ten aanzien van het verstrekken van gemeentegaranties. Het verstrekken van garanties is wel mogelijk, maar alleen tegen strenge voorwaarden. Ultimo 2012 stond de gemeente Halderberge borg voor zo’n 27,6 miljoen euro aan leningen van organisaties en instellingen uit de gemeente. Het grootste deel daarvan, zo’n 24,9 miljoen euro, heeft betrekking op leningen van woningstichtingen die dateren van voor de achtervangovereenkomst (zie hierna). Achtervangovereenkomsten nemen een aparte plaats in bij de verstrekte garanties. In het verleden zijn achtervangovereenkomsten aangegaan op het gebied van woningbouw met: • het waarborgfonds eigen woningen (WEW, overeenkomsten uit 1994 met heringedeelde gemeenten en in 1998 een wijzigingsovereenkomst met de gemeente Halderberge); • en het waarborgfonds sociale woningbouw (WSW, overeenkomst uit 2004).


113

Gemeente Halderberge In 2010 is de achtervangovereenkomst met het WEW gewijzigd, omdat het Rijk vanaf 1 januari 2011 voor 100% garant gaat staan voor nieuwe leningen. Voor bestaande leningen tot 1 januari 2011 blijft de gemeente voor 50% de achtervangpositie innemen. Sinds 2004 hebben drie woningbouwverenigingen gebruik gemaakt van de achtervangovereenkomst met het WSW om hun activiteiten binnen de gemeente Halderberge te financieren. Hieronder treft u een beknopt overzicht aan van het beroep wat op de achtervangovereenkomst wordt gedaan. In juli 2013 heeft het college een voorgenomen besluit genomen om de huidige ongelimiteerde achtervangovereenkomst met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw van 11 november 2004 te beëindigen en in plaats daarvan per lening te beoordelen of er een achtervangpositie ingenomen moet worden. Naar verwachting zal een definitief besluit daarover in het najaar van 2013 worden genomen.

Woningbouwstichting

Stand leningen per augustus 2013

Bernardus Wonen

€ 80.000.000 € 85.690.000

Woningstichting Geertruidenberg ZorgvoorWonen

€

Totaal

€ 169.690.000

4.000.000

Risicobeheer De Wet fido hanteert twee instrumenten die grenzen stellen aan het renterisico op korte financiering en lange financiering: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De kasgeldlimiet stelt grenzen aan de financiering op korte termijn, de renterisiconorm stelt grenzen aan de financiering op lange termijn. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de grens aan voor de financiering op korte termijn. Het doel van de kasgeldlimiet is het renterisico op korte financiering te beperken. Fluctuaties in de korte rente hebben namelijk een relatief grote invloed op de rentelasten. De kasgeldlimiet heeft betrekking op de financiering met een oorspronkelijke looptijd korter dan 1 jaar (korte financiering). De limiet wordt berekend door de totale begrotingslasten te vermenigvuldigen met een door het rijk vastgesteld percentage. De gemiddelde omvang van de netto vlottende schuld (= rekening courantsaldo plus uitgezette kortlopende geldleningen minus opgenomen kortlopende geldleningen) per kwartaal mag de kasgeldlimiet niet overschrijden. De gemeente is verplicht de toezichthouder (ic. de provincie Noord Brabant) te informeren als de kasgeldlimiet gedurende drie achtereenvolgende kwartalen wordt overschreden. Hierbij moet dan een plan worden ingediend om de overschrijding teniet te doen. Het rentepercentage van de kasgeldlimiet blijft in 2014 onveranderd ten opzichte van voorgaande jaren, nl. 8,5%. De berekening van de kasgeldlimiet voor 2014 is als volgt: Berekening kasgeldlimiet

Bedrag

Totale lasten volgens de begroting 2014 Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage

€ 59.176.997

Kasgeldlimiet 2014

8,5% € 5.030.045

Een overschrijding van de kasgeldlimiet wordt niet verwacht. Renterisiconorm De renterisiconorm stelt een grens aan de financiering op lange termijn. Het doel hiervan is om tot een zodanige opbouw van de leningenportefeuille te komen dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassing en herfinanciering van leningen wordt beperkt. Indien een leningenportefeuille gelijkmatig is opgebouwd, zal ook het renterisico over de vaste schuld in de tijd gelijkmatig zijn gespreid.


114

Gemeente Halderberge De renterisiconorm heeft betrekking op de financiering met een oorspronkelijke looptijd van 1 jaar of langer. De renterisiconorm wordt sinds 1 januari 2009 berekend door de totale begrotingslasten te vermenigvuldigen met een door het rijk in de Uitvoeringregeling financiering decentrale overheden vastgesteld percentage. Daarvoor was het een percentage over de boekwaarde van de vaste schuld. Het percentage is in 2014, evenals voorgaande jaren, 20%. Indien de jaarlijks te herfinancieren bedragen onder deze norm blijven, is er sprake van een beheerste en overzienbare situatie. In onderstaand overzicht staat de berekening vermeld van het renterisico op de vaste schuld, de berekening van de renterisiconorm en de toetsing van het renterisico aan de renterisiconorm. Berekening risico op de vaste schuld en de renterisiconorm.

Jaar T 2014

Jaar T + 1 2015

Jaar T + 2 2016

Jaar T + 3 2017

1 Renteherzieningen 2 Aflossingen

€ €

326.722 6.044.498

€ 5.686.560 € 5.492.294

€ 5.462.416

3 Renterisico (1+2)

€

6.371.220

€ 5.686.560 € 5.492.294

€ 5.462.416

4 Renterisiconorm

€ 11.835.399

€ 11.835.399 € 11.835.399 € 11.835.399

€ 5.464.179 € -

€ 6.148.839 € 6.343.105 € - € -

5a Ruimte onder renterisiconorm (4>3) 5b Overschrijding renterisiconorm (3>4) Renterisiconorm Berekening renterisiconorm 4a Begrotingstotaal jaar T 4b Percentage regeling

€ 6.372.983 € -

€ 11.835.399

€ 59.176.997 20%

Renterisiconorm (van alleen jaar T) 4 = 4a *4b/100

€ 11.835.399

Minimumbedrag

€

2.500.000

Zoals uit het overzicht is af te leiden bedraagt de renterisiconorm voor 2014 € 11.835.399. Het renterisico over de vaste schuld van de komende vier jaar wordt afgezet tegen de renterisiconorm van 2014. Zoals uit het overzicht blijkt, blijft de gemeente Halderberge onder de norm. Kasbeheer De gemeente Halderberge heeft in 2010 een financieringsovereenkomst met de BNG afgesloten ter vervanging van de dienstverleningsovereenkomst uit 2002. Deze financieringsovereenkomst houdt het volgende in: De BNG stelt een kredietarrangement in rekening courant ter beschikking aan de gemeente Halderberge. Dit kredietarrangement bedraagt € 6.000.000. Het rentetarief hiervan wordt bepaald door het rentetarief van de 1-maands Euribor vermeerderd met een opslag. Zowel in 2011 als 2012 bedroeg deze opslag 0,37%. Het percentage wordt jaarlijks voorafgaand aan het nieuwe jaar opnieuw bepaald; Het rentetarief voor de in rekening courant aangehouden tegoeden wordt eveneens bepaald door het rentetarief van de 1-maands Euribor verminderd met een afslag van 0,25%; Bij overschrijding van de kredietlimiet zal een excedentrente (=boeterente) van 5% in rekening worden gebracht over het bedrag van de overschrijding; De gemeente Halderberge dient het betalingsverkeer in overwegende mate via de bankrekening bij de BNG te verzorgen. In 2014 zullen de bepalingen uit de financieringsovereenkomst worden nagekomen. Er is vooralsnog geen reden om deze te herzien, al zal door de intrede van het schatkistbankieren de rentevergoeding voor aangehouden tegoeden minder relevant zijn.


115



116


Paragraaf bedrijfsvoering Visie op bedrijfsvoering De bedrijfsvoering is er op gericht dat de interne en externe processen zo efficiënt mogelijk verlopen en de missie van de gemeente mogelijk maakt: “De Dienstverlening staat voorop.” Halderberge streeft naar een bedrijfsvoering die: - Rechtmatig is, handelt volgens de geldende weten regelgeving; - Sober is, zorgt voor adequate uitvoering met doordachte, efficiënte middeleninzet; - In regie is, gestuurd en trefzeker de doelstellingen bereikt. Rechtmatig, sober en in regie ten behoeve van dienstverlening. Dat moet kenmerkend zijn voor alle onderdelen van bedrijfsvoering. Dat is veelomvattend. Want bedrijfsvoering is de sturing en beheersing van bedrijfsprocessen om onze beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren. Dan gaat het gaat zowel om primaire als ondersteunende processen. Primaire processen Zijn bijvoorbeeld het verlenen van een vergunning of het verstrekken van een uitkering, maar ook de ontwikkeling en de uitvoering van beleid. Ondersteunende processen Zijn de taken op het terrein van bijvoorbeeld personeel, informatisering en automatisering, juridische ondersteuning, financiën, huisvesting en communicatie. Sturing Is richting geven aan een organisatie om de beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren. Daarvoor moeten keuzes worden gemaakt en omgezet in plannen en acties. Dit vindt plaats via de lijnorganisatie en via programmasturing. Binnen de organisatie wordt gewerkt met 4 programma’s, te weten Dienstverlening, Decentralisaties, Leefbaarheid en Gebiedsontwikkeling. Binnen deze programma’s vindt een integrale afstemming plaats van projecten om het doel van het betreffende programma te halen. Bij dienstverlening spreken we van een snelle en efficiënte dienstverlening, bij decentralisaties van het leggen van dwarsverbanden tussen de nieuwe taken en verantwoordelijkheden op het gebied van Wmo/Awbz, de jeugdzorg en het domein van werk en inkomen, bij leefbaarheid van het aanjagen, stimuleren en verbinden van leefbaarheidsinitiatieven vanuit de eigen organisatie, lokale gemeenschap, de (sub) regio en samenwerkingsverbanden en bij gebiedsontwikkeling van een programmasturing op inhoud, proces en uitvoering van ruimtelijke projecten en ruimtelijke ambities in Halderberge. Beheersing Het treffen van maatregelen om te zorgen dat de uitvoering in overeenstemming is met de plannen. In deze paragraaf bedrijfsvoering komt een belangrijk deel van de bedrijfsvoering, met name de ondersteunende processen, aan de orde, te weten: informatievoorziening, automatisering, communicatie, personeel en organisatie, inkoop, arbeidsomstandigheden en interne controle. De onderlinge verbinding binnen de totale bedrijfsvoering blijft steeds noodzakelijk om resultaten te kunnen boeken. “Dienstverlening staat bij ons voorop” Burgers betrekken hun diensten en producten steeds meer via het internet. Het gemeentelijke dienstverleningsconcept past zich daaraan aan. Snelle en efficiënte dienstverlening vereist een andere manier van werken en een andere manier van benaderen van de interne en externe ‘klanten’. Dit zal de hele organisatie raken: het management, de medewerkers, de werkprocessen, de informatievoorziening en de ondersteunende techniek. Daarnaast zal steeds meer gewerkt worden in procesketens, zodat burgers en bedrijven niet langer van het ene naar het andere overheidsloket gestuurd worden. De gemeente wordt integraal onderdeel van de landelijke elektronische overheid. Uitvoering van het dienstverleningsconcept, opstellen van een duidelijk informatiseringsen automatiseringsbeleid, werken volgens informatiearchitectuur, invoering van basisregistraties, het borgen van informatiebeheer en digitalisering zijn de speerpunten. Daarmee brengen we de basis op orde. Dat is nodig voor de volgende stap: een visie en uitvoeringplan voor het klantcontactcentrum in 2015.


117

Gemeente Halderberge Informatisering en automatisering Informatisering en automatisering staan in dienst van de interne en externe dienstverlening zoals verwoord bij het programma Dienstverlening. Om dit goed te faciliteren vinden investeringen plaats in hard- en software. In 2013 is geïnvesteerd in de vervanging van het de servers en is een aanvang gemaakt met de introductie van flexibele werkstations waar medewerkers met een eigen inlogcode plaatsonafhankelijk kunnen werken. Eind 2013 is gestart met een notitie die antwoord geeft op de vraag welke apparatuur beschikbaar zou moeten zijn voor medewerkers in een bepaalde functie. Deze notitie geeft tevens richting aan de investeringen in werkplekapparatuur voor de komende jaren. Het papierloos werken wordt steeds meer onderdeel van de organisatie. Een deel van de gemeenteraad is in 2013 een pilot gestart om papierloos te vergaderen. Deze raadsleden zijn hiervoor uitgerust met Ipads en een APP om documenten digitaal in te zien. De ervaringen zijn over het algemeen goed en in het najaar van 2013 wordt een voorstel voorbereid om dit in 2014 verder uit te breiden. Ook het college vergadert inmiddels nagenoeg geheel papierloos en in 2014 zal met name worden geïnvesteerd in het optimaliseren van de digitale omgeving waarin documenten klaar worden gezet. Ook in de ambtelijke organisatie vindt steeds vaker papierloos vergaderen plaats, al zijn de hulpmiddelen hiervoor nog in beperkte mate aanwezig. De genoemde notitie over het soort apparatuur dat een bepaalde medewerker zou moeten hebben, moet de basis gaan vormen voor de aanschaf en ingebruikname van de juiste hulpmiddelen. De beschikbare financiële middelen zijn beperkt, zodat ook hier weloverwogen keuzes gemaakt moeten gaan worden. Communicatie Het team communicatie zorgt ervoor dat de kwaliteit van de voorlichting, inspraak en profilering van de gemeente en de organisatie op een zodanige manier plaatsvindt, dat het een wezenlijke bijdrage levert aan een betrouwbare, zorgvuldige, klantvriendelijke en transparante gemeente. De communicatie over de organisatie, beleid en projecten dient op een proactieve wijze plaats te vinden. Daarnaast vervult het team Communicatie een belangrijke adviesrol richting de bestuurders, managers en medewerkers. In 2011 is de lay-out en de inhoud van de gemeentelijke informatiepagina’s verbeterd. In 2014 zal door bezuinigingen het aantal gemeentelijke informatiepagina’s moeten worden verminderd. Dit zal zijn effect hebben op de informatievoorziening, waardoor er meer nadruk zal komen te liggen op online en sociale media. Hierdoor zal er een goede afstemming moeten zijn tussen alle communicatiekanalen en een kwaliteitsverbetering van onze digitale kanalen. Met dit laatste wordt primair bedoeld de website, maar ook social media zoals Facebook en Twitter. Door als gemeente meer communicatiekanalen in te zetten, zoals Twitter en Facebook, kunnen ook andere doelgroepen worden bereikt. Daarnaast liggen hier ook kansen voor burgerparticipatie en/of interactie. Voorwaarde hierbij is wel dat alle medewerkers zich bewust zijn van hun eigen verantwoordelijkheid in deze. Hier wordt aan gewerkt door middel van interne bijeenkomsten, trainingen tot webredacteur en door communicatie in een vroeg stadium van een project te betrekken. Daarnaast is de verwachting dat webcare (online klantenservice) een steeds belangrijkere plaats in zal gaan nemen in het werk. Verder is er de ambitie dat mensen veel producten vanuit huis kunnen aanvragen via de website. Op dit moment kunnen inwoners al acht producten digitaal regelen, zoals het aanvragen van een uittreksel GBA of het doorgeven van een verhuizing. Doel hiervan is dat inwoners 24 uur per dag terecht kunnen bij de gemeente voor informatie en niet afhankelijk zijn van de openingstijden. Dit zou op termijn ook kunnen resulteren in minder (telefoon)gesprekken. Organisatieontwikkeling In 2012 is een organisatieverandering in gang gezet die z’n vervolg heeft gehad in 2013, met name wat betreft structuurwijziging en de beheersmatige uitwerking welke verband houden hiermee. Het jaar 2014 zal gericht zijn op verdere ontwikkeling van de dienstverlening en de ontwikkeling van de organisatie op het gebied van organisatiecultuur, de Halderbergse school, competentiegericht ontwikkelen e.d. Regionaal zal gekeken worden naar verdere samenwerkingsvormen, zoals in gang gezet voor Werk en Inkomen, met name ook op het gebied van Bedrijfsvoering. De economische recessie, de daar bijhorende bezuinigingen en op de gemeente afkomende decentralisaties zullen ingepast worden binnen de mogelijkheden van de organisatie. Hierbij zullen ook de nodige takendiscussies plaatshebben: zelf doen, (regionale) samenwerking, verzelfstandiging of uitbesteding.


118

Gemeente Halderberge Taakstelling ambtelijke organisatie Algemeen Bij de taakstelling op de ambtelijke organisatie voor 2014 tot en met 2016 werd uitgegaan van € 600.000 in 2014 jaarlijks oplopend met € 200.000 tot € 1.000.000 structureel in het jaar 2016. In de Zomernota 2013 is al aangegeven met welke maatregelen deze taakstelling is gerealiseerd. Alle genoemde maatregelen zijn in de Programmabegroting 2014 verwerkt. Enkele maatregelen zijn: - Het schrappen van snipperformatie en vacatures - Uitstroom via de seniorenregeling - Terugbrengen formatie bij de Buitendienst Formatie Zoals in de Zomernota is aangegeven is de formatie, door het invullen van de taakstelling op de ambtelijke organisatie, met 17,11 fte afgenomen. De totale vaste formatie van de ambtelijke organisatie per 2013 bedraagt 178,05 fte. In 2014 wordt de formatie bijgesteld op een tweetal afdelingen als gevolg van de bezuinigingsmaatregelen “Gericht kiezen” uit de zomernota 2013. Als eerste vervalt 0,3 fte als gevolg van de openstelling van de loketten bij de afdeling Klantzaken, mede op basis van de invoering van telefonische afspraken. Indien vervolgens na de verkiezingen van maart 2014 wordt voldaan aan de bezuinigingstaakstelling van “een wethouder minder” zal de bestaande formatie op de afdeling Concernondersteuning met 0,6 fte afnemen. De verdeling over de verschillende afdelingen wordt na realisering als volgt: Directie Concerncontroller Afdeling Klantzaken Afdeling Ontwikkeling en realisatie Afdeling Concernondersteuning Totaal

2,00 fte 1,00 fte 59,15 fte 60,11 fte 54,89 fte 177,15 fte

Zoals ook in de zomernota 2013 is aangegeven heeft de invulling van de taakstelling op de ambtelijke organisatie nog bijkomende effecten voor de periode vanaf 2017. Op basis van de nog in te vullen vacatures en de beweging die deze besluitvorming in de organisatie met zich mee brengt, wordt verwacht dat er nog een aantal positieve effecten zich voor zullen doen. Hierbij kan gedacht worden aan interne mobiliteit, aanvullende voordelige effecten van de invulling van de buitendienst en de vorming van een “flexibele schil” door kritisch te beoordelen in hoeverre toekomstige vacatures flexibel moeten worden ingevuld. Bovenstaande effecten kunnen, samen met het vervallen en verminderen van taken uit de tweede bezuinigingsronde en de vermindering van de woningbouwprojecten, leiden tot een verder inkrimping van de ambtelijke organisatie. De verwachting is dat vanaf 2017 nog 4 Fte kan worden bespaard. Uit voorzichtigheidsprincipe is deze besparing nog niet financieel vertaald in de meerjarenraming vanaf het jaar 2017. Interne controle Om de rechtmatigheidscontrole en de overige financiële interne controles (IC) te waarborgen binnen de bedrijfsvoering is in 2006 de Kadernota (IC) door het college vastgesteld. Jaarlijks neemt het college door middel van de voortgangsrapportage kennis van de resultaten van de uitgevoerde interne controles van het eerste halfjaar. Hiernaast stelt het college jaarlijks het Uitvoeringsplan vast. In dit Uitvoeringsplan zijn de uitkomsten van de interne controles, de bevindingen van de accountant en de openstaande verbeterpunten vermeld. Dit instrumentarium werkt reeds enige jaren naar behoren. In februari 2013 heeft Deloitte een board- en managementletter uitgebracht over de tussentijdse controle eind 2012. In dit rapport geeft Deloitte een overzicht van de bevindingen naar aanleiding van de tussentijdse controle en worden mogelijk handvatten aangereikt voor de verdere verbetering van de planning & control binnen de gemeente. Op basis van de controle door Deloitte zijn geen bijzonderheden op het gebied van rechtmatigheid naar voren gekomen. Het algemene beeld van de uitgevoerde controles en de vastleggingen hiervan is positief. In de managementletter wordt door Deloitte aangegeven dat zij concluderen dat de opzet, bestaan en werking van de AO/IB binnen de gemeente Halderberge van een adequaat niveau is, met op een aantal onderdelen aandachtspunten.


119

Gemeente Halderberge Met het actualiseren van een aantal procedures, het aanscherpen van enkele controles, het maken van sluitende afspraken inzake de processen van gemeentelijke belastingen en met betrekking tot de uitkeringen sociale zaken en verstrekkingen WMO de kwaliteit van de uitvoering op onderdelen te verbeteren en de interne controle hierop te intensiveren is in belangrijke mate voldaan aan de aanbevelingen van Deloitte. Inkoop Op 23 februari 2010 heeft het College het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Halderberge vastgesteld. De doelstelling is op een zorgvuldige en rechtmatige wijze voorzien in de inkoopbehoeften van de gemeente Halderberge en daarbij te streven naar een optimaal inkoopresultaat, dat in beginsel bepaald wordt door economische uitgangspunten, maar waarbij ook ethische, sociaal-maatschappelijke overwegingen en duurzaamheid een rol (kunnen) spelen. De onderwerpen die onder andere terugkomen in het inkoop- en aanbestedingsbeleid zijn: Verplichting inschakelen inkoopadviseur, welke procedure dient doorlopen te worden, hoeveel inschrijvers dienen er uitgenodigd te worden, doorlegplicht, sociaal-maatschappelijke overwegingen, duurzaam inkopen, (quasi)inbesteden, etc. Tevens zijn de rollen vastgelegd van de verschillende gemeentelijke medewerkers. In deze economische tijd is het van belang bij inkopen dat er concurrentiestelling plaatsvindt. Met name in specifieke branches (maar ook in overige branches), zoals bijvoorbeeld bouwen aannemingsbedrijven geldt dat de bedrijven extra omzet nodig hebben. Als aanbestedende dienst kan en moet men hiervan gebruik maken, waardoor er met name op het financieel vlak voordelen behaald kunnen worden. Van belang is natuurlijk wel dat de gewenste kwaliteit gewaarborgd wordt in het Programma van Eisen. Het inkoop- en aanbestedingsbeleid is aanvullend op de Europese – en Nationale weten regelgeving, inclusief de jurisprudentie. In Nederland is er per 1 april 2013 een nieuwe aanbestedingswet van kracht. Het betreft de Aanbestedingswet 2012, inclusief een tweetal verplichte richtsnoeren, te weten het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW) en de Gids proportionaliteit. Proportionaliteit is het vierde basisbeginsel geworden binnen aanbesteden, naast gelijkheid, transparantie en non-discriminatie. Deze nieuwe aanbestedingswet heeft een aantal grote wijzigingen tot gevolg. Tot nu toe had de gemeente een grote vrijheid in het meervoudig en enkelvoudig onderhands aanbesteden. Deze wordt aan banden gelegd, waarbij alle keuzes binnen de meervoudige en enkelvoudige aanbestedingen (longlist, shortlist, hoeveel leveranciers nodig ik uit, gun ik op laagste prijs of EMVI) vergezeld dienen te worden van motivatie en een Proces Verbaal, waarin objectieve argumenten zijn opgenomen voor de specifieke keuzes. Op basis van de nieuwe wetgeving heeft de gemeente Halderberge al de inkoopvoorwaarden aangepast per 2 juli 2013. Ook dient zij het inkoopbeleid aan te passen. Het inkoopbeleid zal gebaseerd worden op het VNG –beleid en er zal een inkoopbeleid en een inkoopbesluit opgesteld worden, waarbij het inkoopbesluit de meer praktische uitwerking van het beleid betreft. Daarnaast zullen in 2014 nog wijzigingen plaatsvinden binnen de Europese wetgeving. De nieuwe Europese richtlijnen zijn in eerste instantie in concept versie en later in een meer definitieve versie naar de lidstaten gestuurd. In deze nieuwe versies (juli 2013) zijn de honderden amendementen van de verschillende commissies verwerkt. De verwachting is dat deze Richtlijnen zonder probleem aangenomen zullen worden door het Europees parlement, waarbij de verwachting is dat deze half 2014 van kracht worden. Dit kan eveneens gevolgen hebben voor de Aanbestedingswet 2012 en/of voor het inkoopbeleid van de gemeente Halderberge. Voor 2014 geldt dat er een aantal grote trajecten begeleid zullen worden zoals de Zuidelijke Omlegging Oudenbosch en de drie Brede scholen in Hoeven, Oud-Gastel en Oudenbosch. Zowel in Hoeven als in OudGastel komen hier nog een aantal aanvullende activiteiten bij kijken zoals de infrastructurele aanpassingen en de sportvoorzieningen.


120

Gemeente Halderberge Lasten bedrijfsvoering In onderstaand overzicht zijn de totale lasten van de bedrijfsvoering weergegeven voor de jaren 2014 tot en met 2017. 2014 Salarislasten Salarislasten organisatie Overige bedrijfsvoeringslasten Huisvestingslasten

12.367.000

2015 12.140.000

2016

2017

12.303.000

12.296.000

901.000

893.000

892.000

892.000

1.016.000

1.007.000

1.045.000

1.089.000

Administratielasten (incl. Regionaal Archief)

517.000

525.000

531.000

541.000

Overige kosten buitendienst (geen personele lasten)

368.000

365.000

361.000

359.000

Overige personeelslasten (geen salarislasten)

806.000

811.000

817.000

820.000

Organisatieontwikkeling

130.000

130.000

0

0

16.105.000

15.871.000

15.949.000

15.997.000

Automatiseringslasten

Totaal lasten bedrijfsvoering

Hieronder word bovenstaand overzicht kort toegelicht. Kostenverdeelsystematiek De bedrijfsvoeringlasten worden ook wel de indirecte lasten genoemd, omdat deze niet direct kunnen worden toegewezen aan een product of programma. Voor de toerekening van de indirecte lasten naar de producten in de programma’s wordt de methode van integrale kostprijsberekening toegepast. Hierbij worden deze kosten via verdeelsleutels (aantal werkplekken, ed.) en op basis van de geraamde uren per product verdeeld over de programma’s en producten in de programmabegroting. Door bijstellingen in de urenplanning kunnen jaarlijks verschillen ontstaan tussen de toegerekende kosten per product/programma. Salarislasten Hier worden de salarislasten van het gemeentepersoneel verantwoord. Huisvestingslasten Dit betreft de lasten van het gemeentehuis, zoals energieverbruik, onderhoud, schoonmaak en de kapitaallasten van investeringkosten. Automatiseringslasten Dit zijn de lasten die betrekking hebben op de totale automatiseringskosten binnen de gemeentelijke organisatie. Het gaat hierbij onder andere om vervangingskosten van hardware, aanschaf en onderhoud van software en datacommunicatie. Ook de kapitaallasten van de investeringkosten zijn hierin opgenomen. Administratielasten Onder de administratiekosten vallen de budgetten voor kopieerkosten, meubilair, boeken en abonnementen, drukwerk en papier, postverzorging en telefoonkosten. Naast de kosten voor het Regionaal Archief (RAWB) en de catering zijn hierin ook de kapitaallasten van de investeringskosten opgenomen. Overige lasten buitendienst De personeelslasten van de buitendienst zijn opgenomen in het onderdeel salarislasten. In het onderdeel overige kosten buitendienst zijn onder andere onderhoudskosten en belastingen en verzekering opgenomen voor het materieel. Verder zijn kosten opgenomen voor de kleding, gereedschap ed. Ook de kapitaallasten van de investeringkosten zijn hierin opgenomen.


121

Gemeente Halderberge Overige personeelslasten Naast de salarislasten van het gemeentepersoneel zijn er ook nog andere personele lasten. Hierbij moet gedacht worden aan de kosten voor representatie en vergaderingen, koffie- en thee voorziening, studiekosten, werving en selectie van personeel en kosten voor arbo maatregelen. Ook de kosten van voormalig personeel en bestuur (zoals wachtgeld en pensioenvoorzieningen) vallen hieronder. Organisatieontwikkeling De gemeenteraad heeft op 9 februari 2011 bij het voorgenomen besluit over de bezuinigingen besloten om gedurende de periode 2012 – 2015 een bedrag van € 900.000 te reserveren in de bestemmingsreserve Maatregelen organisatieontwikkeling. Op basis van het voorgenomen besluit en de besluitvorming bij de jaarrekening 2011 worden hiervoor gelden gereserveerd. Voor de besteding van de gereserveerde gelden wordt er in deze begroting vanuit gegaan dat het bedrag dat jaarlijks wordt gestort ook in het betreffende jaar wordt uitgegeven.


122


Paragraaf verbonden partijen Met ingang van 2004 is de gemeente verplicht om in de begroting en jaarrekening een paragraaf Verbonden Partijen op te nemen. Verbonden partijen zijn privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties, waarin de gemeente een bestuurlijk belang én een financieel belang heeft. Een bestuurlijk belang is aanwezig als de gemeente een zetel in het bestuur van een participatie of stemrecht heeft. Financieel belang wil zeggen dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld, die ze kwijt is ingeval van faillissement of dat verhaal mogelijk is op de gemeente als er financiële problemen ontstaan bij de verbonden partij. Slechts als aan beide voorwaarden is voldaan is er sprake van een verbonden partij en dient deze in de paragraaf Verbonden Partijen behandeld te worden. De informatie die is opgenomen in de begroting en de jaarrekening is erop gericht om inzicht te geven in de bestuurlijke, beleidsmatige en financiële belangen en risico’s van de samenwerking met derden. De gemeente Halderberge neemt deel in rechtspersonen op grond van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen en privaatrechtelijke samenwerkingsverbanden als N.V.’s en B.V.’s. De gemeente Halderberge werkt samen met de volgende verbonden partijen: 1. Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio West- en Midden-Brabant; 2. Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg West-Brabant (GROGZ); 3. Gemeenschappelijke regeling Regionaal Archief West-Brabant (RAWB); 4. Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Westelijk Noord-Brabant (WVS); 5. Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Midden en West Brabant(OMWB); 6. Gemeenschappelijke regeling Regionale Ambulancevoorziening Brabant (RAV); 7. Gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking West Brabant (BWB); 8. Gemeenschappelijke regeling Regio West-Brabant (RWB); 9. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG); 10. Brabant Water N.V.; 11. Intergas N.V.; 12. Samenwerkingsverband Reinigingsdiensten N.V. (SAVER); 13. Borchwerf II, Stichting Beheer Borchwerf II. 14. Stichting Inkoopbureau West-Brabant; 15. Gemeenschappelijke regeling Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant (RBL)

Beleidskader Aanvullend op de regionale Kadernotanota verbonden partijen uit 2009 is binnen de regio West-Brabant de 3 x 3% bezuinigingsmaatregel als uniforme afspraak aan de verschillende GR’s opgelegd voor de opstelling van de begroting 2012. In aanvulling op de vastgestelde Kadernota Verbonden Partijen is in 2011 door de bestuurscommissie Middelen van de RWB een nieuwe bestuursopdracht vastgesteld. Deze bestuursopdracht verbonden partijen 2012 heeft als uitgangspunten: 1. inventariseren hoe de implementatie van de Nota d.d. 2009 is geborgd 2. verbeterpunten uitwerken en implementeren 3. vorm geven aan (gezamenlijk/uniform) besturen en managen van de (contracten met de) verbonden partijen. De uitwerking van de bestuursopdracht moet gericht zijn op het zichtbaar maken van waar de regio nu staat, en aangeven waar we als gemeenten naar toe willen. Een ontwikkelagenda (in de tijd er naar toe groeien) kan een uitwerking zijn van (onderdelen van) de bestuursopdracht. Ook kan de huidige nota worden bijgesteld.


123

Gemeente Halderberge 1. Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio West- en Midden-Brabant VestigingsTilburg plaats: Doel of belang Het openbaar lichaam heeft tot doel samen te werken voor een goede behartiging van dat wordt de zorg voor de veiligheid en de hulpverlening aan de burgers in het werkgebied bij het behartigd: bieden van brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening en de voorbereiding op en bestrijding van ongevallen, crisis en rampen. Het primaire doel is het beschermen van burgers tegen risico’s op het gebied van fysieke veiligheid. Het secundaire doel is om te zorgen voor een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, de geneeskundige hulpverlening, de gemeenschappelijke meldkamer en de rampenbestrijding en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie. Beleidsvoornemens:

Het jaar 2014 zal vooral in het teken staan van: a. Het verder professionaliseren van Bevolkingszorg; b. De transitie van de meldkamer te Tilburg, die zal fuseren met de meldkamer te Middelburg; de beoogde nieuwe locatie is Bergen op Zoom; c. Het vormgeven van bovenregionale samenwerking, in het bijzonder met de omringende veiligheidsregio's; d. Het intensiveren van de grensoverschrijdende samenwerking, tussen België en Nederland; e. Het programma Brandveilig Leven uitrollen in de regio f. Het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst tussen Regionale Omgevingsdienst en Veiligheidsregio/Brandweer Het adviseren over fysieke veiligheid haven- en industrieterrein Moerdijk, in nauwe samenwerking met gemeente en havenschap. Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op betrokkenheid: Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Alle deelnemende gemeenten vaardigen hun burgemeester af naar het Algemeen Bestuur. Van een aantal gemeenten is de burgemeester vertegenwoordiger in het Dagelijks Bestuur. Financieel belang:

De kosten worden verdeeld over de deelnemende gemeenten naar rato van het aantal inwoners.

Risico’s:

Er is sprake van verlengd lokaal bestuur. De besluiten worden genomen bij meerderheid van stemmen. Indien de stemmen staken, geeft de stem van de voorzitter de doorslag. Elk lid van het Algemeen Bestuur heeft in de vergadering één stem. Voor besluiten tot vaststelling van de begroting, begrotingswijzigingen, jaarrekening en het beleidsplan geldt het aantal stemmen dat elk lid van het AB kan uitbrengen, één stem per 50.000 inwoners of een gedeelte daarvan, van de gemeente die door het lid wordt vertegenwoordigd. Een dergelijk voorstel wordt aangehouden, indien de stemming met één stem per 50.000 vertegenwoordigde inwoners of een gedeelte daarvan, een ander besluit oplevert dan een stemming met één stem voor elk lid van het AB. In die situatie wordt het voorstel binnen één maand opnieuw ter besluitvorming aangeboden en wordt er opnieuw gewogen gestemd. De uitslag is het definitieve besluit. Deze procedure biedt ruimte voor bezinning en nader bestuurlijk overleg om alle argumenten nog eens te laten bezinken en desgewenst te heroverwegen.

Financiële gegevens

31-12-2012

Eigen vermogen (incl. jaarresultaat)

€

17.819.527

Vreemd vermogen

€

23.671.681

Resultaat boekjaar

€

5.282.809

Geraamde bijdrage Halderberge 2014

€

1.347.465


124

Gemeente Halderberge 2. Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg (GROGZ) VestigingsBreda plaats: Doel of belang Inhoud geven aan de voor de deelnemende gemeenten noodzakelijke en de door deze dat wordt gemeenten gewenste samenwerking op het terrein van de openbare- en preventieve behartigd: gezondheidszorg. Het samenwerkingsverband beheert de GGD West-Brabant. Beleidsvoornemens:

De GROGZ heeft voor de periode 2012 t/m 2014 een bezuinigingsopdracht van 3x3%. Het Algemeen Bestuur van de GROGZ heeft in juni 2013 de beleidsbegroting 2014 van de GROGZ vastgesteld. In deze begroting is de bezuinigingsopdracht van 3% gerealiseerd. In de begroting is daarnaast gerekend met een loon/prijsindex van +1,93%. De gemeenten willen het basistakenpakket van de GGD (BTP) meer aanpassen aan de wensen van de gemeenten door meer flexibiliteit in te bouwen. Gemeenten krijgen van het rijk ingaande 2013 binnen de decentralisatie-uitkering Centra Jeugd en Gezin aanvullende middelen voor een extra JGZ-contactmoment voor adolescenten. De regionale bestuursopdracht om te komen tot een integrale JGZ is ingetrokken. In 2014 start de GGD met 3 experimenten voor flexibilisering van het basistakenpakket: inspecties Wet kinderopvang, maatwerk preventieprogramma’s en het slimmer benutten van de GGD in het sociale domein. In 2013/2014 start de GGD ook met de invulling van het extra contactmoment voor adolescenten en maakt zij de consequenties van een eventuele integratie van de 0-4 JGZ binnen de GGD inzichtelijk. Lokaal is de GGD betrokken bij de uitvoering van het Volksgezondheidsplan 2012-2015.

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: West-Brabantse gemeenten Aalburg, Alphenbetrokkenheid: Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. De vertegenwoordiging in het algemeen bestuur vindt plaats vanuit het college, waaruit weer het dagelijks bestuur wordt gekozen. Besluitvorming vindt op basis van gewogen stemverhouding plaats. Financieel belang: Risico’s:

De deelnemende gemeenten dragen bij naar rato van het aantal inwoners. Vanwege de omvang van haar reserves kan de GGD frictiekosten die eventueel door de bezuinigingsopdracht voor 2014 ontstaan, niet meer zelf opvangen. Het algemeen bestuur besloot in 2010 om geen voorziening te treffen voor eventuele wachtgeldverplichtingen, maar deze separaat aan de gemeenten voor te leggen.


31-12-2012


€

3.772.000

Vreemd vermogen

€

8.439.000

Resultaat boekjaar

negatief € 713.000


€


548.650

125

Gemeente Halderberge 3. Gemeenschappelijke regeling Regionaal Archief West-Brabant (RAWB) VestigingsOudenbosch plaats: Doel of belang Artikel 3 van de Archiefwet 1995 verplicht overheidsorganen om hun archieven in dat wordt goede, geordende en toegankelijke staat te bewaren; artikel 14 regelt de openbaarheid behartigd: en artikel 32 lid 2 het toezicht. Deze wettelijke taken zijn uitbesteed aan de gemeenschappelijke regeling RAWB. Door samenwerking ontstaat een grotere mate van efficiëntie en effectiviteit en daardoor kostenbesparing. Beleidsvoornemens:

Ook in 2014 ligt de focus nog nadrukkelijker op de digitale archivering, zowel van het RAWB zelf als van de aangesloten deelnemers. Gemeenten maken in rap tempo de omslag naar een digitale informatievoorziening. Papier heeft zijn langste tijd gehad, het moment is niet ver meer dat er volledig digitale archieven zullen worden overgedragen. Het RAWB zal zich daarop gaan voorbereiden. Dat gebeurt o.a. door intensivering van de relatie met de gemeenten. Alles draait daarbij om het zgn. E-depot. In het programmaplan is nader op deze crusiale voorziening ingegaan.

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Rucphen en betrokkenheid: Zundert alsmede waterschap Brabantse Delta. Elke deelnemer levert een lid voor het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door de voorzitter van het RAWB. De directeur van het RAWB en de provinciaal archiefinspecteur zijn adviseur van het bestuur. Financieel belang:

De kosten van het RAWB worden verdeeld aan de hand van een verdeelsleutel 1 gebaseerd op het aantal m archiefstelling dat een deelnemer aan archief in beheer heeft gegeven. In 2014 bedraagt het aandeel van Halderberge 24,27 %.

Risico’s:

Het terughoudende financiële beleid van de afgelopen jaren, gevoegd bij de 3 x 3% bezuinigingen 2012-2014 en de daarbij horende niet-indexering, kan het risico inhouden van structurele begrotingstekorten. Het bestuur heeft begrotingsmaatregelen genomen om die risico’s te beperken. O.a. het onderhoudsbeleid is aangepast. Verder beraadt het Waterschap Brabantse Delta zich over haar rol in het RAWB. Uittreding kan een gevolg zijn en het RAWB moet zich dan beraden hoe met de nadelige financiële consequenties om te gaan. Samenwerking wordt gezocht met andere archieven in de regio.


31-12-2012


€

43.968

Vreemd vermogen

€

1.822.724

Resultaat boekjaar

€

27.286


€

178.880


126

Gemeente Halderberge 4. Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Westelijk Noord-Brabant (WVS) VestigingsRoosendaal plaats: Doel of belang In het rechtsgebied uitvoeren van de Wet sociale werkvoorziening door een op zo dat wordt doelmatige wijze taken en bevoegdheden op het terrein van gesubsidieerde arbeid en behartigd: arbeidsre-integratie te behartigen. Beleidsvoornemens:

In verband met aangekondigde Rijksbezuinigingen en de invoering van de Participatiewet in 2015 wordt gewerkt aan de “herstructurering” van de Sociale Werkvoorziening. Hiervoor is een projectopdracht uitgeschreven. Deze projectopdracht omvat in ieder geval de arbeidsontwikkeling van de totale doelgroep zoals die in de contouren van de Participatiewet is aangegeven. Daarnaast wordt ook de werkgeversbenadering en de regie functie van de gemeente uitgewerkt. De uiteindelijke gevolgen daarvan voor de WVS groep zijn nog op dit moment nog niet aan te geven.

Bestuurlijke Het voornemen is opnieuw de door het ministerie van Sociale Zaken en betrokkenheid: Werkgelegenheid aan de afzonderlijke gemeenten opgelegde personele taakstelling volledig te realiseren. De taakstelling voor 2014 is nog niet bekend De deelnemende gemeenten zijn: Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Woensdrecht en Zundert. Elke deelnemende gemeente is door een lid van het college vertegenwoordigd in het algemeen bestuur. Uit het algemeen bestuur wordt het dagelijks bestuur gekozen. Financieel belang:

De kosten van de WVS worden gedekt uit de verkregen bijdragen van gemeenten en de opbrengsten van derden. Het betreft een open-eind financiering waarbij de (financiële en sociale) verantwoordelijkheid voor een belangrijk deel bij de gemeente ligt. In de gemeenschappelijke regeling is vastgelegd, dat ingeval van een nadelig exploitatiesaldo de gemeenten zich verplichten tot een financiële bijdrage (naar rato van het aantal werknemers dat uit iedere gemeente afkomstig is). Sinds 2001 wordt, vanwege een verslechterde financiële positie, jaarlijks een aanvullende bijdrage per Wsw-medewerker betaald. De bijdrage voor 2014 is een bedrag van € 427,00 per medewerker.

Risico’s:

De economische crisis en de afnemende subsidie vanuit het Rijk heeft gevolgen voor de exploitatie van de WVS groep. In tegenstelling tot het reguliere bedrijfsleven kan immers bij afnemende resultaten geen personeel ontslagen worden. Ook voor 2014 wordt een exploitatietekort verwacht. De financiële positie van de WVS groep is, vooral als gevolg van bezuinigingen niet rooskleurig. Een hogere bijdrage is daardoor heel waarschijnlijk.


31-12-2012


€

3.015.000

Vreemd vermogen

€

6.710.000

Resultaat boekjaar

negatief


€


€ 1.611.000 6.743.350

127

Gemeente Halderberge 5. Omgevingsdienst Midden en West Brabant (OMWB) VestigingsTilburg plaats: Doel of belang De zorg voor het milieu in de ruimste zin, waarbij in samenspel met andere dat wordt beleidsterreinen van de deelnemers aan duurzame ontwikkeling vorm wordt gegeven. behartigd: Ter behartiging van dit belang verricht de OMWB alle milieutaken van de deelnemers, in die zin dat zij wettelijke milieutaken voorbereidt en uitvoert en over de milieubeleidstaken adviseert aan de deelnemers en na besluitvorming door de deelnemers de uitvoering ter hand neemt. Deze taken worden volgens de Gemeenschappelijke Regeling namens de 27 gemeenten en provincie Noord Brabant uitgevoerd. De deelnemers hebben alle VTH milieutaken en aanvullende verzoektaken ondergebracht bij de OMWB. In sommige gevallen is zelfs een vergaand mandaat neergelegd bij de OMWB. Daarvoor zet de OMWB in op: - het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van de leefomgeving door het verbeteren van processen en producten; - een eenduidige en gelijke behandeling voor bedrijven en burgers: ‘level playing field’; - Het verbeteren van de efficiency. Beleidsvoornemens:

Vanuit de hoofddoelstelling wordt in 2014 gewerkt aan het volgende: a. Een adequate uitvoering van de wettelijke milieutaken van de deelnemers. De milieutaken van de deelnemers betreffen grotendeels wettelijke taken: taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht, handhaving en bodem. Daarnaast draagt de OMWB zorg voor advisering aan diverse afdelingen van de deelnemers (m.n. ruimtelijke ordening, bouwen woningtoezicht) zodat de integrale uitvoering van deze taken door de deelnemers binnen de wettelijke kaders en de eigen beleidskaders van de deelnemers kan plaats vinden. Het gaat daarbij vooral om advisering op het gebied van diverse specialismen, te weten: geluid, lucht, externe veiligheid, bodem en asbestsanering. b. Landelijke ontwikkelingen en lokale wensen op milieugebied vertalen naar beleid en uitvoering geven aan dit beleid. Elke deelnemer heeft zelf aangegeven wat de beleidsdoelen zijn op het gebied van onder andere duurzaamheid, bodem en externe veiligheid en wat daarin de inzet zal zijn voor de OMWB. Per deelnemer verschillen de fases waarin men zich bevindt in de beleidscyclus: waarbij de ene deelnemer nog inzet nodig is voor ontwikkeling van beleid, ligt bij de andere deelnemer het accent op uitvoering van beleid. Dit geldt vooral voor het onderwerp duurzaamheid. De inzet van de OMWB verschilt dan ook per deelnemer, zowel qua aard als qua omvang. c. Taken die voortvloeien uit subsidieverplichtingen die gemeente zijn aangegaan op het gebied van milieu. De OMWB wordt ingezet voor de deelnemers die verplichtingen zijn aangegaan bijvoorbeeld in het kader van ISV (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing).

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op betrokkenheid: Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Gilze-Rijen, Goirle, Geertruidenberg, Halderberge, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Daarnaast is ook de provincie Noord Brabant deelnemer in de regeling. Elke gemeente is door een lid van het college van B&W vertegenwoordigd in het algemeen bestuur. Financieel belang:

• •

Risico’s:

-


De gemeenten stellen werkprogramma’s op voor de uit te voeren werkzaamheden. De gemeente Halderberge heeft voor het werkprogramma een taakstellend budget beschikbaar in de meerjarenbegroting.

128

Gemeente Halderberge Financiële gegevens

31-12-2012


n.v.t.

Vreemd vermogen

n.v.t.

Resultaat boekjaar

n.v.t.


€

365.546

6. Gemeenschappelijke regeling Regionale Ambulancevoorziening Brabant, Midden-WestNoord (RAV) VestigingsDen Bosch plaats: Doel of belang Regionaal ambulancevervoer. dat wordt behartigd: BeleidsDe Tijdelijke wet ambulancezorg (TWAZ) is per 1 januari 2013 in werking getreden. Op voornemens: grond van deze wet heeft de RAV een tijdelijke vergunning tot 2018 om als enige aanbieder de ambulancezorg in de veiligheidsregio te verzorgen. Voor 2018 zal de minister het definitieve beleid voor de ambulancezorg bepalen. Er komt één nieuwe meldkamerorganisatie die verantwoordelijk wordt voor de meldkamers in Nederland. Het aantal locaties van de meldkamers gaat terug van 25 naar 10. Voor de regio Midden- en West-Brabant en Zeeland is Bergen op Zoom als locatie aangewezen. De RAV heeft met het Ministerie van VWS een schikking kunnen treffen voor de vergoeding van de kosten voor het FLO-overgangsrecht. Daarnaast heeft de RAV zijn bedrijfsvoering geoptimaliseerd. De RAV-begroting 2014 is sluitend zonder dat hiervoor een gemeentelijke bijdrage nodig is. De RAV zal in 2014 de ambulancezorg verlenen en hiervoor de ambulancevoorziening en de meldkamers in stand houden. Voor de regio Midden/West-Brabant zijn in totaal 77.000 ambulanceritten voorzien (2013: 73.700). Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op betrokkenheid: Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Elke gemeente is door een lid van het college vertegenwoordigd in het algemeen bestuur. Financieel belang:

De deelnemende gemeenten dragen bij naar rato van het aantal inwoners. De RAVbegroting 2014 is sluitend zonder dat hiervoor een gemeentelijke bijdrage nodig is.

Risico’s:

De kans dat de RAV (op termijn) de vergunningen voor de ambulancezorg verliest is klein, maar niet uit te sluiten. In de sector CAO is echter bepaald, dat de nieuwe vergunninghouder ook het personeel overneemt. De financiële risico’s van vergunningverlies zijn hiermee fors verminderd en bestaan dan vooral nog uit de materiële risico’s (gebouwen, ambulances).


31-12-2012


€

8.998.218

Vreemd vermogen

€

8.520.039

Resultaat boekjaar

€

293.496


€


-

129

Gemeente Halderberge 7. Gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking West-Brabant (BWB) VestigingsEtten-Leur plaats: Doel of belang De deelnemende organisaties hebben besloten om samen te gaan werken bij de dat wordt heffing en invordering van waterschapsbelastingen en gemeentelijke belastingen, behartigd: alsmede bij de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken. Ook wordt gestart met een pilot om eventuele uitvoering van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen te onderzoeken. De GR BWB heeft de volgende doelstellingen; Het realiseren van een kwalitatief beter belastingproduct; Het waarborgen van de continuïteit van de bedrijfsvoering en het verminderen van de kwetsbaarheid van de belastingprocessen; Het vergroten van de efficiency en effectiviteit bij de uitvoering van de belastingprocessen; Het integreren van de uitvoeringsprocessen van de gemeentelijke en waterschapsbelastingen en het tot stand brengen van gecombineerde aanslagen voor deze belastingen. Beleidsvoornemens:

In het raadsprogramma is de wens opgenomen om met name voor uitvoerende taken te bekijken of er mogelijkheden zijn om met andere gemeenten samen te werken. De belastingsamenwerking past uitstekend in deze ambitie. De gemeenten Dongen en Moerdijk hebben verzocht om met ingang van 1 januari 2014 toe te mogen treden tot de BWB. Tevens wordt een pilot gestart om ook het BAG-beheer bij de BWB onder te brengen. De BWB blijft werken aan verbetering van de dienstverlening en uitbreiding van het aantal deelnemers.

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur, Breda, betrokkenheid: Oosterhout, Woensdrecht, Alphen Chaam en Halderberge. Daarnaast neemt het waterschap Brabantse Delta deel. De gemeenten Dongen en Moerdijk hebben verzocht om met ingang van 1 januari 2014 toe te mogen treden In het Algemene Bestuur (AB) zijn alle deelnemende organisaties met één lid uit het eigen college/Dagelijks Bestuur vertegenwoordigd. Uit het AB worden 4 leden gekozen voor het Dagelijks Bestuur (DB), waarbij de gemeenten met minder dan 30.000 inwoners (Woensdrecht en Halderberge) samen één zetel hebben. Gemeente Halderberge vertegenwoordigt deze categorie. De gemeente Halderberge is via de wethouder Financiën vertegenwoordigd in het Dagelijks Bestuur. Financieel belang:

De kosten van de Gemeenschappelijke Regeling worden met behulp van drie tarieven verdeeld over de deelnemende organisaties, te weten: kosten van WOZ op basis van het aantal WOZ objecten; heffingskosten op basis van het aantal aanslagregels; en invorderingskosten op basis van het aantal aanslagen. Volgens de begroting 2014 van de BWB bedraagt de bijdrage van de gemeente Halderberge in dat productiejaar € 413.761. Zie ook het onderdeel risico’s voor een toelichting hierop.

Risico’s:

Jaarlijks wordt door middel van een eindafrekening bekeken wat de werkelijke bijdrage moet worden. De BWB is een organisatie in ontwikkelingen maakt gebruik van een nieuwe centrale applicatie voor de aanslagoplegging. Hier kunnen onvoorziene zaken een belangrijke rol kunnen spelen. Dit kan van invloed zijn op de bijdrage die de deelnemende organisaties moeten gaan betalen. Dat is tot op heden niet van toepassing geweest.

Financiële gegevens Eigen vermogen (incl. jaarresultaat)

31-12-2012 €

-

Vreemd vermogen

€

700.000

Resultaat boekjaar

€

3.000.000


€

419.261


130

Gemeente Halderberge 8. Gemeenschappelijke regeling Regio West-Brabant VestigingsEtten-Leur plaats: Doel of belang De regeling heeft tot doel om gemeenschappelijke belangen van de deelnemende dat wordt gemeenten te behartigen onder meer door te komen tot de opstelling, vaststelling en behartigd: uitvoering van de strategische agenda en de strategische visie voor West-Brabant. Onder deze belangen vallen in elk geval: Sociaal Economische Zaken; Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen; Mobiliteit; Zorg, Welzijn en Onderwijs; Duurzaamheid; Middelen Beleidsvoornemens:

In de begroting van de RWB is het volgende opgenomen wat ze gaan doen in 2014: - Uitvoeringsprogramma Strategische Agenda, jaarschijven 2013 en 2014; - Op de pijlers Economie, Ecologie, en Leefbaarheid de RWB-opdrachten uitvoeren en nieuwe opdrachten via bestuursopdrachten voorleggen aan het bestuur; - Op de randvoorwaardelijke onderdelen van de Strategische Agenda zoals Mobiliteit, Arbeidsmarkt, Cultuur en Toerisme, Lobby en Public Affairs, Ruimte en Volkshuisvesting aangeven welke resultaten geboekt gaan worden; - De bijdrage in de DelTri ambtelijk en bestuurlijk in de regio voorbereiden; - De West-Brabantse projecten inbrengen in de structuurfondsendiscussie; - De Regio West-Brabant via de gemeente Breda inweven in BrabantStad; - In de sfeer van lobby en Public Affairs de jaarlijkse Strategiebijeenkomst gebruiken voor profilering. Daarnaast een aantal bestaande evenementen in de regio met nationale uitstraling gebruiken voor lobby, PR en PA.

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op betrokkenheid: Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tholen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Het college van iedere deelnemende gemeente wijst één lid en één plaatsvervangend lid aan voor het algemeen bestuur “De West-Brabantse Vergadering”. Tevens wijst het college een lid en plaatsvervangend lid aan voor de respectievelijke Bestuurscommissies. Financieel belang:

Het algemeen gedeelte van de begroting, waarin de kosten die samenhangen met de West-Brabantse Vergadering, het Dagelijks Bestuur en de strategische visie en strategische agenda zijn opgenomen, wordt doorberekend op basis van het aantal inwoners van de gemeenten per 1 januari van het voorafgaande jaar. Naast het algemene deel is de verschuldigde bijdrage afhankelijk van de activiteiten waaraan wordt deelgenomen.

Risico’s:

Door te bezuinigen op de bedrijfsvoering en de programma’s van de bestuurscommissies, een strakke financiële sturing, een kwaliteit slag binnen de organisatie en “meer met minder” zijn de efficiëntiekorting van 10%, de 3x3 % bezuiniging en een deel van de extra taakstelling gerealiseerd. De jaarrekening 2012 laat een positief resultaat zien van € 518.000 en de taakstelling in begroting 2013 kan structureel worden ingevuld. De begroting 2014 kent nog een taakstellend tekort van € 149.000. Het jaar 2013 zal worden benut voor de uitwerking van de voorstellen en de aanbevelingen van de werkgroep Redesign en het rapport Krachtig Bestuur. Hierbij worden ook de financiële componenten meegenomen zoals integrale voorstellen voor eventuele bijstelling van de begroting 2014 en het meerjarenperspectief en voorstellen over de voeding van het Regiofonds.


131


31-12-2012


€

666.000

Vreemd vermogen

€

12.580.000

Resultaat boekjaar

€

1.064.000

- Apparaatskosten RWB

€

95.044

- REWIN

€

48.932

Geraamde bijdrage Halderberge 2014:

9. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Den Haag Vestigingsplaats: Doel of belang De Bank Nederlandse Gemeenten is de bank van en voor overheden en instellingen dat wordt voor maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de behartigd: BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Beleidsvoornemens:

De BNG heeft geen speciale beleidsvoornemens voor 2014. De BNG Bank vertaalt haar missie in de volgende strategische doelstellingen: - Het behoud van substantiële marktaandelen in de Nederlandse publieke sector en het semi-publieke domein; - Het behalen van een redelijk rendement voor de aandeelhouders.

Bestuurlijke betrokkenheid: De staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en waterschappen. De gemeente Halderberge is aandeelhouder. De gemeente heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht op de aandelen, per aandeel één stem. Het aantal aandelen in bezit van de gemeente Halderberge bedraagt 43.524 (waarde van het aandeel is € 2,50). Financieel belang:

De dividenduitkering van de BNG is een substantieel onderdeel van de inkomsten van de gemeente.

Risico’s:

In 2012 heeft de BNG de winstuitkering aan de aandeelhouders gehalveerd van 50% naar 25%. Het financiële gevolg hiervan is toen verwerkt in de meerjarenbegroting van de gemeente. Het risico dat de dividenduitkering nog lager wordt, is gezien de resultaten van de BNG momenteel niet erg groot.


31-12-2012


2.752 miljoen

Vreemd vermogen

139.443 miljoen

Resultaat boekjaar

332 miljoen

Geraamd dividend Halderberge 2014


€

50.000

132

Gemeente Halderberge 10. Brabant Water N.V. VestigingsDen Bosch plaats: Doel of belang dat wordt behartigd: Beleidsvoornemens:

De levering van drinkwater van hoge kwaliteit, water op maat en water gerelateerde producten en diensten. Voor 2014 is geen specifiek beleid aangegeven. Het reeds gevoerde beleid wordt op basis van het beleidsplan verder voortgezet. In 2014 wordt geen tariefstijging doorgevoerd voor de huishoudens.

Bestuurlijke Nagenoeg alle gemeenten waar de vennootschap de watervoorziening verzorgt en de betrokkenheid: Provincie Noord-Brabant. De gemeente Halderberge is middels de burgemeester vertegenwoordigd in de Raad van Commissarissen. Financieel belang: Risico’s:

De gemeente is aandeelhouder. Er wordt echter geen dividend uitgekeerd. Er zijn vooralsnog geen risico’s geformuleerd door Brabant Water die direct van invloed zijn op de gemeente Halderberge als aandeelhouder.


31-12-2012


€

437.682.000

Vreemd vermogen

€

307.076.000

Resultaat boekjaar

€

39.400.000


€


-

133

Gemeente Halderberge 11. Intergas N.V. VestigingsOosterhout plaats: Doel of belang dat wordt behartigd:

Het verzorgen van een optimale energielevering op een veilige en betrouwbare manier.

Beleidsvoornemens:

Pas na de afwikkeling van de nog in escrow (bedrag in depot) achtergebleven bedragen, als opvang voor mogelijke claims, zal er duidelijkheid komen over of en hoe Intergas Holding B.V. wordt opgeheven.

Bestuurlijke betrokkenheid:

De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Drimmelen, Geertruidenberg, Haaren, Halderberge, Heusden, Hilvarenbeek, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht en Woudrichem. De gemeente Halderberge is nog aandeelhouder van Intergas Holding B.V..

Financieel belang:

De gemeente Halderberge heeft alleen nog financieel belang in de afwikkeling van de nog openstaande bedragen welke zijn achtergehouden voor mogelijke claims vanuit Enexis. Momenteel is er nog geen claim ingediend en deze worden vooralsnog ook niet verwacht.

Risico’s:

Mogelijke claims vanuit Enexis kunnen ervoor zorgen dat het nog in escrow staande bedrag niet wordt uitgekeerd.


31-12-2012 €

10.315.000

Vreemd vermogen

€

Resultaat boekjaar

negatief € 162.000


€


-

134

Gemeente Halderberge 12. Samenwerkingsverband Reinigingsdiensten N.V. (SAVER) VestigingsRoosendaal plaats: Doel of belang dat wordt behartigd:

Uitvoering van de wettelijke en autonome taken op het gebied van reiniging en afvalverwijdering.

Beleidsvoornemens:

De gemeenten Bergen op Zoom en Woensdrecht hebben Diftar per 1 januari 2013 ingevoerd. De gemeente Roosendaal is voornemens om net als in Halderberge in 2014 te starten met Diftar. In Halderberge zijn in 2013 informatiebijeenkomsten gehouden voor zowel de gemeenteraad als de burgers. Het voorstel om Diftar in te voeren is in oktober 2013 in de gemeenteraadsvergadering behandeld. De financiële uitwerking is behandeld in de raadsvergadering van 12 december 2013.

Bestuurlijke betrokkenheid:

Aandeelhouders zijn de gemeenten Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal en Woensdrecht. Elke gemeente wijst een lid van het dagelijks bestuur aan, die de gemeente vertegenwoordigt in de algemene vergadering van aandeelhouders.

Financieel belang:

De gemeente Halderberge is naast klant ook eigenaar en ontvangt bij een positief bedrijfsresultaat een dividenduitkering

Risico’s:

-


31-12-2012


€

27.358.588

Vreemd vermogen

€

5.841.909

Resultaat boekjaar

€

4.154.104


€

3.260.723

13. Borchwerf II De gemeenteraad wordt middels het jaarverslag van het grondbedrijf apart geïnformeerd over de ontwikkelingen op het industrieterrein Borchwerf II. In deze paragraaf treft u derhalve slechts summiere informatie aan over de ontwikkelingen en beleidsrealisatie. 13a. Halderberge Borchwerf II B.V. VestigingsOudenbosch plaats: Doel of belang Het doel van de vennootschap is het oprichten en als stille vennoot optreden van de dat wordt commanditaire vennootschap Borchwerf II CV, die zorg draagt voor en verantwoordelijk behartigd: is voor de exploitatie van het industrieterrein Borchwerf II.

BeleidsGeen bijzonderheden voor 2014. voornemens: Bestuurlijke Halderberge 100% betrokkenheid: Gemeente is 100% aandeelhouder. Financieel belang: Risico’s:

Gemeente is 100% aandeelhouder. -


135

Gemeente Halderberge Financiële gegevens Eigen vermogen (incl. jaarresultaat)

31-12-2012 €

18.000

Vreemd vermogen Resultaat boekjaar

n.v.t. €

-

13b. Borchwerf II B.V. VestigingsRoosendaal plaats: Doel of belang Doel van de vennootschap is het oprichten en als beherend vennoot optreden van de dat wordt commanditaire vennootschap Borchwerf II en het doen realiseren van de ontwikkeling behartigd: van het bestemmingsplan / bouwplan Borchwerf II. Beleidsvoornemens:

Zie voor de ontwikkelingen het jaarverslag van de grondexploitaties en de paragraaf Grondbeleid.

Bestuurlijke Halderberge 25% en Roosendaal 25%. betrokkenheid: Gemeente is aandeelhouder. Financieel belang:

De gemeente Halderberge heeft 25% van het aandelenbelang evenals de gemeente Roosendaal. Heijmans Infrastructuur B.V. bezit 50% van de aandelen.

Risico’s:

-


31-12-2012


€

551.642

Vreemd vermogen

€

148.251

Resultaat boekjaar

€

59.332

13c. Borchwerf II C.V., gevestigd in Oud Gastel (Gemeente Halderberge) VestigingsOud Gastel plaats: Doel of belang Het doel van de vennootschap is het uitoefenen van een onderneming, omvattende de dat wordt realisatie van de ontwikkeling van het bedrijventerrein Borchwerf 2 en het beheer van behartigd: en beschikken over registergoederen, het verstrekken en aangaan van geldleningen en het stellen van zekerheden. Als beherend vennoot treedt op Borchwerf II B.V. BeleidsZie het jaarverslag van de grondexploitaties en de paragraaf Grondbeleid. voornemens: Bestuurlijke Deelnemende gemeenten zijn Halderberge en Roosendaal, elk voor 24% betrokkenheid: vermogensparticipatie. Gemeente is aandeelhouder. Financieel belang:

Aandeelhouders zijn: Halderberge Borchwerf II B.V. 24% Roosendaal Borchwerf II B.V. 24% Heijmans Infrastructuur B.V. 48% Borchwerf II B.V. 4%.

Risico’s:

-


31-12-2012


€

8.572.000

Vreemd vermogen

€

10.148.879

Resultaat boekjaar

€

1.746.000


136

Gemeente Halderberge 13d. Stichting Beheer Borchwerf II VestigingsOud Gastel plaats: Doel of belang dat wordt behartigd: Beleidsvoornemens:

De stichting heeft tot doel het parkmanagement van Borchwerf 2 uit te voeren. De gemeente Halderberge draagt hierin bij en heeft zitting in het bestuur. Zie voor de ontwikkelingen het jaarverslag van de grondexploitaties en de paragraaf Grondbeleid.

Bestuurlijke Gemeente heeft zitting in het bestuur. betrokkenheid: Financieel belang:

Naast de gemeenten Halderberge en Roosendaal wordt deelgenomen door Borchwerf II C.V. en de Vereniging van vestigende bedrijven Borchwerf II W.A.

Risico’s:

-


31-12-2012 €

19.826

Vreemd vermogen

€

237.669

Resultaat boekjaar

€

206.069


€

300.000

14. Stichting Inkoopbureau West-Brabant VestigingsEtten-Leur plaats: Doel of belang Het bieden (tegen lage kosten) van de beste toegevoegde waarde in dat wordt inkoopoplossingen voor de deelnemende gemeenten, door het ontwikkelen en behartigd: implementeren van ‘Best in Class’ inkoopbeleid, processen, methodieken, systemen en training. De SIW draagt dus bij aan een continue verbetering van het inkoop- en aanbestedingsbeleid, van de implementatie van dit beleid in de praktijk binnen de aan de SIW deelnemende gemeenten en aan borging van inkoop binnen het werkproces. Beleidsvoornemens:

Het inkoopbureau heeft geen specifieke beleidsvoornemens voor 2014.

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Binnenmaas, betrokkenheid: Cromstrijen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goes, Halderberge, Kapelle, Moerdijk, Noord-Beveland, Oud-Beijerland, Reimerswaal, Rucphen, Sluis, Steenbergen, Strijen, Tholen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Het college van iedere deelnemende gemeente wijst één lid en één plaatsvervangend lid aan voor het Algemeen Bestuur. Het Algemeen Bestuur benoemt uit hun midden het Dagelijks Bestuur. Financieel belang:

Deelname via inhuur inkoper voor 6 dagdelen per week tot 1 maart 2012. Vanaf 1 maart 2012 tot 31 december 2012 zijn er 8 dagdelen per week afgenomen. Voor 2013 geldt dat er als basis 8 dagdelen per week worden afgenomen. Aanvullend hierop zijn 80 extra dagdelen ingekocht. De algemene reserve van de stichting is omgezet in een langlopende schuld van de Stichting Inkoopbureau West-Brabant aan de deelnemende gemeenten.

Risico’s:

Momenteel zijn geen risico’s bekend.


137


31-12-2012


negatief

Vreemd vermogen

€

Resultaat boekjaar

negatief


€

€

4.647 457.463

€

4.647 71.400

15. Gemeenschappelijke regeling Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant (RBL) Breda Vestigingsplaats: Doel of belang De gemeenschappelijke regeling is aangegaan met als doel het behartigen van de dat wordt belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van de Leerplichtwet 1969 en behartigd: de Regionale Meld en Coördinatiefunctie. Beleidsvoornemens:

Er is een regionale (18 gem) leerplichtadministratie in plaats van iedere gemeente apart. Daarnaast heeft Halderberge een dienstverleningsovereenkomst afgesloten met de GR (1 aug 2013 tot 1 aug 2014) voor het uitbesteden van de uitvoering van leerplicht, kwalificatieplicht en RMC (tegengaan van voortijdig schoolverlaten).

Bestuurlijke De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op betrokkenheid: Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. Financieel belang:

De colleges van de deelnemende gemeenten wijzen een lid aan voor het Gemeenschappelijk Orgaan. Het Gemeenschappelijk Orgaan benoemt uit zijn midden een voorzitter en een plaatsvervanger. Zowel de personeelskosten als de uitvoeringskosten die verbonden zijn aan de uitvoering van de taken van het Programma worden omgeslagen over de deelnemende gemeenten naar rato van het aantal inwoners van 5 tot 23 jaar (per 1 januari van het voorgaande begrotingsjaar). Extra dienstverlening kan worden ingekocht tegen een vastgestelde eenheidsprijs.

Risico’s:

Momenteel zijn geen risico’s bekend.


31-12-2012


€

72.719

Vreemd vermogen

€

993.099

Resultaat boekjaar

€

72.719


€

96.905


138


Paragraaf grondbeleid Algemene doelstelling In de paragraaf grondbeleid komt elk jaar aanbod hoe de gemeente het grondbeleid inzet om de bestuurlijke doelen te bereiken. De toelichting van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) stelt de volgende onderdelen verplicht: □ Visie op het grondbeleid; □ Een aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert; □ Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie; □ Een onderbouwing van de geraamde winstneming □ De beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s. Visie grondbeleid en uitvoering Het grondbeleid van de gemeente Halderberge is opgenomen in de nota “Grondbeleid 2011 gemeente Halderberge”. Met deze nota is op 14 maart 2011 door het college ingestemd en vervolgens heeft de gemeenteraad deze op 14 april 2011 vastgesteld. Grondbeleid wordt door de gemeente Halderberge ingezet als ondersteunend beleid ten behoeve van het realiseren van andere gemeentelijke beleidsdoelstellingen. Daaronder vallen met name: □ het realiseren van woondoelstellingen; □ Het (minimaal) op peil houden van de bestaande voorzieningen binnen de bestaande kernen; □ het behouden van een zo groot mogelijke invloed op de kwaliteit van de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen; □ het tot stand brengen van samenhang tussen grondbeleid en de relatie met onder andere het ruimtelijk beleid en de begroting; □ het bevorderen van een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten over gebruikers, exploitanten, eigenaren en overheid en het spreiden en daarmee beperken van financiële risico’s; □ het genereren van financiële middelen ter dekking van investeringen bij ruimtelijke ontwikkelingsprojecten en het bepalen van een transparante en consequente richtlijnen voor het gemeentelijk grondbeleid teneinde willekeur en onduidelijkheid te voorkomen. Het grondbeleid is dus geen doel op zich, maar is dienstbaar aan alle beleidsvelden zoals wonen, ruimtelijke ontwikkeling, economische en maatschappelijke ontwikkeling, openbare ruimte, infrastructuur, recreatie en natuur. De uitvoering van het beleid geeft de manier aan waarop de gemeente zich op de vastgoedmarkt beweegt in de rol van regisseur van het ontwikkelproces en als ontwikkelaar van locaties. De financiële aspecten van deze projecten worden in overeenstemming met deze nota in de jaarlijkse begroting in de paragraaf grondbeleid op hoofdlijnen toegelicht. Grondexploitatie Op 30 mei 2013 heeft de gemeenteraad het woningbouwprogramma 2012-2022 vastgesteld. Hierbij is als gevolg van de financiële economische crisis, de onzekere situatie op de woningmarkt en de bijgestelde provinciale bevolkings- en woningbouwprognoses een reëel programma vastgesteld. Dit programma gaat uit van een aantal woningen dat zich beweegt tussen de 680 en 809 woningen in de periode 2012 en 2022. Op basis van dit gewijzigde woningbouwprogramma zijn alle grondexploitatieberekening geactualiseerd en zijn bij de jaarrekening 2012 de waarderingen van alle grondposities bijgesteld. Inmiddels is verdere voortgang geboekt bij enkele van de nog in onderhandeling zijnde projecten. Onderstaand is voor deze projecten in het kort aangegeven wat de resultaten zijn. Centrumplan Bosschenhoofd. De gesprekken met de ontwikkelende partij hebben geleid tot het afsluiten van het lopende project waarmee de bestaande realisatieovereenkomst is beëindigd. Het project is financieel afgewikkeld waarbij de gemeente eigenaar is geworden van het schoolgebouw inclusief sportzaal. Hiermee draagt de gemeente niet langer het financiële risico voor de ontwikkeling van het centrumplan. Voor ontwikkeling van het resterende deel van het centrum zal door de ontwikkelaar een nieuw plan worden opgesteld en in procedure worden gebracht.


139

Gemeente Halderberge Stampersgat Voor het centrumplan van Stampersgat is gekozen om de verschillende onderdelen afzonderlijk uit te voeren. De realisatie van de school/MFA is op dit moment in volle gang. Daarnaast is voor de woningbouwlocatie door de partijen besloten om de realisatieovereenkomst te formeel te beëindigen. Onderdeel van deze beëindiging was een financiële verrekening van de wederzijds gemaakt kosten, deze heeft inmiddels plaatsgevonden. Daarnaast is afgesproken dat de gemeente en Bernardus Wonen gezamenlijk gaan analyseren en bepalen op welke wijze de woningbehoefte voor Stampersgat voor de komende jaren bepaald en gefaseerd kan worden. De gesprekken hierover worden momenteel gevoerd. Risico’s in de grondexploitatie Een grondexploitatie strekt zich uit over een groot aantal jaren en gaat gepaard met grote investeringen. Doorgaans gaat de kost voor de baat uit, zodat er sprake kan zijn van aanzienlijke financiële risico’s. Voor zover deze risico’s kwantificeerbaar en bekend zijn is hiermee in de exploitatieberekeningen rekening gehouden. Daarnaast zijn er echter ook nog algemene, niet kwantificeerbare risico’s. De voorzichtigheid gebiedt om voor deze risico’s wel middelen achter de hand te houden. In de nota “grondbeleid en grondbedrijf” is op dit punt beleid geformuleerd. Een vlotte verkoop van bouwrijpe gronden leidt tot rentebesparingen en een minder snelle verkoop leidt snel tot renteverliezen. Het spreekt voor zich dat ook de rentestand hierop van invloed is. Daarenboven wordt de grondexploitatie beïnvloed door: Veranderingen in woon- en werkvoorkeuren en wijziging van wensen tussen het tijdstip van plannen maken en realisering; Werkelijke afzet van gronden / woningen die afwijkt van de ramingen; Het tijdig kunnen verwerven van gronden en / of opstallen; Milieurisico’s; Planschadeclaims; Kostenverhaal bij exploitaties door derden; Woningbouwcontingent; Tijdsduur van wettelijk voorgeschreven procedures. In de calculaties wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met deze aspecten, teneinde een zo reëel mogelijke exploitatie te kunnen presenteren. Desondanks kunnen zich bij de grondexploitatie (onvoorziene) omstandigheden voordoen die de uitkomsten zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Op basis van de bijstelling van het woningbouwprogramma is bij de jaarrekening 2012 voor een bedrag van € 11 mln. afgewaardeerd en voorzieningen gevormd. Door de gevormde verliesvoorzieningen en de afwaarderingen is een fors deel van het risico binnen de grondexploitaties ondervangen. Echter aanvullende verliesvoorzieningen en afwaarderingen kunnen nog nodig zijn op basis van onderstaande risico’s. • De gehanteerde gemiddelde verkoopprijs binnen de exploitatieberekeningen is verlaagd van € 240 naar € 220. Bij de verdere uitwerking van de grondexploitaties wordt vervolgens gewerkt met gedifferentieerde prijzen welke afhankelijk zijn van de soort bebouwing en de kern. Dit kan leiden tot andere opbrengsten dan waar nu in de exploitatieberekeningen is uitgegaan. Ook de ontwikkelingen in de markt, zoals verder dalende huizenprijzen, kunnen van invloed zijn op de grondprijs. • Er is gekozen voor een meer gespreide fasering, mede gezien de situatie op de woningmarkt en de herziene woningbouw- en bevolkingsprognoses. Door een verdere verslechtering of traag herstel van de woningmarkt zou deze fasering nog meer uitgespreid kunnen worden. Hierdoor zullen de rentelasten verder stijgen. • Inmiddels zijn de gesprekken met de verschillende partners nagenoeg afgerond. Dit geeft geen grote verschillen met de bijstelling van de grondexploitaties uit de jaarrekening 2012. De boekwaarde van ruim € 3 mln. binnen het project St. Anna geeft echter nog wel een onzekerheid en risico. • De reserve bovenwijkse voorzieningen is voor 50% kostendrager voor de dekking van de rondweg. De voeding van deze reserve is echter afhankelijk van de te realiseren woningen binnen de verschillende grondexploitaties. Zoals hierboven aangegeven, kan door verdere verslechtering of traag herstel van de woningmarkt, een risico ontstaan. Vooralsnog wordt voor de jaren 2014 – 2016 hier een risico van € 250.000 per jaar voor ingeschat. Op basis van bovenstaande risico’s is het totale risicobedrag als onderdeel van het weerstandsvermogen ingeschat op € 4.475.000.


140

Gemeente Halderberge Reserves en Voorzieningen Het grondbedrijf kent thans 3 reserves en 1 voorziening a. Algemene reserve grondexploitaties b. Risicoreserve Borchwerf c. Reserve bovenwijkse voorzieningen d. Voorziening verliesgevende exploitaties a. Algemene reserve grondexploitaties Op basis van de bijstellingen in de grondexploitaties en de toepassing van de notitie “Grondbeleid” van het BBV is in 2012 voor een bedrag van € 11 mln. verliesvoorzieningen gevormd en grondposities afgewaardeerd. De raming van het saldo van de reserve grondexploitaties bedraagt op basis van de herziene grondexploitatieberekeningen per 1-1-2014 € 0,3 miljoen en zal de komende jaren aangroeien tot ca. € 5.3 miljoen per 1-1-2018. b. Risicoreserve Borchwerf 2 De ontwikkeling van Borchwerf II vindt plaats in een commanditaire vennootschap (C.V.) die is opgericht samen met de gemeente Roosendaal en Heijmans Infrastructuurontwikkeling. Van het resultaat van deze onderneming komt 25% uiteindelijk voor rekening van of ten gunste van de gemeente. Om risico’s als gevolg van deelname in deze onderneming op te kunnen vangen is een risicoreserve Borchwerf II gevormd. Uitgangspunt voor het gewenste saldo van deze reserve is dat het saldo dusdanig dient te zijn dat het Halderbergs aandeel in 5 jaar renteverlies van Borchwerf 2 opgevangen moet worden. Deze reserve is eind 2004 op het gewenste startniveau van € 2,8 miljoen gebracht, ten laste van de algemene reserve van het grondbedrijf. Naar gelang de ontwikkeling van Borchwerf II minder of meer voorspoedig verloopt, zal deze reserve geleidelijk aan weer vrij kunnen vallen ten gunste van de algemene reserve grondbedrijf. Het benodigde saldo van deze reserve is per 1-1-2014 becijferd op € 800.000. In de komende jaren zal een verdere vrijval plaatsvinden totdat deze reserve in 2017 kan worden opgeheven. c. Reserve bovenwijkse voorzieningen In de nota Grondbeleid is opgenomen dat de gemeente een reserve bovenwijkse voorzieningen heeft. Deze is bedoeld om de aanleg van infrastructurele werken met meer dan uitsluitend planbetekenis mogelijk te maken. Gedacht kan worden aan zaken zoals bijvoorbeeld rondwegen, parkeergarages, stadsparken e.d. Zowel vanuit eigen exploitaties als vanuit private exploitaties wordt in deze reserve bijgedragen. Het saldo van de reserve bovenwijkse voorzieningen wordt geraamd op ongeveer 0,1 miljoen euro op 1-1-2014. Uit de geactualiseerde grondexploitatieberekeningen blijkt op dit moment dat er nog een toevoeging aan de reserve bovenwijkse voorzieningen wordt verwacht van € 2,0 mln. De verwachting is dat dit voldoende is om de reeds in gang gezette investeringen af te kunnen dekken. Een probleem zou nog op kunnen treden op het moment dat de inkomsten in de reserve niet gelijk lopen met de uitgaven uit de reserve. Hierbij zal dan voorfinanciering vanuit de algemene reserve aan de orde moeten zijn. d. Voorziening verliesgevende exploitaties Conform de regelgeving is er ten behoeve van complexen waarbij een geprognotiseerd verlies op kan treden een voorziening gevormd. De voorziening dient voldoende middelen te bevatten om het gehele verlies te kunnen afdekken. Bij de jaarrekening 2012 is als gevolg van de bijstelling van het woningbouwprogramma en de grondexploitaties voor diverse plannen een bedrag in deze voorziening opgenomen. De boekwaarde van deze voorziening bedraagt per 1 januari 2014 € 8,6 mln. Deze voorziening is gevormd voor de volgende exploitaties. Projectnaam nr. Totale voorziening per Maria ter Engelen 103 29.545 Tivoli 109 1.519.275 Oudenboscheweg 127 5.838 Centrum Oud Gastel 207 1.153.842 Centrum Hoeven 308 853.598 Pagnevaartdreef 406 261.850 De Reiskoffer 408 54.347 Centrum Stampersgat 504 1.400.000 Oud Gastel Noord 913 3.061.760 Totaal 8.340.055


141

Gemeente Halderberge Op het moment dat een complex wordt afgesloten wordt de gevormde voorziening gebruikt om dit negatieve effect op dat moment te egaliseren. In de volgende tabel is een totaaloverzicht opgenomen van het verloop van de verschillende reserves en voorzieningen. Omschrijving

Algemene reserve Risicoreserve Borchwerf Reserve bovenwijkse voorzienignen Voorziening verliesgevende projecten Totaal

Boekwaarde 1-1-2014 297.617 800.000 117.418 8.340.055 9.555.090

Boekwaarde 1-1-2015 713.588 700.000 926.139 7.035.599 9.375.326

Boekwaarde 1-1-2016

Boekwaarde 1-1-2017

693.054 600.000 158.542 7.192.320 8.643.916

794.762 300.000 25.634 7.408.090 8.528.486

Financiële positie In 2012 heeft de commissie BBV een bijgestelde “Notitie grondexploitatie” uitgebracht. Een belangrijk onderdeel van de notitie is de uitwerking inzake de status van de voorraad gronden. Het BBV specificeert het bezit van grond als volgt: 1. Bouwgrond in exploitatie (BIE) 2. Niet in exploitatie genomen grond (NIEGG) 3. Grond als vlottend actief 4. Grond als vast actief Ad 1. Bouwgrond in exploitatie. BIE is een grondexploitatie in uitvoering. De raad heeft de grondexploitatiebegrotingen vastgesteld en deze worden jaarlijks geactualiseerd bij de jaarrekening. Voor deze gronden mogen zowel de verkrijgings- als vervaardigingskosten worden geactiveerd. Ad 2. Niet in exploitatie genomen grond. NIEGG is meestal anticiperend of strategisch aangekocht. Er is nog geen uitgebreide grondexploitatiebegroting maar voor deze gronden bestaat wel een stellig voornemen dat deze in de nabije toekomst zal worden bebouwd. Deze verwachting moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit waarin de raad inhoud heeft gegeven aan ambitie en planperiode. Ad 3. Voorraad grond als vlottend actief. Ook voor deze gronden geldt dat deze meestal anticiperend of strategisch zijn aangekocht met het stellige voornemen om deze in de toekomst te bebouwen. Voor deze categorie geldt echter dat hiervoor nog geen concrete plannen zijn voor de nabije toekomst en er dus nog geen raadsbesluit is waarin inhoud is gegeven aan ambitie en planperiode. Voor deze gronden mogen alleen de verkrijgingskosten worden geactiveerd, voor zover die kosten niet boven de huidige marktwaarde liggen. Ad 4. Voorraad grond als vast actief. Dit zijn gronden die een vaste bestemming hebben en niet in een transformatieproces zitten. Voorbeelden hiervan zijn ondergrond van gebouwen, wegen, parken, pleinen of van land-/bosbouwgronden. Ook voor deze gronden mogen alleen de verkrijgingskosten worden geactiveerd, voor zover die kosten niet boven de huidige marktwaarde liggen. Ruilgronden De zgn ruilgronden kunnen zowel als vlottend als vast actief worden aangemerkt. Als vast actief worden aangemerkt de ruilgronden die nog (tijdelijk) een bepaalde (vaste) bestemming hebben zoals agrarisch of recreatief. Gedurende deze tijd behoren deze gronden tot de materiële vaste activa. Als vlottend actief worden aangemerkt de ruilgronden waarvoor geldt dat deze op afzienbare termijn worden gebruikt om te ruilen voor gronden waarop wel toekomstige bouw is/wordt voorgenomen.


142

Gemeente Halderberge In het volgende overzicht is de boekwaarde gespecificeerd naar de verschillende soorten projecten zoals die binnen het BBV worden genoemd: o Bouwgronden in exploitatie o Nog niet in exploitatie zijnde gronden o Voorraad grond als vlottend actief o Ruil- en diverse gronden Omschrijving

Boekwaarde 1-1-2014

Bouwgronden in exploitatie Nog niet in exploitatie genomen gronden Voorrad grond als vlottend actief Ruil en diverse gronden subtotaal boekwaarde Af: voorz. verliesgevende grondexploitaties Tot. boekwaarde zonder verliesvoorziening

Boekwaarde 1-1-2015

-1.518.839 -15.846.673 -6.015.740 0 -23.381.252 8.340.055 -15.041.197

Boekwaarde 1-1-2016

1.152.508 -15.211.456 -6.015.740 0 -20.074.688 7.035.599 -13.039.089

3.051.968 -15.231.799 -2.155.740 0 -14.335.571 7.192.320 -7.143.251

Boekwaarde 1-1-2017 4.424.435 -12.733.890 -2.155.740 0 -10.465.195 7.408.090 -3.057.105

Activiteiten en resultaten 2014 op basis van geactualiseerde grondexploitaties Hieronder is aangegeven wat de financiële resultaten zijn op basis van de geactualiseerde grondexploitaties waarbij uitgegaan is van het nieuwe door de gemeenteraad op 30 mei 2013 vastgestelde woningbouwprogramma. Op basis van deze informatie blijkt nog een bedrijfsresultaat in 2014 van ca. € 1,2 mln. Dit resultaat bestaat uit de volgende componenten: Stortingen vanuit complexen in de reserve bovenwijkse voorzieningen: + € 1,0 miljoen Onttrekkingen uit de reserve bovenwijkse voorzieningen: - € 0,2 miljoen Resultaten op woningbouwcomplexen: - € 1,0 miljoen Renteresultaat: - € 0,2 miljoen Onttrekking uit de verliesvoorziening: + € 1,6 miljoen De reservepositie wordt met het genoemde resultaat verhoogd. Met betrekking tot bovenwijkse voorzieningen geldt dat bij de woningbouwplannen € 5.100 per woning en bij bedrijventerreinen € 5 per/m² uitgegeven terrein in de reserve bovenwijkse voorzieningen wordt gestort. Deze storting vindt plaats in het jaar waarin de grond wordt verkocht c.q. de realisatiebijdrage (bij particuliere ontwikkelingen) wordt ontvangen. De stortingen worden in het grondbedrijf als kosten beschouwd. Ze worden geactiveerd waardoor de resultaten op afgesloten complexen lager worden. Indien in een plan een negatief saldo wordt voorzien blijft de storting achterwege. Omdat grondexploitaties over meerdere jaren lopen en het resultaat pas op het eind wordt genomen zegt het resultaat in een bepaald jaar niet zoveel over het bedrijf in dat jaar. Belangrijker is in dit verband om aan te geven hoe de boekwaarden van de complexen zich in 2014 naar verwachting zullen ontwikkelen. Verwacht wordt dat per saldo de boekwaarde in 2014 zal afnemen met circa € 3,3 miljoen. De resultaatsverwachtingen voor de komende jaren zijn globaal weergegeven in de volgende tabel: Verwachte resultaten grondexploitatie 2014-2017 (x 100.000) Jaar Rente resultaat Storting bovo Onttrekking bovo

2014 2015 2016 2017

-207 -173 -200 -31

965 396 177 25

-156 -1.164 -310 0

Afgesloten complexen -1.000 -1 1 3.054

Ontrrekking verliesvoorziening 1.551 55 0 1.400

Het renteresultaat wordt gevormd door de rente die wordt toegerekend aan de reserves. Het percentage is 3%. Aan de boekwaarde van de voorraden wordt eveneens 3% toegerekend welke een last vormt en per complex wordt geactiveerd. Per saldo wordt dus vanuit het grondbedrijf 3% betaald (of incidenteel ontvangen) over het verschil tussen boekwaarden van de voorraden en het saldo van de reserves.


143



144


II. Financiële begroting


145



146


1. Overzicht van baten en lasten PROGRAMMA’S

Lasten 2014

Baten 2014

BESTUUR EN DIENSTVERLENING

3.841.919

534.340

-3.307.580

OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID

2.088.645

47.445

-2.041.200

OPENBARE RUIMTE

8.421.153

2.761.173

-5.659.980

RUIMTE EN ECONOMIE

13.982.946

11.376.874

-2.606.072

MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN WELZIJN

25.685.984

13.700.132

-11.985.852

ONDERWIJS EN JEUGD

4.737.596

463.286

-4.274.311

TOTAAL PROGRAMMA'S

58.758.244

28.883.249

-29.874.995

418.753

32.022.859

31.604.106

59.176.997

60.906.109

1.729.111

BESTUUR EN DIENSTVERLENING

210.000

219.950

9.950

OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID

0

0

0

OPENBARE RUIMTE

0

156.404

156.404

1.566.134

441.442

-1.124.693

0

36.934

36.934

ONDERWIJS EN JEUGD

458.390

0

-458.390

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

716.989

395.492

-321.497

2.951.513

1.250.222

-1.701.291

62.128.510

62.156.331

27.820

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN GERAAMDE TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN

Saldo 2014

MUTATIES RESERVES

RUIMTE EN ECONOMIE MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN WELZIJN

TOTAAL MUTATIES RESERVES

GERAAMDE RESULTAAT


147



148


2. Uiteenzetting financiële positie 1.

Inleiding

Om u inzicht te geven in de begrotingssaldi voor de komende vier jaar geven wij in dit hoofdstuk een uiteenzetting van de financiële positie van de gemeente Halderberge. In de zomernota 2013-2017 hebben wij, op basis van de inzichten die op dat moment bekend waren, op hoofdlijnen een financiële doorkijk gegeven voor de jaren 2014-2016. Deze doorkijk was gebaseerd op de meerjarenbegroting 2013-2016. 2.

Uitgangspunten

In de zomernota zijn, naast een financiële doorkijk voor de komende jaren, ook de uitgangspunten voor de begroting 2014 vastgesteld. Hieronder worden de belangrijkste uitgangspunten genoemd die zijn gehanteerd bij de opstelling van de begroting 2014-2017. Een aantal uitgangspunten (loon- en prijscompensatie 2014, decentralisaties budgettair neutraal) is aangepast ten opzicht van de zomernota 2013. Dit wordt hieronder verder toegelicht. Voor een verdere toelichting over de andere uitgangspunten wordt verwezen naar de Zomernota 20132017. Algemeen De meerjarenbegroting 2014 - 2017 wordt opgesteld overeenkomstig het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader (GTK) van de provincie Noord-Brabant en de brief van de provincie Noord-Brabant van 19 april 2013 betreffende actualiteiten en aandachtspunten begroting 2014. Bij de opstelling van de begroting 2014 worden de begrotingswijzigingen betreffende het jaar 2013 tot en met de raad van 24 juni 2013 meegenomen. In de begroting 2014 wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met autonome ontwikkelingen, zoals (verwachte) toename van het aantal inwoners, woonruimten, uitkeringsgerechtigden, bouwleges, e.d. Verder wordt er zoveel mogelijk rekening gehouden met (opgelegd) rijksbeleid. In principe worden autonome ontwikkelingen door het rijk gecompenseerd middels de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Het kan echter zo zijn, dat het rijk uit bezuinigingsoverwegingen besluit tot geen of een gedeeltelijke compensatie. De ramingen van de uitkeringen uit het Gemeentefonds zijn gebaseerd op de uitkomsten van de meicirculaire 2013. Gezien de planning van het bestuurlijk besluitvormingstraject is het niet mogelijk de gevolgen van de septembercirculaire 2013 mee te nemen bij de opstelling van de begroting 2014. De gevolgen zullen worden opgenomen in de decemberrapportage 2013 en de voorjaarsnota 2014/kadernota 2015. Bij de berekening van de algemene uitkering is rekening gehouden met de (verwachte) areaalontwikkeling van de WOZ-capaciteit en de verwachte ontwikkeling van de aantallen eenheden zoals woonruimten, inwoners en bijstandsgerechtigden. In de zomernota 2013 is vanaf 2015 indicatief rekening gehouden met € 500.000 als negatieve gevolgen van de decentralisaties. Echter gezien de verwachte tekorten, mede als gevolg van de meicirculaire 2013, stelt het college voor dit uitgangspunt bij te stellen. In deze begroting 2014 is het uitgangspunt gehanteerd dat de rijksmiddelen toereikend (lees: taakstellend) dienen te zijn voor de uit te voeren taken. Hiervoor zal wel een risico in de paragraaf Weerstandsvermogen worden opgenomen. Voor de toerekening van de indirecte kosten (met name loonkosten) naar de producten, programma’s en grondexploitaties wordt de methode van integrale kostprijsberekening toegepast. Activa De activa worden geactiveerd en afgeschreven conform het BBV, de financiële verordening en de beleidsnotitie “Waarderen en afschrijven van activa” die door u in de raadsvergadering van 22 september 2011 is vastgesteld. Reserves en voorzieningen en rentebeleid Het gehanteerde rentebeleid en reserves- en voorzieningenbeleid is conform de nota reserves en voorzieningen 2010, zoals deze in de raad van december 2009 is vastgesteld. In de begroting 2014 wordt conform de nota reserves en voorzieningen gewerkt met een vast rentepercentage voor de vaste activa en de investeringen uit het investeringsprogramma. In deze nota is aangegeven dat dit rentepercentage alleen wordt aangepast als het gemiddelde rentepercentage over de laatste 2 jaar meer dan 0,5% afwijkt van het laatst gehanteerde percentage (3,5% in de begroting 2013).


149


Uit een analyse van de afgelopen 2 jaar blijkt dat het gemiddelde rentepercentage 3,03% bedraagt. Gezien deze daling en het vastgestelde rentebeleid is in de zomernota 2013 voor de begrotingsperiode van 20142017 voorgesteld het vaste rentepercentage te verlagen met 0,5% naar 3%. In het geval van een financieringsoverschot wordt uitgegaan van een renteopbrengst van 2%. De rente over de eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) bedraagt eveneens 3%. Gezien het indexeringspercentage van 0% wordt in 2014 geen inflatiecorrectie toegepast op de bestemmingsreserves. Dit is een wijziging ten opzichte van de zomernota, die hieronder (onderdeel indexering) verder wordt toegelicht. De rente van de algemene reserves en de voorzieningen wordt ten gunste gebracht van de exploitatie. De hoogte van deze bespaarde rente is overigens afhankelijk van de hoogte van deze reserves en voorzieningen. De toegerekende rente aan de grondexploitaties bedraagt eveneens 3%. Deze rente wordt na resultaatbestemming in zijn geheel toegerekend aan de algemene reserve grondexploitaties.

Indexering In de zomernota 2013 is voor de jaren 2014 – 2017 uitgegaan van een indexering van de uitgavenbudgetten met 2%. Voor de ontwikkeling van de lonen en salarissen is, bij gebrek aan een nieuwe CAO, uitgegaan van een loonstijging van 1% per jaar. In de maatregelen van het kabinet worden de lonen en de prijzen bevroren. Deze maatregelen kunnen worden doorgetrokken naar onze gemeente onder het mom van trap op trap af. Gezien het tekort in de meerjarenraming wordt, in navolging op de kabinetsplannen, voorgesteld de indexering van de lonen en uitgavenbudgetten in het begrotingsjaar 2014 te bevriezen. Het is nog onzeker of de CAO voor de gemeente-ambtenaren geen loonstijging zal bevatten. Dit wordt ook als risico in de paragraaf weerstandvermogen meegenomen. Het bevriezen van de prijzen voor 2014 houdt in dat er met minder geld, hetzelfde geproduceerd moet worden c.q. diensten verleend moeten worden. Voor de verbonden partijen wordt de bijdrage opgenomen zoals deze in de begroting 2014 van de betreffende verbonden partij is vastgesteld. Door de Bestuurscommissie Middelen is richting de verschillende Gemeenschappelijke Regelingen aangegeven, dat er op basis van de begroting 2010 in de jaren 2012, 2013 en 2014 jaarlijks 3% bezuinigd dient te worden. Deze bezuiniging (totaal 3 x 3%) dient tot uitdrukking te komen in een lagere gemeentelijke bijdrage. Afhankelijk van de besluitvorming in de AB’s van de verschillende GR’s wordt deze korting verwerkt in de begroting 2014 – 2017. De totale kosten van de professionele instellingen (zoals de bibliotheek) hebben een gemengd karakter. Deze verhouding is in zijn algemeenheid ongeveer 30% materialen en diensten en 70% lonen. Gezien de huidige en verwachte financiële positie is in de begroting 2013 – 2016 de bijdrage bevroren op het niveau van 2011 door een indexering van 0% toe te passen. Voorgesteld wordt ook voor de meerjarenbegroting 2014 – 2017 een indexering van 0% te hanteren. Ook de overige subsidies worden in de meerjarenbegroting 2014 – 2017 niet geïndexeerd, conform de huidige meerjarenraming. Lokale heffingen De tarieven van de afvalstoffen- en de rioolheffing zijn maximaal 100% kostendekkend. Bij de bepaling van de mate van kostendekkendheid wordt de BTW in de tarieven van de rioolheffing doorberekend. De (gemiddelde) totale lastendruk voor meerpersoons- en éénpersoonshuishoudens neemt toe met een percentage van minder dan 5%. De tarieven van de onroerendezaakbelasting (OZB), gecorrigeerd voor de waardeontwikkelingen, nemen toe met een percentage van 8,82%. Een stijging van één belastingsoort kan worden gecompenseerd door de verlaging van een andere belastingsoort (of andersom) om op deze manier de stijging van de totale lastendruk te maximeren op en percentage van 5%. Bij de genoemde tarieven voor de afvalstoffenheffing, rioolheffing en de hieruit volgende totale lastendruk is nog geen rekening met de invoering van Diftar en het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan. De besluitvorming hierover moest ten tijde van de opstelling van de programmabegroting 2014 nog plaatsvinden.


150

Gemeente Halderberge 3.

Opbouw begrotingssaldi 2014

In onderstaand overzicht zijn de begrotingssaldi voor de komende jaren opgenomen.

Stand meerjarenbegroting 2013 - 2016 Zomernota 2013 Bezuinigingsmaatregelen Versterken weerstandsvermogen Overige mutaties zomernota Saldo zomernota periode 2014 - 2016 Ontwikkelingen na zomernota Effecten meicirculaire 2013 Gevolgen extra rijksbezuinigingen Lagere opbrengst bouwleges prioritering woningbouw Afname verstrekkingen WMO Aanpassingen en verschuivingen investeringsprogramma Lagere kosten parkmanagement Borchwerf Kostentoerekening Rondweg aan provincie Overige aanpassingen Saldo begroting 2014 - 2017 na ontwikkelingen Maatregelen Decentralisaties binnen rijksmiddelen uitvoeren Bevriezen loon- en prijsindex Aanvullende versterking weerstandsvermogen Niet invoeren hondenbelasting Bezuiniging muziekonderwijs Verlaging waarderingssubsidies Verhoging toeristenbelasting naar € 1,08 i.p.v. € 1,17 Extra opbrengsten door arbeidsmigranten Saldo begroting 2014 - 1017

2014

2015

2016

2017

-647.000

-542.900

28.200

1.213.000 -156.000 -348.000

1.283.000 -156.000 -640.000

1.283.000 -156.000 -1.156.000

62.000

-55.900

-800

-227.000 -250.000 -236.000 62.000

-1.253.000 -250.000 -201.000 62.000

-1.376.000 -250.000 -175.000 62.000

241.000

56.000

297.000

80.000 145.000 -22.000

0 45.000 63.900

0 -3.000 121.800

-145.000

-1.533.000

-1.324.000

-1.820.000

0 170.000 -23.000 -40.000 40.000 16.000 -35.000 45.000

500.000 215.000 -23.000 -40.000 40.000 16.000 -35.000 45.000

500.000 215.000 -22.000 -40.000 40.000 16.000 -35.000 45.000

500.000 215.000 -21.000 -40.000 40.000 16.000 -35.000 45.000

28.000

-815.000

-605.000

-1.100.000

Hieronder worden de verschillende onderdelen van dit overzicht kort toegelicht. Zomernota 2013 – bezuinigingen “Gericht kiezen” Op 24 juni 2013 is door de gemeenteraad de zomernota 2013 vastgesteld. Een belangrijk onderdeel van de zomernota 2013 waren de bezuinigingsmaatregelen op basis van de notitie “Gericht kiezen”. Deze bezuinigingsmaatregelen zijn conform de zomernota 2013 verwerkt in de programmabegroting 2014, behoudens de hondenbelasting en de toeristenbelasting (zie “maatregelen”). Ook de taakstelling op de organisatie van € 1 mln. is conform hoofdstuk 9 uit de zomernota 2013 in de begroting 2014 verwerkt. Daarnaast is ook het opheffen van een aantal investeringsreserves uit de zomernota 2013 als versterking van het weerstandsvermogen verwerkt in de begroting 2014. Ook de financiële effecten van de bijstelling van het woningbouwprogramma en de grondexploitaties zijn op basis van de zomernota 2013 en de jaarrekening 2012 in de begroting 2014 opgenomen.


151

Gemeente Halderberge Ontwikkelingen na de zomernota 2013 Na de vaststelling van de zomernota 2013 op 24 juni hebben zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die nog niet in de zomernota waren opgenomen. Een aantal van deze ontwikkelingen is ook genoemd in de najaarsnota 2013, die in september in de raad is vastgesteld. De structurele effecten worden nu in deze begroting 2014 meegenomen. Hieronder worden de verschillende ontwikkelingen kort toegelicht. Effecten meicirculaire 2013 Op 6 juni 2013 is de gemeenteraad uitgebreid schriftelijk geïnformeerd over de effecten van de meicirculaire 2013. In het overzicht algemene dekkingsmiddelen wordt hier verder op ingegaan. De gevolgen voor het jaar 2014 zijn nog redelijk beperkt. De forse nadelige effecten komen vanaf 2015, waarbij het nadeel voor de gemeente Halderberge ruim € 1,3 mln. bedraagt. In de zomernota 2013 was rekening gehouden met een risico van € 1 mln. Gevolgen extra rijksbezuinigingen Het kabinet heeft bekend gemaakt dat het de aanbeveling van de Europese Commissie volgt om in 2014 een (structureel) bedrag van € 6 miljard te bezuinigingen teneinde het verwachte begrotingstekort (EMU-tekort) in 2014 onder de 3% van het BBP te brengen. Hierbij is aangegeven dat het zogeheten 1 maart pakket het startpunt vormt voor het pakket van bezuinigingsmaatregelen. In het 1 maart pakket, met een bezuinigingsomvang van € 4,3 miljard, was een neerwaartse mutatie van het Gemeentefonds en het Provinciefonds tezamen voorzien van ca. € 200 miljoen. Haute Equipe gaf destijds aan dat de neerwaartse bijstelling van het Gemeentefonds, bij benadering, zou uitkomen op een daling van de uitkeringsfactor van 14 à 15 punten, hetgeen voor onze gemeente zou resulteren in een neerwaartse bijstelling van de algemene uitkering van ca. € 250.000. Deze neerwaartse bijstelling wordt onder meer veroorzaakt door de volgende kabinetsmaatregelen van het 1 maart pakket: nullijn lonen collectieve sector en geen prijsbijstelling. Vooralsnog wordt in de begroting 2014 hiervan uitgegaan. Aangezien de bezuinigingsomvang groter is (€ 6 miljard i.p.v. € 4,3 miljard) kan de neerwaartse bijstelling van het Gemeentefonds hoger gaan uitvallen. Dit bedrag kan oplopen tot wel ca. € 500.000 (inschatting Haute Equipe). In de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting 2014 wordt hiervoor een aanvullend risico van € 250.000 opgenomen. Lagere opbrengst bouwleges prioritering woningbouw Op basis van het herziene woningbouwprogramma, de verwachte vergunningaanvragen op Borchwerf, de reguliere bouwvergunningen is de raming van de bouwleges bijgesteld. Voor de komende jaren worden op basis van de huidige inschatting de volgende legesopbrengsten verwacht. 2014: € 721.000 2015: € 747.000 2016: € 782.000 2017: € 508.000 Afname verstrekkingen WMO Als gevolg van ‘de kanteling’ van de Wmo en aanpassingen in het Wmo-beleid zijn de kosten voor zorg in natura en PGB’s structureel en woonvoorzieningen incidenteel in de zomernota 2013 al aangepast. Op basis van de meest recente informatie en de ontwikkelingen kunnen de kosten voor de woonvoorzieningen ook structureel worden aangepast. Aanpassingen en verschuivingen investeringsprogramma Zoals ook in de najaarsnota 2013 is aangegeven wordt een aantal investeringen van het investeringsprogramma 2013 en voorgaande jaren vertraagd of uitgesteld. Hierbij is de investering vaak pas in 2014 gereed, waardoor de kapitaallasten pas ontstaan in 2015. Dit geeft een incidenteel voordeel in 2014. In 2016 ontstaat nog een aanvullend incidenteel voordeel door de verschuiving van de aanleg van de doorgaande route en rondweg. Sinds de programmabegroting 2007 is er jaarlijks in de begroting en meerjarenraming een stelpost onderuitputting kapitaallasten opgenomen van € 100.000. Deze stelpost is opgenomen om bij de begroting al rekening te houden met voordelen in de kapitaallasten (door verschuiving van investeringen, ed.) die ieder jaar wel ontstaan. In deze begroting worden er, door het verschuiven van een aantal investeringen van 2013 naar 2014, al voordelen in de kapitaallasten gerealiseerd. De stelpost kapitaallasten wordt voor het jaar 2014 dan ook verlaagd naar € 20.000. In onderstaand overzicht is de verschuiving van de verschillende investeringen weergegeven.


152

Gemeente Halderberge Aangepaste planning investeringen begroting 2014 t.o.v. begroting 2013

Planning begroting 2013

Planning begroting 2014

Reconstructie Goudbloemsedijk

2013

2017

Reconstructie Wilhelminaplein Oudenbosch

2013

2014

Reconstructie Julianalaan Oudenbosch

2013

2014

Reconstructie Beatrixlaan Oudenbosch

2013

2014

Reconstructie doorgaande route Oudenbosch

2015

2016

Aanleg rondweg

2015

2016

Uitvoeren maatregelen VSP (kern Bosschenhoofd)

2013

2017

Retentievoorzieningen Bosschenhoofd

2013

2014

Herinrichting sportpark Albano

2013

2014

Aanleg 2e hockeyveld Albano

2013

2014

Renovatie sportpark DEVO

2013

2014

Investeringen gebouw Fideï et Arti

2013

2014

Campusvorming Markland College (gedeeltelijk)

2013

2014

Aanschaf speeltoestellen

2013

2014

Vervanging auto's buitendienst

2013

2014

Investering telefonie

2013

2014

Lagere kosten parkmanagement Borchwerf In de zomernota 2013 is het benodigde bedrag voor het parkmanagement in 2014 teruggebracht naar € 380.000. Dit op basis van de begroting van Stichting Beheer Borchwerf II. Gezien de planning van de uitgifte van de gronden wordt verwacht dat voor het parkmanagement in 2014 een bedrag van € 300.000 nodig is. Het budget voor 2014 kan dan aanvullend op de zomernota met € 80.000 worden verlaagd. Kostentoerekening Rondweg aan provincie De kosten van de ambtelijke uren die worden besteed aan de (voorbereiding van de) aanleg van de rondweg worden gedeclareerd bij de provincie. Dit geeft met name in 2014 een voordeel ten opzichte van de huidige meerjarenraming. Op basis van de zomernota 2013 en de financiële gevolgen van de ontwikkelingen die zich hierna nog hebben voorgedaan, ontstaan de volgende tekorten. 2014: € 145.000 nadelig 2015: € 1.533.000 nadelig 2016: € 1.324.000 nadelig 2017: € 1.820.000 nadelig Maatregelen Om de begroting 2014 reëel sluitend te maken en het tekort in de meerjarenraming te beperken, stelt het college de volgende maatregelen voor. Decentralisaties binnen rijksmiddelen uitvoeren In de zomernota 2013 is vanaf 2015 indicatief rekening gehouden met € 500.000 als negatieve gevolgen van de decentralisaties. Echter gezien de verwachte tekorten, mede als gevolg van de meicirculaire 2013, stelt het college voor dit uitgangspunt bij te stellen. In deze begroting 2014 is het uitgangspunt gehanteerd dat de rijksmiddelen toereikend (lees: taakstellend) dienen te zijn voor de uit te voeren taken. Hiervoor zal wel een risico in de paragraaf Weerstandsvermogen worden opgenomen.


153

Gemeente Halderberge Bevriezen loon- en prijsindex In de zomernota 2013 is voor de jaren 2014 – 2017 uitgegaan van een indexering van de uitgavenbudgetten met 2%. Voor de ontwikkeling van de lonen en salarissen is, bij gebrek aan een nieuwe CAO, uitgegaan van een loonstijging van 1% per jaar. In de maatregelen van het kabinet worden de lonen en de prijzen bevroren. Deze maatregelen kunnen worden doorgetrokken naar onze gemeente onder het mom van trap op trap af. Gezien het tekort in de meerjarenraming wordt, in navolging op de kabinetsplannen, voorgesteld de indexering van de lonen en uitgavenbudgetten in het begrotingsjaar 2014 te bevriezen. Het is nog onzeker of de CAO voor de gemeente-ambtenaren geen loonstijging zal bevatten. Dit wordt ook als risico in de paragraaf weerstandvermogen meegenomen. Het bevriezen van de prijzen voor 2014 houdt in dat er met minder geld, hetzelfde geproduceerd moet worden c.q. diensten verleend moeten worden. Aanvullende versterking weerstandsvermogen In de zomernota 2013 is besloten een aantal bestemmingsreserves op te heffen om hierdoor het weerstandsvermogen te verbeteren. Dit besluit is ook in deze begroting verwerkt, waardoor er € 5 mln. aan de algemene reserve is toegevoegd. Als maatregel voor de programmabegroting 2014 wordt voorgesteld om ook de investeringsreserve school en sportzaal Bosschenhoofd op te heffen en toe te voegen aan de algemene reserve. Dit geeft een structureel nadelig effect van € 22.000 (niet gedekte kapitaallasten). De algemene reserve wordt hierdoor met € 937.000 versterkt. Hierna resteren er nog twee investeringsreserves. Dit betreft de investeringsreserve gemeentehuis en de investeringsreserve aandelen Intergas. Hondenbelasting Bij de vaststelling van de zomernota 2013 heeft u tevens een motie over dit onderwerp aangenomen. Op basis van deze motie acht het college de invoering van hondenbelasting in 2014 niet haalbaar. Echter hondenbeleid uitvoeren zonder de opbrengst van hondenbelasting leidt tot een groter tekort in de meerjarenraming. Voorgesteld wordt deze € 40.000 voor 2014 mee te nemen in het nog te dekken tekort voor 2014 en het hondenbeleid verder niet uit te werken omdat hier geen inkomsten tegenover staan. Bezuiniging muziekonderwijs In 2013 is het faillissement uitgesproken over muziekschool Amadeus. In de geest van uitvoering van muziekeducatie in de gemeente Moerdijk wordt een regeling voor Halderberge opgesteld, waarin kinderen tussen de 6 en de 14 jaar voor een vooraf te bepalen bedrag muziekonderwijs kunnen afnemen. Vooruitlopend op de verdere uitwerking en vaststelling van deze regeling wordt voorgesteld om vanaf 2014 structureel € 40.000 te bezuinigingen op kunstzinnige vorming Verlaging waarderingssubsidies Het college stelt voor de waarderingssubsidie voor de niet professionele instellingen te verlagen van € 350 naar € 250. Dit geeft een voordeel van € 14.400 structureel per jaar. Toeristenbelasting en arbeidsmigranten Ook voor deze bezuinigingsmaatregel heeft de raad een motie aangenomen. Het college heeft hierbij de opdracht in overleg met het TIG alternatieven aan te dragen om te zorgen voor € 85.000 extra opbrengst, waarvan € 50.000 terugvloeit naar het budget toerisme. Dit is niet haalbaar door het eerder geopperde idee van tariefsdifferentiatie. Het college stelt voor de toeristenbelasting wel te verhogen, maar minder dan tot € 1,17. De verschil kan naar verwachting goed gemaakt worden met extra inkomsten door arbeidsmigranten in de vorm van toeristenbelasting of algemene uitkering. Voor het tarief van de toeristenbelasting wordt aansluiting gezocht bij de buurgemeenten. Voor 2014 wordt het tarief voor de toeristenbelasting in Moerdijk € 1,08 en in Roosendaal € 1,09. Het college stelt voor het tarief te verhogen naar € 1,08, hetgeen aansluit bij de tarieven in Moerdijk en Roosendaal. Dit geeft een extra opbrengst van € 50.000 in plaats van € 85.000. Daarnaast kan er naar verwachting € 45.000 worden opgebracht met extra opbrengsten van de arbeidsmigranten. Afhankelijk van de het al dan niet inschrijven in het GBA, zal dit zijn in de vorm van toeristenbelasting of algemene uitkering. 4. Financieel beeld meerjarenraming Na de genoemde maatregelen vertoont de (meerjaren)begroting 2014 – 2017 het volgende beeld. 2014: 2015: 2016: 2017:

€ 28.000 voordelig € 815.000 nadelig € 605.000 nadelig € 1.100.000 nadelig


154

Gemeente Halderberge Hieruit blijkt dat de begroting 2014 sluitend is, maar dat de meerjarenraming nog een behoorlijk tekort laat zien. Dit wordt met name veroorzaakt door de lagere algemene uitkering op basis van de meicirculaire 2013, de aanvullende rijksbezuinigingen en de structurele financiële effecten door de bijstelling van de grondexploitaties. In de Paragraaf “Samenvatting en conclusie financiële positie” wordt verder ingegaan op de financiële positie van de gemeente. 5. Reservepositie In onderstaand overzicht is het verwachte verloop van de reserves en voorzieningen voor het begrotingsjaar 2014 weergegeven. Naam reserve

Stand per 1-1-2014

Vermeerderingen

Verminderingen

Stand per 1-1-2015

Algemene reserves Algemene reserve Algemene reserve grondexploitaties Subtotaal algemene reserve

9.070.000 298.000 9.368.000

422.000 601.000 1.023.000

156.000 185.000 341.000

9.336.000 714.000 10.050.000

Investeringsreserves Investeringsreserve gemeentehuis Investeringsreserve aandelen Intergas 06 Subtotaal investeringsreserves

523.000 595.000 1.118.000

16.000 0 16.000

116.000 0 116.000

423.000 595.000 1.018.000

Egalisatiereserves Egalisatiereserve rente Egalisatiereserve BBZ Reserve riolering Subtotaal egalisatiereserves

1.000.000 64.000 173.000 1.237.000

149.000 0 0 149.000

149.000 0 0 149.000

1.000.000 64.000 173.000 1.237.000

Resultaatreserves Reserve maatschappelijke activa Subtotaal resultaatreserves

200.000 200.000

0 0

0 0

200.000 200.000

Overige bestemmingsreserves Reserve onderwijshuisvesting Reserve collectieve ziektekosten verz. bijz. bijstand Reserve “Uitvoering e-overheidsvoorzieningen” Reserve stimulering startende ondernemers Reserve ontwikkeling en kwaliteitsverbetering Reserve maatregelen organisatieontwikkeling Reserve musea Subtotaal bestemmingsreserves

1.351.000 37.000 157.000 96.000 18.000 0 9.000 1.668.000

458.000 0 210.000 0 0 130.000 0 798.000

0 37.000 220.000 0 0 130.000 0 387.000

1.809.000 0 147.000 96.000 18.000 0 9.000 2.079.000

Bestemmingsreserves grondexploitatie Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve Borchwerf II Subtotaal reserves grondexploitatie

117.000 800.000 917.000

965.000 0 965.000

156.000 100.000 256.000

926.000 700.000 1.626.000

14.508.000

2.951.000

1.249.000

16.210.000

Totaal reserves


155

Gemeente Halderberge De opstelling van het overzicht reserves en voorzieningen is conform de nota reserves en voorzieningen 2010. Het uitgangspunt van dit overzicht is de stand van de reserves en voorzieningen per 31 december 2012 uit de jaarrekening 2012 en de verwachte mutaties in 2013. Daarnaast is ook rekening gehouden met het besluit uit de zomernota 2013 om een groot aantal investeringsreserves op te heffen en toe te voegen aan de algemene reserve. Hieronder worden de belangrijkste ontwikkelingen toegelicht. Algemene reserves Op basis van het besluit in de zomernota 2013 en het voorstel in deze begroting 2014 wordt een groot deel van de investeringsreserves opgeheven en toegevoegd aan de algemene reserve. Dit ter versterking van het weerstandsvermogen. Deze toevoeging is verwerkt in het saldo van de algemene reserve per 1-1-2014. In 2014 wordt de voorfinanciering van de van de seniorenregeling uit de algemene reserve deels teruggestort. Dit is conform het overzicht op pagina 42 van de Zomernota 2013. De gemeentelijke kosten voor de aanleg van de rondweg worden voor 50% ten laste gebracht van de algemene reserve en voor 50% ten laste van de reserve bovenwijkse voorzieningen. Voor 2014wordt naar verwachting € 865.000 onttrokken aan de algemene reserve. Het verloop van de algemene reserve grondexploitatie vloeit voort uit de exploitatieopzetten, zoals deze bij de jaarrekening 2012 zijn vastgesteld en zijn verwerkt in het Meerjaren perspectief Grondexploitaties 2013 – 2022 (MPG). Dit MPG is opgenomen in de zomernota 2013. Het MPG is wel bijgesteld op basis van het verlaagde rentepercentage van 3%. Dit was 3,5%. Investeringsreserves Op basis van het besluit in de zomernota 2013 en het voorstel in deze begroting 2014 wordt een groot deel van de investeringsreserves opgeheven en toegevoegd aan de algemene reserve. Hierna resteren er nog twee investeringsreserves. De investeringen in het gemeentehuis zijn binnen vier jaar afgeschreven, waarbij ook de bijbehorende investeringsreserve volledig is ingezet. De investeringsreserve aandelen Intergas wordt gebruikt voor de afwaardering van de resterende boekwaarde van de aandelen na formele afwikkeling van de verkoop van Intergas. Egalisatiereserves Op basis van de zomernota 2013 wordt bij de berekening van de rentelasten over de vaste activa en de opbrengst van de bespaarde rente uitgegaan van een rentepercentage van 3%. Het verschil tussen de rentelasten op basis van het vaste rentepercentage en de verwachte rentelasten voor 2013 wordt gestort in of onttrokken aan de egalisatiereserve rente. Hierdoor wordt voorkomen dat de kapitaallasten (rentelasten en afschrijvingskosten) jaarlijks fluctueren. In de nota reserves en voorzieningen 2010 is het uitgangspunt opgenomen dat in deze reserve € 1.000.000 benodigd is om mogelijke renteschommelingen op te kunnen vangen. Het meerdere in de reserve valt vrij ten gunste van de algemene reserve. In de egalisatiereserve riolering worden tekorten en overschotten op jaarrekeningbasis geëgaliseerd. Resultaatreserves Bij de bestemming van de resultaten van de jaarrekening en de bestuursrapportages in voorgaande jaren zijn voor verschillende doeleinden resultaatreserves gevormd. Voor de begroting 2014 wordt er vanuit gegaan dat deze reserves in 2013 worden besteed dan wel vrijvallen ter gunste van de algemene reserve. De volgende bestemmingen vallen in 2013 vrij ten gunste van de algemene reserve: Sloopkosten pand pagnevaart (2008) Op het moment dat deze locatie tot ontwikkeling gebracht wordt en de opstallen gesloopt moeten worden zullen de kosten hiervan in het totale financiële plaatje worden opgenomen. De reservering van € 153.000 vanuit het jaarrekeningsaldo 2008 komt hiermee te vervallen. Opstellen structuurvisie (najaarsnota 2011) Bij de bestemming van het saldo van de najaarsnota 2013 is € 100.000 gereserveerd voor het opstellen van de structuurvisie. De structuurvisie is op 20 juni 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. Het restantbedrag na afronding van de opdracht bedraagt € 39.000. Dit bedrag valt in 2013 vrij naar de algemene reserve.

De enige reserve die dan nog resteert is de reserve maatschappelijke activa, die wordt ingezet voor de afboeking van investeringen met een maatschappelijk nut.

Overige bestemmingsreserves In 2014 vind een storting plaats in de reserve onderwijshuisvesting op basis van het Integraal Huisvestingsplan. Deze reserve wordt vervolgens ingezet ter dekking van de afboeking van boekwaarden van scholen waarvoor nieuwbouw plaatsvindt.


156


Voor de reserve maatregelen organisatieontwikkeling wordt er op basis van besluitvorming in d e begroting 2013 vanuit gegaan dat het bedrag dat jaarlijks wordt gestort ook in het betreffende jaar wordt uitgegeven. In de zomernota 2013 is besloten om in 2014 een bedrag van € 210.000 aanvullend te storten in de reserve Uitvoering e-overheidsvoorzieningen. De verwachte kosten voor 2014 bedragen € 220.000. Deze worden aan de reserve onttrokken.

Bestemmingsreserves grondexploitatie De reserve Borchwerf II wordt afgebouwd ten gunste van de algemene reserve grondexploitatie. De onttrekkingen aan de reserve bovenwijkse voorzieningen betreffen de kosten voor de aanleg van de rondweg. De stortingen in de reserve bovenwijkse voorzieningen vloeien voort uit de bijdrage vanuit de verschillende exploitaties. Het betreft hier de grondexploitaties, zoals deze bij de jaarrekening 2012 en het Meerjarenperspectief Grondexploitaties zijn vastgesteld. Voor een verdere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf grondbeleid. Hieronder is de verwachte stand van de voorzieningen weergegeven. Stand per 1-1-2014

Voorzieningen

Vermeerderingen

Verminderingen

Stand per 1-1-2015

Voorziening personeel Voorziening onderhoud gemeente-eigendommen Voorziening groot onderhoud riolering Voorziening dubieuze debiteuren Voorziening verliesgevende exploitaties

62.000 60.000 605.000 376.000 8.632.000

0 274.000 290.000 0 259.000

62.000 242.000 301.000 0 1.555.000

0 92.000 594.000 376.000 7.336.000

Totaal voorzieningen

9.735.000

823.000

2.160.000

8.398.000

Voorzieningen De voorziening personeel wordt in 2014 geheel ingezet in relatie tot de seniorenregeling. Op basis van het meerjarenonderhoudsplan (MOP) gemeentelijke gebouwen worden jaarlijks de werkelijke kosten onttrokken en gemiddeld bedrag gestort in de voorziening onderhoud gemeente-eigendommen. Op basis van het Gemeentelijke Rioleringsplan (vGRP) is in 2010 een voorziening groot onderhoud riolering gevormd. Op basis van het vGRP worden bedragen aan deze voorziening toegevoegd. De kosten voor groot onderhoud worden ten laste van deze voorziening gebracht. In relatie tot de bijstelling van het woningbouwprogramma en de grondexploitaties is bij de jaarrekening 2012 is een substantieel bedrag aan de voorziening toegevoegd ten laste van de algemene reserve. Deze voorziening is getroffen voor verliesgevende exploitaties. Op basis van het BBV is het verplicht een voorziening te vormen voor een exploitaties op het moment dat een verlies op de exploitatie wordt verwacht. Bij de jaarrekening worden de voorziening dubieuze debiteuren en voorziening verliesgevende exploitaties in mindering gebracht op de activa. In onderstaand overzicht wordt op hoofdlijnen het verloop van de reservepositie in meerjarig perspectief weergegeven. Verloop reserves 2015

Algemene reserves Investeringsreserves Egalisatiereserves Resultaatreserves Overige bestemmingsreserves Bestemmingsreserves grondexploitatie Totaal reserves


Saldo 01-01-2015 10.050.000 1.017.000 1.236.000 200.000 2.079.000 1.626.000 16.208.000

Vermeerderingen 556.000 13.000 220.000 0 171.000 396.000 1.356.000

Verminderingen 1.355.000 113.000 220.000 0 1.709.000 1.264.000 4.661.000

Saldo 31-12-2015 9.251.000 917.000 1.236.000 200.000 541.000 758.000 12.903.000

157

Gemeente Halderberge Verloop reserves 2016


Verloop reserves 2017


Saldo 01-01-2016 9.252.000 916.000 1.236.000 200.000 543.000 759.000 12.906.000

Saldo 01-01-2017 9.385.000 815.000 1.236.000 200.000 553.000 326.000 12.515.000

Vermeerderingen 685.000 10.000 340.000 0 10.000 177.000 1.222.000

Vermeerderingen 4.997.000 7.000 163.000 0 10.000 26.000 5.203.000

Verminderingen 552.000 110.000 340.000 0 0 610.000 1.612.000

Verminderingen 0 107.000 163.000 0 0 300.000 570.000

Saldo 31-12-2016 9.385.000 816.000 1.236.000 200.000 553.000 326.000 12.516.000

Saldo 31-12-2017 14.382.000 715.000 1.236.000 200.000 563.000 52.000 17.148.000

De belangrijkste mutaties worden hieronder toegelicht. De mutaties in de algemene reserve worden veroorzaakt door het verloop van de algemene reserve grondexploitaties op basis van het MPG. Verder wordt er onttrokken aan de algemene reserve ten behoeve van de aanleg van de rondweg. Daarnaast vindt in de jaren 2015 – 2017 een terugstorting van de voorfinanciering van de seniorenregeling plaats (zie ook de zomernota 2013). Op basis van het IHP Onderwijs wordt in het jaar 2015 een fors deel (€ 1,5 mln.) aan de reserve onderwijshuisvesting onttrokken in relatie tot de nieuwbouw van de scholen. De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves grondexploitaties (bovenwijkse voorzieningen) betreffen de kosten voor de aanleg van de rondweg. De stortingen in de reserve bovenwijkse voorzieningen vloeien voort uit de bijdrage vanuit de verschillende exploitaties. Het betreft hier de grondexploitaties, zoals deze bij de jaarrekening 2012 en het Meerjarenperspectief Grondexploitaties zijn vastgesteld. Voor een verdere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf grondbeleid. Daarnaast wordt de reserve Borchwerf afgebouwd ten gunste van de algemene reserve. 6.

Emu saldo

Op grond van artikel 19 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten moet de gemeente in de programmabegroting inzage geven in het EMU-saldo over het vorig begrotingsjaar, de berekening van het geraamde bedrag over het begrotingsjaar en de berekening van het geraamde bedrag over het jaar volgend op het begrotingsjaar. Het EMU-saldo is een in Europees verband gehanteerd en gedefinieerd macro-economisch begrip. Het kan worden omschreven als het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de collectieve sector (Rijk, andere overheden, sociale fondsen). Naast alle ‘gewone’ inkomsten en uitgaven zitten hierbij ook inkomsten en uitgaven met een kapitaalkarakter, zoals aan- en verkopen grond, investeringen en investeringsbijdragen. Financiële transacties als de verkoop van deelnemingen of het verstrekken van kredieten worden hierbij niet als inkomsten of uitgaven gezien. In algemene termen wordt een tekort bij gemeenten veroorzaakt door drie zaken: • de investeringen overtreffen de afschrijvingen; • de aankopen van grond (inclusief investering voor bouwrijp maken) overtreffen de verkopen; • er is sprake van een negatief exploitatiesaldo in baten-lasten. Deze drie oorzaken hebben op totaalniveau per saldo een negatieve kasstroom tot gevolg.


158

Gemeente Halderberge Het EMU-saldo van de gemeente Halderberge fluctueert de laatste jaren. Op begrotingsbasis is het EMU-saldo overwegend negatief (dus een tekort), maar onvoorziene gebeurtenissen bij de realisatie zorgen er soms voor dat het tekort omslaat in een overschot of dat het tekort lager uitvalt. In de laatste jaren is vooral het vertraagd realiseren en/of het uitstellen investeringen (met name scholenbouw) er de oorzaak van dat het EMU-tekort op rekeningbasis lager is uitgevallen dan vooraf begroot. Hieronder treft u een overzicht van de EMU-saldi op begrotings- en rekeningbasis in de laatste vijf jaar. EMU-saldo prim. begroting 2009 -14,6 2010 -6,3 2011 -5,8 2012 -10,6 2013 -9,3 (bedragen x € 1 miljoen)

EMU-saldo jaarrekening -6,9 -3,9 -5,4 -4,8 n.n.b.

In onderstaande tabel treft u de berekening van het EMU-saldo voor de jaren 2013 (bijgestelde prognose), 2014 en 2015 aan. In de tabel staat tevens de zogeheten EMU-referentiewaarde van de gemeente Halderberge vermeld. De EMU-referentiewaarde kan worden beschouwd als het ‘toegestane EMU-tekort’, maar heeft gelet op de afspraken over de Wet Hof (zie onder 2) meer een indicatief karakter. 2013

2014

2015

(bijgesteld)

Exploitatiesaldo vóór bestemming Afschrijvingen Investeringen in (im)materiële vaste activa Onttrekkingen voorzieningen (verminderd met dotaties voorzieningen) EMU-saldo (begrotingsbasis) EMU referentiewaarde (bedragen x € 1.000)

+ -/-

-666 3.250 7.687

1.729 1.959 10.803

-4.089 3.437 2.862

-/-

2.055

1.595

-3

-7.158 -2.925

-8.710 n.n.b.

-3.511 n.n.b

Conclusie Voor het komend jaar wordt een stijgend lokaal EMU tekort voorzien (t.o.v. de bijgestelde prognose 2013). Dit tekort wordt ten dele veroorzaakt door nieuwe investeringen op het investeringsprogramma 2014. Het zijn vooral de lopende investeringen (vóór 1 januari gestarte investeringsuitgaven) die het EMU-tekort in 2014 veroorzaken. Qua omvang gaat het daarbij met name om de nieuwbouw van scholen. Met het oog op de inwerkingtreding van de Wet Hof per 1 januari 2014 wordt er in 2014 gestart met een investeringsplanning. De EMU referentiewaarde voor 2014 is niet bekend. Er zijn op dit moment nog gesprekken gaande met de VNG, IPO en Unie van Waterschappen over een mogelijke aanpassing van de onderlinge verdeling van de EMUtekortnorm. Wet Hof De Europese afspraken over het EMU-tekort, de EMU schuld en de afspraak om deze uitgangspunten te verankeren in nationale wetgeving hebben geresulteerd in het wetsvoorstel houdbare overheidsfinanciën (Wet hof). De Wet Hof heeft tot gevolg dat gemeenten (maar ook provincies en waterschappen) een gelijkwaardige inspanning moeten leveren om het EMU-tekort van de overheidssector te verminderen. In het onderhandelaarsakkoord tussen het Rijk en de VNG zijn hierover nadere afspraken gemaakt. Deze afspraken zijn als volgt. 1. Macronorm EMU-tekort decentrale overheden De EMU-tekortnorm voor de decentrale overheden blijft voor de jaren 2014 en 2015 in ieder geval gehandhaafd op het huidige niveau van 0,50% van het BBP. Daarna daalt het maximale EMU-tekort van de decentrale overheden naar 0,4% van het BBP (2016) en 0,3% van het BBP (2017). Het aandeel van de gemeenten in deze macronorm bedraagt 0,38% van het BBP. Voor 2013 is dit gelijk aan ca. € 2,4 miljard (aandeel provincies: 0,07% BBP en aandeel waterschappen: 0,05% BBP).


159

Gemeente Halderberge De EMU-tekortnorm voor de decentrale overheden is een macronorm. Deze norm geldt voor het totaal van alle decentrale overheden (gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen). Aanvankelijk was het de bedoeling dat er een norm per decentrale overheid (dus ook per gemeente) zou gaan gelden. In het wetsvoorstel is dit gewijzigd. Het Rijk monitort de decentrale overheden op totaalniveau en niet op individueel niveau, vergelijkbaar met de macronorm voor de OZB. Het Rijk blijft wel jaarlijks aan de gemeenten een EMU-referentiewaarde verstrekken, zodat gemeenten zelf kunnen zien in hoeverre hun individuele EMUtekort voor dat jaar afwijkt van de referentiewaarde, zonder dat dus onmiddellijk gevolgen heeft, omdat op het totaalniveau wordt gekeken. 2. Ambitie EMU-tekortnorm De ambitie van het kabinet is wel om de EMU-tekortnorm in de loop van de jaren geleidelijk aan te laten dalen van 0,5% van het BBP in 2013 naar 0,2% van het BBP in 2017. Deze ambitie vloeit voort uit de (aangescherpte) afspraken in Europees verband om het maximaal toegestane structurele EMU-tekort stapsgewijs terug te brengen naar de MTO (middellange termijn doelstelling, voor Nederland ca. 0,5% BBP) en het uitgangspunt van de Wet Hof dat de decentrale overheden (en dus ook gemeenten) een gelijkwaardige inspanningsplicht hebben ten aanzien van de Europese doelstellingen over de overheidsfinanciën. Afgesproken is om in 2015, op basis van de realisaties in de jaren daarvoor, te evalueren of het mogelijk en verantwoord is de nu voorgestelde tekortnormen voor 2016 (0,4% BBP) en 2017 (0,3% BBP) te gaan hanteren. 3. Sanctie In het wetsvoorstel Wet Hof is opgenomen dat het Rijk de decentrale overheden een sanctie kan opleggen als zij de EMU-tekortnorm overschrijden, ook als de Europese Unie Nederland geen sanctie oplegt. In het onderhandelaarsakkoord is echter afgesproken dat het Rijk in de huidige kabinetsperiode hiervan geen gebruik zal maken. Mocht de Europese Unie Nederland een sanctie opleggen vanwege het overschrijden van het maximaal toegestane EMU-tekort en de decentrale overheden zijn binnen hun eigen EMU-tekortnorm gebleven, dan wordt deze sanctie niet doorberekend naar de decentrale overheden. Als in dit geval ook de decentrale overheden hun tekortnorm hebben overschrijden, kan er wel een sanctie (boete) volgen. Er vindt dan eerst bestuurlijk overleg plaats tussen het Rijk en de betreffende koepelorganisaties. Het wetsvoorstel houdbare overheidsfinanciën is op 23 april jl. aangenomen door de Tweede Kamer en ligt nu ter benadeling bij de Eerste Kamer. Naar verwachting treedt de Wet Hof uiterlijk op 1 januari 2014 inwerking. 7. Financiering Voor dit onderdeel verwijzen wij u naar de paragraaf Financiering. 8.

Samenvatting en conclusie financiële positie gemeente

Financieel beeld 2014 - 2017 Na de vaststelling van de zomernota 2013 op 24 juni jl. is gestart met de opstelling van de begroting 2014. In de begroting 2014 zijn de bijstellingen en bezuinigingsmaatregelen uit de zomernota 2013. Ook de maatregelen (inzet van investeringsreserves) om het weerstandsvermogen te verbeteren zijn meegenomen. Naast de effecten uit de zomernota 2013 hebben zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan, die er toe leiden dat vanaf 2015 er een behoorlijk, meerjarig tekort ontstaat. Dit zijn de effecten van de meicirculaire 2013, de gevolgen van de aanvullende rijksbezuinigingen en de lagere opbrengst van de bouwleges, mede als gevolg van de bijstelling van het woningbouwprogramma en de situatie op de woningmarkt. Verder wordt er vanuit gegaan dat de decentralisaties binnen de ontvangen budgetten van het rijk worden uitgevoerd. Als gevolg van deze ontwikkelingen zijn de begrotingssaldi voor de jaren 2014-2017 zijn als volgt: 2014: € 28.000 voordelig 2015: € 815.000 nadelig 2016: € 605.000 nadelig 2017: € 1.100.000 nadelig Uit het overzicht Incidentele baten en lasten blijkt dat de begroting 2014 reëel sluitend is. Dit wil zeggen dat de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Dit is een belangrijke, provinciale norm om in aanmerking te komen voor repressief (achteraf) provinciaal toezicht. Ook op basis van het overzicht incidentele baten en lasten blijft de meerjarenraming een tekort vertonen. Voor de jaren vanaf 2015 en verder hebben de incidentele baten en lasten een beperkt effect op de begrotingssaldi. Het tekort van € 1,1 mln. dat in 2017 ontstaat is dan ook structureel te noemen.


160

Gemeente Halderberge Onzekerheden en risico’s In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt uitgebreid ingegaan op de risico’s die de gemeente loopt en nog niet zijn meegenomen in de meerjarenraming. De belangrijkste vijf risico’s zijn: • Risico's grondexploitatie bijstelling woningbouwprogramma • Bijdrage tekort Werkvoorzieningsschap • Algemene uitkering Herverdeling/decentralisaties • Algemene uitkering rijksbezuinigingen • CAO en andere loonontwikkelingen Deze risico’s zijn voor wat betreft de kans en hoogte financieel ingeschat en afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. Weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Bovenstaande risico’s worden in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. Deze bestaat met name uit de algemene reserves en de onbenutte belastingcapaciteit. De weerstandscapaciteit is door de afboeking van de boekwaarden en vorming van verliesvoorzieningen binnen de grondexploitaties in de jaarrekening 2012 fors afgenomen. In zomernota 2013 en ook in deze begroting 2014 wordt de algemene reserve, als onderdeel van de weerstandscapaciteit, versterkt door het opheffen van de meeste investeringsreserves. Hierdoor wordt de weerstandscapaciteit met in totaal zo’n € 6 mln. verstrekt ten opzichte van de jaarrekening 2012. Dit geeft echter wel een extra structurele last van € 180.000 per jaar, omdat de kapitaallasten van de betreffende investeringen nu niet meer door de investeringsreserves worden gedekt. Deze extra lasten zijn meegenomen in de meerjarenraming 2015 – 2017. In deze paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing is aangegeven dat het verwachte weerstandsvermogen per 1 januari 2014 op basis van de berekende ratio 0,87 bedraagt. Dit is te categoriseren als onvoldoende. Door het vrijvallen van de investeringsreserves ten gunste van de algemene reserve is ten opzichte van de jaarrekening 2012 (ratio 0,53) het weerstandsvermogen behoorlijk verbeterd. Eind 2013 en in de eerste helft van 2014 zal met name over de risico’s van de algemene uitkering (rijksbezuinigingen en herverdeling) en het WVS meer duidelijkheid komen. Een en ander zal ook weer input zijn voor de zomernota 2014, met daarin de kaders voor de begroting 2015. De lokale lasten Met de bezuinigingsvoorstellen uit de zomernota 2013 worden ook de belastingen in 2014 extra verhoogd. Dit geldt met name voor de OZB, de rioolheffing en de toeristenbelasting. Dit heeft vanzelfsprekend ook invloed op de belastingtarieven en de lokale lastendruk voor de inwoners van de gemeente Halderberge. Zoals ook in de zomernota 2013 is aangegeven, blijft de afvalstoffenheffing nagenoeg gelijk en stijgt de rioolheffing met ruim 7% door ook de BTW component door te rekenen in de belastingtarieven. De OZB zal ook stijgen met ruim 8%. Per saldo zal de totale lastendruk voor een huishouden met een huurwoning stijgen met ruim 2% en voor een huishouden met een eigen woning met ruim 4%. In beide gevallen blijft de totale lastendrukstijging onder de 5%, hetgeen als uitgangspunt is vastgesteld in de zomernota 2013. In de paragraaf lokale heffingen wordt hier nader op ingegaan. Slotconclusie Uit het voorgaande blijkt dat het begrotingsjaar 2014 reëel sluitend is, maar dat de meerjarenraming 2015-2017 behoorlijke tekorten vertoont. Op basis van de huidige informatie wordt het structurele begrotingstekort ingeschat op € 1.100.000. Hiernaast zijn er nog behoorlijk wat risico’s die kunnen leiden tot nog hogere tekorten in de komende jaren. Het mag duidelijk zijn dat de gemeente Halderberge zich vanaf 2015 op moet maken voor een derde bezuinigingsronde van € 1.100.000.


161



162


3. Overzicht incidentele baten en lasten Algemeen Het overzicht incidentele baten en lasten is een verplicht overzicht dat is opgenomen in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Dit overzicht heeft als doel inzicht te geven in de mate waarin structurele lasten in de begroting worden gedekt met structurele baten. Dit wordt ook wel een reëel sluitende begroting genoemd. Indien een begroting meer incidentele baten bevat dan incidentele lasten is de begroting niet reëel sluitend. Zowel voor de gemeenteraad als voor de externe toezichthouder (Gedeputeerde Staten) is het van groot belang dat de begroting transparant is en dat er een helder inzicht bestaat in de financiële positie op korte en langere termijn. Dit overzicht levert hiervoor samen met het hoofdstuk “Uiteenzetting financiële positie” een belangrijke bijdrage. Het overzicht incidentele baten en lasten is opgesteld conform de notitie “Incidentele en structurele baten en lasten” van de commissie BBV van januari 2012. Het doel van deze notitie is om, vanwege vragen uit de praktijk, het onderscheid tussen incidentele en structurele baten en lasten te verduidelijken. Het overzicht wordt meerjarig opgesteld en lasten die zich maximaal 3 jaar voordoen worden als incidenteel bestempeld. Deze notitie bevat geen richtlijnen of aanbevelingen, maar beperkt zich tot verduidelijking van de regelgeving. De commissie heeft hierbij het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtskader (GTK, februari 2008) en de voorstellen van het kabinet in het kader van de modernisering van het Financieel Toezicht gehanteerd. Het GTK wordt ook door de provincie Noord-Brabant als financieel toezichtskader gebruikt. Overzicht incidentele baten en lasten In onderstaand overzicht zijn de incidentele baten en lasten, zowel voor het begrotingsjaar 2014 als de meerjarenraming 2015-2017 weergegeven. Een periode van drie jaar wordt als basisuitgangspunt gehanteerd om te beoordelen in hoeverre een last of bate incidenteel is. De notitie van de commissie BBV geeft in een viertal verduidelijken hier meer inzicht in. Deze verduidelijkingen zijn ook gehanteerd bij de opstelling van dit overzicht. In de notitie wordt ook aangegeven dat alle onttrekkingen aan de reserves in principe incidenteel zijn, behalve de structurele onttrekking aan de investeringsreserves ter dekking van de kapitaallasten. In het overzicht zijn alle incidentele onttrekkingen aan de reserves opgenomen, behalve de budgettair neutrale verschuivingen van de ene naar de andere reserve. Dit om het overzicht Incidentele baten en lasten leesbaar te houden. De verschuivingen worden overigens wel toegelicht in het hoofdstuk “Uiteenzetting financiële positie”.


163

Gemeente Halderberge 2014

2015

Programma Bestuur & Dienstverlening Verkiezingen Budget E-dienstverlening

63.000 220.000

153.000

Programma Openbare ruimte Kosten aanleg rondweg

313.000 2.327.000

Programma Ruimte en economie Kapitaallasten lening

124.000

Rentekosten verstrekte hypothecaire geldlening aan bedrijf op industrieterrein Borchwerf II.

Programma Maatschappelijke Ondersteuning & Welzijn Wijkzuster terug

105.000

Zomernota 2013

Onderwerp

2016

2017 Herkomst

Incidentele Lasten

Programma Onderwijs en jeugd Incidenteel hogere lasten onderwijshuisvesting

-20.000

Toevoeging reserve e-dienstverlening Toevoeging reserve onderwijshuisvesting

210.000 458.000

Toevoeging reserve organisatieontw. Toevoeging algemene reserve (seniorenregeling)

130.000 273.000

130.000 167.000

130.000

130.000

Totaal incidentele lasten

620.000

Incidenteel budget bestaand beleid

1.174.000

Algemene dekkingsmiddelen Stelpost onderuitputting kapitaallasten

Kostenplaatsen Uitgaven organisatieontwikkeling

Incidenteel budget bestaand beleid Incidenteel budget bestaand beleid

Conform vaststelling IHP onderwijshuisvesting 31-5-2012

-100.000 -100.000

2.006.000 3.981.000

2.000

-100.000 Als incidenteel aangemerkt op basis van uitgangspunt provincie Zomernota 2013 Conform vaststelling IHP onderwijshuisvesting 31-5-2012 Incidenteel budget bestaand beleid 110.000 Zomernota 2013

Incidenteel budget bestaand beleid 522.000

10.000

Incidentele Baten Programma Ruimte en economie Rentebaten lening

Algemene dekkingsmiddelen Gemeentefonds wijkzuster terug Onttrekking algemene reserve/reserve E-dienstverlening Onttrekking algemene reserve (rondweg Onttrekking reserve bovenwijkse voorziening (rondweg)


124.000

105.000 220.000

Rentekosten verstrekte hypothecaire geldlening aan bedrijf op industrieterrein Borchwerf II.

153.000

156.000 1.164.000 156.000 1.164.000

310.000 310.000

Zomernota 2013 Dekking budget E-dienstverlening op basis van bestaand beleid Dekking kosten rondweg Dekking kosten rondweg

164

Gemeente Halderberge Onderwerp Onttrekking res. collectieve ziektekosten Onttrekking reserve onderwijshuisvesting Onttrekking reserve onderwijshuisvesting (extra afschrijving) Onttrekking reserve organisatieontwikkeling Kostenplaatsen Verrekening ambtelijke kosten rondweg Totaal incidentele baten

2014 37.000

2015

2016

255.000 1.174.000 130.000

130.000

150.000

50.000

1.078.000 4.090.000

28.000

2017 Herkomst Dekking collectieve ziektekosten Conform vaststelling IHP onderwijshuisvesting 31-5-2012 Conform vaststelling IHP onderwijshuisvesting 31-5-2012 Dekking uitgaven organisatieontwikkeling

Najaarsnota 2013 620.000

0

Saldo begroting 2014 Correctie meer incidentele lasten dan baten

-815.000 -605.000 -1.100.000

928.000

-109.000

Gecorrigeerd begrotingssaldo

956.000

-924.000 -703.000 -1.090.000

-98.000

10.000

In bovenstaand overzicht zijn per programma de incidentele baten en lasten in de begroting 2014 en de meerjarenraming 2015-2017 weergegeven. In de kolom “Herkomst” is een korte toelichting opgenomen over de betreffende post en het moment van besluitvorming. In een aantal gevallen is hierbij een concreet raadsbesluit genoemd. Verder heeft een aantal lasten een algemene toelichting. Hieronder wordt deze algemene toelichting kort toegelicht. Incidenteel budget bestaand beleid Deze incidentele baten of lasten vloeien voort uit bestaand beleid en zijn alleen in het jaar 2013, 2014 of 2015 opgenomen. Deze lasten maken dan ook geen onderdeel uit van de structurele lasten in de meerjarenraming. Maatregel op basis van zomernota 2013 of najaarsnota 2013 In de zomernota 2013 en najaarsnota 2013 is een aantal incidentele uitgaven opgenomen. Deze worden in bovenstaand overzicht apart weergegeven. Incidentele stelpost Op basis van het toezichtskader van de provincie mag de structurele stelpost onderuitputting kapitaallasten niet als structurele bate worden aangemerkt. Conclusie saldo begroting 2014 - 2017 Uit het overzicht incidentele baten en lasten kan worden geconcludeerd dat in de programmabegroting 2014 een bedrag van € 928.000 meer incidentele lasten dan incidentele baten zijn opgenomen. Dit wordt met name veroorzaakt door de toevoeging van een bedrag van € 210.000 aan de reserve e-dienstverlening op basis van de zomernota 2013. Een andere oorzaak hiervan is de storting in de reserve onderwijshuisvesting in 2014 op basis van het Integraal huisvestingsplan onderwijs. Deze reserve wordt vanaf 2015 aangewend ter dekking van de afboeking van de boekwaarden van scholen waarvoor nieuwbouw plaatsvindt. Ook de terugstorting van de voorfinanciering van de seniorenregeling in de algemene reserve is voor 2014 een incidentele last. Ten opzichte van het positieve begrotingssaldo 2014 van € 28.000 betekent dit dat de begroting 2014 op reële basis (de incidentele baten en lasten uitgezonderd) ook sluitend is. Doordat de begroting 2014 reëel sluitend is, wordt voldaan aan het Gemeenschappelijk financieel toezichtkader van de provincie. Zoals ook in het hoofdstuk “Uiteenzetting financiële positie” is aangegeven, vertoont de meerjarenraming vanaf 2015 echter een tekort. Ook op basis van het overzicht incidentele baten en lasten blijft de meerjarenraming een tekort vertonen. Voor de jaren vanaf 2015 en verder hebben de incidentele baten en lasten een beperkt effect op de begrotingssaldi. Het tekort van € 1,1 mln. dat in 2017 ontstaat is dan ook structureel te noemen.


165



166


4. Recapitulatie LASTEN (bedragen x € 1.000)

Rekening Begroting Begroting 2012 2013 2014

BESTUUR EN DIENSTVERLENING OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID OPENBARE RUIMTE RUIMTE EN ECONOMIE MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN WELZIJN ONDERWIJS EN JEUGD ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN GERAAMDE RESULTAAT TOTAAL LASTEN

BATEN (bedragen x € 1.000)

TOTAAL BATEN

ANALYSE SALDO (bedragen x € 1.000)

GERAAMDE TOTAAL SALDO VAN BATEN EN LASTEN SALDO MUTATIES RESERVES GERAAMDE RESULTAAT


2016

2017

4.909 2.237 7.694 60.942

4.806 2.207 9.360 26.185

3.842 2.089 8.421 13.983

3.693 2.153 10.928 16.256

3.569 2.170 9.462 14.050

3.548 2.204 9.363 11.586

24.748 4.632 30.189

24.018 6.186 13.798

25.686 4.738 3.370

25.577 6.482 1.647

25.439 5.229 1.524

25.115 5.189 5.517

510

0

28

-815

-605

-1.100

135.861

86.559

62.156

65.921

60.837

61.422


BESTUUR EN DIENSTVERLENING OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID OPENBARE RUIMTE RUIMTE EN ECONOMIE MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN WELZIJN ONDERWIJS EN JEUGD ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

2015

2015

2016

2017

540 250 2.625 57.912

533 18 2.550 24.894

534 47 2.761 11.377

539 48 2.861 12.711

544 49 2.936 10.214

549 49 2.979 11.976

12.950 601 60.984

12.352 454 45.759

13.700 463 33.273

13.755 472 35.535

13.633 482 32.979

13.502 491 31.876

135.861

86.559

62.156

65.921

60.837

61.422


2015

2016

2017

-9.423 9.933

-1.066 1.066

1.729 -1.701

-4.119 3.304

-996 391

3.532 -4.632

510

0

28

-815

-605

-1.100

167



168


5. Verschillenanalyse programmabegroting 2013 - 2014 Onderwerp Te verklaren verschil Saldo begroting 2013 Saldo begroting 2014

Lasten

V/N Baten

V/N

0 27.800 27.800

V V

25.000

V

Dit betreft een doorgevoerde bezuiniging op de publicatiekosten voor de Halderbergse Bode uit de Zomernota 2013.

-63.100

N

In 2014 wordt een tweetal verkiezingen gehouden te weten de gemeenteraad en het Europese parlement. Ten opzichte van 2013 is dat een nadeel.

60.700

V

De bijdrage aan de Veiligheidsregio valt voordeliger uit als gevolg van doorgevoerde bezuinigingen bij de Veiligheidsregio en als gevolg van een voordelig jaarrekeningsaldo 2012 dat via de bijdrage 2014 wordt verrekend.

77.000

V

Als gevolg van de bezuinigingsmaatregelen in de zomernota 2013 onder "Fysiek" is een aantal onderhoudsbudgetten verlaagd. Dit levert een structureel voordeel op vanaf 2014.

Bestuur en dienstverlening Voorlichting en publicaties

Verkiezingen

Openbare orde en veiligheid Bijdrage Veiligheidsregio

Openbare ruimte Diverse onderhoud

Doorberekening btw in rioolheffing

166.300

V

In de zomernota is de verhoging van de belastingen opgenomen, waaronder het in de rioolheffing doorberekenen van de btw op de kosten van rioleringg.

Bijdrage Parkmanagement Borchwerff

80.000

V

Op basis van de uitgaven van voorgaande jaren is het budget voor 2014 incidenteel afgeraamd, hetgeen ten opzichte van 2013 een voordeel is.

Onderhoud verkeersinstallaties

40.000

V

In 2013 was het budget incidenteel verhoogd voor het opknappen van de verkeerslichten op de Kruislandseweg in Oud Gastel.

Ruimte en economie Staangelden kermissen/ volksfeesten


60.000

V

In de zomernota 2013 is onder de "fysieke maatregelen" opgenomen, dat de uren van de medewerkers van de Buitendienst worden doorbelast aan de organisatoren van de volksfeesten en de kermisexploitanten.

169

Gemeente Halderberge Onderwerp

Lasten

V/N Baten

Leges bouwvergunningen

Stelpost gemeentelijke locaties

-284.900

V/N N

Op basis van het vastgestelde woningbouwprogramma, de verwachte vergunningaanvragen op Borchwerf en de reguliere bouwvergunningen is de raming van de bouwleges bijgesteld. Deze bijstelling zorgt in 2014 voor een nadeel ten opzicht van de raming in 2013.

112.500

V

Op basis van de raadsbesluiten van 25 april en 30 mei 2013 wordt de stelpost afstel gemeentelijke locaties van € 112.500 ingezet ter dekking van de structurele lasten die ontstaan bij de renovatie van de sportparken in Oud Gastel en Hoeven. Hierdoor komt de stelpost in de begroting 2014 te vervallen.

96.000

V

In de zomernota 2013 is voor 2013 een incidentele verhoging bijgeraamd voor de samenwerking Werkplein Etten-Leur. Ten opzichte van het budget in 2014 (€ 38.000) geeft dit in 2014 een voordeel.

Bijstandverlening

-179.400

N

Zie ook de zomernota 2013 (blz. 18), de structurele doorwerking van de verhoging in 2013 leidt tot een groter nadelig verschil in 2014 ten opzichte van 2013.

Gemeentelijk bijdrage WVS

-122.300

N

Doordat de gemeentelijke bijdrage aan de WVS niet langer ten laste van het participatiebudget wordt gebracht, zoals gemeld in de zomernota 2013, ontstaat in 2014 een nadelig verschil.

Herstructurering WVS

-53.200

N

De gemeenteraad heeft op 15 maart 2012 ingestemd met het beschikbaar stellen van een budget van € 355.000 als cofinanciering voor de herstructurering van de Wet sociale werkvoorziening voor de periode 2012 tot en met 2018. In 2013 was hiervoor € 53.300 opgenomen en in 2014 € 106.500. In 2014 ten opzichte van 2013 dus een nadeel.

Hulp in de huishouding

255.000

V

Als gevolg van ‘de kanteling’ van de Wmo en aanpassingen in het Wmo-beleid zijn de kosten voor zorg in natura en PGB’s en woonvoor-zieningen lager dan geraamd. Op basis van de meest recente informatie en de ontwikkelingen zoals gemeld in de zomernota 2013 is een inschatting gemaakt van de kosten en worden de ramingen voor hulp bij het huishouden en woonvoorzieningen verlaagd.

WMO Verstrekkingen

109.900

V

Zie toelichting bij "hulp in de huishouding".

Maatschappelijke ondersteuning en welzijn Gezamenlijke werkorganisatie W&I


170

Gemeente Halderberge Onderwerp Maatschappelijke stage

Subsidies

Lasten

V/N Baten

V/N

-47.400

N

In de zomernota 2013 is een verhoging van het budget voor de maatschappelijke stage aangegeven. Dit bedrag is (bij benadering) gelijk aan het bedrag dat de gemeente van het rijk ontvangt via de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De gemeente heeft deze verplichting tot en met het schooljaar 2014 – 2015. In het regeerakkoord is opgenomen dat de verplichte maatschappelijke stage vanaf het schooljaar 2015 – 2016 zal worden afgeschaft. Ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2013 geeft dit een nadeel.

56.000

V

In het kader van de bezuinigingsmaatregelen is besloten om de subsidie voor muziekonderwijs met € 40.000 te verlagen. Daarnaast worden de waarderingssubsidies verlaagd naar € 250. Dit geeft een besparing van € 14.400

50.000

V

In 2013 was incidenteel budget geraamd voor het onderhoud aan scholen. Deze verhoging is opgenomen in de zomernota 2012 (blz.112). Het onderhoudsbudget is niet opgenomen in 2014, vandaar een voordeel.

-33.800

N

Deze subsidie was eerder met ingang van 2011 wegbezuinigd, maar middels een amendement aangepast voor de jaren 2011 en 2012, waarbij dekking werd gevonden in de algemene reserve. Voor de jaren na 2012 was niets concreets besloten en dus is er middels de zomernota 2013 (blz. 20) een nieuw budget opgenomen. Ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2013 geeft dit een nadeel.

27.500

V

Dit betreft de uitkeringskosten in het kader van de kinderopvang. Doordat deze regeling komt te vervallen ontstaat een structureel voordeel van € 27.500.

Onderwijs en jeugd Onderhoud schoolgebouwen

Cultureel educatieve activiteiten

Kinderopvang

Algemene dekkingsmiddelen Bespaarde rente


-346.100

N

Op basis van de verwachte saldi van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2014 is de bespaarde rente voor het jaar 2014 berekend. Doordat het totaal van de reserves en voorzieningen lager is dan de raming in de begroting 2013, komt de bespaarde rente in 2014 lager uit. Dit geeft een nadeel van € 346.100.

171


Lasten

V/N Baten

Uitkeringen gemeentefonds

Bijdrage Belastingsamenwerking

563.900

204.400

V

V

Opbrengst OZB

Extra opbrengsten arbeidsmigranten

Toevoeging algemene reserve budget e-dienstverlening

V/N Bij de bepaling van de algemene uitkering 2014 en volgende jaren is rekening gehouden met de laatst bekende aantallen en bedragen per eenheid uit de meicirculaire. Bij de invulling van de taakstelling op de ambtelijke organisatie (zie ook zomernota blz. 41) is de lagere bijdrage aan de Belastingsamenwerking meegenomen vanaf 2014. Ten opzichte van 2013 is dit een voordeel.

504.500

V

Het voordeel op de OZB is het gevolg van het raadsbesluit van 30 mei 2013 en de "notitie gericht kiezen", waarbij een verhoging van de OZB werd voorgesteld.

45.000

V

Vanaf 2014 zijn extra opbrengsten geraamd als gevolg van de registratie van de arbeidsmigranten. Hierdoor stijgt of de toeristenbelasting of er wordt op basis van de vastlegging in GBA via het Gemeentefonds een hogere uitkering ontvangen. Ten opzichte van 2013 geeft dat een structureel voordeel.

100.000

V

Conform eerdere besluitvorming is het budget voor e-dienstverlening voorgefinancierd uit de algemene reserve. In 2013 wordt het laaste deel (€ 100.000) teruggestort in de algemene reserve.

Toevoeging reserve onderwijshuisvesting

-458.400

N

Als gevolg van de latere bouw van de diverse scholen ontstaat een voordeel op de kapitaallasten. Dit voordeel wordt in de reserve onderwijshuisvesting gestort. Door deze incidentele storting ontstaat een nadeel ten opzichte van 2013.

Toevoeging reserve e-overheidsvoorziening

-210.000

N

Conform de zomernota vindt in 2014 een incidentele storting plaats in de reserve e-overheidsvoorziening. Dit geeft een nadeel ten opzichte van 2013.

Aanwending algemene reserve inzet investeringsreserve milieustraat

-684.000

N

In de begroting 2013 is opgenomen dat een deel van de vrijgevallen investeringreserve milieustraat wordt onttrokken aan de algemene reserve. In 2014 vindt er geen onttrekking plaats. Dit geeft een nadeel ten opzichte van 2013.

Kostenplaatsen/Algemeen Salarislasten personeel


254.400

V

Het voordeel is o.a. ontstaan door de vermindering van het aantal fte's, de uitstroom en herinvulling van vacatures als gevolg van de seniorenregeling en de effecten van de kanteling en reconstructie van de organisatie.

172


Lasten

V/N Baten

V/N

Catering

40.800

V

De catering door Prorest is per 2014 komen te vervallen hetgeen een besparing/voordeel oplevert. Deze is meegenomen in de realisatie van de taakstelling op de ambtelijke organisatie. Zie zomernota 2013 hoofdstuk 9.

Administratiekosten

32.100

V

In het kader van de bezuinigingen is bij de zomernota 2013 een aantal budgetten verlaagd, waaronder het budget voor de aanschaf van boeken en abbonnementen en het budget voor de aanschaf van kantoormeubilair.

Automatisering

-97.200

N

In 2014 zijn de budgetten voor het onderhoud van de programmatuur en de periodieke vervanging van de hardware hoger dan in 2013, hetgeen resulteert in een nadeel ten opzichte van 2013. Zie ook zomernota blz. 21.

Kapitaallasten

183.800

V

Door het uitstellen van diverse investeringen zoals gemeld in de najaarsnota 2013 vallen de kapitaallasten ook in 2014 lager uit.

-644.600

N

Het nadeel wordt met name veroorzaakt door de lagere toerekening van interne uren aan de grondexploitaties als gevolg van het aangepaste woningbouwprogramma. Er worden minder uren geschreven op de projecten, hierdoor stijgt de doorbelasting van interne uren op de andere producten binnen de begroting.

107.400

V

Dit betreft meerdere verschillen kleiner dan € 25.000.

Totaal

3.100

N

Verklaard verschil

27.800

V

Doorberekening kostenplaatsen

Overige verschillen


24.700

V

173



174


III. Bijlagen


175



176


Bijlage Investeringsprogramma 2014 – 2017 NR. OMSCHRIJVING Econ./ Maatsch. Nut

Jaar

Totale investering

301 Reconstructies

Maatsch.

2014

600.000

301 Reconstructie Hofstraat Hoeven

Maatsch.

2014

301 Reconstructies

Maatsch.

301 Reconstructies 301 Reconstructie doorgaande route Oudenbosch, fase 1 301 Reconstructies

Looptijd in jaren

2014

2015

2016

2017

10

78.000

76.200

74.400

232.500

10

30.225

29.528

28.830

2015

600.000

10

78.000

76.200

Maatsch.

2016

600.000

10

78.000

Maatsch.

2016

2.100.000

10

273.000

Maatsch.

2017

600.000

10

Maatsch.

2017

600.000

10

Maatsch.

2017

573.500

10

Openbare ruimte Wegreconstructies

301 Reconstructie doorgaande route Oudenbosch, fase 2 301 Reconstructie Goudbloemsedijk

0

108.225

183.728

530.430

2.600

2.540

2.480

2.600

2.540

Verkeer en parkeren 302 Infrastructurele maatregelen verkeer en parkeren 302 Infrastructurele maatregelen verkeer en parkeren 302 Infrastructurele maatregelen verkeer en parkeren 302 Infrastructurele maatregelen verkeer en parkeren

Maatsch.

2014

20.000

10

Maatsch.

2015

20.000

10

Maatsch.

2016

20.000

10

Maatsch.

2017

20.000

10

2.600

0

2.600

5.140

7.620

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2011 - 2014 met voorsortering op het nieuwe VGRP 2014 - 2020 305 Vervanging vrijvervalriolering, verbetering hydrailisch functioneren en meeliften wegreconstructies 305 Extra waterberging bij uitbreidingslocaties

Econ.

2014

322.000

60

15.027

14.866

14.705

Econ.

2014

50.000

30

3.167

3.117

3.067

305 Waterberging sportpark Hoeven

Econ.

2014

230.000

30

14.567

14.337

14.107

305 Waterberging sportpark Oud Gastel

Econ.

2014

419.250

30

26.553

26.133

25.714

305 Maatregelen Bovendonksestraat Hoeven fase 3 305 Aanschaf en implementatie beheerspakket riolering 305 Vervanging vrijvervalriolering, verbetering hydrailisch functioneren en meeliften wegreconstructies 305 Extra waterberging bij uitbreidingslocaties

Econ.

2014

500.000

60

23.333

23.083

22.833

Econ.

2014

100.000

4

28.000

27.250

26.500

Econ.

2015

501.000

60

23.380

23.130

Econ.

2015

50.000

30

3.167

3.117

305 Voorbereidingskrediet uitvoering hemelwaterstructuurplan

Econ.

2015

50.000

60

2.333

2.308

305 Afkoppelen Drimmelaarstraat Oudenbosch

Econ.

2015

1.200.000

60

56.000

55.400


177

Gemeente Halderberge NR. OMSCHRIJVING Econ./ Maatsch. Nut

Jaar

Totale investering

Looptijd in jaren

2014

2015

2016

2017

305 Vervanging vrijvervalriolering, verbetering hydrailisch functioneren en meeliften wegreconstructies 305 Extra waterberging bij uitbreidingslocaties

Econ.

2016

501.000

60

23.380

Econ.

2016

50.000

30

3.167

305 Doorgaande route Oudenbosch fase 1

Econ.

2016

750.000

60

35.000

305 Vervanging vrijvervalriolering, verbetering hydrailisch functioneren en meeliften wegreconstructies 305 Extra waterberging bij uitbreidingslocaties

Econ.

2017

501.000

60

Econ.

2017

50.000

30

Econ.

2017

2.600.000

60

305 Aanbrengen stamriool Karolinastraat/ Dorpsstraat/ Korte Dreef Oud Gastel

Totaal openbare ruimte

0

110.646

193.666

252.427

0

221.471

382.533

790.477

5.200

5.080

4.960

5.200

5.080

4.960

28.000

27.250

Kostenplaatsen Kostenplaats administratiekosten 940 Discussiesysteem gemeenteraad

Econ.

2014

40.000

10 0

Kostenplaats automatiseringskosten 950 Aanschaf en implementatie beheerspakket groen 950 Aanschaf en implementatie beheerspakket verharding

Totaal kostenplaatsen

Totaal Investeringsprogramma 2014 - 2017


Econ.

2015

100.000

4

Econ.

2016

100.000

4

28.000 0

0

28.000

55.250

0

5.200

33.080

60.210

0

226.671

415.613

850.687

178

Gemeente Halderberge Toelichting investeringsprogramma 2014 - 2017 Algemeen In het Investeringsprogramma zijn de investeringen opgenomen die nog niet eerder door de raad beschikbaar zijn gesteld. Het investeringsprogramma is meerjarig van opzet, waarbij de kapitaallasten die voortvloeien uit de investeringen in de meerjarenraming 2015 – 2017 zijn verwerkt. Met de vaststelling van deze programmabegroting 2014 worden de investeringen uit de jaarschijf 2014 door de gemeenteraad als krediet beschikbaar gesteld aan het college. Programma Openbare ruimte Wegen Overige reconstructies De kwaliteit van de verharding is afhankelijk van vele factoren. Zo kan een strenge winter er voor zorgen dat de tot dan nog verborgen gebreken zich plotseling sterk ontwikkelen. Het is om deze reden dan ook niet gewenst om specifieke wegen te benoemen voor een periode die nog ver voor ons ligt. De wegen die in aanmerking komen voor een reconstructie in 2014 t/m 2017 worden in de komende jaren verder benoemd. Zie ook de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Reconstructies 2014 € 600.000; Reconstructies 2015 € 600.000; Reconstructies 2016 € 600.000; Reconstructies 2017 € 600.000. Reconstructie Hofstraat Hoeven In 2014 vinden werkzaamheden plaats aan de riolering in de Bovendonksestraat en Hofstraat in Hoeven. Omdat de huidige inrichting verkeersonveilig is, wordt de weg opnieuw ingericht. Om de herinrichting van de weg te kunnen combineren met de werkzaamheden aan de riolering is hiervoor in 2014 een investering van € 232.500 opgenomen. Het betreft het deel vanaf de rotonde tot en met de kruising Hofstraat – Sint Janstraat – Bovendonksestraat. Reconstructie doorgaande route Oudenbosch De zuidelijke rondweg ontlast in hoge mate het verkeer door de kern Oudenbosch. Om ook daadwerkelijk het verkeer uit de kern te houden zal de huidige doorgaande route (Bosschendijk, St. Bernaertsstraat, Markt en Zandeweg) door de kern omgevormd moeten worden tot een verblijfsgebied. Het komt er op neer dat er meer ruimte gecreëerd wordt voor de voetganger en de fietser. Mede afhankelijk van het ontwerp en de verbeteringen voor dit langzame verkeer kan aanspraak gemaakt worden op een cofinanciering van de provincie. Door de huidige doorgaande route aan te passen zal het verkeer nog meer gestimuleerd worden om de rondweg te kiezen. Het betreft een grootschalig werk dat het best gefaseerd kan worden uitgevoerd. Met de voorbereiding van de werkzaamheden is begonnen in 2013. De uitvoering van fase 1 is gepland voor 2016 en betreft het tracé Markt - Molenstraat – Parklaan – Stationsstraat – Ste. Bernaertsstraat. Fase 2 volgt in 2017 en betreft de Bosschendijk en de Zandeweg. Investering hiervoor zijn € 2.100.000 in 2016 en € 600.000 in 2017. Voor wat betreft fase 2 wordt uitgegaan van een sober scenario. Voor deze gedeeltes is dus geen volledige reconstructie voorzien maar zullen de maatregelen beperkt blijven tot diverse verkeersremmende maatregelen. Reconstructie Goudbloemsedijk Omdat uiterlijk 2017 de Goudbloemsedijk wordt opgehoogd door Waterschap Brabantse Delta is gekozen voor onderhoud aan het wegdek in 2013 wat bekostigd is uit de reserve maatschappelijke activa. Om de reconstructie na ophoging in 2017 uit te kunnen voeren, wordt deze opgenomen in het IP 2017 voor € 573.500. Dit bedrag is het restant van het oorspronkelijke krediet (€ 775.000), na aftrek van het onderhoud en reeds gemaakte kosten.


179

Gemeente Halderberge Verkeer Verkeer/parkeren Steeds vaker komt de vraag om kleine investeringen om de parkeerproblematiek te reguleren. Het gaat dan om een kleine reconstructie van een parkeervak of meerdere vakken, de aanleg van een invalidenparkeerplaats of de verplaatsing ervan. Ook partners als Bernardus Wonen gaan steeds meer inzien dat in bepaalde wijken aanpassingen gedaan moeten worden om de leefbaarheid te verhogen en het parkeren in goede banen te leiden. Het is wenselijk hier jaarlijks een klein budget voor te hebben om hiermee bijvoorbeeld in een 50/50 kosten verdeling met partners een en ander op te kunnen lossen. Verkeer/verkeersveiligheid fietsers Alle gemeenten moeten voor het eind van het jaar een modelaanpak fietsveiligheid hebben vastgesteld. In deze modelaanpak is een groot aantal voorbeelden opgenomen van oplossingen die op lokaal niveau gevonden zijn om fietsen veiliger te maken. Voor de infrastructurele maatregelen wordt jaarlijks een klein budget gereserveerd. 2014: € 20.000 2015: € 20.000 2016: € 20.000 2017: € 20.000 Uitvoeren maatregelen VSP In 2009 is een Verkeersstructuurplan opgesteld voor de jaren 2010 t/m 2014. In dit plan zijn maatregelen opgenomen ter bevordering van de verkeersveiligheid en leefbaarheid binnen onze gemeente. Binnen dit plan zijn aanvullende verkeersmaatregelen voor de kern Bosschenhoofd opgenomen die tot gevolg zullen hebben dat het aantal motorvoertuigen door de kern wordt gemaximaliseerd op 10.000 stuks in het jaar 2020. Na het gereedkomen van de zuidelijke rondweg zal de situatie bekeken worden en voor noodzakelijke investeringen is in 2017 een bedrag van € 300.000 beschikbaar. Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan Vervangen vrijvervalriolering Riolering wordt op basis van inspectie en onderzoek naar de kwaliteit en planvorming vervangen. Hiermee wordt kans op wateroverlast en water op straat verkleind en de vuilemissie vanuit het rioolstelsel op het oppervlaktewater verminderd. Investeringen: 2014: € 322.000 2015: € 501.000 2016: € 501.000 2017: € 501.000 Maatregelen Bovendonksestraat Hoeven Er wordt druk gewerkt aan de planvorming van het gebied rond de Bovendonksestraat. Om werk met werk te maken is het van belang om te de rioleringswerkzaamheden mee te laten liften met deze ontwikkelingen. Door deze straat en de grote dakoppervlakten af te koppelen wordt de kans op wateroverlast sterk verminderd en tevens zijn er met deze ontwikkelingen mogelijkheden om waterkwaliteitsproblemen die voortkomen uit overstorten van het gemengde stelsel te verminderen dan wel geheel op te lossen. Nog uit te voeren in 2014: Fase 3: € 500.000 Extra waterberging bij in/uitbreidingslocaties Bij in/uitbreidingslocaties zijn vaak mogelijkheden om extra af te koppelen of extra waterberging te creëren om het bestaande rioleringssysteem in de kern verder te ontlasten. Om deze kansen te kunnen benutten is een jaarlijkse post opgenomen. 2014: € 50.000 2015: € 50.000 2016: € 50.000 2017: € 50.000 Waterberging sportpark Hoeven Bij de ontwikkeling van de brede school Hoeven en het sportpark Hoeven moet er waterberging worden gerealiseerd. Door de raad is in april 2013 besloten dat de realisatie van deze voorziening wordt opgenomen in het vGRP.


180

Gemeente Halderberge 2014: € 230.000 Waterberging sportpark Oud Gastel Bij deze ontwikkeling moet net als in Hoeven waterberging gerealiseerd worden. Ook hier is door de raad besloten dat de realisatie van deze waterberging bekostigd moet worden uit het vGRP. 2014: € 419.250 Hemelwaterstuctuurplan: In 2014 zal een hemelwaterstructuurplan worden opgesteld. Dit plan geeft duidelijkheid over de kansen voor het afkoppelen van hemelwater op het rioolstelsel binnen de gemeente Halderberge. Om de in het plan uitgewerkte kansen te benutten zal in de hierop volgende jaren een uitvoeringskrediet nodig zijn. 2015: € 50.000 2016: p.m. 2017: p.m. Afkoppelen Drimmelaarstraat: In navolging van het rioleringsproject van de doorgaande route richting Standaarbuiten is het de bedoeling dat het overtollige hemelwater via de Drimmelaarstraat wordt afgevoerd richting de haven. Dit moet voor dit gebied ook de basis gaan vormen voor verdere ontlasting van het rioleringssysteem. 2015: € 1.200.000 Doorgaande route Oudenbosch Gekoppeld aan de reconstructie van de rijbaan van de doorgaande route door de kern Oudenbosch zal ook de riolering onder dit tracé op een aantal locaties worden vernieuwd en verbeterd. 2016: € 750.000 Stamriool Karolinastraat/ Dorpsstraat/ Korte Dreef Oud Gastel Een van de maatregelen van het BRP Oud Gastel is het aanbrengen van een stamriool door de Karolinastraat/ Dorpsstraat/Korte Dreef. Met deze maatregel wordt de kans op water op straat verminderd en wordt de emissie vanuit het riool verminderd. 2017: € 2.600.000 Aanschaf en vullen Beheerpakket Riolering Ondanks dat de basisgegevens van het rioolstelsel goed op orde zijn ontbreekt een goed functionerend geautomatiseerd beheerssysteem. Om het gegevensbeheer op een acceptabel niveau te krijgen is het noodzakelijk om een goed functionerend beheerpakket te hebben. Dit was ook een van de aanbevelingen van het rekenkameronderzoek. 2014: € 100.000 Kostenplaats Administratiekosten Discussiesysteem gemeenteraad Het huidige discussiesysteem dateert uit 2000. Het systeem hapert regelmatig, de garantietermijn is al lang afgelopen, het systeem wordt niet meer ondersteund door de leverancier en ook onderdelen zijn niet meer verkrijgbaar. Het risico dat het systeem ‘een keer’ uitvalt wordt steeds groter. Om in de toekomst uitzending via bewegende beelden mogelijk te maken zijn nieuwe voorzieningen nodig. Het aan te schaffen systeem dient de basis te zijn voor deze voorzieningen. 2014: € 40.000 Kostenplaats Automatisering Aanschaf en vullen Beheerpakketten grijs en groen Om op termijn te kunnen beschikken over een voor de openbare buitenruimte breed inzetbaar en voor alle disciplines uitwisselbaar beheerssysteem zal het beheerssysteem riolering worden uitgebreid met de disciplines verhardingen en groenvoorzieningen. 2015: € 100.000 2016: € 100.000


181

Gemeente Halderberge Programmabegroting 2014

Recommend Documents