A
gemeente Eindhoven
Gemeenteraad
Programma Spoorzone Van mw. S. Yilmaz Kamer KBC 8e verdieping Telefoon (040) 238 67 38 1 augustus 2013
Memo Betreft beantwoording vragen Dhr. Leenders n.a.v. raadsvoorhangbrief Oprichting Mobility-S
Geachte leden van de gemeenteraad, Wij hebben de vragen van dhr. Leenders in het kader van de oprichting van MobilityS op 9 juli jl. ontvangen. In deze memo geven wij een toelichting op de vragen die zijn gesteld. Vraag 1: Tekst uit raadsvoorhangbrief blz. 2 onder het kopje Ontwerpbesluit College, bij voorstel 2 ”Te bepalen dat investeringen boven € 300.000,- ter goedkeuring worden voorgelegd aan het college” . Vraag die hierbij wordt gesteld is: “En de raad?” Antwoord: Het doel voor Park Strijp, en daarmee voor (aandeelhouder) de gemeente Eindhoven, is om met de oprichting van Mobility-S de stagnatie van de gebiedsontwikkeling tegen te gaan. Met de oprichting van Park Strijp is eerder door de raad het kader vastgesteld op Strijp-S een bepaalde gebiedsontwikkeling te bereiken en heeft hiertoe de uitvoering ondergebracht in een PPS-constructie, en het uitvoeringsmandaat aan het college gegeven. Mobility-S is een concept voor innovatie in mobiliteitsregulering maar is vooral in de huidige economische situatie een instrument om het hoofddoel op Strijp-S (gebiedsontwikkeling) te kunnen bereiken. Voor de gemeente geldt dat zij geen nieuw geld zal investeren in Mobility-S. Wel biedt de gemeente (na vaststelling van dossier Oprichting Mobility-S) de mogelijkheid om de inzet van het eerder verleende rekening courantkrediet aan Park Strijp (€ 13,5 mio) te verruimen. Door een grensbedrag ad € 300.000,- te introduceren heeft het college nadrukkelijker de mogelijkheid om toezicht en regie te houden op de bedrijfsvoering van Park Strijp/Mobility-S. Naast de exploitatiebegroting heeft het college zo ook op de daarin opgenomen expliciete investeringsmomenten de mogelijkheid te reageren. Naast wethouder Depla die de gemeente al
A
vertegenwoordigt in de (reguliere) aandeelhoudersvergadering (AVA) van Park Strijp, kan wethouder Helms hierop in de stuurgroep Mobility-S toezien, Middels de raadsvoorhangprocedure wil het college de raad de gelegenheid bieden om haar mening over de introductie/oprichting van Mobility-S kenbaar te maken. Voor een efficiënte operationele uitvoering zal het college haar inspanningen leveren. Zij wenst de huidige afspraak met de raad over halfjaarlijkse rapportage over Strijp-S uit te breiden met het halfjaarlijks inzoomen op de stand van zaken en de bedrijfsvoering van Mobility-S. De ontwikkelingen van Mobility-S zullen in de toekomst zodanig worden meegenomen in deze rapportages, dat -indien de raad daar behoefte aan heeft- zij altijd in de gelegenheid is om bepaalde thema’s te agenderen/bespreken. Vraag 2: Blz. 2, argument 1.2: “Dit betekent dat eventuele verliezen in eerste instantie terecht komen bij Park Strijp CV.” Wat is in eerste instantie: lopen we op een of andere manier enig risico? Antwoord: De huidige structuur ontneemt de verplichting van de gemeente om bij verliezen in een betreffende jaar hiervoor jaarlijks een storting te moeten doen. De financiële risico’s blijven bij PPS Park Strijp CV. Dit is aan de ene kant een trigger om als ondernemer Park Strijp CV haar bedrijfsvoering goed op orde te houden en winsten te genereren om de risico’s op te kunnen vangen en geeft anderzijds voor de gemeente Eindhoven de mogelijkheid om als aandeelhouder bij tegenvallers het bestuur van Park Strijp CV hierop aan te spreken. Het financiële risico dat de gemeente loopt bij een verliesgevende en daardoor faillietverklaarde bedrijf is het rekening courant krediet ad € 13,5 mio en het aandelenkapitaal ad € 1 mio die niet meer terugbetaald zouden kunnen worden. Vraag 3: Idem, blz. 2, argument 1.3: “is er in beginsel geen sprake van staatsteun”…… Geen staatsteun in beginsel????!!!! In beginsel Antwoord: De onderzoeksrapporten en de adviezen van AKD geven aan dat voldaan is aan de voorwaarden voor het voorkomen van staatssteun. Hierdoor is gesteld dat in beginsel geen sprake is van staatssteun. Om definitief vast te kunnen stellen of op grond van het Europese recht geen sprake is van staatssteun, dient eerst een zaak aanhangig gemaakt te worden bij de Europese Commissie. Dit is pas aan de orde als er een melding komt met een vermoeden van staatssteun. Wij verwachten dit niet, omdat: 1. voldaan wordt aan het Market Economy Investors Principle; dat wil zeggen dat een particuliere investeerder op gelijke voorwaarden zou investeren; 2. de gemeente pleegt geen rechtstreekse kapitaalinvestering, doch indirect via Park Strijp C.V.;
2
A 3. 4. 5.
de gemeente heeft geen rechtstreekse zeggenschap in Mobility S; de voorwaarden van de concessie straatparkeren zijn marktconform; er is een afromingsmechanisme ingesteld boven de toelaatbare redelijke winst.
Vraag 4: Blz. 3, argument 1.6: “De concessie wordt “om niet” verleend, waarbij de opbrengsten, na aftrek van de gemaakte kosten, ten goede komen aan de gemeente.“ Wat is de prognose hiervan? Levert het geld op dat vrij besteedbaar is? Antwoord: Straatparkeren levert voor de stad geld op. Het maximaal in te zetten aantal straatparkeerplaatsen op Strijp-S is 500. Er is geen zekerheid of deze 500 parkeerplaatsen volledig ingericht zullen worden, noch is zeker hoe vaak gebruik gemaakt gaat worden van de straatparkeerplaatsen. Dit is afhankelijk van de vraag naar parkeerplaatsen die weer afhangt van de gebiedsontwikkeling in dit stadsdeel. De concessie bepaalt dat de voordelen van het straatparkeren minus de kosten die ten laste van het straatparkeren worden gebracht, ten goede komen aan de gemeente. Dit bedrag wordt gescheiden geadministreerd en wordt bij beëindiging van de concessie aan de gemeente uitgekeerd. Deze opbrengsten worden beschouwd als parkeeropbrengsten en zullen dan ook bijdragen aan de parkeerbegroting. Om staatssteunrisico’s uit te sluiten, is in de concessie geregeld dat ‘buitensporige’ resultaten uit het straatparkeren (toch) tussentijds uitgekeerd worden middels een zogenaamde ‘overcompensatieregeling’. Deze regeling houdt ook in dat bij een tekort in de exploitatie in een bepaald jaar, de gemeente uit de eerder uitgekeerde resultaten terug moet storten. Meer concreet is bepaald dat een ‘winst’ tot 12% in de exploitatie acceptabel is om staatssteunrisico’s te voorkomen. In het kader van staatssteun is het verplicht om hogere resultaten iedere 36 maanden tussentijds aan de concessieverlenende gemeente af te dragen. Het geaccepteerd winstpercentage ad 12% drukt het tussentijds verplicht uit te keren resultaat, maar komt bij verkoop/beëndiging van Mobility-S uiteraard richting de gemeente. Vraag 5: Blz. 3, argument 1.7: “Om de fiscale verplichtingen van de gemeente correct uit te voeren, zijn de fiscale aspecten van beide entiteiten afgestemd met de inspecteur der belastingen.” Afgestemd zegt niets. Wat is het resultaat? Antwoord: Met de inspecteur is afgestemd dat zowel Mobility-S Vastgoed BV als Mobility-S Exploitatie CV kwalificeren als belast ondernemer voor de omzetbelasting en
3
A
vennootschapsbelasting. Dat betekent dat de btw op gemaakte kosten volledig kan worden teruggevraagd en dus niet kostenverhogend werkt. Voorts kunnen eventuele aanloopverliezen in de Vpb verrekend of doorgeschoven worden, zodat ook hier geen financieel nadeel ontstaat. Vraag 6: Blz. 3, argument 1.8: “De investeringen in Mobility-S Vastgoed vinden gefaseerd plaats in de periode 2013 t/m 2022 en bedragen in totaal € 32 mio. Uit de rekenmodellen blijkt dat de financiering van beide Mobility-S enititeiten vrijwel geheel gefinancieerd kunnen worden uit het rekening courant krediet van de gemeente en Koninklijke Volker Wessels Stevin (KVWS) aan Park Strijp CV.” Heeft de financiering enig financieel gevolg voor de gemeente? Lopen we risico’s? Antwoord: De rekening courant faciliteit is door de gemeente en KVWS verstrekt aan Park Strijp CV sinds 2002 en bedraagt 2x € 13,5 mio. Park Strijp CV betaalt het krediet (in gedeelten) terug aan beide aandeelhouders zodra ze over voldoende liquiditeit beschikt, die gegenereerd wordt uit de verkoop van de bouwvelden. Genoemde rekening courant bij de financiering van Mobility-S is de inzet van hetzelfde rekening courantkrediet. Doordat Park Strijp dit krediet mag inzetten voor Mobility-S bestaat voor de gemeente het risico dat de terugbetaling van het krediet langer op zich zal laten wachten dan in eerste instantie de verwachting was geweest (in 2002). Echter eenzelfde risico doet zich ook voor als de gebiedsontwikkeling stagneert, wat nu het geval is en waar Mobility-S verandering in moet aanbrengen. Vraag 7: Blz. 4, argument 1.8: “In de jaren na 2023 tot en met 2041 worden jaarlijks winsten verwacht waarmee de businesscase sluitend is.” Verwacht of is het zeker. Waaraan wordt de verwachting ontleend? Antwoord: De verwachting is ontleend aan de verwachte vorderingen in de gebiedsontwikkelingen en de daarmee samenhangende levendigheid/gebruikname van dit stadsdeel door burgers en bedrijven. Vraag 8: Blz. 4, argument 4.1; “een rekeningcourant t.w.v. € 13,5 mio per aandeelhouder verschaft ten behoeve van Park Strijp CV. Door het gebruik van deze rekeningcourant uit te breiden voor Mobility-S Exploitatie CV, die volledig uit eigen vermogen gefinancierd moet worden, kan deze entiteit van financiering worden voorzien zonder dat extra financiering vanuit de gemeente noodzakelijk is.” Wat is het gevolg voor die rekening-courant en de betalingen daaruit? Antwoord:
4
A
Zoals bij vraag 7 toegelicht heeft de gemeente een rekening courant verstrekt aan Park Strijp CV. Park Strijp CV heeft nu de mogelijkheid om deze liquiditeit door te verstrekken aan de entititeiten van Mobililty-S. Het maximale krediet van de gemeente aan Park Strijp CV verandert niet, alleen de inzet wordt verruimd. Hierdoor kan het zijn dat de terugbetaling langer op zich laat wachten. Vraag 9: Blz. 5, kanttekening 1.2: “De totale risico’s hebben een bandbreedte tussen een te kort van € 10,5 en een overschot van € 7,2 mio en hebben een gemiddeld kanspercentage van ruim 40% dat de risico’s zich daadwerkelijk zullen voordoen” .??????? Antwoord: Bij de voorbereidingen van Mobility-S zijn enkele scenario’s berekend. Op basis van het meest reële scenario is een uitgebreide risico analyse opgesteld. De risico’s van Mobility-S kunnen zowel negatief als positief zijn. De belangrijkste risico’s zijn in het kader van de fasering en dubbelgebruik, marktontwikkelingen, bouw- en exploitatiekosten, en de tariefontwikkeling. In het meest negatieve scenario bedragen alle negatieve risico’s bij elkaar opgeteld € 28 mio. Vermenigvuldigd met de afzonderlijke kansfactoren per risico, kan een verlies optreden van € 10,5 . De positieve risico’s (meer winst) kunnen oplopen tot € 7,2 mio rekening houdend met de kansfactoren en een totale positieve risico van €16 mio. Om deze risico’s te beheersen zijn op strategisch niveau een aantal maatregelen genomen. Het belangrijkste is dat pas geïnvesteerd zal worden in nieuwe parkeervoorzieningen als daar voldoende vraag naar is. Dit hangt samen met de ontwikkelingen op Strijp-S: hoe meer kavels er verkocht worden, hoe meer gebruikers er zullen zijn. Hiermee wordt voorkomen dat er onnodig geïnvesteerd wordt in parkeervoorzieningen zonder dat daar inkomsten tegenover staan (leegstand). Met vriendelijke groet,
J. Roijmans Programmamanager Spoorzone
syi/CC13016430
5
A
6