Wethouder van Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie
M. Norder
Gemeente Den Haag
De voorzitter van de Commissie Samenleving
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk
BOW/2013.82 – RIS 257020 Doorkiesnummer
06-83647160 E-mailadres Aantal bijlagen
2 Datum
6 maart 2013 Onderwerp
Organisatie activiteiten Antidiscriminatie 2013-2014
Geachte voorzitter, Op 4 december 2012 heeft het college het besluit genomen om de subsidie bij Bureau Discriminatiezaken (BDZ) te beëindigen (RIS 254774). Het besluit van het college is op 10 januari 2013 door de Commissie Samenleving behandeld. Samen met de Commissie Samenleving ben ik tot het besluit gekomen om de verantwoordelijkheid voor de wettelijke taken (WGA) tot 1 januari 2015 bij BDZ te beleggen. Voor de aanvullende activiteiten is besloten dat de subsidie aan BDZ per 1 juli 2013 wordt stopgezet. Vanaf dat moment wordt Bureau Discriminatiezaken in de gelegenheid gesteld om in concurrentie met andere partijen op aanvullende taken te offreren. Door deze ontwikkelingen is een nieuwe situatie ontstaan die een nieuwe aanpak vereist die ik u in deze brief presenteer. De aanpak kent twee hoofdaspecten: 1. 2.
de organisatie van taken in het kader van de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorziening (WGA) en de organisatie van de aanvullende activiteiten.
De organisatie van de WGA-taken zal zoals besloten tot 2015 bij BDZ belegd blijven. De uitvoering van deze taken zal in de tweede helft van 2014 worden geëvalueerd. Bij de aanvullende activiteiten zal in 2013 de samenhang tussen het stedelijke beleid van integratie, emancipatie en van antidiscriminatie worden versterkt. De activiteiten zullen op een projectmatige manier worden ingericht. Prioriteiten hierbij zijn arbeidsmarkt en onderwijs. De gemeente zal voortvarend te werk gaan om de jaren 2013 en 2014 goed te benutten.
Inlichtingen bij
Kai Yin Or Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 14070 Fax: 070 - 353 3615
BOW/2013.82
2
Gemeentelijke verordening antidiscriminatievoorziening Op 28 juli 2009 is de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen (WGA) in werking getreden. Uitgangspunt van de wettelijke regeling is de verplichting voor de gemeenten om toegang te verlenen aan de burgers tot een antidiscriminatievoorziening. De WGA legt het college van burgemeester en wethouders op om burgers toegang te bieden tot een antidiscriminatievoorziening. Daartoe heeft de gemeenteraad het voorstel van het college inzake inrichting verordening antidiscriminatievoorziening gemeente Den Haag vastgesteld (RIS 168871). De in de wet vastgelegde verplichting om advies en bijstand te bieden aan burgers met een klacht over discriminatie is daar onderdeel van en zal tot 2015 belegd blijven bij BDZ. BDZ dient zorg te dragen voor een goede uitvoering van de artikelen die in de verordening benoemd zijn. De effecten van het WGA In oktober 2012 is deze wet, in opdracht van ministerie van Binnenlandse Zaken, geëvalueerd door Partners+Pröpper. Uit het onderzoek bleek dat 98% van de gemeenten een laagdrempelige voorziening heeft voor de uitvoering van de wettelijke taken registratie en bijstand. Deze bevindt zich in de directe leefomgeving van burgers. Burgers kunnen via lokale fysieke loketten, telefonisch, per e-mail of via internet een melding doen. Bijna de helft van de gemeenten geeft aan dat de Wga bijdraagt aan een groter bewustzijn van discriminatie in de lokale samenleving. De uitvoering van de wet draagt echter niet of nauwelijks bij aan het tegengaan van onderregistratie. Het aantal meldingen van discriminatie is ‘het topje van de ijsberg’. Alleen de uitvoering van de wet blijkt onvoldoende om de meldingsbereidheid van burgers die discriminatie ervaren te vergroten. Aanvullende activiteiten zoals voorlichting en preventie zijn dan ook nodig, bij voorkeur met een integrale aanpak. Voorlichting die de antidiscriminatievoorzieningen geven over de mogelijkheden voor melding en bijstand aan inwoners en de kwaliteit van beleidsadviezen kunnen wat dat betreft verbeterd worden. Aansluiting op andere relevante beleidsterreinen is daarbij van belang. Ook is er behoefte aan informatie over de specifieke lokale situatie zoals over de omvang van discriminatie, de terreinen waar discriminatie plaatsvindt, de gronden voor discriminatie, profielen van personen of groepen die zich schuldig maken aan discriminatie, effecten van interventies en zicht op casuïstiek. Ik ben van mening dat deze bevindingen goed aansluiten op de verbeteringen die mij voor ogen staan. Organisatie WGA-taken Tot 1 januari 2015 zullen de WGA-taken bij BDZ belegd blijven. In het najaar van 2014 zal de uitvoering worden geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie zal worden besloten of de uitvoering van deze wettelijke taken ook na 1 januari 2015 bij BDZ blijft. In overleg met BDZ zijn de onderstaande doelstellingen en randvoorwaarden bij de uitvoering van de wettelijke taken voor de komende jaren geformuleerd. BDZ zal ook op deze taken geëvalueerd worden: Registratie, melding en begeleiding i. De deskundigheid van klachtbehandelaars en het waarborgen van de toegankelijkheid ervan. ii. Het bieden van eerste ondersteuning bij klachten, informatie en waar nodig, advies verstrekken over mogelijk te nemen stappen. iii. Verlenen van onafhankelijke bijstand bij te ondernemen stappen, bij het instellen van een (voor)onderzoek en bij bemiddeling. iv. Inzicht bieden in aantal meldingen en begeleidingsgesprekken. Inzicht bieden in het aantal meldingen dat leidt tot klachten en resultaten van de klachten. v. Behandeling klachten verloopt conform protocol klachtenbehandeling en verordening inrichting antidiscriminatievoorziening gemeente Den Haag. Een kwaliteitsmodel wordt opgesteld. vi. De tevredenheid van de geboden ondersteuning aan cliënten wordt gemeten. Gestreefd wordt naar een score van 80% klanttevredenheid. vii. Geboden ondersteuning en effecten worden kwantitatief en kwalitatief verwerkt in de jaarrapportage. viii. De jaarlijkse WGA-rapportage wordt opgesteld volgens verplicht format en ingeleverd voor 1 maart elk jaar.
BOW/2013.82
3
Onderzoek & Monitoring i. Er word per kwartaal een klachtgerelateerde rapportage met trends en /analyses opgesteld. Er vindt hierover een rapportagegesprek met de gemeente plaats. Stadsdelen i. Naast een centrale locatie is er per stadsdeel een laagdrempelig contactpunt met wekelijks een inloopspreekuur waar burgers terecht kunnen met een klacht over discriminatie. ii. Contacten aanhalen bij acht stadsdelen: naamsbekendheid bij medewerkers stadsdelen. iii. Netwerk creëren in de stadsdelen: nieuwe vormen qua samenwerking met vrijwilligers worden in de wijken opgezet. De samenwerking is gericht op het benutten van sociaal kapitaal in de wijk. iv. Netwerk bespreekt discriminatiegevallen en knelpunten in buurten en wijken en pakt problematiek in de wijken aan. Thema’s Voor de komende jaren is het thema arbeidsmarkt als prioriteit gesteld. Ook wordt de samenhang tussen het stedelijke beleid van integratie, emancipatie en antidiscriminatie versterkt. Op de arbeidsmarkt zal op zeer korte termijn een aanpak starten om (subtiele vormen van) uitsluitingen tegen te gaan. Inzet van de campagne wordt het in beeld brengen van de verschillende vormen van uitsluiting en het mislopen van talenten en winsten door het uitsluiten van mensen. In 2013-2014 staan de volgende aanvullende activiteiten op de planning: Arbeidsmarkt • Opzetten van het ‘Platform Den Haag Inclusief’. Om het probleembesef van uitsluitingen op de arbeidsmarkt te vergroten, maar vooral ook om de positieve elementen van een inclusieve Haagse arbeidsmarkt te benadrukken, wordt een platform met bedrijven opgericht. Deelnemers zijn in eerste instantie directeuren van bedrijven die al een inclusief personeelsbeleid voeren. Het Platform komt twee keer per jaar bijeen en treedt op als aanjager, ambassadeur en verbindende factor naar andere bedrijven en organisaties. Vanuit het platform zullen gezamenlijke uitingen naar het publiek gebracht worden (campagne, online). De voorbereidingen voor het samenstellen van Het Platform lopen. Het Platform zal volgens planning in het voorjaar 2013 voor het eerst bijeen komen. • Het inzetten van Mystery Guests bij werving en selectie. In november 2012 is de rapportage ‘Op achterstand’ van SCP verschenen. Belangrijkste uitkomst was dat sollicitanten van nietwesterse migrantenafkomst minder worden uitgenodigd voor sollicitatiegesprekken door uitzendbureaus. Het betrof een landelijk onderzoek. Om inzicht te krijgen in de Haagse situatie wordt ook een Mystery Guests onderzoek, vergelijkbaar met het Mystery Guests onderzoek in de Haagse horeca van vorig jaar, in Den Haag uitgevoerd. Opdracht moet nog uitgezet worden, verschillende partijen die dit zouden kunnen uitvoeren worden verkend. Inschatting is dat dit onderzoek in tweede kwartaal van dit jaar uitgevoerd kan worden. • Zoals bij de afdoening motie ‘Discriminatiebeleid’ (RIS 180139) met de raad is afgesproken, zal een publiekscampagne worden uitgerold. Een eerder voorstel dat vorig jaar door BDZ werd aangeboden was niet toereikend, de campagne wordt nu door een communicatieadviesbureau voorbereid. Bedrijven en burgers in de stad worden bewust gemaakt van vooroordelen die plaatsvinden. Vooroordelen op verschillende vlakken, zoals afkomst, sekse en leeftijd worden meegenomen in de campagne. Op een humoristische maar toch confronterende manier zullen deze vooroordelen getoond worden. Posters, boekjes, en sociale media zijn voorbeelden van middelen die ingezet zullen worden. Naar verwachting start de campagne in het tweede kwartaal van 2013. Uiteraard wordt de commissie geïnformeerd over de voortgang van de campagne.
BOW/2013.82
4
Educatie en onderwijs • Het samenbrengen van verschillende partijen binnen de stad die voorlichting en trainingen geven op scholen. Er zijn naast BDZ verschillende partijen, zoals Centrum 16/22, het Haags 5 Mei Comité en COC, die activiteiten aanbieden op scholen. Tussen deze verschillende aanpakken moet meer samenhang en afstemming gevonden worden. Naast het geven van voorlichting en trainingen op scholen krijgt BDZ de opgave om een plan van aanpak op te stellen om meer samenhang in dit aanbod te brengen. Bedoeling is om te onderzoeken welke vormen van voorlichting en trainingen succesvol zijn en hoe ze elkaar kunnen versterken. Ook is het de bedoeling dat de verbinding met integratie sterker wordt gelegd. Voor de zomer van 2013 moet de aanpak gereed zijn. Diversiteit • Om diversiteit en uitsluiting op de arbeidsmarkt en bij ondernemers meer onder de aandacht te brengen, wordt een aantal activiteiten ondernomen. Workshops diversiteitsbewust vakmanschap worden aangeboden op het jaarlijkse Ondernemersplein en andere relevante bijeenkomsten. Diversiteit wordt een thema van een Ondernemersontbijt. Concrete handvatten worden aangeboden aan bedrijven zodat ze meteen aan de slag kunnen met de kennis die ze hebben opgedaan over het benutten van talenten van diverse afkomst. Deze workshops worden aangeboden door een bedrijf die al langere tijd goede resultaten heeft behaald bij verschillende instanties. Ondernemersontbijt en ondernemersplein: tweede kwartaal 2013. Planning van andere bijeenkomsten wordt nader onderzocht. • Diversiteit binnen besturen en Raden van Toezicht van grote maatschappelijke instellingen wordt gestimuleerd. Potentiële kandidaat-bestuurders krijgen een ambassadeur die gedurende het onderdeel “De praktijk van het besturen” als coach zullen optreden. Deze ambassadeurs zijn individuen die zelf bestuurder zijn of ooit zijn geweest. Potentiële kandidaten kunnen een beroep doen op het netwerk van de ambassadeurs. Doel is dat de kandidaten uiteindelijk een bestuursfunctie verwerven binnen de besturen en Raden van Toezicht. Planning startsessie: april 2013. • Een belangrijk spoor in de gemeentelijke aanpak van diversiteit is het investeren in bewustwording over de meerwaarde van diversiteit in de organisatie. Hiertoe worden ten behoeve van managers trainingen 'omgaan met diversiteit' georganiseerd. Hiermee wordt gestart bij de Top36. Daarnaast ontwikkelt de Haagse Hogeschool in opdracht van de gemeente een serie masterclasses, gericht op de veelheid aan vragen en kwesties die diversiteit met zich meebrengt. Deze masterclasses worden uitgevoerd in pilots en richten zich op medewerkers. Op basis van de uitkomsten van de pilots wordt bezien op welke wijze de organisatorische inbedding plaats kan vinden. • De gemeente staat ten dienste van een diverse stad. Diversiteit is daarom van strategisch belang in het personeelsbeleid van de gemeente Den Haag. De diversiteit in ons eigen personeelsbestand loopt nog achter in relatie tot de diversiteit in de stad. Daarom is daar veel aandacht voor. In deze tijd van bezuinigingen en formatieve krimp is er echter weinig personele instroom van buiten. Waar dit wel gebeurt, wordt nadrukkelijk gekeken naar etniciteit (bijv. bij werving van WO- en HBO-trainees). Daarnaast wordt bij managementtrainingen sterk gestuurd op gemengde groepen. Voor huidige managers komt er een training 'omgaan met diversiteit'. Vrije tijd en recreatie • In voorjaar 2012 heeft de gemeente Den Haag een Mystery Guests onderzoek in de Haagse horeca laten uitvoeren. Bij aanhoudende signalen van discriminatie en uitsluitingen op gebieden van horeca, sport en andere recreatieve terreinen kan het onderzoek worden herhaald. Op basis van de signalen en uitkomsten zal ik in overleg gaan met (horeca)ondernemers om maatregelen over een helder deurbeleid te treffen.
BOW/2013.82
5
Integrale projecten waar integratie, antidiscriminatie, taal en stadsdelen samenkomen: • De gemeente Den Haag zal in 2013 projecten ontwikkelen en starten die op een samenhangende en geïntegreerde wijze vorm geven aan deze pijlers van het integratiebeleid. Sleutelbegrippen hierbij zijn integraliteit, directe betrokkenheid bewoners en organisaties en innovatie. Ongewenst en onwettig gedrag (o.a. bejegening) in buurten en wijken voorkomen: • Afspraken met stadsdelen zullen worden gemaakt om ongewenst en onwettig gedrag aan te pakken. Er worden niet alleen gesprekken gevoerd met stadsdelen maar ook met organisaties in de stad. Initiatieven en voorstellen uit de stad om ongewenst en onwettig gedrag aan te pakken worden gefaciliteerd en ondersteund door de gemeente. Voorstellen worden getoetst op kwaliteit en aansluiting met de beleidsdoelstellingen. • Zelf blijft de gemeente alert op spanningen tussen groepen in de stad. Wanneer er signalen zijn in de stad van spanningen treedt de gemeente adequaat op en zal de gemeente de betrokken partijen opzoeken om te werken aan een constructieve samenwerking en oplossing. Financiën In 2013 ontvangt BDZ een bedrag van €177.000,- voor de WGA-taken. Daarnaast ontvangt zij €151.500,- voor de aanvullende activiteiten tot 1 juli 2013. Voor de overige aanvullende activiteiten door derden blijft in 2013 een bedrag van €155.500,- over. In 2014 zal wederom een subsidie van €177.000,- aan BDZ verstrekt worden voor de WGA-taken. Voor de aanvullende activiteiten door derden is een bedrag van €300.000,- beschikbaar in 2014. Om de uitvoering van het antidiscriminatiebeleid te waarborgen, zal de gemeente voortvarend te werk gaan. Haagse burgers kunnen nog steeds actie en steun verwachten van de gemeente als er sprake is van uitsluiting en discriminatie. De bovenstaande aanpak ligt in de lijn met de ambities uit de Hoofdlijnenbrief integratiebeleid 2011-2014 (RIS 178615) en het Plan van Aanpak discriminatiebestrijding 2011-2014 (RIS 181347). We vinden antidiscriminatie allemaal een belangrijk onderwerp. Daarom sta ik open voor aanvullende ideeën en suggesties van uw commissie. Zo nemen we gezamenlijk de verantwoordelijkheid om mensen de kans te bieden volledig te participeren in de Haagse samenleving. Met vriendelijke groet, de wethouder van Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie, Marnix Norder
