Wethouder van Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Integratie RIS135549_15-FEB-2006 drs P.M.M. Heijnen
Gemeente Den Haag
Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag
Aan de voorzitter van de Commissie Onderwijs, Sociale zaken, Cultuur en Integratie
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk
BOW/2006.152 - RIS 135549_15-FEB2006 Doorkiesnummer 070 - 353 2650 E-mailadres Aantal bijlagen
1 Datum
14 februari 2006 Onderwerp
voortgang aanpak stageproblematiek naar aanleiding van amendement inzake komst van een stagebureau
Geachte mevrouw Bolle, In de commissie OSCI van 5 oktober en in de gemeenteraad van 27 oktober 2005 hebben verschillende raadsfracties hun zorg geuit over het tekort aan stageplaatsen voor jongeren in het beroepsonderwijs. Voorgesteld is om na te gaan of de komst van een stagebureau een bijdrage kan leveren aan het terugdringen van de tekorten en behulpzaam kan zijn bij het plaatsen van leerlingen en hiervoor bij amendement € 150.000,00 te voteren voor 2006. Hiermee sluit de Raad nauw aan bij het in het vierjarenplan Haagse Klasse(n) geformuleerde actiepunt: in nauw overleg met VMBO, MBO en HBO een stagebureau opzetten. In deze brief wordt de voortgang van de aanpak van de stageproblematiek geschetst. Eerst wordt de ‘stagemarkt’ geschetst: actoren, samenwerkingsverbanden en knelpunten. Vervolgens worden de lijnen uitgezet waarlangs de stageproblematiek wordt aangepakt. De ‘stagemarkt’ in Den Haag In de beroepsople idingen van VMBO, MBO en HBO is een negental stagecomponenten te onderscheiden, variërend van een niet-verplichte snuffelstage tot een leerarbeidsovereenkomst zonder welke een leerling de opleiding niet kan starten. In de bijlage zijn ze in schema gezet. Van belang is of de stage uitsluitend kan plaats vinden in een erkend leerwerkbedrijf of dat een niet erkende werkorganisatie ook voor een plaats kan zorgen. Voor de leerwerktrajecten in het VMBO en voor alle beroepspraktijkvormingsplaatsen in het MBO is een erkend leerwerkbedrijf noodzakelijk. Daarnaast zijn er ook andere scholen en instellingen die vormen van stages zoeken, zoals het Leerwerkcentrum, Werkbeurs Jongeren en het algemeen vormend onderwijs, dat maatschappelijk stages wil opnemen in het curriculum.
Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 070 - 353 2650 Fax: 070 - 353 2479
BOW/2006.152
2
Actoren op de stagemarkt Op de stagemarkt spelen een verschillende actoren een rol. Dit zijn de Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, bedrijven en hun brancheorganisaties, de scholen voor VMBO, MBO en HBO en de leerlingen en de Werkbeurs Jongeren. Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven De 19 landelijke Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven hebben de volgende taken - erkennen van leerwerkbedrijven voor VMBO en MBO; - werven en begeleiden van nieuwe leerwerkbedrijven; - begeleiden en ondersteunen van praktijkopleiders; - mede ondertekenen en registreren van leerwerkovereenkomsten. Alle erkende leerwerkbedrijven zijn opgenomen in een register dat via een website www.edugate.nl is te raadplegen. Een bedrijf dat een erkend leerwerkbedrijf wil worden, kan voor informatie terecht bij zijn brancheorganisatie, de Kamer van Koophandel of het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven voor zijn branche of bij de Regioregisseur 1 . Of het eenvoudig is om de weg te vinden in de praktijk is nog maar de vraag. Een snelle scan van websites van deze organisaties leert dat een welwillende ondernemer wel even moet zoeken en de grote variatie in stages maakt het niet simpel om op voorhand te beoordelen of en welk soort stageplaats gerealiseerd kan worden. Bedrijven en brancheorganisaties Erkende leerbedrijven bieden stageplaatsen en komen daardoor in aanmerking voor fiscale voordelen. Niet –erkende bedrijven kunnen een belangrijke bijdrage leveren voor alle stages die niet noodzakelijkerwijs in een erkend leerbedrijf te hoeven plaats vinden. De brancheorganisaties hebben een intermediaire functie. Een van de knelpunten bij het aanbieden van stageplaatsen, kan de roostering van scholen zijn. Bij bepaalde opleidingen is het de gewoonte om de stages in bijvoorbeeld februari te plannen. Als een bedrijf dat niet lukt maar wel eerder of later komt er in de praktijk niet altijd een match tot stand. Gekeken zou kunnen worden of een flexibelere roostering en bijvoorbeeld stages in de zomervakantie tot de mogelijkheden behoren (of dat vakantiewerk als stage zou kunnen gelden). De scholen Binnen het VMBO zijn de scholen en leerlingen samen verantwoordelijk voor het vinden van stageplaatsen. De VMBO-scholen in Den Haag onderhouden daartoe zelf contacten met bedrijven. Op dit moment mogen de scholen nog niet-erkende leerbedrijven inschakelen voor de leerwerktrajecten maar in de nabije toekomst zal men verplicht zijn om met een erkend bedrijf te werken. De VMBOscholen hebben ieder op hun eigen manier het verwerven van stages geregeld. Meestal loopt dat via de praktijkdocent. Het Johan de Witt College heeft het sinds enkele jaren anders aangepakt. Een klein team van full-time stageverwervers zorgt voor stages voor alle leerlingen. Praktijkschool De Einder maakt gebruik van deze stageverwervers.
1
een samenwerkingsverband van VNO-NCW Haaglanden, MKB-Haaglanden, Mondriaan Onderwijsgroep en Haagse Hogeschool.
BOW/2006.152
3
Bij elke opleiding in het MBO, in Den Haag aangeboden door de Mondriaan Onderwijsgroep, is er een praktijkgedeelte, de beroepspraktijkvorming. Er zijn twee leerwegen: a. de beroepsopleidende leerweg (BOL), waarbij beroepspraktijkvorming tussen de 20 en 60 % van de opleiding uitmaakt. De leerling krijgt studiefinanciering en eventueel een stagevergoeding; b. de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), waarbij de leerlingen een arbeidscontract hebben met een erkend leerwerkbedrijf. Het praktijkdeel is minimaal 60% van de studieduur. In het MBO is de leerling zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stage/leerwerkovereenkomst. Een ROC heeft de wettelijke verplichting om een leerling daarbij te ondersteunen. Binnen de Mondriaan Onderwijsgroep bestaan nauwe contacten met bedrijven die stageplaatsen bieden via het eigen relatienetwerk. In het HBO (Haagse Hogeschool, Hogeschool In-Holland) ligt de verantwoordelijkheid bij de leerling zelf om de noodzakelijke leerarbeidsovereenkomst voor een duaal traject of een praktijkopdracht te vinden. De leerlingen in VMBO, MBO en HBO De leerlingen in het VMBO en de scholen zijn samen verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats. De leerlingen in MBO en HBO zijn zelf verantwoordelijk voor het zoeken van een stageplaats. Een leerling die na het behalen van zijn diploma VMBO zich bij de Mondriaan Onderwijsgroep of een ander ROC aan meldt, moet zelf op zoek gaan naar een stageplaats en heeft daarbij recht op steun vanuit het ROC. Dit betekent dat een leerling zelf via familie of kennissen, met behulp van op www.edugate.nl gepubliceerde erkende leerwerkbedrijven of websites die zich speciaal richten op leerlingen (www.stagehulp.nl, www.stagepla za.nl en anderen) op zoek moet naar een stageplaats. In de praktijk betekent dit dat een VMBO-leerling met zijn diploma op zak die zich pas na de vakantie bij een ROC meldt maar een beperkte tijd heeft om een stageplaats te vinden. Daarbij kan het zijn dat een leerling in eerste instantie kiest voor een beroepsbegeleidende leerweg en dus een leerwerkovereenkomst nodig heeft, die niet vindt, en daarna besluit de beroepsopleidende leerweg te kiezen waarvoor een stageplaats noodzakelijk is. Lukt dit allemaal niet voor de wettelijk vastgestelde deadlines van 1 oktober en 1 januari dan is er een risico dat er een schooljaar verloren gaat. Ca. tien leerlingen per jaar kiezen uiteindelijk het vavo als alternatief . Extra lastig wordt het vinden van een stageplaats als er sprake is van socia al-emotionele problemen bij leerlin gen of zwak ontwikkelde ‘werknemersvaardigheden’ en vooral ook als de beroepskeuze nog niet is uitgekristalliseerd. Ook kan onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal een rol spelen, bijvoorbeeld bij jeugdige nieuwkomers. Stages voor leerlingen van wie de ouders illegaal in Nederland verblijven zijn problematisch. Veel stage-aanbieders willen met het oog op verzekeringen en arbeidsrechtelijke aspecten deze leerlingen niet opnemen in hun bedrijf.
BOW/2006.152
4
Tot slot is niet helder of er bij de leerling of in het gezin van de leerling een financieel (liquiditeits)probleem ontstaat als men terecht komt in de situatie dat men wegens het ontbreken van een leerwerkovereenkomst geen loon ontvangt, vervolgens de overstap maakt naar de BOL-opleiding en dan studiefinanciering moet aanvragen. Mocht uiteindelijk een stageplaats verder weg worden gevonden, dan is de vraag wie reiskosten enz. voor zijn rekening neemt. Werkbeurs Jongeren Wanneer jongeren werkloos worden omdat ze niet tijd ig een stageplek hebben verworven, kunnen ze zich bij de Werkbeurs Jongeren melden. Jaarlijks worden er voor 200 - 250 jongeren stageplekken gevonden. Als werkloze jongeren zich bij de Werkbeurs jongeren melden, kan de dienst SZW (jongerenteam Werkkompas) waar nodig ondersteuning bieden. De dienst SZW streeft er in eerste instantie naar om de jongeren zonder startkwalificatie terug te leiden naar het reguliere onderwijs. Binnen het regulier onderwijs zijn jongeren en de scholen samen verantwoordelijk voor het vinden van een stage/leerwerkplek. Als het niet is gelukt om (tijdig) een stage/leerwerkplek te vinden en instroom in het MBO hierdoor onmogelijk is, ondersteunt het Jongerenteam Werkkompas de jongeren. Deze stages/ leerwerkplekken kunnen op de reguliere arbeidsmarkt worden gevonden. Daar waar het vinden van een stage of leerwerkplek niet tijdig lukt is het denkbaar dat een periode overbrugd wordt binnen een van de op reïntegratie van werklozen gerichte voorzieningen zoals binnen het Leerwerk centrum, Haeghe Groep of Schroeder van der Kolk. In die gevallen dat terugkeer naar regulier onderwijs niet haalbaar is, heeft de dienst SZW de ambitie om de werkloze jongeren binnen één week op een werkplek te plaatsen. Daarbij wordt tevens het doel nagestreefd om de leerlingen alsnog een startkwalificatie te laten behalen. Dat betekent dat deze jongeren naast het werk tevens een leerweg wordt aangeboden, gericht op kwalificatie. Hierbij werken DSZW en ROC Mondriaan nauw met elkaar samen.
Samenwerkingsverbanden tussen actoren Samenwerking Mondriaan Onderwijsgroep en VMBO-scholen De Mondriaan Onderwijsgroep onderhoudt met ca. 70 VMBO scholen/locaties in de regio Haaglanden contacten. Het is de bedoeling dat de VMBO-scholen de namen van de leerlingen van het VMBO die waarschijnlijk naar de Mondriaan Onderwijsgroep doorstromen in een vroegtijdig stadium doorgeven. In sommige situaties helpen de VMBO-scholen mee met het zoeken naar een stageplaats; andere VMBO-scholen lijken hun taak als afgerond te beschouwen als de diploma-uitreiking voorbij is. Naar analogie van de zogeheten BOVO-coördinatie die zich richt op de aansluiting basisonderwijs – voortgezet onderwijs, wordt er in Den Haag jaarlijks een lente-actie opgezet door de scholen voor VMBO en de Mondriaan Onderwijsgroep, en de afdeling Leerplicht en het Regionaal Meld en Coördinatiepunt. Ook de Werkbeurs Jongeren speelt hierin een rol. Deze lente-actie heeft tot doel om ervoor te zorgen dat elke leerling afkomstig van VMBO op een vervolgopleiding komt of anders naar werk gaat.
BOW/2006.152
5
Als vervolg op het programma Scholenwerk (GSB II) streven de schoolbesturen NBS, VOHaaglanden, Scholengroep Spinoza, SCO Lucas en de Mondriaan Onderwijsgroep een samenwerkingsverband na om de doorstroom VMBO- MBO te verbeteren. Daartoe wordt een werkagenda tussen partijen vastgelegd. Het opzetten van een coördinatiepunt voor het werven van beroepspraktijkvormingsplaatsen (= stageplaatsen bij een erkend leerwerkbedrijf) is onderwerp van bespreking. Het idee is om hiertoe een virtueel bureau op te zetten; dit idee moet echter nog verder uitgewerkt worden en besproken worden met alle betrokken schoolbesturen. Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven en Regioregisseur Op de bedrijventerreinen Zichtenburg-Kerketuinen-Dekkershoek, Binckhorst-Laakhaven-Fruitweg en Centrum zijn samen door VMBO-scholen, ROC Mondriaan en de bedrijvenverenigingen verbanden onderwijs bedrijfsleven (SOB) opgezet om te komen tot een grotere samenwerking. Contacten worden gelegd, stageplaatsen geregeld en bedrijven die dat willen kunnen terecht bij de Regioregisseur, een samenwerkingsverband van VNO-NCW-Haaglanden, MKB-Haaglanden, Mondriaan Onderwijsgroep en Haagse Hogeschool gericht op kennistransfer vanuit het onderwijs naar het bedrijfsleven. In de praktijk worden de vragen ‘vertaald’ naar praktijkopdrachten of stages. Aan het samenwerkingsverband voor het centrum is een specifiek project gekoppeld (aangekondigd in de nota Integratiebeleid 2005 ) dat zich richt op het werven van werkgevers in de detailhandel met een allochtone achtergrond die nog geen stagiaires in huis hebben. Dit project wordt uitgevoerd door de Stichting Winkels en Bedrijven. Deze activiteit wordt verricht in samenwerking het Kenniscentrum Handel, een van de landelijke Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. Service Bureau Buitenschools Leren Zorg en Welzijn Binnen de sector Zorg en Welzijn overleggen de Haagse Hogeschool, Hogeschool Leiden en de Mondriaan Onderwijsgroep en het ROC Leiden met de werkgevers over de beschikbare plaatsen voor de beroepspraktijkvorming. Daarvoor is een Servicebureau Buitenschools Leren opgezet dat de werving van plaatsen en de verdeling hiervan over de onderwijsinstellingen coördineert. Intentieverklaring Leren en Werken Als onderdeel van de intentieverklaring Leren en Werken streven een negental partners de realisatie na van 1000 duale trajecten op MBO-niveau en 250 duale trajecten op HBO- niveau. De Mondriaan Onderwijsgroep en de Haagse Hogeschool zullen hiervoor projectplannen ontwikkelen. Knelpunten op de stagemarkt Als het gaat om de werking van de stagemarkt worden er vele knelpunten genoemd. De meest in het oog springende zijn: a. ondanks de gegevens die overal verzameld worden is er nog geen zicht op de omvang van het probleem; b. voor die stageplaatsen, die noodzakelijk zijn om aan een opleiding te beginnen (BOL, BBL, leerwerktrajecten VMBO) is de medewerking van een erkend leerwerkbedrijf noodzakelijk. Continue werving is nodig.
BOW/2006.152
6
c. in de wetgeving is een verantwoordelijkheidsverdeling voor het zoeken van stageplaatsen vastgelegd. Maar in de praktijk werkt deze niet goed voor de deelnemers op de niveaus’s 1 en 2 binnen een ROC. d. leerlingen en hun ouders weten mogelijk niet altijd de weg goed te vinden op de “stagemarkt”. e. wens en noodzaak om de samenwerking tussen de scholen te versterken en nieuw impulsen te geven aan de stageproblematiek.
De aanpak van de stageproblematiek Het is de bedoeling om vraag en aanbod van stageplaatsen bij elkaar te brengen. Hiervoor zullen worden ontwikkeld: - aanspreekpunt voor bedrijven die leerwerkbedrijf willen worden; - coördinatiepunt van de gezamenlijke scholen - Werkbeurs Jongeren als aanspreekpunt voor jongeren Werving bedrijven als erkend leerwerkbedrijf a. Aanpak: Aan COLO (= koepel van de 19 kenniscentra) en Kamer van Koophandel Haaglanden is verzocht om de lijst met aanwezige bedrijven en de lijst erkende leerwerkbedrijven met elkaar te vergelijken en hieruit het potentieel van nieuwe leerwerkbedrijven te destilleren. COLO en Kamer van Koophandel in de hoedanigheid van projectleider van de Samenwerkingsverbanden Onderwijs Bedrijfsleven kunnen deze actie uitvoeren. b. Vervolgens worden deze bedrijven, voorzover ze nog niet door de SOB’s en het specifieke project gericht op allochtone ondernemers in het centrum worden bereikt, actief benaderd door de Kenniscentra voor Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, in nauwe samenspraak met de scholen voor VMBO en de Mondriaan Onderwijsgroep. Medewerkers van de KBB’s gaan daarvoor op bezoek en houden spreekuur op de locaties van de Kamer van Koophandel aan de Vaillantlaan en de Koningskade. c. Overwogen kan worden om de campagne ‘aanboren potentiële leerbedrijven’ vergezeld te laten gaan van spotjes op radio en tv. Deze werving kan worden aangekondigd bij de opening van de nieuwe vestiging van de Kamer va n Koophandel op 13 maart 2006. Coördinatie van werving stageplaatsen tussen de scholen Het matchen van stageplaats en leerling gebeurt op school of de leerling komt zelf met een stageplaats. Door de fluctuaties (jongeren halen hun VMBO-diploma niet, veranderen van studiekeuze, veranderen van BBL naar BOL en omgekeerd) lijkt het zinvol om juist ook tussen de scholen onderling een coördinatiepunt te hebben. Scholen kunnen dan stageplaatsen ruilen, combinaties maken, en nieuwe plaatsen aanboren bijvoorbeeld een technische stage in een ziekenhuis. Leerlingen die zich zonder stageplaats melden bij het RMC, Leerplicht of Werkbeurs Jongeren worden teruggekoppeld naar dit coördinatiepunt van de scholen. Gekeken kan worden of dit onderdeel fysiek aansluiting kan vinden bij het Werkbeurs Jongeren waarin nu al DSZW, Mondriaan Onderwijsgroep en CWI samenwerken. Tegelijkertijd gaan er stemmen op om juist ICT-hulpmiddelen in te zetten om zicht te krijgen op de beschikbaarheid van stageplaatsen (vgl. systeem van reservering van theaterstoelen).
BOW/2006.152
7
Ideeën zoal bijvoorbeeld direct na de examinering al beginnen met stageplaatsen zoeken, vakantiewerk als opmaat naar een stageplaats en regionale samenwerking binnen Haaglanden kunnen door een coördinatiepunt worden uitgewerkt. De Dienst OCW zal de schoolbesturen uitnodigen om hieraan vorm te geven, zodat bij de komende lente-actie een verdergaande vorm van coördinatie zal ontstaan. Daarbij kan dan nauw aangesloten worden bij hetgeen is gang is gezet door de Task Force Jeugdwerkloosheid, MKB-leerbanenplan en de acties die de scholen zullen ondernemen ter invulling van het budget dat via de Werktop op rijksniveau beschikbaar wordt gesteld (o.a. budget voor maatwerktrajecten instroom zwakkere groepen uit potentiële beroepsbevolking, maatwerktrajecten leren en werken voor jongeren, extra begeleiding voor moeilijk plaatsbare jongeren, creëren simulatie stage/werkplaatsen). Vanuit de rollen van Dienst OCW( Leerlingenzaken, RMC) en Dienst SZW (Werkbeurs Jongeren) zal de monitoring plaats vinden op het niveau van leerlinggegevens. Toerusting van de leerling en de ouders In het MBO en het HBO is het aan de leerling om een stageplaats te zoeken. Gekeken zou kunnen worden of de leerling beter toegerust kan worden door voorlichtingsactiviteiten rond stages en eventueel ook beroepskeuze, eventueel met inzet van educatieve televisie . Aan de Regioregisseur is gevraagd om middels een praktijkopdracht voor het HBO hierover een en ander uit te zoeken. De uitkomsten hiervan zullen met de schoolbesturen besproken worden. Rol van de gemeente De gemeente zal vanuit de regierol (de andere partijen ‘aanjagen’) zaken ter hand te nemen. De verdere invulling van een mogelijke regierol van de grote gemeenten bij een tekort aan stageplaatsen wordt door het Kenniscentrum Grote Stedenbeleid in samenwerking met de vier grote gemeenten nader onderzocht. Dit onderzoek is voor de zomer 2006 gereed. Een van de mogelijkheden is om bij aanbestedingen en subsidieverstrekkingen door de gemeente een voorwaarde over het creëren van stageplaatsen mee te nemen. Binnen de Dienst Stedelijke Ontwikkeling is men geïnteresseerd om na te gaan of er bij de aanbestedingen van sloopwerkzaamheden dergelijke voorwaarden kunnen worden gesteld. Zeker bij vormen van duurzame, arbeids intens ieve, milieuvriendelijke sloop zijn er stageplaatsen te verwerven. De gemeente Den Haag is zelf erkend leerbedrijf voor diverse opleidingen voor administratie en ict. Inmiddels zijn veertig stageplaatsen gerealiseerd door de personeelsconsulenten. Nagegaan zal worden op dit aantal voor het nieuwe schooljaar omhoog kan en moet in het licht van de stageproblematiek. Op grond van bovenstaande moge duidelijk zijn dat de aanpak van de stageproblematiek via verschillende invalshoeken dient plaats te vinden. Een helder aanspreekpunt voor de bedrijven en de leerlingen alsmede een virtueel coördinatiepunt van de samenwerkende scholen zou gezien kunnen worden als een stagebureau in netwerkvorm. In aanvulling op het voorgaande zijn rond 1 juni 2006 op de locaties Vaillantlaan en Koningskade medewerkers aanspreekbaar: - voor werkgevers die aanbod hebben of willen organiseren; - voor intermediairen voor jongeren die er niet in slagen zelf een stage te organiseren.
BOW/2006.152
8
De door de raad beschikbaar gestelde € 150.000,00 worden benut ter dekking van aanloopkosten bij de totstandkoming en eerste inrichting van het stagebureau. Over de verdere ontwikkeling en vormgeving van het stagebureau zal de nieuwe raadscommissie geïnformeerd worden. De wethouder van Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Integratie,
Pierre Heijnen
BOW/2006.152
9
Bijlage 1 Beroepspraktijkvorming en stages
VMBO VMBO theoretische leerweg VMBO gemengde leerweg VMBO kaderberoepsgerichte leerweg VMBO basisberoepsgerichte leerweg
Arbeidsoriënterende stage, beroepsvoorbereidende stage, snuffelstage Arbeidsoriënterende stage, beroepsvoorbereidende stage, snuffelstage Arbeidsoriënterende stage, beroepsvoorbereidende stage, snuffelstage Scholen kunnen leerwerktrajecten aanbieden
MBOassistentenopleiding op VMBO-scholen (reguliere basisberoepsgerichte assistentenopleiding en arbeidsmarkt kwalificerende assistentenopleiding)
Elke werkorganisatie
Elke werkorganisatie
Elke werkorganisatie
Leerwerkbedrijf, erkend voor het VMBO door een Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (tot augustus 2006 nog vrijstelling hiervan) Leerwerkbedrijf, erkend voor het VMBO door een Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (tot augustus 2006 nog vrijstelling hiervan)
MBO de beroepsopleidende leerweg (BOL), vier opleidingsniveaus. De leerling krijgt studiefinanciering en eventueel een stagevergoeding de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), vier opleidingsniveaus
Beroepspraktijkvorming maakt tussen de 20 en 60 % van de opleiding uit
Leerwerkbedrijf, erkend door KBB
de leerlingen hebben een arbeidscontract met een erkend leerwerkbedrijf. Het praktijkdeel is minimaal 60% van de studieduur
Leerwerkbedrijf, erkend door KBB
BOW/2006.152
HBO HBO-opleiding HBO-opleiding duaal
10
Praktijkopdracht of afstudeerstage Deels werken, drie à vier dagen
Geen rol KBB Geen rol KBB
Overige stages Daarnaast opereren op de ‘stagemarkt’ nog andere scholen en opleidingen. Enkele voorbeelden: - Praktijkonderwijs - Het voortgezet speciaal onderwijs kent diverse vormen van stages. - Scholen voor Algemeen Vormend Onderwijs kunnen in het curriculum maatschappelijke stages op nemen; - De Mondriaan Onderwijsgroep organiseert al enige jaren met succes taalstages voor inburgeraars; - Het gemeentelijk Leerwerkcentrum zoekt stages via de praktijkdocenten. - Scholingsinstituten die reïntegratietrajecten aanbieden benaderen bedrijven voor vormen van stages; - Headhunters benaderen bedrijven voor stages in het kader van outplacement enz. - Het universitaire onderwijs doet een beroep op werkorganisaties bijvoorbeeld voor snuffelstages of onderzoeksopdrachten.
