Gebiedsscan 2014 criminaliteit & overlast
Gemeente Lingewaard
2
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Voorwoord
Voor u ligt de gebiedsscan criminaliteit en overlast 2014 van de gemeente Lingewaard, samengesteld door de unit Rivierenland-West van het politiedistrict Gelderland-Midden. Het betreft de woonkernen Huissen, Angeren, Gendt, Doornenburg, Bemmel, Ressen en Haalderen. Met deze gebiedsscan informeert de politie het bestuur over lokale (on)veiligheidsontwikkelingen.
Ontwikkelingen en trends De gebiedsscan is bedoeld om veiligheidspartners van politiespecifieke informatie te voorzien. Het gaat om gesignaleerde ontwikkelingen en trends op het gebied van criminaliteit, overlast, dader- en dadergroepen. In de gebiedsscan beschrijven we de meest in het oog springende ontwikkelingen van het afgelopen jaar 2013. Zo wordt de gemeente als het ware jaarlijks ‘gefotografeerd’. Op basis van deze ontwikkelingen geven wij onderwerpen aan die volgens ons bijzondere aandacht verdienen.
Straatkennis koppelen aan systeemkennis De inhoud van de gebiedsscan is tot stand gekomen door zogenoemde ‘harde informatie’ (informatie uit de systemen van de politie en andere organisaties) te koppelen aan ‘zachte informatie’ (kennis die wijkagenten en andere frontlijnwerkers hebben). Vooral de wijkagenten signaleren op straat vroegtijdig ontwikkelingen en kennen achtergronden van gebeurtenissen in het gebied. Deze kennis is vaak niet direct zichtbaar noch meetbaar. De beschikbare informatie is tijdens werkbijeenkomsten met wijkagenten, analisten en een veiligheidsambtenaar van de gemeente gedeeld, besproken en vastgelegd.
Belangrijkste aandachtspunten In het eerste hoofdstuk geven we een samenvatting van het criminaliteits- en overlastbeeld van de gemeente, voorzien van cijfers met een korte toelichting. Als u een snel overzicht wilt, kunt u zich beperken tot dit samenvattende eerste hoofdstuk. In de hoofdstukken twee, drie en vier beschrijven we de ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit, overlast en dader- en dadergroepen. In hoofdstuk vijf hebben we de belangrijkste aandachtspunten op een rij gezet. Deze aandachtspunten moeten de komende maanden - in nauwe samenspraak met andere veiligheidspartners - verder worden uitgewerkt.
Maatwerk Deze gebiedsscan is een basisproduct. Wij bieden voor ontwerp en uitvoering van veiligheidsplannen ook tussentijdse trend- en diepteanalyses op specifieke onderwerpen aan. De politie gaat ervan uit dat met deze informatie een substantiële bijdrage wordt geleverd aan het gemeentelijke veiligheidsbeleid. Elise Meier (unithoofd)
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
3
4
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Inhoudsopgave
Voorwoord 3
3. Overlast 3.1 Overlast een breed begrip
1. Op hoofdlijnen Cijfers en samenvatting
28 28
6
3.1.1 Drugs- en drankoverlast
29
6
3.1.2 Verkeersoverlast
29
Criminaliteitsbeeld 9
3.1.3 Verkeersongevallen
30
Overlastbeeld 10
3.1.4 Burengerucht (Relatieproblemen)
30
Milieu
3.1.5 Overlast verwarde/overspannen personen 31
10
Verkeersongevallen 10
3.1.6 Overlast jeugd
32
Daders, dadergroepen en jeugdigen
3.1.7 Overlast vuurwerk
34
3.1.8 Geluidsoverlast
34
3.1.9 Milieu (exclusief geluidsoverlast)
34
3.1.10 Aandachtspunten
35
4. Dader(s) en dadergroepen
36
10
Aandachtspunten 11
2. Criminaliteit
12
2.1 Vermogenscriminaliteit
12
2.1.1 Woninginbraak
13
2.1.2 Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis 16
4.1 Aangehouden verdachten
2.1.3 Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen 16
4.2 Jeugdgroepen (hinderlijk,
2.1.4 Winkeldiefstal
16
2.1.5 Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
17
4.3 Specifieke dadergroepen
2.1.6 Diefstal van motorvoertuigen
18
2.1.7 Diefstal van brom-, snor-, fietsen
19
4.4 Dader top-X
40
2.1.8 Zakkenrollerij
20
4.5 Aandachtspunten
40
2.1.9 Overige vermogensdelicten
21
2.1.10 Illegale handel
21
2.1.11 Operationeel overleg 2.1.12 Aandachtspunten
2.2 Geweldscriminaliteit
overlastgevend, crimineel) (veelplegers, notoire overlastplegers)
36 37 39
5. Aandachtspunten op een rij
41
22
5.1 Aanpak woninginbraken
41
22
5.2 Aanpak jeugdoverlast
41
23
5.3 Aandacht voor bedrijventerreinen
2.2.1 Soorten geweld
23
2.2.2 Moord/doodslag
23
5.4 Dorps- en stadsvernieuwing
42
2.2.3 Openlijk geweld
24
5.5 Parkeerruimte evenementen
42
2.2.4 Bedreiging
24
5.6 Aanpak zakkenrollerij
42
2.2.5 Mishandeling
24
5.7 Samenwerking met wijkplatform
42
2.2.6 Relationeel/huiselijk geweld
24
5.8 Overige punten die genoemd zijn
2.2.7 Huisverboden
25
2.2.8 Geweld tegen hulpverleners
25
2.2.9 Aandachtspunten
26
2.3 Overige criminaliteit
26
2.3.1 Zedendelicten
26
2.3.2 Vernieling cq. zaakbeschadiging
26
2.3.3 Aandachtspunten
27
Huissen
in de scan
Bijlage Transportmodel VNG-BVH
Colofon
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
41
42
43 43
45
5
1. Op hoofdlijnen
Cijfers en samenvatting Op basis van de cijfers van 2013 wordt een korte schets gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit en overlast in de gemeente Lingewaard. De cijferreeksen zijn van de afgelopen vier jaren. Misdrijven
2010
2011
2012
2013
01 Woningcriminaliteit
161
203
217
205
1.1.1. Diefstal/inbraak woning
126
181
175
146
Poging Diefstal/inbraak woning
18
56
50
49
108
125
125
97
A20 Gekwal. Diefstal In/Uit Woning
97
166
158
128
A30 Diefstal In/Uit Woning (Geen Braak)
Voltooide Diefstal/inbraak woning
27
14
17
17
B20 Inbraak Woning Met Geweld
2
0
0
0
B30 Diefstal In/Uit Woning Met Geweld (Geen Braak)
0
1
0
1
35
22
42
59
02 Voertuigcriminaliteit
583
563
577
499
1.2.1. Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
239
288
185
151
1.1.2. Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis
1.2.2. Diefstal van motorvoertuigen
34
34
43
50
265
216
313
252
1.2.5. Diefstal af/uit/van overige voertuigen
45
25
36
46
03 Bedrijfscriminaliteit
97
124
107
93
2.5.1. Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen
68
85
74
77
Inbraak Winkel
15
21
16
14
Inbraak Bedrijf/Kantoor
38
46
27
36
Inbraak Sportcomplex
4
8
6
7
Inbraak Hotel/Pension
0
0
1
1
Inbraak School
1
3
1
1
Diefstal in/uit School
2
2
4
0
Diefstal in/uit Bedrijf/Kantoor
3
3
5
9
Diefstal in/uit Hotel/Pension
0
0
0
0
Diefstal in/uit Sportcomplex
5
2
14
9
29
39
33
16
238
219
261
262
22
27
27
35
216
192
234
227
15
5
4
5
1.2.3. Diefstal van brom-, snor-, fietsen
2.5.2. Winkeldiefstal
04 Overige Vermogensdelicten 1.2.4. Zakkenrollerij 1.6.2. Overige vermogensdelicten A27 Inbraak Andere Gebouwen
6
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
A36 Diefstal In/Uit Andere Gebouwen (Niet Gekwal.)
8
21
7
7
A60 Diefstal Dier
0
2
2
0
A80 Verduistering (Evt. In Dienstbetrekking)
12
14
12
15
A81 Heling
7
5
3
8
A82 Chantage / Afpersing
0
1
1
2
A90 Overige (Eenvoudige) Diefstal
159
133
194
173
A95 Overige Diefstallen Dmv Braak
13
11
11
15
B27 Gekwal. Diefstal Met Geweld In/Uit Andere Gebouwen
0
0
0
0
B36 Diefstal In/Uit Andere Gebouwen Met Geweld (Geen Braak)
0
0
0
0
B95 Overige Diefstallen (Ook Braak) Met Geweld
2
0
0
2
160
150
127
132
1.4.2. Moord, doodslag
2
4
7
6
Poging Moord, doodslag
2
4
7
6
Voltooide Moord, doodslag
0
0
0
0
05 Geweldsdelicten
1.4.3. Openlijk geweld (persoon)
5
15
10
7
1.4.4. Bedreiging
51
35
36
47
1.4.5. Mishandeling
92
93
69
66
1.4.6. Straatroof
2
1
4
5
1.4.7. Overval
8
2
1
1
B72 Overval In Woning
4
1
1
1
B73 Overval Op Overige Objecten
4
1
0
0
B74 Overval Op Geld- En Waardetransport
0
0
0
0
06 Zedendelicten
11
8
19
7
F520 Openbare Schennis Der Eerbaarheid
1
2
14
5
F521 Verkrachting
2
1
2
0
F522 Aanranding
5
2
0
1
F523 Overige Zedenmisdrijven
2
2
1
0
F525 Pornografie
0
0
0
0
F526 Incest/Afhankelijkheid/Wilsonbekwame
0
0
0
1
F527 Seksueel Misbruik Kinderen (Geen Incest)
1
1
2
0
07 Aantasting Openbare Orde en Openbare Ruimte
339
328
345
265
1.6.1. Brand/ontploffing
6
8
5
3
E31 Brand (Geen Brandstichting)
0
0
0
0
F13 Brandstichting
6
8
5
3
F14 Bomaanslag
0
0
0
0
H33 Aaantreffen Explosief
0
0
0
0
2.2.1. Vernieling cq. zaakbeschadiging
320
314
338
260
C10 Vernieling Van/Aan Auto
140
114
198
129
18
9
2
2
C20 Vernieling Van/Aan Openbaar Vervoer/Abri C30 Vernieling Van/Aan Openbaar Gebouw
48
48
6
2
112
140
131
124
C50 Vandalisme/Baldadigheid
0
0
0
0
F11 Openlijke Geweldpleging Tegen Goederen
2
3
1
3
13
6
2
2
08 Illegale Handel
108
91
108
90
3.1.1. Drugshandel
18
13
13
12
2
4
4
2
C40 Vernieling Overige Objecten
3.6.4. Aantasting openbare orde
F40 Bezit Hard-Drugs (Lijst 1)
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
7
F41 Bezit Softdrugs (Lijst 2)
1
7
3
4
F42 Handel E.D. Hard-Drugs (Lijst 1)
0
0
0
1
F43 Handel E.D. Softdrugs (Lijst 2)
0
0
0
1
F44 Vervaardigen Hard-Drugs (Lijst 1)
0
0
0
0
15
2
6
4
3.1.2. Mensensmokkel
0
0
0
0
3.1.3. Wapenhandel
7
7
9
16
F70 Bezit Vuurwapens
1
1
0
1
F71 Handel Vuurwapens
0
0
0
0
F72 Bezit Overige Wapens
6
6
9
15
F73 Handel Overige Wapens
0
0
0
0
83
71
86
62
210
221
220
186
High Impact Crime misdrijven
311
345
314
296
1.1.1. Diefstal/inbraak woning
126
181
175
146
2
1
4
5
F45 Vervaardigen Softdrugs (Lijst 2)
3.1.4. Fraude
09 Overige misdrijven
Landelijke Thema’s
1.4.6. Straatroof 1.4.7. Overval 1.4 Geweld (m.u.v. overval en straatroof)
8
2
1
1
175
161
134
144
Incidenten 10 Overlast 2.1.1. Drugs/Drankoverlast
12
16
14
46
E38 Overlast Ivm Drugs
2
2
2
17
F010 Openbare Dronkenschap
0
0
1
1
F46 Aantreffen Drugs (Geen Verdachte)
4
12
8
18
F47 Overige Drugsdelicten
6
2
3
10
2.3.1. Verkeersoverlast
179
207
118
65
D73 Parkeerproblemen
94
104
80
48
D74 Verkeersstremming
85
103
38
17
105
79
79
106
E12 Burenruzie (Zonder Gevolgen)
51
40
42
70
E13 Huiselijke Twist (Zonder Vervolg)
54
36
36
36
0
0
0
0
2.4.1. Burengerucht (Relatieproblemen)
E321 Geluidsoverlast Particulieren F95 Overtreding Huisverbod 2.7.1. Overlast E33 Overlast Door Verward/Overspannen Persoon E35 Melding Overlast Jeugd E41 Overlast Zwervers Vuurwerk E36 Overlast Vuurwerk (Zonder Gevolgen) M131 Ongeoorloofd Afsteken Vuurwerk
3
1
0
282
344
278
22
34
26
50
192
180
237
167
6
1
2
1
36
63
57
43
4
2
0
0
28
59
53
42
F8175 Ongeoorloofd Voorhanden Hebben Van Vuurwerk
0
0
0
0
F8177 Ongeoorloofd Afsteken Vuurwerk
0
0
0
0
M134 Bezitten/Vervaardigen/Voorhanden Hebben/Afleveren Vuurwerk
4
2
4
1
148
172
151
166
E323 Geluidsoverlast Overige Bedrijven
0
0
0
0
E324 Geluidsoverlast Evenementen
0
0
0
0
E325 Geluidsoverlast Wegverkeer
0
0
0
0
2.6.6. Geluid
8
0 265
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
E327 Geluidsoverlast Overigen
0
0
0
0
F8134 Geluidsoverlast
0
0
0
0
19
12
11
8
4
1
3
5
125
159
137
153
3
1
2
7
23
4
8
8
M061 Geluidshinder Horeca M062 Geluidshinder Evenement M22 Geluidshinder Overig
11 Milieu 2.6.1. Inrichting Wet Milieubeheer 2.6.2. Bodem 2.6.3. Water
5
0
3
0
2.6.4. Afval
13
12
10
11
2.6.5. Bouwstoffen
0
0
3
2
148
172
151
166
2.6.7. Mest
1
2
0
0
2.6.8. Transport Gevaarlijke Stoffen
2
4
0
1
2.6.9. Vuurwerk
4
2
4
1
2.6.6. Geluid
2.6.10. Bestrijdingsmiddelen
0
0
0
1
2.6.11. Natuur En Landschap
13
13
9
7
2.6.12. Ruimtelijke Ordening
0
0
0
0
2.6.13. Dieren
8
4
14
12
2.6.14. Voedselveiligheid
0
0
0
0
38
37
31
31
1
1
0
3
140
140
142
127
12 Verkeersongevallen D11 Verkeersongeval Met Letsel D12 Verkeersongeval Met Dodelijke Afloop D13 Verlaten Plaats Na Verkeersongeval
Opmerking: VNG-BVH model Voor de weergave van cijfers en het schrijven van veiligheidsplannen gebruiken gemeenten het zogenaamde VNG-model. De rubricering van dit model komt niet overeen met de wijze waarop de politie vanuit haar registratiesysteem BVH cijfers registreert en presenteert. Daarom is in de bijlage van deze gebiedsscan een transportmodel VNG-BVH opgenomen. In dit model zijn de belangrijkste cijfers van de politie in het VNG-model geplaatst.
Criminaliteitsbeeld In 2013 bedroeg het totaal aantal misdrijven in alle resultaatgebieden 1739. In 2012 was dit aantal 1981. Dit betekent een afname van twaalf procent in 2013 ten opzichte van 2012. Het aantal misdrijven betreffende ‘Woningcriminaliteit’ is afgenomen met zes procent ten opzichte van 2012. Hier vallen ook de woninginbraken onder, die ook met zeventien procent gedaald zijn ten opzichte van 2012. Het aantal diefstallen in box/garage/schuur/tuinhuis is toegenomen met veertig procent ten opzichte van 2012. Dit past in het landelijke beeld. Het aantal geregistreerde winkeldiefstallen is afgenomen. De indruk van de wijkagenten is, dat er vanuit de winkeliers minder aandacht is voor winkeldiefstal en de aangiftebereidheid laag is. Ook het aantal misdrijven in de categorie ‘Voertuigcriminaliteit’ is gedaald. Het aantal diefstallen uit/vanaf motorvoertuigen is in 2013 gedaald met achttien procent ten opzichte van 2012, wat aansluit bij de landelijke dalende trend. Wel zijn er meer motorvoertuigen weggenomen in 2013. Een stijging van zestien procent ten opzichte van 2012. Er zijn in 2013 minder brom-, snor-, fiet-
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
9
sen gestolen dan in 2012 (een afname van negentien procent). De inzet van technische hulpmiddelen heeft hier een bijdrage aan geleverd. Het incident zakkenrollerij, dat valt onder ‘Overige Vermogensdelicten’, is toegenomen in 2013 met dertig procent ten opzichte van 2012. Grootste daler in het misdrijvenbeeld is het aantal zedendelicten, van negentien in 2012 naar zeven in 2013. Een daling van 63 procent. Een schennispleger uit Bemmel is verhuisd wat de daling in registraties verklaart. Het aantal geweldsdelicten is gestegen met vier procent. Het aantal geregistreerde bedreigingen is met 31 procent toegenomen ten opzichte van 2012. Het aantal registraties van ‘vernieling cq zaakbeschadiging’ is afgenomen met 23 procent ten opzichte van 2012.
Overlastbeeld Het aantal incidenten dat valt onder ‘Overlast’ bedraagt in 2013 704. Hier is geluidsoverlast in meegerekend. In 2012 was dit aantal 763. Dat betekent een daling van acht procent. Voornaamste stijger is de categorie ‘Burengerucht (relatieproblemen)’. Grootste daler is ‘Verkeersoverlast’. De categorie ‘Overlast’ laat een daling zien. Echter, het aantal incidenten ‘Overlast door verward/ overspannen persoon’ is behoorlijk gestegen. Daarentegen is het aantal meldingen ‘Overlast jeugd’ afgenomen. Ook deze incidenten vallen in de categorie ‘Overlast’. Overlastmeldingen worden tegenwoordig ook rechtstreeks bij de gemeente gemeld en worden dan door ODRA (Omgevingsdienst Regio Arnhem), boa’s en SWL (Stichting Welzijn Lingewaard) opgepakt.
Milieu Het aantal milieu-incidenten is met vijftig incidenten in 2013 vrijwel gelijk gebleven aan het jaar ervoor.
Verkeersongevallen Er lijkt sprake te zijn van een dalende trend bij het aantal geregistreerde verkeersongevallen. Wel vonden er in 2013 drie dodelijke ongevallen plaats in de gemeente Lingewaard.
Daders, dadergroepen en jeugdigen In 2013 zijn in Lingewaard 199 verdachten aangehouden. De meeste verdachten zijn aangehouden voor eenvoudige mishandeling (41 aanhoudingen). De meeste delicten zijn gepleegd door personen in de leeftijdscategorie achttien tot 24 jaar. De gemeente Lingewaard kent één overlastgevende jeugdgroep. In de gemeente Lingewaard wonen geen personen die officieel als veelpleger zijn benoemd (en die dus voldoen aan alle criteria om geregistreerd te worden als veelpleger). Wel zijn
10
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
verschillende notoire overlastplegers actief. Voor deze personen wordt veelal een persoonsgerichte aanpak georganiseerd.
Aandachtspunten Meerdere aandachtspunten richten zich op het voorzetten van een reeds ingevoerde aanpak. Dit geldt onder andere voor de integrale aanpak van jeugdoverlast, de aanpak van woninginbraken, de inzet van technische hulpmiddelen om fietsendiefstal aan te pakken, het voorzetten van het vuurwerkproject en het continueren van de gezamenlijke aanpak van evenementen met de gemeente. Er is in 2013 meer geïnvesteerd in inwonersparticipatie. Ook in 2014 zal hier invulling aan gegeven worden. Het Digitale Opkopers Register zal in 2014 verder ingevoerd worden in de strijd tegen heling. Wijkagenten vragen aandacht voor het verval van het industrieterrein Pannenhuis in Huissen (zijde Nijverheidsstraat); ook vragen zij om goed te kijken naar de afgifte van sloopvergunningen bij langdurige (geplande) dorps- en stadsvernieuwing, en zij zien graag extra parkeergelegenheid tijdens evenementen. Daarnaast dient er meer aandacht te komen voor het delict ‘zakkenrollerij’.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
11
2. Criminaliteit
2.1 Vermogenscriminaliteit In dit hoofdstuk worden de belangrijkste vormen van vermogenscriminaliteit beschreven. Onder deze categorie vallen inbraken, diefstallen en illegale handel. Onderstaand overzicht geeft de ontwikkelingen aan op het gebied van inbraak, diefstal en illegale handel van 2010 tot en met 2013. Cijfertabel vermogenscriminaliteit
Vermogenscriminaliteit gemeente Lingewaard
2010
2011
2012
2013
126
181
175
146
35
22
42
59
161
203
217
205
Diefstal/ inbraak bedrijven en instellingen
68
85
74
77
Winkeldiefstal
29
39
33
16
Subtotaal bedrijfscriminaliteit
97
124
107
93
239
288
185
151
34
34
43
50
265
216
313
252
Diefstal/ inbraak woning Diefstal/ inbraak box/ garage/ schuur/ tuinhuis Subtotaal woningcriminaliteit
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal af/uit/van overige voertuigen Subtotaal voertuigcriminaliteit Zakkenrollerij
45
25
36
46
583
563
577
499
22
27
27
35
Overige vermogensdelicten
216
192
234
227
Subtotaal overige vermogensdelicten
238
219
261
262
18
13
13
12
0
0
0
0
Drugshandel Mensensmokkel Overige handel Fraude Subtotaal illegale handel Totaal vermogenscriminaliteit
7
7
9
16
83
71
86
62
108
91
108
90
1187
1200
1270
1149
Cijfertabel vermogenscriminaliteit
12
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
2.1.1 Woninginbraak
- Gemeente Lingewaard Woninginbraken
Niet alle woninginbraken zijn gelijk. Zo worden onder deze delictsvorm ook de pogingen tot woninginbraak gerangschikt. In dergelijke gevallen is meestal wel schade toegebracht aan de woning, maar zijn de daders er niet in geslaagd de woning te betreden. Dit is overigens ook vaak een aanwijzing voor het type woninginbreker (gelegenheidsinbreker). Verder kunnen onder deze noemer ook vakantiewoningen of recreatiewoningen vallen. Het gaat meestal om beperkte aantallen. Het aantal woninginbraken is ook afhankelijk van het seizoen. Meestal is er een stijging rond de zogenoemde donkere dagen (de maanden november tot en met maart). De afgelopen jaren is een belangrijke trend zichtbaar. Er vinden steeds meer inbraken tijdens de middag- en avonduren plaats en niet langer ‘s nachts. Tijdens inbraken zijn weggenomen sieraden, goud en contant geld, Ipads, laptops en mobiele telefoons. De gemeente Lingewaard is omringd door snel- en uitvalswegen, waardoor dader(s) zich snel uit de voeten konden maken. In 2013 zijn 146 woninginbraken geregistreerd in Lingewaard. In 2012 waren dat er 175. Dit betekent een afname van zeventien procent. Na een stijging in 2011 is sinds 2012 het aantal woninginbraken afgenomen. Ongeveer een derde van het aantal woninginbraken in 2013 betrof een poging. In Huissen en Bemmel vonden de meeste woninginbraken plaats, respectievelijk 51 en 35 procent van het totaal aantal woninginbraken in Lingewaard.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
13
Opvallend is dat de meeste inbraken plaatsvinden in vrijstaande woningen en in hoekwoningen. In Lingewaard vonden in de maand december de meeste inbraken plaats, gevolgd door de maand januari. De minste woninginbraken vonden plaatst in de maanden oktober en juni. Nog steeds komt het veelvuldig voor dat er wordt ingebroken wanneer bewoners op vakantie zijn. Zij worden onaangenaam verrast bij thuiskomst. De dag dat het meest is ingebroken in 2013 in de gemeente, betreft de vrijdag, gevolgd door de maandag en daaropvolgend de dinsdag.
Huissen In Huissen werden in 2013 75 woninginbraken geregistreerd (waarvan 29 maal een poging). In 2012 waren dat er 55. Het aantal woninginbraken in Huissen is ten opzichte van 2012 gestegen met 36 procent. Naar rato is dat 4,09 keer op duizend inwoners (18.352 inwoners op 1 januari 2013). Het blijft echter onder het aantal van 2011, toen er 99 inbraken in Huissen werden geregistreerd. De werkwijze die in Huissen verspreid wordt waargenomen, blijkt voornamelijk de grove methodiek te zijn (braak met veel schade, zoals met een breekijzer). Ook is de modus operandus inklimming gebruikt. Deze werkwijze om een woning binnen te komen, is voornamelijk toegepast in de relatief oudere wijken, zoals de Zilverkamp en Het Zand. Daarnaast zijn er enkele inbraken (en ook pogingen) geweest waarbij andere methodes zijn gebruikt, zoals gaatjes boren. Deze methodiek wordt vaker aangetroffen in series en wordt geassocieerd met de professionele inbreker. Dit jaar was het opvallend dat deze werkwijze veelal tot pogingen beperkt bleef. Gezien het korte tijdbestek waarin dit plaatsvond, vermoeden de wijkagenten dat hier sprake is geweest van een amateur. De buit bij de inbraken in Huissen bestond vooral uit contant geld, goud en sieraden.
Overige kernen Het aantal woninginbraken in Bemmel is in 2013 (51 stuks) ten opzichte van 2012 (98 stuks) gedaald met 48 procent. Naar rato is dat 4,06 keer op duizend inwoners (12.550 inwoners op 1 januari 2013). Van de 51 woninginbraken in 2013, betrof het zestien maal een poging. In wijken als Klein Rome, Essenpas en ’t Hoog is in 2013 meerdere malen ingebroken. Het aantal in Gendt daalde licht ten opzichte van het jaar ervoor; in 2013 vonden er acht woninginbraken plaats, waaronder drie pogingen. Naar rato is dat 1,11 keer op duizend inwoners (7185 inwoners op 1 januari 2013). De woonkern Angeren kreeg te kampen met acht woninginbraken, waarbij de inbraak zeven maal voltooid werd. Doornenburg bleef gelijk met vier (voltooide) woninginbraken.
Woninginbrakenteam De aanpak van woninginbraken blijft prioriteit houden. Alle woninginbraken zijn onderzocht door het Woninginbrakenteam. In totaal zijn er vijf verdachten aangehouden of gehoord voor het plegen
14
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
van een woninginbraak in de gemeente Lingewaard. Het gaat om vier op zichzelf staande woninginbraken. In één van deze zaken is de verdachte aangehouden omdat er een DNA hit was. Enkele zaken zijn nog in behandeling.
Aanpak In 2013 is wederom het Donkere Dagen Offensief (DDO) ingezet. Dit is een gecombineerde aanpak van woninginbraken door middel van preventie, dadergerichte aanpak, het verbeteren van politieprocessen en het gebruik van informatie en intelligence. Hierbij zoekt de politie samenwerking met verschillende partners, zoals de gemeente. Zo is Burgernet ingezet bij woninginbraken en krijgen bewoners van woningen in een straal van 200 meter rondom een woninginbraak een brief van de burgemeester waarin de bewoners worden geïnformeerd over de inbraak. Er wordt standaard een buurtonderzoek gedaan na een woninginbraak en de wijkagent doet een herbezoek. Op deze wijze worden slachtoffers benaderd en wordt mogelijke restinformatie, die gebruikt kan worden voor de opsporing, binnengehaald. De technische recherche doet onderzoek bij woninginbraken waar sporen zijn. Meerdere wijkagenten zijn actief op Twitter en vragen ook zo aandacht voor de inbraken om tot bruikbare tips te komen. In de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) is in 2013 opgenomen dat het nu 24 uur per dag verboden is inbrekerswerktuigen of vermommingsmiddelen te vervoeren. Ook zijn de politieambtenaren door een aanwijzingsbesluit nu bevoegd als toezichthouder, waardoor op basis van de APV controles uitgevoerd kunnen worden. Tevens zijn er verschillende dynamische verkeers- en criminaliteitscontroles georganiseerd. In de strijd tegen woninginbraken is dit jaar samen met de gemeente, gestart met het verzorgen van 1000-ogen workshops waarin burgers wordt geleerd verdachte situaties sneller te herkennen en hier alert op te reageren. Eind 2013 zijn er in de gemeente Lingewaard meerdere bijeenkomsten georganiseerd die door de gemeente, politie en burgers als succesvol zijn ervaren. Op 11 december 2013 is de politie aangesloten bij het burgerinitiatief ‘1dagniet’. Deze dag zijn er in de hele gemeente extra controles uitgevoerd, hierbij zijn ook burgers en boa’s aangesloten. Verder is door wijkagenten geflyerd, zijn er zogenoemde ‘witte voetjes acties’ gehouden en heeft de gemeente samen met de politie matrixborden geplaatst met preventieve teksten.
Digitaal Opkopers Register Sinds 2013 werken de politie en gemeente met het Digitale Opkopers Register. In de wet is vastgelegd dat opkopers een register moeten bijhouden van goederen die zij inkopen. Dit dient te gebeuren in een door de burgemeester gewaarmerkt register. Was dit eerder alleen mogelijk in een ‘papieren’ register, bestaat er nu het Digitale Opkopers Register. Opkopers, zoals juweliers en fietsenhandelaren, kunnen ingekochte goederen invoeren in het digitale register. Het register is gekoppeld aan de website Stop Heling. Een opkoper kan het goed zelf invoeren op de website stopheling.nl. Zo kan de opkoper controleren of een goed als gestolen staat geregistreerd.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
15
Politie en gemeente kunnen in het Opkopers Register meekijken. De politie controleert het register met het oog op opsporing. Het verdient de aanbeveling dat de gemeentelijke boa’s controleren of er daadwerkelijk een register wordt bijgehouden en of dit correct gebeurt. Bij invoering van een gestolen goed, krijgt de politie een signaal. Op deze manier is er meer (directe) controle op hetgeen er bij een opkoper wordt ingeleverd en wordt de afzetmarkt van een crimineel bemoeilijkt. Gemeente Lingewaard heeft samen met de politie meegewerkt aan een pilot om het systeem te verkennen. In 2013 heeft er één goudopkoper meegewerkt aan het Digitale Opkopers Register. Dit heeft goede inzichten gegeven. Doel is om het Opkopers Register in 2014 landelijk in te voeren bij alle opkopers, dus ook alle opkopers gevestigd in de gemeente Lingewaard. Dit zal een grote bijdrage leveren aan de aanpak van heling.
2.1.2 Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis In 2013 zijn 59 diefstallen/inbraken in box/garage/schuur/tuinhuis geregistreerd. Dit is een toename van veertig procent. Landelijk is de trend dat het aantal is toegenomen. De stijging wordt veroorzaakt door een toename in Huissen; van vijf in 2012 naar 23 in 2013.
2.1.3 Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen In 2013 zijn 77 diefstallen/inbraken in bedrijven en instellingen gepleegd. Dit is ten opzichte van 2012 een kleine stijging van vier procent. In geen van de woonkernen is een groot verschil waarneembaar ten opzichte van het jaar ervoor. In Gendt is één bedrijf meerdere malen slachtoffer geworden van een inbraak. Dit bedrijf heeft nu camera’s geïnstalleerd. Ook een ander bedrijf in Gendt is meerdere malen benadeeld. Sinds 2000 wordt het bedrijventerrein Huissen/ Bemmel beveiligd door Securitas vanuit het SBBL (Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen). Echter, veel bedrijven zijn niet aangesloten bij SBBL, waardoor de kracht van collectieve beveiliging verloren lijkt te gaan. Er wordt volop geïnvesteerd in het bedrijventerrein Bergerden (tussen de kernen Bemmel en Huissen). Het oude gedeelte (industrieterrein Pannenhuis in Huissen, zijde Nijverheidsstraat) raakt in verval door onder andere slechte nummering en verlichting. Het aantal bedrijfsinbraken in Huissen (33 stuks) kan hiermee te maken hebben.
2.1.4 Winkeldiefstal In 2013 zijn zestien winkeldiefstallen geregistreerd, dat is de helft van het aantal (geregistreerde) winkeldiefstallen in 2012. De indruk van de wijkagenten is dat er vanuit de winkeliers minder aandacht is voor winkeldiefstal, de aangiftebereidheid is laag. Enkele winkeliers doen helemaal geen aangifte meer. Er is wat winkeldiefstallen betreft een hoog dark number. De wijkagenten zouden graag zien dat het project ‘afrekenen met winkeldieven’ geëvalueerd wordt.
16
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
2.1.5 Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
- Gemeente Lingewaard Diefstal af/uit voertuig
Het aantal autokraken kent een dalende trend, ook landelijk. In 2013 zijn 151 diefstallen uit/vanaf motorvoertuigen geregistreerd. Dit is een afname van achttien procent ten opzichte van 2012. Er zijn meerdere malen kentekenplaten gestolen. Ook dit valt onder deze rubriek. In de maand september 2013 is een flinke piek geweest in het aantal diefstallen (27). Ook de maand oktober scoort hoog met negentien diefstallen. De minste diefstallen zijn gepleegd in de maanden februari en juli 2013. Dat beeld is anders dan in 2012. Uit analyse blijkt dat de diefstallen voornamelijk ’s nachts plaatsvinden op alle dagen van de week. Over het algemeen is te zien dat auto’s van de VAG (VolkswagenAudiGroep), Skoda en Seat de voorkeur genieten bij de auto-inbrekers. Dat komt voornamelijk vanwege de ingebouwde navigatie die ‘in zijn geheel’ demontabel is en zonder code in een andere auto van hetzelfde merk ingebouwd kan worden. Ook airbags zijn een gewilde buit, veel van het merk Opel. Als dit soort buit in series ’s nachts wordt weggenomen uit deze merken auto’s, is het vaak georganiseerde criminaliteit. Het is bekend welk type daders hiervoor verantwoordelijk is. In Huissen is het aantal autokraken in 2013 (91) gedaald met elf procent ten opzichte van het jaar daarvoor (2012: 102). Kijkend naar 2011 is de daling voortgezet. Hotspots blijven Zilverkamp, Het Zand en het centrum. Afgelopen jaar zijn diverse acties ondernomen. Zo is er in de maanden dat er veel autokraken waren, in bepaalde wijken gerichte surveillance gehouden. Geparkeerde voertuigen werden ’s avonds en ’s nachts door de politie gecontroleerd. Autobezitters die hun voertuig
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
17
niet correct hadden afgesloten, of waardevolle spullen in het voertuig hadden achtergelaten, werden hierop geattendeerd. Daarbij werd extra gesurveilleerd in de wijken die het doelwit leken van autokraken. Ook in 2013 zijn er weer series van inbraken geweest waarbij in één nacht op professionele wijze de navigatiesystemen en/of airbags zijn verwijderd. Deze werkwijze wordt ook wel mobiel banditisme genoemd en is zeer onvoorspelbaar. In Bemmel heeft een dergelijke serie één maal plaatsgevonden. Ook in Bemmel is een afname in het aantal diefstallen uit voertuigen waarneembaar. Waren het in 2012 nog 62 diefstallen, in 2013 zijn het er 38. De wijk Essenpas is een hotspot voor Bemmel. In Gendt is het aantal gestegen met zestig procent (van tien in 2012 naar zestien in 2013). De buit was hier voornamelijk navigatiesystemen, airbags of gereedschap (uit bedrijfsauto’s). In Doornenburg is het aantal gedaald van zeven (2012) naar twee (2013) en in Angeren is het aantal gelijk gebleven met vier.
2.1.6 Diefstal van motorvoertuigen
- Gemeente Lingewaard Diefstal van voertuig
In 2013 zijn vijftig diefstallen van motorvoertuigen geregistreerd. In 2012 waren dat er 43 en in 2011 werden 34 diefstallen van motorvoertuigen geregistreerd. Dit betekent na een toename van 26 procent in 2012, een toename van zestien procent in 2013. Het is een delict dat de afgelopen jaren blijft stijgen. Voertuigen die bij een woninginbraak gestolen werden, zijn niet in deze cijfers meegenomen (die diefstallen zijn geregistreerd bij de woninginbraak zelf).
18
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Grootste procentuele stijger is te zien in Bemmel. Hier steeg het aantal van acht (2012) naar zeventien. Dat is meer dan een verdubbeling. Het merendeel van de weggenomen voertuigen betreft personenauto’s. Ongeveer een derde van de weggenomen voertuigen in Bemmel betrof vracht- en/of bestelauto’s. In Huissen zijn de meeste voertuigen ontvreemd (28 stuks). Toch is dit aantal nauwelijks gestegen ten opzichte van vorig jaar. In Angeren en in Doornenburg is, in tegenstelling tot het jaar ervoor, geen enkel voertuig weggenomen. Bij de aanpak van diefstal van motorvoertuigen kan de ANPR (Automatic Number Plate Recognition) ingezet worden. De ANPR is een kentekenlezende camera. Deze is in verschillende politievoertuigen ingebouwd. Uit analyse is gebleken dat het aandeel Volkswagens dat gestolen wordt, ruim hoger ligt dan het marktaandeel (het aantal Volkswagens op het totaal aantal personenauto’s in Nederland). De Volkswagen Golf en daarna de Volkswagen Polo zijn verreweg het meest populair. In 2013 is ook te zien dat de bedrijfswagens Volkswagen Transporter en de Caddy erg in trek zijn. Dit zijn erg kostbare objecten. In 2014 is nog een verdere toename van de diefstal Volkswagen Transporter en Caddy te zien. De meeste in de kleur wit of grijs. De diefstallen vinden overwegend ’s nachts plaats. Op de vrijdagen zijn de meeste motorvoertuigen weggenomen, gevolgd door de maandagen. In de weekenden, op de zater- en zondagen, zijn de minste motorvoertuigen weggenomen.
2.1.7 Diefstal van brom-, snor-, fietsen In 2013 zijn 252 diefstallen van brom-, snor-, fietsen geregistreerd. Dit is een afname van negentien procent ten opzichte van 2012 toen 313 voertuigen ontvreemd werden. De maand juni laat een piek zien in het aantal gestolen brom-, snor-, fietsen. In juni werden er veertig ontvreemd. Dat is het dubbele aantal van het aantal dat in juni 2012 werd weggenomen. Daarop volgt januari 2013, toen er 33 brom-, snor-, fietsen zijn weggenomen. Na de piek in juni laat het aantal diefstallen een dalende lijn zien. Uit eerdere analyses is gebleken dat het merk en type fiets dat gestolen wordt, sterk samenhangt met het marktaandeel van de verkochte fietsen. Als een fiets er maar nieuw en goed uitziet en van een bekend merk is, heeft het de aandacht van een potentiële fietsendief. Zo is de Gazelle Orange een veel gestolen type fiets. Het afgelopen jaar zijn in zowel de gemeente Overbetuwe als de gemeente Lingewaard nieuwe technische hulpmiddelen ingezet ten behoeve van opsporing. Dit alles is gebeurd in nauw overleg met het Openbaar Ministerie en is mede betaald met gemeentelijke budgetten. De middelen werden, volledig opgaand in het reguliere straatbeeld ingezet op hotspots van fietsendiefstallen. Een hotspot was bijvoorbeeld de Nielant in Huissen, waar bij verschillende bushaltes meerdere fietsen zijn gestolen. Een groot aantal fietsendieven, dan wel helers zijn vervolgens op heterdaad aangehouden. Nadat een verdachte is aangehouden voor het stelen van een fiets, wordt er altijd bij de verdachte thuis gekeken of deze in het bezit is van nog meer gestolen fietsen. Dat is
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
19
met regelmaat het geval. Gestolen fietsen die worden aangetroffen, worden teruggebracht naar de eigenaar die hier aangifte van heeft gedaan. Wegens succes is het project inmiddels in een stroomversnelling gekomen, waarbij ook een financiële impuls van de provincie heeft gezorgd voor een districtelijke uitbreiding. De aangehouden verdachten betreft een mix tussen lokale ‘bekenden’ en individuen die op grote schaal fietsen op professionele wijze de grens overbrengen. Meerdere malen heeft de politie een voertuig kunnen tegenhouden die met meerdere (gedemonteerde) gestolen fietsen de Duitse grens over wilde.
Huissen Huissen laat een daling zien van zeven procent ten opzichte van 2012 (136 stuks in 2013), dit aantal ligt rond het meerjarig gemiddelde. De wijkagenten kennen de lokale verdachten zeer goed. Bij de aanhouding van een dader, welke twee keer een fiets had gestolen die voorzien was van technische hulpmiddelen, is aannemelijk te stellen dat hij voor een groot deel van de fietsendiefstallen in Huissen in aanmerking komt, Begin 2013 is deze verdachte eveneens aangehouden in verband met diefstal en heling van 114 fietsen (vermoedelijk gestolen in 2012 en begin 2013), die hij via Marktplaats te koop aanbood.
Overige woonkernen Gendt kende een stijging van 25 procent ten opzichte van 2012 (35 in 2013). Deze fietsen zijn voornamelijk weggenomen in en om het winkelcentrum van Gendt en bij de horecagelegenheden. Enkele fietsen en ook bromfietsen zijn weer teruggevonden. Het aantal gestolen brom-, snor-, fietsen dat weggenomen is in Bemmel, is met 43 procent afgenomen (127 in 2012, 73 in 2013). Dit is volgens de wijkagenten onder andere te danken aan de aanpak van een jeugdgroep uit Bemmel eind 2012. Ook in Bemmel is met succes gewerkt met technische hulpmiddelen.
2.1.8 Zakkenrollerij In 2013 is 35 keer zakkenrollerij geregistreerd. Vergeleken met 2012 (toen was het 27 maal) is dit een toename van dertig procent. In Bemmel is een verdubbeling te zien in het aantal zakkenrollerij zaken. Waren het in 2012 nog acht incidenten, in 2013 zijn het er zestien. Vaak zijn ouderen het
20
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
slachtoffer van zakkenrollerij. Veel delicten vonden plaats in het centrum van Bemmel. Het beeld in Huissen blijft op een minuscuul verschil na, gelijk met dat van het jaar daarvoor (15 in 2013). Ook hier is het winkelcentrum hotspot. In Gendt zijn vier incidenten geregistreerd in 2013. Er is zicht op dadergroepen die verantwoordelijk zijn voor dit soort type misdrijven. Het vermoeden is dat dezelfde personen actief zijn in meerdere woonkernen, ook buiten de gemeente Lingewaard. Dit blijkt uit foto’s en camerabeelden van de verdachte situaties. De wijkagenten uiten hun zorgen over de toekomstige ontwikkelingen waarbij zakkenrollerij zich mogelijk nog meer zal gaan richten op senioren.
2.1.9 Overige vermogensdelicten Onder deze noemen vallen onder andere delicten als diefstal, heling en verduistering. Begin 2013 zijn er meerdere diefstallen gepleegd op de OBC scholen in Bemmel. Ook heeft zich het zogenoemde geldezelverhaal afgespeeld. Een geldezel laat zijn of haar bankrekening tegen beloning misbruiken voor criminele activiteiten. De geldezel sluist hierbij (on)bewust frauduleus verkregen geld door naar criminelen. Door gebruik van zo’n tussenstation is de identiteit van de crimineel moeilijker te achterhalen. Meerdere jongeren zijn hiervan slachtoffer geworden. De slachtoffers hadden echter geen idee hoe groot het web van misdrijven was waar zij (onbewust) aan mee werkten. Bij vernoemde delicten zijn meerdere minderjarigen aangehouden in verschillende zaken. Twee jongeren zijn middels een straf- en zorgtraject langdurig uit beeld, sindsdien zijn de misdrijven van deze aard op de scholen gestopt.
2.1.10 Illegale handel Onder illegale handel vallen zowel het bezit van, handel in en het vervaardigen van soft- en harddrugs. Bij illegale handel gaat het om straathandel of handel vanuit (horeca)panden. Bij het vervaardigen van drugs gaat het vooral om hennepkwekerijen, maar soms ook om laboratoria waar synthetische drugs worden vervaardigd. Als er één terrein is verweven met criminaliteit (en overlast) dan is dat drugs. Zo is een deel van de straatroven of inbraken gekoppeld aan verslavingsproblematiek en is bij een groeiend deel van de geweldsincidenten sprake van excessief alcohol- en/of drugsgebruik. Drugshandel en drugsteelt zijn zogenoemde ‘aangifteloze’ of ‘slachtofferloze’ delicten die in de regel door daders en andere betrokkenen zo goed mogelijk worden afgeschermd. Dit betekent dat veel drugshandel en drugsteelt niet wordt geregistreerd.
Drugshandel In 2013 is twaalf keer drugshandel geregistreerd. Dit is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van 2012. In totaal zijn er door het drugsteam van de politie in de gemeente Lingewaard vijftien hennepkwekerijen opgerold in 2013. Het cijfer twaalf geeft een vertekend beeld. In veel gevallen is er sprake geweest van diefstal van stroom. Het delict diefstal kent een hogere strafmaat dan het kweken van hennep, waardoor een deel van de hennepkwekerijen in de cijfers terug te vinden is onder diefstal.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
21
Het grootste aantal kwekerijen, namelijk zes, is opgerold in Gendt. Daarnaast zijn er vier kwekerijen opgerold in Huissen en twee in Angeren. In Doornenburg is er één kwekerij opgerold, evenals in Haalderen en Bemmel. Eind 2013 is door de gemeenten Overbetuwe en Lingewaard, politie en woningstichtingen Overbetuwe en Lingewaard een zeer gespecialiseerde warmtecamera aangeschaft. Dit vergemakkelijkt de controle op verdachte panden/woningen om zo hennepkwekerijen op te sporen. De cijfers van het bezit van hard- en softdrugs liggen vrij laag. Dit betekent volgens de wijkagenten echter niet dat er geen sprake is van criminaliteit met betrekking tot verdovende middelen. Het vermoeden bestaat dat er wel degelijk sprake is van gebruik van en de handel in verdovende middelen vooral onder jongeren. Bij controle van jeugdigen worden regelmatig gebruikershoeveelheden softdrugs in beslag genomen. De pakkans is echter klein. In Gendt heeft de wijkagent hierin extra geïnvesteerd in het najaar van 2013. Hier zou nader onderzoek op zijn plaats zijn. Mogelijk dat hiervoor meer gerichte controles georganiseerd kunnen worden.
Overige illegale handel Een opvallende daler is het aantal incidenten van fraude. Het aantal incidenten is afgenomen van 86 (2012) naar 62 (2013). Onder fraude vallen diverse delicten waaronder vals geld uitgeven en oplichting.
2.1.11 Operationeel overleg Iedere maandag vindt bij de politie het Operationeel Overleg plaats. Daarbij zijn onder andere aanwezig de wijkagenten, boa’s van de gemeente en een medewerker van de afdeling Analyse. De weekcijfers worden besproken (woninginbraken, diefstal uit/ af voertuigen, diefstal van motorvoertuigen, fietsendiefstallen, vernielingen en geweldszaken). Wijkagenten geven aan waar zij die week in willen investeren en hoe zij dat willen gaan doen. Vrije capaciteit van die week wordt ingezet daar waar het nodig is. Zo wordt er actueel ingespeeld op problematiek in de wijken en worden ook de noodhulpeenheden voorzien van de juiste informatie (informatiegestuurd).
2.1.12 Aandachtspunten -
Voortzetten/ uitbreiden inwonersparticipatie en het duidelijk hebben waar de inwonersparticipatie zich op gaat richten (concreet maken).
22
-
Uitrollen Digitale Opkopers Register.
-
Investeren in vervallen industrieterreinen.
-
Project ‘afrekenen met winkeldieven’ evalueren.
-
Voortzetten gebruik technische hulpmiddelen in de strijd tegen fietsendiefstallen.
-
Aanpak drugsgebruik onder jongeren.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
2.2 Geweldscriminaliteit Hieronder worden diverse vormen van geweld benoemd en beschreven. Het accent ligt daarbij op opvallende trends in zowel positieve als negatieve zin. Straatroof en overvallen hebben – naast woninginbraak – landelijk de hoogste prioriteit. Ze worden alle drie gekwalificeerd als High Impact Crime vanwege de geestelijke en soms ook lichamelijke schade die slachtoffers hiervan ondervinden. In 2013 zijn zes incidenten in Lingewaard als straatroof (5) en overvallen (1) gekwalificeerd. Onderstaand overzicht geeft de ontwikkelingen aan op het gebied van geweld van 2010 tot en met 2013. Cijfertabel geweldscriminaliteit
Geweldscriminaliteit gemeente Lingewaard
2010
2011
2012
2013
Moord/doodslag
2
4
7
6
voltooid
0
0
0
0
waarvan pogingen
2
4
7
6
5
15
10
7
Bedreiging
Openlijk geweld (personen)
51
35
36
47
Mishandeling
92
93
69
66
2
1
4
5
Straatroof Overval Totaal geweldsdelicten
8
2
1
1
160
150
127
132
2.2.1 Soorten geweld Er worden twee soorten van geweld onderscheiden: straatgeweld (geweld in het publieke domein) en geweld achter de voordeur (huiselijk geweld). Een deel van de geweldsmisdrijven heeft de code HG (huiselijk geweld) meegekregen. De rest van de geweldsincidenten gaat dus over straatgeweld. Bij straatgeweld wordt onderscheid gemaakt in de intentie van het geweld. Bij straatroof en overvallen (of de dreiging hiermee) wordt geweld gebruikt als middel (instrument) om een slachtoffer te beroven. We noemen dat instrumenteel geweld. Daar tegenover staat expressief geweld. Daarbij is het doel van het geweld status verkrijgen, de kick of de spanning, of gewoon voor de ‘lol’. Vaak is bij dit soort geweld sprake van overmatig alcohol- of drugsgebruik.
2.2.2 Moord/doodslag In 2013 zijn zes pogingen moord/doodslag geregistreerd. Dit aantal is met één registratie afgenomen ten opzichte van 2012. Drie pogingen moord/doodslag vonden plaats in Huissen en drie in Bemmel. De wijkagenten geven aan dat in alle gevallen er verdachten voor deze delicten bekend zijn.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
23
2.2.3 Openlijk geweld In 2013 is zeven keer openlijk geweld geregistreerd. Na een piek in 2011 is het aantal in de daaropvolgende jaren afgenomen. Op Angeren na, is het aantal verdeeld over alle woonkernen van de gemeente Lingewaard.
2.2.4 Bedreiging Het aantal geregistreerde bedreigingen is het afgelopen jaar toegenomen. Waren het er 36 in 2012, in 2013 zijn het er 47. Dit is een stijging van 31 procent. Bijna de helft van dit aantal, 24 bedreigingen, staat geregistreerd in Huissen. Ook Bemmel scoort relatief hoog op het gebied van bedreigingen, met zeventien geregistreerde bedreigingen. Regelmatig worden bedreigingen ook geuit via social media.
2.2.5 Mishandeling In 2013 zijn 66 mishandelingen geregistreerd. Na een piek in de jaren 2010 en 2011, waarbij het aantal rond de 92 lag, is het aantal in 2012 al behoorlijk afgenomen (69) en in 2013 heeft deze trend zich voortgezet. Bijna de helft van het aantal registraties zijn gedaan in Huissen (32). De politie is meerdere malen op één adres geweest waar de meldingen bleven terugkomen. Ook de tijdelijke bewoning aan de Van Gelrestraat en de Van Kleefstraat heeft veel meldingen van mishandeling opgeleverd. De samenstelling van de bewoners zorgde voor een onrustige leefomgeving. In Bemmel zijn vijftien mishandelingen geregistreerd. In Gendt elf, Doornenburg drie en Angeren vijf. Veel mishandelingen vinden plaats rondom evenementen. Er is in 2012 en in 2013 door zowel de politie als de gemeente veel geïnvesteerd in betere samenwerking en voorbereiding van evenementen. De inzet van beveiliging door de evenementenorganisatie is professioneler, vooraf is er goed overleg tussen de betrokken partijen en het contact met de beveiliging van evenementen is ook verbeterd. Tijdens het evenement worden vechtpartijtjes snel geblust. De politie zet bikers in (agenten op de fiets), spreekt de feestgangers eerder aan, is zichtbaar aanwezig en treedt op in groepsverband. Zoveel mogelijk worden de feestgangers uit de anonimiteit gehaald zodat zij weten dat er op hen gelet wordt. Dit alles heeft geresulteerd in een afname van mishandelingen rondom evenementen. Ook het preventieve toezicht door de politie en de huiswaarts kerende jeugd enige tijd zichtbaar volgen, draagt bij aan een vermindering van mishandelingen.
2.2.6 Relationeel/huiselijk geweld Een belangrijk deel van het totaal aantal registraties van mishandeling betrof huiselijk geweld. Er is meer controle op de huiselijk geweld code. Er is een analyse gemaakt van de huiselijk geweld incidenten, gekoppeld aan mishandeling of bedreiging. In totaal zijn in 2013 honderd meldingen geweest van mishandeling of bedreiging met de code huiselijk geweld. In tegenstelling tot de cijfers in de tabel, gaat het hier om meldingen/incidenten. Het betekent niet dat er daadwerkelijk
24
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
ook iedere keer aangifte is gedaan. Soms kan het ook gaan om een situatie op één, waar de politie vaker is geweest. In 2013 zijn er zestien registraties geweest van bedreiging met de code huiselijk geweld. In 2010, 2011 en 2012 waren dat er respectievelijk 23, 11 en 14. Het merendeel van de incidenten bedreiging was in 2013 gericht op ex-partners van het vrouwelijk geslacht. Van de registraties mishandeling in 2013 waren er 84 met de code huiselijk geweld. In 2012 waren dit er 71. Het merendeel van de incidenten mishandeling was in 2013 gericht op de partner; de vrouw. Huiselijk geweld komt overal voor. De laatste jaren stijgt het aantal aangiften. Waarschijnlijk komt dit deels doordat het meer voorkomt (onder meer vanwege de crisis), maar ook doordat er steeds meer aandacht voor is bij de politie. Hierdoor, en onder invloed van (landelijke) campagnes, worden slachtoffers gestimuleerd om aangifte te doen. De politie kan ook - zonder aangifte - besluiten tot actie over te gaan. Huiselijk geweld is en blijft een prioriteit bij de politie. Zeker in de wetenschap dat slechts een klein deel van het aantal huiselijk geweldsincidenten naar buiten komt. En in al die gevallen zijn de aangevers meestal al vaker slachtoffer geweest van geweld. Er wordt bij relatieproblematiek vaak een beroep gedaan op de wijkagent. De wijkagenten ondernemen veel proactieve activiteiten om bedreiging/stalking en ander geweld te voorkomen.
2.2.7 Huisverboden Sinds 2009 is het mogelijk om via een bestuurlijke maatregel de pleger van huiselijk geweld tijdelijk uit huis te plaatsen. Dat geldt dan primair (maar niet uitsluitend) voor die situaties waarbij onvoldoende gronden zijn voor een strafrechtelijk optreden, maar wel tal van aanwijzingen dat de situatie binnen niet al te lange termijn opnieuw kan escaleren. Deze maatregel heet ‘tijdelijk huisverbod’. De pleger van huiselijk geweld wordt hiermee voor een kortdurende periode (tien dagen) verboden thuis te komen en hij of zij mag geen contact hebben met de, in de beschikking genoemde, gezinsleden en/of huisgenoten. Hiermee wordt een escalatie van huiselijk geweld voorkomen. In deze periode wordt ook alles in het werk gesteld om dader en slachtoffer(s) te begeleiden naar hulpverlening (snelle interventie). Een huisverbod kan verlengd worden tot maximaal vier weken. In de gemeente Lingewaard zijn in 2013 acht huisverboden afgegeven. In 2012 waren dat er negen.
2.2.8 Geweld tegen hulpverleners Regelmatig krijgen werknemers met een publieke taak te maken met agressie en geweld bij het uitvoeren van hun werk. Werknemers met een publieke taak moeten zonder beletsel en zonder enige vorm van drang en dwang hun werk kunnen uitvoeren. Binnen het Programma Veilige Publieke Taak is afgesproken dat de politie en het Openbaar Ministerie deze vorm van geweld met prioriteit aanpakken. Binnen Oost-Nederland werkt de politie volgens een eenduidig protocol in het opnemen en afhandelen van dergelijke aangiften.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
25
In de gemeente Lingewaard zijn in 2013 twee incidenten geweest van geweld tegen politieambtenaren. In beide gevallen is er aangifte gedaan. Eenmaal is er een incident geweest waarbij een werknemer (niet zijnde een politiefunctionaris) met een publieke taak betrokken was. Hiervan is geen aangifte gedaan. Ten opzichte van 2012 is het aantal gelijk gebleven.
2.2.9 Aandachtspunten Aandachtspunt op het gebied van geweldscriminaliteit is: -
Continuering van de gezamenlijke aanpak met de gemeente rondom evenementen om vernielingen en bedreigingen/mishandelingen nog verder omlaag te krijgen.
2.3
Overige criminaliteit
Een aantal delicten dat niet onder de eerdere noemers valt zijn onder deze noemer weggeschreven. Cijfertabel overige criminaliteit
Overige criminaliteit gemeente Lingewaard Zedendelicten Vernieling cq. zaakbeschadiging
2010
2011
2012
2013
11
8
19
7
320
314
338
260
2.3.1 Zedendelicten Onder de noemer zedendelicten vallen onder andere schennis, verkrachting, aanranding en incest. In 2013 zijn zeven zedendelicten geregistreerd. Vijf maal is het een registratie van ‘openbare schennis der eerbaarheid’, één maal ‘aanranding’ en één maal een registratie in de rubriek ‘incest/ afhankelijkheid/wilsonbekwame. Het aantal is met 63 procent afgenomen ten opzichte van 2012. Alle schennisincidenten hebben zich afgespeeld in Bemmel. Hier woonden twee schennisplegers waarvan veel overlast werd ervaren. Eén man is inmiddels buiten de gemeente gaan wonen, en één man is doorverwezen naar de hulpverlening.
2.3.2 Vernieling cq. zaakbeschadiging In 2013 zijn 260 registraties van vernieling cq. zaakbeschadiging geregistreerd. Dit is een afname van 23 procent ten opzichte van 2012 toen 338 vernielingen geregistreerd werden. Ook in 2011 en 2010 lag het aantal boven de driehonderd. Van de 260 registraties, betreft het 129 maal ‘vernieling van/ aan auto’. Ook de subcategorie ‘vernieling overige objecten’ scoort hoog met 124. De daling in 2013 komt mogelijk door de proactieve aanpak: inzet via het wekelijkse operationeel overleg waardoor de politie aanwezig was, waar het naar verwachting nodig was. Ook de aanpak van jeugd heeft mogelijk een positief effect gehad (controle hangplekken). Net als het extra toezicht rondom evenementen (aandachtspunt vorig jaar).
26
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
In Huissen is het aantal vernielingen gestegen met 28 procent. Een stijging van 97 naar 124. Ondanks een stijging van 97 (2012) naar 124 (2013) is het aantal nog altijd lager dan in 2010 (149) en 2011 (161). Een uitschieter vond plaats op 23 september 2013. Na een feest bij de Valom volgde een serie van vernielingen. Dit betrof de vernieling van negen personenauto’s, allen gepleegd in de looproute van Valom naar de Zilverkamp. Hiervoor zijn meerdere verdachten aangehouden. Ook zijn er meerdere vernielingen gepleegd door jongeren aan scholen gelegen aan het Ot en Sienpad in Huissen. Door een goede samenwerking tussen de scholen en de wijkagenten en gerichte controles, is aan deze reeks van vernielingen een einde gekomen. In Gendt zijn in 2013 dertig auto’s vernield/beschadigd. Voor de vernieling aan drie voertuigen is een verdachte aangehouden. Daarnaast zijn er tijdens de kermis vijf voertuigen vernield. Ook in de omgeving van de Schoolstraat zijn tien auto’s vernield. Onduidelijk is wie hiervoor verantwoordelijk is. Wel heeft het veel onrust in de buurt opgeleverd. In Bemmel is er een daling van het aantal vernielingen, cq. zaakbeschadigingen. Het aantal is gedaald met 59 procent gedaald ten opzichte van 2012. Waren het er in 2012 nog 182, in 2013 zijn het er 75 geweest. Het aantal voertuigen dat in Bemmel vernield is, is gedaald van 136 naar 35. Na de aanpak van een jeugdgroep in Bemmel eind 2012, is het aantal vernielingen fors afgenomen. Het ‘vuurwerkproject’ heeft zeker een positieve uitwerking gehad op het aantal vernielingen. Dit project is integraal uitgevoerd met gemeente en jongerenwerk. In de maand december is er meer controle geweest op jeugdigen die vuurwerk in bezit hadden en ook is er wederom geïnvesteerd in de meldingsbereidheid van omwonenden. Er zijn huisbezoeken afgelegd bij omwonenden van hotspots waar vernielingen met vuurwerk zijn gepleegd om zo meer opsporingsindicatie te verkrijgen. Tevens zijn bij de hotspots huis-aan-huis flyers verspreid, waarin bewoners opgeroepen worden om vuurwerkvandalisme te melden.
2.3.3 Aandachtspunten Aandachtspunten op het gebied van overige criminaliteit zijn: -
Continuering van het vuurwerkproject, gezien het positieve effect op het aantal vernielingen rondom oud en nieuw.
-
Continueren van de gezamenlijke aanpak met de gemeente rondom evenementen. Dit om vernielingen en bedreigingen/mishandelingen nog verder omlaag te krijgen.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
27
3. Overlast
In dit hoofdstuk zijn verschillende vormen van overlast en de belangrijkste overlastlocaties beschreven. Gekeken wordt waar die zich bevinden, welke vormen van overlast daar spelen, of er zicht is op overlastveroorzakers en op welke wijze deze overlast wordt aangepakt.
3.1
Overlast een breed begrip
Onder de noemer overlast vallen allerlei zaken waar bewoners zich ernstig aan ergeren of duidelijk last van ondervinden. Overlast kan veroorzaakt worden door groepen jongeren, uitgaanspubliek, drugsverslaafden, zwervers, geluid, psychisch gestoorden of door afwijkend gedrag van bewoners in een wijk. Ook overlast bij evenementen en verkeersoverlast zijn thema’s die voorkomen. Overlast die bewoners ondervinden is voor een deel objectief vast te stellen. We hebben het dan over zaken die bewoners bij de politie melden zoals vernieling, openlijke provocatie of intimidatie, geluids- of parkeeroverlast, overlast door drugshandel en dergelijke. Overlast is daarnaast ook persoonlijk (subjectief) gekleurd. De een is toleranter dan de ander en ergert zich daarom minder snel aan zaken. Ook de wijze waarop bewoners met een overlastsituatie omgaan verschilt. De één stapt er zelf op af en probeert een zaak zelf op te lossen, de ander belt de politie of schakelt buurtbemiddeling in. Daarnaast zijn er ook mensen die zich weliswaar ergeren maar geen actie ondernemen. Een deel van de overlast wordt dan ook niet gemeld en dus niet geregistreerd. Om die reden is het essentieel ook andere signalen op dit gebied op te pikken. Onderstaand overzicht geeft de ontwikkelingen aan van verschillende geregistreerde vormen van overlast over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfertabel overlast
Overlast gemeente Lingewaard
2010
2011
2012
2013
12
16
14
46
Verkeersoverlast
179
207
118
65
Burengerucht (Relatieproblemen)
105
79
79
106
Drugs/drankoverlast
Overlast verwarde/oversp. personen Overlast jeugd (meldingen) Overlast zwervers
28
22
34
26
50
192
180
237
167
6
1
2
1
Overlast overig
45
67
79
60
Overlast vuurwerk
36
63
57
43
Geluidsoverlast
148
172
151
166
Totaal overlast
745
819
763
704
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Milieu gemeente Lingewaard
2010
2011
2012
2013
Milieu (exclusief geluidsoverlast)
72
42
53
50
2010
2011
2012
2013
38
37
31
31
1
1
0
3
140
140
142
127
Verkeersongevallen gemeente Lingewaard Verkeersongevallen met letsel Verkeersongevallen met dodelijke afloop Verlaten plaats ongeval na verkeersongeval
3.1.1 Drugs- en drankoverlast Het aantal incidenten van drugs- en drankoverlast is het afgelopen jaar gestegen. Er is meer gecontroleerd en in de politiesystemen vastgelegd. In Huissen zijn er 22 registraties gedaan, in Gendt tien. In Gendt heeft de wijkagent een project gedraaid gericht op het drugsgebruik/in bezit hebben van drugs onder jongeren. In Bemmel zijn ook tien incidenten vastgelegd. De politie controleert zelf op drugsbezit bij enig vermoeden en legt dit vast. Vaak komt de politie in eerste instantie bij de jeugdigen omdat er melding is gedaan van overlast jeugd.
3.1.2 Verkeersoverlast In 2013 zijn 65 incidenten van verkeersoverlast geregistreerd. Dit is een afname van maar liefst 45 procent ten opzichte van 2012 toen er nog 118 incidenten geregistreerd werden. In 2011 waren dit er nog 207. Onder verkeersoverlast vallen parkeerproblemen (48 incidenten) en verkeersstremmingen (17 incidenten). De daling heeft mogelijk te maken met de manier van registreren. In 2013 zijn er in Huissen 35 incidenten geregistreerd, waarvan 31 parkeerproblemen waren. In Bemmel zijn er 16 incidenten geweest, verdeeld over verkeersstremming en parkeerproblemen. In Gendt zijn er vier meldingen geweest van verkeersoverlast, in Angeren zeven en in Doornenburg drie. De problematiek van parkeeroverlast, zoals deze er is rondom evenementen, is in 2012 al bij de gemeente neergelegd. De politie handhaaft hier niet meer op. Het advies aan de gemeente is geweest om tijdens evenementen extra parkeergelegenheid te creëren, waardoor verkeersstremming voorkomen wordt. Meldingen over parkeeroverlast worden doorgezet naar de boa’s van de gemeente. Bij achterliggende buurtproblemen wordt ook buurtbemiddeling erbij betrokken. In Huissen blijft parkeren een probleem in oude wijken. Ook in Bemmel is een tekort aan parkeerplaatsen in woonwijken. Het aantal bekeuringen dat is uitgeschreven door de boa’s van de gemeente Lingewaard betreffende parkeeroverlast bedraagt 464. De meeste bekeuringen zijn uitgeschreven vanwege het feit dat automobilisten geen parkeerschijf gebruikten. Daarnaast zijn 52 bekeuringen geschreven in de categorie ‘overig verkeer’.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
29
Aandachtspunten ten aanzien van de verkeersveiligheid -
De dijkwegen binnen de gemeente Lingewaard. De ingezette infrastructurele verbeteringen op het dijkvlak Huissen – Angeren, hebben geresulteerd in een objectieve verbetering van de verkeersveiligheid. Het dient aanbeveling de overige dijkvakken, daar waar nodig, op korte termijn ook zodanig aan te passen.
-
De snelfietsroute tussen Nijmegen en Arnhem is in 2013 voor een deel gerealiseerd. Op verschillende locaties is extra aandacht nodig voor de veiligheid, omdat de snelfietsroute wordt ingericht als voorrangsweg. Op locaties waar de snelfietsroute doorgaande wegen kruist, zal de voorrangsregel mogelijk tot conflicten leiden.
3.1.3 Verkeersongevallen De cijfers van verkeersongevallen in het overzicht, geven een ander beeld dan de cijfers van de verkeersadviseur. Uit de gegevens van de verkeersadviseur is gebleken dat er in 2013 in Lingewaard 23 verkeersongevallen met letsel zijn geweest. In 2012 waren dit er 34 en in 2011 nog 37. Er lijkt sprake te zijn van een dalende trend. Van de 23 ongevallen ‘verkeersongeval met letsel’ betrof het: -
acht eenzijdige ongevallen;
-
bij negentien van de 23 ongevallen waren er één of meerdere zwakke verkeersdeelnemers betrokken, namelijk voetgangers (drie maal), fietsers (negen maal), snorfietsers (zeven maal) en bromfietsers (vier maal).
Er zijn binnen de gemeente Lingewaard geen locaties waarbij, bij meer dan één verkeersongeval, letsel is geregistreerd. Op de Deellaan in Bemmel en de Klaphek in Huissen zijn beide twee ongevallen geregistreerd, maar op verschillende locaties op deze wegen. Er vonden in 2013 drie dodelijke ongevallen plaats in de gemeente Lingewaard. Dit gebeurde op de volgende locaties: -
Haalderen, Van der Mondeweg;
-
Bemmel, Rijksweg N15;
-
Gendt, Angerensestraat.
Het aantal ‘verlaten plaats ongeval’ is afgenomen. Veelal gaat het om parkeerschades en zijn het eenzijdige schades. Het is tegenwoordig eenvoudig om via internet aangifte te doen.
3.1.4 Burengerucht (Relatieproblemen) In 2013 zijn 106 incidenten van burengerucht geregistreerd. In 2012 waren dat er 79. Dit betekent een stijging van 34 procent in 2013. Bijna de helft van het aantal incidenten vond plaats in Huissen (51), gevolgd door Bemmel (30), Gendt (13), Angeren (6) en Doornenburg (6). Op sommige adressen komt de politie meerdere malen. Bewoners doen eerder een beroep op de politie.
30
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Het hoge aantal heeft mogelijk te maken met het maatschappelijke verschijnsel van individualisering. Burgers spreken elkaar minder aan op gedrag en er is minder sprake van sociale cohesie. Onenigheid tussen buurtgenoten heeft een negatieve invloed op de sfeer en leefbaarheid in de wijk. Het risico op escalatie en strafbaar gedrag groeit. Buurtbemiddeling heeft grote meerwaarde voor oplossingen op de lange termijn. Buurtbemiddeling helpt om buren weer met elkaar in gesprek te brengen. Meldingen kunnen worden aangemeld door woningbouwcorporaties, politie, hulpverleners en andere organisaties. In 2013 is in Lingewaard 52 keer buurtbemiddeling ingezet. In 2012 was dat 51 keer. De doorverwijzingen worden gedaan door zowel politie als gemeente. Geluidsoverlast, bejegening naar elkaar toe en tuin/grondverschil zijn de drie belangrijkste redenen waarom buren overlast ervaren of in conflict komen met elkaar. Verwijzingen buurtbemiddeling: Bemmel
10
Huissen
32
Haalderen
0
Angeren
2
Doornenburg
1
Gendt
7
3.1.5 Overlast verwarde/overspannen personen In 2013 zijn vijftig incidenten van overlast door verwarde/overspannen personen geregistreerd. Dit is een toename van 92 procent ten opzichte van 2012. De grootste stijging is geweest in Gendt. Waren in Gendt in 2012 nog drie incidenten, in 2013 zijn het er twintig. Op één adres heeft de politie zeven maal een melding gehad waarbij de persoon psychoses had en hierdoor vreemde en gevaarlijke dingen deed. Deze persoon werd thuis ambulant verpleegd, waardoor meldingen meerdere malen bleven terugkomen. Op twee andere adressen in Gendt is de politie in 2013 ook meerdere malen geweest. Dit verklaart de grote stijging. Binnen de gemeente Lingewaard is een lokaal zorgnetwerk OGGZ actief. OGGZ staat voor Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Het lokaal zorgnetwerk is gebaseerd op de gedachte dat de hulpen dienstverlening zo goed mogelijk georganiseerd wordt voor mensen met een opeenstapeling van problemen. Woonstichting Gendt, Waardwonen, Politie Gelderland-Midden, Stichting Welzijn Lingewaard (onderdeel ouderen), Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland en de gemeente Lingewaard maken deel uit van het zorgnetwerk. In een vroeg stadium worden probleempersonen/ gezinnen ingebracht en besproken. Integraal wordt bekeken welke aanpak erger voorkomt. De tendens van de afgelopen jaren is, dat personen met psychische problemen zoveel mogelijk in de thuissituatie ambulant worden verzorgd en bijvoorbeeld niet in een psychiatrische inrichting worden geplaatst. Conflicten in hun woonomgeving zijn hiervan mogelijk het gevolg. De wijkagenten vermoeden dat het aantal incidenten hierdoor de komende jaren gaat toenemen.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
31
3.1.6 Overlast jeugd
- Gemeente Lingewaard Overlast Jeugd
In 2013 zijn 167 incidenten van jeugdoverlast geregistreerd. In 2012 werden 237 incidenten geregistreerd. Dit betekent een afname van dertig procent in 2013. Om zicht te krijgen op welke jeugdigen zich waar ophouden en in welke samenstelling, zijn er meerdere registraties gedaan. Dit is bij het aantal incidenten meegerekend. Voordat daadwerkelijk een overlastplek wordt aangepakt, wordt eerst een buurtonderzoek gehouden om te inventariseren of er meerdere omwonenden overlast ervaren. Vaak is er sprake van één notoire melder. Overlastmeldingen worden tegenwoordig ook rechtstreeks bij de gemeente gemeld en worden dan door ODRA (Omgevingsdienst Regio Arnhem), boa’s en SWL (Stichting Welzijn Lingewaard) opgepakt.
Coachtrajecten/ Persoonsgerichte aanpak Er is een samenwerking met SWL (Stichting Welzijn Lingewaard) in de integrale aanpak van jeugdgroepen. Een onderdeel hiervan is dagbesteding (opleiding en/ of werk) voor jeugdigen, middels een coachtraject bij SWL. Naast de coachingstrajecten die SWL aanbiedt, werken gemeente, politie en SWL ook met de Persoonsgerichte aanpak (PGA). Bij deze lokale partners bestond de behoefte aan een betere informatie-uitwisseling tussen hulpverlening, zorg, justitiële trajecten en opsporing. Dit met als doel om individuele trajecten beter op elkaar af te stemmen. De gemeente is regiehouder in het traject, waarbij SWL optreedt als voorzitter. Hulpverlening en reclassering sluiten aan bij de bijeenkomsten. De PGA beperkt zich tot jongeren die een sleutelrol vervullen binnen de Lingewaardse jeugdgroep (zie Hoofdstuk 4: jeugdgroepen). Als start zijn twee jongeren geselecteerd. De afgelopen twee jaar werkten de partners nauw samen.
32
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Huissen Het aantal meldingen in Huissen is in 2013 gedaald ten opzichte van 2012. In 2012 werden 71 incidenten geregistreerd, in 2013 51. Een daling van 28 procent. Ten opzichte van 2010 is dit een daling van 44 procent. De locaties waar meldingen vandaan kwamen zijn divers. Rondom het winkelcentrum Zilverkamp, de Bunker en de parkeerplaats van RKHVV,de Blauwe Burcht. De wijkagenten zijn te spreken over de samenwerking met gemeente en SWL inzake de integrale aanpak van jeugdoverlast. Ambulante jongerenwerkers onderhouden de ‘straathoekcontacten’ en bieden jongeren, waar nodig, hulptrajecten aan. Politie en gemeente kunnen zich daardoor weer focussen op hun kerntaken.
Gendt Ook in Gendt is een daling te zien in het aantal incidenten jeugdoverlast. In 2012 waren er 87 incidenten, in 2013 ‘slechts’ 31. In 2012 is er een piek geweest in het aantal incidenten jeugdoverlast. Er is destijds veel geïnvesteerd in de hotspots, toen Julianaplein, Julianastraat en de Kleine Raalt. Jongeren die vaak in beeld kwamen, zijn thuis bezocht en het openbare veldje op de Kleine Raalt is uiteindelijk gesloten. Dit heeft geresulteerd in een flinke afname van het aantal jeugdoverlast meldingen in 2013. Hangplekken in 2013 waren de Vogel Volière (Schoolstraat), Poelwijklaan, Julianaplein, Thorbeckeplein en het schoolplein van basisscholen de Tichelaar en de Vonkelmorgen. Vaak wordt er veel afval achter gelaten zoals bierdopjes, kapotte flesjes en ander afval. Ook wordt er met regelmaat gecrost met de scooter. Daarnaast wordt er veel geblowd. Wanneer de politie de jongeren aanspreekt, wordt de drugs snel weggestopt. In Gendt heeft er meerdere maanden een project gedraaid, gericht op jongeren en het drugsgebruik: project BOKBON drugs. Gemeente, SWL en Iriszorg waren hierin partners. Er werden duidelijke afspraken gemaakt met onder andere het Openbaar Ministerie. Tijdens dit project is er bij meerdere (minderjarige) jongeren drugs aangetroffen. Deze jongeren zijn thuis bezocht. Ook is er meer zicht gekomen op het dealgedrag onder de Gendtse jeugd. Het project is geëvalueerd en de conclusie is dat het een doorlopend traject moet gaan worden. Wenselijk is dat de gemeente de regie gaat voeren.
Bemmel Het aantal meldingen overlast jeugd is licht gestegen. In 2012 zijn er 75 incidenten geregistreerd, in 2013 tachtig. In 2012 was er veel overlast van jeugd op het Kinkelplein. Er is destijds geïnvesteerd in meerdere jeugdigen en zijn er meerdere jongeren aangehouden voor een aantal zaken. Na deze aanhoudingen is het weer relatief rustig geworden op het Kinkelplein. Dit beeld heeft zich voortgezet in 2013. Er is een goede samenwerking met SWL. Inwoners van Bemmel worden gestimuleerd de politie te bellen bij overlast. Dat kan ook de stijging van het aantal meldingen verklaren. Locaties waar de jongeren zich ophouden in Bemmel zijn de Markt, Kloosterplaats, De Beeringen en de Poeldrik.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
33
3.1.7 Overlast vuurwerk De overlast door vuurwerk is ten opzichte van 2013 in 2013 afgenomen met 25 procent. In 2013 zijn 43 incidenten van vuurwerkoverlast geregistreerd. In 2010, 2011 en 2012 was dat aantal respectievelijk 36, 63 en 57. Er is 37 maal melding gedaan van overlast vuurwerk. In totaal één verdachte verwezen naar bureau Halt en zijn er twee verdachten aangehouden. Het vuurwerkproject dat in 2009 is opgezet, is in 2013 gecontinueerd. In samenwerking met gemeente en jongerenwerk zijn preventieve en repressieve maatregelen getroffen zoals flyeren, burgernet, persberichten, en het terugbellen van melders. Afgelopen oud en nieuw is extra aandacht besteed aan hotspots en extra inzet gepleegd tijdens het afsteken van vuurwerk. Voor komende jaarwisseling wordt gekeken of de politie-aanwezigheid meer naar de dagsituatie verplaatst kan worden in verband met overlastmeldingen illegaal vuurwerk.
3.1.8 Geluidsoverlast In 2013 zijn ten aanzien van geluidsoverlast 166 incidenten geregistreerd. In 2012 werden 151 incidenten geregistreerd. Dit betekent een toename van tien procent in 2013. Een groot aantal meldingen vond plaats in Huissen, te weten 97. Met 87 geregistreerde incidenten in 2012 is dit een toename van elf procent. Bijna alle incidenten staan weggeschreven onder de noemer: ‘geluidshinder overig’. In Gendt waren het 32 incidenten in 2013. In 2012 waren dit er negen. Ook hier staat het grootste deel weggeschreven onder de noemer: ‘geluidshinder overig’. In Bemmel is het aantal incidenten gedaald van veertig in 2012, naar dertig in 2013. Bij geluidsoverlast in de woonomgeving wordt bij huurwoningen contact gelegd met de woningstichting. Van daaruit wordt actie ondernomen.
3.1.9 Milieu (exclusief geluidsoverlast) Op het gebied van milieu zijn in 2013 in Lingewaard onder andere zaken opgepakt op het gebied van asbest, vuurwerk, afval dumping en verbranding, dierenleed en verschillende bijtincidenten. Ook de gemeentelijke boa’s verbaliseren bij milieuovertredingen. Zo is er in 2013 twaalf maal een bekeuring uitgeschreven voor ‘afval’ en 26 maal voor ‘honden(poep)’. Onder deze rubriek valt ook de Dierenpolitie die in november 2011 landelijk van start gegaan is. De dierenpolitie houdt zich onder andere bezig met dierenwelzijn, dierenmishandeling, verwaarlozingszaken en hieraan gerelateerde wetgeving en besluiten.
34
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
3.1.10 Aandachtspunten Aandachtspunten op het gebied van overlast zijn: -
Personen met psychische problemen blijven zoveel mogelijk in de thuissituatie. Vermoed wordt dat het aantal incidenten waarbij de politie wordt ingeschakeld toeneemt.
-
Drugs- en drankgebruik onder jongeren: voortzetten project BOKBON drugs.
-
Continueren van het vuurwerkproject, gezien het positieve effect op het aantal vernielingen rondom oud en nieuw.
-
Voortzetten integrale aanpak bij overlast jeugd zoals deze nu is ingevoerd.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
35
4. Dader(s) en dadergroepen In dit hoofdstuk staan de daders centraal. Een effectieve aanpak van criminaliteit en overlast staat of valt bij de mate waarin bekend is welke groep(en) personen in een wijk of buurt de meeste problemen veroorzaken. Primair gaat hierbij de aandacht uit naar personen en groepen die regelmatig in aanraking komen met de politie. Het is bekend dat een relatief kleine groep verantwoordelijk is voor de meeste criminaliteit en overlast (Pareto-principe: twintig procent van de daders is verantwoordelijk voor tachtig procent van de criminaliteit en overlast). Deze daders komen regelmatig in beeld bij politie en justitie. Het zijn de ‘vaste klanten’ van de politie. In dit hoofdstuk worden daders en dadergroepen benoemd waarvan de politie meent dat ze een belangrijk stempel drukken op het veiligheidsbeeld in dit gebied.
4.1
Aangehouden verdachten
In 2013 zijn in Lingewaard 199 verdachten aangehouden. De meeste verdachten zijn aangehouden voor eenvoudige mishandeling (41 aanhoudingen in de gemeente Lingewaard in 2013). Het delict dat daarna het hoogste scoort in aantal verdachten, is ‘diefstal fiets’. Sinds de inzet van technische hulpmiddelen worden er veel meer verdachten aangehouden voor fietsendiefstal. In 2013 zijn hiervoor zestien verdachten aangehouden. De verdachten van fietsendiefstal komen voor in alle hieronder genoemde leeftijdscategorieën, behalve in de categorie 65 jaar en ouder. Ook heling scoort hoog. Dit is te linken aan de fietsendiefstallen. Voor heling zijn in 2013 vijftien verdachten aangehouden. Voor bedreiging zijn twaalf personen aangehouden, en voor het vervaardigen van softdrugs tien. De meeste delicten werden gepleegd door 25-minners. De verdeling van verdachten was als volgt:
Jeugdige verdachten (12-17 jaar) In 2013 zijn 41 jeugdige verdachten aangehouden voor onder andere eenvoudige mishandeling (acht aanhoudingen), voor (eenvoudige) diefstal (vier aanhoudingen), voor diefstal fiets (vier aanhoudingen) en voor vernieling overige objecten (vier aanhoudingen).
25-minners (18-24 jaar) In 2013 zijn 44 25-minners aangehouden voor onder meer eenvoudige mishandeling (acht aanhoudingen), heling (zes aanhoudingen) en belediging (vier aanhoudingen).
25-34 jaar In 2013 zijn 33 verdachten aangehouden in de leeftijd van 25 tot en met 34 jaar. Ze zijn onder andere aangehouden voor eenvoudige mishandeling (zeven), heling (vier maal) en diefstal fiets (drie maal).
35-44 jaar In 2013 zijn 32 verdachten aangehouden in de leeftijd van 35 tot en met 44 jaar. Deze verdachten
36
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
zijn onder andere aangehouden voor eenvoudige mishandeling (zeven aanhoudingen), bedreiging (vijf aanhoudingen), diefstal fiets (drie maal), heling (vier aanhoudingen) en eenvoudige diefstal (drie aanhoudingen).
45-54 jaar In 2013 zijn 36 verdachten aangehouden in de leeftijd van 45 tot en met 54 jaar. Ze zijn onder andere aangehouden voor diefstal fiets (drie maal), bedreiging (vier aanhoudingen), eenvoudige mishandeling (zeven) en vervaardigen softdrugs (acht aanhoudingen).
55-64 jaar In 2013 zijn acht verdachten aangehouden in de leeftijd van 55 tot en met 64 jaar. Deze verdachten zijn onder andere aangehouden voor diefstal fiets (één aanhouding), eenvoudige mishandeling (twee maal) en winkeldiefstal gevolgd door geweld (één aanhouding)
65 jaar en ouder In 2013 zijn vijf verdachten aangehouden van 65 jaar en ouder. Ze zijn onder andere aangehouden voor eenvoudige mishandeling (twee aanhoudingen), rijden onder invloed van alcohol (eenmaal) en winkeldiefstal (één aanhouding).
4.2
Jeugdgroepen (hinderlijk, overlastgevend, crimineel)
Het in beeld brengen en monitoren van problematische jeugdgroepen is een essentieel onderdeel van lokaal veiligheidsbeleid. In Nederland is de keuze gemaakt om problematische jeugdgroepen in beeld te brengen met behulp van de shortlistmethodiek van Beke, waarmee een jeugdgroep - volgens bepaalde kenmerken - getypeerd kan worden als hinderlijk, overlastgevend of crimineel. Met een juiste typering en brede kennis van dergelijke groepen is een aanpak op maat mogelijk. Afspraak daarbij is, dat de politie actief ondersteunt bij de aanpak van hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen, maar dat de primaire verantwoordelijkheid ligt bij de gemeente en andere relevante veiligheidspartners. Van criminele jeugdgroepen maakt de politie in principe een dadergroepanalyse op basis waarvan een gerichte repressieve aanpak volgt, onder regie van het Openbaar Ministerie en in samenspraak met het lokaal bestuur. Een verdedigbare aanpak want overlastgevende en zeker criminele jeugdgroepen vormen de broedplaats voor toekomstige criminele ’locals’. Als dertigers en veertigers blijven deze personen (vaak regionaal en landelijk) actief in de (middel-)zware criminaliteit. De gemeente Lingewaard kent één overlastgevende jeugdgroep.
Lingewaardgroep Door de betrokken wijkagenten - in samenspraak met de leiding - is ervoor gekozen om de jeugdgroepen uit Huissen, Bemmel en Gendt gezamenlijk als één jeugdgroep te definiëren, aangezien
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
37
er veel onderling contact is tussen de jongeren. Dit maakt dat er in feite sprake is van één groot jeugdnetwerk in de gemeente Lingewaard. Het betreft een groep die in meer en mindere mate met elkaar omgaat en contact met elkaar heeft. Van de gemengde groep van vorig jaar (Arnhem-Zuid en Huissense jongeren) is het oudere deel verdwenen uit het straatbeeld. De Arnhemse jongeren profileren zich ook niet meer in het Huissense straatbeeld. Van een deel is bekend dat zij verder zijn gecriminaliseerd (komen in beeld voor zware delicten), van een aantal anderen bestaat het beeld dat ook zij verder aan het vercriminaliseren zijn. De jongere lichting, welke ook nieuwe aanwas kent, heeft zich meer verplaatst naar Bemmel. De wijkagenten hebben het idee dat de oorzaak hier tweeledig is. Veel jongeren zijn inmiddels woonachtig of schoolgaand in Bemmel. Anderzijds treft de jeugd uit de verschillende kernen elkaar op school en spreekt dan op een geografisch centrale plek, in dit geval Bemmel, af. Huissen heeft nog wel last van jongeren, maar in beduidend mindere mate dan in voorgaande jaren. De jongere lichting spiegelt zich echter heel duidelijk aan de oudere - uit het straatbeeld verdwenen - lichting, en ziet in hen een voorbeeld. De wijkagenten zien dan ook dat de jongere lichting zich in het eigen clubje langzaam ontwikkelt richting het plegen van meer criminele activiteiten. Daarbij valt te denken aan inbraken, handelen in verdovende middelen of geweldsmisdrijven. Omdat de groep inmiddels lijkt uitgegroeid tot een fenomeen op zich, worden hieronder enkele opvallende karakteristieken besproken.
Netwerk In tegenstelling tot de meer traditionele samenstelling van jeugdgroepen, te weten: een min of meer dezelfde samenstelling, ‘hangend’ op een vaste plek, wijkt de Lingewaardgroep hier danig vanaf. Deze groep hangt - in wisselende samenstelling - rond op meerdere locaties. Bemmel alleen al kent zo’n zeven locaties en Gendt zo’n acht locaties. Dit geeft de nodige problemen met het oog op de aanpak en de opsporing. De jongeren zijn heel mobiel en staan continue met elkaar in contact via What’s app.
Criminaliteit Er is sprake van veel drugsgebruik (ook dealen), kleine en meer serieuzere vormen van criminaliteit. Specifiek genoemd wordt de modus operandus geldezel genoemd. Het opsporen van de strafbare feiten, zoals die door de leden worden gepleegd zijn moeilijk om op te sporen: diverse jongeren zijn nu al in het bezit van meerdere telefoons per persoon en werken niet of nauwelijks mee (zie ook hierna).
Opvallendheden Wat opvalt, is de hautaine houding van de jongeren in kwestie jegens agenten; compleet zonder enige vorm van ontzag voor de autoriteiten, ook in verhoorsituaties: de jongeren verklaren: ‘jul-
38
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
lie zijn van de politie, zoek het zelf uit’. Hetzelfde geldt ook voor de ouders, ook daar wordt de ontwikkeling waargenomen dat er minder wordt meegewerkt, feitelijk wordt een zelfde houding geconstateerd als bij hun kinderen: het is aan jullie om zaken te bewijzen, ‘bewijs maar dat mijn zoon er iets mee te maken heeft’.
Aanpak Eind 2011 is een integrale aanpak gestart. Deze samenwerking betreft de gemeente, de politie en de Stichting Welzijn Lingewaard (SWL). Met name de SWL heeft hierin een actieve rol. Er wordt geïnvesteerd in straatwerk, het leggen van contacten met jongeren, coachingstrajecten en groepsgebonden activiteiten. In 2011 waren er zo’n dertig jongeren in een individueel coachingstraject opgenomen, nu schommelt dat rond de honderd jongeren, waaronder een (groot) deel van de jongeren uit de hierboven beschreven grote jeugdgroep. Bij de persoonsgerichte aanpak (PGA) worden ook de hulpverlening en jeugdreclassering betrokken. Doelstelling van deze samenwerking is afstemmen van acties, bevindingen delen en de ontwikkeling van de jongeren monitoren om tot een sluitende gemeenschappelijke aanpak te komen. Alle betrokken partijen geven aan dit overleg waardevol te vinden om elkaar op deze wijze te versterken en ook geeft het inzicht in trajecten die vaak naast elkaar lopen. Daarnaast is het delen van de professionele visie van de betrokken partijen zeer zinvol, deze kan tijdens persoonlijk contact beter afgestemd worden. In het verlengde hiervan zijn twee als toonaangevend benoemde jongeren, in overleg met de gebiedsofficier, aangemeld bij het veiligheidshuis (JCO). De voornoemde samenwerking heeft reeds geleid tot een gezamenlijke aanhouding van deze twee jongeren inzake een geweldsdelict en ook op verdenking van meerdere strafbare feiten. Beide personen zijn door de Rechter-commissaris in hechtenis gehouden vanwege respectievelijk recidivegevaar en uitvoeren van nader onderzoek. De twee jongeren zijn inmiddels minder in (het straat)beeld, volgen intensieve trajecten en verblijven vaak ook buiten Huissen. De wijkagenten adviseren dan ook om de gemeenschappelijke aanpak in het aankomende jaar voort te zetten. De behoefte bestaat om het PGA uit te breiden tot vier à zes jongeren.
4.3
Specifieke dadergroepen (veelplegers, notoire overlastplegers)
Een veelpleger is iemand van 18 jaar of ouder tegen wie tijdens zijn criminele carrière meer dan tien maal proces-verbaal is opgemaakt, waarvan één maal in het afgelopen jaar. Veelplegers zijn verantwoordelijk voor een substantieel deel van de criminaliteit. Een persoon die jonger is dan 18 jaar en tegen wie in totaal meer dan vijf keer proces-verbaal opgemaakt is, wordt gekwalificeerd als jeugdige veelpleger. In Nederland wordt het aantal veelplegers van achttien jaar en ouder op 20.000 geschat. Zij plegen zo’n zeventig tot tachtig procent van alle vermogensdelicten, vooral diefstal. Omdat het meestal lichte delicten betreft, leverde dat in het verleden kortdurende gevangenisstraffen op. Om die reden wordt deze groep ook wel aangeduid als draaideurcriminelen.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
39
Sinds 2004 kent de Nederlandse wet de ISD-maatregel (Inrichting voor Stelselmatige Daders). Met deze maatregel kan de rechter zeer actieve veelplegers voor langere tijd (twee jaar) achter de tralies laten verdwijnen en daar verplicht laten deelnemen aan een behandelingstraject. Als een persoon als actieve veelpleger is bestempeld is ieder daarop volgend strafbaar feit – ongeacht de ernst – voor het Openbaar Ministerie voldoende om een ISD-maatregel te vragen. Als deze maatregel wordt opgelegd, vertaalt zich dat meestal direct in een daling van het aantal diefstallen en inbraken in het gebied waar de veelpleger actief was. In de gemeente Lingewaard wonen geen veelplegers (dus personen die voldoen aan bovenstaande criteria). Er zijn wel enkele veelplegers in het gebied actief.
Notoire overlastplegers De politie maakt periodiek inzichtelijk wie er, naast eventuele veelplegers in de wijk, overlast veroorzaken met het doel te voorkomen dat deze overlastplegers doorgroeien naar de status van veelpleger. De definitie van een notoire overlastpleger is: een persoon die in het afgelopen half jaar meer dan zeven keer als verdachte en/of betrokkene bij de politie is geregistreerd; zeventien jaar en ouder is; niet is geregistreerd als zeer actieve veelpleger; actief is op de criminaliteitsvelden: diefstal, geweld, overlast (waaronder drugs), vernieling, overigen. In de Van Gelrestraat in Huissen woont een notoire overlastgever die bovenmatig veel in contact is geweest met de politie en verantwoordelijk is voor een stijging van verschillende incidenten binnen de overlast- en criminaliteitscijfers. Daarnaast zijn in de gemeente Lingewaard enkele notoire overlastplegers actief. Voor deze personen wordt veelal een persoonsgerichte aanpak georganiseerd.
4.4
Dader top-X
Er wordt door de politie in de gemeenten Lingewaard en Overbetuwe gewerkt met een ‘Dader Top X Woninginbrekers’. Dit is een flexibele lijst die, afhankelijk van de informatie, bijgesteld wordt. De personen op deze lijst krijgen extra politieaandacht en er wordt zoveel mogelijk informatie over deze personen vastgelegd in de politiesystemen zodat andere politieafdelingen ook van deze informatie gebruik kunnen maken.
4.5 Aandachtspunten -
Voortzetten integrale aanpak van probleemjongeren zoals deze nu is ingevoerd in de gemeente Lingewaard.
40
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
5. Aandachtspunten op een rij Sommige veiligheidsproblemen verdienen speciale aandacht in de optiek van de politie De verwachting is dat deze veiligheidsproblemen zonder een probleemgerichte aanpak, waarbij de betrokken veiligheidspartners nauw met elkaar samenwerken, niet vanzelf zullen verdwijnen. In dit hoofdstuk worden kort de aandachtspunten of prioriteiten benoemd die van belang zijn voor het lokaal bestuur en andere netwerkpartners ter verbetering van de veiligheid. Voor een uitgebreidere onderbouwing wordt verwezen naar de aandachtspunten in de hoofdstukken 2, 3 en 4.
5.1
Aanpak woninginbraken
Voortzetten van de integrale acties vooral gericht op het voorkomen van woninginbraken. Activiteiten die hierbij passen zijn bijvoorbeeld: -
Continuering van het Donkere Dagen Offensief (DDO);
-
Uitbreiding van inwonersparticipatie;
-
Het Digitale Opkopers Register verder uitrollen.
5.2
Aanpak jeugdoverlast
De samenwerking tussen politie, gemeente en SWL betreffende de integrale aanpak van probleemjongeren en overlast verloopt goed. De samenwerking in de integrale aanpak heeft het gewenste resultaat. Ook in 2014 dienen alle partijen te blijven investeren in de integrale aanpak op lokaal niveau. Het periodiek lokaal Jeugdoverleg is hiervan een belangrijk onderdeel en dient voortgezet te worden. Ook de Persoongerichte aanpak (PGA) blijkt een grote meerwaarde te hebben. Door met meerdere lokale partners samen te werken, worden opsporing- en hulpverleningstrajecten op elkaar afgestemd. In 2013 kwamen twee jongeren in aanmerking voor de PGA; de behoefte bestaat om de PGA beperkt uit te bereiden tot vier à zes jongeren. Het verdient aanbeveling dat het project BOKBON drugs dat in 2013 enkele maanden in Gendt heeft gedraaid, ook in 2014 gedraaid gaat worden. Gemeente, SWL en Iriszorg zijn hierin partners. Om het project te kunnen draaien, moeten wel afspraken worden gemaakt met onder andere het Openbaar Ministerie.
5.3
Aandacht voor bedrijventerreinen Huissen
Er moet aandacht zijn voor de leegstand/achteruitgang van het bedrijventerrein in Huissen tussen de Nijverheidsstraat, de oude veiling en de Karstraat. De staat van het bedrijventerrein trekt mogelijk overlast en criminaliteit aan. Doel is om met de gemeente en brandweer integrale bedrijfscontroles te gaan uitvoeren (waarbij ook gekeken wordt naar nummering en brandveiligheid).
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
41
5.4
Dorps- en stadsvernieuwing
Er zijn negatieve ervaringen met de leegstand van woningen in de Van Gelrestraat en de Van Kleefstraat in Huissen. Aanbeveling is om voorwaarden te verbinden aan sloopvergunningen (zoals het afsluiten van gas en het verwijderen van koper). Ook dient er goed gekeken te worden naar de herkomst/ achtergrond van bewoners bij tijdelijke bewoning.
5.5
Parkeerruimte evenementen
De gemeente wordt geadviseerd om tijdens evenementen extra parkeergelegenheid te creëren buiten het centrum, waardoor verkeersstremming voorkomen wordt.
5.6
Aanpak zakkenrollerij
Het verdient aanbeveling om een analyse te maken op deze vorm van criminaliteit. De aanpak dient zich vooral te richten op preventie. Een integrale aanpak, waarbij ook de gemeente zich buigt over een mogelijke aanpak, is aan te raden.
5.7
Samenwerking met wijkplatform
Zeker in een tijd waarin inwonersparticipatie van groot belang is, is het raadzaam (opnieuw) te investeren in inwonersparticipatie zoals wijkplatforms.
5.8 -
Overige punten die genoemd zijn in de scan
Continueren van het vuurwerkproject, gezien het positieve effect op het aantal vernielingen rondom oud en nieuw.
-
Continueren van de gezamenlijke aanpak met gemeente rondom evenementen om vernielingen en bedreigingen/mishandelingen nog verder omlaag te krijgen.
42
-
Project ‘afrekenen met winkeldieven’ evalueren.
-
Voortzetten gebruik technische hulpmiddelen in de strijd tegen fietsendiefstallen.
-
Continueren inzet van buurtbemiddeling.
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Bijlage Transportmodel VNG-BVH
Criminaliteit (aangiften en incidenten) en overlast (meldingen en incidenten 2010
2011
2012
2013
230
238
216
259
22
34
26
50
1. Veilige woon- en leefomgeving 1.1 Sociale kwaliteit Woonoverlast/burengerucht/relatieproblemen Overlast gestoord/ overspannen persoon Overlast zwervers Drugsoverlast Overige overlast sociaal
6
1
2
1
12
16
13
45
-
-
-
-
378
322
347
285
-
-
-
-
146
1.2 Fysieke kwaliteit Vernieling Overige overlast fysiek (vanuit woningen) 1.3 Objectieve veiligheid/VVC Diefstal/inbraak woning
126
181
175
Diefstal inbraak box/garage/schuur/tuinhuis
35
22
42
59
Overige diefstal/inbraak/Vermogensdelicten
284
277
308
304
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
151
239
288
185
Diefstal van motorvoertuigen
34
34
43
50
Diefstal brom-, snor-, fietsen
265
216
313
252
Mishandeling (fysiek geweld)
92
93
69
66
Bedreiging (psychisch geweld)
51
35
36
47
-
-
-
-
11
8
19
7
-
-
-
-
Winkeldiefstal
29
39
33
16
Inbraak winkel
15
21
16
14
38
46
27
36
8
1
1
2
19
12
11
8
Overlast evenementen
4
1
3
5
Evenementen overig
-
-
-
-
-
-
-
-
Ruzie/vechtpartij (geweld) Zeden (geweld)1 Overige criminaliteit
2. Bedrijvigheid en veiligheid 2.1 Veilig winkelgebied
2.2 Veilige bedrijventerreinen Diefstal/inbraak in bedrijven en kantoren Overvallen 2.3 Veilig uitgaan Overlast horeca 2.4 Veilige evenementen
2.5 Veilig toerisme Water
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
43
2010
2011
2012
2013
3. Jeugd en veiligheid 3.1 Overlastgevende jeugd Vandalisme/baldadigheid Overlast jeugd
42
22
17
17
192
180
237
167
1
1
0
3
4. Fysieke veiligheid 4.1 Verkeers-veiligheid Ongevallen dodelijke afloop Ongevallen ziekenhuisgewonden
38
37
31
31
140
140
142
127
Parkeerproblemen
94
104
80
48
Verkeersstremmingen
85
103
38
17
Brand (geen brandstichting)
0
0
0
0
Brandstichting
6
8
5
3
Incidenten m.b.t. flora en fauna
21
17
23
19
Bedrijfsafval en opslag
13
12
10
11
186
185
171
186
Drugshandel
18
13
13
12
Overige georganiseerde criminaliteit
97
85
104
94
Discriminatie
-
-
-
-
Restcategorie schending integriteit
-
-
-
-
Verlaten plaats ongeval
4.2 Brandveiligheid
4.3 Milieu/externe veiligheid
Overige milieufeiten
5. Interne veiligheid 5.2 Georganiseerde criminaliteit
5.4 Overige inc. schending integr.
44
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Colofon
Productie Basisteam Rivierenland-West
Unithoofd Elise Meier
Met medewerking van Wijkagenten: M.A. Bernardus, K. Hartemink, R.W.B. Jansen, M.W.A. Jansen, M.H.A.M. Jochoms, J.W. Slurink, J.J.R. Schaap en J. de Ridder- den Hartoog P.T.J.M. Witjes (Beleidsadviseur Openbare Orde en Veiligheid gemeente Lingewaard) B. Veldink (medewerker Verkeerstechniek Politie)
Analyse Divisie Informatie: J.A. de Bruin en S.L.M. Vredegoor
Redactie J.M. Tiemessen
Beleidsondersteuning A.A. Elsendoorn, projectleider GGP
Vormgeving Maarten Slooves, Grave
Bronvermelding Divisie Informatie, bureau analyse
Plaats, datum Lingewaard, mei 2014
Gebiedsscan Lingewaard 2014 Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
45
Politie | Eenheid Oost-Nederland | District Gelderland-Midden
Gebiedsscan 2014 Gemeente Lingewaard