Examen Professional Controller 3A leergang 3
Examen PC 2 onderdeel 3A Instructieblad Betreft:
examen:
PC 2 onderdeel 3A leergang 3
onderdeel:
Accounting 2
datum:
13 december 2011
tijdsduur:
90 minuten (13.30-15.00 uur)
Deze aanwijzingen goed lezen voor u met uw examen start! Aanwijzingen:
Het aantal pagina’s van dit examen inclusief het voorblad is 6 Controleer of de opgave compleet is.
Het examen papier is zelfkopiërend. Duidelijk met ballpoint schrijven. Geen vellen op elkaar leggen Op de eerste bladzijde moet worden vermeld: Datum examen Module Totaal aantal bladzijden Op elk blad examenpapier moet de volgende informatie vermeld worden: Examennummer Volgnummer bladzijde Het betreffende onderdeel (in verband met de gesplitste correcties) Elk nieuw onderdeel op een nieuw vel examenpapier beginnen Aan het eind van het examen de uitwerkingen per onderdeel van elkaar gescheiden, wit en geel gesplitst in het gele mapje op tafel laten liggen. De roze kopie mag u behouden
Bij dit examen mag u gebruik maken van een rekenmachine. Deze informatie is van belang voor een juiste en snelle correctie. N.B.
Houdt u er rekening mee dat niet de omvang van de beantwoording, maar de kwaliteit wordt beoordeeld.
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
Pagina 1 van 6
Examen Professional Controller 3A leergang 3
PC 2 Onderdeel 3A Accounting 2 (100 punten) MANAGEMENT ACCOUNTING Mikro bv verkoopt planten en bloemen en biedt de mogelijkheid om kunstbloemen te leasen. Het bedrijf is ontstaan in 2006, toen Marcia bv en Tuinhandel Kochoud bv zijn samen gegaan. De samenwerking is vooral tot stand gekomen vanuit de wens om aan de inkoopkant kostenvoordelen te behalen en omdat beide ondernemingen elkaar aan de verkoopkant goed aanvullen. Marcia was gespecialiseerd in het leasen van kunstbloemen aan bedrijven, terwijl Tuinhandel Kochoud zich in de regio bezig hield met de verkoop van planten en struiken. Mikro bv wordt geleid door Marcia Puik, voormalig eigenaresse van Marcia bv. Het bedrijf bestaat uit twee zelfstandige Business Units (BU's) van de twee voormalige bedrijven. De BU met kunstbloemenhandel wordt geleid door Astrid Puik, een dochter van Marcia Puik, en de BU van de tuinhandel door Briss Kochoud. Marcia Puik verzorgt de inkoop op basis van bestellingen van Astrid en Briss. Voor investeringsuitgaven boven de € 1000,- moeten Astrid en Briss toestemming vragen aan Marcia. Ook neemt Marcia het liquiditeitsbeheer van de totale onderneming voor haar rekening. Marcia werkt vanuit een kantoor in de vestiging van Briss. De panden en de inventaris zijn eigendom van de bv. De BU’s zijn winstverantwoordelijk. De BU’s beslissen zelf over personeelsbeleid en assortiment, terwijl ze naast gemeenschappelijke reclame ook zelf mogen adverteren. Marcia Puik wendt zich in de loop van 2011 tot haar adviseur met een aantal vragen. Zo vraagt zij zich af of de gekozen organisatiestructuur wel adequaat is en of de BU’s niet beter vanaf 2012 investeringsverantwoordelijkheid kunnen krijgen. Ze heeft namelijk regelmatig aanvaringen met haar dochter Astrid over investeringsaanvragen. Ook wil ze de prestatiemeting en prestatiebeoordeling verbeteren. De BU’s worden op dit moment alleen beoordeeld op basis van de nettowinstmarge (= nettowinst in een percentage van de omzet), waarbij dezelfde periode van het vorig jaar als vergelijking dient. Vraag 1-1 (6 punten)
Beoordeel de adequaatheid van de gekozen organisatiestructuur van Mikro bv en onderbouw uw oordeel met twee argumenten.
Vraag 1-2 (4 punten)
Geef twee argumenten voor het aansturen van de BU’s als winstcentrum.
Vraag 1-3 (6 punten)
Beoordeel of de BU’s beter aangestuurd kunnen worden als investeringscentrum. Motiveer uw antwoord met twee argumenten.
Vraag 1-4 (4 punten)
Geef twee bezwaren van de huidige manier van prestatiemeting en beoordeling van de BU’s.
Vraag 1-5 (4 punten)
Geef gemotiveerd aan op welke twee manieren de financiële prestatiemeting kan worden verbeterd.
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
Pagina 2 van 6
Examen Professional Controller 3A leergang 3
Als besloten wordt om de BU’s van Mikro bv investeringsverantwoordelijk te maken, dient de prestatiebeoordeling te worden aangepast. Om vast een indruk te krijgen van de prestaties in het vorig jaar heeft Marcia van de twee BU’s een aantal gegevens over 2010 verzameld. Het overzicht ziet er als volgt uit: BU Tuinhandel
BU Kunstbloemenhandel
€ 81.000,- winst
€ 103.000,- winst
€ 800.000,-
€ 600.000,-
Gemiddelde vermogenskostenvoet
10%
10%
Minimale rendementseis
12%
12%
Resultaat Geïnvesteerd vermogen
Het geïnvesteerd vermogen heeft Marcia gebaseerd op het totaal van de debetzijde van de balans per 31 december 2010. Vraag 1-6 (3 punten)
Noem drie prestatiemaatstaven die Marcia zou kunnen gebruiken om de prestaties de BU’s te beoordelen, indien ze investeringverantwoordelijk worden gemaakt. Schrijf de maatstaven voluit.
Vraag 1-7 (6 punten)
Bereken de prestaties van de BU Tuinhandel over 2010 op basis van de drie bij vraag 6 genoemde maatstaven.
Vraag 1-8 (4 punten)
Geef een bezwaar van de wijze waarop Marcia het geïnvesteerde vermogen heeft berekend.
Met de BU’s worden de prestaties twee weken na afloop van het kwartaal geëvalueerd. Tot nu toe heeft Briss steeds zijn nettowinstmarge kunnen verbeteren ten opzichte van het vorig jaar. Astrid presteert nogal wisselvallig. In 2009 lag haar nettowinstmarge 7% onder de marge van het jaar daarvoor en in 2010 daar 3% boven. Astrid geeft daar allerlei verklaringen voor, maar Marcia vraagt zich af of ze daar bij de prestatiebeoordeling wel rekening mee moet houden. Tot nu toe heeft ze dat niet gedaan. Vraag 1-9 (4 punten)
Geef gemotiveerd aan welke evaluatiestijl Marcia tot nu toe hanteert.
Briss heeft ook een aantal bezwaren tegen de prestatiebeoordeling. Hij vindt het niet juist dat de kosten van het kantoor van Marcia, voornamelijk bestaande uit afschrijving, verlichting, verwarming en telefoon, volledig ten laste van zijn vestiging komen. Hij stelt voor die gelijkelijk te verdelen over de twee BU’s. Marcia heeft voorgesteld de kosten op basis van de omzet aan de BU’s door te belasten. Astrid is daar niet voor, omdat haar omzet 50% hoger is dan die van Briss. Vraag 1-10 (6 punten) Geef een voor en een nadeel van het voorstel van Marcia over de wijze van doorbelasten van de centrale kosten. Astrid heeft een paar keer zelfstandig ingekocht, omdat ze kon profiteren van een voordelige aanbieding kreeg en daarover meteen moest beslissen. Marcia vindt dat niet juist. Ze staat er op dat alle inkopen centraal plaats vinden en dus via haar lopen. Vraag 1-11 (3 punten) Geef gemotiveerd aan of binnen de gekozen verantwoordelijkheidstructuur Marcia aan Astrid dwingend kan opleggen dat alle inkopen centraal plaats vinden.
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
Pagina 3 van 6
Examen Professional Controller 3A leergang 3
FINANCIAL ACCOUNTING Trappenberg nv handelt in aardolie. De olie wordt ingekocht in Rusland, vervoerd naar Rotterdam en daar opgeslagen. Vanuit Rotterdam wordt de aardolie verkocht aan enkele grote industriële afnemers. De vennootschappelijke jaarrekening wordt opgesteld op basis van actuele waarde. De concerncontroller begint in december 2011 met het opstellen van de vennootschappelijke jaarrekening over het jaar 2011. De voorlopige vennootschappelijke jaarrekening over 2011 ziet er als volgt uit: Voorlopige balans Trappenberg nv per 31 december 2011 (alle bedragen x €1.000.000,-) Goodwill
4
Aandelenkapitaal
100 170
Gebouwen
98
Winstreserve
Deelneming
30
Herwaarderingsreserve
80 50
Voorraden
300
6% Hypotheek
Debiteuren
125
Bank
Liquide middelen
93
160
Crediteuren
90
650
650
Winst-en-verliesrekening Trappenberg nv 2011 (alle bedragen x €1.000.000,-) Inkoopwaarde netto-omzet
800
Netto-omzet
Afschrijving vaste activa
4,5
Resultaat deelneming
Overige bedrijfskosten Belasting Resultaat na belasting
1000 6
167,5 7 27 1006
1006
De deelneming betreft een belang van 66⅔% in Flashtank nv. Flashtank houdt zich bezig met de opslag van aardolie in Rotterdam. Het belang is op 1 januari 2011 verkregen door een contante betaling per bank. De betaalde goodwill wordt in vijf jaar lineair afgeschreven. De deelneming wordt gewaardeerd op nettovermogenswaarde. De te betalen belasting per 31 december 2011 is opgenomen onder crediteuren. De voorlopige jaarrekening 2011 van Flashtank nv op basis van actuele waarde ziet er als volgt uit. Voorlopige balans Flashtank nv per 31 december 2011 (alle bedragen x €1.000.000,-) Gebouwen
8
Aandelenkapitaal
15
Installaties
62
Winstreserve
25
Debiteuren
6
Herwaarderingsreserve
Liquide middelen
4
Bank Crediteuren
80
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
5 31 4 80
Pagina 4 van 6
Examen Professional Controller 3A leergang 3
Voorlopige winst-en-verliesrekening Flashtank nv 2011 Afschrijving vaste activa
18
Overige bedrijfskosten
72
Belasting
3
Resultaat na belasting
9
Netto-omzet
102
102
102
Flashtank nv verhuurt haar installaties uitsluitend aan Trappenberg nv. Op 31 december 2011 heeft Flashtank naar verwachting nog een vordering op Trappenberg nv van € 6.000.000,-. Deze vordering is op de balans van Flashtank nv opgenomen als Debiteuren. Zowel bij Trappenberg nv als bij Flashtank nv wordt de winst volledig gereserveerd. De nettovermogenswaarde van Flashtank is in 2011 uitsluitend veranderd door de winstreservering. Vraag 2-1 (4 punten)
Bereken de verkrijgingsprijs die Trappenberg nv op 1 januari 2011 voor de deelneming in Flashtank nv heeft betaald.
Vraag 2-2 (6 punten)
Geef twee redenen voor het feit dat Trappenberg nv een geconsolideerde jaarrekening dient op te stellen?
Vraag 2-3 (12 punten) Stel de voorlopige geconsolideerde balans op van Trappenberg nv en Flashtank nv per 31 december 2011. Vraag 2-4 (8 punten)
Stel de voorlopige geconsolideerde winst-en-verliesrekening van Trappenberg nv en Flashtank nv op over 2011.
De voorraad op 31 december 2011 bij Trappenberg nv is 3.750.000 vaten. De marktprijs wordt geschat op € 80,- per vat. De historische uitgaafprijs tevens fiscale waarde van deze vaten bedraagt € 68,- per vat. De fiscale boekwaarde van de gebouwen op 31 december 2011 is € 70.000.000,-. De gebouwen worden in de resterende economische levensduur van veertien jaar zowel vennootschappelijk als fiscaal afgeschreven tot een restwaarde van nihil. Het tarief voor de vennootschapsbelasting is 25%. De concerncontroller heeft de herwaarderingsreserve op de voorlopige balans van Trappenberg nv per 31 december 2011 als sluitpost opgenomen. Voor de definitieve balans dienen de ongerealiseerde herwaardering en de voorziening voor latente belastingverplichtingen afzonderlijk te worden opgenomen. Vraag 2-5 (6 punten)
Bereken de ongerealiseerde herwaardering per 31 december 2011.
Vraag 2-6 (4 punten)
Bereken de voorziening voor latente belastingverplichtingen per 31 december 2011.
Vraag 2-7 (4 punten)
Bereken welk bedrag aan ongerealiseerde herwaardering op de gebouwen in 2012 zal worden gerealiseerd. Waardeveranderingen op de gebouwen worden in 2012 niet verwacht.
Vraag 2-8 (3 punten)
Waarom dient de ongerealiseerde herwaardering apart in de vennootschappelijke jaarrekening te worden opgenomen?
De marktwaarde van de deelneming in Flashtank wordt door de concerncontroller op 31 december 2011 geschat op € 36.000.000,-.
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
Pagina 5 van 6
Examen Professional Controller 3A leergang 3
Vraag 2-9 (3 punten)
Hoe dient de deelneming op 31 december 2011 te worden gewaardeerd volgens IFRS?
13 december 2011 Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
Pagina 6 van 6