Examen Professional Controller 2 vak AC2
Examen PC 2 vak Accounting 2 Instructieblad Betreft:
examen:
PC 2 leergang 7A
onderdeel:
AC2
datum:
17 december 2013
tijd:
10.00 – 11.30 uur
Deze aanwijzingen goed lezen voor u met uw examen start Aanwijzingen: •
Het aantal pagina’s van dit onderdeel inclusief het voorblad is : 5
•
Controleer of de opgave compleet is.
•
Het examen papier is zelfkopiërend.
•
−
Duidelijk met ballpoint schrijven.
−
Geen vellen op elkaar leggen.
−
Op de eerste bladzijde moet worden vermeld: Datum examen Module Totaal aantal bladzijden
−
Op elk blad examenpapier moet de volgende informatie vermeld worden: Examennummer Volgnummer bladzijde Het betreffende onderdeel (in verband met de gesplitste correcties)
−
Elk nieuw onderdeel op een nieuw vel examenpapier beginnen
−
Aan het eind van het examen de uitwerkingen per onderdeel van elkaar gescheiden, wit en geel gesplitst in het gele mapje op tafel laten liggen. De roze kopie mag u houden.
Bij dit examen mag u gebruik maken van een rekenmachine.
Deze informatie is van belang voor een juiste en snelle correctie.
N.B.
Houdt u er rekening mee dat niet de omvang van de beantwoording, maar de kwaliteit wordt beoordeeld.
17 december 2013
Pagina 1 van 5
Examen Professional Controller 2 vak AC2
Onderdeel Management Accounting (totaal 50 punten) Barend Bakker is directeur en enig aandeelhouder van Supergames bv. De bv ontplooit de volgende activiteiten. -
-
-
-
Vanuit een winkel in Amsterdam worden computerspellen verkocht. Voor een aantal van deze artikelen, heeft de bv het alleenverkooprecht voor Nederland. In de winkel staan drie verkoopmedewerkers, waarvan één als bedrijfsleider is aangesteld. De bedrijfsleider houdt zich ook bezig met de inkoop. Supergames bv geeft tweemaandelijks een tijdschrift uit met wetenswaardigheden over de computerspellen. Het tijdschrift heeft een oplage van 20.000 exemplaren die voor 95% via abonnementen en voor 5% via losse verkoop in de winkel worden afgezet. De abonnementsprijs bedraagt € 40,- per jaar. In de losse verkoop kost het tijdschrift € 7,50. In het tijdschrift zijn ook advertenties opgenomen. Momenteel leveren de advertenties € 180.000,- per jaar op. De tijdschriften worden extern gedrukt voor € 2,- per nummer. Deze prijs is voor de komende drie jaar contractueel vastgelegd. Behalve het vaste salaris van een advertentieverkoper, twee redacteuren en een gering bedrag aan reis- en verblijfkosten zijn verder geen kosten aan het tijdschrift verbonden. In 2013 bedragen de kosten in totaal € 145.000,-. Twee keer per jaar (één dag in juni en één dag in december) organiseert Supergames bv een wedstrijddag. Om voldoende spelers te krijgen wordt regelmatig geadverteerd in een groot landelijk ochtendblad. Ook worden er oude voorraden van de winkel verkocht. Barend Bakker regelt de speldagen zelf. Supergames bv heeft een eigen webwinkel waarop computerspellen via internet te koop worden aangeboden. De webwinkel is in 2011 gestart. De initiële kosten (tevens uitgaven) bedragen € 150.000,-. De initiële kosten zijn geactiveerd en jaarlijks wordt er 20% op afgeschreven. In 2011 is de omzet via de webwinkel € 40.000,- in 2012 € 55.000,- en in 2013 € 75.000,-. De brutomarge op de artikelen is 50% van de inkoopprijs. De overige bedrijfskosten van de webwinkel bedragen € 20.000,- per jaar.
Barend Bakker streeft naar maximale winst. Van elk bedrijfsonderdeel wordt per kwartaal een winst-en-verliesrekening opgemaakt. Barend Bakker besluit zich vanaf 1 januari 2014 alleen nog bezig te houden met de uitbouw van de webwinkel, de speldagen en het algemeen beheer en personeelsbeleid voor alle bedrijfsonderdelen. Daarom wil hij de winkel en het tijdschrift vanaf 1 januari 2014 gaan aansturen als zelfstandige verantwoordelijkheidscentra. Barend Bakker twijfelt daarbij tussen aansturing als winstcentrum, opbrengstencentrum of kostencentrum. De bedrijfsleider in de winkel en de advertentieverkoper bij het tijdschrift zullen de leiding krijgen. Vraag 1 (10 punten) Geef gemotiveerd aan op welke manier de volgende bedrijfsonderdelen het best kunnen worden aangestuurd: a. de winkel b. het tijdschrift
De financieel adviseur signaleert dat er na verzelfstandiging van de winkel en het tijdschrift een transferprice (= interne verrekenprijs) probleem ontstaat. Vraag 2 (4 punten) Geef gemotiveerd aan waar een transferpriceprobleem ontstaat indien de winkel wordt verzelfstandigd.
17 december 2013
Pagina 2 van 5
Examen Professional Controller 2 vak AC2
Vraag 3 (4 punten) Geef gemotiveerd aan op welke manier de transferprice het best kan worden vastgesteld indien de winkel wordt verzelfstandigd. Barend Bakker vraagt zich ook af hoe bij de bedrijfsonderdelen de Planning en Control cyclus moet opzetten kan en hoe hij de prestaties van de bedrijfsonderdelen moet beoordelen. Vraag 4 (5 punten) Geef gemotiveerd aan welke drie belangrijke fasen kunnen worden onderscheiden in de Planning en Control cyclus bij het tijdschrift. Vraag 5 (4 punten) Geef gemotiveerd aan welke twee prestatiemaatstaven Barend Bakker het best kan gebruiken om de prestatie van het bedrijfsonderdeel dat zich bezig houdt met de verkoop van tijdschriften te beoordelen. Barend Bakker wil de kosten van de webwinkel voor een deel doorbelasten aan de drie andere bedrijfsonderdelen, omdat die gebruik maken van de webwinkel. Zo worden er artikelen uit de winkel op aangeboden, wordt het tijdschrift onder de aandacht gebracht en worden de aankondigingen voor de speldagen op de website gezet. Barend Bakker overweegt de kosten door te belasten op basis van de omzet van de bedrijfsonderdelen. Vraag 6 (4 punten) Geef twee nadelen van het doorbelasten van de kosten van de website op basis van de omzet aan de andere bedrijfsonderdelen. Vraag 7 (3 punten) Geef een voordeel van het doorbelasten van de kosten van de website op basis van de omzet aan de bedrijfsonderdelen. De financieel adviseur vertelt Barend Bakker dat het doorbelasten van kosten aan bedrijfsonderdelen tegenwoordig meestal activity-based geschiedt. Barend Bakker zegt dat hij dat begrip niet kent. Vraag 8 (3 punten) Geef een korte beschrijving van het begrip activity based doorbelasten. Vraag 9 (3 punten) Geef aan hoe de kosten van de webwinkel activity based kunnen worden doorbelast aan de andere bedrijfsonderdelen. Op voorstel van de financieel adviseur beoordeelt Barend Bakker de prestatie van de webwinkel op basis van de rentabiliteit van het totaal vermogen en de omloopsnelheid van het totaal vermogen. Behalve de initiële kosten is in de webwinkel gemiddeld € 50.000,geïnvesteerd in voorraden. Vraag 10 (10 punten) Bereken voor de webwinkel: a. de rentabiliteit van het totaal vermogen over 2013. b. de omloopsnelheid van het totale vermogen in 2013.
17 december 2013
Pagina 3 van 5
Examen Professional Controller 2 vak AC2
Onderdeel Financial Accounting (totaal 50 punten) Voerendaal nv handelt in grondstoffen voor veevoeder. De grondstoffen worden ingekocht in Polen, vervoerd naar Rotterdam en daar opgeslagen. Vanuit Rotterdam worden de grondstoffen verkocht aan enkele grote industriële afnemers. De vennootschappelijke jaarrekening wordt opgesteld op basis van actuele waarde. De controller begint in december 2013 met het opstellen van de vennootschappelijke jaarrekening over het jaar 2013. De voorlopige vennootschappelijke jaarrekening over 2013 ziet er als volgt uit: (alle bedragen × €1.000,-) Voorlopige balans Voerendaal nv per 31 december 2013 Goodwill 20 Aandelenkapitaal Gebouwen 490 Winstreserve Deelneming 150 Herwaarderingsreserve Voorraden 1.500 6% Hypothecaire lening Debiteuren 625 Bank Liquide middelen 465 Crediteuren 3.250 Winst-en-verliesrekening Voerendaal nv 2013 Inkoopwaarde netto-omzet 4.000 Netto-omzet Afschrijving vaste activa 35 Resultaat deelneming Overige bedrijfskosten 825 Belasting 35 Resultaat na belasting 135 5.030
500 850 400 250 800 450 3.250
5.000 30
5.030
De deelneming betreft een belang van 60% in Storage Agricultural nv. Storage Agricultural nv houdt zich bezig met de opslag van de grondstoffen in Rotterdam. Het belang is op 2 januari 2013 verkregen door een contante betaling per bank. De betaalde goodwill wordt in vijf jaar lineair afgeschreven. De deelneming wordt gewaardeerd op nettovermogenswaarde. De te betalen belasting per 31 december 2013 is opgenomen onder crediteuren. De voorlopige jaarrekening over 2013 van Storage Agricultural nv op basis van actuele waarde ziet er als volgt uit. (alle bedragen × €1.000,-): Voorlopige balans Storage Agricultural nv per 31 december 2013 Gebouwen 40 Aandelenkapitaal 75 Installaties 335 Winstreserve 125 Debiteuren 30 Herwaarderingsreserve 50 Liquide middelen 20 Bank 155 Crediteuren 20 425 425 Voorlopige winst-en-verliesrekening Storage Agricultural nv 2013 Afschrijving vaste activa 90 Netto-omzet 510 Overige bedrijfskosten 355 Belasting 15 Resultaat na belasting 50 510 510
17 december 2013
Pagina 4 van 5
Examen Professional Controller 2 vak AC2
Storage Agricultural nv verhuurt haar installaties uitsluitend aan Voerendaal nv. Op 31 december 2013 heeft Storage Agricultural naar verwachting nog een vordering op Voerendaal nv van € 30.000,-. Deze vordering is op de balans van Storage Agricultural nv opgenomen als Debiteuren. Zowel bij Voerendaal nv als bij Storage Agricultural nv wordt de winst volledig gereserveerd. De nettovermogenswaarde van Storage Agricultural is in 2013 uitsluitend veranderd door de winstreservering. Vraag 2.1 (4 punten) Bereken de prijs die Voerendaal nv op 1 januari 2013 voor de deelneming in Storage Agricultural nv heeft betaald. Vraag 2.2 (6 punten) Geef twee redenen voor het feit dat Voerendaal nv een geconsolideerde jaarrekening dient op te stellen. Vraag 2.3 (12 punten) Stel de voorlopige geconsolideerde balans op van Voerendaal nv en Storage Agricultural nv per 31 december 2013. Vraag 2.4 (8 punten) Stel de voorlopige geconsolideerde winst-en-verliesrekening van Voerendaal nv en Storage Agricultural nv op over 2013. De voorraad op 31 december 2013 bij Voerendaal nv is 1.500.000 kilogram. De marktprijs is € 1,- per kilogram. De historische uitgaafprijs tevens fiscale waarde van de voorraad grondstoffen is € 0,85 per kilogram. De fiscale boekwaarde van de gebouwen op 31 december 2013 is € 350.000,-. De gebouwen worden in de resterende economische gebruiksduur van veertien jaar zowel vennootschappelijk als fiscaal afgeschreven tot een restwaarde van nihil. Het tarief voor de vennootschapsbelasting bij Voerendaal nv is 25%. De concerncontroller heeft de herwaarderingsreserve op de voorlopige balans van Voerendaal nv per 31 december 2013 als sluitpost opgenomen. Voor de definitieve balans dienen de ongerealiseerde herwaardering en de voorziening voor latente belastingverplichtingen afzonderlijk te worden opgenomen. Vraag 2.5 (6 punten) Bereken de ongerealiseerde herwaardering per 31 december 2013. Vraag 2.6 (4 punten) Bereken de voorziening voor latente belastingverplichtingen per 31 december 2013. Vraag 2.7 (4 punten) Bereken welk bedrag aan ongerealiseerde herwaardering op de gebouwen in 2014 zal worden gerealiseerd. Waardeveranderingen op de gebouwen worden in 2014 niet verwacht. Vraag 2.8 (3 punten) Waarom dient de ongerealiseerde herwaardering apart in de vennootschappelijke jaarrekening te worden opgenomen? De marktwaarde van de deelneming in Storage Agricultural wordt door de concerncontroller op 31 december 2013 geschat op € 180.000,-. Vraag 2.9 (3 punten) Hoe dient de deelneming op 31 december 2013 te worden gewaardeerd volgens IFRS?
17 december 2013
Pagina 5 van 5
