eDUP 2014
Evaluatie Duurzaamheidsuitvoeringsplan 2014 Gemeente Zuidhorn
Inhoudsopgave Inleiding 1 Lokale economie
2 3
2 Duurzaamheid onder inwoners 2.1 Huurwoningen 2.2 Koopwoningen 2.3 Voorzieningen
3 3 3 4
3 Ruimtelijke ontwikkelingen
6
4 Duurzame gemeentelijke organisatie 4.1 Wegenonderhoud en civiele werken 4.2 Maatschappelijk vastgoed 4.3 Duurzaam inkopen 4.4 Afval 4.5 Bodem 4.6 Water 4.7 Geluid 4.8 Licht 4.9 Vergunningen, toezicht en handhaving 4.10 Groene Energie 4.11 Communicatie
6 6 6 7 7 8 9 9 10 10 10 11
5 Financiën
11
Bijlage 1 verklaring afkortingen Bijlage 2 Afvalstromen in gemeente Zuidhorn Bijlage 3 Jaarverslag ODG 2014
12 13 16
1
Inleiding Voor u ligt de evaluatie van de Duurzaamheidsuitvoeringsplan 2014 (eDUP 2014). Dit document is opgezet aan de hand van de systematiek van het Duurzaamheidsbeleid 2014. Aan de hand van de structuur van dit document leggen wij rekenschap af over bereikte resultaten in het jaar 2014. In dit document geven we enkel de actiepunten weer en de daarbij behorende resultaten die afgelopen jaar zijn geboekt. U vindt scheef gedrukt de vooraf geformuleerde actiepunten steeds terug. Voor verdere uitleg over het betreffende onderdeel verwijzen wij naar het oorspronkelijke DUP2014. Uitkomsten van dit document bieden een goed vertrekpunt voor het DUP 2015 (opgezet aan de hand van het Duurzaamheidsbeleid 2015-2018). Een aantal acties die nog tot onvoldoende resultaat hebben geleid (bv. energiemonitoring vastgoed, broeikasgassen agrarische sector, duurzaamheidslening particulieren), nemen we mee naar het DUP 2015.
2
1. Lokale economie Ondernemers en energiebesparende maatregelen We willen ondernemers met elkaar in gesprek brengen. Doel daarvan is een beeld te krijgen van wat zij doen op het gebied van duurzaamheid, wat hun ervaringen zijn, zodat we de ontwikkeling van duurzaamheid een extra stimulans kunnen geven. Resultaat 2014: Door gemeente Zuidhorn is een bijeenkomst met presentatie verzorgd aan de ondernemersvereniging met praktische voorbeelden van duurzaam ondernemen en energiebesparing. Dit was een eerste stap, maar de bijeenkomst heeft in onze optiek niet het effect gehad dat bedrijven ook echt aan de slag gaan met duurzame maatregelen. Hier ligt dus nog ruimte voor verbetering in 2015. CO2-reductie in de agrarische sector In 2014 gaan we in gesprek met agrarische verenigingen om te onderzoeken waar agrariërs behoefte aan hebben om samen met de gemeente aan te werken op het gebied van duurzaamheid en reductie van broeikasgassen (…) We gaan LTO Noord vragen om ons te informeren over hun aanpak en ambities waar het gaat om reductie van broeikasgassen in de agrarische sector (…) Hierbij is het van belang om goede voorbeelden in de gemeente te laten zien. Resultaat 2014: Deze actie is nog niet in gang gezet. We pakken dit op in 2015. Vergunningen ondernemers Indien een ondernemer een vergunning aanvraagt waarbij milieuaspecten een rol spelen, volgt er een gesprek waarin we aandacht besteden aan energiebesparing en overige verduurzaming door de ondernemer. Dit wordt uitgevoerd door de ODG. Resultaat 2014: Deze actie is gestart maar nog niet voltooid. Inmiddels zijn er voor 2015 nieuwe afspraken gemaakt met de Omgevingsdienst Groningen. Daarbij wordt de wettelijke eis om over te gaan tot handhaving op energiebesparende maatregelen, overgenomen. 2. Duurzaamheid onder inwoners 2.1 Huurwoningen In 2014 werd de nieuwe woonvisie voorbereid. Na vaststelling hiervan, zullen in 2015 nieuwe energieprestatieafspraken worden gemaakt met Wold & Waard. Resultaat 2014: In de Woonvisie is een duidelijke passage opgenomen over de verduurzaming van huurwoningen. In 2015 is dit ons uitgangspunt bij de gesprekken die we met Wold en Waard voeren. Over de energetische kwaliteit van hun woningbestand en de nieuwe prestatieafspraken. 2.2 Koopwoningen Slim Wonen Westerkwartier In 2014 zetten we Slim Wonen Westerkwartier voort. We verstrekken informatie aan onze inwoners door middel van de website en folders. Om onze inwoners een goed voorbeeld te geven van welke energiebesparende maatregelen mogelijk zijn, organiseren we een ‘open huis’ in de modelwoning van de familie Beens. Tijdens dit ‘open huis’ is er gelegenheid voor onze ondernemers om zich te presenteren en aan onze inwoners te laten zien welke energiebesparende maatregelen zij aanbieden.
3
Resultaat 2014: In 2014 is de demowoning van de familie Beens opgeleverd. In samenwerking met het lokale consortium van bedrijven is een viertal informatiebijeenkomsten georganiseerd (Zuidhorn, Aduard, Grijpskerk en Oldhove). Daarbij hebben ambassadeur Ingrid Beens en ook andere woningeigenaren verteld over hun ervaringen. De opkomst was wisselend (variërend van ca. 10 tot 30 bezoekers. Tussenstand: het consortium heeft in 2014 twee woningen verduurzaamd en heeft met twintig andere woningeigenaren vervolggesprekken gevoerd. Daarvan is de helft nog bezig met maatregelen onderzoeken en uitvoeren. Het precieze aantal woningeigenaren (buiten het consortium) in de gemeente dat dit jaar met duurzame maatregelen in de woning aan de slag is gegaan, valt lastig te schatten. Buurkracht Buurkracht is een initiatief van Enexis Holding N.V. en richt zich op collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen. In 2014 gaan we inwoners werven die initiatiefnemer willen zijn in hun buurt. Dit doen we in samenwerking met Buurkracht. Indien we een enthousiaste buurt vinden, zullen deze buurtbewoners het hele proces van Buurkracht doorlopen. De doorlooptijd van de vijf stappen verschilt per wijk, het kan in een paar maanden tot ongeveer een half jaar. Resultaat 2014: Buurkracht is in eerste instantie in Westerkwartierverband opgepakt. Om verschillende redenen is dit niet van de grond gekomen. Enexis bleek weinig open te staan voor samenwerking met lokale bedrijven, terwijl de vier gemeenten hier juist de voorkeur aan wensen te geven. Wij nemen hierin als gemeente geen initiatief meer. Duurzaamheidslening provincie Groningen Via de website van de gemeente Zuidhorn en via de website en de nieuwsbrief van Slim Wonen Westerkwartier informeren wij onze inwoners over de mogelijkheden van de duurzaamheidslening van de provincie Groningen. Resultaat 2014: Één inwoner van gemeente Zuidhorn heeft gebruik gemaakt van de provinciale duurzaamheidslening en 22 woningeigenaren van de verlengde Groninger Energiepremie (totaalbedrag van €11.000). Deze aantallen zijn laag en dit valt grotendeels te verklaren doordat de provinciale leenmogelijkheid en de Groninger Energiepremie (opgezet met Europees geld) zeer kort beschikbaar waren. Tegen de tijd dat de leenmogelijkheid bekend was bij het bredere publiek, was deze niet meer beschikbaar (duurzaamheidslening) of was het budget op (energiepremie). De provinciale regelingen van 2014 hebben geresulteerd in weinig profijt voor de inwoners van gemeente Zuidhorn. We willen de mogelijkheden voor opzetten van een lokale duurzaamheidslening gaan onderzoeken. 2.3 Voorzieningen Lespakket duurzame energie Samen met de Stichting voor Natuur-, Duurzaamheids- en Cultuureducatie (NDCE) en basisscholen in de gemeente wilden we een lespakket ontwikkelen over duurzame energie. Indien mogelijk doen we dit samen met de drie andere Westerkwartier gemeenten. Resultaat 2014: Deze actie is niet voltooid. We vragen ons af of dit nodig is. Andere partijen hebben al diverse lespakketten op dit gebied ontwikkeld. Scholen hebben aangegeven dat de thematische benadering van het NDCE zeer gewaardeerd wordt. We gaan daarom ook door met de thematische aanpak. Voor dit jaar staat er een bijenproject op het programma. Ook voert NDCE jaarlijks (gestart in 2014) een zwerfafvalproject uit op scholen. Welzijnsverenigingen Wanneer we het subsidiebeleid gaan herijken gaan we inventariseren hoe de subsidieverlening voor huisvesting van een welzijnsvereniging momenteel is georganiseerd. Hierna gaan we onderzoeken welke mogelijkheden we hebben om een energieprestatie te koppelen aan de subsidieverlening. Ook wat betreft de (ver)bouw van een
4
gebouw van een welzijnsvereniging, sportvereniging of school zullen we moeten onderzoeken welke mogelijkheden wij als gemeente hebben om een duurzaamheidslag aan te kaarten. Resultaat 2014: De herijking van het subsidiebeleid heeft nog niet plaatsgevonden. Naast subsidie instrumentarium zijn ook andere manieren denkbaar voor welzijnsverenigingen om met duurzaamheid en energiebesparing aan de slag te gaan. De gemeente wil in 2015 het pakket Milieubarometer ter beschikking stellen, ook voor welzijnsverenigingen. Sportvereniging TC West End in Grijpskerk heeft zich aangesloten bij het project Duurzame Sportverenigingen (opgezet door Sportstroom, Heijmans en W2N). Hierin krijgen deelnemende sportverenigingen onder meer een energiescan aangeboden en op basis daarvan een rapport met energiebesparende maatregelen. Resultaten worden verwacht in 2015. Speeltuinen en ontmoetingsplaatsen Bij het ontwikkelen en inrichten van speeltuinen en ontmoetingsplaatsen betrekken wij dorpsbelangen en omwonende betrokkenen. Wanneer inwoners met initiatieven komen op dit gebied, gaan wij als gemeente onderzoeken waar wij ondersteuning kunnen bieden. Resultaat 2014: Hieronder staan de concrete resultaten van 2014 beschreven. Gerenoveerde speelplaatsen; Speelplaats Vlet te Zuidhorn, buurtinitiatief, uitvoering gemeente Zuidhorn Speelplaats Vijverweg te Aduard, is samenwerking met buurtbewoners, uitvoering gemeente Zuidhorn Speelplaats Pieterzijl op initiatief van buurtbewoners, uitvoering waar mogelijk door inwoners, raad en daad door gemeente Zuidhorn Speelplaats te Kommerzijl, van twee verschillende speelplaatsen naar één speelplaats, buurtinitiatief, uitvoering door dorpsbewoners zelf, raad en daad door gemeente Zuidhorn Geplande speelplaatsen; Speelplaats marktterrein te Oldehove, initiatief Dorpsbelangen, uitvoering gemeente Zuidhorn Speelplaats Thorbeckestraat te Zuidhorn, initiatief buurtbewoners uitvoering gemeente Zuidhorn Reeds aangemelde speelplaatsen voor 2015 en/of later; Speelplaats Sportveld te Noordhorn, initiatief Dorpsbelangen, uitvoering dorpsbewoners en gemeente
5
3. Ruimtelijke ontwikkelingen Stedebouwkundig plan nieuwbouwlocatie In 2014 gaat duurzaamheid een ingebed onderwerp worden bij het bespreken van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Resultaat 2014: Bij ruimtelijke ontwikkelingen is, waar mogelijk, actief aandacht besteed aan duurzame criteria (materiaalgebruik, energie, hemelwater, groenstructuren, gebiedsklimaat). Overigens bleken de criteria, zoals geformuleerd in het Duurzaamheidsbeleid 2014, onvoldoende houvast te bieden: veel punten bleken niet van toepassing of boden te weinig aanknopingspunten voor het bepalen van een ambitieniveau (in een voorstadium) met initiatiefnemers. Het Duurzaamheidsbeleid 2015-2018 steekt dit anders in en meldt hierover het volgende: “het maken van daadwerkelijk duurzame keuzes vraagt altijd om maatwerk binnen de specifieke context van een bedrijfsvoering, een gebouw of een gebiedsontwikkeling. Voor deze aspecten werken we dit de komende jaren uit op basis van de beleidsdoelen”. Samenwerking projectontwikkelaars Indien er projecten worden uitgevoerd in samenwerking met een ontwikkelaar, worden benoemde punten (investeren in schil van gebouwen en communicatie over duurzaamheidsaspecten) besproken in gesprek met de projectontwikkelaar. Resultaat 2014: Bij de ontwikkeling van Het Noorderlicht en enkele kleinere ontwikkellocaties zijn gesprekken gevoerd over het creëren van duurzame meerwaarde. Hoewel het niet mogelijk is om ontwikkelaars (wettelijk) te verplichten om onder een lagere EPC-waarde te bouwen, werpt een pro-actieve houding van gemeente Zuidhorn zijn vruchten af. In de Oostergast heeft Plegt-Vos in september een aantal EPC-0-woningen opgeleverd. Het college heeft aanvullende wensen op dit gebied. Voor de Oostergast fase 2 worden in 2015 samen met ontwikkelaars mogelijkheden voor zeer energiezuinige nieuwbouw verkend. Hiervoor worden gelden van de subsidieregeling Excellente Gebieden benut.
4. Duurzame gemeentelijke organisatie 4.1 Wegenonderhoud en civiele werken Verduurzamen van het wegennet in gemeente Zuidhorn. Resultaat 2014: In 2014 is een nieuwe wegenvisie opgesteld, daar is veel energie ingestopt. Bij behandeling van de wegenvisie is vastgelegd dat er een aanvullende nota wordt ontwikkeld over duurzaam aanleg en beheer van met name erftoegangswegen. van nieuwe, minder milieubelastende, beheermethoden en duurzame vervanging. Dit punten nemen we dus mee naar het DUP 2015. 4.2 Maatschappelijk vastgoed MJOP Het opstellen van een vernieuwd MJOP. Daarbij zijn een aantal randvoorwaarden in het verleden opgesteld (voldoende middelen en expertise, TCO-benadering, rekeningen met realistische terugverdientijden en stijgende energieprijzen) (…) Hierbinnen wordt in 2014 het MeerJarenOnderhoudsPlan (MJOP) voor het maatschappelijk vastgoed verduurzaamd. Resultaat 2014: Deze actie is nog niet voltooid. Het vernieuwde MJOP is op dit moment nog in ontwikkeling en wordt in 2015 aangeboden aan de raad. In het Duurzaamheidsbeleid 2015-2018 zijn wel de energiedoelen voor het vastgoed geformuleerd.
6
Groot onderhoud sportzaal Noordhorn In 2014 is het plan voor het groot onderhoud ontwikkeld aan de sportzaal in Noordhorn ontwikkeld en uitgevoerd. Resultaat 2014: De sporthal in Noordhorn is grondig gerenoveerd, om voldoende hoogwaardige sportfaciliteiten te kunnen bieden. Energiebesparingsopties zijn hierin meegenomen (nieuwe dak- en gevelbekleding, beglazing, LEDverlichting, zuinige douche-installaties, zuinige HR-ketel). 4.3 Duurzaam inkopen In 2014 onderzoeken hoe we gezamenlijk duurzaam gaan inkopen. PIANOo (Expertisecentrum Aanbesteden) heeft een lijst met criteria opgesteld voor duurzaam inkopen en wij willen voor 100% duurzaam inkopen volgens deze criteria. Resultaat 2014: Het vernieuwde inkoop- en aanbestedingsbeleid is dit jaar vastgesteld en wordt verder geïmplementeerd voor de Westerkwartiergemeenten. Het inkoopbureau meet jaarlijks het percentage duurzaamheid van de aanbestedingen waar zij bij betrokken is. In 2014 waren dit 11 aanbestedingen en die scoorden gezamenlijk een percentage van gemiddeld 90% van de gestelde duurzame criteria. Deze roepen soms wel dilemma’s of nieuwe vragen op en vragen om gerichte vervolgacties in 2015. 4.4 Afval Milieuzak Sinds 1 maart 2014 mogen lege sap-, zuivel- en drankpakken in de milieuzak en mee worden gegeven aan de milieuboer. Dit is beter voor het milieu, de portemonnee van onze inwoners en de machines die het afval verwerken. Resultaat 2014: In het najaar is een stimuleringscampagne voor de milieuzak gevoerd. In 2014 is 30% meer materiaal (in kg) in de milieuzak aangeleverd dan in 2013. In figuur 4 van bijlage 2 is een overzicht van afvalstromen opgenomen. Afvalopruimactie Afgelopen jaren is het onderwerp bewustwording en scholing vaak besproken als het gaat om (zwerf)afval. Veelal bleef het bij bespreken van het onderwerp. Dit jaar worden de handen uit de mouwen gestoken. Resultaat 2014: Een grootscheepse afvalopruimactie is uitgevoerd in de Westerkwartiergemeenten, waarbij 3500 leerlingen zijn betrokken. De officiële start vond plaats in Grijpskerk, op basisschool De Borghstee. De volgende activiteiten werden in twee maanden tijd ondernomen: opruimactiviteiten, bewustwording (lespakketten, excursies naar afvalrecyclingbedrijven). Samen met het NDCE en scholen willen we ieder jaar een belangrijk thema uitlichten. Plastic afval vermarkten In 2014 vermarkt gemeente Zuidhorn haar plastic afval(contracten opnieuw afsluiten). Resultaat 2014: Deze actie wordt in 2015 in gang gezet. In samenspraak met andere Westerkwartiergemeentes hebben we de aanbesteding 1 jaar uitgesteld. Er is nog te veel onzeker op het gebied van regel- en wetgeving. Er zijn nu een aantal gemeentes die hebben aanbesteed. We vragen ze naar hun ervaringen om zo zelf tot een goede afweging te komen en in 2015 een goede, volwaardige aanbesteding te kunnen doen.
7
Groeninzameling Wij belichten opnieuw de wijze waarop groenafval wordt ingezameld en verwerkt. Resultaat 2014: Dit jaar is er gekozen om het bestaande contract te verlengen. In de praktijk verandert er niets voor onze inwoners. Hier is ook in de pers de nodige aandacht aan besteed. Omdat we een beter (lees lager) tarief hebben bedongen op een aantal afvalstromen belasten we de uitgavekant (het verwerken van de afvalstromen) minder. 4.5 Bodem Omgevingsdienst Groningen (ODG) De ODG voert voor gemeente Zuidhorn de VTH-(vergunningverlening, toezicht en handhaving) taken uit op het gebied van bodem. Resultaat 2014: 2014 was het eerste volle jaar waarin de ODG deze taak voor ons uitvoerde.Het jaarverslag van de ODG is als bijlage bijgevoegd. Bodembeleid In 2013 heeft gemeente Zuidhorn vastgehouden aan het zelf uitvoeren van bodembeleidstaken. In 2014 belichten we deze taken opnieuw en maken we een keuze voor de lange termijn. Resultaat 2014: In 2014 heeft college besloten om voor 0,5 fte een adviseur bodem- en geluidzaken aan te trekken in 2015 voor bodemgerelateerde vragen, al dan niet aardbeving gerelateerd. 4.6 Water Waterbesparing We gaan als gemeente onze inwoners informeren over het belang van waterbesparing en de mogelijkheden om hier zelf aan bij te dragen. Resultaat 2014: Hierop is door gemeente Zuidhorn in 2014 geen extra inzet gepleegd. Bij duurzame acties gericht op energiebesparing zoeken we ook de koppeling met waterbesparing en de mogelijkheid om hier zelf aan bij te dragen. Gescheiden rioolstelsel In 2014 is de riolering op onderstaande plaatsen onder handen genomen: aanleg van een gescheiden rioolstelsel ter hoogte van Jellemaweg te Zuidhorn (in combinatie met wegrenovatie); aanleg van een gescheiden rioolstelsel ter hoogte van Heirweg te Visvliet (in combinatie met wegrenovatie. Resultaat 2014: De aanleg van gescheiden rioolstelsels op bovenstaande locaties is voltooid. Gescheiden rioolstelsels zorgen ervoor dat schoon regenwater niet naar rioolwaterzuiveringinstallaties hoeft. Dit draagt bij aan een efficiënter gebruik van de zuiveringsinstallaties.
8
Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (vGRP) Met het vGRP 2013-2017 dragen wij zorg voor een viertal punten, ook in 2014 waren deze punten van kracht: we voldoen aan de eis van de Wet Milieubeheer met een vastgesteld vGRP; we geven aan hoe we invulling geven aan de zorgplichten met betrekking tot afval- regen- en grondwater; we geven inzicht in uitvoeringsmaatregelen en de kosten die daarmee gemoeid zijn; we geven aan hoe de kosten, om invulling te geven aan zorgplichten, gedekt worden en wat dit betekent voor het rioolrecht. Resultaat 2014: In 2014 voerden we het verbreed Gemeentelijk RioleringPlan uit. In dat verband zijn genoemde acties gerealiseerd. Riolering & duurzaam aanschaffen Wij hebben in 2014 aandacht besteed aan de volgende duurzaamheidsaspecten bij rioleringwerkzaamheden: gerecycled PVC, groene stroom, ‘relinen’ van riolering, afkoppelen regenwater. Resultaat 2014: De bovenstaande maatregelen hebben we uitgevoerd bij te nemen werken. Effecten op het milieu zijn echter niet consequent gemonitord. Delen van de riolering in Grijpskerk, Oldehove, Noordhorn en Visvliet zijn gerelined. Relinen heeft geresulteerd in minder graafwerk en minder bovengrondse overlast. Bufferen van hemelwater Wij onderzoeken in 2014 mogelijkheden binnen gemeente Zuidhorn om hemelwater zo lang mogelijk vast te houden, of beter gezegd te bufferen. Resultaat 2014: Het is nu bekend waar de mogelijkheden om in de toekomst extra hemelwater te bufferen: voornamelijk in nieuwe woonwijken komen meer grote waterpartijen. Deze kunnen eveneens bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit. Samenwerking op gebied van water Als het gaat over wateropgaven (waterkwaliteit en waterkwantiteit) is samenwerken essentieel: water stopt immers niet bij de gemeentegrens. Gemeente Zuidhorn gaat meer samenwerken met omliggende gemeenten en het waterschap Noorderzijlvest. Resultaat 2014: Het Waterakkoord is in 2014 door het college getekend. Hierin werken de gemeenten in Groningen en NoordDrenthe, waterschappen en waterbedrijven meer samenwe in de waterketen. Het Westerkwartier vormt hierin één van de zeven clusters. Elk cluster heeft zijn eigen coördinator. Deze coördinator ziet er op toe dat de doelen uit het afvalwaterakkoord ook worden behaald. Gemeente Zuidhorn levert de cluster coördinator voor het Westerkwartier. Vanaf 2015 worden de resultaten op basis van de doelen (waaronder duurzaamheid) verwacht. 4.7 Geluid LFG Op het gebied van laagfrequent geluid vervullen wij de rol van ‘focal point’. Resultaat 2014: Wij vervulden in 2014 de rol van ‘focal point’. De burgemeester van gemeente Zuidhorn heeft periodiek contact onderhouden met de Commissaris van de Koning van provincie Groningen omtrent dit onderwerp.
9
Samenwerking op gebied van geluid De ODG wordt benaderd voor het uitvoeren van geluidmetingen en controles. Resultaat 2014: Voor een aantal geluidmetingen zijn medewerkers van ODG ingezet. Ondersteund met meetgegevens is overtreders gevraagd het geluidsniveau te reduceren. Specificaties staan vermeld in het jaarverslag van de ODG.
4.8 Licht Openbare verlichting Bij elke vervanging van de openbare verlichting maken we de keuze voor energiezuinige en effectieve verlichting met minimale lichthinder dan wel lichtvervuiling. Resultaat 2014: Bovenstaande zin is (nu) het standaardbeleid bij Openbare Verlichting. In 2014 voerden we een pilot in de kern Visvliet waarbij het gemiddelde verlichtingsniveau met 50% werd gereduceerd. In het Duurzaamheidsbeleid 2015-2018 zijn doelen opgenomen omtrent de reductie van energieverbruik van openbare straatverlichting. Tijdens het evenement Nacht van de Nacht is ook aandacht besteed aan straatverlichting. Tijdens een wandeling konden bezoekers het verschil in verlichtingsniveau ervaren. Lichthinder flora en fauna Gemeente Zuidhorn is overigens één van de meest donkere gemeentes in Nederland. Op plekken, waar lichthinder een rol speelt, willen we in 2014 hinder voor flora en fauna beperken. Resultaat 2014: Ook dit jaar is er weer aandacht besteed aan de gevolgen van lichthinder met een evenement in en om het gemeentehuis. 4.9 Vergunningen, toezicht en handhaving Reguliere milieucontroles Wij zien er op toe dat bedrijven, instellingen en particulieren zich houden aan milieuregels. De ODG neemt in 2014 deze taken van ons over. Resultaat 2014: Het jaar 2014 is het eerste volledige kalenderjaar dat de ODG alle uitvoerende milieutaken voor ons behandelt. De ODG voert veel taken voor ons uit (zie o.a. 4.5). Voor een gedetailleerd jaaroverzicht verwijzen wij naar het jaarverslag 2014 van de ODG. 4.10 Groene energie Energieopwekking gemeentelijke gebouwen In 2014 gaan we onderzoeken op welke gemeentelijke gebouwen zonnepanelen mogelijk zijn. Ook worden in 2014 onze ambities opgesteld ten aanzien van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen. De eerste panelen worden in 2014 geplaatst op het Cultureel Centrum Zuidhorn, hierna volgt onderzoek naar panelen op het gemeentehuis. Resultaat 2014: Een inventarisatie is gemaakt van het dakpotentieel van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen. Voor een drietal gebouwen (CCZ, Brede School en gemeentehuis) met een grootverbruikersaansluiting is in eind 2014
10
subsidie aangevraagd en toegekend. Op het CCZ liggen inmiddels pv-panelen. In 2015 worden de zonnepanelen op het gemeentehuis en de Brede School gerealiseerd. De CO2-reductie is steeds gering, omdat er reeds groene stroom wordt ingekocht. Zelf duurzaam opwekken is toch weer een stap verder. Groen gas gemeentelijke gebouwen In 2014 gaan we onderzoek doen naar de haalbaarheid van de inkoop van ‘groen gas’ voor alle gemeentelijke gebouwen. Resultaat 2014: Dit is onderzocht en geïmplementeerd. Een directe aanleiding voor het inkopen van ‘groen gas’ was de aanschaf van groen gasauto’s begin 2014. Met de inkoop van groen gas (voor wagenpark en gebouwen) verwachten wij dat de CO2-emissies van onze eigen organisatie in flink verminderen. De verwachte CO2reductie voor 2014 in de Milieubarometer (locatie: gemeentehuis) is, uitgaand van ingevuld gasverbruik en twee groengasauto’s, alleen al 48 ton ten opzichte van basisjaar 2013 (17,5% reductie). 4.11 Communicatie Communicatieplan duurzaamheid Opstellen van een communicatieplan over duurzaamheid: wat wij als gemeente zelf doen, over mooie projecten van inwoners en ondernemers en over regionale en landelijke ontwikkelingen. Resultaat 2014: Er is geen communicatieplan opgesteld. Wel is actief gecommuniceerd over concrete onderdelen van het duurzaamheidsbeleid. Wij hebben in plaats daarvan in het Duurzaamheidsbeleid 2015-2018 een aantal uitgangspunten opgenomen over de wijze waarop we communicatieacties verder vormgeven. Deze punten werken we uit in concrete acties in de DUP’s, te beginnen bij het DUP 2015.
5. Financiën In 2014 zijn voornamelijk projecten uitgevoerd die zijn meegenomen in het reguliere werk en er zijn projecten voorbereid die we in 2015 gaan uitvoeren. Voor de uitvoering van deze projecten zullen we extra middelen vragen. Resultaat 2014: Er is het afgelopen jaar veel tijd geïnvesteerd in het ontwikkelen van nieuw beleid. 2014 vormde in meerdere opzichten een overgangsjaar tussen oud en nieuw beleid. Ondanks dat zijn er veel resultaten geboekt. Tegelijkertijd zijn sommige incidentele gelden nog niet besteed (bv. laatste restant SLOK-middelen). Daarnaast zijn er ook meerjarige incidentele gelden toegekend (Slim Wonen Westerkwartier). Voor deze gelden wordt verzocht te besluiten tot overheveling naar 2015. Een overzicht is van beschikbare middelen voor het jaar 2015 is opgenomen in het DUP 2015.
11
Bijlage 1: Verklaring afkortingen DUP
Duurzaamheid UitvoeringsProgramma
e-DUP
Evaluatie van het Duurzaamheids UitvoeringsProgramma
e-MUP
Evaluatie van het Milieu UitvoeringsPlan
EPC
Energie Prestatie Coëfficiënt.
EPL
Energie Prestatie op Locatie.
LTO
Land- en Tuinbouw Organisatie
MJOP
Meerjaren Onderhoudsplan
MUP
Milieu UitvoeringsPlan
ODG
Omgevingsdienst Groningen
vGRP
verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan
12
Bijlage 2: Afvalstromen in gemeente Zuidhorn Figuur 1 : Gemeentelijk bedrijfsafval (gemeentelijke organisatie)
Figuur 1 Bovenstaand overzicht geeft een inzicht in onze bedrijfsafvalstromen. Bepaalde stromen zijn seizoensgebonden. Vergeleken met vorig jaar ziet u een forse afname van blad- en takkenafval. Dit heeft te maken met de herfststorm van 2013. Toen zijn er veel bomen gesneuveld. U ziet dit ook terug in de hoeveelheid chips. Chips zijn ‘gecupte’ houtsnippers die worden toegepast voor houtgestookte energieopwekking.
Figuur 2: Huishoudelijk afval
Figuur 2 Bovenstaand overzicht laat twee duidelijke pieken zien voor tuinafval (april en juni). Dit valt te verklaren uit het feit dat er in maart en mei geen meting is geweest. De gegevens van november en december zijn nog niet beschikbaar.
13
Figuur 3: Huishoudelijk afval (verschillen tussen 2013 en 2014)
Figuur 3 Bovenstaande grafiek toont dat er een reductie is in de totale hoeveelheid huishoudelijk afval (grijsen gft-afval). De gegevens van november en december 2014 zijn nog niet beschikbaar. Daarom ziet u een groter verschil in de jaartotalen. Wij schatten dat er een kleine vermindering van aantal kilo’s afval waarneembaar zal zijn.
Figuur 4: Inzameling overige afvalstromen (door HRM, van Gansewinkel en Virol)
Figuur 4 Bovenstaande grafiek toont de verhoudingen (in kilogrammen) tussen de verschillende recyclestromen.
14
Figuur 5: Elektronisch afval
Figuur 5: De figuur laat zien wat wij inleveren als gemeente aan elektronisch afval (ewaste)aanleveren ten opzichte van de wettelijke eis. In 2014 heeft de raad van gemeente Zuidhorn gevraagd hoe het zit met elektronisch afval in gemeente Zuidhorn. Elektronisch afval,
ook wel e-waste genoemd, is afval dat bestaat uit defecte of verouderde elektrische en elektronische toestellen. Ook onverkochte toestellen worden als elektronisch afval beschouwd. Bovenstaande grafiek geeft aan dat er goed wordt gerecycled, zeker als het gaat om recycling van elektrische apparaten. Inwoners hebben 66.880 kilo elektronisch afval ingeleverd bij het KGA-depot (klein gevaarlijk afval) te Noordhorn. Zowel kleine als grote elektronische aparaten komen steeds minder vaak binnen op het KGA-depot: sinds enkele maanden neemt HRM (Milieuboer) ook kleine huishoudelijke apparaten mee. Koelkasten en wasmachines worden steeds vaker door de leverancier afgevoerd. Daarom zien we een lichte afname in de hoeveelheid elektronisch afval.
15
Bijlage 3: Jaarverslag ODG 2014
16
