St@dium
e-zine van Stade Advies, Kwaliteit van samenleven
Nummer 4, april 2008
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Welkom bij het e-zine van Stade Advies .................................................................................... 2 Leefbaarheidsonderzoek Oud Ade............................................................................................. 3 De stad en de filosofie ................................................................................................................ 4 Over beleidsrijk aanbesteden in de publieke sector................................................................... 5 Aanpak zwerfjongeren................................................................................................................ 7 Bloemkoolwijken moeten regelmatig naar de tandarts .............................................................. 8 Freek de Jonge op Festival Bestuurskunde ............................................................................... 9 Jeugd betrekken bij beleid - participatie voor kleine(re) gemeenten........................................ 10 Kosten Baten Analyses in het sociale domein ......................................................................... 11 Vaardigheidstraining bij vermoeden van kindermishandeling .................................................. 12 Wonen, Zorg en Welzijn op de BouwRAI ................................................................................. 13 Waar staat je gemeente ........................................................................................................... 14 Bestrijden (jeugd)overlast en verloedering............................................................................... 15 Laat burgers bepalen wat groei, geluk en welvaart is .............................................................. 16 Samen kopen alleen wonen ..................................................................................................... 17 Innovatiemanagement .............................................................................................................. 19 Congres ‘Geen land mee te bezeilen?’ .................................................................................... 20 Haal de woningmarkt van het slot ............................................................................................ 21 Kinderen spelen ook in aandachtswijken ................................................................................. 22 Slotconferentie ' nieuwe'wijkaanpak: schijn bedriegt?! ............................................................ 23 RMO Werkprogramma 2008 .................................................................................................... 24 WMO: Aanpassing beter voor cliënt en werknemer................................................................. 25
Colofon St@dium is een uitgave van Stade Advies en verschijnt 11 keer per jaar. Redactie: de heer J. Floris en mevrouw A. van der Pol Redactie-adres : Stade Advies, Postbus 13124, 3507 LC Utrecht T: (030) 23 61 861, E:
[email protected] www.stade -ad vies.nl © 2004 Stade Advies – Alle rechten voorbehouden
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
1/25
Welkom bij het e-zine van Stade Advies Met dit e-zine brengen we u op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen en wetenswaardigheden in de maatschappelijke sector en van onze mogelijkheden om u hierin bij te staan. Niet alle artikelen en nieuwsflitsen zullen op u, uw organisatie of uw functie van toepassing zijn. Toch zijn wij er van overtuigd dat u zeker steeds een aantal wetenswaardigheden of trends aantreft die voor u interessant zijn. Kijkt u zelf! St@dium verschijnt aan het begin van iedere maand, behalve in augustus. Het volgende nummer kunt u op 1 mei 2008 verwachten. Natuurlijk stellen we het op prijs uw reactie te ontvangen. Heeft u ideeën, opmerkingen, suggesties of aanmerkingen? Mail deze naar de redactie. Dit kunt u doen via de knop ' Contact' . Het kan zijn dat u deze St@dium ontvangt zonder dat u zich hiervoor aangemeld heeft. Mocht u dit e-zine niet meer willen ontvangen, dan kunt u dit laten weten via de knop ' Aan- en afmelden' . Wilt u meer weten over onze diensten en producten, kijk dan ook op onze website www.stadeadvies.nl. Als u vragen heeft, dan kunt u vanzelfsprekend altijd contact met ons opnemen. Telefonisch zijn wij bereikbaar tijdens kantooruren op nummer (030) 23 61 861. U kunt ons ook een e-mail sturen via de knop ' Contact' , dan nemen wij zo snel mogelijk contact met u op. De redactie Anja van der Pol Sjaak Floris
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
2/25
Leefbaarheidsonderzoek Oud Ade In het afgelopen half jaar heeft Stade Advies een leefbaarheidsonderzoek uitgevoerd in het Zuid-Hollandse dorpje Oud Ade. De achterliggende vraag van de opdrachtgevers (de woningbouwvereniging en de gemeente) was: Hoe blijft Oud Ade leefbaar, ook in de toekomst? Het leefbaarheidsonderzoek is afgerond en de resultaten zijn vastgelegd in een visiedocument. De effecten zijn groot. Oud Ade maakt deel uit van gemeente Alkemade, dat verder bestaat uit de kernen: Kaag, Nieuwe Wetering, Oude Wetering, Rijpwetering en Roelofarendsveen. Met 795 inwoners is Oud Ade één van de kleinste kernen van de gemeente. Woningbouwvereniging en Gemeente Alkemade hadden weinig omkijken naar het dorp, want met de vele vrijwilligers die het dorp rijk is, leek het dorp redelijk zelfvoorzienend. Toch is het leefbaarheidsonderzoek ingezet om ervoor te zorgen dat het dorp ook in de toekomst zo leefbaar kan blijven als het nu is. Stade Advies voerde het leefbaarheidsonderzoek uit in nauwe samenwerking met de opdrachtgevers. De dorpsraad van Oud Ade leverde een zeer welkome en nuttige bijdrage. Het onderzoek besloeg vijf thema’s die voortkwamen uit gesprekken met sleutelfiguren in het dorp: leefbaarheid, wonen, sociale betrokkenheid, voorzieningen en recreatie. Het onderzoek bestond uit een enquête onder alle huishoudens, een foto-opdracht uitgevoerd door dorpsbewoners en vier huiskamerbijeenkomsten. In de visie ‘Leefbaarheid Oud Ade nu en in de toekomst’ zijn de uitkomsten van het onderzoek samengevat. Vervolgens hebben de opdrachtgevers en de dorpsraad hun actiepunten beschreven, bijvoorbeeld: het opknappen van een voetbalveldje, het opstellen van een woonvisie en het beter bezetten van het dorpshuis. Het onderzoek is goed ontvangen door alle betrokkenen en met name door de dorpsbewoners. Het onderzoek heeft niet alleen een visiedocument opgeleverd, maar ook daadwerkelijke acties, die al voor het afronden van het onderzoek zijn uitgevoerd. Daarnaast is een goede basis gelegd voor een degelijke samenwerking tussen de dorpsraad, de gemeente en woningbouwvereniging. Ook is iedereen in het dorp weer geïnspireerd geraakt bij te dragen aan de leefbaarheid van het dorp. Op de feestelijke uitreiking van de visie waren vele dorpsbewoners aanwezig en heeft zich zelfs een nieuwe vrijwilliger voor de dorpsraad aangemeld, iets dat al jaren niet meer was gebeurd! Wilt u in uw gemeente ook een leefbaarheidsonderzoek houden? Neemt u dan contact op met Stade Advies. Wij voeren opdrachten uit met veel aandacht voor lokale situaties en partijen. Zo krijgt u een praktisch document in handen om een gemeente of kern leefbaar te maken en te houden. Bovendien stimuleert u hiermee de initiatieven en samenwerking tussen partijen en bewoners. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Ingrid Horstik Telefoonnummer: (030) 23 61 805 E-mailadres:
[email protected]
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
3/25
De stad en de filosofie In 2008 woont voor het eerst in de geschiedenis meer dan de helft van de wereldbevolking in een stad - in Nederland is dat al sinds 2001 zo. Leven wij straks in een verstedelijkte wereld? Zo ja, is dit een verheugende ontwikkeling? De Verenigde Naties zijn, in een onlangs verschenen rapport, lovend over deze opmars van verstedelijking. De stad biedt immers de beste mogelijkheden voor economische groei, en de meeste kansen om te ontsnappen aan armoede en sociaal of politiek isolement. We denken, zo blijkt, niet anders dan de Oude Grieken: alleen in een stad, een polis, kan de mens een volwaardig leven leiden, en zijn streven naar het goede leven verwezenlijken. Wordt in dit optimisme over de stad niet te veel macht aan de stad toegedicht? De stad is synoniem met diversiteit, maar kan de hedendaagse stad met haar eigen diversiteit omgaan? De stad wordt gezien als een grote emancipatiemachine, maar verstedelijking veroorzaakt ook haar eigen sociale problematiek. Er zijn natuurlijk de probleemwijken. Maar daarnaast wordt de moderne stad ook getekend door alle problemen van de moderniteit: vervreemding, ontworteling, verlies van de traditionele gemeenschapsbanden, verlies van de ' menselijke maat' . Wordt de verstedelijkte wereld van morgen wel dat gedroomde oord van het goede leven, een domein van vrijheid en openbaarheid? Reden te over om in 2008 ' De stad'tot thema van de Maand van de Filosofie uit te roepen. In april 2008 zal er een maand lang gefilosofeerd worden in de traditie van ' stadsdenkers' . Zoals Socrates die dagelijks op de markt in Athene doceerde, Walter Benjamin die de schoonheid beschreef van de straten en de winkels van Parijs, en, recent, Alain de Botton die het rechtstreekse verband tussen architectuur en geluk vaststelde. Lees meer op www.filosofiemagazine.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
4/25
Over beleidsrijk aanbesteden in de publieke sector Het verschijnsel aanbesteden in de publieke sector staat volop in de belangstelling. De gevolgen van aanbesteden in de publieke sector zijn soms onverwacht en niet beoogd (denk aan de effecten in de Thuiszorg). Vanuit dat oogpunt wordt, onder andere op het Ministerie van VWS, nagedacht over aanpassing en verbetering. De stelling daarbij is dat het, binnen de juridische grenzen van een aanbestedingsprocedure, voor een opdrachtgever mogelijk moet zijn om sociale uitgangspunten tot uitdrukking te brengen. We spreken in dit geval van “beleidsrijk aanbesteden”. Ook het begrip “sociaal overwogen aanbesteden” wordt in dit kader gehanteerd. De meeste gemeentelijke aanbestedingen in de publieke sector zijn eerder technisch correct dan beleidsrijk uitgevoerd. Er zijn weinig pogingen gedaan om in de aanbestedingsstrategie specifieke beleidsdoelstellingen te realiseren. Er zijn de afgelopen maanden een aantal varianten voor een beleidsrijke aanbestedingsprocedure ontwikkeld. Deze varianten zijn ook juridisch getoetst. Met deze varianten kunnen verschillende beleidsdoelen worden verwezenlijkt. Gedacht moet hierbij worden aan: • • • • •
Verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening Vergroting van de keuzevrijheid van cliënten Werkgelegenheid (bijvoorbeeld door het opnemen van een verplichting tot overname van personeel, opgebouwde ervaring gaat hiermee niet verloren) Vermindering van administratieve lasten Voorkomen van een afname in de ketensamenwerking
Er kunnen 5 typen varianten worden onderscheiden, die elk uitgewerkt kunnen worden in een onderdeel van de aanbestedingsprocedure. In een artikel in het verband van dit E-zine zijn we natuurlijk niet in staat daar diep op in te gaan. We tippen de varianten even aan: a. b. c. d. e.
Uitvoeringsbepalingen (programma van eisen) Geschiktheideisen (organisatie van de aanbieder) Gunningscriteria (inschrijving van de aanbieder) Omgang met gunningscriteria, gunningsmethodieken en beoordelingssystemen Algemene suggesties
Uitvoeringsbepalingen (programma van eisen) In de uitvoeringsbepalingen kan de gemeente specifieke wensen formuleren ten aanzien van het personeel dat de gewenste dienst moet leveren. Ook kan een gemeente zich actief opstellen ten aanzien van het vraagstuk van het overhevelen van personeel Ook is het denkbaar te werken met contracten met een langere looptijd, bijvoorbeeld voor drie tot vier jaar. Deze bieden meer zekerheid aan de aanbieders en vormen daardoor een basis voor continuïteit en investeringen in de kwaliteit van de dienstverlening. Daarvan profiteren niet alleen de aanbieders, maar uiteindelijk ook de cliënten. Geschiktheideisen (organisatie van de aanbieder) In een aanbesteding kan een gemeente beogen aanbieders te contracteren die naar de mening van de gemeente op een goede manier omgaan met hun personeel. Dat kan als geschiktheideis (selectiecriterium), maar ook als gunningscriterium worden opgenomen. Er kunnen selectie-eisen worden geformuleerd op het gebied van personeelsverloop, het aantal aan opleidingen bestede uren, of de tevredenheid van het personeel. Gunningscriteria (inschrijving van de aanbieder) In de strijd om een aanbesteding offreren aanbieders soms zeer lage prijzen. De gemeente kan bij een aanbesteding een minimumtarief hanteren, zodat voorkomen wordt dat aanbieders in financiële problemen raken. Bij het gunnen op marge (in plaats van gunnen op prijs) wordt van de aanbieders niet een prijs per uur gevraagd, maar een marge op de directe loonkosten. Die marge wordt gebruikt bij het gunningsbesluit. Aanbieders concurreren zo alleen op overhead en planningskosten, de druk op het salaris van het uitvoerend personeel wordt hierdoor minder groot. Door aanbieders te stimuleren om werklozen, gehandicapten of bijvoorbeeld medewerkers van de sociale
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
5/25
werkvoorziening in te zetten geeft een gemeente invulling aan het maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. De aanbieders helpen hiermee de gemeente om doelstellingen op andere beleidsterreinen te realiseren. Omgang met gunningscriteria, gunningsmethodieken en beoordelingssystemen Bij een relatieve beoordeling wordt de score van een aanbieding bepaald op basis van de score van een andere aanbieding. Om duidelijk te maken wat de gewenste doelen zijn in de aanbesteding kan een gemeente beter een absolute beoordeling hanteren. Een bepaalde aanbieding leidt dan na beoordeling altijd tot dezelfde score. Algemene suggesties Door het uitvoeren van een actieve vorm van vraagverkenning kan een gemeente meer uitgaan van feiten en minder van interpretaties. In de voorbereiding op een aanbesteding moet een aantal strategische keuzes worden gemaakt. Om die reden is het van groot belang dat de aanbestedende partij beschikt over informatie over de inhoudelijke keuzes die gemaakt kunnen worden, de varianten in de aanbestedingsprocedures en de mogelijke effecten van de gemaakte keuzes. Hoewel bovengenoemde varianten in eerste instantie zijn ontwikkeld ten behoeve van de gemeentelijk aanbestedingen “hulp bij het huishouden” is het heel goed mogelijk een en ander ook op andere aanbestedingen toe te passen, bijvoorbeeld bij aanbestedingen in andere WMO prestatievelden. De WMO biedt gemeenten de kans om een lokale invulling te geven aan het beleid. Het hanteren van beleidsrijke varianten in aanbestedingsprocedures kan als resultaat hebben dat wenselijke effecten worden behouden of versterkt en dat ongewenste effecten worden voorkomen dan wel verzacht. Aanbesteden in de publieke sector is op een bepaalde manier een tweesnijdend zwaard. Soms leidt het tot kwaliteitsverbetering en een betere verhouding tussen prijs en kwaliteit. Soms leidt het tot het tegendeel. Beleidsrijk aanbesteden biedt mogelijkheden om de gunstige effecten te behouden en minder gunstige effecten van aanbesteden te vermijden. Zie voor meer informatie onze website www.stade-advies.nl of neem contact op met Johan Kruithof:
[email protected]
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
6/25
Aanpak zwerfjongeren MOVISIE deed een verdiepingsstudie naar goede praktijken naar de aanpak van zwerfjongerenproblematiek in Nederland. Daarbij is gekeken naar de aanpakken in Den Haag, Nijmegen, Rotterdam en Zwolle. De notitie die dat heeft opgeleverd, dient als handvat voor daadwerkelijke beleidsontwikkeling in andere centrumgemeenten. Download deze notitie hier. Lees meer op www.movisie.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
7/25
Bloemkoolwijken moeten regelmatig naar de tandarts Ruim 120 congresgangers waren op 12 maart 2008 aanwezig op het congres ' De toekomst van de bloemkoolwijk'en concludeerden dat de bloemkoolwijken niet de nieuwe Vogelaarwijken zijn. Wel moeten deze wijken regelmatig naar de tandarts om gaatjes te laten vullen. De gereedschapskist met 23 mogelijke fysieke ingrepen in de ruimtelijke structuur en aan de woningen kan een belangrijke bijdrage leveren. Een ander bloemkoolrecept is het structureel en regelmatig beheer van de openbare ruimte. Analyse Geconcludeerd moet worden dat de bloemkoolwijken geen probleemwijken zijn, maar er zijn wel actuele fysieke en sociale opgaven die om ingrijpen vragen. Over het algemeen zien we een instroom van nieuwe bewonersgroepen met soms een kwetsbaarder profiel. Daar waar de opzet van dit type wijken is gericht op een sterke collectieve component, legt de instroom van nieuwe bewonersgroepen en de zich doorzettende individualisering een extra druk op de woonomgeving. Bewoners zijn tevreden over de woning, maar in mindere mate over de woonomgeving. Het beheer van de woonomgeving laat in veel gevallen te wensen over en er is binnen en tussen buurten sprake van snippergroen, prikkelbosjes, overmaat aan publieke ruimten en onduidelijke voor- en achterkanten. Betrokkenen concluderen echter gezamenlijk dat er geen sprake is van probleemwijken. Veel van deze laat-naoorlogse woonmilieus vragen echter wel om aandacht. Aandacht die tot nu toe veelal is gericht op de VINEX-operatie en de herstructurering van de vroeg-naoorlogse woningvoorraad. De bloemkoolwijken nemen momenteel een middenpositie op de woningmarkt in, die ook in de toekomst gewaarborgd moet blijven. Een andere conclusie van het congres is dat dé bloemkoolwijk niet bestaat. Onderzoekers en beleidsmakers moeten de heterogeniteit erkennen en differentiëren afhankelijk van de locale (woningmarkt)situatie. Daarnaast is het van belang om naar de cijfers op wijkniveau te kijken. Op het lagere schaalniveau van de buurt kunnen zich - afhankelijk van de ruimtelijke situatie en het bewoningspatroon - aanzienlijke verschillen voordoen. Zo kunnen vier bloemkoolroosjes uitstekend functioneren, terwijl een vijfde hapert. Lees meer over oplossingen op www.sev.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
8/25
Freek de Jonge op Festival Bestuurskunde De achtste editie van dit jaarlijkse congres vindt op 7 en 8 mei 2008 plaats in Congrescentrum de Doelen. Het thema dat dit jaar centraal staat is ' Sturing in de gevarenzone; overheid en burgers in de risicosamenleving' . Lezingen, workshops, discussies en masterclasses zullen centraal staan tijdens een boeiende tweedaagse bijeenkomst in Rotterdam. De achtste editie van het Landelijk Congres der Bestuurskunde zal worden opgefrist door een act van niemand minder dan cabaretier Freek de Jonge. Traditiegetrouw wordt het dagprogramma van de eerste congresdag onderbroken door een moment van ontspanning en bovenal: vermaak. De grootmeester van het Nederlands theater zal een kritische, maar toch komische en bovenal relevante bijdrage leveren aan de eerste congresdag op de hem karakteriserende wijze. Onlangs werden sprekers Tjibbe Joustra, Alexander Rinnooy Kan, Ivo Opstelten, Frits Korthals Altes en de naam van onze dagvoorzitter, Twan Huys bekend. De inschrijvingen voor geïnteresseerde (young-) professionals en wetenschappers zijn geopend: lnschrijven voor (young-) professionals en wetenschappers
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
9/25
Jeugd betrekken bij beleid - participatie voor kleine(re) gemeenten U kunt beleid maken voor de jeugd, u kunt de jeugd ook zelf betrekken bij het bedenken van ideeën en het maken van plannen. Hoe doet u dat? Hoe krijgt de jeugd een serieuze stem in een proces van beleidsvorming? Stade Advies heeft veel ervaring in het werken met kortdurende participatietrajecten. Resultaat hiervan is dat de jeugd en hun ouders weten dat zij hun stem kunnen laten horen en hoe zij dat kunnen doen. Bovendien leert de gemeente welke prioriteiten de jeugd stelt om het leuk te houden nu en in de toekomst. Juist in kleinere gemeenten of gemeenten met veel kleine kernen kan jeugd op een efficiënte en persoonlijke manier betrokken worden bij jeugdbeleid en/of dorpsplannen. Door te werken in kleinere gemeenschappen kan vaak op een persoonlijke en praktische manier te werk gegaan worden. Voorbeelden van processen waarbij kinderen, jongeren en hun ouders goed betrokken kunnen worden is het herijken van jeugdbeleid, het herinrichten van speelplekken en het opstellen van dorpsvisies. Werkvormen Hieronder schetsen wij een aantal manieren waarop de gemeente jeugd bij beleid kan betrekken. We denken graag met u mee over de werkwijze die voor uw kern of gemeente het meest passend is. • • • • • • • • • • •
Les participatie en ideeënvorming op basisschool Chatten met de burgemeester of wethouder Jeugddebat (DeBat/tle) Interviews op plaatsen waar jeugd te vinden is Zeskamp met sportieve en inhoudelijke onderdelen Ouderavond Foto-opdracht veiligheid Jeugdatelier Kindergemeenteraad Enquête en/of forum op hyves Positieve activiteit in de buurt voor/door jong en oud
Deze activiteiten zijn kort en krachtig, persoonlijk en positief. Bijkomend voordeel is dat de relatie tussen bewoners en gemeente aangehaald wordt als investering voor de toekomst. Samen met Stade Advies kunt u kijken welke aanpak in welke vorm het beste bij uw ideeën en de lokale situatie past. U kunt kiezen voor één aanpak, maar u kunt natuurlijk ook meerdere activiteiten met elkaar combineren, bijvoorbeeld tijdens een ‘week van de jeugd’. Omdat iedere aanpak om een degelijke communicatie vraagt, kan Stade Advies u ook daarbij adviseren en ondersteunen, zoals bij het verspreiden van posters en persberichten. Opbrengst Stade Advies verwerkt de verzamelde ideeën in een beleidsrapport of een verslag. Zo hebt u na de uitvoering een helder overzicht van de ideeën van de jeugd in het werkgebied. Wilt u dit verder uitwerken in een integraal jeugdbeleid of leefbaarheidsvisie, ook daarvoor kunt u gebruikmaken van de jarenlange ervaring van Stade Advies. Kosten De kosten voor een participatietraject variëren per traject. Wij gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden. Wilt u meer informatie over jeugdparticipatie, dan kunt u contact opnemen met: Sylvia van Woudenberg T: (030) 23 61 836 M: 06 2248 0840 E:
[email protected]
Janneke Ebben (030) 23 61 852 06 2306 3971
[email protected]
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
10/25
Kosten Baten Analyses in het sociale domein Grote Steden Beleid heeft ECORYS vorig jaar gevraagd om een literatuuronderzoek uit te voeren naar MKBA’s in de sociale pijler van het GSB. Hieruit bleek dat nog een groot aantal witte vlekken bestaat; dat veel studies te algemeen zijn en niet toepasbaar op maatregel- of wijkniveau en dat goede kwantitatieve inzichten voor Nederland ontbreken, omdat ex-post effectiviteitsstudies niet stelselmatig worden uitgevoerd voor sociale investeringen. Inmiddels is een aantal MKBA’s in uitvoering, o.a. bij OCW (cultuur; brede school), VWS (verzorgd wonen) en SZW (re-integratie), WWI (stedelijke vernieuwing). ARCADIS heeft in opdracht van GSB voor 20 maatregelen die tot doel hebben de situatie in wijken te verbeteren de kosten en baten onderzocht. Ook hier bleek het ontbreken van informatie over de omvang van de effecten van de maatregelen een knelpunt. In dit onderzoek is daarom een kwalitatief effectonderzoek uitgevoerd. Zowel het rapport van ECORYS als het rapport van ARCADIS zijn hier te vinden. Op dit moment stelt ECORYS in opdracht van GSB een handleiding op voor het opstellen en uitvoeren van MKBA’s binnen het sociale domein, inclusief de eisen waaraan effectiviteitsstudies binnen dat domein moeten voldoen (gezien het belang van de effectiviteitsstudies voor een goede MKBA). Met het ontwikkelen van een handleiding willen we het uitvoeren van effectiviteitsstudies stimuleren en het gebruik van MKBA’s in het sociale domein bevorderen. De handleiding bestaat uit twee onderdelen: een eerste deel dat hoofdzakelijk geschikt is voor beslissers en beleidsmakers en uitlegt wat een MKBA is, voor welke projecten een MKBA zich leent, waar een goede MKBA aan moet voldoen en op welke manier een MKBA een rol kan spelen in de besluitvorming. De begeleidingscommissie van de handleiding bestaat uit een afvaardiging van het CPB, SCP en RPB, vertegenwoordigers van de Ministeries van Financiën, V&W, OCW, VWS, Justitie, BZK, SZW en de G31. De oplevering van de handleiding stond gepland voor eind maart 2008 Lees meer op www.grotestedenbeleid.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
11/25
Vaardigheidstraining bij vermoeden van kindermishandeling Voor professionals die beroepsmatig met kinderen, jongeren en ouders/opvoeders te maken hebben, zoals het onderwijs, welzijnswerk, jeugdzorg, buurtnetwerken, opvoedsteunpunten, Centra voor Jeugd en Gezin, Advies en Steunpunten Huiselijk Geweld, wijkcentra, consultatiebureaus, kinderdagverblijven, thuiszorg. Kindermishandeling is in Nederland een groot maatschappelijk probleem. Recente onderzoeken hebben aangetoond dat jaarlijks tussen de 107.000 en 140.000 kinderen en jongeren het slachtoffer zijn van kindermishandeling. Dit betekent dat in iedere schoolklas wel een mishandeld kind zit. Een van de dilemma’s uit de dagelijkse praktijk van professionals die beroepshalve met kinderen, jongeren en opvoeders te maken hebben, is hoe je kindermishandeling bespreekt en wat de stappen zijn die je kunt zetten. Hier gaat een goede risicotaxatie aan vooraf. Stade Advies heeft een training ontwikkeld waarin u op basis van de praktijk van de deelnemers leert: • hoe u een risicotaxatie maakt; • wat uw normen en waarden zijn t.a.v. kindermishandeling en hoe deze een rol spelen bij het bespreekbaar maken van kindermishandeling; • welke competenties ingezet moeten worden bij het bespreekbaar maken van kindermishandeling en welke mogelijk bij u ontbreken; • hoe u dilemma’s kunt omzetten naar praktische handelingsvaardigheden; • hoe u omgaat met (het kwijtraken van) de vertrouwensband die u met een ouder/opvoeder hebt; • wat u zelf kunt doen en wat niet. Naast de theoretische basiskennis die u nodig hebt gaat u vooral aan de slag met het oefenen en vergroten van uw vaardigheden in het directe contact met ouders/opvoeders. Na afloop onderkent u uw eigen normen en waarden en hoe u deze kunt hanteren, weet u beter hoe u dilemma’s kunt omzetten in praktische handelingsvaardigheden en beschikt u over praktische tools die u kunt toepassen wanneer u een volgende keer een vermoeden van kindermishandeling wilt bespreken. Deelnemers ontvangen een reader met theoretische achtergronden en praktische aanwijzingen en het boek “Op het spoor van kindermishandeling, een outreachende benadering” door Ergun Erol en Medi Hoes. De training wordt gegeven door Rudy Bonnet en Medi Hoes als gasttrainer. Beiden zijn al jaren actief op het terrein van de preventie en aanpak van kindermishandeling op verschillende niveaus, onder meer als workshop leider en docente. Datum: Tijd: Locatie: Aantal deelnemers:
Maandag 26 mei, 2 juni of 16 juni 2008 9.30 – 17.00 uur Wittevrouwensingel 1, Utrecht minimaal 8 en maximaal 16 per training
Inschrijven U kunt zich voor deze training inschrijven via het inschrijfformulier. De uiterste inschrijfdatum is 3 weken voor de datum van de betreffende training. Na inschrijving is kosteloos annuleren niet mogelijk. Bij verhindering kan een andere medewerker van uw organisatie uw plaats innemen. De factuur dient te allen tijde te worden voldaan. Materiaal en factuur Na uw inschrijving ontvangt u drie weken voordat de cursus begint een bevestiging, de routebeschrijving en afzonderlijk een factuur voor de deelnamekosten. De reader en het boek ontvangt u bij aanvang van de training. Voor meer informatie over de inhoud van deze training, dan kunt u contact opnemen met: Rudy Bonnet Telefoonnummer: (030) 23 61 831 / 06 51 749 712
[email protected]
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
12/25
Wonen, Zorg en Welzijn op de BouwRAI De BouwRAI is van dinsdag 1 april tot en met donderdag 3 april in de RAI te Amsterdam. Op het Wonen, Zorg en Welzijnsplein presenteren tien vernieuwende woonzorgprojecten zich, is er een infobalie van zes kenniscentra en zijn er zeven seminars over actuele innovaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Op dinsdagmiddag 1 april wordt de Doorzonscan gepresenteerd tijdens het seminar ' De Domoticatoets en de Doorzonscan; inventarisatie van (bouw)technische aanpassingen om langer thuis te wonen' . Lees meer op www.bouwrai.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
13/25
Waar staat je gemeente Waarstaatjegemeente.nl is een samenvoeging van de website watdoetjegemeente.nl en de Staat van de Gemeente. De VNG biedt met deze site aan beleidsambtenaren, gemeenteraad en college van B&W handvatten om de prestaties van hun gemeenten te vergelijken en via benchmarks te verbeteren. lees meer >>> Op Waarstaatjegemeente.nl vindt u het benchmarkhuis, een huis met drie verdiepingen dat gemeenten helpt bij: • • •
het kwalitatief verbeteren van de dienstverlening het transparant maken van prestaties het boeken van betere resultaten, door van vergelijkingen te leren
Lees meer op www.waarstaatjegemeente.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
14/25
Bestrijden (jeugd)overlast en verloedering Het kabinet gaat gemeenten en lokale organisaties ondersteunen bij het tegengaan van overlast en verloedering. Vooral het effectief aanpakken van de woon- en leefomgeving vraagt om aanvullende maatregelen. In het actieplan ‘overlast en verloedering’ waarmee de ministerraad heeft ingestemd staan vooral aanvullende maatregelen op het terrein van: • • • •
Overlast van jongeren Uitgaansoverlast Overlast in de woon- en leefomgeving Verloedering van de fysieke woon- en leefomgeving
Het terugbrengen van overlast en verloedering vereist een multidisciplinaire, persoonsgerichte aanpak met een regierol voor gemeenten. Het actieplan introduceert nieuwe initiatieven en bundelt bestaande initiatieven om effectiever op te treden. Het kabinet wil burgemeesters de bevoegdheid geven om in het uiterste geval instellingen te kunnen dwingen om mee te werken aan een oplossing en gezinnen die overlast veroorzaken uit huis te plaatsen. Ernstige overlastgevers kunnen binnenkort sneller worden aangepakt door een gebiedsverbod. Daarnaast levert het rijk een bijdrage door campussen in te voeren voor moeilijke jongeren, die geen uitzicht hebben op werk of scholing. Stade Advies is op dit terrein al jaren actief in vele gemeenten. Voor de praktijksessie Jongeren op Straat (integrale aanpak jeugdoverlast) op 8 april en 13 mei zijn nog enkele plaatsen vrij. Voor meer informatie, lees verder op www.stade-advies.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
15/25
Laat burgers bepalen wat groei, geluk en welvaart is Een nieuwe index om economische groei en welzijn te meten. Daar is de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) nu sinds een paar jaar mee bezig. Volgens de OESO heeft het Bruto Binnenlands Product als graadmeter van groei en innovatie afgedaan. De OESO voert nu wereldwijd campagne om indicatoren van geluk,quality of life en welzijn mee te nemen. Volgens Enrico Giovannini, hoofd van de afdeling statistiek van de OESO, zijn begrijpelijke cijfers van groot belang voor mensen. Een democratie in een kennissamenleving kan alleen functioneren wanneer zij rekenschap kan afleggen, aldus Giovannini. En dat gaat niet meer met statistieken die de burger niets zeggen. Vorig jaar hebben de OESO, de VN, de Europese Commissie en de Organisatie van de Islamitische Conferentie bepaald dat er een algemeen geldende set van sleutelindicatoren dient te komen, bepaald door de burgers zelf. Australië heeft dit al gedaan. Zo heeft de Franse president Sarkozy Nobelprijswinnaars Joseph Stiglitz en Amartya Sen de opdracht gegeven voor een geheel nieuw quality of life index. Sarkozy wil die index gebruiken om de Franse publieke instellingen ingrijpend te hervormen. Lees meer op www.socialeinnovatie.com
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
16/25
Samen kopen alleen wonen Vooral voor starters is het moeilijk om een betaalbare woning te vinden. Mensen die op zoek zijn naar andere mensen om samen een woning mee te kopen, kunnen elkaar vinden op de website www.samenkopenalleenwonen.nl. Het doel van deze site is mensen bijeen te brengen opdat zij gezamenlijk een pand kunnen gaan bewonen. Lees verder op www.samenkopenalleenwonen.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
17/25
Participatie en waardecreatie Het thema ‘Wijken van waarde’ staat momenteel volop in de aandacht. Naast de vastgoedwaarde gaat het daarbij ook over maatschappelijke waarde (economisch, sociaal, cultureel). Deze aandacht komt voort uit de verschuiving van de focus van ontwikkelende partijen in de stedelijke vernieuwing van projectgericht naar gebiedsgericht werken. Door deze verschuiving wordt dit brede scala van waarden nadrukkelijk onderdeel van de investeringsbeslissingen. Het KEI-atelier Waardecreatie en Participatie is opgezet als een brainstorm om inzicht te krijgen in de meerwaarde van participatie voor de diverse partijen in de wijk. Ook wil KEI handvatten bieden aan ontwikkelende partijen om participatieprocessen op te zetten en te stroomlijnen. Hoe denken de partijen aan tafel (ontwikkelaars, VROM, participatie-experts, corporaties) over bewonersparticipatie en hoe gaan zij ermee om? Welke winsten zijn er voor wie te behalen, in zowel financiële als maatschappelijke zin? Is er een verschil tussen kortetermijn- en langetermijnbelangen? Als inzet van de discussie geldt de stelling dat het ondernemende denken in de wijkaanpak leidt tot nieuwe kansen voor waardecreatie. Het budgetgedreven eindbeelddenken moet plaats maken voor een kans- en winstgedreven aanpak. De wijk als business case, de wijk als zakelijke propositie: welke ondernemende partijen zijn daarbij nodig en welke rol kunnen bewoners spelen als actief acterende partij? Kortom, wat betekent het introduceren van het marktdenken in de stedelijke vernieuwing voor de attitude van partijen en voor het proces? Marktpartijen zijn vanuit hun aard rendementsgedreven en denken daardoor in termen van waardecreatie. Ook bewoners zien zij als partij, die kan bijdragen aan waardecreatie. Steeds meer partijen lijken bewoners te erkennen als volwaardige en voorwaardelijke partij, als mede-producent van de wijk. Bewoners krijgen daarmee een actieve rol, die een stapje verder gaat dan het verwerven van draagvlak met als doel een vlotte afwikkeling van plannen. Bewoners zijn de oren en ogen van de wijk en hun kennis en ervaring is voor partijen waardevol. Bovendien betekenen veilige, leefbare wijken met betrokken, zelfredzame burgers óók een gunstige ontwikkeling van de vastgoedwaarde. Tijdens het Atelier werd geconcludeerd dat participatie breder moet worden getrokken. Participatie en waardecreatie gaan niet alleen over betrokkenheid van burgers, maar over samenwerken van álle betrokken partijen. Het gaat in de stedelijke vernieuwing om het gezamenlijk geloven in waardecreatie en om daar vervolgens gezamenlijk in te investeren, binnen de eigen afwegingskaders van partijen. Het begint bij de gezamenlijk gedragen ambitie en de gedrevenheid om er een succes van te maken. Het elkaar als volwaardig zien is een voorwaarde voor de benodigde dosis chemie en enthousiasme. Ook voor commerciële partijen loont het te investeren in maatschappelijke doelstellingen. Het vergt echter wel een andere manier van denken dan in kortetermijnopbrengst. Maatschappelijke baten zouden moeten worden gekwantificeerd in een waarderingssystematiek. Voor de partijen aan tafel is echter duidelijk dat participatie, zowel van bewoners als van nieuwe partijen, zonder meer waardecreatie oplevert voor de wijk. Over de regels en het spel valt nog veel te zeggen, maar de attitude van ondernemend denken - van denken in kansen in plaats van in belemmeringen - moet in de stedelijke vernieuwing de komende tijd vaste voet aan wal gaan krijgen. Bij KEI staat het thema waardecreatie nadrukkelijk op de agenda. KEI wil inzicht krijgen in het ontwikkelen van waarden in een wijk en daarmee het profijt voor de diverse partijen inzichtelijk maken. Zo kunnen nieuwe partijen worden verleid om te investeren in de stedelijke vernieuwing. Een belangrijk aspect van het thema waardecreatie is de rol van de meedenkende en meebeslissende bewoner. Uit ervaring blijkt dat participatie van bewoners daadwerkelijk meerwaarde voor de wijk kan opleveren. Download / Bestellen: KEI-atelier Waardecreatie en Participatie (pdf-bestand) Lees meer op www.kei-centrum.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
18/25
Innovatiemanagement InAxis is in 2006 gestart met het bijeenbrengen van ambtenaren die met innovatie bezig zijn en dit in hun organisatie handen en voeten (moeten) geven. Er ontstond een netwerk dat regelmatig bijeenkomt om met elkaar te bespreken hoe je dat kan doen. Daarbij maakt het niet uit binnen welke overheidslaag dat is. De praktijk is altijd het uitgangspunt. Zorgen voor innovatie kan op meerdere manieren. Door innovatie te koppelen aan de beloningsstructuur, door innovaties verkregen besparingen weer in te zetten voor nieuwe innovaties, door een puntensysteem voor innovatie te introduceren, door de organisatie op innovatie in te richten, door een op innovatie gericht HRM beleid te voeren, door het voeren van ideeënmanagement, door innovatiecafés te houden, door een frisse blik te behouden in een organisatie, enzovoorts. Al die manieren hebben uiteindelijk ook te maken met het innovatieklimaat. Op de website van InAxis kunt u informatie over de bijeenkomsten van het netwerk nalezen, voorbeelden vinden van manieren waarop overheden innovatie organiseren, voorbeelden van manieren die bijdragen aan innovatie, maar ook via het prikbord collega’s een vraag stellen. Lees meer op www.inaxis.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
19/25
Congres ‘Geen land mee te bezeilen?’ Op 11 juni 2008 organiseert het Expertisecentrum Veiligheid van Avans Hogeschool in Den Bosch het congres: ‘Geen land mee te bezeilen?’ Het congres over effectief werken met risicojongeren is bedoeld voor professionals die betrokken zijn bij veiligheidsvraagstukken in het werken met risicojongeren. Het doel van het congres is het verzamelen en verspreiden van kennis over het werken met risicojongeren naar de sociaal agogische beroepspraktijk, justitie, politie, beleidsmedewerkers op het gebied van sociale veiligheid en de onderwijs- en onderzoekspraktijk. Tijdens het congres staan de volgende thema’s centraal: • • •
Effectieve interventies met betrekking tot het werken met risicojongeren (evidence based), zowel binnen de gedwongen hulpverlening als in het kader van bemoeizorg en sociaal culturele activering Veiligheid van professionals Ethische vraagstukken in relatie tot werken met risicojongeren
Meer informatie vindt u op www.werkenmetrisicojongeren.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
20/25
Haal de woningmarkt van het slot Een commissie met een breed mandaat moet de politiek van hapklare keuzes voorzien over de vastgelopen woningmarkt. Dat voorstel deed Aedes tijdens het debat Haal de woningmarkt van ’t slot op 17 maart 2008 in de Amsterdamse Rode Hoed. Het voorstel kreeg bijval van de ruim 300 aanwezigen, onder wie de belangrijkste spelers op de woningmarkt. De belangrijkste opdracht aan deze commissie is om zonder vooroordelen na te denken over een nieuwe huisvestingsvisie, stelde Aedes-voorzitter Willem van Leeuwen. ' Keuzevrijheid, een eigendomsneutraal woonbeleid, en het streven dat 85 procent van de bevolking zelf in het eigen wonen voorziet, zijn drie belangrijke elementen van deze nieuwe visie.' Het hele verslag staat in Aedes-Magazine 5/2008 en later op www.aedesnet.nl.
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
21/25
Kinderen spelen ook in aandachtswijken Gemeenten kunnen integratie tussen en voldoende beweging van kinderen tussen de zes en twaalf jaar stimuleren. Dat kan door speelplekken in (stads)wijken op maat in te richten, activiteiten te organiseren en de omgeving van de speelplekken schoon, veilig en bereikbaar te maken. Dat concludeert het TNO in haar rapport Playground van de toekomst, dat op 11 maart 2008 werd gepubliceerd. TNO heeft zes speelplaatsen in de aandachtswijken in de provincies Noord- en Zuid-Holland geëvalueerd. De onderzoekers bekeken welke factoren een speelplek succesvol maken om het energieverbruik, de motorische vaardigheden, de integratie en het beweegplezier van kinderen in de basisschoolleeftijd te bevorderen. Op basis van het onderzoek zijn enkele aanbevelingen geformuleerd die kunnen bijdragen aan een succesvolle werkplek. Zo is het essentieel dat gemeenten de organisatie van activiteiten op de speelplek en daarbuiten stimuleert, net als goed onderhoud, voldoende groenvoorzieningen en goede verlichting. Verder wordt geadviseerd om bij het bepalen van de speelplek de afstand tussen de woonhuizen van de doelgroep en de speelplekken zo klein mogelijk te houden. Daarnaast raden de onderzoekers het aan om kinderen, ouders en omwonenden te betrekken bij het inrichten en aanleggen van de speelplek en tenminste 3 procent van het gemeentelijke grondgebied met een woonfunctie in te richten als buitenspeelruimte. Lees meer op www.tno.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
22/25
Slotconferentie 'nieuwe' wijkaanpak: schijn bedriegt?! Met de aanpak van de 40 aandachtswijken lijkt er sprake van een nieuwe koers. Maar is dat wel zo? Gaat de nieuwe wijkaanpak wel in op de juiste thema' s? En is die nieuwe koers ook in de andere wijken te herkennen en wat kunnen we daarvan leren? Deze vragen leggen we graag aan u voor. Op 14 mei 2008 organiseert onderzoeksprogramma Corpovenista haar slotconferentie in de Haagse Hogeschool. Het motto van deze conferentie luidt: De ' nieuwe'wijkaanpak: schijn bedriegt?! Als onderdeel van die conferentie organiseert het onderzoeksprogramma samen met vakblad Vitale Stad een essaywedstrijd waaraan alle betrokkenen bij stedelijke vernieuwing mee kunnen doen. Lees meer op www.vitalestad.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
23/25
RMO Werkprogramma 2008 De RMO heeft in zijn werkprogramma 2008 onder meer de thema’s: • •
vernieuwing van civil society: inspraak en overleg zijn van het ‘oude middenveld’. Burgers organiseren zich steeds meer via andere kanalen. Hoe kunnen burgers en inspraak weer bij elkaar komen? polarisatie en radicalisering: deze begrippen staan in het publieke debat vaak op één lijn. Maar leidt alle polarisatie tot radicalisering? Is er ook geaccepteerde of wenselijke polarisatie, en welke leidt tot maatschappelijke problemen? Voor de analyse van deze vragen werkt de RMO samen met De Argumentenfabriek.
Voor het volledige werkprogramma, klik hier Meer informatie op www.adviesorgaan-rmo.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
24/25
WMO: Aanpassing beter voor cliënt en werknemer De staatssecretaris geeft met het wetsvoorstel blijk van erkenning voor de precaire situatie waarin thuiszorg en zorgaanbieders zich bevinden. Directeur Aad Koster van Actiz: "De cliënt krijgt het nu weer voor het zeggen. En dat is ook wat wij wilden." De basis van dit besluit past bij de uitgangspunten van de brancheorganisatie en haar leden: het biedt de mogelijkheid mensen in dienst te houden, kwalitatief goede zorg te leveren en het vergroot de keuzevrijheid van de cliënt. Een positief resultaat van dit wetsvoorstel vereist echter een aantal randvoorwaarden: •
• •
Snelle besluitvorming over de veertig miljoen uit de motie van Geel, waarbij een substantieel deel beschikbaar komt voor loonsuppletie ter overbrugging. Aad Koster: "Bij veel thuiszorgorganisaties is de financiële bodem bereikt, overbrugging voorkomt noodgedwongen ontslagen van gemotiveerde mensen die de zorg zo hard nodig heeft." Gemeenten moeten meerjarige contracten aanpassen aan de nieuwe wetgeving en ruimte bieden voor bijstelling van tarieven. "Gebeurt dit niet, dan is dit wetsvoorstel in praktijk een dode letter", aldus Koster. Het ‘mens-volgt-werk-principe'dat de staatssecretaris nader wil onderzoeken kan helpen om goede medewerkers te behouden voor de zorg. En dat is gezien de demografische ontwikkelingen van de komende jaren van het allergrootste belang.
Kern van het wetsvoorstel De cliënt kan, na een indicatie voor huishoudelijke zorg, zelf kiezen voor zorg in natura (dat betekent: door werknemers in loondienst), of voor een alphahulp. In het laatste geval wordt getoetst of de cliënt in staat is de werkgeversrol te vervullen. Er wordt dus niet meer automatisch een alphahulp toegewezen. Uitvoering van de huishoudelijke hulp op grond van persoonsgebonden budget (PGB) en door zelfstandigen (ZZP' ers) blijft ook mogelijk. Bron: www.actiz.nl
St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven
25/25