Drie Pijlers. Derde Pijler. De Derde Pijler: een volwassen pijler met toekomst? een volwassen pijler met toekomst? Drie elementen

Fiscaal Instituut Tilburg

8e Interpolis Pensioenlezing



De Derde Pijler een volwassen pijler met toekomst?

De Derde Pijler: een volwassen pijler met toekomst?

12 december 2008 Universiteit van Tilburg CompetenceCentre for Pension Research

Mr. G.M.C.M. Staats CompetenceCentre for Pension Research



Moeilijke discussie Drie elementen

Drie Pijlers

Overheid

Arbeid

1.

Hoogte inleg/premieaftrek

2.

Welke producten

3.

Welke afbouwmogelijkheden

Prive



Derde Pijler

Programma Fiscale begeleiding?

Toegankelijkheid?

15.00

Opening Prof. dr. Gerry Dietvorst

15.05

Introductie thema Mr. Gerard Staats

15.15

De consument en de derde pijler Mr. Carel van Vredenburch

15.40

Heden en toekomst van de derde pijler Prof. Dr. Mr. René Niessen

16.05

Een corporate perspectief op de derde pijler Dr. Jan Snippe

16.30

Debat Mr. Gerard Staats

17.00

Afsluiting en borrel

Eenvoud? Uitvoerders/kosten Verhouding tot arbeidspensioen Woekerpolissen

Beleggingsrisico?

Interesse belastingplichtigen

1

Vanmiddag: 1. Pensioen Banksparen vs Beleggingsverzekeringen

2. Beleggingsverzekeringen - actualiteiten 3. Onderzoeken Consumentenbond

Interpolis Pensioenlezing, Universiteit van Tilburg

4. Toekomst mr. Carel van Vredenburch Beleidsadviseur Financiële Dienstverlening Consumentenbond

8

1. Pensioen

Interpolis Pensioenlezing 12 december 2008 - Uv T

1. Pensioen Nederlands pensioenstelsel behoort tot beste in Europa 2007, bron: AON consulting

Nederlands Pensioen stelsel

9

Nederlands Pensioen stelsel

10


1. Pensioen

3e pijler


1. Pensioen

Sparen

Beleggen

Sparen

Beleggen

en/of

X 1-1-2008 X

11


12

Verzekering

X

Banksparen

X


2

2. 1.Beleggingsverzekeringen Pensioen

1. Pensioen Beleggen

Verzekering

13

Beleggings-

X


verzekering

14

2. Beleggingsverzekeringen

X



Feitenrapport AFM

• Beloningsstructuur gebaseerd op afsluitprovisie

• Hoge prognose-rendementen

• Uitgebreide marketingcampagnes

• Informatieverstrekking: • onvolledig • ontoereikend • totaalbeeld ontbreekt

• Kostenstructuur: • ingericht op lange looptijd • complex • meer dan 70% rekent meer dan 2% kosten

• Producten zijn complex en slecht begrepen

15


16



2. Beleggingsverzekeringen 17 okt 2008 Moody’s Investor Services over Nederlandse beleggingsverzekeringsmarkt:

Additionele risico’s: • productstructuur (univ. life) • economische looptijd vs. juridische looptijd

• “De affaire rond de woekerpolissen heeft de Nederlandse markt hard geraakt”

• huidig economisch klimaat…

• “de uiteindelijke kosten voor de sector zijn nog onzeker.” • “Belangrijker nog is het effect op de verkopen van spaarverzekeringsproducten op de middellange termijn, met name in het aandelengerelateerde segment (…).”

17


18


3



Aankomende wetgeving:

= wereldveranderend

• provisietransparantie

= bedoeld voor goed geïnformeerde consument

• kostentransparantie

= helpt mis-selling te voorkomen

• verbod bonusprovisies

= Consumentenbond tevreden, voor het moment

• dienstverleningsdocument

= maakt zaken transparanter

• uitbreiding complexe producten

19

20


1. Pensioen

1. Pensioen

Sparen

Beleggen

X 1-1-2008 X

21


Sparen

Beleggen

Verzekering

X

X

Verzekering

X

Banksparen

X

X

Banksparen

X

22


1. Pensioen


1. Pensioen

Sparen

Beleggen

Banksparen: bedoeling • level playing field • meer concurrentie, waardoor lagere tarieven

23


X

Verzekering

X

X

Banksparen

X

• eenvoudiger

24


4

1. Pensioen Banksparen structuren Banksparen:

3. Onderzoeken Consumentenbond Banksparen lijfrente OPbouw

sparen

opbouw Eigen woning

• eerste onderzoek naar banksparen, maart 2008 • banksparen vs lijfrenteverzekeringen • kosten bankspaarproducten ½ • beperkingen: • aantal fondsen • keurslijf (soms) • voordelen: • duidelijk minder kosten • transparanter / eenvoudiger

en/of

beleggen afbouw 3e pijler

25


26

3. Onderzoeken Consumentenbond


3. Onderzoeken Consumentenbond Banksparen vs. verzekeren (06-’08): sparen of beleggen? • zowel bij 6% als bij 8% bruto fondsrendement is spaarvariant zeer concurrerend t.o.v. beleggen • zeker als beleggingsrisico ingeprijsd wordt • geldt voor zowel verzekeringsproducten als bankspaarproducten

27


28



Banksparen lijfrente AFbouw (10-’08)


• storting oud regime kapitaal = verval van rechten • tegoed banksparen valt onder depositogarantiestelsel • storting gouden handdruk (nog) niet mogelijk • geruisloze omzetting (beperkt) mogelijk

29



• rendement banken beter • banksparen nog geen echte concurrent … 65jaar ------- Banksparen

30

79 jaar = 14 jaar = minimaal 20 jaar…


5





Man 65, stort € 125.000,-

Man 65, stort € 125.000,-

aanbieders

Verzekeraar

Verzekeraar

X

Y

€ 2.252 (3,67%)

€ 2.250 (3,67%)

€ 2.752 (3,06%)

€ 2.791 (3,23%)

Type uitkering levenslang met 70% overgang

aanbieders Type uitkering levenslang met 70% overgang

op zijn vrouw Levenslang, zonder overgang

Aanbieder

X

Y

€ 2.252 (3,67%)

€ 2.250 (3,67%)

€ 2.427 (4,83%)

€ 2.412 (4,75%)

€ 2.752 (3,06%)

€ 2.791 (3,23%)

op zijn vrouw Banksparen (100% overgang) Levenslang, zonder overgang

31

Aanbieder


32



4. Toekomst Doelstellingen:

Conclusies lijfrente AFbouw • Uitkering banksparen is lager, maar • rendement is hoger => voor mensen met nabestaanden: banksparen

•

level playing field

•

meer concurrentie, waardoor lagere tarieven

•

eenvoudiger

=> voor mensen zonder nabestaanden: verzekering • verschil is groter bij vrouw

Belangrijke vooruitgang Weg is voorbereid

33


34

4. Toekomst


Dank voor uw aandacht

Concrete uitdaging •

Lijfrente afbouw kansen tussen de oren krijgen

•

producten nog simpeler maken

•

werkelijk onafhankelijk advies promoten

•

aanbieders en adviseurs scherp krijgen Banksparen

Hard werken aan: • begrijpelijkheid voor consument

35


36

Beleggings verzekeringen


6




Wat is De Derde Pijler? Individuele toekomstvoorzieningen Hier vooral lijfrente

Heden en Toekomst van De Derde Pijler

Uitgangspunten van het stelsel Gelijke uitgangspunten voor pensioen en lijfrente Inkomensuitsteltheorie/Omkeerregel Voor ondernemer en DGA soortgelijke oudedagsfaciliteiten als voor werknemers

Alle vragen bij uw antwoorden

Prof. Dr. Mr. R.E.C.M. Niessen Hoge Raad der Nederlanden Radboud Universiteit



Beperking van de vrije ruimte

Wat de 21e eeuw bracht • Afbouw faciliteiten voor kapitaalverzekeringen • Overgangsrecht premieaftrek geschrapt • Afbouw eerste, vrije premietranche • Afbouw VUT, prepensioen en overbruggingslijfrente • Bijleenregeling • Levensloopregeling • Banksparen

• Natuurlijke personen uitgesloten als verzekeraar, • Daarna ook privé-lijfrenterechtspersoon • Geen vrije aftrek maar tranchestelsel • Aftrek voor specifieke voorzieningen • Constructies met afkoop en buitenlandroute afgesneden (?) • Revisierente Dus: Individualisering in een keurslijf



Problemen

Vragen

• Absurde complexiteit • Verschillen tussen 2e en 3e pijler • Voor belastingplichtige/consument onontwarbare kluwen • Gevaar oneigenlijk gebruik blijft aanwezig • FOR-problemen bij staking • Regimewisselingen fnuikend voor gezag van de wetgeving

• Waarom gedetailleerde voorschriften over vormgeving? • Wat betekent kredietcrisis voor onderbrenging bij professionele beleggers? • Moeten individuele voorzieningen dezelfde faciliteiten krijgen als collectieve?

7



Doelstelling

Scenario 1: Vlaktaks

• Eenieder moet fiscaal begeleid een pensioen boven AOW-niveau kunnen opbouwen

• • • • • •

• Zo weinig mogelijk onderscheid tussen collectieve en individuele voorzieningen

Proportioneel tarief Weinig aftrekposten en faciliteiten Geen premieaftrek Gewijzigde saldomethode voor uitkeringen Aftrek max. 60% per termijn Vrije invulling oudedagsvoorziening

• Robuuste eenvoud



Voor-- en nadelen Voor •Ideaal van de fiscalist: •Laag tarief, bijvoorbeeld 25% •Minder complex •Minder oneigenlijk gebruik (geen buitenlandlek) •Minder reparatie •Betere concurrentiepositie in globalisering


• Iedereen kan oudedagsvoorziening afsluiten bij een pensioenfonds conform de regels die voor pensioen gelden

•Overgangsproblemen, denivellering •Minder sturingsmogelijkheden politiek

Slachtoffers van de harmonisatie

Scenario 2: Harmoniseren en afslanken

• Keuze tussen spaarvorm en verzekeringsvorm • Doel: oudedags- en nabestaandenvoorziening met zo weinig mogelijk voorschriften • De aftrek is gelimiteerd tot 15% van het box Iinkomen (dus na aftrek hypotheekrente) tot ten hoogste bijv. € 250.000 • Ruime inhaalregeling


Samenvatting

• Einde bijzondere behandeling van de vrije ondernemersvoorzieningen

• Derde pijler kan niet worden gemist, maar er is behoefte aan robuuste eenvoud

• De staat facilieert risicodragende oudedagsvoorziening niet meer

• De vlaktaks is aantrekkelijk maar politiek voorlopig onhaalbaar

• Afschaffing van

• Het afslankscenario geeft stof tot nadenken

pensioen in eigen beheer Oudedagsreserve

• Afschaffing van levensloopregeling

8




Stelling

Commerciële verzekeraars dan wel banken zijn niet de juiste uitvoerders voor derde pijler producten

Debat



Stelling

Stelling

De toegang tot de derde pijler moet worden verhoogd door een toetsloze aftrek.


We moeten, gezien de ervaringen tot op heden, afscheid nemen van de derde pijler in de huidige vorm?


Stelling

De Derde Pijler zou collectieve elementen moeten bevatten

Stelling

De complexiteit is veel te groot. Belastingplichtigen zouden gestimuleerd moeten worden meer te investeren in de vrijwillige modules van hun pensioenregelingen?

9



Volgende activiteit 3 april 2009:


European Pension Debate

De Derde Pijler een volwassen pijler met toekomst?

12 december 2008 Universiteit van Tilburg CompetenceCentre for Pension Research

10

Drie Pijlers. Derde Pijler. De Derde Pijler: een volwassen pijler met toekomst? een volwassen pijler met toekomst? Drie elementen

Recommend Documents