Vergadernotitie voor de Drechtraad van 6 december 2006

bijlage

2 agendapunt

Vergadernotitie voor de Drechtraad van 6 december 2006

5 datum

30 oktober 2006 steller

S.M. van der Stel Onderwerp

doorkiesnummer

Programmabegroting 2007

078-6480686

Bijlagen • •

e-mail [email protected]

Aanbiedingsbrief Programmabegroting 2007

Gevraagde beslissing Aan de Drechtraad wordt gevraagd om: 1. De begroting 2007 van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden inclusief de verplichte paragrafen en de financiële begroting vast te stellen. 2. De meerjarenramingen 2008 - 2010 voorlopig te aanvaarden als leidraad voor het te voeren beleid.

Communicatie Na vaststelling van de begroting door de Drechtraad een exemplaar van de begroting toesturen aan de provincie Zuid-Holland. Daarnaast aandacht besteden aan externe communicatie rondom de beleidsvoornemens uit de begroting. Financiële consequenties In de Drechtraad in september heeft het Drechtstedenbestuur een voorstel voorgelegd aan de Drechtraad om in de lokale meerjarenbegroting een structurele verhoging van de inwonerbijdrage van € 1,50 op te nemen. Vanuit het efficiënter organiseren van processen kan worden volstaan met € 0,50 specifiek te bestemmen voor concernkosten: de dekking van de kosten die worden gemaakt vanwege de vergroting van de organisatie in de Gemeenschappelijke Regeling (=aanhaken uitvoeringsorganisaties). € 1,- is bedoeld om de beleidsinhoudelijke ambities uit het meerjarenprogramma waar te maken en uit te voeren. Dit bedrag is een voornemen van het Drechtstedenbestuur en is taakstellend. Bij de behandeling van de begroting wil het Drechtstedenbestuur met de Drechtraad afspreken dat pas in maart 2007 de afweging wordt maakt of dit bedrag expliciet beschikbaar wordt gesteld aan specifieke projecten en/of programma’s. Nu gaat het om een principe-instemming. Toelichting Indeling begroting De programmabegroting 2007 begint op pagina 4 met hoofdstuk 1: de bestuurlijke inleiding. Hierin wordt kort geschetst waarom de Drechtsteden eruit zien zoals ze er nu uitzien. Het streefbeeld wordt aangehaald, net als de begrippen netwerkstad, netwerkbestuur en netwerkorganisatie. Er wordt nadrukkelijk een verbinding gelegd tussen het op te stellen Meerjarenprogramma en deze begroting. Daarna wordt kort aangegeven uit welke onderdelen de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden bestaat en wat de budgettaire kaders en uitgangspunten zijn. De inleiding wordt afgesloten met de verwachte financiële uitkomsten.

pagina 2

Hoofdstuk 2 bestaat uit de begroting per beleidsprogramma en de begroting per organisatie-onderdeel (Sociale Dienst Drechtsteden, Regionaal Bureau Leerplicht+, Ingenieursbureau Drechtsteden). Het Loopbaancentrum Drechtsteden wordt in personele zin voorlopig onderdeel van Bureau Drechtsteden, maar kent een aparte financiering en is daarom in een aparte paragraaf opgenomen. In de paragraaf Bestuur in hoofdstuk 2 zijn de gegevens opgenomen die oorspronkelijk thuishoorden in de begroting van Bureau Drechtsteden. Ook Manden maken heeft vanwege de herkenbaarheid een eigen plaats gekregen in deze begroting. De projecten uit Manden maken komen ook terug bij de reguliere programma’s. Wellicht ten overvloede: over het Shared Service Center vindt u in deze begroting geen financiële vertaling terug. Hoewel zowel de collegeleden als de raadsleden momenteel volop in discussie zijn over de mogelijkheden die een Shared Service Center biedt, is er nog geen besluit genomen. Er zijn daarom nog geen financiële gevolgen die opgenomen kunnen worden in deze begroting. Hoofdstuk 3 bestaat uit verschillende verplichte financiële paragrafen: weerstandsvermogen, financiering en bedrijfsvoering. Hoofdstuk 4 bestaat uit de financiële begroting, inclusief de financiële uitgangspunten. Hier zijn allerlei overzichten terug te vinden, zoals de algemene dekkingsmiddelen (= de opbouw van de inwonerbijdrage per gemeente) en resultaatbestemming. Verhouding tussen begroting en meerjarenprogramma Deze begroting is bijzonder als het gaat om de verhouding met het Meerjarenprogramma van de Drechtsteden, zowel in inhoud als in proces. Op 27 september, bij de bespreking van ‘1 + 1 = 3’, is in de Drechtraad afgesproken dat het complete Meerjarenprogramma op 21 maart door de Drechtraad wordt behandeld. Hiermee wordt de automatische verbinding tussen programma en financiële vertaling deels verbroken.

Alblasserdam

Aan de leden van de Drechtraad

Dordrecht ’s-Gravendeel Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht

datum

9 november 2006 behandeld door

S.M. van der Stel ons kenmerk

2006/ doorkiesnummer

078-6480686 Geachte leden van de Drechtraad,

e-mail [email protected] onderwerp

Voor u ligt de programmabegroting 2007, inclusief de meerjarenramingen voor 2008 tot en met 2010. De programmabegroting wordt door de Drechtraad vastgesteld. Daarmee geeft u invulling aan uw budgetrecht en aan uw kaderstellende bevoegdheid. Perspectief van deze begroting is het gegeven dat het meerjarenprogramma Drechtsteden naar verwachting op 21 maart 2007 door de Drechtraad wordt vastgesteld. In de bestuurlijke inleiding besteden wij daarom expliciete aandacht aan de verhouding tussen deze programmabegroting en het meerjarenprogramma.

aanbiedingsbrief begroting bijlage(n)

programmabegroting 2007

Eerste programmabegroting Dit is de eerste begroting van de nog jonge Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. Alle baten en lasten van de verschillende diensten zijn verzameld in deze ene begroting: Sociale Dienst Drechtsteden, Ingenieursbureau Drechtsteden, Regionaal Bureau Leerplicht+ en Bureau Drechtsteden inclusief het regionaal Loopbaancentrum. U ziet de beleidsvoornemens van deze diensten terug, maar ook bijvoorbeeld de personele lasten. De plaatsing en overgang van de medewerkers is in de afgelopen maanden geregeld en wordt op 1 januari 2007 ook in formele zin afgerond. Daarnaast is er, en dat is hetzelfde gebleven, een financieel overzicht vanuit de beleidsprogramma’s opgenomen. Bij elkaar geeft dit inzicht in de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling en is deze begroting een belangrijk sturingsinstrument voor de uitvoering van programma’s en de samenhang binnen de Drechtsteden. Veel werk verzet Sinds de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden in werking is getreden op 8 maart 2006 is er veel werk verzet. In de begroting ziet u daarvan de vertaling. Zeker als u voorliggende begroting vergelijkt met de tijdelijke en incomplete begroting die u op 28 juni jl. heeft goedgekeurd. Deze begroting heeft echter wel zijn functie gehad. Immers, zo luidde de afspraak met de provincie Zuid-Holland, door het tijdig indienen van een vastgestelde begroting is voorkomen dat de Drechtsteden onder preventief financieel toezicht van de provincie kwam te staan. De provincie heeft inmiddels laten weten met repressief toezicht te volstaan. Tegelijkertijd hebben we met elkaar afgesproken dat aan die begroting in materiële zin geen budgetrecht kan worden ontleend. Na vaststelling van de programmabegroting door de Drechtraad verliest de eerder vastgestelde begroting haar status.

Bureau Drechtsteden Noordendijk 250 Postbus 365 3300 AJ Dordrecht Telefoon (078) 6480600 Fax (078) 6480640 [email protected]

Het te nemen besluit op 6 december is daarom een belangrijk besluit over een veel grotere begroting dan tot nu het geval was. Dankzij het aanhaken van de uitvoeringsorganisaties is de begroting van de Drechtsteden fors gegroeid en bestaat de begroting niet langer uit alleen de programma’s op de diverse beleidsvelden.

www.drechtsteden.nl

Bankrekeningnummer Bestuursdienst Zuid-Holland Zuid ABN-AMRO 41.03.26.321

pagina 2, ons kenmerk -

Behandeling Drechtstedenbestuur Op 9 november is de begroting behandeld tijdens de vergadering van het Drechtstedenbestuur. Daar is gebleken dat de door de BC Sociale Dienst Drechtsteden aangeleverde deelbegroting niet juist is. Met name de inkomstenkant van deze deelbegroting leverde een beeld op waarbij een hogere bijdrage van gemeenten het gevolg zou zijn. Hierop is door het Drechtstedenbestuur contact gezocht met de BC SDD. Overleg leerde dat er een aanpassing van de begroting verwacht mag worden die het negatieve gevolg opheft. Wij stellen u voor om de begroting 2007, inclusief dit onvolledige hoofdstuk van de Sociale Dienst Drechtsteden, wél vast te stellen, zodat vanaf 1 januari 2007 op een rechtmatige manier uitkeringen verstrekt kunnen worden. Het behoeft geen toelichting dat het Drechtstedenbestuur deze ontwikkeling volgt en u op 6 december mondeling informeert over de actuele stand van zaken. De formele gang van zaken na 6 december is dat de Drechtraad op 21 maart 2007 een begrotingswijziging tegemoet kan zien, waarmee de begroting wordt aangepast. Groeimodel Het fenomeen programmabegroting staat binnen de Drechtsteden nog in de kinderschoenen. De opzet en inrichting van de begroting is een groeimodel. De vraag aan u is of de huidige indeling via de volgende vragen een goede indeling is, geredeneerd vanuit uw verantwoordelijkheden. - wat willen we bereiken? - wat gaan we daarvoor doen? - hoe gaan we dat meten? en - wat zijn de kosten? Bij het schrijven van deze programmabegroting hebben we geworsteld met de indeling van de begroting. De GRD is immers niet zoals een gemeente een bestuurslaag die alle beleidsterreinen bestrijkt. Sterker nog, doordat bepaalde onderdelen van gemeenten zijn geregionaliseerd ligt daar een specifiek accent. Nu nog hebben we er om praktische redenen voor gekozen de dienstonderdelen als programma's weer te geven. De verbeteracties die we het komende jaar in ieder geval willen uitvoeren zijn: - met de opstelling van het meerjarenprogramma en vervolgens de begroting voor 2008 vertrekken wij meer dan nu vanuit de effecten die op regionaal niveau moeten worden bereikt en vervolgens de activiteiten die de regio daarvoor verricht. Dit betekent bijvoorbeeld dat in het programma Sociaal de activiteiten van het RBL+ staan omdat die immers bijdragen aan het versterken van de onderwijsinfrastructuur en het vergroten van de kansen voor jeugd. We proberen daarbij de verbinding leggen met de activiteiten van gemeenten. - het onderscheid tussen de exploitatie van de GRD en de investeringen via het investeringsfonds Manden maken wordt nader toegelicht en gekoppeld aan de te bereiken effecten in de inhoudelijke programma's. Evenals de Gemeenschappelijke Regeling zelf is deze begroting duaal opgezet. Mede op basis van eerdere discussies over de (toegankelijkheid van de) financiële stukken is gewerkt aan een handzaam document in de vorm van een relatief dun boekwerk. Dit betekent dat de programmaonderdelen en de paragrafen zo beknopt mogelijk zijn gehouden. Het Drechtstedenbestuur is van mening dat daarmee geen ‘raadsinformatie’ verloren gaat, maar dat de informatie meer op hoofdlijnen beschikbaar is. In lijn hiervan worden de jaarrekening, managementrapportages en komende begrotingen verder ontwikkeld. Verbeteringen en vragen Opmerkingen over leesbaarheid en begrijpelijkheid van uw kant zijn altijd welkom en worden meegenomen in de financiële documenten die in het volgende kalenderjaar aan u zullen worden voorgelegd. Ons uitgangspunt is daarbij het voorkomen van bureaucratie in de planning & controlcyclus. In uw voorbereiding op de Drechtraad zijn er drie manieren om (technische) vragen over de begroting te stellen. Ten eerste kan dit via het e-mailadres: [email protected] Daarnaast wordt op maandag 20 november van 18.00 tot 20.00 uur een (inloop)vragenuur gehouden in vergaderkamer 5 van het Regiokantoor aan de Noordendijk 250. Portefeuillehouder J. Tegelaar is aanwezig om vragen te beantwoorden. Op de dag van de Drechtraad zelf is er een korte bijeenkomst gepland vanaf 12.45 uur rondom de programmabegroting 2007.

pagina 3, ons kenmerk -

Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, Namens het Drechtstedenbestuur,

G.J. Vogelaar secretaris

R.J.G. Bandell voorzitter

Pagina 1 van 39

PROGRAMMABEGROTING 2007 Drechtsteden & Meerjarenperspectief 2008-2010

Pagina 2 van 39

INHOUDSOPGAVE Pagina

Leeswijzer

3

1. 1.1. 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Bestuurlijke inleiding Streefbeeld, Zuidvleugel en strategie Verhouding tussen begroting en meerjarenprogramma Ontwikkeling (ambtelijke) organisatie 1 januari 2007: volledig operationele GRD Budgettaire uitgangspunten Financiële uitkomsten

4 4 5 5 6 7 8

2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9

Programma's Bestuur Manden maken Economie, bereikbaarheid en toerisme Fysiek Sociaal Sociale Dienst Drechtsteden Regionaal Bureau Leerplicht + Ingenieursbureau Drechtsteden Loopbaancentrum Drechtsteden

9 9 12 13 17 21 23 26 27 28

3 3.1 3.2 3.3

Verplichte paragrafen Weerstandsvermogen Bedrijfsvoering Financiering

30 30 32 32

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7

Financiële begroting Uitgangspunten begroting 2007 Recapitulatie begroting Algemene dekkingsmiddelen Resultaatbestemming Overzicht bijdrageregeling bedrijven Drechtsteden Overzicht personele sterkte en personeelskosten Overzicht bestuurlijk portefeuillehouders per programma

34 34 35 36 37 38 39 39

Pagina 3 van 39

LEESWIJZER Deze eerste programmabegroting van de Drechtsteden is opgebouwd volgens de systematiek van begrotingen zoals ook de meeste gemeenten die kennen. Zo kent ieder begrotingsonderdeel in hoofdstuk 2 een vaste indeling volgens de vragen: wat willen we bereiken, wat gaan we doen en wat gaat het kosten. Dit betekent echter niet dat de indeling geheel vastligt. Zoals u ook in de aanbiedingsbrief heeft kunnen lezen, is deze begroting een groeimodel. Verbeteringen die de leesbaarheid en begrijpelijkheid ten goede komen, kunnen in de volgende begroting worden verwerkt. In deze leeswijzer wordt aangegeven waar in de begroting u welke gegevens aantreft en wordt toegelicht waarom bepaalde keuzes in volgorde zijn gemaakt. De programmabegroting 2007 begint op pagina 4 met hoofdstuk 1: de bestuurlijke inleiding. Hierin wordt kort geschetst waarom de Drechtsteden eruit zien zoals ze er nu uitzien. Het streefbeeld wordt aangehaald, net als de begrippen netwerkstad, netwerkbestuur en netwerkorganisatie. Er wordt nadrukkelijk een verbinding gelegd tussen het op te stellen Meerjarenprogramma en deze begroting. Daarna wordt kort aangegeven uit welke onderdelen de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden bestaat en wat de budgettaire kaders en uitgangspunten zijn. De inleiding wordt afgesloten met de verwachte financiële uitkomsten. Hoofdstuk 2 bestaat uit de begroting per beleidsprogramma en de begroting per organisatie-onderdeel (Sociale Dienst Drechtsteden, Regionaal Bureau Leerplicht+, Ingenieursbureau Drechtsteden). Het Loopbaancentrum Drechtsteden wordt in personele zin voorlopig onderdeel van Bureau Drechtsteden, maar kent een aparte financiering en is daarom in een aparte paragraaf opgenomen. In de paragraaf Bestuur in hoofdstuk 2 zijn de gegevens opgenomen die oorspronkelijk thuishoorden in de begroting van Bureau Drechtsteden. Ook Manden maken heeft vanwege de herkenbaarheid een eigen plaats gekregen in deze begroting. De projecten uit Manden maken komen ook terug bij de reguliere programma’s. Wellicht ten overvloede: over het Shared Service Center vindt u in deze begroting geen financiële vertaling terug. Hoewel zowel de collegeleden als de raadsleden momenteel volop in discussie zijn over de mogelijkheden die een Shared Service Center biedt, is er nog geen besluit genomen. Er zijn daarom nog geen financiële gevolgen die opgenomen kunnen worden in deze begroting. Hoofdstuk 3 bestaat uit verschillende verplichte financiële paragrafen: weerstandsvermogen, financiering en bedrijfsvoering. Hoofdstuk 4 bestaat uit de financiële begroting, inclusief de financiële uitgangspunten. Hier zijn allerlei overzichten terug te vinden, zoals de algemene dekkingsmiddelen (= de opbouw van de inwonerbijdrage per gemeente) en resultaatbestemming.

Pagina 4 van 39

HOOFDSTUK 1 Bestuurlijke inleiding 1.1 Streefbeeld, Zuidvleugel en strategie

‘Samen stad aan het water’ De Drechtsteden zijn een goed bereikbare, stedelijke regio in de Zuidvleugel van de Randstad. Een regio met internationale oriëntatie, onderdeel van de Deltametropool, met goede verbindingen (bijvoorbeeld met Rotterdam). Eigenstandig en eigenzinnig met een gemeenschappelijke oriëntatie op het water. Een regio met een herkenbaar en gastvrij centrum: de (historische binnen) stad Dordrecht met hoogwaardige voorzieningen, geworteld in een lange historie, dynamisch en creatief naar de toekomst. Aantrekkelijke woonmilieus, hoogstedelijk aan het water en landelijk in het groen. Een regio met een hoogwaardig cultureel aanbod en moderne kennisinfrastructuur en ruim voorzien van toeristisch-recreatieve voorzieningen, omgeven door groenblauwe landschappen van nationale allure. Een dynamische, multiculturele regio die én de schaal van een stad heeft én de menselijke maat koestert. Goed bereikbaar over land, spoor en water met een veelzijdige economische ontwikkeling, van oorsprong maritiem geworteld, industrieel en nieuwe economie in de stad en met een sociale oriëntatie, die aansluit bij het hardwerkende, zorgzame karakter van de inwoners. Een regio die toeristen aantrekt met de verlokkingen van het water, het vele groen, Kinderdijk en natuurlijk de historische, Dordrechtse binnenstad als centrum met haar monumenten, pleinen, cultuur, winkels en horeca. Kortom, de regio Drechtsteden vormt een aantrekkelijke vestigingsplaats voor bewoners, bedrijven en bezoekers en is een stedelijk gebied dat aantrekkelijk is voor de markt om in te investeren. Bron: eindbod Manden maken, 2005

Om inhoud te geven aan dit streefbeeld en om dit streefbeeld te bereiken is een kwaliteitssprong noodzakelijk op verschillende terreinen. In de afgelopen periode is dan ook hard gewerkt aan het met kracht realiseren van de programma's en projecten Manden maken 1. Met andere woorden: de netwerkstad streeft er naar een ‘balanced city’ te worden waarin de sociale, culturele en economische infrastructuur evenwichtig zijn toegespitst op aantallen inwoners, gebruikers inclusief bedrijven en instellingen en bezoekers. Deltapoort als perspectief Perspectief voor de ontwikkeling van de kwaliteit van de Drechtsteden is het feit dat de Drechtsteden niet zonder de Zuidvleugel kan (als onderdeel van de Randstad Holland) en de Zuidvleugel niet zonder de Drechtsteden kan. In Zuidvleugelverband is hard gewerkt aan de visie op de ontwikkeling van dit deel van de Randstad. Met de recente Zuidvleugelbrief (‘Nieuw elan voor de Zuidvleugel van de Randstad; investeren in mensen, kennis en infrastructuur’) wil het kabinet een volgende stap zetten om het gebied te ontwikkelen tot een vitaal, attractief en samenhangend stedelijk netwerk. Het kabinet zet in op: - versterking van de economie; - verbetering van de bereikbaarheid, zowel binnen de Zuidvleugel als op internationale noord-zuid en oost-west verbindingen vanuit de Randstad; - versterking van de algehele leefkwaliteit, het leefmilieu en de ruimtelijke kwaliteit. De balans tussen deze drie thema's en een integrale, ruimtelijke uitwerking is volgens het kabinet van cruciale betekenis voor de Zuidvleugel. Investeren in de Zuidvleugel is dan ook noodzakelijk om de internationale positie van de Randstad en van Nederland te versterken. De Drechtsteden hebben daaraan een belangrijke bijdrage te leveren. De twee hoofdopgaven zijn: - een robuuste kwaliteitsimpuls voor groen en blauw en - een hoogwaardige (her)ontwikkeling van de Deltapoort, het gebied langs en tussen de grote waterwegen van Dordrecht tot Rotterdam. Koers Drechtsteden Het bovenstaande is opnieuw een bevestiging van de koers van de Drechtsteden. Deze wordt tot nu toe bepaald door de volgende richtinggevende uitgangspunten: - De Drechtsteden zijn ‘Samen stad aan het water’. Deze uitspraak is een samenvatting van het streefbeeld;

Pagina 5 van 39

-

-

De Drechtsteden willen een netwerkstad zijn met een netwerkbestuur en een netwerkorganisatie, in samenwerking met netwerken uit het regionaal bedrijfsleven, onderwijs, gezondheidszorg, woningbouwcorporaties, welzijnsorganisaties en cultuurinstellingen; De Drechtsteden willen een regio in balans zijn. Deze uitgangspositie is meerdere keren vastgelegd, bijvoorbeeld in de debatten rondom Manden maken en rondom het regionale grote steden beleid.

Uitvoeringsstrategie; inzet Drechtsteden en het meerjarenprogramma Om de uitvoeringsstrategie handen en voeten te geven overlegt de minister van VROM nog dit jaar met de provincie Zuid-Holland over het opstarten van een integrale gebiedsuitwerking onder leiding van de provincie voor de Deltapoort. De inzet van de Drechtsteden is erop gericht om op deze strategie in te spelen met als doel een stevige uitgangspositie te verwerven voor de Drechtsteden als belangrijke schakel binnen het totaal van de Zuidvleugel. Het op te stellen meerjarenprogramma moet de inzet van de Drechtsteden bevatten. 1.2 Verhouding tussen begroting en meerjarenprogramma Deze begroting is bijzonder als het gaat om de verhouding met het Meerjarenprogramma van de Drechtsteden, zowel in inhoud als in proces. Op 27 september, bij de bespreking van ‘1 + 1 = 3’, is in de Drechtraad afgesproken dat het complete Meerjarenprogramma op 21 maart door de Drechtraad wordt behandeld. Hiermee wordt de automatische verbinding tussen programma en financiële vertaling deels verbroken. In de Drechtraad in september heeft het Drechtstedenbestuur een voorstel voorgelegd aan de Drechtraad om in de lokale meerjarenbegroting een structurele verhoging van de inwonerbijdrage van € 1,50 op te nemen. Vanuit het efficiënter organiseren van processen kan worden volstaan met € 0,50 specifiek te bestemmen voor concernkosten: de dekking van de kosten die worden gemaakt vanwege de vergroting van de organisatie in de Gemeenschappelijke Regeling (=aanhaken uitvoeringsorganisaties). € 1,- is bedoeld om de beleidsinhoudelijke ambities uit het meerjarenprogramma waar te maken en uit te voeren. Dit bedrag is een voornemen van het Drechtstedenbestuur en een prognose. Bij de behandeling van de begroting wil het Drechtstedenbestuur met de Drechtraad afspreken dat pas in maart 2007 de afweging wordt maakt of dit bedrag expliciet beschikbaar wordt gesteld aan specifieke projecten en/of programma’s. Nu gaat het om een principe-instemming. Prioriteiten stellen en faseren De globale inhoud van het meerjarenprogramma en de daarbinnen te stellen prioriteiten en aan te brengen faseringen in de uitvoering van projecten komen tijdens het programma van 6 december aan de orde. Sommige projecten zijn zonder twijfel al opgenomen in de begroting, sommige zullen zich ongetwijfeld anders of verder ontwikkelen. Om een duidelijke en effectieve koers te varen zijn keuzes noodzakelijk. Keuzes in termen van fasering van gewenste investeringen in de tijd hangen daarmee samen. Niet alles kan tegelijkertijd. Op 21 maart 2007 moet deze afweging leiden tot de vaststelling van het meerjarenprogramma door de Drechtraad. 1.3 Ontwikkelingen (ambtelijke) organisatie Dienstverlening aan klanten Betere dienstverlening en een beter presterende overheid vraagt om samenwerking. Burgers, bedrijven en instellingen hebben immers recht op een goede, tijdige en zorgvuldige dienstverlening. De Drechtstedengemeenten zetten hierbij de belangen van de burgers en de bedrijven voorop en niet de logica van de overheid. In de bestuurskrachtmetingen uit 2005 wordt het van elkaar leren en organiseren van onderlinge hulp en bijstand tussen de gemeenten als succesfactor voor de ontwikkeling in de regio aangereikt. De lokale bestuurskrachtmetingen geven aan dat iedere gemeente sterke en zwakke punten heeft. Inwoners, klanten en relaties hebben recht op een kwalitatief goed niveau van geboden diensten op elk onderdeel van de gemeentelijke organisatie. Ontwikkelingen rondom de Sociale Dienst Drechtsteden, een mogelijk Shared Service Center en ICT spelen hierbij een belangrijke rol. Uitvoeringskracht De Drechtsteden zijn niet blijven hangen in het stapelen van beleid en visies. Het opgestelde streefbeeld en de nota ‘Ruimte Geven’ hebben nadrukkelijk voortgebouwd op bestaande visies en gingen hand in hand met uitvoeringsprojecten om tot een kwaliteitssprong te komen. In de komende periode moet deze lijn worden vastgehouden. Met Manden maken I is hard gewerkt om het streefbeeld dichterbij te brengen. In deze periode is het zaak op de ingeslagen weg verder te gaan. Waar het onder meer om gaat is het moment vast te houden en te zorgen dat er constant spades de grond in gaan.

Pagina 6 van 39

Strakke uitvoeringsorganisatie; afmaken waar we mee begonnen zijn! Een verdere versterking van de uitvoering kan plaatsvinden door een doorbraak te bewerkstelligen als het gaat om de vernieuwde ROM-D. Begin 2007 komen voorstellen hierover op tafel. Momenteel wordt een nieuw bedrijfsplan voor de ROM-D voorbereid. Bij dit alles hoort ook het afmaken van zaken die in een eerdere fase zijn opgepakt zoals: een succesvolle afronding van Manden Maken I en het daadwerkelijk realiseren van de woningbouwtaakstelling (uitbannen wensplanningen). 1.4 1 januari 2007: volledig operationele GR Drechtsteden Op 8 maart van dit jaar is de GR Drechtsteden (GRD) opgericht en op 1 januari 2007 moet deze volledig operationeel zijn. Uit het oogpunt van juridische borging is in de afgelopen periode een fors aantal verordeningen vastgesteld. Deze zijn er op gericht de verhoudingen tussen- en werkwijze van de Drechtraad en het Drechtstedenbestuur efficiënt en effectief te regelen. Te denken valt aan de Inspraakverordening en het Delegatiebesluit. De uit de Drechtraad samengestelde Tijdelijke Commissie heeft bij de totstandkoming van deze verordeningen een belangrijke rol gespeeld. Naast deze juridische borging betekent volledig operationeel zijn ook dat Bureau Drechtsteden, de Sociale Dienst Drechtsteden, het Ingenieursbureau Drechtsteden en het Regionaal Bureau Leerplicht+ moeten kunnen gaan draaien en de daarvoor benodigde staf- en ondersteunende functies beschikbaar moeten zijn. Dat vereiste en vereist regie, coördinatie en kaderstelling. Dynamiek en wisselwerking tussen de diverse trajecten maakt de sturing complex. De primaire ambtelijke verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de Netwerkdirectie Drechtsteden. Zoals bekend bestaat deze uit de zeven gemeentesecretarissen en de secretaris/directeur. De Netwerkdirectie heeft een formele positie gekregen bij de voorgestelde wijziging van de GRD. Verdere verankering vindt plaats in de nog door u vast te stellen organisatieverordening. In 2006 was er nog een relatie tussen Drechtsteden en Zuid-Holland Zuid met betrekking tot de huur van het gebouw, faciliteiten, archief en verdere ondersteuning. In 2007 worden diensten afgenomen van de stafdiensten Dordrecht. Uitgangspunt van deze begroting is dat de levering door stafdiensten Dordrecht geen verhoging van de kosten veroorzaakt in vergelijking met de kosten die tot nu toe werden doorberekend door de Regio Zuid-Holland Zuid. De levering van stafdiensten Dordrecht is opgezet in afwachting van besluitvorming over een mogelijk op te richten Shared Service Center Drechtsteden. Bureau Drechtsteden Bureau Drechtsteden neemt een geheel eigen plaats in binnen de GR. Bureau Drechtsteden is geen uitvoeringsorganisatie, maar hangt onder het Drechtstedenbestuur en Drechtraad als het proces- en programmabureau voor ondersteuning van het bestuur en het totaal van de netwerkorganisatie. Het gaat dan om advisering aan het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad en samenhangend daarmee het coördineren van programma's inclusief de controle op de voortgang daarvan. Daarnaast zorgt het bureau voor inzicht in de zaken die spelen bij de uitvoeringsorganisaties. Het Loopbaancentrum Drechtsteden wordt voorlopig aan Bureau Drechtsteden gekoppeld; dit vooruitlopend op de besluitvorming over de mogelijke komst van een Shared Service Center. Sociale Dienst Drechtsteden De Sociale Dienst Drechtsteden is per 1 januari 2007 operationeel en is de regionale Sociale Dienst voor de Drechtsteden. De twee belangrijkste wettelijke taken die de Sociale dienst Drechtsteden voor alle burgers in de Drechtsteden uitvoert, zijn de WWB (Wet Werk en Bijstand) en de WMO individuele voorzieningen (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Dit is ook terug te zien in het klantenbestand: ongeveer 6.000 personen die een uitkering hebben op basis van de WWB en ongeveer 15.000 personen die een beroep doen op de WMO individuele voorzieningen. De SDD is niet alleen op uitvoerend niveau, maar ook op strategisch beleidsniveau actief. Zo geeft de SDD mede vorm aan het regionale arbeidsmarktbeleid en de modernisering van de Wsw. Daarnaast speelt zij een centrale rol bij het armoedebeleid. De ambitie is om dit te doen binnen de beschikbare budgetten. Qua aansturing is bij de Sociale Dienst Drechtsteden een bijzondere positie ingeruimd voor de Bestuurlijke Commissie Sociale Dienst Drechtsteden; vergelijkbaar met die van het Drechtstedenbestuur voor een aantal andere domeinen.

Regionaal Bureau Leerplicht+

Pagina 7 van 39

Het RBL+ vervult voor de gemeenten de taken uit de Leerplichtwet en daarnaast de regionale meld- en coordinatiefunctie (RMC-functie). De GR krijgt die bevoegdheden overgedragen met ingang van 1 januari 2007. Ingenieursbureau Drechtsteden Een bijzondere omstandigheid van het Ingenieursbureau is dat vooralsnog alleen de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht hierin deelnemen. Momenteel wordt onderzocht in hoeverre de andere gemeenten in de Drechtsteden hierbij op enigerlei wijze kunnen en willen aanhaken. Ook het Ingenieursbureau Drechtsteden sluit per 1 januari 2007 aan bij de GR. 1.5 Budgettaire kaders/uitgangspunten Door het nog ontbreken van het meerjarenprogramma heeft deze begroting een bijzonder karakter. Vanaf 2007 is de begroting een onderdeel van de reguliere planning- en controlcyclus. In dat verband kan de Drechtraad het volgende kalenderjaar twee managementrapportages en in maart een kadernota voor de begroting 2008 tegemoet zien. Gehanteerde principes Het is van groot belang het meerjarenbeleid van de Drechtsteden te baseren op solide en transparante financiële uitgangspunten. De volgende principes zijn gehanteerd: • Een sluitende begroting en een sluitend meerjarenperspectief is uitgangspunt; • Bij de afweging is er altijd een relatie met de ambities en een zo efficiënt mogelijke inzet van de middelen; • De Drechtraad stuurt en autoriseert op hoofdlijnen via een programmabegroting de organisatieonderdelen: Bureau Drechtsteden (w.o.Loopbaancentrum Drechtsteden), Sociale Dienst Drechtsteden, Regionaal Bureau Leerplicht +, Ingenieursbureau Drechtsteden; • Het Drechtstedenbestuur focust op het totale functioneren van de organisatieonderdelen: bedrijfsvoering/apparaat en producten/beleid; • De financiële positie van elk organisatieonderdeel binnen de GRD is herkenbaar; • Vanuit de gerealiseerde rentebaten wordt onder aftrek van de ontvangen rente voor Manden maken een algemene (buffer)reserve voor de GRD gevormd; • De vaststelling van het meerjarenprogramma in maart 2007 door de Drechtraad en de inrichting van de GRD maken dat 2007 in financiële zin moet worden beschouwd als overgangsjaar. Indexering staand beleid Voor wat betreft de indexering van het staand beleid zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: ƒ Het accrès van het Gemeentefonds wordt het algemene uitgangspunt voor de indexering van gemeentelijke bijdragen en daarmee de budgettaire ruimte van de GRD; ƒ Het management heeft de opdracht de nominale ontwikkelingen (lonen en prijzen) te volgen om vast te stellen of het accrès toereikend is en - indien daartoe aanleiding is - het bestuur aanvullende voostellen voor te leggen; ƒ Het algemene uitgangspunt wordt niet toegepast op doeluitkeringen die specifiek bedoeld zijn voor taken die ondergebracht zijn in de GRD (zoals de WWB); ƒ Het algemene uitgangspunt wordt aangevuld ingeval van uitvoeringstaken zoals leerplicht, armoedebestrijding, bijstandverstrekking; ƒ Het algemene uitgangspunt wordt ook toegepast op organisatie-onderdelen met een nulbegroting. Voorbeeld hiervan is het Ingenieursbureau Drechtsteden. Bij een positief resultaat wordt aan de deelnemende gemeenten uitgekeerd, bij een negatief resultaat leveren deze een extra bijdrage. Met andere woorden: een nulbegroting heeft geen invloed op het begrotingsresultaat van de GRD. Investeringsmiddelen (Manden maken) Ontwikkelings- en uitvoeringsprojecten worden gefinancierd vanuit het regionaal investeringsfonds Drechtsteden. Dit is gekoppeld aan Manden maken 1. Over een eventueel vervolg (Manden maken 2) zal eerst worden besloten na een evaluatie van nut en proces van Manden maken 1. 1.6 Financiële uitkomsten Samenvattend voor de GR-onderdelen Bureau Drechtsteden, Sociale dienst Drechtsteden, ingenieursbureau Drechtsteden en het Regionaal Bureau Leerplicht+ ontstaat het volgende beeld. Bureau Drechtsteden

Pagina 8 van 39

De begroting van dit bureau is in juni 2006 pro forma door de Drechtraad vastgesteld. Hierin was nog geen rekening gehouden met de aanhaking van de uitvoeringsorganisaties van de GRD. Verder is een budget van € 420.000 voor het Loopbaancentrum Drechtsteden opgenomen. Dit centrum werkt met gedetacheerd personeel en wordt door de deelnemende gemeenten gescheiden gefinancierd. De oprichting van het Loopbaancentrum is een direct gevolg van de goedkeuring van het Sociaal Plan door de gemeenten in de Drechtsteden. Beoordeling Bureau Drechtsteden heeft nauwelijks een algemene reserve. Dit betekent dat eventuele tekorten door de deelnemende gemeenten direct horen te worden aangevuld. Deze situatie leidt bij de Drechtsteden en gemeenten tot ongewenste financiële onzekerheid. Vanwege de begrotingspositie bij gemeenten wordt geen aanvullende inwonerbijdrage voor reservevorming gevraagd. Het voorstel in de begroting 2007 is om in reservevorming te voorzien door het positieve financieringsresultaat op de algemene reserve te gaan bijschrijven. Dit uitgangspunt betekent dat rentebijschrijving aan bestemmingsreserves met uitzondering van manden maken achterwege blijft. Sociale Dienst Drechtsteden - Budgetten voor de bedrijfsvoering van de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD). De kosten van de bedrijfsvoering worden bij de betreffende gemeenten op basis van het aantal clienten in rekening gebracht. - Benodigde budgetten voor de uitvoering van de wet Werk en Bijstand (WWB). Uitgangspunt is dat gemeenten de rijksvergoeding doorbetalen zodat de SDD de wet hiermee volledig kan uitvoeren. Het budgetrisico van de WWB ligt bij de SDD. Tekorten en overschotten worden boven vastgestelde limieten op basis van een vaste verdeelsleutel met de gemeenten verrekend. - Benodigde budgetten voor de uitvoering van de WVG, minimabeleid, schuldhulpverlening, kinderopvang en inburgering. De uitgaven (exclusief bedrijfsvoering) worden met de betreffende gemeenten op basis van nacalculatie verrekend. Het volledige budgetrisico ligt hiervan dus bij de gemeenten. Het benodigde budget voor de uitvoering van de huishoudelijke hulp (WMO) zit niet in de begroting. - Reservevorming. De SDD heeft een financiële buffer (totaal 3,3 miljoen euro) nodig om eventuele tekorten direct te kunnen dekken en waardoor de SDD evenmin in liquiditeitsproblemen komt. Het voorstel betreffende reservevorming is door de colleges van B&W vastgesteld en gaat uit van een bijdrage op basis van cliëntenaantallen door de SDD-gemeenten. Ingenieursbureau Drechtsteden De begroting van het Ingenieursbureau sluit met een positief saldo dat in principe aan de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht wordt uitgekeerd. Indien voor een stabiel prijsniveau van dienstverlening wordt gekozen, waardoor verliezen niet direct tot forse tariefsverhogingen leiden, is het verstandig om een eventueel overschot tijdelijk in reserve te houden. Een eventueel exploitatietekort op basis van de jaarrekening wordt bij de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht achteraf in rekening gebracht. Algemeen uitgangspunt is dat de kosten via opdrachten worden terugverdiend. Regionaal bureau Leerplicht + De begroting van RBL+ is op de uitkomsten van het voorjaarsoverleg met de portefeuillehouders van alle gemeenten (inclusief Hardinxveld, Leerdam en Gorinchem) gebaseerd en is al eerder dit jaar vastgesteld. Het begrotingsverlies voor de RBL+ van circa € 120.000 wordt voorlopig uit de bestemmingsreserve(s) voor leerplicht gedekt. De bestemmingsreserve is niet exclusief voor de regio inzetbaar. Regime financieel toezicht provincie Zuid-Holland. De voorlopige begroting Drechtsteden is in juli ingediend bij de provincie Zuid-Holland. Gedeputeerde Staten hebben hierop gereageerd door repressief toezicht te verlenen. De nu voorliggende begroting hoeft niet meer door de provincie te worden goedgekeurd. Uiteraard ontvangt de provincie een exemplaar van de complete programmabegroting

Pagina 9 van 39

HOOFDSTUK 2 Programma’s 2.1 Programma Bestuur Wat willen we bereiken? Al tijdens de gesprekken rondom de formatie van het Drechtstedenbestuur tekenden de lijnen van de samenwerking in de Drechtsteden in de komende jaren zich af. Er is breed draagvlak om de regionale samenwerking zoals de afgelopen jaren is ingezet met kracht voort te zetten en te intensiveren. Daarbij wordt vanuit verschillende hoeken aangegeven dat het afmaken van ingezette bewegingen prioriteit behoeft. Het gaat in de Drechtsteden om de inhoud. Het fundament van de samenwerking wordt dan ook meer en meer gevormd door het inhoudelijk concept van de netwerkstad, aangestuurd door een netwerkbestuur, ondersteund door een netwerkorganisatie. Uitvoeringskracht is en blijft hard nodig in de Drechtsteden. Daarbij moeten de Drechtsteden scherp blijven letten op de inhoudelijke verbinding tussen ‘samen stad aan het water’ en het bereiken van zichtbare inhoudelijke resultaten. De democratische legitimatie van een netwerkbestuur is een absolute randvoorwaarde voor de verdere ontwikkeling van het samenwerkingsverband. Het vormen van een netwerkorganisatie is een noodzakelijke voorwaarde om inhoudelijke resultaten te bereiken, maar is geen doel op zich. Er zijn drie punten geformuleerd bij de start van de nieuwe periode waaraan met extra inspanning moet worden gewerkt: - scherper stellen van prioriteiten; - meer aandacht voor interne en externe communicatie; - versterken van de positie van de Drechtsteden binnen de Zuidvleugel. De Drechtraad en het Drechtstedenbestuur nemen een belangrijke plaats in als het gaat om het realiseren van deze punten, daarbij ondersteund door Bureau Drechtsteden dat als programma- en procesbureau eerst verantwoordelijk is. Het algemeen en dagelijks bestuur heeft recht op goede ondersteuning, zowel procesmatig als inhoudelijk. Wat gaan we doen? Bureau Drechtsteden Binnen Bureau Drechtsteden heeft een professionaliseringsslag plaatsgevonden. In 2007 wordt de bedrijfsvoering verder worden versterkt. Tot de mogelijke invoering van een Shared Service Center worden de medewerkers van het Regionaal Loopbaancentrum tijdelijk ondergebracht bij Bureau Drechtsteden. De verdere financiële toelichting over dit onderdeel is te vinden in paragraaf 2.9. Vermelding verdienen ook de ontwikkelingen rondom de Netwerkdirectie Drechtsteden. Per 1 januari 2007 loopt de oefenfase uit 2006 af en kan worden gewerkt aan de operationalisering van netwerkmanagement. Onder regie van de Netwerkdirectie wordt momenteel toegewerkt naar een kenniscentrum Drechtsteden. Aanleidingen zijn de grotere regionale opgaven, de complexiteit van de vraagstukken en het met meer kracht naar andere overheden kunnen opereren. Voorstellen zijn in 2007 te verwachten. Drechtstedenbestuur en Drechtraad Het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad zijn respectievelijk het dagelijks en algemeen bestuur van de Drechtsteden. Steeds moet worden gezocht naar vernieuwende manieren om draagvlak en daadkracht met elkaar te verbinden, ook in de relatie tussen de besturen onderling. De Drechtraad wordt ook in 2007 ondersteund door de coördinerend griffier en de griffiers van de gemeenten. De ondersteuning van het Drechtstedenbestuur wordt verzorgd door de secretaris en Bureau Drechtsteden. Communicatie Vanuit Bureau Drechtsteden worden de verschillende communicatieprocessen op elkaar afgestemd. Er wordt gezorgd voor de communicatie vanuit het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad. De communicatie rondom de uitvoering van projecten die in Drechtsteden worden uitgevoerd, moet in eerste instantie binnen de gemeenten worden opgepakt aan de hand van enkele afspraken die binnen de Gemeenschappelijke Regeling zijn gemaakt over onder meer huisstijl. Dit geldt ook voor de uitvoeringsorganisaties.

Pagina 10 van 39

Procesgelden: Uitvoering opdrachten 1+1=3/Ambities meerjarenplanning Verdeling budgetten 2007 Oorspronkelijke begroting Vastgelegde middelen Communicatie Cultuurprofiel Zuidvleugel Rijn Schelde Delta ABZ / Drechtraad Verzekeringen (WA) Accountantskosten

(Mogelijke) verdeling beschikbare budgetten Verkeer en Vervoer Sport en cultuur Toerisme en recreatie Economische ontwikkeling Groen, Water en Milieu Ruimtelijke ontwikkeling Drechtoevers Sociaal beleid

+ € 1,00 per inwoner

Totaal

70.000 67.500 56.500 10.000 22.500

20.000 10.000 15.000

70.000 67.500 56.500 10.000 42.500 10.000 15.000

226.500

45.000

271.500

30.000 30.000

40.000

30.000 30.000 30.000 10.000 10.000

70.000 40.000 40.000 40.000 -

70.000 30.000 70.000 70.000 70.000 70.000 10.000 10.000

170.000

230.000

400.000

275.000

Vastgelegde middelen Het eerste deel van bovenstaande tabel gaat in op de vastgelegde middelen. Het betreft hier lopende activiteiten, vaak ook uitgevoerd in samenwerking met andere voor de Drechtsteden belangrijke partijen. De Zuidvleugel is daarvan een in het oogspringend voorbeeld. Aanvullend zijn kosten opgenomen samenhangend met de ondersteuning van de Drechtraad en concernkosten (verzekeringen, accountantskosten). (Mogelijke) verdeling beschikbare budgetten Het tweede deel van de tabel gaat in op de voor de beleidsvelden beschikbare procesmiddelen. De eerste kolom daarvan heeft veelal betrekking op lopende zaken die in de komende periode samen met onze partners worden voortgezet. De tweede kolom zoomt in op een mogelijke verdeling van het procesbudget dat beschikbaar komt door de € 1 extra inwonerbijdrage voor de inhoudelijke beleidsambities. Het gaat dan om zaken zoals een intensivering van beleidsinspanningen op het gebied van Shipping Valley, een verdere uitwerking van het concept Hollands Glorie, de herziening van het Mobilitietsplan Drechtsteden, de Regionale Realisatiestrategie Ruimte geven. Het betreft hier veelal zaken die ook in 1+1=3 zijn terug te vinden. Bij de inhoudelijke programma’s verderop in dit hoofdstuk wordt dit in een breder perspectief geplaatst. In een aantal gevallen gaat het er om de Drechtraad in een later stadium beter in staat te stellen keuzes te maken over eventuele investeringsbeslissingen (en de relatie met een mogelijk Manden maken 2).

Pagina 11 van 39

Wat zijn de kosten?

pr. Bestaande taken

lasten 1.270.883

Nieuw beleid (begrepen in budget bestuursondersteuning) Ambities 1+1=3 (€ 1) 275.000 Versterking bedrijfsvoering Drechtsteden (€ 0,50) 130.000 Uitsplitsing programma (incl. loonkosten: Drechtraad en Bestuur Bestuursondersteuning en communicatie

55.000

saldo 2008 1.243.383

saldo 2009 1.243.383

saldo 2010 1.243.383

275.000

275.000

275.000

275.000

130.000

130.000

130.000

130.000

baten saldo 27.500 1.243.383

12.500

42.500

1.215.883

15.000 1.200.883

1.270.883

27.500 1.243.383

Pagina 12 van 39

2.2 Manden maken Wat willen we bereiken? Het adagium van het in december 2004 vastgestelde eindbod Manden Maken is investeren, uitvoeren en realiseren. Kernbegrippen zijn daadkrachtig en slagvaardig. In de diverse (deel)programma's zijn de Manden-maak projecten opgenomen. In totaal gaat het om ruim twintig investerings- en negen ontwikkelingsprojecten. Zij leveren allemaal een bijdrage aan het streefbeeld voor de regio en een versterking van de positie van onze regio in de Zuidvleugel. De programmatische aanpak staat borg voor het leggen van verbindingen tussen de projecten, het geld en de benodigde uitvoeringskracht. Het investeringsvolume bedraagt indicatief € 300 miljoen. Daarvan wordt ruim € 50 miljoen ingezet via het regionaal investeringsfonds/provinciale investeringsimpuls. De overige middelen worden opgebracht door de gemeenten in het kader van de reguliere investeringen, (overige) subsidies van Provincie en Rijk, exploitatie-inkomsten en de private sector. Voor 2007 staat het uitvoeren van de projecten uit Manden maken 1 centraal. Nut en proces van Manden maken 1 zal worden geëvalueerd, voordat eventueel wordt gestart met Manden maken 2, ook in financieel opzicht. Rekening moet wel worden gehouden met het aanhaken bij andere overheden als het gaat om cofinanciering (regeerakkoord, verkiezingen provincie, Zuidvleugelontwikkelingen etc.). Wat gaan we daarvoor doen? Investeringsprojecten - Kennisinfrastructuur: Transfercentrum HBO, Onderwijsleerbedrijven, LOC: De Grienden, Zwijndrechtse Waard, West-Alblasserwaard. - Sociale ontwikkeling: Route 23, bijzondere doelgroepen - Economie: Maasterras (spoorzone), Shipping Valley: Oosteind, Zeehavens, Frankepad/Grotenoord (c.q. Langeweg-Zuidwende), Haven Zuid/Mercon Kloos, Toerisme en cultuur: Haven Zuid/Mercon Kloos, Hofkwartier, City Lounge, Energiehuis. - Wonen en Groen: Wonen: Onderdijkserijweg, Groen: Dordwijkzone, Zone 70, Recreatief steunpunt Sliedrecht, (Noordoevers). - Bereikbaarheid: HOV-D, Aansluiting A 15, Aansluiting A 16 (aansluiting Volgerlanden), Euryza. Ontwikkelingsprojecten - Kennisinfrastructuur: ICT-platform - Economie: Shipping valley: Groote Lindt, Haven Zuid/Mercon Kloos, Voorpoort - Wonen en Groen: Wonen: Klein Koninkrijk (voorheen HKS-Heuvelman), Studie Grondbedrijven, Groen: Groene contramal. - Bereikbaarheid: Parkeervoorziening Papendrecht, Fileproblematiek A16-N3-A15 Hoe gaan we dit meten Context is hier het investeringsarrangement dat de Drechtsteden met de provincie Zuid-Holland hebben. Net als de provincie hebben de Drechtsteden behoefte aan monitoring van de programma's en projecten. Hiertoe worden periodiek verantwoordingsdocumenten op ten behoeve van de Drechtraad en de provincie opgesteld. Afgesproken is hiervoor dezelfde basisdocumenten te gebruiken, dit voorkomt extra papierproductie. De voortgang en het tempo van de beleidsrealisatie staan steeds centraal. Met name wordt gewezen op de afspraak met de provincie Zuid-Holland dat de spade (ook figuurlijk) uiterlijk in 2007 de grond in gaat. Voor het overige wordt verwezen naar de opmerkingen over meten in de relevante deelprogramma's. Over het geheel volgt een toekomstgerichte evaluatie nut en proces Manden maken 1 Wat zijn de kosten?

pr. Manden maken

lasten

baten

saldo

saldo 2008

saldo 2009

saldo 2010

10.254.780

10.183.000

71.780

71.780

71.780

71.780

Pagina 13 van 39

2.3 Programma Economie, bereikbaarheid en toerisme 2.3.1 Deelprogramma Economie Wat willen we bereiken: De economische structuur van de Drechtsteden heeft een sterke basis in het industriële verleden van de regio. Sectoren als scheepsbouw, -reparatie en toeleverende industrie zijn van oudsher sterk vertegenwoordigd en hebben nog steeds een relatief groot aandeel in de regionale economie. Dit wordt ook geïllustreerd door het feit dat 45% van de regionale werkgelegenheid zich bevindt op bedrijventerreinen. De ligging van de Drechtsteden op een kruispunt van waterwegen, snelwegen en spoorwegen zijn in het verleden belangrijke vestigingsfactoren van deze sectoren geweest. Van oudsher zijn vooral de rivieren belangrijk geweest; de belangrijkste bedrijventerreinen in de Drechtsteden liggen van oudsher aan het water. Deze bedrijventerreinen voldoen niet altijd meer aan de eisen van deze tijd. Actief ingrijpen om de kwaliteit van deze terreinen te vergroten is dan ook noodzakelijk. Het aandeel van de bovengenoemde sectoren in de regionale werkgelegenheid is echter in de afgelopen jaren afgenomen. Deze ontwikkeling is in overeenstemming met landelijke trends, waarbij werkgelegenheid in (maak)industrie afneemt. De (potentiële) groeisectoren zijn zakelijke dienstverlening, toerisme en zorg. In vergelijking met andere regio’s in Nederland is het aandeel van deze groeisectoren in de regionale werkgelegenheid geringer. Voor deze sectoren zijn bedrijventerreinen minder van belang, omdat bedrijvigheid zich bevindt in centra van de Drechtsteden, op kantorenlocaties en in specifieke clusters zoals het gezondheidspark. De economische visie van de Drechtsteden in het Strategisch Economisch Profiel (SEP) bestaat uit twee hoofdlijnen. Zo wordt ingezet op het vernieuwen en versterken van de economische sectoren waar de Drechtsteden van oudsher sterk in zijn. De inzet van de Drechtsteden richt zich hierbij vooral op alles wat te maken heeft met vervoer over water. Het gaat dan om logistiek en binnenvaart, maar ook om scheepsbouw en –reparatie, baggerindustrie en alles wat hier aan industriële toeleveranciers bij betrokken is. Dit onderdeel van het SEP staat bekend onder de naam Shipping Valley. De andere hoofdlijn van het SEP heeft tot doel de economische structuur van de Drechtsteden te verbreden, door sectoren zoals zakelijke dienstverlening, detailhandel, horeca, leisure en toerisme te versterken. Hierbij gaat het veelmeer om het verzilveren van de potenties. Daarnaast geeft het SEP aan dat het voor de economische ontwikkeling van de Drechtsteden van wezenlijk belang is dat er in de Drechtsteden een aantrekkelijk vestigingsklimaat geboden wordt voor bedrijven en inwoners. Hierbij is bijvoorbeeld van belang dat de Drechtsteden goed bereikbaar zijn, aantrekkelijke woonmilieus kennen, een adequaat voorzieningenniveau, etc. Concrete doelen die hieruit naar voren komen zijn (op basis van het Regionaal Meerjaren Ontwikkelingsprogramma): - Werkgelegenheid: • Het vergroten van de regionale werkgelegenheid, door de economische structuur te verbreden. - Ondernemersklimaat: • Stimuleren van de economische concurrentiepositie van de regio • Verbeteren van het innovatief vermogen • Vergroten van de aantrekkingskracht van stad en regio op het gebied van historie, cultuur en natuur. • Het verhogen van de aantrekkelijkheid van de Drechtsteden als vestigingsplek voor economische activiteiten, waardoor de concurrentiepositie van de Drechtsteden verbetert.

Wat gaan we daarvoor doen? Lopend beleid - Shipping Valley: behelst de visie van de Drechtsteden op het versterken en vernieuwen van de bedrijvigheid in de bedrijfstakken die tot het maritieme cluster behoren. Ook in de komende periode richt de inzet zich op het mogelijk maken van de uitvoering van concrete projecten in het kader van clustering van scheepsbouw en –reparatiebedrijven. - Bedrijventerreinstrategie (1+1=3): De strategie wordt in 2006 vastgesteld, inclusief een uitvoeringsprogramma. In 2007 zal inhoud gegeven moeten worden aan de activiteiten uit het uitvoeringsprogramma. Het uitvoeringsprogramma zal zich zowel richten op bestaande als op nieuwe terreinen. Slechts een enkele activiteit uit het uitvoeringsprogramma kan gerealiseerd worden. - Kantorenstrategie (1+1=3): De regionale opgave ten aanzien van kantoren is niet zozeer een kwantitatief vraagstuk (aanbod beter afstemmen op de vraag) maar vooral een kwalitatief vraagstuk (het

Pagina 14 van 39

juiste aanbod). In 2007 wordt ingezet op het afronden van de strategie, door te kijken naar de wijze waarop de kwaliteit van locaties gewaarborgd kan worden en leegstand aangepakt kan worden. Lopend beleid met hogere ambitie / nieuw beleid -Intensivering Shipping Valley -Uitvoering Bedrijventerreinstrategie (1+1=3) -Afronden kantorenstrategie (1+1=3) Uitstel ambities: wat wordt getemporiseerd / gefaseerd naar 2008 e.v. - Actualisatie Regionaal Detailhandelsbeleid (1+1=3): De Structuurvisie Detailhandel en Horeca moet conform eerder gemaakte afspraken geëvalueerd worden. Hierbij zal gekeken moeten worden naar de consequenties voor het beleid van de opmerkingen die door sommige gemeenteraden bij vaststelling zijn gemaakt, de wijze waarop de Drechtsteden inhoud geven aan toetsing en monitoring van gemaakte afspraken en de vraag of de Drechtsteden eigen PDV-beleid willen voeren. - Extra intensivering Shipping Valley - Extra inzet Bedrijventerreinstrategie (1+1=3) - Extra inzet Kantorenstrategie (1+1=3) Uitvoeringsprojecten Manden maken - Investeringsprojecten: • Zeehaven, Dordrecht • Oosteind Papendrecht • Frankepad/Grotenoord, Hendrik-Ido-Ambacht • Maasterras - Ontwikkelingsprojecten • Haven-Zuid, Albasserdam • Groote Lindt, Zwijndrecht • Plaatje, Sliedrecht

Hoe gaat we dat meten? Op outcome niveau (maatschappelijke effecten) vindt monitoring plaats via de Monitor ‘Staat van stad en regio’. Op output niveau (regionale activiteiten) vindt monitoring plaats via de reguliere managementrapportages. Procesgelden economische ontwikkeling Beschikbaar uit reguliere inwonerbijdrage DS (tbv A) Eventueel extra beschikbare verhoging inwonerbijdrage (€ 1)

€ € €

30.000 40.000 70.000

In het verleden hebben Kamer van Koophandel Rotterdam en Provincie Zuid-Holland belangrijke financiële bijdragen geleverd aan het programma economie. In overleg met beide partijen zal bezien worden voor welke activiteiten er in 2007 de mogelijkheid bestaat voor medefinanciering. In het kader van het nieuwe bedrijfsplan ROM-D zal bezien moeten worden, of het wenselijk en mogelijk is dat de ROM-D gaat bijdragen aan de voorbereiding van activiteiten waarvan het uiteindelijk de beoogde uitvoerder is. 2.3.2 Deelprogramma Bereikbaarheid Wat willen we bereiken? - Positie bepalen op de dossiers A16-A15-N3: het Rijk is momenteel in het kader van de Nota mobiliteit bezig met de zogeheten netwerkanalyses. Hier liggen kansen voor de regio daarbij aan te haken. Daarbij is het van belang de regionale projecten niet meer los te zien, maar als onderdeel van het totale netwerk binnen de Drechtsteden. - Bereikbaarheid regio over de weg verbeteren: Het streven is er op gericht om de score bereikbaarheid van de gemeenten door potentiële werknemers en klanten verder te verbeteren. Het gaat hier om de bereikbaarheid per auto buiten de spits, in de spits en per openbaar vervoer - De kwaliteit en aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren: door de integratie van de concessie voor het DAV gebied (inclusief het treinvervoer tussen Dordrecht en Geldermalsen) en de realisatie van het Hoogwaardig Openbaar Vervoer in de Drechtsteden en de realisatie van Stedenbaan

Pagina 15 van 39

zijn de voorwaarden aanwezig voor verhoging van het (subjectieve) rapportcijfer voor openbaar vervoer (in Dordt in 2006 beoordeeld met 6,6) - De fiets beter te positioneren als het vervoermiddel voor de kortere afstand: De fiets geldt als ‘het cement binnen de regio’. Het streven is erop gericht het fietspadennetwerk verder te completeren. - Parkeerbeleid en vervoermanagement als instrument in te zetten: Dit moet concrete uitvoerbare projecten opleveren uit het op te stellen regionale parkeerbeleidsplan - Vervoer van goederen zonder risico’s: Ten gevolge van het transport van gevaarlijke stoffen over de weg, het spoor en het water is er in de regio sprake van risico´s op het gebied van externe veiligheid. Het hoofddoel van externe veiligheidsbeleid is het op een acceptabel niveau hebben en houden van de veiligheid van (groepen) personen, die niets met de activiteit van doen hebben, in de omgeving van de risico-opleverende activiteit. - Handhaven leefbaarheid: Er bestaat een flink spanningsveld tussen leefbaarheid en bereikbaarheid. Leefbaarheid heeft voor een belangrijk deel te maken met het wel of niet voorkomen van verkeersoverlast. Deze overlast bestaat vooral uit milieuoverlast (luchtkwaliteit en geluidhinder). Daarnaast is ook verkeersveiligheid een aspect van leefbaarheid. Bij milieuoverlast dient bedacht te worden, dat de wettelijke milieunormen de komende jaren steeds zwaarder worden. Dat betekent dat op dat aspect de leefbaarheid zeer waarschijnlijk wel verbeterd zal (moeten) worden. Om een aantrekkelijk woon- en verblijfsklimaat te houden, dient ingezet te worden op het minimaal handhaven van de leefbaarheid. De genoemde leefbaarheidsaspecten kunnen afzonderlijk gemonitord worden. Wat gaan we daarvoor doen? Lopend beleid - HOV-D - Regionaal parkeerbeleid - Brede Doel Uitkering - Toegankelijkheid OV-haltes Nieuw beleid / hogere ambitie - Concessie OV - Fast Ferry Waterbus (1+1=3) - Herziening Mobiliteitsplan Drechtsteden Categorie C; resterende ambities; fasering 2008 e.v. - Vervoermanagement - Position Paper (Verwerven positie in het kader van de netwerkanalyse) - Stedenbaan (1+1=3) Hoe gaan we dat meten? Via de monitor ‘Staat van de stad en de regio’. Procesgeld voor verkeer en vervoer Beschikbaar uit reguliere inwonerbijdrage DS Eventueel extra beschikbare verhoging inwonerbijdrage (€ 1)

€ € €

30.000 40.000 70.000

2.3.3 Deelprogramma Toerisme Wat willen we bereiken? Op basis van verkregen inzicht in het traject van de Floriade 2012, is door de Drechtsteden een strategische verkenning uitgevoerd naar het beter benutten van de toeristische mogelijkheden van de Drechtsteden, gerelateerd aan de kernkwaliteiten van het gebied: met name water en historie. Deze verkenning heeft geresulteerd in een visie op de toeristisch-recreatieve mogelijkheden van de regio Drechtsteden. Hierin wordt geconcludeerd dat deze regio unieke toeristische potenties heeft. Binnen een straal van luttele kilometers zijn bezienswaardigheden aanwezig die Hollands Glorie uitstralen: de oudste stad van Holland, Dordrecht, met zijn vele monumenten, maar ook het tot werelderfgoed uitgeroepen molengebied Kinderdijk, het Nationaal Park de Biesbosch en het rijke polderlandschap van de Hoeksche Waard en de Alblasserwaard. Zowel de waterbus als het fietsknooppuntensysteem zorgen voor een uniek stelsel van toeristisch-recreatieve verbindingen tussen deze íconen’. De situering is al even bijzonder: een oer-Hollands polderlandschap met rivieren en dijken. Deze bijzondere kwaliteiten kunnen uitgroeien tot een veelzijdig toeristisch product met wereldwijde afzetmogelijkheden. De directe verbinding en relatie met Rotterdam is evident. Dit concept wordt in de markt gezet onder de naam

Pagina 16 van 39

‘Hollands Glorie’, en kan de Holland Promotie een geweldige impuls geven. Samengevat zijn de doelstellingen: - De Drechtsteden cultureel en toeristisch (inter)nationaal op de kaart zetten. Beoogde effecten: een daling van de uitstroom van bezoek aan (culturele) voorzieningen. Hogere bezoekersaantallen aan toeristische trekpleisters, belangrijke evenementen en culturele voorzieningen in de regio. Langere verblijfsduur van bezoekers. Meer bestedingen in de regio. Meer en betere voorzieningen in de regio en een intensiever gebruik van de voorzieningen. Extra stimulansen voor het vervoer over water en andere toeristisch-recreatieve verbindingen. - Impuls geven aan het verblijfstoerisme in de regio. Beoogde effecten: nieuwe product/marktcombinaties en arrangementen, die op hun beurt bijdragen aan een langere verblijfsduur in de regio, hogere bestedingen en extra werkgelegenheid. Wat gaan we daarvoor doen? Het totaal-concept ‘Hollands Glorie’, zoals verwoord in de toeristisch-recreatieve visie, wordt in 2007 uitgewerkt. Het project kent drie strategische lijnen, die in samenhang met elkaar worden uitgezet. 1. Het opzetten van een strategisch samenwerkingsverband. Een groot aantal private partijen moet het project omarmen en uitdragen. Een rol van de regio als initiatiefnemer/aanjager en samenwerking tussen overheid en private partijen zijn hierbij onontbeerlijk. 2. Productontwikkeling. Deze strategische lijn omvat twee ontwikkelingsrichtingen: - Fysieke productontwikkeling, zoals het realiseren van routes, steigers en knooppunten, het opwaarderen van bestaande attracties en het toevoegen van nieuwe attracties; - Marketing-productontwikkeling, zoals het samenstellen van arrangementen. 3. Promotie. Uitgangspunt is, dat Hollands Glorie de koepel wordt waaronder het totale aanbod van regionale attracties en bezienswaardigheden in de markt worden gezet: herkenbaar, aantrekkelijk en gevarieerd, met hetzelfde beeldmerk en gelijkwaardige kwaliteit. Deze uitwerking zal in de loop van 2007 moeten leiden tot voorstellen met betrekking tot: - Het completeren van toeristische icoonbeschrijvingen en klantportretten; - Kansrijke product/marktcombinaties (PMC’s) voor de korte en lange termijn, incl. prioritering. - Uitwerking per gekozen PMC, waarbij samen met ondernemers voorstellen en initiatieven worden geïnventariseerd, fysieke maatregelen worden bezien ter verbetering of ontwikkeling van het product, en een marktbenadering wordt voorgesteld. Daarnaast zullen er per PMC een uitvoeringsstrategie, planning en financieringsopzet worden gepresenteerd. - Het opzetten van een strategisch samenwerkingsverband tussen publieke en private partners. - Het opzetten van een promotiecampagne Hollands Glorie. Hoe gaan we dat meten? Het meten van de resultaten vindt plaats via de MOP-monitor, waarin op basis van het programma Manden Maken en het Meerjarenontwikkelingsprogramma Dordrecht/Drechtsteden wordt bekeken hoe de regio en de stad zich ontwikkelen. Een tweede meetinstrument bestaat uit een herhaling van het onderzoek uit 2002 naar de vrijetijdsbesteding van inwoners van de Drechtsteden. Procesgelden toerisme Beschikbaar uit reguliere inwonerbijdrage DS Eventueel extra beschikbare verhoging inwonerbijdrage (€ 1) Nadere prioritering ten behoeve van toerisme

€ € €

70.000 10.000

De middelen zijn nodig om tot een verdere uitwerking van het concept Hollands Glorie te komen. Wat zijn de kosten?

pr. Bestaande taken

Uitspitsing programma: Verkeer en vervoer Waterbus

lasten

baten

saldo

saldo 2008

saldo 2009

saldo 2010

1.007.693

619.881

387.813

387.813

387.813

387.813

132.170 506.405

37.653 506.405

94.517 0

Pagina 17 van 39

Economische ontwikkeling Toerisme

131.117 238.001 1.007.693

75.823 619.881

131.117 162.179 387.813

2.4 Programma Fysiek 2.4.1. Deelprogramma Wonen en Stedelijke Vernieuwing Wat willen we bereiken: - Woonvisie Drechtsteden: De beleids- en uitvoeringsscyclus voor wonen/stedelijke vernieuwing is in verregaande mate geregionaliseerd. Uitgangspunt is de woonvisie ‘Spetterend wonen in de Drechtsteden’ uit 2004. Hierin zijn de ambities en beleidsdoelen voor de periode tot 2010 vastgelegd. De belangrijkste doelstellingen zijn: meer zeggenschap en keuzevrijheid voor de woonconsument; kwalitatief betere woningen en een kwalitatief betere woonomgeving. De belangrijkste bijzondere thema’s zijn: zelfstandig wonen in combinatie met voorzieningen voor ouderen en zorgbehoevenden, en de huisvesting van maatschappelijk kwetsbare groepen. - Programma’s: Aan de woonvisie is een aantal programma’s verbonden, die gericht zijn op het behouden, versterken, transformeren en ontwikkelen van woongebieden en woonmilieus. Het belangrijkste programma is het woningbouwprogramma, dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Specifiek voor de activiteiten op het gebied van de stedelijke vernieuwing is het ISV-programma 2005-2010 vastgesteld. Op grond van dit programma worden ISV-middelen beschikbaar gesteld voor de herstructurering van een aantal woongebieden. - Afspraken: Daarnaast zijn er twee afsprakenkaders van belang. In de eerste plaats zijn dit de woningbouwafspraken 2005-2010 met het Rijk en de provincie Zuid-Holland, waarin als taakstelling is opgenomen de bouw van 9.000 woningen in deze periode. Tevens zijn hierin afspraken gemaakt over de met het oog hierop aan de regio toe te kennen BLS-middelen. Ten tweede gaat het om de PrestatieAfspraken-Lange-Termijn (PALT) met de woningcorporaties in de Drechtsteden, inzake de transformatie van de sociale woningvoorraad tot 2010. Wat gaan we daarvoor doen? Vaste producten en diensten -Task Force Woningbouw Drechtsteden (1+1=3) -Woningbouwafspraken 2005-2010 -Woningbouwprogramma tot 2010 -ISV2-programma 2005-2010 -Woningbouwsubsidies BLS -Jaarplan Wonen en Stedelijke Vernieuwing -Woonruimteverdeling -Voorrangscommissie -Klachtencommissie -Kwaliteitsbeleid -PALT (1+1=3) en PAKT -Platform Drechtsteden bouwt -Woonmonitor Projecten -Wonen, welzijn en zorg voor ouderen -Woonpromotie -Woonmilieudifferentiatie -Uitvoering BWS -Woningbouwprogramma na 2010 Investeringsprojecten Manden maken -Onderdijkse Rijweg, Zwijndrecht -(Noordoevers, H.I. Ambacht en Zwijndrecht) Ontwikkelingsprojecten -Klein Koninkrijk (voorheen HKS Heuvelman), ‘s-Gravendeel Hoe gaat we dat meten? Via de (jaarlijkse) woonmonitor

Pagina 18 van 39

Wat zijn de kosten?

pr. Bestaande taken

Uitsplitsing programma: Wonen en Stedelijke vernieuwing Voorrangscommissie Klachtencommissie

lasten 537.266

baten 442.330

saldo 94.936

saldo 2008 94.936

saldo 2009 94.936

saldo 2010 94.936

407.679 60.199 69.389 537.266

337.637 60.199 44.495 442.330

70.042 0 24.894 94.936

94.936

94.936

94.936

2.4.2 Deelprogramma Ruimtelijke Ontwikkeling, Groen, Water en Milieu Wat willen we bereiken? Ruimtelijke ontwikkeling Begin dit jaar heeft de Drechtraad het Ruimtelijk kader ‘Ruimte geven’ vastgesteld. Daarmee zijn de ruimtelijke ambities van de regio voor de langere termijn vastgelegd. Deze visie wordt thans verder uitgewerkt in een zogeheten realisatiestrategie; daarin wordt voor de nieuwe raadsperiode de visie vertaald in concrete acties. Belangrijk doel daarbij is het bereiken van afstemming en draagvlak. In dat kader vindt zowel een horizontale afstemming met en doorwerking in de sectorale regioprogramma’s als een verticale met en in de ruimtelijke plannen van gemeenten, provincie en rijk plaats. Conform het Meerjarenplan dient bij de Uitvoeringsstrategie bijzondere aandacht gegeven te worden aan de herijking van de groene ambities en afstemming met het programma Milieu en Infrastructuur. Tevens dient een relatie gelegd te worden naar de Zuidvleugelvisie. De verbindingsfunctie van de Drechtsteden als poort en schakel van de Zuidvleugel naar het (Duitse en Brabants/Vlaamse) ‘achterland’ dient daarbij nadrukkelijk onderkend te worden. Als een van de hoofdopgaven in de Zuidvleugelvisie is de Deltapoort benoemd. De Drechtsteden willen bereiken dat in Zuidvleugelkader nadrukkelijk aandacht komt voor oplossing van de knelpunten op het gebied van de leefbaarheid en ruimtelijke ontwikkeling langs de hoofdverbindingsassen (A15, 16, spoor). Groen, Water en Milieu De aantrekkelijkheid van de Drechtsteden voor bewoners, bezoekers en bedrijven hangt in belangrijke mate af van de kwaliteit en aantrekkelijkheid van de leefomgeving. Die staan in de Drechtsteden sterk onder druk. De Drechtsteden vormen een dichtbevolkt stedelijk gebied, waarin veel verschillende functies in elkaars nabijheid aanwezig zijn. Bovendien worden de Drechtsteden doorsneden door veel grootschalige infrastructuur, zoals rijkswegen, spoorwegen en waterwegen. Een gevolg hiervan is dat in delen van de Drechtsteden de luchtkwaliteit niet voldoet aan de normen, waardoor bewoners blootgesteld worden aan gezondheidsrisico’s, en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen geblokkeerd worden. Dit laatste geldt op verschillende plekken ook als gevolg van het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het beleid is er op gericht te komen tot het oplossen van deze, veelal acute, problemen. Daarnaast is de regionale samenwerking gericht op het bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van de Drechtsteden. Een van de onderdelen daarvan is de verdere versterking en ontwikkeling van de groene kwaliteiten van de Drechtsteden. De Drechtsteden worden omringd door waardevolle groene landschappen, zoals de Biesbosch, de Hoeksche Waard en de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden. Deze gebieden hebben een belangrijke ecologische en recreatieve functie voor de Drechtsteden, maar zijn niet altijd goed toegankelijk voor recreanten vanuit het stedelijk gebied. Ook onderlinge groene/ecologische verbindingen zijn niet altijd aanwezig. De Drechtsteden willen hier actief verbetering in brengen. Wat gaan we daarvoor doen? Ruimtelijke ontwikkeling Naast een aantal reguliere activiteiten in het kader van de ruimtelijke ontwikkeling (deelname in Zuidvleugel, Rijn-Schelde Delta etc.) is voor de komende tijd de realisering van de visie Ruimte Geven de belangrijkste activiteit. Hiertoe is thans het project regionale realisatiestrategie in voorbereiding. Deze strategie wordt rond april 2007 vastgesteld. Voor de doorwerking van dit actieprogramma zijn diverse sturingsinstrumenten nodig: monitoring, opstellen meerjarenprogramma’s, afspraken met de provincie en

Pagina 19 van 39

in Zuidvleugelkader, een effectieve interne RO-organisatie op Drechtstedenniveau, betrekken van uitvoeringsorganisaties als ROM-D en tot slot het maken van nieuwe afspraken in het kader van Manden maken. De realisatiestrategie is tevens een belangrijk sturingsinstrument om te komen tot een integrale afstemming tussen de sectorale programma’s elders in deze notitie. Om de uitvoeringsstrategie af te stemmen met en door te laten werken in de plannen van anderen participeren de Drechtsteden in een aantal samenwerkingsprojecten, zoals Zuidvleugel, Rijn-Schelde Delta, Stedenbaan, Merwedezone en (kwaliteitsbeleid) Drechtoevers. Voorts wordt gewerkt aan de mogelijke ontwikkeling van een regionaal grondbeleid. Groen, Water en Milieu De activiteiten in de Drechtsteden op het gebied van groen, water en milieu richt zich enerzijds op het oplossen van bovenlokale problemen ter verbetering van de leefomgevingskwaliteit. Anderzijds richt de samenwerking zich juist op de realiseren van kansen waardoor de omgevingskwaliteit verbetert. Tot de eerste categorie behoren de inspanningen die zijn gericht op het verbeteren van de luchtkwaliteit, en die met betrekking tot het geluid, de bodem, externe veiligheid, het basisnet voor het vervoer van gevaarlijke stoffen en zaken als hoogspanningsleidingen. Deze inspanningen zullen zoveel mogelijk in programmavorm regionaal worden gebundeld in een breed programma Milieu en Ruimte. Hiermee wordt beoogd tot een directe afstemming te komen tussen de ruimtelijk-economische ambities, en de daarmee verbonden milieuvraagstukken. Voor de uitvoering van dit programma zal zoveel mogelijk worden samengewerkt met de Milieudienst ZHZ, provincie en Rijksoverheid. In de tweede categorie vallen activiteiten die zijn gericht op de duurzame ontwikkeling van de Drechtsteden. Belangrijk aandachtspunt hierbij zijn de verdere versterking en ontwikkeling van de groene en recreatieve kwaliteiten van de Drechtsteden. Ook de samenwerking op het gebied van het water vraagt de aandacht. Hierbij zijn diverse invalshoeken mogelijk. Ook zijn diverse partijen bij dit thema betrokken. Het zal er om gaan dit de komende periode handen en voeten te geven. Daarnaast zijn er diverse instrumenten die kunnen bijdragen aan het verder vormgeven van een duurzaam milieubeleid. Genoemd kunnen worden de samenwerking in het kader van de natuur- en milieu-educatie, de monitor milieu- en leefomgevingskwaliteit, en de milieukansenkaart. Tenslotte kan worden genoemd het onderzoek naar de oprichting van een warmtebedrijf Drechtsteden, dat samen met de woningcorporaties en een aantal bedrijven wordt uitgevoerd. Hoe gaan we dat meten? Ruimtelijke Ontwikkeling In het kader van de Realisatiestrategie zullen regionale uitvoerings- en beheersinstrumenten worden ontwikkeld. Daarbij zullen tevens voorstellen gedaan worden hoe de uitvoering van de visie Ruimte geven gemonitord kan worden. Hier ligt een nauwe relatie met de monitoringsinstrumenten die binnen de beleidsvelden beschikbaar zijn/komen. Groen, Water en Milieu In 2007 zal het bestaande meetinstrumentarium voor groen, water en milieu (de regionale milieu-monitor) kritisch tegen het licht worden gehouden. Het ligt in de bedoeling vooral te gaan meten op de doelstellingen die regionaal in programma’s zijn vastgelegd, zoals: het regionaal Grotestedenbeleid, het meerjarenprogramma Drechtsteden, het programma Milieu en Ruimte en het ISV-programma. De monitor zal meer dan voorheen strategisch worden ingezet om de effecten van de gezamenlijke inspanningen te meten en met behulp daarvan de sturing op programma’s en uitvoering te verbeteren. Procesgelden ruimtelijke ontwikkeling Bestaand project Zuidvleugel Bestaand project Rijn Schelde en Delta Procesgelden Drechtoevers (kwaliteitsbeleid) Beschikbaar uit reguliere inwonerbijdrage DS Eventueel extra beschikbare verhoging inwonerbijdrage (€ 1)

€ € € € € €

56.500 10.000 10.000 30.000 40.000 146.500

Met het voor 2007 beschikbare komende budget kan voortbouwend op het budget voor 2006 de eerste fase van de realisatie strategie Ruimte Geven worden uitgevoerd. Wanneer hier boven op € 40.000,=

Pagina 20 van 39

beschikt komt kan de strategie in zijn geheel in 2007 worden afgerond. Voor eventueel aanvullende activiteiten als gevolg van de Zuidvleugeldiscussie is geen financiële ruimte.

Procesgelden Groen, Water en Milieu Beschikbaar uit reguliere inwonerbijdrage DS Eventueel extra beschikbare verhoging inwonerbijdrage (€ 1)

€ € €

30.000 40.000 70.000

Hiermee wordt het mogelijk een stevige impuls te geven aan het oplossen van de spanning tussen de ruimtelijk-economische ambities van de regio en de milieuproblematiek op het gebied van lucht, geluid en externe veiligheid. Ook kan de noodzakelijk extra inzet worden geleverd om het geactualiseerde groenprogramma uit te voeren, en daarmee de leefomgevingskwaliteit in de Drechtsteden daadwerkelijk te verbeteren. Wat zijn de kosten?

pr. Bestaande taken

Uitsplitsing programma: Ruimtelijke ontwikkeling Drechtoevers Groen, water en milieu

lasten

baten

saldo

saldo 2008

saldo 2009

saldo 2010

428.800

49.949

378.851

378.851

378.851

378.851

196.606 51.129 181.066 428.800

0 0 49.949 49.949

196.606 51.129 131.117 378.851

378.851

378.851

378.851

Pagina 21 van 39

2.5 Programma Sociaal Wat willen we bereiken? In de afgelopen jaren is het sociaal beleid in de Drechtsteden op de kaart gezet. In 2004 is in de nota ‘Kansrijk in de Drechtsteden, sociaal beleid op de kaart’ de visie op sociaal beleid in de regio geformuleerd. Het uitgangspunt bij het formuleren van regionaal sociaal beleid is dat het, ten opzichte van gemeentelijk sociaal beleid, meerwaarde heeft en dat de geformuleerde visie een afwegingskader biedt om de capaciteit van de Drechtsteden zo goed mogelijk in te zetten. Streefbeeld en doelstellingen Sociaal beleid gaat om het verhogen van de sociale kwaliteit van de samenleving. Ons streefbeeld is een regio met een breed aanbod aan voorzieningen op het gebied van onderwijs, welzijn, zorg, cultuur en sport waar bewoners en bezoekers aanbod van hun gading vinden. De doelstelling van het regionaal sociaal beleid zijn afgeleid van de drie onderdelen van sociale kwaliteit en luidt: deelname aan het maatschappelijk verkeer en samenhang in de samenleving bevorderen en partijen in staat stellen de eigen verantwoordelijkheid te nemen door het bieden van een basisinfrastructuur, en hen ook op die verantwoordelijkheid aan te spreken. De in 2004 geformuleerde criteria om te bepalen wanneer een regionale aanpak meerwaarde biedt bij een thema gelden nog steeds: - het doel van het thema spoort met de genoemde regionale doelen van sociaal beleid; - er is sprake van regionale problematiek, hetzij in oorzaak, manifestatie dan wel in oplossing; - een regionale aanpak levert (schaal)voordelen, in efficiëntie, deskundigheid; - er sprake van versterking van bestaand regionaal beleid; - er kan een bijdrage geleverd worden aan de agenda’s van de pijlers fysiek en/of economie. Wat gaan we daarvoor doen? De afgelopen periode is aan de hand van deze doelen en criteria het meerjarenprogramma Sociaal Drechtsteden 2006 – 2008 ontwikkeld, verdeeld in vijf thema’s ‘Jeugd & Onderwijs’, Leefbaarheid & Veiligheid’, ‘Zorg’, ‘Sociale infrastructuur, Integratie en Participatie’, en ‘Cultuur & Sport’. Op dit moment wordt gewerkt aan het vertalen van dit programma naar een meerjarenprogramma tot 2010. Daarnaast wordt het meerjarenprogramma geconcretiseerd in een werkprogramma voor het jaar 2007. Een greep uit het programma: - Jeugd & Onderwijs: Binnen dit thema wordt het regionaal actieprogramma Jeugd, waarover een convenant gesloten is met de provincie Zuid Holland, uitgevoerd. Het gaat hier om het versterken van het aanbod op voedings- en gezinsondersteuning, het verbeteren van de aansluiting onderwijs - jeugdzorg en het voorkomen van schooluitval en aanpak jeugdcriminaliteit en kindermishandeling. Daarnaast is het Regionaal Bureau Leerplicht+ een belangrijke voorziening bij dit thema. In 2007 wordt de registratie bij het RBL+ verbeterd, zodat goede (beleids)informatie beschikbaar is voor het aanvalsplan voortijdig schoolverlaters, waardoor de schooluitval met 10% omlaag gebracht moet worden. Het Manden maak-programma Kennisinfrastructuur Drechtsteden gaat in 2007 het laatste jaar in, er wordt doorgewerkt aan de opgenomen projecten, zoals LOC’s Onderwijsleerbedrijven en stagecoördinatie en er wordt gewerkt aan een meerjarenprogramma 2007- 2010. In 2007 wordt de WEB als overgedragen taak uitgevoerd door de Drechtsteden. - Leefbaarheid & Veiligheid: Dit thema beperkt zich in 2007 tot een project preventie huiselijk geweld op V.O.scholen. - Zorg: In 2007 wordt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning een feit. Na de gezamenlijke beleidsvoorbereiding daarvoor zullen de individuele voorzieningen door de Sociale Dienst Drechtsteden uitgevoerd worden. Binnen het sociaal programma zal de aandacht in 2007 zich richten op gezamenlijke kennisontwikkeling voor het op te stellen integrale WMO beleid met extra aandacht daarbij voor de civil society en de combinatie wonen, zorg en welzijn. Het Manden maak-project ‘Gespreide huisvesting en zorg bijzondere groepen’ wordt na de verdeelconferentie in november 2006, in 2007 vooral gericht zijn op implementatie van de gemaakte verdeelafspraken en het low-profile inrichten van een meldpunt en monitor voor de toekomstige vragen op dit gebied. - Sociale infrastructuur, integratie en participatie: Onder dit thema wordt de samenwerking bij de ondersteuning van vrijwilligerswerk voortgezet. Ten aanzien van integratie en participatie wordt een ‘integratie-onderzoek’ uitgevoerd, naar de effectiviteit van bestaand Drechtsteden-instrumentarium voor het bereik onder allochtonen.

Pagina 22 van 39

- Cultuur & Sport: Dit thema hoorde eerder bij de portefeuille Vrije Tijd waarvoor het strategisch programma Vrije Tijd 2001 -2006 gold. De looptijd hiervan is verstreken. In 2006 en 2007 zal worden bekeken welke ambities de regio heeft op het vlak van sport en cultuur en op basis hiervan wordt een programma opgesteld. Bij sport valt te denken aan samenwerking bij sportondersteuning en sportstimulering. Bij cultuur wordt naar aanleiding van 1 + 1 =3 de discussie over een theater met regionale uitstraling gevoerd. Projecten als de samenwerking bibliotheken en theaters lopen door in 2007. - Manden maken en de Regionale Agenda Samenleving: In het kader van Manden maken is er een fonds gevuld voor de ontwikkeling en uitvoering van de manden maak projecten. Bij de projecten die dit betreft staat dit in het overzicht aangegeven. Naast de genoemde mandenmakenprojecten KIS-D en Bijzondere groepen loopt in 2007 nog het project Route 23. Het project is qua verantwoordelijkheid overgegaan naar de Bestuurscommissie Sociale Dienst Drechtsteden. Het zal van project evolueren naar een regulier instrument van de Sociale dienst. Een belangrijke partner bij het programma Sociaal van de Drechtsteden is de provincie Zuid-Holland. In het kader van het provinciale beleid de sociale en culturele infrastructuur te versterken in samenwerking met samenwerkingsverbanden van gemeenten is er een bestuursovereenkomst ten aanzien van de Regionale Agenda's Samenleving 2006 - 2008 Drechtsteden tussen de provincie Zuid-Holland en de Drechtsteden ondertekend. In dit kader ontvangen de Drechtsteden voor drie jaar middelen en voor 2007 € 800.000 van de provincie voor het uit (laten) voeren van de afgesproken prestaties en het bereiken van de doelen behorende bij de thema's uit ons programma sociaal. De besteding hiervan is in de begroting aangegeven. Hoe gaan we dit meten? In het werkprogramma 2007 wordt per project aangegeven welke resultaten en prestaties bereikt moeten worden. In de managementrapportage en aan het eind van het project wordt dit resultaat geëvalueerd. Daarnaast vindt in het kader van het totale programma van de Drechtsteden via ‘De staat van de stad en de regio’ monitoring plaats waarbij ook sociale factoren aan de orde komen Wat zijn de kosten? Procesgelden Bestaand project Cultuurprofiel Vanuit oorspronkelijke begroting voor sociaal Vanuit oorspronkelijke begroting voor sport en cultuur

Sociaal

lasten 986.142

€ € € €

baten 804.000

saldo 182.142

saldo 2008 182.142

67.500 10.000 30.000 107.500

saldo 2009 saldo 2010 182.142 182.142

Van de provincie Zuid Holland wordt tot en met 2008 een bijdrage van € 804.000 voor de Regionale Agenda Sociaal (RAS) verwacht.

Pagina 23 van 39

2.6 Sociale Dienst Drechtsteden Wat willen we bereiken? De Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) wil dat hun klanten verantwoordelijkheid (kunnen) nemen voor hun eigen leven. Het gaat hierbij niet alleen om werkzoekenden aan het werk te krijgen, maar ook om voorzieningen te bieden die de burger in staat stellen om zo lang mogelijk op volwaardige wijze zelfstandig te wonen en deel te nemen aan de maatschappij. Wanneer er belemmeringen zijn (fysiek of psychisch) en klanten hierdoor niet kunnen werken, wordt gekeken welke mogelijkheden er wél zijn. Inkomensondersteuning is in principe tijdelijk en ondersteunend aan een (reïntegratie)traject. Voor al onze klanten wordt zelfstandigheid en zelfredzaamheid bevorderd en hierdoor de participatie aan de samenleving verhoogd. De dienstverlening is laagdrempelig, professioneel en deskundig waarbij wederzijdse rechten, plichten en verantwoordelijkheden uitgangspunten zijn. Daarbij wederzijds respect het uitgangspunt en verder: nakomen van afspraken, communiceren in begrijpelijke en heldere taal (ook in beleidsnotities), Wijzigingen in beleid of uitvoering die klanten aangaan, worden leggen tijdig en duidelijk uitgelegd. De blik is naar buiten gericht. Er wordt optimaal samengewerkt met ketenpartners zoals de SUWIpartners CWI en UWV, de Drechtstedengemeenten en werkgevers aan een betere toekomst voor de burgers van de Drechtsteden. Ook de cliëntenraden zijn belangrijke samenwerkingspartners. De adviezen en signalen die van cliënten komen, zijn zeer waardevol voor zowel het beleid als de uitvoering. Het beleid is evenwichtig, sociaal, duurzaam en resultaatgericht. Het beleid wordt bepaald door ontwikkelingen in de samenleving en politieke beslissingen op landelijk en regionaal niveau. De Sociale Dienst Drechtsteden is een pro-actieve organisatie die blijft inspelen op nieuwe ontwikkelingen in de samenleving en binnen de Drechtsteden. Tot slot: de komende jaren ontwikkelt de SDD zich tot de adviseur voor de Drechtraad, Bestuurscommissie SDD en Drechtstedengemeenten op het gebied van werk, zorg en inkomen. Resultaten 2007 1. De ontwikkeling van het klantenbestand van de SDD is 3% gunstiger dan het landelijk gemiddelde. 2. De verdere ontwikkeling van reïntegratie-instrumenten leidt tot een uitstroom naar werk als percentage van de instroom van minimaal 30%. 3. De beschikbare budgetten voor armoedebeleid / bijzondere bijstand worden volledig besteed aan de daarvoor in aanmerking komende doelgroep. 4. 50% van de in behandeling genomen aanvragen schuldbemiddeling leidt tot een schuldregeling, minnelijk of wettelijk. 5. Minstens 25% van de fraude-onderzoeken leidt tot beëindiging of wijziging van de uitkering. 6. Een aanvraag voor een voorziening wordt bij de SDD binnen 20 werkdagen afgehandeld. Dit geldt voor aanvragen WWB levensonderhoud, bijzondere bijstand en WMO individuele voorzieningen. 7. De klanttevredenheid over inkomensvoorzieningen, reïntegratietrajecten, WMO voorzieningen en schuldhulpverlening is minimaal een 7. 8. Het percentage geheel of gedeeltelijk gegrond verklaarde bezwaarschriften ligt onder de 20% 9. De uitgaven voldoen aan de rechtmatigheidsnormen van het Rijk: <1% financiële tekortkomingen. Wat gaan we daarvoor doen? De SDD verzorgt de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning Individuele Voorzieningen. ƒ Bij de uitvoering van de WWB wordt het work first principe gehanteerd. Bijstand is in principe een tijdelijke inkomensoverbrugging. Het streven is zoveel mogelijk mensen te helpen op weg naar werk. Wie recht heeft op bijstand wordt snel en zorgvuldig geholpen. ƒ Mensen die aangewezen zijn op voorzieningen op het terrein van wonen, vervoer en/of huishoudelijke verzorging kunnen bij ons terecht voor een voorziening die past bij hun behoefte. Een verdere ontwikkeling van reïntegratie-instrumenten is nodig om de uitstroom naar werk blijvend op een hoog niveau te houden. Innovatief werken is daarvoor nodig. Het streven is meer uitstroom naar werk door: ƒ verdere ontwikkeling reïntegratie-instrumenten; ƒ verdere differentiatie in doelgroepen; ƒ goede klantanalyses en klantprofielen;

Pagina 24 van 39 ƒ ƒ ƒ ƒ

optimaal functioneren van het Werkgeversservicepunt; ontwikkeling van nieuw instrumentarium, projecten en initiatieven; de koppeling tussen inburgering en reïntegratie; optimale inzet van het flankerend beleid.

De beschikbare budgetten voor armoedebeleid / bijzondere bijstand worden volledig besteed aan de daarvoor in aanmerking komende doelgroep. Daarvoor wordt actief op zoek gegaan naar deze doelgroep door de inzet van voorlichting, goede verwijzing en - wat de ouderen binnen de doelgroep betreft – de inzet van een ouderenconsulent. Er wordt optimaal gebruik gemaakt van beschikbare informatie die leidt naar de doelgroep, bij voorbeeld informatie over kwijtscheldingen van gemeentelijke belastingen De SDD voert schuldhulpverlening uit. Speerpunten in de aanpak zijn ƒ Nadruk op voorlichting en communicatie en inzetten van intermediairs; ƒ Uitvoering schuldregelingen en tijdig signaleren van schulden wanneer dit een belemmering is naar werk; ƒ Ontwikkelen en uitvoeren van preventiebeleid; ƒ Het geven van voorlichting aan risicogroepen, het trainen van intermediairs en het aanbieden van een lespakket aan scholen. Gestreefd wordt naar het voorkomen van fraude door kritisch en alert te zijn ‘aan de poort’. Daarna is er ook oog voor signalen van fraude. Er wordt een specifiek daarvoor opgesteld fraude- en handhavingsbeleid uitgevoerd. ƒ Alle medewerkers die met klanten in contact komen, zijn alert op mogelijke fraude; ƒ We werken met andere partijen samen om het bereik en de kans van slagen te vergroten. Een aanvraag voor een voorziening wordt bij de SDD binnen 20 werkdagen afgehandeld. In die periode hebben klanten zonodig recht op een voorschot. Dit geldt voor aanvragen WWB levensonderhoud, bijzondere bijstand en WMO individuele voorzieningen. De klanttevredenheid over inkomensvoorzieningen, reïntegratietrajecten, WMO voorzieningen en schuldhulpverlening is goed. ƒ Afhandeling van een deel van de aanvragen wordt verkort door een andere werkwijze: een deel van de CWI-intake gaat naar de SDD. ƒ Dienstverlening deels via zorgloketten in de SDD-gemeenten (dicht bij de klant) en veel inzet van digitale voorzieningen. Afhandeling van bezwaarschriften gebeurt op een nette en klantvriendelijke manier, waarbij de wettelijk voorgeschreven termijn van de Algemene Wet Bestuursrecht geldt. Dit wordt bereikt door de inrichting van een efficiënte en pragmatische bezwaar- en beroepsprocedure en ambtelijke afhandeling waar mogelijk. De uitgaven voldoen aan de rechtmatigheidsnormen van het Rijk, wat betekent dat er minder dan 1% tekortkomingen worden geconstateerd. Om dit te bereiken worden werkprocessen zorgvuldig ingericht, rekening houdend met geldende wet- en regelgeving. Automatisering, kwaliteitsbeleid en interne controle zorgen ervoor dat zowel tijdens de uitvoering van processen als steekproefsgewijs achteraf controles plaatsvinden naar de rechtmatigheid van de financiële beheershandelingen. Hoe gaat we dat meten? Er wordt deelgenomen aan benchmarks WWB en WVG. De SDD voert zelf klanttevredenheidsonderzoeken uit. Door deelname aan de innovatiemonitor wordt de innovatiekracht beoordeeld. Evaluatie van beleid en instrumenten vindt regelmatig plaats. Daarnaast geven de reguliere managementrapportages en de jaarrekening informatie. De resultaten voor 2007 zijn allen meetbaar in de hier genoemde instrumenten.

Pagina 25 van 39

Wat zijn de kosten?

pr. Bestaande taken

lasten

baten

saldo

150.674.859

150.674.859

0

0

32.346.000 1.034.382 3.914.000 74.029.000 3.962.146 13.038.531 156.800 22.194.000

32.346.000 1.034.382 3.914.000 74.029.000 3.962.146 13.038.531 156.800 22.194.000

150.674.859

150.674.859

Doorbetaling van doeluitkering 4.089.000 79.261.000 2.299.000 6.093.000

Bijstandsverlening 1) indicatie uit 2005 3.117.000 50.730.000 1.838.000 4.794.000

Reïntegratie 830.000 25.011.000 461.000 1.236.000

Inburgering 142.000 3.520.000

5.470.000 13.077.000

3.754.000 9.796.000

110.289.000

saldo 2010

saldo 2008 saldo 2009 0

0

63.000

klant aantallen 265 4.542 156 394

% 4,1 70,4 2,4 6,1

1.716.000 3.092.000

189.000

336 762

5,2 11,8

74.029.000

32.346.000

3.914.000

6.455

100,0

Gemeentelijk apparaatskosten Bijdrage gemeenten: budget Alblasserdam 2.312.095 911.140 Dordrecht 26.209.887 15.616.599 H.I. Ambacht 1.368.087 536.369 Papendrecht 2.881.873 1.354.676 Sliedrecht 2.281.838 1.155.257 Zwijndrecht 5.332.078 2.619.958

Bijzondere bijstand 320.300 2.562.000 83.166 267.500 153.400 575.780

WVG 1.004.655 7.168.458 689.409 1.219.997 951.081 2.004.931

Schuldhulpverlening 10.000 100.000 10.000 10.000 10.000 16.800

Kinderopvang 66.000 762.830 49.143 29.700 12.100 114.609

3.962.146

13.038.531

Uitsplitsing programma:

1a 1b 2 3 4 5 6

Reïntegratie Kinderopvang Inburgering Bijstandsverlening Bijzondere bijstand WVG Schuldhulpverlening

7

Apparaatskosten

Bijdrage gemeenten: Alblasserdam Dordrecht H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht

40.385.859 Categorale uitsplitsing Personeelskosten Overige kostenbedrijfsvoering (inclusief tijdelijk ontwikkelingsbudget van € 250.000)

22.194.000

156.800 1.034.382

14.874.000

7.320.000 22.194.000

1) De circulaire budgetten inkomensdeel WWB 2007 meldt opgeteld een budget van 68,4 miljoen euro. Ten opzichte van 2006 betekent deze mededeling een vermindering van 5,6 miljoen euro. Anderzijds blijkt volgens opgave dat de uitgaven voor bijstandsverstrekking zijn gedaald. 2) De budget voor huishoudelijke hulp ingevolge de WMO zijn niet meegenomen. Bij vaststelling van de verordening voor de WMO zal middels een begrotingswijziging de benodigde budgetten beschikbaar worden gesteld.

Pagina 26 van 39

2.7 Regionaal Bureau Leerplicht + Wat willen we bereiken? Het Regionaal Bureau Leerplicht+ voert de leerplichtwet en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie in samenhang uit en combineert dit met opdrachten die samenhangen met het terugdringen van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Wat gaan we doen? Het RBL+ gaat verder met de verbetering van de eigen dienstverlening en zal investeren in de samenwerking met ketenpartners. Het bureau werkt mee aan het creëren van een sluitende aanpak en zal veel aandacht besteden aan preventie. De verwachting is vooralsnog dat dit met eigen middelen kan gebeuren, eventueel gebruikmakend van specifiek beschikbaar gestelde gelden. Het kabinet heeft het voornemen geuit een verhoging van de leerplichtige leeftijd tot 18 jaar en de invoering van een participatieplicht tot 23 jaar. De verwachting is dat in de loop van 2006 bekend wordt of deze voornemens worden gerealiseerd en wat dat betekent voor de formatie van de bureaus leerplicht/voortijdig schoolverlaten. Op verzoek van het PFO Sociaal worden de consequenties eind 2006 in kaart worden gebracht. Hoe gaan we meten? • Inventarisatie % en aantal vroegtijdig schoolverlaters. • Informatie en rapportage over schoolverzuim. Wat gaat het kosten? Regionaal leerplicht + Nieuw beleid regionaal leerplicht + Uitbreiding balie medewerker Uitbreiding kwaliteitsmedewerker Uitbreiding trajectbegeleider

lasten 1.603.457

baten 1.603.457

saldo saldo 2008 saldo 2009 saldo 2010 0 0 0 0

48.848 75.161 74.895

Categorale uitsplitsing Leerplicht + Personeelskosten (inclusief uitbreiding) Overige goederen diensten

1.121.221 482.236

0

Bijdrage gemeenten (inclusief uitbreiding) Subsidie ministerie Bijdrage uit doelreserve RMC 1.603.457 Bijdrage gemeenten Alblasserdam Dordrecht H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht

1.038.304 444.990 120.163 1.603.457

Gorinchem Hardinxveld Giessendam Leerdam

NB

1.121.221 482.236 0 -1.038.304 -444.990 -120.163 0

1.121.221 482.236 0 -1.042.479 -444.990 -115.988 0

1.121.221 482.236

1.121.221 482.236

-1.124.798 -444.990 -33.670 -1

-1.158.468 -444.990

65.400 424.538 63.258 70.758 76.121 136.161 836.236

94.567 49.508 57.993 1.038.304 Aangezien de bijdrage uit de doelreserve RMC vermindert, stijgt vanaf 2008 de gemeente bijdrage. Omtrent de wijze van kostenverevening vindt nader overleg plaats.

-1

Pagina 27 van 39

2.8 Ingenieursbureau Drechtsteden Wat willen we bereiken? Het Ingenieursbureau Drechtsteden is het publieke ontwerp- en raadgevend ingenieursbureau in de regio Drechtsteden op het gebied van infrastructuur, ruimtelijke inrichting en gebouwen. Het Ingenieursbureau Drechtsteden kent als geen ander de regionale markt in het algemeen, de complexe nieuwe opgaven in het bijzonder en de bestuurlijke context daarvan. De wensen van de opdrachtgever zijn leidend voor het ingenieursbureau, waarbij maatschappelijke betrokkenheid, belangen van burgers en bedrijven en kennis van de regio belangrijke inspiratiebronnen zijn. De medewerkers van het ingenieursbureau werken voortdurend op innovatieve en doelmatige wijze aan verbetering van producten en dienstverlening. Wat gaan we daarvoor doen? Het Ingenieursbureau Drechtsteden is ontstaan uit een overdracht van taken en middelen van de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht, die deze taak beëindigen. Het is daarbij de ambitie om ook voor andere Drechtsteden te gaan werken. In 2007 zal het Ingenieursbureau zich inspannen om ook vanuit de andere Drechtsteden opdrachten te verwerven. Ook worden incidenteel opdrachten uitgevoerd voor derden zoals woningbouwverenigingen, waterschappen en energiebedrijven. Het Ingenieursbureau Drechtsteden is actief op drie terreinen: civiele techniek, bouw, beheer en onderhoud van gebouwen. Het Ingenieursbureau Drechtsteden levert de volgende producten en diensten: projectmanagement, raadgeving en advies, ontwerp, voorbereiding, uitvoering, beheer en onderhoud. De directe en indirecte kosten van het Ingenieursbureau (totaal 7,3 miljoen euro) worden gedekt uit voorschotbijdragen van de deelnemende gemeenten (aanvankelijk alleen Dordrecht en Zwijndrecht). De voorschotten worden verstrekt voor verleende opdrachten. Beide gemeenten hebben een garantieomzet afgegeven, zodat de kosten van de huidige vaste formatie gedekt zijn. Het is de financiële planning dat het Ingenieursbureau het jaar afsluit zonder of met een positief resultaat. Een positief resultaat wordt vanuit de exploitatiereserve Ingenieursbureau verdeeld over de beide gemeenten naar rato van de omvang van opdrachten die voor deze gemeenten zijn verricht. Hoe gaan we dat meten? Het Ingenieursbureau houdt klanten- en medewerkerstevredenheidsonderzoek waaruit blijkt of de geformuleerde ambities ten aanzien van de te leveren toegevoegde waarde en de ontwikkeling van de medewerkers ook daadwerkelijk worden bereikt. De betrokken gemeentelijke diensten leggen in hun - in het kader van de beleids- en beheerscyclus op te stellen - jaarplannen vast hoeveel opdrachten (in Euro’s) zij aan het ingenieursbureau dan wel derden zullen verstrekken. Het Ingenieursbureau monitort per kwartaal of de opdrachtverlening vanuit de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht in lijn is met de overeengekomen omzetgarantie. De jaarrekening biedt inzicht of de afgegeven omzetgarantie en de beoogde financiële resultaten ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. Wat zijn de kosten?

Bestaande taken

lasten

baten

saldo

saldo 2008

saldo 2009

saldo 2010

7.291.395

7.804.395

513.000

573.489

573.489

573.489

513.000

573.489

573.489

573.489

Ingenieursbureau Drechtsteden Omzet Salaris en sociale lasten 4.282.000 Overige personeelskosten en inhuur derden 1.565.000 Overige uitgaven 1.444.395 7.291.395

7.804.395

7.804.395

Het voordelig saldo wordt vooralsnog in de exploitatiereserve Ingenieursbureau gestort. Na afloop van het boekjaar worden de voorschotbedragen afgerekend.

Pagina 28 van 39

2.9 Loopbaancentrum Drechtsteden Wat willen we bereiken? De missie van het Loopbaan Centrum (LC) is: ‘wij stimuleren en ondersteunen van mobiliteit in de regio’. Opdrachtgevers worden bediend met creatieve oplossingen, waarbij loopbaancoaches partner in business zijn. De diensten leveren winst op voor alle partijen: de opdrachtgever (de leidinggevende die een mobiliteitsvraagstuk heeft), de klant/afnemer (degene die van werk naar werk wordt begeleid door ons) en de nieuwe werkgever/inlener (degene die een vacature heeft). Het LC zal in 2006/2007 primair een bemiddelaar zijn bij mobiliteitsvraagstukken; mobiliteit is de hoofdmoot. Het LC wil uitgroeien tot partner in business van het management van regio Drechtsteden en van medewerkers de partner voor persoonlijke loopbaanontwikkeling. De competenties die belangrijk zijn voor het functioneren van het LC zijn: - Persoonlijk ondernemerschap: proactief, resultaatgericht; - Professionaliteit: vakdeskundig, klantgericht, creatief, visie; - Leren en ontwikkelen: gericht op eigen ontwikkeling en die van klanten en opdrachtgevers; - Samenwerking: constructief in de samenwerking met collega’s, klanten en opdrachtgevers. Deze competenties gelden voor het functioneren van de loopbaancoaches van het LC en zijn de basis voor de klantrelaties, succes van werkzaamheden en lerend werken. Het LC zal groeien in haar dienstverlening: kwalitatief en kwantitatief en op een constructieve wijze maatwerk leveren voor de opdrachtgevers en loopbaankandidaten. Het Loopbaancentrum Drechtsteden wordt voorlopig aan Bureau Drechtsteden gekoppeld. Dit vooruitlopend op de mogelijke komst van een Shared Service Center. Besluitvorming over dat laatste moet nog plaatsvinden. Wat gaan we doen? De opdracht van het LC, zoals in het Regionaal Sociaal Plan vastgelegd, is: - Verbeteren loopbaankansen voor medewerkers; - Benutten van kennis van medewerkers; - Het bijdragen aan de realisatie van een transparante interne arbeidsmarkt; - Ruimere herplaatsingsmogelijkheden creëren voor reïntegratie kandidaten en bovenformatieve medewerkers; - Verstevigen werkgeversimago en betere profilering van de regionale werkgevers: goed werkgeverschap tegen aanvaardbare kosten door loopbaanvraagstukken effectief op te lossen. Algemeen geldt: in 2007 en verder weten opdrachtgevers vanuit de Drechtsteden organisaties het LC te vinden bij mobiliteitsvraagstukken. De acties vanuit LC om dit te bereiken: - Loopbaancoaches hebben eigenaarschap van een specifieke opdrachtgever; - Relatiebeheer bij deze opdrachtgevers: tussentijdse rapportages en gesprekken, aanspreekpunt voor opdrachtgever, onderhouden van contact en volgen van de ontwikkelingen bij betreffende opdrachtgever - Projectbeheer en administratie: in ieder geval 1 x per kwartaal contact met opdrachtgever over stand van zaken en tevredenheid, eindevaluatie en follow-up: genereren van vervolgopdrachten, klankbord zijn voor opdrachtgever bij mobiliteitsvraagstukken Acquisitie bij niet-opdrachtgevers Algemeen geldt: deze kennen het LC in 2007 en verder en komen bij het LC met opdrachten. • In kaart brengen welke managers en gemeenten nooit een dienst van het LC hebben afgenomen en daar op bezoek gaan, aansluiten bij vergaderingen. Relatie opbouwen en draagvlak creëren. Ook valt te denken aan een conferentie voor deze doelgroep, naast foldermateriaal, intranet; • Actieve PR voor medewerkers: intranet, folders, posters; • Actieve PR voor wethouders en andere stakeholders. Te denken valt aan workshops, conferenties, bezoeken, aansluiten bij vergaderingen; • Actieve PR voor P&O’ers. Aansluiten bij vergaderingen; • Zichtbaar maken van successen door middel van nieuwsbrieven met opdrachtgevers of medewerkers aan het woord, folders, ludieke meldingen op intranet, acties naar ambassadeurs; • Contact onderhouden met de Raad van Toezicht. Zij kunnen voor het LC optreden als ambassadeur;

Pagina 29 van 39 •

Op gezette tijden presentaties houden voor de OR-en van de Drechtsteden over het werk en de successen van het LC.

Wat gaat het kosten? Nieuw beleid Loopbaancentrum Drechtsteden Uitsplitsing programma: Loopbaancentrum Drechtsteden

Loopbaancentrum Drechtsteden Alblasserdam Dordrecht 's-Gravendeel H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Zuid Holland Zuid

lasten 420.000

baten 420.000

saldo

420.000 420.000

420.000 420.000

0 0

aantal FTE's 1) 132,3 1.566,0 156,1 246,7 183,6 382,0 2.666,7 410,0 3.076,7

€ € € € € € € € € €

saldo 2008

saldo 2009

budget 18.060 213.775 21.302 33.677 25.069 52.147 364.031 55.969 420.000

1) betreft het aantal FTE’s volgens tabel 1 onderzoek formatie per 1 januari 2006 (Berenschot) 1. trajectkosten (voor begeleiding van boventalligen door externe partijen) voor rekening van de organisatie waar de boventallige in dienst is. Qua verdeling van deze kosten is eerder het volgende besproken 2. exploitatiekosten verdelen over zes gemeenten en ZHZ (zal een aparte inkomstenpost in de begroting moeten worden, want ZHZ is immers geen deelnemer in de GRD) naar rato van de formatieomvang (in termen van het SSC, de klantomvang)

saldo 2010

Pagina 30 van 39

HOOFDSTUK 3 Verplichte paragrafen 3.1 Weerstandsvermogen Het weerstandvermogen bestaat uit twee onderdelen namelijk de weerstandscapaciteit ofwel het beschikbare vermogen op de balans en de mogelijkheid om vermogen op te bouwen en een schatting van de financiële risico’s. De GRD bestaat uit een heterogene bedrijfsonderdelen, heeft een omzet van 179 miljoen euro en hebben een eigen of geen afspraken omtrent vermogensvorming. De GRD heeft formeel gesproken geen weerstandsvermogen nodig, want er is sprake van verlengd lokaal bestuur. De gemeenten zijn namelijk eigenaar van de Drechtsteden. Uit het oogpunt van continuïteit heeft echter iedere instantie een weerstandsvermogen nodig, omdat anders geen verplichtingen kunnen worden aangegaan en/of banken geen krediet verstrekken. Het is duidelijk dat de omvang en de samenstelling van het weerstandsvermogen een bijzonder vraagstuk is. Verwachte situatie van het boekhoudkundig weerstandsvermogen in 2007:

Reserves: Eigen vermogen: 1. Algemene reserve GRD (renteresultaat) 2. Algemene reserve bureau Drechtsteden 3. Risicoreserve bijstandsverstrekking SDD 4. Exploitatiereserve Ingenieursbureau 5. Bestemmingsreserve BWS 6. Bestemmingsreserve RMC 7. Bestemmingsreserve Manden Maken

Stand per 1 januari 2007

108.700

1.200.000 270.000 16.000.000 17.578.700

stortingen onttrekkingen 0 0 3.300.000 513.000 0 35.000.000 38.813.000

0 0

75.000 120.000 20.000.000 20.195.000

Stand per 31 december 2007 0 108.700 3.300.000 513.000 1.125.000 150.000 31.000.000 36.196.700

1. Algemene reserve Gemeenschappelijke regeling Drechtsteden De gemeenschappelijke regeling heeft op dit moment geen algemene reserve. Voor het opvangen van financiële risico’s heeft de GRD een algemene reserve nodig. Uit de financiële begroting blijkt dat vermogenvorming plaatsvindt door de verwachte rentebaten1 hiervoor te bestemmen. In de begroting zelf zit verder geen ruimte voor vermogensvorming. De Drechtraad besluit over de bestemming van de reserve. 2. Algemene reserve bureau Drechtsteden De reserve wordt met het exploitatieresultaat van de activiteiten van Bureau Drechtsteden gevoed. Voor de vermogensopbouw van Bureau Drechtsteden is geen kader gesteld. Het stellen van een kader is niet eenvoudig omdat de financiële verplichtingen door bijvoorbeeld Manden Maken fluctueren. Daarvoor is onderzoek nodig. 3. Reserve inkomensvoorziening Sociale Dienst Drechtsteden Voor inkomensvoorziening in het kader van wet WWB is regionaal afgesproken om de tekorten en overschotten regionaal te verevenen. Zodoende wordt binnen de regio in gelijke mate van de effectiviteit van de regionale aanpak in SDD verband geprofiteerd. De omvang van de reserve is voorlopig 3,3 miljoen euro en op basis van evaluatie/ervaring zal deze reserve worden bijgesteld. Indien de financiële risico’s inzake de WMO en het minimabeleid bij de SDD komen, is een hogere reserve en dus een aanvullende bijdrage van de deelnemende gemeenten noodzakelijk. De gemeenten die participeren in de SDD zorgen voor de instandhouding van deze reserves bedrijfsvoering en inkomensvoorziening. Op de bestemmingsreserve inkomensvoorziening wordt 3% rente bijgeschreven.

4. Exploitatiereserve Ingenieursbureau Drechtsteden. De gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht betalen voor de kosten van de te ontvangen dienstverlening voorschotten. Na afloop van het jaar worden de voorschotten afgerekend. Het Ingenieursbureau is een dienstverlenende organisatie waarbij het financieel resultaat in belangrijke mate wordt bepaald door de 1

De rentebaten die door externe instanties of interne afspraken, bijvoorbeeld manden maken en andere bestemmingsresves SDD, ID en RBL+, zijn geoormerkt, gaan uiteraard niet naar de algemene reserve maar worden afzonderlijk bestemd.

Pagina 31 van 39

beschikbaarheid van opdracht, de capaciteitsinzet van de medewerk(st)ers en de beheersing van de (personeels)kosten. Aangezien de orderportefeuille jaarlijks fluctueert zal het exploitatieresultaat schommelen. Indien voor een stabiel prijsniveau van dienstverlening wordt gekozen, waardoor verliezen niet direct tot forse tariefsverhogingen leiden, is het verstandig om vanaf 2008 € 100.000 hiervoor t reserveren. Aan deze bestemmingsreserve wordt 3% rente toegevoegd. 5. Bestemmingsreserves Besluit Woninggebonden subsidies. De reserves zijn onder aftrek van diverse toezeggingen voor de realisatie van woonprogramma’s vrij besteedbaar. Vastgesteld is bovendien dat deze reserves in de toekomst nog zullen toenemen. Van omvangrijke financiële risico’s en hoge uitvoeringskosten is thans nauwelijks sprake meer. Het weerstandsvermogen zal zonder nadere bestemming van deze reserve toenemen. Op de bestemming van de reserve wordt via portefeuillehouderoverleg wonen regelmatig een claim gelegd. 6. (Bestemmingsreserve) Regionaal Bureau Leerplicht + Uit de meerjarenbegroting blijkt dat de reserve van RBL+ de komende jaren ten gunste van de exploitatie komt. Zodoende hoeft bijdrage van gemeenten voor RBL+ in 2007 nog niet extra omhoog. Daarmee kan worden gesteld dat RBL+ geen weerstandsvermogen heeft. In principe is dit niet gewenst iedere instelling voor aangaan van verplichtingen enig vermogen nodig heeft. Met de deelnemende gemeenten aan RBL+ moet begin 2007 over de hoogte en vorming van een weerstandsvermogen worden overlegd. Eventuele financiële tekorten worden aan de negen gemeenten die deelnemen aan RBL+ in rekening gebracht. Op de bestemmingsreserve voor RBL+ wordt 3% rente bijgeschreven. 7. Reserve Manden Maken. De niet-bestede bedragen moeten volgens het Besluit Begroting en Verantwoording in een reserve worden gestort. Uiteraard ligt de bestemming via afspraken en de verordening investeringsfonds manden maken vast. Ook de rente die over het beschikbare tegoed wordt ontvangen, is zeker. Manden maken bevat geen financiële risico omdat volgens de verordening de uitkeringen de ontvangen bijdragen niet overtreffen. Anderzijds wordt met manden maken geen weerstandscapaciteit opgebouwd. Conclusie De GRD heeft behoefte aan een kader omtrent het weerstandsvermogen. In 2007 wordt een nota risicomanagement opgesteld en aansluitend de omvang van het benodigde weerstandvermogen bepaald. Het stellen van een kader vereist in ieder geval overleg met de participanten van RBL+ en Ingenieursbureau omdat de participanten voor de financiële middelen zorgen. Het weerstandsvermogen voor de SDD is voorlopig op 3,3 miljoen euro bepaald en zal op basis van ervaring worden bijgesteld. Bureau Drechtsteden beschikt dankzij het Besluit Woninggebonden Subsidies over een positief weerstandsvermogen. Een nadere bestemming van de BWS-fondsen kan tot een tegenovergesteld beeld leiden en dus van invloed op het weerstandsvermogen zijn. De gewenste omvang van het weerstandsvermogen van Bureau Drechtsteden wordt in 2007 onderzocht.

Pagina 32 van 39

3.2 Bedrijfsvoering Alles is nieuw. De eerste paragraaf bedrijfsvoering, planning en control van de gemeenschappelijke regeling wat inhoudt dat een referentiekader op basis van historie ontbreekt. Het betekent ook dat de paragraaf bedrijfsvoering vooral een gehalte heeft van voorspellen. Natuurlijk zijn in 2006 talrijke maatregelen genomen die bijdragen aan het in control zijn van de Drechtsteden anno 2007. Voor 2007 wordt in control zijn als belangrijkste doelstelling voor de bedrijfsvoering gezien. In control zijn betekent goede informatievoorzieing en een vitale bedrijfsvoering. Vanuit deze basis kan de dienstverlening aan inwoners, clienten en gemeenten zich optimaal ontwikkelen. Planning & control Kenmerkend voor het openbaar lichaam is de diversiteit van dienstverlening en de daarmee samenhangende omvang van bedrijfsvoering en financiële risico’s. De keuze van het in de GR gekozen (bestuurs)arrangement in de vorm van een Drechtraad, Drechtstedenbestuur, secretaris/directeur Drechtsteden en netwerkwerkdirectie Drechtsteden is bijzonder. In 2007 wordt een passend instrumentarium van planning en control opgebouwd. In het bijzonder zal er aandacht voor de informatievoorziening zijn en de sturingsmechanismen voor een dergelijke organisatie. De diensten zijn op hun prestaties en financiële uitkomsten aanspreekbaar. Per dienst is het principe van integraal management van toepassing. De financiële resultaten zullen volgens de beheersverordening tenminste twee keer per jaar aan de Drechtraad worden voorgelegd. Intern binnen de Drechtsteden is een verfijning van de budgetbewaking geboden. De coördinatie van planning & control vindt plaats door de zakelijk directeur van bureau Drechtsteden. De secretaris is daarvoor eindverantwoordelijk. Op dit moment (in de opbouwfase) is ervoor gekozen om één van de leden van de Netwerkdirectie te belasten met de portefeuille bedrijfsvoering en om de andere leden de opbouw van de dienstonderdelen in portefeuille te geven. Tevens vervult eerstgenoemd lid de functie van zakelijk directeur van bureau Drechtsteden. Rechtmatigheidscontrole De eisen voor rechtmatigheidscontrole gelden ook voor de Drechtsteden. In overleg met de te benoemen accountant zal een plan van aanpak voor de controle worden opgesteld. Gelet op de verantwoordingsplicht van gemeenten omtrent de uitgaven voor bijstandsverstrekking, reïntegratie en zorg in hun jaarrekening, wordt aan de rechtmatigheidscontrole bij de Drechtsteden een hoge prioriteit toegekend. Anders krijgen de gemeenten waarschijnlijk in 2008 over 2007 geen goedkeurende accountantsverklaring. Afstemming ontvangen dienstverlening met stafdiensten Dordrecht De ruggengraat van de dienstverlening wordt vooralsnog door de gemeente Dordrecht verzorgd, als voorloper van een mogelijk Shared Service Center. De inhoud, de kosten en de aansprakelijkheid wordt in overeenkomst vastgelegd. Klantgerichtheid (intern en extern) Voor het meten van klanttevredenheid worden in 2007 door de verschillende diensten procedures opgezet. Ook krijgt de communicatie met gemeenten extra aandacht. Risicomanagement De begrotingsomvang van de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden bedraagt 178 miljoen euro. De financiële impact van de aan te bieden diensten ligt vele malen hoger. Het regionaal ingenieursbureau wordt namelijk ook bij de totstandkoming van grote investeringsprojecten betrokken. Gelet op de afhankelijkheid van de deelnemende gemeenten is risicomanagement bij de gemeenschappelijke regeling essentieel. Gestructureerd risicomanagement draagt bij aan een betere beheersing en verkleint daarbij de kans op financiële tegenvallers. In 2007 wordt een nota risicomanagement opgesteld en aansluitend de omvang van het benodigde weerstandvermogen bepaald.

Pagina 33 van 39

3.3 Financiering De verwachte omvang van het werkkapitaal in de vorm van beschikbare liquiditeiten in 2007:

Reserves: Eigen vermogen: Algemene reserve GRD (renteresultaat) Algemene reserve bureau Drechtsteden Risicoreserve SDD Exploitatiereserve Ingenieursbureau Bestemmingsreserve BWS Bestemmingsreserve RMC Bestemmingsreserve Manden Maken Vreemd vermogen: te besteden doeluitkeringen: Werkdeel Wet werk en Bijstand Financieringsverplichtingen BWS Voorziening renterisico’s BWS Renteloze lening bedrijfsvoering SDD

Stand per 1 januari 2007

108.700

1.200.000 270.000 16.000.000 17.578.700

stortingen onttrekkingen 0 0 3.300.000 513.000 0 35.000.000 38.813.000

PM 19.000.000 2.873.000

Hierop te ontvangen rente Rente Rente in verband met manden maken en te storten in de reserve manden maken Rente ten gunste van de algemene reserve GRD en bestemmingsreserves ID, SDD en RMC o.b.v. 3% te verantwoorden.

75.000 120.000 20.000.000 20.195.000

0 108.700 3.300.000 513.000 1.125.000 150.000 31.000.000 36.196.700

1.556.800 21.751.800

PM 17.500.000 2.816.200 1.100.000 21.416.200 57.446.900

1.300.000 500.000 1.800.000

15.700.000 5.500.000 21.200.000

1.500.000 56.800

1.100.000 21.873.000 1.100.000 Totaal eigen en vreemd vermogen 39.451.700 39.913.000 Hiervan moeten onder andere de volgende activa worden gefinancierd: Te ontvangen BWS subsidies 17.000.000 Terugvordering en verhaal debiteuren SSD 6.000.000 17.000.000 6.000.000 Netto werkkapitaal

0 0

Stand per 31 december 2007

22.451.700

33.913.000

19.951.800

36.412.900

3% 100% 700.000

50% 1.000.000

50% -600.000

saldo rente 1.100.000

480.000

525.000

-300.000

705.000

220.000

475.000

-300.000

395.000

De GRD beschikt over voldoende liquiditeiten. Aangezien de Drechtsteden voorlopig geen materiële investeringen, voorraden en omvangrijke debiteurenpositie moeten financieren, is het aantrekken van leningen niet aan de orde. De GRD loopt derhalve geen renterisico’s en zal daarom evenmin de kasgeldlimiet van € 14,8 miljoen euro of rente-risiconorm in 2007 overschrijden. De financieringsfunctie gaat dus over het uitzetten van beschikbare liquiditeiten. Het uitzetten van liquiditeiten geschiedt op basis van een liquiditeitenplanning en binnen de volgende kaders: 1. Voor het uitzetten van beschikbare liquiditeiten worden bij voorkeur eerst de deelnemende gemeenten benaderd. Gemeenten betalen hiervoor een rente op basis van euribor zonder winstopslag. 2. Indien gemeenten hiervan geen liquiditeitsbehoefte hebben, vindt uitzetting bij financiële instellingen/bedrijven die voor wat betreft kredietwaardigheid minimaal over een A en P1 rating beschikken plaats. Verder is het uitlenen aan woningcorporaties tegen een marktconforme rente toegestaan. Voor het overige zijn de bepalingen van het financieringsstatuut van kracht. Via de managementrapportages en jaarrekening vindt financiële verantwoording plaats.

Pagina 34 van 39

Hoofdstuk 4 De financiële begroting 4.1. Uitgangspunten begroting 2007 De programmabegroting 2007 is uit de volgende deelbegrotingen opgebouwd: 1. Begroting Sociale Dienst Drechtsteden zoals besproken in de stuurgroep en in de bestuurscommissie SDD. Deze begroting gaat uit van de budgetbrieven 2006 die in 2005 zijn verstrekt. Ook de ramingen voor de bijstandsuitgaven zijn op deze budgetbrief van 2006 opgenomen. Bij de raming van de personeelskosten is geen rekening gehouden met de plaatsing van personeel. De raming betreft de toegestane formatie tegen de genormeerde kosten. Niettemin bestaat de indruk dat het budget in de begroting voor de bekostiging voldoende is. Ook het budget voor de dienstverlening van stafdiensten Dordrecht is niet op een offerte/overeenkomst gebaseerd. Deze overeenkomst, die ook geldt voor de andere diensten, wordt waarschijnlijk ultimo 2006 getekend. Na implementatie van het Shared Service Center vervalt de overeenkomst. De opgenomen budgetten voor de WVG, armoedebeleid, kinderopvang zijn door de gemeenten aangegeven en worden op declaratiebasis met gemeenten afgerekend. Het budgetrisico ligt hiervoor bij de gemeenten. 2. Begroting Bureau Drechtsteden. Deze begroting is pro forma eind juni 2006 vastgesteld en wordt nu vervangen door de huidige begroting. De personeelslasten zijn op basis van de vastgestelde formatie per 1 juli 2006 en de lopende CAO geraamd. Voor de af te nemen facilitaire diensten van de gemeente Dordrecht is een stelpost opgenomen. Vooruitlopend op een mogelijk Shared Service Center is het Loopbaancentrum Drechtsteden gekoppeld aan bureau Drechtsteden. 3. Regionaal Bureau Leerplicht+. De financiële gegevens zijn ontleend aan de begroting die in het voorjaar is goedgekeurd. De faciliteiten die de bedrijfsvoering ondersteunen, worden door stafdiensten Dordrecht geleverd en zijn tegen de kostprijs van 2006 in de begroting 2007 meegenomen. 4. Ingenieursbureau Drechtsteden. De kosten bestaan voor 70% uit personeelskosten. De personele capaciteit bedraagt 74,5 fte. De begroting is op een gemiddelde kostprijs van € 57.000 per FTE gebaseerd. Eveneens is voor de af te nemen facilitair diensten van de gemeente Dordrecht een stelpost opgenomen. Het geprognosticeerd voordelig resultaat ad € 513.000 wordt aan de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht uitgekeerd. Conclusie: Het is duidelijk dat bij de verschillende diensten verschillende uitgangspunten zijn toegepast. Ten opzichte van de realisatie worden geen grote afwijkingen verwacht. In 2007 vindt uniforme toepassing en controle van uitgangspunten plaats. Deze uitgangspunten zullen in een (ambtelijke) kadernota vroegtijdig worden vastgelegd. Investeringen De begroting 2007 bevat geen investeringsprogramma. Investeringen in het kader van de bedrijfsvoering worden door de gemeente Dordrecht voldaan en tegen een vergoeding voor het gebruik aan de gemeenschappelijke regeling beschikbaar gesteld. Een specifieke investeringsbehoefte, bijvoorbeeld de aanschaf van speciale software, wordt dan via een begrotingswijziging worden geregeld. Begrotingsresultaat De programmabegroting 2007 is opgesteld conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De begroting sluit feitelijk zonder financieel resultaat. Uit onderstaande recapitulatie blijkt de verwachting van een voordelig saldo van ruim 4,7 miljoen euro. Hiervan is op voorhand 3,3 miljoen euro voor de risicoreserve Wet Werk en Bijstand bestemd. Daarnaast geldt het voornemen om de algemene reservepositie van de Gemeenschappelijke Regeling na aftrek van rentebijschrijving aan bestemmingsreserves met het verwachte renteresultaat op te bouwen. Tenslotte wordt een voordelig resultaat bij de exploitatie van het regionaal ingenieursbureau gepland. De onderbouwing van het begrotingsresultaat kent door het ontbreken van eigen financiële historie diverse financiële onzekerheden. Gelet op de onzekerheden is het behoedzaam om begrotings- en bestedingsdiscipline toe te passen en met budgettaire voordelen behoedzaam om te gaan. Hiernaast is gewenst om het voorstel inzake resultaatbestemming niet ter discussie te stellen.. Tussentijds en sowieso bij de jaarrekening zal de begroting worden bijgesteld en worden aangegeven op welke wijze met behaalde resultaten wordt omgegaan.

Pagina 35 van 39

4.2 Recapitulatie programmabegroting

1 2 3 4 5 6

Bestuur Manden Maken Economie en bereikbaarheid Wonen en stedelijke vernieuwing Ruimtelijke ontwikkeling, groen, water en milieu Sociaal

7

Regionaal leerplicht +

8 Sociale Dienst Drechtsteden 9 Ingenieursbureau Drechtsteden 10 Loopbaancentrum Drechtsteden

Saldo 2008 saldo 2009 saldo 2010

lasten

baten

saldo

1.270.883 10.254.780 1.007.693 537.266

27.500 10.183.000 619.881 442.330

1.243.383 71.780 387.813 94.936

1.243.383 71.780 387.813

1.243.383 71.780 387.813

1.243.383 71.780 387.813

94.936

94.936

94.936

428.800 986.142

49.949 804.000

378.851 182.142

378.851 182.142

378.851 182.142

378.851 182.142

1.603.457

1.603.457

0

0

0

0

150.674.859 7.291.395 420.000 174.475.277

150.674.859 7.804.395 420.000 172.629.371

0 -513.074 0 1.845.905

0 -573.489 0 1.785.416

0 -573.489 0 1.785.416

0 -573.489 0 1.785.416

6.758.905

-6.758.905

-3.258.905

-3.058.905

-2.858.905

4.913.000

0

4.913.000

1.473.489

1.273.489

1.073.489

179.388.277

179.388.276

0

0

0

0

275.000

275.000

275.000

275.000

275.000

130.000

130.000

130.000

130.000

130.000

270.000 130.000

-270.000 -1305.000

-270.000 -130.000

-270.000 -1305.000

-270.000 -130.000

405.000

0

0

0

0

0

0

0

0

Algemene dekkingsmiddelen Resultaatbestemming Nieuw beleid Ambities meerjarenplanning Versterking bedrijfsvoering Drechtsteden Nieuw beleid Verhoging inwonerbijdrage met € 1,00 Idem met € 0,50 405.000 Nieuw beleid Loopbaancentrum Drechtsteden Bijdrage belanghebbende gemeenten

420.000 -420.000 420.000

-420.000

Over de bestemming van het exploitatieresultaat vindt in 2008 besluitvorming plaats. Hierbij zullen de bepalingen in de verwachte verordening financiële bijdragen GRD uiteraard leidend zijn.

Pagina 36 van 39

4.3 Algemene dekkingsmiddelen De algemene dekkingsmiddelen betreft de reguliere bijdrage voor de exploitatie van de Drechtsteden en de reservevorming voor tekorten in het inkomensdeel van de SSD: Algemene dekkingsmiddelen Pr. Bestaande taken Renteresultaat

lasten

baten 5.658.905 1.100.000

Nieuw beleid Idem ambities raadsperiode 2006-2010 Aanpassing inwonerbijdrage voor versterking bedrijfsvoering

saldo -5.658.905 -1.100.000

saldo 2008 -2.358.905 -900.000

saldo 2009 -2.358.905 -700.000

saldo 2010 -2.358.905 -500.000

-2.358.905 -1.100.000 -3.300.000 -6.758.905

-2.358.905 -900.000 0 -3.258.905

-2.358.905 -700.000 0 -3.058.905

-2.358.905 -500.000 0 -2.858.905

275.000 130.000 405.000

Uitsplitsing: Algemene dekkingsmiddelen Renteresultaat Reservevorming SDD 0

2.358.905 1.100.000 3.300.000 6.758.905

Inwonerbijdrage De inwonerbijdrage is voor de exploitatie van Bureau Drechtsteden bestemd. Deze inwonerbijdrage dekt het nadelig resultaat van de programma’s 1 tot en met 6 uit de tabel recapitulatie programmabegroting op de vorige pagina. De inwonerbijdrage is als volgt opgebouwd:

Drechtstedengemeenten (excl. 's-Gravendeel) Begroting 2006 Af: bezuinigingstaakstelling Bij: nacalculatie accres 2006 Bij: accres 2007 Begroting 2007

Gemeente

104,29%

6,85

4,02

Inwoners algemene nieuw bedrijfsvoering overheveling aantallen per 1-7-2005

Alblasserdam Dordrecht 's-Gravendeel H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht

Algemene % 's-Gravendeel ontwikkeling bijdrage 6,56 4,02 100,00% 0,00 0,00 0,00% 0,03 0,00 0,39% 0,26 0,00 3,90%

18.346 119.002 8.913 24.156 31.449 23.881 44.900 270.647

bijdrage

beleid

€6,85 €1,00 6,85 1,00 4,20 1,00 6,85 1,00 6,85 1,00 6,85 1,00 6,85 1,00

concern

€0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50

totaal

bijdrage Totaal * inwoners

€8,80 8,80 6,15 8,80 8,80 8,80 8,80

161.501 1.047.583 54.842 212.647 276.848 210.226 395.258

135.476 2.322.014

2.358.905

3.300.000

taken ZHZ €0,45 0,45 0,45 0,45 0,45 0,45 0,45

Reserves SDD

79.752 201.425 171.774 389.558

Pagina 37 van 39

4.4 Resultaatbestemming Het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft voor dat er onderscheid moet worden gemaakt tussen resultaatbepaling en resultaatbestemming. Eerst dienen alle baten en lasten per programma te worden verantwoord. Daarna wordt het resultaat bepaald en volgt een voorstel tot winstbestemming.

Toelichting resultaatbestemming

Saldo 2007

saldo 2008

Bestemming begrotingsresultaat

4.747.074

1.473.489

1.273.489

1.073.489

1

3.300.000

513.000 400.000

573.489 300.000

573.489 200.000

573.489 100.000

700.000

600.000

500.000

400.000

4.747.074

1.473.489

1.273.489

1.073.489

2 3

4

Reservevorming ISD Exploitatiereserve ingenieursbureau; bestemd voor gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht Reserve manden maken (rente) Algemene reserve GRD en bestemmingsreserve RMC 3%, ID 3% en SDD 3%

saldo 2009 saldo 2010

Toelichting: 1. Bij de totstandkoming van de Sociale Dienst Drechtsteden is besloten om voor het opvangen van financiële tekorten in verband met de uitvoering van de Wet werk en Bijstand een risicoreserve te vormen. Hiervoor wordt van de deelnemende gemeenten een afzonderlijke bijdrage gevraagd die via ‘resultaatbestemming’ aan deze nieuwe reserve wordt toegevoegd. 2. Het voordelig exploitatieresultaat van € 513.000 van het regionaal ingenieursbureau wordt aan de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht na vaststelling van de jaarrekening uitgekeerd. Evenzo worden tekorten direct en vóór het vaststellen van de jaarrekening op deze gemeenten verhaald. Met andere woorden de exploitatie van het ingenieursbureau vindt op kosten en risico van de gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht plaats. 3. Volgens de concept-verordening investeringsfonds Manden maken komen de rentebaten, die door tijdelijk beschikbare tegoeden binnen het fonds worden ontvangen, ten gunste van de reserve manden maken. Op grond van grove liquiditeitsplanning wordt een voordelig rentesaldo van € 400.000 verwacht. De werkelijke rentebaten worden in 2007 nauwkeurig bijgehouden en op de reserve Manden maken bijgeschreven. 4. De verwachte financieringspositie voor de gemeenschappelijke regeling is positief. Onder aftrek van de rente die aan de reserve manden maken wordt toegevoegd, resteert € 700.000. Voorgesteld om deze financiële ruimte voor het vormen van een algemene reserve te gebruiken. Thans ontbreekt een dergelijke reserve waardoor bij een eventueel structureel tekort en mogelijk met terugwerkende kracht de inwonerbijdrage kan stijgen. Hiernaast wordt 3% rente (inclusief administratiekosten bureau Drechtsteden) aan de bestemmingsreserves voor de SDD, RBL+ en het ingenieursbureau toegevoegd.

Op de volgende pagina blijkt de omvang en de wijze waarop de verschillende beleidstaken met de gemeenten worden afgerekend. Ook hierbij is op basis van het principe van eerlijk- en rechtvaardigheid meer uniformiteit, doelmatigheid en inzicht wenselijk.

Pagina 38 van 39

4.5

OVERZICHT BIJDRAGEREGELING BEDRIJVEN Drechtsteden

Welke gemeente

Bestemming

totaal bedrag

maatstaf inwoners

maatstaf uitkering gemeentef onds

maatstaf aantal werknemers

op basis van klantaant allen

op basis van werkelijke uitgaven

Op doorbetaling op basis van basis van afspraken en van rijksbudget onderhandelingen dienstve rlening

Welke gemeente?

Bureau Drechtsteden

Algemeen

2.359.000

x

Bureau Drechtsteden

Stedelijke vernieuwing en wonen

Al,D,'sG,H,P, S, Z

337.637

x

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

Bureau Drechtsteden

Voorrangs- en klachtencommissie

104.694

x

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

Bureau Drechtsteden

regionaal platvorm vervoer

36.691

x

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

Bureau Drechtsteden

natuur- en milieueducatie

49.949

x

Bureau Drechtsteden

waterbus

Bureau Drechtsteden

manden maken

Bureau Drechtsteden

loopbaancentrum Drechtsteden

Regionaal Leerplicht +

Leerplicht

Sociale Dienst Drechtsteden

Inkomensvoorziening

Sociale Dienst Drechtsteden

Risicoreserve inkomensvoorziening

Sociale Dienst Drechtsteden Sociale Dienst Drechtsteden

Reïntegratie Inburgering

Sociale Dienst Drechtsteden

Armoedebeleid

Sociale Dienst Drechtsteden

Schuldhulpverlening

Sociale Dienst Drechtsteden

Kinderopvang

Sociale Dienst Drechtsteden

Wet voorziening gehandicapten

Sociale Dienst Drechtsteden

Achtergestelde risico's bedrijfsvoering

Sociale Dienst Drechtsteden

Bedrijfsvoering

Ingenieursburo Drechtsteden

Dienstverlening

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

506.405 10.000.000 420.000

x

Do, Pa, Sl, Zw

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

1.603.000

X

74.029.000

Al, Do, Hia, Pa, Sl, Zw

X

3.300.000

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

32.346.000 3.914.000

X X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

3.962.146

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

156.800

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

1.034.000

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

13.038.000

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

1.100.000

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw

22.194.000

X

Al,Do,Hia,Pa, Sl, Zw Dordrecht en Zwijndrecht

7.638.000 178.129.322

X

Pagina 39 van 39

4.6 Overzicht personele sterkte en personeelskosten (exclusief inhuur derden) begroting Drechtsteden

aantal FTE's

Personeelskosten

Personeelskosten per FTE

Bureau Drechtsteden

21,32 €

1.291.579

€

60.581

Regionaal Leerplicht+

21,24 €

1.121.221

€

52.788

286,00 €

14.874.000

€

52.007

74,50 €

4.282.000

€

57.477

403,06 €

21.568.800

€

53.513

Sociale Dienst Drechtsteden Ingenieursbureau Drechtsteden

4.7 Overzicht bestuurlijk portefeuillehouders per programma Bestuur Manden maken algemeen Economie Bereikbaarheid Toerisme Wonen en Stedelijke Vernieuwing Ruimtelijke Ontwikkeling, Groen, Water en Milieu Sociaal Sociale Dienst Drechtsteden Regionaal Bureau Leerplicht + Regionaal Ingenieursbureau Personeel en Organisatie (Loopbaancentrum Drechtsteden) Financiën

R.J.G. Bandell R.J.G. Bandell A.S. Scholten J. Tegelaar A.J. Pijlman A.T. Kamsteeg M.A.J. Doodkorte J. de Gruijter J.W. Spigt D. van Steensel H. van Kooten H. van Kooten J. Tegelaar