Drechtraad Adviescommissie Werk, Zorg en Inkomen
bijlage
1 Agendapunt
12 datum
3 november 2009
Vergadernotitie ten behoeve van de ve rgadering van 18 november 2009
Steller
Truus Philipssen Doorkiesnummer
6408 e-mail via:
t.philipsen@ drechtsteden.nl Onderwerp
Voortgang regeling “extra middelen schuldhulpverlening”. Bijlagen Overzicht personeelsformatie/formatienormering afdelingen Budgetadvies en Schuldbemiddeling. Toelichting op het voorstel Ontwikkelingen landelijk Als gevolg van de kredietcrisis stijgt het aantal mensen met schuldproblemen snel. Landelijk rekent men op een stijging van het aantal mensen met problematische schulden met 25 % en op basis van de huidige ervaringen binnen de Drechtsteden lijkt deze verwachting nog aan de voorzichtige kant. Het rijk heeft besloten om hier extra op te investeren en heeft hiervoor de regeling “extra middelen schuldhulpverlening” in het leven geroepen. Deze regeling voorziet erin dat gemeenten voor een periode van drie jaar (2009-2011) extra geoormerkt geld ontvangen om de minnelijke schuldhulpverlening te intensiveren door het volgende te realiseren: - opvang van de extra toeloop op schuldhulpverlening: - brede toegankelijkheid van de schuldhulpverlening. Dat is extra van belang in verband met de verwachte toestroom van nieuwe groepen als gevolg van de economische crisis; - een beperking van de wacht- en doorlooptijden. Het streven is erop gericht om de wachttijd te beperken tot maximaal vier weken, zonder dat dit negatieve gevolgen heeft voor de lengte van de doorlooptijd. Situatie in de Drechtsteden De Drechtsteden hebben schuldhulpverlening als taak ondergebracht bij de SDD. Er is al sprake van een brede toegankelijkheid voor alle doelgroepen: alle inwoners van de Drechtsteden boven de 18 jaar met schulden komen in principe voor schuldhulpverlening in aanmerking. Als gevolg van de kredietcrisis wordt ook de afdeling Budgetadvies en Schuldbemiddeling van de SDD geconfronteerd met een forse (extra) stijging van het aantal aanvragen; De landelijke prognoses lijken afgezet tegen de huidige praktijk binnen de Drechtsteden nog aan de voorzichtige kant. Zo is bijvoorbeeld het aantal aanvragen voor een schuldregeling in het afgelopen jaar met zo’n 35% toegenomen. De huidige formatie/ capaciteit is op dit moment ontoereikend om aan de sterk
pagina 2, agendapunt
toegenomen vraag voor schuldhulpverlening te voldoen waardoor de wachtlijst inmiddels is opgelopen tot 12 weken. Zolang de capaciteit niet wordt afgestemd met de vraag zal de wachtlijst nog verder oplopen. Voorstel Wij achten de ontstane situatie niet wenselijk en willen de capaciteit tijdelijk voor de periode tot 2011 uitbreiden en dit bekostigen door inzet van de “regeling extra middelen schuldhulpverlening”. Omdat de toekomst zich in deze tijd van financiële turbulenties moeilijk laat voorspellen kiezen we voor een “flexibele inzet van personeel en middelen” zodat het mogelijk blijft ons snel aan onvoorziene omstandigheden aan te passen. Inzet van de beschikbare middelen moet er toe leiden dat de wachttijd voor schuldhulpverlening uiterlijk op 1 juli 2010 is teruggebracht tot vier weken. Om er al op korte termijn voor te zorgen dat de wachtlijst niet langer groeit maar wordt teruggebracht, zullen we de uitbreiding van de capaciteit in 2009 invulling geven middels externe inhuur. Het voorstel is om de huidige wachtlijst onder specifieke voorwaarden (o.a. dat de ingehuurde medewerker wel vanuit de lokatie van de SDD opereert) projectmatig uit te besteden. We hebben vooruitlopend op een besluit op dit voorstel verschillende partijen reeds gevraagd om een offerte uit te brengen. We zijn echter nog in afwachting van de reacties op dit offerteverzoek en kunnen op dit moment dan ook nog geen exacte inschatting maken van de kosten van deze uitbesteding. Ook voor de extra uitgaven 2009 geldt uiteraard dat deze binnen het door het Rijk aan de gemeenten beschikbaar gestelde budget dienen te blijven. Gelijktijdig starten we met activiteiten die er op gericht zijn om de formatie bij de afdeling Budgetadvies en Schuldbemiddeling in 2010 tijdelijk uit te breiden tot het niveau dat aansluit bij de op dit moment bestaande vraag (conform formatienormering). Het betreft voor 2010 een uitbreiding van 6,8 fte. Najaar 2010 zullen we dit opnieuw doen voor 2011 maar dan op basis van de op dat moment aanwezige vraag naar schuldhulpverlening. Bekostiging Voor de bekostiging van dit voorstel worden de extra middelen ingezet die het rijk voor de jaren 2009 t/m 2011 voor dit doel beschikbaar heeft gesteld. Het gaat in totaal om € 130 miljoen landelijk. Voor 2009 is totaal € 30 miljoen beschikbaar en in oktober zijn in onze regio de volgende bedragen als voorschot naar gemeenten overgemaakt: Alblasserdam € 19.560 Dordrecht € 293.137 Hendrik-Ido-Ambacht € 10.947 Papendrecht € 27.927 Sliedrecht € 24.665 Zwijndrecht € 59.095 Totaal regio € 435.331 De voor de SDD benodigde middelen voor de resterende maanden van 2009 zullen wij middels een onderbouwende factuur ophalen bij de gemeenten. De uitkeringsbedragen aan gemeenten voor 2010 en 2011 zijn nog niet bekend. Wel is al duidelijk dat voor de middelen 2009 en 2010 een zogenaamde “meeneemregeling” geldt. Hierdoor kunnen nietbestede middelen in 2009 en 2010 worden meegenomen naar het volgende jaar c.q. het eindjaar 2011. Op basis van het totale budget van 130 miljoen mag daarnaast worden aangenomen dat het budget voor 2010 en 2011 ruim boven het genoemde budget voor 2009 zal liggen. De begroting van de SDD zal voor het jaar 2010 op het onderdeel personeelskosten (salaris op basis van formatie) worden verhoogd met 6.8 fte vermenigvuldigd met het GRD normbedrag € 77.100 is € 524.280. Financiële verantwoording Omdat de middelen als specifieke uitkering aan gemeenten ter beschikking worden gesteld, betekent dit dat deze middelen geoormerkt zijn voor het doel waarvoor zij zijn toegekend. De juridische grondslag voor de specifieke uitkering is een Algemene maatregel van bestuur (AMvB) op basis van artikel 17, lid 3 van de Financiële verhoudingswet. Deze AMvB wordt in het najaar 2009 opgesteld en gepubliceerd.
pagina 3, agendapunt
De SDD zal zorg dragen voor de verantwoording. Status De notitie is vastgesteld in de vergadering van de Bestuurscommissie SDD d.d. 2 november 2009 en wordt ter kennisname aangeboden aan de Adviescommissie WZI. **************
Bijlage 1 Personeelsformatie/formatienormering afdelingen Budgetadvies en Schuldbemiddeling Inleiding: Bij het ontstaan van de SDD is de personeelsformatie van de afdelingen Budgetadvies en Schuldbemiddelingen vastgesteld. Op dat moment ontbrak het nog aan specifieke kengetallen ten aanzien van instroom, caseloads en tijdsnormen per product en daarnaast bestonden er nog grote verschillen t.a.v. de invulling die per gemeente aan schuldhulpverlening werd gegeven. De formatievaststelling is destijds dan ook gebaseerd op de bestaande Dordtse formatie die is opgeplust aan de hand van het inwoneraantal van de Drechtsteden. De vaststelling is dus niet gebaseerd geweest op de feitelijke handelingen die binnen de afdeling dienden plaats te vinden. Medio 2008 is door het management van de sector zorg in samenspraak met de afdelingshoofden ABS de caseload voor de diverse producten van de afdeling vastgesteld. Deze vaststelling vond plaats op grond van getallen die bij andere gemeenten of organisaties die zich met het werkveld bezighouden gangbaar zijn en op grond van de normtijden per product zoals die door de NVVK (branchevereniging schuldhulpverlening) zijn berekend. Normering per functiesoort De indeling van de caseloads per medewerker is als volgt: Consulent Schuldregelingen: 48 intakes per jaar per fte. Consulent Budgetbeheer: 54 klanten per fte. Consulent Financiele beheer: 70 klanten per fte. Consulent Stabilisatie: 80 intakes per jaar per fte. Aanvulling informatie caseloads consulenten: Uiteraard worden door deze medewerkers niet alleen de intakes gedaan. Zij verrichten ook de overige aan het specifieke product gekoppelde werkzaamheden, zoals opvragen gegevens bij schuldeisers, het berekenen van het af te lossen bedrag aan de schuldeisers of het vrij te laten bedrag voor de klant, waar hij/zij zelf betalingen aan moet verrichten, voorstellen en onderhandelingen met schuldeisers, hulpverleners etc. Evenals de uiteindelijke afronding van schuldregelingen, schuldsaneringen etc . Binnen budgetbeheer vindt ook budgetcoaching aan de klant plaats, waarbij de klant een aantal vaardigheden wordt aangeleerd. De huidige formatie is gebaseerd op de volgende uitgangspunten t.a.v. de verwachte klantenaantallen: Stabilisatie: Budgetbeheer: Schuldregelingen: Financieel beheer:
400 207 368 252
verwachte klanten verwachte klanten verwachte klanten verwachte klanten
= = = =
5 fte 3,8 fte 7,7 fte 3,6 fte
Secretariaat Voor deze functiegroep heeft het NVVK geen normen genoemd. Gesteld kan worden dat de noodzakelijke formatie voor secretariaat primair bepaald wordt door de inloop van nieuwe klanten. Ontwikkeling van de formatie kan dan ook gekoppeld worden aan de ontwikkeling van het aantal quick scans (eerste klantcontact bij hulpvraag). Ten aanzien van het uitgangspunt (2008: 1200 quick scans op jaarbasis) is uitgegaan van een noodzakelijk formatie van 5 fte.
1
Senioren: Op de verschillende onderdelen binnen de afdeling zijn ook senioren werkzaam. Met de senioren is afgesproken dat zij voor 25% meewerken in de uitvoering. We kennen senioren bij schuldregelen, stabilisatie, budgetbeheer, secretariaat, preventie en financieel beheer. De inzet van de senioren van 25% op de diverse producten wordt in de doorrekening van de noodzakelijke formatie voor de overige uitvoerende functies meegenomen en als aftrekpost gehanteerd. Preventie De afdeling kent naast bovengenoemde functiesoorten ook een onderdeel preventie (verzorgen onder meer voorlichtingen op scholen, aan ouderen, medewerkers van ketenpartners etc.). De formatie van dit onderdeel is verder niet gekoppeld aan een specifieke caseload maar bedraagt op dit moment 4,1 fte, waarvan 1 fte. op dit moment vacant is. De ontwikkelingen vraag schuldhulpverlening en effect op de formatie Het aantal personen dat zich meldt bij de afdeling met hulpvragen in het kader van schulden laat met name in 2009 een opmerkelijke stijging te zien. Zo is het aantal klanten dat zich heeft gemeld voor een schuldregeling in vergelijking met het eerder in 2008 gehanteerde uitgangspunt met zo’n 35% gestegen. Voor de onderdelen stabilisatie, budgetbeheer en financieel beheer ligt deze stijging met 25% wat lager maar ook bij deze onderdelen is sprake van een substantiële toename van het aantal klanten dat zich meldt. Het aantal “quick scans” (leidend voor de noodzakelijke formatie van het secretariaat) is zelfs gestegen van 1200 in 2008, naar 1800 in 2009 (betreft verwachting op basis van huidige realisatie 2009), een stijging van maar liefst 50%. Het verschil met de lagere stijgingspercentages op de andere onderdelen wordt verklaard doordat een deel van de mensen dat zich meldt, kan worden geholpen met een eenmalig adviesgesprek en niet doorstroomt naar een ander “product”. Ook is er een groep klanten die na een eerste melding geen gehoor geeft aan een vervolgoproep. Voor de stijging is een aantal oorzaken te geven: • De huidige kredietcrisis • Mensen met schulden melden zich in het algemeen meer en sneller (vermoedelijk door het verminderen van het taboe) • Besprekingen met ketenpartners leidt tot meer aanmeldingen; • De bekendheid van de afdeling is toegenomen ook door meer preventie activiteiten. • Ook de inspanningen van de landelijke politiek voor dit onderwerp, o.a. landelijke campagnes over de gevaren van lenen, zullen hieraan hebben bijgedragen. Concreet gevolg van de stijgende vraag is een oplopende wachttijd. De huidige doelstelling om deze wachttijd te beperken tot maximaal 30 werkdagen kunnen we op dit moment niet meer realiseren. Op dit moment (oktober 2009) bedraagt de gemiddelde wachttijd al 60 werkdagen en deze zal bij de huidge instroomgetallen zonder ingrijpen nog verder oplopen. Daar komt bij dat op dit moment een voorstel voor een wettelijk kader voor de minnelijke schuldhulpverlening ter behandeling in de tweede kamer ligt. In dit voorstel wordt gesproken over een maximale wachttijd van 20 werkdagen. Totaaloverzicht formatie: In het hierna volgende overzicht zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de vraag naar schuldhulpverlening vertaald naar de benodigde formatie. Voor 2010 komt de noodzakelijke formatie-uitbreiding voor de verschillende onderdelen op een totaal van 7,8 fte. Bij het onderdeel preventie is op dit moment een vacature voor een senior preventie medewerker. Gezien de huidige ontwikkelingen wordt voorgesteld om deze vacature niet in te vullen t.b.v. van preventieactiviteiten maar in te zetten in het primaire proces waardoor op de berekende noodzakelijke formatie-uitbreiding 1 fte. in mindering kan worden gebracht.
2
Product en functies
Norm
Schuldregelen
48 intakes per fte.
Startsituatie Fte. 7,7
Senior Schuldregelen
1 senior per produktgroep (= gemiddeld 1 op 5 fte.)
1
Aftrek ivm 25% bij senioren Totale fte schuldregelen Stabilisatie Senior Stabilisatie Aftrek ivm 25% bij senior Totale fte stabilisatie Budgetbeheer Senior budgetbeheer Aftrek ivm 25% bij senior Totale fte budgetbeheer Financieel Beheer (inclusief heronderzoeken) Senior financiele administratie Aftrek ivm 25% Senior Totale fte financieel beheer Secretariaat
Senior secretariaat Aftrek ivm 25% Senior Totale fte secretariaat Preventie Senior preventie
Totale fte preventie Afdelingshoofd Totaal noodzakelijke uitbreiding 2010
Startsituatie fte’s * norm 368
Huidige vraag 497 (+35%, op basis van realisatie 2009)
Benodigde formatie (vraag * norm) 10,4
Verschil benodigd en startsituatie 2,7 fte nivo 8 1,00 fte nivo 9
2 -/- 0,5 fte schaal 8
8,7 80 intakes per fte. 1 senior per produktgroep (= gemiddeld 1 op 5 fte.)
5 1
3,2 fte schaal 8 400
500 (+25%, op basis van realisatie 2009)
6,25 1
1,25 fte nivo 8 -/- 0,25 fte schaal 8 1 fte schaal 8
Caseload 54 per fte. 1 senior per produktgroep (= gemiddeld 1 op 5 fte.)
6 3,8 1
207
259 (+25%, op basis van realisatie 2009 )
4,75 1
0,95 fte schaal 8 -/- 0,25 fte schaal 8
4,8 Caseload 70 per fte.
3,6
1 senior per produktgroep (= gemiddeld 1 op 5 fte.)
1
0,70 fte schaal 8 252
315 (+25%, op basis van realisatie 2009)
4,5
0,9 fte schaal 7
1 -/- 0,25 fte schaal 7
4,6 Formatie beweegt mee met ontwikkeling aantal quick scans 1 senior per produktgroep (= gemiddeld 1 op 5 fte.)
5
0,65 fte schaal 7 1200 quick scans (realisatie 2008)
1800 (+50%, op basis van realisatie 2009)
7,5
2,5 fte schaal 5/6
1 -/- 0,25 fte schaal 7 6
Formatie niet genormeerd
1 hoofd per afdeling
3,1 1
4,1 2 36,2
2,25 fte schaal 5/6
voorgesteld wordt om vacature voor dit moment in te zetten in het primaire proces en praktisch dus in mindering te brengen van de extra benodigde formatie
3,1 -
-1
2
-1 fte schaal 10 6,8 fte
3
