Socialistisch Links nummer 274 mei 2008
1€
STRIJD SOLIDARITEIT SOCIALISME
STEUNPRIJS:
maandblad van de Linkse Socialistische Partij w w w. s o c i a l i s m e . b e
2€
België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
VBO-baas Leysen roept vakbonden op achterban in te tomen...
O M KO O P K R AC H T TE HERSTELLEN:
AC T I E P L A N NODIG! DOOR
N
ERIC BYL
ieuw VBO-voorzitter Thomas Leysen heeft meteen kleur bekend. Ter gelegenheid van diens “verkiezing” tot voorzitter – eigenlijk zijn aanduiding door de raad van bestuur van het VBO, want zo “democratisch” gaat dat er daar aan toe - riep hij de vakbondsleiders op tot “leiderschap”. Daarmee bedoelt hij niet dat ze moeten luisteren naar hun basis en de wensen ervan naar best vermogen moeten uitvoeren, maar integendeel dat ze hun achterban in toom moeten houden. Benieuwd of Thomas diens eigen patronale achterban ook in toom wil houden, zo te zien giet hij liever olie op het vuur.
Leysen verwijst uiteraard naar de spontane stakingen voor meer koopkracht eerder dit jaar. Hij noemt dat “wilde” stakingen. Aanvankelijk deed het patronaat die acties af als “het werk van een radicale minderheid” en de zucht naar meer loon, als “een buikgevoel los van de realiteit”. Sindsdien geeft het patronaat schoorvoetend toe dat de levensduurte toeneemt. De inflatie staat op het hoogste peil in meer dan 20 jaar (sinds ’85) en zelfs het rechtse weekblad Trends schrijft dat de prijsstijgingen bijlange niet gecompenseerd worden door loonstijgingen. Redenen genoeg voor Leysen om te vrezen dat de golf van acties in het voorjaar slechts een voorbode was voor meer acties in het najaar. Leysen weet dat de pleidooien van het patronaat en haar politieke lakeien voor “loonmatiging”, weinig indruk maken op de achterban van de vakbonden. Die weten immers ook wel welke schandalige vergoedingen de directies uit hun bedrijven wegslepen. Volgens het jaarverslag plunderde “CEO” Jean Paul Votron de bankverzekeraar Fortis voor maar liefst 4,57 miljoen € in 2007, diens handlanger, vice-CEO Herman Ver wilst voor 2,5 miljoen €. Alleen al Votrons’ basissalaris nam vorig jaar toe met 73%! Ga dan maar eens vertellen aan de “achterban”, dat ze in ieders belang de buikriem alweer moeten aantrekken. Ook de aloude mythe van de loonp r ij s s p i r a a l , h e t verschijnsel waar-
SP.A HOE “ANDERS” IS DE SP.A? ENERGIE VOOR DE NATIONALISERING VAN DE ENERGIESECTOR VOEDSELCRISIS OP WEG NAAR EEN ECONOMISCHE TSUNAMI? DOSSIER 40 JAAR NA MEI 68
bij een verhoging van de lonen teniet gedaan zou worden door een stijging van de inflatie, pakt nauwelijs verf. De achterban weet ook wel dat als de aandeelhouders het met wat minder doen en de CEO’s wat matigen, er voldoende ruimte is voor loonverhogingen zonder dat dit de inflatie hoeft te beïnvloeden. Vorig jaar voelde het patronaat de economische crisis al hangen en nam ze haar voorzorgen. 10,2 miljard € keerden de beursgenoteerde bedrijven in 2007 uit aan de aandeelhouders, een stijging met 42% ten aanzien van 2006. Liefst 50% van de winsten werden op die manier verdeeld onder de aandeelhou-
ders tegenover 33% ervan een jaar eerder. Kortom, de patroons hebben hun zakken nog eens goed gevuld voor de crisis echt voelbaar werd. Ter vergelijking: een verhoging van lonen en uitkeringen met 1% voor iedereen zou 750 miljoen € kosten. Nu het patronaat met de grote brokken gaan lopen is, probeert men ons wijs te maken dat het geld op is. Omdat de geloofwaardigheid van het hebzuchtige patronaat is aangetast, probeert ze daarvoor beroep te doen op de vakbondsleiders. Dat Leysen zich bezig houdt met zijn eigen achterban, hij wordt daar meer dan ruim voor vergoed.
Wie is de nieuwe VBO-voorzitter Thomas Leysen? Zoals dat de gewoonte is, zowel in de bedrijfswereld als in de politiek, stapt Thomas Leysen in de voetsporen van vader André, die 25 jaar geleden ook al voorzitter was van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) Thomas is onder meer topman bij materiaaltechnologiegroep Umicore, waar ook oud-premier Dehaene in de raad van bestuur zetelt. Uit het jaarverslag van 2007 blijkt dat Leysen bij Umicore 1,097 miljoen euro opstreek, een goede 3 miljoen oude Belgische franken per maand! Thomas Leysen is een cumulard. Hij is ook voorzitter van de Raad van bestuur van de holdingmaatschappij Corelio en van de VUM, het grootste mediabedrijf in België. Verder is hij lid van de Raad van bestuur van IMEC en van de Raad van toezicht van Bank Metzler in Duitsland. Hij zetelt ook nog in het bestuur van de Koning Boudewijnstichting. Je zou je nog afvragen waar hij de tijd vindt.
3 13 11 8-9
2
Socialistisch Links
POLITIEK
www.socialisme.be mei 2008
PROGRESSIEF VLAAMS?
Gravensteengroep niet gericht op het versterken van de solidariteit
DOOR ANJA DESCHOEMACKER
I
n haar manifest (http:// w w w.g ravenst e eng roep. org /index.php) geeft de Gravensteengroep het “zelfverklaard ‘progressief Vlaanderen’” ervan langs omdat die zich “behoudsgezind” zou opstellen. Het manifest blijkt echter zelf een reactie van “zelfverklaarde progressieven” op de campagne Red de Solidariteit (dat zich uitspreekt voor het behoud van een nationale sociale zekerheid en arbeidsmarktpolitiek). Voor hen is de dominante idee in de Vlaamse politiek vanzelfsprekend correct, een weinig wetenschappelijke houding. Een voorbeeld van een ongestaafde bewering is bijvoorbeeld: “De sociaal-economische ongelijkheid is mettertijd in grote mate weggewerkt dankzij een strijdbare arbeidersbeweging”. Nu heeft die Belgische arbeidersbeweging inderdaad veel afgedwongen, maar momenteel tonen alle indicatoren een toename van de sociale ongelijkheid in de laatste 20 jaar. De economische groeivertraging zal dit proces nog versnellen. Maar het is vanuit dit standpunt, die de ongelijkheid tussen de klassen snel van tafel veegt, dat je tot dit soort “Vlaams”
standpunt kunt komen, waarbij demo- wel zou moeten volgen, naar anaGiftig is alvast de cratie enkel gezien wordt in commu- logie met het geregionaliseerde on- opmerking over “culnautaire termen. derwijs. tuurimperialisme” en LSP/MAS vertrekt vanuit de vastOok de Gravensteengroep heeft “ongezond parasitisstelling dat de communautaire kwes- met de verdediging van de belangen me”. Dit wordt lostie enkel zo opgeklopt wordt omdat van de arbeidersklasse, zelfs alleen weg in de tekst gealle traditionele partijen in België de Vlaamse, niets te maken. Dat to- gooid, eens te meer akkoord zijn over die politiek die de nen ze meer dan duidelijk wanneer zonder argumenten. Is sociale ongelijkheid doet toenemen. ze, net als de traditionele Vlaamse het niet vreemd om te Dit is meteen de achtergrond tegen partijen, de scheiding van het land veronderstellen dat de dewelke wij campagne voeren rond als chantagemiddel gebruiken om taalgroep die in België de noodzaak van een nieuwe arbei- “een ommekeer in de mentaliteit” te- over de laagste lonen derspartij. Een nationale arbeiders- weeg te brengen “bij de francofone en levensstandaard en partij, want ondanks de kritieken politici”. Ze spreken over “respect” over de hoogste werkdie geuit kunnen worden op Red de voor de grondwet, voor gemaakte loosheids- en armoeSolidariteit, zijn wij het fundamen- afspraken, enz. Franstalige politici decijfers beschikt, in teel eens dat de splitsing van de so- zullen hierop antwoorden dat ook staat zou zijn tot “culciale zekerheid een opstap is naar de faciliteiten een kwestie waren van tuurimperialisme”? Hier wordt het privatiseringen en af bouw, eerst gemaakte afspraken – iets wat moei- Vlaamse trauma uit de geschiedein Vlaanderen, waarna Wallonië lijk ontkend kan worden. nis, de langdurige onderdrukking, bewust misbruikt om vandaag verdeeldheid te zaaien. De moeilijke economische situatie van Wallonië heeft in hun ogen niet te maken met een politiek van en voor het patronaat, maar integendeel met “ongezond parasitisme”. Wij verstaan daar dan bijvoorbeeld de notionele aftrek onder of de verlaging van de patronale bijdragen en de niet-vervolging in alle grote fraudedossiers. Maar neen, impliceert de Gravensteengroep, het zijn niet de grote bedrijven, banken en
MEIGROETEN Op deze en andere pagina’s in dit nummer van Socialistisch Links vind je “meigroeten”: boodschappen van lezers en sympathisanten ter gelegenheid van 1 mei, de internationale dag van strijd. De redactie bedankt iedereen die op deze manier dit blad heeft gesteund. We haalden hiermee ruim 2.600 euro op! Omwille van de meigroeten verschijnt dit blad op 16 pagina’s in plaats van 12.
Brasserie de l’Union Sint-GillisvoorEvery day from 8 a.m. plein 55 till... “à la carte” Drinks, meals, music, international press
1060 Brussel 02/538.15.79
renteniers die parasiteren op de arbeid van de werkenden in België, maar “de” Walen en Brusselaars! LSP/MAS is allesbehalve overtuigd door dit Manifest, het heeft eerder onze steun aan het standpunt van de vakbonden – tegen de splitsing van de sociale zekerheid, de arbeidsmarktpolitiek en het nationaal overleg – bevestigd. Die vakbonden zijn, door een gebrek aan een arbeiderspartij, de enige grote organisaties die het communautaire bekijken vanuit het standpunt van de arbeiders, van de overweldigende meerderheid van de bevolking, die zich kwader maakt om de zoveelste loonsverhoging van het hoge kader in hun bedrijf dan om de jammerlijke lage werkloosheidsuitkering die in Wallonië en Brussel uitbetaald wordt om een verdere verpaupering tegen te gaan. Het eerste is parasitisme, waarbij het kader als enige het recht verkrijgt te mogen meegenieten van de superwinsten, het tweede noemt men solidariteit!
Strijdbare 1 mei aan alle bezoekers van het Masereelhuis Sint-Niklaas (Truweelstraat 85, SintNiklaas). Kritisch * Progressief * Onafhankelijk.
LSP Antwerpen (afdeling Noord) brengt u zijn meigroeten over De 4de december 1932, bevond ik me samen met medereizigers op weg naar de haven van Antwerpen. (...) Sommige van mijn medereizigers, waaronder mijn vrouw, wilden Antwerpen bezoeken. Eén van hen, moest omwille van zijn reis, het consulaat van de stad aandoen. Men weigerde hen en hem, zelfs onder bewaking, de toegang tot de Belgische grond. Het gedeelte van de haven waar onze boot lag, was zorgvuldig omsingeld. (...) Wij hebben democratie vernietigd om kapitalisme te overmeesteren. U verdedigt kapitalisme zogezegd in naam van democratie. Maar waar zit die democratie? In elk geval niet in Antwerpen. Er waren agenten, flikken en gendarmen gewapend met geweren. Maar men zocht tevergeefs naar een glimp van het recht op democratisch asiel. (...) Niettegenstaande alles verliet ik de Antwerpse wateren zonder enig pessimisme. Tijdens de middagpauze kwamen dokwerkers van de dokken naar de haven. 20 à 30 sterke en kalme Vlaamse proletariërs, voor het merendeel zwart van het kolenstof. (...) Er is wat tumult onder de arbeiders. Zij hebben hun gelijken herkend, zoals de Russen zeggen. Ver van mij om te stellen dat de dokkers van Antwerpen bolsjewieken zijn. Maar instinctief staan ze aan onze kant. Terugkerend naar hun werk lachen ze vriendelijk en velen groeten ons door de hand aan de pet te slaan, saluerend. Dat is onze democratie, volgens ons.” Leon Trotski over zijn “bezoek” aan Antwerpen in een brief aan BWP-topman Vandervelde
Familie Byl-De Pelsemaecker
Geraardsbergen We wensen iedereen een strijdbaar 1 mei toe
Aan elk een goeie 1e mei!
Uit sympathie
Socialistische meigroeten
en een speciale groet aan mijn dochter
Familie Djelassi-Byl, Oudergem
Roger Ulburghs
Socialistisch Links
POLITIEK
www.socialisme.be mei 2008
SocialistischLinks
Onze mening
V.U.: G. Cool, PB 131 1080 Molenbeek-Sainctelette DOOR
H
oelang is het geleden dat er in de burgerlijke pers nog werd gesproken over nationalisering. Sommige linksen hadden de term al naar de prullenbak van de geschiedenis verwezen. Nu komen de bepleiters van het kapitalisme en de vrije markt er zelf mee op de proppen om hun financiële systeem niet in duigen te laten vallen. Niemand durft vandaag te ontkennen dat de VS in een serieuze economische recessie zit. Waar wel over wordt gediscussieerd, is in welke mate de EU mee zal worden getrokken in deze neerwaartse spiraal en wat de gevolgen voor de bevolking wereldwijd zullen zijn. De afgelopen jaren kon de euforie bij de happy few niet op. Er werden megawinsten geboekt. Ter illustratie: de 4 grootste banken in België boekten telkens meer dan 10 miljard euro winst (of 1.000 euro per Belg)
Geen probleem met koopkracht van Laloux…
B A RT V A N D E R S T E E N E
in 2006 en 2007. De managers werden bedankt voor bewezen diensten met riante lonen en hallucinante onstlagvergoedingen. De rijken slaagden er via de neoliberale politiek in alsmaar minder belastingen te betalen. In de VS was in de jaren ’50 het aandeel van de vennootschapsbelasting in het overheidsbudget nog 33%. In 2003 was dat reeds teruggevallen tot 7,4%. Dit kon niet zomaar blijven duren. Ooit zou de rekening worden gepresenteerd. We zien vandaag reeds de eerste gevolgen van de crisis in de VS: miljoenen gezinnen worden uit hun huizen gezet omdat ze de leningen niet meer kunnen betalen, de werkloosheid begint snel te stijgen, de consumptie daalt spectaculair, overheidsbudgetten krimpen wat neerkomt op besparen en afdanken,... Door speculatie en de gevolgen van de kapitalistische productiewijze is er ook een enorme stijging van de voedselprijzen. Als uitschie-
D
Casinokapitalisme
zorgt voor
wereldwijde crisis ter steeg de rijstprijs het afgelopen jaar alleen al met 141%. Voor velen komt dit bij het winkelen hard aan in de portemonee. Voor vele anderen, vooral in de neokoloniale wereld, betekent dit een regelrechte val in extreme armoede en ellende. De VN waarschuwde reeds voor de enorme gevolgen, vooral op vlak van politieke stabiliteit als er geen maatregelen worden genomen. Er komt vanuit verschillende hoeken een roep naar meer regels voor de financiële wereld, die aan de oorsprong ligt van deze crisis. Economen als Paul De Grauwe pleiten zelfs onomwonden voor de nationalisering van noodlijdende banken. Niet dat die economen plots socialisten zijn geworden en met ons akkoord gaan dat de banksector in gemeenschapshanden zou moeten zijn in plaats van mega-winsten te maken op onze rug. Nee, de roep naar nationalisering is er om de markten te kalmeren en gerust te stellen
dat de gemeenschap zal optreden bij dreiging tot faillissement. In feite betekent het een vorm van garantie voor diegenen die het spel in het casino met veel risico spelen en dus mogelijk ook veel winst boeken. Zij worden gegarandeerd gered indien ze overkop dreigen te gaan. De vraag die velen in de toekomst zullen stellen is of noodlijdende industrieën ook even snel genationaliseerd zullen worden om jobs te redden. Indien dit niet gebeurt, kan het de waarschuwingen van sommige liberale commentato-
ren bevestigen: de legitimiteit van dit economisch systeem zal steeds meer onder druk staan.
“Om op de lijst te staan, moet je geen verstand hebben van politiek”
Hoe anders is de SP.a?
DOOR STÉPHANE DELCROS e prijsstijgingen voor benzine en diesel? Dat is niet bepaald een zorg voor Frédéric Laloux (PS). Het gemeenteraadslid uit Namen en erg tijdelijke staatssecretaris voor “armoedebestrijding” had een wel erg persoonlijke visie op de strijd tegen armoede... Eerder gaf hij kritiek op een nieuwe Groene schepen in Namen die zijn tankkaart had gebruikt voor persoonlijk gebruik. Zelf kon Laloux daar anders ook wel weg mee. Toen hij nog schepen was tankte hij soms eens diesel, dan weer bezine. Hij tankte ook tijdens vergaderingen van het schepencollege. Ooit tankte hij binnen een periode van 22 minuten in zowel Jambes als Bouge (dat 3 kilometer verder ligt). Natuurlijk zijn er veel politici die hun tankkaart ook voor persoonlijk gebruik nuttigen. Deze kwestie maakt duidelijk dat de politici niet goed weten wat een prijsstijging voor benzine en diesel betekent. Zij moeten zelf namelijk niet betalen, ze gebruiken wel hun tankkaart (betaald door de gemeenschap). Dat soort voordelen komt bovenop de hoge lonen van politici. Als staatssecretaris van armoedebestrijding had Laloux een loon van zowat 202.000 euro bruto per jaar (16.800 per maand). Hij werd naar eigen zeggen staatssecretaris omdat Namen wat zichtbaarheid nodig had. Met 15% armen in ons land zou je denken dat een staatssecretaris voor armoedebestrijding wel andere zorgen rond zijn hoofd had. Maar neen, Laloux wil na 2012 burgemeester worden en werd daarom (even) staatssecretaris van armoedebestrijding.
3
D O O R K A R E L M O RT I E R
B
ijna een jaar na de verkiezingen en de zware verk iezingsnederlaag lijkt de SP.a nog altijd haar wonden te likken. Het hoe en waarom van de verkiezingsnederlaag van de SP.a is voer geweest voor veel discussie in diverse bladen en tijdschriften. Vandaag komen er ook steeds meer nieuwe elementen boven die ons een blik gunnen achter de schermen van de partij.
hebben van politiek, werd bij Van Broeckhoven snel doorprikt. De arbeiders waar de SP.a mee uitpakte voor de verkiezingen waren niet meer dan een doekje voor het bloeden. Ze stonden niet zozeer op de lijsten om de banden met de vakbonden te herstellen maar omdat de partijleiding op dat moment niets anders had om mee uit te pakken. De Bekende Vlamingen en organisaties hapten niet toe en dus konden enkel een paar symbolische ABVV’ers worden gestrikt. WAAR BLIJFT DE OPPOSITIE?
PRO: VAN PARTIJ NAAR KIESVERENIGING
De doelstelling van Vande Lanotte was om één grote progressieve partij op poten te zetten die zou bestaan uit de SP.a, Spirit en het sociaal middenveld. In die formatie zou er nog minder ruimte zijn voor een basis, de partij zou plaatsmaken voor een kiesvereniging. De naam PRO moest de nieuwe naam worden en er werd contact gelegd met middenveldorganisaties en bekende Vlamingen om die nieuwe “partij” uit te bouwen en een gezicht te geven. Het volstond om een bekende naam te zijn om meteen lijsttrekker van de partij te worden. Dat was hoe Christine Van Broeckhoven, professor moleculaire genetica aan de Universiteit van Antwerpen, lijsttrekker werd. Er waren geen bekendere Vlamingen van buiten de SP.a, dus moest Van Broeckhoven de Antwerpse lijst trekken. De stelling van Vande Lanotte dat je om op de lijsten te staan, geen verstand moet
In de peilingen staat de SP.a er nog altijd even slecht voor ondanks de aanslepende regeringsonderhandelingen, de economische problemen
en de zwakke regering. Het is echter niet evident om federaal oppositie te voeren tegen partijen waarmee op Vlaams niveau mee wordt samengewerkt. Het grootste probleem is dat het niet evident is om oppositie te voeren tegen een beleid waar ook vanuit de oppositie geen afstand van wordt genomen. Als Freddy Willockx in De Morgen naar zijn verwezenlijkingen werd gevraagd, antwoordde hij: “Ik ben fier op mijn samenwerking met JeanLuc Dehaene en Philippe Maystadt aan het Globaal Plan. Ik heb een belangrijke rol gespeeld om dat verkocht te krijgen aan de socialistische beweging, zonder de banden met de vakbond door te knippen. Een belangrijk verschil met het Generatiepact.” Dat Globaal Plan
voerde onder meer de gezondheidsindex in, waardoor onze koopkracht nu nog verder wordt ondermijnd. Hoe denkt een partij die dat als verwezenlijking ziet een antwoord te kunnen bieden op de koopkrachtproblemen? Hier en daar zijn er wat schuchterige pogingen om wat linkser over te komen, wat niet zo moeilijk is met een rechtse regering. Maar op communautair vlak speelt SP.a het spel van de andere Vlaamse partijen mee. Op vlak van de splitsing van het arbeidsmarktbeleid speelt de SP.a zelfs de eerste viool, ook al zijn de vakbonden tegen een dergelijke splitsing. We vrezen dat de SP.a ook vanuit de federale oppositie geen stem zal bieden aan de arbeiders en hun gezinnen.
4
Socialistisch Links
POLITIEK
www.socialisme.be mei 2008
Pak de armoede aan, niet de armen! DOOR NICOLAS CROES
Z
owat 15% van de Belgen leeft officieel in armoede. Ook onder werkenden is er een toename van het aantal armen, nu is reeds 4% van de werkenden arm. 140.000 Vlamingen zitten in schuldbemiddeling bij het OCMW. In 2007 deden 108.100 Belgen beroep op de voedselbanken, een nieuw record. Tien jaar geleden waren dat er 70.000. WAALSE OCMW’S MOETEN BESPAREN
Steeds meer mensen zijn afhankelijk van het OCMW, maar toch beslis-
te de Waalse regering om de middelen voor de OCMW’s te verminderen. Hierdoor zal het moeilijk worden om iedereen te helpen. Op 10 jaar tijd nam het aantal OCMW-gebruikers in Wallonië met 16% toe (van 39.000 in 1995 tot 45.300 gebruikers in 2006). De financiële middelen bleven in deze periode gelijk. Er werden meer sociale werkers aangeworven, maar de overheidssubsidie hiervoor is op 10 jaar tijd met de helft afgenomen. In Wallonië is 18% van de bevolking arm (tegenover 15% op nationaal vlak). De OCMW’s krijgen ook steeds meer te maken met werkenden die niet meer rondkomen. Bovendien komt er extra werk bij door de jacht op de werklozen. Die jacht op de werklozen alleen zorgt voor een meerkost bij de Waalse OCMW’s van minstens 13 miljoen euro! De federatie van Waalse OCMW’s verstuurde op 27 maart een persbericht waarin het stelde dat de OCMW’s steeds meer het puin van de traditionele politici moeten opruimen, onder meer op het vlak van werkgelegenheid, vorming, onderwijs of de toename van de schulden. De dalende koopkracht heeft verregaande gevolgen voor de armsten en ook voor de OCMW’s.
BESPAREN BIJ DE ARMSTEN
Op 14 maart besliste de Waalse regering om de gemeentefondsen te hervormen. Dat is vooral nefast voor de sociale bijstand. De gemeentefondsen beschikken momenteel over een enveloppe van 870 miljoen euro per jaar. Na een indexering en een verhoging met 1% per jaar, zou dat 928 miljoen euro moeten bedragen in 2008 (en 1,68 miljard tegen 2028). Het bedrag voor de Waalse OCMW’s wordt nu uit deze enveloppe gehaald en vastgelegd op 46,4 miljoen euro, zonder verhoging en zelfs zonder indexering! De federatie van Waalse OCMW’s stelt vast: “De OCMW’s krijgen steeds meer taken en een groter aantal gebruikers, maar tegelijk steeds minder steun van het Waalse Gewest.” In plaats van iets te doen aan de armoede, worden de armen aangepakt! TRADITIONELE POLITICI NIET OM ARMEN BEKOMMERD
Het Waalse Gewest legt haar prioriteiten elders. Het staat niet aan de kant van de arbeiders of de uitkeringtrekkers. Terwijl langs Nederlandstalige zijde de Franstalige regeringen soms worden voorgesteld als “links”, is er een even neoliberale opstelling. Toen Rudy Demotte
in de zomer van 2007 aantrad als minister-president kondigde hij aan dat hij van Wallonië een sterke economische regio wou maken door “de markt vrij te maken” en “de beste voorwaarden aan te bieden aan investeerders” en door het stakingsrecht te beperken. Tegenover de groeiende armoede, is er nood aan een massaal plan van publieke investeringen om de openbare diensten uit te bouwen (OCMW’s, maar ook openbaar vervoer, onderwijs,...) en ook te voorzien in voldoende en degelijke sociale woningen.
De stelling dat er geen middelen hiervoor zijn, klopt niet. Terwijl 15% van de bevolking in armoede leeft, maakten de 30.000 grootste bedrijven in ons land vorig jaar 77 miljard euro winst. De regeringen kennen de rijksten en de grote aandeelhouders steeds meer fiscale cadeaus toe, ze maken daarmee zelfs reclame voor België in het buitenland. De middelen zijn er dus, alleen worden ze niet gebruikt om de armoede aan te pakken. In plaats daarvan worden nu de armen aangepakt.
Meigroeten “De logica van de klassenstrijd stelt ons niet vrij van de noodzaak om onze eigen logica te gebruiken. Wie niet in staat is om initiatief, talent, energie en politieke moed in zijn beeld van de historische noodzaak toe te laten, heeft het filosofische geheim van het marxisme niet begrepen. Maar omgekeerd, als we een politiek proces - in dit geval een revolutie - in zijn geheel willen begrijpen, moeten we verder kijken dan de wirwar van partijen en programma’s. Achter de perfiditeit en hebzucht van de enen en de moed en mooie opvattingen van anderen, herkennen we de aspiraties van sociale klassen waarvan de wortels diep in de productierelaties liggen, met bloemen die bloeien in de hoogste sferen van de ideologie.”
Patrick, ‘t stad is niet van A alleen
VOOR EEN LINKSE OPPOSITIE!
(Trotski, in het boek “1905”)
AFDELING LEUVEN 1
AFDELING ANTWERPEN (ZUID)
“Het belangrijkste kenmerk voor de algemene politieke toestand op wereldvlak is de historische crisis van de proletarische leiding” L. Trotski Uit: De doodstrijd van het kapitalisme en de taken van de 4e internationale – Het overgangsprogramma 1938
LSP-afdeling Leuven 2 wil er alles aan doen om aan die crisis van de proletarische leiding een einde te brengen.
Socialistisch Links
SYNDICAAL
www.socialisme.be mei 2008
5
GEEN ONDERMIJNING VAN DE INDEX, GEEN ALL-IN AKKOORDEN
Meer koopkracht door meer loon! D O O R G E E RT C O O L
H
et patronaat is de onderhandelingen voor het Interprofessioneel Akkoord (IPA) in het najaar nu reeds aan het voorbereiden. Het kan daartoe beroep doen op haar vrienden bij de Europese Centrale Bank of de Nationale Bank. Vanuit die hoek kwamen nogmaals voorstellen om de index verder te ondermijnen of zelfs af te schaffen. Het doel daarbij is niet de index op zich, maar wel de IPA-onderhandelingen in het najaar. Als het van het patronaat afhangt, zou een status-quo voor de index reeds een overwinning zijn voor de arbeiders waar een hoge prijs voor de gemeenschap tegenover staat.
INDEX AANPAKKEN VIA ALL-IN?
De discussie over de index moest de aandacht af leiden. De afgelopen decennia is de index immers al voldoende ondermijnd. In de jaren 1980 werd het indexcijfer een viermaandelijks gemiddelde (waardoor prijsstijgingen pas later worden doorgerekend). In 1993 werd de ge-
zondheidsindex doorgevoerd (zonder benzine, diesel, tabak en alcohol). Begin 2006 werd de indexkorf van producten die bepalen wat de hoogte van de index is aangepast, met een grotere nadruk op een aantal luxeproducten die prijsdalingen kenden (DVD-spelers, televisies,…). Guy Quaden van de Nationale Bank (en aangesteld door de PS) reageerde op de kritiek van de Europese Centrale Bank aanvankelijk met de stelling dat de index al voldoende afgebouwd is om niet langer een “gevaar” te vormen. Toch stelde ook Quaden dat de index ter discussie moet worden gesteld. De bedoeling is duidelijk: niet de index is het doel voor het patronaat, maar wel de cadeaus die ze opnieuw zelf willen binnenhalen naar aanleiding van het IPA dit najaar (als er al zo’n akkoord zal komen door de sociale partners – mogelijk zal de regering opnieuw het initiatief moeten nemen). Een mogelijkheid om de index verder te ondermijnen, is het stelsel van de all-in akkoorden (waarbij de grens voor loonsverhogingen de indexstijgingen reeds omvat). In het IPA 20072008 was een loonnorm voorzien van 5% voor indexverhogingen en loonsverhogingen. Volgens het Planbureau zal er in deze periode een stijging
het Geweld oper voer v openbaar DOOR
wellicht zal dat ook centraal staan in haar eisenpakket voor de IPA-onderhandelingen dit najaar. Die lastenverlagingen moeten de arbeiders de illusie geven dat ze een groter nettoloon overhouden, terwijl het op langere termijn de uitgaven van het patronaat beperkt. Een win-win situatie? Niet bepaald. Het ondermijnen van de gemeenschapsmiddelen door de inkomsten voor de sociale zekerheid en de algemene gemeenschapskas af te bouwen, zal zich natuurlijk op een andere manier laten terugbetalen. Dat zien we nu reeds met de geliberaliseerde openbare diensten (energie, telecommunicatie, geleidelijk aan ook De Post,…). Daar zien we dat de “lastenverlagingen” en andere neoliberale recepten net leiden tot het opdrijven van het probleem van de koopkracht. van de index met 5,1% geweest zijn (Agoria ziet het eerder naar 5,6% gaan). Dit heeft verregaande gevolgen voor een aantal sectoren. In de bouwsector bijvoorbeeld wordt een indexering boven de 5% niet meer toegekend! In andere sectoren komt er bovenop de index geen enkele verhoging. Gelet op de ondermijning van de index is er ook in deze sectoren een reële achteruitgang (de inflatie, of prijsstijgingen, bedraagt op jaarbasis 4,39% of meer dan de stijging van het indexcijfer). Met de prijsstijgingen van de afgelopen maanden zal het moeilijker zijn om all-in akkoorden te sluiten. Het patronaat zal wel willen, maar het protest tegen dit soort akkoorden zal groter zijn. Voormalig ACVtopman Gilbert De Swert stelde in De Morgen over deze all-in akkoorden: “De vakbonden zullen nee zeggen, meer dan vroeger, geleerd als ze zijn door de recente inflatiestijging, die in enkele sectoren reeds afgesproken loonsverhogingen heeft gekelderd - op een moment dat werk-
nemers meer koopklacht dan koopkracht hebben.”
PATRONAAT WIL LASTENVERLAGINGEN VOOR WINSTEN EN TOPLONEN
2007 was opnieuw een goed jaar voor de winsten. De topmanagers en aandeelhouders zullen dat geweten hebben. Zo kregen de aandeelhouders van de Belgische beursgenoteerde bedrijven 10,2 miljard euro aan dividenden (een stijging met 42% tegenover 2006). Zowat de helft van de winsten gaat naar de aandeelhouders. Ook de topmanagers konden een graantje meepikken van de grote winsten. Gilbert De Swert stelt terecht vast: “Ondernemingen weten vandaag wel niet wat met hun vele geld gedaan, maar 1 eurocent meer loonkost, dat kost hen naar hun zeggen hun hele concurrentiekracht en onze werkgelegenheid.” Toch pleit het patronaat opnieuw voor verdere lastenverlagingen en
VERZET IS NODIG
Het patronaat is haar geschut aan het bovenhalen om op de discussies te wegen. Het aantal proefballonnetjes rond de index, all-in akkoorden of lastenverlagingen wordt opgedreven. Er zal daar iets tegenover moeten geplaatst worden door de vakbonden. Na de betoging va 15 december bleef het te stil. Het idee van regionale actiedagen na de sociale verkiezingen en een nationale betoging in het najaar is zeker positief, maar er zal een echte campagne rond moeten worden gevoerd. De veelal spontane acties rond koopkracht de afgelopen maanden geven aan dat koopkracht een bijzonder gevoelig thema is. De enige manier om de koopkracht effectief te verbeteren, is door meer loon en hogere uitkeringen. Een offensief voor meer koopkracht zou op een brede steun en actieve betrokkenheid kunnen rekenen. Waarop wachten om dat te organiseren?
Geef de jongeren een toekomst en het openbaar vervoer meer middelen
EEN BUSCHAUFFEUR
D
e afgelopen maanden waren er een hele reeks gevallen van agressie op de bussen en trams. Dat was onder meer het geval in Brussel, Antwerpen, Mons,... Dat leidde vaak tot een roep om meer repressie, er was zelfs een voorstel om een busverbod op te leggen aan sommige reizigers. Agressie wordt een belangrijker probleem, erop antwoorden kan niet op geisoleerde wijze. BUSVERBOD?
Een dergelijk verbod zou inhouden dat reizigers die meermaals betrapt werden op “overlastgedrag” een verbod zouden krijgen om nog gebruik te maken van het openbaar vervoer. Dat zou natuurlijk tot heel wat praktische problemen leiden (hoe herken je als chauffeur iemand met een busverbod? Of nog: wie beslist eigenlijk tot zo’n verbod?). Zo’n busverbod zal geen antwoord bieden op de gevallen van agressie in wijken als Kuregem in Anderlecht waar 70% van de jongeren
een schoolachterstand kent en meer dan de helft van de jongeren werkloos is. 20 jaar neoliberaal beleid heeft ertoe geleid dat veel jongeren geen toekomst perspectief hebben, of het moet zijn om van de gesloten instellingen en jeugdgevangenissen te promoveren naar de echte gevangenis. Repressie op de bussen zal die problemen niet wegnemen en zal bijgevolg de agressie niet stoppen. Daarvoor zal er meer nodig zijn: een beleid waarin de jongeren een toekomst hebben die niet bestaat uit miserie en werkloosheid maar uit een degelijke job. Na de dood van Guido De Moor op een Antwerpse bus in 2006 werd aangekondigd dat er extra camera’s zouden komen op bussen en trams. Tegen volgend jaar zouden alle trams camera’s hebben. Daar is nog niet veel
De vroegere buurtspoorwegen (zoals de busdiensten toen noemden) werden systematisch afgebouwd. Zo verdween de tweede man op tram en bus. Nu wordt opnieuw gesteld dat een tweede man de veiligheid versterkt, maar het gaat om slechts een beperkt aantal lijnen en vaak is de tweede man een stadswacht, lijnspotter of iemand met een ander nepstatuut zonder voldoende opleiding. De tweede man moet iemand zijn met een degelijk statuut en goede opleiding!
van gerealiseerd, waardoor bij ieder nieuw geval van agressie dezelfde maatregel opnieuw wordt aangekondigd. Het probleem met camera’s is natuurlijk wel dat deze altijd te laat komen – nadat er een agressiedaad was. We begrijpen dat de werknemers van het openbaar vervoer de situatie niet langer pikken. Maar repressie of racisme bieden geen antwoorden. De oorzaken van het geweld moeten aangepakt worden en om de veiligheid te garanderen op de bussen en trams, moeten er meer middelen en meer personeel komen.
GRATIS EN DEGELIJK OPENBAAR VERVOER
Uit de praktijk weten we dat de meeste incidenten op het openbaar vervoer ontstaan omwille van geschillen rond vervoersbewijzen. Gratis en degelijk openbaar vervoer zou niet alleen goed zijn op ecologisch vlak en om brede lagen van de bevolking toegang te geven tot mobiliteit, het zou ook de veiligheid ten goede komen. Maar dit kan enkel als er massaal geinvesteerd wordt in openbaar vervoer. HTTP://LIBREPARCOURS.BLOGSPOT.COM
6
Socialistisch Links
SYNDICAAL
www.socialisme.be mei 2008
Hoe bouwen aan een
strijdbare syndicale linkerzijde? DOOR THOMAS KEIRSE
O
p Socialisme 2008 was er een discussie over de strijd tegen herstructureringen bij multinationals ingeleid door twee delegees: Levi Sollie van ABVV-Bayer en Rudi Dom van ABVV-Agfa. Er waren ook tussenkomsten van militanten met een lange ervaring alsook jonge arbeiders die hun eerste syndicale stappen zetten. We publiceren een algemeen verslag van de discussie.
WELK ANTWOORD WORDT GEBODEN?
Vaak worden herstructureringen vandaag gezien als een noodzakelijk kwaad. Opkomen tegen massale afdankingen zou een gevecht tegen de bierkaai zijn. Delegees worden in deze visie vaak gereduceerd tot een rol van begrafenisondernemer. In plaats van op nationaal en internationaal niveau de strijd te voeren, wordt enkel op lokaal vlak defensief gereageerd (als er wordt gereageerd). Ook op politiek vlak is er een gebrek aan een alternatief. Eerst werd gepleit voor een tripartite-regering, daarna werd enkel gepoogd om PS, CDH en CD&V te overhalen om enkele gematigde vakbondseisen op te
nemen. Al snel bleek echter dat er geen ruimte zou zijn voor een sociaal beleid. Nochtans is er een actiebereidheid. Na meer dan een maand van stakingen in de provincie Limburg schreef De Tijd een artikel waarin januari 2008 de maand van de stakingen werd genoemd. Alleen was er weinig coördinatie waardoor de delegaties aan hun lot werden overgelaten. Dat opende de weg voor een regen aan klachten, leugens en bedreiging vanuit de patronale hoek. Het grote probleem met de vakbonden is dat de leiding het kapitalisme heeft aanvaard. Hierdoor zijn de problemen enkel “excessen” en komt men tot soms moralistische antwoorden. Dat beperkt de aantrekkelijkheid van de vakbonden, zeker onder jongeren. Die zien de vakbond steeds meer als een verzekeringsinstelling in plaats van een strijdmiddel.
voor door het gebrek aan een nationaal initiatief. Dat is vooral in kleine bedrijven problematisch, delegaties van grotere bedrijven kunnen de strijd nog deels naar het nationale niveau tillen onder meer door de mediaaandacht die ze krijgen. Er is nood aan eenheid tussen militanten van de verschillende bonden en over de taalgrenzen heen. Jammer genoeg kwam er sinds de betoging van 15 december amper nog een gezamenlijk initiatief van ABVV en ACV. Onderlinge concurrentie speelt niet in ons voordeel, er is nood aan solidariteit. Er bestaat
geen fundamenteel verschil tussen een Vlaamse/Franstalige, rode, groene, blauwe of nog een andere kleur van arbeider. Door het gebrek aan antwoorden van de leiding op de problemen waarmee veel werkenden worden geconfronteerd, moeten we vaak zelfs het nut van een vakbond uitleggen. In onze houding tegenover de vakbonden moeten we voorzichtig zijn. Niet alle lagen onder het niveau van de leiding maken deel uit van een strijdbare laag, maar omgekeerd klopt het ook niet dat alles wat zich boven de basis bevindt sowieso deel
NOOD AAN EEN STRIJDBARE SYNDICALE LINKERZIJDE
Bij de recente acties rond koopkracht stond iedere delegatie er alleen
uitmaakt van een gecorrumpeerde bureaucratie. Er is een potentieel van een strijdbare basis, maar dat zal niet tot uiting komen indien het niet wordt georganiseerd. Een eerste stap in het organiseren van vaak geïsoleerde strijdbare militanten kan bestaan uit syndicale netwerken waarin militanten ervaringen kunnen uitwisselen en onderling discussiëren. Dat kan de basis vormen voor een strijdbare georganiseerde syndicale linkerzijde. Met LSP kunnen we een bijdrage leveren aan de opbouw van syndicale netwerken. In sommige sectoren brengen we militanten en arbeiders samen (openbaar vervoer, onderwijs,...) en dat versterkt hun werking op de werkvloer. Maar uiteraard blijft dat relatief beperkt qua omvang en impact. Het opzetten van netwerken van strijdbare syndicalisten zal mee afhangen van bewegingen. Zo waren er reeds mogelijkheden bij de strijd van Clabecq in de jaren 1990 of rond het Generatiepact in 2005. In de acties rond de koopkracht zagen we hoe de afwezigheid van een politiek instrument van de arbeidersbeweging een rem vormt op de acties. Een discussie over een syndicaal alternatief omvat dan ook meteen een discussie over politieke antwoorden. Daarbij moeten we de nood aan een arbeiderspartij voorop stellen.
Meigroeten
Onderwijs naar 7% van het BBP! Geen vermarkting van het onderwijs! Vanwege ACOD-VUB
ZET SOCIALISME TERUG OP DE SPOREN strijdbare militanten bij het spoor http://libreparcours.blogspot.com
Tweedehandsboeken LSP-Gent beschikt over haar eigen tweedehandsboekenwinkel met zowel marxistische klassiekers, als algemeen politieke boeken en linkse romans. Heb je interesse om eens te snuisteren, zoek je een bepaald boek of wil je ons een collectie boeken schenken. Laat ons dan iets weten op 09/232.13.94.
[email protected]
Stop de agressie door
gratis en degelijk openbaar vervoer strijdbare militanten bij de Lijn http://libreparcours.blogspot.com
Socialistisch Links
SYNDICAAL
www.socialisme.be mei 2008
7
Waarheen met de openbare diensten?
Personeel van gemeente en OCMW betogen in Luik DOOR NICOLAS CROES
O
p 10 april vond in Luik een betoging plaats van zo’n 1.000 arbeiders van de stad en het OCMW. Eerst hielden ze een personeelsvergadering in gemeenschappelijk vakbondsfront. Het ongenoegen is groot en de strijdbare betoging was daar een uitdrukking van. LSP was aanwezig op de betoging en verkocht er 54 exemplaren van haar maandblad. Naar aanleiding van de betoging spraken we met Paulo, een gemeente-arbeider in Luik. Van waar komt die woede onder het gemeentepersoneel? Paulo: “Het grootste probleem zien we bij de benoemingen. Als we de kaders en de ingenieurs buiten beschouwing laten, wordt niemand meer benoemd. Op dit ogenblik is nog slechts 45% van het personeel vast benoemd en dat zal sterk ver-
minderen aangezien veel benoemden op pensioen vertrekken. Daarnaast is er ongenoegen omdat de premies niet betaald worden en ook omdat steeds meer werken en diensten aan de privé worden toegekend. Nochtans zijn wij daar ook toe in staat en hebben we de nodige ervaring.” En bij het OCMW? Paulo: “Onze ordewoorden zijn dezelfde, maar er zijn specifieke problemen bij het OCMW door de vermindering van de budgetten voor de OCMW’s door het Waalse gewest. Dat is schandalig op een ogenblik dat steeds meer mensen afhankelijk zijn van voedselhulp of een uitkering van het OCMW omdat ze het slachtoffer werden van de jacht op de werklozen.” Hoe verliep de mobilisatie? Paulo: “Er was een algemene personeelsvergadering van de verschillende vakbonden. Twee weken voor
Nationale betoging voor meer personeel in de zorgsector Op 30 april vinden acties plaats in de zorgsector met een nationale betoging. De oproep kwam van LBC en werd overgenomen door BBTK. Met deze betoging vlak voor de sociale verkiezingen wordt duidelijk gemaakt dat de Witte Woede van de zorgsector niet voorbij is. “De emmer loopt over”, stelde LBC in haar pamflet. “Iedereen heeft de mond vol over de stijgende zorgnoden en over de vergrijzing. Intussen is de werkdruk in de instellingen gestegen tot ongekende hoogte. Overuren stapelen zich op en recupereren is moeilijk tot onmogelijk. De personeelsnormen op vele afdelingen en diensten zijn te laag. Ook de administratieve belasting neemt alsmaar toe. Het is ronddraaien in cirkels.” De problemen zijn dus heel groot en er is nood aan extra jobs om er iets aan te doen. Er werd reeds gesteld dat er in deze sector de komende zes jaar minstens 60.000 jobs zouden bijkomen waardoor de werkgele-
genheid zou groeien van 320.000 tot 380.000 banen (volgens het Federaal Planbureau). Maar zelfs dat aantal is niet voldoende om de noden in de non profit aan te pakken. De komende jaren zouden er jaarlijks 10.000 vervangers moeten gevonden worden voor diegenen die op pensioen gaan. Daarnaast vertrekt er ook personeel of moeten vervangers worden gezocht voor wie in zwangerschapsverlof of tijdskrediet gaat. De vervangingen laten nu veelal te lang op zich wachten wat de werkdruk verder doet toenemen. Een opleidingsproject waarbij reeds meer dan 2.000 verzorgenden een diploma van verpleegkundige behaalden, zal volgend jaar niet meer worden georganiseerd wegens een gebrek aan middelen. LBC: “En dat terwijl er nu al honderden geïnteresseerden klaar staan om de opleiding te mogen starten! Die extra verpleegkundigen hebben we broodnodig!” POLSSLAGNONPROFIT.BLOGSPOT.COM
deze vergadering werd aangekondigd dat we nadien zouden betogen. Maar er zullen hardere acties nodig zijn. De stad zegt enerzijds dat de magere jaren achter ons liggen omdat de stadsschuld deels zou worden overgenomen door het Gewest, maar dat is nog niet zeker. En zelfs indien het gebeurt, valt het af te wachten wat dit voor ons zal betekenen. Wat we wel al kregen, is een volledige dag verlof op 1 mei in plaats van vier uur. Dat was wel het minste voor deze dag van arbeidersstrijd.” Hoe zal het nu verder gaan? Paulo: “Bij een volgende actie hebben we spandoeken, pamfletten, slogans,... nodig om het ook uit te leggen aan de omstaanders. We moeten beroep doen op de bevolking, we
hebben nood aan solidariteit. Maar uiteraard zijn onze acties ook in het belang van de bevolking. We moeten ook proberen verschillende punten van ongenoegen te verbinden. Er is de koopkracht die ons allemaal aanbelangt. Op iedere vraag krijgen we als antwoord dat er geen geld is. Dan moeten we het geld maar gaan zoeken, maar dat moet wel georganiseerd worden. De vakbondsleidin-
gen moeten daar hun verantwoordelijkheid opnemen. Het is trouwens onbegrijpelijk dat zaken als de index zo sterk werden ondermijnd. Dat raakt ons in onze portemonnee. Luxeproducten als breedbeeldschermen werden opgenomen in de index, maar daar kan je niet van eten. Het zal aan ons, basismilitanten, zijn om ervoor te zorgen dat de druk er is om de strijd te organiseren.”
POST: neen aan de sluiting van postkantoren
D
e liberalisering van De Post laat zich nu reeds voelen. Dit jaar wil de directie nog eens 198 kantoren sluiten. Liberaliseren betekent minder diensten voor meer geld. De grootste 2.330 klanten zijn goed voor 65% van de totale omzet van het postbedrijf, waarom zouden dan nog diensten aangeboden worden aan de miljoenen andere gebruikers van De Post? De vele sluitingen van postkantoren zullen leiden tot problemen met lange wachtrijen en minder diensten die gebruikt worden. Hoe ver een geliberaliseerde postmarkt daarin kan gaan, zagen we reeds in Nederland. Het postbedrijf TNT en de Postbank
kondigden daar aan dat alle overblijvende 250 postkantoren worden gesloten. Hierdoor gaan 1.850 jobs verloren. De dienstverlening wordt verplaatst naar de Nederlandse variant op de postpunten. De diensten van de Postbank worden overgenomen door ING.
Ook bij De Post in ons land worden verdere besparingen gepland. In plaats van de bestaande 14.000 postbodes wil de directie gaan naar 9.000 postbodes en 6.000 deeltijdse contractuelen. De directie kondigde aan dat er jaarlijks 1.500 natuurlijke afvloeiingen zullen blijven gebeuren. In 2007 daalde het aantal personeelsleden met 1.785! Liberaliseren is duidelijk niet in het belang van het personeel en ook niet in dat van de gebruikers! Wie profiteert dan wel? De aandeelhouders van de private partners CVC Capital en de Deense Post kregen een dividend van 30,4 miljoen euro, de helft meer dan vorig jaar. SOCIALISME.BE /LSP/DEPOST
KORT NIEUWS Vlaamse ambtenaren: strijdbaarheid loont
Brandweer in verzet tegen aanval op pensioenleeftijd
Midden maart werd actie gevoerd door de Vlaamse ambtenaren. Aanvankelijk was enkel een actieweek vooropgesteld, maar na afloop van die week was het duidelijk dat de acties zouden doorgaan indien de minimumgrens van 2% loonsverhoging niet zou worden aanvaard. De oorspronkelijke eis was 5% opslag. Dat de stakers bij de Vlaamse regering weinig gehoor zouden vinden, kwam niet als een verrassing. Vlaams minister-president Kris Peeters was voor zijn politieke carrière actief bij de patroonsfederatie Unizo dat nu via gerechtelijke weg probeerde de ambtenarenstaking te verbieden. De succesvolle acties met onder meer blokkades van de waterwegen en een betoging toonden de strijdbaarheid van de ambtenaren. De Vlaamse regering kende uiteindelijk een loonsverhoging van 2% voor naast een daling van de werknemersbijdragen op maaltijdcheques. De 5% werd niet binnen gehaald, maar toch bleek dat de strijdbare opstelling lonend was. Daar zal ook in de komende maanden rekening mee moeten worden gehouden.
Na onder meer de Mechelse brandweer werd ook bij de Antwerpse brandweer actie gevoerd. Ook daar is er ongenoegen wegens de aanvallen op de vervroegde pensioenregeling. Die aanval komt er niet toevallig nu: 400 van de 709 brandweerlieden zijn ouder dan 50 jaar. Het Antwerpse stadsbestuur speelt een vuil verdeelen-heers spel. De vervroegde pensioenregeling op 58 kan volgens de stad blijven, maar dan wel op voorwaarde dat de minimumbezetting op zon- en feestdagen wordt verminderd. Dat zijn net diensten waar jongeren een extra premie willen verdienen bovenop het loon van netto geen 1.200 euro per maand voor een alleenstaande beginnende brandweerman. Het stadsbestuur wil jong en oud tegen elkaar opzetten om uiteindelijk bij allemaal te besparen. Een vervroegd pensioen op 58 jaar is voor brandweerlieden geen overbodige luxe. Het takenpakket is fysiek inspannend en complex. 25 jaar geleden gingen brandweerlieden nog op 50 op pensioen. Nu wil de stad Antwerpen geen extra middelen vrijmaken om het pensioen vanaf 58 jaar te vrijwaren. Hierdoor speelt het met onze veiligheid.
8
Socialistisch Links
DOSSIER
www.socialisme.be mei 1968
40
JAAR NA MEI
1968
Mei 68 verderzetten door socialisme centraal te stellen DOSSIER
DOOR
KIM WAUTERS
M
ei ‘68 staat algemeen gekend als een periode van studentenprotest. Vooral de beweging in Frankrijk spreekt tot de verbeelding en dat is geen toeval. De studenten speelden een belangrijke rol, maar mei 68 was meer dan dat. In essentie kan het worden samengevat als een massale opstand van de Franse arbeiders en jongeren tegen de gevestigde orde. Die opstand deed de hele maatschappij op haar grondvesten daveren. Het leek er zelfs op dat Frankrijk een revolutie zou kennen die het einde van het kapitalisme in dat land zou inluiden. Dat aspect van mei 68 komt vandaag minder aan bod in de traditionele media of bij de herdenkingen door traditionele partijen. Wellicht is de angst die ze toen hadden tegenover een georganiseerde en strijdbare arbeidersbeweging er vandaag niet minder op geworden. Sarkozy stelde een einde te willen maken aan de geest van mei 68, maar intussen stootte ook zijn rechtse beleid op verzet van de arbeiders. Nog niet op een zelfde niveau als in 1968, maar het potentieel van strijd door arbeiders en jongeren werd de afgelopen maanden opnieuw duidelijk in Frankrijk. GOLDEN SIXTIES
Mei 68 vond plaats tegen de achtergrond van de “Golden Sixties”, een periode van uitzonderlijke groei voor het kapitalisme. In Frankrijk was er een gemiddelde jaarlijkse groei van 5%. Deze economische groei ging slechts gepaard met beperkte toegevingen aan de arbeiders. Zo bleef er een repressief regime heersen op de werkvloer. Bij Citroën was het verboden om tijdens de schaft met elkaar te praten in de kantine. De arbeidsomstandigheden werden niet besproken bij sociaal overleg. De studentenbeweging was de eerste om in actie te komen in 68. Dat was geen toeval, de sterke economische groei bracht de nood aan meer ingenieurs, onderzoekers en andere specialisten met zich mee. De universiteiten kwamen open te staan voor een bredere laag van de bevolking
(waaronder ook een aantal arbeiderskinderen), maar ze waren daar niet op voorbereid. Er was een groot tekort aan allerhande faciliteiten. Dat was de aanleiding voor de eerste studentenprotesten: betere infrastructuur en diensten, gemengde studentenhomes (in plaats van apart voor mannen en vrouwen),… De radicalisering onder de studenten verliep tegen een achtergrond van verzet tegen het kolonialisme. Er was het verzet tegen de oorlog in Vietnam, maar ook Frankrijk leed een nederlaag toen Algerije zich na een lange strijd onafhankelijk kon verklaren. Met de Cubaanse revolutie van 1959 en de Sovjet-repressie tegen de opstand in Hongarije in 1956 die nog fris in het geheugen zaten, richtte de radicalisering van de studenten zich niet zozeer tot het stalinisme. Er werd gezocht naar linkse alternatieven en dat leidde tot een opgang van maoïstische, anarchistische en/of trotskistische invloeden. Vaak bleef er een grote verwarring bestaan, onder meer door de afwezigheid van sterke en ideologisch gebalanceerde revolutionaire groepen. De arbeidersbeweging stond grotendeels onder de controle van de PCF (Parti Communiste Français) dat de vakbond CGT controleerde. De sociaal-democratie zat in het defensief in Frankrijk. VAN EEN STUDENTENBEWEGING…
Op 22 maart 1968 begon de Franse studentenbeweging met een bezetting van de faculteit van Nanterre. De rector sloot de faculteit en verjoeg de studenten, waarop er regelmatig betogingen waren. Op 3 mei was er een meeting in de Sorbonne met 600 aanwezigen waarop de oproerpolitie CRS werd ingezet door de rector. De brutale repressie leidde tot verzet. Duizenden studenten protesteerden en er werd ook met stenen gegooid naar de oproerpolitie. De PCF veroordeelde de studentenbeweging omdat deze “objectief de belangen van het kapitaal dient”. Op 6 mei was er een betoging met zo’n 20.000 studenten die vanuit Nanterre naar de Sorbonne trokken, ondanks een samenscholingsverbod. Dat leidde tot nieuwe confrontaties met de politie, maar toch werd opnieuw opgeroepen voor een betoging de volgende dag. De eisen waren duidelijk: bevrijding van alle gearresteerde studenten, heropening van de Sorbonne en terugtrekking van de politie uit de studentenwijk (Quartier Latin).
DE STAATSMACHT VAN GENERAAL DE GAULLE MOEST WIJKEN VOOR DE STRIJDBAARHEID VAN DE STUDENTEN DIE ZICH GESTEUND WISTEN DOOR DE ARBEIDERSKLASSE.
Socialistisch Links
DOSSIER
www.socialisme.be mei 1968
n in strijd
postbodes. Benzinestations en grote hotels bleven dicht en zelfs de striptease-acts gingen niet door omdat er werd gestaakt. Het personeel van de televisie ging in staking. Voetballers bezetten de gebouwen van de Franse voetbalfederatie. Op 24 mei was er een betoging in Parijs op initiatief van de CGT. Er waren strikt gescheiden blokken van arbeiders en studenten. Het blok van de studenten, aangevuld met jonge arbeiders, ging een confrontatie aan met de politie. De omwonenden steunden de studenten en gooiden met bloempotten en dergelijke naar de politie. De beweging was het verst ontwikkeld in het westen van Frankrijk, onder meer in de regio van Bretagne. Daar werd een centraal stakingscomité opgezet dat alle transport controleerde. De boeren steunden de acties en brachten voedsel voor de stakers. De Gaulle moest onderduiken en het land ontvluchten. Achteraf zou blijken dat hij steun zocht bij Massu, de generaal van de Franse troepen in Duitsland. Die weigerde echter om zijn troepen in te zetten bij een inval in Frankrijk. Massu was bang dat de soldaten niet loyaal zouden blijven aan de legertop, maar overlopen naar de revolte. Op 28 mei trad de minister van onderwijs af. De internationale burgerij verkeerde in grote angst. De Britse krant Financial Times verwees op 22 mei naar de revolutie van 120 jaar voordien (in 1848) toen koning Louis-Philippe van de troon werd gestoten. Dat vormde toen het begin van een Europese golf van opstanden en revolutionaire bewegingen. De Evening Standard schreef op 29 mei: “De situatie van vandaag kan in een paar woorden samengevat worden: het is zo ongeveer het schoolvoorbeeld van een revolutionaire situatie”.
derhandelingen voor betere arbeid- en loonvoorwaarden te sturen. De “communisten” weigerden te breken met het kapitalisme en stelden dat de Franse arbeiders “niet klaar” waren voor de revolutie. Hierdoor moesten de arbeiders zelf de taken opnemen die normaal gezien door de vakbondsleidingen moeten worden uitgevoerd. Op 29 mei waren er een half miljoen betogers van de PCF en de CGT in Parijs. Een dag later slaagde De Gaulle er voor het eerst opnieuw in om een toespraak op televisie te houden (wegens de staking bij de televisie moest hij zich voordien tot de radio beperken). De Gaulle kondigde aan dat het parlement werd ontbonden en er nieuwe verkiezingen zouden volgen. Hij riep zijn aanhangers op om Comités ter Verdediging van de Republiek (CDR) te vormen. Enkele uren later betoogden 600.000 Gaullisten door de straten van Parijs. Dit vormde een keerpunt: vanaf nu zou de stakingsbeweging een neergaande richting inslagen. Op 1 juni hernamen de post- en telecommunicatie arbeiders het werk. Anderen zouden volgen en de grote bonden riepen op om de stakingsacties te beëindigen. De oproerpolitie volgde waar deze oproep geen gevolg kreeg, zoals in de autofabrieken van Renault Flins en Peugeot in Sochaux. In Flins kwam een maoïstische scholier om, in Sochaux twee arbeiders. De beweging bracht nog meermaals enkele tienduizenden jongeren op straat en de leraars hielden zelfs het gebouw van de vakbond (FEN) bezet toen deze opriep om het werk te hervatten. Op 12 juni haalde het blad van de PCF, L’Humanité, uit naar het “opbod” en de “provocaties” van de “gauchisten” die zich beriepen op het maoïsme, anarchisme en trotskisme. Het blad schold hen uit voor avonturiers, louche figuren en politieke renegaten. De overheid zag dit als een groen licht voor een verdere stap: op 13 juni werden alle revolutionaire groepen ontbonden en enkele leiders opgepakt. Alle betogingen werden verboden. De fascistische generaal Salan werd vrijgelaten. Geen enkele “linkse” partij of vakbond protesteerde, ook al waren er op dit ogenblik nog steeds een miljoen arbeiders in staking. De verkiezingen van 30 juni versterkten De Gaulle, zijn meerderheid in het parlement groeide en de linkse partijen verloren. Dat was de prijs die ze betaalden nadat ze de heersende elite toelieten om de orde te herstellen. Ondanks het neerslaan van de beweging werden een aantal belangrijke verbeteringen afgedwongen. Zo werd het minimumloon met 35% verhoogd, kwam er een vierde week betaald verlof
De repressie stopte de beweging niet, op 7 mei waren er al 50.000 betogers. Een dag later kondigden de onderwijsbonden aan dat ze de eisen van de studenten steunden. Scholieren begonnen de studentenbeweging te ondersteunen met eigen scholierencomités. Op 10 mei trokken 50.000 studenten naar het Quartier Latin om de wijk te “heroveren”. Er werden een 60-tal barricades opgericht die uiteindelijk gewapenderhand terug werden ingenomen door de politie. Daarbij vielen honderden gewonden wat een brede schok veroorzaakte onder de arbeiders. Steeds meer bekende figuren spraken zich uit voor de eisen van de studenten. Ook de PCF moest noodgedwongen de repressie veroor- NEERGANG VAN DE BEWEGING delen. De grote vakbonden riepen op tot een algemene 24-urenstaking op maandag 13 mei. Daarbij Het gebrek aan een revolutionaire partij met een waren er een miljoen betogers in Parijs en de stu- inplanting in de arbeidersklasse laat zich steeds denten slaagden er dezelfde avond nog in om het meer voelen. De CGT slaagt erin om de studenQuartier Latin te heroveren, de staatsmacht van ten van de arbeiders gescheiden te houden en de Generaal De Gaulle moest wijken voor de strijd- linkse groepen deden onvoldoende om de banden baarheid van de studenten die zich gesteund wis- met de arbeiders aan te halen. Sommige “trotsten door de arbeidersklasse. kistische” groepen maakten propaganda waarin ze belerend stellen dat het nodig zou zijn om de wapens op te nemen en zich voor te bereiden op … TOT EEN ALGEMENE STAKING een oorlog. Die boodschap werd uiteraard niet Op 14 mei verleende het parlement amnestie aan begrepen door bredere lagen van de arbeiders. de veroordeelde betogers en wordt de Sorbonne Ook werd onvoldoende moeite gedaan om de arheropend. Het establishment hoopte de bewe- beiders te bereiken. Dat maakte het voor de PCF ging te kunnen stoppen door toegevingen te makkelijker om haar controle op de arbeiders te doen. Maar net op dat ogenblik brak een sponta- behouden en de beweging in de richting van onne staking uit bij de arbeiders van Sud-Aviation DE INTERNATIONALE CONTEXT VAN MEI 68 (Nantes) een dag later gevolgd door Renault Billancourt. De spontane stakingen kenden een De beweging van mei 68 vond plaats tegen een achtergrond van een radicalisering tegen snelle uitbreiding en de studenten trokken naar de het kapitalisme en het imperialisme. Er was de anti-oorlogsbeweging tegen de oorlog in acties om te verbroederen met de arbeiders. De Vietnam. Hierdoor durfde president Johnson in de VS zich geen kandidaat stellen voor een CGT sloot de fabriekspoorten om de studenten tweede ambtstermijn. In april 68 werd Martin Luther King vermoord op een ogenblik dat hij weg te houden van de arbeiders en de PCF ging naar links begon op te schuiven waardoor de burgerrechtenbeweging in de VS verder zou in het verweer tegen “avonturistische ordewoorkunnen radicaliseren. In Tsjecho-Slowakije vond de Praagse Lente plaats, een beweging die den” van de studenten. militair onderdrukt werd door de Sovjetunie. Tegen maandag 20 mei was de staking over het In (of rond) 1968 waren er belangrijke bewegingen van studenten en arbeiders in tal van hele land uitgedeind. Er werd teruggegrepen naar landen. Van Brazilië over Mexico tot Polen, Japan of Duitsland. Overal waren er grote studende tradities van 1936 en tal van fabrieken werden tenbewegingen. In Pakistan leidde een revolutionaire opstand tot de val van de dictatuur en spontaan bezet, nog voor er een ordewoord van de eerste democratische parlementsverkiezingen ooit in dat land. Ook na 1968 bleef het een de vakbonden was voor een algemene staking. tijdlang woelig. Er waren tal van revoluties in Latijns-Amerika en Europa (met de val van de De studentenbeweging riep op tot de vorming dictaturen in Griekenland, Spanje en Portugal). De VS moest zich uit Vietnam terugtrekken van stakingscomités. in een poging de interne situatie in eigen land de baas te blijven. In de week van 21 tot 29 mei kende de beweDeze bewegingen en revoluties vonden plaats in een periode voor er sprake was van een ging een hoogtepunt. Tijdens deze week waren economische crisis. Er kwam een einde aan een tijdperk en tal van zaken werden in vraag er 10 miljoen Franse arbeiders in staking. En dat gesteld (ook op het vlak van morele waarden en normen). 1968 vormde een keerpunt, het op een totale bevolking van 42 miljoen Fransen. kapitalisme werd opnieuw in vraag gesteld na een periode van groei. In 1968 kwam het niet Twee derden van de arbeiders staakten. Alle latot conclusies, maar nu we opnieuw op een keerpunt aan het komen zijn, is het belangrijk gen namen deel, van dokwerkers over kappers tot om de ervaringen van 1968 opnieuw te bekijken om nu wel de noodzakelijke conclusie van een socialistisch alternatief te trekken.
9
en werden voortaan in alle fabrieken syndicale delegaties toegelaten. LESSEN UIT MEI 68
De grootste zwakte van de beweging was een gebrek aan ordewoorden (van vakbonden en PCF) en perspectieven. Het aantal stakerscomités was relatief beperkt waardoor de macht van de leiding van de PCF niet bedreigd werd op de werkvloer. Vanuit de studentenbeweging werd onvoldoende de band met de arbeiders aangehaald of werden de arbeiders te belerend benaderd. De belangrijkste les uit mei 68 is het gebrek aan een revolutionaire partij die bereid is op te komen voor een democratisch socialistisch alternatief. Een partij die voldoende ingeplant is onder arbeiders en jongeren en bovendien een correcte inschatting maakt van de nodige tactieken is noodzakelijk om een massale beweging van de arbeidersklasse, zoals in Frankrijk 68, tot een succesvolle conclusie te brengen. Zelfs een kleine partij kan in een dergelijke periode snel groeien. Dat bleek onder meer uit de groei van de trotskisten. Maar die richtten zich te eenzijdig op de studenten zonder de arbeiders te bereiken. Dat zorgde ervoor dat de greep van de PCF op de arbeiders grotendeels intact kon blijven. Het vertrouwen in de PCF was onverdiend, maar de CGT en PCF werden door brede lagen van de arbeiders wel gezien als hun organisaties. Dat aspect is vandaag minder het geval, zeker op politiek vlak met de verburgerlijking van de sociaal-democratie (in Frankrijk achterna gelopen door de PCF) maar ook tegenover de vakbondsleidingen is er een groter wantrouwen. Anderzijds is de afwezigheid van een politiek instrument een rem voor het zelfvertrouwen van de arbeidersklasse. In Duitsland zien we vandaag een “ruk naar links” met een opgang van strijdbewegingen en tegelijk ook een opgang van de linkse formatie “Die Linke”. Ondanks alle beperkingen van Die Linke (weinig actieve deelname aan stakingsacties, deelname aan burgerlijke coalities met een neoliberaal beleid in bvb Berlijn,…), versterkt het bestaan van deze formatie het zelfvertrouwen van de Duitse arbeiders. Tegen de achtergrond van een economische recessie zal het in nieuwe arbeiderspartijen belangrijk zijn om op te komen voor een duidelijk socialistisch programma dat een alternatief naar voor brengt op het kapitalisme. Mei 68 heeft aangetoond dat massaal verzet en een revolutionaire beweging ook hier mogelijk is. De beste wijze om de 40ste verjaardag ervan te herdenken, is door vandaag opnieuw de nood aan een socialistisch alternatief naar voor te brengen in de strijdbewegingen die we zien ontwikkelen.
Socialistisch Links
10 INTERNATIONAAL
www.socialisme.be mei 2008
ROEMEENSE RENAULT-STAKING AFGELOPEN.
D
Arbeiders krijgen gemiddeld 23% loonopslag
e arbeiders bij de Daciafabriek van Renault in Roemenië voerden twee weken lang actie tegen de lage lonen. De directie dreigde ermee de fabriek te verhuizen naar lagere loonlanden. De eis voor een opslag van 60% werd niet ingewilligd. De eerste voorstellen van de directie werden wel opgetrokken tot er uiteindelijk een opslag van 23% kwam. De staking bij de Roemeense fabriek van Renault was erg opvallend. De arbeiders stelden dat ze even veel werkten als hun collega’s in Frankrijk en bijgevolg goed zouden moeten zijn voor een gelijkaardig loon. Met lonen van een paar honderd euro per maand, ligt dat nu heel wat onder het Franse niveau. Bovendien zijn ook de
algemene prijsstijgingen voelbaar in Roemenië waardoor de koopkracht ook daar een belangrijk thema is geworden. Het brood werd 13% duurder op een jaar tijd. Als dat niet wordt weerspiegeld in de lonen, neemt het ongenoegen uiteraard toe. Twee weken lang werd gestaakt voor een loonsverhoging van zo’n 60%. Die eis werd niet ingewilligd door de directie die er blijkbaar op rekende dat de staking wel vanzelf zou stoppen als de druk te groot werd. De directie stelde aanvankelijk 19% loonsverhoging voor, een erkenning van het feit dat de lonen veel te laag waren. Maar dat cijfer is amper opgetrokken, uiteindelijk werd 23% aangeboden. Voor de staking begon, werd wel slechts gesproken over een loonsopslag van 12%.
Dat percentage is uiteindelijk dus zowat verdubbeld. Op 14 april werd het werk hervat. In de Dacia-fabriek worden per dag 1300 wagens gemaakt. Die auto’s zijn vooral bestemd voor verkoop in Rusland, India en Marokko. De directie dreigde ermee om in die landen goedkoper te produceren dan in Roemenië. Als de directie het over concurrentiële lonen voor de arbeiders heeft, bedoelt het altijd dat deze omlaag moeten. Er zal altijd wel ergens iemand tegen nog slechtere condities werken. Het resultaat van deze neerwaartse concurrentie zien we vandaag bij de gevolgen van de internationale voedselcrisis: ook internationale instellingen waarschuwen nu voor een extreme hongersnood.
De staking bij Dacia in Roemenië was belangrijk om tegen de logica van delokaliseringen in te gaan. In plaats van een negatieve concurrentie uit te spelen tussen de arbeiders, moeten de arbeiders opkomen voor gelijke lonen en arbeidscondities in alle vestigingen. De arbeiders van Dacia zijn nu akkoord gegaan met
een loonopslag die niet aan hun eisen voldoet, maar toch reeds een stap vooruit betekent. Ongetwijfeld zal er een waakzaamheid blijven en een besef dat het enkel door strijd was dat het oorspronkelijke voorstel van de directie uiteindelijk werd verdubbeld.
TIBET:
Protest tegen nationale onderdrukking DOOR
T H I B A U D M E RT E N S
IMPACT ECONOMISCHE CRISIS
R
ellen in Tibet, econom i sche cr i si s ,… Het Chinese regime gaat een onstabiele periode tegemoet en begint langs verschillende kanten te kraken. OPSTAND IN TIBET
De recente rellen in Tibet hebben zowel etnische als economische oorzaken. In deze regio – de armste van China – zijn de banken, restaurants en andere bedrijven dikwijls in handen van een meer begoede laag Han-Chinezen. Ondertussen wordt de Tibetaanse bevolking geconfronteerd met racisme, werkloosheid en politiebrutaliteiten. Dit heeft ervoor gezorgd dat de rellen soms een gevaarlijke etnische ondertoon kregen. Het regime in Peking was verrast door de intensiteit van de beweging. Het reageerde door er troepen op af te sturen, internet- en gsm-verbindingen af te sluiten en door alle journalisten aanvankelijk te verbieden zich naar de regio te begeven. Dit alles ging gepaard met een campagne van desinformatie die de grootste in de recente periode moet zijn in China. De Chinese regering beschuldigde de Dalaï Lama ervan de aanstichter te zijn van de rellen. Maar die laatste was eerder “verzoeningsgezind” tegenover Peking. Hij weigert de onaf hankelijkheid ten voordele van een systeem van autonomie, vergelijkbaar met Hong Kong. Nog opmerkelijker was de totale afwezigheid van een echte bekommernis om de economische situatie van “zijn volk” in Tibet. De explosie van ongenoegen in Tibet wees eerder op een verzwakking van de autoriteit van de Dalai Lama en zijn regering in ballingschap. Wij zijn voorstander van het recht op zelfbeschikking van de Tibetaanse bevolking. Maar in het kader van het kapitalisme - en gezien de economische en geopolitieke situatie in de regio - zal onafhankelijkheid voor
Tibet enkel leiden tot een economische afhankelijkheid, niet alleen van China, maar ook van India en de VS. De Tibetaanse massa’s moeten hun eigen lot in handen nemen en moeten dus vechten voor controle over hun economie. Dat kan alleen maar door te strijden voor een socialistische samenleving, gebaseerd op een democratisch geplande economie, waar de productiemiddelen in handen zijn van de arbeiders, of ze nu Han-Chinees zijn of Tibetaan. SOCIALISME? CHINA GAAT ANDERE KANT UIT
In China heeft nooit een echt democratisch geplande economie bestaan. Maar ondanks het bureaucratische karakter van het Chinese regime na 1949, bracht de invoering van een geplande en genationaliseerde economie wel een aantal sociale
derwijs betalend zijn, of zelfs afwevoordelen, zoals op het vlak van onderwijs, gezondheidszorg, huis- zig, en waar er dagelijks repressie en andere brutaliteiten plaatsvinvesting, etc. Op het platteland bestaat het vroe- den, kan zich moeilijk “socialistisch” gere gezondheidssysteem amper nog. noemen. En zelfs als er voldoende dokters zijn, Recent was er nog een tekort aan dan kunnen vele gewone Chinezen brandstoffen omdat de leiding van zich hun diensten niet veroorloven. Petrochina (allemaal leden van de Dit leidde in de recente periode tot “Communistische” Partij) de prijzen de snellere uitbreiding van bepaalde wilde verhogen. De regering proziekten. En wat het openbaar ver- beerde hiertegen in te gaan, omwilvoer betreft in de steden: dat wordt le van een vrees voor inflatie, maar dikwijls niet uitgebouwd (slechts 4 moest de duimen leggen voor het bemetrolijnen voor heel Peking), of on- drijf. Met alle gevolgen van dien voor derworpen aan privatisering en kapi- de gewone arbeiders, die het hoofd talisme. De busbedrijven in Peking moesten bieden aan de prijsstijginhebben te kampen met onderlinge gen en tekorten. Welke mate van concurrentie, hoewel ze toebehoren controle oefent de Chinese regering aan dezelfde eigenaar: de staat. De nog uit over dit soort bedrijven? Het prijzen dalen echter niet, integendeel. is duidelijk dat de geplande economie Ook het onderwijssysteem is meer en steeds meer wordt verlaten door de meer betalend. Chinese stalinisten, en dat kapitalisEen samenleving waar elementaire tische principes steeds grotere delen diensten als gezondheidszorg en on- van de economie beheersen.
Tot voor kort dachten de Chinese leiders dat de crisis in de VS aan hen voorbij zou gaan. Vandaag hebben ze hun vooruitzichten al officieel moeten bijstellen, in een meer pessimistische zin. China exporteert veel producten naar de VS. De crisis in dat land is des te meer een probleem aangezien de Chinese munt nu al voor 20% aan waarde heeft gewonnen tegenover de dollar. De Chinese export wordt dus duurder. Het is juist dat de helft van de Chinese export naar de rest van Azië gaat, maar al deze landen zijn ook belangrijke exporteurs naar de VS. Als die markt voor hen kleiner wordt, zullen ze zelf ook minder producten uit China invoeren. In China is 90% van de recente huisvesting privé, wat leidt tot een stijgende levensduurte. De arbeiders moeten zich dikwijls in de schulden steken om hun woonkosten te dekken, en ondertussen blijven de prijzen maar stijgen. De vraag is hoe lang de Chinese arbeiders dit nog vol kunnen blijven houden. Het is zeer waarschijnlijk dat een economische crisis zich ook in China zal voordoen, en niet enkel als gevolg van buitenlandse ontwikkelingen. Deze crisis is de grote schrik van de Chinese leiders. De economische groei van 10% was tot voor kort hun beste argument om een bredere laag van de huidige politiek te overtuigen. Maar als die groei de komende jaren zou terugvallen tot 7% zal China in de realiteit in een economische recessie zitten. De “Communistische” Partij zou, onder druk van massale sociale protesten en tendensen naar autonomie binnen de heersende bureaucratie, wel eens kunnen uiteenvallen. Marxisten moeten in zo’n situatie opkomen voor democratische rechten, maar moeten dit ook moeten koppelen aan een hernationalisering van de economie, onder controle van de arbeiders en onderdrukten.
Socialistisch Links
INTERNATIONAAL
www.socialisme.be mei 2008
11
KAPITALISME IN CRISIS.
Op weg naar een economische tsunami?
D
e Amerikaanse econo- meer overheidsinterventies. George mie kent een diepgaan- Soros keerde zich tegen het “marktde crisis. 86% van de fundamentalisme” dat de basis vormAmerikanen is ervan overtuigd de voor de globalisering, liberalidat er nu reeds een economische seringen en deregulering. Volgens recessie is. In maart gingen in de Soros ligt daar de oorzaak van de VS 80.000 jobs verloren, een der- huidige crisis. de opeenvolgende maand met een Bij de Britse bank Northern Rock verlies aan jobs. Het totaal voor ging de regering effectief over tot de eerste drie maanden van het een nationalisering. Geen nationajaar komt hierdoor op 232.000. lisering onder arbeidersbeheer en En dit is slechts het begin van een -controle. Northern Rock werd opgeeconomische recessie... kocht om een faillissement te vermijden. De schulden en verliezen worden gedragen door de gemeenschap GROOTSTE CRISIS SINDS en eens er winstgevende delen zijn, JAREN 1930 worden die zo snel mogelijk terug verkocht aan de privé. Als de beHet IMF omschrijft de financi- langen van het patronaat (via het fiele problemen in de VS als bijzon- nancieel systeem) worden bedreigd, der ernstig waardoor er de “groot- kan er wel genationaliseerd worden. ste financiële crisis sinds de Grote Als de eis voor een nationalisering Depressie” is (een verwijzing naar voor de verdediging van bedreigde de crisis na 1929). In 2008 zou de jobs wordt gesteld, is dat “niet haalbaar”. Ook hier gelden twee maten Amerikaanse economie met slechts 0,5% groeien en in 2009 met 0,6%. en gewichten. Dat betekent dat er wordt uitgegaan van een langdurige crisis. De reces- GROEIENDE POLARISERING sie in de VS zal internationale gevolgen hebben. Voor de Eurozone De economische tsunami raakt wordt een beperkte groei van 1,4% vooral de arbeiders en hun gezinnen. voorspeld in 2008 en 1,2% in 2009. In de periode van relatieve economiOok China en India zouden wor- sche groei de afgelopen jaren nam den geraakt. de kloof tussen arm en rijk nooit geDe gevolgen van de economische ziene proporties aan. Dit leidde reeds recessie in de VS zijn niet gering. 2 tot verzet, zo waren er de afgelopen miljoen mensen dreigen hun huis te maanden belangrijke bewegingen in verliezen. Op korte tijd is het aantal onder meer Griekenland, Portugal, Amerikanen dat afhankelijk is van Frankrijk of Duitsland. Het verzet voedselhulp gestegen van 26 tot 28 tegen het neoliberale beleid leidt in miljoen. Ook in Europa beginnen de verschillende Europese landen tot een gevolgen van de crisis zich te tonen. “ruk naar links” (zoals het in Duitsland Dat gebeurt nog niet in alle landen wordt genoemd) met een sterke vooren niet op eenzelfde ritme. Maar in uitgang in de peilingen voor formaties Spanje en Ierland is de bouwsector als Die Linke (Duitsland) of Syriza (Griekenland). nu reeds in crisis. De situatie is zo ernstig dat de proIn heel Europa zal de neergang van feten van de vrije markt blijkbaar het kapitalisme samen met massale niet meer in hun eigen systeem ge- strijdbewegingen het bewustzijn van loven en beginnen te pleiten voor de arbeiders raken. Dat bewustzijn was meer overheidsinterventies. De top- de afgelopen jaren nog sterk beïnvloed man van Deutsche Bank, Joseph door de val van het stalinisme, de ideoAckermann, pleitte in Duitsland voor logische campagne van de burgerij en
GLOBALE WOEDE TEGEN STIJGENDE VOEDSELPRIJZEN Het protest tegen de hoge voedselprijzen neemt internationaal toe. In 37 landen waren er reeds rellen, betogingen of stakingen tegen de hoge voedselprijzen. Sinds 2000 namen de voedselprijzen wereldwijd met 75% toe. Volgens IMF-topman Strauss-Kahn zullen honderdduizenden mensen een hongerdood sterven als deze prijsstijgingen aanhouden. Robert Zoellick van de Wereldbank stelde dat 100 miljoen mensen extra in armoede zouden terechtkomen. De stijgende voedselprijzen hebben reeds geleid tot massale acties in onder meer Egypte, Haïti, Kameroen, Burkina Faso, Ivoorkust en andere landen die getroffen worden door de voedselcrisis. In Egypte leven 20% van de 78 miljoen inwoners onder de armoedegrens van 2 dollar per dag. Nog eens 20% zit net boven die grens. De grootste fabriek van het Midden Oosten, de textielfabriek Misr (met 30.000 arbeiders) werd door de politie bezet na acties. De uitgaven van een Egyptisch doorsneegezin aan voedsel zijn gemiddeld met 50% gestede economische groei. Radicalisering zal echter niet de enige trend van de komende periode zijn. Er is een groot gevaar van verdeeldheid in de arbeidersklasse, in het bijzonder van racisme en nationalisme.
gen sinds januari. Vlees wordt stilaan een luxeproduct, maar ook breed werd heel wat duurder. In het West-Afrikaanse Ivoorkust betoogden honderdduizenden voornamelijk vrouwen door de straten van Abidjan om te protesteren tegen nieuwe prijsstijgingen voor voedsel en brandstof. Ook hier kwam het tot confrontaties met de politie en viel er minstens één dode. In Haïti was er een bestorming van het presidentieel paleis en vielen er ook doden bij protestacties. Is er dan een tekort aan voedsel? De graanoogst van vorig jaar bedroeg 2,1 miljard ton en daarmee werd het vorige record met 5% overtroffen. Het slechte weer had deels een effect en ook het opdrijven van de productie van biobrandstoffen speelde een rol. Maar de voornaamste oorzaken voor de prijsstijgingen moeten gezocht worden bij de ongelijke verdeling van de rijkdom en de economische crisis op wereldvlak (met onder meer dure olieprijzen en speculatie na de financiële crisis).
Als onderdeel van de internationale organisatie CWI (Committee for a Workers’ International) is LSP betrokken in de dagelijkse strijd van de arbeiders en hun gezinnen. De komende periode zal stormachtig
zijn en vanuit de strijdbewegingen die onvermijdelijk zullen plaatsvinden, zal er een groeiende steun zijn voor een socialistisch alternatief op de miserie van het kapitalisme.
ITALIË.
Links verliest verkiezingen, Berlusconi’s overwinning zal tot verzet leiden DOOR
D
CLARE DOYLE
e verkiezingen in Italië vonden amper 20 maanden na de vorige plaats. In die periode was er een zwakke centrum-linkse regering onder leiding van Romano Prodi. Dat bereidde een nieuwe overwinning voor van Silvio Berlusconi’s rechtse kamp. De Liga Nord haalde een overwinning. De nieuwe linkse “Regenboogcoalitie” (rond de Rifondazione Comunista) slaagde er niet in om haar parlementaire aanwezigheid te behouden. De partij haalde nipt 3% van de stemmen wat niet voldoende is om boven de kiesdrempel te raken. Fausto Bertinitto, de leider van deze partij, was voorzitter van de Kamer maar werd niet herverkozen. Voor het
eerst sinds de Eerste Wereldoorlog is er een democratisch verkozen parlement in Italië zonder ook maar één “communist”. Rifondazione Comunista werd in 1991 opgericht uit verzet tegen de ontbinding van de oude Communistische Partij die sterk naar rechts was opgeschoven. De afgelopen maanden steunde de RC de regering zonder discussie daarover in eigen rangen. De steun aan het rechtse beleid werd afgestraft. De partij haalde geen 8% meer zoals bij de vorige verkiezingen, maar haalde met een bredere alliantie nog slechts 3%. Jarenlang was de RC een voorbeeld voor links in Europa. Wij hadden altijd kritieken en denken dat de RC deze nederlaag te danken heeft aan haar deelname aan een burgerlijke regering. De prijs hiervoor is groot: miljoenen
arbeiders en jongeren hebben geen politieke vertegenwoordiging. Dit is een belangrijke les voor de leiders van nieuwe anti-kapitalistische partijen die zich momenteel ontwikkelen, zoals PSOL in Brazilië, Syriza in Griekenland, Die Linke in Duitsland of het Linkse Blok in Portugal. Berlusconi wil een “schoktherapie” om de economie op het recht(s)e spoor te zetten, met name in het voordeel van de bazen. Een partij van de arbeiders en jongeren zal cruciaal zijn in het verzet tegen de economische en politieke slachtpartij die de nieuwe regering wil doorvoeren. De steun voor Berlusconi is sterk toegenomen, maar net als bij Sarkozy zou dit wel eens van korte duur kunnen zijn. HTTP://WWW.LOTTACWI.NET
Socialistisch Links
12 PARTIJNIEUWS
www.socialisme.be april 2008
Socialisme 2008 :
Strijd voor socialisme is meer dan ooit nodig! Er dient zich een nieuwe periode van strijd aan. Met ons vormings- en discussieweekend Socialisme 2008 van 5 en 6 april wilden we ons daarop voorbereiden. Het werd een bijzonder interessant weekend met zowat 200 aanwezigen op tal van discussies, meetings, debatten,... Dit weekend kwam er op een ogenblik dat de wereldwijde ontwikkelende economische crisis en de oplopende inflatie een ravage aanricht in tal van landen, met onder meer een nooit geziene voedselcrisis in Afrika en Azië maar ook bij ons wordt de koopkracht ondermijnd. In verschillende landen zijn er belangrijke politieke crises, ook bij ons zagen we een politieke crisis op basis van een communautair steekspel dat de Vlaamse, Waalse en Brusselse arbeiders tegen elkaar moet opzetten. We zien ook een toename van de ecologische problemen. Wereldwijd groeit het besef dat het kapitalistisch systeem aan de bron ligt van heel wat problemen. Het enige dat dit systeem aan te bieden heeft, zijn lonen en dividenden die voor de patroons en grote aandeelhouders records bereiken terwijl een groeiend aantal mensen in steeds diepere miserie terecht komen. Naarmate de crisis van dit systeem duidelijker en diepgaander wordt, zal ook het bewustzijn veranderen. Dat zet de weg open voor een nieuwe periode met strijdbewegingen op een schaal die we de afgelopen jaren amper nog hebben gezien. Heel wat arbeiders en jongeren stellen zich vragen over het alternatief dat in de
LSP/MAS
Z 10-13 JULI: KOM NAAR O ONS ZOMERKAMP M Marxistische vorming, ontspanning en sport. Dat alles staat op de van het zomerkamp van LSP/MAS. Er zijn 18 workshops, E agenda meetings, discussies,... Maar ook film, ontspanning, BBQ, feest,... R Ook dit jaar wordt het zomerkamp een niet te missen gebeurtenis! Het zomerkamp vindt plaats in de buurt van Antwerpen. De prijs V A N V E R Z E T
plaats kan komen van het kapitalisme. Wij moeten het socialisme op de agenda zetten en ons voorbereiden om met een socialistisch alternatief tussen te komen in strijdbewegingen. Tijdens het weekend “Socialisme 2008” waren er onder meer discussies over de lessen die we trekken uit de gebeurtenissen van mei 68 in Frankrijk en België, maar ook de ervaring van onze kameraden in Liverpool tijdens de strijdbewegingen van de jaren 1980 of nog over de ervaringen van arbeidersstrijd onder bijzonder moeilijke omstandigheden in China vandaag. Heel wat interessante discussies liepen uit. Tijdens het weekend werd een financiële oproep gedaan die ons zowat 3.000 euro opleverde. Dat geld
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
De technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83. Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeSTOP DE PRIVATISERINGEN Hoewel de arbeiders deze rijkdom produce- ringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid. ren, hebben ze niet de minste inspraak in de LSP/MAS is voor het volledig herstel van aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een hand- de index en een minimumloon van 1250 euro vol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende te- netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. genstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluisociale woningen, aan gratis openbaar ver- ting omdat dit onder het kapitalisme enkel voer, aan onderwijs toegankelijk voor ieder- leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkeen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gra- loosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonvertis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op lies en met evenredige aanwervingen. dit ogenblik gaat het echter de andere kant EEN NIEUWE ARBEIDERSPARTIJ uit. Openbare diensten worden gerentabiliDe vakbondsleidingen hebben de kapitalisseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de tische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken onrendabele worden afgestoten. Er is al lang zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. geen sprake meer van diensten. De marktloDaartegenover stellen wij het strijdsyndicagica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare lisme: vechten voor iedere job en het behoud bedrijven in afwachting van de volgende van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig privatisering. die deze strategie politiek kan en wil vertalen. 32-URENWEEK Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. In de private sector richt de “vrije” markt Ze moet zich verzetten tegen iedere vereen ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitivi- deling van de arbeiders, of het nu is op bateit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor sis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan onderaanneming, uitzendarbeid en andere het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. nepjobs. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imEen miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. perialisme en vechten tegen de vernietiging Dit heeft geleid tot de verpaupering van van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingseen deel van de arbeiders en hun gezinnen. recht van Vlamingen, Walen en Brusselaars
WAAR WIJ VOOR STAAN
is meer dan welkom, het zal ons mee in staat stellen om onze partij verder uit te bouwen en campagne te voeren, onder meer tegen de ondermijning van de koopkracht. We willen iedereen bedanken die van dit weekend een succes heeft gemaakt, de verantwoordelijken voor de praktische organisatie, de keuken, bar, kinderopvang, het klaarzetten van de zalen,... Het wordt nu al uitkijken naar Socialisme 2009, maar je hoeft uiteraard niet zo lang te wachten om de strijd te vervoegen en lid te worden van onze partij. Werk mee aan de uitbouw van een socialistisch alternatief, sluit je aan bij de linkse socialisten! Meer info over onze activiteiten of ideeën? Contacteer ons:
[email protected] of 02/345 61 81 respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.
M E I 6 8
REVOLUTIE
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. ARBEIDERSDEMOCRATIE
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond.
S T R I J D F O N D S
VOOR SOCIALISME EN INTERNATIONALISME
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/MAS maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
C O N T A C T
wordt laag gehouden: 35 euro voor vier dagen met infrastructuur en maaltijden inbegrepen. Wie enkel voor het weekend komt betaalt 30 euro (werkenden) of 20 euro (niet-werkenden). Op donderdag 10 juli wordt in de namiddag begonnen met een reeks discussies over het ABC van het marxisme met onder meer vormingen over: -Meer dan koningen en keizers … een marxistische kijk op geschiedenis -Een marxistische kijk op economie -Materie komt voor ideeën ... de analysemethode van het marxisme Op vrijdagochtend wordt nagegaan welk socialistisch antwoord wordt geboden op klimaatopwarming, stijgende onderwijskosten en tevens is er een discussie gepland over de houding van socialisten tegenover de islam (met ook historische elementen). De namiddag wordt vrijgehouden voor sport en ontspanning. ‘s Avonds zijn er ateliers om onze campagnes voor te bereiden voor de ALS en Internationaal Verzet. Ook niet te missen op vrijdagavond: een heuse rode cantus! Op zaterdag kijken we in de voormiddag terug op enkele historische zaken: de houding van de bolsjewieken tegenover het anarchisme en het verschil met het stalinisme, de nederlaag van de Duitse revolutie in 1918 om de opkomst van het fascisme te begrijpen, de revoluties van 1927 en 1949 in China om te begrijpen wat maoïsme is. In de namiddag volgen analyses van actuele thema’s in workshops over de economische wereldcrisis, de nationale kwestie in België en de toekomst van Cuba. ‘s Avonds volgt een barbeque en meeting over koopkracht. Zondag is er marxistische vorming over -vrouwenonderdrukking en socialisme -arbeidersklasse, partij en vakbond -mei ’68, de Anjerrevolutie, de val van het kolonelsregime … een revolutionaire periode De slotmeeting op zondag sluit het zomerkamp af waarna er nog een spetterend feest volgt. Wie wil, kan tot maandagmiddag blijven om uitgebreid te kunnen feesten alvorens de tenten terug in te pakken. Het volledige programma en praktische info kan je bekomen via de redactie (
[email protected]).
40 JAAR MEI’68: LSP BRENGT BOEK UIT Clare Doyle schreef in 1988 een Engelstalig boek “Maand van revolutie” over de gebeurtenissen van mei ’68 in Frankrijk. Dat boek werd vertaald en afgewerkt met onder meer een nieuw voorwoord. LSP/MAS publiceert het in boekvorm in het Nederlands en het Frans. Wie meer wil weten over Mei ’68 en de politieke discussies hieromtrent, moet dit boek absoluut lezen!
STEUN LSP! Iedere drie maanden willen we 10.500 euro aan financiële steun ophalen. Dat geld hebben we nodig om campagnes te kunnen voeren. In de eerste drie maanden van dit jaar haalden we uiteindelijk bijna 80% van dat streefdoel op. Het tweede kwartaal (april tot en met juni) is goed ingezet met de meigroeten in dit blad. Die waren goed voor ruim 2.600 euro. Een deel daarvan werd reeds in maart betaald en een deel moet nog binnenkomen. Op acties en betogingen halen we ook heel wat steun op. Op een betoging voor asielrecht op 19 april in Luik haalden we bijvoorbeeld 175 euro op! Wil jij ons ook steunen? Stort dan jouw bijdrage op 001-226039378 met vermelding “steun”. Luik-Luxemburg: 905,7 € Brussel-Waals Brab. 789,2 € Vlaanderen: 921,5 € Vl. Brab. - Limburg: 488 € Antwerpen: 293 € Henegouwen: 73 € Nationaal: 0 €
81% 40% 36% 34% 15% 13% 0%
TOTAAL: 3.470,39 €
33%
Contactadressen: Nationaal: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel/fax: 02:345 61 81. E-mail:
[email protected] Aalst:
[email protected], 0477/38 73 26; Antwerpen:
[email protected], 0472/87 05 88; Brugge:
[email protected], 0494/82 53 58, Brussel:
[email protected], 0494/08.91.35; Gent: 09/232.13.94, gent@ lsp-mas.be; Hasselt:
[email protected]; Keerbergen: keerbergen@lsp-mas. be; La Louvière; Leuven:
[email protected], 0494/70.30.73; Lokeren; Luik:
[email protected], 0485/05 86 39; Mechelen:
[email protected], 0476/38 09 17; Mons:
[email protected], 0477/75 21 49; Oostende:
[email protected]; Sint-Niklaas:
[email protected]; Turnhout: turnhout@lsp-mas. be, 0485/47.46.28; Verviers:
[email protected]; Waver: wavre@lsp-mas.
Socialistisch Links
ENERGIE
www.socialisme.be april 2008
Antwoord op het energieprobleem: DOOR JONAS VAN VOSSOLE
S
uez-Electrabel heeft vorig jaar nog maar eens recordwinsten neergezet. De winst van Suez steeg met maar liefst 15 procent. Vooral in tijden dat de koopkracht van veel gezinnen een serieuze knauw gekregen heeft door de gestegen energieprijzen, stoot dat soort inhaligheid op steeds meer onbegrip en verzet.
STIJGENDE PRIJZEN
Toen de elektriciteitsmarkt in 2001 werd geliberaliseerd, maakte paars ons wijs dat de prijzen zouden dalen door de toegenomen concurrentie. Maar na 7 jaar valt daar weinig van te merken. De opbrengst van de verkoop van Electrabel, aan het consortium Suez, werd bovendien gebruikt om lastenverlagingen voor de bedrijven te betalen. De energieprijzen swingen ondertussen de pan uit, en stijgen zelfs sneller dan de andere producten. Electrabel verhoogde haar gasprijzen vorig jaar met 20% en ook dit jaar ziet het er, ondanks eerdere beloften van Electrabel, naar uit dat ook nu weer de prijzen serieus zullen stijgen. De Nationale Bank en de Creg
(de overheidsinstelling die de energiesector in de gaten houdt) stellen dat de prijzen dit jaar nog maar eens met gemiddeld 300 € per gezin zullen stijgen.
OBSCENE WINSTEN IN DE ENERGIESECTOR
Begin dit jaar maakte Shell nog een jaarwinst bekend van 15 miljard euro. Exxon Mobil verbeterde haar recordwinst van 2006 en haalt met 41 miljard dollar de grootste bedrijfswinst ooit voor een Amerikaans bedrijf. Ook het Frans-Belgische concern Suez-Electrabel legde recordcijfers voor. De winst van het bedrijf, waar de rijkste Belg – Albert Frére – de belangrijkste aandeelhouder van is, bedroeg vorig jaar 5,18 miljard euro. In 2006 maakte Electrabel zo’n 920 euro winst per Belgisch gezin. Het ziet er bovendien naar uit dat de winsten van Electrabel de komende jaren nog een pak zullen stijgen door het langer open houden van de kerncentrales. Het argument dat de centrales een tijdje langer moeten open blijven in afwachting van nieuwe, ecologische productiecapaciteit houdt misschien steek, tenminste als men ook effectief bouwt aan de alternatieven. Maar nu komt het
13
NATIONALISERING!
enkel ten goede aan de private aandeelhouders van Electrabel.
ALTERNATIEVEN
Maar naarmate dit systeem meer zou worden toegepast, zal het effect ervan verdwijnen. Lagere prijzen zullen eventueel gecompenseerd worden door lagere lonen en het opdrijven van de productiviteit.
Ten opzichtte van het energieprobleem en de stijgende prijzen is er dringend een oplossing nodig. NATIONALISATIE ONDER Halfslachtige oplossingen zoals de ARBEIDERSCONTROLE zogenaamde mottenballentaks of verbuikerscollectieven, zoals bepaalIn plaats van hier en daar voor de de linkse organisaties voorstellen, “lucky few” een paar druppels op bieden geen structureel antwoord. een hete plaat te laten vallen, moeDe zogenaamde mottenballentaks ten we het winstvuur afzetten. Enkel is een extra belasting van 250 mil- een volledige nationalisering van joen op de energiesector om het gat in de energiesector onder controle van de eerste begroting van de regering de arbeiders en gebruikers kan soeLeterme I te dichten. De regering laas bieden. Een nationalisering laat brengt het naar voor als een extra be- toe dat de productie lasting op de excessieve winsten van in dienst van de geElectrabel, en als een soort compen- meenschap gebeurt satie voor het langer openhouden van en dit volgens de mode nucleaire centrales, al mag het zo gelijkheden van de arniet gezegd worden van de PS. Het beiders bij Electrabel blijft intussen onduidelijk hoe deze zelf. Nutsdiensten be250 miljoen zal geïnd worden. staan niet om winsten Het idee van verbruikerscollectie- te maken, maar om de ven biedt geen structurele oplossin- behoeften van de begen, er wordt immers niet geraakt volking en de econoaan de essentie van de kapitalistische mie te dienen. logica. Het kan interessant klinken De vrijgemaakte milom een groep consumenten te ver- jarden die na de volenigen en zo een sterkere onderhan- ledige nationalisering delingspositie in te nemen waardoor niet meer moeten bede prijzen op korte termijn dalen. steed worden aan het
uitbetalen van de aandeelhouders of het uitbreiden van het Suez-imperium, kunnen dan door de gemeenschap gebruikt worden. Enerzijds biedt het de mogelijkheid om de prijzen, zeker voor de armsten serieus te verlagen, en anderzijds komt er geld bij om te investeren in (onderzoek naar) minder economisch rendabele, maar veel ecologischer methoden van energieproductie, zoals windenergie of investeringen in kernfusie. Misschien zullen die geen voldoende antwoord bieden, maar zolang er geen middelen zijn om het wetenschappelijk onderzoek vrij te maken, zal het ook quasi onmogelijk zijn om alternatieven te ontwikkelen.
Meigroeten EEN STRIJDBARE 1 MEI AAN AL DE KAMERADEN VAN LSP/MAS! Strijd voor een beter huisvestingsbeleid
LSP-BRUGGE
Nicolle West-Vlaanderen
ISELLA MARCO, VERWARMING & SANITAIR Wenst alle lezers van Socialistisch Links, leden en sympathisanten van LSP-MAS een strijdbare eerste mei toe! MEER WETEN?
[email protected] (Regio Brussel–Vlaams Brabant)
MEER KOOPKRACHT, MINDER INSCHRIJVINGSGELD! ALS-VUB Strijbare en socialistische groet namens de Nederlandse kameraden!
www.offensief.nl
“In een maatschappij die geTegen uitbuiting baseerd is op de macht van het van mensen en geld, in een maatschappij waar grondstoffen de werkende massa’s overleven voor in armoede, waar een handvol internationaal rijken enkel kunnen overleven socialisme als parasieten, kan er geen Jef Maes echte “vrijheid” bestaan.”
strijdbare meigroeten van KAJ bottelare
Strijdbare groeten Internationaal Verzet Gent Het district Brussel-Waals Brabant van LSP/MAS wenst alle lezers van Socialistisch Links een strijdbare en solidaire 1 mei toe!
Ja_meimirrelies_ke MARIA POLLERS
Een strijdbare eerste mei vanwege 30 studenten van de Academie en Taal-en Letterkunde van de UA
Socialistisch Links
14 ANTI-FASCISME
www.socialisme.be april 2008
Neo-nazi’s organiseren Hitler-herdenkingen in ons land A RT I K E L
DOOR
BLOKBUSTER
T
wee concurrerende takken van de internationale neo-nazi beweging Blood&Honour hielden op 19 april elk een Adolf Hitler herdenking in ons land. Volgens minister Dewael kan daar niets tegen worden gedaan. De neo-nazi’s zelf weten dat ze het daglicht beter schuwen en kondigen hun verzamelplaats pas op het laatste mo-
ment aan bij een select publiek van gelijkgezinden. Deze herdenkingen vinden plaats naar aanleiding van 20 april, de geboortedag van Hitler. Reeds jarenlang vinden er in ons land herdenkingen plaats van deze dag. 12 jaar geleden werden er reeds parlementaire vragen daarover gesteld. De toenmalige minister van justitie, Stefaan Declerck, antwoordde op één van die vragen dat de Hitler-herdenking werd georganiseerd door “Leibstandarte
ONS ANTWOORD OP EXTREEM-RECHTS:
Hier een anti-fascistische betoging van Blokbuster in Brugge
Adolf Hitler”, een Westvlaamse groepering waarin verschillende militanten van het toenmalige Vlaams Blok actief waren. De neo-nazi’s die Blood&Honour in ons land lanceerden, waren eveneens betrokken bij deze groep. Dit jaar waren er twee Hitler-herdenkingen. Blood&Honour Midgard enerzijds en Blood&Honour Combat 18 anderzijds hadden elk hun eigen nazi-verering. Daarmee zullen ze ook een aantal VB’ers aantrekken. Verschillende NSV’ers lieten in het verleden hun sympathie voor Blood&Honour blijken. Enkele maanden geleden nog was er enige opschudding toen VB-personeelslid Sandy Neel naar Oostenrijk trok met enkele Voorposters en er onderweg een heuse nazi-bedevaart van maakte (met haltes in onder meer de geboorteplaats van Hitler). De aankondiging van de bijeenkomsten leidde opnieuw tot een oproep van het Anti-Fascistisch Front (AFF) om op te treden. Dat leidde tot het even traditionele antwoord van de minister dat niets kan worden gedaan. Het is effectief niet evident om op te treden tegen groeperingen die dermate marginaal zijn dat ze hun activiteiten niet publiekelijk durven aankondigen en de plaats tot op het laatste ogenblik geheim houden.
NATION WIL 1 MEI RECUPEREREN
Maar anderzijds lijken de neo-nazi’s in ons land wel getolereerd te worden. De problemen met racistisch geweld in Brugge in 2006 (waarbij leidinggevende figuren van Blood&Honour Midgard betrokken waren) ontlokte bij procureur Berkvens zelfs de opmerking dat die neo-nazi’s weinig overlast bezorgen. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat neo-nazi’s vanuit de buurlanden steevast naar ons land komen omdat ze hier wel ongestoord hun feestjes kunnen houden. N e o - n a z i ’s a l s d e z e v a n Blood&Honour zijn marginaal, maar kunnen wel degelijk een gevaar vormen. Als hun zelfvertrouwen toeneemt, zullen ze meer fysiek geweld gebruiken (de racistische aanslag in mei 2006 in Brugge was daar een voorbeeld van). We moeten ons organiseren tegen de haat en het geweld van de neo-nazi’s. Mobilisatie is het beste antwoord om hun activiteiten te stoppen. Het is de angst voor dergelijke mobilisaties die ervoor zorgt dat de neo-nazi’s de locatie voor hun bijeenkomsten angstvallig geheim houden. Met Blokbuster blijven we de ontwikkeling van neo-nazi’s opvolgen om waar nodig en mogelijk acties en campagnes op te zetten. Doe mee met de Blokbusters!
Het Vlaams Belang probeerde in het verleden ook reeds om 1 mei te recupereren met eigen optochten. Dat initiatief is nu wat op de achtergrond gekomen, de nieuwe voorzitter (en ex-patroon) zal nog minder voeling hebben met een traditie als deze van 1 mei. Langs Franstalige kant is er dit jaar wel een poging van extreem-rechts om een actie te houden op 1 mei. De kleine neo-nazistische groep Nation wou in Charleroi betogen, maar dat werd verboden door het gemeentebestuur. Nation probeert zich voor te stellen als een alternatief voor de arbeiders. Eind 2006 trok de groep zelfs naar de VW-betoging om zich een “anti-kapitalistisch” imago aan te meten. Het gebruikte de naam “links-nationaal” om de extreem-rechtse positie van de groep wat te verdoezelen. Een maand voor 1 mei werd de actie reeds aangekondigd, wat erop wijst dat Nation denkt dat het iets offensiever naar buiten kan treden. Voordien werden alle activiteiten Blood&Honour gewijs geheim gehouden vanuit een besef dat een publieke aankondiging tot protest zou leiden. Het verbod van de betoging zal Nation niet stoppen. Daar zal mobilisatie voor nodig zijn. Wij steunen daarom ten volle de oproep van het ABVV voor een tegenbetoging.
HTTP://WWW.BLOKBUSTER.BE
Meigroeten
MEER KOOPKRACHT DOOR EEN
STUDENTENLOON!
MASEREELCLUB VZW Progressief trefcentrum
Ierse Predikherenstraat 33 3000 Leuven
STRIJDBARE 1 MEI-GROETEN
Wij zijn open op 1 mei vanaf 12u30 tot 20.00u IJsjes en dranken aan democratische prijzen Info tel: 0473/49.76.49
Strijdbare groeten vanuit Lokeren en veel beterschap aan onze voorzitter!
Socialist greetings TO ALL COMRADES FROM THE LSP/MAS AND CWI
Usman and Melina usman1972@live. com | 0479 511 722
strijdbare meigroeten van het Committee for a Workers’ International een strijdbare socialistische organisatie actief in meer dan 35 landen op alle contintenten
www.socialistworld.net
JOBS, GEEN RACISME BLOKBUSTER
May Day Greetings
From Socialists in Kashmir 00923465420608
Socialistisch Links
STUDENTEN
www.socialisme.be april 2008
15
Tegenover de stijgende kosten om te studeren:
voor een DOOR
BORIS MALARME
H
et lanceren van de campagne “Respact” voor de vermindering van de directe en indirecte studiekosten in het hoger onderwijs kon op heel wat media-aandacht rekenen. De campagne werd gelanceerd door de Vlaamse Vereniging voor Studenten (VVS) en haar Franstalige tegenhanger FEF. In een artikel van de krant Le Soir dook daarbij ook de eis van een studentenloon opnieuw op. STUDEREN WORDT STEEDS DUURDER
De Actief Linkse Studenten, de studentengroep van LSP, wil deelnemen aan de Respact-campagne en de discussies die daarmee gepaard gaan. We denken dat het belangrijk is om een reeks eisen te ontwikkelen naar aanleiding van de verkiezingen van 2009. We denken dat de Respactcampagne een goede gelegenheid is om de eis van een studentenloon opnieuw op de agenda te plaatsen. Voorheen werd deze eis reeds verdedigd door de ALS en de jongerengroepen van de vakbonden. Het FEF deed een onderzoek bij meer dan 3.000 Franstalige studenten. Daaruit bleek dat de studiekosten (inschrijvingsgeld, huisvesting, transport, voeding, gezondheidszorg,...) makkelijk oplopen tot 10.000 tot 12.000 euro voor wie op kot zit en 7.000 tot 9.000 euro voor wie nog thuis woont. Heel wat jongeren blijven langer bij hun ouders wonen omdat ze geen keuze hebben: alleen gaan wonen, zelfs op kot, is immers onbetaalbaar. De afgelopen 20 jaar zijn de studiekosten sterk gestegen, tegelijk was er een beperking van de toegang tot studiebeurzen. In Vlaanderen is het aantal beursstudenten tussen 1989 en 2004 afgenomen van 25% tot 15% van de studenten. De inkomensgrenzen om recht te hebben op een
studentenloon!
beurs hebben de index niet gevolgd. Bovendien is het bedrag van de beurzen te beperkt. Het is maximum goed voor een vijfde van de studiekosten! WERKEN OM ROND TE KOMEN
Een beursstudent moet vaak nog deeltijds werken om rond te kunnen komen. Voor werkenden wordt het steeds moeilijker om meer dan één kind naar de universiteit te sturen. De toenemende studiekosten leiden tot een toename van het aantal studenten met laag betaalde en flexibele jobs. Volgens Randstad hebben in 2006 84% van de studenten ook gewerkt, één vijfde van hen werkte ook in het zwart. Nog steeds volgens dit interimbureau is het aantal studenten met een zomerjob de afgelopen jaren verdubbeld. Heel wat tijd die nuttig kan zijn om te studeren, gaat zo naar jobs die nodig zijn om rond te komen. We hoeven dan ook niet verbaasd te zijn dat de slaagcijfers laag liggen. In sommige sectoren moeten de interimarbeiders – en zo zijn er tegenwoordig in sommige sectoren meer dan arbeiders met een vast contract – in de zomer gaan doppen omdat het goedkoper is om studenten in te zetten in plaats van interimarbeiders. Zo gaat de neerwaartse druk op de lonen en arbeidsvoorwaarden steeds verder en treft het alle werkenden! FINANCIËLE ONAFHANKELIJKHEID DOOR EEN STUDENTENLOON
In de discussies over onderwijs wordt soms het Finse onderwijs als voorbeeld aangehaald en het klopt dat dit niet het meest asociale onderwijsstelsel is. Er zijn meer publieke middelen, geen inschrijvingsgeld en er zijn meer sociale diensten. Iets meer dan de helft van de studenten krijgt er financiële steun voor een maximaal bedrag van 259 euro per maand (gedurende 55 maanden). Er is ook een financiële bijdrage voor de
Er is nood aan meer publieke middelen voor onderwijs, 7% van het BBP zou een mooi begin zijn. Daarmee zou het budget voor onderwijs opnieuw op hetzelfde niveau van 1980 komen...
huisvesting van 27 tot 250 euro per maand (cijfers uit 2005). Maar het feit dat 65% van de Finse studenten nog moeten bijklussen, toont aan dat dit nog onvoldoende is. 40% van de studenten die financiële steun krijgen, lenen ook nog eens zo’n 300 euro per maand die ze na de studies moeten afbetalen. Het Finse systeem is interessant om aan te tonen dat het beter kan, maar het biedt op zich geen uit-
gewerkt alternatief om de toegang tot het hoger onderwijs echt te openen voor arbeidersjongeren. Om de jongeren een financiële onafhankelijkheid te bieden, is er nood aan een studentenloon waardoor iedereen toegang heeft tot hogere studies en ook de nodige tijd kan besteden aan deze studies. Een jongere wiens familie zware inspanningen moet doen omdat hij/zij zou kunnen
studeren, staat vaak onder zware druk om effectief te slagen en een beter leven uit te bouwen. Hierdoor wordt soms gekozen voor studies die economisch interessanter zijn in plaats van studies die de jongere echt interesseren. Hiertoe zullen er meer publieke middelen voor onderwijs nodig zijn.
ULB: strategisch plan van rector is stap richting privatisering DOOR PABLO NYNS
S
inds enkele maanden beraamt de rector van de ULB, Vincke, een hervormingsplan op meerdere jaren voor zijn universiteit. Dit “strategisch plan van de rector” past perfect binnen de logica van de Bologna-akkoorden die een elitesysteem beogen. De directie van de ULB wil in staat zijn de concurrentie aan te gaan met de andere Europese en Amerikaanse universiteiten om zo haar positie in de “hitparade” van de meest elitaire universiteiten te verbeteren. De rector wil een “rationalisering” in het aanbod van lessen (specifiek door het afschaffen van ongeveer 50% van de vakken met 2 of 3 studiepunten), concreet zijn dit besparingen op de rug van de studenten en het personeel. Deze “harmoniseringspolitiek” is al verschillende maanden geleden ingezet, bijvoorbeeld: de uren van sommige vakken van Indo-Europese letterkunde (Sanskriet, oud Iraans, vergelijkende taalkunde) zijn verminderd (lees: afgeschaft). De vermindering van het aandeel gemeenschapsgeld in de financiering van het hoger onderwijs, geeft de rectoraten de rechtvaardiging om een besparingsbeleid te voeren en om “alternatieve financiering” te zoeken. Wat dus wil zeggen dat middelen steeds meer gezocht zullen worden bij studenten en bedrijven. Het teruggrijpen naar private financiering is volgens het rectoraat het te volgen pad voor de bekostiging van het wetenschappelijk onderzoek. Wijzend op de “beperkte financiering” van de Franstalige gemeenschap, stelt de rector de ontwikkeling van een politiek van “fundraising”, zeg maar bedelen bij de bedrijven voor finan-
ciering. De gevolgen van zo’n politiek zijn duidelijk: wetenschappelijk onderzoek dat gericht is op winsten voor de bedrijven, een verslechtering van het statuut van onderzoekers ... De invoering van neoliberale maatregelen op onze campus kan niet anders dan steeds meer reactie uitlokken van studenten en personeel. Daarom probeert de rector momenteel elke glimp van protest in de universitaire gemeenschap in de kiem te smoren. In dit daglicht moeten we ook de recente beperkingen op de vrije meningsuiting op de campus zien. Zoals de auditoria moeilijker toegankelijk en betalend maken voor studentenorganisaties, het bemoeilijken van het verdelen van pamfletten op de campus, het beperken van de aanplakruimte voor affiches, het verbieden van alle acties op de campus zonder voorgaande toestemming van de rector... Studenten zijn niet de enigen die aanvallen te verduren krijgen. Steeds meer arbeiders en werklozen worden geconfronteerd met het probleem van een dalende koopkracht, terwijl de grote bedrijven monsterwinsten blijven boeken. Toch wil Leterme I de flexibiliteit op de arbeidsmarkt nog verhogen, de jacht op de werklozen opvoeren en het patronaat opnieuw enorme financiële cadeaus doen. We kunnen deze aanvallen niet los zien van de aanvallen die plaats grijpen in het onderwijs en op onze universiteit: ze zijn er allemaal op gericht de winsthonger van een kleine minderheid van kapitalisten en aandeelhouders te bevredigen terwijl de meerderheid van de werkenden en jongeren een zware daling van hun levens-, werk- en studiekwaliteit meemaken. Daarom moeten we in onze strijd ook samenwerken met de werkenden!
Socialistisch Links maandblad van de Linkse Socialistische Partij
NUMMER
WWW.SOCIALISME.BE
STRIJD
2008
1€
SOCIALISME
STEUNPRIJS:
274
SOLIDARITEIT
MEI
Neem een abonnement B EN
JE DE PROPAGANDA VAN DE
TRADITIONELE MEDIA BEU?
WIL
NEEM
DAN EEN ABONNEMENT OP DIT
12 EURO OP 001-3907596-27.
BLAD EN STORT
2€
Studeren steeds duurder, binnenkort enkel nog voor de rijksten? DOOR
G
JEROEN DEMUYNCK
em iddeld 10.0 0 0 tot 12.000 euro, dat is volgens een studie van het FEF (Fédération des Etudiants Francophone) hoeveel de gemiddelde kotstudent op jaarbasis betaalt voor zijn of haar studies. De niet-kotstudenten komen er van af met “slechts” 6.000 à 7.000 euro per jaar. Ook in Vlaanderen zullen de bedragen soortgelijk zijn (maar zijn er geen recente cijfers). Deze bevindingen mogen eigenlijk niet verbazen. Door het neoliberale beleid van de traditionele partijen is er in het onderwijs, net zoals in alle openbare diensten, sterk gesnoeid in de publieke investeringen en wordt
er steeds meer een harde winstlogica gehanteerd. In 1980 ging 7% van het BBP naar onderwijs, nu is dit nog slechts 4,9%. Onderwijs genieten, wordt steeds minder gezien als een recht voor iedereen en steeds meer als een “investering” in je eigen toekomst. We zien dit onder andere in de evolutie van de inschrijvingsgelden. Een studie van de Vlaamse overheid in 1999 stelde vast dat universitaire studenten gemiddeld 355 euro en hogeschool studenten gemiddeld 389 euro inschrijvingsgeld betaalden. Nu wordt in Vlaanderen 535 euro gevraagd, in Wallonië gemiddeld 721 euro (universiteiten) of 530 euro (hogescholen). De hervormingen in het onderwijs zorgen ervoor dat we naar
een Angelsaksisch model gaan met inschrijvingsgelden van ettelijke duizenden euro. Maar de inschrijvingsgelden zijn niet het enige dat sterk duurder is geworden. Een kot is voor veel studenten simpelweg onbetaalbaar geworden. Volgens de eerder vernoemde studie kostte een kot in Vlaanderen tien jaar geleden 1859 à 1945 euro per jaar. Vandaag kost een kot in Vlaanderen gemiddeld 3120 euro en in Wallonië 3150 euro per jaar, met regio’s zoals Brussel die veel duurder zijn. Boven al deze kosten komen dan nog eens de kosten voor boeken, (openbaar) vervoer, voeding, computers en internet, stages,… Steeds meer studenten zijn verplicht om bij te klussen om de studies
te betalen. Heel vaak belanden ze in ultraflexibele en onderbetaalde “uitzendjobs”. Dit heeft nefaste gevolgen op hun slaagkansen, maar zet ook de arbeidscondities van andere arbeiders onder druk. De financiële druk heeft heel wat gevolgen, in Frankrijk kwam een studie tot de vaststelling dat 40.000 voornamelijk vrouwelijke studenten hun studies betalen met een job in de seksindustrie. Voor België zijn geen cijfers beschikbaar maar eenzelfde evolutie is ook hier waarschijnlijk. De enige manier om het recht op onderwijs in de praktijk te realiseren is via de uitbouw, in plaats van de afbouw, van de sociale openbare diensten. Om het probleem van dure huisvesting aan te pakken is er nood aan een massale bouw van
goedkope en kwaliteitsvolle studentenhomes. Hierdoor zou ook de prijs op de private markt dalen door een groter aanbod van koten. In plaats van de studentenrestaurants te privatiseren en over te leveren aan de winstlogica van de privé, moeten deze worden uitgebouwd als alternatief op die winstlogica. In de plaats van inschrijvingsgelden op te trekken moeten deze worden afgeschaft. Voor een degelijk en toegankelijk onderwijs zijn er meer publieke middelen nodig. Het opnieuw optrekken van de middelen tot 7% van het BBP zou een goede eerste stap in die richting zijn! ACTIEFLINKS.BE SOCIALISME.BE /LSP/ONDERWIJS
Sluit aan bij LSP/MAS Wil je meer info? Aarzel niet om ons te contacteren Linkse Socialistische Partij Pb 131, 1080 Molenbeek Sainctelette tel/fax: 02/345.61.81. Redactie: 02/410 44 81 http://www.socialisme.be Committee for a Workers’ International http://www.socialistworld.net
dit strookje opsturen naar PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
O Wil lid worden van de LSP
Naam:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O Wil meer info (een discussie)
Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O Wil uitgenodigd worden voor LSP-activiteiten in mijn buurt O wil een abonnement op Socialistisch Links
................................................... Tel / E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STEUN LSP:
STORT OP
O gewoon abonnement: 12 Euro /12 nummers O steunabonnement: 25 Euro/ 12 nummers Stort op rekeningnummer 001-3907596-27 van Socialist Press
001-2260393-78
JE
WEL EENS EEN ANDERE VISIE LEZEN?